การประชุมวิชาการวิศวกรรมโยธาแหงชาติครั้งที่ ๑๒ โรงแรมอมรินทรลากูน จ.

พิษณุโลก 2-4 พฤษภาคม 2550

การทดสอบเพื่อศึกษาพฤติกรรมทางกลของรอยตอของคานคอนกรีตสําเร็จรูป
EXPERIMENTAL STUDY ON MECHANICAL BEHAVIORS OF
PRECAST CONCRETE BEAM JOINTS

จักษดา ธํารงวุฒิ (Jaksada Thumrongvut)1

กรรณ คําลือ (Kan Kumlue)2
สิทธิชัย แสงอาทิตย (Sittichai Seangatith)3
วินัย มณีรัตน (Vinai Maneerat)4

1
นักศึกษาปริญญาเอก สาขาวิศวกรรมโยธา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี : jaksada@yahoo.com
2
นักศึกษาปริญญาโท สาขาวิศวกรรมโยธา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี : kankumlue@hotmail.com
3
รองศาสตราจารย สาขาวิศวกรรมโยธา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี : sitichai@sut.ac.th
4
วิศวกรโยธา บริษัท ยงสวัสดิ์คอนสตรัคชั่น โปรดักส จํากัด : m.vinai@yongsawad.co.th

บทคัดยอ : งานวิจัยนี้เปนสวนหนึ่งของโครงการพัฒนาคานคอนกรีตสําเร็จรูป โดยมีวัตถุประสงคหลักเพื่อศึกษาพฤติกรรมการรับแรง

และลักษณะการวิบัติของรอยตอของคานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูปและของคานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูป และนํากําลังของ
รอยตอที่ทดสอบไดเปรียบเทียบกับคาที่คํานวณไดจากสมการออกแบบของ ว.ส.ท. ตัวอยางในงานวิจัยเปนคานขนาดหนาตัดกวาง 0.20
m ลึก 0.40 m และมีระยะหางระหวางจุดรองรับ 2.00 m จํานวน 6 ตัวอยาง ตัวอยางถูกทดสอบโดยแรงกระทําแบบ 3 จุด ซึ่งคานทั้งสอง
ชนิดและรอยตอไดถูกออกแบบตามมาตรฐานของ ว.ส.ท. โดยใชน้ําหนักบรรทุกคงที่และน้ําหนักบรรทุกจรที่เทากัน จากการทดสอบ
พบวา ในชวงแรกตัวอยางมีพฤติกรรมรับแรงแบบเชิงเสนถึงคาประมาณ 75-80% ของกําลังรับแรงสูงสุด จากนั้นตัวอยางทดสอบจะมี
พฤติกรรมแบบไรเชิงเสน และการแอนตัวมีคาเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็ว จนกระทั่งเกิดการวิบัติ นอกจากนี้ยังพบวา สมการออกแบบของ ว.
ส.ท. ทํานายกําลังของรอยตอไดอยางถูกตองเพียงพอ

ABSTRACT : This research is a part of development project on precast concrete beams. The objectives of this research are to study
behaviors and modes of failure of the joints of precast partially-prestressed concrete beams and the joints of precast reinforced
concrete beams and to compare the obtained strength of the joints with those predicted by using the E.I.T. design equations. In this
study, the beam specimens had the cross-sectional dimensions of 0.20 × 0.40 meters with the span length of 2.00 meters. The total of
six specimens was tested under three-points loading. These two types of beams and the joints were designed according to E.I.T
standard with the same dead load and live load. From the tests, it was found that the specimens have linear behavior up to 75-80% of
their maximum load capacity. Then, the behavior of the specimens is nonlinear until failure of the specimens. In addition, the E.I.T’s
design equations accurately predict the strength of the joints of the beams.

