You are on page 1of 507

¡siqgur pRswid ]

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ


rwis pMjvIx Raas 5

Sri Gur Partap Suraj Granth


ikRq:
BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’
By
Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW
aqy mwqw gujrI jI dy
300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

Dedicated to 300th Martyrdom Anniversary of


Guru Gobind Singh ji’s
Four Sahibzadas & Mata Gujri ji
vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb)
Bhai Baljinder Singh ji
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 2

þ ¡siqgur pRswid ] þ

do Sbd
vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’

Gir Gir aMdir Drmswl


vlox: sMq hrI isMG jI rMDwvw
(jnrl skzqr gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj)

sMdyS
vlox: fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

sMKyp ilûk
kI-stRok sUcI
qqkrw rwis pMjvIx
rwis pMjvIx

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 3

do Sbd
iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw
srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw
hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy
sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD
hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl
vI awvzSk hY[
ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws
dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox
bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq
ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW
awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy
pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk
aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw
rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo
SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq
huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[
sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws
dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk
phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU
gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI
src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur
Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr
kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot
vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot
irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc
AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa
mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn
dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12
rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho
cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[
sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqI-
Cyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI
gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr
idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 4

leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur
pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW
itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG
jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl
koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK
ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[
nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI
gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI
idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY,
AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg,
pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv
ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws
L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo
mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI
kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE,
kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq
peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog
idzqw[
mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr
BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx
guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK
rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj
ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI
nypry cVH skdw hY[
sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI
ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw
ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK
isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW
aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam
rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr
qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:
pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[
rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[
dws
blijMdr isMG
gurduawrw krmsr, rwVw swihb[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 5

Gir Gir aMdir Drmswl


swihby kmwl gurU goibMd isMG jI dy ainûn ‘ipawry’ BweI dieaw isMG
jI qox clI aw rhI jgq pRiszD sMpRdwie, ijhVI hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie
krky vI pRiszD hY, dy mhWpurK sMq eISr isMG jI aqy sMq ikSn isMG jI
mhwrwj dIaW SKSIaqW iksy jwNkwrI dIaW muQwj nhIx[ ies sMpRdwie dy
mOjUdw muKI, nwm bwNI dy rsIey, sMq bwbw qyjw isMG jI dI awigaw anuswr
bwbw blijMdr isMG jI ny ijs FMg nwl guriszKI dw pRcwr krn vwsqy bIVw
cuzikaw hY, Auh awpNy awp dy ivzc iezk imswl hY[ iszDIaW Dwrnw duawrw
gurbwNI dy kIrqn aqy viKawn duawrw bwbw blijMdr isMG jI ny nw kyvl
sMq eISr isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI rvwieq L brkrwr rziKaw
hY, blik AunHW ny kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy
gurmiq nwl sMbMDq swmzgrI L Gr Gr phuMcw ky ‘Gir Gir aMdir Drmswl’
BweI gurdws jI dy ies vcn L iezk invykly qrIky duawrw sãl krn dI
iezk hor nvIx rIiq clweI hY[
dws dw ipCly keI swlW qox gwhy bgwhy jdox ikqy vI AunHW nwl myl huMdw
irhw hY, dws AunHW L awpNy iesy kwrj ivzc ruziJaw dyKdw irhw hY[ sB qox
pihlW mhwn koS L ieMtrnYØzt qy ilaw ky, iPr ‘eISr mweIkro mIfIaw’
gurbwNI aqy BweI gurdws jI dI rcnw dw src tUl iqawr kr ky ijzQy awp
ny huN qzk ies Kyqr ivzc vzfI sãlqw hwisl kIqI hY, AuØzQy ‘kiv cUVwmiN’
BweI sMqoK isMG jI dI mhwn rcnw ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ ieMtrnYØzt qy
ilaw ky ies Kyqr ivzc iezk hor mwarkw mwiraw hY[
sMn 2004 eI. iszK ieiqhws nwl sMbMDq SqwbdI smwrohW dw swl
irhw hY[ ies swl dOrwn iszK jgq ny gurU aMgd dyv jI dw 500 swlw pRkwS
purb, sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dw 400 swlw smwroh aqy sRI gurU
goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dw 300
swlw idhwVw mnwieaw hY[ bwbw blijMdr isMG jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dw
sMpRdweI ‘PrIdkot vwlw’ tIkw gurU aMgd dyv jI dy 500 swlw pRkwS purb
L, ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dy 400 swlw
purb L aqy ‘sRI gur pRqwp sUrj gRMQ’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr
swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dy 300 swlw idhwVy L smripq
krky ijzQy gurU swihbwn dy AupkwrW aqy kurbwnIaW pRqI awpNI SrDw aqy
ikRqzgqw pRgt kIqI hY, AuQy nwl hI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt nwl jwNkwrI
rzKN vwly ‘gurmuK hMsW’ vwsqy awp ny gurU swihbwn dI bwNI aqy Aupmw dw
‘mwn srovr’ AunHW dy iblkul nyVy kr idzqw hY[ Xwd rhy ik BweI kwnH isMG
nwBw jI dI mhwn rcnw ‘mhwnkoS’ awp pihlW hI ieMtrnYØzt qy AuplbD
krvw ky Kwlsy dI isrjnw dy 300 swlw purb L smripq kr cuzky hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 6

bwbw blijMdr isMG jI dI ies GwlNw Aupr isrP rwVw swihb


sMpRdwie hI nhIx, blik smuzcw sMq smwj mwN kr skdw hY[ gurmiq dw
pRMprwgq qrIky duawrw pRcwr krnw, aMimRq CkwAuNw, lûgr clwAuNy, smwj
aqy mwnvqw dI syvw krnw awidk syvwvW qW pihlW hI sMq smwj dy ihzsy aw
cuzkIaW hn, bwbw blijMdr isMG jI ny awDuink FMg duawrw kMipAUtr aqy
ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq dw pRcwr krn dI syvw awrMB
krky ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ dw nW hor AuØzcw kr idzqw hY[ nwl
hI bwbw blijMdr isMG jI ny sMq smwj, iszK ivdvwnW aqy hor iszK sMsQwvW
L ies gzl dw aihsws vI krvwieaw hY ik azj dy kMipAUtr Xug ivzc
gurmiq dy pRcwr aqy Koj kwrj vwsqy jykr ienHW swDnW dI vrqox nw kIqI
geI qW gurU swihbwn dy sMdyS L Gr Gr phuMcwAuN dw sMklp pUrw nhIx ho
skygw[
dws L aws hY ik gurmiq nwl sMbMDq mUl swmgRI kMipAUtr aqy
ieMtrnYØzt rwhIx Gr Gr phuMcwAuN dy ies SuB mnorQ ivzc bwbw blijMdr
isMG jI L pUrn kwmXwbI pRwpq hovygI[ aÞIr ivzc dws awpNy vlox aqy
‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ vlox bwbw blijMdr isMG jI dy ies
purSwrQ dI BrpUr SwlwGw krdw hoieaw AunHW L huN qzk pRwpq kIqI sãlqw
leI vDweI idMdw hY aqy AunHW dy bwkI rihMdy mhwn kwrj dI sMpUrnqw vwsqy
siqgurU jI dy crnW ivzc ardws krdw hY[

21 jnvrI 2005 sMq hrI isMG rMDwvw


rMDwvw jnrl skzqr, gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 7

sMdyS
bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw
sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy
pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy
awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI
mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW
duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW
L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky
ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW
suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI
hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI
nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc
anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI
isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl
mihsUs huMdI hY[
bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs
sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh
gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy
ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYn-
shwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq
shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW
sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr
mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI,
BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw
tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW);
pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH
isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw
‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp
sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps
ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI
Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky
ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[
iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’
ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb
dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy
Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 8

aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj
aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI
anusrn krnXog hY[
siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies
syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty
rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[

pitawlw fw. gurcrn isMG


28 jnvrI, 2005 pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 9

sMKyp ilûk
rwis pMjvIx
(ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw rwis 5 Aupr kilk kro jI)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
52 53 54 55 56 57 58 59 60 61
62 63 64 65 66

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 10

kI-stRok sUcI
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt
leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI

A a e s h k K g G ù

A a e s h k K g G Alt+
249
c C j J ø t T f F N

c C j J Alt+ t T f F N
248
q Q d D n p P b B m

q Q d D n p P b B m

X r k v V S Þ ß Z ã

X r k v V S Alt+ Alt+ Z Alt+


222 223 227
ý L Î ì w W i I u ü

Alt+ L Alt+ Alt+ w W i I u Alt+


253 206 236 252
U Á Ø y Y o O x M û

U Alt+ Alt+ y Y o O x M Alt+


193 216 251
z Ü Ä ´ H ç à œ Í R

z Alt+ Alt+ Alt+ H Alt+ Alt+ Alt+ Alt+ R


196 180 231 195 156 205
Ø æ Ú

Alt+ Alt+ Alt+


216 230 218

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 11

qqkrw rwis 5
rwis pMjvIx
1 aMsU 1. [mMgl[ idzlI Swh pws]
** 1. sMq avqwr-dsox gurU swihbwn dw-mMgl
2. ‘kiv-sMkyq’ mrXwdw dw mMgl[
3. ieSÃ dyv-sRI akwl purK-mMgl[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goivMd jI dw-mMgl[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hirrwie jI dw-mMgl[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU qyß bhwdr jI dw-mMgl[
13. ieSÃ gurU-SRI grU goivMd isMG jI dw-mMgl[
14. dsW gurU swihbW dw iekzTw mMgl[
15. nwm dy pRymI gur iszKW dw mMgl[
[mMgl smwpiq[ kQw dw arMB]
2 2. [cMdU qox mwlw Swh ny mMgI]
3 3. [doKI cMdU gurU jI dy hvwly]
4 4. [sRI aMimRqsr suzKsWd dI Kbr ByjI]
5 5. [mjL pRsMg]
6 6. [bygmwq]
7 7. [bygmwq]
8 8. [SRI aMimRqsr awey]
9 9. [aMimRqsr ivrwjmwn]
10 10. [SRI gurU jI lwhOr awey]
11 11. [cMdU dI mOq]
12 12. [Swh kSmIr L[ cMdU suq qy imhrvwn myl]
13 13. [imhrvwn L myl ihq smJwAuNw]
14 14. [gurU jI dw imhrvwn L mnwAuNw]
15 15. [kwbl dy iszK qox Swh ny GoVw Koihaw]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 12

16 16. [bImwr GoVw kwZI qox ilaw]


17 17. [kwZI dw JgVnw]
18 18. [kwZI qy kOlW]
19 19. [kAulW dI pRwrQnw]
20 20. [mIaWmIr imlwp]
21 21. [kAulW duKI ho gurU jI dI Srn aweI]
22 22. [SRI aMimRqsr awey]
23 23. [kwZI Dn lYN suDwsr awieaw]
24 24. [kwZI guzsy ho vwps lwhOr igaw]
25 25. [kwZI dI Swh agy PrXwd]
26 26. [dUsry ivvwh dI iqawrI]
27 27. [brwq]
28 28. [SRI nwnk mqy dw hwl]
29 29. [frolI, BweI sweIxdws-rwmo]
30 30. [mwqw gMgw jI frolI puzjy]
31 31. [SRI nwnk mqy L pTwN awey]
32 32. [pYxdy KW nOkr rziKaw[ kzry ipMf ipMglw inhwl]
33 33. [SRI nwnk mqy puzjy]
34 34. [iszDW L inruzqR kIq]
35 35. [vwps pMjwb L[ Qnysr, frolI]
36 36. [frolI]
37 37. [SRI bwbw guridzqw jI jnm]
38 38. [bwbw buzFw jI ny cOxkI qorI[ sweIx dws dw pRym]
39 39. [SRI aMimRqsr jI awAuNw]
40 40. [kOlW[ pYxdwKwn]
41 41. [iszKW dy pRsMg[ crcw cwr pRkwr[ vydWq kVwh pRSwd]
42 42. [iszKW dy pRsMg[ vkqw SRoqw cOdW guN]
43 43. [iszKW dy pRsMg]
44 44. [iszKW dy pRsMg]
45 45. [iszKW dy pRsMg]
46 46. [iszKW dy pRsMg]
47 47. [mweI BwgBrI dw pRym]
48 48. [siqgurU jI SRI ngr puzjy]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 13

49 49. [mweI inhwl hoeI]


50 50. [kztU Swh[ syvwdws L bKiSS]
51 51. [vwps muVy[ jpjI arQ[ qlvMfI]
52 52. [qIsrI sgweI]
53 53. [qIsrw ivvwh]
54 54. [bIbI vIro sUrj ml qy sRI aNIrwey jI jnm]
55 55. [sgweI bwbw guridzqw]
56 56. [bIbI vIro jI dI sgweI[ SRI atzl rwie jnm]
57 57. [kAulW]
58 58. [kAulsr]
59 59. [SRI guridzqw vÎwh]
60 60. [brwq]
61 61. [BweI imhrw]
62 62. [mwqw gMgw pRlok]
63 63. [SRI qyg bhwdr jI avqwr]
64 64. [bIbI vIro dy ivawh dI iqawrI[ bIr rsI TwT pr
qrkW]
65 65. [iszKW ivc ivcwr]
66 66. [ibbyksr isrjn]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 14

rwiS pMjvIx czlI


@ siqgur pRswid ]
sRI vwihgurU jI kI Pqh ]
aQ pMcm rwis kQnû]
aMsU 1. [mMgl[ idzlI Swh pws]
<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>2
1. sMq avqwr-dsox gurU swihbwn dw-mMgl
dohrw: qwr lgI Aur pRym kI,
ismir nwm krqwr[
qwrn kox smrzQ so,
nmo sMq avqwr ]1]
qwr = surq dw lgwqwr lÜgy rihNw]
pRym kI = pRym dI[ qwr = ilv dI qwr[
pRym qwr lgI = lgwqwr rzb dy DÎwn ivc lÜgy rihNw[
qwrn ko = (jgq rUpI swgr qox) pwr krn L[
sMq avqwr = Auh avqwr jo sMqW dI rzKÎw qy AuqpqI
vwsqy hoieaw hovy[ Bwv gurU swihbwn qox hY[ (a) sMqqweI
Xw BgqI dw avqwr[ (e) sMq rUpI aivqwr[ szcy sMq ivc
sweIx dI klw huMdI hY[ szcw sMq jgq dw AuDwr krdw hY,
ies krky sMq L ‘inÜq aivqwr’ kih lYxdy hn[ ieAux ieh
sMq dw mMgl hY[
arQ: krqwr dw nwm ismrN (ivc ijnHW dy) ihrdy dI (ilv) qwr lÜg rhI
hY (qy jo nwm dwn dy ky jgq) qwrn L smrzQ hn AuhnW sMq avqwrW
L myrI nmskwr hovy[
2. ‘kiv-sMkyq’ mrXwdw dw mMgl[
icqRpdw CMd: swrsuqI kr byNvqI!
SuB dyhu mqI liK swr aswr[
swr sMBwir, kro pRiqpwr,
Audwr bfI suK dws dqwr[
qwrn eISÍr pUrn SRI muK
bMdiq aMimRq bwk Aucwir[
cwru iblocn swQ inhwir
Auqwriq pwr apwr sMswr ]2]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 15

kr byNvqI = hzQ ivc vINw vwlI[


swr aswr = sRySt aqy nW sRySt[ qzqÍ imzQÎw[
swr sMBwir = KbrgIrI rzKo, swr sMBwlo[
pRiqpwr = pwlNw krnI[
æ qwrn eISÍr = qwiraW dw eISr, ieh cMdRmw dw iek nwm hY[ ijvyx
‘nkÎq rwj’ cMdRmw dw nwm hY[
pUrn = pUrw, pUrnmwSI dw[ cwru = suMdr[ mnohr[
apwr = ijs dw koeI aMq nw hovy[ pwrwvwr qox rihq[
arQ: hy ‘hzQ ivc vINw vwlI’ srsÍqI! (mYL) cMgI buziD dyh (qW ik mYx) swr
aswr L jwN lvW (aqy awp) myrI swr sMBwlo qy (sdw) pwlNw kro,
(awp) bVy Audwr qy dwsW L suKW dy dwqy ho[ (awpdy) aMimRq vwk
Aucwrn vwly SoBw Bry muKVy L pUrnmwSI dw cMdRmw nmskwr kr irhw
hY[ qusIx mnohr nyqRW nwl (jd) dyKdy ho, qd apwr sMswr qox pwr kr
idMdy ho[
hor arQ: 3. quk-SoBw vwlw (awp dw) muKVw pUrnmwSI dy cMdRmw vq
(AuØzjl hY, ijs qox) awp aMimRq vwk Aucwrn krdy ho, (awp
L) mYx nmskwr krdw hW[
3. ieSÃ dyv-sRI akwl purK-mMgl[
sÍYXw: qwrin gYn ignYxqu ignYx,
suKswgr ky gun ko kib pwr n[
pwrin jIvn ko krqw,
ijs ko jd byd bdY* sm cwrin[
cwrin Byd lKÎo n gXo+
iks ko n ibSY as rUp akwrn[
kwrn jo bRhmMf aKMf
inrMqir awp rmÎo qm qwrn ]3]
qwrin gYn = qwiraW L akwS ivKy[ pwr n = aMq nhIx[
pwrin = pwlNw[ bdY-Aucwrdw hY[ sm cwrin = BztW vWg[
cwrin = cwrW (vydW) qox[
lKÎo n gXo = anuBv nhIx kIqw igaw[
qmqwr n = Gzt vzD nhIx (a) aMDyrw cwnNw nhIx[
arQ: (jy koeI) akwS ivc qwiraW L igNy qW (Swied) igN lvo (prMqU)
suKW dy smuMdr (vwihgurU jI) dy guNW dw pwr kdy nhIx (pwieaw jw

*
pw:—pFY[
+
pw:—gnÎo = smiJaw[ ivcwiraw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 16

skdw)[ jo jIvW dI pwlNw krny vwlw hY, (qy) ijs dw js vyd BztW
vWg Aucwrdw hY[ (pr Pyr) cwrW (vydW) qox bI Aus dw Byd nw liKaw
(nw jwiNaW) igaw, (ikAuxik Auh) aYsw akwrn rUp hY ik iksy (mn
buzDI awid ieMdRY) dw ivSX nhIx, pr (Auh) aKMf (hY qy awp) jgq dw
kwrN hY, iek rs (hoky swiraW ivc) rm rihaw hY (qy kdy ikvyx
ikqy) vzD Gzt nhIx huMdw[
Bwv: rzb jI dw inrwkwr rUp dzsdy hn:—(1) akwrn, aKMf, inrMqr, qm
qwr nw[ iPr (2) ivawpk hY, pr (3) mn bwNI qox aivSy hY[ (4) XS
krny qy awpNI kzlÎwN huMdI hY, pr koeI aMq nhIx pw skdw[ iPr (5)
Auh guNW vwlw hY, jIvW dI pwlNw krdw hY, pr ieh guN ieMny hn ik
ieh bI anigNq hn[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI dw-mMgl[
*
qwry anyk ibbyk jhwZ dy,
Koil idXy Aur moh ik qwry[
qwry ibswl pKMif pRcMif jy,
awgy ary iqn mwn+ Auqwry[
qwry iblocn qy drsy
Aubry++ su asMK jQw nB qwry[
qwry qry aru mwry mry
gur nwnk kIin Bey qm qwry ]4]
ibbyk jhwZ = igawn dw jhwZ[
moh ik qwry = moh dy jMdry, [ihM: qwly] qwry = qwVnw kIqI[
ibswl pKMif = bVy pKMfI[ pRMcf = qyjvwn hoky[
aVy = awkVy[ Auqwry = Auqwiraw, dUr kIqw[
qwry iblocn = nyqRW dIaW DIrIaW[
asMK = sMKÎw hIn[ anigNq[
qm qwry = qwrqmÎ = nÎUn aiDk = vzD Gzt[
arQ: igawn (rUpI) jhwZ dyky ibaMq hI (dws) qwry (qy AunHW dy) ihridaW
(ivzcox) moh dy jMdry Kohl idzqy[ jo bVy pKMfI sn AuhnW L qyjvwn
hoky qwVnw kIqI (aqy jyhVy awp dy) azgy aVy iqnHW dy mwn dUr kIqy[
*
Cwpy dy nusKy ivc iek sqr ies qox pihly bI hY jo ilKqI nusiKaW ivc Gzt imldI hY[
ijs dw pwT ieh hY:—’qwry qry nhIx awp qry sm pwihn sy gur kyvt qwry[’ ijs dw
arQ:—(jo) pzQr vq nw awp qr skdy sn (qy nw iksy dy) qwiraW qr skdy sn, Eh
gurU mlwh ny qwry[
+
pw:—mwr[
++
pw:—AuBry = AuØzcy hoey, pRkwSy, mukq hoey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 17

(ijnHW L awp ny) nyqRW dIaW DIrIaW nwl dyiKaw (aQvw ijnHW ny nyqRW
dIaW DIrIaW dy drSn kIqy, sB L awp ny cwhy Eh) akwS dy qwiraW
vWù anigNq sn qwr idqw[ (sRI siqgurU) gurU nwnk dyv jI (ny jo)
qwry (so) qr gey (qy jo) mwry (so) mr gey (AunHW) dy kIqy nÎUn aiDk
(nÎUn aiDk) ho gey[ (Bwv ijnHW L AunHW ny nÎUn kIqw nÎUn ho gey,
ijnHW L aiDk kIqw aiDk ho gey)[
hor arQ: 4. quk:—gur nwnk kI n Bey qm qwry = gur nwnk jI dy quzl
koeI nhIx hoey[ qwr qy qm guN vwck pd lw ky[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
cOpeI: bMd n hovih Srn mukMd[
kMd anûd iqhn kul cMd[
cMdn criciq sujs amMd[
mMidr gun gur aMgid bMid ]5]
bMd = kYd, PsOqI, PwhI, rok[ mukMd = mukqI dwqw[
kMd = myG, bzdl, Pl[
amMd = inrml, AuØzjl, jo mMd nw hovy[
arQ: (ijnHW dI) Srn mukqI dwqw hY (qy ijs Srn dI pRwpqI dy aqy ivc
koeI) rukwvt nhIx huMdI, jo anûd dy myG hn qy iqhN kul dy cMdRmW
hn, (gq dy pUjÎ hn qy AuhnW dw) sRySt jzs iCVky hoey cMdn vWù
AuØzjl hY, qy jo (swry SRySt) guNW dw mwno mMdr hn, (aYsy) sRI gurU
aMgd jI (L mYx) nmskwr krdw hW[
hor arQ: 2. qRyhN kul dy cMdRmW (sRI gurU aMgd dyv jI ies lok ivc qW
anûd dy dwqy hn)[
1. (azgy) AuhnW dI Srn (ipaW L) jm dI rok nhIx huMdI (sgox)
mukqI pRwpiq huMdI hY[ (a) hy Srn (pieaW dy) mukqI dwqw
(gurU aMgd jI) awp L bMdn (= nmskwr) hovy[
3. AuhnW dw js (rUpI sUrj) kdy mMd nhIx huMdw (sdw iek rs
cmk irhw hY, eyQy EQy AuhnW dI) cMdn (rUpI) kIrqI (criciq
=) PYl rhI hY[
4. (aYsy SuB) guNW dy mMdr (sRI gurU) aMgd (dyv jI L myrI)
nmskwr hovy[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
pwrin kir iszKI ibsqwrn[
pwrd mn iQr ikX ibsqwr n[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 18

pwd su pry* kry insqwrn[


riv sRI amr ijXq+ insqwrin[
pwrin = pwlNw[ ibsqwrn = PYlwAuNw, pRcwr[
pwrd mn = pwry (vq cMcl) mn[
ibsqwrn = ibsqwn+n = nw iKMfwAu ivc gey[ pwd = crn[
insqwrn = insqwrw kIqw, pwr Auqwrw kIqw[
riv = sUrj[ ijXq = jIAuxdy, jIv[
insqwrn = ins+qwrn = [ins = rwq[ qwrn = qwiraW]
arQ: (ijnHW ny) iszKI dI pwlNw kIqI (qy Aus L) PYlwieaw, (SrnwgqW dy)
pwry (vWùU cMcl) mnW L (aYsw) itkwieaw (ik Eh Pyr) nw iKMfy (aYQox
qweIx ik AuhnW itky mnW dy) crnIx (jo lok) aw pey AuhnW dw bI) pwr
Auqwrw kIqw, (szc muc aivzdÎw rUpI) rwq (dy aMDkwr ivc gRsy) jIvW
L sRI (gurU) amr dws (jI ny) sUrj vWùU qwiraw (so myrw bI insqwrw
krn)[
hor arQ: 1. quk:—iszKI PYlwAuN dw ijnHW (pwrn =) pRN hI kr ilaw
sI[
2 quk:—pwry vWùU (ibsqwrn =) iKMfNy vwly arQwq cMcl mn L itkw
idzqw[
3 sRI gurU amr dyv jI dI (rv =) bwNI jIvW dw insqwrw krn vwlI hY[
sUcnw: qIsrI sqr ivc 22 mMjIaW vl ieSwrw hY[
7. ieSÃ gurU-sRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
rwm isMG rwvN hiq krI[
rwm jQw rwjin imRqu krI[
rwm mGysur dl hiq fwrw[
rwmdws gur moh ibdwrw ]7]
rwm = rwm cMdR jI[
hiqkrI = nwS kIqw[ (a) hiq = nwS kIqw, krI = hwQI vWùU[
rwm = prSurwm[ rwm = blrwm, ikRSn jI dw BweI[
mGysur = jrwisMDu[ mGD dyS dw rwjw[ [sMs: mgDySÍr[ mgD+eISÍr]
arQ: (ijvyx) rwm cMdR (jI ny) Syr (vWùU mhWblI hoky) rwvN (rUpI) hwQI dw
nwS kIqw[ (ijvyx) prSurwm ny (kSÄqRI) rwjy nwS kIqy[ (ijvyx) blrwm
ny jrwisMDu dy dl L mwiraw (iqvyx SRI) gurU rwmdws jI ny moh L KMf
KMf kr idzcqw[

*
pw:—pwr is pry[
+
pw:—ij qm[ ijmiq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 19

8. ieSÃ gurU-SRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[


SRI arjn ibc jMbU dIp[
Bey pRkwSk ijm qm dIp[
bwNI rcI byd ly swr[
swr aswr lKwie sMswr ]8]
jMbUdIp = swrI dunIaW ivc szq dIp igNy jWdy hn, iek dw nwm jMbU
dIp hY, ijs dw iek KMf ieh Bwrq KMf hY[ ies dw ieh Bwv nhIx ik kyvl
jMbU dIp ivc pRkwS kIqw, pr ieh ik pRgty jMbU dIp ivc qy qwiraw jgq L
XQw:—’AugvNhu qY awQvNhu chu ckI kIanu loaw]’
punw:—’kljuig jhwju arjunu gurU sgl isRisà lig ibqrhu]’
punw:—’qqu bIcwru XhY mQurw jg qwrn kAu avqwr bnwXAu]’
byd swr = gÎwn qzqÍ[ lKwie = gNwieaw, disaw[
arQ: SRI gurU arjn dyv jI jMbU dÍIp ivc aYAux pRkwS krn vwly hoey ijvyx
aMDyry ivc dIvw (pRkwS krdw hY aqy ijnHW ny eISÍr qox) gÎwn qzqÍ
lYky bwNI rcI (qy swry) sMswr dy swr qy aswr L jNwieaw[
Bwv: ies ivc jo pd ipaw hY ‘byd ly swr’ Aus dw iek ieh arQ bI krdy
hn, ik chuM vydW ivcox swr swr lYky bwNI rcI[ ies iKawl dw vIcwr
‘cwr vyd ky jwnhu swr’ quk dy arQW ivc kr awey hW dyKo SRI gu: nw:
pR: pUrbwrD aDÎwX 1 aMk 69 dw Bwv[ ‘vyd’ pd dy hor ivcwr leI
dyKo SRI gu: nw: pR: pUr: a: 37 aMk 51 dI hyTlI tUk[ Pyr SRI gu:
nw: pR: pU: a: 52 aMk 77 dI hyTlI tUk[ Pyr dyKo gu: pR: sU: rws
3 aMsU 41 aMk 11 dI hyTlI tUk[
ienHW qox ieh idzs peygw ik SRI gurU gRMQ swihb jI L tIkw vydW dw smJNw
gurU isDWq dy ivruzD hY[ jYsw ik gurbwNI qox swP pRgt ho irhw hY[
XQw:—“vyd pVih hir rsu nhI awieaw] vwdu vkwNih mohy mwieaw”
[mwJ m: 3]
punw:—“gurbwNI vrqI jg aMqir iesu bwNI qy hir nwm pwiedw[”
[mwJ so: m: 3]
BweI gurdws jI dw BI spSt vwk ieh hY:—
Jolnw: ismRiq purwn kotwin bKwn bhu,
Bwgvq byd ibawkrN gIqw[
SyS, mrjyS, aKlys, sur, mhys, muin,
jgqu ar Bgq sur nr aqIqw]
igawnu aru iDawnu Aunmwn Aunmn Aukiq
rwig nwid idj surmiq nIqw]
arD lg mwqR gur Sbd azKr myk

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 20

agm aiq agm agwD mIqw ]440]


[kibzq svzXy Bw: gu:
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goivMd jI dw-mMgl[
nyqR ibswl jQw arivMd[
blI ibswl jQw goivMd[
gÎwnI DÎwnI jo qiqivMd[
so srUp SRI hir goivMd ]9 ]
ibswl = ivSwl, vfy, KulHy[ arivMd = kvl[
goivMd = vwihgurU jI[ (a) ivSnU[
qiqivMd = qzqÍ+ivMd = qzqÍ dy jwNn vwly[ pUrn bRhm gÎwnI[ qzqÍ =
swr, awqm qzqÍ[ ivdÄ-DwqU dy qRY arQ hn:—lÜBNw, pRwpqI, igawn[ so
gÎwnI qW qzqÍ sÍrUp krky gurU jI L jwNdy hn, qy DÎwnI DÎwn duvwrw pwAuxdy
hYn, qy qzqÍvyqw L awqm sÍrUp kr sdw pRwpq hYn[
arQ: kvlW vrgy cOVy nYNW vwly (hn), SRI Bgvwn vrgy mhW bl vwly (hn),
igawnI qy iDawnI ijs qzqÍ (srUp) dI anuBv krdy hn so srUp SRI
gur hirgoivMd jI dw hY[
Bwv: ‘kvl nYn’ qox suhNy nYNW vwly dy isvw risk qy ikRpw ktwKÎ nwl
qwrn vwly hoN dI bI murwd hY, goivMd srIKw blI kihN qox Buj bl qox
isvw awqm bl dI bI murwd hY[ ienHW dohW qukW ivc sRIrk srUp sMKyp
nwl idKwieaw hY, aglI quk ivc awqm srUp drswieaw hY[ murwd hY
ik Auh qzqÍ sÍrUp ijs L igawnI qy iDawnI anuBv krdy hn qy
mhWblI Bgvwn vwlw (srUp) qy iKVy hoey kvl nYNW vwlw suMdr kRWqI
vwlw srUp, sB dy smudwie dw nwm hY ‘SRI gurU hir goivMd[’
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hirrwie jI dw-mMgl[
siq sMgiq syviq inSkwm[
hir ibkwr kRoDwidk kwm[
pUrihÀ dws ij bWCiq kwm[
bMdox SRI hir rwie inhkwm ]10 ]
inSkwm = kwmnw rihq hoky[
kRoDwidk kwm = kwm kRoD awid pMj ivkwr[
bWCiq = cwhIaW hoeIaW[
arQ: 4. mYx nmskwr krdw hW, SRI (gurU) hir rwie (jI L jo awp srb)
kwmnw qox rihq hn[
1. (aqy Auh) inSkwm Bwvnw nwl syvw krny vwlI siqsMgq dy[
2. kwm kRoD awidk (pMj) ivkwr dUr krdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 21

3. (qy kwmnw nwl syvw krn vwly) dwsW dIaW (mnox) vWCiq kwmnw pUrn
krdy hn[
Bwv: asl ivc kiv jI ny ieQy-hir+rwie-dohW dy aiBpRwie dI sPl tIkw
kIqI hY[ ‘hir’ dw arQ hY dUr krnw so inSkwm sMgqW dy ivkwr dUr
krdy hn[ ivkwr dUr hoN qox Auh prm pd L azpV gey[ dUsry ‘rwie’
hY rwjw, rwjw awpNI syvk pRjw L pdwrQ awid ivBUqIaW dwn krn dw
bl rKdw hY, so kiv jI ny disaw hY ik awp kwmnW vwilaW L
mnovWiCq rwj Bwg pdwrQ dy dyN ivc smrzQ hn[ inSkwm BgqW L
awp ny mukqI idzqI qy skwm iszKW L rwj qy jgIrdwrIaW dy vr bKSy[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI dw-mMgl[
awrblw lGu Skiq ibswl[
bwl gurU hir ikRSn rswl[
bwl sUr lGu* ipiK ijm+ jwl[
moh iqmr iqm++ kriq Aujwl ]11]
rswl = mDur, imzTy, Bwv ipawry lÜgN vwly[
bwl sUr = cVHdw sUrj, svyr dw sUrj[
arQ: 2. (cwho) imzTy (gurU) hirikRSn jI bwl gurU hn[
1. (arQwq AuhnW dI) awrblw CotI (hY prMqU) SkqI (gurU pd ijqnI hI)
ivSwl hY[
3. 4. ijvyx bwl sUrj L mwry dyKky inkw (iKawl krdy hn prMqU ijvyx Auh
rwq dy hnyry L pUrI qrHW dUr kr sutdw hY) iqvyx moh dy aMDkwr L
(bwl gurU hirikRSn jI dUr krky) pRkwS (dwn) kr dyxdy hn[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU qyß bhwdr jI dw-mMgl[
ihMdu lwj rwKI bin cwdr[
qurk juvwsw ko bf bwdr[
isK ismriq ijq ikq huie hwdr[
nmo crn gur qyß bhwdur ]12 ]
cwdr = buzkl mwrn dw kpVw ijs nwl lwj vwlIaW awpNw qn
kzjdIaW hn[ (a) Aucy QW qox Jrny vWùU pYN vwlI pwNI dI rO[ [Pw: cwdr]
juvwsw = juvwhW, iek qrHW dw kMifaW vwlw bUtw jo brswq pYN nwl
gldw qy aOV nwl mOldw hY[
bwdr = bzdl[ hwdr = hwZr[

*
pw:—lK[
+
iqm[
++
pw:—hr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 22

arQ: 4. (SRI) gurU qyg bhwdur jI dy crnW qy myrI nmskwr hY[ 1. (ijnHW
ny) ihMd dI lwj cwdr bNky rKI[ 2. (jo) qurkW (rUpI) juvwhyx L bVy
bzdl (smwn pRqIq hoey pr) 3. iszKW L ijzQy ikqy (AuhnW ny awp L)
Xwd kIqw, (EQy hI) hwZr hoey[
Bwv: cwdr SlyK pd hY[ czdr SrIr dw kzjN hY, ies krky lÜijaw rzKN
dw AupwAu hY[ ihMd jo aivzdÎw qy ßulwmI ivc, KudgrZI qy pwto DwV
ivc by-ihXw ho irhw sI, awpNw sIs dyky gurU jI ny kurbwnI, aNK,
ßYrq, bhwdrI, propkwr dw nmUnw bNky swrIaW lÜjÎw rzK leIaW[
cwdr Jrdy pwNI dI rO L bI kihÀdy hn, ies arQ dw ktwKÎ bzdl nwl
rziKaw hY, ijs dy pYN nwl jvwhW mrdw hY[ ihMd SuB pYlI hY, jo pwNI
dy Jrn nwl plI qy qurk jvwhW sn jo pwNI pYN nwl mry prMqU iszKW
leI awp gurU, ipqw, imzqR, Bgvwn dw rUp hn ik ijzQy Eh Xwd krn
EQy hI sdIv shwieqw L azpVdy hn[
13. ieSÃ gurU-SRI grU goivMd isMG jI dw-mMgl[
AudY qyj jg mihÀ sm sUr[
duStin ky Aupjwviq sUr[
hqy SzqRü gn gih kir sUr[
SRI gur goibMd isMG bf sUr ]13]
{sUr = sUrj[ sUr = sUl, pIVw[ sUr = SUl = brCw[ sUr = sUrmyx[}
arQ: 1. 2. ijvyx jgq ivc sUrj dw cVHdw qyj duStW dy (idl ivc) duK
pYdw krdw hY*[
3. 4 (iqvyx) bVy sUrmyx SRI gurU goibMd isMG jI ny (jgq ivc) brCw hzQ
ivc pkVky smUh vYrI mwry[
hor arQ: SRI gurU goibMd isMG jI bVy sUrmyx hn, ijnHW dw qyj Audy sUrj
vWùU jgq ivc (inq vsNy vwlI vsqU hY) jo duStW dy iczq ivc
sUl AupjwAuxdw hY, (qy ijnHW ny) hzQ ivc SsqR PVky SqRÁaW dy
smUh mwry hn[
14. dsW gurU swihbW dw iekzTw mMgl[
ds srup ko nmo hmwrI[
ijnhuÀ jnin kI duibDw twrI[
brnox pMcm rwis agwrI[
SRoqw sunhu pwp gn hwrI ]14]
arQ: (siqgurW dy) dsW (hI) srUpW L swfI nmskwr hY, ijnHW ny (ik sdIv
awpNy) dwsW dI duibDw dUr kIqI hY, (huN mYx) azgox pMjvIx rws vrNn

*
ikAuxik Eh hnyry ivc pwp kr rhy huMdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 23

krdw hW, hy suNn vwilE! suNo, (ieh kQw) smUh pwpW dw nwS krny
vwlI hY[
15. nwm dy pRymI gur iszKW dw mMgl[
lwKhuÀ siqgur ky isK pUry[
apn srUp lKÎo ijn rUry[
mhW Skiq Dir ibRD qy awid[
bMdn krOx, Drhu aihlwd ]15]
sgro igRMQ sMpUrn kro[
prihÀ ibGn gn iqn ko hro[
SuB miq Aupjwvo Aur aMqr[
brnox siqgur sujs inrqr ]16]
inrMqr = ijs ivc aMqrw Xw ivzQ nw pvy, Bwv iek lVI pRoqvW
(atuztvIx lVI)[ Bwv, dsmyx pwqSwh jI dy hwlwq dy aMq qk inBW, ikqy
ivckwry nw rih jwvy ilKNw myrw[
arQ: 3. muzF qox (bwbw) buzFw jI qox lYky mhwn SkqI dy Dwrn vwly 1. jo
siqgurU jI dy lÜKW pUry isK (hoey hn) 2. ijnHW ny awpNy suMdr srUp
dI lÜKqw pRwpq kr leI sI, 4-AunHW swiraW L mYx bMdnW krdw hW (ik
myry qy) KuSI kro (hy gurU pRymIEx!) ]15]
(qusIx myrw) swrw gRMQ (gur pRqwp sUrj) sMpUrn kro, jo ibGn pYN (AuhnW)
swiraW L nwS kro (qy) cMgI buzDI myry irdy dy aMdr pYdw kro, qW jo
(mYx) siqgur jI dy sRySt js L atuztvIx lVI ivc vrNn krW[
[mMgl smwpiq[ kQw dw arMB]
dohrw: siqgur hir goivMd jI, durg guawilXr Coir[
KW vZIr ko sMg lY, gmny idzlI Eir ]17]
1
cOpeI: kwrwigRh qy inRp inkswey[
so hirdws swQ gmnwey[
aiDk anûdiq kriq AucwrI[
‘DMn DMn guru prAupkwrI’ ]18]
sujsu Aucwriq jihÀ kihÀ guru ko[
cly awie siB idzlI puir ko[
SRI hir goivMd mwrg swry[
AulÀGq kInis SIGR pDwry ]19]

1
kYd Kwny ivcox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 24

awie itky mjL asQwnw[


KW vZIr iFg Swhu pXwnw[
nûimR BXo bhu krI slwm[
bolÎo hZrq ly ies1 nwm ]20]
‘krqy rhy pRqIKin qyrI[
muK pRsMn dIKiq ies byrI[
gurU sMg awXo kY nWhI?
aiBlwKiq bhu icq ky mWhI’ ]21]
suin vZIr KW bwk bKwnw[
‘mdq Kudwie awp kI jwnw[
hwsl hoie murwd quhwrI[
awie iQrI siqgur asvwrI ]22]
mjL ky iesQwn suhwey[
suiD dYby ihq moih pTwey[
jib avsr jovhu bulvwvin[
Dir SrDw ilhu drSn pwvin’ ]23]
suniq Swhu hrKÎo iqh smYx[
qru kumlwviq imil jl ijmY*[
-inj isr qy aib PrZ Auqwrox[
hoih n qRws pRsÀnqw Dwrox- ]24]
khiq BXo ‘ieh avsr awCo[
-awie drs gur dyx- Aur bWCox[
krhu bMdgI awnhu jwie[’
swdr mDury bwk alwieÀ ]25]
suin vZIr KW gmnÎo aYsy[
CutY sbyg DnuK sr jYsy[
awgy siqguru Bey sucyq[
guru dRohI ky hiqby hyqu ]26]
nmo kriq inj mrZ guZwrI[
‘Swhu bMdgI hriK AucwrI[

1
Bwv vZIr KW dw[
*
pw:—smYx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 25

suin kir rwvr ko awgvnU[


huie pRsMn aiqSY irpu dvnU1 ]27]
aib cwhiq drSn kir pRym[
jwnI aiDk awpnI Cym[
-imhrvwngI kir guru awvyx[
jwin avzgÎw nhIx irswvyx-’ ]28]
SRI guru suniq bsqR ko Dwry[
gr mihÀ jwmw pihr svwry[
aiq suMdr cIrw isr SoBw[
AUpr ijgw ipKiq mn loBw ]29]
Zyvr jbr jvwhr jry[
aMg aMg pRiq SoBw Dry[
gih dukUl kt ko kis kir kY[
hX awrUF, bwg kr Dir kY2 ]30]
KW vZIr cil prÎo agwrI[
isK kuC sMg gurU asvwrI[
ngr pRvySy cpl qurMg[
bl sox cliq SuBiq duiq aMg ]31]
Purkiq3 kib PWDiq lGu Cwl[
rokiq siqguru DIrj nwl[
lok iblokiq sPl iblocn[
mociq icq qy guru idiS socin4 ]32]
suin suin Dwie kriq hYx bdn[
avlokiq nr kSt inkMdn[
siB iszKin mn BeI vDweI[
‘kYidin durg mhW duKdweI5 ]33]
jws1 pRvySin iqs Ql hoie[

1
Bwv bwdSwh[
2
vwg hQ PVky[
3
Pukwrw mwrdw hY[
4
gurU jI dI qrP (dyKky) icq qox socW L dUr krdy hn (a) icq qy gur ids mociq socin
= gurU jI vzl dyKky socW dUr krdy hn[
5
kYdIaW L jo iklw duKdweI sI?

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 26

inksin kI pun aws n koie[


ibKm durg qy inksy nwQ[
ley bvMjw kYdI swQ ]34]
qum ibn kOn kry as kwj?
rwKÎo ibrd ßrIb invwj*[
mrN pRXMq kYd ijn kyrI[
mucih n Dn bl qy iks byrI ]35]
iqn pr ikRpw Dwir ly awey[
siB ky pg bMDn ktvwey[
jg mihÀ bfo sujsu iehu lInw[
vf Aupkwr inRpin pr kInw’ ]36]
ngr ibKY kIriq bhu Qwn[
siqguru suniq jwiq inj kwn[
gey durg ky pOr pRvySy[
ibRMd suBt awXuD Dir bYsy ]37]
khÎo vZIr KWn siB swQ[
‘Kry hoie snmwnhu nwQ[
pwiqSwhu ky pRwnin dwnI[
ien qy awCo apr n jwnI+’ ]38]
suin sgry huie Kry agwrI[
krI slwm nûmRqw DwrI[
qihÀ qy gey bhur guru awgy[
jhW Swhu juiq nr bif Bwgy ]39]
hX qy Auqir crn sox cwly[
jhW kcihrI Qwn ibswly[
cwmIkr qy iczqRiq Gr hYx[
kwnn imrg ilKy pr Dr hYx1 ]40]

1
ijs dw[
*
sRI gurU hirgoibMd jI dI ‘bMdICor’ dI azl qd qox peI hY, ikly guvwlIar ivc iek QVw
‘bMdICor pIr’ dw inSwn huN qk kwiem hY, go ieh QW isK syvkW dy aiDkwr ivc nhIx hY[
Sihr ivc iek gurduawrw hY jo ipCly mhwrwj ny bNvwieaw hY, Eh CwlOny vwly isMG
mhwqmw qox dIKÎq hoey sn qy suKmnI swihb dw pwT roZ suNdy Xw krdy sn[
+
pw:—dwnI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 27

aink pRkwrin PrS mhwnw[


alp ibswl pOr ijh nwnw[
gXo vZIr KWn suiD dIin[
‘awey SRI siqguru pRbIn’ ]41]
suin cMdn cOxkI fisvweI[
AUpr sujnI2 syq suhweI[
jug Aumrwie su awie agwAU[
bMdiq ly phuMcy iqs QwAU ]42]
ruicrwsn3 pr bYTy jwie[
bMdn krI Swhu hrKwie[
huqy ijiqk nr qhW qmwmU[
ihq awdr siB kIin slwmU ]43 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘sRI guru Swh pws jwin’
pRsMg bnnû nwm pRQmY aMsU ]1]

1
DrqI qy bn dy imRgW (dIaW mUrqIaW) ilKIaW hn[ Bwv sMgmrmr dy rMgo rMgI tukiVaW
nwl bNwey hoey iczqRkwrI dy hrn awid[
2
ivCweI dw iek kpVw ijs pr sUeI nwl bhuq kMm kIqw huMdw hY[ [Pw: soZnI]
3
suhNy awsn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 28

2. [cMdU qox mwlw Swh ny mMgI]


1<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>3
dohrw: krI slwm qmwm nr, BXo bhuq snmwn[
hwQ joir hZrq BnY, ‘idXy pRwn qum dwn ]1]
cOpeI: mm ihq durg ibKy su pRvySy[
krÎo jwp qihÀ pRym ibSySy[
hm qy siB ajogqw BeI[
qAU awp ny krunw keI ]2]
ins mihÀ qrwsiq jib mYx hovOx[
duie idiS dwrun Syrin jovOx[
qib mYx ismrn krOx qumwrw[
hwZr awin dyhu dIdwrw ]3]
-mm ihq jwp kriq hYx bYsy[
iqn pRqwp qy duK nihÀ kYsy-[
iem mn jwin DrOx mYx DIr[
rzCk awp Bey gur pIr!1’ ]4]
SRI hirgoibMd suin kir khÎo[
‘gur Gr mihÀ inScw ijn lhÎo[
SrDw Drih Srin ko awie[
SRI nwnk hÍYx kÎox n shwie ]5]
siqgur Gr sox myl ju ahY[
bfy qumwry rwKiq rhy[
kir pRsMn br lyiq Blyry[
gur br qy suK lhy Gnyry ]6]
jQw mukr2 inrml aiq hovY[
js muK kir, qis iqs mihÀ jovY[
kysr mlwgIr3 ijn lwXo[
rMg sugMDiq qQw idKwXo ]7]
jy kwrs ko lwie ivSyKY[

1
pUjnIX[
2
SISw[
3
cMdn [mlÎwgr]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 29

kwro bnÎo kurUp su dyKY[


iqm siqgur ky imlin mJwry[
KotI BlI Bwvnw Dwry ]8]
qYso Pl avlokih soie[
Pl ko Bugqih lokin doie[
KotI kir isr Duin pCuqwvY[
BlI krih suK ko inq pwvY ]9]
rhI awid qy SRDw qumwry[
kÎox shwieqw gurU n Dwryx[’
SRI muK qy iem bwk khMqy[
dwhn kr ko AurD AuTûqy ]10]
kbhuÀ itkwviq AUpr ZwnU1[
bhur krihÀ cMcl duiqvwnU[
huqo ismrnw hwQ kpUrI2[
rMg ajwieb GwViq rUrI ]11]
iqsih idKwie Pyir mn3 lInw[
dyKiq bolÎo Swhu pRbInw[
‘ajb ismrnw ijs4 kr Dwrw[
nihÀ awgy as hmhuÀ inhwrw ]12]
bhu kImq ko prih idKweI[
dUr dyS ikn dIin pTweI[’
suin gur khÎo ‘BlY qum jwnw[
dUr vlwieq qy isK awnw ]13]
BwAu irdy Dir arpÎo awie[
krÎo -rwKIaih hwQ bnwie-[’
Bnih Swhu ‘as mNkw eyk[
mo khu dIjY jliD ibbyk! ]14]
qsbI AUpr krox iemwm5[
1
gofy qy[
2
(gurU jI dy) hzQ ivc kpUrW dw ismrnw sI[ (ijs L ‘kihrubw’ bI kihÀdy hn)[
3
(pwqSwh dw) mn[
4
ijs L (awp ny)[
5
myrU dw mNkw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 30

qry rhYx mNky ju qmwm[


bhu myly mYx bIn mMgwey[
dUr dUr qy suMdr lÎwey ]15]
qum qy mNkw lyvox joie[
iqs mihÀ gun avlokhuÀ doie[
jib hyrOx mYx nYn AuGwrI[
qumih icqwrox irdy mJwrI ]16]
dUjy qRws nhIx mYx pwvox[
qum kr ko1 jib aMg lgwvox[
ijm rzKÎk qum bny hmwry*[
iqm kIjih aib qy pRiqpwry+’ ]17]
SRI gur khÎo ‘ismrnw swro[
hm qy ilhu apny kr Dwro[
SRI nwnk hYx sdw shwie[
nwm lIey gn imtYx blwie ]18]
siqgur SrDw jy Aur Dry[
pun ko skih qRws ko kry[’
hZrq hwQ joir kir khy[
‘ieh qo qumihÀ mumwrK rhy2 ]19]
hoih ismrny qy aiDkwie3[
lyAux su qsbI ibKY imlwie[
ikRpw Twin Kojo inj koS[
inksih qihÀ so dyhu adoS4 ]20]
inScy bnih5 lyin muJ mnkw[
ismry Blw hoiq qn mn kw++[’

1
hzQ dw (mwNkw)[
*
pw:-su jorI[
+
pw:-inq kIjih aib qy iqm morI[
2
suhMFNw rhy [Pw: mubwrk]
3
vwDU[
4
pivzqR (mNkw) (a) hy doS rihq (gurU jIE!)[
5
bNdw hY[
++
jhWgIr vzfw hoky aksr rogI rihÀdw sI, srIr dI kuSlqw hr iek L ipawrI huMdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 31

suin siqgur qib iZkr clwXo[


‘cMdu idvwn ju qumihÀ bDwXo ]21]
iqs ky sdn pTy guru bfy[
qihÀ hI inj SrIr ko Cfy[
iqn ky gr mihÀ suMdr mwlw[
ien qy kImiq qWih ibswlw ]22]
so cMdU ky Gr mihÀ rhI[
bwhr Zwhr kInis nhIx[
Cil kir awiesu pwie iqhwrI[
krI ajog avzgÎw BwrI ]23]
aib iqs qy mwlw inkswvhu[
kYDox mnkw eyk anwvhu[
qum iFg nihÀ suiD phuÀcin dIin[
aink Pryb bqwvin kIin’ ]24]
smuJÎo Swhu skl iBv1 pwie[
‘cMdu KutweI khiq sunwie[
bfy gurun kI kIinis cwrI[
-rwKihÀ cor dyS mihÀ JwrI2¶- ]25]
mYx suin kry hkwrn jbY[
awie drs guru dInis qbY[
sMDÎw BeI gey inj fyry[
pun mo khu suiD nihÀ iks byry ]26]
aib qumrI ieh rIiq sunweI[
-leI btor cmUM smudweI[
bYTy qKq bwk AucrY hYx[
gurU ipqw ko bdlw lY hYx- ]27]
iem suin kY BRm AupjÎo myry[
pTÎo vZIrKwn qum fyry[
ikRpw Dwir drSn ko dInw[

1
Byd[
2
smUh[

pw:-BwrI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 32

nhIx ibkwr awp mYx cInw ]28]


muJ qy bdlw ikm qum cwho[
mn BI nhIx pwp ky mwho[
ijnhu kIin iqn qy aib lIjY[
mYx inSpwp, ikRpw inj kIjY ]29]
cqur GtI iek drSn krÎo[
pun kuC khÎo n mYx Aur DrÎo[’
SRI hir goivMd igrw AucwrI[
‘Cyrhu khW iZkr as BwrI ]30]
ieh lyKw drgwh Þudwie[
qib lYhYx jib kir hYx nÎwie[
iehW n inbrY, bwkI mhW[
nrk sjwie bniq hY jhW ]31]
sMkt prih ibRlwp pukwrYx[
nhIx shwiek sMg inhwrYx[
aMqrjwmI siB ikCu jwnihÀ[
iqs qy khW Cpwvin TwnihÀ ]32]
aib mnkw mMgvwvo soie[
bfy gurU1 ky gr mihÀ joie[’
suin pwiqSwhu qRws Aur pwvw[
piT nr cMdU inkt bulwvw ]33]
gur kr ibKY ismrny idiS ko[
kir Swrq BwKÎo bc iqs ko[
‘ien ky sm mNkw jo hoie[
hm ko awin dIjIey soie’ ]34]
suin cMdU kr joir Aucwrw[
‘lIjih ies qy kImiq Bwrw[
jwie inkyq Koj mYx awnhuÀ[
ijs mihÀ AUjlqw su pCwnhuÀ’ ]35]
suin hZrq kI awiesu gXo[
jwie sdn mihÀ pRwpiq BXo[
1
Bwv SRI gurU arjn dyv jI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 33

‘SRI arjn ky gr kI mwlw[


lÎwAu inkws’ khÎo1 ‘ies kwlw’ ]36]
dws gÎo jihÀ duSt KZwnw[
Kojiq Bey n pRwpiq pwnw[
DrI huqI ijs Qwn mJwrI[
qihÀ qy mUKk2 kwit inkwrI ]37]
siB mNky Porin kir fwry[
prI ikrc3 kuC qhW inhwry[
awie dws ny bwq sunweI[
‘so mUKk ny kqr gvweI ]38]
swbq mnkw eyk n rhÎo[
KodI Kuf, nihÀ kYsy lhÎo[’
suin cMdU kY icMq ibswlw[
-kihÀ qy pRwpiq huie ies kwlw ]39]
mNkw iek dyno kir awXo4[
lKih Swh, ien kUr alwXo[
ibgr n jwie bwrqw myrI-[
pTy bZwr dws iqs byrI ]40]
DnI bnk gn inkit pTwey[
‘idhu mnkw mul ilhu mn Bwey[’
idzlI puir mihÀ nr gn Pyry[
awin awin kyiqk qihÀ hyry ]41]
gurU ismrny sm nihÀ pwvY[
krih SIGRqw bhur pTwvY[
DnI nrin kY inkt isDwrY[
Gir jvwhrI iPriq inhwrY ]42]
jihÀ kihÀ Dwie Qky nr ibRMd[
ikqhuÀ n pRwpiq iqn mwinûd[

1
Bwv cMdU ny ikhw dws L[
2
cUhy ny[
3
(mNikaW dIaW) imzkrW, toty[
4
dyNw kr awieaw hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 34

BXo Swhu ko Sok ibswlw[


kriq pRqIKn Bw icr kwlw ]43]
pTÎo apr nr ‘lÎwAu hkwrI[
ikm cMdu khu lwig avwrI[
aib lOx kÎox nihÀ awvin ikXo[
kÎox n sdn qy lÎwviq BXo’ ]44]
gXo dOr iqs kyr avwsy[
khÎo Swhu ko kIin pRkwSy[
‘kriq SIGRqw inkt hkwriq[
qum ikm bYTy icMq n Dwriq’ ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘cMdU Swhu ko’ pRsMg
brnnû nwm duqIE aMsU ]2]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 35

3. [doKI cMdU gurU jI dy hvwly]


2<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>4
dohrw: cMdU pICy gur khI,
‘siB mwlw ies pws[
ikiqk brK bIqy bhur,
aib hÍY kY n avws ]1]
cOpeI: iqs mwlw ko mNkw awvY[
hm pCwn lYhYx duiq pwvY[
jy iek lÎwvY ilhu siB mwlw[
nihÀ ies dyS ju mol ibswlw ]2]
ies pwpI ny suiD n jnweI[
krI avgÎw, Auicq sZweI[’
suniq Swhu kih ‘lÎwvin dyhU[
js awvih qs prK kryhU ]3]
awgy sunI pIr qy bwiq[
ijm ien kry kpt k Gwiq[
jy aprwDI ahY qumwrw[
awp sMBwrhu jÎox Aur Dwrw ]4]
sIs hmwry PrZ n rhY[
ijm kIno iqm Pl ko lhY*[’
iem kih nr pun aOr pTwXo[
‘cMdu sdn kÎox iblm lgwXo ]5]
awnhu SIGR’ gXo qib Dwie[
‘AuiT idvwn! kÎox bYTÎo awie?
Swhu Xwid kir bwrMbwrI[
hY ik nhIx, idhu arZ guZwrI ]6]
dyKÎo nr jib duiqX pTwXo[
icMqw bsI qRws kuC pwXo[
Gr qy clÎo SIGRqw DrI[
atk bsqR qy pigXw igrI ]7]
snmuK CIxk1, bwm idRg Prkw[
*
dyKo iesy aMsU dy aMk 36 dI * inSwn vwlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 36

jwiq acwnk Aur lig Drkw2[


Swhu inkt qUrn cil gXo[
gur bYTy idiK duiK aiq BXo ]8]
hwQ joir bolÎo iFg SwhU[
‘mnky huqy mor Gr mWhU[
rhy Koij so aib nihÀ pwey[
pun nr ibRMd bZwr pTwey ]9]
Koj rhy nihÀ ikq hUM pwey[
siB Ql qy CUCy nr awey[
aib jy dyr kro idn koie[
awnihÀ Koj ngr ijs hoie ]10]
iem kih cMdU qUSin hoXo[
Swhu bdn guru ko qib joXo[
irs kuC khÎo ‘ipKo ieq khW3[
pRBU drgwh eyk sm jhW ]11]
bdlw ipq ko lyvYx qhW[
nrk sZwie pwpIain mhW[’
khI pIr kI iek Aur bIc*[
krÎo kukrm jQw ieh nIc ]12]
duqIey gurU khÎo bhu bwr[
jwnÎo inScY kir inrDwr[
ibnw sMdyh Swhu qib khÎo[
‘cMdU aprwDI mn lhÎo ]13]
hmry sIs doS nihÀ DrIaih[
ikm drgwh n bYr sMBrIaih[
iehW inbyro bdlw swry[
hm ko awiSK bcn Aucwro ]14]
jy hmrI kuC lKhu KutweI[

1
inÜC peI[
2
DVkw lgw[
3
(gurU jI ny) kihaw, hy bwdSwh! ieDr kI dyKdy ho[
*
dyKo iesy aMsU dy aMk 36 dI * inSwn vwlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 37

qO hm kO idhu dMf bnweI[


nWih q jWih avzgÎw krI[
iqs qy ilhu bdlw ies GrI ]15]
mm isr qy aib krZ Auqwrhu[
kho insMg bwiq inrDwrhu[’
gurU khÎo ‘bl pwie qumwrw[
jo kir hY aprwD Audwrw ]16]
iqs ky Pl BwgI qum aho[
cil drgwh ibKY ikm kho[
qihÀ lyKw siB lynw dynw[
hyiq siBin ko ikmhu imty nw ]17]
inrbl blI rMk kY rwAU[
iek sm hI siB, ibKm n kwAU1[’
suin kir Swhu khÎo gur sMg[
‘hm nihÀ jwnÎo Cl ies FMg ]18]
pIr vZIr Kwn kY awip2*[
suiD dInis ijm kIinis pwp3[
suin kir mYx aib hoXo nÎwro[
ins aprwDI ghhu ik mwro ]19]
hm shwie jy ies kI krYx[
qum idiS qy doSin ko DrYx[
awgw apin suDwrin kwrn[
imlihÀ n hm ies4’ kIin Aucwrin ]20]
‘pwp krorin ky sm pwp[
khÎo pIr ny* muJ sox awp[
ijs qy gor DUm inkswvY[
ies ibn ko as pwp kmwvY1? ]21]

1
(EQy) Prk koeI nhIx pYxdw[
2
pIr (mIaW mIr ny jW) vZIrKwn ny (qy jW) awp jI ny[
3
ijvyx (ies pwpI cMdU ny) pwp kIqw hY[
4
ies cMdU swQ asIx nhIx imlWgy[
*
dyKo iesy aMsU dy aMk 36 dI * inSwn vwlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 38

mm mn mYx huie qRws Gnyrw[


sun as pwp mUF ies kyrw[’
qib cMdU bolÎo ‘mm cwrI[
ikn kInis qum inkt AucwrI? ]22]
khYx awp ky mYx ly gXo[
ikiqk idvs mihÀ duK AupjXo[
ijs qy qÎwgÎo iqh TW qn ko[
nihÀ pun lÎo dMf Dn gn ko’ ]23]
suniq Swh ny igrw AucwrI[
‘-rwKih cor2- krI qYx cwrI[
kih kUry mm mn BrmwXhu[
iqn sox aiDk bYr AupjwXhu ]24]
awrP kwml Skiq ibswlw[
so ikm aYsI krih kucwlw[
ikX kukrm js, qs duK BrYx[
hmih ilpwiemwn ikm krYx’ ]25]
bhur kuitl iem bwiq bnweI[
‘kihq dyS mihÀ nr smudweI[
iqn qy suin mYx qumih sunweI[
ly awiesu ko ilXy bulweI’ ]26]
suniq Swhu kopÎo kih bwnI[
‘ry miqmMd! n skihÀ pCwnI[
srb jgq drSn ko jwvY[
Drih Aupwien sIs invwvY ]27]
rop asMBv doS ibswlw[
siqgurU ky sMg kIin kucwlw[
aib lO Cl kI ric cqurweI[
friq nhIx dÍY lok sZweI ]28]
mm pRwnin ky gur rKvwry[

1
cMdU ibnW (a) ies (pwp qox) ibnW hor iksy ny kI pwp kmwAuNw hY, ijs (pwp dy kIiqaW)
kbr qox bI DUMaW inkldw rihÀdw hY[ Bwv kbr ivc jIAuVw sVdw rihÀdw hY[
2
(gurU) cor rzKdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 39

priq ibGn gn sgl invwry[


iqn ky swQ bYr qYx bWDw[
pRwn hwn lO dIinis bwDw1’ ]29]
iem kih siqgur sox pun khÎo[
‘iehu aprwDI inrnY lhÎo*[
krhu sMBwrin bdlw lIjY[
krÎo kukrm qQw Pl dIjY ]30]
imhrvwngI mo pr DrIaih[
punih pRlok n bUJn krIaih*[’
suin SRI hirgoibMd ibcwry[
ibDIaw jyTw inkit hkwry ]31]
khÎo ‘gho aib idRVH gurdRohI[
apno bYr lyhu iehu DRohI[’
suniq SIGR hI gih dÍY bwhU[
vihr durg qy awnÎo qWhU ]32]
Kro krÎo isr pwg AuqwrI[
gwFI muSkW dy iqs bwrI[
kUr kupzqw szidRS kuzqw[
kwiF crn qy mwrÎo juzqw ]33]
jy Aumrwv shwiek huqy[
clÎo n bis icMqw icq juqy[
khYx ikiqk ‘ieh Swhu idvwn[
ikm jwtin gih lIno pwn! ]34]
BeI Swhu kI KPgI2 kYsy?
ijs qy krI dSw ies aYsy[’
ko awCo mwnY, ko buro[
nr smudwie awin kir juro ]35]
Swhu sMg siqgurU bKwnw[
‘aib hm fyry krihÀ pXwnw[
jo aprwDI bfo hmwrw[

1
pIVw[
2
nwrwZgI [Pw: ÞãgI]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 40

dy kir apno doS Auqwrw’ ]36] {ivSyS tUk}


jhWgIr kih ‘ijm mn BwvY[
kro awp, hm iqs suK pwvYx*[’
KuSI dIin AuiT bwhr awey[
cFy qurMg durg inkswey ]37]
ipiK jyTy ko khÎo irswie[
‘ibc bjwr ky ies ko lÎwie[
gur iszKn sMg hukm Aucwro[
-pnhI pWc pWc ies mwro- ]38]
jUqin kI brKw isr hovY[
sny sny awnhu, siB jovYx[’
iem kih gurU qurMg clwXo[
pICy jyTwidk smudwXo ]39]
ngn sIs cMdU ko kir kY[
fwrI Kwk muSt Bir Bir kY[
hwQ ibKY pnhI gih lIny[
jhW nrn ky gn bhu cIny ]40]
qhW khYx muK AUc pukwir[
‘ieh gurdRohI kY isr mwir[
jo siqguru ko iszK khwvY[
pnhI pMc duSt ko lwvY’ ]41]
jib sMgiq mihÀ suD as pweI[
gih cMdU kI muSk cFweI[
Dwey mnhu anÀd ko lUtin[
guru dRohI ky isr ko kUtin ]42]
Swhu idvwn jwin kuC frYx[
pnhI hwQ Cupwvin krYx[
idRSit bcwie ik hoih ipCwrI[
bl qy krihÀ jUq gn mwrI ]43]
awie cOxp qy hrK krMqy[
isr cMdU ky jUq hnûqy[
qib jyTy ny khÎo pukwry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 41

‘ies qy khw qRws aib Dwry ]44]


siqguru hukm krhu ies mwry[’
sny sny iem cl bZwry[
dyKihÀ lok hZwrox Kry[
phuÀcy iszK mwr isr kry ]45]
Sms syq qn bYs ibswlw[
prih mwr nihÀ rhY sMBwlw[
puir kI nwir arUFI Aucy[
kOqk hoviq jhW phuÀcy ]46]
kriq iblokn nr gn nwrI[
ko mwrih ko dyviq gwrI[
ko muK AUpr jUq bjwvY[
ko Bir muSt Kwk kI pwvY ]47]
muSkW dy kir pgIaw swQ[
pICy ghI su jyTy hwQ[
awgy krÎo cliq puir mWhI[
BrÎo DUr prKÎo nihÀ jwhI ]48]
dOir dOir bwlk gn awvYx[
aMjul BrihÀ Kwk ky pwvYx[
‘ieh BrUvw gurudRohI mhW[’
jwihÀ pRvwriq1 bhu jihÀ khW ]49]
‘hqin pivzqR’ khih nr koeI[
‘ieh gurudRohI doK n koeI[’
ies pRkwr mwriq ly gey[
fyry ibKY phuciq Bey ]50] {ivSyS tUk}
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘cMdU gihn’ pRsMg brnnû
nwm iqRqIE aMsU ]3]
ivSyS tUk 1: Aupr ijs ijs Qwvyx ieh* inSwn awieaw hY AuhnW qox pqw
lÜgdw hY ik pIr mIaW mIr qy vZIr KW dy dzsNy qy pwqSwh L
sco szc kihNy qy ar huN gurU jI dy dsN qy pwqSwh L inScw
ho igaw hY ik gurU arjn dyv jI L jo dUSn lwieaw igaw sI
so glq sI, ies krky Aus ny awpNy idqy ßlq hukm dw doSI
1
GyrI jWdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 42

cMdU L krwr idzqw ijs ny JUTI Kbr idzqI sI[ awpNy awp L
by-gunwh dy ÞUn qy doS qox bcwAuN leI pwqSwh ny cMdU siqgurW
dy hvwly kIqw[ ieh Aus smyx iek irvwj hYsI ik hwkm lok
Bwry aprwDI L, ijnHW dw Aus dw aprwD kIqw hovy, Aus dy
hvwly kr dyxdy sn qWik jo dMf Auh cwhuN dyky jI TûFw kr
lYN[ cMdU L gurU jI dy hvwly kr dyNw kwPI sbUq hY ies gzl
dw ik pwqSwh L gurU jI dy adoS hoN dw pzkw inScw ho igaw[
qy huMdw ikAux nw iek pIr mIaW mIr dw kihNw dUjy vZIr KW dw
qy qIjy gurU jI dw ies vyly swrw hwl dzsNw bVy pzky sbUq sy[
qd pwqSwh kihÀdw hYx ‘ieh aprwDI inrnY lhÎo[’ punw:-
‘sIs hmwry PrZ n rhY[’ punw:- ‘jo aprwDI bfo hmwrw[ dy
kir apno doS Auqwrw[’ awid[ kiv jI jo pwqSwh vlox kql dy
hukm dw iZkr nhIx krdy pr jurmwny lYN dw qy agox vDIkI
cMdU dI dzsdy hn, ieh Buzl Aus smyx dy lyKkW dibsqwn mZwhb
vwly vrigaW kolox bI hoeI hY, qy Ausy dI qorI gzl dy mgr
lgpg swry mgrly ieiqhwskwr lkIr dy PkIr bNy turI gey
hn[ pwqSwh dy awpNy ilKy L iksy nhIx gAuilaw[ dUsry jd
pwqSwh ny cMdU hvwly krky awpNy hzQ Aus mhwn pivzqR awqmw
dy KUn qox Doqy qW lokW ivc pwqSwh dI by-gunwhI dw inhcw ho
igaw qy ieh tplw isK lyKkW ny KwDw jwpdw hY ik pwqSwh
muzF qox hI by-ksUr sI[ jo tUk asI rwis 4 aMsU 37 ivzc -*-
inSwn vwlI ilK awey hW Aus dI ivcwr qy ies vyly pwqSwh dw
cMdU L siqgurW dy hvwly kr dyNw ies gzl dw sbUq dyxdw hY ik
gurU jI mUlox iZMmyvwr nhIx sy Aus AUj dy jo AUj ik doS bNw ky
pwqSwh qox kihr krvwieaw igaw sI[ Auh gur dRohIaW dI GVI
hoeI sI qy pwqSwh L Aus dy inScy idvwAuN dw cMdU iZMmyvwr
sI[ jy ikhw jwvy ik pwqSwh ny inrw jurmwnw kIqw sI qy cMdU ny
ShId kr idzqw ies ‘qjwvZ sZw’ dy bdly pwqSwh ny cMdU L
doSI krwr idzqw qW TIk nhIx ikAuxik pwqSwh ny awp iliKaw
hY ik mwr dyN dw hukm mYx idqw hY[ ies sZw L GtwAuN jW
jurmwny ivc bdlN dw pwqSwh mUlox iZkr nhIx krdw[ ies qox
spzSt ho igaw ik pwqSwh L swbq ho igaw ik gurU jI pr
lwieaw igaw ielZwm ßlq sI qy cMdU ieh JUTw ielZwm lw ky
pwqSwh qox glqI krvwAuN dw iZMmyvwr sI[
ivSyS tUk 2: AuØzpr awieaw hY ik gurU jI ny jyTy awid iszKW L hukm idqw
ik cMdU L bMnH ky fyry lY clo qy awp fyry cly gey[ jo duzK isKW
dy jI ivc gurU arjn dyv jI vrgI arSI vÎkqI L kStW,

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 43

KydW qy hYvwnI qsIihaW dy idzqy jwN dw sI, Aus dw aMdwZw


krnw kTn hY[ nw kyvl iszK blky swrI pRjw nwrwZ sI[ iPr
cMdU dy hzQox awm lokIx bI Aus dI sKqI qy hYxkV krky qMg sn[
jdox iszK cMdU dy hzQW L muSkW pw ky Sihr dy ivc dI lûGy hn
qW nw kyvl iszK sMgqW blky hr pRjw dw awdmI ihMdU muslmwn
tuzt ky ipaw hoAU[ ieh Kbr ibjlI vWùU PYlI qy iefy vzfy Zwlm
dw igrwAu srb sDwrN ivc cwAu qy vihSq Brn ivc iek azg
dw alWbw hoieaw hoAU[ so awm Klkq dy tuzt pYN nwl cMdU
iszKW dy kbZy ivc bI nhIx rih sikaw qy lokW dy hzQox mwrIdw
mwrIdw mr igaw hoAU, fyry qk azpV nhIx sikaw hoNw[ fyry
azpVnw lwhOr phuMcNw qy EQy jwky mrnw ikaws ivc Gt
awAuxdw hY[ azj klH dyKo amrIkw ivc keI vyr iksy hbSI pr
lokIx nwrwZ hoky tuzt ky pYxdy hn qW Auh bZwr ivcox jIAuxdw bc
ky inkl nhIx skdw, pulIs, POjI pRbMD qy cotI dI sBÎqw kuC
nhIx swr skdI, AuQy ies L ‘ilûc’ krnw awKdy hn[ ijMnIaW
juqIaW kiv jI iszKW dIaW qy ‘nr gn’ awm lokW dIaW pweIaW
dzsdy hn EhI kwPI hn mwr dyN leI[ nmUny leI dyKo aMsU 5
aMk 10, hZwrW awdmIaW dIaW juzqIaW qy lÜqW hyT kON bc
skdw hY? jy cMdU lwhOr phuMc ky bZwr ivc dI jWdw lokW dI
mwr kuzt qy BVBUMjy dy kVCy nwl moieaw hY qW idzlI ivc Aus
AuØzqy hZwrW awdmIaW dw tuzt ky pYNw nw TIk mMnNw pvygw[ iPr
idzlI mwmUlI hzqk hoeI hoAU qy Aus dI rwKI qy ijMd L shI
slwmq rzKN dy pRbMD krky lwhOr pucwieaw hoAU[ lwhOr dy
bZwrW ivc Þlkq dw tuzt ky pYNw Aus leI kwPI sI, ikAuxik
lwhOr dy lokW ivc rMj hor vI vDyry sI ik ijzQy swkw vriqaw
sI[ Þlkq tuzt ky peI hoeI lûmw icr nhIx iksy L jIvN idaw
krdI, prMqU vDyry inSicq hoN leI hor Koj dI loV hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 44

4. [sRI aMimRqsr suzKsWd dI Kbr ByjI]


3<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>5
1
dohrw: ‘SRI guru hir goibMd jI, js ibswl ko pwie[
ilXo bYr ipq ko Bly, ghÎo duSt duKdwie ]1]
cOpeI: bf aprwD krÎo ijn jYsy[
deI sZwie dIrGw qYsy[
iem hoey ibn jy mir jwqo[
kriq klûkiq js avdwqo2- ]2]
-ilXo n gXo bYr ipqw kyrw[
kÎox suq jnmÎo mMd bfyrw*[
gurU avzgÎk iQrqw pwvY[
mhW pwqkI pwp kmwvY- ]3]
siqgur suq aru sMgiq kyrw[
kihÀ3 apvwd ajwn bfyrw[
SRI hirgoivMd aib siB kyrI[
rwiK leI pq lwj GnyrI ]4]
Aupjin iqn ko DMn mhwnw[
krÎo kwj CzqRIin sujwnw4[
dwvy dwr5 irdw as ijn ko[
awXuD Drin DMn hY iqn ko ]5]
pUrb sMq rUp gur ahy[
iqn ko iCmw krin hI chy[
ieh bf bIr su bwhu ibswlw[
bsih bIr rs jhW suKwlw ]6]
mnhu sUrqw rUp suhwvY[
drSn qy Auqswhu bDwvY[
1
idzlI dy lok awpo ivc vI kihÀdy hn, dyKo aMk 8[
2
(gurU jI dy) AuØzjl jzs L klûkq krdw, Aus klûk dw rUp azgy dzsdy hn:-
*
gurU jI dI Swn ivc ieh vwk kiv jI nhIx vrq rhy, pr cOQy aMk dI dUjI sqr ivc
dzsdy hn, ‘kihÀ apvwd ajwn bfyrw’ ik bVy ajwn purK ies qrHW dy byadbI Bry vwkW
ivc sqigurU jI dI inûdw krdy[
3
kihÀdy[
4
sujwn CzqRIaW vwlw[
5
Bwv dweIey vwly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 45

siqguru ipq ko SzqRÁ cMdU[


ijn kInis aprwD iblûdU ]7]
puir mihÀ PyrÎo kir as hwlw[
ieh SuB kwrj kIin ibswlw[’
iem idzlI puir ibKY ibRqMq[
khiq prspr lok imlûiq ]8]
‘huqo pkrno kTn mhwn[
Swh agwrI vDÎo idvwn[
siB Aumrwv shwiek jWhI[
ibRMd drb ikCu ignqI nWhI ]9]
sgl jgq pr hukm krMqw[
hqih cihiq icq kY bÞSMqw1[
irSvq dy siB ko apnwviq[
ko cwrI ko krin n pwviq ]10]
ibn SRI hir goivMd ivSyK[
kOn skY ies kI idiS dyiK[
pwqSwh ny ikm pkrwXo[
huqo purwqn muzKÎ2 bnwXo’ ]11]
imil imil lok krihÀ iem bwq[
puir mihÀ Gr Gr cMdu ibRqWq[
suniq sujs gur awviq fyry[
bMdn krihÀ iszK huie nyry ]12]
awie ibrwjy inj iesQwn[
SRI siqgurU rUp Bgvwn[
pTÎo huqo iek nr bf Bor[
cmUM smyq ibRzD kI Er ]13]
‘hm phuÀcy puir mihÀ aib awie[
qum BI imlhu mod Aupjwie[’
ibRD ky shq cmUM Bt hrKy[
pwie ZIn hX pr qMg krKy1 ]14]

1
iczq cwhy (iksy L) mwry Xw bKSy[
2
muKIaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 46

ciF DOxsw dy kir siB sYn[


siqgur awie ibloky nYn[
Swhu inkt qy jib cil awey[
qib hI ibRD juiq Bt smudwey ]15]
pd aribMdin bMdn kir kY[
drs iblokiq awnÀd Dir kY[
ibRD juq siB snmwn ibTwey[
ieqny mihÀ cMdU khu lÎwey ]16]
gur pRXMk pr iQry inhwrihÀ[
bwr bwr nr pnhI mwrihÀ[
Kwk sIs aru muK pr fwrI[
sUjÎo isr pnhI gn mwrI ]17]
muSkYx bWDI pigXw swQ[
jyTy gih rwKÎo inj hwQ[
bf jYkwr Sbd qib BXo[
‘DMn gurU bf irpu gih lXo’ ]18]
SRI hir goibMd AUc Aucwrw[
‘ieh kUkr hY BAuxkn hwrw[
jhW qurMg smUh pCwrI[
iek lkrI qihÀ gwfhu BwrI ]19]
jo rwKih kUkr cMfwl[
idhu imlwie ies ko iqn nwl[
kUkr sm idhu Kwn ru pwnw[
iqs lkrI isAux bWD mhwnw ]20]
jyiqk mwnv hmry sMg[
siB ko hY as hukm aBMg[
pWc pWc pnhI bl swQy[
bfy duSt ky hinXih mwQy’ ]21]
iem suin kir sYnw nr swry[
inj inj bwrI kriq pRhwry[
pnhI hniq mUrCw pweI[
1
qMg iKzcy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 47

Dry mOn siB lyh sZweI ]22]


lwq pRhwr pry pr krhI1[
‘hqÎo duSt bf’ bwk AucirhIx[
‘murCiq prÎo’ sunÎo iem jbY[
dXo hukm gur ‘hqhu n abY ]23]
mrih nhIx jIviq ies rwKo[
bhu puir mihÀ Pyrin aiBlwKox[
sÍwnin swQ dyhu iqh Kwnw[
rwiK bcwvhu qn mihÀ pRwnw’ ]24]
suin jyTy muSkW KuilvweI[
rwKy iFg ibTwie qkrweI[
‘ghy SsqR iek TWFo rhY[
azgR iblocn ky ies lhY ]25]
iezqÎwidk kih kir siB bwiq[
dyKI awin pRivrqI rwiq[
gurU shq kir Kwn ru pwnw[
itky skl nr inj inj Qwnw ]26]
supiq jQw suKu gur aiBrwmU[
qjI nIxd jib jwmin jwmU[
sOic Snwn kIin suK pwey[
iQry afol smwiD lgwey ]27]
awswvwr rbwbI gwvYx[
bhu rwgin ky Sbd sunwvYx[
rONk aiq hoeI siB fyry[
jwgiq hoiq anûd bfyry ]28]
By iekzqR siB nr juir2* awij[
isK sMgq aru sYn smwj[
idnkr AudY BXo ijs kwlw[

1
lÜqW dI mwr (bI) AuØzpro QlI kr rhy hn (a) lÜqW mwrdy (kih rhy hn, ik) pry kro,
pry kro (duSt L)[
2
juVky[
*
pw:—gur[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 48

ibksy gur idRg kml ibswlw ]29]


qjI smwiD bsqR mMgvwey[
pihr srb siqgurU suhwey[
bYTy vihr lgwie idvwn[
bMdiq siB ibRD awidk awin ]30]
ispr KVg Dir gn Bt awey[
aiq pRmod siB kY Aur Cwey[
juiq hirdws mhIpiq bwvn[
awie krÎo gur drSn pwvn ]31]
bMdn krihÀ crn aribMdy[
bYiT inkit bhu irdy anûdy[
snmuK gurdRohI gih bwDw1[
bIc cMfwlin ky lih bwDw2 ]32]
siqgur inkt ibRzD ny BwKw[
‘mwq gMg ky Aur aiBlwKw[
ieiq idiS qumry mihÀ mn lwgw[
iekpuzqRw, dIrG anurwgw ]33]
pRQm ibCurno nûdn pÎwro[
jnnI kI iem dSw ibcwro[
suiD siB iliK Byjhu qqkwl[
suin Aupjih Aur mod ibswl’ ]34]
SRI hir goibMd suin kir bwnI[
‘ibRD swihb ieh nIk bKwnI[
iliK kir pThu qurq hlkwrw[
krih krwh jwie drbwrw ]35]
pUrn srb kwmnw hoeI[
ghÎo mMd miq SzqRÁ joeI[’
awiesu pwie ibRzD qqkwlw[
iliK pzqRI piT SIGR ibswlw ]36]
sRI aMimRqsr jib suiD aweI[

1
bMinHaW[
2
pIVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 49

suin gMgw inj aMg n mweI[


bwir bwir SRI nwnk DÎwn[
irdy Dwir joriq jug pwn ]37]
skl gurin ko bMdn DwrI[
‘mm suq ky sd hI rKvwrI[
durg kYid ko qihÀ1 inkswey[
gurdRohI gih jsu ko pwey ]38]
spQ kTn+ siB pUrn BeI[
icq icMqw aib sglI CeI2[’
bf Auqswhu kIin siB BWqI[
suq kI suiD suin sIql CwqI ]39]
gn Dn dy krwh krvwXo[
SRI hir mMdr jwie bRqwXo[
bwir bwir bMdn ko krqI[
iqRX gn ain bDweI rrqI ]40]
mMgq jn smudwie ij dIn[
jQw Auicq siB ko Dn dIin[
‘jib ky durg mJwr pRvySy[
qib qy suiD suin icMq ivSySy ]41]
so ibnsI aiq vDÎo anûd[
krI lwXkI nûdn cMdu3[
ipq bYrI ko ghÎo iblûd[
ijs ihq icqviq jqn ij ibRMd’ ]42]
iem Auqswh suDwsr Bey[
isK sMgiq siBihin suin ley[
goieMdvwl awid jy Qwn[
jihÀ kihÀ ibQrI, kriq bKwn ]43]
bydI iqRhN skl hrKwey[

1
iqzQox[
+
pw:—krn[
2
dUr hoeI[
3
cMdRmw (jYsy AuØzjl jzs vwly) puzqR ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 50

SRI hir goibMd ko jsu gwey[


‘apnI krI pRqzgÎw pUrn[
ipq dRohI ko kInis cUrn’ ]44]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘suDwsr suiD pTin’
pRsMg brnnû nwm cqurQo aMsU ]4]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 51

5. [mjL pRsMg]
4<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>6
dohrw: aib SRI hirgoibMd kI,
kQw sunhu mn lwie[
idzlI kI sMgiq skl,
BeI pRwq iek QwieÀ ]1]
cOpeI: pMcW imRq bhuqy kirvwey[
iekTy isK drSn ko awey[
kyiqk hyrin cMdU hyqu[
mwnv awey qjy inkyq ]2]
siqgur bYTy sBw mJwro[
mwnuK drSn kriq hZwrox[
awie iqhwvl huie ardws[
brqwvYx bYTy nr pws ]3]
muzKÎ iszK gur ky sMg BwKYx[
‘awj BeI pUrn aiBlwKY[
nWih q jib kI qjI sgweI[
kriq rhÎo bf duSt KutweI ]4]
hyir hyir ihrdy pCuqwvYx[
-hm qy BeI AupwiD- lKwvYx[
ies ny khy kuvwk pRkwS[
hm suiD pTI skl gur pws ]5]
ilKÎo hmwro gur ny mwnw[
qjÎo swk kInis apmwnw[
qib qy kuitl duSt inj bl qy[
krqo rhÎo avzgÎw Cl qy ]6]
kry kukrm mhW aprwDw[
iqn ko Pl sMkt aib lwDw[
awj inicMq Bey hm swry[
ghy gurU dRohI hzqÎwry’1 ]7]
SRI hirgoibMd jI qib khÎo[
1
hzqÎwry gurdRohI dy PVy jwN nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 52

‘SRI guru krÎo’ jQw icq chÎo[


ies pwpI ky sIs klûk[
dInis, so Pl kSt aqMk1 ]8]
pWc pWc pnhI igin mwro[
dyiK duSt pun sdn isDwro[’
suin gur hukm gey isK swry[
cMdU bMDn shq inhwry ]9]
pnhI hnihÀ su bwro bwrI[
puir ky nr qihÀ imly hZwrI[
mwriq bhur igrÎo Dr mWhI[
lwq pRhwrihÀ qn suiD nWhI ]10]
suin siqgur ny iszK htwey[
‘hqhu n, aib ieh nihÀ mir jwey[’
jwm idvs lO sMgiq aweI[
kir kir drSn sdn isDweI ]11]
Kwn pwn kir kY gur pwCy[
bYTy bhur suhwviq awCy[
jhWgIr huie anÀd iblûd[
awXhu gur iFg juiq nr ibRMd ]12]
gn Aumrwv sMg ijs kyry[
bsqR ibBUKn mol bfyry[
jbr jvwhr kMcn jry[
siBin srIr ibKy SuB Dry ]13]
nûdn, binqw2 cMdU joie[
awny sMg pkir kir soie[
bYTÎo Swh bMdnw kir kY[
bolÎo muK qy SrDw Dir kY ]14]
‘krI avzgÎw duSt mhwnI[
iqs kI ieh binqw gih awnI[
puzqR huqo iek, so ieh awvw[

1
Aus dw Pl kSt qy BY (suqy hI ies qy pYNw sI)[
2
iesqRI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 53

idhu sZwie jYsy mn Bwvw ]15]


mm isr doS rhY nihÀ koeI[
kSt shih aprwDI joeI[’
SRI hir goibMd krunw TwnI[
ibgis bdn qy igrw bKwnI ]16]
‘dSw cMdu kI ienih idKwvhu[
ibn doSy liK bhur Cutwvhu[
krih kukrm Brih duK soie[
qÎwg dIjIey iqX suq doie’ ]17]
suin gur qy iqn cMdu idKwXo[
prÎo ibhwl nhIx AukswXo[
kUkr aru cMfwlin mWhI[
DoqI ibnw1 apr pt nWhI ]18]
ilptÎo DUl sMg qn swro[
iqX suq dyiK nYn jl fwro[
pun dy qRws inkwsin kry*[
CUtiq Bwj qUrn fry ]19]
ikRpw isMDu ny kih Cutvwey[
pun bwvn mihpwl bulwey[
iek iek iFg kir bUJin kInw[
‘kOn dyS ko, khu ikm CInw?’ ]20]
so nryS suin dyS bqwvY[
krI avzgÎw ko bKSwvY[
isry pwAu aru cpl qurMg[
SRI hir goibMd dy kir sMg ]21]
rwj iqlk kO kir inRp mwQy[
bwhu ghwie Swhu kY hwQy[
pun iszKÎw ko Bly isKwvYx[
‘krih avzgÎw so duK pwvY ]22]
rhhu Swh ky inq anuswrI[

1
isvwey (iek) DoqI dy[
*
pw:—pun iqRX qy suq mocn kry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 54

bKS idXo qum ko iek vwrI[’


ruK liK jhWgIr gur kyrw[
idey rwj iqn ky iqs byrw ]23]
sMg idXy Aumrwv ivSyS[
‘kro sQwpin jo ijs dyS[
aib ky SRI siqgur kI krunw[
Cuty, nqur1 kYd mihÀ mrnw’ ]24]
gurU Swhu dunhuin kir nmo[
mihpwlk gmny iqh smo[
jihÀ jihÀ jwihÀ sujsu gur krYx[
SrDw aiDk irdy mihÀ DrYx ]25]
SRI siqgur hirgoivMd cMdu[
psrI kIriq jOnH minûd[
‘DMn DMn’ BwKiq gy dyS[
By nryS ly rwj aSyS ]26]
irdy Xwid rwKÎo AupdyS[
-sziqnwm ko jpin hmyS[
duqIey rhhu Swhu anuswrI-[
kriq Bey iqm hI dÍY kwrI ]27]
jhWgIr gur ky iFg bYsy[
bolin imlin krÎo SuB aYsy[
kir pRsMn gur ko siB BWqI[
BXo Swhu qib sIql CwqI ]28]
SRI muK qy ijm ijm PurmwXo[
iqm iqm krÎo irdy hrKwXo[
hwQ joir kir bwk bKwnw[
‘AupkwrI qum ikRpw inDwnw! ]29]
inrnY kir mihmw aib jwnI[
pIr mhW ibRD bhur bKwnI2[
bfo qRws qy moih bcwXo[

1
nhIx qW[
2
Pyr bhuq ibRzD pIr (mIaW mIr ny BI awp jI dI mihmw) khI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 55

jib ismrOx hwZr drswXo ]30]


inq rwKy1 apny mYx mwny[
qRws kSt myry siB hwny[
khy awp ky hAux anuswrw[
SRI gur! rho moir rKvwrw’ ]31]
SRI hir goibMd kih ‘suin SwhU!
SrDw DrihÀ ij gur Gr mWhU[
iqn ky sdw shwiek ahYx[
lwj awpnI ko inrbhYx ]32]
jwnihÀ, -prÎo awsry awie2-[
jug lokin mihÀ bnihÀ shwie[
SRI nwnk aru bwbr SwhU[
pRQm myil Bw awps mwhU ]33]
qib qy isdk Driq qum rhy[
kry pRsMn Bly br lhy[
hmrI qumrI sMiD sdIvw[
gurU shwiek iszKin QIvw’ ]34]
iem kih suin kY sIs invwXo[
AuTÎo Swhu inj sdn isDwXo[
siqgur iQry awpny fyry[
suzKw* pwn kIin iqs byry+ ]35]
ciF qurMg pr gmny sYl[
qt qt jmnw ky cil gYl[
sny sny hyriq jl jwqy[
qIr hirqqw3 suMdr BWqy ]36]
dUr jwie kir Auqir qurMg[
iQhy qhW kyiqk nr sMg[
nûdw1 sMGyVw2 iqs TOr[
1
rzKÎk[
2
jwNdy hW (ieh swfy) awsry aw ipaw hY[
*
pw:-BMg[
+
dyKo rwis 4, aMsU 44, aMk 11 dI hytlI tUk[
3
kMFy dI hirawvl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 56

jyTw2 amIaw hyhir aOir ]37]


inûJr2 huqo rMDwvw2 soie[
aru ikRpwl2 jzlU ko joie[
isK lûgwh2, iprwNw2 DIr[
sOic Snwny srb srIr ]38]
iQry qIr pr ipKihÀ pRvwhU[
SÎwml rMg qrMgin qwhU3[
gur sox bUJin kIin iprwNy[
‘mjnU kOn BXo siB jwNyx? ]39 ]
jhW hmwro fyrw ahY[
iqs ky nwm Qwn so khYx[’
suin kir SRI siqgurU bqwvw[
‘BXo pRQm icrkwl ibqwvw ]40]
lylw huqI Swhu kI qnIaw[
rUpvqI aiqSY iqn sunIXw[
hyriq icq ko prym lgwvw[
apr n suiD mn qhW itkwvw ]41]
-lYlw- lvpuir ivKY icqwriq4[
rwiq idvs iekrs ibRiq Dwriq[
iek idn cFÎo sMFnI imlÎo5[
huie qÎwr idzlI puir clÎo ]42]
iqs ko lwgÎo dyin sMdysw[
khiq khiq iehu pMQ asysw[
sMg sMFNI ky cil awXo[
suiD ibnu Dry byg as DwXo6 ]43]
idzlI ibKY awin kir hyrI[
lYlI imlI jbih iek byrI[

1
nwm[
2
jwq[
3
iqs ndI dIaW lihrW dw[
4
(mjL) lYlW L lwhOr ivc icqwrdw sI[
5
(koeI) sWFNI qy ciVHaw jWdw imilaw jo[
6
soJI Dwry qox ibnW CyqI CyqI aYfw dOiVaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 57

kInis mjL swQ bKwn[


- aib qUM Kro rhy ies Qwn ]44]
imlOx awie kir mYx pun qohI[
rho AufIkiq ies Ql mohI-[
iem kih geI Kro ieh rhÎo[
lYlw ko ismriq icq chÎo ]45]
TWFy kyiqk sMmq bIqy[
nhIx dyih kI suiD kib lIqy[
kwSt sm SuSkÎo1 qn swro[
nihÀ lYlw kiQ irdy icqwro ]46]
pRym Skiq qy pRwn n gey[
aiDk iekwgrqw mn ley[
SuSk KuMf2 sox lig kir TWFo[
lYlw pRym BXo idRg gwFo ]47]
iek bwFI3 iqs Ql cil awXo[
jwnÎo kwT kuTwr clwXo4[
lgÎo dyih mihÀ qib suiD pweI[
-khu lYlw! qUM hYx aib aweI? - ]48]
pRQm qRws kir pun iqs jwnw[
hY mjL TWFo ies Qwnw[
deI Swhu ky suiD, suin firE[
lYlw ko Byjin qib kirE ]49]
jwie drs jib apno dIno[
pRym rMg mihÀ sgro BIno[
siB idiS qy ibRiq iekTI kir kY[
lgÎo pRmySur sMg ibcir kY ]50]
lYlw idiS qy pRym AuKwrw[
pRBu sox lgI ibRziq iek swrw[

1
lÜkVI smwn suzk igaw[
2
ibRzC dw muMF[
3
qrKwN[
4
lÜkVI jwN ky kuhwVw clwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 58

BXo sMq pUrn ies Qwn*[’


iem siqgur ny kIin bKwn ]51]
suin kir iszKin lKÎo pRsMg[
pun iqs Ql qy cVy qurMg[
awin ibrwjy apny fyry[
Kwn pwn ins krÎo bsyry ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘mjL’ pRsMg brnnû nwmu
pMcmo aMsU ]5]

*
ieh eyQy iek lokokqI ilÜKI geI hY[ aslI mjL arb dyS dw sI, ihMdusqwnI nhIx sI,
Aus dw nwm kYs sI, AusdI pRIqmw dw nwm lYlw sI[ mjL dw arQ hY, SudweI, jo ieSk
ivc SudweI ho jwey, ies krky huN fwFy pRymI L mjL kihÀdy hn[ mjL ieSk ivc suzk
igaw sI, ies krky mjL suzky pqly L bI awKdy hn[
idzlI mjL dy itzly gurU nwnk dyv jI jwky Tihry sn, iezQy iek qpIaw PkIr sI
qpW ivc suk jwN krky iesdw nwm bI mjL pY igaw sI[ aMq L ieh siqgur nwnk dyv
jI L imlky AunHW dw syvk hoieaw qy SWqI pweI[ Ausy nwm krky ieh QW mjL dw itzlw
szdIdw hY[ pihly siqgur, Cyvyx siqgur qy sRI rwm rwie jI eyQy hI itky sn[ [dyKo idzlI
gurduawiraW dw sMKyp ibRqWq ikRq BweI mzKN isMG]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 59

6. [bygmwq]
5<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>7
dohrw: BXo idvs puin siqgurU, Swhu bulwey pws[
ciF qurMg phuÀcy qbih, bYTy ruicr avws ]1]
cOpeI: cMdn cOxkI cwru ckonI[
sujnI syq Cwd kir lonI1[
iqs AUpr snmwn ibTwey[
bMdihÀ Swhu shq smudwey ]2]
sMqn pIrin aink pRsMg[
khy suny hZrq gur sMig[
bcn iblws hulwsiq kry[
dih idis rs ibswl mihÀ Fry ]3]
pun SRI hir goibMd AucwrÎo[
‘gmn suDwsr hm icq DwrÎo[
ikiqk mws bIqy ieq awey[
pICy isK sMgiq akulwey’ ]4]
suniq Swhu kih ‘mm aiBlwKw[
puir kSmIr clox icq rwKw[
clYx sMg hI mwJy dyS[
drs awp ko hoie hmyS ]5]
awj mhUrq ko idKrwvOx[
nhIx iblm iqq qurq isDwvOx[’
siqgur bYTy qbih bulwXo[
soiD mhUrq qWihÀ bqwXo ]6]
‘qROds vIrvwr hY prsox[
krhu pXwnw qib idn br so[’
sunÎo siBin kInis inj qÎwrI[
jib hZrq inScY miq DwrI ]7]
SRI siqgur fyry cil awey[
ibRD awidk ko kih smuJwey[
sunÎo suDwsr ko jib pÎwnw[
1
suhNI

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 60

siqgur ky nr anÀd mhwnw ]8]


qib hirdws pws cil awXo[
pd aribMdn pr lptwXo[
qib siqguru bhu krunw krI[
irdy aibzdÎw iqs kI hrI ]9]
‘sziqnwmu ismrhu ilvlweI[
mm mUriq Dir DÎwn bnweI[
rho guawilXr mihÀ aib jwie[
duh lokin mihÀ bhu suK pwieÀ ]10]
sMkt pry ismir Aur swdr[
qqiCin hm hovYx quv hwdr[
apr nrin ko iszKI dIjY[
kir sMgiq1 imil gurU jpIjY ]11]
jQw inkt aib drSn krYx[
qQw mhW Pl sMmq DrYx2[’
suin Aur pRym iblocn Bly[
gur ibCrin qy duK bhu kry ]12]
dy gur DIr ibdw kir dIno[
Dir Aur mUriq pÎwnw kIno[
jIvq rhÎo ismr qib gur ko[
aMq smY pRwpiq surpuir ko ]13]
bolÎo jyTw ‘cMdU mMd[
binqw ies aweI aru nûd[
so rwvr ny kih Cutvwey[
cihXih duSt mUl ibnswey ]14]
jg mihÀ nihÀ ies kI jr rhY[
mrih sjwie nrk kI lhY[
sMkt Brih jugin lig prÎo3[

1
siqsMg bNwE[
2
iqvyx swl (ipzCox) drSn dw mhWn Pl lvyxgw[ (a) iqvyx awgÎw ivc tur ky Pl lvyxgw[
[sMmq = rwie Xw awgÎw anuswr hoNw]
3
jugW qzk ipaw hoieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 61

aiq kukrm pwpI ny krÎo’ ]15]


qib SRI hir goibMd Aucwrw[
‘Bly purK kI nihÀ ieh kwrw[
-kÎw dwrw pr krin pRhwir-[
Cor dyiq hYx, irdy ibcwir ]16]
ies ky suq ko pun hm mwrYx[
rcihÀ juzD jib SsqR pRhwrYx[
aib qÎwgin hI bnih ibcwro[
bhur qurk ibRMdn juiq mwrOx*’ ]17]
SRI guir ko suin kir pRsQwn1[
puir sMgiq drsihÀ gnawin[
aink Aupwien Dir Dir bMdihÀ[
pwie mnorQ hoiq anûdihÀ ]18]
siBihin ko dIno AupdyS[
‘sziqnwm ko Bjhu hmyS[
gur ko syvhu jnm suDwro[
gurmuK bnhu aMq nihÀ hwro ]19]
idvs duawdSI iqQI ibqweI[
qROdSmI mihÀ kIin cFweI[
aiDk DunI DOxsw DuMkwrw[
qqiCn dil iqawr hÍY swrw ]20]
jhWgIr Auq ciVH kir cwlw[
mwnv cly hZwrhuÀ nwlw[
qib jyTw mn mWih ibcwry[
-cMdU ko gur nhIx inhwrYx ]21]
mhW ikRpwlu suBwAu ij dyKYx[
nhIx Cutwie dyieÀ avryKYx2-[
cMfwlin ko sIK isKweI[
‘cMdU sÍwnn swQ imlweI ]22]

*
dUsry juzD ivc ieh gzl szcI hoeI sI[
1
jwNw[
2
ikRpwlU suBwv nwl jy kdy qzk bYTy, qd dyKky Cufw nw dyN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 62

guru kI idRSit bcwviq awvhu[


fyrw dUr krhu ies QwvhuÀ[’
iem kih kir sMgrI gr fwrI[
nr Cory gn, Kl1 rKvwrI ]23]
awp imlÎo guru ky sMg jweI[
bjiq inSwn cliq agvweI[
idn pRiq kUc mukwm krMqy[
kib kib guru aru Swhu imlûqy ]24]
aink KuSI kI bwqin krqy[
kih suin imil kir awnÀd Drqy[
ijiqk gurU cwhiq mg cwly[
iqqo Swhu cih clih suKwly ]25]
iek idn Swhu sMg guru imly[
bcn iblws bKwny Bly[
bygm ky smIp suB fyry[
icKn2 JroKy lgy Gnyry ]26]
mÞml ZrI Jwlrin lrkI[
cob su cWdI cwmIkr kI[
hIry mukr su mukqw lwgy[
jgmg cmqkwr duiq jwgy ]27]
iqn mihÀ iPrihÀ bygmw hyriq[
hZriq kI idiS idRStI pRyriq[
iek duie nPr3 inkt qihÀ pyKy[
pun SRI hir goibMd jI dyKy ]28]
muK mMfl dIrG ijs kyrw[
SmS4 mnhu qm cih sis Gyrw[
mMd mMd muskwviq boliq[
jnu ibzdRm ko sMpt5 Koliq ]29]
1
mUrK dI[
2
ickW dy[
3
nOkr[
4
dwVHw[
5
gulIaW dw fzbw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 63

hIrn pWiq1 dMq ibc dIKy[


bcn sugMDiq suDw srIKy[
bhu ibsqriq iblocin bMky2[
kml pWKurI kI kir sMky3 ]30]
Zyvr jbr jvwhr jry[
pihr srIr ibBUKiq kry[
guru suMdrqw kihÀ lig khox[
mih mihÀ ikh TW apr n lhOx ]31]
rUp ibloik bygmw swrI[
rIJ rhI jnu imRgI ibcwrI[
iek tk dyiK rhI siB dwrw[
mno jUp mYx4 mn ko hwrw ]32]
inkt JroKy rihgI TWFI[
pRIq iblokin kI Aur bwFI[
hit nihÀ skihÀ iczqR sI KrI[
aMg aMg mihÀ ijn duiq DrI ]33]
jib lig gurU Swhu iFg Kry[
ieq Auq nhIx iblocn kry[
pun AuiT gurU vihr ko cwly[
avlokiq akulwviq nwly5 ]34]
icq mihÀ lgI ctptI aYsy[
-ien sox imilbo lihÀ hm kYsy[
inkit hoie jib dyKin krYx[
aiq pRmod ko ihrdy DrYx- ]35]
icqviq jqn anyk pRkwrw[
gn dwsI mihÀ bwk Aucwrw[
‘hZrq inkt kOn ieh awXo?
imil boliq icr kwl ibqwXo?’ ]36]
1
hIiraW dI lVI[
2
bWky[
3
kvlW dI pMKVI kIh (sdRSqw) kr skdI hY[
4
jUey ivc[
5
ivawkulqw nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 64

dwsI eyk ibRDw siB jwny[


siB bygm sox Byv bKwny[
‘SRI hir goibMd ieh guru pIr[
Bey shwiek Swhu srIr ]37]
durg guawilXr bYTy jwie[
kry jwp ilX Swhu bcwie[
kyiqk mws ibqy cil awey[
hZrq mwnih sIs invwey ]38]
aink Aupwien arpn krY[
shq pRIiq ky SrDw DrY[’
suin bygm qib rcÎo Aupwie[
‘khYx Swhu sox -pIr idKwie ]39]
hm BI bMdihÀgI iqn crn[
ijn drSn qy duK gn hrin-[’
gXo Swhu apny rNvws[
Kwn pwn ky krin iblws ]40]
qib bygm ny bwq clweI[
‘pIr Bey qumry ju shweI[
drSn qy aG EGin hrqw[
sMkt mYx shwie ko krqw ]41]
hY ik nhIx ien ky sMg dwrw?’
suin hZrq ny bwk Aucwrw[
‘pUrb hI sMsY muJ aYsy[
qrun avsQw ien kI jYsy ]42]
ibn iesqRI ikm insw ibqwvYx[
ijnhuÀ dyiK iqRX DIr n pwvYx[
rUp anUpm imRdul suBwey[
boliq bdn kml ibkswey ]43]
krhu pIr ko prKin abY[
kwm bsI huie, kY nihÀ kbY[
apny qn ko siB iSMgwro[
jwhu smIpI drs inhwro ]44]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 65

krhu iblokn locn giq ko1[


huie kY nihÀ ibkwr qib icq ko[
hm qy iqRX ibn rhÎo n jweI[
iqn kY qn AUpr qrunweI2’ ]45]
suin bygm mn Bwviq hoeI[
hrK ibswl ibKY siB koeI[
‘BeI Bor jihÀ hovih fyrw[
hm kir hYx drSn gur kyrw’ ]46]
msliq kir iem insw ibqweI[
icq bygm ky aiq KtkweI[
BeI pRBwiq kUc kir fyrw[
jwie ibpwsw ko jl hyrw ]47]
pwr Aurwr isvr ko Gwlw[
jihÀ kihÀ qMbU lgy ibswlw[
gj bwjI aru nr smudwey[
itik siBihin ibsrwm su pwey ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘bygmwq’ puRsMg brnnû
nwm Kstmo aMsU ]6]

1
nyqR (dI cMcl) dSw krky[
2
jvwnI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 66

7. [bygmwq]
6<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>8
1
dohrw: pIr pRIKÎw priKby, jhWgIr kih dIin[
siB bygm mn BwvqI, jwin hrK bf kIin ]1]
cOpeI: ko KoVs brKin, ko bIs[
iks bygm kI bYs pcIs[
kir Snwn ko pRQm srIr[
pihry rMgdwr br cIr ]2]
Zyvr jbr jvwhr jry[
mukqw gol, awb bf Kry2[
hIrin ko cwmIkr cwrU[
cmkiq cOsrhwr3 AudwrU ]3]
*
jo rjpUq nryS kumwrI4[
aiDk srUpvqI duiq swrI[
aWK pWKrI mnhuÀ srojw5[
kt ijn CInI pIn Aurojw ]4]
bIc pjwmin AurU ij myly[
gol s CIlk jnu jug kyly[
clihÀ mrwl cwl br bwlw[
sgry suMdr aMg ibswlw ]5]
aMjn juiq KMjn6 jnu nYn[
kMjn md BMjn sr mYn7[
siB jg bIn bIn jy awnI[
kÎw suMdrqw krYx bKwnI ]6]
pRyrI clI Swhu kI soie[
aws Aupmw kiv ky mn hoie[
1
gurU jI dI[
2
Kry pwNI (cmk) dy[
3
cAulVy hwr[
*
kiv jI dI iSMgwr rsI Swrdw huN Zor ivc aweI hY[
4
rwj puzqrIaW[
5
kvl dI[
6
mmolw[
7
kvl dy hMkwr L qoVn vwly kwmdyv dy bwN hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 67

Aurbis1 awid mnhuÀ smudweI[


iSv ky prKin hyqu pTweI ]7]
kY nwrd iFg rMBw2 awid[
clI krn ko bhu qp bwid3[
pRQm pTI dwsI ny khÎo[
‘bygmwq4 qum drSn chÎo ]8]
aMqr huie iekMq guru bYsyx[
prdy mihÀ drsihÀ iqRX jYsy[
iqn ko isdk pUrIaih DIr!
idhu drSn awvYx ijm qIr’ ]9]
ibnY sunI iqn kI bhu jbY[
huie iekMq bYTy guru qbY[
siB Gt kI liK aMqrjwmI[
sumiq dyin ieC pUrn sÍwmI ]10]
fory aidk jy asvwrI[
prdy mihÀ hZrq kI nwrI[
AuqrI awin gurU ky dÍwry[
gmnI inkit anÀd ko Dwry ]11]
bhu dInwr jvwhr lÎweI[
pRQm Aupwien Dir agvweI[
kir kir bMdn bYTI qIr[
nwr CbIlI gOr srIr ]12]
bdn AuGwir aMcrw twrYx5[
iek tk guru ko rUp inhwrYx[
BeI ibbis mohq hÍY rhI[
dyiK dSw siqguru qib khI ]13]
‘pRQm puMn ko Pl ieh pwXo[

1
nwm hY apzsrW dw[
2
apzsrW dw nwm hY, ieMdR dI sBw ivc ies dw nwc dyKky nwrd jI moihq ho gey qW bRhmW
ny sRwp idqw ik qUM mnuK ho jwh[
3
Aus dy vfy qp L ivarQ krn leI clIaW hn[
4
bygm dw bhu vcn hY—bygmwq[ [qU: bygmwq]
5
pzlw lwh ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 68

suMdr rUp anUp suhwXo[


srb pdwrQ Boghu Bly[
js iezChu qs qUrn imly ]14]
pIr PkIrin syvw krIaih[
mn ko pRym Swhu mihÀ DrIaih[
qRIain ko amwn ieh ahy[
piq ibn apr purK nihÀ chy’ ]15]
suin kir siqguru ko bc nIko[
chYx Aupwvn mnmQ1 jI ko[
‘kho pIr jI! swQ n dwrw[
qrun bYs ikm hoiq guZwrw? ]16]
rUp anUpm suMdr ahY[
dyKiq kOn hrK nihÀ lhY[
kÎox n iblws kro mn Bwey[
bhur qrunqw bYs n pwey ]17]
apr anûd minûd n ies ky[
dMpiq rUp qrunqw ijs ky2[
inPl n kIjih ipRXw ibhIn[
jog srb suK ky qn cIn’ ]18]
SRI hirgoivMd suin kir khÎo[
‘nwr Bog siB jnmin* lhÎo[
eyk smwn siBin mihÀ ahY[
sUkr kUkr siB suK lhYx ]19]
iehu mwnuK qn pwie ivSyS[
ismrin krih Þudwie hmyS[
jnm anykin ko duK KovY[
ijs qy mrn kSt nihÀ jovY ]20]
qrunwpn ko suK idn cwr[
ies mihÀ pRym n krih ibcwr[

1
kwm[
2
ijs joVI (Brqw qy nwr) Auqy juawnI qy rUp (dw cVHwAu) hovy[
*
pw:—jUnin[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 69

suK jo atl lyin ihq cwhY[


siqguru syvih ismir alwhY1 ]21]
Qory suK ihq bhuq n KovY[
so buiDvMq cqur nr hovY[
qum BI kir inq piq mihÀ pRym[
ismir Þudwie lho suiB Cym’ ]22]
bygm sunihÀ bsqR ko twrihÀ[
suMdr apny aMg idKwrihÀ[
hwv Bwv kir aink pRkwrI[
dyKihÀ rUp hoiq bilhwrI ]23]
nwir suBwv ij mdn Aupwvin[
siB kir rhI qhW rIJwvn[
gur kI idRSit ibkwr n BXo[
sihj suBwv pRQm ijm lhÎo ]24]
ipKiq ktwCin bMky kir kY[
Aurj2 idKwviq Bujw Ausir kY[
apnI duiq idKwie kir hwrI[
nihÀ siqgur ikm Bey ibkwrI ]25]
ikiqk kwl bYTI iFg rhI[
sunI bwiq mn Bwviq khI[
jor n clÎo jwin siB lInI[
AuTin hyqu pun mnSw kInI ]26]
joir hwQ pun bMdn TwnI[
-swcy pIr- bygmin jwnI[
jsu ko kriq cFI asuvwrI[
aMqr prdy jwie AuqwrI ]27]
jhWgIr aMqhpur awvw[
iQr huie gurU pRsMg clwvw[
‘gmnI awj pIr ky qIr[
ikm dyKÎo gMBIr sDIr? ]28]

1
azlw L, rzb L[
2
sQn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 70

ieMgiq bol iblokin kyrI[


qum smIp qy khu ikm hyrI1?
mn ibkwr juiq BXo ik nWhI?
ibn iqRX nihÀ lKIaiq icq mWhI’ ]29]
suin bygm kr joriq khÎo[
‘ien sm apr nhIx hm lhÎo[
hwv Bwv aMgin idKrwvn[
hm siB kIn mdn Aupwvn ]30]
hmro krqb bwXu minûd[
rhÎo pIr mn myru igirMd[
shj suBwiek pRQm smwnw[
mDur igrw AupdyS bKwnw ]31]
-piq mihÀ pRym ik nwm Þudwie[
suniq hmwro mn ibrmwie2[
bury ibSX liK hoiq ivrwg[
XZdw3 ismrin mihÀ anurwg- ]32]
iehu suMdrqw ieh qrunweI[
ieh kd ieh bl ieh cqurweI[
siB ko pwie ikXo mn bis mYx[
nihÀ dOriq kibhUM iks rs mYx ]33]
bMdnIX siB jg ky pIr[
inScY rzKÎk qumihÀ srIr[
sdw adwb krhu ien kyrw[
Blw hoih jug lok Gnyrw ]34]
icq kI jwniq aMqrjwmI[
mhW purK pUrn bf sÍwmI[
nhIx avzgÎw awp krIjY[
srb pRkwr pRsMn rKIjY’ ]35]

1
gurU jI dy bolN qy qzkNI dy lÜCNW L quhwfy kol hoN krky (qusW) ikvyx dw ifzTw (dzso)[
[sM: ieÀg-lÜCN, ieSwrw]
2
prcdw hY rIJdw hY[
3
rzb [Pw: XZdW]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 71

suin kY Swhu khÎo ‘mYx jwnOx[


gwdI SRI nwnk kI mwnOx[
ins mihÀ ismry krI shwie[
jug Syrin ko hyir htwie ]36]
iek hkIm ny muih smuJwXo[
durg gÍwilXr qy builvwXo[
kYdI mrN pRXMq inRpwly[
sMg awpny durg inkwly ]37]
Corn Auicq su nihÀ irpu Gory[
ien ky khy qurq so Cory[
cMdu idvwn ienhuÀ ko bYrI[
krI avzgÎw bf gur kyrI ]38]
krin pRsMn irdy ihq swQ[
so mYx pkr dIin ien hwQ[
kirby lwiek huqI n joie[
ien awdr ihq kInI soie ]39]
aib ijm mm mn sMsY BXo[
so BI inrnY kir ipiK lXo[
prK nimzq1 kir qumih pTwXo*[
ies qy kop ij kuC AupjwXo ]40]
imlox pRwiq inj ibnY sunwvOx[
BUl BeI sgrI bÞSwvOx[
iezqÎwidk suin kih guru js ko[
krÎo ahwr anykin rs ko ]41]
pry jQw muK ins mihÀ soey[
BeI pRwq siB jwgRiq hoey[
riv ijs kwl AudY nihÀ BXo[
Swhu qÎwir hÍY guru iFg gXo ]42]
1
prKN vwsqy (a) prKn+imq = prKN dI slwh[
*
mwlUm huMdw hY ik kiv jI L koeI swKI imlI hY, ijs ivc pwqSwh ny gurU jI dI koeI
prKNW kIqI hY qy AunHW L swbq pwieaw hY[ Aus swKI dw awp ny kivqw dy alûkwrW qy
iSMgwr rsI rUp rMgW ivc iek iczqR iczqRiq kIqw hY qy gurU jI dy jq sq dw rUpk bI suhNw
dzisaw hY[ ieh swKI mihmw pRkwS ivc nhIx hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 72

awgY ikrqn hoiq spRym[


sunih eyk icq pRwpiq Cym[
iszKin ko lwgÎo dIvwn[
bIc ibrwjihÀ gur Bgvwn ]43]
bYTÎo bMdn kir kY SwhU[
sunÎo Sbd suK lih mn mWhU[
awswvwr Bog qib prÎo[
suin SRI nwnk ko js rrÎo ]44]
SRI hir goibMd awdr kIin[
khÎo bwk ‘ieh gur puir cIin[
drSn krin Qwn siB kyrw[
hoiq pwk mn, puMn Gnyrw ]45]
SRI gur amrdws Gr iehW[
goieMdvwl bswXo mhW[
ipqw qoir ijn ky iFg awXo[
gRwm prgnw iqn arpwXo’ ]46]
suniq Swhu kih ‘moih idKwvo[
siB avguN hmry bÞSwvo[
iesI hyqu mYx rwvir pws[
ihq bÞSwvin ky kir aws’ ]47]
suin siqgur ny bhu snmwnw[
‘SRI nwnk kI ikRpw mhwnw[
snmuK gur igRh sox qum rhy[
XW qy hm apny mn lhy1 ]48]
ies Ql qy mwrg huie nÎwro[
qum lvpuir ko ieqy isDwro[
chYx suDwsr hm aib jwXo[
ibn dyKy bhu kwl ibqwXo’ ]49]
suin kir Swhu khY ‘mYx cwlOx[
kir drSn pun pMQ smwlOx[
dyiK suDwsr ly qum sMg[
1
(quhwL) mn ivc asW awpNw hI jwiNaW hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 73

pun gmnihÀ lvpurI AumMig’ ]50]


SrDw jwin Swhu kI mhW[
hir goibMd ‘qQwsqu’ khw[
goieMdvwl drs ko kirby[
Bey qÎwr Aur awnÀd srby ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘bygmin ko’ pRsMg brnnû
nwm spqmox aMsU ]7]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 74

8. [SRI aMimRqsr awey]


7<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>9
dohrw: SRI hir goibMd Swhu ly,
gmny goieMdvwl[
pwr ibpwsw qy Auqir,
sMg iley nr jwl ]1]
cOpeI: pRQm bwvlI jwie Snwny[
kIriq SRI guru amr bKwny[
siB imil Bzly swihbZwdy[
awey guru hyrin aihlwdy ]2]
Swhu shq SRI hir goibMd[
arpn kIno drb iblûd[
imRdul bKwin aiDk snmwny[
bhur cubwry dyKin pÎwny ]3]
qihÀ pUjw kir ky hit awey[
cFÎo Swhu qib bMb1 bjwey[
SRI hir goibMd imil siB swQ[
bUJy, khI cMdu kI gwQ ]4]
jQw jog kih siB hrKwey[
SRI guru amr aMs smudwey[
siB qy ly awiesu guru cly[
pMQ qrn qwrn ky Bly ]5]
fyrw awie krÎo inj Qwn[
AuqrÎo jhWgIr suK mwn[
kir ieSnwn gurU qib qhW[
ipq sQwn kir bMdn mhW ]6]
Swhu awin Dn Byt cFwie[
bsy insw ibsrwm su pwie[
BeI pRwq kir kY ieSnwn[
krI pRNwm gurU ipq Qwn ]7]
fyrw kUc Swhu juiq BXo[
1
ngwrw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 75

ngr suDwsr ky iFg gXo[


Swhu ibcwriq bcn Aucwrw[
‘gurU ngr aib inkit inhwrw ]8]
sYnw ibRMd mqMg qurMg[
nr angn hYx* myry sMg[
purI smIp n fyrw awCo[
Kyd n hoie iehI icq bwCox ]9]
jwhu vZIrKwn guru pws[
fyrw puir qy dUrih bwis[
hoie, AulûG kir awgY hyir1[
iqq hI gmnYx kriq aKyir ]10]
-fyrw hmro qihÀ kirvwieÀ[
apnI sYnw inkit itkwie[
bhur sdn ko awp isDwro2[
Bor bnihÀ awgmn hmwro-’ ]11]
suniq Swhu qy qUrn pÎwnw[
SRI guru sox siB jwie bKwnw[
‘hZrq kI mrZI iem ahY[
qumrI irdy pRsMnqw chY’ ]12]
suin SRI hir goivMd bKwnI[
‘awCI bwq krI hm mwnI[
doie kos gumtwly+ idiS ko[
krhu invws hrK ijs iks ko3’ ]13]
suin kir gmnÎo jwie bqweI[
‘qumrI khI gurU mn BweI[’
clI jwiq hZrq asuvwrI[
krÎo isvr br Drw inhwrI ]14]
awin lgy qMbU smudwey[
*
pw:—nr gn hYx as[
1
lûG krky (jwh) qy agy (jw ky) dyK (gurU jI L)[
2
jwE (hy gurU jI)[
+
ieh igrW huN kcihrI dy pwsvwr hY[
3
Bwv sB L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 76

gj bwjI siB Auqir1 itkwey[


khÎo vZIrKwn ko SwhU[
‘gmno abY pIr ky pwhU ]15]
kCuk dws ly kir sÀg jwvYx[
sdn awpny siB suK pwvYx[
BeI pRwq mYx drSn krox[
ies pRkwr apno miq Drox ]16]
qUM BI krhu sMg guru pÎwnw[
drSn dyKhu sgry Qwnw[
hit kir awie pRwq ko jbY[
hm gmnYx ly quv sMg qbY’ ]17]
hZrq qy suin kY qqkwl[
phuMcÎo jihÀ siqgurU ikRpwl[
khI Swhu kI sgl sunweI[
‘apny sdn ibrwjo jweI ]18]
pMc iszK BweI ibRzD sMg[
gurU arUFy cpl qurMg[
pMQ suDwsr ky qib cwly[
KW vZIr awXis Bw nwly ]19]
jyTw ByjÎo huqo agwrI[
‘pMcWimRq kIjih bhu qÎwrI[’
Auqsv aiDk gurU puir mWhI[
hrKiq mwq pws cil jWhI ]20]
bsqR ibBUKn pihr nvIn[
inj iFg qy pMcWimRq kIin[
gUMdI ikn PUlin kI mwlw[
DUp DuKwie sugMiD ibswlw ]21]
ngrI grI mwrjn2 krI[
kir iCrkwv DUr prhrI[
nObq bjih gurU ky pOr[

1
Auqwr ky[
2
sPweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 77

puir pRivSihÀ soFI isr mOr ]22]


khYx cwv Dir krihÀ pRqIKin-[
-ipKihÀ SIGR hI suK lihÀ eIKn1-[
SRI guru ciF qurMg pr awey[
puir ky icMnH idRSit jib pwey ]23]
hX qy Auqir crn sox cwly[
bifin gurU ihq adb ibswly[
KW vZIr jib guru idiS hyrw[
Auqr clÎo pg sox, ibn dyrw ]24]
apr srb hI gmny pWie[
Gory sMig lIin fuirawie2[
pRQm akwl qKq guru awey[
pMcWimRq bhu kir kY lÎwey ]25]
Kry krwvin ko ardws[
hrKiq huie kIin gurdwis[
pMc guruin ko ly kir nwmU[
qib ardws krI aiBrwmU ]26]
hwQ joir kir Byt cFweI[
DÎwn Dwir kir gRIv invweI[
pun gurdws bMdnw kir kY[
imlÎo srb sox Aur mud Dir kY ]27]
kuSl pRSn siqgur ny krÎo[
srb hyir suK qWih AucrÎo[
bhur drSnI pOr isDwry[
snmuK hoie bMdnw Dwry ]28]
hirmMidr mihÀ gey gusweIx[
aiDk BwAu Dir gRIv invweI[
qihÀ buzFy ardws AucwrI[
pMc guruin ly nwm agwrI ]29]
bhur krwhu siBin vrqwXo[

1
azKIaW suK pw lYN[ [sMs: eIkSÄN = azKW[ nZr]
2
forW, lgwmW PVky awey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 78

aiDk pRmoidiq ly kir KwXo[


AuiT kir punihÀ pRkRmw dIin[
iQry azgR aiBbMdn kIin ]30]
pun siqguru puir mihÀ cil awey[
nr nwrI Aur anÀd vDwey[
Dwie Dwie dyKin ko awvihÀ[
ko isr koTin pr drswvihÀ1 ]31]
ko nr PUl mwl ly imleIx[
arip Aupwien ko sMg cleIx[
ko Dir BwAu crn gihÀ aweI[
nûimR hoie ko sIs lgweI ]32]
jQw jog guru siB sox kihhIx[
bUiJ bUiJ puir nr suiD lihhIx[
mwqw ky mMdr ko cwly[
ijs ky puzqR snyh ibswly ]33]
suin awgvn qnuj ko gMgw[
myvih nhIx awpny aMgw[
SRI nwnk ko ismrn kir kir[
nmo kriq isr DrnI Dir Dir ]34]
iqRX gn awin vDweI dyviq[
BrÎo hrK Aur siB kI lyviq[
ipRX puzqRw iem Driq hlwsU[
ijm surqru lih rMk avwsU ]35]
dwsI dws anûd iblûdy[
aiq Auqsv ko Dwriq ibRMdy[
SRI hir goivMd pUrn cMd[
puir sgro swgr mwinûd ]36]
Dwie Dwie nr dyKin awvYx[
mnhuÀ qrMg2 AuqMg AuTwvYx[
awie pRvySy jib Gr bIcI[

1
keI koiTaW dy iSKrW qox drSn krdIaW hn[
2
lihrW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 79

gMgw sm gMgw AuT bIcI1 ]37]


jQw qurq kI Dynu pRsUqw[
ipKÎo spUq mhW mn pUqw[
jwie jnin ko bMdn kIin[
mwq AuTwie aMk Bir lIin ]38]
sUMGiq msqk Dn bhu vwriq[
dyiK n iqRpqY bdn inhwriq[
lKih awp ko icq -bfBwgn-[
lwiek puzqR jwin anurwgn ]39]
‘khu suq! qnu kuSlI juiq rhÎo[
Swhu imlin kuC awCo lhÎo[
qum ko icqviq ins idn rhI[
bwr bwr nwnw suiD lhI’ ]40]
SRI hir goibMd skl bqweI[
‘kwrj Bey iszD smudweI[
gurudRohI gihvwie cMfwlin[
deI sZwie smUh ibswlin ]41]
mwr Kwie aru Drm n lhY2[
mrih nrk mihÀ sMkt shY[
SRI nwnk jI Bey shwie[
rwKÎo ibrd awpno awie’ ]42]
iezqÎwidk siB gwQ sunwey[
AuTy gurU pun bwihr awey[
KW vZIr ko kih smuJwXhu[
‘Swhu smIp abih qum jwXhu ]43]
Bor hoiq ieq ko cil awvih[
suMdr hirmMidr drswvih[’
suin gmnÎo ly awiesu gur kI[
ijs kY gwFI SrDw Aur kI ]44]
imlÎo Swhu sox skl sunwXo[

1
mwqw gMgw gMgw dI lihr vWùU AuTI [sMs: vIic = lihr]
2
Bwv Drm hIn hoky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 80

‘gur Gr iQr hÍY moih pTwXo[


pRwiq hoiq rwvr BI drshu[
guru sQwn pwvn ko prshu ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘suDwsr awgvn’ pRsMg
brnnû nwm aStmox aMsU ]8]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 81

9. [aMimRqsr ivrwjmwn]
8<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>10
dohrw: SRI guru hir goibMd jI,
kir kY Kwn ru pwn[
siB puir ko awnûd dY,
bwnI imRdul bKwin ]1]
cOpeI: jQw jog boly siB swQ[
kuSl pRSn kir kY gur nwQ[
mihl awpny jwie suhwey[
qib dmodrI mod bFwey ]2]
bMdn krI bMid kr qbY[
dyKÎo kMq mhW duiq PbY[
dwsI gn syvw siB TwnI[
supqy siqguru syj mhwnI ]3]
jwm insw qy jwgRiq hoie[
sOcwcwr krI siB joie[
kir Snwn ko lwie iDawn[
iQr kir ibRqI ilXo rs gÎwn ]4]
sMgiq skl su mzjiq hÍY kY[
sunihÀ krYx ikrqn suK pY kY[
jihÀ kihÀ puir mihÀ aru hirmMdir[
Bjn hoiq iek rs pRBu suMdr ]5]
sUrj AudY Bog qib prÎo[
siBin gurU ko drSn krÎo[
jhWgIr ky nr pun awey[
kir pMcWimRq bhu kirvwey ]6]
ieqny ibKY awp cil awXo[
kih siqguru ko sMg imlwXo[
pRQm akwl qKq ko awey[
drSn dyKiq sIs invwey ]7]
qihÀ inj kr qy Dn arpwXo[
kir ardws krwhu bRqwXo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 82

gurU shq hZrq mud Dwir[


pun gmny hyrin drbwr ]8]
pOr drSnI bMdn kry[
gmny snmuK aMqr bry[
pul pr gy drbwr agwrI[
kir pRNwm ko bry mJwrI ]9]
gwieÀ rbwbI Sbd aKMf[
iek szqw dUsr blvMf[
inkt igRMQ swihb ibRD BweI[
bYTy iszK sMq smudweI ]10]
jbr jvwhr aru dInwr[
arpn kir ardws Audwr[
pMcWimRq siB mihÀ brqwXo[
drSn kir hZrq hrKwXo ]11]
bYiT Sbd ko suinby lwg[
ijnhu ibKY pRBu ko anurwg[
rIJÎo rwg prK kir qhW[
idXo rbwbI ko Dn mhW ]12]
pun AuiT guru juiq bwihr awey[
iQry akwl qKq hrKwey[
bhu moly isrupwAu mMgwey[
imsrI awniq By smudwey ]13]
SRI hir goivMd gih inj hwQ[
idXo Swhu ko krunw swQ[
ly isrupwAu gurU Gr kyro[
DrÎo sIs pr BwAu Gnyro ]14]
apr sMig jyqy AumrwAu[
siB ko suMdr dy isrupwAu[
dIin isqopl1 gurU pRswid[
siBin lIin kir kir aihlwd ]15]
Swhu nPr jyiqk iqs Qwn[
1
pqwsy [sMs: isq+Aupl]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 83

jQw jog Dn dIin mhwn[


ly ly skl krihÀ aiBbMdn[
sujsu krihÀ guru doK inkMdn ]16]
BnÎo Swhu ny ‘srb mkwn[
kirvwvhu nIkI ibiD Twin[
Swhu sdn qy lwgY drbw[
pUjn Qwn bnwvhu srbw ]17]
muK qy awiesu krqy rho[
bnih qQw jYsy icq cho[’
gurU khÎo ‘iehu siB bn jY hY[
jib hI smW bnin ko aY hY ]18]
siqguru ky isK pRymI joie[
Dn qn mn qy syvihÀ soie[
sny sny suvrn ky mMdr[
aink pRkwrin bin hYx suMdr’ ]19]
guru mrZI hZrq ny jwnI[
muK qy ‘awCI bwq’ bKwnI[
awiesu ly kir Twin pRNwm[
clÎo srwhiq guru ky Dwm ]20]
inj fyry mihÀ phuÀcÎo jweI[
bygm imlI jbih smudweI[
bUJin kIin ‘Swh ikq gey?’
‘gur ko drs’ bqwviq Bey ]21]
khiq BeI ‘gur kI jy dwrw[
hm BI drs lhYx suK swrw[’
suniq Swhu qib awiesu deI[
bygm ibRMd qÎwr qib BeI ]22]
ciF gmnI prdy asuvwrI[
awie gurU kI purI inhwrI[
pUrb SRI hirmMidr geI[
drs iblokiq hrKiq BeI ]23]
drb akor DrI kir nmo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 84

guru Gr ko cwlI iqh smo[


mwq gMg bf PrS krwey[
bYTI ibc qRIXn smudwey ]24]
inkt awpny nuKw ibTweI[
bsqR ibBUKn sox Cib CweI[
pRivSI bygm sdn mJwrI[
gmnI awgY qij asuvwrI ]25]
jyvr jry jvwhr ibRMd[
kMcn ky gun cwru iblûd[
bsqR ij iesiqRin pihrin gwq[
rySm, pSm, brn bhu BWiq ]26]
Dir kir siB SuB gMg agwrI[
gn bygm qib bMdn DwrI[
guru jnnI ny bhu snmwnI[
hrKwviq kih mwDur bwnI ]27]
inkit awpny skl ibTweI[
‘piqbRiq Drm Drhu’ isK gweI1[
‘puzqR’ pOqR gn qy suK pwvhu[
piq kI pRIiq rhY hrKwvhu’ ]28]
hwQ joir pun bUJin lwgI[
‘gurU Bwrjw ko bfBwgI?
hy mwqw! so hmih bqwvo[
iqs ko sm ko nhIx lKwvox’ ]29]
suin gMgw kr sMg bqweI[
‘iehu mm nuKw gurin Gr aweI[’
dIrG nXnw2 ko qib hyrw[
khYx ik ‘DMn Bwg hY qyrw ]30]
suMdr mhW srUp CbIlw[
ais piq pRwpiq BXo suSIlw[’
iesiqRin ky suBwv ijm hoieÀ[

1
iszKÎw idzqI[ (a) aSIrvwd idzqI[
2
vzfy nyqRW vwlI (mwqw dmodrI jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 85

kih as bwk bUJ sB soie ]31]


ikiqk dyr drSn ko kIin[
bhur cln ko awiesu lIn[
qib gMgw ny pRyrI1 dwsI[
jrI bsqR gn awny pwsI ]32]
siB bygm ko swdr dIny[
guru pRswid liK kir iqn lIny[
bMdn kriq bhur hrKwie[
AuiT kir bygm qib smudwie ]33]
Gr qy inkis cFI asuvwrI[
phuÀcI apny isvr mJwrI[
ins mihÀ Swhu imlÎo jib awie[
guru ko sdn srwhu sunwie2 ]34]
SRI arjn suq sdn suhwey[
supiq jQw muK insw ibqwey[
BeI pRBwq Swhu ny cwhw[
-krihÀ aKyr ibRzq bn mWhw- ]35]
piT vZIr KW gurU bulwey3[
gmnÎo4 bwhr sMg imlwey[
BWiq BWiq bn Kyl aKyrw[
hny5 jIv dy Kyd Gnyrw ]36]
kry iblws anyk pRkwrw[
guru juiq hZrq Kyl iSkwrw[
sMDÎw BeI su hit kir awey[
Swhu awpny isvr isDwey ]37]
siqguru apny sdn isDwry[
Kwn pwn kir insw guZwry[
BeI pRwq jib Swhu sujwnw[
1
bulweI[
2
slwhuq kIqI[
3
Gzlky vZIr KW L gurU jI L szidaw (Swh ny)[
4
igaw (pwqSwh)[
5
(pwqSwh ny) mwry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 86

krÎo kUc lvpurI pXwnw ]38]


ikMc byg aru Kwn vZIr[
jhWgIr bulvwey qIr[
skl bwrqw kih smuJweI[
‘pIr smIpI iQr huie QweIx ]39]
iek duie idn kir bws avws[
pun cFwie awnhu mm pws[
guru joDw bhu prAupkwrI[
nÎwro rhih ij prih ibgwrI ]40]
cmUM smIp ahY qrunweI[
hm iFg rihnO ahY BlweI[
mYx BI khÎo, awp ciF awie1[
nqu qum donhu ibnY sunwie ]41]
jÎox kÎox kir lvpuir ly awvhu[
rhhu inkt guru abih isDwvhu[
sYnw sMg awpny rwKhu[
ibnw iblm awvin aiBlwKhu*’ ]42]
suin donhu Juk krI slwmUM[
clÎo Swhu sMg cmU qmwmUM[
gjbwjin ky Sbd AuTûqy[
lvpuir ky snmuK gmnûqy ]43]
mg mihÀ ins bis phuÀcÎo jweI[
AuqrÎo jwie irdy hrKweI[
ikMc byg aru Kwn vZIr[
kuC sYnw kI lY sMg BIr ]44]
cMdu shq guru sYnw BwrI[
qib cFwie inj sMig hkwrI2[
skl suDwsr ko cil awey[
puir qy vihr isvr Auqrwey ]45]

1
awpy hI cVH awAuNgy[
*
pwqSwh dy ies sunyhy qox swP hY ik Auh rwjnYqk cwl czl irhw hY[
2
qdox szdky awpNy swQ cVHweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 87

inkt suDwsr Auqry swry[


mzjin krihÀ drs ko Dwry[
Kwn pwn kI jy suiD swrI[
guru gRih qy phuÀcÎo ihq DwrI ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘suDwsr’ pRsMg brnnû
nwm nvmox aMsU ]9]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 88

10. [SRI gurU jI lwhOr awey]


9<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>11
dohrw: SRI guru hir goibMd jI, bYTy lwie idvwnu[
skl cmU ky Bt imly, awXuD Dry mhwn ]1]
cOpeI: isK sMgiq bhu ibRMd msMd[
siB imil awey alp iblûd[
drsihÀ siqguru ko suK DrYx[
mno kwmnw pUrn krYx ]2]
KW vZIr qib cil kir awXo[
sMg su ikMcbyg ko lÎwXo[
SrDw pRym irdy aiDkwie[
nmo krI bhu sIs invwie ]3]
swdr siqguru inkt ibTwXo[
khÎo Swhu ko skl sunwXo[
suin hZUr1 ny DIrj dInw[
lvpuir clYx iblûb ibhInw’ ]4]
iem kih suin kir Aur hrKwey[
apr anyk pRsMg clwey[
bYTy rhy gurU icrkwl[
drSn dy isK kry inhwl ]5]
bhur pRvyS mihl mihÀ Bey[
inj inj fyry ko siB gey[
ibDIaw jyTw hrK ibswly[
gr cMdU ky sMgrI2 fwly ]6]
hwQ cMfwlin ky gihvweI[
awnÎo guru bZwr ky QweIx[
durbl BXo sZwien dIin3[
jrw awrbl bif bl hIn ]7]
isr muK pr supYd By bwry4[
1
Bwv SRI gurU jI ny[
2
sMglI
3
sZwvW dy idzqIaW[
4
vwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 89

siB muMfvwie mUqR ko fwry[


iek ivrwtkw hwit mMgwvYx[
pnhI pMc ibTwie lgwvYx ]8]
puin dukwn dUjI ly jwvYx[
iqsI pRkwr qhW bYTwvYx[
puir ky bwirk huie smudwie[
hrK Dwir suin awviq Dwie ]9]
cMdu mhMq bnÎo jnu nIkw[
msqk cot lgI jnu tIkw[
gr jUqn kI mwl ibswlw[
iqRN ko cOr krihÀ iqs kwlw ]10]
ibRMd bwlky sMg ju cyly[
DUr muSt jnu alqw myly[
imlihÀ iblokiq pnhI mwrihÀ[
mno Byt dy jnm suDwrihÀ ]11]
aink pRkwrin gwir inkwriq[
issu cyly jnu sujsu Aucwriq[
sgry puir bZwr mihÀ Pyrw1[
jnu pUjw ihq pwviq Pyrw2 ]12]
dyiK dyiK bolihÀ isK sÎwny[
‘ieh guru dRohI mUF mhwny[
SRI hir goibMd irs kir BwrI[
ghin pRqzgÎw kTn AucwrI ]13]
krI spQ -bf pwqk hoie3-[
suin kir inScw krih n koie[
-bwl bYs qy BwKihÀ awin4[
ikm ies khihÀ ju Swhu idvwn ]14]
jo sgrI aivnI ko mwilk[
1
Pyiraw[
2
mwnox (mhMq ny) pUjw lYN vwsqy Pyrw pwieaw hY[
3
(mYL) pwp lÜgy (jo shuM pUrI nw hovy qW dyKo rws 4 aMsU 40 aMk 30 qox 34)[
4
Aumrw qdox bwlk sI (jdox) pRqzgÎw awKI sI[
(a) bcpn qox hI (gurU jI) anoKIaW gzlW krdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 90

iqs kI kwr iesI ky qwilk1[


Cl bl qy pUrn Kl Kotw[
ijs ko hukm n iknhUM hotw ]15]
ghÎo jwie ikm aOiKX bwq[
qAU mhW guru dRohI gwiq2[
iqSt skih nihÀ3 mUrK mwnI[
pwp ibswl krih ies hwnI- ]16]
huqI pRqIiq n gihby XwhU4[
SRI siqguru joDw bif bwhU[
krI pRqzgÎw pUrn swrI[
gih mwrÎo ipq SzqRü kucwrI ]17]
dwvw krin DMn gur kyrw[
ieh gj mwrÎo msq bfyrw[’
ieqÎwidk nr bwq bnwvYx[
SRI hir goibMd ko js gwvYx ]18]
koTin pr aru pOrin bIc[
iqRX gn ipiK iPtkihÀ liK nIc[
‘guru dRohI ko huie as hwl[
mir kir pirhY nrk ibswl’ ]19]
bhu sZwie dy jwie ibTwvw[
sm cMfwlin myil imlwvw[
Kwn pwn iqn hI sox krY[
jUqin sIs kSt ko BrY ]20]
iek duie idn guru sdn ibqwey[
KW vZIr bhu ibnY alwey[
Bey qÎwr lvpuir ko jwny[
drs krÎo siB gurU sQwny ]21]
jwie mwq ko sIs invwvw[
1
spurd[
2
iesdw srIr mhW gurdRohI hY[
(a) guru srIr nwl mhwn DRoh krn vwlw hY (ies krky)[
3
itk nhIx skygw[
4
ijs dy PVy jwN dI (lokW L) pRqIq nhIx sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 91

gry lgwie kMT Bir awvw[


ipRX puzqRw muK dyiK ibswlw[
ibCurn qy duK lih iqs kwlw ]22]
SRI hirgoibMd DIrj dIin[
‘lvpuir inkt awp ky cIn[
inq suiD pRwpiq kuSl srIr[
XW qy jwin lyhu inj* qIr1’ ]23]
nmo kriq inksy pun bwhr[
siB nr kriq cFn ko awhr[
ikiqk cmUM inj ngr itkweI[
kyiqk apny sMg cFweI ]24]
skl msMdn inkt inhwir[
sOxpI jQw jog Gr kwir[
cpl qurMg blI pr cFy[
DOxsw bjÎo anÀd Aur bFy ]25]
sMg vZIr Kwn ko lIin[
lvpuir pMQ pXwno kIin[
jyTw kir cMdU qkrweI[
kry sMig kih nr smudweI ]26]
ghÎo cMfwlin mwrg cwlw[
irdy ibsUriq bhuq ibhwlw[
-kÎw muJ swQ Swhu ny krÎo[
eyk bwr hI kih prhrÎo2- ]27]
insw prI fyrw gur kIin[
Kwn pwn supqy suK lIin[
idvs awgly jwie phUMcy[
ipKy ngr ky mMidr AUcy ]28]
irdy ibcwr isvr ko Gwlw[
*
pw:—inq[
1
pws[
(a) hukm dyky dUr kr idzqw[
2
ikAux dUr kIqw
(a) hukm dyky dUr kr idzqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 92

Qwn mujMgI+ lKÎo inrwlw[


Auqr pry gur ko siB hyrw[
inj inj imsl kIin qihÀ fyrw ]29]
iek sm blI qurMg lgwey[
Auqry suBt qhW suK pwey[
jwie vZIr Kwn qqkwlw[
suiD dIin kih Swhu ibswlw ]30]
‘Auqry gurU mujMgI awie[
phuÀcy abih hyir qum Bwie[’
suin hZrq awiesu qib dIin[
‘siB suiD lIjih gurU pRbIin ]31]
syvw krhu srb hI rIiq[
bUJhu jwie pwis suiD nIiq[’
suin vZIr KW hrKiq hoie[
krI qQw hZrq kih joie ]32]
eyk insw kir kY guru bwsw[
BeI pRBwiq ibswl pRkwSw[
pTÎo iszK bhu krÎo krwhU[
guru Ql hyrin irdy AumwhU ]33]
jyTw awidk ly kir swQ[
ngr pRvySy SRI guru nwQ[
siqgur rwmdws jihÀ jnmyx[
gmny pRQm BwAu Dir mn myx ]34]
kir drSn ko sIs invwXo[
kih pMcWimRq bhu brqwXo[
soFI kul BUKn ky Qwn[
ikiqk smyx bYTy suK mwin ]35]
SRI gurU rwmdws DRmswlw[
kIin icnwvin puMn ibswlw[

+
ieh qdox ipMf huMdw sI, huN TûFI sVk dy igrd jo vzsox nvIx hoeI hY, Aus ivc imlky
isvl lweIn ivc Sihr dw ihzsw ho igaw hY, XwdgwrI gurduawrw eys itkwNy mOjUd hY,
gurduawry dy agox lûGdI sVk dw nwAux huN ‘tYxpl rof’ pY igaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 93

pun AuiT iqs ko drSn krÎo[


Qwn bfin ko ipiK suK BrÎo ]36]
bhur bwvlI jhW bnweI[
mzjn kIin qhW guru jweI[
bhuq pRswid bRqwie anûdy[
sMgiq iszK imly bhu ibRMdy ]37]
pun sRI hirgoibMd bKwnw[
‘jhW hmwry ipq ko Qwnw[
qn ko qÎwg ibkuMT isDwry[
qihÀ lY clhu su puMn* inhwry1’ ]38]
qib jyTw lûgwh agwrI[
ly qihÀ cly lok sMg JwrI2[
jwie sQwn su gurU idKwvw[
BXo pRsMg su skl sunwvw ]39]
cMdu duSt ky Gr qy awey[
ieh qt aYrwvqI nhwey[
jpujI pwT kIin iek mn qy[
pOF pDwry inksy qnqy3 ]40]
suin suin lvpuir kI bf sMgiq[
awin krÎo Auqsv kir pMgiq[
Sbd kIrqn PUl ibswly[
kir sskwr+ BlI ibiD nwly’ ]41]
SRI hir goibMd sun iqh smo[
sIs invwie joir kr nmo[
krI pRkrmw puSp cFwey[
pMcWimRq qihÀ ibRMd bRqwey ]42]
inj kr sox kir mMjI Qwn[
bc lÀgwh sMg kIin bKwn[
*
pw:—Qwn[
1
so pivzqR QW dyKIey[
2
bhuqy[
3
srIr qox inklky (injDwm) L gey[
+
vyKo rws 4 aMsU 38 aMk 26 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 94

‘qUM ipq ko ipRX rhu ies Qwn[


dIpk awid syv khu Twin ]43]
jyST SudI cOQ idn mWhI[
drSn kry kwmnw pwhI[
smY pwie kir suMdr bnY[
drSn qy pwpin gn hnY’ ]44]
suin lûgwh hrK ko DwrI[
bYTÎo bin kir qhW pujwrI[
kriq rhÎo iqs Ql kI syvw[
phuÀcÎo aMq inkt gurdyvw ]45]
iem drSn prsn kir swry[
sMg ibRMd nr gurU isDwry[
fyry ibKY ibrwjy jwie[
bYTy bfo idvwn lgwie ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘lvpuir gur awgvn’
pRsMg brnnû nwm dsmox aMsU ]10]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 95

11. [cMdU dI mOq]


10<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>12
dohrw: lvpuir kI sMgq skl, sÎwny iszK mhwn[
Bey iekzqR pivzqR hÍY, lIin Aupwien pwn ]1]
cOpeI: iknhUM pMcWimRq kirvwXo[
bsqR ibBUKn ko isK lÎwXo[
imil sgry siqguru iFg awey[
DrihÀ akorin sIs invwey ]2]
bYiT gey drSn ko kirhIx[
suMdr rUp hyir mud DirhIx[
iqn mhuÀ jyiqk Qy isK sÎwny[
kr ko joriq bwk bKwny ]3]
‘rwvir ny guru dRohI ghÎo[
sMgiq suin anûd bhu lhÎo[
nihÀ jIviq ko Corin kIjY[
dIrG aprwDI liK lIjY ]4]
jQw Skiq hm jqn kry qib[
eyk n clin dIin, ibrQy siB[
dÍwr ikvwr asMjiq kry[
guru nihÀ ipKin dIey prhry ]5]
jug lokin ies nrk Bugwvo[
dy sZwie ies pRwn ibqwvo[’
suin SRI muK qy qib PurmwXo[
‘ijm ien kIin qQw Pl pwXo ]6]
bf kStin ko ieh aiDkwrI[
apdw Bugqih kÍY n AubwrI1[
aieb jIviq Cuitbo ikm hoie[
hlq plq sMkt sih soie’ ]7]
suin sMgiq sgrI hrKweI[
AuTI bhur guru awgÎw pweI[
jihÀ cMdU cMfwlin bIc[
1
koeI nhIx bcw skygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 96

lgy iblokin bYTÎo nIc ]8]


dyiq sZwie Gwv1 qn pry[
ikrm smUhin qy so Bry[
aWKn qy aMDw huie gXo[
nIc gRIv isr AUc n ikXo ]9]
kib kib qn qy ikrm inkwsY[
durgMD* aiDk, bhYx ikm pwsY[
pnhI kuCk mwir kir mury[
nihÀ bhu hnI, jwie nihÀ mry ]10]
sMgiq apny sdn isDwrI[
kIriq gur kI bdn AucwrI[
‘SRI hir goibMd DMn mhWny[
ipq bdlw lIno irpu hwny’ ]11]
ies ibiD pMdRih idvs ibqwey[
kib kib Swhu imlih iFg awey[
kib siqguru ko inkt bulwvY[
drSn krih boil hrKwvY ]12]
puir ky isK syvk drsMqy[
pwie kwmnw ko hrKMqy[
dyS ibdySin sMgiq awvY[
bMdih siqguru Byt cFwvY ]13]
inq pRiq ney hoiq AuqswhU[
rhY BIr bhu gur ky pwhU[
cMdU puir mihÀ Pyrin hyqu[
rih jyTw ies cwh smyq ]14]
-ies pwpI kI dSw kuFwlI[
ipKihÀ nwir nr Bw bur hwlI[
siqguru ko bdlo Aur jwnihÀ[
SrDw vDih anÀd ko TwnihÀ- ]15]
SRI hir goivMd qy icq sMkihÀ[

1
ZÞm[
*
pw:—durbl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 97

-ikRpw n krihÀ jwin sm rMkih-[


iek idn bYiT clwie pRsMg[
‘iehW duSt ny krÎo kuFMg ]16]
gurU avgÎw ipiK nr nwrI[
siBihin hwhwkwr AucwrI[
pRymI mhW ibRlwp krMqy[
sMkt Sok ibswl DrMqy ]17]
duir duir imil imil gwr inkwirq[
-SRI gur pRBu ies kÎox nihÀ mwriq-[
jQw duiKiq hoey iqs kwl[
Dir snyh siqgurU ikRpwl ]18]
iqs duK qy aib dugn anûd[
DwrihÀ puir ky nr iqRX ibRMd[
jib dyKihÀ ies ko as hwl[
siBihin kY aiBlwK ibswl ]19]
ibnw awp kI awiesu kry[
nhIx duSt ko ly puir bry[
puir jn kI iezCw liK pUro[
Pyrin bnih bjwr ZrUro’ ]20]
muskwviq SRI muK qy khÎo[
‘nrk ibKY pwvin aib chÎo[
krhu idKwvin isK suK pwvYx[
nihÀ mwrin idhu qn ibnswvY ]21]
gurdRohI duK pRwpiq Bwry[
hlq plq mihÀ inq muK kwry[’
ly awiesu gur kI qib gXo[
cMdU ko mMgvwviq BXo ]22]
gr sÀgrI cMfwlin hwQ[
ly kir cly ibRMd nr swQ[
puir ky pOr krÎo muK kwrw[
aMqr pRivSy bIc bZwrw ]23]
hyir hyir bwilk gn awey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 98

Kl isr muSt DUil ko pwey[


‘iehu gurudRohI kUr kupzqw[’
iem kih nr gn mwriq juzqw ]24]
kOfI hwtin qy mMgvwviq[
mwriq, jyTw iqnih htwviq[
1
‘ies ko mwrin puMn ibswlw[
hqin dyhu hm ko ies kwlw’ ]25]
2
‘nihÀ mwrhu aib, iehu mir jweI[
jIviq pwvih aink sZweI[’
iem jyTw brjiq bhu nr ko[
qAU Cuhwviq pnhI isr ko ]26]
snY snY mwriq cil jwiq[
guru dRohI kUkr kI BWiq[
ko koTin, ko dÍwrn KrI[
ikiqk atwrin AUpr crI ]27]
prdy bIc JroKin hyrihÀ[
rOr priq ijq ijq puir PyrihÀ[
inj inj kwr qÎwg siB DwvYx[
dyiK iDkwrihÀ gwir sunwvYx ]28]
grI grI mihÀ Pyrin kInw[
bIc bZwrin siB idiK lInw[
krm kwl qy qihÀ cil awXo[
guru ihq jihÀ qy ryq mMgwXo ]29]
agn qpwviq AUpr fwrÎo[
iqs BiTawry duSt3 inhwrÎo[
mhW kRoD ijs ky Aur CwXo[
dyiK n skih awie agvwXo ]30]
kVCw qpq huqo iqs hwQ[
ieq Auq ryq krih iqh swiQ[

1
lokI awKN,
2
jyTw awKy[
3
duSt (cMdU) L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 99

inkt hoie jib AulÀGin lwgw[


ibRMd bwlky pwCy awgw ]31]
rOr priq ijs ky sMg awviq[
‘BrUaw bfo’ smUh alwviq[
irs qy krCw qpiq AuTwXo[
guru dRohI kI idSw clwXo ]32]
‘mhW pwqkI awviq nyry[
dy prCwvox1 jwhu pryry[’
krCw loh grv aiq qwqo2[
lgÎo duSt ky Audr ibGwqo3 ]33]
qICn kor4 crm ko cIrw[
mnhuÀ chiq imis asiq srIrw5*[
aWqRY inkis igrI Dr mWhI[
prÎo Drw muK ‘hwie’ su pRwhI ]34]
igrqÎo sMkt pwie AucwrÎo[
‘hir guibMd muih avgiq mwrÎo[
suqw n jnmI bdlw koeI6[
ijs Aupjy mm as giq hoeI ]35]
pIrw prm pwie kih ‘hwie[’
sPrI ijm7 qrPÎo ibllwie+[
lotiq avnI hoiq ibhwlw[
lok iblokiq gn iqs kwlw ]36]
gwrI dyiq khYx ‘mir pwpI[

1
prCwvW dyN qox[
2
bVw qzqw[
3
ZKm kIqw[
4
iqRzKI nok ny[
5
mwnox srIr asq hoN dw (Bwv smwpqI dw) bhwnw hI cWhvdw sI[
*
pw:—sqIrw[
6
DI nhIx sI jMmI koeI bdlw (dyNw sI) Bwv myry pwpW dw bdlw DI dI sUrq ivc myry Gr
jMimaW hYsI[
7
mzCI vWg[
+
ieiqhws gurU Kwlsw (ihMdI) ny idzlI dI mwr nhIx ilKI qy lwhOr ivc hI BVBUMjy hzQox imRqU
hoeI dzsI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 100

qs Bukqhu js kInis awpI[’


iks ky dXw n mn mYx awvY[
lKihÀ pwqkI kop AupwvYx ]37]
iem nr gn hyrihÀ iqs Qwn[
aiq sMkt qy CUtih pRwn[
chuÀ idiS mwKI ko smudwie[
dyKiq mn iglwn Aupjwie ]38]
hukm jgiq pr siB anuswrI[
Dn kI kmI n sdn mJwrI[
Swhu smIp ihqU siB koeI[
gurU kop qy as giq hoeI ]39]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘cMdU imRqk’ pRsMg brnnû
nwm eykwdSmox aMsU ]11]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 101

12. [Swh kSmIr L[ cMdU suq qy imhrvwn myl]


11<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>13
dohrw: Gitkw iek qrPiq rhÎo,
guru dRohI imRqu pwie[
jyTy khÎo cMfwl sox,
‘lyhu aYxc gih pwie ]1]
cOpeI: ibStw mihÀ aYxciq ly clo[
vihr Sihr qy aib qum inklo[
rwvI ky pRvwh mihÀ jwie[
qt iQq hÍY kir dyhu bgwie’ ]2]
ghy cMfwl KYxc kir cly[
rwvI qIr hoie kir Kly[
pwpI ko bgwie qn fwrw[
ies pRkwr gurudRohI mwrw ]3]
iszKn mn ko kop Gnyry[
jbih avzgÎw gur kI hyry[
gurdRohI ko ipiK as hwl[
BXo SWiq siB ko iqs kwl ]4]
‘SRI hir goivMd joDw blI[
jQw jog kInI ieh BlI[
iks ky mn mihÀ huiq n kYsy[
Swhu idvwn mwrIaih aYsy ]5]
as anbn ko gurU bnwvYx[
bnI bwq qqiCn ibgrwvYx[’
iem bhu jsu ko kihÀ nr ibRMd[
DMn DMn SRI hir goibMd’ ]6]
iszK iblokiq gmny fyry[
phuÀcÎo jyTw gurU agyry[
suiD dInis ‘gur dRohI mrÎo[
aYxic ndI mihÀ gyrin krÎo’ ]7]
suin kir siqguru siB mihÀ khÎo[
‘js kInis aG, qs Pl lhÎo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 102

ko gurudRohI skih bcwie n[


jihÀ kihÀ pwvih aink sZwiein ]8]
krI pRqzgÎw pUrI BeI[
awj ipqw ko irN AuqreI[
jib lO pltw lyAux n hyry[
qib lO krZ huqo isr myry ]9]
Kwn pwn aru suK sox sovin[
awj krI icMqw hm Kovin[
mwr acwnk pRwn inkwry[
huqo mrn ies kr BiTawry1 ]10]
ilKI bDwqy ny js rIiq[
qs jIvn pr hoiq ibqIq[
idvs awgly hZrq awXo[
imil siqgur ko sIs invwXo ]11]
bYTÎo cly pRsMg anyk[
pun SRI arjn gunin ibbyk[
‘icrMkwl ko hY iek pIr[
suno gurU jI ibRzD srIr ]12]
iqs ny skl bwq smuJweI[
SRI arjn kI ijiqk bfweI[
DMn DMn Aur mhW gMBIr[
aZmq ieqI, ieqI bf DIr ]13]
kir cwrI miq mor ibgwrI[
iFg hkwir nihÀ suiD sMBwrI[
iqn ko2 rUp awp ko jwnw[
aKl doS bÞSwvin Twnw ]14]
durbuzDI3 mYx dXo ghwie[
qum ko siB ibiD qy hrKwie[
rwvr kI pRsMnqw TwnI[

1
BiTawry dy hzQox ies dI mOq ibdI sI[
2
Bwv SRI gurU arjn dyv jI dw[
3
Bwv cMdU[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 103

mYx inrdoS BXo qib jwnI’ ]15]


siqguru khÎo ‘kriq js joie[
qs iqs ko Pl pRwpiq hoie[
qum ny kuC gurudRoh n DrÎo[
khy duSt ky jo kuCu krÎo ]16]
pscwqwp khÎo pScwq[
XW qy gur bÞSÎo siB BWiq[
pRwn hwn qn Bw Kl kwlI1[
iszKin dIin sZwie ibswlI’ ]17]
suniq Swhu kih ‘awCo BXo[
guru pltw dy kir mir gXo[’
iezqÎwidk kih gurU pRsMg[
suin kir hZrq hrKiq aMg ]18]
ikiqk smYx bYTÎo pun gXo[
aiDk BwAu guru ko Aur BXo[
SRI hir goibMd rhy lhOr[
ikiqk kwl bIqÎo pun aOr ]19]
ieh ibRqMq siB mihÀ ibdqwXo[
cMdu ghwie Swhu mirvwXo[
SRI hir goivMd ky anuswrI[
jhWgIr bhu SrDw DwrI ]20]
ijn ko khÎo mwin iem lIin[
bwvn rwv Coir kir dIin[
imhrvwn ipRQIey ko nûd[
guru bifaweI sunih iblûd ]21]
duKI hoie pCuqwviq mhW[
-pRQm khW hoeI aib khW[
Jgriq rhÎo n ipq kuC pwXo[
ikiqk kwl mYx bYiT ibqwXo ]22]
huqy shwiek qib smudwie[
gey ipqw ky sMg iblwie1[
1
Bwv pwpI cMdU dI kzl mOq ho geI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 104

kuC bdlw cMdU ny lXo[


kIin anuiciq ghwie su dXo ]23]
kir kuC ishr2 Swhu bis kInw[
fyry jwie BwAu mihÀ BInw[
ngr suDwsr rwKÎo hm qy3[
mwilk huqy n kIny sm qy4 ]24]
aib Aupwie kÎw krihÀ bnweI[
jhWgIr kI miq ibrmweI[
SwhjhW sox myl ij krIaih[
qO shwieqw iqs kI DrIaih- ]25]
icqviq -kOn imlwvih jwie[
krih sunwvin bhu bifawie[
hirguivMd sMg ijs kO dÍYS[
hmro krih su kwj ivSyS- ]26]
cMdU suq kI suiD mMgvweI[
-SwhjhW qk phuÀcY jweI5-[
suin hirKÎo -huie imzqR hmwrw[
ijs ko ipqw cMdu iem mwrw- ]27]
iek duie vwrI dws pTwXo[
awp imlin ko bÎoxq bnwXo[
pwg duSwlw Dn kuC lIin[
cMdu nûdu ko imil kir dIin ]28]
donhu gur kI inûd bKwny[
mihmw liK n skihÀ anjwny[
‘Swhu jhW sox moih imlwvo[
jqn rchu jYsy irpu Gwvox’ ]29]
huqI jQw miq duSt bifin kI[
gur sMig dRohI qQw duihn kI1[
1
Bwv mr gey[
2
jwdU[
3
swQox aMimRqsr nÜgr (Koh) rziKaw[
4
(hYgy qW) sI (asIx) mwilk (pr) brzbr dy (vI) nw kIqy[
5
ijs dI Bwv cMdU suq dI SwhjhW qk phuMc hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 105

cMdU ipRQIaw bYr ibswlw[


SRI arjn sMg ikX siB kwlw ]30]
cMdu nûd aru ipRQIaw nûd[
By irpu iqm SRI hir goibMd[
kyiqk idn mihÀ bÎoxq bnwXo[
SwhujhW sMg jwie imlwXo ]31 ]
‘sunhu Swhu suq! kÎw hm khYx[
icrMkwl ky nÎwv n lhYx[
hmro Aun ko eyk ipqwmw[
mm ipq bfy cihiq siB swmw2 ]32]
iqs ko ipq lGu siB ikCu lIin[
purI inkwsy Cl bl kIin[
hmro kihnhwr nihÀ koeI[
mYx cMdu nûd n phuÀcihÀ doeI3 ]33]
kih kY kOn Swhu smuJwvY[
nIko lKih q hmihÀ idvwvY[
siqgur qumry bnihÀ shwie[
ghÎo alûb awp ko awie’ ]34]
krÎo qnk ruÞ kih suq SwhU[
‘avsr pwie khYx ipq pwhU[’
apr suBwie ibKY pun prÎo[
imhrvwn pun awvin krÎo ]35]
icqviq irdy, imlih bhu bwrI[
-hoie Swhu suq swQ icnwrI-[
ruiq bsMq aweI hulsMiq4[
brn brn sumnsu ibgsMiq ]36]
geI sIqqw AuSn AupweI[
bn Aupbn5 KuSboie bDweI[
1
dohW (dy puzqRW) dI[
2
simzgRI [Pw: swmwn]
3
mYx Bwv imhrbwn qy cMdU dw puzqR dovyx nhIx phuMc skdy (jhWgIr dI kcihrI ivc)[
4
anûd vwlI[
5
bwgW ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 106

jhWgIr ismrI kSmIr[


jihÀ Gwm n, aiq sIql nIr ]37]
jihÀ suMdr bwgin lig myvy[
Bwgvwn ies irqu mihÀ syvy[
krÎo mnorQ -aib cl jwvOx[
bwrS* Bey dyS ies awvOx- ]38]
iem inScY kir iek idn mWhU[
awXo SRI hirgoibMd pwhU[
SwhujhW nûdn ly swQ[
tykÎo awin duhUM pg mwQ ]39]
swdr siqgur boil ibTwey[
pRBu idiS ky su pRsMig clwey[
pun hZrq kih ‘suin gur pIr!
mYx aib clÎo chiq kSmIr ]40]
ijm aib imhrvwngI Dirho[
mm pwCy iem hI ihq kirho[
SwhujhW syvw qum TwnY[
rhY iehW siB ibiD ko jwnY ]41]
mo pr ikRpw kriq ijs rIiq[
ies pr BI qum Twnhu nIiq[’
SRI hir goibMd bwk bKwnw[
‘SRI guru Gr hY mukr1 smwnw ]42]
jQw awpno bys bnwvY[
iqs pRkwr hI iqsY idKwvY[
ijm qum hm sox, rihÀ hm qum sox[
iqm hm rihÀ, ijm ieh rih hm sox ]43]
aib kSmIr jwhu suK hyqu[
jihÀ, sIqlqw brP smyq[
krhu sYl jihÀ Gwm n koeI[
bn Aupbn sumnin juiq hoeI ]44]

*
pw:—brs[
1
SISy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 107

hm lvpuir mihÀ TwnihÀ bwsw[


nhIx awpny jwihÀ avwsw[
iehW pRmySur ismrihÀ bYsy[
iqm hm rih hYx qum iFg jYsy’ ]45]
iezqÎwidk bc apr bKwny[
gXo Swhu pun apn sQwny[
SwhjhW smuJwvin kIin[
‘ieh pIrin ko pIr pRbIn ]46]
krhu mwn rhIahu anuswry[
mwno iqm ijm igrw Aucwryx[
mm awviq lO suiD siB lIjY[
BUl n kbhuÀ avgÎw kIjY’ ]47]
iezqÎwidk siB kih qkrweI[
apr smwj sOxip siB QweIx[
jhWgIr kSmIr pXwnw[
lSkr kuCk sMg pRsQwnw ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘lvpuir’ pRsMg brnnû
nwm dvwdsmox aMsU ]12]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 108

13. [imhrvwn L myl ihq smJwAuNw]


12<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>14
dohrw: jhWgIr kSmIr gw, siqgur bsy lhOr[
iek awviq iek jwiq hYx, sMgiq TOrin TOr ]1]
cOpeI: SRI gur hirguibMd suin pwXo[
‘imhrvwn lvpuir mihÀ awXo[
kyiqk idn bIqy ies Qwny[
ipqw smwn bYr ko Twny’ ]2]
guru ibcwir Aur -qurkn pws[
Jgriq kriq pukwr pRkwS[
ijs qy mwQo chY itkwvin[
iqh smIp kÎw nÎwv cukwvin ]3]
surpiq awid inmihÀ gur gwdI1[
nIko nWih n hovin bwdI2[
Xw qy myl krihÀ, suK pwie[
inj inj Qwn rhYx hrKwie- ]4]
iem ibcwr kir Byjy doie[
pYVw apr iprwNw joie[
‘bUJhu jwie myl kI bwiq[
nwhk bwd krhu bzKÎwiq’ ]5]
suin donhu qib cil kir gey[
KojÎo fyrw phuMciq Bey[
bYTy inkt pRsMg clwXo[
‘SRI hir goibMd hmy pTwXo ]6]
bYr Bwv ko chiq ibswry[
kriq ju bfy3 pRlok isDwry[
hwsl kCu n bwid mihÀ hovw[
rhy pukwrU jsu ko Kovw ]7]
hm qum imil kY aib iek hoieÀ[

1
nIAuxdy hn gurW dI gzdI (azgy)[
2
JgVw krn vwlw[
3
(quhwfy) vzfy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 109

nIky jwnihÀgy siB koie[’


imhrvwn suin kY irs DwrI[
dÍYKk igrw kTor AucwrI ]8]
‘ipqw kriq ijm Cl ko awgy[
iqsI rIiq mihÀ aib suq lwgy[
kih kih mDur krihÀ ibrmwvn[
lIin CIin sB kuC ric* dwvn1 ]9]
Swhu gRwm dIno qihÀ bYsy[
idvs guZwrihÀ jYsy kYsy[
ijs idn hovY nÎWv hmwrw[
lyAux awid qy ign Dn swrw ]10]
awXuD DwrI Bw aib joDw[
kÎox jwnih so hmry kRoDw[
hm BI gihÀ jib apny hwQ[
krYx myl qib SsqRin swQ ]11]
aMq smY ipq muJ AupdySw[
-ilhu pltw ric dÍyS ivSySw-[
iqn lGu khÎo2 ibswl DrOx mYx[
ikm bwqin sox myl krox mYx’ ]12]
suin pYVy pun bYn bKwnw[
‘nihÀ mn Twnhu kRoD mhwnw[
ibSnu, rwm, nr isMG, guibMd[
so srUp SRI hir goibMd ]13]
jo lY kir siB jgq ivSyK[
supiq jog inûdRw pr SyK3[
mDu kYtB mrdwn jo rUp[
so SRI hirgoivMd anUp ]14]
siq cyqn awnûd pRkwS[

*
pw:—ruic[
1
dwvW L rcky[
2
iqnHW dw QoVw awiKaw[
3
SyS nwg qy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 110

siB mihÀ bÎwpÎo jQw akwS[


so inrkwr1 DrÎo awkwr[
SRI hir goibMd rUp Audwr ]15]
ijs ko jogISur Dir DÎwn[
BugqihÀ2 skl ijsI ko dwn[
SyS, gnyS, idnyS, mhyS3[
ijs ko ismrihÀ nwm* hmyS ]16]
so srUp gurudyv ibcwro[
qjhu dÍYS aib inkt isDwro[’
eyv pRSMSw ko suin kir kY[
jrI n imhrvwn jir bir kY ]17]
iCzdRn4 Koij Koij kir khÎo[
‘siB jg mihÀ qumro gur lhÎo[
pRQm DrÎo sulhI ko qRwsw[
Coir suDwsr gRwm su bwsw ]18]
qihÀ jnmÎo aib jo bf joDw[
kÎox n kriq ipq kI giq boDw5[
Cl kir mm ipq sox imil gXo[
awin suDwsr pun Gr kXo ]19]
bsiq bsiq apno bl pwie[
dy dy irSvq isK apnwie[
huqo suBwv ipqw ko Borw[
lKÎo n kpt kUr ko jorw ]20]
apr khW lig khOx KutweI[
aMq smyx khu kÎw giq pweI[
cMdu iblûd sZwiein dIin[

1
Aus inr awkwr ny[
2
Bogdy hn[
3
iSv[
*
pw:—dwnu = dYxq[
4
avguN[
5
ipAu vwlI gl dw ikAux nw ivcwr krygw arQwq Auho jyhI cwl clygw[ Bwv qusIx jo imlOnI
krn awey ho ieh koeI Ausy qrHW dI cwl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 111

pwie kSt qn qijbo kIin ]21]


kYid guawilar gmnÎo eyhu[
kÎohUM inksÎo awXo gRyhu[
khUM n aZmq iks idKrweI[
-prwlbD qy siB binaweI- ]22]
ijn iFg Skiq su kYsy khYx[
ikm kmqw apnI jg chYx[
bkiq1 ijnhu ko hir avqwr[
krihÀ bfweI KwihÀ ahwr2 ]23]
SRI nwnk kI cwhiq rIs[
By avqwr ju pUrn eIS[’
suniq iprwNy bYn bKwny[
‘eyk joiq Kt qn gur Twny ]24]
ahY gurin kI iek bifaweI[
aZmiq dyihÀ n jy isr jweI[
SRI aMgd guru nwnk rUp[
qum mwniq kY nhIx anUp ]25]
so jwtin imil gRwm inkwry[
inkis gey nihÀ Skiq idKwry[
iem SRI amr shI Aur3 lwiq[
kSt lhÎo bX bf ibRD gwq ]26]
goieMdvwl Coir kir gey[
pun BweI ibRD lÎwviq Bey[
jo qum dUKn brn bKwnw[
siqgur mq iehu BUKn jwnw ]27]
guru silqwpiq sm gMBIr[
ko iqn Qwhu lhY as DIr[
acl myru sm kOn clwvY[
ijn kI giq kuC lKI n jwvY ]28]

1
(qUM) kihÀdw hYx[
2
(AunHW dI) rotI KwN krky vifaweI krdy ho[
3
CwqI Auqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 112

bUMdk aZmiq hY ijs pws[


krih ibdq jg kI Dir aws1[
ECy nr iqn ko bifawvYx[
bf smuMdR kI swr n pwvYx ]29]
aib lO guru rwKihÀ bifaweI[
bfy bYs kir qumih lKweI[
mwnhu khÎo myl ko kIjY[
bYr Koie suK aru jsu lIjY ]30]
jwnihÀ hmrI hoie CutweI[
krihÀ pukwr qurk aguvweI[
nwm bifin ko siB mihÀ ahY[
SRI guru rwmdws ky khYx- ]31]
iem liK, lwj DrihÀ liK mn hI2[
qumry sMg imilin cihÀ mn hI[’
imhrvwn bolÎo irs pwgy[
‘AuThu kÎox n mm nyqRin awgy ]32]
apnI kuSl chu cil jwvhu[
nwhk bIc mwr ikm Kwvhu[’
suniq AuTy pYVw ru iprwNw[
irsy n3, gur ko qRws pCwNw ]33]
cil SRI hir goibMd iFg awey[
imhrvwn ko khÎo sunwey[
qib guru khÎo ‘awp hm clYx[
lyihÀ inhor pRQm, jy imlY4’ ]34]
jyTy khÎo ‘n awp pXwno[
imhrvwn ipRQIey sm jwno[
bfy gurin bhu kry Aupwie[
ibnqI kih kih rhy pTwie ]35]
1
jgq (qox pujwvN dw) awsw Dwrky[
2
ies qrHW qUM jwN, (SRI gurU hir goibMd jI) mn ivc (Aupr khI vwrqw) jwNky lÜjw krdy
hn[
3
(isK) guzsy nw hoey[
4
pihly bynqI kr vyKIey Blw jy iml pvy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 113

rhÎo ibprjY smuJiq soeI[


muJ qy friq dIn mn hoeI[
sulhI shq imRqk huie gXo[
mn ko hT nihÀ Coriq BXo’ ]36]
khÎo gurU ‘jyTw! sc khYx[
qAU bwir iek, hm BI lhYx[
jy nihÀ mwnih huie sm DUriq1[
rhY bMs lig bhuq ibsUriq ]37]
hm ko AUicq inhorin2 ahY[
so bf duKI pukwrU rhY[
purI ipqwmy kI qij gey[
inûdw kriq rhiq ihq hey3’ ]38]
iem kih ikiqk iszK sMig lIin[
gey DIr guru prm pRbIn[
awgY imhrvwn aiBmwnI[
gur gwdI pr inj ko jwnI ]39]
ikiqik rMk isK inkt ibTwey[
iQrÎo pRXMk awp Auc Qweyx[
ipKy dUr qy hir goibMd[
awviq hYx gj msq minûd ]40]
suMdr fIl iblûd anûdiq[
Bujw pRlûb krI kr inûdiq4[
KVg ispr kt inkit ibrwjiq[
SmS bdn qm sis ko lwjiq ]41]
rwj icMnH siB aMgin ibKY[
jO lig dUr rhy, qn ipKY[
awey inkt, gXo ruÞ Pyir[
AuTI krk suMdr duiq hyir ]42]

1
mUrK[
2
mnwAuN[
3
ipawr qOVky[
4
hwQI dy suMf L mwq krdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 114

isK rMkn ko pRQm isKwXo[


-AuThu n bMdhu ipiK ieh awXo-[
awdr hyqu n bolÎo koeI[
rhy dbk jVH isr qr hoeI ]43]
imhrvwn ko kir kY bMdn[
bYiT gey gur doK inkMdn[
isK qy azgR pRSwid DrwXo[
rhÎo mOn jnu bol n awXo ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘imhrvwn pRsMg’ brnnû
nwm qRodSmox aMsU ]13]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 115

14. [gurU jI dw imhrvwn L mnwAuNw]


13<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>15
dohrw: imhrvwn prXMk pr, ldÎo aiDk hMkwr[
SRI hir goibMd iCmw inD, bYTy qry inhwr ]1]
cOpeI: sih n skÎo ibDIey qib khÎo[
‘Auicqwnuicq nhIx ien lhÎo[
AUpr bYThu, kÎox iQr qry[
awp iSromiN siB jg kry ]2]
pIrn pIr, mIr isr mIr[
rwvr qy ko AUc n DIr[’
suin siqgur ny bwk bKwny[
‘hm ipq qy ies ipqw mhwny ]3]
aru ieh bX mihÀ ahYx bfyry[
hm jnmy pICy, su Cutyry[
AUcy Auicq bfo ieh BweI[
hm nIcy bYTin binaweI’ ]4 ]
suin gur bc qUSn huie rhy[
duKiq ibadbI nihÀ isK shy[
ikiqk byr bolÎo nihÀ jbY[
imRdul igrw SRI gur kih qbY ]5]
‘krhu bdn snmuK irs Coir[
suK ky bwk kho mm Er[
kÎox pukwr krqy qum iPro?
bso suDwsr puir mihÀ iQro ]6]
Gr Dn BUm pdwrQ joie[
kho awp hm dyvYx soie[
dIn bnhu kÎox qurk agwrI?
eyko lwj hmwir qumwrI ]7]
gurU pdwrQ sgry dIny[
kÎox n imlhu Bugqhu suK pIny?
iek qo jg mihÀ apjs pwvhu[
dUjy hm sox bYr bFwvhu ]8]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 116

qAu n aXo kuC hwQ quhwry[


ipqw awid qy lyhu ibcwry[
bIq gXo iem hI icr kwlU[
rhy bDwviq bYr ibswlU ]9]
aOgun iqs mihÀ Bey anyk[
kir dyKhu inj irdy ibbyk1[’
suin kir imhrvwn bc pylw2[
‘hmro qumro kÎohuÀ n mylw ]10]
qum BI swc khiq ho qwviq[
koie n aWc lgI Aur jwviq[
suK mihÀ supqhu icMq n kweI[
nhIx ipqw qy kuC binaweI ]11]
kih ByjÎo muJ pRiq jib aMq[
-hy suq! jwnhu skl ibRqMq[
jÎox kÎox kir pltw ilhu myro[
siB jg gurqw apnI hyro ]12]
suq ipq ko kih kYd krwvYx[
kY Aupwie qy pRwn gvwvYx[
vsqu ipqwmy kI ilhu swrI[
qO spuzqR hovYx suKkwrI- ]13]
prwn jwin lO imlhuÀ n kbY[
ieh AupdyS DrhuÀ bX sbY[
aib mYx lwgÎo rcin Aupwie[
qumhÀ suDwsr qy inkswie ]14]
prhu kYd kY jwhu plweI[
qib supuzqRqw muJ binaweI[
mhW purK pUrn ipq myro[
khy bwk huie swc bfyro ]15]
aMq smy mihÀ jQw Aucwrw[
so SuB mYx liK aMgIkwrw[

1
soc vyKo[
2
Bwv gzl AultweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 117

ipqw puzqR qum lwj n Dirho[


myl krin bhu bwir Aucirho ]16]
purI ipqwmy kI siB CIin[
lgy khwvin gurU pRbIin[
ipqw ikRpwl n mn mihÀ lÎwie[
nqu sulhI iFg dyiq ghwie ]17]
aib mYx krox sMGwrin qoih[
nIko myl iqsI idn hoih[
Aur kptI bwhr mDurweI[
iem qum ipqw sIK so pweI’ ]18]
suin iszKin Bw kRoD ibswlw[
krih guruin bif inûd kucwlw[
jyTw iszK iprwNw awid[
Audiq Bey kirby ihq bwd ]19]
-jy lir prih q ies gih lY hYx[
nIkI sIK bnwie su dY hYx-[
kuC bolin ko jibhUM lwgy[
inSTur bwk kop mihÀ pwgy ]20]
SRI gur hir goibMd htwey[
‘hm cil kir fyry ies awey[
hrKwvin ko kop Aupwvin[
nihÀ qum kIjih kCU alwvn’ ]21]
iem dwsin ko brij bfyry[
pkry awp crn iqs kyry[
‘BRwqw! bX mihÀ jySt ahYx[
AuØzqr qoih smuK nihÀ khYx ]22]
qAU ibcwrhu qÎwghu kRoDU[
hoiq kRoD qy nr ibn boDU[
klml aru klhw ko mUlw[
kRoD Drm qy kir pRiqkUlw ]23]
kRoDI prih nrk mihÀ jwie[
krih anuicqI kRoDI Dwie[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 118

puir mihÀ sdn awpny lIjY[


apr vsqu hÍY so kih dIjY ]24]
kwrin irs ko dyhu bqweI[
iqs qy htihÀ qumihÀ hrKweI1[
pwCl bwq n irdy ibcwro[
ijm huie SWiq qQw inrDwro’ ]25]
suin iszKin idiS nYn qryry2[
imhrvwn kir kRoD Gnyry[
‘kÎox n jwiq AuiT kCu huie prY3[
ieh gvwr kir idRg qy prY ]26]
nqu imilbo aib as huie jwie[
ruMf muMf Dr pry idKwieÀ[
awgY* puKiq rhiq inq CwqI[
aib br prY4 hoih bzKÎwqI’ ]27]
iezqÎwidk kih apr kTorw[
muK idRg arN lrin ko qOrw5[
KVg muSt pr Dir kir kr ko[
gurih idKwie bIrqw br ko ]28]
Drm DurMDr DIrj DwrI[
gurU iCmwiniD kIin ibcwrI[
khiq Bey ‘hm iem icq chYx[
gur kI kul siB iek sm rhy ]29]
prwrbD KotI huie aYsy[
qO iks ko bis clih n kYsy[
sRwp gurU khu hovih swcy[
ipq juiq qum ijm icMqw rwcy ]30]
qQw bMs inq icMqw lhY[

1
iqs (kwrn) qox asIx h’ jwvWgy, qy quhwL pRsMn rzKWgy[
2
qwiVaw (imhrvwn ny)[
3
kuC (Bwv lVweI) ho pvygI[
*
pw:—awKY:—
4
bl pvygIx
5
mUMh qy nyqR lwl ho gey, lVny dw qOr ho igaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 119

pr pRBwv ipiK kir1 Aur dhY[


ijn ko aib bc khYx gvwr[
qum kul huie iszKin anuswir ]31]
ien kI pwhul ly suK pwvYx[
cwkr huie jIvw su clwvYx[
bin bin dIn imlihÀ ien sMig[
pwieÀ anwdr Gr Gr mMig ]32]
hmhu inhory ikXo n myl2[
hoie BivzKÎq mihÀ as Kyl[
imlÎo chYx guru Gr sox qbY[
iszK htwvihÀ imlihÀ n sbY ]33]
cwkr bnihÀ ik pwhul lyihÀ[
qib ieh iszK drb ko dyihÀ[’
iem dy sRwp AuTy gur pUry[
ijn ky aMg suhwviq rUry ]34]
bwD Gwt so boliq rhÎo[
bhur n AuØzqr SRI guru khÎo[
vfy vfweI pwie invMqy[
ijm qru Jukih ij huie PlvMqy ]35]
bDY byNu3 isr AUco rwKY[
iCnk ibKY jr br huie rwKY4[
ijm gur igr isr pir iqRN loty5[
bfy su bfy Cot so Coty ]36]
alp CWg gY6 isr ciF gXo[
GtÎo n gj, aj vDiq n BXo[
iqm SRI hir goibMd ikX bMdn[
mihmw GtI n kuC guru nûdn1 ]37]

1
prwey pRqwp L dyKdy[
2
swfy mnwieaW myl nw kIqw[
3
bWs[
4
sV blky suawh ho jWdw hY[
5
ijvyx vzfy phwV dy isr qy kzK lytdy hn[
6
quC bzkrw hwQI dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 120

sihj suBwiek snY snY cil[


awin ibrwjy inj invys Ql[
icqviq imhrvwn lGuqweI[
-imly pRQm hI lKÎo suBweI ]38]
jnu pwtI inj ipqw pFweI2[
dÍYS rcin kI cwqurqweI[
khin kTor, Drin hMkwr[
kpt krin mihÀ buziD Audwr- ]39]
pICY imhrvwn vf PUlw[
grb ihMfory3 ciF jnu JUlw[
inj iszKin sox mihmw khY[
‘hm qo bMdnIX gur ahYx ]40]
dy dy irSviq drb msMd[
ieh bin bYTy gurU iblûd[
krihÀ azgR pg nmo hmwry[
ieh mihÀmw n lKihÀ isK swry ]41]
ko ko lKih su hm iFg awvY[
ipKw ipKI iqs iFg cil jwvYx[
myil krin cwhiq ieq awXo[
-bwq n ibgrih ien liK pwXo ]42]
SwhujhW sox myil hmwrw[
sunÎo iksI qy Aur fr Dwrw[
hm aYsy kÎw hYx anjwn[
bniq bwq SuiB, krihÀ ij awn ]43]
hZrq suq mm kwj suDwrih[
qurq bnih, iFg ipqw Aucwrih[
ikDOx awp hI dyih bnwie[
hir goibMd ko fr Aupjwie ]44]
khy SrIk brox puir kYsy[

1
anûd dwqy gurU jI dI[ (a) gurU (arjn jI) dy supuzqR dI[
2
pztI pVHweI[
3
ihzfolw, pMGUVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 121

awCI bwq hoiq nihÀ aYsy[


apny jor swQ siB lYhOx[
sdn ipqwmy lY suK pYhOx’ ]45]
suin kir dws khy kr bMid[
‘qum siqgur ky puzqR iblûd[
siB vsquin ky ho aiDkwrI[
ieh qo iKlkq jwnih swrI ]46]
iezqÎwidk kih kih hrKwvY[
lKih ik -guruqw hm iFg awvY-[
idn pRiq aiDk kuitlqw DwrI[
BXo nhIx siqgur anuswrI ]47]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘imhrvwn ko pRsMg’
brnnû nwm cOdSmox aMsU ]14]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 122

15. [kwbl dy iszK qox Swh ny GoVw Koihaw]


14<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>16
dohrw: ies ibiD bis kir lvpurI, kyiqk mws ibqwie[
sMgiq awvih drs ko, pRQm suDwsr nHwie ]1]
cOpeI: SRI hirmMdr kir kir drSn[
suin pun awie gurU pg prsn[
blI qurMg SsqR bhu awnihÀ[
siqgur hyir KuSI iqn TwnihÀ ]2]
cwrox czkn kyr msMd[
awnihÀ gur ko drb iblûd[
angin BIr neI inq awvY[
vsqu amol akor cFwvYx ]3]
jihÀ kihÀ qy hX awCo toir[
dy dy drb lÎwieÀ gur Er[
SsqR pulwdI qICn mhW[
brCy, bwn awin1 jihÀ khW ]4]
DnuK quPMg mol bf dyiq[
arip gurU iFg KuSI su lyiq[
dyS ibdySin cwrhuÀ idiS mYx[
Coty bfy ngr ijs iks mYx ]5]
siqgur kI iszKI jg mWhI[
jihÀ nihÀ huieÀ, as Ql ko nWhI[
jihÀ kihÀ sujsu cMdoaw qnÎo[
nihÀ ko as, ijn sunÎo n BnÎo ]6]
dohrw: szqw aru blvMf jug, huqy rbwbI pws[
kriq kIrqn rwg Duin, siB Aur dyiq hulws ]7]
cOpeI: phuÀcÎo aMq smW qib iqn ko[
lvpuir qÎwg dIin inj qn ko[
apr rbwbI bwbk nwm[
jo gwviq rwgin aiBrwm ]8]
rwKÎo qib hZUr ny pws[
1
ilaWvdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 123

lgih idvwn su rwg pRkwS[


suin pRsMn hÍY dyx bf mOj1[
hrKiq drb srb dy POj ]9]
kyiqk mws ibqy suiD aweI[
‘kupw irVHÎo’ siBin muK gweI[
jhWgIr prlok isDwrw[
Swhu jhW siB rwj sMBwr* ]10]
siB dySin pr hukm clwXo[
jihÀ kihÀ Aumrwvin gn awXo[
dyS pqI aru durg pqI siB[
awin imly Auphwrin dy qib ]11]
ibRMd qurMg mqMg su awvYx[
jihÀ qy cwhYx qihÀ mMgvwvYx[
kyiqk idn bIqy ies BWiq[
SwhujhW jihÀ kihÀ bzKÎwiq ]12]
sgro bMdubsiq kir lIin[
hoey alp ibswl aDIin[
iqm hI gur kI sMgiq awvY[
SsqR qurMg drb arpwvYx ]13]
kwbl mihÀ iek iszK sujwnw[
Dn gn qy ibvhwr mhwnw[
gurU dsOxD inkwriq rhÎo[
lwB ibswl bwir iek lhÎo ]14]
gur ko drb BXo smudwie[
iqn hZUr2 ko sunÎo suBwie[

1
ivBUqI, dOlq [a: mOj = lihr[ ibhwrI ny ‘mOj’ ivBUqI arQ ivc vriqaw hY[ XQw:—
’ly lwKn kI mOj’]
*
jhWgIr dw puzqR Sihr Xwr kSmIrox bImwr hoky lwhOr Gzilaw igaw[ QoVy idn bwd jhWgIr
dmy nwl bImwr ho igaw, ijMd Þqry ivc hoN krky hkImW ny Aus L bI lwhOr toiraw, pr
Auh azDw ku rsqw qY krn qox pihlox hI rsqy ivc sMn eI: 1627 akqUbr 28, ibkRmI
sMmq 1684 L mr igaw[ Swhjhwn qdox dzKN ivc sI, ipAu dw mrnw suNky awgry azpV
ky qKq nSIn hoieaw[ jhWgIr dI loQ lwhOr ilawky Swhdry dPnweI geI[
2
Bwv gurU jI dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 124

-cMcl blI qurMg iblokihÀ[


ly iszK qy kir dyiq aSokihÀ ]15]
aiDk SOxk hovihÀ asuvwr[
krihÀ aKyr kyr ibvhwr-[
-gur ko drb ibRMd mYx jorw[
qW qy lyAux toir kir Gorw- ]16]
dUir dUir lig Kojin kInis[
bfy mol ko bwj n cInis1[
blÞ buÞwry mihÀ nihÀ pwXo[
awgY rUm dyS lig awXo ]17]
qihÀ ikq sunÎo arwkI Gorw[
ijs ko mol nhIx ikCu Qorw[
bUiJ bUiJ siB qy suiD qW kI[
jwie iblokÎo qurMg arwkI ]18]
hwQ Pyir bhu suMdr hyrw[
gur ihq cwhÎo iszK Gnyrw[
khÎo ‘mol muJ dyhu sunweI[
hm lyvihÀ Dn dy hrKweI’ ]19]
suniq sudwgr ny iqs khÎo[
‘lYby Auicq nhIx qUM lhÎo[
ies ko pwiqSwhu ko lyvY[
angn Dn mn ignih n dyvY2’ ]20]
isK ny khÎo ‘bwk Pur qorw3[
szcw pwiqSwhu ly Gorw[
ignih n Dn mn kir kY joie[
ieh qurMg lyviq hY soie ]21]
kho mol hm lyx suin kwnw[’
qib sOdwgr swc bKwnw[
‘mol svw lK ies ko pwvY1[

1
GoVw nw lÜBw[
2
anigNq Dn dyvy qy mn ivc soc nw kry[
3
Pury, Bwv szcw hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 125

lwK idey ibn hwQ n awvY’ ]22]


suin isK awnÀd kir Aur mWhI[
-gur ko drb ieqo huie nWhI2[
swco pwiqSwhu ly asu ko[
mYx kih idXo bwk aib ies ko ]23]
awgY mYx ju krOx ibvhwr[
iqs mihÀ lyvox SyK ibXwr3-[
ieh mn Twin lwK hI dInw[
Gorw Koil qhW qy lInw ]24]
ntbwZI ijm bwZI cwlw[
PWdiq cMcl blI ibswlw[
jÎox kÎox kir kwbl mihÀ lÎwXo[
pt purwn sox rwKih CwXo4 ]25]
gur drSn ko aiDk AumMgiq[
kwbl awid imlI bhu sMgiq[
mzdR dyS5 ko awvin lwgI[
ly Dn awid vsqu anurwgI ]26]
ly qurMg siB sMg imlÎo hY[
aiDk Cupwviq pMQ clÎo hY[
-nihÀ Aumrwv dyiK kir lyX[
Swhu inkt suiD ko nihÀ dyX ]27]
gur iFg phuÀcih ibGn ibhIn-[
ies ihq jqn anyk su kIin[
atk isMD nd qrI cFwvw6[
qt Aurwrly7 jib AulÀGwvw ]28]
iek Aumrwv ipSOr isDwrw[

1
pYxdw hY[
2
nhIx hovygw[
3
bwkI ivawV Bwv pUrI kr lvWgw[
4
purwNy kzpVy nwl Fzk rziKaw[
5
pMjwb[
6
atk (dy itkwNy) isMD ndI qox (pwr hoN leI) byVI qy ciVHaw[
7
Aurvwrly kMFy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 126

suMdr bwZI cpl inhwrw[


qhW qyZ aYsy kuC BXo[
rokÎo jwie n bhu bl kXo ]29]
sny sny swdr kr Pyir[
krÎo itkwvin Gorw Pyr[
ipiK Aumrwv irdw ibrmwXo1[
mnhuÀ kml pir Bvr luBwXo ]30]
bUJin kIin ‘ahY iks Gorw?
kihÀ qy awie, jwie iks Erw?’2
‘SRI guru hir goibMd ibswlw[
krÎo KrIdin, iqn iFg cwlw’ ]31]
mUrK mn Aumrwv ibcwrw[
-Swhu Auicq hX ruicr inhwrw[
cFy hrK kir moih srwhY[
ikm asu lyie pucwvox pwhY3 ]32]
so4 BI rhY Swhu ky pwis[
hoie n as irs krih pRkwiS[
XW qy ilK Byjox suiD qWhI[
lyih qurÀg huie iciq mihÀ cwhI ]33]
adb krih qo nWih n lyvY[
mm isr doS n ikm ko dyvY-]
iem ibcwir Kq ko iliK Byjw[
nr ko khÎo ‘qurq hI ly jw’ ]34]
-hrKih Swhu drb ko dYhY[
ciF qurMg pr aiDk irJY hY-[
mjl ibswl pMQ so cwlw[
phuÀcÎo Swhu pws iqs kwlw ]35]
imil ikh sox iFg ilKÎo pTwXo[

1
llcwXw[
2
Aus iszK ny AuØzqr idzqw[
3
(pwqSwh) pws[
4
Bwv sRI gurU hir goibMd jI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 127

piT kir bhuq ipKin AumgwXo1[


nr ko bUJÎo inkit hkwry[
‘kihÀ awviq as qurÀg Audwry?’ ]36]
2
‘duie qRY mjl ipCwrI myry[
awviq clÎo gurU ky fyry[
bhu sMgiq ijs ky sMg awviq[
mYx suiD ihq phuÀcÎo Auqlwviq’ ]37]
suniq Swhu kuC sYn pTweI[
piT Aumrwv su lXo mMgweI[
prm duKI isK bis nihÀ cwlw[
idXo qurMg sSok ibswlw ]38]
siB sMgiq ko qÎwig ipCwrI[
suiD dYby ihq Dwie agwrI[
lvpuir mihÀ siqgur ky fyry[
phuÀcÎo idl idlgIr Gnyry ]39]
hwQ joir kir bMdn TwnI[
smuK Kro idRg inksÎo pwnI[
khÎo n jwie bwk muK bwhr[
krdm Sok DsÎo huie Zwhr3 ]40]
prKÎo SRI hir gibMd BwKw[
‘khu iszKw! Aur kI aiBlwKw[
dIn bdn icMqwqur hyrw[
ko kwrj ibgrÎo bif qyrw?’ ]41]
suin isK ny Dir kir Aur DIr[
nIT nIT bolÎo gur qIr[
‘gur jI! ibgrÎo kwj ibswlw[
ijs ihq jqn kIin icrkwlw ]42]
blÞ buÞwrw awidk Kojw[
kriq qlwS ibqy bhu roZw[

