სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

სასწავლო კურსის სილაბუსი

სასწავლო კურსის ენათმეცნიერების შესავალი

სახელწოდება (ქართულად
და ინგლისურად) Introduction to Linguistics
სასწავლო კურსის
ავტორი/ავტორები რუსუდან ასათიანი, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,
ტელ.: 2220744/ 558400424
rus_asatiani@hotmail.com
rusudan.asatiani@tsu.ge

თინათინ ბოლქვაძე, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 599977936
tinatin.bolkvadze@tsu.ge
tinatin.bolkvadze@hotmail.com

მარინე ივანიშვილი, ფილოლ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 558546321
marine.ivanishvili@tsu.ge

ივანე ლეჟავა, ფილოლ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 599264398
ilejava@gmail.com
ivane.lezhava@tsu.ge

ეთერ სოსელია, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 577458587
eter.soselia@tsu.ge
soset123@gmail.com

ლექტორი/ლექტორები რუსუდან ასათიანი, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 2220744/ 558400424
rus_asatiani@hotmail.com
rusudan.asatiani@tsu.ge

თინათინ ბოლქვაძე, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 599977936
tinatin.bolkvadze@tsu.ge
tinatin.bolkvadze@hotmail.com

მარინე ივანიშვილი, ფილოლ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

ტელ.: 558546321
marine.ivanishvili@tsu.ge

ივანე ლეჟავა, ფილოლ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 599264398
ilejava@gmail.com
ivane.lezhava@tsu.ge

ეთერ სოსელია, ფილოლ. მეცნ. დოქტორი, ასოც. პროფესორი,

ტელ.: 577458587
eter.soselia@tsu.ge
soset123@gmail.com

სტუდენტებთან კონსულტაციები გაიმართება ფაკულტეტის

ადმინისტრაციასთან შეთანხმებული ცხრილის მიხედვით.
კონსულტაციების ცხრილი ხელმისაწვდომი ხდება სტუდენტისთვის
სემესტრის დასაწყისში.
სასწავლო კურსის კოდი HSB
სასწავლო კურსის სტატუსი ფაკულტეტი: ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა
სწავლების საფეხური: საბაკალავრო
სტატუსი: სავალდებულო
ECTS კრედიტები: 5 ECTS კრედიტი
საათების საერთო რაოდენობა: 125 სთ
• საკონტაქტო საათები: 45
ლექცია: 30 სთ
სემინარი: 15 სთ
მათ შორის, შუალედური გამოცდა და რეფერატის
პრეზენტაცია - 2-2 სთ;
• დამოუკიდებელი მუშაობის საათები: 77 სთ;
• დასკვნითი გამოცდა - 3 სთ.

სასწავლო კურსზე დაშვების წინაპირობის გარეშე

წინაპირობები
სასწავლო კურსის მიზნები ენათმეცნიერების შესავლის კურსის მიზანია საფუძველი ჩაუყაროს
სტუდენტების ლოგიკურ აზროვნებას და მიაწოდოს მათ ენის შესახებ
ყველა ჰუმანიტარისათვის საჭირო ენათმეცნიერების საფუძვლების
საბაზისო ცოდნა; შეასწავლოს ამ დარგის მეტაენა და მეთოდოლოგია,
გააცნოს ენათმეცნიერების ძირითადი თეორიები და კონცეფციები,
გააცნობიეროს ენობრივი სისტემების ფუნქციონირებაში და მიაწოდოს
უახლესი ინფორმაცია კომპიუტერული ტექნოლოგიების
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

განვითარებისათვის აუცილებელი კომპონენტის - ბუნებრივი ენობრივი

სისტემების მოდელირების შესახებ.

