Professional Documents
Culture Documents
þ ¡siqgur pRswid ] þ
do Sbd
vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’
sMdyS
vlox: fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)
sMKyp ilûk
kI-stRok sUcI
qqkrw rwis pMjvIx
rwis pMjvIx
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 3
do Sbd
iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw
srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw
hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy
sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD
hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl
vI awvzSk hY[
ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws
dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox
bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq
ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW
awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy
pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk
aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw
rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo
SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq
huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[
sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws
dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk
phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU
gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI
src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur
Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr
kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot
vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot
irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc
AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa
mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn
dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12
rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho
cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[
sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqI-
Cyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI
gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr
idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 4
leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur
pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW
itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG
jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl
koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK
ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[
nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI
gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI
idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY,
AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg,
pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv
ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws
L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo
mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI
kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE,
kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq
peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog
idzqw[
mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr
BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx
guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK
rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj
ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI
nypry cVH skdw hY[
sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI
ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw
ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK
isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW
aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam
rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr
qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:
pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[
rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[
dws
blijMdr isMG
gurduawrw krmsr, rwVw swihb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 5
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 6
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 7
sMdyS
bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw
sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy
pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy
awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI
mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW
duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW
L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky
ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW
suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI
hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI
nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc
anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI
isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl
mihsUs huMdI hY[
bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs
sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh
gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy
ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYn-
shwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq
shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW
sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr
mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI,
BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw
tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW);
pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH
isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw
‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp
sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps
ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI
Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky
ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[
iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’
ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb
dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy
Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 8
aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj
aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI
anusrn krnXog hY[
siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies
syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty
rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 9
sMKyp ilûk
rwis pMjvIx
(ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw rwis 5 Aupr kilk kro jI)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
52 53 54 55 56 57 58 59 60 61
62 63 64 65 66
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 10
kI-stRok sUcI
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt
leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI
A a e s h k K g G ù
A a e s h k K g G Alt+
249
c C j J ø t T f F N
c C j J Alt+ t T f F N
248
q Q d D n p P b B m
q Q d D n p P b B m
X r k v V S Þ ß Z ã
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 11
qqkrw rwis 5
rwis pMjvIx
1 aMsU 1. [mMgl[ idzlI Swh pws]
** 1. sMq avqwr-dsox gurU swihbwn dw-mMgl
2. ‘kiv-sMkyq’ mrXwdw dw mMgl[
3. ieSÃ dyv-sRI akwl purK-mMgl[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goivMd jI dw-mMgl[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hirrwie jI dw-mMgl[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU qyß bhwdr jI dw-mMgl[
13. ieSÃ gurU-SRI grU goivMd isMG jI dw-mMgl[
14. dsW gurU swihbW dw iekzTw mMgl[
15. nwm dy pRymI gur iszKW dw mMgl[
[mMgl smwpiq[ kQw dw arMB]
2 2. [cMdU qox mwlw Swh ny mMgI]
3 3. [doKI cMdU gurU jI dy hvwly]
4 4. [sRI aMimRqsr suzKsWd dI Kbr ByjI]
5 5. [mjL pRsMg]
6 6. [bygmwq]
7 7. [bygmwq]
8 8. [SRI aMimRqsr awey]
9 9. [aMimRqsr ivrwjmwn]
10 10. [SRI gurU jI lwhOr awey]
11 11. [cMdU dI mOq]
12 12. [Swh kSmIr L[ cMdU suq qy imhrvwn myl]
13 13. [imhrvwn L myl ihq smJwAuNw]
14 14. [gurU jI dw imhrvwn L mnwAuNw]
15 15. [kwbl dy iszK qox Swh ny GoVw Koihaw]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 12
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 13
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 14
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 15
*
pw:—pFY[
+
pw:—gnÎo = smiJaw[ ivcwiraw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 16
skdw)[ jo jIvW dI pwlNw krny vwlw hY, (qy) ijs dw js vyd BztW
vWg Aucwrdw hY[ (pr Pyr) cwrW (vydW) qox bI Aus dw Byd nw liKaw
(nw jwiNaW) igaw, (ikAuxik Auh) aYsw akwrn rUp hY ik iksy (mn
buzDI awid ieMdRY) dw ivSX nhIx, pr (Auh) aKMf (hY qy awp) jgq dw
kwrN hY, iek rs (hoky swiraW ivc) rm rihaw hY (qy kdy ikvyx
ikqy) vzD Gzt nhIx huMdw[
Bwv: rzb jI dw inrwkwr rUp dzsdy hn:—(1) akwrn, aKMf, inrMqr, qm
qwr nw[ iPr (2) ivawpk hY, pr (3) mn bwNI qox aivSy hY[ (4) XS
krny qy awpNI kzlÎwN huMdI hY, pr koeI aMq nhIx pw skdw[ iPr (5)
Auh guNW vwlw hY, jIvW dI pwlNw krdw hY, pr ieh guN ieMny hn ik
ieh bI anigNq hn[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
*
qwry anyk ibbyk jhwZ dy,
Koil idXy Aur moh ik qwry[
qwry ibswl pKMif pRcMif jy,
awgy ary iqn mwn+ Auqwry[
qwry iblocn qy drsy
Aubry++ su asMK jQw nB qwry[
qwry qry aru mwry mry
gur nwnk kIin Bey qm qwry ]4]
ibbyk jhwZ = igawn dw jhwZ[
moh ik qwry = moh dy jMdry, [ihM: qwly] qwry = qwVnw kIqI[
ibswl pKMif = bVy pKMfI[ pRMcf = qyjvwn hoky[
aVy = awkVy[ Auqwry = Auqwiraw, dUr kIqw[
qwry iblocn = nyqRW dIaW DIrIaW[
asMK = sMKÎw hIn[ anigNq[
qm qwry = qwrqmÎ = nÎUn aiDk = vzD Gzt[
arQ: igawn (rUpI) jhwZ dyky ibaMq hI (dws) qwry (qy AunHW dy) ihridaW
(ivzcox) moh dy jMdry Kohl idzqy[ jo bVy pKMfI sn AuhnW L qyjvwn
hoky qwVnw kIqI (aqy jyhVy awp dy) azgy aVy iqnHW dy mwn dUr kIqy[
*
Cwpy dy nusKy ivc iek sqr ies qox pihly bI hY jo ilKqI nusiKaW ivc Gzt imldI hY[
ijs dw pwT ieh hY:—’qwry qry nhIx awp qry sm pwihn sy gur kyvt qwry[’ ijs dw
arQ:—(jo) pzQr vq nw awp qr skdy sn (qy nw iksy dy) qwiraW qr skdy sn, Eh
gurU mlwh ny qwry[
+
pw:—mwr[
++
pw:—AuBry = AuØzcy hoey, pRkwSy, mukq hoey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 17
(ijnHW L awp ny) nyqRW dIaW DIrIaW nwl dyiKaw (aQvw ijnHW ny nyqRW
dIaW DIrIaW dy drSn kIqy, sB L awp ny cwhy Eh) akwS dy qwiraW
vWù anigNq sn qwr idqw[ (sRI siqgurU) gurU nwnk dyv jI (ny jo)
qwry (so) qr gey (qy jo) mwry (so) mr gey (AunHW) dy kIqy nÎUn aiDk
(nÎUn aiDk) ho gey[ (Bwv ijnHW L AunHW ny nÎUn kIqw nÎUn ho gey,
ijnHW L aiDk kIqw aiDk ho gey)[
hor arQ: 4. quk:—gur nwnk kI n Bey qm qwry = gur nwnk jI dy quzl
koeI nhIx hoey[ qwr qy qm guN vwck pd lw ky[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
cOpeI: bMd n hovih Srn mukMd[
kMd anûd iqhn kul cMd[
cMdn criciq sujs amMd[
mMidr gun gur aMgid bMid ]5]
bMd = kYd, PsOqI, PwhI, rok[ mukMd = mukqI dwqw[
kMd = myG, bzdl, Pl[
amMd = inrml, AuØzjl, jo mMd nw hovy[
arQ: (ijnHW dI) Srn mukqI dwqw hY (qy ijs Srn dI pRwpqI dy aqy ivc
koeI) rukwvt nhIx huMdI, jo anûd dy myG hn qy iqhN kul dy cMdRmW
hn, (gq dy pUjÎ hn qy AuhnW dw) sRySt jzs iCVky hoey cMdn vWù
AuØzjl hY, qy jo (swry SRySt) guNW dw mwno mMdr hn, (aYsy) sRI gurU
aMgd jI (L mYx) nmskwr krdw hW[
hor arQ: 2. qRyhN kul dy cMdRmW (sRI gurU aMgd dyv jI ies lok ivc qW
anûd dy dwqy hn)[
1. (azgy) AuhnW dI Srn (ipaW L) jm dI rok nhIx huMdI (sgox)
mukqI pRwpiq huMdI hY[ (a) hy Srn (pieaW dy) mukqI dwqw
(gurU aMgd jI) awp L bMdn (= nmskwr) hovy[
3. AuhnW dw js (rUpI sUrj) kdy mMd nhIx huMdw (sdw iek rs
cmk irhw hY, eyQy EQy AuhnW dI) cMdn (rUpI) kIrqI (criciq
=) PYl rhI hY[
4. (aYsy SuB) guNW dy mMdr (sRI gurU) aMgd (dyv jI L myrI)
nmskwr hovy[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
pwrin kir iszKI ibsqwrn[
pwrd mn iQr ikX ibsqwr n[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 18
*
pw:—pwr is pry[
+
pw:—ij qm[ ijmiq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 19
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 20
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 21
3. (qy kwmnw nwl syvw krn vwly) dwsW dIaW (mnox) vWCiq kwmnw pUrn
krdy hn[
Bwv: asl ivc kiv jI ny ieQy-hir+rwie-dohW dy aiBpRwie dI sPl tIkw
kIqI hY[ ‘hir’ dw arQ hY dUr krnw so inSkwm sMgqW dy ivkwr dUr
krdy hn[ ivkwr dUr hoN qox Auh prm pd L azpV gey[ dUsry ‘rwie’
hY rwjw, rwjw awpNI syvk pRjw L pdwrQ awid ivBUqIaW dwn krn dw
bl rKdw hY, so kiv jI ny disaw hY ik awp kwmnW vwilaW L
mnovWiCq rwj Bwg pdwrQ dy dyN ivc smrzQ hn[ inSkwm BgqW L
awp ny mukqI idzqI qy skwm iszKW L rwj qy jgIrdwrIaW dy vr bKSy[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
awrblw lGu Skiq ibswl[
bwl gurU hir ikRSn rswl[
bwl sUr lGu* ipiK ijm+ jwl[
moh iqmr iqm++ kriq Aujwl ]11]
rswl = mDur, imzTy, Bwv ipawry lÜgN vwly[
bwl sUr = cVHdw sUrj, svyr dw sUrj[
arQ: 2. (cwho) imzTy (gurU) hirikRSn jI bwl gurU hn[
1. (arQwq AuhnW dI) awrblw CotI (hY prMqU) SkqI (gurU pd ijqnI hI)
ivSwl hY[
3. 4. ijvyx bwl sUrj L mwry dyKky inkw (iKawl krdy hn prMqU ijvyx Auh
rwq dy hnyry L pUrI qrHW dUr kr sutdw hY) iqvyx moh dy aMDkwr L
(bwl gurU hirikRSn jI dUr krky) pRkwS (dwn) kr dyxdy hn[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU qyß bhwdr jI dw-mMgl[
ihMdu lwj rwKI bin cwdr[
qurk juvwsw ko bf bwdr[
isK ismriq ijq ikq huie hwdr[
nmo crn gur qyß bhwdur ]12 ]
cwdr = buzkl mwrn dw kpVw ijs nwl lwj vwlIaW awpNw qn
kzjdIaW hn[ (a) Aucy QW qox Jrny vWùU pYN vwlI pwNI dI rO[ [Pw: cwdr]
juvwsw = juvwhW, iek qrHW dw kMifaW vwlw bUtw jo brswq pYN nwl
gldw qy aOV nwl mOldw hY[
bwdr = bzdl[ hwdr = hwZr[
*
pw:—lK[
+
iqm[
++
pw:—hr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 22
arQ: 4. (SRI) gurU qyg bhwdur jI dy crnW qy myrI nmskwr hY[ 1. (ijnHW
ny) ihMd dI lwj cwdr bNky rKI[ 2. (jo) qurkW (rUpI) juvwhyx L bVy
bzdl (smwn pRqIq hoey pr) 3. iszKW L ijzQy ikqy (AuhnW ny awp L)
Xwd kIqw, (EQy hI) hwZr hoey[
Bwv: cwdr SlyK pd hY[ czdr SrIr dw kzjN hY, ies krky lÜijaw rzKN
dw AupwAu hY[ ihMd jo aivzdÎw qy ßulwmI ivc, KudgrZI qy pwto DwV
ivc by-ihXw ho irhw sI, awpNw sIs dyky gurU jI ny kurbwnI, aNK,
ßYrq, bhwdrI, propkwr dw nmUnw bNky swrIaW lÜjÎw rzK leIaW[
cwdr Jrdy pwNI dI rO L bI kihÀdy hn, ies arQ dw ktwKÎ bzdl nwl
rziKaw hY, ijs dy pYN nwl jvwhW mrdw hY[ ihMd SuB pYlI hY, jo pwNI
dy Jrn nwl plI qy qurk jvwhW sn jo pwNI pYN nwl mry prMqU iszKW
leI awp gurU, ipqw, imzqR, Bgvwn dw rUp hn ik ijzQy Eh Xwd krn
EQy hI sdIv shwieqw L azpVdy hn[
13. ieSÃ gurU-SRI grU goivMd isMG jI dw-mMgl[
AudY qyj jg mihÀ sm sUr[
duStin ky Aupjwviq sUr[
hqy SzqRü gn gih kir sUr[
SRI gur goibMd isMG bf sUr ]13]
{sUr = sUrj[ sUr = sUl, pIVw[ sUr = SUl = brCw[ sUr = sUrmyx[}
arQ: 1. 2. ijvyx jgq ivc sUrj dw cVHdw qyj duStW dy (idl ivc) duK
pYdw krdw hY*[
3. 4 (iqvyx) bVy sUrmyx SRI gurU goibMd isMG jI ny (jgq ivc) brCw hzQ
ivc pkVky smUh vYrI mwry[
hor arQ: SRI gurU goibMd isMG jI bVy sUrmyx hn, ijnHW dw qyj Audy sUrj
vWùU jgq ivc (inq vsNy vwlI vsqU hY) jo duStW dy iczq ivc
sUl AupjwAuxdw hY, (qy ijnHW ny) hzQ ivc SsqR PVky SqRÁaW dy
smUh mwry hn[
14. dsW gurU swihbW dw iekzTw mMgl[
ds srup ko nmo hmwrI[
ijnhuÀ jnin kI duibDw twrI[
brnox pMcm rwis agwrI[
SRoqw sunhu pwp gn hwrI ]14]
arQ: (siqgurW dy) dsW (hI) srUpW L swfI nmskwr hY, ijnHW ny (ik sdIv
awpNy) dwsW dI duibDw dUr kIqI hY, (huN mYx) azgox pMjvIx rws vrNn
*
ikAuxik Eh hnyry ivc pwp kr rhy huMdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 23
krdw hW, hy suNn vwilE! suNo, (ieh kQw) smUh pwpW dw nwS krny
vwlI hY[
15. nwm dy pRymI gur iszKW dw mMgl[
lwKhuÀ siqgur ky isK pUry[
apn srUp lKÎo ijn rUry[
mhW Skiq Dir ibRD qy awid[
bMdn krOx, Drhu aihlwd ]15]
sgro igRMQ sMpUrn kro[
prihÀ ibGn gn iqn ko hro[
SuB miq Aupjwvo Aur aMqr[
brnox siqgur sujs inrqr ]16]
inrMqr = ijs ivc aMqrw Xw ivzQ nw pvy, Bwv iek lVI pRoqvW
(atuztvIx lVI)[ Bwv, dsmyx pwqSwh jI dy hwlwq dy aMq qk inBW, ikqy
ivckwry nw rih jwvy ilKNw myrw[
arQ: 3. muzF qox (bwbw) buzFw jI qox lYky mhwn SkqI dy Dwrn vwly 1. jo
siqgurU jI dy lÜKW pUry isK (hoey hn) 2. ijnHW ny awpNy suMdr srUp
dI lÜKqw pRwpq kr leI sI, 4-AunHW swiraW L mYx bMdnW krdw hW (ik
myry qy) KuSI kro (hy gurU pRymIEx!) ]15]
(qusIx myrw) swrw gRMQ (gur pRqwp sUrj) sMpUrn kro, jo ibGn pYN (AuhnW)
swiraW L nwS kro (qy) cMgI buzDI myry irdy dy aMdr pYdw kro, qW jo
(mYx) siqgur jI dy sRySt js L atuztvIx lVI ivc vrNn krW[
[mMgl smwpiq[ kQw dw arMB]
dohrw: siqgur hir goivMd jI, durg guawilXr Coir[
KW vZIr ko sMg lY, gmny idzlI Eir ]17]
1
cOpeI: kwrwigRh qy inRp inkswey[
so hirdws swQ gmnwey[
aiDk anûdiq kriq AucwrI[
‘DMn DMn guru prAupkwrI’ ]18]
sujsu Aucwriq jihÀ kihÀ guru ko[
cly awie siB idzlI puir ko[
SRI hir goivMd mwrg swry[
AulÀGq kInis SIGR pDwry ]19]
1
kYd Kwny ivcox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 24
1
Bwv vZIr KW dw[
*
pw:—smYx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 25
1
Bwv bwdSwh[
2
vwg hQ PVky[
3
Pukwrw mwrdw hY[
4
gurU jI dI qrP (dyKky) icq qox socW L dUr krdy hn (a) icq qy gur ids mociq socin
= gurU jI vzl dyKky socW dUr krdy hn[
5
kYdIaW L jo iklw duKdweI sI?
