You are on page 1of 13

დასაწყისისთვის, მინდა პასუხი გავცე კითხას, თუ რატომაა ამერიკა ტანამედროვე იმპერია და

რატომ განსხვავდება იგი აქამდე არსებული სხვა იმპერიებისგან, რა აქცევს მის კონტროლს
სასურველად და ზოგადად რამდენადაა მსოფლიო ამერიკაზე დამოკიდებული, რამ აქცია ეს
ქვეყანა ზესახელმწიფოდ.

მეოცე საუკუნემდე მსოფლიოზე ევროპა ბატონობდა. უფრო ფართო გაგებით, ევრაზიული


კონტინენტი იიყო დომინანტი მსოფლიოზე და საკუთარ თავსაც და პროცესებსაც თვითონ
განაგებდა. მაგრამ მეოცე საუკინიდან, არაევრაზიული სახელმწიფო ხდება დომინანტი, მთავარი
არბიტრი სახელმწიფოთა შორის ურთიერთობებში ამერიკის შეერტებული შტატები გახდა.
ევრაზიის კონტინენტი ევროპული და აზიული ნაწილით პოლიტიკური და ეკონომიკური
სიძლიერის ცენტრია, შესაბამისად, იგიგეოპოლიტიკურად უმნიშვნელოვანესი რეგიონია, სწორედ
ამიტომაა საინტერესო აშშს ზესახელმწიფო როგორ წყვეტს ამ უზარმაზარ კონტინენტზე
მიმდინარე პროცესებს. ამასთანავე მისი მიზანია ისე მოახდინოს რეაგირება, რომ არბიტრის როლი
ჰქონდეს და არა უშუალო მოთამაშის, შესაბამისად, საკმაოდ საინტერესო პოლიტიკური თამაშიც
წინაშე დგას.
ამერიკა არის ახალი ტიპის ჰეგემონი, თავისი სრულყოფილებისკენ სწრაფვითა და გლობალური
მასშტაბურობით, განხორცილების უნარით ერთ დროს იზოლაციაში მყოფი იქცა მსოფლიო
მასშტაბის სახელწიფოდ.

 ამერიკის ასპარეზზე გამოსვლადაიწყო ესპანეთ-ამერიკის ომით, კარიბის ზღვაშ


ტერიტორიები ამერიკამ მიიღო. თუმცა საქმე ამაში არაა, უფრო საინტერესოა რომ ამით
ამერიკამ შეარყია ზღვარი ბრიტანელთა ლიდერობის იდეა და პრაქტიკულად დასავლეთ
ნახევარსფეროს ინტერესების დამცველად იქცა. პანამის არხის მშენებლობამ კი წყნარ და
ატლანტის ოკეანეში აქცია დომინანტად.
 ამერიკის გეოპოლიტიკურ ამბიციებს ნამდვილად უჭერდა მხარს მისივე ეკონომიკური
შესაძლებლობები, პირველ მსოფლიო ომამადე ჯერ კიდევ 33 %-ს შეადგენდა მსოფლიო
მრეწველობისა.
 კულტურა, ახალგაზრდებში რო ყველას ევასება
 პირველი მსოფლიო ომი იქცა შესაძლებლობად ამერიკას თავისი ჯარი უშუალოდ
კონტინენტზე გადაესროლა. ტრანსოკეანური სამხედრო ოპერაცია უპრეცედენტოდ დიდი
მასშტაბის და ძალის მქონე.
 ომის დასრულება ამერიკული პრინციპების გამოყენებით, რაც მართალია ბოლომდე არ
შესრულდა, ვილსონი თოთხმეტი პუნქტი აი მინ, მაგრამ მაინც ამერიკული პრინციპია.
o საქმე ისაა, რომ თუ აქამდე დიდი ბრიტანეთი იყო არბიტრი ევროპის კონტინენტზე,
მის ადგილზე შემოდის უფრო ძლიერი და მეტად ქმედითი ძალა ამერიკის სახით,
რომელსაც აქვს რესურსი სამხედრო ინტერვენციაც კი მოახდინოს, თუ ეს მას
დასჭირდება.
 პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ ამერიკამ მაინც უკან დაიხია. 20-30-იან წლებში ა იღებდა
მონაწილეობას საერთაშორისო საქმეებში. თავის სანაპიროებს იცავდა და ამრიგად იყო
ვიწრონაციონალური.
 გერმანიის ბატონობა დასრულდა აშშ-ს და რთული უარსაყოფია საბჭოთა კავშირის
გავლენიტ, რომ მოეგ ის გახდებოდა ევრაზიაზე დომინანტი ქვეყანა.
 საბჭოტა კავშირთან დაპირისპირება პრაქტიკულად ნიშნავდა მთელ ევრაზიასთან
დაპირისპირებას ამერიკისტვის, რადგან რომელი მხარეს გაიმარჯვებდა, ევრაზიის
უზარმაზარ ტერიტორიაზე ის გახებოდა დომინანტი, ვინაიდან საბჭოთა კავშირი დამარცხა,
დარჩა ერთად-ერთი ძალა, რომელიც ჰეგემონი იქნებოდა მსოფლიოში და ერთპოლუსიანი
სისტემის ტავში აშშ მოექცა.
 ბირთვული იარაღის არსებობამ, შესაბაისად კაცობრიობის განადგრების საშიშროებამ და
მთელმა რიგმა მიზეზება განაპირობა ის, რომ სამხედორ დაპირისპირების მაგივრად
პოლიტიკურმა სიცოცხლისუნარიანობამ, ეკონომიკის დინამიკურობამ, კულტურულ
ღირებულებათა მომხიბვლელობამ გადაწყვიატ ამ დაპირისპირების ბედი აშშ-ს
სასარგებლოდ.
 ამერიკა იყო ეკონომიკურად უფრო ძლიერი, მდიდარი, სამხედრო სფეროშც უფრო
დაწინაურებული და შემოქმედებითად თუ სოციალურადაც უფრო მიმზიდველი.
რომის, ჩნეთის თუ მონღოლთა იმპერია.

