მართლმადიდებლური საღვთისმეტყველო უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულების -

საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალიური მართლმადიდებელი ეკლესიის გელათის

სასულიერო აკადემია და სემინარია

ფაკულტეტის
გელათის სასულიერო აკადემია და სემინარია
სახელწოდება
პროგრამის
თეოლოგიის საბაკალავრო პროგრამა (სემინარია)
სახელწოდება
სასწავლო კურსის
ძველი ქართული ენა
დასახელება
სასწავლო კურსის TheB1120
კოდი
სასწავლო ბაკალავრიატი, სპეციალობის ძირითადი
კურსის/მოდულის (II კურსი II სემესტრი)
სტატუსი
კურსის ნატალია ფარჯანაძე
განმახორციელებელ
ი
სასწავლო კურსის მიზანია ძველი ქართული ენის საფუძვლიანი შესწავლა.
კურსის/მოდულის ძველი ქართული ენის ფონეტიკის, მორფოლოგიისა და სინტაქსის
მიზანი საბაზისო საკითხების მართებული თეორიული გააზრება და
პრაქტიკულად სწორი ორიენტირების უნარის ჩამოყალიბება. ძველი
ქართული ენის ლექსიკური ფონდის შესწავლა; ძველი ტექსტების
სწორად გაგება და აღქმა.

ECTS კრედიტების რაოდენობა-3 (1 კრედიტი 30 საათი; 3 კრედიტი-90 სთ.)

ლექცია 21 საათი
გამოკითხვა 4 საათი
შუალედური გამოცდა (წერა) 2 საათი
დამოუკიდებელი მუშაობა 63 საათი
დასკვნითი გამოცდა 2 საათი
სასწავლო კურსზე ქართული ენა
დაშვების
წინაპირობა
სასწავლო I ცოდნა და გაცნობიერება:
კურსის/მოდულის 1. ბაკალავრმა იცის რით განსხვავდება ძველი ქართული ენა
შედეგი თანამედროვე სალიტერატურო ენისაგან.
2. ბაკალავრი აცნობიერებს, რომ ტერმინი „ძველი“ პირობითია
და მე-5 საუკუნიდან დღემდე ქართული ენა ძირეულად არ
შეცვლილა.
3. ხანგრძლივი ისტორიის მანძილზე ქართულ ენაზე რა
ზეგავლენა მოახდინეს სხვა ენებმა. იცის, რომელია
ფრაზეოლოგიური კალკები, უცხო ენის ზეგავლენით
დამკვიდრებული ტერმინები;

1
 4. როგორი მდიდარი კულტურული მემკვიდრეობა შემოგვინახა
ქართულმა ენამ;
5. ფლობს ძველი ქართული ენის ლექსიკურ მარაგს;
6. ფლობს შესატყვის მეცნიერულ ტერმინოლოგიას.

II ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენების უნარი:

1. ბკალავრ შეუძლია ძველი ქართული ტექსტის სწორად
წაკითხვა და გააზრება;
2. შეუძლია ძველ ქართულ ხელნაწერებზე მუშაობა, მათი
ენობრივად დამუშავება, ლექსიკონის დართვა და
გამოსაცემად მომზადება;
3. უადვილდება საღვთისმეტყველო ლიტერატურის სწორად
წაკითხვა და გაგება.