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 26
1
ijs dw[
*
sRI gurU hirgoibMd jI dI ‘bMdICor’ dI azl qd qox peI hY, ikly guvwlIar ivc iek QVw
‘bMdICor pIr’ dw inSwn huN qk kwiem hY, go ieh QW isK syvkW dy aiDkwr ivc nhIx hY[
Sihr ivc iek gurduawrw hY jo ipCly mhwrwj ny bNvwieaw hY, Eh CwlOny vwly isMG
mhwqmw qox dIKÎq hoey sn qy suKmnI swihb dw pwT roZ suNdy Xw krdy sn[
+
pw:—dwnI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 27
1
DrqI qy bn dy imRgW (dIaW mUrqIaW) ilKIaW hn[ Bwv sMgmrmr dy rMgo rMgI tukiVaW
nwl bNwey hoey iczqRkwrI dy hrn awid[
2
ivCweI dw iek kpVw ijs pr sUeI nwl bhuq kMm kIqw huMdw hY[ [Pw: soZnI]
3
suhNy awsn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 28
1
pUjnIX[
2
SISw[
3
cMdn [mlÎwgr]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 29
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 30
1
hzQ dw (mwNkw)[
*
pw:-su jorI[
+
pw:-inq kIjih aib qy iqm morI[
2
suhMFNw rhy [Pw: mubwrk]
3
vwDU[
4
pivzqR (mNkw) (a) hy doS rihq (gurU jIE!)[
5
bNdw hY[
++
jhWgIr vzfw hoky aksr rogI rihÀdw sI, srIr dI kuSlqw hr iek L ipawrI huMdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 31
1
Byd[
2
smUh[
¶
pw:-BwrI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 32
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 33
1
Bwv cMdU ny ikhw dws L[
2
cUhy ny[
3
(mNikaW dIaW) imzkrW, toty[
4
dyNw kr awieaw hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 34
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 35
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 36
1
inÜC peI[
2
DVkw lgw[
3
(gurU jI ny) kihaw, hy bwdSwh! ieDr kI dyKdy ho[
*
dyKo iesy aMsU dy aMk 36 dI * inSwn vwlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 37
1
(EQy) Prk koeI nhIx pYxdw[
2
pIr (mIaW mIr ny jW) vZIrKwn ny (qy jW) awp jI ny[
3
ijvyx (ies pwpI cMdU ny) pwp kIqw hY[
4
ies cMdU swQ asIx nhIx imlWgy[
*
dyKo iesy aMsU dy aMk 36 dI * inSwn vwlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 38
1
cMdU ibnW (a) ies (pwp qox) ibnW hor iksy ny kI pwp kmwAuNw hY, ijs (pwp dy kIiqaW)
kbr qox bI DUMaW inkldw rihÀdw hY[ Bwv kbr ivc jIAuVw sVdw rihÀdw hY[
2
(gurU) cor rzKdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 39
1
pIVw[
2
nwrwZgI [Pw: ÞãgI]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 40
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 41
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 42
cMdU L krwr idzqw ijs ny JUTI Kbr idzqI sI[ awpNy awp L
by-gunwh dy ÞUn qy doS qox bcwAuN leI pwqSwh ny cMdU siqgurW
dy hvwly kIqw[ ieh Aus smyx iek irvwj hYsI ik hwkm lok
Bwry aprwDI L, ijnHW dw Aus dw aprwD kIqw hovy, Aus dy
hvwly kr dyxdy sn qWik jo dMf Auh cwhuN dyky jI TûFw kr
lYN[ cMdU L gurU jI dy hvwly kr dyNw kwPI sbUq hY ies gzl
dw ik pwqSwh L gurU jI dy adoS hoN dw pzkw inScw ho igaw[
qy huMdw ikAux nw iek pIr mIaW mIr dw kihNw dUjy vZIr KW dw
qy qIjy gurU jI dw ies vyly swrw hwl dzsNw bVy pzky sbUq sy[
qd pwqSwh kihÀdw hYx ‘ieh aprwDI inrnY lhÎo[’ punw:-
‘sIs hmwry PrZ n rhY[’ punw:- ‘jo aprwDI bfo hmwrw[ dy
kir apno doS Auqwrw[’ awid[ kiv jI jo pwqSwh vlox kql dy
hukm dw iZkr nhIx krdy pr jurmwny lYN dw qy agox vDIkI
cMdU dI dzsdy hn, ieh Buzl Aus smyx dy lyKkW dibsqwn mZwhb
vwly vrigaW kolox bI hoeI hY, qy Ausy dI qorI gzl dy mgr
lgpg swry mgrly ieiqhwskwr lkIr dy PkIr bNy turI gey
hn[ pwqSwh dy awpNy ilKy L iksy nhIx gAuilaw[ dUsry jd
pwqSwh ny cMdU hvwly krky awpNy hzQ Aus mhwn pivzqR awqmw
dy KUn qox Doqy qW lokW ivc pwqSwh dI by-gunwhI dw inhcw ho
igaw qy ieh tplw isK lyKkW ny KwDw jwpdw hY ik pwqSwh
muzF qox hI by-ksUr sI[ jo tUk asI rwis 4 aMsU 37 ivzc -*-
inSwn vwlI ilK awey hW Aus dI ivcwr qy ies vyly pwqSwh dw
cMdU L siqgurW dy hvwly kr dyNw ies gzl dw sbUq dyxdw hY ik
gurU jI mUlox iZMmyvwr nhIx sy Aus AUj dy jo AUj ik doS bNw ky
pwqSwh qox kihr krvwieaw igaw sI[ Auh gur dRohIaW dI GVI
hoeI sI qy pwqSwh L Aus dy inScy idvwAuN dw cMdU iZMmyvwr
sI[ jy ikhw jwvy ik pwqSwh ny inrw jurmwnw kIqw sI qy cMdU ny
ShId kr idzqw ies ‘qjwvZ sZw’ dy bdly pwqSwh ny cMdU L
doSI krwr idzqw qW TIk nhIx ikAuxik pwqSwh ny awp iliKaw
hY ik mwr dyN dw hukm mYx idqw hY[ ies sZw L GtwAuN jW
jurmwny ivc bdlN dw pwqSwh mUlox iZkr nhIx krdw[ ies qox
spzSt ho igaw ik pwqSwh L swbq ho igaw ik gurU jI pr
lwieaw igaw ielZwm ßlq sI qy cMdU ieh JUTw ielZwm lw ky
pwqSwh qox glqI krvwAuN dw iZMmyvwr sI[
ivSyS tUk 2: AuØzpr awieaw hY ik gurU jI ny jyTy awid iszKW L hukm idqw
ik cMdU L bMnH ky fyry lY clo qy awp fyry cly gey[ jo duzK isKW
dy jI ivc gurU arjn dyv jI vrgI arSI vÎkqI L kStW,
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 43
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 44
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 45
1
iczq cwhy (iksy L) mwry Xw bKSy[
2
muKIaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 46
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 47
1
lÜqW dI mwr (bI) AuØzpro QlI kr rhy hn (a) lÜqW mwrdy (kih rhy hn, ik) pry kro,
pry kro (duSt L)[
2
juVky[
*
pw:—gur[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 48
1
bMinHaW[
2
pIVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 49
1
iqzQox[
+
pw:—krn[
2
dUr hoeI[
3
cMdRmw (jYsy AuØzjl jzs vwly) puzqR ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 50
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 51
5. [mjL pRsMg]
4<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>6
dohrw: aib SRI hirgoibMd kI,
kQw sunhu mn lwie[
idzlI kI sMgiq skl,
BeI pRwq iek QwieÀ ]1]
cOpeI: pMcW imRq bhuqy kirvwey[
iekTy isK drSn ko awey[
kyiqk hyrin cMdU hyqu[
mwnv awey qjy inkyq ]2]
siqgur bYTy sBw mJwro[
mwnuK drSn kriq hZwrox[
awie iqhwvl huie ardws[
brqwvYx bYTy nr pws ]3]
muzKÎ iszK gur ky sMg BwKYx[
‘awj BeI pUrn aiBlwKY[
nWih q jib kI qjI sgweI[
kriq rhÎo bf duSt KutweI ]4]
hyir hyir ihrdy pCuqwvYx[
-hm qy BeI AupwiD- lKwvYx[
ies ny khy kuvwk pRkwS[
hm suiD pTI skl gur pws ]5]
ilKÎo hmwro gur ny mwnw[
qjÎo swk kInis apmwnw[
qib qy kuitl duSt inj bl qy[
krqo rhÎo avzgÎw Cl qy ]6]
kry kukrm mhW aprwDw[
iqn ko Pl sMkt aib lwDw[
awj inicMq Bey hm swry[
ghy gurU dRohI hzqÎwry’1 ]7]
SRI hirgoibMd jI qib khÎo[
1
hzqÎwry gurdRohI dy PVy jwN nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 52
1
Aus dw Pl kSt qy BY (suqy hI ies qy pYNw sI)[
2
iesqRI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 53
1
isvwey (iek) DoqI dy[
*
pw:—pun iqRX qy suq mocn kry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 54
1
nhIx qW[
2
Pyr bhuq ibRzD pIr (mIaW mIr ny BI awp jI dI mihmw) khI sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 55
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 56
1
nwm[
2
jwq[
3
iqs ndI dIaW lihrW dw[
4
(mjL) lYlW L lwhOr ivc icqwrdw sI[
5
(koeI) sWFNI qy ciVHaw jWdw imilaw jo[
6
soJI Dwry qox ibnW CyqI CyqI aYfw dOiVaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 57
1
lÜkVI smwn suzk igaw[
2
ibRzC dw muMF[
3
qrKwN[
4
lÜkVI jwN ky kuhwVw clwieaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 58
*
ieh eyQy iek lokokqI ilÜKI geI hY[ aslI mjL arb dyS dw sI, ihMdusqwnI nhIx sI,
Aus dw nwm kYs sI, AusdI pRIqmw dw nwm lYlw sI[ mjL dw arQ hY, SudweI, jo ieSk
ivc SudweI ho jwey, ies krky huN fwFy pRymI L mjL kihÀdy hn[ mjL ieSk ivc suzk
igaw sI, ies krky mjL suzky pqly L bI awKdy hn[
idzlI mjL dy itzly gurU nwnk dyv jI jwky Tihry sn, iezQy iek qpIaw PkIr sI
qpW ivc suk jwN krky iesdw nwm bI mjL pY igaw sI[ aMq L ieh siqgur nwnk dyv
jI L imlky AunHW dw syvk hoieaw qy SWqI pweI[ Ausy nwm krky ieh QW mjL dw itzlw
szdIdw hY[ pihly siqgur, Cyvyx siqgur qy sRI rwm rwie jI eyQy hI itky sn[ [dyKo idzlI
gurduawiraW dw sMKyp ibRqWq ikRq BweI mzKN isMG]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 59
6. [bygmwq]
5<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>7
dohrw: BXo idvs puin siqgurU, Swhu bulwey pws[
ciF qurMg phuÀcy qbih, bYTy ruicr avws ]1]
cOpeI: cMdn cOxkI cwru ckonI[
sujnI syq Cwd kir lonI1[
iqs AUpr snmwn ibTwey[
bMdihÀ Swhu shq smudwey ]2]
sMqn pIrin aink pRsMg[
khy suny hZrq gur sMig[
bcn iblws hulwsiq kry[
dih idis rs ibswl mihÀ Fry ]3]
pun SRI hir goibMd AucwrÎo[
‘gmn suDwsr hm icq DwrÎo[
ikiqk mws bIqy ieq awey[
pICy isK sMgiq akulwey’ ]4]
suniq Swhu kih ‘mm aiBlwKw[
puir kSmIr clox icq rwKw[
clYx sMg hI mwJy dyS[
drs awp ko hoie hmyS ]5]
awj mhUrq ko idKrwvOx[
nhIx iblm iqq qurq isDwvOx[’
siqgur bYTy qbih bulwXo[
soiD mhUrq qWihÀ bqwXo ]6]
‘qROds vIrvwr hY prsox[
krhu pXwnw qib idn br so[’
sunÎo siBin kInis inj qÎwrI[
jib hZrq inScY miq DwrI ]7]
SRI siqgur fyry cil awey[
ibRD awidk ko kih smuJwey[
sunÎo suDwsr ko jib pÎwnw[
1
suhNI
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 60
1
siqsMg bNwE[
2
iqvyx swl (ipzCox) drSn dw mhWn Pl lvyxgw[ (a) iqvyx awgÎw ivc tur ky Pl lvyxgw[
[sMmq = rwie Xw awgÎw anuswr hoNw]
3
jugW qzk ipaw hoieaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 61
*
dUsry juzD ivc ieh gzl szcI hoeI sI[
1
jwNw[
2
ikRpwlU suBwv nwl jy kdy qzk bYTy, qd dyKky Cufw nw dyN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 62
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 63
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 64
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 65
1
nyqR (dI cMcl) dSw krky[
2
jvwnI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 66
7. [bygmwq]
6<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>8
1
dohrw: pIr pRIKÎw priKby, jhWgIr kih dIin[
siB bygm mn BwvqI, jwin hrK bf kIin ]1]
cOpeI: ko KoVs brKin, ko bIs[
iks bygm kI bYs pcIs[
kir Snwn ko pRQm srIr[
pihry rMgdwr br cIr ]2]
Zyvr jbr jvwhr jry[
mukqw gol, awb bf Kry2[
hIrin ko cwmIkr cwrU[
cmkiq cOsrhwr3 AudwrU ]3]
*
jo rjpUq nryS kumwrI4[
aiDk srUpvqI duiq swrI[
aWK pWKrI mnhuÀ srojw5[
kt ijn CInI pIn Aurojw ]4]
bIc pjwmin AurU ij myly[
gol s CIlk jnu jug kyly[
clihÀ mrwl cwl br bwlw[
sgry suMdr aMg ibswlw ]5]
aMjn juiq KMjn6 jnu nYn[
kMjn md BMjn sr mYn7[
siB jg bIn bIn jy awnI[
kÎw suMdrqw krYx bKwnI ]6]
pRyrI clI Swhu kI soie[
aws Aupmw kiv ky mn hoie[
1
gurU jI dI[
2
Kry pwNI (cmk) dy[
3
cAulVy hwr[
*
kiv jI dI iSMgwr rsI Swrdw huN Zor ivc aweI hY[
4
rwj puzqrIaW[
5
kvl dI[
6
mmolw[
7
kvl dy hMkwr L qoVn vwly kwmdyv dy bwN hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 67
1
nwm hY apzsrW dw[
2
apzsrW dw nwm hY, ieMdR dI sBw ivc ies dw nwc dyKky nwrd jI moihq ho gey qW bRhmW
ny sRwp idqw ik qUM mnuK ho jwh[
3
Aus dy vfy qp L ivarQ krn leI clIaW hn[
4
bygm dw bhu vcn hY—bygmwq[ [qU: bygmwq]
5
pzlw lwh ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 68
1
kwm[
2
ijs joVI (Brqw qy nwr) Auqy juawnI qy rUp (dw cVHwAu) hovy[
*
pw:—jUnin[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 69
1
azlw L, rzb L[
2
sQn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 70
1
gurU jI dy bolN qy qzkNI dy lÜCNW L quhwfy kol hoN krky (qusW) ikvyx dw ifzTw (dzso)[
[sM: ieÀg-lÜCN, ieSwrw]
2
prcdw hY rIJdw hY[
3
rzb [Pw: XZdW]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 71
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 72
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 73
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 74
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 75
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 76
1
Auqwr ky[
2
sPweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 77
1
azKIaW suK pw lYN[ [sMs: eIkSÄN = azKW[ nZr]
2
forW, lgwmW PVky awey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 78
1
keI koiTaW dy iSKrW qox drSn krdIaW hn[
2
lihrW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 79
1
mwqw gMgw gMgw dI lihr vWùU AuTI [sMs: vIic = lihr]
2
Bwv Drm hIn hoky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 80
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 81
9. [aMimRqsr ivrwjmwn]
8<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>10
dohrw: SRI guru hir goibMd jI,
kir kY Kwn ru pwn[
siB puir ko awnûd dY,
bwnI imRdul bKwin ]1]
cOpeI: jQw jog boly siB swQ[
kuSl pRSn kir kY gur nwQ[
mihl awpny jwie suhwey[
qib dmodrI mod bFwey ]2]
bMdn krI bMid kr qbY[
dyKÎo kMq mhW duiq PbY[
dwsI gn syvw siB TwnI[
supqy siqguru syj mhwnI ]3]
jwm insw qy jwgRiq hoie[
sOcwcwr krI siB joie[
kir Snwn ko lwie iDawn[
iQr kir ibRqI ilXo rs gÎwn ]4]
sMgiq skl su mzjiq hÍY kY[
sunihÀ krYx ikrqn suK pY kY[
jihÀ kihÀ puir mihÀ aru hirmMdir[
Bjn hoiq iek rs pRBu suMdr ]5]
sUrj AudY Bog qib prÎo[
siBin gurU ko drSn krÎo[
jhWgIr ky nr pun awey[
kir pMcWimRq bhu kirvwey ]6]
ieqny ibKY awp cil awXo[
kih siqguru ko sMg imlwXo[
pRQm akwl qKq ko awey[
drSn dyKiq sIs invwey ]7]
qihÀ inj kr qy Dn arpwXo[
kir ardws krwhu bRqwXo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 82
