Linggo 4

Partisipasyon ng mga Kababaihan sa Rebolusyong Pilipino

Ambag ni Gregoria de Jesus sa Panahon ng Rebolusyong Pilipino

Sa panahon ng rebolusyon likas na matapang ang ating

mga kababaihan sa pakikipaglaban sa mga dayuhan. Isa na
rito ay si Gregoria de Jesus na may buong tapang na
nakikipaglaban sa mga dayuhan. “Princess” o “Lakambini
ng Katipunan” ang bansag sa kanya.

Si Gregoria de Jesus ay isinilang noong ika-09 ng

Mayo 1875 sa Kalookan hilagang Manila nina Nicolas de
Jesus at Baltazara Alvarez Francisco. Sa kanyang murang
edad siya ay

may taglay na tapang sa pakikipaglaban. Siya ay napangasawa ni Andres Bonifacio sa

edad na labingwalong taong gulang at ikinasal sa Simbahang Katoliko sa Binondo. Sa
kanilang pag-iisang dibdib kinagabihan muli silang ikinasal sa serimonya ng katipunan.
Isa rin siya sa mga tumahi sa unang watawat ng katipunan at naging unang babaeng
nagging kasapi ng katipunan.

Nang matuklasan ang katipunan ay kasamang nag-alsa ang kanyang asawang si

Andres Bonifacio. Kasama siya ni Bonifacio sa Tejeros, Cavite at nakakasama rin sa
ilang mga labanan. Sa kasagsagan ng labanan ay napatay si Andres Bonifacio pero
patuloy pa rin si Gregoria de Jesus sa pagtulong sa pagpapakain ng mga kasamahang
katepunerong napadpad sa kanyang tahanan.

At siya ay hinuli ng mga dayuhan noong Mayo 1897 at kalaunan ay pinalaya

rin. Namatay si Gregoria de Jesus sa kasagsagan ng pananakop ng mga hapon sa
Manila noong ika 15 ng Marso 1943.
 Melchora Aquino (Ina ng Katipunan)

Si Melchora Aquino ay ipinanganak noong ika-6

ng Enero1812, kamatayan ika-2 ng Marso 1919. Si
Tandang Sora ay hindi nagkaroon ng pagkakataong
mag-aral subalit kung pakikipagkapwa tao ang
pag-uusapan ay nasa kanya na ang mga katangiang
maaring ituro ng isang guro sa paaralan. Siya ay may
isang maliit na tindahan sa Balintawak. Tinagurian siyang
Tandang Sora, sapagkat matanda na siya noong sumiklab
ang

himagsikang pinamumunuan ni Andres Bonifacio noong taong 1896.

Noong Agosto, 1896, ang kalupitan ng mga Kastila ay lalong tumindi dahil sa
pagkakatuklas ng nalalapit na paghihimagsik ng mga katipunero ni Andres Bonifacio.
Maraming mamamayan ang hinuli at pinahirapan at pilit na pinagtatapat ng tungkol sa mga
lihim ng Katipunan. May mga nakatakas at sa kagubatan nakapagtago at dito nila nakatagpo si
Tandang Sora. Kinupkop sila ng matanda, pinakain at pinabaunan ng kaunting salapi at
pinapupunta sa lugar na ligtas sa pag-uusig ng mga Kastila. Ito ang dahilan kung bakit siya
ipinatapon sa Marianas Island ng mga Espanyol.

Teresa Magbanua

Si Teresa Magbanua ay unang babaeng mandirigma sa

Panay na kilala bilang “Joan of Arc ng Visayas “. Isang guro at
lider ng military. Siya ay isinilang sa Pototan, Iloilo noong ika-13
ng Oktubre 1868. Siya ang pangalawa sa anim na anak ni Don
Juan Magbanua at Donya Alejandra Ferraris.Taga Capiz, Iloilo
siya dahil sa kanyang tapang na namuno at nakisangkot sa mga
labanan. Asawa siya ni Alejandro Balderas, isang mayaman na
may-ari ng lupa mula sa Sara, Iloilo. Itinalaga siya bilang
komandante sa hilagang Iloilo.

Nakuha niya ang mga armas laban sa mga Espanyol, pinangunahan ang mga tropa at
nanalo ng ilang mga labanan sa ilalim ng pamumuno ni Heneral Martin Delgado. Ipinamalas
ang kanyang katapangan at kahusayan sa taktika ng pakikipagdigma nang hilingin niya sa
kanyang tiyuhin na pahintulutan siyang lumaban sa mga sundalong Espanyol
Ang digmaan ay nagdala sa kanya ng labis na paghihirap pagkatapos mawala ang
kanyang dalawang kapatid na sina Pascual at Elias ay parehong namatay sa di-mapaliwanag na
pangyayari.