სწავლის შედეგები 1.ცოდნა და გაცნობიერება

აღწერილი საკვალიფიკაციო სტუდენტი
ჩარჩოს შესაბამისად • მიმოიხილავს ენათმეცნიერების ძირითად კონცეფციებს და
თეორიებს;
• იყენებს ენათმეცნიერების ტერმინოლოგიასა და
მეთოდოლოგიას;
• მსჯელობს ენათმეცნიერების საბაზისო თემებზე
ენათმეცნიერების მეტაენის გამოყენებით.

2. უნარი
• მიღებულ თეორიულ ცოდნას იყენებს პრაქტიკულად:
აანალიზებს ენობრივ მასალას სხვადასხვა ენობრივ დონეზე
ენათმეცნიერებაში დამკვიდრებული შესაბამისი მეტაენით;
• ამუშავებს ლექტორის ხელმძღვანელობით შერჩეულ
ლინგვისტურ თემას;
• კვალიფიცირებულად მსჯელობს ენათმეცნიერების საკითხების
შესახებ და წერითი კომუნიკაციისას იცავენ აკადემიური წერის
პრინციპებს;
• კომპიუტერულ ტექნოლოგიების მოშველიებით,
დამოუკიდებლად მოიძიებს საჭირო ლიტერატურას როგორც
რომელიმე ლინგვისტურ თემასთან დაკავშირებით დამატებითი
ინფორმაციის მოსაპოვებლად, ისე სწავლის შემდგომი პროცესის
დაგეგმისათვის საჭირო რჩევების მისაღებად.

3. პასუხისმგებლობა და ავტონომიურობა
• იცავს აკადემიური ეთიკის პრინციპებს: მეცნიერთა აზრებს
იმოწმებს აკადემიურ სივრცეში მიღებული სტანდარტებით და
გმობს პლაგიატს, რაც ზრდის საქმისადმი მის კეთილსინდისიერ
და პასუხიმგებლობით დამოკიდებულებას;
• პატივს სცემს სხვის აზრს, დებატებისა და დისკუსიებისას
კორექტულად გამოთქვამენ თავიანთ მოსაზრებებს და
გამოხატავს პატივისცემას ოპონენტთა მიმართ;
• ისწრაფვის პროფესიონალად ჩამოყალიბებისკენ და აქტიურად
მონაწილეობენ სწავლის შემდგომი პროცესის დაგეგმვაში.
სწავლებისა და სწავლის ფორმატი: კვირაში 2სთ ლექცია და 1სთ მუშაობა ჯგუფთან,
მეთოდები საშინაო დავალებები,
ერთი შუალედური გამოცდა და რეფერატი/პრეზენტაცია.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

ლექცია-სემინარები ინტერაქტიურია, გამოიყენება: ზეპირსიტყვიერი და

ახსნა-განმარტებითი მეთოდი, დისკუსია-დებატები, ჯგუფური მუშაობა,
ევრისტიკული, ასევე, ინდუქცია-დედუქციისა, თუ ანალიზი-სინთეზის
მეთოდები.
შეფასების სისტემა შეფასების ფორმები:
1.სამუშაო ჯგუფში აქტივობა - 25 ქულა
2. შუალედური გამოცდა - 20 ქულა
3. რეფერატი (10 ქულა) და პრეზენტაცია (5 ქულა) - სულ 15 ქულა
4. დასკვნითი გამოცდა - 40 ქულა

შეფასების მეთოდები და კრიტერიუმები:

1. სამუშაო ჯგუფში აქტივობა ფასდება ყოველ სემინარზე ზეპირი
გამოკითხვით და/ან წერითი საშინაო დავალების შესრულებით;
3 ქულა: ზეპირი და/ან წერითი საშინაო დავალებების შესრულება.
მაღალი აქტივობა პრაქტიკულ მეცადინეობაზე;
2 ქულა: ზეპირი და/ან წერითი საშინაო დავალებების
არასრულყოფილად შესრულება. მაღალი აქტივობა პრაქტიკულ
მეცადინეობაზე;
1 ქულა: ზეპირი და/ან წერითი საშინაო დავალებების
ნაწილობრივი შესრულება. დაბალი აქტივობა პრაქტიკულ
მეცადინეობაზე;
0 ქულა: ზეპირი და/ან წერითი საშინაო დავალებების
შეუსრულებლობა. პასიურობა პრაქტიკულ მეცადინეობაზე.

2. შუალედური გამოცდა - შუალედური წერითი სამუშაო შეიცავს 1

თემას (10 ქულიანი) და 2 პრაქტიკული ხასიათის შეკითხვას
(თითოეული 5 ქულიანი, სულ 10 ქულა)
თემის შეფასების კრიტერიუმები:
9-10 ქულა: ნაშრომი სრულია; თემა ზუსტად და ამომწურავად
არის გადმოცემული; ტერმინოლოგია დაცულია.
7-8 ქულა: ნაშრომი სრულია, მაგრამ შეკვეცილი;
ტერმინოლოგიურად გამართულია; თემა ამომწურავად არის
გადმოცემული.
5-6 ქულა: ნაშრომი არასრულია; თემა დამაკმაყოფილებლად
არის გადმოცემული, თუმცა ტერმინოლოგია ნაკლოვანია.
3-4 ქულა: ნაშრომი არასრულია; ტერმინოლოგია მცდარია;
თემის შესაბამისი მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ.
1-2 ქულა: ნაშრომი ნაკლოვანია; ტერმინოლოგია არ არის
გამოყენებული ან არ არის შესაბამისი; თემა არსებითად არასწორად არის
გადმოცემული.
სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

0 ქულა: ნაშრომი თემის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არ

არის მოცემული.
შეკითხვების შეფასების კრიტერიუმები:
5 ქულა: პასუხი სწორია და სრული, ენობრივი მასალა
სათანადოდაა მოხმობილი.
4 ქულა: პასუხი სწორია და სრული, ენობრივი მასალა
სათანადოდ არ არის მოხმობილი.
3 ქულა: პასუხი არსებითად სწორია და შედარებით სრული,
თუმცა შეინიშნება ენობრივი მასალის სიმწირე.
2 ქულა: პასუხი არსებითად სწორია, მაგრამ შეკვეცილი;
ენობრივი მასალა არაა მოხმობილი.
1 ქულა: პასუხი ნაწილობრივ სწორია და არასრული.
0 ქულა: პასუხი არასწორია ან საერთოდ არაა მოცემული.

3. რეფერატი-პრეზენტაცია - 15 ქულა
რეფერატის შეფასება - 10 ქულა
9-10 ქულა: პასუხი სრულია; თემა ზუსტად და ამომწურავად არის
გადმოცემული; ტერმინოლოგია დაცულია.
7-8 ქულა: პასუხი სრულია, მაგრამ შეკვეცილი;
ტერმინოლოგიურად გამართულია; თემა ამომწურავად არის
გადმოცემული.
5-6 ქულა: პასუხი არასრულია; თემა დამაკმაყოფილებლად არის
გადმოცემული, თუმცა ტერმინოლოგია ნაკლოვანია.
3-4 ქულა: პასუხი არასრულია; ტერმინოლოგია მცდარია; თემის
შესაბამისი მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ.
1-2 ქულა: პასუხი ნაკლოვანია; ტერმინოლოგია არ არის
გამოყენებული, ან არ არის შესაბამისი; თემა არსებითად არასწორად
არის გადმოცემული.
0 ქულა: პასუხი თემის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არ არის
მოცემული.
პრეზენტაცია - 5 ქულა
2 ქულა ‒ ტექნიკური მხარე: გაფორმება PP პროგრამაში სლაიდების
სახით
2 ქულა ‒შინაარსობრივი მხარე: პრეზენტაციის რეფერატის
შინაარსთან თავსებადობა, ძირითადი მომენტების კომპაქტური
გადმოცემა და საილუსტრაციო მასალის მიწოდება

