You are on page 1of 406

Paunang salita Sa paglipas ng mga taon, ang kaisipan at gawain ng tagapagturo ng Brazil na si

Paulo Freire ay kumalat mula sa Hilagang Silangan ng Brazil hanggang sa isang buong
kontinente, at nakagawa ng malalim na epekto hindi lamang sa larangan ng edukasyon kundi
pati na rin sa pangkalahatang pakikibaka para sa pambansang kaunlaran. Sa tumpak na
sandali kapag ang mga hindi pinaghiwalay na masa sa Latin America ay nagising mula sa
kanilang tradisyunal na pagkahumaling at sabik na lumahok, bilang Mga Paksa, sa pag-unlad
ng kanilang mga bansa, ginawang perpekto ni Paulo Freire ang isang pamamaraan para sa
pagtuturo sa mga hindi makabasa at sumulat, sa isang pambihirang paraan , sa prosesong
iyon. Sa katunayan, ang mga, sa pag-aaral na magbasa at sumulat, ay magkaroon ng isang
bagong kamalayan ng pagiging makasarili at magsimulang tumingin ng kritikal sa sitwasyong
panlipunan kung saan nahanap nila ang kanilang sarili, na madalas na gumawa ng pagkukusa
upang kumilos upang ibahin ang lipunan na tinanggihan sila nito pagkakataong makilahok. Ang
edukasyon ay muling isang subersibong puwersa. Sa bansang ito, unti-unti nating nalalaman
ang gawain ni Paulo Freire, ngunit hanggang ngayon naisip namin ito lalo na sa mga tuntunin
ng kontribusyon nito sa edukasyon ng mga hindi matatanda sa pagbasa at pagsulat sa Ikatlong
Daigdig. Kung, subalit, titingnan natin nang maigi, maaari nating matuklasan na ang kanyang
pamamaraan pati na rin ang kanyang pilosopiya sa edukasyon ay mahalaga para sa atin at
para sa tinanggal sa Latin America. Ang kanilang pakikibaka upang maging malayang Mga
Paksa at upang lumahok sa pagbabago ng kanilang lipunan ay magkatulad, sa maraming mga
paraan, sa pakikibaka hindi lamang ng mga itim at mga Mehikano-Amerikano kundi pati na rin
ng mga kabataan na nasa gitna ng klase sa bansang ito. At ang talas at tindi ng pakikibakang
iyon sa umuunlad na mundo ay maaaring magbigay sa atin ng bagong pananaw, mga bagong
modelo, at isang bagong pag-asa sa harap ng ating sariling kalagayan. Para sa kadahilanang
ito, isinasaalang-alang ko ang paglalathala ng Pedagogy of the Oppressed sa isang edisyong
Ingles na isang bagay ng isang kaganapan.

Ang pag-iisip ni Paulo Freire ay kumakatawan sa, tugon ng isang malikhaing pag-iisip at
sensitibong budhi sa hindi pangkaraniwang pagdurusa at pagdurusa ng mga api sa paligid niya.
Ipinanganak noong 1921 sa Recife, ang sentro ng isa sa pinaka matinding sitwasyon ng
kahirapan at kawalan ng pag-unlad sa Ikatlong Daigdig, hindi nagtagal ay napilitan siyang
maranasan ang katotohanang iyon nang direkta. Tulad ng krisis pang-ekonomiya noong 1929
sa Estados Unidos ay nagsimulang makaapekto sa Brazil, ang walang katiyakan na katatagan
ng pamilyang middle-class na Freires ay huminto at natagpuan niya ang kanyang pagbabahagi
ng kalagayan ng "mahirap na lupa." Ito ay nagkaroon ng isang malalim na impluwensya sa
kanyang buhay ng malaman niya ang nakakagulat na mga sakit ng kagutuman at nahuli sa
paaralan dahil sa pagiging listo na ginawa nito; pinangunahan din siya nito na gumawa ng
panata, sa edad na labing-isang, upang italaga ang kanyang buhay sa pakikibaka laban sa
gutom, upang hindi malaman ng ibang mga bata ang matinding paghihirap na nararanasan niya
noon.
Ang kanyang maagang pagbabahagi ng buhay ng mga mahihirap ay nagdulot din sa kanya ng
pagtuklas ng inilarawan niya bilang "kultura ng katahimikan" ng tinanggal. Napagtanto niya na
ang kanilang kamangmangan at katamaran ay direktang produkto ng buong sitwasyon ng pang-
ekonomiya, panlipunan, at pangingibabaw sa pulitika - at ng paternalism — kung saan sila ay
biktima. Sa halip na hikayatin at nasangkapan upang malaman at tumugon sa kongkretong
realidad ng kanilang mundo, pinananatili silang "nakalubog" sa isang sitwasyon kung saan ang
gayong kritikal na kamalayan at tugon ay halos imposible. At naging malinaw sa kanya na ang
buong sistemang pang-edukasyon ay isa sa mga pangunahing instrumento para sa
pagpapanatili ng kulturang ito ng katahimikan.

Naharap sa problemang ito sa isang napaka-umiiral na paraan, ibinaling ng Freire ang kanyang
pansin sa larangan ng edukasyon at nagsimulang magtrabaho dito. Sa paglipas ng mga taon,
siya ay nakikibahagi sa isang proseso ng pag-aaral at pagmuni-muni na gumawa ng isang
bagay na medyo bago at malikhain sa pilosopiya sa edukasyon. Mula sa isang sitwasyon ng
direktang pakikipag-ugnay sa pakikibaka upang mapalaya ang kalalakihan at kababaihan para
sa paglikha ng isang bagong mundo, naabot niya ang pag-iisip at karanasan ng mga nasa
maraming iba't ibang mga sitwasyon at magkakaibang mga posisyon sa pilosopiko: sa kanyang
mga salita, sa "Sartre at Mounier, Erich Fromm at Louis Althusser, Ortega y Gasset at Mao,
Martin Luther King at Che Guevara,

Unamuno at Marcuse. "Ginamit niya ang mga pananaw ng mga lalaking ito upang makabuo ng
isang pananaw sa edukasyon na tunay na pagmamay-ari niya at naghahangad na tumugon sa
mga kongkretong katotohanan ng Latin America.
Ang kanyang pag-iisip sa pilosopiya ng edukasyon ay unang ipinahayag noong 1959 sa
kanyang disertasyon ng doktor sa University of Recife, at kalaunan sa kanyang wbrk bilang
Propesor ng Kasaysayan at Pilosopiya ng Edukasyon sa parehong pamantasan, pati na rin sa
kanyang mga unang eksperimento sa pagtuturo ng mga hindi marunong bumasa at magsulat
sa parehong lungsod. Ang pamamaraang binuo niya ay malawakang ginamit ng mga Katoliko at
iba pa sa mga kampanya sa pagbasa at pagsulat sa buong Hilagang Silangan ng Brazil, at
itinuring na isang banta sa dating utos na si Freire ay nakakulong kaagad pagkatapos ng coup
ng militar noong 1964. Inilabas ang pitumpung araw pagkaraan at pinasigla na umalis sa bansa,
nagpunta si Freire sa Chile, kung saan ginugol niya ang limang taon na pagtatrabaho kasama
ang UNESCO at ang Chilean Institute for Agrarian Reform sa mga programa ng edukasyong
pang-adulto. Pagkatapos ay kumilos siya bilang isang consultant sa Harvard University's School
of Education, at nagtrabaho sa malapit na pakikisama sa isang bilang ng mga pangkat na
nakikibahagi sa mga bagong eksperimento sa pang-edukasyon sa kanayunan at kalunsuran.
Kasalukuyan siyang naglilingkod bilang Espesyal na Tagapayo sa Tanggapan ng Edukasyon ng
World Council of Chapters sa Geneva.
Sumulat si Freire ng maraming mga artikulo sa Portuges at Espanyol, at ang kanyang unang
aklat na Educagdo como Prdtica da Liberdade, ay nai-publish sa Brazil noong 1967. Ang
kanyang pinakabago at pinaka-kumpletong akda, Pedagogy of the Oppressed, ang una sa
kanyang mga isinulat na nai-publish sa itong bansa.
Sa maikling pagpapakilala na ito, walang point sa pagtatangka na buod, sa ilang mga talata,
kung ano ang binuo ng may-akda sa isang bilang ng mga pahina. Iyon ay magiging isang
pagkakasala sa kayamanan, lalim, at pagiging kumplikado ng kanyang naisip. Ngunit marahil
isang salita ng saksi ang may lugar dito-isang personal na saksi kung bakit nakakita ako ng
isang dayalogo na may kaisipang si Paulo Freire isang kapanapanabik na pakikipagsapalaran.
Sawa na habang ako ay may pagka-abstract at kabastusan ng napakaraming gawaing
intelektwal sa mga akademikong lupon ngayon, nasasabik ako sa isang proseso ng pagmuni-
muni na itinakda sa isang masusing konteksto ng kasaysayan, na isinasagawa sa

isang bagong pagkakaisa ng teorya at


praxis. At hinihikayat ako kapag ang
isang tao na may tangkad ni Paulo
Freire ay nagkatawang-tao ng muling
pagkakakita ng makataong bokasyon ng
intelektuwal, at ipinakita ang
kapangyarihan ng pag-iisip na buwagan
ang mga tinanggap na limitasyon at
buksan ang daan sa isang bagong
hinaharap.
Nagagawa ito ni Freire sapagkat siya
ay nagpapatakbo sa isang pangunahing
palagay: na ang taong bokasyonal na
ontolohikal (tulad ng tawag niya
rito) ay dapat na isang Paksa na
kumilos at nagbabago ng kanyang
mundo, at sa gayon ay gumagalaw
patungo sa mga bagong posibilidad na
mas masagana at mas mayaman. buhay
nang paisa-isa at sama-sama. Ang
mundong ito kung saan nauugnay siya
ay hindi isang static at saradong
kaayusan, isang naibigay na
katotohanan na dapat tanggapin ng tao
at kung saan dapat siya ayusin; sa
halip, ito ay isang problemang
pagtrabahuhan at malulutas. Ito ang
materyal na ginamit ng tao upang
lumikha ng kasaysayan, isang gawain
na ginampanan niya habang tinalo niya
ang nakakabawas sa anumang partikular
na oras at lugar at naglakas-loob na
lumikha ng bago na husay. Para kay
Freire, ang mga mapagkukunan para sa
gawaing iyon sa kasalukuyang oras ay
ibinibigay ng advanced na teknolohiya
ng ating mundo sa Kanluranin, ngunit
ang pananaw sa lipunan na humihimok
sa atin na tanggihan ang kasalukuyang
kaayusan at ipakita na ang kasaysayan
ay hindi natapos ay nagmula sa
pagdurusa at pakikibaka ng ang mga
tao ng Third World.
Kaakibat nito ang paniniwala ni
Freires (ngayon ay suportado ng isang
malawak na background ng karanasan)
na ang bawat tao, kahit na gaano
"ignorante" o lumubog sa "kultura ng
katahimikan" maaaring siya, ay may
kakayahang tumingin ng kritikal sa
mundo sa isang pakikipag-usap sa iba.
Ibinigay sa wastong mga tool para sa
naturang engkwentro, ang indibidwal
ay maaaring unti-unting makilala ang
personal at panlipunang realidad pati
na rin ang mga kontradiksyon dito,
magkaroon ng kamalayan ng kanyang
sariling pang-unawa sa katotohanang
iyon, at makitungo ng kritikal dito.
Sa prosesong ito, ang luma,
paternalistic guro-mag-aaral na
relasyon ay nalampasan. Maaaring
mapabilis ng isang magsasaka ang
prosesong ito para sa isang
kapitbahay nang mas mabisa kaysa sa
isang "guro" na dinala mula sa labas.
"Ang mga tao ay nagtuturo sa bawat
isa sa pamamagitan ng pagpapagitna ng
mundo."
Tulad ng nangyari, ang salita ay
tumatagal ng bagong lakas. Hindi na
ito isang abstraction o mahika ngunit
isang paraan kung saan matutuklasan
sila ng mga tao-
sarili at kanilang potensyal habang
nagbibigay sila ng mga pangalan sa
mga bagay sa kanilang paligid. Tulad
ng paglalagay nito kay Freire, ang
bawat indibidwal ay nanalo ng
karapatan na sabihin ang kanyang
sariling salita upang pangalanan ang
mundo.
Kapag ang isang hindi marunong bumasa
at magsulat ay lumahok sa ganitong
uri ng karanasan sa pang-edukasyon,
nakarating siya sa isang bagong
kamalayan sa sarili, may isang bagong
karangalan, at hinimok ng isang
bagong pag-asa. Paulit-ulit,
ipinahayag ng mga magsasaka ang mga
tuklas na ito sa kapansin-pansin na
paraan pagkatapos ng ilang oras ng
klase: "Napagtanto ko ngayon na ako
ay isang tao, isang edukadong tao."
"Kami ay bulag, ngayon ay nakabukas
ang aming mga mata." "Bago ito,
walang kahulugan ang mga salita sa
akin; ngayon ay nagsasalita sila sa
akin at kaya ko silang magsalita."
"Ngayon hindi na kami magiging patay
na timbang sa kooperatiba na
sakahan." Kapag nangyari ito sa
proseso ng pag-aaral na basahin,
natuklasan ng kalalakihan at
kababaihan na sila ay tagalikha ng
kultura, at lahat ng kanilang gawain
ay maaaring maging malikhain.
"Nagtatrabaho ako, at nagtatrabaho
binabago ko ang mundo." At dahil ang
mga ganap na napalayo ay lubos na
nabago, hindi na nila nais na maging
mga bagay lamang, na tumutugon sa mga
pagbabagong nagaganap sa paligid
nila; mas malamang na magpasya silang
kunin sa kanilang sarili ang
pakikibaka upang baguhin ang mga
istraktura ng lipunan, na hanggang
ngayon ay nagsisilbi sa kanila. Para
sa kadahilanang ito, kamakailan ay
pinatunayan ng isang kilalang mag-
aaral ng pambansang kaunlaran ng
Brazil na ang ganitong uri ng gawaing
pang-edukasyon sa mga tao ay
kumakatawan sa isang bagong
kadahilanan sa pagbabago ng lipunan
at kaunlaran, "isang bagong
instrumento ng pag-uugali para sa
Ikatlong Daigdig, kung saan maaari
nitong mapagtagumpayan ang mga
tradisyunal na istruktura at pumasok
sa modernong mundo. "
Sa unang tingin, ang pamamaraan ni
Paulo Freire sa pagtuturo ng mga
hindi marunong bumasa at magsulat sa
Latin America ay tila kabilang sa
ibang mundo mula sa kung saan
matatagpuan natin ang ating sarili sa
bansang ito. Tiyak, walang
katotohanan na i-claim na dapat itong
makopya dito. Ngunit may ilang mga
pagkakatulad sa dalawang sitwasyon na
hindi dapat pansinin. Ang aming
advanced na teknolohikal na lipunan
ay mabilis na gumagawa ng mga bagay
ng karamihan sa atin at subtly na
pinaprograma sa amin na naaayon sa
lohika ng system nito. Sa antas na
nangyari ito, tayo ay lumulubog din
sa isang bagong "kultura ng
katahimikan."
Ang kabalintunaan ay ang parehong
teknolohiya na ginagawa ito sa atin
din
lumilikha ng isang bagong
pagkasensitibo sa nangyayari. Lalo na
sa mga kabataan, ang bagong media
kasama ang pagguho ng mga lumang
konsepto ng awtoridad magbukas ng
daan sa matinding kamalayan sa bagong
pagkaalipin na ito. Napansin ng mga
kabataan na ang kanilang karapatang
magsabi ng kanilang sariling salita
ay ninakaw mula sa kanila, at ilang
mga bagay ang mas mahalaga kaysa sa
pakikibaka upang makuha ito muli. At
napagtanto din nila na ang sistemang
pang-edukasyon ngayon - mula
kindergarten hanggang unibersidad -
ang kanilang kaaway.
Walang kagaya ng isang walang
kinikilingan na proseso sa edukasyon.
Ang edukasyon alinman ay gumagana
bilang isang instrumento na ginagamit
upang mapadali ang pagsasama ng
nakababatang henerasyon sa lohika ng
kasalukuyang sistema at magawa ang
pagsunod dito, o ito ay nagiging
"kasanayan sa kalayaan," ang paraan
kung saan kritikal ang pakikitungo ng
kalalakihan at kababaihan at
malikhaing may katotohanan at
tuklasin kung paano makilahok sa
pagbabago ng kanilang mundo. Ang
pagbuo ng isang metodolohiya na pang-
edukasyon na nagpapadali sa prosesong
ito ay hindi maiwasang humantong sa
pag-igting at hidwaan sa loob ng
ating lipunan. Ngunit maaari rin
itong magbigay ng kontribusyon sa
pagbuo ng isang bagong tao at
markahan ang pagsisimula ng isang
bagong panahon sa kasaysayan ng
Kanluran Para sa mga taong nakatuon
sa gawaing iyon at naghahanap ng mga
konsepto at tool para sa
eksperimento, naisip ni Paulo Freires
na makakapagbigay ng isang malaking
kontribusyon sa ang mga susunod na
taon.
RICHARD SHAULL
Paunang salita
Ang mga pahinang ito, na
nagpapakilala sa Pedagogy of the
Oppressed, na resulta sa aking mga
obserbasyon sa loob ng anim na taon
ng pagkatapon sa politika, mga
obserbasyon na nagpayaman sa mga
dating pinagkalooban ng aking mga
gawaing pang-edukasyon sa Brazil.
Nakatagpo ako, kapwa sa mga kurso sa
pagsasanay na pinag-aaralan ang papel
ng conscientizagao1 at sa aktwal na
eksperimento sa isang tunay na
mapagpalayang edukasyon, ang "takot
sa kalayaan" na tinalakay sa unang
kabanata ng librong ito. Hindi
madalas, ang mga kalahok sa kurso sa
pagsasanay ay tumawag ng pansin sa
"panganib ng conscientizagao" sa
paraang ihahayag ang kanilang
sariling takot sa kalayaan. Kritikal
na kamalayan, sinabi nila, ay
anarkiko. Dagdag ng iba na ang
kritikal na kamalayan ay maaaring
humantong sa karamdaman. Ang ilan,
gayunpaman, ay umamin: Bakit ito
tanggihan? Takot ako sa kalayaan.
Hindi na ako natatakot!
Sa isa sa mga talakayang ito,
pinagtatalunan ng pangkat kung ang
pagkonsensya ng mga kalalakihan at
kababaihan sa isang tukoy na
sitwasyon ng kawalang-katarungan ay
maaaring hindi humantong sa kanila sa
"mapanirang fanaticism" o sa isang
"pang-amoy ng kabuuang pagbagsak ng
kanilang mundo." Sa gitna ng
pagtatalo, isang tao na dati nang
naging isang manggagawa sa pabrika ay
nagsalita: "Marahil ako lang ang
narito sa pinagmulan ng manggagawa.
Masasabi kong naiintindihan ko ang
lahat ng iyong sinabi. Ngayon, ngunit
masasabi ko ang isang bagay — nang
magsimula ako sa kursong ito wala
akong muwang, at nang malaman ko kung
gaano ako ka-muwang, nagsimula akong
maging kritikal. Ngunit ang pagtuklas
na ito ay hindi ako naging panatiko,
at hindi ko maramdaman din ang
pagbagsak. "
1. Ang term na consctentizagdo ay
tumutukoy sa pag-aaral na makilala
ang mga kontradiksyon sa lipunan,
pampulitika at pang-ekonomiya, at
upang gumawa ng aksyon laban sa
mapang-aping elemento ng katotohanan.
Tingnan ang kabanata 3. — Tala ng
tagasalin.

Ang pag-aalinlangan tungkol sa mga


posibleng epekto ng conscientizagdo
ay nagpapahiwatig ng isang saligan na
kung saan ang taong nagdududa ay
hindi laging ginagawang malinaw: Mas
mabuti para sa mga biktima ng kawalan
ng katarungan na hindi kilalanin ang
kanilang sarili bilang ganoon. Sa
katunayan, gayunpaman, ang
conscientizagdo ay hindi humantong sa
mga tao sa "mapanirang fanaticism."
Sa kabaligtaran, sa pamamagitan ng
paggawa ng posible para sa mga tao na
ipasok ang makasaysayang proseso
bilang responsableng Mga Paksa, 2 na
conscientizagdo ang nagpatala sa
kanila sa paghahanap para sa
kumpirmasyon sa sarili at sa gayon ay
iniiwasan ang panatisismo,
Ang paggising ng kritikal na
kamalayan ay humahantong sa paraan sa
pagpapahayag ng mga hindi kasiyahan
sa lipunan na tiyak dahil ang mga
hindi kasiyahan na ito ay totoong mga
sangkap ng isang mapang-api na
sitwasyon.3
Ang takot sa kalayaan, kung saan ang
nagmamay-ari nito ay hindi
kinakailangang magkaroon ng
kamalayan, ay nakikita siyang multo.
Ang nasabing isang indibidwal ay
talagang nagsisilong sa isang
pagtatangka upang makamit ang
seguridad, na mas gusto niya sa mga
panganib ng kalayaan. Tulad ng
pagpapatotoo ni Hegel:
Sa pamamagitan lamang ng pag-panganib
sa buhay na makukuha ang
kalayaan; . . . ang indibidwal na
hindi nakataya ang kanyang buhay ay
maaaring, walang alinlangan, makilala
bilang isang Tao; ngunit hindi niya
naabot ang katotohanan ng pagkilala
na ito bilang isang malayang
kamalayan sa sarili.4
Ang mga kalalakihan at kababaihan ay
bihirang aminin ang kanilang takot sa
kalayaan nang bukas, gayunpaman, na
hiling na magbalatkayo nito — kung
minsan ay walang malay-sa pamamagitan
ng pagpapakita ng kanilang mga sarili
bilang tagapagtanggol ng kalayaan.
Ibinibigay nila ang kanilang mga pag-
aalinlangan at pag-aalangan ng isang
malalim na kahinahunan, bilang angkop
sa mga tagapag-alaga ng kalayaan.
Ngunit nalilito nila ang kalayaan sa
pagpapanatili ng status quo; kaya't
kung nagbabanta ang conscientizagdo
na ilagay ang pinag-uusapan sa
katayuang iyon, sa gayo'y tila
bumubuo ng isang banta sa kalayaan
mismo.
2. Ang terminong Mga Paksa ay
nagpapahiwatig ng mga nakakaalam at
kumikilos, taliwas sa mga bagay, na
kilala at kumilos. — Tala ng
tagasalin.
3. Francisco Weffort, sa paunang
salita sa Paulo Freire, Educagdo como
Prdtica da Liberdade (Rio de Janeiro,
1967).
4. Georg Hegel, The Phenomenology of
Mind (New York, 1967), p. 233.
Ang nag-isip at nag-aaral lamang ay
hindi nakagawa ng Pedagogy ng Op-
press; ito ay nakaugat sa kongkretong
sitwasyon at naglalarawan ng mga
reaksyon ng mga manggagawa (magsasaka
o lunsod) at ng mga taong nasa
gitnang uri na napansin ko nang
direkta o hindi direkta sa panahon ng
aking gawaing pang-edukasyon. Ang
patuloy na pagmamasid ay magbibigay
sa akin ng isang pagkakataon na
baguhin o upang mapatibay sa susunod
na pag-aaral ang mga puntong
iminungkahi sa gawaing pambungad na
ito.
Ang lakas ng tunog na ito ay maaaring
pukawin ang mga negatibong reaksyon
sa isang bilang ng mga mambabasa. Ang
ilan ay isasaalang-alang ang aking
posisyon sa vis-a-vis ang problema ng
paglaya ng tao bilang pulos perpekto,
o maaaring isaalang-alang ang
talakayan tungkol sa bokasyon na
ontolohiko, pag-ibig, dayalogo, pag-
asa, kababaang-loob, at pakikiramay
bilang isang reaksyunaryong "blah."
Ang iba ay hindi (o hindi gugustuhin)
na tanggapin ang aking pagtuligsa sa
isang estado ng pang-aapi na
nagbibigay-kasiyahan sa mga mapang-
api. Alinsunod dito, ang tinatanggap
na pansamantalang gawain na ito ay
para sa mga radical. Sigurado ako na
ang mga Kristiyano at Marxista, kahit
na maaaring hindi sila sumasang-ayon
sa akin sa bahagi o sa kabuuan, ay
magpapatuloy sa pagbabasa hanggang sa
katapusan. Ngunit ang mambabasa na
dogmatikong ipinapalagay na sarado,
"hindi makatuwiran" na mga posisyon
ay tatanggihan ang dayalogo Inaasahan
kong magbubukas ang librong ito.
Ang Sektarianismo, na pinapakain ng
panatiko, ay laging nakakagambala.
Ang Radicaliza-tion, na pinangalagaan
ng isang kritikal na espiritu, ay
palaging malikhain. Ang alamat ng
sekta ay mitolohiya at sa gayo'y
nagpapalayo; ang radikalisasyon ay
pumupuna at sa gayo'y nagpapalaya.
Ang radicalization ay nagsasangkot ng
mas mataas na pangako sa posisyon na
pinili ng isa, at sa gayon ay higit
na higit na pakikipag-ugnayan sa
pagsisikap na baguhin ang kongkreto,
layunin na katotohanan. Sa
kabaligtaran, sekta ng sekta,
sapagkat ito ay mitolohiya at hindi
makatuwiran, ginagawang hindi totoo
(at samakatuwid ay hindi mababago)
ang "katotohanan."
Ang Sektarianismo sa anumang bahagi
ay isang hadlang sa paglaya ng
sangkatauhan. Ang kanan na bersyon
nito ay hindi palaging, sa kasamaang
palad, ay tumatawag sa natural na
katapat nito: radicalization ng
rebolusyonaryo. Hindi madalas, ang
mga rebolusyonaryo mismo ay naging
reaksyonaryo sa pamamagitan ng
pagbagsak sa sekta sa proseso ng
pagtugon sa sekta ng Karapatan. Ang
posibilidad na ito, gayunpaman, ay
hindi dapat humantong sa radikal
upang maging isang masunurin na
pangan ng mga elite. Nakatuon sa
proseso ng paglaya, hindi siya
maaaring manatiling pasibo sa harap
ng karahasan ng mga mapang-api.
Sa kabilang banda, ang radikal ay hindi
kailanman isang paksa. Para sa indibidwal na ito,
ang aspektibong paksa ay umiiral lamang na may
kaugnayan sa layunin na aspeto (ang kongkreto
na katotohanan, na kung saan ay ang object ng
pagtatasa). Pagkasasaklaw at pagiging objectivity
samakatuwid ay sumali sa isang dayalektibong
pagkakaisa na bumubuo ng kaalaman sa
pagkakaisa sa aksyon, at sa kabaligtaran. Para
sa kanyang bahagi, ang sekta ng anumang
pagkumbinsi, na binulag ng kawalang-katwiran,
ay hindi (o hindi) maramdaman ang pabagu-bago
ng katotohanan — o kaya ay maling pag-unawa
dito. Dapat kung ang taong ito ay mag-isip ng
dialectically, kasama ito ng isang "domesticated
dialectic." Ang rightist na sekta (na dati kong
tinawag na isang ipinanganak na sekta5) ay nais
na pabagalin ang prosesong pangkasaysayan,
upang "mag-alaga" ng oras at sa gayon ay mag-
alaga ng mga kalalakihan at kababaihan. Ang
leftist-turn-sectarian ay ganap na naliligaw kapag
tinangka niyang bigyang kahulugan ang
katotohanan at kasaysayan ng dayalekto, at
nahuhulog sa mahahalagang fatalistic na
posisyon.
Ang kanan na sekta ng sekta ay naiiba
mula sa kanyang kaliwang kapantay na
ang dating pagtatangka na gamutin ang
kasalukuyan upang (inaasahan niya) na
ang hinaharap ay gagawing muli ang
nasa loob na ito, habang
isinasaalang-alang ng huli ang
hinaharap na naitatag na — isang uri
ng hindi maiiwasang kapalaran ,
kapalaran, o tadhana. Para sa matuwid
na sekta, "ngayon," na naka-link sa
nakaraan, ay isang bagay na ibinigay
at hindi nababago; para sa leftist na
sekta, ang "bukas" ay naipasa bago pa
man, ay inanyayahan nang hindi
mailarawan. Ang kanan na ito at ang
leftist na ito ay parehong
reaksyonaryo sapagkat, simula sa
kani-kanilang maling pananaw sa
kasaysayan, kapwa nagkakaroon ng mga
uri ng pagkilos na nagbubura ng
kalayaan. Ang katotohanan na ang
isang tao ay nag-iisip ng isang
"maayos na pag-uugali" na naroroon at
ang iba pa ay paunang natukoy na
hinaharap ay hindi nangangahulugang
sila ay nakatiklop ng kanilang mga
bisig at naging manonood (ang dating
inaasahan na ang kasalukuyan ay
magpapatuloy, ang huli ay naghihintay
para sa "kilala" na. magaganap ang
hinaharap). Sa kabaligtaran,
isinasara ang kanilang mga sarili sa
"mga lupon ng katiyakan" na kung saan
hindi sila makatakas, ang mga
indibidwal na ito ay "gumagawa" ng
kanilang sariling katotohanan. Hindi
ang katotohanan ng mga kalalakihan at
kababaihan na nagpupumilit na maitayo
ang hinaharap, na tumatakbo ang mga
panganib na kasangkot sa konstruksyon
na ito. Hindi rin ang katotohanan ng
mga kalalakihan at kababaihan na
nakikipaglaban sa tabi-tabi at
natututo nang sama-sama
kung paano mabuo ang hinaharap na ito
- na kung saan ay hindi isang bagay
na ibinigay upang matanggap ng mga
tao, ngunit higit na isang bagay na
malilikha nila. Ang parehong uri ng
sekta, na tinatrato ang kasaysayan sa
pantay na pagmamay-ari na paraan, ay
napupunta nang wala ang mga tao-na
kung saan ay isa pang paraan ng
pagiging laban sa kanila.
Samantalang ang kanan na sekta, na
nagsasara ng kanyang sarili sa
"kanyang" katotohanan, ay hindi
hihigit sa pagtupad sa isang likas na
papel, ang kaliwa na naging sekta at
mahigpit na tinanggihan ang kanyang
likas na katangian. Gayunpaman, bawat
isa, habang umiikot siya tungkol sa
"kanyang" katotohanan, nararamdamang
banta kung ang katotohanang iyon ay
tinanong. Sa gayon, isinasaalang-
alang ng bawat isa ang anumang hindi
"kanyang" katotohanan na
kasinungalingan. Tulad ng sinabi sa
akin ng mamamahayag na si Marcio
Moreira Alves, "Pareho silang
nagdurusa mula sa kawalan ng pag-
aalinlangan."
Ang radikal, na nakatuon sa paglaya
ng tao, ay hindi naging bilanggo ng
isang "bilog ng katiyakan 'kung saan
ang katotohanan ay nakakulong din. Sa
kabaligtaran, mas radikal ang tao,
mas ganap na siya ay pumasok sa
katotohanan kaya't, alam na mas
mabuti ito, mas mahusay niya itong
baguhin. Ang indibidwal na ito ay
hindi natatakot na harapin,
pakinggan, upang makita ang mundo na
walang tabla. Ang taong ito ay hindi
natatakot na makilala ang mga tao o
makipag-usap sa kanila.6 hindi
isaalang-alang ang kanyang sarili na
nagmamay-ari ng kasaysayan o ng lahat
ng mga tao, o ang tagapagpalaya ng
inaapi, ngunit siya ay nakatuon sa
kanyang sarili, sa loob ng
kasaysayan, upang labanan sa kanilang
panig.
Ang pedagogy ng inaapi, ang mga
panimulang balangkas na ipinakita sa
mga sumusunod na pahina, ay isang
gawain para sa mga radical; hindi ito
maaaring isagawa ng mga sekta.
Masisiyahan ako kung sa mga mambabasa
ng gawaing ito ay may mga sapat na
kritikal upang maitama ang mga
pagkakamali at hindi pagkakaunawaan,
upang mapalalim ang mga pagpapatunay
at upang ituro ang mga aspeto na
hindi ko napansin. Posibleng
magtanong ang ilan sa aking
karapatang talakayin ang
rebolusyonaryong aksyon ng kultura,
isang paksa na wala akong konkretong
karanasan. Ang katotohanan na hindi
ako personal na lumahok sa
rebolusyonaryong aksyon, gayunpaman,
ay hindi tinanggihan ang posibilidad
ng aking pagmuni-muni sa
6. "Hangga't ang kaalaman sa
teoretiko ay mananatiling pribilehiyo
ng kaunting mga 'akademiko * sa
Partido, haharapin ng huli ang
panganib na maligaw." Ang Rosa
Luxembourg, Repormasyon o Rebolusyon,
na binanggit sa C. Wright Mills, The
Marxists (New York, 1963)
ang temang ito Bukod dito, sa aking
karanasan bilang isang tagapagturo sa
mga tao, na gumagamit ng isang mapag-
usapan at posing na may problema sa
edukasyon, naipon ko ang isang
mapaghahambing na yaman ng materyal
na hinamon akong patakbuhin ang
panganib na gawin ang mga
pagpapatibay na nilalaman ng gawaing
ito.
Mula sa mga pahinang ito inaasahan
kong kahit papaano ang magtitiis ang
sumusunod: ang aking pagtitiwala sa
mga tao, at ang aking pananampalataya
sa kalalakihan at kababaihan, at sa
paglikha ng isang mundo kung saan mas
madaling magmahal.
Dito nais kong ipahayag ang aking
pasasalamat kay Elza, aking asawa at
"unang mambabasa," para sa pagkaunawa
at pampatibay na ipinakita niya sa
aking gawa, na pagmamay-ari niya pati
na rin nais kong iparating ang aking
pasasalamat sa isang pangkat ng mga
kaibigan para sa ang kanilang mga
puna sa aking manuskrito. Sa peligro
na alisin ang ilang mga pangalan,
dapat kong banggitin sina Joao da
Veiga Coutinho, Richard Shaull, Jim
Lamb, Myra at Jove-lino Ramos, Paulo
de Tarso, Almino Affonso, Plinio
Sampaio, Ernani Maria Fiori, Marcela
Gajardo, Jose Luis Fiori, at Joao
Zacarioti. Ang responsibilidad para
sa mga pagpapatibay na ginawa dito,
syempre, sa akin lang.
PAULO FREIRE
KABANATA 1
Habang ang problema ng pagkamakatao
ay palaging, mula sa isang
axiological point of view, ay naging
sentral na problema ng tao, ngayon ay
kinukuha nito ang katangian ng isang
hindi maiiwasang pag-aalala. L Ang
pag-aalala para sa humanisasyon ay
humantong kaagad sa pagkilala sa
dehumanization, hindi lamang bilang
isang ontological posibilidad ngunit
bilang isang makasaysayang
katotohanan At bilang isang
indibidwal na perceives ang lawak ng
dehumanisasyon, tinanong niya kung
ang pagkamakatao ay isang posibilidad
na posible. Sa loob ng kasaysayan ^
sa kongkreto, mga layunin ng
konteksto, kapwa ang pagkamakatao at
dehumanisasyon ay mga posibilidad
para sa isang tao bilang isang hindi
kumpletong pagiging may kamalayan sa
kanilang hindi pagkumpleto.
Ngunit habang ang parehong
pagkamakatao at dehumanisasyon ay
totoong kahalili, una lamang ang
bokasyon ng mga tao. Ang bokasyong
ito ay patuloy na tinatanggihan,
subalit ito ay tiniyak ng mismong
pagtanggi na iyon. Ito ay
1. Ang kasalukuyang paggalaw ng
paghihimagsik, lalo na ang mga
kabataan, habang kinakailangang
sumasalamin sa mga kakaibang
pagkakaiba-iba ng kani-kanilang mga
setting, ipinapakita sa kanilang
kakanyahan ang pagiging abala sa mga
tao bilang mga nilalang sa mundo at
sa mundo— abala sa kung ano at paano
sila " pagiging. " Habang inilalagay
nila ang sibilisasyong mamimili sa
paghuhusga, sinisi ang mga burukrasya
ng lahat ng uri, hinihingi ang
pagbabago ng mga pamantasan (binabago
ang mahigpit na kalikasan ng ugnayan
ng guro-mag-aaral at inilalagay ang
ugnayan na iyon sa loob ng konteksto
ng katotohanan), imungkahi ang
pagbabago mismo ng realidad upang ang
mga unibersidad ay maaaring mabago,
atake ang mga lumang order at
itinatag na mga institusyon sa
pagtatangka na kumpirmahin ang mga
tao bilang mga Paksa ng desisyon, ang
lahat ng mga paggalaw na ito ay
sumasalamin sa istilo ng aming edad,
na higit na antropolohikal kaysa sa
anthropocentric.
ang mga mapang-api; ito ay
pinatunayan ng pagnanasa ng mga
inaapi para sa kalayaan at hustisya,
at ng kanilang pakikibaka upang
mabawi ang kanilang nawalang
sangkatauhan.
Ang Dehumanization, na nagmamarka
hindi lamang sa mga may ninakaw ang
sangkatauhan, kundi pati na rin
(kahit na sa ibang paraan) ang mga
nakawin ito, ay isang pagbaluktot ng
bokasyon na maging mas ganap na tao.
Ang pagbaluktot na ito ay nangyayari
sa loob ng kasaysayan; ngunit hindi
ito isang bokasyon ng makasaysayang.
Sa katunayan, upang aminin ang
dehumanisasyon bilang isang bokasyong
makasaysayang ay hahantong sa alinman
sa pangungutya o ganap na kawalan ng
pag-asa. Ang pakikibaka para sa
humanisasyon, para sa pagpapalaya ng
paggawa, para sa pagwawasto ng
paghihiwalay, para sa pagpapatibay ng
mga kalalakihan at kababaihan bilang
mga tao ay walang kabuluhan. Ang
pakikibakang ito ay posible lamang
dahil ang dehumanization, bagaman
isang kongkretong katotohanan sa
kasaysayan, ay hindi isang ibinigay
na kapalaran ngunit ang resulta ng
isang hindi makatarungang kaayusan na
nagbubunga ng karahasan sa mga
mapang-api, na siyang nagpapawalang-
bisa sa mga inaapi.
Sapagkat ito ay isang pagbaluktot ng
pagiging mas buong tao, maaga o huli
ay hindi gaanong tao ay humahantong
sa mga inaapi na pakikibaka laban sa
mga gumawa sa kanila. Upang magkaroon
ng kahulugan ang pakikibakang ito,
ang mga inaapi ay hindi dapat, sa
paghangad na mabawi ang kanilang
sangkatauhan (na isang paraan upang
likhain ito), ay maging mapang-api ng
mga mapang-api, ngunit higit na
magpapanumbalik ng sangkatauhan ng
pareho.
Kung gayon, ito ang dakilang makatao
at makasaysayang gawain ng mga
inaapi: upang palayain ang kanilang
sarili at ang kanilang mga mapang-api
din. Ang mga mapang-api, na nang-
aapi, nagsasamantala, at nanghahalay
ayon sa bisa ng kanilang
kapangyarihan, ay hindi makahanap sa
lakas na ito ng lakas na palayain ang
alinman sa mga naaapi o sila mismo.
Ang kapangyarihan lamang na nagmumula
sa kahinaan ng inaapi ay magiging
sapat na malakas upang mapalaya ang
pareho. Anumang pagtatangkang
"palambutin" ang kapangyarihan ng
mapang-api sa pag-asa sa kahinaan ng
api ay halos palaging nagpapakita ng
sarili sa anyo ng maling kabutihang-
loob; sa katunayan, ang pagtatangka
ay hindi lalampas dito. Upang
magkaroon ng patuloy na pagkakataong
ipahayag ang kanilang
"pagkamapagbigay," dapat ding
mapanatili ng mga mapang-api ang
kawalang-katarungan din. Ang isang
hindi makatarungang kaayusang
panlipunan ay ang permanenteng bukal
ng "kabutihang-loob" na ito, na
binibigyan ng kamatayan, kawalan ng
pag-asa, at kahirapan. Iyon ang
dahilan kung bakit ang mga nagbigay
ng maling kabutihang loob ay naging
desperado sa kaunting banta sa
pinagmulan nito.
na nagbibigay ng sustansya sa maling pag-ibig sa
kapwa. Pinipigilan ng maling pag-ibig sa kapwa
ang natatakot at nalupig, ang "tinatanggihan ng
buhay," upang maabot ang kanilang nanginginig
na mga kamay. Ang tunay na pagkamapagbigay
ay nakasalalay sa pagsisikap upang ang mga
kamay na ito - maging ng mga indibidwal o buong
tao - ay kailangang pahabain nang kaunti at mas
kaunti sa pagsusumamo, upang mas lalo silang
maging mga kamay ng tao na gumana at,
nagtatrabaho, nagbago ng mundo. Ang araling ito
at ang pag-aaral na ito ay dapat magmula,
gayunpaman, mula sa mga inaapi sa kanilang
sarili at mula sa mga tunay na nakikikiisa sa
kanila. Bilang mga indibidwal o bilang mga
mamamayan, sa pamamagitan ng pakikipaglaban
para sa pagpapanumbalik ng kanilang
sangkatauhan susubukan nila ang
pagpapanumbalik ng totoong pagkamapagbigay.
Sino ang mas nakahanda kaysa sa inaapi upang
maunawaan ang kahila-hilakbot na kahalagahan
ng isang mapang-api na lipunan? Sino ang
nagdurusa sa eflFects ng pang-aapi kaysa higit
sa naaapi? Sino ang mas nakakaunawa sa
pangangailangan ng paglaya? Hindi nila
makukuha ang paglaya na ito nang hindi
sinasadya ngunit sa pamamagitan ng praxis ng
kanilang paghahangad para dito, sa pamamagitan
ng kanilang pagkilala sa pangangailangan na
ipaglaban ito. At ang labanang ito, dahil sa
layuning ibinigay ng mga naaapi, ay aktwal na
magbubuo ng isang kilos ng pag-ibig na tutol sa
kawalan ng pag-ibig na nasa puso ng mga
mapang-api ng karahasan, walang pag-ibig kahit
na nakasuot ng maling kabutihang loob.
Ngunit halos palagi, sa paunang yugto
ng pakikibaka, ang mga naaapi, sa
halip na magsumikap para sa kalayaan,
ay hiniling na sila ay maging mapang-
api, o "sub-mapang-api." Ang mismong
istraktura ng kanilang pag-iisip ay
nakondisyon ng mga kontradiksyon ng
kongkreto, pagkakaroon ng sitwasyon
kung saan sila nahubog. Ang kanilang
ideyal ay ang maging kalalakihan;
ngunit para sa kanila, ang maging mga
lalaki ay dapat maging mapang-api.
Ito ang kanilang modelo ng
sangkatauhan. Ang kababalaghang ito
ay nagmula sa katotohanang ang mga
inaapi, sa isang tiyak na sandali ng
kanilang pagkakaroon ng karanasan, ay
gumagamit ng isang ugali ng
"pagdirikit" sa mapang-api. Sa ilalim
ng mga pangyayaring ito hindi nila
maaaring "isaalang-alang" siya ng
sapat na malinaw upang ma-objectivize
siya - upang matuklasan siya "sa
labas" mismo. Hindi ito
nangangahulugang ang mga naaapi ay
walang kamalayan na sila ay
pinapahiya. Ngunit ang kanilang pang-
unawa sa kanilang sarili bilang
naaapi ay napinsala ng kanilang
pagkalubog sa katotohanan ng pang-
aapi. Sa antas na ito, ang kanilang
pang-unawa sa kanilang sarili bilang
kabaligtaran ng mapang-api ay hindi
pa
nangangahulugan ng pakikipag-ugnay sa
isang pakikibaka upang
mapagtagumpayan ang kontradiksyon; 2
ang isang poste ay naghahangad na
huwag palayain, ngunit upang makilala
ang katapat nitong poste.
Sa sitwasyong ito, ang mga inaapi ay
hindi nakikita ang "bagong tao"
bilang taong ipinanganak mula sa
paglutas ng kontradiksyon na ito,
habang ang pang-aapi ay nagbibigay
daan sa kalayaan. Para sa kanila, ang
bagong lalaki o babae mismo ay naging
mapang-api. Ang kanilang paningin sa
bagong lalaki o babae ay
indibidwalista; dahil sa
pagkakakilanlan sa kanila ng mapang-
api, wala silang kamalayan sa
kanilang sarili bilang mga tao o
bilang miyembro ng isang api na
klase. Hindi upang maging malaya ay
nais nila ang repormang agraryo,
ngunit upang makakuha ng lupa at sa
gayon ay maging mga may-ari ng lupa —
o, mas tiyak, mga boss sa iba pang
mga manggagawa. Ito ay isang bihirang
magsasaka na, minsan ay "isinulong"
upang maging tagapangasiwa, ay hindi
naging mas malupit sa kanyang dating
mga kasama kaysa sa nagmamay-ari
mismo. Ito ay sapagkat ang konteksto
ng sitwasyon ng magsasaka, iyon ay,
pang-aapi, ay nananatiling hindi
nagbabago. Sa halimbawang ito, ang
tagapangasiwa, upang matiyak ang
kanyang trabaho, dapat maging matigas
tulad ng may-ari — at higit pa. Sa
gayon ay inilalarawan ang aming
nakaraang pahayag na sa panahon ng
paunang yugto ng kanilang pakikibaka
ang inaapi ay matatagpuan sa mapang-
api ang kanilang modelo ng
"pagkalalaki."
Kahit na ang rebolusyon, na nagbabago
sa isang kongkretong sitwasyon ng
pang-aapi sa pamamagitan ng
pagtaguyod ng proseso ng paglaya, ay
dapat harapin ang hindi
pangkaraniwang bagay na ito. Marami
sa mga naaapi na direkta o hindi
direktang lumahok sa rebolusyon ay
balak — na kinondisyon ng mga alamat
ng dating kaayusan - na gawin itong
kanilang pribadong rebolusyon. Ang
anino ng kanilang dating nang-api ay
itinatapon pa rin sa kanila.
Ang "takot sa kalayaan" na sumasakit
sa mga inaapi, 3 isang takot na
maaaring humantong sa kanila na
hangarin ang papel ng mang-aapi o
igapos sila sa papel na naaapi, dapat
suriin. Isa sa mga pangunahing
elemento ng ugnayan sa pagitan ng
mapang-api at naaapi ay
2. Tulad ng ginamit sa buong aklat na
ito, ang salitang "kontradiksyon" ay
nagpapahiwatig ng salungat na
dialectical sa pagitan ng mga
sumasalungat na pwersang panlipunan.
- Tala ng tagasalin.
3. Ang takot sa kalayaan na ito ay
matatagpuan din sa mga mapang-api,
bagaman, malinaw naman, sa ibang
anyo. Ang mga naaapi ay natatakot na
yakapin ang kalayaan; ang mga mapang-
api ay natatakot na mawala ang
"kalayaan" upang apihin.
reseta Ang bawat reseta ay kumakatawan sa
pagpapataw ng pagpipilian ng bawat indibidwal sa
isa pa, binabago ang kamalayan ng taong
inireseta sa isa na umaayon sa preservers na
kamalayan. Samakatuwid, ang pag-uugali ng
inaapi ay isang iniresetang pag-uugali, kasunod
ng ginagawa nito sa mga alituntunin ng nang-
aapi. Ang inaapi, na naipaloob ang imahe ng
nang-aapi at pinagtibay ang kanyang mga
alituntunin, ay natatakot sa kalayaan.
Kakailanganin ng kalayaan na palabasin nila ang
imaheng ito at palitan ito ng awtonomiya at
responsibilidad. Ang kalayaan ay nakuha sa
pamamagitan ng pananakop, hindi sa
pamamagitan ng regalo. Dapat itong habulin ng
patuloy at responsable. Ang kalayaan ay hindi
isang perpektong matatagpuan sa labas ng tao; ni
ito ay isang ideya na naging mitolohiya. Ito ay sa
halip ang kailangang-kailangan na kondisyon para
sa paghanap para sa pagkumpleto ng tao. Upang
mapagtagumpayan ang sitwasyon ng pang-aapi,
dapat munang kilalanin ng mga tao ang mga
sanhi nito, upang sa pamamagitan ng pagbabago
ng pagkilos ay makakalikha sila ng isang bagong
sitwasyon, na maaaring gawing posible ang
paghabol ng isang mas buong sangkatauhan.
Ngunit ang pakikibaka upang maging mas ganap
na tao ay nagsimula na sa tunay na pakikibaka
upang mabago ang sitwasyon. Bagaman ang
sitwasyon ng pang-aapi ay isang hindi nakatao at
hindi nakakawang tao na kabuuan na
nakakaapekto sa parehong mga mapang-api at
sa mga pinahirapan nila, ito ang huli na dapat,
mula sa kanilang pinipigilan na sangkatauhan,
magbayad para sa parehong pakikibaka para sa
isang mas buong sangkatauhan; ang mapang-api,
na siya mismo ay nawalan ng bisa sa tao dahil
hindi niya ginawang makatao ang iba, ay hindi
magawang pangunahan ang pakikibakang ito.
Gayunpaman, ang mga naaapi, na
umangkop sa istraktura ng
pangingibabaw kung saan sila ay
nahuhulog, at naging talikuran dito,
ay pinigilan mula sa pagsasagawa ng
pakikibaka para sa kalayaan hangga't
sa palagay nila ay walang kakayahang
patakbuhin ang mga panganib na
kinakailangan nito. Bukod dito, ang
kanilang pakikibaka para sa kalayaan
ay nagbabanta hindi lamang sa mapang-
api, kundi pati na rin ng kanilang
sariling mga api na kasamahan na
natatakot sa higit pang panunupil.
Kapag natuklasan nila sa loob ng
kanilang sarili ang pagnanasa na
maging malaya, napagtanto nila na ang
pagnanasa na ito ay maaaring mabago
sa katotohanan lamang kapag ang
parehong pagnanasa ay pukawin sa
kanilang mga kasama. Ngunit habang
pinangungunahan ng takot sa kalayaan
ay tumanggi silang mag-apela sa iba,

o upang makinig sa mga apela ng iba, o kahit na


sa mga apila ng kanilang sariling budhi. Mas
gusto nila ang pagiging gregariousness kaysa sa
tunay na pakikisama; ginusto nila ang seguridad
ng pagsunod sa kanilang estado ng pagiging
malaya sa doming malikhaing ginawa ng
kalayaan at maging ang paghabol sa kalayaan.
Ang mga inaapi ay nagdurusa mula sa duwalidad
na nagtatag ng kanilang sarili sa kanilang
pinakaloob na pagkatao. Natuklasan nila na
walang kalayaan ay hindi sila maaaring
magkaroon ng tunay. Gayunpaman, bagaman
nais nila ang tunay na pagkakaroon,
kinakatakutan nila ito. Ang mga ito ay
magkasabay at ang nang-aapi ay ang kamalayan
na kanilang isinagawa sa loob Ang tunggalian ay
nasa pagpili sa pagitan ng pagiging ganap ng
kanilang sarili o pagkabahagi; sa pagitan ng
pagpapaalis ng mapang-api sa loob o hindi
pagpapalabas sa kanila; sa pagitan ng pakikiisa o
pagkakahiwalay ng tao; sa pagitan ng mga
sumusunod na reseta o pagkakaroon ng mga
pagpipilian; sa pagitan ng pagiging manonood o
artista; sa pagitan ng pag-arte o pagkakaroon ng
ilusyon ng pag-arte sa pamamagitan ng pagkilos
ng mga mapang-api; sa pagitan ng pagsasalita o
pagiging tahimik, na-castrate sa kanilang lakas na
lumikha at muling lumikha, sa kanilang
kapangyarihan na baguhin ang mundo. Ito ang
nakalulungkot na problema ng mga inaapi na
dapat isaalang-alang ang kanilang edukasyon.

Ipapakita ng aklat na ito ang ilang mga aspeto ng


tinawag ng manunulat na pedagogy ng inaapi,
isang pedagogy na dapat peke, hindi para sa,
inaapi (maging mga indibidwal o mga tao) sa
walang tigil na pakikibaka upang mabawi ang
kanilang pagiging tao. Ang pedagogy na ito ay
gumagawa ng pang-aapi at nagsasanhi ng mga
bagay ng pagsasalamin ng mga inaapi, at mula
sa pagmuni-muni na iyon ay magmumula ang
kanilang kinakailangang pagsali sa pakikibaka
para sa kanilang kalayaan. At sa pakikibaka ang
pedagogy na ito ay gagawin at muling ibabalik.
Ang gitnang suliranin ay ito: Paano makikilahok
ang mga naaapi, bilang magkahiwalay, hindi
tunay na nilalang, sa pagbuo ng pedagogy ng
kanilang paglaya? Tulad lamang ng pagtuklas nila
sa kanilang sarili na maging "host" ng mapang-api
ay maaari silang makapag-ambag sa hilot ng
kanilang mapagpalayang pedagogy. Hangga't
nakatira sila sa dwalidad kung saan dapat maging
katulad, at ang maging katulad ay maging katulad
ng mapang-api, imposible ang kontribusyon na
ito. Ang pedagogy ng inaapi ay isang instrumento
para sa kanilang kritikal na pagtuklas na kapwa
sila at ang kanilang mga mapang-api ay
pagpapakita ng dehumanisasyon.

Ang paglaya ay sa gayon ay isang panganganak,


at isang masakit. Ang lalaki o babae na
umuusbong ay isang bagong tao, mabubuhay
lamang dahil ang kontradiksyon na pinahihirapan
ng mang-aapi ay pinalitan ng paggawa ng tao ng
lahat ng mga tao. O upang mailagay ito sa ibang
paraan, ang solusyon ng kontradiksyong ito ay
ipinanganak sa paggawa na nagdadala sa mundo
ng bagong nilalang: hindi na mapang-api o hindi
na api, ngunit tao sa proseso ng pagkamit ng
kalayaan. Ang solusyon na ito ay hindi maaaring
makamit sa mga ideyalistikal na termino. Upang
makagawa ng mga naaapi ang pakikibaka para
sa kanilang kalayaan, dapat nilang maramdaman
ang katotohanan ng pang-aapi hindi bilang isang
saradong mundo na kung saan walang exit,
ngunit bilang isang naglilimitang sitwasyon na
maaari nilang baguhin. Ang pang-unawa na ito ay
kinakailangan ngunit hindi isang sapat na
kundisyon foi * paglaya; dapat itong maging nag-
uudyok na puwersa para sa pagpapalaya ng
pagkilos. Ni ang pagtuklas ng mga naaapi na
mayroon sila sa dialectical na relasyon sa
mapang-api, bilang kanyang antithesis— na kung
wala sila ang mapang-api ay hindi maaaring
magkaroon4-sa mismong ito ay bumubuo ng
paglaya. Ang mga inaapi ay maaaring
mapagtagumpayan ang kontradiksyon kung saan
sila ay nahuli lamang kapag ang pang-unawa na
ito ay nagbigay sa kanila ng pakikibaka upang
palayain ang kanilang sarili.
Totoo rin ito sa paggalang sa
indibidwal na mapang-api sa isang
tao. Ang pagtuklas sa kanyang sarili
na maging isang mapang-api ay
maaaring maging sanhi ng labis na
paghihirap, ngunit hindi ito
kinakailangang humantong sa pakikiisa
sa mga naaapi. Ang pagbibigay-
katwiran sa kanyang pagkakasala sa
pamamagitan ng paggagamot sa ama ng
mga inaapi, habang ginagawa silang
mabilis sa isang posisyon ng
pagtitiwala, ay hindi magagawa.
Kinakailangan ng pagkakaisa na ang
isang tao ay pumasok sa sitwasyon ng
mga kasama ng isa ay nakikiisa; ito
ay isang radikal na pustura. Kung ang
nagpapakilala sa inaapi ay ang
kanilang pagpailalim sa kamalayan ng
master, tulad ng pinatunayan ni
Hegel, ang 5 tunay na pakikiisa sa
mga inaapi ay nangangahulugang
nakikipaglaban sa kanilang panig
upang mabago ang layunin na realidad
na ginawang mga "nilalang para sa iba
pa." Ang oppres-
4. Tingnan ang Hegel, op. cit.y pp.
236-237.
5. Sinusuri ang ugnayan ng dayalekto
sa pagitan ng kamalayan ng master at
ng kamalayan ng mga inaapi, sinabi ni
Hegel: "Ang isa ay malaya, at ang
mahahalagang kalikasan nito ay para
sa sarili; ang isa ay umaasa, at ang
diwa nito ay buhay o pagkakaroon para
sa iba pa. Ang nauna ay ang Master, o
Lord, ang huli ang Bondsman. " Ibid.,
P. 234.
Ang sor ay nakikiisa lamang sa mga
naaapi kapag siya ay tumigil tungkol
sa mga inaapi bilang isang kategorya
na mahirap unawain at nakikita sila
bilang mga taong hindi makatarungan
na hinarap, pinagkaitan ng kanilang
tinig, niloko sa pagbebenta ng
kanilang paggawa — nang huminto siya
sa paggawa ng maka-diyos,
sentimental, at mga kilos na
individualistic at pinagsapalaran ang
isang kilos ng pag-ibig. Ang tunay na
pagkakaisa ay matatagpuan lamang sa
kalakhan ng gawa ng pag-ibig na ito,
sa pagkakaroon nito, sa kanyang
praxis. Upang mapatunayan na ang mga
kalalakihan at kababaihan ay mga tao
at bilang mga tao ay dapat na malaya,
at gayon pa man upang gumawa ng wala
nang mahihinang upang gawin itong
patunay na isang katotohanan, ay
isang katahimikan.
Dahil ito ay isang kongkretong
sitwasyon na naitatag ang
kontradiksyon na pinahihirapan ng
mang-aapi, ang resolusyon ng
kontradiksyong ito ay dapat na
patunayan nang may layunin.
Samakatuwid, ang radikal na
kinakailangan - kapwa para sa
indibidwal na natuklasan ang kanyang
sarili na maging isang mapang-api at
para sa mga inaapi - na ang
kongkretong sitwasyon na nagbunga ng
pang-aapi ay dapat baguhin.
Upang maipakita ang radikal na
kahilingan na ito para sa layunin na
pagbabago ng katotohanan, upang
labanan ang kawalang-kilos ng
subjectivist na magpapalipat-lipat sa
pagkilala sa pang-aapi sa pasyente na
naghihintay para sa pang-aapi na
mawala nang mag-isa, ay hindi upang
ibasura ang papel ng pagiging paksa
sa pakikibaka upang baguhin ang mga
istraktura Sa kabaligtaran, hindi
maisip ng isa ang pagiging
objectivity nang walang paksa. Ni
alinman ay maaaring umiiral nang wala
ang isa pa, o maaari silang ma-
dichotomize. Ang paghihiwalay ng
objectivity mula sa subjectivity, ang
pagtanggi ng huli kapag pinag-aaralan
ang katotohanan o kumilos dito, ay
objectivism. Sa kabilang banda, ang
pagtanggi ng pagiging objectivity sa
pagsusuri o pagkilos, na nagreresulta
sa isang subjectivism na humahantong
sa mga posisyon na solipsistic,
tinanggihan ang pagkilos mismo sa
pamamagitan ng pagtanggi sa realidad
ng layunin. Ni objectivism o
subjectivism, o psycholo-gism pa rin
ay itinaguyod dito, ngunit sa halip
na subjectivity at objectivity sa
patuloy na dialectical relationship.
Upang tanggihan ang kahalagahan ng
pagiging paksa sa proseso ng
pagbabago ng mundo at kasaysayan ay
walang muwang at simple. Ito ay upang
aminin ang imposible: isang mundo na
walang tao. Ang posisyong
pansentistikong ito ay kasing talino
ng pagiging subjectivism, na
nagpapahiwatig ng mga taong walang
mundo. Ang mundo at mga tao ay hindi
umiiral bukod sa bawat isa, umiiral
sila sa patuloy na pakikipag-ugnayan.
Hindi sumuporta si Marx
tulad ng isang dichotomy, ni gumawa
ng anumang iba pang kritikal,
makatotohanang nag-iisip. Ang
pinintasan ni Marx at nawasak ng
pang-agham ay hindi pagiging
subjectivity, ngunit subjectivism at
psychologism. Tulad ng layunin ng
realidad sa lipunan na umiiral na
hindi nagkataon, ngunit bilang
produkto ng pagkilos ng tao, sa gayon
hindi ito nababago ng pagkakataon.
Kung ang sangkatauhan ay gumagawa ng
katotohanang panlipunan (na sa
"pagbabaligtad ng praxis" ay babalik
sa kanila at kundisyon sila), kung
gayon ang pagbabago ng katotohanang
iyon ay isang makasaysayang gawain,
isang gawain para sa sangkatauhan.
Ang katotohanan na naging mapang-api
ay nagreresulta sa pagkakasalungat ng
mga tao bilang mapang-api at api. Ang
huli, na ang gawain ay pakikibaka
para sa kanilang kalayaan kasama ang
mga nagpapakita ng tunay na
pagkakaisa, ay dapat magkaroon ng
kritikal na kamalayan sa pang-aapi sa
pamamagitan ng praxis ng pakikibakang
ito. Isa sa pinakamahirap na hadlang
sa pagkamit ng kalayaan ay ang
mapanupil na katotohanan ay
sumisipsip ng mga nasa loob nito at
sa ganyang paraan kumikilos upang
mapailalim ang pagkonsensya ng mga
tao.6 Magagamit, ang pang-aapi ay
pagsasaayos. Upang hindi na mabiktima
ng puwersa nito, dapat na lumitaw ang
isa mula rito at binaliktad ito.
Magagawa lamang ito sa pamamagitan ng
praxis: pagmuni-muni at pagkilos sa
mundo upang mabago ito.
a aquella la conciencia de la
opresion haciendo la infamia todavia
mas infamante, al pregonarla.7
Ang paggawa ng "totoong pang-aapi na
mas mapang-api pa rin sa pamamagitan
ng pagdaragdag dito ng
pagsasakatuparan ng pang-aapi" ay
tumutugma sa dialectical na ugnayan
sa pagitan ng paksa at ng layunin. Sa
pagkakaugnay lamang na ito ay posible
ang isang tunay na praxis, kung wala
ito imposible
6. "Ang pagpapalaya ng aksyon ay
kinakailangang nagsasangkot ng isang
sandali ng pang-unawa at pagpapasya.
Ang aksyon na ito ay kapwa nauuna at
sumusunod sa sandaling iyon, kung
saan ito unang kumilos bilang isang
prologue at kung saan pagkatapos ay
nagsisilbing epekto at magpatuloy sa
loob ng kasaysayan. Ang pagkilos ng
dominasyon, gayunpaman, ay hindi
nangangahulugang ang sukatang ito;
para sa istraktura ng pangingibabaw
ay pinananatili ng sarili nitong
mekanikal at walang malay na pag-
andar. " Mula sa isang hindi nai-
publish na akda ni Jose Luiz Fiori,
na mabait na binigyan ng pahintulot
na sipiin siya.
7. Karl Marx at Friedrich Engels, La
Sagrada Familia y otros Escritos
(Mexico, 1962), p. 6. Naidagdag ang
diin.

upang malutas ang kontradiksyon na api-api.