KEYWORDS : Precast Concrete Beam, Partially-Prestressed, Joint Connection

1. บทนํา
ปจจุบันการกอสรางอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กโดยทั่วไปจะใช
วิธีหลอในที่ (cast-in-place) ซึ่งการกอสรางองคอาคารตางๆ
ตองติดตั้งค้ํายัน แบบหลอ ผูกเหล็ก เทคอนกรีต และตองรอให
คอนกรีตมีอายุที่เพียงพอ เพื่อใหมีกําลังที่เหมาะสมจึงสามารถ
ทําการถอดแบบหลอได ทําใหตองใชเวลาในการกอสรางมาก
ตลอดจนใช แ รงงานจํ า นวนมาก ส ง ผลให ค า ใช จ า ยในการ
กอสรางอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กมีคาสูง จึงไมสอดคลองกับ
สภาวะเศรษฐกิจในปจจุบัน ซึ่งมีการแขงขันกันในเรื่องราคา
และระยะเวลาการก อ สร า งเป น อย า งมาก ดั ง นั้ น จึ ง มี ค วาม
จําเปนตองหาแนวทางที่ทําใหการกอสรางอาคารคอนกรีตเสริม
เหล็ ก มี ร าคาลดลงและใช เ วลาการก อ สร า งที่ ร วดเร็ ว ยิ่ ง ขึ้ น
ป จ จุ บั น ได มี ผู รั บ เหมาก อ สร า งหลายรายได นํ า ระบบการ
กอสรางสําเร็จรูป (prefabrication) มาใชในการกอสรางอาคาร
คอนกรีตเสริมเหล็กแลวในบางสวน เชน คานคอนกรีตอัดแรง
บางสวนสําเร็จรูป ดังแสดงตัวอยางในรูปที่ 1 แผนพื้นสําเร็จรูป
และผนังสําเร็จรูป เปนตน
รูปที่ 1 การกอสรางโดยชิ้นสวนคานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูป
คานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูป (precast partially
prestressed concrete beams) เปนคานคอนกรีตอัดแรงรูปแบบ
หนึ่งซึ่งสามารถลดปญหาที่กลาวไวขางตนได ดวยการใชการ
อัดแรงบางสวน (partial prestressing) เพื่อประหยัดเหล็กเสริม
และลดระยะเวลาในการก อ สร า งโดยการหล อ สํ า เร็ จ รู ป
(precasting) [1] จากการศึกษางานวิจัยที่ผานมา [2,3] ไดมี
การศึ ก ษาพฤติ ก รรมการรั บ แรงของคานคอนกรี ต อั ด แรง
บางสวนสําเร็จรูป และนําผลการทดสอบที่ไดเปรียบเทียบกับ
คานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูป พบวา ที่สภาวะใชงาน (ที่
การแอ น ตั ว ของคานมี ค า L / 240 ) คานคอนกรี ต อั ด แรง
บางส ว นสํ า เร็ จ รู ป สามารถรั บ แรงกระทํ า ได ม ากกว า คาน
คอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูป นอกจากนี้อัตราสวนหนวยราคา
ต อ ความสามารถในการรั บ แรงที่ ส ภาวะใช ง านของคาน
คอนกรี ต อัด แรงบางส ว นสํ าเร็ จรู ปมีค า ต่ํา กวา คานคอนกรี ต
เสริมเหล็กสําเร็จรูป ซึ่งคาอัตราสวนดังกลาวแสดงใหเห็นวา
คานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูปมีประสิทธิภาพในการ
นํามาใชงานมากกวาคานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูป
อยางไรก็ตาม ปญหาสําคัญที่นํามาสูความไมนิยมนําคาน
ดัง กล า วมาใช ง านก อ สร า งคื อ การขาดข อ มู ล ผลการทดสอบ
รอยต อ ของคานหรื อ บริ เ วณหั ว เสา ซึ่ ง ในป จ จุ บั น รอยต อ
ดังกลาว มีลักษณะดังแสดงในรูปที่ 2 โดยเจาของโครงการและ
ผู รั บ เหมาบางรายได ตั้ ง ของสั ง เกตว า รอยต อ ระหว า งคาน
ประเภทดังกลาวอาจขาดความปลอดภัยในแงของการใชงาน
เนื่องจากการเทคอนกรีตในสวนของรอยตอซึ่งเปนคนละสวน
หรื อ ไม เ ป น เนื้ อ เดี ย วกั น กั บ ตั ว คาน ดั ง นั้ น งานวิ จั ย นี้ จึ ง มี