რომის დაშლის ამბავი


 ზედმატდ დიდი იყო
 იმპერიული ქედმაღლობა
 ხალგრძლივი ინფლაცია, მსხვერპლი უნდა გაეღოთ და ამისტვის არი იყვნენ მოქალქეეი
მზად
ყველა ამ იმპერიის შემდეგ მსოფლიოში შემდი ევროპული ძალა, ევროპის კონტინენტის გავლენ
ცანს მთელ მსოფლიოზე, მხედველობაში მაქვს კოლონიებიც, თუმცა რეალურად, ევროპის მიერ არ
შექმნილა
იმპერია.
რადგან მას

მსოფლიოზე პოლიტიკური ძალაუფლება არ მიუღია, ეს იყო უფრო ევროპული ცივილიზაციის


ბატონობა და ევროპის ფრაგნენტული კონტინენტრუი ხელისუფლება, რომელთაგან ყველა
მეტნაკლებად დროის სხვადასხვა შუალედებში დაბალანსებულ იყო და ამაზე გვისაუბრია.

 აშშ-ს მასშტაბები და გავლენა დღეს უნიკალურია. იგი აკონტროებს ყველა ოკეანასა და


ზრვას და ყავს ისეტი სადენსანტო დანაყოფები, რომლითაც ყველა ხმელეთის კონტროლიც
შეუძლია.
 ეკონომიკურადაც უპირვეელსია, ადრე რომ მარტო იყო მსოფლიო მრეწველობის 50
პროცენტი და ახლა სტაბილურად აქვს 30%.
 სამეცნიერო-ტექნიკური პროგრესი
 კულტურის მიმზიდველობა
რუსეთი და ჩინეთი ერთობლივად გამოდიან ამერიკული ჰეგემონობის წინაარმდეგ, თუმცა
სამხედრო პროცესების დაწყება მათთვის თვითმკვლელობა იქნება, რადგან ერთდროულად
რამდენიმე ფრონტზე ბრძოლას ვერ შეძლებენ, ამერიკას ცამორჩებიან შეიარაღებითაც და
ბირთვული ომით შეიძლება ამერიკის ინტერესის სფეროში მყოფი ტერიტორიები გაანადგრონ,
თუმცა თავსაც დაიღუოავენ.

სამხედრო, ეკონომიკური, ტექნოლოგიური და კულტურული დარგები.


