Viktorija Ušinskienė, Księga Akt Grodzkich Trockich (1660-1661) Ze Zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego

SLAVISTICA VILNENSIS 2013
Kalbotyra 58 (2), 161–182
МАТ Е РИАЛЫ
V iktorija U šinskienė
Uniwersytet Wileński
Księga akt grodzkich trockich [1660–1661] ze zbiorów

Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego
Przechowywana w BUW kolekcja rękopiśmiennych akt sądowych zawiera 543

zespoły z lat 1540–1845. Do r. 1915 stanowiły one znaczną część olbrzymich
zasobów Archiwum Centralnego Akt Dawnych w Wilnie (1852–1915). Kolekcja
dostarcza cennych informacji na temat życia społecznego i politycznego WKL,
między innymi — na temat sytuacji kulturowej i językowej w XVI–XIX ww.
Celem niniejszej publikacji jest sporządzenie inwentarza analitycznego zespołu,
zaznaczonego w katalogu BUW jako Akta sądowe grodzkie trockie z lat 1660–
1661 (Trakų pilies teismo aktai 1660–1661 m., sygn. F7-TPT, 1660–1661). Tekst
stanowi część pierwszą opracowanego inwentarza i zawiera opisy dokumentów
1–200 (K. 1–209). Praca została wykonana w ramach projektu naukowego Księgi
sądowe WKL ze zbiorów BUW: cyfrowa baza danych, według którego do r. 2015
przewidziana jest dygitalizacja wszystkich opracowanych materiałów oraz stwo-
rzenie elektronicznego skorowidza nazw własnych i geograficznych.
Słowa kluczowe: księgi sądowe WKL, dokumenty rękopiśmienne, akta
grodzkie trockie, kolekcje cyfrowe Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego.
Zbiory Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego (BUW) liczą ponad 5 mln.

dokumentów, w tym 276 tys. rękopisów. Wśród innych cennych kolekcji za-
bytków rękopiśmiennych osobny zespół stanowią archiwalia, dotyczące hi-
storii rozwoju prawa i sądownictwa na terenach Wielkiego Księstwa Litew-
skiego (WKL). Przyjmuje się, że historia dokumentów archiwalnych Litwy
nie przekracza granicy 1387 r., kiedy miasto Wilno jako pierwsze w WKL
otrzymało prawa magdeburskie. Swoistość warunków geopolitycznych, w
których kształtowała się państwowość Litwy, spowodowała, że księgi akto-
we (jak wiele innych dokumentów historycznych) pisane były w różnych ję-
zykach — łacińskim, ruskim, polskim, rosyjskim — w zależności od okresu
oraz miejsca ich powstania. Mimo, że stanowią one ważne źródło poznania
162 Viktorija Ušinskienė
kultury materialnej i duchowej, kwestia wykorzystywania ich w badaniach

naukowych wciąż jeszcze pozostawia sporo do życzenia.
Cennych informacji na temat praktyki wymiaru sprawiedliwości, jak też
innych aspektów życia społecznego i politycznego, między innymi — na temat
sytuacji kulturowej i językowej w XVI–XIX ww., dostarcza przechowywana
w BUW bogata kolekcja rękopiśmiennych akt sądowych, czyli ksiąg kance-
larii ziemskich, grodzkich, a także podkomorskich WKL. Zawiera ona nawet
543 zespoły z lat 1540–1845, przeważnie ― księgi wiłkomierskie, trockie, ko-
wieńskie, upickie i żmudzkie1. Do r. 1915 stanowiły one znaczną część olbrzy-
mich zasobów Archiwum Centralnego Akt Dawnych w Wilnie (1852–1915;
dalej ― ACADW), skatalogizowanych oraz częściowo opisanych jeszcze na
przełomie XIX–XX ww. [Горбачевский 1872; Спрогис 1902–1912]. Skrupu-
latnie sporządzone ówczesne katalogi nie straciły swojej aktualności do dnia
dzisiejszego, opisów jednak doczekała się stosunkowo nieduża część kolek-
cji, przede wszystkim ― księgi wiłkomierskie, upickie i rossieńskie [Спрогис
1902–1912, I–X]. W większości nie zawierają one danych paleograficznych
i kodykologicznych. Oprócz tego czas, liczne przemieszczenia zasobów ar-
chiwalnych w w. XX oraz nie zawsze odpowiednie warunki przechowywa-
nia wpłynęły negatywnie na stan dokumentów, w wyniku czego duża część
kolekcji wymaga konserwacji i restauracji. Prace restauracyjne napotykają na
różnego typu trudności, między innymi z powodu wielkiej objętości zabytków:
jeden zespół akt zawiera od 500 do 2000 kart. Ok. 20% zabytków do niedawna
były w ogóle niedostępne dla czytelników.
Sytuacja zaczęła się naprawiać dopiero na początku XXI w., dzięki za-
inicjowaniu prac nad dygitalizacją rękopisów BUW2, między innymi ksiąg
sądowych. Ocyfrowaniu poddane zostały przede wszystkim zabytki najbar-
dziej uszkodzone, których stan w większości pozwalał wcześniej na udostęp-
nianie ich wyłącznie w postaci mikrofilmów. W tej chwili w pełni zdygita-
lizowanych zostało 18 zespołów akt: 2 księgi kowieńskie (z lat 1555–1565,
1581–1583), 1 upicka (1590–1592), 2 wiłkomierskie (1595–1688, 1625–
1628), 2 trockie (1660–1661, 1677–1678) i 11 ksiąg żmudzkich (1584, 1589,
1592, 1595/1, 1595/2, 1595/3, 1596, 1597, 1599, 1604, 1646–1647). Są one
dostępne na stronie internetowej BUW [VUB skaitmeninės kolekcijos].
Charakterystyczne, że prawie wszystkie ocyfrowane zespoły kolekcji ―
z wyjątkiem trzech ― są spisane w języku ruskim (starobiałoruskim)3. W
języku łacińskim sporządzona została Księga akt magistratu kowieńskiego
(1555–1565), w polskim ― dwie księgi trockie grodzkie. Starsza z nich, z lat
1660–1661, stanowi przedmiot niniejszej publikacji.
Księga, zaznaczona w katalogu BUW jako Akta sądowe grodzkie trockie
z lat 1660–1661 (Trakų pilies teismo aktai 1660–1661 m., sygn. F7-TPT,
Księga akt grodzkich trockich [1660–1661] ze zbiorów Biblioteki... 163
1660–1661), została przeze mnie wybrana jako obiekt badań, ponieważ nie
doczekała się jak dotychczas nawet krótkiego opracowania, ani opisu. Celem
niniejszej publikacji jest sporządzenie inwentarza analitycznego tego zespo-
łu. Ze względu na objętość przygotowywanego do druku materiału musiałam
go podzielić na trzy części. Niniejszy tekst stanowi część pierwszą opraco-
wanego inwentarza i zawiera opisy dokumentów 1–200 (K. 1–209). Praca
została wykonana w ramach projektu naukowego Księgi sądowe WKL ze
zbiorów BUW: cyfrowa baza danych4, według którego do r. 2015 przewidzia-
na jest dygitalizacja wszystkich opracowanych materiałów oraz stworzenie
elektronicznego skorowidza nazw własnych i geograficznych.
Charakterystyka zabytku
Archiwum: dział rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego

Sygnatury: nowa: F7-TPT,1660-1661
stara (ACADW,1872 r.): 5957/3
Aktotwórca: kancelaria sądu grodzkiego trockiego
Tytuł: oryginalny nie zachował się. W kartotece BUW: Trakų pilies teismo
aktai 1660–1661 m. (Akta sądowe grodzkie trockie z lat 1660–1661)
Daty: 1660–1661
Rozmiar: 33x21x14
Oprawa: brak
Foliacja: 877 k.
Język przeważa polski z licznymi wpisami w języku ruskim, rzadko w
łacińskim. Kilka dokumentów w języku ruskim.
Stan zachowania: zabytek nie był jeszcze poddany konserwacji. Liczne karty
uszkodzone mechanicznie, niektóre zawilgocone; liczne ubytki i
miejsca nieczytelne.
Księga F7-TPT, 1660–1661 obejmuje okres 11/02/1660–24/08/1661 i

składa się obecnie z 877 kart, mimo że według danych katalogu ACADW
(1872 r.), pod koniec w. XIX zawierała ona nawet 2539 kart z l. 1660–1663
[Горбачевский 200]5, z czego wynika, że zachowało się tylko ok. 35% byłej
zawartości zabytku. W związku z tym jednoznaczna identyfikacja niniejszej
jednostki według wymienionych inwentarzy XIX-wiecznych nie jest pewna.
Wpisy częściowo przemieszane chronologicznie i treściowo. Liczbowanie
kart jest podwójne: obok starej foliacji (nie zawsze widocznej) występuje
nowsza, wykonana ciemniejszym atramentem. Porównanie jednej a drugiej
pozwala na wniosek, że cześć kart zaginęła. Wszystkie dokumenty opatrzone
są własnoręcznymi podpisami urzędników, świadków i pisarza.
Księga stanowi typowy przykład tzw. akt relacji (łac. acta relationum),
do których wpisywano dokumenty o charakterze niewieczystoksięgowym,
przede wszystkim ― zeznania urzędników (relacje) o dokonanych czynno-
ściach prawnych: np. z dostarczenia pozwu, wysłuchania skargi (protestacji),

oglądania miejsca przestępstwa, wprowadzenia w posiadanie (intromisje). W
miarę potrzeby wpisywano do nich też teksty testamentów, zastawów, posa-
gów, taryf podatkowych, instrukcje.
Inwentarz Akt grodzkich trockich [1660–1661]

1. K. 1 v, r. 28–03–1660. Język pol- 7. K. 7 v, r. 1660–02–20. Język pol-
ski. Tekst mocno uszkodzony. ski.
Relacja sędziego grodzkiego troc- Protestacja ziemianina Ferdynanda
kiego […] Gorbaczewskiego w sprawie Rora z powodu najazdów rabunkowych
skargi Jana Bieleckiego na Jana Niewia- gromady Mikołaja Niecieckiego na dwór
rowskiego. Jakiszki6. i wsie liszkowskie.
2. K. 2 v, r. 1660–03–20. Język pol- 8. K. 8 v, r; 9 v. 1660–02–20. Język:
ski. Tekst mocno uszkodzony. polski, ruski.
Protestacja pisarza grodzkiego troc- Rejestr szkód poczynionych we wło-
kiego Aleksandra […]bińskiego z powo- ści liszkowskiej podczas najazdów ra-
du szkód poczynionych mu przez pod- bunkowych gromady Mikołaja Nieciec-
danych jego Andrzeja i Jana Gierołów. kiego.
Popiszki. 9. K. 10 v, r. 1660–02–24. Język
3. K. 3 v, r. 1660–03–20. Język pol- polski, na rewersie dopisek w języku ru-
ski. Tekst mocno uszkodzony. skim.
Relacja woźnego woj. trockiego Mi- Relacja generałów pow. trockiego
chała Kuncewicza w sprawie oskarżenia i wileńskiego Jana Szczuckiego i Jana
sług Anny Popowskiej ― Jakuba Minia- Ejsymonta o wynikach rewizji w majątku
kowskiego, Jerzego Dubnina i Żvirblan- Święte Jezioro.
tisa ― w kradzieży rzeczy […]mulonisa. 10. K. 11 v, r. 1660–02–13. Język
Smolnica. polski, na rewersie dopiski w języku ru-
4. K. 4 v, r. 1660–03–20. Język polskim.
ski, ruski. Tekst częściowo uszkodzony. Relacja generała pow. trockiego
Relacja generała woj. trockiego Wojciecha Jerzego Zwycewicza w spra-
Michała Konstantynowicza w sprawie wie skargi Andrzeja Stanisławowicza
szkód poczynionych […] Downarowi- Sypiańskiego i Mikołaja Pawłowicza na
czównie Piotrowej przez Aleksandra Jana Barszczewskiego z powodu kra-
Omulskiego. Krysztany. dzieży siana.
5. K. 5 v, r. 1660–03–20. Język pol- 11. K.: 12 v, r. 1660–02–24. Język
ski, ruski. polski.
Rejestr szkód poczynionych Janowi Relacja generała woj. trockiego
Jakucianowi przez Gabriela Herbow- Jana Szczuckiego w sprawie szkód po-
skiego. Przy poręczeniu marszałka gro- czynionych we włości liszkowskiej przez
dzieńskiego Krzysztofa Duchowieckiego. gromadę zbrojną Mikołaja Niecieckiego.
Rudziany. 12. K. 13 v, r. 1660–02–26. Język
6. K. 6 v, r. 1660–02–20. Język ruski. ruski.
Na rewersie dopisek po polsku: Kwit z pro- Na rewersie dopiski po polsku: W
cesu Sypiańskiego na Barszczewskiego. sprawie Żyda Łozdziejskiego. Roku
1660–02–26 opowiadano na Urzędzie.W 19. K. 20 v, r. 1660–03–[…]. Język

niebytności Podstarościego — Augustyn polski.
Jan Obrycki. Skarga ziemianina woj. trockiego Je-
13. K. 14 v, r. 1660–02–28. Język ronima Ejnarowicza na dragonię kapita-
polski. nów Kondonera i Rosensztejna. Żejmy.
Relacja generała pow. kowieńskiego 20. K. 21 v, r. 1660–03–02. Język
Aleksandra Mordasewicza w sprawie polski.
skargi Jana Wenetowicza Downarowicza Skarga ziemianina pow. grodzień-
na Mikołaja Kuleszę. skiego Macieja Hrynaszkiewicza i jego
14. K. 15 v, r. 1660–02–28. Język małżonki Krystyny na dragonię pułkow-
ruski. nika Judyckiego.
Na rewersie dopisek po polsku: Roku 21. K. 22 v, r. 1660–03–04. Język
1660–02–28 ten list Kwitacyjny JMSci polski. Na lewym marginesie v. dopiski
[...] od Jaśnie Wielmożnego JMS The- po łacinie.
odora Lackiego, Marszałka Nadworne- Skarga pułkownikowej Marianny
go, w niebytności pana podstarościego Niewiarowskiej na Jana Kazimierza
do aktu wpisał Augustyn Jan Obrycki. [Bo]lisława Bieleckiego i na Michała
15. K. 16 v, r. 1660–02–28. Język Jana Straufa z powodu napadu rabunko-
ruski. wego. Dobrzyniwce.
Na rewersie dopisek po polsku: Roku 22. K. 23 v, r; 24 v, r. 1660–03–06.
1660–02–28 opowiadano na urzędzie. Język polski.
W niebytności pana podstarościego — Aktykacja listu asekuracyjnego Ma-
Augustyn Jan Obrycki. W sprawie pana cieja Franciszka Strusa, podstolego dro-
Porajewskiego. gickiego, w sprawie wydzierżawienia
16. K. 17 v, r. 1660–02–11. Język majętności Wembry (Dawludyszki) w
polski. pow. kowieńskim.
Relacja generała woj. i pow. troc- 23. K. 25 v, r. 1660–03–07. Język
kiego Wojciecha Jerzego Zwycewicza w polski.
sprawie skargi Piotra Batogowskiego Skarga kniazia Aszmana Osmanowi-
na mieszkańców ejszyskiego sioła Butry- cza na szlachciców Dawida Reyzowskie-
mańce Jana Bałtruka i Stanisława Po- go, Krzysztofa Bańkowskiego, Marcina
wcewicza. Jacewicze. Kłosowskiego, Stanisława Giejstora z
17. K. 18 v, r. 1660–02–20. Język powodu najazdu rabunkowego.
polski. 24. K. 26 v, r. 1660–03–07. Język
Skarga ziemianina woj. trockiego polski, ruski.
Michała Steckiewicza na chorągiew dra- Wypis z ksiąg wojewódzkich mia-
gońską stolnika i komendanta wileńskie- sta Siemna z dn. 1655–11–27: skarga
go Kazimierza Chwaliboga Żeromskie- ziemianki pow. oszmiańskiego Halszki
go. Żejmy. Brokunówny Wustgankowej Krugierowej
18. K. 19 v. 1660–02–20. Język pol- na poddanych Eunomii Olskiej, którzy
ski, ruski. okrutnie zamordowali jej małżonka Wu-
Skarga podkomorzego trockiego stganka Krugiera.
Jana Władysława Montygajło na mło- 25. K. 27 v, r. 1660–03–20. Język
dzieńca Jasudowicza, syna trockiego polski, wtrącenia w języku ruskim.
ziemianina Andrzeja Jasudowicza. Relacja woźnego trockiego Michała
Kuncewicza w sprawie skargi Magdale- komendanta chorągwi dragońskiej Jana

ny Janowej Kłosowskiej z powodu napa- Niewiarowskiego z powodu najazdu ra-
du na nią ziemianina Andrzeja Hrehoro- bunkowego.
wicza. Miedniki. 33. K. 36 v, r. 1660–03–29. Język
26. K. 28 v, r. 1660–03–10. Język polski, ruski.
ruski. Na rewersie dopisek po polsku: Intromisja generała woj. trockiego
1660–03–10 opowiadano na Urzędzie Stanisława Iwaszewskiego w sprawie
Trockim. Podstarości trocki. wejścia Franciszka i Krystyny Woyda-
27. K. 29 v, r. 1660–03–15. Język ru- gów w posiadanie majątku Jendrzejowi-
ski, dopiski na r. po polsku. czyzna (woj. trockie).
Relacja Dmitrego Zbohdanowicza w 34. K. 37 v, r. 1660–03–28. Język
sprawie skargi na chorągiew dragońską polski, ruski.
kapitana Jerzego Rosentreta. Relacja Mikołaja Franciszka Ros-
28. K. 30 v, r. 1660–03–24. Język sochackiego, sędziego ziemskiego troc-
polski, ruski. kiego, pisarza a skarbowego WXL, po-
Wniosek sądowy w sprawie skargi świadczająca, że Woyciech Izdebski,
Zofii Podhajskiej Janowej Szyszlinej na archydiakon smoleński, pleban preński i
Adama Wasiliewicza Sorokę z powo- birsztański, zapłacił do skarbu Rzeczpo-
du przywłaszczenia jej gruntów we wsi spolitej podymne za lata 1655–1659.
Mankuny (woj. trockie). 35. K. 38 v, r. 1660–04–01. Język
29. K. 31 v, r. 1660–03–28. Język polski.
polski. Skarga skarbowego trockiego Ferdy-
Intromisja generała woj. trockiego nanda Rora na Stanisława Lipnickiego z
Stanisława Iwaszewskiego w sprawie powodu napadu rabunkowego na dzier-
wejścia Kazimierza Giejsztora i jego żawę sejnieńską F. Rora.
siostrzenicy Urszuli Janowny Michnie- 36. K. 39 v, r. 1660–04–01. Język
wiczówny w posiadanie majątku Podpu- polski.
nie w pow. kowieńskim. Relacja generała woj. trockiego [brak
30. K. 32 v, r. 1660–03–28. Język nazwiska] poświadczająca rany Jakuba
polski. Na lewym marginesie dopiski po Sczuki, skaleczonego przez Jana Cheł-
rusku. chowskiego. Popowce (woj. trockie).
Pozew sądowy Kazimierza Giejszto- 37. K. 40 v, r. 1660–04–02. Język
ra przeciwko Andrzejowi i Mikołajowi polski.
Nowickim w sprawie majątku Podpunie. Relacja wożnego woj. trockiego Mi-
31. K. 33 v, r; 34 v, r. 1660–03–20. chała Kuncewicza z oglądania śladów
Język polski. boju, uczynionego przez poddanych
Relacja generała woj. trockiego Je- Jana Niewiarowskiego w mieście Simno
rzego Skórki w sprawie skargi ziemiani- 1660-03-29. Podsiemnicze.
na woj. trockiego Kazimierza Władysła- 38. K. 41 v, r. 1660–04–02. Język
wa Bieleckiego na komendanta chorą- polski.
gwi dragońskiej Jana Niewiarowskiego. Skarga ziemianina woj. trockiego
32. K. 35 v, r. 1660–03–28. Język Stanisława Targońskiego i jego małżonki
polski. Potencji Karenżanki Targońskiej na rot-
Skarga ziemianina woj. trockiego mistrza Jana Niewiarowskiego z powodu
Kazimierza Władysława Bieleckiego na napadu zbrojnego. Podsiemnicze.
39. K. 42 v, r. 1660–04–02. Język 03–28, wydanego komendantowi brze-