1 ქულა ‒ კომუნიკაციური მხარე: გადმოცემის კულტურა და

აუდიტორიასთან კომუნიკაცია

4. დასკვნითი გამოცდა- 40 ქულა

სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

საბოლოო წერითი გამოცდა მოიცავს 2 თემას (თითოეული 10 ქულიანი,

სულ - 20 ქულა) და პრაქტიკული ხასიათის 4 შეკითხვას (თითოეული 5
ქულიანი, სულ - 20 ქულა)

თემის შეფასების კრიტერიუმები:

9-10 ქულა: ნაშრომი სრულია; თემა ზუსტად და ამომწურავად
არის გადმოცემული; ტერმინოლოგია დაცულია.
7-8 ქულა: ნაშრომი სრულია, მაგრამ შეკვეცილი;
ტერმინოლოგიურად გამართულია; თემა ამომწურავად არის
გადმოცემული.
5-6 ქულა: ნაშრომი არასრულია; თემა დამაკმაყოფილებლად
არის გადმოცემული, თუმცა ტერმინოლოგია ნაკლოვანია.
3-4 ქულა: ნაშრომი არასრულია; ტერმინოლოგია მცდარია;
თემის შესაბამისი მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ.
1-2 ქულა: ნაშრომი ნაკლოვანია; ტერმინოლოგია არ არის
გამოყენებული, ან არ არის შესაბამისი; თემა არსებითად არასწორად
არის გადმოცემული.
0 ქულა: პასუხი თემის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა
მოცემული.

პრაქტიკული ხასიათის კითხვების შეფასების კრიტერიუმები:

5 ქულა: პასუხი სწორია და სრული, ენობრივი მასალა
სათანადოდაა მოხმობილი.
4 ქულა: პასუხი სწორია და სრული, ენობრივი მასალა
სათანადოდ არ არის მოხმობილი.
3 ქულა: პასუხი არსებითად სწორია,
თუმცაარასრულია,შეინიშნება ენობრივი მასალის სიმწირე.
2 ქულა: პასუხი ნაწილობრივ სწორია და შეკვეცილი; ენობრივი
მასალა არაა მოხმობილი.
1 ქულა: პასუხი ნაწილობრივ სწორია და ფრაგმენტული.
0 ქულა: პასუხი არასწორია ან საერთოდ არ არის მოცემული.

მოქმედი შეფასების სისტემა უშვებს:

ა) ხუთი სახის დადებით შეფასებას:
(A) ფრიადი – შეფასების 91-100 ქულა;
(B) ძალიანკარგი – მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულა;
(C) კარგი – მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულა;
(D) დამაკმაყოფილებელი – მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულა;
(E) საკმარისი – მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულა.
ბ) ორი სახის უარყოფით შეფასებას:
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

(FX) ვერ ჩააბარა – მაქსიმალური შეფასების 41-50 ქულა, რაც ნიშნავს,

რომ სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა სჭირდება და ეძლევა
დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის
უფლება;
(F) ჩაიჭრა – მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა და ნაკლები, რაც ნიშნავს,
რომ სტუდენტის მიერ ჩატარებული სამუშაო არ არის საკმარისი და მას
საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი.
FX-ის მიღების შემთხვევაში დამატებითი გამოცდა ინიშნება დასკვნითი
გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 დღეში.
დამატებით გამოცდაზე მიღებულ შეფასებას არ ემატება დასკვნით
შეფასებაში მიღებული ქულათა რაოდენობა.
დამატებით გამოცდაზე მიღებული შეფასება არის დასკვნითი შეფასება
და აისახება სასწავლო კურსის საბოლოო შეფასებაში.
დამატებით გამოცდაზე მიღებული შეფასების გათვალისწინებით
საგანმანათლებლო კომპონენტის საბოლოო შეფასებაში 0-
50 ქულის მიღების შემთხვევაში, ფორმდება F -0 ქულა.
მინიმალურ შეფასებას წარმოადგენს 51 ქულა.