1
(pwqSwh) Aumigaw[
2
Auh nr boilaw[
3
Sok rUpI iczkV ivzc Pisaw hoXw pRqIq dyxdw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 128

kir kY pRym rUm lig gXo[


ijs ihq drb lwK ign dXo ]43]
cMcl blI iblûd qurMg[
awnÎo bf Aupwie ky sMg[
jIrn bsqRn rhÎo dbwviq1[
sMgiq sMig iley mYx awviq ]44]
pwqSwhu ko suiD ikn dInis[
piT kuC sYn CIn so lInis[
bs nihÀ clÎo Kro qihÀ rhÎo[
iqs qy icMq Sok bhu lhÎo ]45]
nhIx Bwvnw pUrin BeI[
mn kI mn hI mihÀ rih geI[
iqs pr guru cFwie nihÀ hyry[
mhW kSt icq Aupjiq myry ]46]
kwbl puir ko mYx inq bwsI[
krOx ibhwir aiDk Dn pwsI[
drb dsOxD kyr bhu hovw[
mYx ibcwir qib icq mYx jovw ]47]
ijs qy guru pRsMn icq hoieÀ[
aYsI vsqu KrIdOx koie[
bhu iszKin qy sunÎo suBwie[
-cMcl bwZI qy hrKwieÀ- ]48]
XW qy Koij dyS mihÀ awnw[
iqn CIniq ko bYn bKwnw[
-SRI gur hir guibMd dy mol*[
mMgvwXo bhu dySin toil- ]49]
iknhuÀ n mwnI, khY su kOn[
ilXo Swhu asu2 TwnI mOin[
huie ibn bs mYx sMkt lhÎo[

1
Fkdw rihaw[
*
dsvMD dy Dn L iszK gurU dw smJdy hn, ies krky gurU dy Dn qox KrIidaw kih irhw hY[
2
GoVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 129

Dwie pRsMg awp sox khÎo’ ]50]


isK ko ipiK kir prym Gnyrw[
DIrj bwk Bny iqs byrw[
‘jy qurMg siqgur ko ahY[
apr mUF iFg kÎoxhUM n rhY ]51]
qor kwmnw pUrn hoeI[
Drhu ibKwd n mn mihÀ koeI[
ikiqk ibqy idn hm iFg awvY[
kÎoxhuM n duSt arUFin pwvY ]52]
qo hrKwvin ihq hm lYhYx[
qurÀg arUF PÀdwie plY hYx[
krihÀ kwmnw pUrn qyrI[
Dir inScY ilhu locn hyrI’ ]53]
suin isK pwie anûd iblûd[
bMdiq bwir bwir kr bMid[
gurU smIp rhÎo icr kwlw[
hyqu iblokn qurÀg ibswlw ]54]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy rwsy ‘qurMg pRsMg’ brnnû nwm
pMcdSmox aMsU ]15]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 130

16. [bImwr GoVw kwZI qox ilaw]


15<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>17
dohrw: irdy ibcwrÎo siqgurU, -SwhjhW miq mMd[
krI avzgÎw adb ibn, lIin qurMg iblûd ]1]
cOpeI: awj lIin asu kIin kucwlI[
apr vsqu CInih ipiK kwlI[
iszKin Aur SrDw imit jwvY[
vsqu amolk bhur n lÎwvYx ]2]
jwnYx ‘blI qurk ly CIin1[’
DrihÀ qRws ibnu aws pRbIin[
hm iszKI ko krihÀ ibQwrin[
imtih2, jbih ipiK lYx as kwrin ]3]
ies3 ko sMg n bnih hmwrI[
ibgr prih aOck iks bwrI[
apno Gorw lY hYx jbY[
ies ko sMg qÎwg dyx qbY- ]4]
iem siqguru Aur mihÀ TihrweI[
SwhjhW asÍ ilXo mMgweI[
hyrin hyq pRqIKiq rhÎo[
awXhu inkt hrK bhu lhÎo ]5]
bsqR Auqwir awp kr Pyrw[
skl bnwAu SuBiq aiq hyrw[
cFin hyqu jib AuØzdm krÎo[
gur PyrÎo mn, qqiCin murÎo4 ]6]
khÎo ‘Qkiq hX awXhu dUir[
idhu ibsrwm ZIn bin rUr5[
do iek qIn idvs muhÀ crYx[
qwviq SRm sgro prhrY’ ]7]
1
jwnNgy ik blI qurk Koh lYNgy[
2
imt jweygI (iszKI)[
3
Swh jhwn[
4
(Swh dw mn) iPr igaw[
5
suhNI kwTI bNy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 131

suin Aumrwv srwhin Twny[


‘rwvir ho inq Bwg mhwny[
Auicq awp ky siB cil awvY[
ko ikm krih ik khUM durwvY ]8]
dyKiq khW qurMg suhwey1[
khW bsqR jIrn qn pwey[’
SwhujhW bhu krI bDweI[
bÞSÎo drb nrin smudweI ]9]
dwsin ko bhu krI qgId[
‘syvhu SuB, inq dyhu rsId2[
iGRzq awid aru nIk mswlw[
imRdul mhW iqRN Kwie suKwlw’ ]10]
apnI idRSit qry bMDvwXo[
dyKiq rhiq mod mn pwXo[
duie idn awCo rhÎo qurMg[
pun rogI hoXo srbMg ]11]
Kwie n dwnw, pIX n pwnI[
duKiq awglI lwq AuTwnI[
dwsin dyiK Swhu sox khÎo[
‘awp awie kir Gorw lhÎo’ ]12]
gn sloqrI3 qurq hkwry[
iqnhuÀ Aupwie kry kir hwry[
dyiK dSw asu kI siB khÎo[
‘hZriq! sunhuÀ, n hm ruj lhÎo4 ]13]
rwKn Auciq nhIx ies TAurw[
ies kI gMD pwie asu aAurw[
iks Aumrwv dyhu jo lyih[
Aupcwrih5 icr lO Dn dyih’ ]14]
1
dyKo ik ikqnw suhNw hY GoVw[
2
phuMc, Bwv Þbr idE[
3
pSUaW dw dvw dwrU krn vwly[
4
pCwiNaW[
5
ielwj kry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 132

suniq Swhu Xuq icMq ibrwjI1[


rusqm Kwn huqo iFg kwZI[
ijs qy sunih ikqwb hmyS[
iFg rwKih dY drb ivSyS ]15]
khÎo Swhu ‘ieh lyhu qurMg[
kir Aupcwr imtih ruj aMg[
nWih q krih KrIdin koie[
Dn gn ko ly, dIjih soie ]16]
nihÀ arUFby lwXk rhÎo[
nZr lwie ikn qqiCn dhÎo[
siB sloqrI kry Aupwie[
imtÎo n Kyd n lwq itkwie’ ]17]
suin kwZI Aur BrÎo pRmod[
inmÎo bwir bhu hZrq kod2[
ly qurMg awniq Bw sMg[
sny sny cil pIViq aMg ]18]
jwih durg qy3 ijs mg Gr ko[
bIc huqo fyrw siqgur ko[
awviq jwiq nZr qihÀ prY[
huie AUcY SRI gur inq iQrYx ]19]
hX ky shq qhW cil awXo[
jihÀ isK gn dIvwn lgwXo[
AUc ibrwjihÀ aMqrjwmI[
jo krqw siB jg ko sÍwmI ]20]
krI qurMg ihryK ivSyKw[
mnhuÀ pukwriq SRI gur dyKw[
-qurk qom qp qwl iblûd4[
mYx awrq gj dIn minûd5 ]21]
1
suNky Swh icMqw shq hoXw (GoVw) bImwr dyKky [Pw: by rwZI-bImwr]
2
pwqSwh vzl Juikaw, Bwv DMnvwd kIqw[ [ihMdI, kod = qrP]
3
jWdw sI iklHy qox[
4
qurkW dw smUh qp (iek) BwrI srovr hY, Aus ivzc............ [sMs: sœom = smUh]
5
mYx gj dI qrHW awrq hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 133

kwjI gRwh gRsÎo ly jwiq1*[


ibrd dIn bMDU bKÎwiq[
krhu Curwvn rwKhu pws[
ikRpw inDwn! sunhu ardwis- ]22]
asu mn kI liK kY qqkwlw[
kry iblocn AUc ibswlw[
idiS mwrg kI idRSit clweI[
boly ‘kOn qurÀg ly jweI? ]23]
sny sny gmniq duiKawrw[’
ikiqk iszK AuiT qbY inhwrw[
‘kwZI ahY, ßrIb invwj!
jwiq iley ko rogI bwj’ ]24]
iem suin Gorw lÎwXo joie2[
AuTiq iblokÎo prKÎo soie[
Aur hrKiq muK qurq Aucwrw[
‘SRI guru jI! ieh qurMg qumwrw ]25]
ibCuir moih qy durbl BXo[
nhIx jqn kir rwvr ilXo[
duStin ky bis Bw as hwl[
lIjih siqguru awp sÀBwl’ ]26]
aiDk pRym isK ky Aur hyrw[
kwZI idiS ibloik iqs byrw[
piT kY iszK smIp hkwrw[
swdr sBw bIc bYTwrw ]27]
hX ibRqMq ko bUJÎo jbY[
kwZI khiq BXo qib sbY[
‘kwbl idiS qy Swhu mMgwvw[
cFÎo nhIx, ciFby llcwvw ]28]
duie idn awCo rhÎo qbyly[

1
kwZI qMdUey vWùU gRsI leI jWdw hY[
*
qMdUey qox gj L CufwAuN dI kQw dw rUpk bzDw hY[
2
jo iszK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 134

BXo rog pun ikXo duhyly[


apny Auicq n hZrq jwnw[
muJ ko bKS dIin ihq Twnw ]29]
khÎo -ielwj kro huie rwZI[
nWih q byc dyhu ikq bwZI-[
aib ly kir mYx sdn isDwrox[
dy dy aOSiD rog invwrox’ ]30]
asu idiS idRSit Dwir gur khI[
‘jy bycin cwhiq icq mhIx[
kir kY mol dyhu hm pws[
ies ko rog krihÀ siB nwS’ ]31]
suin kwZI kih ‘mol ibswlw[
ko dy skih dyiK ies hwlw[
qIn crn, iek Drih n DrnI[
idXo lwK kImq ieh brnI ]32]
sUrq suMdr jnu ikin GrÎo1[
cMcl bl ibswl qy BrÎo[’
suin kwZI qy SRI guru khYx[
‘dyhu mol hm lYbo chYx ]33]
Auciq arUiFin ky aib nWhI[
jy siqguru ies rog gvwhIx[
ikiqk idvs syvw kirvwvihÀ[
durbl Bw qib bl Bir awvih ]34]
qumhu n aws ijXin asu kyrI[
lyhu lwB bychu ies byrI[
ds shMsR hm dyvYx Dn ko[
ly kir jwhu hrK Dir mn ko ]35]
prwlbD ies ijXin ij ahY[
krYx ielwj aruj bic rhY[
nWih q dyXu cuky hm drbw[
khÎo ijiqk lIjY inj srbw’ ]36]
1
mwnox iksy ny GV (ky bnwieaw) hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 135

suin kwZI mn kIin ibcwr[


-pRwpiq hÍY Kt cwr hZwr1[
bcY n Gorw rog dbwXo[
nhIx gurU ny ruj liK pwXo ]37]
aib qo drb imliq smudwie[
mry qurMg n kuC kr pwie[
chuÀ idiS ko Dn gurU inkyqw[
pun Audwr Aur dyiq ij eyqw ]38]
ien sm apr nhIx ko dY hY[
smw cuky pun hwQ n aYhY-[
ikiqk smyx huie mOin ibcwrw[
‘bwZ gurU jI! lyhu’ Aucwrw ]39]
‘bwk n morihÀ qum sm pIr2[
cFhu awp pirhir ruij pIr3[
inkswvhu Dn, dIjih soeI[
jyiqk khÎo awp KuiS hoie’ ]40]
SRI hir goibMd khÎo sunwie[
‘jo aib kY sMgiq Dn lÎwie[
pUrb sgro dy kir, qorw[
bhuro lwieÀ kwj jy aOrw4 ]41]
srb drb ko Gr mihÀ jwin[
ies ihq koie n sMsY Twin[
qurq awie, ibqih n icr kwl[
arpihÀ iszK su lyhu sMBwl ]42]
rhin iekzqR eyk puir mWhI[
myl inqwpRiq, hm mg mWhI[’
suin kwZI pun bwk bKwnw[
‘nihÀ atkOx mYx smo mhwnw ]43]
1
6+4 = ds hZwr[
2
awp vrgy pIr dw (a) awp pIrW quzl ho[
3
rog dI pIVw dUr krky[
4
pihlW swrw (dyNW) dyky (Pyr) qyrw (dyNW idaWgy) Pyr hor jo kwrj hn, AunHÄW qox lvWgy[
dyKo aMsU 17 dw aMk 18[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 136

Aur Dir iPkr drb jy dYho1[


ipKhu Bly, ruj juiq asu lYho2[
iPrih n Pyir qurÀg ko sOdw[
kY dy Sok ikDOx dy modw3’ ]44]
suin gur BnÎo ‘n bn anjwn[
ieh nihÀ Bly purK kI bwn[
khin bwk kir pun iPr jwnw[
krih ij nr, sy doZk jwnw’ ]45]
suin kwZI kwgd ilKvwXo[
‘drb krZ eyqo TihrwXo[
lyinhwr mYx gur qy rhÎo[
ds hZwr asu mol ij khÎo’ ]46]
bhu qkrweI shq ilKwie[
aprin kyr AugwhI pwie[
Gorw idXo gurU ky pws[
ly kwgd ko gXo avwis ]47 ]
siqguru lwie qurMg qbyly[
rySm dwm4 iqsI ky myly[
kuC aOKiD kir dIin mswlw[
BXo siBin mihÀ hrK ibswlw ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI qy Gorw lyin ko’
pRsMg brnnû nwm KoVsmox aMsU ]16]

1
Bwv iPkr nwl Dn dyNw hovygw[
2
cMgI qrHW dyK lo, (qusIx) rogI GoVw lY rhy ho[
3
cwhy (ieh sOdw) Sok dyvy cwhy KuSI[
4
rySmI forW Xw rsy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 137

17. [kwZI dw JgVnw]


16<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>18
dohrw: agly idn siqguru gey, suMdr aMg qurMg[
krÎo iblokin skl ko, kr PyrÎo ihq sMg ]1]
cOpeI: Purkwviq Gorw hrKwXo[
snY snY inj pwv itkwXo[
idn qInk mihÀ ruj prhrÎo[
iqRN smudwie ru dwnw crÎo ]2]
idn pRiq blI puSt siB aMg[
BXo ipRQm sm qbih qurMg[
siqgur suvrn1 ZIn pvwXo[
hIrn jVqI gn dmkwXo ]3]
bsqR SsqR pihrin kir qn mYx[
Bey arUF gurU iqs iCn mYx[
BXo quMd2 hrKiq PurkwvY[
sny sny asu PWdiq jwvY ]4]
gey vihr ko PyrÎo Qorw[
mn anuswr cliq mg* Gorw[
Swrq hwQ pWv kI kry[
nt sm ign ign pwiein3 Dry ]5]
siqguru ciF pRsMn aiq hoey[
iszK kwblI iQr huey joey[
hwQ joir crnin pr prÎo[
‘mor mnorQ pUrn krÎo ]6]
irdy BwvnI ijm kir lÎwXo[
inj nyqRin sox iqm idRStwXo[
krhu KuSI, gmnhuÀ inj puir ko[
AupjI SWiq mhW suK Aur ko’ ]7]
isK kI SrDw aru ipiK pRym[
1
sony dI[
2
qoZ[
*
pw:—Bw[
3
pYrW L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 138

SRI hir goibMd bÞSI Cym[


‘BXo inhwl’ BnÎo SRI muK qy[
‘CUtÎo jnm mrn ky duK qy’ ]8]
irdy pRkwS BXo suK pwXo[
pwvn pwd pdm lptwXo[
ird anûd huie mwrg cwlw[
ilvlwgI siqnwm ibswlw ]9]
gXo awpny igRh hrKwXo[
aMq smY SuB pd ko pwXo[
gurU qbyly SuBiq qurMg[
Kwie Þurwk puSt bil aMg ]10]
kib kib guru arUF kir jwvYx[
krihÀ aKyr hrK AupjwvYx[
buzFy awidk iszK aSyS[
rhihÀ sBwsd inkt hmyS ]11]
bhu pUrb qy sMgiq awvY[
vsqu amolk gn arpwvY[
ieis+ ky1 dyS ngr smudweI[
kihÀ lig ignIaih miq Qk jweI ]12]
qQw idSw dzKN ky awvYx[
sMg msMd sMgqW lÎwvYx[
pScm puir awidk kSmIr[
clI awie sMgiq kI BIr ]13]
prbq bwsI bsqu ajwieb[
drSn krihÀ arp kir swihb[
kwZI kyiqk idvs ibqwie[
gur smIp awXhu Dn cwie ]14]
bMdn kir bYTÎo pun khÎo[
‘hX kyiqk kImq ko lhÎo?
sunÎo rog iqs ko imit gXo[

+
pw:—ids[
1
Bwv pUrb idSw dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 139

mud arUFby ko qum lXo ]15]


sPl dyin aib dIjih drbw[
khÎo awp -dyx, iek ibr srbw-[’
suin kir SRI muK qy PurmwXo[
‘aib lO ieqo nhIx Dn awXo ]16]
jo awXo duie qIn hZwr[
bnY n dYbo alp ibcwr[
fyry ibKY Krc smudwey[
dyß suDwsr aiDk clwey ]17]
gn sYnw ko Krc ibswlw[
isrypwAu iszKin siB kwlw[
ien Krcin qy Aubry joie[
sMcin krYx dyih quJ soie’ ]18]
kwZI khÎo ‘iPkr Aur rwKo[
jy muJ ko dyny aiBlwKo[
ibnW idXy irN AuqrY nWhI[
sMkhu skl Krc ky mWhI’ ]19]
iem kih gXo kuCk idn bIqy[
ins idn kwZI Dn idiS cIqy[
iek idn bhur idvwn mJwr[
bYTÎo awin aiDk hMkwr ]20]
khÎo pRsMg drb ko lYby[
‘ibqy bhuq idn kIjih dYby[
krÎo arog qurMg Kudwie[
drb ipRQm qy dyhu svwie ]21]
hZrq ko pwie n asuvwrI1[
pRwpiq qumih Bwg ky BwrI[
muJ ko ieqo drb idlvwvYx[
rwvr ko awnÀd idKrwvY2’ ]22]
SRI gur khÎo ‘Kudwie pucwie[

1
nhIx imlI[
2
idKWvdw hY (GoVw)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 140

ijs kI vsqu iqsI iFg awie[


pRBu awgy kÎw mnuK ibcwrw[
krih ij Ej anyk pRkwrw ]23]
Kojiq phuÀcÎo iszK hmwrw[
rUm ivlwieq bfI mJwrw[
drb lwK qihÀ dy kir lÎwXo[
iks ky khy Swhu suin pwXo ]24]
qurMg mMgwXo sIny ZorI1[
ipKÎo nÎwie qy nihÀ pRBu ErI[
ikm Kudwie ko BwvY bwiq[
smJ lyhu kwZI! ies BWiq ]25]
ikiqk idvs mihÀ sMgiq awvY[
qum ko dyihÀ drb so lÎwvY[
DIrj Drhu ikiqk idn aOr[
ds hZwr ilhu bYTy TOr’ ]26]
irs Dir kuCk bwk qib khy[
siqgur mihmw mUF n lhy[
‘sunhu gurU jI! bwq n awCy[
pRQm krhu nihÀ pUro pwCy2 ]27]
kib lO mYx DIrj Dir rhOx[
icrMkwl Bw drb n lhOx[
sOdw nhI qurÀg ko iPry[
qAU iljwvihÀ idhu hm Gry ]28]
hX rwKhu qO Dn dy dIjY[
jy n dyhu qO Pyrin kIjY[
nwihÀ q ibgr prygI bwq[
krhu twl muJ sox bKÎwiq’ ]29]
qib BweI ibRD ny smuJwXo[
‘irs qy khin n SuB bin awXo[
guru Gr mihÀ prvwh n koeI[

1
Bwv kImq nhIx idzqI, Dzky nwl Koh ilaw[
2
ipzCy pUrw nhIx krdy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 141

pwvihÀ1 prwlbD jib hoeI ]30]


apr idvs kyiqk aib dyiK[
kÎw qy kÎw huie jwih ivSyK[
ilhu Dn, DIr Dro buiDvwin[
PIky bwk n krhu bKwin’ ]31]
suniq CoB kir AuiT qib cwlw[
khiq ibRzD sox ‘aib mYx twlw[
krhu drb ko qÎwr agwrI[
jwAux n CUCo pun iqs bwrI’ ]32]
iezqÎwidk boliq cil gXo[
mn mihÀ ignq aink ibiD BXo[
aib ky dyihÀ q rih hYx nIky[
nWih q prYx Swhu iFg PIky ]33]
lYhOx dyX jor Dn swro[
hZrq ko siB Byv Aucwrox-[
ikiqk idvs nihÀ bhuro awvw[
rwq idvs ies Dn mn lwvw ]34]
phuÀcÎo pun idn Fry dupihry[
SRI guru huqy syj pr Tihry[
ibRD bYTÎo jihÀ gur ko pOr[
apr smIp n isK iqs TOr ]35]
bYTÎo kwZI khÎo sunwie[
‘hm guru iFg cwhiq aib jwie[
idvs ibqwie ikqy hm awey[
cwhiq hYx apno Dn pwey’ ]36]
suin ibRD khÎo ‘n imilby kwl[
pun awvhu ilhu drs ikRpwl[
abih syj pr gur ibsrwmy[
ko n AuTwie skih as kwmy2’ ]37]
kwZI irs kir igrw AucwrI[

1
qUM pRwpq kr lvyxgw[
2
aYsy kMm leI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 142

‘kwrdwr gur Gr ko BwrI[


hm ny sunÎo quhI iek ahYx[
KrcihÀ drb sMBwriq rhYx ]38]
gur sox imlin hoie kY nWhI[
drb srb lyvhuÀ quJ pwhI[
so BI quJ qy krihÀ idvwvin[
idhu aib mo ko bwq suhwvin1’ ]39]
khÎo ibRD ‘hm kOn ibcwry[
awp sMBwrihÀ2 apnI kwry[
jib AuiT SRI guru vihr iQrY hYx[
qib hI iqn ko drSn pYhYx ]40]
ieqnI krihÀ SIGRqw kwhy[
aMqr brÎo chiq gur pwhy[
dwnSvMd kÎox n qUM hoihÀ[
krihÀ indwnin kI giq soie’ ]41]
suin kwZI mUrK irs DwrI[
snmuK ibRD ky inTur AucwrI[
‘kÎw qUM bYTÎo bwq bnwvYx?
SwhjhW qy qRws n pwvYx ]42]
iek ibr kih kir hZrq nwl[
lYhox bin dmwd iqs kwl[
kOn arih? siB frihÀ mhwnw[
qqiCn dYhYx drb ibrwnw’ ]43]
suin ibRD BwKÎo shj suBwie[
‘qumry gur dmwd bin jwieÀ[
qO kYsy Dn lYbo DrYx[
arpin inj qnujw ko krYx ]44]
XW qy giq siB jwnI jwiq[
qoih n bnih lyin bzKÎwiq[
honhwir ko mytY kOn[’

1
cMgI gzl hY[
2
Bwv gurU jI awp sMBwldy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 143

iem kih ibRD ny TwnI mOn ]45]


kwZI jir bir kY AuiT gXo[
bcn kTor Aucwriq BXo[
‘gur sox imil kY aib iek bwir[
jy n drb dyx, krOx pukwir’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI ko’ pRsMg brnnû
nwm spqdSmox aMsU ]17]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 144

18. [kwZI qy kOlW]


17<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>19
dohrw: kwZI aru ibRD bwd ko,
sunÎo gurU inj SRon[
aiq sMicq icq mYx Bey,
bYTy aMqr mOn ]1]
cOpeI: -ieh kÎw ibRD muK bwk bKwnw[
kwZI ko dmwd muJ Twnw[
Jgriq lriq su kRoD AupwXo[
hm bYTy khu sRwp alwXo ]2]
asmMjs hm ko bif Bey[
jy dmwd kwZI bin gey[
jg apjs psrih jihÀ khW[
khihÀ iszK ‘ieh kInis khW’ ]3]
mwqw suniq khih kÎw bYn[
ipiK ajogqw ikshuM n dYn[
kÎw hm krihÀ n bnih Aupwie[
siB jg mihÀ apbwd clwie- ]4]
as icqviq icq kir iQr locn1[
Bey soc bis soc ibmocn[
-duh idiS qy aiqSY kTnweI[
ikh qÎwgihÀ, ikh krihÀ bnweI ]5]
AuqY amyil qurknI lÎwvin[
ieq bf iszK ko bwk htwvin[
ijn ky bcn sMg hm jnmy[
ijs ko khÎo pRDwn surn my2 ]6]
ijs ky khy acl cl prYx[
ahYx sdw giq sy siB iQrYx3[
kOn smrQ krih bc mytin[

1
nyqR[
2
dyviqaW ivc muzKqw rKdw hY[
3
clny vwly swry itk jWdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 145

KSt gurin sox ihq kir Bytin1 ]7]


kih bc ko sis sUrj rokYx[
ijs br sRwp bIc qReI lokYx[
ibiD, hir, iSv suin ky br sRwp[
myit n skihÀ Dwir lyx awp2 ]8]
so hm inPl krihÀ aib kYsy[
ahY bifin imrjwdw aYsy[
rwmcMd mwnÎo biraweI[
sdn rwKSin sIa pucweI3 ]9]
huqI ajog ajsu ko mUl[
qAU sRwp ky By anukUl[
mwnÎo ikRSÂ sRwp durbwSw[
srb kulI ko BXo ibnwsw ]10]
ijm ikm krihÀ jgq ky log[
jwnihÀ skl ajog ik jog[
bRhm gÎwnI kI huie sc bwnI[
ieh imRjwd nihÀ kIinis hwnI ]11]
chIaiq hm ko BI aib aYsy[
ibRD ky bwk sPl huieÀ jYsy[
mwqw awidk jy bif ahYx[
suin kir krihÀ kRoD, siB shYx4 ]12]
kwnHy gÎwnI ko sih sRwp[
hmry ipqw lhÎo duK awp[
pRwn hwn ijs qy kir dIny[
jsu apjsu kuC nihÀ mn cIny- ]13]
iezqÎwidk gn ismir pRsMg[
rhy ibcwriq bhu icq sMg[
muskwviq muK inksy bwhr[

1
jo pRym nwl Cy gurW L imly hn[
2
munIaW dy vr sRwp bRhmw, ivSL qy iSv myt nhIx skdy rhy, sgox awpNy qy Dwrdy rhy hn[
3
eyh nwrd dw sRwp sI[
4
(asIx) shwrWgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 146

‘ibRD jI! kho krÎo kÎw Zwihr? ]14]


Auicq anuicq n irdy ibcwrI[
Jgriq kwZI sMg AucwrI[
ikm krnI hm ko bin awvY[
qumry sm bf khW alwvYx1?’ ]15]
suin kr jor khÎo ibRD BweI[
‘khI qQw ijm awp khweI[
icrMkwl kI qp ko qwpiq[
aib BI hÍY n awp ko pRwpiq ]16]
iksU doS qy qn qurkwnI[
qAU Gwl qy AuicqY jwnI2[
cMdRwieN awidk bRq Dry3[
kSt aink qn sihbo kry* ]17]
so siB sPl hoihÀ ies byry[
Aupjih pRIiq awp ko hyry[’
suniq mOn sRI hir goibMd[
iriK biSSt qy rwm minûd ]18]
kr pg bYiT pKwrin kry[
muK pKwr suMdr duiq Dry[
cIrw Cor dwr4 bf jrI[
duih idiS lig mukqw gn lrI ]19]
pyc bDy ju anUTo bnÎo[
Sms nIk, muK sis js snÎo5+[
bf ibsiqriq iblocn SoBw[

1
qusW vrgy vzfy vzfy kI awKNgy[
2
kmweI krn krky Xog (hY myhr dy aYsw) mYx jwiNaW hY[
3
Bwv kwZI dI DI ny[
*
gurU jI ny buzFy dy vwk L sRwp vrNn kIqw hY, pr ijs nukqw iKawl qy kiv jI KVy hn,
Aus qox dyiKaW spSt hY, ik kwZI dI DI qpzsÍin sI, bhuq GwlW kr cuzkI hoeI sI, buzFw jI
Aus dI Gwl sPlI krky Aus dw AuDwr cwh rhy sn[
4
pzilaW vwlw[
5
dwVHI suhNI hY, muKVw cMdrmW qy js (vrgw Xw smyq) AuØzjl hY[
+
pw:—Sms SnI[ pun: Sms nIk muK sis kuj snÎo[ = dwVw (SnI vrgw =) kwlw, mUMh
cMdRmw (vrgw icztw qy ichry dI lwlI) mMgl vrgI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 147

aivlokiq iks nihÀ mn loBw ]20]


kor dwr hIry br cIry[
ijgw bDI Cib AUpr cIry[
mukqw AuØzjl gol ibswlw[
kuMfl muK mMfl pr Jwlw ]21]
kMcn kMkn jry jvwhr[
mukqw mwl ibswlI Zwhr[
sUKm bsqR srIr suhwey[
KVg ispr donhu aMg lwey ]22]
kÎw gur SoBw krOx AucwrI[
apr n pzXiq ijn anuhwrI[
jbr jvwhr Zwhr jry[
hX pr ZIn sjwvin kry ]23]
fIl iblûd gurU duiq sMig[
Bey arohin iqsI qurMg[
isK syvk siB brij htwey[
eyk nPr1 ly sMg isDwey ]24]
jihÀ kwZI ko dIrG mMidr[
suMdr ibsd2 vihr aru aMdr[
kry JroKy rwiK drIcI3[
bnI su bYTk AUcI nIcI ]25]
bhu prdy juiq bsihÀ Znwny[
awie n jwny* bwhr Kwny[
iek kwZI kI suqw kumwrI[
mnhuÀ mdn inj hwQ suDwrI4 ]26]
ikDOx cMdRmw cIr inkwrI[
jnu rMBw mihql5 pg DwrI[

1
nOkr[
2
AuØzjl[
3
bwrIaW[
*
pw:—jwie n jwny[
4
Bwv bhuq suhNI[
5
ipRQvI qy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 148

aMg aMg ijs ky qrunweI1[


shj suBwie JroKy aweI ]27]
ieq kUdiq lGu Cwl qurMg[
awie suhwviq mnhuÀ anûg[
sunÎo Sbd hX kUdin kyro[
hyrin lgI bdn ieq Pyro ]28]
dyKiq rUp aiDk akulweI[
mnhu rMk ky iFg iniD aweI[
bhuq CuiDiq jYsy nr koie[
mnhu ahwr dyiq iFg hoie ]29]
mhW qpq qy lwigis pÎwsw[
ipXin chiq jl hÍY kir pwsw[
mnhuÀ pRqIKq2 huqI ckorI[
aOck cMdR icqÎo icq corI3 ]30]
aivlokiq rih gI iek tk hI[
BeI acMcl4 muK ko qkhI[
idRg ibsqriq kml jnu PUly[
lwj smyq apnpO BUly ]31]
pRQm ikvwr Et mihÀ durI[
bhur vihr BI snmuK KrI[
mnhuÀ imRgI hÍY moihiq rhI[
pwCy htin hoiq ikm nhIx ]32]
iqs ko pRym hyir kir Gno[
KrI krI bzDÎiq ikn mno5*[
awqur ko ibloik mn BInO6[

1
Xobn[
2
AufIkdI sI[
3
acwnk cMdrmw dyiKaw qy icq curwieaw igaw[
4
Bwv ivsmwd ho geI[
5
mwnox bMnHky iksy ny KVI kIqI hoeI hY[
*
ieQy kiv jI ipCly kIqy qpW awid krmW vl sYnq suztdy hn, ik AunHW SuB krmW ny bMnHky
KVI kIqI hY mwnox[
6
(kOlW dw) mn (pRym nwl) iBzijaw qy duKI dyKky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 149

bwjI ko itkwie qib lIno ]33]


ikqI byr bIqI jib Kry[
ieq Auq kOlW nYn n kry[
qpq Gwm qy bhu akulwvY[
bÎwkul BXo CWv pun+ pwvY ]34]
qÎwg n skih rhih iQr jYsy1[
gwFI++ huie TWFI qihÀ aYsy[
irdy ibcwriq -hY ieh kOn?
mnhuÀ cMd awXo qij BOn ]35]
mhW CYl Cib CkÎo CbIlw[
khW bsih Twniq inj lIlw?
ijnhuÀ iqRXin ky hYx bf Bwg[
imlÎo iqnhuÀ ieh purK suhwg¶ ]36]
jg mihÀ hoin iqsI khu DMn[
ijs ko his kir imlihÀ pRsMn[
mYx ikm ien sox bolin krox[
nihÀ icnwir mYx pUrb DrOx ]37]
kOn Byq muJ awin bqwvY[
iml boly ibn mnu akulwvY[
ko Aupwie mYx krox kuBwgin[
ipiK srUp hoeI anurwgin ]38]
pr bis mn Bw nihÀ bis rhÎo[
suMdr cMd dUsro lhÎo-[
iek tk dyKiq irdY ibcwriq[
imln hyqu awqurqw Dwriq2 ]39]

+
pw:—iBn[
1
(koeI) Duzp dI qzpS qox bhuq Gbrwvy qy bÎwkul hoey L iPr CwAux iml jwvy, jYsy (Auh CW
L) Czf nhIx skdw, iQr ho jWdw hY[
++
pw:—gwfI[

kiv jI dI klm iSMgwr rs dy vyg ivc ieh rUpk pRym dI pRwglBqw dw bMnH geI hY[ Auxø
qpzsÍI dw mn AuØzcy pRym dy rMg ivc hY[ kOlW dy suzcy pRym dy inrNÎ leI dyKo rws 6 aMsU
24 aMk 11 dI hyTlI tUk[
2
iqvyx (kOlW) idRV hoky EQy KVI rhI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 150

ieqny mihÀ kwZI cil awXo[


ipKihÀ prspr qib idRStwXo[
mhW kRoD jwgÎo jr gXo[
sdn pRvyS SIGR hI BXo ]40]
inj qnujw ko ipiK irs BrÎo[
cwbk prÎo qurq kr DrÎo[
mwriq BXo qRws nihÀ Twnw[
khiq: ‘kRÁr1! KoeI kul kwnw ]41]
ihMdun ky gur ko qUM hyrYx!
jnmI khW mMd qUM myrY[’
bhu cwbk mwry bl sMig[
AuqrÎo crm lgy siB aMig ]42]
hwie hwie kir rhI ibcwrI[
suin dOrI iqs kI mihqwrI[
iJrkÎo kwZI2 cwbk CInw[
‘kÎox inj suqw hqI duK dInw? ]43]
mm iFg qy aib hI cil aweI[
khW BXo TWFI ies QweIx[
suqw qruN ko mwrin krYx[
sunihÀ apr SMkw siB DrYx ]44]
kÎox apnI piq lwj gvwvihÀ3[
hsihÀ lok kr qwl bjwvihÀ4[’
irs mY khiq ‘Kro guru ihMdU[
nwm jWih SRI hir goibMdU ]45]
qrY Kro iqs kI idiS dyKY[
qnujw dyih5 klûk ivSyKY[
nihÀ smIp rwKihÀ rKvwrI6[

1
KotIey!
2
kwZI L[
3
ikAux awpNI ieZq (qy lVkI dI) lÜjÎw L vMøwAuxdw hY[
4
qwAuVIaW mwrngy[
5
dyvygI[
6
(qUM) kol huMidaW rwKI nhIx rzKnIeyx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 151

ipKox Pyr mYx dY hOx mwrI’ ]46]


iem kih kwZI bhu duK pwieis[
vihr inkit bYTÎo pCuqwieis[
siqgur gey awpny fyry[
Auqir ibrwjy pRBU bfyry ]47]
ieiq SRI gurU pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI pRsMg’ brnnû nwm
aSt dsmo aMsU ]18]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 152

19. [kAulW dI pRwrQnw]


18<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>20
dohrw: iqs kI mihqwrI qbY, duihqw leI AuTwie[
‘hwie hwie’ so kir rhI, imRdul syj pr pwie* ]1]
cOpeI: cotin ko kInis AupcwrI[
ipiK kwZI ko kwFiq gwrI[
dyqI DIrj shq idlwsw[
ikiqk kwl iQq qnujw pwsw ]2]
pun dwsI ko inkt ibTwXo[
awp apr kwrj icq lwXo[
kOlW qn mn qy duK pwie[
hwie hwie krqI ibllwie ]3]
dwsI ny iqs icq kI jwnI[
gupq bwrqw bUJin TwnI[
‘kOn huqo ijs dyKiq rhI?
ipiK kwZI htky idRg nhI1’ ]4]
qib kOlW ny skl bqweI[
‘iqs nr kI suiD moih n kweI[
ipKÎo acwnk mn Tig lXo[
rhI n suiD jVH sm qn BXo ]5]
kwZI ny mwriq ilX nwmU[
guru ihMdn ko muK aiBrwmU[
SRI hir goibMd mhW ibczCn2[
mhWrwj ky ijs mihÀ lÜCn ]6]
kÎw Aupmw kir qoih sunwvox[
ijs ky sm ko apr n pwvox[
kwZI ny mwrI, gun BXo[
nwm pqw ipRX ko suin lXo ]7]
hy dwsI! qUM kir Aupkwr[

*
pw:—imRdul sojI pr jwie[
1
nyqR nhIx htwey[
2
pRbIn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 153

iQrihÀ khW, Kojhu ihq Dwir[


bhu Dn dYhox mwin ieswn1[
jy bcwie rwKYx mm jwn ]8]
pRwn dwn qy Blo n aOr[
krhu shI pwvihÀ ijs TOr[’
suin dwsI ny skl sunwXo[
‘keI bwir mYx drSn pwXo ]9]
fyrw inkit su jwin hmwry[
pUjihÀ awvihÀ lok hZwry[
DrihÀ Brosw guru pr aYsy[
jm ky kSt CutwvihÀ jYsy ]10]
prihÀ crn lwKhuÀ Dn dyiq[
hyqu pRlok sPl kir lyiq[
vfI BIr chuÀ idiS ky lok[
arip Aupwien hoiq aSok’ ]11]
suin kOlW prPulÎq hoeI[
pwie klp qru ijm nr koeI[
‘hy dwsI! qUM DMn mhwnI[
kir myro sMkt aib hwnI ]12]
moih ibRQw ikm jwie sunwvhu[
chYx ik nhIx, Byd siB pwvhu[
piT ikqwb prsMgu su hyry[
-prm purK bis pRym Gnyry- ]13]
rMk rwAu ko jwnihÀ nWhI[
pRIqI krih iqs rwKihÀ pwhI?
mYx iqn kI qn mn qy dwsI[
ibnW mol syvOx inq pwsI’ ]14]
dwsI khy ‘khOx ikm jwie?
nhIx icnwrI kib iqn pwie[
ibRMd nrin mihÀ gmnhuÀ kYsy[
apr krhu ibiD khOx su jYsy1 ]15]
1
aihswn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 154

iliK kwgd pr apin ibRqWq[


ijm sZwie hoeI siB gwq[
mn ko pRym ibnY bhu bwrI[
lKihÀ hkIkq ko ijm swrI’ ]16]
suin dwsI qy Aur hrKweI[
‘sdw awPrIx2 nIk bqweI[’
srb pIr3 ko pirhir qbY[
khÎo ‘awin kwgd msu abY’ ]17]
klmdwn kwZI ko hyrw[
AuiT dwsI lÎweI iqs byrw[
pUrb ilKI joir kr bMdn[
‘jsu qumro jg doS inkMdin ]18]
dohrw: dyiq mhW jm Swsnw,
qum dyKy Cuit jwie[
ies ihq drSn awp ko,
krihÀ awin smudwie- ]19]
cOpeI: khYx sujsu qumro ies rIiq[
so muJ ko brqÎo ibzpRIiq[
sMsY BXo -khiq ieh JUTy?
ikDOx krm hYx mor apUTy ]20]
eyk GrI mYx drSn kInw[
pRym kwmnw qy mn dInw[
mwir kihr kI mo pr hoeI-[
XW qy mYx ibcwr kir joeI ]21]
-jy4 qumro inq drSn krYx[
bcn anÀd suin kY mn DrYx[
iqnhuÀ sZwie inrMqr cihXiq[
rUp suDw ky qskr lihXiq5 ]22]
1
ijvyx mYx qYL dzsdI hW[
2
sO Swbws [Pw: sd awPrIx]
3
pIVw[
4
jo[
5
(Auh awp dy) rUp aMimRq dy cor jwNny cwihXy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 155

-dIn dunI mihÀ hUjhu1 vwlI-[


so pRsMg pirgw siB KwlI[
suno -pIr ky pIr bfyry!2-[
as sMsw Aupjiq Aur myry’ ]23]
iezqÎwidk iliK kwgd awCy[
khÎo ij ‘mm qUM jIvin bWCy[
eyk bwr guru kr pkrwvo[
puin sunwAu ijm AuØzqr pwvo ]24]
dYhox drb ibBUKn nwnw[
rMgdwr aMbr duiqvwnw[
nihÀ ibsrox kib qor aswnw3[
mo ko krihÀ pRwn ko dwnw’ ]25]
sMDÎw BeI iqmr kuC CwXo[
dwsI smw jwin ko pwXo[
ibsd ibswl bsqR br lInw[
qn sgro awCwdn kInw ]26]
fyry inkt jwie isK hyrw[
‘idhu kwgd gur ko ies byrw[’
ly iqs ny arpÎo qqkwlw[
pFÎo Kol kir aiKl hvwlw ]27]
pRymwqur dInw bhu fIiT4[
ilKÎo iqsI kwgd kI pIiT[
‘jo jhwZ ciF gey hmwry5[
dIn dunI hm iqs rKvwry ]28]
ibnW jhwZ cFy nihÀ vwlI[
bf purSin kI hY as cwlI[’
iqh isK ky kr bhur pTwXo[

1
huMdy ho[
2
mYx suiNaW sI ik qusIx vfyry pIr ho (pr qusIx pIr ho ik) pIVw ho[ (a) qusIx pIrW qox vfy
pIr suNy swE[
3
aihswn, Aupkwr[
4
bhuq pRymwqur qy inmwiNaW ifzTw (kOlW L)[
5
jo swfy dIn ivzc aw gey hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 156

idXo awin aru Byv bqwXo ]29]


AuØzqr siqgur ny iliK dInw[
suin hrKI kwgd so lInw[
kOlW ky kr so pkrwXo[
dyn ru lyin pRsMg bqwXo ]30]
siB qy Cp kir dIpk pws[
Koil iblokÎo hoiq hulws[
AuØzqr pTÎo pRym qy gdgd[
irdy anûdiq iPir iPir bd bd1 ]31]
klmdwn ly hoie akylI[
ilKÎo bhur Aur dIh duhylI2[
‘sunIaih gurU grIb invwjU!
mYx qn mn qy cFI jhwjU ]32]
awp sMBwro ghIaih bwhUM[
krox syv dwsI pg pwhUM[
kY inj kr qy dyhu Dkylw[
mrox qurq pwsI gr mylw3 ]33]
ipq ky Gr mYx ijXox n kYsy[
mhW rog qy awqur jYsy[
duie mihÀ eyk bwq huie mohI[
kY mir hOx kY dyKox qohI ]34]
Goir4 mhW ibK qIKn pIvOx[
qum prhrhu qnk nihÀ jIvOx[’
iem kih dwsI bhur pTweI[
geI gurU ky iFg phuÀcweI ]35]
Koil pTÎo inScl qib jwnI[
dwsin ky ipRX5 kIin bKwnI[
‘DIrj Drhu kwmnw qyrI[
1
vd vd = bol bol ky Bwv pVH pVH ky[
2
bhuq duKI idl vwlI ny[
3
PwhI gl ivzc pwky[
4
Golky[
5
Bwv SRI hir goibMd jI ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 157

hm pUrin kir hYx ies byrI1 ]36]


cFihÀ suDwsr ko ijs kwl[
qo khu ly gminhuÀ qib nwl[
Gny idvs nihÀ lvpuir rhYx[
awj kwl mYx qÎwrI ahY’ ]37]
suin dwsI Aur hrKiq hoeI[
awin brI nihÀ hyriq koeI2[
‘ikRpw inDwn ikRpw bhu kIin[
quJ ko aib apnI kir lIin ]38]
srb pRkwr Brosw dIin[
apny ibKY pRym quv cIn[
clihÀ suDwsr ly qib swQ[
aib lvpuir nihÀ bis hYx nwQ’ ]39]
suin kOlW sm kml iblocn[
kir icq kI siB soc ibmocn[
bwir bwir bUJiq hY dwsI[
‘sgrI bwq krhu muJ pwsI ]40]
muJ pr ikRpw kriq kY nWhI[
ruK prKÎo kY nihÀ huie pwhI?
nhIx twr kInis khu kYsy[’
suin dwsI BwKiq pun qYsy ]41]
‘aiDk CuDiq sm kÎox fhkY hYx3[
ikiqk idvs mihÀ iFg huie jYhYx[
pUrb jnm huqI bfBwgin[
mihd pIr kI4 BI anurwgin’ ]42]
suin anûd Aur lIin durweI[
prI syj pr pIX n KweI[
jnu nwgin miN irdy CpweI[

1
ies jnm ivc[
2
(awpny Gr) aw vVI, vyKdI hY ik koeI (pws) nhIx (qd bolI)[
3
GwbrdI hYx[
4
vfy gurU jI dI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 158

mhW ikRpn ko ijm iniD pweI ]43]


riK aMqr vihr n ibdqwvY[
AUpr qy inj pIr jnwvY[
bwr bwr boliq mihqwrI[
krih inhorin ijs bhu pÎwrI ]44]
nihÀ mwniq muK kIin mlInw[
gurU pRym ciF rMg nvInw[
ins mihÀ prI prm duiKawrI[
hwie hwie kib kriq AucwrI ]45]
vihr pIr1 ko kriq jnwvin[
gUF pIr nihÀ krih sunwvin[
qn CwdÎo ly bsqR ibswlw[
nhIx AuGwriq BI iks kwlw ]46]
idvs awgly kwZI sMig[
kwZin lrI kry bdrMg2[
‘prI mriq aib rhhu suKwry[
siB SrIk aiq hsihÀ inhwry ]47]
khYx -khW hoXhu ies pws[
aYsI mwir krI dy qRws-[’
suin kwZI qUSn huie rhÎo[
nihÀ dwrw sox ikm kCu khÎo ]48]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI’ pRsMg brnnû nwm
eyk AUn ibsMqI aMsU ]19]

1
guJI pIV Bwv pRym[
2
lwl pIlI hoky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 159

20. [mIaWmIr imlwp]


19<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>21
dohrw: SRI gur hir goibMd jI, key pRwq ieSnwn[
Kwn pwn kir kY pRBU, bYTy ruicr sQwn ]1]
cOpeI: Fry dupihry hoeI sucyqw[
suMdr SsqR su bsqR smyqw[
ibRD sox khÎo bwk gMBIr[
‘mIaW mIr iehW bf pIr ]2]
iqn ko myl BXo kib nWhI[
inScY bRhm gÎwn ky mWhI[
mhW Skiq juiq chih su krY[
qAU iCmw DIrj gun DrY’ ]3]
ibRD ny BnÎo ‘ij ismrÎo mn mYx[
qO drSn dY hYx gun ijn mYx[’
jwm idvs bwkI jib rhÎo[
mIaW mIr pRsMg su lhÎo1 ]4]
drSn ko gmnÎo2 qij Qwn[
SRI gur srb bwrqw jwin[
khiq SIGR hI hX mMgvwXo[
huie arUF kir byg clwXo ]5]
Gr qy pIr Qor eI cly[
jwie agwAU siqgur imly[
lok iblokiq iem liK pwXo[
‘lyin gurU ko awgy awXo’ ]6]
hyir prspr vDÎo anûd[
mIaW mIr imly kr bMid[
SRI hir goibMd Auqrin lwgy[
ghI rkwb SIGR huie awgy ]7]
hX pr cFy ilXy cil awXo[
hwQ rkwb sMg iek lwXo[

1
jwN ilaw[
2
(mIaW mIr) tuiraw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 160

jib sQwn ko awXo DOr[


Auqrin lgy soiF kulmOr ]8]
gih rkwb jug hwQ lgwey[
snY snY hX qy Auqrwey[
Dry hwQ mihÀ hwQ agwry[
hoie brobr jugl pDwry ]9]
rihn Bvin mihÀ gy gun BvnU1[
kuSl pRSn kInis irpudvnU[
bYTy smuK anûd iblûd[
SRI gur hirguibMd kul cMdu ]10]
pIr iblokn iQry ckorw[
krihÀ iblokn ko imil jorw2[
3
‘kho pIr jI! ibRiq kihÀ qIk?
hzk shI kInis qihkIk4? ]11]
kOn avsQw ko rs lyiq?
mn pr kYsy rho sucyq[
nwS vwSnw ko Aur hovw[
awqm anÀd kho ks jovw?’ ]12]
mIaW mIr ju DIr gMBIr[
suin kir Aucriq bc gur qIr[
‘ikRpw awp kI ijs pr hoiq[
iqs ko inScY hzk Audoiq ]13]
jihÀ jihÀ imzQÎw qij qij qhW[
rhw eyk jo jwie n khw[
mn bwnI ko ibSY n hoviq[
sunih n SRvn aWK nihÀ joviq ]14]
so srUp liK hOmYx qÎwgI[
iQrI ibRzq eykY ilvlwgI[

1
(mIaW mIr dy) rihN vwly kmry ivzc gurU jI gey[
2
joVw (a) jor nwl[
3
gurU jI boly[
4
(awp dI) ibRqI ny inrny krky vwihgurU L ikzQox qk inScy kIqw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 161

prwrbD bis qn iehu iQrY[


lhY ajqn su Bukqin krY1 ]15]
pwie pdwrQ hrK n Bwnw2[
ibnis gey kCu Sok n mwnw[
bWCiq awp krih nihÀ koie[
sihjy hoqw jwie su hoie ]16]
sgro jg imzQÎw jib jwnw[
mUl3 hwn qy vwSn hwnw[
anÀd awqmw khÎo n jweI[
gurU BnÎo4 -guMgy miTaweI- ]17]
ijs pr ikRpw awp kI hovY[
hOmY ml gurmuiq jl DovY[’
suin gur BnÎo ‘DMn qum krnI[
awp qry, qwrhu sm qrnI’ ]18]
iem awps mihÀ kir sMbwdU[
drSn dyiq lyiq aihlwdU[
cwr GrI bYTy qihÀ rhy[
prm pRym bc suin pun khy ]19]
AuTy bhur SRI hir goibMdM[
clÎo sMig hI pIr iblûdM[
awdr hyqu awie kir swQ[
lgy arUFin hX pr nwQ ]20]
brij dws ko phuÀic iSqwb[
jug hwQn sox ghI rkwb[
SRI gurU hir goibMd cFwey[
5
‘iQrhu pIr jI! ies hI Qweyx ]21]
bhu qklIP awp ko hoeI[
nûmRI DIr iCmw bhu joeI[’
1
jo jqn rihq imldw hY so Bog irhw hY[
2
pRqIq nhIx huMdw[
3
Bwv azgÎwn[
4
muriSd ny ieh kihaw hY[
5
gurU jI boly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 162

min bcn ko qihÀ Bw TWFo[


ipKih srUp pRym kir gwFo ]22]
nûimR prspr hÍY kir cly[
rhy pIr jI iqs Ql Kly[
siqgur jwie ibrwjy fyry[
sodr sMDÎw kir iqs byry ]23]
kIin jQw ruic Kwn ru pwnw[
supiq jQw muK syj mhwnw[
jib gur gey pIr ky qIr[
gn qurkin kI iqs Ql BIr ]24]
dyiK acMBw siB ny mwnÎo[
‘ieh kÎw krm pIr jI TwnÎo?
siB ky bIc ibswl Bnûqy[
srb awie kir nûimR huvMqy ]25]
ieh cil gÎo awp AuiT kir kY[
ihMdU ko awdr icq Dir kY[
bhur bMdnw kInI jwie[
hwQ rkwb DrI cil awie ]26]
hX qy swdr qry AuqwrÎo[
apin Qwn kr Dry1 pDwrÎo[
bf pIrn ky pIr khMqy[
siB Aumrwv Kwn mwnûqy ]27]
aSt2 idvs mihÀ awviq SwhU[
kir bMdn bYTiq hY pwhU[
apr pIr ies ky iFg awvYx[
jwnihÀ kwml sIs invwvYx ]28]
ieh ihMdU awgY inv clÎo[
inj qy bfo jwin kir imlÎo[’
iem sgry qurkin mihÀ hoeI[
khÎo Swhu iFg gmnÎo koeI ]29]

1
hzQ PVky[
2
azTvyx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 163

srb sBw ny burw bKwnw[


SwhjhW suin kir iem kwnw[
khÎo siBin mihÀ ‘aib ky clYx[
bUJihÀ skl bYiT jib imlYx ]30]
jo1 inq swQ hmwry rhY[
awvin jwin krih ijm khYx[
sdw rhih hmry anuswrI[
aYso hir goibMd ihq DwrI ]31]
mwnnIX bf pIr hmwro[
ijs ko mwnihÀ qurk hZwrox[
ienhu adb ikm kIin mhwnw[
hOrw BXo skl qurkwnw’ ]32]
iem bhu qrkiq so idn* awXhu[
clÎo Swhu, lokin ismrwXhu2[
gn Aumrwvin kI sMg BIr[
phuÀcÎo imXW mIr ky qIr ]33]
hwQ joir bMdn ky kir kY[
bYTÎo SwhjhW md3 Bir kY[
bUJiq BXo ‘imly guru ihMdU[
nwm ijnhuÀ SRI hirgoibMdU ]34]
awp adwieb eyiqk kIno[
siBihin ky mn sMsY BIno[
so hmry sdIv anuswrI4[
qum gmny ihq lyin agwrI ]35]
krih bwd sgro qurkwnw[
hmry iFg lO jwie bKwnw[’
mIaW mIr sunI iem kwnw[
AuØzqr qqiCn kIn bKwnw ]36]
1
Bwv SRI gurU hir goibMd swihb jI[
*
pw:—sociq[
2
Xwd krwieaw[
3
hMkwr[
4
aDIn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 164

‘jyiqk pIr ahYx hm swry[


bfy ik Coty aZmiq Dwry[
jib siB dm kir kY1 ieik bwr[
phuÀcihÀ jihÀ Þudwie drbwr ]37]
iQrihÀ pOr pr siB qihÀ jwihÀ[
bYTihÀ mOlw kI drgwih[
ikiqk smY jib qhW ibqwvYx[
aMqir qy qib ieh cil awvYx ]38]
AUpr pOr drIcI2 suMdr[
qhW awie bYTihÀ ieh aMdr[
jo jo kwrj ijs ijs hoie[
dyKiq arZ kriq inj soie* ]39]
bMdihÀ hwQ bMdnw kir hIx[
pd aribMd s pRym inhirhIx[
siB ko huie sMsY iqs TOr[
-pwk Þudwie iehI kY aOr- ]40]
ies mUriq ko drSn krYx[
apr nhIx ko idRStI prY[
XW qy jwnhwr jy qhW[
kOn n krih adwieb mhW ]41]
iehI bYiT krqy bKSIS[
iks kI ikh sox pujih n rIs[
ijs pr ikRpw idRSit ieh DrYx[
mn Bwvq iqs bKiSS krYx ]42]
jÎox DnwrQI3 qor agwrI[
bnihÀ dIn kih bc anuswrI[
qÎox ien qy lYby ihq dwiq[
Kry anyk ibRMd ibllwiq ]43]
1
ieMdRy rok ky, Bwv smwDI lgwky[ (a) mMqR jpky [Pw: dm krdn = jp krnw, mMqR pVHnw]
2
bwrI[
*
BweI nûdlwl jI BI ieh ilKdy hn :—duawilm munÜvr iZ anvwir E hmW iqSnhwey ãYiZ
dIdwir E[ [slqnq SSm
3
Dn dy loVvMd[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 165

khu, jg mihÀ as hY aib kOn?


quJ ipiK awdr krih n jOn[
qÎox Kudwie ky pRymI joie[
ien pg Kwk DrihÀ isr soie ]44]
qum sMswrI jÎox Aur BwvY[
qÎox brquh nihÀ ko AultwvY[
Aur Þudwie kI Þbr n koie[
nihÀ jwnhuÀ awgY kÎw hoie ]45]
ihMdU qurk bwd ky swd1[
pic pic mrihÀ Þudwie n Xwd[
krihÀ swihbI cwr idvs kI[
sdw lwlsw ibiSXin rs kI ]46]
iCn Bir mOlw Xwid n koie[
qrkhu imly rhYx iniq joie2[
sÎwny ies ko khYx n nIkI[
khYx ju iem, iqn kI miq PIkI ]47]
nihÀ drgwh ibKY iqs FoeI[
doZk kI sZwie lihÀ soeI[’
pIr pRqwpvMq ky bYn[
suny siBin nIcy ikX nYn ]48]
snmuK ipiK nihÀ AuØzqr dInw[
krI mOn mn jwin pRbInw[
mIaWmIr DIr pun khÎo[
‘nhIx mhwqm3 qum ny lhÎo ]49]
Skiq anûq Driq smrzQ[
BMjn GVin ijnhu ky hzQ[
qAU mwnvI lIlw DwrYx[
nihÀ ikh ko kib Skiq idKwrYx ]50]
ajr jrn eyqo Aur krYx[

1
JgVy dy sÍwd ivzc hn[
2
jo inÜq imly rihÀdy hn, (vwihgurU nwl) AuhnW L qrkW krdy ho[
3
(gurU jI dw) mhwqm[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 166

kOn ienhu kI smqw DrY[’


SwhjhW suin sIs invwXhu[
qUSin hI AuiT kir cil awXhu ]51]
vihr awie kir khW bqwvYx[
1
‘mn hmry inScY nihÀ awvY[
ihMdU iFg Þudwie ky rhY!
suin iem, khW pIr ko khYx’ ]52]
iqn anuswr Swhu BI hoie[
khY ‘n muJ pRqIq as hoie[’
aMqhkrN ibml bifBwgy[
2
qO gur mihmw mihÀ mn lwgy ]53]
mMd mqI pK bwidin irdy[
gur kIriq Tihriq nihÀ kdy[
Dry sMdyh gey inj dwmU[
sgry kriq Bey ibsrwmU ]54]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘mIaWmIr’ pRsMg brnnû
nwmu ibsMqI aMsU ]20]

1
(pwqSwh dy swQI) bwhr awky kIh dzsdy hn[
2
Bwv jy idl sPw qy Bwg vzfy hoN qW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 167

21. [kAulW duKI ho gurU jI dI Srn aweI]


20<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>22
dohrw: ibn guru dyKy duK lhY, kOlW bhu ibllwie[
irdY iblokin lwlsw, nihÀ Aupwie ko pwie ]1]
cOpeI: kwZI aru kwZin mn jwnYx[
-cwbk lgy pIr ko mwnY1-[
ruic sox Kwn pwn nihÀ kIin[
prI rhI muK pr pt lIin ]2]
jib sMDÎw hoeI qm CwXo[
dwsI ko kih kr smuJwXo[
‘jwhu pIr iFg kIjih arZI[
-gur jI drSn brjI frjI2 ]3]
suiD buiD apr rhI nihÀ koeI[
kyvl drs prwXn3 hoeI[
ikRpw krhu br bdn idKwvhu[
muJ mrqI ky pRwn bcwvhu- ]4]
dwsI! dSw ipKiq hYx jYsI[
gur iFg krhu invydn4 qYsI[’
suniq duKwqur dIrG jwnI[
duie idin mihÀ durblI mhwnI ]5]
Kwn pwn kI ruic ijn qÎwgI?
eykhu bwir mhW anurwgI[
kih dwsI ny DIrj dIin[
‘kÎox qrPiq jÎox jl ibn mIn? ]6]
kro SIGRqw aiqSY nWhI[
ibrh isMDu qy pwr prwhIx5[’
iqmr BXo ipiK gmnI fyry[
hwQ joir kir KrI agyry ]7]
1
pIV L mMndI hY[
2
fr krky hy gurU jI! drSn qox vrjI hoeI hW[
3
awsry[
4
Bwv dzs dyh[
5
pwr ho jweyxgI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 168

‘sunhu pIr jI! qum siB jwnhu[


BeI ibkl bhu khW bKwnhuÀ1[
drSn ko qrPiq idn rYin[
mhW dIn muJ sox kih bYin ]8]
-guru iFg jwhu dyhu suiD myrI[
ibqih n idn* sMmq sm2 hyrI-[
prI pRXMk bhuq ibllwvY[
-hwie hwie- muK sBin sunwvY ]9]
jwnYx skl -cot qn lwgI-[
lKihÀ n pIr CpI anurwgI3[
hoeI awp kI jQw rZwie[
iqs pRkwr mYx jwie sunwie’ ]10]
SRI hir goibMd pRym mhwnw[
kOlW+ ky mn ko mn jwnw4[
ikRpw Dwir kir bwk sunwey[
Drhu DIr aib iblm n kwey ]11]
fyrw kUc krwvihÀ pRwqI[
quJ ly sMig cFihÀ hm rwqI[
siB inis mihÀ jwgRq hI rhIaih[
qurÀg hmwry ko rv5 lhIaih ]12]
qqiCn qry Auqr kir awvhu[
iks qy nhIx qRws Aupjwvhu[
koie n jwin skih ly clYx[
awgY jwie sYn sMig imlYx’ ]13]
suin dwsI hrKiq hit aweI[
siB kOlW ky inkt sunweI[

1
bhuqw kI khW[
*
pw:—iCn[
2
swl brzbr[
3
ieh nhIx jwNdy jo ipawr dI lukI pIVw lÜgI hY su[
+
dyKo rws 6 aMsU 24 aMk 11 dI hyTlI tUk[
4
awpNy mn ivc jwiNaW[
5
KVwk, Sbd, avwZ[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 169

irdy anûd iblûd Aupwvw[


jnm rMk ijm nviniD pwvw ]14]
awCy huqy ibBUKn joie[
dey bKS dwsI ko soie[
‘ey rI!1 deI jwn qYx myrI[
sdw aswnvMd mYx qyrI ]15]
jib lig rhYx pRwn qn mWhI[
dyiq rhOx Dn, ibsrOx nWhI[
Auqrin ko inkyq ibiD joeI[
kIjih jqn qÎwr hÍY soeI ]16]
-nihÀ fr kCU- pIr2 bc khÎo[
krhu kmMd3 jQw ibiD lhÎo[
ies qwkI qy Auqrox qry[
bhur sMBwr lyAux mYx pry4 ]17]
iezqÎwidk siB rcy Aupwie[
inis mihÀ qÎwrI kriq ibqwie[
idvis ibKY supqih rih prI[
siBin idKwie aiDk duK BrI ]18]
krih inhorin bhu mihqwrI[
kSt idKwie, n Kwie ahwrI[
srb kutMb imRdul bc khY[
duKI lKih, mwrI bhu, lhY ]19]
ieiq siqguru nYx insw ibqweI[
khÎo bwk ‘sunIaih ibRD BweI!
aib lvpuir kÎw kwj hmwro[
SwhjhW qy hUjih nÎwro ]20]
sMg lyhu fyrw siB sYn[
krh mjl itkIaih ipiK rYn[

1
hy sKI[
2
Bwv, SRI gurU jI ny[
3
kmMd iqawr kro[
4
azgox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 170

pMc kos aMimRqsr Aury[


itkhu pRqIKin hmrI Dry ]21]
hm ins mihÀ hÍY kY asvwrw[
AulÀGih SIGR pMQ jo swrw[
awin imlihÀ qumry sMg hovYx[
SRI aMimRqsr drSn jovYx’ ]22]
mwin bcn hoey siB qÎwrI[
gmnÎo siB qy ibRzD agwrI[
snY snY sYnw siB imlI[
SRI aMimRqsr ky mg clI ]23]
sMDÎw lig isK syvk swry[
imil imil siqguru pMQ pDwry[
qMbU lgÎo rhÎo guru kyro[
-fyro hY mukwm- siB hyro1 ]24]
FwFI pwiqSwh ky joie[
dÍY Gitkw idn awey soie[
chYx sunwvin apno rwg[
drb lyn ko Aur anurwg ]25]
iqn ko ipiK inj inkit ibTwey[
SRI hir goibMd bwk sunwey[
‘awj insw sgrI qum gwvhu[
bhu joDw ikX juzD sunwvhu’ ]26]
suin FwFI mn hrK Aupwey[
jwnÎ Dn gur qy bhu pweyx[
lgy sunwvin jMg aKwry[
BWiq BWiq ky mihd pvwry2 ]27]
siqgur bYTy iqnhuÀ agwrI[
qwn smYx gur ‘aho’ AucwrI[
qMbU mihÀ bij rhÎo rbwb[
gwvYx AUcy rwg ajwb ]28]

1
fyrw iesy mukwm qy hY, sB ny dyiKaw[
2
lVweIaW

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 171

kwZI ihq Dn lyin Aupwie[


SwhjhW so skl sunwie[
‘krÎo dyin ijs idn qkrwr[
kir sIny ZorI1 dY twr ]29]
awj kwl kih dyiq su nWhI[
qum jo pThu mnuK ko qWhI[
qbih drb pwly mm pirhI2[
nWih q twr iesI ibiD kirhI’ ]30]
Swh jhW kih ‘hovih Bor[
ly nr jwhu gurU kI Er[
kih kY srb drb idlvwvih[
so BI nihÀ rwKihÀ icq awvih3’ ]31]
sMDÎw smYx ipKÎo4 guru fyrw[
-ahY alp nihÀ rhÎo Gnyrw[
cly n jwihÀ drb ko lYky-[
as icMqw icq kwZI kY kY ]32]
gXo agwrI iqs hI Qwnw[
iqmr Bey hitaw ieq jwnw5[
gwvin ko suin Sbd iblûd[
lKÎo -ahYx SRI hirgoibMd ]33]
lyAux Bor ko apno drb[
jor idKwie Swhu ko srb-[
hoie inicMq* itkÎo inj Qwn[
eyk lwlsw drb mhwn ]34]
bYTÎo rwg sunYx guru pUrw[
qwn smYx muK dyiq hMgUrw[
ZIn qurMg ksÎo iFg KrXo[

1
ZorwvrI nwl[
2
qd hI Dn myry pzly pvygw[
3
swfy ieh iczq ivc aWvdw hY[
4
(kwZI) ny ifzTw[
5
hnyrw ho jwN krky muV ipaw (qy ieh) jwN ilaw (ik gurU jI) eyQy hI hYn[
*
pw:—huie insicq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 172

qQw awp svDwnI krXo ]35]


bKSÎo drb rIJ keI vwr[
qwn srwhYx ibibD pRkwr[
awDI insw bIiq jib geI[
AuiT siqgur inj qÎwrI keI ]36]
vihr inkis kir cFy qurMg[
ibMd SsqR pihry inj aMg[
qMbU mihÀ iqm hoiq hMgUry[
jQw dyiq bYTy gurU pUry ]37]
huqy ijiqk qihÀ gwvin hwry[
nihÀ jwny nihÀ nXn inhwry[
pRQm smwn jwin guru bYsy[
suniq hMgUrw gwvihÀ qYsy ]38]
jO lig pRwq hoiq qm rhÎo[
qO lig siBin qhW guru lhÎo[
drb aiDk pRwpiq ko jwnw[
gwvihÀ rwgin ibzdÎw nwnw ]39]
pUrb hI nihÀ dIp jgwXo[
isvr kUc kir dIin sunwXo[
‘iesI rIiq gwvhu hm bYsy[’
gwviq rhy rwg imil qYsy ]40]
siqguru hX ko azgR clwXo[
ijq kwZI ko sdn suhwXo[
phuÀciq Bey qurMg itkwXo[
cwhiq kOlW qry bulwXo ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kOlW ko’ pRsMg brnnû
nwm eyk ibsMqI aMsU ]21]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 173

22. [SRI aMimRqsr awey]


21<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>23
dohrw: kOlW kriq pRqIKnw, locn rhI lgwie[
dwsI sMg shwieqw, cwhiq kwj bnwie ]1]
cOpeI: jib siqguru liK mMdr kwZI[
qry drIcI1 ky ikX bwZI[
qqiCn kOlW liK awgvnU[
qUrn chiq qjÎo inj BvnU ]2]
siqguru aZmq juiq irpudvnU[
jwin irdY fr krih n kvnU2[
Dir kmMd qr ko lrkweI3[
kr dwsI ko idRF gihvweI4 ]3]
qUrn qry Auqr kir aweI[
guru pg pMkj gih isr lweI[
irdy anûd iblûd AumMgw[
BXo rom hrKn siB aMgw ]4]
gdgd igrw n kuC kih jweI[
ghI bWhu gur byl5 cFweI[
pRyrÎo hX puir bwihr awey[
bfy byg bwXU sm jwey ]5]
ikiqk dUr jib gey agwrI[
Kry pMc isK awXuD DwrI[
jyTw awidk bIr ibswly[
imly gurU sMg awgy cwly ]6]
KSt qurMg cpl bil BwrI[
clihÀ cwl suKdw asuvwrI[
Qory kwl dUr cil jweI[
nihÀ asvwrn prihÀ lKweI ]7]
1
bwrI[
2
iksy dw fr nhIx krdI (kOlW)[
3
kmMd hyT ltkweI[
4
PVweI (kmMd)[
5
(GoVy dI) ipzT qy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 174

jib kuC pqw lKihÀ kY AUcy1[


qib jwnihÀ-hm awin phUcy2-[
jib arNodY hoviq jwnw[
Auqr pry siqgur iek Qwnw ]8]
khÎo ‘suDwsr kyiqk rhÎo?
ies Ql ko awCy qum lhÎo[’
qib iszKin kr joir bKwnw[
‘gurU grIb invwj sujwnw! ]9]
spq kos aib qwl amI ko[
awin phUMco sdn njIko[
iQrhu awp kIjY ibsrwmU?
Gory huqy SIGR bhu gwmU3’ ]10]
gur bUJin kIny isK Pyr[
‘jwnÎo kOn pqw qm hyir[
ies Ql chUM idSin bn gwFo[
lGu qru ahY n, AUcw TWFo ]11]
inkt gRwm BI lKIXiq nWih[
mhW Aujwr siBin idiS mWih[’
pun isK ByqI qihÀ ky huqy[
lgy bqwvin sgry pqy ]12]
‘mwdo ky bYrwV ju nwm[
ahY inkt so jwnhu gRwm[
keI bwir hm ieq ko awey[
mg ko ByqI siB liK pwey’ ]13]
qhW cOqrw eyk inhwrw[
qru plws ky qrY suDwrw[
iqs pr awsn fwsin kIin[
bYiT gey siqgurU pRbIin ]14]
ghÎo iprwNy gurU qurMg[

1
Aucy hoky pqw dyKdy hn[
2
asIx aw phuMcy hW (awpNy Gr)[
3
QoVy smyx ivc bhuqw clN vwly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 175

bWDI for qrovr sMg[


cldl1 ibRzC inkt iek BwrI[
qihÀ bYTI kOlW huie nÎwrI ]15]
jÎox jÎox riv pRkwS idKrwvY[
qÎox qÎox ipiK srUp bil jwvY[
khY ik ‘DMn Bwg hYx myry[
ijn qy pIr pIr muK hyry2 ]16]
jyTy sMg khÎo ‘iPr kir kY[
krhu awin suiD, nIr inhirkY3[
suin awiesu ieq Auq bhu iPrÎo[
Gno nIr nihÀ khUM inhrÎo ]17]
khÎo awin kir ‘apr n nIr[
kCuk iehI hY jo qum qIr[
so mihKin ilit krdm Gorw4[
jl moto5 dIKiq ies TOrw’ ]18]
gur khÎo ‘aib awCo iehI[
iCq sox imil jl pwvn lhI[
hoieÀ ibml hm* chYx Snwnw[
nwm -gurU sr- huie ies Qwnw ]19]
apr iszK jy mzjn krihÀ[
sMkt ibkt iqnhuÀ ky trihÀ[’
iem kih siqgur kIin Snwnw[
bYiT srUp DÎwn ko Twnw6 ]20]
pun pMchuÀ isK mzjn kInw[
awXuD Dry Kry, bn cInw7[

1
ipzpl dw[
2
ijnHW (BwgW krky) pIrW dy pIr dw muK ifzTw hY[
3
jl dyKky awky Kbr kro[
4
mzJIaW ny iltky iczkV Gol idqw hY[
5
gwVHw[
*
pw:—sr[
6
kIqw[
7
Kry SsqR Dwrky bn dI dyKBwl kIqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 176

chuÀidS rhy scyq iPrMqy[


mnhuÀ Syr inrBY ibcrMqy ]21]
pun kOlW kIinis ieSnwnw[
dUr KrI huie bMdn Twnw[
iqs cldl ky qr qib aweI[
gur mUriq riv dY idKrweI ]22]
kml iblocn ibkisq jwiq[
irdw anûd iblûd Audwq[
ikiqk idvs bYTy jib crÎo[
gurU DÎwn Aur ko qib trÎo ]23]
chÎo suDwsr ko qib hyrin[
jug isKin ko kInis pRyrin[
‘awnhu jwie khwrn gRwmU1[
ihq kOlW ly cilby DwmU’ ]24]
qurÀg Dvwie jwie kir awny[
bsqR SsqR gur pihrin Twny[
kImiq lÜC drb kI jWih[
hX mMgvwviq By qib pwih ]25]
Bey arUFin kInis pXwnw[
snY snY gmny blvwnw[
siB sYnw cil awie agwAU[
imly nmo kir Aur Dir BwAU ]36]
phuÀcy SRI aMimRqsr qIr[
imlI awie gn iszKin BIr[
bhu Auqsv ko skl krMqy[
Sbd gurU ky muK AucrMqy ]27]
jug pd pdm sdn suK kyry[
bMdihÀ siqgur ky huie nyry[
jwie su phuÀcy qKq akwlû[
Auqr pry iqs Qwn ikRpwlû ]28]
Dir pRswid ardws krweI[
1
ipMf qox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 177

pun siB kO dInis brqweI[


bhuro gey drSnI pOr[
nûimR Bey soFI isrmOr ]29]
pun phuÀcy drbwr agwrI[
snmuK hoie bMdnw DwrI[
kIin pRkrmw iPr chuÀ bwrI[
drSn drs pRmodiq BwrI ]30]
gMg mwq ky syvk awey[
imly Dwie kir isK smudwey[
ipKÎo agwrI awviq forw[
bUJin krÎo ‘awie ikq Erw?’ ]31]
jo iszK jwniq iqnih bqwXhu[
‘ieh forw SRI siqgur lÎwXhu[
kwZI kI qnujw bfBwgin[
guru qn sox hoeI anurwgin*’ ]32]
Dwie gey SRI gMgw pws[
srb bwrqw kIin pRkwS[
suniq mwq ny irs AupjweI[
-puzqR khW krqUq AupweI? - ]33]
ieqny mihÀ SRI hir goibMd[
awie krI bMdn kr bMid[
bhu snyh qy inkit ibTwey[
msqk sUMGiq pÎwr vDwey ]34]
‘sunhu puzqR! ieh kÎw qum kInw?
ijs qy sujsu hoie jg hInw[
qumro AuØzqm bMs ibswlw[
kOn krih ieis BWiq kucwlw ]35]
siB qy bif SRI nwnk gwdI[
iqs pr qum iQq inq aihlwdI[
apnI kÎox n ipKI bifaweI[
khY khW sMgiq smudweI ]36]
*
kAulW dy szcy pRym bwbq dyKo rws 6 aMsU 24 aMk 11 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 178

bydI iqhN ju BzlÎin bMs[


kul soiFin siB ko aivqMS[
kÎw nihÀ inûdw krihÀ qumwrI[
mhW anuiciq rIiq jo DwrI ]37]
ipqw qumwro SWiq suBwAU[
pIr mIr rwKihÀ ijn BwAU[
jg mihÀ qum siB ky isrmOr[
nhIx minûd hoiq ko aOir ]38]
ies kukrm ko kYsy kInis[
iks kI nhIx ijTweI cInis1[’
SRI hir goibMd suin kir bYn[
jnnI qy kir nIcy nYn ]39]
khiq Bey ‘hmry bis nWhI[
huqI ij bsI qO krqy kWhI[
blI purK ny iem kirvwXo[
ikX ibcwr kuC bis n bswXo ]40]
ieh kwrj ko kIin lcwr2[
bhu asmMjs rhy ibcwr3[’
iem kih qUSin huie cil awey[
pun forw mihlIx phuÀcwey* ]41]
gMg iblokiq irs AupjweI[
‘ies ko myl nhIx ies QweIx[
mhW kujsu ieh ko Gr rwKy[
clI jwih ijq hÍY aiBlwKy’ ]42]
SRI gMgw ny dIin jbwb[
suiD aweI gur inkit iSqwb[
pYVw dyKÎo Kro agwrI[
kir smIp ko igrw AucwrI ]43]
‘dzKN idiS sRI aMimRqsr qy[

1
iksy dI vifaweI dw iKawl nhIx kIqw[
2
ieh kwj mjbUrI nwl kIqw hY[
3
(ies) aNbN L bVw ivcwrdy rhy hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 179

ipKhu suQl smIp bt qr qy1[


qihÀ qMbU ko idhu lgvwie[
fory khu fyrw kirvwie ]44]
hoiq pRwiq kwrIgr gn ko[
idhu lgwie kir lyihÀ sdn ko[
qUrn bnihÀ iblm huie nWhI[
srb vsqu phuÀcvwhu pwhI ]45]
iesqRI ikiqk inkt iqs rhYx[
huie anuswir krihÀ ijm khYx[’
hukm pwie kir qUrn gXo[
kwj jQoicq kriq su BXo ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘suDwsr awvn’ pRsMg
brnnû nwm doie ibsMqI aMsU ]22]

1
bohV ibRzC dy nyVy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 180

23. [kwZI Dn lYN suDwsr awieaw]


22<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>24
dohrw: SRI gur bwsy mihl inj, Kwn pwn SuB kIin[
rwmdws puir mihÀ mhW, Auqsv kir suK BIin ]1]
cOpeI: dIpmwlkw jihÀ kihÀ hoeI[
Gr Gr hrKiq huie siB koeI[
gurU srwhiq awps mWhU[
‘fIl iblûd, krI kr bwhU1 ]2]
muK mXMk suMdr aklûkw[
bnÎo bnwAu bIr br bMkw[’
kyicq khihÀ ‘soihÀ sox boly[
muskwviq ipiK dsn amoly’ ]3]
‘bUJI kuSl moih’ kih koeI[
kih ko ‘ikRpw idRSit muJ hoeI[’
kyicq khYx ‘ibswl suSIl[’
brnih ko ‘iblûd br fIl’ ]4]
dIpk bwry AUc atwrin[
sdn sdn ky suMdr dÍwrin[
‘bhu idvsin mihÀ2 bsy avws[
jhWgIr ly gmnÎo pws’ ]5]
puir jn ies pRkwr bhu rIiq[
krihÀ sujsu ko Aur Dir pRIq[
bIc bZwrin dIpk bwry[
bhu rvNk3 hoeI puir swry ]6]
supiq jQw suK insw ibqweI[
Bor BeI AuiT kir smudweI[
sOc su mzjn kir kir swry[
SRI hir goivMd rUp inhwry ]7]
siB sMgiq ko drSn dyiq[

1
bwhW hwQI dI suMf vq[
2
ipzCox[
3
rONk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 181

mn bWCiq Pl gur qy lyiq[


bjihÀ rbwb imRdMg suhwey[
gwvihÀ Sbd rwg smudwey ]8]
pMcWimRq kir kir bhu awnihÀ[
Kry hoie ardws bKwnihÀ[
jwm cFy idn aciv ahwr[
pun pRXMk pOFy sK Dwr ]9]
siqgur AuTy mMgwie qurMg[
Bey arUFin kuC Bt sMg[
bwj iley ihq krin aKyr[
nyr nyr iPr kir qihÀ* hyir ]10]
Auq kwZI kI sunIXih bwq[
AuTiq BXo su pRkwSy pRwq1[
Gr kI suiD kuC nihÀ iqs kwlw[
AuTiq mUF kwrj ko cwlw ]11]
iks Aumrwv inkit Qo jwnw[
qij sovin Ql kIin pXwnw[
awie brobr jib gur fyry[
nr gn iPrqy qhW n hyry ]12]
sMsY krÎo -supiq kÎw aib lO?
inScY hoih n hyrihÀ jib lO-[
iQr huie awCI rIiq inhwrw[
jwnÎo mn mihÀ -gurU isDwrw ]13]
qij mg ko fyry mihÀ gieAU[
iek qMbU iQr2 dyKiq BieAU[
dlkÎo irdw icMq duK Bwrw[
-Dn gn ly mm gurU pDwrw ]14]
hukm Swhu ny kIin idvwvin[
so ikn kInhu ienihÀ sunwvin[

*
pw:—qru[
1
svyr hoey qy[
2
Kloqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 182

gey Bwg dyno Dn prY[


bl qy Swhu idvwvin krY ]15]
huie hYx SRI aMimRqsr gey[
apny sdn phUMciq Bey[
hoie n as qihÀ qy cil jWhI[
bhur drb pRwpiq hÍY nWhI ]16]
jMgl dyS jhW nihÀ pwnI[
ibgr prihÀ, phuMcihÀ iqs QwnI[
qhW n qRws Swhu ko hoie[
jl ibn sYn jwie nihÀ koie ]17]
XW qy Auicq moh ko jwnw[
imlOx lyhuÀ Dn aib iqs Qwnw[
jy bl krihÀ n dyvYx soie[
awie Swhu iFg kihbo hoie ]18]
sYnw lYky bhur isDwvOx[
Swhu hukm bl qy siB lÎwvox-[
iem ign kY mn gXo qbyly[
ZIn qurÀg pr qUrn myly ]19]
eyk nPr lY sMig isDwrw[
suiD1 bUJiq ‘guru ngir mJwrw2?
suniq mwrgI3 dyiq bqwie[
‘siqgur sdn ibrwjy jwie ]20]
Auqsv awidk dIpk mwlw[
CutI quPMgYx SlK4 ibswlw[
sMgiq awviq jwiq anyk[
sujsu kriq bhu jliD ibbyk’ ]21]
suin kwZI Aur inScY awviq[
-inj puir Gr qij kir ikm jwviq[

1
jwpdw hY ik kwZI iek rwq rsqy ivc irhw hY qy agly idn rwhIaW qox puzCdw hY[
2
kI gurU jI aMimRqsr hI hn?
3
rwhI[
4
bMdUkW dw iek vwrgI hI czlNw[ [qu: Slkæ]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 183

iehW rhiq Dn rhih n morw[


lyvox Bly pwie kir jorw ]22]
ibgrÎo ibRD idvwn1 muJ sMg[
so kih krih n kCU kuFMg[
dyih suKyn qAU rs rhY[
nqur ibrs, ibgrÎo hI ahY2- ]23]
iem icqviq icq icMqw sMg[
mUrK lKih n BXo kuFMg[
phuÀcÎo rwmdwspuir awie[
suMdr sdn SuBiq smudwie ]24]
iqq idiS gurU aKyr isDwry[
inrKy3 hX pr hYx Buj Bwry[
dyiK dUr qy hrKiq hohI[
lKÎo -Þudwie mdq bhu mohI ]25]
huqo ngr mihÀ sdn pRvySw4[
hoiq imilin mihÀ iblm ibsySw[
vihr qurq hI kihbo hoie[
dyiq ik nhIx, prK hYx soie- ]26]
gXo inkt Juik krI slwmU[
itky5, gey imil suBt qmwmU[
‘kwZI! awAu’ khI guru bwnI[
‘awvin ieqih SIGRqw TwnI ]27]
lKIXiq drb hyqu kir Dwey[
awCI krI qurq cil awey[’
suin kwZI bolÎo hrKwnw[
‘awp acwnk kInis pÎwnw ]28]
iek qy lrÎo idvwn qumwrw[
ibn suiD awp Bey asvwrw[
1
Bwv, BweI buzFw[
2
nhIx qW byrsI hovygI, ikAuxik Auh qW ibgiVaw hoieaw hY (myry nwl)[
3
dyKo[
4
jy Gr ivc vVy hoey huMdy[
5
Tihry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 184

iQrÎo n gÎo irdy iDRq Dir kY[


XW qy awXo qUrn kir kY ]29]
awj kwl krqy idn bIqy[
ibnW iley ikm awie pRqIqy[’
SI hirgoibMd prKin Twnw[
-suqw pRsMg n lKÎo ajwnw- ]30]
sib suBtin BI jwnÎo aYsy[
duihqw bwq n jwnI kYsy[
swdr siqgur qbih bKwnw[
‘ilhu apno Dn jyiqk jwnw ]31]
rhhu rYin khu pRwq isDwvhu[
Dn kI huMfI iliK ly jwvhu[’
ley sMg gur puir ko mury[
gmn kIin kyiqk jib Aury ]32]
iek syvk ko inkit hkwrÎo[
shj krin mihÀ1 bwk AucwrÎo[
‘qUrn hm qy jwhu agwrI[
idhu suiD kOlW pws AucwrI ]33]
-lvpuir qy awXhu ipq qyro[
kIjih qÎwr ahwr Gnyro[
hm ByjihÀ quv inkt inhwr[
apny hwQ proshu Qwr ]34]
hWik pOn Twnhu snmwnw[
bYiT smIp Kulwvhu Kwnw-[’
suniq sAUr2 DvwXhu Gorw[
qUrn gmnÎo iqs Gr Erw ]35]
dwsI ko hkwr kir BwKw[
‘khu mwqw sMg iem gur kWKw[
-qor ipqw lvpuir qy awXhu[
idhu* ahwr iFg bYiT KulwXhu-’ ]36]

1
hOly ijhy kMn ivc[
2
asvwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 185

guru kI kihviq skl sunweI[


Aur anûd siB qQw bnweI[
mDur slvN anyk pRkwrw[
bhu sÍwdl kir qÎwir ahwrw ]37]
guru awiesu aru inj ipq jwnw[
XW qy BlI BWiq siB Twnw[
siqgur awey lwie idvwn[
bYTy iszK suBt gn awin ]38]
kwZI ko inj inkt ibTwXo[
swdr Dn ko dyin alwXo[
‘KwXo kY nihÀ mg mihÀ Kwnw?
ikDOx n Auqry iks hUM Qwnw?’ ]39]
kwZI khÎo ‘bnih iek kwl1[
mwrg cilby jqn ibswl[
aib qXwr kir kY aic lY hYx[
eyk insw qum inkt rhY hYx’ ]40]
qib SRI hir goibMd Aucwrw[
‘pRQm pTÎo kih2, BXo su qÎwrw[
aho CuDiq3 ilhu Kwnw Kwie[
qurk myl apny mihÀ jwie’ ]41]
iek syvk sox sihj4 sunwXhu[
‘kwZI ko inj sMg iljwXhu[
kOlW ky igRh+ idhu phuÀcwie[
so ies Kwnw dyih Kulwie’ ]42]
suin gur ky kwZI sMg lIin[
AuTÎo nPr juiq CuDw aDIn[

*
pw:—iqh[
1
kzl iek (fMg KwNw) biNaW sI[
2
kih Gzilaw sI (KwNw iqawr kro)[
3
BuzKy ho[
4
hOlI jyhI[
+
ipCly aMsU dy aMk 45 mUjb qW ies vyly kwrIgr AuswrI vwly puzjy hoNgy, igRh qy sdn
ikzQox aw gey?

