Professional Documents
Culture Documents
ولایت بغلان
ولایت بغلان
جمعیت
جمعیت والیت بغالن بر اساس معلومات احصاییه مرکزی حدود یک میلیون و ۷۷۰هزار تخمین شده که از جمله ۵۲فیصد مرد و ۴۸
فیصد زن است .این مقدار جمعیت در ۱۵۳هزار و ۸۹۹خانواده زندهگی میکنند
زراعت در بغالن
بغالن یکی از والیتهای زراعتی است .این والیت موازی ۹۸هزار و ۱۰۱هکتار زمین آبی ،موازی ۱۰۶هزار و ۵۰۵هکتار زمین
للمی موازی ،یک میلیون و ۲۰۳هزار و ۷۰۰هکتار مالچر و موازی ۳۸هزار و ۳۰۰هکتار جنگلهای طبیعی و در حدود چهار هزار و
۴۰هکتار باغ دارد.
تقریبا ً ۸۵فیصد مردم آن زراعتپیشهاند و از جمله ۱۷فیصد آنان پیشهی مالداری دارندُ .نه شرکت تولید تخم اصالحشده و ۴۰کوپراتیف
زراعتی در این والیت فعالیت دارند .بغالن از منابع سرشار آبی خوب برخوردار است .دریای تالهوبرفک و دریای سالنگ ،با دریای
اندراب یکجا شده دریای بغالن و کندز را تشکیل میدهند که این دریاها حدود ۶۰هزار هکتار زمین را در مسیر خود از اندراب و
تالهوبرفک تا کندز آبیاری میکند .محصوالت عمده والیت بغالن گندم ،برنج ،جو ،جواری ،سبزیجات از قبیل پیاز ،کچالو ،بادنجان رومی،
تربز ،خربزه و نزدیک به همهی انواع سبزیجات در این والیت کاشت و برداشت میشود .ساالنه از این والیت صدها تن غله و سبزی به
شمول تربز و خربزه به خارج از والیت صادر میگردد .نباتات صنعتی و تیلی از جمله پخته ،زغر ،کنجد ،شرشم زعفران ،و حبوبات از
جمله نخود ،لوبیا ،سویابین و دیگر نباتات نیز در این والیت کاشت و برداشت میشود.
سیب ،ناک ،شفتالو ،بادام ،آلو ،آلوبالو ،زردآلو ،توت و چهارمغز و دیگر میوهها ،در باغهای این والیت وجود دارد .وضعیت دهقانان و
باغداران نظر به تطبیق پالنها و پروگرامهای زراعتی که طی سالهای اخیر صورت گرفته بسیار بهتر گردیده است .نباتات جدید و
تکنولوژی نو زراعتی توسط مامورین فنی ترویج و سایر بخشها برای دهقانان معرفی شده و برایشان رهنمایی شده است که سطح
حاصالت دهقانان تا اندازهای بلند شده و دهقانان با استفاده از تخنیکهای جدید ،کاشتوبرداشت و استفاده از تخمهای اصالحشده ،حاصل و
درآمد خوبی به دست میآورند.
نباتات عمده
عمدهترین اقالم زراعتی که در این والیت کاشتوبرداشت میشود ،شامل گندم ،برنج ،جو ،جواری ،سبزیجات از قبیل پیاز ،کچالو ،بادنجان
رومی ،تربز ،خربزه و نزدیک به همهی سبزیجات است.
غلهجات
گندم :از جمله ساحات ذکرشده زراعتی ۳۳۹ ،۱۲۰هکتار آن تحت کشت غالت قرار دارد؛ ۸۰فیصد این مقدار زمین را کشتزارهای
گندم تشکیل میدهد که به صورت آبی و للمی زرع میگردد.