วัตถุประสงคเพื่อทําการทดสอบรอยตอของคานคอนกรีตอัด
แรงบางสวนสําเร็จรูปชนิดดึงเหล็กกอน (pretensioning) เพื่อ
ศึกษาพฤติกรรมทางกล และลักษณะการวิบัติ และนําขอมูลจาก
การทดสอบที่ ไ ด เ ป น พื้ น ฐานเบื้ อ งต น สํ า หรั บ การพิ จ ารณา
ออกแบบรอยตอ
รูปที่ 2 รอยตอของคานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูป
2. ตัวอยางทดสอบและวิธีการทดสอบ
2.1 มาตรฐานการทดสอบคุณสมบัติของวัสดุที่ใชในงานวิจัย
การทดสอบคุณสมบัติของวัสดุที่ใชในงานวิจัยไดทดสอบตาม
มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม (มอก.) ไดแก การทดสอบ
กําลังรับแรงกดอัดของคอนกรีตรูปทรงกระบอกตามมาตรฐาน
มอก.409-2525 การทดสอบกําลังรับแรงดึงของลวดอัดแรง
และกําลังรับแรงดึงของเหล็กขอออย ตามมาตรฐาน มอก.95- ตัวอยางทั้งหมดถูกออกแบบตามมาตรฐานคานคอนกรีตอัด
2540 และมาตรฐาน มอก.24-2536 ตามลําดับ โดยวัสดุที่ใชใน แรง [4] และคานคอนกรีตเสริมเหล็ก [5] ของวิศวกรรมสถาน
งานวิจัยมีคุณสมบัติทางกล ดังที่แสดงในตารางที่ 1 แหงประเทศไทย (ว.ส.ท.) โดยที่คานคอนกรีตอัดแรงบางสวน
สําเร็จรูปถูกออกแบบตามทฤษฎีอีลาสติก (working stress
ตารางที่ 1 แสดงคุณสมบัติทางกลของวัสดุที่ใชในงานวิจัย design) สํ า หรั บ น้ํ า หนั ก บรรทุ ก ใช ง าน และตรวจสอบ
กําลังครากเฉลี่ย กําลังสูงสุดเฉลี่ย โมดูลัสยืดหยุน ความสามารถในการรับน้ําหนักของหนาตัดที่ออกแบบโดยวิธี
วัสดุ
(MPa) (MPa) เฉลี่ย (MPa)
กําลัง (ultimate strength design) สวนรอยตอคานตัวอยางไดถูก
คอนกรีต - 38.5 29.1 × 103
DB12 360.7 487.6 193.9 × 103 ออกแบบโดยวิธีกําลัง โดยสมการที่ 1 เปนสมการสําหรับ
DB16 381.2 521.4 195.5 × 103 ออกแบบรอยตอเพื่อตานทานโมเมนตดัด และสมการที่ 2 เปน
PC.wire 2.8 mm 501.5 747.1 202.1 × 103 สมการออกแบบรอยตอเพื่อตานทานแรงเฉือน ซึ่งเปนสมการที่
PC.wire 4 mm 1,212.0 1,501.2 201.5 × 103 ใชในการหากําลังรับแรงเฉือนของหูชาง (corbel) เนื่องจากการ
PC.wire 5 mm 1,281.0 1,539.6 204.0 × 103 แตกราวที่ที่เกิดขึ้นบริเวณรอยตอ มีระนาบการแตกราวเกิดใน
แนวขนานกับรอยตอ ดังแสดงในรูปที่ 3(c) ซึ่งคลายกับรอย
2.2 ตัวอยางทดสอบ
แตกร า วที่ เ กิ ด ขึ้ น ในหู ช า งและแตกต า งอย า งชั ด เจนเมื่ อ
ตั ว อย า งทดสอบที่ ใ ช ใ นการศึ ก ษาเป น คานคอนกรี ต อั ด แรง
เปรี ย บเที ย บกั บ รอยแตกร า วที่ เ กิ ด ขึ้ น ในคานคอนกรี ต เสริ ม
บางสวนสําเร็จรูปและคานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูปที่มี
เหล็กที่มีแนวเอียงทแยงมุม
รอยต อ บริ เ วณกึ่ ง กลางความยาวคาน ( L / 2 ) โดยลั ก ษณะ
รอยตอของคานดังกลาวเปนลักษณะที่นิยมใชในงานกอสราง a
Mn = ( As f y − As′ f s′)( d s − ) + As′ f s′( d s − d s′ ) (1)
ในปจจุบัน ซึ่งแบงออกเปน 2 แบบ ไดแก แบบที่1 ซึ่งเปน 2
รอยตอที่ไดจากการนําเหล็กขอออยเชื่อมระหวางเหล็กเดือย
(dowel bars) ของคานทั้งสองดาน ดังแสดงในรูปที่ 3(a) และ Vn = Avf f y µ (2)
แบบที่2 ซึ่งเปนรอยตอที่มีเหล็กเสริมคานเชื่อมตอระหวางคาน
โดยที่ M เปนกําลังตานทานโมเมนตระบุ V เปนกําลังตานทาน
อยางตอเนื่อง โดยไดจากการผลิตตัวอยางทดสอบ ซึ่งทําการ n n