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 186

iqs qnujw ky Qwn pucwXo[


awgy ipKÎo pRXMk fswXo ]43]
qihÀ dwsI ny awin ibTwvw[
ipiK Ql ko kwZI hrKwvw[
-iksI qurk ko sdn+-pCwnw[
-kirvwXhu gur muJ ihq Kwnw- ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI pRsMg’ brnnû nwm
qRYibMsqI aMsU ]23]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 187

24. [kwZI guzsy ho vwps lwhOr igaw]


23<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>25
dohrw: kwZI siQiq pRXMk pr,
qry nPr bYTwie[
kOlW ko qib suiD krI,
dwsI aMqr jwie ]1]
cOpeI: BWiq BWiq ky qÎwr ahwr[
kir cqureI prosÎo Qwr[
kr dwsI ky pRQm pTwXo[
ipiK kwZI ny hrK AupwXo ]2]
awgY kInis Qwr rKwvin[
huqo CuiDiq so lwgÎo Kwvin[
kyiqk Kwie lIin jib Kwnw[
awCI ibiD sox nihÀ iqRpqwnw ]3]
-AuTih n CuiDiq- jwin mn mwhI[
pun kOlW awvin kO cwhI[
Bojn kuCk hwQ mYx Dwrw[
clI hoiq BUKn Junkwrw ]4]
kwZI mUF hyir aiBrwmU[
mn mihÀ khY -awie ko bwmU[
bsqR ibBUKn mol ibswly[
nwdiq krihÀ sdn jib cwly- ]5]
nIcy nXn kry cil aweI[
kwZI ny Auq idRSit lgweI[
inkt awin jib snmuK hyrw[
‘bwvw jI1!’ slwm ilhu myrw’ ]6]
ipKiq suniq jib prKin TwnI[
mUrK bUf gXo ibn pwnI[
ieh qnujw ikq ko cil aweI[
ßrk hoin iCiq iCzdR2 n pweI ]7]

1
ipqw jI!
2
ßrk hoN L ipRQvI ivc Cyk nw lÜBy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 188

iQrÎo, gRws1 ko hwQ n hwlw[


nhI Kwn ky ihq muKu cwlw[
aMqr aMn n skih lûGweI[
BXo soc bis bwhr aweI ]8]
kuCk nIr sox hwQ pKwry[
krkiq sr CwqI jnu mwry[
ibsir geI suiD qn aru mn kI[
khW bwq lYby inj Dn kI ]9]
czikRq hoie gtI Aur ignY[
-aib mo ko krqb kÎw bnY-[
AuTin hyq ko qn Aukswvw[
kOlW khY ‘irsÎo ikm bwvw? ]10]
Kwnw Kwhu drb inj lyhU[
hoiq pRwq ky gmnhu gRyhU[’
cIrw crm2 lvN jnu fwlw[
ibK sm bolÎo inTur ibswlw ]11]
‘hy Þudwie mwrI! kÎw krI?
jnmiq kÎox n pRQm hI mrI[
ajhUM boliq infr inlwjw[
geI awbro dIrG awjw’ ]12]
3
‘sunIaih ipqw! Þudwie n mwrI[
Bw shwie Bv swgr qwrI4[
DMn awp ko mwin anûdhu5[
prvdgwr bMid kr bMdhu ]13]
iem sbMD kwdr ny kIin[
pIrn pIr awsrw dIin[
ijs ko Zwhr jgq ZhUrw6[

1
gRwhI[
2
cIry mws qy[
3
kOlW bolI[
4
sMswr smuMdr qox qwrn hwr[
5
mMnky KuS hovo[
6
pRqwp[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 189

ihMdu qurk ijs kihÀ -guru pUrw- ]14]


mYx qo qrI, prI SrnweI[
inksI nrk, surg mhuÀ aweI[
aib qUM krihÀ kwmnw jYsy[
BlI ik burI lhYx Pl qYsy’ ]15]
suin kwZI Aur jir bir gieAU[
gmniq vihr khiq iem BieAU[
‘hY sd hYP1 lwj kul qotI2[
mwriq pRQm lKiq as KotI ]16]
aib BI PwsI dy quJ mwrOx[
nihÀ prMqu bis clih ibcwrOx[’
iem kih gwrI ibRMd inkwriq[
inksÎo vihr Sok irs Dwriq ]17]
SRI hir goibMd iQiq ijs Qwn[
lgÎo smIp idvwn mhwn[
qhW qurMg bWiD kir gXo[
lYby hyqu su awviq BXo ]18]
burkw mnhuÀ lwj ko pwvw[
nihÀ AUcy ko bdn AuTwvw[
SRI gur ipKÎo dUir qy awviq[
suMdr bdn mMd muskwviq ]19]
apr ij isK jwnihÀ ibrqWq[
dyiK gurU kI idiS muskÎwiq[
‘inj qnujw sox imil kir kwZI[
irsÎo irdY kY hoXis rwZI ]20]
awviq idKiq kRoD qy dIn[
nIcy kInis bdn mlIn[’
siqgur BnÎo su ‘jwnÎo jwie[
imil qnujw sMg Bw ijs Bwie’ ]21]
Kry hoie iFg nPr pTwvw[

1
sO vwrI hmsos hY [a: hYã]
2
qoVI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 190

ihq arUiFby qurÀg mMgwvw[


SRI hir goibMd dws pTwXo[
kwZI ko smIp bulvwXo ]22]
jib syvk ny jwie hkwrw[
mhW kRoD qy inTur Aucwrw[
‘mYx nihÀ jwAux ahY duKdwnIx[
kOn gurU? kÎw krih bKwnI? ]23]
awin cmUM bhu pkrOx jbY[
imlOx Bly aru bolOx qbY[’
syvk khÎo gurU iFg jwie[
‘inkt n awie krih bkbwie ]24]
-mYx sYnw gn kO ly awvOx[
ghOx gurU qib bdlw pwvOx-[
ieqÎwidk irs kir kir* khY[
mUrK bnÎo n SWqI lhY’ ]25]
pun gur, ibDIaw jyTw joAU[
‘awnhu kwjI’ pTy su doAU[
‘jwhu imRdul snmwn bKwnhu[
gih Buj donhu hm iFg aWnhu’ ]26]
jwie khÎo ‘kÎox kop krIjY[
siqgur iFg gmnhu Dn lIjY[’
1
‘mYx n imlOx, nihÀ lYhox Dn ko[
nhIx lKÎo as kptI mn ko’ ]27]
ghI bWhu irs kriq Cutwviq[
qAU duAU bl Dir ly jwviq2[
koml khiq gey ly qIr[
boly SRI hirgoivMd DIr ]28]
‘ds hZwr ilhu awpin drb[
nhIx iblm ign dyvihÀ srb[

*
pw:—krks bd[
1
kwZI ny ikhw[
2
PVky lY gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 191

lrÎo ibRzD ky swQ ibswlw[


iqs ko Pl pwieis ies kwlw’ ]29]
sun kwZI kih ‘Dn nihÀ lYhOx[
ieh siB Swhu inkt kih dYhOx[
gih qum ko siB lyAux AuDwro[
nWih q qÎwig dyAux mYx swro ]30]
mor awbrU bfI AuqwrI[
Swhu kcihrI mwnihÀ swrI[
qnujw mm luBwie ly awey[
ies ko Pl qUrin ilhu pwey’ ]31]
gur kihÀ ‘ahY apr jo Jgrw[
ijs cih qQw inbyrhu sgrw[
kY qum drb lyhu inj abY[
nqu BwKhu -hm lInhu sbY- ]32]
nhIx krZ isr rhY hmwry[
qIn bwir iem krhu Aucwry[
qoih airNI hoihÀ hm qbY[
lyhu drb kY qÎwghu sbY ]33]
lyin sQwn ahYx hm qyry[
ies kwrN qy khu qRY byry[’
suin kwZI kih ‘gih hOx qumYx[
lYbo drb krOx iqh smYx ]34]
nWih q khÎo1 srb mYx Corw[
kÎw muK lY awvOx qum Erw[’
pun gur khÎo ‘ij drb n lyiq[
insw bshu bhu SRmih smyiq2 ]35]
jo bl hoie soAU kir lIjY[
rwq ibqwvin suK sox kIjY[’
3
‘moih Cutwvhu mYx nihÀ rhOx[

1
kihÀdw hW[
2
Qzky hoey ho[
3
kwZI kihÀdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 192

lvpuir abih phuÀcbo chOx ]36]


QkÎo nhIx aib hit kir jwvOx[
sih n skOx Aur ipiK pCuqwvOx[’
qib siqgur kih Bujw CutweI[
cFÎo qurMg kSt bhu pweI ]37]
sMg nPr ly qUrn pRyrw[
gmnÎo kwZI kRoD Gnyrw[
jihÀ lig mg mihÀ qm nihÀ Cwvw[
qihÀ lO clÎo gXo SRm pwvw ]38]
hyir gRwm ko AuqrÎo Qwn[
icMqw bsI BXo duK mwin[
nIT nIT kir insw guZwrI[
AuTÎo pRwq kInis asuvwrI ]39]
idvs awgly phuÀcÎo jweI[
puir mihÀ suiD psrI agvweI[
‘kwZI suqw aiDk inj mwrI[
inkis geI aiq duKI ibcwrI’ ]40]
inûdw suniq awpnY kwn[
bdn bsn qy Cwdin Twin1[
qUrn qurÀg pRyr kir gXo[
kwZin rudiq iblokiq BXo ]41]
nihÀ bolÎo kuC sMkt pwvw[
bYiT iekwkI bhu pCuqwvw[
doS awpno irdY ibcwriq[
-rhiq sdn jy mYx nihÀ mwriq ]42]
BeI qrun nihÀ krÎo inkwh-[
iezqÎwidk ign kir mn mWih[
iqs idn Swh smIip n gXo[
icMqwqur Gr mihÀ duK BXo ]43]
kwZin iJrkÎo bhu iris Dir ky[
bwr bwr SrimMdiq kir kY[
1
kzjky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 193

‘geI gurU sMg’ kih1 Bw mOin[


insw ibqIq krI inj BOn ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kwZI pRsMg’ brnnû nwm
cqribsMqI aMsU ]24]

1
(kwZI) kihky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 194

25. [kwZI dI Swh agy PrXwd]


24<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>26
dohrw: AuTÎo pRwq suiD pwie kir,
muK pKwr ly bwr[
khin Swhu iFg mdiq ihq,
icq ibcwir bhu bwr ]1]
cOpeI: bsqRin pihir kcihrI gXo[
pwiqSwh ko dyKiq BXo[
kir slwm bhu bwir agwrI[
bolÎo apnI kIin pukwrI ]2]
‘hirgoibMd ihMdun ko pIr[
krI1 su khOx awp ky qIr[
rogI qum qrMg* muJ dIin[
iqn, hZwr ds mol su lIin2 ]3]
kry AuDwr n aib lO idey*[
awj kwl kih twry ikey[
aib qnujw myrI ibrmwie[
puir qy inksÎo gXo plwie’ ]4]
ruidiq khiq nihÀ smuJI gwQ3[
awgY Swhu irsÎo ikh swQ[
rkq nyqR qy qwViq kWhU1[

1
(jo myry nwl) kIqI hY[
*
ies GoVy dw pRsMg iksy hor purwNy ieiqhws qox ajy nhIx imilaw, ijvyx iezQy iliKaw hY,
ieh dzsdw hY ik pTwN rwj dy smyx qy akbr dy pRiszD nÎweI rwj ivc Xw Aus dy rqw ku
mgrox vI ihMdU dI suhNI cIZ lY lYNI qy pwqSwh qk dw ies gzlox nw rukNw iek hINqweI
dI bzj sI, jo ajy bI ihMdU dy mzQy lÜgI hI KVI sI[ siqgurU jI L GoVy dw loB nhIx sI, cly
jwN dw Sok nhIx sI, pr iszK dy mn dy Bwv L szt vzjNox bcwAuNw, qy ies mOky qy awqm
szqw mwqR nwl GoVy L mMgw lYNW, qy awqm mMfl dI SkqI L pRqzK idKw dyNw pRXojn sI ik
awqm dunIaW ivc ienswP quldw hY qy mwlk dI SY mwlk pws pujdI hY[ iPr bI kwZI L
rupey dyNox siqgurW kdy nWh nhIx kIqI, QoVw vkq ZrUr lgw hY, pr ijs vyly rupey dyN
lÜgy hn, qW kwZI awpNy roh ivc ik Aus dI lVkI dIn Cof geI hY, lYxdw nhIx, swP
kihÀdw hY, ik aYAux nhIx pr Zor Zulm nwl lYsW, Aus ivc Eh nw-kwmXwb rihÀdw hY,
siqgurW vlox nWh ikqy nhIx hoeI[
2
iqnHW ny ds hZwr L muzl lIqw[
3
ro ky kihÀdy dI gzl pwqSwh ny smJI nW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 195

kwZI phuÀcÎo ieqny mWhU ]5]


ptkI2 isr qy pwg AuqwrI[
‘muJ ko kIinis jgq KuawrI[’
kupiq Swhu kih ‘myliq rOrw3[
smuJ n prih khiq ijm bOrw ]6]
nWgo isr nihÀ krhu agwrI[
Blo sXwno jÎox miq mwrI[’
Swhu irsq ipiK qUSin rhÎo[
inkit vZIr Kwn qib khÎo4 ]7]
‘hZrq! sunhu khW iks khIaih[
kiljug smw kihr ko lhIaih[
qnujw qrun kIin duiKawrI[
krÎo inkwh n, idn pRiq mwrI5 ]8]
huie lcwr inksI igRh Coir[
ibcriq geI suDwsr Er[
ies ky mwrin qy fir Dir kY[
bsI qhW awie n muir kir kY ]9]
SRI gur ko Gr sdw ikRpwlu[
pry anyk rhihÀ nr bwl6[
aMn siBin ko dyqy rhYx[
asn bsn bsih ju qihÀ lhY ]10]
iqn pr kriq pukwr ajwn[
ijnhuÀ dIin bf hZrq7 pRwn[
mIaWmIr awid jy pIr[
ijn qy adb krihÀ imil qIr ]11]
nhIx awp ko ibgrin bnY[

1
qwVdw sI iksy L[
2
ptkw ky mwrI[
3
rOlw pWvdw hY[
4
ikhw (pwqSwh L)[
5
roZ mwrdw sI[
6
nr qy iesqRIaW[
7
Bwv jhWgIr L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 196

XW qy kÎox qum ien qy sunY[


qnk bwiq kÎw ies kI ahY[
Þlkiq sgrI qum suK chY’ ]12]
SwhjhW suin kY siB bwiq[
kwZI sox kih ‘kÎox n ljwiq[
qoih n Auicq huqI iem krnI[
rKI inkyq qnUjw qrunI ]13]
pIr PkIr sMg nihÀ arnw1[
ien ko sdw adwieb krnw[
jy muK qy kih dyiq kuvwk[
krihÀ plk mihÀ bf igr Þwk ]14]
bIc kcihrI prdw pwrw[
dys ibdySin mihÀ Bw ÞÍwrw[
Gr qij inksI, gXo iemwn2[
pun awnih, kÎw khih jhwn? ]15]
Dro mOn nihÀ iZkr clwvhu[
apno krÎo pwie pCuqwvhu[’
suin kwZI muK nIcy krÎo[
khy swh ky aiq duK BrÎo ]16]
-boln qy BI moih htwXo-[
DrI pwg isr hit kir awXo[
irdy ibcwriq -kÎw ieh BXo[
ijq ikq qy sMkt huie gXo ]17]
ds shzsR jo drb srb hY[
rwKih gurU ghIr3 grb hY[
muJ ko jwnih iqRN sm rMk[
aib kYsy kir Dry aqMk4? ]18]
dyih n Dn, qnujw ly gXo[

1
aVnw[
2
(iek) Gr Czf geI (dUjy) dIn Czf bYTI, Bwv mZhb bdl ilaw[
3
BwrI[
4
huN myrw fr kIkUM mMny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 197

mrn minûd moih kir gXo[


ijs ko jqn n aib kCu bnY[
pltw ghin, ik pRwnn hnY1 ]19]
SwhujhW pr huqo Brosw[
so Aucrin lwgÎo mm doSw[
khW Kudwie kIin sMg myry[
sMkt hyriq hOx chuÀPyry ]20]
skl kutMb rudiq kir nyhU[
as ibCurI jo imlih n kyhU-[
irdY ibsUir ibsUir prÎo hY[
gurU dRoh qy kSt prÎo hY ]21]
bhur n iZkr krÎo iks Qwn[
jwniq -lwj hoiq mm hwn-[
SwhujhW awCI mn cIn[
Kwn vZIr srwhin kIin ]22]
‘qYx awCI msliq kih deI[
ijs qy bfI bwiq nihÀ BeI[
gur sox prY acwnk bYr[
ijs qy ibnsih qn kI ÞYr ]23]
kwZI krm kry kuirawry[
ibgriq gr pr jwiq hmwry[
kÎw lYno kÎw dyno iqn sox[
khin vwk qy frIaih ijn sox’ ]24]
suin vZIr KW pun smuJwvY[
‘rwvir kuSl siBin ko BwvY[
hZrq! bfy ipqw ju qumwry[
iqn iFg cMdU Cl bl Dwry ]25]
kriq bYr guru, Swh isKwey[
qbY guawilar mihÀ phuÀcwey[
cwlI idn bIqy ijs kwl[
hZrq hyry Syr krwl ]26]
1
bdlw lYN dw = PVn dw, aQvw pRwNW dy nwS dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 198

ins mihÀ qRwsiq irdy iblûd[


ismriq By SRI hir goibMd[
rzCw krI Dwie kir awie[
donhuÀ kyhir dey htwie ]27]
qbih hkwrin cwhy pws[
mihpwlk kYdI qihÀ bws[
gurU khÎo -CUtihÀ mihpwlw[
hmro drs hoie iqs kwlw ]28]
huqI ZrUr hkwrin kyrI[
Cory inRp bwvn iqs byrI[
inkit hkwir kIin snmwnw[
jÎox gur khÎo su hZrq mwnw ]29]
iqn ky sMg ibroD AuTwvin[
nihÀ awCI qum ko, suK pwvin1[
inj anjwn pno kir mMd[
Koie awbrU huqI iblûd ]30]
iqs ky khy awp kÎox krqy[
ijs ko krm huqo so brqy[’
iem kih suin kY qjÎo ibRqMq[
icq mihÀ icqvÎo nhIx kdMq ]31]
ieh sgrI suiD kih ilKvweI[
gur iFg Kwn vZIr pTweI[
awXo lvpuir qy cil cwr2[
iszK pRqIKiq huqy Audwr ]32]
3
-kwZI kuC Auqpwq AuTwvY[
khY Swhu sox cmUM pTwvY[
prih jMg gn suBtin hwnI[
siqgur imtihÀ n, jwie su jwnI4- ]33]

1
suK pwvNw kro[
2
dUq[
3
iszKW ny ivcwr kIqI[
4
siqgurW ny tlNw nhIx, (ieh gzl) jwNIxdI peI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 199

icMqw bsI msMd iblûd[


-ibgir jwihÀgy kwrj ibRMd-[
SRI gMgw iFg jwie sunwviq[
‘aYsI bwq n ikm mn Bwviq ]34]
kIin anuicq aXo pun kwZI[
krÎo hws iqs, BXo ivrwjI1[
gXo pukwrin Swhu smIp[
suniq irsih Byjih avnIp2 ]35]
cmUM ibRMd jib cVH kir awvY[
gur awgy qy jMg mcwvYx[
nhIx dyS ko rwj hmwry[
lrin hyqu nihÀ lSkr Bwry ]36]
Swhu sMg ikm smqw hoie[
clihÀ plwie qjihÀ puir soie[
ipqw ipqwmy ko iesQwn[
Cuit jY hY qib bsihÀ iehW n’ ]37]
suin suin mwq gMg pCuqwie[
khY ik ‘hm qy hÍY n Aupwie[
pMc gurU pUrb jy Bey[
SWiq rUp iszKI ibdqey ]38]
ienhuÀ qKq ric awXuD Dwry[
so kbhUM rN rcihÀ aKwry[
mYx bhu khÎo rhI smuJwie[
-hy suq! qum nihÀ ieh bin awie- ]39]
AuØzqr dyiq ik -bis nihÀ mory[
jy bis hoie q dyvOx mory-[
srb pRkwr awip so sÎwnw[
prih ibgwr hoih rN Qwnw ]40]
krih Aupwie awp hI soeI[
hm qum qy aib hoih n koeI[

1
guzsy[
2
bwdSwh Byjygw (sYnw)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 200

jO qum qy smuJwXhu jwie[


khhu jwie idhu jMg imtwie ]41]
mm idiS qy qum krhu Aucwrin[
nihÀ nIky kirby rN kwrn1[’
suniq msMd gey smudwie[
hwQ joir bMdn kir pwie ]42]
Audiq Bey jib kihby kwrn[
ieqny mihÀ ikX cwr inhwrin[
iqn idiS qy ruK Pyrin kIin[
kwgd dIin, iszK nY lIin ]43]
piT sgro prsMg sunwXo[
suniq siBin mn awnÀd pwXo[
iFg gMgw suiD qurq pTweI[
jwnI BlI irdy hrKweI ]44]
siB ky icq kI icMq ibnwsI[
apno bsn lKÎo aibnwSI2[
hoiq Bey bhu mMglcwr[
hirmMidr ardws Aucwir ]45]
pMcWimRq bnvwvih koeI[
‘imtÎo bKyrw bisbo hoeI[’
SRI siqgur ko tykihÀ mwQ[
‘siB kir skhu awp ky hwQ’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘pwqSwh qy kwZI pukwr kI
suiD awvn’ pRsMg brnnû nwm pMcibMsqI aMsU ]25]

1
rN krny[
2
awpNw vzsNw atzl jwiNaW[ (a) liKaw ik awpNy vs dI gzl nhIx sI, (qy jo gzl ho
geI sI) so huN nwS hoeI (muzk geI)[ (e) jwiNaW ik awpNy vs dI gzl qW nhIx sI, pr
(aibnwSI =) vwihgurU jI ny (awp shwieqw kIqI hY)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 201

26. [dUsry ivvwh dI iqawrI]


25<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>27
dohrw: rwmdws puir ky ibKY, SRI hirgoibMd bws[
mn Bwviq ins dÎos mihÀ, iblsiq bhuq iblws ]1]
cOpeI: awXuD ibzdÎw ko azBÎwsU[
inq krwieÀ gn joDin pwsU[
aink pRkwr awp BI krYx[
Coir quPMg qurMgin crYx ]2]
hX Dvwie qomr ko Pyrin[
krihÀ pRhwr inSwno hyrin[
qrvwrin ko vwr krMqy[
bwn mhwn kmwn iKcMqy ]3]
kib Gory pr kib huieÀ Kry[
vwr anyk pRhwrin kry[
suBt krihÀ guru ko drswvYx[
qomr qIr quPMg clwvYx ]4]
ispr KVg ko dwvin pylYx1[
arihÀ eyk ko duqI DkylY[
hoie mMflwkwr2 clwieÀ[
krihÀ SIGRqw ieq Auq Dwie ]5]
mnhu priq hYx mzlÎ3 aKwrw[
Bwv dwv4 kir aink pRkwrw[
bhuq SIGRqw kir idKrwvYx[
ikDOx lÜC ko mwir igrwvYx ]6]
iqh ipiK ‘swD swD’ gur khYx[
krihÀ irJwvin bKiSS lhYx[
ies pRkwr SsqRin azBÎwsU[
hoih inqwpRiq aiDk pRkwSU ]7]
dyS ibdySin mihÀ jsu ãYlw[
1
dwvW L rokdy hn[
2
golwkwr[
3
pihlvwn dw[
4
dwv dy pRkwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 202

bKSiq bhu Dn SRI gur CYlw[


suin suin suBt awin gn rhYx[
jy bhu SsqRin ibzdÎw lhYx ]8]
sMgiq iszK dyS prdySI[
awie inqwpRiq BIr ivSySI[
aink kwmnw pUrn krnI[
jn pr BIr prih so hrnI ]9]
bYiT idvwn drs ko dYnw[
lYin skl suiD hX gn, sYnw[
jihÀ kihÀ mih miha, dwsin kwjU[
ismrihÀ gurU grIb invwjU ]10]
siB Ql jwie shwiek honw[
inj jn ko idKwie kib BO nw[
vihr aKyr ibRzq kib jwvYx[
kwnn mihÀ jIvin ko GwvYx ]11]
SlK quPMgin gn kI hoie[
mMgl nwnw smY su doie[
krihÀ suDwsr mzjn jwie[
SRI hirmMidr drSn pwie ]12]
bMdiq krihÀ pRkrmw cwr[
alp smY TihrihÀ drbwr[
-adb n rhih iQry icr kwlU-[
iem liK kir AuiT awieÀ ikRpwlU ]13]
qKq akwl ibswl sQwn[
bYTihÀ gurU lgwie idvwn[
sMDÎw Bey mihl inj jwvYx[
qihÀ dmodrI syv kmwvY ]14]
gn dwsI ko brjin krY[
inj kr qy syvin ruic DrY[
nIr pKwrih pd aribMd[
pOxCih pt sox pRym iblûd ]15]
ley bIjnw hWkiq pOn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 203

cWpI krih crN jug lOn[


iezqÎwidk syvw kir swrI[
krih pRsMn rhih anuswrI ]16]
kib kib mwq gMg iFg jwihÀ[
ibvhwrn kI bwiq Aumwih[
suq suMdr ko ipiK hrKMqI[
joDw blI bfo prKMqI ]17]
bhu snyh qy krih Aucwrin[
mDur bcn suq ky anuswrin[
ieim jib bIqÎo kyiqk kwl[
gMg mwq ny suiD sMBwl ]18]
-bwk sPl bf guru ko BXo[
so kir igRMQ ibKY iliK dXo[
‘vDI vyil bhu pIVI cwlI[
Drm klw hir bMiD bhwlI’ ]19]
aib lO pOqR nhIx AupjXo[
nhIx iblocn mYx ipiK lXo[
nhIx kwmnw pUrn hoeI[
jib lO suq ko suq nihÀ joeI- ]20]
kyiqk idn lO icqviq rhI[
iek idn gurU puzqR sox khI[
‘sPl bwk inq ipqw qumwry[
bMs bDwvin hyq Aucwry ]21]
iqn pr hY myro ibsvwsy[
bfo bMs jg ibKY pRkwsy[
qAu eyk icMqw icq DwrOx[
qum suq huie mYx nYn inhwrOx ]22]
hY* ibprIiq pRIiq Aur myry1[
chOx ik suq ko suq ilAux hyry[
siB isziKin kI pUro awsw[

*
pw:—hÍY[
1
myry idl dI AultI ijhI pRIq hY (jo awp swmHNy kihÀdI hW ik poqRw hovy)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 204

kÎox mn myro krhu inrwsw ]23]


inj suiq ko idKrwvin krIaih[
aiDk pRmod kutÀb mihÀ DrIaih[’
suin boly SRI hirgoibMd[
‘pUrihÀ siqguru awsw ibRMd ]24]
qum ho bfy awiSKw dyhU[
bDY bMs lIjih suK eyhU[
kyiqk idn mihÀ pOqR inhwrhu[
purhu mnorQ awnÀd DwrhuÀ ]25]
suin hrKiq hoeI mn gMgw[
inScy iQrÎo anûd AumMgw[
-ipKO pOqR ko suq ny BwKw[
pUrn hoie moir aiBlwKw- ]26]
ins mYx inq dmodrI syvY[
drSn qy awnÀd ko lyvY[
DrÎo grB ko qyj iblûd[
idn pRiq jQw dUj ko cMd ]27]
siB mihÀ ibdiq BeI ieh bwiq[
aiDk anûdiq gMgw mwq[
Auqsv rcy anyk pRkwrw[
suin hrKÎo sgro prvwrw ]28]
ly dmodrI gMgw sMig[
SRI hirmMdr geI AumMig[
hwQ joir kir mwQ itkwXo[
‘bMs ibRzD ihq bwk alwXo1 ]29]
srb mnorQ ky qum dwqy[
pRymI dwsin ky ihq rwqy[
kul brDk gun juiq suq dIjY[
ibrd awpno pRBU jnIjY’ ]30]
eyv mnorQ mn mihÀ Dwry[
krÎo pRnwm pRdzCn swry[
1
kihaw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 205

Kry hoie ardwis krweI[


srb pRswid dIin brqweI ]31]
bhur snUKw ko ly sMig[
aiDk AumMgiq hitkir gMg[
aweI gRyih bfI bfBwgin[
pOqR ipiKin hoeI anurwgin ]32]
ikiqk idvs bIqy ies BWqI[
aweI bhur bÎwh+ kI pwqI[
hrIcMd guru ssuro dUjw[
SRI arjn ko ijs ny pUjw ]33]
iek idn donhuÀ BeI sgweI[
cMdu suqw kI jbih htweI[
hrIcMd kI jo su kumwrI[
bYs alp kI suqw ibcwrI ]34]
XW qy bÎwh ipRQm nihÀ ikXo[
smo jwin kwgid piT dXo[
‘mws ivswK ipRQm idn mWhI[’
iliK ByjÎo SRI gMgw pwhI ]35]
SwdI pr SwdI aihlwdI1[
viDiq smwj aiDk guru gwdI[
suin suin gur ky dws ru dwsI[
aiq anûdqw irdy pRkwSI ]36]
SRI gMgw ko dyiq bDweI[
siB idiS qy SwdI Fuir aweI2[
jo jo vsqu bÎwhu mihÀ chIXih[
ngr suDwsr qy nihÀ lhIXih ]37]
iqn ihq ibDIey ko dy drbw[
khÎo ‘jwie awnhu SuB srbw[’
iGRq imStwn hoiq Dn ibRMd[

+
SRI gurU hirgoivMd jI dy ivvwhW bwbq dyKo ies qox agly aMsU dy aMk 46 dI hyTlI tUk[
1
KuSI Auqy KuSI anûd dwiek[
2
KuSI nyVy aweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 206

jyTw ar ly apr msMd ]38]


sgl BWiq ky aMn anwey[
Krc smuiJ ds gun iekTwey1[
guru Gr mihÀ inq Krc ibswlw[
awieÀ hZwrhuÀ nr siB kwlw ]39]
lyin dyin sMBwrin krnw[
srb krÎo ibzRD ky anusrnw[
gn msMd ijq ikq ko Dwey[
krI skl vsqU iek Qweyx ]40]
myl hkwrn mnuj pTwey[
goieMdvwl KfUir isDwey[
lvpuir mihÀ soFI rihÀ BweI[
suiD bXwh kI qurq pTweI ]41]
bhur gRwm mAu2 Er gey hYx[
suin suin siB ky anÀd Bey hYx[
‘SRI arjn ko bfo spUq[’
jihÀ kihÀ sujsu khiq hYx pUq ]42]
‘siB ibiD qy ibrDwie smwjw[
sYn skyil bnÎo mhWrwjw[
iqm hI dUsr bÎwih krwXhu[
piqSwhin qy crn pujwXhu ]43]
kwZI qnujw ko aprwD[
Swhu suniq sih qUSin swD3[
krÎo adwieb, kCU n kInw[
XW qy lKIXiq By bif pInw4’ ]44 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘bXwh Auqsv’ pRsMg
brnnû nwm KtibMsqI aMsU ]26]

1
Bwv Krc dw qKmInw lwky Aus qox ds guNW iekzTy kIqy[
2
mwqw gMgw jI dy pyky ipMf dw nwm[
3
cup vzt igaw[
4
bVy blvwn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 207

27. [brwq]
26<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>28
1
dohrw: suin suin gur Auqswhu ko, myl BXo awmod [
awvn ko qÎwrI krI, Twniq hws ibnod ]1]
cOpeI: iek qO krin suDwsr mzjn[
idvs ivswKI mylw sÍzjn2[
duqIey snbMDI jy awvYx[
siB sox imlYx anÀd AupjwvYx ]2]
iqRqIey SRI guru hir goibMd[
imly pRQm Bw kwl iblûd[
jhWgIr ny rwKy qIr[
rhy inkyq nhIx br bIr ]3]
cMdU awidk mwrin kry[
mwnih Swhu adb kO Dry[
awXuD ibzdÎw mihÀ azBÎwsU[
iezqÎwidk Bw sujsu pRkwSU ]4]
suin suin ipKin hoiq icq cwAU[
bhur bÎwhu ko sbb bnwAU[
XW qy bhu anûd juiq sbY[
imlÎo myl imil modiq qbY ]5]
kul BzlÎn kI goieMdvwl[
phuÀcy awin iqRXw nr jwl[
qRyhN kul KfUr qy awey[
gMg mwq ipq3 mAu qy Dwey ]6]
apr myl lvpuir qy awdI[
awin ipKI suMdr guru SwdI[
jQw jog imil siB hrKwey[
iesqRI purK myl smudwey ]7]
kir kir sgun gIq gun gwvYx[

1
bhuq KuSI, pRsMn[
2
imzqRW dw myl[
3
SRI gMgw jI dy mwqw ipqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 208

kOqk kriq anyk suhwvYx[


nObq bjiq mod Aupjwviq[
Auqsv skl idiSin idis awviq1 ]8]
chuÀidiS kI sMgiq bhu aweI[
suin ipiK bÎwhu mudiq aiDkweI*[
angin BIr suDwsr hoeI[
Auqsv ipKÎo chiq siB koeI ]9]
angn awie Aupwien qbY[
ibRMd msMd sMBwriq sbY[
qKq iQrihÀ SRI hir goivMd[
qm hiq mwrqMf mwinûd2 ]10]
dwsn bdn iblûd anûdiq[
aribMdin duiq ibRMd minûdiq+[
czkRvwk sm cwrhuÀ brnw3[
ibrh ibnwSk drSn krnw4 ]11]
guru doKI pyck sm5 dury[
iqmr dMB hiq bymuK mury6[
bfo idvwn lgiq siB Er[
PrS hoiq pUrb chuÀ kor ]12]
cwmIkwr iczqRiq gulZwr7[
ibjnw8 Juliq mMflkwr9[
jnu sUrj Juik Juik ciF jwiq[
cmkiq cwru cliq cplwiq1 ]13]

1
swiraW pwisaW qox idKweI dy irhw hY (a) qrPW qrPW qox aWvdw hY[
*
pw:—mMgl sbd gwie suK pweI[
2
sUrjvq anHyrw (rUp azgÎwn dy) nwS krqw[
+
pw:—ibinûdiq[
3
ckvy ckvI vrgy (ibrhwqur) cwrW hI vrnW dy[
4
drSn kr rhy hn[
5
AuØzlU vq[
6
dMB rUp aMDyrw nws hoieaw qy bymuK muV gey[
7
byl bUty[
8
pzKw[
9
golwkwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 209

chuÀidiS qy bMdihÀ kr joir[


cwru cmr Foriq jug Er[
arpihÀ, Kry hoih ardws[
drSn kriq BIr bif pws ]14]
cmU suBt gih KVg ru Fwly[
guru pRqwp qy blI ibswly[
kyhir kI smqw ko DrYx[
bYTy SuBiq, su drSn krYx ]15]
Bzly qyhN awidk aOr[
BIr hZwrox kI iqs TOr[
kOn kOn kih igny smwj[
lyin dyin sm huie mhwrwj ]16]
inkt bÎwhu ko idvs ju awXo[
aMqih pur SRI gurU bulwXo[
lOikk bYidk rIiq* anyk[
skl krI ko khY ibbyk2 ]17]
kIinis btnw mrdin qn ko[
spq suhwgin imlI Sgun ko[
kMcn BIny BUKn aMgw3[
sUKm bsqR Dry bhu gMgw ]18]
juiq dmodrI apr shylI[
gIqn kI crcw bhu mylI[
swk SrIkin iqRX gn myil[
gwviq, gwir inkwriq gyl4 ]19]
pIq bsqR suMdr bhu rMg[
SRI gur hirguibMd Dir aMg[
Audiq aiDk duiq mudiq inhwrihÀ[
qn mn Dn qRIXin gn vwrihÀ ]20]
1
cMclqw nwl[
*
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 20 dI hyTlI tUk[
2
vIcwr kON kih sky[
3
sony dy gihiNaW nwl aMg Bry hoey hn[
4
nwl hI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 210

jbr jrwAu jvwhr jry[


BUKiq BUKn aMgin Dry[
icqviq icqih curwviq cwrU1[
hwQ kMknw bMiD2 AudwrU ]21]
ibRMd msMd iblûd brwqI[
Bzly qRyhn sij Bil BWqI[
isK prDwn ibdySin awey[
sMg sMgqW ijin smudwey ]22]
BeI btorin bfI brwq[
SRI siqguru asu cFy pRXwiq[
fP gn pth3 bMsrI bwjiq[
Duin duMdiB suin kY Gn lwjiq ]23]
cly bYrkW4 Dry agwrI[
Kry puMj hyriq nr nwrI[
hX pOrin qy nwdiq avnI[
dUlhu juiq brwq bin rvnI ]24]
puir mihÀ sdn huqo ijs Qwn[
hrI cMd ijh Bwg mhwn[
iek Ql imil KzqRI smudwey[
ihq snmwn agwAU awey ]25]
angn Dn jnu Gn bin brKy[
guru ruÞ ipiK gyriq Aur hrKy[
Bey inhwl rMk jy jwl[
guru kIriq brnûiq ibswl ]26]
hrIcMd ihq imlnI awXo[
bsqR drb arpn ko lÎwXo[
ieq siqgur ny irdy ibcwrÎo[
-imlihÀ ibRzD swihb- inrDwrÎo ]27]

1
suhNI qzkNI nwl icq L curw lYxdy hn[
2
bMinHaw hoieaw hY[
3
vzfy Fol[
4
JMfIaW [qu: bYrkæ]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 211

kir kul rIiq imlÎo, hit awey[


qib FukwAu kir byg mMgwey[
lok hZwrin hyrin krYx[
BeI BIr BwrI BrpUry ]28]
dUlhu ciF bVvw aiq sohiq[
gn nr nwirn ky mn mohiq[
jwie dÍwr lig ikX kul cwl[
boliq mDur iblokiq bwl1 ]29]
bhur brwq krÎo siB fyrw[
jQw jog jihÀ Ql ijin hyrw[
aiDk DUm2 sgry puir hoeI[
dyKin hyq imly siB koeI ]30]
jo mMgq jn mWgiq awvY[
mn Bwviq siqgur qy BwvY[
awiesu pwie msMdin drb[
idXo rMk gn ko, jy srb ]31]
bwjy bjihÀ anyk pRkwr[
bIqÎo idvs iqmr ibsqwr[
Jwr3 mswlYx jÍliq mqwbI[
hrIcMd nr pTÎo iSqwbI ]32]
‘Blo mhUriq DynU DUil4[
ibn bUJy SuB mMgl mUl[’
suniq hny bwjin5 pr fMky[
dUlhu clÎo bys br bMky ]33]
muziK msMd sMig siB gey[
jwie bydkw6 mihÀ iQq Bey[
dyKiq AuTy qhW smudwie[

1
iesqRIaW[
2
DUm Dwm, rONk[
3
JwV = SwKy ijnHW qy plIqy lwky bwldy hn[
4
gAU DUV dw vylw[
5
vwijaW qy (a) DOxisaW qy[
6
vydI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 212

bYiT gey siqguruin ibTwie ]34]


ibzpR rIiq SuB pUjn kyrI[
leI dzCnw jwic GnyrI[
krÎo pRkwS huqwsn qhW[
fwr sroey1 qy iGRq mhW ]35]
hrIcMdu inj qnujw swiQ[
agin pRdzCn Pyry nwQ*[
apr rIiq siB jyiqk hoie[
jQw jog kih kInI soie+ ]36]
ly lwvW fyry jib awey[
bYTy huqy kuCk inj Qweyx[
hyqu ahwr hkwrin awey[
guru juiq cil brwiq smudwey ]37]
awqSbwjI Cutiq hvweI[
jnu sur puir ko Þbr pTweI[
kOqk BWiq anykin hoiq[
ipiK ipiK siB ky anÀd Audoiq ]38]
hrIcMd ky sdn phUcy[
Bojn hyqu bYiT kir AUcy[
guru ihq cOxkI bfI ibCwie[
jQw Auicq siB idey ibTwie ]39]
BWiq BWiq ky gn pkvwn[
Dir Dir Qwir prosn Twin[
myvy bhu imlwie binvwey[
siB ko dy kir kih acvwey ]40]
sÍwdiq acvin lgy ahwr[
koikl kMTI gwviq nwir[
hoiq anûdiq hyriq acviq[
sny sny Bojn qy iqRpviq ]41]

1
iGAu dI awhUqI dyN vwlI lkVI dI CotI ijhI kVCI[
*
dyKo rwis 4 aMsU 12 aMk 28 dI hyTlI tUk[
+
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 20 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 213

jUT ibKY bhu Dn ko fwry*[


ly siB ny jl pwn pKwry[
iesI pRkwr qIn idn bwsy[
rIiq jQoicq skl pRgwsy ]42]
dwiej dIin pRXMk ibTwey[
bsqR ibBUKn Dir smudwey[
jQwSkiq bf bwsn dIin[
hwQ joir ibnqI pun kIin ]43]
hrIcMd hrdyeI dMpiq[
khYx ‘gurU! hm deI ju sMpiq[
BugqYx sgro dwn qumwr[
nihÀ sm ko, siB ko dwqwr ]44]
iek dwsI syvw ihq dIin[’
iem kih duhin bMdnw kIin[
ibdw kry sgrI ibiD awCy[
jwiq clI qnujw ko pwCy1 ]45]
lwie gry sMig idRg jl Bry[
apr shylI imilbo kry[
ibdw hoie siqgur cil pry[
apny sdn awiebo kry ]46 ] {ivSyS tUk}
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘duiqX bÎwh’ pRsMg
brnnû nwm spqibMsqI aMsU ]27]
ivSyS tUk:- iek qox vDIk ivawhW bwbq keI vyr puzC huMdI hY[ pr hwlwq
pUry Kojy nhIx jw cuky[ jo kuC huN qzk pqw czldw hY ieAux hY,
ik aksr pRymI mwqw ipqw awpNIaW lVkIaW leI ieh pRN kr
dyxdy sn, ik bIbI L gurU Gr ivzc prnwAuxNw hY[ ieh gzl ijs
bIbI bwbq pRgt ho jwey, Aus L swry iszK mwqw jI szdN lÜg
jWdy sn, qy koeI hor AunHW L ivawhuMdw nhIx sI[ iszKW dIaW
ies qrHW dIaW Bwvnw dUsry ivawh dw kwrn ho jwXw krdIaW
sn, ijvyx mrvwhI jI dy ipqw dw sunyhw awAuN pr BweI jyTy ny
siqgurW L ikhw hY:—

*
ieh rwjsI GrW dI cwl mgrox dI hY, siqgurU jI Dn ieMø nhIx gvwAuxdy sn[
1
ipzCy clI jWdI puzqRI L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 214

‘purhu Bwvnw ijm ikm chÎo[


jy ko awin prih SrnweI[ nih qÎwghu ieh ibrd sdweI[
[rws 5 aMsU 52 aMk 42
iek dSw hor hY ijvyx ik pMcm siqgurW dy pihly mihl cVH gey sn, qy mgrox
dUsrw ivawh sRI pwvn gMgw jI nwl hoieaw sI[ ieh gzl suNI
hY ik pMj sO swKI ivc ilKI hY[ dsvyx swihbW dy qIsry mihl
mwqw swhb dyvW jI mwipaW dy pRN kIqy hoey hoN krky awey sn,
pr AuhnW qox siqgurW ny kuawry rihN dw pRN lY ky mihlIx vws
idzqw sI, qy sweIx ismrn ivzc XogI rwj qy Kwlsy dI mwqw hoey
hn[ jIqo jI qy suMdrI jI dy do hor vÎwh hn, pr keIaW dw
iKawl hY ik jIqo jI dI hI azl suMdrI sI, qy keIaW dw KÎwl
hY, jIqo jI dy clwNy qox bwd awp vÎwhy gey sn, prMqU qRYey
mwqw swihbwn dy dyhury hYn[ anûd pur swihb dy lwgy mwqw jIqo
jI dw qy idzlI ivc mwqw suMdrI jI qy mwqw swihb kOr jI dw[
szqvyx pwqSwh jI dy szq Xw azT ivawh dzsy jWdy hn[ dohW mihmw pRkwSW ivzc
ieh gzl nhIx ilKI[ ieh gRMQ sUrj pRkwS qox purwNy hYn[ Cwpy
dy nusKy qox isvw asIx keI ilKqI nusKy qzky hn, SRI gur pRqwp
sUrj ivzc siqgurW dy pRsMg ivc szqW Xw azTW ivawhW dw iZkr
nhIx awXw[ iezk swL lihÀdy dy nusKy ivzc ieh pRsMg imilaw
hY, pr Aus ivzc 557 sPy qy azgy 4 siPaW dy aMg nhIx lÜgy
hoey qy 4 sPy dy mgrox Pyr 558 sPw hI SurU ho jWdw hY[ ijs
qox ibnw Szk ipaw idsdw hY ik eyh cwr sPæy mgrox pwey gey hn
qy awKyp krn vwlw siPaW dy aMg bI nhIx bdlw ky gzl L
lukw szikaw[ ies aDÎwX dI kivqw kiv sMqoK isMG jI dI
kivqw nwlox isQl hY, ies ivzc kiv sMqoK isMG vwlw Zor nhIx,
anykW hI qukW ivzc mwqRw qzk glq hn[ iPr hwso hINI bwq
ieh hY ik SRI gurU hirrwie jI dI Aumr ies vyly 10 swl dI
sI, iezk awdmI dIaW szq lVkIaW, jo aiq CyqI CyqI bI
jMmIaW hoN, qW svw swl dw Prk hr iek ivzc loVIey[ ies
ihswb jy vzfI lVkI ds swl dI imQ leIey qW sB qox CotI
lVkI vrHy svw vrHy dI bYTdI hY, Aus lVkI ny qy Aus qox vzfI
DI ds swl dI ny kIkUM gurU jI nwl ivawh dw pRN ivcwiraw qy
kIqw[ qy jy mwipaW ny pRN kIqw qW svw vrHy dI bwlkI leI ds
brs dw vr socNw koeI idmwß vwly dw kMm nhIx ho skdw, ies
ivcwr nwl bI ieh kQw awKypk qy JUTI swbq huMdI hY, pr qW
bI asW jo swL sB qox purwqn nusKw gur pRqwp sUrj dw iml
sikaw hY vyiKaw hY[ ieh 1919 sMmq dw ilKqI hY arQwq

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 215

kiv jI dy clwNy qox kyvl 19 brs dy ivc smwpq hoieaw


hoieaw hY, ies ivzc ieh aMsU ivawhW vwlw nhIx hY, ijs qox
inrsMsy iszD ho igaw, ik eyh awKypk hY[ so 7 ivawhvW vwlI
gzl swL nw gur pRqwp sUrj qox imlI qy nw hI mihmw pRkwS qox[
mihmw pRkwS ivc kyvl iek mhl dw nwm idzqw hY, aYAux ilKdy
hn:—
“bwbw guridzqw ipqw, rwj kOr jI mwq[
‘sulKNI’ piq hir rwie gurU, hirikRSn rwmrwie qwq[”
qvwrIK Kwlsw ny cwr ivawh pqw nhIx ikzQox shI krky ilKy hn, qy mYkwlP
ny SwXd iezQox hI szqvyx siqgurW dy vÎwh bhu vcn ivzc ilKy
hn[ swL sMsw huMdw hY ik gur pRqwp sUrj dy iksy aYsy awKyp
vwly nusKy qox ienHW lyKkW qy lokW ny BulyKw KwDw hY[
sUrj pRkwS dy bMswvlI vwly aMsU ivzc pqw nhIx azT ivawhW dI igNqI ikvyx
cVHI hY, iesdI Koj ajy mukI nhIx[ prMqU mihmw pRkwS sUrj
pRkwS qox purwNw hoN krky Ausdy mukwbly qy hwly swL swrIaW
ilKqW KMfq smJNIaW cwhIey, qy SRI gurU hir rwie jI dI ieko
supqnI mwqw sulÜKNI jI hI shI smJNI cwhIXy, ijsL AunHW ny
rwm rwie qy SRI gurU hirikRSn jI dI mwqw iliKaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 216

28. [SRI nwnk mqy dw hwl]


27<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>29
dohrw: SRI gMgw awgvn liK,
sihq snUKw nûd[
siB brwq juiq pRQm gy,
hirmMidr suK kMd ]1]
cOpeI: hwQ bMid bMdn kir awCy[
deI pRdzCn iPr suK bWCy[
ly pun geI sdn ko gMgw[
kir kuil rIiq jQoicq sMgw ]2]
vwir drb ko dyiq Gnyry[
sgry hrKihÀ muK guru hyry[
bsqR bÎwh ky pIq suhwey[
ipKihÀ ij dyS ibdySin awey ]3]
krYx kwmnw mn mYx jYsy[
iqs iCin drs dyieÀ gur qYsy[
jy isK aib lig DwrYx DÎwnw[
suMdr bnÎo* kysrI bwnw ]4]
kÎox n kwmnw isK so lhYx[
ijn ky irdy sqigurU rhYx[
jl ko vwir pwin kir gMgw[
mMdr ky aMdr ly sMgw ]5]
nuKw dUsrI jwie ibTweI[
nwir iblokiq hYx smudweI[
nwm nwnkI suMdr rUp[
jo siB qy bifBwg anUp ]6]
qyg bhwdr ijn huieÀ nûdn[
pOqR blI ibdqih jg bMdn[
jo inj dwsin dy iCiq rwj[
krih ibnwSin qurk smwj ]7]
ipKih pOqR ijh bYs bfyrI[
*
pw:—nXo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 217

XW qy bf Bwgin siB hyrI[


qyhN BzlÎin kul kI dwrw[
krihÀ srwhn ‘rUp Audwrw’ ]8]
iem idn ikiqk myl siB hrÎo[
bhur sdn gmnY icq chÎo[
jy dmodrI ky ipq mwqw[
rIiq jQoicq kry pRXwqw1 ]9]
goieMdvwl KfUr ju myl[
dwn mwn juiq gmny gyl[
pun sMgiq jo myly aweI[
drsÎo bÎwh mod AupjweI ]10]
ly ly isrypwAu guru Gr qy[
inj inj Gr gy jsu guru krqy*[
‘pRQm gurin qy iein ibiD nÎwrI[
pIrI mIrI lIin AudwrI ]11]
mhwrwj sm vDÎo smwjy[
bif aYSÍrj ky sihq ibrwjy[’
ieim Auqsv siqgur ky BXo[
kir sMKyp jQw kih dXo ]12]
iqh pICy SRI hir goibMd[
bsy ikiqk idn anÀd iblÀd[
bfBwgI isK imlihÀ ij awie[
dyx AupdyS gÎwn isKrwie ]13]
gÎwn pwie By mukiq Gnyry+[
jo jo awie crn gur hyry+[
nwnk mqy jwn kI kQw[
BeI jQw aib AucrOx qQw ]14]
ieik siqgur ko isK miqvMqw[
qIrQ krin gXo riqvMqw1[

1
krky cly gey[
*
pw:—dy dy isrypwAu gur kr qy[ ijq ikq jwiq sujsu gur krqy[
+
ieh do sqrW ilKqI nusiKaW ivzc nhIx hn, qy cOpeI dy do hI crN hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 218

kriq kriq pUrb kI Er[


mzjiq jwiq pwvnI TOr ]15]
phuÀcÎo qib SRI nwnk mqy[
bMdn kir sQwn SuB icqy2[
Zwhir jihÀ aZmiq idRStwvY[
cldl Pynl3 ibRzC suhwvY ]16]
qihÀ gorK cylin ko bwsw[
apno kInis aiDk pRkwSw[
gur ky Qwn avzgÎw krYx[
gorK ko jsu so ivsqrYx ]17]
sih n skÎo ipiK kir akulwXhu[
inj guru Ql liK kir TihrwXhu[
syvw krin lgÎo siB BWiq[
dIpk bwrih hoviq rwiq ]18]
Bor AuTih ieSnwn krMqw[
SRI hirgoibMd ko ismrMqw[
bFnI4 PyrY, lypn kirqw[
puSp DUp pUjin awcirqw5 ]19]
qhW ju bws iszD kuC kirqy[
DrihÀ eIrKw iesih inhirqy[
bhuro bwd krn ko lwgy[
‘clÎo jwhu ieis Ql ko qÎwgy’ ]20]
idn pRiq boliq bDÎo ibKyrw[
krihÀ Ej ieh eykl hyrw[
‘guru ko iszK nhIx ko nyry[
idhu inkws hm ahYx Gnyry ]21]
pUrb huqo hmwro Qwn[
bYTÎo gorK, qpÎo mhwn[
1
ipawr vwlw[
2
drSn kIqw[
3
ipzpl qy ryTVy dw[
4
buhwrI[
5
pUjw krdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 219

SRI nwnk iqn ky iFig awey[


duie qRY bwsur bsÎo ibqwey ]22]
ijm prwhunox iks ky awvY[
kÎw mwilk iqs Gr huie jwvY?
iqm bYTy guru ko ikm ahY?
icrMkwl ky isD gn rhYx ]23]
gorK mqw ibdiq jg nwmU[
qp qy ikX punIq aiBrwmU[’
guru isK khY ‘ibRzC ieh doAU[
aZmq ien mYx Zwhr hoAU ]24]
SRI nwnk ko Qwn jnwvYx1[
iszK gurU ky pUjin awvYx[
guru ky icMnH, ajhuÀ drsMqy[
krOx bqwvin kÎox n ipKMqy ]25]
cldl dl pr kr gur icMnH2[
XW qy siB qru qy ieh iBMn[
Pynl3 ko qru doie pRkwr[
ijs ky hYx ibswl dÍY fwir ]26]
ieik ky Pl mDury iek kOry[ {ivSyS tUk}
mDur BXo kWf4 ju guru Ery[
iszDin idiS ko aib lig kOrw[
ijs qy mwn BXo iqn hOrw ]27]
SRI nwnk kI kQw rswlw[
hm ny pTI sunI qqkwlw[
srb ibRqWq iehW ko jwnw[
siB iszDin ko hwinis mwnw ]28]
mYx inj gur kI QwAux n CorOx[
inj pRwkRm qy muK qum morOx[

1
dzsdy hn[
2
ipzpl dy pziqaW qy qW gurU jI dy hzQ dw inSwn hY[
3
ryTVw[
4
SwK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 220

SRI nwnk kI gwdI qW pir[


bYTy guru hirgoivMd jW pr ]29]
pIrI mIrI DrI pRcMf[
dMf Auicq ky dwqw dMf1[
ismry jihÀ kihÀ hwZr swry[
iszKI byl bDwvin hwry ]30]
aYsy guru pUrn smrzQ[
isr myry pr iqn ko hzQ[
krihÀ shwie awin qqkwlw[
lKhu iekwkI nihÀ, ies hwlw’ ]31]
suin knpwty jogI ibRMd[
AuTy qurq iris Dwir iblûd[
‘dyKihÀ qor gurU kÎw krY[
ies pIpr ko hm prhrYx ]32]
XhI icMnH qU bhuq bqwvYx[
XW ko Koj rhin nihÀ pwvY[’
eIxDn agin lIey siB awey[
Dir chuÀidiS mYx kir smudwey ]33]
jwir dXo pIpr miqmMd[
qib bolÎo almsq2 iblûd[
‘awgy isD gorK juiq hoie[
lgy Aufwvin cldl soie ]34]
SRI nwnk inj kr qy ghÎo[
isD hwry iesiQru hI rhÎo[
aib BI siqgur bnYx shweI[
skl Qwn mYx lyAux CutweI ]35]
krhu avzgÎw qs Pl pwvhu[
apin AuKwr jrW pCuqwvhu[’
iem Auqpwq krÎo jogIin[
irpu gn awp iekwkI cIin1 ]36]

1
dMfXg L dMf dyN vwly[
2
nwm sI iszK dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 221

lgÎo arwDin qp kir ibRMd[


ibnqI inqpRiq kriq iblûd[
‘SRI hir goivMd! bnhu shwXk[
rzChu awp iszK kI lwXk2 ]37]
srb Gtin ko aMqrjwmI!
dwqw siB jIvin ko sÍwmI!
prI BIr ismrn Aur kirqw[
irdy Brosw rwvir Dirqw ]38]
bhu imil bl kInis jogIin[
SRI nwnk Ql lInis CIn[
dyS dUr rwvir ko ahY[
ibn awey ieh Qwn n rhY ]39]
ibrd awp ko hoviq hIn[
Drih dws ibsvwsu su pIn3*[
jn rzKÎk ieh nwm qumwrw[
ibdiq pukwriq hY jg swrw’ ]40]
iezqÎwidk inq ibnqI kirqw[
Kwn pwn ko sMjm Dirqw[
awqp brKw sIq shwry[
krY Snwn ik gurU icqwrY ]41]
mhW pRym qy irdy bswey[
rwiq idvs nihÀ DÎwn fulwey[
SRI hirgoibMd siB ibiD jwnI[
BeI pRym kI KYxc mhwnI ]42]
rhÎo n jwie aiDk akulwey[
GrI GrI iCin iCin llcwey[
ipRX syvk ko imlihÀ n jwviq4[
khW SWiq siqgur ko Bwviq ]43]
1
vYrI bhuqy qy awp L iekzlw jwNky[
2
iszK dI (rziKaw dy) lwiek hY[
3
dws (awp jI dw) BwrI Brosw rzKdw hY[
*
pw:- CIn[
4
jd qk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 222

-eykl bnih n iqhTW jwno[


nWih q plk ibKY pRsQwno[
kuC suBtin ko ly kir swQ[
bnihÀ shwXk qO SuB gwQ- ]44]
iezqÎwidk bhu irdY ibcwrYx[
ikm SRI nwnk mqy isDwrYx[
iek qOx KYxc swD nY krI[
-iehTW imlihÀ- kwmnw DrI ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI nwnk mqy’ pRsMg
brnnû nwm aStibMsqI aMsU ]28]
ivSyS tUk:- SRI gurU nwnk pRkwS AuqrwrD aDÎwX 20 aMk 80 dI tUk ivzc
asIx rITy dy ibRzC dw hwl dy awey hW[ Aus qox mgrox kuC sMq jo
kzqk dy mhIny awp AuQy hoky awey sn qy awp imzTy rITy KuzlHy
Ckky awey sn, jo hwl AunHW qox pRwpq hoey so ies pRkwr hn[
nwnk mqw qy rITy dw asQwn pIlI BIq dy iZly ivzc hY, KtymW astySn
(iZlw nYnIqwl) qox koeI 10 mIl dI vwt qy nwnk mqw
gurdvwrw hY[ ies qox azgy 45 mIl dy lgpg phwVI qy jMglI
vwt qy rITy dw asQwn hY, ies asQwn L rylvy astySn kwT
gudwm qox vI rwh jWdw hY ieh nwnk mqy vwly rwh qox QohVw pMQ
hY, rwh dovyx phwVI inrjn hn[ gurU nwnk dyv jI dy kIqy imzTy
rITy dy bIj qox kuJku hor rITy ibRC vI AuØzgy hn, pMRqU EhnW dI
imTws AuqnIx nhIx ijMnI ik siqgur jI dy imzTy kIqy ryTy dI hY,
ieh asQwn nwnk mqy dy gurdvwry dy aDIn hY[
nwnk mqy qox rITy dy asQwn jwN lÜigaW pihlw mukwm 14 mIl dI vwt qy
cor glI hY, Aus qox azgy 15 mIl dI vwt qy durgw ipzpl hY,
ies qox azgy 7 mIl phwV dI cVHweI hY, iezk dyv asQwn hY,
ijQy lohy dI pIxG qy Coty Coty DnuK pey hn, ieQox 7 mIl dI
AuqrweI qox do mIl dy mYdwn ivzc imzTy rITy dw ibRzC hY[
awm lokW ivzc EQy huN qzk pRiszDI hY, ik ieh rITw gurU nwnk ny imzTw kIqw
hY, Eh lok ibRzC L ‘bwby nwnk dw gulIaw rITw’ kihÀdy hn[
mwlUm huMdw hY ik ijvyx iszDW ny nwnk mqy dw ipzpl swiVaw sI,
iksy smyx koeI hmlw rITy qy bI iksy pRkwr hoieaw hY, pMRqU
sweIx dI imhr nwl aslI ibRzC dy Aus pwisEx jo siqgur ny
imzTw kIqw sI, iPr ibRzC Putky lih lih kr irhw hY qy Auh

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 223

imzTy Pl huN qzk dy irhw hY, ijvyx SRI nwnk mqy inSwnI vwlw
ipzpl JUm irhw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 224

29. [frolI, BweI sweIxdws-rwmo]


28<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>30
dohrw: fzly gRwm dmodrI, mwq ipqw ky Dwm[
iek BgnI ies kI bfI, rwmox iqs ko nwm ]1]
cOpeI: iqs ko piq isK sWeI dws[
gRwm frolI vsih avws[
siqsMgiq bhu fzly gRwmU[
imil imil ismriq hY siqnwmU ]2]
sweIxdws bsÎo ssurwry[
nr gn hyry gurumiq Dwry[
iqn kI sMgiq qy mn FrÎo[
SRI arjn ko siqguru krÎo ]3]
iszKI gun smyq Aur DwrI[
SrDwlU icq Bgiq AudwrI[
inj inkyq gmnÎo gur BjY[
ismriq sziqnwm inq jjY ]4]
iem isK Bw kyiqk idn pwCY[
Bw snbMD gurU ko awCY[
aiq anûd iqs ko mn hovw[
keI bwr guru drSn jovw ]5]
pwro prm iszK kul jWhI[
rwmo jnm lIin iqs mWhI[
prMprw iszKI Gr jWhU[
XW qy gurumiq Dir Aur mWhU ]6]
mwq ipqw, guru ky iszK Bwry[
kÎox sMqiq iszKI nihÀ Dwry[
rwmo ismir siqguru nIiq[
ihq kzlÎwn pRym Dir cIq ]7]
dMpiq mihÀ gurmiq aiq hoeI[
guru guru ismriq durmiq KoeI[
hoie purb idn dIpk mwlw[
ikDox ivswKI myl ibswlw ]8]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 225

dMpiq awie drs kO kirqy[


imil imil ibRhu ky duK prhirqy[
iqnhu sdn icnvwvin kInw[
Dn gn qihÀ lgwie suK BInw ]9]
bhu suMdr mMidr jib bnÎo[
kwrIgrin sumiq qy icnÎo[
dMpiq ny aivlokÎo awCy[
iqs mYx bisbo nihÀ Aur bWCy ]10]
krÎo pRym -guru pUrb bsYx[
pun pScwiq sdn ies DsYx[
pRQm nhIx ieh hmry jog[
guru pICy hm bisbo hog- ]11]
iem gwFo pRN kir mn mWhU[
ruicr ikvwr bnwieis qWhU[
dÍwr asMjiq kir idX qwro1[
kbhuM n hyrin hyqu AuGwro2 ]12]
dInbMDu guru ibrd ibswlw[
ijn ieCw purvihÀ qqkwlw[
apr smzgRI kir kir qÎwrI[
ismriq rwKiq sdn mJwrI ]13]
bhu suMdr prXMk bnwey[
dy dy drb qÎwir kirvwey[
ihq Bojn ky suMdr aMn[
awin Drih huie isdk spMn3 ]14]
jÎox jÎox vsqu qÎwr kir joviq[
qÎox qÎox aiDk pRym Aur hoviq[
idn pRiq pRymwqur huie dMpiq[
guru ibn lgih n awCI sMpiq ]15]
krihÀ pRqIKn -kib gur awvihÀ[

1
jMdrw mwr idzqw[
2
kdI dyKN vwsqy vI nW KoilHaw[
3
smyq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 226

hmry mn aiBlwK purwvihÀ-[


guru pRsMg kih awps mWhU[
sujsu bKwniq irdy AumwhU ]16]
bIqy ikiqk idvs ies BWqI[
-guru n awey qwpiq CwqI[
kÎw kwrn Bw imly n sÍwmI?
cOdih lokin aMqrjwmI ]17]
SRI guru hirgoivMd muK cMd[
hm ckor kib dyihÀ anûd[
sm sUrj kib qyj idKwvYx[
hmry irdy kml ibkswvYx ]18]
cwiqRk sm dMpiq iblpweIx[
SÍWiq bUMd kib imlihÀ gusweIx1[
qru sUkiq durbl hm qYsy[
kib gur imlih jld jl jYsy2 ]19]
jib dyKYx jugu pd aribMd[
qib hrKihÀ mn hoie milûd[
ajhuÀ n awey, hm inrBwgy[
ikDOx n irdY pRym bhu jwgY ]20]
bsI pRIiq ky suny sdIvy[
awieÀ qurq ijm jl Ql nIvy-[
kriq pRqIKn idn By Gny[
qib rwmo inj piq sox Bny ]21]
‘clhu suDwsr imil kir lÎwvYx[
ibnqI bin kY dIn sunwvYx[
jÎox kÎox kir inj Gir mihÀ awnY[
sdn bswvihÀ jÎox ieC TwnYx’ ]22]
sweIx dws BnÎo ‘suin BorI!
nIkI lgih bwiq nihÀ qorI[
alpzgÎin sox iem bin awvY[

1
sÍWqI bUMd dy smwn gusweIx kdox imlngy[
2
bzdl dy jl vWg[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 227

ibnW Bny jo Byv n pwvYx ]23]


guru hYx pUrn purK ikRpwlU[
Gt Gt kI jwnihÀ siB kwlU[
mn icqvin qy iehW bulwvYx[
nihÀ awvihÀ, bYTy gun gwvYx ]24]
kbhUM ipKihÀ hmwrI Er[
pUrin krYx awie kir lor[’
sweIx dws pRym Bw gwFo[
‘Gr mihÀ drsox’ iem inq bwFo ]25]
AUTiq bYTiq soviq cwliq[
gur awgvn sdIv sMBwliq[
‘Xuiq dmodrI ky cil awvYx[
mm Gr bYTihÀ drs idKwvYx’ ]26]
ikiqk idvs aYsy jib bIqy[
pun rwmo kih piq sox pRIqy[
‘jy nihÀ clhu mwin bc morw[
pwqI iliK pTIaih gur Erw ]27]
AuØzqir ilKihÀ jwie siB jwnI[
awvin hoih ik nihÀ ies QwnI[
bhur krhu ijm quv Aur BwvY[
pRN pUrn1 kI siB suin pwvYx’ ]28]
sweIxdws BnÎo pun bYn[
boliq BrÎo pRym jl nYn[
‘hy sumzDmyx2*! nihÀ mYx mwnO[
irdY pRym qy iehTW awnOx ]29]
skl dyS ko hovih Bly[
iszKI swrih3 siqguru imly[
awp n jwAux, ilKox nihÀ pwqI[

1
(swfI) pRqzgÎw pUrn krn dI (vwrqw)[
2
suMdrI[ [sMs: sumzDÎm = suhNI kmr vwlI, Bwv iesqRI]
*
pw:-hy sumqy ieh[
3
swrI L[ (a) sMBwlngy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 228

ismrOx ins idn kir miq rwqI ]30]


awieÀ awp hI qy suK krYx[
lKihÀ pRIiq Aur awsw purYx[’
idn pRiq vsqU skl skyly[
‘bhu dwsn Xuq guru ko myly1 ]31]
sgrI syv krOx inj Gr qy[
nhIx awp qy ly kuC brqyx[’
qÎwrI krqÎo idvs ibqwvY[
khOx khW lig pRym AupwvY ]32]
bsn ibBUKn dyn Aupwien[
kir kir qÎwr Driq hY awien2[
-awj kwil mihÀ gurU awgvnU[
awie ibrwjihÀgy mm BvnU ]33]
DMn Bwg mYx iqs idn hovOx[
inj Gr mihÀ iQq siqguru jovOx[
jbih ikRpw DwrihÀgy nwQ[
siB prvwr lyihÀ inj swQ ]34]
moih dIn kI dSw inhwrihÀ[
qqiCn mwrg mihÀ pg fwrihÀ[
sPl krYx mm sdn icnwXo[
bsihÀ awn prXMk fswXo ]35]
hwQ joir mYx iQrOx agwrI[
kir hOx jÎox jÎox sumuK AucwrI3-[
aYsI KYxic pRym kI BeI[
suiD ibvhwr ibsir siB geI ]36]
donhuÀ idiS ko pRym pCwnw[
SRI guru hirgoivMd sujwnw[
-nwnk mqy arwDih swDU[
iszDn qy lih bwDw awDU1 ]37]

1
myl hovygw[
2
Gr ivzc[
3
ijvyx ijvyx awpNy suhNy muKox Aucwrngy (gurU jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 229

gRwm frolI sweIxdws[


TwnÎo pRN ‘guru bsihÀ avws’-[
pRym dwm qy aYxcin hoey[
imlÎo chiq icqviq idiS doey ]38]
ibrd sMBwir ßrIb invwjU[
chiq kry dwsin ky kwjU[
juiq prvwr frolI cwhiq[
inj Gr ibKY bswie Aumwhiq ]39]
swD chY jogin kI jIiq[
sRI nwnk Ql mihÀ Dir pRIiq[
ijm pRsQwn bnih jug Qwn[
qQw ibcwriq guru Bgvwn ]40]
siB ibiD ko smuJin kir mn mYx[
icq ko Dwriq pMQ gmin mYx[
bnÎo avzsÎ phuÀcno qhW[
SRI hirgoivMd smrQ mhW ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘frolI’ pRsMg brnnû nwm
eyk AUn iqRMsqI aMsU ]29]

1
mwnsk pIVw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 230

30. [mwqw gMgw jI frolI puzjy]


29<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>31
dohrw: gur iekMq dwmodrI, inkit su bYTI awie[
iqs kI bhin1 pRsMg ko, sgro idXo sunwie ]1]
cOpeI: ‘sweIxdws sdn icnvwXo[
ipiK suMdr pRN irdy bswXo[
qoih shq cih hmih bswXhu[
ies kwrN qy iehW n awXhu ]2]
dMpiq ismriq cwiqRk jYsy[
ins idn mihÀ ibsriq nihÀ kYsy[
idhu slwih ikm krihÀ pXwnw[
imlihÀ iqnhuÀ ibRhu kirhYx hwnw’ ]3]
suin dmodrI Bgin pRsMig[
ibnY BnI mn sMg AumMg[
bWCiq bwnI kwn sunweI[
‘sweIx dws Bgin ko sweIx2 ]4]
eyv kwmnw jy iqn kIin[
dMpiq ismriq jy bin dIn[
ahY pRym bis ibrd qumwry[
dwsin ky sd hI ihqkwry ]5]
bhur sbMD ahY iqn swiQ[
clhu imlhu qUrn hI, nwQ!
ibCurin qy bIqÎo icrkwl[
dyKin ko icq chiq ibswl’ ]6]
SRI gur khÎo ‘krhu aib qÎwrI[
gmhu frolI iblm ibswrI[
ins idn kskiq3 hY mn myro[
jwin jwin* iqn pRym Gnyro ]7]
rhÎo n jwih moih qy kYsy[
1
BYN dw[
2
BYN dw pqI[
3
pIV krdw hY[
*
pw:-jwn jwn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 231

bMD ij bwrU bwrI jYsy1[’


iem kih mwqw ky iFg awey[
duhu idS qy pRsqwv sunwey ]8]
‘nwnk mqY ZrUrI jwnw[
qhW swD ky pRym mhwnw[
JgrihÀ knpwty jogIin[
isK eykl ko kInis dIn ]9]
siqgur ko iesQwn ibgwrw[
hmro qRws nhIx Aur Dwrw[
bnOx shwie sQwn CurwvOx+[
iblm ibhIn qhW ko jwvOx ]10]
duqiX pRsMg frolI mWih[
qor nuKw kI2 BgnI qWih[
piq juiq ismriq sdn Auqwrn3[
hm ihq kIin nvIin Auswrn ]11]
iqs mihÀ awp n pRivSih soie[
-pRQm invws gurU ko hoie[
pwCy awp bsin- qihÀ cwhY[
ins idn mm ismrn mn mWhY’ ]12]
suin mwqw ny suq icq kyrI[
khÎo ‘bwt quih prih GnyrI[
pUrb mihÀ sQwn bhu dUr[
qhW jwin ko chihÀ ZrUr ]13]
bhur frolI juiq prvwr[
gmny cwhiq pRym sMBwir[
qum smrzQ krhu ijm BwvY[
ijs kirby ibn nihÀ bin awvY’ ]14]
suin gMgw qy gurU AucwrI[

1
ijvyx ryqy dy bMnH qox jl (nhIx ruk skdw)[
+
pw:-suhwvOx[
2
noxh dI[
3
Gr ivc Auqwrn leI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 232

‘ies pRkwr hm irdy ibcwrI[


donhu nuKw sMig inj lIjY[
gmn frolI ko qum kIjY ]15]
cil DIrj idhu sweIxdws[
imil kir bwshu qWih avws[
dwsI dws lyhu siB sMg[
suBt pcIs ju cFy qurMg1 ]16]
sÎMdn bihl skt Dir Bwrw[
snY snY kir pMQ pDwrw[
suK sox siB sMBwir bsIjY[
hm awgvn pRqIKn kIjY ]17]
idn kyiqk mihÀ hm cil awvYx[
imlihÀ frolI anûd AupwvYx[
iem mslq kir mwqw swQ[
inksy awie sBw mihÀ nwQ ]18]
ibRD juiq siBin msMdin sMig[
cilby brnÎo skl pRsMg[
‘bnÎo avzSÎk jwin hmwrw[
kir inrnY icq lIin ibcwrw’ ]19]
ibrhu hoin qy* siB akulwey[
inj inj ihq ky bwk sunwey[
dIin aiKl ko DIr Gnyry[
krI mwq qÎwrI iqs byry ]20]
nwir ngr kI+ suin kir aweI[
arip akorin ibnY alweI[
‘qUrn inj puir kI suiD lIjY[
awin hmY drSn ko dIjY ]21]
qumry kir snwQ2 hm swry[

1
GoV cVHy[
*
pw:-ibRzD awidk suin[
+
pw:-nwir nwgrI[
2
mwlk vwly hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 233

eyk awsro guru ko Dwry[


qum ibn rzKÎk kOn hmwro[
qW qy vihr n bhu idn twro’ ]22]
suin mwqw ny DIrj dIno[
‘puir ky rzKÎk inq gur cIno[
krhu arwDin SRI hirmMdr[
jwgiq joiq gurU kI aMdir’ ]23]
suin bMdn kir drSn dyiK[
gmnI puir kI iqRXw ivSyK[
SRI aMimRqsr gMg SnwnI[
pOr drSnI bMdn TwnI ]24]
iQrI jwie drbwr agwrI[
dOn snUKw kyir mJwrI[
ibnqI BnI joiq gur Zwhr[
‘kuSl krhu siB Gr aru bwhr ]25]
hwQ joir ardws krwie[
deI pRdzCin sIs invwie[
inkis vihr iPir qwl cuPyry[
pun pun bMdiq mMidr hyry ]26]
rQ arUF gMgw iqs byry[
sUq1 qurMgm mwrg pRyry[
dOn snUKw ciF kir fory[
gmn kIin dzKN idiS Ery ]27]
dwsI bihln mihÀ ciF cwl[
Bwr AuSt pr gmny nwl[
suBt qurMg arUFiq hoey[
ihq svDwnI SsqRI2 joey ]28]
isK syvk gn cwly sMg[
ihq syvw ky hrKiq aMg[
sny sny mg AulÀGy swrw[

1
rQvwhI ny[
2
SsqRDwrI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 234

qIrQ qwrn qrn inhwrw ]29]


pRQm bws kir ins ibsrwmy[
AuTy pRwiq ismriq guru nwmy[
kIin Snwn pRdzCn dY kY[
hwQ joir aiBbMdn kY kY ]30]
gmny mwrg gey agwrI[
snY snY cil iesI pRkwrI[
ikiqk idvs mihÀ phuÀcy jweI[
pTÎo sAUr1 eyk aguvweI ]31]
imlÎo jwie kir sweIxdws[
kIno skl pRsMg pRkwS[
jnu qruvr kumlwviq jwqo[
imlÎo nIr Bw hro spwqo2 ]32]
jnu gRIKm mihÀ sr jl Qorw[
qrPiq JK3, brKÎo Gn Gorw[
aOck suin awnûd iblûdw[
myG grj qy mor minûdw ]33]
jwie Bwrjw inkit sunweI[
‘gur jnnI gMgw cil aweI[
sMg nuKw jug imilby hyqu[
ikRpw krI hm aey inkyq’ ]34]
mudiq lgI bUJin piq pwhI[
‘siqgur nwQ swiQ kY nWhI?’
‘sunhu ipRXy! guru purvihÀ aws[
kÎox n awie dyx drSn pws ]35]
nwnk mqY awp aib gey[
hm sm AunHY avwhin ikey[
bsI pRym ky itkÎo n jwie[
ihq rzCÎw ky gy sihswie ]36]

1
asvwr[
2
pziqaW smyq hrw[
3
mCIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 235

htihÀ qhW qy krunw Dir hYx[


hmihÀ inhwl drs dy kir hYx[
pRN myro pUrÎo liK dIn[
aMqrjwmI gurU pRbIn ]37]
aib qUM AuThu Auqwiel Twin[
awgy clhu krin snmwn[
msqk tyik sPl hm hovYx[
aink jnm ky pwiqk KovYx’ ]38]
qqiCn pUrÎo Qwr pRswid[
dMpiq cly Dry aihlwd[
ngn crn hÍY gey agwrI[
imly mwq ko bMdn DwrI ]39]
donhu ny pg pr isr rwKw[
gMgw ipiK awiSK muK BwKw[
bUJI ‘kuSl ahY siB Qwry?’
‘ikRpw awp kI’ iqnhuÀ Aucwry ]40]
kir drSin viD gXo anûd[
ipKÎo ckorin pUrn cMd[
pun rwmo inj BgnI sMig[
imlI gry sox hrKiq aMg ]41]
jib bMdn pwien pr kIin[
qib dmodrI brjiq cIn1[
‘mo qy bfI awrbl qyrI[
Auciq n nmo krin ko myrI’ ]42]
kih rwmo ‘qUM hYx bifBwgin[
jg bMdn kI ipRXw suhwgin[
BUql khW ij cOdihÀ log[
qUM siB ky inq bMdn jog’ ]43]
Coit bDU gur kI ipiK dUjI[
imil kir nmo krin qy pUjI[
imlI gry sox mod vDwey[
1
(ieh) dyKky roikaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 236

kuSl pRsn kir duhin bqwey ]44]


iem snmwniq lY kir sMig[
aweI sdn anûdiq aMg[
snY snY siB ko Auqrwvw[
siB vwhn ko isvr krwvw ]45]
donhuÀ ley snUKw sMg[
aweI sdn anûdiq aMg[
jo siqgur ihq rwKÎo mMdr[
Koil ikvwr Auqwry aMdr ]46]
jQw jog siB syvw kIin[
ibRKB qurMgin dwnw dIin[
mn Bwviq iqRN dey bqwie[
‘ieh awgy mYx rKy bnwie’ ]47]
bhu ibiD ky ahwr kir qÎwrw[
BwAu smyiq prosy Qwrw[
imRdul igrw juiq Dir acvwey[
kir syvw sgry hrKwey ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI gMgw gmn frolI’
pRsMg brnnû nwm iqRMsqI aMsU ]30]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 237

31. [SRI nwnk mqy L pTwN awey]


30<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>32
dohrw: dMpiq syvw kriq By, vsqu huqI sB qÎwr[
BWiq BWiq Bojn kry, mhW pRym ko Dwir ]1]
cOpeI: rwmo iqRX piq sWeI dws[
ins mihÀ bYiT mwq ky pws[
pRQm gurU ky iZkr clwey[
‘kÎox nihÀ sMg awp ky awey? ]2]
aib kyiqk idn mihÀ cil awvYx?
hm donhuÀ ijs ins idn DÎwvYx[
Gr n pRvySihÀ hm pRN kIin[
gur aMqrjwmI sB cIn’ ]3]
SRI gMgw qib skl bqweI[
‘Auq kI huqI aiDk sihsweI[
SRI nwnk ko Qwn ibgwrw[
huie awqur iqh ismrn Dwrw ]4]
ieq qumro liK pRym Gnyrw[
rhy ibcwriq bhuqI byrw[
donhuÀ idiS kI purvin awsw[
hm ko pTÎo ik dyhu idlwsw ]5]
khiq Bey -hm pUrb jwie[
krihÀ sMq kI qhW sjwie[
ieqny smyx ju sweIxdws[
ibhbl hovY pRym pRkwS ]6]
qhW jwie imil dyhu sunwey[
hm kyiqk idn mihÀ aib awey[
bsihÀ qumwry iFg1 icr kwl-[
jwin srwhÎo pRym ibswl’ ]7]
iezqÎwidk kih suin bhu BWqI[
supiq jQw suK siB iqs rwqI[
BeI Bor suiD kuSl bqwvin[
1
Bwv SRI gurU hir goibMd jI pws mwqw jI ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 238

suq iFg mwnv kIin pTwvin ]8]


‘pMQ AulûGn sgro kIin[
kuSl shq phuÀcy hm cIn[
imly frolI bwsy awie[
qum qUrn phuÀchu ies Qwie ]9]
sweIxdws pRqIKn krqw[
pRym awp ko Aur bhu Dirqw[’
suniq sMdys ivsyS pXwnw[
mwrg skl qurq AulÀGwnw ]10]
suDw srovr drsÎo jwie[
imlÎo gurU bYTÎo ijs Qwie[
rwmo sweIxdws duhin kI[
ibnY sunweI pRIiq su mn kI1 ]11]
‘qum ko ismriq smY ibqwvYx[
kib drSn huie, bhu llcwvYx[
khÎo mwq, sunIXih guru pUrn[
-qihÀ kwrj kir awvih qUrn-’ ]12]
sunI kuSl suiD phuÀcn kyrI[
hrKy SRI siqguru iqs byrI[
apnI qÎwrI cilby hyqu[
kriq Bey qqkwl sucyq ]13]
SRI hir mMidr syvin hyqu[
apr kwr jy srb inkyq[
sOxpI ibRD ko aru gurdws[
apr msMd ibRMd qij pws ]14]
‘kwr guZwrhu ies hI rIiq[
krhu kwj inj inj Dir pRIq[’
iem kih kir kOlW iFg awey[
pUrb clin pRsMg sunwey ]15]
‘nwnk mqY avzSÎk jwnw[
qUM Dir DIr bshu ies Qwnw[
1
mn dI suhNI pRIq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 239

pun kyiqk idn mihÀ hm awvYx[


qhW jwie kir kwj bnwvYx’ ]16]
suin kOlW durbl qqkwlw[
mwnÎo ibRhuÀ qy kSt ibswlw[
bUMdY igrI iblocn DrnI*[
hoie geI qn pIq su brnI1 ]17]
‘bnÎo avzSÎk rwvir jwnw[
BXo ibXog aiDk duK dwnw[
khW clih qib myro cwrw[
inq drsiq SuB drs qumwrw ]18]
acOx ahwr ibnw aib dyKy[
mo khu bnI aXog ivSyKy[
nhIx grws2 jwie hY aMqr[
rhY lwlsw irdy inrMqr ]19]
mY qO DIrj DrOx Gnyrw[
jy kir hoie siQr mn myrw[
mhW kSt qy CutihÀ n pRwnw[
ieh Aupwie kuC krhu bKwnw ]20]
jy3 qrsiq qrPiq mir geI[
XW qy mYx suiD siB kih deI[’
SRI hirgoivMd qbih Aucwrw[
‘iek iCn huie inq drs hmwrw ]21]
pwCil rwq AuThu ieSnwnhu4[
jpujI muK qy pwT bKwnhu5[
Bog pwie jib sIs invwvYx6[
drs hmwro qUM qib pwvYx1 ]22]

*
pw:-brnI = iJMmNIaW qox[
1
qn dw rMg pIlw ho igaw[
2
gRwhI[
3
mqW[
4
qUM AuTdI qy ieSnwn krdI hI hYx[
5
pwT pVHdI hI hYx[
6
jdox sIs invwXw kryxgI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 240

siB drSn kr lyihÀ suKwro[


bhur ibXog n bwDw Dwro2[
kIjih ihq sOx Kwn ru pwnw[
hmihÀ pRqIKiq rho mhwnw ]23]
hy sUKm aMgI! Dir DIr[
awvihÀ ikiqk idvs mihÀ qIr[’
suin hrKI guru DIrj dIin[
inks vihr pun qÎwgI kIin ]24]
kuCk sYn ibRD ky iFg CorI[
gmny SRI hirmMidr ErI[
bMdn krI pRdCnw jwie[
Kry hoie ardws krwie ]25]
khÎo inkis kir ‘ieq iqRN Qory3[
durbl qn huie hY siB Gory[
XW qy sMg clhu jy ahYx[
siB krqwrpury Bt rhYx ]26]
bIc duawby iqRN qihÀ Gny[
hoieÀ puSt hX Bt suK sny[’
iem slwh kir cFy qurMg[
sYnw skl arUFI sMg ]27]
krÎo clin mwrg idn cwr[
awie phUcy puir krqwr[
fyrw krÎo awpny Qwn[
suK sox kir kY Kwn ru pwn ]28]
-skl cmUM bis hY aib iehW-[
XW qy gur mukwm kir qhW[
BeI Bor bf lgÎo idvwn[
gwieÀ rbwbI Sbd mhwn ]29]
inkit inkit gn gRwm cuPyry[

1
drSn pwXw kryxgI[
2
iPr ivXog dI pIVw nhIx hovygw[
3
Bwv aMimRqsr Gwh QoVw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 241

siB mihÀ suiD pRgtI iqh byry[


‘gur krqwrpury mihÀ awey[’
suin suin drSn ko llcwey ]30]
lY lY siB akor smudweI[
awie gurU iFg gRIv invweI[
krihÀ kwmnw drSn pwie[
pUrihÀ Aur kI liK smudwie ]31]
mIr vfy su gRwm ko nwmU[
qhW pTwn bsihÀ gn DwmU[
kriq cwkrI jihÀ bin jwie[
awXuD ibzdÎw sdw kmwieÀ ]32]
iqnhuÀ sunI ‘hirgoivMd awey[
sYnw sMg ijnhuÀ smudwey[’
krI slwh ‘clhu drsY hYx[
jy rwKihÀ cwkr rih jY hYx ]33]
nWih q drSn prsn kir kY[
awvihÀ apny gRwm ibcir kY[’
ds ku pTwn imly iek Twey[
ispr KVg ko aMig lgwey ]34]
cil kir awey puir krqwr[
sny ‘gurU hYx sBw mJwr[’
mudiq1 Þwn phuÀcy iqs Qwn[
SRI arjn suq bIc idvwn ]35]
nr nwirin kI BIr GnyrI[
kir kir drs jwieÀ iqs byrI[
sBw dUr lig bYTI pws[
Kry kriq sMgiq ardws ]36]
inkt hoin ko QwAux n pweI[
qIr BIr awviq iek jweI[
sBw ibKY BI bYTin Qwn[
nihÀ dyKÎo, iQr suBt mhwn ]37]
1
KuS KuS[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 242

kIin slwm qmwm pTwn[


Kry Bey pScwq idvwn[
ikiqk kwl bIqÎo qihÀ TWFy[
gur srUp ipiK awnÀd bwFy ]38]
idRSit geI siqguru kI jbY[
ipKy pTwn Kry gn qbY[
ispr KVg ky aiDk ispwhI[
ipKIXiq aYxT1 ijnhuÀ ky mWhI ]39]
bsqR SsqR qy bwnw bnÎo[
jnu rN chiq bIr rs snÎo2[
SRI siqgru ko shj suBwAU[
jhW iblokihÀ bIr bnwAU3 ]40]
ikRpw krihÀ bUJih iqh bwq[
lirby juzD SsqR ky Gwiq[
sunihÀ suBt rN kQw sunwvYx[
‘iem lir bIr ibjY bf pwvYx’ ]41]
pun SRI muK qy dwv khMqy[
‘iem SsqRin hiq SzqRü ijqMqy[’
XW qy ipKy pTwn agwrI[
inkit dws iqh sMg AucwrI ]42]
‘ien Kwnin sox bUJhu jwie[
-kOn aho qum kihÀ qy awie?
drSn krhu ik kwrj koAU-?
suin jo khYx, awin khu soAU’ ]43]
suniq iszK Auqlwviq gXo[
siqgur idiS qy bUJiq BXo[
suin Kwnin awnn qy BwKw[
‘hm awey drSn kI kWKw ]44]
inkit awp ky hmro gRwmU[

1
awkV[
2
shq[
3
sUrmy dw bwNw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 243

BwKihÀ -mIr vfy- iqs nwmU[


bsihÀ smIpI ipiK hrKwvYx[
kueI kwj ien qy bin jwvY1’ ]45]
suin iszKin siB jwie sunwXo[
‘bWCiq qum drSn mn BwXo[’
pun gur iqn kI hI idiS dyKy[
iBMn iBMn qn bl aivryKy ]46]
iek KoVs brKin ko Kwn[
honhwr ijh fIl mhwn[
dIrG aMg srb hI hyry[
-bIr su bnih bnwAu bfyry2- ]47]
awXuq bdn iblocn jW ky[
bMDy pry bwr br bWky3[
lWbI bWhu puSt BujdMf[
jnu mqMg kI suMf pRcMf ]48]
bf ibsqwr shq idRF CwqI[
srb srIr sMiD4 idF BWqI[
lWbI gRIv bnHÎo isr cIrw5[
apr SrIr ibKY br cIrw6* ]49]
kir psMd rwKin ko cwhw[
srb pTwn hkwry pwhw[
awgÎw suniq inkit cil awey[
Kry Bey siqguru smuhwey ]50]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘pYxdy Kwn’ pRsMg brnnû
nwm iek iqRMsqI aMsU ]31]

1
koeI kMm ienHW qox (swfw) bn jwvy Bwv nOkrI awid iml jwvy[
2
vzfy bnwAu vwlw sUrmw bNygw[
3
(ijsdy) sRySt suMdr vwlW L bMDn (Czly) pey hn[
4
swry srIr dy joV[
5
rMgdwr pzg, bhurMgI pzg[
6
suhNy bsqR[
*
pw:-bIrw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 244

32. [pYxdy KW nOkr rziKaw[ kzry ipMf ipMglw inhwl]


31<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>33
dohrw: siqguru ko ruÞ dyiK kY,
awey inkt pTwn[
snmK TWFy hÍY rhy,
bin kY skl smwn1 ]1]
cOpeI: SRI hir goivMd bUJin Twin[
‘neI bYs ko hY ju pTwn[
iks ko puzqR nwm kÎw ahY?
qum iFg bsih ik anqY rhY?’ ]2]
sun iesmwiel Kwn2 bKwny[
‘gurU grIb invwj mhwny!
awlmpurw iglZIaw nwm[
pUrb huqo qhW ies Dwm ]3]
huqy nwnky mIr vfy mihÀ[
suriq sMBwrI bfy hoih qihÀ[
mwdr ipdr iBsq ko gey3[
ies lGu ko hI qÎwgiq Bey ]4]
mm BgnI suq lwgiq jwnw[
ly pwrÎo muih apny Kwnw4[
kuCk hoS aib krI sMBwrin[
Dir kir aMg ibKY hQÎwrn ]5]
drs awp ky awXhu sMg[
kir icq cOxp iblûd AumMg[
pYxdy Kwn nwm ko khYx[
aib lO hmry hI Gr rhY’ ]6]
suin SRI hirgoivMd Aucwrw[
‘aib qO hoin lgÎo huSIawrw[
mhW fIl huie SsqR DrYXw[
1
swry iezko jyhy ho ky Bwv kqwr bMnHky[
2
iesmweIl Þwn[
3
Bwv mr gey[
4
awpNy Gr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 245

sMGr mihÀ bf kwj krYXw ]7]


jy cwkr ies rwKin krYx[
rhY, ik nhIx mnorQ DrY1?’
bhur Kwin guru sMig bKwnw[
‘skl pTwnin kOm ju jwnw ]8]
ien ko kwm cwkrI ahY[
qum sm ky2 swmIpI rhYx[
krihÀ awpnI inq guZrwn[
ijs kI jYsI bnih jhwn ]9]
qkrI qulin ik KyqI krnI[
jy iezqÎwd kwr jg brnI[
krYx pTwn n aMgIkwrw[
ien ko ihq hY jMg aKwrw ]10]
imhrvwngI awp ij Dirho[
rwKhu iFg pRiqpwrn kirho[
ieh pTwn ko pUq mhwno[
krih kwj jib qum rN Twno ]11]
jy prvsiq3 krhu qum awCy[
imlih pdwrQ js mn bWCy[
bhur dyKIXih fIl iblûd[
ieh eykl hI sm nr ibRMd4 ]12]
blI ibswl hoie js qnu hY[
rwKhu inkt bIr br bin hY[’
SRI hirgoibMd bhur sunwXo[
‘aib qO drSn ky ihq awXo ]13]
ly gmnhu aib sdn mJwry[
pun awvih AuiT hoiq skwry[
rhY sYn mihÀ puir krqwr[

1
rihN dw ik nW rihN dw mnorQ rKdw hY[
2
awp vrgy (vfy lokW) dy[
3
pwlNw [Pw: prvrS]
4
bhuiqaW dy quzl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 246

hm gmnihÀ pUrb ko qÎwir ]14]


kyiqk mwsn mihÀ cil awvihÀ[
bsqR SsqR dy bIr bnwvYx[’
iem kih iek ds1 dIin rupzXy[
‘puir qy ilhu ahwr ien KzXy’ ]15]
krI slwm pTwn qmwmU[
hrKiq huie kir gmny DwmU[
so idn krÎo ibqwvin swro[
ins mihÀ siqguru Kwie ahwro ]16]
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
krI ikRXw inq kI icq lweI[
idvs cFy pun sMgiq awie[
drSn ko sgrI Aumfwie ]17]
bYTy siqguru lwie idvwn[
Sbd iblwvl ky suin kwn[
DrihÀ Aupwiein angn sMgiq[
drSn krihÀ iQrihÀ bin pMgiq ]18]
pMc pTwn iley inj sMg[
awXo pYxdy Kwn AumMg[
guru drmwhw2 siB ko ikXo[
bisby ko iek Ql iqn idXo ]19]
jug mihKI3 dy dugD mhwnw[
syvk sox guru kIin bKwnw[
‘siB pY4 ly kir krhu qpwvin[
ipsqw aru bdwm kir pwvnu ]20]
awid Cuhwry myvw swno5[
cwr GrI idn rih jib jwno[
imsrI ko imlwie kir awCy[
1
igawrW[
2
qnKwh[
3
do mzJIaW[
4
duzD[
5
imlwE[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 247

-krhu Kuvwvin jyiqk bWCy ]21]


pMc rjqpN inq drmwhw[
idhu pYxdy KW ko suK pwhw[’
iezqÎwidk syvw jy awn[
inj dwsin sox gurU bKwin ]22]
pRiqpwrin kI kir qkrweI[
srb rIiq iek bwr bnweI[
Bey pTwn anûd mhwny[
gur kI KuSI ibswl pCwny ]23]
iek idn inj hZUr kirvwXo[
inkt ibTwie gurU acvwXo[
dÍY nr jyiqk Kwnw KwvYx[
iqiqk Kwiegw, ipiK hrKwvYx ]24]
‘iem sdIv hI dIjih Kwnw[’
inj dwsin sMig gurU bKwnw[
sYnw mihÀ imlwie iem rwKw[
mhW blI huie Aur aiBlwKw ]25]
aglI pRwq krI inj qÎwrI[
SsqR Dry hX kI asuvwrI[
SRI gur hir goibMd pXwny[
pMdRh kos pMQ AulÀGwny ]26]
kir fyrw qihÀ insw ibqweI[
BeI Bor mg cly gusweIx[
iesI rIiq idnpRiq pRsQwnihÀ[
prY rwq fyrw qib TwnihÀ ]27]
qIrQ mhW phoaw nwmU[
swrsuqI silqw aiBrwmU[
gn pwpin ko Kwpin krnI[
ijs kI mihmw byd su brnI ]28]
so Kt kos rhI jib awvin[
chYx ik -cil qihÀ fyrw pwvin-[
qihÀ iek ipMgl aWKn hInw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 248

ikh isK ny AupdySin kInw ]29]


ins idn gur ko ismriq soeI[
khY ik ‘aib nihÀ myro koeI[
imlihÀ gurU siB jg ky dwqw[
qOx myro sMkt huie hwqw ]30]
cil phuÀcin kI Skiq n myrI[
awieÀ iehW Dir ikRpw GnyrI[’
iem mn Twin krw1 iek gRwmU[
gur ismrih qihÀ kir ibsrwmU ]31]
iqs ko sMkt kwtin hyqw[
Auqir pry qihÀ ikRpw inkyqw[
suBtin kry qurMg lgwvin[
syvq lgy iqRNin ko lÎwvin ]32]
rsd ÞrIdI gRwm mJwrw[
krin lgy siB qÎwr ahwrw[
ipMgl sunI ik ‘siqguru awey[’
BXo anûd aMg nihÀ mwey ]33]
ruVHiq cliq inksÎo qij gRwmU[
guru guru jpiq irdy muK nwmU[
ijs Ql siqguru iQry suhwviq[
bUiJ bUiJ iqshI Ql awviq ]34]
awin pRBU ko sIs invwXhu[
snmuK bYTiq bwk alwXhu[
‘ien bwqin qy rwvir nwmU[
-dInwnwQ- BnYx aiBrwmU ]35]
qum ibn nihÀ kO jgq hmwrw[
pg idRg ibn nihÀ jwiq pDwrw[
rhÎo pRqIKiq aws qumwrI[
mm ihq awey krunw DwrI ]39]
kyiqk brK ibqIqy mohI[
ismrn kriq sdw guru qohI[
1
nwm hY ipMf dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 249

awey moih invwZin hyqu[


idhu idRg pg mYx bnOx sucyq’ ]37]
gur iFg iszKin bwk sunwey[
‘crn kml kI ilhu rj pwey[’
DrÎo AupwnX1 guru ko cIin[
ly iqn aMgrI Gsvin kIin ]38]
jib nyqRin ky ibc iqn pweI[
BeI aWiK jnu pRQm bnweI[
guru bpu suMdr ipKÎo agwrI[
bwir bwir hoviq bilhwrI ]39]
‘DMn gurU ijm sunÎo ibSyKw[
qQw iblocn qy aib dyKw[
inq dInin pr ikRpw Dwro[
hm sm piqqin puMj AuDwro’ ]40]
iezqÎwidk bhu Ausqiq kIin[
siqguru ikRpw idRSit duK hIn[
khÎo ik locn qYx qib pwey[
ies Ql ko syvhu ihqlwey ]41]
bFnI Pyrhu dIpk bwrhu[
sdw gurU ko nwm sMBwrhu[
jo isK pUjih dy Dn awn[
iqs ko bWit krhu guZrwn ]42]
awviq jwiq iszK bis jwey[
iqn khu dy ahwr acvwey[
pICy awp krhu pun Kwin[
krhu kwr siB hI iesQwn*’ ]43]
ies pRkwr kI iszKÎw dInis[
ipMgl Bw pRsMn ihq cInis[
‘isr Dir kirhOx bwk qumwrw[

1
joVw, juzqI
[sMs: Aupwnh]
*
pw:-krhu kwr ieh sWB sQwn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 250

hlq plq muir srb suDwrw ]44]


qum smwn hY khW ikRpwlU[
dInin dÎwl su nwm ibswlU[’
iqh sQwn SRI hir goivMd[
krÎo pujwrI ikRpw iblûd ]45]
syviq hI iqs Ql ko rhÎo[
ikiqk brK bIqy duK dhÎo[
SRI gur qyg bhwdr gey[
inj invys qihÀ krqy Bey ]46]
iqn ko drSn kir hrKwXo[
sziqnwm ismrn br pwXo[
kUp bwg ihq Dn bhu dIno[
awn Qwn pun pÎwnw kIno ]47]
pun siqgur dsmyx piqSwhU[
phuMcy, dyKY, nr iQq qwhU1[
ihq snmwn Kro nihÀ hovw[
hX pr cry siQr gur jovw ]48]
bUJy mnuj ‘ahY ieh kOn?’
khÎo ‘gRwm krhwlI2 BOn[
awXo ieh TW hY ssurwir[
ibc prgny iTkwnydwr3’ ]49]
sihj suBwiek suniq bKwny[
SRI klgIDr qyj mhwny[
‘aib siB gey iTkwny Trk4[
gey pRQm ky itzky trk5’ ]50]
iem kih qurq qurMg htwey[
Auqry klsy gRwm su jwey[

1
EQy koeI mnuÜK bYTw hY[
2
nwm ipMf, smwNy dy kol, rwj pitawlw[
3
jwiedwd vwlw[
4
nwS hoey[
5
pihlW dy itzky hoey tl gey Bwv vifaweI nwS ho jweygw
[itzky hoey = vfÎwey hoey[ itky hoey = bYTy hoey]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 251

SRI hirgoivMd insw ibqweI[


BeI pRwiq cwly agvweI ]51 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kry gRwm pRsMg’ brnnû
nwm doie iqRMsqI aMsU ]32]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 252

33. [SRI nwnk mqy puzjy]


32<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>34
dohrw: Bey qÎwir SRI siqgurU, gmny mwrg jwie[
ÞSt kos pr srsuqI, hyrI jl alpwie ]1]
cOpeI: qihÀ Snwn kir dy Dn dwn[
pun awgY kIinis pRsQwin[
cly jwihÀ kuC sYnw swQ[
krihÀ invys insw mihÀ nwQ ]2]
SÎwml jl jmnw qib aweI[
kir Snwn AulÀGy agvweI[
gVH gMgw ky pMQ pDwry[
cly jwihÀ qUrnqw Dwry ]3]
isK pRymI jihÀ kihÀ ijm bwsw[
sunihÀ ‘gurU awXhu ieq awsw1[’
inkit inkit jy gRwm anyk[
kihÀ lig iqn khu krhuÀ ibbyk ]4]
kyiqk mg mihÀ imlihÀ su awie[
arpihÀ vsquin ko smudwie[
kyiqk jib invys ko krYx[
awin akorn awgY DrYx ]5]
dugD aiDk diD awvih fyry[
jQw Skiq Dir drb agyry[
bMdn kir kir drsihÀ, jwvihÀ[
aprin ky iFg sujsu alwvihÀ ]6]
iem gnmiq phuÀcy gVH gMgw2[
ipKÎo pRvwhu ibml jl cMgw[
Auqry siqgur kIin Snwn[
dIno aiDk idjin khu dwn ]7]
pUrn gurU nhIx iqn jwnw[
jwcÎo nhIx Bgiq gun gÎwnw[

1
qrP[
2
gV mukqysr pws gMgw dw pRvwh[æ

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 253

Dn lwlc ko ijn mn kIin[


ikm pRBu lKihÀ ibSX mn BIn ]8]
pun qihÀ qy kir kUc pXwny[
cly jwihÀ awgY suK swny[
iek swDU kI SrDw pUrn[
phuÀcÎo chYx qhW guru qUrn ]9]
pun SRI nwnk mqy sQwn[
jwie phUÀcy ikRpw inDwn[
AuqrÎo fyrw qurMg lgwey[
ieq Auq suBt iPriq smudwey ]10]
iek knpwty bUJin kIny[
‘ko srdwr awie Bt lIny?’
iszKn khÎo ‘swc piqSwhU[
sRI hir goivMd guru, duKu dwhU’ ]11]
suin kir jogI Bwij pDwry[
-nihÀ bMDihÀ hm ko- fr Dwry[
isK dI dSw sunhuÀ ijm hoeI*[
gurU DÎwn mYx iQr hY soeI ]12]
qn kI ikRaw swiD1 iek bwrI[
bhur iQrih ins dÎos mJwrI[
guru ismrn qy qqpr hovw[
jib ko ibgrÎo cldl2 jovw ]13]
bhuq ibsUriq duK Aur Dwriq[
gurU avzgÎw nhIx shwriq[
aink pRkwrin kI mn ignqI[
hoie dIn bhu boliq ibnqI ]14]
‘hy pRBU! rwvr ko apvwd3[
ibgrih ibrd, rKhu imrjwid[
*
iqMn ilKqI nusiKaW ivzc ienHW dohW qukW dw pwT nhIx hY, qy ienHW dI Qwvyx pwT ieAux hY:-
alp iqRNin kI kutI bnweI[ dr lGu rcÎo bIc pRivSweI[
1
Bwv Kw pI ky[
2
ipzpl[
3
inûidaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 254

siqgur sdw slwmq gwdI[


ikm huieÀ pRwpiq jY khu bwdI ]15]
mm qn qjy ij suDrih QwnU[
qO qij dyAux qnk mihÀ pRwnU[
qAU n jogI lhYx ibswdU1[
kir hMkwr AuTwvihÀ bwdU ]16]
SRI nwnk kI mihmw gOrI2[
qumry aCq hoiq aib hOrI[
qO pwCy kI kÎw hY clI[
alp Skiq BI inrBY dlI3 ]17]
kÎox n Auqwiel bnhu shwXk[
as kwrj qumry hI lwiek[
leI jgq qy pIrI mIrI[
kÎox n krox iszKn kr gIrI4 ]18]
jg gur siBihin ky isrmOr[
aZmq juiq ibgriq br TOr[
SRI hirgoivMd! bnhu shweI[
idhu AuTwie jogI smudweI ]19]
iezqÎwidk muK ibnY bKwniq[
jIq irKIk DÎwn gur Twniq[
BXo Sbd hX kIin ihryKw[
suniq acwnk cwhiq dyKw ]20]
inks kutI qy bwhr awXo[
mwnv gn ko iQir drswXo[
-lok pMjwbI- krih icnwrI[
sMg eyk ko imlÎo AucwrI ]21]
‘iks ko fyrw AuqrÎo awie?
ikq qy awin khW ko jwie?’