برنج :برنج یکی از نباتات مهم است که بعد از گندم در والیت بغالن کاشتوبرداشت میگردد ساحه مجموعی تحت کشت برنج در بغالن به
۳۰هزار تا ۳۳هزار هکتار زمین میرسد .حاصالت به دست آمده از آن در سال ،به ۱۳۰تا ۱۴۰هزار تن میرسد .یعنی اوسط حاصل
برنج به ۳.۸تا چهار تن میرسد در والیت بغالن دو نوع برنج کاشتوبرداشت میگردد .برنج لک و برنج باریک که نژادها (ورایتیهای)
این دو نوع زیاد است .برنج تقریبا ً در ۱۰واحد اداری این والیت از جمله بغالن مرکزی ،پلخمری ،دوشی ،خنجان ،اندراب ،تالهوبرفک،
دهصالح ،خوست ،فرنگ و نهرین کاشتوبرداشت میگردد.
کشت برنج در والیت بغالن به شکل محلی و عنعنهای بوده در ولسوالیهای بغالن مرکزی ،پلخمری و دوشی در قوریه و بعداً به شکل
نهالی کشت میگردد؛ اما در ولسوالیهای اندراب ،دهصالح ،تاله و برفک ،خنجان ،خوست ،فرنگ قسمت زیاد برنج که نوع لک جاپانی
است ،به شکل پاشکی مستقیما ً در زمینهای اصلی کشت میگردد که این دو نوع طریقه کشت سنتی بوده و مصارف گزاف تخم ،کود،
خیشاوه و مزدورکار را در بر میگیرد .به خاطر تغییر کشت و افزایش حاصالت برنج در ولسوالیهای شالیکار از سال ۱۳۹۱به
اینطرف به کمک همکاری مقام محترم وزارت و کارمندان فنی ترویج یکتعداد مزرعههای نمایشی احداث و طریقه کشت شالی به روش
قطار برای دهقانان عزیز معرفی گردیده است و آموزشهای طریقه کشت و پرورش برای دهقانان باالی مزرعههای نمایشی دایر گردیده
است اما از این که ساحه شالیکاری این والیت بسیار زیاد وسیع بود کارمندان به نسبت تشکیل کم ولسوالی نمیتوانند تمام دهقانان را در
مورد طریقه کشت و برداشت نبات شالی آموزش دهند تا سطح حاصالت برنج افزایش یافته و به خودکفایی برسیم ،بنا ً به خاطر رشد و
انکشاف سطح حاصالت برنج و بهبود وضعیت اقتصاد دهقانان شالیکار باید فعالیت ذیل صورت گیرد.
حبوبات
حبوبات از جمله نباتات با ارزش هستند که موارد مصرف زیاد دارند .این نباتات به شکل پراکنده در مناطق مختلف والیت بغالن به شکل
آبی و للمی کشت میگردد و همچنان مقدار زیادی از حبوبات به شکل بستهبندیشده از خارج وارد و مصرف میشود .ریاست زراعت
بغالن به صورت دقیق ساحه تحت کشت حبوبات مانند نخود ،لوبیا ،ماش ،سایوبین ،عدس و غیره را مشخص ساخته و به اساس نیازمندی و
مصرف حبوبات پالن تولید در سطح والیت بغالن خواهد ساخت که در این پالن دهقانان تولیدکننده حبوبات مشخص ساخته شده و ریاست
زراعت بعد از آزمایش انواع حبوبات در فارم تحقیقاتی مرغوبترین انواع را برای دهقانان معرفی کرده و در قسمت روشهای جدید تولید
بستهبندی و بازاریابی دهقانان را کمک تا بدیل حبوبات وارداتی باشد.
نباتات صنعتی:
نباتات صنعتی و تیلی بخشی از نباتات مهم در بغالن به شمار میرود که دهقانان مصروف کاشتوبرداشت آن اند .ساحات تحت کشت این
نباتات در بعضی ولسوالیها محدود است .از این نوع نباتات به خاطر معیشت مردم استفاده حد اعظمی میکنند که از زعفران در
محصوالت ساختن کیک ،کلچه ،چای ،انواع غذا و از دیگر نباتات به خاطر تولید تیل و موارد دیگر استفاده میشود.