 ძველ იმპერიული სისტემებისგან განსხვავდება პოლიტიკური პლურალიზმით,
 უცხოურ ელიტებზე არაირდაპირი გავლენა,
 დემოკრატიული პრინციპებისა და ინსტიტუტების მომხიბვლელობა
 კულტურული უპირატესობ
 დემოკრატიის სტილი, ამერიკლს ემსგავსება უმეტესობა, ან საზოგადოებას მოსოწნს ყოველ
შემთხვევაში და ამიტომ ემსგავსება
 ამერიკული ეკონომიკური მოდელის -მწარმოებლური ეკონომიკის პოპულარობა,
თავისუფალი ბაზრის მოდელი , კონკურენტუნარიანობა დაუბრალოდ ამრტივი ფაქტები
იმის შესახებ თუ რამენი სიმდიდრე მოუტანა ქვეყანას ასეთმა მიდგომებმა.
ამერიკის გლობალურიჰეგემონობა მტკიცდება კოალიციებით თუ კავშირების იმ რთული
სისტემით, რომელიც პირდაპირი მნიშვნელობით ბადეში ხვევს მსოფლიოს და ერთი ან რაღაც სვხა
გზით მაინც ამერიკასთან აკავშირებს.

ნატო საშუალებას აძლებს თავისი სამხედრო ძალა ჰყავდეს ევროპის კონტინეტზე და გარკვეულად
სიდაევროპულ საქმეებში ცარევას შეუძლია.
არ წარმოადგენს იერარქიულ პირამიდას. პირიქით, ამერიკა არის ურთიერთდამოკიდებული
სმაყროს ცენტში. ისეთი სამყარო, სადაც მოლაპარაება კონსნსუსი დიფუზია აზრთ აგაცვლა, თუმცა
ესენი

ხორცილდება ერი -ვაშინგტონის ცენტრიდან. ამას განაპიობებს ის, რომ დეოკრატიული ქვენების
მმართველები საკყრივ მიისწარფვიან რაღაცით ითანამშრომლონ ამერიკასთან.
ამერიკის

ჰეგემონობა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად დიდხანსდა ეფქტურად შეძლებს


შეინარჩუნოს უპირატესობა ევრაზიის კონტინენტზე
--- დღეს არარაა აქტუალური თუ ევრაზიის რომელი ნაწილის კონტროლია აუცილებელი,
რადგან აზროვნება რეგიონალურიდან გობალურამდე განვითარდა და მტელ ევრაზიაზე გავლენა
ნიშნავსმხოლოდ გავლენას მთელ მსოფლიოზე.

ევრაზიის დასავლეთი:
გერმანი და საფრანგეთი - ორივეს მოტივაციას წარმოადგენს ევროპის გაერთიანებული სახე.
თუმცა განსხვავდებიან ამერიკასთან კავშირში დარჩენის განხილვის ასპექტში.
 რაღაც ამბიციურად ახლის შემქნა სურს ორივეს
 საფრანგეთს სურს არამხოლოდ ცენტრალური როლი ევროპაში, არამედ
ხმელთასუაზღვაშიც, ჩრდილოაფრიკულ ჯგუფებშიც სურს დომინანტობა. ამასთან
საკუთარი სისუსტეების კონპენსირებას ფიქრობს ფრანკო-გერმანული ალიანსით.
 გერმანია თავის მხრივ წარმოადგენს ევროპის ეკონომიკურად ყველაზე ძლიერ
ქვეყანას, და აცნობიერებს თავის ე.წ. „გამწევ ძალას“. ცენტრალურ ევროპაში
ჰეგემონობა შეიძლება იყოს ამის შედეგი.
 ორივე სახელწიფო რუსეთთან ურთიერთობის წარმართვის აუცილებლობას ხედავს,
თეორიულად მაინც მხარს უჭერენ რუსეტთან ორმხრივი შეთანხმების დიდი
კონცეფციას.