1
Bwv jogIaW L koeI pIV nhIx hovygI[
2
BwrI[
3
QoVI qwkq vwly vI inrBY hoky nwS krngy (aYsy asQwn)[
4
(dw) hzQ pkVnw, Bwv mzdd[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 255

isK ny khÎo ‘ahY jg gurU[


drSn isMG ibGn gn rurU1’ ]22]
aMimRq bwk SRvn put pwnw2[
huqo imRqk mnu Bw svDwnw[
Dwie DrY Dir pd ibclûiq3[
clÎo n jwiq aiDk Auqlûiq ]23]
huqy Kry gurU sihj suBwie[
bsqR SsqR juiq, rj duiq pwie[
pd aribMd imRdul br lwl[
huqy AupwnX mihÀ4 iqs kwlw ]24]
phuÀic smIp dMf sm prÎo[
BrÎo pRym qy idRg jl FrÎo[
pd rj ly isr muK pr lweI[
‘DMn gurU! qyrI vifaweI’ ]25]
hwQ joir Bw snmuK TWFo[
kriq sujsu ko awnÀd bwFo[
‘cOdih lokin Git Git aMqr[
siB suiD jwniq sdw inrMqr ]26]
iek mm Gt kI liK kir awey[
nihÀ acrj, qumry bin awey[
Skiq anûqin ky bf swgr[
dyvin dyv Aujwgr nwgr ]27]
inrny kir qum mihÀ gun hyrw[
rhhu pRym ky bsI Gnyrw[
pRIq dRopqI kI liK swcI[
BeI dIn mn ibnY AubwcI ]28]
sBw SrIkin kI irs rwcI5[
by imrjwid krin khu bwcI1[
1
smUh ibGnW rUp imRgW leI (ijs gurU jI dw) drSn Syr rUp hY[
2
kMn rUpI fony nwl pIqy[
3
iPsldy hn[
4
joVy ivc[
5
kRoD BrI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 256

prI Srn rzCÎw qib jwcI[


rwKI lwj jwin jn qw cI2 ]29]
sMkt qy pRihlwd AubwrÎo[
duKd dYq khu qqiCn mwrÎo[
iqm bhu iszKin Bey shwie[
mhW ibGn qy lIin bcwie ]30]
krI iqloky kI qlvwr[
huqI kwT kI bingI swr3[
isK ko bwt Gwt Qo joeI[
krÎo sBw mihÀ pUrn soeI ]31]
KSt rUp isK4 Bey shweI[
kihÀ lO ignOx igny nihÀ jweI[
moih dIn pr krunw Dir kY[
mwrg dUr AulûGn kir kY ]32]
Bey shwiek aMqrjwmI[
nmo nmo pg pr jg sÍwmI[
apin ibrd pRBu! awp sMBwrhu*[
syvk ky inj kwj suDwrhu* ]33]
iezqÎwidk bhu kir kir ibnY[
BnYx su bYn pRym ky snY[
SRI hir givMd Bey pRsMn[
khÎo ‘iszK! qUM ahYx anûn ]34]
guru pr isdk Dwir kir bYsy[
mno kwmnw lhYx n kYsy[
khu almsq! gwiq kuSrwiq5[
ikm knpwty ikX Auqpwq?’ ]35]
‘pRBu jI! sunhu ikRpw qum pwie[

1
kihaw[
2
iqs dwsI dI[
3
lohy dI bN geI[
4
(gurU jI dy) CIey rUp hI iszKW dy[
*
Cwpy dy nusKy ivc ieh do sqrW dw pwT nhIx hY, pr ilKqIaW ivc hY[
5
SrIr dI suK sWd[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 257

kuSl srIr ahY, suKdwie!


mqsr pwvk aiq jogIin[
jrihÀ sdw Aur SWiq ibhIn ]36]
cldl jwrÎo agin lgwie[
mm awsn ko dÎo AuTwie[
krI avzgÎw ies qy awid[
bhu apvwd khÎo kir bwd’ ]37]
suin siqgur ny DIrj dIin[
‘purihÀ kwmnw qoih, pRbIn!’
pun siqguru ihq PrS fswiev[
bYiT srb rj ko Jrvwiev ]38]
SsqR Auqwir ibrwjiq Bey[
suBtin chuMidiS fyrw key[
hry iqRNin gn syvk lÎwey[
cwry hXin ZIin Auqrwey ]39]
gRwmin qy gn rsd mMgweI[
lwgy krin dyg mn BweI[
KSt GrI idn bwkI rhÎo[
‘awnhu inrml jn’ guru khÎo ]40]
kr pg bdn pKwrin kIny[
pun mzjn jl qy ml hIny[
bsqR pihir qn hÍY kir qÎwry[
khÎo ‘clhu, guru Qwn inhwryx’ ]41]
BXo sMg almsq bqwivq[
‘ieh Ql ipKhu mhW Cib pwviq[
suin ipiK rwvr ko awgvnU[
Bwij gey jogI qij BvnU ]42]
ies Ql cldl dl kl hrIal1[
joigin duSt avzgÎw krIail2[
muJ qy pRQm lKÎo qum awey1[

1
suhNy hry piqaW smyq ipzpl sI[
2
kIqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 258

dyiK rhÎo, Ql qÎwig plwey ]43]


ieh Pynl2 qy qru bc rhÎo*[
aZmq mihÀ iqs ihq ieh lhÎo[
iek iskMD3 ky mwDur Pl hYx[
ijq idiS SRI nwnk iQr Ql hYx ]44]
duiqX fwr ky Pl hYx kOry[
ijs qy gorKwid isD hory[
SRI hir goivMd sunÎo pRsMg[
DIrj deI ‘bnih iqm rMg4’ ]45]
qhW PrS siqgurU krwXhu[
bYiT siBin dIvwn lgwXhu[
sodr kI cOkI iQir sunI[
ijs mihÀ mihÀmw guru hir BnI ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘nwnk mqy awvin’ pRsMg
brnnû nwm qIn iqRMsqI aMsU ]33]

1
jwiNaW awp dw awAuNw[
2
ryTVy[
*
imzTy ryTy dw hwl ipCy SRI guru nwnk pRkwS AuØzgRqRwrD aDÎwie 20 aMk 80 qy iesy rws
dy aMs 28 aMk 27 dIaW hyTlIaW tUkW ivc dy awey hW[ ieh ibRzC nwnk mqy qox dUr hY[
kiv jI L ipzpl dy pws vwr hoN dI suD iksy ny drusq nhIx idzqI jwpdI, ieh ho skdw hY
ik nwnk mqy dw kwrj gurU swihb jI imzTy ryTy dy itkwNy gey hoN, ikAuxik ryTy dw Ql huN
qk SRI nwnk mqy dy syvkW dy pRbMD ivc hI suNIxdw hY[
3
twhN[
4
iqvyx hI anûd bNygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 259

34. [iszDW L inruzqR kIq]


33<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>35
dohrw: piF sodr ardws BI, siBin invwXhu sIs[
SRI hir goivMd cMd jI, guru smrQ jgdIS ]1]
cOpeI: cldl pRQm squl cih krÎo[
dl sox kilq1 huqo ijm hrÎo[
inrml jl pwvn anvwvw[
kih kir kuMkm ko Gsvwvw ]2]
awp Kry huie kr mihÀ DwrÎo[
‘sziqnwm’ muK mMqR AucwrÎo[
inj kr qy iCrkin ko kIin[
qqiCn inksÎo idpiq nvIn ]3]
pRQm lgr inksI ipiK aYsy[
ibvr ibKY qy ibsIXr jYsy2[
iCrky dyiq nIr ky jÎox jÎox[
PYliq ibRDiq jwiq hY qÎox qÎox ]4]
qib almsq khÎo kr bMid[
‘SRI siqgur! siB rIiq iblûd[
pRQm icMnH ies pr guru krko3[
mhW mhwqm juq ipiK qru ko ]5]
aib nihÀ ipKIXiq qQw bnwvhu[
siqgur qy icMnHiq idKrwvhu[
SRI hir goivMd krÎo Aucwrin[
‘apr icMnHXuq vDih s fwrn’ ]6]
iem kih kuMkm ko iCrkwXhu[
CotI bfI bUMd brswXhu[
‘ien CItin qy icMnHiq rhY[
jib lO iQr pRQmI pr ahY ]7]
aib ieh ins mihÀ brDih qyqo[

1
pziqaW nwl SSoBq[
2
vrmI ivcox ijvyx szp[
3
pihly inSwn ies qy gurU jI dy hzQ dw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 260

jogin jwrÎo huqo su jyqo[’


pun siqgur fyry kAu awey[
jQw rucI Bojn iqRpqwey ]8]
Bey supiq suK rwiq ibqweI[
AuTy gurU inq ikRXw krweI[
BeI pRwiq bf lgÎo idvwn[
siqguru bYTy idpiq mhwn ]9]
jogI gur ko dyiK plwey[
so gorK ky inkt isDwey[
siBihin ko awdys bKwnI[
bYTy inkit hOl Aur TwnI ]10]
mwnox mhW jMg qy Bwjy[
bol n skihÀ aiDk mn lwjy[
ikiqk dyr mihÀ DIrj Dwrw[
bhuro srb pRsMg Aucwrw ]11]
‘pRQm hmwry guru ko Qwnw[
gorK mqw nwm siB jwnw[
SRI nwnk jib iqh TW awey[
so pRsMg qum lKhu sbwey ]12]
guru ko nwm1 lop* huie gXo[
nwnk mqw nwm ibdqXo[
itkÎo n jogI ko2 iqs Qwn[
ibn syvw Ql rhÎo ivrwn ]13]
hm ny icq mihÀ hyir ibcwrI[
syvw krn irdY buiD DwrI[
-bYTihÀ ieis Ql jog kmwvYx[
aru inj gurU nwm ibdqwvYx- ]14]
bIqÎo hmihÀ rhiq icrkwl[
sd sQwn kI syvw Gwil[

1
Bwv gorK gurU dw nwm[
*
pw:-alp, alop[
2
koeI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 261

iek PkIr awXo nr bwvr[


nhIx qRws DwrÎo ijn rwvir ]15]
SRI nwnk ko nwm bKwnw[
qru cldl qr awsn Twnw[
ikiqk Qwn pr mmqw DwrI[
-hmry gurU kI- kriq AucwrI ]16]
bwd krÎo iqn hmry nwl[
htÎo n Aur Dir qRws ibswl[
ly kir gn eIxDn ko fwrw[
lwie agin hm cldl jwrw ]17]
qib inrws huie bYTÎo dUr[
iek JuMgI kir bsÎo ibsUr[
ko jwnY ikn jwie sunwXo[
iqn ko gur iqh TW cil awXo ]18]
SRI nwnk kI dIrG gwdI[
iqs pr iQrÎo, ijnhuÀ bf SwdI[
kuCk cmUM hY iqn kY sMig[
cMcl bl arUiF qurMg ]19]
hm nY hyriq irdY ibcwrI[
-arÎo n jY hY ienhuÀ agwrI[
apr czkRvrqI huie rwjw[
lwKhuÀ sYnw bIr smwjw ]20]
apnI iszDW ko bl pwie[
iqs ko BI hm lyihÀ hrwie[
ieh qO eykl BI blvwn[
ijn kI aZmq ibdq jhwn ]21]
hoie n as hm ko gih lyih[
mn bWCiq pun sMkt dyih[
cldl jrÎo lKih aprwDI[
ihq bwDw bhu nr ly bWDI1- ]22]

1
(mqW) pIVw dyN leI swfy bhuqy bMdy bMnH lvy (a) bhuqy nr (Aus nwl hn) swL bMnH nw
lYN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 262

qRws pwie hm suiD ihq awey[


guru juiq krhu jQw mn Bwey1[’
siB iszDin gorK idiS dyKw[
ijs kI awiesu ibKY aSyÞw ]23]
siB ky mn kI gorK jwnI[
srl ibdy bolÎo br bwnI[
‘SRI nwnk sMg myl suhylw[
BXo jbih, isD gn, su iekylw ]24]
ijn ky mn mihÀ mwn mhwnw[
siB imil mhW bwd ko Twnw[
aZmiq jiq crcw kir hwry[
bwr bwr aiBmwn Auqwry ]25]
BMgrnwQ arÎo nihÀ mwnw[
mwir Kwie kir bMdn Twnw[
isD gost kir siB hrKwey[
sgry iszDin sIs invwey’ ]26]
suin BMgr kRoDI Aur Bwrw[
nihÀ gorK ko bwk shwrw[
khiq BXo ‘so2 igRhsq mJwry[
jog swDnw ibRkq3 hmwry ]27]
asmMjs4 as rIiq clweI[
iqs ko guru kih gRIv invweI[
iqn ko ipiK ruK bMdn DwrI5[
nqu BMgr iks invY agwrI?’ ]28]
bolÎo mMgl nwQ sujwnw[
‘siB mihÀ Ej kry ju bKwnw[
iqs ko Auicq su kir idKrwvY[

1
gurU gorK smyq (hy swry iszDo) kro ijvyx Bwvy[
2
Bwv SRI gurU nwnk jI[
3
iqawgI (rihky)[
4
aNbN[
5
Aus L (nwnk L) gurU kihky (gorK ny) igzcI invweI, (so) AuhnW dw (gorK dw) ruK dyKky
mYx vI mzQw tyk idzqw sI, (a) (lokW ny) igzcI invweI, (lokW dw) ruK dyKky mYx Juikaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 263

ibnw khy dIrG jsu pwvY’ ]29]


bolÎo BrQir ‘hY ieh kwl[
hOrw pzK prÎo hm hwl[
awp gurU nwnk BI nWhI[
Qwn Curwvhu aib iqh pwhI’ ]30]
JMgr awidk mwnI jyX[
siB ny khÎo ‘kÎox n hm lyX[’
gorK hsÎo jwin hMkwrI[
-nihÀ ien sMqin kI miq DwrI ]31]
ijm jg mihÀ pKbwd hÀkwrw[
sgro DrÎo, n qjy ibkwrw[
mwn hwin bhu Bey agwrI[
huie lÜjiq aib sMkt BwrI ]32]
qAU hoie gun, dUKn jwie1-[
iem liK BwKiq BXo rjwie2[
‘jy Ql jwie Curwvhu awj[
siB iszDin ko suDrih kwj ]33]
bdih ibRMd mihÀ bhu vifaweI[
awCI bwq krhu sihsweI3[’
bc gorK ky inj anuswry[
suin kir mwnI iszD isDwry ]34]
jhW gurU ko lgÎo idvwn[
cil awey ‘awdys’ bKwin[
suin boly siqguru jgqyS[
‘huie awdys iqsY awdyS’ ]35]
gur smIp snmuK huie bYsy[
isr muMfiq huie hMfIaW jYsy[
muMdRw Ptk SRvN mihÀ fwrI[
Bsm lgy JorI qn DwrI ]36]

1
qW vI guN hI hovygw jo (hMkwr rUpI) dUKn nwS ho jwvygw[
2
hukm idzqw[
3
jldI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 264

sylI mylI kt lûgotI[


as qn byK, qAU ieC KotI1[
siB iszDW ky bl hYx Bwry[
hwQ ibrwgN PhurI Dwry ]37]
siqgur sox BMgr qib khy[
‘jg mihÀ igRhsqI qum bn rhy[
hm isD Bey jgq qy nÎwry[
Bog ibKY qÎwgy suK Bwry ]38]
hmry sMg qumwro arnw[
asmMjs, nr ibRD gn brnw[
XW qy nhIx Ej kCu kIjY[
gorKmqw Coir Ql dIjY ]39]
ieh iszDin ko Qwn purwnw[
CpÎo nhI kuC ibdiq jhwnw[’
SRI hirgoivMd ibksiq nYn[
AuqR dyin ko boly bYn ]40]
‘bMDn mukiq bys qy nWhI2[
bMDy, qn hMqw ijn mWhI[
mmqw Driq mhW mn mwnI[
lKÎo n rUp, n duibDw hwnI ]41]
vihr byK Dir mn nihÀ swDw[
so kib Cutih n, bMDn bwDw3[
ijn ky qn hMqw nhIx lyS[
inj srUp liK jgq aSyS ]42]
mmqw geI, n pzÎiq khW4[
so ibn bMDn, gÎwnI mhW[
byK dyiK ibrmih anjwn[
mn ibkwr qumwry mn mwn ]43]

1
KotI vwSnw hY[
2
ByK nwl mukqI qy bMDwiemwnqw nhIx hY[
3
Eh bMDnW krky bzDy hoey hn[
4
geI hoeI ikDry nhIx pweIdI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 265

XW qy ho sZwie kI lwiek[
bMck1 ijm qnu byK bnwiek[’
suniq CoB kir skl Aufwny[
inj aZmq ko cihÀ idKrwny ]44]
brKw pwQr kI gn brKiq[
bfy rUp Dir iszKin DrKiq2[
aYxciq kMkr DUir GnyrI[
bl qy bwXU bhI bfyrI ]45]
aiDk pRkwSiq Aulkw3 fwriq[
‘mwir lyhu ien’ bdn pukwriq[
‘bhur n krihÀ ibKyrw awie[’
bolÎo BMgr kRoD vDwie ]46]
‘hm nIky smuJwie n mwnI[
krihÀ cmUM juiq aib quv hwnI[
nWih q qUrn jwhu plweI[’
boliq dwrun rUp bnweI ]47]
Syr srp igr sm viD gey[
dyKiq iszK ibsm Aur Bey[
suniq huqy SRI nwnk swQ[
aZmiq lwie Qky isD nwQ ]48]
iqm aib guru sox kIin ibKyrw[
boly hirgoivMd iqs byrw[
‘bYTy rhhu iblok qmwSw[
siB ien SkqI hoih ibnwSw’ ]49]
gurU fyry qy dUr iPrMqy[
gurU qyj qy aMg jrMqy[
brKw awidk bf Auqpwq[
guru nr ky n Cuey kuC gwq ]50]
gurU pRqwp apin idKrwvw[

1
TÜg[
2
dbwAuxdy hn[ [sMs: DrÄÞN]
3
cuawqIaW[ (a) tuztdy qwry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 266

sm sUrj ky iqnhuÀ idKwvw[


jihÀ jihÀ iPriq Dwie kir swry[
agn smwn qhW qihÀ jwry ]51]
sih n skihÀ Bwjin hI Dwrw[
bÎwkul hoiq lwie bl swrw[
jry jwihÀ qn jqn krMqy[
cly plwie irdy pCuqMqy ]52]
TihrÎo gXo n bf hT Dwriq[
kos kos lig chuMidiS jwriq1[
qij DIrj ko gey plweI[
jihÀ gorK juiq isD smudweI ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszDn pRsMg’ brnnû nwm
cqriqRMsqI aMsU ]34]

1
swVdI hY (azg)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 267

35. [vwps pMjwb L[ Qnysr, frolI]


34<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>36
dohrw: Bwij gey qij lwj ko, iszD smwj mJwr[
jwnI gorK bwrqw, bolÎo kuC irs Dwir ]1]
cOpeI: ‘suin BMgr! qYx lwj ibswrI[
bin bin bYTiq bf hMkwrI[
SRI nwnk kI pRQm KrwvW[
iqs kI mwr Kwie pCuqwvw ]2]
apny swiQ anuicq krweI[
qO gur awgy gRIv invweI[
jg mihÀ pRgtn, dyin idKweI1[
jihÀ kihÀ nr gn qy pujvweI2 ]3]
qib kI hm ny dIinis Cor[
jwnÎo psrÎo kiljug Gor[
so pRN qij aib gmny dOir[
kÎw krqUq krI iqs TOir ]4]
siB iszDin ko kIns hOrw[
md hMkwr pwn qy bOrw[
jo isD huie mm bc anuswrI[
rhY durÎo aib igrn mJwrI ]5]
nihÀ dySin iqn dyihÀ idKweI3[
chih n ibdiq hoin pujvweI[
by imrjwd krih aib koeI[
isD mMfl qy inksih4 soeI’ ]6]
siB isD BMgr kI idiS dyK[
hsihÀ, lKihÀ -miqmMd ibSyÞ-[
bYiT rhÎo kir kY muK nIcw[
mnhuÀ sYxkry Gt jl sIxcw5 ]7]
1
pRgt hoNw qy idKweI dyNw[
2
pujvwvNw[
3
iqnHW dySW ivc idKweI nw dyN[
4
kziFaw jweygw[
5
mwno jl dy GiVaW nwl (isMijaw) iBzijaw Bwv SrimMdw hoieaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 268

suin gorK qy iszDin mwnI[


bhur n ibdiq Bey iks QwnI*[
itky jwie kir srb sumyr[
krihÀ jog ko bYs bfyr ]8]
siB Auqpwq ibswl+ ibloky[
apin qyj qy SRI guru roky[
suBt ij iszK swD almsq[
isD Bwgy ipiK hrK smsq ]9]
SRI muK qy siBhUMin sunwXo[
‘BXo ibGn hm skl imtwXo[
aib qy awgy hoih n koeI[
nihÀ awvih kib ko isD joeI ]10]
BXo acl SRI nwnk mqw[
ibGn BivzKÎiq ky siB hqw[’
suniq anûd Bey isK swry[
sdw gurU kI ibjY Aucwryx ]11]
iqs idn siqgur fyry mWih[
iQry rhy ikq gmny nWih[
pMcWimq Gno kirvwXo[
nr gn imly siBin vrqwXo ]12]
suin kir ipiK kir gur awgvnU[
ijs puir gRwm huqo isK BvnU[
nr nwrI awnûd iblûdy[
imil imil jihÀ kihÀ qy isK ibRMdy ]13]
drSn ihq Auqlwvq awey[
mnhuÀ amI sr mir muih pwey1[
-ijn ko suniq dUir qy dUir[
hm Bwgin kir aey hdUir- ]14]
Dir Dir awgY puMj akor[

*
ies dw Bwv ieh hY ik iszDW dw mwn pRiqStw qy AuhnW dw mq lokW ivcox dUr ho igaw[
+
pw:—iblwq[
1
murdy smwnW dy mUMh ivc mwno aMmRq pwieaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 269

crn kml bMdihÀ kr joir[


js js krihÀ kwmnw, pwvihÀ[
drSn qy inrml bin jwvihÀ ]15]
sziqnwm ismrn ilv lwgy[
ijn mn supiq Bgiq mihÀ jwgy[
BeI BIr guru ky chuÀPyry[
awviq gmniq chuM idiS kyry ]16]
sujsu bKwniq jihÀ kihÀ jwqy[
purihÀ kwmnw Auh hrKwqy[
SRI hirgoivMd hX awrUVy[
krihÀ aKyr ibRqI bin gUVy1 ]17]
bIn bIn kir kyihr mwry[
SUkr ssy Dwie sMGwry[
pwVHy imrg jwin nihÀ pwvYx[
qIrin qr, kY qupkin2 GwvYx ]18]
bn mihÀ ibcriq rhiq bfyry[
sMgiq awie iQrih ibc fyry[
jib siqgur gur aKyr kir awvYx[
qib suMdr drSn ko pwvYx ]19]
gRwmin mihÀ bhu isK bnjwry[
DnI ibswl krihÀ ibvhwry[
arpihÀ drb srb qihÀ awin[
gurU kwmnw purihÀ mhWn ]20]
ies pRkwr idn ikiqk ibqwey[
siB Ql ky isK muzKÎ bulwey[
jib smudwie awin kir bYsy[
SRI hirgoivMd AucrÎo aYsy ]21]
‘pRQm gurU ko ieh asQwn[
drSn ko Pl puMn mhwn[
aG EGin hrqw Aur DrIXih[

1
sMGNy bn ivc[
2
bhuqy qIrW nwl aQvw bMdUkW nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 270

purb idvs ky mylw krIXih ]22]


siqguru Sbd pThu aru sunIXih[
kro kIrqnu inrml bnIXih[
ibGn AuTwvih ko ieq awie[
inrvwrhu imil kir smudwie’ ]23]
suin guir qy siBhUMin bKwnI[
‘aib qy krihÀ khI ijm bwnI[
ijs pRkwr hmro kzlÎwn1[
iqm qum hm sox kriq bKwn’ ]24]
‘aib qy swD PkIrI bys[
rhY iehW’ boly jgqyS[
pun almsq swD ko DIr[
dy kir Bly gurU br bIr ]25]
apny dyS clin ky hyqu[
khÎo siBin sox ‘bnhu sucyq[’
iqs Ql iQr huie kir ardws[
aiBbMdn icq Dry hulws ]26]
hX aroh siqgur mg cly[
kir kir bMdn nr gn imly[
siBihin khu hrKwie su awCy[
pRsQwny kuC sYnw pwCy ]27]
kRm kRm kir mg AulûGin krÎo[
awie sursrI nIr inhrÎo[
qt pRvwh ky fyrw pwie[
jl mihÀ kRIViq2 anÀd Aupwie ]28]
ibDIaw jyTw awidk swry[
gur pwCy bir gMg mJwry[
ieq Auq pYriq3 byg krMqy[
inrml jl qy Aur hrKMqy ]29]

1
mukq, suK[
2
KylW krdy hn[
3
qrdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 271

ieqny mihÀ suin idj gn awey[


jwic gurU qy Dn bhu pwey[
kIriq kriq sdn ko gey[
‘iein sm dwqw nihÀ idRStey ]30]
ijnhuÀ dwn siqgur qy pwXo[
dwird sgrI bYs gvwXo[
ijs ko dyqy kriq inhwlw[’
psrÎo jihÀ kihÀ sujsu Aujwlw ]31]
mn Bwviq gur kyr iblwsw[
rhy ikiqk idn sursir pwsw[
cFy qhW qy cly agwrI[
snY snY vwhn1 suK DwrI ]32]
aweI SÎwml vwrI vwrI2[
SRI jmnw pwvn aG hwrI[
qt fyrw kir qhW nhwey[
idXo dwn idj jo cil awey ]33]
pry pwr guru sYn smyqw[
awgY gmny hoie sucyqw[
pRwpiq Bey Qnysur awey[
fyrw krÎo qurMg lgwey ]34]
bfy qwl mihÀ kIin Snwn[
pun gmny guru nwnk Qwnw[
drSn krÎo pRSwid bRqwXo[
hrKiq siB iszKin ly KwXo ]35]
dwsin bUJÎo Qwn pRsMg[
gurU sunwXhu siB ky sMg[
‘sUrj prb3 iehW guru awey[
sMnÎwsI idij imil smudwey ]36]
mn mlIn siB ky gur jwny[

1
svwrIaW (AuØzpr)[
2
SÎwm jl vwlI[
3
Bwv sUrj gRhN qy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 272

vihr byK kUry qn Twny[


kir crcw siB ko mg pwXhu[
guru iszKI jg mihÀ ibdqwXhu ]37]
iekTy Bey ibduKin1 iblok[
SRI nwnk qib kIin Slok[
krih qrknw jo ipiK mws[
iqn pr kIny bwk iblws’ ]38 ]
SRI guru hirgoivMd mukwmU[
ikiqk dÎos kIinis ibsrwmU[
siB qIrQ ko kry Snwnw[
pun qihÀ qy cwhÎo pRsQwn ]39]
snY snY gmny mg mWhI[
imlihÀ iszK sun awviq pwhI[
pMQ ibKY kyiqk imil krYx[
dOir dOir pd pr isr DrYx ]40]
fyrw hoiq aink cil awvYx[
arp akorin sIs invwvYx[
ieis ibiD idn pRiq BIr Briq hY[
mylw bif, guru inkit kriq hYx ]41]
snY snY siB AulÀGiq gey[
inkit frolI phuMciq Bey[
prKiq sgun skl prvwr[
kriq pRqIKn pRym Audwr ]42]
boliq kwk Aufwvin krYx[
‘gru awvihÀ’ iem bwk AucrYx[
gMgw irdy snyh aCyh[
suq drSn ko bWCiq gRyh ]43]
dohrw: guru GrnI dwmodrI,
duiqX nwnkI jwn[
icqviq guru awgvin ko,
kir kir pRIq mhwn ]44]
1
bRwhmN [sMs: ivduÞ = pMifq]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 273

cOpeI: iqm rwmo aru sweIxdws[


krihÀ pRqIKn awvin aws[
aWK nwnkI PrkI bwmU[
sm ieMdIbr1 bif aiBrwmU ]45]
pt2 dmodrI ko srkMiq[
bwm Bujw iCn iCn PrkMiq[
iqm SuB Sgun gMg prKMqI[
-suq awvih aib SIGR -lKMqI ]46]
suin suin ipiK ipiK sOn3 pRkwS[
hrKiq rwmo sweIx dws[
guru awgvn jwin inXrwXo[
srb smwj qÎwr kirvwXo ]47]
iqRN awidk jy cihXih awey[
kIny qÎwr skl smudwey[
krihÀ pRqIKn idn pRiq aYsy[
gRIKm mihÀ brhI Gn jYsy4 ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwso ‘SRI gurU frolI awgvn’
pRsMg brnnû nwm pMc iqRsMqI aMsU ]35]

1
nIly rMg dy kvl vWù[
2
dupztw[
3
Sgun[
4
mor bzdl L ijvyx [sMs: vrihn = mor]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 274

36. [frolI]
35<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>37
dohrw: SRI guru hir goivMd jI, pRQm pTÎo asvwr[
gRwm frolI suiD deI, suin hrKÎo prvwr ]1]
cOpeI: sweIxdws dws ly ibRMd[
suin snmwnin hyqu iblûd[
inkis gRwm qy vDÎo pRmod[
qUrin gmnÎo siqguru kod1 ]2]
suMdr mMdr ibKY pRXMk[
krÎo fswvin hrKiq aMk[
AuØzjl awsqrn2 ksvwie[
rySm for guMP3 lrkwie ]3]
4
‘aMqr vihr inrMqr Gr ko[
krIXih qÎwir mwrjin5 kir ko[
aqrn kI KuSboie PYlwvhu[
dws Byij gn PUl anwvhu ]4]
kuMB aMb ihq6, dIjih kory[
sIql jl kIjih sm Ery7[
qr AUpr dy kir bhu Sorw8[
krhu Bly! ieh kwrj qorw’ ]5]
kih rwmo sMg awp pXwnw[
guru snmuK, kirby snmwnw[
mDur pRSwid AuTwey hwQ[
aiq icq cOxp ipKin ko nwQ ]6]
mwq gMg ky syvk sMg[
imly frolI mnuj AumMg[
1
qrP[
2
ivCwvNW[
3
guzCy[
4
BweI sweIxdws jI bIbI rwmo jI L kihÀdy hn (dyKo aMk 6)[
5
sPweI[
6
jl vwsqy GVy[
7
gVy vWùU TûFw[
8
Sorw pwNI ivc pwky ivc pwNI dw brqn DiraW TûFw ho jWdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 275

siBihin ky icq cwAu bfyry[


pYr ngn gy kos agyry ]7]
ipKy dUr qy AufqI DUr[
By anûd qy Aur BrpUr[
AudÎo mno pUrb idiS cMd[
Bey ckor iblocn duMd ]8]
kriq Auqwiel ikm imil jwie[
jnu riv ipiK pMkj ibkswie[
crn Driq awgy, ibclûqy[
gd gd igrw n bol skMqy ]9]
BeI dSw as sweIxdws[
mn ko pRym ibswl pRkwS[
jl kI bUMd iblocn brnI1[
Fir Fir priq bdn qy DrnI2 ]10]
ieqny mihÀ siqgur sihswey[
pRymwqur ko cihis imlwey[
prm pvMgm3 pwXo poeIey[
-apny jn ko qUrn joeIey4- ]11]
inkit hoie kir lIin itkwie[
sMg suBt pScwqI awie[
sWeIxdws Auqwiel kir kY[
drSn dyiK crn kr Dir kY ]12]
isr Dir pg pr, iqh Ql iQrÎo[
mnhuÀ pKwrin idRg jl krÎo[
apr dws dUsir pg ghÎo[
Dir Dir isr siB awnÀd lhÎo ]13]
SRI hir goivMd prsÎo pwn[
bUJI ‘kuSl ahY suK Qwn?’

1
nyqRW dIaW iJMmNIaW qox[
2
muzK qox DrqI qy[
3
qyZ GoVy L[
4
dyKIey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 276

‘siB anûd hY, ikRpw qumwrI[


ins idn aiKl pRqIKn DwrI ]14]
shq snUKw jnnI gMgw[
kuSl sihq syvk srbMgw[
idn sMmq sm bIqiq rhÎo[
lgI AufIk drs aib lhÎo’ ]15]
snY snY gmny idiS gRwmU[
boliq bwq kriq aiBrwmU[
‘sweIxdws! sdw ird myry[
bsiq rhÎo quv pRym bfyry ]16]
ismriq kriq chiq ieiq awvn[
ihq kwrj iblmyx siB Qwvn[
Bey iszD, nihÀ dyr lgwey1[
SIGR kriq qyrI idiS awey ]17]
mg mihÀ isK sMgiq siB QweIx[
kir kir ibnqI iley itkweI[
siBihin mno kwmnw pUir[
awey SIGR lKhu mg dUr’ ]18]
iem boliq ibhsiq guru nwQ[
sweIxdws iley inj swQ[
gRwm frolI Bey pRvyS[
awie imly qihÀ lok aSyS ]19]
jQw jog imil bolin kir kY[
hX itkwie dr qry Auqir kY[
gey pRQm gMgw ky pwsI[
qnuj iblokn kI bf pÎwsI ]20]
suin awgvn anûdiq hoeI[
ipRX puzqRw iQr dÍwr aloeI2[
awgY gey dOr bhu pws[

1
sB QwvW ivzc kMm (mwqR) leI Tihry hW (jdox) kwrj iszD ho gey (Pyr asW) dyr nhIx
lweI[
2
dr qy KVo ky dyK rhI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 277

ijn gur dyKÎo Dry hulws ]21]


‘mwqw jI! awey gur pUry[
siBihin kInis drSn rUry[’
ieqny mihÀ SRI hirgoivMd[
pry mwq ky pd aribMd ]22]
ipiK spUq ko aMk lgwXv[
Aur anûd idRg jl Bir awiev[
msqk sUMGiq br muK hyriq[
rj Jwriq aMcr ko pRyirq ]23]
kry prym ko kr qnu Pyriq[
mnhu ibRhw ko kSt inbyriq[
‘khu suq! skl kwj iszD kIny[
ijs ihq ieqy pMQ pg dIny ]24]
rhÎo kuSl sox qn siB idn myx[
vDÎo ik nhIx pRmod ij mn myx[’
suin siqgur ny skl sunwey[
jo pRsMg SRI nwnk Qweyx ]25]
ikiqk smYx qihÀ bYTy rhy[
pun iekMq hovin ko chy[
AuTy gurU liK sweIxdws[
bolÎo hwQ joir huie pws ]26]
‘mMidr suMdr jhW suDwrÎo[
qumih bswvin ko pRn DwrÎo[
qhW clhu kIjih ibsrwmU[
krhu sãl pwvn SuB DwmU’ ]27]
iem kih awip sMg ly clÎo[
bUJI kuSl awin jo imlÎo[
suMdr srb syj imRdu krI[
rwmo qhW pRqIKiq iQrI ]28]
pRivSy dÍwr dOir kir aweI[
koml pg pMkj lptweI[
‘GrI awj kI SuB mYx DMn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 278

ijs pr siqgur Bey pRsMn ]29]


sdn awin kY crn idKwey[
apny jn jwny mn Bwey[
‘khu rwmo! qUM hYx suK swQ?
pRymI Bgiq iszK quv nwQ ]30]
pRIiq dwm qy1 aYxic mMgwey[
kyvl ies Gr ky ihq awey[’
iem boliq su pRXMk ibrwjy[
ijn ky ismrn qy aG Bwjy ]31]
qib rwmo ipiK qUrn qrnI2[
ly kir sMg aeI gur GrnI3[
donhuÀ hwQ joir kir bMdiq[
piq ko drSn kir aiBnûdiq ]32]
kuSl bUJ kir DIrj dIin[
pun ahwr kI qÎwrI kIin[
aink pRkwr mDur kir Dry[
qurS slvN sÍwd sox Bry ]33]
rwmo inj kr sox gur kwrn[
BWiq BWiq ky rcy ahwrin[
Qwr prosÎo pRym su kir kir[
ipRQk ipRQk siB rs ko Dir Dir ]34]
ly kir geI awp hrKMqI[
apin srIr amoG4 krMqI[
sweIxdws sMg ijh sweIx5[
jl sIql inj hwQ AucweI ]35]
awin Qwr ko DrÎo agwrI[
ipKiq n iqRpqih pRIiq AudwrI[

1
pRIq dI rzsI nwl[
2
CyqI iKsk geI [qrnw = iqlk jwNw] (a) qd iesqRI (Bwv bIbI) rwmo dyKky CyqI
nwl...[
3
gurU jI dy (dohW) mihlW L nwl lYky aw geI[
4
sPl, jo kdy cuzky nW[
5
ijs (rwmox) dw pqI sweIxdws nwl hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 279

piq ibjnw gih hWkiq bwXU[


mMd mMd gur dyih lgwXU ]36]
iqRXw hwQ mYx Dry rumwl[
Pyr Qwr pr iQr iqs kwl[
iem dMpiq Aur BwAu su Dir Dir[
acvwviq Bojn ihq kir kir ]37]
snY snY bwqin bqwrviq[
‘ieh sÍwdl’ kih kih kY KÍwviq[
aiq pRsMn ipiK kir guru hoey[
pRymI mhW jwin kir doey ]38]
-snbMDI hYx gurU hmwry-[
ieh inScY Aur qy inrvwry[
pRBU lKÎo siB jg ko sÍwmI[
-awXhu hmihÀ AuDwrin kwmI ]39]
dInbMDu ijh nwm AucwrYx[
bsI pRym ky skl ibcwrYx[
qIn lok piq kI ieh mUriq[
iszKin bqsl suMdr sUriq- ]40]
iem inScY liK SRI gur pUry[
Bey pRsMin cirq ijn rUry[
apr kwmnw ijn kY nWhI[
irdw ibml kir dInis qWhI ]41]
ruic kir Bojn qy iqRpqwey[
jl sIql pIviq hrKwey[
hwQ pKwrn jib kir lIin[
pOxCin ihq rumwl qib dIin ]42]
krÎo bcn Aur BwAu ju hyrw[
‘hoih n aib qy Bvjil Pyrw[
aiq pRsMn mo khu qum kInw[
ies kwrn qy giq br dInw1’ ]43]
dyKÎo apny irdy ibcwir[
1
ies krky (quhwL mYx) mukqI dw vr idzqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 280

Brm moh ky imty ikvwr[


gÎwn ibRqI ijn ky Aur jwgI[
rwg dÍYK qnhMqw qÎwgI ]44]
gurU mhwqm nIky jwnw[
ibiSXin qy mn jib isqlwnw1[
bfy Bwg qy jwgÎo gÎwn[
Bey jgq ky bMDn hwn ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘frOlI’ pRsMg brnnû nwm
ÞSt iqRMsqI aMsU ]36]

1
TûFw ho igaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 281

37. [SRI bwbw guridzqw jI jnm]


36<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>38
dohrw: rhin lgy SRI siqgurU,
imil kir skl pRvwr[
grBvqI dwmodrI,
puzqR pRqIKn Dwir ]1]
1
cOpeI: syvw krY nwnkI kr sox [
piq mihÀ pRIqI Dwriq Aur sox[
gMgw hyir hyir ipRX nûdn[
krih awin jg inj ko bMdn ]2]
aiq anûd icq ijs ky hovw[
vDÎo pRqwp puzqR ko jovw[
pOqRw ipiKin lwlsw jWhI*[
rKih snUKw ko inj pwhI* ]3]
ibRMd ibGn qy rzCÎw kirhI[
jnq anykin ky anusrhI2[
siqguru vihr idvwn lgwvYx[
suin sMgiq bhu idiS qy awvY ]4]
inkit inkit jy gRwm qmwmU[
suin suin gur ko js aiBrwmU[
pRQm n iszK Bey, so awvYx[
ly iszKÎw ko Aur hulswvYx ]5]
bnihÀ dws mnu kwmn pwvYx[
aink akorn ko arpwvYx[
kyiqk idn pRiq drSn awvYx[
ikiqk inkt rih syv kmwvYx ]6]
iszKI aiDk hoin qihÀ lwgI[
ismrihÀ sziqnwm bifBwgI[
Bey dyS iqs ibRMd inhwl[

1
hzQW nwl[
*
Cwpy dy nusKy ivzc ienHW dohW qukW dw pwT nhIx hY[
2
krdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 282

PYil rhÎo siqguru jsu jwl ]7]


ies pRkwr qihÀ bsiq ibqwXo[
smY pRsUq hoin ko awXo[
mwq gMg inis idn svDwnw[
inkt nuKw ky rhiq sujwnw ]8]
jgq ibKY ruiq srd pRkwSI[
kwiqk suMdr pUrnmwSI[
igRh inCzqR SuB lgn mJwrw[
arD rwiq mihÀ cMd Audwrw ]9]
jnmÎo bwlk suMdr dyih[
suin gMgw BeI awnÀd gRyh[
dwsI dws iPrihÀ Auqlwey[
mMgl vsqu sMic smudwey ]10]
awps mihÀ kih hrKiq hoiq[
siB kutMb ky anÀd Audoiq[
gur iFg suiD kih Dn gn pwXo[
siBin ibKY mMgl pRgtwXo ]11]
BeI pRBwqI bjI bDweI[
lGu nObq bwjiq ShnweI[
mMgq jnu suin suin smudwey[
jwcn hyqu gurU qy awey ]12]
jyTy sMg khÎo ‘Dn lIjY[
gn mMgq jn ko bhu dIjY[’
ly qib eykl Qwn iQrÎo hY[
dy siBihn ko anÀd krÎo hY ]13]
Gr dr azgr hIjry1 nwcihÀ[
ipKihÀ anyk hrK icq rwcihÀ[
Folk tlkw2 GuMGrU qwlI[
gwie bjwviq lyiq BvwlI ]14]
guMQiq+ PUlin pwq suDwrY1[

1
Kusry[
2
tzlIaW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 283

dr pr bWDI bMdn vwrYx[


jyTw2 suq jnmÎo bfBwgI[
gwviq imlI iqRXw anurwgI ]15]
awin awin gn dyiq bDweI[
suin suin mod gMg Aur pweI[
jo kul rIiq huqI siB kInI[
jQw jog vQu qRIXin3 dInI ]16]
sweIxdws ipRQk Dn bWtw[
rwmo juiq bf mMgl Twtw[
gMg mwq ko dyin bDweI[
guru iFg khiq suniq hrKweI ]17]
iezqÎwidk bf Auqsv kInw[
rMkin ko Dn angn dInw[
suin suin apr gRwm ky awvYx[
irdy anûdiq bwk sunwvYx ]18]
‘rwmdws gur ko bf bMs[
sgry soiFin ko avqMS4[
gur arjn ko AudÎo spUq[
mwXw mihÀ alyp avDUq5 ]19]
joDw gurU jgq ko mwilk[
siBin jIvkw qumry qwilk6[
alp GnI dyqy siB qWeI[
rwvir dwq srb ly KweI ]20]
ieMdR minûd iblûd Audwrw[
dyiq dwn ijs vwr n pwrw[
isK sMqn ko gur bÞSMqy[

+
pw:—guMdiq[
1
pzqy qy Puzl suDwrky guMdy hoey[
2
vzfw[
3
iesqRIaW L[
4
mukt[
5
sMnÎwsI[
6
spurd, aDIn [aæ: qazlkæ]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 284

jnm mrn ky bMd ktMqy’ ]21]


suin suin jsu SRI hirgoivMd[
bKSiq drb dÎwlu bÞiSMd[
suq jnmiq Auqsv iem kInw[
jQw jog jn gn Dn dInw ]22]
krin lgy suq kI ipRqpwry[
pOqRw ipKih gMg mud Dwry[
ÞStI kIin jQw kul cwlI[
pweI sUp mihÀ brKiq swlI1 ]23]
siB qRIXn khu dIin krwhU[
bÀtÎo bhuq lIinis siB kwhU[
idn qROdSmyx kir kul rIiq[
hyir hyir kir hrKiq cIq ]24]
svw mws jib ibqvin krÎo[
‘guridzqw’ gur awKX2 DrÎo[
ipqw inkt qib ly kir awey[
dwsI dws sMg smudwey ]25]
SRI hir goibMd nûdn hyrw[
krÎo pÎwr isr pr kr Pyrw[
‘SRI guru suq dInis aiBrwmU[
guridzqw XW qy Dir nwmU’ ]26 ]
ikiqk lok iem kriq Aucwr[
‘SRI nwnk ko ieh avqwr[’
nihÀ iem khhu anuiciq mhwn[
hoie n gun, avgun pihcwn ]27]
ijs kwrn qy Aucrin lwgy[
so BI khOx sunhuÀ anurwgy[
iek idn mihÀ SRI hir goivMd[
imly khUM bYTy SRI cMd ]28]
kir bMdn qib iQry agwrI[

1
Czj ivc pwky PulIaW vrsWdy hn[
2
nwm[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 285

SRI nwnk suq igrw AucwrI[


‘kyiqk nûdn Bey qumwry?
gurU Bey1 siB jgq mJwry’ ]29]
hwQ joir boly gur BwrI[
‘pMc puzqR By ikRpw qumwrI[’
isrIcMd ibksiq kih bYnw[
‘ko bwby2 ky Gr BI dYnw? ]30]
kY apny Gr hI siB rwKhu[
pMchu ko n ibrh aiBlwKhu3?’
khÎo gurU qib nûmRI hoie[
‘krihÀ, rZwie awp kI joie ]31]
aiBlwKihÀ hm, skl smwjw[
hoie sPl jo qumry kwjw[
awid gurU ky nûdn awp[
ijn ko siB Ql vDÎo pRqwp’ ]32]
SRI nwnk suq suniq alweI[
‘ihq awdr ky khiq bnweI[
kY qum swc krhu hm jwcw4[’
hirgoivMd kih ‘jwno swcw’ ]33]
iem kih Gr ko gey gusweIx[
jySt nûdn lIin bulweI[
bsn ibBUKn cwru nvIn[
SsqR shq pihrwvin kIn ]34]
lY inj sMig gey pun qhW[
bYTÎo isrI cMd SuB jhW[
‘jyTo nûdn iehI hmwry[
arpÎo qumry awin agwry ]35]
apr puzqR siB dws qumwry[

1
(awp) gurU hoey ho[
2
ieQy Bwv hY bwbw SRI cMd jI qox[
3
ivCoVw nhIx cwhuMdy ho[
4
swfI mMg[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 286

icq bWChu lIjih aib swry[


rwvr kI ieh vsqU swrI[
hm sdIv aYsI miq DwrI’ ]36]
suniq pRsMn Bey SRI cMd[
‘DMn qumhu iem bny iblûd[
hm pRsMn mn qum pr Bey[
Auciq bfweI ky liK ley ]37]
jo iezCw hm qy bru lIjY[
kuC adyX qum qy n, jnIjY[’
SRI hir goivMd suniq bKwnw[
‘jo siB qy awCo qum jwnw ]38]
so dIjih jy Bey ikRpwlw[
dwqw qum sm kÍY n* ibswlw[’
isrI cMd qib irdy ibcwrw[
SRI arjn suq sMg Aucwrw1 ]39]
‘awgy hI qum Gr bifaweI[
SRI gur nwnk kI SuB pweI[
hmry isr topI iek ahY[
sMgI sdw srb hI lhYx2 ]40]
apr pdwrQ siB qum lIny[
hlq plq ko rwj pRbIny[
so topI hm dyx suq qohI[
ibdqih jg bKiSS ieh mohI ]41]
siB jg kI mhMqqw BwrI+[
ies topI ky huie anuswrI[
apr n hÍY ies ky sm dUjw[
chuÀ idiS dyiK krihÀ bf pUjw ]42]
lwKhuÀ nr DwrihÀ ieh bwnw[
*
pw:—kOn[
1
Bwv SRI gurU hir goibMd jI L kihN lgy[
2
swry sMgI sdw hI ieh jwNdy hn[
+
murwd AunHW dI apNI aqIq PkIrI dI godI qy mhMqqweI qox hY[ AudwsI sMpRdw dy pRcwrk
bwbw guridzqw jI hI sB qox muhrI qy vzfy hoey hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 287

kyiqk nWgy bnihÀ mhwnw[


ibQrih pMQ mihd mhIawn[
ijn ky hoie n awn smwn ]43]
mm qp ko pRqwp bl BwrI[
psrih sgrI DrnÀ mJwrI[
jyiqk hm iFg awCo1 rhÎo[
so siB puzqR qumwry lhÎo ]44]
sO sMmq AUpr ikC jwno[
BeI bYs hmrI pihcwno[
ipqw gurU kI jo bifaweI[
so siB soFin ky Gr aweI ]45]
jyiqk huqI hmwry pws[
so BI aweI qoih avws[’
iem kih inj topI ly hwQ[
DrI qbih guridzqy mwQ ]46]
hrKiq khÎo bdn ko joXo[
‘qUM aib qy bwby ko hoXo[
apr cqur so guru ky rhy[’
icq pRsMn qy gur suq khy ]47]
qib qy SRI bwbw guridzqw[
khin lgy jib qybr idzqw[
‘bwbw’ nwm kihn qy jwnw[
pwCy nr kir kir anumwnw* ]48]
-SRI nwnk ko bwbw nwm[
jg mihÀ ibdiq lKihÀ aiBrwm[
apr n bwbw iks ko khÎo[
gurqw iQru su gurU pd lhÎo2 ]49]
siB soFI nY bwbw nwie[
SRI guridzqy ko liK pwie[

1
cMgI (vsqU)[
*
pw:—ko kr anumwnw[
2
jo guiraweI gzdI qy itky AunHW ‘gurU’ pd ilaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 288

XW qy lKIaih irdy mJwr[


SRI nwnk ky By avqwr- ]50]
iek qO kQw gurin kI swrI[
sunI nhIx nihÀ mn mihÀ DwrI[
aOr vwsqv nhIx ibcwry[
iem kihqy miq dUKnDwry1 ]51]
bYTy gwdI nOx gur Bwry[
so iks ky khIXih avqwry?
jy lKIaih bwbw guridzqw[
SRI nwnk avqwr su ilÜqw ]52]
iqn ky nO rUpin avqwr[
ieh awSY inksÎo kuirawr2[
ijs ny pRQm kIin anumwn[
nhIx Byv so skÎo pCwn ]53]
iqs ny isK sMgiq mihÀ khÎo[
suin prMprw3 siB ny lhÎo[
khiq rhy isK sunqy rhy[
inrny kir awSY nihÀ lhy ]54]
XW qy khin nhIx ieh cIn4[
smJhu siqgur iszK pRbIn[
‘bwbw’ kihby qy siB jwnw[
isrI cMd kQ sunI n kwnw5 ]55]
inrnY krin hwr isK jyeI[
smJ ibcwrhu nIky qyeI[
SRI hir goibMd ky suq jnmyx[
srb kutMb anûdiq mn myx ]56]
kir kir gMg snyh Gnyrw[
pOqR dulwriq sMJ svyrw[
1
ieAux kihky buDI ivc dUSn Dwrdy hn[
2
ieh awSw JUTw inkilaw[
3
iek dUjy qox azgy azgy suNky[
4
ieh kihNw (TIk) nw jwNox[
5
isrI cMd jI dI kQw kMnI nw suNI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 289

gRwm frolI smY ibqwvw[


SRI siqgurU pRmod bDwvw ]57]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI bwbw guridzqw jnm’
pRsMg brnnû nwm spq iqRMsqI aMsU ]37]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 290

38. [bwbw buzFw jI ny cOxkI qorI[ sweIx dws dw pRym]


37<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>39
dohrw: SRI hir goivMd cMd ky, suq Aupjy pScwq[
kyiqk mws ibqIq By, suMdr ibRzDiq gwq ]1]
1
cOpeI: rwmo lgiq huqI guru jwrI [
so sMbMD ko irdy ibswrI[
piq juiq jwnÎo -gur jgdIS-[
inq AuiT Driq crn pr sIs ]2]
Bojn awidk syvw joie[
krih pRym qy inj kr soie[
as pRqIq dMpiq ko aweI[
syviq siqgur SkqI pweI ]3]
aZmiq shq BXo AujIawrw[
cOdih lok cirq liK swrw[
qÎox qÎox nûmRIBUq bnûqy[
Skiq pwie kir nihÀ grbMqy ]4]
iblsiq bfy ibnod2 iblwsU[
iqn ky siqguru bsy avwsU[
rwmo ly guru suq kir pÎwrU[
bhuq dulwriq dyKiq cwrU ]5]
gur smIp kib kib ly jwvY[
god puzqR ko ly dulrwvY[
sweIxdws kbhuM ly aMk[
suMdr mnhuÀ cMd aklûk ]6]
ipiK dmodrI hÍY bilhwrI[
pwriq puzqR pRIiq AurDwrI[
jry jrwAu su cwmIkr ky[
BUKn bhu bihrwvin krky ]7]
sUKm JIn3 bsqR pihrwvY[

1
swlI[
2
kOqk[
3
brIk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 291

JglI mihÀ srIr idpqwvY[


iqRpq n hoiq dulwriq swry[
bwlk durlB pRQm inhwry ]8]
bIqÎo cyq, ivswKI aweI[
chuMidiS qy sMgiq AumfweI[
suin gur fyrw gRwm frolI[
arpin ihq vsqU bhu molI ]9]
lYby KuSI kwmnw pUrn[
sMgiq awie phUcI qUrn[
idvs bsoey1 ko jib awvw[
bfo PrS gur vihr krwvw ]10]
mÞml kI gwdI lig ZrI[
cwrin kor brwbr krI[
AUpr Dry bfy AupDwnU[
Kry FlYq2 Bey svDwnU ]11]
kMcn dMf iley ko pwnI3[
Kry Bey gur ky agvwnI[
sUrjmuKI bIjnw cmkih[
jnu sUrj ikrnin juiq dmkih ]12]
suMdr mMidr ko qib qÎwgy[
awey bfI sBw jihÀ lwgy[
boliq cliq nkIb agwrI[
rwmo piq sox kr kr DwrI4 ]13]
snY snY Dir pd aribMd[
awviq By SRI hirgoivMd[
KrI dUr lO sMgiq GnI[
drSn kI aiBlwKw sunI ]14]
eyk bwr siB sIs invwey[

1
ivswKI[
2
sUrmy[
3
hzQW ivc[
4
BweI sweIxdws dw hzQ hzQ ivc PVky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 292

aivlokiq mn mod Aupwey[


gwdI ko bMdn kr bMid[
bYTy AUpr fIl iblûd ]15]
cmr cwru Foriq Cib aYsy[
awviq Aufiq hMs huie jYsy[
BXo myvro Kro agwrI[
ihq iszKÎin ardws AucwrI ]16]
hukm BXo sMgiq ko qbY[
‘aib gur drshu awvhu sbY[’
suniq bwiq* Auqlwviq aweI[
Drih Aupwien gn agvweI ]17]
drSn kir kir joriq hwQ[
pwie kwmnw SrDw swQ[
angn drb cFÎo gur awgy[
arpihÀ jwnihÀ sPl suBwgy ]18]
awvin iszKÎin krÎo skwrQ[
srb rIiq kir Bey ikRqwrQ[
svw jwm gur drSn dInw[
pun Bojn ihq AuTy pRbInw ]19]
jX jXkwr hoiq chuM Pyry[
gey sdn ko gur iqs byry[
dyg ibswl hoiq gur kyrI[
krihÀ qÎwr inis idvs GnyrI ]20]
lok anyk su acihÀ ahwrw[
nihÀ pzXiq ikh smY Sumwrw[
qIn idvs mylw bf rhÎo[
BwAu shq gur drSn lhÎo ]21]
dy dy isrypwAu gur Pyr[
kry ibsrjn ijq ikq kyir[
chuÀ idis ky pRsQn pRsQwny1[

*
pw:—Auq sMgiq[
1
jwNy vwly cly gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 293

gur js krqy jwiq mhwny ]22]


gey suDwsr ko nr kyeI[
mzjn kriq Bey qihÀ qyeI[
buzFy aru gurdwis ij awid[
bUJiq suiD kir kir gur Xwid ]23]
chYx drs -kib inj Gr awvihÀ[
cMd bdn suMdr drswvihÀ-[
siBihin ibRD sox kIin bKwnI[
‘ilKhu aiKl kI ibnY mhWnI ]24]
-aiBlwKiq hYx drs qumwrw[
lwg rhÎo mn ieqhuÀ hmwrw[
awiesu ibnW n awie skY hYx[
icq cwhiq hI idvs ibqY hYx ]25]
sdn pRvyShu awin gusweIx[
qhW bsn kYsy mn BweI[
ipqw ipqwm sMbMDI Qwn[
qIrQ siqgur kIin mhwn ]26]
ikm ibswrno bnih ju aYsy[
bshu awp ipq dwdw jYsy-[’
iezqÎwidk ibRD ilKÎo Gnyry[
isK gurdws awidkin pRyry ]27]
pTÎo iszK cil qUrn awXo[
SRI siqgur ko drSn pwXo[
kir bMdn ko ibnY AucwrI[
Dir dInis ardws agwrI ]28]
siB kI kuSl bUiJ iqh sMg[
pun kwgd ly pTÎo pRsMg[
jwin ibnY inj iszKin kyrI[
krI gmn kI miq iqs byrI ]29]
bhur pTÎo kwgd iliKvwie[
‘ibnw iblûb awieÀ ies QwieÀ[
srb kwj ieq ky huie gey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 294

pUr mnorQ iszKÎin key ]30]


siqgur Sbd krhu piT pRym[
jo dwqw duih lokin Cym[’
ly1 gur qy gmnÎo isK soeI[
jwie phUcÎo puir, suiD hoeI ]31]
sunÎo hukmnwmw gur kyrw[
siB ky hrK BXo iqs byrw[
bhur ibRzD ny siB sox BwKw[
‘qurq drs gur dyx aiBlwKw ]32]
pRym sMg rhurws ipCyry[
imlhu iszK qib hoie Gnyry[
sny sny prdCnw krIXih[
pRym sMg gur Sbd AucrIXih ]33]
hlq plq inj Blo ibcrIXih[
hukm gurU awXo mn DrIXih[
pRym bsI hYx sihj suBwiek[
awie drs dyx siB suKdwiek’ ]34]
sunq ibRzD qy iszKin mwnw[
sMDÎw ibKy myl bf Twnw[
suDw srovr ky chuM Pyry[
iPriq pFiq kir pRym Gnyry ]35]
krYx tihl awps mihÀ swry[
cWpI kirqy, pOn Julwry[
cwr GtI inis bIqy jib lO[
gur ky Sbd AucwrihÀ qib lO ]36]
Bog pwie ardws krMqy[
‘awie drs idhu’ bc AucrMqy[
ies pRkwr iszKin pRn Twnw[
aMqrjwmI gur siB jwnw ]37]
chiq clin ko puir Auqlwey[
iek idn pOFy sihj suBwey[
1
(hukm nwmw) lY ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 295

ruq gRIKm mihÀ Gwm ibswlw[


iCrkÎo jl sIql kir swlw ]38]
cWpiq pd jug sweIx dws[
rwmo ibjnw kriq hulws[
imRdul syj pr siqgur iQry[
ies pRkwr kOqk qib kry ]39]
lwdI Kyp eyk sOdwgr[
-Bir jhwj TylÎo ivc swgr[
gmnÎo iks twpU ihq jwnY[
jl agwD mihÀ kriq pXwnY ]40]
kyiqk dUr gXo cil soie[
bWCiq icq phuÀcin dRüq1 hoie[
AuTihÀ qrMg AuqMg iblûd2[
jl ky jIv BXwnk ibRMd ]41]
qhW ibGn aYsy kuC BXo[
cliq jhwj atk qihÀ gXo[
clih n, jqn kriq siB hwry[
By inrws lwcwr ibcwry ]42]
siB ikC qÎwg pry gur Srnw[
‘rzChu awie, awp ko prnw3[
jhW shwiek hoiq n koeI[
qihÀ iszKin ky pwilk hoeI ]43]
kwrj krhu suDwrin swry[
ies pRkwr inq ibrd quhwry[’
SRI hirgoibMd sMkt jwnw[
phuÀcy qqiCn mihÀ Bgvwnw ]44]
lwie iskMD clwie jhwjw[
inj isK ky pUrn ikX kwjw[
rwmo awidk dws ij aOr[

1
CyqI[
2
bVIaW AuØzcIaW lihrW AuØzTN[
3
awsrw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 296

jwnYx -gur supqy ies TOr- ]45]


chuÀidiS iPrqI ibjnw krqI[
sÍyd n hoie pRym ko DrqI[
jbY isrwny idiS ko aweI[
kys Cuty1 gur ky drsweI ]46]
iqn qy incuriq nIr Gnyrw[
acrj BeI hyir iqs byrw[
piq sox Aucriq ‘ieh kÎw BXo?
ieqo sÍyd ikm isr qy gXo’ ]47]
bhur khiq ‘ieh sÍyd n ahY[
nIr aiDk kysn qy bhY[
kÎw kwrn, BwKÎo nihÀ jweI[’
sweIx dws su bwq sunweI ]48]
‘aib swgr ibcry gur awey[
isK jhwj atkÎo su lûGwey[
qUSin rhhu syv khu Twnhu[
nihÀ AUcy muK bwk bKwnhu’ ]49]
qib siqgur hoey svDwnw[
AuiT kir bYTy bwk bKwnw[
‘sweIx dws ju bwq bqweI[
Skiq ieqI ikq qy qYx pweI?’ ]50]
hwQ joir bolÎo bfBwgI[
‘qumrI syvw mihÀ miq pwgI[
pd rj kI muK aWKin lweI[
sIq pRswid awp ko KweI ]51]
krih pRym sox ieqI ju syvw[
ies ibiD huieÀ pRsMg gur dyvw[
bhuro vsqu n aYsI koie[
jo isK qumro lhY n soie ]52]
rwvr kI krunw siB BeI[
apr khW qy hm ny leI[’
1
kys KulHy hoey[ ies qox pRqzK hY ik swry gurU swihb kyswDwrI sn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 297

suin pRsMn SRI hir goivMd[


‘sPl BeI qum syv iblûd’ ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘sweIxdws pRsMg’ brnnû
nwm aStiqRMsqI aMsU ]38]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 298

39. [SRI aMimRqsr jI awAuNw]


38<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>40
dohrw: gmn krn ko suDwsr, ismriq Aur mihÀ nIq[
-chiq dyiKby hmih ko, siB iszKin ko pRIq1- ]1]
cOpeI: iek idn mwq gMg ky pws[
cilby ngr pRsMg pRkwS[
‘bhu idn bIqy qjÎo sQwnw[
krihÀ pRqIKn iszK mhwnw’ ]2]
suin jnnI awnÀd kir khÎo[
‘sunhu puzqR! mm icq aiq chÎo[
aiDk bws inj puir bin awvY[
aib cilbo siB ky mn BwvY’ ]3]
kir mslq mwqw ky swQ[
inksy vihr bYiT kir nwQ[
ibDIey aru jyTy sMg BwKw[
‘ipKin suDwsr kI aiBlwKw’ ]4]
suin donhu hrKy kih bwnI[
‘hmry mn kI hI qum jwnI[
pTihÀ qhW qy iszK sMdysw[
-siqgur ibrm rhy prdySw ]5]
kir kir ibnqI jÎox kÎox awnhu[
ieh Aupkwr su hm pr Twnhu-[
krIXih qÎwrI iblm ibswry[
inj iszKin kI krhu sMBwry’ ]6]
guru AucrÎo ‘siB ko kih dIjY[
pRwiq kUc hÍY qÎwrI kIjY[’
suin jyTy ny siB sox khÎo[
‘clin pRwq sox siqguru chÎo’ ]7]
suin pRsQwn skl hrKwey[
siB vwihn ko qÎwir krwey[
‘clhu suDwsr, hmihÀ inhwrYx[’
1
pRIq hY swfy nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 299

imil awps mihÀ hrK AucwrYx ]8]


prI insw gur plÀG suhwey[
qib dMpiq cil kir inXrwey1[
‘krhu pRBU kYsy aib qÎwrI[
kOn KunwmI ipKI hmwrI ]9]
apny jwnhu dyhu bqwie[
BeI BUl, so lyx bÞSwie[
kY hmry prvwr mJwrw[
qum nr sox ktu bwk Aucwrw ]10]
BeI n ko qumrI mn BweI[
ijs qy aOck kIin cFweI[’
suin siqgur boliq muskwey[
‘pRym qumwro ipiK cil awey ]11]
icrMkwl bIqÎo puir qjÎo[
SRI hirmMdr ko nihÀ jjÎo[
iliK iliK pTihÀ iszK ardws[
ijn kY ins idn pRym pRkwS ]12]
bfy gurin ky sMgI rhy[
Auicq adb ky hm ko ahy[
ijn ko khÎo htin nihÀ mo qy[
AuØzqmqw2 khIXih kXw qo qy ]13]
ies ihq kUc acwnk jwnhu[
qum dMpiq aib siB suK Twnhu[
jnm mrN ko imtÎo sMdyhU[
ismrhu sziqnwm ibiD eyhU ]14]
ikiqk brK mYx pun ieh3 awvin[
krihÀ iblws iehW mn Bwvin[
aib qum sd hI sMg hmwry[
nhIx krihÀ inj qy kib nÎwry’ ]15]

1
nyVy awey[
2
AunHW (bwby buzFy awidkW) dI AuØzqmqweI[
3
eyQy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 300

iezqÎwidk kih DIrj deI[


dMpiq awiesu isr Dir leI[
ibn anuswr n boly hyir1[
AuTy nmo kir supqy Pyr ]16]
rwiq jQw suK skl ibqweI[
pRwiq hoiq gur kIin cFweI[
ihq snmwn sMg kuC awey[
kih bhu bwr bhur Tihrwey ]17]
ibCuirq rwmo bMdn kIin[
sweIxdws inmÎo bin dIin[
gMgw mwq cFI qib sÎMdin[
donhu krI jwie pd bMdn ]18]
awiSK dy awgy khu clI[
pun dmodrI ky sMg imlI[
dMpiq jMpiq2 dÍY kr bMd[
‘qUM jnmI jg Bwg iblûd ]19]
mwq ipqw ko bMs AuDwrw[
quJ kir Bw snbMD hmwrw[
Bey ikRqwrQ quv Aupkwrw[
XW qy bMdn bwrMbwrw ]20]
gur qy jyTo puzqR AupwXo[
aiDk Bwg quv Bwl suhwXo[’
SRI guridzqy khu ly god[
bwir bwir ipiK hoiq pRmod ]21]
kih dmodrI ‘gurin pRqwp[
dwsI jwin krI muih awp[
iqn kI ikRpw jws pr hoie[
suK bifaweI pRwpiq soie ]22]
dIpmwl vYswKI awid[
imlhu awin kir ilhu aihlwd[’

1
(rZw gurU jI dI) dyKky (ik turn dI hY, koeI gzl) pRiqkUlqw dI nw khI[
2
ibnY kIqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 301

gl sox imil kir hoieis nÎwrI[


bhur nwnkI inkit pDwrI ]23]
nmo kriq ko pkir htweI[
ly rwmo gr sMg imlweI[
kih suin bcn pRym ky murI[
aWsU Friq iblokiq KrI ]24]
donhuÀ fory sMg imlwie[
qib sÎMdn gMgw cilvwie[
blI qurMgn gurU arohy[
mhW byg qy gmniq sohy ]25]
sMg pvMgm joDw cFy[
clihÀ ipCwrI awnÀd bFy[
pMQ AulûGÎo kyiqk hyrw[
duawdS kos krÎo cil fyrw ]26]
jQw jog kir Kwn ru pwnw[
ins ibqwie hoey svDwnw[
kriq aKyr gurU mg cwly[
pwCy siB ko gMg sMBwly ]27]
gmny fyrw kUc krwie[
iesI pRkwr cly mg jwieÀ[
awie qrn qwrn ky Qwn[
itky insw mihÀ gur Bgvwn ]28]
suq ko ly kir gy drbwrw[
bMdn kir pRswid brqwrw[
krI pRdCnw iPr kir swry[
pun ibsrwmy insw guZwry ]29]
dyiK pRwiq gur kIin cFweI[
pRQm suDwsr suiD phuÀcweI[
qib puir pweI swgr SoBw[
Aumgy nr jn bwFÎo CoBw1 ]30]
bsqR ibBUKn pihriq nwrI[
1
Bwv swgr dw cVHwAu, juawr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 302

ihq awdr ky imilin agwrI[


bIQn1 clI pRkwS CbIlw[
sohiq jÎox bVvwnl kIlw2 ]31]
ngr imrjwd su bylw Twhr3[
nr jl inksy PYliq bwhr[
SRI hirgoibMd cMd minûd[
ipKÎo prb mihÀ DrÎo anûd ]32]
isK phuÀcy iek kos agwrI[
guru drsn kir bMdn DwrI[
lY lY jQw Skiq prswid[
arpiq guru ko Dir aihlwd ]33]
kuSl bUJ awgy ko cly[
qib gurdws awid siB imly[
ibRD sox pRQm pTÎo kih aYsy[
‘krhu n Kyd rhhu qum bYsy ]34]
hm awvYxgy inkt qumwry[
SRI hirmMdr drs inhwry[’
apr agwAU sgry awey[
ipiK ipiK siqgur ko hrKwey ]35]
jQw jog siB bcn Aucwry[
ly kir gmny sMg agwry[
nr nwrI puir kI smudwXw[
imliq awie siB sIs invwXw ]36]
DrihÀ Aupwien hÍYx bilhwrI[
‘DMn awj kI GrI’ AucwrI[
‘puzqR shq gru drs inhwrw[
hm siB ky hYx Bwg Audwrw’ ]37]
ikh ko dyiK, bol ikh swQ[
siBin anûdiq cwly* nwQ[

1
glIaW ivc[
2
bVvw agnI dI lwt[
3
ngr dI hzd (ieh) iknwry dI QW hY (mwno)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 303

SRI guruidzqw ly kir sMg[


gmny SRI drbwr AumMg ]38]
pRQm akwl qKq khu bMdiq[
gey drSnI pOr anûdiq[
sIs invwie irdy anurwgy[
iQry jwie hir mMidr awgy ]39]
Dir DrnI isr bMdn kIin[
SRI arjn suq mhW pRbIn[
deI pRdCnw iPr kir cwrI+[
pun pRivSy drbwr mJwrI ]40]
ipqw ipqwmy ko Dir DÎwn[
hwQ joir aiBbMdn Twin[
pun BweI ibRD ky pg pry[
kuSl pRSn duih idiS qy kry ]41]
SRI guridzqw ko pg pwiev[
Kry hoey ardws krwiev[
iem mnwie kir gurU bfyry[
inksy Auqsv rcy Gnyry ]42]
lGu duMdiB Srnwie nPIrI[
bjy bwij Duin AuTiq ghIrI[
Gn sm Dn brKw qib fwrI[
gwviq cliq nwgrI nwrI ]43]
ko Folk kO jwiq bjwviq[
mMgl guru igRh ky gn gwviq[
ijs ijs bIQI siqguru jwieÀ[
aMjul Bir PUlin brKwieÀ ]44]
iezqÎwidk mMgl ko Twniq[
ngr grI guru mMd1 pXwniq[
duhin snUKw ly kir sMg[

*
pw:—anûd dy cwly[
+
pw:—swrI[
1
hOlI hOlI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 304

iqm hI pwCy gmniq gMg ]45]


boliq jwiq nkIb agwrI[
cliq sMg sgry nr nwrI[
BIr mhW grIain ky mwhUM[
drSin dyiq jwiq siB kwhUM ]46]
gMgw mMgl sMg AumMg[
BeI pRvyS inkyq AuqMg[
br awsn jihÀ ruicr ibCwey[
awsqrn bhu moly Cwey ]47]
pOqRy shq snUKw lIin[
bYTI sdn ibKY suK BIn[
puir nwrI gn dyiq vDweI[
Folk bjiq sMg Gir aweI ]48]
Dn gn dIin sgl hrKweI[
suDw smwn awiSKw gweI[
‘jugu jugu jIvhu pOqR suBwg[
rhhu sdw guru pRymih pwg’ ]49]
SRI hirgoibMd apr sdn mYx[
bYiT ibrwjy qihÀ gn jn mYx[
Gr Gr mihÀ Auqsv bhu krÎo[
‘siqguru awey mud mn BrÎo’ ]50]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘suDwsr awgvn’ pRsMg
brnnû nwm AUn cqvwirMsqI aMsU ]39]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 305

40. [kOlW[ pYxdwKwn]


39<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>41
dohrw: guru iekMq hoey jbih, kOlW drSn pÎws[
aweI aiq modiq irdY, pRivSI qws avws ]1]
cOpeI: jnu suin kwn ipRX bwiq ckorI[
dOrI inkt cMd kI ErI[
mnhu pRym qy hÍY kir borI[
kml iKry pr awviq BOrI ]2]
suMdr mMidr aMdr DrIaw[
kir drSn crnn pr prIaw[
mnhuÀ rMk khu pRwpiq rwjU[
mn mihÀ igniq -DMn idn awjU- ]3]
kml iblocn qy jl fwrY[
jnu anûd qy crn pKwrY[
hwQ joir snmuK guru bYsI[
mUriq ipiK idvwkr1 jYsI ]4]
kml iblocn ibkisq jwiq[
iek tk dyiK rhI guru gwiq[
pUrb qp ko Pl SuB pwXo[
aiq pRmod icq khÎo n jwXo ]5]
pRymwqur icq siqguru dyKI[
‘khu kOlW! qn kuSl ivSyKI?
srb rIiq qy suK sox rhI?’
suin imRdu bwk awp pun khI ]6]
‘ikRpw awp kI mo pr jib kI[
pdvI kuSl lhI mYx qib kI[
rwvir drSn iezCw ibnw[
irdy mnorQ AuTih n anw ]7]
rhI AufIkiq nwm aDwrw2[
ruic sox acÎo n kbhuÀ ahwrw[

1
sUrj[
2
nwm dy awsry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 306

hyriq awin acwnk mohI1[


qib jwniq mYx ijs ibiD hohI ]8]
rwvr ko suin kir awgvnU[
qqiCn qn hoXhu mud BvnU[
drSn drsÎo aib duK dvnU[
sdw irdy mihÀ bwsih jvnU2’ ]9]
suin gur khÎo ‘krÎo ihq qorw[
drSn kriq rhI inq morw[
qO ikm ibRh sMkt as Dwrw[
pRQm dyiK jy kriq ahwrw’ ]10]
khiq BeI ‘inScY ieh ahÎo[
inq drSn ko mYx iem lhÎo[
kir Snwn jib ismrn krÎo[
iCink mwqR inq drSn inhrÎo ]11]
ijis ibiD hoqy qum iqs kwl[
bYTy kY hX cFy ibswl[
js poiSS, js hoiq suBwAu[
iqsI pRkwr drsn ko pwAux ]12]
khin prspr hoie n koeI[
ijXiq rhI ipiK drSn soeI[’
iezqÎwidk kih suin kir bYn[
Aur anûd pun gmnI aYn ]13]
Kwn pwn kir siqguru Pyr[
supiq jQw muK suKd bfyr[
jwm jwmnI jwgy nwQ[
sOc Snwn kIin jl swQ ]14]
inj srUp mihÀ iesiQq Bey[
DÎwn prwXn bYTiq Bey[
idnkr AudY pRkwSÎo swry[
kml iblocn qbih AuGwry ]15]

1
mYL acwnk awky dyKdy[
2
(jo drSn myry) irdy ivc sdw vsdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 307

cOxkI gwie iblwvl kyrI[


awie awie nr gn guru hyrI[
bfo idvwn lgÎo guru qIr[
awviq jwq nrn kI BIr ]16]
sgry puir mihÀ rvNk hoeI[
kwrj BnihÀ sunihÀ siB koeI[
suBtin ko vsqU jo cwhI[
jwciq pwviq siqguru pwhI ]17]
jwm idvs lO bYTin krYx[
inj dwsin kI bwCw purYx[
bhur AuTihÀ acvn awhwrw[
aink pRkwrin qÎwir suDwrw ]18]
gn iszKin mihÀ Bojn kry[
nwnw BWiq su bwsn Dry[
sUKm cwvr sUp1 ij nwnw[
goDum cUn2 ju sUKm Twnw ]19]
ibMjn3 aink pRkwr bnûqy[
isK sMgiq siB bYiT acMqy[
dyß ibswl gurU kI cwly[
BuMcihÀ skl awin jug kwly ]20]
bhur dupihry krihÀ arwm[
itkihÀ iekWq awpNy Dwm[
cqr GtI qy AuTihÀ ipCwrI[
krihÀ sucyqw inrml bwrI4 ]21]
kbih aKyr ibRzq ko jwvihÀ[
suBt sMg ciF kY iPr awvihÀ[
iQrihÀ akwl qKq ky Qwn[
gn suBtin ko lgih idvwn ]22]

1
rsoeI[
2
kNk dw awtw[
3
Bojn[
4
inrml jl nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 308

iszK msMd ibRMd siB awey[


bMdn kir kir Dn arpwey[
dyS ibdySin kI guru kwrw[
awvih idn pRiq drb hZwrw ]23]
siB puir gRwmn ibKy msMd[
guru ko drb btorihÀ ibRMd[
pScm ibKY iblwieq mWhI[
clÎo awie Dn siB guru pwhI ]24]
pUrb dzKN AuØzqr swry[
awnihÀ drb msMd Audwry[
idn ky cOQy pihr idvwn[
krihÀ lgwvin gurU mhwn ]25]
pRQm nmih kir SRI hirmMdr[
cqr pRdCNw dy kir suMdr[
bYTihÀ awin skl iqs Qwn[
SRI hirgoivMd jhW sujwn ]26]
gwie rbwbI bwbk1* rwg[
guru juiq iszK sunihÀ kir rwg2[
awin awin drsihÀ isK swry[
purihÀ mnorQ kWKwvwry ]27]
kyiqk awviq cil jzgÎwsI[
ikiqk moKI3 isK rihÀ pwsI[
syvw krihÀ prym qy GnI[
sunihÀ krn dy4 ijm guru BnI ]28]
sMDÎw mihÀ sodr suin kir kY[
Bog pry qy SrDw Dir kY[
kir bMdihÀ bMdn kir awCy[
bhur clihÀ siqgur ky pwCy ]29]
1
nwm rbwbI dw[
*
pw:—suMdr[
2
pRym[
3
mukqI dI iezCw vwly[
4
kMn dyky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 309

bfI pRdCnw sr kI dyihÀ[


pOr drSnI drSn lyihÀ[
aMqr kI prkrmw krYx[
nûmRI hoiq pRym ko DrYx ]30]
BweI ibRD siB isK gurdws[
gwviq cOxkI sbd pRkwS[
snY snY pRdzCnw dyqy[
Sbd pFiq smJiq suK lyqy ]31]
dyKiq Bey pRsMn iblûd[
bdiq Bey SRI hirgoivMd[
‘DMn ibRzD BweI SuB rIiq+[
krI suDwsr1 pr Dir pRIiq’ ]32]
kry srwhin pun gurudws[
‘aho DMn bf pRym pRkwS[’
punih jwmnI mihÀ guru jwvYx[
suK smyq SuB sdn ibqwvYx ]33]
puir krqwr ibKy gn sYnw[
pTI bulwie pRQm gun aYnw[
pYxdy KW smyq cil aweI[
guru awgY siB gRIv invweI ]34]
ipRQk ipRQk suBtin ko hyrw[
bUJI kuSl siBin iqs byrw[
hrKiq huie gn krihÀ AucwrI[
‘aiKl anwmY2 ikRpw qumwrI’ ]35]
pun qurMg3 SuB aMg inhwry[
‘ahYx puSt qn pRwkRm Bwry[’
pun pYxdy KW kI idiS dyKw[
ijs ko fIl SrIr ivSyKw ]36]

+
cOxkI swihb dI rIq jo huN qk jwrI hY[
1
aMimRqsr[
2
rog rihq, suKI[
3
GoiVaW dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 310

pUrb qy ifAuFw huie gXo[


aiq Þurwk qy bl aiq BXo[
bfy puSt BujdMf pRcMf[
mnhuÀ krB1 kI drIX suMf ]37]
kd ibswl msu BIjiq awnn2[
ijh smwn qn nWih n awnn3[
dyiK pRsMn Bey gur sweIx[
-bnih blI joDw rN QweIx- ]38]
awXuD ibzdÎw iszKÎw hyqu[
boly SRI soFI kulkyq[
‘aib qUM brZS4 krhu sdweI[
idn mYx doie smY idFqweI5’ ]39]
gurU hukm ko pwie pTwn[
dÍY mN kI muMgrI Dir pwn[
cwr GrI Pyrih bl lwey[
Dir DrnI pr liq AuTwey ]40]
bwr bwr bhu bwly6 dY hY[
isr pr awin BRmwvn kY hY[
ieq Auiq Pyrih AUc n nIcy[
krih AuCwrin gih7 aD bIcy ]41]
vDÎo Ej muMgrI pr Bwro[
ieq Auq BRmiq SIGRqw Dwro[
pun gur Gt iskqw8 Birvwey[
pYxdy KW ky dMf9 bMDwey ]42]
bhur Brmwviq muMgrI BwrI[
1
hwQI dy bzcy dy[
2
muzCW qy dwhVw Put irhw hY muzK qy[
3
hor iksy dw nhIx[
4
ksrq[ [P: vriZS]
5
qkVw hoky[
6
muMglI dy Pyry[
7
PVky[
8
GVy ryq dy[
9
bwhW nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 311

krih SIGRqw iqm kr DwrI[


bwly krih inkwsn Gny[
hyriq huie pRsMn guru Bny ]43]
‘idn pRiq kro bMDwvn Bwr[
jÎox jÎox lyx BujdMf shwr[’
bMDy bwhu kls ltkMqy[
gruvI muMgrI bhuq BRmMqy ]44]
kyiqk idvs kriq iem rhÎo[
dyiK hsy SRI guru qib khÎo[
‘aib dÍY mzl blI jy ahYx[
donhu BujdMfn ko ghYx’ ]45]
awgÎw mwin krin lig soeI[
mzl ghox Buj ltkihÀ doeI[
qAU mUMgrI qQw BRmwvY[
krih SIGRqw bl aZmwvY ]46]
hyir hyir ibsmihÀ nr swry[
-ies ky sm aOr n bl Bwry-[
donhu kwl dMf ko pyly1[
siB qn Bwr hwQ pr myly2 ]47]
iek iek kr pr3 iQr huie jwie[
idn pRiq vDÎo Ej aiDkwie[
isprin ko kr gih4 cIrwie[
SRI Pl Porih dMf cbwie5 ]48]
ghY rjqpN6 cutkI mWih[
hrP imtwviq mil kir qWih[
iezqÎwidk iek inq acrj krY[
gur pRsMnqw qÎox qÎox DrYx ]49]

1
fMf kzFy[
2
swry srIr dw Bwr hzQW qy lY lvy[
3
Pyr iek iek hzQ qy....[
4
FwlW L hzQIx PVky[
5
nryl qoV dyvy bwhW dy Bwr nwl dbwky[
6
rupzXw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 312

bhu molI vsqU bKSMqy[


Dn gn dyiq, lyiq hrKMqy[
ies kI kQw khYxgy Pyr[
sunhu abih guru iszKin kyir ]50]
jÎox jÎox imly sunÎo AupdyS[
ly guru miq ko kty klyS[
iqn kI khOx kQw kuC QorI[
SRoqw sunhu mhW rs borI1 ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘pYxdy Kwn’ pRsMg brnnû
nwm czqvwirMsqI aMsU ]40]

1
mhW rs ivc fuzbI hoeI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 313

41. [iszKW dy pRsMg[ crcw cwr pRkwr[ vydWq kVwh pRSwd]


40<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>42
dohrw: drgwhw BMfwrIaw, iszK huqo miq DIr[
SRI gur hir goivMd ko, syviq hir kir qIr ]1]
cOpeI: hwQ joir ardws bKwnI[
‘iszK krihÀ crcw guru bwnI[
ikiqk prihÀ lr awps mWhI[
inj inj arQ htn dyx nWhI’ ]2]
suin SRI hir goivMd Aucwrw[
hoviq crcw cwir pRkwrw[
gur iszKin ko chIaiq doie[
donhuÀ ko qÎwgiq hYx soie ]3]
iek ieh crcw -vwd- khwvY[
Sbd arQ jo nihÀ Aur awvY[
krih prspr bUJin kihny1[
sunihÀ pRym qy arQ su lihny ]4]
dUjI crcw -hyq2- pCwn[
inj buiD mihÀ so kriq bKwn3[
suniq dUsry imRdu bc khYx[
-iehu nihÀ arQ apr ibiD ahYx4- ]5]
Sbd arQ5 kih Blo sunwXo[
sunÎo jQwrQ iqh mn BwXo[
bhuro dy kir buzD ivSyK[
krihÀ awp qYsy SuB dyiK ]6]
Bniq suniq donhuÀ imil awCy[
inrny hoie arQ jo pwCy[
pzK bwd qij so Aur DrYx[
awps mihÀ srwhnw krYx ]7]
1
awps ivc kihky puC lYNw[
2
ipawr vwlI crcw[
3
jo awpNI buzDI ivc hY so (iszK) kQn krdw hY[
4
horvyx hn[
5
Sbd dw arQ[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 314

ies qy awie n, Aus ny sunÎo[


Auh nihÀ jwny, qO ien BnÎo1*[
donhu ko gun imil kir BXo[
pRym ibswl bhur jug kXo ]8]
ijm iek dIpk krY pRkwS[
rhih aMDyrw pICy qws[
duqIE dIpk jy qihÀ hoie[
pwCl qm dunhin ko Koie ]9]
jo eykl hI arQ bKwnY[
iqs qy mn ko mwn n hwnY[
lyihÀ Sbd rs imil kir doie[
mwn n rhy mhW Pl hoie ]10]
crcw -jlp- qIsrI jwin[
jo inj muK qy kIn bKwn[
huie anbn kY* bnÎo khMiq2[
nihÀ dUsr Aur ibKY lhMiq ]11]
iqs pr donhu bwd3 AuTwey[
inj inj pK pir jugiq4 bnwey[
aink pRmwN awin idRF krYx[
nihÀ do mwnihÀ, nihÀ mn DrYx ]12]
jÎox kÎox arQ awpno mMfihÀ5[
irsihÀ prspr pr ko KMfihÀ6[
lrihÀ kRoD qy, bMDih dÍYK[
jrihÀ irdy suin jsu ko dyiK7 ]13]

1
Bwv iek L arQ n awieaw qW dUjy qox suN ilaw, dUjw nhIx jwNdw qW pihly ny kih
idzqw[
*
pw:—ies ny BnÎo[
*
pw:—kih[
2
aNbN (vwrqw) L bNI hoeI kihÀdw hovy[
3
JgVw[
4
dlIlW[
5
iszD krdy hn[
6
dUsry L KMfn krdy hn[
7
(prwey) jzs L suN qy dyKky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 315

so guru iszK n aMgIkwrihÀ[


inûmR n mn huie bYr ibkwrih1[
cOQI crcw hoiq -ivqMfw-[
KMfN mihÀ inq hoiq pRcMfw2 ]14]
apnI mq ivSyS nihÀ ahY[
nihÀ mwnihÀ jy dUsr khY[
piTinhwr jy sgry lok[
duKihÀ aiDk iqn jbih iblok ]15]
ieh BI siqgur ky isK qÎwgihÀ[
swr ghYx SuB ko anurwgihÀ[
iks kO mn kib nhIx duKwvihÀ[
Aur pRsMnqw siBin AupwvihÀ’ ]16]
SRI muK qy suin kY SuB bwnI[
iszKin Dir SrDw Aur awnI[
iek jmwl ijh nwm su awXo[
SRI siqgur ko sIs invwXo ]17]
bYiT smIp BwAu ko Dwrw[
lyqo BXo pRSwd bRqwrw[
dyiK pRBw3 siqgur kI mohw[
suMdr sIql sis sm sohw4 ]18]
hwQ joir ardwis AucwrI[
‘mYx aib awXo Srin qumwrI[
iszK awpno moih bnwvo[
suKdwnI AupdyS bqwvo ]19]
pUrb mihmw sunI qumwrI[
aib mYx awin hZUr inhwrI[
prÎo rhoxgy rwvir SrnI[
kho bdn qy krOx su krnI’ ]20]

1
vYr dw ivkwr huMdw hY[
2
iqRzKy[
3
SoBw[
4
(Auh pRBw) cMd vWùU sIql qy suhNI Pb rhI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 316

SRI muK qy AupdyS Aucwrw[


‘piT suin kir guru Sbd ivcwrw[
Drhu isdk iqm krm kmwvo[
qwqprX iqs ko liK pwvo ]21]
jyiqk qn jg mihÀ Aupjwey[
pMc qzq ky aiKl bnwey[
Gwt n bwD eyk sm jwno[
aMqhkrN ieMdRX qn mwno ]22]
jihÀ kihÀ iek cyqn siB mWhI[
cyqn ibKy Byd kuC nWhI[
jy iem jwnihÀ isK hYx syeI[
jnm mrn bMDn hiq qyeI’ ]23]
suin jmwl ny pRSn bKwnw[
‘iek cyqn jy hY siB Qwnw[
qO ahwr kirby iek sMg[
kÎox n iqRpiq hovYx srbMg? ]24]
iek ky gÎwn hoin kir swry[
kÎox azgÎwn KoieÀ nihÀ swry?
jo acvih soeI iqRpqwvY[
jo gÎwnI so kYvl pwvY’ ]25]
SRI muK qy SuB AuØzqr dIin[
‘Gt mT nwnw jihÀ kihÀ cIn[
eyk akwS siBin mihÀ dIKiq1[
inrnY krhu Byv nihÀ eIKq2 ]26]
pwie pdwrQ ijs Gt ibKY[
iqs qy hI inksiq siB idKY[
ijs mT mihÀ dIpk hY bwrw3[
iqs iek mihÀ hoieis AujIXwrw ]27]
iqm jwnhu ijm Bojn Kwno[

1
GVy qy koTy ijzQy ikzQy nwnw (anykW) dyKIdy hn, pr akwS sBnW ivc ieko idzsdw hY[
2
QoVw[
3
koTy ivc dIvw bwilaw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 317

Drm pRwn ko pwnI pwno1[


mn ko Drm smJbo gÎwn[
awqm swKI siB ko jwn2 ]28]
Byd sjwiq, ivjwqI, sugiq n[
siB qy nÎwro bRhm scyqn3[
ijm jug ibRzC sjwqIvwn[
qQw bRhm qy bRhm n awn4 ]29]
ijm qru pzQru ahYx ivjwqI5?
iqm BI bRhm ky nihÀ bzKÎwqI6[
cyqn bRhm, jgq jVH ahY[
Bey ibjwqI donhu lhY7 ]30]
8
bRhm sdw siq icq aibnwSI[
jV klpq imzQÎw siBnwSI9[
bRhm ko nhIx ibjwqI rhYx[
XW qy Byd10 bRhm nihÀ lhY ]31]
jQw ibrC ky SwKw tws11[
sugiq Byd ko iem inrjwis12[
ijm nr qn pRiq aMg su aMg*[
nihÀ cyqn kY13, ahY anûg1 ]32]
1
pwNI pINW pRwNW dw Drm hY[
2
awqmW L sB dw swKI jwN[
3
huN iqMnW BydW dw vyrvw dzsdy hn[
4
hor nhIx[ Bwv Auh Byd jo ibRzC ibRzC ivc hY[
5
(iPr jy kho ik) pzQr qy ibRzC vWùU ivjwqI hn (qW AuØzqr hY ik)[
6
ieAux bI bRhm nhIx hY[
7
jwNdy hn[
8
kwrN dzsdy hn ik[
9
bRhm ivc jVH (jgq) klpq hY, ies krky imzQÎw hY qy imzQÎw hoN krky nwS rUp hY,
Bwv bRhm qox judy koeI szqÎw nhIx rzKdw jgq[
10
Bwv ivjwqI Byd[
11
twhNy[
12
sugq Byd L ieAux smJo[
*
pw:—aMgru pRiq aMg[
13
Bwv bRhm ivc sugiq Byd BI nhIx hY, arQwq Auh Prk jo apNy awp ivc pRqIq hovy,
jYsy ibRC qy twhN, srIr qy aMg, pr cyqn inrwkwr hoN krky Aus ivc sugiq Byd BI nhIx
hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 318

bRhm awqmw iem inrDwro[


inrguN, siB mihÀ, inrawkwro2[
ilpihn, srb bIc ar nÎwro[
jÎox jl BIqr dIKiq qwro3 ]33]
qn Gt4, aMqhkrN su jlu hY[
bRhm cMdu pRiqibMb squl hY5[
siB mihÀ BwsY siB qy nÎwro6[
eyv awqmw ko Aur Dwro ]34]
ies pRkwr ijin smuJin kIin[
sy gur ky isK prm pRbIn[’
suin jmwl gur ko isK BXo[
jVH cyqn ko inrnY ikXo ]35]
kuzko7 iszK vDwvN8 joie[
sMg anûqw9 dUsr hoie[
pry Srin SRI hirgoivMd[
bMdiq dono pd aribMd ]36]
hwQ joir jug arZ gujwrI[
‘Bey gurU nwnk inrMkwrI[
kInis aMgIkwr krwh[
apr pRswid ikXo ihq nWh10 ]37]
ies mihÀ kXw kwrN guru rwKw?
nihÀ pkvwn awn ko kWKw11[
‘suin SRI muK qy bwk Aucwrw[

1
(cyqn) aMg rhq hY[
2
awkwr rihq[
3
ijvyx qwry (dw pRiqibMb) idzsdw hY[
4
srIr GVw hY[
5
bRhm cMdRmW dy pRiqibMb quzl hY[
6
bRhm sB ivc qy sB qox nÎwrw Bwsdw hY[
7
nwm[
8
jwqI[
9
kVwh pRSwid[
10
hor (iksy) pRswid nwl pRym nw kIqw[
11
hor imTweI (Xw Bojn) nhIx cwhI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 319

‘AuØzqm lKhu guru avqwrw1 ]38]


siB qox AuØzqm qQw krwhU2[
aMgIkwrÎo sMgiq mWhU[
iqm guru Sbd ahY AupdyS[
siB qy SRI siqnwm ivSyS ]39]
gur gwdI iesiQr hY jib lO[
bIin bIin nIkI vQu qib lO[
inj iszKin ko siB hI dY hYx[
bifBwgI gurmuK bin lYhYx ]40]
jg swry mihÀ swr inkwrYx[
dy guru iszK su aMgIkwrYx[
SRuüqI SwsqRin swr inkwrYx[
giq dwXk ijm Sbd AucwrYx* ]41]
AuØzqm vsqu gurU Gr mWhI[
lhYx iszK iqn duK kib nW hI[’
suin pRsMn hoey siB koeI[
invlw apr inhwlU doeI ]42 ]
bMdn kir pd bYiT Aucwrw[
‘ikm SRI guru hm hoie AuDwrw?’
suin kir SRI hirgoivMd khYx[
‘siB kwSt mihÀ agnI rhY ]43]
ibnw mQy nihÀ inkis pRkwSY[
kwrj krih n sIq ibnwSY[
jQw dugD mihÀ iGRq imil rhÎo[
mQn kry ibn iknhuÀ n lhÎo ]44]
iqm siqgur ky Sbd mJwrw[
awqm gÎwn bsY suK swrw[
pwT kry huie puMn mhwnw[
nWih n pRwpiq awqm gÎwnw ]45]

1
avqwrW (ivcox) gurU avqwr AuØzqm hY[
2
(BojnW) ivcox iqvyx kVwh hY[
*
dyKo rws 3 aMsU 41 aMk 11 qy aMk 50 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 320

jib ibcwr kir irdy bswvY[


siB ibvhwrin ibKY kmwvY[
gÎwn pRkwSY awnÀd pwvY[
jnm mrn ko kSt imtwvY’ ]46]
donhu suin guru ko AupdyS[
mhW sumiq juiq pFy ivSyS[
lwgy gur ko Sbd ibcwrin[
siq sMgiq mihÀ kQw Aucwrin ]47]
suin iqn qy SRoqw hrKwvYx[
fr ibkwr qy, gurmiq pwvYx[
sunihÀ pRym kir Dir Dir BwAU[
bRhm gÎwn lih sihj suBwAU ]48]
SRoqw bkqw jy smudwie[
jIvn mukiq avsQw pwie[
ies pRkwr Bw bhuq AuDwr[
‘DMn DMn siqgurU’ Aucwir ]49]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm
eyk cqvwirMsqI aMsU ]41]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 321

42. [iszKW dy pRsMg[ vkqw SRoqw cOdW guN]


41<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>43
dohrw: mnsw Dwir su qulsIaw,
drgih qKqU DIr[
qIrQ AuØzpl1 sMg imil,
awey SRI guru qIr ]1 ]
cOpeI: bMdn kir siB bYTy pws[
hwQ joir AucrI ardws[
‘szcy pwiqSwhu hm sunYx[
iszK anyk arQ jy BnYx ]2]
mn ko SWiq n iks ko awvY[
ieq Auq qy hit iQr n rhwvY[
invlw apr inhwlU doie[
kQw Aucwr kriq hYx soie ]3]
qRws ibkwrin qy huie qbY[
durmiq Aur qy prhir sbY[
gurumiq ko pRwpiq icq hoiq[
gun gn ihrdy joiq Audoiq’ ]4]
suin SRI hirgoivMd bKwnw[
‘aMimRq siqgur Sbd mhwnw[
bkqw mihÀ cOdh gun hoieÀ[
gÎwn pwie iqs qy suin koie ]5]
iqm SRoqw mihÀ cOds gun hÍYx[
qurq gÎwn pRwpiq jy suinhYx[
jy gun hoihÀ n donhu mWhIx[
qUrn gÎwn su pRwpiq nWhI ]6]
jy iek bkqw mihÀ BI hoieÀ[
SRoqw ko pRwpiq suin soie2[’
bUJn kry gurU3 ‘gun jyeI[

1
B: mwlw ivc cwr nwm hn:—mnswDwr, drgh qzlI, qKq DIr, qIrQ AuØzpl[
2
jo (cOdW guN) iek vkqw ivc bI hoN qW SRoqw L suNky pRwpq ho jWdy hn[
3
gurU jI qox puziCaw (iszKW ny)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 322

hm khu brn* sunwvhu qyeI ]7]


ikRpw krhu syvk injjwin[
iBMn iBMn aib krhu bKwn[’
qib SRI hir goivMd sunwey[
‘mnhu iszK Dwrhu smudwey ]8]
pRQm -vwgmI1- suMdr bwnI[
ibRMd Sbd ky pd lO jwnI2[
SRoqy ijqy iqqI Duin krY3[
CMd Dwrnw ijm, iqm prY4 ]9]
dUjy huie -ivq bÎws smwsy5-[
lKih ik ijs Ql surs pRkwSy6[
TihrY ibRiq SRoqwin7 Audwr[
qhW su krih arQ ivsQwr ]10]
ijs Ql hovih ibRqI Audws[
qihÀ sMCyp hI krih pRkwS[
-ibRiqipRX kQw kyr pRsqwv8-[
iehu cqrQ gun lKo suBwv ]11]
mDur igrw as krih AucwrI[
ijs qy siB ko lwgis pÎwrI[
pMcm -swc bcn- ko khY[
krm AupwSn gÎwn ik ahY ]12]
irdw Sbd ko9 hoie su brnY[
arQ sunwvY kir kir inrnY[
KSt -sMdyh Cydno1- mwin[

