Fizikalna Se

ЕСЕЈСКИ ОД СИТЕ СЛИКИ – ТЕСТОВИ Ема Ристовска
Сите прашања со оваа Боја се паднаа во јануарска сесија и јунска сесија 2019та!
1. Kaj koи состојби се применува локално зрачење со УВ светлина?

- Кожни болести – псоријаза , акни, алопеција
- Гинеколошки заболувања – дисменореа
- Невролошки заболувања
- Ревматски заболувања
- Отворени рани и улкуси – УВ делува бактерицидно
2. Кај кои состојби се применува општо зрачење со УВ светлина?

- при пореметување на метаболизмот на калциум и фосфор
- рахит
- остеомиелит
- питириаза, розацеа, псоријаза
- анемии во фаза на реконвалесценција
а) Koe e oпштото дејство на УВ зрачењето?

- подобрување на имунолошкиот систем
- подобрување на ендокрините функции ( штитна, надбубрежна и полови жлезди )
- создавање на витамин Д3 кој дејствува на метаболизмот на калциум и фосфор
- зголемување на број на леукоцити / еритроцити
б) Карактеристики на еритем по примена УВ зраци ?

- Ув еритемот настанува под влијание на вазоактивни материи кои се создаваат во епидермот и потоа
дифундираат во дермот
- таму предизвикуваат дилатација на капиларите, но не дејствуваат на артериолите
- најголема вазоактивна улога има хистаминот , потоа – простагландини , кинини и др.
- Еритемот настанува по латентен интервал од 2-6 па и до 12 часа.

- тој е хомоген и јасно ограничен од околна незрачна кожа
- трае 2-3 или повеќе дена
- кожата е црвена , може да и лесно отечена или болна
- еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа и потоа слабее и
- за неколку дена се губи
- УВ- Б зраците имаат најсилно дејство.
2. Карактериски на еритем по примена на инфрацрвени зраци?

- При нивна апликација доаѓа до еритем веднаш
- по 1-2 минути без латентен интервал
- трае 1 час
- тој е нехомоген, мрежест
- нејасно ограничен од околината.
- по повеќекратно зрачење може да се јави пигментација која е исто така мрежеста, нехомогена и нејасно
ограничена.
а) Како се нанесува инфрацрвена светлина ?
- Пред зрачењето треба да се провери интегритетот на кожата
состојбата на циркулацијата
сензибилитетот
- пациентот е поставен во удобна положба
- предниот дел на светилката треба да се избрише со вата потопена во алкохол
- апликацјата се врши директно на кожата а не преку облека
- се нанесува со ламба - ако е со помала снага – растојание од 25 – 40 цм
- ако е со поголема снага – растојание од 40- 80цм
- поставена е на 90 степени во однос на регијата која се третира, кога густината на зрачење е најголма.
- ако се зрачи лицето – треба ламбата да е со помала сила ( 150 W ) oчи затворени и со темни стакла.
- интензитетот прво е помал, потоа се зголемува.
б) Индикации за инфрацрвено зрачење?

- цевикален и лумбален синдром
- артрози
- артит
- хроничен отит
- хроничен ринит
- херпес зостер
- мијалгии
- тендинит
в) Дејство на инфрацрвени зраци ?

- дејствуваат поволно на регенерација на ткивата
- особено кај рани
- подобруваат гранулација
- подобруваат епителизација
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Што е бастун и за што служи?
- Најчесто ортопедско помагало
- служи за стоење и одење
- може да биде алуминиумско, дрвено
а) Во која рака се носи бастунот?

- Онаа рака спротивна од повредената или заболена нога.
б) Што се потпазувни патерици и за кои состојби се применуваат?

- тие се помагала за одење кои имаат ослон во потпазувната јама, така што со нивна примена дел од
тежината на телото ја носат дланките и потпазувниот дел.
- се користат кај :
* фрактури на долни екстремитети
* мекоткивни повреди на колено
* ампутација на долен екстремитет
* хемипареза
в) Што е инвалидска количка , како се делат и за кои пациенти се применуваат?
Претставува ортопедско помагало кое служи за воспоставување и подобрување на функцијата при оштета на
локомоторен и нервен систем.
- се применуваат при :
* ампутација на долни екстремитети
* хемиплегија , параплегија
* мултипла склероза
* одземеност на долни екстремитети
може да бидат
- собни
- електрични
- теренски
- стоечки
г) За што се користат ортопедските помагала?

- се користат за воспоставување или подобрување на функцијата при оштета на локомоторниот систем и
нервниот систем.
- се користат за да се овозможи пациентот да стане посамостоен и самостоен во извршувањето на
секојдневните активности.
Тука спаѓаат:
- протези
- ортози
- инвалидски колички
- помагала за одење итн.
д) Што се патерици , видови и кај кои лица се применуваат?

- тие се ортопедски помагала кои овозможуваат стабилност при одење и стоење.
- се применуваат кај лица со одземеност на долни екстремитети
Може да бидат :
* потпазувни
* подлактни
дрвени и метални.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Која е целта на кинезитерапија?

- ресторација на функција
- корекција на функцијата
- компензација на функцијата
- супституција на функцијата
- подготовка за нова професија
а) Што се активни вежби?

- Активните вежби се изведуваат самостојно од страна на здраво лице претходно создавајќи си претстава за
тоа движење и целта која треба да се постигне.
- активните движења се извведуваат до граница на појава на болка.
- болката е сигнал дека движењето е доволно и врз основа на тоа се врши дозирањето во кинезитерапијата.
Во однос на видот на мускулната контракција – активните вежби може да бидат

статички и динамички !
б) Што се статички вежби , кога и на кои мускули се применуваат?

- Тоа се вежби каде должината на мускулот, односно – оддалеченоста на припоите на мускулот останува
постојана.
- поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до придвижување на сегментот на екстремитетот.
Се применуваат кај :
* имобилизирани екстремитети
* ектремитети во гипс, завој
* за превенција на тромбофлебит
- се изведуваат кај долгите мускули ( m.quadriceps femoris )
б) Што се динамички вежби ?

Вежби кои се изведуваат со придвижување на сегментите на кои се припоени активните мускули.
- Тие се изведуваат кога мускулите се во состојба да ги придвижуваат сегментите со или без отпор,
- кога е барем делумно сочувана подвижноста и кога нема локална болност.
- Тонусот кај овие вежби расте до извесен степен на почетокот,а потоа е изотонус.
в) Што се потпомогнати вежби ?

- преоден тип помеѓу активните и пасивните вежби
- во случај кога мускулната снага не е толку голема за да се изведе активна вежба.
- изведувањето го помага друго лице или технички уред со помало или поголемо учество на болниот.
Активно потпомогнати – најголемо учество има пациентот сам, пасивно го потпомага друго лице
Пасивно потпомогнати – најголемо учество има терапевтот, пациентот надополнува колку може
г) Индикации на кинезитерапија?
- по фрактури, ампутација, термичка повреда, параплегија, квадриплегија
- остеопороза, краниоцеребрални повреди, ревматоиден артрит, парализа на периферен нерв
д)Што претставуваат пасивни вежби и кај се применуваат?

- Пасивни вежби се вежби кои се одвиваат без учество на пациентот.
- тие се функционално помалку ефикасни во однос на активните вежби.
- се применуваат во состојби каде не е можно да се применат активните вежби пр:
* млитава парализа – за да се спречат контрактури во зглобовите.
* кај доенчиња и мали деца
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. Рехабилитација при вродена дисплазија или луксација на колк ?

- кинезитерапија на мускулатурата на цела нога
- хидро- кинезитерапија во топла вода
- се лекува по раѓање одма , се настојува колковите да се во положба на абдукција и флексија
- се применуваат ременчиња
- гаќички за одржување на колковите во флексија и абдукција.
а) Со каква цел се применуваат вежби кај кифоза во детска возраст?

Кинезитерапија со цел :
- истегање на мускули на преден торакален зид
- истегање на рбетот по надолжна оска
- истегнување на задна ложа на натколеница
- еластично развдвижување на ‘рбетот во целина.
-јакнење на екстензори на торакален рбет
б) Какви вежби се применуваат кај пациент со остеопороза?

- активни вежби и вежби со отпор за јакнење на паравертебрална мускулатура
- активни вежби за одржување на обем на движена во зглобови на горни и долни екстремитет и рбетен столб
- изометрички вежби за јакнење на абдоминална мускулатура
- респираторни вежби
- вежби за рамнотежа
- аеробни вежби
- Кинезитерапија за - физикална терапија :

* стимулација на остеогенеза * фототерапија со УВ зраци
* да се одржи коскена маса * електротерапија
* да се подобри снага, координација на мускули - ортози за ‘рбет
* да се намали болка и инциденца на фрактури - таласотерапија
- вежби во вода – кај луѓе со мускулна слабост .

- возење велосипед
г) Третман на Сколиоза?
Кинезитерапија ( за оние со кривина до 20 степени )
- симетрични вежби при сколиоза без фиксирана кривина
- асиметрични вежби за мобилизација на рбет
Кинезитерапијата ги содржи следните вежби :

- вежби за активно и пасивно истегање
- вежби за активно јакнење на екстензорите на грб
- вежби за јакнење на стомачни мускули
- вежби за корекција на сагиталната кривина на рбетот
- вежби за обликување
При сколиози со кривина поголема од 20 степени

се употребуваат – ортози ( торакални корсети ) за деца и адолесценти.
д) Третман за Стекнати рамни табани

- мануелна масажа – за еластичност на стапалото
- кинезитерапија
- вежби во топла вода
- ортопедски влошки – по третата година од животот
- вежби за јакнење на кратки и долги флексори на прстите
- се препорачува детето да оди босо, особено по песок.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. Кои рехабилитациони постапки се применуваат кај пациент со анкилозантен спондилитис ?

- кинезитерапија за :
* спречување на деформација на рбетен столб
* спречува атрофија на мускули
* спречува настанување на контрактури
- физикална терапија
* термотерапија
* сонотерапија
* електротерапија
* мануелна масажа
а) Третман на остеоартрит ?
- електротерапија - балнеотерапија
- сонотерапија - фототерапија - ласеротерапија
кинезитерапија :
* активни вежби
* изометрички
* изотонични
б) Третман за ревматоиден артрит ?

- криотерапија
- кнезитерапија
- хидро- кинезитерапија
- мануелна масажа
- фототерапија
- термотерапија
- балнеотерапија
- ортози
- ТЕНС
- УВ зрачење
- парафин и пелоиди
6. Терапија после фрактура

Физикална терапија за стимулација на калус :
- сонотерапија
- електротерапија
Кинезитерапија :
- се јакне мускулатура на незафатените екстремитети
- подобрување на периферна циркулација
- спречување на појава на декубитус
Хидро- кинезирерапија
- термотерапија ( инфрацрвени зраци )
- мануелна масажа проксимално и дистално од фрактурата
- ортопедски помагала
а) Терапија при луксација ?
- работна терапија
- хидрокинезитерапија
- ласеротерапија
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. Кои се целите на претпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена ампутација?

- намалување на едем на чкунка
- намалување на болка
- обликување на чкунка ( цилиндричен облик )
- јакнење на мускулатурата на чкунката
- јакнење на мускулатура на горни екстремитети и здрава нога
- јакнење на мускулатурата на трупот.
а) Кои се целите на постпротетска фаза на рехабилитација?

- влегување и излегување од автомобил
- спортски активности со протеза
- постигнување на добра рамнотежа и стабилност
- јакнење на мускулатура на горни екстремитети
- одржување и подобрување на трофиката на мускулатурата на чкунката
Рехабилитацијата опфаќа?
- обука за влегување и излегување од автомобил
- обука за правилно симнување и поставување на протезата
- интензивна кинезиетрапија
- вежби за одење со две патерици, па потоа со една, па со бастун и на крај без помагало.
б) Што опфаќа третман на чкунка по ампутација?
- Постоперативна нега и надзор на заздравување на рана
- третман на болка
- превенција на контрактура со одржување на правилна положба на чкунката и кинезитерапија
- едукација на болниот за хигиена и тоалета на чкунката
8. Кои се биолошки реакции на организам на примена на физикална терапија?

- Локална вазомоторна реакција
- интрацелуларна и екстрацелуларна промена на концентрација на јони
- стимулирање на создавање на биолошки активни супстанци ( хистамин, серотонин )
- процеси во биосинтеза
а) Кои се цели на физикална рехабилитација?

- намалување или отстранување на болка
- намалување на едеми преку ресорпција
- подобување на локална циркулација
- подобрување на координација на движење
- подобување на кардијална функција
- подобрување на вентирлаторна функција
в) Кои методи се користат во функционална работна терапија?

- правење јазли
- плетење
- ткаење
- грнчарство
- градинарство
- укоричување книги
9. Кои се основни параметри на балнеотерапија?

- вкупна минерализација
- јонски состав
- температура
- концентрација на радиоактивност
- рН реакција
а) Што е климатотерапија и кои се климатски фактори?
- Климатотерапија го проучува влијанието на времето и климата врз човечкиот организам.
- Тоа влијание може да биде поволно – кога се користи за лекување и како профилакса, но може и да е
штетно.
- Климатски фактори : се делат на :
* Атмосферски – температура, влажнст, врнежи
* Космички – сончева / космичка радијација
* Земни – магнетизам на земја, радиоактивност, вода
10. Дејство на кратки бранови ?

- Ја зголемуваат циркулацијата на крвта и лимфата
- ги зголемуваат метаболните процеси
- стимулираат регенерација на ткива
- намалуваат оток
- намалуваат болка
- седативно дејство врз нервен систем
11. Која е целта на кинезитерапијата при повреда на периферен нерв?

- Обнова на сензибилитет
- задржување на моторна шема
- спречување на локална остеопороза во коски

- спречување на заостанување на екстремитет во раст
12. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај деца со церебрална парализа?

- Кинезитерапија ( вежби за одење и рамнотежа , вежби за координација, пасивно раздвижување на зглобови
- работна терапија ( работа со раце, прстите )
- физикална терапија ( хидрокинезитерапија, балнеотерапија , мануелна масажа )
13. Што се применува во превенција на декубитуси кај пациент со повреда на рбетен мозок?
- пациентите треба да се вртат редовно на два часа
- пациентот да е сосема сув
- да се избегнува тесна облека
- избегнување на набори на постелнина
- избегнување на секундарни инфекции
- избегнување на лепење фластери
14. Што е електрофореза со лекови и кои лекови најчесто се применуваат?

- претставува внесување на лекови во организмот со помош на галванска струја.
- најчести лекови се : јод, аналгин, диклофенак, кортикостероиди
15. Што значи оценка 2 мануелен тест?

- мускулот е во состојба да изведе полн обем на движења во зглобот кога е исклучена земјината тежа.
Мускулот само го совладува отпорот на триење на зглобот.
- Сочувани се 25% од мускулната сила.

- Со мускулна контракција мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на земјината тежа
- го придвижува сегментот без дополнително оптоварување
- сочувани се 50% од мускулната сила.

- Со мускулната контракција се изведува движење со совладување на земјината тежа и
- умерен дополнителен отпор со оптоварување – кој го прави терапевтот.
19. Кои рехабилитациони постапки се користат кај пациент по цереброваскуларен инсулт?
- вклучување на психолог логопед
20. Кои се задачите на кинезитерапијата кај пациенти со цереброваскуларен инсулт?

- Спазмолитична
- Да се врати движењето
- Да се спречат деформации
- Да се воспостават движења неопходни за секојдневен живот
1. Индикации за хидрокинезитерапија ?
- Пост – трауматски состојби – фрактури , луксации
- повреда на периферни нерви
- невралгии
- мијалгии
- хемиплегија
- параплегија
2. Како се делат ортозите за рбет?

- ортози за врат ( Шансова кравата )
- за торакален , тораколумбален дел ( корсети )
3. Што е социјална рехабилитација?

- процес кој се одвива во тек на медицинска и професионална рехабилитација.
- оваа работа е во доменот на социјалниот работник ( вклучува грижа за материјалните проблеми и останати
проблеми со средување на лични/ семејни / социјални состојби.
.1.Napredni aktivnosti se:(na zaokruzuvanje) vozenje avtomobil,odenje vo banka itn.

2.Indikacii za hidrokineziterapija. Posttraumatski
sostojbi, mlitavi parezi I paralizi, spasticni parezi I paralizi, miopatii, artrozi
na perifernite zglobovi, lumbalni diskopatii, revmatoiden arthritis, ankilozanten spondilit, periartrit na ramo,
algodistrofii, skoliozi I drugi deformiteti na rbet, kongenitalna luksacija na kolkot, sostojbi po implantirana
endoproteza I dr.
3.Termicko dejstvo ima:UV.
4.Koi rehabilitacioni postapki se primenucaat kaj ankilozanten spondilit. :

rehabilitacijata opfakja kineziterapija i fizikalna terapija.
Kineziterpaijata ima za zadaca: da go zabavi gubitokot na podviznost na 'rbetniot stolb, go sprecuva nastanuvanjeto
na kontrakturi na 'rbetiot stolb i kolkovite, je spreci deformacijata na 'rbetniot stolb, ja spreci atrofijata na muskulite,
go socuva torakalniot tip na dishenje so sto pogolem vitalen kapacitet, ja socuva sto podolgo podviznosta vo
kolkovite pri postoenje na vkocanetost vo lumbalniot 'rbet. Fizikalnite proceduri se primenuvaat vo faza na
smiruvanje na vospalitelnata aktivnost na bolesta. Od fizikalnite proceduri se primenuva: termoterapija (parafin,
peloid), kratkobranova terapija, fototerapija (infracrveni zraci), elektroterapija ( IF, DD, TENS) so analgetsko i
antivospalitelno dejstvo, sonoterapija, manuelna i podvodna masaza.
5.Kako se delat ortozite za rbet. :

ortozi za vrat (na pr. Shansova kravata), za torakalen, torakolumbalen (na pr. razlicni
korseti za korekcija na deformitetite na rbetot vo detskata vozrast - kifoza i skolioza), lumbalen del od 'rbetot ( na pr.
platnen lumbalen korset zasilen so fishbajni)
6.Konvekcija sto e - na zaokruzuvanje. Prenesuvanje na toplina preku medium koje e vo postojano dvizenje odnosno sruenje ( tecnost , gasovi ). Taka se
primenuva zagrean vozduh.
Po otstranuvanjeto na faktorite koi se priciniteli za bronhitot, kako i po

7.Sto se respiratorni vezbi i kade se primenuvaat?
primenata na medikamentoznata terapija. Pred da se premine na rehabilitacija, se oderuva vitalniot kapacitet so

spirometar. Respiratornite vezbi imaat za cel vospostavuvanje i odrzuvanje na normalnata belodrobna ventilacija,
sprecuvanje na staza na belodrobnata cirkulacija vo dolnite delovi od belite drobovi i sprecuvanje na nastanuvanje
komplikacii pri funkcijata dishenje. Spored celta mozat da bidat vezbi za odrzuvanje ili za podobruvanje na funkcijata
dishenje. So niv se: podobruva belodrobnata ventilacija, namaluva potroshuvackata na energija potrebna za
dishenje, olesnuvaat ili sprecuvaat napadi na oteznato dishenje ili gushenje, se podobruvaat ekskurziite na gradniot
kosh so zgolemuvanje na silata na dishnata muskulatura, podobruva podviznosta na dijafragmata, podobruva
elsticnosta na belodrobnoto tkivo, podobruva proodnosta na dishnite patishta, prodlabocuva dishenjeto, zabrzuva
cirkulacijata vo belodrobnoto tkivo. Vo respiratorni vezbi spagjaat: vezbi za odrzuvanje na podviznosta na rebrata,
vezbi za odrzuvanje na silata na glavnite i na pomoshnite respiratorni muskuli, vezbi za odrzuvanje na ritamot na
dishenjeto i vezbi za odrzuvanje na mehanikata na dishenjeto.
8.Bastunot vo koja raka se nosi? vo onaa raka koja e na sprotivnata str od povredenata ili zabolenata noga.
maligni tumori, sistemski zaboluvanja na krvta, kardiovaskulani zaboluvanja so

9.Opsti kontraindikacii za fizikalna terapija.
dekompenzirano srce, respiratorni zaboluvanja so dekompenzacija, zaboluvanja na crn drob i bubrezi, maligna
hipertenzija, izrazena arteroskleroza na krvnite sadovi na mozokot, krvarenje i skolonost kon krvarenje, kaheksija,
zarazni bolesti, febrilna sostojba, aktivna tuberkuloza, psihoza so psihomotoren nemir.
10.Specifucno dejstvo na koj agens-na UV-ova e na zaokruzuvanje.
11.Za sila na potisok na zaokruzuvanje.

12.Za dejstvo na galvanska struja na zaokruzuvanje. Fizioloski dejstva : ekscitomotorno dejstvo; efekt na protrahirana hiperemija so pozitivno troficko
dejstvo;analgetsko dejstvo; resorptivno dejstvo.
13.So koj cel se primenuvaat vezbite kaj dete so kifoza ?

Кинезитерапијата се применува со цел истегнување на мускулите на
предниот торакален ѕид; активно истегнување на рбетот по надолжна оска, вежби во вис; истегање на
мускулите на задната лоза на надколениците; намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на
засилената лумбална лордоза; jaknenje na muskulite ekstenzori na torakalniot rbet, elasticno razdvizuvanje na
rbetot vo celina; povremena pasivna korekcija na kifoticnata krivina so pomos na reklinacionen oslon.
Od sportski aktivnosti plivanje I odbojka.

14.So koja cel se ptimenuva kineziterapijata kaj bolen so cerebrovaskularen inslut. Da se namali muskulnata nadrazlivost, odnosno da se namali
spasticitetot na oddelni muskulni grupi; da se podobri sostojbata na lokomotorniot aparat; da se vrati narusenata sposobnost za upotrebuvanje na dvizenjeto,
da se namali zgolemenata nadrazlivost na muskulite i da se izberat takvi metodi, pri koi ne se zasiluvaat patoloskite sinkinezii, tuku tie bi pomagale vo
dvizenjeto; da se sprecat deformacii i muskulni kontrakturi; da vospostavat dvizenja koi se neophodni vo sekojdnevniot zivot
Inspekcija na kozata po dejstvo na pritisok od strana na

15.Sto se prezema za sprecuvanje na dekubitusi kaj bolen so povreda na rbeten mozok?
medicinskata sestra, osobeno na slednite mesta : sakralnata regija, trohanteri, koleno, peti, lakti. Po 3 casa pritisok moze da se javi
crvenilo na kozata po 4-5 casa bula, po 6-8 casa nekroza na kozata; intermitentno osloboduvanje na pritisok na delovi na kozata,
pacientite treba redovno da se vrtat na sekoi 2 casa, zagrozenite mesta da se masiraat, i da se stava talk. So cel da se menuva
cesto mehanickiot pritisok, na oddelni delovi od teloto se koristat specijalni antidekubitalni duseci; vodenje smetka pacientot da e
postojano suv; da se izbegnuva tesna obleka; podiganje na del od teloto koe e pod pritisok so potpora na raka vo traenje od 10 do
20 sekundi; ‚gevrecinja‘ ili podmetka od sunger ili vozdusesti; izbegnuvanje nabori na postelninat, lepenje flasteri; obezbeduvanje
pravilna ishrana za da se izbegne nutricionen deficit, no i da se izbegne zgolemuvanje na telesnata tezina.
16.Na zaokruzuvanje za infeacrvenoto zracenje za eritemot. Posle zracenjeto kozata e so mrezest eritem topla i malku ispotena.
17.Za maznenje na zaokruzuvanje. Se izveduva so ritmicni i bavni dvizenja vo vid na lizganje i ritiskanje. Toa moze da bide ramno I opfatno. Ramnoto
maznenje se pravi so dlanka , jagodica od palec ili od nekolku prsti, a opfatnoto so dlankata I prstite zaedno, pri shto muskulnite grupi se opfakaat pomegu
palecot I ostanatite prsti. Maznenjeto koe se izveduva so dorzalnata str na prstite svitkani vo tupanica, koi potoa se ispruzuvaat I pritoa se vtisnuvaat vo
kozata vo vid na tap cesel se narekuva ceslanje. Maznenjeto sekogas se vrsi od periferijata kon centarot odnosno vo pravec na cirkulacijata na limfata I
venskiot krvotok. Pri otoci I zastoj na ektremiteti e potrebno prvo da se masiraat proksimalnite, a potoa distalnite segmenti. Maznenjeto pokazuva dejstvo vrz
kozata I potkoznoto tkivo, ja zabrzuva cirkulacijata na krvta I limfata, potpomaga vo resorpcijata na otok, dejstvuva analgetski, gi otstranuva deskvamiranite
kletki od epitelot.
18.Kolku vreme trae aplikacijata so parafin-20-40 min.
Na uste dve ne mi teknuva.
1. [to e fizikalna profilaksa I kaj se upotrebuva?- pretstavuva postapka na primena na fizikalni agensi so cel
prevencija na nastanuvawe na bolesti,spre~uvawe na posledici od zaboluvawa I povredi,kako I posledici od
inaktivitet.Se primenuva kaj lumbalen sindrom,vo tekot na bremenosta,kaj deca za spre~ubawe na
deformiteti na rbetniot stolb,na stapala idr.
2. Pod poimot supstitucija se podrazbira?- supstitucijata pretstavuva zamena ,nadomest na izguben del od
teloto ili f-jata.
3. Konvekcija?- pretstavuva prenesuvawe na toplina preku medium koj e vo postojano dvièwe,odnosno

struewe(te~nost,gasovi)
4. [to e ndiferentna temperatura?- Temperaturata pri koja organizmot vo kontaktot so toplinskiot medium
najmalku prima,odnosnoajmalku oddava toplina se narekuva indiferentna tem.
5. Indiferentna tem.na voda?- 34-35stepeni

6. Najdobar na~in na upotreba na parafin na lice?- aplikacija
7. Koi se na~ini na aplikacija na krioterapija?- Masaà so mraz(kriomasaà)pakuvawa so

mraz,imerzija,kompresija.
8. Kontratni bawi se?- poseben vid na lokalni bawi koi se sostojat od naizmeni~na primena na topla I
studena voda.
9. Na koe rastojanie se lambite so pomala snaga?- 25-40 cm
10. Kontraindikacii za infracr.zraci?- krvarewe,malignomi.tbc,zaraznibolesti,febrilni

sostojbi,dekompenzirano srce,beli drobovi.hepar,okluzivni arteriski bolesti,infekcija hipertenzija.
11. Koga se javuva eritem

kaj UV?- Po latenten period od 2 do 6 pa I do 12~asa.Nastanuva pod vlijanie na vazoaktivni materii,koi se
sozdavaat vo epidermot I potoa difundiraat vo dermot kade {to predizvikuvaat dilatacija na kapilarite.
13. Indikacii za op{to dejstvo na UV?- naru{uvawe vo metabolizmot na Ca I P,prevencija na

osteoporoza,rahit,osteomalacija,lekuvawe osteomielit,anemija,elstrapulmonalni formi na tbc,hroni~en
egzem,alergolo{ki dermatozi,nevrodermatit,psorijaza,rozacea,òltica kaj novorodeno.
14. [to e Ef so lekovi?- elektroterapiska postapka na vnes na lekovi vo organizmot so posredstvo na

galvanska struja.
15. Koj e mehanizmot na dejstvo na vertebralna ekstenzija?- zgolemuvawe na inervertebralnite

prostori,razdvojuvawe na zglobni povr{ini so distrakcija na zadnite i.v.zglobovi,pro{iruvawe na i.v otvori
niz koi minuvaat spinalnite koreni,istegawe na mekite tkiva,tetivi,muskuli,ligamenti so {to se namaluva
kompresijata na nervnite elementi,olesnuvawe na relaksacija na paravertebralnata muskulatura,deblokirawe
na apofiznite zglobovi i elongacija na mekite tkiva so mobilizacija na zglobovite I dr.
16. [to e maznewe,kako dejstvuva I kako se upotrebuva?- masirawe so ritmi~ki I bavni dvièwa vo vid na
lizgawe I pritiskawe.Se vr{I od periferijata kon centarot so dorzalnata strana na prstite svitkani vo
tupanica.Ima dejstvo vrz koà I potko`no tkivo,so zabrzuvawe na cirkulacijata,resorpcija na otok,analgetski
dejstvuva I otstranuva deskvamirani kl.
17. [to se aktivni ve`bi I kako se delat?- ve`bi {to se izveduvaat volno,samostojno od strana na zdravo lice ili
pacient koj prethodno sozdal pretstava za toa dvièwe I celta koja treba da se postigne.Se delat na stati~ki I
dinami~ki,a spored dejstvoto na ve`bi za sila,istegawe I relaksacija.
18. [to e bastun,kako I za {to se upotrebuva?- pretstavuva pomo{no sredstvo koe go koristat bolnite pri
odewe.Moè da bide napraven od aluminium ili od drvo,no moè da bide I na rasklopuvawe.Potrebno e da
odgovara negovata visina.Koga pacientot stoi ispraven I ja drzi ra~kata na bastunot,fleksijata vo laktot treba
da bide 15-20 stepeniSe drzi vo onaa raka koja e od sprotivnata strana na povredenata noga.
19. Koi ve`bi se sproveduvaat kaj deca so skolioza?- ve`bi za podvi`nost na rbetot,aktivno jaknewe na
ekstenzorite na grbot,za korekcija na sagitalnata krivina na rbetot,za istegawe na fleksori na zadna loà na
natkolenica,jaknewe na stoma~ni muskuli,respiratorna gimnastika,posturalni ve`bi,ve`bi za oblikuvawe.
20. Koi metodi na rehabilitacija se upotrebuvaat kaj akutna faza na Reum.artrit?-

miruvawe,pozicionirawe,krioterapija,kineziterapija,eduk.ERGONOSKO SOVETUVAWE(zapoznavawe na
pacientot so reìmot na odmor I rabota,na~in na ishrana,sportski aktivnosti,obuka za koristewe na ortozi I
sekojdnevni pomagala I dr)
21. Rehabilitacija na pacient so frakturi?- fizikalna terapija za stimilacija na

kalus(foto,elektro,sono)kineziterapija,hidrokineziterapija,termoterapija,rabotna terapija,manuelna
mazaà,ortopedski pomagala(paterici)
22. Koi se fazi vo tretman na pacient so amputacija?- predoperativna,operativna I postoperativna(rana

postoperativna,pretproteti~ka I proteti~ka)
23. Koi se respiratorni ve`bi I koj e nivniot efekt vrz terapijata?- ve`bi za odrùvawe na podvi`nost na
rebrata,odrùvawe na silata na glavni I pomo{ni respiratorni muskuli,za ritam na di{eweto I odrùvawe
mehanika na di{ewe.So niv se podobruva belodrobnata ventilacija,namaluva potro{uva~ka na energija
potrebna za di{ewe,olesnuvaat I spre~uvaat napadi na dispnea,podobruva podvi~nost na
dijafragma,elasti~nost na belodrobno tkivo,podobruvaat proodnost na di{ni pati{ta I dr
FIZIKALNA MEDICINA test 1
1.NAPREDNI AKTIVNOSTI NA DNEVEN ZHIVOT SE:upotreba na javen prevoz,pazarenje,odenje vo

poshta I banka.
2.KOI SE INDIKACII ZA HIDROKINEZITERAPIJA:traumatologija(frakt.na koski),ortopedija(deform,na

rbeten stolb),nevrohirurgija,nevrologija,revmatologija,pulmologija,kardiologija,vask.hirg.,plastichna hirg..
3.TERMICHNA DRAZBA NASTANUVA PRI PRIMENA NA: infracrveni zraci.
4.KAJ KOI SOSTOJBI SE PRIMENUVA OPSHTO ZRACHENJE SO ULTRAVIOLETOVI

ZRACI:narusuvanja na metabolizmot na calcium I fosfor-za prevencija na osteoporoza,rahit
osteomalacija,za leku na rahit,osteomielit,anemija,extrapulmonalni formi na tbc,dermatoloshki
zabol,nevrodermatit,rozacea I tkn.
5 KONVEKCIJA PRETSTAVUVA:prenesuvanje na toplinapreku medium koj e vo postojano

dvizhenje,odnsono struenje(tecnost,gasovi)
6.KAKO SE DELAT ORTOZITE ZA “RBET:ortozi za vrat( sansova kravata),za torakolumbalen(za razlichni

korseti za korekcija na defo. na rbetot vo detska vozrast-kifoza I skolioza),lumbalen del od rbetot. I tkn.
7.APLIKACIJA NA PARAFINOTERAPIJA TRAE: 20-40 minuti.
8.SHTO SE RESPIRATORNI VEZHBI I KADE SE PRIMENUVAAT:se vezhbi za odrzhuvanje ili za

podobruvanje na funksijata na dishenje,I imaat za cel vospostavuvanje I odrzuvanje na normalnata
belodrobna ventilacija ,sprecuvanje na staza na belodrobnata cirkuklacija vo dolnite delovi od belite drobovi
I sprecuvanje na nastanuvanje komplikacii pri funkcijaa dishenje.Se primenuvaat pri narusuvanja na
beldorobnata ventilacija,naru,na ritamot na dishenjeto,I tkn..
9.KOJ E PRIMER ZA SPECIFICNA REAKCIJA NA ORGANIZMOT NA NEKOJ FIZIKALEN

AGENS:sozdavanje na D3 vitamin pod dejtstvo na ultravioletovi zraci.
10 KOI REHABILITACIONI POSTAPKI SE PRIMENUVAAT KAJ PACIENT SO ANKILOZANTEN
SPONDILITIS:opsti merki,medikamentozna terapija,kineziterapija,fizikalna terapaija,edukacija na
bolnite,rabotna terapaija,operativno lekuvanje.
11. VO KOI USTANOVI SE PRIMENUVA RANA REHABILITACIJA: vo akutni odelenija na opsta bolnica ili
nekoja klinika.
12 KOI SE FIZICHKITE KARAKTERISTIKI NA SILATA NA POTISOKOT VO HIDROTERAPIJATA:

potopenoto telo vo voda prividno gubi od svojata tezhina onolku kolku shto tezhi volumenot na istisnatata
voda +koga vronetiot del od teloto e vo miruvanje tecnosta postignuva ednakova pritisok vrz povrsni delovi
od teloto na soodvetna dlabocina + se zgolemuva intraabdominlnito pritisok,se olesnuva otekuvanjeto na
venskata krv I limfata od dolnite extremiteti.
13. KOI SE ZADACHITE NA KINEZITERAPIJATA KAJ PACIENTI SO CEREBROVASKULAREN

INSULT:potiskuvanje na patolshkite dvizhenja na deteto,podobruavnje na koordinacijata na
dvizhenjata,barem priblizno do normalnite dvizenja za dete na taa vozrast,stabiliziranje na ispraveno
drzenje na teloto stoenje I odenje,obucuvanje nasamozgrizhuvanje:hranenje,oblekuvanje,odrzhuvanje na
lichna higiena…
14 SHTO E KARAT.ZA PRIMENATA NA INFRACRVENITE ZRACI: deluvaat samo absorbiranite zraci od

svetlite izvori,prodiraat niz kozhata do subkutisot;se javuva eritem vednas ima toplotno dejtsvto se
primenuvaat 10-20 aplikacii
15 SO KAKVA CEL SE PRIMENUVAAT VEZBI KAJ KIFOZA VO DETSKA VOZRAST:isteganje na

muslkulite na prednito torakalne xid,aktivno isteganje na rbetot po nadolzna oska,isteganje na muskulite na
zadnata lozha na natkolenicite,jaknenje na muskulite extenzori na torakalniot rbet,elasticno razdvizuvanje
na rbettot vo celina, namaluvanje na predniot naklon na karlicata I korekcija na zasilenata lumbalna
lordoza.
16 KOI SE KARAKT.NA DIJADINAMSKITE STRUI: se primenuva gangliotropno dolzh nervno steblo na

bolni tochki transregionalno segmentalno;pravi aktivna hiperemija ima anlgetsko I simpatikolitichno dejstvo
se vnesuva so po dve elektrodi.
17 SHTO SE PRIMENUVA VO PREVENCIJA NA DEKUBITUSI KAJ PACIENT SO POVREDA NA

RBETEN MOZOK: inspekcija na kozhata po dejstvo na pritisok od stran na med sestra:sakralna
regija,trohanteri,koleno,intermitento osloboduvanje na pritisok na delovi na kozhata,vodenje smetka
pacientot postojano da e suv,da se izbegnuva tesna obleka,podiganje od del od teloto koe e pod pritisok se
potpora na raka vo traenje od 10-20 sec.,izbegnuvanje nabori na postelninata,lepenje flasteri …itkn..
18 SHTO E KARAKT.ZA MAZNENJETO: se izveduva vo nasoka na venskata I limfnata cirkulacija,deluva

vo namaluvanje na otokot.
19. VO KOJA RAKA SE NOSI BASTUMOT: toj se nosi vo onaa raka koja e na sprotivna strana od
povredenata ili zabolenata noga.
20. KOI SE OPSHTI KONTRAINDIKACII ZA PRIMENA NA FIZIKALNA TERAPIJA: maligni

tumori,sistemski zaboluvanja na krvta,kardiovaskularno zaboluvanje so dekompenzirani srce,respiratorni
zaboluvanja so dekompenzacija,zaboluvanja na crn drob I bubrezi,maligna hipertenzija,krvarenje I sklonost
kon krvarenje,kahekcija,zarazni bolesti,febrilna sostojba,aktivna tbc.
FIZIKALNA MEDICINA TEST 2
1.SHTO E SUPSTITUCIJA: zamena,nadomest na izguben del od teloto ili funksija.
2 KAJ KOI SOSTOJBI SE PRIMENUVA LOKALNO ZRACENJE SO ULTRAVIOLETOVI ZRACI : kozhni

bolesti(psorijaza,akni,alopecija),vaskularna hirgija,otvoreni ranii ulkusi,revmatski zabolu.,zabaveno
sosdavanje na kalus,tbc na koski,zglobovi,ginekoloshki zabol.,nevroloshki zabolu,lokalno jagleno katranska
mast kaj psorijaza(puva terapija).
3. FOTOHEMSIKA DRAZBA NASTANUVA PRI PRIMENA NA : helioterapija +ultravioletovi zraci.
4. KOI SE BIOLOSHKITE REAKCII NA ORGANIZMOT NA PRIMENA NA FIZIKALNA TERAPIJA: lokalna

vazomotorna reakcija,intra I extracelularna promena na koncetracojata na jonite,promeni na polaritetot na
membranata I regulacija na trasportot na joni,promeni vo membranskiot potencijal,neprosredno
nadraznuvanje na receptorite I nervite,promena na ph na sredinata,stimuliranje na sosdavanje na bioloshki
aktivni substancii(histamine,serotoin,),sosdavanje na aferentni impulsi do razlicni nivoa na cns osobeno
retikularanat substance na rbetniot mozok,aferetni impulsi koi odat do talamusot koi e centar na site
vegetativni funksii..
5. KONDUKCIJA PRETSTAVUVA: direktno prenesuvanje na toplina od molekula na molekula I se

sluchuva kaj cvrstite tela.
6 .SHTO E BASTUM I ZA SHTO SLUZHI: najcesto ortopedsko pomagalao(pomoshno sredtsvo) koe se

koristi za stoenje I odenje;mozhe da bide napraven od drvo ili od aluminium,flekcijata na laktot treba da
bide 15-20``.
7. SHTO E KARATKT.ZA KRIOMASAZHATA: ima analgetsko dejstvo,spazmolitichno dejstvo,se aplicira 3-

10 min.
8 KOJA E CELTA NA KINEZITERAPIJATA KAJ POVREDA NA PERIFEREN NERV: sprecuvanje na

dopolnitelna atrofija na muskulite,zacuvuvanje na fizioloshkiot obem na dvizhenjata vo
zglobovite,zgolemuvanje odnsosno obnovuvanje na polniot obem na dvizhenja kaj kontrakturi,zadrzuvanje
na motornata sema,stimulacija na fuksijata na paretichni I paralizirani muskuli,jaknenje na snagata na
oslabenite muskuli,postignuvanje na max muskulna snaga I izdrzlivost,reedukacija na motornite
funksii,sprecuvanje na nastanuvanje edem,sprecuvanje na lokalna osteoporoza na koskite,.
9. OSNOVNI AKTIVNOSTI NA DNEVEN ZHIVOT SE : lichna higiena,jadenje ,pienje,higiena na

lice,ceshllanje.
10. KOI METODI NA REHABILITACIJA SE PRIMENUVAAT KAJ DECA SO CEREBRALNA PARALIZA :

kineziterapija(analitichna shkolla po felps,globalni metodi,metod na bobat,metod na kabat,metod po
bojta,funksionalen metod,),kineziterapijata na spasticen sindrom opfakja:(pasivno razdvizuvanje na
zglobovite,aktivni dvizenja na zglobovite do max mozni granici,vezbi vo relaksacija,vezbi odenje I
ramnoteza),rabotna terapija,fizikalna terapija opfakja (hidrokineziterapijata I balneoterapijata so temp na
voda 36-38``,manuelna terapija,parafinski I pelodini aplikacii za sovalduvanje na kontrakturite),ortopedski
pomagal.
11. KOI SE FIZICHKITE KARAKT. NA HIDROSTATSKIOT PRITISOK VO HIDROTERAPIJATA :

potopenoto telo vo voda prividno gubi od svojata tezina onolku kolku sto tezi volumenot na istisnatata voda
I gi olesnuva dvizenajata + se zgolemuva itraabdominalniot pritisok,se olesnuva otekuvanjeto na venskata
krv I limfata od dolnite extremiteti + koga vronetiot del od teloto e vo miruvanje technosta postignuva
ednakov pritsok vrz site povrsni delovi od teloto na soodvetna dlabocina
12. SHTO E KARAKT. ZA PRIMENATA NA MINERLANITE VODI : mozat da bidat hipotremni,izotermni I

hipertermni,rastvoreni minerali,gasovi ili mikroelementi.
13. SHTO OPFAKJA TERAPIJATA NA KOKOSHKINI GRADI VO DETSKA VOZRAST: primena na

kineziterapijata so vezhbi dishenje I zajaknuvanje na muskulaturata na gradite I na rameniot pojas.se
preporacuva I hidrokineziterapija I plivanje.vo detska vozrast se preporacuva I zemanje na vit
D,soncanje,rekreativni aktivnosti,moze da se prepise ortoza so gradna pelota.
14: KOI SE KARAKT.NA GALVANOTERAPIJA: ima ekcitomotorni dejtsvto,ja zgolemuva nadrazlivosta na

motornite nervi I muskuli + pravi aktivna hiperemija ,ima resorptivno dejtsvo se vnesuva so pomos na dve
elektrodi.
15. SHTO OPFAKJA TRETMAN NA CKUNKATA VO AMPUTACIJA: nega,fizikalna terapija,rabotna

terapija,edukacija,protetisuvanje I primena na drugi ortopedski pomagala,psihosocjalno I profesionalno
sovetuvanje,program na sport I rekreacija,avtoshkolla I tkn..
16. SHTO E KARAKT ZA TRIENJETO: se izveduva so jagodicite na prstite ili dlankata,se podiga kozhata
od potkoznoto tkivo,nadolzno ili naprechno, + gi omeknuva luznite ,adheziite I fibroznite zadebeluvanja vo
resorbsija na depoziti vo potkozhnoto tkivo ,ligamnetite tetivite.
17. KOI METODI SE KORISTAT VO FUKSNIONALNA RABOTNA TERAPIJA: treba da se zapocne so

obuka vo sekojdnevnite aktivnosti kako sto se : sedenje,hranenje,mienje,oblekuvanje,primeni na pomoshni
sredtsva.osnovni principi se :sledenje I procena na fizichkata I psihichkata sostojba na bolniot I prisutnoto
funskionalno ostetuvanje.Vo pocetokot treba da bide poednostavna I da trae pokratko od 30min,a podocna
da trae podolgu,se pocnuva so pogrubi kon pofini dvizhenja,se vezhba vo pocetokot so pokrupni
predmeti ,a potoa se odi kon positni.
18.SHTO E ERGONOMSKO SOVETUVANJE KAJ LUMBALEN SINDROM:pacientot se obucuva da

izveduva I primenuva zastitni polozhbi I dvizenja na rbetot vo sekojdnevniot zivot I pri rabota, + pacientot
se obucuva za osnovnite principi podobra biomehanika na teloto.
19. KOI FIZIKALNI AGENSI SE KORISTAT VO AKUTNA FAZA NA KOMPLEKSEN REGIONALEN

BOLEN SINDROM: miruvanje I pozocioniranje,rastegnata muskulatura,kriomasazha,elektrichna masazha.
20.KOI SE CELITE NA REHABILITACIJA NA PACIENT PO CEREBROVASKULAREN ISULT:prevencija

na dekubitusot,odrzuvanje na obemot na dvizhenja,jakneje na inaktivnite muskuli,avtomatizacija na
stolicata I mocniot meur,postignuvanje na max nezavisnost vo ramkite na aktivnostite na dnevniot zhivot.
1.v
2. Kaj koi sostojbi se primenuva lokalno zracenje so UV zraci? kozni bolest (psorijaza, akni, alopecija, furunkuloza);
vaskularna hirurgija (torpidni rani na vaskularna osnova, ulcus cruris); otvoreni rani i ulkusi, neinficirani i inficirani
(UV dejstuvuva baktericidno, ja podobruva epitelizacijata i granulacijata), kaj hirurshkite rani, po nivna hirurshka
obrabotka, osobeno po simnuvanje na nekroticnite naslagi, koga se primenuvaat pomali intenziteti na UV, a se
zafakja i okolnata koza 2-3 cm od rabot na ranata; revtamski azboluvanja-degenerativen revmatizam, muskulen
revmatizam, fibroziti, mijalgii, enteziti, tendiniti; zabaveno sozdavanje na kalus; tuberkuloza na koski, zglobovi, limfni
zlezdi i koza; ginekoloshki zaboluvanja; nevroloshki zaboluvanja
3. a.b.g. ??
4. Bioloshki reakcii na organizmot na primena na fizikalna terapija se: lokalna vazomotorna reakcija; intra i
ekstracelularna promena na koncentracija na jonite; promena na polaritetot na membranata i regulacija na
transportot na joni; promena vo membranskiot potencijal i formiranje na akcionen potencijal na nervi i muskuli;
neposredno nadraznuvanje na receptorite i nervite, promena na pH na sredinata, stimulacija na sozdavanje na
bioloshki aktivni supstanci, sozdavanje na aferentni impulsi do razlicni nivoa na CNS osobeno do retikularnata
supstancija na rbeten mozok, aferentni impulsi koi odat da talamusot, procesi na biosinteza
5.a.v ?
6. Sto e bastum i za sto sluzi? spagja vo pomagala za odenje, najcestoto pomoshno sredstvo koe go koristat bolnite
pri odenje, moze da bide napraven od drvo ili aluminium ili aluminiumski bastuni so drvena racka, treba da se nagodi
negovata visina, koga pacientot stoi ispraven i ja drzi rackata na bastunot, fleksijata vo laktot treba da bide 15-20
stepeni, toj se nosi vo onaa raka koja e na sprotivnata strana od povredenata ili zabolenata noga.
7.b
8. Celta na kineziterapijata pri povreda na periferen nerv: zacuvuvanje na fizioloshkiot obem na dvizenja vo
zglobovite, odnosno prevencija na kontrakturi; zgolemuvanje odnosno obnovuvanje na polniot obem na dvizenja kaj
kontrakturite; zadrzuvanje na motornata shema, obucuvanje na celni dvizenja, izbegnuvanje na bescelni dvizenja;
stimulacija na funkcijata na pareticni i paralizirani muskuli; jaknenje na snagata na oslabenite muskuli; jaknenje na
sosednite zdravi muskuli; postignuvanje na maksimalna muskulna snaga i izdrzlivost; reedukacija na motornite
funkcii; obnova na senzibilitetot; sprecuvanje na nastanuvanje edem; sprecuvanje na lokalna osteoporoza na
koskite; sprecuvanje na zaostanuvanje na ekstremitetot vo rast.
9.b-osnovna a.v- preodna g-napredna
10. Metodi na rehabilitacija kaj deca so cerebralna paraliza: kineziterapija, metodi: analiticka shkola po Felps,
globalni metodi (metod na Bobat, metod na Kabat, metod na Vojta), Funkcionalen metod i Kineziterapija na
spasticen sindrom; rabotna terapija; fizikalna terapija; ortopedski pomagala; ortopedsko lekuvanje ??? 176 str
11. b.g.d
12.?
13. Sto opfakja terapijata na kokoshkini gradi vo detskata vozrast? kineziterapija so vezbi dishenje i zajaknuvanje na
muskulaturata na gradite i na rameniot pojas; hidro-kineziterapija i plivanje; zemanje na D vitamin, soncanje,
rekreativni aktivnosti; dokolku ne dojde so namaluvanje na deformitetot moze da se prepishe i ortoza so gradna
pelota koja pritiska vrz gradnata koska i e pricvrstena za ramenjata so remeni; dokolku deformitetot e mnogu izrazen
moze da se lekuva i operativno.
14.?
15. tretman na cunka po amputacija: Rana postoperativna faza- postoperativna nega i nadzor na zazdravuvanjeto na
operativnata rana, kako i tertman na bolka; prevencija na kontrakturi so odrzuvanje na pravilna polozba na cunkata
vo postela i so kineziterapija; tretman na edem na cunkata; tretman na bolka so analgetici ili elektroanalgezija;
edukacija na bolniot za higiena i toaleta na cunkata ? 145 str
16. b.g
17. Metodi vo funkcionalna rabotna terapija: ?

