ARALIN 11: KASARIAN AT SEKSUWALIDAD

Isang mahalagang katangian ng bawat tao ay ang kasarian at seksuwalidad. Ngunit ang
dalawang konseptong ito ay madalas mapagpalit bagaman ito ay mag kaugnay.

SEX O SEKSUWALIDAD – tumutukoy sa natural o biyolohikal na katangian bilang lalaki o

babae.
Ang ating seksuwalidad ay natatalaga sa pamamagitan ng ating Genetic inheritance o ang
pinagmulan ng lahi. Ang ating genes naman ay nagtataglay ng ating mga biyolohikal na
katangian ay ating mamamana at naipapasa sa mga salinlahi sa pamamagitan ng pagsusupil.
GENDER O KASARIAN – tumutukoy sa isang aspektong kultural na natutuhan hinggil sa
seksuwalidad. Ang mga ideya natin tungkol sa kasarian ay ating natututuhan mula sa
lipunang ating kinabibilangan at ginagalawan.
Ang seksuwalidad ang tukuyin pinapangkat ang mga tao bilang “babae” at “lalaki”. Kung
kasarian ang ginagamit na termino ay “pambabae” o “panlalaki”

ORYENTSYONG SEKSUWALIDAD (SEXUAL ORIENTATION)- tumutukoy sa pisikal at

emosyonal na atraksiyon na nararamdaman ng isang indibidwal para pa sa isa pang
indibitwal para sa isa pang indibidwal.
PAGKAKAKILANLANG PANGKASARIAN (GENDER IDENTITY)- nararamdaman o
pinaniniwalaang kasarian ng isang tao, maging akma o hindi sa kanyang seksuwalidad.
MGA PAPEL NA GINAGAMPANAN AYON SA KASARIAN (GENDER ROLES)
Ang kilos, mga Gawain, at pananalita ng bawat indibidwal ay hinuhubog ng lipunan. Ang mga
bahaging ito ay nagmumula sa ating kinagisnang kultura hanggang sa mga taonga ting
nakakasalamuha.

ANG SINASABING “IKATLONG KASARIAN”

Sila ang mga homoseksuwal kung tawagin. Inilalarawan sila bilang mga indibidwal na
nakakaranas ng ekslusibong atraksyon sa katulad nilang kasarian. “Gay, bakla,beki” ang ibang
tawag sa homoseksuwal.

ANG PAGIGING ISANG HOMOSEKSUWAL

Sa Pilipinas, ang terminong “paglaladlad” ay tumutukoy sap ag papahayag ng isang indibidwal
ng kanyang oryentasyong seksuwal.
TATLONG YUGTO SA PAG LALADLAD

Unang yugto Pagtanggap at pagiging bukas

“Pag-alam sa Sarili”
Ikalawang yugto
“Pag-amin sa ibang tao”
Ikatlong yugto
“pag-amin sa lipunan”
sa atraksiyon sa katulat na
kasarian.
Pagsabi sa kapamilya,
kaibigan, o katrabaho ng
pagiging isang homoseksuwal
Pamumuhay ng bukas bilang
isang LGBT.
LGBT- Lesbian, Gay. Bisexual at Transgender.
Homoseksuwal (bakla at tomboy) at ang Hemisphere ng utak nila ay higit na Malaki kaysa sa
kaliwa.

KARAPATAN SA PAGPILI NG KASARIAN AT SEKSUWALIDAD

Ang ilang mga karapatang ipinaglabanan ng mga homoseksuwal sa buong mundo ay:
- Karapatang malayang ipahayag ang kanilang kalooban
- Karapatang mikasal nang sibil at mapagkalooban ng mga benipisyong ibinibigay ng
pamahalaan sa ,ga kasal na heteroseksuwal at sa kanilang mga anak; at
- Karapatang mabuhay nang malaya at walang diskriminasyon

PANANAW SA HOMOSEKSUWALIDAD NG MGA PILIPINO

Ang Pilipinas ay isa sa mga bansa sa mundo na pinaka tumatanggap sa mga LGBT (gay-friendly
nation). Sa isang pandaigdigang pag aaral na kinabibilangan ng 39 na bansa, pang sampu ang
Pilipinas sa 17 bansang tumatanggap sa homoseksuwalidad.
Sa kabilang dako, masasabi na Malaki ang impluwensiya ng Simbahang Romano Katoliko sa
pananaw ng mga Pilipino laban sa homoseksuwalidad. Sa pamumuno ng Catholic Bishop’s
Conferences of the Philippies (CBCP), ang Simbahang Katoliko ay aktibo sa pag kontra sa
pagbibigay ng mga karapatan sa mga pangkat-LGBT. Ang mga konserbatibong Pilipino, pati na
rin ang mga Muslim, ay naniniwala na ang homoseksuwal ay immoral. Ganito rin ang ibang
sektang Romano tulad ng Jesus is Lord Church ni Bro. Eddie Villanueva .