Upang makamit ang layuning ito, ang naaapi ay
dapat harapin ang kritikal na katotohanan, sabay
na tumutukoy at kumilos ayon sa katotohanang
iyon. Ang isang simpleng pang-unawa lamang sa
katotohanan na hindi sinusundan ng kritikal na
interbensyon na ito ay hindi hahantong sa isang
pagbabago ng layunin na katotohanan - tiyak
dahil hindi ito isang tunay na pang-unawa. Ito ang
kaso ng isang pulos subjectivist na pang-unawa
ng isang taong nag-abandona ng layunin na
katotohanan at lumilikha ng isang maling kapalit.
Ang isang iba't ibang uri ng maling pang-unawa
ay nangyayari kapag ang isang pagbabago sa
layunin na katotohanan ay magbabanta sa
indibidwal o klase na interes ng nakakaintindi. Sa
unang pagkakataon, walang kritikal na
interbensyon sa katotohanan dahil ang
katotohanan na iyon ay kathang-isip lamang; wala
sa pangalawang pagkakataon dahil ang
interbensyon ay makasalungat sa mga interes ng
klase ng perceiver. Sa huling kaso ang ugali ng
perceiver ay upang kumilos "neurotically." Ang
katotohanan ay umiiral; ngunit kapwa ang
katotohanan at kung ano ang maaaring
magresulta mula dito ay maaaring maging
prejudicial sa tao. Sa gayon ito ay kinakailangan,
hindi tiyak na tanggihan ang katotohanan, ngunit
upang "makita itong magkakaiba." Ang
pangangatuwiran na ito bilang isang mekanismo
ng depensa ay nag-tutugma sa huli sa
subjectivism. Ang isang katotohanang hindi
tinanggihan ngunit kaninong mga katotohanan na
binibigyang katwiran ay nawawala ang tunguhin
na batayan nito. Huminto ito sa pagiging
kongkreto at naging isang mitolohiya na nilikha
bilang pagtatanggol sa klase ng namamalayan.
Dito nakasalalay ang isa sa mga dahilan para sa
mga pagbabawal at mga paghihirap (na
tatalakayin nang haba sa Kabanata 4) na
idinisenyo upang maiwaksi ang mga tao mula sa
kritikal na interbensyon sa katotohanan. Alam ng
nang-aapi ang lubos na ang interbensyon na ito
ay hindi magiging interes niya. Ano ang
kinagigiliwan niya na magpatuloy ang mga tao sa
isang estado ng pagkalubog, impotent sa harap
ng mapang-aping katotohanan. May kaugnayan
dito ang babala ni Lukacs sa rebolusyonaryong
partido: . . . il doit, pour amo les mots de Marx,
expliquer aux masses leur propre action non
seulement afin d'assurer la Continuity des
experiences Revolutionnaires du proletariat, mais
aussi d'activer consciemment le developpement
ulterieur de ces experiences.8 Sa pagpapatibay
ng kinakailangang ito, ang Lukacs ay walang
alinlangan na posing ang 8. Georg Lukacs,
Lenine (Paris, 1965), p. 62.
problema ng kritikal na interbensyon.
Ang "Upang ipaliwanag sa masa ang
kanilang sariling aksyon" ay upang
linawin at maliwanagan ang aksyon na
iyon, kapwa patungkol sa ugnayan nito
sa mga hangaring katotohanan na
sinenyasan nito, at tungkol sa mga
hangarin nito. Lalo na inilalantad ng
mga tao ang hamon na katotohanang ito
na dapat maging layunin ng kanilang
pagbabago na pagkilos, mas kritikal
na pinapasok nila ang reyalidad na
iyon. Sa ganitong paraan ay
"sinasadya nilang buhayin ang kasunod
na pag-unlad ng kanilang mga
karanasan." Walang magiging pagkilos
ng tao kung walang layunin na
katotohanan, walang mundo na "hindi
ako" ng tao at hamunin sila; tulad ng
hindi magkakaroon ng pagkilos ng tao
kung ang tao ay hindi isang
"proyekto," kung hindi niya
malampasan ang kanyang sarili, kung
ang isa, ay hindi makita ang
katotohanan at maunawaan ito upang
mabago ito.
Sa diyalektong pag-iisip, ang mundo
at aksyon ay malapit na nakasalalay.
Ngunit ang pagkilos ay tao lamang
kung hindi ito isang trabaho lamang
ngunit isang preoccupation, iyon ay,
kapag hindi ito nai-dichotomize mula
sa pagsasalamin. Ang repleksyon, na
kung saan ay mahalaga sa pagkilos, ay
implicit sa iniaatas ng Lu-k £ cs na
"ipaliwanag sa masa ang kanilang
sariling pagkilos," tulad din ng
implicit sa hangaring iugnay niya sa
paliwanag na ito: na ng "sinasadyang
buhayin ang kasunod na pag-unlad ng
karanasan. "
Gayunpaman, para sa amin, ang
kinakailangan ay hindi nakikita sa
mga tuntunin ng pagpapaliwanag,
ngunit sa halip ay nakikipagdayalogo
sa mga tao tungkol sa kanilang mga
aksyon. Sa anumang kaganapan, walang
katotohanan ang nagbabago mismo, 9 at
ang tungkulin na inilahad ni Lukacs
sa rebolusyonaryong partido ng
"pagpapaliwanag sa masa ng kanilang
sariling pagkilos" kasabay ng
pagpapatibay natin ng pangangailangan
para sa kritikal na interbensyon ng
mga tao sa katotohanan sa pamamagitan
ng praxis. Ang pedagogy ng inaapi, na
siyang pedagogy ng mga taong
nakikipaglaban para sa kanilang
sariling kalayaan, ay may mga ugat
dito. At ang mga kinikilala, o
nagsisimulang makilala, ang kanilang
mga sarili
9. "Ang doktrinang materyalistiko na
ang kalalakihan ay mga produkto ng
mga pangyayari at pagpapalaki, at,
samakatuwid, ang nagbago na mga
kalalakihan ay mga produkto ng iba
pang mga pangyayari at binago ang
pag-aalaga, nakakalimutan na ang mga
kalalakihan ang nagbabago ng mga
pangyayari at ang tagapagturo mismo
ay nangangailangan ng pagtuturo."
Karl Marx at Friedrich Engels,
Piniling Mga Gawa (New York, 1968),
p. 28.
ang pedagogy na tunay na nagpapalaya
ay maaaring manatiling malayo sa mga
naaapi sa pamamagitan ng pagtrato sa
kanila bilang mga kapus-palad at sa
pagpapakita ng kanilang mga huwaran
na modelo mula sa mga mapang-api. Ang
inaapi ay dapat na kanilang sariling
halimbawa sa pakikibaka para sa
kanilang katubusan.
Ang pedagogy ng inaapi, na binuhay ng
tunay, mapagkatao (hindi makatao) na
bukas-palad, ay nagpapakita ng sarili
bilang isang pedagogy ng
sangkatauhan. Ang pedagogy na
nagsisimula sa pagkamakasariliyang
interes ng mga mapang-api (isang
pagkamakasarili na nakabalot sa
maling pagkamapagbigay ng
paternalism) at gumagawa ng mga
inaapi ang mga bagay ng pagkamakatao
nito, pinapanatili at isinama nito
ang pang-aapi. Ito ay isang
instrumento ng dehumanization. Ito
ang dahilan kung bakit, tulad ng
napatunayan natin kanina, ang
pedagogy ng mga inaapi ay hindi
maaaring paunlarin o maisagawa ng mga
mapang-api. Ito ay magiging isang
kontradiksyon sa mga termino kung ang
mga mapang-api ay hindi lamang
ipinagtanggol ngunit talagang
nagpatupad ng isang nagpapalaya na
edukasyon.
Ngunit kung ang pagpapatupad ng isang
mapagpalayang edukasyon ay
nangangailangan ng kapangyarihang
pampulitika at ang mga naaapi ay
wala, paanong posible na
maisakatuparan ang pedagogy ng mga
inaapi bago ang rebolusyon? Ito ay
isang katanungan ng pinakamahalagang
kahalagahan, ang tugon na kung saan
ay hindi bababa sa pansamantalang
nakabalangkas sa Kabanata 4. Ang
isang aspeto ng tugon ay matatagpuan
sa pagkakaiba sa pagitan ng
sistematikong edukasyon, na mababago
lamang ng kapangyarihang pampulitika,
at mga proyektong pang-edukasyon , na
dapat isagawa kasama ng mga naaapi sa
proseso ng pag-aayos ng mga ito.
Ang pedagogy ng inaapi, bilang isang
humanist at libertarian pedagogy, ay
may dalawang magkakaibang yugto. Sa
una, inilalantad ng mga naaapi ang
mundo ng pang-aapi at sa pamamagitan
ng mga praxis ay ipinagkatiwala ang
kanilang sarili sa pagbabago nito. Sa
pangalawang yugto, kung saan ang
katotohanan ng pang-aapi ay nabago
na, ang pedagogy na ito ay tumitigil
na kabilang sa inaapi at nagiging
isang pedagogy ng lahat ng mga tao sa
proseso ng permanenteng kalayaan. Sa
parehong yugto, laging sa pamamagitan
ng aksyon nang malalim na ang kultura
ng pangingibabaw ay nahaharap sa
kultura.10 Sa unang yugto ang
komprontasyong ito ay nangyayari sa
pamamagitan ng
10. Lumilitaw na ito ang pangunahing
aspeto ng Rebolusyong Pangkulturang
Mao.
pagbabago sa paraan ng pag-apihin ng
mundo ng pang-aapi; sa ikalawang
yugto, sa pamamagitan ng
pagpapatalsik ng mga alamat na
nilikha at binuo sa dating
pagkakasunud-sunod, na tulad ng mga
manonood ay sumasagi sa bagong
istrakturang umuusbong mula sa
rebolusyonaryong pagbabago.
Ang pedagogy ng unang yugto ay dapat
harapin ang problema ng
pinahihirapang kamalayan at ang
kamalayan ng mapang-api, ang problema
ng kalalakihan at kababaihan na
pinahihirapan at kalalakihan at
kababaihan na nagdurusa. Dapat
isaalang-alang nito ang kanilang pag-
uugali, kanilang pananaw sa mundo, at
kanilang etika. Ang isang partikular
na problema ay ang dwalidad ng mga
inaapi: magkasalungat sila,
magkakabahaging mga nilalang, na
hinuhubog ng at mayroon nang isang
konkretong sitwasyon ng pang-aapi at
karahasan. ^
Anumang sitwasyon kung saan ang "A"
na objectibo na pinagsamantalahan ang
"B" o hadlangan siya at ang kanyang
pagtugis sa kumpirmasyon sa sarili
bilang isang responsableng tao ay
isang pang-aapi. Ang nasabing
sitwasyon sa kanyang sarili ay
bumubuo ng karahasan, kahit na
pinatamis ng maling kabutihang loob,
sapagkat nakakagambala ito sa
ontolohikal at makasaysayang bokasyon
ng indibidwal na maging mas buong
tao. Sa pagtatatag ng isang relasyon
ng pang-aapi, nagsimula na ang
karahasan. Ni kailanman sa kasaysayan
ay hindi pinasimulan ang karahasan ng
mga api. Paano sila magiging mga
tagapagpasimula, kung sila mismo ay
bunga ng karahasan? Paano sila
magiging tagataguyod ng isang bagay
na ang layunin ng pagpapasinaya ay
tumawag sa kanilang pag-iral bilang
naaapi? Walang mapang-api kung walang
dating sitwasyon ng karahasan upang
maitaguyod ang kanilang pagsakop.
Ang karahasan ay pinasimulan ng mga
nang-api, nagsasamantala, na nabigong
kilalanin ang iba bilang mga tao —
hindi ng mga inaapi,
pinagsamantalahan, at hindi
kinikilala. Hindi ang hindi minamahal
na nagpasimula ng kawalang-kasiyahan,
ngunit ang mga hindi maaaring
magmahal dahil iniibig nila ang
kanilang sarili lamang. Hindi ito ang
walang magawa, napapailalim sa takot,
na nagpasimula ng malaking takot,
ngunit ang marahas, na sa kanilang
lakas ay lumilikha ng kongkretong
sitwasyon na nagbubunga ng "mga
pagtanggi sa buhay." Hindi ang
malupit na nagmula sa despotismo,
ngunit ang mga malupit. Hindi ang
hinamak na nagpasimula ng poot,
ngunit ang mga hinamak. Hindi ang mga
taong ang sangkatauhan ay tinanggihan
sa kanila na nagbabawas sa
sangkatauhan, ngunit ang mga tumanggi
sa sangkatauhan na (kaya't
tinatanggihan din ang kanilang
sarili). Ang lakas ay ginagamit hindi
ng mga

ay naging mahina sa ilalim ng pamumuno ng


malakas, ngunit sa pamamagitan ng malakas na
ginto sila. Gayunpaman, para sa mga mapang-
api, palaging ito ang naaapi (na malinaw naman
na hindi nila tinawag na "pinahihirapan" ngunit —
nakasalalay sa kung sila ay kapwa kababayan o
hindi— "mga taong iyon" o "bulag at inggit na
masa" o "mga ganid" o "mga katutubo" o "mga
subersibo") na hindi naapektuhan, na "marahas,"
"barbariko," "masama," o "mabangis" kapag
tumugon sa karahasan ng mga mapang-api.
Gayunpaman ito ay — magkasalungat kahit na
tila — tiyak sa tugon ng mga inaapi sa karahasan
ng kanilang mga nang-api na maaaring
matagpuan ang isang kilos ng pag-ibig. May
kamalayan o walang malay, ang kilos ng
paghihimagsik ng mga inaapi (isang kilos na
palagi, o hindi laging malas, marahas tulad ng
paunang karahasan ng mga mapang-api) ay
maaaring magpasimula ng pag-ibig. Habang ang
karahasan ng mga mapang-api ay pumipigil sa
mga naaapi mula sa pagiging ganap na tao, ang
tugon ng huli sa karahasang ito ay batay sa
pagnanais na ituloy ang karapatang maging tao.
Habang pinipinsala ng mga mapang-api ang iba
at nilalabag ang kanilang mga karapatan, sila rin
mismo ay naging dehumanized. Tulad ng mga
inaapi, nakikipaglaban upang maging tao, inaalis
ang mga maniniil na kapangyarihan upang
mangibabaw at sugpuin, ibinalik nila sa mga
nang-api ang sangkatauhan na nawala sa kanila
sa paggamit ng pang-aapi. Ang mga inaapi
lamang na, sa pamamagitan ng pagpapalaya sa
kanilang sarili, ay makakapalaya sa kanilang mga
mapang-api. Ang huli, bilang isang mapang-api
na klase, ay hindi maaaring palayain ang iba man
o ang kanilang sarili. Samakatuwid ay mahalaga
na ang mga api ay nagpupunyagi ng pakikibaka
upang malutas ang kontradiksyon kung saan sila
nahuli; at ang pagkakasalungatan ay malulutas ng
paglitaw ng bagong tao: ni mapang-api man o api,
kundi ang tao sa proseso ng paglaya. Kung ang
layunin ng api ay upang maging ganap na tao,
hindi nila makakamtan ang kanilang layunin sa
pamamagitan lamang ng pagwawasto sa mga
tuntunin ng kontradiksyon, sa pamamagitan
lamang ng pagbabago ng mga poste. Ito ay
maaaring mukhang simplistic; hindi ito. Ang
paglutas ng kontradiksyong naapi ng aping-aping
sa katunayan ay nagpapahiwatig ng pagkawala
ng mga mapang-api bilang isang nangingibabaw
na uri. Gayunpaman, ang mga paghihigpit na
ipinataw ng dating naaapi sa kanilang mga
mapang-api, upang ang huli ay hindi
maipagpatuloy ang kanilang dating posisyon,
huwag bumuo ng pang-aapi. Isang kilos
mapang-api lamang kung pipigilan nito
ang mga tao na maging mas buong tao.
Alinsunod dito, ang mga
kinakailangang pagpipigil na ito ay
hindi sa kanilang sarili ay
nangangahulugan na ang mga inaapi
noong nakaraang araw ay naging mga
mapang-api ngayon. Ang mga gawaing
pumipigil sa pagpapanumbalik ng
mapang-api na rehimen ay hindi
maikukumpara sa mga lumilikha at
nagpapanatili nito, ay hindi
maikukumpara sa mga kung saan ang
ilang kalalakihan at kababaihan ay
tinanggihan ang karamihan ng kanilang
karapatang maging tao *,
Gayunpaman, sa sandaling tumitigas
ang bagong rehimen sa isang
nangingibabaw na "burukrasya" 11 ay
nawala ang humanistang sukat ng
pakikibaka at hindi na posible na
magsalita tungkol sa kalayaan.
Samakatuwid ang aming pagpupumilit na
ang tunay na solusyon ng
kontradiksyon na api-api ay hindi
nakasalalay sa isang pagkabaligtad
lamang ng posisyon, sa paglipat mula
sa isang poste patungo sa iba pa.
Hindi rin ito nakasalalay sa kapalit
ng mga dating mapang-api sa mga bago
na patuloy na nasasakop ang mga
inaapi - lahat sa ngalan ng kanilang
kalayaan.
Ngunit kahit na ang kontradiksyon ay
nalutas nang tunay sa pamamagitan ng
isang bagong sitwasyong itinatag ng
mga napalaya na manggagawa, ang
dating mga mapang-api ay hindi
nakaramdam ng kalayaan. Sa
kabaligtaran, totoong isinasaalang-
alang nila ang kanilang sarili na
api. Nakakonekta sa karanasan ng
pang-aapi sa iba, anumang sitwasyon
maliban sa kanilang dating tila sa
kanila tulad ng pang-aapi. Dati,
maaari silang kumain, magbihis,
magsuot ng sapatos, makapag-aral,
maglakbay, at marinig ang Beethoven;
habang milyun-milyon ang hindi
kumain, walang damit o sapatos, ni
nag-aral o naglalakbay man, mas
lalong hindi nakinig kay Beethoven.
Ang anumang paghihigpit sa ganitong
pamumuhay, sa pangalan ng mga
karapatan ng pamayanan, ay lumilitaw
sa mga dating mapang-api bilang isang
malalim na paglabag sa kanilang mga
indibidwal na karapatan - kahit na
wala silang respeto sa milyun-milyong
nagdusa at namatay sa gutom, sakit,
kalungkutan , at kawalan ng pag-asa.
Para sa mga mapang-api, ang "tao" ay
tumutukoy lamang sa kanilang sarili;
ang ibang tao ay "bagay." Para sa mga
mapang-api, mayroon lamang isang
karapatan: ang kanilang karapatang
mabuhay nang payapa, laban sa laban
11. Ang tigas na ito ay hindi dapat
makilala sa mga pagpipigil na dapat
ipataw sa mga dating mapang-api upang
hindi nila maibalik ang mapang-utos
na kaayusan. Sa halip, tumutukoy ito
sa rebolusyon na kung saan ay natigil
at lumiliko laban sa mga tao, gamit
ang lumang mapanupil, burukratikong
patakaran ng Estado (na dapat ay
napigilan nang husto, tulad ng
madalas na binigyang diin ni Marx).

ang tama, hindi palaging kinikilala, ngunit


simpleng sumang-ayon, ng mga inaapi upang
mabuhay. At ginagawa lamang nila ang
konsesyong ito sapagkat ang pagkakaroon ng
mga inaapi ay kinakailangan sa kanilang sariling
pag-iral. Ang pag-uugali na ito, ang ganitong
paraan ng pag-unawa sa mundo at mga tao (na
kinakailangang gawin ang mga mapang-api na
labanan ang pag-install ng isang bagong rehimen)
ay ipinaliwanag ng kanilang karanasan bilang
isang nangingibabaw na klase. Kapag ang isang
sitwasyon ng karahasan at pang-aapi ay naitatag
na, ito ay nagsimula ng isang buong paraan ng
pamumuhay at pag-uugali para sa mga nahuli dito
- mga mapang-api at kapwa naaapi. Parehong
lumubog sa sitwasyong ito, at kapwa nagtataglay
ng mga marka ng pang-aapi. Ang pagsusuri ng
mga umiiral na sitwasyon ng pang-aapi ay
ipinapakita na ang kanilang pagsisimula ay nasa ^
isang kilos ng karahasan — na pinasimulan ng
mga may kapangyarihan. Ang karahasan na ito,
bilang isang proseso, ay nagpatuloy mula sa
henerasyon hanggang sa henerasyon ng mga
mapang-api, na naging tagapagmana nito at
nahuhubog sa klima nito. Ang klima na ito ay
lumilikha sa mapang-api ng isang malakas na
pagkakaroon ng kamalayan— nagmamay-ari ng
mundo at ng kalalakihan at kababaihan. Bukod sa
direkta, kongkreto, materyal na pagmamay-ari ng
mundo at ng mga tao, ang kamalayan ng maniniil
ay hindi maintindihan ang sarili nito - kahit na
wala. Sinabi ni Fromm tungkol sa kamalayan na,
nang walang ganitong pagmamay-ari,
"mawawalan ito ng contact sa mundo." Ang malay
na nang-aapi ay may kaugaliang ibahin ang lahat
sa paligid nito sa isang bagay ng pangingibabaw
nito. Ang lupa, pag-aari, produksyon, mga nilikha
ng mga tao, mga tao mismo, oras - lahat ay
nabawasan sa katayuan ng mga bagay na
magagamit nito. Sa kanilang walang pigil na
kasabikan na pagmamay-ari, nabuo ng mga
mapang-api ang paniniwala na posible para sa
kanila na baguhin ang lahat sa mga bagay ng
kanilang kapangyarihan sa pagbili; samakatuwid
ang kanilang mahigpit na materyalistang konsepto
ng pagkakaroon. Ang pera ang sukatan ng lahat
ng mga bagay, at kumita ng pangunahing layunin.
Para sa mga mapang-api, kung ano ang sulit ay
magkaroon ng higit — palaging mas marami —
kahit na sa gastos ng inaapi ay nagkakaroon ng
mas kaunti o walang wala. Para sa kanila, ang
maging ay upang magkaroon at maging klase ng
"mayroon." Bilang mga benepisyaryo ng isang
sitwasyon ng pang-aapi, hindi malalaman ng mga
nagpahirap na kung ang pagkakaroon ay isang
kondisyon ng pagiging, ito ay isang
kinakailangang kondisyon para sa lahat ng mga
kababaihan at kalalakihan. Ito ang dahilan kung
bakit ang kanilang pagkamapagbigay ay
hindi totoo Ang sangkatauhan ay isang
"bagay," at taglay nila ito bilang
isang eksklusibong karapatan, bilang
minana na pag-aari. Sa kamalayan ng
mapang-api, ang pagkamakatao ng "iba
pa," ng mga tao, ay lumilitaw hindi
bilang paghabol sa buong
sangkatauhan, ngunit bilang
pagbabagsak.
Ang mga mapang-api ay hindi
namamalayan ang kanilang monopolyo sa
pagkakaroon ng higit bilang isang
pribilehiyo na pumapahamak sa iba at
sa kanilang sarili. Hindi nila
makikita na, sa pagkamakasariliyang
paghabol ng pagkakaroon bilang isang
nagmamay-ari na klase, sumisiksik
sila sa kanilang sariling mga pag-
aari at wala na; mayroon lamang sila.
Para sa kanila, ang pagkakaroon ng
higit pa ay isang hindi mailipat na
karapatan, isang karapatang nakuha
nila sa pamamagitan ng kanilang
sariling "pagsisikap," na may
kanilang "lakas ng loob na kumuha ng
mga panganib." Kung ang iba ay walang
higit pa, ito ay dahil sa sila ay
walang kakayahan at tamad, at ang
pinakamalala sa lahat ay ang kanilang
hindi makatarungang kawalan ng
kakayahan sa "masaganang kilos" ng
nangingibabaw na klase. Tiyak na sila
ay "walang pasasalamat" at
"naiinggit," ang mga inaapi ay
itinuturing na mga potensyal na
kaaway na dapat bantayan.
Hindi ito maaaring kung hindi man.
Kung ang pagkamakatao ng mga inaapi
ay nangangahulugan ng pagbabagsak,
gayun din ang kanilang kalayaan;
samakatuwid ay ang pangangailangan
para sa patuloy na kontrol. At mas
pinipigilan ng mga mapang-api ang mga
inaapi, mas binago nila ang mga ito
sa tila walang buhay na "mga bagay."
Ang kaugaliang ito ng kamalayan ng
mapang-api na "buhayin" ang lahat at
lahat ng makasalubong nito, sa
kasabikan nitong taglayin, walang
alinlangan na tumutugma sa isang
kaugaliang sadismo.
Ang kasiyahan sa kumpletong
pangingibabaw sa ibang tao (o iba
pang mga animate na nilalang) ay ang
tunay na kakanyahan ng sadistic
drive. Ang isa pang paraan ng pagbuo
ng parehong pag-iisip ay upang
sabihin na ang layunin ng sadismo ay
upang baguhin ang isang tao sa isang
bagay, isang bagay na animate sa
isang bagay na walang buhay, dahil sa
kumpleto at ganap na kontrol ang
buhay ay nawalan ng isang mahalagang
kalidad ng buhay— kalayaan.12
Ang pag-ibig na sadista ay isang
baluktot na pag-ibig - isang pag-ibig
sa kamatayan, hindi ng buhay. Ang isa
sa mga katangian ng kamalayan ng
mapang-api at ang paningin nito sa
mundo na tulad ng sadismo. Tulad ng
kamalayan ng mapang-api,
12. Erich Fromm, The Heart of Man
(New York, 1966), p. 32.
upang mangibabaw, sinusubukan upang
pigilan ang drive upang maghanap, ang
pagkaligalig, at ang malikhaing
kapangyarihan na makilala ang buhay,
pumapatay sa buhay. Parami nang
parami, ang mga nang-aapi ay
gumagamit ng agham at teknolohiya
bilang hindi mapag-aalinlanganan na
mga instrumento para sa kanilang
hangarin: ang pagpapanatili ng
mapang-aping kaayusan sa pamamagitan
ng pagmamanipula at panunupil.13 Ang
mga api, bilang mga bagay, bilang
"mga bagay," ay walang mga layunin
maliban sa mga inuutos ng kanilang
mga api para sa kanila.
Dahil sa naunang konteksto, lumitaw
ang isa pang isyu ng hindi mabubuting
kahalagahan: ang katunayan na ang
ilang miyembro ng mapang-api na klase
ay sumali sa inaapi sa kanilang
pakikibaka para sa kalayaan, kaya't
lumilipat mula sa isang poste ng
kontradiksyon sa isa pa. Ang kanila
ay isang pangunahing papel, at naging
sa buong kasaysayan ng pakikibakang
ito. Gayunpaman, nangyayari, na sa
pagtigil nila sa pagiging
mapagsamantala o walang pakialam na
manonood o simpleng mga tagapagmana
ng pagsasamantala at lumipat sa panig
ng pinagsamantalahan, halos palaging
dala nila ang mga marka ng kanilang
pinagmulan: ang kanilang mga
pagtatangi at kanilang mga
pagpapapangit, na kasama ang isang
kawalan ng kumpiyansa sa mga taong
may kakayahang mag-isip, magustuhan,
at malaman. Alinsunod dito, ang mga
sumusunod sa sanhi ng mamamayan ay
patuloy na may panganib na mahulog sa
isang uri ng kabutihang loob bilang
malefic tulad ng mga mapang-api. Ang
pagkamapagbigay ng mga mapang-api ay
binibigyan ng sustansya ng isang
hindi makatarungang kaayusan, na
dapat panatilihin upang matukoy ang
kabutihang-loob. Ang aming mga
nagbalik-loob, sa kabilang banda, ay
tunay na nagnanais na baguhin ang
hindi makatarungang kaayusan; ngunit
dahil sa kanilang pinagmulan
naniniwala sila na dapat silang
maging tagapagpatupad ng pagbabago.
Pinag-uusapan nila ang tungkol sa mga
tao, ngunit hindi nila sila
pinagkakatiwalaan; at ang pagtitiwala
sa mga tao ang kailangang-kailangan
na precondition para sa
rebolusyonaryong pagbabago. Ang isang
tunay na humanista ay maaaring
makilala nang higit pa sa pamamagitan
ng kanyang pagtitiwala sa mga tao, na
nakikipag-ugnay sa kanya sa kanilang
pakikibaka, kaysa sa isang libong mga
aksyon sa kanilang pabor nang walang
pagtitiwala na iyon.
Ang mga tunay na nakatuon sa kanilang
sarili sa mga tao ay dapat na suriing
muli ang kanilang sarili. Ang
conversion na ito ay napaka radikal
upang hindi payagan ang hindi
sigurong pag-uugali. Upang
kumpirmahing ang pangakong ito ngunit
upang isaalang-alang ang sarili na
pagmamay-ari ng rebolusyonaryong
karunungan - alin
13. Tungkol sa "nangingibabaw na mga
paraan ng pagkontrol sa lipunan,"
tingnan ang Herbert Marcuse, One-
Dimensional Man (Boston, 1964) at
Eros and Civilization (Boston, 1955).
pagkatapos ay dapat ibigay sa (o
ipataw) sa mga tao — ay upang
mapanatili ang dating paraan. Ang
lalaki o babae na nagpahayag ng
debosyon sa sanhi ng kalayaan ay
hindi pa makapasok sa pakikipag-isa
sa mga tao, na patuloy na itinuturing
niyang ganap na walang kaalam alam,
ay malubhang nalinlang sa sarili. Ang
nagko-convert na lumalapit sa mga tao
ngunit nakakaramdam ng alarma sa
bawat sfelp na kinukuha nila, bawat
pagdududa na ipinahayag nila, at
bawat mungkahi na inaalok nila, at
pagtatangka na ipataw ang kanyang
"katayuan," ay nananatiling nostalhik
patungo sa kanyang pinagmulan.
Ang pag-convert sa mga tao ay
nangangailangan ng isang malalim na
muling pagsilang. Ang mga
sumasailalim dito ay dapat kumuha ng
isang bagong anyo ng pagkakaroon;
hindi na sila maaaring manatili sa
dati. Sa pamamagitan lamang ng
pakikisama sa mga inaapi ay
maiintindihan ng mga nag-convert ang
kanilang mga katangiang pamumuhay at
pag-uugali, na sa magkakaibang
sandali ay sumasalamin sa istraktura
ng pangingibabaw. Ang isa sa mga
katangiang ito ay ang naunang
nabanggit na pagkakaroon ng duwalidad
ng mga inaapi, na kasabay ng kanilang
mga sarili at ang mapang-api na ang
imahen na kanilang pinaloob.
Alinsunod dito, hanggang sa
"matuklasan" nila ang kanilang
mapang-api at sa kanilang sariling
kamalayan, halos palaging
nagpapahayag sila ng mga nakamamatay
na pag-uugali sa kanilang sitwasyon.
Ang magsasaka ay nagsimulang makakuha
ng lakas ng loob upang
mapagtagumpayan ang kanyang
pagtitiwala kapag napagtanto niya na
siya ay umaasa. Hanggang doon,
sumasama siya sa boss at sinabing
"Ano ang magagawa ko? Magsasaka
lamang ako." 14
Kapag mababaw na pinag-aralan, ang
fatalism na ito ay minsan na
binibigyang kahulugan bilang isang
pamunuan na isang katangian ng
pambansang karakter. Ang fatalism sa
pagkukunwari ng pagigingunahan ay
bunga ng isang makasaysayang at
sosyolohikal na sitwasyon, hindi
isang mahalagang katangian ng pag-
uugali ng isang tao. Ito ay halos
palaging nauugnay sa kapangyarihan ng
tadhana o kapalaran o kapalaran —
hindi maiiwasang mga puwersa — o sa
isang baluktot na pagtingin sa Diyos.
Sa ilalim ng paggalaw ng mahika at
mitolohiya, ang mga inaapi (lalo na
ang mga magbubukid, na halos lumubog
sa kalikasan) 15 ay nakikita ang
kanilang pagdurusa, ang bunga ng
pagsasamantala,
14. Mga salita ng isang magsasaka sa
panahon ng pakikipanayam sa may-akda.
15. Tingnan ang Candido Mendes,
Memento dos vivos — A Esquerda
catdlica no Brasil (Rio, 1966).
bilang kalooban ng Diyos - na para
bang ang Diyos ang lumikha ng
"organisadong kaguluhan" na ito.
Napalubog sa realidad, ang malupit ay
hindi malilinaw nang malinaw ang
"kaayusan" na nagsisilbi sa interes
ng mga mapang-api na ang imahen na
kanilang pinaloob. Nag-aalsa sa
ilalim ng mga paghihigpit ng
kautusang ito, madalas silang
nagpapakita ng isang uri ng pahalang
na karahasan, na lumalabas sa
kanilang sariling mga kasamahan para
sa pinakamaliit na kadahilanan.
Ang kolonisadong tao ay unang
magpapakita ng pagiging agresibo na
ito na idineposito sa kanyang mga
buto laban sa kanyang sariling mga
tao. Ito ang panahon kung kailan
pinalo ng mga nigger ang bawat isa,
at hindi alam ng pulisya at mga
mahistrado kung aling paraan ang
babaling kapag naharap ang mga
kamangha-manghang mga alon ng krimen
sa Hilagang Africa. . . . Habang ang
naninirahan o ang pulis ay may
karapatan sa buhay na araw upang
hampasin ang katutubo, upang
insulahin siya at gawin itong
gumapang sa kanila, makikita mo ang
katutubong lumapit sa kanyang
kutsilyo sa kaunting pagalit o
agresibo na tingin sa kanya ng ibang
katutubong ; para sa huling paraan ng
katutubong ay upang ipagtanggol ang
kanyang pagkatao vis-a-vis kanyang
kapatid.16
Posibleng sa pag-uugaling ito ay
muling ipinapakita nila ang kanilang
dualitas. Sapagkat ang mapang-api ay
umiiral sa loob ng kanilang mga
naaapi na kasamahan, kapag inaatake
nila ang mga kasama ay hindi
direktang inaatake din ang nang-aapi.
Sa kabilang banda, sa isang tiyak na
punto ng kanilang pagkakaroon ng
karanasan ang mga inaapi ay
nakadarama ng isang hindi mapigilang
akit patungo sa mga mapang-api at
kanilang pamumuhay. Ang pagbabahagi
ng ganitong pamumuhay ay nagiging
isang napakahusay na hangarin. Sa
kanilang pagkahiwalay, ang naaapi ay
nais sa anumang gastos na maging
katulad ng mga mapang-api, gayahin
sila, na sundin sila. Ang hindi
pangkaraniwang bagay na ito ay
laganap lalo na sa panggitnang uri na
naaapi, na naghahangad na maging
pantay sa "kilalang" kalalakihan at
kababaihan ng mas mataas na uri. Si
Albert Memmi, sa isang pambihirang
pagsusuri ng "kolonyal na kaisipan,"
ay tumutukoy sa paghamak na
naramdaman niya sa kolonisador,
hinaluan ng "masidhing" akit sa
kanya.
16. Frantz Fanon, The Wretched of the
Earth (New York, 1968), p. 52.

Paano maaalagaan ng mananakop ang kanyang


mga manggagawa habang pana-panahong
pinaputukan ang isang pangkat ng mga
kolonisado? Paano maaaring tanggihan ng
kolonisado ang kanyang sarili nang napakalupit
na gumawa ng labis na kahilingan? Paano niya
kinamumuhian ang mga kolonisado at ganon din
ang paghanga sa kanila? (Naramdaman ko rin
ang paghanga na ito sa kabila ng aking sarili.) 17
Ang pagpapahalaga sa sarili ay isa pang
katangian ng mga inaapi, na nagmula sa kanilang
panloob na opinyon na hinahawakan ng mga
mapang-api. Kadalasan naririnig nila na sila ay
mabuti para sa wala, walang nalalaman at walang
kakayahang matuto ng anupaman - na sila ay
may sakit, tamad, at walang produktibo - na sa
huli ay nakumbinsi nila ang kanilang mismong
hindi alam. Ang magsasaka ay nararamdaman na
mas mababa siya sa boss dahil ang boss ay tila
siya lamang ang nakakaalam ng mga bagay at
maaaring magpatakbo ng mga bagay.18 Tinawag
nilang ignorante ang mga ito at sinasabing ang
"propesor" ay ang may kaalaman at kanino dapat
sila makinig. Ang pamantayan ng kaalaman na
ipinataw sa kanila ay ang maginoo. "Bakit hindi
mo," sabi ng isang magbubukol na nakikilahok sa
isang lupon ng kultura, 19 "ipaliwanag muna ang
mga larawan? Sa paraang iyon tatagal ng mas
kaunting oras at hindi tayo bibigyan ng sakit ng
ulo." Halos hindi nila napagtanto na sila rin, ay
"nakakaalam ng mga bagay" na natutunan sa
kanilang mga relasyon sa mundo at sa ibang mga
kababaihan at kalalakihan. Dahil sa mga
pangyayaring nagawa ng kanilang dwalidad,
natural lamang na hindi sila magtiwala sa
kanilang sarili. Hindi madalas, ang mga
magsasaka sa mga proyektong pang-edukasyon
ay nagsisimulang talakayin ang isang nakabuo ng
tema sa isang buhay na paraan, at pagkatapos ay
huminto bigla at sabihin sa tagapagturo: Wala
akong alam. " Madalas nilang pinipilit na walang
pagkakaiba sa pagitan nila at ng mga hayop;
kapag umamin sila ng pagkakaiba, mas gusto nito
ang mga hayop. "Mas malaya sila kaysa sa atin."
17. Ang mananakop at ang kolonisado (Boston,
1967), p. x. 18. Mga salita ng isang magsasaka
sa panahon ng pakikipanayam sa may-akda. 19.
Tingnan ang kabanata 3, p. 113 ff. — Tala ng
mga tagasalin
Kapansin-pansin, gayunpaman, na
obserbahan kung paano nagbabago ang
pagpapahalaga sa sarili na ito sa mga
unang pagbabago sa sitwasyon ng pang-
aapi. Narinig ko ang pinuno ng isang
magsasaka na sinabi sa isang
pagpupulong sa asentamiento20,
"Sinabi nila dati na hindi kami
produktibo dahil tamad at lasing.
Lahat ng kasinungalingan. Ngayon na
iginagalang kami bilang kalalakihan,
ipapakita sa lahat na hindi kami
kailanman lasing o tamad. Sinamantala
tayo! "
Hangga't nagpatuloy ang kanilang
kalabuan, ang mga naaapi ay nag-
aatubiling labanan, at lubos na
walang kumpiyansa sa kanilang sarili.
Mayroon silang nagkakalat, mahiwagang
paniniwala sa kawalang-tatag at
kapangyarihan ng mapang-api.21 Ang
mahiwagang puwersa ng mga nagmamay-
ari ng lupa na may hawak na
partikular na paggalaw sa mga
kanayunan. Ang isang kaibigan kong
sosyolohista ay nagsasabi tungkol sa
isang pangkat ng mga armadong
magsasaka sa isang bansa sa Latin
American na kamakailan ay pumalit sa
isang latifundium. Para sa mga
kadahilanang pantaktika, binalak
nilang i-hostage ang may-ari ng lupa.
Ngunit walang isang magsasaka ang
nagkaroon ng lakas ng loob na
bantayan siya; ang kanyang presensya
ay nakakatakot. Posible rin na ang
pagkilos ng paglaban sa boss ay
nagpupukaw ng damdamin ng
pagkakasala. Sa totoo lang, ang boss
ay "nasa loob" nila.
Dapat na makita ng naaapi ang mga
halimbawa ng kahinaan ng mapang-api
upang ang isang salungat na
paniniwala ay maaaring magsimulang
lumago sa loob nila. Hanggang sa
maganap ito, magpapatuloy silang
mangalumbay, matakot, at bugbugin.22
Hangga't ang mga inaapi ay
mananatiling hindi alam ang mga sanhi
ng kanilang kalagayan, fatalistikal
na "tinanggap" nila ang kanilang
pagsasamantala. Dagdag pa, madali
silang mag-react sa isang passive at
alienated na paraan kapag naharap sa
pangangailangan na pakikibaka para sa
kanilang kalayaan at kumpirmasyon sa
sarili. Gayunpaman, unti-unti, may
posibilidad silang subukan ang mga
anyo ng mapanghimagsik na pagkilos.
Sa pagtatrabaho patungo sa kalayaan,
hindi dapat mawala sa isa ang
paningin sa passivity na ito o huwag
pansinin ang sandali ng paggising.
Sa loob ng kanilang hindi matiyak na
pagtingin sa mundo at sa kanilang
sarili, ang mga api ay parang "mga
bagay" na pagmamay-ari ng nang-aapi.
Para sa huli, ang magiging ay upang
magkaroon, halos palaging sa gastos
ng mga may
20. Ang Asentamiento ay tumutukoy sa
isang yunit ng produksyon ng pag-
eksperimentong repormang agrarian ng
Chile. — Tala ng mga tagasalin.
21. "Ang magsasaka ay may halos likas
na takot sa boss." Pakikipanayam sa
isang magsasaka.
22. Tingnan ang Regis Debray,
Rebolusyon sa Himagsikan? (New York,
1967)
wala. Para sa mga naaapi, sa isang tiyak na
punto sa kanilang pagkakaroon ng karanasan,
upang maging ay hindi upang maging katulad ng
mapang-api, ngunit upang maging sa ilalim ng
kanya, upang umasa sa kanya. Alinsunod dito,
ang mga naaapi ay nakasalalay sa emosyonal.
Ang magsasaka ay umaasa. Hindi niya masabi
kung ano ang gusto niya. Bago niya matuklasan
ang kanyang pagtitiwala, naghihirap siya.
Nagpakawala siya sa bahay, kung saan
sinisigawan niya ang kanyang mga anak,
pinapalo, at nawawalan ng pag-asa. Nagreklamo
siya tungkol sa kanyang asawa at iniisip na ang
lahat ay kakila-kilabot. Hindi niya binitiwan ang
singaw kasama ang boss dahil sa palagay niya
ang boss ay isang superior superior. Maraming
beses, nagbubuhos ang magsasaka ng kanyang
kalungkutan sa pamamagitan ng pag-inom.23
Ang kabuuang pang-emosyonal na
pagpapakandili na ito ay maaaring humantong sa
mga naaapi sa tinatawag na Fromm na pag-
uugali na nekrophilic: ang pagkawasak ng buhay
— kanilang sarili o ng kanilang mga inaapi na
kapwa. Kapag nalaman lamang ng mga naaapi
ang mapang-api at nasali sa organisadong
pakikibaka para sa kanilang kalayaan na
nagsisimulang maniwala sa kanilang sarili. Ang
pagtuklas na ito ay hindi maaaring purong
intelektwal ngunit dapat may kasamang pagkilos;
ni hindi ito maaaring limitado sa aktibismo
lamang, ngunit dapat isama ang seryosong
pagsasalamin: doon lamang ito magiging isang
praxis. Kritikal at mapagpalayang dayalogo, na
nagpapahiwatig ng pagkilos, ay dapat na isagawa
sa mga naaapi sa anumang yugto ng kanilang
pakikibaka para sa kalayaan.24 Ang nilalaman ng
dayalogo na iyon ay maaaring at dapat na
magkakaiba alinsunod sa mga kondisyong
pangkasaysayan at antas kung saan nakikita ng
naaapi ang katotohanan . Ngunit upang mapalitan
ang monologue, mga islogan, at mga
komunikasyon para sa dayalogo ay upang
tangkain na mapalaya ang mga inaapi ng mga
instrumento ng pagpapaamo. Ang pagtatangka
upang palayain ang naaapi nang wala ang
kanilang mapanimdim na pakikilahok sa gawa ng
paglaya ay ang tratuhin sila bilang mga bagay na
dapat iligtas mula sa nasusunog na gusali; ito ay
upang akayin sila sa populist pitfall at ibahin ang
mga ito sa masa na maaaring manipulahin. Sa
lahat ng mga yugto ng kanilang paglaya, dapat
silang makita ng mga inaapi- 23. Panayam sa
isang magsasaka. 24. Hindi sa bukas, syempre;
mapupukaw lamang nito ang galit ng mapang-api
at hahantong sa higit na labis na panunupil.
sa sarili bilang mga kababaihan at
kalalakihan na nakikibahagi sa
ontolohikal at makasaysayang bokasyon
ng pagiging mas ganap na tao. Ang
repleksyon at aksyon ay naging
mahalaga kung ang isang tao ay hindi
nagkakamali na magtangka na mag-
dikotomisa ng nilalaman ng
sangkatauhan mula sa mga
makasaysayang anyo.
Ang pagpipilit na ang mga inaapi ay
nakikibahagi sa pagsasalamin sa
kanilang kongkretong sitwasyon ay
hindi isang panawagan sa armchair
Revolution. Sa kabaligtaran, ang
pagsasalamin — tunay na pagsasalamin
— ay humahantong sa pagkilos. Sa
kabilang banda, kapag ang sitwasyon
ay tumatawag para sa pagkilos, ang
aksyon na iyon ay bubuo lamang ng
isang tunay na praxis kung ang mga
kahihinatnan nito ay magiging object
ng kritikal na pagsasalamin. Sa
ganitong kahulugan, ang praxis ay ang
bagong raison d'etre ng mga inaapi;
at ang rebolusyon, na pinasinayaan
ang makasaysayang sandali ng raison
d'etre na ito, ay hindi maaaring
buhayin bukod sa kanilang kasabay na
pagkakaroon ng kamalayan. Kung hindi
man, ang aksyon ay purong aktibismo.
Gayunpaman, upang makamit ang praxis
na ito, kinakailangang magtiwala sa
inaapi at sa kanilang kakayahang
mangatuwiran. Ang sinumang walang
kawalan ng pagtitiwala na ito ay
mabibigong simulan (o iiwan) ang
diyalogo, pagmuni-muni, at
komunikasyon, at mahuhulog sa
paggamit ng mga islogan,
komunikasyon, monologo, at tagubilin.
Mababaw ang mga conversion sa sanhi
ng paglaya ay nagdadala ng panganib
na ito.
Ang aksyong pampulitika sa panig ng
inaapi ay dapat na aksyong
pedagogical sa tunay na kahulugan ng
salita, at, samakatuwid, ang aksyon
sa mga naaapi. Ang mga nagtatrabaho
para sa paglaya ay hindi dapat
samantalahin ang pang-emosyonal na
pagpapakandili ng mga inaapi - ang
pag-asa na bunga ng kongkretong
sitwasyon ng pangingibabaw na
pumapaligid sa kanila at nagbunga ng
kanilang hindi tunay na pananaw sa
mundo. Ang paggamit ng kanilang
pagpapakandili upang makalikha ng
higit na higit na pagtitiwala ay
isang taktika ng mapang-api.
Dapat kilalanin ng pagkilos ng
Libertarian ang pagtitiwala na ito
bilang isang mahinang punto at dapat
subukang sa pamamagitan ng pagmuni-
muni at pagkilos upang baguhin ito sa
kalayaan. Gayunpaman, kahit na ang
pinakahusay na hangarin na pamumuno
ay maaaring magbigay ng kalayaan
bilang isang regalo. Ang paglaya ng
mga inaapi ay isang pagpapalaya ng
mga kababaihan at kalalakihan, hindi
mga bagay. Alinsunod dito, habang
walang sinumang nagpapalaya sa
kanyang sarili sa pamamagitan lamang
ng kanyang sariling pagsisikap, hindi
rin siya pinalaya ng iba. Ang
kalayaan, isang kababalaghan ng tao,
ay hindi maaaring makamit ng mga
semihuman. Anumang pagtatangka na
tratuhin ang mga tao bilang semihu-
ang mga tao lamang ang nagpapahamak
sa kanila. Kung ang mga tao ay hindi
na naging tao, dahil sa pang-aapi na
daranas nila, ang proseso ng kanilang
paglaya ay hindi dapat gamitin ang
mga pamamaraan ng dehumanisasyon.
Ang tamang pamamaraan para sa isang
rebolusyonaryong pamumuno upang
magamit sa gawain ng paglaya,
samakatuwid, ay hindi "libertarian
propaganda." Hindi rin maaaring ang
"pamumuno" lamang ng namumuno sa
inaapi ng isang paniniwala sa
kalayaan, sa gayon ay iniisip na
makamit ang kanilang pagtitiwala. Ang
tamang pamamaraan ay nakasalalay sa
dayalogo. Ang pananalig sa mga inaapi
na dapat silang ipaglaban para sa
kanilang kalayaan ay hindi isang
regalong ipinagkaloob ng
rebolusyonaryong pamumuno, ngunit ang
resulta ng kanilang sariling
konsensya.
Dapat mapagtanto ng mga
rebolusyonaryong pinuno na ang
kanilang sariling paniniwala sa
pangangailangan ng pakikibaka (isang
kailangang-kailangan na sukat ng
rebolusyonaryong karunungan) ay hindi
ibinigay sa kanila ng iba pa - kung
ito ay tunay. Ang paniniwala na ito
ay hindi maaaring ibalot at ibenta;
naabot ito, sa halip, sa pamamagitan
ng isang kabuuan ng pagmuni-muni at
pagkilos. Ang mga namumuno lamang ang
nagmamay-ari ng pagkakasangkot sa
katotohanan, sa loob ng isang
makasaysayang sitwasyon, na humantong
sa kanila upang punahin ang
sitwasyong ito at nais na baguhin
ito.
Gayundin, ang mga naaapi (na hindi
nakatuon sa kanilang sarili sa
pakikibaka maliban kung sila ay
kumbinsido, at na, kung hindi sila
gumawa ng ganoong pangako,
pinipigilan ang kailangang-kailangan
na mga kondisyon para sa pakikibakang
ito) ay dapat maabot ang paniniwala
na ito bilang Mga Paksa, hindi bilang
mga bagay. Dapat din silang mamagitan
nang kritikal sa sitwasyong
pumapaligid sa kanila at kaninong
markang kanilang dinadala; hindi ito
makakamit ng propaganda. Habang ang
paniniwala sa pangangailangan para sa
pakikibaka (kung wala ang pakikibaka
ay hindi magagawa) ay mahalaga sa
rebolusyonaryong pamumuno (sa
katunayan, ang paniniwala na ito na
bumubuo sa pamumuno na iyon),
kinakailangan din para sa mga naaapi.
Ito ay kinakailangan, iyon ay,
maliban kung may balak na isagawa ang
pagbabago para sa mga inaapi kaysa sa
kanila. Ito ang aking paniniwala na
ang huli lamang na anyo ng pagbabago
ay wasto.25
Ang layunin sa paglalahad ng mga
pagsasaalang-alang na ito ay upang
ipagtanggol ang eminently pedagogical
character ng rebolusyon. Ang mga
rebolusyonaryong pinuno ng bawat
panahon na nagpatibay na ang mga
inaapi ay dapat
25. Ang mga puntong ito ay
tatalakayin nang haba sa kabanata 4.
tanggapin ang pakikibaka para sa
kanilang kalayaan - isang halatang
punto - sa gayon implicit na
kinikilala din ng pedagogical na
aspeto ng pakikibakang ito. Marami sa
mga pinuno na ito, gayunpaman
(marahil ay dahil sa natural at
naiintindihan na bias laban sa
pedagogy), ay nagtapos sa paggamit ng
mga "pang-edukasyon" na pamamaraan na
ginagamit ng mapang-api Tinanggihan
nila ang pedagogical na aksyon sa
proseso ng paglaya, ngunit gumagamit
sila ng propaganda upang makumbinsi.
Napakahalaga para sa mga naaapi na
mapagtanto na kapag tinanggap nila
ang pakikibaka para sa pagkamakatao
tinatanggap din nila, mula sa
sandaling iyon, ang kanilang kabuuang
responsibilidad para sa pakikibaka.
Dapat nilang mapagtanto na
nakikipaglaban sila hindi lamang para
sa kalayaan mula sa gutom, ngunit
para sa
. . . kalayaan upang lumikha at
bumuo, magtaka at makipagsapalaran.
Ang nasabing kalayaan ay
nangangailangan na ang indibidwal ay
maging aktibo at responsable, hindi
isang alipin o isang mahusay na
pinakain na uling sa makina. ...
Hindi sapat na ang mga tao ay hindi
alipin; kung ang mga kondisyong
panlipunan ay nagpapatuloy sa
pagkakaroon ng mga automatons, ang
resulta ay hindi pag-ibig sa buhay,
ngunit pag-ibig sa kamatayan.26
Ang mga api, na nahubog ng klima ng
pag-api na nagpapatunay ng kamatayan,
ay dapat hanapin sa pamamagitan ng
kanilang pakikibaka ang daan patungo
sa nagpapatunay ng buhay na
pagkamakatao, na hindi
nagsisinungaling lamang sa
pagkakaroon ng higit na makakain
(bagaman nagsasangkot ng pagkakaroon
ng higit na makakain at hindi
maaaring nabigong isama ang aspektong
ito). Ang mga naaapi ay tiyak na
nawasak sapagkat ang kanilang
kalagayan ay nagbawas sa kanila sa
mga bagay. Upang maibalik ang
kanilang pagiging tao dapat silang
tumigil sa mga bagay at makipaglaban
bilang kalalakihan at kababaihan. Ito
ay isang radikal na kinakailangan.
Hindi sila maaaring makapasok sa
pakikibaka bilang mga bagay upang
maging tao sa paglaon.
Ang pakikibaka ay nagsisimula sa
pagkilala ng kalalakihan na sila ay
nawasak. Propaganda, pamamahala,
pagmamanipula — lahat ng mga bisig ng
pangingibabaw — ay hindi maaaring
maging instrumento ng kanilang
rehumanization. Ang nag-iisang
mabisang instrumento ay isang
makataong pedagogy kung saan itinatag
ng rebolusyonaryong pamumuno ang
isang permanenteng ugnayan ng
dayalogo sa mga inaapi. Sa isang
humanag pedagogy ang pamamaraan
26. Fromm, op. cit., pp. 52-53.
tumitigil na maging isang instrumento
kung saan ang mga guro (sa
pagkakataong ito, ang
rebolusyonaryong pamumuno) ay
maaaring manipulahin ang mga mag-
aaral (sa pagkakataong ito, ang
inaapi), sapagkat ito mismo ang
nagpapahiwatig ng kamalayan ng mga
mag-aaral.
Ang pamamaraan ay, sa katunayan, ang
panlabas na anyo ng kamalayan na
mahayag sa mga kilos, na kumukuha ng
pangunahing pag-aari ng kamalayan-ang
intensyonidad nito. Ang kakanyahan ng
kamalayan ay ang pagiging sa mundo,
at ang pag-uugali na ito ay
permanente at hindi maiiwasan.
Alinsunod dito, ang kamalayan ay sa
kakanyahan ng isang 4way patungo sa
isang bagay na hiwalay mula sa
kanyang sarili, sa labas mismo, na
pumapaligid dito at kung saan
nahuhuli nito sa pamamagitan ng
kakayahang pang-isip nito. Ang
kamalayan ay sa pamamagitan ng
kahulugan ng isang pamamaraan, sa
pinaka-pangkalahatang kahulugan ng
salita.27
Ang isang rebolusyonaryong pamumuno
ay dapat na naaayon sa pagsasanay ng
co-intensyonal na edukasyon. Ang mga
guro at mag-aaral (pamumuno at tao),
kapwa hangarin sa katotohanan, ay
kapwa Mga Paksa, hindi lamang sa
gawain ng paglalahad ng katotohanang
iyon, at sa gayon ay malalaman itong
kritikal, ngunit sa gawain na muling
likhain ang kaalamang iyon. Habang
natamo nila ang kaalamang ito ng
realidad sa pamamagitan ng karaniwang
pagsasalamin at pagkilos, natuklasan
nila ang kanilang sarili bilang ito
ay permanenteng muling mga tagalikha.
Sa ganitong paraan, ang pagkakaroon
ng mga inaapi sa pakikibaka para sa
kanilang kalayaan ay magiging
nararapat: hindi pseudo na
pakikilahok, ngunit nakatuon na
kasangkot.
27. Alvaro Vieira Pinto, mula sa
isang akda bilang paghahanda sa
pilosopiya ng agham. Isinasaalang-
alang ko ang naka-quote na bahagi ng
labis na kahalagahan para sa pag-
unawa sa isang pedagogy na
nagpapahiwatig ng problema (na
ipapakita sa kabanata 2), at nais
kong pasalamatan si Propesor Vieira
Pinto para sa pahintulot na banggitin
ang kanyang trabaho bago ilathala.
KABANATA 2

Ang isang maingat na pagsusuri sa


ugnayan ng guro-mag-aaral sa anumang
antas, sa loob o labas ng paaralan,
ay nagpapakita ng pangunahing
katangian ng pagsasalaysay na ito.
Ang ugnayan na ito ay nagsasangkot ng
isang nagsasalaysay ng Paksa (ang
guro) at pasyente, mga bagay na
nakikinig (ang mga mag-aaral). Ang
mga nilalaman, maging ang mga halaga
o empirical na sukat ng katotohanan,
ay may kaugaliang sa proseso ng
pagsasalaysay upang maging walang
buhay at maging petrified. Ang
edukasyon ay nagdurusa mula sa sakit
na pagsasalaysay.
Pinag-uusapan ng guro ang tungkol sa
katotohanan na parang ito ay walang
galaw, static, compartalized, at
mahuhulaan. O kaya naman ipinaliwanag
niya ang tungkol sa isang paksa na
ganap na alien sa pagkakaroon ng
karanasan ng mga mag-aaral. Ang
kanyang gawain ay "punan" ang mga
mag-aaral ng nilalaman ng kanyang
pagsasalaysay— mga nilalaman na
hiwalay mula sa katotohanan, naalis
sa pagkakakonekta mula sa kabuuan na
nagbigay sa kanila at maaaring
magbigay sa kanila ng kabuluhan. Ang
mga salita ay na-emptiado ng kanilang
pagkakakontra at naging isang guwang,
pinalayo, at pinalalayo ang
pagkamasalitaan.
Ang natatanging katangian ng
edukasyon sa pagsasalaysay na ito,
kung gayon, ay ang sonority ng mga
salita, hindi ang kanilang
kapangyarihan sa pagbabago. "Apat na
beses apat ay labing-anim; ang
kabisera ng Para ay Belem." Itinatala
ng mag-aaral, kabisado, at inuulit
ang mga pariralang ito nang hindi
namamalayan kung ano ang talagang
ibig sabihin ng apat na beses na
apat, o napagtatanto ang totoong
kahalagahan ng "kapital" sa
pagpapatunay na "ang kabisera ng Para
ay Belem," iyon ay, kung ano ang ibig
sabihin ng Belem para kay Pard at
kung ano ang Para para sa Brazil.
Ang pagsasalaysay (kasama ang guro
bilang tagapagsalaysay) ay humantong
sa mga mag-aaral sa

kabisaduhin nang wala sa loob ang isinasalaysay


na nilalaman. Mas masahol pa, ginagawa itong
"lalagyan," na "mga sisidlan" na "napupunan" ng
guro. Ang mas ganap na pagpuno niya ng mga
lalagyan, mas mahusay siyang guro. Kung mas
maamo ang mga container ay pinapayagan silang
punan, mas mahusay ang mga mag-aaral. Ang
edukasyon sa gayon ay naging isang gawa ng
pagdeposito, kung saan ang mga mag-aaral ay
ang mga deposito at ang guro ay ang depositor.
Sa halip na makipag-usap, ang guro ay
naglalabas ng mga pakikipag-usap at gumawa ng
mga deposito na matiyagang natatanggap,
kabisaduhin, at inuulit ng mga mag-aaral. Ito ang
"banking" na konsepto ng edukasyon, kung saan
ang saklaw ng aksyon na pinapayagan sa mga
mag-aaral ay umaabot lamang hanggang sa
pagtanggap, pag-file, at pag-iimbak ng mga
deposito. Ginagawa nila, totoo, may
pagkakataong maging kolektor o katalogo ng mga
bagay na kanilang iniimbak. Ngunit sa huling
pagtatasa, ang mga tao mismo ang nai-file sa
pamamagitan ng kawalan ng pagkamalikhain,
pagbabago, at kaalaman sa sistemang ito na (sa
pinakamagaling) na naligaw ng landas. Para sa
bukod sa pagtatanong, bukod sa praxis, ang mga
indibidwal ay hindi maaaring maging tunay na tao.
Ang kaalaman ay umuusbong lamang sa
pamamagitan ng pag-imbento at muling pag-
imbento, sa pamamagitan ng hindi mapakali,
walang pasensya, patuloy, may pag-asa na
pagtatanong ng mga tao sa mundo, sa mundo, at
sa bawat isa. Sa konsepto ng edukasyon sa
pagbabangko, ang kaalaman ay isang regalong
ipinagkaloob ng mga taong isinasaalang-alang
ang kanilang mga sarili na may kaalaman sa mga
taong itinuturing nilang walang alam. Ang pag-
project ng isang ganap na kamangmangan sa iba,
isang katangian ng ideolohiya) ng pang-aapi,
tinatanggihan ang edukasyon at kaalaman bilang
mga proseso ng pagtatanong. Ipinakita ng guro
ang kanyang sarili sa kanyang mga mag-aaral
bilang kanilang kinakailangang kabaligtaran; sa
pamamagitan ng pagsasaalang-alang sa kanilang
kamangmangan ganap, binibigyang katwiran niya
ang kanyang sariling pagkakaroon. Ang mga
mag-aaral, na nakalayo tulad ng alipin sa
Hegelian dialectic, tinatanggap ang kanilang
kamangmangan bilang pagbibigay-katwiran sa
pagkakaroon ng mga guro - ngunit, hindi katulad
ng alipin, hindi nila kailanman natuklasan na
pinag-aralan nila ang guro. Ang raison d'etre ng
libertarian na edukasyon, sa kabilang banda, ay
nakasalalay sa paghimok nito patungo sa
pagkakasundo. Ang edukasyon ay dapat
magsimula sa solusyon ng pagkakasalungatan ng
guro-mag-aaral, sa pamamagitan ng
pagsasaayos ng mga poste ng kontradiksyon
upang pareho ang magkakasabay na guro at
mag-aaral.

Ang solusyon na ito ay hindi (o maaari rin itong


makita) sa konsepto ng pagbabangko. Sa
kabaligtaran, ang edukasyon sa pagbabangko ay
nagpapanatili at pinasisigla pa rin ang
kontradiksyon sa pamamagitan ng mga
sumusunod na ugali at kasanayan, na kung saan
ay nagpapakita ng isang mapang-api na lipunan
sa kabuuan: (a) ang guro ay nagtuturo at ang
mga mag-aaral ay tinuro; (b) alam ng guro ang
lahat at walang alam ang mga mag-aaral; (c)
iniisip ng guro at pinag-iisipan ang mga mag-
aaral; (d) nagsasalita ang guro at nakikinig ang
mga mag-aaral — maamo; (e) ang disiplina ng
guro at ang mga mag-aaral ay disiplinado; (f) pipili
at ipapatupad ng guro ang kanyang pinili, at
sumusunod ang mga mag-aaral; (g) ang guro ay
kumikilos at ang mga mag-aaral ay may ilusyon
ng pag-arte sa pamamagitan ng pagkilos ng guro;
(h) pipili ng guro ang nilalaman ng programa, at
ang mga mag-aaral (na hindi kinunsulta) ay
umangkop dito; (i) nakalilito ng guro ang
awtoridad ng kaalaman sa kanyang sariling
awtoridad na propesyonal, na itinakda niya at
itinakda niya bilang pagtutol sa kalayaan ng mga
mag-aaral; (j) ang guro ay Paksa ng proseso ng
pag-aaral, habang ang mga mag-aaral ay mga
bagay lamang. Hindi nakakagulat na ang
konsepto ng pagbabangko ng edukasyon ay
tungkol sa mga kalalakihan bilang madaling
ibagay, madaling pamahalaan. Ang mas
maraming mga mag-aaral ay nagtatrabaho sa
pag-iimbak ng mga deposito na ipinagkatiwala sa
kanila, mas mababa ang pagbuo nila ng kritikal na
kamalayan na magreresulta mula sa kanilang
interbensyon sa mundo bilang mga transformer
ng mundo. Kung mas ganap nilang natatanggap
ang passive role na ipinataw sa kanila, mas
madali silang umangkop sa mundo tulad nito at sa
hiwalay na pagtingin sa realidad na idineposito sa
kanila. Ang kakayahan ng edukasyon sa
pagbabangko upang mabawasan o mapawalang-
bisa ang mga mag-aaral ng malikhaing lakas at
pasiglahin ang kanilang katotohanan sa
paglilingkod sa mga interes ng mga mapang-api,
na walang pakialam na maipakita ang mundo o
makita itong mabago. Ginagamit ng mga mapang-
api ang kanilang "humani-tarianism" upang
mapanatili ang isang kumikitang sitwasyon. Sa
gayon ay halos likas na reaksyon nila laban sa
anumang eksperimento sa edukasyon na
nagpapasigla

ang mga kritikal na faculties at hindi kontento sa


isang bahagyang pagtingin sa katotohanan ngunit
palaging hinahanap ang mga ugnayan na nag-
uugnay sa isang punto sa isa pa at isang
problema sa isa pa. Sa katunayan, ang interes ng
mga mapang-api ay nakasalalay sa "pagbabago
ng kamalayan ng mga inaapi, hindi ang
sitwasyong pinahihirapan sila"; 1 para sa mas
maraming inaapi ay maaaring humantong na
umangkop sa sitwasyong iyon, mas madali silang
mapangibabawan. Upang makamit ang layuning
ito, ginagamit ng mga mapang-api ang konsepto
ng edukasyon sa pagbabangko kasabay ng isang
aparatong pagkilos sa lipunan ng ama, na kung
saan ang mga inaapi ay nakatanggap ng pamagat
na euphemistic ng "mga tatanggap ng
kapakanan." Ang mga ito ay itinuturing na
indibidwal na mga kaso, bilang mga marginal na
taong lumihis mula sa pangkalahatang
pagsasaayos ng isang "mabuti, organisado, at
makatarungang" lipunan. Ang mga inaapi ay
itinuturing na patolohiya ng malulusog na lipunan,
na samakatuwid ay dapat ayusin ang mga
"walang kakayahan at tamad" na katutubong sa
sarili nitong mga pattern sa pamamagitan ng
pagbabago ng kanilang kaisipan. Ang mga
marginal na ito ay kailangang "isama," "isama" sa
malusog na lipunan na "pinabayaan" nila. Ang
totoo, gayunpaman, na ang naaapi ay hindi
"marginals," ay hindi mga taong naninirahan "sa
labas" ng lipunan. Palagi silang "nasa loob" —sa
loob ng istraktura na ginawang mga "nilalang para
sa iba." Ang solusyon ay hindi "isama" ang mga
ito sa istraktura ng pang-aapi, ngunit upang ibahin
ang istrakturang iyon upang sila ay maging "mga
nilalang para sa kanilang sarili." Ang nasabing
pagbabago, siyempre, ay makakapinsala sa mga
hangarin ng mga mapang-api; samakatuwid ang
kanilang paggamit ng konsepto sa pagbabangko
ng edukasyon upang maiwasan ang banta ng
mag-aaral na cpns Scientizagdo. Ang diskarte sa
pagbabangko sa pang-edukasyon na pang-
adulto, halimbawa, ay hindi kailanman
magmumungkahi sa mga mag-aaral na kritikal
nilang isinasaalang-alang ang katotohanan.
Haharapin nito sa halip ang mga mahahalagang
katanungan tulad ng kung binigyan ni Roger ng
berdeng damo ang kambing, at iginigiit ang
kahalagahan ng pag-alam na, sa kabaligtaran,
ang floger ay nagbigay ng berdeng damo sa
kuneho. Ang "humanism" ng diskarte sa
pagbabangko ay nagtatakip sa pagsisikap na
gawing automatons ang mga kababaihan at
kalalakihan - ang napaka-negasyon ng kanilang
bokasyon na ontolohikal na maging mas ganap
na tao. 1. Simone de Beauvoir, La Pensee de
Droite, Aujord'hui (Paris); ST, El Pensami-ento
politico de la Derecha (Buenos Aires, 1963), p.
34.
Ang mga gumagamit ng diskarte sa
pagbabangko, sinasadya o hindi
nalalaman (para sa hindi mabilang na
mga mabuting balak na guro-klerk na
guro na hindi napagtanto na
nagsisilbi lamang sila upang hindi
makatao), nabigong maunawaan na ang
mga deposito mismo ay naglalaman ng
mga kontradiksyon tungkol sa
katotohanan. Ngunit, maaga o huli,
ang mga kontradiksyon na ito ay
maaaring humantong sa mga dating
walang pasok na mag-aaral na
tumalikod laban sa kanilang pagiging
alaga at ang pagtatangka na gawing
totoo ang katotohanan. Maaari nilang
matuklasan sa pamamagitan ng
pagkakaroon ng karanasan na ang
kanilang kasalukuyang paraan ng
pamumuhay ay hindi mapagkakasundo sa
kanilang bokasyon na maging ganap na
tao. Maaari nilang mapagtanto sa
pamamagitan ng kanilang mga relasyon
sa katotohanan na ang katotohanan ay
talagang isang proseso, sumasailalim
ng patuloy na pagbabago. Kung ang mga
kalalakihan at kababaihan ay mga
naghahanap at ang kanilang bokasyong
ontolohiko ay makatao, maya maya o
maya ay malalaman nila ang
kontradiksyon kung saan ang edukasyon
sa pagbabangko ay naglalayong
panatilihin sila, at pagkatapos ay
makisali sa kanilang pakikibaka para
sa kanilang kalayaan.
Ngunit ang humanista,
rebolusyonaryong tagapagturo ay hindi
maaaring maghintay para sa
posibilidad na ito na matupad. Sa
simula pa lamang, ang kanyang mga
pagsisikap ay dapat na sumabay sa mga
mag-aaral upang makisali sa kritikal
na pag-iisip at ang hangarin para sa
kapwa tao. Ang kanyang mga pagsisikap
ay dapat na nilalaman ng isang
profqund tiwala sa mga tao at ang
kanilang malikhaing kapangyarihan.
Upang makamit ito, dapat silang
maging kasosyo ng mga mag-aaral sa
kanilang mga relasyon sa kanila.
Ang konsepto ng pagbabangko ay hindi
umaamin sa naturang pakikipagsosyo-at
kinakailangan na gayon. Upang malutas
ang pagkakasalungatan ng guro-mag-
aaral, upang palitan ang papel ng
depositor, prescriber, domesticator,
para sa papel na ginagampanan ng mag-
aaral sa mga mag-aaral ay upang
mapahina ang lakas ng pang-aapi at
maglingkod sa sanhi ng paglaya.
Implicit sa konsepto ng pagbabangko
ay pagpapalagay Uie ng isang
dichotomy sa pagitan ng mga tao at ng
mundo: ang isang tao ay nasa mundo
lamang, hindi sa mundo o sa iba; ang
indibidwal ay manonood, hindi muling
tagalikha. Sa pananaw na ito, ang tao
ay hindi sinasadya (corpo
consciouse); siya ay ang nagmamay-ari
ng isang kamalayan: isang walang
laman na "isip" na passively bukas sa
pagtanggap ng mga deposito ng
katotohanan mula sa mundo sa labas.
Halimbawa, ang aking mesa, aking mga
libro, aking tasa ng kape, lahat ng
mga bagay na nasa harapan ko - bilang
mga piraso ng mundo na pumapaligid sa
akin - ay "nasa loob" ko, eksakto na
nasa loob ako ng aking

naa-access sa kamalayan at pagpasok sa


kamalayan. Ang pagkakaiba, gayunpaman, ay
mahalaga: ang mga bagay na pumapaligid sa
akin ay madaling ma-access sa aking kamalayan,
hindi matatagpuan sa loob nito. May kamalayan
ako sa kanila, ngunit wala sila sa loob ko. Sundin
ito nang lohikal mula sa paniwala ng bangko ng
kamalayan na ang papel ng tagapagturo ay
upang makontrol ang paraan ng "pagpasok ng
mundo" sa mga mag-aaral. Ang gawain ng mga
guro ay upang ayusin ang isang proseso na
kusang nagaganap, upang "punan" ang mga
mag-aaral sa pamamagitan ng paglalagay ng
mga impormasyon na isinasaalang-alang niya na
bumubuo ng totoong kaalaman.2 At dahil ang
mga tao ay "tumatanggap" sa mundo bilang mga
passive entity, dapat gawin ng edukasyon ang
mga ito ay mas pasibo pa rin, at iakma ang mga
ito sa mundo. Ang edukadong indibidwal ay ang
taong iniangkop, sapagkat siya ay mas mahusay
na "magkasya" para sa mundo. Isinalin sa
pagsasagawa, ang konseptong ito ay angkop sa
mga layunin ng mga mapang-api, na ang
katahimikan ay nakasalalay sa kung gaano
kahusay ang mga tao sa mundo na nilikha ng
mga mapang-api, at kung gaanong maliit ang
pagtatanong nila rito. Ang mas ganap na
karamihan ay umangkop sa mga layunin na
inireseta ng nangingibabaw na minorya para sa
kanila (sa gayo'y pag-agaw sa kanila ng
karapatan sa kanilang sariling mga layunin), mas
madali ang minority ay maaaring magpatuloy na
magreseta. Ang teorya at pagsasanay ng
edukasyon sa pagbabangko ay nagsisilbi sa
pagtatapos na ito nang mahusay. Mga araling
pandiwang, mga kinakailangan sa pagbabasa, 3
ang mga pamamaraan para sa pagsusuri ng
"kaalaman," ang distansya sa pagitan ng guro at
ng itinuro, ang mga pamantayan, para sa
promosyon: lahat ng bagay sa pamamaraang
nakahanda na ito ay nagsisilbing nakakaabala sa
pag-iisip. Ang tagapagturo ng bank-clerk ay hindi
napagtanto na walang totoong seguridad sa
kanyang ginampanan na hypertrophied, na ang
isa ay dapat na humingi upang mabuhay kasama
ng iba sa pagkakaisa. Ang isa ay hindi maaaring
magpataw ng sarili, o kahit na mag-isa 2. Ang
konsepto na ito ay tumutugma sa tinatawag ni
Sartre na "digestive" o "nutritive" na konsepto ng
edukasyon, kung saan ang kaalaman ay
"pinakain" ng guro sa mga mag-aaral upang
"punan sila." Tingnan ang Jean-Paul Sartre, "Une
idee fundamentale de la phenomeno-logie de
Husserl: L'intentionalite," Sitwasyon I (Paris,
1947). 3. Halimbawa, ang ilang mga propesor ay
tumutukoy sa kanilang mga listahan ng
pagbabasa na ang isang libro ay dapat basahin
mula sa pahina 10 hanggang 15 — at gawin ito
upang "matulungan" ang kanilang mga mag-aaral!
katuwang ng isang mag-aaral. Ang
pagkakaisa ay nangangailangan ng
totoong komunikasyon, at ang konsepto
kung saan ang naturang tagapagturo ay
ginagabayan ng mga kinakatakutan at
isinasagawa <komunikasyon.
Gayunpaman sa pamamagitan lamang ng
komunikasyon maaaring magkaroon ng
kahulugan ang buhay ng tao. Ang mga
guro na nag-iisip ay napatunayan
lamang sa pamamagitan ng pagiging
tunay ng mga mag-aaral na nag-iisip.
Ang guro ay hindi maaaring mag-isip
para sa kanyang mga mag-aaral, o
maaari ring ipilit ang kanyang
saloobin sa kanila. Ang tunay na pag-
iisip, pag-iisip na nag-aalala
tungkol sa katotohanan, ay hindi
nagaganap sa paghihiwalay ng garing
na garing, ngunit sa komunikasyon
lamang. Kung totoo na ang pag-iisip
ay may kahulugan lamang kapag nabuo
sa pamamagitan ng pagkilos sa buong
mundo, ang pagpapasailalim ng mga
mag-aaral sa mga guro ay naging
imposible.
Sapagkat ang edukasyon sa pagbabangko
ay nagsisimula sa maling pag-unawa sa
kalalakihan at kababaihan bilang mga
bagay, hindi nito maitaguyod ang
pagbuo ng tinatawag ni Fromm na
"biophily," ngunit sa halip ay
gumagawa ng kabaligtaran nito:
"nekrophily."
Habang ang buhay ay nailalarawan sa
pamamagitan ng paglaki sa isang
nakabalangkas, gumaganang paraan, ang
taong may malas na tao ay gustung-
gusto ang lahat na hindi lumalaki,
lahat ng iyon ay mekanikal. Ang taong
may lubid na tao ay hinihimok ng
pagnanais na ibahin ang organiko sa
inorganiko, na lapitan ang buhay nang
wala sa loob, na parang lahat ng
nabubuhay na tao ay bagay. . . .
Memorya, sa halip na karanasan; ang
pagkakaroon, kaysa maging, ay ang
mahalaga. Ang taong may lubid ay
makaka-ugnay sa isang bagay - isang
bulaklak o isang tao - kung mayroon
siya nito; samakatuwid isang banta sa
kanyang pag-aari ay isang banta sa
kanyang sarili; kung nawalan siya ng
pag-aari nawala na siya sa pakikipag-
ugnay sa mundo. ... Gustung-gusto
niya ang kontrol, at sa kilos ng
pagkontrol ay pinapatay niya ang
buhay.4
Ang panunupil — labis na kontrol — ay
nekrophilic; ito ay nabigay ng
sustansya ng pag-ibig sa kamatayan,
hindi ng buhay. Ang konsepto sa
pagbabangko ng edukasyon, na
nagsisilbi sa mga interes ng pang-
aapi, ay necrophilic din. Batay sa
isang mekanismo, static,
naturalistic, spatialized na
pagtingin sa kamalayan, binabago nito
ang mga mag-aaral sa pagtanggap ng
mga bagay. Sinusubukan nitong
kontrolin ang pag-iisip at pagkilos,
hahantong sa mga kababaihan at
kalalakihan na umayos sa mundo, at
pinipigilan ang kanilang lakas na
malikhaing.
4. Fromm, op. cit.y p. 41.
Kapag ang kanilang mga pagsisikap na
kumilos nang may pananagutan ay
nabigo, kapag nakita nila ang
kanilang sarili na hindi magamit ang
kanilang mga kakayahan, ang mga tao
ay nagdurusa. "Ang pagdurusa na ito
dahil sa kawalan ng lakas ay na-ugat
sa mismong katotohanan na ang balanse
ng tao ay nabalisa / '5 Ngunit ang
kawalan ng kakayahang kumilos na
sanhi ng pagdurusa ng mga tao ay
sanhi din na tanggihan nila ang
kanilang kawalan ng lakas, sa
pamamagitan ng pagtatangka
... upang maibalik ang [kanilang]
kakayahang kumilos. Ngunit maaari
[sila], at paano? Ang isang paraan ay
upang magsumite at makilala sa isang
tao o pangkat na may kapangyarihan.
Sa pamamagitan ng makasagisag na
pakikilahok sa buhay ng ibang tao,
ang [kalalakihan ay] ilusyon ng pag-
arte, kung sa totoo lang [sila] ay
sumailalim lamang at naging bahagi ng
mga kumikilos.6
Ang mga pagpapakitang Populist
marahil na pinakamahusay na
maisasalamin sa ganitong uri ng pag-
uugali ng inaapi, na, sa pamamagitan
ng pagkilala sa mga charismatic na
pinuno, naramdaman na sila mismo ay
aktibo at epektibo. Ang paghihimagsik
na kanilang ipinahayag sa paglitaw
nila sa proseso ng kasaysayan ay na-
uudyok ng pagnanais na kumilos nang
epektibo. Isinasaalang-alang ng mga
nangingibabaw na elite ang lunas na
maging higit na pangingibabaw at
panunupil, na isinasagawa sa pangalan
ng kalayaan, kaayusan, at kapayapaang
panlipunan (iyon ay, ang kapayapaan
ng mga elite). Kaya't maaari nilang
hatulan --— lohikal, mula sa kanilang
pananaw— "ang karahasan ng welga ng
mga manggagawa at [maaaring] tumawag
sa estado sa parehong hininga na
gumamit ng karahasan sa pagbagsak ng
welga." 7
Ang edukasyon bilang pagpapatupad ng
pangingibabaw ay nagpapasigla ng
katotohanan ng mga mag-aaral, na may
hangarin sa ideolohiya (madalas na
hindi napansin ng mga nagtuturo) na
magturo sa kanila upang umangkop sa
mundo ng pang-aapi. Ang paratang na
ito ay hindi ginawa sa walang muwang
na pag-asa na ang mga nangingibabaw
na elite sa ganyang paraan ay iiwan
lamang ang kasanayan. Ang layunin
nito ay tawagan ang pansin ng mga
tunay na humanista sa katotohanang
hindi nila maaaring gamitin ang mga
pamamaraang pang-edukasyon sa
pagbabangko sa hangarin na mapalaya,
sapagkat tatanggihan lamang nila ang
mismong paghabol na iyon. Hindi rin
maaaring manahin ng isang
rebolusyonaryong lipunan ang mga
pamamaraang ito mula sa isang mapang-
api na lipunan. Ang rebolusyonaryong
lipunan na nagsasagawa ng edukasyon
sa pagbabangko ay maaaring magkamali
o
5. Ibid., P. 31.
6. Ibid.
1. Reinhold Niebuhr, Moral Man and
Immoral Society (New York, 1960), p.
130.
kawalan ng tiwala sa mga tao. Sa
alinmang kaganapan, ito ay banta ng
mulo ng reaksyon.
Sa kasamaang palad, ang mga
nagsusuporta sa sanhi ng paglaya ay
ang kanilang sarili na napapaligiran
at naiimpluwensyahan ng klima na
bumubuo ng konsepto sa pagbabangko,
at madalas ay hindi napansin ang
totoong kahalagahan nito o ang
nakasisira nitong kapangyarihan. Sa
kabaligtaran, kung gayon, ginagamit
nila ang parehong instrumento ng
paghihiwalay sa isinasaalang-alang
nila na isang pagsisikap na palayain.
Sa katunayan, ang ilang mga
"rebolusyonaryo" ay tatak bilang
"inosente," "mapangarapin," o kahit
na "mga reaksyunaryo" sa mga
hahahamon sa kasanayang pang-
edukasyon. Ngunit ang isa ay hindi
nagpapalaya sa mga tao sa pamamagitan
ng pag-alienate sa kanila. Ang tunay
na paglaya — ang proseso ng paggawa
ng tao - ay hindi isa pang deposito
na dapat gawin sa mga kalalakihan.
Ang Liberation ay isang praxis: ang
aksyon at repleksyon ng kalalakihan
at kababaihan sa kanilang mundo upang
mabago ito. Ang mga tunay na nakatuon
sa sanhi ng paglaya ay maaaring
tanggapin alinman sa mekanistikong
konsepto ng kamalayan bilang isang
walang laman na sisidlan na pupunan,
o ang paggamit ng mga pamamaraang
pang-banking ng pangingibabaw
(propaganda, mga islogan — deposito)
sa pangalan ng kalayaan.
Ang mga tunay na nakatuon sa paglaya
ay dapat tanggihan ang konsepto ng
pagbabangko sa kabuuan nito, na
gumagamit ng isang konsepto ng mga
kababaihan at kalalakihan bilang may
malay na mga nilalang, at kamalayan
bilang hangarin ng kamalayan sa
mundo. Dapat nilang talikuran ang
layuning pang-edukasyon ng paggawa ng
deposito at palitan ito ng posing ng
mga problema ng mga tao sa kanilang
mga relasyon sa mundo. Ang edukasyon
na "posing-problema", na tumutugon sa
kakanyahan ng kamalayan — sinasadya —
ay tinatanggihan ang mga komunikasyon
at isinama ang komunikasyon. Ito ay
sumasalamin sa espesyal na katangian
ng kamalayan: pagiging may kamalayan
sa, hindi lamang bilang hangarin sa
mga bagay ngunit naka-on sa kanyang
sarili sa isang "split" ng Jasperian
- ang kamalayan bilang kamalayan ng
kamalayan.
Ang pagpapalaya sa edukasyon ay
binubuo sa mga kilos ng kognisyon,
hindi paglilipat ng impormasyon. Ito
ay isang sitwasyon sa pag-aaral kung
saan ang nakikilalang bagay (malayo
sa pagtatapos ng kilos na nagbibigay-
malay) ay namamagitan sa mga aktor na
nagbibigay-malay-guro sa isang banda
at mga mag-aaral sa kabilang banda.
Alinsunod dito, ang pagsasagawa ng
edukasyong nagbibigay ng problema ay
nagsasaad sa simula na ang
kontradiksyong guro-mag-aaral ay
malulutas. Mga pakikipag-ugnay na
dayalogo - kailangang-kailangan sa
kapasidad ng nagbibigay-malay

ang mga artista upang makipagtulungan sa


pagtuklas ng parehong bagay na makikilala -
kung hindi imposible. Sa katunayan, ang
edukasyon na nagpapose ng problema, na
sumisira sa mga patayong pattern na katangian
ng edukasyon sa pagbabangko, ay maaaring
matupad ang pagpapaandar nito bilang
pagsasanay sa kalayaan kung malalampasan nito
ang salungatan sa itaas. Sa pamamagitan ng
dayalogo, ang guro-ng-mga-mag-aaral at ang
mga stu-dents-of-the-teacher ay tumigil sa
pagkakaroon at isang bagong term na lumalabas:
guro-mag-aaral na may mga mag-aaral-guro. Ang
te & her ay hindi na lamang ang-isang-nagtuturo,
ngunit ang isa na tinuro mismo sa diyalogo sa
mga mag-aaral, na siya namang habang tinuturo
ay nagtuturo din. Naging magkasamang
responsable sila para sa isang proseso kung saan
lumalaki ang lahat. Sa prosesong ito, ang mga
argumento batay sa "awtoridad" ay hindi na
wasto; upang gumana, ang awtoridad ay dapat na
nasa panig ng kalayaan, hindi laban dito. Dito,
walang nagtuturo sa iba pa, o sinumang nagturo
sa sarili. Ang mga tao ay nagtuturo sa bawat isa,
namagitan ng mundo, ng mga makikilala na mga
bagay na sa edukasyon sa pagbabangko ay
"pagmamay-ari" ng guro. Ang konsepto ng
pagbabangko (na may kaugaliang idischotomize
ang lahat) ay nakikilala ang dalawang yugto sa
pagkilos ng tagapagturo. Sa panahon ng una,
nakikilala niya ang isang nalalaman na bagay
habang inihahanda niya ang kanyang mga aralin
sa kanyang pag-aaral o sa kanyang laboratoryo;
sa panahon ng segundo, ipinapaliwanag niya sa
kanyang mga estudyante ang tungkol sa bagay
na iyon. Ang mga mag-aaral ay hindi tinawag na
malaman, ngunit kabisaduhin ang mga nilalaman
na isinalaysay ng guro. Hindi rin nagsasanay ang
mga mag-aaral ng anumang kilos ng kognisyon,
yamang ang bagay na dapat ituro sa kilos na iyon
ay pag-aari ng guro sa halip na isang daluyan na
pumupukaw sa kritikal na pagsasalamin ng
parehong guro at mag-aaral. Samakatuwid sa
pangalan ng "pangangalaga ng kultura at
kaalaman" mayroon tayong isang sistema na
hindi nakakamit alinman sa totoong kaalaman o
tunay na kultura. Ang pamamaraan ng posing ng
problema ay hindi nagdidomotomize sa aktibidad
ng guro-mag-aaral: hindi siya "nagbibigay-malay"
sa isang punto at "nagkukuwento" sa iba pa.
Palagi siyang "nagbibigay-malay," kung
naghahanda ng isang proyekto o nakikipag-usap
sa mga mag-aaral. Hindi niya isinasaalang-alang
ang mga nalalaman na bagay bilang kanyang
pribadong pag-aari, ngunit bilang object ng
pagmuni-muni ng kanyang sarili at ng mga mag-
aaral. Sa ganitong paraan, ang tagapagturo na
nagpapahiwatig ng problema ay patuloy na
muling bumubuo ng kanyang mga pagsasalamin
sa pagsasalamin ng
mag-aaral. Ang mga mag-aaral - hindi na
nakikinig sa masunurin - ay kritikal na ngayon na
mga kasamang investigator sa diyalogo kasama
ng guro. Ipinakita ng guro ang materyal sa mga
mag-aaral para sa kanilang pagsasaalang-alang,
at isinasaalang-alang muli ang kanyang naunang
pagsasaalang-alang habang ipinapahayag ng
mga mag-aaral ang kanilang sariling. Ang papel
na ginagampanan ng tagapagturo na nagbibigay
ng problema ay upang lumikha; kasama ang mga
mag-aaral, ang mga kundisyon kung saan ang
kaalaman sa antas ng doxa ay pinalitan ng
totoong kaalaman, sa antas ng mga logo,
Samantalang ang edukasyon sa pagbabangko ay
nag-anesthesia at nagbabawal sa
kapangyarihang malikha, ang edukasyon na
nagpapose ng problema ay nagsasangkot ng
isang patuloy na paglalahad ng katotohanan. Ang
dating pagtatangka upang mapanatili ang
pagkalubog ng kamalayan; ang huli ay
nagsusumikap para sa paglitaw ng kamalayan at
kritikal na interbensyon sa katotohanan. Ang mga
mag-aaral, habang sila ay lalong nakalagay sa
mga problemang nauugnay sa kanilang sarili sa
mundo at sa mundo, ay makakaramdam ng lalong
hamon at obligadong tumugon sa hamon na iyon.
Dahil naabutan nila ang hamon na magkaugnay
sa iba pang mga problema sa loob ng isang
kabuuang konteksto, hindi bilang isang teoretikal
na tanong, ang nagresultang pag-unawa ay may
gawi na maging kritikal at sa gayon ay patuloy na
hindi gaanong pinalayo. Ang kanilang tugon sa
hamon ay nagbubunga ng mga bagong hamon,
sinundan ng mga bagong pag-unawa; at unti-
unting itinuturing ng mga mag-aaral ang kanilang
sarili bilang nakatuon. Ang edukasyon bilang
pagsasagawa ng kalayaan — taliwas sa
edukasyon bilang pagsasagawa ng
pangingibabaw — ay tinatanggihan na ang tao ay
mahirap unawain, nakahiwalay, malaya, at hindi
nakakabit sa mundo; tinatanggihan din nito na
ang mundo ay umiiral bilang isang katotohanan
na hiwalay sa mga tao. Ang tunay na
pagsasalamin ay hindi isinasaalang-alang ang
abstract na tao o ang mundo na walang mga tao,
ngunit ang mga tao sa kanilang mga relasyon sa
mundo. Sa mga ugnayan na ito ang kamalayan at
mundo ay magkasabay: ang kamalayan ay hindi
mauna sa mundo o hindi rin ito susundan. Ang
budhi at ang monde sont donnes d'un meme
coup: exte-rieur par esensya ng isang konsensya,
ang monde est, par na kakanyahan na muling
magbigay ng kaalaman sa isang el.8 8. Sartre; op
cit., p. 32.

Sa isa sa aming mga lupon sa kultura sa Chile,


tinatalakay ng pangkat (batay sa isang
codification9) ang konsepto ng antropolohikal na
kultura. Sa gitna ng talakayan, isang magsasaka
na ayon sa mga pamantayan sa pagbabangko ay
ganap na ignorante ay nagsabi: "Ngayon nakikita
ko na kung walang tao ay walang mundo." Nang
tumugon ang tagapagturo: "Sabihin nating, alang-
alang sa pagtatalo, na ang lahat ng mga
kalalakihan sa mundo ay mamamatay, ngunit ang
lupa mismo ay nanatili, kasama ang mga puno,
ibon, hayop, ilog, dagat, mga bituin.., Wouldn
lahat ba ito ay isang mundo? " "Ay hindi," mariing
sagot ng magsasaka. "Walang sasabihin: Ito ay
isang mundo '." Nais ng magsasaka na ipahayag
ang ideya na mawawalan ng kamalayan ng
mundo na kinakailangang nagpapahiwatig sa
mundo ng kamalayan. 7 ay hindi maaaring umiiral
nang walang isang hindi-ako. Kaugnay nito, ang
hindi-ako ay nakasalalay sa pagkakaroon. Ang
mundo na nagdadala ng kamalayan sa
pagkakaroon ay nagiging mundo ng kamalayan
na. Samakatuwid, ang dating binanggit na
pagpapatunay ng Sartre: "La konsensya et le
monde sont donnes dun meme coup." Tulad ng
mga kababaihan at kalalakihan, sabay na
sumasalamin sa kanilang sarili at sa mundo, na
nagdaragdag ng saklaw ng kanilang pang-unawa,
sinisimulan nilang idirekta ang kanilang mga
obserbasyon patungo sa dati nang hindi
kapansin-pansin na mga phenomena: Sa pang-
unawa na maayos na tinatawag na, bilang isang
tahasang kamalayan [Gewahren], napalingon ako
sa object, sa & e papel, halimbawa. Inaalala ko ito
bilang ito dito at ngayon; Ang pangamba ay isang
pag-iisa, bawat bagay na may background sa
karanasan. Sa paligid at tungkol sa papel na
nagsisinungaling ng mga libro, lapis, inkwell, at
iba pa, at ang mga ito sa isang tiyak na kahulugan
ay "napansin" din, na may pananaw doon, sa
"larangan ng intuwisyon"; ngunit habang ako ay
lumingon patungo sa papel ay walang pag-ikot sa
kanilang direksyon, o anumang pagdakip sa
kanila, kahit na sa pangalawang kahulugan.
Lumitaw ang mga ito ngunit hindi pa rin napili, ay
hindi nakaposisyon sa kanilang sariling account.
Ang bawat pang-unawa sa isang bagay ay may
tulad na isang zone ng mga intuition sa
background o kamalayan sa background, kung
ang "intuiting" ay nagsasama na ng estado ng
pagliko, at ito rin ay isang "may malay-tao na
karanasan", o higit pang dagli 9. Tingnan ang
kabanata 3. — Tala ng tagasalin.
isang "kamalayan ng * lahat ng totoo
na sa punto ng katotohanan ay
nakasalalay sa pinag-uusapan na
background na layunin. 10
Iyon na mayroon nang objectively
ngunit hindi napansin sa mga mas
malalim na implikasyon nito (kung
talagang nakita ito) ay nagsisimulang
"tumayo," na ipinapalagay ang
karakter ng isang problema at
samakatuwid ay hamon. Sa gayon, ang
mga kalalakihan at kababaihan ay
nagsisimulang mag-isa ng mga elemento
mula sa kanilang "kamalayan sa
background" at sumasalamin sa kanila.
Ang mga elementong ito ay bagay na
ngayon ng kanilang pagsasaalang-
alang, at, tulad nito, mga bagay ng
kanilang aksyon at katalusan.
Sa edukasyong nagpapose ng problema,
nabubuo ng mga tao ang kanilang lakas
na maunawaan ang kritikal na paraan
kung paano sila umiiral sa mundo kung
saan at saan nila nahanap ang
kanilang sarili; dumating sila upang
makita ang mundo hindi bilang isang
static reality, ngunit bilang isang
katotohanan sa proseso, sa pagbabago.
Kahit na ang mga dialectical na
relasyon ng mga kababaihan at
kalalakihan sa mundo ay umiiral nang
nakapag-iisa sa kung paano ang mga
ugnayan na ito ay napag-isipan (o
kung hindi man sila napansin), totoo
rin na ang anyo ng pagkilos na
kanilang pinagtibay ay sa isang
malaking lawak na isang pagpapaandar
ng kung paano nila namamalayan ang
kanilang mga sarili sa mundo.
Samakatuwid, ang guro-mag-aaral at
ang mga mag-aaral-guro ay sabay na
sumasalamin sa kanilang sarili at sa
mundo nang hindi dinidomomomahin ang
pagsasalamin na ito mula sa pagkilos,
at sa gayon ay nagtatag ng isang
tunay na anyo ng pag-iisip at aksyon.
Muli, ang dalawang konsepto at
kasanayan sa pag-aaral na pinag-
aaralan na nagkalitan. Ang edukasyon
sa pagbabangko (para sa halatang mga
kadahilanan) pagtatangka, sa
pamamagitan ng mitiko ng katotohanan,
upang itago ang ilang mga katotohanan
na nagpapaliwanag kung paano umiiral
ang mga tao sa mundo; ang edukasyong
nagbibigay ng problema ay naglalagay
sa sarili nitong gawain ng
demythologizing. Ang edukasyon sa
pagbabangko ay lumalaban sa diyalogo;
ang edukasyon na nagmumula sa
problema ay patungkol sa diyalogo
bilang kailangang-kailangan sa kilos
ng katalusan na nagpapakita ng
katotohanan. Ang edukasyon sa
pagbabangko ay tinatrato ang mga mag-
aaral bilang mga bagay ng tulong; ang
edukasyong nagbibigay ng problema ay
gumagawa sa kanila ng mga kritikal na
nag-iisip. Pinipigilan ng edukasyon
sa pagbabangko ang pagkamalikhain at
mga domesticate (kahit na hindi nito
ganap na masisira) ang sinasadya ng
kamalayan sa pamamagitan ng
paghihiwalay ng kamalayan mula sa
10. Edmund Husserl, Mga Ideya —
Pangkalahatang Panimula sa Purong
Phenomenology (London, 1969), pp.
105-106.
ang mundo, sa gayon ay tinatanggihan
ang mga tao ang kanilang ontolohikal
at makasaysayang bokasyon na maging
mas buong tao. Ang edukasyon na
nagmumula sa problema ay nakabatay sa
pagkamalikhain at pinasisigla ang
tunay na pagmuni-muni at pagkilos sa
katotohanan, sa gayon pagtugon sa
tungkulin ng mga tao bilang mga
nilalang na tunay lamang kapag
nakikibahagi sa pagtatanong at
malikhaing pagbabago. Sa kabuuan:
teorya at kasanayan sa pagbabangko,
bilang immobilizing at fixating
pwersa, nabigong kilalanin ang mga
kalalakihan at kababaihan bilang mga
makasaysayang nilalang; teoryang
nagsasagawa ng problema at kasanayan
ay isinasagawa ang pagiging
makasaysayan ng mga tao bilang
kanilang panimulang punto.
Ang edukasyong nagbibigay ng problema
ay nagpapatunay sa mga kalalakihan at
kababaihan bilang mga nilalang sa
proseso ng pagiging — bilang hindi
natapos, hindi kumpleto na mga
nilalang sa at may gayun ding hindi
natapos na katotohanan. Sa katunayan,
sa kaibahan sa iba pang mga hayop na
hindi natapos, ngunit hindi
makasaysayang, alam ng mga tao ang
kanilang sarili na hindi natapos; may
kamalayan sila sa kanilang hindi
pagkumpleto. Sa ganitong pagkamit ng
pagkakatugma at ang kamalayan na ito
ay nakasalalay sa pinakamagaling na
mga ugat ng edukasyon bilang isang
eksklusibong pagpapakita ng tao. Ang
hindi natapos na katangian ng mga tao
at ang transformational character ng
reality ay kinakailangan na ang
edukasyon ay isang patuloy na
aktibidad.
Sa gayon ang edukasyon ay patuloy na
muling ginagawa sa mga praxis. Upang
maging, dapat itong maging. Ang
"tagal" nito (sa kahulugan ng
Bergsonian na salita) ay matatagpuan
sa laban ng magkasalungat na pagiging
permanente at pagbabago. Binibigyang
diin ng pamamaraang banking ang
pagiging permanente at nagiging
reaksyonaryo; edukasyong nagbibigay-
problema - na tumatanggap sa alinman
sa "mabuting pag-uugali" sa
kasalukuyan o paunang natukoy na
hinaharap - na nagmula mismo sa
pabago-bagong kasalukuyan at naging
rebolusyonaryo.
Ang edukasyong nagbibigay ng problema
ay rebolusyonaryong hinaharap.
Samakatuwid ito ay makahula (at,
tulad nito, umaasa). Samakatuwid, ito
ay tumutugma sa makasaysayang likas
na katangian ng tao. Samakatuwid,
pinatutunayan nito ang mga kababaihan
at kalalakihan bilang mga nilalang na
lumampas sa kanilang sarili, na
sumulong at tumingin sa unahan, kung
kanino ang kawalang-kilos ay
kumakatawan sa isang nakamamatay na
banta, kung kanino ang pagtingin sa
nakaraan ay dapat na isang paraan
lamang ng pag-unawa nang mas malinaw
kung ano at sino sila upang ang mas
marunong nilang maitayo ang
hinaharap. Samakatuwid, kinikilala
nito sa kilusan na nakikipag-ugnay sa
mga tao bilang mga nilalang na may
kamalayan sa kanilang hindi
pagkumpleto - isang kilusang
pangkasaysayan na may punto ng pag-
alis, mga Paksa at layunin nito.

Ang punto ng pag-alis ng kilusan ay nakasalalay


sa mga tao mismo. Ngunit dahil ang mga tao ay
hindi umiiral na hiwalay sa mundo, bukod sa
katotohanan, ang kilusan ay dapat magsimula sa
ugnayan ng tao-mundo. Alinsunod dito, ang punto
ng pag-alis ay dapat palaging nasa mga
kalalakihan at kababaihan sa "dito at ngayon," na
bumubuo sa sitwasyon kung saan sila nalulubog,
kung saan sila lumabas, at kung saan nakikialam
sila. Sa pamamagitan lamang ng pagsisimula sa
sitwasyong ito - na tumutukoy sa kanilang pang-
unawa tungkol dito - maaari silang magsimulang
gumalaw. Upang magawa ito ng tunay na dapat
nilang pansinin ang kanilang estado na hindi tulad
ng kapalaran at hindi nababago, ngunit bilang
isang paglilimita — at samakatuwid ay
mapaghamong. Samantalang ang paraan ng
pagbabangko nang direkta o hindi direkta ay
nagpapatibay sa pang-fatalistikong pang-unawa
ng kalalakihan sa kanilang sitwasyon, ipinapakita
ng pamamaraang nagpapahiwatig ng problema
ang sitwasyong ito sa kanila bilang isang
problema. Bilang ang sitwasyon ay naging object
ng kanilang katalusan, ang walang muwang o
mahiwagang pang-unawa na gumawa ng
kanilang fatalism ay nagbibigay daan sa pang-
unawa na kung saan ay maaaring makilala ang
sarili nito kahit na nakikita nito ang katotohanan,
at sa gayon ay maaaring kritikal na layunin
tungkol sa katotohanang iyon. Ang isang pinalalim
na kamalayan ng kanilang sitwasyon ay
humantong sa mga tao na maunawaan ang
sitwasyong iyon bilang isang makasaysayang
katotohanan na madaling kapitan ng pagbabago.
Ang pagbibitiw sa tungkulin ay nagbibigay daan
sa paghimok para sa pagbabago at pagtatanong,
kung saan nararamdaman ng mga kalalakihan na
kontrolado nila. Kung ang mga tao, bilang mga
makasaysayang nilalang na kinakailangang
nakikipag-ugnayan sa ibang mga tao sa isang
kilusan ng pagtatanong, ay hindi kontrolado ang
kilusang iyon, ito ay (at) isang paglabag sa
kanilang sangkatauhan. Anumang sitwasyon kung
saan pinipigilan ng ilang mga indibidwal ang iba
na makisali sa proseso ng pagtatanong ay isa sa
karahasan. Ang mga ginamit na pamamaraan ay
hindi mahalaga; upang ilayo ang tao mula sa
kanilang sariling pagpapasya ay baguhin ang mga
ito sa mga bagay. Ang kilusang ito ng
pagtatanong ay dapat idirekta patungo sa
humaniza-tion — ang bokasyong
pangkasaysayan ng mga tao. Ang pagtugis sa
buong sangkatauhan, gayunpaman, ay hindi
maaaring isagawa sa paghihiwalay o
indibidwalismo, ngunit sa pakikisama lamang at
pakikiisa; samakatuwid hindi ito maaaring
magbukas sa mga antagonistic na relasyon sa
pagitan ng mga mapang-api at api. Walang
sinumang maaaring tunay na tao habang
pinipigilan niya ang iba na maging ganoon. Ang
pagtatangka na maging mas tao, indibidwalista,
ay humantong sa pagkakaroon
higit pa, egotistically, isang uri ng
dehumanization. Hindi na hindi ito
pangunahing magkaroon upang maging
Tao. Tiyak na dahil kinakailangan,
ang ilang pagkakaroon ng kalalakihan
ay hindi dapat payagan na maging
isang hadlang sa pagkakaroon ng iba,
hindi dapat pagsamahin ang lakas ng
dating upang durugin ang huli.
Ang edukasyong nagbibigay ng
problema, bilang isang humanista at
nagpapalaya ng mga praxis, ay
nagpapahiwatig bilang pangunahing na
ang mga tao na napailalim sa
pangingibabaw ay dapat na labanan
para sa kanilang kalayaan. Sa
layuning iyon, binibigyang-daan nito
ang mga guro at mag-aaral na maging
Mga Paksa ng proseso ng pang-
edukasyon sa pamamagitan ng
pagwawasto sa autoritaryanismo at
isang alienating intellectualism;
pinapayagan din nito ang mga tao na
mapagtagumpayan ang kanilang maling
pananaw sa katotohanan. Ang mundo -
hindi na isang bagay na mailalarawan
sa mga mapanlinlang na salita - ay
naging layunin ng nagbabagong
pagkilos ng mga kalalakihan at
kababaihan na nagreresulta sa
kanilang pagiging tao.
Ang edukasyon na nagpapose ng
problema ay hindi at hindi maaaring
maghatid ng interes ng nang-aapi.
Walang mapang-api na utos na maaaring
pahintulutan ang mga api na
magsimulang magtanong: Bakit? Habang
ang isang rebolusyonaryong lipunan
lamang ang maaaring magsagawa ng
edukasyon na ito sa sistematikong
termino, ang mga rebolusyonaryong
pinuno ay hindi kailangang kumuha ng
buong kapangyarihan bago nila magamit
ang pamamaraan. Sa proseso ng
rebolusyonaryo, hindi maaaring
gamitin ng mga namumuno ang
pamamaraang banking bilang isang
pansamantalang panukala, nabibigyang
katwiran sa kadalian, na may
hangaring mamaya kumilos sa isang
tunay na rebolusyonaryong pamamaraan.
Dapat silang maging rebolusyonaryo -
ibig sabihin, dayalogo - mula sa
pasimula.