แรงเฉือนระบุ A เปนหนาตัดของเหล็กเสริมที่ใชขวางรอยราว
หลอคานเปนลักษณะสองชวงตอกัน และทําการบล็อกชองวาง vf

และ µ = 0.7λ เป น ค า สั ม ประสิ ท ธิ์ ค วามเสี ย ดทานสํ า หรั บ

ไว เพื่อทําจุดเชื่อมหรือรอยตอเขากับเสา ดังแสดงในรูปที่ 3(b)
คอนกรีตที่ยึดกับเหล็กเสริม

Single Precast Partially Prestressed Beams Continuous Precast Partially Prestressed Beams

Dowel (deformed bars) Dowel (deformed bars)

Adjusted Plate Adjusted Plate Avf
Shear plane
(assumed crack)

Columns Columns

(a) Pattern 1 (b) Pattern 2 (c) shear plane

รูปที่ 3 รอยตอของคานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูป
 differential transducers (LVDT) ที่ติดตั้งบริเวณกึ่งกลางความ
2.3 การกอสรางตัวอยางทดสอบ
ยาวคานจํานวน 1 ตัว และที่ระยะเทากับ L / 4 ถัดจาก LVDT
เพื่อใหรูปแบบการทดสอบเสมือนการรับน้ําหนักบรรทุกใน
ตัวแรกไปทางดานซายและขวา จํานวนดานละ 1 ตัว เมื่อติดตั้ง
การใชงานจริง การทดสอบแรงกระทําแบบ 3 จุด จึงถูก
ตัวอยางทดสอบเขาที่แลว กอนการทดสอบตัวอยางจะถูก pre-
ประยุกตใชในการทดสอบกําลังรับแรงของรอยตอ คาน เพื่อ
loading 20 kN และ unloading เพื่อเตรียมความพรอมของ
จํ า ลองสภาวะของแรงกระทํ า ต อ รอยต อ ที่ บ ริ เ วณหั ว เสา
ตัวอยางทดสอบ และตรวจการทํางานของเครื่องมือ จากนั้น ทํา
เนื่องจากสภาวะการทดสอบรอยตอกลับดานกับสภาวะของการ
การทดสอบโดยเพิ่ ม แรงกระทํ า อย า งช า ๆ โดยใช data
รับแรงกระทําของรอยตอ ดังนั้นจึงมีการดัดแปลงการจัดวาง
acquisition system (DAQ) เก็บขอมูลอยางตอเนื่อง จนตัวอยาง
เหล็กเสริมภายในคาน โดยสลับการวางตําแหนงระหวางเหล็ก
ทดสอบเกิดการวิบัติ
เสริมรับแรงดึง และเหล็กเสริมรับแรงอัด ดังแสดงในรูปที่ 4(a) dc
และใหแรงกระทําในทิศทางจากบนลงลาง
ในการศึกษา ตัวอยางทดสอบขนาดหนาตัดกวาง 0.20 m
ลึก 0.40 m และยาว 2.00 m จํานวน 6 ตัวอยาง โดยแบงออกได As′

เปน 3 กลุม ดังแสดงในตารางที่ 2 โดยที่กลุมที่ 1 (RC-01, RC- db

02) เปนคานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูปที่มีรอยตอแบบที่ 2 As