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 83
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 84
1
iszKÎw idzqI[ (a) aSIrvwd idzqI[
2
vzfy nyqRW vwlI (mwqw dmodrI jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 85
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 86
1
awpy hI cVH awAuNgy[
*
pwqSwh dy ies sunyhy qox swP hY ik Auh rwjnYqk cwl czl irhw hY[
2
qdox szdky awpNy swQ cVHweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 87
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 88
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 89
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 90
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 91
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 92
+
ieh qdox ipMf huMdw sI, huN TûFI sVk dy igrd jo vzsox nvIx hoeI hY, Aus ivc imlky
isvl lweIn ivc Sihr dw ihzsw ho igaw hY, XwdgwrI gurduawrw eys itkwNy mOjUd hY,
gurduawry dy agox lûGdI sVk dw nwAux huN ‘tYxpl rof’ pY igaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 93
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 94
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 95
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 96
1
ZÞm[
*
pw:—durbl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 97
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 98
1
lokI awKN,
2
jyTw awKy[
3
duSt (cMdU) L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 99
1
prCwvW dyN qox[
2
bVw qzqw[
3
ZKm kIqw[
4
iqRzKI nok ny[
5
mwnox srIr asq hoN dw (Bwv smwpqI dw) bhwnw hI cWhvdw sI[
*
pw:—sqIrw[
6
DI nhIx sI jMmI koeI bdlw (dyNw sI) Bwv myry pwpW dw bdlw DI dI sUrq ivc myry Gr
jMimaW hYsI[
7
mzCI vWg[
+
ieiqhws gurU Kwlsw (ihMdI) ny idzlI dI mwr nhIx ilKI qy lwhOr ivc hI BVBUMjy hzQox imRqU
hoeI dzsI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 100
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 101
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 102
1
BiTawry dy hzQox ies dI mOq ibdI sI[
2
Bwv SRI gurU arjn dyv jI dw[
3
Bwv cMdU[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 103
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 104
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 105
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 106
*
pw:—brs[
1
SISy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 107
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 108
1
nIAuxdy hn gurW dI gzdI (azgy)[
2
JgVw krn vwlw[
3
(quhwfy) vzfy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 109
*
pw:—ruic[
1
dwvW L rcky[
2
iqnHW dw QoVw awiKaw[
3
SyS nwg qy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 110
1
Aus inr awkwr ny[
2
Bogdy hn[
3
iSv[
*
pw:—dwnu = dYxq[
4
avguN[
5
ipAu vwlI gl dw ikAux nw ivcwr krygw arQwq Auho jyhI cwl clygw[ Bwv qusIx jo imlOnI
krn awey ho ieh koeI Ausy qrHW dI cwl hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 111
1
(qUM) kihÀdw hYx[
2
(AunHW dI) rotI KwN krky vifaweI krdy ho[
3
CwqI Auqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 112
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 113
1
mUrK[
2
mnwAuN[
3
ipawr qOVky[
4
hwQI dy suMf L mwq krdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 114
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 115
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 116
1
soc vyKo[
2
Bwv gzl AultweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 117
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 118
1
iqs (kwrn) qox asIx h’ jwvWgy, qy quhwL pRsMn rzKWgy[
2
qwiVaw (imhrvwn ny)[
3
kuC (Bwv lVweI) ho pvygI[
*
pw:—awKY:—
4
bl pvygIx
5
mUMh qy nyqR lwl ho gey, lVny dw qOr ho igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 119
1
prwey pRqwp L dyKdy[
2
swfy mnwieaW myl nw kIqw[
3
bWs[
4
sV blky suawh ho jWdw hY[
5
ijvyx vzfy phwV dy isr qy kzK lytdy hn[
6
quC bzkrw hwQI dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 120
1
anûd dwqy gurU jI dI[ (a) gurU (arjn jI) dy supuzqR dI[
2
pztI pVHweI[
3
ihzfolw, pMGUVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 121
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 122
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 123
1
ivBUqI, dOlq [a: mOj = lihr[ ibhwrI ny ‘mOj’ ivBUqI arQ ivc vriqaw hY[ XQw:—
’ly lwKn kI mOj’]
*
jhWgIr dw puzqR Sihr Xwr kSmIrox bImwr hoky lwhOr Gzilaw igaw[ QoVy idn bwd jhWgIr
dmy nwl bImwr ho igaw, ijMd Þqry ivc hoN krky hkImW ny Aus L bI lwhOr toiraw, pr
Auh azDw ku rsqw qY krn qox pihlox hI rsqy ivc sMn eI: 1627 akqUbr 28, ibkRmI
sMmq 1684 L mr igaw[ Swhjhwn qdox dzKN ivc sI, ipAu dw mrnw suNky awgry azpV
ky qKq nSIn hoieaw[ jhWgIr dI loQ lwhOr ilawky Swhdry dPnweI geI[
2
Bwv gurU jI dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 124
1
GoVw nw lÜBw[
2
anigNq Dn dyvy qy mn ivc soc nw kry[
3
Pury, Bwv szcw hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 125
1
pYxdw hY[
2
nhIx hovygw[
3
bwkI ivawV Bwv pUrI kr lvWgw[
4
purwNy kzpVy nwl Fzk rziKaw[
5
pMjwb[
6
atk (dy itkwNy) isMD ndI qox (pwr hoN leI) byVI qy ciVHaw[
7
Aurvwrly kMFy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 126
1
llcwXw[
2
Aus iszK ny AuØzqr idzqw[
3
(pwqSwh) pws[
4
Bwv sRI gurU hir goibMd jI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 127
1
(pwqSwh) Aumigaw[
2
Auh nr boilaw[
3
Sok rUpI iczkV ivzc Pisaw hoXw pRqIq dyxdw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 128
1
Fkdw rihaw[
*
dsvMD dy Dn L iszK gurU dw smJdy hn, ies krky gurU dy Dn qox KrIidaw kih irhw hY[
2
GoVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 129
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 130
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 131
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 132
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 133
1
kwZI qMdUey vWùU gRsI leI jWdw hY[
*
qMdUey qox gj L CufwAuN dI kQw dw rUpk bzDw hY[
2
jo iszK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 134
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 135
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 136
1
Bwv iPkr nwl Dn dyNw hovygw[
2
cMgI qrHW dyK lo, (qusIx) rogI GoVw lY rhy ho[
3
cwhy (ieh sOdw) Sok dyvy cwhy KuSI[
4
rySmI forW Xw rsy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 137
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 138
+
pw:—ids[
1
Bwv pUrb idSw dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 139
1
nhIx imlI[
2
idKWvdw hY (GoVw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 140
1
Bwv kImq nhIx idzqI, Dzky nwl Koh ilaw[
2
ipzCy pUrw nhIx krdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 141
1
qUM pRwpq kr lvyxgw[
2
aYsy kMm leI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 142
1
cMgI gzl hY[
2
Bwv gurU jI awp sMBwldy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 143
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 144
1
nyqR[
2
dyviqaW ivc muzKqw rKdw hY[
3
clny vwly swry itk jWdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 145
1
jo pRym nwl Cy gurW L imly hn[
2
munIaW dy vr sRwp bRhmw, ivSL qy iSv myt nhIx skdy rhy, sgox awpNy qy Dwrdy rhy hn[
3
eyh nwrd dw sRwp sI[
4
(asIx) shwrWgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 146
1
qusW vrgy vzfy vzfy kI awKNgy[
2
kmweI krn krky Xog (hY myhr dy aYsw) mYx jwiNaW hY[
3
Bwv kwZI dI DI ny[
*
gurU jI ny buzFy dy vwk L sRwp vrNn kIqw hY, pr ijs nukqw iKawl qy kiv jI KVy hn,
Aus qox dyiKaW spSt hY, ik kwZI dI DI qpzsÍin sI, bhuq GwlW kr cuzkI hoeI sI, buzFw jI
Aus dI Gwl sPlI krky Aus dw AuDwr cwh rhy sn[
4
pzilaW vwlw[
5
dwVHI suhNI hY, muKVw cMdrmW qy js (vrgw Xw smyq) AuØzjl hY[
+
pw:—Sms SnI[ pun: Sms nIk muK sis kuj snÎo[ = dwVw (SnI vrgw =) kwlw, mUMh
cMdRmw (vrgw icztw qy ichry dI lwlI) mMgl vrgI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 147
1
nOkr[
2
AuØzjl[
3
bwrIaW[
*
pw:—jwie n jwny[
4
Bwv bhuq suhNI[
5
ipRQvI qy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 148
1
Xobn[
2
AufIkdI sI[
3
acwnk cMdrmw dyiKaw qy icq curwieaw igaw[
4
Bwv ivsmwd ho geI[
5
mwnox bMnHky iksy ny KVI kIqI hoeI hY[
*
ieQy kiv jI ipCly kIqy qpW awid krmW vl sYnq suztdy hn, ik AunHW SuB krmW ny bMnHky
KVI kIqI hY mwnox[
6
(kOlW dw) mn (pRym nwl) iBzijaw qy duKI dyKky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 149
+
pw:—iBn[
1
(koeI) Duzp dI qzpS qox bhuq Gbrwvy qy bÎwkul hoey L iPr CwAux iml jwvy, jYsy (Auh CW
L) Czf nhIx skdw, iQr ho jWdw hY[
++
pw:—gwfI[
¶
kiv jI dI klm iSMgwr rs dy vyg ivc ieh rUpk pRym dI pRwglBqw dw bMnH geI hY[ Auxø
qpzsÍI dw mn AuØzcy pRym dy rMg ivc hY[ kOlW dy suzcy pRym dy inrNÎ leI dyKo rws 6 aMsU
24 aMk 11 dI hyTlI tUk[
2
iqvyx (kOlW) idRV hoky EQy KVI rhI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 150
1
KotIey!
2
kwZI L[
3
ikAux awpNI ieZq (qy lVkI dI) lÜjÎw L vMøwAuxdw hY[
4
qwAuVIaW mwrngy[
5
dyvygI[
6
(qUM) kol huMidaW rwKI nhIx rzKnIeyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 151
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 152
*
pw:—imRdul sojI pr jwie[
1
nyqR nhIx htwey[
2
pRbIn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 153
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 154
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 155
1
huMdy ho[
2
mYx suiNaW sI ik qusIx vfyry pIr ho (pr qusIx pIr ho ik) pIVw ho[ (a) qusIx pIrW qox vfy
pIr suNy swE[
3
aihswn, Aupkwr[
4
bhuq pRymwqur qy inmwiNaW ifzTw (kOlW L)[
5
jo swfy dIn ivzc aw gey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 156
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 157
1
ies jnm ivc[
2
(awpny Gr) aw vVI, vyKdI hY ik koeI (pws) nhIx (qd bolI)[
3
GwbrdI hYx[
4
vfy gurU jI dI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 158
1
guJI pIV Bwv pRym[
2
lwl pIlI hoky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 159
1
jwN ilaw[
2
(mIaW mIr) tuiraw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 160
1
(mIaW mIr dy) rihN vwly kmry ivzc gurU jI gey[
2
joVw (a) jor nwl[
3
gurU jI boly[
4
(awp dI) ibRqI ny inrny krky vwihgurU L ikzQox qk inScy kIqw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 161
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 162
1
hzQ PVky[
2
azTvyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 163
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 164
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 165
1
JgVy dy sÍwd ivzc hn[
2
jo inÜq imly rihÀdy hn, (vwihgurU nwl) AuhnW L qrkW krdy ho[
3
(gurU jI dw) mhwqm[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 166
1
(pwqSwh dy swQI) bwhr awky kIh dzsdy hn[
2
Bwv jy idl sPw qy Bwg vzfy hoN qW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 167
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 168
1
bhuqw kI khW[
*
pw:—iCn[
2
swl brzbr[
3
ieh nhIx jwNdy jo ipawr dI lukI pIVw lÜgI hY su[
+
dyKo rws 6 aMsU 24 aMk 11 dI hyTlI tUk[
4
awpNy mn ivc jwiNaW[
5
KVwk, Sbd, avwZ[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 169
1
hy sKI[
2
Bwv, SRI gurU jI ny[
3
kmMd iqawr kro[
4
azgox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 170
1
fyrw iesy mukwm qy hY, sB ny dyiKaw[
2
lVweIaW
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 171
1
ZorwvrI nwl[
2
qd hI Dn myry pzly pvygw[
3
swfy ieh iczq ivc aWvdw hY[
4
(kwZI) ny ifzTw[
5
hnyrw ho jwN krky muV ipaw (qy ieh) jwN ilaw (ik gurU jI) eyQy hI hYn[
*
pw:—huie insicq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 172
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 173
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 174
1
Aucy hoky pqw dyKdy hn[
2
asIx aw phuMcy hW (awpNy Gr)[
3
QoVy smyx ivc bhuqw clN vwly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 175
1
ipzpl dw[
2
ijnHW (BwgW krky) pIrW dy pIr dw muK ifzTw hY[
3
jl dyKky awky Kbr kro[
4
mzJIaW ny iltky iczkV Gol idqw hY[
5
gwVHw[
*
pw:—sr[
6
kIqw[
7
Kry SsqR Dwrky bn dI dyKBwl kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 176
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 177
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 178
1
iksy dI vifaweI dw iKawl nhIx kIqw[
2
ieh kwj mjbUrI nwl kIqw hY[
3
(ies) aNbN L bVw ivcwrdy rhy hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 179
1
bohV ibRzC dy nyVy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 180
1
bwhW hwQI dI suMf vq[
2
ipzCox[
3
rONk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 181
*
pw:—qru[
1
svyr hoey qy[
2
Kloqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 182
1
jwpdw hY ik kwZI iek rwq rsqy ivc irhw hY qy agly idn rwhIaW qox puzCdw hY[
2
kI gurU jI aMimRqsr hI hn?