KABANATA 3

Habang sinusubukan naming pag-aralan


ang dayalogo bilang isang hindi
pangkaraniwang bagay ng tao,
natutuklasan namin ang isang bagay na
kung saan ay ang kakanyahan ng
diyalogo mismo: ang salita. Ngunit
ang salita ay higit pa sa isang
instrumento na ginagawang posible ang
dayalogo; alinsunod dito, kailangan
nating hanapin ang mga sangkap na
bumubuo nito. Sa loob ng salitang
matatagpuan natin ang dalawang sukat,
pagmuni-muni at pagkilos, sa gayong
radikal na pakikipag-ugnayan na kung
ang isa ay isakripisyo — kahit na sa
bahagi — ang iba ay agad na
naghihirap. Walang totoong salita na
hindi sabay na isang praxis.1
Samakatuwid, upang magsalita ng isang
totoong salita ay baguhin ang mundo.2
Ang isang hindi tunay na salita, isa
na hindi maaaring baguhin ang
katotohanan, ay nagreresulta kapag
ang dichotomy ay ipinataw sa mga
sangkap na bumubuo nito. Kapag ang
isang salita ay pinagkaitan ng sukat
ng aksyon nito, awtomatikong
naghihirap din ang pagsasalamin; at
ang salita ay binago sa idle chatter,
sa verbalism, sa isang alienated at
alienating na "blah." Ito ay naging
isang walang laman na salita, isa na
hindi maaaring tuligsain ang mundo,
sapagkat imposible ang pagtuligsa
nang walang pangako na magbago, at
walang pagbabago na walang aksyon.
1. Pagkilos 1JI Reflection) ^ d = ^ k
= praxis
Sakripisyo ng kilos = verbalism
Sakripisyo ng repleksyon = aktibismo
2. Ang ilan sa mga pagsasalamin na
ito ay lumitaw bilang isang resulta
ng pag-uusap kasama si Propesor
Ernani Maria Fiori.
Sa kabilang banda, kung ang aksyon ay
binibigyang diin nang eksklusibo, sa
kapinsalaan ng pagsasalamin, ang
salita ay ginawang aktibismo. Ang
huli — aksyon para sa kapakanan ng
aksyon — ay tinatanggihan ang totoong
praxis at ginagawang imposible ang
dayalogo. Ang alinman sa dichotomy,
sa pamamagitan ng paglikha ng hindi
tunay na mga form ng pagkakaroon, ay
lumilikha din ng mga hindi tunay na
anyo ng pag-iisip, na nagpapatibay sa
orihinal na dichotomy.
Ang pag-iral ng tao ay hindi maaaring
manahimik, ni hindi ito mabubuhay ng
mga maling salita, ngunit sa
pamamagitan lamang ng mga totoong
salita, kung saan binabago ng mga
kalalakihan at kababaihan ang mundo.
Ang pagkakaroon, makatao, ay
pangalanan ang mundo, upang baguhin
ito. Kapag pinangalanan, ang mundo
naman ay muling lilitaw sa mga nam-er
bilang isang problema at
nangangailangan sa kanila ng isang
bagong pagbibigay ng pangalan. Ang
mga tao ay hindi itinayo sa
katahimikan, 3 ngunit sa salita, sa
trabaho, sa repleksyon ng aksyon.
Ngunit habang sinasabi ang totoong
salita - na kung saan ay gumagana, na
praxis - ay upang baguhin ang mundo,
na sinasabi na ang salitang iyon ay
hindi pribilehiyo ng ilang iilang mga
tao, ngunit ang karapatan ng bawat
isa. Dahil dito, walang sinuman ang
maaaring magsabi ng isang totoong
salita na nag-iisa lamang - ni maaari
niya itong sabihin para sa iba pa, sa
isang iniresetang kilos na nakawin
ang iba sa kanilang mga salita.
Ang diyalogo ay ang pakikipagtagpo sa
pagitan ng kalalakihan, na
pinamagitan ng mundo, upang
pangalanan ang mundo. Samakatuwid,
ang dayalogo ay hindi maaaring
mangyari sa pagitan ng mga nais
pangalanan ang mundo at sa mga hindi
nagnanais ng pangalang ito - sa
pagitan ng mga tumatanggi sa iba sa
karapatang magsalita ng kanilang
salita at sa mga may karapatang
magsalita ay tinanggihan sila. Yaong
mga tinanggihan ng kanilang
pangunahing karapatan na magsalita ng
kanilang salita ay dapat munang
makuha ang karapatang ito at pigilan
ang pagpapatuloy ng nakasisira na
pananalakay na ito.
Kung ito ay sa pagsasalita ng
kanilang salita na ang mga tao, sa
pamamagitan ng pagbibigay ng pangalan
sa mundo, binago ito, ang diyalogo ay
nagpapataw sa sarili bilang paraan
kung saan nakakamit ang kahalagahan
bilang mga tao. Ang diyalogo ay isang
pagkakaroon na kinakailangan. At
dahil ang dayalogo ay ang engkwentro
kung saan ang pinag-isang
pagsasalamin at aksyon ng mga
dialoguers ay nakatuon sa mundo kung
saan
3. Malinaw na hindi ako tumutukoy sa
katahimikan ng malalim na pagmumuni-
muni, kung saan ang mga kalalakihan
ay tila umalis lamang sa mundo,
umaalis mula dito upang isaalang-
alang ito sa kabuuan nito, at sa
gayon ay mananatili dito. Ngunit ang
ganitong uri ng pag-urong ay tunay
lamang kapag ang nagmumuni-muni ay
"naligo" sa katotohanan; hindi kapag
ang pag-urong ay nangangahulugang
paghamak sa mundo at paglipad mula
rito, sa isang uri ng "makasaysayang
schizophrenia."
ay dapat baguhin at gawing makatao,
ang dayalogo na ito ay hindi maaaring
bawasan sa kilos ng isang tao na
"pagdedeposito" ng mga ideya sa iba
pa, o maaari itong maging isang
simpleng palitan ng mga ideya upang
"matupok" ng mga tumatalakay. Hindi
rin ito isang pagalit, polemikal na
argument sa pagitan ng mga nakatuon
alinman sa pagbibigay ng pangalan ng
mundo, o sa paghahanap para sa
katotohanan, ngunit sa halip na
magpataw ng kanilang sariling
katotohanan. Dahil ang dayalogo ay
isang nakatagpo sa mga kababaihan at
kalalakihan na pinangalanan ang
mundo, hindi ito dapat maging isang
sitwasyon kung saan ang ilang
pangalan sa ngalan ng iba. Ito ay
isang gawa ng paglikha; hindi ito
dapat magsilbi bilang isang tuso na
instrumento para sa pangingibabaw ng
isang tao sa isa pa. Ang
pangingibabaw na implicit sa diyalogo
ay ang mundo ng mga dayalogo; ito ay
pananakop ng mundo para sa
pagpapalaya ng sangkatauhan. Ang
diyalogo ay hindi maaaring magkaroon,
gayunpaman, sa kawalan ng isang
malalim na pag-ibig para sa mundo at
para sa mga tao. Ang pagbibigay ng
pangalan ng mundo, na kung saan ay
isang likha ng paglikha at muling
paglikha, ay hindi posible kung hindi
ito mapaloob ng pag-ibig.4 Ang pag-
ibig ay sabay na pundasyon ng
diyalogo at diyalogo mismo. Kung
gayon kinakailangan na ito ang gawain
ng mga responsableng Paksa at hindi
maaaring magkaroon ng isang kaugnay
ng pangingibabaw. Isiniwalat ng
dominasyon ang patolohiya ng pag-
ibig: sadismo sa nangingibabaw at
masokismo sa pinangungunahan. Dahil
ang pag-ibig ay isang kilos ng lakas
ng loob, hindi ng takot, ang pag-ibig
ay pangako sa iba. Hindi alintana
kung saan matatagpuan ang mga naaapi,
ang kilos ng pag-ibig ay pangako sa
kanilang hangarin - ang sanhi ng
paglaya. At ang pangakong ito,
sapagkat ito ay mapagmahal, ay
lohikal. Bilang isang kilos
4. Lalo akong nakakumbinsi na dapat
malaman ng mga tunay na
rebolusyonaryo ang rebolusyon, dahil
sa malikhain at mapagpalayang
kalikasan, bilang isang kilos ng pag-
ibig. Para sa akin, ang rebolusyon,
na kung saan ay hindi posible nang
walang teorya ng rebolusyon - at
samakatuwid ang agham - ay hindi
mapagtagumpayan ng pag-ibig. Sa
kabaligtaran: ang rebolusyon ay
ginawa ng mga tao upang makamit ang
kanilang pagiging tao. Ano nga, ang
mas malalim na motibo na gumagalaw sa
mga indibidwal na maging
rebolusyonaryo, ngunit ang
dehumanisasyon ng mga tao? Ang
pagbaluktot na ipinataw sa salitang
"pag-ibig" ng kapitalistang mundo ay
hindi maiiwasan ang rebolusyon mula
sa mahalagang pag-ibig sa karakter, o
mapipigilan ang mga rebolusyonaryo na
patunayan ang kanilang pag-ibig sa
buhay. Si Guevara (habang inaamin ang
"peligro ng tila katawa-tawa") ay
hindi natatakot na patunayan ito:
"Sabihin ko, na may peligro na
lumitaw na katawa-tawa, na ang tunay
na rebolusyonaryo ay ginagabayan ng
malalakas na damdamin ng pag-ibig.
Imposibleng mag-isip ng isang tunay
na rebolusyonaryo nang walang
ganitong kalidad. ** Venceremos — Ang
Mga Talumpati at Sinulat ni Che
Guevaray na na-edit ni John Gerassi
(New York, 1969), p. 398.
ng katapangan, ang pag-ibig ay hindi
maaaring maging sentimental; bilang
isang kilos ng kalayaan, hindi ito
dapat magsilbing dahilan para sa
pagmamanipula. Dapat itong makabuo ng
iba pang mga gawa ng kalayaan; kung
hindi man, hindi ito pag-ibig. Sa
pamamagitan lamang ng pagwawaksi sa
sitwasyon ng pang-aapi ay posible na
ibalik ang pag-ibig na naging
imposible sa sitwasyong iyon. Kung
hindi ko mahal ang mundo - kung hindi
ko gusto ang buhay - kung hindi ko
mahal ang mga tao - hindi ako
makakapasok sa dayalogo.
Sa kabilang banda, ang dayalogo ay
hindi maaaring magkaroon ng walang
kababaang-loob. Ang pagbibigay ng
pangalan sa mundo, kung saan patuloy
na nilikha ng mga tao ang daigdig na
iyon, ay hindi maaaring maging isang
gawa ng kayabangan. Ang diyalogo,
bilang engkwentro ng mga nakatuon sa
karaniwang gawain ng pag-aaral at
pag-arte, ay nasira kung ang mga
partido (o isa sa kanila) ay walang
kababaang-loob. Paano ako makakapag-
dayalogo kung palagi kong pinapalabas
ang kamangmangan sa iba at hindi ko
namamalayan ang sarili ko? Paano ako
makakapag-dayalogo kung isasaalang-
alang ko ang aking sarili bilang
isang kaso na hiwalay sa iba — na
"ito" lamang na hindi ko makilala ang
iba pang mga "I"? Paano ako
makakapag-dayalogo kung isasaalang-
alang ko ang aking sarili na kasapi
ng nasa-pangkat ng mga "purong"
kalalakihan, mga may-ari ng
katotohanan at kaalaman, kung kanino
lahat ng mga hindi kasapi ay "mga
taong ito" o "ang dakilang hindi
nalabhan"? Paano ako makakapag-
dayalogo kung magsimula ako mula sa
saligan na ang pagbibigay ng pangalan
sa mundo ay gawain ng isang piling
tao at ang pagkakaroon ng mga tao sa
kasaysayan ay isang palatandaan ng
pagkasira, sa gayon ay maiiwasan?
Paano ako makakapag-dayalogo kung ako
ay sarado sa — at kahit naapi ng — ng
kontribusyon ng iba? Paano ako
makakapag-dayalogo kung natatakot
akong mawala sa takbo, ang
posibilidad na magdulot sa akin ng
paghihirap at panghihina? Ang
pagiging sapat sa sarili ay hindi
tugma sa dayalogo. Ang mga
kalalakihan at kababaihan na walang
kababaang-loob (o nawala ito) ay
hindi maaaring lumapit sa mga tao,
hindi maaaring maging kanilang
kasosyo sa pagbibigay ng pangalan sa
mundo. Ang isang tao na hindi
makilala ang kanyang sarili na maging
mortal tulad ng iba pa ay may malayo
pa ring lalakarin bago maabot ang
puntong nakatagpo. Sa puntong
nakatagpo walang alinman sa ganap na
ignoramus o perpektong mga pantas;
may mga tao lamang na nagtatangka,
magkasama, upang malaman ang higit pa
sa alam nila ngayon
Ang diyalogo ay karagdagang
nangangailangan ng isang matinding
pananampalataya sa sangkatauhan,
pananampalataya sa kanilang
kapangyarihan na gumawa at muling
gawing muli, upang likhain at muling
likhain, pananampalataya sa kanilang
bokasyon na maging mas ganap na tao
(na hindi pribilehiyo ng isang piling
tao, ngunit ang karapatan ng panganay
ng lahat) . Ang pananampalataya sa
mga tao ay isang kinakailangan sa
priori para sa dayalogo; ang "taong
mapagsalita" ay naniniwala sa iba
bago pa man niya harapin sila
harapan. Ang kanyang pananampalataya,
gayunpaman, ay hindi walang muwang.
Ang "taong mapagsalita" ay kritikal
at alam na kahit nasa loob ng
kapangyarihan ng mga tao na lumikha
at magbago, sa isang kongkretong
sitwasyon ng paghihiwalay ng mga
indibidwal ay maaaring may kapansanan
sa paggamit ng kapangyarihang iyon.
Gayunpaman, malayo sa pagwawasak ng
kanyang pananampalataya sa mga tao,
ang posibilidad na ito ay hahantong
sa kanya bilang isang hamon kung saan
siya dapat tumugon Kumbinsido siya na
ang kapangyarihang lumikha at
magbago, kahit na napigilan sa mga
kongkretong sitwasyon, ay madalas na
muling mabuhay. At ang muling
pagsilang na iyon ay maaaring
mangyari - hindi libre, ngunit sa at
sa pamamagitan ng pakikibaka para sa
kalayaan - sa labis na paniniwala ng
paggawa ng alipin sa pamamagitan ng
pinalaya na paggawa na nagbibigay ng
kasiyahan sa buhay. Kung wala ang
pananampalatayang ito sa mga tao, ang
diyalogo ay isang pamamaluktot na
kung saan hindi maiwasang lumala sa
pagmamanipula ng ama.
Itinatag ang sarili sa pag-ibig,
kababaang-loob, at pananampalataya,
ang dayalogo ay naging isang pahalang
na ugnayan kung saan ang tiwala sa
isa't isa sa pagitan ng mga dayalogo
ay ang lohikal na bunga. Ito ay
magiging isang kontradiksyon sa mga
tuntunin kung ang dayalogo —
mapagmahal, mapagpakumbaba, at puno
ng pananampalataya — ay hindi
nakagawa ng ganitong klima ng
pagtitiwala sa isa't isa, na
humantong sa mga tagapagsasalita sa
mas malapit na pagsasama sa
pagbibigay ng pangalan sa mundo. Sa
kabaligtaran, ang naturang
pagtitiwala ay malinaw na wala sa mga
anti-dayalogo ng pamamaraang banking
ng edukasyon. Samantalang ang
pananampalataya sa tao ay isang
priori na kinakailangan para sa
dayalogo, ang pagtitiwala ay itinatag
sa pamamagitan ng dayalogo. Dapat
bang magtatag ito, makikita na kulang
ang mga precondition. Ang maling pag-
ibig, maling kababaang-loob, at
mahinang pananampalataya sa iba ay
hindi makakalikha ng pagtitiwala. Ang
pagtitiwala ay nakasalalay sa
katibayan kung aling isang partido
ang nagbibigay sa iba ng kanyang
totoo, kongkretong hangarin; hindi
ito maaaring magkaroon kung ang mga
salita ng partido na iyon ay hindi
sumabay sa kanilang mga aksyon. Upang
masabi ang isang bagay at gawin ang
iba pa - na gaanong gaanong magaan
ang sariling salita - ay hindi
makapag-uudyok ng tiwala. Upang
maluwalhati ang demokrasya at
patahimikin ang mga tao ay isang
katahimikan; ang diskurso tungkol sa
humanismo at upang buwagan ang mga
tao ay isang kasinungalingan.
Ni hindi pa maaaring magkaroon ng
dayalogo nang walang pag-asa. Ang
pag-asa ay nakaugat sa hindi
pagkumpleto ng kalalakihan, kung saan
sila lumipat sa patuloy na paghahanap
- isang paghahanap na maaaring
isagawa lamang sa pakikipag-isa sa
iba. Ang kawalan ng pag-asa ay isang
uri ng katahimikan, ng pagtanggi sa
mundo at pagtakas mula rito. Ang
dehumanisasyon na nagreresulta mula
sa isang hindi makatarungang kaayusan
ay hindi isang sanhi ng kawalan ng
pag-asa ngunit para sa pag-asa, na
humahantong sa walang tigil na
paghabol ng
ang sangkatauhan tinanggihan ng kawalan ng
katarungan. Gayunpaman, ang pag-asa ay hindi
binubuo sa pagtawid sa mga bisig at paghihintay.
Hangga't nakikipaglaban ako, naaantig ako ng
pag-asa; at kung nakikipaglaban ako na may pag-
asa, pagkatapos ay makapaghintay ako. Tulad ng
engkwentro ng mga kababaihan at kalalakihan na
naghahangad na maging mas ganap na tao, ang
dialogo ay hindi maaring gawin sa isang klima ng
kawalan ng pag-asa. Kung ang mga dayalogo ay
walang asahan na magmumula sa kanilang
pagsisikap, ang kanilang nakasalubong ay walang
laman at walang tulin, burukratiko at
nakakapagod. -
Sa wakas, ang tunay na dayalogo ay hindi
maaaring magkaroon maliban kung ang mga
tagapag-usap ay nakikibahagi sa kritikal na pag-
iisip — ang pag-iisip na nakakakita ng isang hindi
maibabahaging pagkakaisa sa pagitan ng mundo
at ng mga tao at inaamin na walang dichotomy sa
pagitan nila-iniisip na nakikita ang katotohanan
bilang proseso, bilang pagbabago, kaysa sa isang
static na nilalang —Ang pag-iisip na hindi
naghihiwalay sa sarili mula sa pagkilos, ngunit
patuloy na inilulubog ang sarili sa
pansamantalang walang takot sa mga panganib
na kasangkot. Ang kritikal na pag-iisip ay naiiba
sa walang muwang na pag-iisip, na nakikita ang
"makasaysayang oras bilang isang bigat, isang
pagsasakatuparan ng mga acquisition at
karanasan ng nakaraan," 5 kung saan ang
kasalukuyan ay dapat na lumitaw na normalisado
at "mahusay na kumilos." Para sa walang
muwang na nag-iisip, ang mahalagang bagay ay
ang tirahan sa na-normalize na "ngayon." Para sa
mga kritiko, ang mahalagang bagay ay ang
patuloy na pagbabago ng katotohanan, sa ngalan
ng patuloy na hu-manization ng kalalakihan. Sa
mga salita ni Pierre Furter:
Ang layunin ay hindi na aalisin ang mga panganib
ng temporalidad sa pamamagitan ng paghawak
sa garantisadong espasyo, ngunit sa halip ay
gawing pansamantala ang puwang. . . Ang
sansinukob ay ipinahayag sa akin hindi bilang
puwang, na nagpapataw ng isang napakalaking
presensya kung saan maaari kong gawin ngunit
umangkop, ngunit bilang isang saklaw, isang
domain na nagkukuha ng paggalaw ko dito.
Para sa walang muwang na pag-iisip, ang layunin
ay tiyak na hawakan nang mahigpit ang
garantisadong puwang na ito at ayusin ito. Sa
pamamagitan ng pagtanggi sa temporalidad,
itinatanggi rin nito ang sarili.
Ang dayalogo lamang, na nangangailangan ng
kritikal na pag-iisip, ay may kakayahang bumuo
din ng kritikal na pag-iisip. Nang walang dayalogo
walang komunikasyon
5. Mula sa liham ng isang kaibigan.
6. Pierre Furter, Educagdo e Vida (Rio, 1966), pp.
26-27.
cation, at walang komunikasyon ay maaaring
walang tunay na edukasyon. Ang edukasyon na
may kakayahang malutas ang kontradiksyon sa
pagitan ng guro at mag-aaral ay nagaganap sa
isang sitwasyon kung saan kapwa tinutugunan
ang kanilang kilos ng kognisyon sa bagay na
kanilang namamagitan. Samakatuwid, ang
mapag-uusapan na katangian ng edukasyon
bilang pagsasagawa ng kalayaan ay hindi
nagsisimula kapag ang guro-mag-aaral ay
nakikipagtagpo sa mga mag-aaral-guro sa isang
pedagogical na sitwasyon, ngunit sa halip kapag
ang una ay nagtanong sa kanyang sarili kung ano
ang tatalakayin niya sa huli tungkol sa At ang
pagiging abala sa nilalaman ng diyalogo ay
talagang abala sa nilalaman ng programa ng
edukasyon.
Para sa anti-dialogical banking edukador, ang
tanong ng nilalaman ay may kinalaman lamang sa
programa tungkol sa kung saan niya sasalitaan
ang kanyang mga mag-aaral; at sinasagot niya
ang kanyang sariling katanungan, sa
pamamagitan ng pag-aayos ng kanyang sariling
programa. Para sa mapag-usapan, guro-mag-
aaral na nagpapahiwatig ng problema, ang
nilalaman ng programa ng edukasyon ay hindi
isang regalo o isang pagpapataw— mga piraso
ng impormasyon na idedeposito sa mga mag-
aaral - ngunit sa halip ay ang organisado,
sistematiko, at nabuong "muling pagtatanghal" sa
mga indibidwal ng mga bagay na nais nilang
malaman nang higit pa.7
Ang tunay na edukasyon ay hindi isinasagawa ng
"A" para sa "B" o ng "A" tungkol sa "B," ngunit sa
pamamagitan ng "A" na may "B," na pinamagitan
ng mundo - isang mundo na nagpapahanga at
hamon sa parehong partido, na nagbibigay
tumaas ang mga pananaw o opinyon tungkol dito.
Ang mga pananaw na ito, na pinapagbinhi ng
mga pagkabalisa, pag-aalinlangan, pag-asa, o
kawalan ng pag-asa, nagpapahiwatig ng mga
makabuluhang tema batay sa kung saan ang
nilalaman ng programa ng edukasyon ay
maaaring itayo. Sa pagnanais na lumikha ng
isang perpektong modelo ng "mabuting tao," ang
isang walang muwang na pagkamakatawa na tao
ay madalas na hindi pinapansin ang kongkreto,
mayroon, kasalukuyang sitwasyon ng totoong
mga tao. Ang tunay na pagkamakatao, sa mga
salita ni Pierre Furter, "ay binubuo sa
pagpapahintulot sa paglitaw ng kamalayan ng
ating buong sangkatauhan, bilang isang
kundisyon at bilang isang obligasyon, bilang isang
sitwasyon
7. Sa isang mahabang pag-uusap kasama si
Malraux, ipinahayag ni Mao-Tse-Tung, "Alam mo
na matagal nang ipinroklama ni Tve: dapat nating
turuan ang masa nang malinaw kung ano ang
natanggap natin mula sa kanila na nalilito." AndrS
Malraux, Anti-Memoirs (New York, 1968), pp.
361-362. Ang pagpapatibay na ito ay naglalaman
ng isang buong teoryang pang-lohikal kung paano
mabubuo ang nilalaman ng programa ng
edukasyon, na hindi maaaring idagdag ayon sa
kung ano ang palagay ng tagapagturo na
pinakamahusay para sa mga mag-aaral.
at bilang isang proyekto. "8 Hindi lamang kami
makakapunta sa mga manggagawa - urban o
magsasaka9 - sa istilo ng pagbabangko, upang
bigyan sila ng" kaalaman "o ipilit sa kanila ang
modelo ng" mabuting tao "na nakapaloob sa
isang programa na ang nilalaman ay inayos
namin mismo. Maraming Ang mga plano sa
politika at pang-edukasyon ay nabigo sapagkat
ang kanilang mga may-akda ay nagdisenyo sa
kanila alinsunod sa kanilang sariling pansariling
pananaw sa realidad, na hindi kailanman
isinasaalang-alang (maliban sa mga bagay
lamang ng kanilang mga aksyon) ang mga taong
nasa kalagayan kung kanino ang kanilang
programa ay tila nakadirekta.
Para sa tunay na humanista na tagapagturo at
tunay na rebolusyonaryo, ang layunin ng pagkilos
ay ang katotohanan na mabago nila kasama ang
ibang mga tao — hindi ang ibang mga kalalakihan
at kababaihan mismo. Ang mga mapang-api ay
ang kumikilos sa mga mamamayan na magturo
sa kanila at ayusin ang mga ito sa isang
katotohanan na dapat manatiling hindi nagalaw.
Sa kasamaang palad, gayunpaman, sa kanilang
pagnanais na makuha ang suporta ng mga tao
para sa rebolusyonaryong aksyon, madalas na
mahulog ang mga rebolusyonaryong pinuno para
sa linya ng pagbabangko ng nilalaman ng
programa sa pagpaplano mula sa tuktok pababa.
Nilalapitan nila ang masang magsasaka o urban
na may mga proyekto na maaaring tumutugma sa
kanilang sariling pananaw sa mundo, ngunit hindi
sa paningin ng mga tao.10 Nakalimutan nila na
ang kanilang pangunahing layunin ay upang
labanan
8. Furter, op. cit., p. 165.
9. Ang huli, na karaniwang nakalubog sa isang
kontekstong kolonyal, ay halos umbilically naka-
link sa mundo ng kalikasan, na nauugnay sa kung
saan pakiramdam nila ang kanilang mga sarili na
maging bahagi ng bahagi kaysa sa mga
humuhubog.
10. "Ang ating mga manggagawa sa kultura ay
dapat maglingkod sa mga mamamayan na may
labis na sigasig at debosyon, at dapat silang
maiugnay ang kanilang sarili sa masa, huwag
hiwalayan ang kanilang mga sarili sa masa.
Upang magawa ito, dapat silang kumilos
alinsunod sa mga pangangailangan at
kagustuhan ng masa. Lahat ng gawaing ginawa
para sa masa ay dapat magsimula sa kanilang
mga pangangailangan at hindi mula sa
pagnanasa ng sinumang indibidwal, subalit may
balak na balak. Madalas na nangyayari na
sadyang ang object ng masa ay nangangailangan
ng isang tiyak na pagbabago, ngunit ayon sa
paksa hindi pa nila namamalayan ang
pangangailangan, hindi pa handa o
determinadong gawin ang pagbabago. Sa mga
ganitong kaso, dapat tayong maghintay nang
matiyaga. Hindi natin dapat gawin ang pagbabago
hanggang sa, sa pamamagitan ng ating trabaho,
karamihan sa mga masa ay may kamalayan sa
pangangailangan at handa at determinadong
isagawa ito Kung hindi man ay ihiwalay natin ang
ating sarili mula sa masa... Mayroong dalawang
mga prinsipyo dito: ang isa ay ang aktwal na mga
pangangailangan ng masa kaysa sa kung ano
ang gusto nating kailangan, at ang isa ay ang
mga hangarin ng masa, na dapat bumuo ng
kanilang sariling isip i sa halip na gawin natin ang
kanilang isipan para sa kanila. " Mula sa Napiling
Mga Gawa ng Mao-Tse-Tung, Vol. III. "The United
Front in Cultural Work" (Oktubre 30, 1944)
(Peking, 1967), pp. 186-187.
kasabay ng mga tao para sa paggaling ng
ninakaw na sangkatauhan, hindi upang 'Masugpo
ang mamamayan "sa kanilang panig. Ang
nasabing parirala ay hindi kabilang sa talasalitaan
ng mga rebolusyonaryong pinuno, ngunit sa
nang-aapi. Ang papel ng rebolusyonaryo ay
upang palayain , at mapalaya, kasama ang mga
tao — hindi upang mapanalunan sila.
Sa kanilang pampulitikang aktibidad, ang mga
nangingibabaw na elite ay gumagamit ng
konsepto sa pagbabangko upang hikayatin ang
pagiging passivity sa mga inaapi, naaayon sa
huling "nalubog" na estado ng kamalayan, at
samantalahin ang passivity na iyon upang
"punan" ang kamalayan na iyon sa mga islogan
na lumilikha ng mas maraming takot ng kalayaan.
Ang kasanayan na ito ay hindi tugma sa isang
tunay na mapagpalayang kurso ng pagkilos, kung
saan, sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga
maniniil na islogan bilang isang problema,
tumutulong sa mga api na "paalisin" ang mga
islogan mula sa loob ng kanilang sarili.
Pagkatapos ng lahat, ang gawain ng mga
humanista ay tiyak na hindi ang paglalagay ng
kanilang mga islogan laban sa mga islogan ng
mga mapang-api, kasama ng mga inaapi bilang
lugar ng pagsubok, "pinapabayaan" ang mga
islogan ng unang isang pangkat at pagkatapos ay
ang isa pa. Sa kabaligtaran, ang gawain ng mga
humanista ay upang makita na ang naaapi ay
magkaroon ng kamalayan ng katotohanan na
bilang dalawahang mga nilalang, "pabahay" sa
mga mapang-api sa loob ng kanilang sarili, hindi
sila maaaring maging tunay na tao.
Ang gawain na ito ay nagpapahiwatig na ang mga
rebolusyonaryong pinuno ay hindi pumunta sa
mga tao upang makapagdala sa kanila ng
mensahe ng "kaligtasan," ngunit upang makilala
sa pamamagitan ng diyalogo sa kanila kapwa ang
kanilang layunin na sitwasyon at ang kanilang
kamalayan sa sitwasyong iyon - ang iba't ibang
antas ng pang-unawa sa kanilang sarili at sa
mundo kung saan at kanino sila umiiral. Hindi
inaasahan ng isang tao ang mga positibong
resulta mula sa isang pang-edukasyon o
pampulitika na programa ng pagkilos na nabigo
upang igalang ang partikular na pagtingin sa
mundo na hawak ng mga tao. Ang nasabing
programa ay bumubuo sa pagsalakay sa kultura,
11 mabuting hangarin sa kabila ng.
Ang panimulang punto para sa pag-aayos ng
nilalaman ng programa ng edukasyon o kilos
pampulitika ay dapat na kasalukuyan, mayroon,
kongkretong sitwasyon, na sumasalamin sa mga
hangarin ng mga tao. Ang paggamit ng ilang mga
pangunahing salungatan, dapat nating ipakita ang
pagkakaroon, kongkreto, kasalukuyang sitwasyon
sa mga tao bilang isang problema na hamon sa
kanila at nangangailangan
11. Ang puntong ito ay susuriing detalyado sa
kabanata 4.
isang tugon — hindi lamang sa antas ng
intelektwal, ngunit sa antas ng pagkilos.12
Hindi natin dapat talakayin lamang ang
kasalukuyang kalagayan, hindi dapat magbigay
sa mga mamamayan ng mga programa na may
kaunti o walang kinalaman sa kanilang sariling
mga pinagkakaabalahan, pag-aalinlangan, pag-
asa, at kinatatakutan - mga programa na sa
katunayan ay nagdaragdag ng mga takot sa aping
may malay. Hindi namin tungkulin na magsalita sa
mga tao tungkol sa aming sariling pananaw sa
mundo, o upang subukang ipilit ang pananaw na
iyon sa kanila, ngunit sa halip na makipag-usap
sa mga tao tungkol sa kanilang pananaw at sa
amin. Dapat nating mapagtanto na ang kanilang
pananaw sa mundo, na iba-iba ang ipinamalas sa
kanilang pagkilos, sumasalamin sa kanilang
sitwasyon sa mundo. Ang aksyong pang-
edukasyon at pampulitika na hindi kritikal na may
kamalayan sa sitwasyong ito ay nagdudulot ng
peligro alinman sa "pagbabangko" o pangangaral
sa disyerto.
Kadalasan, ang mga nagtuturo at pulitiko ay
nagsasalita at hindi naiintindihan sapagkat ang
kanilang wika ay hindi naaayon sa kongkretong
sitwasyon ng mga taong kanilang tinutugunan.
Alinsunod dito, ang kanilang usapan ay
nakahiwalay lamang at nagpapalayo ng retorika.
Ang wika ng tagapagturo o ang pulitiko (at tila
mas malinaw na ang huli ay dapat ding maging
isang tagapagturo, sa pinakamalawak na
kahulugan ng salita), tulad ng wika ng mga tao, ay
hindi maaaring magkaroon nang walang pag-iisip;
at alinman sa wika o pag-iisip ay hindi maaaring
umiiral nang walang istraktura na tinutukoy nila.
Upang mabisa ang pakikipag-usap, dapat
maunawaan ng tagapagturo at pulitiko ang mga
kondisyong istruktura kung saan ang kaisipan at
wika ng mga tao ay naka-frame na dialectically.
Ito ay ang reyalidad na namamagitan sa mga
kalalakihan, at sa pang-unawa ng katotohanang
hawak ng mga tagapagturo at tao, na kailangan
nating puntahan ang nilalaman ng programa ng
edukasyon. Ang pagsisiyasat sa tinawag kong
"pampakay na uniberso" ng mga tao 13 - ang
kumplikado ng kanilang "mga mapagbigay na
tema" - ay nagpapasimula ng dayalogo ng
edukasyon bilang pagsasagawa ng kalayaan. Ang
pamamaraan ng pagsisiyasat na iyon ay dapat
ding maging lohikal, na nagbibigay ng
opurtunidad na pareho upang matuklasan
12. Ito ay bilang magkasalungat sa sarili para sa
mga tunay na humanista na gamitin ang
pamamaraang pagbabangko tulad ng para sa
mga kanan na makisali sa edukasyong
nagpapose ng problema. (Ang huli ay palaging
pare-pareho - hindi sila gumagamit ng isang
pedagogy na nagbibigay ng problema.)
13. Ang ekspresyong "makahulugang mga
pampakay" ay ginamit sa parehong kahulugan.
nakabuo ng mga tema at upang pasiglahin ang
kamalayan ng mga tao patungkol sa mga temang
ito. Alinsunod sa mapagpalayang layunin ng
edukasyonal na diyalogo, ang layunin ng
pagsisiyasat ay hindi mga tao (na parang sila ay
mga fragment ng anatomiko), ngunit sa halip ay
ang wikang nakaisip na kung saan ang mga
kalalakihan at kababaihan ay tumutukoy sa
katotohanan, mga antas kung saan nakikita nila
ang katotohanang iyon, at ang kanilang pananaw
sa mundo, kung saan matatagpuan ang kanilang
mga nakabubuo na tema.
Bago ilarawan ang isang "mapagbigay na tema"
nang mas tumpak, na malilinaw din kung ano ang
ibig sabihin ng isang "pinakamaliit na pampakay
na uniberso," tila mahalaga sa akin na magpakita
ng ilang paunang pagninilay. Ang konsepto ng
isang generative na tema ay hindi isang
arbitraryong pag-imbento o isang gumaganang
teorya upang mapatunayan. Kung ito ay isang
teorya na napatunayan, ang paunang
pagsisiyasat ay naghahangad na hindi matukoy
ang kalikasan ng tema, ngunit ang pagkakaroon
mismo o hindi pagkakaroon ng mga tema mismo.
Sa pangyayaring iyon, bago subukan na
maunawaan ang tema sa kanyang kayamanan,
kahalagahan nito, pluralidad, mga pagbabago
nito, at ang0 makasaysayang komposisyon,
kailangan muna nating mapatunayan kung ito ay
isang layunin na katotohanan; doon lamang tayo
makapagpapatuloy upang maunawaan ito.
Bagaman lehitimo ang isang pag-uugali ng kritikal
na pag-aalinlangan, lumilitaw na posible upang
mapatunayan ang katotohanan ng mapagbigay
na tema — hindi lamang sa pamamagitan ng
sariling karanasan dating
Ang puntong ito ay nararapat na bigyang pansin.
Maaari nating alalahanin ang isang tao - parang
gaanong tila — na, sa mga hindi kumpleto na
nilalang, ang tao lamang ang gumagamot hindi
lamang sa kanyang mga kilos ngunit sa kanyang
sarili bilang hangarin ng kanyang pagsasalamin;
ang kakayahang ito ay nakikilala siya mula sa
mga hayop, na hindi maihihiwalay ang kanilang
sarili sa kanilang aktibidad at sa gayon ay hindi ito
masasalamin. Sa maliwanag na pagkakaiba na ito
nakasalalay ang mga hangganan na kung saan
maililimita ang pagkilos ng bawat isa sa kanyang
puwang sa buhay. Dahil ang aktibidad ng mga
hayop ay isang pagpapalawak ng kanilang mga
sarili, ang mga resulta ng aktibidad na iyon ay
hindi rin mapaghihiwalay mula sa kanilang mga
sarili: ang mga hayop ay hindi maaaring
magtakda ng mga layunin o maglagay ng
kanilang pagbabago ng kalikasan na may
anumang kabuluhan na lampas sa kanyang sarili.
Bukod dito, ang "desisyon" na gampanan ang
aktibidad na ito ay hindi sa kanila ngunit sa
kanilang species. Alinsunod dito, ang mga hayop
ay pangunahing "mga nilalang sa kanilang sarili."
Hindi makapagpasya para sa kanilang sarili, hindi
matukoy ang alinman sa kanilang sarili o kanilang
aktibidad, walang mga layunin na kanilang
itinakda mismo, na naninirahan "nalubog" sa
isang mundo kung saan hindi sila maaaring
magbigay ng kahulugan, kulang sa isang "bukas"
at isang "ngayon" dahil sila umiiral sa isang
napakalaki kasalukuyan, ang mga hayop ay
ahistorical. Ang kanilang buhay na ahistorical ay
hindi nagaganap sa "mundo," na kinuha sa
mahigpit na kahulugan nito; para sa hayop, ang
mundo ay hindi bumubuo ng isang "hindi-ako" na
maaaring ihiwalay siya bilang isang "I." Ang
mundo ng tao, na kung saan ay makasaysayang,
ay nagsisilbing isang pantulong lamang para sa
"pagiging nasa sarili nito." Ang mga hayop ay
hindi hinamon ng pagsasaayos na humarap sa
kanila; sila ay stimulated lamang. Ang kanilang
buhay ay hindi isa sa pagkuha ng peligro,
sapagkat hindi nila alam ang pagkuha ng mga
panganib. Ang mga panganib ay hindi hamon na
napapansin sa pagninilay, ngunit "nabanggit"
lamang ng mga palatandaan na nagpapahiwatig
ng mga ito; alinsunod dito ay hindi
nangangailangan ng mga tugon sa paggawa ng
desisyon.
Dahil dito, ang mga hayop ay hindi maaaring
gumawa ng kanilang sarili. Ang kanilang
kondisyunal na kondisyon ay hindi pinapayagan
silang "kumuha" ng buhay. Sapagkat hindi nila
"tinanggap," hindi nila ito maitayo; at kung hindi
nila ito itinatayo, hindi nila mababago ang
pagsasaayos nito. Hindi rin nila malalaman ang
kanilang sarili na nawasak ng buhay, sapagkat
hindi nila mapalawak ang kanilang "prop" na
mundo sa isang makabuluhan, simbolikong
mundo na kasama ang kultura at kasaysayan.
Bilang isang resulta, ang mga hayop ay hindi
"nagpapakatao" ng kanilang pagsasaayos upang
mapagsapalaran ang kanilang mga sarili — ni
"de-animalize" nila ang kanilang sarili. Kahit na sa
kagubatan, nanatili silang "mga nilalang-sa-
kanilang-sarili," tulad ng isang hayop doon tulad
ng sa zoo.
Sa kaibahan, ang mga tao — na may kamalayan
sa kanilang aktibidad at sa mundo kung saan sila
nakalagay, kumikilos na may pag-andar ng mga
layunin na iminungkahi nila, na mayroong upuan
ng kanilang mga desisyon na matatagpuan sa
kanilang mga sarili at sa kanilang mga relasyon
sa mundo at sa iba pa, ang mundo sa kanilang
malikhaing presensya sa pamamagitan ng
pagbabago na epekto dito - hindi tulad ng mga
hayop, hindi lamang nabubuhay ngunit mayroon;
14 at ang pagkakaroon nila ay makasaysayang.
Ang mga hayop ay nabubuhay sa kanilang buhay
sa isang atemp-oral, flat, pare-parehong "prop";
ang mga tao ay umiiral sa isang mundo kung
nasaan sila
14. Sa wikang Ingles, ang mga salitang "live" at
"mayroon" ay inako ang mga implikasyon na
kabaligtaran sa kanilang pinagmulang
etimolohikal. Tulad ng ginamit dito, ang "live" ay
ang mas pangunahing term, na nagpapahiwatig
lamang ng kaligtasan ng buhay; "umiiral" ay
nagpapahiwatig ng isang mas malalim na
paglahok sa proseso ng "pagiging."
patuloy na muling paglikha at pagbabago. Para sa
mga hayop, ang "dito" ay isang tirahan lamang
kung saan sila pumapasok; para sa mga tao, ang
"dito" ay nangangahulugan hindi lamang isang
pisikal na puwang, kundi pati na rin isang puwang
ng makasaysayang.
Mahigpit na pagsasalita, "dito," "ngayon," "doon,"
"bukas," at "kahapon" ay hindi umiiral para sa
hayop, na ang buhay, na walang kamalayan sa
sarili, ay ganap na natutukoy. Hindi
malalampasan ng mga hayop ang mga
limitasyong ipinataw ng "dito," ang "ngayon," o
ang "doon."
Ang mga tao, gayunpaman, dahil may kamalayan
sa kanilang sarili at sa gayon sa mundo —
sapagkat sila ay may malay na mga nilalang — ay
umiiral sa isang dialectical na ugnayan sa pagitan
ng pagpapasiya ng mga limitasyon at kanilang
sariling kalayaan. Habang pinaghihiwalay nila ang
kanilang sarili mula sa mundo, na tinutukoy nila,
habang pinaghihiwalay nila ang kanilang sarili
mula sa kanilang sariling aktibidad, habang
nahahanap nila ang kinauupuan ng kanilang mga
desisyon sa kanilang sarili at sa kanilang relasyon
sa mundo at iba pa, nadaig ng mga tao ang mga
sitwasyong nililimitahan sila: ang "Limitado-
sitwasyon." 15 Kapag napansin ng mga indibidwal
bilang mga gapos, bilang hadlang sa kanilang
paglaya, ang mga sitwasyong ito ay lumitaw sa
kaluwagan mula sa background, na inilalantad
ang kanilang totoong kalikasan bilang
kongkretong sukat ng makasaysayang isang
naibigay na katotohanan. Ang mga kalalakihan at
kababaihan ay tumutugon sa hamon sa mga
pagkilos na tinawag ni Vieira Pinto na "mga
limitasyon": ang mga itinuro sa pagtanggi at
pagwagi, kaysa sa pasibo na pagtanggap, ang
"ibinigay,"
Samakatuwid, hindi ang mga limitasyong-
sitwasyon sa kanilang sarili na lumilikha ng isang
klima ng kawalan ng pag-asa, ngunit kung paano
sila ay pinaghihinalaang ng mga kababaihan at
kalalakihan sa isang naibigay na sandali sa
kasaysayan: kung sila ay lumitaw bilang mga
gapos o bilang hindi malulutas na mga hadlang.
Tulad ng kritikal na pang-unawa ay nakapaloob
sa pagkilos, isang klima ng pag-asa at
kumpiyansa na bubuo na hahantong sa mga
kalalakihan na tangkain na mapagtagumpayan
ang mga limitasyon-sitwasyon. Ang layuning ito
ay makakamtan lamang sa pamamagitan ng
pagkilos batay sa
15. Sinuri ni Propesor Alvaro Vieira Pinto nang
malinaw ang problema ng "mga limitasyong
sitwasyon, gamit ang konsepto nang walang
pessimistic na aspeto na orihinal na natagpuan sa
Jaspers. Para kay Vieira Pinto, ang" mga
limitasyong sitwasyon "ay hindi" hindi
malalampasan na mga hangganan kung saan
nagtatapos ang mga posibilidad, ngunit ang
totoong mga hangganan kung saan nagsisimula
ang lahat ng mga posibilidad **; hindi sila "ang
hangganan na pinaghihiwalay ang pagiging mula
sa kawalan, ngunit ang hangganan na
naghihiwalay mula sa kawalan ngunit ang
hangganan na naghihiwalay mula sa pagiging
higit." Alvaro Vieira Pinto, Consciencia e
Realidade Nacional (Rio de Janeiro, 1960), Vol. II,
p. 284.
Konkreto, makasaysayang katotohanan kung
saan matatagpuan ang mga limitasyong
sitwasyon sa kasaysayan. Habang ang
katotohanan ay nabago at ang mga sitwasyong
ito ay pinalitan, lilitaw ang mga bago, na
magbubukaw ng mga bagong limitasyon.
Ang prop mundo ng mga hayop ay naglalaman ng
walang mga limitasyong-sitwasyon, dahil sa
kanyang ahistorical character. Katulad nito, ang
mga hayop ay walang kakayahang mag-ehersisyo
ng mga limitasyon, na nangangailangan ng isang
mapagpasyang pag-uugali sa mundo:
paghihiwalay mula sa at objectification ng mundo
upang mabago ito, Organically nakasalalay sa
kanilang prop, ang mga hayop ay hindi nakikilala
sa pagitan ng kanilang sarili at ng mundo.
Alinsunod dito, ang mga hayop ay hindi limitado
ng mga limitasyong sitwasyon - na
makasaysayang — ngunit sa halip ng buong prop.
At ang naaangkop na papel para sa mga hayop
ay hindi maiugnay sa kanilang prop (sa
pangyayaring iyon, ang prop ay magiging isang
mundo), ngunit upang umangkop dito.
Samakatuwid, kapag ang mga hayop ay
"gumagawa" ng isang pugad, isang pugad, o
isang lungga, hindi sila lumilikha ng mga produkto
na nagreresulta mula sa "mga limitasyon," iyon
ay, pagbabago ng mga tugon. Ang kanilang
produktibong aktibidad ay napailalim sa
kasiyahan ng isang pisikal na pangangailangan
na simpleng nakapagpapasigla, sa halip na
mapaghamong. "Ang produkto ng hayop ay
pagmamay-ari kaagad ng pisikal na katawan nito,
habang ang tao ay malayang nakaharap sa
kanyang produkto." 16
Ang mga produkto lamang na nagreresulta mula
sa aktibidad ng isang nilalang ngunit hindi
kabilang sa pisikal na katawan nito (kahit na ang
mga produktong ito ay maaaring magkaroon ng
tatak nito), ay maaaring magbigay ng isang sukat
ng kahulugan sa konteksto, na kung saan ay
nagiging isang mundo. Ang isang may
kakayahang gumawa ng naturang paggawa (na
kung gayon ay kinakailangang magkaroon ng
kamalayan sa kanyang sarili, ay isang "pagiging
para sa kanyang sarili") ay hindi na maaaring
kung wala siya sa proseso ng pagiging sa mundo
kung saan siya nakaugnay; tulad ng mundo ay
wala na kung ang nilalang na ito ay wala.
Ang pagkakaiba sa pagitan ng mga hayop — na
(dahil ang kanilang aktibidad ay hindi bumubuo ng
mga limitasyon na kilos) ay hindi maaaring
lumikha ng mga produktong hiwalay sa kanilang
sarili — at sangkatauhan — na sa pamamagitan
ng kanilang aksyon sa daigdig ay lumilikha ng
larangan ng kultura at kasaysayan — na ang huli
lamang ang mga nilalang ng ang praxis. Ang mga
tao lamang ang praxis - ang praxis na, bilang
pagsasalamin at pagkilos na tunay na nagbabago
ng katotohanan, ay
16. Karl Marx, Mga Manuskripsyong Pang-
ekonomiya at Pilosopiko noong 1844, Dirk Struik,
ed (New York, 1964), p. 113.
ang mapagkukunan ng kaalaman at paglikha. Ang
aktibidad ng hayop, na nangyayari nang walang
praxis, ay hindi malikhain; ang mga taong
nagbabagong aktibidad ay.
Ito ay tulad ng pagbabago at malikhaing mga
nilalang na ang mga tao, sa kanilang
permanenteng relasyon sa reyalidad, ay
gumagawa ng hindi lamang mga materyal na
kalakal— nasasalat na mga bagay - kundi pati na
rin ng mga institusyong panlipunan, ideya, at
konsepto.17 Sa pamamagitan ng kanilang patuloy
na praxis, ang kalalakihan at kababaihan ay
sabay na lumilikha ng kasaysayan at naging
makasaysayang-panlipunang mga tao. Sapagkat
— sa kaibahan sa mga hayop — ang mga tao ay
maaaring mag-tri-dimensionalize ng oras sa
nakaraan, sa kasalukuyan, at sa hinaharap, ang
kanilang kasaysayan, na may pag-andar ng
kanilang sariling mga nilikha, ay bubuo bilang
isang pare-pareho na proseso ng pagbabago sa
loob ng kung saan ang mga yunit ng epochal ay
natupad. Ang mga yunit ng epochal na ito ay hindi
sarado na tagal ng oras, mga static na
kompartamento na kung saan nakakulong ang
mga tao. Kung ganito ang kaso, isang
pangunahing kondisyon ng kasaysayan - ang
pagpapatuloy nito - ay mawawala. Sa
kabaligtaran, ang mga yunit ng epochal ay
magkakaugnay sa dinamika ng pagpapatuloy ng
kasaysayan.18
Ang isang panahon ay nailalarawan sa
pamamagitan ng isang kumplikadong mga ideya,
konsepto, pag-asa, pag-aalinlangan, halaga, at
hamon sa pakikipag-ugnay sa diyalekto sa
kanilang mga kabaligtaran, pagsisikap patungo sa
kalakhan. Ang kongkretong representasyon ng
marami sa mga ideyang ito, halaga, konsepto, at
pag-asa, pati na rin ang mga hadlang na
makahadlang sa buong pagkamakatao ng mga
tao, ay bumubuo ng mga tema ng panahong iyon.
Ang mga temang ito ay nagpapahiwatig ng iba na
sumasalungat o kahit na antithetical;
ipinapahiwatig din nila ang mga gawaing
isasagawa at matutupad. Kaya, ang mga
makasaysayang tema ay hindi kailanman
nakahiwalay, independyente, hindi
nakakakonekta, o static; palagi silang nakikipag-
ugnay sa dialecti-cally sa kanilang mga
kabaligtaran. Hindi rin matatagpuan ang mga
temang ito kahit saan maliban sa ugnayan ng tao-
mundo. Ang kumplikadong mga tema ng
pakikipag-ugnay ng isang kapanahunan ay
bumubuo sa "pampakay na uniberso."
Nahaharap sa "uniberso ng mga tema" na ito sa
salungat na salungat, ang mga tao ay kumukuha
ng pantay na magkasalungat na posisyon: ang
ilan ay nagtatrabaho upang mapanatili ang mga
istraktura, ang iba upang baguhin ang mga ito.
Habang lumalalim ang antagonism sa pagitan ng
mga tema na kung saan ay ang pagpapahayag
ng reyalidad, doon
17. Tungkol sa puntong ito, tingnan ang Karel
Kosik, DiaUtica de lo Concreto (Mexico, 1967).
18. Sa tanong ng mga kapanahunang
kasaysayan, tingnan ang Hans Freyer, Teoria de
la tpoca atual (Mexico).
pagtaguyod ng isang klima ng kawalang katwiran
at sekta. Nagbabanta ang klima na alisan ng tubig
ang mga tema ng kanilang mas malalim na
kahalagahan at alisin ang mga ito sa kanilang
masasabing katangian na pabago-bago. Sa
ganitong sitwasyon, ang paglikha ng kathang-isip
na hindi makatwiran mismo ay nagiging isang
pangunahing tema. Ang sumasalungat na tema
nito, ang kritikal at pabago-bagong pagtingin sa
mundo, ay nagsusumikap upang ilantad ang
katotohanan, ibagsak ang alamat nito, at makamit
ang isang buong pagsasakatuparan ng gawain ng
tao: ang permanenteng pagbabago ng
katotohanan sa pabor sa paglaya ng mga tao.
Sa huling pagtatasa, ang mga tema19 kapwa
naglalaman at naglalaman ng mga limitasyong
sitwasyon; ang mga gawain na ipinahihiwatig nila
na nangangailangan ng mga limitasyon. Kapag
ang mga tema ay itinago ng mga limitasyong-
sitwasyon at sa gayon ay hindi malinaw na
napagtanto, ang mga kaukulang gawain - mga
tugon ng mga tao sa anyo ng aksyong
pangkasaysayan - ay maaaring hindi tunay o
kritikal na maganap. Sa sitwasyong ito, hindi
malampasan ng mga tao ang mga limitasyong-
sitwasyon upang matuklasan na lampas sa mga
sitwasyong ito-at sa kontradiksyon sa kanila-ay
namamalagi sa isang hindi nasusubukan na
posibilidad.
Sa kabuuan, ang mga limitasyong sitwasyon ay
nagpapahiwatig ng pagkakaroon ng mga tao na
direkta o hindi direktang pinaglilingkuran ng mga
sitwasyong ito ,, at ng mga na na-negate at
napigilan ng mga ito. Kapag naisip ng huli na ang
mga sitwasyong ito bilang hangganan sa pagitan
ng pagiging at pagiging mas tao, sa halip na ang
hangganan sa pagitan ng pagiging at kawalan,
sinisimulan nilang idirekta ang kanilang lalong
kritikal na mga aksyon tungo sa pagkamit ng hindi
nasubukan na posibilidad na mailathala sa pang-
unawa. Sa kabilang banda, ang mga
pinaglilingkuran ng kasalukuyang limit-sitwasyon
ay isinasaalang-alang ang hindi nasubukan na
posibilidad bilang isang nagbabantang limitasyon-
sitwasyon na hindi dapat payagan na matupad, at
kumilos upang mapanatili ang status quo. Dahil
dito, ang mga nagpapalaya na aksyon sa isang
milieu ng kasaysayan ay dapat na tumutugma
hindi lamang sa mga nakabuong tema ngunit sa
Daan kung saan nakikita ang mga temang ito.
Ang kinakailangang ito naman ay nagpapahiwatig
ng isa pa: ang pagsisiyasat ng mga
makabuluhang pampakay.
19. Tinawag kong "generative" ang mga temang
ito sapagkat (subalit naiintindihan sila at anumang
aksyon na maaari nilang pukawin) naglalaman
sila ng posibilidad na lumitaw muli ng maraming
mga tema, na sa kanilang panawagan ay
tumatawag para sa mga bagong gawain na dapat
matupad.
Ang mga generative na tema ay matatagpuan sa
mga bilog na concentric, na lumilipat mula sa
pangkalahatan hanggang sa partikular. Ang
pinakamalawak na yunit ng epochal, na
nagsasama ng magkakaibang hanay ng mga
yunit at sub-unit — kontinental, panrehiyon,
pambansa, at iba pa — ay naglalaman ng mga
tema ng isang unibersal na karakter.
Isinasaalang-alang ko ang pangunahing tema ng
aming kapanahunan na maging ng
pangingibabaw - na nagpapahiwatig ng
kabaligtaran nito, ang tema ng pagpapalaya,
bilang layunin na makamit. Ang temang
nagpapahirap na ito na nagbibigay sa aming
kapanahunan ng character na antropolohikal na
nabanggit kanina. Upang makamit ang
pagkamakatao, kung saan pinapalagay ang pag-
aalis ng dehumanizing pang-aapi, ito ay ganap na
kinakailangan upang malampasan ang limitasyon-
sitwasyon kung saan ang mga tao ay nabawasan
sa mga bagay.
Sa loob ng mas maliit na mga bilog, nakakakita
kami ng mga tema at limitasyong-sitwasyon na
katangian ng mga lipunan (sa parehong
kontinente o sa iba't ibang mga lupalop) Sa
pamamagitan ng mga temang ito at mga
limitasyong sitwasyon na nagbabahagi ng mga
pagkakatulad sa kasaysayan. Halimbawa, ang
underdevelopment, na hindi maiintindihan na
hiwalay sa ugnayan ng dependency, ay
kumakatawan sa isang limitasyong sitwasyon na
katangian ng mga lipunan ng Ikatlong Daigdig.
Ang gawaing ipinahiwatig ng limitasyong-
sitwasyon na ito ay upang mapagtagumpayan
ang magkasalungat na ugnayan ng mga "object-
sociasts na ito sa mga metropolitan na lipunan;
ang gawaing ito ay bumubuo ng hindi
nasusubukan na posibilidad para sa Ikatlong
Daigdig
Ang anumang naibigay na lipunan sa loob ng mas
malawak na yunit ng panahon ay naglalaman ng,
bilang karagdagan sa unibersal, kontinental, o
magkatulad na mga tema sa kasaysayan, mga
sarili nitong partikular na tema, sarili nitong mga
limitasyong sitwasyon. Sa loob ng mas maliit na
mga bilog, ang mga pagkakaiba-iba ng pampakay
ay matatagpuan sa loob ng parehong lipunan,
nahahati sa mga lugar at sub-area, na ang lahat
ay nauugnay sa buong lipunan. Ang mga ito ay
bumubuo ng mga epochal sub-unit. Halimbawa,
sa loob ng iisang pambansang yunit ay
makakahanap ang isang kontradiksyon ng
"magkakasamang buhay ng hindi kapanahon."
Sa loob ng mga sub-unit na ito, ang mga
pambansang tema ay maaaring mapaghahanap o
hindi sa kanilang tunay na kahalagahan. Maaari
lamang silang madama— minsan hindi kahit
ganoon. Ngunit ang kawalan ng pagkakaroon ng
mga tema sa loob ng mga sub-unit ay ganap na
imposible. Ang katotohanan na ang mga
indibidwal sa isang tiyak na lugar ay hindi
nakakaalam ng isang nakabuo ng tema, o
napansin ito sa isang baluktot na paraan, maaari
lamang ihayag ang isang limitasyon-sitwasyon ng
pang-aapi kung saan ang mga tao ay nalulubog
pa rin.
Sa pangkalahatan, ang isang nangingibabaw na
kamalayan na hindi pa napapansin ang isang
limitasyon-sitwasyon sa kabuuan nito ay nadakip
lamang ang epiphe-nomena nito at inililipat sa huli
ang pumipigil na puwersa na pag-aari ng
limitasyong sitwasyon.20 Ang katotohanang ito ay
may malaking kahalagahan para sa ang
pagsisiyasat ng mga generative na tema. Kapag
ang mga tao ay kulang sa isang kritikal na pag-
unawa sa kanilang realidad, na nahuhuli ito sa
mga piraso na hindi nila nahahalata bilang
nakikipag-ugnay na mga sangkap ng
nasasakupan ng kabuuan, hindi nila tunay na
malalaman ang katotohanang iyon. Upang tunay
na malaman ito, kailangan nilang baligtarin ang
kanilang panimulang punto: kakailanganin nilang
magkaroon ng isang kabuuang paningin ng
konteksto upang magkakasunod na paghiwalayin
at ihiwalay ang mga sangkap na bumubuo nito at
sa pamamagitan ng pagsusuri na ito makamit ang
isang mas malinaw na pang-unawa sa kabuuan.
Pantay na naaangkop para sa pamamaraan ng
pampakay na pagsisiyasat at para sa edukasyon
na nagbibigay ng problema ay ang pagsisikap na
ito na ipakita ang mga makabuluhang sukat ng
kontekstwal na reyalidad ng isang indibidwal, ang
pag-aaral na kung saan ay magiging posible para
sa kanya na kilalanin ang pakikipag-ugnay ng iba't
ibang mga sangkap. Samantala, ang mga
makabuluhang sukat, na sa kanilang turn ay
binubuo ng mga bahagi sa pakikipag-ugnayan, ay
dapat na napansin bilang mga sukat ng kabuuang
katotohanan. Sa ganitong paraan, k kritikal na
pagsusuri ng isang makabuluhang umiiral na
sukat na ginagawang posible ang isang bago,
kritikal na pag-uugali sa mga limitasyong
sitwasyon. Ang pang-unawa at pag-unawa sa
katotohanan ay naitama at nakakakuha ng
bagong kalaliman. Kapag natupad sa isang
pamamaraan ng conscientizagdo ang
pagsisiyasat ng tema ng pagbuo na nakapaloob
sa pinakamaliit na pampakay na uniberso (ang
mga nabuong tema sa pakikipag-ugnay) kaya
ipinakilala o nagsisimula upang ipakilala ang mga
kababaihan at kalalakihan sa isang kritikal na
anyo ng pag-iisip tungkol sa kanilang mundo.
20. Ang mga indibidwal ng gitnang uri ay madalas
na nagpapakita ng ganitong uri ng pag-uugali,
bagaman sa iba't ibang paraan mula sa
magsasaka. Ang kanilang takot sa kalayaan ay
humantong sa kanila na magtayo ng mga
mekanismo ng pagtatanggol at pagbibigay
katwiran na nagtatago ng pangunahing kaalaman,
binibigyang diin ang fortuitous, at tanggihan ang
kongkretong katotohanan. Sa harap ng isang
problema na ang pagtatasa ay hahantong sa hindi
komportable na pang-unawa ng isang limitasyon-
sitwasyon, ang kanilang ugali ay upang manatili
sa paligid ng talakayan at labanan ang anumang
pagtatangka upang maabot ang puso ng tanong.
Ang mga ito ay naiinis pa rin kapag ang isang tao
ay tumuturo sa isang pangunahing panukala na
nagpapaliwanag ng fortuitous o pangalawang
mga bagay na kung saan sila ay nagtatalaga ng
pangunahing kahalagahan.
Gayunpaman, sa mga kaganapan, na nakikita ng
mga tao ang katotohanan bilang siksik, hindi
matagusan, at bumabalot, kinakailangan na
magpatuloy sa pagsisiyasat sa pamamagitan ng
abstraction. Ang pamamaraang ito ay hindi
kasangkot sa pagbawas ng kongkreto sa abstract
(na kung saan ay nangangahulugan ng pagtanggi
ng likas na dayalekto nito), ngunit sa halip ay
mapanatili ang parehong mga elemento bilang
magkasalungat na magkakaugnay sa diyalekto sa
kilos ng pagsasalamin. Ang kilusang pag-iisip ng
diyalektong ito ay naipakita nang perpekto sa
pagsusuri ng isang kongkreto na pagkakaroon,
"naka-code" na sitwasyon.21 Ang "pagde-decode"
nito ay nangangailangan ng paglipat mula sa
abstract patungo sa kongkreto; nangangailangan
ito ng paglipat mula sa bahagi patungo sa
kabuuan at pagkatapos ay bumalik sa mga
bahagi; ito naman ay nangangailangan ng Paksa
na kilalanin ang kanyang sarili sa object (ang
naka-code na konkretong mayroon na sitwasyon)
at kilalanin ang bagay bilang isang sitwasyon
