Tatlong (3) araw pagkaraan ng unang paglalagay ng

abono (15 araw pagkasibol), mag-isprey ng Spitfire

sa daming 4 na litro o isang gallon sa isang ektarya.
Hindi maaapektuhan ang mga tanim na mais dahil
may angkin itong resistensiya laban sa pamatay-
damo.
Ang ikalawang paglalagay ng abono ay 30
hanggang 35 araw makatanim. Maglagay ng 2 ½ bag
na Urea at 1 ½ bag na Triple 14 sa paikot ng mga
puno ng mais.
Ang huling paglalagay ng abono ay 45 araw
makatanim. Gagamit ng isang bag na Urea at isang
bag na 0-0-60 sa bawat isang ektarya.

Pagpapatubig
Patubigan ang maisan sa pamamagitan ng
pagpaparaan ng tubig sa pinitakan. Gawin ito tuwing
magsasabog ng abono. Patubigan tuwing ikalawang
linggo kung kinakailangan.
Ang polyetong ito ay inilathala
ng Department of Agriculture,
Pag-aani Regional Field Office-III sa ilalim ng
Maaari nang anihin ang mais na dilaw sa loob Corn Program.
ng apat na buwan, depende sa binhing ginamit. Sa
ilang lugar sa Gitnang Luzon, pinipitas ang mga Inihanda ng Corn Program,
magulang na mais at iniipon sa isang bahagi sa bukid. RFO-3 sa pakikipagtulungan ng
Pararaanin ang mga pinitas na mais sa corn sheller Agricultural Information Section,
kasama na ang balat. Kapag butil na ay saka lamang Regional Office.
ibibilad sa araw o sa dryer kung maulan.
Sa ibang lugar naman gaya sa bayan ng San
Manuel, Tarlac, pinipitas ang mga magulang na mais
at iipunin sa isang bahagi ng bukid. Dadalhin ang
mais malapit sa bahay at aalisan ng balat. Ibibilad ang
mga nabalatang mais ng buo. Kapag tuyo na ay saka
lamang tatawag ng corn sheller upang maalis ang
mga butil upang ihiwalay ang mga butil. Muli itong
ibibilad hanggang sa maabot ang MC na 14%. Iimbak
ang mais o dili kaya ay ipagbibili na ito sa mga trader.
 TEKNOLOHIYA NG
ZERO TILLAGE
SA DILAW NA MAIS
Sa paglipas ng panahon, hindi naglulubay ang
mga siyentista, maging pribado man o naglilingkod
sa pamahalaan sa paghahanap at pagtuklas ng
mga bagong teknolohiya na makapag-aangat
ng produksiyon at kita ng mga pinakamaliit na
magsasaka.
Isa sa mga kaalaman na tanggap na ng mga
magsasaka at tuwirang napapakinabangan ay ang
teknolohiyang Bt Corn kung saan nailalagay sa
katawan ng mais ang isang mikrobyo na nagmumula sa
lupa (soil bacterium na pinagmumulan ng insecticidal
toxins na kung tawagin ay Bacillus thuringienses) sa
pamamagitan ng biotechnology. Sa paglabas ng Bt
corn, tuwirang nasusugpo ang paninira ng corn borer
na isa sa pinakamapaminsalang peste ng mais.
Nang mga sumunod na taon, natuklasan naman
ng ilang kumpanya ng mais na may mga katangian
ng resistensiya sa mga pamatay damong nagmumula
sa glyphospate. Ginamit ang resistensiya ng mais
na ito upang maihalo ang kemikal na mutagen
ethylmethanesulfonase at makagawa ng isang barayti
ng mais na hindi tinatalaban ng pamatay damo.
Lumabas nga ang Round-up Ready corn.
Isang kumpanya na nagbibinhi ng mais ang
pinagsama ang dalawang katangian na ito ng mais
upang makapaglabas ng isang barayti ng mais na kung
tawagin ay Bt Corn at Round-up Ready (RR) kung
saan ang dalawang katangian na ito ay pinagsama sa
iisang binhi. Ilan pang pribadong kumpanya ng binhi
ng mais ang bumili ng karapatan mula sa naunang
