Professional Documents
Culture Documents
KU - ระบบการป้องกันการเกิดสนิมในเหล็กเสริมโดยวิธี Galvanic Cathodic Protection
KU - ระบบการป้องกันการเกิดสนิมในเหล็กเสริมโดยวิธี Galvanic Cathodic Protection
บทคัดย่ อ
ปั ญหาการกัดกร่ อนเป็ นสนิมของเหล็กเสริ มในโครงสร้ างคอนกรี ตเสริ มเหล็ก สามารถส่งผลกระทบต่อ
การรั บนา้ หนักที่ ลดลงของโครงสร้ างคอนกรี ตเสริ มเหล็กได้ ดังนันการศึ
้ กษาในเรื่ องประสิทธิ ภาพของระบบ
ป้องกันการเกิ ดสนิมในเหล็กเสริ มจึงมีความสาคัญมาก งานวิจัยนี ไ้ ด้ ทาการทดสอบประสิ ทธิ ภาพระบบการ
ป้องกันสนิมของเหล็กเสริ มโดยวิธีกลั วานิกคาโทดิก โดยพิจารณาถึงกาลังรับแรงอัดของคอนกรี ต ประสิทธิภาพ
ของระบบประเมินจากการวัดค่าความต่างศักย์ไฟฟ้าครึ่งเซลล์ (Half-cell Potential) ตามมาตรฐาน ASTM C876
ผลการศึกษาพบว่า การใช้ กาลังรับแรงอัดของคอนกรี ตสูง ทาให้ ประสิทธิภาพของระบบป้องกันสนิม กัลวานิกคา
โทดิกมีประสิทธิภาพมากกว่า และมีอายุการใช้ งานระบบป้องกันสนิมที่ยาวนานกว่า
ABSTRACT
Corrosion is one of the major deteriorations in reinforced concrete structure. Method for
corrosion prevention in reinforced concrete structure is therefore highly of importance. This research
aims to study the efficiency of the protection of reinforcement corrosion using the Galvanic Cathodic
Protection method by varying the compressive strength of concrete. The half-cell potential
measurement according to ASTM C876 was used to assess the corrosion possibility of the
reinforcement. As a result, it was found that the higher of concrete compressive strength was the higher
of the efficiency of the Galvanic Cathodic Protection method (longer time for starting of reinforcement
corrosion) and the longer duration of usage of the zinc anode until it was out of performance.
516
การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์
คานา
การกัดกร่ อนเป็ นสนิมของเหล็กเสริ มทาให้ เกิดความเสียหายในโครงสร้ างคอนกรี ตเสริ มเหล็ก ซึง่ ความ
เสียหายที่เกิดขึ ้นส่งผลต่อความสามารถในการรับน ้าหนักของโครงสร้ าง เมื่อเหล็กเสริ มในโครงสร้ างเกิดการกัด
กร่ อนเป็ นสนิม หน้ าตัดของเหล็กเสริ มจะลดลงจนกระทัง่ อาจไม่เพียงพอต่อความปลอดภัยในการใช้ งาน และเกิด
การวิบตั ิอย่างเฉี ยบพลันได้ สาเหตุการเกิดการกัดกร่ อนของเหล็กเสริ มส่วนหนึ่งเกิดมาจากคลอไรด์ โดยอิออน
ของคลอไรด์ (Chloride Ions) เป็ นตัวการที่ให้ ความเป็ นด่างของคอนกรี ตที่ป้องกันเหล็กเสริ มไม่ให้ เกิดสนิมลดลง
เมื่อถึงจุดวิกฤต หากมีน ้าและออกซิเจนเพียงพอ ก็จะทาให้ เหล็กเกิดสนิมได้
วิธีการป้องกันการกัดกร่อนเป็ นสนิมของเหล็กเสริ มในโครงสร้ างโดยวิธี Cathodic Protection เป็ นวิธีที่มี
ประสิทธิภาพในการป้องกันและยับยังการเกิ ้ ดสนิมของเหล็กเสริ มในโครงสร้ างคอนกรี ตเสริมเหล็กวิธีการใช้ ได้ กบั
โครงสร้ างที่ เ สื่ อ มสภาพด้ ว ยคลอไรด์ (ACI Committee E706, 2010 and Chess, 2005) โดยวิ ธี Cathodic
Protection สามารถแบ่งได้ เป็ นสองระบบคือ Impressed Current Type System และ Sacrificed Anode Type
System โดยในงานวิจยั นี ้จะดาเนินการโดยใช้ ระบบป้องกันสนิมโดยวิธี Sacrificed Anode Type System โดยวิธี