kung saan nahanap niya ang kanyang sarili,
kasama ang iba pang Mga Paksa. Kung ang pag-
decode ay mahusay na nagawa, ang paggalaw
ng pagkilos ng bagay at reflux mula sa abstrct
patungo sa kongkreto na nangyayari sa pagtatasa
ng isang naka-code na sitwasyon ay
humahantong sa supersedence ng abstraction ng
kritikal na pang-unawa ng kongkreto, na tumigil
na maging isang siksik, hindi malalabag na
reyalidad.
Kapag ang isang indibidwal ay ipinakita sa isang
naka-code na pagkakaroon ng sitwasyon (isang
sketch o litrato na humahantong sa pamamagitan
ng abstraction sa kongkreto-ness ng pagkakaroon
ng katotohanan), ang kanyang ugali ay "hatiin"
ang naka-code na sitwasyon. Sa proseso ng
pagde-decode, ang paghihiwalay na ito ay
tumutugma sa yugto na tinatawag naming
"paglalarawan ng sitwasyon," at pinapabilis ang
pagtuklas ng pakikipag-ugnay sa mga bahagi ng
hindi pinag-isang buong. Ang kabuuan na ito (ang
naka-code na sitwasyon), na dati ay diffusely lang
nahuli, ay nagsisimula upang makakuha ng
kahulugan habang ang pag-iisip ay dumadaloy
pabalik dito mula sa iba't ibang mga sukat. Dahil,
gayunpaman, ang coding ay ang representasyon
ng isang pagkakaroon ng sitwasyon, ang decoder
ay may kaugaliang gawin ang hakbang mula sa
representasyon hanggang sa napaka
kongkretong sitwasyon kung saan at kung saan
niya nahahanap ang kanyang sarili. Posibleng
ipaliwanag ayon sa konsepto kung bakit ang mga
indibidwal ay nagsisimulang kumilos nang
magkakaiba patungkol sa layunin na katotohanan,
sa sandaling ang katotohanan na iyon ay tumigil
na sa hitsura
21. Ang pag-cod ng isang mayroon ng sitwasyon
ay ang representasyon ng sitwasyong iyon,
ipinapakita ang ilan sa mga sangkap na
sumasaklaw nito sa pakikipag-ugnay. Ang pag-
decode ay ang kritikal na pagsusuri ng naka-code
na sitwasyon.
tulad ng isang bulag na eskinita at kinuha ang
totoong aspeto nito: isang hamon na dapat
matugunan ng mga tao.
Sa lahat ng mga yugto ng pagde-decode,
pinalalabas ng mga tao ang kanilang pagtingin sa
mundo. At sa kanilang pag-iisip tungkol sa ancb
harapin ang mundo— fatalistically, dynamically, o
statically - maaaring matagpuan ang kanilang
mga generative na tema. Ang isang pangkat na
hindi malinaw na nagpapahayag ng isang
mapagbigay na mga pampakay — isang
katotohanan na maaaring lumitaw na
nagpapahiwatig ng kawalan ng mga tema — ay,
sa kabaligtaran, ay nagmumungkahi ng isang
napaka-dramatikong tema: ang tema ng
katahimikan. Ang tema ng katahimikan ay
nagpapahiwatig ng isang istraktura ng mutism sa
harap ng labis na puwersa ng mga limitasyon-
sitwasyon.
Dapat kong bigyang-diin muli na ang generative
na tema ay hindi matatagpuan sa mga tao,
hiwalay sa katotohanan; ni sa totoo lang, hiwalay
sa mga tao; higit na mas mababa sa "lupa ng
walang tao." Maaari lamang itong madakip sa
ugnayan ng tao-mundo. Upang siyasatin ang
nabuong tema ay upang siyasatin ang mga taong
nag-iisip tungkol sa katotohanan at pagkilos ng
mga tao sa katotohanan, na kung saan ay ang
kanilang praxis. Para sa tumpak na kadahilanang
ito, ang pamamaraan na iminungkahi ay
nangangailangan na ang mga investigator at ang
mga tao (na karaniwang isasaalang-alang na mga
bagay ng pagsisiyasat na iyon) ay dapat kumilos
bilang mga kasamang investigator. Ang mas
aktibong pag-uugali na kinukuha ng kalalakihan at
kababaihan tungkol sa paggalugad ng kanilang
mga pampakay, mas pinapalalim nila ang
kanilang kritikal na kamalayan sa katotohanan at,
sa pagbaybay ng mga pampakay, nakuha ang
katotohanan na iyon.
Maaaring isipin ng ilan na hindi maipapayo na
isama ang mga tao bilang mga investigator sa
paghahanap para sa kanilang sariling mga
makabuluhang pampakay: na ang kanilang
mapanghimasok na impluwensya (nb, ang
"pagpasok" ng mga taong higit na interesado - o
dapat na maging — sa kanilang sariling
edukasyon) ay " ipangalunya "ang mga
natuklasan at sa gayo'y isakripisyo ang pagiging
objectivity ng pagsisiyasat. Ang pananaw na ito
ay nagkakamali na presuppose na ang mga tema
ay mayroon, sa kanilang orihinal na kadalisayan
ng layunin, sa labas ng mga tao - na parang mga
tema ang mga bagay. Sa totoo lang, ang mga
tema ay umiiral sa mga tao sa kanilang mga
relasyon sa mundo, na may sanggunian sa
kongkretong katotohanan. Ang kaparehong
layunin na katotohanan ay maaaring pukawin ang
iba't ibang mga kumplikadong mga tema ng
pagbuo sa iba't ibang mga sub-unit ng epochal.
Mayroong, samakatuwid, isang ugnayan sa
pagitan ng naibigay na katotohanan na layunin,
ang pang-unawa na mayroon ang mga
kababaihan at kalalakihan sa katotohanang ito, at
ang mga nakabubuo na tema.
Ang isang makabuluhang pampakay ay
ipinahayag ng mga tao, at ang isang naibigay na
sandali ng pagpapahayag ay magkakaiba mula sa
isang maagang sandali, kung binago nila ang
kanilang pang-unawa sa mga layunin na
katotohanan na tinukoy ng mga tema. Mula sa
pananaw ng investigator, ang mahalagang bagay
ay ang tuklasin ang panimulang punto kung saan
ipinakita ng mga tao ang "ibinigay" at upang
mapatunayan kung sa panahon ng proseso ng
pagsisiyasat ang anumang pagbabago ay
naganap sa kanilang paraan ng pag-alam sa
katotohanan. (Ang layunin na katotohanan,
syempre, ay mananatiling hindi nagbabago Kung
ang pang-unawa sa reyalidad na iyon ay nagbago
sa kurso ng pagsisiyasat, ang katotohanang iyon
ay hindi makapinsala sa bisa ng pagsisiyasat.)
Dapat nating mapagtanto na ang mga mithiin,
motibo, at layunin na implicit sa mga
makabuluhang pampakay ay mga hinahangad,
motibo, at layunin ng tao. Hindi sila umiiral "doon"
sa isang lugar, bilang mga static na entity;
nangyayari ang mga ito. Ang mga ito ay kasing
makasaysayang bilang mga tao mismo; dahil dito,
hindi sila maaaring madakip bukod sa kanila.
Upang maunawaan ang mga temang ito at
maunawaan ang mga ito ay upang maunawaan
ang parehong mga tao na sumasalamin sa kanila
at ang katotohanan na tinutukoy nila. Ngunit —
tiyak dahil hindi posible na maunawaan ang mga
temang ito na hiwalay sa mga tao —
kinakailangang maunawaan din ng mga nag-
aalala. Ang pampakay na pagsisiyasat sa gayon
ay naging isang pangkaraniwang pagsisikap
patungo sa kamalayan ng katotohanan at patungo
sa kamalayan sa sarili, na ginagawang
panimulang punto para sa prosesong pang-
edukasyon o para sa aksyong pangkulturang
isang nagpapalaya ng tauhan.
Ang tunay na panganib ng pagsisiyasat ay hindi
ang mga inaakalang bagay ng pagsisiyasat, na
natuklasan ang kanilang sarili na maging
kasamang tagapag-imbestiga, ay maaaring
"malaput" sa mga analitikal na resulta. Sa
kabaligtaran, ang panganib ay nakasalalay sa
peligro ng paglilipat ng pokus ng pagsisiyasat
mula sa mga makabuluhang tema sa mga tao
mismo, sa gayon pagtrato sa mga tao bilang mga
bagay ng pagsisiyasat. Dahil ang pagsisiyasat na
ito ay magsisilbing batayan para sa pagbuo ng
isang pang-edukasyon na programa kung saan
pagsamahin ng guro-mag-aaral at mga mag-
aaral-guro ang kanilang mga kognisyon ng
parehong bagay, ang pagsisiyasat mismo ay
dapat na batay sa sukli ng aksyon.
Ang tematikong pagsisiyasat, na nangyayari sa
larangan ng tao,
hindi maaaring bawasan sa isang mekanikal na
kilos. Bilang isang proseso ng paghahanap, ng
kaalaman, at sa gayon ng paglikha, kinakailangan
nito ang mga investigator na tuklasin ang
interpenetration ng mga problema, sa ika-link ng
mga makahulugang tema. Ang pagsisiyasat ay
magiging pinaka-edukasyon kung ito ay pinaka-
kritikal, at pinaka kritikal kapag iniiwasan ang
makitid na balangkas ng bahagyang o "focalized"
na pananaw sa katotohanan, at dumidikit sa
pagkaunawa ng kabuuang katotohanan. Kaya,
ang proseso ng paghahanap para sa mga
makabuluhang pampakay ay dapat magsama ng
isang pag-aalala para sa mga ugnayan sa pagitan
ng mga tema, isang pag-aalala na magpose ng
mga temang ito bilang mga problema, at isang
pag-aalala para sa kanilang kontekstong
makasaysayang-kultural.
Tulad ng hindi magtuturo ng tagapagturo ng isang
programa upang maipakita sa mga tao, hindi rin
maaaring ipaliwanag ng investigator ang "mga
itineraryo" para sa pagsasaliksik sa pampakay na
uniberso, na nagsisimula sa mga puntong tinukoy
na niya. Parehong edukasyon at ang pagsisiyasat
na idinisenyo upang suportahan ito ay dapat na
"nagkakasundo" na mga aktibidad, sa etimolohikal
na kahulugan ng salita. Iyon ay, dapat silang
binubuo ng komunikasyon at ng karaniwang
karanasan ng isang katotohanan na napansin sa
pagiging kumplikado ng patuloy na "pagiging"
nito.
Ang investigator na, sa pangalan ng objectivity ng
pang-agham, binago ang organikong bagay sa
isang bagay na hindi organiko, kung ano ang
nagiging ano, buhay patungo sa kamatayan, ay
isang taong kinatatakutan na magbago. Nakikita
niya ang pagbabago (na hindi tinanggihan, ngunit
hindi rin ito hinahangad) hindi isang tanda ng
buhay, ngunit isang tanda ng kamatayan at
pagkabulok. Nais niyang pag-aralan ang
pagbabago — ngunit upang mapahinto ito, hindi
upang pasiglahin o palalimin ito. Gayunpaman, sa
pagtingin sa pagbabago bilang isang tanda ng
kamatayan at sa paggawa ng mga tao ng mga
passive na bagay ng pagsisiyasat upang
makarating sa mahigpit na mga modelo, ang
isang nagtaksil sa kanilang sariling karakter bilang
isang mamamatay ng buhay.
Uulitin ko: ang pagsisiyasat sa mga pampakay ay
nagsasangkot ng pagsisiyasat sa pag-iisip ng
mga tao — ang pag-iisip na nangyayari lamang
sa at sa mga taong magkakasama na
naghahanap ng katotohanan. Hindi ako makapag-
isip para sa iba o wala ang iba, ni mag-isip ang
iba para sa akin. Kahit na ang pag-iisip ng mga
tao ay mapamahiin o walang muwang, sa pag-
iisip lamang nila ng kanilang mga palagay sa
aksyon na maaari silang magbago. Ang paggawa
at pag-arte sa kanilang sariling mga ideya - hindi
pag-ubos ng iba - ay dapat na bumubuo sa
prosesong iyon.
Ang mga tao, bilang mga nilalang "sa isang
sitwasyon," ay nakaugat sa mga kondisyong
temporal-spatial na nagmamarka sa kanila at
kung saan ay minarkahan din nila. Hilig nilang
pagnilayan ang kanilang sariling "situatipnality" sa
lawak na hinamon nila ito na kumilos dito. Ang
mga tao ay dahil nasa isang sitwasyon sila. At sila
ay magiging mas lalo na hindi lamang sila kritikal
na sumasalamin sa kanilang pagkakaroon ngunit
kritikal na kumilos dito.
Ang pagmuni-muni sa sitwasyon ay ang pagmuni-
muni tungkol sa mismong kalagayan ng
pagkakaroon: kritikal na pag-iisip sa pamamagitan
ng kung saan natutuklasan ng mga tao ang bawat
isa na "nasa isang sitwasyon." Tanging sa pagtigil
ng sitwasyong ito upang ipakita ang sarili nito
bilang isang siksik, bumabalot na katotohanan o
isang nagpapahirap na bulag na eskinita, at
makikilala nila ito bilang isang sitwasyon na may
problemang may problemang-doon lamang
maaaring magkaroon ng pangako. Ang
sangkatauhan ay lumitaw mula sa kanilang
pagkalubog at nakakakuha ng kakayahang
makialam sa katotohanan habang inilalantad ito.
Ang panghihimasok sa katotohanan-mismong
kamalayan sa kasaysayan-sa gayon ay
kumakatawan sa isang hakbang pasulong mula
sa paglitaw, at mga resulta mula sa cdns
Scientizagao ng sitwasyon. Ang Conscientizagao
ay ang pagpapalalim ng ugali ng kamalayan na
katangian ng lahat ng paglitaw.
Ang bawat pampakay na pampakay na
nagpapalalim sa kamalayan sa kasaysayan ay
talagang pang-edukasyon, habang ang lahat ng
tunay na edukasyon ay nagsisiyasat ng pag-iisip.
Ang mas maraming mga tagapagturo at ang mga
tao ay nag-iimbestiga sa pag-iisip ng mga tao, at
sa gayon ay sama-sama na pinag-aralan, mas
patuloy silang nagsisiyasat. Ang edukasyon at
pampakay na pagsisiyasat, sa konsepto na
nagbibigay ng problema sa edukasyon, ay
simpleng magkakaibang mga sandali ng
parehong proseso.
Sa kaibahan ng antidialogical at hindi
komunikatibong "deposito" ng pamamaraang
banking ng edukasyon, ang nilalaman ng
programa ng pamamaraang nagpapose ng
problema - ang kahusayan sa pagsasalita na par -
ay binubuo at inayos ng pananaw ng mga mag-
aaral sa mundo, kung saan ang kanilang sariling
generative ang mga tema ay matatagpuan. Sa
gayon ang nilalaman ay patuloy na lumalawak at
nag-a-update ng sarili. Ang gawain ng guro sa
pag-uusap sa isang pangkat na interdisiplina na
nagtatrabaho sa pampakay na uniberso na
isiniwalat sa pamamagitan ng kanilang
pagsisiyasat ay "muling ipakita" ang uniberso na
iyon sa mga tao kung kanino niya ito unang
natanggap — at "muling ipakita" hindi bilang isang
panayam, ngunit bilang isang problema.
Sabihin nating, halimbawa, na ang isang pangkat
ay may responsibilidad na mag-ugnay ng isang
plano para sa pang-edukasyon na pang-nasa
hustong gulang sa isang lugar ng magsasaka na
may mataas na porsyento ng hindi nakakabasa.
Kasama sa plano ang kampanya sa pagbasa at
pagbasa at pagsulat ng yugto. Sa panahon ng
dating yugto, hinahanap at sinisiyasat ng
edukasyong nagpapose ng problema ang
"salitang mapagbigay"; sa yugto ng post-literacy,
hinahanap at iniimbestigahan nito ang "generative
theme."
Narito, subalit isaalang-alang lamang natin ang
pagsisiyasat ng mga nakabubuo na tema o mga
makahulugang pampakay.22 Sa sandaling
natukoy ng mga investigator ang lugar kung saan
sila gagana at nakakuha ng paunang pagkakilala
sa lugar sa pamamagitan ng pangalawang
mapagkukunan, pinasimulan nila ang unang
yugto ng pagsisiyasat. Ang pagsisimula na ito
(tulad ng anumang simula sa anumang aktibidad
ng tao) ay nagsasangkot ng mga paghihirap at
peligro na sa isang tiyak na puntong normal,
bagaman hindi palaging maliwanag sa unang
pakikipag-ugnay sa mga indibidwal ng lugar. Sa
unang pakikipag-ugnay na ito, ang mga
investigator ay kailangang makakuha ng isang
makabuluhang bilang ng mga tao upang sumang-
ayon sa isang impormal na pagpupulong kung
saan maaari nilang pag-usapan ang tungkol sa
mga layunin ng kanilang presensya sa lugar. Sa
pagpupulong na ito ipinaliwanag nila ang dahilan
para sa pagsisiyasat, kung paano ito isasagawa,
at sa anong paggamit nito ilalagay; ipinaliwanag
pa nila na ang pagsisiyasat ay magiging imposible
nang walang kaugnayan ng pagkakaunawaan at
pagtitiwala sa isa't isa. Kung ang mga kalahok ay
sumang-ayon sa parehong pagsisiyasat at sa
kasunod na proseso, 23 ang mga investigator ay
dapat tumawag para sa mga boluntaryo sa mga
kalahok na maglingkod bilang mga katulong. Ang
mga boluntaryong ito ay magtitipon ng isang
serye ng mga kinakailangang data tungkol sa
buhay ng lugar. Gayunpaman, higit na mahalaga,
ay ang aktibong pagkakaroon ng mga
boluntaryong ito sa pagsisiyasat.
Samantala, nagsimula ang mga investigator ng
kanilang sariling mga pagbisita sa lugar, na hindi
pinipilit ang kanilang sarili, ngunit kumikilos bilang
mga nagkakasundo na tagamasid na may pag-
unawa sa kanilang nakikita. Habang normal para
sa mga investigator na pumunta sa lugar na may
mga halaga na
22. Tungkol sa pagsisiyasat at paggamit ng "mga
salitang nakabuo," tingnan ang aking Educagdo
como Prdtica da Liberdade.
23. Ayon sa sosyolohikal na taga-Brazil na si
Maria Edy Ferreira (sa isang hindi nalathalang
akda), ang temang pagsisiyasat ay nabibigyang
katwiran hanggang sa ibalik nito sa mga tao kung
ano ang tunay na pagmamay-ari nila; sa lawak na
kinakatawan nito, hindi isang pagtatangka upang
malaman ang tungkol sa mga tao, ngunit upang
malaman sa kanila ang katotohanan na hamon sa
kanila.
Impluwensyahan ang kanilang mga pananaw,
hindi ito nangangahulugan na maaari nilang
baguhin ang tematikong pagsisiyasat sa isang
paraan ng pagpapataw ng mga halagang ito. Ang
tanging sukat ng mga halagang ito na inaasahan
na ang mga tao na may mga pampakay na
iniimbestigahan ay darating upang ibahagi
(ipinapalagay na ang mga investigator ay
nagtataglay ng kalidad na ito) ay isang kritikal na
pang-unawa sa mundo, na nagpapahiwatig ng
isang tamang pamamaraan ng paglapit sa
realidad sa pagkakasunud-sunod upang ibukad
ito. At ang kritikal na pang-unawa ay hindi
maaaring ipataw. Samakatuwid, mula sa simula
pa lamang, ang pampakay na pagsisiyasat ay
ipinahayag bilang isang hangarin sa edukasyon,
bilang kilos sa kultura.
Sa kanilang mga pagbisita, itinakda ng mga
investigator ang kanilang kritikal na "hangarin" sa
lugar na pinag-aaralan, na para sa kanila ang
isang napakalaking, natatanging, nabubuhay na
"code" na mai-decipher. Isinasaalang-alang nila
ang lugar bilang isang kabuuan, at pagbisita sa
pagbisita sa pagtatangka na "hatiin" ito sa
pamamagitan ng pag-aaral ng bahagyang sukat
na napahanga nila. Sa pamamagitan ng
prosesong ito napalawak nila ang kanilang pag-
unawa sa kung paano nakikipag-ugnay ang iba`t
ibang mga bahagi, na makakatulong sa kanila na
tumagos sa kabuuan mismo.
Sa yugto ng pag-decode na ito, sinusunod ng
mga investigator ang ilang mga sandali ng buhay
ng lugar-minsan direkta, minsan sa pamamagitan
ng impormal na pag-uusap sa mga naninirahan.
Nirerehistro nila ang lahat sa kanilang mga
kwaderno, kasama na ang tila hindi importanteng
mga item: ang paraan ng pagsasalita ng mga tao,
kanilang istilo ng pamumuhay, kanilang pag-
uugali sa simbahan at sa trabaho. Itinala nila ang
idiom ng mga tao: kanilang mga expression,
kanilang bokabularyo, at kanilang syntax (hindi
ang kanilang maling pagbigkas, ngunit sa paraan
ng pagbuo ng kanilang kaisipan) .24
Mahalaga na obserbahan ng mga investigator
ang lugar sa ilalim ng iba't ibang mga pangyayari:
paggawa sa mga patlang, mga pagpupulong ng
isang lokal na asosasyon (pagpuna sa pag-uugali
ng mga kalahok, wikang ginamit, at
24. Ang nobelista ng Brazil na si Guimaraes Rosa
ay isang napakatalino na halimbawa kung paano
maaaring makuha ng isang manunulat ang tunay,
hindi ang bigkas o ang mga katiwalian sa
gramatika ng mga tao, ngunit ang kanilang
syntax: ang mismong istraktura ng kanilang
kaisipan. Sa katunayan (at hindi ito upang
mapahamak ang kanyang pambihirang halaga
bilang isang manunulat), si Guimaraes Rosa ay
ang investigator par kahusayan ng
"makabuluhang mga pampakay" ng mga
naninirahan sa hinterland ng Brazil. Kasalukuyang
naghahanda si Propesor Paulo de Tarso ng isang
sanaysay na pinag-aaralan ang hindi gaanong
isinasaalang-alang na aspeto ng gawain ng may-
akda ng Grande Sertdo— Veredas [sa salin sa
Ingles: The Devil to Pay in the Backlands (New
York, 1963)].
mga ugnayan sa pagitan ng mga opisyal at
miyembro), ang ginampanang papel ng mga
kababaihan at ng mga kabataan, oras ng
paglilibang §, mga laro at palakasan, pakikipag-
usap sa mga tao sa kanilang tahanan (na
binibigyan ng halimbawa ang mga ugnayan ng
asawang asawa at magulang at anak). Walang
aktibidad na dapat makatakas sa pansin ng mga
investigator sa paunang pagsisiyasat sa lugar.
Matapos ang bawat pagbisita sa pagmamasid,
ang investigator ay dapat na gumuhit ng isang
maikling ulat upang talakayin ng buong koponan,
upang suriin ang paunang natuklasan ng
parehong mga propesyonal na investigator at
mga lokal na katulong. Upang mapadali ang
pakikilahok ng mga katulong, ang mga
pagpupulong sa pagsusuri ay dapat gaganapin sa
mismong lugar.
Ang mga pagpupulong ng pagsusuri ay
kumakatawan sa isang pangalawang yugto sa
pag-decode ng natatanging code ng pamumuhay.
Tulad ng bawat tao, sa kanyang pagde-decode ng
sanaysay, ay naiuugnay kung paano niya
naramdaman o naramdaman ang isang tiyak na
pangyayari o sitwasyon, ang kanyang paglalahad
ay hinahamon ang lahat ng iba pang mga
decoder sa pamamagitan ng muling pagpapakita
sa kanila ng parehong katotohanan kung saan
sila mismo ay may hangarin. Sa sandaling ito sila
ay "muling isasaalang-alang," sa pamamagitan ng
"pagsasaalang-alang" ng iba, kanilang sariling
dating "pagsasaalang-alang." Sa gayon ang pag-
aaral ng reyalidad na ginawa ng bawat indibidwal
na decoder ay nagpapabalik sa kanilang lahat, na
naka-dialogo-cally, sa nakahiwalay na kabuuan
na kung saan ay muling naging isang kabuuan na
pumupukaw ng isang bagong pagtatasa ng mga
investigator, na sinusundan kung saan ang isang
bagong pagsusuri at kritikal na pagpupulong ay
gaganapin. Ang mga kinatawan ng mga
naninirahan ay lumahok sa lahat ng mga
aktibidad bilang kasapi ng investigating team.
Mas nahahati ang pangkat at muling pinagtagpo
ang kabuuan, mas malapit silang lumapit sa mga
punong ng punong at pangalawang kontradiksyon
na kinasasangkutan ng mga naninirahan sa lugar.
Sa pamamagitan ng paghanap ng mga punong ito
ng mga kontradiksyon, ang mga investigator ay
maaaring kahit sa yugtong ito ay maaaring ayusin
ang nilalaman ng programa ng kanilang aksyong
pang-edukasyon. Sa katunayan, kung ang
nilalaman ay sumasalamin ng mga kontradiksyon
na ito, walang alinlangan na naglalaman ito ng
mga makabuluhang pampakay ng lugar. At ligtas
na mapatunayan ng isang tao na ang pagkilos
batay sa mga obserbasyong ito ay mas
malamang na magtagumpay kaysa sa batay sa
"mga pagpapasya mula sa itaas." Gayunpaman,
ang mga investigator ay hindi dapat tuksuhin ng
posibilidad na ito. Ang pangunahing bagay,
simula sa paunang pang-unawa ng
ang mga punong ito ng mga kontradiksyon (na
kinabibilangan ng pangunahing salungatan ng
lipunan bilang isang mas malaking yunit ng
epochal) ay pag-aralan ang antas ng kamalayan
ng mga naninirahan sa mga kontradiksyong ito.
Intrinsiko, ang mga kontradiksyon na ito ay
bumubuo ng mga limitasyong sitwasyon,
nagsasangkot ng mga tema, at nagpapahiwatig
ng mga gawain. Kung ang mga indibidwal ay
nahuli at hindi nagawang ihiwalay ang kanilang
mga sarili sa mga limitasyong-sitwasyon, ang
kanilang tema na tumutukoy sa mga sitwasyong
ito ay fatalism, at ang gawain na ipinahiwatig ng
tema ay ang kakulangan ng isang gawain.
Samakatuwid, kahit na ang mga limitasyon-
sitwasyon ay mga layunin na realidad na
tumatawag sa mga pangangailangan sa mga
indibidwal, dapat isa ay siyasatin sa mga taong ito
ang kanilang antas ng kamalayan sa mga
sitwasyong ito.
Ang isang limitasyong-sitwasyon bilang isang
kongkreto na katotohanan ay maaaring tumawag
mula sa mga tao sa iba't ibang lugar (at kahit sa
mga sub-area ng parehong lugar) na kabaligtaran
ng mga tema at gawain. Kaya, ang pangunahing
pag-aalala ng mga investigator ay dapat na
magtuon ng pansin sa kaalaman sa tinatawag ng
Goldman na "totoong kamalayan" at ang
"potensyal na kamalayan."
Ang tunay na kamalayan [ay] ang resulta ng
maraming mga hadlang at paglihis na inilagay sa
oposisyon ng iba't ibang mga kadahilanan ng
empirical reality at isinumite para sa
pagsasakatuparan ng [potensyal na
kamalayan.25
Ang tunay na kamalayan ay nagpapahiwatig ng
imposible ng pag-unawa ng "hindi nasubukan na
pagiging posible" na kung saan nakasalalay
lampas sa limitasyon-sitwasyon. Ngunit
samantalang ang hindi nasubukan na pagiging
posible ay hindi maaaring makamit sa antas ng
"totoong [o kasalukuyang] kamalayan," maaari
itong maisakatuparan sa pamamagitan ng
"pagkilos sa pagsubok" na inilalantad hanggang
sa hindi inaasahang posibilidad na mabuhay. Ang
hindi nasubukan na pagiging posible at tunay na
kamalayan ay nauugnay, pati na rin ang
pagsubok sa aksyon at potensyal na kamalayan.
Ang konsepto ng "potensyal na kamalayan" ni
Goldman ay katulad ng tinukoy ng Nicolai na
"hindi inaasahang mga solusyon sa pratica-ble"
26 (ang aming "hindi nasubukan na pagiging
posible"), na kaibahan sa "napag-isipang mga
praktikal na solusyon" at "kasalukuyang mga
naisagawa na solusyon," na
25. Lucien Goldman, The Human Science and
Philosophy (London, 1969), p. 118.
26. Tingnan ang Andre Nicolai, Comportment
Economique et Structures Sociales (Paris, 1960).
tumutugma sa "totoong kamalayan ng Goldman."
Alinsunod dito, ang katotohanan na ang mga
investigator ay maaaring sa unang yugto ng tjje
pagsisiyasat humigit-kumulang na maunawaan
ang kumplikadong mga kontradiksyon ay hindi
pinahintulutan silang magsimulang buuin ang
nilalaman ng programa ng aksyong pang-
edukasyon. Ang pang-unawa sa katotohanan na
ito ay pagmamay-ari pa rin nila, hindi ng mga tao.
Ito ay sa pag-aalala ng kumplikado ng mga
kontradiksyon na nagsisimula ang ikalawang
yugto ng pagsisiyasat. Palaging kumikilos bilang
isang koponan, pipiliin ng mga investigator ang
ilan sa mga kontradiksyon na ito upang mabuo
ang mga codification na gagamitin sa tematikong
pagsisiyasat. Dahil ang mga codification (sketch o
litrato) 27 ay ang mga bagay na pumagitna sa
mga decoder sa kanilang kritikal na pagsusuri,
ang paghahanda ng mga codification na ito ay
dapat na gabayan ng ilang mga prinsipyo bukod
sa karaniwang mga para sa paggawa ng mga
pantulong.
Ang unang kinakailangan ay ang kinakailangang
mga codification na ito ay kumakatawan sa mga
sitwasyong pamilyar sa mga indibidwal na ang
mga pampakay ay sinusuri, upang madali nilang
makilala ang mga sitwasyon (at sa gayon ang
kanilang sariling kaugnayan sa kanila). Hindi ito
matanggap (maging sa panahon ng proseso ng
pagsisiyasat o sa sumusunod na yugto, kung ang
mga makabuluhang pampakay ay ipinakita bilang
nilalaman ng programa) upang ipakita ang mga
larawan ng katotohanan na hindi pamilyar sa mga
kalahok. Ang huling pamamaraan (kahit na
dialectical, dahil ang mga indibidwal na pinag-
aaralan ang isang hindi pamilyar na katotohanan
ay maaaring ihambing ito sa kanilang mga sarili at
tuklasin ang mga limitasyon ng bawat isa) ay hindi
maaaring mauna sa mas pangunahing isa na
idinidikta ng estado ng pagkalubog ng mga
kalahok, iyon ay, ang proseso kung saan ang
mga indibidwal na pinag-aaralan ang kanilang
sariling katotohanan ay magkaroon ng kamalayan
ng kanilang bago, baluktot na pananaw at sa
gayon ay magkaroon ng isang bagong pang-
unawa ng katotohanan na iyon.
Ang isang pantay na pangunahing
pangangailangan para sa paghahanda ng mga
codipikasyon ay ang kanilang tematikong nukleus
ay maaaring hindi masyadong detalyado o labis
na nakaka-engganyo. Ang dating ay maaaring
lumala sa isang propa-
27. Ang mga codipikasyon ay maaari ding oral.
Sa kasong ito binubuo ang mga ito ng ilang mga
salita na nagpapakita ng isang pagkakaroon ng
problema, na sinusundan ng pag-decode. Ang
koponan ng Instituto de Desarrollo Agropecuario
(Institute for Agrarian Development) sa Chile ay
matagumpay na ginamit ang pamamaraang ito sa
mga pampakay na pagsisiyasat.
PROPAganda, na walang tunay na pag-decode
na magagawa nang lampas sa paglalahad ng
malinaw na paunang natukoy na nilalaman. Ang
huli ay nagpapatakbo ng peligro na lumitaw na
maging isang palaisipan o isang hulaan na laro.
Dahil kinakatawan nila ang mga umiiral na
sitwasyon, ang mga codipikasyon ay dapat na
simple sa kanilang pagiging kumplikado at nag-
aalok ng iba't ibang mga posibilidad ng pag-
decode upang maiwasan ang mga hilig sa
paghuhugas ng utak ng propaganda. Ang mga
codipikasyon ay hindi mga sawikain; ang mga ito
ay makikilala na mga bagay, mga hamon kung
saan dapat idirekta ang kritikal na pagsasalamin
ng mga decoder.
Upang mag-alok ng iba't ibang mga posibilidad ng
pagtatasa sa proseso ng pagde-decode, dapat na
ayusin ang mga codification bilang isang "temang
tagahanga." Habang ang mga decoder ay
sumasalamin sa mga codification, ang mga
codification ay dapat buksan sa direksyon ng iba
pang mga tema. Ang pagbubukas na ito (na kung
saan ay hindi mangyayari kung ang nilalaman na
pampakay ay alinman sa sobrang maliwanag o
masyadong nakakaalam) ay kailangang-kailangan
sa pang-unawa ng mga dialectical na relasyon na
mayroon sa pagitan ng mga tema at kanilang mga
kabaligtaran. Alinsunod dito, ang mga codification
na sumasalamin ng isang umiiral na sitwasyon ay
dapat na objectively na bumubuo ng isang
kabuuan. Ang mga elemento nito ay dapat na
makipag-ugnay sa pampaganda ng kabuuan.
Sa proseso ng pagde-decode, inilalabas ng mga
kalahok ang kanilang the-matics at dahil doon ay
malinaw ang kanilang "totoong kamalayan" ng
mundo. Habang ginagawa nila ito, sinisimulan
nilang makita kung paano sila kumilos nang
aktwal habang nararanasan ang sitwasyon na
pinag-aaralan nila ngayon, at sa gayon ay umabot
sa isang "pang-unawa sa kanilang dating pang-
unawa." Sa pamamagitan ng pagkamit ng
kamalayan na ito, naiiba nila ang pagkilala sa
katotohanan; sa pamamagitan ng pagpapalawak
ng abot-tanaw ng kanilang pang-unawa, mas
madaling matuklasan nila sa kanilang "kamalayan
sa background" ang mga dialectical na relasyon
sa pagitan ng dalawang sukat ng katotohanan.
Sa pamamagitan ng pagpapasigla ng "pang-
unawa sa dating pang-unawa" at "kaalaman sa
dating kaalaman," ang pag-decode ay
nagpapasigla sa hitsura ng isang bagong
pananaw at pag-unlad ng bagong kaalaman. Ang
bagong pang-unawa at kaalaman ay
sistematikong nagpatuloy sa pagpapasinaya ng
pang-edukasyon na plano, na nagbabago sa hindi
nasubukan na pagiging posible sa pagsubok na
aksyon, dahil ang potensyal na kamalayan ay
humalili sa tunay na kamalayan.
Ang paghahanda ng karagdagang mga
codification ay nangangailangan ng hanggang sa
POSSIble dapat silang kumatawan sa mga
kontradiksyon na "incisive" ng iba na binubuo ng
system ng mga kontradiksyon ng #rea sa ilalim ng
pag-aaral28 Tulad ng bawat isa sa mga
"inclusive" na codipikasyong ito ay inihanda, ang
iba pang mga kontradiksyon na "naglalaman" dito
ay dapat ding ma-codified. Ang pagde-decode ng
dating ay tatalalin ng dyalogo ng pag-decode ng
huli.
Kaugnay nito, isang napakahalagang
kontribusyon sa aming pamamaraan ang nagawa
ni Gabriel Bode, isang batang tagapaglingkod sibil
sa Chile sa isa sa pinakamahalagang institusyong
pang-gobyerno ng Chile: ang Instituto de
Desarrollo Agropecuario (INDAP) .29 Sa panahon
ng paggamit ng pamamaraang ito sa ang yugto
ng pagka-literacy, naobserbahan ni Bode na ang
mga magsasaka ay naging interesado sa
talakayan lamang kapag ang pagkakodipikasyon
na direktang nauugnay sa kanilang naramdaman
na pangangailangan. Ang anumang paglihis sa
codification, pati na rin ang anumang pagtatangka
ng tagapagturo upang gabayan ang pag-decode
ng talakayan sa iba pang mga lugar, nagdulot ng
katahimikan at kawalang-malasakit. Sa kabilang
banda, napagmasdan niya na kahit na nakasentro
ang codification30 sa kanilang naramdaman na
pangangailangan ay hindi mapamahalaan ng mga
magsasaka na mag-concentrate nang sistematiko
sa talakayan, na madalas na lumubog sa punto
na hindi naabot ang isang synthesis. Gayundin,
halos hindi nila namamalayan ang ugnayan ng
kanilang mga naramdaman na pangangailangan
sa direkta at hindi direktang mga sanhi ng mga
pangangailangang ito. Maaaring sabihin ng isa na
hindi nila napansin ang hindi nasubukan na
pagiging posible na nakahiga sa kabila ng mga
limitasyong-sitwasyon na nagbigay ng kanilang
mga pangangailangan.
Napagpasyahan ni Bode na mag-eksperimento sa
sabay-sabay na projection ng iba't ibang mga
sitwasyon; sa pamamaraang ito nakasalalay ang
halaga ng kanyang kontribusyon. Sa una,
naglalabas siya ng isang napaka-simpleng
codification ng isang pagkakaroon ng sitwasyon.
Tinukoy niya ang kanyang unang pagkakakilanlan
na "mahalaga"; ito ay kumakatawan sa
pangunahing nucleus at bubukas sa isang
pampakay na fan na umaabot sa "auxiliary" na
mga codification. Matapos ma-decode ang
mahahalagang codification, panatilihin ng
tagapagturo ang inaasahang imahe nito bilang
isang sanggunian
28. Ang rekomendasyong ito ay ginawa ni Jos £
Luis Fiori, sa isang hindi nai-publish na
manuskrito.
29. Hanggang kamakailan lamang, SA DAP ay
pinamunuan ng ekonomista at tunay na
humanista na si Jacques Chonchol.
30. Ang mga codipikasyong ito ay hindi "kasama,"
sa kahulugan ni Fiori.
para sa mga kalahok at sunud-sunod na mga
proyekto sa tabi nito ang mga auxiliary
codification. Sa pamamagitan ng huli, na
direktang nauugnay sa mahahalagang
codification, pinapanatili niya ang malinaw na
interes ng mga kalahok, na sa gayon ay pinagana
ang upang maabot ang isang pagbubuo.
Ang mahusay na nakamit ni Gabriel Bode ay, sa
pamamagitan ng mga dayalekto sa pagitan ng
mga mahahalaga at pandiwang pantulong,
pinamamahalaang niya makipag-usap sa mga
kalahok ng isang kabuuan. Ang mga indibidwal na
nalubog sa katotohanan, nararamdaman lamang
ang kanilang mga pangangailangan, lumabas
mula sa katotohanan at nakikita ang mga sanhi
ng kanilang mga pangangailangan. Sa ganitong
paraan, maaari silang lumampas sa antas ng
totoong kamalayan sa potensyal na kamalayan
nang mas mabilis
Kapag naihanda na ang mga pagkakakilanlan at
lahat ng kanilang posibleng mga pampakay na
aspeto ay napag-aralan ng koponan ng
interdisiplina, sinimulan ng mga investigator ang
ikatlong yugto ng pagsisiyasat sa pamamagitan
ng pagbabalik sa lugar upang simulan ang pag-
decode ng mga dayalogo sa "mga pampakay na
lupon ng pagsisiyasat." 31 Ang mga talakayang
ito, na na-decode ang materyal na inihanda sa
naunang yugto, ay nai-tape para sa subequent na
pagtatasa ng interdisciplinary team.32 Bilang
karagdagan sa investigator na kumikilos bilang
co-ordinator ng pag-decode, dalawang iba pang
mga dalubhasa-isang psychologist at isang
sosyolohista-ang dumalo sa mga pagpupulong.
Ang kanilang gawain ay upang tandaan at itala
ang mga makabuluhang (at tila hindi gaanong
mahalaga) reaksyon ng decoder.
Sa panahon ng proseso ng pagde-decode, ang
co-ordinator ay dapat hindi lamang lis
31. Ang bawat "lupon ng pagsisiyasat ** ay dapat
mayroong maximum na dalawampung tao. Dapat
mayroong maraming bilog na kinakailangan
upang maisangkot, bilang mga kalahok, sampung
porsyento ng lugar o sub-area na pinag-aaralan.
32. Ang mga kasunod na pagpupulong ng
pagtatasa ay dapat isama ang mga boluntaryo
mula sa lugar na tumulong sa pagsisiyasat, at
ilang mga kasali sa "mga pampakay na lupon ng
pagsisiyasat. ** Ang kanilang kontribusyon ay
kapwa isang karapatan na karapat-dapat sa
kanila at isang kailangang-kailangan na tulong sa
pag-aaral ng mga dalubhasa. Bilang mga
kasamang investigator ng mga dalubhasa,
itatama at / o patunayan nila ang mga
interpretasyon na ginawa ng huli sa mga
natuklasan. Mula sa pananaw sa pamamaraan,
ang kanilang pakikilahok ay nagbibigay ng
pagsisiyasat (na mula sa simula ay batay sa isang
" sympathetic "relasyon) isang karagdagang pag-
iingat: ang kritikal na pagkakaroon ng mga
kinatawan ng mga tao mula sa simula hanggang
sa huling yugto, na ng pampakay na pagtatasa,
nagpatuloy sa samahan ng nilalaman ng
programa ng aksyong pang-edukasyon bilang
mapagpalayang aksyon sa kultura.
makinig sa mga indibidwal ngunit dapat hamunin
ang mga ito, na nagpapanggap bilang mga
problema kapwa ang naka-code na mayroon na
sitwasyon at ang kanilang sariling mga sagot.
Dahil sa lakas ng cathartic ng pamamaraan, ang
mga kalahok ng mga lupon na may temang
pagsisiyasat ay naglabas ng isang serye ng
damdamin at opinyon tungkol sa kanilang sarili,
sa mundo, at iba pa, na marahil ay hindi nila
ipahayag sa ilalim ng magkakaibang mga
pangyayari.
Sa isa sa mga pampakay na pagsisiyasat33 na
isinagawa sa Santiago, isang pangkat ng mga
residente ng tenement ang tinalakay ang isang
eksena na nagpapakita ng isang lasing na
naglalakad sa kalye at tatlong binata na
nakikipag-usap sa kanto. Ang mga kalahok sa
pangkat ay nagkomento na "ang nag-iisa lamang
doon na mabunga at kapaki-pakinabang sa
kanyang bansa ay ang souse na uuwi sa bahay
matapos magtrabaho buong araw para sa
mababang sahod at na nag-aalala tungkol sa
kanyang pamilya dahil hindi niya maalagaan ang
kanilang mga pangangailangan. Siya ay ang nag-
iisang manggagawa. Siya ay isang disenteng
manggagawa at isang souse na tulad namin. "
Inilaan ng investigator34 na pag-aralan ang mga
aspeto ng alkoholismo. Marahil ay hindi niya
maipakita ang mga tugon sa itaas kung ipinakita
niya sa mga kalahok ang isang talatanungan na
naidagdag niya ang kanyang sarili. Kung
direktang tinanong, maaaring tinanggihan pa nila
ang pag-inom ng kanilang sarili. Ngunit sa
kanilang mga komento sa codification ng isang
pagkakaroon ng sitwasyon na maaari nilang
makilala, at kung saan makilala nila ang kanilang
sarili, sinabi nila kung ano talaga ang kanilang
nararamdaman.
Mayroong dalawang mahahalagang aspeto sa
mga deklarasyong ito. Sa isang banda, binibigkas
nila ang koneksyon sa pagitan ng kumita ng
mababang sahod, pakiramdam
pinagsamantalahan, at lasing-lasing bilang isang
paglipad mula sa katotohanan, bilang isang
pagtatangka upang mapagtagumpayan ang
pagkabigo ng hindi pagkilos, bilang isang
panghuli na mapanirang solusyon. Sa kabilang
banda, ipinapakita nila ang pangangailangan na
lubos na ma-rate ang lasing. Siya ang "nag-iisang
kapaki-pakinabang sa kanyang bansa, dahil
nagtatrabaho siya, habang ang iba ay gab
lamang." Matapos purihin ang lasing, kinikilala ng
mga kalahok ang kanilang sarili sa kanya, bilang
mga manggagawa na umiinom din - "disenteng
mga manggagawa."
Sa kaibahan, isipin ang pagkabigo ng isang
moralistic edukador, 35 sermoniz-
33. Ang partikular na pagsisiyasat na ito, sa
kasamaang palad, ay hindi nakumpleto.
34. Ang psychiatrist na si Patricio Lope, na ang
gawain ay inilarawan sa Educagdo como Prdtica
da Liberdade.
35. Tingnan ang Niebuhr, op cit.
sermonizing laban sa alkoholismo at pagpapakita
bilang isang halimbawa ng kabutihan isang bagay
na para sa mga lalaking ito ay hindi isang
pagpapakita ng kabutihan. Sa ito at sa iba pang
mga kaso, ang nag-iisang mahusay na
pamamaraan lamang ay ang konsensya ng
sitwasyon, na dapat subukang mula sa
pagsisimula ng pampakay na pagsisiyasat.
(Malinaw na, ang conscientizagdo ay hindi hihinto
sa antas ng simpleng pang-unawa lamang sa
isang sitwasyon, ngunit sa pamamagitan ng
pagkilos ay inihahanda ang mga kalalakihan para
sa pakikibaka laban sa mga hadlang sa kanilang
pagkamakatao.)
Sa isa pang karanasan, sa oras na ito kasama
ang mga magsasaka, napansin ko na ang hindi
nagbabago na motibo sa panahon ng isang
buong talakayan ng isang sitwasyon na
naglalarawan sa trabaho sa bukid ay ang
pangangailangan para sa pagtaas ng sahod at
ang pangangailangan ng pagsasama-sama
upang lumikha ng isang unyon upang makuha
ang partikular na pangangailangan . Tatlong mga
sitwasyon ang tinalakay sa panahon ng sesyon,
at ang motif ay palaging pareho.
Ngayon isipin ang isang tagapagturo na nag-ayos
ng kanyang pang-edukasyon na programa para
sa mga lalaking ito, na binubuo ng pagbabasa ng
"mabubuting" mga teksto kung saan nalalaman ng
isang tao na "ang tubig ay nasa balon." Ngunit
tiyak na ang ganitong uri ng bagay ay nangyayari
sa lahat ng oras sa parehong edukasyon at
politika, sapagkat hindi napagtanto na ang
katangian ng diyalogo ng edukasyon ay
nagsisimula sa pampakay na pagsisiyasat.
Kapag natapos na ang pag-decode sa mga bilog,
nagsisimula ang huling yugto ng pagsisiyasat,
habang ang mga investigator ay nagsasagawa ng
isang sistematikong interdisiplinaryong pag-aaral
ng kanilang mga natuklasan. Pakikinig sa mga
teyp na naitala sa panahon ng mga sesyon ng
pagde-decode at pag-aaral ng mga tala na kinuha
ng mga psychologist at sosyolohista,
nagsisimulang ilista ng mga investigator ang mga
temang tahasang o implicit sa mga pagpapatunay
na ginawa sa mga sesyon. Ang mga temang ito
ay dapat na inuri ayon sa iba`t ibang mga agham
panlipunan. Ang pag-uuri ay hindi
nangangahulugan na kapag naidagdag ang
programa ang mga tema ay makikita bilang pag-
aari ng mga nakahiwalay na kategorya, ngunit
tanging ang isang tema ay tiningnan sa isang
tukoy na pamamaraan ng bawat isa sa mga
agham panlipunan kung saan nauugnay ito Ang
tema ng pag-unlad, halimbawa , lalo na
naaangkop sa larangan ng ekonomiya, ngunit
hindi eksklusibo. Ang temang ito ay tututuon din
ng sosyolohiya, antropolohiya, at sikolohiya sa
lipunan (mga larangan na may kinalaman sa
pagbabago ng kultura at sa pagbabago ng atti-
pag-uugali at pagpapahalaga - mga tanong na
pantay na nauugnay sa isang pilosopiya ng
kaunlaran). Itutuon ito ng agham pampulitika
(isang larangan na may kinalaman sa mga
pagpapasya na kinasasangkutan ng kaunlaran),
ng edukasyon, at iba pa. Sa ganitong paraan, ang
mga tema na naglalarawan sa kabuuan ay hindi
kailanman lalapitan nang mahigpit. Ito ay talagang
isang awa kung ang mga tema, matapos na
maimbestigahan sa kayamanan ng kanilang
interpenetration sa iba pang mga aspeto ng
katotohanan, pagkatapos ay hawakan sa isang
paraan upang isakripisyo ang kanilang
kayamanan (at samakatuwid ang kanilang
puwersa) sa mga paghihigpit ng specialty .
Sa sandaling nakumpleto ang tematikong
demarcation, ang bawat dalubhasa ay
nagpapakita sa koponan ng interdisiplina ng isang
proyekto para sa "pagkasira" ng kanyang tema.
Sa pagwawasak ng tema, hinahanap ng
dalubhasa ang pangunahing nukleyar na kung
saan, na binubuo ng mga yunit ng pag-aaral at
nagtataguyod ng isang pagkakasunud-sunod,
nagbibigay ng isang pangkalahatang pagtingin sa
tema. Habang tinatalakay ang bawat tukoy na
proyekto, ang ibang mga dalubhasa ay
nagbibigay ng mga mungkahi. Ang mga ito ay
maaaring isama sa proyekto at / o maaaring
isama sa mga maikling sanaysay na naisusulat sa
tema, Ang mga sanaysay na ito, na kung saan
ang mga mungkahi sa bibliographic ay
naidugtong, ay mahalagang tulong sa
pagsasanay ng mga guro-mag-aaral na gagana
sa "kultura bilog. "
Sa pagsisikap na ito na sirain ang mga
makabuluhang pampakay, makikilala ng koponan
ang pangangailangan na magsama ng ilang
pangunahing mga tema na hindi direktang
iminungkahi ng mga tao sa naunang pagsisiyasat.
Ang pagpapakilala ng mga temang ito ay
pinatunayan na kinakailangan, at tumutugma din
sa mapag-uusapan na katangian ng edukasyon.
Kung ang programang pang-edukasyon ay
lohikal, ang mga guro-mag-aaral ay may
karapatang lumahok sa pamamagitan ng
pagsasama ng mga temang hindi dati
iminungkahi. Tinatawag ko ang huling uri ng tema
na "hinged na mga tema," dahil sa kanilang
pagpapaandar. Maaari nilang mapadali ang
koneksyon sa pagitan ng dalawang mga tema sa
yunit ng programa, na pinupunan ang isang
posibleng puwang sa pagitan ng dalawa; o maaari
nilang ilarawan ang mga ugnayan sa pagitan ng
pangkalahatang nilalaman ng programa at ang
pagtingin sa mundo na hawak ng mga tao.
Samakatuwid, ang isa sa mga temang ito ay
maaaring matatagpuan sa simula ng mga yunit ng
pampakay.
Ang konsepto ng antropolohikal ng kultura ay isa
sa mga bisagra na ito
mga tema Nilinaw nito ang papel na
ginagampanan ng mga tao sa mundo at sa
mundo bilang nagbabagong anyo kaysa sa mga
adaptive na nilalang.36
Kapag natapos na ang pagkasira ng mga
pampakay, 37 mayroong sumusunod sa yugto ng
"codification" nito: pagpili ng pinakamahusay na
channel ng komunikasyon para sa bawat tema at
representasyon nito. Ang isang codification ay
maaaring maging simple o compound. Ang dating
gumagamit ng alinman sa visual (larawan o
graphic), ang pandamdam, o ang auditive
channel; ang huli ay gumagamit ng iba`t ibang
mga channel.38 Ang pagpili ng pictorial o graphic
channel ay nakasalalay hindi lamang sa materyal
na mai-codified, kundi pati na rin sa kung ang
mga indibidwal na may nais na makipag-usap ay
marunong bumasa at sumulat. ^
Matapos ma-codified ang mga pampakay, ang
materyal na didaktiko (litrato, slide, piraso ng
pelikula, poster, pagbabasa ng mga teksto, at iba
pa) ay inihanda. Maaaring imungkahi ng koponan
ang ilang mga tema o aspeto ng ilang mga tema
sa mga espesyalista sa labas bilang mga paksa
para sa naitala na panayam.
Gawin nating halimbawa ang tema ng pag-unlad.
Ang koponan
36. Hinggil sa kahalagahan ng antropolohikal na
pagsusuri ng kultura, tingnan ang Educagdo
como Prdtica da Liberdade.
37. Tandaan na ang buong programa ay isang
kabuuan na binubuo ng magkakaugnay na mga
yunit na sa kanilang sarili ay mga kabuuan din.
Ang mga tema ay mga kabuuan sa kanilang sarili
ngunit mga elemento din na kung saan sa
pakikipag-ugnayan ay binubuo ng mga pampakay
na yunit ng buong programa.
Hinahati ng pagkasira ng pampakay ang
kabuuang mga tema sa paghahanap ng kanilang
pangunahing nuclei, na kung saan ay ang mga
bahagyang elemento.
Sinusubukan ng proseso ng pag-codification na
muling buuin ang disjoined na tema sa
representasyon ng mga umiiral na sitwasyon.
Sa pag-decode, hinati ng mga indibidwal ang
codification upang maunawaan ang implicit na
tema o tema nito. Ang proseso ng pag-decode ng
dialectical ay hindi nagtatapos doon, ngunit
nakumpleto sa muling pag-totalize ng disjoined
kabuuan na kung saan ay mas malinaw na
nauunawaan (pati na rin ang mga ugnayan nito sa
iba pang naka-codified na sitwasyon, na ang lahat
ay kumakatawan sa mga pagkakaroon ng
sitwasyon).
38. CODIFICATION
a) Simple: visual channel
larawan
graphic tactile channel auditive channel
b) Tambalan: sabay-sabay ng mga channel
lumapit sa dalawa o higit pang mga ekonomista
ng magkakaibang mga eskuwelahan ng pag-iisip,
sinabi sa kanila tungkol sa programa, at
inaanyayahan silang mag-ambag ng isang
pakikipanayam sa paksa sa wikang naiintindihan
ng madla. Kung tatanggapin ng mga dalubhasa,
isang panayam ng labinlimang hanggang
dalawampung minuto ang nai-tape. Maaaring
kunan ng litrato ang bawat dalubhasa habang
nagsasalita siya.
Kapag ang naka-tape na panayam ay ipinakita sa
bilog ng kulto, ipinapahiwatig ng isang
pambungad na pahayag kung sino ang bawat
tagapagsalita, kung ano ang kanyang naisulat,
nagawa, at ginagawa ngayon; samantala, ang
litrato ng nagsasalita ay inaasahan sa isang
screen. Kung halimbawa, ang nagsasalita ay
isang propesor sa unibersidad, maaaring isama
sa pagpapakilala ang isang talakayan tungkol sa
kung ano ang iniisip ng mga kalahok sa mga
unibersidad at kung ano ang inaasahan nila sa
kanila. Nasabi na sa pangkat na ang naitala na
panayam ay susundan ng isang talakayan ng
mga nilalaman nito (na gumaganap bilang isang
auditive codification). Kasunod na iniulat ng
koponan sa espesyalista ang reaksyon ng mga
kalahok sa panahon ng talakayan. Ang
pamamaraan na ito ay nag-uugnay sa mga
intelektwal, madalas na may balak na mabuti
ngunit hindi madalas na mahiwalay mula sa
reyalidad ng mga tao, sa katotohanang iyon.
Nagbibigay din ito sa mga tao ng pagkakataon na
pakinggan at mapuna ang kaisipan ng mga
intelektwal.
Ang ilang mga tema o nukleyo ay maaaring
ipakita sa pamamagitan ng maikling dula-dulaan,
na naglalaman ng tema lamang — walang "mga
solusyon"! Ang pagsasadula ay gumaganap
bilang isang codification, bilang isang sitwasyon
na posing ng problema na tatalakayin.
Ang isa pang mapagkukunang didactic-basta't
isinasagawa ito sa loob ng isang posing na may
problema sa halip na isang diskarte sa
pagbabangko sa edukasyon - ay ang pagbabasa
at talakayan ng mga artikulo ng magazine,
pahayagan, at mga kabanata ng libro (simula sa
mga daanan) Tulad ng kaso ng naitala na
panayam, ang may-akda ay ipinakilala bago
magsimula ang pangkat, at ang mga nilalaman ay
tinalakay pagkatapos.
Kasabay ng parehong mga linya, kailangang-
kailangan na pag-aralan ang mga nilalaman ng
editoryal ng pahayagan kasunod ng anumang
naibigay na kaganapan: "Bakit magkakaiba ang
interpretasyon ng magkakaibang pahayagan ng
parehong katotohanan?" Ang kasanayan na ito ay
tumutulong sa pagbuo ng isang pakiramdam ng
pagpuna, upang ang mga tao ay tumugon sa mga
pahayagan o pag-broadcast ng balita na hindi
bilang mga passive object ng
PEDAGOGY NG NAPATUNONG • 123
ang "mga komunikasyon" na nakadirekta sa
kanila, ngunit bilang mga kamalayan
ang "mga komunikasyon" na nakadirekta sa
kanila, ngunit bilang mga malay na naghahangad
na maging malaya.
Sa lahat ng materyal na didaktiko na inihanda,
kung saan dapat idagdag ang mga maliit na
manwal ng pagpapakilala, ang pangkat ng mga
nagtuturo ay handa na kumatawan sa mga tao
ang kanilang sariling mga pampakay, sa
sistematikong at pinalakas na form. Ang mga
pampakay na nagmula sa mga tao ay bumalik sa
kanila — hindi bilang mga nilalaman na
idedeposito, ngunit bilang mga problemang
malulutas.
Ang unang gawain ng mga guro ng pangunahing-
edukasyon ay upang ipakita ang pangkalahatang
programa ng pang-edukasyon na kampanya.
Mahahanap ng mga tao ang kanilang sarili sa
programang ito; hindi ito magiging kakaiba sa
kanila, yamang nagmula ito sa kanila.
Ipapaliwanag din ng mga nagtuturo (batay sa
mapag-ugnay na katangian ng edukasyon) ang
pagkakaroon sa programa ng mga hinged na
tema, at ang kanilang kabuluhan.
Kung ang mga tagapagturo ay kulang sa sapat na
pondo upang maisakatuparan ang paunang
pampakay na pampakay na tulad ng inilarawan sa
itaas, maaari silang — na may isang minimum na
kaalaman sa sitwasyon — pumili ng ilang
pangunahing mga tema na magsisilbing "mga
codipikong susisiyasat." Alinsunod dito, maaari
silang magsimula sa mga pambungad na tema at
sabay na magpasimula ng karagdagang
pampakay na pagsisiyasat.
Isa sa mga pangunahing temang ito (at isa na
isinasaalang-alang kong sentral at kailangang-
kailangan) ay ang konsepto ng antropolohikal ng
kultura. Kung ang mga kalalakihan at kababaihan
ay mga magbubukid o manggagawa sa lunsod,
natututo na basahin o magpatala sa isang post-
literacy na programa, ang panimulang punto ng
kanilang paghahanap upang malaman ang higit
pa (sa instrumental na kahulugan ng term) ay ang
debate ng konsepto. Habang tinatalakay nila ang
mundo ng kultura, ipinapahayag nila ang kanilang
antas ng kamalayan sa katotohanan, kung saan
ang iba't ibang mga tema ay implicit. Ang kanilang
talakayan ay nakakaapekto sa iba pang mga
aspeto ng katotohanan, na mapaghihinalaang sa
isang lalong kritikal na pamamaraan. Ang mga
aspetong ito naman ay nagsasangkot ng
maraming iba pang mga tema.
Gamit ang karanasan sa likuran ko,
makukumpirma ko na ang konsepto ng kultura, na
tinalakay na mapanlikha sa lahat o karamihan sa
mga sukat nito, ay maaaring magbigay ng iba't
ibang mga aspeto ng isang pang-edukasyon na
programa. Bilang karagdagan, pagkatapos ng
maraming araw na pakikipag-dayalogo sa mga
kalahok sa lupon ng kultura, ang mga tagapagturo
ay maaaring magtanong nang direkta sa mga
kalahok: "Ano ang iba pang mga tema
o mga paksa na maaari nating talakayin bukod sa
mga ito? "Sa bawat tao ay tumugon, ang sagot ay
nabanggit at agad na iminungkahi sa grupo bilang
isang problema.
Ang isa sa mga miyembro ng pangkat ay
maaaring sabihin, halimbawa: "Gusto kong pag-
usapan ang pambansang nasyonalismo."
"Napakahusay," sabi ng tagapagturo, na
binabanggit ang mungkahi, at idinagdag: "Ano
ang ibig sabihin ng nasyonalismo? Bakit may
interes sa atin ang isang talakayan tungkol sa
nasyonalismo?" Ipinapakita ng aking karanasan
na kapag ang isang mungkahi ay inilagay bilang
isang problema sa pangkat, lilitaw ang mga
bagong tema. Kung, sa isang lugar kung saan
(halimbawa) tatlumpung mga lupon ng kultura ang
nagtagpo sa parehong gabi, ang lahat ng mga
"co-ordinator" (tagapagturo) ay magpatuloy sa
ganitong paraan, ang gitnang koponan ay
magkakaroon ng isang mayamang pagkakaiba-
iba ng mga pampakay na materyal para sa pag-
aaral.
Ang mahalagang bagay, mula sa pananaw ng
libertarian na edukasyon, ay upang ang mga tao
ay maging pakiramdam ng mga panginoon ng
kanilang pag-iisip sa pamamagitan ng pagtalakay
sa pag-iisip at pananaw ng mundo nang malinaw
o implicit na mahayag sa kanilang sariling mga
mungkahi at sa kanilang mga kasama. Sapagkat
ang pananaw na ito sa edukasyon ay nagsisimula
sa paniniwala na hindi ito maaaring magpakita ng
sarili nitong programa ngunit kailangang
maghanap para sa programang ito sa dayalogo
sa mga tao, nagsisilbi itong ipakilala ang
pedagogy ng mga inaapi, sa pagpapaliwanag na
dapat lumahok ang mga inaapi.