kumpanya at mailagay din sa kanilang produkto ang
dalawang katangiang ito ng mais.
Ang komersiyal na paglabas ng binhing ito
ang siyang magiging susi ng tagumpay sa isang
teknolohiya sa pag-aalaga ng mais na kung tawagin
ay Zero Tillage.
Ano ang zero tillage?
Ang zero tillage ay isang pamamaraan sa
pagsasaka ng mais kung saan hindi na kailangang
araruhin o ihanda ang bukid napagtataniman ng mais.
Sa paraang ito, nakakatipid ang mga magsasaka ng
mahigit na P3,000–P5,000 bawat ektarya na ginagastos
sa pagrorostilyo o pagpaparotavator sa bukid. Hindi
na rin kailangang gumamit pa ng anumang pamatay sa
corn borer dahil may taglay na panlaban sa corn borer
ang binhi ng mais na ginagamit sa pamamaraang ito.
Malawakang ginagamit ang pamamaraang ito kung
ang padron ng pagsasaka ay palay-mais. Ginagawa
ang pagtatanim ng mais kapag naani na ang palay.
Lupa at Klima ng kailangan sa mais
Ang mais ay nangangailangan ng lupang
buhanginan at medyo buhaghag (sandy loam to clay
loam) na sagana sa organikong sustansiya, gaya ng
lupa sa ilang lugar sa Tarlac at Pampanga sa Gitnang
Luzon. Malawakan din ang pagmamaisan sa Region
II at sa gawing Mindanao. Kailangang hindi tulog
ang tubig. Sa zero tillage, kailangan ang mahabang
tag-init kaya nga inirerekomenda ang pagtatanim nito
pag-kaani sa tanim na palay.
Sa ilang mga lugar, nagsisimula ang pagtatanim
sa buwan ng Oktubre hanggang Nobyembre at aanihin
sa bandang Pebrero ng susunod na taon.
Binhi at pagtatanim ng mais sa zero tillage
1. Pinapaboran ng mga magsasaka sa Gitnang
Luzon ang binhi na glyphosate-tolerant variety
(gaya ng Monsanto/Syngenta). Malakas itong umani
dahil sa kanilang karanasan, umaabot ang aning ito
ng mula sa 10 hanggang 16 na tonelada sa isang
ektarya. Dalawang bag na binhi ang kailangan upang
mataniman ang isang ektarya o 24 na kilo. Inaabot ng
80,000 puno ng mais ang maitatanim sa isang ektarya
sa daming ito. Narito ang mga sumusunod na hakbang
sa pagtatanim:
2. Sa unang linggo ng Oktubre pagka-ani
ng tanim na palay, magbomba ng pamatay-damo
(Spitfire) isang uri ng pamatay-damo na mula sa
glyphosphate, sa pinag-anihan ng palay upang
mapatay ang mga damo at sagibo ng palay sa pinitak.
3. Pagkaraan ng pagbobomba ng pamatay-
damo, idapa ang mga nakatayong damo sa
pamamagitan ng pagpaparaan ng hand tractor na
may hilang pagulong. Maaari nang magsimulang
magtanim. Paraanan ng tubig ang pinitak.
4. Gumamit ng plastic na lubid na may tanda
kung saan gagawa ng butas. Ang distansiya ay 70 cm
sa pagitan ng mga tudling (rows) at 20 cm sa pagitan
ng mga tundos (hills).
5. Gumawa ng butas sa pamamagitan ng isang
may tulis na kahoy o tubong pasadya. Sundan ang
mga tanda sa nakaunat na tali.
6. Habang nagbubutas, nakasunod naman ang
manananim na maglalagay ng isa o dalawang buto ng
mais sa butas na nagawa.
7. Kasunod naman agad ang isa pang
manggagawa na magtatakip sa binhi ng mais ng
magkahalong organikong pataba at Carbonized Rice
Hull (CRH). Sampung (10) bags ng organikong
pataba ang kailangan sa isang ektarya.
Pag-aabono at pag-iisprey ng pamatay-damo
Makaraan ang 12 araw pagkasibol ng mais,
maglagay ng 2 ½ bag na Urea (46-0-0) at 1 ½ bag na
Triple 14, paikot sa bawat puno sa isang ektarya.