สวนกลุมที่ 2 (PC-01, PC-02) และกลุมที่ 3 (PC-03, PC-04) 1.00 m 1.00 m

เปนคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูปที่มีรอยตอแบบที่ 1 และ P
2 ตามลําดับ นอกจากนี้บริเวณรอยตอของตัวอยางทุกตัวใช As

เหล็กเดือย (DB16) 3 เสนฝงเปนระยะ 0.60 m จากปลายคาน 400 mm As′

เพื่อใหรอยตอของคานทุกตัวมีปริมาณเหล็กเสริมเทากัน ดังใน 200 mm
Strain gauge
DAQ

(a) Testing Configuration

รูปที่ 4(b) ถึง 4(d) A B
0.60 m 0.25 m 0.60 m 3 DB 16
3 DB 16
concrete-filled into a joint
ตารางที่ 2 รายละเอียดตัวอยางทดสอบ dowel bars

A B
ตัวอยาง ปริมาณ ดัชนี รูปแบบ 2 DB 12 3 DB 16
กลุมที่ (section A-A) spiral 2.8 mm@150 mm spiral 2.8 mm@75 mm spiral 2.8 mm@150 mm
(section B-B)
ทดสอบ เหล็กเสริม เหล็กเสริม รอยตอ 2.00 m

RC-01 0.0032 - แบบที่ 2 (b) Group1 [RC-01, RC-02 Beam]

1
RC-02 0.0032 - แบบที่ 2 A
0.60 m 0.25 m
B
0.60 m
8 PC Wires 5mm 3 DB 16
PC-01 - 0.00035 แบบที่ 1
2 welding
concrete-filled into a joint
dowel bars
PC-02 - 0.00035 แบบที่ 1
2 PC Wires 4mm A B 3 DB 16
PC-03 - 0.00035 แบบที่ 2 (section A-A) (section B-B)
3 spiral 2.8 mm@150 mm spiral 2.8 mm@75 mm spiral 2.8 mm@150 mm
PC-04 - 0.00035 แบบที่ 2 2.00 m
(c) Group 2 [PC-01, PC-02 Beam]

A B
2.4 การทดสอบรอยตอของคานคอนกรีตสําเร็จรูป 8 PC Wires 5mm 0.60 m 0.25 m 0.60 m 3 DB 16

รูปที่ 5 แสดงแผนภาพและการติดตั้งตัวอยางทดสอบเขากับ concrete-filled into a joint

dowel bars

loading frame เพื่อทดสอบแรงกระทําแบบ 3 จุด (three-points 2 PC Wires 4mm A B 3 DB 16

(section B-B)
(section A-A)
spiral 2.8 mm@150 mm spiral 2.8 mm@75 mm spiral 2.8 mm@150 mm
load test) โดยใชแรงกดจาก hydraulic actuator ผาน load cell 2.00 m

กระทําที่กึ่งกลางความยาวตัวอยางทดสอบผาน steel bearing (d) Group 3 [PC-03, PC-04 Beam]

รูปที่ 4 รายละเอียดของตัวอยางทดสอบ
plate เพื่อจําลองแรงกระทําที่เกิดขึ้นบริเวณรอยตอของตัวอยาง
ระยะการแอนตัวของตัวอยางทดสอบถูกวัดโดย linear variable
2.5 การทดสอบรอยตอของคานคอนกรีตสําเร็จรูป
รูปที่ 5 แสดงแผนภาพและการติดตั้งตัวอยางทดสอบเขากับ
loading frame เพื่อทดสอบแรงกระทําแบบ 3 จุด (three-points
load test) โดยใชแรงกดจาก hydraulic actuator ผาน load cell
กระทําที่กึ่งกลางความยาวตัวอยางทดสอบผาน steel bearing
plate เพื่อจําลองแรงกระทําที่เกิดขึ้นบริเวณรอยตอของตัวอยาง
ระยะการแอนตัวของตัวอยางทดสอบถูกวัดโดย linear variable
differential transducers (LVDT) ที่ติดตั้งบริเวณกึ่งกลางความ
ยาวคานจํานวน 1 ตัว และที่ระยะเทากับ L / 4 ถัดจาก LVDT
ตัวแรกไปทางดานซายและขวา จํานวนดานละ 1 ตัว เมื่อติดตั้ง
ตัวอยางทดสอบเขาที่แลว กอนการทดสอบตัวอยางจะถูก pre-
มีคาประมาณ 75-80% ของกําลังสูงสุด โดยรอยราวที่เกิดขึ้นมี
ขนาดเล็กและกระจายสม่ําเสมอ จากนั้นตัวอยางมีพฤติกรรมสู
ช ว งที่ ส อง พฤติ ก รรมจะค อ ยๆเปลี่ ย นแปลงแบบไร เ ชิ ง เส น
(nonlinear) ความชันของเสนกราฟลดลงอยางรวดเร็ว จนถึงจุด
วิบัติของคาน ซึ่งพบวาในชวงนี้รอยราวของรอยตอมีการ
ขยายตัวอยางรวดเร็ว โดยที่แรงกระทํามีคาเพิ่มขึ้นไมมากนัก
ลักษณะการวิบัติเปนแบบ flexural failure ดังตัวอยางที่แสดง
ในรูปที่ 8
300