18. b ? 134
19. Fizikalni agensi koi se koristat vo akutnata faza na kompleksen regionalen bolen sindrom
20. celite na rehabilitacija na bolen so cerebrovaskularen insult: prevencija na kontrakturi, deformiteti, cirkulatorni
narushuvanja, dekubitalni rani, respiratorni narushuvanja; vezbanje na motornite aktivnosti na dolniot ekstremitet,
so cel povtorno osposobuvanje na pacientot za odenje; vezbanje na gorniot ekstremitet za postignuvanje
maksimalna funkcija; da se obuci pacientot za izvrshuvanje na aktivnostite od dnevniot zivot; ako ima potreba i
govorot se vezba povtorno
1.v
2. Indikacii za hidrokineziterapija?
3.
4. Kaj koi sostojbi se primenuva opshtoto zracenje so UV zraci? Kaj narushuvanja na metabolizamot na kalcium i
fosfor - za prevencija na osteoporoza, rahit i osteomalacija, za lekuvanje na rahitis, osteomalacija; osteomielit,
anemija vo faza na rekovalescencija, ekstrapulmonalni formi na TBC, dermatoloshki zaboluvanja (hronicen egzem,
psorijaza, rosacea). Poradi baktericidnoto dejstvo , UV-C zracite se primenuvaat za sterilizacija na vozduhot vo
prostorii , kako sto se: operacioni sali, oddelneija za nedonoseni bebinja, intenzivna nega, laboratorii i dr.
5. a i v se netocni
6. Kako se delat ortozite za 'rbet: ortozi za vrat (na pr. Shansova kravata), za torakalen, torakolumbalen (na pr.
razlicni korseti za korekcija na deformitetite na rbetot vo detskata vozrast - kifoza i skolioza), lumbalen del od 'rbetot
( na pr. platnen lumbalen korset zasilen so fishbajni)
7. v
8. Shto se respiratorni vezbi i koga se primenuvaat? Po otstranuvanjeto na faktorite koi se priciniteli za bronhitot,
kako i po primenata na medikamentoznata terapija. Pred da se premine na rehabilitacija, se oderuva vitalniot
kapacitet so spirometar. Respiratornite vezbi imaat za cel vospostavuvanje i odrzuvanje na normalnata belodrobna
ventilacija, sprecuvanje na staza na belodrobnata cirkulacija vo dolnite delovi od belite drobovi i sprecuvanje na
nastanuvanje komplikacii pri funkcijata dishenje. Spored celta mozat da bidat vezbi za odrzuvanje ili za
podobruvanje na funkcijata dishenje. So niv se: podobruva belodrobnata ventilacija, namaluva potroshuvackata na
energija potrebna za dishenje, olesnuvaat ili sprecuvaat napadi na oteznato dishenje ili gushenje, se podobruvaat
ekskurziite na gradniot kosh so zgolemuvanje na silata na dishnata muskulatura, podobruva podviznosta na
dijafragmata, podobruva elsticnosta na belodrobnoto tkivo, podobruva proodnosta na dishnite patishta,
prodlabocuva dishenjeto, zabrzuva cirkulacijata vo belodrobnoto tkivo. Vo respiratorni vezbi spagjaat: vezbi za
odrzuvanje na podviznosta na rebrata, vezbi za odrzuvanje na silata na glavnite i na pomoshnite respiratorni
muskuli, vezbi za odrzuvanje na ritamot na dishenjeto i vezbi za odrzuvanje na mehanikata na dishenjeto.
9.
10. Koi rehabilitacioni postapki se primenuvaat kaj pacient so ankilozanten spondilitis: rehabilitacijata opfakja
kineziterapija i fizikalna terapija. Kineziterpaijata ima za zadaca: da go zabavi gubitokot na podviznost na 'rbetniot
stolb, go sprecuva nastanuvanjeto na kontrakturi na 'rbetiot stolb i kolkovite, je spreci deformacijata na 'rbetniot
stolb, ja spreci atrofijata na muskulite, go socuva torakalniot tip na dishenje so sto pogolem vitalen kapacitet, ja
socuva sto podolgo podviznosta vo kolkovite pri postoenje na vkocanetost vo lumbalniot 'rbet. Fizikalnite proceduri
se primenuvaat vo faza na smiruvanje na vospalitelnata aktivnost na bolesta. Od fizikalnite proceduri se primenuva:
termoterapija (parafin, peloid), kratkobranova terapija, fototerapija (infracrveni zraci), elektroterapija ( IF, DD, TENS)
so analgetsko i antivospalitelno dejstvo, sonoterapija, manuelna i podvodna masaza.
11.v
12. a.v.g str.44
13. Koi se zadacite na kineziterapijata kaj pacienti po cerebralen insult? da se namali muskulnata nadrazlivost,
odnosno da se namali spasticitetot na oddelni muskulni grupi; da se podobri sostojbata na lokomotorniot aparat; da
se vrati narushenata sposobnost za upotrebuvanje na dvizenjeto; da se sprecat deformacii i muskulni kontrakturi; da
se vospostavat dvizenja koi se neophodni vo sekojdenvniot zivot (odenje i maksimalno mozna funkcija na rakata)
str.155 tocno?
14.а,в
15. Со каква цел се применуваат вежби кај кифоза во детската возраст? Кинезитерапијата се применува со цел
истегнување на мускулите на предниот торакален ѕид; активно истегнување на рбетот по надолжна оска,
вежби во вис; истегање на мускулите на задната лоза на надколениците; намалување на предниот наклон на
карлицата и корекција на засилената лумбална лордоза; jaknenje na muskulite ekstenzori na torakalniot rbet,
elasticno razdvizuvanje na rbetot vo celina
16.?
17.Sto se primenuva vo prevencija na dekubitusi kaj pacient so povreda na rbeten mozok? Inspekcija na kozata po
dejstvo na pritisok od strana na medicinskata sestra, osobeno na slednite mesta: sakralnata regija, trohanteri,
koleno, peti, lakti; po 3 casa pritisok moze da se javi crvenilo, a po 4-5 casa bula, po 6-8 casa nekroza na kozata.
Intermitentno osloboduvanje na pritisok na delovi na kozata, pacientite treba da se vrtat redovno na sekoj 2 casa,
zagrozenite mesta da se masiraat i da se stava talk; za taa cel se koristat i antidekubitalni dusheci. Vodenje smetka
pacientot da e postojano suv. Da se izbegnuva tesna obleka. Podiganje na del od teloto koe e pod pritisok so potpora
na raka vo traenje od 10 do 20 sekundi. Gjevrecinja ili podmetka od sungjer ili vozdushesti. Izbegnuvanje nabori na
postelninata, lepenje flasteri. Obezbeduvanje na pravilna ishrana. Izbegnuvanje na sekunadarni infekcii osobeno
urinoinfekcii. Edukacija na bolniot za samopregled na predilekcionite regii so pomosh na ogledalo.
18. a,g b,v za trienje
19. Bastunot se nosi vo onaa raka koja e na sprotivnata strana od povredenata ili zabolenata noga.
20. Opshti kontraindikacii za primena na fizikalna terapija se: maligni tumori, sistemski zaboluvanja na krvta,
kardiovaskulani zaboluvanja so dekompenzirano srce, respiratorni zaboluvanja so dekompenzacija, zaboluvanja na
crn drob i bubrezi, maligna hipertenzija, izrazena arteroskleroza na krvnite sadovi na mozokot, krvarenje i skolonost
kon krvarenje, kaheksija, zarazni bolesti, febrilna sostojba, aktivna tuberkuloza, psihoza so psihomotoren nemir.
* ИЦ ламба- под прав агол, помала снага на растојание од 25 до 40 см, а кај поголема снага на 40 до 80 см, од
10 до 20 мин најмноги до 30 мин
1.Кое е дејството на локално зрачење со ултравиолетови зраци?
-Локалното дејство на местото на зрачење се покажува низ еритем од 2 до 12 часа.потоа

пигментација,стимулација на регенерација на клетките,забрзана гранулација и бактерицидно дејство,а тоа
настанува под влијание на вазоактивни материи кои се создаваат во епидермот и дифундираат во дермот
и предизвикуваат дилатација на капиларите но не дејствуваат на артериолите.
2.Кои се биолошките реакции на организмот на примена на физикална терапија?
-Локална вазомоторна реакција,промена на pH,интра и екстрацелуларна промена на конц. на

јони,создавање на аферентни импулси до различни нивоа на ЦНС,процеси на биосинтеза,стимулација на
создавање на биолошки активни супстанции,промени на мембрански потенцијал и др.
3.Што е одалка и за што служи?
-Одалката има 4 точки на ослон,од кои двете предни ногалки може да бидат со или без тркалца,а задните
ногарки се стабилни.Постојат и одалки кај кои сите 4 ногалки се со тркалца.На горниот дел од двете страни
има рачки за држење.Од со одалка без тркалца се применува во сите случаи на тешко
4.Што се динамички(изотонички) вежби?
-Вежби кои се изведуваат со придвижување на сегментите на кои се припоени активните мускули.Тие се

изведуваат кога мускулите се во состојба да ги придвижуваат сегментите со или без отпор,кога е барем
делумно сочувана подвижноста и кога нема локална болност.Тонусот кај овие вежби расте до извесен
степен на почетокот,а потоа е изотонус.
5.Кое е дејството на инфрацрвените зраци?
-Инфрацрвените зраци дејствуваат поволно на регенерација на ткивата,особено кај рани,при што ја

подобруваат гранулацијата,а заедно со УВ зраците,кои ја подобруваат епителизацијата,се применуваат во
лекување на рани кои бавно заздравуваат.Тие покажуваат и рефлексни реакции,доведуваат до
вазодилатација во мускулите или внатрешните органи преку кутовисцерални рефлекси.
6.Што опфаќа рехабилитацијата во фаза на мобилизација кај пациент со повреда на рбетниот мозок и
пара/квадрипареза?
-Пасивни вежби за зглобовите на одземените екстремитети,активно-потпомогнати вежби за паретичните

мускули,активни вежби за сочуваната мускулатура на телото,како и вежби со отпор,вежби вртење во
постела,вежби на терапевтски душек во положби на пронација и супинација,ПНФ-техника,вежби
седење,вежби стоење во разбој и вежби рамнотежа со примена на пластични лонгети за долните
екстремитети,обука за користење инвалидска количка.
7.Кои се целите на окупационата работна терапија?
-Окупационата работна терапија има за цел психичко ангажирање на пациентот,за да не мисли на својата
болест или оштетување
8.Кој е механизмот на дејство на екстензијата?
-
9.Кои физикални агенси и рехабилитациони постапки се применуваат кај пациент со цервикален синдром?
Мирување,одмор,примена на заштитни положби,релаксација на мускулатурата со примена на валчеста

перница,растоварување на вратот со Шанцова кравата,евентуално блага рачна масажа.Се применува
електротерапија со дијадинамски струи и ТЕНС,сонотерапија,галванотерапија,интерферентни
струи,екстензија,пулсирачко магнетно поле,фототерапија,термотерапија.
10.Кои се тераписките дејства на криотерапијата?
-Вазоконстрикцијата и зголемената вискозност на крвта ја забавуваат циркулацијата така што се намалува

ексудацијата и крварењето и се спречува појава на оток и хематом-антиедематозно.Криоаналгезија со
аплицирање на мраз што го намалува ослободувањето на супстанции кои иницираат болка,а потоа со
намалување на кондукцијата на рецепторите и нервните влакна се намалува бројот и брзината на белите
импулси-аналгетски.При локална апликација на студ,доаѓа до промена на тонусот на
мускулите,криотерапијата доведува до намалување на мускулниот спастицитет-спазмолитички.
1.Ортопедски чевли и каде се користат?
-Тоа се чевли кои се изработуваат индивидуално според гипсен модел кои треба да бидат изработени од
природни порозни материјали(кожа).Се применуваат при:изразени деформитети на стапалото во детска
возраст,абревијација на едната нога,кај ампутација на прсти,во спој со потколеничен или натколеничен
апарат(чевли со узенгија),чевли со протеза.
2.Професионална рехабилитација?
-Болниот треба во зависност од неговата здравствена состојба,преостанатите психички и физички

способности да се оспособи за дотогашната професија или за некоја друга професија(преквалификација),а
ако немал претходно никакво занимање да се оспособи за некоја професија(квалификација).Основна цел
на професионалната рехабилитација е стекнување на стручна спрема.Се спроведува во производните
организации и установи,во посебно ораганизирани заштитни работилници или во посебни установи.
3.Цели на функционална работна терапија?
-Јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат,зголемување на амплитудата на

движењата на зглобовите,подобрување на координацијата на движењата,подобрување на брзината на
движењата,оспособување за активностите на дневниот живот:облекување,хранење и одржувње на
хигиена,подобро снаоѓање во општеството,приспособување на сменетите услови на живот и работа по
болести или повреди,совладувње на депресијата,недовербата во себе,чувството на помала
вредност;подобрување на функцијата на сензибилитетот и сетилата;постигнување максимална независност
и извршување на работните задачи корисни и за другите членови на семејството и др.
4.Статички вежби?
-Тоа се вежби кај кои што должината на мускулот,односно оддалеченоста на припоите на мускулот
останува постојана.Поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до придвижување на сегментот на
екстремитетот.Значајни се за воспоставување и одржување на рефлексниот механизам на движењето,како
и за зачувување на мускулниот тонус,спречување на мускулна атрофија и полесно воведување на
понатамошна динамичка вежба на зглобовите на екстремитетот.Се изведуваат со волево напрегање,при
што фрекфенцијата на контракцијата не смее да биде премногу голема.Се применуваат кај
имобилизирани екстремитети.
5.Физикална кај кифоза?
-Што порано да се почне со лекување.Се применува кинезитерапија со цел:истегање на мускулите на

предниот торакален ѕид,активно истегање на ‘рбетот по надолжна оска,вежби во вис,истегање на
мускулите на задната ложа на натколеници,намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на
засилената лумбална лордоза,јакнење на мускулите екстензори на торакалниот ‘рбет,еластично
раздвижување на ‘рбетот во целина,повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со помош на
реклинационен ослон.Од спортски активности се препорачува пливање и одбојка.
6.Активни динамички движења?
-Се изведуваат со придвижување на сегментите на кои се припоени активните мускули.Тие се изведуваат

кога мускулите се во состојба да ги придвижуваат сегментите со или без отпор,кога е барем делумно
сочувана подвижноста и кога нема локална болност.Тонусот кај овие вежби расте до извесен степен на
почетокот,а потоа е изотонус.
7.Контраиндикации за инфрацрвени зраци?
-Крварење и склоност кон крварење,малигни тумори,туберкулоза,заразни болести,фебрилни

состојби,декомпензирано срце,бели дробови,хепар,оклузивни артериски болести,инкапсулирани жаришта
на инфекција,променет сензибилитет,висок крвен притисок и др.
8.Типови на сува термотерапија и нејзини особености?
-Термофор,песок,парафин,ќерамида,тула,електрично перниче,сув воздух,светлински бањи.Примена на

надворешна (егзогена) површинска топлина во лекување,која се пренесува од надворешен извор на
топлина со кондукција и конвекција.При нејзина примена на максимална клинички сигурна доза се
зголемува температурата на површинските ткива на тераписки значајно ниво.
9.Помагала за одење,како се делат и каде се користат?
-Помагала кои се користат,пред се за да обезбедат стабилност во случаи на присутна мускулна слабост или
координација,да ја зголемат површината на ослонот,да го редуцираат оптоварувањето кое се пренесува на
болен или оштетен зглоб и др.Бастун,подлактни метални или дрвени патерици со нагодување на
висината,потпазувни метални патерици со нагодување на висината,одалка без тркала,со тркала,одалка со
подлактна потпора со 2 тркала,со 4 тркала.Се применуваат:по фрактури на коските од долните
екстремитети,по мекоткивни повреди на колено,по имплантирана ендопротеза на зглоб на долен
екстремитет,кај ампутација на долен екстремитет,кај пациенти со хемипареза,парапареза,други
невролошки заболувања,кај ревматоиден артритис и др.
10.Цели на рехабилитација?
-Долгорочни цели кои го определуваат исходот на рехабилитацијата кој треба да биде постигнат на крајот
од рехабилитацијата.Тие се определуваат врз основа на процена на онеспособеноста,во зависност од видот
на оштетувањето и од самиот пациент.
Краткорочни цели,во рамките на долгорочните цели треба да се одредат повеќе краткорочни цели чие
субсеквентно достигнување води до остварување на долгорочните цели.Целите треба да ги одразуваат
активностите кои се од значење за пациентот и треба да се достигнат во рамките на планираниот
временски рок.
11.Вежби кај лумбален синдром?
-Прогресивни ненанопрни вежби за јакнење на паравертебралната мускулатура.Тие започнуваат со

изометрични вежби и можат да преминат во флексорни или екстензорни или пак комбиниран програм од
вежби.Се применуваат специфични вежби за крстот и вежби за општо кондиционирање,како што се
пешачење,возење велосипед,пливање.Прогрес во вежбањето се постигнува со зголемување од едноставни
кон комплексни транзициони движења кои се потребни дома,на работа,при спортување.Конечниот
програм за вежби дома би требало да вклучи аеробик-вежби,јакнење на трупот и изолирани вежби за
екстремитетите.
12.Вежби кај параплегија?
-Пасивни вежби со цел да се подобри циркулацијата и да се превенира тромобоза,да се одржи еластичност

на мускулите и да се спречи настанување на контрактури и да се намали спастичноста,се прават пасивни
релаксирачки вежби за сите зглобови од проксимално кон дистално.;Вежби за намалување на
спастичноста со цел да се намали или отстрани спазамот и да му се овозможи на пациентот изведување на
поедини активности,вежби за адаптација на вертикална положба,вежби за баланс со цел дасе постигне
добра рамнотежа,обука за трансфер и активности на разбој.
1.Кое е рефлексно дејство при зрачење со ултравиолетови зраци?
-Реакции кои настануваат преку кутовисцералните рефлекси(сегментно-преку Хедовите зони) кои на

внатрешните органи предизвикуваат намалување или отстранување на помали болки и воспалителен
процес,зголемена функција на бубрезите,пад на крвниот притисок,подобрена циркулација во внатрешните
органи и др.
2.Што е кинезитерапија?
-Кинезитерапијата е медицинска дисциплина која е дел од медицинската рехабилитација,која го користи
движењето со цел лекување на заболени и новородени.Таа е неспецифична и функционална,и не
претставува едниствено средство во лекувањето на некои заболувања.При изведувањето на
кинезитерапијата пациентот мора активно да учествува.Кинезитерапијата има за цел ресторација на
функцијата,корекција на функцијата,компензација на функцијата,супституција на функцијата,психогено
дејство,подобрување на регенерацијата на ткивата,подготовка за нова професија.
3.Климатотерапија?
-Медицинската климатологија го проучува влијанието на времето и климата врз човечкиот организам.Тоа

влијание може да биде поволно,кога се користи како профилакса и во лекување,кога се зборува за
климатотерапија,но може да биде и штетно.Доколку некое лице премине во климатска средина со
различни карактеристики од онаа во која тоа живее,настанува реакција на приспособување.Некои
климатски фактори можат да влијаат поволно или неповолно кај одредени лица и кај болни со некои
хронични заболувања.
1.Фотохемиска дразба настанува при примена на:

а) инфрацрвени зраци
б) ласеротерапија
в) ултравиолетови зраци
г) хелиотерапија(Заокружи ги неточните одговори)
2. Што е физикална профилакса?

- претставува постапка на примена на физикални агенси со цел превенција на настанување на
болести, спречување на последици од заболувања и повреди, како и последици од инактивитет. Се
применувакај лумбален синдром, во тек на бременост, кај деца за спречување на деформитети на
`рбетен столб, деформитети на стапала и др.
3. Што е супституција?
а) повторно воспоставување на функција или интегритет на телото
б) надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга функција
в) замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата
4. Наведи еден физикален агенс кој има специфично тераписко дејство и кое?
- УВ зраци – во кожата предизвикуваат претворање на провитамин 7 – дехидрохолестерол во
холекалциферол – Витамин Д3(Специфична реакција е кога еден физикален агенс предизвикува
специфична реакција на одредено ткиво, на пример ...)
5. Оценка 3 на мануелниот мускулен тест значи:

- со мускулна контракција мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на Земјината тежа, и
го придвижува сегментот без дополнително оптоварување. Сочувани се 50% од мускулната сила.
6. Кондукција претставува:
а) директно пренесување на топлина од молекула на молекула кај цврсти тела
б) пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано струење (течност, гасови)
в)пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење (Заокружи ги неточните одговори)
7. Апликацијата на парафин трае:

а) 10 – 20 минути
б) 20 – 40 минути
в) > 60 минути
8. Кои се биолошките реакции на организмот на примена на физикална терапија?

- локална вазомоторна реакција; интра и екстрацелуларна промена на концентрацијата на јоните;
промена во поларитетот на мембраната и регулација на транспортот на јони; промена во
мембранскиот потенцијал и формирање на акциски потенцијал на нерви и мускули; непосредно
надразнување на рецепторите и нервите; промена на рН на средината; стимулирање на создавање на
биолошки активни супстанции (хистамин, серотонин, ацетилхолин и др.); создавање на аферентни
импулси до ралични нивоа на ЦНС, особено во ретикуларната супстанција на ’рбетниот мозок – т.н.
механизам на „порта“ во контрола на болка; аферентни импулси кои одат до таламусот кој е центар
на сите вегетативни функции и на супкортикалните безусловни рефлекси. Се формираат еферентни
одговори кон различни органи и системи, вклучена е хипоталамо – хипофизната оска, ендокриниот
систем, како и имунолошките реакции; процеси на биосинтеза.
9. Индиферентна температура за водата е:

а) 32 – 33 ºС
б) 34 – 35 ºС
в) 43 – 46 ºС
10. Кои се основните параметри на минералните води кои се користат во лекување?

- вкупна минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и содржината на микроелементи,
концентрацијата на радиоактивност, температурата и рН реакција.
11. Опишете апликација на криотерапија со имерзија (потопување).

- се изведува со потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена вода со
температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку секунди до
половина минута, со пауза од околу пола минута помеѓу потопувањатакои се изведуваат
наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се примени и студена вода на температура од 10 -
12°С директно од чешма во траење од 5 до 10 минути, при што соодветниот дел од екстремитетот се
поставува под млаз од вода. Ова се повторува повеќе пати со паузи, за кое време се изведуваат
активни вежби. Оваа процедура обично се препорачува кај пациенти со спастична мускулатура.
Студена вода во вид на општи бањи, со температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15
минути, се користи кај пациенти со мултипла склероза, бидејќи доведува до намалување на
спастичноста што ги олеснува вежбите. Оваа процедура може да се примени и во домашни услови.
12. Во кои установи се применува рана рехабилитација?

- се спроведува во акутните одделенија на општа болница или не некоја клиника, додека болните се
лекуваат од лекари од други специјалности.
13. Криотерапија кај свежи повреди делува: со вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта
со што се забавува циркулацијата и на тој начин се намалува ексудацијата и крвавењето и се
спречува појава на оток и едем.
14. Што се контрастни бањи?

- контрастни бањи (наизменични локални бањи), се состојат од наизменична примена на топла и
студена вода. Обично се користат две кадички, во едната има топла, а во другата студена вода.
Топлата вода е на температура од 39 - 40°С, а студената вода е со температура од 15 - 23°С. Болниот
го става екстремитетот или екстремитетите во топла вода (рака до лактот, нога до колено) во траење
од 0.5 до 2 минути, а потоа во студена вода од 15 до 3 секунди. Во една сеанса температурата се
менува 4 до 5 пати. Секогаш треба да се почне со топла, а да се заврши со ладна вода и на тој начин
се предизвикува дразнење на крвните садови (вазоконстрикција и вазодилатација) и се подобрува
циркулацијата на крвта. По завршениот третман екстремитетите треба да се истријат и пациентот да
се одмори 10 до 15 минути во релаксирана положба. Се применуваат кај посттрауматски состојби,
спортски повреди, циркулаторни промени на долните екстремитети, отоци и др.
15. Кои се особеностите на еритемот кој настанува по зрачење со ултравиолетови зраци?

- еритемот се јавува по латентен период од 2 до 6 часа, па и до 12 часа. Тој е хомоген и јасно
ограничен од околната незрачена кожа. Трае 2-3 и повеќе дена. Морфолошки, се работи за
алтеративно-пролиферативно воспаление на кожата. Кожата е црвена, а може да биде лесно отечена
и болна. Еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа, а потоа слабее и по неколку дена
се губи. Поради пролиферација на базалните клетки на епидермот кожата станува задебелена и
добива темна боја, а дегенерираните клетки десквамираат.
16. За што се применува четириќелиска бања и како изгледа?

- четириќелиската бања се состои од четири кадички од изолатор (пластична маса, плекси стакло),
две за горните и две за долните екстремитети. Во секоја кадичка на бочните ѕидови се наоѓа пар на
графитни или метални електроди, со кои пациентот при примањето на процедурата не треба да дојде
во допир. Во кадичката се налева топла вода и пациентот ги става рацете во кадичката во долна
третина од надлактицата и нозете до средина на потколениците. Се применува кај различни
ревматолошки, ортопедски, невролошки заболувања, посттрауматски состојби и др.
17. Како делува галванската струја врз крвните садови?

- активна хиперемија на местото на галванизација (на површните и длабоките крвни садови), како и
рефрактерно на оддалечени места преку вазомоторните центри во ’рбетниот мозок и во мозокот.
Поради хиперемијата доаѓа до: подобра ресорпција на распаднатите продукти, подобро трофичко
дејство, забрзан метаболизам, донесува активни супстанции и кислород, подобра размена на
киселите продукти на метаболизмот и нормализација на рН вредноста на ткивата.
18. Кај кои состојби се применуваат ортопедски чевли?

- при изразени деформитети на стапало во детската возраст, абревијација на едната нога, кај
ампутација на прсти, во спој со потколеничен или натколеничен апарат (чевли со узенгија), чевли со
протеза.
19. Кое е механичкото дејство на ултразвукот?

- се состои во наизменичен ултразвучен притисок, згуснување и разредување на ткивата, и
забрзување на честичките кои вибрираат, а се манифестира во вид на микромасажа која се одвива на
клеточно и субклеточно ниво.
20. Кои техники на функционална работна терапија се користат?

- правење на јазли, плетење, ткаење, нижење на перли, обработка на дрво, грнчарство, изработка на
таписерии, изработка на кошници од слама, трска, градинарство, картонажа, укоричување на книги,
работа со глина, керамика, дрво, метал, работа со пластелин, боење и др.
21. Кое е физиолошкото дејство на инфрацрвените зраци?

- ја зголемуваат кинетичката енергија на атомите и молекулите предизвикувајќи топлина во ткивата,
на местот на зрачење како последица на дилатација на артериолите и капиларите доаѓа до
хиперемија, се забрзува локално метаболизмот, се отстрануваат распаднатите продукти на
метаболизмот, се зголемува трофиката на ткивата, се подобрува регенеративната способност на
ткивата, се зголемува пропустливоста на клеточните мембрани, се намалува едемот, се намалува
болката и спазамот на мускулите, се зголемува активноста на потните жлезди, дејствуваат поволно
на регенерација на ткивата особено кај рани, покажуваат рефлексни реакции, доведуваат до
вазодилатација во мускулите или внатрешните органи преку кутановисцерални рефлекси.
22. Кое е терапиското дејство на триењето?

- ги омекнува лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и помага во ресорпција на различни
депозити во поткожното ткиво, мускулите, тетивите, слузните ќеси, зглобната чаура и лигаментите.
Предизвикува хиперемија на ткивата, ја зголемува еластичноста и контрактилната способност на
мускулите, а има и аналгетско дејство.
23. Што се вежби во суспензија и кога се применуваат?

-
24. Што опфаќа постпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена ампутација?
- обука за правилно поставување и симнување на протезата, а доколку тоа пациентот неможе да го
прави да се спроведе обука на некој член од фамилијата или на лице кое се грижи за пациентот;
интензивна кинезитерапија; вежби на душек, вежби со справи, вежби со протеза; вежби одење со
протеза во разбој со или без држење за рачките на разбојот; вежби одење со помош на две патерици,
потоа со една патерица, со помош на бастун, и на крај без помагало; вежби за рамнотежа во стоечка
и во клекната положба, потскокнување, вежби пред огледало, вежби естетско одење; седнување и
станување од столица со протеза; вежби одење преку препреки, вежби одење по скали, паѓање и
станување со протеза, од во природна средина со протеза, работна терапија со едукација, обука за
влегување и излегување од автомобил, спортски активности (спортување без протеза во количка или
со протеза).
25. Кои се целите на рехабилитацијата на пациент по цереброваскуларен инсулт?

- превенција на контрактури, деформитети, циркулаторни нарушувања, декубитални рани,
респираторни нарушувања и сл.; вежбање на моторните активности на долниот екстремитет, со цел
повторно оспособување на пациентот за одење; вежбање на горниот екстремитет за постигнување на
максимална функција; да се обучи пациентот за извршување на активнотите од дневниот живот; кај
пациентите кои имаат потреба говорот се вежба повторно (околу 50%).
26. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај пациенти по луксација на зглоб?

- кинезитерапија, хидро – кинезитерапија, работна терапија, електротерапија (дијадинамски струи,
интерферентни струи, електрофореза), пулсирачко магнетно поле, ласеротерапија, а подоцна и
термотерапија доколку се појавиле контрактури.

- хидрокинезитерапија и балнеотерапија со температура на вода од 36 до 38ºС, со што се избегнува
појава на спазми; мануелна масажа поради поволното дејство врз локалниот метаболизам и
циркулацијата на крвта во мускулите, но да се внимава да не доведе до зголемување на мускулниот
спазам поради поголема дразба на кожата или неадекватен притисок на меките ткива (се применува
мазнење или лесно триење); парафински и пелоидни апликации за совладување на контрактурите;
понекогаш криотерапија за потиснување на миотоничните рефлекси.
28. Што е индиферентна температура?

- температурата при која организмот во контакт со топлинскиот медиум најмалку прима, односно
најмалку оддава топлина се нарекува индиферентна температура.
29. Најдобар начин за употреба на парафин на лице:

а) апликација
30. На кое растојание ламбите имаат помала снага?

а) 25-40 см
31. Кои се контраиндикации за употреба на инфрацрвени зраци?

- крвавење и склоност кон крвавење, малигни тумори, туберкулоза, заразни болести, фебрилни
состојби, декомпензирано срце, бели дробови, хепар, оклузивни артериски болести, инкапсулирани
жаришта на инфекција, променет сензибилитет, висок крвен притисок.
32. Кои се индикации за општо дејство на УВ зрачење?

- нарушување на метаболизмот на калциум и фосфор - за превенција на остеопороза, рахит и
остеомалација, за лекување на рахитис, остеомалација; остеомиелит, анемија во фаза на
реконвалесценција, екстрапулмонални форми на ТБЦ, дерматолошки заболувања (хроничен егзем,
алергогени дерматози, невродерматит, питириаза, розацеа, псоријаза), во лекување на жолтица кај
новороденчиња; поради бактерицидното дејство се применуваат и за стерилизација на воздухот во
простории како што се: операциони сали, одделенија за недоносени бебиња, интензивна нега,
лаборатории.
33. Што е електрофореза со лекови?

- електрофореза (јонтофореза) е електротераписка постапка на внесување лекови во организмот со
посредство на галванска струја.
34. Кој е механизмот на дејство на вертебрална екстензија?

- вертебрална (спинална) екстензија се состои во истегање – тракција на одредени делови од ’рбетот,
со примена на механичка сила при што механизмот на поволно дејство се состои од повеќе ефекти:
можност да се зголемат и.в. простори; се раздвојуваат зглобните површини и се прави дистракција
на задните и.в. зглобови; се прошируваат и.в. отвори низ кои минуваат спиналните корени; се
истегнува мекото ткиво, мускулите, тетивите, дискусите, и пред се лигаментите, кои при
дегенеративни промени имаат тенденција за скратување, со што се намалува или отстранува
компресијата и иритацијата на нервните елементи и крвните садови и се зголемува мобилноста на
’рбетот; со ширење на и.в. простори се смета дека се создава негативен притисок во тој простор;
настанува напнување на задниот лонгитудинален лигамент, кој предизвикува притисок врз
испакнатиот дел на дискусот; ја олеснува релаксацијата на паравертебралната муслулатура;
мобилизација на зглобовите и поголемамобилност на и.в. сегмент од ’рбетот, што се постигнува со
деблокирање на апофизните зглобови, елонгација на меките ткива, намалување на болката и
мускулната спазма; со ритмичка тракција се подобрува циркулацијата на структурите на ’рбетот и се
празни застојот на крв во венските сплетови.
35. Што е мазнење, како дејствува и како се употребува?

- мазнењето се изведува со ритмични и бавни движења во вид на лизгање и притискање, може да
биде рамно и опфатно. Рамното мазнење се прави со дланка, јагодица од палец или од неколку
прсти, а опфатното масирање со дланката и прсите заедно, при што мускулните групи се опфаќаат
помеѓу палецот и останатите прсти. Секогаш се врши од периферијата кон центарот, односно во
правец на циркулацијата и венскиот проток. Има дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува
циркулацијата на крвта и лимфата, потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги
отстранува десквамираните клетки на епителот.
36. Што се активни вежби и како се делат?

- вежби кои што се изведуваат волно, самостојно од страна на здраво лице или пациент, претходно
создавајќи си претстава за тоа движење и целта која треба да се постигне. Во зависност од видот на
мускулната контракција се делат на статички и динамички, а според дејството можат да бидат:
вежби за сила, вежби за истегање и вежби за релаксација.
37. Што е бастун, како и за што се употребува?

- бастунот е најчесто помошно средство кое го користат болните при одење. Тој е едноставен и
многу корисен, направен од дрво или алуминиум или пак алуминиумски бастун со дрвена рачка.
Може да биде и на расклопување. Потребно е да се нагоди неговата висина, со скратување, доколку
е потребно. Пациентот кога стои исправен и ја држи рачката на бастунот, флексијата на лактот треба
да биде 15-20º. Тој се носи на онаа рака која е на спротивната страна од повредената или заболената
страна.
38. Кои вежби се спроведуваат кај деца со сколиоза?

- вежби за зголемена подвижност на ’рбетот, како и активно и пасивно истегање; вежби за активно
јакнење на мусклулите на екстензорите на грбот; вежби за корекција на сагиталната рамнина на
’рбетот, на лумбалната лордоза и на кифоза; вежби за истегање на мускулите флексори на задната
ложа на натколеницата; вежби за истегање на мускулите аддуктори на натколеницата; вежби
рамнотежа во корекција; вежби за јакнење на стомачните мускули; респираторна гимнастика;
постурални вежби; вежби за обликување.
39. Кои методи на рехабилитација се употребуваат во акутна фаза на реуматоиден артрит?

- опфаќа: мирување во постела и позиционирање (во положба која е спротивна на онаа со тенденција
за контрактура или во најдобрата функционална положба); криотерапија (криомасажа, пакувања со
мраз, спреј или вода со мраз); кинезитерапија (вежби дишење, обука за релаксација, изометрични
вежби за снага, благи активни и активно потпомогнати вежби до граница на болка); ЕРГОНОМСКО
СОВЕТУВАЊЕ: едукација на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени
положби на телото, режим на активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности.
40. Кои методи на рехабилитација се употребуваат кај пациент со фрактура?

- физикална терапија за стимулација на калус (фототерапија – УВ, ласер; електротерапија –
интерферентни струи, ЕФ со CaCl2; сонотерапија); кинезитерапија; хидротерапија (пред се кинези –
хидротерапија во базен или хидротанк); термотерапија (инфрацрвени зраци, парафин,
пелодотерапија); работна терапија; мануелна масажа проксимално и дистално од фактурата;
ортопедски помагала (подлактни и подпазувни патерици, во некои состојби одалка и поретко
бастун). Првите денови по фрактурата се спроведуваат и респираторни вежби. Се применуваат
изометрични, изотонични активни вежби, а потоа постепено се воведуваат и вежби со отпор, вежби
на направи, со вреќички песок, вежби на пули – апарат и др.
41. Кои се фази во третман на пациент со ампутација?

- предоперативна; оперативна; постоперативна (рана постоперативна, претпротетичка и протетичка
фаза).
42. Кои се респираторни вежби и кој е нивниот ефект врз терапијата?

- тоа се вежби за одржување на подвижнота на ребрата; вежби за одржување на силата на главните и
помошните респираторни мускули; вежби за одржување на ритамот на дишењето; вежби за
одржување на механиката на дишењето. Со нив се постигнува: подобрување на белодробната
вентилација, намалување на потрошувачката на енергија потребна за дишење, олеснуваат или
спречуваат напади на отежнато дишење и гушење, ги подобруваат екскурзиите на граднио кош со
зголемување на силата на дишната мускулатура, ја подобруваат подвижноста на дијафрагмата, ја
подобруваат еластичноста на белодробното ткиво и проодноста на дишните патишта, се
продлабочува дишењето, ја забрзуваат циркулацијата во белодробното ткиво, го помагаат
отстранувањето на секретот од бронхиите. Покрај овие цели со дишењето се постигнува и:
спречување на деформитети на градниот кош, како и корекција на веќе формираните деформитети,
намалување на плевралниот излив и негово потискање, како и превенција на настанување на
плеврални атхезии, намалување на болка, подобрување на функцијата на КВС, тонизирачко дејство
врз нервниот систем, поттикнување на метаболизмот.
_____________________________________________________________________________________
43. Што е кондукција?

- претставува директно пренесување на топлина од молекула на молекула и се случува кај цврстите
тела. Делот од телото е во директен контакт со загреаното тело. Топлината преминува од потоплото
на постуденото тело, а брзината на спроведување зависи од разликата во температурата и
специфичната спроводливост. Кожата и поткожното ткиво се лоши спроводници.
44. Точката на толеранција на водата изнесува:

а) 43 – 46 °С
45. Што е одалка?

- одалката има 4 точки на ослон, од кои двете предни ногалку може да бидат со или без тркалца, а
задните ногарки се стабилни. Постојат и одалки на кои сите 4 ногарки се со тркалца (rollator). На
горниот дел од двете страни има рачки за држење. Од со одалка без тркалца се применува во сите
случаи на тешко нарушување на рамнотежата и перцепцијата, кај пациенти кои имаат потреба од
растоварување на едната нога, како по фрактура, а особено е коритен кај постари пациенти.
Одалката може да биде со 3 или 4 тркалца (rollator) кои го олеснуваат движењето кај оние пациенти
кои имаат намалена координација на горните екстремитети. Обично се склопени и се користат за
движење надвор од дома и обично имаат кочница на задните тркалца.
46. Кои постапки се употребуваат кај рана рехабилитација?

- во рана рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси, контрактури,
инактивитетна атрофија на мускули, тромбофлебит и др. Може да се примени позиционирање,
одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука за трансфер, вертикализација и др.
47. Што е рехабилитација?

- според СЗО: „употреба на сите средства со цел намалување на влијанието на онеспособувачки
состојби и состојби на хендикеп и овозможување на лицата со онеспособеност да постигнат
оптимална социјална интеграција“;
- рехаблитацијата се дефинира како развој на едно лице кон потполн физички, психички, социјален,
професионален, вонпрофесионален и едукациски потенцијал, во согласност со неговото физиолошко
или анатомско оштетување и ограничувања од опкружувањето;
- рехабилитација претставува процес на намалување на крајните последици од некоие заболување
или повреда, кои би ја загрозиле или се заканува трајно да ја загрозат социјалната способност,
егзестенцијата и самостојноста на онеспособеното лице.
48. Кои мерки на рехабилитација се применуваат кај остеопороза?

- активни вежби и вежби со отпор на јакнење на паравертебралната мускулатура; изометрички вежби
за јакнење на абдоминалната мускулатура; активни вежби за одржување на обемот на движење во
зглобовите на горните и на долните екстремитети и `рбетниот столб; вежби за јакнење на мускулите
на горните и долните екстремитети, а треба да се дозираат во однос на функционалната способност
на организмот (активни вежби и вежби со отпор); респираторни вежби; вежби за рамнотежа и
аеробни вежби; хидрокинезитерапија; пливање; возење велосипед; постурален тренинг – пациентите
се едуцираат во врска со биомеханиката на телото и заштитните положби и движења на телото во
секојдневните активности, ограничено кревање на товар, тренинг во активностите на дневниот
живот, добра употреба на помошни помагала за превенција на понатамошни падови; од физикална
терапија се препорачува: за стимулација на остеогенезата – фототерапија со УВ зраци и според
некои автори електромагнетно поле; електротерапија за намалување на болките (дијадинамски
струи, ТЕНС, интерферентни струи). Може да се препишат и ортози за `рбет кои се применуваат
само повремено, а се препорачува и таласотерапија и хелиотерапија. Вежбите се како
надополнување на медикаментозната терапија.
49. Што е галванска струја?

- е еднонасочна константна струја која не ги менува насокота, јачината и напонот. Дејството на
галванската струја врз човековиот организам е одредено од продирањето во ткивата. Струјата
минува низ изводните канали на потните и помалку низ изводните канали на лојните жлезди и
меѓуклеточните простори. Добро ја спроведуваат крвта, лимфата, цереброспиналната течност,
паренхимните органи и мускули, додека слаби спроводници се масното ткиво, тетивите, нервите и
коските. Струја не спроведуваат рожниот слој од сувата кожа, нокти и влакна. Во физиолошко
дејство на галванската струја спаѓаат: ексцитомоторно дејство, ефект на протрахирана хиперемија со
позитивно трофичко дејство, аналгетско дејство и ресорптивно дејство.
50. ТЕНС има:

а) аналгетско дејство
51. Што е триење и што се постигнува со него?

- триењето се врши со јагодицата на еден или неколку прсти или дланка. При триење со палецот
останатите прсти служат како наслон, притоа прстите не се лизгаат по кожата туку ја подигаат од
поткожното ткиво, притисокот е појак, а движењата се побавни. Масажата може да се одвива
надолжно или напречно во однос на сегментот кој се масира, спирално на поголеми површини и
кружно во предел на зглобовите. Насоката нема значење, така што може да се изведува и во насока
спротивна на циркулацијата на лимфата и венскиот проток. Со триење се постигнува омекнување на
лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и во помага во ресорпција на различни дефицити во
поткожното ткиво, мускулите, тетивите, слузните кеси, зглобната чаура и лигаментите.
Предизвикува хиперемија на ткивата, ја зголемува еластичноста и контрактилната способност на
мускулите, има и аналгетско дејство.
52. Цели на рехабилитација кај цервикален синдром се:

- да се намали болката, да се намали зголемениот тонус на паравертебралната мускулатура, да се
зголеми силата на таа мускулатура, да се воспостави полна подвижност на вратниот дел на `рбетот и
едукација на болниот.
53. Пелоиди се:

- пелоидите (кал) се природни лековити фактори на тлото, кои настануваат под влијание на
геохидролошки, биолошки, хемиски и климатски и други процеси.
54. Бисерни бањи се:

- бањи во кои се додава воздух и имаат изразено седативно и релаксантно дејство.(спаѓа во
хидрокинетички процедури).
55. Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт:

-опфаќа примена на кинезитерапија (методи на невромускулна фацилитација – Кабат, Бруннтром,
Боба, техники на вежби за опуштање на спастичните мускули, вежби баланс, вежби за
вертикализација – вежби стоење, одење, одење по скали); мануелна масажа; работна терапија,
криотерапија, ортопедски помагала (митела за горен екстремитет, при вертикализација лонгети за
плегичен долен екстремитет, а во фаза на обука за одење и помагала за одење, различни видови на
бастуни), електротерапија, термотерапија. Во текот на рехабилитацијата по потреба се вклучува
психолог, логопед, социјален работник и други стручни здравствени лица, со цел да се постигне
потполна медицинска и психосоцијална рехабилитација.
56. Кои се контраиндикации за спинална тракција?

- тешка дискус хернија кај која постои индикација за операција (лумбоишиалгија со тешки моторни
испади и синдром на caudaequina), активен туберкулозен процес, ТБЦ спондилит, коскени тумори,
фрактури и сублуксации на прешлени, цервикална миелопатија, засегнатост на ниво С 1 – С2
прешлените кај ревматоиден артрит, изразена остеопороза, болест на Шоерман, Paget – ова болест,
анкилозантен спондилитис, стеноза на вертебралниот канал, тешка вродена кифоза, бременост,
гноен остеомиелитис, воспалнение на околните меки ткива, активна инфекција, остеомалација.
57. Што се статички вежби и кое е нивното значење?

- тоа се вежби кај кои што должината на мускулот, односно оддалеченоста на припоите на мускулот
останува постојана. Поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до придвижување на
сегментот не екстремитот. Овие вежби се многу значајни за воспоставување и одржување на
рефлексниот механизам на движењето, како и за зачувување на мусклулниот тонус, спречување на
мускулна атрофија и полесно воведување на понатамошна динамичка вежба на зглобовите на
екстремитетот.
58. Кои физички агнеси прават механички дразби?

- ултразвук, масажа (мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации), кинезитерапија, вакум масажа,
сонотерапија.
59. Што е гмечење и како се изведува?

- се применува при масажа на мускулите и може да се врши со една или двете раце, при што
мускулите се опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти и се гмечат. Ако мускулите се
непристапни и неможе да се опфатат, палците се ставаат од истата страна на мускулот, а останатите
прсти од спротивната страна и потоа палците се придвижуваат во спротивна насока. Може да се
одвива на два основни начини: 1) притискање на мускулната маса кон основата, 2) подигање на
мускулната маса од основата. Може да биде и во вид на ритмично усукување, валање, тресење и
истегање.
60. Кои се експоненцијални струи и кога се применуваат?

- Експоненцијалните струи (импулси) се одликуваат со постепен пораст на интензитетот кој ако се
прикаже графички, има форма на закривена линија, а кога се изразува математички, одговара на
експоненцијална крива по што го добиле тоа име. Се применуваат за денервирани мускули, при што
се постигнува селективна контракција на денервираните мускулни влакна, бидејќи тие се
контрахираат со понизок интензитет отколку влакната со интактна инервација.
61. Техника на примена на интерферентни струи:

- локално, на местото на заболеното ткиво; сегментално, во предел на соодветни сегментни зони (на
C, Th, и L `рбет); во предел на Хедови зони (кутановисцерални зони); ганлиоtropno, на ganglion
stelatumи trunkussimpatikus.
62. Во што се состои топлинското дејство на ултразвучната терапија?

- може да јазголеми температурата на ткивата во длабочина не повеќе од 5 см, настанува
вазодилатација, се јавува зголемена растегливост на фиброзното ткиво, кај зглобната капсула,
лигаментите, тетивите и ожилното ткиво, се намалува вкочанетоста во зглобот.
63. Што се тоа дијадинамски струи и кое е нивното дејство?

- тоа се еднонасочни нискофреквентни импулсни струи со полусинусоидален облик кои се состојат
од серија на различно модулирани импулси според фреквенција, интензитет и амплитуда. Тие се со
фреквенција од 50 – 100 Hz и траење на импулсто од 10 ms.Овие модулации се комбинираат со
галванска струја (база) која е со низок интензитет и кратко траење, кое е обично во периодите на
менување на половите на електродите. Тие имаат аналгетско дејство, симпатиколитично дејство кое
предизвикува вазодилатација, предизвикува хиперемија, ја подобрува трофиката на ткивата и ја
подобрува ресорпцијата на отокот и на хематомот, спазмолитички ефект со намалување на спазамата
на мускулите и намалување на болката, миостимулативно дејство при што се стимулираат инактивни
нормално инервирани мускули.
64. На колкава регија од телото се применува еритемско зрачење од 2 степен?