polski. skiemu Konstantemu Jarmołowiczowi.
Relacja wożnego woj. trockiego 46. K. 49 v, r. 1660–04–03. Język
Michała Kuncewicza w sprawie skargi ruski. Na rewersie dopisek po polsku: W
Stanisława Targońskiego na burmistrza sprawie p. Sczuki.
simnieńskiego Stephana Jedwabnickie-
47. K. 50 v, r; 51 v, r. 1660–04–02.
go. Simno.
Język polski, ruski.
40. K. 43 v, r. 1660–04–02. Język Rejestr wpływów pieniężnych Ka-
polski. pituły Wileńskiej w latach 1657–1660
Skarga ziemianina woj. trockiego sporządzony przez pułkownika Samuela
Stanisława Targońskiego i jego małżon- Dornałowicza.
ki Potencji Karężanki Targońskiej na
48. K. 52 v, r. Język ruski. Na rewer-
burmistrza simnieńskiego Stephana Je-
sie dopisek po polsku: W sprawie pp.
dwabnickiego i na mieszczanina Adama
Boromirskich.
Żebrowskiego z powodu boju, uczynione-
go przez poddanych burmistrza. Simno. 49. K. 53 v, r. 1660–04–13. Język
polski.
41. K. 44 v, r. 1660–04–02. Język Relacja wożnego woj. trockiego
ruski. Michała Kuncewicza w sprawie skargi
42. K. 45 v, r. 1660–04–02. Język simieńskich Żydów na akcyznych Jana
polski. Markiewicza i Jana Jowszyca. Simno.
Relacja generała woj. trockiego Da- 50. K. 54 v, r (góra). 1660–04–15.
niela Jendrzejewskiego z oglądania śla- Język polski.
dów boju i grabieży, uczynionych przez Skarga ziemianina pow. kowieńskie-
Stanisława i Krzysztofa Monczuńskich. go Gabryela Stogniewa na Mikołaja
Jurrzyszki (pow. trocki). Jacuńskiego, syna ziemianina trockiego
43. K. 46 v, r. 1660–04–06. Język Macieja Jacuńskiego. Sipowicze.
polski, ruski. 51. K. 54 v, r (dół). 1660–04–13. Ję-
Atestacyja generała pow. grodzień- zyk polski.
skiego Olbrychta Dombrowskiego w Skarga simieńskich Żydów na akcy-
sprawie sfałszowania jego podpisu i pie- znych Jana Markiewicza i Jana Jowszy-
czątki przez ziemianina pow. wiłkomir- ca. Simno.
skiego Theofila Skopa. Sawsobojary.
52. K. 55 v, r. 1660–04–15. Język
polski, ruski. Relacja generała pow. wiłkomier-
Skarga ziemianina pow. wiłkomirskie- skiego Stanisława Kapuścińskiego w
go Theofila Skopa na szlachcica Łukasza sprawie skargi Hanny Sniecińskiej Ka-
Kościeleckiego i jego małżonkę Helenę zimierzowej Hlynieckiej na Krystynę
Grudziszewską Kościelecką o próbę zabi- Czywelankę Janową Zdzichowską i jej
cia T. Skopa oraz o podpalenie jego domu zięcia, Rafała Prohulbickiego. Cesarka
w Popiechach (woj. trockie). (pow. wiłkomirski).
45. K. 48 v, r. 1660–04–03. Język 53. K. 56 v, r. 1660–04–15. Język
polski, ruski. polski, ruski.
Oblata rozkazu hetmana wielkiego Skarga ziemianki pow. wiłkomier-
WXL Pawła Jana Sapiehy z dn. 1660– skiego Hanny Sniecińskiej Kazimierzo-
wej Hlynieckiej na Krystynę Czywelankę rotą Gudziejewską Masłowską na Kazi-

Janową Zdzichowską i jej zięcia, Rafała mierza Hryniewicza i jego małżonkę Ma-
Progulbickiego, w sprawie gruntów w ryjannę Gudziejewską Hryniewiczową.
majętności Cesarka. 61. K. 67 v, r. 1660–04–25. Język
54. K. 57 v, r; 58 v. 1660–04–16. Ję- polski.
zyk polski, ruski. Protestacja instygatora WXL Stani-
Aktykacja testamentu Aleksandra sława Ordy przeciwko rotmistrzowi Sta-
Woyzbuna z dn. 1660–01–06. Kurciniszki. nisławowi Lipnickiemu z powodu najaz-
55. K. 59 v, r. 1660–04–20. Język du rabunkowego. Sejwy.
polski. 62. K. 68 v, r. Język polski. Nieczy-
Protestacja rotmistrza chorągwi ta- telny: wypłowiały atrament.
tarskiej Sielima Abramowicza z towarzy-
63. K. 69 v, r. 1660–04–28. Język
szami przeciwko pułkownikowi, sędzie-
polski.
mu ziemskiemu mozyrskiemu Samuelowi
Oskirce. Wiłkomierz. Intromisja generała woj. trockiego
Stanisława Iwaszewskiego w sprawie
56. K. 60 v, r. 1660–04–20. Język darowizny majątku Wawa przez ziemia-
polski, ruski. nina Aleksandra Jana Szławańskiego
Relacja generała pow. trockiego jego synowi Janowi Szławańskiemu.
Wojciecha Jerzego Zwicewicza w spra-
wie skargi Samuela Zboromirskiego na 64. K. 70 v, r; 71 v, r. 1660–04–16.
Aleksandra Serputowskiego. Język polski, ruski.
Aktykacja testamentu Samuela Łac-
57. K. 61 v, r; 62 v. 1660–04–22. Ję-
kiego z dn. 1660–03–31 na rzecz mał-
zyk polski, ruski.
żonki.
Aktykacja Rejestru szkód, poczynio-
nych ziemianinowi pow. pińskiego Alek- 65. K. 72 v, r. 1660–04–29. Język
sandrowi Lipskiemu przez Aleksandra polski.
Radlińskiego ze wspólnikami. Intromisja generała woj. trockiego
58. K. 63 v, r. 1660–04–22. Język Stanisława Iwaszewskiego w sprawie
polski. wieczystego przekazania przez Magdale-
Protestacja ziemianina pow. pińskie- nę Giesztorankę Andrzejową Gudziejew-
go Aleksandra Lipskiego z powodu na- ską siedliska przy jej dworze Giejsztory
jazdu rabunkowego na jego majętność (woj. trockie) Krzysztofowi Masłowskie-
Rajcy. mu i jego małżonce Krystynie Gudzie-
jewskiej Masłowskiej.
59. K. 64 v, r; 65 v, r. 1660–04–20.
Język polski. 66. K. 73 v, r. 1660–04–29. Język
Intromisja generała woj. trockiego polski.
Jana Dombrowskiego potwierdzająca Relacja generała woj. trockiego Da-
wejście Samuela Czarnoruckiego i mał- niela Jędrzejewskiego w sprawie skargi
żonki jego Anny Bohaterowiczówny w Jakuba Sczuki na mieszczanina żosleń-
posiadanie majątku Jancewicze (woj. skiego Jana Gamania. Łoździeje.
mińskie). 67. K. 74 v, r. 1660–04–29. Język
60. K. 66 v, r. 1660–04–25. Język polski.
polski. Skarga ziemianina woj. trockiego Ja-
Skarga ziemianina woj. trockiego kuba Sczuki na mieszczanina żosleńskie-
Krzysztofa Masłowskiego z małżonką Do- go Jana Gamania z powodu okrutnego
pobicia kijem sługi Sczuki Jana Grysz- 74. K. 81 v, r. 1660–05–07. Język

kiewicza. Łoździeje. polski.
68. K. 75 v, r. 1660–05–02. Język Relacja woźnego woj. trockiego Mi-
polski, ruski. chała Kuncewicza z oglądania ran ubo-
Relacja generała woj. grodzieńskie- gich ze szpitala siemieńskiego, skale-
go Olbrychta Dąbrowskiego w sprawie czonych przez urzędnika siemnieńskiego
skargi ziemianina woj. trockiego Ka- Jana Wołoczkę.
zimierza Bykowskiego i jego małżonki 75. K. 82 v, r. 1660–05–07. Język
Anny Bukuntówny Bykowskiej o niewy- polski.
konanie zobowiązania pieniężnego przez Skarga plebana siemnieńskiego, ar-
Kazimierza Bukunta. chydiakona smoleńskiego, księdza Woj-
69. K. 76 v, r. 1660–05–02. Język ciecha Izdebskiego na sekretarza JKM-
polski. ści, arendarza siemnieńskiego Endrycha
Relacja woźnego woj. trockiego Mi- Tyminka i na małżonkę jego Zofię Tymin-
chała Kuncewicza w sprawie poświad- kową w sprawie nieoddania dziesięciny
czenia okrutnego zabicia Murzy Bru- kościelnej.
żyńskiego, syna kniazia Janusza Silima 76. K. 83 v, r. 1660–05–08. Język
Nowicza-Brużyńskiego. Simno. polski.
70. K. 77 v, r. 1660–05–02. Język Relacja generała woj. trockiego i
polski. pow. grodzieńskiego Olbrychta Dąbrow-
Protestacja simieńskiego ziemianina skiego w sprawie skargi Zelmana Kał-
kniazia Janusza Silima Nowicza–Bru- manowicza i Dawida Marduchowicza
żyńskiego w sprawie zabicia jego syna na łoździejskiego lantwojta Mikołaja
Murzy Murzyńskiego Brużyńskiego przez Kościeleckiego.
kniazia Samuela Jankiewicza. 77. K. 84 v, r. 1660–05–10. Język
71. K. 78 v, r. 1660–05–03. Język polski.
polski, ruski. Relacja generała pow. trockiego
Manifestacja mścisławskiego zie- Wojciecha Jerzego Zwycewicza z oglą-
mianina Jana Kopańskiego w sprawie dania ran służącej Samuela Zboromir-
odzyskania ruchomości i nieruchomości, skiego Magdaleny, pobitej przez Stefana
straconych podczas najazdów wojsk mo- Zasztowta i Macieja Janowicza.
skiewskich w l. 1654–1660. 78. K. 85 v, r. 1660–05–12. Język
72. K. 79 v, r. 1660–05–03. Język polski.
polski. Relacja podwojewodziego trockie-
Relacja generała woj. trockiego Je- go Krzysztofa Tyszkiewicza w sprawie
rzego Skórki w sprawie skargi ziemianina skargi łoździejskiego lantwojta Mikołaja
woj. trockiego Michała Sokołowskiego Kościeleckiego na burmistrza łoździej-
na złoczyństwa swoich poddanych — skiego Stefana Słowackiego, na rajcę
Gryga Degucianisa i Jasiuka Tursela. Kazimierza Smolewicza, na ławnika Je-
73. K. 80 v, r. 1660–05–07. Język rzego Bobrowicza, na pisarza Mikołaja
polski. Matulewicza i na całą Radę Łoździejską.
Skarga plebana siemnieńskiego, ar- 79. K. 86 v. 1660–05–12. Język pol-
chydiakona smoleńskiego, księdza Woj- ski.
ciecha Izdebskiego na urzędnika siem- Protestacja ziemianina woj. trockie-
nieńskiego Jana Wołoczkę. go Jana Buszkowskiego z powodu najaz-
du rabunkowego na dwór Kleszczówkę, 86. K. 93 v, r. 1660–05–16. Język