დიდი ბრიტანეთი
 არ წარმოადგენს მნიშვნელოვან გეოსტრატეგიულ ძალას. ევროპის მომავალი ამბიციებისგან
გამიჯნულია, შედარებიტ დაქვეითდა მისი გავლენაც და ამრიგად, დაკარგა ტრადიციუალი
როლი - ძალთა ბალანსს ვეღარ განსაზღვრავს კონტინენტზე.
 ევროპის გაერტიანებისადმი დამოკიდებულელბის გაორებამ და ამერიკასთან
განსაკუთრებული ურტიერთოების ერთგულებამ იგი უინტერესო ქვეყნად აქცია ევროპის
მომავლის განსაზღვრაში.
 თავისი ბედის იდენტიფიცირება ევროპასთან ნაკლებად სურს და ამას ბრექსიტიც მოქმობს,.
 დიდი ბრიტანეთი მნიშვნელოვანია ამერიკისთვის. ამერიკის ძირითადი და ერთგული
მოკავშირეა, მნიშვნელვანი ბაზა სადაზვერვო საქმიანობისტვის. თუმცა მიძინებულია
გეოსტრატეგიული თვალსაზრისით.

ევროპის საშუალო სახელმწიფოები


ან ამერიკას მიყვებიან მკვეთრად, ან გერმანიის და საფრანგეთის უკან ეწყობიან, და მათ
გადაწყვეტილებებს ვერ ექნება იმხელა გავლენა, რომ ერთიანად შეცვალონ გეოპოლიტიკური
მდგომარეობა ან ამერიკის ჰეგემონობის საკითხს დაუპირისპირდნენ. პოლონეთიც კი სუსტია
გეოპოლიტიკურად იმისტვის, რომ რაიმე შეცვალოს. -კავშირი ევროპასთან, ნატოსთან, რუსული
ინტერებეი შემცირება მშვიდობას კი უზრუნველყოფს, მაგრამ თან სტრატეგიულ არჩევანს
უზღუდავს.

რუსეთი
მისი არსებობაც კი დიდ გავლენას ახსენს პოსტ-საბჭოთა სივრცეზე და მთლიან ევრაზიაზეც.
თუ რუსეთი გახდება დემოკრატია, მეტად სავარაუდოა, რომ იგი ვერარ მოახერხებს სიძლიერის
დაჭერას. არჩევანი უნდა გააკეთოს დემოკრატიასა და იმპერიას შორის, დემოკრატიული
ხასიათითს აღაქ იქნება ისეთი მნიშვნელოვანი გეოპოლიტიკური მოთამაშე, როგორიც იმპერიული
მიზნების პირობებშია.
ჩინეთი
მნიშვნელოვანი რეგიონლური სახელიწფოა დიდი იმპერიული ისტორიით და ელოლიავება
წარსულსაც. დიდი ეკონომიკური ძალა შესძენს დიდი პოლიტიკურ ამბიციებსაც.
ჩინეთის აღდგენა გავლენას მოახდებს ტაივანის პრობლემაზეც. ანუ შორეულ აღმოსავლეთში
ამერიკის ზემოქმედებაზე. ჩინეთის დასავლეთ კიდეში სსრკ-ს დაშლის შემდეგ წარმოქნილი
სახელწიფოებისადმი გულგრილი არ დარჩებიან გაძლიერებული ჩინელი მმართველები,
შესაბამისად, ეს შეასუსტებს ამერიკის როს რეიგონზე.

იაპონია
ამერიკა-იაპონიის ღერძი უმნიშვნელოვანესია, მეტად ანგარიშგასაწევი ძალაა თავის მხრივ, თუმცა
გაურბის რეგიონალური დომინირებასმი მისწრაფებას და უპირატესობა ანიჭებს ამერიკის
პროტექციის ქვეშ ყოფნას. გარკვეულად ბრიტანეთის დამოკიდებულების მსგავსია, თუმცა ამის
მიზეზს კონტინენტის მეზობლებიდან იაპონიის დიმინანტობაზე არსეული პრეტენზიებიც
წარმოადგენს.

თავის მხრივ, იაპონიის ასეთი პოზიცია აშშ-ს აძლევს საშუალებას ჩაერიოს შორეული
არმოსავლეთის უსაფრთხოების უზრუნველყოფის საქმეში.

რეგიონის სტაბილურობას მნიშვნელობას იქონიებს ამერიკა-იაპონიის პარტნიორობის შესუსტება.


ანუ ჯერ მიძინებული ტიპია ეს იაპონია, მაგრამ რეგიონში განვითარებლი მოვლენების
შესაბამისად, ასპარეზზე გამოსვლიტ აქვს ძალა შეცვალოს სტატუსკვო.

