‫ﺑﻴﺎن و اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻤﻮدن ﺧﺎﮎ و ﺗﺠﺰﻳﻪ‬

‫اﻧﺴﺎج ﻧﺒﺎﺗﺎت‬
‫‪S.P. Kovach and T.W. Crawford, Jr.‬‬
‫ﮐﺎﺑﻞ ‪ -‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬
‫ﻧﻮﻣﺒﺮ ‪2007‬‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن ﺧﻮاص ﺧﺎﮎ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺠﺰﻳﻪ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﮐﺮدن و ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت راﺟﻊ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ و ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﺧﺎﮎ‬ ‫„‬

‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻤﻮدن ﻣﻘﺪار ﻏﺬا ﺿﺮورﯼ ﮐﻪ ﺑﺮاﯼ ﻳﮏ ﻧﺒﺎت ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫„‬

‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﺑﺮاﯼ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﺪن اول ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﮔﻴﺮﯼ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺮاﯼ دو ﻣﻘﺼﺪ‬ ‫„‬

‫• ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﮐﺮدن‬

‫• ﺗﺸﺨﺺ ﺣﺎﺻﻞ دهﯽ‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺧﺎﮎ و اﻧﺴﺎج ﻧﺒﺎت‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﺧﺎﮎ و اﻧﺴﺎج ﻧﺒﺎت‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻟﻮازم ﺁزﻣﺎﻳﺶ )ﺗﺠﺰﻳﻪ( ﺧﺎﮎ در ﺳﺎﺣﻪ‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻟﻮازم ﺁزﻣﺎﻳﺶ )ﺗﺠﺰﻳﻪ( ﺧﺎﮎ در ﺳﺎﺣﻪ‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻟﻮازم ﺁزﻣﺎﻳﺶ )ﺗﺠﺰﻳﻪ( ﻣﺎدﻩ ﻏﺬاﺋﯽ ﻧﺒﺎت‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺁﻟﻪ ﮐﻠﻮروﻓﻴﻞ ﺳﻨﺞ ﺑﺮاﯼ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﺎﻳﺘﺮوﺟﻦ‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺗﺸﺨﺺ و اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻤﻮدﻩ ﺧﺎﮎ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻮدن ﻣﺸﮑﻼت ﮐﺪام ﺷﺎﻳﺪ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫„‬

‫ﭼﻪ وﻗﺖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺸﮑﻼت ﺧﺎﮎ هﺎ را ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬ ‫„‬

‫در ﺻﻮرت ﮐﻪ ‪ PH‬ﺧﺎﮎ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ 7‬ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺎﮎ ﺗﻴﺰاﺑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬
‫در ﺻﻮرت ﮐﻪ ‪ PH‬ﺧﺎﮎ از ‪ 7‬ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺎﮎ ﻗﻠﻮر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺎﮎ هﺎﯼ ﺁهﮑﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺪار زﻳﺎد ﭼﻮﻧﻪ ﺁزاد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ PH‬ﺷﺎن ‪ 8.5 > 7.5‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺎﮎ هﺎﯼ ﻧﻤﮑﯽ ﺧﺎﮎ هﺎ رﻧﻪ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﻤﮏ هﺎﯼ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ درﺁن زﻳﺎد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺎﮎ هﺎﯼ ﺳﻮدﻳﻢ ﺧﺎﮐﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ زﻳﺎد ﺳﻮدﻳﻢ ﺗﺤﻮﻳﻨﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺧﺎﮎ هﺎﯼ ﺳﻮدﻳﻢ و ﻧﻤﮑﯽ ﻣﺘﺸﺎهﺒﯽ ﺧﺎﮎ ﻧﻤﮑﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮدﻳﻢ زﻳﺎد ﺗﺘﻮن هﺎﯼ‬ ‫•‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺎﮎ رﻳﮕﯽ ﺧﺎﮎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺧﺎﮎ و ﺣﺎﺻﻠﺨﻴﺰ ﮐﻢ و ﻇﺮﻓﻴﺖ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺁب ﮐﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫در ﺧﺎﮎ ﮐﻠﯽ ﻣﺸﮑﻼت زهﺸﮑﯽ و رﻃﻮﺑﺖ زﻳﺎد و ﻋﺪم ﺟﺮﻳﺎن هﻮا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻮدن ﺣﺎﺻﻞ دهﯽ‬
‫ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺧﺎﮎ ﺑﺮاﯼ ﺗﻌﺎدل ﻣﻮاد ﺿﺮورﯼ ﻏﺬاﺋﯽ ﻧﺒﺎﺗﺎت‬ ‫„‬

‫ﺳﻔﺎرﺷﺎت ﮐﻮد هﺎﯼ ﮐﻴﻤﺎوﯼ ﺑﺮاﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‬ ‫„‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ ﮐﻴﻤﺎوﯼ‬ ‫•‬