а) на 20% од површината на телото (регионално зрачење)
65. Кои се целите на функционалната работна терапија?

- јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на амплитудата
на движењата во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата; подобрување на
брзината на движењата; оспосубување за активностите на дневниот живот: облекување, хранење и
одржување на хигиена; приспособување на сменетите услови на живот и работа по болести или
повреди; подобро снаоѓање во општеството; совладување на депресијата, недовербата во себе,
чувство на помала вредност; подобрување на функцијата на сензибилитетот и сетилата;
постигнување на максималната независнот и извршување на работни задачи корисни и за другите
членови од семејството; развивање на комплексни функции со цел ресоцијализација на пациентот и
враќање на работа; обука за примена на помошни средства во извршување на одредени работни
задачи; воспоставување на нормален ментален став и толеранција кон работата и односи со
околината.
66. Кои се задачите на кинезитерапијата кај анкилозантен спондилитис?

- има задача да: го забави губитокот на подвижноста на `рбетниот столб, го спречи настанувањето на
контрактури на `рбетниот столб и колковите, да ја спречи деформацијата на `рбетниот столб, да ја
спречи атрофијата на мускулите, да го сочува торакалниот тип на дишење со што поголем витален
капацитет, да ја сочува што подолго подвижноста во колковите при постоење на вкочанетост на
лумбалниот `рбет. Со кинезитерапија се одржува задоволителна подвижност на `рбетот, функцијата
на градниот кош и на зглобовите. Се изведува во сала за кинезитерапија и во базен (температура на
вода од 34°С до 36°С).
67. Луксација на колк кај бебе:

- нестабилност и лабавост на коскено-феморалниот зглоб, се открива рано со дијагностички тестови
(Ортолани и Палмер), а клиничката слика зависи од степенот на дисплазија или луксација. Може да
се јави ограничена абдукција во колкот, висока положба на трохантерот, промени во положбата на
главата на фемурот на палпација, а при двострана луксација и зголемена лумбална лордоза со
исфрлен стомак кон напред а при стоење на нога се јавува спуштање на карлицата на болната страна
(Тренделебургов знак). Се јавува накривнување и паткаст од. Со лекување се започнува веднаш по
раѓањето кога се настојува колковите да бидат во абдукција и флексија и во таа положба треба да се
повива и здраво дете. Кај болните деца се применуваат ортопедски корективни апарати, ременчиња,
гаќички за одржување на колковите во флексија и абдукција, кинезитерапија на пелвифеморалната и
мускулатурата на целата нога. Може и хидро-кинезитерапија во топла вода (во базен или во када).
68. MorbusPerthes:
- е јувенилна остеохондроза која ја зафаќа епифизата на главата на фемурот и се карактеризира со
аваскуларна некроза и променета енхондрална осификација. Се јавува на возраст од 4 – 9 години и
обично на едниот колк. Започнува со болка во препона, која започнува постепено или нагло и
накривнување. Се карактеризира со анталгично одење, ограничени движења во колкот, хипотрофија
на мускулатурата на проксималниот дел од натколеницата, зголемен тонус на некои мускули (m.
adductor, m.iliopsoas). Цел на лекувањето е да се спречи деформација на главата на фемурот и
секундарна остеоартроза. Се препорачува мирување во постела 1 - 2 недели, а потоа растоварување
на зглобот со одење со помош на патерици, без оптоварување на болната нога. Кинезитерапија за да
се одржи или подобри обемот на движења во зглобот, да се спречи појава на атрофија на мускулите.
Се применуваат активни вежби во растоварена положба на болната нога, вежби за јакнење на
контралатералната нога. Хидрокинезитерапија за зајакнување на абдукторите, екстензорите и
внатрешните ротатори на колкот. Електротерапија (ЕФ со Novocain, интерферентни струи),
фототерапија со УВ, во подоцните стадиуми и парафинотерапија и ЕФ со КЈ. Понекогаш се
применува и оперативно лекување.
69. Рана рехабилитација, дефиниција и примена:

- По лекувањето на болниот во акутната фаза, било да се се работи за травма на мускулоскелетен
систем или некое невролошко, ортопедско, ревматолошко, интернистичко заболување, се јавува
потреба од рана примена на одредени рехабилитациони мерки и постапки. Во рана рехабилитација
се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси, контрактури, инактивитетна атрофија на
мускули, тромбофлебит и др. Може да се примени позиционирање, одредени вежби, респираторни
вежби, масажа, советување, обука за трансфер, вертикализација и др.
70. Точката на толеранција за пелоиди изнесува:

а) 50 – 53 °С
71. Што се пасивни вежби и каде се применуваат?

- тоа се вежби кои се одвиваат без активно учество на пациентот и се функционално помалку
ефикасни во однос на активните вежби. Се применуваат во оние состојби каде што не е можно да се
применат активни вежби, како што е млитавата (флакцидна) парализа, за да се спречат контрактури
во зглобовите. Исто така се применуваат и кај оние лица со кои не може да се воспостави соработка
за активно вежбање, а тоа се доенчиња и мали деца, лица во несвесна состојба, лица со нарушувања
во психичката сфера, дементни лица и сл. Може да ги изведува болниот сам, друго лице
(физиотерапевт) или со помош на апарат.
72. Кои се задачи на хидрокинезитерапија при повреда на периферен нерв?

- зачувување на физиолошкиот обем на движењата во зглобовите, односно превенција на
контрактури; зголемување, односно обновување на полниот обем на движења кај контрактури;
задржување на моторната шема, обучување на целни движења, избегнување на безцелни движења;
стимулација на функцијата на парализирани и паретични мускули; јакнење на снагата на
ослабнатите мускули; јакнење на соседните здрави мускули; постигнување на максимална мускулна
снага и издржливост; редукација на моторните функции; обнова на сензибилитетот; спречување на
настанување на едем; спречување на локална остеопороза на коските; спречување на заостанување
на екстремитетите во раст.
73. Криотерапија, начин на употреба, наброј и објасни:

- криотерапијата може да се примени во вид на масажа со мраз, пакување со мраз, имерзија,
компресии и со лесно испарливи течности. Масажа со мраз (криомасажа) се изведува со мраз
добиен со замрзнување на вода во пластични чаши. Терапевтот со заштитени ракавици го зема
мразот и со бавни кружни движења лесно притиска во одредена регија. Болниот во почетокот
чувствува студенило, а потоа жарење и болка, така што процедурата се прекинува. Апликацијата
трае 3 – 10 минути зависно од регијата што се третира. Пакувања со мраз – парченца мраз или
многу студена вода со коцкички мраз може да се стават во пластична ќеса и со крпа да се постават и
фиксираат во одредена регија во телото. Се применува до 20 минути, а по извесно време
процедурата може да се повтори. Потопување (имерзија) - се изведува со потопување на
екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена вода со температура од 13-18 ºС во која
пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку секунди до половина минута, со пауза од околу
пола минута помеѓу потопувањата кои се изведуваат наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може
да се примени и студена вода на температура од 10 - 12°С директно од чешма во траење од 5 до 10
минути, при што соодветниот дел од екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се повторува
повеќе пати со паузи, за кое време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура обично се
препорачува кај пациенти со спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи бањи, со
температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај пациенти со мултипла
склероза, бидејќи доведува до намалување на спастичноста што ги олеснува вежбите. Оваа
процедура може да се примени и во домашни услови.Компреси – се прават со фротирска крпа која
претходно била потопена во солена вода, исцедена, превиткана, ставена во полиетиленска кеса и
оставена во фрижидер за длабоко замрзнување. Се аплицира на одредена регија во траење од 2 до 3
минути, а потоа се менуваат со друга во тек на 20 минути. Постојат и фабрички подготвени кеси,
исполнети со желатинозна маса на хидриран силикант, т.н. „хемиски облоги“, кои се замрзнуваат во
посебни замрзнувачи и се користат за криотерапија. Траењето на криооблогите е од 5 до 15 минути
зависно од регијата која што се третира, дебелината на масното ткиво, од субјективното чувство на
болниот и од наодот на кожата. Лесно испарливи течности – најчесто се користи флуори-метан и
настанува евапоравција на лесно испрливите течности (spray) со кои се прска одреден дел од кожата.
74. Што е точка на толеранција за топло и студено?

- онаа температура која не го загрозува животот на клетките од ткивата и не доведува до појава на
болка. Температури над овие граници може да доведат до трајни оштетувања на ткива или органи.
Изнесува: за воздух 100 °С, за парафин 65 – 70 °С, за пелоиди 50 – 53 °С, за вода 43 – 46 °С.
75. За што се употребуваат ортопедските помагала?

а) служат за воспоставување или подобрување на функцијата при оштетување на
локомоторниот и нервниот систем.
76. Кои се методи на тераписка масажа?

- мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации.
77. Што е физикална дијагностика?

- претставува примена на физички агенси во дијагностицирање на заболување, дијагностицирање на
функционален статус, следење на исходот од лекувањето со помош на мерни вредности и различни
тестови. Се применува електродијагностика, сонодијагностика и др.
78. Што е физикална терапија?

- е посебна медицинска дисциплина која се базира на примена на физички агенси со цел лекување и
оспособување на заболени и повредени и е еден сегмент од поширокиот поим – медицинска
рехабилитација.
79. Ортози за колк:

- се користат бастун, патерици, потпазувни патерици, подлакатни патерици, одалка ???
80. Кои се физиолошките дејства на галванската струја?

- ексцитомоторно дејство (галванската струја ја зголемува надразливоста и спроводливоста во
моторните нерви и мускули); ефект на протрахирана хиперемија со позитивно трофичко дејство
(активна хиперемија на местото на галванизација – на површините и на длабоките крвни садови,
како и рефлекторно на оддалечени места преку вазомоторните центри во `рбетниот мозок);
аналгетско дејство како резултат на намалување на тонусот на симпатикусот; ресорптивно дејство
поизразено на анодата.
81. Хидрокалатор е:
- апарат сличен на метален казан со волумен од 150 литри. Во него има 20ина компреси со ткаенина
отпорна на топлина и механички влијанија во кои се наоѓа хидрофилен силикатен гел бентонит.
Компресите се користат на околу 40 степени, при што се обвиткуваат со крпа и се поставуваат околу
делот од телото кој што треба да се третира. Температурата на кожата достигнува максимум по 8
минути. Процедурата трањ 20 – 30 минути.
82. Кои се контраиндикации за протеза на долен екстремитет?

- сериозни интернистички болести, невозможност за толеранција на зголеменото оптоварување на
КВС, невролошки заболувања со слаба контрола на моториката, неадекватен психо и интелектуален
статус, невозможност за активно учество во едукацијата и рехабилитациониот процес.
83. Кога се јавува еритем при апликација на инфрацрвени зраци?

- веднаш по 1 – 2 минути без латентен интервал, и трае околу 1 час. Тој е нехомоген, мрежаст,
нејасно ограничен од околната незрачена кожа. По повеќекратно зрачење може да се појави
пигментација, која исто така е мрежеста, нехомогена и нејасно ограничена.
84. Која е целта на функционална работна терапија?
- јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на амплитудата
на движења во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата; подобрување на брзината
на движењата; оспособување за активностите на дневниот живот: облекување, хранење и одржување
на хигиена; приспособување на сменетите услови на живот и работа по болести или повреди;
подобро снаоѓање во општеството; совладување на депресијата, недовербата во себе, чувствотот на
помала вредност; подобрување на функцијата на сензибилитетот на сетилата; постигнување на
максимална независност и извршување на работни задачи корисни и за другите членови на
семејството; развивање на комплексни функции со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на
работа; обука за примена на помошни средства во извршување на одредени работни задачи;
воспоставување на нормален ментален став и толеранција кон работата и односи со околината.
85. Во кои состојби се употребува кинезитерапија?

- се применува секогаш кога се работи за оштетување на функцијата на некој орган, апарат или
систем во чија работа се ангажирани скелетните мускули, или, пак тие влијаат на неговата работа.
Најважни индикации се: трауматологија – по фрактура на коски на екстремитети или пршлени на
`рбетен столб, по повреда на меки ткива (руптура на тетива и лигаменти, дисторзија, дистензија,
луксација, контузија), по ампутација на екстремитетот, параплегија или квадриплегија како
последица на траума на `рбетниот столб, по термички повреди (изгореници, смрзнувања);
ортопедија – конзервативно лекување на состојби со контрактура на горни и долни екстремитети,
конзервативно лекување на деформитети на `рбетен столб (сколиоза, кифоза, лордоза),
конзервативно лекување на деформитети на стапало, граден кош и др., конзервативно лекување на
некои вродени деформитети (torticolis, pesequinovarus), по корективни операции на коските на
екстремитетите (остеотомија), по артропластика на зглоб (колк, колено, лакт), по тенотомија,
транспозиција и елонгација на тетиви, по артродеза на зглоб, при остеопороза; неврохиругија – по
краниоцеребрална повреда, по оперативно лекување на интракранијален тумор, тумор во `рбетниот
канал или на `рбетниот мозок, по неврографија и невролиза на периферен нерв, или по отстранување
на компресија врз периферен нерв, по оперативно лекување на цервикална или лумбална дискус
хернија, декомпресивна ламинектомија кај компресивни радикулопатии; неврологија – кај парализа
на периферни нерви, парализа како последица на оштетување на ЦМН, заболувања на ЦНС
(мултипна склероза, амиотрофична латерална склероза, М. Паркинсон), миозити, полимиозити,
миопатии; ревматологија – воспалителни ревматски заболувања (ревматоиден артритис,
серонегативни артропатии, анкилозен спондилит), дегенеративни ревматски заболувања на
зглобовите (атрози – остеоартрит); дегенеративни заболувања на `рбетот (цервикален и лумбален
синдром), вонзглобен ревматизам (периартеритис, ентезит); пулмологија – хронични неспецифични
пулмонални заболувања; кардиологија –превенција на коронарна инсуфициенција, состојба по
прележан инфаркт на миокард; васкуларна хирургија – превенција на потешку стадиуми на
оклузивна артериска болест, по емболектомија, по артеријален бајпас; пластична хирургија – по
пластични операции на кожа, тетиви и други меки ткива, по изгореници; општа хирургија –
подигање на оопштата кондиција пред тешки хируршки интервенции, по хируршки интервенции;
торакална хирургија и кардиохирургија – подготовка за операција на граден кош и белодробие,
по хируршки зафати на граден кош и белодробие (лобектомија), по оперативни интервенции на срце
( by-pass); гинекологија и акушерство – по гинеколошки операции, психофизичка подготовка за
безболно породување, по породување за јакнење на стомачните мускули и мускулите на карличното
дно; офталмологија – корекција на страбизам (ортоптика).

- замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата при што се користи имплантација на
вештачки колкови, се трансплантираат органи, широко се применуваат ортотски и протетски
средства, вештачки залистоци на срце, стимулатори на срцев ритам и др.
87. Кои се општи контраиндикации за физикална терапија?
- малигни тумори, системски заболувања на крвта, кардиоваскуларно заболување со декомпензирано
срце, респираторни заболувања со декомпензација, заболувања на црн дроб и бубрези, малигна
хипертензија, изразена артеросклероза на крвните садови на мозокот, крвавења и склоност кон
крвавења, кахексија, заразни болести, фебрилна состојба, активна туберкулоза, психоза со
психомоторен немир, од физиолошките состојби за поголемиот дел од физикалните агенси
контраиндикација се бременост и менструација.
88. Што е компензација/компензаторна супституција?

- претставува надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга функција која
може да ја надомести изгубената. Тоа значи дека ослабената или изгубената функција се
надоместува со зголемување на функцијата на истиот орган или декот од телото или пак со
зголемување на функцијата на друг дел од телото или орган. Пример при настанување повреда на
мускул, со увежбување на истиот мускул се зголемува бројот и дебелината на мускулните влакна па
е можна компензација на изгубената функција на мускулот или пак функцијата може да се
компензира со зголемување на функцијата на друг мускул – синергист, или друг орган ако е тој
парен.
89. Начин на примена на термотерапија/парафинотерапија:

- Термотерапија претставува лекување на болните со примена на топлина која се пренесува по пат
на: кондукција, конвекција и радијација. Обично се подразбира примена на егзогена површинска
топлина која се добива од загреани тела кои служат како преносители на топлина и се нарекуваат
термотераписки средства. Парафинотерапијата претставува распространета, ефтина и едноставна
физикална процедура. Во тераписки цели се користи прочистен медицински парафин, кој е провидно
беличеста маса во цврста состојба, без вкус и мирис, масен под прсти. Се топи на температура од 45
- 52°С, а се применува загреан на температура од 52 - 60°С кога нема опасност од изгореници. Пред
лекување треба да се провери површината на која треба да се аплицира парафинот, на неа да нема
инфкеција, повреда, или пак нарушување на сензибилитетот за топлина. Ако има помали повреди
може да бидат препокриени со непропустен материјал, како што е пластичен фластер или
непропустна газа. Чувството кое пациентот го има при примена на загреан парафин на кожа во
почетокот е жештина, но не толкава да предизвикува болка, а по 3 – 5 минути пријатна топлина.
Може да се примени на неколку начини: апликација, имерзија, компреса, калап.
90. Што е ергономско советување?

- едукација на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени положби на
телото, режим на активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности.
91. Што е конвекција?

- претставува пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано движење, односно струење
(течност, гасови). Така се применува загреан воздух.
92. Кој се основни дневни животни активности?

- лична нега, јадење, пиење, хигиена на лице, миење заби, бричење, шминкање, чешлање, употреба
на тоалет.
* преодни: комуникација (разговор, читање, пишување, употреба на телефон), облекување, водење
на домаќинство.
* напреднати: употреба на јавен превоз, пазарење, одење во пошта и банка, подготовка за
продолжување на школувањето, продуктивно занимање или професионална рехабилитација,
општествен живот во заедницата, возење на автомобил.
93. Што е окупациона работна терапија?

- окупациона или забавна работна терапија има за цел психичко ангажирање на пациентот, за да не
мисли на својта болест или оштетување. Не е продуктивна работа, но ги ангажира креативните
способности на пациентот, бидејќи му дозволува да направи избор на активности според личната
желба и дарба. Можно е да се изработуваат играчки, моделирање, везење, изработка на уметнички
предмети, изработка на таписерии, плетење, играње на домино коцки и други игри, боење марами,
игри на компјутер. Има дејство претежно врз психата на пациентот, го оттргнува вниманието на
пациентот од болеста и ја рабива монотонијата на долготрајното болничко лекување. Корисно го
исполнува времето помеѓу медицинското и физиотерапевтското лекување и со неа се влијае на
личноста на инвалидот. Од рекреациони активности предвид доаѓаат различни игри, претстави,
танци, музика, радио, кино, спортови, телевизија и друштвен живот.
94. Што се патерици и како се делат?

- патерици (штаки) се помагала кои овозможуваат стабилност при стоење и одење во случај на
одземеност на долните екстремитети, растоварување на долните екстремитети, а донекаде и
`рбетниот столб. Се делат на потпазувни и подлактни, дрвени и метални патерици.
95. Кинезитерапија кај кифоза:

- се применува со цел: истегање на мускулите на предниот торакален ѕид, активно истегање на
`рбетот по надолжна оска, вежби во вис; истегање на мускулите на задната ложа на натколениците;
намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на засилената лумбална лордоза; јакнење
на мускулите екстензори на торакалниот `рбет; еластично раздвижување на `рбетот во целина;
повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со помош на реклинационен ослон (преку
медицинска топка, свиткано ќебе). Од спортски активности се препорачуваат пливање и одбојка.
Понекогаш се препорачува примена на бандажи, ремени за рамен појас, ортози направени од
еластични ленти за корекција на кифозата.
96. Рехабилитација на лумбален синдорм:

- по две недели од почетокот на болките е можна поширока примена на физикални процедури. Се
применува фототерапија, сонотерапија, електротерапија, магнетотерапија, ласеротерапија,
термотерапија, масажа, лумбална екстензија (истегнување на слабинскиот дел на `рбетот),
хидротерапија. Во субакутна фаза се применува хидротерапија, кинезитерапија (медицинска
гимнастика со примена на изометрични и изотоничнио вежби), хидрокинезитерапија. Лекување на
синдром на хронична болка опфаќа едукација на болниот, физикални методи: кинезитерапија
(вежби), хидротерапија, балнеотерапија, хелиотерапија, таласотерапија и корсет.
97. Кои физикални процедури се применуваат кај анкилозен спондилит?

- термотерапија (парафин, пелоид), краткобранова терапија, фототерапија (инфрацрвени зраци),
електротерапија (ИФ, ДД, електрофореза на лекови при ентензопатии, ТЕНС) со аналгетско,
антивоспалително дејство, сонотерапија (на сакроилијакални зглобови, во С и L делови на `рбетот),
мануелна и подводна масажа со која се намалува тонусот на паравертебралната мускулатура,
подобрување на циркулацијата и подобрување на локалниот метаболизам на ткивото, пулсирачко
нискофреквентно електромагнетно поле, хелио-таласотерапија. Се применува и балнеотерапија со
сулфидни бањи и бањи збогатени со радон.
98. Пациентот е:
а) субјект
99. Што се тоа ортози?

- ортозите (ортопедски апарати) се ортопедски помагала кои овозможуваат соодветно дрежење на
телото и функција кај голем број на функционални оштетувања, односно овозможуваат супституција
кај изгубена функција. Се делат на ортози за горен екстремитет (за рамо, лакт, рачен зглоб и прсти,
помагала за бандажирање), ортози за долен екстремитет (натколенични, потколенични апарати и
помагала за бандажирање, корективни апарати), ортози за `рбет (за врат – Шансова кравата; за
торакален, тораколумбален дел – различни корсети за корекција на деформитети во детска возраст,
кифоза и сколиоза; за лумбален дел – платнен лумбален корсет засилен со фишбајни). Се
применуваат за: ограничување на движења на некој зглоб или потполно вкочанување, на пример
мекоткивна повреда на зглоб, парализа и сл.; регулирање на движења во одредени рамнини, на
пример кај млитави зглобови или спречување на патолошки движења, на пример кај псевдоартроза;
растоварување на екстремитетот или дел од телото; надоместување на функцијата, на пример кај
pesequnovarusпо цереброваскуларен инсулт со цел полесно одење.
100. Што е хидростатски притисок?

- претставува притисок на столбот на водатана см2 од површината на телото.
101. Хидрокинетички процедури:

- претставуваат примена на механичките ефекти на водата во тераписки цели и во нив спаѓа
подводна масажа, тушеви и хидрокинезитерапија.
102. Хидрохемиски процедури:

- додавање на одредени хемиски, биолошки активни материи во водата кои го зголемуваат
биолошкото дејство врз организмот. Најчесто се користат во форма на бањи кои во зависност од
составот на водата можат да бидат ароматични, гасовити, минерални и комбинирани.
103. Климатотерапија:
- влијание на времето и климата врз човековиот организам кое може да биде поволно кога се користи
како профилакса и во терапија, но може да биде и штетно. Според потеклото климатските фактори
се делат на: атмосферски или метереолошки (температура, влажност, движење на воздухот,
атмосферски притисок, облачност, врнежи), космички (Сончева радијација, космичка радијација), и
замни (магнетизам на Земјата, географска положба на местото, растителниот свет, водите).
104. Поделба на еритемни дози:

- според некои автори на: слаби еритемни дози (МЕД), средни еритемни дози (2 – 3 МЕД) и изразени
еритемни дози (над 3 МЕД); според други на: суперитемни (<1 МЕД), еритемни (1 – 5 МЕД) и
хипереритемни (>5 МЕД).
105. Дејство на мазнење:

- покажува дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта и лимфата,
потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува десквамираните клетки од
епителот.
106. Задачи на кинезитерапија кај цереброваскуларен инсулт:

- да се намали мускулната надразливост, односно да се намали спастицитетот на одделни мускулни
групи; да се подобри состојбата на локомоторниот апарат, да се врати нарушената способност за
употребување на движењето, да се намали зголемената надразливост на мускулите и да се изберат
такви методи, при кои не се засилуваат патолошките синкинезии, туку тие би помагале во
движењето; да се спречат деформации и мускулни контрактури; да воспостават движења кои се
неопходни во секојдневниот живот (одење и максимално можна функција на раката).
107. Дефиниција за ревматоиден артрит:

- е хронично, воспалително системско заболување кое ги зафаќа пред се, малите периферни
зглобови, најчесто симетрично, има тенденција кон хронилен тек, со голем ризик кон деструкција,
деформитети и анкилози кон зглобовите.
108. Кога се користат функционални ортопедски помагала?

- функционални помагала, кои делумно или потполно ја надоместуваат изгубената функција и се
користат за одење, извршување на активностите на дневниот живот (АДЖ) и самозгрижување.
109. Претпротетичка фаза кај пациент со ампутација на натколеница:

- е периодот од санација на оперативната рана до примена на протеза. Главната улога му припаѓа на
физијатарот. Целите се: намалување на едемот и обликување на чкунката (пожелен и цилиндричен
облик кај потколенична и конусен облик кај натколенична ампутација); превенција на контрактури
во колкот и/или коленото; јакнење на мускулатурата на чкунката; трупот, горните екстремитети и на
здравата нога; подобрување на издржливоста и координацијата на мускулната дејност и развивање
на компензаторни механизми, намалување на болката; совладување на самостојно одење со помагало
(патерици, одалка), со имедијантна протеза доколку постои; постигнување на независност во
активностите на секојдневниот живот – облекување, тоалета, бањање, домашни работи, трансфер,
грижа за протезата; подобрување на општата физичка состојба (особено КВС и РС), психолошка
поддршка на болниот и неговото семејство, во врска со новонастанатите промени во телото,
ослободување од депресијта; планирање за препишување дефинитивна протеза, врз основа на
индивидуален пристап.
110. До која длабочина продираат ИЦ зраци?

- нивната продорност зависи од брановата должина. Зраците со пократка бранова должина, кои што
се добиваат од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот, долгите инфрацрвени зраци
кои се добиваат од темните извори имаат помала продорност.
111. Колку време трае терапијата со ИЦ зраци?

- од 10 до 20 максимум 30 минути.
112. Дејство на ИЦ и УВ зраци врз рана:

- инфрацрвените зраци делуваат поволно на регенерацијата на ткивата при што ја подобруваат
гранулацијата, и заедно со ув зраците кои ја подобруваат епителизацијата се применуваат во
лекување на рани кои брзо зараснуваат.
113. Како делува галванската струја на моторните нерви и мускулите?

- ја зголемува надразливоста и спроводливоста во моторните нерви и мускули, се аплицира пред
електростимулација бидејќи така го забрзува процесот на реинервација.
114. Како делува криотерапијата на мускулниот тонус?

- доведува до намалување на мускулниот спастицитет.
115. За што се користат гимнастичките вежби?

- со медицинска гимнастика се третираат проблеми како што се: подвижност на зглобовите и
`рбетот, мускулната сила и издржливост, изведување едноставни движења, изведување сложени
движења, автоматизација и координација на сложени движења, дозирање на движењето, контрола на
изведување на вежбите и контрола на состојбата на пациентот, обука на пациентот да изведува
вежби, обновување на делумно или потполно нарушените функции, дозирање на оптоварувањето во
текот на вежбите.
116. Кои се предности на мануелен мускулен тест?

- може да се направи во здравствени организации и во домашни услови, не бара посебна апаратура,
едноставен е за изведба, не го заморува пациентот, дава релативни субјективни податоци, дава увид
во ефектите на правилната кинезитерапија и физикална терапија, што овозможува и благовремена
корекција на терапијата.
117. Кои се основни параметри кои ги карактеризираат минералните води?

- вкупната минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и на микроелементи,
118. Како делува хидростатсиот притисок?

- кога вронетиот дел од телото е во мирување, течноста ќе постигне еднаков притисок на сите
површни делови од телото на соодветната длабочина. Како што расте притисокот, нивото на
притисокот се одредува со разликата помеѓу површината и длабочината на водата. Под негово
влијание се зголемува интраабдоминалниот притисок, дијафрагмата се крева нагоре, се зголемува
отекувањето на венската крв од црниот дроб, се зголемува интраторакалниот притисок,
медијастинумот се стеснува, инспириумот станува отежнат, а експириумот олеснат. Кога целото
тело е во вода хидростатскиот притисок го зголемува отекувањето на венската крв и лимфата од
периферијата во десното срце и крвните садови на белите дробови. При стоење и одење во вода
може да им помогне да болните кои имаат отежната циркулација на венската крв и лимфата на
нозете и стапалата. Намален е дотокот на течност во ткивата, а диурезата се подобрува. Овие дејства
на хидростатскиот притисок на водата се поизразени во базен, езеро, море, а се помалку изразени кај
бањите во када.
119. Како изгледа хидротанк и за што служи?

- хабардова када или хидротанк претставува специјална када во форма на трилисна детелина или
пеперутка, која е погодна за општа хидротерапија, индивидуална хидро-кинезитерапија и подводна
масажа.
120. Дејство на криотерапија кај свежи повреди?

- вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта кои ја забавуваат циркулацијата, така што се
намалува ескудацијата и крвавењето и се спречува појава на оток и хематом.
121. Какво дејство има конвенционален ТЕНС?

- аналгетско дејство и при негова реакција не треба да настане моторен одговор.
122. Кои се факторите на таласотерапија?

- приморска клима, морска вода, Сончева радијација, аеросол, морски пелоиди, песок, алги.
123. Што е хидрогалванска када?

- е погодна за примена, бидејќи водата рамномерно ги опфаќа сите делови од телото,
спроведувањето на струјата е едноставно, на голема површина на телото.
124. Термичка дразба предизвикуваат: (заокружи ги неточните одговори)

а) инфрацрвени
б) ултравиолетови
в) масажа
г) нискофреквентни струи
125. Во напредна активност на дневен живот спаѓаат (заокружи):

а) јавен превоз
б) пазарење
в) одење во пошта и во банка
126. Општа реакција на организмот е:

- вазодилатација
127. Што е таласотерапија?

- лекување со природни лековите фактори кои се карактеристични за морето и за приморјето.
128. Колку треба да е голем потисокот и зошто е важен?

- секое тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на
истиснатата вода. При потполна имерзија тоа изнесува 3% од вистинската тежина, при имерзија до
вратот 7%, до градите 33%, а до стомакот 50%. Силата на потисокот изнесува спротивно на
гравитацијата, така што во случај на применана вежби во вода за подобрување на мускулната сила и
функција, но при контролирано оптоварување болнио може да оди во вода која ќе му биде до висина
на вратот. Благодарение не потисокот сите движења во вода се олеснати бидејќи се изведуваат во
услови на намалена гравитација. Тоа се користи за вежби кои треба да се изведат во растоварена
положа, како и за јакнење на паретична мускулатура.
2. Кое е дејството на локлното зрачење со ултравиолетови зраци?

-локалната реакција се покажува низ еритем, пигментација, стимулација на регенерација на клетките,
забрзана гранулација, епителизација на епителот, како и бактерицидно дејство.
4. Кои се биолошки реакции на организмот на примена на физикалната терапија?

-lokalna vazomotorna reakcija
-intra i ekstra-celularna promena na koncentracija na jonite
-promena na pH i sredinata
-promeni na polaritetot na membranata i regulacija na transportot na joni
-promeni vo membranskiot potencijal i formiranje na akcionen potencijal na nervi i muskuli
-neposredno nadraznuvanje na receptorite i nervite
-stimuliranje na sozdavanje na bioloski aktivni supstanci(histamine, serotonin,acetilholin).
-sozdavanje na aferentni impulse do razlichni nivoa na CNS
-procesi na biosinteza.
6. Што е одалка и за што служи?

-Odalkata ima 4 tocki na oslon od koi dvete predni nogarki mozat da bidat so ili bez trkalca, a zadnite nogarki se
stabili. Postojat i odalki na koi site 4 noga se so trkalca, na gorniot del od odalkata od dvete strain ima racki za
drzenje.
-Sluzat za: odalkata e pomagalo za odenje koi se koristi od strana na pacienti koi imaat tesko narusuvanje na
ramnotezha i percepcija kaj pacienti koi imaat potreba od rastovaruvanje na ednata noga I kaj postari pacienti.
8.Што се динамички (изотонички) вежби ?

- dinamichki vezhbi se tie vezhbi koi se izveduvaat so pridvizuvanje na segmentite na koi se pripoeni aktivnite
muskuli. Ovie vezbi se izveduvaat koga muskulite se vo sostojba da gi pridvizuvaat segmentite so ili bez otpor, koga
barem delumna e socuvana dviznosta, i koga nema lokalna bolnost. Tonusot kaj ovie vezbi raste do izvesen stepen
na pocetokot a potoa izotonus.
10.Кое е физиолошкото дејство на инфрацрвените зраци?

- ја зголемуваат кинетичката енергија на атомите и молекулите предизвикувајќи топлина во ткивата,
на местот на зрачење како последица на дилатација на артериолите и капиларите доаѓа до
хиперемија, се забрзува локално метаболизмот, се отстрануваат распаднатите продукти на
метаболизмот, се зголемува трофиката на ткивата, се подобрува регенеративната способност на
ткивата, се зголемува пропустливоста на клеточните мембрани, се намалува едемот, се намалува
болката и спазамот на мускулите, се зголемува активноста на потните жлезди, дејствуваат поволно
на регенерација на ткивата особено кај рани, покажуваат рефлексни реакции, доведуваат до
вазодилатација во мускулите или внатрешните органи преку кутановисцерални рефлекси.
13. Што опфаќа рехабилитација во фаза на мобилизација кај пациент со повреда на рбетен мозок и
пара/квадрипареза?
-pasivni vezbi za zglobovite na odzemenite ekstremiteti.
-aktivno potpomognato vezbi za pareticnite muskuli
-aktivni vezbi za socuvanata muskulatura na teloto
-vezbi vrtenje vo postela
-vezbi na terapevski dusek vo polozba na pronacija I supinacija
-PNF tehnika
-vezbi sedenje
-vezbi stoenje vo razboj I vezbi ramnotezha
-obuka za koristenje na invalidska kolicka
-vezbi odenje vo razboj
-vezbi po skali.
15. Кои се целите на окупациона работна терапија?

-Има дејство претежно врз психата на пациентот, го оттргнува вниманието на пациентот од болеста
и ја рабива монотонијата на долготрајното болничко лекување. Корисно го исполнува времето
помеѓу медицинското и физиотерапевтското лекување и со неа се влијае на личноста на инвалидот.
17. Кој е механизмот на дејство на екстензија?

- Mожност да се зголемат и.в. простори; се раздвојуваат зглобните површини и се прави дистракција
на задните и.в. зглобови; се прошируваат и.в. отвори низ кои минуваат спиналните корени; се
истегнува мекото ткиво, мускулите, тетивите, дискусите, и пред се лигаментите, кои при
дегенеративни промени имаат тенденција за скратување, со што се намалува или отстранува
компресијата и иритацијата на нервните елементи и крвните садови и се зголемува мобилноста на
’рбетот; со ширење на и.в. простори се смета дека се создава негативен притисок во тој простор;
настанува напнување на задниот лонгитудинален лигамент, кој предизвикува притисок врз
испакнатиот дел на дискусот; ја олеснува релаксацијата на паравертебралната муслулатура;
19. Кои физикални агенси и рехабилитациони постапки се користат кај цервикален синдром ?
- се применуваат: електротерапија од типот на диа-динамски струји и ТЕНС за намалување на болка, соно-
терапија, галвано-терпија, интерференти струи, екстензија, пулсирачко магнетно поле, фото-терапија, термо-
терапија.
20. Кои се тераписки дејства на криотерапијата?

- локално на местото на дејствување на студелнилото доаѓа до вазоконстрикција, забавување на крвотокот и
намалување на екстравазацијата. Со тоа криотерапијата главно дејствува:
анти-едематозно, аналгетски и спазмолитички.
1. Кое се целите и задачите на физикалната терапија?

2. Што е конвексија?
3. Кои се продолжени дневни активности?
4. Што се дијадинамиски струи и каде се употребуваат?
5. Што е 4 ќелиска галванска бања?
6. Методи за рехабилитација на деца со церепрална парализа?
7. Медоти за рехабилитација на лица со остеопороза?
8. Кога се препишуваат ортопедски чевли?
9. Вежби за рехабилитација на анкилозирачки спондилит?
10. Вежби за рехабилитација на повреди на периферен нерв?
11. Кои се симетрични вежби при сколиоза и со која цел се прават?
12. Што се статични вежби и каде се употребуваат?
13. Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт?
14. На кој начин делуваат лековите применети со електрофореза?
15. Топлинско тераписко дејство на ултразвук?
16. Каков е локалниот ефект на ултравиолетовите зраци и на кој начин го вршат терапиското дејство?
17. Својства на парафин (заокружување)
18. Криотерапија на што делува (заокружување)
19. Цели на функционалната работна терапија?
20. Што е триење и како се изведува?
21. Употреба на парафин (заокружувањЕ)
Заокружување:
1. Супституција (да се заокружи неточното)
-надоместување на изгубена функција преку зголемување на друга
-воспоставување на телесен и функционален интегритет
2. Кондукција
-директно пренесување на топлина од молекула на молекула
3. Индиферентна температура на парафин
- 52-54 оС
4. Површинска температура како дејствува врз крвни садови
5. Ламби со помала снага, колкаво е растојанието меѓу тело и ламба

- 25-40cm
6. Што е окупациона терапија
- има за цел психичко ангажирање на пациентот, за да не мисли на својата болест или

оштетување
Допишување:
1. Биолошки реакции на организмот на физикална терапија?

