‫ﻫﻮ‬

‫‪121‬‬

‫ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻌﻨﻮي‬
‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼل اﻟﺪﯾﻦ ﻣﻮﻟﻮي ﺑﻠﺨﯽ‬
‫دﻓﺘﺮ اول‬

‫ﺗﺎﯾﭗ و ﺗﺼﺤﯿﺢ از ﻧﺴﺨﻪ "ﮐﻼﻟﻪ ﺧﺎور"‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﯿﻦ ُﮐﺮد‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻨﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﯾﺖ ‪www.sufism.ir‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎ ً اﮔﺮ اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﯾﺎﻓﺘﯿﺪ آﻧﺮا ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ زﯾﺮ ﮔﺰارش دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي اﺻﻠﯽ را ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ از ﺳﺎﯾﺖ زﯾﺮ ﮐﭙﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪www.guidinglights.org‬‬
 ‫دﻓﺘﺮ اول ﻣﺜﻨﻮي‬
‫‪ .1‬ﻧﯽ ﻧﺎﻣﻪ ‪١١ ...........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪن ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮ ﮐﻨﯿﺰك و ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪن ﮐﻨﯿﺰك و ﺗﺪﺑﯿﺮ در ﺻﺤﺖ او ‪١٣ ............................................‬‬

‫‪ .3‬ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﻋﺠﺰ ﻃﺒﯿﺒﺎن از ﻣﻌﺎﻟﺠﮥ ﮐﻨﯿﺰك ﺑﺮ ﭘﺎدﺷﺎه و رو آوردن ﺑﺪرﮔﺎه ﭘﺎدﺷﺎه ﺣﻘﯿﻘﯽ ‪١٣ .....................................‬‬

‫‪ .4‬در ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺗﻮﻓﯿﻖ رﻋﺎﯾﺖ ادب و وﺧﺎﻣﺖ ﺑﯽ ادﺑﯽ ‪١٤ ....................................................................................‬‬

‫‪ .5‬ﻣﻼﻗﺎت ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎ آن ﻃﺒﯿﺐ اﻟﻬﯽ ﮐﻪ در ﺧﻮاﺑﺶ ﺑﺸﺎرت ﺑﻤﻼﻗﺎت او داده ﺑﻮدﻧﺪ ‪١٥ ................................................‬‬

‫‪ .6‬ﺑﺮدن ﭘﺎدﺷﺎه ﻃﺒﯿﺐ را ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﺗﺎ ﺣﺎل او را ﺑﺒﯿﻨﺪ ‪١٥ ....................................................................................‬‬

‫‪ .7‬ﺧﻠﻮت ﻃﻠﺒﯿﺪن آن وﻟﯽ از ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﺖ درﯾﺎﻓﺘﻦ رﻧﺞ ﮐﻨﯿﺰك ‪١٧ ......................................................................‬‬

‫‪ .8‬درﯾﺎﻓﺘﻦ آن ﻃﺒﯿﺐ اﻟﻬﯽ رﻧﺞ ﮐﻨﯿﺰك را و ﺑﺸﺎه واﻧﻤﻮدن ‪١٩ ..............................................................................‬‬

‫‪ .9‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﭘﺎدﺷﺎه رﺳﻮﻻن ﺑﻪ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ در ﻃﻠﺐ آن ﻣﺮد زرﮔﺮ ‪١٩ ..........................................................................‬‬

‫‪ .10‬ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺮد زرﮔﺮ ﺑﻪ اﺷﺎره اﻟﻬﯽ ﺑﻮد ﻧﻪ ﺑﻬﻮاي ﻧﻔﺲ ‪٢٠ ....................................................................‬‬

‫‪ .11‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮد ﺑﻘﺎل و ﻃﻮﻃﯽ و روﻏﻦ رﯾﺨﺘﻦ ﻃﻮﻃﯽ در دﮐﺎن ‪٢١ ......................................................................‬‬

‫‪ .12‬داﺳﺘﺎن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮدان ﮐﻪ ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن را ﻣﯽ ﮐﺸﺖ از ﺑﻬﺮ ﺗﻌﺼﺐ ﻣﻠﺖ ﺧﻮد و ﺣﮑﺎﯾﺖ آن اﺳﺘﺎد و ﺷﺎﮔﺮد ‪٢٤ ..............‬‬

‫‪ .13‬ﺣﮑﺎﯾﺖ وزﯾﺮ ﭘﺎدﺷﺎه و ﻣﮑﺮ او در ﺗﻔﺮﯾﻖ ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن ‪٢٥ ....................................................................................‬‬

‫‪ .14‬ﺗﻠﺒﯿﺲ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن وزﯾﺮ ﺑﺎ ﻧﺼﺎري و ﻣﮑﺮ او ‪٢٥ .............................................................................................‬‬

‫‪ .15‬ﺟﻤﻊ آﻣﺪن ﻧﺼﺎري ﺑﺎ وزﯾﺮ و راز ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﺎ اﯾﺸﺎن ‪٢٦ ...................................................................................‬‬

‫‪ .16‬ﺗﻤﺜﯿﻞ ﻣﺮد ﻋﺎرف و ﺗﻔﺴﯿﺮ اﷲ ﯾﺘﻮﻓﯽ اﻻﻧﻔﺲ ