TATA VICTOR JIMENEZ VALLE SACTA KAWSAYNINMANTA RIQSICHIN

KITI: Valle Sacta, kancha llaqtanikpi

PACHA YUPAY: 01/aymuray killa/2019

RUWANAPI: Valle Sactata raymichaynimpi

Valle Sactap raymichaynimpi, quyllurchaw p’unchawpi, juk ñiqi p’unchawpi, aymuray killapi,
2019 wata yupaypi, kancha llaqtanikpi, tata Victor Jimenez tukuyta napaykuspa, Valle Sacta
kawsayninmanta ajinata riqsichiwayku:

“Kay llaqta, maypichus kunitan tukuy tantakusqa kachkanchik, 1975, 1976 watakunaqa
jatuchiq sach’a ch’ampa kaysaylla karqa, ni pi kaypi karqachu, chaymantaqa, chunka wataraq
ripunayanraq, Juk ñipi yupa punchaw aymuray killaman chayananchikpapqa. Ajinamanta uk
ñiqi qutuchasqa kamachikkuna uqharispa, chayrayku ñuqaqa yuyarini, ajinataq pikunachus
ñuqata yanapasawarqanku kay ruwanapi, paykunaqa, pisillaña kanku, chayrayku paykunata
napaykuni.

Kay q´uñi jallp’apiqa, achkhapuni kunankamaqa wakjinayaykunaqa. Ñuqa niyta munaykichiq:

tatayqa, ñuqataqa, phisqawatayupta, 1950 watapi, kay q’uñi jallp’aman pusamuwarqa,
chaymantapacha, kay q’uñi jallp’ataqa munakunini, charayku mana ripunichu. Kaypi kani,
ajinamata kayllapipuni kani, ajinamanta wañupusap kaypi, ajinallataq kaypi kallpachayniyta
tukuchisaq.

Runa masikuna, 1975 watapiqa, maypichus Chimore-Yapakani ñan ruwana kichakurqa, q’uñi
llaqtamqnqa achkha runa jamurqanku, 1976 watapiqa, Yapacani-Chimore ñanqa
juchuyllakarqa, chaki purinalla karqa. juk jatun ñan kunanqa. Imapaq, kay Q’uñi jallp’aqa, 60
watakunamanta ajinallataq 70 watakunamanqa manaña kikinchu karqa, achkha tikrakapusqa,
Qhuchapampap ajinallataq Bolivia Suyupap sumaq kawsanaman khawasqa karqa. Chayrayku,
achkha runamasikuna jallp’a jap’ikuk mitmayamunku. Jallp’aqa, runayukña kasqa. Ajinamanta
mana j’allp’ayuq kunaqa, juk ñiqipiqa, jallp’ayup runakunawan, makipuraykunku ajinallataq
maqanaykukunku, chaymantaraq takyachikuykukunku. Mitma jina takyachiykukunku.

Chaymantaqa, kawsaqikuna, ñuqaykuqa juk ñiqi wapachata, 20 p’unchaypi, chakra yapuy

killapi, 1977 watapirap wapachakuyku, kunan Daza Ondarza nisqa kachkan. 20 p’unchawpi,
arawaki killapi, 1978 watapiqa, ñuqaykuqa, Universidad Mayor de San Simonwan jallp’a
quwasqaykumanta jallich’arqayku, anchhaypitap ñuqaykuqa kay kitita, llaqtakanampap, juk
waranqa thatki jallp’ata paykunamantata mañakurqayku. San Simopataqa achwan ukhupiqa,
jallp’allampuni karqa, kunan mapacaha Imperial ajinallatap Copacabana kachkanku.
Anchaymanta pacha ñuqaykuqa ñankunata pichayku. Sasakarqa, imaraykuchus, atillchakunaqa
paypap jallich’akuchkan niwaq kanku. Ajinamanta 3 p’unchaw, chakra yapuy killapi,
pawachayqa, chaqiyanku, llimphuchanku. Chaypitap juk yachaywasita ajinallataq qara
phukuchu jat’anapaq pukllana kanchata ruwayku. Chayta 3 p’unchaw, chakra yupay killapi,
1983 watapi, phichqa wata pachayaynimpi ruwayku.

LLaqta ruwanaqa sasa kasqa. Juk ñiqipiqa, siqichi llaqtata ruwanakasqa. Ni pi ruwayta
munanchu. Ni yachaywasi San Simon mana ruwayta munanchu. Ajinamanta Federacionqa
(jatun kamachiq pawachaku), Instituto Nacional de Colonización de Urbanismo y
Viviendanisqawan, siqichanapaq llaqtata, juk uyñipanakupi yaykusqanku, ajinamanta
ñuqaykupis chayman yaykuyku
Chanta 20 p’unchawpi, pacha puquy killapi, 1984 watapiqa, La Pazmanta Botello, wasichay
kamayniyuq, Valle Sactata siqichaq chamun. Llaqtata siqichaqpataq Botelloqa, ñuqaman
saqispa ripun, chaypaqqa ñuqaqa kamachiq, kay kiti pawachakunamanta karqani, ñuqpaqqa,
llaqtatawan ruwanaqa ancha llank’ay kanman karqa. Umallikusqayman jinaqa, llaqtata
ruwanapaqqa, waq pawachakuña kanan tiyan. Charayku, Ñuqaqa sapa kamachiq pawachata
ajinallataq tiqsiyninkuta wakyachini, ajinapi 24 p’unchaypi, tarpuy killapi 1984 watapi, juk ñiqi
qutu kamchiqta pawachayku, llaqta sayanankama llank’anankupaq, chaypiqa atillcha Esteban
Jucumari umapi kamachiq karqa, payqa, llaqta sayanankama llank’an. Chay kamachiqkunaqa,
juk sawaq kamayniyuqta (topógrafo) pusamunku, llaqtachanata siqisqaman jina ruwanampaq.
Ajinamanta payqa, llimphuchanaykichik nispa nirqa, ajinamanta tukuy juk ayllu llank’aypi
llimphuchayku, chaymantaqa saywachanku.

Llaqtachakuqa ajinamanta, sumaq llank’aypi tukukun. Llaqtacahanaqa, juk ñiqi p’unchaypi,

aymuray killapi, 1986 watapi tukukun, chayrayku paykunaqa: kunanman, jaqayman kay
p’unchay rayminchiq kanqa. Nirqanku. Ckayrayku kay juk ñiqi punchay aymuray killa Valle
Sactata raymichakun. Tata Victorqa. ¡Jallalla Valle Sacta!. ¡Jallalla Puerto Villarroel!, tukuyta
jallallarichispa, tukuchan.