3
rwhI[
4
bMdUkW dw iek vwrgI hI czlNw[ [qu: Slkæ]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 183
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 184
1
hOly ijhy kMn ivc[
2
asvwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 185
*
pw:—iqh[
1
kzl iek (fMg KwNw) biNaW sI[
2
kih Gzilaw sI (KwNw iqawr kro)[
3
BuzKy ho[
4
hOlI jyhI[
+
ipCly aMsU dy aMk 45 mUjb qW ies vyly kwrIgr AuswrI vwly puzjy hoNgy, igRh qy sdn
ikzQox aw gey?
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 186
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 187
1
ipqw jI!
2
ßrk hoN L ipRQvI ivc Cyk nw lÜBy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 188
1
gRwhI[
2
cIry mws qy[
3
kOlW bolI[
4
sMswr smuMdr qox qwrn hwr[
5
mMnky KuS hovo[
6
pRqwp[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 189
1
sO vwrI hmsos hY [a: hYã]
2
qoVI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 190
*
pw:—krks bd[
1
kwZI ny ikhw[
2
PVky lY gey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 191
1
kihÀdw hW[
2
Qzky hoey ho[
3
kwZI kihÀdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 192
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 193
1
(kwZI) kihky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 194
1
(jo myry nwl) kIqI hY[
*
ies GoVy dw pRsMg iksy hor purwNy ieiqhws qox ajy nhIx imilaw, ijvyx iezQy iliKaw hY,
ieh dzsdw hY ik pTwN rwj dy smyx qy akbr dy pRiszD nÎweI rwj ivc Xw Aus dy rqw ku
mgrox vI ihMdU dI suhNI cIZ lY lYNI qy pwqSwh qk dw ies gzlox nw rukNw iek hINqweI
dI bzj sI, jo ajy bI ihMdU dy mzQy lÜgI hI KVI sI[ siqgurU jI L GoVy dw loB nhIx sI, cly
jwN dw Sok nhIx sI, pr iszK dy mn dy Bwv L szt vzjNox bcwAuNw, qy ies mOky qy awqm
szqw mwqR nwl GoVy L mMgw lYNW, qy awqm mMfl dI SkqI L pRqzK idKw dyNw pRXojn sI ik
awqm dunIaW ivc ienswP quldw hY qy mwlk dI SY mwlk pws pujdI hY[ iPr bI kwZI L
rupey dyNox siqgurW kdy nWh nhIx kIqI, QoVw vkq ZrUr lgw hY, pr ijs vyly rupey dyN
lÜgy hn, qW kwZI awpNy roh ivc ik Aus dI lVkI dIn Cof geI hY, lYxdw nhIx, swP
kihÀdw hY, ik aYAux nhIx pr Zor Zulm nwl lYsW, Aus ivc Eh nw-kwmXwb rihÀdw hY,
siqgurW vlox nWh ikqy nhIx hoeI[
2
iqnHW ny ds hZwr L muzl lIqw[
3
ro ky kihÀdy dI gzl pwqSwh ny smJI nW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 195
1
qwVdw sI iksy L[
2
ptkw ky mwrI[
3
rOlw pWvdw hY[
4
ikhw (pwqSwh L)[
5
roZ mwrdw sI[
6
nr qy iesqRIaW[
7
Bwv jhWgIr L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 196
1
aVnw[
2
(iek) Gr Czf geI (dUjy) dIn Czf bYTI, Bwv mZhb bdl ilaw[
3
BwrI[
4
huN myrw fr kIkUM mMny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 197
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 198
1
suK pwvNw kro[
2
dUq[
3
iszKW ny ivcwr kIqI[
4
siqgurW ny tlNw nhIx, (ieh gzl) jwNIxdI peI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 199
1
guzsy[
2
bwdSwh Byjygw (sYnw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 200
1
rN krny[
2
awpNw vzsNw atzl jwiNaW[ (a) liKaw ik awpNy vs dI gzl nhIx sI, (qy jo gzl ho
geI sI) so huN nwS hoeI (muzk geI)[ (e) jwiNaW ik awpNy vs dI gzl qW nhIx sI, pr
(aibnwSI =) vwihgurU jI ny (awp shwieqw kIqI hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 201
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 202
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 203
*
pw:—hÍY[
1
myry idl dI AultI ijhI pRIq hY (jo awp swmHNy kihÀdI hW ik poqRw hovy)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 204
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 205
+
SRI gurU hirgoivMd jI dy ivvwhW bwbq dyKo ies qox agly aMsU dy aMk 46 dI hyTlI tUk[
1
KuSI Auqy KuSI anûd dwiek[
2
KuSI nyVy aweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 206
1
Bwv Krc dw qKmInw lwky Aus qox ds guNW iekzTy kIqy[
2
mwqw gMgw jI dy pyky ipMf dw nwm[
3
cup vzt igaw[
4
bVy blvwn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 207
27. [brwq]
26<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>28
1
dohrw: suin suin gur Auqswhu ko, myl BXo awmod [
awvn ko qÎwrI krI, Twniq hws ibnod ]1]
cOpeI: iek qO krin suDwsr mzjn[
idvs ivswKI mylw sÍzjn2[
duqIey snbMDI jy awvYx[
siB sox imlYx anÀd AupjwvYx ]2]
iqRqIey SRI guru hir goibMd[
imly pRQm Bw kwl iblûd[
jhWgIr ny rwKy qIr[
rhy inkyq nhIx br bIr ]3]
cMdU awidk mwrin kry[
mwnih Swhu adb kO Dry[
awXuD ibzdÎw mihÀ azBÎwsU[
iezqÎwidk Bw sujsu pRkwSU ]4]
suin suin ipKin hoiq icq cwAU[
bhur bÎwhu ko sbb bnwAU[
XW qy bhu anûd juiq sbY[
imlÎo myl imil modiq qbY ]5]
kul BzlÎn kI goieMdvwl[
phuÀcy awin iqRXw nr jwl[
qRyhN kul KfUr qy awey[
gMg mwq ipq3 mAu qy Dwey ]6]
apr myl lvpuir qy awdI[
awin ipKI suMdr guru SwdI[
jQw jog imil siB hrKwey[
iesqRI purK myl smudwey ]7]
kir kir sgun gIq gun gwvYx[
1
bhuq KuSI, pRsMn[
2
imzqRW dw myl[
3
SRI gMgw jI dy mwqw ipqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 208
1
swiraW pwisaW qox idKweI dy irhw hY (a) qrPW qrPW qox aWvdw hY[
*
pw:—mMgl sbd gwie suK pweI[
2
sUrjvq anHyrw (rUp azgÎwn dy) nwS krqw[
+
pw:—ibinûdiq[
3
ckvy ckvI vrgy (ibrhwqur) cwrW hI vrnW dy[
4
drSn kr rhy hn[
5
AuØzlU vq[
6
dMB rUp aMDyrw nws hoieaw qy bymuK muV gey[
7
byl bUty[
8
pzKw[
9
golwkwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 209
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 210
1
suhNI qzkNI nwl icq L curw lYxdy hn[
2
bMinHaw hoieaw hY[
3
vzfy Fol[
4
JMfIaW [qu: bYrkæ]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 211
1
iesqRIaW[
2
DUm Dwm, rONk[
3
JwV = SwKy ijnHW qy plIqy lwky bwldy hn[
4
gAU DUV dw vylw[
5
vwijaW qy (a) DOxisaW qy[
6
vydI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 212
1
iGAu dI awhUqI dyN vwlI lkVI dI CotI ijhI kVCI[
*
dyKo rwis 4 aMsU 12 aMk 28 dI hyTlI tUk[
+
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 20 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 213
*
ieh rwjsI GrW dI cwl mgrox dI hY, siqgurU jI Dn ieMø nhIx gvwAuxdy sn[
1
ipzCy clI jWdI puzqRI L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 214
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 215
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 216
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 217
1
krky cly gey[
*
pw:—dy dy isrypwAu gur kr qy[ ijq ikq jwiq sujsu gur krqy[
+
ieh do sqrW ilKqI nusiKaW ivzc nhIx hn, qy cOpeI dy do hI crN hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 218
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 219
1
dzsdy hn[
2
ipzpl dy pziqaW qy qW gurU jI dy hzQ dw inSwn hY[
3
ryTVw[
4
SwK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 220
1
dMfXg L dMf dyN vwly[
2
nwm sI iszK dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 221
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 222
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 223
imzTy Pl huN qzk dy irhw hY, ijvyx SRI nwnk mqy inSwnI vwlw
ipzpl JUm irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 224
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 225
1
jMdrw mwr idzqw[
2
kdI dyKN vwsqy vI nW KoilHaw[
3
smyq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 226
1
sÍWqI bUMd dy smwn gusweIx kdox imlngy[
2
bzdl dy jl vWg[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 227
1
(swfI) pRqzgÎw pUrn krn dI (vwrqw)[
2
suMdrI[ [sMs: sumzDÎm = suhNI kmr vwlI, Bwv iesqRI]
*
pw:-hy sumqy ieh[
3
swrI L[ (a) sMBwlngy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 228
1
myl hovygw[
2
Gr ivzc[
3
ijvyx ijvyx awpNy suhNy muKox Aucwrngy (gurU jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 229
1
mwnsk pIVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 230
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 231
1
ijvyx ryqy dy bMnH qox jl (nhIx ruk skdw)[
+
pw:-suhwvOx[
2
noxh dI[
3
Gr ivc Auqwrn leI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 232
1
GoV cVHy[
*
pw:-ibRzD awidk suin[
+
pw:-nwir nwgrI[
2
mwlk vwly hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 233
1
rQvwhI ny[
2
SsqRDwrI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 234
1
asvwr[
2
pziqaW smyq hrw[
3
mCIaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 235
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 236
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 237
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 238
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 239
*
pw:-brnI = iJMmNIaW qox[
1
qn dw rMg pIlw ho igaw[
2
gRwhI[
3
mqW[
4
qUM AuTdI qy ieSnwn krdI hI hYx[
5
pwT pVHdI hI hYx[
6
jdox sIs invwXw kryxgI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 240
1
drSn pwXw kryxgI[
2
iPr ivXog dI pIVw nhIx hovygw[
3
Bwv aMimRqsr Gwh QoVw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 241
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 242
1
awkV[
2
shq[
3
sUrmy dw bwNw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 243
1
koeI kMm ienHW qox (swfw) bn jwvy Bwv nOkrI awid iml jwvy[
2
vzfy bnwAu vwlw sUrmw bNygw[
3
(ijsdy) sRySt suMdr vwlW L bMDn (Czly) pey hn[
4
swry srIr dy joV[
5
rMgdwr pzg, bhurMgI pzg[
6
suhNy bsqR[
*
pw:-bIrw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 244
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 245
1
rihN dw ik nW rihN dw mnorQ rKdw hY[
2
awp vrgy (vfy lokW) dy[
3
pwlNw [Pw: prvrS]
4
bhuiqaW dy quzl hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 246
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 247
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 248
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 249
1
joVw, juzqI
[sMs: Aupwnh]
*
pw:-krhu kwr ieh sWB sQwn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 250
1
EQy koeI mnuÜK bYTw hY[
2
nwm ipMf, smwNy dy kol, rwj pitawlw[
3
jwiedwd vwlw[
4
nwS hoey[
5
pihlW dy itzky hoey tl gey Bwv vifaweI nwS ho jweygw
[itzky hoey = vfÎwey hoey[ itky hoey = bYTy hoey]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 251
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 252
1
qrP[
2
gV mukqysr pws gMgw dw pRvwh[æ
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 253
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 254
1
Bwv jogIaW L koeI pIV nhIx hovygI[
2
BwrI[
3
QoVI qwkq vwly vI inrBY hoky nwS krngy (aYsy asQwn)[
4
(dw) hzQ pkVnw, Bwv mzdd[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 255
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 256
1
kihaw[
2
iqs dwsI dI[
3
lohy dI bN geI[
4
(gurU jI dy) CIey rUp hI iszKW dy[
*
Cwpy dy nusKy ivc ieh do sqrW dw pwT nhIx hY, pr ilKqIaW ivc hY[
5
SrIr dI suK sWd[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 257
1
suhNy hry piqaW smyq ipzpl sI[
2
kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 258
1
jwiNaW awp dw awAuNw[
2
ryTVy[
*
imzTy ryTy dw hwl ipCy SRI guru nwnk pRkwS AuØzgRqRwrD aDÎwie 20 aMk 80 qy iesy rws
dy aMs 28 aMk 27 dIaW hyTlIaW tUkW ivc dy awey hW[ ieh ibRzC nwnk mqy qox dUr hY[
kiv jI L ipzpl dy pws vwr hoN dI suD iksy ny drusq nhIx idzqI jwpdI, ieh ho skdw hY
ik nwnk mqy dw kwrj gurU swihb jI imzTy ryTy dy itkwNy gey hoN, ikAuxik ryTy dw Ql huN
qk SRI nwnk mqy dy syvkW dy pRbMD ivc hI suNIxdw hY[
3
twhN[
4
iqvyx hI anûd bNygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 259
1
pziqaW nwl SSoBq[
2
vrmI ivcox ijvyx szp[
3
pihly inSwn ies qy gurU jI dy hzQ dw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 260
1
Bwv gorK gurU dw nwm[
*
pw:-alp, alop[
2
koeI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 261
1
(mqW) pIVw dyN leI swfy bhuqy bMdy bMnH lvy (a) bhuqy nr (Aus nwl hn) swL bMnH nw
lYN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 262
1
gurU gorK smyq (hy swry iszDo) kro ijvyx Bwvy[
2
Bwv SRI gurU nwnk jI[
3
iqawgI (rihky)[
4
aNbN[
5
Aus L (nwnk L) gurU kihky (gorK ny) igzcI invweI, (so) AuhnW dw (gorK dw) ruK dyKky
mYx vI mzQw tyk idzqw sI, (a) (lokW ny) igzcI invweI, (lokW dw) ruK dyKky mYx Juikaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 263
1
qW vI guN hI hovygw jo (hMkwr rUpI) dUKn nwS ho jwvygw[
2
hukm idzqw[
3
jldI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 264
1
KotI vwSnw hY[
2
ByK nwl mukqI qy bMDwiemwnqw nhIx hY[
3
Eh bMDnW krky bzDy hoey hn[
4
geI hoeI ikDry nhIx pweIdI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 265
XW qy ho sZwie kI lwiek[
bMck1 ijm qnu byK bnwiek[’
suniq CoB kir skl Aufwny[
inj aZmq ko cihÀ idKrwny ]44]
brKw pwQr kI gn brKiq[
bfy rUp Dir iszKin DrKiq2[
aYxciq kMkr DUir GnyrI[
bl qy bwXU bhI bfyrI ]45]
aiDk pRkwSiq Aulkw3 fwriq[
‘mwir lyhu ien’ bdn pukwriq[
‘bhur n krihÀ ibKyrw awie[’
bolÎo BMgr kRoD vDwie ]46]
‘hm nIky smuJwie n mwnI[
krihÀ cmUM juiq aib quv hwnI[
nWih q qUrn jwhu plweI[’
boliq dwrun rUp bnweI ]47]
Syr srp igr sm viD gey[
dyKiq iszK ibsm Aur Bey[
suniq huqy SRI nwnk swQ[
aZmiq lwie Qky isD nwQ ]48]
iqm aib guru sox kIin ibKyrw[
boly hirgoivMd iqs byrw[
‘bYTy rhhu iblok qmwSw[
siB ien SkqI hoih ibnwSw’ ]49]
gurU fyry qy dUr iPrMqy[
