ΚΕΦ 1Ο : ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ (1814-1815)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ:
1. Ποιες ήταν οι αποφάσεις του Συνεδρίου της Βιέννης (1815) και πώς επηρέασαν τη
διαμόρφωση του νέου πολιτικού χάρτη της Ευρώπης μετά την παλινόρθωση;
2. Τι γνωρίζετε για την παλινόρθωση του «παλαιού καθεστώς» και για τις
πεποιθήσεις των πολιτικών που την επιδίωκαν;
3. Ποια ήταν τα στοιχεία που χαρακτήριζαν ένα λαό και ένα έθνος κατά το 19 ο αιώνα
στην Ευρώπη;
4. Ποιες ήταν οι συνέπειες από τις αποφάσεις του Συνεδρίου της Βιέννης για τους
λαούς της Ευρώπης;
5. Τι γνωρίζετε για τη συγκρότηση της Ιερής Συμμαχίας και το σύστημα ασφάλειας
που καθιέρωνε;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ»:
Να επιβεβαιώσετε ή να διαψεύσετε τις ακόλουθες προτάσεις σημειώνοντας με ένα Χ
το σωστό ή το λάθος.
α. Τέσσερις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης, Γαλλία, Αυστρία, Ρωσία και Πρωσία,
συγκάλεσαν την 1η Νοεμβρίου 1815 συνέδριο στη Βιέννη.
β. Οι ισχυροί ηγεμόνες της Ευρώπης πίστευαν πως με την παλινόρθωση του «παλαιού
καθεστώτος» ήταν αδύνατο να αναχαιτιστούν οι δυνάμεις της ανατροπής που είχε
εκθρέψει η Γαλλική Επανάσταση.
γ. «Λαός» με τη σημασία της πολιτικής κοινότητας και «έθνος» με αυτή της
πολιτιστικής κοινότητας συνέπιπταν στους Αψβούργους.
δ. Ο Ναπολέοντας μετά την ήττα του στο Βατερλό, έκπτωτος αυτοκράτορας,
εξορίστηκε στη νήσο Έλβα, όπου και πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του έως
το 1821.
ε. Στις 26 Νοεμβρίου 1815 υπογράφηκε η συγκρότηση της Ιερής Συμμαχίας μεταξύ
της Αυστρίας, της Ρωσίας και της Βρετανίας με σκοπό να ανακόψει την πρόοδο των
φιλελεύθερων και εθνικών κινημάτων.
στ. Η Ιερή Συμμαχία αποσκοπούσε στην προώθηση των φιλελεύθερων και εθνικών
κινημάτων.
ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΗΓΗΣ:
Αντλώντας πληροφορίες από την παρακάτω πηγή και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας
γνώσεις να αναφέρετε το ρόλο των κρατών-μελών και άλλων κρατών στις διεθνείς
διασκέψεις της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας.
Την επαύριον της νίκης εναντίον της Γαλλίας, μέσα στην ευφορία της πτώσης
εκείνου που έκανε την Ευρώπη να τρέμει επί δεκαπέντε χρόνια, καθένας αναμένει από
την ειρήνη την ικανοποίηση των ελπίδων και των συμφερόντων του. Οι μεγάλες

1
νικήτριες δυνάμεις προτίθενται κυρίως να «αποκαταστήσουν τον πολιτισμό», δηλαδή
να εξαφανίσουν διαμιάς τις καινοτομίες που εισήγαγε στην ήπειρο το επαναστατικό
πνεύμα. Γρήγορα ωστόσο γίνεται φανερό πως η ανοικοδόμηση της Ευρώπης δεν
μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να ληφθεί υπόψη η θέληση των λαών που χρειάστηκε να
κινητοποιηθούν για τη συντριβή του Ναπολέοντα. Σ’ αυτό προστίθενται οι συχνά
αντιτιθέμενες επιθυμίες των νικητών που καθιστούν απαραίτητη την προσφυγή στη
διαιτησία και τη συνεννόηση.
Για να συντονιστεί η «παλινόρθωση», για να δεσμευτεί το σύνολο των
ευρωπαϊκών κρατών στη διαμόρφωση της «νέας» τάξης, η οποία θα διαρρήξει τους
δεσμούς με εκείνη που εδραίωση η Γαλλική Επανάσταση, συνέρχεται το Σεπτέμβριο του
1814 το Συνέδριο της Βιέννης. Είναι η πρώτη συνέλευση στην οποία αντιπροσωπεύεται
το σύνολο των κρατών της Ευρώπης και σηματοδοτεί την, υποτυπώδη βέβαια, απαρχή
των προσπαθειών για την οργάνωση της ηπείρου. […] Στην πραγματικότητα, η
συμμετοχή των αντιπροσωπειών που ήρθαν από πολλές χώρες είναι ένα τέχνασμα.
Προσκεκλημένες στις γιορτές, οι μικρές δυνάμεις κρατούνται στο περιθώριο των
διαβουλεύσεων. Η τύχη της Ευρώπης ρυθμίζεται από τους αντιπροσώπους των
μεγάλων δυνάμεων, και οι πιο γνωστοί πολιτικοί άνδρες της εποχής στήνουν στην
ήπειρο ένα θέατρο στα μέτρα των ηγεμόνων του Παλαιού Καθεστώς τους οποίους
αντιπροσωπεύουν στη Βιέννη.
S. Berstein-P.Milza, Ιστορία της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Συμφωνία και η Ευρώπη
των Εθνών, 1815-1919, τ.2, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997, σελ. 19-20