ინდონეზია
შეეძლო სერიოზული დაბრკოლება შეექმნა ჩინეთის სამხრეთით მისწრაფებისთვის. ინდონეზია-
ავსტრალია ალიანსი.
თუმცა ეს ტერიტორია ხასიათდება ეკონომიკის სედარებით განუვითარებლობით,
შიდაპოლიტიკური არასტაბილურობით, ეთნიკური კონფლიქტებისადმი მიდრეკილებით და
არქიპელაგში შევალი კუთვნილების გაფანტულობით. ამიტომ არ არის გეოპოლიტიკურად
აქტიური მოთამაშე.

ინდოეთი
პირადი ამბიციებითაც მიიჩნევს თავს დიდი მოქმედ პირად. ჩინეთის მეტოქედაც კი. ეს შეიძლება
ზედმეტი წარმოდგენაა სკაუთარ თავზე, თუმცა იგი სამხრეთ აზიაში ნამდილად უძლიერესი
ქვეყნაა და ასეთად იქცა არა მაინცდამაინც იმიტომ, რომ პაკისტანი დააშინოს, არამედ იმიტომ,
რომ დააბალანსოს ჩინეთის ბირთვული იარაღი.
უბრალოდ, საქმე ისაა, რომ ნაკლებად იჭრება ამერიკის ევრაზიულ ინტერესებში და ამ მხირვ
ჩინეთძე და რუსეთზე ნაკლები გეოსტრატეგიული როლი აქვს.

უკრაინა
მნიშვნელოვანი და ახალი ფიგურა. მისი დამოუკიდებელ სახელწიფოდ არსებობა უკვე ნიშნავს
რუსეთის რეფორმირებას. უკრაინის გარეშე რუსეთი არარ არის ევრაზიული იმპერია. უკრაინის
გარეშე ჯერ კიდევ შეუძლია იყოს იმპერია, იბრძ`ლოს ამისტის შუა აზიაში, მაგრამ მაშნ
აღმოჩნდება მტელ რიგ კონფლიქტებში ჩაფლული, და შეეჯახება ეკონომიკურ პრობლემებსაც.
გარდა ამისა, დამოუკიდებლობის დაკარგვა შუა აზიისთვის იქნებოდა მიუღებელი და მათ მხარეს
ახლადამეგობრებული ისლამური სახელწიფოები დადგებოდნენ, რაც რუსეთს უზარმაზარი
კონფრონტაციის წინაშე დააყენებდა. ჩინეთიც წინააღმდეგობას გაუწევდა შუა აზიაში რუსეთის
დომინირებას, რადგან ეს მისი ინტერესის სფერო უფროა.
მაგრამ თუ მოსკოვი კონტროლს დაიბრუნებს უკრაინაზე, ანუ შავ ზღვაზე გასასვლელებზე, დიდ
რესუსრსებზე, მაშინ ისევ მიირებს საშუალებას ევროპასა და აზიაში განფენილ იმპერიად იქცეს.
თუ უკრაინა დაკარგავდა დამოუკიდებლობას, მაშინ უკვე ცენტრალრი ევროპა მიიღბდა მის
ადგილს, უფრო კონრეტულად პოლონეთი აღმოჩნდებოა ახლა მსგავს პოზიციაში.

გეოპოლიტიკური ცენტრია

აზერბაიჯანი
ენერგეტიკული პოტენციალის გამოა მნიშვნელოვანი პირველ რიგში - კასპიის ზღვის და შუა
აზიის სიმდიდრე აქ იყრის თავს. შუა აზიის დამოუკიდებლოა შეიძლება გახდეს უაზრო თუ
აზერბაიჯანი დაემორჩლება რუსეთს. აზრ-ს და შუა აზიის ნავთობის რესურსები რუსეთს
დაექვემდებარება თუ ბაქოს მოსკოვი გააკონტროლებს.
ენერგომაგისტრალები რომ მნიშვნელოვანია ეგ ამბები. შესაბამისად, სანამ ის არსებობს
დამოუკიდებლად, უკრაინასთან ერთად მათ შორის, რუსეთი ვერ გახდება ისეთი ოგორიც არ სურს
ამერიკას და არც ევროპას, მგონი მსოფლიოს ჯობია რომ ვთქვა რომ გახდეს.

თურქეთი / ირანი
აქვთ პრტენზია კასპია-შუა აზიაზე, და შეიძლება აღმოჩნდნენ გეოსტრატეგიული ინდივიდები,
თუმცა იმდენად არიან შიდაპოლიტიკით დაკავებულნი, რომ ძალას და შესაძლებლობა კარგავენ
განახორცილონ ისეთი ქმედება, რაც რეგიონში ამერიკის ჰეგემონობას შეუშლიდა ხელს. ამავე
დროს ისინი მეტოქეებს წარმოდგენენ და აქარწყლებენ ერთამენთის გავლენას.

მაგრამ ეს ქვეყნები წარმოადგენენ გეოპოლიტიკურ ცენტრებს. თურქეთი ასტაბილურებს სავი


ზღვის რეგიონს, აკონტროლებს ხმელთაშუა ზღვარი გასასვლელებს, აწონასწორებს რუსეთს
კავკასიაში, აზიაში ნატოს წარმომადგენლად რჩება რაც ასევე მნიშვნელოვანია. დესტაბილური
თურქეთი სამხრეტ ბალკანეთშ დესტაბილურობას მისცემდა სტიმულს, და კავკასიაში რუსეთის
ინტერესებსაც გააძლიერებდა.

ირანი, მიუხედავად აზერბაიჯანის მიმართ გაორებული დამოკიდებულებისა, უზრუნველყოფს


მასტაბილიზებელ მხარდაჭერას შუა აზიის პოლიტიკური მრავალფეროვნებისთვის. ირანი
დომინირებს სპარსეტის ყურის აღმოსავლეთ სანაპიროზე და ამერიკასთნ უთანხოების
მიუხედავად, იგი ბარიერის როლს თამაშობს ამ რეგიონში ამერიკელთა ინტერესებისადმი რუსეთი
მხრიდან მუქარის ნებისმიერ პერსპექტივისთვის.

სამხრეთ კორეა
შორეული აღმოსავლეთის გეოპოლიტიკური ცენტრი. ამერიკას საშალებას აძლევს იტამაშოს ფარი
როლი იაპონიისთვის და ამასთანავე იაპონიაში ყოფნის გარეშე არ მისცეს მას საშუალება
დამოუკიდებელ და მძლავრ სამხედრო სახელმწიფოდ ჩამოყალიბდეს.
სამხრე კორეის ჩრდილოეთთან გაერთიანება და ჩინეთის გავლენის სფეროდ გადაქცევა შეცვლის
ამერიკის როლს შორეულ აღმოსავლეთში და ანუ იაპონიის როლსაც.
ამასთან, ეკონომიკურად ძლიერდება ამიტომ უფრო მნიშვნელოვანი სივრცეა და მასზე კონტროლი
უფრო ღირებულია.
ამეების გამოვლენა გვეხმარება გამოვყოთ ამერიკის პოლიტიკური დილემები და წინასწარ
ვიმსჯელოთ შესაძლო პროცესებზე. რომელი ქვეყანა როგორი აწყობს ამერიკას.

ევროპა
 ამერიკა მუდამ გამოდიოდა გაერთიანებლი ევროპის ინიციატივით, ჯერ კიდევ კენედის
ადმინისტრაციის დროს. თუმცა რამდენად გულწრფელი რიტორიკაა.
 რამდენად მზადაა აშშ ლიდერობა გაუყოს მის ტანაბარ გაერთიანებულ ევროპას.
 გაერთიანებული და ძლიერი ევროპა ნიშნავს მისი ინტერესბეის ზრდას აღმოსავლეთ
ნაწილზეც, შესაბამისად, ტერიტორიულად ახლოს მყოფი ევროპის დომინირება აზიაზზე
უფრო მოსალოდნელია, ვიდრე ოკეანით დაშორებული ამერიკისა.
 ევროპაში დომინირებისას რომელი ქვეყანა უნდ აიყოს მთავრი
o გერმანია უფრო აწყობთ ვიდრე საფრანგეთი. თუმცა ზოგჯერ სხვა
დამოკიდებულებებსაც ავლენენ მაგალითად ფრანკო-ბრიტანული ალინსის
ხელშეწყობით.
 გაერთიანებული ევროპა გამოიწვევს ცვლილებებს ნატოს ბლოკი სტრუქტურაშც, ნატო კი
ამერიკის ძიითადი საყრდენია ევროპის შიდა პოლიტიკის კონტროლისთვის. თუ ვეროპა
გაერთიანდა, უფრო თანასწორ პირობებს მოითხოვენ. ევროპის ინტერესბეი მოითხოვს
ნატოს როლის ცვლილებას, რც საბოლოოდ ევროპაში ამერიკული დომინაციის
შემცირებასაც გულისხმობს.

რუსეთი
 მხარი შეიძლება დაეჭიროს დემოკრატიულ რუსეთს, რომელიც მჭიდრო კავშირში იქნება
ევროპასთან. უფრო სტაბილურიგახდება ამით, ამიტომ თანამშრომლობა უფრო მარიტივ
იქნება და იდეოლოგიურადაც უფრო ახლო. ამრიგად, დემოკრატიული რუსეთი იქნება
ჩვეულებრივი სახლეიწოფ ევროპაში
 ტანამედროვე რუსული საგარეო-პოლიტიკური ისტაბლიშმენტიც კი არგად აჩვენებს, რომ
რუსეთს არ მოსწონს ევრაზიაში მისი უმოქმედობა და სურს რარაც მნიშვნელოვანი როლის
მიღება, პოსტ-საბჭოთა სახლეიწფობის დაქვემდებარება მაინც.
 ამერიკა დგება დილემის წინაშე, რამდენად შეიძლება რუსეთს გაეწიოს ეკონომიკური
დახმარება მისი დემოკრატიზაციის და ევროპეიზაციის პერიოდში. თუ ეს რესურსი
მიმართული იქნება იმპერიული ძლიერების აღდგენისკენ, უკვე ზიანი ადგება ორივე
ზემოთხსნეებულ მიზანს.
 რამდენად უნდა განიხილებოდეს რუსეთი ეკ-ს და ნატოს შესაძლო წევრად.
ცენტრალური ევრაზია
პრობლემური რეგიონია, რადგან სავსეა სიძულვილით, რომლიეც შეიძლბეა ადვილა იყოს
გაღვივებული

რამდენიმე სახელიწფო არის ბირთვული იარაღის შექმნის პროცესში. ეთნიკური და


რელიგიური ძალმომრეობა ჭარბობს, მეტად არასტაბილურია.
ყველაფერმა შეიძლება გამოიწვიოს სპარსეთის ყურის უსაფრთხოების დარღვევა, ეს კი
ამერიკული გავლენის რეგიონია.
არასტაბილური რეგიონის პრობლემის ნაწიად შეიძლება იქცეს ისლამური
ფუნდამენტალიზმის დაპირსპირება ამერიკულ იდეოლოგისთან. ცხოვრების წესისადმი,
კულტურისადმი მტრული დამოკიდებულება შეიძლება გაღვივდეს, ისე, რომ ააფეთქოს
დასავლეთისადმი კეთილგანწყობილი მახლობელი აღმოსავლეთის მთავრობის პოზიციები.
საფრთხე შეუქნა ამერიკის ინტერესებს სპარსეთის ყურის რეგიონში.
თუმცა თუ ერთიან ბირვის არიქნება ისლამური სახლეწოფებისა რაიმე კავშირი კოალიცაია
ან ერთობა, მაშინ იმდენად საშიშად შეიძლება რ ჟრერდესეს პრობლემა ამერიკისთვის.

ჩინეთი
 ყველაზე მოსახერხებელი იქნებოდა დემოკრატიული და თავისუფალი ბაზრისკენ
მიდრეკილი ჩნეთის შემქნა, რომელი ითანამშრომლებდა აზიურ რეგიონალურ
სტრუქტურაში.
 მაგრამ თუ ჩნეთი არ დადგება ამ დემოკრატიის გზაზე და ეკონომიკურად ზრდას კი ისევ
ისე გაარძელებს, მაშინ სამხედრო ძლიერებაც მოემატება
 ჩინეთთან კონფრონტაცია და დაპირპსირება შეიძლბე აიყოს იაპონია-ამერიკის
ურთიერთობების დამგრევიც, რადგან იაპონია არ წაყვეს ამერიკსი შემაკავებელ პოლიტკას
ჩინეთში. ამრიგად, მთელი ეს პროცესენი შეიძლება ამერიკის შორეული არმოსავლეთის
რეგიონიდან გაძვეებით დასრულდეს.

You might also like