III დასკვნის უნარი:

1. შეუძლია დაასკვნას ესა თუ ის ხელნაწერი,
ეპიგრაფიკული წარწერა თუ ტექსტი დაახლოებით
რომელ საუკუნეს მიეკუთვნება, გაარჩიოს
ერთმანეთისაგან ნათარგმნი და ორიგინალური
ნაწარმოები;

IV კომუნიკაციის უნარი:
1. ქართულ ენაზე ზეპირი და წერილობითი კომუნიკაციის
უნარი;
2. ქართული ენის ისტორიის არსებითი საკითხების შესახებ
როგორც სპეციალისტთა, ისე არასპეციალისტთა წრეში
კომუნიკაციის უნარი.
3. სწავლის პროცესში ინტერნეტრესურსების გამოყენების
უნარი;
4. მოძიებული მასალისა და ინფორმაციის
აუდიტორიისათვის თვალსაჩინოდ მისაწოდებლად
ტექნიკური საშუალებების (კომპიუტერი, პროექტორი...)
გამოყენების უნარი;
5. ჯგუფური მუშაობის უნარი.
6. სიტუაციაში ადაპტირებისა და დამოუკიდებელი
მუშაობის უნარი
V სწავლის უნარი:
ა) ბაკალავრს შეუძლია მშობლიურ ენაზე ნებისმიერი სახის
ლიტერატუსის შესწავლა და სამეცნიერო ნაშრომის დაწერა.
VI ღირებულებები:
ბაკალავრი ტოლერანტულია სხვისი ნააზრევის მიმართ. სადავო
საკითხებზე მსჯელობისას შეუძლია საკუთარი მოსაზრებების
კორექტულად გამოხატვა, აკადემიური ეთიკის ნორმების დაცვა,
სხვისი აზრის პატივისცემა.

2
 სასწავლო კურსის შინაარსი
კვირასასწავლო

დატვირთვა
თარიღი
ლიტერატ
თემის დასახელება
ურა

1 2 3 4 5

3/02 ოთხშ. ზმნის გვარი: მოქმედებითი გვარის ზმნები. 1.87-90

1
I
1 საშუალი გვარის ზმნები
4/02 ხუთშ.
ვნებითი გვარის ზმნები
10/02 ოთხშ. 1 ქცევა 1.91-93
II
11/02 ხუთშ. 1 კონტაქტი

17/02 ოთხშ. I გამოკითხვა 1.91-93

1
III
18/02 ხუთშ. სახელზმნა: საწყისი
1

24/02 ოთხშ. 1 მიმღეობა 1.154-158

IV
25/02 ხუთშ. 1 ზმნიზედა;

3/03 ოთხშ. 0
დედის დღე 1.158-159
V
4/03 ხუთშ. 1 დამხმარე სიტყვები: თანდებული 1.159-160

10/03 ოთხშ. 1 დამხმარე სიტყვები: კავშირი 1.159-160

VI 1.163-165
11/03 ხუთშ. დამხმარე სიტყვები: ნაწილაკი 1.165-170
1

15 - 19 მარტი დიდი მარხვის პირველი შვიდეული

24/03 ოთხშ. II გამოკითხვა

1
VII
საქართველოს სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესიის
25/03 ხუთშ. 0 ავტოკეფალიის აღდგენის დღე

შუალედური გამოცდა (წერა)

(შეფასების წესი და კრიტერიუმები)
შუალედურ წერით გამოცდაზე ბაკალავრი უპასუხებს საგამოცდო ბილეთის
3 კითხვას, თითოეული კითხვა შეფასდება 10 ქულიანი სისტემით, საბოლოო
ნიშანი შეჯამდება ცალკეულ კითხვებზე მიღებული ქულების ჯამით.
9-10 პასუხი სრულია. ბაკალავრი ამჟღავნებს საგამოცდო საკითხის
VIII 29/03-2/04 ყოველმხრივ, სისტემურ და ღრმა ცოდნას, გამართულად ასრულებს
საკითხით გათვალისწინებულ ყველა დავალებას. ზედმიწევნით კარგად
ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას. ღრმად და
საფუძვლიანად აქვს ათვისებული, როგორც ძირითადი ისე დამხმარე
ლიტერატურა;
7-8 თუ ბაკალავრმა გამოამჟღავნა საკითხის სრული ცოდნა და გააშუქა იგი
მცირეოდენი ხარვეზებით. არსებითი შეცდომა არ არის. კარგად ფლობს
განვლილ მასალას. ათვისებული აქვს ძირითადი ლიტერატურა;
5-6 პასუხი არასრულია. ტერმინოლოგია მცდარია. ბაკალავრი ამჟღავნებს
3
 სასწავლო კურსის შინაარსი
კვირასასწავლო