2. Скали за процена на функционален статус?
3. Криомасажа, што е, како се изведува?
4. Општи реакции на ултравиолетови зраци?
5. Физиолошко дејство на галванска струја?
6. Тераписко дејство на интерференти струи?
7. Мазнење, што е, каде се применува?
8. Што се активно потпомогнати вежби?
9. Кои се секојдневни активности?
10. Што се подлактни патерици и каде се применуваат?
11. Терапија кај кокошкини гради?
12. Физикална терапија кај субакутен ревматоиден артритис?
13. Подколенична ампутација?
14. Параметри на минерални води?
15. Кинезитерапија кај церебрална парализа?
16. 1.Фотохемиска дразба настанува при примена на:
17. а) инфрацрвени зраци
18. б) ласеротерапија
19. в) ултравиолетови зраци
20. г) хелиотерапија (Заокружи ги неточните одговори)
21.
22. 2. Што е физикална профилакса?
23. - претставува постапка на примена на физикални агенси со цел превенција на настанување на
болести, спречување на последици од заболувања и повреди, како и последици од
инактивитет. Се применувакај лумбален синдром, во тек на бременост, кај деца за спречување
на деформитети на `рбетен столб, деформитети на стапала и др.
24.
25. 3. Што е супституција?
26. а) повторно воспоставување на функција или интегритет на телото
27. б) надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга функција
28. в) замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата
29.
30. 4. Наведи еден физикален агенс кој има специфично тераписко дејство и кое?
31. - УВ зраци – во кожата предизвикуваат претворање на провитамин 7 – дехидрохолестерол во
холекалциферол – Витамин Д3(Специфична реакција е кога еден физикален агенс
предизвикува специфична реакција на одредено ткиво, на пример ...)
32.
33. 5. Оценка 3 на мануелниот мускулен тест значи:
34. - со мускулна контракција мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на Земјината
тежа, и го придвижува сегментот без дополнително оптоварување. Сочувани се 50% од
мускулната сила.
35.
36. 6. Кондукција претставува:
37. а) директно пренесување на топлина од молекула на молекула кај цврсти тела
38. б) пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано струење (течност, гасови)
39. в)пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење (Заокружи ги неточните
одговори)
40.
41. 7. Апликацијата на парафин трае:
42. а) 10 – 20 минути
43. б) 20 – 40 минути
44. в) > 60 минути
45.
46. 8. Кои се биолошките реакции на организмот на примена на физикална терапија?
47. - локална вазомоторна реакција; интра и екстрацелуларна промена на концентрацијата на
јоните; промена во поларитетот на мембраната и регулација на транспортот на јони; промена
во мембранскиот потенцијал и формирање на акциски потенцијал на нерви и мускули;
непосредно надразнување на рецепторите и нервите; промена на рН на средината;
стимулирање на создавање на биолошки активни супстанции (хистамин, серотонин,
ацетилхолин и др.); создавање на аферентни импулси до ралични нивоа на ЦНС, особено во
ретикуларната супстанција на ’рбетниот мозок – т.н. механизам на „порта“ во контрола на
болка; аферентни импулси кои одат до таламусот кој е центар на сите вегетативни функции и
на супкортикалните безусловни рефлекси. Се формираат еферентни одговори кон различни
органи и системи, вклучена е хипоталамо – хипофизната оска, ендокриниот систем, како и
имунолошките реакции; процеси на биосинтеза.
48.
49. 9. Индиферентна температура за водата е:
50. а) 32 – 33 ºС
51. б) 34 – 35 ºС
52. в) 43 – 46 ºС
53.
54. 10. Кои се основните параметри на минералните води кои се користат во лекување?
55. - вкупна минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и содржината на
микроелементи, концентрацијата на радиоактивност, температурата и рН реакција.
56.
57. 11. Опишете апликација на криотерапија со имерзија (потопување).
58. - се изведува со потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена
вода со температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку
секунди до половина минута, со пауза од околу пола минута помеѓу потопувањатакои се
изведуваат наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се примени и студена вода на
температура од 10 - 12°С директно од чешма во траење од 5 до 10 минути, при што
соодветниот дел од екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се повторува повеќе
пати со паузи, за кое време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура обично се
препорачува кај пациенти со спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи бањи, со
температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај пациенти со
мултипла склероза, бидејќи доведува до намалување на спастичноста што ги олеснува
вежбите. Оваа процедура може да се примени и во домашни услови.
59.
60. 12. Во кои установи се применува рана рехабилитација?
61. - се спроведува во акутните одделенија на општа болница или не некоја клиника, додека
болните се лекуваат од лекари од други специјалности.
62.
63. 13. Криотерапија кај свежи повреди делува: со вазоконстрикција и зголемена вискозност
на крвта со што се забавува циркулацијата и на тој начин се намалува ексудацијата и
крвавењето и се спречува појава на оток и едем.
64.
65. 14. Што се контрастни бањи?
66. - контрастни бањи (наизменични локални бањи), се состојат од наизменична примена на
топла и студена вода. Обично се користат две кадички, во едната има топла, а во другата
студена вода. Топлата вода е на температура од 39 - 40°С, а студената вода е со температура
од 15 - 23°С. Болниот го става екстремитетот или екстремитетите во топла вода (рака до
лактот, нога до колено) во траење од 0.5 до 2 минути, а потоа во студена вода од 15 до 3
секунди. Во една сеанса температурата се менува 4 до 5 пати. Секогаш треба да се почне со
топла, а да се заврши со ладна вода и на тој начин се предизвикува дразнење на крвните
садови (вазоконстрикција и вазодилатација) и се подобрува циркулацијата на крвта. По
завршениот третман екстремитетите треба да се истријат и пациентот да се одмори 10 до 15
минути во релаксирана положба. Се применуваат кај посттрауматски состојби, спортски
повреди, циркулаторни промени на долните екстремитети, отоци и др.
67.
68. 15. Кои се особеностите на еритемот кој настанува по зрачење со ултравиолетови зраци?
69. - еритемот се јавува по латентен период од 2 до 6 часа, па и до 12 часа. Тој е хомоген и јасно
алтеративно-пролиферативно воспаление на кожата. Кожата е црвена, а може да биде лесно
отечена и болна. Еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа, а потоа слабее и
по неколку дена се губи. Поради пролиферација на базалните клетки на епидермот кожата
станува задебелена и добива темна боја, а дегенерираните клетки десквамираат.
70.
71. 16. За што се применува четириќелиска бања и како изгледа?
72. - четириќелиската бања се состои од четири кадички од изолатор (пластична маса, плекси
стакло), две за горните и две за долните екстремитети. Во секоја кадичка на бочните ѕидови се
наоѓа пар на графитни или метални електроди, со кои пациентот при примањето на
процедурата не треба да дојде во допир. Во кадичката се налева топла вода и пациентот ги
става рацете во кадичката во долна третина од надлактицата и нозете до средина на
потколениците. Се применува кај различни ревматолошки, ортопедски, невролошки
заболувања, посттрауматски состојби и др.
73.
74. 17. Како делува галванската струја врз крвните садови?
75. - активна хиперемија на местото на галванизација (на површните и длабоките крвни садови),
како и рефрактерно на оддалечени места преку вазомоторните центри во ’рбетниот мозок и во
мозокот. Поради хиперемијата доаѓа до: подобра ресорпција на распаднатите продукти,
подобро трофичко дејство, забрзан метаболизам, донесува активни супстанции и кислород,
подобра размена на киселите продукти на метаболизмот и нормализација на рН вредноста на
ткивата.
76.
77. 18. Кај кои состојби се применуваат ортопедски чевли?
78. - при изразени деформитети на стапало во детската возраст, абревијација на едната нога, кај
ампутација на прсти, во спој со потколеничен или натколеничен апарат (чевли со узенгија),
чевли со протеза.
79.
80. 19. Кое е механичкото дејство на ултразвукот?
81. - се состои во наизменичен ултразвучен притисок, згуснување и разредување на ткивата, и
забрзување на честичките кои вибрираат, а се манифестира во вид на микромасажа која се
одвива на клеточно и субклеточно ниво.
82.
83. 20. Кои техники на функционална работна терапија се користат?
84. - правење на јазли, плетење, ткаење, нижење на перли, обработка на дрво, грнчарство,
изработка на таписерии, изработка на кошници од слама, трска, градинарство, картонажа,
укоричување на книги, работа со глина, керамика, дрво, метал, работа со пластелин, боење и
др.
85.
86. 21. Кое е физиолошкото дејство на инфрацрвените зраци?
87. - ја зголемуваат кинетичката енергија на атомите и молекулите предизвикувајќи топлина во
ткивата, на местот на зрачење како последица на дилатација на артериолите и капиларите
доаѓа до хиперемија, се забрзува локално метаболизмот, се отстрануваат распаднатите
продукти на метаболизмот, се зголемува трофиката на ткивата, се подобрува регенеративната
способност на ткивата, се зголемува пропустливоста на клеточните мембрани, се намалува
едемот, се намалува болката и спазамот на мускулите, се зголемува активноста на потните
жлезди, дејствуваат поволно на регенерација на ткивата особено кај рани, покажуваат
рефлексни реакции, доведуваат до вазодилатација во мускулите или внатрешните органи
преку кутановисцерални рефлекси.
88.
89. 22. Кое е терапиското дејство на триењето?
90. - ги омекнува лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и помага во ресорпција на
различни депозити во поткожното ткиво, мускулите, тетивите, слузните ќеси, зглобната чаура
и лигаментите. Предизвикува хиперемија на ткивата, ја зголемува еластичноста и
контрактилната способност на мускулите, а има и аналгетско дејство.
91.
92. 23. Што се вежби во суспензија и кога се применуваат?
93. -
94.
95. 24. Што опфаќа постпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена
ампутација
96. ?
97. - обука за правилно поставување и симнување на протезата, а доколку тоа пациентот неможе
да го прави да се спроведе обука на некој член од фамилијата или на лице кое се грижи за
пациентот; интензивна кинезитерапија; вежби на душек, вежби со справи, вежби со протеза;
вежби одење со протеза во разбој со или без држење за рачките на разбојот; вежби одење со
помош на две патерици, потоа со една патерица, со помош на бастун, и на крај без помагало;
вежби за рамнотежа во стоечка и во клекната положба, потскокнување, вежби пред огледало,
вежби естетско одење; седнување и станување од столица со протеза; вежби одење преку
препреки, вежби одење по скали, паѓање и станување со протеза, од во природна средина со
протеза, работна терапија со едукација, обука за влегување и излегување од автомобил,
спортски активности (спортување без протеза во количка или со протеза).
98.
99. 25. Кои се целите на рехабилитацијата на пациент по цереброваскуларен инсулт?
100. - превенција на контрактури, деформитети, циркулаторни нарушувања, декубитални
рани, респираторни нарушувања и сл.; вежбање на моторните активности на долниот
екстремитет, со цел повторно оспособување на пациентот за одење; вежбање на горниот
екстремитет за постигнување на максимална функција; да се обучи пациентот за извршување
на активнотите од дневниот живот; кај пациентите кои имаат потреба говорот се вежба
повторно (околу 50%).
101.
102. 26. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај пациенти по луксација на
зглоб?
103. - кинезитерапија, хидро – кинезитерапија, работна терапија, електротерапија
(дијадинамски струи, интерферентни струи, електрофореза), пулсирачко магнетно поле,
ласеротерапија, а подоцна и термотерапија доколку се појавиле контрактури.
104.
105. 27. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај деца со церебрална
парализа?
106. - хидрокинезитерапија и балнеотерапија со температура на вода од 36 до 38ºС, со што
се избегнува појава на спазми; мануелна масажа поради поволното дејство врз локалниот
метаболизам и циркулацијата на крвта во мускулите, но да се внимава да не доведе до
зголемување на мускулниот спазам поради поголема дразба на кожата или неадекватен
притисок на меките ткива (се применува мазнење или лесно триење); парафински и пелоидни
апликации за совладување на контрактурите; понекогаш криотерапија за потиснување на
миотоничните рефлекси.
107.
108. 28. Што е индиферентна температура?
109. - температурата при која организмот во контакт со топлинскиот медиум најмалку
прима, односно најмалку оддава топлина се нарекува индиферентна температура.
110.
111. 29. Најдобар начин за употреба на парафин на лице:
112. а) апликација
113.
114. 30. На кое растојание ламбите имаат помала снага?
115. а) 25-40 см
116.
117. 31. Кои се контраиндикации за употреба на инфрацрвени зраци?
118. - крвавење и склоност кон крвавење, малигни тумори, туберкулоза, заразни болести,
фебрилни состојби, декомпензирано срце, бели дробови, хепар, оклузивни артериски болести,
инкапсулирани жаришта на инфекција, променет сензибилитет, висок крвен притисок.
119.
120. 32. Кои се индикации за општо дејство на УВ зрачење?
121. - нарушување на метаболизмот на калциум и фосфор - за превенција на остеопороза,
рахит и остеомалација, за лекување на рахитис, остеомалација; остеомиелит, анемија во фаза
на реконвалесценција, екстрапулмонални форми на ТБЦ, дерматолошки заболувања
(хроничен егзем, алергогени дерматози, невродерматит, питириаза, розацеа, псоријаза), во
лекување на жолтица кај новороденчиња; поради бактерицидното дејство се применуваат и за
стерилизација на воздухот во простории како што се: операциони сали, одделенија за
недоносени бебиња, интензивна нега, лаборатории.
122.
123. 33. Што е електрофореза со лекови?
124. - електрофореза (јонтофореза) е електротераписка постапка на внесување лекови во
организмот со посредство на галванска струја.
125.
126. 34. Кој е механизмот на дејство на вертебрална екстензија?
127. - вертебрална (спинална) екстензија се состои во истегање – тракција на одредени
делови од ’рбетот, со примена на механичка сила при што механизмот на поволно дејство се
состои од повеќе ефекти: можност да се зголемат и.в. простори; се раздвојуваат зглобните
површини и се прави дистракција на задните и.в. зглобови; се прошируваат и.в. отвори низ
кои минуваат спиналните корени; се истегнува мекото ткиво, мускулите, тетивите, дискусите,
и пред се лигаментите, кои при дегенеративни промени имаат тенденција за скратување, со
што се намалува или отстранува компресијата и иритацијата на нервните елементи и крвните
садови и се зголемува мобилноста на ’рбетот; со ширење на и.в. простори се смета дека се
создава негативен притисок во тој простор; настанува напнување на задниот лонгитудинален
лигамент, кој предизвикува притисок врз испакнатиот дел на дискусот; ја олеснува
релаксацијата на паравертебралната муслулатура; мобилизација на зглобовите и
поголемамобилност на и.в. сегмент од ’рбетот, што се постигнува со деблокирање на
апофизните зглобови, елонгација на меките ткива, намалување на болката и мускулната
спазма; со ритмичка тракција се подобрува циркулацијата на структурите на ’рбетот и се
128.
129. 35. Што е мазнење, како дејствува и како се употребува?
130. - мазнењето се изведува со ритмични и бавни движења во вид на лизгање и
притискање, може да биде рамно и опфатно. Рамното мазнење се прави со дланка, јагодица од
палец или од неколку прсти, а опфатното масирање со дланката и прсите заедно, при што
мускулните групи се опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти. Секогаш се врши од
периферијата кон центарот, односно во правец на циркулацијата и венскиот проток. Има
дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта и лимфата,
потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува десквамираните клетки на
епителот.
131.
132. 36. Што се активни вежби и како се делат?
133. - вежби кои што се изведуваат волно, самостојно од страна на здраво лице или
пациент, претходно создавајќи си претстава за тоа движење и целта која треба да се постигне.
Во зависност од видот на мускулната контракција се делат на статички и динамички, а според
дејството можат да бидат: вежби за сила, вежби за истегање и вежби за релаксација.
134.
135. 37. Што е бастун, како и за што се употребува?
136. - бастунот е најчесто помошно средство кое го користат болните при одење. Тој е
едноставен и многу корисен, направен од дрво или алуминиум или пак алуминиумски бастун
со дрвена рачка. Може да биде и на расклопување. Потребно е да се нагоди неговата висина,
со скратување, доколку е потребно. Пациентот кога стои исправен и ја држи рачката на
бастунот, флексијата на лактот треба да биде 15-20º. Тој се носи на онаа рака која е на
спротивната страна од повредената или заболената страна.
137.
138. 38. Кои вежби се спроведуваат кај деца со сколиоза?
139. - вежби за зголемена подвижност на ’рбетот, како и активно и пасивно истегање;
вежби за активно јакнење на мусклулите на екстензорите на грбот; вежби за корекција на
сагиталната рамнина на ’рбетот, на лумбалната лордоза и на кифоза; вежби за истегање на
мускулите флексори на задната ложа на натколеницата; вежби за истегање на мускулите
аддуктори на натколеницата; вежби рамнотежа во корекција; вежби за јакнење на стомачните
мускули; респираторна гимнастика; постурални вежби; вежби за обликување.
140.
141. 39. Кои методи на рехабилитација се употребуваат во акутна фаза на реуматоиден
артрит?
142. - опфаќа: мирување во постела и позиционирање (во положба која е спротивна на онаа
со тенденција за контрактура или во најдобрата функционална положба); криотерапија
(криомасажа, пакувања со мраз, спреј или вода со мраз); кинезитерапија (вежби дишење,
обука за релаксација, изометрични вежби за снага, благи активни и активно потпомогнати
вежби до граница на болка); ЕРГОНОМСКО СОВЕТУВАЊЕ: едукација на болните за
примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени положби на телото, режим на
активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности.
143.
144. 40. Кои методи на рехабилитација се употребуваат кај пациент со фрактура?
145. - физикална терапија за стимулација на калус (фототерапија – УВ, ласер;
електротерапија – интерферентни струи, ЕФ со CaCl 2; сонотерапија); кинезитерапија;
хидротерапија (пред се кинези – хидротерапија во базен или хидротанк); термотерапија
(инфрацрвени зраци, парафин, пелодотерапија); работна терапија; мануелна масажа
проксимално и дистално од фактурата; ортопедски помагала (подлактни и подпазувни
патерици, во некои состојби одалка и поретко бастун). Првите денови по фрактурата се
спроведуваат и респираторни вежби. Се применуваат изометрични, изотонични активни
вежби, а потоа постепено се воведуваат и вежби со отпор, вежби на направи, со вреќички
песок, вежби на пули – апарат и др.
146.
147. 41. Кои се фази во третман на пациент со ампутација?
148. - предоперативна; оперативна; постоперативна (рана постоперативна, претпротетичка
и протетичка фаза).
149.
150. 42. Кои се респираторни вежби и кој е нивниот ефект врз терапијата?
151. - тоа се вежби за одржување на подвижнота на ребрата; вежби за одржување на силата
на главните и помошните респираторни мускули; вежби за одржување на ритамот на
дишењето; вежби за одржување на механиката на дишењето. Со нив се постигнува:
подобрување на белодробната вентилација, намалување на потрошувачката на енергија
потребна за дишење, олеснуваат или спречуваат напади на отежнато дишење и гушење, ги
подобруваат екскурзиите на граднио кош со зголемување на силата на дишната мускулатура,
ја подобруваат подвижноста на дијафрагмата, ја подобруваат еластичноста на белодробното
ткиво и проодноста на дишните патишта, се продлабочува дишењето, ја забрзуваат
циркулацијата во белодробното ткиво, го помагаат отстранувањето на секретот од бронхиите.
Покрај овие цели со дишењето се постигнува и: спречување на деформитети на градниот кош,
како и корекција на веќе формираните деформитети, намалување на плевралниот излив и
негово потискање, како и превенција на настанување на плеврални атхезии, намалување на
болка, подобрување на функцијата на КВС, тонизирачко дејство врз нервниот систем,
поттикнување на метаболизмот.
152. ___________________________________________________________________________
__________
153.
154. 43. Што е кондукција?
155. - претставува директно пренесување на топлина од молекула на молекула и се случува
кај цврстите тела. Делот од телото е во директен контакт со загреаното тело. Топлината
преминува од потоплото на постуденото тело, а брзината на спроведување зависи од
разликата во температурата и специфичната спроводливост. Кожата и поткожното ткиво се
лоши спроводници.
156.
157. 44. Точката на толеранција на водата изнесува:
158. а) 43 – 46 °С
159.
160. 45. Што е одалка?
161. - одалката има 4 точки на ослон, од кои двете предни ногалку може да бидат со или без
тркалца, а задните ногарки се стабилни. Постојат и одалки на кои сите 4 ногарки се со
тркалца (rollator). На горниот дел од двете страни има рачки за држење. Од со одалка без
тркалца се применува во сите случаи на тешко нарушување на рамнотежата и перцепцијата,
кај пациенти кои имаат потреба од растоварување на едната нога, како по фрактура, а особено
е коритен кај постари пациенти. Одалката може да биде со 3 или 4 тркалца (rollator) кои го
олеснуваат движењето кај оние пациенти кои имаат намалена координација на горните
екстремитети. Обично се склопени и се користат за движење надвор од дома и обично имаат
кочница на задните тркалца.
162.
163. 46. Кои постапки се употребуваат кај рана рехабилитација?
164. - во рана рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси,
контрактури, инактивитетна атрофија на мускули, тромбофлебит и др. Може да се примени
позиционирање, одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука за
трансфер, вертикализација и др.
165.
166. 47. Што е рехабилитација?
167. - според СЗО: „употреба на сите средства со цел намалување на влијанието на
онеспособувачки состојби и состојби на хендикеп и овозможување на лицата со
онеспособеност да постигнат оптимална социјална интеграција“;
168. - рехаблитацијата се дефинира како развој на едно лице кон потполн физички,
психички, социјален, професионален, вонпрофесионален и едукациски потенцијал, во
согласност со неговото физиолошко или анатомско оштетување и ограничувања од
опкружувањето;
169. - рехабилитација претставува процес на намалување на крајните последици од некоие
заболување или повреда, кои би ја загрозиле или се заканува трајно да ја загрозат социјалната
способност, егзестенцијата и самостојноста на онеспособеното лице.
170.
171. 48. Кои мерки на рехабилитација се применуваат кај остеопороза?
172. - активни вежби и вежби со отпор на јакнење на паравертебралната мускулатура;
изометрички вежби за јакнење на абдоминалната мускулатура; активни вежби за одржување
на обемот на движење во зглобовите на горните и на долните екстремитети и `рбетниот столб;
вежби за јакнење на мускулите на горните и долните екстремитети, а треба да се дозираат во
однос на функционалната способност на организмот (активни вежби и вежби со отпор);
респираторни вежби; вежби за рамнотежа и аеробни вежби; хидрокинезитерапија; пливање;
возење велосипед; постурален тренинг – пациентите се едуцираат во врска со биомеханиката
на телото и заштитните положби и движења на телото во секојдневните активности,
ограничено кревање на товар, тренинг во активностите на дневниот живот, добра употреба на
помошни помагала за превенција на понатамошни падови; од физикална терапија се
препорачува: за стимулација на остеогенезата – фототерапија со УВ зраци и според некои
автори електромагнетно поле; електротерапија за намалување на болките (дијадинамски
струи, ТЕНС, интерферентни струи). Може да се препишат и ортози за `рбет кои се
применуваат само повремено, а се препорачува и таласотерапија и хелиотерапија. Вежбите се
како надополнување на медикаментозната терапија.
173.
174. 49. Што е галванска струја?
175. - е еднонасочна константна струја која не ги менува насокота, јачината и напонот.
Дејството на галванската струја врз човековиот организам е одредено од продирањето во
ткивата. Струјата минува низ изводните канали на потните и помалку низ изводните канали
на лојните жлезди и меѓуклеточните простори. Добро ја спроведуваат крвта, лимфата,
цереброспиналната течност, паренхимните органи и мускули, додека слаби спроводници се
масното ткиво, тетивите, нервите и коските. Струја не спроведуваат рожниот слој од сувата
кожа, нокти и влакна. Во физиолошко дејство на галванската струја спаѓаат: ексцитомоторно
дејство, ефект на протрахирана хиперемија со позитивно трофичко дејство, аналгетско
дејство и ресорптивно дејство.
176.
177. 50. ТЕНС има:
178. а) аналгетско дејство
179.
180. 51. Што е триење и што се постигнува со него?
181. - триењето се врши со јагодицата на еден или неколку прсти или дланка. При триење
со палецот останатите прсти служат како наслон, притоа прстите не се лизгаат по кожата туку
ја подигаат од поткожното ткиво, притисокот е појак, а движењата се побавни. Масажата
може да се одвива надолжно или напречно во однос на сегментот кој се масира, спирално на
поголеми површини и кружно во предел на зглобовите. Насоката нема значење, така што
може да се изведува и во насока спротивна на циркулацијата на лимфата и венскиот проток.
Со триење се постигнува омекнување на лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и во
помага во ресорпција на различни дефицити во поткожното ткиво, мускулите, тетивите,
слузните кеси, зглобната чаура и лигаментите. Предизвикува хиперемија на ткивата, ја
зголемува еластичноста и контрактилната способност на мускулите, има и аналгетско дејство.
182.
183. 52. Цели на рехабилитација кај цервикален синдром се:
184. - да се намали болката, да се намали зголемениот тонус на паравертебралната
мускулатура, да се зголеми силата на таа мускулатура, да се воспостави полна подвижност на
вратниот дел на `рбетот и едукација на болниот.
185.
186. 53. Пелоиди се:
187. - пелоидите (кал) се природни лековити фактори на тлото, кои настануваат под
влијание на геохидролошки, биолошки, хемиски и климатски и други процеси.
188.
189. 54. Бисерни бањи се:
190. - бањи во кои се додава воздух и имаат изразено седативно и релаксантно дејство.
(спаѓа во хидрокинетички процедури).
191.
192. 55. Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт:
193. -опфаќа примена на кинезитерапија (методи на невромускулна фацилитација – Кабат,
Бруннтром, Боба, техники на вежби за опуштање на спастичните мускули, вежби баланс,
вежби за вертикализација – вежби стоење, одење, одење по скали); мануелна масажа; работна
терапија, криотерапија, ортопедски помагала (митела за горен екстремитет, при
вертикализација лонгети за плегичен долен екстремитет, а во фаза на обука за одење и
помагала за одење, различни видови на бастуни), електротерапија, термотерапија. Во текот на
рехабилитацијата по потреба се вклучува психолог, логопед, социјален работник и други
стручни здравствени лица, со цел да се постигне потполна медицинска и психосоцијална
194.
195. 56. Кои се контраиндикации за спинална тракција?
196. - тешка дискус хернија кај која постои индикација за операција (лумбоишиалгија со
тешки моторни испади и синдром на caudaequina), активен туберкулозен процес, ТБЦ
спондилит, коскени тумори, фрактури и сублуксации на прешлени, цервикална миелопатија,
засегнатост на ниво С1 – С2 прешлените кај ревматоиден артрит, изразена остеопороза, болест
на Шоерман, Paget – ова болест, анкилозантен спондилитис, стеноза на вертебралниот канал,
тешка вродена кифоза, бременост, гноен остеомиелитис, воспалнение на околните меки
ткива, активна инфекција, остеомалација.
197.
198. 57. Што се статички вежби и кое е нивното значење?
199. - тоа се вежби кај кои што должината на мускулот, односно оддалеченоста на припоите
на мускулот останува постојана. Поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до
придвижување на сегментот не екстремитот. Овие вежби се многу значајни за
воспоставување и одржување на рефлексниот механизам на движењето, како и за зачувување
на мусклулниот тонус, спречување на мускулна атрофија и полесно воведување на
понатамошна динамичка вежба на зглобовите на екстремитетот.
200.
201. 58. Кои физички агнеси прават механички дразби?
202. - ултразвук, масажа (мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации), кинезитерапија,
вакум масажа, сонотерапија.
203.
204. 59. Што е гмечење и како се изведува?
205. - се применува при масажа на мускулите и може да се врши со една или двете раце,
при што мускулите се опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти и се гмечат. Ако
мускулите се непристапни и неможе да се опфатат, палците се ставаат од истата страна на
мускулот, а останатите прсти од спротивната страна и потоа палците се придвижуваат во
спротивна насока. Може да се одвива на два основни начини: 1) притискање на мускулната
маса кон основата, 2) подигање на мускулната маса од основата. Може да биде и во вид на
ритмично усукување, валање, тресење и истегање.
206.
207. 60. Кои се експоненцијални струи и кога се применуваат?
208. - Експоненцијалните струи (импулси) се одликуваат со постепен пораст на
интензитетот кој ако се прикаже графички, има форма на закривена линија, а кога се изразува
математички, одговара на експоненцијална крива по што го добиле тоа име. Се применуваат
за денервирани мускули, при што се постигнува селективна контракција на денервираните
мускулни влакна, бидејќи тие се контрахираат со понизок интензитет отколку влакната со
интактна инервација.
209.
210. 61. Техника на примена на интерферентни струи:
211. - локално, на местото на заболеното ткиво; сегментално, во предел на соодветни
сегментни зони (на C, Th, и L `рбет); во предел на Хедови зони (кутановисцерални зони);
ганлиоtropno, на ganglion stelatumи trunkussimpatikus.
212.
213. 62. Во што се состои топлинското дејство на ултразвучната терапија?
214. - може да јазголеми температурата на ткивата во длабочина не повеќе од 5 см,
настанува вазодилатација, се јавува зголемена растегливост на фиброзното ткиво, кај
зглобната капсула, лигаментите, тетивите и ожилното ткиво, се намалува вкочанетоста во
зглобот.
215.
216. 63. Што се тоа дијадинамски струи и кое е нивното дејство?
217. - тоа се еднонасочни нискофреквентни импулсни струи со полусинусоидален облик
кои се состојат од серија на различно модулирани импулси според фреквенција, интензитет и
амплитуда. Тие се со фреквенција од 50 – 100 Hz и траење на импулсто од 10 ms.Овие
модулации се комбинираат со галванска струја (база) која е со низок интензитет и кратко
траење, кое е обично во периодите на менување на половите на електродите. Тие имаат
аналгетско дејство, симпатиколитично дејство кое предизвикува вазодилатација,
предизвикува хиперемија, ја подобрува трофиката на ткивата и ја подобрува ресорпцијата на
отокот и на хематомот, спазмолитички ефект со намалување на спазамата на мускулите и
намалување на болката, миостимулативно дејство при што се стимулираат инактивни
нормално инервирани мускули.
218.
219. 64. На колкава регија од телото се применува еритемско зрачење од 2 степен?
220. а) на 20% од површината на телото (регионално зрачење)
221.
222. 65. Кои се целите на функционалната работна терапија?
223. - јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на
амплитудата на движењата во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата;
подобрување на брзината на движењата; оспосубување за активностите на дневниот живот:
облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на сменетите услови на
живот и работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството; совладување на
депресијата, недовербата во себе, чувство на помала вредност; подобрување на функцијата на
сензибилитетот и сетилата; постигнување на максималната независнот и извршување на
работни задачи корисни и за другите членови од семејството; развивање на комплексни
функции со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за примена на
помошни средства во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на нормален
ментален став и толеранција кон работата и односи со околината.
224.
225. 66. Кои се задачите на кинезитерапијата кај анкилозантен спондилитис?
226. - има задача да: го забави губитокот на подвижноста на `рбетниот столб, го спречи
настанувањето на контрактури на `рбетниот столб и колковите, да ја спречи деформацијата на
`рбетниот столб, да ја спречи атрофијата на мускулите, да го сочува торакалниот тип на
дишење со што поголем витален капацитет, да ја сочува што подолго подвижноста во
колковите при постоење на вкочанетост на лумбалниот `рбет. Со кинезитерапија се одржува
задоволителна подвижност на `рбетот, функцијата на градниот кош и на зглобовите. Се
изведува во сала за кинезитерапија и во базен (температура на вода од 34°С до 36°С).
227.
228. 67. Луксација на колк кај бебе:
229. - нестабилност и лабавост на коскено-феморалниот зглоб, се открива рано со
дијагностички тестови (Ортолани и Палмер), а клиничката слика зависи од степенот на
дисплазија или луксација. Може да се јави ограничена абдукција во колкот, висока положба
на трохантерот, промени во положбата на главата на фемурот на палпација, а при двострана
луксација и зголемена лумбална лордоза со исфрлен стомак кон напред а при стоење на нога
се јавува спуштање на карлицата на болната страна (Тренделебургов знак). Се јавува
накривнување и паткаст од. Со лекување се започнува веднаш по раѓањето кога се настојува
колковите да бидат во абдукција и флексија и во таа положба треба да се повива и здраво
дете. Кај болните деца се применуваат ортопедски корективни апарати, ременчиња, гаќички
за одржување на колковите во флексија и абдукција, кинезитерапија на пелвифеморалната и
мускулатурата на целата нога. Може и хидро-кинезитерапија во топла вода (во базен или во
када).
230.
231. 68. MorbusPerthes:
232. - е јувенилна остеохондроза која ја зафаќа епифизата на главата на фемурот и се
карактеризира со аваскуларна некроза и променета енхондрална осификација. Се јавува на
возраст од 4 – 9 години и обично на едниот колк. Започнува со болка во препона, која
започнува постепено или нагло и накривнување. Се карактеризира со анталгично одење,
ограничени движења во колкот, хипотрофија на мускулатурата на проксималниот дел од
натколеницата, зголемен тонус на некои мускули (m. adductor, m.iliopsoas). Цел на лекувањето
е да се спречи деформација на главата на фемурот и секундарна остеоартроза. Се препорачува
мирување во постела 1 - 2 недели, а потоа растоварување на зглобот со одење со помош на
патерици, без оптоварување на болната нога. Кинезитерапија за да се одржи или подобри
обемот на движења во зглобот, да се спречи појава на атрофија на мускулите. Се применуваат
активни вежби во растоварена положба на болната нога, вежби за јакнење на
фототерапија со УВ, во подоцните стадиуми и парафинотерапија и ЕФ со КЈ. Понекогаш се
применува и оперативно лекување.
233.
234. 69. Рана рехабилитација, дефиниција и примена:
235. - По лекувањето на болниот во акутната фаза, било да се се работи за травма на
мускулоскелетен систем или некое невролошко, ортопедско, ревматолошко, интернистичко
заболување, се јавува потреба од рана примена на одредени рехабилитациони мерки и
постапки. Во рана рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на
декубитуси, контрактури, инактивитетна атрофија на мускули, тромбофлебит и др. Може да
се примени позиционирање, одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука
за трансфер, вертикализација и др.
236.
237. 70. Точката на толеранција за пелоиди изнесува:
238. а) 50 – 53 °С
239.
240. 71. Што се пасивни вежби и каде се применуваат?
241. - тоа се вежби кои се одвиваат без активно учество на пациентот и се функционално
помалку ефикасни во однос на активните вежби. Се применуваат во оние состојби каде што
не е можно да се применат активни вежби, како што е млитавата (флакцидна) парализа, за да
се спречат контрактури во зглобовите. Исто така се применуваат и кај оние лица со кои не
може да се воспостави соработка за активно вежбање, а тоа се доенчиња и мали деца, лица во
несвесна состојба, лица со нарушувања во психичката сфера, дементни лица и сл. Може да ги
изведува болниот сам, друго лице (физиотерапевт) или со помош на апарат.
242.
243. 72. Кои се задачи на хидрокинезитерапија при повреда на периферен нерв?
244. - зачувување на физиолошкиот обем на движењата во зглобовите, односно превенција
на контрактури; зголемување, односно обновување на полниот обем на движења кај
контрактури; задржување на моторната шема, обучување на целни движења, избегнување на
безцелни движења; стимулација на функцијата на парализирани и паретични мускули;
јакнење на снагата на ослабнатите мускули; јакнење на соседните здрави мускули;
постигнување на максимална мускулна снага и издржливост; редукација на моторните
функции; обнова на сензибилитетот; спречување на настанување на едем; спречување на
локална остеопороза на коските; спречување на заостанување на екстремитетите во раст.
245.
246. 73. Криотерапија, начин на употреба, наброј и објасни:
247. - криотерапијата може да се примени во вид на масажа со мраз, пакување со мраз,
имерзија, компресии и со лесно испарливи течности. Масажа со мраз (криомасажа) се
изведува со мраз добиен со замрзнување на вода во пластични чаши. Терапевтот со
заштитени ракавици го зема мразот и со бавни кружни движења лесно притиска во одредена
регија. Болниот во почетокот чувствува студенило, а потоа жарење и болка, така што
процедурата се прекинува. Апликацијата трае 3 – 10 минути зависно од регијата што се
третира. Пакувања со мраз – парченца мраз или многу студена вода со коцкички мраз може
да се стават во пластична ќеса и со крпа да се постават и фиксираат во одредена регија во
телото. Се применува до 20 минути, а по извесно време процедурата може да се повтори.
Потопување (имерзија) - се изведува со потопување на екстремитетот најчесто шака или
стапало во многу студена вода со температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз.
Потопувањето трае неколку секунди до половина минута, со пауза од околу пола минута
помеѓу потопувањата кои се изведуваат наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се
примени и студена вода на температура од 10 - 12°С директно од чешма во траење од 5 до 10
минути, при што соодветниот дел од екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се
повторува повеќе пати со паузи, за кое време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура
обично се препорачува кај пациенти со спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи
бањи, со температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај
пациенти со мултипла склероза, бидејќи доведува до намалување на спастичноста што ги
олеснува вежбите. Оваа процедура може да се примени и во домашни услови.Компреси – се
прават со фротирска крпа која претходно била потопена во солена вода, исцедена,
превиткана, ставена во полиетиленска кеса и оставена во фрижидер за длабоко замрзнување.
Се аплицира на одредена регија во траење од 2 до 3 минути, а потоа се менуваат со друга во
тек на 20 минути. Постојат и фабрички подготвени кеси, исполнети со желатинозна маса на
хидриран силикант, т.н. „хемиски облоги“, кои се замрзнуваат во посебни замрзнувачи и се
користат за криотерапија. Траењето на криооблогите е од 5 до 15 минути зависно од регијата
која што се третира, дебелината на масното ткиво, од субјективното чувство на болниот и од
наодот на кожата. Лесно испарливи течности – најчесто се користи флуори-метан и
настанува евапоравција на лесно испрливите течности (spray) со кои се прска одреден дел од
кожата.
248.
249. 74. Што е точка на толеранција за топло и студено?
250. - онаа температура која не го загрозува животот на клетките од ткивата и не доведува
до појава на болка. Температури над овие граници може да доведат до трајни оштетувања на
ткива или органи. Изнесува: за воздух 100 °С, за парафин 65 – 70 °С, за пелоиди 50 – 53 °С, за
вода 43 – 46 °С.
251.
252. 75. За што се употребуваат ортопедските помагала?
253. а) служат за воспоставување или подобрување на функцијата при оштетување на
254.
255. 76. Кои се методи на тераписка масажа?
256. - мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации.
257.
258. 77. Што е физикална дијагностика?
259. - претставува примена на физички агенси во дијагностицирање на заболување,
дијагностицирање на функционален статус, следење на исходот од лекувањето со помош на
мерни вредности и различни тестови. Се применува електродијагностика, сонодијагностика и
др.
260.
261. 78. Што е физикална терапија?
262. - е посебна медицинска дисциплина која се базира на примена на физички агенси со
цел лекување и оспособување на заболени и повредени и е еден сегмент од поширокиот поим
– медицинска рехабилитација.
263.
264. 79. Ортози за колк:
265. - се користат бастун, патерици, потпазувни патерици, подлакатни патерици, одалка ???
266.
267. 80. Кои се физиолошките дејства на галванската струја?
268. - ексцитомоторно дејство (галванската струја ја зголемува надразливоста и
спроводливоста во моторните нерви и мускули); ефект на протрахирана хиперемија со
позитивно трофичко дејство (активна хиперемија на местото на галванизација – на
површините и на длабоките крвни садови, како и рефлекторно на оддалечени места преку
вазомоторните центри во `рбетниот мозок); аналгетско дејство како резултат на намалување
на тонусот на симпатикусот; ресорптивно дејство поизразено на анодата.
269.
270. 81. Хидрокалатор е:
271. - апарат сличен на метален казан со волумен од 150 литри. Во него има 20ина
компреси со ткаенина отпорна на топлина и механички влијанија во кои се наоѓа хидрофилен
силикатен гел бентонит. Компресите се користат на околу 40 степени, при што се обвиткуваат
со крпа и се поставуваат околу делот од телото кој што треба да се третира. Температурата на
кожата достигнува максимум по 8 минути. Процедурата трањ 20 – 30 минути.
272.
273. 82. Кои се контраиндикации за протеза на долен екстремитет?
274. - сериозни интернистички болести, невозможност за толеранција на зголеменото
оптоварување на КВС, невролошки заболувања со слаба контрола на моториката, неадекватен
психо и интелектуален статус, невозможност за активно учество во едукацијата и
рехабилитациониот процес.
275.
276. 83. Кога се јавува еритем при апликација на инфрацрвени зраци?
277. - веднаш по 1 – 2 минути без латентен интервал, и трае околу 1 час. Тој е нехомоген,
мрежаст, нејасно ограничен од околната незрачена кожа. По повеќекратно зрачење може да се
појави пигментација, која исто така е мрежеста, нехомогена и нејасно ограничена.
278.
279.
280. 84. Која е целта на функционална работна терапија?
281. - јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на
амплитудата на движења во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата;
подобрување на брзината на движењата; оспособување за активностите на дневниот живот:
облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на сменетите услови на
живот и работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството; совладување на
депресијата, недовербата во себе, чувствотот на помала вредност; подобрување на функцијата
на сензибилитетот на сетилата; постигнување на максимална независност и извршување на
работни задачи корисни и за другите членови на семејството; развивање на комплексни
функции со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за примена на
помошни средства во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на нормален
ментален став и толеранција кон работата и односи со околината.
282.
283. 85. Во кои состојби се употребува кинезитерапија?
284. - се применува секогаш кога се работи за оштетување на функцијата на некој орган,
апарат или систем во чија работа се ангажирани скелетните мускули, или, пак тие влијаат на
неговата работа. Најважни индикации се: трауматологија – по фрактура на коски на
екстремитети или пршлени на `рбетен столб, по повреда на меки ткива (руптура на тетива и
лигаменти, дисторзија, дистензија, луксација, контузија), по ампутација на екстремитетот,
параплегија или квадриплегија како последица на траума на `рбетниот столб, по термички
повреди (изгореници, смрзнувања); ортопедија – конзервативно лекување на состојби со
контрактура на горни и долни екстремитети, конзервативно лекување на деформитети на
`рбетен столб (сколиоза, кифоза, лордоза), конзервативно лекување на деформитети на
стапало, граден кош и др., конзервативно лекување на некои вродени деформитети (torticolis,
pesequinovarus), по корективни операции на коските на екстремитетите (остеотомија), по
артропластика на зглоб (колк, колено, лакт), по тенотомија, транспозиција и елонгација на
тетиви, по артродеза на зглоб, при остеопороза; неврохиругија – по краниоцеребрална
повреда, по оперативно лекување на интракранијален тумор, тумор во `рбетниот канал или на
`рбетниот мозок, по неврографија и невролиза на периферен нерв, или по отстранување на
компресија врз периферен нерв, по оперативно лекување на цервикална или лумбална дискус
хернија, декомпресивна ламинектомија кај компресивни радикулопатии; неврологија – кај
парализа на периферни нерви, парализа како последица на оштетување на ЦМН, заболувања
на ЦНС (мултипна склероза, амиотрофична латерална склероза, М. Паркинсон), миозити,
полимиозити, миопатии; ревматологија – воспалителни ревматски заболувања (ревматоиден
артритис, серонегативни артропатии, анкилозен спондилит), дегенеративни ревматски
заболувања на зглобовите (атрози – остеоартрит); дегенеративни заболувања на `рбетот
(цервикален и лумбален синдром), вонзглобен ревматизам (периартеритис, ентезит);
пулмологија – хронични неспецифични пулмонални заболувања; кардиологија –превенција
на коронарна инсуфициенција, состојба по прележан инфаркт на миокард; васкуларна
хирургија – превенција на потешку стадиуми на оклузивна артериска болест, по
емболектомија, по артеријален бајпас; пластична хирургија – по пластични операции на
кожа, тетиви и други меки ткива, по изгореници; општа хирургија – подигање на оопштата
кондиција пред тешки хируршки интервенции, по хируршки интервенции; торакална
хирургија и кардиохирургија – подготовка за операција на граден кош и белодробие, по
хируршки зафати на граден кош и белодробие (лобектомија), по оперативни интервенции на
срце ( by-pass); гинекологија и акушерство – по гинеколошки операции, психофизичка
подготовка за безболно породување, по породување за јакнење на стомачните мускули и
мускулите на карличното дно; офталмологија – корекција на страбизам (ортоптика).
285.
286. 86. Што е супституција?
287. - замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата при што се користи
имплантација на вештачки колкови, се трансплантираат органи, широко се применуваат
ортотски и протетски средства, вештачки залистоци на срце, стимулатори на срцев ритам и
др.
288. 87. Кои се општи контраиндикации за физикална терапија?
289. - малигни тумори, системски заболувања на крвта, кардиоваскуларно заболување со
декомпензирано срце, респираторни заболувања со декомпензација, заболувања на црн дроб и
бубрези, малигна хипертензија, изразена артеросклероза на крвните садови на мозокот,
крвавења и склоност кон крвавења, кахексија, заразни болести, фебрилна состојба, активна
туберкулоза, психоза со психомоторен немир, од физиолошките состојби за поголемиот дел
од физикалните агенси контраиндикација се бременост и менструација.
290.
291. 88. Што е компензација/компензаторна супституција?
292. - претставува надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга
функција која може да ја надомести изгубената. Тоа значи дека ослабената или изгубената
функција се надоместува со зголемување на функцијата на истиот орган или декот од телото
или пак со зголемување на функцијата на друг дел од телото или орган. Пример при
настанување повреда на мускул, со увежбување на истиот мускул се зголемува бројот и
дебелината на мускулните влакна па е можна компензација на изгубената функција на
мускулот или пак функцијата може да се компензира со зголемување на функцијата на друг
мускул – синергист, или друг орган ако е тој парен.
293.
294. 89. Начин на примена на термотерапија/парафинотерапија:
295. - Термотерапија претставува лекување на болните со примена на топлина која се
пренесува по пат на: кондукција, конвекција и радијација. Обично се подразбира примена на
егзогена површинска топлина која се добива од загреани тела кои служат како преносители на
топлина и се нарекуваат термотераписки средства. Парафинотерапијата претставува
распространета, ефтина и едноставна физикална процедура. Во тераписки цели се користи
прочистен медицински парафин, кој е провидно беличеста маса во цврста состојба, без вкус и
мирис, масен под прсти. Се топи на температура од 45 - 52°С, а се применува загреан на
температура од 52 - 60°С кога нема опасност од изгореници. Пред лекување треба да се
провери површината на која треба да се аплицира парафинот, на неа да нема инфкеција,
повреда, или пак нарушување на сензибилитетот за топлина. Ако има помали повреди може
да бидат препокриени со непропустен материјал, како што е пластичен фластер или
непропустна газа. Чувството кое пациентот го има при примена на загреан парафин на кожа
во почетокот е жештина, но не толкава да предизвикува болка, а по 3 – 5 минути пријатна
топлина. Може да се примени на неколку начини: апликација, имерзија, компреса, калап.
296.
297. 90. Што е ергономско советување?
298. - едукација на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени
положби на телото, режим на активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности.
299.
300. 91. Што е конвекција?
301. - претставува пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано движење,
односно струење (течност, гасови). Така се применува загреан воздух.
302.
303. 92. Кој се основни дневни животни активности?
304. - лична нега, јадење, пиење, хигиена на лице, миење заби, бричење, шминкање,
чешлање, употреба на тоалет.
305. * преодни: комуникација (разговор, читање, пишување, употреба на телефон),
облекување, водење на домаќинство.
306. * напреднати: употреба на јавен превоз, пазарење, одење во пошта и банка, подготовка
за продолжување на школувањето, продуктивно занимање или професионална
рехабилитација, општествен живот во заедницата, возење на автомобил.
307.
308. 93. Што е окупациона работна терапија?
309. - окупациона или забавна работна терапија има за цел психичко ангажирање на
пациентот, за да не мисли на својта болест или оштетување. Не е продуктивна работа, но ги
ангажира креативните способности на пациентот, бидејќи му дозволува да направи избор на
активности според личната желба и дарба. Можно е да се изработуваат играчки, моделирање,
везење, изработка на уметнички предмети, изработка на таписерии, плетење, играње на
домино коцки и други игри, боење марами, игри на компјутер. Има дејство претежно врз
психата на пациентот, го оттргнува вниманието на пациентот од болеста и ја рабива
монотонијата на долготрајното болничко лекување. Корисно го исполнува времето помеѓу
медицинското и физиотерапевтското лекување и со неа се влијае на личноста на инвалидот.
Од рекреациони активности предвид доаѓаат различни игри, претстави, танци, музика, радио,
кино, спортови, телевизија и друштвен живот.
310.
311. 94. Што се патерици и како се делат?
312. - патерици (штаки) се помагала кои овозможуваат стабилност при стоење и одење во
случај на одземеност на долните екстремитети, растоварување на долните екстремитети, а
донекаде и `рбетниот столб. Се делат на потпазувни и подлактни, дрвени и метални патерици.
313.
314. 95. Кинезитерапија кај кифоза:
315. - се применува со цел: истегање на мускулите на предниот торакален ѕид, активно
истегање на `рбетот по надолжна оска, вежби во вис; истегање на мускулите на задната ложа
на натколениците; намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на засилената
лумбална лордоза; јакнење на мускулите екстензори на торакалниот `рбет; еластично
раздвижување на `рбетот во целина; повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со
помош на реклинационен ослон (преку медицинска топка, свиткано ќебе). Од спортски
активности се препорачуваат пливање и одбојка. Понекогаш се препорачува примена на
бандажи, ремени за рамен појас, ортози направени од еластични ленти за корекција на
кифозата.
316.
317. 96. Рехабилитација на лумбален синдорм:
318. - по две недели од почетокот на болките е можна поширока примена на физикални
процедури. Се применува фототерапија, сонотерапија, електротерапија, магнетотерапија,
ласеротерапија, термотерапија, масажа, лумбална екстензија (истегнување на слабинскиот дел
на `рбетот), хидротерапија. Во субакутна фаза се применува хидротерапија, кинезитерапија
(медицинска гимнастика со примена на изометрични и изотоничнио вежби),
хидрокинезитерапија. Лекување на синдром на хронична болка опфаќа едукација на болниот,
физикални методи: кинезитерапија (вежби), хидротерапија, балнеотерапија, хелиотерапија,
таласотерапија и корсет.
319.
320. 97. Кои физикални процедури се применуваат кај анкилозен спондилит?
321. - термотерапија (парафин, пелоид), краткобранова терапија, фототерапија
(инфрацрвени зраци), електротерапија (ИФ, ДД, електрофореза на лекови при ентензопатии,
ТЕНС) со аналгетско, антивоспалително дејство, сонотерапија (на сакроилијакални зглобови,
во С и L делови на `рбетот), мануелна и подводна масажа со која се намалува тонусот на
паравертебралната мускулатура, подобрување на циркулацијата и подобрување на локалниот
метаболизам на ткивото, пулсирачко нискофреквентно електромагнетно поле, хелио-
таласотерапија. Се применува и балнеотерапија со сулфидни бањи и бањи збогатени со радон.
322.
323. 98. Пациентот е:
324. а) субјект
325.
326. 99. Што се тоа ортози?
327. - ортозите (ортопедски апарати) се ортопедски помагала кои овозможуваат соодветно
дрежење на телото и функција кај голем број на функционални оштетувања, односно
овозможуваат супституција кај изгубена функција. Се делат на ортози за горен екстремитет
(за рамо, лакт, рачен зглоб и прсти, помагала за бандажирање), ортози за долен екстремитет
(натколенични, потколенични апарати и помагала за бандажирање, корективни апарати),
ортози за `рбет (за врат – Шансова кравата; за торакален, тораколумбален дел – различни
корсети за корекција на деформитети во детска возраст, кифоза и сколиоза; за лумбален дел –
платнен лумбален корсет засилен со фишбајни). Се применуваат за: ограничување на
движења на некој зглоб или потполно вкочанување, на пример мекоткивна повреда на зглоб,
парализа и сл.; регулирање на движења во одредени рамнини, на пример кај млитави зглобови
или спречување на патолошки движења, на пример кај псевдоартроза; растоварување на
екстремитетот или дел од телото; надоместување на функцијата, на пример кај
pesequnovarusпо цереброваскуларен инсулт со цел полесно одење.
328.
329. 100. Што е хидростатски притисок?
330. - претставува притисок на столбот на водатана см2 од површината на телото.
331.
332. 101. Хидрокинетички процедури:
333. - претставуваат примена на механичките ефекти на водата во тераписки цели и во нив
спаѓа подводна масажа, тушеви и хидрокинезитерапија.
334.
335. 102. Хидрохемиски процедури:
336. - додавање на одредени хемиски, биолошки активни материи во водата кои го
зголемуваат биолошкото дејство врз организмот. Најчесто се користат во форма на бањи кои
во зависност од составот на водата можат да бидат ароматични, гасовити, минерални и
комбинирани.
337.
338. 103. Климатотерапија:
339. - влијание на времето и климата врз човековиот организам кое може да биде поволно
кога се користи како профилакса и во терапија, но може да биде и штетно. Според потеклото
климатските фактори се делат на: атмосферски или метереолошки (температура, влажност,
движење на воздухот, атмосферски притисок, облачност, врнежи), космички (Сончева
радијација, космичка радијација), и замни (магнетизам на Земјата, географска положба на
местото, растителниот свет, водите).
340.
341. 104. Поделба на еритемни дози:
342. - според некои автори на: слаби еритемни дози (МЕД), средни еритемни дози (2 – 3
МЕД) и изразени еритемни дози (над 3 МЕД); според други на: суперитемни (<1 МЕД),
еритемни (1 – 5 МЕД) и хипереритемни (>5 МЕД).
343.
344. 105. Дејство на мазнење:
345. - покажува дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта
и лимфата, потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува
десквамираните клетки од епителот.
346.
347. 106. Задачи на кинезитерапија кај цереброваскуларен инсулт:
348. - да се намали мускулната надразливост, односно да се намали спастицитетот на
одделни мускулни групи; да се подобри состојбата на локомоторниот апарат, да се врати
нарушената способност за употребување на движењето, да се намали зголемената
надразливост на мускулите и да се изберат такви методи, при кои не се засилуваат
патолошките синкинезии, туку тие би помагале во движењето; да се спречат деформации и
мускулни контрактури; да воспостават движења кои се неопходни во секојдневниот живот
(одење и максимално можна функција на раката).
349.
350. 107. Дефиниција за ревматоиден артрит:
351. - е хронично, воспалително системско заболување кое ги зафаќа пред се, малите
периферни зглобови, најчесто симетрично, има тенденција кон хронилен тек, со голем ризик
кон деструкција, деформитети и анкилози кон зглобовите.
352.
353. 108. Кога се користат функционални ортопедски помагала?
354. - функционални помагала, кои делумно или потполно ја надоместуваат изгубената
функција и се користат за одење, извршување на активностите на дневниот живот (АДЖ) и
самозгрижување.
355.
356. 109. Претпротетичка фаза кај пациент со ампутација на натколеница:
357. - е периодот од санација на оперативната рана до примена на протеза. Главната улога
му припаѓа на физијатарот. Целите се: намалување на едемот и обликување на чкунката
(пожелен и цилиндричен облик кај потколенична и конусен облик кај натколенична
ампутација); превенција на контрактури во колкот и/или коленото; јакнење на мускулатурата
на чкунката; трупот, горните екстремитети и на здравата нога; подобрување на издржливоста
и координацијата на мускулната дејност и развивање на компензаторни механизми,
намалување на болката; совладување на самостојно одење со помагало (патерици, одалка), со
имедијантна протеза доколку постои; постигнување на независност во активностите на
секојдневниот живот – облекување, тоалета, бањање, домашни работи, трансфер, грижа за
протезата; подобрување на општата физичка состојба (особено КВС и РС), психолошка
поддршка на болниот и неговото семејство, во врска со новонастанатите промени во телото,
ослободување од депресијта; планирање за препишување дефинитивна протеза, врз основа на
индивидуален пристап.
358.
359. 110. До која длабочина продираат ИЦ зраци?
360. - нивната продорност зависи од брановата должина. Зраците со пократка бранова
должина, кои што се добиваат од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот,
долгите инфрацрвени зраци кои се добиваат од темните извори имаат помала продорност.
361.
362. 111. Колку време трае терапијата со ИЦ зраци?
363. - од 10 до 20 максимум 30 минути.
364.
365. 112. Дејство на ИЦ и УВ зраци врз рана:
366. - инфрацрвените зраци делуваат поволно на регенерацијата на ткивата при што ја
подобруваат гранулацијата, и заедно со ув зраците кои ја подобруваат епителизацијата се
применуваат во лекување на рани кои брзо зараснуваат.
367.
368. 113. Како делува галванската струја на моторните нерви и мускулите?
369. - ја зголемува надразливоста и спроводливоста во моторните нерви и мускули, се
аплицира пред електростимулација бидејќи така го забрзува процесот на реинервација.
370.
371. 114. Како делува криотерапијата на мускулниот тонус?
372. - доведува до намалување на мускулниот спастицитет.
373.
374. 115. За што се користат гимнастичките вежби?
375. - со медицинска гимнастика се третираат проблеми како што се: подвижност на
зглобовите и `рбетот, мускулната сила и издржливост, изведување едноставни движења,
изведување сложени движења, автоматизација и координација на сложени движења,
дозирање на движењето, контрола на изведување на вежбите и контрола на состојбата на
пациентот, обука на пациентот да изведува вежби, обновување на делумно или потполно
нарушените функции, дозирање на оптоварувањето во текот на вежбите.
376.
377. 116. Кои се предности на мануелен мускулен тест?
378. - може да се направи во здравствени организации и во домашни услови, не бара
посебна апаратура, едноставен е за изведба, не го заморува пациентот, дава релативни
субјективни податоци, дава увид во ефектите на правилната кинезитерапија и физикална
терапија, што овозможува и благовремена корекција на терапијата.
379.
380. 117. Кои се основни параметри кои ги карактеризираат минералните води?
381. - вкупната минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и на
382.
383. 118. Како делува хидростатсиот притисок?
384. - кога вронетиот дел од телото е во мирување, течноста ќе постигне еднаков притисок
на сите површни делови од телото на соодветната длабочина. Како што расте притисокот,
нивото на притисокот се одредува со разликата помеѓу површината и длабочината на водата.
Под негово влијание се зголемува интраабдоминалниот притисок, дијафрагмата се крева
нагоре, се зголемува отекувањето на венската крв од црниот дроб, се зголемува
интраторакалниот притисок, медијастинумот се стеснува, инспириумот станува отежнат, а
експириумот олеснат. Кога целото тело е во вода хидростатскиот притисок го зголемува
отекувањето на венската крв и лимфата од периферијата во десното срце и крвните садови на
белите дробови. При стоење и одење во вода може да им помогне да болните кои имаат
отежната циркулација на венската крв и лимфата на нозете и стапалата. Намален е дотокот на
течност во ткивата, а диурезата се подобрува. Овие дејства на хидростатскиот притисок на
водата се поизразени во базен, езеро, море, а се помалку изразени кај бањите во када.
385.
386. 119. Како изгледа хидротанк и за што служи?
387. - хабардова када или хидротанк претставува специјална када во форма на трилисна
детелина или пеперутка, која е погодна за општа хидротерапија, индивидуална хидро-
кинезитерапија и подводна масажа.
388.
389. 120. Дејство на криотерапија кај свежи повреди?
390. - вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта кои ја забавуваат циркулацијата,
така што се намалува ескудацијата и крвавењето и се спречува појава на оток и хематом.
391.
392. 121. Какво дејство има конвенционален ТЕНС?
393. - аналгетско дејство и при негова реакција не треба да настане моторен одговор.
394.
395. 122. Кои се факторите на таласотерапија?
396. - приморска клима, морска вода, Сончева радијација, аеросол, морски пелоиди, песок,
алги.
397.
398. 123. Што е хидрогалванска када?
399. - е погодна за примена, бидејќи водата рамномерно ги опфаќа сите делови од телото,
400.
401. 124. Термичка дразба предизвикуваат: (заокружи ги неточните одговори)
402. а) инфрацрвени
403. б) ултравиолетови
404. в) масажа
405. г) нискофреквентни струи
406.
407. 125. Во напредна активност на дневен живот спаѓаат (заокружи):
408. а) јавен превоз
409. б) пазарење
410. в) одење во пошта и во банка
411.
412. 126. Општа реакција на организмот е:
413. - вазодилатација
414.
415. 127. Што е таласотерапија?
416. - лекување со природни лековите фактори кои се карактеристични за морето и за
приморјето.
417.
418. 128. Колку треба да е голем потисокот и зошто е важен?
419. - секое тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи
волуменот на истиснатата вода. При потполна имерзија тоа изнесува 3% од вистинската
тежина, при имерзија до вратот 7%, до градите 33%, а до стомакот 50%. Силата на потисокот
изнесува спротивно на гравитацијата, така што во случај на применана вежби во вода за
подобрување на мускулната сила и функција, но при контролирано оптоварување болнио
може да оди во вода која ќе му биде до висина на вратот. Благодарение не потисокот сите
движења во вода се олеснати бидејќи се изведуваат во услови на намалена гравитација. Тоа се
користи за вежби кои треба да се изведат во растоварена положа, како и за јакнење на
паретична мускулатура.
420.
421.
422. 1.Фотохемиска дразба настанува при примена на: а) инфрацрвени зраци б) ласеротерапија в)
ултравиолетови зраци г) хелиотерапија (Заокружи ги неточните одговори) 2. Што е физикална
профилакса? - претставува постапка на примена на физикални агенси со цел превенција на
настанување на болести, спречување на последици од заболувања и повреди, како и последици од
инактивитет. Се применувакај лумбален синдром, во тек на бременост, кај деца за спречување на
деформитети на `рбетен столб, деформитети на стапала и др. 3. Што е супституција? а) повторно
воспоставување на функција или интегритет на телото б) надомест на изгубената функција преку
зголемување на некоја друга функција в) замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата 4.
Наведи еден физикален агенс кој има специфично тераписко дејство и кое? - УВ зраци – во кожата
предизвикуваат претворање на провитамин 7 – дехидрохолестерол во холекалциферол – Витамин Д3
(Специфична реакција е кога еден физикален агенс предизвикува специфична реакција на одредено
ткиво, на пример ...) 5. Оценка 3 на мануелниот мускулен тест значи: - со мускулна контракција
мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на Земјината тежа, и го придвижува сегментот без
дополнително оптоварување. Сочувани се 50% од мускулната сила. 6. Кондукција претставува: а)
директно пренесување на топлина од молекула на молекула кај цврсти тела б) пренесување на
топлина преку медиум кој е во постојано струење (течност, гасови) в) пренос на топлина по пат на
електромагнетно зрачење (Заокружи ги неточните одговори) 7. Апликацијата на парафин трае: а) 10 –
20 минути б) 20 – 40 минути в) > 60 минути 8. Кои се биолошките реакции на организмот на примена
на физикална терапија? - локална вазомоторна реакција; интра и екстрацелуларна промена на
концентрацијата на јоните; промена во поларитетот на мембраната и регулација на транспортот на
јони; промена во мембранскиот потенцијал и формирање на акциски потенцијал на нерви и мускули;
непосредно надразнување на рецепторите и нервите; промена на рН на средината; стимулирање на
создавање на биолошки активни супстанции (хистамин, серотонин, ацетилхолин и др.); создавање на
аферентни импулси до ралични нивоа на ЦНС, особено во ретикуларната супстанција на ’рбетниот
мозок – т.н. механизам на „порта“ во контрола на болка; аферентни импулси кои одат до таламусот
кој е центар на сите вегетативни функции и на супкортикалните безусловни рефлекси. Се формираат
еферентни одговори кон различни органи и системи, вклучена е хипоталамо – хипофизната оска,
ендокриниот систем, како и имунолошките реакции; процеси на биосинтеза. 9. Индиферентна
температура за водата е: а) 32 – 33 ºС б) 34 – 35 ºС в) 43 – 46 ºС 10. Кои се основните параметри на
минералните води кои се користат во лекување? - вкупна минерализација, јонскиот состав,
содржината на гасови и содржината на микроелементи, концентрацијата на радиоактивност,
температурата и рН реакција. 11. Опишете апликација на криотерапија со имерзија (потопување). - се
изведува со потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена вода со
температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку секунди до
половина минута, со пауза од околу пола минута помеѓу потопувањата кои се изведуваат
наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се примени и студена вода на температура од 10 -
12°С директно од чешма во траење од 5 до 10 минути, при што соодветниот дел од екстремитетот се
поставува под млаз од вода. Ова се повторува повеќе пати со паузи, за кое време се изведуваат
активни вежби. Оваа процедура обично се препорачува кај пациенти со спастична мускулатура.
Студена вода во вид на општи бањи, со температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути,
се користи кај пациенти со мултипла склероза, бидејќи доведува до намалување на спастичноста што
ги олеснува вежбите. Оваа процедура може да се примени и во домашни услови. 12. Во кои установи
се применува рана рехабилитација? - се спроведува во акутните одделенија на општа болница или не
некоја клиника, додека болните се лекуваат од лекари од други специјалности. 13. Криотерапија кај
свежи повреди делува: со вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта со што се забавува
циркулацијата и на тој начин се намалува ексудацијата и крвавењето и се спречува појава на оток и
едем. 14. Што се контрастни бањи? - контрастни бањи (наизменични локални бањи), се состојат од
наизменична примена на топла и студена вода. Обично се користат две кадички, во едната има топла,
а во другата студена вода. Топлата вода е на температура од 39 - 40°С, а студената вода е со
температура од 15 - 23°С. Болниот го става екстремитетот или екстремитетите во топла вода (рака до
лактот, нога до колено) во траење од 0.5 до 2 минути, а потоа во студена вода од 15 до 3 секунди. Во
една сеанса температурата се менува 4 до 5 пати. Секогаш треба да се почне со топла, а да се заврши
со ладна вода и на тој начин се предизвикува дразнење на крвните садови (вазоконстрикција и
вазодилатација) и се подобрува циркулацијата на крвта. По завршениот третман екстремитетите треба
да се истријат и пациентот да се одмори 10 до 15 минути во релаксирана положба. Се применуваат кај
посттрауматски состојби, спортски повреди, циркулаторни промени на долните екстремитети, отоци и
др. 15. Кои се особеностите на еритемот кој настанува по зрачење со ултравиолетови зраци? -
еритемот се јавува по латентен период од 2 до 6 часа, па и до 12 часа. Тој е хомоген и јасно ограничен
од околната незрачена кожа. Трае 2-3 и повеќе дена. Морфолошки, се работи за алтеративно-
пролиферативно воспаление на кожата. Кожата е црвена, а може да биде лесно отечена и болна.
Еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа, а потоа слабее и по неколку дена се губи.
Поради пролиферација на базалните клетки на епидермот кожата станува задебелена и добива темна
боја, а дегенерираните клетки десквамираат. 16. За што се применува четириќелиска бања и како
изгледа? - четириќелиската бања се состои од четири кадички од изолатор (пластична маса, плекси
стакло), две за горните и две за долните екстремитети. Во секоја кадичка на бочните ѕидови се наоѓа
пар на графитни или метални електроди, со кои пациентот при примањето на процедурата не треба
да дојде во допир. Во кадичката се налева топла вода и пациентот ги става рацете во кадичката во
долна третина од надлактицата и нозете до средина на потколениците. Се применува кај различни
ревматолошки, ортопедски, невролошки заболувања, посттрауматски состојби и др. 17. Како делува
галванската струја врз крвните садови? - активна хиперемија на местото на галванизација (на
површните и длабоките крвни садови), како и рефрактерно на оддалечени места преку
вазомоторните центри во ’рбетниот мозок и во мозокот. Поради хиперемијата доаѓа до: подобра
ресорпција на распаднатите продукти, подобро трофичко дејство, забрзан метаболизам, донесува
активни супстанции и кислород, подобра размена на киселите продукти на метаболизмот и
нормализација на рН вредноста на ткивата. 18. Кај кои состојби се применуваат ортопедски чевли? -
при изразени деформитети на стапало во детската возраст, абревијација на едната нога, кај
протеза. 19. Кое е механичкото дејство на ултразвукот? - се состои во наизменичен ултразвучен
притисок, згуснување и разредување на ткивата, и забрзување на честичките кои вибрираат, а се