loading 20 kN และ unloading เพื่อเตรียมความพรอมของ 250

ตัวอยางทดสอบ และตรวจการทํางานของเครื่องมือ จากนั้น ทํา 200

Load, (kN)
การทดสอบโดยเพิ่ ม แรงกระทํ า อย า งช า ๆ โดยใช data 150

acquisition system (DAQ) เก็บขอมูลอยางตอเนื่อง จนตัวอยาง 100

ทดสอบเกิดการวิบัติ 50
RC-01

RC-02

0
P 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26

Midspan Deflection, (mm)

รูปที่ 6 กราฟแสดงความสัมพันธระหวางน้ําหนักบรรทุก
และระยะการแอนตัวที่กึ่งกลางคานของตัวอยางกลุม ที่ 1
LVDT LVDT LVDT
0.50 m 0.50 m
2.00 m
รูปที่ 7 แสดงพฤติกรรมการรับแรงกระทําของตัวอยางกลุม
ที่ 2 (PC-01, PC-02) และ 3 (PC-03, PC-04) พบวา พฤติกรรม
การรับแรงถูกแบงออกเปนสามชวง โดยในชวงแรกตัวอยางมี
พฤติกรรมแบบเชิงเสนจนถึงจุดที่แรงกระทํามีคาประมาณ 35-
40% ของกําลังสูงสุด ที่จุดนี้พบวา ตัวอยางเกิดรอยราวขนาด
เล็ก จากนั้นตัวอยางจะมีพฤติกรรมเขาสูชวงที่สอง ซึ่งความชัน
ของเสนกราฟจะลดลงเล็กนอย โดยมีจํานวนรอยราวเกิดมาก
รูปที่ 5 การติดตั้งคานตัวอยางทดสอบ ขึ้นและขยายตัวสูงขึ้น จนกระทั่งแรงกระทํามีคาประมาณ 75-
3 ผลการทดสอบ 80% ของกําลังสูงสุด พฤติกรรมชวงสุดทายของคาน เสนกราฟ
ในการศึกษานี้ กําหนดให P เปนกําลังรับแรงกระทํา ณ จุดที่ มีลักษณะเปนแบบเสนโคง ซึ่งแรงกระทํามีคาเพิ่มขึ้นเล็กนอย
Y

เหล็กเสริมที่รอยตอของตัวอยางทดสอบเกิดการ yielding และ ขณะที่ ร ะยะการแอ น ตั ว มี ค า เพิ่ ม ขึ้ น อย า งรวดเร็ ว รอยร า วที่
กํ า ลั ง สู ง สุ ด ของตั ว อย า ง P เป น แรงกระทํ า ที่ ร อยต อ ของ ปรากฏเพิ่มจํานวนมากขึ้น และขยายตัวสูงขึ้น จนถึงจุดวิบัติ
max

ตัวอยางทดสอบรับไดสูงสุดกอนที่ตัวอยางเกิดการวิบัติ รูปที่ 6 ของคาน ซึ่งการวิบัติเกิดขึ้นจากแรงดึงดานลางของคาน ซึ่ง