*
pw:—bcn[
1
cMgw vkqw [sMs: vwgìI]
2
jwNdw hovy[
3
AuqnI AuØzcI awvwZ kzFy[
4
pVHy[
5
dUjw guN ieh hY ik ivsQwr qy sMkoc dw jwNU hovy[
6
rs dw pRkwS hY[
7
SRoiqaW dI ibRqI[
8
kQw dy pRsMg pÎwry krky kihNy jwNdw hovy[
9
sbd dw iszDWq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 323

pRSn krY2, AuØzqr dy jwin ]13]


jQw Sbd ko awSY ahY[
qQw pRmwN su swKI khY[
jYsy buiD mYx SRoqw jwny[
iqsI pRkwr idRStWq bKwnY ]14]
spqm -kuSl skl mq kyro3-[
suny hoieÀ SwsqRn ky Jyro4[
aStm -KÎwq ivKyp ikRqOin5-[
kQw pRsMg hoiq hY jOn ]15]
apr ju mq6 swKI su pRmwn[
awSY smJin krY bKwn[
nvim -aivMg- ju sUDw bYsy[
mn BI srl rKih ibiD qYsy ]16]
dsmo -jn rMjk7- pihcwn[
jÎox jÎox SRoqw sunihÀ su kwn[
qÎox qÎox rMg pRIq ko crY[
iem kih srb sBw bis krY ]17]
-icqY sBo-iek dsmo jwn[
SRoqw skl smuK svDwn[
SRvn iblocn inj ids krYx[
chYxik -awgy khW AucrY8- ]18]
-nw hMkRiq- dÍwdSmo hovY9[
srb hMkwr irdY qy KovY[
mn nIvW rwKY siB sMg[

1
sMsy inivrqI (kr skdw hovy)[
2
koeI pRSn kry qW[
3
cqur hovy swiraW mqW ivc[
4
JgVy[
5
kQw ivc ivKyp nw kry jAu kQw hor hovy qW swKI hor Bwv dI nw kry[
6
hornW mqW dy[
7
logW L pRsMn krn vwlw[
8
swry SRoiqaW L swvDwn qy snmuK (awpNI vzl ruK vwly kr lvo ik Eh) awpNy kMn qy
nyqR (vkqw) vzl kr lYN qy cwhuN ik (CyqI suNIey ik vkqw) azgox kI kihÀdw hY[
9
bwrHvyx hMkwr krn vwlw n hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 324

gun bf liK1 n iksy icq BMg2 ]19]


hoie -Dwrimk3- qROdsvox ieh[
khY ju kQw kmwvY inj iqh[
cOdSmihÀ -sMqoKI- hoie[
prwlbD kir awvY joie ]20]
shq anûd pwie jo lyX[
ibn jwcy aMimRq sm dyX4[
aiDk pdwrQ cwh n DrY[
iFg* jo hoie brqbo krY ]21]
ieh bkqy ky cOdS gun hYx+[
DrihÀ cqrdS kQw ju suin hYx[
5
bkqw kI krnI inj Bgiq[
mn bc krmn ky sMjugiq6 ]22 ]
dUjy hoie n mn hMkwrI[
jwnih-mYx bf syvw DwrI-[

1
(awpNy ivc) vfy guN jwNky (a) ‘sB nwl mn nIvW rzKNw’ vzfw guN smJy[
2
iksy dw idl nw qoVy[
3
Drmwqmw[
4
(qy ieh smJy ik) ibnW mMgy jo (koeI kuC) dyvy so aMimRq vWù hY[
*
pw:—idF[
+
vkqy dy cOdW guNW dw CMd, ijs dw kiv jI ny AulQw kIqw hY, iszKW dI Bgqmwl ivc ies
pRkwr hY :
vwgmI, vÎws, smwsvq, ipRX kQw pRsœwv, spSÃ vwk, sMdyh iCdÍ, aSyK SwsqR,
kuSl:; nÜKÎwq ivKyp ikRq[ avÎMgo jn rMjko, ijq sBo, n hMkRqo, Dwrimko sMqoKI c
cqrdS gNW AuØzqm vkqw pRNIqÎ:[
ies dy cOdW guNW dy hI arQ kRm anuswr ieh hn :—
1. vwgmI = rsIlI qy sur nwl bol szkNw[ 2. vÎws = (SRoiqaW dI rucI anuswr) ivsQwr
nwl smJw szkNw[ 3. smws vqÄ = (loV anuswr) sMKyp kr szkNw[ 4. ipRX kQw pRsœwv =
idl luBwAuN vwlIaW kQwvW kihNw[ 5. spSÃ vwk-swP bolNw qy spSÃ krky smJw szkNw[
6. sMdyh iCdÄ = sMisaW L dUr kr szkNw[ 7. aSyKÀ SwsqRW dw jwNkwr hoNW[. 8. nÜKÎwq
ivKyp ikRq = kQw dy pRsMg ivc hor pRsMg qox Aulty pRmwN nw dyvy[ 9. avÎMgo = suhNI
qrHW iszDw bYTNw[ 10. jn rMjko = SRoiqaW dy idlW L pRsMn krnw[ 11. ijq sBo = sBw L
ijzqNW[ Bwv awpNy qy moihq kr lYNw[ 12. n hMkRqo = hMkwr rihq hoNw[ 13. Dwrimko =
Dwrimk KÎwlW vwlw hoNw (rihNI vwlw = jo khy AuhI awp vI kmwAuN vwlw hoNw)[ 14.
sMqoKI = sMqoKI hoNw[
5
huN SRoqw dy guN cly[
6
vkqw dI krnI dw inj Bgq hovy mn bcn krm nwl[ ieh pihlw guN hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 325

iqRqIey SrDw suinby hoie[


nhIx Aucwtih mn ko soie ]23]
cOQy apnI icq cqurweI[
bkqy pr nihÀ krih bnweI[
pMcm bkqw Bnih ju arQ[
iqh smuJn kI hoie smrQ ]24]
KStm pRSn krn ko jwnY[
spqm suny gRMQ bhu kwnY[
aStm awls ko nihÀ DrY[
nOmy inûdRw ko bis krY ]25 ]
dsmo sunihÀ Drih Aur soie1[
vMf Kwie ifig ipK jo hoie[
dÍwdSmo ijm guruin isDWiq[
iqs anuswir sunih icq SWiq ]26]
hoie ivprjY2 qÎwgin krY[
qROdSmo qn mY suc DrY[
cOdSmo nihÀ krY pKMf*[
mn ko lwvihÀ sunihÀ aKMf3 ]27]
iem SRoqw bkqw jo hoie[
1
jo suNy so Dwrn kry[
2
jo gzl gur isDWq ivruzD hovy[
*
SRoqw dy vI cOdW hI guNW dw Slok ijs dw kvI jI ny “iszKW dI Bgq mwl” qox lYky AulQw
kIqw hY, ieAux hY:—
Bgqo vkqÄry, agrÄbqw, SRüiq rucih, cMcl hIn, ptih[
pRSnwdKÎsç, bhu SRüqo, anwlso, inûdRw ijqI suqh[
dwqwiq, pkÄiq kQMqrw, sucYv, prdMBoijqw srÄbdw[
eyqyXS sMq inrml guNW vYkuMTy pRssqw sdw[
arQ ies pRkwr hn:—1. Bgqo vkÄqry = SRoqy leI mn bc kRm qy vkqw dw Bgq hoNw[
2. agrÄbqw = inrhMkwr hoNw[ 3. SRüiq rucih = suNn ivc pRIqvwn hoNw[ 4. cMcl hIn
= kuqrkI nW hoNw[ (a) srIr Xw bcnW dI cqurweI nw krnI[ 5. ptih = smJN ivc
cqur hoNw[ 6. pRSnwdKÎsç = pRSn krn ivc cqur hoNw[ 7. bhu SRüqo = bhuqy gRMQW dw
suiNaw hoieaw hoNw[ 8. anwlso = awlsI nw hoNw[ 9. inûdRw ijqI suqih = suNn vyly
sAuNW nW[ 10. dwq iq = vMf ky KwN vwlw hoNw[ 11. pkÄiq = jo suNy Aus dw DwrNI hoNw[
12. kQMqrw = siqguru dy isDWq qox ivruzD dw iqawgI hoNw[ 13. sucYv = pivzqR rihNw[
14. prdMBoijqw = pKMfI nW hoNw[
3
idl lw ky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 326

pRwpiq hoiq gÎwn ko doie[


ieh lÜCn jo khy bnwie[
iszK inhwlU ibKY su pwie ]28]
iqs kI sMgiq krhu hmyS[
huieÀ qum mihÀ gun ibRMd ivSyS[
sunh kQw iqh muK qy nIkI[
kÎox n SRyX huie qumry jI kI’ ]29]
SRI muK qy suin siB hrKwey[
Dwrn kIny gun smudwey[
ikSnw JMJU pMmU pUrI[
SRI hirgoivMd kyir hZUrI ]30]
kir bMdin ko bwk Aucwrw[
‘krhu grIb invwj AuDwrw[’
SRI muK qy AupdyS bKwnw[
‘kl mihÀ nwm jhwj mhwnw ]31 ]
Sbd pTin kIjih azBÎws[
cFhu jhwj nwm suK rwis[’
suin kir donhu bhur Aucwry[
‘iek isK pFn SRvn ko Dwry ]32]
Koty krm qÎwg kir dyiq[
iek piF kir Dwrn kir lyiq1[
krihÀ prspr aiDk ivroD[
pwhn ryK n qÎwgihÀ kRoD2 ]33]
Aur hMkwr DrihÀ -hm bfo-[
kwm loB krdm mn gfy3[
iqn ko pd pRwpiq huie kYsy[
krunw krhu sunwvhu qYsy’ ]34]
suin SRI muK qy bwk Aucwrw[
‘krY sbd siBhUMn AuDwrw[

1
(ivkwrW L) Dwr lYxdy hn[
2
pzQr dI ryKw (vWùU) kRoD L nhIx qÎwgdy[
3
ickV ivc Pisaw hY mn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 327

smyx pwie kir dy kzlÎwny[


piFbo suinbo Sbd ju Twny ]35]
iek nr -gÎwn bzD*- jy hoie[
iqnkI SRyX krih nihÀ koie[
sunih Sbd jy nr azgÎwnI[
iqn ky klml hovihÀ hwnI ]36]
jzgÎwsw ko pwie agwry[
azBÎwsy lih gÎwn suKwry[
Bgqin kI idiF BgqI hoie[
gÎwnI gÎwn su gwFo joie ]37]
jo nr pFih mwn ky kwrn[
duir duir krih smUh ibkwrin[
inScw nhI gÎwn ko pwvY[
siB mihÀ gÎwnI nwm khwvY ]38]
hMkwrI siqsMg n krY+[
bifaweI Dn ihq siB DrY[
iqs ko pRwpiq hoie n gÎwn[
ikm drgwih pwie so mwn ]39]
SRI aMimRqsr ijs ny jwnw[
mg n lhih qO bUJ pXwnw1[
azgÎwnI BI awin Snwny[
iqs ko sMgiq imlI mhwny ]40]
awie suDwsr krin Snwn[
imil awviq iqn sMg ajwin[
iqm jzgÎwsI phuÀcih awie[
mzjn kir anûd ko pwie ]41]
jo gÎwnI mg jwniq awCy[
awin phUciq jib icq bWCy[
jo prMqu mg jwn inhwro[

*
bzD gÎwn dy lÜCN agy aMk 38, 39, 42, 43, 44 ivc dzsy hn[
+
XwrHvIx vwr dy tIky ivc ieQy ‘sMqW dw sMg nhIx krdw’ ilKÎw hY[
1
puCky cilaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 328

idSw Brm1 Bw irdy mJwro ]42]


Aulto jwiq suDwsr mg qy[
sunih apr qy khY n lgqy[
Aur hMkwr ik -mYx mg jwnox-[
Brm BXo Aur nhIx pCwno ]43]
iqm sMqn qy pUCiq nWhI[
-mYx siB pTÎo- lKih mn mWhI[
nihÀ siqsMg krih mn mwnI[
so kib hoie nhIx bRhm gÎwnI’ ]44]
SRI guru khÎo siBin isK sunÎo[
SrDw Dir nûmRI huie mnÎo[
iDMgN mzdU doie iqKwN[
krin kwr mihÀ bhuq sujwn ]45]
rhYx gurU hirgoivMd qIrY[
inq lûgr kI lkrI cIrYx[
mMjy bhuq cOkIaW krYx[
siqgur ky Gr mYx so DrYx ]46]
apr iszK ky kwrj hoie[
kir kY pRym bnwvYx soie[
kQw kIrqn Sbd Aucwir[
sunih pRym qy kwj ibswir ]47]
pwCil rwiq hoie svDwn[
pUrb awp krihÀ ieSnwn[
jl inkwis pun iszK nvHwvYx[
ins idn sziqnwm ilv lwvYx ]48]
aMq smW iqn ko jib BXo[
pRQm Snwn suDwsr ikXo[
ijiqk pdwrQ inkt inhwry[
inj kr qy rMkin dy swry ]49]
‘vwihgurU’ ismriq qn Corw[
guru ibn krÎo n mn iks Erw[
1
hor idSw L hor smJ lYNw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 329

iszK icKw pr jib ly gey[


SRI hirgoivMd phuÀciq Bey ]50]
donhu ko kr qy sskwrw1[
pICy gurU pRsMg Aucwrw[
‘ieh nl nIl huqy avqwr[
krI ibnY ienhUM iek bwr ]51]
-hm kO Bgiq dyie bRhm gÎwn[
hovihÀ lIin anûd mhwn-[
qib hm ny AucrÎo iqs kwl[
-pUr kwmnw krihÀ inhwl- ]52]
aib siqguru ky sbd kmwey[
bRhm gÎwn By nhIx lKwey2[
abcl cl pd pRwpiq aib hovw[
Bog krm Pl siB ko Kovw’ ]53]
suin kir sgry isK ibsmwey[
‘giq imq qumrI lKI n jwey[
koie n jwnY mihmw sgrI[
qIn lok mihÀ mhW AujgrI’ ]54 ]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm
doie cqvwirMsqI aMsU ]42]

1
(awpNy) hzQIx dwh idqw[
2
bRhm gÎwn hoieaw (awp L) nhIx jNwieaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 330

43. [iszKW dy pRsMg]


42<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>44
dohrw: huqy bYd donhuÀ bfy,
bnvwlI, pRsrwm[
iszK swD ko ruj hrYx,
Aur inSkwm anwm1 ]1]
cOpeI: avKD inj Dn lwie bnwvYx[
gurU arQ rogIn KulwvYx[
prÎo hoie2 iqs ky Gr jwie[
avKD bl qy dyiq AuTwie ]2]
siqguru Sbd pRym qy gwvYx[
arQ ibcwrihÀ bhur kmwvYx[
iek idn SRI siqgur agwrI[
kr joriq ardws AucwrI ]3]
‘swcy pwqSwhu hm jwnw[
siqguru Sbd dyiq kzlÎwnw[
swD sMg kI AupmW BwrI[
kÎox siqguru ny ieqI AucwrI?’ ]4]
SRI muK qy iqn sox qib khYx[
‘avKD siB rogin ko ahY[
qumny kir siB Gr mihÀ rwKI[
rogwqur awvihÀ huie kWKI3 ]5]
dyK nwtkw4 krihÀ ibcwrI[
grmI, srdI, kPI AudwrI5[
nIky jib prKhu qib dyiq[
bhuro pQ6 bqwie suK hyqu ]6]
qib iqs ko ruj dUr ibdwro[

1
rog rihq[
2
(jo rogI) ipaw hovy[
3
(dvweI dI) iezCw vwly hoky[
4
nwVI[
5
bhuqI[
6
anUpwn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 331

sny sny huie jwiq suKwro[


DrI hoie jo avKD lwK[
rogI imlYx sgl Aur kWK1 ]7]
ibnw bYd qy rog n jweI[
iehu inScY jwnhu smudweI[
iqm gurmuK isK jo mm pÎwry[
dyKihÀ pRQm -kvn aiDkwry? ]8]
krm Aupwsn, kYDox gÎwn-[
aiDkwrI js qQw bKwn[
rhq2 bqwie gunin ko dyiq[
so isK SIGR SRyX ko lyiq ]9]
ibn aiDkwr ju dy AupdyS[
rhI SRyX so lhY klyS3[
swD sMg kI mihmw BwrI[
XW qy SRI gurdyv AucwrI’ ]10]
huqo qIrQw iek isK joie[
rhy Swhu lSkr mYx soie[
SRI hirgoivMd SrnI awXo[
hwQ joir kir bwk alwXo ]11]
‘lgo rhOx inj ikrq ibswlw[
avsr hoiq nhIx iks kwlw[
ikm hmro BI hoie AuDwrw?’
SRRI muK qy AupdyS Aucwrw ]12]
‘sMqn kI syvw inq krIaih[
Cwdn Bojn qy suK DrIaih4[
dyiq Dynu ko Gws r dwnw[
so nr dugD kriq hY pwnw ]13]
qQw swD kI syvw krY[

1
irdy ivc (dvweI dI) iezCw krky[
2
rihNI[
3
kzlÎwn qW ikqy rhI, sgox klyS pwAuxdw hY[
4
Bwv suK idE[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 332

ijm ikm iqn pRsMnqw DrY[


pMQ suKyn bqwie su dyiq[
Bgiq gÎwn ko idRV kir lyiq’ ]14]
suin bUJÎo ‘ikm sMq pCwnox?
ijsqy ipK kir syvw Twnox[’
qib siqgur ibiD qWih bqweI[
‘iek inRp ny aiBlwK AuTweI ]15]
-ikm hyrihÀ hMsn ko nYn[
-Kg gn ko syvin kir aYn-[
ibRMd cog siB ibiD kI pwvY1[
dyS ibdySin qy Kg awvY ]16]
cugYx cog aru jsu ibsqwrYx[
mwn srovr lwg isDwrYx[
suin hMsn siB ibKY bKwnw[
-hm BI clihÀ nirMd sQwnw ]17]
iqh Aur SrDw jwie vDwvYx[
ijs qy inq pg cog cugwvYx-[
qib hMsn kI jorI2 awie[
apin srUp su dIn idKwie ]18]
ipiK lokin qib jwie sunwXo[
hrKiq inRp mukqw pY3 lÎwXo[
DrÎo agwrI iqn qy jwie[
qij pwnI, pY lIinis Kwie ]19]
gol amolk mukqw jwl*[
inj aMqr qy dey inkwl[
Auif kir gey awpny dyS[
mn anûd kir ley nryS4 ]20]
jbY jOhrI qy prKwey[
1
sB ibD dI cog swry (pMCIaW) L pwvy[
2
joVI[
3
moqI qy duzD[
*
’isKW dI Bgq mwl’ ivc do moqI ilKy hn[
4
rwjy ny (moqI) lY ley[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 333

siB inRp Dn nihÀ iqin smqwey1[


iqm qUM siB kI syvw Twin+[
imlih awie jo dy bRhm gÎwn’ ]21]
BXo anûd suny gur bYn[
syvn lgÎo sMq suKdYn[
vwihgurU ismriq suK pwvw[
aMq kwl guru inkit isDwvw ]22]
Bwvw DIro bsih AujYn[
krih Bgiq guru kI inj aYn[
kQw kIrqn sunY sunwvY[
doie jwm ins supiq ibqwvY ]23]
KSt jwm mih Bgiq krMqw[
siq sMgiq ko imil buiDvMqw[
CTy mws guru ky iFg awvY[
drSn kriq anÀd ko pwvY ]24]
iek idn bUJÎo siqguru pws[
‘sMqin ky lÜCn kÎw rwis?’
qib SRI hir goivMd bKwnw[
‘iek slok sMqin gunvwnw ]25]
SRI muKvwk:
mMqRM rwm rwm nwmM DÅwnû srbqR pUrnh ]
gÅwnû sm duK suKM jugiq inrml inrvYrNh ]
dXwlû srbqR jIaw pMc doK ibvrijqh ]
Bojnû gopwl kIrqnû alp mwXw jl kml rhqh ]
AupdysM sm imqR sqRh BgvMq Bgiq BwvnI ]
pr inûdw nh sRoiq sRvNM awpu iqÅwig sgl ryNukh ]
Kt lKÅN pUrnû purKh nwnk nwm swD sÍjnh ]40]
cOpeI: ismrihÀ rwm lKih siB mWhI[
duK suK mihÀ sm sdw rhWhI[
jo inrml inrvYr inrwlw[
jury rhYx iqh sox siB kwlw ]26]

1
brwbr[
+
dyKo SRI guru nwnk pRkwS AuqrwrÄD aDÎwX 42 aMk 54 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 334

siB jIvn pr dXw krMqy[


kwm kRoD kir nhIx ilKMqy[
jÎox jl kml alyp sdIvy[
SzqRü imzqRü AupdySk QIvy ]27]
prinûdw nihÀ sunYx sunwvYx[
inûmRI mn, Kt lÜKn pwvYx[
ien qy prK lyih buiDvwn[
soeI swD ibRMd gunvwn ]28]
iqn kI sMgiq durmiq hrY[
syvih gÎwn pRwpqI krY[’
myil bfo isK pur burhwn1[
BweI Bgq dws Bgvwn2[
apr bodlw mlk ktwrU[
iprQI ml jrWd3 buiD swrU ]30 ]
fzlU Bgq Curw hYrwN[
SÎwmIdws vDwvin4 jwiN[
suMdr5 awidk iszK anyk[
imlihÀ kIrqn krihÀ ibbyk ]31]
siB iekTy drSn ihq awey[
SRI guru hirgoivMd drswey[
aink BWiq kI arip Aupwien[
isr Dir bMdiq pMkj pwiein ]32]
rhy ikiqk idn drsn kirqy[
bYTy iFg jzgÎwsw Dirqy[
‘hm ko sumiq bqwvin krIaih[
Bv swgr qy pwr AuqrIaih’ ]33]
qib SRI hirgoibMd Aucwrw[
‘Drmswl iek krhu Audwrw[
1
burhwn pur[
2
BweI Bgvwn dws Bgq sI[
3
jrWdI jwq sI[ isklI gr, Xw sMjoa bnwNy vwlw [aæ: Zzrwd, Zrh gr]
4
jwiq[
5
nwm[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 335

bfI pRBwiq imlihÀ siB awie[


gurbwnI ko sunihÀ sunwieÀ ]34]
arQ ibcwrhu kQw krIjY[
bhur kmwvhu mn Dir lIjY[
smox awrqI crn kvl lig*[
kir ardws jwhu inj Gr mg ]35]
Drm ikrq kir kUr n khIaih[
pun rhrws smox jib lhIaih[
jwm insw lig ikrqnu krIaih[
aMq soihlw piFbo lhIaih ]36]
jwm insw qy krhu Snwn[
pThu kMT bwnI suK Kwin[
CuiDiq ngn isK dyKo joie[

*
vzfy gurU duawiraW ivc pMj cOkIaW dI mrÄXwdw snwqn hY[ SRI drbwr swihb jI ivc huN
qk jwrI hY[ pihlI cOxkI awsw dI vwr dI, dUsrI iblwvl dI, qIsrI crn kml dI, cOQI
sodr dI, pMjvIx kIrqn soihly dI[ pMfq qwrw isMG jI ny iblwvl qy crn kml dI cOkIaW
L iezko iliKaw hY, ieho AukweI eyQy hoeI jwpdI hY, ik iblwvl dI cOxkI dI QW crn kml
dI cOxkI ilKI geI hY[ ienHW pMj pRiszD cOxkIaW qox Cut 6 cOxkIaW hor hn, 11 cOxkIaW nwl
SRI hirmMdr ivc aKMf kIrqn huMdw hY[ pihlW iehnW dy vkq pihiraW dy ihswb Auqy sn
jo GiVawl buMgy qox pihry qy GVIaW vjw ky dzsy jWdy sn[ huN GMitaW dw ihswb hY[ 11
cOxkIaW dw vyrvw ieAu[ hY:-
1. iqRpihry dI cOxkI[ 2-30 vjy qox 3-30 vjy qzk[
2. awsw dI vwr dI cOxkI 3-30 vjy qox 6-45 vjy qzk[
3. iblwvl dI pihlI cOxkI 7- 0 vjy qox 8-40 vjy qzk[
4. iblwvl dI dUjI cOxkI 8-40 vjy qox 10-20 vjy qzk[
5. anûd dI cOxkI 10-20 vjy qox 12-0 vjy qzk[
6. swrMg dI cOxkI 12-0 vjy qox 1-50 vjy qzk[
7. crn kvl dI cOxkI 1-50 vjy qox 3-30 vjy qzk[
8. jYqisrI dI cOxkI 3-30 vjy qox 5-15 vjy qzk[
9. sodr kI cOxkI 5-15 vjy qox 7-0 vjy qzk[
10. klÎwn dI cOxkI 8-30 vjy qox 8-45 vjy qzk[
11. kIrqn soihly dI cOxkI 10-0 vjy qox 10-45 vjy qzk[
ieh ihswb cyqr dy mhIny dw hY[ agox hor mhIny sB cOxkIaW 15 imMt agyqRIaW
huMdIaW jwNgIaW, jyT hwV dw vkq ieko rhygw[ arQwq 2 vjy arMB[ swvN qox iPr hr
mhIny 15 imMt vkq agly pwsy vDygw[ arQwq swvN ivc arMB 2-15 hovygw, pr kzqk
mGr poh mwG Pyr ieko vkq rhygw[ arQwq pihlI cOxkI 3 vjy[ PgN L Pyr ipCly pwsy
15 imMt Gtygw, arQwq 2-45 qox arMB hovygw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 336

Bojn bsqR dyhu suK hoie ]37]


purb amzsÎw aru sMgRWid[
dIpmwl bYswKI awid[
gur kI kwr iekzqR krIjY[
qib pMcWimRq kir brqIjY ]38]
qij hOmY Dwrhu mn nIvW[
iem siqsMgiq krhu sdIvw[
-prI kUp mihÀ jwie iblweI1[
ikm pivzqR huie? -pUCÎo jweI2 ]39]
pMfiq khÎo –kwiF mMjwrI1[
bhur hZwr fol kiF bwrI3[
huie pivzqR- suin kY nr gXo[
kFin iblweI BUliq BXo ]40]
jl inkwis bhu, gMiD n geI[
pMfq inkt jwie suiD deI[
-nihÀ pwvin so kUp BXo hY[
nIr inkwsin aiDk ikXo hY- ]41]
suin pMfq ny punhu bKwnI[
-kwFhu lÜC4 fol Bir pwnI-[
pun durgMiD lKI jl mWhI[
-nihÀ punIq- kih pMfq pwhI ]42]
suin pMifq cil kUip inhwir[
bIc prI iqm hI mMjwir1[
khiq BXo -ieh kÎw qum kInI[
imRqk iblweI ibc irK lInI ]43]
jO lig iesih inkwshu nWhI[
ikm pwvnqw huie jl mWhI? -[
iqm jwnhu qn hOmY burI[

1
ibzlI[
2
(iksy ny) jwky puiCaw[
3
jl dy[
4
lÜK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 337

aNhoviq jo qn mihÀ DrI ]44]


jib lig iesih ibswro nWih[
qib lig sMsY mukqI mWih[
XW qy hOmY qijby hyqu[
krhu jqn inq hoie sucyq ]45]
snY snY ieh hoie ibnws[
hoie awqmw gÎwn pRkwS[’
iem suin kY iszKin kI pMgiq[
jo burhwin pury kI sMgiq ]46]
DrÎo anûd gey inj DwmU[
ismrin kriq Bey siqnwmU[
khÎo gurU so kIin kmwvin[
aMqhkrN Bey iqn pwvin ]47]
jo jo siqgur rhiq bqweI[
soeI kriq Bey siB jweI[
Auicq moK ky sgry Bey[
‘siqguru DMn DMn suK dey’ ]48 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm
qIn cqvwirMsqI aMsU ]43]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 338

44. [iszKW dy pRsMg]


43<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>45
1 2 3
dohrw: mweIaw lûb suhMf rih
siqsMgiq inq jwie[
pRym gwie gur Sbd ko
krih Bgiq BAu Bwie4 ]1]
cOpeI: siqgur ky drSn ihq awXo[
pg pMgj pr sIs JukwXo[
rih kyiqk idn bUJin kIin[
‘moih bqwvhu gurU pRbIn ]2]
siqsMgiq kY guru drbwr[
iek qO jwiq kwmnw Dwir[
lyiq pdwrQ ihq guZrwn[
krihÀ iqsI qy Kwn ru pwn ]3]
iek isK kir kY Drm kmweI[
iszKin ko brqwie su KweIx[
shkwmI inSkwmI joAU[
ikrqn kriq suniq hYx doAU ]4]
siq sMgiq kir bYs ibqwvYx[
inq rwvr ko drSn pwvYx[
kÎw giq hoiq agwrI jwvYx?
aMqr ikiqk su Pl ko pwvYx?5 ]5]
SRI hirgoivMd qbih sunwey[
‘siq sMgiq mihÀ dono awey[
sihkwmI mir gMDRb lok[
jwie anÀd Bugqih ibn Sok ]6]
iqn hI sMg mukiq ho jwvY[
jnm mrn ko duK nihÀ pwvY[
1
nwm[
2
jwq[
3
itkwNy dw nwm[
4
BY Dwrky pRymw BgqI nwl[
5
(skwmI qy inSkwmI) jo Pl pWvdy hn, iqnHW ivc ikMnw ku Prk hY?

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 339

jy inSkwim, gÎwn ko pwie[


JUTy liK jg suK smudwie ]7]
prwrbD purvy1 qij pRwn[
imlihÀ vwihgurU mihÀ suKvwn[
siB qy aiDk ahY inSkwm[
duie ibiD ky jwnhu sihkwm ]8]
qn inrbwh mwqR iek lyiq[
ibn jwcy kir BwAu ju dyiq2[
so ly kir hrKihÀ Aur mWhI[
lKihÀ -vwihgurU piT3 hm pwhI- ]9]
pRwpiq jo, brqwie su4 KwieÀ[
ikrqnu kQw SRyX ihq gwie[
Qory bhuq pdwrQ pwie[
kir sMqoK sdw hrKwie ]10]
as BI huie inSkwm smwn[
ibnw loB qy, krih ju awn5[
ikMicq krih bwsnw joie[
puir gMDRb jwiq hY soie ]11]
jy aiq loBI Dn ky hyqu[
krih kIrqn mn nihÀ dyiq[
Aucrin kQw, apr SuB krm[
krih drb ihq, jwie n Brm ]12]
iehW pdwrQ chY su pwvY[
Dn ihq, sMgiq imlÎo rhwvY[
mrih bhur nr qn ko pwie[
ismrih pun siqgur aiDkwie ]13]
jnm anyk pwie ml Koie[
lhY moK inSkwmI hoie[
1
(dy) pUry hoieaW[
2
ibnW mMgy jo pRym nwl koeI dyvy (so lYxdy hn)[
3
Byjdw hY[
4
so vrqwky[
5
ibnW loB qox jo (pdwrQ) awvNw kry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 340

XW qy qum bn kY inSkwm[
ikrqn krhu, Bjhu siqnwm’ ]14]
suin AupdyS irdy mihÀ Dwrw[
jnm mrn ko kSt invwrw[
qum iFg bsih ik anqY rhY?’ ]2]
isK cUhV cOJV1 gun DwrI[
rhiq ngr lKnAU mJwrI ]15]
AUTiq, bYTiq, pOFiq, cwliq[
kwjn mihÀ siqnwm sMBwliq[
so cil drSn ky ihq awvw[
pd aribMdn sIs invwvw ]16]
ikiqk idvs drSn ihq rhÎo[
iek idn siqgur ky sMg khÎo[
‘iszKI lqw mUl kÎw ahY?
brno rUp ik ijm siB lhYx’ ]17]
SRI guru hirgoibMd Aucwrw[
‘mn nûmRI DrXo su ikdwrw2[
guru SrDw ijs ko aMkUr[
gur pd pRIq mhW idF mUr3 ]18]
siq sMgiq sox krno myil[
ieh brDn4 hY iszKI byil[
sMqin kI syvw suB krnI[
sgrI lgrYx CUtin brnI5 ]19]
gun gn ko Drno dl hry6[
idn pRiq Gny hoin anusrY7[
ikrqn krin ik suinbo krin[

1
KzqRIaW dI iek jwq[
2
(ieh) Kyq hY[
3
pzkI jV[
4
vDNw[
5
lgrW Cut rhIaW kQn krdy hn[
6
guNW dw Dwrnw hry pzqy (swmwn) hY[
7
(siq sMgq dy) anuswrI hoNw idn idn pRiq (ieh pziqaW dw) bhuqw hoNw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 341

iehI nIr ko syxcn krin ]20]


Sbd ibcwrin sumns PUly[
ikrqn srb sugMiD ankUly1[
Aukiq jugiq liKbo mkrMd2[
ibksn ibSX ibrwg iblûd3 ]21]
lwgÎo Pl, jwnÎo jg kUrw[
bRhmwnûd ky rs sMg pUrw[
lIno apno rUp pCwn[
iehI sÍwd pwXo, mn jwin ]22]
iszKI byl leI ijn eyhI[
eyhI iszK hYx gurU snyhI[
sy gurmuK sy prAupkwrI[
sy gÎwnI sy Bgiq ibcwrI ]23]
sy jg ky isrmOr Audwrw[
jIq gXo so kbhuÀ n hwrw[’
suin cUhV siqguru ky bYn[
gXo srwhiq apny aYn ]24]
snmuK iszK nwm iek Bwnw[
qIrQ rwj pRÎwg sQwnw[
qhW bsiq bIqÎo icrkwlw[
siqguru ky drSn ko cwlw ]25]
jQw Skiq Dir Byt agwrI[
hwQ joir kir bMdn DwrI[
kuSl pRSn kInis jib qWhU[
arZ kirq Bw siqguru pwhU ]26]
‘irdy kwmnw kir kzlÎwn[
awin prÎo qum Srin mhwn[
inj AupdyS bqwvhu mohI[
ijs qy jnm mrn nihÀ hohI’ ]27]

1
kIrqn jo sB dy anukUl hY, ieh sugMDI hY[
2
rs hY[
3
iviSaW qox bhuqw vYrwg ieh iKVnw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 342

SRI guru hirgoivMd bKwnw[


‘ikrq Drm kI krhu su jwnw[
vwihgurU ko nwm leIjY[
rsnw ismrhu nihÀ ibsrIjY’ ]28]
qib Bwny suin kY inrDwrw[
pun pUCin ko bwk Aucwrw[
‘apr mqin ky nr huie nyry[
qrkihÀ moih1 bwd ko Cyry ]29]
-purS mhwn siBin qy joie[
bwrMbwir hkwrih2 koie[
KIJih so3, iJrkih dy qRws[
nihÀ rwKiq hY iqn ko pws ]30]
rwm rwm inq pry pukwro4[
nihÀ rIJY, KIJY inrDwro[
kÎw Pl qum ko awvY hwQ?
irsih mhW Pl dwqw nwQ5-’ ]31]
SRI siqgur kihÀ- ‘lKhu n aYsy[
SrDw Drhu khYx hm jYsy[
ijm koeI awijZ hÍY6 dIn[
SzqRü ibRMd ny ijs duK dIin ]32]
siB qy huie inrws inrDwry[
ly aiDpiq ko nwm pukwry[
jib lig sunIXiq nhIx pukwr[
bwir bwir so krih Aucwr ]33]
sunih pukwr q irpu jn jyeI[
sy hit jwiq kSt nihÀ dyeI[
inj bl hokihÀ iqs qy Pyir1[

1
mYL[
2
(jy) koeI bulwvy[
3
(qd Auh) iKJdw hY[
4
(qusIx) pukwrdy ho[
5
mhW Pl dwqw sÍwmI guzsy hoeygw[
6
awqur hoky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 343

BY kir hoie skihÀ nihÀ nyr2 ]34]


jy aiDpiq ky cwkr ahYx[
dIn duKI irpu gn qy lhYx3[
ikRpw krihÀ sy bnihÀ shwie[
siB SzqRüin ko dyiq htwie ]35]
jy aiDpiq BI sunih pukwrw[
jwnih À-myro nwm Aucwrw-[
ikRpw krY inrBY kir lyiq[
irpu gn nwS, mhW suK dyiq ]36]
iqm ey kwm kRoD qy awid[
lUtiq inqpRiq kir kir bwd[
pwp rUp BY dyiq sdIv[
duKd SzqRü gn lKih ij jIv4 ]37]
rwm rwm qib krih Aucwrn*[
imlihÀ ij sMq su krihÀ AuDwrin[
kwm kRoD irpu pwp smyiq[
ien qy aBY qurq kir lyiq ]38]
suin prmySur krunw DrY[
jwnih-myro ismrin krY[
prÎo Srn myrI huie awriq[
irpu gn imly iesy inq mwriq- ]39]
ibrd ikRpwl awpno jwnw[
krih mukiq siB bMDn hwnw[
abcil suK pRBu dwq krMqy[
ieh Pl hoiq nwm ismrMqy ]40]
siqgur khÎo ‘qoih jo qrkY1[

1
(Auh vYrI) awpNw bl Aus vlox rok lYxdy hn[
2
(Auh vYrI) nyVy nhIx ho skdy[
3
dyK lYN qW[
4
jIv jy swry SzqRüaW L duK dwqy lKky (rwm rwm Aucwrn kry)[
*
isKW dI Bgq mwl ivc eyQy idRStWq vwlI pihlI gzl ieAux idqI hY-qYsy jo purK kwm kRoD
awid vYrIaW BI BY mwn ho kr mhwrwj dw nwm Aucwrn krdw hY, qW pwp Aus L iqawg kr
jWdy hn, nhIx qW sMqW L imldw hY Eh AuhnW L inhcw dyky pwpW QIx rihq krdy hYn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 344

pRBu ismrn qy pwie ju PrkY[


inûdk pwmr SzqRÁ soie[
iqn smduKd apr nihÀ koie ]41]
iqn ko sMgn kro kdweI[
imlin bolny pwp AupweI[
kih qrkW inScy qy gyriq[
apr ij mMdmqI mihÀ pRyriq2 ]42]
qjih n ibSX, rhY mn lwig3[
qO ibiSXn ky sMgI qÎwg[
iqn kI sMgiq kbih n krY[
iqn ko qjih sdw ihq DrY’ ]43]
suin Bwny pUCÎo ‘ieh khW?
ibSXin qy ibSeI irpu mhW[
kwrn ibSX priq hYx jwny4[
ibSXin Bugqw kwj smwny5*’ ]44]
suin SRI hirgoibMd Aucwry[
‘kwrn agin dyie qn jwry[
iqs agnI qy loh qpwvw[
lwl ibswl BXo Jlkwvw ]45]
agnI qy huie qyj mhwny[
sih nihÀ skIaiq nyr n Twny[
qÎox ibSeI ibSXin qy BXo[
bMDmwn, ikm nihÀ mukqXo ]46]
iqn kI sMgiq dyiq igrwie[
SuB pd ko n arUFin pwie[
ijm qruvr ko bhu Pl lwgy[
bwAu lgy ijin+ SwKw qÎwgy ]47]

1
qrkW kry[
2
hor jo KotI mq ivc pRyrdy hn[
3
mn lgw rihÀdw hY (iviSaW ivc)[
4
ivSy ‘kwrN’ jwN pYxdy hn[
5
qy iviSaW dw Bogqw so ‘kwrj’ dy smwn hY[
*
pw:-mhwny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 345

sogMdw huie jwie n pwky[


kwcy igrÎo n rs pir vwky1[
bwXu awid ijn ibGn n BXo[
idF SwÞw kY sMgI rhÎo ]48]
so qruvr qy rs ko pwvY[
pwky nIk mDur huie jwvY[
gurubwnI SwKw iqm lwgy++[
qrkY inûdk suin jo, qÎwgy ]49]
prmySur qru ko rs pwie n[
gMdy jnm mrn duK awien2[
lgy rhy so ly rs gÎwn[
mDur mukiq huie bMDn hwin ]50]
qÎox Bwnw qum suin kY qrk[
prmysur sox krhu n Prk3[
nihÀ qÎwghu siqnwmu suKynw[
jy anûd aiBlwKhu lynw’ ]51]
suin Bny mwnI gurbwnI[
‘szqÎ szq, aYsy gun KwnI?’
idF SrDw Dir ismrn krÎo[
BAujl qrÎo pwr so prÎo ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm
cqur cqvwirMsqI aMsU ]44]

+
pw:-inj[
1
nW rs hI ipaw Aus L[
++
nwm ivc lgy rihNw prmySur rUp ibzRC nwl lgy rihNw hY, jo imiTaW krdw qy pkwAuxdw
hY[
2
jnm mrn duK dw Gr ieh gMdy hoNw hY[
3
ivzQ[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 346

45. [iszKW dy pRsMg]


44<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>46
dohrw: bsih jOnpur ky ibKY,
jztU qpw mhwn[
SRI gur hirgoibMd ko,
awXhu drSn Twin ]1]
cOpeI: bMdn krI joir jug pwn[
bYiT krI ardws bKwn[
‘sunÎo sujsu rwvr ko BwrI[
lwKhuÀ mwnuK kumiq ibdwrI ]2]
prÎo Srin mYx, ikRpw inDwn!
idhu AupdyS hoie kilawn[’
suin kir SRI siqgurU Aucwrw[
‘krhu SWiqkI qp inrDwrw ]3 ]
rwm nwm1 inq nwm AucrIaih[
ieMdRY roik nwm mn DrIaih[’
bhur qpy bUJin guru kIny[
‘kyiqk kihqy sumq pRbIny ]4]
ibnw gÎwn qy giq kib nWhI[
byd pRmwN dyiq ies mWhI[’
suin gur BnÎo ‘lKhu ies rIiq[
jy giq ky aiBlwKI cIq2 ]5]
vwihgurU jib ins idn jwpiq[
cwrhuÀ dÍwr hoie qib pRwpiq[
ijin dr aMdr huie pRivswie3[
imlih jwie kir, pd ko pwie ]6]
ijim hirmMdr ky dr cwr[
ijs dr brih su iqsih Audwr4[
jog, ivrwg, Bgiq aru gÎwn[
1
Bwv, pRmySr dw nwm, aMk Cy ivc ‘vwihgurU’ dzsdy hn[
2
jo iczq ivc mukqI dy loVkU hn[
3
ijs L (mukqI dy) drvwiZaW aMdr pRvyS hovy[
4
qy Aus L Auho hI cMgw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 347

ismry nwm awieÀ chu pwn1 ]7]


ibRziq iekwgr kir aiBrwm[
pRym shq ismry siqnwm[
qib Pl -jog- kry ko pwvY[
ismrn kir iqs mn itk jwvY ]8]
qib ibiSXin qy lhY –ivrwg-[
mUl –Bgiq- ko ismrin lwig2[
pRBu mihÀ -pRym- mhW AupjwXo[
ins idn mn mYx eyk bswXo ]9]
ikRpw krih ijs mihÀ ilvlweI3[
irdy punihÀ dy -gÎwn- AupweI[
eyk awqmw pUrn jwnih[
inj srUp liK bMDn hwnih ]10]
iem siqnwm awsrY cwry[
ismriq pRwpiq hoviq swry[
XW qy jy bWCihÀ ien cwrin[
nwm inrMqr krihÀ sMBwrn ]11]
Drmswl kY siqgur dÍwry[
cliq lhih Pl pg pg Bwry4[
Sbd sunih qij hM, mn nIvw[
pRBu Aupwsnw pRwpiq QIvw ]12]
pwCil rwiq AuTiT ieSnwn[
ahY SWqkI qpu su mhwn[
sziqnwm ismrin Pl pwvY[
-mYx qn nihÀ- inScY TihrwvY ]13]
-qn jnmy qy jnm n myro[
ibnsin qy ibnsin nihÀ hyro[
siq cyqn mYx rUp anûd[

1
cwry (jog, ivrwg, Bgiq, qy igawn) hzQW ivc aWvdy hn[
2
BgqI dw mul jo ismrn hY iqs ivc lÜgw qW[
3
ijs dy (irdy ivc) ilv lw dyvy[
4
pYr pYr qy BwrI Pl lYxdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 348

snY snY aYsy suK kMd-’ ]14]


nvlw iszK inhwlw doie[
ptNy ngr bsihÀ Gr soie[
sc bolihÀ scu kwr kmwvYx[
swcy kI sMgiq inq BwvY ]15]
jy isK Bjn kriq Dir pRym[
iqn ko syviq inq ihq Cym[
SRI gur ky drSn ko awey[
jQw Skiq Dir sIs invwey ]16]
ikiqk idvs bis kir gur pws[
huie iQq kriq Bey ardws[
‘gurU grIb invwj mukMd!
idhu aYso AupdyS iblûd ]17]
ijs ky kry srb kuC hoeI[
bhuro krqb rhih n koeI[’
SRI guru hir goibMd aiBrwmU[
khÎo ‘Aupwshu inq siqnwmU’ ]18]
BnÎo inhwly suin iqs kwl[
‘ikiqk sumiq juiq kihÀ ies Fwl[
-jib lO dÍYq hoiq ijn irdy[
iqRptI1 bnI rhiq hY qdy ]19]
dohrw: eyk Aupwis Aupwsnw, iqRqI Aupwsk syX[
DÎwqw DyX ru DÎwnu iqm, gÎwqw gÎwn ru gyX2 ]20]
2
cOpeI: jib pRwpqI azdÍYqI hoie[
qihÀ qInhu ko bnin n joie3[
pwrbRhm ko bnih srUp[
ijm swgr huie bMdU anUp ]21]
nwmI, nwm, n jwpk jbY[

1
iqRputI = iqMn vsqW dw iekzT, jYsy, Aupwsk, Aupwsnw, AupwsÎ, DÎwqw, DÎwn DyX;
gÎwqw gÎwn gyX[
2
adÍYqqw dI hwlq, ijzQy nw iqRputI nw dUaw rihÀdw hY[
3
nhIx dyKdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 349

apin srUp srb liK qbY[’


SRI guru suin kY bhur Aucwrw[
‘Bgiq hoiq hY cwir pRkwrw ]22 ]
ibRMd kwmnw kir kir mn mYx[
sziqnwm ismriq ins idn mYx[
aru sMqn kI syvw Twniq[
khy bcn sMqin ky mwniq ]23]
iqn ko hoiq kwmnw pUrI[
pun pRBu pRIiq Aupij Aur rUrI[
duqIey –awriq- Bgq bnûqy[
jy SqRüin qy huie duKvMqy ]24]
kY rogwqur duK ko pwvYx[
pRBu ky ismrin mihÀ mn lwvYx[
SzqRüin qy huie jwiq suKwro[
rog nSt qy huie bl Bwro1 ]25]
awgy ko SrDw viD prY[
lwlc qy sd ismrin krY[
qIjy inq –Aupwsnw- DwrI[
ismrihÀ sziqnwm aGhwrI ]26]
lKihÀ dws inj, pRBu ko krqw[
-hm iqRX sm, prmySur Brqw-[
aMqhkrn ibml huie jwiq[
pun iqis bRhm gÎwn Aupjwiq ]27]
cOQy gÎwnI Bgq ibswly[
eyk pRmysur siB mihÀ Bwly[
Gt mT mihÀ ijm bÎwip akwS[
iqm siB mihÀ iek bRhm pRkwS ]18]
iem liK vwihgurU inq ismrihÀ[
idRF huie awqm gÎwn su Aur mihÀ[
cqur BUimkw qy ciF jwie[
spqm ibKY siQrqw pwie1 ]29]
1
arog hoky bl vwlw (qkVw) ho jWdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 350

XW qy ismrhu qum siqnwm[


sMqn ky syvhu inSkwm[
mn nIvW rwKhu qij mwn[
hoie suKyn qumhu kzlÎwn’ ]30]
suin AupdyS Blo iqs kwlw[
gurmuK By nvlw ru inhwlw[
joDw jYq syT ml BwrI[
pOrdwr guru pOr agwrI ]31]
sdw dÍwr pr rzCw kir hIx[
ibn bUJy nihÀ aMqir birhIx[
iek idn bYTy sihj suBwie[
siqguru sox bUJÎo ies Bwie ]32]
‘kyiqk khiq gÎwn jib lhw[
qbih Bgiq ko kirbo khW[
dyiq gÎwn hI kYvil eyk[
ijs ky AupjÎo irdy ibbyk’ ]33]
SRI muK qy SuB pMQ bqwvYx[
‘ibnw Bgiq nihÀ gÎwn suhwvY[
jQw iGzRiq hY aiq bilvwn[
Bojn imlih ij sÍwd mhwn ]34]
kPI ij iGzRiq pwn ko krY[
CwqI boJ rog so DrY[
PIkw bdn rhy idn rwiq[
KWsI hoiq, ahwr n Kwiq ]35]
jy suBwAu qn pyqI hoie2[
pIvih inro iGRziq jy soie[
iqn ko lgihÀ aiDk aiqswr3[
Aupjih qn mihÀ rog ibkwr ]36]
jy imlwie imsrI so KwieÀ[

1
Bwv cOQI qox cVHky pMjvIx CyvIx lûGky, sqvIx ivc itkwAu pwAuxdw hY[
2
grmI vwlw hovy[ ipzq = suPrw[
3
dsq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 351

duhUMain ky qn suK Aupjwie[


qQw gÎwn jihÀ eyko hoie[
-ahMbRhm- kih suBih n soie ]37]
suinbyhwr ibgr bhu jwieÀ[
prYx* nrk, nihÀ surg lKwie[
jy hMkwrI nr Aur DwrY[
apin awip ko bfo ibcwrY ]38]
nihÀ siqsMgiq syvw krY[
nûimRqw n iks awgY DrY[
CwqI boJ rog ieh hoie[
nrk prih lih sMkt soie ]39]
jy ibSeI suin kyvl gÎwn[
Bogih nwir ibrwnI1 jwin[
iezqÎwidk ibiSXin lig jwie[
aqIswr sm, nrk su pwie ]40]
XW qy Bgiq sMg bRhm gÎwn[
siBihin kI krqw kzlÎwn[
SoBih muK qy kih -pRBu dws2-[
gÎwn ahMbRhm irdy pRkwS ]41]
XW qy siB ko ismrin nwmu[
krih pRym qy lih suK Dwm[
KuSk gÎwn XW qy nihÀ nIko+[
ismry nwm SRyX huie jIko’ ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm
pMc cqvwirMsqI aMsU ]45]

*
pw:-Bry[
1
prweI[
2
awp L pRBu dw dws khy[
+
ieh gzl cyqy rzKN vwlI hY, Kws kr KuSk vydWqIaW L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 352

46. [iszKW dy pRsMg]


45<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>47
dohrw: rwij mhl puir ky ibKY, BwnU bhl bsMiq[
BwAu Bgiq iszKI DrI, brqih gurU mqMq1 ]1]
cOpeI: ismrih vwihgurU siqnwmu[
vMif Kwie jo hovih Dwm[
SRI hirgoivMd ky iFg awXo[
Dir akor ko sIs invwXo ]2]
bUJin kIny jliD ibbyk2[
‘SwsqRwin mq3 ahYx anyk[
ko qp qIrQ mihmw gwvY[
ko -bRq nymin krhu- bqwvY ]3]
-jzg hom- ko krY ibswl[
ko kih -dwn krhu ibiD nwl-[
bifaweI siqgur ky Dwm[
kyvl ismrin ko siqnwm ]4]
aMqr ien mihÀ ikiqk bqwvhu[
ikm mihmw siqnwm bDwvhu?’
SRI muK qy suin bwk bKwnw[
‘jugiq bqwvin kIin mhwnw ]5]
sziqnwm eykWg4 pCwn[
apr krm siB SUMn5 smwn[
jy iekWg6 pUrb ilKdyX[
SUn lgy ds guno bDyX ]6]
jy iekWg pUrb iliK nWhI[
kyvl SUMn ilKiq hI jwhIx[
so siB KwlI kuC nihÀ srY[

1
gurU mq anuswr[
2
Bwv gurU jI qox puziCaw[
3
SwsqRW qy mq[
4
eykw[
5
ibMdI[
6
eykw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 353

ignqI mihÀ koAU nihÀ DrY ]7]


iqm siqnwm ibnw siB bwid[
ijin ko Pl Xuiq aMq ru awid1[
jy iekWg pr SUMn ilKwie n2[
hoie n ds gun qO iek jwie n3 ]8]
apr jugin ky Drm srb hYx[
blI ibswl smUh drb hY4[
kil mihÀ kyvl hY siqnwm[
ies qy lhY SRyX suKDwm ]9]
ibnW nwm qy nihÀ Cutkwrw[
apr krm qy vDY hMkwrw[
nûimR hoin ismrin hirnwm[
lhY aMq ko suK ibsrwm ]10]
aMqr ieqo jwin mn mwih[
so hMqw juiq5, ies mihÀ nWih6[’
BwnU bhl suniq suK pwXo[
gur ko kihbo irdy bswXo ]11]
bdlI soFI syT gupwl[
SRI hirgoibMd ky inq nwl[
rhihÀ sdw Gwlih bhu Gwl[
guru iFg krÎo pRSn iek kwl ]12]
‘kIjih kuC AupdyS bKwn[
ijs qy hoih prm kzlÎwn[
SRI muK khÎo ‘ibswl suKwry7[
iniv kir gmnhu skl agwry8 ]13]

1
ijnHW (puMn) krmW dw Pl awid aMq vwlw hY, Bwv SurU bI huMdw hY qy muk bI jWdw hY[
2
ibMdI nw ilKIey[
3
(qW eykw) ds guNW nhIx hovygw, (pr) eykw (biNaw rhygw) jweygw nhIx[
4
(qW ho skdy hn) jy bhuqw blI qy smUh Dn vwlw hovy[
5
Eh (krm) hMkwr nwl (huMdy hn)[
6
ies (nwm) ivc (hMkwr) nhIx huMdw[
7
bVy suKI hovogy jy[
8
sB dy azgo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 354

jQw Puhwry ko jl hyry[


ijqo nIv1 ciF iqqo Aucyry[
DUir srb ky pwien qry2[
ies gun ky siB kY isr cry ]14]
kr aMgurI ijs Coit khwÎo3[
ruicr ibBUKn4 iqs ky pwXo[
siB qru qy Cotw qru cMdn[
krih sugMDiq inkt ij ibRMdin ]15]
jyiqk AUcy pd aiBlwKihÀ[
qyiqk nûimR apin mn rwKihÀ[
siB qy aiDk ibSnu bifaweI[
iqm siB qy mn nûimR sdweI ]16]
iBRgU lwq sih nûmRI hoey[
pWfv mK mihÀ5 iriK pg Doey[
apr ij krm kriq Bgvwn[
huie nûmRI hMkwr n Twin ]17]
AUcy pd dyby kI kwrn[
ahY nûmRqw Aur hMkwr n[
gur iszKin qy hwrin sdw[
ien qy jIq n cwhih kdw ]18]
jo jIqih so hwrih aMiq[
jo hwrÎo so jIq invMiq[
ijm iPrMg kI pOrI6 hoie[
aYsI klw shq bin soie ]19]
lKih ju -cFiq jwiq mYx AUcw-[
so qO Auqriq gmniq nIcw[
jo jwnih -mYx gmnOx nIcy-[

1
ijMnw nIvW jWdw hY[
2
pYrW dy qly huMdI hY[
3
Bwv cIcI[
4
Bwv muMdrI[
5
pWfvW dy ÎzgÎ ivc[
6
jwdU dI pOVI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 355

so ciF jwiq acwnk AUcy ]20]


jIqiq hwrÎo, hwriq jIqy[
iem hoviq iszKin ibprIqy1[
siq sMgiq mihÀ nIvy clhu[
mDur igrw kih iszKin imlhu’ ]21]
iem suinkY siqgur ko khÎo2[
nûmRI hoie prmpd lhÎo[
iek czFw3 suMdr ijs nwm[
gurisK huqo awgry Dwm ]22]
imlihÀ iszK DRmswlw mWih[
ikrqn krih nwm ismrwih[
jhW Bjn ko krqy dyKih[
qihÀ syvw inq kriq ivSyKih ]23]
SRI gur hir goibMd iFg awvih[
qQw BwAu Dir syv kmwvih[
iek idn bYTÎo ihq kir pws[
hwQ bMid bolÎo ardwis ]24]
‘siqgur! ikis ibiD iszK AuDwrYx?
avgun prhir4 gun insqwrYx5?’
suin SRI hirgoibMd Aucwrw[
‘hoiq siqgurU cwir pRkwrw ]25 ]
SRI nwnk cwrhuÀ mihÀ bfy[
ijn ky nwm suniq jm Cfy[
iek gur iBRMgI ky sm hoie[
iksI jwiq ko ly ikRm6 soie ]26]
inj Gr Dir dr pr iQr GnY[
ikrm DÎwn kir iBRMgI bnY[

1
iszKW ivc ieh Ault rIq huMdI hY[
2
siqgurU dw kihaw suN ky[
3
jwq[
4
dUr krky[
5
guN (dy ky) mukq krdy hn[
6
kIVy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 356

iksI jwiq ikRm inj sm krY1[


nihÀ siB bnihÀ su jwnI prY2 ]27]
iek gur pwrs ky sm ahYx[
iks DwqU ky sMg3 ij CuhYx[
iqs ko kMcn dyiq bnwie[
inj gun dyqy nhIx kdwie4 ]28]
iek bwvn cMdn sm hoiq[
jib iqs pr irqu ihqU Audoiq5[
inkt ibRzC cMdn kir lyiq[
ibn ruiq nihÀ sugMiDqw dyiq ]29]
iek siqgur hYx dIp smwn[
iqn sox imlih ij dIpk awn6[
apny sm hI lyiq bnwie[
bwqI qyl ij shiq imlwie7 ]30]
SRI gur nwnk prm ikRpwl[
hoie ij isK SrDw ky nwl[
sunih pTih siqgur kI bwnI[
sny sny hovY bRhm gÎwnI ]31]
anÀd awqmw so bin jwie[
chY su aprin qQw bnwie[
nhIx swDnw chIXiq koie[
mylI siqsMgiq ko hoie ]32]
ies qy hI pRwpiq kzlÎwn[
jnm mrn ky bMDn hwin[’
suin suMdr suMdr AupdySu[

1
ikRsI (Kws) jwq dw kIVw hovy awpNy vq kr lYxdI hY[
2
swrI (iksm dy) BIVy iBRMgI nhIx bNdy ieh pqw lÜgdw hY, Bwv iksy iek jwq dy kIVy L
awpNy vrgw krdI hY[
3
iksy iek DwqU nwl[
4
kdy bI[ Bwv pwrs iksy Dwq L pwrs nhIx bNw skdw[
5
ihq vwlI irqU Audy huMdI hY, Bwv Kws ruq[
6
dIvy hor[
7
Aus ivc jy qyl qy vztI hovy qW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 357

siq sMgiq Bw pRym ivSyS ]33]


mohn isK Fwky mihÀ rhY[
guru iszKI ky gun mn chY[
drSn hyqu dUir qy awXo[
jQw Skiq Bytin arpwXo ]34]
msqk tykiq Driq anûd[
guru iFg rhÎo su pRym iblûd[
iek idn bYiT krI ardwis[
swcy pwqSwh ky pws ]35]
‘jnm mrn ko kSt ibswl[
krhu imtwvin, dIp ikRpwlu!’
SRI muK khÎo ‘n awp pCwnw[
ibn inj jwny kSt mhwnw ]36]
khhu srUp kvl qYx jwqw?
ijs ky ihq mihÀ inq icq rwqw[’
‘hm mwnuK qn rUp su hyry[
swcy pwiqSwh! isK qyry’ ]37]
suin guru khÎo ‘srIr ij swry[
pMc qzq ky lyhu ibcwry[
qn jnmy qy pUrb ahY[
ibnsy qy pun pwCy rhY ]38]
so qn guru aru isK ko sm hY1[
iqm pRmwqmw nihÀ ikim* km hY2[
nihÀ jnmiq nihÀ mrqw soie3[
swKI rUp eyk sm hoie ]39]

1
gurU qy iszK dw srIr (Aupjn ibnsn krky) sm hY[ (Auxø dsW pwqSwhIaW dw srIr mwXw
dI SuzD aqy guN pRDwn aMS qox biNaW sI, qy jIvW dw srIr qmoguN pRDwn pRikRqI qox bNdw
hY[ kiv jI dI murwd eyQy gurmq arQwq murSd qox hY, dsW pwqSwhIaW qox nhIx jo kwrk qy
aivqwr iSromiN sn)[
*
pw:-ikq[
2
iqvyx pRmwqmw bI (duhW ivc) iksy qrHW Gzt nhIx, Bwv ijvyx gur iszK duhW dy srIr pMjW
qzqW dy hn, iqvyx vÎwpk pRmwqmw bI duhW ivc sm hY, azgy Kuhldy hn[
3
Bwv pRmwqmw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 358

gur isK mn ko Byd ibswlw1[


gur ko AuØzjl, isK ko kwlw[
iek hY SuzD aSuzD su dUjw[
awie Srin jib kir hY pUjw ]40]
gur ko Sbd SRvn mg2 jwie[
irdy pRvySih iQrqw pwie[
snY snY isK mn ju mlIn[
AuØzjl krih, bnih ml hIn ]41]
pun apno isK rUp pCwnY[
dyh ahMqw sgrI hwnY[
lÜK jIv aru eISru kyrw[
siqicq awnÀd eykih hyrw3 ]42]
vwc duhin ko iBMn pCwno[
jIv vwc alpzg mhwno[
eISur vwcÎ ahY srbzgÎ4[
jwniq nIky joie qqzgÎ ]43]
iek AuØzjl iek qwl5 mlIn[
riv, pRiqibMb duihn mihÀ cIn6[
jl mlIn mihÀ mYlo BwsY[
AuØzjl huie, AuØzjl jl awSY7 ]44]
SuzD sqogun mwXw mWih[
bRhm pRiqibMb8 su eISÍr awih+[
miln aivzdÎw qm guN ibKY[
bRhm pRiqibMb jIv iqh ipKY++ ]45]

1
(pRSn-Pyr Prk kI hY? AuØzqr) gurU aqy iszK dy mn dw bVw Byd hY[
2
kMnW rwhIx[
3
jIv qy eISÍr dw lkS ieko sq icq awnûd hY[
4
jIv dw vwcÎ alpzgÎ hY bRhm dw srbzgÎ hY[
5
qlwAu[
6
vyKo[
7
AuØzjl jl vwly QW pRiqibMb AuØzjl huMdw hY[
8
bRhm (dw) aks[
+
inrml jl vWùU suD mwieaw ivc jo bRhm dw pRiqibMb pYxdw hY so ‘eISÍr’ hY, mlIn mwXw
arQwq aivzdÎw qmoguN ivc bRhm dw pRiqibMb ‘jIv’ hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 359

eISur mihÀ Kt gun ko jwin[


jWqy khIaiq hY Bgvwn[
Kt ibkwr juq jIv rhMiq1[
iBMn iBMn suin siB ibrqMq ]46]
jsu, aYSÍrj, ivrwg, Audwr2[
lCmI, gÎwn su pUrn Dwir++[
Kt ibkwr -jnmin aru mrny-[
ieh srIr ko donhu brny ]47]
-CuDw, iqRKw- duie pRwnin kyr3[
-hrK, Sok- mn qy jug hyir[
swKI rUp bRhm inrlyp[
mukiq hoiq liK ibnw ivKyp’ ]48]
suin iszKin pun pRSn AuTwXo[
‘qumny sziqnwm hI gwXo[’
siqguru khÎo ‘lKhu mn mWhu[
jQw mhwn byg prvwhu4 ]49]
iek Buj bl qy prqy pwr[
aYsy ibrly irdy ibcwr[
ciF byry pr siB ko qrY[
suK ky swQ pwr so prY ]50]
iqm jwnhu siqnwm jhwjU[
jpiq purih siB mn qy kwjU[
aMq shwiek bnih ibswlw[
nwsih kSt srbdw kwlw ]51]
kil mihÀ ies ky sm nihÀ dUjw[
ismrih nwm irdy inq pUjw[

++
eyh eISÍr dy guN khy hn[ ‘iszKW dI Bgqmwl’ ivc eyh Cy guN aYAux igNy hn:-Drm,
js, igawn, vYrwg, iSRaw, smqw[ awm pRiszD ieMø hn:-bl, aYSÍrj, ar lÜCmI, Xs,
vYrwg, gÎwn[ iesqRI myx huieÀ BgvqI, purK hoieÀ Bgvwn[
1
rihÀdy hn[
2
Audwrqw
3
dovyx pRwNW dy ivkwr hn[
4
ijvyx pRvwh dw vyg bVw (iqRzKw) hovy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 360

jy inq jpihÀ is mwnv DMn[


ilv lwgy pRBu hoih pRsMn ]52]
igRhsqI rhY ik huie sMnÎwsI[
jpY nwm nihÀ jm kI PwsI[
AUc nIc huie rMk ik rwAU[
ismrih nwm ij sihj suBwAU ]53]
iqn ky sm ko hoiq n awn[
idj qp bRq jo krih mhwn[
XW qy sdw nwm Aur Dwrih[
awp qrih aru ipqrin qwrih’ ]54]
suin sgry isK awnÀd pwXo[
sziqnwm ko irdy bswXo[
ismriq AuDry iszK kror[
brniq kOn lhY iqn Eir1 ]55]
iszKin ko gurmiq ihq dYby[
iszKI ky ihq gRhn krYby[
kuC iszKin kI kQw sunweI[
ijn mihÀ brny gun smudweI ]56]
dohrw: bfy Bwg ijs ky ahYx ly gurmiq ko pwie[
awp qrY sMgI qrYx kSt smsq nswie ]57]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKin’ pRsMg brnnû
nwm KSt cqvwirMsqI aMsU ]46]

1
EVk, aMq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 361

47. [mweI BwgBrI dw pRym]


46<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>48
dohrw: SRI arjn kSmIr mihÀ, soFI mwDo dws[
pTÎo qhW iqs ny krI, iszKI mihd pRkwS ]1]
cOpeI: jo ijs ny bs bWCw krI[
pwie su guru mihÀ SrDw DrI[
pwhul pd pKwr kir lInI[
guru iszKI kI mihmw cInI ]2]
pTihÀ Sbd pMcWimRq krihÀ[
gur ihq brqwvihÀ aG hrihÀ[
myil krihÀ isK awpis mWhI[
suin hYx ikrqn bhu suK pwhIx ]3]
gur kI kwr iekzqRY kir kY[
arpihÀ bMdihÀ SrDw Dir kY[
iszKI ko hoXhu ibsqwr[
ismrn lgy nwm krqwr ]4]
ieq qO mn bWCiq ko pwvYx[
duqIey mg suKyn drswvYx[
iqRqIey donhuÀ lok Blyrw[
siB qy gurmiq jwin Aucyrw ]5]
ibpR awid siB aMgIkwrw[
dyx dsvMD gurU kI kwrw[
Bey hZwrhuÀ Gr iszK guru ky[
jIviq hI hoey sm sur ky1 ]6]
syvw dws ibzpR iek qhW[
isdk krih iszKI mhuÀ mhW[
pMcWimRq krwie bhu bwrI[
krih myil sMgiq ko BwrI ]7]
pTih sunih gur Sbd mhwnw[
pRym krih siqsMig sujwnw[
inj suq kI idiS jnnI hyrw[
1
dyviqaW jyhy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 362

AupjÎo irdy pRym bfyrw ]8]


siq sMgiq kI pMkiq jhW[
suniq SIGR hI phuÀcih qhW[
siqgur ky gun sunih aCyry[
-hyrihÀ pRym eyk jn kyry1 ]9]
Dn awidk jy apr bfweI[
iqnhuÀ n mwnihÀ mn suKdweI[
SrDw kry Bwvnw TwnihÀ[
Aur syvk ky pRym pCwnihÀ- ]10]
bUJiq rhih puzqR ky pws[
‘ikm suBwv? khu syvw dws!
bsihÀ dUir ikm drSn dyihÀ?
jwnihÀ nhIx ik jnin snyh2? ]11]
ibn drSn qy iqRpiq n mohI[
imlihÀ jbih, nihÀ sMsY hohI3[
qIn lokpiq kyr suBwAU[
dwsin sMig iPrihÀ hr QwAU ]12]
nwmdyv aru Bgq kbIr[
rhy sMg ien gunI ghIr[
bWDI CprI kwrj kInw[
ibTul4 dyhurw Pyir su dInw ]13]
kyiqk ignIaih gun iqs kyry[
Bgqin kwj kry iPr Pyry5[
siqgur hYx iqn kY aivqwr6[
iszKÎin kwj suDwriNhwir ]14]
1
dws dw (kyvl) iek pRym hI dyKdy hn (gurU jI)[
2
dwsW dw pRym jwNdy hn ik nhIx?
3
jdox imlngy iPr sMsY nhIx rhygw?
4
vÎwpk prmySur ny[ [bI = AuqpqI[ T = ThrwAuNw[ l = lYqw krnw, nwS krnw[
AuqpqI, pwlnw qy lyqw krn vwlw pRmySÍr] (a) (ibn =) iet dw ijs ny awsN ilaw hovy
(= puMfrIk)[ SRI gurU gRMQ swihb jI ivc ieAux dzisaw hY:-eIBY bITlu AUBY bITl........
Bwv ivawpk Bgvwn[
5
keI vwr[ (a) iPr iPr ky[
6
Bwv qIn lok pqI pRmySur dy avqwr hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 363

SRI nwnk awidk guru Bey[


dyiK pRym iszKÎin ko gey[
suinXiq ahY SwhdI swry1[
awid sMglwdIp isDwry ]15]
dyKÎo inRp ko pRym bfyry[
krÎo inhwl gey iqs fyry[
mYx aYsy gun ismrn krOx[
hyrin hyqu pRym Aur DrOx’ ]16]
syvwdws puqR suin kwn[
khÎo ‘ij hmry Bwg mhwn[
jwnihÀ pRym irdy ko jbY[
dyihÀ drs awvihÀ guru qbY’ ]17]
iem kih suinkY ibRDw mhwnI[
gur dyKin ihq pRIqI TwnI[
iezqÎwidk gun krih ibcwrin[
apr khW lig krOx Aucwrin ]18]
inqpRiq guru gun ney ibcwrih[
drSn ko snyh Aur Dwrih[
pun Aupwie iek rcÎo nvIn[
durlB qUl2 mol bif lIin ]19]
inj hwQin qy quMbn kir kY[
bIin bIin iqh Blo suDir kY[
guru gun gwviq kriq su kwr[
kwqih sUKm sUq suDwir ]20]
iek sm kir kY bto cFwvih3[
crKw Pyrih sUq bnwvih[
shq pRIq ky krih atyrin[
idn pRiq aiBlwKiq guru hyrin ]21]
‘hy pRBu! mYx ibrDw bhu hoeI[

1
sB QW qox swP (AugwhI) suNIxdI hY[
2
rUeI[
3
vt cVHWvdI hY (aQvw pUNIaW kzqdI hY)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 364

nhIx smrQ gmin kI koeI[


pMQ phwrin ko bhu dUir1[
AUc nIc Ql lKIXiq BUr ]22]
nWih q mYx aMimRqsr awviq[
inj kr sox aMbr2 pihrwviq[
SkqI hIn ikm gmnOx sÍwmI[
siB Gt bÎwpk aMqrjwmI! ]23]
dwsin krhu kwmnw pUrn[
hyir pRym ko phuÀchu qUrn[
SwsqR byd SRI igRMQ mJwrw[
sunÎo awp ko ibrd Audwrw’ ]24]
ies pRkwr icqvin icq DirqI[
bsqR bunwvin kI ikRq kirqI[
gRih kuibMd3 ky qib cil geI[
sUq bunwvin dyiq su BeI ]25]
aiDk mjUrI dy kir qWih[
muK qy imRdul igrw ko pRwih[
‘aiq ipRa pt ko kwrj myrw[
krihÀ nIk, Aupkwrih qyrw4’ ]26]
kih bhu bwir Blo buinvwXo[
pun imhnq bhu dIin DuvwXo[
Gr mihÀ eyk sQwn suDwrw[
guru ihq klpÎo irdy mJwrw ]27]
ilûpin kir qihÀ DUp DuKwvih[
aiDk sugMDiq puSp cFwvih[
iGRq ko dIpk rwKih bwr[
cMdn ko crcY mihkwr ]28]
iek cOxkI qihÀ kIin fswvin[

1
phwVW dw rwh qy bhuq dUr (dw pYxfw hY)[
2
kzpVw[
3
julwhy[
4
qW qyrw Aupkwr hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 365

bhu pwvn kir neI bnwvin[


iqs pr rwKÎo bsqR suDwir[
kir nIky PUlin ibsqwr ]29]
siqguru sm pUjih kr bMid[
idn pRiq SrDw vDih iblûd[
ibnY bKwnih KrI agwrI[
ney byd1 arpY ihq DwrI ]30]
donhu smYx arcnw kirhI[
guru smsr kI SrDw DirhI[
krih arwDin Aur kr bMid[
‘gur arjn suq hirgoivMd! ]31]
pUrin krhu jwin mm awSw[
pg pMkj ko hY Brvwsw[
mYx kucIl2 iesqRI ko jwmw[
qAU awsrw lInis nwmw’ ]32]
suq juiq BwgBrI3 dÍY smY[
SRI guru hirgoivMd ko nmY[
suin nr apr krihÀ Auphws[
‘quv jnnI hy syvwdws! ]33]
bsqR buNwie iehW hI rwKw[
puir awvihÀ gur Dir aiBlwKw[
so ikm awvin iqn ko hoie?
sYnw GnI sMg mihÀ joie ]34]
durgm mwrg awvin kyrw[
ahY dUir, kuC nWih n nyrw[
iek SRI nwnk ibcry swry[
apr gurU rih dyS mJwry ]35]
nihÀ ibcriq prdySin mWhI[
sMgiq skl qhW cil jwhI[

1
Bytw[ aripaw pdwrQ[ [sMs: nYvydÎ]
2
mYlw[
3
nwm hY mweI dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 366

asmMjs ies Ql gur awvin[


sYn smyq krihÀ ieq* pwvn1 ]36]
mhW pRym qy bsqR bunwXo[
so iqs hI Ql dyhu pTwXo[’
syvwdws mwq smuJweI[
‘hT Corhu idhu qhW pTweI ]37]
bhuq lok smuJwviq mohI[
-gur awgvn khhu ikm hohI?
SRI nwnk ibn apr n awXo[
bf smwj guru sMg2 suhwXo- ]38]
ismrhu nwm DÎwn ko kIjY[
ijm hZUr iqm hI Pl lIjY[’
BwgBrI suin kY suq bYn[
prm pRym jl Coriq nYn ]39]
‘sunhu puzqR! mm bYs ibhweI[
gur drSn ieC hY aiDkweI[
mrin pRXMq aws mYx kirhOx[
ins bwsur ismrin mn DirhOx ]40]
aMqrjwmI siB Ql bÎwpw[
srb Skiq Dir sMkt Kwpw[
iqn awgvn kTn kuC nWhI[
nihÀ Ql as jihÀ nihÀ cil jwhIx ]41]
krin qrknw3 as mn mWhI[
inScw irdY itkin dy nWhI[
mm anwQ kI idSw inhwrihÀ[
ibrd ßrIb invwj sMBwrihÀ ]42]
iCn mihÀ awie drs ko dYhYx[
mm kr qy aMbr pihrYhYx[

*
pw:-qihÀ[
1
sYnw smyq ieDr (awky dyS L) pivzqR krn (ieh gl kTn hY)[
2
Bwv SRI gurU hirgoibMd jI dy nwl[
3
huzjqW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 367

huqI BIlnI Bgqin hir kI[


kriq pRqIKin SrDw Aur kI ]43]
bdrI Pl sMciq so rhI[
imly pRBU iem awgm khI1[
mYx iqh sm hI kriq AufIkw[
dyihÀ drs liK pRym su hI kw ]44]
imlihÀ avzsÎ, moih ibsvwsw[
jIviq mYx nihÀ qÎwgOx awsw[
nWih q mir kY imil hOx jwie[
mYx n pRqzgÎw qjOx kdwie’ ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kSmIr pRymin iszKnI
ibRqWq’ brnnû nwm spq cqvwirMsqI aMsU ]47]

1
ieAux SwsqRW ny ikhw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 368

48. [siqgurU jI SRI ngr puzjy]


47<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>49
dohrw: SRI guru hir goivMd jI, jwnI siB mn mWih[
-mm pRqIKnw kriq hY, ins bwsur suK nWih ]1]
cOpeI: dyS phwrin ko mg ahY[
mm isKnI inj jwciq rhY[
bsihÀ igrin mihÀ iszKÎ Gnyry[
inq cwhiq jo mo khu hyry ]2]
iqn siBihin kI purvOx awsw[
jo hmyS rihÀ mm Brvwsw[
ibrDw BwgBrI pt rwKw[
mo khu pihrwvin aiBlwKw ]3]
Kwn pwn sUKm ijn kIno[
ins bwsur ismrin mn lIno[
aMq smW BI awin phUcÎo[
mm dyKin ko inq icq rUcÎo1- ]4]
SRI gur hirgoibMd kul cMd[
irdy ibcwrÎo clin amMd2[
bUiJ mwq ko kir kY nmo[
imil kY skl sMg iqho smo ]5]
inj suBtin kuC lY kir swQ[
siB ko DIrj dy kir nwQ[
XQw Xog siB ko snmwnw[
dws iley sMig kIin pXwnw ]6]
krin inhwl dyS kSmIr[
gmny idn pRiq guru gMBIr[
cliq cliq cprwhV puir* jihÀ[

1
ligaw hY[
2
iqRKw, CyqI czlNw (a) suhNw clNw[
*
ieh ipMf isawlkot qox sq azT mIl pUrboqR idSw vl hY[ ies qox do ku mIl qy ipMf
rihsmW hY, ijs qox FweI ku sO krm dI ivzQ qy swihbW dI Xwdgwr ivc do gurdÍwry ‘twhlI
swihb’ qy ‘gurU sr’ hn, srovr ijQox brCw mwrky jl kiFaw sI huN hY, Cyvyx siqgur jI
dy avqwr Dwrn dy idn mylw lgdw irhw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 369

jwie phUMcy iFg siqgur qihÀ ]7]


iek idjbr asuvwrin imlÎo[
iqn bUJÎo ko awviq clÎo?
iqs ko isK ny kih smuJwXo[
‘ieh siqguru ieq idiS ko awXo ]8]
phuÀcihÀgy awgy kSmIr[
hirgoivMd bIr bif DIr[’
Kro rhÎo hyrin ihq soAU[
-dyiK lyAux gur BwKiq joAU- ]9]
ieqny mihÀ siqgur cil gey[
iqs idj sox bc boliq Bey[
‘ies Ql bsih1À? nIr khu khW?
AuqrihÀ krihÀ sucyqo qhW ]10]
huie qVwg ibn ml qy jl ko[
bYTihÀ qhW, bqwvhu Ql ko[’
suin idj khiq BXo kir bMdn[
‘awp jgq guru, doS inkMdn ]11]
CpI vsqu ikq iksU n pwvY[
mn kir BI so lKI n jwvY[
iqnih bqwvhu awp su jwqw2[
qIn lok Ql ky siB gÎwqw ]12]
nihÀ jwniq ijm, bUJhu mohI[
XW qy acrj Aur mihÀ hohI[
brqhu Skiq qyj ibprIiq3[
ieh n suhwie, lok mihÀ rIiq ]13]
jihÀ jl jwie4 qhW cil jwvhu[
jy nihÀ, inj ihq nÎo bnwvhu[
qum srbzgÎ krhu js ahY[

1
qUM eyQy vsdw hYx[
2
awp ny (sB kuC) jwiNaw hoieaw hY[
3
SkqI vwly pRBwv qox Ault vrq rhy ho[
4
ijzQy jl dI jgHw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 370

Auqrhu jl inrml ijq lhY’ ]14]


iem suin kir SRI hirgoivMd[
rokÎo inj qurMg kul cMd[
Auqr pry soeI Ql dyiK[
TihrI sYnw swQ aSyK ]15]
awie dws kInis ardws[
‘ies Ql idKiq nhIx jl pws[
awgY ijm rwvr kI mrZI[
jy kir dUir qy awnihÀ gur jI!’ ]16]
kr siqgur ky brCo huqo[
Kr dIrG, so avnI hqo1[
DsÎo ikiqk pun aYxic inkwsÎo[
PutI bMb jl2 qbih pRkwSÎo ]17]
siqguru BnÎo ‘Knhu kuC tovw[
ijs qy jl kuC rhY Krovw[’
suniq hukm qihÀ lXo bnwie[
ijqk chiq so lIin itkwie ]18]
CutÎo pRvwh nIr ko Gno[
cliq su icrMkwl kO mno3[
pun siqguru ihq PrS bnwXhu[
iglm ßlIcw ruicr fswXhu ]19]
mwidk* dws awin kir dIinis[
sOcwcwir siqgurU kInis[
dyiK ibzpR ibsmÎo frpwXo[
pg pMkj pr sIs invwXo ]20]

1
ipRQvI qy mwiraw[
2
jl dI Dwrw[
3
mwnox[
*
mwidk = iksy nSy vwlI SY L kihÀdy hn, Bwv aPIm qox hoNw hY[ prMqU cVHdI jvwnI qy
sUrmgqI dI avDI SRI gurU jI jo swry niSaW dy inSyD krn vwly sn, kdy awp koeI nSw
aMgIkwr nhIx sn kr skdy[ siqgurW dy smyx dy eyh nkSy sn hI nhIx[ Auxø bI pMjwb ivc
aPIm buFwpy ivc lgdI hY qy iszKW ivc kiv jI dy smyx irvwj pw rhI sI[ dyKo rwis 4,
aMsU 44, aMk 11 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 371

‘mhWrwj! mYx khÎo kTorw[


jwiq grb aPrÎo icq morw[
mihmw jwin bUiJ siB rwvir[
ibnY jukiq mYx BnÎo n bwvr’ ]21]
siqguru suin kir DIrj dInw[
‘jQw jog qYx BwKin kInw[
kCU kRÁrqw doS ij pwXo[
imtÎo su pwCy bhu pCuqwXo ]22]
alp pwp, jy bcn khin mYx[
nStihÀ, kry ibsUrin mn mYx[’
kyiqk icr siqgur qihÀ iQry[
sOcwcwr cmUM pun kry ]23]
inksÎo jl soeI siB lIin[
ikRaw Snwn awid qihÀ kIin[
ibsmy hyir mukMd pRqwpU[
prmySur bpu, puMn n pwpU ]24]
SrDw DrihÀ krihÀ siB syvw[
pRym shq drsihÀ gurdyvw[
krÎo kUc siqguru awrUFy[
gmny pMQ, cilq1 ijn gUFy ]25]
qihÀ jl aib lO inksiq rhY[
hm ny sunÎo, gurU iszK khYx[
jwie phwrn ibKY pRvySy[
aink BWiq jihÀ ibRCin ibsysy* ]26]
dwrm2, ZrdwlU qihÀ Kry[
1
cirzqR[
*
siqgurU jI cprwhV pur qox clky glotI, vZIrwvwd awid ksibaW ivc Auqrdy iszKW dI
kzlÎwN krdy hoey mIr pur puzjy sn[ ieQy kvI jI ny bwkI gurdvwiraW dy hwl nhIx idzqy[
glotI vZIrwvwdox 10 ku koh pUrb vzl hy, ieQy suiNaW hY siqgurU jI iek rwq rhy sn, qy
SRI gurU hirrwie jI dy avqwr Dwrn vwly purb qy ipMf dI isMG sBw vlox BwrI dIvwn huMdw
hYsI qy vZIrwvwd ivKy ‘koTw swihb’ nwm dw bVw BwrI gurdvwrw Cyvyx gurW dy Tihrn dI
Xwdgwr ivc asQwn hY[ keI vIcwrvwnW dw iKawl hY ik glotI dw gurduawrw szqvyx
siqgurW dI Xwdgwr hY[
2
anwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 372

Pl bhu mDur qurS rs Bry[


Kry Krot s dl1 gn hry[
kdlI2 bdrI3 Pl Jr pry4 ]27]
jihÀ kihÀ idKiq mhIrh5 BIV[
srlI6 AUcy bhu Ql cIV[
islw phwrin kI jihÀ nwnw[
ikq vwhV, gn Kry pKwnw7 ]28]
Jrny JrihÀ mhW jl nwdiq[
dyKiq siqguru huieÀ aihlwdiq[
silqw vhY byg Dir ibRMdw[
suMdr jl mlhIn iblûdw ]29]
brP supYd chUM idiS idiKXiq[
jhW AuSn ko qRws n liKXiq[
syAu, btMk8, byl aMgUr[
Pl suMdr gn sÍwdiq BUr ]30]
kib AUcy prbq pr crHYx[
kib gmniq Ql Auqrin qrY[
iem sYlin kI sYl ibswly[
kriq su mMd mMd mg cwly ]31]
iszK ju huqy phwrin bwsI[
ijq ikq suin kir suiD suKrwsI9[
ruicr Aupwien lY lY awey[
kir kir drSn Aur hrKwey ]32]
Auicq Kwn ky sÍwid ibswly[

1
pziqaW smyq[
2
kylw[
3
byr, Bwv AunwbW qox hY[
4
bhuqy lgy hoey hn[ (a) ifzg ifzg pYxdy hn[
5
ibRzCW dI[
6
iszDIaW (a) pIqzdRÁ Xw pUqI kwSt nwmI ibRzC (dyKo kvI sMqoK isMG jI dw nwm koS, BUim
vrg, aMk 130 XQw:-ipqzdRÁ pUqI kwSt soie[ srl ibRzK ky awKX hoie)[
7
ikqy nwly (cldy hn qy iknwry) pzQr KVy hn[
8
CotI nwÞ, jMglI nwK L bI btMk kihÀdy hn ijs pr pyAuxdw lwAuxdy hn[
9
Bwv SRI gurU jI dI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 373

gur ihq awin dyiq rs vwly[


jib prbq AulÀGy mg swrw[
sm1 sQwn pun cwru inhwrw ]33]
iek kztU isK qhW bsY hY[
szqÎnwm rs irdw rsy hY[
awgY imlÎo suDwsr awie[
qib siqguru kI syv kmwie ]34]
aiq suihrd pRymI guru kyrw[
aMqr pRBU inrMqr hyrw[
ikRpw ktwC gurU jib kInw[
hiq azgÎwn, rUp liK lInw ]35]
szqÎnwm ismrin ilvlwgI[
lKÎo bRhm huie guru anurwgI[
syvw kriq rhÎo icr kwl[
liK su ibRiq siqgurU ikRpwl ]36]
kztUSwh nwm iqs khÎo[
aiDk pRym iqs ky Aur lhÎo[
igRh ko krÎo ibsrjin Pyir[
GwlI Gwil siqgurU hyir ]37]
XW qy nwm grIb invwjw[
guru ko jg kihÀ rMk ju rwjw[
imlÎo awie ly Pl bhu sÍwdU[
drSn dyKiq Aur aihlwdU ]38]
pg pMkj pwvn lptwXo[
jl anûd locn JlkwXo[
hyriq SRI hir goivMd khYx[
‘kztUSwh awAu, suK ahY?’ ]39]
‘SRI guru jI quv drSn hyry[
suK anûd Aur sO gun myry[
ibKm pMQ kSmIr Gno hY[
gur iszKI ibsqwr sno hY ]40]
1
ieko jyhw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 374

jwin awpny dws Gnyry[


krin ikRqwrQ iqn ieh byry[
ikRpw Dwir kIinis awgmnU[
bfy Bwg, pRwpiq By BvnU’ ]41]
iezqÎwidk kih kir SuB bwnI[
rhÎo rYn iFg pRIiq mhwnI1[
apr anyk iszK cil awey[
bMdihÀ pd aribMd suhwey ]42]
jQw jog sgly snmwny[
bsy rYn pun pRwq pXwny[
kztUSwh ibsrjin krÎo[
mhW pRym pd pr isr DrÎo ]43]
siqgur hir guivMd kir kUc[
puir ibswl* iFg jwie phUic[
jhW huqo kwTI drvwjw[
ikXo pRvyS ßrIb invwjw* ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘siqgur kSmIr pRvyS
krn’ brnnû nwm aSt cqvwirMsqI aMsU ]48]

1
bVI pRIq smyq rwq L pws rihaw[
*
puribswl qox mqlb isrI ngr dw hY[ kwTI drvwZw Sihr dw nhIx, pr hrI prbq AuØzqy
bNy iklHy dw drvwZw hY, ijs dy bwhr vwr huN qk gurduawrw hY, ijs L ‘drbwr gurU
hirgoibMd’ jI kihÀdy hn, cOxkI bI peI hY[ ieQy hI mweI BwgBrI dw Gr sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 375

49. [mweI inhwl hoeI]


48<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>50
dohrw: pOr pRvySy pRBU puir, ijs Ql dws avws[
qhW phucy jwie kir, pUrn ibrDw aws1 ]1]
cOpeI: iqs Gr ky dr Kry agwrI[
syvwdws iszKÎ ihqkwrI[
suin qurMg ky Kur ko Krkw[
inksÎo vihir Coir dr Gr kw2 ]2]
Kry hyir SRI hirgoivMd[
kr mihÀ qomr ghÎo iblûd[
pg pMkj pir Dir kir isr ko[
BXo anûd iblûdY Aur ko ]3]
‘icrMkwl kI lgI AufIkw[
drsÎo awj Bwvqo jI kw[’
gih rkwb kir ibnY Auqwry[
ly gmnÎo inj gRyh mJwry ]4]
ruicr pRXMk inkwis fswvw[
inj mwqw ko hriK sunwvw[
‘hy bfBwgin! idn pRiq jWhI[
kriq pRqIKn cih icq mWhI ]5]
ikRpw Dwir Gr so cil awey[
nwm sKw iszKin3 ibdqwey[
awKX Bwg BrI SuB qyrw[
swriQ4 Bwg BrI aib hyrw’ ]6]
suniq AuTI ibhbl Xuq pRym[
blhInw gur ihq ikX nym[
iek qO ibRDw ibqI bX GnI[
Kwn pwn sMjm ky snI ]7]
icMq inrMqr aMqr Aur ky[
1
ibRzDw dI aws pUrn krn leI[
2
Gr dw drvwZw Czf ky[
3
nwm[
4
sPl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 376

ins idn drSn cih siqgur ky[


XW qy pRym ibRhwqur hoeI[
SIGR nhIx AuiT skIXw soeI ]8]
suq kr pkry aMùN aweI1[
cKin plk qy2 iek tk lweI[
gd gd BeI n bolÎo jweI[
bwnI rhI kMT AurJweI3 ]9]
sny sny swmIpI hoie[
kr mihÀ gih pg pMkj doie[
isr Dir Dir pir kir prnwmw[
dyKiq pun srUp aiBrwmw ]10]
brCw apny inkt gfwXo[
SuB ishjw pr gurU suhwXo[
ikiqk smyx mihÀ Dir kir DIrw[
bolI ibrDw pRym ghIrw ]11]
‘-siqgur sMg lgn ijs lwgI[
siB rs qÎwig drs anurwgI[
iqs ko inScY pRwpiq hoie-[
ieh gwQw jg kih siB koie ]12]
so pRqzKÎ hoeI aib myry[
SRI siqgur qum drSn hyry[
hOx vwrI hOx sd bilhwrI[
hOx sdky GolI sd vwrI’ ]13]
gUMdI PUlin mwl ibswlw[
pihrweI gur gr duiq mwlw[
krOx pUjnw gRyh mJwrw[
qum ihq jhW sQwn suDwrw ]14]
DÎwn Dwir kir gr pihrwvOx[
BeI sPl aib drSn pwvOx[’

1
puzq dw hzQ PVky vyhVy ivc aweI[
2
nyqRW dIaW plkW nwl[
3
ruk rhI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 377

suin boly SRI hirgoivMd[


‘krÎo pRymI qy bsI iblûd ]15]
mm ihq bsqR suDwrÎo nIko[
ins idn kir anurwgiq jIko[
so mYx pihrin ihq cil awXo[
apr n aMbr moih suhwXo ]16]
so mo khu aib dyhu isvwie[
pihrOx qn mihÀ mod Aupwie[’
suin ibsmiq icq hÍY kir khÎo[
‘nihÀ qumry ieh acrj lhÎo ]17]
krqy rhy sdw ies BWqI[
nhIx ibcwrhu jwiq kujwqI[
iesqRI purK n Dn gun koeI1[
pRym irdy huie prKhu soeI ]18]
nWih q mYx miqmMd mlInI[
Dn gun skl BWiq qy hInI[
ibKm pMQ jihÀ ibRMd phwrin[
siB AulûiG phuÀcy ijs kwrn ]19]
-isK ipRX- ibrd awp ko sc iem2[
Bgq vCl qum rUp ibSnu ijm[
moih piqq ko pwvn kInw[
dInin pr krunw rs BInw ]20]
khW awp kI squiq bKwnOx[
alp mqI kuC kih nihÀ jwnOx[
-aDm AuDwrin- nwm qumwrw[
iek ieh mYx nIky inrDwrw ]21]
dyKhux pRym ik nr huie nwrI[
giq suBwAu kI mihd ibcwrI3[
nO iniD iszDin siB ko sÍwmI[

1
jwq kujwq iesqRI purS qy Dn guN (awid dI) koeI nhIx ivcwr krdy ho[
2
ieh ibrd awp dw szcw hY[
3
(awp jI dy) suBwAu dI dSw bVI (AuØzcI) ivcwrI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 378

poKin krhu sRbMqrjwmI ]22]


kÎw iek bsqR, nhIx so nIkw[
iqs ihq SRI soFI kul tIkw[
pMQ ibKm ko lWGiq1 awey[
muJ jIviq ko drs idKwey’ ]23]
iem kih hoiq vwrny ihq sox[
krI pRkrmw hrKiq icq sox[
iqRpiq n hoiq iblokiq locin[
inq icqviq socin kir mocin2 ]24]
aMqr jwie bsqR ko lÎweI[
ijs pr aiDk sugMiD isMcweI[
kriq SIGRqw DrÎo agwrI[
hwQ joir pun bMdn DwrI ]25]
qqiCn drjI inkt hkwrw[
dIrG gurU srIr idKwrw[
‘sImin krhu3 srb aiBrwmw[
jnm sPl huie, pihrihÀ jwmw’ ]26]
iem kih qqiCn isXin lgwXo[
inkt bYiT so qÎwir krwXo[
pun ibrDw inrml jl lIny[
pd aribMd pKwrin kIny ]27]
so ly jib apny muK fwrw[
idzbÎ idRSit hoeI liK swrw4[
rUp vwsqv awqm jwnw[
Aur anûd aMqr lig DÎwnw ]28]
brK sYxkry swDihÀ jog[
BeI jog as phuÀcin log5[
siB Gr mihÀ AuiT kir iCrkwXo[
1
lûGky[
2
socW dy dUr krn vwly L inq icqvnW krdI sI[ (a) socW L dUr krky icqvdI sI[
3
sIvyx[
4
(swr =) qzq rUp L jwNky idbÎ idRStI hoeI[
5
aYsy lok ivc phuMcN dy lwiek ho geI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 379

punh puzqR ko pwn krwXo ]29]


fyrw siBihin ko kirvwie[
Kwn pwn ihq skl pucwie[
SRI siqgur kI syvw swrI[
apny hwQ krI ihqkwrI ]30]
insw ibKY SuB syj iblûd[
pOFy siqguru hirgoivMd[
dyS srb kSmIr mJwrI[
gur awgvnU suiD ibsqwrI ]31]
krn putin jnu suDw ipvweI[
suin suin isK mn mod AupweI[
jihÀ kihÀ qy iekzqR huie awey[
BeI pRwq phuMcy smudwey ]32]
mDur mhW Pl mUl iblûd[
guru ihq lÎwviq kriq anûd[
-huie pRsMn hm qy Pl KwvYx[
jnm sPlqw qqiCn pwvYx1- ]33]
Gny syAu ly kir rMg lwl[
guzC aMgUrin kyr ibswl[
ZrwdwlU aru lÎwie btMq2[
iezqÎwidk bhu ibiD arpMiq ]34]
iszKÎin krin Bwvnw pUrn[
siqgur acihÀ hyir Pl rUrin[
apr aMn isD hyqu rsoeI[
chuÀidiS qy awniq siB koeI ]35]
jÎox jÎox dUir hoiq suiD gRwmin[
qÎox qÎox isK awviq qij Dwmin[
bfy Bwg apny pihcwnihÀ[
bfo lwB ibn jqn pCwnihÀ ]36]

1
(asIx) pweIey[
2
CotI ijhI nwK Xw nwSpwqI[ jMglI L ‘btMk’ kihÀdy hn[ ies pr pyAuxdw cwVHdy hn[ so
btMq qox murwd pyAuxdI dI hY[ aslI inÜkw bzgU goSw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 380

jQw jnm dwirzdRI koie[


AuØzdm hIn awlsI hoie[
iqs ky sdn acwnk awvY[
nv inÜiDin ko bYTÎo pwvY ]37]
qQw prspr BwKiq imil kY[
‘jnm lwB ilhu drshu cil kY[’
iem jihÀ kihÀ qy isK cil awey[
aink Aupwiein AuØzqm lÎwey ]38]
suMdr bsqR anyk ibiDin ky[
arpihÀ gur awgY juiq Dn ky[
hoiq dyg siqguru kI BwrI[
krihÀ ahwr sMgqW swrI ]39]
ibrDw ny so jwmw lIin[
inj kr qy pihrwvin kIin[
hyir hyir siqguru kI duiq ko[
suq juiq kriq anûdiq icq ko ]40]
-hm rMkin ky Gr guru awey[
syviq sur nr ijh smudwey-[
siB sMgiq mihÀ psrI bwiq[
-ibrDw bsqR krÎo jo kwq1 ]41]
iqs pihrin ko gur cil awey-[
so jwmw aib gr* pihrwey[
hyir hyir kir awps mWhI[
Bwg ibRDw ky aiDk srwhIx ]42]
‘rhYx pRym bis SRI piq jYsy[
gurU srUp iqn ko ibiD qYsy[
DMn gurU, gur iszKÎ su DMn[
ijn kY pRym gurU AuqpMn’ ]43]
iem kIriq psrI iqs dyS[
kir drSn By iszK ivSyS[