سبزیجات
کچالو ،پیاز ،بامیه ،زردک ،و بادنجان رومی ،سبزیجات مهم زراعتی در بغالناند که دهقانان به کشت و پرورش آن نسبت به دیگر
سبزیجات عالقه بیشتر دارند و قرار احصاییه ارقام به دست آمده از ساحات تحت کشت نباتات یادشده در طی سالهای اخیر ساحه تحت
کشت و مقدار حاصالت آن نسبت به سالهای قبل رشد قابل مالحظه را نشان میدهد ،به دلیل این که نباتات لوبیا ،کچالو ،و بادنجان رومی
دارای بازار داخلی و خارجی به خود اختصاص داده است درآمد بیشتر دهقانان از این محصول به دست میآورند:
صیفیجات
نباتات صیفی در والیت بغالن فراوان کشت میشود .بغالن بعد از کندز درجه دوم بیشترین تولید کشور را در این بخش به خود اختصاص
داده است .ولسوالیهای عمدهای که در آن این نوع نباتات کشت میشود ،بغالن مرکزی ،دوشی ،پلخمری ،دهنهغوری و نهرین است که
جلب توجه تاجران خارجی را نیز به خاطر صادرات به خود اختصاص داده است.
علوفه:
ریاست زراعت والیت بغالن با همکاری چندین مؤسسه از چندین سال بدینسو باالی تولید علوفه کار کرده است تا باشد برای مشکالت
دهقانان در بخش خوراکه حیوانی مرفوع گردد.
در بغالن در ۲۸هکتار زمین رشقه کشت میشود که از هر هکتار پنج تن و از ۲۸هکتار یاد شده ۱۴۰تن حاصل به دست میآید .شبدر
نیز در ۳۷هکتار در این والیت کشت میشود .هر هکتار ۱۰تن و جمعا ً ۳۷۰تن شبدر از زمینهای تحت کشت شبدر به دست میآید.
محصوالت مالداری :تولیدات عمدهای که مالداران از طریق مالداری به دست میآورند ،شامل لبنیات ،ماست ،شیر قروت ،پشم ،پوست،
گوشت و عسل میباشد.
منابع طبیعی :بغالن به نسبت کوهستانی بودن و خشکسالیهای متواتر ساحات چراگاهها و نباتات طبی جنگلها ،اکثرا تخریبشده و در
فصل بهار بارندهگیهای شدید سیالبهای مدهش باعث تخریب جنگلهای چراگاه و نبات هنگ میگردد و حتا خاکهای تپهها را شستوشو
کرده که به مرور زمان حاصلخیزی این نباتات ساحه چرش حیوانی مالداران در این والیت از بین رفته و یا خواهد برد .گیاه هنگ یا
انغوزه فعالً در بعضی از ولسوالیها مانند اندرابها ،تالهوبرفک ،دوشی ،خنجان ،نهرین ،برکه ،خوست ،بغالن مرکزی ،دهنهغوری و
پلخمری موجود است .هنگ یک منبع درآمد در کشور است و فعالً وضعیت منابع طبیعی در بعضی از ولسوالیهای بغالن خوب به نظر
میرسد ،اما اگر دولت در قسمت حفاظت ،نگهداری و بهرهبرداری این نوع نباتات به صورت درست توجه نمایند ،در بعضی از
ولسوالیهای این نباتات روبهانقراض یا نابودی قرار دارند .همچنان به انقراض رفتن و قطع کردن و از بین بردن پرندهگان و حیوانات و
جمعآوری غیر فنی و مسلکی بعضی نباتات طبی است .اگر در منابع طبیعی بهبودی بیاید و این منابع احیا گردد ،باعث رشد و انکشاف
اقتصاد مردم و کشور خواهد شد.
جنگلها :در والیت بغالن به مساحت ۳۰۰ ،۳۸هکتار جنگل وجود دارد که در تمام ولسوالی این والیت وجود دارد با قطع کردن بی
رحمانه افراد غیر مسوول جنگلها رو به انقراض است و حتا نسلهای حیوانات که در جنگلها به خود محیط زیست ساخته بودن باز این
والیت فرار کردن ولی در سال پیش رو ریاست زراعت با همکاری پروژهها باال وضعیت بهبود جنگلها در این والیت کار دارد که تمام
جنگلهای پسته ،ارچه ،سیاهچوپ ،ارغوان ،گز ،بلوط و غیره میباشد.