gurU qyj qy aMg jrMqy[
brKw awidk bf Auqpwq[
guru nr ky n Cuey kuC gwq ]50]
gurU pRqwp apin idKrwvw[
1
TÜg[
2
dbwAuxdy hn[ [sMs: DrÄÞN]
3
cuawqIaW[ (a) tuztdy qwry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 266
1
swVdI hY (azg)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 267
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 268
*
ies dw Bwv ieh hY ik iszDW dw mwn pRiqStw qy AuhnW dw mq lokW ivcox dUr ho igaw[
+
pw:—iblwq[
1
murdy smwnW dy mUMh ivc mwno aMmRq pwieaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 269
1
sMGNy bn ivc[
2
bhuqy qIrW nwl aQvw bMdUkW nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 270
1
mukq, suK[
2
KylW krdy hn[
3
qrdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 271
1
svwrIaW (AuØzpr)[
2
SÎwm jl vwlI[
3
Bwv sUrj gRhN qy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 272
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 273
1
nIly rMg dy kvl vWù[
2
dupztw[
3
Sgun[
4
mor bzdl L ijvyx [sMs: vrihn = mor]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 274
36. [frolI]
35<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>37
dohrw: SRI guru hir goivMd jI, pRQm pTÎo asvwr[
gRwm frolI suiD deI, suin hrKÎo prvwr ]1]
cOpeI: sweIxdws dws ly ibRMd[
suin snmwnin hyqu iblûd[
inkis gRwm qy vDÎo pRmod[
qUrin gmnÎo siqguru kod1 ]2]
suMdr mMdr ibKY pRXMk[
krÎo fswvin hrKiq aMk[
AuØzjl awsqrn2 ksvwie[
rySm for guMP3 lrkwie ]3]
4
‘aMqr vihr inrMqr Gr ko[
krIXih qÎwir mwrjin5 kir ko[
aqrn kI KuSboie PYlwvhu[
dws Byij gn PUl anwvhu ]4]
kuMB aMb ihq6, dIjih kory[
sIql jl kIjih sm Ery7[
qr AUpr dy kir bhu Sorw8[
krhu Bly! ieh kwrj qorw’ ]5]
kih rwmo sMg awp pXwnw[
guru snmuK, kirby snmwnw[
mDur pRSwid AuTwey hwQ[
aiq icq cOxp ipKin ko nwQ ]6]
mwq gMg ky syvk sMg[
imly frolI mnuj AumMg[
1
qrP[
2
ivCwvNW[
3
guzCy[
4
BweI sweIxdws jI bIbI rwmo jI L kihÀdy hn (dyKo aMk 6)[
5
sPweI[
6
jl vwsqy GVy[
7
gVy vWùU TûFw[
8
Sorw pwNI ivc pwky ivc pwNI dw brqn DiraW TûFw ho jWdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 275
1
nyqRW dIaW iJMmNIaW qox[
2
muzK qox DrqI qy[
3
qyZ GoVy L[
4
dyKIey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 276
1
sB QwvW ivzc kMm (mwqR) leI Tihry hW (jdox) kwrj iszD ho gey (Pyr asW) dyr nhIx
lweI[
2
dr qy KVo ky dyK rhI sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 277
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 278
1
pRIq dI rzsI nwl[
2
CyqI iKsk geI [qrnw = iqlk jwNw] (a) qd iesqRI (Bwv bIbI) rwmo dyKky CyqI
nwl...[
3
gurU jI dy (dohW) mihlW L nwl lYky aw geI[
4
sPl, jo kdy cuzky nW[
5
ijs (rwmox) dw pqI sweIxdws nwl hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 279
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 280
1
TûFw ho igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 281
1
hzQW nwl[
*
Cwpy dy nusKy ivzc ienHW dohW qukW dw pwT nhIx hY[
2
krdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 282
1
Kusry[
2
tzlIaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 283
+
pw:—guMdiq[
1
pzqy qy Puzl suDwrky guMdy hoey[
2
vzfw[
3
iesqRIaW L[
4
mukt[
5
sMnÎwsI[
6
spurd, aDIn [aæ: qazlkæ]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 284
1
Czj ivc pwky PulIaW vrsWdy hn[
2
nwm[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 285
1
(awp) gurU hoey ho[
2
ieQy Bwv hY bwbw SRI cMd jI qox[
3
ivCoVw nhIx cwhuMdy ho[
4
swfI mMg[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 286
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 287
1
cMgI (vsqU)[
*
pw:—ko kr anumwnw[
2
jo guiraweI gzdI qy itky AunHW ‘gurU’ pd ilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 288
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 289
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 290
1
swlI[
2
kOqk[
3
brIk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 291
1
ivswKI[
2
sUrmy[
3
hzQW ivc[
4
BweI sweIxdws dw hzQ hzQ ivc PVky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 292
*
pw:—Auq sMgiq[
1
jwNy vwly cly gey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 293
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 294
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 295
1
CyqI[
2
bVIaW AuØzcIaW lihrW AuØzTN[
3
awsrw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 296
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 297
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 298
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 299
1
nyVy awey[
2
AunHW (bwby buzFy awidkW) dI AuØzqmqweI[
3
eyQy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 300
1
(rZw gurU jI dI) dyKky (ik turn dI hY, koeI gzl) pRiqkUlqw dI nw khI[
2
ibnY kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 301
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 302
1
glIaW ivc[
2
bVvw agnI dI lwt[
3
ngr dI hzd (ieh) iknwry dI QW hY (mwno)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 303
*
pw:—anûd dy cwly[
+
pw:—swrI[
1
hOlI hOlI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 304
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 305
1
sUrj[
2
nwm dy awsry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 306
1
mYL acwnk awky dyKdy[
2
(jo drSn myry) irdy ivc sdw vsdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 307
1
rsoeI[
2
kNk dw awtw[
3
Bojn[
4
inrml jl nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 308
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 309
+
cOxkI swihb dI rIq jo huN qk jwrI hY[
1
aMimRqsr[
2
rog rihq, suKI[
3
GoiVaW dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 310
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 311
1
fMf kzFy[
2
swry srIr dw Bwr hzQW qy lY lvy[
3
Pyr iek iek hzQ qy....[
4
FwlW L hzQIx PVky[
5
nryl qoV dyvy bwhW dy Bwr nwl dbwky[
6
rupzXw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 312
1
mhW rs ivc fuzbI hoeI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 313
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 314
1
Bwv iek L arQ n awieaw qW dUjy qox suN ilaw, dUjw nhIx jwNdw qW pihly ny kih
idzqw[
*
pw:—ies ny BnÎo[
*
pw:—kih[
2
aNbN (vwrqw) L bNI hoeI kihÀdw hovy[
3
JgVw[
4
dlIlW[
5
iszD krdy hn[
6
dUsry L KMfn krdy hn[
7
(prwey) jzs L suN qy dyKky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 315
1
vYr dw ivkwr huMdw hY[
2
iqRzKy[
3
SoBw[
4
(Auh pRBw) cMd vWùU sIql qy suhNI Pb rhI sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 316
1
GVy qy koTy ijzQy ikzQy nwnw (anykW) dyKIdy hn, pr akwS sBnW ivc ieko idzsdw hY[
2
QoVw[
3
koTy ivc dIvw bwilaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 317
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 318
1
(cyqn) aMg rhq hY[
2
awkwr rihq[
3
ijvyx qwry (dw pRiqibMb) idzsdw hY[
4
srIr GVw hY[
5
bRhm cMdRmW dy pRiqibMb quzl hY[
6
bRhm sB ivc qy sB qox nÎwrw Bwsdw hY[
7
nwm[
8
jwqI[
9
kVwh pRSwid[
10
hor (iksy) pRswid nwl pRym nw kIqw[
11
hor imTweI (Xw Bojn) nhIx cwhI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 319
1
avqwrW (ivcox) gurU avqwr AuØzqm hY[
2
(BojnW) ivcox iqvyx kVwh hY[
*
dyKo rws 3 aMsU 41 aMk 11 qy aMk 50 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 320
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 321
1
B: mwlw ivc cwr nwm hn:—mnswDwr, drgh qzlI, qKq DIr, qIrQ AuØzpl[
2
jo (cOdW guN) iek vkqw ivc bI hoN qW SRoqw L suNky pRwpq ho jWdy hn[
3
gurU jI qox puziCaw (iszKW ny)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 322
*
pw:—bcn[
1
cMgw vkqw [sMs: vwgìI]
2
jwNdw hovy[
3
AuqnI AuØzcI awvwZ kzFy[
4
pVHy[
5
dUjw guN ieh hY ik ivsQwr qy sMkoc dw jwNU hovy[
6
rs dw pRkwS hY[
7
SRoiqaW dI ibRqI[
8
kQw dy pRsMg pÎwry krky kihNy jwNdw hovy[
9
sbd dw iszDWq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 323
1
sMsy inivrqI (kr skdw hovy)[
2
koeI pRSn kry qW[
3
cqur hovy swiraW mqW ivc[
4
JgVy[
5
kQw ivc ivKyp nw kry jAu kQw hor hovy qW swKI hor Bwv dI nw kry[
6
hornW mqW dy[
7
logW L pRsMn krn vwlw[
8
swry SRoiqaW L swvDwn qy snmuK (awpNI vzl ruK vwly kr lvo ik Eh) awpNy kMn qy
nyqR (vkqw) vzl kr lYN qy cwhuN ik (CyqI suNIey ik vkqw) azgox kI kihÀdw hY[
9
bwrHvyx hMkwr krn vwlw n hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 324
1
(awpNy ivc) vfy guN jwNky (a) ‘sB nwl mn nIvW rzKNw’ vzfw guN smJy[
2
iksy dw idl nw qoVy[
3
Drmwqmw[
4
(qy ieh smJy ik) ibnW mMgy jo (koeI kuC) dyvy so aMimRq vWù hY[
*
pw:—idF[
+
vkqy dy cOdW guNW dw CMd, ijs dw kiv jI ny AulQw kIqw hY, iszKW dI Bgqmwl ivc ies
pRkwr hY :
vwgmI, vÎws, smwsvq, ipRX kQw pRsœwv, spSÃ vwk, sMdyh iCdÍ, aSyK SwsqR,
kuSl:; nÜKÎwq ivKyp ikRq[ avÎMgo jn rMjko, ijq sBo, n hMkRqo, Dwrimko sMqoKI c
cqrdS gNW AuØzqm vkqw pRNIqÎ:[
ies dy cOdW guNW dy hI arQ kRm anuswr ieh hn :—
1. vwgmI = rsIlI qy sur nwl bol szkNw[ 2. vÎws = (SRoiqaW dI rucI anuswr) ivsQwr
nwl smJw szkNw[ 3. smws vqÄ = (loV anuswr) sMKyp kr szkNw[ 4. ipRX kQw pRsœwv =
idl luBwAuN vwlIaW kQwvW kihNw[ 5. spSÃ vwk-swP bolNw qy spSÃ krky smJw szkNw[
6. sMdyh iCdÄ = sMisaW L dUr kr szkNw[ 7. aSyKÀ SwsqRW dw jwNkwr hoNW[. 8. nÜKÎwq
ivKyp ikRq = kQw dy pRsMg ivc hor pRsMg qox Aulty pRmwN nw dyvy[ 9. avÎMgo = suhNI
qrHW iszDw bYTNw[ 10. jn rMjko = SRoiqaW dy idlW L pRsMn krnw[ 11. ijq sBo = sBw L
ijzqNW[ Bwv awpNy qy moihq kr lYNw[ 12. n hMkRqo = hMkwr rihq hoNw[ 13. Dwrimko =
Dwrimk KÎwlW vwlw hoNw (rihNI vwlw = jo khy AuhI awp vI kmwAuN vwlw hoNw)[ 14.
sMqoKI = sMqoKI hoNw[
5
huN SRoqw dy guN cly[
6
vkqw dI krnI dw inj Bgq hovy mn bcn krm nwl[ ieh pihlw guN hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 325
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 326
1
(ivkwrW L) Dwr lYxdy hn[
2
pzQr dI ryKw (vWùU) kRoD L nhIx qÎwgdy[
3
ickV ivc Pisaw hY mn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 327
*
bzD gÎwn dy lÜCN agy aMk 38, 39, 42, 43, 44 ivc dzsy hn[
+
XwrHvIx vwr dy tIky ivc ieQy ‘sMqW dw sMg nhIx krdw’ ilKÎw hY[
1
puCky cilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 328
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 329
1
(awpNy) hzQIx dwh idqw[
2
bRhm gÎwn hoieaw (awp L) nhIx jNwieaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 330
1
rog rihq[
2
(jo rogI) ipaw hovy[
3
(dvweI dI) iezCw vwly hoky[
4
nwVI[
5
bhuqI[
6
anUpwn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 331
1
irdy ivc (dvweI dI) iezCw krky[
2
rihNI[
3
kzlÎwn qW ikqy rhI, sgox klyS pwAuxdw hY[
4
Bwv suK idE[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 332
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 333
1
brwbr[
+
dyKo SRI guru nwnk pRkwS AuqrwrÄD aDÎwX 42 aMk 54 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 334
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 335
*
vzfy gurU duawiraW ivc pMj cOkIaW dI mrÄXwdw snwqn hY[ SRI drbwr swihb jI ivc huN
qk jwrI hY[ pihlI cOxkI awsw dI vwr dI, dUsrI iblwvl dI, qIsrI crn kml dI, cOQI
sodr dI, pMjvIx kIrqn soihly dI[ pMfq qwrw isMG jI ny iblwvl qy crn kml dI cOkIaW
L iezko iliKaw hY, ieho AukweI eyQy hoeI jwpdI hY, ik iblwvl dI cOxkI dI QW crn kml
dI cOxkI ilKI geI hY[ ienHW pMj pRiszD cOxkIaW qox Cut 6 cOxkIaW hor hn, 11 cOxkIaW nwl
SRI hirmMdr ivc aKMf kIrqn huMdw hY[ pihlW iehnW dy vkq pihiraW dy ihswb Auqy sn
jo GiVawl buMgy qox pihry qy GVIaW vjw ky dzsy jWdy sn[ huN GMitaW dw ihswb hY[ 11
cOxkIaW dw vyrvw ieAu[ hY:-
1. iqRpihry dI cOxkI[ 2-30 vjy qox 3-30 vjy qzk[
2. awsw dI vwr dI cOxkI 3-30 vjy qox 6-45 vjy qzk[
3. iblwvl dI pihlI cOxkI 7- 0 vjy qox 8-40 vjy qzk[
4. iblwvl dI dUjI cOxkI 8-40 vjy qox 10-20 vjy qzk[
5. anûd dI cOxkI 10-20 vjy qox 12-0 vjy qzk[
6. swrMg dI cOxkI 12-0 vjy qox 1-50 vjy qzk[
7. crn kvl dI cOxkI 1-50 vjy qox 3-30 vjy qzk[
8. jYqisrI dI cOxkI 3-30 vjy qox 5-15 vjy qzk[
9. sodr kI cOxkI 5-15 vjy qox 7-0 vjy qzk[
10. klÎwn dI cOxkI 8-30 vjy qox 8-45 vjy qzk[
11. kIrqn soihly dI cOxkI 10-0 vjy qox 10-45 vjy qzk[
ieh ihswb cyqr dy mhIny dw hY[ agox hor mhIny sB cOxkIaW 15 imMt agyqRIaW
huMdIaW jwNgIaW, jyT hwV dw vkq ieko rhygw[ arQwq 2 vjy arMB[ swvN qox iPr hr
mhIny 15 imMt vkq agly pwsy vDygw[ arQwq swvN ivc arMB 2-15 hovygw, pr kzqk
mGr poh mwG Pyr ieko vkq rhygw[ arQwq pihlI cOxkI 3 vjy[ PgN L Pyr ipCly pwsy
15 imMt Gtygw, arQwq 2-45 qox arMB hovygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 336
1
ibzlI[
2
(iksy ny) jwky puiCaw[
3
jl dy[
4
lÜK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 337
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 338
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 339
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 340
XW qy qum bn kY inSkwm[
ikrqn krhu, Bjhu siqnwm’ ]14]
suin AupdyS irdy mihÀ Dwrw[
jnm mrn ko kSt invwrw[
qum iFg bsih ik anqY rhY?’ ]2]
isK cUhV cOJV1 gun DwrI[
rhiq ngr lKnAU mJwrI ]15]
AUTiq, bYTiq, pOFiq, cwliq[
kwjn mihÀ siqnwm sMBwliq[
so cil drSn ky ihq awvw[
pd aribMdn sIs invwvw ]16]
ikiqk idvs drSn ihq rhÎo[
iek idn siqgur ky sMg khÎo[
‘iszKI lqw mUl kÎw ahY?