გამოცდაზე დაშვების წინაპირობა: სტუდენტს სემესტრის განმავლობაში

დაგროვილი უნდა ჰქონდეს არანაკლებ 21 ქულა.
გამოცდა ჩაბარებულად ითვლება, თუ სტუდენტი აგროვებს დასკვნითი
გამოცდის 50%.

სავალდებულო/ძირითადი 1. თ. გამყრელიძე, ზ. კიკნაძე, ი. შადური, ნ. შენგელაია, თეორიული

ლიტერატურა და სხვა ენათმეცნიერების კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
სასწავლო მასალა 2. გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების შესავალი, თბილისი 1991, 1999,
2003.
3. ენათმეცნიერების შესავლის საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
4. გ. ახვლედიანი, ზოგადი ფონეტიკის საფუძვლები, სპუ, თბილისი
1999.
დამხმარე ლიტერატურა და 5. თ. გამყრელიძე, წერის ანბანური სისტემა და ძველი ქართული
სხვა სასწავლო მასალა დამწერლობა, თსუ, თბილისი 1989, 1990.
6. ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეცნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002.
7. არნ. ჩიქობავა, ენათმეცნიერების შესავალი, თსუ, თბილისი 1952, ელ.
ვერსია 2008.

სასწავლო კურსის გავლასთან

დაკავშირებული
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

დამატებითი
ინფორმაცია/პირობები
(არსებობის შემთხვევაში)
აკადემიური აკადემიური კეთილსინდისიერება აკადემიური სივრცისა და
კეთილსინდისიერება აკადემიური განათლების განუყოფელი ნაწილი და უნივერსიტეტის
ფუნდამენტური ღირებულებაა. სტუდენტმა უნდა წარმოადგინოს
მხოლოდ თავის მიერ მომზადებული დავალება, რომელშიც აკადემიური
სტილის დაცვით მითითებული იქნება, თუ ვის ეკუთვნის ესა თუ ის
იდეა და/ან სიტყვები. სტუდენტმა არ უნდა გამოიყენოს ნაშრომი და/ან
ნაშრომის ნაწილი, რომელიც სხვა სასწავლო კურსისთვის მოამზადა;
ასევე არ უნდა გააყალბოს მონაცემები ან სხვა ინფორმაცია და არ უნდა
გადაიწეროს ნაშრომი. იმ შემთხვევაში თუ რომელიმე ზემოხსენებულ
ქმედებას ექნება ადგილი, სტუდენტს დაეკისრება ეთიკის კოდექსით
განსაზღვრული დისციპლინური პასუხისმგებლობა აკადემიური
კეთილსინდისიერების პრინციპების დარღვევის გამო. სანქცია შეიძლება
იყოს როგორც ნაშრომის ხელახლა მომზადება, ასევე სასწავლო კურსში
არადამაკმაყოფილებელი ქულის მიღება და კურსის ხელმეორედ გავლა.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

სასწავლო კურსის შინაარსი

N ლექციის/სემინარის/პრაქტიკუმის/ ლიტერატურა
ლაბორატორიული სამუშაოს და ა. შ. თემა (შესაბამისი გვერდების
მითითებით)
1 ენათმეცნიერების საგანი და ობიექტი. სავალდებულო ლიტერატურა:
ენათმეცნიერების ადგილი სხვა სამეცნიერო დარგებს თ. გამყრელიძე და სხვ. თეო-
შორის. ბუნებრივი ენისა და მეტაენის განსხვავება. რიული ენათმეცნიერების კურსი,
ენის რაობა და ფუნქციები. ბუნებრივი ენის მიმართება თსუ, თბილისი 2003, 2008.
სხვა საკომუნიკაციო სისტემებთან. გვ. 17-21; 22-23.

გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, თბილისი 1991, 1999,
2003. პირველი თავი §1,2,3.