დატვირთვა
თარიღი
ლიტერატ
თემის დასახელება
ურა

1 2 3 4 5

საკითხის ცოდნას იმ მოცულობით, რაც საკმარისია შემდგომი სწავლისა და

მომავალი პროფესიული მუშაობისათვის (საკითხი დამაკმაყოფიებლად არის
გადმოცემული); ფლობს განვლილ მასალას, მაგრამ აღენიშნება შეცდომები.
თავი გაართვა საკითხით გათვალისწინებული დავალების მოცულობის
არანაკლებ ნახევარს;
3-4 პასუხი არასრულია. ტერმინოლოგია მცდარია. საკითხის შესაბამისი
მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ, ბაკალავრს არასაკმარისად აქვს
ათვისებული ძირითადი ლიტერატურა, აღენიშნება რამდენიმე არსებითი
შეცდომა. (ბაკალავრი ამჟღავნებს საკითხის არასრულყოფილ ცოდნას);
1-2 პასუხი ნაკლოვანია. ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. პასუხი
არსებითად მცდარია. გადმოცემს საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ
ცალკეულ ფრაგმენტს;
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის. ბაკალავრი საკითხს საერთოდ არ
აშუქებს ან აბსოლიტურად არასწორად აშუქებს.
7/04 ოთხშ. 0 ხარება ყოვლადწმიდისა ღმრთისმშობელისა 1.170-172
IX 1 სინტაქსი; წინადადების მთავარი წევრები: შემასმენელი და
8/04 ხუთშ. ქვემდებარე

14/04 ოთხშ. 1 დამატება ობიექტი

X
15/04 ხუთშ. წინადადების არამთავარი წევრები: უბრალო დამატება;
1
განსაზღვრება; გარემოება
21/04 ოთხშ. 1 III გამოკითხვა

წინადადების სახეები აგებულების მიხედვით: მარტივი 1.172-173

XI
22/04 ხუთშ. წინადადება, შერწყმული წინადადება,
1 რთული წინადადების სახეები: რთული თანწყობილი
წინადადება

26-30 აპრილი - ვნების შვიდეული

2 მაისი - ბრწყინვალე აღდგომა

უფლისა ღვთისა და მაცხოვრისა ჩვენისა იესო ქრისტესი

3 - 7 მაისი ბრწყინვალე შვიდეული

ხსენება წმიდისა და ყოვლადქებულისა მოციქულისა ანდრია
12/05 ოთხშ. 0 პირველწოდებულისა, საქართველოში ქრისტეს
XII პირველმქადაგებელისა 1.173-175
13/05 ხუთშ. 1 რთული ქვეწყობილი წინადადება: ქვემდებარული და
ირიბდამატებითი წინადადებები
19/05 ოთხშ. განსაზღვრებითი და გარემოებითი დამოკიდებული 1.176-178
1
XIII წინადადებები
20/05 ხუთშ. 1 სინტაქსური ასიმილაცია; სინტაქსური კონტამინაცია

XIV 26/05 ოთხშ. 0 საქართველოს დამოუკიდებლობის დღე

4
 სასწავლო კურსის შინაარსი
კვირასასწავლო

დატვირთვა
თარიღი
ლიტერატ
თემის დასახელება
ურა

1 2 3 4 5

27/05 ხუთშ. 1 სინტაქსური კალკები (კონსტრუქციები)

2/06 ოთხშ. 1 IV გამოკითხვა 1.177-180

XV
3/06 ხუთშ. თანდებულიანი კონსტრუქცია; „და“ კავშირი;
1
წინდებულიანი კონსტრუქცია; პარონომაზია;
დასკვნითი გამოცდა
(შეფასების წესი და კრიტერიუმები)
საბოლოო გამოცდაზე ბაკალავრი უპასუხებს საგამოცდო ბილეთის 4
კითხვას, თითოეული კითხვა შეფასდება 10 ქულიანი სისტემით, საბოლოო
ნიშანი შეჯამდება ცალკეულ კითხვებზე მიღებული ქულების მიხედვით.
9-10 პასუხი სრულია. ბაკალავრი ამჟღავნებს საგამოცდო საკითხის
ყოველმხრივ, სისტემურ და ღრმა ცოდნას, გამართულად ასრულებს
საკითხით გათვალისწინებულ ყველა დავალებას. ზედმიწევნით კარგად
ფლობს პროგრამით გათვალისწინებულ განვლილ მასალას. ღრმად და
საფუძვლიანად აქვს ათვისებული, როგორც ძირითადი ისე დამხმარე
ლიტერატურა;
7-8 თუ ბაკალავრმა გამოამჟღავნა საკითხის სრული ცოდნა და გააშუქა იგი
მცირეოდენი ხარვეზებით. არსებითი შეცდომა არ არის. კარგად ფლობს
განვლილ მასალას. ათვისებული აქვს ძირითადი ლიტერატურა;
XVI- 5-6 პასუხი არასრულია. ტერმინოლოგია მცდარია. ბაკალავრი ამჟღავნებს
7/06-21/06
XVII საკითხის ცოდნას იმ მოცულობით, რაც საკმარისია შემდგომი სწავლისა და
მომავალი პროფესიული მუშაობისათვის (საკითხი დამაკმაყოფიებლად არის
გადმოცემული); ფლობს განვლილ მასალას, მაგრამ აღენიშნება შეცდომები.
თავი გაართვა საკითხით გათვალისწინებული დავალების მოცულობის
არანაკლებ ნახევარს;
3-4 პასუხი არასრულია. ტერმინოლოგია მცდარია. საკითხის შესაბამისი
მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ, ბაკალავრს არასაკმარისად აქვს
ათვისებული ძირითადი ლიტერატურა, აღენიშნება რამდენიმე არსებითი
შეცდომა. (ბაკალავრი ამჟღავნებს საკითხის არასრულყოფილ ცოდნას);
1-2 პასუხი ნაკლოვანია. ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. პასუხი
არსებითად მცდარია. გადმოცემს საკითხის შესაბამისი მასალის მხოლოდ
ცალკეულ
0 პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის. ბაკალავრი საკითხს საერთოდ არ
აშუქებს ან აბსოლიტურად არასწორად აშუქებს.

XVIII განმეორებითი დასკვნითი გამოცდა

- 21/06-2/07 (შეფასების წესი და კრიტერიუმებიიხილე დასკვნითი გამოცდა)
XIX

5
 სასწავლო კურსის სწავლისა და სწავლების მეთოდები
კურსის შესწავლა განხორციელდება მონოლოგის, ინტერაქტიული გამოკითხვისა და
დიალოგის ფორმით, ასევე დარჩენილი დრო დაეთმობა წინა განვლილი მასალის ათვისების
დონის შემოწმებას. მაგისტრანტის მიერ მასალის ათვისებისათვის გამოყენებული იქნება
შეფასების როგორც ზეპირი ისე წერითი მეთოდი.

შეფასების სისტემა
შეფასება ქულა 1. გამოკითხვა (პრაქტიკული) - 30 ქულა
(ჯამში).
A 91%-100% 2. შუალედური გამოცდა (წერა) ტარდება მე-8
კვირას. შუალედური გამოცდა შეფასდება
B 81%-90% 30 ქულით.
3. დასკვნითი გამოცდა ტარდება მე–16-17
C 71%-80%
კვირას შეფასდება - 40 ქულით.
D 61%-70% გამოცდაზე ბაკალავრი დაიშვება თუ
სემესტრის განმავლობაში შეფასების
E 51%-60% პირველი ორი კომპონენტის მიხედვით
დაგროვილი აქვს არანაკლებ 30 ქულისა:
FX 41%-50% მათ შორის მინიმუმ 16 ქულა- შუალედურ
გამოცდაში, ხოლო მინიმუმ 14 ქულა-
F ≤ 40%
გამოკითხვათა (პრაქტიკულების) ჯამში.
დასკვნითი გამოცდა ითვლება
დადებითი:
ჩაბარებულად თუ ბაკალავრმა მიიღო
A = ფრიადს;
არანაკლებ 21 ქულისა. დასკვნითი
B = ძალიან კარგი;
გამოცდის ჩაბარება სავალდებულოა.
C = კარგი; კრედიტების მინიჭების პირობა:
D = დამაკმაყოფილებელი; ბაკალავრის ცოდნა შეფასდება 100–ქულიანი
E = საკმარისი; სისტემით.
უარყოფითი: კრედიტის მინიჭებისათვის აუცილებელია 100-
FX = ვერ ჩააბარა (ბაკალავრს ეძლევა დამატებით დან 51 ქულის დაგროვება (მათ შორის
დასკვით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის შუალედურ გამოცდაზე არანაკლებ 16 და
დასკვნით გამოცდაზე არანაკლებ 21 ქულა).
უფლება საგამოცდო პერიოდის
დამთავრებიდან 10 დღის შემდეგ, 2 კვირის
განმავლობაში);
F = ჩაიჭრა (ბაკალავრს სასწავლო კურსი ახლიდან
აქვს შესასწავლი).

6
 ლიტერატურა
ძირითადი ლიტერატურა
სავალდებულო ლიტერატურა

1. ზურაბ სარჯველაძე, ძველი ქართული ენა, თბ., 1997.

2. რ. საღინაძე, ძველი ქართული ენა (V-XI საუკუნეები), თბ., 2008.
3. ა. შანიძე, ძველი ქართული ენის გრამატიკა, თბ., 1976.

დამხმარე ლიტერატურა

4. რ. პატარიძე, ქართული ასომთავრული, თბ. 1980 წ.

5. ზურაბ სარჯველაძე, ქართული სალიტერატურო ენის ისტორიის შესავალი, თბ., 1984.

7
 შუალედური და დასკვნითი გამოცდის საკითხები

1. გეზი და ორიენტაცია
2. ზმნისწინი
3. ზმნის გვარი: მოქმედებითი გვარის ზმნები.
4. საშუალი გვარის ზმნები
5. ვნებითი გვარის ზმნები
6. ქცევა
7. კონტაქტი
8. სახელზმნა: საწყისი
9. მიმღეობა
10. ზმნიზედა
11. დამხმარე სიტყვები: თანდებული
12. კავშირი
13. ნაწილაკი
14. სინტაქსის საგანი
15. წინადადების მთავარი წევრები

-----------------------------------------------------------------------------------------------

16. წინადადების წევრები: უბრალო დამატება

17. განსაზღვრება
18. გარემოება
19. წინადადების სახეები აგებულების მიხედვით: მარტივი წინადადება
20. შერწყმული წინადადება
21. რთული წინადადების სახეები: რთული თანწყობილი წინადადება
22. რთული ქვეწყობილი წინადადება: ქვემდებარული და ირიბდამატებითი
წინადადებები.
23. განსაზღვრებითი და გარემოებითი დამოკიდებული წინადადებები
24. სინტაქსური ასიმილაცია
25. სინტაქსური კონტამინაცია
26. სინტაქსური კალკები (კონსტრუქციები)
27. თანდებულიანი კონსტრუქცია; „და“ კავშირი
28. წინდებულიანი კონსტრუქცია;
29. პარონომაზია