brno rUp ik ijm siB lhYx’ ]17]
SRI guru hirgoibMd Aucwrw[
‘mn nûmRI DrXo su ikdwrw2[
guru SrDw ijs ko aMkUr[
gur pd pRIq mhW idF mUr3 ]18]
siq sMgiq sox krno myil[
ieh brDn4 hY iszKI byil[
sMqin kI syvw suB krnI[
sgrI lgrYx CUtin brnI5 ]19]
gun gn ko Drno dl hry6[
idn pRiq Gny hoin anusrY7[
ikrqn krin ik suinbo krin[
1
KzqRIaW dI iek jwq[
2
(ieh) Kyq hY[
3
pzkI jV[
4
vDNw[
5
lgrW Cut rhIaW kQn krdy hn[
6
guNW dw Dwrnw hry pzqy (swmwn) hY[
7
(siq sMgq dy) anuswrI hoNw idn idn pRiq (ieh pziqaW dw) bhuqw hoNw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 341
1
kIrqn jo sB dy anukUl hY, ieh sugMDI hY[
2
rs hY[
3
iviSaW qox bhuqw vYrwg ieh iKVnw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 342
1
mYL[
2
(jy) koeI bulwvy[
3
(qd Auh) iKJdw hY[
4
(qusIx) pukwrdy ho[
5
mhW Pl dwqw sÍwmI guzsy hoeygw[
6
awqur hoky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 343
1
(Auh vYrI) awpNw bl Aus vlox rok lYxdy hn[
2
(Auh vYrI) nyVy nhIx ho skdy[
3
dyK lYN qW[
4
jIv jy swry SzqRüaW L duK dwqy lKky (rwm rwm Aucwrn kry)[
*
isKW dI Bgq mwl ivc eyQy idRStWq vwlI pihlI gzl ieAux idqI hY-qYsy jo purK kwm kRoD
awid vYrIaW BI BY mwn ho kr mhwrwj dw nwm Aucwrn krdw hY, qW pwp Aus L iqawg kr
jWdy hn, nhIx qW sMqW L imldw hY Eh AuhnW L inhcw dyky pwpW QIx rihq krdy hYn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 344
1
qrkW kry[
2
hor jo KotI mq ivc pRyrdy hn[
3
mn lgw rihÀdw hY (iviSaW ivc)[
4
ivSy ‘kwrN’ jwN pYxdy hn[
5
qy iviSaW dw Bogqw so ‘kwrj’ dy smwn hY[
*
pw:-mhwny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 345
+
pw:-inj[
1
nW rs hI ipaw Aus L[
++
nwm ivc lgy rihNw prmySur rUp ibzRC nwl lgy rihNw hY, jo imiTaW krdw qy pkwAuxdw
hY[
2
jnm mrn duK dw Gr ieh gMdy hoNw hY[
3
ivzQ[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 346
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 347
1
cwry (jog, ivrwg, Bgiq, qy igawn) hzQW ivc aWvdy hn[
2
BgqI dw mul jo ismrn hY iqs ivc lÜgw qW[
3
ijs dy (irdy ivc) ilv lw dyvy[
4
pYr pYr qy BwrI Pl lYxdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 348
1
iqRputI = iqMn vsqW dw iekzT, jYsy, Aupwsk, Aupwsnw, AupwsÎ, DÎwqw, DÎwn DyX;
gÎwqw gÎwn gyX[
2
adÍYqqw dI hwlq, ijzQy nw iqRputI nw dUaw rihÀdw hY[
3
nhIx dyKdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 349
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 350
1
Bwv cOQI qox cVHky pMjvIx CyvIx lûGky, sqvIx ivc itkwAu pwAuxdw hY[
2
grmI vwlw hovy[ ipzq = suPrw[
3
dsq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 351
*
pw:-Bry[
1
prweI[
2
awp L pRBu dw dws khy[
+
ieh gzl cyqy rzKN vwlI hY, Kws kr KuSk vydWqIaW L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 352
1
gurU mq anuswr[
2
Bwv gurU jI qox puziCaw[
3
SwsqRW qy mq[
4
eykw[
5
ibMdI[
6
eykw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 353
1
ijnHW (puMn) krmW dw Pl awid aMq vwlw hY, Bwv SurU bI huMdw hY qy muk bI jWdw hY[
2
ibMdI nw ilKIey[
3
(qW eykw) ds guNW nhIx hovygw, (pr) eykw (biNaw rhygw) jweygw nhIx[
4
(qW ho skdy hn) jy bhuqw blI qy smUh Dn vwlw hovy[
5
Eh (krm) hMkwr nwl (huMdy hn)[
6
ies (nwm) ivc (hMkwr) nhIx huMdw[
7
bVy suKI hovogy jy[
8
sB dy azgo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 354
1
ijMnw nIvW jWdw hY[
2
pYrW dy qly huMdI hY[
3
Bwv cIcI[
4
Bwv muMdrI[
5
pWfvW dy ÎzgÎ ivc[
6
jwdU dI pOVI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 355
1
iszKW ivc ieh Ault rIq huMdI hY[
2
siqgurU dw kihaw suN ky[
3
jwq[
4
dUr krky[
5
guN (dy ky) mukq krdy hn[
6
kIVy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 356
1
ikRsI (Kws) jwq dw kIVw hovy awpNy vq kr lYxdI hY[
2
swrI (iksm dy) BIVy iBRMgI nhIx bNdy ieh pqw lÜgdw hY, Bwv iksy iek jwq dy kIVy L
awpNy vrgw krdI hY[
3
iksy iek DwqU nwl[
4
kdy bI[ Bwv pwrs iksy Dwq L pwrs nhIx bNw skdw[
5
ihq vwlI irqU Audy huMdI hY, Bwv Kws ruq[
6
dIvy hor[
7
Aus ivc jy qyl qy vztI hovy qW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 357
1
gurU qy iszK dw srIr (Aupjn ibnsn krky) sm hY[ (Auxø dsW pwqSwhIaW dw srIr mwXw
dI SuzD aqy guN pRDwn aMS qox biNaW sI, qy jIvW dw srIr qmoguN pRDwn pRikRqI qox bNdw
hY[ kiv jI dI murwd eyQy gurmq arQwq murSd qox hY, dsW pwqSwhIaW qox nhIx jo kwrk qy
aivqwr iSromiN sn)[
*
pw:-ikq[
2
iqvyx pRmwqmw bI (duhW ivc) iksy qrHW Gzt nhIx, Bwv ijvyx gur iszK duhW dy srIr pMjW
qzqW dy hn, iqvyx vÎwpk pRmwqmw bI duhW ivc sm hY, azgy Kuhldy hn[
3
Bwv pRmwqmw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 358
1
(pRSn-Pyr Prk kI hY? AuØzqr) gurU aqy iszK dy mn dw bVw Byd hY[
2
kMnW rwhIx[
3
jIv qy eISÍr dw lkS ieko sq icq awnûd hY[
4
jIv dw vwcÎ alpzgÎ hY bRhm dw srbzgÎ hY[
5
qlwAu[
6
vyKo[
7
AuØzjl jl vwly QW pRiqibMb AuØzjl huMdw hY[
8
bRhm (dw) aks[
+
inrml jl vWùU suD mwieaw ivc jo bRhm dw pRiqibMb pYxdw hY so ‘eISÍr’ hY, mlIn mwXw
arQwq aivzdÎw qmoguN ivc bRhm dw pRiqibMb ‘jIv’ hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 359
++
eyh eISÍr dy guN khy hn[ ‘iszKW dI Bgqmwl’ ivc eyh Cy guN aYAux igNy hn:-Drm,
js, igawn, vYrwg, iSRaw, smqw[ awm pRiszD ieMø hn:-bl, aYSÍrj, ar lÜCmI, Xs,
vYrwg, gÎwn[ iesqRI myx huieÀ BgvqI, purK hoieÀ Bgvwn[
1
rihÀdy hn[
2
Audwrqw
3
dovyx pRwNW dy ivkwr hn[
4
ijvyx pRvwh dw vyg bVw (iqRzKw) hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 360
1
EVk, aMq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 361
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 362
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 363
1
sB QW qox swP (AugwhI) suNIxdI hY[
2
rUeI[
3
vt cVHWvdI hY (aQvw pUNIaW kzqdI hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 364
1
phwVW dw rwh qy bhuq dUr (dw pYxfw hY)[
2
kzpVw[
3
julwhy[
4
qW qyrw Aupkwr hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 365
1
Bytw[ aripaw pdwrQ[ [sMs: nYvydÎ]
2
mYlw[
3
nwm hY mweI dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 366
*
pw:-qihÀ[
1
sYnw smyq ieDr (awky dyS L) pivzqR krn (ieh gl kTn hY)[
2
Bwv SRI gurU hirgoibMd jI dy nwl[
3
huzjqW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 367
1
ieAux SwsqRW ny ikhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 368
1
ligaw hY[
2
iqRKw, CyqI czlNw (a) suhNw clNw[
*
ieh ipMf isawlkot qox sq azT mIl pUrboqR idSw vl hY[ ies qox do ku mIl qy ipMf
rihsmW hY, ijs qox FweI ku sO krm dI ivzQ qy swihbW dI Xwdgwr ivc do gurdÍwry ‘twhlI
swihb’ qy ‘gurU sr’ hn, srovr ijQox brCw mwrky jl kiFaw sI huN hY, Cyvyx siqgur jI
dy avqwr Dwrn dy idn mylw lgdw irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 369
1
qUM eyQy vsdw hYx[
2
awp ny (sB kuC) jwiNaw hoieaw hY[
3
SkqI vwly pRBwv qox Ault vrq rhy ho[
4
ijzQy jl dI jgHw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 370
1
ipRQvI qy mwiraw[
2
jl dI Dwrw[
3
mwnox[
*
mwidk = iksy nSy vwlI SY L kihÀdy hn, Bwv aPIm qox hoNw hY[ prMqU cVHdI jvwnI qy
sUrmgqI dI avDI SRI gurU jI jo swry niSaW dy inSyD krn vwly sn, kdy awp koeI nSw
aMgIkwr nhIx sn kr skdy[ siqgurW dy smyx dy eyh nkSy sn hI nhIx[ Auxø bI pMjwb ivc
aPIm buFwpy ivc lgdI hY qy iszKW ivc kiv jI dy smyx irvwj pw rhI sI[ dyKo rwis 4,
aMsU 44, aMk 11 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 371
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 372
1
pziqaW smyq[
2
kylw[
3
byr, Bwv AunwbW qox hY[
4
bhuqy lgy hoey hn[ (a) ifzg ifzg pYxdy hn[
5
ibRzCW dI[
6
iszDIaW (a) pIqzdRÁ Xw pUqI kwSt nwmI ibRzC (dyKo kvI sMqoK isMG jI dw nwm koS, BUim
vrg, aMk 130 XQw:-ipqzdRÁ pUqI kwSt soie[ srl ibRzK ky awKX hoie)[
7
ikqy nwly (cldy hn qy iknwry) pzQr KVy hn[
8
CotI nwÞ, jMglI nwK L bI btMk kihÀdy hn ijs pr pyAuxdw lwAuxdy hn[
9
Bwv SRI gurU jI dI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 373
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 374
1
bVI pRIq smyq rwq L pws rihaw[
*
puribswl qox mqlb isrI ngr dw hY[ kwTI drvwZw Sihr dw nhIx, pr hrI prbq AuØzqy
bNy iklHy dw drvwZw hY, ijs dy bwhr vwr huN qk gurduawrw hY, ijs L ‘drbwr gurU
hirgoibMd’ jI kihÀdy hn, cOxkI bI peI hY[ ieQy hI mweI BwgBrI dw Gr sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 375
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 376
1
puzq dw hzQ PVky vyhVy ivc aweI[
2
nyqRW dIaW plkW nwl[
3
ruk rhI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 377
1
jwq kujwq iesqRI purS qy Dn guN (awid dI) koeI nhIx ivcwr krdy ho[
2
ieh ibrd awp dw szcw hY[
3
(awp jI dy) suBwAu dI dSw bVI (AuØzcI) ivcwrI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 378
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 379
1
(asIx) pweIey[
2
CotI ijhI nwK Xw nwSpwqI[ jMglI L ‘btMk’ kihÀdy hn[ ies pr pyAuxdw cwVHdy hn[ so
btMq qox murwd pyAuxdI dI hY[ aslI inÜkw bzgU goSw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 380
1
kzq ky[
*
pw:-guru[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 381
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 382
1
brqn Sihd dw[
2
Shd cMgI iksm dI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 383
1
swry PlW dI ieh fwlI (Bytw) hY[ [pM: fwlI = tokrI, ipzTU, PuzlW dI tokrI[ Bytw dyN
leI[ Bytw[
2
Bytw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 384
1
Shd[
2
SuD Shd ivc[
3
kztUSwh (dy irdy) ivc hoky asW mMigaw sI[
4
krdw hY (siqgur)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 385
1
(BWfy dw) mUMh[
2
Prk[
*
‘gurmuK iszK dw qy myrw Prk nhIx’ kztU Swh dw ipzCy pRsMg aw cuzkw hY, ik Auh pUrn pd
dw sdw ilvlIn iszK sI[ ieh BulyKw nhIx KwNw cwhIdw ik swkq lok vI kdy gurU rUp khy
jw skdy hn[
3
nhuÀ qox kysW qk = swrw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 386
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 387
1
atzl qy AuØzqm[
*
ieho hI gurdvwrw hY huN qIk, kwTI drvwjy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 388
1
kzTw ho jwvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 389
1
ilaw idzqy[
*
eyQy siqgurW dy Auqwry dy QwAux gurduawrw drXw dy iknwry AuØzqy hY[
2
Bwv kzsÎp[
+
eyQy siqgurU jI kuC idn rhy hn[ iezko rwq rih ky nhIx tur pey[ ierd igrd iSkwr
cVHdy rhy hn[ ijzQy huN isMG purw gwAux hY, ies qox Aury ijzQy purwNI sVk lûiGaw krdI
sI, iezQy iek bihlol nwmy PkIr pws jw ky bYiTaw krdy sn jo AuhnW dy siqsMg nwl qr
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 390
igaw, ies itkwNy huN qk QVw swihb hY, ijzQy huN gurdvwrw bN igaw hY[ huN vwlI pzkI
sVk qox SRI ngr dy pwsy bwrW mUly qox cwr ku mIl agyry ‘idlnW’ nwmy igrW qox szjy pwsy
vzl sVk ies itkwNy L cVHdI hY[ ieh itkwNw bVw rmNIk hY, mIl ku pry isMGW dw igrW
hY-isMG purw-[
1
cIV dy ibzRC[
2
hwPZwvwd[ eyQy gurduvwrw hY[
*
kiv jI ny muVvyx sPr dw hwl nhIx idzqw, pr hor pusqkW aqy rsqy dy inSwnW qox pqw
lÜgdw hY ik bwrW mUly qox drXw dy pwrly iknwry jo sVk qdox pMjy swihb qk jWdI sI, gurU
swihb jI Aus rsqy pMjy swihb azpVy hn[ aj kl sVk Aurwrly pwsy hY[ rwh ivc AuVI
dy lwg awp dy Tihrn dI Xwdgwr hY, hor bI jgw jgw inSwn sn jo imt rhy hn[ iek do
jgHw hor bI hn, iPr muZPrw bwd ijzQy itky sn EQy suhNw gurduawrw hY, cSmw hY, Aus qox
kuC ivzQ qy bwdSwh dI PRodgwh hY, ijs dI cwr dIvwrI drvwZy qy Aupr Kuqbw bI hY[ ieh
iZkr bI aj qzk lokW L Xwd hY ik pwqSwh ny jo awpNy fyry dI rONk ivc sI siqgurW L
inrI AujwV ivc fyrw kIqw vyK ky awiKaw ik awp AujwV ivc Auqry ho? qW awp ny AuØzqr
idqw ik PkIrW dI AujwV duqIaw dw cMd hY, qy pwqSwhW dI rONk puMnÎW dw cMd hY[ Bwv
ieh sI ik ies asQwn dI rONk vDygI qy Prodgwh dI GtygI, so huN gurdvwry bVI rONk
hY qy Prodgwh AujwV peI hY, aMdr KyqI huMdI hY[ ieQox awp Aus rsqy gey jwpdy hn jo
huN mwnsyhrw (mwn isMGyrw) aYbtwbwd pwsox lûGdw hY[ aYbtwbwd pwsy nvW Sihr purwNI
awbwdI hY[ eyQy Xw DmDoV iksy itkwNy awp itky hn[ Pyr pMjy swihb azpVy hn[ eyQox
pwqSwh pzCox L igaw hY qy awp gujrwq awidk QweIx Tihrdy hwPZwbwd ho ky nnkwNy
swihb gey hn[ ieh bI iKawl hY ik vZIrwbwd gujrwqox huMdy hoey Tihry hn, ijzQy koTw
swihb krky gurdvwrw mOjUd hY[ pr ivSyS Koj dI loV hY[
3
locdw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 391
1
bwNI dy pwT qy arQW dw rsIaw[
+
pw:-shq[
2
dwl[
3
iGAu[
4
KMf[
5
lWgrI, rsoeIaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 392
1
ijvyx byd pd dw arQ kihÀdy hn ik “inj srUp dw jwnNw” hY[
2
vYd dw DwqU hY ÁflŒ (ivdÄ = jwnNw)[ jp dw DwqU hY ˇÊ¬ (gÎp = jwnNw)[ ivSyS leI dyKo
rws 3 aMsU 41 aMk 26 dI hyTlI tUk[
3
Sbd SkqI dzsdI hY ik (dohW dw) ieko arQ hY [sMs: swmrÄQ = Sbd dI arQ SkqI]
(a) jo (smrzQ =) gÎwnI lok hn[ (e) iek jwNn L XQwrQ arQ kihÀdy hn[
4
dI Qwvyx[
5
‘SÄvN’ dI mihmw khI hY[
6
kwrN[
7
SRvN, mnn, inÜDÎwsn[
8
ieh vydWq dw mhW vwk hY[ [qqœ+qMÍ+asI = so pRmwqmw qUM hYx]
9
vyd ivc cwr hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 393
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 394
1
inmwNI iekwdSI dy (idn) purS iekzTy huMdy hn[
2
bhuqy pzilaW vwlw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 395
1
qlvwr[
2
Syr vWù[
3
SySnwg ny[
4
ibRzC dw prCwvW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 396
1
suK SWd qy rwZI KuSI[
2
Bwv jnm asQwn dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 397
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 398
*
ieh ipMf SyKUpury dy iZly ivc hY[
1
sotw[ [a: asw]
2
iczq dy cw nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 399
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 400
1
mzCr AuØzqy Syr L vMgwrnW[
2
jo (Syr) ik hwQI dw mzQw pwVn L jog (smrzQ) hY[
3
dyKdy hn (gurU jI)[
4
mwno rog hYsI hI nhIx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 401
*
BweI ky mztU, gujrW vwlw qsIl ivc hY[
1
rwvI qox 43 kos[
2
pihly jnm ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 402
1
nIAuxdw hY[
2
qyry khy ivc myrw cwAu qy ipawr hY
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 403
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 404
+
SRI gurU hirgoibMd jI dy ivvwhW bwbq ipCy dzs awey hW dyKo iesy rwis dy aMsU 27 aMk
46 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 405
1
DOxsy[
2
kIqI dÍwry ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 406
1
iqs dy drvwjy[
2
ijs nhIx dyKy sI (Auh BI) suNky dyKNw cwhy[
3
gAU DUV dw vylw[
*
vyKo rwis 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
4
sq (qrHW dI) miTaweI dy Bojn aWdy[ muhwvrw hY sqvMnI miTaweI[
+
vyKo rwis 4 dy aMsU 4 aMk 14 qy aMsU 12 aMk 40 dIaW hyTlIaW tUkW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 407
1
bWky[
2
Bwv pMj idn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 408
1
cuglI[
2
awp jI dI vzl[
3
dÍYS[
4
mUrK[
5
CyqI[
6
jVHW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 409
1
twhlI [sMs: iSÀSpw]
2
pwr pYky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 410
1
GoVy qy cVHy vwjy vjw ky[
2
cobdwr jo nwm pqw dzsdw jwvy[
3
pwNI vwr vwr ky pIxdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 411
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 412
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 413
1
smUh krmW dy PlW ivc ilpwiemwn nhIx huMdy[
2
sMFy[
3
isMù[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 414
1
dohW L[
2
koeI bI (sMFw)[
3
ikRpw idRStI Dwr ky bl prKdy hn[
4
bhuqy qol ivc (sB cIZW gurU jI) hr roZ dyxdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 415
1
Pyry[
2
iqzQy toey pY jWdy hn[
3
lohy dI gylI[
4
bl nwl mlky[
5
gqky bwjI[
6
do kdmW ivc nW aVn idaW[
7
Eh (qW) bcdy hI nhIx[
8
(myrw) hMkwr dUr krky mYL vzs nhIx kr skdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 416
1
aMbW dw bUr qy pziqaW dI hiraweI[
2
blI lgn dy Gr (ivc jdox) sUrj (awieaw hY qW ies dw jnm hoieaw hY) qW qy sUrj
ml ies dw nwm Dro)[ (sUrj myK rwSI ivc pRvyS krY qW blI, pRbl Xw AuØzcWS khIdw hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 417
1
dohW sOxkNW ny[
2
syvw kIqI geI dweIaW qox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 418
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 419
1
shwvNI srd (ruq) pRkwSq hoeI qdox[
2
guru jI dy ByqI[
3
Bwv sMswr rUpI smuMdr ivc vsidaW SRI gurU jI dw aMqhkrN rUpI bsqR dw pzlw nhIx
igzlw hoieaw[
4
kzjl dw bVw kwlw koTw[
5
kMm krdy hn ivc Swm svyry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 420
1
jgq dy ibvhwr aYsy pey (cMdU dw PVnw, gvwlIar ivc rihNw awid)[
2
kljug dy pwp nwSk (SRI gurU jI ivc)[
3
sjky bsqRW nwl[
4
sony jVy SsqR hzQ ivc PVy[
5
pMny[
6
jo swry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 421
1
cMd dw puzqR[
2
ikRSn dw puzqR[
3
nyqR kml pMKrI vWùU ivSwl hn qy imRg dy bzcy vWùU cpl hn[ aQvw awp imRg dy bzcy
vWùU (jIvn rO nwl) cMcl hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 422
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 423
*
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 38 dI hyTlI tUk[
1
Cuhwry qy lfU awidk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 424
1
smuMdr[
2
duK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 425
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 426
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 427
1
(ieh) awp dw bcn sPlw hovy[
2
(keI) bYTy hn (koeI) AuØzTky tury jWdy hn qy koeI aw rhy hn[
3
Dn qo QuVky ies hwl ho gey hW[
4
Cuhwrw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 428
1
(ieh gzl) PzbdI nhIx[
2
rcnhwr ny [sMs: iv+rdÄ = rcnw]
3
puzqRI dI gurU jI ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 429
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 430
1
bhuq CyqI[
2
kwhlI nwl cldIaW hn[
3
dzB[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 431
1
bwby buzFy dI slwh nwl[
2
krVy duzKW dI cMgI qrHW jVH puztdy hn[
3
Gr mwno Biraw lÜgdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 432
1
cwhy aMdr hoN cwhy bwhr (dws AunHW L) godI ivc rzKdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 433
57. [kAulW]
56<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>58
dohrw: kyiqk idn pScwiq qy,
kOlW suniq anûd[
chiq iblokin gurU suq,
Aur aiBlwK iblûd ]1]
cOpeI: ciF fory pr qbih isDwrI[
guru Gr pRivSI awnÀd DwrI[
gMgw ko pg bMdn kInI[
dyiK qWih ko awiSK dInI ]2]
qInhuÀ guru pqnI qib hyrI[
siB ko nmo kIin iqs byrI[
ihq sox hyir prspir bYsI[
boliq mDur igrw muK qYsI ]3]
mwn shq bc khiq ibTweI[
lKihÀ su -pRIiq irdy kir aweI-[
deI bDweI siBin sunwie[
mwnI iqnhuÀ anûd Aupwie ]4]
Kyliq swihbZwdy cwir[
qn su kumwr* su mUriq cwru[
pMcim kMnÎW dyKin kIin[
bsn ibBUKin Dir duiq BIin ]5]
kir kir pRym aMk mYx lyiq[
hyir hyir kir awiSK dyiq[
SRI guruidzqw dOriq iPrYx[
bjiq ibBUKn ruN ruN krYx ]6]
snY snY sUrj ml jWih[
pwiein BXo bfo bl nWih1[
aNIrwie aMùN irMùmwN2[
*
pw:-qn suB mwr[
1
pYrW ivc bhuq jor nhIx Biraw ajy[
2
irVHdy hn vyhVy ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 434
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 435
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 436
1
mn BWvdI (kwmnw)[
*
pw:-hyir[
2
ijnHW dy idl ivc myry nwl pRym pUrw nhIx hY[
+
pw:-moih Aur pUrn[
3
vyhVy ivc ilt geI (qy gihNy vyhVy ivc) iKMfy hoey (aYAux) SoBdy hn[
4
ijvyx akwS ivc qwry idKweI idMdy hn[
5
Auqwr idzqy[
6
puzqR dw vr[
7
DrqI qy ilt krky[
8
nyqR jl dy shq kIqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 437
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 438
1
BgqW L ipawr krn dw vzfw ibrC jI ivc qkVw aMgIkwr kIqw[
2
kOlW kOl vq nyqrW vwlI[
3
nhIx kihÀdI pIVw[
4
nYNW qox aMJUaW dw jl ifzgdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 439
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 440
58. [kAulsr]
57<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>59
dohrw: brnI jwie n kCu dSw, DrnI lotiq dIh[
hrnI idRg qrnI1 prI, gurU lKI spRIh2 ]1]
3
cOpeI: ‘kÎox Dr prI nIr Bir brnI ?
BeI ibbrnI4 cMpk brnI5*[
ikis ny qoir anwdr kIno?
khu kwrn, kÎox byK mlIno+ ]2]
bWCiq khiq pRQm hm pwis[
so kir dyqy kwrj rwis[
kÎox ieqno qn pwie ibKwdU?
ibnw awj qy iniq aihlwdU’ ]3]
suin imRdu vwk AuTI kr joir[
kir inj muK siqguru kI Eir[
‘-qum smrQ siB rIiq gusweIx-[
kih siB jg aru mYx liK pweI ]4]
lwKhuÀ dySin qy isK awvYx[
mn bWCiq qum qy br pwvYx[
pUrb jnm Bwg mm nIkw[
hoin huqo insqwro6 jI kw ]5]
ijis qy aMcr ghÎo qumwrw[
mhW nrk qy moih Aubwrw[
jnm qurk mm aivgiq7 jwqI[
so qij kir mYx quj sMgwqI ]6]
jib lO jgq rhY ieh bnÎo[
1
hrnI vq nyqRW vwlI iesqRI[
2
iezCw shq[ [sMs: pRIh = iezCw] (a) shq pIVw dy [sMs: s+pRyK = pIVw]
3
iJMmNIaW ivc pwNI Brky[
4
ipzly rMg vwlI ho geI[
5
cMby dy rMg vwlI[
*
pw:-qrnI[
+
pw:-byKs lIno = aYsw vys ilaw[
6
mukqI[
7
KotI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 441
1
jgq ijs qox lYxdw hY, AuhnW mYL (Auh SY) nhIx idzqI, Bwv awp jI ny[
2
awpNw nwm Aujwgr cwhuMdI hW[
3
dyKygw (jg)[
4
Bwv pRlok[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 442
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 443
1
mn KY qy vwSnW hIn hW mYx[ (a) mn nwS hoN nwl vwSnw nwS hn[ awm boln ivc ieh
pd hY = mno nwS vwSnw KY-[
2
ijvyx swry qyrw nwm lYN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 444
1
Bwv pihly siqgurU jI ny awp mhUrq mwqR (= QoVHw ijhw) tzk lwieaw[
*
pw:-kih kOlW ko siB smuJwXhu[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 445
*
swhy bwbq ipCy keI QW ilK awey hW, dyKo rws 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
1
prvwn krnw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 446
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 447
1
Qwl bhuqy[
2
ivawh ivc Swml hoN leI jo swk awidk szdy jwN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 448
1
Bwv, ßlIcy [Pw:-ßlIm = kMbl, kwlIcw]
*
pw:-bsqrI = kwTI qy gzdI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 449
1
anûd rUpI vfy qy fUMGy smuMdR ivc[
2
qyl cVHwAuxdIaW hn[
3
vtNw[
*
pw:-rIiq[
4
bhuqy Dn dy KricaW jo bNy sn[
+
pw:-smuhweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 450
1
qurI[
2
rQ[
3
gzfy[
4
pwlkIaW[
5
QYlIaW[
6
Bwv sohNIaW[
7
ijQy vÎwhuN jWidaW gurU nwnk jI ny fyrw kIqw sI[
*
vyrky dy gurduawry qox Bwv jwpdw hY, ieh gurduawrw vyrky ipMf qox pzCox L vtwly dI sVk
AuØzqy aMimRqsrox 5 mIl qy hY[ srovr bI hY qy muVky mMdr dI syvw bI hoeI hY[
8
(iszKW ny) puziCaw (ieh) sQwn iknHW (gurU swihbW dw hY? qW) gurU jI ny dzs idzqw (ik
iknHW siqgurW dw hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 451
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 452
1
jdox[
2
bMdUkW dI[
3
BwrI[
4
vwijaW dI[
5
vihÀgIaW
6
vyiKaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 453
1
sdw dyN vwly Bzt ny[
2
quridaW[
*
pw:-suMdr[
3
tury jWdy L ikhw[
4
aMbwrI qy ipCox dI cVHo[
5
(sweIxdws ny) ikhw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 454
1
Cyvyx pwqSwh jI dy nwnw jI (dyKo rwis 4 aMsU 10 aMk 10, 11)[
2
Cyvyx siqgurU jI dy qIsry swhury jI dw nwm hY[
3
cVHy hoey hn[
*
rwj GrW ivc ijvyx kiv jI dy smyx vÎwh huMdy sn, eyh Eh smyx bzDy hn, SRI gurU jI Dn L
prsuawrQW pr Krcdy sn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 455
60. [brwq]
59<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>61
dohrw: siqgur krin FukwAu ko,
cFy brwq sjwie[
bwidq bwjy aink hI,
pth Fol Shnwie ]1]
cOpeI: JWJ nPIr bMsrI bwjYx[
DOxsw DuMkwriq Gn gwjY[
AuStr pir suQrI ieik Er[
khI bwiq nihÀ sunIXiq aOir ]2]
prihÀ qurMgin ky Dr pOr1[
sÎMdn czkR2 Sbd iqis TOir[
jihÀ kihÀ Duin ibswl qy pUrI[
bnI+ brwq suhwviq rUrI ]3]
hoiq quPMgin ibRMd avwjy[
AUcy hXin ihryKw gwjy[
brKwviq Dn qihÀ qy cwly[
mMgiq jn angn imil jwly ]4]
ibRMd msMd krihÀ Dn brKw[
Gn sm lyin hwir gn prKw[
phuÀcy inkt ngr Bw swgr[
siB nr qy Bw CoB3 Aujwgr ]5]
imil imil ibRMd aiDk Aumfwey[
mnhuÀ qrMg AuqMg AuTwey[
cwru cMclw sI ruic cMcl4[
kMcn mMfl ZrI su aMcl5 ]6]
cFI atwrin pir cmkwvYx1[
1
GoiVaw dy DrqI qy pOV pYxdy hn[
2
rQW dy phIaW dy[
+
pw:-anI[
3
Bwv AuCwlw[
4
ibjlI vrgI cMcl rucI vwlIaW suMdr (iesqRIaW)[
5
pzly ZrIdwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 456
1
(pzilaW L) cmkwAuxdIaW hn[
2
ngr dI PsIl dw kMFw qijky[
3
cwnNI[
4
AuCwl awXw[
5
JMfy[
6
DOxsy[
7
AumMfky qy GuMimky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 457
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 458
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 459
1
vwjy vzjy[
2
muKI[
3
Aucwiraw[
4
swry bRwhmNW ny khI[
++
qIsrI pwqSwhI ny anûd mrÄXwdw jwrI kIqI[ lwvW cOQy siqgurW clweIaW qdox qox gurU
Gr dI rIqI ieh sQwpn hoeI[ bRwhmNI rIqI dw hoNw aiszD hY[ kvI jI pr pMifqW dy Zor
bwbq ‘pRsqwvnw’ pVHo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 460
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 461
1
sony dI fMfI vwlw pzKw[
2
jvwn sUrmy[
3
bhuqy iekzTy ho hoky[
4
bwqW krdy acl vtwly (gur asQwn)[
5
kVwh pRSwd[
6
bVI SoB rhI sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 462
1
hMkwr nwS krn vwsqy[
2
aDIn kIqy qy ijzqky hMkwr nwS kIqw[
3
rwmy ny suiNaW ik[
4
(vtwly) pur ivc gurU jI awey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 463
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 464
1
iPr ies qrHW dy (Bwv awpNy ngr ivc) drSn ikvyx hoNgy?