დამხმარე ლიტერატურა:
ფ. დე სოსიური, ზოგადი
ენათმეცნიერების კურსი,
„დიოგენე“, თბილისი 2002. გვ. 13-
23.
2 სემიოტიკა. ნიშანთა ტიპები. მიმართებები ნიშნებს სავალდებულო ლიტერატურა:
შორის. ნიშანთა სისტემის შესწავლის ასპექტები. გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
ენა როგორც პირობით ბგერით ნიშანთა სისტემა. შესავალი, „განათლება“, თბილისი
ენა და მეტყველება. 1991, 1999, 2003, თავი პირველი -
სინქრონია და დიაქრონია. §4, §5, §6.

თ. გამყრელიძე და სხვ. თეო-

რიული ენათმეცნიერების კურსი,
თსუ, თბილისი, 2003, 2008.
გვ. 21, 27, 23-36.

ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 11-12; 28-32.

დამხმარე ლიტერატურა:
ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეც-
ნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002, გვ. 20-33.
3 ფონეტიკის შესწავლის საგანი და ობიექტი. სავალდებულო ლიტერატურა:
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
დარგები და მეთოდები.
სამეტყველო ბგერათა კლასიფიკაციის პრინციპები.
ხმოვანთა და თანხმოვანთა სისტემები.
4 ბგერათშერთვა და ბგერათშერწყმა.
ფონეტიკური პროცესები.
მარცვალი.
სუპრასეგმენტური ერთეულები: მახვილი, ინტონაცია.
5 ფონეტიკა და ფონოლოგია.
ფონი, ფონემა და ალოფონი, დისტრიბუციული
მიმართებები.
ფონემური ანალიზის წესები.
გ. ახვლედიანი, ზოგადი ფონე-
ტიკის საფუძვლები, სპუ,
თბილისი 1999, გვ. 3-11, 48, 57, 67-
75.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003; თავი მესამე - §1.1,
1.2, 1.3, 1.4, 3.2, 3.3.
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 38-67, 107-116.
სავალდებულო ლიტერატურა:
გ. ახვლედიანი, ზოგადი
ფონეტიკის საფუძვლები, სპუ,
თბილისი 1999. III თავი ‒ §1(გვ.
98-100), §3 (გვ. 101-103), §4 (გვ.
103-108, 111-113), §5 (გვ.113-120),
V თავი (გვ. 131-144).
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 74-80.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, თბილისი 1991, 1999,
2003. თავი მესამე - §5, §6, §7.4,
§7.5, §7.6, §7.7, §7.8.
დამხმარე ლიტერატურა:
ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეც-
ნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002, გვ. 58-73.
სავალდებულო ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ.116-126, 133-141.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
6 დამწერლობის ტიპები და ანბანური დამწერლობის
ტიპოლოგია.
ქართული დამწერლობის წარმოშობის თეორიები.
7 მორფოლოგიის შესწავლის საგანი და ობიექტი.
სიტყვა და მორფემა.
მორფემა როგორც ნიშანი.
მორფემის ლექსიკური, ფლექსიური და დერივაციული
მნიშვნელობები.
მორფემის გამოხატულება: აფიქსთა ტიპები, აფიქსთა
მაგივრობის გამწევი საშუალებები.
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 67-74.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003. თავი მესამე - §2.1,
§2.2, §2.3.
დამხმარე ლიტერატურა:
ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეც-
ნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002, გვ. 42-58.
სავალდებულო ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ. 492-500; 506-509, 515-521.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003. თავი მეოთხე - §1,
§2, §3, §5.
დამხმარე ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე, წერის ანბანური
სისტემა და ძველი ქართული
დამწერლობა. თსუ, თბილისი
1989, 1990 გვ. 20-32.
სავალდებულო ლიტერატურა:
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003; V თავი - §1-1.3,
2.4, 2.5.
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 179-200, 211-214.
თ. გამყრელიძე და სხვ.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
(შუალედური წერითი გამოცდა)
8 მორფემული ანალიზის პრინციპები: მორფი, მორფემა,
ალომორფი და ალომორფთა სახეები.
მორფოლოგიური კატეგორიები.
შუალედური გამოცდის შედეგების ანალიზი; ტიპური
შეცდომების განხილვა
9 ტრადიციული სინტაქსის ძირითადი ცნებები.
სტრუქტურული სინტაქსი. ზმნის ვალენტობა და
აქტანტები.
ვალენტობის და პირიანობა.
10 უშუალო შემადგენლური ანალიზი.
ტრანსფორმაციულ-წარმომშობი გრამატიკა.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ.180-188.
დამხმარე ლიტერატურა:
ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეც-
ნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002, გვ. 141-147.
სავალდებულო ლიტერატურა:
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003; V თავი - §1.1, 1.2.
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 176-179, 189-179, 200-211, 214-
216.
თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ.178-180, 189-206.
სავალდებულო ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი, 2003 ან
2008. გვ. 246-247, 250-257.
ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972,
გვ. 216-219.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991,1999, 2003. თავი მეხუთე -
§2.1, §2.2.
სავალდებულო ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე და სხვ.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ. 237-242.

გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003. თავი მეხუთე - §2.

11 სემანტიკის საგანი და მეთოდები. ლექსიკოლოგია. სავალდებულო ლიტერატურა:

სემანტიკური თეორიების მიმოხილვა. გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991. 1999, 2003. თავი მეექვსე.

12 შედარებითი მეთოდი ენათმეცნიერებაში. სავალდებულო ლიტერატურა:

ენათა შედარება და კლასიფიკაცია. თ. გამყრელიძე და სხვ.
ტიპილოგია და ტიპოლოგიური კლასიფიკაციები თეორიული ენათმეცნიერების
(მორფოლოგიური და სინტაქსური). კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
არეალური კლასიფიკაცია. გვ. 399-432., 602-613.
ენობრივი უნივერსალიები.
გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003. თავი მეშვიდე -
§3.
13 ისტორიულ-შედარებითი ენათმეცნიერება. მონათესავე სავალდებულო ლიტერატურა:
ენები და „ფუძე ენის“ რეკონსტრუქცია. თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
გვ. 522-542.

გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, თავი მეშვიდე - §1, §2.

ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972,
გვ. 261-266.

დამხმარე ლიტერატურა:

ფ. დე სოსიური, ზოგადი ენათმეც-

ნიერების კურსი, „დიოგენე“,
თბილისი 2002, გვ. 147-160.
 სსიპ-ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

14 ენათა გენეალოგიური კლასიფიკაცია: ენათა ოჯახები. სავალდებულო ლიტერატურა:

ქართველური ენები და დიალექტები. გ. ნებიერიძე, ენათმეცნიერების
ქართული სახელმწიფო (სალიტერატურო) ენა. შესავალი, „განათლება“, თბილისი
1991, 1999, 2003. თავი პირველი -
§2, §4.

ენათმეცნიერების შესავლის
საკითხები, გ. ახვლედიანის
რედაქციით, თსუ, თბილისი 1972.
გვ. 290-324.

დამხმარე ლიტერატურა:
არნ. ჩიქობავა, ენათმეცნიერების
შესავალი, თსუ, თბილისი 1952,
ელ. ვერსია 2008.

ვ. თოფურია, ქართული ენა და

მართლწერის ზოგიერთი საკითხი,
„ნაკადული“, თბილისი 1965.
15 ენათმეცნიერების თანამედროვე დარგების მიმოხილვა. სავალდებულო ლიტერატურა:
თ. გამყრელიძე და სხვ.
თეორიული ენათმეცნიერების
კურსი, თსუ, თბილისი 2003, 2008.
(სტუდენტების რეფერატებისა და პრეზენტაციების გვ. 399-488.
ჯგუფური განხილვა)