แสดงกราฟแสดงความสัมพันธระหวางแรงกระทํา (load) และ คลายกับการวิบัติของตัวอยางกลุมที่ 1
ระยะการแอนตัวที่กึ่งกลางความยาวคาน (midspan deflection)
ของตัวอยางกลุมที่ 1 (RC-01, RC-02) จากรูปพบวา พฤติกรรม
การรับแรงกระทําถูกแบงออกเปนสองชวง ชวงแรกตัวอยาง
ทดสอบมีพฤติกรรมแบบเชิงเสน (linear) จนถึงจุดที่แรงกระทํา
 300
เกิดขึ้นบริเวณรอยตอของคานคอนกรีตสําเร็จรูป นอกจากนี้
250
เหล็ ก เดื อ ยดั ง กล า วยั ง สามารถเพิ่ ม ความสามารถในการ
200 ตานทานโมเมนตดัดบริเวณรอยตอ ใหมีคาเพิ่มสูงขึ้นเทากับคา
โมเมนตดัดที่เหล็กเดือยสามารถรับได
Load, (kN)

150
PC-01

100 PC-02

PC-03 ตารางที่ 3 ผลการทดสอบและผลการคํานวณกําลังจากหนาตัด

50
PC-04
ตัวอยาง P P
กลุมที่ Y , test Y ,pred
P /P
ทดสอบ (kN) (kN)
0 Y , test Y ,pred
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26

Midspan Deflection, (mm)

RC-01 147.70 138.84 1.06
รูปที่ 7 กราฟแสดงความสัมพันธระหวางน้ําหนักบรรทุก 1
RC-02 145.37 138.84 1.05
และระยะการแอนตัวที่กึ่งกลางคานของตัวอยางกลุม ที่ 2 และ 3
PC-01 157.93 138.84 1.14
2
PC-02 154.61 138.84 1.11
PC-03 151.77 138.84 1.09
3
PC-04 154.12 138.84 1.11