1
kzq ky[
*
pw:-guru[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 381

pg pwhul ly awnÀd hovYx[


jnm mrn ko sMkt KovYx ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kSmIr’ pRsMg brnnû
nwm eyk AUn pMcwsiq aMsU ]49]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 382

50. [kztU Swh[ syvwdws L bKiSS]


49<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>51
dohrw: ies pRkwr SRI siqgurU, bwsy dÎos ikqyk[
drsihÀ iszKÎ inhwl huie, kyiqk lhÎo ibbyk ]1]
cOpeI: iks ko pRwpiq siq sMqoS[
ko bRhm gÎwnI Bey adyS[
sziqnwm ismrin iks pwvw[
ins idn Aur aMqir ilvlwvw ]2]
Auicq mukiq ky kyiqk Bey[
gur sMgiq qy doSin hoey[
iek idiS qy isK awviq ibRMd[
bwsn mDu ko1 BrÎo iblûd ]3]
mg mihÀ Gr rih kztUSwhu[
bRhm gÎwn ijs ky Aur mWhu[
iqs ky sdn rhy iszK soeI[
insw ibqwie clihÀ mg joeI ]4]
kztU Swhu syv siB krI[
gur sMgiq liK SrDw DrI[
Kwn pwn awCy kirvwie[
supqin ko dInI SuB Qwie ]5]
BeI pRwq AuiT sMgiq swrI[
ikRXw Snwn awid siB DwrI[
jib hoey cilby khu qÎwrI[
bwnI kztUSwh AucwrI ]6]
‘ies bwsn mihÀ kÎw ly awey?
Bo guru iszKhu! dyhu idKwey[’
suin kir khÎo ‘mDU SuB jwiq2[
SRI siqguru ihq ly kir jwiq ]7]
aiDk iPry ieh kIin btorw[
gur rsnw kI lwXk torw[

1
brqn Sihd dw[
2
Shd cMgI iksm dI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 383

ieh fwlI juq Pl smudwey1[


siqgur ko arpihÀ aib jwey’ ]47]
kztU Swhu sunÎo SuB eyh[
jwcÎo mDu ‘muJ ko kCu dyhu[
awnÎo toir hoie hY awCo[
hyrin hyq sÍwd mYx bWCo’ ]9]
suin kir iszKÎin AuØzqr idXo[
‘gur ko nhIx arpbo ikXo[
bhu SmR kir kY mDU btorw[
siqgur acihÀ, nym icq jorw ]10]
siqgur ibnW idXo nihÀ jweI[
pUrb awp lyihÀ muK pweI[
pwCy isK sMgiq ko dyihÀ[
KYby Auicq qbih liK lyihÀ’ ]11]
mOn krI pun kztUSwhU[
nihÀ pRwpiq BI icq kI cwhU[
hrK Sok ko lyS n Aur mYx[
rYn idvs mn lwgÎo gur mYx ]12]
iem kih sMgiq mwrg prI[
gur drSn kI mnSw DrI[
snY snY cil kY puir awey[
isvr bUiJ kir qhW isDwey ]13]
jhW ibrwjy siqguru pUry[
sMgiq phuÀcI jwie hdUry[
siB myvin kI fwlI2 DrI[
hwQ joir qib bMdn krI ]14]
irdy pRmod Dwir kir drsy[
SrDw qy siqgur pg prsy[
KuSI krI siBihin pr qbY[

1
swry PlW dI ieh fwlI (Bytw) hY[ [pM: fwlI = tokrI, ipzTU, PuzlW dI tokrI[ Bytw dyN
leI[ Bytw[
2
Bytw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 384

hyiq inhwl iblokiq jbY ]15]


gur kih bwsn muK Kulvwiev[
dyKiq siB ky mn ibsmwiev[
‘ieh hm Koij Koij kir swry[
mDu1 awnÎo pRBu hyqu qumwry ]16]
ipKÎo pRwq ieh nIko qbY[
aib ikRm gn sox pUrn sbY[
kÎw hoXo giq lKI n jwie[
SuD mDu miD2 ikRm By smudwie’ ]17]
muskwny gur bwk bKwnw[
‘kztU mihÀ hm jwcin Twnw3[
qihÀ qum ny ieh dIinis nWih[
XW qy Bey ikrm mDu mWih ]18]
jo mm iszKÎin ky muK pry[
so muJ ky phuÀcih ihq Dry[
isK jwcy jo dyX n qWhI[
ibGn priq inScY iqs mWhI ]19]
kztU Swh inkt aib jwvAu[
Dir SrDw mDu iqsY acwvAu[
su pRsMn jib kirho qWih[
ieh sgro qYsy bin jwih’ ]20]
suin siqgur qy Aur pCuqwey[
-kztU Swhu iszK aiDkwey[
inj dwsin mihÀ bws krMqw4[
srb sQl mihÀ gur BgvMqw- ]21]
mwin bcn ko bhur pDwry[
ly mDu bwsn iblm invwry[
sMDÎw smYx phUcy jwie[

1
Shd[
2
SuD Shd ivc[
3
kztUSwh (dy irdy) ivc hoky asW mMigaw sI[
4
krdw hY (siqgur)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 385

kztUSwh hyir muSkwie ]22]


-iszKÎin ko gur mwn rKMqw[
inj qy aiDkwviq BgvMqw-[
iqnhuÀ jwie Dir mDU agwrI[
‘iCmhu avzgÎw’ ibnY AucwrI ]23]
bwsn qy inkwis mDu lInw[
kztU Swhu Kwin qib kInw[
bhur aCwdin muK1 kir dXo[
aiDk sugMDiq mDu huie gXo ]24]
kir bMdn isK mihmw jwnI[
gur iszKI hY DMn mhwnI[
puin puir ko cil kir so lÎwey[
mDu bwsn guru iFg arpwey ]25]
awCo mDU dyiK gur khÎo[
‘gurmuK isK mm Byd n lhÎo[
eyk rUp kir jwnhu doeI[
gur aru iszKÎ n aMqr2 koeI*’ ]26]
iem kih mDu bwsn Dirvwieis[
iszKI mihmw aiDk bDwieis[
iesI pRkwr bsy kSmIr[
inq awviq sMgiq kI BIr ]27]
ikiqk dÎos bIqy iqs dyS[
inq nOqn guru cirq ivSyS[
aMq smW ibrDw ko awvw[
qnu qÎwgÎo Aur hrK Aupwvw ]28]
gur ko inkt kuSwsn krÎo[
nK iSK3 ruicr srUp inhrÎo[

1
(BWfy dw) mUMh[
2
Prk[
*
‘gurmuK iszK dw qy myrw Prk nhIx’ kztU Swh dw ipzCy pRsMg aw cuzkw hY, ik Auh pUrn pd
dw sdw ilvlIn iszK sI[ ieh BulyKw nhIx KwNw cwhIdw ik swkq lok vI kdy gurU rUp khy
jw skdy hn[
3
nhuÀ qox kysW qk = swrw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 386

dyKiq dyKiq siqgur dyih[


inkry pRwn inRbwh snyh1 ]29]
DMn jnm ibrDw ko khYx[
ijs kI smqw jogI lhYx[
siqguru kI awiesu ko pwie[
sskwrin ko kIin Aupwie ]30]
syvwdws awid isK swry[
kriq Bjn siB kwr suDwry[
jQw Skiq qy kIin ibmwnw[
kMD AuTwey krÎo pXwnw ]31]
DrI icKw pr pwvk bwrI[
qqiCn dyh Bsm kir fwrI[
jib qnu jrÎo BXo nB lwl[
ipiK siB acrj krÎo ibswl ]32]
miNin KcÎo iek awie ibmwn[
sur srUp huie ciF sujwn[
idzbÎ srUp ibBUKn bsn[
mMd mMd suMdr muK hsin ]33]
sgry lok AulûGiq geI[
siqgur puir ko pRwpiq BeI[
aink dyv, gN, swdr swQ[
phuÀcweI joriq jug hwQ ]34]
jY jY kriq Coir muir awieis[
AuØzqm mihmw iqs kI gwies[
guru pg pMkj pRym ibswlw[
iqs qy as pd lih qqkwlw ]35]
qp jp dwn jzg nihÀ kInw[
gurU pRym qy SuB giq lInw[
kil mihÀ mwnv as SRI gur ko[
syvih jy n pRym kir Aur ko ]36]
BwghIn iqn qy ko prY[
1
apNw pRym inrbwh ky pRwN inkl gey (a) siqgurW nwl pRym inB igaw qy pRwN inkly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 387

as suKyn jy kwj n krY[


bf puMnin ko jy Pl hoeI[
qO as siqgur pRwpiq hoeI ]37]
dUir AulÀGy ibKm phwr[
dInis drSn sdn mJwr[
inj hZUr huie qnu qijvwie[
acloqm1 pd deI pucwie ]38]
as ikRpwl guru pRBU ibswl[
ismrhu mn qij apr jMjwl[
krhu arwDin pRymI hoie[
jIviq nihÀ ibsrwvhu soie ]39]
ies pRkwr siqgur qihÀ bwsy[
iszKin ky kir kwrj rwsy[
bhu dwsin ky krÎo pRkwSU[
sMsy juiq azgÎwn ibnwsU ]40]
SRI muK qy awgÎw qib krI[
‘syvwdws awie iqs GrI[
siqsMgiq ko dyhu ahwrw[
Bojn rchu anyk pRkwrw’ ]41]
qqiCn siB vsqU anvwie[
syvwdws krI smudwie[
jgÎ krÎo sMgiq muK pwXo[
ijs js chÎo su qs iqs KwXo ]42]
dyiK pRsMn Bey gurdyv[
syvwdws lwie inj syv[
krÎo msMd dyS iqs kyrw[
gurU drb sMcY su Gnyrw ]43]
dyg clwvin lwgÎo qhW[
Drmswl ric sMgiq mhW*[
apr ijiqk Dn sMcY hoih1[

1
atzl qy AuØzqm[
*
ieho hI gurdvwrw hY huN qIk, kwTI drvwjy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 388

siqguru iFg phÀucwvY soie ]44]


ies ibiD ko msMd kir BwrI[
SRI hirgoibMd kIinis qÎwrI[
clÎo chYx inj dyS mJwrw[
blI ibswl pRqwp Audwrw ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kSmIr’ pRsMg brnnû
nwm pMcwsiq aMsU ]50]

1
kzTw ho jwvy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 389

51. [vwps muVy[ jpjI arQ[ qlvMfI]


50<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>52
dohrw: suin siqguru ky gmin ko,
isK sMgiq smudwie[
Pl mDury bhu BWiq ky,
pMQ hyqu dy lÎwie1 ]1]
cOpeI: mno kwmnw siB ny pweI[
ikRpw idRSit ipiK isK smudweI[
isry pwAu muzKÎin ko dIny[
inj inj sdn ibsrjin kIny ]2]
jQw jog siBihin sox kir kY[
gmny siqgur hX pir cir kY[
jihÀ bwvn hoey avqwr[
aidqI kzsÎp sdn mJwr ]3]
bwrwmUlw puir kO nwm*[
iqs Ql mihÀ iriK br2 ko Dwm[
bf kSmIr dyS jihÀ qIkw[
kzsÎp kIin bswvin nIkw ]4]
qhW awie Auqry gur pUry[
chuÀ idiS mihÀ prbq Ql rUry[
bwrwmUly mihÀ isK jyqy[
suin siqguru iFg phuÀcy qyqy ]5]
srb BWiq kir syv mhwnI[
pUrI BeI ju bWCw TwnI[
gurmiq ko dy kir AupdySw[
gwFI iszKI kIin ivSySw ]6]
inis ibqwie kir pRwq arohy+[

1
ilaw idzqy[
*
eyQy siqgurW dy Auqwry dy QwAux gurduawrw drXw dy iknwry AuØzqy hY[
2
Bwv kzsÎp[
+
eyQy siqgurU jI kuC idn rhy hn[ iezko rwq rih ky nhIx tur pey[ ierd igrd iSkwr
cVHdy rhy hn[ ijzQy huN isMG purw gwAux hY, ies qox Aury ijzQy purwNI sVk lûiGaw krdI
sI, iezQy iek bihlol nwmy PkIr pws jw ky bYiTaw krdy sn jo AuhnW dy siqsMg nwl qr

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 390

pun awgY igr ko mg johy[


srl cIV1 smudwie Kry hYx[
snY snY cil AulÀG pry hYx ]7]
hwPsvwd2 iszK iek ismriq*[
siqguru drSn ko icq ibrmiq3[
iqs ko drSn dYby hyqu[
phuÀcy SRI soFI kulkyq ]8]
puir qy vihr krÎo ipiK fyrw[
Auqry hX lgwie iqs byrw[
qruvru kI CwXw rmNIk[
sGn sdl gn Kry njIk ]9]
PrS krwie bYiT qihÀ gey[
puir mihÀ suiD hoeI ‘gur awey[’
krm cMd isK qhW bsiq hY[

igaw, ies itkwNy huN qk QVw swihb hY, ijzQy huN gurdvwrw bN igaw hY[ huN vwlI pzkI
sVk qox SRI ngr dy pwsy bwrW mUly qox cwr ku mIl agyry ‘idlnW’ nwmy igrW qox szjy pwsy
vzl sVk ies itkwNy L cVHdI hY[ ieh itkwNw bVw rmNIk hY, mIl ku pry isMGW dw igrW
hY-isMG purw-[
1
cIV dy ibzRC[
2
hwPZwvwd[ eyQy gurduvwrw hY[
*
kiv jI ny muVvyx sPr dw hwl nhIx idzqw, pr hor pusqkW aqy rsqy dy inSwnW qox pqw
lÜgdw hY ik bwrW mUly qox drXw dy pwrly iknwry jo sVk qdox pMjy swihb qk jWdI sI, gurU
swihb jI Aus rsqy pMjy swihb azpVy hn[ aj kl sVk Aurwrly pwsy hY[ rwh ivc AuVI
dy lwg awp dy Tihrn dI Xwdgwr hY, hor bI jgw jgw inSwn sn jo imt rhy hn[ iek do
jgHw hor bI hn, iPr muZPrw bwd ijzQy itky sn EQy suhNw gurduawrw hY, cSmw hY, Aus qox
kuC ivzQ qy bwdSwh dI PRodgwh hY, ijs dI cwr dIvwrI drvwZy qy Aupr Kuqbw bI hY[ ieh
iZkr bI aj qzk lokW L Xwd hY ik pwqSwh ny jo awpNy fyry dI rONk ivc sI siqgurW L
inrI AujwV ivc fyrw kIqw vyK ky awiKaw ik awp AujwV ivc Auqry ho? qW awp ny AuØzqr
idqw ik PkIrW dI AujwV duqIaw dw cMd hY, qy pwqSwhW dI rONk puMnÎW dw cMd hY[ Bwv
ieh sI ik ies asQwn dI rONk vDygI qy Prodgwh dI GtygI, so huN gurdvwry bVI rONk
hY qy Prodgwh AujwV peI hY, aMdr KyqI huMdI hY[ ieQox awp Aus rsqy gey jwpdy hn jo
huN mwnsyhrw (mwn isMGyrw) aYbtwbwd pwsox lûGdw hY[ aYbtwbwd pwsy nvW Sihr purwNI
awbwdI hY[ eyQy Xw DmDoV iksy itkwNy awp itky hn[ Pyr pMjy swihb azpVy hn[ eyQox
pwqSwh pzCox L igaw hY qy awp gujrwq awidk QweIx Tihrdy hwPZwbwd ho ky nnkwNy
swihb gey hn[ ieh bI iKawl hY ik vZIrwbwd gujrwqox huMdy hoey Tihry hn, ijzQy koTw
swihb krky gurdvwrw mOjUd hY[ pr ivSyS Koj dI loV hY[
3
locdw sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 391

bwnI piTby arQ rsiq1+ hY ]10]


so suin kY awXhu qqkwlU[
dyKÎo suMdr drs ibswlU[
bMdn krI crn aribMd[
bUJiq By SRI hirgoibMd ]11]
‘kOn ahYx, iks Ql mihÀ bwsYx?
iks kwrj awXhu hm pwsY?’
krm cMd kr joiriq AucrI[
‘rwvir iszK, bsOx ies purI ]12]
jQw Skiq cwhOx qum syvw[
bfy Bwg phuÀcy gurdyvw[’
iem kih gXo sdn qqkwlw[
srb smzgRI lÎwie ibswlw ]13]
hyqu pvMgm iqRN aru dwnw[
cwvr, cUn, dwr2 ibiD nwnw[
srpI3, isqw4, awin kir nIky[
SRI gur ky siB DrÎo njIky ]14]
awiesu pwie arwilk5 qbY[
Bojn krÎo qÎwir SuB sbY[
SRI hir goibMd jib iqRpqwey[
huie pRsMn bYTy qru Cwey ]15]
bolÎo krmcMd kir joir[
‘cihiq rhÎo awvin qum Er[
jpujI ky arQn kI cwhU[
sunOx SROn mYx rwvir pwhU ]16]
ikRpw krhu muJ dyhu sunwie[
qum ibn apr n iks qy awie[’

1
bwNI dy pwT qy arQW dw rsIaw[
+
pw:-shq[
2
dwl[
3
iGAu[
4
KMf[
5
lWgrI, rsoeIaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 392

SRI hirgoivMd bwk bKwnw[


‘jp ky arQ mhwn mhwnw ]17 ]
jQw byd pd arQ AucwrYx[
inj srpU jwnin inrDwrY1[
iqm jpu pd ko arQ lKIjY[
jwnin apin srUp jnIjY ]18]
DrÎo pRQm hI jo jpu nwm[
srb igRMQ ko iliK aiBrwm[
byd ru jpu pd dÍY ko arQ2[
ieik jwnin ko khY smrQ3 ]19]
XW qy sunhu KSt jy pOrI[
kIin mMglw crn su TOrI4[
spqm mihÀ bYrwg alwvw[
ibnw gÎwn siB kUr idKwvw ]20]
bhuro cwr ij pOrI bnI[
SRvN mhwqm mihÀmw BnI5[
pun cwirin mihÀ mnn idKwXo[
bRhm gÎwn ko hyqu6 jnwXo ]21]
pMc prvwN ibKY inÜDÎwsn[
qInhuÀ7 krqÎo krih Aupwsn[
‘qU sdw slwmiq inrMkwir[’
ieh quk qqÍvÄmis8 Aucwr ]22]
mhW vwk ieh SRüiq mihÀ cwir9[

1
ijvyx byd pd dw arQ kihÀdy hn ik “inj srUp dw jwnNw” hY[
2
vYd dw DwqU hY ÁflŒ (ivdÄ = jwnNw)[ jp dw DwqU hY ˇÊ¬ (gÎp = jwnNw)[ ivSyS leI dyKo
rws 3 aMsU 41 aMk 26 dI hyTlI tUk[
3
Sbd SkqI dzsdI hY ik (dohW dw) ieko arQ hY [sMs: swmrÄQ = Sbd dI arQ SkqI]
(a) jo (smrzQ =) gÎwnI lok hn[ (e) iek jwNn L XQwrQ arQ kihÀdy hn[
4
dI Qwvyx[
5
‘SÄvN’ dI mihmw khI hY[
6
kwrN[
7
SRvN, mnn, inÜDÎwsn[
8
ieh vydWq dw mhW vwk hY[ [qqœ+qMÍ+asI = so pRmwqmw qUM hYx]
9
vyd ivc cwr hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 393

iqm quk khI cwir hI bwr[


Skiq SWqkI1 pRQm AucwrI[
jy asMK kI pvir2 ibcwrI ]23]
dUjy ibKY qwmsI3 khI[
iqRqI ibKY dÍY imsriq4 lhI[
jIv eIS iekqw idKrweI[
sicdwnûd duhin sm pweI5’ ]24]
iezqÎwidk siB arQ sunwey[
suin isK sgry mMin vswey[
-jpujI arQ ahYx aiq gUFy[
SRI nwnk bwnI siB rUFy6 ]25]
ijs qy prY kihn kuC nWhI[
khY prY so jwnihÀ nWhI7[
jog jnwvin8 skl jnwÎo[
siB iszKÎin ko pMQ bqwXo ]26]
bcn mwin ijn pwXhu gÎwn[
kot jnm ky bMDn hwin[
mzjiq jpjI piF juiq nym[
SRI nwnk Dir DÎwn su pRym ]27]
iqn ko ghY n jm duKdweI[
aMq smY gur bnihÀ shweI[-
SRI gur nwnk dyS ibdyS[
iPry AuDwriq jIv ivSyS ]28]
jyTy awid sunI gur pws9[
apin mnorQ kIin pRkwS[
1
sqoguNI[
2
pOVI[
3
qmoguNI[
4
sqo qy qmo rlI hoeI[
5
jIv qy eIS dI eykqw idKweI, ‘sq icq awnûdqw’ duhW ivc ieko jyhI pweI jWdI hY[
6
swrI suMdr hY[
7
jo pry kihÀdw hY so jwNdw nhIx (Bwv anjwn hY)[
8
jNwvNy lwiek[
9
jyTy awidkW ny ieh gzl gurU jI pwsox suNI hoeI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 394

‘jnmy SRI nwnk jgqyS[


so ieq hI idiS hY SuB dyS ]29]
ikRpw krhu qihÀ drs idKwvhu[
cliq pMQ iqq Er isDwvhu[’
SRI hirgoivMd suin kir BwKw[
‘hmrI BI aYsy aiBlwKw ]30]
aib drSn krqy qihÀ clYx[
briq inmwnI ky nr imlYx1[
iqs idn hm BI phuÀcihÀ jweI[’
iem kih siqgur insw ibqweI ]31]
pRwiq BeI awroih qurMg[
gmny pMQ sYn kuC sMg[
krm cMd qib awie agwrI[
‘clOx sMg mYx’ igrw AucwrI ]32]
khÎo gurU ‘ric iehW sQwn[
awie iszK, kir syv mhwn[
ijm hm sMg rhy Pl pwvYx[
qQw sQwn syv qy BwvY’ ]33]
iem dY DIrj cly agwrI[
bwr dyS ijs idSw mJwrI[
pMQ AulûGiq phuÀcy jweI[
qlvMfI ngrI ijs qweIx ]34 ]
SRI nwnk sr pr kir fyrw[
kIin Snwn ibml jl hyrw[
bhuiq moil kI poiSS neI[
pihrI qn SoBw aiq BeI ]35]
sUKm bhu pwly ko2 jwmw[
klßI ijgw sIs aiBrwmw[
SmS SÎwm dIrG muK mMfl[
mukqwmwl krn kl kuMfl ]36]

1
inmwNI iekwdSI dy (idn) purS iekzTy huMdy hn[
2
bhuqy pzilaW vwlw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 395

shq ispr SoBiq SmSyr1[


ksI kmr pOrK sm Syr2[
drb pRswd bhuq Aucvwey[
Pl kSmIr dyS ky lÎwey ]37]
pRQm qwl pr arip Aupwien[
pun phuÀcy cil kir iqs awien[
jnm lIin SRI nwnk jhW[
Dir akor drSn ko lhw ]38]
Aur kir DÎwn mDur Pl Dry[
ibnqI Bniq bMdnw kry[
qihÀ drSn kir awn sQwn[
cly bqwviq gur Bgvwn ]39]
ijs qruvru ky qr pRBu pry[
awie SyS3 muK CwXw kry[
kQw sunwviq drs krwvw[
siBihin ijs Ql sIs invwvw ]40]
ibrC iblokÎo bhuro jwie[
itkI rhI jihÀ qur prCWie4[
pun ikdwr so jwie inhrÎo[
mihKin crÎo krÎo dRüiq hrÎo ]41]
iezqÎwidk iPir srb sQwn[
jwqRw krI BwAu ko Twin[
awin ibrwjy siqguru fyry[
psrI Þbr dyS chuMPyry ]42]
bRq iekwdSI idvs inmwnI[
awXhu mylw BrÎo mhwnI[
bydI lwlU cwcw guru ko[
iqs ko prpOqRw ihq kir ko ]43]

1
qlvwr[
2
Syr vWù[
3
SySnwg ny[
4
ibRzC dw prCwvW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 396

suiD suin kY mn mod AupwXo[


suq bulwr kul qWih sunwXo[
imil kir SuB mwnv smudwey[
awCI vsqU sMg lvwey ]44]
irdy BwAu Dir siB kir joir[
imly gurU ko arip akor[
PrS ibswl idvwn bfyrw[
rwj smwj idpo guru kyrw ]45]
ipiK siBihin ko kir snmwnw[
kuSl anwmX1 bUJin Twnw[
iqn bifXin kI jQw khwnI[
guru pUCI iqn aiKl bKwnI ]46]
isrypwAu bhu moly jyeI[
bÞSy donhuÀ ko ipiK qyeI[
aiq anûd pwXhu imil gur ko[
prKiq By Audwr bif Aur ko ]47]
pun mylw awXo Ql2 prsn[
iqn siBihin lInis gur drSn[
jQw Skiq Bytin arpwvYx[
irdy kwmnw krihÀ su pwvYx ]48]
hwQ joir kir sIs invwvYx[
suMdr gur srUp drswvYx[
krihÀ srwhin awps mWhI[
sujsu kriq inq inj Gr jWhI ]49]
gRwm smUhin ky nr awey[
kir mylw siqguru drswey[
ies pRkwr SRI hirgoivMd[
dyiK dyiK gmny nr ibRMd ]50]
kyiqk idn qihÀ bwsw kir kY[
krÎo kUc hX suMdr cir kY[

1
suK SWd qy rwZI KuSI[
2
Bwv jnm asQwn dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 397

snY snY mzdRI cil awey[


SuB sQwn ipiK isvr krwey ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘qlvMfI’ pRsMg brnnû
nwm eyk pMcwsqI aMsU ]51]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 398

52. [qIsrI sgweI]


51<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>53
*
dohrw: mzdRI Auqry guru pRBu, dwsin lwie qurMg[
PrS krwie ibswl ko, bYTy isK Bt sMig ]1]
cOpeI: gRwm ibKY nr suin siB awey[
arip Aupwiein sIs invwey[
syvw srb krI guru kyrI[
iek isK ny BwKÎo iqs byrI ]2]
‘SRI arjn ko awsw1 iehW[
pg kI pnhI AuØzqm mhW[’
suin siqgur so inkit mMgwey[
kir drSn siB sIs invwey ]3]
jyTy bUJÎo ‘guru iks kwrn?
idey qumihÀ, so krhu Aucwrn[’
suin isK mwiNk ijs ko nwmU[
kihby lgÎo pRsMg aiBrwmU ]4]
‘SRI arjn jI ies Ql awey[
iszK ikdwrw imlÎo su Dwey[
fyrw Drmswl kirvwXo[
syvw kriq aiDk icq cwXo2 ]5]
huqI hjIrW gr mihÀ qWhI[
dyiq ibKwd, imtiq sox nWhI[
kyiqk kir AupwAu ko hwrw[
nihÀ iks aOKiD rog invwrw ]6]
jqn krin qy pun hit rhÎo[
eyk alûb gurU ko lhÎo[
iszKI ibKY sdw svDwn[
syvw kriq spRIiq mhwn ]7]
jwm jwmnI jib rih geI[

*
ieh ipMf SyKUpury dy iZly ivc hY[
1
sotw[ [a: asw]
2
iczq dy cw nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 399

-drsOx gur- iezCw iqs BeI[


SRI arjn pRXMk pr iQry[
bYTÎo awin Bjn muK kry1 ]8]
isK guru sMgI bYTy jyX[
iqn mihÀ imil kir bYT rhyX[
gRIv hyir bolÎo gurudws[
-ieh ikm hoXhu kSt pRkwS? - ]9]
suin kir iqs qy khY ikdwrw[
-‘rog hjIrW sMkt Bwrw[
kriq rhÎo kyiqk AupcwrU[
prwrbD kir nihÀ prhwrU2 ]10]
ipiK amyit mYx puin imit rhÎo3[
nihÀ kuC krÎo nrn bhu khÎo-[
suin pun bolÎo isK kilawnw[
-ruj aswDÎ4 ieh qoih pCwnw ]11]
idvs ibKY siqgurU agwrI[
krhu ibnY, dyx rog ibdwrI5[
aYsI vsqu n jg mihÀ koeI[
krihÀ gurU jo hoie n soeI- ]12]
suniq ikdwry bhur Aucwrw[
-siqgur mihmw apr apwrw[
ahY jQoicq qum ny BwKw[
qAU sunhu myrI aiBlwKw ]13]
gur qy aibcl suK ko jwcin[
sziqnwm ismrn mn rwcin[
qn ainÜq aYsy suK ies ky[
nwSvMqy nihÀ sMgI iks ky ]14]
ruj hirby ihq gur ko khOx[
1
muKox Bjn krdw aw bYTw[
2
dUr nw hoXw[
3
aimt (rog) jwNky mYx (dvw dwrU krny) Czf idqy[
4
nw rwZI hoN vwlw[
5
dUr kr dyNgy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 400

irdy anuiciq bwq mYx lhOx[


khW mSk pr Syir bMgwrin1[
Auicq mqMg kuMB jo Pwrin2 ] ]15]
moh mhwn msq ko mwriq[
ijsidiS krunw idRSit inhwriq3-[
as inScw inj kIin sunwvin[
srb iszK qqiCn hrKwvin ]16]
kih gurdws -Auicq qYx khXo[
ijs pr ikRpw iqsI iem lhÎo[
Dir SrDw idF aib inj Aur kI[
DrI ju pnhI ieh siqgur kI ]17]
gr ky chuÀidiS Pyrhu Xwih[
duKd rog sgro imit jwih-[
mwnÎo kihbo hwQ AuTweI[
rog hjIrW pr qib lweI ]18]
quriq ikdwry ko duK hrÎo[
mnhuÀ n BXo4, gro as krÎo[
jnu imis cwhiq pnhI lwgy[
hrKiq Bey, srb ruj Bwgy ]19]
ikiqk smyx mihÀ siqgur jwgy[
ipKÎo ikdwrw bYTÎo awgy[
pd aribMdin bMdy gur ko[
bUJiq Bey-khW ruj gr ko? - ]20]
suin kir sgrI bwiq bqweI[
-qumrI pnhI abih lgweI[
aink jqn qy gXo n joie[
qnk smY mihÀ dInis Koie- ]21]
qib siqguru ly awsw hwQ[

1
mzCr AuØzqy Syr L vMgwrnW[
2
jo (Syr) ik hwQI dw mzQw pwVn L jog (smrzQ) hY[
3
dyKdy hn (gurU jI)[
4
mwno rog hYsI hI nhIx[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 401

pnhI ko AuTwie iqh swQ[


deI ikdwry ko, iem khÎo[
-ijm qyry gr ko duK dhÎo ]22]
iqm ko apr hjIrW vwry[
krihÀ lwgvin rog ibdwry[
pnhI juiq awsw Gr rKhu[
icrMkwl ieh rihhY, lKhu- ]23]
suin awgÎw qib lIin ikdwry[
rwKy apny sdn suDwry[
pUjw krihÀ DrÎo ieh rhY[
awie rujI iqs ko ruj dhY’ ]24]
suniq anûd Bey isK ibRMd[
bsy insw SRI hirgoibMd[
Kwn pwn kir BlI pRkwrw[
supiq jQw suK BeI skwrw ]25]
sOic Snwn Twin guru cly[
nmo krihÀ iszK jy mg imly[
mtvIx* awie isvr ko Gwlw[
hX qy Auqry gurU ikRpwlw ]26]
iehW pRsMg BXo ijs rIiq[
sunIaih SRoqw SROn spRIiq[
gRwm eyk jwnhu mMfÎwlI[
aYrwvqI kos qRY cwlI1 ]27]
qihÀ mrvwhw KzqRI rhY[
duawrw nwm iqsI ko khY[
BwgN nwm Bwrjw qWhI[
kry puMn pUrb Bv mWhI2 ]28]
icrMkwl bwsy iqs gRwmU[
ismriq SRI prmySur nwmU[

*
BweI ky mztU, gujrW vwlw qsIl ivc hY[
1
rwvI qox 43 kos[
2
pihly jnm ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 402

br pRwpiq kMnÎw iqin DwmU[


bfBwgin siB qn aiBrwmU ]29]
Kojiq rhy su krin sgweI[
mn Bwviq nihÀ ikqhUM pweI[
gur ko iszK imzqR iqs koeI[
iek idn imly prspr doeI ]30]
inj kMnÎW kI bwq sunweI[
‘awCo Qwn nhIx ko pweI[
jy qo khu ikq mwlum hoie[
dyhu bqwie iTkwno koie’ ]31]
suniq iszK ny irdy ibcwrI[
-jy siqgur ko dyihÀ kumwrI[
ijn qy awCo apr n koeI[
jy ieh suqw Bwg bif hoeI- ]32]
khiq BXo ‘suin sKw hmwry!
jy sbMD bin jwih iqhwry[
DMn awp ko jwnhu Pyir[
ijn ky sm ko apr n hyir ]33]
SRI arjn suq joDw blI[
SRI hirgoivMd sUrq BlI[
dÍY Aupbwh agwrI Bey[
ijn awgY sgro jg ney1 ]34]
Aur SrDw Dir jy arpwvYx[
iqn qy awCo apr n pwvY[’
suin duawrw pun bUJin lwgw[
‘aib so ahYx kOn sI jwgw? ]35]
kih kir lwgI dyAux pTwie[
qyro khÎo mor ihq cwie2[’
bhur iszK ny bwk sunwey[
‘aib kSmIr dyS qy awey ]36]

1
nIAuxdw hY[
2
qyry khy ivc myrw cwAu qy ipawr hY

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 403

mYx fyrw qlvMfI sunÎo[


iek pMQI ny mo sMg BnÎo[
ies mwrg hI aib cil awvYx[
suiD lyqo rhu isvr ju pwvYx ]37]
inkit gRwm ky awie ij jwno[
qurq sbMD krin ko Twno[’
suin isK ko AupdySin dÍwrw[
lgÎo pRqIKn gurU Audwrw ]38]
mtvIx awie krÎo jib fyrw[
lwgI pTy suny ijs byrw[
sihj suBwiek bYTy jhW[
awin phUcy qqiCn qhW ]39]
awiSK deI ibzpR br jbY[
jyTw dUir hkwrÎo qbY[
skl bwq idj nY smuJweI[
‘mYx awnI gur hyqu sgweI ]40]
mMfÎwlI KzqRI mrvwhw[
br pRwpiq kMnÎw Gr mWhw[
bÎwh shq iek bwr sgweI[
krI Bwvnw abih pTweI’ ]41]
suin jyTy siqguru sox khÎo[
‘purhu Bwvnw ijm ikm chÎo[
jo ko awin prih SrnweI[
nihÀ qÎwghu ieh ibrd sdweI’ ]42]
SRI hirgoivMd suin kir mwnI[
bUJÎo idj bulwie agvwnI[
dÍwry kI siB bwq sunweI[
‘DrI Bwvnw pTI sgweI’ ]43]
pun pWDw idj apr hkwrw[
awin gRwm qy bMdn Dwrw[
SuB idn lgn* ignÎo iqn awCo[
*
dyKo rwis 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 404

khÎo ‘krhu prsox ijm bwCo’ ]44]


qhW itky guru BeI sgweI+[
skl bÎwh qÎwrI kirvweI[
lvpuir piT kir vsqu mMgweI[
jo chIXiq inj idn bqweI ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI hirgoibMd sgweI’
pRsMg brnnû nwm dÍYpMcwisq aMsU ]52]

+
SRI gurU hirgoibMd jI dy ivvwhW bwbq ipCy dzs awey hW dyKo iesy rwis dy aMsU 27 aMk
46 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 405

53. [qIsrw ivvwh]


52<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>54
dohrw: kry Sgun siB bÎwh ky, jyiqk ibzpR bqwie[
SRI guru hir goivMd jI, dUlhu rhy suhwie ]1]
cOpeI: sjI brwiq ijiqk isK sMg[
cly kudwviq cpl qurMg[
phuMcy qbih jwie mMfÎwlI[
dyiK KuSI iqn kIin ibswlI ]2]
lok iekzqR kry smudwie[
awgy lyin su dÍwrw awie[
jyTw lgÎo drb brKwvin[
rMk DnI bin By hrKwvin ]3]
qurrI, fP, gn pth, inSwnw1[
bwij AuTy jnu Gn grjwnw[
guru pr dÍwry vwrÎo drb[
rIiq krI kul kI jy srb ]4]
ly kir sMg invys krwXo[
jo chIXiq qqkwl pTwXo[
dÍY idn siqguru gey agwrI[
dyiK srwhiq hYx nr nwrI ]5]
mMgq jn smUh cil awvYx[
siB ko siqguru drb idvwvYx[
jsu PYlÎo bf dwn dey qy[
bsy doie idn bIiq gey qy ]6]
iqRqI dÎos rih Gitkw cwir[
bVvwrUFy hÍY siB qÎwir[
Gny bjwviq bwjy cwly[
suin siB kY Bw hrK ibswly ]7]
jyTy sMg imlnI kir dÍwry2[
krÎo FukwAu jwie iqs dÍwry1[

1
DOxsy[
2
kIqI dÍwry ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 406

ipKÎo jmwqw BwgN jbY[


aMg anûd n myvih qbY ]8]
ipiK ipiK ablw skl srwhiq[
ijh n ipKy suin dyiKin cwhiq2[
jwin smw go DUl3 ibswlw[
bydI Ql imil kir idj jwlw ]9]
siqgur kry avwhn jbY[
phuMciq Bey jwie kir qbY[
ibDIaw jyTw awidk swQ[
KwrÎox pr bYTy SuB nwQ ]10]
nO gRYh ko idj ny pujvwie*[
agin sQwpn kIin bnwie[
srpI pwie hom ko krÎo[
AuiT siqgur chuÀ idiS iqis iPrÎo ]11]
krin Auicq kir lwvW lIin[
jhW chiq jyTy Dn dIin[
siqguru gey awpny fyry[
bwjy bwjiq bhuq iqs byry ]12]
pun Bojn ky hyqu bulwey[
AUcy pMkiq lwie ibTwey[
sq pkvwnI awin ahwry4[
krÎo prosin skl agwry ]13]
acin lgy gwviq br nwrI[
ly ly nwm Aucwriq gwrI+[
muidq smwj srb huie rhÎo[
dyiK dyiK gur jsu ko khÎo ]14]
iqRpiq hoie fyry pun awey[

1
iqs dy drvwjy[
2
ijs nhIx dyKy sI (Auh BI) suNky dyKNw cwhy[
3
gAU DUV dw vylw[
*
vyKo rwis 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
4
sq (qrHW dI) miTaweI dy Bojn aWdy[ muhwvrw hY sqvMnI miTaweI[
+
vyKo rwis 4 dy aMsU 4 aMk 14 qy aMsU 12 aMk 40 dIaW hyTlIaW tUkW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 407

supiq jQw suK rwiq ibqwey[


BeI pRwq kir sOc Snwnw[
bYTy siqguru lwie idvwnw ]15]
inkit inkit ky gRwm ij ibRMd[
dyKin ihq SRI hirgoivMd[
lok anyk DnI aru rMkw[
awin awin drsihÀ gur bMkw1 ]16]
arip akorin sIs invwvYx[
mno kwmnw hyriq pwvYx[
duie idn pUrb qIin ipCwrI2[
krÎo bws qihÀ SRI guru BwrI ]17]
pun ibdwiegI dÍwry kIin[
XQw Skiq dwiej ko dIin[
imil BwgN duihqw ky swiQ[
arpin kriq BeI guru nwQ ]18]
kir forw awgY gur cly[
huie pScwiq apr siB imly[
bwjy bjiq pMQ gmnûqy[
angn Dn Gn jnu brKMqy ]19]
ikiqk dUr jib cly agwrI[
‘Kry rho’ guru igrw AucwrI[
‘pÎwro iszK clÎo iek awviq[
hm drSn ko bhu llcwviq’ ]20]
ieqny mihÀ lûgwh cil awXo[
pRymI pg pMkj lptwXo[
kir bMdn jib Kro agwrI[
‘ahY kuSl?’ siqgurU AucwrI ]21]
khiq BXo ‘iszK lvpuir gey[
bÎwh vsqu kCu lÎwviq Bey[
suiD rwvr kI iqn qy pweI[

1
bWky[
2
Bwv pMj idn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 408

drSn ko ihXrw llcweI ]22]


apr bwq iek, priq ibgwir[
bYr krih kwZI kuirawr[
Swhu inkt huie Aucriq cwrI1[
Kot aropih Er quhwrI2 ]23]
Drmswl ko chiq igrwvw[
ihq msIq Dir avnI dwvw[
krih vZIrKwn qih morin[
chiq anIiq rwiK Aur Korin3 ]24]
ieh suiD krin kwj mYx awvw[
mhW lwB qum drSn pwvw[’
SRI siqguru suin bwk bKwnw[
‘Drmswl prmySur Qwnw ]25]
iqs ko burw icqih jy mUr4[
apno byg5 AuKwrih mUr6[
siqguru Drmswl inq iQrI[
avcl nIv pRmysur krI’ ]26]
iem kih suin kY iszK lûgwhu[
siqguru khÎo ‘abih qUM jwhu[
aMqr bwhr syvw swrI[
awmd Krcin lyhu sMBwrI ]27]
Drmswl mihÀ jyiqk sMgiq[
idhu ahwr siBihin kir pMgiq[
dyg clwviq rhIaiq nIiq[
syvhu Bly irdy kir pRIiq’ ]28]
iem siqguru kI awiesu pwie[
crn kml pr sIs invwie[

1
cuglI[
2
awp jI dI vzl[
3
dÍYS[
4
mUrK[
5
CyqI[
6
jVHW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 409

lvpuir ky mwrg cil gXo[


drSn qy hrKiq icq BXo ]29]
dÍwrw qinXw nyh arUJw[
hwQ joir siqgur sox bUJw[
‘kib drSn mYx lhOx quhwrw?
bf ikRpwl muJ piqq AuDwrw’ ]30]
drSn kI dIrG ijs pÎwsw[
aMqrjwmI bwk pRkwSw[
‘ibRzC isMspw Kro ij1 eyh[
ies ipiK hm drSn Pl lyhu ]31]
Drih Bwvnw ies ko hyry[
iqn nr ko huieÀ puMn bfyry[
huie hY ies ko nwm cutwlw[
ibdq ibswl rhih icr kwlw’ ]32]
siqgur ssur jwin Ql vfy[
snmwnÎo bhu qihÀ hI Cfy[
Bwgn sws KrI kr joir[
kir bMdn gur iqs kI Er ]33]
krÎo pXwn iley siB sMg[
hyry aYrwvqI qrMg[
qrnI qy qir kir pir qIr2[
fyrw kIinis gunI ghIr ]34]
iqs Ql SRI nwnk kI byrI[
bMdn Twin BwAu kir hyrI[
suiD ihq iszK suDwsr ngrI[
pTy SIGR hI BwKI sgrI ]35]
suniq mwq gMgw hrKweI[
awvihÀ ablw dyiq bDweI[
nObiq lgI bjin mud dYnI[
imlI ibRMd nwgir ipk bYnI ]36]

1
twhlI [sMs: iSÀSpw]
2
pwr pYky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 410

gwie mDur suq gIq Gnyry[


mMgq jn dY dwn bfyry[
lyin agwAU kI kir qÎwrI[
ijm bwrwq kI hÍY suiD swrI ]37]
Auq siqgur so insw ibqwie[
bwj arUFy bwj bjwie1[
forw kry agwrI cwly[
suBt qurMg cly qib jwly ]38]
awnûdiq aMimRqsr qIr[
phuÀcy awie lIey nr BIr[
iCrkI bIQI ibRMd bZwrin[
ikiqk ipKiq hYx cFy atwrin ]39]
jwny jib nyry puir awey[
nwir nwgrI BeI agwey[
gUMid gUMid PUlin kI mwlw[
ly ly imlI jwie gn bwlw ]40]
Bwt nkIb2 bolqy awvYx[
bhu fory pr Dn brKwvYx[
puir ko mod dyiq Gr awey[
gMg mwq kul rIiq krwey ]41]
swij awrqI azgR AuqwrI[
pIXis bwir bwir br bwrI3[
aMqr sdn ibrwjy jwie[
dyiK nuKw suq ko suK pwie ]42]
SRI hirgoibMd pun AuiT awey[
SRI aMimRqsr ibKY nhwey[
ilXy pRswid gey drbwr[
hwQ joir kir bMdn Dwir ]43]
BweI ibRzD shq gurdws[

1
GoVy qy cVHy vwjy vjw ky[
2
cobdwr jo nwm pqw dzsdw jwvy[
3
pwNI vwr vwr ky pIxdI hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 411

imly nmo kir hrK pRkwS[


dIin pRdCnw puin hit awey[
iQry akwl qKq kI Qwey ]44]
PrS krwie idvwn lgwXo[
siB awey gur drSn pwXo[
kir kir bMdn bYTihÀ pwis[
siB sox boliq bcn iblws ]45]
pYxdy KW juiq Bt gn awey[
nmo krihÀ locn ibkswey[
krÎo Kwn ko mwn Gnyrw[
Btin kuSl bUJI iqs byrw ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI guru awgmn’ pRsMg
brnnû nwm qIn pMcwsiq aMsU ]53]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 412

54. [bIbI vIro sUrj ml qy sRI aNIrwey jI jnm]


53<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>55
dohrw: SRI guridzqw puqR qihÀ, lÎwey siqguru qIr[
lIin aMk dulrwvqy, imRdul bwk qy DIr ]1]
cOpeI: jQw jog siB ko snmwnw[
iszK msMd suBt jy nwnw[
pun AuiT inj mMidr ko gey[
Kwn pwn nwnw ibiD key ]2]
sMDÎw smY su dIpkmwlw[
jihÀ kihÀ kInis BXo Aujwlw[
SRI hirmMdr ky chuMidiS mYx[
dIpk bwr Dry iGRiq ijs mYx ]3]
SRI aMimRqsr kI sOpwn[
jihÀ kihÀ kIin pRkwS mhwn[
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
jwm insw qy gurU nhweI ]4]
gwie rbwbI awswvwr[
sziqnwm ismrn jYkwr[
bYTihÀ siqguru lwie idvwn[
awvihÀ iszK aink lY gÎwn ]5]
iesI pRkwr ibqy bhu mws[
siqguru iblsiq ibibiD iblws[
Dir dmodrI grB duiqX qib[
kyiqk mws ibqwvin ikX jib ]6]
BeI pRsUqw jnmI kMnÎw[
bf Bwgin siBihin qy DMnÎW[
SRI gMgw ny qwihÀ inhwrw[
‘bIro! nwm ibcwr Aucwrw ]7 ]
mwq kriq pRiqpwlw GnI[
pÎwrI suqw pRym ky snI[
kib dwdI ly aMk dulwrih[
‘guru Gr jnmI puMn AudwrihÀ’ ]8]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 413

sMgiq dIpmwl ko awvY[


SRI aMimRqsr ibKY nhwvY[
SRI hir mMidr drSn krY[
sunihÀ Sbd Aur awnûd DrY ]9]
SRI hir goibMd qKq akwl[
bYTihÀ sBw lgwie ibswl[
awin akorin ko arpMqy[
apin mnorQ ko AucrMqy ]10]
krihÀ kwmnw siB kI pUrn[
bKSihÀ iszKin ko gun rUrin[
kyiqk Bgiq ibKY mn lwvYx[
sziqnwm ismriq giq pwvYx ]11]
iks ko dyx inScY Aur gÎwn[
jwnihÀ apno rUp mhwn[
qn hMqw qy hoiq inrwly[
ilpihÀ n Pl jy krmin jwly1 ]12]
awie aink syvw khu lwgy[
jg bMDn qÎwgihÀ bfBwgy[
lgÎo sdwbRq mukqI kyrw[
aws DrihÀ ly anÀd Gnyrw ]13]
vihr aKyr ibRiq ko jwqy[
awXuD ibzdÎw mihÀ Aumhwqy[
pYxdy Kwn aiDk blvwnw[
iqh sox prciq rhihÀ mhwnw ]14]
bfy blI do mihK2 mMgwvihÀ[
iqn khu snmuK sIs iBrwvihÀ[
tzkr iek jib krihÀ iBrwvin[
jib dUjI ko lwgihÀ lwvin ]15]
donhuÀ mihKin kyr ibKwn3[

1
smUh krmW dy PlW ivc ilpwiemwn nhIx huMdy[
2
sMFy[
3
isMù[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 414

ghih pwn mihÀ pYxdy Kwn[


iBrin n dyiq itkwvih dOn1[
nihÀ kir skihÀ Ej qib kOn2 ]16]
bl qy Jtkih krih ipCwrI[
donhuÀ iQrihÀ skl bl hwrI[
Kry hZwrhuÀ ipKihÀ qmwSw[
ibsmihÀ irdy lKihÀ bl rwsw ]17]
-ies ky sm mihÀ mMfl mWhI[
dUsr iks Ql suinXiq nWhI-[
dyS ibdySin mihÀ iqs bwq[
krihÀ lok, suin suin ibsmwiq ]18]
kyiqk dyKin ky ihq awvYx[
fIl ibswl blI ipiK jwvYx[
nO nO mn kI mudgr Pyrih[
avnI mihÀ AuTwie kir gyrih ]19]
siqgur idn pRiq ruÞ bhu krYx[
ikRpw idRSit bl prKiq DrYx3[
vsqu ajwieb sMgiq lÎwvih[
inj kzlÎwn hyqu arpwvih ]20]
so pYxdy KW ko guru dyiq[
bl idKrwie irJwie su lyiq[
Dn gn bsqR SsqR bÞSMqy[
bl brDk Bojn acvMqy ]21]
apny inkit ibTwie KulwvihÀ[
Kovw pY qpqwie bnwvihÀ[
awid bdwm pwie bhu myvw[
qol aiDk idn pRiq gurdyvw4 ]22]
Kwie bhuq pun briZS krY[

1
dohW L[
2
koeI bI (sMFw)[
3
ikRpw idRStI Dwr ky bl prKdy hn[
4
bhuqy qol ivc (sB cIZW gurU jI) hr roZ dyxdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 415

dMf pylbo, muMgrI DrY1[


ijs Ql bwir bwir iPir kriq[
avnI ibKY prYx qihÀ grq2 ]23]
bl juiq dyih hoiq inq gwFI[
srI swr3 kI jnu ieh bwFI[
kYso huie qurMg bl BwrI[
ghY, n cilby dyiq agwrI ]24]
DrY rjqpN sBw mJwr[
mytih hrP msl bl Dwir4[
punh ptybwZI5 jib krY[
nhIx agwrI ko nr arY ]25]
qib siqgur apno bl krYx[
aMg dbwie grb prhrYx[
lÜjiq hoie sunwvih bYn[
‘hm bl sm avnI ko hY nw ]26]
airby dyAux n dopd mWhI6[
shY kOn bl, bcihÀ su nWhI7[
qnu ko qRwn Dwir kir awip[
krhu n bis mo khu hir dwp8 ]27]
aZmiq ko bl kir kY Bwro[
muJ ko bis kir lyiq lcwro[’
iem hMkwr jws ky jovw[
inj bl sm dUsr nihÀ jovw ]28]
awieÀ sMgqW dyS ibdyS[
dyKiq ibsmiq irdy aSyS[

1
Pyry[
2
iqzQy toey pY jWdy hn[
3
lohy dI gylI[
4
bl nwl mlky[
5
gqky bwjI[
6
do kdmW ivc nW aVn idaW[
7
Eh (qW) bcdy hI nhIx[
8
(myrw) hMkwr dUr krky mYL vzs nhIx kr skdy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 416

ies pRkwr idn ikiqk ibqwey[


adBuq apny cirq idKwey ]29]
mrvwhI ny grB DrÎo hY[
smW ibqwvin jbih krÎo hY[
BeI pRsUqw suq AuqpMnw[
suMdr sUriq sUrjvMnw ]30 ]
mwq gMg suin awnûd Dwry[
mMgl ibdiq ikXo puir swry[
lGu duMdiB kI nObiq bwjiq[
aink rIiq ky mMgil swjiq ]31]
rMkn ko Dn angn dIin[
bMdn vwrYx bMDn kIin[
PUl mwl bhu dr lrkweI[
aWbR mOr pwqin hiraweI1 ]32]
puzqR sMg gMgw bc BwKw[
‘smW ibcwr lyhu kir kWKw[
mMgl kIjih ibibiD pRkwrw[’
gur mwnÎo ijm mwq Aucwrw ]33]
kir ibcwr gur igrw AucwrI[
‘ies qy bMS bDih jg BwrI[
sUrj blI lgn ky DwmU[
XW qy -sUrj ml- ies nwmU2 ]34]
siB kul rIiq jnm kI krI[
bjiq bDweI awnÀd BrI[
ies jnmy idn kyiqk pwCy[
irdy nwnkI suq ko bWCy ]35]
eyk smY piq pwie iekMq[
bYTy SRI siqgur BgvMq[
lÜjw shq nwnkI TWFI[

1
aMbW dw bUr qy pziqaW dI hiraweI[
2
blI lgn dy Gr (ivc jdox) sUrj (awieaw hY qW ies dw jnm hoieaw hY) qW qy sUrj
ml ies dw nwm Dro)[ (sUrj myK rwSI ivc pRvyS krY qW blI, pRbl Xw AuØzcWS khIdw hY)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 417

jory hwQ kwmnw bwFI ]36]


KlI BeI, bUJI guru aYsy[
‘irdy mnorQ kInis kYsy?
khu inj kwrj kÎw icq cwhU?’
suin kir khiq BeI guru pwhU ]37]
‘qum siB jwniq aMqirjwmI[
qAU ij pUChu AucrOx sÍwmI[
jug sOqin1 suq pRwpiq kry[
qQw kwmnw mYx Aur Dry’ ]38]
Bey pRsMn bcn muK khÎo[
‘bfo Bwg qyro hm lhÎo[
iqn qy aiDk puzqR BI pwie[
qoih pRqwp vDih aiDkwie’ ]39]
suniq anûd iblûd Aupwvw[
hwQ joir isr avin itkwvw[
ibqy ikiqik idn grB su DwrÎo[
nv mwsin ko smW su twrÎo ]40]
sybÎmwn Dwiein qy hoeI2[
jnmÎo puzqR icMq icq KoeI[
poqRw ipKÎo awin kir gMgw[
mMgl rcÎo hrK ky sMgw ]41]
piq kI ismriq igrw rswlI[
BeI sPl aib KuSI ibswlI[
‘vDI vyil bhu pIVI cwlI[
Drm klw hir bMiD bhwlI’ ]42]
jwck gn ko dInis dwn[
bwjiq bwjy dÍwr mhwn[
gur Gr mihÀ SwdI pr SwdI[
hoiq sdw ipiK hÍY aihlwdI ]43]
dyiq awiSKw imRdul Aucwrw[

1
dohW sOxkNW ny[
2
syvw kIqI geI dweIaW qox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 418

-sOgun bDhu gurU pirvwrw-[


Auicq krin ky sib hI kIin[
siB Gr kir krwh bhu dIin ]44]
bUJÎo gMg gurU khu awie[
‘hy suq! suq ko nWv bqwie[
SRI nwnk kI ikRpw Audwr[
krÎo bDwvin mm pirvwr’ ]45]
irdy ibcwriq gurU Aucwrw[
‘-aNIrwie- ies nwm Audwrw[’
suin kir srb anûdiq hoey[
chuÀidiS qy sMgiq gn joey ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘puzqR jnm’ pRsMg brnnû
nwm cqr pMcwsiq aMsU ]54]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 419

55. [sgweI bwbw guridzqw]


54<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>56
dohrw: ies ibiD bIqÎo smox bhu, siqgur hirgoivMd[
krihÀ AuDwrin gn nrin, suin jsu awvihÀ ibRMd ]1]
cOpeI: bIiq geI brKw ruiq jbY[
srd suMdrI dIpiq1 qbY[
dIpmwl ko liK awgvnU[
chuÀidiS ky isK qij qij BvnU ]2]
iekTI kry gurU kI kwr[
drSn gur aiBlwKw Dwir[
vsqu ajwieb ly ly cly[
awin suDwsr mylw imly ]3]
cwrhuÀ brn cwir awSrmI[
drSn ihq awviq guru mrmI2[
nr nwirin ko imil smudwXw[
chuÀidiS qy awviq mg CwXw ]4]
rwAu rMk aiBlwKiq awey[
inSkwmI sihkwmI Dwey[
Bgq spRym ikDOx bRhm gÎwnI[
drsihÀ ijn guru mihmw jwnI ]5]
bwsihÀ swgr mihÀ idn rYn[
pt pwlo BI awlo hY n3[
kwjr ko koTw bif kwro4[
krihÀ kwr ibc sMJ skwro5 ]6]
qAU SÎwmqw CueI n lyS[
AuØzjl poiSS rhy hmyS[
jyiqk mhW aZmqI nr hYx[

1
shwvNI srd (ruq) pRkwSq hoeI qdox[
2
guru jI dy ByqI[
3
Bwv sMswr rUpI smuMdr ivc vsidaW SRI gurU jI dw aMqhkrN rUpI bsqR dw pzlw nhIx
igzlw hoieaw[
4
kzjl dw bVw kwlw koTw[
5
kMm krdy hn ivc Swm svyry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 420

guru ko ipiK ipiK ibsmiq Aur hYx ]7]


pry jgq ibvhwrin aYsy1[
hrK Sok Aur CuXo n kYsy[
awin BrÎo mylw bif puir mYx[
Aur aiBlwKI jy siqgur mYx ]8]
krihÀ Snwn suDwsr mWhI[
hirmMidr drsihÀ mud pwhI[
drb smrpihÀ kir kir bMdn[
DrihÀ pRym kIl kluK inkMdn2 ]9]
dIpmwl idn ikiqk agwrI[
SRI hirgoivMd krunwDwrI[
Qwn akwl qKq ky iQry[
PrS ibswl fswvin kry ]10]
bYTy gwdI pr Cib pwvYx[
chuÀidiS cwmr cwru FurwvYx[
kMcn dMf iley iQr awgy[
isK smIp ijn mnu anurwgy ]11]
awin awin joDw smudwXw[
guru pg pMkj sIs invwXw[
sBw ibKY bYTy bin bsqRin3[
kMcn ilpiq ghy kr SsqRin4 ]12]
ibRMd msMd DnI gn awey[
sMgiq drsiq gRIv invwey[
qib SRI guridzqw qihÀ awXo[
cwmIkr BUKn gn pwXo ]13]
sbZy5 sb jy6 hIrw moqI[
aMgin jyvr jgmg hoqI[

1
jgq dy ibvhwr aYsy pey (cMdU dw PVnw, gvwlIar ivc rihNw awid)[
2
kljug dy pwp nwSk (SRI gurU jI ivc)[
3
sjky bsqRW nwl[
4
sony jVy SsqR hzQ ivc PVy[
5
pMny[
6
jo swry[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 421

lIin aMk SRI hirgoivMd[


awie god buD1 cMd minûd ]14]
aMk ikRSn prdumn2 suhwviq[
dyiK lok ies BWiq bqwviq[
sBw ibKY hoviq bf SoBw[
qib ipiK kir mn kwih n loBw ]15]
kml pWKurI aWiK ibswlw[
imRg COnw sm huie clcwlw3[
iek rwmw KzqRI qihÀ Kro[
iek tk dyiK rhÎo mn hro ]16]
inj qnujw kI krin sgweI[
chY krI pr khÎo n jweI[
gj kItI sm aMqr Gno[
XW qy mOn, lwj mn sno ]17]
Aur mihÀ gurU suBwAu ibcwrw[
-ieh nihÀ cwhiq DnI Audwrw[
bsI pRym ky krunw kirqy[
rMkin ko bhu awdr Dirqy ]18]
cMdU Swh idvwn mhwnw[
qÎwgÎo, nhIx kdwicq mwnw[
iszK grIbin kI ly suqw[
ikX snbMD mwn bhu idqw ]19]
ien qy siB ikC hI bin awvY[
hoiq rMk nr rwAu bnwvY-[
iem ibcwr kir arZ guZwrI[
hwQ joir kir Kro agwrI ]20]
SRI guru hirgoivMd inhwrw[
aiBlwKI liK bwk Aucwrw[

1
cMd dw puzqR[
2
ikRSn dw puzqR[
3
nyqR kml pMKrI vWùU ivSwl hn qy imRg dy bzcy vWùU cpl hn[ aQvw awp imRg dy bzcy
vWùU (jIvn rO nwl) cMcl hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 422

‘ikm qUM Kro, khW Aur bwCy?


khy mnorQ aib qUM awCy’ ]21]
qib rwmy inj ibnY sunweI[
‘mY cwhiq icq krin sgweI[
KSt brK kI kMnÎW myro[
dwsI krin chOx suq qory ]22]
dIn bMDu liK ibrd quhwrw[
sukiciq icq qy kIin Aucwrw[’
jyTy ko siqguru PurmwXh[
‘ies ko awCy Qwn ibTwXhu ]23]
mwqw ko suiD dyhu jnwie[
ijm jwnih iqm krih suhwie[
puir aru goq sunwvin kIjY[
Auicq anuiciq skl liK lIjY’ ]24]
jyTw mwq gMgw iFg gXo[
srb pRsMg jnwviq BXo[
‘lyin slwh awp kI jYsy[
kIjihÀ siB ibcwr ik qYsy’ ]25]
suniq gMg mn awnÀd pwXo[
‘ieh awCI ibiD bwk alwXo[
lCmI sdn pRvySih aweI[
dÍwr ikvwr n dyhu bnweI1 ]26]
ies mYx sMsY krhu n koie[
lyhu Sgun ijm rIiq su hoie[
jwiq BlI hyrihÀ miqvwn[
Dn qo awvin jwnO jwin ]27]
ngr vtwlw hY SuB Qwn[
qihÀ ky KzqRI ibdq jhwn[’
suin jyTw gMgw ky vwk[
jwnÎo irdy srwhiq swk ]28]
awin gurU ky inkit sunweI[
1
drvjy dy qKqy bNwky nw idE (Bwv KuzlHy rKo) (a) bnHweI = bMd nw kro[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 423

‘khÎo mwq ny -lyhu sgweI-[’


idj qy awCo idvs puCwvw[
apr smwj qÎwir kirvwvw ]29]
awCo smo idvs ijs awXo[
mMgl shq su kwj rcwXo[
cMdn kI cOxkI fsvwie[
SRI guridzqw dIin ibTwie ]30]
nOx gRYh ko aiBKykin kry*[
ibRMd imly nr ipiK suK Dry[
dÍwr agwrI bwjy bwjiq[
siB pRkwr ky mMgl swjiq ]31]
suq iFg siqguru bYTy jwie[
qib rwmy ko lIin bulwie[
awie smwj dyiK kir nIkw[
irdy pRmodiq kInis tIkw ]32]
apr rIiq suMdr siB krI[
bhu anvwie bdwmin grI[
Kwrk awidk modk1 lÎwey[
siB sMgiq mihÀ bh brqwey ]33]
puir kI imlI nwir ipk bYnI[
pIn Aurojin, pMkj nYnI[
ibRMd hoie gwviq hrKweI[
Auqsv qy pUrn chuÀ GweI ]34]
pun suq ko ly sMg gusweIx[
SRI hirmMdr gRIv invweI[
gn pRswid lIny sMig dws[
Kry krwviq By ardws ]35]
qihÀ brqwie pRdCnw dY kY[
awey vihr mod mn kY kY[
bhur akwl qKq ky Qwn[

*
dyKo rwis 4 aMsU 4 aMk 38 dI hyTlI tUk[
1
Cuhwry qy lfU awidk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 424

sMgiq ko dy drSn dwn ]36]


sMDÎw Bey gey inj mMidr[
kriq anûdiq mMgl suMdr[
inj awsn pr jwie ibrwjy[
mwqw kriq BeI siB kwjy ]37]
dyin lyin ko gn ibvhwr[
hrKwviq Dn pwie Audwru[
jihÀ kihÀ sujsu BXo BrpUr[
brnihÀ siqgurU ky gun rUr ]38]
dIpmwl ko mylw BXo[
siBihin ieh mMgl drsXo[
chUM idiSin ky isK gn awey[
kÎw ignqI ko khYx sunwey ]39]
isrypwAu iszKin ko dIny[
irdy mnorQ pUrn kIny[
ibRMd msMdin ko bifaweI[
dy kir dySin pTy gusweIx ]40]
jo ijs dyS rhY so jwvih[
gur kI kwr btoir ilawvih[
kOn kOn so dyS ignIjY[
avnI mMfl skl jnIjY ]41]
silqwpiq1 ky twpU jyX[
iszK bsihÀ awvihÀ Dn dyX[
puir gRwmin kI ignqI kOn[
siBihin mihÀ iszKÎin ky BOn ]42]
jhW hoihÀ isK pr hY BIr2[
qhW bnihÀ rzCk guru DIr[
ikRpw idRSit qy koit AuDwry[
ijn ko igin kir pwie n pwry ]43]
siBihin kI suin ibnqI qUrin[

1
smuMdr[
2
duK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 425

krihÀ kwmnw Aur kI pUrin[


bÎwp rhy siqguru siB dyS[
pRymI ky aMg sMg ivSyS ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘sRI bwbw guridzqw kI
sgweI’ pRsMg brnnû nwm pMc pMcwsiq aMsU ]55]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 426

56. [bIbI vIro jI dI sgweI[ SRI atzl rwie jnm]


55<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>57
dohrw: iem Auqsv mylw BXo, hrKÎo siB prvwr[
iek idn bYTy mwq iFg, siqguru mukiq Audwr ]1]
cOpeI: ‘sunhu puzqR! iks nIky QweI[
Koij krhu inj suqw sgweI[
ieh kwrj BI kirby jog[
pThu ikiqk puir1 lwgI log ]2]
jhW iblokihÀ Blo iTkwnw[
so Ql awin sunwvihÀ kwnw[
swimzgRI sÀbMD kI jyqI[
lyih sdn qy gmnihÀ qyqI’ ]3]
suin gur khÎo ‘bnih ibn bwir2[
jihÀ sMjog rcÎo krqwr[
so suKyn hI huie aib jwie[
irdY mnorQ awip AuTwey ]4]
kih suin mwq sMg Gr iQry[
inj pRXMk pr pOFin kry[
qib dmodrI suq ly swiQ[
aweI syv krin gur nwQ ]5]
hwQ joir kir bwk bKwnw[
‘ipKhu suqw ihq nIk iTkwnw[
ipRXw moih mnu jihÀ suK pwvY3[
hm hyrihÀ awCy hrKwvYx4’ ]6]
siqguru khÎo ‘sMjog rcÎo jihÀ[
suK ko pRwpiq hoih bsih qihÀ[
Auicq n ieh icq icMqw krnI[
prwlbD siB qy bf brnI’ ]7]
suin dmodrI AuiT hrKweI[
1
keI SihrW L[
2
fyrI qox ibnW, CyqI[
3
myry mn L ipawrI (DI) ijzQy suK pwvy[
4
asIx Bly (swk) dyK ky anûd hovIey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 427

‘-rhhu suKI- bc qum sPlweI1[’


supiq jQw suK insw guZwrI[
AuiT gur mzjy inrml bwrI ]8]
idvs cFy pun lgÎo idvwn[
drSn krihÀ bMdnw Twin[
isK sMgiq ko hoviq TWFy[
ko bYTihÀ iFg pRymI gwFy ]9]
siB idiS dyKÎo idRSit clwie[
bYTy, AuTy jwihÀ, ko awie2[
iek nr hyrÎo bwlk swiQ[
drb hIn pt miln anwQ ]10]
jib nyry huie bMdn TwnI[
suniq siBin ky gurU bKwnI[
‘BOn kOn, puir, jwqI kOn?
ikm awXhu khu kwrj jOn?’ ]11]
suin sukcÎo bMdy jug hwQ[
sBw bIc bolÎo guru swiQ[
‘mzly puir bwsihÀ icr kwl[
gey drb qy Quir ies hwl3 ]12]
jwiq Kosly KzqRI ahYx[
Drmw nwm moih ko khYx[
spq brK ko bwlk myrw[
swDU nwm DrÎo iem kyrw’ ]13]
suin siqguru inj inkit ibTwXhu[
‘awnhu Kwrk4 ibzpR bulwXhu[’
suin ipiK ibsmiq By nr swry[
-khW kriq gur- irdy ibcwry ]14]
jib idj awXo krÎo bKwny[

1
(ieh) awp dw bcn sPlw hovy[
2
(keI) bYTy hn (koeI) AuØzTky tury jWdy hn qy koeI aw rhy hn[
3
Dn qo QuVky ies hwl ho gey hW[
4
Cuhwrw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 428

‘iss ky muK idhu Kwrk6 Kwny[’


suin Drmy kr joir Aucwrw[
‘qum sgry jg gurU Audwrw ]15]
smrQ chhu su krhu gusweIx[
ko qumrI smqw nihÀ pweI[
mYx anwQ siB Skiq ibhInw[
rMk, drb ibnu, bsqR mlInw ]16]
krin sgweI ikm bin awvY[
smqw isMDu bUMd ikm pwvY[
kihÀ kItI kihÀ bf gjrwj[
suniq bwq muJ Aupjiq lwj ]17]
rwvr bMdn krin sQwn[
bhu ajog1 ikm krihu bKwn[’
siqguru khÎo ‘icMq nihÀ kIjY[
rcÎo ibrMc2 sMjog lKIjY ]18]
ieh suq qyro hÍY bfBwgy[
Bgq ibswl pRBU anurwgy[
ies ko doS n lwgih koeI[
apr sMdyh dyhu siB KoeI’ ]19]
iem kih jyiqk rIiq sgweI[
qihÀ bYTy siB gurU krweI[
hyir hyir sgry ibsmwey[
-iszK rMk sMjog bnwey- ]20]
sBw AuTI gur mMidr gey[
siB mihÀ ieh pRsMg ibdqey[
-KzqRI rMk puzqR ky swiQ[
krI sgweI qinXw nwQ3- ]21]
suin dmodrI gur iFg aweI[
aink BWiq kI qrk AuTweI[

1
(ieh gzl) PzbdI nhIx[
2
rcnhwr ny [sMs: iv+rdÄ = rcnw]
3
puzqRI dI gurU jI ny[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 429

khiq BeI ‘nihÀ kIn ibcwr[


puzqRI dIinis rMk agwr1 ]22]
KojÎo inj smwn nihÀ Qwn[
DnI ibswl ju ibdq jhwn[
khihÀ khW ipiK kY nr swry[
awie sbMDI jbih inhwry’ ]23]
suin SRI guru iqh DIrij dIin[
‘siB qy aiDk iesI khu cIin[
idn pRiq awCo huie qib jwnY[
apr n pwviq iesI smwnY’ ]24]
suin dmodrI qUSin hoeI[
gMgw sMg khI ijm joeI[
mwqw suin suq bc ibsvwsw2[
nhIx qrk ihq kCU pRkwSw ]25]
siB sujwn qy mihd sujwnw[
klwinDwn3 puzqR ko jwnw[
-awCI hoih krI hY jYsy[
BeI su BeI iPriq nihÀ kYsy- ]26]
jwin BlI mwqw ikX mOn[
mMgl kriq BeI gn BOn[
pRwiq AuTy siqgur hrKwey[
ciF qurMg pr vihr isDwey ]27]
suBt cFy gn gey aKyr[
ieq Auq kwnn mihÀ iPir Pyr[
CorihÀ bwj pMCIain pwCy[
cIqy Dwie imRgin idiS gwCy4 ]28]
sÍwn ibswl SUkrin dOry5[
Gyir Gyir hiq kir iqn bOry[
1
kMgwl dy Gr[
2
puzqR dy bcn qy Brosw kIqw[
3
krwmwq dw KZwnw[
4
jWdy hn[
5
sUrW vl dOVdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 430

lgr, Jgr, jurry gn iSkry[


bhrI Aufiq Kginko pkry ]29]
rwj iriKin sm Kyil aKyry[
bn ibcrin muid pwie bfyry[
puir muir awey guru Aur hrKiq[
awXuD ibzdÎw suBtin prKiq ]30]
kriq iSkwr quPMg pRhwrYx[
ko Bt kir gih KVg sMGwrYx[
qomr qIrin qUrnqw qr1[
krihÀ idKwvin cwqurqw Dir ]31]
pYxdyKwn bIr bl rwsih[
awXuD ivzdÎw kAu azBÎwsih[
kyiqk idn bIqy ies rIiq[
sRI hir goivMd piqq punIq ]32]
smYx pRsUq hoin ko hovw[
Dwiein ko bulwie gn jovw[
sdn ibKY gn dIpk bwry[
dwsI Auqlwviq giq DwrY2 ]33]
jnm nwnkI qy qib lIin[
suin suq BXo siBin mud kIin[
gMgw kriq mMglwcwr[
irdy mudiq ibRzDiq pirvwr ]34]
Bor hoiq lGu duMdiB Dry[
bwjiq suniq siBin mud Bry[
mMgiq jn Auqlwviq awey[
mwq gMg kih drb idvwey ]35]
nr nwrI gn dyiq bDweI[
lÎwie dUib3 gur iFg arpweI[
Auqsv kirby kI jy rIiq[

1
bhuq CyqI[
2
kwhlI nwl cldIaW hn[
3
dzB[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 431

siB gMgw kirvwie spRIiq ]36]


ibRD sMmiq huie1 nwm ibcwrw[
‘atl rwie’ qib gurU Aucwrw[
‘atl smwiD kriq ieh rhÎo[
XW qy Aur ibcwr kir khÎo’ ]37]
angn drb dIin gur dwn[
pwie krihÀ nr sujsu bKwn[
SRI guru rwmdws ko poqw[
dIn dunI QMiB Bwr Kloqw ]38]
dyiq kwmnw jg mihÀ suK kI[
mUl AuKwrih ibKm su duK kI2[
prAupkwrI joDw blI[
iszKin ko bKSiq giq BlI ]39]
idn pRiq aiDk bKS dy jOn[
surpiq bpurw awgY kOn[
ijs ko nwm iley jm qÎwgY[
drSn qy klml gn BwgYx ]40]
rwj jog brqih jg mwhI[
iek rs ibRqI AuQiq kib nWhI[’
iem siqguru kY Bw pirvwr[
AupjI eyk suqw, suq cwir ]41]
swihbZwdy rUp su rUrw[
ijn qy Bvn lgih jnu pUrw3[
ly pOqRin ko gMg dulwrih[
BUKn bsqR aink qn Dwrih ]42]
Kwn pwn dy apny hwQ[
pwriq pOqRin pRIqI swQ[
hyir hyir hrKihÀ guru bMs[
soFI kul ky jnu avqMS ]43]

1
bwby buzFy dI slwh nwl[
2
krVy duzKW dI cMgI qrHW jVH puztdy hn[
3
Gr mwno Biraw lÜgdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 432

aink dws syvw mihÀ rhYx[


aMk rKYx vihrMqr chY1[
iem siqgur ky sdn anûd[
idn pRiq hoviq ibRMd iblûd ]44 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI atl rwie Aupjn’
pRsMg brnnû nwm Kst pMcwsiq aMsU ]56]

1
cwhy aMdr hoN cwhy bwhr (dws AunHW L) godI ivc rzKdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 433

57. [kAulW]
56<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>58
dohrw: kyiqk idn pScwiq qy,
kOlW suniq anûd[
chiq iblokin gurU suq,
Aur aiBlwK iblûd ]1]
cOpeI: ciF fory pr qbih isDwrI[
guru Gr pRivSI awnÀd DwrI[
gMgw ko pg bMdn kInI[
dyiK qWih ko awiSK dInI ]2]
qInhuÀ guru pqnI qib hyrI[
siB ko nmo kIin iqs byrI[
ihq sox hyir prspir bYsI[
boliq mDur igrw muK qYsI ]3]
mwn shq bc khiq ibTweI[
lKihÀ su -pRIiq irdy kir aweI-[
deI bDweI siBin sunwie[
mwnI iqnhuÀ anûd Aupwie ]4]
Kyliq swihbZwdy cwir[
qn su kumwr* su mUriq cwru[
pMcim kMnÎW dyKin kIin[
bsn ibBUKin Dir duiq BIin ]5]
kir kir pRym aMk mYx lyiq[
hyir hyir kir awiSK dyiq[
SRI guruidzqw dOriq iPrYx[
bjiq ibBUKn ruN ruN krYx ]6]
snY snY sUrj ml jWih[
pwiein BXo bfo bl nWih1[
aNIrwie aMùN irMùmwN2[

*
pw:-qn suB mwr[
1
pYrW ivc bhuq jor nhIx Biraw ajy[
2
irVHdy hn vyhVy ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 434

atlrwie nihÀ Bw qn qRwN ]7]


bIro Kyliq dwsI god[
iem sMqiq ky lhiq ibnod[
siB sox kOlW kriq snyh[
mn mihÀ kih -bfBwgin eyih ]8]
pUrb jnÀm puMn bf kIny[
ijnhuÀ skl suK ies ibiD dIny[
piq pwXhu siB jg isrmOr[
ijh sm aOr nhIx kih TOr ]9]
bhuq puzqR suMdr as pwey[
ijn ko dyKiq icq hulswey[
kÎo n hoihÀ aYsy duiqvwn[
ijn ko ipq siB guNin mhwn ]10]
DMn jnm ienhUM ko hoXhu[
piq suq ko suK iem ijin joXhu-[
irdY ibcwriq pÎwr krMqI[
hwQin sox gih goid DrMqI ]11]
ipKiq ipKiq icq mihÀ PuiraweI[
-muJ qy sMqiq kÎox n AupweI[
iqn qy AupjihÀ puzqR pRbInw[
qn suMdr bl mihÀ huieÀ pInw ]12]
aib lO mYx n jwcnw kInI[
Xw qy rhI mhW miq hInI[
ijs qy chuÀidiS ky nr nwrI[
jwcihÀ bin kY dIn agwrI ]13]
kyiqk khiq ‘n dwird rhy[
bfy pdwrQ hm aib lhy[’
qn arogqw jwciq kyeI[
suq ko br ly, ibn suq jyeI ]14]
iezqÎwidk vQu ignIXih kOn[
rwAu rMk jwcihÀ guru BOn[
ikRpw idRSit avlokiq dyiq[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 435

ly ly sMgiq jwiq inkyq ]15]


mYx pRwrQnw kriq agwrI[
huie pRsMn br dyiq AucwrI-[
ipiK guru puzqRin ko mud hoeI[
iem icqviq Aur bÎwkul soeI ]16]
bYTÎo bhuq kwl nihÀ gXo[
qUrin mn akulwviq BXo[
AuTiq mwq ko kInis nmo[
qInhuÀ ko bMdiq iqh smo ]17]
aweI apny sdn duKwrI[
bYTI sociq dIn ibcwrI[
-jwin qurknI mo khu qÎwgw[
kriq kpt ko, nihÀ anurwgw* ]18]
siB qy muJ ko jwin mlInI[
pRIiq irdy kI mihÀ mm cInI[
mn bWCiq sMgiq br pwvY[
jo kbhUM kir drSn awvY ]19]
mm sm pRIiq hoih iks mwhUM[
iqn ibn mm iCin jwiq n kwhUM[
ins idn mn mihÀ bws kriq hYx[
iqn mihÀ mn ibsrwm Driq hYx1 ]20]
bWCiq br muJ dyihÀ n kYsy[
pRym aDIn ibrd ijn hY sy[
srb BWiq kI Skiq ibswlw[
ijn ko nwm skl suK vwlw ]21]
iDk mo khu nihÀ kImiq jwnI[
*
kiv jI ny eyQy ihrK qy guzsy ivc aweI kOlW dw rUpk bzDw hY jo kwvÎ dy nukqy qox ktwKÎ
vwlw hY[ pr kOlW jI bVy nwm rsIey qy moh mwieaw L ijzqy hoey qpzsÍI sy, jYsw ik kiv jI
awp dzsdy hn, dyKo ies qox aglw aMsU, aMk 7, 16 qy 20[ AuhnW L aYsI bnwvt krn
dI loV sMBv nhIx jwpdI[ ‘mno nws qy vwSnw KY’ jo bIbI kr cukI hovy Aus L jy kdy koeI
vwSnw AuØzTy bI qW Auh aYsy rMgW ivc kdy nhIx jw skdI qy awpNy gurU L kdy kpt dw doS
nhIx dy skdI[
1
itk jWdw hY, ilvlIn huMdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 436

kbhuÀ n jwic lIin mn BwnI1[


awp pRsMn hoih nihÀ dIno[
mMdBwg XW qy inj cInox ]22]
kpt krÎo* muJ sox guru pUrn[
ijn ko pRym hoih Aur pUr n2+[
iem ibcwr kir iris ko DwrI[
locn jl bUMdin ko fwrI ]23]
jyvr jbr jvwrh lwgy[
aMgin qy Auqwir kir qÎwgy[
aMùN prI, ibkIrN sohYx3[
jQw ggn mihÀ Aufgn johYx4 ]24]
rMgdwr aMbr br gyry5[
moit miln pt ly iqis byry[
Kwn pwn ko qÎwgin kInw[
imRdul pRXMk Coir qib dInw ]25]
kY br suq ko6 lYhox pwie[
nWih q jIvin jwie iblwie[
avin sXn kir7 nXn snIr8[
sMkt iris qy hoiq aDIr ]26]
-aMqirjwmI jwnihÀ awip[
bUJihÀ awie BXo ijim qwp[
jbih lyihÀ suiD moih AuTwvYx[
bWCiq dY hYx Aur hrKwvYx- ]27]
prI rhI, Bw sMDÎw kwl[

1
mn BWvdI (kwmnw)[
*
pw:-hyir[
2
ijnHW dy idl ivc myry nwl pRym pUrw nhIx hY[
+
pw:-moih Aur pUrn[
3
vyhVy ivc ilt geI (qy gihNy vyhVy ivc) iKMfy hoey (aYAux) SoBdy hn[
4
ijvyx akwS ivc qwry idKweI idMdy hn[
5
Auqwr idzqy[
6
puzqR dw vr[
7
DrqI qy ilt krky[
8
nyqR jl dy shq kIqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 437

aiDk insw mihÀ BeI ibhwl[


qrPiq duKiq pRwiq huie aweI[
sm sMmq ky rYin ibqweI ]28]
dwsI aink AuTwviq boliq[
‘kÎw duK hY?’ kih ieiq Auiq foliq1[
bUiJ rhI, nihÀ kCU bqwvY[
‘hrqw pIr, pIr mm pwvYx2 ]29]
pIrin pIr3 srb hI jwnYx[’
iem kih bhur qUSnI TwnYx[
ieiq siqguru iniq nym rKMqy[
jwm jwmnI jbih jgMqy ]30]
awswvwir sunihÀ drbwr[
bhur suKmnI pwT Aucwir[
bYiT qKq dIvwn lgwvYx[
dy drSn isK sMgiq awvY ]31]
bwnI pTihÀ igRMQ kI ibRMd[
ieis pRkwr iniq nym iblûd[
pFiq n bolihÀ ikh sox bYn[
ipKihÀ n ieiq Auiq, iQr kir nYn ]32]
iqs idn kOlW ko duK jwnw[
KYxic pRym kI BeI mhwnw[
iQrÎo n jwie n mn iQr hoie[
pRymI ko duK shYx n soie ]33]
guru ky DÎwn prwien BeI4[
gur mUriq mn iQrqw leI[
iem jogI ky hÍY n smwiD[
leI pRym nY idF kir bWiD5 ]34]
pRIiq kry bÎwklqw DwrI[
1
iPrdIaW hn[
2
pIVw hrn vwlI myrI pIVw lKdy hn[
3
gurW dy gur[
4
Bwv iDawn lIn ho geI hoeI sI[
5
Bwv pRym ny aYAux idRVH smwDI ivc bMnH idqI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 438

nhIx jwiq pRBu pwis shwrI[


kyiqk rhÎo suKmnI pwT[
AuTy quriq hI qij siB TwT ]35]
Bgiq vqs jo ibrd Audwrw[
Aur gwFo kir aMgIkwrw1[
apr nym pRN qÎwgy jwieÀ[
ipRX ko ihq nihÀ qjÎo kdwie ]36]
gey byg qy Gr iqis GrI[
kOlW kOl iblocn2 prI[
krI iblokin, bYTy qhW[
pTÎo pwT jyiqk Qo rhw ]37]
krÎo sÀpUrn sIs invwXo[
pun dwsI ko inkit bulwXo[
‘kÎox ieh prI, khW ieis hovw?
ibgrÎo kOn kwj iein jovw?’ ]38]
hwQ joir iqin dSw bqweI[
‘pRQm awp ky sdn isDweI[
qihÀ qy hI hÍY kir idlgIr[
prI awin, nihÀ BwKiq pIr3 ]39]
-hrqw pIr lKih mm pIr[
siB qy dIrG pIrin pIr-[
KSt jwm ieis BWiq ibqwey[
kwil dupihrI qy duK pwey ]40]
Kwn pwn prXMk suhwvin[
bsn ibBUKn kry bgwvin[
dIrG sÍws lyiq duK Bry[
azSRü iblocn qy jil pry4 ]41]
rwvr ko inj pIr bqwvY[

1
BgqW L ipawr krn dw vzfw ibrC jI ivc qkVw aMgIkwr kIqw[
2
kOlW kOl vq nyqrW vwlI[
3
nhIx kihÀdI pIVw[
4
nYNW qox aMJUaW dw jl ifzgdw hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 439

bUJhu awip hvwl sunwvY[’


SRI hirgoivMd suin kir gwQw[
bUJÎo cihiq iqsI ky swQw ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kOlW ko’ pRsMg brnnû
nwm spq pMcwsqI aMsU ]57]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 440

58. [kAulsr]
57<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>59
dohrw: brnI jwie n kCu dSw, DrnI lotiq dIh[
hrnI idRg qrnI1 prI, gurU lKI spRIh2 ]1]
3
cOpeI: ‘kÎox Dr prI nIr Bir brnI ?
BeI ibbrnI4 cMpk brnI5*[
ikis ny qoir anwdr kIno?
khu kwrn, kÎox byK mlIno+ ]2]
bWCiq khiq pRQm hm pwis[
so kir dyqy kwrj rwis[
kÎox ieqno qn pwie ibKwdU?
ibnw awj qy iniq aihlwdU’ ]3]
suin imRdu vwk AuTI kr joir[
kir inj muK siqguru kI Eir[
‘-qum smrQ siB rIiq gusweIx-[
kih siB jg aru mYx liK pweI ]4]
lwKhuÀ dySin qy isK awvYx[
mn bWCiq qum qy br pwvYx[
pUrb jnm Bwg mm nIkw[
hoin huqo insqwro6 jI kw ]5]
ijis qy aMcr ghÎo qumwrw[
mhW nrk qy moih Aubwrw[
jnm qurk mm aivgiq7 jwqI[
so qij kir mYx quj sMgwqI ]6]
jib lO jgq rhY ieh bnÎo[
1
hrnI vq nyqRW vwlI iesqRI[
2
iezCw shq[ [sMs: pRIh = iezCw] (a) shq pIVw dy [sMs: s+pRyK = pIVw]
3
iJMmNIaW ivc pwNI Brky[
4
ipzly rMg vwlI ho geI[
5
cMby dy rMg vwlI[
*
pw:-qrnI[
+
pw:-byKs lIno = aYsw vys ilaw[
6
mukqI[
7
KotI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 441

qib lO rwvr ko jsu sunÎo[


mYx ibcwir nIky Aur joeI[
nihÀ pRlok kI icMqw koeI ]7]
ieik icMqw ieis jg kI BwrI[
so n imtih jy SriN qumwrI[
qO inrBwg BeI iqis idiS qy[
muih nihÀ dyihÀ lyih jg ijis qy1’ ]8]
khÎo gurU ‘kÎw kwj qumwrw?
ijis kir as sMkt qn Dwrw[
khu aib hm sox, pUrn krOx[
nwhk ikim sicMq duK Bro’ ]9]
inj kir ikRpw jwin siqguru kI[
khiq BeI inj icMqw Aur kI[
‘ijm rwvr ko js jg swry[
ibdiq BivzKÎiq rhY Audwry ]10]
iqim inj nwm Aujwgr kwKOx2[
puzqR awip qy huie aiBlwKOx[
rhih sWiJ jg mihÀ qib myrI[
jwnihÀ nr sMqiq jib hyrI3 ]11]
ieis duK kir duKIaw mn morw[
hrhu, Brosw hY ieik qorw[’
SRI hirgoivMd suniq bKwnw[
‘khW mnorQ qYx Aur Twnw ]12]
nwSvMq jg mihÀ cihÀ nwmU[
kÎox n sMBwriq awgil DwmU4[
sumiqvMq bf sy hYx pRwnI[
jgiq vwSnw ijnhuÀ imtwnI ]13]
kÎw suq ibq qy srih agwrI[

1
jgq ijs qox lYxdw hY, AuhnW mYL (Auh SY) nhIx idzqI, Bwv awp jI ny[
2
awpNw nwm Aujwgr cwhuMdI hW[
3
dyKygw (jg)[
4
Bwv pRlok[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 442

mry n awvihÀ kbhuÀ inhwrI1[


hMqw mmqw imzQÎw Dwriq[
jgq pdwrQ ihq Bv hwriq2 ]14]
khW puzqR qy kwrj srih[
qÎwig clihÀ eykil, jib mrihÀ[
hm3 sMgiq ko lwB iehI hY[
jgiq vwSnw hoiq nhIx hY ]15]
kÎw quC vsqU pr llcweI[
ieqo Kyd mn DrÎo jnweI[
hm so pRym ieqo qum krÎo[
aib lO nhIx moh prhrÎo?’ ]16]
suin kOlW pun gur sMg khÎo[
‘awip jQwrQ mm ihq chÎo[
qAU sunhu mYx gmnI mMidr4[
puzqR ipKy rwvr ky suMdr ]17]
ijin ijin qy suq jnmy ahYx[
iqin ky nwm jgq mihÀ rhYx[
mry ipCwrI nwm n myro[
ikim ko lyihÀ, nhIx ikC hyrox5 ]18]
qumry qn sox ijim qn sMgiq[
qQw nwm BI rih ieim, mMgiq6[
rwvir nwm atl jug cwir[
ismrihÀ jg qy, krihÀ AuDwr ]19]
iqim myro BI rwKhu nwmU[
iehI bwSnw Aur, inSkwmU7[
1
(mwpy) mrky kdy (sMqwp L) dyKN nhIx awAuxdy[
2
jnm hrdy hn[
3
swfI[
4
mihlW ivc[
5
mYx koeI (inSwn) nhIx vyKdI[
6
ijs qrHW quhwfy qn nwl myrw qn (sMgÎq =) nwm vwlw (huN) hY, Bwv ik qusIx qwrNhwr
ho qy mYx cylI qrnhwr hW, iesy qrHW myrw nwm (azgy L bI) rih jwvy, ieh mYx mMgdI hW[
[sMs: sMgÎw = nwm]
7
(hor kwmnw qox) inSkwm hW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 443

apr mnorQ AuTiq n koAU[


mn KY hIn vwSnw hoAU1 ]20]
nwm sMig mYx nwm iQrwvOx[
iehI kwmnw ko aib pwvOx[
dIjih puzqR moih khu pÎwry[
nWih q mrN moih mn Dwry ]21]
qInhu pqnI ko ijim nwmU[
ibdqih jgiq ibKY aiBrwmU[
iqim hI mnsw myrI jwno[
purhu ikRpw kir, pRym pCwno’ ]22]
suin siqguru kih, dy Aur DIir[
‘Xih suKyn imit hY qv pIr[
iqin qInhuÀ qy qyry nwmU[
bfo ibdiq kir hYx aiBrwmU ]23]
AuThu Snwn krhu hirKwie[
pihrhu bsqR su Bojn Kwie[
qyro puzqR hoih jg aYsy[
nwm lyih quv siBhUM jYsy2 ]24]
nwm qoih pir qwl lgwvOx[
hoih kOlsr bhu ibdqwvOx[
krihÀ Snwn nwm quih lYhYx[
sr jib ignihÀ qhW ign lY hYx ]25]
sdw atl hovih, nihÀ jwie[’
suniq AuTI kOlW hrKwie[
‘qum myry ihq ky ho kirqw[
adBuq liKXiq hYx quv cirqw ]26]
XW qy mYx n krOx hT koeI[
qum ko awCI kIjih soeI[’
ieim kih hrKiq kIin Snwny[

1
mn KY qy vwSnW hIn hW mYx[ (a) mn nwS hoN nwl vwSnw nwS hn[ awm boln ivc ieh
pd hY = mno nwS vwSnw KY-[
2
ijvyx swry qyrw nwm lYN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 444

siqgur awey apin sQwny ]27]


ibRD sOx khÎo ‘qwl kI qÎwrI[
kirvwvhu qUrnqw DwrI[
jo jo chIXih siB ikCu lyvhu[
cUny eIxt hyq kih dyvhu’ ]28]
suin swihb qy bwk Aucwrw[
‘jo qum rchu su prAupkwrw[’
ieim kih so idn idXo ibqweI[
agly idvs gey suKdweI ]29]
isK msMd sMgiq bhu swiQ[
Kry Bey cil iqs Ql nwQ[
pRQm mhUriq awip krwXo1[
puin sMgiq sox bc PurmwXo ]30]
‘krih qwl kI kwj ju awie[
mn bWCiq Pl ko isK pwie[’
pun ibRD bYiT kwr kirvwvih[
jo chIXiq so quriq idvwvih ]31]
drSn ihq sMgiq jib awvY[
suin mihmw ko Kin Kin jwvY[
nwm kOlsr kih ibdqwXhu[
iem kih kOlW ko smuJwXhu* ]32]
‘dyS ibdyS ibKY quv nwmU[
PYlih qIrQ huie aiBrwmU[
prAupkwr jgiq pr hoXo[
bhu suK pwvYx sr qy joXo’ ]33]
suin kOlW mn BeI anûd[
KnÎo qwl nIvox su iblûd[
ieh pRsMg qOx ies ibiD BXo[
rwmw kir sbMD Gir gXo ]34]
inj pqnI sox gwQ sunweI[

1
Bwv pihly siqgurU jI ny awp mhUrq mwqR (= QoVHw ijhw) tzk lwieaw[
*
pw:-kih kOlW ko siB smuJwXhu[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 445

‘guru suq sox ikX suqw sgweI[’


suin suKdyeI BeI anûdw[
‘bfy Bwg qy imly mukMdw ]35]
gurU puzqR ko bÎwhin awvYx[
ngr lok sgry drswvYx[
siB pir BXo qoir Aupkwrw[
aru awCo inj kwj suDwrw’ ]36]
bIq gey jib qIn mhIny[
awXo mwG Bly idn cIny[
inj pqnI sox kIin slwh[
kir dIjih qnujw ko bÎwh ]37]
pWDy qy suDwie kir swhw*[
iliK ByjÎo siqguru ky pwhw[
awXo idj awiSK ko dIin[
‘ikiq qy awXo?’ bUiJin kIin ]38]
suin bolÎo ‘rwmy muJ Byjw[
-swhw siqguru ky iFig ly jw-[
ngr vtwly qy cil awXhu[
ieis ihiq kir gur drSn pwXhu ]39]
AudY Bwg nr ky jib hoie[
qib rwvr kO drSn joie[
rwmy khI bMdnw krin[
ibnqI shq awip ky crn’ ]40]
idj qy ly pwqI piTvweI[
‘mws ivswK mhW suKdweI[
swhw mYx awCo suiDvwXo[
aMgIkwr1 qumih bin awXo’ ]41]
siqguru ky mMidr suiD geI[
siB suin kir mn modin BeI[
gMgw khÎo ‘kwj Bw awCo[

*
swhy bwbq ipCy keI QW ilK awey hW, dyKo rws 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[
1
prvwn krnw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 446

Auqsv dyKin ko bhu bWCox’ ]42]


idj kI syv sOxip kir gey[
siqgur mMidr pRwpiq Bey[
aiq pRsMn huie bUJin kIny[
‘kOn mws ko swhw dIny?’ ]43]
dohrw: SRI guru hirgoibMd jI
BwKÎo sBin sunwie[
‘mws ivswK iekIsvIx
soDÎo ilKÎo bnwie’ ]44]
suin siB ibKY anûd Bw
mMgl mihd pRsMg[
shq snUKw qIn ky
irdy AumMgiq gMg ]45]
gIq mMglwcwr ky
ipkbYnI imil gwieÀ[
guru kY Auqsv ibdiqE
suin suin siB hrKwieÀ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘kOlsr’ pRsMg brnnû
nwm aSt pMcwsiq aMsU ]58]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 447

59. [SRI guridzqw vÎwh]