นี ้ได้ รับการพัฒนามาจากหลักการของความแตกต่างของการสึกกร่ อนของโลหะ และระดับของความสามารถใน
การถ่ายเทประจุของโลหะต่างชนิดกัน ระบบป้องกันแบบนี ้ไม่จาเป็ นต้ องอาศัยแหล่งกาเนิดกระแสไฟฟ้าจาก
ภายนอกแบบวิ ธี Impressed Current Type System ท าให้ การบ ารุ ง รั ก ษาสามารถท าได้ สะดวก ระบบ
Sacrificed Anode จะปล่อยกระแสไฟฟ้าจากอาโนดจากระบบเองเพื่อป้องกันการถ่ายเทประจุของเหล็กเสริ มใน
บริ เวณที่มีการสึกกร่ อนมาก ดังนันระบบนี
้ ้จึงเป็ นการเสียสละประจุ เนื่องจากกระแสไฟฟ้าถูกสร้ างขึ ้นมาจาก
โลหะที่ต่างกันในสารละลาย Electrolyte เดียวกัน ในการวิจยั จะใช้ อาโนดชนิด Zinc Anode
อย่างไรก็ตามถึงแม้ ว่าวิธีการป้องกันการเกิดสนิม Cathodic Protection จะมีการรายงานว่าใช้ ป้องกัน
การเกิดสนิมได้ จริง แต่ก็เป็ นงานวิจยั และการทดสอบที่ดาเนินการในต่างประเทศอย่างหลากหลาย การทดลองใน
สภาพแวดล้ อมของและวัสดุในประเทศไทยยังมีไม่มากนัก ดังนันงานวิ ้ จยั นี ้จึงได้ จดั ทาขึ ้นเพื่อเป็ นแนวทางในการ
ทดสอบประสิทธิภาพของวิธีการป้องกันการเกิดสนิมด้ วยวิธีการป้องกันแบบกัลวานิกคาโทดิก เพื่อให้ ทราบถึง
ประสิทธิภาพในการป้องกันการเกิดสนิมของเหล็กเสริมในคอนกรี ต โดยพิจารณาปั จจัยทางด้ านกาลังรับแรงอัด
517
สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53
อุปกรณ์ และวิธีการ
วิธีการเตรี ยมตัวอย่ างคอนกรี ต
3 Days 3 Days
518
การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์
Aluminium
วิธีการทดสอบตัวอย่ างคอนกรี ต
Table 2 The potential of steel and probability for corrosion reported by ASTM-C876
Half-cell potential (mV) relative to copper/copper Percentage chance of
sulfate reference electrode active corrosion
ผลและวิจารณ์ ผลการทดลอง
519
สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53
สนิม นั่นคือเป็ นค่าที่ได้ จากอิออนของตัวซิงค์ อาโนด ซึ่งซิงค์ อาโนดนั่นมีค่าศักย์ ไฟฟ้ามาตรฐาน (E0) ที่ต่ากว่า
เหล็ก โดยเมื่อเหล็กแตกตัวเป็ นอิออนกลายเป็ นสนิม Fe2+ + 2e- → Fe(s) ค่าศักย์ ไฟฟ้ามาตรฐานของ
เหล็กมีค่าเท่ากับ 0.44 โวลต์ ส่วน Zinc Anode เมื่ อแผ่น Zinc เกิ ดการแตกตัว Zn2+ + 2e- → Zn(s) ค่า
ศักย์ไฟฟ้ามาตรฐาน ของซิงค์มีค่าเท่ากับ -0.76 โวลต์ ผลของค่าศักย์ไฟฟ้าครึ่งเซลล์ในการทดลองได้ จากการหา
ค่าเฉลี่ยค่าศักย์ไฟฟ้าครึ่งเซลล์ของตัวอย่างคอนกรี ตทุกตาแหน่งของคอนกรี ต
-600
-700
-800 90% chance of active corrosion by ASTM C 876
Figure 4 Variation of half-cell potential with time (Corrosion acceleration by wet-dry cycles)
520
การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์
ตัวอย่างที่ทาการติดตังระบบป้
้ องกันสนิม เมื่อระบบป้องกันสนิมใกล้ หมดประสิทธิภาพ ค่าศักย์ไฟฟ้าครึ่งเซลล์จะ
มีค่าลบน้ อยลง จนถึงจุดที่มีค่าลบน้ อยที่สุดนัน่ คือจุดที่ระบบป้องกันสนิมหมดประสิทธิภาพ เป็ นตาแหน่งที่การ
แตกตัวเป็ นอิออนย้ ายจาก Zinc Anode มาเป็ นการแตกตัวเป็ นอิออนของเหล็กแทน ดังนันค่ ้ าที่สามารถวัดได้
ในช่วงหลังจากจุดที่มีค่าเป็ นลบน้ อยที่สุดจึงเป็ นค่าของอิออนในเหล็กเสริ มในคอนกรี ตดังแสดงในภาพที่ 6 จาก
การทดสอบโดยการเร่ งกระแสไฟฟ้าในตัวอย่างคอนกรี ตพบว่า ในตัวอย่างคอนกรี ตที่ทาการติดตังระบบป้ ้ องกัน
สนิมที่มีกาลังรับแรงอัดสูงกว่า ค่าศักย์ไฟฟ้าครึ่ งเซลล์ มีแนวโน้ มไปถึงจุดสูงสุดหรื อเป็ นลบน้ อยที่สุด ได้ ช้ากว่า