‫ﻗﻮﻩ ﺣﺎﺻﻞ دهﯽ ﻧﺒﺎﺗﺎت‬ ‫•‬
‫ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫•‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎهﺮ زراﻋﺖ‬ ‫•‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﺨﻤﻴﻦ اﻧﺪازﻩ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎﮎ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎﮎ در ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﺑﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﻏﺮﺑﺎل و‬ ‫„‬

‫ﺟﺪا ﺳﺎﺧﺘﻦ ذرات ﺳﻴﻠﺖ ﺳﻨﺪ و ﮐﻠﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻴﺘﻮد هﺎﻳﺪرو‬

‫ﻣﻴﺘﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ رﺳﻢ ﻧﻤﻮدن ﻣﺜﻠﺚ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫„‬

‫ﺧﺎﮎ‪.‬‬
‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎﮎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ دﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ‬ ‫„‬

‫ﻣﻴﺸﻮد در رهﻨﻤﺎﯼ ﺧﺎﮎ و ﺁﺑﻴﺎرﯼ‪.‬‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻗﺘﺼﺎدﯼ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﮐﻮد هﺎﯼ‬
‫ﮐﻴﻤﺎوﯼ‬
‫دهﺎﻗﻴﻦ در ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﺤﺼﻮل زﻳﺎد در ﻓﯽ ﺟﺮﻳﺐ‪ ،‬ﻳﺎ هﮑﺘﺎر‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‬
‫دهﺎﻗﻴﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﺼﺎرﻓﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﯽ ﻳﺎ داﻟﺮ ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ از‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﮐﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﺁوردﻩ اﻧﺪ در اﻧﺘﻈﺎر هﻤﺎن ﭘﻮل ﻣﺼﺮف ﺷﺪﻩ‬
‫ﺧﻮد ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻮدن اﻧﺪازﻩ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻮدهﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ و‬
‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺁن ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ذﻳﻞ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ‬
‫ﻧﻤﻮدن دارد‬

‫ﻗﻴﻤﺖ ﮐﻮدهﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ‪ ،‬و ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻣﺤﺼﻮﻻت و‬ ‫„‬

‫دﻳﮕﺮ ﺧﺪﻣﺎت‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﺑﺮاﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﮐﻮدهﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ‬
‫دﻳﮕﺮ و ﺧﺪﻣﺎت ﮐﺮدن ﺑﺮاﯼ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺤﺼﻮﻻت‪.‬‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﺁوردن ﻋﺎﻳﺪ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد‬ ‫„‬

‫اﻳﻦ ﻳﮏ دﺳﺘﻮر ﻋﻤﻞ اﺳﺖ ﺑﺮاﯼ ﻓﺮوش ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻓﺎرم‪.‬‬ ‫„‬

‫اﻳﻦ ﻳﮏ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺑﺮاﯼ ﺗﺸﮑﻴﻼت ﺗﺠﺎرﺗﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫„‬

‫ﻓﺮﺿﻴﺖ ﻋﻮض ﮐﺮدن ﻳﺎ ﺗﻨﺎوب ﻳﮏ درﻣﻴﺎن و اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫„‬

‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻮدن اﻧﺪازﻩ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻮدهﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ و اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺁن ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدﯼ ذﻳﻞ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﻮدن دارد‪.‬‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﺰﻳﮑﯽ و ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﺧﺎﮎ‬ ‫„‬

‫اﻧﺪازﻩ رﻃﻮﺑﺖ درﺧﺎﮎ‬ ‫„‬

‫ﻼ در ﺧﺎﮎ ﮐﺪام ﻣﻮاد ﻋﻼوﻩ ﺷﺪﻩ‬

‫ﻗﺒ ً‬ ‫„‬

‫ﻧﺒﺎت ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫„‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﺸﺖ‬ ‫„‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﺗﻤﺮﻳﻦ هﺎﯼ ﮐﺸﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﯼ اﺳﺘﻌﻤﺎل اﻧﺪازﻩ ﮐﻮد‬
‫ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ اﺛﺮ ﻣﻴﮕﺬارد‬
‫ﺁﻣﺎدﻩ ﮐﺮدن زﻣﻴﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﮐﺸﺖ‬ ‫„‬

‫ﻣﻘﺪار ﺗﺨﻢ و وﻗﺖ ﮐﺸﺖ ﺁن‬ ‫„‬

‫ﺟﺎﯼ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﮐﺮدن ﮐﻮد‬ ‫„‬

‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﮐﻮد ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ‬ ‫„‬

‫وراﻳﺘﯽ ﻧﺒﺎت‬ ‫„‬

‫ﮐﻨﺘﺮول ﮔﻴﺎﻩ هﺮزﻩ‪ ،‬ﺁﻓﺎت و اﻣﺮاض‬ ‫„‬

‫ﮐﻨﺘﺮول ﺁب‬ ‫„‬

‫ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫„‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﻗﺘﺼﺎدﯼ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﮐﻮد ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﺑﺎ اﻣﺘﺤﺎن‬
‫ﮐﺮدن ﺧﺎﮎ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﺧﺎﮎ ﻳﮏ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ارزﻳﺎﺑﯽ ﻗﺪرت رﺳﺎﻧﺪن‬ ‫„‬

‫ﻣﻮاد ﻣﻐﺬﯼ در ﻳﮏ ﻓﺎرم ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‬

‫اﻣﺘﺤﺎن ﺧﺎﮎ ﺿﺮور اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﮏ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺳﺎﺣﻮﯼ ﻗﺒﻞ‬ ‫„‬

‫از ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد و اﻧﺪازﻩ ﮐﻮد ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺑﺮاﯼ ﻧﺒﺎﺗﺎت ﺿﺮورت ﭘﻨﺎﺗﺎ‬
‫ﺳﺎ ﺗﺎ ﮐﻪ اﺳﺎﺳﺎت اﺳﺎﺳﯽ ﺣﺎﺻﻼدﯼ در ﻧﺒﺎت ﺑﮕﻴﺮد‬
‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺣﺪ اوﺳﻂ ﺑﺮاﯼ ‪ 5‬ﺳﺎل ﻣﺤﺼﻮﻻت و اهﻤﻴﺖ ﻧﺪادن‬ ‫„‬

‫ﺑﺮاﯼ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﻴﺮ ﺣﺎدﯼ ﮐﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﺎن ﭘﻴﺸﺒﻴﻨﯽ ﻧﺸﺪ‬

‫ﻣﺜﻞ ﺁب و ﻧﺒﺎﺗﺎت‪.‬‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﮐﺮدن ﻧﺒﺎﺗﺎت ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻴﺸﻮد ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫„‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫اﻧﺪازﻩ ﮐﻮد هﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﮐﻪ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺑﺮاﯼ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻦ هﺪف ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻘﺪار ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ در ﺧﺎﮎ اﻣﺘﺤﺎن ﻧﻤﻮدن ﺗﺨﻢ‬ ‫„‬
‫اﺳﺎﺳﯽ ﺧﺎﮎ ﺑﻪ ﺣﺪ اوﺳﻂ ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ اﻋﺘﺒﺎرﯼ ﮐﻮد ﺑﻨﺪ‬
‫ﻣﺜﻞ ﻟﻴﮕﻮم و ﺁب ﺁﺑﻴﺎرﯼ‬
‫ﻧﺮخ واﻗﻌﯽ ﮐﻮد ﺿﺮورت ﺁﺳﺖ ﺗﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻔﺎد ﮐﻮد را‬ ‫„‬
‫ﺷﻤﺮدﻩ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از‪:‬‬
‫ﻧﺎﻳﺘﺮوﺟﻦ ﮐﻮد ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ان ﺑﻴﻦ ‪ %70-50‬اﺳﺖ‬ ‫•‬
‫ﻓﺎﺳﻔﻮرس ﮐﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ دوم ﮐﻮد ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﺑﻴﻦ ‪%40-20‬‬ ‫•‬
‫ﭘﻮﺗﺎﺷﻴﻢ ﺑﻴﻦ ‪%50-30‬‬ ‫•‬
‫و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻢ ﻣﺼﺮف ‪ %10-5‬اﺳﺖ‬ ‫•‬

‫‪www.ifdc.org‬‬
 ‫اﻧﺪازﻩ ﮐﻮد هﺎﯼ ﮐﻴﻤﻴﺎوﯼ ﮐﻪ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮاﯼ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻦ هﺪف ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﺗﺎﺋﻴﺪات ﻣﻔﺎد هﺎﯼ ﮐﻮد ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﮐﺮدن ﺁن ﺑﺮاﯼ ‪ 2-1‬ﺳﺎل‬ ‫„‬

‫ﻣﻴﺘﻮان ﻳﮏ ﻏﻠﻈﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺎﻳﺘﺮوﺟﻦ ﺑﻌﺪ از ﻧﺒﺎت ﻟﮕﻴﻮﻣﯽ ﺑﺮاﯼ ﭘﻠﺘﺎن ﺑﻌﺪ از‬ ‫„‬

‫ﻧﺒﺎﺗﺎت ﻟﮕﻴﻮﻣﯽ ﺑﻮدﻩ ﻣﻴﺘﻮان در ﺗﺮﮐﻴﺐ ﺁن در ﺧﺎﮎ‬

‫ﺛﺒﺖ ﺿﺮورت ﻣﻮاد ﻏﺬاﺋﯽ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﮐﺮدن ﺁن ﺑﺮاﯼ ﺁب‬ ‫„‬

‫ﺁﺑﻴﺎرﯼ و ﻧﺎﺗﻴﺮﻳﺖ‪ ،‬ﺳﻠﻔﻴﺖ‪ ،‬ﺑﺮوﻳﮏ‪ ،‬ﮐﻠﻮراﺋﻴﺪ‪ ،‬ﮐﻠﺴﻴﻢ‪ ،‬و‬

‫ﻣﮕﻨﻴﺰم و ﺗﻮﺿﺢ داﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﺳﺎﺳﯽ اﻧﻈﺎر ﻳﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ‬
‫ﺁﺑﻴﺎرﯼ‪.‬‬

‫‪www.ifdc.org‬‬