манифестира во вид на микромасажа која се одвива на клеточно и субклеточно ниво. 20. Кои техники
на функционална работна терапија се користат? - правење на јазли, плетење, ткаење, нижење на
перли, обработка на дрво, грнчарство, изработка на таписерии, изработка на кошници од слама,
трска, градинарство, картонажа, укоричување на книги, работа со глина, керамика, дрво, метал,
работа со пластелин, боење и др. 21. Кое е физиолошкото дејство на инфрацрвените зраци? - ја
зголемуваат кинетичката енергија на атомите и молекулите предизвикувајќи топлина во ткивата, на
местот на зрачење како последица на дилатација на артериолите и капиларите доаѓа до хиперемија,
се забрзува локално метаболизмот, се отстрануваат распаднатите продукти на метаболизмот, се
зголемува трофиката на ткивата, се подобрува регенеративната способност на ткивата, се зголемува
пропустливоста на клеточните мембрани, се намалува едемот, се намалува болката и спазамот на
мускулите, се зголемува активноста на потните жлезди, дејствуваат поволно на регенерација на
ткивата особено кај рани, покажуваат рефлексни реакции, доведуваат до вазодилатација во
мускулите или внатрешните органи преку кутановисцерални рефлекси. 22. Кое е терапиското дејство
на триењето? - ги омекнува лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и помага во ресорпција на
различни депозити во поткожното ткиво, мускулите, тетивите, слузните ќеси, зглобната чаура и
лигаментите. Предизвикува хиперемија на ткивата, ја зголемува еластичноста и контрактилната
способност на мускулите, а има и аналгетско дејство. 23. Што се вежби во суспензија и кога се
применуваат? - 24. Што опфаќа постпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена
ампутација? - обука за правилно поставување и симнување на протезата, а доколку тоа пациентот
неможе да го прави да се спроведе обука на некој член од фамилијата или на лице кое се грижи за
пациентот; интензивна кинезитерапија; вежби на душек, вежби со справи, вежби со протеза; вежби
одење со протеза во разбој со или без држење за рачките на разбојот; вежби одење со помош на две
патерици, потоа со една патерица, со помош на бастун, и на крај без помагало; вежби за рамнотежа
во стоечка и во клекната положба, потскокнување, вежби пред огледало, вежби естетско одење;
седнување и станување од столица со протеза; вежби одење преку препреки, вежби одење по скали,
паѓање и станување со протеза, од во природна средина со протеза, работна терапија со едукација,
обука за влегување и излегување од автомобил, спортски активности (спортување без протеза во
количка или со протеза). 25. Кои се целите на рехабилитацијата на пациент по цереброваскуларен
инсулт? - превенција на контрактури, деформитети, циркулаторни нарушувања, декубитални рани,
респираторни нарушувања и сл.; вежбање на моторните активности на долниот екстремитет, со цел
повторно оспособување на пациентот за одење; вежбање на горниот екстремитет за постигнување на
максимална функција; да се обучи пациентот за извршување на активнотите од дневниот живот; кај
пациентите кои имаат потреба говорот се вежба повторно (околу 50%). 26. Кои методи на
рехабилитација се применуваат кај пациенти по луксација на зглоб? - кинезитерапија, хидро –
кинезитерапија, работна терапија, електротерапија (дијадинамски струи, интерферентни струи,
електрофореза), пулсирачко магнетно поле, ласеротерапија, а подоцна и термотерапија доколку се
појавиле контрактури. 27. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај деца со церебрална
парализа? - хидрокинезитерапија и балнеотерапија со температура на вода од 36 до 38ºС, со што се
избегнува појава на спазми; мануелна масажа поради поволното дејство врз локалниот метаболизам
и циркулацијата на крвта во мускулите, но да се внимава да не доведе до зголемување на мускулниот
спазам поради поголема дразба на кожата или неадекватен притисок на меките ткива (се применува
мазнење или лесно триење); парафински и пелоидни апликации за совладување на контрактурите;
понекогаш криотерапија за потиснување на миотоничните рефлекси. 28. Што е индиферентна
температура? - температурата при која организмот во контакт со топлинскиот медиум најмалку
прима, односно најмалку оддава топлина се нарекува индиферентна температура. 29. Најдобар начин
за употреба на парафин на лице: а) апликација 30. На кое растојание ламбите имаат помала снага? а)
25-40 см 31. Кои се контраиндикации за употреба на инфрацрвени зраци? - крвавење и склоност кон
крвавење, малигни тумори, туберкулоза, заразни болести, фебрилни состојби, декомпензирано срце,
бели дробови, хепар, оклузивни артериски болести, инкапсулирани жаришта на инфекција, променет
сензибилитет, висок крвен притисок. 32. Кои се индикации за општо дејство на УВ зрачење? -
нарушување на метаболизмот на калциум и фосфор - за превенција на остеопороза, рахит и
реконвалесценција, екстрапулмонални форми на ТБЦ, дерматолошки заболувања (хроничен егзем,
алергогени дерматози, невродерматит, питириаза, розацеа, псоријаза), во лекување на жолтица кај
новороденчиња; поради бактерицидното дејство се применуваат и за стерилизација на воздухот во
простории како што се: операциони сали, одделенија за недоносени бебиња, интензивна нега,
лаборатории. 33. Што е електрофореза со лекови? - електрофореза (јонтофореза) е електротераписка
постапка на внесување лекови во организмот со посредство на галванска струја. 34. Кој е механизмот
на дејство на вертебрална екстензија? - вертебрална (спинална) екстензија се состои во истегање –
тракција на одредени делови од ’рбетот, со примена на механичка сила при што механизмот на
поволно дејство се состои од повеќе ефекти: можност да се зголемат и.в. простори; се раздвојуваат
зглобните површини и се прави дистракција на задните и.в. зглобови; се прошируваат и.в. отвори низ
кои минуваат спиналните корени; се истегнува мекото ткиво, мускулите, тетивите, дискусите, и пред
се лигаментите, кои при дегенеративни промени имаат тенденција за скратување, со што се намалува
или отстранува компресијата и иритацијата на нервните елементи и крвните садови и се зголемува
мобилноста на ’рбетот; со ширење на и.в. простори се смета дека се создава негативен притисок во
тој простор; настанува напнување на задниот лонгитудинален лигамент, кој предизвикува притисок
врз испакнатиот дел на дискусот; ја олеснува релаксацијата на паравертебралната муслулатура;
празни застојот на крв во венските сплетови. 35. Што е мазнење, како дејствува и како се употребува?
прсти, а опфатното масирање со дланката и прсите заедно, при што мускулните групи се опфаќаат
помеѓу палецот и останатите прсти. Секогаш се врши од периферијата кон центарот, односно во
правец на циркулацијата и венскиот проток. Има дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува
циркулацијата на крвта и лимфата, потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува
десквамираните клетки на епителот. 36. Што се активни вежби и како се делат? - вежби кои што се
изведуваат волно, самостојно од страна на здраво лице или пациент, претходно создавајќи си
претстава за тоа движење и целта која треба да се постигне. Во зависност од видот на мускулната
контракција се делат на статички и динамички, а според дејството можат да бидат: вежби за сила,
вежби за истегање и вежби за релаксација. 37. Што е бастун, како и за што се употребува? - бастунот е
најчесто помошно средство кое го користат болните при одење. Тој е едноставен и многу корисен,
направен од дрво или алуминиум или пак алуминиумски бастун со дрвена рачка. Може да биде и на
расклопување. Потребно е да се нагоди неговата висина, со скратување, доколку е потребно.
Пациентот кога стои исправен и ја држи рачката на бастунот, флексијата на лактот треба да биде 15-
20º. Тој се носи на онаа рака која е на спротивната страна од повредената или заболената страна. 38.
Кои вежби се спроведуваат кај деца со сколиоза? - вежби за зголемена подвижност на ’рбетот, како и
активно и пасивно истегање; вежби за активно јакнење на мусклулите на екстензорите на грбот;
вежби за корекција на сагиталната рамнина на ’рбетот, на лумбалната лордоза и на кифоза; вежби за
истегање на мускулите флексори на задната ложа на натколеницата; вежби за истегање на мускулите
аддуктори на натколеницата; вежби рамнотежа во корекција; вежби за јакнење на стомачните
мускули; респираторна гимнастика; постурални вежби; вежби за обликување. 39. Кои методи на
рехабилитација се употребуваат во акутна фаза на реуматоиден артрит? - опфаќа: мирување во
постела и позиционирање (во положба која е спротивна на онаа со тенденција за контрактура или во
најдобрата функционална положба); криотерапија (криомасажа, пакувања со мраз, спреј или вода со
мраз); кинезитерапија (вежби дишење, обука за релаксација, изометрични вежби за снага, благи
активни и активно потпомогнати вежби до граница на болка); ЕРГОНОМСКО СОВЕТУВАЊЕ: едукација
на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени положби на телото, режим на
активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности. 40. Кои методи на рехабилитација се
употребуваат кај пациент со фрактура? - физикална терапија за стимулација на калус (фототерапија –
УВ, ласер; електротерапија – интерферентни струи, ЕФ со CaCl2; сонотерапија); кинезитерапија;
хидротерапија (пред се кинези – хидротерапија во базен или хидротанк); термотерапија
(инфрацрвени зраци, парафин, пелодотерапија); работна терапија; мануелна масажа проксимално и
дистално од фактурата; ортопедски помагала (подлактни и подпазувни патерици, во некои состојби
одалка и поретко бастун). Првите денови по фрактурата се спроведуваат и респираторни вежби. Се
применуваат изометрични, изотонични активни вежби, а потоа постепено се воведуваат и вежби со
отпор, вежби на направи, со вреќички песок, вежби на пули – апарат и др. 41. Кои се фази во третман
на пациент со ампутација? - предоперативна; оперативна; постоперативна (рана постоперативна,
претпротетичка и протетичка фаза). 42. Кои се респираторни вежби и кој е нивниот ефект врз
терапијата? - тоа се вежби за одржување на подвижнота на ребрата; вежби за одржување на силата
на главните и помошните респираторни мускули; вежби за одржување на ритамот на дишењето;
вежби за одржување на механиката на дишењето. Со нив се постигнува: подобрување на
белодробната вентилација, намалување на потрошувачката на енергија потребна за дишење,
олеснуваат или спречуваат напади на отежнато дишење и гушење, ги подобруваат екскурзиите на
граднио кош со зголемување на силата на дишната мускулатура, ја подобруваат подвижноста на
дијафрагмата, ја подобруваат еластичноста на белодробното ткиво и проодноста на дишните патишта,
се продлабочува дишењето, ја забрзуваат циркулацијата во белодробното ткиво, го помагаат
отстранувањето на секретот од бронхиите. Покрај овие цели со дишењето се постигнува и:
спречување на деформитети на градниот кош, како и корекција на веќе формираните деформитети,
намалување на плевралниот излив и негово потискање, како и превенција на настанување на
плеврални атхезии, намалување на болка, подобрување на функцијата на КВС, тонизирачко дејство
врз нервниот систем, поттикнување на метаболизмот.
_____________________________________________________________________________________ 43.
Што е кондукција? - претставува директно пренесување на топлина од молекула на молекула и се
случува кај цврстите тела. Делот од телото е во директен контакт со загреаното тело. Топлината
преминува од потоплото на постуденото тело, а брзината на спроведување зависи од разликата во
температурата и специфичната спроводливост. Кожата и поткожното ткиво се лоши спроводници. 44.
Точката на толеранција на водата изнесува: а) 43 – 46 °С 45. Што е одалка? - одалката има 4 точки на
ослон, од кои двете предни ногалку може да бидат со или без тркалца, а задните ногарки се стабилни.
Постојат и одалки на кои сите 4 ногарки се со тркалца (rollator). На горниот дел од двете страни има
рачки за држење. Од со одалка без тркалца се применува во сите случаи на тешко нарушување на
рамнотежата и перцепцијата, кај пациенти кои имаат потреба од растоварување на едната нога, како
по фрактура, а особено е коритен кај постари пациенти. Одалката може да биде со 3 или 4 тркалца
(rollator) кои го олеснуваат движењето кај оние пациенти кои имаат намалена координација на
горните екстремитети. Обично се склопени и се користат за движење надвор од дома и обично имаат
кочница на задните тркалца. 46. Кои постапки се употребуваат кај рана рехабилитација? - во рана
рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси, контрактури,
инактивитетна атрофија на мускули, тромбофлебит и др. Може да се примени позиционирање,
одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука за трансфер, вертикализација и др.
47. Што е рехабилитација? - според СЗО: „употреба на сите средства со цел намалување на влијанието
на онеспособувачки состојби и состојби на хендикеп и овозможување на лицата со онеспособеност да
постигнат оптимална социјална интеграција“; - рехаблитацијата се дефинира како развој на едно лице
кон потполн физички, психички, социјален, професионален, вонпрофесионален и едукациски
потенцијал, во согласност со неговото физиолошко или анатомско оштетување и ограничувања од
опкружувањето; - рехабилитација претставува процес на намалување на крајните последици од
некоие заболување или повреда, кои би ја загрозиле или се заканува трајно да ја загрозат социјалната
способност, егзестенцијата и самостојноста на онеспособеното лице. 48. Кои мерки на рехабилитација
се применуваат кај остеопороза? - активни вежби и вежби со отпор на јакнење на паравертебралната
мускулатура; изометрички вежби за јакнење на абдоминалната мускулатура; активни вежби за
одржување на обемот на движење во зглобовите на горните и на долните екстремитети и `рбетниот
столб; вежби за јакнење на мускулите на горните и долните екстремитети, а треба да се дозираат во
однос на функционалната способност на организмот (активни вежби и вежби со отпор); респираторни
вежби; вежби за рамнотежа и аеробни вежби; хидрокинезитерапија; пливање; возење велосипед;
постурален тренинг – пациентите се едуцираат во врска со биомеханиката на телото и заштитните
положби и движења на телото во секојдневните активности, ограничено кревање на товар, тренинг во
активностите на дневниот живот, добра употреба на помошни помагала за превенција на
понатамошни падови; од физикална терапија се препорачува: за стимулација на остеогенезата –
фототерапија со УВ зраци и според некои автори електромагнетно поле; електротерапија за
намалување на болките (дијадинамски струи, ТЕНС, интерферентни струи). Може да се препишат и
ортози за `рбет кои се применуваат само повремено, а се препорачува и таласотерапија и
хелиотерапија. Вежбите се како надополнување на медикаментозната терапија. 49. Што е галванска
струја? - е еднонасочна константна струја која не ги менува насокота, јачината и напонот. Дејството на
галванската струја врз човековиот организам е одредено од продирањето во ткивата. Струјата минува
низ изводните канали на потните и помалку низ изводните канали на лојните жлезди и
меѓуклеточните простори. Добро ја спроведуваат крвта, лимфата, цереброспиналната течност,
паренхимните органи и мускули, додека слаби спроводници се масното ткиво, тетивите, нервите и
коските. Струја не спроведуваат рожниот слој од сувата кожа, нокти и влакна. Во физиолошко дејство
на галванската струја спаѓаат: ексцитомоторно дејство, ефект на протрахирана хиперемија со
позитивно трофичко дејство, аналгетско дејство и ресорптивно дејство. 50. ТЕНС има: а) аналгетско
дејство 51. Што е триење и што се постигнува со него? - триењето се врши со јагодицата на еден или
неколку прсти или дланка. При триење со палецот останатите прсти служат како наслон, притоа
прстите не се лизгаат по кожата туку ја подигаат од поткожното ткиво, притисокот е појак, а
движењата се побавни. Масажата може да се одвива надолжно или напречно во однос на сегментот
кој се масира, спирално на поголеми површини и кружно во предел на зглобовите. Насоката нема
значење, така што може да се изведува и во насока спротивна на циркулацијата на лимфата и
венскиот проток. Со триење се постигнува омекнување на лузните, атхезиите и фиброзните
задебелувања и во помага во ресорпција на различни дефицити во поткожното ткиво, мускулите,
тетивите, слузните кеси, зглобната чаура и лигаментите. Предизвикува хиперемија на ткивата, ја
зголемува еластичноста и контрактилната способност на мускулите, има и аналгетско дејство. 52.
Цели на рехабилитација кај цервикален синдром се: - да се намали болката, да се намали
зголемениот тонус на паравертебралната мускулатура, да се зголеми силата на таа мускулатура, да се
воспостави полна подвижност на вратниот дел на `рбетот и едукација на болниот. 53. Пелоиди се: -
пелоидите (кал) се природни лековити фактори на тлото, кои настануваат под влијание на
геохидролошки, биолошки, хемиски и климатски и други процеси. 54. Бисерни бањи се: - бањи во кои
се додава воздух и имаат изразено седативно и релаксантно дејство.(спаѓа во хидрокинетички
процедури). 55. Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт: - опфаќа примена на кинезитерапија
(методи на невромускулна фацилитација – Кабат, Бруннтром, Боба, техники на вежби за опуштање на
спастичните мускули, вежби баланс, вежби за вертикализација – вежби стоење, одење, одење по
скали); мануелна масажа; работна терапија, криотерапија, ортопедски помагала (митела за горен
екстремитет, при вертикализација лонгети за плегичен долен екстремитет, а во фаза на обука за
одење и помагала за одење, различни видови на бастуни), електротерапија, термотерапија. Во текот
на рехабилитацијата по потреба се вклучува психолог, логопед, социјален работник и други стручни
здравствени лица, со цел да се постигне потполна медицинска и психосоцијална рехабилитација. 56.
Кои се контраиндикации за спинална тракција? - тешка дискус хернија кај која постои индикација за
операција (лумбоишиалгија со тешки моторни испади и синдром на cauda equina), активен
туберкулозен процес, ТБЦ спондилит, коскени тумори, фрактури и сублуксации на прешлени,
цервикална миелопатија, засегнатост на ниво С1 – С2 прешлените кај ревматоиден артрит, изразена
остеопороза, болест на Шоерман, Paget – ова болест, анкилозантен спондилитис, стеноза на
вертебралниот канал, тешка вродена кифоза, бременост, гноен остеомиелитис, воспалнение на
околните меки ткива, активна инфекција, остеомалација. 57. Што се статички вежби и кое е нивното
значење? - тоа се вежби кај кои што должината на мускулот, односно оддалеченоста на припоите на
мускулот останува постојана. Поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до придвижување
на сегментот не екстремитот. Овие вежби се многу значајни за воспоставување и одржување на
рефлексниот механизам на движењето, како и за зачувување на мусклулниот тонус, спречување на
мускулна атрофија и полесно воведување на понатамошна динамичка вежба на зглобовите на
екстремитетот. 58. Кои физички агнеси прават механички дразби? - ултразвук, масажа (мазнење,
триење, гмечење, тропкање, вибрации), кинезитерапија, вакум масажа, сонотерапија. 59. Што е
гмечење и како се изведува? - се применува при масажа на мускулите и може да се врши со една или
двете раце, при што мускулите се опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти и се гмечат. Ако
мускулите се непристапни и неможе да се опфатат, палците се ставаат од истата страна на мускулот, а
останатите прсти од спротивната страна и потоа палците се придвижуваат во спротивна насока. Може
да се одвива на два основни начини: 1) притискање на мускулната маса кон основата, 2) подигање на
мускулната маса од основата. Може да биде и во вид на ритмично усукување, валање, тресење и
истегање. 60. Кои се експоненцијални струи и кога се применуваат? - Експоненцијалните струи
(импулси) се одликуваат со постепен пораст на интензитетот кој ако се прикаже графички, има форма
на закривена линија, а кога се изразува математички, одговара на експоненцијална крива по што го
добиле тоа име. Се применуваат за денервирани мускули, при што се постигнува селективна
контракција на денервираните мускулни влакна, бидејќи тие се контрахираат со понизок интензитет
отколку влакната со интактна инервација. 61. Техника на примена на интерферентни струи: - локално,
на местото на заболеното ткиво; сегментално, во предел на соодветни сегментни зони (на C, Th, и L
`рбет); во предел на Хедови зони (кутановисцерални зони); ганлиоtropno, на ganglion stelatum и
trunkus simpatikus. 62. Во што се состои топлинското дејство на ултразвучната терапија? - може да
јазголеми температурата на ткивата во длабочина не повеќе од 5 см, настанува вазодилатација, се
јавува зголемена растегливост на фиброзното ткиво, кај зглобната капсула, лигаментите, тетивите и
ожилното ткиво, се намалува вкочанетоста во зглобот. 63. Што се тоа дијадинамски струи и кое е
нивното дејство? - тоа се еднонасочни нискофреквентни импулсни струи со полусинусоидален облик
кои се состојат од серија на различно модулирани импулси според фреквенција, интензитет и
амплитуда. Тие се со фреквенција од 50 – 100 Hz и траење на импулсто од 10 ms. Овие модулации се
комбинираат со галванска струја (база) која е со низок интензитет и кратко траење, кое е обично во
периодите на менување на половите на електродите. Тие имаат аналгетско дејство,
симпатиколитично дејство кое предизвикува вазодилатација, предизвикува хиперемија, ја подобрува
трофиката на ткивата и ја подобрува ресорпцијата на отокот и на хематомот, спазмолитички ефект со
намалување на спазамата на мускулите и намалување на болката, миостимулативно дејство при што
се стимулираат инактивни нормално инервирани мускули. 64. На колкава регија од телото се
применува еритемско зрачење од 2 степен? а) на 20% од површината на телото (регионално зрачење)
65. Кои се целите на функционалната работна терапија? - јакнење на мускулната сила и издржливост
на локомоторниот апарат; зголемување на амплитудата на движењата во зглобовите; подобрување
на координацијата на движењата; подобрување на брзината на движењата; оспосубување за
активностите на дневниот живот: облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на
сменетите услови на живот и работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството;
совладување на депресијата, недовербата во себе, чувство на помала вредност; подобрување на
функцијата на сензибилитетот и сетилата; постигнување на максималната независнот и извршување
на работни задачи корисни и за другите членови од семејството; развивање на комплексни функции
со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за примена на помошни средства
во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на нормален ментален став и
толеранција кон работата и односи со околината. 66. Кои се задачите на кинезитерапијата кај
анкилозантен спондилитис? - има задача да: го забави губитокот на подвижноста на `рбетниот столб,
го спречи настанувањето на контрактури на `рбетниот столб и колковите, да ја спречи деформацијата
на `рбетниот столб, да ја спречи атрофијата на мускулите, да го сочува торакалниот тип на дишење со
што поголем витален капацитет, да ја сочува што подолго подвижноста во колковите при постоење на
вкочанетост на лумбалниот `рбет. Со кинезитерапија се одржува задоволителна подвижност на
`рбетот, функцијата на градниот кош и на зглобовите. Се изведува во сала за кинезитерапија и во
базен (температура на вода од 34°С до 36°С). 67. Луксација на колк кај бебе: - нестабилност и лабавост
на коскено-феморалниот зглоб, се открива рано со дијагностички тестови (Ортолани и Палмер), а
клиничката слика зависи од степенот на дисплазија или луксација. Може да се јави ограничена
абдукција во колкот, висока положба на трохантерот, промени во положбата на главата на фемурот на
палпација, а при двострана луксација и зголемена лумбална лордоза со исфрлен стомак кон напред а
при стоење на нога се јавува спуштање на карлицата на болната страна (Тренделебургов знак). Се
јавува накривнување и паткаст од. Со лекување се започнува веднаш по раѓањето кога се настојува
колковите да бидат во абдукција и флексија и во таа положба треба да се повива и здраво дете. Кај
болните деца се применуваат ортопедски корективни апарати, ременчиња, гаќички за одржување на
колковите во флексија и абдукција, кинезитерапија на пелвифеморалната и мускулатурата на целата
нога. Може и хидро-кинезитерапија во топла вода (во базен или во када). 68. Morbus Perthes: - е
јувенилна остеохондроза која ја зафаќа епифизата на главата на фемурот и се карактеризира со
аваскуларна некроза и променета енхондрална осификација. Се јавува на возраст од 4 – 9 години и
обично на едниот колк. Започнува со болка во препона, која започнува постепено или нагло и
накривнување. Се карактеризира со анталгично одење, ограничени движења во колкот, хипотрофија
на мускулатурата на проксималниот дел од натколеницата, зголемен тонус на некои мускули (m.
adductor, m.iliopsoas). Цел на лекувањето е да се спречи деформација на главата на фемурот и
секундарна остеоартроза. Се препорачува мирување во постела 1 - 2 недели, а потоа растоварување
на зглобот со одење со помош на патерици, без оптоварување на болната нога. Кинезитерапија за да
се одржи или подобри обемот на движења во зглобот, да се спречи појава на атрофија на мускулите.
Се применуваат активни вежби во растоварена положба на болната нога, вежби за јакнење на
фототерапија со УВ, во подоцните стадиуми и парафинотерапија и ЕФ со КЈ. Понекогаш се применува
и оперативно лекување. 69. Рана рехабилитација, дефиниција и примена: - По лекувањето на болниот
во акутната фаза, било да се се работи за травма на мускулоскелетен систем или некое невролошко,
ортопедско, ревматолошко, интернистичко заболување, се јавува потреба од рана примена на
одредени рехабилитациони мерки и постапки. Во рана рехабилитација се применуваат мерки кои
спречуваат појава на декубитуси, контрактури, инактивитетна атрофија на мускули, тромбофлебит и
др. Може да се примени позиционирање, одредени вежби, респираторни вежби, масажа,
советување, обука за трансфер, вертикализација и др. 70. Точката на толеранција за пелоиди
изнесува: а) 50 – 53 °С 71. Што се пасивни вежби и каде се применуваат? - тоа се вежби кои се
одвиваат без активно учество на пациентот и се функционално помалку ефикасни во однос на
активните вежби. Се применуваат во оние состојби каде што не е можно да се применат активни
вежби, како што е млитавата (флакцидна) парализа, за да се спречат контрактури во зглобовите. Исто
така се применуваат и кај оние лица со кои не може да се воспостави соработка за активно вежбање,
а тоа се доенчиња и мали деца, лица во несвесна состојба, лица со нарушувања во психичката сфера,
дементни лица и сл. Може да ги изведува болниот сам, друго лице (физиотерапевт) или со помош на
апарат. 72. Кои се задачи на хидрокинезитерапија при повреда на периферен нерв? - зачувување на
физиолошкиот обем на движењата во зглобовите, односно превенција на контрактури; зголемување,
односно обновување на полниот обем на движења кај контрактури; задржување на моторната шема,
обучување на целни движења, избегнување на безцелни движења; стимулација на функцијата на
парализирани и паретични мускули; јакнење на снагата на ослабнатите мускули; јакнење на
соседните здрави мускули; постигнување на максимална мускулна снага и издржливост; редукација
на моторните функции; обнова на сензибилитетот; спречување на настанување на едем; спречување
на локална остеопороза на коските; спречување на заостанување на екстремитетите во раст. 73.
Криотерапија, начин на употреба, наброј и објасни: - криотерапијата може да се примени во вид на
масажа со мраз, пакување со мраз, имерзија, компресии и со лесно испарливи течности. Масажа со
мраз (криомасажа) се изведува со мраз добиен со замрзнување на вода во пластични чаши.
Терапевтот со заштитени ракавици го зема мразот и со бавни кружни движења лесно притиска во
одредена регија. Болниот во почетокот чувствува студенило, а потоа жарење и болка, така што
процедурата се прекинува. Апликацијата трае 3 – 10 минути зависно од регијата што се третира.
Пакувања со мраз – парченца мраз или многу студена вода со коцкички мраз може да се стават во
пластична ќеса и со крпа да се постават и фиксираат во одредена регија во телото. Се применува до 20
минути, а по извесно време процедурата може да се повтори. Потопување (имерзија) - се изведува со
потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена вода со температура од 13-
18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку секунди до половина минута, со
пауза од околу пола минута помеѓу потопувањата кои се изведуваат наизменично 5-8 пати. Во некои
случаи може да се примени и студена вода на температура од 10 - 12°С директно од чешма во траење
од 5 до 10 минути, при што соодветниот дел од екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се
повторува повеќе пати со паузи, за кое време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура обично
се препорачува кај пациенти со спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи бањи, со
температура од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај пациенти со мултипла
склероза, бидејќи доведува до намалување на спастичноста што ги олеснува вежбите. Оваа
процедура може да се примени и во домашни услови. Компреси – се прават со фротирска крпа која
претходно била потопена во солена вода, исцедена, превиткана, ставена во полиетиленска кеса и
оставена во фрижидер за длабоко замрзнување. Се аплицира на одредена регија во траење од 2 до 3
минути, а потоа се менуваат со друга во тек на 20 минути. Постојат и фабрички подготвени кеси,
исполнети со желатинозна маса на хидриран силикант, т.н. „хемиски облоги“, кои се замрзнуваат во
посебни замрзнувачи и се користат за криотерапија. Траењето на криооблогите е од 5 до 15 минути
зависно од регијата која што се третира, дебелината на масното ткиво, од субјективното чувство на
болниот и од наодот на кожата. Лесно испарливи течности – најчесто се користи флуори-метан и
настанува евапоравција на лесно испрливите течности (spray) со кои се прска одреден дел од кожата.
74. Што е точка на толеранција за топло и студено? - онаа температура која не го загрозува животот на
клетките од ткивата и не доведува до појава на болка. Температури над овие граници може да
доведат до трајни оштетувања на ткива или органи. Изнесува: за воздух 100 °С, за парафин 65 – 70 °С,
за пелоиди 50 – 53 °С, за вода 43 – 46 °С. 75. За што се употребуваат ортопедските помагала? а) служат
за воспоставување или подобрување на функцијата при оштетување на локомоторниот и нервниот
систем. 76. Кои се методи на тераписка масажа? - мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации.
77. Што е физикална дијагностика? - претставува примена на физички агенси во дијагностицирање на
заболување, дијагностицирање на функционален статус, следење на исходот од лекувањето со помош
на мерни вредности и различни тестови. Се применува електродијагностика, сонодијагностика и др.
78. Што е физикална терапија? - е посебна медицинска дисциплина која се базира на примена на
физички агенси со цел лекување и оспособување на заболени и повредени и е еден сегмент од
поширокиот поим – медицинска рехабилитација. 79. Ортози за колк: - се користат бастун, патерици,
потпазувни патерици, подлакатни патерици, одалка ??? 80. Кои се физиолошките дејства на
галванската струја? - ексцитомоторно дејство (галванската струја ја зголемува надразливоста и
спроводливоста во моторните нерви и мускули); ефект на протрахирана хиперемија со позитивно
трофичко дејство (активна хиперемија на местото на галванизација – на површините и на длабоките
крвни садови, како и рефлекторно на оддалечени места преку вазомоторните центри во `рбетниот
мозок); аналгетско дејство како резултат на намалување на тонусот на симпатикусот; ресорптивно
дејство поизразено на анодата. 81. Хидрокалатор е: - апарат сличен на метален казан со волумен од
150 литри. Во него има 20ина компреси со ткаенина отпорна на топлина и механички влијанија во кои
се наоѓа хидрофилен силикатен гел бентонит. Компресите се користат на околу 40 степени, при што се
обвиткуваат со крпа и се поставуваат околу делот од телото кој што треба да се третира.
Температурата на кожата достигнува максимум по 8 минути. Процедурата трањ 20 – 30 минути. 82.
Кои се контраиндикации за протеза на долен екстремитет? - сериозни интернистички болести,
невозможност за толеранција на зголеменото оптоварување на КВС, невролошки заболувања со
слаба контрола на моториката, неадекватен психо и интелектуален статус, невозможност за активно
учество во едукацијата и рехабилитациониот процес. 83. Кога се јавува еритем при апликација на
инфрацрвени зраци? - веднаш по 1 – 2 минути без латентен интервал, и трае околу 1 час. Тој е
нехомоген, мрежаст, нејасно ограничен од околната незрачена кожа. По повеќекратно зрачење може
да се појави пигментација, која исто така е мрежеста, нехомогена и нејасно ограничена. 84. Која е
целта на функционална работна терапија? - јакнење на мускулната сила и издржливост на
локомоторниот апарат; зголемување на амплитудата на движења во зглобовите; подобрување на
координацијата на движењата; подобрување на брзината на движењата; оспособување за
активностите на дневниот живот: облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на
сменетите услови на живот и работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството;
совладување на депресијата, недовербата во себе, чувствотот на помала вредност; подобрување на
функцијата на сензибилитетот на сетилата; постигнување на максимална независност и извршување
на работни задачи корисни и за другите членови на семејството; развивање на комплексни функции
со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за примена на помошни средства
во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на нормален ментален став и
толеранција кон работата и односи со околината. 85. Во кои состојби се употребува кинезитерапија? -
се применува секогаш кога се работи за оштетување на функцијата на некој орган, апарат или систем
во чија работа се ангажирани скелетните мускули, или, пак тие влијаат на неговата работа. Најважни
индикации се: трауматологија – по фрактура на коски на екстремитети или пршлени на `рбетен столб,
по повреда на меки ткива (руптура на тетива и лигаменти, дисторзија, дистензија, луксација,
контузија), по ампутација на екстремитетот, параплегија или квадриплегија како последица на траума
на `рбетниот столб, по термички повреди (изгореници, смрзнувања); ортопедија – конзервативно
лекување на состојби со контрактура на горни и долни екстремитети, конзервативно лекување на
деформитети на `рбетен столб (сколиоза, кифоза, лордоза), конзервативно лекување на деформитети
на стапало, граден кош и др., конзервативно лекување на некои вродени деформитети (torticolis, pes
equinovarus), по корективни операции на коските на екстремитетите (остеотомија), по артропластика
на зглоб (колк, колено, лакт), по тенотомија, транспозиција и елонгација на тетиви, по артродеза на
зглоб, при остеопороза; неврохиругија – по краниоцеребрална повреда, по оперативно лекување на
интракранијален тумор, тумор во `рбетниот канал или на `рбетниот мозок, по неврографија и
невролиза на периферен нерв, или по отстранување на компресија врз периферен нерв, по
оперативно лекување на цервикална или лумбална дискус хернија, декомпресивна ламинектомија кај
компресивни радикулопатии; неврологија – кај парализа на периферни нерви, парализа како
последица на оштетување на ЦМН, заболувања на ЦНС (мултипна склероза, амиотрофична латерална
склероза, М. Паркинсон), миозити, полимиозити, миопатии; ревматологија – воспалителни ревматски
заболувања (ревматоиден артритис, серонегативни артропатии, анкилозен спондилит),
дегенеративни ревматски заболувања на зглобовите (атрози – остеоартрит); дегенеративни
заболувања на `рбетот (цервикален и лумбален синдром), вонзглобен ревматизам (периартеритис,
ентезит); пулмологија – хронични неспецифични пулмонални заболувања; кардиологија – превенција
на коронарна инсуфициенција, состојба по прележан инфаркт на миокард; васкуларна хирургија –
превенција на потешку стадиуми на оклузивна артериска болест, по емболектомија, по артеријален
бајпас; пластична хирургија – по пластични операции на кожа, тетиви и други меки ткива, по
изгореници; општа хирургија – подигање на оопштата кондиција пред тешки хируршки интервенции,
по хируршки интервенции; торакална хирургија и кардиохирургија – подготовка за операција на
граден кош и белодробие, по хируршки зафати на граден кош и белодробие (лобектомија), по
оперативни интервенции на срце ( by-pass); гинекологија и акушерство – по гинеколошки операции,
психофизичка подготовка за безболно породување, по породување за јакнење на стомачните мускули
и мускулите на карличното дно; офталмологија – корекција на страбизам (ортоптика). 86. Што е
супституција? - замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата при што се користи
имплантација на вештачки колкови, се трансплантираат органи, широко се применуваат ортотски и
протетски средства, вештачки залистоци на срце, стимулатори на срцев ритам и др. 87. Кои се општи
контраиндикации за физикална терапија? - малигни тумори, системски заболувања на крвта,
кардиоваскуларно заболување со декомпензирано срце, респираторни заболувања со
декомпензација, заболувања на црн дроб и бубрези, малигна хипертензија, изразена артеросклероза
на крвните садови на мозокот, крвавења и склоност кон крвавења, кахексија, заразни болести,
фебрилна состојба, активна туберкулоза, психоза со психомоторен немир, од физиолошките состојби
за поголемиот дел од физикалните агенси контраиндикација се бременост и менструација. 88. Што е
компензација/компензаторна супституција? - претставува надомест на изгубената функција преку
зголемување на некоја друга функција која може да ја надомести изгубената. Тоа значи дека
ослабената или изгубената функција се надоместува со зголемување на функцијата на истиот орган
или декот од телото или пак со зголемување на функцијата на друг дел од телото или орган. Пример
при настанување повреда на мускул, со увежбување на истиот мускул се зголемува бројот и
дебелината на мускулните влакна па е можна компензација на изгубената функција на мускулот или
пак функцијата може да се компензира со зголемување на функцијата на друг мускул – синергист, или
друг орган ако е тој парен. 89. Начин на примена на термотерапија/парафинотерапија: -
Термотерапија претставува лекување на болните со примена на топлина која се пренесува по пат на:
кондукција, конвекција и радијација. Обично се подразбира примена на егзогена површинска топлина
која се добива од загреани тела кои служат како преносители на топлина и се нарекуваат
термотераписки средства. Парафинотерапијата претставува распространета, ефтина и едноставна
физикална процедура. Во тераписки цели се користи прочистен медицински парафин, кој е провидно
беличеста маса во цврста состојба, без вкус и мирис, масен под прсти. Се топи на температура од 45 -
52°С, а се применува загреан на температура од 52 - 60°С кога нема опасност од изгореници. Пред
лекување треба да се провери површината на која треба да се аплицира парафинот, на неа да нема
инфкеција, повреда, или пак нарушување на сензибилитетот за топлина. Ако има помали повреди
може да бидат препокриени со непропустен материјал, како што е пластичен фластер или
непропустна газа. Чувството кое пациентот го има при примена на загреан парафин на кожа во
почетокот е жештина, но не толкава да предизвикува болка, а по 3 – 5 минути пријатна топлина. Може
да се примени на неколку начини: апликација, имерзија, компреса, калап. 90. Што е ергономско
советување? - едукација на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени
положби на телото, режим на активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности. 91. Што е
конвекција? - претставува пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано движење,
односно струење (течност, гасови). Така се применува загреан воздух. 92. Кој се основни дневни
животни активности? - лична нега, јадење, пиење, хигиена на лице, миење заби, бричење, шминкање,
чешлање, употреба на тоалет. * преодни: комуникација (разговор, читање, пишување, употреба на
телефон), облекување, водење на домаќинство. * напреднати: употреба на јавен превоз, пазарење,
одење во пошта и банка, подготовка за продолжување на школувањето, продуктивно занимање или
професионална рехабилитација, општествен живот во заедницата, возење на автомобил. 93. Што е
окупациона работна терапија? - окупациона или забавна работна терапија има за цел психичко
ангажирање на пациентот, за да не мисли на својта болест или оштетување. Не е продуктивна работа,
но ги ангажира креативните способности на пациентот, бидејќи му дозволува да направи избор на
активности според личната желба и дарба. Можно е да се изработуваат играчки, моделирање,
везење, изработка на уметнички предмети, изработка на таписерии, плетење, играње на домино
коцки и други игри, боење марами, игри на компјутер. Има дејство претежно врз психата на
пациентот, го оттргнува вниманието на пациентот од болеста и ја рабива монотонијата на
долготрајното болничко лекување. Корисно го исполнува времето помеѓу медицинското и
физиотерапевтското лекување и со неа се влијае на личноста на инвалидот. Од рекреациони
активности предвид доаѓаат различни игри, претстави, танци, музика, радио, кино, спортови,
телевизија и друштвен живот. 94. Што се патерици и како се делат? - патерици (штаки) се помагала
кои овозможуваат стабилност при стоење и одење во случај на одземеност на долните екстремитети,
растоварување на долните екстремитети, а донекаде и `рбетниот столб. Се делат на потпазувни и
подлактни, дрвени и метални патерици. 95. Кинезитерапија кај кифоза: - се применува со цел:
истегање на мускулите на предниот торакален ѕид, активно истегање на `рбетот по надолжна оска,
вежби во вис; истегање на мускулите на задната ложа на натколениците; намалување на предниот
наклон на карлицата и корекција на засилената лумбална лордоза; јакнење на мускулите екстензори
на торакалниот `рбет; еластично раздвижување на `рбетот во целина; повремена пасивна корекција
на кифотичната кривина со помош на реклинационен ослон (преку медицинска топка, свиткано ќебе).
Од спортски активности се препорачуваат пливање и одбојка. Понекогаш се препорачува примена на
бандажи, ремени за рамен појас, ортози направени од еластични ленти за корекција на кифозата. 96.
Рехабилитација на лумбален синдорм: - по две недели од почетокот на болките е можна поширока
примена на физикални процедури. Се применува фототерапија, сонотерапија, електротерапија,
магнетотерапија, ласеротерапија, термотерапија, масажа, лумбална екстензија (истегнување на
слабинскиот дел на `рбетот), хидротерапија. Во субакутна фаза се применува хидротерапија,
кинезитерапија (медицинска гимнастика со примена на изометрични и изотоничнио вежби),
хидрокинезитерапија. Лекување на синдром на хронична болка опфаќа едукација на болниот,
физикални методи: кинезитерапија (вежби), хидротерапија, балнеотерапија, хелиотерапија,
таласотерапија и корсет. 97. Кои физикални процедури се применуваат кај анкилозен спондилит? -
термотерапија (парафин, пелоид), краткобранова терапија, фототерапија (инфрацрвени зраци),
електротерапија (ИФ, ДД, електрофореза на лекови при ентензопатии, ТЕНС) со аналгетско,
антивоспалително дејство, сонотерапија (на сакроилијакални зглобови, во С и L делови на `рбетот),
мануелна и подводна масажа со која се намалува тонусот на паравертебралната мускулатура,
подобрување на циркулацијата и подобрување на локалниот метаболизам на ткивото, пулсирачко
нискофреквентно електромагнетно поле, хелиоталасотерапија. Се применува и балнеотерапија со
сулфидни бањи и бањи збогатени со радон. 98. Пациентот е: а) субјект 99. Што се тоа ортози? -
ортозите (ортопедски апарати) се ортопедски помагала кои овозможуваат соодветно дрежење на
телото и функција кај голем број на функционални оштетувања, односно овозможуваат супституција
кај изгубена функција. Се делат на ортози за горен екстремитет (за рамо, лакт, рачен зглоб и прсти,
помагала за бандажирање), ортози за долен екстремитет (натколенични, потколенични апарати и
помагала за бандажирање, корективни апарати), ортози за `рбет (за врат – Шансова кравата; за
торакален, тораколумбален дел – различни корсети за корекција на деформитети во детска возраст,
кифоза и сколиоза; за лумбален дел – платнен лумбален корсет засилен со фишбајни). Се
применуваат за: ограничување на движења на некој зглоб или потполно вкочанување, на пример
мекоткивна повреда на зглоб, парализа и сл.; регулирање на движења во одредени рамнини, на
пример кај млитави зглобови или спречување на патолошки движења, на пример кај псевдоартроза;
растоварување на екстремитетот или дел од телото; надоместување на функцијата, на пример кај pes
equnovarus по цереброваскуларен инсулт со цел полесно одење. 100. Што е хидростатски притисок? -
претставува притисок на столбот на водатана см2 од површината на телото. 101. Хидрокинетички
процедури: - претставуваат примена на механичките ефекти на водата во тераписки цели и во нив
спаѓа подводна масажа, тушеви и хидрокинезитерапија. 102. Хидрохемиски процедури: - додавање на
одредени хемиски, биолошки активни материи во водата кои го зголемуваат биолошкото дејство врз
организмот. Најчесто се користат во форма на бањи кои во зависност од составот на водата можат да
бидат ароматични, гасовити, минерални и комбинирани. 103. Климатотерапија: - влијание на времето
и климата врз човековиот организам кое може да биде поволно кога се користи како профилакса и во
терапија, но може да биде и штетно. Според потеклото климатските фактори се делат на: атмосферски
или метереолошки (температура, влажност, движење на воздухот, атмосферски притисок, облачност,
врнежи), космички (Сончева радијација, космичка радијација), и замни (магнетизам на Земјата,
географска положба на местото, растителниот свет, водите). 104. Поделба на еритемни дози: - според
некои автори на: слаби еритемни дози (МЕД), средни еритемни дози (2 – 3 МЕД) и изразени еритемни
дози (над 3 МЕД); според други на: суперитемни (5 МЕД). 105. Дејство на мазнење: - покажува дејство
врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта и лимфата, потпомага ресорпција
на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува десквамираните клетки од епителот. 106. Задачи на
кинезитерапија кај цереброваскуларен инсулт: - да се намали мускулната надразливост, односно да
се намали спастицитетот на одделни мускулни групи; да се подобри состојбата на локомоторниот
апарат, да се врати нарушената способност за употребување на движењето, да се намали зголемената
надразливост на мускулите и да се изберат такви методи, при кои не се засилуваат патолошките
синкинезии, туку тие би помагале во движењето; да се спречат деформации и мускулни контрактури;
да воспостават движења кои се неопходни во секојдневниот живот (одење и максимално можна
функција на раката). 107. Дефиниција за ревматоиден артрит: - е хронично, воспалително системско
заболување кое ги зафаќа пред се, малите периферни зглобови, најчесто симетрично, има тенденција
кон хронилен тек, со голем ризик кон деструкција, деформитети и анкилози кон зглобовите. 108. Кога
се користат функционални ортопедски помагала? - функционални помагала, кои делумно или
потполно ја надоместуваат изгубената функција и се користат за одење, извршување на активностите
на дневниот живот (АДЖ) и самозгрижување. 109. Претпротетичка фаза кај пациент со ампутација на
натколеница: - е периодот од санација на оперативната рана до примена на протеза. Главната улога
му припаѓа на физијатарот. Целите се: намалување на едемот и обликување на чкунката (пожелен и
цилиндричен облик кај потколенична и конусен облик кај натколенична ампутација); превенција на
контрактури во колкот и/или коленото; јакнење на мускулатурата на чкунката; трупот, горните
екстремитети и на здравата нога; подобрување на издржливоста и координацијата на мускулната
дејност и развивање на компензаторни механизми, намалување на болката; совладување на
самостојно одење со помагало (патерици, одалка), со имедијантна протеза доколку постои;
постигнување на независност во активностите на секојдневниот живот – облекување, тоалета,
бањање, домашни работи, трансфер, грижа за протезата; подобрување на општата физичка состојба
(особено КВС и РС), психолошка поддршка на болниот и неговото семејство, во врска со
новонастанатите промени во телото, ослободување од депресијта; планирање за препишување
дефинитивна протеза, врз основа на индивидуален пристап. 110. До која длабочина продираат ИЦ
зраци? - нивната продорност зависи од брановата должина. Зраците со пократка бранова должина,
кои што се добиваат од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот, долгите инфрацрвени
зраци кои се добиваат од темните извори имаат помала продорност. 111. Колку време трае терапијата
со ИЦ зраци? - од 10 до 20 максимум 30 минути. 112. Дејство на ИЦ и УВ зраци врз рана: -
инфрацрвените зраци делуваат поволно на регенерацијата на ткивата при што ја подобруваат
гранулацијата, и заедно со ув зраците кои ја подобруваат епителизацијата се применуваат во
лекување на рани кои брзо зараснуваат. 113. Како делува галванската струја на моторните нерви и
мускулите? - ја зголемува надразливоста и спроводливоста во моторните нерви и мускули, се
аплицира пред електростимулација бидејќи така го забрзува процесот на реинервација. 114. Како
делува криотерапијата на мускулниот тонус? - доведува до намалување на мускулниот спастицитет.
115. За што се користат гимнастичките вежби? - со медицинска гимнастика се третираат проблеми
како што се: подвижност на зглобовите и `рбетот, мускулната сила и издржливост, изведување
едноставни движења, изведување сложени движења, автоматизација и координација на сложени
движења, дозирање на движењето, контрола на изведување на вежбите и контрола на состојбата на
пациентот, обука на пациентот да изведува вежби, обновување на делумно или потполно нарушените
функции, дозирање на оптоварувањето во текот на вежбите. 116. Кои се предности на мануелен
мускулен тест? - може да се направи во здравствени организации и во домашни услови, не бара
посебна апаратура, едноставен е за изведба, не го заморува пациентот, дава релативни субјективни
податоци, дава увид во ефектите на правилната кинезитерапија и физикална терапија, што
овозможува и благовремена корекција на терапијата. 117. Кои се основни параметри кои ги
карактеризираат минералните води? - вкупната минерализација, јонскиот состав, содржината на
гасови и на микроелементи, концентрацијата на радиоактивност, температурата и рН реакција. 118.
Како делува хидростатсиот притисок? - кога вронетиот дел од телото е во мирување, течноста ќе
постигне еднаков притисок на сите површни делови од телото на соодветната длабочина. Како што
расте притисокот, нивото на притисокот се одредува со разликата помеѓу површината и длабочината
на водата. Под негово влијание се зголемува интраабдоминалниот притисок, дијафрагмата се крева
нагоре, се зголемува отекувањето на венската крв од црниот дроб, се зголемува интраторакалниот
притисок, медијастинумот се стеснува, инспириумот станува отежнат, а експириумот олеснат. Кога
целото тело е во вода хидростатскиот притисок го зголемува отекувањето на венската крв и лимфата
од периферијата во десното срце и крвните садови на белите дробови. При стоење и одење во вода
може да им помогне да болните кои имаат отежната циркулација на венската крв и лимфата на нозете
и стапалата. Намален е дотокот на течност во ткивата, а диурезата се подобрува. Овие дејства на
хидростатскиот притисок на водата се поизразени во базен, езеро, море, а се помалку изразени кај
бањите во када. 119. Како изгледа хидротанк и за што служи? - хабардова када или хидротанк
претставува специјална када во форма на трилисна детелина или пеперутка, која е погодна за општа
хидротерапија, индивидуална хидро-кинезитерапија и подводна масажа. 120. Дејство на
криотерапија кај свежи повреди? - вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта кои ја
забавуваат циркулацијата, така што се намалува ескудацијата и крвавењето и се спречува појава на
оток и хематом. 121. Какво дејство има конвенционален ТЕНС? - аналгетско дејство и при негова
реакција не треба да настане моторен одговор. 122. Кои се факторите на таласотерапија? - приморска
клима, морска вода, Сончева радијација, аеросол, морски пелоиди, песок, алги. 123. Што е
хидрогалванска када? - е погодна за примена, бидејќи водата рамномерно ги опфаќа сите делови од
телото, спроведувањето на струјата е едноставно, на голема површина на телото. 124. Термичка
дразба предизвикуваат: (заокружи ги неточните одговори) а) инфрацрвени б) ултравиолетови в)
масажа г) нискофреквентни струи 125. Во напредна активност на дневен живот спаѓаат (заокружи): а)
јавен превоз б) пазарење в) одење во пошта и во банка 126. Општа реакција на организмот е: -
вазодилатација 127. Што е таласотерапија? - лекување со природни лековите фактори кои се
карактеристични за морето и за приморјето. 128. Колку треба да е голем потисокот и зошто е важен? -
секое тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на истиснатата
вода. При потполна имерзија тоа изнесува 3% од вистинската тежина, при имерзија до вратот 7%, до
градите 33%, а до стомакот 50%. Силата на потисокот изнесува спротивно на гравитацијата, така што
во случај на применана вежби во вода за подобрување на мускулната сила и функција, но при
контролирано оптоварување болнио може да оди во вода која ќе му биде до висина на вратот.
Благодарение не потисокот сите движења во вода се олеснати бидејќи се изведуваат во услови на
намалена гравитација. Тоа се користи за вежби кои треба да се изведат во растоварена положа, како и
за јакнење на паретична мускулатура. 1. Кое се целите и задачите на физикалната терапија? -
Намалување и отстранување на болка, подобрување на: лок. Цирукулација/ метаболизам/трофика/
кардијална/вентилат функц., рег и реп на ткива, намалување едем, отстранување на резидуи од хрон
и неспециф. Воспаленија, спреч. на создавање густо сврз ткиво,совладување контрактури,
стимулација на создавање калус, воспоставување на функц на одземени нерви, намалување на тонус
на симпатикус, моторна реедукација на одделни делови од локом систем по подолг инактивитет или
одземеност. 2. Што е конвексија? -претставува пренесување на топлина преку медиум кој е во
постојано движење/струење (течност, гасови), така се применува загреан воздух. 3. Кои се
продолжени дневни активности? - Кога се продолжуваат самостојните движења-> ако траеле
пократко од 30 мин сега траат подолго-> се продолжуваат физичките движења до полна самостојност,
од погруби кон пофини движења, вежба со покрупни предметни на почеток а потоа кон поситни, но
да се избегнува замор на пациентот. 4. Што се дијадинамиски струи и каде се употребуваат? -
Дијадинамските струи се еднонасочни и нискофрекфентни импулсни струи со полусиносоидален
облик. Тие се состојат од серија на разл. модулирани импулси според фрекфенција интензитет и
амплитуда. Се употребуваат при болки-анелгетско дејство, за вазодилатација-симпатиколитично
дејство, хиперемија и подобра ткивна трофика побрза ресорпција на оток или хематом,
спазмолитичко дејство намалување на спазмата и спречување на болката во мускулите,
миостимулативно дејство. 5. Што е 4 ќелиска галванска бања? - Тоа е тип на бања погодна за
хидрогалванотерапија, која се состои од четири кадички од изолатор (пластична маса, плекси стакло),
две за горните и две за долните екстремитети. Во секоја кадичка се наоѓа пар на графитни или
метални електроди со кои пациентот при примањето на процедурата не треба да дојде во допир. Во
кадичките се налева топла вода и пациентот ги става рацете во кадичките до долна третина на
надлактица и нозете до средина на потколеница. 6. Методи за рехабилитација на деца со церепрална
парализа? - Рано започнување со физикална терапија од која најзначајно место зазема
кинезитерапијата. Постојат различни методи на кинезитерапија кај овие деца: Аналитичка школа по
Фелпс, Глобални методи: (Бобaт, Кабат и методот по Војта), функционален метод, кинезитерапија на
спастичен синдром. Во предвид доаѓаат и физикалните процедури хидро-кинезитерапија и
балнеотерапија со температура на вода од 36-38 степени за избегнување на спазми, мануелна
масажа, парафински и пелоидни апликации за совладување на контрактури, криотерапија, работна
терапија. Кај децата со церебрална парализа можни се и ортопедски операции, како и користење на
ортопедски помагала, логопеден третман, потреба од психолог и социјален работник. 7. Методи за
рехабилитација на лица со остеопороза? - Активни вежби и вежби со отпор за јакнење на
паравертебралната мускулатура; изометрички вежби за јакнење на абдоминалната
мускулатура,активни вежби за одржување на обемот на движењата во зглобовите на горните и на
долните екстремитети и рбетниот столб, вежби за јакнење на мускули на горните и долните
екстремитети, а треба да се дозираат во однос на функционалната способност на организмот,
респираторни, вежби за рамнотежа и аеробни. Хидрокинезитерапија и пливање доаѓаат во предвид
кај пациенти кои не се во состојба да изведуваат антигравитациони вежби, постурален тренинг и од
физикална терапија: фототерапија со УВ зраци или ЕМ поле, електротерапија доколку има болки.
Ортози за рбет, повремено ако е потребно и таласо како и хелиотерапија. 8. Кога се препишуваат
ортопедски чевли? - Деформитети на стапало во детска возраст, абревијација на една нога,
протеза. 9. Вежби за рехабилитација на анкилозирачки спондилит? - Кинезитерапија и физикална
терапија. Се спроведуваат: респираторни вежби, вежби за јакнење на екстензорите на трупот и
екстремитетите, вежби за мобилизација на рбетот и истегање на скратените мускули. Научените
вежби пациентот треба дома да ги спроведува по 20-30 минути, а пожелно е да се спроведуваат
рекреативни и спортски активности. 10. Вежби за рехабилитација на повреди на периферен нерв? -
пасивни и автопасивни вежби за одржување на обемот на подвижноста на зглобовите, активно
потпомогнати вежби кај парези, пасивно интенциони вежби, примена на помошни средства за
олеснето изведување на движењата пр: во вода, суспензија или на мазна површина, примена на
активни вежби првин без отпор, па потоа со оптоварување со помош на тегови, еластична пружина
итн. 11. Кои се симетрични вежби при сколиоза и со која цел се прават? - Симетричните вежби се
применуваат при сколитотично држење без фиксирана кривина, со помош на кои се воспоставува
рефлекс на правилно држење, а со тоа урамнотежено оптоварување прешлените и биолошки стимул
за правилен развој и морфологија на прешлените. Овој третман треба да биде доволно долг и да трае
до престанување на растот. 12. Што се статични вежби и каде се употребуваат? - Тоа се вежби кај кои
должината на мускулот односно одалеченоста на припоите останува постојана а поради тоа не доаѓа
до придвижување на сегментот на екстремитетот. Овие вежби се применуваат кај имобикизирани
екстремитети: во гипс, завој, кога движењето на зголобовите е оневозможено и непожелно, а
истовремено се превенира атрофија на мускулатурата или евентуален тромбофлебит. 13.
Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт? - По цереброваскуларниот инсулт клиничка
манифестација која се јавува е хемиплегија или хемипареза која во зависност од локализацијата на
лезијата во ЦНС, може да биде придружена со други невролошки дефицити од типот на : агнозии,
апраксија, афазија, аграфија, атаксија, алексија, астероагнозија итн. Потребна е рехабилитација која
има за задача функционално оспособување на пациентот и се спроведува на различни начини кај
различните функционални нарушувања. Тераписките постапки се различни во акутната и хроничната
фаза. Акутна фаза- (првите 2,3 недели)-рана рехабилитација- паралелно со лекувањето на
неврохируршкото или невролошкото одделение. Насочени кон зачувување на функц. Способности на
локомоторниот апарат, превенција на контрактури и мус. атрофија, потребно е: позиционирање во
кревет со перници, пасивни движења во полн обем почнувајќи од дисталните па до проксималните
зглобови на екстремитетите, движења на трупот во седната и стоечка положба за развивање на
рамнотежа, мануелна масажа, вртење на пациентот. Спастична фаза- хроничната фаза трае 4-6
месеци а пподобрување на пациентот се очекува 12 мес по инсултот. Од кинезитерапија се
спроведуваат методите на невромускулна фацилитација (Кабат, Брунтром, Бобат), техники за
опуштање на спастичните мускули, вежби за баланс, вертикализација (седење –полека првин се
почнува со подигање на главата, па трупот, па се до работ на креветот, последователно исправување,
стоење, одење, одење по скали итн.) Други мерки освен кинезитерапија во рехабилитација на
пациентот со хемиплегија се мануелна масажа уште од почетокот, работна терапија во смисол на
моторна реедукација на екстремитетот со функционален дефицит-создавање на моторни енграми во
мозокот, префрлање на функциите на здравиот екстремитет, Криотерапија при болка или оток на
шаката и за намалување на спазмата на паретичната мускулатура, ортопедски помагала при
вертикализаицја (лонгети, понатаму бастуни),Електротерапија (ФЕС- функционална
електростимулација на нерв или мускул при што ќе доведе до движење на екстремитетот и
подобрување на одот, Електроанелегезија при болки со ТЕНС, дијадинамски струји, електрофореза,
сонотерапија. ЕМГ-Биофидбек се применува во последниве години за моторна реедукација. 14. На кој
начин делуваат лековите применети со електрофореза? - Тие имаат различно дејство во зависност од
тоа како се внесуваат во организмот (има разлика помеѓу внесување на лек кој е катјон или анјон).
Лекот може да биде внесен само од онаа електрода која е исто наелектризирана како и неговата
активна компонента, па откако ќе биде внесен во организмот дисоцирана на јони. Може да има
протрахирано дејство (во кожата создава депо кое постепено се елиминира од 2 до 5 дена,
поминувајќи потоа преку лимфата и крвта низ целиот организам), кај површински процеси делуваат
локално, избегнуваат општи несакани дејства или гастрична интолеранција и се заобиколува
крвотокот на ц. Дроб, имаат склеротично и анелгетско дејство (јод)- кај лузни и контрактури,
антивоспалително и аналгетско (аналгин, кетопрофен, диклофенак), аналгетско и трофичко
(новокаин), вазодилататори (редергин, алкорнин), миорелаксантно (CaCl2), за стимулација на калус,
кај остеопороза, алгодистрофија во ак фаза итн. 15. Топлинско тераписко дејство на ултразвук? - при
што ултразвукот ја зголемува температурата во ткивата на длабочина од 5 см, па настанува
вазодилатација, зголемена растегливост на зглобната капсула, фиброзното ткиво, лигаментите,
тетивите, и се намалува вкочанетоста на зглобот. 16. Каков е локалниот ефект на ултравиолетовите
зраци и на кој начин го вршат терапиското дејство? - еритем, пигментација, стимулација на
регенерација на клетките, забрзана гранулација и епителизација, бактерицидно дејство. Локалното
дејство се врши на растојание од 50 цм, со специјална УВ ламба и начинот е со одредување на
МЕД( минимални еритемни дози)- за локално се употребува еритемно зрачење од трет степен со 4%
зафатеност на површината од телото. Се применува кај кожни болести, васк хирудгија, отворени рани
и улкуси ревматски заболувања, итн. 17. Својства на парафин (заокружување) - голем топлотен
капацитет- способност за примање на големо количество топлотна енергија при топење, ниска
топлотна спроводливост, не се раствора во вода и не се меша со неа, при ладење постепено се стега и
го намалува волуменот. 18. Криотерапија на што делува (заокружување) - на симпатичкиот нервен
систем со вазоконстрикција-> забрзување на крвотокот-> намалување на екстравазацијата-
>намалување на метаболизмот во клетките, потребата за кислород и негова потрошувачка->
АНТИЕДЕМАТОЗНО-АНАЛГЕТСКИ-СПАЗМОЛИТИЧКИ. 19. Цели на функционалната работна терапија? -
Јакнење на мус. сила и издржливост на локомоторниот апарат, зголемување на амплитуда на
движење во зглобовите, подобрување на координација и брзина на движења. Оспособување на
активностите на дневниот живот: облекување, хранење, одржување хигиена, постигнување
максимална независност и извршување на работни задачи корисни за др членови на семејството,
ресоцијализација и враќање на работа, подобро снаоѓање во општеството, совладување на депресија,
недоверба и чувство на помала вредност во себе, приспособување на сменетите услови на живот и
работа, подобрување на функцијата на сензибилететот и сетилата. 20. Што е триење и како се
изведува? - вид на тераписка масажа која се изведува јагодицата на еден или неколку прсти од
дланката. На два начини: Со јагодицата од палецот при што останатите прсти служат како наслон или
со јагодиците на останатите прсти при што палецот служи како наслон. Движењата се бавни,
притисокот е појак при што кожата се подига од поткожното ткиво. Надолжно или попречно е во
однос на сегментот кој се масира, а спирално и кружно во пределот на зглобовоите. Насоката не е од
значење може да се изведува и спротивно од циркулацијата на лимфата и венскиот крвоток. 21.
Употреба на парафин (заокружувањЕ) - Парафинот има физиолошко и тераписко дејство, а се
применува на 4 начини: апликација, имерзија, компреса, калап. Заокружување: 1. Супституција (да се
заокружи неточното) -надоместување на изгубена функција преку зголемување на друга
-воспоставување на телесен и функционален интегритет 2. Кондукција -директно пренесување на
топлина од молекула на молекула 3. Индиферентна температура на парафин - 52-54 оС 4. Површинска
температура како дејствува врз крвни садови - вазодилатација 5. Ламби со помала снага, колкаво е
растојанието меѓу тело и ламба - 25-40cm 6. Што е окупациона терапија - има за цел психичко
ангажирање на пациентот, за да не мисли на својата болест или оштетување 1. Биолошки реакции на
организмот на физикална терапија?- локална вазомоторна реакција, интра и екстрацел промена на
конц. на јони, промени на поларитетот на мембраната и рег на транспорт на јони, мембр потенцијал и
формирање на акционен потенцијал на нерви и мускули, непосредно надразнување на рецептори и
нерви, промена на пх на средината, стимулирање на создавање на биолошки акт супст. Создавање
аферентни импулси до различни нивоа на цнс-рет. Супстанција и таламус, хипоталамо-хипофизна
оска, ендокрин систем имунолошки реакции и процеси на биосинтеза. 2. Скали за процена на
функционален статус?- Независност, Потреба од надзор, Потреба од помош или помагала, Зависност-
ОВА СЕ СТЕПЕНИ: А скали ако мислат на овие: Бартел индекс, ФИМ, КЕТС Индекс за независност во
активностите на секојдневниот живот, Евалуација на самозгрижување по Кени, Фугл-Мајер за
хемиплегии, Oswestry distability индекс за лумбална болка. 3. Криомасажа, што е, како се изведува?-
претставува масажа со мраз кој е претходно добиен со замрзнување на вода во пластични чаши.
Терапевтот со бавни кружни движења лесно притиска во одредена регија,а болниот на почетокот
чувствува ладење па потоа жарење и болка така што процедурата се прекинува, апликацијата може
да трае од 3-10 мин во зависност од регијата каде се применува. 4. Општи реакции на ултравиолетови
зраци? – подобрување на имуниот систем, создавање на вит Д3, зголемено таложење на Ца во
коските, забрзување на оксидоредуктивните процеси, зголемен број на еритроцити, процент на
хемоглобин, зголемен број на Ле, успокојувачки дејствуваат мали дози на вегетативниот систем, се
подобруваат ендокрините ф-ции, штитна жл, надбубрежна и полови, метаболизмот на пурини и
излачување на урична киселина, се нормализира гликемијата и холестерол, Ца и П во серум,
метаболизам на азот и ацидо-базна рамнотежа, -ПХ на крвта станува базна. 5. Физиолошко дејство на
галванска струја?- ексцитомоторно, протрахирана хиперемија со позитивно трофичко дејство,
анелгетско, ресорптивно. 6. Тераписко дејство на интерференти струи?- анелгетско,
симпатиколитичко, активна хиперемија, позитивно трофичко, зголемен метаболизам, ресорптивни
процеси, антиадематозно и антиинфламаторно, менување на пх на средина, стимулација на
создавање на калус, регенерација при повреда на периферни нерви, функц состојба на нервно мус
апарат, поволно кај стрес инконтиненција надразнувачко дејство, вазодилатација. 7. Мазнење, што е,
каде се применува?- вид на класична тераписка масажа со методично движење на рацете во вид на
ритмични и бавни движиња со лизгање и притискање кое може да биде рамно и опфатно. Се врши
секогаш од периферија кон центар и се применува за забрзување на крвотокот и лимфотокот, при што
потпомага за ресорпција на оток и дејствува анелгетски, како и ги отстранува десквамираните клетки
од епителот. 8. Што се активно потпомогнати вежби?- поголем дел од вежбата пациентот ја извршува
сам а пасивно го потпомага друго лице. 9. Кои се секојдневни активности?- Оние активности кои
пациентот ги изведувал и претоа секојдневно и рутински пре да го добие онеспособувањето и се дел
од обуката за независно живеење на пациентот. Имаат три нивоа: - Основно во кое спаѓаат лична
хигиена и јадење, преодно- во кое спаѓа комуникацијата, облекувањето и водење на домаќинството,
и напредно ниво во кое спаѓа употреба на јавен превоз, одење во пошта и банка, продолжување на
школувањето или професионалното занимање, општествен живот во заедница и возење автомобил.
10. Што се подлактни патерици и каде се применуваат?- имаат ослон на задната страна на подлактот
3-5 цм под олекранон со рачка за шаката и тежината на телото ја носат со нивните дланки. 11.
Терапија кај кокошкини гради?- кинезитерапија со вежби за дишење и зајакнување на мускулатурата
на градите и рамениот појас, хидро-кинезитерапија и пливање, земање на вит Д3, сончање,
рекреативни активности, доколку не се намали на овој начин деформитетот се препишива и ортоза со
градна пелота која притиска врз градната коска а е прицврстена за рамената. Доколку деформитетот е
премногу изразен може да се лекува и оперативно. 12. Физикална терапија кај субакутен
ревматоиден артритис?- кинезитерапија, електротерапија, мануелна масажа, термотерапија. За
намалување на болката, релаксирање на скратените мускули зголемување на еластицитетот се
применува егзогена топлина со ИЦ зраци. Се применува и магнето-терапија со импулсно магнетно
поле. Дијадинамски струи, електрофореза. 13. Подколенична ампутација?- Најчеста. За успешно
протетисување доволна е чкунка од 15 см. 14. Параметри на минерални води
423. ?- Балнеотерапијa- параметри: Вкупна минерализација, јонски состав, содржина на гасови и
микроелементи, концентрација на радиоактивност, температура и ПХ реакција. 15. Кинезитерапија кај
церебрална парализа?- задачи се потискување на патолошките движења кај детотот а подобрување
на координацијата на движењето, стабилизирање на исправено држење на телото од, и стоење,
обучување за самозгрижување, при што се применуваат различни методи: 1.Метода по Фелпс,
2.Глобални методи: Метод по Бобат, Метод на Кабат,Метод по Војта, 3. Функционални методи и
посебна кинезитерапија за лекување на спастичниот синдром.
424.
425.
426. ЕСЕЈСКИ ОД СИТЕ СЛИКИ – ТЕСТОВИ Ема Ристовска
427. Сите прашања со оваа Боја се паднаа во јануарска сесија 2019та!
428. 1. Kaj koи состојби се применува локално зрачење со УВ светлина?
- Кожни болести – псоријаза , акни, алопеција
- Гинеколошки заболувања – дисменореа
- Невролошки заболувања
- Ревматски заболувања
- Отворени рани и улкуси – УВ делува бактерицидно
а) Koe e oпштото дејство на УВ зрачењето?