รูปที่ 8 ลักษณะการวิบัติของตัวอยางทดสอบ
4 วิจารณผลการทดสอบ
ตารางที่ 3 แสดงผลการทดสอบและผลการคํานวณกําลังของ
รอยต อของคานตั ว อยา งโดยใชส มการที่ 1 จากตารางพบว า
กํ า ลั ง รั บ แรงกระทํ า ณ จุ ด ที่ เ หล็ ก เสริ ม ของตั ว อย า งเกิ ด การ
yielding ที่ไดจากการทดสอบ ( PY ,test ) ของตัวอยางกลุมที่1
(คานคอนกรีตเสริมเหล็กสําเร็จรูป) และตัวอยางกลุมที่ 2 และ 3
(คานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูป) มีคาใกลเคียงกัน ซึ่ง
สามารถบอกไดวา รูปแบบของรอยตอคานแบบที่ 1 และ 2 มี
ความสามารถในการแรงรับแรงกระทําที่ใกลเคียงกัน และเมื่อ
พิ จ ารณาอั ต ราส ว นแรงกระทํ า ณ จุ ด ที่ เ หล็ ก เสริ ม เกิ ด การ
yielding ที่ไดจากการทดสอบตอ คาที่ไดจากการคํานวณ
( PY ,test / PY ,pred ) พบว า ตัวอย างมีคา PY ,test / PY ,pred อยูในชว ง
ระหว า ง 1.05-1.14 ดั ง นั้ น จากการทดสอบพบว า สมการ
ออกแบบคานคอนกรี ต เสริ ม เหล็ ก ของ ว.ส.ท. สามารถใช
ออกแบบและทํานายกําลังของรอยตอคานคอนกรีตเสริมเหล็ก
สําเร็จรูป และคานคอนกรีตอัดแรงบางสวนสําเร็จรูปไดอยาง
ถูกตองเพียงพอ
เมื่อพิจารณาระยะฝงของเหล็กเดือย (0.60 m) บริเวณปลาย
คาน พบวาระยะดังกลาวเพียงพอตอการตานทานแรงเฉือนที่
5 สรุปผลการทดสอบ
จากการศึกษาพฤติกรรมทางกลของรอยตอของคานคอนกรีต
สําเร็จรูป ภายใตแรงกระทํา พบวา
1.) ในภาพรวม พฤติกรรมการรับแรงกระทําของรอยตอคาน
คอนกรีตสําเร็จรูปที่ใชในการศึกษามีพฤติกรรมรับแรงเชิงเสน
จนถึงจุดที่แรงกระทํามีคาประมาณ 75-80% ของกําลังสูงสุด
จากนั้ น พฤติ ก รรมการรั บแรงมี ลั ก ษณะไร เชิ ง เส น โดยแรง
กระทํ า มี ค า เพิ่ ม ขึ้ น เล็ ก น อ ยในขณะที่ ร ะยะการแอ น ตั ว มี ค า
เพิ่มขึ้นอยางรวดเร็วจนถึงจุดวิบัติของคาน ซึ่งลักษณะการวิบัติ
เปนแบบ flexural failure เกิดขึ้นจากแรงดึงดานลางของคาน
2.) รูปแบบรอยตอคานสําเร็จรูปแบบที่1 (เหล็กขอออยเชื่อม
ระหวางเหล็กเดือย) และแบบที่2 (เหล็กเดือยเชื่อมตอระหวาง
คานอยางตอเนื่อง) มีความสามารถรับแรงกระทําที่ใกลเคียงกัน
3.) สมการออกแบบคานคอนกรีตเสริมเหล็กของ ว.ส.ท.
สามารถออกแบบ และทํานายกําลังของรอยตอคานไดอ ยาง
ถู ก ต อ ง เ พี ย ง พ อ โ ด ย ตั ว อ ย า ง ท ด ส อ บ ทั้ ง ห ม ด มี ค า
อัตราสวน PY ,test / PY ,pred อยูในชวงระหวาง 1.05-1.14
เอกสารอางอิง
[1] S.K. Padmarajaiah, A. Ramaswamy, 2004. Flexural strength
predictions of steel fiber reinforced high-strength concrete in
fully/partially prestressed beam specimens. Cement & Concrete
Composites, 26:275-290.
[2] กรรณ คําลือ และสิทธิชัย แสงอาทิตย, 2548. พฤติกรรมของคาน
คอนกรี ต เสริ ม เหล็ ก สํ า เร็ จ รู ป แบบอั ด แรงบางส ว นภายใต แ รง
กระทําตามขวาง. การประชุมวิชาการวิศวกรรมโยธาแหงชาติ ครั้ง
ที่ 10, ชลบุรี. STR58-63.
[3] กรรณ คําลือ, 2549. การพัฒนาคานสําเร็จรูปแบบคอนกรีตอัดแรง
บางสวนสําหรับอาคารขนาดเล็ก.วิทยานิพนธระดับปริญญาโท,
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.
[4] วิศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ, 2537.
มาตรฐานสําหรับอาคารคอนกรีตอัดแรง, กรุงเทพฯ
[5] วิศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ, 2538.
มาตรฐานสํ า หรั บ อาคารคอนกรี ต เสริ ม เหล็ ก โดยวิ ธี กํ า ลั ง ,
กรุงเทพฯ

เกี่ยวกับผูเขียน
นาย จักษดา ธํารงวุฒิ ไดรบั ปริญญา B.Eng. และ
M.Eng. จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
ปจจุบนั เปนนักศึกษาระดับปริญญาเอก และผูช วย
วิจัย งานวิจัยโดยสวนใหญเกี่ยวของกับ
Experimental on Reinforced and Prestressed
Concrete Structures

นาย กรรณ คําลือ ไดรับปริญญา B.Eng. จาก

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร วิทยา
เขตเทเวศร และ M.Eng. จากมหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีสุรนารี ปจจุบนั เปนวิศวกรและที่
ปรึกษาทางดานวิศวกรรมโครงสราง งานวิจัยโดย
สวนใหญเกี่ยวของกับ Experimental on
Prestressed Concrete Structures

รศ.ดร. สิทธิชัย แสงอาทิตย ไดรับปริญญา วศบ.

จากมหาวิทยาลัยขอนแกน M.Eng. และ Ph.D.
จาก University of Texas at Arlington, USA
งานวิจัยโดยสวนใหญเกี่ยวของกับ Experimental
and Applied Mechanics on Civil Engineering
FRP Composite, Reinforced Concrete และ
Masonry

นาย วินัย มณีรัตน ไดรบั ปริญญา B.Eng. จาก

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา วิทยา
เขตภาคพายัพ ปจจุบันเปนวิศวกรโยธา
บริษัท ยงสวัสดิ์คอนสตรัคชั่น โปรดักส จํากัด