58<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>60
dohrw: idn doieik idn ko rKÎo, lwg drb ko dIn[
kyiqk idn bIqy pRBU, qÎwir smwj su kIin ]1]
cOpeI: dy dy drb msMd pTwey[
srpI isqw btoriq lÎwey[
sUKm cwvru cwru lûmyry[
iqim goDUm jhW SuB hyry ]2]
jyqo Krc lKÎo mn mWhI[
dugn vsqu lÎwviq By qWhI[
ibRMd krwhy dey cFwie[
SuB pkvwn pwk smudwie ]3]
pRQm Qwr gn1 Bir kir lÎwey[
ibRMd syvkin qy Aucvwey[
sRI drbwr bMdnw kIin[
iPry pRdKnw cwrhuÀ dIin ]4]
ibRD swihb, BweI gurdws[
iein qy kirvwieis ardws[
srb pRswd bRqwvin kry[
bhur inkyq awie ihq Dry ]5]
awgÎw krI ‘sbMD jhW jihÀ[
gn pkvwn pTwie qhW qihÀ[
sgro myil2 hkwrin kro[
ieis kwrj kI iblim n Dro’ ]6]
pRQm KfUr su goieMdvwl[
gMg mwq ny pTI ibswl[
mMifawlI ru frolI fzly[
dy pkvwn dUq gn Gzly ]7]
rwmdws puir mihÀ Gr swry[
piT kir iqnhuÀ anÀd ko Dwry[

1
Qwl bhuqy[
2
ivawh ivc Swml hoN leI jo swk awidk szdy jwN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 448

apr ij mMgl aink pRkwry[


kriq rhy ijim gMg Aucwry ]8]
ibDIey ko siB sOxip smwjw[
kry anyk bÎwh ky kwjw[
srb rMg ky qMbU Gny[
rySm kI forin sox bny ]9]
iqn mihÀ PrS ißlim1 qy awdI[
kir kY qÎwir rKI ihq SwdI[
ZIn qurMgin ilpty ZrI[
AUpir cwru krI ibsqrI* ]10]
suBtin kI poiSS bnvweI[
bhuiq ibBUKn lIin GrweI[
Dn angn ijin ikn guru Gr qy[
ly ly skl smwjin krqy ]11]
jib kuiC qÎwir hoih binvwviq[
SRI siqgur ko jwie idKwviq[
rih jib gey ikiqk idn SyK[
awie phucÎo myl aSyÞ ]12]
dwqU apr mohrI awey[
binqw, nûd, sMig inj lÎwey[
dXw kuier nwrwieN dws[
dMpiq awey kriq hulws ]13]
siqguru kir kY bhu snmwny[
jwin Qwin bf bMdn Twny[
bhuir geI siB gMgw pwis[
imil imil gr sox pRym pRkwS ]14]
suin dmodrI mwq ipqwey[
AuiqkMTw juiq aMk imlwey[
ikRSn cMd DnvMqI awie[
imil guru sox siB gry lgwie ]15]

1
Bwv, ßlIcy [Pw:-ßlIm = kMbl, kwlIcw]
*
pw:-bsqrI = kwTI qy gzdI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 449

dÍwrw Bwgn ky juiq awXo[


mrvwhI sox imil suK pwXo[
sgro siqguru ko prvwrU[
jyiqk myl imlÎo ihq DwrU ]16]
isMDu agwD anûd iblûdw1[
kRIViq iqis mihÀ imil kir ibRMdw[
SRI guridzqw bIc ibTwvYx[
spiq suhwgiN nyh cFwvYx2 ]17]
mrdn krihÀ AubtNo3 aMg[
gwviq mMgl gIq* AumMg[
apr srb kir kY kul rIiq[
imil imil dyKiq hYx icq pRIq ]18]
guru awgÎw qy skl brwqI[
Bey qÎwir sij suMdr BWqI[
bsn ibBUKn pwie Gnyry[
bny ju Krcy drb Gnyry4 ]19]
lGu duMdiB bwjiq ShnweI[
pth inSwn Sbd smudweI+[
Bwt, nkIb Aucwriq Kry[
lyin dyiq ijiq ikiq nr kry ]20]
gurU puzqR guridzqw qbY[
poiSS pIq aMg Dir sbY[
SuBiq syhrw suMdr mwQy[
bWiD kMgNw hwQihÀ swQy ]21]
SRI hirmMidr bMdn kir kY[
qwl smyiq pRkrmW iPir kY[
Bey arUFin cly agwrI[

1
anûd rUpI vfy qy fUMGy smuMdR ivc[
2
qyl cVHwAuxdIaW hn[
3
vtNw[
*
pw:-rIiq[
4
bhuqy Dn dy KricaW jo bNy sn[
+
pw:-smuhweI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 450

sMig suMdrI SoBiq swrI ]22]


clI brwq cFwvin awgy[
gwviq gIq mod mYx pwgy[
SRI hirgoivMd cFy qurMg[
sjI cmUM cwlI1 gn sMig ]23]
DOxsw kI gMBIr DuMkwrin[
duhrI cob krI jib mwrin[
sÎMdn2, skt3 aink hI cly[
isvkw4 sjiq ZrI Jlmly ]24]
QwqI5 ibRMd drb kI lIin[
jySt puzqR bÎwh ko cIn[
qInhuÀ nuKw gMg ly sMig[
apr nwir sgrI SuB aMg6 ]25]
kir kul rIiq brwiq cFweI[
aiDk anûdiq awlX aweI[
ly siqgur suq sMig ssYnw[
cliq skl ko hyriq nYnw ]26]
mwrg AulÀiG ikiqk jib gey[
sMDÎw smY isvr siB ikey[
qihÀ sQwn SRI nwnk kyrw[
bÎwhin jwiq krÎo SuB fyrw7 ]27]
qhW krI bMdnw siB jwie*[
bUJy ‘iks Ql?’ gurU bqwie8[

1
qurI[
2
rQ[
3
gzfy[
4
pwlkIaW[
5
QYlIaW[
6
Bwv sohNIaW[
7
ijQy vÎwhuN jWidaW gurU nwnk jI ny fyrw kIqw sI[
*
vyrky dy gurduawry qox Bwv jwpdw hY, ieh gurduawrw vyrky ipMf qox pzCox L vtwly dI sVk
AuØzqy aMimRqsrox 5 mIl qy hY[ srovr bI hY qy muVky mMdr dI syvw bI hoeI hY[
8
(iszKW ny) puziCaw (ieh) sQwn iknHW (gurU swihbW dw hY? qW) gurU jI ny dzs idzqw (ik
iknHW siqgurW dw hY)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 451

jQw jog qihÀ Kwnw dwnw+[


siBihin kIin anûd mhwnw ]28]
vwhn sgry bh iqRpqwey[
kir ibsrwm su insw ibqwey[
jwm jwmnI jbih inhwir[
lgI cob DOxsw DuMkwr ]29]
suiniq AuTy siB qÎwrI krI[
sOic Snwn jQw ruic DrI[
inj inj vwhn kwCin kry1[
pun siqgur asvwrI kry ]30]
clin smY bwjy smudweI[
pth inSwnin Duin AuTvweI[
qurrI, Fol, bMsrI GnI[
JWJ, nPIrI nwdiq snI ]31]
clI brwiq Aumif kir aYsy[
nIr pRvwh byg juiq jYsy[
siB mn kI aiBlwKw DwrYx[
-kib FukwAu ko jwie inhwrYx- ]32]
Auiq, puir ky sgry nr nwrI[
ibcriq ieiq Auiq hrKiq BwrI[
-ipKihÀ brwq gurU kI awvY[
drSn kir locn sPlwvYx- ]33]
cliq suBt gn CutihÀ quPMg[
krihÀ kuvwied ibzdÎw sMig[
mnhuÀ kurMg qurMg kudwviq2[
bwgin3 Pyir Pyir idKrwviq ]34]
bsqR SsqR qy sjiq brwqI[
idpihÀ ibBUKn suMdr kWqI4[
+
pw:-dwnw Kwnw[
1
Pbwey[
2
GoiVaW L hrnW vq kudwAuxdy hn[
3
vwgW L[
4
SoBw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 452

kriq iblws phUcy jweI[


kos vtwlw rhÎo jdweI1 ]35]
Auqry siqguru sMGnI CwXw[
dyKiq itky mnuj smudwXw[
jihÀ jihÀ ijis ny CwXw hyrI[
Auqir pry sgry iqis byrI ]36]
qupkin2 SlK mudiq cilvweI[
dIh3 avwj AuTI smudweI[
pun siB bwidiq kI4 Duin AUcI[
AuTI aiDk puir jwie phUMcI ]37]
rwmw kriq pRqIKin awgy[
suniq mno iqis iCin nr jwgy[
sgry AuTiq Bey qqkwlw[
ihq brwq ky kwj sMBwlw ]38]
BrI kwvrw5 gn pkvwnw[
skl BWiq ky sÍwd mhwnw[
qqiCin ky kir nr prDwn[
ByjÎo siqgur ky agvwn ]39]
qUrin phuÀcÎo awin hZUr[
Dir awgy kwvr1 gn rUir[
bMdn kir drSn ko dyKw[
Blo smwj skl aivryKw6 ]40]
‘mhWrwj! cwlo aib puir ko[
idhu anûd ibRMdin ky Aur ko[’
siB brwq mihÀ so brqwie[
sÍwd srwhiq -bhu SuB- Kwie ]41]
jwm idvs jib dyKw SyiK[

1
jdox[
2
bMdUkW dI[
3
BwrI[
4
vwijaW dI[
5
vihÀgIaW
6
vyiKaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 453

krÎo hukmu siqgurU ivSyÞ[


‘srb qÎwir hUjih kir bwny[
bsqR SsqR sij kY svDwny’ ]42]
jihÀ kihÀ khÎo nkIb1 Aucwir[
inj inj vwhin bin asvwr[
iqis iCn mn awnûdiq hoie[
krin Fukwv jwin siB koie ]43]
bMky CYl CbIly Cwey[
bsqR SsqR suMdr qnu pwey[
muK mMjl ijin kuMfl foliq[
muskwviq awpis mihÀ boliq ]44]
SRI hirgoivMd cFy mqMg[
dmkiq JUl ZrI gn sMig[
GMtin gn ko cil2 Tnkwry[
rMg aink* sMig iczqRiq swry ]45]
sweIxdws hkwrÎo jwiq3[
‘cFhu KvwsI pir pScwiq4[’
khÎo5 ‘awip swihb ho mhW[
mYx syvk ko syvk ahw ]46]
ikim bYTin mihÀ smqw krOx[
aiq ajogqw kYsy DrOx[’
SRI hirgoivMd inkit bulwvw[
Bujw pkir pScwiq cFwvw ]47]
dwqU sÎMdn mihÀ ciF cwlw[
apr qurMg arUFy jwlw[
isvkw SuBiq ZrI dmkwvY[
cFÎo mohrI azgR isDwvY ]48]

1
sdw dyN vwly Bzt ny[
2
quridaW[
*
pw:-suMdr[
3
tury jWdy L ikhw[
4
aMbwrI qy ipCox dI cVHo[
5
(sweIxdws ny) ikhw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 454

ikRSn cMd1 sÎMdn mihÀ crÎo[


dÍwrw2 sMig mod Aur BrÎo[
iezqÎwidk vwhr pir bny[
skl brwiq khW lig igny ]49]
kMcn rjq ZIn hX sohYx[
iqin pir suBt apr avrohYx3[
bn kir cFÎo nrwieNdws[
brKwvin ihq ly Dn pwis ]50]
apr msMdin ibDIaw awid[
gyrin ihq Dn ly aihlwd*[
kihÀ lig ignIXih apr smwjw[
ly kir cFy ßrIb invwjw ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI guridzqw bÎwh’ pRsMg
brnnû nwm eyky nsSTI aMsU ]59]

1
Cyvyx pwqSwh jI dy nwnw jI (dyKo rwis 4 aMsU 10 aMk 10, 11)[
2
Cyvyx siqgurU jI dy qIsry swhury jI dw nwm hY[
3
cVHy hoey hn[
*
rwj GrW ivc ijvyx kiv jI dy smyx vÎwh huMdy sn, eyh Eh smyx bzDy hn, SRI gurU jI Dn L
prsuawrQW pr Krcdy sn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 455

60. [brwq]
59<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>61
dohrw: siqgur krin FukwAu ko,
cFy brwq sjwie[
bwidq bwjy aink hI,
pth Fol Shnwie ]1]
cOpeI: JWJ nPIr bMsrI bwjYx[
DOxsw DuMkwriq Gn gwjY[
AuStr pir suQrI ieik Er[
khI bwiq nihÀ sunIXiq aOir ]2]
prihÀ qurMgin ky Dr pOr1[
sÎMdn czkR2 Sbd iqis TOir[
jihÀ kihÀ Duin ibswl qy pUrI[
bnI+ brwq suhwviq rUrI ]3]
hoiq quPMgin ibRMd avwjy[
AUcy hXin ihryKw gwjy[
brKwviq Dn qihÀ qy cwly[
mMgiq jn angn imil jwly ]4]
ibRMd msMd krihÀ Dn brKw[
Gn sm lyin hwir gn prKw[
phuÀcy inkt ngr Bw swgr[
siB nr qy Bw CoB3 Aujwgr ]5]
imil imil ibRMd aiDk Aumfwey[
mnhuÀ qrMg AuqMg AuTwey[
cwru cMclw sI ruic cMcl4[
kMcn mMfl ZrI su aMcl5 ]6]
cFI atwrin pir cmkwvYx1[

1
GoiVaw dy DrqI qy pOV pYxdy hn[
2
rQW dy phIaW dy[
+
pw:-anI[
3
Bwv AuCwlw[
4
ibjlI vrgI cMcl rucI vwlIaW suMdr (iesqRIaW)[
5
pzly ZrIdwr[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 456

jnu biVvwinl lwt AuTwvY[


ngr koit bylw qij qUrin2[
PYly nr jl vihr spUrn ]7]
suMdr rWkw cMd minûd[
aiq duiq juiq SRI hirgoivMd[
srb brwq cMidRkw3 hovw[
CoBiq4 puir swgr jib jovw ]8]
mcÎo kulwhl Dn brKMqw[
krÎo FukwAu gurU BgvMqw[
bhuiq rMg ky azgR inSwn5[
Duin AUcI qy bjiq inSwn6 ]9]
puir nr nwrI hyriq hrKy[
jnu Gn Aumif Gumif7 gn brKy[
bVvw pir ciF SRI guridzqw[
ssur sdn phuÀcin cih iczqw ]10]
qib rwmy gn leI akor[
awXo imilin hwQ ko joir[
siqguru ky pwiein pir prÎo[
nihÀ gr imlÎo adwieb krÎo ]11]
nihÀ mwnih, nr bhuq alwvw[
gih Buj guru ny gry lgwvw[
kir siB rIiq htÎo jib pwCy[
chÎo FukwAu krin qib awCy ]12]
Dn brKwviq phuÀcy jwie[
hyriq puir nr Aur hrKwie[
SRI guridzqw dÍwr Krovw[

1
(pzilaW L) cmkwAuxdIaW hn[
2
ngr dI PsIl dw kMFw qijky[
3
cwnNI[
4
AuCwl awXw[
5
JMfy[
6
DOxsy[
7
AumMfky qy GuMimky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 457

swij awrqI siB ipRX jovw ]13]


dUlo krihÀ srwhin, swrI1[
‘hy ail! ijim rwmy sukumwrI[
qs piq imlÎo ijXhu jug cwrI[
ieh jorI ibiD2 aiDk suDwrI’ ]14]
lOikk bYidk rIiq BlyrI[
kir siB hty pwiC iqis byrI[
fyrw kirvwieis SuB Qwnu[
Auqir pry sgry qij jwnu3 ]15]
qqiCn rwmy pTy bulwie[
‘pRQm quriq ilhu Bojn Kwie[
bhuru smW PyriN ko4 hoie[’
ieim suin hrK AuTy siB koie ]16]
bwij pry siB hI qib bwjy[
cly brwqI guru juiq swjy[
awqSbwjI CUtin lwgI[
dyKiq puir nr iqRX anurwgI5 ]17]
gn PulJrI mqwbI ibRMd[
crKI cwdr Sbd iblûd[
iqis iCin qm ds idiS qy Bwgw[
-idvs BXo- siB ky BRm jwgw6 ]18]
dyv dyvnI dwrun swjI[
Bey* brUd Cuty gj bwjI7[
aiDk kulwhil hyriq krqy[
CutihÀ Jwr ieiq Auiq huie firqy1 ]19]
1
swrIaW (iesqRIaW)[
2
ibDwqw ny[
3
vwhn, svwrIaW[
4
PyiraW dw[
5
mohiq hoey[
6
Brm hoieaw[
*
jwpdw hY ik ieQy kiv jI dy awpNy nusKy ivc pwT-Bry-hoNw hY[
7
BÎwnk dyv dyvnIaW qy hwQI GoVy bwrUd (Brky) swjy hoey Cutdy Bey[ (a) dyv dyvnIaW
dwrU dy bNy qy hwQI GoVy bwrUd dy bNy Cut pey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 458

siqgur dyKiq clihÀ qmwSw[


phuÀcy rwmy jwie avwsw[
cMdn kI cOxkI ric cwru[
aink rIiq ky PrS suDwir ]20]
iqs pir gurU ibTwvin kry[
bYiT brwiq pMkqI Dry[
Qwr prosy sq pkvwn[
modk sÍwd jlyb mhwn ]21]
myvy ibRMd amyZ kry hYx[
azgR siBin ky awin Dry hYx[
ruic sox Kwvin lgy ahwrw[
mn Bwvin ijin sÍwd Audwrw ]22]
imlI awie gn pMkj nYnI[
gwvn lgI mDur ipk bYnI2[
ly ly nwm inkwriq gwrI*[
ciF bYTI gn AUc atwrI ]23]
awnûdiq nr ibRMd brwq[
Bojn aciv AuTy ies BWiq[
pwie jUT mYx Dn gn qbY+[
rIiq apr jyiqk kir sbY ]24]
bwidiq bjiq awie inj fyry[
bYTy siqgur SuBiq bfyry[
alp smyx mihÀ3 bhur hkwry[
‘Pyry lyin clhu huie qÎwry’ ]25]
bwdiq bwjy1 bhur ibswly[
1
(dyKN vwly) frdy ieDr AuDr huMdy hn, jd JwV Cutdy hn[
2
koiel vq bolW vwlIaW[
*
siqgur kuVm hoN, gur kI nwm ilv vwlI jMø hovy, mWøI qy smDI swry gurU ky iszK hoN,
iPr bwNI dIaW pRymNW qy nwm rMg vwlIaW mweIaW gwlIaW dyN lgIaW, ieh gzl atptI
hY, kdy XkIn krny lwiek nhIx ho skdI[ gurU rcI bwNI mweI BweI swry kMT krdy qy
gwAuxdy sn[ ies rs dy pRymI kdy nIvyx rsW ivc awAuxdy sI, ivSyS leI dyKo rwis 4 aMsU 4
aMk 14 dI hyTlI tUk[
+
ieh bI rwjsI GrW dI cwl dzs rhy hn[
3
QoVy smyx ipCox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 459

ly prDwn2 nrin guru cwly[


SRI guridzqw kIin agwrI[
jwie pRvySy sdn mJwrI ]26]
bydI ibKY jwie bYTwey[
nv gRYh ko aiBKyk krwey[
agin pUj kir hmn krÎo hY[
byd mMiqR ko idjin rrÎo3 hY ]27]
Pyir huqwsn ky chuÀ Pyry[
AuiT kir iPriq gurU suq Pyry[
apr rIiq rwmy siB krI[
ijim ijim gn ibzpRin qib rhI4++ ]28]
siqguru dwn mwn bif dIin[
ibzpRin ko pRsMn mn kIin[
bhur invys pRvySy jwie[
SyK inSw aSyK supqwie ]29]
hoiq pRwiq ky bwjy bjy[
AuTy skl inj bsqRin sjy[
SRI nwnk ko jihÀ iesQwn[
gey gurU suiq sMig sujwin ]30]
sweIxdws khÎo kr joir[
‘ikim bMdn kInI ieis TOir?’
SRI nwnk ko vÎwh pRsMg[
khÎo gurU ny iqis ko sMig ]31]
‘awey iehW iPry inj Pyry[
mUly ky Gr mihÀ iqis byry[’
pUjw kir sQwn kI awey[

1
vwjy vzjy[
2
muKI[
3
Aucwiraw[
4
swry bRwhmNW ny khI[
++
qIsrI pwqSwhI ny anûd mrÄXwdw jwrI kIqI[ lwvW cOQy siqgurW clweIaW qdox qox gurU
Gr dI rIqI ieh sQwpn hoeI[ bRwhmNI rIqI dw hoNw aiszD hY[ kvI jI pr pMifqW dy Zor
bwbq ‘pRsqwvnw’ pVHo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 460

pun Bojn ihq grU1 bulwey ]32]


SRI hirgoivMd isvkw cir kY[
cly brwiq sMig ly kir kY[
cmru2 Furiq hY bwrMbwrI[
sÍyq puSwk sjY duiq BwrI ]33]
nvlw3 hwQ ghI cplwvYx4[
ijiq idiS muK kir idRSit clwvYx[
Kry hZwrhuÀ bMdn TwnihÀ[
mMd mMd mg kIin pXwnih ]34]
phuÀcy cil rwmy ky pOr[
ihq awdr awviq siB dOir[
hwQ joir muK ibkis idKwviq[
‘DMn ßrIb invwj’ alwviq ]35]
cwru cukonI coxkI cMdn[
gurU ibTwey kir kir bMdn[
aOr mohrI awid bfyry[
AUcwsn pr iQir iqis byry ]36]
AuØzqm siB pkvwn prosy[
ieqo pwieÀ, ieik ibir ijim qosy5[
ipsqw dwK bdwmin igrI[
srb amyZ mDurqw krI ]37]
aicvin kriq brwqI swry[
hrKiq gwrI nwir inkwry[
gwviq gIq suniq mn Bwey[
aciv jQw ruic siB iqRpqwey ]38]
jUT pwie Dn hwQ pKwry[
skl rIiq kir isvr isDwry[
sUrj muKI agwrI kry[
1
gurU jI L[
2
cOr[
3
PulW dI CtI[
4
ihlWvdy hn[ (gurU jI)[
5
ieky vyr rzj jwvN[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 461

kMcn dMf bIjnw1 Dry ]39]


Bwt nkIb bolqy cwliq[
guru jSu SRvn siBin ky fwliq[
qrun FlYq2 smUh ispwhI[
gmniq azgR qRws Aur nWhI ]40]
fyry shq smwj ibrwjy[
bsn ibBUKn suMdr swjy[
mMgiq jn gn gn huie3 awvYx[
srb msMdin qy siB pwvYx ]41]
bIqÎo idvis jwmnI aweI[
supiq jQw suK qib smudweI[
pRwiq AuTy kir sOc Snwny[
siBin sMig siqgurU bKwny ]42]
‘sij sij vwhn kIjih qÎwrI[’
suniq skl qUrnqw DwrI[
cFy pwlkI gurU isDwry[
sweIxdws qurxg asvwry ]43]
kriq bqk hI acl4 isDwey[
awid mohrI dwqU awey[
guru Ql cihiq iblokin swry[
gey cOxp icq guru ipCwry ]44]
jwie phUMcy drSn krÎo[
bMdn kIin Drin isr DrÎo[
pMcWimRzq5 aiDk kirvwie[
guru arpin kir srb bRqwie ]45]
sunI iblwvl cOxkI qhW[
sBw ibswl lgI duiq mhW6[

1
sony dI fMfI vwlw pzKw[
2
jvwn sUrmy[
3
bhuqy iekzTy ho hoky[
4
bwqW krdy acl vtwly (gur asQwn)[
5
kVwh pRSwd[
6
bVI SoB rhI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 462

Kry hoie ardws krweI[


bhur pwlkI cFy gusweIx ]46]
sWeIdws inkit iqs byrI[
bUiJ kQw SRI nwnk kyrI[
‘ikis kwrn qy ieis Ql awey?’
SRI hirgoivMd srb bqwey ]47]
‘gorKwid ieh iszDin Qwnw[
iqin iFig mylw lgih mhwnw[
iqin ko mwn hwn ihq1 awey[
ipiK iszDin inj Skiq idKwey ]48]
SRI nwnk inj aZmiq sMg[
kry Zyr, jIqy, md BMg2[
pry crn purn ary n kYsy[
mhW mqMg Syr sMig jYsy ]49]
qib ko ieh AuØzqm iesQwnw[
ijis drsy Pl hoiq mhwnw[
‘eyv sunwviq phuÀcy fyry[
rwmy suin3 ‘awey ies byry’ ]50]
qwqkwl inj sdn bulwey[
BlI BWiq Bojn iqRpqwey[
iesI rIiq bIqy idn qIn[
inkit inkit sMgq suin lIin ]51]
‘nûdn bÎwhin guru puir awey4[’
drSn hyq skl hI Dwey[
jQw Skiq bytin ko dyiq[
bMdiq nyqR sPl kir lyiq ]52]
qRY idn sMgiq awviq rhI[
kir ardws kwmnw lhI[

1
hMkwr nwS krn vwsqy[
2
aDIn kIqy qy ijzqky hMkwr nwS kIqw[
3
rwmy ny suiNaW ik[
4
(vtwly) pur ivc gurU jI awey hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 463

aiq Auqsv liK siB ibsmwey[


mnhu anûd rUp smudwey ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI guridzqw bÎwh’ pRsMg
brnnû nwm sSTI aMsU ]60]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 464

61. [BweI imhrw]


60<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>62
dohrw: idn cOQy mihÀ clin ko,
SRI siqgur Purmwie[
nr nwrI suin duiKiq icq,
‘pun ieim ikim drswie1’ ]1]
2
cOpeI: ‘dyS ibdySin ky ijin qweIx [
drSn hyq aey smudweI3[
hy ail! so hmry puir awey[
DMn Bwg ien ky4* liK pwey ]2]
rwmy kI qnujw bfBwgin[
guru suq qy jo BeI suhwgin[
iqh sMbMD qy hm BI DMn[
qIn idvs gur ipKy pRsMn5’ ]3]
iezqÎwidk kih kih AuqswhI[
awie imlI rwmy Gr mWhI[
krin ibdw ko gurU bulwey[
SuB awsn pir AUc ibTwey ]4]
dwj smwj srb ly awvw[
idKrwivq iqis Qwn itkwvw[
inj qnujw nyqI+ ly awvw[
kir sMklp srb arpwvw ]5]
bsqR ibBUKn bwsn ibRMd[
bolÎy rwmw dÍY kr bMid[
‘qumry suq kI syvw hyq[
ieik dwsI mYx deI inkyq ]6]

1
iPr ies qrHW dy (Bwv awpNy ngr ivc) drSn ikvyx hoNgy?
2
dyS ivdySW dy (iszK) ijnHW (gurU swihbW) dy[
3
drSn vwsqy kzTy hoky awAuxdy hn[
4
rwmy dy prvwr dy[
*
pw:-hmry?
5
drSn krky pRsMn hoey hW[
+
pw:-qWhI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 465

apr nhIx muJ qy bin aweI[


rwKhu lwj jwin apnweI[
ibrd ßrIb invwjw qumwrw[
sm n pwie KoijX jg swrw1’ ]7]
SRI hir goivMd DIrj dIin[
‘swDu swDu, pun nûmRI kIin2[’
ieim kih kir bwhir ko awey[
cFin hyq qÎwrI kirvwey ]8]
nyqI fory ibKY ibTweI[
imilin hyiq iqRX bwhir aweI[
qnujw sox imil imil suKdyeI3[
aink pRkwrin iszKÎw dyeI ]9]
ibrh hoin qy azSRü moiciq4[
mMgl smY jwin sMkociq[
siB ablw inj gry lgwvYx[
‘iQru suhwg’ awiSKw alwvYx ]10]
awgY fory ko kir ilÜqw[
gmny pwCY SRI guridzqw[
donhu pr Dn ko brKwvYx[
jnu AUniv Gn bUMd igrwvYx ]11]
siB ibiD bwjy bjiq agwrI[
cly suDwsr pMQ mJwrI[
kyiqk nr sox awviq rwmw[
eyk kos phuÀcÎo qij Dwmw ]12]
dy DIrij siqgur qib mory[
bMdy crn kml kr jory[
gmny mwrg shq brwqI[
gey pRQm awey iqis BWqI5 ]13]
1
jy swrw jgq BwlIey[
2
(ieMnw dy ky) Pyr qUM ‘inûmRqw kIqI hY, SwbwS SwbwS[
3
nyqI jI dI mwqw[
4
hMJU kyrdI hY[
5
ijvyx pihlox gey sn iqsy qrHW awey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 466

eyik insw bis kY mg mWhI[


awviq By apny puir pwhI[
pUrb gXo1, jwie suiD dIinis[
suin gMgwidk awnÀd kIinis ]14]
skl myil kI ablw jyeI[
suin awgvn qÎwr BI qyeI[
fory shq su dÍwr agwry[
guru suq awXhu srb inhwry2 ]15]
ipiK dmodrI puzqR sunUKw3[
mnhu klpqru lhÎo4 adUKw[
bwir bwir bwrI br bwrw5[
BlI rIiq ly6 sdn mJwrw ]16]
JorI pwie drb kI QwqI[
ipKiq snUKw sIql CwqI[
pOqR bDU7 ko gMgw hyrw[
muidiq mhW Dn dIin bfyrw ]17]
awie nwnkI aru mrvwhI[
ipiK ipiK Dn dy srb srwhI[
apr myil kI ablw swrI[
dyiq drb gn bDU inhwrI ]18]
SRI hirgoivMd shq brwiq[
awgY kir guridzqw qwq[
gey pRswid ley drbwr[
pOr drSnI bMdn dwir ]19]
SRI hirmMdr bMdn kir kY[
cwrhuÀ krI pRkrmw iPir kY[

1
pihlox igaw (koeI iszK)[
2
sBnW ny dyiKaW[
3
Lh puzqR L[
4
imilaw hY[
5
bwr bwr sRySt jl vwiraw[
6
lY gey[
7
poqRy Lh[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 467

aMqr pRivSy ibRzD inhwrw1[


nmo kriq siB kuSl Aucwrw ]20]
Kry hoie ardws bKwnI[
pun pRswid brqwvin TwnI[
qKq akwl bYiTgy awie[
imil gurdws nmo juiq gwie2 ]21]
khÎo msMdin sox guru qbY[
‘suiD ilhu nr brwiq jy sbY[
KwNw dwNw dyhu sMBwir[
jQw jog siB ko inrDwir’ ]22]
AuiT kir inj mihlIx guru gey[
sMDÎw sUr aQÎo qm Bey3[
qib gMgw sgro prvwr[
shq myil siB kir kY qÎwir ]23]
jwie krI bMdn hirmMdr[
dIin pRdCnw iPir siB suMdir4[
Dir akor pun muir kir aweI[
gwviq gIqin dyiq vDweI ]24]
Kwn pwn pun kir smudweI[
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
pMc idvs ies rIiq ibqwey[
myil clin Gr ko akulwey ]25]
kihÀ lig ignIXih nwm ju swry[
jQw jog siB dy aiDkwry5[
dwn mwn sox kry ibsrjn[
inj inj Gr gmny hrKiq mn ]26]
mAu, KfUr, fzly, mMfÎwlI[
goieMdvwl su myil ibswlI[
1
bwbw buzFw jI L dyiKaw[
2
bMdnw shq (suK anûd) khI[
3
sUrj fuibaw, aMDyrw hoieaw[
4
suMdr (hirmMidr jI dI)[ (a) suMdr (iesqRIaW ny)[
5
jo jo ijs dy aiDkwr sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 468

sujsu kriq inj inj Gir gey[


‘Auqsv aiDk bÎwh mihÀ Bey’ ]27]
rwmo shq su sWeIdws[
nihÀ gmnÎo rih siqguru pwis[
‘kyiqk idn hOx drSn krOx[
nhIx jwin Gr iezCw DrOx ]28]
huie pRsMn pRymI bf jwnw[
gur inj inkit rwiK bYTwnw[
imhrw nwm iszK ieik guru kw[
bsih bkwly pRymI Aur kw ]29]
qIr ibpwsw ky SuB gRwm[
so awXo ismriq siqnwm[
Auqsv bÎwh ibKY hrKwey[
myil ivswKI ko smudwey ]30]
imhry jQw Skiq kr lIin[
Byt gurU awgY Dir dIin[
msqk tykiq gurU bKwnI1[
‘moih Bwvnw purhu mhwnI ]31]
suMdr sdn suDwrin kry[
iqin mhuÀ crn awp ko iPry[
mwqw gMg sMig cil awvYx[
ieim dyKin mm icq llcwvY’ ]32]
suin kir SRI siqgurU bKwnw[
‘jy kir pRym mnorQ Twnw[
kÎox n hoih pUrn mn jwnhu[
as huie smo, pRqIKn Twnhu2’ ]33]
suin guru qy awiesu ko lIin[
gmnÎo SRI gMgw Gr cIin[
pOqR bÎwh qy hrKiq hoeI[
vDI byl guru bc Puir soeI ]34]

1
gurU jI L khI[
2
aYsw smW awvygw, (qusIx) AufIk kro[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 469

imhry azgR Aupwiein DrI[


hwQ joir aiBbMdn krI[
aiq pRsMn huie bUJin Twnw[
mwq gMg1 ‘awnûd mhwnw?’ ]35]
suin imhry ibRqMq inj BwKw[
‘mn myry as hY aiBlwKw[
SRI hir goivMd ly kir nwl[
Gr drSn dy krhu inhwl ]36]
suMdr mMidr mYx binvwey[
drb aiDk hI iqin pr lwey[
bsÎo nhIx mYx aMqir qWih[
ney hyir mn AupjI cwih ]37]
pRQm gurU ky pd aribMd[
ibcrihÀ sdn, hoiq awnûd[
ibnY BnI ieh, gurU agwrI[
qAu shwieqw chOx qumwrI ]38]
kih kir awp qÎwir kirvwvhu[
eyik bwir iqis Gr pg pwvhu[
sPl krhu binbo iqin suMdr2[
ieik duie insw bws kir aMdir’ ]39]
suin gMgw imhry sMig khÎo[
‘Auqsv bÎwh kyir huie rhÎo[
aib qO jwno bnY n koeI[
ko idn ibqihÀ inhwrYx soeI ]40]
SRI hirgoivMd ko ly sMig[
awie phUcihÀ sdn AuqMg3[
nihÀ sMsY ieis mihÀ ikim jwnhu[
aib qUM apny Dwm pXwnhu’ ]41]
suin gMgw qy DIrj kIin[

1
mwqw gMgw jI ny puiCaw[
2
iqnHW mkwnW dw suMdr bNnw[
3
(qyry) AuØzcy Bwv sRySt Gr ivc[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 470

imhry sdn pXwnw lIin[


ins idn icqvih awvin guru ko[
ibnu drSn qy suK nihÀ Aur ko ]42]
Bojn alp nIxd nihÀ awvY[
ignqI gur awgvn ignwvY1[
ieik idn mwq gMg suq hyrw[
imhry hyiq2 khÎo iqis byrw ]43]
‘hy suq! iszK ju bsih bkwly[
aiBlwKiq Gr ibKY ibswly[
aiDk pRym qy kih kir gXo[
qum awgvin icqih3 bis BXo4’ ]44]
SRI guru siB giq ko mn jwnw[
khÎo mwq ko bc mn mwnw[
‘qum smyiq hm clihÀ iqQweI[
duie qRY insw bsihÀ qihÀ jweI’ ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘imhry ko pRsMg brnnû
nwm iek sSTI aMsU ]61]

1
gurU jI dy awvN dI igNqI igNdw hY[
2
imhry dy (Gr jwN) vwsqy[
3
icqvdw hY[
4
pRym vsI hoieaw[ (a) (swfy) vsN vwsqy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 471

62. [mwqw gMgw pRlok]


61<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>63
dohrw: suin kir bc ieim mwq ky SRI guru hir goivMd[
mwniq By siB jwin kY hoih BivzKÎiq ibRMd1 ] 1 ]
cOpeI: ‘hoiq pRBwiq krihÀ siB qÎwry[
clihÀ bkwly sMig qumwry[’
ieim kih supqy rwiq ibqweI[
jwgy dXw isMDu gosweIx ]2]
sOc Snwn DÎwn ko Twny[
idnkr cFy cFin llcwny2[
siB prvwr sdn hI rwiK[
hX mMgvwieis cilby kWiK3 ]3]
kuC isK suBt sMig lY nwQ[
gMg mwq ky cwly swiQ[
SRI hirmMdr bMdn kir kY[
gmin bkwly idSw inhir kY ]4]
sny sny mg AulÀGÎo swro[
jwie bkwly gRwm inhwro[
sweIxdws sMig bc khÎo[
‘ieh sQwn awgy jo lhÎo ]5]
phuÀcin Auiciq iehI liK lIjY[
kyiqk idn bwsw ieiq kIjY[’
imhry sunÎo gurU cil awey[
mwqw gMgw sMgih lÎwey’ ]6]
hrKiq gmnÎo lyin agwrI[
awie imlÎo bMdn pd DwrI[
siqguru kuSl bUiJ iqh sMgw[
‘dÎw awip kI suK srbMgw4’ ]7]
pun mwqw ky crnI prÎo[
1
swrI BivzKÎq ivc jo hoNI hY[
2
sUrj cVHy cVHnw cwihaw[
3
czlN dI iezCw krky[
4
sB qrHW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 472

‘guru iciq awvihÀ’ awiSK rrÎo1[


muidiq irdy ly purI isDwrw[
jhW nvIn inkyq Auswrw ]8]
qihÀ awCo prXMk fswvw[
suMdr awsqrn sox Cwvw2[
kih siqguru sox qhW Auqwry[
siB prvwr bMdnw Dwry ]9]
Kwn pwn nIky kirvwieis[
srb syv qy gurU irJwieis[
qIin idvs guru qhW ibqwey[
kriq tihl ko Aur hrKwey ]10]
cqurQ idn mihÀ bYTy pwis[
mwqw kInis bwk pRkwS[
‘hy suq! supn rwiq ko awXhu[
dyih aMiq apno liK pwXhu ]11]
qumry ipqw smIip isDwvOx[
imlOx anûd qhW ko pwvOx[
jIviq icq bWCiq3 mYx pwvw[
gurU ikRpw qy mod Aupwvw’ ]12]
khÎo sMiJ, inis BI mzDÎwnw4[
qib gMgw qn kIin Snwnw[
suin5 siqguru iFg bYTy rhy[
vwihgurU ismrin ko khy ]13]
hukmu sziq jwnÎo inrDwrw[
apr mwq sox kuCu n Aucwrw[
pRQm pwT jpujI ko kInw[
pun suKmnI ibKY icq dInw ]14]
ibDIaw jyTw sWeIdws[
1
aSIrvwd (mwqw jI ny) khI[
2
ivCwvNw ivCwieaw[
3
mn mMgIaW (murwdW)[
4
(ieh supnw) dzisaw (mwqw jI ny) sMDÎw vyly (qy Pyr jd) azDI rwq hoeI[
5
(aSnwn kIqw) suNky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 473

suin suin bYTy mwqw pwis[


icq ibsmiq aivlokiq swry[
guru smyiq bYrwg su Dwry1 ]15]
piT suKmnI Bog jib pwXhu[
hwQ joir siB sIs invwXhu[
suq sox pRym kry bc khÎo[
‘ijim quv ipqw dwg jl lhÎo2 ]16]
qQw krhu myro sskwrw3[
suKI bshu qum juiq prvwrw[’
kuSw fswvin qib kirvwie[
pOFI muK pir aMcr pwie ]17]
siB ky dyKiq qnu qij geI[
SRI arjn iFig pRwpiq BeI[
jyST sudI cOQ sisvwr4[
SRI gMgw prlok pDwir ]18]
jY jY kwr surg mihÀ hovw[
gMg ibvwn jwiq khu jovw[
bwbk rwgI gurU hkwrw[
‘gwvhu awswvwih’ Aucwrw ]19]
‘mwrU aru vfhMs ij rwg[
gwvhu Sbd bfo bYrwg5[’
sur kir gwvin suMdr kIin[
suniq skl bwnI icq dIin ]20]
bYTy mwqw ky chuMidS mYx[
sunihÀ pRym qy krunw rs mYx[

1
(swiraW ny) vYrwg Dwiraw[
2
Bwv ieh hY ik AuhnW dy szc KMf gmn mgrox srIr L jl ivc pRvwh kIqw sI[ prMqU Xwd
rhy ik BweI swihb gurU pMcm swihb jI dw drXw iknwry sskwr krnw bI ilK awey hn qy
jl dwß bI ilK awey hn[ dohW mihmW pRkwS ny sskwr iliKaw hY[ dyKo tUk inSwn* rws
4 aMsU 38, aMk 26 sPw 2387[
3
Bwv jl pRvwh kro[
4
somvwr[
5
bfy vYrwg vwly[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 474

BeI pRBwiq Bog qib pwXo[


mwqw hyq ibbwn bnwXo ]21]
siBin gurU juiq kIin Snwnw[
nr anuhwr rudn ko Twnw*[
bIic ibbwn gMg ko pwey[
pun cwirhuÀ inj kMD1 Aucwey ]22]
sweIxdws, iprwNw doie[
ibDIaw, jyTw suic mYx hoie2[
imhry gih kr cmru Furwvw[
bwbk gwviq azgR isDwvw ]23]
gmny SRI guru hirgoivMd[
imly awie kir mwnv ibRMd[
kMiD AuTwey pFiq gurubwnI[
phuÀcy qIr ibpwsw QwnI3 ]24]
awiesu pwie gurU kI cwrhuÀ[
jwie pRvySy ndI mJwrhuÀ[
jhW khÎo4 iQr krin ibmwn[
qhW Auqwir kMD qy jwin5 ]25]
jib jl ibKY kCuk prvySw[
qn Bw aMqr DÎwn aSySw[
awie brn bMdn ko TwnI[
krÎo pucwvin SuB iesQwnI6 ]26]
ibsmiq hoie hty qib cwrOx[
khÎo1, pRsMg ipKÎo ijim swro[

*
bnwvt krky rON qox Bwv nhIx[ ijvyx (gurU srUp) eISÍrIX rMg ivc pUrn sI, iqvyx
ienswnIaq dw bI kmwl sI[ ienswnI vlvlw mwqw ivXog vyly jy hulwr ivc awvy qW ieh
kmZor nhIx[ vwc gÎwnI lok pzQr smwn ihrdy dI krVweI L gÎwn avsQw jwNky aYsy
mrmI vlvilaW L smJ nhIx skdy[
1
moiFaW qy[
2
pivzqR hoky[
3
ibawsw dy kMFy vwly QW qy[
4
(gurU jI ny) kihaw[
5
Auqwiraw jwNky (Auh QW)[
6
Bwv gurlok, dyKo iesy aMsU dw aMk 18[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 475

‘gurU kI giq guru hI ieik jwnY[’


ieim kih siB hI bMdn TwnY ]27]
jQw jog kir hY hit awey[
bIic bkwly nr smudwey[
eyik insw bis kY iqis Qwnw[
BeI pRwq guru chÎo pXwnw ]28]
imhry sMig khÎo ‘quv cwhI[
pUrn BeI lKhu Aur mWhI[
jwie suDwsr, sgrI rIiq[
krÎo cihiq, icq mihÀ Dir pRIiq’ ]29]
imhry khÎo ‘iehW pRBu kIjY[
bWCiq hoie mMgwie su lIjY[
mwqw hyq jzgÎ kirvwvhu[
iqlk siBin qy ieh TW pwvhu’ ]30]
gurU khÎo ‘icq cwhiq joie[
so BI bwiq qoih iFig hoie[
hm qy iqRqI Qwn guru bYsYx2[
iqlk bkwly* mihÀ lyx aYsy ]31]
myro rUp Byd nihÀ koeI[
qib lO jIvin qyro hoeI[’
suin imhry Aur inScY pwXo[
crn kml guru ky lptwXo ]32]
cFy qurMg byg qy cwly[
sweIxdws iszK Bt nwly[
pMQ ibKY kuC Qorw Tihry[
cFy gurU pun Fry dupihry ]33]
ikiqk idvs rih phuÀcy jweI[
gMg mwq kI bwiq sunweI[
guru pqnI qInhu rudnûqI[

1
(isKW ny) ikhw[
2
bYTNgy[
*
aMimRqsr dy iZly ivc hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 476

ismir ismir gun bhu pCqMqI ]34]


‘purb hI hm qy huie nÎwrI[
aMq smyx mihÀ nhIx inhwrI[
hm siB ko alûb1 bf huqI[
Gr kwrj kI dwXk mqI2’ ]35]
SRI guru Auqir pry qih smo[
SRI hirmMdr kir kY nmo[
bYTy qKq akwl sQwn[
suiD puir mihÀ suin suin siB kwn ]36]
sÎwny nr siqguru iFg awey[
bYiT mwq kI bwq clwey[
krihÀ srwhn ‘bhu miq vMqI[
sm BwnI ky aiq siqvMqI’ ]37]
gurU khÎo ‘jo Aupjin hwr[
ibnsih, nym iehI krqwr[
hoinhwr ko kÎw hY Sok[
krih Sok pwie n kuC lok3’ ]38]
puir ky nr msMd gn sUry[
awey, BeI BIr Ql pUry[
jQw jog siBihin ky swQ[
bcn iblws pRkwSy nwQ ]39]
AuiT kir inj mihlIx qib gey[
aiDk Sor qihÀ suinqy Bey[
puir kI nwir ibRMd Gr BrÎo[
AUcy sur rodn bhu krÎo ]40]
iek dwsI inj inkit bulweI[
rudiq duiKiq icq so cil aweI[
khÎo qWih sox ‘rudn htwvhu[
bYTy rhhu gurU gun gwvhu ]41]

1
awsrw[
2
mzq dyN vwlI[
3
jo lok Sok krdy hn AuhnW L kuC pRwpq nhIx huMdw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 477

bfBwgin jnnI suKu pwey[


nihÀ socin ky jog kdwey[
suin dwsI aMqr qib jwie[
guru bc kih kY deI htwie ]42]
suin ky sny sny hit geI[
Sok skl hI Twniq BeI[
rwiq ibqwvin kIin soie[
AuTy pRBU inij bylw joie1 ]43]
suiD sbMDIain sdn pTweI[
sunI siBin bhu Sok AupweI[
inj inj Gr qy hÍY kir qÎwry[
pry suDwsr pMQ mJwry ]44]
boly siqguru ‘suin gurdws!
pThu igRMQ swihb suKrws[
ibdqih iszKÎin mYx as rIiq[
imRRqk Bey jy pFihÀ s pRIiq ]45]
siB ibiD ky suK pwvihÀ pRwnI[
ijs ihq pFin krihÀ guru bwnI[
ieis Pl sm jg apr n koeI[
bfy Bwg qy pRwpiq hoeI*’ ]46]
PrS krwXo suMdr TOr[
duhuÀidiS iszK FurwvihÀ cOr[
Kolin krÎo igRMQ jI qbY[
kir gurdws pwT ko sbY ]47]
ieim krqy idn dÍY ik ibqwey[
sunihÀ pwT ko nr smudwey[
huqy sbMDI sy cil awey[
guru ky mihl jwie rudnwey ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI gMgw ko pRlok gmin’
brnnû nwm doie sSTI aMsU ]62]

1
vylw vyKky[
*
ieh gurU rIqI kvI jI dzs rhy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 478

63. [SRI qyg bhwdr jI avqwr]


62<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>64
dohrw: goieMdvwl, KfUr qy, mAu, fzly, mMfÎwil[
siB awey nr nwir gn, rodiq Sok ibswl ]1]
cOpeI: gur mihlin mihÀ Sbd rudn ko[
BXo ibswl myilXin gn ko+[
krihÀ srwhin gun smudwey[
ismir ismir1 gn iqRX rudnwey ]2]
vihr gurU iFig bwiq krMqy[
‘Bwgvwn dIrG’ AucrMqy[
‘ipKhu Pnwh jhwn qmwm2[
nhIx rhiq iniq kwhu mukwm3 ]3]
ndI pRvwh clÎo jg jwiq[
jIrin bniq ibdiq idn rwiq4’[
Bzly qyhN apr ij sÎwny[
siBin sunwviq eyv bKwny ]4]
‘ahY jQwrQ’ SRI guru khÎo[
ies ibiD kih kir fyrw lhÎo[
syvw pir msMd gn Cory[
srb syv kIin siB Ery ]5]
siqguru bYTiq lwie idvwn[
idn pRiq awvihÀ lok mhwn[
dIrG cOkI huie duie kwl5[
suin kir sMgq imlI ibswl6 ]6]

+
AuØzpr ipCly aMsU dy aMk 42 ivc gurU jI vlox roNw bMd krn dw hukm kvI jI dzs awey
hn, Pyr ikvyx roN dw szd jwrI ho skdI hY[ hW, mwqw jI dy guNW qy ipawr dI Xwd ivc
ihrdy dy fUMGy vlvly qox nYNI nIr aw jwNw kudrqI bwq hY[ ‘nwnk ruMnw bwbw jwNIaY jy rovY
lwie ipawro[’
1
Xwd kr krky[
2
swrw jhwn (jy qusIx) vyKdy ho Pnwh hoN vwlw hY[
3
iksy dI iQrqw[
4
rwq idn ivc pRgt hI purwNw huMdw jWdw hY[ (purS, Bwv awXU bIqdI jWdI hY)[
5
dono vyly[
6
sunNW krdI hY sMgq bhuqI imlky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 479

ies ibiD qROdS1 idvs ibqwey[


Bog igRMQ gurudwsih pwey[
gurU krwviq By ardws[
dIinis poiSS ZrI pRkwS ]7]
dIin idjin ko dwn Gnyry*[
bsqR ibBUKn mol bfyry[
ishjw2 drb ahwr Audwrw[
qoSin kIny srb pRkwrw ]8]
AuTÎo ibRzD dInis dsqwr[
leI gurU inj isr pir Dwir[
qyhN Bzly ijiqk sMbMDI[
deI siBin jib, SRI guru bMDI ]9]
dÍwrw hrI cMd ieh doie[
dws nrwieN qIsir joie[
bsqR ibBUKn Dn dy Gno[
hwQ joir ibnqI ky sno ]10]
sMgiq iszK msMd iblûd[
dyiq pdwrQ lÎwviq ibRMd3[
pun guru pMcwimRq kirvwXo[
Gno siBin mihÀ kih brqwXo ]11]
Auqsv BXo Sok kO qÎwgy[
nObq bjin lgI ijim awgy[
jyiqk awey skl isDwey[
goieMdvwl awid smudwey ]12]
ikiqk dÎos jib bIqy Pyir[
sMgiq awviq jwiq Gnyr[
iek idn BweI ibRzD bKwnw[

1
qyrW[
*
gurU Gr ivc gurU mrXwdw ivhq hY, hor rsmW nhIx hn, dyKo rws 2 aMsU 24 aMk 41 dI
hyTlI tUk[ ipCly aMsU dy aMk 45 ivc sB qox AuØzcI gzl SRI gurU gRMQ swihb jI dw pwT
dzs awey hn[
2
ibsqry[
3
bhuqy pdwrQ ilaWvdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 480

‘rwvr krny kOqk nwnw ]13]


vihr ikRaw aivlok qumwrI[
BRmihÀ lok imil inûd AucwrI+[
ar krny bhu jMg aKwry[
smyx BXo pRwpiq ieis bwry ]14]
jhW irhwieiS1 hY muJ nIiq[
bYTÎo rhiq iekWq spRIiq[
SRI gurU rwmdws ky smYx[
skl smwj sOxipXiq hmYxy2 ]15]
qAU bws mm bIV mJwrw[
jwniq siB qum sunÎo Audwrw[
idhu awiesu kir hOx qihÀ bwsw[
jrw3 aiDk hI mn qn gRwsw ]16]
mwq gMg aib qnu ko qXwgXo[
qib lO bIr rMg nihÀ jwgÎo4[
huieÀ aib ibGn anyk pRkwry[
kwrn pRQm SsqR qum Dwry5’ ]17]
suin SRI guru ny skl ibcwrI[
-jQw jog ibRD iezCw DwrI[
pUrb BI ieh vihr rhMqy[
hm qy ihq Tihry ihqvMqy ]18]
smW juzD ko phuÀcÎo aweI-[
ieim ibcwr awiesu PurmweI[
kir kY crn kml ko bMdn[
bwir bwir ipiK SzqRü inkMdn6 ]19]

+
juD jMg jo huN hoNy hn, AuhnW vzl sYnq hY[
1
invws[
2
swL sOxipaw hoieaw sI[
3
buFypw[
4
Bwv mwqw jI dy jIAuxdy jI AunHW L AudwsIE bcy rzKN leI qusW bIr rs dy aKwVy rcNy
munwisb nhIx sn smJy huN qusW jMg krny hn[
5
(ienHW ivGnW L dUr krn) leI qusW pihlox hI SsqR Dwrn kIqy sn[
6
vYrI dy nwS krqw (gurU jI) L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 481

gXo bIV ko pRQm sQwnw[


ieik rs ibRqI irdy bRhm gÎwnw[
Skiq ibswl chY so kirhI[
qAU n krih DIr Aur Dir hI ]20]
pwCy kyiqk idvs ibqwey[
sMgiq sdw awie iek jwey[
kriq anykn ko kzlÎwn[
ikis dyx Bgiq iksI bRhm gÎwn ]21]
ikis kI krihÀ kwmnw pUrI[
suq ibq awid ij kir Aur rUrI1[
awXuD ibzdÎw bhu azBÎwsy[
krihÀ suBt guru ipKihÀ qmwSy2 ]22]
pYxdy Kwn bIr br hovw[
ijis kI sm ko duiqX n jovw[
ispir KVg ky dwv krMqy[
DnuK inTur nOtMk iKcMqy ]23]
Kpry3 mhW PulwdI qIKn[
gurU GrwvihÀ kih kih BIKn[
cwir cwir aMgul cOrw kir[
kwnI puSÃkw mzD bIc Dir4 ]24]
dyKiq lok aiDk ibsmwvYx[
‘aib qO ais nihÀ koie clwvY[
arjn awidk smX mJwrw[
suny blI, sy kriq pRhwrw ]25]
kOn SzqRü iein skih shwry[
jQw srp ko PN ibsQwry[
kir kir qÎwir ibRMd rKvwvYx[
qupkin5 ihq gulkW FilvwvYx ]26]
1
ijhVIaW (kwmnW) puzqR Dn awid dIaW ihrdy L cMgIaW lgdIaw hn[
2
sUrmy (azBÎws) krdy hn qy gurU jI vyKdy hn qmwSw[
3
cOVy Pl vwlw qIr [sMs: kZurpqR]
4
cOVw Pl bNvwky Aus dy azD ivckwr pzkIaW kwnIaW gfvwky[
5
bMdUkW[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 482

jyiqk jMg simzgRI brqy[


gn awXuD ko sMgh krqy1[
idn pRiq ruK pYxdy sMig krYx[
kib kib phuÀciq kOlW GrY ]27]
dyiK dyiK isK KunsihÀ Gny[
ibnu jwny inûdw jg Bny[
-qurkin sox guru ko bif myil[
rwKihÀ sMig apr ko Tyil2 ]28]
kwZI qurk suqw hirawnI3[
iqis Gr pRiviS n DrihÀ iglwnI[
pRQm gurU as koie n BXo[
hoiq suSIl ibswrin ikXo4 ]29]
aOir suBwv, aOir hI rIiq5[
aOir ibhwr, aOir ibiD pRIiq[
krin iSkwr jIv gn mwrin[
ins idn awXuD mihÀ6 ihq Dwrin- ]30]
ieis ibiD psrÎo jg apvwd[
-pUrib kI kir BMg imRjwid7-[
dyS ibdySin mihÀ siB khYx[
pUrn iszK Byd ko lhYx ]31]
idpiq qyj muK mMfl kyrw[
kih nihÀ skih hoih ko nyrw8[
swrI9 rwmo, sweIxdws[
ikiqk smYx bwsy gur pwis ]32]
so BI ibdw kry ijs kwl[
1
bhuqy SsqRW L iekzTw krdy hn[
2
hornW L htwky[
3
ilaWdI[
4
suSIl huMdy hn (iehnW ny Eh suBwv) ivswr idzqw hY, Bwv SWq ibRqI qox hY[
5
qRIkW, qrHW[
6
SsqRW ivc[
7
imrjwdw BMgn kIqI hY[
8
koeI nyVy hoky kih nhIx skdw[
9
swlI (gurU jI dI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 483

ibCuriq sMkt lhÎo ibswl[


kry sprS crn aribMd[
DIrij dy SRI hirgoivMd ]33]
gey frolI ko suK bwsy[
ismriq rhiq gurU suK rwsy[
kyiqk idn ibqwie so Gr mYx*[
BXo pRsUq nwnkI smYx ]34]
mws ivswK huqo aiBrwm[
rhI jwmnI svw ju jwm[
solh sY Aunhzqrw+ swl[
bdI pMcmI1 iQiq iqis kwl ]35]
sybÎmwn Dwiein qy hoie[
dwsI dws hrK siB koie[
bwlk jnmÎo BXo anûd[
riKby ihq jg bIrj ihMd2 ]36]
ijin kI sm jg BXo n koie[
prihq sIs idXo ijin joie[
Bw mMgl dyivin mihÀ Gno[
‘ibnsiq Drm rwiK hYx’ Bno3 ]37]
sur siB awie sdn so pUjw4[
krihÀ squiq ‘iein sm nihÀ dUjw[
cMdn crcihÀ PUl cFwvYx[
‘DMn gurU Gr’ kih hrKwvYx ]38]
BeI Bor jihÀ kihÀ suiD hoeI[
gurU bDweI dy siB koeI[
bhu mMgl ky bwidq bwjy[
bMdn vwrYx dÍwrin swjy ]39]

*
pw:-suKr mYx[
+
ieiqhwsW ivc avqwr dw sMmq 1678 imldw hY[
1
Bwv ivswK vdI pMcmI[
2
rKNy vwsqy ihMdUaW dw bIj jgq ivc[
3
(dyviqaW) ikhw ik ibnsdw Drm rzKNgy[
4
Eh Gr pUijaw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 484

mMgiq jn ko Dn gn dIno[
ngr anûd nwir nr kIno[
bWDy toil nwgrI suMdr[
cil pRivSI siqguru ky mMidr ]40]
bsn ibBUKn Dir Dir awCy[
gwvihÀ gIqin awgy pwCy[
siB kul rIiq krI jo lhI[
imil imil siBin bDweI khI ]41]
SRI siqguru qib irdy ibcwrw[
-ies ky Aupjih blI Audwrw1[
rN bhwdrI krih bfyrI[
ieh2 inrBY jr qurk AuKyrI ]42]
suq bhwdrI qyg kry hY3[
SzqRü ibRMd ko jMg KpY hY4[
XW qy -qyg bhwdr- nwm[
DrÎo ibcwr gurU aiBrwm ]43]
suniq5 nwnkI hrKiq hoeI[
kriq pRym muK suq ko joeI[
ies pRkwr gn mMgl Bey[
pMc puzqR siB guru inpjey6 ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘SRI qyg bhwdr jnm’
pRsMg brnnû nwm qIn sSTI aMsU ]63]

1
Bwv SRI gurU goibMd isMG jI Aupjngy[
2
(qy) ieh (SRI qyg bhwdr jI)[
3
(ieh swfw) puzqR qyg dI bhwdrI krygw[ (a) (ienHW dw) puq arQwq SRI gurU goibMd isMG
jI[
4
(aqy Eh, Bwv ienHW dw puzqR) bVy SzqRÁaW L jMg ivc Kpweygw[
5
(nwm SRI qyg bhwdr) suNky[
6
gurU jI dy (Gr) AuqpMn hoey[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 485

64. [bIbI vIro dy ivawh dI iqawrI[ bIr rsI TwT pr qrkW]


63<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>65
dohrw: idn pRiq dwn ibswl idj, aru dInin ko dyiq[
dwird rhÎo n puir ibKY, awie gurU qy lyiq ]1]
cOpeI: adBuq cilq gurU idKrwvYx[
ijin ko Byd nhIx ko pwvY[
vihir ikXw1 ipiK inûdw krYx[
‘by imrjwid skl ieh DrYx’ ]2]
ijim SRI ikRSn cMd ko dyiK[
krihÀ vihr ivvhwr aSyK2[
-iesqRI ijiq3- awidk siB khYx[
pUrn purK nhI icq lhYx ]3]
jy smrzQ pRBU avqwrw[
chYx su krYx ij Skiq Audwrw[
gn doKin qy ilpihÀ4 n kYsy[
kml dlin pir jl kn jYsy ]4]
iqn mihÀ avgun BI, gun hoiq[
rIiq kurIiq chYx, su Audoiq5[
ibn jwny ijn kI miq alp[
inûdw krYx su dUKn klip6 ]5]
dUir dUir hI inûdw krYx[
gur mihÀ avgun duKn DrYx[
inkit hoie qUSin kir rhYx[
qyj pRMcf gurU ko lhYx ]6]
iek idn gurU mihl mihÀ gey[
huie iekWq qihÀ bYTiq Bey[
qib dmodrI cil kir aweI[

1
bwhrlI ikRXw[
2
bwhr dw swrw ivhwr SRI ikRSn jI dw dyKNw krky AunHW L iesqRI ijq kihÀdy hn[
3
qRImqW dy vzS ipaw hoieaw[
4
ilpwiemwn nhIx huMdy[
5
AuhI AuØzqm hY[
6
klpky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 486

bYiT smIip bwiq smuJweI ]7]


‘aSt brK kI kMnÎW hoeI[
Auicq bÎwh ky jwnhu soeI[
kir kY iPkr bÎwh ieis dIjY[
swhw SuB suDvwvin kIjY’ ]8]
khÎo gurU ‘kih awCI bwq[
krihÀ kwr ieim, AuiT kir pRwiq[’
supiq Bey siB rwiq ibqweI[
jwgy pRBU smY inj pweI1 ]9]
sOc Snwn DÎwn ko Twnw[
idnkr AudY AuTy Bgvwnw[
bYiT idvwn lgwXo swrw[
dYvg2 idj ko inkit hkwrw ]10]
kih swhw suDvwvin Twnw*[
joiqiS ko ign ibzpR mhwnw[
kMnÎW bIro nwm suDwvw[
swDU bwlk ko smuJwvw ]11]
gRYh inCzqR soDy idj swry[
pun siqguru sox bwk Aucwry[
‘jySt kI CbIsvI mWih[
Blo lgin pRwpiq Bw qWih ]12]
kih guru qib ilKvwieis pwqI[
kuMgU sMig iCrik SuB BWqI[
isMGw pRohq apin bulwXhu[
srb bwrqw kih smuJwXhu ]13]
‘mzly gRwm jwhu suiD dIjY[
jyT mws suq bÎwihin kIjY[
isMGw guru kI awiesu pwie[
clÎo qhW hrKiq Auqlwie ]14]

1
awpNy smyx isr[
2
joqSI[
*
dyKo rwis 4 aMsU 7 aMk 24 dI hyTlI tUk[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 487

cwir idvs mihÀ phuÀcÎo jweI[


Drmy swiQ imlÎo suK pweI[
aiq anûd iqs sdn ibTwvw[
kuSl bUiJ guru kI hrKwvw ]15]
isMGy deI hwQ qy pwqI[
ly kir aiq anûd Bir CwqI[
inj pWDy qy skl pFweI[
suniq bÎwh kI suiD ibidqweI ]16]
nûdkuier dwrw sMg khÎo[
jySt ibKY srb nr lhÎo[
mMgl krÎo ahY ijim rIiq[
imil suMdrI gwviq gIq ]17]
doie k idn mihÀ isMGW qorÎo[
dwn mwn dy aiDk inhorÎo[
pMc idvs mihÀ phuÀcÎo jweI[
siqguru sox suiD skl sunweI ]18]
siBin msMd sMg PurmwXo[
‘jwnhu smYx bÎwh inXwrXo[
krhu simzgRI sMcin swry[’
suin suin Dn ly vihr pDwry ]19]
sMcin krÎo iGRiq bhu lÎwey[
lwid PwNqI1* AuSt pTwey[
suMdr aMn hoiq ijis BUim[
sUKm cwvr aru goDUm ]20]
gn myvy kwvr2 Bir aweI[
bsn mol bhu ky3 smudweI[
iezqÎwidk cihXiq so lÎwey[
sMic simzgRI qÎwr krwey ]21]

1
KMf[
*
pw:-lwdn hyqI[
2
vihÀgIaW[
3
bhuqy muzl dy[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 488

SRI hir goivMd shij suBwie[


pYxdy pr ruK viD aiDkwie[
rIJihÀ kd ibswl aivlokYx[
bl qy mihKin ko gih rokY ]22]
SRI Pl Dir kY dMf dbwvY[
Poir dyiq nihÀ iblm lgwvY[
iPriq muMgrI Pyriq jhW[
Dskiq Drw, grq hÍY qhW1 ]23]
doie GtI idn jib rih jwvY[
apnox bl iqh sMg lgwvY[
krih anyk rIiq ky dwie[
ghYx gurU kr lyiq dbwie2 ]24]
hoie ibbis bl clih n Qorw[
qAU khY3 ‘bl Gwit n morw[
aZmiq ko bl awip lgwvhu[
mo khu bis kir aMg dbwvhu ]25]
muJ mwinûd blI Bv mWhI[
awn Qwn ikiq idKXiq nWhI[
ghOx mqMg suMf kir bl ko[
aYxicin krOx qjOx nihÀ Ql ko ]26]
AuStr bpury khW agwrI[
gyrox BU pir hÍY n sMBwrI4[
Kwih mlIdw5 blI qurMg[
hovih br dIrG srbMg6 ]27]
eyik hwQ rokOx vwhI7[
crin AuTwvin dyv n1 qWhI[

1
(iqzQy) Dsky DrqI ivc toaw pY jWdw hY[
2
PVky jd gurU jI hzQ dbwAuxdy hn[
3
pYxdw kihÀdw hY[
4
sMBl nw skN[
5
inhwrI KWdw hovy[
6
srb aMgW krky bVw blvwn ho jwvy[
7
iqs L[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 489

lGu qurMg bpury ieh khW[


Bwgiq ko gih rwKv qhW2’ ]28]
suin siqgurU srwhin krYx[
‘bl qy blI kÎox n ieim DrYx3[
jQw srIru fIl bf qorw[
iqim hI bl ibswl nihÀ Qorw ]29]
ijim bl bf iqim brks4 krI[
aic Kurwk brks smsrI5[
jQw jog By kwrn kwj6[
quJ sm blI n apr smwj ]30]
suin pYxdy KW bhur AucwrY[
‘ihq kir awip moih pRiqpwrYx[
prih jMg qib dyKhu hwQ[
khW krOx7 pRwkRm bif swiQ ]31]
irpu lSkr silqwpiq Bwro8[
igr mMdr sm brOx mJwro9[
bwhu isMRg qy miQ kir fwrOx10[
ruMf muMf11 rN Kyq ibQwrox’ ]32]
suin guru khYx ‘awie as kwl[
ijim cwhiq iciq krÎo ibswl[’
bhuq bwrqw pYxdy swQ[
sgry idn rihÀ krqy nwQ ]33]
iniqpRiq Dn angn ko dyiq[

1
nhIx dyvWgw[
2
iqzQy hI PVky rzK skdw hW[
3
bl krky blI hYx qUM (ies leI) ikAux nw qUM (ieAux GoVy awidkW L) PV rzKyx[
4
ksrq[
5
ksrq Eho jhI kIqI[
6
ijho ijhy kwrn hoey (Kurwk qy ksrq dy) iqvyx (bl rUpI) kwj hoieaw hY (qyrw)[
7
kI kuJ kr idKwvWgw[
8
BwrI smuMdR vq hovy[
9
mMdRwcl prbq vWg ivc jw vVWgw[
10
bwhW rUpI itzilaW nwl irVk suztWgw[ isRMg qox Bwv hY mDwNI dw Puzl[
11
DV qy sIs[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 490

bsn ibBUKn guru qy lyiq[


hX awCo ipiK cFih qbyly1[
ZIn jrwAU AUpir myly2 ]34]
awCo SsqR gurU qy lY hY[
apny aMg sjwvin kY hY[
ijin vsqin ko moil ivSyS[
awnY sMgiq dyS ivdyS ]35]
ly kir guru iqis ko qib dyiq[
dyiq ij nhIx, mWig so lyiq[
ipiK isK mn KunsihÀ gn Gny[
guru qy friq n muK qy Bny ]36]
guru pihrihÀ guru kwrj lwgY[
XW qy arip krihÀ guru awgY[
jib pYxdw ly Dwrih aMg[
dyKiq isK gn hÍY mn BMg3 ]37]
iqsI KÎwl mihÀ prcy rhYx[
isKÎin kI idiS kbhuÀ n lhYx[
sMgiq ipiK suBwAu guru kyrw[
krih ibcwr Aucwr kuPyrw4 ]38]
‘dyKhu pUrb gur kI rIiq[
mIxf5 imRjwid kIr ibprIiq[
siq sMgiq mihÀ mm ijn Qorw[
rwcy krm kriq jy Gorw ]39]
duqIey qurkin Gr mihÀ DrI[
nhIx iglwn qnk mn krI[
Drmswl itik bYTiq nWhI[
kriq aKyr ibRiq bn mWhI ]40]
kwjI duihqw ky iniq mMidr[
1
cMgW GoVw qbyly ivc vyKky cVH pYxdw hY[
2
pw lYxdw hY[
3
mn Fih jWdw hY[
4
mwVw kihÀdy hn[
5
mlky, mytky[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 491

jwie pRvySiq, hyriq aMdr1[


khIaih khW khI nihÀ jwie[
ipiK ipiK inûdiq hYx smudwie ]41]
iszKin qy nihÀ jwih shwrI[
imil awpis mihÀ kriq ibcwrI[
‘qurk bfo apny muK lwXo2[
guru krunw qy so grbwXo’ ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘pYxdy Kwn’ pRsMg brnnû
nwm cqr sSTI aMsU ]64]

1
Gr ivc dyKIdy hn[
2
mUMh cVHwXw hY (pYxdw)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 492

65. [iszKW ivc ivcwr]


64<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>66
dohrw: miq ijn kI anjwn hY,
inûdihÀ mUF gvwr[
imlihÀ prspir bolqy,
kOlW ko qkrwr ]1]
cOpeI: ‘SRI gurU rwmdws bifaweI[
rih ivrwg iniq idRg jl jweI1[
ieik rs ibRqI sdw icq SWqI[
ijin ky moh n mwXw qwqI2 ]2]
siq sMgiq krqy idn bIqy[
bYTihÀ Sbd sMig icq pRIqy3[
jwgihÀ jwmin ky jug jwm4[
qib siqsMg hoiq aiBrwm ]3]
iqin ky suq SRI arjn Bey[
gun gn ipiK guru swdI dey[
iqnhuÀ kry jyiqk Aupkwr[
Cpy nhIx, ibdqy sMswr ]4]
SRI aMimRqsr rhy bnwviq[
bhuro qwrn qrn suhwviq5[
6
SRI gRMQ swihb guru krÎo7[
mnhuÀ SRyX ko mMdr BrÎo ]5]
jib lO qn kI iQrqw lhy8[
prAupkwr kriq hI rhy[
chuÀ idiS AuØzjl jsu ibsqwrw[
krqÎo bIqy suSt acwrw1 ]6]
1
(ijnHW L) inq vYrwg hI rihÀdw sI qy nyqRW ivcox jl jWdw rihÀdw sI[
2
duKdweI[
3
iczq dI pRIqI nwl[
4
rwq dy do pihr (rihÀidaW)[
5
jo SoB irhw hY[
6
iPr[
7
ruicaw[
8
ijMnW icr srIr siQr irhw, Bwv awXU Br[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 493

iqin ky suq ieh gwdI bYsy[


Bey n ipqw ipqwmw jYsy[
awgY pwiqSwh Gir awviq[
guru gwdI ko sIis invwviq ]7]
ieh Swhuin ky pwis pDwry[
durg kYd Ql bsy mJwry[
apr nryS dyS ky jYsy[
ienhu apin giq TwnI qYsy ]8]
huie inrdY cMdU ko mwrw[
nhIx dXw ky lyS ibcwrw[
Swhu sMg pun awviq jwv2[
jQw aOir iqn ko Aumrwv ]9]
nhIx ibcwrI apin bfweI[
jhWgIr iFg bsy qdweI[
sMig lhOr bws bhu kir kY[
kwZI duihqw awnI hir kY ]10]
krÎo kwj ieh dIrG Kotw[
jwin qyj bif iknhuÀ n hotw3[
awin awpny sdn bsweI[
nhIx lKI inj bMs bfweI ]11]
aib lO nihÀ iglwn khu krqy[
Swhu sYn qy Aur nihÀ frqy[
pun pYxdy KW qurk ibswlw[
rwKÎo inkit drb dy jwlw ]12]
bUJihÀ iqsih kwj jo krnw[
idn pRiq krihÀ aiDk hI krunw4[’
iezqÎwidk doSin ko lih lih[
inûdihÀ imil awpis mihÀ kih kih ]13]

1
sRySt awcwr kridaW bIqI (swrI awXU)[
2
awAuxdy jWdy hn[
3
qyj bVw jwNky iksy ny bI nhIx roikaw[
4
bhuq ikRpw (Aus pYxdy Auqy)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 494

suDw srovr lvpuir awid[


kriq jhW kihÀ guru apvwd[
‘srb iSromiN gwdI iQry[
aMgIkwr kukrmin kry’ ]14]
sunihÀ iszK jihÀ kihÀ guru inûdw[
bis nihÀ clih, DrihÀ icq icMdw1[
imil awps mihÀ kriq ibcwry[
‘koie n kih kir guru hitkwry2 ]15]
-Auicq awip ky krm n aYsy[
brqhu ipqw ipqwmw jYsy-[
khW BXo guru sumiq n cIin[
ijim twmin qy3 bis kir lIin’ ]16]
iezqÎwidk iszKin mihÀ hoXhu[
duiKiq aiDk icq guru ieim joXhu4[
bhur bÎwh ko idn inXrwXo[
skl msMdin bwk alwXo ]17]
‘kIjih myil bulwvin swro[
kwj mhW ikim irdy ibswro[
krhu krwhy abih crwvin[
awiesu idhu pkvwn pkwvin5 ]18]
awgY gMgw mwq sujwnw[
kwj sMBwriq ijiqk mhwnw[
jQw jog mMgl kirvwviq[
awiesu dyqy nIk bnwviq ]19]
aib qO rwvr ky ieKqÎwir[
kirvwvhu siB kwrj qÎwir[’
suin guru ikiqk kwl nihÀ khÎo[
awgY ibGn hoin ko lhÎo ]20]
1
icMqw[
2
koeI nhIx kihky gurU jI L rokdw[
3
tUiNaW nwl[
4
bhuq duKI hoey ieAux gurU jI L dyKky[
5
(imTweI awid) pkvwnW dy pkwvNy dw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 495

mOn Twin kir bYTy sÍwmI[


kuC n bKwnÎo aMqirjwmI[
ipiK suBwv kO siB ibsmwey[
khW gurU giq lKI n jwey ]21]
bhuro mMdr jwie pRvySy[
iQr pRXMk pir jibhUM bYsy[
qib dmodrI cil kir aweI[
suqw bÎwh kI gQ1 smuJweI ]22]
‘kÎox n krwviq ho siB awhr[
kwj ibswl ibdiq Bw Zwhir[
abih krwhy kih crvwvhu2[
ijq ikq qy siB myil bulvwhu ]23]
SRI siqgurU suin qbih bKwnw[
‘krhu pkwvin gn pkvwnw[
myil hkwrin bnih n aibhI[
apr kwr qÎwrI kir sibhI’ ]24]
suin dmodrI Aur ibsmweI[
-ieh ikim boliq lKI n jweI[
khÎo siBin sox krnI kwr[
nihÀ ieik kInis myl hkwr- ]25]
BWiq BWiq kI hoiq imTweI[
kir kir qÎwir DrihÀ iek TweI[
lokin ibKY ibdiq siB hoeI[
‘myl bulwvin ikXo n koeI ]26]
ieh BI neI rIiq kuC kInI[
kul kI cwil qÎwig kir dInI[’
pun dmodrI kih bhu bwrI[
AuØzqr idXo n, qUSin DwrI ]27]
ieik idn isK ijs Ql gurdws[
bYTy ibRMd jwie kir pws[

1
gzl, bwq, pRsMg[
2
cVHvwvo[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 496

bdlI soFI, syT gupwlw[


qKqU, qIrQ, nvlu, inhwlw ]28]
ikSnw, jYq, iqlokw sUr1[
iszK qulsIXw rhiq hZUr[
iezqÎwidk jwnhu isp ibRMd[
kyiqk ignIaih nwm iblûd ]29]
hwQ joir gurudws agwrI[
sgry iszKin igrw AucwrI[
‘jihÀ kihÀ vDI gurU kI inûdw[
suin nihÀ jrI jwie, icq icMdw ]30]
qum aru bfy ju buzFw swihb[
SRI arjn ky mhW muswihb[
jy iezqÎwid apr isK DIr[
iqnhuÀ n kbhuÀ ibTwvihÀ qIr ]31]
ijim mlyC bf pYxdyKwn[
rwKihÀ inkit pRym ko Twin[
puin kOlW kI bwiq ajog[
ipiK kukrm inûdiq hYx log ]32]
qum SRI guru arjn ky mylI[
kÎox smJwie n Twnhu TylI2[’
suin gurudws khI inj bwnI[
ieik pOVI ivic vwir vKwnI ]33]
Drmswlu kir ibhIdw iezkq QW n itkY itkwieaw[
pwiqSwh Gr aWvdy gVH3 ciVHaw pwiqSwh cVHwieaw[
AuØzmiq4 mihl5 n pWvdI nÜTw iPry n frY fwrieaw[
mMjI bih sMqoK dw kuzqy rziK iSkwr iKlwieaw[
bwNI kir suN gWvdw kQY n suNY n gWv suNwieaw[
syvk pwis n rzKIan doKI dustu awgU6 muih lwieaw[
1
sUrmW[
2
ikAux smJwky rokdy nhIx ho?
3
iklw[
4
iszK[
5
drSn sÍrUp[
6
pYxdy KW qox murwd hY[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 497

szc n lukY lukwieaw crN kvl isK Bvr luBwieaw[


ajr jrY n awp jNwieaw]24]+
[vwr 26]
cOpeI: ‘nihÀ icMqw qum mn mihÀ Dwro[
guru ko pUrn bRhm ibcwro[
SRI pRmySur ky avqwr[
giq nihÀ jwnI jwie Audwr ]34]
ikRSn anyk imRjwdw qorI1[
iks kI lwj kIin nihÀ QorI2[
kriq rhy inûdw anjwn[
so eISur inrlyp mhwn ]35]
jy qum cwihq kCU khwXo[
cwhiq ho ieh Brm htwXo[
qO ibRD inkit bynqI krIXih[
kihby ko swmrQ ibcwrIXih ]36]
suin kir iszKin bhur bKwnw[
qum BI clhu ibRzD ky Qwnw[
drSn krhu sMg inj lÎwvihÀ[
+
ies pOVI dy arQW leI dyKo tIkw vwrI BweI gurdws jI SRI igawnI hZwrw isMG jI pMfq
ikRq vwr 26 dI pOVI 24[ prjy arQ smJy jwN jo kvI jI ny lwey hn, qW ies pOVI ivc
BweI jI ny lokW dy Aus smyx dy ieqrwZ idzqy hn aqy aKIrlIaW qukW ivc qy aglI pOVI
ivc AuhnW dw awpNw awSw pRgt ho irhw hY jo kvI jI ny azgy czlky dzisaw hY[ pihly qW
mUrKW inûdkW dIaW SMkw khIaW hn, aMq ivc ikhw hY ik ienHW gzlW nwl szc nhIx luk
skdw[ iszK lok crNW kvlW dy Bvry vWùU pRymI hn, Eh iszK jo ajr L jr lYN qy awpw
Pyr nw jnwvN dy drjy dy pUrn purK hn[ aglI pOVI ivc BweI gurdws jI dzsdy hn ik
bIr rsI jIvn gurU hir goivMd jI ny sMgq dI rKÎw leI toiraw hY ijvyx KyqI leI vwV
lweI dI hY[ BweI gurdws jI dI spSt rwie gurU hirgoibMd jI dI bwbq ieh hY:-
hrKhuÀ soghuÀ bwihrw hrN BrN smrzQ srMdw] rs ks rUp n ryK ivc rwg rMg inrlyp
rhMdw] goSt igawn agocrw buiD bl bcn ibbyk n CMdw[ gurU goibMd goivMd gurU hir
goivMd sdw ivgsMdw] acrj nOx acrj imlY ivsmwdy ivsmwd imlûdw] gurmuK mwrg
czlNw KMfy Dwr kwr inbhMdw] gur isK lY gur iszK clûdw ]21] [Bw:gu:vwr24]
punw:-pwrbRhm pUrn bRhm siqgurU awpy awp AupwXw] gurU goibMd goivMd gurU joiq iek
duie nWv DrwXw] puzq ipahuÀ ipAu puzq qy ivsmwdhuÀ ivsmwd krwXw] ibrKhuÀ Pl Pl qy
ibrK awcrjhuÀ awcrj suhwXw] ndI iknwry awKIan puzCy pwrwvwr n pwXw] horin alK
n lÜKIaY guru cyly imil alK lKwXw] hir goivMd gurU gurU BwXw ]24] [Bw:gu:vwr 24]
1
qoVI[
2
iksy dw Zrw vI ilhwZ nhIx kIqw[ (a) iksy dI lÜjw nhIx GtweI?

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 498

iqin qy guru iFig skl khwvihÀ’ ]37]


suin ibnqI ko AuiT gurudws[
iszKin shq gey ibRD pwis[
bIV ibKY JuMgI ijin pweI[
ieik rs ibRqI anÀd TihrweI ]38]
jwie inkit bMdn siB kIin[
khÎo joir kr hoie aDIn[
‘siB kI icMqw awip invwrhu[
qum hI Auicq irdY inrDwrhu ]39]
gurU inûdw nihÀ jwie shwrI[
cil awey hm Srin iqhwrI[’
srb bwrqw kih smuJweI[
khÎo mrm gurudws bnweI ]40]
suin ibRD siB ko khÎo sunweI[
‘smrQ ko nihÀ doS kdweI[
chYx su krYx, n Brmhu irdy[
krmin qy ilpwie nihÀ kdy’ ]41]
suin siB khÎo ‘jQwrQ bwqI[
qAU n hm icq awviq SWqI[
cwrhuÀ brnwSRm aru qurkw[
bhu apbwd kriq hYx guru kw ]42]
clhu awip imil guru smuJwie[
donhuÀ ko1 idhu sMig htwie[
nWih q kOlW kyir ZrUr[
sMig Cutwvhu SRI guru pUr2’ ]43]
qib gurudws khÎo ‘isK swry[
awie pry aib Srin iqhwry[
mYx BI rhÎo bhuq smuJwie[
ien kI iezCw dyhu pujwie’ ]44]
suin siB qy ibRD krunw DwrI[

1
dohW (kOlW qy pYxdy) dw[
2
gurU pUry qox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 499

guru imilby ihq hÍY kir qÎwrI[


BXo sMig, puir ko cil awey[
bcn iblws kriq smudwey ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘iszKin’ pRsMg brnnû
nwm pMc sSTI aMsU ]65]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 500

66. [ibbyksr isrjn]


65<<ipClw aMsU qqkrw rwis 5 aglw aMsU>>
dohrw: ibRD BweI gurudws ko, awgY kir smudwie[
phuÀcy purI ibloik kY, sRI aMimRqsr QwieÀ ]1]
cOpeI: kir Snwn hir mMidr gey[
hwQ joir siB bMdiq Bey[
bhuir pRdCnw chuÀidiS iPry[
puir jl imly suniq ihq Dry ]2]
bUJy ‘aib siqguru ikis Qwn?’
puir jn BnÎo ‘awip siB jwin[
cFy aKyr ibRziq ko gey[
pUrb idS ko snmuK Bey1’ ]3]
suin ibRD swihb irdw rswly2[
iszK sMig siB iqqu idiS cwly[
aiDk ibRzC gwFy gn Kry[
bdrI cldl awidk hry ]4]
gey rwmsr ky qib qIr[
bYTy qihÀ ly iszKin DIr3[
guru ky snmuK ikiqk pTwey[
‘hmrI suiD khIaih ieiq awey’ ]5]
awgY siqguru krI aKyry[
hin kir bn ky jIv Gnyry[
awviq cFy cmUM gn sMig[
cMcl blI kudwie qurMg ]6]
jwie imly isK kos agwrI[
crn kml pir bMdn DwrI[
hwQ joir kIin ardws[
‘ibRD swihb BweI gurudws ]7]
rwvr ky drSn ihq awey[

1
swhmNy krky[
2
pRsMn irdy vwly[
3
isKW dw awsrw (a) buDIvwn, DIrjvwn (bwbw buzFw jI)[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 501

pRQm suDwsr mzD nhwey[


ieiq suiD sunI awip kI jbY[
iQry rwmsr qIrQ qbY’ ]8]
siB giq jwnI aMqrjwmI[
isK qKqU sMg boly sÍwmI[
‘ikiqk kwl bIqw iqn awey?
kyiqk iszK sMig mYx lÎwey?’ ]9]
‘sunhu pRBU! qihÀ bYTy jbY[
mYx awXo Dwviq ieq qbY[
bIiq geI Gitkw aib doie[
bIsk iszK sMg mYx joie1 ]10]
ieim brqwviq2 siqgur awey[
kwnn gwFo ibRD ijh Qweyx[
hX qy Auqir gey gur qhW[
iszKn shq iQrÎo ibRD jhW ]11]
suD ko lih gih hwQ storI3[
AuTÎo azgR miq pRym su borI4[
prm ibRzD bl qy qn KwlI[
qÎox qÎox iszKI aiDk sMBwlI ]12]
gur ky crn kml aiBlwKy[
iqsy htwie awip kir rwKy[
ieim kir bMdn awpis mWhI[
bYTy rwm qwl qt pwhI ]13]
SRI hirgoivMd bwk bKwny[
‘ikis pRkwr qy awvin Twny?
jy qum khiq awie Auiq jwqy5[
awip Kyd kÎox DwrÎo gwqy6 ]14]

1
nwl mYx dyKy hn[
2
gzlW krdy[
3
sotI[
4
mqI pRym ivc fuzbI hoeI[
5
(asIx) EQy aw jWdy[
6
srIr L ikAux Kyd idqw[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 502

jyT mws kI qpiq bfyrI[


sih kir ikim awey ieis byrI[’
suin buzFw bolÎo ‘qum sÍwmI[
siB Gt jwniq aMqrjwmI ]15]
qAU iszK sMgiq gur kyrI[
khÎo cihiq iein ky ihq pRyrI1[
inj dwsin ky kSt ibnwsin[
rwvr ko jg ibKY pRkwSin ]16]
sUrj ikrn srb Ql lwgy[
qAU n lyp rMc Bir awgy[
BzK aBzK2 agin mihÀ prY[
eyik doS BI CuXo n DrY ]17]
iqim qumrI giq hY siB kwl[
jwniq hYx ijin sumiq ibswl[
nr lIlHw jg ipiK kir swry[
mUrK miq apvwd3 Aucwryx ]18]
suin isK iKJihÀ lrihÀ iqn sMig[
nhIx shwr skihÀ mn BMg[
DrihÀ ibKwd klyS krMqy[
jihÀ kihÀ mUFin sox JgrMqy ]19]
inj sMgiq ko krhu suKwrI[
ieim jwciq hm inkit qumwrI4[’
suin guru khÎo ‘awip AupkwrI[
pr kwrj ko qn SRm DwrI ]20]
mo pRiq idhu awiesu ijim hoie[
mwnnIX rwvir bc joie[
qum qy nihÀ adyX kuC myry[
hOx anuswrI sMJ svyry’ ]21]

1
ienHW dy ihq dI (gzl, ienHW dw) pRyiraw kihNw cwhuMdw hW[
2
cMgI mMdI cIZ[
3
inûidaW[
4
awp dy pwsox[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 503

siB qy suniq ibRzD puin khy[


‘sdw pRym qy qum bis rhy[
imlin hyq jyiqk qp kIny1[
BlI BWiq so rwvr cIny ]22]
iqsI hyqu myry bc Bey[
aMgIkwr awip ny key[
aib kOlW ko qÎwig Blyro2[
qp ko Pl iqin lhÎo Gnyro3 ]23]
ieh ibbyk4 sMgiq cih krÎo[
jQw jog qum inkit AucrÎo[’
ieim suin ibDIaw jyTw awid[
ieh BI suniq huqy apvwd ]24]
ijqy suBt siB hI sd sMig5[
avsr lhÎo irdy s AumMg[
khiq Bey ‘ibRzD aiDk bfyry[
Kt siqguru ijin aWKin hyry6 ]25]
mwnnIX iein bwk Blyro[
khiq swc, hÍY inûd Gnyry7[’
suin guru jwnÎo miq siB kyro[
cihiq ibbyk8 krin ihq myro ]26]
-hY awCI- jib irdy ibcwrI[
siB ky sunqÎox igrw AucwrI[
‘sunhu ibRzD jI! bwk quhwry[
BeI iqnhuÀ qy aMgIkwry9 ]27]
qum bc qy ibbyk aib hovw[
1
(kOlW ny) ijMny qp kIqy sn[
2
qÎwgNw Blw hY[
3
(kOlW ny) qp dw Pl bhuq (bRhm gÎwn) lY ilaw hY[
4
ibcwr[
5
sdw nwl rihÀdy huMdy sn[
6
aKIx drSn kIqy hn[
7
bhuqI inûdw ho rhI hY[
8
vIcwr[
9
Bwv awp dy vwkW nwl hI kOlW aweI sI[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 504

aru qÎwgin kOlW khu jovw1[


BeI aviD pUrin aib qWhI2[
pMdRh idvs aOr rihÀ jWhI3 ]28]
ibnW qÎwig qy qÎwgin hoeI[
ies mihÀ sMsY rhÎo n koeI[
hoinhwr hoXo jib chYx4[
qib rwvr muK qy bc khYx5 ]29]
bRhm asqR rGubr kir jYsy6[
qumro bwk inPl nihÀ qYsy[
kho ibbyk lgwvin mohI[
qqiCin krOx pwie bc qohI’ ]30]
guru qy suniq srb Aur hrKy[
jnu anûd ky bwdr brKy[
ibRD swihb kr sox kr ghÎo[
kuC qihÀ cly Blo Ql lhÎo7 ]31]
‘ieh ibbyk qum ko lig BwrI[ {ivSyS tUk}
jQw srUp DrÎo AupkwrI[
apno sr Kinvwvin kIjY[
nwm ibbyk qwl Dir dIjY ]32 ]
ibgrih rhiq ibKY isK joeI[
awin Snwnih inrml hoeI[
apr kwmnw vwn ju syvY[
rwvr ko pRqwp so dyvY8 ]33]
suin ibRD ky bc pt kt9 ksI[

1
jo hY[
2
Bwv kOlW dI[
3
rihÀdy hn ijsdy[
4
jdox hoNhwr hoieaw cwhuMdI hY[
5
qdox awp muKox vcn krdy ho[
6
ijvyx rwm dy hzQox bRhm asqR (ibRQw nhIx jWdw) [sMs: bRhm[ sÄqR = mMqR pVHky clwieaw
jwN vwlw asqR]
7
kuJku iqQox cl ky (koeI) Blw QW ifzTw[
8
awp jI dw pRqwp (so kwmnw iqs kwmnwvwn L) dyvy[
9
bsqR kmr nwl[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 505

leI mMgwie hwQ gih ksI1[


KnI imRzqkw vihir igrweI[
puin iszKin qihÀ kwr kmweI ]34]
KnihÀ imRzqkw vihir inkwrYx[
inj bsqRin mihÀ Bir Bir fwrYx[
suBt iszK jyiqk qihÀ Kry[
sr kI kwr srb lg pry ]35]
Auqlwviq gn kwr inkwrYx[
guru ihq krihÀ, pRmod ibcwrYx[
dÍY Gitkw idn bwkI rhÎo[
‘aib hit jwhu’ guru qib khÎo ]36]
‘iszK ibbykI2 iehW invwsihÀ[
smY pwie pwko3 chuÀpwsihÀ[’
gurU arUFiq4 Bey qurMg[
kir asvwr ibRzD ilX sMig ]37]
kir mzjn siB iszK smyiq[
gmin kIin soFI kulkyq[
kir bMdn hirmMidr gey[
Drmswl ibRD fyrw key ]38]
‘kOlW kI bIqih aib bwiq5[’
kih awpis mihÀ Aur hrKwiq[
‘ibRzD nroqm6 ko bif kihbo[
aMgIkwr krin siB cihbo ]39]
atl bwk ijin ky nihÀ tlihÀ[
clih sumyr qAU nihÀ clihÀ[
apin mihl mihÀ siqgur gey[
suipq jQw suK rwiq ibqey ]40]

1
khI PVI[
2
igawnI[
3
pzkw (bN jweygw)[
4
svwr hoky[
5
Bwv kOlW dI gzl muk geI[
6
sRySÃ purK[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 506

BeI Bor kir drSn gXo1[


bIV ibKY bwso inj ikXo[
iek rs ibRqI anÀd mihÀ JUly[
sm srUp jib* kbhUM n BUly2 ]41]
aZmiq Dwriq blI ibswlw[
ibdq krih ikq ikshUM kwlw+[
rhÎo iekWq jwin kY qhW[
duqIey guru syvw huie mhW3 ]42]
iem siqguru suB kry iblwsw[
pUrn kriq siBin kI awsw[
AUic kI nIc pRym ko Twniq[
aiDk Gwt siB gurU pCwniq4 ]43]
krin kwmnw pUrn dws5[
qn Dir iblsiq eyv iblws6[
inûd AusqqI koAU krY[
ibrd pRym ky bis inj DrYx7 ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm rwsy ‘BweI ibRzD pRsMg brnnû
gurU cirzq kiv sMqoK isMG ibrcqwXW BKwXW ÞSt sSTI aMsU pMcm rwis
smwpiq msqu SuB msqu ]66]
ivSyS tUk:- ivvyk pd sMsikRq hY [iv+ivdÄ = ivcwrnw] qox bNdw hY, ies
dw arQ hY Auh gÎwn jy vyrvw krky gzl L anuBv kr sky[
Bly bury dw gÎwn[ siq asziq dw igawn[ bRhm qy jgq dw
Prk smJw skN vwlw igawn[ jwpdw hY ik SRI gurU hir goibMd
jI ijs asQwn qy eykWq bn ivc bYTky iszKW L ivvyk jW
igawn dw AupdyS krdy huMdy sn, AuQy Aus Xwdgwr ivc
ibbyksr srovr biNaW[ ies dy iknwry hmySw igawnI qy qÎwgI

1
(bwbw buzFw jI) gey[
*
pw:-mm srUp jg[
2
(sm =) sdw iek rsI srUp AuhnW L kdy nhIx Buldw[
+
pw:-ibdq rhÎo hY kyiqk kwlw[
3
dUsry (EQy rihaW) gurU jI dI syvw bVI huMdI sI[
4
vD Gt (pRym) sBnW dw gurU jI pCwNdy hn[
5
dwsW dIaW kwmnW pUrn krn vwsqy[
6
ies qrHW dy ivlws ivlsdy hn (gurU jI)[
7
pRym dy vsI hoNw ieh awpNw ibrd (sdw) Dwrdy hn[

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 5) 507

iszK vsdy rhy hn[ nyVy dy smyx ivc pRiszD gÎwnI bwbw myhr
isMG jI nkeI lgpg 150 brs dI Aumr Bog ky sM: 1913
ib: iesy dy iknwry guZry hn[ aMqrjwmI sMq qy sMq bsMq isMG
awid igawnI ienHW dy siqsMg qox gurmuK hoey sy[ mYkwlP L bI
ieho pqw lÜgw sI ik ieh gXwn dwn dI Xwdgwr dw sQwn hY[
kiv sMqoK isMG jI bI iesy aMsU dy aMk 37 ivc gurU jI dw
bcn dzsdy hn ik ‘isK ibbykI iehW invwsihÀ[’
ibbyk pd dw arQ qnKwh Xw dMf koSW ivc nhIx, nw hI Cyvyx siqgurW dy smyx
qzk iszKW ivc ies dw koeI aYsw arQ hYsI[ ieQy pd ‘ibbyk’
qy aMk 33 ivc ‘rhiq’ doie dsmyx pwqSwh dy aMimRq dw
mrXwdw qorn qox mgrox dy ienHW arQW ivc vrqy gey pd hn[
ibbyk sr dy arQ ieh dyNy ik Cyvyx siqgurW L qnKwh lgI sI
qW qwl biNaW sI, drusq nhIx hY[ BweI gurdws jI ny qW gurU
hirgoibMd jI L iksy hors jIv dy igawn Xw ivvyk gocrw bI
nhIx dzisaw, ieh kIkUM ho skdw hY ik AunHW L iksy ny ivcwr
dwn kIqI hovy Xw qnKwh lweI hovy[ BweI gurdws jI nwl mOjUd
sn awp ny vwrW kibzqW ivc ies Gtnw dw koeI pqw nhIx
idzqw[ sgox aYAux ilKdy hn:-goSt gÎwn agocrw buiD, bl,
bcn, ibbyk n CMdw[ gur goibMd goibMd gur ‘hir goibMd’ sdw
ibgsMdw[ [vw: Bw: gu: 24-21] arQwq SRI gurU hirgoibMd jI
sdw iKVy goibMd rup hn qy iksy dy goSt, igawn, buzDI, bl,
vcn, ibbyk dI muQwjgI nhIx rKdy, arQwq awp ienHW gzlW
ivc sBnW dy Aupr hn, qy swry AunHW dy muQwj hn[ kvI jI ny
awp vI ‘ivvyk’ pd igawn dy arQW ivc vriqaw hY[
XQw:- lok anyk AuDwrn ko icq dyn ibbyk Bey pQ gwmI[
[rws 3 aMsU 10-13]
mihmw pRkwS ivc bI ieh ivvyksr dw pRsMg nhIx hY[
[pMjvIx rwiS sMpUrn hoeI]

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

You might also like