dokonanego przez chorągwie dragońskie polski.
majora Szreha i pułkownika Bromera. Relacja generała nadwornego Ka-
80. K. 86 v, r; 87 v, r. 1660–05–12. zimierza Jerzego Plichty, potwierdzają-
Język polski, ruski. ca zobowiązanie ziemianina trockiego
Relacja generała pow. trockiego Wojciecha Krzyżanowskiego do wypłaty
Jerzego Skórki potwierdzająca szkody 1000 kop Mateuszowi Gabryelowi Mar-
poczynione Janowi Buszkowskiemu pod- giewiczowi. Szostakowo (woj. trockie).
czas najazdu rabunkowego na jego dwór 87. K. 94 v, r. 1660–05–16. Język
Kleszczówkę (woj. trockie). polski.
81. K. 88 v, r. 1660–05–15. Język Skarga Mateusza Gabryela Mar-
polski. giewicza, sługi wojewody wileńskiego,
Oświadczenie podstarościego troc- na Bazylego Nargielewicza i Wojciecha
kiego Walentego Hrynaszkiewicza o kra- Krzyżanowskiego z powodu kradzieży
dzieży dwóch koni z majętności Korku- konia.
otany w województwie trockim. 88. K. 95 v, r. 1660–05–18. Język
polski. Relacja generała woj. trockiego
Relacja generała woj. trockiego Ja- Stanisława Iwaszewskiego, wezwane-
kuba Kuncewicza w sprawie skaleczeń go przez ziemianina trockiego Marcina
poczynionych Janowi Mackańskiemu Pacuka do oglądania konia, zabitego
przez Daniela Gudziańskiego i Dawida przez ziemianina trockiego Stanisława
Dulkiewicza. Kurniszki (woj. trockie). Dobrana.
polski. polski.
Protestacja ziemianina woj. troc- Relacja generała woj. trockiego Mi-
kiego Marcina Kłosowskiego przeciwko chała Konstantynowicza w sprawie skar-
oskarżeniu go w napadzie rabunkowym gi mieszczan miasta Merecz na burmi-
na kniazia Aszmana Osmanowicza. strza mereckiego Stefana Arcieńskiego,
na lantwojta Adama Jana Tollatowicza
84. K. 91 v, r. 1660–05–15. Język ru-
oraz na kapitana Jana Urbanowskiego.
ski, polski.
Skarga ziemianina woj. trockiego 90. K. 97 v, r. 1660–06–30. Język
Jana Mackańskiego na Daniela Gu- polski. Tekst mocno uszkodzony.
dziańskiego i Dawida Dulkiewicza, któ- Skarga ziemianina Krzysztofa Eyna-
rzy 1660–05–08 napadli na niego w Kur- rowicza.
niszkach i mocno go skaleczyli. 91. K. 98 v, r. 1660–07–01. Język
85. K. 92 v, r. 1660–05–15. Język polski.
polski, ruski. Intromisja generała woj. trockiego
Skarga wielmożnego Mikołaja Do- Olbrychta Dąbrowskiego w sprawie wy-
łmata Isajkowskiego na ziemianina Jerze- dzierżawienia przez Jerzego Woyzbuna i
go Kościałkowskiego z powodu napadu jego małżonkę Magdalenę Rakintównę
rabunkowego na urzędnika wileńskiego Jerzynę Wojzbunową gruntów w Kurci-
Stefana Zdanowicza. Sużany (pow. wiłko- niszkach (woj. trockie) Krzysztofowi Ka-
mirski). sprowiczowi Rozanowiczowi.
92. K. 99 v, r. 1660–07–01. Język Theodora Bohusza z powodu bezprawnej

polski, ruski. rekrutacji do wojska szlachcica Pawło-
Relacja generała woj. trockiego Pio- wicza.
tra Klidzi w sprawie skargi Żydów sim- 99. K. 106 v, r. 1660–07–02. Język
nieńskich Jakuba Isakowicza i Mendelia polski. Tekst mocno uszkodzony.
Jakubowicza na burmistrza mereckiego Skarga ziemianina Lipińskiego na
Stefana Arcieńskiego i na lantwojta Ada- Zaborowskiego.
ma Jana Tollatowicza.
100. K. 107 v. 1660–07–03. Język
polski. Zapis asekuracyjny podstarościego
Skarga ziemianina woj. trockiego preńskiego Jakuba Robaczewskiego w
Dmitrego Bohdanowicza na Adama Mi- sprawie wydania wynagrodzenia pie-
chałowskiego z powodu napadu rabun- niężnego deputatom z pułku Niewiarow-
kowego w obozie pod Wiłkomierzem. skiego: Samuelowi Łomejce, Adamowi
94. K. 101 v, r. 1660–07–01. Język Krepsztulowi, Teodorowi Bohuszowi,
polski. Ko(n)stantemu Danilewiczowi.
Oświadczenie księdza Kaspera Smo- 101. K. 108 v, r. 1660–07–03. Język
lewskiego, plebana daugowskiego, w polski, ruski.
sprawie strat poniesionych przez niego Relacja generała woj. trockiego Je-
podczas najazdu wojsk moskiewskich na rzego Skórki w sprawie wyrównania
miasteczko Daugi w czerwcu 1660 r. szkody wyrządzonej Władysławowi Bie-
95. K. 102 v, r. 1660–07–01. Język leckiemu przez Kazimierza Ejdziatowi-
polski. cza. Jakiszki (woj. trockie).
Skarga ziemianina woj. trockiego 102. K. 109 v, r; 110 v, r. 1660–07–
Aleksandra Stankiewicza i jego małżon- 03. Język polski, ruski.
ki Alszki Stankiewiczowej na ziemianina Skarga ziemianina trockiego i lu-
woj. trockiego Stanisława Dowoynę z belskiego Władysława Bieleckiego na
powodu najazdu rabunkowego na fol- Kazimierza Ejdziatowicza i jego mał-
wark Stankiewiczów Krywiany. żonkę Łucję Orłowską Ejdziatowiczową
96. K. 102 r, 103 v, r. 1660–07–01. w sprawie naruszenia przez nich umowy
Język polski. obligacyjnej.
Relacja generała woj. trockiego Pio- 103. K. 111 v, r. 1660–07–03. Język
tra Plichty w sprawie skargi ziemianina polski, ruski.
woj. trockiego Aleksandra Stankiewicza Relacja generała nadwornego woj.
i jego małżonki Alszki Stankiewiczowej trockiego Jerzego Skórki w sprawie skar-
na ziemianina woj. trockiego Stanisława gi podstarościego wiżańskiego Wojcieha
Dowoynę z powodu najazdu rabunkowe- Krzysztofa Wołka na Stanisława Sobo-
go na folwark Stankiewiczów Krywiany. lewskiego.
97. K. 104 v, r. Język ruski. 104. K. 112 v, r. 1660–07–03. Język
98. K. 105 v, r. 1660–07–05. Język polski.
polski. Relacja generała nadwornego woj.
Skarga pisarza grodzkiego połoc- trockiego Jerzego Skórki w sprawie
kiego Tomasza Hercyka na towarzysza skargi Jana Buszkowskiego na podstaro-
rajtarskiego z pułku Niewiarowskich ściego wiżańskiego Wojcieha Krzysztofa
Wołka z powodu bezprawnego zatrzyma- 110. K. 118 v, r. 1660–07–05. Język

nia Mikołaja Wierzbowskiego. polski.
105. K. 113 v, r. 1660–07–03. Język Relacja woźnego woj. trockiego Mi-
polski, ruski. chała Kuncewicza w sprawie zabicia
Skarga Stanisława Sobolewskiego mieszkańca wsi Anginiki Marcina Pio-
na podstarościego wiżańskiego Wojcie- truszy przez sług ziemianina woj. troc-
ha Krzysztofa Wołka z powodu zorgani- kiego Jana Markiewicza.
zowania napadu na S. Sobolewskiego i 111. K. 119 v, r. 1660–07–05. Język
jego małżonkę Katarzynę Buszkowską polski.
Sobolewską w domu Mikołaja Wierz- Protestacja Łukasza Dobulewicza,
bowskiego w Wiżanach. krakopolskiego namiestnika podskarbie-
106. K. 114 v, r. 1660–07–03. Język go i hetmana polnego WXL Wincentego
polski. Corwina Gosiewskiego, przeciwko zie-
Skarga Jana Buszkowskiego na mianinowi woj. trockiego Janowi Mar-
podstarościego wiżańskiego Wojcieha kiewiczowi z powodu zabicia przez jego
Krzysztofa Wołka z powodu bezprawne- sług mieszkańca wsi Anginiki Marcina
go wsadzenia do więzienia podwładnego Piotruszy.
J. Buszkowskiego Mikołaja Wierzbow- 112. K. 120 v, r. 1660–07–05. Język
skiego. polski.
107. K. 115 v, r. 1660–07–03. Język Relacja generała woj. wileńskiego
polski, ruski. Jana Butkiewicza w sprawie spustosze-
Relacja generała nadwornego woj. nia dworów i folwarków siemnieńskich
trockiego Jerzego Skórki w sprawie skar- i metelskich, spisana na prośbę Piotra
gi podstarościego wiżańskiego Wojcieha Rokotańskiego, sługi referendarzowej i
Krzysztofa Wołka na Stanisława Sobo- pisarzowej WXL, starościny nowodwor-
lewskiego z powodu zorganizowania na- skiej, siemnieńskiej i metelskiej Anny
jazdu zbrojnego na dwór W. K. Wołka w Sapieżanki Stanisławowej Naruszewi-
Wiżanach (pow. grodzieński). czowej.
polski. polski, ruski.
Relacja generała nadwornego woj. Relacja woźnego woj. trockiego Mi-
trockiego Jerzego Skórki z przesłuchania chała Kuncewicza w sprawie wycinania
podstarościego wiżańskiego Wojcieha i wypalania lasu w majątku Oteśniki
Krzysztofa Wołka i pułkownikowej Stani- przez poddanych starosty budowieckie-
słowowej Lipnickiej w sprawie wyjaśnie- go, wojta siemieńskiego Stephana Nie-
nia przyczyn zatrzymania i uwięzienia wiarowskiego.
szlachcica Bobrowskiego, podwładnego 114. K. 122 v, r. 1660–07–06. Język
Stanisława Sobolewskiego. polski, ruski.
109. K. 117 v, r. 1660–07–03. Język Kwit intromisyjny generała woj. troc-
polski, ruski. kiego Stanisława Gonszewskiego, spi-
Relacja generała woj. trockiego sany na prośbę Magdaleny Adamówny
Jana Dąbrowskiego potwierdzająca nie- Giejsztorówny Andrzejowej Gudziejew-
spłacenie długu w terminie Stanisławowi skiej, w sprawie dożywotnego przekaza-
Dobranowi przez Andrzeja Ryszkiewi- nia części jej folwarku Gieysztory (woj.
cza. trockie), Kazimierzowi Hryniewiczowi i
jego małżonce Maryjannie Gudziejew- mowicza-Hołowni w sprawie spłonięcia

skiej Kazimierzowej Hryniewiczowej. ważnych dokumentów, między innymi ob-
115. K. 123 v, r; 124 v, r. 1660–07– ligów na stolnika WXL Wincentego Corwi-
07. Język polski, ruski. na Gosiewskiego, podczas pożaru w dwo-
Aktykacja testamentu Bohdanny Ma- rze Guściany (Trakiniki) w woj. trockim.
karskiej Janowej Nieciszewskiej: całe 121. K. 130 v, r. 1660–07–15. Język
swoje mienie ruchome i nieruchome polski.
zapisuje ona mężowi Janowi Nieciszew- Intromisja generała woj. trockiego
skiemu oraz dzieciom. Piotra Klidzi w sprawie przekazania
116. K. 125 v, r. 1660–07–10. Język przez starościca szmeltyńskiego Samue
polski, ruski. la Swaba jednej włoki ziemi w jego ma-
Manifestacja ziemianina woj. trockie- jętności Jackowskiej (woj. trockie) w po-
go Dmitrego Zbohdanowicza w sprawie sesję Jerzemu Woyzbunowi i jego brato-
odzyskania pieniędzy i rzeczy zastawio- wej Maryjannie Zaleskiej Aleksandrowej
nych przez kniazia tatarskiego Bazarow- Woyzbunowej prawem zastawnym.
skiego ze wsi Ordosz w r. 1655. 122. K. 131 v, r. 1660–07–15. Język
polski. Protestacja podstarościego puńskie-
Protestacja sędziny ziemskiej troc- go Jerzego Makowieckiego z powodu
kiej Anny Buchowieckiej Dmitrowej podrobienia papierów na monopolium
Bychowcowej przeciwko towarzyszowi tabaczne w powiecie trockim, łoździej-
chorągwi Kroszyńskiego Burskiemu z skim i szyrwinckim przez Kazimierza Ey-
powodu najazdu rabunkowego na jej dziatowicza i Żyda Lewko.
dwór Habramowicze. 123. K. 132 v, r. 1660–07–15. Język
118. K. 127 v, r. 1660–07–12. Język polski.
polski. Relacja generała woj. trockiego
Intromisja generałów woj. trockiego Jana Szczuckiego w sprawie oskarżenia
Adama Soroki i Daniela Jendrzejewskie- Kazimierza Eydziatowicza i Żyda Lewko
go w sprawie przekazania przez Hannę o podrobienie papierów na monopolium
Pietkiewiczównę Białkowską siedmiu tabaczne w powiecie trockim, łoździej-
włók ziemi w jej folwarku Polinkowskim skim i szyrwinckim.
(pow. upicki) w posiadanie rotmistrzowi 124. K. 133 v, r. 1660–07–16. Język
Dawidowi Baranowskiemu. polski.
119. K. 128 v, r. 1660–07–15. Język Protestacja ziemianina woj. trockiego
polski. Krzysztofa Olszewskiego w sprawie od-
Relacja generała woj. trockiego Mi- szkodowania za straty poniesione przez
chała Kuncewicza, spisana na prośbę niego w folwarku Oteśniki (woj. trocki)
koniuszego woj. witebskiego Jozepha Ja- z winy podkomorzego witebskiego Syme-
kimowicza-Hołowni w sprawie skutków ona Karola Ogińskiego i jego małżonki
pożaru w jego dworze Guściany (inaczej Theodory Kiwakówny Ogińskiej.
Trakiniki) w woj. Trockim. 125. K. 134 v, r. 1660–07–15. Język
120. K. 129 v, r. 1660–07–15. Język polski.
polski. Relacja woźnego woj. trockiego Mi-
Protestacja ziemianina trockiego, ko- chała Kuncewicza w sprawie potwier-
niuszego woj. witebskiego Jozepha Jaki- dzenia szkód poczynionych Krzysztofowi
Olszewskiemu w jego majętności Oteśni- Jachnowskiej Janowej Chełstowskiej z

ki (woj. trockie) przez podkomorzego wi- powodu zorganizowania przez nich ra-
tebskiego Symeona Karola Ogińskiego. bunkowego napadu na dom Iwaszkiewi-
126. K. 135 v, r. 1660–07–16. Język czów we wsi Buryszki (woj. trockie).
polski. 131. K. 140 v, r. 1660–07–20. Język
Rejestr szkód poczynionych zie- polski.
mianinowi woj. trockiego Krzysztofowi Relacja generała pow. wiłkomirskie-
Olszewskiemu w l. 1659–1660 w jego go Marcina Grabowskiego w sprawie
majętności Oteśniki w woj. trockim potwierdzenia szkód poczynionych zie-
przez podkomorzego witebskiego Syme- mianinowi Alexandrowi Sycińskiemu w
ona Karola Ogińskiego i jego małżonkę jego majątku Antonaty w woj. trockim
Theodorę Kiwakównę Ogińską. podczas rabunkowego najazdu podwład-
127. K. 136 v, r. 1660–07–18. Język nych rotmistrza Krzysztofa Odachow-
polski. skiego.
Protestacja ziemianina pow. trockie- 132. K. 141 v, r. 1660–07–20. Język
go Krzysztopha Talatowicza i jego mał- polski.
żonki Ewy Kientanówny Krzysztofowej Protestacja ziemianina Alexandra
Talatowiczowej z powodu próby przy- Sycińskiego i jego małżonki Anny Ka-
właszczenia ich gruntów w folwarku Sa- linickiej Sycińskiej z powodu rabunko-
nożęci przez ziemianina pow. trockiego wego napadu podwładnych rotmistrza
Jana Michajłowicza Wieckowicza. chorągwi kozackiej Krzysztofa Oda-
chowskiego na dwór Sycińskich Antona-
128. K. 136 r; 137 v, r. 1660–07–18.
ty (woj. trockie).
Język polski.
Relacja generała woj. trockiego Mi- 133. K. 142 v, r; 143 v: język ruski.
chała Konstantynowicza potwierdzająca K. 143 v, r: język polski. Tekst nieczytel-
próbę przywłaszczenia gruntów Krzysz- ny: wypłowiały atrament. Relacja woź-
topha Talatowicza w folwarku Sanożęci nego woj. trockiego Michała Kuncewi-
przez ziemianina trockiego Jana Michaj- cza w sprawie Iwaszkiewicza.
łowicza Wieckowicza. 134. K. 144 v. 1660–07–20. Język
129. K. 138 v, r. 1660–07–20. Język polski.
polski. Protestacja ziemianki pow. kowień-
Intromisja generała woj. trockiego skiego Geni Szyrwińskiej Andrzejowej
Piotra Klidzi, wprowadzająca Pawła Siemionowiczowej z powodu bezpraw-
Michnicza i jego żonę Eufruzynię Agry- nego przywłaszczenia jej gruntów w ma-
piankę w posiadanie gruntów w folwar- jętności Lepołaty (pow. kowieński) przez
ku Bitowtowicze (woj. trockie), sprzeda- jej dziewierza Michała Siemionowicza.
nych im przez ziemianina woj. trockiego 135. K. 145 v, r. 1660–07–20. Język
Wojciecha Antoniewicza i jego córkę polski, ruski.
Annę Antoniewiczównę. Relacja generała woj. trockiego
130. K. 139 v, r. 1660–07–20. Język Wojciecha Jerzego Zwycewicza w spra-
polski, ruski. wie potwierdzenia szkód poczynionych
Protestacja obywatela woj. trockie- ziemiance pow. kowieńskiego Geni Szyr-
go Jerzego Iwaszkiewicza przeciwko wińskiej Andrzejowej Siemionowiczowej
ziemianinowi woj. trockiego Janowi przez jej dziewierza Michała Siemiono-
Chełstowskiemu i jego małżonce Annie wicza.

polski, ruski. polski.
Protestacja ziemianina woj. trockie- Relacja woźnego woj. trockiego Mi-
go Jakuba Ozmiejewskiego z powodu chała Kuncewicza w sprawie potwier-
zamachu na jego zdrowie i mienie we dzenia szkód poczynionych ziemianinowi
dworze Otara (woj. trockim) przez zie- pow. trockiego Krzysztophowi Olszew-
mianina woj. trockiego Jana Chełstow- skiemu przez poddanych ziemianina
skiego z synami. trockiego Jerzego Dziewiałtowskiego w
wyniku wyrębu i kradzieży drzewa z lasu
137. K. 147 v, r. 1660–07–23. Język
Olszewskiego w jego majętności Oteśniki.
polski, ruski.
Protestacja ziemianina woj. troc- 142. K. 152 v, r; 153 v. Początek i
kiego Stanislawa Dowoyny z powodu zakończenie po rusku.
kradzieży pieniędzy, rzeczy oraz konia. Tekst polski: Kopia rozkazu króla
Złoczyńca nieznany. Jana Kazimierza z dn.1660–06–30 w
sprawie przedłużenia terminu podatku
138. K. 148 v, r. 1660–07–30. Język powszechnego na utrzymanie pokoju ze
polski. Szwecją.
Relacja generała woj. trockiego
143. K. 154 v, r. 1660–08–01. Język
Stanisława Iwaszewskiego w sprawie
polski.
potwierdzenia szkód poczynionych zie-
Protestacja obywatelki pow. kowień-
mianom woj. trockiego Jerzemu Woy-
skiego woj. trockiego Jagnieszki Ło-
zbunowi i jego małżonce Magdalenie siówny Janowej Drasieykowej z powodu
Rakintównie Jerzynie Woyzbynowej pod- szkód poczynionych jej przez towarzyszy
czas najazdu rabunkowego na ich dwór chorągwi tatarskiej rotmistrza Rejzeń-
w Kurciniszkach (woj. trockie), zorgani- skiego w jej majątku Telakunie (pow.
zowanego przez Aleksandra, Andrzeja i kowieński).
Michała Woyzbunów.
144. K. 155 v, r. 1660–08–03. Język
139. K. 149 v, r; 150 v, r. 1660–07– polski.
30. Język polski. Protestacja ziemianina woj. trockie-
Protestacja ziemianina woj. trockiego Hieronima Simonowicza z powodu
go Jerzego Woyzbuna, jego małżonki szkód poczynionych mu przez towarzyszy
Magdaleny Rakintówny Jerzyny Woy- chorągwi Roguckiego podczas najazdu
zbynowej z powodu najazdu rabunko- rabunkowego na jego dwór i majętność
wego na ich dwór w Kurciniszkach (woj. Balwierzyszki w woj. trockim.
trockie), zorganizowanego przez Alek- 145. K. 156 v, r. 1660–08–03. Język
sandra, Andrzeja i Michała Woyzbunów. polski.
140. K. 151 v. 1660–07–30. Język Protestacja ziemianina woj. trockie-
polski. go Jakuba Sczuki z powodu najazdu ra-
Protestacja ziemianina pow. trockie- bunkowego na jego dwór Poporcie (woj.
go Krzysztopha Olszewskiego z powodu trockie), dokonanego przez żołnierzy z
szkód poczynionych mu przez poddanych wojska oboźnego WXL Michała Paca.
ziemianina trockiego Jerzego Dziewiał- 146. K. 157 v, r; 158 v, r. 1660–08–
towskiego w wyniku wyrębu oraz wielo- 03. Język ruski, polski.
krotnej kradzieży drzewa z lasu Olszew- Rejestr obligów i długów, spłaco-
skiego w jego majętności Oteśniki. nych przez Stanisława Przewłockiego na
rozkazanie podkomorzego grodzieńskie- Protestacja starosty olkinickiego i

go Stanisława Masalskiego. Sporządzo- rosławskiego, administratora szawel-
ny przez komornika woj. trockiego Mate- skiego i kobryńskiego Pawła […] z po-
usza Gabryela Margiewicza. wodu najazdu rabunkowego na Olkieni-
147. K. 159 v. 1660–08–05. Język ki, dokonanego przez chorągiew rotmi-
polski, ruski. strza Dawida Reyzewskiego.
Oblata przywileju z dn. 1657–08–18, 153. K. 163 v, r. 1660–08–06. Język
nadanego marszałkowi nadwornemu polski, ruski.
WXL Teodorowi Lackiemu przez króla Protestacja Macieja Borowskiego,
Jana Kazimierza za zasługi wojenne: sługi sędziny ziemskiej trockiej Anny Bu-
wprowadzenie w posiadanie folwarku chowieckiej Dmitrowej Bychowcowej, z
Skrobucia (Skrobunawy). powodu najazdu rabunkowego na dwór
148. K. 159 v, r. 1660–08–05. Język Abramowicze (woj. trockie), dokonane-
polski. go przez chorągiew husarską Kazimie-
Oblata przywileju z dn. 1656–12–12, rza i Antoniego Siesickich.
nadanego marszałkowi nadwornemu 154. K. 164 v, r. 1660–08–08. Język
WXL Teodorowi Lackiemu przez króla polski, ruski.
Jana Kazimierza za zasługi wojenne: Kwit intromisyjny generała woj.
wprowadzenie w posiadanie majątku trockiego Michała Ko(n)stantynowicza
Czerniany (woj. trockie). w sprawie wejścia ziemianina Krzysz-
149. K. 159 r, 160 v. 1660–08–05. tofa Olszewskiego w posiadanie pustych
Język polski. gruntów w majętności Montowciszki
Oblata przywileju króla Jana Kazi- (woj. trockie), sprzedanych mu przez
mierza dla marszałka nadwornego WXL Jana Pawłowicza Jacuńskiego.
Teodora Lackiego z dn. 1656–11–12: po- 155. K. 165 v, r. 1660–08–08. Język
twierdza prawo Lackiego do starostwa polski.
raduńskiego oraz do folwarku Czerlany Kwit intromisyjny generała woj.
(pow. kowieński). trockiego Michała Ko(n)stantynowicza
150. K. 160 v, r. 1660–08–05. Język potwierdzający umowę sprzedaży przez
polski. Krzysztofa Piotrowicza Jacuńskiego i
Aktykacja przywileju króla Jana jego małżonkę Barbarę Łukaszównę
Kazimierza dla marszałka nadwornego Sawiczównę Krzysztofową Jacuńską
WXL Teodora Lackiego z dn. 1653–07– pustych gruntów w majętności Mon-
26: potwierdza prawo Lackiego do sta- towciszki (woj. trockie) ziemianinowi
rostwa niemonojckiego. Krzysztofowi Olszewskiemu z małżonką
151. K. 161 v, r. 1660–08–05. Język Krystyną Jelcówną.
polski, ruski. 156. K. 166 v, r. 1660–08–10. Język
Kwit intromisyjny generała woj. polski, ruski.
trockiego Jakuba Kuncewicza w sprawie Kwit generała woj. trockiego Sta-
wejścia ziemianina woj. trockiego Miko- nisława Talatowicza poświadczający,
łaja Antoniewicza w posiadanie majątku że 1660–08–03 on, w obecności świad-
Żyliny (woj. trockie), odziedziczonym po ków – szlachciców Jana i Stanisława
nieboszczyku Janie Antoniewiczu. Radgowskich, wydał Samuelowi i Simsie
152. K. 162 v, r. 1660–08–06. Język Czyrykiewiczom kopię listu Wojewody
polski. Trockiego Mikołaja Stephana Paca w
sprawie Żydów Karaimów mieszkają- brzeskiego Prokopa Leśnowolskiego, na

cych w Trokach. przekazanie majątku Mankuny we wsi
157. K. 167 v, r. 1660–08–10. Język Jakubowicze Wojciechowi Tolwińskiemu
polski. z małżonką Zofią Podhayską.
Protestacja ziemian pow. kowieńskie- 162. K. 172 v, r. 1660–08–10. Język
go woj. trockiego Aleksandra, Andrzeja polski.
i Michała Jakubowiczów Woyzbunów Relacja generała woj. trockiego
w sprawie bezprawnego użytkowania Olbrychta Dombrowskiego w sprawie
ich gruntów w majętności Kurciniszki skargi burmistrza łoździejskiego Stefana
(woj. trockie) przez Aleksandra i Jerze- Stałowieckiego na Żydów łoździejskich.
go Janowiczów Woyzbunów z małżonka- 163. K. 173 v, r. 1660–08–10. Język
mi — Marianną Zaleską Aleksandrową polski.
Woyzbunową i Magdaleną Rakintówną Protestacja Tomasza Gibla w spra-
Jerzyną Woyzbynową. wie nieoddania mu długu przez jego zię-
158. K. 168 v, r. 1660–08–10. Język cia i córkę ¾ chorążyca nowogrodzkiego
polski. Aleksandra Szwyckowskiego i Katarzynę
Kwit relacyjny generałów woj. troc- Giblównę Aleksandrową Szwyckowską.
kiego Stanisława Iwaszewskiego i Pio- 164. K. 174 v, r. 1660–08–10. Język
tra Klidzi, potwierdzający bezprawne polski.
użytkowanie przez Aleksandra i Jerzego Protestacja podkomorzyny połoc-
Janowiczów Woyzbunów z małżonkami kiej Szczęsny Pudominówny Dusiackiej
gruntów w majętności Kurciniszki, na- Krzysztofowej Korsakowej w sprawie
leżących według prawa dziedzicznego kradzieży różnych rzeczy oraz pieniędzy
ziemianom woj. trockiego Aleksandrowi, z jej dworów Ostrowiec (w woj. oszmian-
Andrzejowi i Michałowi Jakubowiczom skim) oraz Zalesie (w woj. połockim)
Woyzbunom. przez jej służących — Helenę Piekarów-
159. K. 169 v, r. 1660–08–10. Język nę i Hrehorego Kuchcianka.
polski. 165. K. 175 v, r. 1660–08–11. Język
Protestacja ziemianina woj. troc- polski.
kiego Aleksandra Woyzbuna z powodu Relacja generała woj. trockiego
nieoddania mu długu w wysokości 40 zł Piotra Klidzi w sprawie potwierdzenia
polskich przez jego sąsiada Józefa Jaki- szkód poczynionych ziemianinowi woj.
mowicza-Hołownię. trockiego Janowi Jabłońskiemu w jego
160. K. 170 v, r. 1660–08–10. Język majętności Gryciuny podczas najazdu
polski. rabunkowego zorganizowanego przez
Protestacja ziemianina woj. troc- Władysława Tura.
kiego Andrzeja Woyzbuna (Wojzbuna) z 166. K. 176 v, r. 1660–08–11. Język
powodu kradzieży różnych rzeczy oraz polski, ruski.
poczynienia mu innych szkód przez jego Protestacja wojewodziny brzeskiej,
poddanego Jana Batagowskiego. starościny przewalskiej Elizabet Szwa-
161. K. 171 v, r. 1660–08–10. Język bówny Tewłaszewskiej z powodu bez-
ruski, łaciński, polski. prawnych uczynków byłego starosty
Aktykacja listu króla Władysława przewalskiego Krzysztofa Uzłowskie-
Czwartego w sprawie pozwolenia Ka- go i jego małżonki Hanny Kuminówny
tarzynie Woyniance, małżonce starosty Uzłowskiej podczas ich starostwa.

ruski. polski.
Protestacja ziemianina woj. trockie- Protestacja ziemianina woj. wileń-
go Jana Jabłąńskiego z powodu szkód, skiego Michała Niepołońskiego, sługi i
poczynionych mu w jego majętności urzędnika referendarzowej WXL starości-
Gryciuny (woj. trockie) podczas najazdu ny siemnieńskiej i uszpolskiej Stanisławo-
rabunkowego, zorganizowanego przez wej Naruszewiczowej, w sprawie poczy-
Władysława Tura. nienia mu ran i szkód przez ziemianina
woj. trockiego Piotra Rokotańskiego.
168. K. 178 v, r. 1660–08–12. Język
ruski, polski. 173. K. 184 v, r. 1660–08–12. Język
Oblata listu króla Jana Kazimie- polski.
rza do referendarza WXL wielebnego Kwit relacyjny generała woj. trockie-
księdza Jerzego Niewiarowskiego z dn. go Jana Sczuckiego i generała pow. gro-
1660–07–19 w sprawie skargi podda- dzieńskiego Olbrychta Dąbrowskiego
nych ekonomii olickiej. potwierdzający brak udziału lantwojta
miasta Łoździeje Mikołaja Kościeleckie-
169. K. 179 v, r; 180 v, r. 1660–08– go we wprowadzeniu podatku akcyzowe-
12. Język polski. go w Łoździejach.
Aktykacja testamentu Heleny La-
174. K. 185 v, r. 1660–08–12. Język
skowskiej Krzysztofowej Rondomańskiej
polski, ruski.
z dn. 1660–08–08: pewne sumy pienięż-
Kwit relacyjny generała woj. trockie-
ne oraz majątek Minogany (woj. trockie)
go Jana Sczuckiego i generała pow. gro-
przekazuje dzieciom, wyznaczając jako
dzieńskiego Olbrychta Dąbrowskiego
opiekunów podkomorzego trockiego
potwierdzający brak udziału lantwojta
Jana Władysława Montygajłę, stolnika
miasta Łoździeje Mikołaja Kościeleckie-
trockiego Mikołaja Bychowca i Aleksan- go we wprowadzeniu podatku akcyzowe-
dra Jermolicza Makarowicza. go w Łoździejach.
170. K. 181 v, r. 1660–08–12. Język 175. K. 186 v. 1660–08–15. Język
polski. polski.
Protestacja Żyda Mojżesza Aszaro- Relacja generała woj. trockiego Sta-
wicza zamieszkałego w Wysokim Dworze nisława Iwaszewskiego potwierdzająca
z powodu nieoddania mu długu w wyso- fakt utraty dokumentów — przywilejów,
kości 150 zł przez ziemianina woj. troc- obligów, kwitów intromisyjnych — przez
kiego Andrzeja Rużewicza. ziemianina Aleksandra Żeromskiego w
171. K. 182 v, r. 1660–08–12. Język jego dworze Obela (woj. trockie) pod-
polski, ruski. czas jego ucieczki przed wojskiem mo-
Relacja generała woj. trockiego Sta- skiewskim.
nisława Iwaszewskiego w sprawie po- 176. K. 186 r. 1660–08–15. Język
twierdzenia ran i szkód, poczynionych polski.
Michałowi Niepołońskiemu, słudze refe- Oświadczenie ziemianina woj. troc-
rendarzowej WXL, starościny siemnień- kiego Aleksandra Żeromskiego w spra-
skiej, metelskiej i uszpolskiej Stanisła- wie utraty przez niego dokumentów —
wowej Naruszewiczowej, przez ziemia- przywilejów, obligów, kwitów intromi-
nina Piotra Rokotańskiego we dworze syjnych ¾ podczas jego ucieczki przed
Metel (woj. trockie). wojskiem moskiewskim.

polski. polski.
Protestacja towarzystwa chorągwi Kwit intromisyjny generała woj.
kozackiej z wojska obożnego WXL Mi- trockiego Michała Konstantynowicza
chała Paca w sprawie zdrady oraz przej- potwierdzający wejście Krzysztofa Ol-
ścia na stronę nieprzyjaciela wojewodzi- szewskiego w posiadanie gruntów Piw-
ca brzeskiego Stanisława Masalskiego nych, przekazanych mu przez Krzysztofa
podczas wojny z Moskwą w r. 1656. Jacuńskiego.
polski. polski.
Kwit intromisyjny generała woj. Relacja generała woj. trockiego Mi-
trockiego Jana Dąbrowskiego potwier- chała Konstantynowicza z przesłuchania
dzający wejście Reginy Ogińskiej Wol- świadków w sprawie pogróżek na życie
terowej Korfowej w posiadanie majątku i zdrowie burmistrza olickiego Pawła
Klimińskiego ze strony Stanisława Do-
ruchomego i nieruchomego po swoim
brana.
małżonku, ciwunie woj. trockiego, staro-
ście zygwolskim Wolterze Korfie. 184. K. 194 v, r. 1660–08–19. Język
polski.
179. K. 189 v, r. 1660–08–17. Język
Protestacja ziemianina woj. trockie-
polski.
go i połockiego Michała Gadomskiego w
Protestacja ziemianina pow. oszmiań-
sprawie pogróżek oraz zamachu na jego
skiego Krzysztofa Wondołkowskiego w życie i mienie ze strony komendanta olic-
sprawie poczynienia mu wielkich szkód kiego księdza Mikołaja Puzowicza.
przez generałowicza Jana Michałowicza
Konstantynowicza podczas włamania się 185. K. 195 v, r. 1660–08–19. Język
polski.
do jego domu w Monwidach (woj. troc-
Relacja generała woj. trockiego
kie).
Michała Kuncewicza z przesłuchania
180. K. 190 v, r; 191 v. 1660–08–17. świadków w sprawie pogróżek na życie
Język ruski. i mienie ziemianina woj. trockiego i po-
Protestacja ziemianina woj. wileń- łockiego Michała Gadomskiego ze stro-
skiego Salomona Dawydowicza i jego ny komendanta olickiego księdza Miko-
małżonki Hanny Korsakówny Dawydo- łaja Puzowicza.
wiczowej w sprawie pobicia Dawydowi- 186. K. 196 v, r. 1660–08–20. Język
cza i jego sług podczas napadu zorgani- polski, ruski.
zowanego przez Justynę Kugiewiczównę Protestacja ziemianina woj. trockie-
Samuelową Wilejkową. go Pawła Michnicza z powodu poczy-
181. K. 191 r. 1660–08–17. Język nienia mu wielkich szkód przez genera-
polski. ła woj. trockiego Jakuba Kuncewicza z
Relacja generała woj. trockiego Alek- małżonką Krystyną Kuncewiczową pod-
sandra Stankiewicza w sprawie potwier- czas włamania się do domu Michniczów
dzenia ran i skaleczeń poczynionych zie- w Bitowtowiczach (woj. trockie).
mianinowi woj. wileńskiego Salomonowi 187. K. 197 v, r. 1660–08–20. Język
Dawydowiczowi i jego sługom podczas polski.
napadu zorganizowanego przez Justynę Protestacja ziemian woj. trockiego
Kugiewiczównę Samuelową Wilejkową. Kazimierza Łokickiego i jego małżon-
ki Eleny Pileckiej Łokickiej w sprawie z jego domu przez nieznane mu osoby

naruszenia przez obywatela pow. gro- ważnych dokumentów majątkowych.
dzieńskiego Mikołaja Godaczewskiego 193. K. 203 v, r. 1660–08–20. Język
z małżonką Katarzyną Jołaczkówną Go- polski.
daczewską umowy o dzierżawę majątku Skarga chorążego nadwornego WXL
Szostakowo. pułkownika Konstantina Paca na zie-
188. K. 198 v, r. 1660–08–20. Język mianina kowieńskiego Stanisława Iwasz-
polski. kiewicza, który zorganizował napad ra-
Relacja generała dwornego pow. bunkowy na sługę Paca, Żyda Bieniasza
kowieńskiego Wawrzyńca Obiecanow- Danielewicza, podczas jego wyjazdu do
skiego w sprawie oskarżenia ziemianina Kiejdan.
kowieńskiego Stanisława Iwaszkiewicza 194. K. 204 v, r. 1660–08–20. Język
o napad rabunkowy na sługę chorążego polski.
nadwornego WXL pułkownika Konstan- Kwit intromisyjny generała woj.
tina Paca. trockiego Jana Dąbrowskiego, poświad-
189. K. 199 v, r. 1660–08–20. Język czający wejście ciwunowej birzmańskiej
polski. Heleny Zawiszanki Samuelowej Janowej
Skarga ziemianina woj. trockiego Lackiej w posiadanie majątku Mostołto-
Samuela Turłaja, towarzysza chorągwi wicze (woj. trockie) po śmierci jej mał-
wielmożnego Marciana Ogińskiego, na żonka, ciwuna birzmańskiego Samuela
urzędników magistratu wileńskiego Jana Jana Lackiego.
Ohurcewicza, Jana Kukowicza, Mikoła- 195. K. 205 v, r. 1660–08–20. Język
ja Zyplę i in., którzy nie chcieli przeka- polski, ruski.
zać mu kamienicy przy ul. Ostrej zgodnie Kwit intromisyjny generałów woj.
z przywilejem królewskim. trockiego Jana Dąbrowskiego i Micha-
190. K. 200 v, r. 1660–08–20. Język ła Kuncewicza, poświadczający wejście
polski. Samuela Turłaja, towarzysza chorągwi
Protestacja ziemianina woj. trockie- Marciana Ogińskiego, w posiadanie
go Andrzeja Kazimierza Skorobohatego nieruchomości w Wilnie przy ul. Ostrej,
w sprawie wykradzenia mu różnych rze- przekazanej mu od kupca wileńskiego
czy, zakopanych na terenie dworu Ru- Hrehorego Moroza zgodnie z przywile-
dawka podczas najazdu wojsk moskiew- jem królewskim z dn. 1657–08–04 r.
skich w 1659 r. 196. K. 206 v, r. 1660–08–20. Język
191. K. 201 v, r. 1660–08–20. Język polski.
polski, ruski. Kwit intromisyjny generała woj.
Protestacja ziemianina woj. troc- trockiego Jana Dąbrowskiego, poświad-
kiego Adama Mackiewicza z powodu czający wejście ciwunowej birzmańskiej
najazdu rabunkowego na jego majątek Heleny Zawiszankę Samuelowej Jano-
Metelica (woj. trockie), dokonanego w wej Lackiej w posiadanie majątku Mo-
dn. 1660–08–15 przez jego sąsiada Ka- stołtowicze (woj. trockie) po śmierci jej
zimierza Bukąta z poddannymi. małżonka, ciwuna birzmańskiego Samu-
192. K. 202 v, r. 1660–08–20. Język ela Jana Lackiego.
polski. 197. K. 207 v. 1660–08–22. Język
Protestacja obywatela miasta Łoź- polski, ruski.
dzieje Jana Illicza w sprawie kradzieży Protestacja ziemianina woj. trockie-
go Jerzego Kutylewskiego z małżonką małżonki Katarzyny Obugielanki Symo-