- подобрување на имунолошкиот систем
- подобрување на ендокрините функции ( штитна, надбубрежна и полови жлезди )
- создавање на витамин Д3 кој дејствува на метаболизмот на калциум и фосфор
- зголемување на број на леукоцити
429. б) Карактеристики на еритем по примена УВ зраци ?
- Ув еритемот настанува под влијание на вазоактивни материи кои се создаваат во епидермот и потоа
дифундираат во дермот
- таму предизвикуваат дилатација на капиларите, но не дејствуваат на артериолите
- најголема вазоактивна улога има хистаминот , потоа – простагландини , кинини и др.
- Еритемот настанува по латентен интервал од 2-6 па и до 12 часа.

- тој е хомоген и јасно ограничен од околна незрачна кожа
- трае 2-3 или повеќе дена
- кожата е црвена , може да и лесно отечена или болна
- еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа и потоа слабее и
- за неколку дена се губи
- УВ- Б зраците имаат најсилно дејство.
2. Карактериски на еритем по примена на инфрацрвени зраци?

- При нивна апликација доаѓа до еритем веднаш
- по 1-2 минути без латентен интервал
- трае 1 час
- тој е нехомоген, мрежест
- нејасно ограничен од околината.
- по повеќекратно зрачење може да се јави пигментација која е исто така мрежеста, нехомогена и
нејасно ограничена.
430.
431.
432.
433.
а) Како се нанесува инфрацрвена светлина ?
- Пред зрачењето треба да се провери интегритетот на кожата
состојбата на циркулацијата
сензибилитетот
- пациентот е поставен во удобна положба
- предниот дел на светилката треба да се избрише со вата потопена во алкохол
- апликацјата се врши директно на кожата а не преку облека
- се нанесува со ламба - ако е со помала снага – растојание од 25 – 40 цм
- ако е со поголема снага – растојание од 40- 80цм
- поставена е на 90 степени во однос на регијата која се третира, кога густината на зрачење е најголма.
- ако се зрачи лицето – треба ламбата да е со помала сила ( 150 W ) oчи затворени и со темни стакла.
- интензитетот прво е помал, потоа се зголемува.
б) Индикации за инфрацрвено зрачење?

- цевикален и лумбален синдром
- артрози
- артит
- хроничен отит
- хроничен ринит
- херпес зостер
- мијалгии
- тендинит
в) Дејство на инфрацрвени зраци ?

- дејствуваат поволно на регенерација на ткивата
- особено кај рани
- подобруваат гранулација
- подобруваат епителизација
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------
3. Што е бастун и за што служи?
- Најчесто ортопедско помагало
- служи за стоење и одење
- може да биде алуминиумско, дрвено
а) Во која рака се носи бастунот?

- Онаа рака спротивна од повредената или заболена нога.
б) Што се потпазувни патерици и за кои состојби се применуваат?

- тие се помагала за одење кои имаат ослон во потпазувната јама, така што со нивна примена дел од
тежината на телото ја носат дланките и потпазувниот дел.
- се користат кај :
* фрактури на долни екстремитети
* мекоткивни повреди на колено
* ампутација на долен екстремитет
* хемипареза
в) Што е инвалидска количка , како се делат и за кои пациенти се применуваат?

Претставува ортопедско помагало кое служи за воспоставување и подобрување на функцијата при
оштета на локомоторен и нервен систем.
- се применуваат при :
* ампутација на долни екстремитети
* хемиплегија , параплегија
* мултипла склероза
* одземеност на долни екстремитети
може да бидат
- собни
- електрични
- теренски
- стоечки
г) За што се користат ортопедските помагала?

- се користат за воспоставување или подобрување на функцијата при оштета на локомоторниот систем
и нервниот систем.
- се користат за да се овозможи пациентот да стане посамостоен и самостоен во извршувањето на
секојдневните активности.
Тука спаѓаат:
- протези
- ортози
- инвалидски колички
- помагала за одење итн.
434.
д) Што се патерици , видови и кај кои лица се применуваат?
- тие се ортопедски помагала кои овозможуваат стабилност при одење и стоење.
- се применуваат кај лица со одземеност на долни екстремитети
Може да бидат :
* потпазувни
* подлактни
дрвени и метални.
435.
436.
437.
438.
439.
440.
441.
442.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------
443. 3. Која е целта на кинезитерапија?
- ресторација на функција
- корекција на функцијата
- компензација на функцијата
- супституција на функцијата
- подготовка за нова професија
444.
а) Што се активни вежби?
- Активните вежби се изведуваат самостојно од страна на здраво лице претходно создавајќи си
претстава за тоа движење и целта која треба да се постигне.
- активните движења се извведуваат до граница на појава на болка.
- болката е сигнал дека движењето е доволно и врз основа на тоа се врши дозирањето во
кинезитерапијата.
Во однос на видовт на мускулната контракција – активните вежби може да бидат

статички и динамички !
б) Што се статички вежби , кога и на кои мускули се применуваат?

- Тоа се вежби каде должината на мускулот, односно – оддалеченоста на припоите на мускулот
останува постојана.
- поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до придвижување на сегментот на
Се применуваат кај :
* имобилизирани екстремитети
* ектремитети во гипс, завој
* за превенција на тромбофлебит
- се изведуваат кај долгите мускули ( m.quadriceps )
445.
б) Што се динамички вежби ?
Вежби кои се изведуваат со придвижување на сегментите на кои се припоени активните мускули.
- Тие се изведуваат кога мускулите се во состојба да ги придвижуваат сегментите со или без отпор,
- кога е барем делумно сочувана подвижноста и кога нема локална болност.
- Тонусот кај овие вежби расте до извесен степен на почетокот,а потоа е изотонус.
446.
447. в) Што се потпомогнати вежби ?
- преоден тип помеѓу активните и пасивните вежби
- во случај кога мускулната снага не е толку голема за да се изведе активна вежба.
- изведувањето го помага друго лице или технички уред со помало или поголемо учество на болниот.
Активно потпомогнати – најголемо учество има пациентот сам, пасивно го потпомага друго лице
Пасивно потпомогнати – најголемо учество има терапевтот, пациентот надополнува колку може
448.
449.
450.
451. г) Индикации на кинезитерапија?
- по фрактури, ампутација, термичка повреда, параплегија, квадриплегија
- остеопороза, краниоцеребрални повреди, ревматоиден артрит, парализа на периферен нерв
452. д)Што претставуваат пасивни вежби и кај се применуваат?
- Пасивни вежби се вежби кои се одвиваат без учество на пациентот.
- тие се функционално помалку ефикасни во однос на активните вежби.
- се применуваат во состојби каде не е можно да се применат активните вежби пр:
* млитава парализа – за да се спречат контрактури во зглобовите.
* кај доенчиња и мали деца
453. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------
454. 4. Рехабилитација при вродена дисплазија или луксација на колк ?
- кинезитерапија на мускулатурата на цела нога
- хидро- кинезитерапија во топла вода
- се лекува по раѓање одма , се настојува колковите да се во положба на абдукција и флексија
- се применуваат ременчиња
- гаќички за одржување на колковите во флексија и абдукција.
455. а) Со каква цел се применуваат вежби кај кифоза во детска возраст?

Кинезитерапија со цел :
- истегање на мускули на преден торакален зид
- истегање на рбетот по надолжна оска
- истегнување на задна ложа на натколеница
- еластично развдвижување на ‘рбетот во целина.
-јакнење на екстензори на торакален рбет
б) Какви вежби се применуваат кај пациент со остеопороза?

- активни вежби и вежби со отпор за јакнење на паравертебрална мускулатура
- активни вежби за одржување на обем на движена во зглобови на горни и долни екстремитет и
рбетен столб
- изометрички вежби за јакнење на абдоминална мускулатура
- респираторни вежби
- вежби за рамнотежа
- аеробни вежби
456. - Кинезитерапија за - физикална терапија :

* стимулација на остеогенеза * фототерапија со УВ зраци
* да се одржи коскена маса * електротерапија за намалување
на болка
* да се подобри снага, координација на мускули - ортози за ‘рбет
* да се намали болка и инциденца на фрактури - таласотерапија
- вежби во вода – кај луѓе со мускулна слабост .

- возење велосипед
г) Третман на Сколиоза?
Кинезитерапија ( за оние со кривина до 20 степени )
- симетрични вежби при сколиоза без фиксирана кривина
- асиметрични вежби за мобилизација на рбет
Кинезитерапијата ги содржи следните вежби :

- вежби за активно и пасивно истегање
- вежби за активно јакнење на екстензорите на грб
- вежби за јакнење на стомачни мускули
- вежби за корекција на сагиталната кривина на рбетот
- вежби за обликување
При сколиози со кривина поголема од 20 степени

се употребуваат – ортози ( торакални корсети ) за деца и адолесценти.
457.
458. д) Третман за Стекнати рамни табани
- мануелна масажа – за еластичност на стапалото
- вежби во топла вода
- ортопедски влошки – по третата година од животот
- вежби за јакнење на кратки и долги флексори на прстите
- се препорачува детето да оди бодо, особено по песок.
459. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------
460.
461. 5. Кои рехабилитациони постапки се применуваат кај пациент со анкилозантен спондилитис
?
- кинезитерапија за :
* спречување на деформација на рбетен столб
* спречува атрофија на мускули
* спречува настанување на контрактури
* термотерапија
* сонотерапија
* електротерапија
* мануелна масажа
462.
463.
464.
465.
а) Третман на остеоартрит ?
- електротерапија - балнеотерапија
- сонотерапија - фототерапија - ласеротерапија
кинезитерапија :
* активни вежби
* изометрички
* изотонични
б) Третман за ревматоиден артрит ?
- кнезитерапија
- хидро- кинезитерапија
466. - мануелна масажа

- балнеотерапија
- ортози
- ТЕНС
- УВ зрачење
- парафин и пелоиди
467. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------
468. 6. Терапија после фрактура
Физикална терапија за стимулација на калус :
- сонотерапија
Кинезитерапија :
- се јакне мускулатура на незафатените екстремитети
- подобрување на периферна циркулација
- спречување на појава на декубитус
Хидро- кинезирерапија
- термотерапија ( инфрацрвени зраци )
- мануелна масажа проксимално и дистално од фрактурата
469.
470. а) Терапија при луксација ?
- хидрокинезитерапија
- ласеротерапија
471.
472. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------
473.
474. 7. Кои се целите на претпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена
ампутација?
- намалување на едем на чкунка
- намалување на болка
- обликување на чкунка ( цилиндричен облик )
- јакнење на мускулатурата на чкунката
- јакнење на мускулатура на горни екстремитети и здрава нога
- јакнење на мускулатурата на трупот.
а) Кои се целите на постпротетска фаза на рехабилитација?

- влегување и излегување од автомобил
- спортски активности со протеза
- постигнување на добра рамнотежа и стабилност
- јакнење на мускулатура на горни екстремитети
- одржување и подобрување на трофиката на мускулатурата на чкунката
Рехабилитацијата опфаќа?
- обука за влегување и излегување од автомобил
- обука за правилно симнување и поставување на протезата
- интензивна кинезиетрапија
- вежби за одење со две патерица, па потоа со една, па со бастун и на крај без помагало.
475.
б) Што опфаќа третман на чкунка по ампутација?
- Постоперативна нега и надзор на заздравување на рана
- третман на болка
- превенција на контрактура со одржување на правилна положба на чкунката и кинезитерапија
- едукација на болниот за хигиена и тоалета на чкунката
476.
477.
478.
479. 8. Кои се биолошки реакции на организам на примена на физикална терапија?
- Локална вазомоторна реакција
- интрацелуларна и екстрацелуларна промена на концентрација на јони
- стимулирање на создавање на биолошки активни супстанци ( хистамин, серотонин )
- процеси во биосинтеза
480.
481. а) Кои се цели на физикална рехабилитација?
- намалување или отстранување на болка
- намалување на едеми преку ресорпција
- подобување на локална циркулација
- подобрување на координација на движење
- подобување на кардијална функција
- подобрување на вентирлаторна функција
482.
483.
484. 9. Кои се основни параметри на балнеотерапија?
- вкупна минерализација
- јонски состав
- температура
- концентрација на радиоактивност
- рН реакција
485.
а) Што е климатотерапија и кои се климатски фактори?
- Климатотерапија го проучува влијанието на времето и климата врз човечкиот организам.
- Тоа влијание може да биде поволно – кога се користи за лекување и како профилакса, но може и да
е штетно.
- Климатски фактори : се делат на :
* Атмосферски – температура, влажнст, врнежи
* Космички – сончева / космичка радијација
* Земни – магнетизам на земја, радиоактивност, вода
486.
487.
10. Дејство на кратки бранови ?
- Ја зголемуваат циркулацијата на крвта и лимфата
- ги зголемуваат метаболните процеси
- стимулираат регенерација на ткива
- намалуваат оток
- намалуваат болка
- седативно дејство врз нервен систем
488.
489.
490.
491. 11. Која е целта на кинезитерапијата при повреда на периферен нерв?
- Обнова на сензибилитет
- спречување на локална остеопорза во коски
- спречување на заостанување на екстремитет во раст
- задржување на моторна шема
492. 12. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај деца со церебрална парализа?
- Кинезитерапија ( вежби за одење и рамнотежа , вежби за координација, пасивно раздвижување на
зглобови
- работна терапија ( работа со раце, прстите )
- физикална терапија ( хидрокинезитерапија, балнеотерапија , мануелна масажа )
493.
13. Што се применува во превенција на декубитуси кај пациент со повреда на рбетен мозок?
- пациентите треба да се вртат редовно на два часа
- пациентот да е сосема сув
- да се избегнува тесна облека
- избегнување на набори на постелнина
- избегнување на секундарни инфекции
- избегнување на лепење фластери
14. Што е електрофореза со лекови и кои лекови најчесто се применуваат?
- претставува внесување на лекови во организмот со помош на галванска струја.
- најчести лекови се : јод, аналгин, диклофенак, кортикостероиди
494.
495.
496.
497.
498.
499.
500.
501.
502.
503.
504.
- мускулот е во состојба да изведе полн обем на движења во зглобот кога е исклучена земјината тежа.
Мускулот само го совладува отпорот на триење на зглобот.

- Сочувани се 25% од мускулната сила.

- Со мускулна контракција мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на земјината тежа
- го придвижува сегментот без дополнително оптоварување

- Со мускулната контракција се изведува движење со совладување на земјината тежа и
- умерен дополнителен отпор со оптоварување – кој го прави терапевтот.
505.
506.
507.
18. Кои методи се користат во функционална работна терапија?
- правење јазли
- плетење
- ткаење
- грнчарство
- граднарство
- укоричување книги
508.
509. 19. Кои рехабилитациони постапки се користат кај пациент по цереброваскуларен инсулт?
- вклучување на психолог логопед
20. Кои се задачите на кинезитерапијата кај пациенти со цереброваскуларен инсулт?