KABANATA 4

Ang kabanatang ito, na pinag-aaralan ang mga


teorya ng pagkilos sa kultura na nabuo mula sa
mga antidialogical at dialogical matrice, ay
gagawing madalas na sanggunian sa mga
puntong ipinakita sa mga nakaraang kabanata,
alinman upang mapalawak ang mga puntong ito o
upang linawin ang mga bagong pagkumpirma.
Magsisimula ako sa pamamagitan ng muling
pagkumpirma sa sangkatauhan, bilang mga
nilalang ng praxis, naiiba sa mga hayop, na mga
nilalang na may dalisay na aktibidad. Ang mga
hayop ay hindi isinasaalang-alang ang mundo;
nahuhulog na sila rito. Sa kaibahan, ang mga tao
ay lumalabas mula sa mundo, kinikilala ito, at sa
paggawa nito ay mauunawaan ito at nababago ito
sa kanilang paggawa.
Ang mga hayop, na hindi nagtatrabaho, ay
nabubuhay sa isang setting na hindi nila
malalampasan. Samakatuwid, ang bawat species
ng hayop ay nabubuhay sa konteksto na
naaangkop dito, at ang mga konteksto na ito,
habang bukas sa mga tao, ay hindi maaaring
makipag-usap sa kanilang sarili.
Ngunit ang aktibidad ng tao ay binubuo ng aksyon
at repleksyon: ito ay praxis; ito ay pagbabago ng
mundo. At bilang praxis, nangangailangan ito ng
teorya upang maiilawan ito. Ang aktibidad ng tao
ay teorya at kasanayan; ito ay repleksyon at
aksyon. Hindi ito, tulad ng binigyang diin ko sa
kabanata 2, ay maaaring mabawasan sa alinman
sa pandiwang o aktibismo.
Ang tanyag na pahayag ni Lenin: "Kung walang
rebolusyonaryong teorya ay walang
rebolusyonaryong kilusan" nangangahulugang
isang rebolusyon
1. Vladimir Lenin, "Ano ang Dapat Gawin," sa
Mahalagang Gawa ni Lenin, Henry M. Christman,
ed (New York, 1966), p. 69.
nakamit na walang verbalism o adtivism, ngunit
sa halip ay sa praxis, iyon ay, na may pagmuni-
muni at aksyon na nakadirekta sa mga
istrukturang dapat baguhin. Ang
rebolusyonaryong pagsisikap na baguhin ang
mga istrukturang ito nang radikal ay hindi
maaaring italaga ang mga pinuno nito bilang mga
nag-iisip nito at ang inaapi bilang mga tagagawa
lamang.
Kung ang tunay na pangako sa mga tao, na
kinasasangkutan ng pagbabago ng katotohanan
kung saan sila ay inaapi, ay nangangailangan ng
isang teorya ng pagbabago ng pagkilos, ang
teorya na ito ay hindi maaaring bigyan upang
bigyan ang mga tao ng isang pangunahing papel
sa proseso ng pagbabago. Hindi maaaring
tratuhin ng mga pinuno ang mga inaapi bilang
mga aktibista lamang na tanggihan ang
pagkakataong sumasalamin at pahintulutan
lamang na ilusyon ng pag-arte, samantalang sa
katunayan ay magpapatuloy silang manipulahin -
at sa kasong ito ng ipinapalagay na mga kaaway
ng pagmamanipula.
Ang mga namumuno ay responsable para sa
koordinasyon at, kung minsan, direksyon - ngunit
ang mga pinuno na tumanggi sa praxis sa mga
inaapi ay dahil doon ay pinawalang-bisa ang
kanilang sariling mga praxis. Sa pamamagitan ng
pagpapataw ng kanilang salita sa iba, pinapeke
nila ang salitang iyon at nagtaguyod ng isang
kontradiksyon sa pagitan ng kanilang mga
pamamaraan at kanilang mga hangarin. Kung sila
ay tunay na nakatuon sa kalayaan, ang kanilang
aksyon at pagmuni-muni ay hindi maaaring
magpatuloy nang wala ang pagkilos at pagmuni-
muni ng iba.
Ang rebolusyonaryong praxis ay dapat na
labanan laban sa praxis ng mga nangingibabaw
na elite, sapagkat likas na antithetical ang mga
ito. Ang rebolusyonaryong praxis ay hindi
maaaring tiisin ang isang walang katotohanan na
dichotomy kung saan ang praxis ng mga tao ay
ang pagsunod lamang sa mga desisyon ng mga
pinuno - isang dichotomy na sumasalamin sa mga
iniresetang pamamaraan ng mga nangingibabaw
na elite. Ang rebolusyonaryong praxis ay isang
pagkakaisa, at hindi maaaring tratuhin ng mga
pinuno ang inaapi bilang kanilang pag-aari.
Ang pagmamanipula, sloganizing,
"pagdedeposito," regimentasyon, at reseta ay
hindi maaaring maging bahagi ng
rebolusyonaryong praxis, tiyak na dahil ang mga
ito ay bahagi ng praxis ng pangingibabaw. Upang
mangibabaw, ang nangingibabaw ay walang
pagpipilian kundi tanggihan ang totoong praxis sa
mga tao, tanggihan sila ng karapatang magsabi
ng kanilang sariling salita at isipin ang kanilang
sariling mga saloobin. Hindi siya at siya ay
maaaring kumilos nang may dayalogo; sapagkat
upang gawin ito ay nangangahulugang alinman
sa kanila ay nabitiw ang kanilang kapangyarihan
na mangibabaw at sumali sa sanhi ng inaapi, o
nawala ang kapangyarihang iyon sa
pamamagitan ng maling pagkalkula.
Sa kabaligtaran, ang mga rebolusyonaryong
pinuno na hindi kumikilos sa dayalogo sa kanilang
relasyon sa mga tao ay nanatili ang mga
katangian ng nangingibabaw at hindi tunay na
rebolusyonaryo; o sila ay lubos na naligaw ng
kaisipan sa kanilang tungkulin, at, mga bilanggo
ng kanilang sariling sekta, ay pantay na hindi
rebolusyonaryo. Maaari pa nilang maabot ang
kapangyarihan Ngunit ang bisa ng anumang
rebolusyon na nagreresulta mula sa antidia-
lohikal na aksyon ay lubos na nagdududa.
Ito ay ganap na mahalaga na ang mga api ay
lumahok sa proseso ng rebolusyonaryo na may
isang lalong kritikal na kamalayan sa kanilang
tungkulin bilang Mga Paksa ng pagbabago. Kung
sila ay iginuhit sa proseso bilang hindi siguradong
mga nilalang, bahagyang ang kanilang sarili at
bahagyang ang mga mapang-api ay nakalagay sa
loob ng mga ito-at kung makarating sila sa
kapangyarihan ay nangangahulugan pa rin ng
kalabuan na ipinataw sa kanila ng sitwasyon ng
pang-aapi - aking pagtatalo na akala lamang nila
umabot sa kapangyarihan.2 Ang kanilang
pagkakaroon ng dwalidad ay maaaring maging
madali ang pagtaas ng isang klima ng sekta na
humahantong sa pag-install ng mga burukrasya
na nakakapinsala sa rebolusyon. Kung ang mga
naaapi ay hindi magkaroon ng kamalayan sa
kalabuan na ito habang isinasagawa ang proseso
ng rebolusyonaryo, maaari silang lumahok sa
prosesong iyon na may isang espiritu na mas
revanch-ist kaysa sa rebolusyonaryo.3 Maaari
silang hangarin ang rebolusyon bilang isang
paraan ng pangingibabaw, sa halip na isang daan
patungo sa kalayaan.
Kung ang mga rebolusyonaryong pinuno na
nagkatawang-tao ng isang tunay na humanismo
ay may mga paghihirap at problema, ang mga
paghihirap at problema ay magiging higit na
malaki para sa isang pangkat ng mga pinuno na
sumusubok (kahit na may pinakamabuting
hangarin) na isagawa ang rebolusyon para sa
mga tao. Upang tangkain ito ay katumbas ng
pagsasagawa ng isang rebolusyon nang wala ang
mga tao, sapagkat
2. Ang panganib na ito ay higit na
nangangailangan ng mga rebolusyonaryong
pinuno na labanan ang paggaya sa mga
pamamaraan ng mga mapang-api, na
"pumapasok" sa mga inaapi at "pinapasada" ng
huli. Ang mga rebolusyonaryo, sa kanilang praxis
kasama ng mga inaapi, ay hindi maaaring
subukang "manirahan" sa huli. Sa kabaligtaran,
kapag sinubukan nila (sa mga inaapi) na "itapon"
ang mga mapang-api, ginagawa nila ito upang
makipamuhay kasama ng mga inaapi — hindi
upang manirahan sa loob nila.
3. Bagaman ang naaapi, na laging napapailalim
sa isang rehimen ng pagsasamantala, ay
maaaring maunawaan na magbigay ng isang
revanchist dimension sa rebolusyonaryong
pakikibaka, hindi dapat ubusin ng rebolusyon ang
mga puwersa nito sa sukat na ito.
ang mga tao ay nahahatak sa proseso ng
parehong mga pamamaraan at pamamaraan na
ginamit upang api sila.
Ang diyalogo sa mga tao ay radikal na
kinakailangan sa bawat tunay na rebolusyon. Ito
ang gumagawa ng isang rebolusyon, na nakikilala
mula sa isang coup ng militar. Hindi inaasahan ng
isang tao ang dayalogo mula sa isang coup -
pandaraya lamang (upang makamit ang
"pagkalehitimo") o puwersa (upang mapigilan).
Maaga o huli, ang isang tunay na rebolusyon ay
dapat magpasimula ng isang matapang na
diyalogo sa mga tao. Ang pagiging lehitimo nito
ay nakasalalay sa dayalogo na iyon.4 Hindi nito
matatakot ang mga tao, ang kanilang ekspresyon,
ang kanilang mabisang pakikilahok sa
kapangyarihan. Dapat itong managot sa kanila,
dapat magsalita ng prangka sa kanila ng mga
nagawa, pagkakamali, maling pagkalkula, at mga
paghihirap.
Nagsisimula ang naunang dayalogo, mas tunay
na rebolusyonaryo ang kilusan. Ang dayalogo na
kung saan ay radikal na kinakailangan sa
rebolusyon ay tumutugma sa isa pang radikal na
pangangailangan: na ng mga kababaihan at
kalalakihan bilang mga nilalang na hindi maaaring
maging tunay na tao bukod sa komunikasyon,
sapagkat ang mga ito ay mahalagang nilalang na
nakikipag-usap. Upang hadlangan ang
komunikasyon ay bawasan ang kalalakihan sa
katayuan ng "mga bagay" —at trabaho ito para sa
mga mapang-api, hindi para sa mga
rebolusyonaryo.
Hayaan mong bigyang diin ko na ang aking
pagtatanggol sa praxis ay hindi nagpapahiwatig
ng dichotomy kung saan ang praxis na ito ay
maaaring nahahati sa isang naunang yugto ng
pagsasalamin at isang kasunod na yugto ng
pagkilos. Pagkilos at pagmuni-muni ng sabay na
nangyayari. Ang isang kritikal na pagsusuri ng
katotohanan ay maaaring, gayunpaman, ihayag
na ang isang partikular na anyo ng pagkilos ay
imposible o hindi naaangkop sa kasalukuyang
oras. Ang mga na sa pamamagitan ng pagmuni-
muni ay nakikita ang pagiging infea o pagiging
hindi naaangkop ng isa o ibang uri ng pagkilos
(na kung saan ay dapat na ipagpaliban o
mapalitan) ay hindi maakusahan ng hindi
pagkilos. Ang kritikal na pagsasalamin ay aksyon
din.
Nauna kong sinabi na sa edukasyon ang
pagtatangka ng guro-mag-aaral na maunawaan
ang isang mapagkikilala na bagay ay hindi
naubos sa bagay na iyon, sapagkat ang kilos na
ito ay umaabot sa iba pang mga mag-aaral-guro
sa naturang
4. "Habang maaaring makakuha tayo ng kaunting
benepisyo mula sa pag-aalinlangan," sabi ni Fidel
Castro sa mga taga-Cuba habang kinumpirma
niya ang pagkamatay ni Guevara, "ang mga
kasinungalingan, takot sa katotohanan,
pakikipagsabwatan sa maling maling ilusyon, at
pakikipagsabwatan sa mga kasinungalingan ay
hindi kailanman naging sandata ang rebolusyon."
Sinipi sa Gramma. Oktubre 17, 1967. Idinagdag
ang diin.
isang paraan na nakikilala ang bagay na
namamagitan sa kanilang kakayahan sa pag-
unawa. Totoo rin ito sa rebolusyonaryong aksyon.
Iyon ay, ang naaapi at ang mga pinuno ay pantay
na Paksa ng rebolusyonaryong aksyon, at ang
realidad ay nagsisilbing medium para sa
pagbabago ng pagkilos ng parehong grupo. Sa
teoryang ito ng pagkilos ang isang tao ay hindi
maaaring makipag-usap tungkol sa isang artista,
o sa simpleng mga artista lamang, ngunit sa halip
na ang mga artista sa interkomunikasyon. ■ »Ang
pagpapatibay na ito ay maaaring lumitaw na
nagpapahiwatig ng paghahati, dichotomy,
pagkalagot ng mga rebolusyonaryong pwersa; sa
katunayan, nangangahulugan ito ng eksaktong
kabaligtaran: ang kanilang pagkakaisa. Bukod sa
komunyon na ito, nakikita natin ang dichotomy:
mga pinuno sa isang panig at mga tao sa
kabilang panig, sa isang replika ng mga relasyon
ng pang-aapi. Ang pagtanggi ng pakikipag-isa sa
proseso ng rebolusyonaryo, pag-iwas sa diyalogo
sa mga tao sa ilalim ng dahilan ng pag-aayos sa
kanila, ng pagpapalakas ng rebolusyonaryong
kapangyarihan, o ng pagtiyak sa isang
nagkakaisang harapan, ay talagang isang takot
sa kalayaan. Ito ay takot o kawalan ng
pananampalataya sa mga tao. Ngunit kung ang
mga tao ay hindi mapagkakatiwalaan, walang
dahilan para sa paglaya; sa kasong ito ang
rebolusyon ay hindi kahit na isinasagawa para sa
mga mamamayan, ngunit "ng" mga tao para sa
mga pinuno: isang kumpletong pagtanggi sa sarili.
Ang rebolusyon ay hindi ginawa ng mga
namumuno para sa bayan, o ng mamamayan
para sa mga namumuno, ngunit sa kapwa
kumikilos nang sama-sama sa hindi matatag na
pagkakaisa. Ang pakikiisa na ito ay ipinanganak
lamang kapag ang mga pinuno ay nakasaksi dito
sa pamamagitan ng kanilang mapagpakumbaba,
mapagmahal, at matapang na pakikipagtagpo sa
mga tao. Hindi lahat ng kalalakihan at kababaihan
ay may sapat na lakas ng loob para sa
engkwentro na ito - ngunit kapag iniiwasan nila
ang pakikipagtagpo ay naging hindi sila
nababaluktot at tinatrato ang iba bilang mga
bagay lamang; sa halip na alagaan ang buhay,
pinapatay nila ang buhay; sa halip na maghanap
ng buhay, tumakas sila mula rito. At ito ang mga
mapang-api na katangian.
Maaaring isipin ng ilan na upang mapatunayan
ang dayalogo - ang pakikipagtagpo ng mga
kababaihan at kalalakihan sa mundo upang
mabago ang mundo - ay walang pasubali at ayon
sa layunin na ideyalista.5 Gayunpaman, walang
mas totoo o kongkreto kaysa sa mga tao sa
mundo at sa mundo , kaysa sa mga tao sa ibang
mga tao — at ilang mga tao laban sa iba, bilang
mapang-api at api na klase.
5. Sa sandaling muli, hayaan mo akong ulitin na
ang pakikipag-ugnay sa lohikal na ito ay hindi
maaaring maganap sa pagitan ng mga
antagonista.
Sinusubukan ng tunay na rebolusyon na ibahin
ang katotohanang nagbubunga sa hindi
nakakakatao na kalagayang ito. Ang mga may
interes na pinaglilingkuran ng katotohanang iyon
ay hindi maaaring isagawa ang pagbabagong ito;
dapat itong makamit ng tyrannized, kasama ang
kanilang mga pinuno. Ang katotohanang ito,
gayunpaman, ay dapat na maging radikal na
kinahinatnan; iyon ay, ang mga pinuno ay dapat
na nagkatawang-tao, sa pamamagitan ng
pakikipag-isa sa mga tao. Sa pakikipag-isa na ito
ang parehong mga grupo ay tumutubo, at ang
mga pinuno, sa halip na simpleng itinalaga sa
sarili, ay na-install o napatunayan sa kanilang
praxis sa mga praxis ng mga tao.
Maraming mga tao, na nakasalalay sa isang
mekanistikong pagtingin sa katotohanan, ay hindi
napansin na ang kongkretong sitwasyon ng mga
indibidwal ay kinukundisyon ang kanilang
kamalayan sa mundo, at na sa pagkakabanggit
ng kamalayan na ito ay kinukundisyon ang
kanilang mga saloobin at kanilang mga paraan ng
pagharap sa katotohanan. Iniisip nila na ang
katotohanan ay maaaring mabago nang
mekanismo, 6 nang hindi ipinapalagay sa mga tao
ang maling kamalayan ng realidad bilang isang
problema o, sa pamamagitan ng
rebolusyonaryong aksyon, pagbuo ng isang
kamalayan na kung saan ay mas mababa at mas
mababa maling. Walang realidad sa kasaysayan
na hindi tao. Walang kasaysayan nang walang
sangkatauhan, at walang kasaysayan para sa
mga tao; mayroon lamang kasaysayan ng
sangkatauhan, na ginawa ng mga tao at (tulad ng
itinuro ni Marx) na ginagawang mga ito. Ito ay
kapag ang mga majority ay tinanggihan ang
kanilang karapatan na lumahok sa kasaysayan
bilang Mga Paksa na sila ay pinangungunahan at
naiba. Kaya, upang mapangibabaw ang kanilang
kalagayan bilang mga bagay ayon sa katayuan ng
Mga Paksa — ang layunin ng anumang tunay na
rebolusyon — ay hinihiling na kumilos ang mga
tao, pati na rin sumasalamin, sa realidad na
mabago.
Tunay na magiging ideyalista upang kumpirmahin
na, sa pamamagitan lamang ng pagsasalamin sa
mapang-aping katotohanan at tuklasin ang
kanilang katayuan bilang mga bagay, ang mga
tao ay naging mga Paksa na. Ngunit habang ang
pang-unawa na ito at mismo ay hindi
nangangahulugang ang mga nag-iisip ay naging
Mga Paksa, ito
6. 'Ang mga panahon kung saan matatag ang
mga nangingibabaw na klase, mga kapanahunan
kung saan dapat kilalanin ng kilusang
manggagawa ang sarili laban sa isang malakas
na kalaban na paminsan-minsang nagbabanta at
sa bawat kaso ay mahigpit na nakaupo sa
kapangyarihan, gumagawa ng natural na isang
sosyalistang panitikan na binibigyang diin ang'
elemento ng katotohanan ng materyal, ang mga
hadlang na malalampasan, at ang kaunting bisa
ng kamalayan at pagkilos ng tao. "Goldman, op.
cit., pp. 80-81.
ay nangangahulugang, tulad ng isa sa aking mga
kasamang investigator7 na nagpatibay, na sila ay
"Mga paksa na inaasahan * - isang pag-asa na
humantong sa kanilang hangarin na patatagin ang
kanilang bagong katayuan.
Sa kabilang banda, magiging maling pahiwatig na
maniwala na ang aktibismo (na hindi totoong
aksyon) ay ang daan patungo sa rebolusyon. Ang
mga tao ay magiging tunay na kritikal kung sila ay
naninirahan sa kalakhan ng praxis, iyon ay, kung
ang kanilang aksyon ay sumasaklaw sa isang
kritikal na pagmuni-muni na lalong inaayos ang
kanilang pag-iisip at sa gayon ay humantong sa
kanila upang ilipat mula sa isang pulos walang
muwang na kaalaman ng katotohanan sa isang
mas mataas na antas, isa na nagbibigay-daan sa
ang mga ito upang mapagtanto ang mga sanhi ng
katotohanan. Kung tanggihan ng mga
rebolusyonaryong pinuno ang karapatang ito sa
mga mamamayan, pinipinsala nila ang kanilang
sariling kakayahang mag-isip — o kahit papaano
na mag-isip nang tama. Ang mga pinuno ng
rebolusyonaryo ay hindi maaaring mag-isip nang
wala ang mga tao, ni para sa mga tao, ngunit sa
mga tao lamang.
Ang mga nangingibabaw na elite, sa kabilang
banda, ay maaaring — at mag-isip-isip nang wala
ang mga tao — kahit na hindi nila pinapayagan
ang kanilang sarili na karangyaan na hindi maisip
ang tungkol sa mga tao upang makilala sila nang
mas mabuti at sa gayon ay mas mahusay na
mangibabaw sa kanila. Dahil dito, ang anumang
maliwanag na dayalogo o komunikasyon sa
pagitan ng mga piling tao at ng masa ay ang
tunay na pagdedeposito ng "mga komunikasyon,"
na ang mga nilalaman ay inilaan upang magamit
ang isang impluwensyang panloob.
Bakit ang mga nangingibabaw na elit ay hindi
humina kung hindi nila iniisip ang mga tao? Dahil
ang huli ay bumubuo ng kanilang antithesis, ang
kanilang mismong dahilan para sa pagkakaroon.
Kung ang mga elite ay mag-iisip sa mga tao, ang
pagkakasalungatan ay hahaliliin at hindi na sila
maaaring mangibabaw. Mula sa pananaw ng mga
nangingibabaw sa anumang panahon, ang
wastong pag-iisip ay nagpapalagay sa hindi pag-
iisip ng mga tao.
Ang isang G. Giddy, na kalaunan ay Pangulo ng
Royal Society ay nagtaas ng mga pagtutol na
maaaring maitugma sa bawat bansa: "Gayunman,
hindi maganda sa teorya na ang proyekto ay
maaaring magbigay ng edukasyon sa mga klase
sa pagtatrabaho ng mga mahihirap, magiging
prejudicial ang kanilang moralidad at kaligayahan
Ituturo sa kanila na hamakin ang kanilang
kapalaran
7. Si Fernando Garcia, isang Honduran, sa isang
kurso para sa mga Latin American (Santiago,
1967).
buhay sa halip na gawin silang mabuting lingkod
sa agrikultura at iba pang masipag na trabaho; sa
halip na turuan sila ng pagpapailalim ay
magagawa nitong mabali at matigas ang ulo tulad
ng maliwanag sa mga pagmamanupaktura ng
mga lalawigan; Pinapayagan sila ng Jt na mabasa
ang mga seditious polyeto, masasamang libro at
publikasyon laban sa Kristiyanismo; ito ay
magiging mapagmataas sa kanilang mga
nakatataas at sa loob ng ilang taon ay makikita ng
lehislatura na kinakailangan upang idirekta ang
malakas na bisig ng kapangyarihan laban sa
kanila.8
Ano talaga ang gusto ni G. Giddy (at kung ano
ang gusto ng mga elite ngayon, kahit na hindi nila
pinintasan ang tanyag na edukasyon nang siniko
at lantad) ay para hindi isipin ng mga tao. Dahil
ang G. Giddys ng lahat ng mga panahon, bilang
isang mapang-api na klase, ay hindi makapag-isip
sa mga tao, ni hindi nila hinayaan ang mga tao na
mag-isip para sa kanilang sarili.
Gayunpaman, hindi totoo sa mga
rebolusyonaryong pinuno; kung hindi nila iniisip
kasama ang mga tao, napapalitan sila. Ang mga
tao ang kanilang constituent matrix, hindi lamang
mga bagay na naisip. Bagaman maaaring isipin
din ng mga rebolusyonaryong pinuno ang tungkol
sa mga tao upang mas maintindihan sila, ang
pag-iisip na ito ay naiiba sa mga piling tao;
sapagkat sa pag-iisip tungkol sa mga tao upang
mapalaya (sa halip na mangibabaw) sa kanila,
ibinibigay ng mga pinuno ang kanilang sarili sa
pag-iisip ng mga tao. Ang isa ay ang pag-iisip ng
panginoon; ang isa pa ay ang pag-iisip ng
kasama.
Ang dominasyon, ayon sa likas na katangian nito,
ay nangangailangan lamang ng isang
nangingibabaw na poste at isang
pinangungunahan na poste sa salungat na
antithetical; rebolusyonaryong pagpapalaya, na
nagtatangka upang malutas ang kontradiksyon na
ito, ay nagpapahiwatig ng pagkakaroon hindi
lamang ng mga poste na ito kundi pati na rin ng
isang pangkat ng pamumuno na lumilitaw sa
pagsubok na ito. Ang pangkat ng pamumuno na
ito ay maaaring kilalanin ang sarili sa api ng
estado ng mga tao, o hindi ito rebolusyonaryo.
Ang simpleng pag-iisip tungkol sa mga tao, tulad
ng ginagawa ng mga nangingibabaw, nang
walang anumang pagbibigay ng sarili sa
kaisipang iyon, upang mabigo na mag-isip
kasama ang mga tao, ay isang tiyak na paraan
upang matigil ang pagiging mga
rebolusyonaryong pinuno.
Sa proseso ng pang-aapi ang mga elite ay
nabubuhay sa "buhay na kamatayan" ng mga
inaapi at hanapin ang kanilang pagpapatotoo sa
patayong ugnayan sa pagitan ng kanilang sarili at
ng huli; sa rebolusyonaryo
8. Niebuhr, op. cit.t pp. 117-118.
ang proseso ay may isang paraan lamang upang
makamit ang pagiging totoo ng mga umuusbong
na pinuno: dapat silang "mamatay," upang
maipanganak muli at sa mga naaapi.
Maaari nating lehitimong sabihin na sa proseso
ng pang-aapi ay may umapi sa ibang tao; hindi
natin masasabi na sa proseso ng rebolusyon ang
isang tao ay nagpapalaya ng iba, o kahit na may
isang taong nagpapalaya sa kanyang sarili, sa
halip na ang mga tao sa pakikipag-isa ay
nagpapalaya sa bawat isa. Ang pagpapatunay na
ito ay hindi sinadya upang maliitin ang
kahalagahan ng mga rebolusyonaryong pinuno
ngunit, sa kabaligtaran, upang bigyang-diin ang
kanilang halaga. Ano ang maaaring higit na
mahalaga kaysa mabuhay at makipagtulungan sa
mga inaapi, sa mga "pagtanggi sa buhay," sa
"kapahamakan ng lupa"? Sa pakikipag-usap na
ito, dapat hanapin ng mga rebolusyonaryong
pinuno hindi lamang ang kanilang raison d'etre
kundi isang motibo para sa kagalakan. Sa
kanilang likas na katangian, magagawa ng mga
rebolusyonaryong pinuno kung ano ang hindi
magawa ng mga nangingibabaw na elite — sa
kanilang likas na katangian — sa tunay na mga
termino.
Ang bawat diskarte sa inaapi ng mga elite, bilang
isang klase, ay ipinagsama sa mga tuntunin ng
maling kabutihang loob na inilarawan sa kabanata
1. Ngunit ang mga rebolusyonaryong pinuno ay
hindi maaaring maging mapagbigay, o maaari din
nilang manipulahin / Samantalang ang mga
mapaniil na elite ay umunlad sa pamamagitan ng
pagyurak sa mga tao sa ilalim ng paa. , ang mga
rebolusyonaryong pinuno ay maaaring umunlad
lamang sa pakikipag-isa sa mga tao. Sa gayon ito
ay ang aktibidad ng nang-aapi ay hindi maaaring
maging humanista, habang ang rebolusyonaryo
ay kinakailangang gayon.
Ang pagiging hindi makatao ng mga mapang-api
at rebolusyonaryong humanismo ay kapwa
gumagamit ng agham. Ngunit ang agham at
teknolohiya sa paglilingkod ng dating ay
ginagamit upang mabawasan ang naaapi sa
katayuan ng "mga bagay"; sa serbisyo ng huli,
ginagamit ang mga ito upang itaguyod ang hu-
manization. Ang mga inaapi ay dapat na maging
Mga Paksa ng huling proseso, gayunpaman,
upang hindi sila patuloy na makita bilang mga
bagay na may interes na pang-agham.
Ang siyentipikong rebolusyonaryong humanismo
ay hindi maaaring, sa ngalan ng rebolusyon,
tratuhin ang mga inaapi bilang mga bagay na
susuriin at (batay sa pagsusuri na iyon) na
ipinakita ng mga reseta para sa pag-uugali.
Upang magawa ito ay mahuhulog sa isa sa mga
alamat ng mapang-api ideolohiya: ang ganap na
pagkawala ng kamangmangan. Ang alamat na ito
ay nagpapahiwatig ng pagkakaroon ng
isang tao na nagpasiya ng kamangmangan ng
iba. Ang isa na gumagawa ng pag-atas ay
tumutukoy sa kanyang sarili at sa klase kung
saan siya kabilang bilang mga nakakaalam o
ipinanganak, alam; sa gayon tinutukoy niya ang
iba bilang mga dayuhang entity. Ang mga salita
ng kanyang sariling klase ay naging mga
"totoong" salita, na ipinataw niya o tinatangkang
ipataw sa iba: ang naaapi, na ang mga salita ay
ninakaw mula sa kanila. Ang mga nakawin ang
mga salita ng iba ay nagkakaroon ng malalim na
pag-aalinlangan sa mga kakayahan ng iba at
isinasaalang-alang silang walang kakayahan. Sa
tuwing sasabihin nila ang kanilang salita nang
hindi naririnig ang salita ng mga pinagbawalan
nilang magsalita, mas nasanay sila sa
kapangyarihan at nakakakuha ng panlasa sa
paggabay, pag-order, at pag-utos. Hindi na sila
mabubuhay kung wala ang isang tao upang
magbigay ng mga order. Sa ilalim ng mga
pangyayaring ito, imposible ang dayalogo.
Sa kabilang banda, ang mga siyentipiko at
humanistang rebolusyonaryong pinuno ay hindi
makapaniwala sa alamat ng kamangmangan ng
mga tao. Wala silang karapatang mag-alinlangan
sa isang solong sandali na ito ay isang alamat
lamang. Hindi sila makapaniwala na sila, at sila
lamang, ang may alam - para sa ibig sabihin nito
ay pagdudahan ang mga tao. Bagaman maaari
nilang lehitimong kilalanin ang kanilang sarili
bilang pagkakaroon, dahil sa pagkakaroon ng
rebolusyonaryong kamalayan, isang antas ng
kaalamang rebolusyonaryo na naiiba sa antas ng
empirikal na kaalamang hawak ng mga tao, hindi
nila maipapataw ang kanilang sarili at ang
kanilang kaalaman sa mga tao. Hindi nila
maaaring sloganize ang mga tao, ngunit dapat na
makipag-usap sa kanila, upang ang mga tao
empirical na kaalaman ng katotohanan, sustansya
ng mga pinuno kritikal na kaalaman, unti-unting
nabago sa kaalaman ng mga sanhi ng
katotohanan.
Ito ay walang muwang upang asahan ang mga
mapang-api na elite na tuligsain ang alamat na
pinawalang-bisa ang kamangmangan ng mga tao;
magiging isang pagkakasalungatan sa mga
tuntunin kung hindi ito gagawin ng mga
rebolusyonaryong pinuno, at higit na
magkasalungat na kumilos sila alinsunod sa
mitolohiya na iyon. Ang gawain ng mga
rebolusyonaryong pinuno ay magpose bilang mga
problema hindi lamang mitolohiya na ito, ngunit
ang lahat ng iba pang mga alamat na ginamit ng
mga elite ng mapang-api upang apihin. Kung, sa
halip, magpumilit ang mga rebolusyonaryong
pinuno na tularan ang mga mapang-api sa
pamamaraan ng pangingibabaw, ang mga tao ay
maaaring tumugon sa alinman sa dalawang
paraan. Sa ilang mga pangyayari sa kasaysayan,
maaari nila
maging alaga ng mga bagong nilalaman na
idineposito ng mga namumuno sa kanila. Sa
ibang mga pangyayari, maaari silang matakot ng
isang "salita" na nagbabanta sa mapang-api na
nakalagay sa loob nila.9 Sa alinmang kaganapan
hindi sila naging rebolusyonaryo. Sa unang kaso,
ang rebolusyon ay isang ilusyon; sa pangalawang
kaso, isang imposible.
Ang ilang mga taong may balak na mabuti ngunit
maling akala ay ipinalalagay na dahil ang proseso
ng pag-uusap ay pinahaba10 (na, hindi
sinasadya, ay hindi totoo), dapat nilang isagawa
ang rebolusyon nang walang komunikasyon, sa
pamamagitan ng "mga komunikasyon," at kapag
nagwagi ang rebolusyon , magkakaroon sila ng
isang masusing pagsusumikap sa edukasyon.
Lalo nilang binibigyang katwiran ang
pamamaraang ito sa pamamagitan ng
pagsasabing hindi posible na magsagawa ng
edukasyon — nagpapalaya ng edukasyon —
bago kumuha ng kapangyarihan.
Ito ay nagkakahalaga ng pag-aralan ang ilang
mga pangunahing punto ng asser sa itaas -
9. Minsan hindi sinasalita ang "salitang" ito. Ang
pagkakaroon ng isang tao (hindi kinakailangang
kabilang sa isang rebolusyonaryong grupo) na
maaaring bantain ang maniniil na "nakalagay" sa
mga tao ay sapat para sa huli na kumuha ng mga
mapanirang posisyon.
Isang estudyante ang nagsabi sa akin kung
paano; sa isang tiyak na pamayanan ng mga
magsasaka ng Latin American, isang pari na
panatiko ay tinuligsa ang pagkakaroon ng
pamayanan ng dalawang "komunista" na
"nanganganib" sa tinawag niyang
"pananampalatayang Katoliko." Nang gabing iyon
ang mga magsasaka, sa isang lalaki, ay nagsama
upang sunugin nang buhay ang dalawang
simpleng guro sa elementarya na nagturo sa mga
lokal na bata. Marahil ang pari na iyon ay nakakita
sa bahay ng mga guro ng isang libro na may
balbas na lalaki sa takip. . .
10. Sa sandaling muli, nais kong bigyang-diin na
walang dichotomy sa pagitan ng diyalogo at
rebolusyonaryong aksyon. Walang isang yugto
para sa dayalogo at isa pa para sa rebolusyon.
Sa kabaligtaran, ang dayalogo ay ang
kakanyahan ng rebolusyonaryong aksyon. Sa
teorya ng aksyon na ito, ang mga aktor ay
intersubjective na ididirekta ang kanilang aksyon
sa isang bagay (katotohanan, na pumagitna sa
kanila) sa paggawa ng tao ng mga tao (na
makakamtan sa pamamagitan ng pagbabago ng
katotohanang iyon) bilang kanilang layunin.
Sa teorya ng mapang-api na aksyon,
antidialogical sa kakanyahan, ang pamamaraan
sa itaas ay pinasimple. Ang mga artista ay may
kasabay na mga bagay ng kanilang aksyon na
parehong realidad at ang naaapi, at ang
pagpapanatili ng pang-aapi (sa pamamagitan ng
pangangalaga ng mapang-aping katotohanan)
bilang kanilang pang-aabog.
TEorya NG TEORYA NG
REVOLUTIONARY ACTION OPPRESSIVE
ACTION
Inputubjectivity
Mga Paksa-Aktor na Aktor-Paksa (rebolusyonaryo
(ang inaapi)
mga pinuno)
Mga Aktor-Paksa (nangingibabaw na mga piling
tao)