2
dyS ivdySW dy (iszK) ijnHW (gurU swihbW) dy[
3
drSn vwsqy kzTy hoky awAuxdy hn[
4
rwmy dy prvwr dy[
*
pw:-hmry?
5
drSn krky pRsMn hoey hW[
+
pw:-qWhI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 465
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 466
1
pihlox igaw (koeI iszK)[
2
sBnW ny dyiKaW[
3
Lh puzqR L[
4
imilaw hY[
5
bwr bwr sRySt jl vwiraw[
6
lY gey[
7
poqRy Lh[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 467
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 468
1
gurU jI L khI[
2
aYsw smW awvygw, (qusIx) AufIk kro[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 469
1
mwqw gMgw jI ny puiCaw[
2
iqnHW mkwnW dw suMdr bNnw[
3
(qyry) AuØzcy Bwv sRySt Gr ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 470
1
gurU jI dy awvN dI igNqI igNdw hY[
2
imhry dy (Gr jwN) vwsqy[
3
icqvdw hY[
4
pRym vsI hoieaw[ (a) (swfy) vsN vwsqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 471
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 472
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 473
1
(swiraW ny) vYrwg Dwiraw[
2
Bwv ieh hY ik AuhnW dy szc KMf gmn mgrox srIr L jl ivc pRvwh kIqw sI[ prMqU Xwd
rhy ik BweI swihb gurU pMcm swihb jI dw drXw iknwry sskwr krnw bI ilK awey hn qy
jl dwß bI ilK awey hn[ dohW mihmW pRkwS ny sskwr iliKaw hY[ dyKo tUk inSwn* rws
4 aMsU 38, aMk 26 sPw 2387[
3
Bwv jl pRvwh kro[
4
somvwr[
5
bfy vYrwg vwly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 474
*
bnwvt krky rON qox Bwv nhIx[ ijvyx (gurU srUp) eISÍrIX rMg ivc pUrn sI, iqvyx
ienswnIaq dw bI kmwl sI[ ienswnI vlvlw mwqw ivXog vyly jy hulwr ivc awvy qW ieh
kmZor nhIx[ vwc gÎwnI lok pzQr smwn ihrdy dI krVweI L gÎwn avsQw jwNky aYsy
mrmI vlvilaW L smJ nhIx skdy[
1
moiFaW qy[
2
pivzqR hoky[
3
ibawsw dy kMFy vwly QW qy[
4
(gurU jI ny) kihaw[
5
Auqwiraw jwNky (Auh QW)[
6
Bwv gurlok, dyKo iesy aMsU dw aMk 18[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 475
1
(isKW ny) ikhw[
2
bYTNgy[
*
aMimRqsr dy iZly ivc hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 476
1
awsrw[
2
mzq dyN vwlI[
3
jo lok Sok krdy hn AuhnW L kuC pRwpq nhIx huMdw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 477
1
vylw vyKky[
*
ieh gurU rIqI kvI jI dzs rhy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 478
+
AuØzpr ipCly aMsU dy aMk 42 ivc gurU jI vlox roNw bMd krn dw hukm kvI jI dzs awey
hn, Pyr ikvyx roN dw szd jwrI ho skdI hY[ hW, mwqw jI dy guNW qy ipawr dI Xwd ivc
ihrdy dy fUMGy vlvly qox nYNI nIr aw jwNw kudrqI bwq hY[ ‘nwnk ruMnw bwbw jwNIaY jy rovY
lwie ipawro[’
1
Xwd kr krky[
2
swrw jhwn (jy qusIx) vyKdy ho Pnwh hoN vwlw hY[
3
iksy dI iQrqw[
4
rwq idn ivc pRgt hI purwNw huMdw jWdw hY[ (purS, Bwv awXU bIqdI jWdI hY)[
5
dono vyly[
6
sunNW krdI hY sMgq bhuqI imlky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 479
1
qyrW[
*
gurU Gr ivc gurU mrXwdw ivhq hY, hor rsmW nhIx hn, dyKo rws 2 aMsU 24 aMk 41 dI
hyTlI tUk[ ipCly aMsU dy aMk 45 ivc sB qox AuØzcI gzl SRI gurU gRMQ swihb jI dw pwT
dzs awey hn[
2
ibsqry[
3
bhuqy pdwrQ ilaWvdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 480
+
juD jMg jo huN hoNy hn, AuhnW vzl sYnq hY[
1
invws[
2
swL sOxipaw hoieaw sI[
3
buFypw[
4
Bwv mwqw jI dy jIAuxdy jI AunHW L AudwsIE bcy rzKN leI qusW bIr rs dy aKwVy rcNy
munwisb nhIx sn smJy huN qusW jMg krny hn[
5
(ienHW ivGnW L dUr krn) leI qusW pihlox hI SsqR Dwrn kIqy sn[
6
vYrI dy nwS krqw (gurU jI) L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 481
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 482
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 483
*
pw:-suKr mYx[
+
ieiqhwsW ivc avqwr dw sMmq 1678 imldw hY[
1
Bwv ivswK vdI pMcmI[
2
rKNy vwsqy ihMdUaW dw bIj jgq ivc[
3
(dyviqaW) ikhw ik ibnsdw Drm rzKNgy[
4
Eh Gr pUijaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 484
mMgiq jn ko Dn gn dIno[
ngr anûd nwir nr kIno[
bWDy toil nwgrI suMdr[
cil pRivSI siqguru ky mMidr ]40]
bsn ibBUKn Dir Dir awCy[
gwvihÀ gIqin awgy pwCy[
siB kul rIiq krI jo lhI[
imil imil siBin bDweI khI ]41]
SRI siqguru qib irdy ibcwrw[
-ies ky Aupjih blI Audwrw1[
rN bhwdrI krih bfyrI[
ieh2 inrBY jr qurk AuKyrI ]42]
suq bhwdrI qyg kry hY3[
SzqRü ibRMd ko jMg KpY hY4[
XW qy -qyg bhwdr- nwm[
DrÎo ibcwr gurU aiBrwm ]43]
suniq5 nwnkI hrKiq hoeI[
kriq pRym muK suq ko joeI[
ies pRkwr gn mMgl Bey[
pMc puzqR siB guru inpjey6 ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI qyg bhwdr jnm’
pRsMg brnnû nwm qIn sSTI aMsU ]63]
1
Bwv SRI gurU goibMd isMG jI Aupjngy[
2
(qy) ieh (SRI qyg bhwdr jI)[
3
(ieh swfw) puzqR qyg dI bhwdrI krygw[ (a) (ienHW dw) puq arQwq SRI gurU goibMd isMG
jI[
4
(aqy Eh, Bwv ienHW dw puzqR) bVy SzqRÁaW L jMg ivc Kpweygw[
5
(nwm SRI qyg bhwdr) suNky[
6
gurU jI dy (Gr) AuqpMn hoey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 485
1
bwhrlI ikRXw[
2
bwhr dw swrw ivhwr SRI ikRSn jI dw dyKNw krky AunHW L iesqRI ijq kihÀdy hn[
3
qRImqW dy vzS ipaw hoieaw[
4
ilpwiemwn nhIx huMdy[
5
AuhI AuØzqm hY[
6
klpky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 486
1
awpNy smyx isr[
2
joqSI[
*
dyKo rwis 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 487
1
KMf[
*
pw:-lwdn hyqI[
2
vihÀgIaW[
3
bhuqy muzl dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 488
1
(iqzQy) Dsky DrqI ivc toaw pY jWdw hY[
2
PVky jd gurU jI hzQ dbwAuxdy hn[
3
pYxdw kihÀdw hY[
4
sMBl nw skN[
5
inhwrI KWdw hovy[
6
srb aMgW krky bVw blvwn ho jwvy[
7
iqs L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 489
1
nhIx dyvWgw[
2
iqzQy hI PVky rzK skdw hW[
3
bl krky blI hYx qUM (ies leI) ikAux nw qUM (ieAux GoVy awidkW L) PV rzKyx[
4
ksrq[
5
ksrq Eho jhI kIqI[
6
ijho ijhy kwrn hoey (Kurwk qy ksrq dy) iqvyx (bl rUpI) kwj hoieaw hY (qyrw)[
7
kI kuJ kr idKwvWgw[
8
BwrI smuMdR vq hovy[
9
mMdRwcl prbq vWg ivc jw vVWgw[
10
bwhW rUpI itzilaW nwl irVk suztWgw[ isRMg qox Bwv hY mDwNI dw Puzl[
11
DV qy sIs[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 490
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 491
1
Gr ivc dyKIdy hn[
2
mUMh cVHwXw hY (pYxdw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 492
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 493
1
sRySt awcwr kridaW bIqI (swrI awXU)[
2
awAuxdy jWdy hn[
3
qyj bVw jwNky iksy ny bI nhIx roikaw[
4
bhuq ikRpw (Aus pYxdy Auqy)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 494
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 495
1
gzl, bwq, pRsMg[
2
cVHvwvo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 496
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 497
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 498
1
dohW (kOlW qy pYxdy) dw[
2
gurU pUry qox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 499
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 500
1
swhmNy krky[
2
pRsMn irdy vwly[
3
isKW dw awsrw (a) buDIvwn, DIrjvwn (bwbw buzFw jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 501
1
nwl mYx dyKy hn[
2
gzlW krdy[
3
sotI[
4
mqI pRym ivc fuzbI hoeI[
5
(asIx) EQy aw jWdy[
6
srIr L ikAux Kyd idqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 502
1
ienHW dy ihq dI (gzl, ienHW dw) pRyiraw kihNw cwhuMdw hW[
2
cMgI mMdI cIZ[
3
inûidaW[
4
awp dy pwsox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 503
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 504
1
jo hY[
2
Bwv kOlW dI[
3
rihÀdy hn ijsdy[
4
jdox hoNhwr hoieaw cwhuMdI hY[
5
qdox awp muKox vcn krdy ho[
6
ijvyx rwm dy hzQox bRhm asqR (ibRQw nhIx jWdw) [sMs: bRhm[ sÄqR = mMqR pVHky clwieaw
jwN vwlw asqR]
7
kuJku iqQox cl ky (koeI) Blw QW ifzTw[
8
awp jI dw pRqwp (so kwmnw iqs kwmnwvwn L) dyvy[
9
bsqR kmr nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 505
1
khI PVI[
2
igawnI[
3
pzkw (bN jweygw)[
4
svwr hoky[
5
Bwv kOlW dI gzl muk geI[
6
sRySÃ purK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 506
1
(bwbw buzFw jI) gey[
*
pw:-mm srUp jg[
2
(sm =) sdw iek rsI srUp AuhnW L kdy nhIx Buldw[
+
pw:-ibdq rhÎo hY kyiqk kwlw[
3
dUsry (EQy rihaW) gurU jI dI syvw bVI huMdI sI[
4
vD Gt (pRym) sBnW dw gurU jI pCwNdy hn[
5
dwsW dIaW kwmnW pUrn krn vwsqy[
6
ies qrHW dy ivlws ivlsdy hn (gurU jI)[
7
pRym dy vsI hoNw ieh awpNw ibrd (sdw) Dwrdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 507
iszK vsdy rhy hn[ nyVy dy smyx ivc pRiszD gÎwnI bwbw myhr
isMG jI nkeI lgpg 150 brs dI Aumr Bog ky sM: 1913
ib: iesy dy iknwry guZry hn[ aMqrjwmI sMq qy sMq bsMq isMG
awid igawnI ienHW dy siqsMg qox gurmuK hoey sy[ mYkwlP L bI
ieho pqw lÜgw sI ik ieh gXwn dwn dI Xwdgwr dw sQwn hY[
kiv sMqoK isMG jI bI iesy aMsU dy aMk 37 ivc gurU jI dw
bcn dzsdy hn ik ‘isK ibbykI iehW invwsihÀ[’
ibbyk pd dw arQ qnKwh Xw dMf koSW ivc nhIx, nw hI Cyvyx siqgurW dy smyx
qzk iszKW ivc ies dw koeI aYsw arQ hYsI[ ieQy pd ‘ibbyk’
qy aMk 33 ivc ‘rhiq’ doie dsmyx pwqSwh dy aMimRq dw
mrXwdw qorn qox mgrox dy ienHW arQW ivc vrqy gey pd hn[
ibbyk sr dy arQ ieh dyNy ik Cyvyx siqgurW L qnKwh lgI sI
qW qwl biNaW sI, drusq nhIx hY[ BweI gurdws jI ny qW gurU
hirgoibMd jI L iksy hors jIv dy igawn Xw ivvyk gocrw bI
nhIx dzisaw, ieh kIkUM ho skdw hY ik AunHW L iksy ny ivcwr
dwn kIqI hovy Xw qnKwh lweI hovy[ BweI gurdws jI nwl mOjUd
sn awp ny vwrW kibzqW ivc ies Gtnw dw koeI pqw nhIx
idzqw[ sgox aYAux ilKdy hn:-goSt gÎwn agocrw buiD, bl,
bcn, ibbyk n CMdw[ gur goibMd goibMd gur ‘hir goibMd’ sdw
ibgsMdw[ [vw: Bw: gu: 24-21] arQwq SRI gurU hirgoibMd jI
sdw iKVy goibMd rup hn qy iksy dy goSt, igawn, buzDI, bl,
vcn, ibbyk dI muQwjgI nhIx rKdy, arQwq awp ienHW gzlW
ivc sBnW dy Aupr hn, qy swry AunHW dy muQwj hn[ kvI jI ny
awp vI ‘ivvyk’ pd igawn dy arQW ivc vriqaw hY[
XQw:- lok anyk AuDwrn ko icq dyn ibbyk Bey pQ gwmI[
[rws 3 aMsU 10-13]
mihmw pRkwS ivc bI ieh ivvyksr dw pRsMg nhIx hY[
[pMjvIx rwiS sMpUrn hoeI]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq