Παθητικός αόριστος

Ρή ματα με χαρακτή ρα: Σχηματίζονται: αύ ξηση-θέμα-θη-ν Παρά δειγμα

φωνήεν διατηρού ν τον χαρακτή ρα του θέματος: ρ. λύ ομαι → ἐλύ θην

αύξηση-θέμα -θη-ν
Εξαιρού νται τα ρή ματα:
ἀ κού ομαι, ἕλκομαι, κελεύ ομαι, σείομαι
ρ. ἱδρύ ομαι → ἱδρύ θην
ρ. ἀ κού ομαι → ἠ κού σθην
ρ. ἕλκομαι → εἱλκύ σθην
ρ. κελεύ ομαι → ἐκελεύ σθην
ρ. σείομαι → ἐσείσθην

ένρινο ή υγρό (μ, ν, διατηρού ν τον χαρακτή ρα του θέματος:
λ, ρ) αύξηση-θέμα -θη-ν
Εξαιρού νται τα ρή ματα:
κρίνομαι, τείνομαι, τέμνομαι
ρ. ὀ ξύ νομαι → ὠ ξύ νθην
ρ. ἀ γγέλλομαι → ἠ γγέλθην
ρ. ἐγείρομαι → ἠ γέρθην
ρ. κρίνομαι → ἐκρίθην
ρ. τείνομαι → ἐτά θην
ρ. τέμνομαι → ἐτμή θην

χειλικό (π, β, φ), ή τρέπουν τον χαρακτή ρα π, β, φ, πτ σε ρ. λείπομαι → ἐλείφθην

-πτ- φ:  ρ. ἀ μείβομαι → ἀ μείφθην
αύξηση-θέμα-φ-θη-ν ρ. μέμφομαι → ἐμέφθην
ρ. καλύ πτομαι → ἐκαλύ φθην

ουρανικό (κ, γ, χ), τρέπουν τον χαρακτή ρα κ, γ, χ, ττ, σσ σερ. διδά σκομαι → ἐδιδά χθην
-ττ- , -σσ- χ:  ρ. ἄ γομαι → ἤ χθην
αύξηση-θέμα-χ-θη-ν ρ. ἄ ρχομαι → ἤ ρχθην
ρ. πρά ττομαι → ἐπρά χθην

οδοντικό (τ, δ, θ), ή τρέπουν τον χαρακτή ρα τ, δ, θ, ζ σε σ :  ρ. πείθομαι → ἐπείσθην

-ζ- αύξηση-θέμα-σ-θη-ν ρ. ψεύ δομαι → ἐψεύ σθην
ρ. δικά ζομαι → ἐδικά σθην

Ο παθητικός αόριστος α΄ σχηματίζεται από:

την αύξηση (στην οριστική) + το ρηματικό θέμα + το χρονικό πρόσφυμα -θη- (-θε-) + τις
καταλήξεις. 

Παράδειγμα κλίσης: ρ. λύομαι

Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο

ἐλύ θην λυθῶ λυθείην - λυθῆ ναι

ἐλύ θης λυθῆ ς λυθείης λύ θητι
ἐλύ θη λυθῇ λυθείη λυθή τω Μετοχή
ἐλύ θημεν λυθῶ μεν λυθείημεν / -θεῖμεν -
ἐλύ θητε λυθῆ τε λυθείητε / -θεῖτε λύ θητε
ἐλύ θησαν λυθῶ σι(ν) λυθείησαν /-θεῖεν λυθέντων / -θή τωσαν λυθεὶς
λυθεῖσα
λυθὲν

Παθητικό αόριστος β΄
Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο

ἐτρά πην τραπῶ τραπείην - τραπῆ ναι

ἐτρά πης τραπῇ ς τραπείης τρά πηθι
ἐτρά πη τραπῇ τραπείη τραπή τω Μετοχή
ἐτρά πημεν τραπῶ μεν τραπείημεν / τραπεῖμεν -
ἐτρά πητε τραπῆ τε τραπείητε / τραπεῖτε τρά πητε
ἐτρά πησαν τραπῶ σι(ν) τραπείησαν / τραπεῖεν τραπέντων / τραπεὶς
τραπή τωσαν τραπεῖσα
τραπὲν

Ορισμένα συμφωνό ληκτα ρή ματα σχηματίζουν παθητικό αό ριστο β΄. Δηλαδή στον παθητικό αό ριστο
διατηρού ν το σύ μφωνο του χαρακτή ρα τους χωρίς την προσθή κη του -θ-. 
π.χ.: 
κό πτομαι → ἐκό πην (αντί ἐκό φθην), 
γρά φομαι → ἐγρά φην (αντί ἐγρά φθην), 
βλά πτομαι → ἐβλά βην (αντί ἐβλά φθην), 
φαίνομαι → ἐφά νην (αντί ἐφά νθην). 

Παρά δειγμα κλίσης παθητικού αορίστου β΄: ἐτρά πην (ρ. τρέπομαι) 

Παρατηρήσεις:

1. Ο παθητικό ς αό ριστος β΄ κλίνεται ακριβώ ς ό πως ο παθητικό ς αό ριστος α΄, αλλά στο β΄ ενικό
πρό σωπο της προστακτική ς ο παθητικός αόριστος β΄ λήγει σε -θι. 
π.χ.: 

παθητικό ς αό ριστος α΄ παθητικό ς αό ριστος β΄

(ρ. λύ ομαι) ἐλύ θην → λύ θητι (ρ. γρά φομαι) ἐγρά φην → γρά φηθι

(ρ. πρά ττομαι) ἐπρά χθην → πρά χθητι (ρ. φαίνομαι) ἐφά νην → φά νηθι

2.Όσα ρήματα έχουν μονοσύλλαβο ρηματικό θέμα με φωνήεν -ε- τρέπουν στον παθητικό

αόριστο β΄ το -ε- σε -α-. 
π.χ.:  τρέπομαι (θ. τρεπ-) → ἐτρά πην,  κλέπτομαι (θ. κλεπ-) → ἐκλά πην. 
Εξαιρού νται: 
Τα σύ νθετα του ρ. –λέγομαι.  π.χ.: ρ. συλλέγομαι → συνελέγην, ἐκλέγομαι → ἐξελέγην. 

3.Όσα ρήματα έχουν μονοσύλλαβο ρηματικό θέμα με φωνήεν -η- τρέπουν στον παθητικό

αόριστο β΄ το -η- σε -α-. 
π.χ.:  τή κω (θ. τηκ-) → ἐτά κην ,  ἐκπλή ττω (θ. πληγ-) → ἐξεπλά γην. 
Εξαιρείται: Το ρή μα πλή ττομαι ό ταν είναι απλό . π.χ.:πλή ττομαι → ἐπλή γην,
αλλά σύ νθετο: ἐκπλή ττομαι → ἐξεπλά γην. 

Κατάλογος των συνηθέστερων ρημάτων με παθητικό αόριστο β΄

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β΄

ἀλλάττομαι ἠλλάγην

βλάπτομαι ἐβλάβην

γράφομαι ἐγράφην

θάπτομαι ἐτάφην

κλέπτομαι ἐκλάπην

κόπτομαι ἐκόπην

συλλέγομαι συνελέγην

πλέκομαι ἐπλάκην

πλήττομαι ἐπλήγην

(ἐκ)-πλήττομαι (ἐξ)-επλάγην

ῥίπτομαι ἐρρίφην

στέλλομαι ἐστάλην

στρέφομαι ἐστράφην

σφάλλομαι ἐσφάλην

τάττομαι ἐτάγην

τρέπομαι ἐτράπην

τρέφομαι ἐτράφην

φαίνομαι ἐφάνην

φθείρομαι ἐφθάρην

φύομαι ἐφύην

χαίρομαι ἐχάρην

ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

1. Να σχηματίσεις τους αντίστοιχους τύπους του παθ. μέλλοντα και αορίστου στον πίνακα
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΘ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΠΑΘ. ΑΟΡΙΣΤΟΣ

λύ ομαι

κολά ζονται

σώ ζονται

κρίνεσθαι

κωλύ ομαι

2. Να προσθέσεις τους τύπους των εγκλίσεων που λείπουν στον πίνακα:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
ἐγώ ἐλύ θην
σύ ἐλύ θης
οὗ τος ληφθή σεται
ἡ μεῖς ἐδιδά χθημεν
ὑ μεῖς ἐπαιδεύ θητε
οὗ τοι ἐπρά χθησαν

3.Να βρεις το ρήμα και να γράψεις τον αντίστοιχο τύπο παθ. μέλλοντα ή αορίστου:
π.χ. ἐκολάσθησαν: ρ. κολάζομαι – κολασθήσονται
α) σωθή σεται
β) ἐβουλή θησαν
γ) λυθῆ ναι
δ) σωθείην
ε) ἐπείσθημεν

4.Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του παθητικού μέλλοντα

1. Οἱ Κερκυραῖοι ὑ πό τῶ ν Ἀθναίων …………………..……..(διώ κομαι).
2. Οἱ νέοι ………………………….…….(παιδεύ ομαι) ὑ πό διδασκά λων.
3. Ὁ νεανίας ὑ πό τοῦ φύ λακος……………………….………(συλλαμβά νομαι).

8.Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του παθητικού αορίστου

1. Πᾶ ν τό πεδίον…………………………………… (καλύ πτομαι) ὑ πό τῆ ς χιό νος.
2. Οὐ δέν ἄ ξιον λό γου …………………..……….(πρά ττομαι) ὑ π’ αὐ τῶ ν.
3. Οὐ κ…………………………….…………..(πείθομαι) τοῖς τού των λό γοις.
4. Οἱ ἄ δικοι καί οἱ φαῦ λοι ………………………….………….(κολά ζομαι)

4.Να συμπληρώσεις το σωστό τύπο των παθητικών ρημάτων που βρίσκονται στην
παρένθεση
α) Οἱ Κερκυραῖοι ὑ πό τῶ ν Κορινθίων …………..……….…. (διώ κομαι, οριστ. αορ)
β) Πιττακό ς …………..…….…(ἀ δικοῦ μαι, μτχ. αορ) ὑ πό τινος κολά σαι ἀ φῆ κεν.
γ) Τῶ Ξενοφῶ ντι ………………………. (ά γγέλλομαι, οριστ. αορ) ὅ τι οἱ πολέμιοι φεύ γοιεν.
δ) Λέγεται τού τους μό νους ………….……… (σώ ζομαι, απαρ. αορ)
ε) Ἤλπιζον ………………..………. (λαμβά νομαι, απαρ. μελλ) την πό λιν πολιορκίᾳ .
στ) Ὁ παῖς ὑ πό τοῦ διδασκά λου μουσική ν ……………………………. (διδά σκομαι, οριστ. μελλ).

5. Να διατυπώσεις τις επόμενες προτάσεις αλλάζοντας τον παθητικό μέλλοντα σε αόριστο ή

το αντίστροφο:
α) Ἡ πό λις ἡ μῶ ν οὐ σωθή σεται
β) Νομίζομεν τινας ἐπί τῶ εὐ ωνύ μῳ τοξευθῆ ναι.
γ) Ὑμεῖς ὑ πό τῶ ν στρατιωτῶ ν ἐσώ θητε.
δ) Οὐ πεισθή σονται τοῖς λό γοις.
ε) Κολασθή σονται οἱ ἀ δικοῦ ντες.
στ) Ὑπό τῶ ν διδασκά λων ἐπαιδεύ θημεν.

9.Να αναγνωρίσετε γραμματικά τις λέξεις που υπογραμμίζονται

1. Ἐπέμφθη παρά στρατηγοῦ .
2. Κατεσκευά σθη το τεῖχος ὑ πό τῶ ν Ἑλλή νων.
3. Ἐδιώ χθησαν ὑ πό τῶ ν πολεμίων.
4. Τοῦ το παρελή φθη ὑ π’ ἐμοῦ .

10.Να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους στον παθητικό μέλλοντα.

ἐπέμφθη κατεσκευά σθη ἐδιώ χθησαν παρελή φθη

11.Να μεταφέρετε τους παρακάτω τύπους στο ίδιο πρόσωπο του παθητικού μέλλοντα και αορίστου α΄
Ρή ματα παθητικό ς μέλλοντας α΄ παθητικό ς αό ριστος α΄
ἐγκατελείπομαι

Λαμβανομένη

Διώ κεσθαι

κατηγορεῖσθε

Κολά ζεται

Καλυπτέσθων

12. Να συμπληρώσετε τους παρακάτω πίνακες στην Παθητική Φωνή

Παθητικός Μέλλων α΄
β΄ εν. Ορ. β΄ εν. Ευκτική ς Απαρέμφατο

διώ κομαι

ἄ γομαι

φυλά ττομαι

βλά πτομαι

κρύ πτομαι

πείθομαι

κομίζομαι

Παθητικός Αόριστος α΄
 α΄ πληθ. Οριστική ς α΄ εν. Ευκτική ς β΄ εν. Προστακτική ς

διώ κομαι

ἄ γομαι

φυλά ττομαι

βλά πτομαι

κρύ πτομαι

πείθομαι

κομίζομαι

Στο γ΄ πληθυντικό πρό σωπο της προστακτική ς, το χρονικό πρό σφυμα -η- μπροστά από το -ντ-
τρέπεται σε -ε-. 

ρ. τρέπομαι → τραπέντων, 
ρ. στρέφομαι → στραφέντων.

Παρατηρήσεις:

Το β΄ενικό πρό σωπο της προστακτική ς του παθητικού αορίστου α΄ είναι προπαροξύ τονο και έχει
κατά ληξη –θητι: παιδεύ θητι

Η υποτακτική  του παθητικού αορίστου α΄ περισπά ται: π.χ. παιδευθῶ , παιδευθῆ τε 

Στο γ΄ πληθυντικό πρό σωπο της προστακτική ς, το πρό σφυμα -θη- μπροστά από το -ντ- της
κατά ληξης γίνεται -θε-: παιδευθέντων.