ตัวอย่างคอนกรี ตกาลังรับแรงอัดที่ต่ากว่า
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Days)
0
-100
Hall-cell potential (mV vs. cu/cuso4)
-200
-300
-400
90% chance of active corrosion
-500
-600
-700 strength 180 ksc
strength 250 ksc
-800
strength 350 ksc
-900
Figure 5 Variation of half-cell potential with time of specimens without Galvanic Cathodic Protection
(Corrosion acceleration by 6 v DC impress current)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Time (Days)
0
-100
Hall-cell potential (mV vs. cu/cuso4)
Figure 6 Variation of half-cell potential with time of specimens with Galvanic Cathodic Protection
(Corrosion acceleration by 6 v DC impress current)
521
สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53
12
10
Duration for reaching 90% chance of active
Protection (Days)
corrosion (Days)
6
6 With Anode
4 4
2 2
Without Anode
0 0
180 250 350 180A 250A 350A 180A 250A 350A
Strength (ksc) Strength (ksc)
Figure 7 Influence of compressive strength on duration for reaching 90% chance of active corrosion
and on effective duration of Galvanic Cathodic Protection
522
การประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์
สรุ ป
1. ตัวอย่างคอนกรี ตที่ไม่มีการติดตังระบบป้
้ องกันการเกิดสนิม Galvanic Cathodic Protection
(ตัวอย่างควบคุม) คอนกรี ตกาลังรับแรงอัดสูง มีโอกาสเกิดสนิมได้ น้อยกว่าคอนกรี ตกาลังรับแรงอัดต่า ทังในกรณี
้
เร่งโดยวิธีเปี ยกสลับแห้ ง และเร่งโดยการใช้ วิธีทางไฟฟ้าไฟฟ้า
2. ในกรณีการเร่งการเกิดสนิมโดยใช้ วิธีทางไฟฟ้า ตัวอย่างที่ติดตังระบบป้
้ องกันการเกิดสนิม Galvanic
Cathodic Protection มีระยะเวลาการเกิดสนิมที่ช้ากว่าตัวอย่างที่ไม่ได้ ติดตังระบบป้
้ องกันสนิม
3. ตัวอย่างคอนกรี ตที่ตดิ ตังระบบป้
้ องกันสนิมโดยวิธี Galvanic Cathodic Protection ในตัวอย่าง
คอนกรี ตรับแรงอัดที่สงู กว่า มีโอกาสเกิดสนิมช้ ากว่าคอนกรี ตกาลังรับแรงอัดต่ากว่า ในกรณีการเร่งโดยใช้ วิธีทาง
ไฟฟ้า
4. ในตัวอย่างคอนกรี ตที่ติดตังระบบป้
้ องกันสนิมโดยวิธี Galvanic Cathodic Protection ในตัวอย่าง
คอนกรี ตรับแรงอัดที่สงู กว่ามีประสิทธิภาพมากกว่าและมีอายุการใช้ งานระบบป้องกันสนิมที่ยาวนานกว่า
กิตติกรรมประกาศ
ขอขอบคุณ REPTECH Service ที่ช่วยสนับสนุน Zinc Anode
เอกสารอ้ างอิง
กรมโยธาธิ การและผังเมือง. 2551. มาตรฐานการตรวจสอบโครงสร้ างคอนกรี ตเสริ มเหล็กด้ วยวิธีการ
ทดสอบแบบไม่ ท าลาย (มยผ.1506). วิ ธี ท ดสอบหาค่ า การสึ ก กร่ อ นของเหล็ ก เสริ ม (Half-Cell
Potential)
ACI Committee E706. 2010. Field Guide to concrete Repair Application Procedures Installation of
Embedded Galvanic Anode. American Concrete Institute.
American Society Testing and Materials, 1999. Standard Test method for Half-Cell Potential of
Uncoated Reinforceing Steel in Concrete. ASTM C 876-91 Reapproved. 1999.
Illston, J.M., and Domone, P.L.J. 2001. Construction Material Their Nature and Behavior, 3rd Edition,
Spon, Press, London
Chess, P.M. 2005. Cathodic Protection of Steel in Concrete. E&FN SPON, Copenhagen Denmark.
523