- Спазмолитична
- Да се врати движењето
- Да се спречат деформации
- Да се воспостават движења неопхдни за секојдневен живот
1. Какво дејство имаат пелоидите

- Термичко, механичко и хемиско
-
2. Што е карактеристично за статичките вежби?
- Тоа се пасивни вежби кај кои должината на мускулот е постојана
- Тоа се вежби кај кои дел од вежбата пациентот ја изведува сам, а потоа му помага терапевтот
3. Што е радијација
- Ортопедско помагало за одење со 4 точки на ослов
- Ногарките можат да бидат без или со тркалца
4. Што е карактеристично за криомасажа
- Има аналгетско дејство, смазмолитично дејство, се аплицира 3-10 ми
5. .што е карактеристично за лекување на цервикален синдром?
-Целта е намалување на болката, намалување на симптомите на надразнетост или компресиа
на корените на спиналните нерви
6. Основни активности за дневен живот се
- Комуникација
- Лична нега, јадење пиење, хигеиена на лице, чешлање
7. Во медицинската рехабилитација пациентот е – субјект
8. Кои се физичките карактеристики на хидростатскиот притисок
- Потопеното тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот
на истиснатата вода и ги олеснува движењата
- Кога вронетиот дел од телото е во мирување течноста постигнува еднаков притисок врз сите
површни делови од телото на соодветна длабочина
- Се зголемува интраабдоминалниот притисок, се олеснува отекување на венска крв и лимфа од
долни екстремитети
9. КАј кои состојби се применуваат инфра црвени зраци
- Цервикален и лумбален синдром, артрози, артит, мијалгии, периартрит
10. Во кои установи се применува рана рехабилитација – во акутни оделенија на општа болница
или некоја клиника
11. Апликација на прафинотерапија трае – 20-40 мин
12. Што е карактеристично за примената на инфрацрвените зраци –
- делуваат само апсорбираните зраци од светлите извори, продираат низ кожата
- Се јавува еритем веднаш, има топлотно дејство се применуваат 10-12 апликации
13. Кои се карактеристики на дијадинамските струи
- Се применува ганглиотропно, долж нервно стебло на болни точки, трансрегионално,
сегментално
- Прави активна хиперемија, има аналгетско симпатиколитичко дејство, се внесувааат дбе
електроди
14. Што е карактеристично за триењето?
- Се изведува со јадониците на прстите или дланката, се подига кожата од поткожното
15. Што е ергономско советување кај лумбален синдром
- Пациентот се обучува да изведува и применува заштитни положби и движења во
секојдневниот живот и при работа
- Се обучува за основните принципи на добра биомеханика на телото
16. Кај кои состојби се применува општо зрачење со ултравиолетови зраци
- Состојби на пореметување на метаболизмот на калциум и фосфор, превенција на остеопороза,
рахитис, остеомалација, остеомиелит, кожни болести, лекување жолтица
17. Конвекција претставува
- Пренесување на топлината преку медиум кој е во постојано струење
- Пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење
18. Како се делат ортозите за рбет?
- Имобилизациски, корективни,, Според регија на цервикален, торакален, лумбален
19. Апликација на парафинотерапија трае
- 20-40 мин
20. Што е карактеристично за минералните води – можат да бидат хипотермни, изотермни и
хипертермни, растворени минерали, гамакриоелементи
21. Терапија кај кокошкини гради- дишење, кинезитерапија, вежби за зараснување на
мускулатурата на градите и рамената, вит Д3, пливање, хидрокинезотерапија и ортози
22. Кои се карактеристики на галванотерапијата
– има ексцитомоторно дејство, ја зголемува надразливоста и проводливоста на мот и
мускулите
-Прави активна хиперемија, има ресорптивно дејство, се внесува со 4 електроди
23. термична дразба настанува при примена на – инфрацрвени зраци – високофреквентни струи
1. Кои се влажни форми на термотерапијата - пелоидни пакувања, - парафини – локални и општи бањи
2. Карактеристично за парафинотерапија со имерзија е – апликацијата трае 20-40 мин – се применува на
шаки и стапала со повеќекратно потопување во растопен парафин
3. Што е карактеристично за хидротерапијата врз кардиоваскуларниот систем
- Студената вода во првата фаза предизвикува вазоконстрикција која трае 1 мин
- Студената вода во втората фаза доведува до активна хиперемија
- Физиклна- заокружвање
- 1.Супституција- да се заокружи неточното
- *надоместување на изгубена функција преку зголемување на друга
- 2.Кондукција
- *директно пренесување на топлина од молекула на молекула
- 3.Индиферентна температура на парафин
- *52 степени
- 4.Површинска температура како дејствува врз крвните садови?
- *вазодилатација
- 5.Ламби со помала сила, колкаво е растојанието меѓу телото и ламбата?
- *25-40см
- 6.Што е окупациона терапија?
- *има за цел психичко ангажирање на пациентот, за да не мисли на својата болест или оштетување.
- 7.Напредни активности се:
- *возење автомомбил, одење во банка итн.
- 8.Термичко дејство има:
- *УВ-зраци
- 9.Конвекција е:
- *пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано движење односно струење.Така се
применува загреан воздух.
- 10.Бастунот во која рака се носи?
- *Во онаа рака која е на спротивната страна од повредената или заболената нога.
- 11.Времетраење на апликација на парафин:
- *20-40 минути.
- 12. Индиферентна температура на вода?
- *34-35 степени
- 13.Најдобар начин на употрба на парафин на лице?
- *апликација
- 14.Начини на апликација на криотерапија?
- *масажа со мраз, пакувања со мраз,имерзија и компресија.
- 15.Фотохемиска терапија настанува при примена на:
- *хелотерапија и ултравиолетови зраци
- 16.Фотохемиска дразба настанува при примена на? Заокружи ги неточните одговори:
- *инфрацрвени зраци
- *ласеротерапија
- *хелиотерапија
- 17.Точка на толеранција на вода изнесува:
- 18. ТЕНС има:
- *аналгетско дејство
- 19. На колкава регија од телото се применува еритемско зрачење од втор степен?
- *на 20% од површината на телото(регионално зрачење).
- 20. Точка на толеранција за пелоиди изнесува?
- 21. За што се употребуваат ортопедските помагала?
- *служат за воспоставување или подобрување на фукнцијата при оштетување на локомоторниот и
нервниот систем.
- 22. Пациентот е:
- *субјект
- 23. Термичка дразба предизвикуваат? Заокружи ги неточните одговори:
- *масажа
- *нискофреквентни струи
- 24.Кои се физичките карактеристики на хидростатскиот притисок на хидротерапија?
- *кога вранетиот дел од телото е во мирување, течноста постигнува еднаков притисок врз сите
површни делови од телото на соодветна длабочина.
- *инспириумот станува отежнат,експириумот е олеснат.
-
- 25.Што е карактеристично за примената на минерални води?
- *можат да бидат хипотермни,изотермни и хипертермни, растворени минерали и гамикроелементи.
- 26.Кои се карактеристики на галванотерапијата?
- *има ексцитомоторно дејство, ја зголемува надразливоста и проводивоста на моториката ... и мускули
- *прави активна хиперемија, има ресорптивно дејство, се внесува со помош на две електроди
- 27.Што е карактеристично за трење?
- *се изведува со јагодиците на прстите или дланката, се подига кожата од поткожата надолжно или
попречно
- *ги омекнува лузните,адхезиите и фиброзните задебелувања, во ресропција на депозиција на
поткожно ткиво,лигаменти,тетиви.
- 28.Што е ергономско советување кај лумбален синдром?
- *пациентот се обучува да изведува и применува заштитни положби и движења на рбетот во
секојдневниот живот и при работа
- *пациентот се обучува за основните принципи на добра биомеханика на телото.
- 29.Што е карактеристично за криомасажа?
- *има аналгетско дејство,спмазотично дејство и се аплицира 3-10 минути.
- 30. Кој е пример за специфична реакција на организмот на некој физикален агенс?
- *создавање на Д3-витамин под дејство на ултравиолетови зраци.
- 31.Во кои установи се применува рана рехабилитација?
- *во акутни одделенија на општа болница и некоја клиника.
- 32.Кои се физичките карактеристики на силата на потисок во хидротерапијата?
- *потопеното тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на
истиснтата вода
- *силата дејствува спротивно на гравитацијата
- *движењата во водата се олеснети
- 33.Што е карактеристично за примена на инфрацревените зраци?
- *се јавува еритем веднаш, има топлотно дејство , се применуваат 10-20 апилкации
- 34.Термична драза настанува при примена на:
- *инфрацрвени зраци
- 35.Основни активности во дневен живот се:
- *лична хигиена,јадење,пиење,пазарење,одење во пошта и банка
- 36.Што опфаќа терапија на пациент со РА?
- *во субакутна фаза се применува магнетотерапија, дијадинамски струи , електрофореза со НСАИЛ.
- 37.Какво дејство имаат пелоидите?
- *термичко,хемиско и механичко
- 38.Што е карактеристично за статички вежби?
- *тоа се активни вежби кај кои оддалеченоста на припоите на мускулот останува постојана
- *тоа се вежби кај кои дел од вежбата пациентот ја изведува сам, а потоа му помага терапевтот
- 39.Што е радијација?
- *пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење
- 40.Што е одалка и за што служи? (2 се точни)
- *ортопедско помагало за одење со 4 точки на ослон
- *ногарките можат да бидат без или со трклаца
- 41.Што е карактеристично за лекување на цервикален синдром?
- *целта е намалување на болката, намалување на симптомите н надрезнетост или компресија на
корените на спиналните нерви
- 42.Кои се карактеристики на дијадинамски струи? (2 се точни)
- *се применува ганглиотропно,долж нервното стебло, на болни точки, трансрегионално,сегментално
- *прави активна хиперемија, има аналгетско и симатоколитично дејство се внесува со помош на две
електроди
- 43.Што е карактеристично за реакцијата на нервниот систем при примена на хидротерапија?
- *општите топли процедури делуваат седативно, а студените надразнувачки и тонзирачки
- 44.Што е карактеристично за ортозите?
- *служат за ограничување на движења во некој зглоб, за растоварување на екстремитет
- *служат за корекција на деформитети во детска возраст, особено на рбет.
- 45.Што е хидротанк?
- *специјална када во форма на пепрутка за хидрокимезитерапија и подводна масажа
-
- 46.Локални реакции на примена на УВ зраци?
- *појава на еритем,пигментација
- *забрзана гранулација и епителизација на епителот, бактерицидно дејство
- 47.Кои се суви форми на термотерапија?
- *термофор, електрично перниче
- *парафин
- 48.Карактеристично за примена на парафинотерапија со компреси е:
- *тоа се повеќеслојни гази потопени во растопен парафин на температура од 55-60 степени со кои се
обвиткува регијата
- *се применува на шаки и стапала со повеќекратно потопување во растопен парафин
- 49.Кои се влажни форми на термотерапија?
- *локални и општи бањи
- *пелоидни пакувања
- 50.Што е карактеристично за хидротерапија врз КВС?
- *студената вода во првата фаза предизвикува вазоконстрикција која трае 1минута
- *студената вода во втората фаза води до активна хиперемија
- Или можи да биди одговорено како:
- *топлата вода од 36-39 степени води до актвина хиперемија
- *жешката вода над 39 степени во првата фаза води до вазоконстрикција, а во втората фаза до активна
хиперемија.
1. Што е карактеристично за примената на инфрацрвените зраци – делуваат само апсорбираните
зраци од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот
- Има топлотно дејство, се јавува еритем по 2-6 часа, се аплицира под прав агол
2.
Тест 1
1. Суви форми на термотерапија:

термофор и електрично перниче
2. Оценка 3 на мануелен мускулен тест:

-со мускулна контракција мускулот е способен да го совлада дејството на земјената теза i да го
прiдвижува сегментот без дополнително оптоварување. Сочувани се 50 посто од мускулната сила.
3. Фотохемиска дразба:
ултравиолетови зраци
хелиотерапија
4. Еритем по примена на инфрацрвени зраци:

еритемот се јавува веднаш 1-2 минути по зрачење без латентен интервал и трае еден час. Тој е
нехомоген, мрежест нејасно ограничен од околината. По повеќекратно зрачење може да се јави
пигментација која е нејасно ограничена и мрежеста.
5. Карактеристично за парафинотерапија со компреси е:

-тоа се повеќе слојни гази потепени во растопен парафин на температура од 55 – 60 степени со кои се
обвиткува регијата
6. Што се потпазувни патерици за што служат кај кои состојби се применуваат ?

-тие се помагала за одење кои имаат ослон во потпазувната јама така што со нивна примена дел од
тежината на телото ја носат дланките и потпазувниот дел. Се применуваат кај: фрактури на долни
екстремитети, мекоткивни повреди на колено, ампутација на долен екстремитет и хемипареза.
7. Криомасажа:
има аналгетско дејство, спазмолитичко и се аплицира 3 – 10 минути
8. Цел на кинезитерапија кај повреда на периферен нерв ?

целта е да се постигне максимално моторно и сензитивно заздравување и да се помогне во
компензација на каков било резидуален дефицит.
-зачувување на физиолошки обем на движења во зглоб - превенција на контрактура

-обновување на полн обем на движења кај контрактури
-задржување на моторна шема
-обучување на целни движења и избегнување на безцелни
-стимулација на функција на паретични и парализирани мускули
-јакнење на снагата на ослабените мускули
-јакнење на соседните здрави мускули
-постигнување на максимална мускулна снага и издржливост
-реедукација на моторни функции
-обнова на сензибилитетот
-спречување на настанување на едем
- спречување на локална остеопороза
-спречување на заостанување на екстремитетите во раст.
9. Основни активности на дневен живот се:

-лична хигиена, јадење, пиење, хигиена на лице и чешлање
-комуникација
10. Вежби кај пациент со остеопороза?

-активни вежби и вежби со отпор за јакнење на паравертебралната мускулатура;
-активни вежби за одржување на обем на движење во зглобовите на горни и долни екстремитети и
рбетен столб;
-изометрички вежби за јакнење на абдоминална мускулатура;
-јакнење на мускулите на горни и долни екстремитети;
-респираторни вежби;
-вежби за рамнотежа;
-аеробни вежби;
-кинезитерапија за да се подобри снагата и координацијата на мускулите, да се намали болката и
инциденцата на фрактури, да се одржи коскената маса, стимулација на остеогенеза.
-фототерапија со УВ
-електротерапија за намалување на болки,
-ортози на рбет
-таласотерапија
-вежби во вода кај луге со мускулна слабост
-возење на велосипед.
11. Физички карактеристики на хидростатски притисок кај хидротерапија:

-се зголемува интраабдоминалниот притисок, се олеснува отекувањето на венската крв и лимфата од
долните екстремитети
-инспириумот станува отежнат, експириумот олеснет
-кога вронетиот дел од телото е во мирување, течноста ке постигне еднаков притисок на сите
површни делови од телото на соодвретна длабочина.
12. Карактеристично за примена на минерални води е:

-може да бидат хипо изо и хипертермни и имаат растворени минерали, гасови и микроелементи
13. Физикална терапија кај остеоартритис:

-акутен стадиум:
*мирување поставување на зглобовите во функционална положба со употреба на шини, сплинтови,
ортози и ортопетски помагала.
*електротерапија – галванотерапија, електрофореза, интерферентни и дијадинамски струи.
*ласеротерапија
*кинезитерапија – изометриски вежби, благи активни вежби.
-хроничен:
*електротерапија – галванотерапија, електрофореза со лекови, интерферентни струи, дијадинамски
струи и ТЕНС
*сонотерапија
*Термотерапија – парафин и пелоид
*краткобранова дијатермија
*фототерапија со инфрацрвени зраци
*пулсирачко нискофреквентно магнетно поле
*хидрокинезитерапија во базен или хидротанкза намалување на болка и спазам
*кинезитерапија (активни вежби и вежби со отпор за подобрување на обем на движења во зглобови,
изометрички,изотонички,изокинетички вежби за подобрување на мускулна сила, аеробни вежби)
*балнеотерапија со сулфидни, радонови, натриум хлоридни бањи
*хелиоталасотерапија.
14. Карактеристики на галванотерапија:

-има ексцитомоторно дејство, ја зголемува надразливоста и спроводливоста на моторните нерви и
мускули
-прави активна хиперемија, има ресорптивно дејство, се внесува со помош на две електроди
15. Што опфака третман на чкунката по ампутација?

-постоперативна нега и надзор на заздравување на рана и третман на болка
-превенција на контрактура со одржување на правилна положба на чкунката и кинезитерапија –
респираторни вежби, активни вежби за одржување на сила и подвижноста на здравата нога, активни
вежби за зголемување на силата на мускулатура на раце и на труп.
-третман на едем на чкунка
-третман на болка со аналгетици или електроаналгезија
-едукација на болниот за хигиена и тоалета на чунката
16. Што е карактеристично за триење

- се изведува со јагодиците на прстите или дланката, се подига кожата од поткожното ткиво надолжно
и попречно
-ги омекнува лузните атхезиите и фиброзни задебелувања, во ресорпција на депозити во поткожното
ткиво, лигаменти и тетиви
17. Кои методи се користат во функционална работна терапија ?

- е вид на терапија при која се спроведуваат работно рекреативни постапки со цел оспособување на
функцијата на локомоторниот апарат.Пр: плетење, ткаење, грнчарство, градинарство, укоричување на
книги, работа со глина керамика дрво метал пастелин,правење на јазли,нижење на перли, обработка
на дрво,изработка на таписерии, изработка на кошници од слама, градинарство, картонажа.
18. Што е ергономско советување кај лумбален синдром?

-пациентот се обучува да изведува и применува заштитни положби и движења за рбетот во
секојдневниот живот и работа
-пациентот се обучува за основните принципи на добра биомеханика на телото
19. Хидротерапија врз квс?

-топла вода од 36 до 39 степени доведува до активна хиперемија
-жешка вода над 39 степени во прва фаза доведува до вазоконстрикција а во втората фаза до активна
хиперемија
20. Кои рехабилитациски постапки се користат кај пациент со мозочен инсулт ?

-кинези, електро и термо терапија, работна терапија и ортопетски помагала. Во тек на
рехабилитацијата по потреба се вклучува логопед, психолог, социјален работник со цел да се постигне
целосна рехабилитација.
Тест 2
1. Кои се влажни форми на термотерапија ?

пелоидни пакувања,
парафин
локални и општи бањи
2. Што значи оценка број 2 на мануелен мускулен тест

-мускулот е во состојба да изведе полн обем на движења во зглобот, кога е исклучена земјената тежа.
Мускулот само го совладува отпорот на триење во зглобот. Сочувани се 25 посто од мускулната маса.
3. Термичка дразба прават:

инфрацрвени зраци
високофрекфентни струии
4. Каков е еритемот по примена на ув зраци?
-УВ еритемот настанува под влијание на васозктивни материи (хистамин, простагландини, кинини),
кои се создаваат во епидермот и потоа дифундираат во дермот каде што предивикуваат дилатација
на капиларите, но не дејствуваат на артериолите. Локално на местото на зрачење настанува еритем,
по латентен интервал од 2 до 6 па и 12 часа. Тој е хомоген и јасно ограничен од околната незрачена
кожа. Трае 2 -3 или повеќе дена. Морфолошки е алтеративно- пролиферативно воспаление на кожата.
Кожата е црвена, лесно отеќена и болна. Еритемната реакција достигнува максимум п о12 -24 часа а
потоа слабее и по неколку дена се губи. По намалување на еритемот на местото коешто е зрачено се
јавува пигментација која како и еритемот е хомогена и јасно ограничена од неозрачената кожа. Трае
неколку недели.
5. Карактеристично за примена на парафинотерапија со имерзија е:

апликацијата трае 20 – 40 минути
се применува на шаки и стопала со повекекратно потопување во растопен парафин
6. Што се инвалитски колички како се делат и кај кои пациенти се применуваат ?

-претставува ортопетско помагало кое служи за воспоставување и подобрување на функцијата при
оштетување на локомоторен и нервен систем.
се применува кај лица кои се неподвижни со ампутација на долни екстремитети, хемиплегија,
параплегија, квадриплегија, мултипла склероза, церебрална парализа, одземеност на долни
екстремитети. Може да бидат собни, електрични, теренски, стоечки, електромоторни за деца,
тоалетни.
7. Хидротерапија врз квс:

-студената вода во првата фаза предизвикува вазоконстрикција која трае една минута
-студената вода во втората фаза доведува до активна хиперемија
8. Какви вежби се применуваат кај деца со рамни табани?

-се препорачува детето да оди босо, особено по песок, камчиња и носење на чевли со мек џон -----
превенција.
-стоење и одење на прсти, факање на предмети со прсти на нозете-------за превенција на валгозитет
поради слабеење на мускулите супинатори и флексори на стапала.
-вежби за јакнење на мускули (флексори, супинатори и пронатори) ------ за снага и рамнотежа.
-мануелна масажа ---- за еластичност и намалување на ригидитет
-ортопетски влошки
-топла вода, локални и општи бањи
-наизменични бањи во петекз за прошетка, дијадинамски струи, ТЕНС на болни точки и
галванотерапија.
9. Напредни активности на дневен живот се:

-користење на јавен превоз, пазарење, одење во пошта и банка
-водење на домакинство
10. Кои рехабилитациски постапки се користат кај анкилозирачки спондилит?

-кинезитерапија за:
спречување на деформитети на рбет
спречување на атрофија на мускули
спречување на настанување на контрактури
се спроведуваат?
*респираторни вежби
*вежби за јакнење на екстензорите на трупот и екстремитети
*вежби за мобилизација на рбетот и истегнување на скратените мускули
-физикална:
*термотерапија (парафин и пелоид)
*краткобранова терапија
*фототерапија – инфрацрвени зраци
*електротерапија (ИФ, ДД, електрофореза на лекови при ентензопатии, ТЕНС)
*сонотерапија
*мануелна масажа
*хелио-таласо терапија
*пулсирачко нискофреквентно електромагнетно поле

-во акутни оделенија на општа болница или некоја клиника
12. Кои се физичките карактеристики на силата на притисок кај хидротерапијата?

-потопено тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на
истиснатата вода
-силата дејствува спортивно на гравитацијата
-во вода се олеснети движењата
13. Што се статички вежби кога и на кои мускули се применуваат ?

-тоа се вежби каде должината на мускулот односно одалеченоста на припоите на мускулот останува
постојана. Поради тоа кај овие контракции на мускули не доага до придвижување на сегментот на
се применува кај:
имобилизирани екстремитети
екстремитети во гипс, завој
за превенција на тромбофлебит.
се применува кај долгите мускули (m.quadriceps femoris)
14. Примена на инфрацрвени знаци:

-делуваат само абсорбираните зраци од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот.
-се јавува еритем веднаш има топлотно дејство се применуваат 10 до 20 апликации
15. Со каква цел се применуваат вежби со кифоза во детска возраст?

- кинезитерапија со цел:
*истегнување на мускули на преден торакален ѕид,
*активно истегнување на рбет по надолжна оска, вежби во вис,
*истегнување на мускули на задна ложа на натколеница.
*намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на засилената лумбална лордоза
*јакнење на мускулите екстензори на торакален рбет
*еластично раздвижување на рбетот во целина
*повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со помош на реклинационен склон
(медицинска топка свиткано кебе )одбојка, пливање
16. Карактеристики на дијадинамски струи:

-се применува ганглиотропно долж нервно стебло, болни точки, трансрегионално и сегментално
-прави активна хиперемија, има анагетско и симпатиколитично дејство се внесува со помош на две
електроди.
17. Превенција на декубитус кај пациент со повреда на рбетен мозок ?

-инспекција на кожата под дејство на притисок од страна на мед сестра: сакрална регија, трохантери,
колено, пети, лакти. По 3 часа притисок може да се јави црвенило на кожа, по 4-5 часа була а по 6-8
часа некроза.
-пациентите треба да се вртат на 2 часа,загрозените места да се масираат и да се става талк
- пациентот е да се сув
- да се избегнува тесна облека и набори на постелнина
-превенција на секундарни инфекции- уроинфекции
-избегнување на лепење на фластери
-правилна исхрана
-едукација на болниот за самопреглед
18. Што е карактеристично за мазнењето ?

-се изведува со ритмични движења во вид на лизгање и притискање и намалува болка
-се изведува во насока на венска и лимфна циркулација делува на намалување на оток
19. Што е елекрофореза со лекови и кои лекови најчесто се применуваат ?

Претставува внесување на лекови во организмот со помош на галванска струја.
јод, диклофенак, кортикостероиди, аналгин
20. Кое е дејството на кратките бранови ?

-зголемување на:
*циркулација на крв и лимфа
*метаболни процеси
*дифузни процеси и пропустливост на капилари
*ензимски активност особено во синовијалните клетки и фибробластите
-ресорпција на патолошки продукти

-стимулира регенеративни процеси
-седативно дејство врз ЦНС
-намалување на:
*едем на ткива (антифлогистичко дејство)
*зголемена болна спазма на напречно пругасти мускули
*болка под влијание на вазомоторни нерви и кочење на симпатикус
Тест 3
1. Дејство на пелоиди?
-термичко, хемиско и механичко
2. Што е карактеристично за статички вежби?

-тоа се активни вежби кај кои одалеченоста на припоите на мускулот останува постојана
-тоа се вежби кај кои дел од вежбата пациентот ја изведува сам, а потоа му помага
3. Супституција
замена надомест на изгубениот дел од телото или функција
4. Вертебрална екстензија:
-со неа се зголемуваат интервертебралните простори и интервертебралните от ...
-се истегаат меки ткива, мускули, тетиви, релаксација на паравертебрална мускулатура
5. Радијација
пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење
6. Одалка и за што служи:
-ортопетско помагало за одење со 4 точки на ослон
-ногарките може да бидат без или со тркалца
7. Криомасажа
аналгетско спазмолитичко дејство се аплицира 3 – 10 минути
8. Лекување на цервикален синдром :

се применува ТЕНС, дијадинамски струи, тераписки ултразвук и екстензија
9. Основни активности на дневен живот:

-комуникација (разговор, пишување и читање)
-лична нега, јадење, пиење хигиена на лице и чешлање
10. Методи на рехабилитација кај деца со церебрална парализа?

-кинезитерапија
*аналитичка школа по фелпс
*глобални методи (метод на бобат, на кабат, војта)
*функционален метод
*кинезитерапија на спастичен синдром - вежби за одење и рамнотежа, координација, пасивно
раздвижување на зглобови
-работна терапија
-физикална (хидрокинезитерапија, балнео и мануелна масажа)
ортопетски помагала
ортопетски лекувања
11. Физички карактеристики на хидростатски притисок во хидротерапија ?

--се зголемува интраабдоминалниот притисок, се олеснува отекувањето на венската крв и лимфата од
долните екстремитети
-кога вронетиот дел од телото е во мирување течноста постигнува еднаков притисок врз сите површни
делови од телото во соодветна длабочина
12. Што е карактеристично за примена на минерални води :

-може да бидат хипо изо и хипертермни и имаат растворени минерали, гасови и микроелементи
13. Терапија кај ревматоиден артритис:

- во субакутна фаза се применува магнетотерапија, дијадинамски струи и електрофореза со НСАИЛ
АКУТНА ФАЗА:
1. Физикалрна терапија со мирување во постела и позиционирање на зглобовите во положба
спротивна на онаа со тенденција за контрактура или во најдобрата функционална положба,
имобилизација со шанцова кравата и ортози.
2. Криотерапија локално заради аналгетско антифлогистичко дејство и за намалување на мускулен
спазам. Се применува криомасажа, пакувања со мраз, спреј или вода со мраз.
3. Кинезитерапија со вежби за дишење, обуки за релаксација изометрички вежби за снага и благи
активни вежби до граница на болка.
СУБАКУТНА ФАЗА:
-кинезитерапија, електротерапија, мануелна масажа, термотерапија, магнетотерапија со импулсно
магнетно поле, дијадинамски струи, електрофореза со нестероидни антиинфламаторни лекови,
аналгетици или кортикостероиди.
ХРОНИЧНА ФАЗА:
-ултразвук,
-термотерапија – парафин и пелоиди.
-фототерапија – инфрацрвени зраци, УВ, ласер со ниска снага на биолошки активни точки, рефлексни
зони или зглобни пукнатини.
-електротерапија – галванизација, стабилна електрофореза со НСАИЛ, кортико или анестетици, ТЕНС,
интерферентни струи.
-магнетотерапија,
-кинезитерапија – вежби за дишење, обука за релаксација, активни и активнопотпомогнати вежби на
зглобови, вежби за еластичност, изометрични, изотонични, изокинетични, за општа кондиција.
-балнеотерапија.
14. Карактеристики на галванотерапија ?

-има ексцитомоторно дејство, ја зголемува надразливоста и спроводливоста на моторните нерви и
мускули
-прави активна хиперемија, има ресорптивно дејство, се внесува со помош на две електроди
15. Постпротетска рехабилитација кај натколена рехабилитација опфаќа ?

-обука за правилно поставување и симнување на протеза
-интензивна кинезитерапија
-вежби на душек со справи и со протеза
-вежби одење со протеза во разбој со и без држење за рачките на разбојот
-вежби одење со помош на две патерици потоа со една со бастуун и на крај без помагало
-вежби за рамнотежа во стоечка и во клекната положба, потскокнување, пред огледало и естетско
одење
-седнување и станување од столица со протеза
-вежби одење преку препреки
-одење по скали
-паѓање и станување со протеза
-од во природна средина со протеза
-работна терапија со едукација
-обука за влегување и излегување од автомобил
- спортски активности
16. Што е карактеристично за триење

- се изведува со јагодиците на прстите или дланката, се подига кожата од поткожното ткиво надолжно
и попречно
-ги омекнува лузните атхезиите и фиброзни задебелувања, во ресорпција на депозити во поткожното
ткиво, лигаменти и тетиви
17. Кои методи се користат во функционална работна терапија ?

- е вид на терапија при која се спроведуваат работно рекреативни постапки со цел оспособување на
функцијата на локомоторниот апарат.Пр: плетење, ткаење, грнчарство, градинарство, укоричување на
книги, работа со глина керамика дрво метал пастелин,правење на јазли,нижење на перли, обработка
на дрво,изработка на таписерии, изработка на кошници од слама, градинарство, картонажа.
18. Што е ергономско советување кај лумбален синдром?

-пациентот се обучува да изведува и применува заштитни положби и движења за рбетот во
секојдневниот живот и работа
-пациентот се обучува за основните принципи на добра биомеханика на телото
19. Кои ортопетски помагала се користат кај пациент со хемипареза / хемиплегија како последица на
цереброваскуларна болест ?
Најчесто митела за горен екстремитет, при нивна вертикализација се користат привремено лонгети за
плегичен долен екстремитет, а во фаза на обука за одење и помагала за одење – различни видови
бастуни
20. Кои терапевски процедури се применуваат во рехабилитација на пациент со повреда на рбетен

мозок?
-кинезитерапија
-вклучување на стручни лица – неврохирург, трауматолог, ортопед, интернист, невролог и физијатар
-респираторен третман
-окупационо, функционална работна терапија
-психосоцијална рехабилитација
Тест 4
1. Термичка дразба прават:
инфрацрвени зраци
високофрекфентни струии
2. Реакција на нервен систем при хидротерапија?

-општите топлотни процедури делуваат седативно, а студените надразнувачки и тонизирачки
3. Напредни активности на дневен живот се:

-користење на јавен превоз, пазарење, одење во пошта и банка
-водење на домакинство
4. Примена на криомасажа?
-се прават бавни движења во регијата со мраз добиен од замрзната вода во чаша
-се применува за намалување на акутна болка, акутни спортски повреди и епикондилит
5. Конвекција е
-пренесување на топлина на мегу медиум кој е во постојано струење
6. Ортози:
-служат за ограничување на движење на некој зглоб, за растоварување на екстремитет
-корекција на деформитети кај деца особено на рбет
7. Хидротанк:
-специјална када во форма на пеперутка за хидрокинезитерапија и подводна масажа
8. Што се активни потпомогнати вежби и кога се применуваат ?

Потпомогнатите вежби претставуваат преоден тип мегу активните и пасивните вежби, во случај кога
мускулната снага не е толку доволна за да се изведе активна вежба. Изведувањето го помага друго
лице или технички уред со помало или поголемо учество на болниот. Активно потпомогнати се кога
болниот во поголем дел од вежбата ги изведува сам а пасивно го потпомага друго лице.
вежби во суспензија, вежби на мазна површина и во вода.
најчесто се користат кај парализи од периферен тип повремено кај посттрауматски состојби во
почетна фаза на лекување.
9. Локални реакции по примена на УВ зраци:

-еритем, пигментација
-забрзана гранулација и епителизација на епителот, бактерицидно дејство
10. Рехабилитациона постапка кај анкилозирачки спондилитис?

-кинезитерапија има задача да:
спречување на деформитети на рбет
спречување на атрофија на мускули
спречување на настанување на контрактури на рбет и колкови
забавување на губиток на подвижност на рбет
сочувување на торакален тип на дишење со што поголем витален капацитет
ја сочувува што подолго подвижноста во колковите при постоење на вкочанетост во лумбален рбет.
респираторни вежби
вежби за јакнење на екстензори на труп и екстремитети
вежби за мобилизација на рбет и истегнување на скратени мускули
-физикална:
термотерапија – парафин и пелоид
краткобранова терапија
фототерапија со инфрацрвени зраци
електротерапија
сонотерапија на сакроилијакални зглобови во Ц и Л дел од рбет
мануелна масажа
хелио-таласотерапија
пулсирачко нискофреквентно електромагнетно поле
балнеотерапија со сулфидни бање и бање со радон
-во акутни оделенија на општа болница или некоја клиника
12. Кои се физичките карактеристики на силата на притисок кај хидротерапијата?

-потопено тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на
истиснатата вода
-силата дејствува спортивно на гравитацијата
13. Со каква цел се користи кинезитерапија кај пациент со мозочен инсулт ?

-намалува мускулна надразливост, да се намали спастицитет на мукулни групи
-да се подобри состојба на локомоторен систем
-да се врати нарушената способност за употребување на движењето
-да се спречат деформации на мускулните контрактури
-да се воспостават движења кои се неопходни во секојдневниот живот (одење и максимална фунција
на рацете)
14. Примена на инфрацрвени знаци:

-делуваат само абсорбираните зраци од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот.
-се јавува еритем веднаш има топлотно дејство се применуваат 10 до 20 апликации
15. Со каква цел се применуваат вежби со кифоза во детска возраст?

- кинезитерапија со цел:
*истегнување на мускули на преден торакален ѕид,
*активно истегнување на рбет по надолжна оска, вежби во вис,
*истегнување на мускули на задна ложа на натколеница.
*намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на засилената лумбална лордоза
*јакнење на мускулите екстензори на торакален рбет
*еластично раздвижување на рбетот во целина
*повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со помош на реклинационен склон
(медицинска топка свиткано кебе )одбојка, пливање
16. Карактеристики на дијадинамски струи:

-се применува ганглиотропно долж нервно стебло, болни точки, трансрегионално и сегментално
-прави активна хиперемија, има анагетско и симпатиколитично дејство се внесува со помош на две
електроди.
17. Основни параметри на балнеотерапија

-вкупна минерализација
-јонски состав
-содржина на гасови
-содржина на микроелементи
-концентрација на радиоактивност
-температура
-pH реакција
18. Што е карактеристично за мазнењето ?

-се изведува со ритмични движења во вид на лизгање и притискање и намалува болка
-се изведува во насока на венска и лимфна циркулација делува на намалување на оток
19. Во која рака се носи бастум ?
онаа рака спротивна од заболената / повредената рака/нога.
20. Кои се целите на претпротетичка фаза на рехабилитација кај пациент сонатколена ампутација ?
-намалување на едемот на чкунката и обликување со конусен кај натколенична ампутација
-превенција на контрактура во коленото и или во колкот
-јакнење на мускулатурата на чкунката
-зголемување на обем на движењата во коленото или колкот
јакнење на мускулатура на горни екстремитети, здрава нога и труп
-подобрување на издржливоста и координацијата на мускулната дејност и развивање на
компензаторни механизми
-намалување на болка
-совладување на самостојно одење со помагало – патерици одалка со имедијантна протеза
-постигнување на независтот во кативности на дневен живот
-подобрување на општа физичка состојба
-психичка подршка
1.Фотохемиска дразба настанува при примена на:

а) инфрацрвени зраци
б) ласеротерапија
в) ултравиолетови зраци
г) хелиотерапија (Заокружи ги неточните одговори)
2. Што е физикална профилакса?

- претставува постапка на примена на физикални агенси со цел превенција на настанување на
болести, спречување на последици од заболувања и повреди, како и последици од инактивитет.
Се применувакај лумбален синдром, во тек на бременост, кај деца за спречување на
деформитети на `рбетен столб, деформитети на стапала и др.
а) повторно воспоставување на функција или интегритет на телото
б) надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга функција
в) замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата
4. Наведи еден физикален агенс кој има специфично тераписко дејство и кое?
- УВ зраци – во кожата предизвикуваат претворање на провитамин 7 – дехидрохолестерол во
холекалциферол – Витамин Д3 (Специфична реакција е кога еден физикален агенс предизвикува
специфична реакција на одредено ткиво, на пример ...)
5. Оценка 3 на мануелниот мускулен тест значи:

- со мускулна контракција мускулот е во состојба да го совлада дејствувањето на Земјината
тежа, и го придвижува сегментот без дополнително оптоварување. Сочувани се 50% од
мускулната сила.
6. Кондукција претставува:
а) директно пренесување на топлина од молекула на молекула кај цврсти тела
б) пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано струење (течност, гасови)
в) пренос на топлина по пат на електромагнетно зрачење (Заокружи ги неточните одговори)
7. Апликацијата на парафин трае:

а) 10 – 20 минути
б) 20 – 40 минути
в) > 60 минути
8. Кои се биолошките реакции на организмот на примена на физикална терапија?

- локална вазомоторна реакција; интра и екстрацелуларна промена на концентрацијата на
јоните; промена во поларитетот на мембраната и регулација на транспортот на јони;
промена во мембранскиот потенцијал и формирање на акциски потенцијал на нерви и мускули;
непосредно надразнување на рецепторите и нервите; промена на рН на средината;
стимулирање на создавање на биолошки активни супстанции (хистамин, серотонин,
ацетилхолин и др.); создавање на аферентни импулси до ралични нивоа на ЦНС, особено во
ретикуларната супстанција на ’рбетниот мозок – т.н. механизам на „порта“ во контрола на
болка; аферентни импулси кои одат до таламусот кој е центар на сите вегетативни функции и
на супкортикалните безусловни рефлекси. Се формираат еферентни одговори кон различни
органи и системи, вклучена е хипоталамо – хипофизната оска, ендокриниот систем, како и
имунолошките реакции; процеси на биосинтеза.
9. Индиферентна температура за водата е:

а) 32 – 33 ºС
б) 34 – 35 ºС
в) 43 – 46 ºС
10. Кои се основните параметри на минералните води кои се користат во лекување?

- вкупна минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и содржината на
11. Опишете апликација на криотерапија со имерзија (потопување).

- се изведува со потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена
вода со температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку
секунди до половина минута, со пауза од околу пола минута помеѓу потопувањата кои се
изведуваат наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се примени и студена вода на
температура од 10 - 12°С директно од чешма во траење од 5 до 10 минути, при што
соодветниот дел од екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се повторува повеќе
пати со паузи, за кое време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура обично се препорачува
кај пациенти со спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи бањи, со температура
од околу 20 – 22 °С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај пациенти со мултипла склероза,
бидејќи доведува до намалување на спастичноста што ги олеснува вежбите. Оваа процедура
може да се примени и во домашни услови.

- се спроведува во акутните одделенија на општа болница или не некоја клиника, додека болните
се лекуваат од лекари од други специјалности.
13. Криотерапија кај свежи повреди делува: со вазоконстрикција и зголемена вискозност на

крвта со што се забавува циркулацијата и на тој начин се намалува ексудацијата и крвавењето
и се спречува појава на оток и едем.
14. Што се контрастни бањи?
- контрастни бањи (наизменични локални бањи), се состојат од наизменична примена на топла
и студена вода. Обично се користат две кадички, во едната има топла, а во другата студена
вода. Топлата вода е на температура од 39 - 40°С, а студената вода е со температура од 15 -
23°С. Болниот го става екстремитетот или екстремитетите во топла вода (рака до лактот,
нога до колено) во траење од 0.5 до 2 минути, а потоа во студена вода од 15 до 3 секунди. Во
една сеанса температурата се менува 4 до 5 пати. Секогаш треба да се почне со топла, а да се
заврши со ладна вода и на тој начин се предизвикува дразнење на крвните садови
(вазоконстрикција и вазодилатација) и се подобрува циркулацијата на крвта. По завршениот
третман екстремитетите треба да се истријат и пациентот да се одмори 10 до 15 минути во
релаксирана положба. Се применуваат кај посттрауматски состојби, спортски повреди,
циркулаторни промени на долните екстремитети, отоци и др.
15. Кои се особеностите на еритемот кој настанува по зрачење со ултравиолетови зраци?

- еритемот се јавува по латентен период од 2 до 6 часа, па и до 12 часа. Тој е хомоген и јасно
алтеративно-пролиферативно воспаление на кожата. Кожата е црвена, а може да биде лесно
отечена и болна. Еритемната реакција достигнува максимум по 12-24 часа, а потоа слабее и по
неколку дена се губи. Поради пролиферација на базалните клетки на епидермот кожата станува
задебелена и добива темна боја, а дегенерираните клетки десквамираат.
16. За што се применува четириќелиска бања и како изгледа?

- четириќелиската бања се состои од четири кадички од изолатор (пластична маса, плекси
стакло), две за горните и две за долните екстремитети. Во секоја кадичка на бочните ѕидови се
наоѓа пар на графитни или метални електроди, со кои пациентот при примањето на
процедурата не треба да дојде во допир. Во кадичката се налева топла вода и пациентот ги
става рацете во кадичката во долна третина од надлактицата и нозете до средина на
потколениците. Се применува кај различни ревматолошки, ортопедски, невролошки заболувања,
посттрауматски состојби и др.
17. Како делува галванската струја врз крвните садови?

- активна хиперемија на местото на галванизација (на површните и длабоките крвни садови),
како и рефрактерно на оддалечени места преку вазомоторните центри во ’рбетниот мозок и
во мозокот. Поради хиперемијата доаѓа до: подобра ресорпција на распаднатите продукти,
подобро трофичко дејство, забрзан метаболизам, донесува активни супстанции и кислород,
подобра размена на киселите продукти на метаболизмот и нормализација на рН вредноста на
ткивата.
18. Кај кои состојби се применуваат ортопедски чевли?

- при изразени деформитети на стапало во детската возраст, абревијација на едната нога, кај
ампутација на прсти, во спој со потколеничен или натколеничен апарат (чевли со узенгија),
чевли со протеза.
19. Кое е механичкото дејство на ултразвукот?

- се состои во наизменичен ултразвучен притисок, згуснување и разредување на ткивата, и
забрзување на честичките кои вибрираат, а се манифестира во вид на микромасажа која се
одвива на клеточно и субклеточно ниво.
20. Кои техники на функционална работна терапија се користат?

- правење на јазли, плетење, ткаење, нижење на перли, обработка на дрво, грнчарство,
изработка на таписерии, изработка на кошници од слама, трска, градинарство, картонажа,
укоричување на книги, работа со глина, керамика, дрво, метал, работа со пластелин, боење и др.
21. Кое е физиолошкото дејство на инфрацрвените зраци?

- ја зголемуваат кинетичката енергија на атомите и молекулите предизвикувајќи топлина во
ткивата, на местот на зрачење како последица на дилатација на артериолите и капиларите
доаѓа до хиперемија, се забрзува локално метаболизмот, се отстрануваат распаднатите
продукти на метаболизмот, се зголемува трофиката на ткивата, се подобрува
регенеративната способност на ткивата, се зголемува пропустливоста на клеточните
мембрани, се намалува едемот, се намалува болката и спазамот на мускулите, се зголемува
активноста на потните жлезди, дејствуваат поволно на регенерација на ткивата особено кај
рани, покажуваат рефлексни реакции, доведуваат до вазодилатација во мускулите или
внатрешните органи преку кутановисцерални рефлекси.
22. Кое е терапиското дејство на триењето?

- ги омекнува лузните, атхезиите и фиброзните задебелувања и помага во ресорпција на
различни депозити во поткожното ткиво, мускулите, тетивите, слузните ќеси, зглобната
чаура и лигаментите. Предизвикува хиперемија на ткивата, ја зголемува еластичноста и
контрактилната способност на мускулите, а има и аналгетско дејство.
23. Што се вежби во суспензија и кога се применуваат?

-
24. Што опфаќа постпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена ампутација?
- обука за правилно поставување и симнување на протезата, а доколку тоа пациентот неможе
да го прави да се спроведе обука на некој член од фамилијата или на лице кое се грижи за
пациентот; интензивна кинезитерапија; вежби на душек, вежби со справи, вежби со протеза;
вежби одење со протеза во разбој со или без држење за рачките на разбојот; вежби одење со
помош на две патерици, потоа со една патерица, со помош на бастун, и на крај без помагало;
вежби за рамнотежа во стоечка и во клекната положба, потскокнување, вежби пред огледало,
вежби естетско одење; седнување и станување од столица со протеза; вежби одење преку
препреки, вежби одење по скали, паѓање и станување со протеза, од во природна средина со
протеза, работна терапија со едукација, обука за влегување и излегување од автомобил,
спортски активности (спортување без протеза во количка или со протеза).
25. Кои се целите на рехабилитацијата на пациент по цереброваскуларен инсулт?

- превенција на контрактури, деформитети, циркулаторни нарушувања, декубитални рани,
респираторни нарушувања и сл.; вежбање на моторните активности на долниот
екстремитет, со цел повторно оспособување на пациентот за одење; вежбање на горниот
екстремитет за постигнување на максимална функција; да се обучи пациентот за извршување
на активнотите од дневниот живот; кај пациентите кои имаат потреба говорот се вежба
повторно (околу 50%).
26. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај пациенти по луксација на зглоб?

- кинезитерапија, хидро – кинезитерапија, работна терапија, електротерапија (дијадинамски
струи, интерферентни струи, електрофореза), пулсирачко магнетно поле, ласеротерапија, а
подоцна и термотерапија доколку се појавиле контрактури.

- хидрокинезитерапија и балнеотерапија со температура на вода од 36 до 38ºС, со што се
избегнува појава на спазми; мануелна масажа поради поволното дејство врз локалниот
метаболизам и циркулацијата на крвта во мускулите, но да се внимава да не доведе до
зголемување на мускулниот спазам поради поголема дразба на кожата или неадекватен
притисок на меките ткива (се применува мазнење или лесно триење); парафински и пелоидни
апликации за совладување на контрактурите; понекогаш криотерапија за потиснување на
миотоничните рефлекси.
28. Што е индиферентна температура?

- температурата при која организмот во контакт со топлинскиот медиум најмалку прима,
односно најмалку оддава топлина се нарекува индиферентна температура.
29. Најдобар начин за употреба на парафин на лице:

а) апликација
30. На кое растојание ламбите имаат помала снага?

а) 25-40 см
31. Кои се контраиндикации за употреба на инфрацрвени зраци?

- крвавење и склоност кон крвавење, малигни тумори, туберкулоза, заразни болести, фебрилни
состојби, декомпензирано срце, бели дробови, хепар, оклузивни артериски болести,
инкапсулирани жаришта на инфекција, променет сензибилитет, висок крвен притисок.
32. Кои се индикации за општо дејство на УВ зрачење?

- нарушување на метаболизмот на калциум и фосфор - за превенција на остеопороза, рахит и
реконвалесценција, екстрапулмонални форми на ТБЦ, дерматолошки заболувања (хроничен
егзем, алергогени дерматози, невродерматит, питириаза, розацеа, псоријаза), во лекување на
жолтица кај новороденчиња; поради бактерицидното дејство се применуваат и за
стерилизација на воздухот во простории како што се: операциони сали, одделенија за
недоносени бебиња, интензивна нега, лаборатории.
33. Што е електрофореза со лекови?

- електрофореза (јонтофореза) е електротераписка постапка на внесување лекови во
организмот со посредство на галванска струја.
34. Кој е механизмот на дејство на вертебрална екстензија?

- вертебрална (спинална) екстензија се состои во истегање – тракција на одредени делови од
’рбетот, со примена на механичка сила при што механизмот на поволно дејство се состои од
повеќе ефекти: можност да се зголемат и.в. простори; се раздвојуваат зглобните површини и
се прави дистракција на задните и.в. зглобови; се прошируваат и.в. отвори низ кои минуваат
спиналните корени; се истегнува мекото ткиво, мускулите, тетивите, дискусите, и пред се
лигаментите, кои при дегенеративни промени имаат тенденција за скратување, со што се
намалува или отстранува компресијата и иритацијата на нервните елементи и крвните садови
и се зголемува мобилноста на ’рбетот; со ширење на и.в. простори се смета дека се создава
негативен притисок во тој простор; настанува напнување на задниот лонгитудинален
лигамент, кој предизвикува притисок врз испакнатиот дел на дискусот; ја олеснува
релаксацијата на паравертебралната муслулатура; мобилизација на зглобовите и
поголемамобилност на и.в. сегмент од ’рбетот, што се постигнува со деблокирање на
апофизните зглобови, елонгација на меките ткива, намалување на болката и мускулната
спазма; со ритмичка тракција се подобрува циркулацијата на структурите на ’рбетот и се
35. Што е мазнење, како дејствува и како се употребува?

прсти, а опфатното масирање со дланката и прсите заедно, при што мускулните групи се
опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти. Секогаш се врши од периферијата кон
центарот, односно во правец на циркулацијата и венскиот проток. Има дејство врз кожата и
поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта и лимфата, потпомага ресорпција на
оток, дејствува аналгетски, ги отстранува десквамираните клетки на епителот.
36. Што се активни вежби и како се делат?

- вежби кои што се изведуваат волно, самостојно од страна на здраво лице или пациент,
претходно создавајќи си претстава за тоа движење и целта која треба да се постигне. Во
зависност од видот на мускулната контракција се делат на статички и динамички, а според
дејството можат да бидат: вежби за сила, вежби за истегање и вежби за релаксација.
37. Што е бастун, како и за што се употребува?

- бастунот е најчесто помошно средство кое го користат болните при одење. Тој е едноставен
и многу корисен, направен од дрво или алуминиум или пак алуминиумски бастун со дрвена рачка.
Може да биде и на расклопување. Потребно е да се нагоди неговата висина, со скратување,
доколку е потребно. Пациентот кога стои исправен и ја држи рачката на бастунот, флексијата
на лактот треба да биде 15-20º. Тој се носи на онаа рака која е на спротивната страна од
повредената или заболената страна.
38. Кои вежби се спроведуваат кај деца со сколиоза?

- вежби за зголемена подвижност на ’рбетот, како и активно и пасивно истегање; вежби за
активно јакнење на мусклулите на екстензорите на грбот; вежби за корекција на сагиталната
рамнина на ’рбетот, на лумбалната лордоза и на кифоза; вежби за истегање на мускулите
флексори на задната ложа на натколеницата; вежби за истегање на мускулите аддуктори на
натколеницата; вежби рамнотежа во корекција; вежби за јакнење на стомачните мускули;
респираторна гимнастика; постурални вежби; вежби за обликување.
39. Кои методи на рехабилитација се употребуваат во акутна фаза на реуматоиден артрит?

- опфаќа: мирување во постела и позиционирање (во положба која е спротивна на онаа со
тенденција за контрактура или во најдобрата функционална положба); криотерапија
(криомасажа, пакувања со мраз, спреј или вода со мраз); кинезитерапија (вежби дишење, обука за
релаксација, изометрични вежби за снага, благи активни и активно потпомогнати вежби до
граница на болка); ЕРГОНОМСКО СОВЕТУВАЊЕ: едукација на болните за примена на ортози и
секојдневни помагала, растоварени положби на телото, режим на активност и одмор, начин на
исхрана, спортски активности.
40. Кои методи на рехабилитација се употребуваат кај пациент со фрактура?

- физикална терапија за стимулација на калус (фототерапија – УВ, ласер; електротерапија –
интерферентни струи, ЕФ со CaCl2; сонотерапија); кинезитерапија; хидротерапија (пред се
кинези – хидротерапија во базен или хидротанк); термотерапија (инфрацрвени зраци, парафин,
пелодотерапија); работна терапија; мануелна масажа проксимално и дистално од фактурата;
ортопедски помагала (подлактни и подпазувни патерици, во некои состојби одалка и поретко
бастун). Првите денови по фрактурата се спроведуваат и респираторни вежби. Се
применуваат изометрични, изотонични активни вежби, а потоа постепено се воведуваат и
вежби со отпор, вежби на направи, со вреќички песок, вежби на пули – апарат и др.
41. Кои се фази во третман на пациент со ампутација?

- предоперативна; оперативна; постоперативна (рана постоперативна, претпротетичка и
протетичка фаза).
42. Кои се респираторни вежби и кој е нивниот ефект врз терапијата?

- тоа се вежби за одржување на подвижнота на ребрата; вежби за одржување на силата на
главните и помошните респираторни мускули; вежби за одржување на ритамот на дишењето;
вежби за одржување на механиката на дишењето. Со нив се постигнува: подобрување на
белодробната вентилација, намалување на потрошувачката на енергија потребна за дишење,
олеснуваат или спречуваат напади на отежнато дишење и гушење, ги подобруваат екскурзиите
на граднио кош со зголемување на силата на дишната мускулатура, ја подобруваат
подвижноста на дијафрагмата, ја подобруваат еластичноста на белодробното ткиво и
проодноста на дишните патишта, се продлабочува дишењето, ја забрзуваат циркулацијата во
белодробното ткиво, го помагаат отстранувањето на секретот од бронхиите. Покрај овие
цели со дишењето се постигнува и: спречување на деформитети на градниот кош, како и
корекција на веќе формираните деформитети, намалување на плевралниот излив и негово
потискање, како и превенција на настанување на плеврални атхезии, намалување на болка,
подобрување на функцијата на КВС, тонизирачко дејство врз нервниот систем, поттикнување
на метаболизмот.
_____________________________________________________________________________________
43. Што е кондукција?

- претставува директно пренесување на топлина од молекула на молекула и се случува кај
цврстите тела. Делот од телото е во директен контакт со загреаното тело. Топлината
преминува од потоплото на постуденото тело, а брзината на спроведување зависи од
разликата во температурата и специфичната спроводливост. Кожата и поткожното ткиво се
лоши спроводници.
44. Точката на толеранција на водата изнесува:

а) 43 – 46 °С
45. Што е одалка?

- одалката има 4 точки на ослон, од кои двете предни ногалку може да бидат со или без
тркалца, а задните ногарки се стабилни. Постојат и одалки на кои сите 4 ногарки се со тркалца
(rollator). На горниот дел од двете страни има рачки за држење. Од со одалка без тркалца се
применува во сите случаи на тешко нарушување на рамнотежата и перцепцијата, кај пациенти
кои имаат потреба од растоварување на едната нога, како по фрактура, а особено е коритен
кај постари пациенти. Одалката може да биде со 3 или 4 тркалца (rollator) кои го олеснуваат
движењето кај оние пациенти кои имаат намалена координација на горните екстремитети.
Обично се склопени и се користат за движење надвор од дома и обично имаат кочница на
задните тркалца.
46. Кои постапки се употребуваат кај рана рехабилитација?

- во рана рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси,
позиционирање, одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука за трансфер,
вертикализација и др.
47. Што е рехабилитација?
- според СЗО: „употреба на сите средства со цел намалување на влијанието на онеспособувачки
состојби и состојби на хендикеп и овозможување на лицата со онеспособеност да постигнат
оптимална социјална интеграција“;
- рехаблитацијата се дефинира како развој на едно лице кон потполн физички, психички,
социјален, професионален, вонпрофесионален и едукациски потенцијал, во согласност со
неговото физиолошко или анатомско оштетување и ограничувања од опкружувањето;
- рехабилитација претставува процес на намалување на крајните последици од некоие
заболување или повреда, кои би ја загрозиле или се заканува трајно да ја загрозат социјалната
способност, егзестенцијата и самостојноста на онеспособеното лице.
48. Кои мерки на рехабилитација се применуваат кај остеопороза?

- активни вежби и вежби со отпор на јакнење на паравертебралната мускулатура;
вежби за јакнење на абдоминалната мускулатура; активни вежби за одржување на обемот на

движење во зглобовите на горните и на долните екстремитети и `рбетниот столб; вежби за
јакнење на мускулите на горните и долните екстремитети, а треба да се дозираат во однос на
функционалната способност на организмот (активни вежби и вежби со отпор); респираторни
вежби; вежби за рамнотежа и аеробни вежби; хидрокинезитерапија; пливање; возење велосипед;
постурален тренинг – пациентите се едуцираат во врска со биомеханиката на телото и
заштитните положби и движења на телото во секојдневните активности, ограничено кревање
на товар, тренинг во активностите на дневниот живот, добра употреба на помошни помагала
за превенција на понатамошни падови; од физикална терапија се препорачува: за стимулација на
остеогенезата – фототерапија со УВ зраци и според некои автори електромагнетно поле;
електротерапија за намалување на болките (дијадинамски струи, ТЕНС, интерферентни струи).
Може да се препишат и ортози за `рбет кои се применуваат само повремено, а се препорачува и
таласотерапија и хелиотерапија. Вежбите се како надополнување на медикаментозната
терапија.
49. Што е галванска струја?

- е еднонасочна константна струја која не ги менува насокота, јачината и напонот. Дејството
на галванската струја врз човековиот организам е одредено од продирањето во ткивата.
Струјата минува низ изводните канали на потните и помалку низ изводните канали на лојните
жлезди и меѓуклеточните простори. Добро ја спроведуваат крвта, лимфата,
цереброспиналната течност, паренхимните органи и мускули, додека слаби спроводници се
масното ткиво, тетивите, нервите и коските. Струја не спроведуваат рожниот слој од сувата
кожа, нокти и влакна. Во физиолошко дејство на галванската струја спаѓаат: ексцитомоторно
дејство, ефект на протрахирана хиперемија со позитивно трофичко дејство, аналгетско
дејство и ресорптивно дејство.
50. ТЕНС има:

а) аналгетско дејство
51. Што е триење и што се постигнува со него?

- триењето се врши со јагодицата на еден или неколку прсти или дланка. При триење со
палецот останатите прсти служат како наслон, притоа прстите не се лизгаат по кожата
туку ја подигаат од поткожното ткиво, притисокот е појак, а движењата се побавни.
Масажата може да се одвива надолжно или напречно во однос на сегментот кој се масира,
спирално на поголеми површини и кружно во предел на зглобовите. Насоката нема значење,
така што може да се изведува и во насока спротивна на циркулацијата на лимфата и венскиот
проток. Со триење се постигнува омекнување на лузните, атхезиите и фиброзните
задебелувања и во помага во ресорпција на различни дефицити во поткожното ткиво,
мускулите, тетивите, слузните кеси, зглобната чаура и лигаментите. Предизвикува хиперемија
на ткивата, ја зголемува еластичноста и контрактилната способност на мускулите, има и
аналгетско дејство.
52. Цели на рехабилитација кај цервикален синдром се:

- да се намали болката, да се намали зголемениот тонус на паравертебралната мускулатура,
да се зголеми силата на таа мускулатура, да се воспостави полна подвижност на вратниот дел
на `рбетот и едукација на болниот.
53. Пелоиди се:

- пелоидите (кал) се природни лековити фактори на тлото, кои настануваат под влијание на
геохидролошки, биолошки, хемиски и климатски и други процеси.
54. Бисерни бањи се:

- бањи во кои се додава воздух и имаат изразено седативно и релаксантно дејство.(спаѓа во
хидрокинетички процедури).
55. Рехабилитација на цереброваскуларен инсулт:

- опфаќа примена на кинезитерапија (методи на невромускулна фацилитација – Кабат,
Бруннтром, Боба, техники на вежби за опуштање на спастичните мускули, вежби баланс, вежби
за вертикализација – вежби стоење, одење, одење по скали); мануелна масажа; работна
терапија, криотерапија, ортопедски помагала (митела за горен екстремитет, при
вертикализација лонгети за плегичен долен екстремитет, а во фаза на обука за одење и
помагала за одење, различни видови на бастуни), електротерапија, термотерапија. Во текот
на рехабилитацијата по потреба се вклучува психолог, логопед, социјален работник и други
стручни здравствени лица, со цел да се постигне потполна медицинска и психосоцијална
56. Кои се контраиндикации за спинална тракција?

- тешка дискус хернија кај која постои индикација за операција (лумбоишиалгија со тешки
моторни испади и синдром на cauda equina), активен туберкулозен процес, ТБЦ спондилит,
коскени тумори, фрактури и сублуксации на прешлени, цервикална миелопатија, засегнатост на
ниво С1 – С2 прешлените кај ревматоиден артрит, изразена остеопороза, болест на Шоерман,
Paget – ова болест, анкилозантен спондилитис, стеноза на вертебралниот канал, тешка
вродена кифоза, бременост, гноен остеомиелитис, воспалнение на околните меки ткива,
активна инфекција, остеомалација.
57. Што се статички вежби и кое е нивното значење?

- тоа се вежби кај кои што должината на мускулот, односно оддалеченоста на припоите на
мускулот останува постојана. Поради тоа кај овие контракции на мускули не доаѓа до
придвижување на сегментот не екстремитот. Овие вежби се многу значајни за воспоставување
и одржување на рефлексниот механизам на движењето, како и за зачувување на мусклулниот
тонус, спречување на мускулна атрофија и полесно воведување на понатамошна динамичка
вежба на зглобовите на екстремитетот.
58. Кои физички агнеси прават механички дразби?

- ултразвук, масажа (мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации), кинезитерапија, вакум
масажа, сонотерапија.
59. Што е гмечење и како се изведува?

- се применува при масажа на мускулите и може да се врши со една или двете раце, при што
мускулите се опфаќаат помеѓу палецот и останатите прсти и се гмечат. Ако мускулите се
непристапни и неможе да се опфатат, палците се ставаат од истата страна на мускулот, а
останатите прсти од спротивната страна и потоа палците се придвижуваат во спротивна
насока. Може да се одвива на два основни начини: 1) притискање на мускулната маса кон
основата, 2) подигање на мускулната маса од основата. Може да биде и во вид на ритмично
усукување, валање, тресење и истегање.
60. Кои се експоненцијални струи и кога се применуваат?

- Експоненцијалните струи (импулси) се одликуваат со постепен пораст на интензитетот кој
ако се прикаже графички, има форма на закривена линија, а кога се изразува математички,
одговара на експоненцијална крива по што го добиле тоа име. Се применуваат за денервирани
мускули, при што се постигнува селективна контракција на денервираните мускулни влакна,
бидејќи тие се контрахираат со понизок интензитет отколку влакната со интактна
инервација.
61. Техника на примена на интерферентни струи:

- локално, на местото на заболеното ткиво; сегментално, во предел на соодветни сегментни
зони (на C, Th, и L `рбет); во предел на Хедови зони (кутановисцерални зони); ганлиоtropno, на
ganglion stelatum и trunkus simpatikus.
62. Во што се состои топлинското дејство на ултразвучната терапија?

- може да јазголеми температурата на ткивата во длабочина не повеќе од 5 см, настанува
вазодилатација, се јавува зголемена растегливост на фиброзното ткиво, кај зглобната капсула,
лигаментите, тетивите и ожилното ткиво, се намалува вкочанетоста во зглобот.
63. Што се тоа дијадинамски струи и кое е нивното дејство?

- тоа се еднонасочни нискофреквентни импулсни струи со полусинусоидален облик кои се
состојат од серија на различно модулирани импулси според фреквенција, интензитет и
амплитуда. Тие се со фреквенција од 50 – 100 Hz и траење на импулсто од 10 ms. Овие модулации
се комбинираат со галванска струја (база) која е со низок интензитет и кратко траење, кое е
обично во периодите на менување на половите на електродите. Тие имаат аналгетско дејство,
симпатиколитично дејство кое предизвикува вазодилатација, предизвикува хиперемија, ја
подобрува трофиката на ткивата и ја подобрува ресорпцијата на отокот и на хематомот,
спазмолитички ефект со намалување на спазамата на мускулите и намалување на болката,
миостимулативно дејство при што се стимулираат инактивни нормално инервирани мускули.
64. На колкава регија од телото се применува еритемско зрачење од 2 степен?

а) на 20% од површината на телото (регионално зрачење)
65. Кои се целите на функционалната работна терапија?

- јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на
амплитудата на движењата во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата;
подобрување на брзината на движењата; оспосубување за активностите на дневниот живот:
облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на сменетите услови на живот и
работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството; совладување на
депресијата, недовербата во себе, чувство на помала вредност; подобрување на функцијата на
сензибилитетот и сетилата; постигнување на максималната независнот и извршување на
работни задачи корисни и за другите членови од семејството; развивање на комплексни функции
со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за примена на помошни
средства во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на нормален ментален
став и толеранција кон работата и односи со околината.
66. Кои се задачите на кинезитерапијата кај анкилозантен спондилитис?

- има задача да: го забави губитокот на подвижноста на `рбетниот столб, го спречи
настанувањето на контрактури на `рбетниот столб и колковите, да ја спречи деформацијата
на `рбетниот столб, да ја спречи атрофијата на мускулите, да го сочува торакалниот тип на
дишење со што поголем витален капацитет, да ја сочува што подолго подвижноста во
колковите при постоење на вкочанетост на лумбалниот `рбет. Со кинезитерапија се одржува
задоволителна подвижност на `рбетот, функцијата на градниот кош и на зглобовите. Се
изведува во сала за кинезитерапија и во базен (температура на вода од 34°С до 36°С).
67. Луксација на колк кај бебе:

- нестабилност и лабавост на коскено-феморалниот зглоб, се открива рано со дијагностички
тестови (Ортолани и Палмер), а клиничката слика зависи од степенот на дисплазија или
луксација. Може да се јави ограничена абдукција во колкот, висока положба на трохантерот,
промени во положбата на главата на фемурот на палпација, а при двострана луксација и
зголемена лумбална лордоза со исфрлен стомак кон напред а при стоење на нога се јавува
спуштање на карлицата на болната страна (Тренделебургов знак). Се јавува накривнување и
паткаст од. Со лекување се започнува веднаш по раѓањето кога се настојува колковите да
бидат во абдукција и флексија и во таа положба треба да се повива и здраво дете. Кај болните
деца се применуваат ортопедски корективни апарати, ременчиња, гаќички за одржување на
колковите во флексија и абдукција, кинезитерапија на пелвифеморалната и мускулатурата на
целата нога. Може и хидро-кинезитерапија во топла вода (во базен или во када).
68. Morbus Perthes:

- е јувенилна остеохондроза која ја зафаќа епифизата на главата на фемурот и се
карактеризира со аваскуларна некроза и променета енхондрална осификација. Се јавува на
возраст од 4 – 9 години и обично на едниот колк. Започнува со болка во препона, која започнува
постепено или нагло и накривнување. Се карактеризира со анталгично одење, ограничени
движења во колкот, хипотрофија на мускулатурата на проксималниот дел од натколеницата,
зголемен тонус на некои мускули (m. adductor, m.iliopsoas). Цел на лекувањето е да се спречи
деформација на главата на фемурот и секундарна остеоартроза. Се препорачува мирување во
постела 1 - 2 недели, а потоа растоварување на зглобот со одење со помош на патерици, без
оптоварување на болната нога. Кинезитерапија за да се одржи или подобри обемот на движења
во зглобот, да се спречи појава на атрофија на мускулите. Се применуваат активни вежби во
растоварена положба на болната нога, вежби за јакнење на контралатералната нога.
Хидрокинезитерапија за зајакнување на абдукторите, екстензорите и внатрешните ротатори
на колкот. Електротерапија (ЕФ со Novocain, интерферентни струи), фототерапија со УВ, во
подоцните стадиуми и парафинотерапија и ЕФ со КЈ. Понекогаш се применува и оперативно
лекување.
69. Рана рехабилитација, дефиниција и примена:

- По лекувањето на болниот во акутната фаза, било да се се работи за травма на
мускулоскелетен систем или некое невролошко, ортопедско, ревматолошко, интернистичко
заболување, се јавува потреба од рана примена на одредени рехабилитациони мерки и постапки.
Во рана рехабилитација се применуваат мерки кои спречуваат појава на декубитуси,
позиционирање, одредени вежби, респираторни вежби, масажа, советување, обука за трансфер,
вертикализација и др.
70. Точката на толеранција за пелоиди изнесува:

а) 50 – 53 °С
71. Што се пасивни вежби и каде се применуваат?

- тоа се вежби кои се одвиваат без активно учество на пациентот и се функционално помалку
ефикасни во однос на активните вежби. Се применуваат во оние состојби каде што не е можно
да се применат активни вежби, како што е млитавата (флакцидна) парализа, за да се спречат
контрактури во зглобовите. Исто така се применуваат и кај оние лица со кои не може да се
воспостави соработка за активно вежбање, а тоа се доенчиња и мали деца, лица во несвесна
состојба, лица со нарушувања во психичката сфера, дементни лица и сл. Може да ги изведува
болниот сам, друго лице (физиотерапевт) или со помош на апарат.
72. Кои се задачи на хидрокинезитерапија при повреда на периферен нерв?

- зачувување на физиолошкиот обем на движењата во зглобовите, односно превенција на
контрактури; зголемување, односно обновување на полниот обем на движења кај контрактури;
задржување на моторната шема, обучување на целни движења, избегнување на безцелни
движења; стимулација на функцијата на парализирани и паретични мускули; јакнење на снагата
на ослабнатите мускули; јакнење на соседните здрави мускули; постигнување на максимална
мускулна снага и издржливост; редукација на моторните функции; обнова на сензибилитетот;
спречување на настанување на едем; спречување на локална остеопороза на коските;
спречување на заостанување на екстремитетите во раст.
73. Криотерапија, начин на употреба, наброј и објасни:

- криотерапијата може да се примени во вид на масажа со мраз, пакување со мраз, имерзија,
компресии и со лесно испарливи течности. Масажа со мраз (криомасажа) се изведува со мраз
добиен со замрзнување на вода во пластични чаши. Терапевтот со заштитени ракавици го зема
мразот и со бавни кружни движења лесно притиска во одредена регија. Болниот во почетокот
чувствува студенило, а потоа жарење и болка, така што процедурата се прекинува.
Апликацијата трае 3 – 10 минути зависно од регијата што се третира. Пакувања со мраз –
парченца мраз или многу студена вода со коцкички мраз може да се стават во пластична ќеса и
со крпа да се постават и фиксираат во одредена регија во телото. Се применува до 20 минути, а
по извесно време процедурата може да се повтори. Потопување (имерзија) - се изведува со
потопување на екстремитетот најчесто шака или стапало во многу студена вода со
температура од 13-18 ºС во која пливаат коцкички мраз. Потопувањето трае неколку секунди
до половина минута, со пауза од околу пола минута помеѓу потопувањата кои се изведуваат
наизменично 5-8 пати. Во некои случаи може да се примени и студена вода на температура од 10
- 12°С директно од чешма во траење од 5 до 10 минути, при што соодветниот дел од
екстремитетот се поставува под млаз од вода. Ова се повторува повеќе пати со паузи, за кое
време се изведуваат активни вежби. Оваа процедура обично се препорачува кај пациенти со
спастична мускулатура. Студена вода во вид на општи бањи, со температура од околу 20 – 22
°С во траење од 10 до 15 минути, се користи кај пациенти со мултипла склероза, бидејќи
доведува до намалување на спастичноста што ги олеснува вежбите. Оваа процедура може да се
примени и во домашни услови. Компреси – се прават со фротирска крпа која претходно била
потопена во солена вода, исцедена, превиткана, ставена во полиетиленска кеса и оставена во
фрижидер за длабоко замрзнување. Се аплицира на одредена регија во траење од 2 до 3 минути,
а потоа се менуваат со друга во тек на 20 минути. Постојат и фабрички подготвени кеси,
исполнети со желатинозна маса на хидриран силикант, т.н. „хемиски облоги“, кои се
замрзнуваат во посебни замрзнувачи и се користат за криотерапија. Траењето на криооблогите
е од 5 до 15 минути зависно од регијата која што се третира, дебелината на масното ткиво, од
субјективното чувство на болниот и од наодот на кожата. Лесно испарливи течности –
најчесто се користи флуори-метан и настанува евапоравција на лесно испрливите течности
(spray) со кои се прска одреден дел од кожата.
74. Што е точка на толеранција за топло и студено?

- онаа температура која не го загрозува животот на клетките од ткивата и не доведува до
појава на болка. Температури над овие граници може да доведат до трајни оштетувања на
ткива или органи. Изнесува: за воздух 100 °С, за парафин 65 – 70 °С, за пелоиди 50 – 53 °С, за вода
43 – 46 °С.
75. За што се употребуваат ортопедските помагала?

а) служат за воспоставување или подобрување на функцијата при оштетување на
76. Кои се методи на тераписка масажа?

- мазнење, триење, гмечење, тропкање, вибрации.
77. Што е физикална дијагностика?

- претставува примена на физички агенси во дијагностицирање на заболување,
дијагностицирање на функционален статус, следење на исходот од лекувањето со помош на
мерни вредности и различни тестови. Се применува електродијагностика, сонодијагностика и
др.
78. Што е физикална терапија?

- е посебна медицинска дисциплина која се базира на примена на физички агенси со цел лекување и
оспособување на заболени и повредени и е еден сегмент од поширокиот поим – медицинска
79. Ортози за колк:

- се користат бастун, патерици, потпазувни патерици, подлакатни патерици, одалка ???
80. Кои се физиолошките дејства на галванската струја?

- ексцитомоторно дејство (галванската струја ја зголемува надразливоста и спроводливоста во
моторните нерви и мускули); ефект на протрахирана хиперемија со позитивно трофичко
дејство (активна хиперемија на местото на галванизација – на површините и на длабоките
крвни садови, како и рефлекторно на оддалечени места преку вазомоторните центри во
`рбетниот мозок); аналгетско дејство како резултат на намалување на тонусот на
симпатикусот; ресорптивно дејство поизразено на анодата.
81. Хидрокалатор е:
- апарат сличен на метален казан со волумен од 150 литри. Во него има 20ина компреси со
ткаенина отпорна на топлина и механички влијанија во кои се наоѓа хидрофилен силикатен гел
бентонит. Компресите се користат на околу 40 степени, при што се обвиткуваат со крпа и се
поставуваат околу делот од телото кој што треба да се третира. Температурата на кожата
достигнува максимум по 8 минути. Процедурата трањ 20 – 30 минути.
82. Кои се контраиндикации за протеза на долен екстремитет?
- сериозни интернистички болести, невозможност за толеранција на зголеменото
оптоварување на КВС, невролошки заболувања со слаба контрола на моториката, неадекватен
психо и интелектуален статус, невозможност за активно учество во едукацијата и
рехабилитациониот процес.
83. Кога се јавува еритем при апликација на инфрацрвени зраци?

- веднаш по 1 – 2 минути без латентен интервал, и трае околу 1 час. Тој е нехомоген, мрежаст,
нејасно ограничен од околната незрачена кожа. По повеќекратно зрачење може да се појави
пигментација, која исто така е мрежеста, нехомогена и нејасно ограничена.
84. Која е целта на функционална работна терапија?

- јакнење на мускулната сила и издржливост на локомоторниот апарат; зголемување на
амплитудата на движења во зглобовите; подобрување на координацијата на движењата;
подобрување на брзината на движењата; оспособување за активностите на дневниот живот:
облекување, хранење и одржување на хигиена; приспособување на сменетите услови на живот и
работа по болести или повреди; подобро снаоѓање во општеството; совладување на
депресијата, недовербата во себе, чувствотот на помала вредност; подобрување на
функцијата на сензибилитетот на сетилата; постигнување на максимална независност и
извршување на работни задачи корисни и за другите членови на семејството; развивање на
комплексни функции со цел ресоцијализација на пациентот и враќање на работа; обука за
примена на помошни средства во извршување на одредени работни задачи; воспоставување на
нормален ментален став и толеранција кон работата и односи со околината.
85. Во кои состојби се употребува кинезитерапија?

- се применува секогаш кога се работи за оштетување на функцијата на некој орган, апарат или
систем во чија работа се ангажирани скелетните мускули, или, пак тие влијаат на неговата
работа. Најважни индикации се: трауматологија – по фрактура на коски на екстремитети или
пршлени на `рбетен столб, по повреда на меки ткива (руптура на тетива и лигаменти,
дисторзија, дистензија, луксација, контузија), по ампутација на екстремитетот, параплегија
или квадриплегија како последица на траума на `рбетниот столб, по термички повреди
(изгореници, смрзнувања); ортопедија – конзервативно лекување на состојби со контрактура на
горни и долни екстремитети, конзервативно лекување на деформитети на `рбетен столб
(сколиоза, кифоза, лордоза), конзервативно лекување на деформитети на стапало, граден кош и
др., конзервативно лекување на некои вродени деформитети (torticolis, pes equinovarus), по
корективни операции на коските на екстремитетите (остеотомија), по артропластика на
зглоб (колк, колено, лакт), по тенотомија, транспозиција и елонгација на тетиви, по артродеза
на зглоб, при остеопороза; неврохиругија – по краниоцеребрална повреда, по оперативно
лекување на интракранијален тумор, тумор во `рбетниот канал или на `рбетниот мозок, по
неврографија и невролиза на периферен нерв, или по отстранување на компресија врз периферен
нерв, по оперативно лекување на цервикална или лумбална дискус хернија, декомпресивна
ламинектомија кај компресивни радикулопатии; неврологија – кај парализа на периферни нерви,
парализа како последица на оштетување на ЦМН, заболувања на ЦНС (мултипна склероза,
амиотрофична латерална склероза, М. Паркинсон), миозити, полимиозити, миопатии;
ревматологија – воспалителни ревматски заболувања (ревматоиден артритис, серонегативни
артропатии, анкилозен спондилит), дегенеративни ревматски заболувања на зглобовите
(атрози – остеоартрит); дегенеративни заболувања на `рбетот (цервикален и лумбален
синдром), вонзглобен ревматизам (периартеритис, ентезит); пулмологија – хронични
неспецифични пулмонални заболувања; кардиологија – превенција на коронарна инсуфициенција,
состојба по прележан инфаркт на миокард; васкуларна хирургија – превенција на потешку
стадиуми на оклузивна артериска болест, по емболектомија, по артеријален бајпас; пластична
хирургија – по пластични операции на кожа, тетиви и други меки ткива, по изгореници; општа
хирургија – подигање на оопштата кондиција пред тешки хируршки интервенции, по хируршки
интервенции; торакална хирургија и кардиохирургија – подготовка за операција на граден кош и
белодробие, по хируршки зафати на граден кош и белодробие (лобектомија), по оперативни
интервенции на срце ( by-pass); гинекологија и акушерство – по гинеколошки операции,
психофизичка подготовка за безболно породување, по породување за јакнење на стомачните
мускули и мускулите на карличното дно; офталмологија – корекција на страбизам (ортоптика).

- замена, надомест на изгубен дел од телото или функцијата при што се користи имплантација
на вештачки колкови, се трансплантираат органи, широко се применуваат ортотски и
протетски средства, вештачки залистоци на срце, стимулатори на срцев ритам и др.
87. Кои се општи контраиндикации за физикална терапија?
- малигни тумори, системски заболувања на крвта, кардиоваскуларно заболување со
декомпензирано срце, респираторни заболувања со декомпензација, заболувања на црн дроб и
бубрези, малигна хипертензија, изразена артеросклероза на крвните садови на мозокот,
крвавења и склоност кон крвавења, кахексија, заразни болести, фебрилна состојба, активна
туберкулоза, психоза со психомоторен немир, од физиолошките состојби за поголемиот дел од
физикалните агенси контраиндикација се бременост и менструација.
88. Што е компензација/компензаторна супституција?

- претставува надомест на изгубената функција преку зголемување на некоја друга функција
која може да ја надомести изгубената. Тоа значи дека ослабената или изгубената функција се
надоместува со зголемување на функцијата на истиот орган или декот од телото или пак со
зголемување на функцијата на друг дел од телото или орган. Пример при настанување повреда
на мускул, со увежбување на истиот мускул се зголемува бројот и дебелината на мускулните
влакна па е можна компензација на изгубената функција на мускулот или пак функцијата може
да се компензира со зголемување на функцијата на друг мускул – синергист, или друг орган ако е
тој парен.
89. Начин на примена на термотерапија/парафинотерапија:

- Термотерапија претставува лекување на болните со примена на топлина која се пренесува по
пат на: кондукција, конвекција и радијација. Обично се подразбира примена на егзогена
површинска топлина која се добива од загреани тела кои служат како преносители на топлина и
се нарекуваат термотераписки средства. Парафинотерапијата претставува распространета,
ефтина и едноставна физикална процедура. Во тераписки цели се користи прочистен
медицински парафин, кој е провидно беличеста маса во цврста состојба, без вкус и мирис, масен
под прсти. Се топи на температура од 45 - 52°С, а се применува загреан на температура од 52 -
60°С кога нема опасност од изгореници. Пред лекување треба да се провери површината на која
треба да се аплицира парафинот, на неа да нема инфкеција, повреда, или пак нарушување на
сензибилитетот за топлина. Ако има помали повреди може да бидат препокриени со
непропустен материјал, како што е пластичен фластер или непропустна газа. Чувството кое
пациентот го има при примена на загреан парафин на кожа во почетокот е жештина, но не
толкава да предизвикува болка, а по 3 – 5 минути пријатна топлина. Може да се примени на
неколку начини: апликација, имерзија, компреса, калап.
90. Што е ергономско советување?

- едукација на болните за примена на ортози и секојдневни помагала, растоварени положби на
телото, режим на активност и одмор, начин на исхрана, спортски активности.
91. Што е конвекција?

- претставува пренесување на топлина преку медиум кој е во постојано движење, односно
струење (течност, гасови). Така се применува загреан воздух.
92. Кој се основни дневни животни активности?

- лична нега, јадење, пиење, хигиена на лице, миење заби, бричење, шминкање, чешлање, употреба
на тоалет.
* преодни: комуникација (разговор, читање, пишување, употреба на телефон), облекување, водење
на домаќинство.
* напреднати: употреба на јавен превоз, пазарење, одење во пошта и банка, подготовка за
продолжување на школувањето, продуктивно занимање или професионална рехабилитација,
општествен живот во заедницата, возење на автомобил.
93. Што е окупациона работна терапија?

- окупациона или забавна работна терапија има за цел психичко ангажирање на пациентот, за
да не мисли на својта болест или оштетување. Не е продуктивна работа, но ги ангажира
креативните способности на пациентот, бидејќи му дозволува да направи избор на активности
според личната желба и дарба. Можно е да се изработуваат играчки, моделирање, везење,
изработка на уметнички предмети, изработка на таписерии, плетење, играње на домино коцки
и други игри, боење марами, игри на компјутер. Има дејство претежно врз психата на
пациентот, го оттргнува вниманието на пациентот од болеста и ја рабива монотонијата на
долготрајното болничко лекување. Корисно го исполнува времето помеѓу медицинското и
физиотерапевтското лекување и со неа се влијае на личноста на инвалидот. Од рекреациони
активности предвид доаѓаат различни игри, претстави, танци, музика, радио, кино, спортови,
телевизија и друштвен живот.
94. Што се патерици и како се делат?

- патерици (штаки) се помагала кои овозможуваат стабилност при стоење и одење во случај на
одземеност на долните екстремитети, растоварување на долните екстремитети, а донекаде
и `рбетниот столб. Се делат на потпазувни и подлактни, дрвени и метални патерици.
95. Кинезитерапија кај кифоза:

- се применува со цел: истегање на мускулите на предниот торакален ѕид, активно истегање на
`рбетот по надолжна оска, вежби во вис; истегање на мускулите на задната ложа на
натколениците; намалување на предниот наклон на карлицата и корекција на засилената
лумбална лордоза; јакнење на мускулите екстензори на торакалниот `рбет; еластично
раздвижување на `рбетот во целина; повремена пасивна корекција на кифотичната кривина со
помош на реклинационен ослон (преку медицинска топка, свиткано ќебе). Од спортски
активности се препорачуваат пливање и одбојка. Понекогаш се препорачува примена на
бандажи, ремени за рамен појас, ортози направени од еластични ленти за корекција на
кифозата.
96. Рехабилитација на лумбален синдорм:

- по две недели од почетокот на болките е можна поширока примена на физикални процедури. Се
применува фототерапија, сонотерапија, електротерапија, магнетотерапија, ласеротерапија,
термотерапија, масажа, лумбална екстензија (истегнување на слабинскиот дел на `рбетот),
хидротерапија. Во субакутна фаза се применува хидротерапија, кинезитерапија (медицинска
гимнастика со примена на изометрични и изотоничнио вежби), хидрокинезитерапија. Лекување
на синдром на хронична болка опфаќа едукација на болниот, физикални методи: кинезитерапија
(вежби), хидротерапија, балнеотерапија, хелиотерапија, таласотерапија и корсет.
97. Кои физикални процедури се применуваат кај анкилозен спондилит?

- термотерапија (парафин, пелоид), краткобранова терапија, фототерапија (инфрацрвени
зраци), електротерапија (ИФ, ДД, електрофореза на лекови при ентензопатии, ТЕНС) со
аналгетско, антивоспалително дејство, сонотерапија (на сакроилијакални зглобови, во С и L
делови на `рбетот), мануелна и подводна масажа со која се намалува тонусот на
паравертебралната мускулатура, подобрување на циркулацијата и подобрување на локалниот
метаболизам на ткивото, пулсирачко нискофреквентно електромагнетно поле, хелио-
таласотерапија. Се применува и балнеотерапија со сулфидни бањи и бањи збогатени со радон.
98. Пациентот е:
а) субјект
99. Што се тоа ортози?

- ортозите (ортопедски апарати) се ортопедски помагала кои овозможуваат соодветно
дрежење на телото и функција кај голем број на функционални оштетувања, односно
овозможуваат супституција кај изгубена функција. Се делат на ортози за горен екстремитет
(за рамо, лакт, рачен зглоб и прсти, помагала за бандажирање), ортози за долен екстремитет
(натколенични, потколенични апарати и помагала за бандажирање, корективни апарати),
ортози за `рбет (за врат – Шансова кравата; за торакален, тораколумбален дел – различни
корсети за корекција на деформитети во детска возраст, кифоза и сколиоза; за лумбален дел –
платнен лумбален корсет засилен со фишбајни). Се применуваат за: ограничување на движења
на некој зглоб или потполно вкочанување, на пример мекоткивна повреда на зглоб, парализа и
сл.; регулирање на движења во одредени рамнини, на пример кај млитави зглобови или
спречување на патолошки движења, на пример кај псевдоартроза; растоварување на
екстремитетот или дел од телото; надоместување на функцијата, на пример кај pes
equnovarus по цереброваскуларен инсулт со цел полесно одење.
100. Што е хидростатски притисок?

- претставува притисок на столбот на водатана см2 од површината на телото.
101. Хидрокинетички процедури:

- претставуваат примена на механичките ефекти на водата во тераписки цели и во нив спаѓа
подводна масажа, тушеви и хидрокинезитерапија.
102. Хидрохемиски процедури:

- додавање на одредени хемиски, биолошки активни материи во водата кои го зголемуваат
биолошкото дејство врз организмот. Најчесто се користат во форма на бањи кои во зависност
од составот на водата можат да бидат ароматични, гасовити, минерални и комбинирани.
103. Климатотерапија:
- влијание на времето и климата врз човековиот организам кое може да биде поволно кога се
користи како профилакса и во терапија, но може да биде и штетно. Според потеклото
климатските фактори се делат на: атмосферски или метереолошки (температура, влажност,
движење на воздухот, атмосферски притисок, облачност, врнежи), космички (Сончева
радијација, космичка радијација), и замни (магнетизам на Земјата, географска положба на
местото, растителниот свет, водите).
104. Поделба на еритемни дози:
- според некои автори на: слаби еритемни дози (МЕД), средни еритемни дози (2 – 3 МЕД) и
изразени еритемни дози (над 3 МЕД); според други на: суперитемни (<1 МЕД), еритемни (1 – 5
МЕД) и хипереритемни (>5 МЕД).
105. Дејство на мазнење:

- покажува дејство врз кожата и поткожното ткиво, ја забрзува циркулацијата на крвта и
лимфата, потпомага ресорпција на оток, дејствува аналгетски, ги отстранува
десквамираните клетки од епителот.
106. Задачи на кинезитерапија кај цереброваскуларен инсулт:

- да се намали мускулната надразливост, односно да се намали спастицитетот на одделни
мускулни групи; да се подобри состојбата на локомоторниот апарат, да се врати нарушената
способност за употребување на движењето, да се намали зголемената надразливост на
мускулите и да се изберат такви методи, при кои не се засилуваат патолошките синкинезии,
туку тие би помагале во движењето; да се спречат деформации и мускулни контрактури; да
воспостават движења кои се неопходни во секојдневниот живот (одење и максимално можна
функција на раката).
107. Дефиниција за ревматоиден артрит:

- е хронично, воспалително системско заболување кое ги зафаќа пред се, малите периферни
зглобови, најчесто симетрично, има тенденција кон хронилен тек, со голем ризик кон
деструкција, деформитети и анкилози кон зглобовите.
108. Кога се користат функционални ортопедски помагала?

- функционални помагала, кои делумно или потполно ја надоместуваат изгубената функција и се
користат за одење, извршување на активностите на дневниот живот (АДЖ) и
самозгрижување.
109. Претпротетичка фаза кај пациент со ампутација на натколеница:

- е периодот од санација на оперативната рана до примена на протеза. Главната улога му
припаѓа на физијатарот. Целите се: намалување на едемот и обликување на чкунката (пожелен
и цилиндричен облик кај потколенична и конусен облик кај натколенична ампутација); превенција
на контрактури во колкот и/или коленото; јакнење на мускулатурата на чкунката; трупот,
горните екстремитети и на здравата нога; подобрување на издржливоста и координацијата на
мускулната дејност и развивање на компензаторни механизми, намалување на болката;
совладување на самостојно одење со помагало (патерици, одалка), со имедијантна протеза
доколку постои; постигнување на независност во активностите на секојдневниот живот –
облекување, тоалета, бањање, домашни работи, трансфер, грижа за протезата; подобрување
на општата физичка состојба (особено КВС и РС), психолошка поддршка на болниот и неговото
семејство, во врска со новонастанатите промени во телото, ослободување од депресијта;
планирање за препишување дефинитивна протеза, врз основа на индивидуален пристап.
110. До која длабочина продираат ИЦ зраци?

- нивната продорност зависи од брановата должина. Зраците со пократка бранова должина,
кои што се добиваат од светлите извори, продираат низ кожата до субкутисот, долгите
инфрацрвени зраци кои се добиваат од темните извори имаат помала продорност.
111. Колку време трае терапијата со ИЦ зраци?

- од 10 до 20 максимум 30 минути.
112. Дејство на ИЦ и УВ зраци врз рана:

- инфрацрвените зраци делуваат поволно на регенерацијата на ткивата при што ја
подобруваат гранулацијата, и заедно со ув зраците кои ја подобруваат епителизацијата се
применуваат во лекување на рани кои брзо зараснуваат.
113. Како делува галванската струја на моторните нерви и мускулите?

- ја зголемува надразливоста и спроводливоста во моторните нерви и мускули, се аплицира пред
електростимулација бидејќи така го забрзува процесот на реинервација.
114. Како делува криотерапијата на мускулниот тонус?

- доведува до намалување на мускулниот спастицитет.
115. За што се користат гимнастичките вежби?

- со медицинска гимнастика се третираат проблеми како што се: подвижност на зглобовите и
`рбетот, мускулната сила и издржливост, изведување едноставни движења, изведување
сложени движења, автоматизација и координација на сложени движења, дозирање на
движењето, контрола на изведување на вежбите и контрола на состојбата на пациентот,
обука на пациентот да изведува вежби, обновување на делумно или потполно нарушените
функции, дозирање на оптоварувањето во текот на вежбите.
116. Кои се предности на мануелен мускулен тест?

- може да се направи во здравствени организации и во домашни услови, не бара посебна
апаратура, едноставен е за изведба, не го заморува пациентот, дава релативни субјективни
податоци, дава увид во ефектите на правилната кинезитерапија и физикална терапија, што
овозможува и благовремена корекција на терапијата.
117. Кои се основни параметри кои ги карактеризираат минералните води?

- вкупната минерализација, јонскиот состав, содржината на гасови и на микроелементи,
118. Како делува хидростатсиот притисок?

- кога вронетиот дел од телото е во мирување, течноста ќе постигне еднаков притисок на
сите површни делови од телото на соодветната длабочина. Како што расте притисокот,
нивото на притисокот се одредува со разликата помеѓу површината и длабочината на водата.
Под негово влијание се зголемува интраабдоминалниот притисок, дијафрагмата се крева
нагоре, се зголемува отекувањето на венската крв од црниот дроб, се зголемува
интраторакалниот притисок, медијастинумот се стеснува, инспириумот станува отежнат, а
експириумот олеснат. Кога целото тело е во вода хидростатскиот притисок го зголемува
отекувањето на венската крв и лимфата од периферијата во десното срце и крвните садови на
белите дробови. При стоење и одење во вода може да им помогне да болните кои имаат
отежната циркулација на венската крв и лимфата на нозете и стапалата. Намален е дотокот
на течност во ткивата, а диурезата се подобрува. Овие дејства на хидростатскиот притисок
на водата се поизразени во базен, езеро, море, а се помалку изразени кај бањите во када.
119. Како изгледа хидротанк и за што служи?

- хабардова када или хидротанк претставува специјална када во форма на трилисна детелина
или пеперутка, која е погодна за општа хидротерапија, индивидуална хидро-кинезитерапија и
подводна масажа.
120. Дејство на криотерапија кај свежи повреди?
- вазоконстрикција и зголемена вискозност на крвта кои ја забавуваат циркулацијата, така
што се намалува ескудацијата и крвавењето и се спречува појава на оток и хематом.
121. Какво дејство има конвенционален ТЕНС?

- аналгетско дејство и при негова реакција не треба да настане моторен одговор.
122. Кои се факторите на таласотерапија?

- приморска клима, морска вода, Сончева радијација, аеросол, морски пелоиди, песок, алги.
123. Што е хидрогалванска када?

- е погодна за примена, бидејќи водата рамномерно ги опфаќа сите делови од телото,
124. Термичка дразба предизвикуваат: (заокружи ги неточните одговори)

а) инфрацрвени
б) ултравиолетови
в) масажа
г) нискофреквентни струи
125. Во напредна активност на дневен живот спаѓаат (заокружи):

а) јавен превоз
б) пазарење
в) одење во пошта и во банка
126. Општа реакција на организмот е:

127. Што е таласотерапија?

- лекување со природни лековите фактори кои се карактеристични за морето и за приморјето.
128. Колку треба да е голем потисокот и зошто е важен?

- секое тело во вода привидно губи од својата тежина онолку колку што тежи волуменот на
истиснатата вода. При потполна имерзија тоа изнесува 3% од вистинската тежина, при
имерзија до вратот 7%, до градите 33%, а до стомакот 50%. Силата на потисокот изнесува
спротивно на гравитацијата, така што во случај на применана вежби во вода за подобрување
на мускулната сила и функција, но при контролирано оптоварување болнио може да оди во вода
која ќе му биде до висина на вратот. Благодарение не потисокот сите движења во вода се
олеснати бидејќи се изведуваат во услови на намалена гравитација. Тоа се користи за вежби кои
треба да се изведат во растоварена положа, како и за јакнење на паретична мускулатура.

Fizikalna Se

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fizikalna Se

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ЕСЕЈСКИ ОД СИТЕ СЛИКИ – ТЕСТОВИ Ема Ристовска

1. Kaj koи состојби се применува локално зрачење со УВ светлина?

2. Кај кои состојби се применува општо зрачење со УВ светлина?

а) Koe e oпштото дејство на УВ зрачењето?

б) Карактеристики на еритем по примена УВ зраци ?

- Еритемот настанува по латентен интервал од 2-6 па и до 12 часа.

2. Карактериски на еритем по примена на инфрацрвени зраци?

б) Индикации за инфрацрвено зрачење?

в) Дејство на инфрацрвени зраци ?

а) Во која рака се носи бастунот?

б) Што се потпазувни патерици и за кои состојби се применуваат?

г) За што се користат ортопедските помагала?

д) Што се патерици , видови и кај кои лица се применуваат?

3. Која е целта на кинезитерапија?

а) Што се активни вежби?

Во однос на видот на мускулната контракција – активните вежби може да бидат

б) Што се статички вежби , кога и на кои мускули се применуваат?

б) Што се динамички вежби ?

в) Што се потпомогнати вежби ?

д)Што претставуваат пасивни вежби и кај се применуваат?

4. Рехабилитација при вродена дисплазија или луксација на колк ?

а) Со каква цел се применуваат вежби кај кифоза во детска возраст?

б) Какви вежби се применуваат кај пациент со остеопороза?

- Кинезитерапија за - физикална терапија :

- вежби во вода – кај луѓе со мускулна слабост .

Кинезитерапијата ги содржи следните вежби :

При сколиози со кривина поголема од 20 степени

д) Третман за Стекнати рамни табани

5. Кои рехабилитациони постапки се применуваат кај пациент со анкилозантен спондилитис ?

б) Третман за ревматоиден артрит ?

6. Терапија после фрактура

7. Кои се целите на претпротетска фаза на рехабилитација кај пациент со натколена ампутација?

а) Кои се целите на постпротетска фаза на рехабилитација?

8. Кои се биолошки реакции на организам на примена на физикална терапија?

а) Кои се цели на физикална рехабилитација?

в) Кои методи се користат во функционална работна терапија?

9. Кои се основни параметри на балнеотерапија?

10. Дејство на кратки бранови ?

11. Која е целта на кинезитерапијата при повреда на периферен нерв?

- спречување на локална остеопороза во коски

12. Кои методи на рехабилитација се применуваат кај деца со церебрална парализа?

14. Што е електрофореза со лекови и кои лекови најчесто се применуваат?

15. Што значи оценка 2 мануелен тест?

16. Што значи оценка 3 мануелен тест?

17. Што значи оценка 4 мануелен тест?

- вклучување на психолог логопед

20. Кои се задачите на кинезитерапијата кај пациенти со цереброваскуларен инсулт?

2. Како се делат ортозите за рбет?

3. Што е социјална рехабилитација?

.1.Napredni aktivnosti se:(na zaokruzuvanje) vozenje avtomobil,odenje vo banka itn.

3.Termicko dejstvo ima:UV.

4.Koi rehabilitacioni postapki se primenucaat kaj ankilozanten spondilit. :

5.Kako se delat ortozite za rbet. :

Po otstranuvanjeto na faktorite koi se priciniteli za bronhitot, kako i po

primenata na medikamentoznata terapija. Pred da se premine na rehabilitacija, se oderuva vitalniot kapacitet so

maligni tumori, sistemski zaboluvanja na krvta, kardiovaskulani zaboluvanja so

10.Specifucno dejstvo na koj agens-na UV-ova e na zaokruzuvanje.

11.Za sila na potisok na zaokruzuvanje.

13.So koj cel se primenuvaat vezbite kaj dete so kifoza ?

Od sportski aktivnosti plivanje I odbojka.

Inspekcija na kozata po dejstvo na pritisok od strana na

18.Kolku vreme trae aplikacijata so parafin-20-40 min.

Na uste dve ne mi teknuva.