RELIHIYON AT PANANAW NG IBA TUNGKOL SA HOMOSEKSUWALIDAD

May mga pangunahing relihiyon sa mundo ang naninindigang salungat sa kanilang paniniwala
ang pagiging homoseksuwal. Dahil sa ganitong paniniwala, tinutuligsa nila ang mga
homoseksuwal. Hinuhusgahan nila ang homoseksuwal at naniniwalang ito ay makasalanan.
Sa kabilang dako, mayroong na ring mga lipunang may liberal nap ag iisip at tinatanggap na rin
ang kultura ng homoserksuwal.
DESKRIMINASYON BATAY SA KASARIAN
Ang mga pagkakaiba at hindi pantay-pantay sa pagtrato ng mga kasarian ay makikita sa ating
lipunan tulad ng aspektong poliyikal, pang hanapbuhay atmaging sa tahanan
 Sa politika, may pagkakaiba ang mga kasarian sa kapangyarihang political sa
pamahalaan, kumunidad at institusyon.
 Sa tahanan, may pag kakaiba rin ang mga gawaing nakaatang s a kanila gaya ng
paggawa ng desisyon at paghanap ng mapagkukunan ng pangangailangan sa tahanan.
 Sa panghanapbuhay, ang pang aabuso ay mas madalas maranasan ng kababaihan at
homoseksuwal kaysa sa mga kalalakihan.
MGA ANYO NG DISKRIMINASYON AYON SA KASARIAN
 Hindi pagtanggap sa trabaho
 Mga pang-iinsulto at pangungutya
 Hindi pagpapatuloy sa mga establisyemento dahil sa kanilang kasuotan o pagkilos
 Bullying sa paaralan
MGA SALIK NA MAIMPLUWENSIYA SA DISKRIMINASYON
 Mga paaralan, may mga nababalitang nakakaranas ng diskriminasyon at pang-aapi ang
mga mag-aaral na homoseksuwal
 Pamilya at tahanan, ang bawat miyembro ng pamilya ay may kanya kanyang papel na
ginagampanan. Sa ngayon, nagbago na ang papel na ginagampanan ng mga kasarian.
 Media, dumarami ang mga LGBT na nagiging kilala sa mga industriya ng pelikula,
telebisyon at fashion. Na kikilala ang kanilang talento sa iba’t ibang larangan ngunit may
mga pagkakataon
MGA KASO NG KRIMEN NA ANG NAGIGING BIKTIMA
Sa Pilipinas ang the The Philippine LGBT Hate Crime Watch ay isang samahang binuo ng mga
miyembro ng LGBT upang masubaybayan ang mga krimen na nangyayari sa mga
homoseksuwal.
MGA EPEKTO NG SAME-SEX MARRIAGE
Ayon sa ilang ga kritiko ng same sex marriage, layunin ng kasal ay ang pagbibigay ng suporta ng
pamahalaan para sa panganganak, bagay na hindi naman nagagawa ng mag kaparehong
homoseksuwal.
Marami naniniwala ang relasyon sa pagitan ng mga homoseksuwal ay ioral at akasalanan.
Ipinahayag ni Rev. Fr. Melvin Castro, executive secretary.
 ARALIN 12: REPRODUCTIVE HEALTH LAW

Isa sa pinaka mahalagang isyung kinakaharap ng kababaihan sa buong daigdig ay ang

pangangailagan ng maayos na pangangalagang pangkalusugan (Reproductive Health Care)
Ang isyung Reproduvtive Health ay karaiwang inuugnay sa isyu ng hindi pagkakapatay-pantay
ng mga kasarian.

MGA ISYU NG REPRODUCTIVE HEALTH

REPRODUCTIVE ACT NO. 10354 (Responsible Parenthood and Reproductive Health Act of
2012)- mga paraan g kontrasepsyon, edukasyonng seksuwal, at pangangalaga sa ina.
Noong marso 2013 hinarangan ng Korte Suprema ng Pilipinas ang pagapatupad ng RH Law
bilang tugon sa mga pumipigil ditto.
Abril 8, 2014 ay idineklara ng katas-taasang hukuman na ang batas ay hindi labag sa saligang
batas.

KASAYSAYAN G REPRODUCTIVE HEALTH SA PILIPINAS

Taong 1967 nang nilagaan ni Pres. Ferdinand Marcos, kasama ng 12 pang ibang pinuno ng iba’t
ibang bansa ang Declartion of Population.

 Itinatag ang Population Commission upang ganyaki ng mga mamahayang na pigilin ang
paglaki ng pamilya. Nagbigay ito ng ng imporasyon at serbisyo upang mapababa ang
fertility rate.
 Taong 1967, tumulong ang United States sa mga programa ng pamahalaan ng Pilipinas
upang makontrol ang paglobo ng populasyon.
 Itinataguyod din nito ang pangangampanya para sa pag kontrol ng popilasyon sa
paamagitan ng mass mmedia, edukasyon, at ga programa ng United nation at USAID.
ANG PAGKONTROL NG PAGBUBUNTIS

 Ang pagbibigay at pagtanggap ng libreng paraan pra sa sa pagpipigil ng paganganak o

birth control
 Ang pagkakaroon ng mga kultural na hadlang sa pag pigil ng pagbubuntis.
 Ang ligtas na pagpapalaglag o abortion para sa mga nabuntis nang hindi nila inaasahan
(unwanted pregnancy)
Ang pagkamatay sa pagpapalaglag at panganganak o maternal mortalitymay isa sa
pangunahing sanhi g kamatayan ng kababaihan na nasa edad ng panganganak o child bearing
age.

ANG ISYU NG ABORTION

Ang abortion ay tumutukoy sa kusang pagpapalaglag ng sanggol sa sinapupunan.
ARTIKULO 11 SEKSYON 12 Kinikilla ng Estado ang kabalan ng buhay pammpamilya at dapat
pangalagaan at patatagin ang pamilya bilang isang saligang institusyong panliunan.
ANG PAPEL NG PAMAHALAAN SA ABORTION
Abortion nagiging isa sa mga suliranin ng pamahalaan at kalangang mahanapan ito g sulosyon
dahil araming kababaihan ang nalalagay sa peligro.
 ARALIN 13: PROSTITUSYON AT PANG-AABUSO

Karaiwang karugtong ng terminong prostitusyo ang mga salitang “aliw” “hostes” “sex workers’’
at “Guest relations officer” (GRO).
PROSTITUSYON-simpleng paggamit ng katawan ng isang tao upang kumita ng pera.
Laganap narin ang prostitusyon sa paamagita ng ga porn sites, at iba ang sex sites.

ANTI-TRAFFICKING IN PERSONS ACT OF 2003 Ang sinumang nakikilahok sa prostitusyon ay

maaring maparusahan ng hanggang habang-buhay na pag kakabilanggo.

Ayon kay Allan Schwartz, Ph.D., isang Amerikanong sikolohista. Ila s mga dahilan ng
prostetusyon ay:
1. Mabilis kumita ng malaking pera sa prostetusyon
2. Ito ay isang negosyo
3. Ang ilang kasali sa negosyo ay nasanay a kultura ng pang-aabuso
4. Ito ay daan palabas sa kahirapan
Patuloy na lumalaganap ang prostitusyon sa Pilipinas nang magsi,ula ang digmaan ng Pilipinas t
Amerikano noong taon 1899
Sa inihaing Anti-Prostitution Act o Senate Bill no. 2341 ipinahayag ni sen. Pia Cayetanona
umaabot na sa 800 000 ang bilng ng babaeng naabuso sa pamamagitan ng prostitusyon sa
Pilipinas.
SEX SLAVERY- Isa sa mga ugat ng pang-aabuso sa kbabaihan at kabataan.
MGA EPEKTO NG PROSTITUSYON AT ANG- AABUSO
1. Sa Biktima
- May mga karapatan ang mga prostitute na dapat matamasa subalit dahil sa uri g
kanilang Gawain, sila ay nagiging biktima ng mga karahasan.
- Ang mga karapatang karaniwang naaabuso ay ang mga sumusunod:
 Karapatang ituring bilang ta
 Karapatan sa dignidad at seguridad
 Karapatan laban sa lahat ng uri ng diskriminasyon
 Karapatang maprotektahan ng batas
 Karapatang maprotektahan laban sa pang-aabuso at eksploytasyon
 Karapatang marinig at matulungan kapag nalalabag ang mga kanilang mga
karapatan
 Karapatan sa makatao at makatarungang pagtrato
 Karapatan sa sensibo at angkop na serbisyong legal, pangkalusugan at
panlipunan
 Karapatang ag-organisa ng kanilang sarili at ipaglaban ang kanilang mga sarili at
ipaglaban ang kanilang mga lehitimong suliranin
2. Sa Pamayanan
- Sa Pilipinas kung sann malalaki ang impluwensiya ng simbahang Katoliko, mariing
kinokondena ang prostitusyon
3. Sa Bansa
- Idineklara ng Senado na ilegal dahil sa napakarami nitong negatibo epekto sa tao at sa
lipunan
MGA MUNGKAHING SOLUSYON SA ISYU NG PROSTITUSYON
1. Pagparusa sa May Sala
- May iba’t ibang pananaw ang mga Pilipino tungkol sa kung paano malulutas ang
suliranin sa prostitusyon.
2. Pagsasabatas Upang Maging Legal ang Prostitusyon
- Dahil sa paglaganap ng prostitusyon sa Pilipinas, iminungkahi ng ilang senador na gawin
na itong legal upang masigurong mapangalagaan ang mga karapatan, kaligtasan, at
kalusugan ng mga prostitute.
3.