mga pahayag. Ang mga kalalakihan at


kababaihan (o karamihan sa kanila) ay naniniwala
sa pangangailangan para sa dayalogo sa mga
tao, ngunit hindi naniniwala na ang dayalogo na
ito ay magagawa bago ang pagkuha ng
kapangyarihan. Kapag tinanggihan nila ang
posibilidad na ang mga pinuno ay maaaring
kumilos sa isang kritikal na pang-edukasyon na
paraan bago kumuha ng kapangyarihan,
tinanggihan nila ang mga rebolusyon na kalidad
sa edukasyon bilang aksyong pangkulturang
naghahanda upang maging rebolusyong
pangkultura. Sa kabilang banda, lituhin nila ang
aksyon sa kultura sa bagong edukasyon na
maipapasinayaan kapag nakuha ang
kapangyarihan.
Nakumpirma ko na na talagang magiging walang
muwang na asahan ang mga mapaniil na elite na
magsagawa ng isang nagpapalaya na edukasyon.
Ngunit dahil ang rebolusyon ay hindi maikakaila
na may likas na pang-edukasyon, sa diwa na
maliban kung palayain ito ay hindi rebolusyon,
ang pagkuha ng kapangyarihan ay isang sandali
lamang - gaano man kahusay - sa proseso ng
rebolusyonaryo. Bilang proseso, ang "bago" ng
rebolusyon ay matatagpuan sa loob ng mapang-
api na lipunan at maliwanag lamang sa
rebolusyonaryong kamalayan.
Ang rebolusyon ay ipinanganak bilang isang
nilalang panlipunan sa loob ng mapang-api na
lipunan; sa lawak na ito ay pagkilos sa kultura,
hindi maaaring mabigo na sumunod sa mga
potensyal ng entity na panlipunan kung saan ito
nagmula. Ang bawat nilalang ay bubuo (o
nabago) sa loob mismo, sa pamamagitan ng
pakikipag-ugnay ng mga kontradiksyon. Ang mga
panlabas na conditioner, habang kinakailangan,
ay epektibo lamang kung sumabay sa mga
potensyal na iyon.11 Ang pagiging bago ng
rebolusyon ay nabuo sa loob ng luma, mapang-
api na lipunan; ang pagkuha ng kapangyarihan ay
bumubuo lamang ng isang mapagpasyang
sandali
Pakikipag-ugnayan
Bagay
Katotohanan sa Bagay
Bagay — ang Bagay — ang
alin
maging trans- alin
realidad sa
inaapi (as
namamagitan
nabuo namamagitan
napanatili
bahagi ng katotohanan)
para sa
para sa
Layunin
Humaniza- Layunin
Layunin — ang
tion bilang a
pangangalaga ng
permanenteng
pang-aapi
proseso
11. Tingnan ang Mao Tse Tung, op. cit
ng nagpapatuloy na proseso ng rebolusyonaryo.
Sa isang pabago-bago, sa halip na static,
pagtingin sa rebolusyon, walang ganap na "bago"
o "pagkatapos," na may pagkuha ng
kapangyarihan bilang linya ng paghahati.
Nagmula sa mga layuning kondisyon, ang
rebolusyon ay naghahangad na humalili sa
sitwasyon ng pang-aapi sa pamamagitan ng
pagpapasinaya ng isang lipunan ng mga
kababaihan at kalalakihan sa proseso ng patuloy
na paglaya. Ang pang-edukasyon, dia-lohikal na
kalidad ng rebolusyon, na ginagawang isang
"rebolusyong pangkultura" din, ay dapat na
naroroon sa lahat ng mga yugto nito. Ang
katangiang pang-edukasyon na ito ay isa sa mga
pinakamabisang instrumento para mapanatili ang
rebolusyon mula sa pagiging institusyonalado at
stratified sa isang kontra-rebolusyonaryong
burukrasya; para sa kontra-rebolusyon ay
isinasagawa ng mga rebolusyonaryo na naging
reaksyonaryo.
Hindi posible na makipag-usap sa mga tao bago
makuha ang kapangyarihan, sapagkat wala silang
karanasan sa pag-uusap, at hindi posible para sa
mga tao na magkaroon ng kapangyarihan,
sapagkat pare-pareho silang walang karanasan
sa paggamit ng kapangyarihan. Ang proseso ng
rebolusyonaryo ay dinamiko, at nasa patuloy na
dinamika na ito, sa praxis ng mga tao kasama ng
mga rebolusyonaryong pinuno, malalaman ng
mga tao at ng mga pinuno ang parehong diyalogo
at paggamit ng kapangyarihan. (Ito ay halata tulad
ng pagpapatibay na ang isang tao ay natututong
lumangoy sa tubig, hindi sa isang silid-aklatan.)
Ang diyalogo sa mga tao ay alinman sa isang
konsesyon o isang regalo, higit sa isang taktika
na gagamitin para sa pangingibabaw. Ang
diyalogo, bilang pakikipagtagpo sa mga
kalalakihan upang "pangalanan" ang mundo, ay
isang pangunahing precondition para sa kanilang
totoong pagiging makatao. Sa mga salita ni Gajo
Petrovic:
Ang isang libreng aksyon ay maaari lamang
maging kung saan binago ng isang tao ang
kanyang mundo at ang kanyang sarili ... Ang
isang positibong kondisyon ng kalayaan ay ang
kaalaman sa mga limitasyon ng pangangailangan,
ang kamalayan ng mga posibilidad ng malikhaing
tao. . . Ang pakikibaka para sa isang malayang
lipunan ay hindi isang pakikibaka para sa isang
malayang lipunan maliban kung sa pamamagitan
nito ay lumilikha ng mas higit na antas ng
indibidwal na kalayaan.12
12. Gajo Petrovic, "Man at Freedom," sa
Sosyalistang Humanismo, na-edit ni Erich Fromm
(New York, 1965), pp. 274-276. Sa pamamagitan
ng parehong may-akda, tingnan ang Marx sa Mid-
Twentieth Century (New York, 1967
Kung totoo ang pananaw na ito, ang proseso ng
rebolusyonaryo ay napakahalagang edukasyonal
na katangian. Sa gayon ang daan patungo sa
rebolusyon ay nagsasangkot ng pagiging bukas
sa mga tao, hindi ang pagiging malupit sa kanila;
nagsasangkot ito ng pakikipag-isa sa mga tao,
hindi kawalan ng tiwala. At, tulad ng binigyang
diin ni Lenin, mas nangangailangan ng teorya ang
isang rebolusyon, mas dapat ang mga namumuno
nito ay kasama ng mga tao upang makatiis laban
sa kapangyarihan ng pang-aapi.
Batay sa mga pangkalahatang panukalang ito,
magsagawa tayo ng isang mas mahabang
pagsusuri ng mga teorya ng antidialogical at
dialogical na aksyon.
Pananakop
Ang unang katangian ng pagkilos na antidialogical
ay ang pangangailangan para sa pananakop. Ang
indibidwal na antidialogical, sa kanyang
pakikipag-ugnay sa iba pa, ay naglalayong
sakupin ang mga ito-lalong at sa bawat paraan,
mula sa pinakamahirap hanggang sa pinong pino,
mula sa pinaka-mapanupil hanggang sa
pinakahinahabol (paternalism).
Ang bawat kilos ng pananakop ay nagpapahiwatig
ng isang mananakop at isang tao o isang bagay
na nasakop. Ang mananakop ay nagpapataw ng
kanyang mga layunin sa natalo, at ginagawang
pagmamay-ari ang mga ito. Siya ay nagpapataw
ng kanyang sariling mga contour sa vanquished,
na internalize ang hugis na ito at maging hindi
siguradong nilalang "pabahay" iba. Mula sa una,
ang pagkilos ng pananakop, na binabawasan ang
mga tao sa katayuan ng mga bagay, ay
nekrophilic.
Tulad ng pagkilos na antidialogical ay kasabay ng
tunay, kongkretong sitwasyon ng pang-aapi, ang
aksyong pang-dayal ay kailangang-kailangan sa
rebolusyonaryong supersedence ng sitwasyong
iyon. Ang isang indibidwal ay hindi antidialogical o
dayalogo sa abstract, ngunit sa mundo. Siya ay
hindi unang antidialogical, pagkatapos ay
mapang-api; pero pareho, sabay-sabay. Sa loob
ng isang layunin na sitwasyon ng pang-aapi, ang
antidialogue ay kinakailangan sa mapang-api
bilang isang paraan ng karagdagang pang-aapi -
hindi lamang pang-ekonomiya, ngunit
pangkulturang: ang natalo ay natanggal sa
kanilang salita, kanilang pagpapahayag, kanilang
kultura. Dagdag dito, sa sandaling ang isang
sitwasyon ng pang-aapi ay pinasimulan, ang
antidialogue ay magiging kinakailangan sa
pangangalaga nito.
Sapagkat ang mapagpalayang aksyon ay likas na
dayalogo, ang diyalogo ay hindi maaaring maging
isang posteriori sa aksyong iyon, ngunit dapat na
kasabay nito. At dahil ang paglaya ay dapat na
isang permanenteng kondisyon, ang dayalogo ay
nagiging isang patuloy na aspeto ng paglaya ng
aksyon. 13
Ang pagnanais para sa pananakop (o sa halip
ang pangangailangan ng pananakop) ay sa lahat
ng oras naroroon sa pagkilos na antidialogical. Sa
pagtatapos na ito, tinatangka ng mga mapang-api
ang mapang-api ang kanilang kalidad bilang "mga
isinasaalang-alang" ng mundo. Dahil ang mga
mapang-api ay hindi ganap na makakamit ang
pagkawasak na ito, dapat nilang alamat ang
mundo. Upang maipakita ang pagsasaalang-
alang sa mga naaapi at nasakop ang isang
mundo ng pandaraya na idinisenyo upang
madagdagan ang kanilang pagkahiwalay at
pagiging passivity, ang mga mapang-api ay
bumuo ng isang serye ng mga pamamaraan na
pumipigil sa anumang pagtatanghal ng mundo
bilang isang problema at ipinapakita ito bilang
isang nakapirming entity, bilang isang bagay na
ibinigay — isang bagay kung saan ang mga tao,
bilang mga manonood lamang, ay dapat
umangkop.
Kinakailangan para sa mga mapang-api na
lumapit sa mga tao sa kaayusan, sa
pamamagitan ng pagsupil, upang mapanatili
silang passive. Ang pagtantya na ito,
gayunpaman, ay hindi kasangkot sa pagiging
kasama ng mga tao, o nangangailangan ng
totoong komunikasyon. Natapos ito ng mga
mapang-api na nagdedeposito ng mga alamat na
kailangang-kailangan sa pagpapanatili ng
katayuan na quo: halimbawa, ang alamat na ang
mapang-api na kaayusan ay isang "malayang
lipunan"; ang alamat na ang lahat ng tao ay
malayang magtrabaho kung saan nila
hinahangad, na kung hindi nila gusto ang kanilang
amo maaari nila siyang iwan at maghanap ng
ibang trabaho; ang alamat na iginagalang ng
kautusang ito ang mga karapatang pantao at
samakatuwid karapat-dapat na pahalagahan; ang
alamat na ang sinumang masipag ay maaaring
maging isang negosyante-mas masahol pa, ang
alamat na ang nagtitinda sa kalye ay isang
negosyante tulad ng may-ari ng isang malaking
pabrika; ang alamat ng unibersal na karapatan ng
edukasyon, kung kailan sa lahat ng mga batang
Brazilian na pumapasok sa mga paaralang
primarya lamang ang isang maliit na bahagi na
nakarating sa unibersidad; ang alamat ng
pagkakapantay-pantay ng lahat ng mga
indibidwal, kung ang tanong: "Alam mo ba kung
sino ang kausap mo?" ay kasalukuyang nasa
gitna natin; ang alamat ng
13. Kapag nagkaroon ng kapangyarihan ang
isang tanyag na rebolusyon, ang katotohanang
ang bagong kapangyarihan ay may etikal na
tungkulin na pigilan ang anumang pagtatangka na
ibalik ang dating kapangyarihan na mapang-api
nang hindi nangangahulugang sinasalungat ng
rebolusyon ang katangiang dayalogo. Ang
dayalogo sa pagitan ng mga dating mapang-api at
ng mga inaapi bilang antagonistic na klase ay
hindi posible bago ang rebolusyon; ito ay patuloy
na imposible pagkatapos.
kabayanihan ng mga mapang-api na klase bilang
tagapagtanggol ng "Western Christian civilization"
laban sa "materialist barbarism"; ang mitolohiya
ng kawanggawa at pagkamapagbigay ng mga
elite, kung ano ang talagang ginagawa nila bilang
isang klase ay upang palaguin ang mga
pumipiling "mabubuting gawa" (kasunod ^ na
nailahad sa mitolohiya ng "hindi interesadong
tulong," na sa antas internasyonal ay malubhang
pinintasan ni Papa John XXIII) 14 ang alamat na
~ ang nangingibabaw na mga piling tao, na
"kinikilala ang kanilang mga tungkulin," ay
nagtataguyod ng pagsulong ng mga tao, upang
ang mga tao, sa isang kilos ng pasasalamat, ay
dapat tanggapin ang mga salita ng mga piling tao
at maisunod sa kanila; ang alamat na ang
paghihimagsik ay isang kasalanan laban sa
Diyos; ang alamat ng pribadong pag-aari bilang
pangunahing sa personal na pag-unlad ng tao
(basta't ang mga mapang-api ay ang tanging
totoong tao); ang alamat ng pagiging masipag ng
mga mapang-api at ang katamaran at kawalan ng
katapatan ng mga inaapi, pati na rin ang alamat
ng likas na kahinaan ng huli at ang kataasan ng
nauna .15
Ang lahat ng mga alamat na ito (at iba pa na
maaaring ilista ng mambabasa), ang panloob na
pagsasalita na mahalaga sa pagsupil ng mga
inaapi, ay ipinakita sa kanila ng maayos na
propaganda at mga islogan, sa pamamagitan ng
masang "komunikasyon" na media - na parang
Ang paghihiwalay ay bumubuo ng totoong
komunikasyon! 16
Sa kabuuan, walang realistang mapang-api na
kung saan ay hindi sa parehong oras ay
kinakailangang antidialogical, tulad din ng walang
antidialogue kung saan ang mga mapang-api ay
hindi walang tigil na ilaan ang kanilang sarili sa
14. "Bukod dito, ang mga bansang maunlad sa
ekonomiya ay dapat mag-ingat lalo na, sa
pagbibigay ng tulong sa mga mahihirap na bansa,
sinisikap nilang ibaling ang umiiral na sitwasyong
pampulitika sa kanilang sariling kalamangan, at
hangarin na mangibabaw ang mga ito.
Kung naisagawa ang mga nasabing pagtatangka,
malinaw na ito ay magiging isa pang uri ng
kolonyalismo na, kahit na nagtago sa pangalan,
ay sumasalamin lamang sa kanilang mas maaga
ngunit hindi na napapanahong kapangyarihan, na
pinabayaan na ngayon ng maraming mga bansa.
Kung kaya nahahadlangan ang mga ugnayan sa
internasyonal, ang maayos na pag-unlad ng lahat
ng mga tao ay nanganganib / * Si Papa Juan
XXIII, "Ang Kristiyanismo at Pag-unlad sa
Panlipunan / 'mula sa Encyclical Letter Mater et
Magistra, artikulo 171 at 172.
15. Tinukoy ni Memmi ang imaheng itinayo ng
kolonisador ng kolonisado: "Sa kanyang paratang,
itinatag ng kolonisador ang kolonisado bilang
pagiging tamad. Napagpasyahan niya na ang
katamaran ay salig sa batas ayon sa likas na
katangian ng kolonisadong / 'Memmi, op. Cit.t p .
81.
16. Hindi ang media mismo ang pinupuna ko,
ngunit ang paraan ng paggamit sa kanila.
Patuloy na pananakop ng mga inaapi Sa
sinaunang Roma, pinag-usapan ng mga
nangingibabaw na elite ang pangangailangang
magbigay ng "tinapay at sirko" sa mga tao upang
"mapalambot sila" at masiguro ang kanilang
sariling katahimikan. Ang mga nangingibabaw na
elite ngayon, tulad ng anumang panahon, ay
nagpapatuloy (sa isang bersyon ng 'orihinal na
kasalanan ") na kailangan upang lupigin ang iba
pa - mayroon o walang tinapay at sirko. Ang
nilalaman at mga pamamaraan ng pananakop ay
magkakaiba-iba sa kasaysayan; ano ang hindi
nag-iiba ( hangga't mayroon ang mga
nangingibabaw na elite) ay ang pagnanasa ng
nekrophilic na mang-api.
Hatiin at tuntunin
Ito ay isa pang pangunahing sukat ng teorya ng
mapang-akit na aksyon na kasing edad ng pang-
aapi mismo. Tulad ng mapaniil na minorya na
sumailalim at nangingibabaw sa nakararami,
dapat itong hatiin at panatilihin itong hatiin upang
manatili sa kapangyarihan. Ang minorya ay hindi
maaaring pahintulutan ang sarili nitong
karangyaan ng pagpapaubaya sa pag-iisa ng mga
tao, na walang alinlangang nangangahulugan ng
isang seryosong banta sa kanilang sariling
hegemony. Alinsunod dito, ang mga mapang-api
ay tumigil sa anumang pamamaraan (kabilang
ang karahasan) anumang aksyon na kahit na ang
pasimpleng moda ay maaaring magising ang mga
api sa pangangailangan ng pagkakaisa. Ang mga
konsepto tulad ng pagkakaisa, samahan, at
pakikibaka ay agad na may label na mapanganib.
Sa katunayan, syempre, mapanganib ang mga
konseptong ito — sa mga mapang-api - sapagkat
ang kanilang pagsasakatuparan ay kinakailangan
sa mga aksyon ng paglaya.
Ito ay para sa interes ng nang-aapi na magpahina
ng malayo pa rin ang mga inaapi, upang ihiwalay
sila, upang likhain at palalimin ang mga pagtatalo
sa kanila. Ginagawa ito sa pamamagitan ng iba`t
ibang paraan, mula sa mapanupil na
pamamaraan ng burukrasya ng gobyerno
hanggang sa mga porma ng kilusang
pangkulturang pinag-uusapan manipulahin ang
mga tao sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila
ng impression na sila ay tinulungan.
Isa sa mga katangian ng mapang-akit na aksyon
sa kultura na halos hindi napansin ng mga
nakatuon ngunit walang muwang na mga
propesyonal na kasangkot ay ang diin sa isang
pokus na pagtingin sa mga problema kaysa sa
pagtingin sa mga ito bilang mga sukat ng isang
kabuuan. Sa mga proyektong "pagpapaunlad ng
pamayanan" higit na nasisira ang isang rehiyon o
lugar
sa "mga lokal na pamayanan," nang walang pag-
aaral ng mga pamayanang ito kapwa bilang mga
kabuuan sa kanilang sarili at bilang mga bahagi
ng isa pang kabuuan (ang lugar, rehiyon, at iba
pa) - na sa turn naman nito ay bahagi ng isang
mas malaki pa ring kabuuan (ang bansa, bilang
bahagi ng kabuuan ng kontinental) -ang higit na
paghihiwalay ay pinatindi. At ang mas maraming
mga taong nakahiwalay, mas madali itong hatiin
ang mga ito at panatilihin silang nahahati. Ang
mga naka-pokus na uri ng pagkilos na ito, sa
pamamagitan ng pagpapaigting ng pokus na
pamumuhay ng mga inaapi (lalo na sa mga lugar
sa kanayunan), hinahadlangan ang mga inaapi
mula sa pag-alam ng kritikal na katotohanan at
panatilihin silang ihiwalay mula sa mga problema
ng mga inaapi na kababaihan at kalalakihan sa
ibang mga lugar
Ang magkatulad na epekto na nagaganap na may
kaugnayan sa tinaguriang "mga kurso sa
pagsasanay sa pamumuno," na (bagaman
natupad nang walang anumang gayong balak ng
marami sa kanilang mga tagapag-ayos) sa huling
pagtatasa na pinalayo. Ang mga kursong ito ay
batay sa walang muwang na palagay na ang isa
ay maaaring magtaguyod ng pamayanan sa
pamamagitan ng pagsasanay sa mga namumuno
nito — na parang ito ang mga bahagi na
nagtataguyod ng kabuuan at hindi ang kabuuan
na, sa isinusulong, isinusulong ang mga bahagi.
Ang mga miyembro ng mga pamayanan na
nagpapakita ng sapat na mga kakayahan sa
pamumuno upang mapili para sa mga kursong ito
ay kinakailangang sumasalamin at nagpapahayag
ng mga mithiin ng mga indibidwal ng kanilang
pamayanan. Sumasang-ayon sila sa paraan ng
pamumuhay at pag-iisip tungkol sa realidad na
naglalarawan sa kanilang mga kasama, kahit na
isiwalat nila ang mga espesyal na kakayahan na
bigyan sila ng katayuan ng "mga pinuno." Sa
sandaling makumpleto ang kurso at bumalik sa
pamayanan na may mga mapagkukunang hindi
nila pag-aari, ginagamit nila ang mga
mapagkukunang ito upang makontrol ang
lumubog at mangibabaw na kamalayan ng
kanilang mga kasama, o sila ay maging
estranghero sa kanilang sariling mga pamayanan
at ang kanilang dating posisyon sa pamumuno ay
ganito ang nagbanta. Upang hindi mawala ang
kanilang katayuan sa pamumuno, marahil ay
gagawin nila
17. Ang pamimintas na ito syempre ay hindi
nalalapat sa mga aksyon sa loob ng isang
dialektikal na pananaw, batay sa pag-unawa ng
lokal na pamayanan kapwa bilang isang kabuuan
sa sarili nito at bilang bahagi ng isang mas
malaking kabuuan. Ito ay nakadirekta sa mga
hindi namalayan na ang pag-unlad ng lokal na
pamayanan ay hindi maaaring mangyari maliban
sa kabuuang konteksto na kung saan ito ay
bahagi, sa pakikipag-ugnay sa iba pang mga
bahagi. Ang kinakailangang ito ay nagpapahiwatig
ng kamalayan ng pagkakaisa sa pag-iiba-iba, ng
samahan na pinipilit ang mga channel sa
pagpapakalat, at isang malinaw na kamalayan sa
pangangailangan na ibahin ang katotohanan. Ito
(naiintindihan) ang nakakatakot sa mga mapang-
api.
may posibilidad na magpatuloy sa
pagmamanipula ng pamayanan, ngunit sa isang
mas mahusay na pamamaraan.
Kapag ang aksyon ng kultura, bilang isang
totalized at totalizing na proseso, ay lumalapit sa
isang buong pamayanan at hindi lamang mga
pinuno nito, nangyayari ang kabaligtaran na
proseso. Alinman sa mga dating pinuno ay
lumalaki kasama ang iba pa, o napalitan sila ng
mga bagong pinuno na lumitaw bilang isang
resulta ng bagong kamalayan sa lipunan ng
pamayanan.
Ang mga mapang-api ay hindi pinapaboran ang
pagtataguyod ng pamayanan sa kabuuan, sa
halip ay mga piling pinuno. Ang huling kurso, sa
pamamagitan ng pagpepreserba ng isang estado
ng pagkalayo, ay pumipigil sa paglitaw ng
kamalayan at kritikal na interbensyon sa isang
kabuuang katotohanan. At wala ang kritikal na
interbensyon na ito, palaging mahirap makamit
ang pagkakaisa ng mga inaapi bilang isang klase.
Ang salungatan sa klase ay isa pang konsepto na
ikinagagalit ng mga mapang-api, dahil hindi nila
nais na isaalang-alang ang kanilang sarili na
isang mapang-api na klase. Hindi maikakaila,
subukang hangga't maaari, ang pagkakaroon ng
mga klaseng panlipunan, ipinangangaral nila ang
pangangailangan para sa pag-unawa at
pagkakaisa sa pagitan ng mga bumili at sa mga
may obligasyong ibenta ang kanilang paggawa.18
Gayunpaman, ang hindi mapipigilang kalaban na
mayroon sa pagitan ng dalawang klase ay
gumagawa ng imposible ang "pagkakaisa" na
ito.19 Tumawag ang mga elite para sa
pagkakaisa maging-
18. Si Bishop Franic Split ay mahusay na
tumutukoy sa puntong ito: "Kung ang mga
manggagawa ay hindi naging may-ari ng kanilang
paggawa, lahat ng reporma sa istruktura ay hindi
magiging epektibo. [Totoo ito] kahit na ang mga
manggagawa ay nakatanggap ng mas mataas na
suweldo sa isang pang-ekonomiya sistema ngunit
hindi nakuntento sa mga pagtaas na ito. Nais
nilang maging may-ari, hindi nagbebenta, ng
kanilang paggawa .... Sa kasalukuyan ang mga
manggagawa ay lalong nalalaman na ang
paggawa ay kumakatawan sa isang bahagi ng
tao. Ang isang tao, subalit hindi mabibili; hindi rin
niya maipagbibili ang kanyang sarili. Anumang
pagbili o pagbebenta ng paggawa ay isang uri ng
pagka-alipin. Ang ebolusyon ng lipunan ng tao sa
bagay na ito ay malinaw na umuunlad sa loob ng
isang sistema na sinabing hindi gaanong
tumutugon kaysa sa atin sa tanong tungkol sa
dignidad ng tao, ibig sabihin, . " "15 Obispos
hablan en prol del Tercer Mundo." CIDOC Informa
(Mexico, 1967), Doc. 67/35, pp. 1-11.
19. Patungkol sa mga klase sa lipunan at
pakikibaka sa pagitan nila (na madalas na
inakusahan ni Karl Marx na umimbento), tingnan
ang liham ni Marx kay J. Weydemeyer na may
petsang Marso 1, 1852: "... Walang kredito sa
akin para sa pagtuklas ng pagkakaroon ng mga
klase sa modernong lipunan o ang pakikibaka sa
pagitan nila. Dati bago ako inilarawan ng mga
burges na istoryador ang makasaysayang pag-
unlad ng klaseng pakikibaka at mga burges na
ekonomista ang anatomyang pang-ekonomiya ng
mga klase. Ang ginawa ko na bago ay upang
patunayan: (1) na ang ang pagkakaroon ng mga
klase ay nakatali lamang sa mga partikular na
yugto ng kasaysayan sa pag-unlad ng
produksyon; (2) na ang pakikibaka ng klase ay
kinakailangang humantong sa diktadura ng
proletariat; (3) na ang diktadurang ito mismo ang
bumubuo lamang
sa pagitan ng mga klase na parang ang mga
klase ay fortuitous agglomerations ng mga
indibidwal na may pag-iisip na tumingin sa isang
window ng shop sa isang Linggo ng hapon. Ang
nag-iisa lamang na pagkakaisa na maaaring
gawin at maipakita ay ang matatagpuan mismo sa
mga mapang-api. Bagaman maaaring magkaiba
sila at sa pagkakataong makipag-away pa rin sa
mga interes ng pangkat, nagsasama-sama
kaagad sila sa isang banta sa klase. Katulad nito,
ang pagkakasundo ng mga inaapi ay posible
lamang kapag ang mga kasapi nito ay
nakikibahagi sa pakikibaka para sa kalayaan. Sa
mga pambihirang kaso lamang hindi posible
ngunit kinakailangan para sa parehong klase na
magkaisa at kumilos nang magkakasundo; ngunit
kapag ang emerhensiya na nagkaisa sa kanila ay
lumipas ay babalik sila sa kontradiksyon na
tumutukoy sa kanilang pag-iral at ^ na hindi talaga
nawala.
Ang lahat ng mga aksyon ng nangingibabaw na
klase ay nagpapakita ng pangangailangan nitong
hatiin upang mapadali ang pangangalaga ng
estado ng mapang-api. Ang pagkagambala nito
sa mga unyon, na pinapaboran ang ilang mga
"kinatawan" ng mga nangingibabaw na klase (na
talagang kumakatawan sa mapang-api, hindi
kanilang sariling mga kasama); promosyon nito
ng mga indibidwal na nagbubunyag ng kakayahan
sa pamumuno at maaaring magpahiwatig ng
isang banta kung hindi sila "pinalambot" sa
ganitong paraan; ang pamamahagi ng mga
benepisyo sa ilan at mga parusa sa iba: lahat ng
ito ay mga paraan ng paghati upang mapanatili
ang system na mas gusto ang mga piling tao. Ang
mga ito ay anyo ng pagkilos na
pinagsamantalahan, direkta o hindi direkta, isa sa
mga mahinang punto ng inaapi: ang kanilang
pangunahing kawalan ng kapanatagan. Ang mga
naaapi ay walang katiyakan sa kanilang dwalidad
bilang mga nilalang na "bahay" ng mapang-api.
Sa isang banda, nilabanan nila siya o siya; sa
kabilang banda, sa isang tiyak na yugto ng
kanilang relasyon, naaakit sila sa kanya. Sa ilalim
ng mga pangyayaring ito, ang mga nang-api ay
madaling makakuha ng positibong mga resulta
mula sa naghahati-hati na pagkilos.
Bilang karagdagan, ang napiapi alam mula sa
karanasan ang presyo ng hindi pagtanggap ng
isang "paanyaya" na inaalok na may layunin na
pigilan ang kanilang pagkakaisa bilang isang
klase: pagkawala ng kanilang trabaho at hanapin
ang kanilang mga pangalan sa isang "itim na
listahan" na nangangahulugang nakasara ang
mga pinto sa iba pang mga trabaho hindi bababa
sa na maaaring mangyari. Ang kanilang
pangunahing kawalan ng kapanatagan ay
direktang naka-link sa
ang paglipat sa pagtanggal ng lahat ng mga klase
at sa lipunan na walang klase ... "Karl Marx at
Frederick Engels, Selected Works (New York,
1968), p. 679.
pagkaalipin ng kanilang paggawa (na talagang
nagpapahiwatig ng pagkaalipin ng kanilang tao,
tulad ng binigyang diin ni Bishop Split).
Ang mga tao ay natutupad lamang sa lawak na
nilikha nila ang kanilang mundo (na isang mundo
ng tao), at nilikha ito sa kanilang nagbabagong
paggawa Ang katuparan ng tao bilang tao ay
namamalagi, kung gayon, sa katuparan ng
mundo. Kung para sa isang tao na nasa mundo
ng trabaho ay maging ganap na umaasa, walang
katiyakan, at permanenteng nanganganib - kung
ang kanilang gawain ay hindi pagmamay-ari sa
kanila-ang tao ay hindi maaaring matupad. Ang
trabahong hindi malaya ay tumitigil na maging
isang kasiya-siyang paghabol at nagiging isang
mabisang paraan ng dehumanisasyon.
Ang bawat paggalaw ng inaapi patungo sa
pagkakaisa ay tumuturo sa iba pang mga aksyon;
nangangahulugan ito na maya maya o maya pa
ay malalaman ng naaapi ang kanilang estado ng
depersonalization at matuklasan na basta
magkahiwalay sila ay palaging madali silang
mabiktima ng pagmamanipula at pangingibabaw.
Ang pagkakaisa at organisasyon ay maaaring
paganahin silang baguhin ang kanilang kahinaan
sa isang nagbabagong lakas na kung saan
maaari nilang likhain muli ang mundo at gawing
mas tao ito.20 Ang mas maraming mundo ng tao
kung saan makatuwiran nilang hinahangad,
subalit, ang antithesis ng "mundo ng tao "ng mga
mapang-api - isang mundo na kung saan ay
eksklusibong pag-aari ng mga mapang-api, na
nangangaral ng isang imposibleng pagkakasundo
sa pagitan ng kanilang mga sarili (na
nagpapakatao) at ng mga inaapi (na hindi
naumanatiko). Dahil ang mga mapang-api at
naaapi ay magkontra, kung ano ang nagsisilbi sa
interes ng isang pangkat na hindi naaayon ang
interes ng iba.
Ang paghati upang mapanatili ang katayuan quo,
kung gayon, ay kinakailangang isang
pangunahing layunin ng teorya ng pagkilos na
antidialogical. Bilang karagdagan, sinisikap ng
mga nangingibabaw na ipakita ang kanilang sarili
bilang mga tagapagligtas ng mga kababaihan at
kalalakihan na kanilang dehumanize at hinati.
Gayunpaman, ang mesianismong ito ay hindi
maitago ang kanilang totoong hangarin: upang
iligtas ang kanilang sarili.
20. Sa kadahilanang ito, lubhang kinakailangan
para sa mga mapang-api na panatilihin na
ihiwalay ang mga magsasaka mula sa mga
manggagawa sa lunsod, tulad din ng
kinakailangang panatilihin ang parehong grupo na
ihiwalay sa mga mag-aaral. Ang patotoo ng
paghihimagsik ng huli (bagaman hindi sila
bumubuo ng isang klase sa sosyolohikal) ay
pinanganib sila sa kaganapan na sumali sila sa
mga tao. Kung kaya kinakailangan upang
kumbinsihin ang mas mababang mga klase na
ang mga mag-aaral ay hindi responsable at hindi
kaguluhan, na ang kanilang patotoo ay hindi totoo
sapagkat bilang mga mag-aaral na dapat silang
mag-aral, tulad din ng mga manggagawa sa
pabrika at mga magsasaka na dapat magtrabaho
patungo sa "pag-unlad ng bansa."
Nais nilang i-save ang kanilang mga kayamanan,
kanilang kapangyarihan, kanilang pamumuhay:
ang mga bagay na nagbibigay-daan sa kanila
upang sakupin ang iba. Ang kanilang
pagkakamali ay ang mga kalalakihan ay hindi
mai-save ang kanilang sarili (hindi mahalaga kung
paano nauunawaan ng isang tao ang
"kaligtasan"), alinman bilang mga indibidwal o
bilang isang mapang-api na klase. Ang kaligtasan
ay makakamit lamang sa iba. Gayunpaman,
hanggang sa saklaw na ang mga elite ay naaapi,
hindi sila maaaring makasama ng mga inaapi;
para sa pagiging laban sa kanila ay ang
kakanyahan ng pang-aapi.
Ang isang psychoanalysis ng mapang-akit na
aksyon ay maaaring magsiwalat ng "maling
kabutihang loob" ng mapang-api (inilarawan sa
kabanata 1) bilang isang sukat ng latters
pakiramdam ng pagkakasala. Sa maling
kabutihang-loob na ito, tinangka niya hindi lamang
upang mapanatili ang isang hindi makatarungan
at necrophilic order, ngunit upang "bumili" ng
kapayapaan para sa kanyang sarili. Nangyayari
na ang kapayapaan ay hindi mabibili; ang
kapayapaan ay naranasan sa magkakaisa at
mapagmahal na mga kilos, na hindi maaaring
maging tao sa pang-aapi. Samakatuwid, ang
mesyanik na elemento ng teorya ng antidia-lohikal
na aksyon na nagpapatibay sa unang katangian
ng pagkilos na ito: ang pangangailangan para sa
pananakop.
Dahil kinakailangan na hatiin ang mga tao upang
mapanatili ang katayuan at (sa gayong paraan)
ang kapangyarihan ng mga nangingibabaw,
mahalaga na panatilihin ng mga mapang-api ang
mga inaapi mula sa pag-alam sa kanilang
diskarte. Kaya dapat kumbinsihin ng una ang huli
na sila ay "dinepensahan" laban sa mala-
demonyong pagkilos ng "mga marginal, rowdies,
at mga kaaway ng Diyos" (sapagkat ito ang mga
epithet na nakadirekta sa mga kalalakihan na
nanirahan at namumuhay sa matapang na
paghabol sa humanalization ng mans) . Upang
hatiin at malito ang mga tao, ang mga maninira ay
tinawag silang mga tagapagtayo, at inaakusahan
ang mga totoong tagapagtayo na mapanirang.
Gayunpaman, palaging kinukuha ng kasaysayan
ang sarili nitong baguhin ang mga pagtatalaga na
ito. Ngayon, kahit na ang opisyal na terminolohiya
ay patuloy na tinawag na Ti-radentes21 isang
kasabwat ("Inconfidente") at ang kilusang
libertarian na pinamunuan niya ang isang
sabwatan ("Inconjidencia"), ang pambansang
bayani ay hindi ang tao22 na tinawag na
Tiradentes na isang "tulisan," utos ng siya
21. Si Tiradentes ay pinuno ng isang abortive na
pag-aalsa para sa kalayaan ng Brazil mula sa
Portugal noong 1789 sa Ouro Preto, Estado ng
Minas Gerais. Ang kilusang ito ay ayon sa
kasaysayan na tinawag na Inconjidencia Mineira.
— Tala ng tagasalin.
22. Visconde de Barbacena, royal administrator
ng lalawigan. — Tala ng mga tagasalin.
binitay at kinubkub, at may mga piraso ng
madugong bangkay na nagkalat sa mga kalsada
ng mga kalapit na nayon bilang isang halimbawa.
Si Tiradentes ang bida. Sinira ng kasaysayan ang
"pamagat" na ibinigay sa kanya ng mga elite, at
kinilala ang kanyang aksyon para sa kung ano ito.
Ang mga kalalakihan na sa kanilang sariling
panahon ay naghahangad ng pagkakaisa para sa
kalayaan ay ang mga bayani —- hindi sa mga
gumamit ng kanilang kapangyarihan upang hatiin
at mamuno.
Pagpapatakbo
Ang pagmamanipula ay isa pang sukat ng teorya
ng pagkilos na antidialogical, at, tulad ng diskarte
ng paghati, ay isang instrumento ng pananakop:
ang layunin kung saan umiikot ang lahat ng mga
sukat ng teorya. Sa pamamagitan ng
pagmamanipula, sinisikap ng nangingibabaw na
mga elite na umayon ang masa sa kanilang mga
layunin. At mas malaki ang kawalan ng
katarungan sa pampulitika ng mga taong ito
(kanayunan o lunsod) mas madali ang huli ay
maaaring manipulahin ng mga hindi nagnanais na
mawala ang kanilang lakas.
Ang mga tao ay minamanipula ng serye ng mga
alamat na inilarawan nang mas maaga sa
kabanatang ito, at ng isa pang alamat: ang
modelo mismo na ipinakita ng burgesya sa mga
tao bilang posibilidad para sa kanilang sariling
pag-akyat. Gayunpaman, upang gumana ang
mga alamat na ito, dapat tanggapin ng mga tao
ang salita ng burgesya.
Sa loob ng ilang mga kundisyong
makasaysayang, ang pagmamanipula ay
nagagawa sa pamamagitan ng mga kasunduan
sa pagitan ng mga nangingibabaw at mga
nangingibabaw na klase — mga pakete na, kung
isasaalang-alang nang mababaw, ay maaaring
magbigay ng impression ng isang dayalogo sa
pagitan ng mga klase. Gayunpaman, sa
katotohanan, ang mga pakete na ito ay hindi
diyalogo, sapagkat ang kanilang totoong mga
layunin ay natutukoy ng hindi mapag-
aalinlanganan na interes ng mga nangingibabaw
na elite. Sa huling pagtatasa, ang mga pakete ay
ginagamit ng mga nangingibabaw upang makamit
ang kanilang sariling mga layunin.23 Ang
suportang ibinigay ng mga tao sa tinaguriang
"pambansang burgesya" sa pagtatanggol sa
tinaguriang "pambansang kapitalismo" ay isang
halimbawa sa
23. Ang mga kasunduan ay may bisa lamang
para sa masa (at sa kasong ito hindi na sila ang
mga pakete) kung ang mga layunin ng aksyon sa
proseso o paunlarin ay napapailalim sa kanilang
desisyon.
punto. Maaga o huli, palaging pinapataas ng mga
pact na ito ang pagsakop ng mga tao.
Iminungkahi ang mga ito @ lamang kapag
nagsimula ang mga tao (kahit naively) na
lumabas mula sa makasaysayang proseso at sa
paglitaw na ito upang bantain ang mga
nangingibabaw na elite. Ang pagkakaroon ng mga
tao sa proseso ng makasaysayang, hindi na
bilang mga manonood lamang, ngunit sa mga
unang palatandaan ng pagiging agresibo, ay
sapat na nakakainis upang takutin ang
nangingibabaw na mga elite sa pagdoble ng mga
taktika ng pagmamanipula.
Sa makasaysayang yugto na ito, ang
pagmamanipula ay nagiging isang pangunahing
instrumento para sa pagpapanatili ng
dominasyon. Bago ang paglitaw ng mga tao ay
walang pagmamanipula (tumpak na pagsasalita),
ngunit sa halip ay ganap na pagsugpo. Kapag
ang mga naaapi ay halos ganap na lumubog sa
katotohanan, hindi kinakailangan na manipulahin
sila. Sa teoryang antidialogical ng pagkilos, ang
manipulasyon ay ang tugon ng mapang-api sa
bagong konkretong kundisyon ng prosesong
pangkasaysayan. Sa pamamagitan ng
pagmamanipula, ang nangingibabaw na mga
piling tao ay maaaring humantong sa mga tao sa
isang hindi tunay na uri ng "samahan," at sa
gayon ay maiiwasan ang nagbabantang kahalili:
ang tunay na samahan ng mga umusbong at
umuusbong na mga tao. : alinman dapat silang
mag-ayos ng tunay para sa kanilang kalayaan, o
sila ay mapagmula ng mga elite. Ang tunay na
organisasyon ay malinaw naman na hindi
mapasigla ng mga domi-nator; gawain ito ng mga
rebolusyonaryong pinuno.
Gayunpaman, nangyayari na ang malalaking
sektor ng mga naaapi ay bumubuo ng isang
urban proletariat, lalo na sa mga mas
industriyalisadong sentro ng bansa. Bagaman
paminsan-minsan ay mapang-aliw ang mga
sektor na ito, nagkulang sila ng rebolusyonaryong
kamalayan at isinasaalang-alang ang kanilang
sarili na may pribilehiyo. Ang pagmamanipula,
kasama ang serye ng mga panlilinlang at
pangako, ay karaniwang nakakahanap ng
mayabong lupa dito.
Ang panunaw sa pagmamanipula ay nakasalalay
sa isang kritikal na revolu-
24. Sa "samahan" na mga resulta mula sa mga
gawa ng pagmamanipula, ang mga tao— mga
gabay na bagay lamang - ay iniakma sa mga
layunin ng mga manipulator. Sa totoong
organisasyon, ang mga indibidwal ay aktibo sa
proseso ng pag-aayos, at ang mga layunin ng
samahan ay hindi ipinataw ng iba. Sa unang
kaso, ang samahan ay isang paraan ng
"massification," sa pangalawa, isang paraan ng
paglaya. [Sa terminolohiyang pampulitika ng
Brazil, ang "massification" ay ang proseso ng
pagbawas sa mga tao sa isang mapamahalaan,
hindi maiisip na pagsasama-sama. — Tagasalin]
samahang samahan, na magdudulot sa mga
mamamayan bilang mga problema sa kanilang
posisyon sa makasaysayang proseso, ang
pambansang katotohanan, at mismong
pagmamanipula. Sa mga salita ni Francisco
Weffert:
Ang lahat ng mga patakaran ng Kaliwa ay batay
sa mga masa at nakasalalay sa. ang kamalayan
ng huli. Kung naguguluhan ang kamalayan na
iyon, mawawala ang mga ugat ng Kaliwa at ang
ilang mga pagbagsak ay malapit na, bagaman
(tulad ng sa kaso ng Brazil) ang Kaliwa ay
maaaring malimutan sa pag-iisip na makakamit
nito ang rebolusyon sa pamamagitan ng mabilis
na pagbabalik sa kapangyarihan.25
Sa isang sitwasyon ng pagmamanipula, ang
Kaliwa ay halos palaging natutukso ng isang
"mabilis na pagbabalik sa kapangyarihan,"
kinakalimutan ang pangangailangan ng pagsali sa
mga inaapi upang pekein ang isang samahan, at
naliligaw sa isang imposibleng "dayalogo" sa mga
nangingibabaw na elite. Nagtatapos ito sa
pamamagitan ng pagmamanipula ng mga elite na
ito, at hindi madalas na mahulog sa isang elistist
na laro, na tinatawag nitong "realismo."
Ang pagmamanipula, tulad ng pananakop na ang
mga hangarin nito ay nagsisilbi, nagtatangka na
gawing anestisya ang mga tao upang hindi nila
maiisip. Para kung ang mga tao ay sumali sa
kanilang presensya sa makasaysayang proseso
kritikal na pag-iisip tungkol sa prosesong iyon,
ang banta ng kanilang paglitaw ay nagmula sa
rebolusyon. Tawag man sa isang wastong pag-
iisip na "rebolusyonaryong kamalayan" o
"kamalayan sa klase," ito ay isang kailangang-
kailangan na precondition ng rebolusyon. Alam ng
mga nangingibabaw na elite ang katotohanang ito
na likas na ginagamit nila ang lahat ng mga
paraan, kabilang ang pisikal na karahasan, upang
maiisip ang mga tao. Mayroon silang matalino na
intuwisyon ng kakayahan ng dayalogo upang
makabuo ng isang kakayahan para sa pagpuna.
Habang ang ilang mga rebolusyonaryong pinuno
ay isinasaalang-alang ang diyalogo sa mga
mamamayan na isang "burgis at reaksyonaryo"
na aktibidad, itinuring ng burgesya ang diyalogo
sa pagitan ng mga api at rebolusyonaryong
pinuno bilang isang tunay na panganib na
maiiwasan.
Ang isa sa mga pamamaraan ng pagmamanipula
ay upang maimbestigahan ang mga indibidwal na
may burgis na gana para sa personal na
tagumpay. Ang pagmamanipula na ito ay minsan
na isinasagawa nang direkta ng mga elite at kung
minsan ay
25. Francisco Weffert, "Politi
tuwid, sa pamamagitan ng mga namumuno sa
populista. Tulad ng binanggit ni Weffert, ang mga
pinuno na ito ay nagsisilbing tagapamagitan sa
pagitan ng oligarchical elites at ng mga tao. Ang
paglitaw ng populism bilang isang istilo ng
aksyong pampulitika sa gayon ay nagsabay sa
sanhi ng pag-usbong ng mga inaapi. Ang
namumuno na namumuno mula sa prosesong ito
ay hindi siguradong nilalang, isang "amphibian"
na naninirahan sa dalawang elemento. Patay-
patay sa pagitan ng mga tao at ng mga
nangingibabaw na oligarkiya, nagdadala siya ng
mga marka ng parehong mga grupo.
Yamang manipulate lang ang namumuno sa
pamumuno, sa halip na ipaglaban ang tunay na
tanyag na samahan, ang ganitong uri ng pinuno
ay naglilingkod ng kaunti sa rebolusyon kung
hindi man. Sa pamamagitan lamang ng pag-
abandona sa kanyang hindi siguradong karakter
at dalawahang pagkilos at sa pamamagitan ng
pagpasyang mapagpasyang para sa mga tao
(kaya't tumitigil na maging populista) ay
tinalikuran niya ang pagmamanipula at inialay ang
sarili sa rebolusyonaryong gawain ng samahan.
Sa puntong ito tumigil siya upang maging isang
tagapamagitan sa pagitan ng mga tao at mga
piling tao, at nagiging isang kontradiksyon ng huli;
pagkatapos ay agad na sumali ang mga elite
upang mapigilan siya. Pagmasdan ang dramatiko
at sa wakas ay hindi malinaw na mga termino
kung saan kinausap ni Getulio Vargas26 ang mga
manggagawa sa isang pagdiriwang noong Mayo
noong kanyang huling panahon bilang pinuno ng
estado:
Nais kong sabihin sa iyo na ang napakalaking
gawain ng pag-renew na sinisimulang
isakatuparan ng aking Administrasyon ay hindi
matagumpay na makukumpleto nang walang
suporta at pang-araw-araw, matatag na
kooperasyon ng mga manggagawa.27
Pagkatapos ay nagsalita si Vargas tungkol sa
kanyang unang siyamnapung araw sa opisina, na
tinawag niyang "isang pagtatantya ng mga
paghihirap at hadlang, na dito at doon, ay itinaas
bilang pagsalungat sa mga aksyon ng gobyerno."
Direktang nakipag-usap siya sa mga tao tungkol
sa kung gaano kalalim ang kanyang naramdaman
na "kawalan ng kakayahan, kahirapan, mataas na
gastos sa pamumuhay, mababang suweldo..
26. Pinamunuan ni Getulio Vargas ang
rebolusyon na nagpatalsik sa Pangulo ng Brazil
na si Washington Luis noong 1930. Nanatili siya
sa kapangyarihan bilang isang diktador hanggang
1945. Noong 1950 ay bumalik siya sa
kapangyarihan bilang halalan na pangulo. Noong
Agosto 1954, nang ibagsak na siya ng oposisyon,
nagpatiwakal siya. — Talaan ng tagasalin.
27. Pahayag na ibinigay sa Vasco da Gama
Stadium noong Mayo 1, 1950, O Governo TrabaU
hista no Brasil (Rio), pp. 322-324.
kawalan ng pag-asa ng kapus-palad at ang mga
hinihingi ng nakararaming iri na umaasa sa mas
mabuting araw. "
Ang kanyang apela sa mga manggagawa
pagkatapos ay tumagal ng higit pang mga layunin
ng tono:
Sinabi ko na sa sandaling ito ang Administrasyon
ay wala pang mga batas o kongkretong
instrumento para sa agarang pagkilos upang
ipagtanggol ang ekonomiya ng mga tao. Kung
kaya kinakailangan para sa mga mamamayan na
mag-ayos — hindi lamang upang ipagtanggol ang
kanilang sariling interes, ngunit upang ibigay din
sa gobyerno ang batayan ng suporta na
kinakailangan nito upang maisakatuparan ang
mga layunin nito ... Kailangan ko ang iyong
pagkakaisa. Kailangan ko para sa iyo, sa
pagkakaisa, upang ayusin ang inyong mga sarili
sa mga unyon. Kailangan kong bumuo ka ng
isang malakas at magkakaugnay na bloke upang
tumayo sa tabi ng gobyerno upang magkaroon ito
ng lahat ng puwersa na kinakailangan nito upang
malutas ang iyong mga problema. Kailangan ko
ang iyong pagkakaisa upang malabanan mo ang
laban sa mga saboteurs, upang hindi ka
mabiktima ng interes ng mga ispekulador at
masasamang tao na pumipinsala sa interes ng
mga tao. . . . Dumating ang oras upang umapela
sa mga manggagawa; magkaisa sa iyong mga
unyon bilang malaya at organisadong pwersa ...
sa kasalukuyang panahon walang Administrasyon
ang makakaligtas o magtapon ng sapat na
puwersa upang makamit ang mga pangwakas na
panlipunan kung wala itong suporta ng mga
nagtatrabaho na organisasyon.28
Sa kabuuan, sa talumpating ito ay masigasig na
umapela si Vargas sa mga mamamayan na
ayusin at magkaisa sa pagtatanggol sa kanilang
mga karapatan; at sinabi niya sa kanila, bilang
Punong Estado, ng mga hadlang, hadlang, at
hindi mabilang na mga paghihirap na kasangkot
sa pamamahala sa kanila. Mula sa sandaling iyon
sa kanyang Pangasiwaan nakatagpo ng pagtaas
ng mga paghihirap, hanggang sa malungkot na
kasukdulan ng Agosto 1954. Kung hindi ipinakita
ni Vargas sa kanyang huling termino ang
naturang bukas na paghihikayat sa samahan ng
mga tao, kasunod na naka-link sa isang serye ng
mga hakbang sa pagtatanggol sa pambansang
interes , marahil ang mga reaksyunaryong elite ay
hindi gumawa ng matinding hakbang na ginawa
nila.
Ang sinumang namumuno na namumuno na
gumagalaw (kahit na maingat) patungo sa mga
tao sa anumang paraan maliban sa
tagapamagitan ng mga oligarkiya ay pipigilan ng
huli — kung mayroon silang sapat na puwersa
upang pigilan siya. Ngunit hangga't pinipigilan ng
pinuno ang kanyang sarili sa paternalism at
sosyal
28. Ibid. Binigyang diin.
mga aktibidad sa kapakanan, bagaman maaaring
may mga paminsan-minsang pagkakaiba-iba sa
pagitan niya at mga pangkat ng oligarchies na
ang mga interes ay naantig, ang malalim na
pagkakaiba-iba ay bihirang. Ito ay dahil ang mga
programa sa kapakanan bilang mga instrumento
ng pagmamanipula sa huli ay nagsisilbi sa
pagtatapos ng pananakop. Kumikilos sila bilang
isang pampamanhid, nakagagambala sa mga
inaapi mula sa totoong mga sanhi ng kanilang
mga problema at mula sa kongkretong solusyon
ng mga problemang ito. Pinaghahalo nila ang
inaapi sa mga pangkat ng mga indibidwal na
umaasang makakakuha ng ilang higit pang mga
benepisyo para sa kanilang sarili. Naglalaman
ang sitwasyong ito, gayunpaman, isang
positibong elemento: ang mga indibidwal na
tumatanggap ng ilang tulong ay laging nagnanais
ng higit pa; ang mga hindi tumatanggap ng tulong,
nakikita ang halimbawa ng mga tumanggap,
naiinggit at nais din ng tulong. Dahil ang
nangingibabaw na mga piling tao ay hindi
"makakatulong" sa lahat, nagtatapos sila sa
pamamagitan ng pagtaas ng pagiging mapigil ng
mga inaapi.
Dapat samantalahin ng mga rebolusyonaryong
pinuno ang mga kontradiksyon ng
pagmamanipula sa pamamagitan ng pag-aakma
nito bilang isang problema sa mga inaapi, na may
layunin na ayusin sila.
Pagsalakay sa Kultura
Ang teorya ng pagkilos na antidialogical ay may
isang huling pangunahing katangian: pagsalakay
sa kultura, na tulad ng mga taktikal na paghati at
pagmamanipula ay nagsisilbi rin sa mga dulo ng
pananakop. Sa kababalaghang ito, ang mga
mananakop ay tumagos sa konteksto ng kultura
ng isa pang pangkat, sa kawalang paggalang sa
mga potensyal na latters; ipinataw nila ang
kanilang sariling pananaw sa mundo sa mga
sinalakay nila at pinipigilan ang pagkamalikhain
ng sinalakay sa pamamagitan ng pagpigil sa
kanilang ekspresyon.
Kahit na urbane o malupit, ang pagsalakay sa
kultura ay palaging isang kilos ng karahasan
laban sa mga tao ng nasalakay na kultura, na
nawala ang kanilang pagka-orihinal o nahaharap
sa banta na mawala ito. Sa pagsalakay sa kultura
(tulad ng lahat ng mga modalidad ng pagkilos na
antidialogical) ang mga mananakop ay ang may-
akda ng, at mga artista sa, proseso; ang mga
sinalakay nila ay ang mga bagay. Ang mga
mananakop na hulma; yaong kanilang
sinasalakay ay hinulma Ang mga mananakop ay
pipiliin; ang mga sinasalakay nila ay sumusunod
sa pagpipiliang iyon — o inaasahang susundin ito.
Kumikilos ang mga mananakop; ang mga
sinalakay nila ay may ilusyon lamang sa pag-arte,
sa pamamagitan ng pagkilos ng mga mananakop.
Ang lahat ng pangingibabaw ay nagsasangkot ng
pagsalakay-minsan ay pisikal at lantad, kung
minsan ay nakatuon, na inako ng mananakop ang
papel ng isang tumutulong na kaibigan. Sa huling
pagtatasa, ang pagsalakay ay isang uri ng pang-
ekonomiya at pang-kultura na pangingibabaw.
Ang pagsalakay ay maaaring isagawa ng isang
lipunan ng metropolitan sa isang umaasa na
lipunan, o maaari itong maging implicit sa
pangingibabaw ng isang klase sa isa pa sa loob
ng iisang lipunan.
Ang pananakop sa kultura ay humahantong sa
kawalan ng katiyakan sa kultura ng mga
sinalakay; nagsisimula silang tumugon sa mga
halaga, pamantayan, at layunin ng mga
mananakop. Sa kanilang hilig na mangibabaw,
upang hulmain ang iba sa kanilang mga pattern at
kanilang paraan ng pamumuhay, nais ng mga
mananakop na malaman kung paano ang mga
sinalakay nila na maunawaan ang katotohanan —
ngunit sa gayon maaari nilang mapangibabawan
ang huli nang mas epektibo.29 ang mga sinalakay
ay dumating upang makita ang kanilang
katotohanan sa pananaw ng mga mananakop
kaysa sa kanilang sarili; para sa mas paggaya
nila sa mga mananakop, mas matatag ang
posisyon ng huli.
Upang magtagumpay ang pagsalakay sa kultura,
mahalaga na ang mga sumalakay ay maging
kumbinsido sa kanilang kahinaan sa loob. Dahil
ang lahat ay may kabaligtaran, kung ang mga
nasalakay ay isinasaalang-alang ang kanilang
mga sarili na mas mababa, dapat nilang kilalanin
ang higit na kahusayan ng mga mananakop. Ang
mga halaga ng huli sa gayon ay magiging pattern
para sa nauna. Ang mas maraming pagsalakay
ay binibigyang diin at ang mga sumalakay ay
pinalayo mula sa diwa ng kanilang sariling kultura
at mula sa kanilang sarili, mas gusto ng huli na
maging katulad ng mga mananakop: maglakad
kagaya nila, magbihis tulad nila, magsalita tulad
nila.
Ang panlipunan / ng taong sinalakay, tulad ng
bawat panlipunan /, ay nabuo sa mga ugnayang
sosyo-kultural ng istrakturang panlipunan, at
samakatuwid ay sumasalamin sa dwalidad ng
nasalakay na kultura. Ang dwalidad na ito (na
inilarawan nang mas maaga) ay nagpapaliwanag
kung bakit sinalakay at pinangungunahan ng mga
indibidwal,
29. Sa layuning ito, ginagawa ng mga mananakop
ang pagtaas ng paggamit ng mga agham
panlipunan at teknolohiya, at sa ilang sukat ang
mga pisikal na agham din, upang mapabuti at
mapino ang kanilang pagkilos. Napakahalaga
para sa mga mananakop na malaman ang
nakaraan at kasalukuyan ng mga sumalakay
upang makilala ang mga kahalili sa hinaharap na
huli at sa gayon pagtatangka upang gabayan ang
ebolusyon ng hinaharap na kasama ang mga
linya na papabor sa kanilang sariling interes.
sa mapang-api Ikaw. Ang inaapi / dapat masira sa
malapit na pagdirikit na ito sa nang-aapi, Ikaw,
papalayo sa huli upang makita siya nang higit na
layunin, at sa puntong iyon kritikal na kinikilala
niya ang kanyang sarili na nasa kontradiksyon sa
nang-aapi. Sa paggawa nito, "isinasaalang-alang"
niya bilang isang nakasisira sa katotohanan na
istraktura kung saan siya ay inaapi. Ang
kwalitatibong pagbabago na ito sa pang-unawa
ng mundo ay makakamit lamang sa praxis.
Ang pagsalakay sa kultura ay sa isang banda
instrumento ng pangingibabaw, at sa kabilang
banda, ang resulta ng pangingibabaw. Sa gayon,
ang pagkilos ng kultura ng isang nangingibabaw
na tauhan (tulad ng iba pang mga anyo ng
pagkilos na antidialogical), bilang karagdagan sa
sadya at balak, ay sa isa pang kahulugan na
isang produkto lamang ng mapang-aping
katotohanan.
Halimbawa, ang isang matibay at mapang-api na
istrakturang panlipunan ay kinakailangang
nakakaapekto sa mga institusyon ng pag-aalaga
ng bata at edukasyon sa loob ng istrukturang
iyon. Ang mga institusyong ito ay huwaran ang
kanilang pagkilos ayon sa istilo ng istraktura, at
ihinahatid ang mga alamat ng huli. Ang mga
bahay at paaralan (mula sa mga nursery
hanggang unibersidad) ay umiiral hindi sa
abstract, ngunit sa oras at espasyo. Sa loob ng
mga istruktura ng pangingibabaw gumana ang
mga ito bilang mga ahensya na naghahanda ng
mga mananakop sa hinaharap.
Ang ugnayan ng magulang at anak sa bahay ay
karaniwang sumasalamin sa mga layunin na
kundisyon ng kultura ng nakapalibot na
istrakturang panlipunan. Kung ang mga kundisyon
na tumagos sa bahay ay may kapangyarihan,
matibay, at nangingibabaw, ang tahanan ay
magpapataas sa klima ng pang-aapi.30 Habang
tumindi ang mga awtoridad na ito sa pagitan ng
mga magulang at mga anak, ang mga bata sa
kanilang kamusmusan ay lalong napapaloob ang
awtoridad ng ama.
30. Ang mga kabataan ay lalong tumitingin sa
awtoridad ng magulang at guro bilang hindi
pahiwatig sa kanilang sariling kalayaan. Sa
kadahilanang ito, lalo nilang tinututulan ang mga
anyo ng pagkilos na binabawasan ang kanilang
pagpapahayag at hadlangan ang kanilang
kumpirmasyon sa sarili. Ang napaka-positibong
kababalaghan na ito ay hindi sinasadya. Ito ay
talagang isang sintomas ng makasaysayang
klima na (tulad ng nabanggit sa kabanata 1) ay
naglalarawan sa ating panahon bilang isang
antropolohikal. Para sa kadahilanang ito hindi
maaaring (maliban kung mayroon siyang personal
na interes na gawin ito) tingnan ang rebelyon ng
kabataan bilang isang halimbawa lamang ng
tradisyunal na pagkakaiba sa pagitan ng mga
henerasyon. May kasamang mas malalim na
kasangkot dito. Ang mga kabataan sa kanilang
paghihimagsik ay pinupuna at kinukundena ang
hindi makatarungang modelo ng isang lipunan ng
pangingibabaw. Ito
Ipinakita (sa kanyang kaugaliang linaw) ang
problema ng nekrophilia at biophilia, pinag-
aaralan ni Fromm ang mga layunin na kundisyon
na bumubuo ng bawat kondisyon, maging sa
bahay (mga ugnayan ng magulang at anak sa
isang klima ng kawalang-malasakit at pang-aapi o
ng pag-ibig at kalayaan), o sa isang konteksto ng
sociocultural. Kung ang mga bata ay pinalaki sa
isang kapaligiran ng kawalan ng pag-ibig at pang-
aapi, ang mga bata na ang lakas ay nabigo, ay
hindi pinamamahalaan sa panahon ng kanilang
kabataan upang subayin ang landas ng tunay na
paghihimagsik, sila ay alinman sa drift sa ganap
na kawalang-malasakit, na ilayo mula sa realidad
ng mga awtoridad at mga alamat huli ay ginamit
upang "hugis" ang mga ito; o maaari silang
makisali sa mga anyo ng mapanirang aksyon.
Ang kapaligiran ng tahanan ay pinahaba sa
paaralan, kung saan sa lalong madaling panahon
natuklasan ng mga mag-aaral na (tulad ng sa
bahay) upang makamit ang ilang kasiyahan dapat
silang umangkop sa mga tuntunin na naitakda
mula sa itaas. Isa sa mga utos na ito ay hindi
mag-isip.
Ang panloob na awtoridad sa ama sa
pamamagitan ng mahigpit na istraktura ng
ugnayan na binibigyang diin ng paaralan, ang
mga kabataan na ito ay may kaugaliang kapag
sila ay naging mga propesyonal (dahil sa takot sa
kalayaan na itanim ng mga ugnayan na ito) upang
ulitin ang mga mahigpit na pattern kung saan sila
ay maling pinag-aralan. Ang hindi
pangkaraniwang bagay na ito, bilang karagdagan
sa posisyon ng kanilang klase, marahil ay
nagpapaliwanag kung bakit maraming mga
propesyonal ang sumusunod sa aksyong kontra-
dayalistiko.31 Anuman ang pagkadalubhasang
nakikipag-ugnay sa kanila sa mga tao, halos hindi
sila mapaniwala na ang kanilang misyon na
"magbigay" ang huli ang kanilang kaalaman at
diskarte. Tinitingnan nila ang kanilang mga sarili
bilang "promoter" ng mga tao. Ang kanilang mga
programa ng pagkilos (na maaaring inireseta ng
anumang mabuting teorya ng mapang-aping
aksyon) ay nagsasama ng kanilang sariling mga
layunin, kanilang sariling mga paniniwala, at
kanilang sariling mga preoccupations. Hindi sila
nakikinig sa mga tao, ngunit sa halip ay plano
nilang turuan sila kung paano "maitapon ang
katamaran
ang paghihimagsik na may espesyal na sukat,
gayunpaman, ay napakahusay; ang lipunan ay
patuloy na may awtoridad sa ugali.
31. Marahil ay ipinapaliwanag din nito ang
antidialogical na pag-uugali ng mga taong, kahit
na kumbinsido sa kanilang rebolusyonaryong
pangako, ay patuloy na hindi nagtitiwala sa mga
tao at natatakot sa pakikipag-isa sa kanila.
Walang kamalayan, ang mga nasabing tao ay
pinapanatili ang nang-aapi sa loob ng kanilang
sarili; at dahil "bahay" nila ang panginoon, takot
sila sa kalayaan.
na lumilikha ng kaunlaran. "Sa mga propesyunal
na ito, tila walang katotohanan na isaalang-alang
ang pangangailangan ng paggalang sa" pagtingin
sa mundo "na hinawakan ng mga tao. Ang mga
propesyonal ay ang may isang" pananaw sa
mundo. "Itinuturing nilang pantay na walang
katotohanan ang paninindigan na kinakailangang
kumunsulta sa isang tao sa mga tao kapag nag-
oayos ng nilalaman ng programa ng aksyon na
pang-edukasyon. Nararamdaman nila na ang
kamangmangan ng mga tao ay kumpleto na
kaya't hindi sila karapat-dapat sa anupaman
maliban sa pagtanggap ng mga turo ng mga
propesyonal.
Gayunpaman, nang, sa isang tiyak na punto ng
kanilang pagkakaroon ng karanasan, ang mga
na-invade ay nagsisimula sa isang paraan o iba
pa upang tanggihan ang pagsalakay na ito (kung
saan maaari silang umangkop nang mas maaga),
ang mga propesyonal, upang bigyang katwiran
ang kanilang pagkabigo, sabihin na ang mga
miyembro ng invaded group ay "mas mababa"
sapagkat sila ay "ingrates," shiftless, "" may sakit,
"o ng" halo-halong dugo. "
Mahusay na balak na mga propesyonal (ang mga
gumagamit ng "pagsalakay" hindi tulad ng
sinadya na ideolohiya ngunit bilang
pagpapahayag ng kanilang sariling pag-aalaga)
na kalaunan ay natuklasan na ang ilang mga
pagkabigo sa edukasyon ay dapat na ituring, hindi
sa intrinsic na pagiging mababa ng "simpleng
mga tao ng mga tao, "ngunit sa karahasan ng
kanilang sariling pagkilos ng pagsalakay. Ang
mga gumawa ng pagtuklas na ito ay nahaharap
sa isang mahirap na kahalili: nararamdaman nila
ang pangangailangan na talikuran ang
pagsalakay, ngunit ang mga pattern ng
pangingibabaw ay napakalat sa loob nila na ang
pagtalikod na ito ay magiging isang banta sa
kanilang sariling pagkakakilanlan. Upang talikuran
ang pagsalakay ay nangangahulugan ng
pagtatapos ng kanilang dalawahang katayuan
bilang pinangungunahan at nangingibabaw.
Mangangahulugan ito ng pag-abandona sa lahat
ng mga alamat na nagbibigay ng sustansiya sa
pagsalakay, at nagsisimulang magkatawang-tao
na pagkilos na diyalogo. Sa kadahilanang ito,
nangangahulugan ito na itigil ang pagiging sobra
o loob (bilang mga dayuhan) upang makasama
(bilang mga kasama). At sa gayon ang takot sa
kalayaan ay naghawak sa mga lalaking ito. Sa
panahon ng proseso ng traumatiko na ito, likas na
likas nilang mabigyan ng katwiran ang kanilang
takot sa isang serye ng mga pag-iwas.
Ang takot sa kalayaan ay higit pa sa mga
propesyonal na hindi pa natuklasan para sa
kanilang sarili ang nagsasalakay na likas na
katangian ng kanilang pagkilos, at kung sinong
sasabihin na ang kanilang aksyon ay nakasisira
ng tao. Hindi madalas, lalo na sa punto ng pag-
decode ng mga konkretong sitwasyon, ang mga
kalahok sa kurso sa pagsasanay ay nagtanong sa
coordinator sa isang inis na pamamaraan
"Sa tingin mo, pinapatnubayan mo kami, sa
gayon?" Hindi sinusubukan ng coordinator na
"patnubayan" sila kahit saan; Ito ay lamang sa
pagharap sa isang kongkretong Sitwasyon bilang
isang problema, nagsisimulang mapagtanto ng
mga kalahok na kung ang kanilang pag-aaral ng
sitwasyon ay lumalim ay kailangan nilang alisin
ang kanilang mga alamat, o muling kumpirmahin.
Ang pagsisid sa kanilang sarili at pagtanggi sa
kanilang mga alamat ay kumakatawan, sa
sandaling iyon, isang kilos ng karahasan sa sarili.
Sa kabilang banda, upang muling kumpirmahin
ang mga alamat na iyon ay upang ipakita ang
kanilang mga sarili. Ang tanging paraan palabas
(kung aling mga function bilang isang mekanismo
ng pagtatanggol) ay upang i-proyekto sa
coordinator ang kanilang sariling karaniwang mga
kasanayan: pagpipiloto, pananakop, at
pagsalakay?
Ang parehong pag-urong na ito ay nangyayari,
kahit na sa isang mas maliit na sukat, sa mga
kalalakihan ng mga tao na na-ground down ng
kongkretong sitwasyon ng pang-aapi at inalagaan
ng kawanggawa. Ang isa sa mga guro ng "Full
Circle," 33 na nagsagawa ng isang mahalagang
programang pang-edukasyon sa New York City
sa ilalim ng koordinasyon ni Robert Fox, ay
nagkuwento ng sumusunod na insidente. Ang
isang pangkat sa isang ghetto sa New York ay
ipinakita sa isang naka-code na sitwasyon na
nagpapakita ng isang malaking tumpok ng basura
sa isang sulok ng kalye - ang vei; y parehong
kalye kung saan nagpupulong ang grupo. Ang isa
sa mga kalahok ay sabay na nagsabi, "Nakikita ko
ang isang kalye sa Africa o Latin America." "At
bakit hindi sa New York?" tanong ng guro.
"Sapagkat tayo ang Estados Unidos at hindi
maaaring mangyari ang kantang iyon dito." Higit
pa sa isang pag-aalinlangan ang taong ito at ang
ilan sa kanyang mga kasama na sumang-ayon sa
kanya ay umaatras mula sa isang realidad na
labis na pinilit Para sa isang alienated person, na
kinondisyon ng isang kultura ng mga nakamit at
personal na tagumpay, upang makilala ang
kanyang sitwasyon bilang hindi kanais-nais na
object ay tila hadlangan ang kanyang sariling mga
posibilidad ng tagumpay.
Sa kasong nabanggit, at sa mga propesyonal,
maliwanag ang pagtukoy ng lakas ng kultura na
bubuo ng mga alamat na kasunod na panloob na
panlalaki. Sa parehong mga kaso, ang kultura ng
nangingibabaw na uri ay humahadlang sa
pagpapatibay ng mga tao bilang mga nilalang ng
pagpapasya. Hindi rin
32. Tingnan ang aking "Extensao ou
Comunicacao?" sa Introduccidn a la Accidn
Cultural (Santiago, 1969).
33. Tungkol sa mga aktibidad ng institusyong ito,
tingnan ang Mary Cole, Tag-init sa Lungsod (New
York, 1968).
ang mga propesyonal o ang mga kalahok sa
talakayan sa New York slum ay nagsasalita at
kumilos para sa kanilang sarili bilang mga
aktibong Paksa ng proseso ng makasaysayang.
Wala sa kanila ang mga teoretiko o ideolohiya ng
pangingibabaw. Sa kabaligtaran, ang mga ito ay
mga epekto na naging sanhi ng pangingibabaw.
Ito ang isa sa mga pinaka seryosong problema na
dapat harapin ng rebolusyon kapag umabot ito sa
kapangyarihan. Ang yugtong ito ay hinihingi ang
pinakamataas na karunungan sa pulitika,
pagpapasya, at tapang mula sa mga pinuno, na
sa kadahilanang ito ay dapat magkaroon ng sapat
na paghuhusga na hindi mahulog sa mga hindi
makatuwirang posisyon ng sekta.
Ang mga propesyonal na kababaihan at
kalalakihan ng anumang pagdadalubhasa,
nagtapos sa unibersidad o hindi, ay mga
indibidwal na "napagpasyahan mula sa itaas" 34
ng isang kultura ng pangingibabaw na bumubuo
sa kanila bilang mga dalawahang nilalang. (Kung
nagmula sila sa mas mababang mga klase ang
maling edukasyon na ito ay magiging pareho,
kung hindi mas masahol pa.) Ang mga
propesyonal na ito, gayunpaman, ay
kinakailangan sa muling pagsasaayos ng bagong
lipunan. At dahil marami sa kanila — kahit na
"natatakot sa kalayaan" at nag-aatubiling
makagawa ng pagkilos na makatao - ay sa
katotohanan ay higit na naliligaw kaysa
anupaman, hindi lamang sila maaaring maging,
ngunit nararapat na, muling bawiin ng rebolusyon.
Kinakailangan ng reklamong ito na ang mga
rebolusyonaryong pinuno, na sumusulong mula
sa dating kilusang kultural na aksyon, ay
pasimulan ang "rebolusyonaryong pangkultura."
Sa puntong ito, ang kapangyarihan ng
rebolusyonaryo ay gumagalaw nang lampas sa
tungkulin nito bilang isang kinakailangang balakid
sa pagharap sa mga nais na buwagan ang
sangkatauhan, at ipalagay ang isang bago at mas
matapang na posisyon, na may isang malinaw na
paanyaya sa lahat na nais na lumahok sa muling
pagtatayo ng lipunan. Sa puntong ito, ang
"rebolusyong pangkultura" ay isang
kinakailangang pagpapatuloy ng pang-aksyong
kultural na aksyon na dapat isagawa bago
umabot sa kapangyarihan ang rebolusyon.
Kinukuha ng "Cultural Revolution" ang kabuuang
lipunan na maitatayong muli, kasama ang lahat
ng mga aktibidad ng tao, bilang layunin ng muling
pagkilos nito. Ang lipunan ay hindi maaaring
maitaguyod muli sa isang mekanistikong
pamamaraan; ang kultura na muling nilikha ng
kultura sa pamamagitan ng rebolusyon ang
pangunahing instrumento para sa muling
pagtatayong ito. "Rebolusyong pangkultura" ang
muling
34. Tingnan ang Louis Althusser, Pour Marx
(Paris, 1967), kung saan inilaan niya ang isang
buong kabanata sa "la dialectique de la
surdttermination"
maximum na pagsisikap ng rebolusyonaryong
rehimen sa conscientizagdo — dapat itong
maabot sa lahat, anuman ang kanilang personal
na landas.
Dahil dito, ang pagsisikap na ito sa
conscientizagdo ay hindi makapagpahinga ng
nilalaman sa teknikal o pang-agham na
pagsasanay ng mga inilaan na espesyalista. Ang
bagong lipunan ay naging may pagkakaiba sa
husay mula sa dating35 nang higit sa isang
bahagyang paraan. Ang rebolusyonaryong
lipunan ay hindi maaaring maiugnay sa
teknolohiya ng parehong mga dulo na maiugnay
ng nakaraang lipunan; alinsunod dito, ang
pagsasanay ng mga tao sa dalawang lipunan ay
dapat ding magkakaiba. Ang pagsasanay na
panteknikal at pang-agham ay hindi dapat maging
pahiwatig sa edukasyong humanistikado hangga't
ang agham at teknolohiya sa rebolusyonaryong
lipunan ay nasa serbisyo ng permanenteng
kalayaan, ng humanisasyon.
Mula sa puntong ito ng pananaw, ang
pagsasanay ng mga indibidwal para sa anumang
hanapbuhay (yamang ang lahat ng hanapbuhay
ay nagaganap sa oras at espasyo) ay
nangangailangan ng pag-unawa sa (a) kultura
bilang isang superstructure na maaaring
mapanatili ang mga "labi" ng nakaraan36 na
buhay sa substructure na sumasailalim sa
rebolusyonaryong pagbabago. at (b) ang trabaho
mismo bilang isang instrumento para sa
pagbabago ng kultura. Habang pinapalalim ng
rebolusyong pangkultura ang conscientizagdo sa
malikhaing praxis ng bagong lipunan,
magsisimulang maramdaman ng mga tao kung
bakit ang mga mitikal na labi ng matandang
lipunan ay makakaligtas sa bago. At makakaya
nilang palayain ang kanilang sarili nang mas
mabilis sa mga manonood na ito, na sa
pamamagitan ng paghadlang sa pagbuo ng isang
bagong lipunan ay palaging bumubuo ng isang
seryosong problema para sa bawat rebolusyon.
Sa pamamagitan ng mga labi ng kultura ay
patuloy na sumalakay ang mapang-api na lipunan
- sa panahong ito sinasalakay mismo ang
rebolusyonaryong lipunan.
Lubhang kahila-hilakbot ang pagsalakay na ito
sapagkat hindi isinagawa ng nangingibabaw na
mga piling tao na inayos muli tulad nito, ngunit ng
mga sumali sa rebolusyon. Bilang mga
kalalakihang "bahay" ng mapang-api, lumalaban
sila na maaaring ang huli ang kanilang mga
pangunahing hakbangin na dapat gawin ng
rebolusyon. At bilang mga dalawahang nilalang
ay tinatanggap din nila (dahil pa rin sa mga labi)
na kapangyarihan na naging burukrasya at kung
saan marahas na pinipilit sila. Kaugnay nito,
marahas na ito ay nagpipigil
35. Ang prosesong ito, gayunpaman, ay hindi
nagaganap bigla, tulad ng pag-iisip ng mga
mekanista naiVely.
36. Althusser, op. cit
ang kapangyarihang burukratiko ay maaaring
ipaliwanag ng tinawag ni Althusser na "muling
pagsasaaktibo ng mga dating elemento" 3 ^ sa
bagong lipunan sa tuwing pinapayagan ng mga
espesyal na kalagayan.
Sa lahat ng mga nabanggit na kadahilanan,
binibigyang kahulugan ko ang proseso ng
rebolusyonaryo bilang isang kilusang kultural na
aksyon na pinahaba sa "rebolusyong pangkultura"
sa sandaling kinuha ang kapangyarihan. Sa
parehong yugto isang seryoso at malalim na
pagsisikap sa conscientizagdo - kung saan ang
mga tao, sa pamamagitan ng isang tunay na
praxis, ay naiwan ang katayuan ng mga bagay