Zofią Rumbowiczówną z powodu najaz- nowej Kurowiczowej na Daniela Pawło-
du rabunkowego na ich majątek Płasz- wicza Strawińskiego, który wykradł róż-
ka (pow. kowieński), dokonanego przez ne rzeczy, zakopane przez Kurowiczów
rotmistrza chorągwi tatarskiej Dawida na polu bohdanowskim (woj. trockie)
Baranowskiego z towarzyszami. podczas najazdu wojsk moskiewskich w
198. K. 207 v, r. Język polski, ruski. 1655 r.
Relacja generała woj. trockiego 200. K. 209 v, r. 1660–08–25. Język
Piotra Klidzi w sprawie oskarżenia rot- polski.
mistrza chorągwi tatarskiej Dawida Ba- Relacja generałów woj. trockiego
ranowskiego o napad rabunkowy na ma- Alexandra Stankiewicza i Daniela Jen-
jątek ziemianina Jerzego Kutylewskiego drzejewskiego w sprawie oskarżenia
Płaszka w powiecie kowieńskim. dragonii pułkownika Siesickiego, pod-
199. K. 208 v, r. 1660–08–22. Język stolego wiłkomierskiego, o wielokrotne
polski. najazdy rabunkowe na majątki wielmoż-
Skarga ziemianina woj. wileńskiego nego Alexandra Ogińskiego, kasztelana
i trockiego Symona Kurowicza i jego trockiego.
P rzypisy
1 Niektóre księgi żmudzkie znalazły się też w Litewskiej Bibliotece Narodowej, księ-
gi powiatu wileńskiego przechowywane są głównie w Centralnym Archiwum Republiki

Litewskiej.
2 Szczegółowe informacje na temat etapów dygitalizacji rękopisów BUW są dostępne
na stronie: http://www.mb.vu.lt/vub-projektai
3 Język ruski (inaczej starobiałoruski, prosty) ― dawny język wschodniosłowiański,
który funkcjonował w WKL jako język państwowy i urzędowy do 1696 r., kiedy w WKL
ostatecznie ustaliła się supremacja języka polskiego.
4 LDK Teismų knygų, saugomų VUB, skaitmeninimas ir raštų duomenų bazės sudary-
mas, Nr. LIT-5-19, zgodnie z Państwowym programem rozwoju badań lituanistycznych

w l. 2009–2015.
5 Ogółem katalog z r. 1872 zawiera wpisy o 46 zespołach akt grodzkich trockich z lat
1642–1806 [Каталог 200–201].

6 Imiona i nazwy geograficzne podaję w ortografii oryginalnej.
Ź ródła
F7-TPT, 1660-1661 = Księga akt grodzkich trockich, 1660-1661/ Trakų pilies teis
mo aktai 1660–1661 m. Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego. Sygn.: F7-TPT,
1660–1661. Strona internetowa: http://gluosnis.vu.lt/biblio/dperziura.pradzia?nr=4
(10.05.2013).
VUB skaitmeninės kolekcijos: LDK teismų knygos. Strona internetowa: http://gluosnis.
vu.lt/biblio/dperziura.sarasas (10.05.2013).
B ibliografia
Dąbkowski P., 1926: Palestra i księgi sądowe ziemskie i grodzkie w dawnej Polsce.
Lwów.
Epaveldas. Lietuvos istorinių vietovardžių, asmenvardžių ir laikotarpių paieška.
Prieiga per internetą: http://www.epaveldas.lt/web/guest/tezauro-paieska (2013-
05-20).
Lietuvos kultūros paveldo skaitmeninimo, skaitmeninio turinio saugojimo ir prieigos
strategija: patvirtinta Lietuvos Respublikos Vyriausybės 2009 m. gegužės 20 d.
nutarimu Nr. 493, Valstybės žinios, t. 66, 19–29.
Vilimas D., 1998: Seniausios Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės žemės teismų
knygos (iki 1589 m.) Lietuvos Respublikos archyvuose, in Lietuvos Metrika.
1991–1996 metų tyrinėjimai. Sud. Kiaupa Z., Urbanavičius A. Vilnius, 238–254.
Акты, издаваемые Виленскою комиссиею для разбора древних актов,1865–1915.
Т. 1–39. Вильна.
Акты Литовско-Русского государства, 1897–1899. Вып. 1. Т. 2. Москва.
Горбачевский Н.И., 1872: Каталог древним книгам губерний: Виленской, Грод-
ненской, Минской и Ковенской, также книгам некоторых судов губерний
Могилевской и Смоленской, хранящимся ныне в Центральном архиве в Виль-
не. Вильна.
Описание рукописного отделения Виленской публичной библиотеки, 1898: T. 3.
Вильно.
Спрогис И.Я., 1901–1912: Опись документов Виленского центрального архива
древних актовых книг. Т. 1–10, Вильна.
E-mail: viktorija.usinskiene@gmail.com Maj 2013 r.
V iktorija U šinskienė
Trakų pilies teismo aktų knyga [1660–1661]

iš Vilniaus universiteto bibliotekos kolekcijos
LDK teismų knygos, atspindinčios plačią politinę ir socialinę Lietuvos istorijos panora-
mą, yra viena įdomiausių VUB kolekcijų. Ją sudaro 543 rankraštinių dokumentų rinkiniai
(1540–1845), kurie istoriškai buvo Vilniaus centrinio senųjų aktų archyvo (1852–1915)
fondų sudedamoji dalis. Dėl apimamo laikotarpio trukmės ir kalbinių ypatybių (tekstai
lenkų, lotynų, kanceliarine slavų, rusų kalbomis), teismų knygos gali būti naudojamos
vykdant diachroninius LDK kultūros tyrinėjimus, jos yra svarbus kalbų istorijos šaltinis.
Straipsnyje pristatoma iki šiol nenagrinėta Trakų pilies teismo aktų knyga [1660–1661],
pateikiami ją sudarančių dokumentų trumpi aprašai. Straipsnis parengtas įgyvendinant
Lietuvos mokslo tarybos finansuotą mokslo tyrimų projektą „LDK Teismų knygų, saugo-
mų VUB, skaitmeninimas ir raštų duomenų bazės sudarymas“, Nr. LIT-5-19.

Viktorija Ušinskienė, Księga Akt Grodzkich Trockich (1660-1661) Ze Zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Viktorija Ušinskienė, Księga Akt Grodzkich Trockich (1660-1661) Ze Zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SLAVISTICA VILNENSIS 2013

Kalbotyra 58 (2), 161–182

Księga akt grodzkich trockich [1660–1661] ze zbiorów

Przechowywana w BUW kolekcja rękopiśmiennych akt sądowych zawiera 543

Zbiory Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego (BUW) liczą ponad 5 mln.

kultury materialnej i duchowej, kwestia wykorzystywania ich w badaniach

Archiwum: dział rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego

Księga F7-TPT, 1660–1661 obejmuje okres 11/02/1660–24/08/1661 i

ściach prawnych: np. z dostarczenia pozwu, wysłuchania skargi (protestacji),

Inwentarz Akt grodzkich trockich [1660–1661]

1660–02–26 opowiadano na Urzędzie.W 19. K. 20 v, r. 1660–03–[…]. Język

Kuncewicza w sprawie skargi Magdale- komendanta chorągwi dragońskiej Jana

39. K. 42 v, r. 1660–04–02. Język 03–28, wydanego komendantowi brze-

wej Hlynieckiej na Krystynę Czywelankę rotą Gudziejewską Masłowską na Kazi-

pobicia kijem sługi Sczuki Jana Grysz- 74. K. 81 v, r. 1660–05–07. Język

du rabunkowego na dwór Kleszczówkę, 86. K. 93 v, r. 1660–05–16. Język

92. K. 99 v, r. 1660–07–01. Język Theodora Bohusza z powodu bezprawnej

Wołka z powodu bezprawnego zatrzyma- 110. K. 118 v, r. 1660–07–05. Język

jego małżonce Maryjannie Gudziejew- mowicza-Hołowni w sprawie spłonięcia

Olszewskiemu w jego majętności Oteśni- Jachnowskiej Janowej Chełstowskiej z

136. K. 146 v, r. 1660–07–21. Język 141. K. 151 v, r. 1660–07–30. Język

rozkazanie podkomorzego grodzieńskie- Protestacja starosty olkinickiego i

sprawie Żydów Karaimów mieszkają- brzeskiego Prokopa Leśnowolskiego, na

167. K. 177 v, r. 1660–08–11. Język 172. K. 183 v, r. 1660–08–12. Język

177. K. 187 v, r. 1660–08–15. Język 182. K. 192 v, r. 1660–08–18. Język

ki Eleny Pileckiej Łokickiej w sprawie z jego domu przez nieznane mu osoby

go Jerzego Kutylewskiego z małżonką małżonki Katarzyny Obugielanki Symo-

gi powiatu wileńskiego przechowywane są głównie w Centralnym Archiwum Republiki

mas, Nr. LIT-5-19, zgodnie z Państwowym programem rozwoju badań lituanistycznych

1642–1806 [Каталог 200–201].

E-mail: viktorija.usinskiene@gmail.com Maj 2013 r.

Trakų pilies teismo aktų knyga [1660–1661]

You might also like