چراگاهها :والیت بغالن دارای ۱۲۰هزار و ۳۷۰هکتار چراگاه است که در بعضی ساحات چراگاهها ،که برای علوفه مالداران استفاده
میشد ،حصارها از طرف زورمندان شکستانده شد به خانههای رهایشی بدل شده است.
فارم تحقیقات زراعتی
فارم تحقیقات زراعتی پوز ایشان دارای ۷۰هکتار زمین است که در سال ۱۳۴۶تاسیس گردیده است .هدف از تاسیس آن انجام تحقیقات
توافقی و تطبیق برای رشد و نموی نباتات مختلف است.
میکانیزه زراعتی
بیشتر و استفاده دقیق تر از ماشینآالت دست داشته ریاست زراعت مانند تراکتور ،تریشر و ماشینآالت زراعتی به سطح ولسوالیها نظر
به ضرورت به چوکات یونتهای ترویج تنظیم شده و ایجاد روش کاری موثر و ساده تنظیم گردیده است تا خدمات آن برای دهقانان ساده
شود و دسترسی ضرورتمندان به آن آسان شود.
فابریکهی نساجی
فابریکه نساجی افغان پلخمری در سال ۱۳۱۵شمسی ایجاد و در سال ۱۳۲۱آغاز به فعالیت کرد.
در آغاز فعالیت این فابریکه ۳۵۰۰تا ۳۷۰۰کارگر مصروف بودند .در آغاز ۵۵۰ماشین بافت انگلیسی ،در سال ۱۳۳۱خورشیدی ۳۰۳
ماشین بافت جرمنی و در ۱۳۴۰خورشیدی ۱۸۴ماشین بافت روسی نصب گردید و بدین ترتیب تعداد ماشینهای بافت این فابریکه به بیش
از یکهزار پایه میرسید.
فابریکه نساجی افغان پلخمری روزبهروز انکشاف نمود و بلندترین تولید آن در سال ۱۳۴۲به ۲۱میلیون متر تکهی سان میرسید.
اما این فابریکه بعد از دههی ۱۳۷۰تدریج روبه سقوط نهاد و در حال حاضر ۶۰پایه ماشین بافت آن فعال بوده که دریک روز ۶۰۰متر
تک سان سفید تولید میکند .تولید آن در یکسال ۶۱۲۰متر تکه میرسد و تعداد کارگران که اکنون در این دستگاه مصروف کار اند ،به
۳۷۰تن بالغ میشود.
فابریکهی قند
فابریکه قند( ،تولید شکر) بغالن در سال ۱۳۱۹هجری شمسی در شهرک فابریکه صنعتی بغالن مرکزی آغاز به فعالیت نمود .این فابریکه
در طول یکسال سه تا چهار ماه در وقت حاصالت لبلبو فعالیت میکرد و در ۲۴ساعت از ۱۱هزار و ۱۰۰الی یکهزار و ۲۰۰بستهی
۹۰کیلویی شکر تولید داشت.
این فابریکه بعد از کودتای هفتم ثور سال ۱۳۵۷و بر اثر جنگهای دههی ۱۳۷۰از فعالیت باز ماند ،اما در سال ۱۳۸۷به کمک آلمان
مجدداً آغاز به کار کرد .این بار نظر به عوامل مختلف در هر سال بیش از یکماه فعالیت کرده نتوانست و تولید آن روزانه به ۱۰۰الی
۲۰۰بستهی ۹۰کیلویی میرسید.
قبالً سه تا شش ماه فعالیت داشت چرا که لبلبو زیاد بود ،اما از سه سال بدینسو دوباره فعال شده و همه ساله در ماه عقرب لبلبو حاصل
میدهد و تولید فابریکهی قند هم در همین فصل آغاز میشود.