upang maipalagay ang katayuan ng mga
makasaysayang Paksa - kinakailangan. ,
Panghuli, nabuo ng rebolusyong pangkultura ang
kasanayan ng permanenteng dayalogo sa pagitan
ng mga pinuno at mamamayan, at pinagsasama
ang pakikilahok ng mga tao sa kapangyarihan. Sa
ganitong paraan, sa pagpapatuloy ng kritikal na
aktibidad ng kapwa mga pinuno at mamamayan,
mas madaling maipagtanggol ng rebolusyon ang
sarili laban sa mga ugali ng burukratikong (na
hahantong sa mga bagong anyo ng pang-aapi) at
laban sa "pagsalakay" (na laging pareho). Ang
invadur — maging sa isang bpurgeois o sa isang
rebolusyonaryong lipunan — ay maaaring isang
agronomist o isang sosyolohista, isang
ekonomista o isang public health engineer, isang
pari o isang pastor, isang edukador o isang social
worker — o isang rebolusyonaryo.
Ang pagsalakay sa kultura, na nagsisilbi sa mga
dulo ng pananakop at ang pagpapanatili ng pang-
aapi, palaging nagsasangkot ng isang palagay sa
pananaw ng katotohanan, isang static na pang-
unawa sa mundo, at ang pagpapataw ng isang
pananaw sa mundo sa isa pa. Ipinapahiwatig nito
ang "kataasan" ng mananakop at ang
"kababaang-loob" ng mga sinalakay, pati na rin
ang pagpapataw ng mga halaga ng una, na
nagtataglay ng huli at natatakot na mawala ang
mga ito.
Ang pagsalakay sa kultura ay nagpapahiwatig pa
na ang pangwakas na puwesto ng desisyon
tungkol sa pagkilos ng mga sinalakay ay hindi sa
kanila kundi sa mga mananakop. At kapag ang
kapangyarihan ng desisyon ay matatagpuan sa
labas kaysa sa loob ng dapat magpasya, ang huli
ay may ilusyon lamang sa pagpapasya. Ito ang
dahilan kung bakit hindi maaaring magkaroon ng
pag-unlad na socio-economic sa isang
dalawahang, "reflex," sinalakay na lipunan. Para
kay
37. Sa bagay na ito, sinabi ni Althusser na "Cette
reactivation serait proprement inconcevable dans
une dialectique depourvue de sur'determination"
Althusser, op. cit., p. 116.
pag-unlad na maganap kinakailangan: a) na
mayroong isang kilusan ng paghahanap at
pagkamalikhain pagkakaroon ng upuan ng
desisyon sa naghahanap; b) na1 ang kilusang ito
ay nagaganap hindi lamang sa kalawakan, ngunit
sa pagkakaroon ng oras ng may malay na
naghahanap.
Samakatuwid, habang ang lahat ng pag-unlad ay
pagbabago, hindi lahat ng pagbabago ay pag-
unlad. Ang pagbabago na nagaganap sa isang
binhi na sa ilalim ng kanais-nais na mga
kondisyon germinates at sprouts, ay hindi pag-
unlad. Sa parehong paraan, ang pagbabago ng
isang hayop ay hindi pag-unlad. Ang mga
pagbabago ng mga binhi at hayop ay natutukoy
ng mga species kung saan kabilang sila; at
nagaganap ang mga ito sa isang oras na hindi
kabilang sa kanila, sapagkat ang oras ay pag-aari
ng tao
Ang mga kababaihan at kalalakihan, kabilang sa
mga hindi kumpleto na nilalang, ay ang nag-iisa
lamang. Bilang makasaysayang, autobiograpiko,
"mga nilalang para sa kanilang sarili," ang
kanilang pagbabago (pag-unlad) ay nangyayari sa
kanilang sariling mayroon na oras, hindi
kailanman labas nito. Ang mga kalalakihan na
isinumite sa kongkretong mga kondisyon ng
pang-aapi kung saan sila ay pinalayo ng "mga
nilalang para sa isa pa" ng maling "pagiging para
sa kanyang sarili" na kanilang pinagkatiwalaan, ay
hindi maaaring makabuo ng tunay. Nakuha ang
kanilang sariling kapangyarihan ng desisyon, na
matatagpuan sa mapang-api, sinusunod nila ang
mga reseta ng huli. Ang mga inaapi ay
nagsisimulang umunlad lamang, kapag
nalampasan ang kontradiksyon kung saan sila
nahuli, sila ay naging "mga nilalang para sa
kanilang sarili."
Kung isasaalang-alang natin ang lipunan bilang
isang nilalang, halata na ang isang lipunan
lamang na isang "nilalang para sa kanyang sarili"
ang maaaring umunlad. Ang mga lipunan na
dalawahan, "pinabalik," na sinalakay, at umaasa
sa metropolitan na lipunan ay hindi maaaring
paunlarin sapagkat sila ay nalayo; ang kanilang
kapangyarihan sa paggawa ng desisyon sa
politika, pang-ekonomiya, at pangkulturang
matatagpuan sa labas ng kanilang sarili, sa
lipunan ng mananakop. Sa huling pagtatasa,
natutukoy ng huli ang patutunguhan ng dating:
pagbabago lamang; sapagkat ito ang kanilang
pagbabago- hindi ang kanilang kaunlaran — iyon
ay para sa interes ng lipunan ng lungsod.
Mahalaga na huwag malito ang paggawa ng
makabago sa pag-unlad. Ang nauna, bagaman
maaaring makaapekto ito sa ilang mga pangkat
sa "satellite society," ay halos palaging sinimulan;
at ito ang pamayanan ng metropolitan na
kumukuha ng totoong mga benepisyo mula rito.
Ang isang lipunan na binago lamang nang walang
pag-unlad ay magpapatuloy - kahit na pumalit ito
ilang kaunting delegado na kapangyarihan ng
pagpapasiya — na umaasa sa labas ng bansa. Ito
ang kapalaran ng sinumang umaasa na lipunan,
basta mananatili itong umaasa.
Upang matukoy kung ang isang lipunan ay
umuunlad, ang isa ay dapat lumampas sa mga
pamantayan batay sa mga indeks ng kita na "per
capita" (na, ipinahayag sa form na pang-
istatistika, nakaliligaw) pati na rin ang mga
nakatuon sa pag-aaral ng kabuuang kita. Ang
pangunahing, pamantayan sa elementarya ay
kung ang lipunan ay isang "pagiging para sa
sarili." Kung hindi, ang ibang pamantayan ay
nagpapahiwatig ng paggawa ng makabago kaysa
sa kaunlaran.
Ang punong kontradiksyon ng mga dalawahang
lipunan ay ang ugnayan ng pagtitiwala sa pagitan
nila at ng lipunan ng lungsod. Kapag na-
supersede na ang kontradiksyon, ang pagbabago
na hanggang ngayon ay naganap sa
pamamagitan ng "tulong," na pangunahing
nakinabang sa metropolitan na lipunan, ay naging
totoong pag-unlad, na nakikinabang sa "pagiging
para sa sarili."
Sa mga kadahilanang nasa itaas, ang mga pulos
repormistang solusyon na tinangka ng mga
lipunang ito (kahit na ang ilan sa mga reporma ay
maaaring takutin at gulatin pa ang mas
reaksyunaryong mga miyembro ng mga piling
pangkat) ay hindi nalulutas ang kanilang panlabas
at panloob na mga kontradiksyon. Halos palaging
ang lipunan ng lungsod ang nagpapahiwatig ng
mga repormistang solusyon na ito bilang tugon sa
mga hinihingi ng prosesong pangkasaysayan,
bilang isang bagong paraan ng pagpapanatili ng
hegemonya nito. Para bang sinasabi ng lipunan
ng lungsod na: "Magsagawa tayo ng mga
reporma bago magsagawa ng rebolusyon ang
mga tao." At upang makamit ang layuning ito, ang
lipunan ng metropolitan ay walang ibang
pagpipilian maliban sa pananakop,
pagmamanipula, pang-ekonomiya at
pangkulturang (at minsan militar) na pagsalakay
sa umaasa na lipunan - isang pagsalakay kung
saan ang mga piling tao ng pinuno ng lipunan ay
pinangungunahan ng isang malaking lawak bilang
mga broker lamang para sa mga pinuno ng
lipunan ng lungsod.
Upang maisara ang pansamantalang pagtatasa
na ito ng teorya ng pagkilos na antidialogical, nais
kong muling kilalanin na ang mga
rebolusyonaryong pinuno ay hindi dapat gumamit
ng parehong mga antidialogical na pamamaraan
na ginamit ng mga mapang-api; sa kabaligtaran,
dapat sundin ng mga rebolusyonaryong pinuno
ang landas ng diyalogo at ng komunikasyon.
Bago magpatuloy upang pag-aralan ang teorya
ng pagkilos na dayalogo, ito ay
mahalaga upang talakayin nang maikli kung
paano nabuo ang pangkat ng rebolusyonaryong
pamumuno, at ilan sa mga makasaysayang at
sosyolohikal na kahihinatnan para sa proseso ng
rebolusyonaryo. Kadalasan ang pangkat ng
pamumuno na ito ay binubuo ng mga kalalakihan
at kababaihan na sa isang paraan o sa iba pa ay
kabilang sa panlipunang istrate ng mga
nangingibabaw. Sa isang tiyak na punto ng
kanilang pagkakaroon ng karanasan, sa ilalim ng
ilang mga kundisyong pangkasaysayan, ang mga
pinuno na ito ay talikuran ang klase kung saan
sila kabilang at sumali sa mga inaapi, sa isang
kilos ng tunay na pagkakaisa (o may aasahan).
Kung ang pagsunod o pagsunod ay nagreresulta
mula sa isang siyentipikong pagsusuri ng
katotohanan, kinakatawan nito (kapag tunay) ang
isang kilos ng pag-ibig at tunay na pangako.38
Ang pagsali sa mga api ay nangangailangan ng
pagpunta sa kanila at pakikipag-usap sa kanila.
Dapat hanapin ng mga tao ang kanilang mga
sarili sa mga umuusbong na pinuno, at ang huli
ay dapat na hanapin ang kanilang mga sarili sa
mga tao.
Ang mga pinuno na umusbong ay kinakailangang
sumasalamin sa kontradiksyon ng mga
nangingibabaw na mga piling tao na naipaabot sa
kanila ng mga api, na maaaring hindi pa,
gayunpaman, malinaw na nakikita ang kanilang
sariling estado ng pang-aapi o kritikal na kinikilala
ang kanilang ugnayan ng antagonismo sa mga
mapang-api.39 Maaari pa rin silang sa posisyon
na dating tinawag na "pagdirikit" sa mapang-api.
Sa kabilang banda, posible na dahil sa ilang mga
layunin na kondisyong makasaysayang nakamit
na nila ang isang malinaw na pang-unawa sa
kanilang estado ng pang-aapi.
Sa unang kaso, ang pagdirikit-o bahagyang
pagdirikit - ng mga tao sa mapang-api ay
ginagawang imposible para sa kanila (na ulitin
ang punto ni Fanon) na hanapin siya sa labas ng
kanilang sarili. Sa pangalawang kaso,
mahahanap nila ang nang-aapi at sa gayon ay
kritikal na makikilala ang kanilang ugnayan ng
kalaban sa kanya.
Sa unang kaso, ang mapang-api ay "nakalagay"
sa loob ng mga tao, at ang kanilang nagresultang
kalabuan ay nangangamba sa kanila ng kalayaan.
Gumamit sila (stimulated ng mapang-api) sa
mahiwagang paliwanag o isang hindi totoo
38. Ang mga saloobin ni Guevara tungkol sa
paksang ito ay nabanggit sa naunang kabanata,
sinabi ng Aleman na si Guzman tungkol kay
Camilo Torres: "... Binigyan niya ang lahat. Sa
lahat ng mga oras ay pinanatili niya ang isang
mahalagang tindig ng pangako sa mga tao -
bilang isang pari, bilang isang Kristiyano, at bilang
isang rebolusyonaryo. " Isinalin mula sa German
Guzman, Camilo — El Cura Guer-rillero (Bogata \
1967), p. 5.
39. Ang "pangangailangan sa klase" ay isang
bagay; Ang "kamalayan sa klase" ay isa pa.
pagtingin sa Diyos, kung kanino nila inilipat ang
kamatayan sa responsibilidad para sa kanilang
aping estado.40 Malakas na malamang na ang
mga taong walang tiwala sa sarili, pinagtripan,
walang pag-asang taong ito ay maghahanap ng
kanilang sariling kalayaan — isang kilos ng
paghihimagsik na maaari nilang tingnan bilang
hindi masuwaying paglabag sa ang kalooban ng
Diyos, bilang isang hindi ipinagbabawal na
paghaharap sa tadhana. (Samakatuwid, ang
madalas na binibigyang diin ang pangangailangan
ng pagpapalagay bilang mga problema sa mga
alamat na ipinakain sa mga tao ng mga mapang-
api.) Sa pangalawang kaso, kapag ang mga tao
ay naabot ang isang malinaw na larawan ng
pang-aapi na humantong sa kanila na i-localize
ang mapang-api sa labas ng kanilang sarili, gawin
ang pakikibaka upang malampasan ang
kontradiksyon kung saan sila ay nahuli. Sa
sandaling ito ay nalampasan nila ang distansya
sa pagitan ng "pangangailangan sa klase" at
"kamalayan sa klase,"
Sa unang kaso, ang mga rebolusyonaryong
pinuno ay sa kasamaang palad at hindi
sinasadyang naging kontradiksyon ng mga tao.
Sa pangalawang kaso, ang mga umuusbong na
pinuno ay tumatanggap mula sa mamamayan na
naaawa at halos agad na suporta, na may
posibilidad na tumaas sa proseso ng
rebolusyonaryong aksyon. Ang mga pinuno ay
pumupunta sa mga tao sa isang kusang paraan
ng dayalogo. Mayroong isang halos agarang
empatiya sa pagitan ng mga tao at ng mga
rebolusyonaryong pinuno: ang kanilang pangako
sa isa't isa ay halos natatakan. Sa pakikisama,
isinasaalang-alang nila ang kanilang mga sarili na
magkapantay na kontradiksyon ng mga
nangingibabaw na elite. Mula sa puntong ito, ang
itinatag na kasanayan ng dayalogo sa pagitan ng
mga tao at mga pinuno ay halos hindi matitinag.
Ang diyalogo na iyon ay magpapatuloy kapag
naabot ang kapangyarihan; at malalaman ng mga
tao na sila ay dumating sa kapangyarihan.
Ang pagbabahagi na ito sa anumang paraan ay
hindi nagpapabawas sa diwa ng pakikibaka,
tapang, kakayahan para sa pag-ibig, o matapang
na hinihiling sa mga rebolusyonaryong pinuno. Si
Fidel Castro at ang kanyang mga kasama (na
tinawag ng marami na "iresponsableng mga
adventurer"), isang napakahusay na pangkat na
namumuno sa pag-uusap, na kinilala sa mga
taong nagtiis sa brutal na karahasan
40. Isang pari ng Chile na may mataas na talino
sa intelektwal at moral na bumibisita sa Recife
noong 1966 ay sinabi sa akin: "Kapag ang isang
kasamahan sa Pernambucan at napunta ako
upang makita ang maraming mga pamilya na
nakatira sa mga shanties [mocambos] sa hindi
mailalarawan na kahirapan, tinanong ko sila kung
paano nila makaya ang mabuhay tulad ng iyon, at
ang sagot ay palaging pareho: 'Ano ang
magagawa ko? Ito ang kalooban ng Diyos at
dapat ko itong tanggapin'. "
ng diktadurang Batista. Ang pagsunod na ito ay
hindi madali; kinakailangan nito ang katapangan
sa bahagi ng mga namumuno na mahalin ang
mga tao nang sapat na handang isakripisyo ang
kanilang sarili para sa kanila. Nangangailangan
ito ng matapang na pagsaksi ng mga pinuno
upang muling magrekomenda pagkatapos ng
bawat sakuna, na inilipat ng walang pag-asa na
pag-asa sa hinaharap na tagumpay na (sapagkat
pinanday kasama ng mga tao) ay hindi dapat
pagmamay-ari ng mga pinuno, ngunit sa mga
pinuno at bayan - o sa mga tao , kasama na ang
mga pinuno.
Unti-unting na-polarisa ni Fidel ang pagsunod ng
mga taga-Cuba, na dahil sa kanilang karanasan
sa kasaysayan ay nagsimula nang masira ang
kanilang pagdirikit sa mapang-api. Ang "paglayo"
mula sa mapang-api ay pinangunahan ang mga
tao na tukuyin siya, at tingnan ang kanilang sarili
bilang kanyang kontradiksyon. Kaya't si Fidel ay
hindi kailanman pumasok sa kontradiksyon sa
mga tao. (Ang paminsan-minsang mga pagtanggi
o pagkakanulo na nakarehistro ni Guevara sa
kanyang Relato de la Guerra Rewlucionaria —
kung saan tinukoy din niya ang maraming
sumunod - ay inaasahan.)
Samakatuwid, dahil sa ilang mga kondisyong
pangkasaysayan, ang paggalaw ng mga
rebolusyonaryong pinuno sa mamamayan ay
pahalang — upang ang mga pinuno at
mamamayan ay bumuo ng isang katawang
magkasalungat sa umapi - o tatsulok ito, na
sinasakop ng mga rebolusyonaryong pinuno ang
tuktok ng tatsulok sa pagkakasalungatan sa mga
mapang-api at sa mga inaapi rin. Tulad ng nakita
natin, ang huling sitwasyon ay sapilitang sa mga
pinuno nang ang mga mamamayan ay hindi pa
nakakamit ang isang kritikal na pang-unawa sa
mapang-api na katotohanan.
Gayunpaman, halos hindi kailanman, napapansin
ng isang rebolusyonaryong grupo ng pamumuno
na ito ay bumubuo ng isang kontradiksyon sa
mga tao. Sa katunayan, ang pang-unawa na ito
ay masakit, at ang paglaban ay maaaring
magsilbing isang mekanismo ng pagtatanggol.
Pagkatapos ng lahat, hindi madali para sa mga
namumuno na lumitaw sa pamamagitan ng
pagsunod sa mga inaapi na kilalanin ang kanilang
sarili na nagkasalungatan sa mga sinunod nila.
Mahalagang kilalanin ang pag-aatubili na ito
kapag pinag-aaralan ang ilang mga uri ng pag-
uugali sa bahagi ng mga rebolusyonaryong
pinuno na kusang-loob na naging isang
kontradiksyon (bagaman hindi mga antagonist) ng
mga tao.
Upang maisakatuparan ang rebolusyon, walang
alinlangan na hinihiling ng mga rebolusyonaryong
pinuno ang pagsunod ng mga tao. Kapag pinuno
na
ay bumubuo ng isang kontradiksyon sa mga tao
na hanapin ang pagsunod na ito, at makahanap
ng isang tiyak na pag-iisa at kawalan ng tiwala,
madalas nilang isinasaalang-alang ang reaksyong
ito bilang nagpapahiwatig ng isang likas na
depekto sa bahagi ng mga tao. Nabibigyang
kahulugan nila ang isang tiyak na
makasaysayang sandali ng kamalayan ng mga
tao bilang katibayan ng kanilang kakulangan sa
likas na katangian. Dahil kailangan ng mga
namumuno ang pagsunod ng mga tao upang
makamit ang rebolusyon (ngunit sa parehong
oras ay hindi pagkatiwalaan ang mga taong
walang tiwala), tinutukso silang gamitin ang
parehong mga pamamaraan na ginamit ng mga
nangingibabaw na elite upang mang-api.
Nangangatuwiran ang kawalan ng kumpiyansa sa
mga tao, sinabi ng mga pinuno na imposibleng
makipag-dayalogo sa mga tao bago kumuha ng
kapangyarihan, kaya't pumipili sa antidialogical na
teorya ng pagkilos. Noon — tulad ng
nangingibabaw na mga piling tao: —sinisikap
nilang lupigin ang mga tao: sila ay naging
mesyaniko; gumagamit sila ng pagmamanipula at
nagsasagawa ng pagsalakay sa kultura. Sa
pamamagitan ng pagsulong sa mga landas na ito,
mga landas ng pang-aapi, hindi nila makakamit
ang rebolusyon; o kung gagawin nila ito, hindi ito
magiging tunay na rebolusyon.
Ang papel na ginagampanan ng pamumuno ng
rebolusyonaryo (sa ilalim ng anumang mga
pangyayari, ngunit lalo na sa mga inilarawan) ay
upang isaalang-alang nang seryoso, kahit na
kumilos sila, ang mga dahilan para sa anumang
pag-uugali ng kawalan ng tiwala sa bahagi ng
mga tao, at upang hanapin ang totoong mga
paraan ng pakikipag-isa sa sila, mga paraan ng
pagtulong sa mga tao upang matulungan ang
kanilang mga sarili na kritikal na mapagtanto ang
katotohanan na umapi sa kanila.
Ang nangingibabaw na kamalayan ay dalawahan,
hindi siguradong, puno ng takot at kawalan ng
tiwala.41 Sa kanyang talaarawan tungkol sa
pakikibaka sa Bolivia, maraming beses na tinukoy
ni Guevara ang kawalan ng pakikilahok ng mga
magsasaka:
Ang pagpapakilos ng magsasaka ay wala,
maliban sa mga tungkuling nagbibigay-kaalaman
na medyo naiinis sa atin. Ang mga ito ay hindi
masyadong mabilis o masyadong mahusay;
maaari silang mai-neutralize. . . . Kumpletong
kakulangan ng pagsasama ng mga magsasaka,
bagaman nawawala ang kanilang takot sa amin at
nagtatagumpay tayong makuha ang kanilang
paghanga. Ito ay isang mabagal at pasyente na
gawain.42
41. Sa puntong ito, tingnan ang Erich Fromm,
'The Application of Humanist Psychoanalysis to
Marxist Theory /' in Socialist Humanism (New
York, 1966); at ipinanganak ni Ruben Os,
Marxism at Psychoanalysis (London, 1965).
42. Che Guevara, The Secret Papers of a
Revolutionary: The Diary of Che Guevara (The
Ramparts Edition, 1968), pp. 105-106, 120.
Ang panloob na paniniil ng. ang nangingibabaw
na kamalayan ng mga magsasaka ay
nagpapaliwanag ng kanilang takot at kanilang
pagiging mabisa.
Ang pag-uugali at reaksyon ng mga inaapi, na
humantong sa mapang-api na magsagawa ng
pagsalakay sa kultura, ay dapat magpukaw mula
sa rebolusyonaryo ng ibang teorya ng pagkilos.
Ang pinagkaiba ng mga rebolusyonaryong pinuno
mula sa nangingibabaw na piling tao ay hindi
lamang ang kanilang mga layunin, ngunit ang
kanilang mga pamamaraan. Kung kumilos sila sa
parehong paraan, magkapareho ang mga layunin.
Kontradiksyon sa sarili para sa mga
nangingibabaw na elite na magdulot ng mga
relasyon sa tao-daigdig bilang mga problema sa
mga tao tulad ng hindi gawin ng mga
rebolusyonaryong pinuno.
Pag-aralan natin ngayon ang teorya ng pagkilos
na kultural na dialogikal at
tangkaing abutin ang mga sangkap na bumubuo
nito.
J
Pakikipagtulungan
Sa teorya ng pagkilos na antidialogical, ang
pananakop (bilang pangunahing katangian nito)
ay nagsasangkot ng isang Paksa na sumakop sa
ibang tao at binago siya sa isang "bagay." Sa
lohikal na teorya ng aksyon, ang mga Paksa ay
nakikipagtulungan sa kooperasyon upang
mabago ang mundo. Ang antidialogical,
nangingibabaw / nagbabago ng
pinangungunahan, sinakop mo sa isang lamang
kung.43 Ang dayalogo /, subalit, alam na ito ay
tiyak na ikaw ("hindi- /") na tumawag sa kanyang
sariling pag-iral. Alam din niya na ang ikaw na
tumawag sa kanyang sariling pag-iral naman ay
bumubuo ng isang / na mayroon sa kanyang / iyo.
Ang / at ikaw ay sa gayon ay naging, sa diyalekto
ng mga ugnayan na ito, dalawa na naging
dalawang Vs.
Ang lohikal na teorya ng aksyon ay hindi
kasangkot sa isang Paksa, na nangingibabaw sa
bisa ng pananakop, at isang bagay na
pinangungunahan. Sa halip, may mga Paksa na
nagtagpo upang pangalanan ang mundo upang
mabago ito. Kung sa isang tiyak na
makasaysayang sandali ang mga naaapi, dahil sa
mga kadahilanang nailarawan dati, ay hindi
matupad ang kanilang tungkulin bilang Mga
Paksa, ang pagpapahiwatig ng kanilang labis na
pang-aapi bilang isang problema (na laging
nagsasangkot ng ilang uri ng pagkilos) ay
makakatulong sa kanila na makamit ang
bokasyong ito.
43. Tingnan ang Martin Buber, / at You're (New
York, 1958).
Ang nasa itaas ay hindi nangangahulugang sa
gawaing pang-dayalogo ay walang papel para sa
rebolusyonaryong pamumuno. Nangangahulugan
lamang ito na ang, mga pinuno— sa kabila ng
kanilang kahalagahan, pangunahing, at
kailangang-kailangan na tungkulin - ay hindi
pagmamay-ari ng mga tao at walang karapatang
patnubayan ang mga tao nang bulag patungo sa
kanilang kaligtasan. Ang gayong kaligtasan ay
magiging isang regalo lamang mula sa mga
namumuno sa mga tao — isang pagkasira ng
talakayan sa pagitan nila, at isang pagbabawas
ng mga tao mula sa mga kapwa may akda ng
paglaya sa pagkilos sa mga bagay ng aksyon na
ito.
Ang kooperasyon, bilang isang katangian ng
pagkilos na pang-dayalogo — na nangyayari
lamang sa mga Paksa (na maaaring,
gayunpaman, ay may magkakaibang antas ng
mga pagpapaandar at sa gayon ay
responsibilidad) - makakamit lamang sa
pamamagitan ng komunikasyon. Ang diyalogo,
bilang mahalagang komunikasyon, ay dapat na
saligan ng anumang kooperasyon. Sa teorya ng
pagkilos na dayalogo, walang lugar para sa
pananakop sa mga tao sa ngalan ng
rebolusyonaryong layunin, ngunit para lamang sa
pagkakaroon ng kanilang pagsunod. Ang diyalogo
ay hindi nagpapataw, hindi nagmamanipula, hindi
nag-aalaga, hindi "sloganize." Ito ay hindi
nangangahulugang, gayunpaman, na ang teorya
ng pagkilos na dayalogo ay humahantong sa kahit
saan; o nangangahulugan din na ang taong
mapag-usapan ay walang malinaw na ideya
tungkol sa kung ano ang gusto niya, o ng mga
layunin kung saan siya nakatuon
Ang pangako ng mga rebolusyonaryong pinuno
sa mga inaapi ay sabay na isang pangako sa
kalayaan. At dahil sa pangakong iyon, hindi
maaaring tangkain ng mga pinuno na masakop
ang mga inaapi, ngunit dapat makamit ang
kanilang pagsunod sa kalayaan. Ang nasakop na
pagsunod ay hindi pagsunod; ito ay "pagdirikit" ng
vanquished sa mananakop, na inireseta ang mga
pagpipilian na bukas sa dating. Ang tunay na
pagsunod ay ang libreng pagkakataon ng mga
pagpipilian; hindi ito maaaring mangyari bukod sa
komunikasyon sa mga tao, pinagitan ng
katotohanan.
Sa gayon ang kooperasyon ay humahantong sa
mga Paksa na may dayalogo na ituon ang
kanilang pansin sa reyalidad na pumagitna sa
kanila at kung alin — na ipinahiwatig bilang isang
problema — ay hinahamon sila. Ang tugon sa
hamon na iyon ay ang aksyon ng mga Paksa sa
pag-uusap sa katotohanan upang mabago ito.
Hayaan mo akong bigyang-diin muli na ang
paghahayag ng katotohanan bilang isang
problema ay hindi nangangahulugang
sloganizing: nangangahulugan ito ng kritikal na
pagsusuri ng isang may problemang katotohanan.
Taliwas sa mga gawa-gawa ng alamat ng
nangingibabaw na mga piling tao,
ang teoryang pang-lohikal ay hinihiling na
maipakita ang mundo Walang sinuman ang
maaaring maghayag ng mundo para sa iba pa.
Bagaman ang isang Paksa ay maaaring
magpasimula ng pagbubunyag sa ngalan ng iba,
ang iba ay dapat ding maging Mga Paksa ng
gawaing ito. Ang pagsunod ng mga tao ay
ginawang posible sa pamamagitan ng paglalahad
ng mundo at ng kanilang mga sarili, sa tunay na
praxis.
Ang pagsunod na ito ay kasabay ng pagtitiwala
na nagsisimulang ilagay ng mga tao sa kanilang
sarili at sa mga rebolusyonaryong pinuno, na
nakikita ng dating ang pagtatalaga at pagiging
tunay ng huli. Ang pagtitiwala ng mga tao sa mga
pinuno ay sumasalamin ng kumpiyansa ng mga
namumuno sa mga tao.
Ang kumpiyansa na ito ay hindi dapat,
gayunpaman, maging walang muwang. Dapat
maniwala ang mga pinuno sa mga potensyal ng
mga tao, na hindi nila maaaring ituring bilang
isang bagay lamang ng kanilang sariling pagkilos;
dapat silang maniwala na ang mga tao ay may
kakayahang lumahok sa hangarin ng paglaya.
Ngunit dapat nilang palaging hindi pagkatiwalaan
ang kalabuan ng mga api na tao, hindi
pagkatiwalaan ang maniniil na "matatagpuan" sa
huli. Alinsunod dito, kapag hinihimok ni Guevara
ang rebolusyonaryo na laging hindi
mapagkatiwalaan, 44 hindi niya binabalewala ang
pangunahing kalagayan ng teorya ng dayal na
aksyon. Isa lamang siyang pagiging
makatotohanan.
Kahit na ang pagtitiwala ay pangunahing sa
diyalogo, hindi ito isang priori na kalagayan ng
huli; nagreresulta ito mula sa engkwentro kung
saan ang mga tao ay kapwa paksa sa pagtuligsa
sa mundo, bilang bahagi ng pagbabago ng
mundo. Ngunit hangga't ang mapang-api "sa
loob" ng mga inaapi ay mas malakas kaysa sa
kanila mismo, ang kanilang likas na takot sa
kalayaan ay maaaring mag-akay sa kanila na
tuligsain ang mga rebolusyonaryong pinuno! Ang
mga pinuno ay hindi maaaring maging kapani-
paniwala, ngunit dapat maging alerto para sa mga
posibilidad na ito. Kinumpirma ng Mga Episod ng
Guevara ang mga panganib na ito: hindi lamang
ang mga pagtalikod, ngunit kahit ang pagtataksil
sa sanhi. Sa mga oras sa dokumentong ito,
habang kinikilala ang pangangailangan ng
parusahan ang deserter upang mapanatili ang
44. Guevara sa El Patojoy isang batang
Guatemalan na iniiwan ang Cuba upang makisali
sa aktibidad ng gerilya sa kanyang sariling bansa:
"kawalan ng tiwala: sa simula, huwag magtiwala
sa iyong sariling anino; huwag kailanman
magtiwala sa mga magiliw na magsasaka,
tagapagbigay ng impormasyon, gabay, o
makipag-ugnay sa mga kalalakihan. Huwag
magtiwala sa anuman o sa sinuman hanggang sa
ang isang zone ay ganap na mapalaya. " Che
Guevara, Mga Episod ng Rebolusyonaryong
Digmaan (New York, 1968), p. 102.
pagkakaisa at disiplina ng pangkat, kinikilala din
ni Guevara ang ilang mga kadahilanan na
nagpapaliwanag sa pag-alis. Ang isa sa mga ito,
marahil ang pinakamahalaga, ay ang kalabuan ng
mga deserto.
Ang isa pang bahagi ng dokumento ng Guevara,
na tumutukoy sa kanyang pagkakaroon (hindi
lamang bilang isang gerilya kundi bilang isang
medikal na doktor) sa isang pamayanan ng mga
magsasaka sa Sierra Maestra at nauugnay sa
aming talakayan ng kooperasyon, ay kapansin-
pansin:
Bilang resulta ng pang-araw-araw na pakikipag-
ugnay sa mga taong ito at ang kanilang mga
problema naging matatag kaming kumbinsido sa
pangangailangan para sa isang kumpletong
pagbabago sa buhay ng aming mga tao. Ang
ideya ng isang repormang agraryo ay naging
malinaw. Ang pakikipag-isa sa mga tao ay tumigil
na maging isang teorya lamang, upang maging
isang mahalagang bahagi ng ating sarili.
Ang mga gerilya at magsasaka ay nagsimulang
pagsamahin sa isang solidong masa. Walang
sinuman ang maaaring sabihin nang eksakto
kung kailan, sa mahabang proseso na ito, ang
mga ideya ay naging katotohanan at naging
bahagi tayo ng mga magbubukid. Hanggang sa
nababahala ako, ang pakikipag-ugnay sa aking
mga pasyente sa Sierra ay naging isang kusang
at medyo liriko na desisyon sa isang mas
payapang puwersa, isa sa isang ganap na
magkakaibang halaga. Ang mga mahirap,
nagdurusa, matapat na mga naninirahan sa
Sierra ay hindi maisip kung ano ang isang
malaking ambag na kanilang ginawa sa peke ng
ating rebolusyonaryong ideolohiya * 5
Tandaan na binigyang diin ni Guevara na ang
pakikipag-isa sa mga tao ay mapagpasyang para
sa pagbabago ng isang "kusang at medyo liriko
na desisyon sa isang mas matahimik na puwersa,
isa sa isang ganap na magkakaibang halaga."
Noon, sa dayalogo sa mga magbubukid na
naging definitive ang rebolusyonaryong praxis ng
Guevaras. Ang hindi sinabi ni Guevara, marahil
ay dahil sa kababaang-loob, ay ang kanyang
sariling kababaang-loob at kakayahang
magmahal na nagbigay-daan sa kanyang
pakikipag-isa sa mga tao. At ang hindi mapag-
aalinlangananang pakikipag-usap na ito ay naging
kooperasyon. Tandaan na si Guevara twho ay
hindi umakyat sa Sierra Maestra kasama si Fidel
at ang kanyang mga kasama bilang isang
nabigong kabataan sa paghahanap ng
pakikipagsapalaran) kinikilala na ang kanyang
"pakikipag-isa sa mga tao ay tumigil na maging
isang teorya lamang, upang maging isang
mahalagang bahagi ng [kanyang sarili]."
Binibigyang diin niya kung paano mula sa
45. Ibid., Pp. 56-57. Binigyang diin.
sandali ng pagkakaugnay na iyon ang mga
magsasaka ay naging "tagapamuno" ng
"rebolusyonaryong ideolohiya ng kanyang mga
gerilya."
Kahit na ang hindi mawari na istilo ni Guevara na
isinalaysay ang karanasan niya at ng kanyang
mga kasama, sa pagsasalarawan ng kanyang
pakikipag-ugnay sa mga "mahirap, tapat" na mga
magsasaka sa halos pang-ebanghelikal na wika,
ay ipinapakita ang kamangha-manghang lalaking
ito ng malalim na kakayahan sa pag-ibig at
komunikasyon. Pagkatapos ay lumalabas ang
lakas ng kanyang masigasig na patotoo sa
gawain ng isa pang mapagmahal na tao: si
Camilo Torres, "ang gerilya na pari."
Kung walang komunyon na nagbubunga ng
totoong kooperasyon, ang mga taga-Cuba ay
magiging mga layon lamang ng rebolusyonaryong
aktibidad ng mga kalalakihan ng Sierra Maestra,
at bilang mga bagay, imposible ang kanilang
pagsunod. Sa pinakamarami, maaaring mayroong
"pagdirikit," ngunit iyan ay isang bahagi ng
pangingibabaw, hindi rebolusyon.
Sa teoryang lohikal, sa anumang yugto ay hindi
maaring iwanan ng rebolusyonaryong aksyon ang
pakikipag-isa sa mga tao. Ang komunyon naman
ay nagpapalakas ng kooperasyon, na nagdadala
ng mga pinuno at tao sa pagsasanib na
inilarawan ni Guevara. Ang pagsasanib na ito ay
maaaring mayroon lamang kung ang
rebolusyonaryong aksyon ay talagang tao,
makiramay, mapagmahal, nakikipag-usap, at
mapagpakumbaba, upang mapalaya,
Ang rebolusyon ay nagmamahal at lumilikha ng
buhay; at upang makalikha ng buhay maaaring
obligado itong pigilan ang ilang mga kalalakihan
na maiikot ang buhay. Bilang karagdagan sa siklo
ng kamatayan sa buhay na pangunahing sa
kalikasan, mayroong halos isang hindi likas na
kamatayan sa pamumuhay: buhay na tinanggihan
ang kabuuan nito.46
Hindi dapat kinakailangan dito upang magbanggit
ng mga istatistika upang maipakita kung gaano
karaming mga taga-Brazil (at Latin American sa
pangkalahatan) ang "nabubuhay na mga
bangkay," "mga anino" ng mga tao, walang pag-
asa na kalalakihan, kababaihan, at mga bata na
nabiktima ng isang walang katapusang "hindi
nakikitang digmaan" 47 kung saan ang kanilang
labi
46. Patungkol sa mga panlaban ng tao laban sa
kanyang sariling kamatayan, kasunod ng
"pagkamatay ng Diyos," sa kasalukuyang pag-
iisip, tingnan ang Mikel Dufrenne, Pour LHomme
(Paris, 1968).
47. "Maraming [magsasaka] ay nagbebenta ng
kanilang sarili o mga kasapi ng kanilang pamilya
sa pagka-alipin upang makatakas [sa gutom].
Natuklasan ng isang pahayagan sa Belo
Horizonte ang bilang ng 50,000 mga biktima
(naibenta sa halagang $ 1,500,000), at isang
reporter, upang patunayan ito, bumili ng isang
lalaki at ang kanyang asawa sa halagang $ 30.
'Nakita ko ang maraming mabuting tao na
nagugutom,' paliwanag ng alipin; ika-4 ang
dahilan kung bakit hindi ko naisip na ibenta. '
Nang ang isang dealer ng alipin ay naaresto sa
Sao Paulo noong 1959, inamin niyang nakikipag-
ugnay sa mga taga-ranco ng Sao Paulo, mga
plantasyon ng kape,
ng buhay ay nilalamon ng tuberculosis,
schistosomiasis, pagtatae ng sanggol ... ng
maraming mga karamdaman ng kahirapan
(karamihan sa mga ito, sa terminolohiya ng mga
mapang-api, ay tinatawag na "mga sakit na
tropikal").
Ginawa ni Padre Chenu ang mga sumusunod na
komento tungkol sa mga posibleng reaksyon sa
mga sitwasyon na kasing sukdulan sa itaas:
Marami, kapwa sa mga, mga pari na dumadalo sa
Konseho at ang mga may kaalamang mga layko,
ay nangangamba na sa pagharap sa mga
pangangailangan at pagdurusa ng mundo ay
maaari lamang tayong magsagawa ng isang
emosyonal na protesta na pabor sa
pagpapakalma sa mga pagpapakita at sintomas
ng kahirapan at kawalang-katarungan nang hindi
nagpapatuloy na pag-aralan ang mga sanhi ng
huli, upang tuligsain ang isang rehimen na
sumasaklaw sa kawalan ng katarungan na ito at
magdulot ng kanyang kahirapan.48
Unity for Liberation
Samantalang sa teoryang antidialogical ng
pagkilos ang mga nangingibabaw ay pinipilit ng
pangangailangan na paghati-hatiin ang mga
inaapi, mas madaling mapangalagaan ang estado
ng pang-aapi, sa teoryang pang-lohikal na ang
mga pinuno ay dapat na ilaan ang kanilang sarili
sa isang walang tigil na pagsisikap para sa
pagkakaisa sa gitna ng mga inaapi - at
pagkakaisa ng ang mga pinuno na naaapi - upang
makamit ang kalayaan.
Ang hirap ay ang kategoryang ito ng pagkilos na
pang-dayalogo (tulad ng iba pa) ay hindi
maaaring mangyari bukod sa praxis. Ang praxis
ng pang-aapi ay madali (o hindi bababa sa hindi
mahirap) para sa nangingibabaw na mga piling
tao; ngunit hindi madali para sa mga
rebolusyonaryong pinuno na magsagawa ng
isang mapagpalayang praxis. Ang dating pangkat
ay maaaring umasa sa paggamit ng mga
instrumento ng kapangyarihan; ang huling
pangkat ay may kapangyarihan na ito na
nakadirekta laban dito. Malayang maaaring
ayusin ng dating pangkat ang sarili, at kahit na
maaaring sumailalim sa fortuitous at
panandaliang paghihiwalay, mabilis itong nag-iisa
sa harap ng anumang banta sa mga pangunahing
interes nito. Ang huling pangkat ay hindi maaaring
umiiral nang wala ang
at mga proyekto sa konstruksyon para sa
kanyang kalakal — maliban sa mga kabataang
dalagita na ipinagbili sa mga bahay patutot. "John
Gerassi, The Great Fear (New York, 1963).
48. M.-D. Chenu, Temoignage Chretien, Abril
1964, na binanggit ni Andre Moine, sa Christianos
y Marxistas despue's del Concilio (Bueno Aires,
1965), p. 167.
mga tao, at ang kondisyong ito ang bumubuo sa
unang hadlang sa mga pagsisikap nito sa
samahan.
Totoong hindi ito naaayon sa nangingibabaw na
piling tao na payagan ang mga rebolusyonaryong
pinuno na ayusin. Ang panloob na pagkakaisa ng
nangingibabaw na mga piling tao, na
nagpapatibay at nag-aayos ng kanyang
kapangyarihan, ay nangangailangan na ang mga
tao ay nahahati; ang pagkakaisa ng mga
rebolusyonaryong pinuno ay umiiral lamang sa
pagkakaisa ng mga mamamayan sa kanilang
sarili at kasabay nito. Ang pagkakaisa ng mga
piling tao ay nagmula sa laban nito sa mga tao;
ang pagkakaisa ng rebolusyonaryong pangkat ng
pamumuno ay lumalaki mula sa com-munion
kasama ang (nagkakaisang) bayan. Ang
kongkretong sitwasyon ng pang-aapi - na kung
saan doblehin ang I ng mga naaapi, sa gayo'y
gawing hindi sigurado, hindi matatag ang
emosyon, at natatakot sa kalayaan - pinapabilis
ang naghahati-hati na pagkilos ng nangingibabaw
sa pamamagitan ng paghadlang sa pinag-iisang
aksyon na kailangang-kailangan sa paglaya.
Dagdag dito, ang pangingibabaw ay mismong
mapaghahati. Pinapanatili nito ang api na ako sa
isang posisyon ng "pagdirikit" sa isang
katotohanan na tila makapangyarihang at
napakalaki, at pagkatapos ay pinalayo sa
pamamagitan ng paglalahad ng mahiwagang
pwersa upang ipaliwanag ang kapangyarihang ito.
Bahagi ng inaapi / ay matatagpuan sa
katotohanan kung saan ito "sumusunod"; Ang
bahagi ay matatagpuan sa labas ng sarili, sa mga
mahiwagang pwersa na itinuturing na
responsable para sa isang katotohanan na
walang magagawa. Ang indibidwal ay nahahati sa
pagitan ng isang magkaparehong nakaraan at
kasalukuyan, at isang hinaharap na walang pag-
asa. Siya ay isang tao na hindi nakikita ang
kanyang sarili bilang pagiging; samakatuwid ay
hindi maaaring magkaroon ng isang hinaharap na
binuo sa pagkakaisa sa iba. Ngunit habang
sinisira niya ang "adhesion" na ito at tumutukoy sa
katotohanan kung saan siya nagsimulang
lumitaw, nagsisimula ang tao na isama bilang
isang Paksa (isang /) pagharap sa isang bagay
(katotohanan). Sa sandaling ito, inaalis ang
maling pagkakaisa ng hinati na sarili, ang isa ay
nagiging isang tunay na indibidwal.
Upang hatiin ang naaapi, isang ideolohiya ng
pang-aapi ay kinakailangan. Sa kaibahan, ang
pagkamit ng kanilang pagkakaisa ay
nangangailangan ng isang uri ng aksyong
pangkultura na kung saan nalaman nila kung
bakit at paano ng kanilang pagdikit sa
katotohanan — nangangailangan ito ng de-
ideolohiyang. Samakatuwid, ang pagsisikap na
pag-isahin ang naaapi ay hindi tumawag para sa
ideolohikal na "sloganizing." Ang huli, sa
pamamagitan ng pagbaluktot ng tunay na
ugnayan sa pagitan ng Paksa at layunin na
katotohanan, ay pinaghihiwalay din ang
nagbibigay-malay, ang nakakaapekto, at ang mga
aktibong aspeto ng kabuuan, hindi
maibabahaging pagkatao.
Ang layunin ng pagkilos na dialpgical-libertarian
ay hindi "paalisin" ang mga inaapi mula sa isang
mitolohikal na katotohanan upang "maiugnay" sila
sa isa pang katotohanan. Sa kabaligtaran, ang
layunin ng pagkilos na dayalogo ay upang gawing
posible para sa mga inaapi, sa pamamagitan ng
pag-alam sa kanilang pagdirikit, na mag-opt na
baguhin ang isang hindi makatarungang
katotohanan.
Dahil ang pagkakaisa ng inaapi ay nagsasangkot
ng pakikiisa sa kanila, anuman ang kanilang
eksaktong katayuan, ang pagkakaisa na walang
alinlangan ay nangangailangan ng kamalayan sa
klase. Gayunpaman, ang pagkalubog sa
katotohanan na naglalarawan sa mga magsasaka
ng Latin America ay nangangahulugang ang
kamalayan ng pagiging isang inaapi na klase ay
dapat na mauna (o kahit papaano ay samahan)
ng pagkamit ng kamalayan ng mga api na
indibidwal. 49
Nagmumungkahi bilang isang problema, sa isang
European magsasaka, ang katunayan na siya ay
isang tao ay maaaring hampasin ang mga ito
bilang kakaiba. Hindi ito totoo sa mga magsasaka
ng Latin-American, na ang mundo ay karaniwang
nagtatapos sa mga hangganan ng latifundium, na
ang mga kilos sa ilang mga antas ay gayahin ang
mga hayop at mga puno, at madalas na
isinasaalang-alang ang kanilang mga sarili na
katumbas ng huli.
Ang mga kalalakihan na nakasalalay sa kalikasan
at sa mapang-api sa ganitong paraan ay dapat
makilala ang kanilang sarili bilang mga taong
pinipigilan na maging. At ang pagtuklas sa
kanilang sarili ay nangangahulugang sa unang
pagkakataon na natuklasan ang kanilang sarili
bilang Pedro, bilang Antonio, o asjosefa. Ang
pagtuklas na ito ay nagpapahiwatig ng iba't ibang
pang-unawa sa kahulugan ng mga pagtatalaga:
ang mga salitang "mundo," "kalalakihan,"
"kultura," "puno," "trabaho," "hayop," muling
ipahiwatig ang kanilang totoong kahalagahan.
Ang mga magsasaka ngayon ay nakikita ang
kanilang sarili bilang mga transformer ng
katotohanan (dating isang misteryosong nilalang)
sa pamamagitan ng kanilang malikhaing
paggawa. Natuklasan nila na — bilang mga tao —
hindi na sila maaaring magpatuloy na maging
"mga bagay" na pag-aari ng iba; at maaari silang
ilipat mula sa kamalayan ng kanilang sarili bilang
mga api na indibidwal sa kamalayan ng isang api
na klase.
Anumang pagtatangka na pagsamahin ang mga
magsasaka batay sa mga pamamaraan ng
aktibista
49. Para sa isang tao na makamit ang kritikal na
kamalayan ng kanyang katayuan bilang isang api
na tao ay nangangailangan ng pagkilala sa
kanyang realidad bilang isang mapang-aping
katotohanan. Sa kadahilanang ito, kinakailangan
ng pag-abot sa "comprehension de Xessence de
la society," na para kay Lukacs "un facteur de
puissance de tout premier ordre, pouquoi cest
meme sans doute Varme purement et simplement
divisive ..." Georg Lukacs, Histoire et Conscience
de Classe (Paris, 1960), p. 93.
ang mga aspeto ay gumagawa ng isang
pagtutugma lamang ng mga indibidwal, na
nagbibigay ng isang pulos rfiekanistikong karakter
sa kanilang kilos. Ang pagkakaisa ng mga inaapi
ay nangyayari sa antas ng tao, hindi sa antas ng
mga bagay. Ito ay nangyayari sa isang
katotohanan na tunay na naintindihan lamang sa
diyalekto sa pagitan ng sub- at superstructure.
Upang makiisa ang mga inaapi, dapat muna
nilang putulin ang pusod ng mahika at mitolohiya
na nagbubuklod sa kanila sa mundo ng pang-
aapi; ang pagkakaisa na nag-uugnay sa kanila sa
bawat isa ay dapat may ibang kalikasan j. Upang
makamit ang napakahalagang pagkakaisa na ito
dapat ang proseso ng rebolusyonaryo mula sa
simula, isang kilusang pangkultura. Ang mga
pamamaraang ginamit upang makamit ang
pagkakaisa ng mga inaapi ay nakasalalay sa mga
latters na makasaysayang at umiiral na
karanasan sa loob ng istrukturang panlipunan.
Ang mga magsasaka ay nakatira sa isang
"sarado" na katotohanan na may isang solong,
siksik na sentro ng mapang-aping desisyon; ang
aping urban ay nabubuhay sa isang lumalawak na
konteksto kung saan ang mapang-api na
command center ay maramihan at kumplikado.
Ang mga magsasaka ay nasa ilalim ng kontrol ng
isang nangingibabaw na pigura na nagkatawang-
tao ng mapang-api na sistema; sa mga lunsod na
lugar, ang mga naaapi ay isinailalim sa isang
"mapang-api na pagkatao." Sa parehong kaso
ang mapang-aping kapangyarihan ay sa isang
tiyak na lawak na "hindi nakikita": sa kanayunan,
dahil sa kalapitan nito ng inaapi; sa mga lungsod,
dahil sa pagpapakalat nito.
Ang mga paraan ng pagkilos na pangkulturang
nasa iba`t ibang mga sitwasyon tulad nito ay
mayroong parehong layunin: upang linawin sa
mga inaapi ang layuning sitwasyon na
nagbubuklod sa kanila sa mga mapang-api,
nakikita man o hindi. Ang mga porma lamang ng
pagkilos na maiwasan ang simpleng pagsasalita
at hindi mabisang "blah" sa isang banda, at
mekanismo ng aktibismo sa kabilang banda, ay
maaari ring kalabanin ang naghahati-hati na
pagkilos ng mga nangingibabaw na elite at
lumipat patungo sa pagkakaisa ng mga inaapi.
Organisasyon
Sa teorya ng pagkilos na antidialogical, ang
manipulasyon ay kailangang-kailangan sa
pananakop at pangingibabaw; sa lohikal na
teoryang aksyon ang organisasyon ng mga tao ay
nagtatanghal ng laban sa laban nito
pagpapatakbo. Ang samahan ay hindi lamang
direktang naiugnay sa pagkakaisa, ngunit isang
likas na pag-unlad ng pagkakaisa na iyon.
Alinsunod dito, ang mga pinuno ng paghahangad
ng pagkakaisa ay kinakailangang isang
pagtatangka din na ayusin ang mga tao, na
nangangailangan ng saksi sa katotohanan na ang
pakikibaka para sa kalayaan ay isang
pangkaraniwang gawain. Ang pare-pareho,
mapagpakumbaba, at matapang na saksi na
umuusbong mula sa kooperasyon sa isang
pagbabahagi ng pagsisikap — ang paglaya ng
mga kababaihan at kalalakihan — ay iniiwasan
ang panganib na makontrol ang antidialogical.
Ang anyo ng saksi ay maaaring magkakaiba,
depende sa mga kondisyong pangkasaysayan ng
anumang lipunan; ang saksi mismo,
gayunpaman, ay isang kailangang-kailangan na
elemento ng rebolusyonaryong aksyon.
Upang matukoy kung ano at paano ang saksi na
iyon, kinakailangan upang magkaroon ng isang
lalong kritikal na kaalaman sa kasalukuyang
konteksto ng kasaysayan, ang pananaw sa
daigdig na hawak ng mga tao, ang punong
kontradiksyon ng lipunan, at ang punong aspeto
ng iyon kontradiksyon Dahil ang mga sukat ng
saksi na ito ay makasaysayang, dayalalal, at
samakatuwid ay dialectical, ang testigo ay hindi
maaaring simpleng i-import ang mga ito mula sa
ibang mga konteksto nang hindi naunang pinag-
aaralan ang sarili nito. Upang gawin kung hindi
man ay ang ganap na ganap at alamat ng kamag-
anak; paglayo ay naging hindi maiiwasan. Ang
saksi, sa lohikal na teoryang aksyon, ay isa sa
pangunahing pagpapahayag ng kultural at pang-
edukasyon na katangian ng rebolusyon.
Ang mahahalagang elemento ng saksi na hindi
magkakaiba sa kasaysayan ay may kasamang:
pagkakapare-pareho sa pagitan ng mga salita at
kilos; katapangan na humihimok sa mga saksi na
harapin ang pagkakaroon bilang isang
permanenteng peligro; radi-calization (hindi
sectarianism) na humahantong sa parehong mga
saksi at sa mga tumatanggap ng saksi na iyon sa
pagtaas ng pagkilos; lakas ng loob na magmahal
(na, malayo sa pagiging tirahan patungo sa isang
hindi makatarungang mundo, sa halip ay ang
pagbabago ng daigdig na iyon sa ngalan ng
dumaraming kalayaan ng sangkatauhan); at
pananampalataya sa mga tao, yamang sa kanila
ang saksi ay ginawa — kahit na ang pagsaksi sa
mga tao, dahil sa kanilang pakikipag-ugnay sa
diyalekto sa mga nangingibabaw na mga piling
tao, nakakaapekto rin sa huli (na tumutugon sa
nasaksihang iyon sa kanilang kaugaliang
pamamaraan).
Ang lahat ng tunay (na, kritikal) na saksi ay
nagsasangkot ng pangahas na magpatakbo ng
mga panganib, kasama ang posibilidad na ang
mga pinuno ay hindi palaging manalo ng agarang
pagsunod ng mga tao. Saksi na hindi
namunga sa isang tiyak na sandali at sa ilalim ng
ilang mga kundisyon ay hindi dahil doon hindi
nagawang magbunga bukas. Dahil ang saksi ay
hindi isang abstract na kilos, ngunit isang aksyon
- isang komprontasyon sa \ torld at sa mga tao -
hindi ito static. Ito ay isang pabago-bagong
sangkap na nagiging bahagi ng konteksto ng
lipunan kung saan ito naganap; mula sa sandaling
iyon, hindi ito tumitigil na makaapekto sa
kontekstong iyon.50
Sa pagkilos na antidialogical, ang pagmamanipula
ay nag-anesthesyo sa mga tao at pinapabilis ang
kanilang pangingibabaw; sa dayalasyong aksyon
na pagmamanipula ay pinalitan ng tunay na
samahan. Sa pagkilos na antidialogical, ang
pagmamanipula ay nagsisilbing dulo ng
pananakop; sa pagkilos na makatuwiran, ang
matapang at mapagmahal na saksi ay nagsisilbi
sa mga wakas ng samahan.
Para sa mga nangingibabaw na elite, ang
organisasyon ay nangangahulugang pag-aayos
ng kanilang sarili. Para sa mga rebolusyonaryong
pinuno, ang organisasyon ay nangangahulugang
pag-aayos ng kanilang sarili sa mga tao. Sa
unang kaganapan, ang nangingibabaw na piling
tao ay unting istraktura ng kapangyarihan nito
upang mas mahusay itong mangibabaw at maiba
ang pagkatao; sa pangalawa, ang samahan ay
tumutugma lamang sa likas na katangian at
layunin nito kung ito mismo ang bumubuo sa
pagsasagawa ng kalayaan. Alinsunod dito, ang
disiplina na kinakailangan sa anumang samahan
ay hindi dapat malito sa rehimen. Totoong totoo
na walang pamumuno, disiplina, pagpapasiya, at
mga hangarin — nang walang mga gawain na
naisakatuparan at mga account na ibibigay — ang
isang samahan ay hindi makakaligtas, at ang
rebolusyonaryong aksyon ay dahil doon
natutunaw. Ang katotohanang ito, gayunpaman,
ay hindi kailanman maaaring bigyang katwiran
ang paggamot sa mga tao bilang mga bagay na
gagamitin. Ang mga mamamayan ay nai-
personalize na ng pang-aapi - kung ang mga
rebolusyonaryong pinuno ay gagamutin sa kanila,
sa halip na magtrabaho patungo sa kanilang
konsensya, ang mismong layunin ng samahan
(iyon ay, ang paglaya) ay dahil doon ay nabura.
Ang pag-aayos ng mga tao ay ang proseso kung
saan ang mga rebolusyonaryong pinuno, na
pinipigilan din na sabihin ang kanilang sariling
salita,
50. Itinuturing bilang proseso, ang tunay na saksi
na hindi nagbubunga ng agarang prutas ay hindi
Maaaring hatulan isang ganap na pagkabigo. Ang
mga lalaking kumakatay sa Tiradentes ay
maaaring maihain ang kanyang katawan, ngunit
hindi nila mabura ang kanyang saksi.
51. Si Dr. Orlando Aguirre Ortiz, Direktor ng isang
Medical School sa isang unibersidad sa Cuba, ay
sinabi sa akin: "Ang rebolusyon ay nagsasangkot
ng tatlong" P ": palavra, povo, e pdlvora [salita,
tao, at pulbura]. Ang pagsabog ng binubura ng
pulbura ang pang-unawa ng mga tao sa kanilang
kongkretong sitwasyon, sa pagtugis, sa
pamamagitan ng pagkilos, ng kanilang libera-
palayain ang karanasan sa pag-aaral kung paano
pangalanan ang mundo. Ito ang totoong
karanasan sa pag-aaral, at samakatuwid ay
lohikal. Kaya't hindi masasabi ng mga pinuno ang
kanilang salita lamang; dapat sabihin nila ito sa
mga tao. Ang mga pinuno na hindi kumikilos sa
isang talakayan, ngunit pinilit na magpataw ng
kanilang mga desisyon, huwag ayusin ang mga
tao - ginulo nila sila. Hindi nila pinalaya, ni
pinalaya: pinipighati.
Ang katotohanan na ang mga pinuno na nag-
oorganisa ng mga tao ay walang karapatan na
arbitrary na magpataw ng kanilang salita ay hindi
nangangahulugang dapat silang kumuha ng isang
liberalistang posisyon na maghihimok ng lisensya
sa mga tao, na sanay sa pang-aapi. Ang
teoretikal na teorya ng pagkilos ay sumasalungat
sa kapwa awtoridadidad at lisensya, at sa gayo'y
pinatunayan ang awtoridad at kalayaan. Walang
kalayaan kung walang awtoridad, ngunit wala ring
awtoridad na walang kalayaan. Naglalaman ang
lahat ng kalayaan ng posibilidad na sa ilalim ng
mga espesyal na pangyayari (at sa iba't ibang
antas ng pagkakaroon) maaari itong maging
awtoridad. Ang kalayaan at awtoridad ay hindi
maaaring ihiwalay, ngunit dapat isaalang-alang na
may kaugnayan sa bawat isa.52
Ang tunay na awtoridad ay hindi napatunayan na
tulad ng isang paglipat lamang ng kapangyarihan,
ngunit sa pamamagitan ng pagdelasyon o sa
pagkakasundo ng pagsunod. Kung ang awtoridad
ay inililipat lamang mula sa isang pangkat
patungo sa isa pa, o ipinataw sa nakararami, ito
ay lumalala sa pagiging awtoridad. Maiiwasan
lamang ng awtoridad ang salungatan sa kalayaan
kung ito ay "kalayaan-maging-awtoridad." Ang
hypertrophy ng isa ay nagpapahiwatig ng
pagkasayang ng iba pa. Kung paanong ang
awtoridad ay hindi maaaring magkaroon nang
walang kalayaan, at sa kabaligtaran, ang
autoritaryanismo ay hindi maaaring umiiral nang
hindi tinatanggihan ang kalayaan, o lisensya nang
hindi tinatanggihan ang awtoridad.
Sa teorya ng pagkilos na dayalogo, ang
organisasyon ay nangangailangan ng awtoridad,
kaya't hindi ito maaaring maging mapag-
awtoridad; nangangailangan ito ng kalayaan,
kaya't hindi ito maaaring maging licentious. Ang
samahan ay, sa halip, ay isang proseso ng
mataas na pang-edukasyon kung saan ang mga
namumuno at taong magkakasama ay
nakakaranas ng totoong awtoridad at
"Ito ay kagiliw-giliw na obserbahan kung paano
binigyang diin ng rebolusyonaryong
manggagamot na ito ang salita sa diwa na ginamit
ito sa sanaysay na ito: bilang aksyon at
repleksyon, bilang praxis. 52. Magiging
kontrobersyal ang ugnayan na ito kung ang
layunin na sitwasyon ay isang pang-aapi ng
lisensya.
kalayaan, na hinahangad nilang maitaguyod sa
lipunan sa pamamagitan ng pagbabago ng
katotohanan na pumagitna sa kanila.
Sintesis sa Pangkultura
Ang pagkilos ng kultura ay palaging isang
sistematiko at sinadya na uri ng pagkilos na
nagpapatakbo sa istrukturang panlipunan,
alinman sa layunin na mapangalagaan ang
istrakturang iyon o baguhin ito. Bilang isang uri ng
sinadya at sistematikong aksyon, lahat ng aksyon
sa kultura ay may teorya nito na tumutukoy sa
mga wakas nito at sa gayon ay tumutukoy sa mga
pamamaraan nito. Ang pagkilos na pangkulturang
alinman ay nagsisilbi sa pangingibabaw
(sinasadya o walang malay) o naghahatid ng
paglaya ng mga kalalakihan at kababaihan.
Habang ang mga uri ng pagkilos na pangkontra
sa kulturang ito ay nagpapatakbo sa at sa
istrukturang panlipunan, lumilikha sila ng mga
dialectical na relasyon ng pananatili at
pagbabago,
Ang istrakturang panlipunan, upang maging, ay
dapat maging; sa madaling salita, ang pagiging ay
ang paraan ng istrakturang panlipunan na
nagpapahiwatig ng "tagal," sa kahulugan ng
termino na Bergsonian.53
Ang pagkilos na pang-kultural na dayaliko ay
walang hangarin na mawala ang permanente-
pagbabago ng dialectic (isang imposibleng
hangarin, dahil ang pagkawala ng dayalekto ay
mangangailangan ng paglaho ng istrakturang
panlipunan mismo at sa gayon mga kalalakihan);
nilalayon nito, sa halip, na sakupin ang mga
antagonistic na kontradiksyon ng istrakturang
panlipunan, sa gayon makamit ang paglaya ng
mga tao.
Sa kabilang banda, ang pagkilos na pangkontra
sa kultura ay naglalayon sa pagtula sa mga
nasabing kontradiksyon, sa gayong pag-asang
iwasan (o hadlangan hangga't maaari) ang radikal
na pagbabago ng katotohanan. Tahasang o
implicit na nilalayon ng pagkilos na antidialogical
na mapanatili, sa loob ng istrukturang panlipunan,
ang mga sitwasyong pinapaboran ang sarili nitong
mga ahente. Habang ang huli ay hindi tatanggap
ng pagbabago ng istraktura ng sapat na radikal
upang mapagtagumpayan ang mga kontradiksyon
na antagonistic, maaari silang tanggapin ang mga
reporma na
53. Ano ang gumagawa ng isang istraktura ng
isang istrukturang panlipunan (at sa gayon
makasaysayang-pangkulturang) ay alinman sa
pagiging permanente o pagbabago, kinuha
ganap, ngunit ang mga dialectical na relasyon sa
pagitan ng dalawa. Sa huling pagtatasa, kung ano
ang nagtitiis sa istrakturang panlipunan ay hindi
ang pagiging permanente o pagbabago; ito ay
ang permanenteng-pagbabago ng diyalekto
mismo.
huwag makaapekto sa kanilang kapangyarihan sa
pagpapasya sa mga naaapi. Samakatuwid, ang
modality na ito ng pagkilos ay nagsasangkot ng
pananakop ng mga tao, kanilang paghati,
kanilang pagmamanipula, at pagsalakay sa
kultura. Ito ay kinakailangan at panimula ng isang
sapilitan na aksyon. Gayunpaman, ang pagkilos
na dayalogo, ay nailalarawan sa pamamagitan ng
supersedence ng anumang sapilitan na aspeto.
Ang kawalan ng kakayahan ng pagkilos na
pangkontra sa kultura upang suportahan ang
sapilitan na katangian ng mga resulta mula sa
layunin nito: pangingibabaw; ang kapasidad ng
kilusang kultural na kilos na gawin ito nakasalalay
sa layunin nito: paglaya.
Sa pagsalakay sa kultura, iginuhit ng mga aktor
ang nilalamang pampakay ng kanilang pagkilos
mula sa kanilang sariling mga halaga at
ideolohiya; ang kanilang panimulang punto ay ang
kanilang sariling mundo, kung saan pinapasok
nila ang mundo ng kanilang sinasalakay. Sa
pagbubuo ng kultura, ang mga artista na nagmula
sa "ibang mundo" sa mundo ng mga tao ay hindi
ginagawa bilang mga mananakop. Hindi sila
pumarito upang magturo o magpadala o
magbigay ng anupaman, ngunit upang malaman,
sa mga tao, tungkol sa mga tao sa mundo.
Sa pagsalakay sa kultura ang mga artista (na
hindi kailangan personal na pumunta sa invaded
culture; lalong, ang kanilang aksyon ay
isinasagawa ng mga instrumentong pang-
teknolohikal) na ipatigil ang kanilang mga sarili sa
mga tao, na nakatalaga sa papel ng mga
manonood, ng mga bagay. Sa pagbubuo ng
kultura, ang mga artista ay isinama sa mga tao,
na mga coauthor ng aksyon na parehong
ginagawa sa buong mundo.
Sa pagsalakay sa kultura, kapwa ang manonood
at ang realidad na mapangalagaan ay mga bagay
ng aksyon ng mga artista. Sa pagbubuo ng
kultura, walang mga manonood; ang layunin ng
aksyon ng mga artista ay ang realidad na
mababago para sa paglaya ng mga kalalakihan.
Ang pagbubuo ng kultura ay isang paraan ng
pagkilos para sa pagharap sa kultura mismo,
bilang tagapag-ingat ng mismong mga istruktura
na kung saan ito nabuo. Ang aksyon sa kultura,
bilang aksyong pangkasaysayan, ay isang
instrumento para sa pagpapalit ng nangingibabaw
na alienated at alienating culture. Sa puntong ito,
ang bawat tunay na rebolusyon ay isang
rebolusyong pangkultura.
Ang pagsisiyasat sa mga taong bumubuo ng mga
tema o makabuluhang mga pampakay na
inilarawan sa kabanata 3 ay bumubuo sa
panimulang punto para sa proseso ng pagkilos
bilang isang synthesyong pangkultura. Sa
katunayan, hindi talaga posible na hatiin ang
prosesong ito sa dalawang magkakahiwalay na
hakbang; una, pampakay
pagsisiyasat, at pagkatapos ay pagkilos bilang
pagbubuo ng kultura. Tulad ng isang dichot-
PEDAGOGY NG NAPATUNONG • 181
omy ay nagpapahiwatig ng isang paunang yugto
kung saan ang mga tao, bilang mga passive na
bagay, ay pag-aaralan, sinuri, at siyasatin ng mga
investigator-isang pamamaraan na kasabay ng
pagkilos na antidialogical. Ang nasabing paghati
ay hahantong sa walang muwang na konklusyon
na ang pagkilos bilang pagbubuo ay sumusunod
mula sa pagkilos bilang pagsalakay,
Sa lohikal na teorya, hindi maaaring maganap
ang paghahati na ito. Ang Mga Paksa ng
pampakay na pagsisiyasat ay hindi lamang mga
propesyonal na investigator kundi pati na rin ang
mga kalalakihan at kababaihan ng mga tao na
ang temang uniberso ay hinahanap. Ang
pagsisiyasat-ang unang sandali ng pagkilos
bilang synthesyong pangkulturan — ay nagtatatag
ng isang klima ng pagkamalikhain na may
posibilidad na umunlad sa mga kasunod na yugto
ng pagkilos. Ang nasabing klima ay hindi umiiral
sa pagsalakay sa kultura, na kung saan sa
pamamagitan ng paghihiwalay ay pinapatay ang
malikhaing sigasig ng mga sinalakay, na iniiwan
silang walang pag-asa at natatakot sa
mapanganib na eksperimento, kung wala ito ay
walang tunay na pagkamalikhain.
Ang mga nasalakay, anuman ang kanilang antas,
ay bihirang lumampas sa mga modelo na
inireseta ng mga mananakop para sa kanila. Sa
pagbubuo ng kultura walang mga mananakop;
samakatuwid, walang ipinataw na mga modelo.
Kapalit nila, may mga artista na kritikal na pinag-
aaralan ang katotohanan (hindi kailanman
pinaghihiwalay ang pag-aaral na ito mula sa
pagkilos) at makialam bilang Mga Paksa sa
proseso ng makasaysayang
Sa halip na sundin ang mga paunang natukoy na
plano, ang mga namumuno at tao, na kapwa
kinilala, magkasama na lumikha ng mga
alituntunin ng kanilang pagkilos. Sa pagbubuo na
ito, ang mga namumuno at tao ay kahit papaano
ay muling isinilang sa bagong kaalaman at
bagong pagkilos. Ang kaalaman sa alienated na
kultura ay humahantong sa pagbabago ng aksyon
na nagreresulta sa isang kultura na napalaya
mula sa pagkahiwalay. Ang mas sopistikadong
kaalaman ng mga namumuno ay muling
ginagawa sa empirical na kaalaman ng mga tao,
habang ang huli ay pinino ng nauna.
Sa synthesyong pangkulturang — at sa
synthesyong pangkultura lamang - posible na
malutas ang kontradiksyon sa pagitan ng
pananaw ng mundo ng mga pinuno at ng
mamamayan, sa pagpapayaman ng pareho. Hindi
tinatanggihan ng synthetic ng kultura ang mga
pagkakaiba sa pagitan ng dalawang pananaw; sa
katunayan, ito ay batay sa mga pagkakaiba-iba.
Tinatanggihan nito ang pagsalakay ng isa sa
pamamagitan ng isa pa, ngunit pinatunayan ang
hindi maikakaila na suporta na ibinibigay ng
bawat isa sa isa pa.
Dapat iwasan ng mga lider ng rebolusyonaryo
ang pag-aayos ng kanilang sarili na hiwalay sa
mga tao; Anumang kontradiksyon sa mga tao ay
maaaring mangyari fortuitously, dahil sa ilang
mga kundisyong pangkasaysayan, dapat malutas
— hindi dagdagan ng pagsalakay sa kultura ng
isang ipinataw na relasyon. Ang pagbubuo ng
kultura ay ang tanging paraan.
Ang mga pinuno ng rebolusyonaryo ay
nagkakompyuter ng maraming mga pagkakamali
at maling pagkalkula sa pamamagitan ng hindi
isinasaalang-alang ang isang bagay na totoong
tulad ng pagtingin ng mga tao sa mundo: isang
pagtingin na malinaw at implicit na naglalaman ng
kanilang mga alalahanin, kanilang mga pag-
aalinlangan, kanilang mga pag-asa, kanilang
paraan ng pagtingin sa mga pinuno, kanilang mga
pananaw sa kanilang sarili. at ng mga mapang-
api, ang kanilang mga paniniwala sa relihiyon
(halos palaging syncretic), kanilang fatalism, ang
kanilang mga rebelyong reaksyon. Wala sa mga
elementong ito ang maaaring makita ng
magkahiwalay, sapagkat sa pakikipag-ugnayan
ang lahat sa kanila ay bumubuo ng isang
kabuuan. Ang nang-aapi ay interesado na
malaman ang kabuuan na ito lamang bilang isang
tulong sa kanyang aksyon ng pagsalakay upang
mangibabaw o mapanatili ang pangingibabaw.
Para sa mga rebolusyonaryong pinuno, ang
kaalaman sa kabuuan na ito ay kailangang-
kailangan sa kanilang pagkilos bilang isang
synthesyong pangkultura.
Ang pagbubuo ng kultural (tiyak na dahil ito ay
isang pagbubuo) ay hindi nangangahulugang ang
mga layunin ng rebolusyonaryong aksyon ay
dapat na limitahan ng mga mithiing ipinahayag sa
pananaw ng mundo ng mga tao. Kung mangyari
ito (sa paggalang ng respeto sa pananaw na
iyon), ang mga rebolusyonaryong pinuno ay
magiging passively na nakatali sa paningin na
iyon. Ni ang pagsalakay ng mga pinuno ng
pagtingin sa mundo ng mamamayan o simpleng
pagbagay lamang ng mga pinuno sa (madalas
walang muwang) hangarin ng mga tao ay hindi
katanggap-tanggap.
Upang maging kongkreto: kung sa isang naibigay
na makasaysayang sandali ang pangunahing
hangarin ng mga tao ay hindi na napupunta kaysa
sa isang pangangailangan para sa pagtaas ng
suweldo, ang mga namumuno ay maaaring
gumawa ng isa sa dalawang mga pagkakamali.
Maaari nilang limitahan ang kanilang aksyon
upang pasiglahin ang isang ito demand54 o
maaari nilang mapawalang bisa ang popular na
mithiin na ito at palitan ang isang bagay na mas
malayo-ngunit isang bagay na hindi pa napunta
sa harap ng pansin ng mga tao. Sa unang kaso,
ang mga rebolusyonaryong pinuno ay sumusunod
sa isang linya ng
54. Malubhang inatake ni Lenin ang ugali ng
Russian Social Democratic Party na bigyang-diin
ang mga kahilingan sa ekonomiya ng proletariat
bilang isang instrumento ng rebolusyonaryong
pakikibaka, isang kasanayan na tinawag niyang
"economic spontaneity." "Ano ang dapat gawin?"
sa On Politics and Revolution, Selected Writings
(New York, 1968).
pagbagay sa mga hinihiling ng mamamayan. Sa
pangalawang kaso, sa pamamagitan ng
pagrespeto sa mga mithiin ng mga tao, nahulog
sila sa pagsalakay sa kultura. v Ang solusyon ay
nakasalalay sa pagbubuo: ang mga pinuno ay
dapat sa isang banda kilalanin sa mga tao na
humihingi ng mas mataas na suweldo, habang sa
kabilang banda dapat silang magpose ng
kahulugan ng labis na demand na iyon bilang
isang problema. Sa pamamagitan ng paggawa
nito, ang mga namumuno ay naglalagay bilang
isang problema ng isang tunay, kongkreto,
makasaysayang sitwasyon kung saan ang
pangangailangan sa suweldo ay isang sukat. Sa
gayo'y magiging malinaw na ang mga
pangangailangan sa suweldo lamang ay hindi
maaaring maglaman ng isang tumutukoy na
solusyon. Ang kakanyahan ng solusyon na ito ay
matatagpuan sa dating nabanggit na pahayag ng
mga obispo ng Ikatlong Daigdig na "kung ang
mga manggagawa ay hindi nagmamay-ari ng
kanilang sariling paggawa, lahat ng mga
repormang pang-istruktura ay magiging
epektibo... Sila [dapat ay] ang mga may-ari, hindi
nagtitinda, ng kanilang paggawa.... [para sa
anumang pagbili o pagbebenta ng paggawa ay
isang uri ng pagkaalipin "
Upang makamit ang kritikal na kamalayan ng mga
katotohanan na kinakailangan na maging "may-ari
ng sariling paggawa," na ang paggawa "ay
bumubuo ng bahagi ng tao," at na "ang isang tao
ay hindi maaaring ibenta o maaari niyang ibenta
ang kanyang sarili" ay upang makagawa ng isang
hakbang na lampas sa panlilinlang ng mga
solusyon sa pampakalma. Ito ay upang makisali
sa tunay na pagbabago ng katotohanan sa
pagkakasunud-sunod, sa pamamagitan ng
paggawa ng tao sa katotohanan na iyon, upang
gawing tao ang mga kababaihan at kalalakihan.
Sa antidialogical na teorya ng pagkilos, ang
pagsalakay sa kultura ay nagsisilbi sa mga dulo
ng pagmamanipula, na siya namang nagsisilbing
dulo ng pananakop, at nasakop ang mga dulo ng
pangingibabaw. Ang pagbubuo ng kultura ay
nagsisilbi sa mga pagtatapos ng samahan;
nagsisilbi ang samahan sa mga wakas ng
paglaya.
Ang trabahong ito ay nakikipag-usap sa isang
malinaw na katotohanan: tulad ng mapang-api,
upang mapang-api, nangangailangan ng teorya
ng mapang-akit na aksyon, sa gayon ang mga
inaapi, upang maging malaya, kailangan din ng
teorya ng pagkilos.
Ipinaliwanag ng nang-api ang kanyang teorya ng
aksyon nang wala ang mga tao, sapagkat siya ay
laban sa kanila. Ni ang mga mamamayan —
basta sila ay durugin at inaapi, na pinapaloob ang
imahe ng mapang-api— buuin ng kanilang sarili
ang teorya ng kanilang mapagpalayang aksyon.
Sa pakikipagtagpo lamang ng mga mamamayan
sa mga rebolusyonaryong pinuno - sa kanilang
pakikipag-isa, sa kanilang praxis - mabubuo ang
teoryang ito.
Paano iminumungkahi ni Freire na ang mga taong
api ay sinisimulan ang proseso ng paglaya sa
kanilang sarili sa kanilang sitwasyon? Sa palagay
mo makatotohanang ang kanyang mga
mungkahi? Bakit o bakit hindi? Responsibilidad
ba ng naaapi o mapang-api ang paglunsad ng
lipunan sa isang lugar ng kalayaan at kalayaan?
Magbigay ng mga detalye upang suportahan ang
iyong mga sagot. *

Ang panunupil/pang-aapi ay nakasisira ng tao.


Itinuro ng mga kritiko ng globalisasyon na naging
tool ito ng mga mayayamang bansa upang
pagsamantalahan ang mga umuunlad. Ano ang
iginiit ni Freire tungkol sa pagdadala ng
sangkatauhan sa mga api? Anong mga
pagbabago ang ipinakita niya na makakatulong sa
mga api sa mga tao sa mas malalim na pag-
unawa sa katotohanan at kasunod na pagkilos?
Sa palagay mo ba ito ay isang tumpak na
pagpapahayag? Bakit o bakit hindi? Sa palagay
mo ay talagang nagdagdag ang globalisasyon sa
pang-aapi ng maraming tao?
Inilarawan ni Freire ang pang-aapi bilang
"karahasan." Batay ba ang pang-aapi sa lipunan
sa kasaysayan at pang-ekonomiyang kadahilanan
ng karahasan? Bakit o bakit hindi?

Anong bahagi ng libro ang pinaka nagustuhan


mo? Sumipi ng isang partikular na ideya, daanan
o sipi mula sa aklat na gumawa ng isang epekto
sa iyo bilang isang tagapagturo. Sabihin ang
iyong mga dahilan kung bakit.

You might also like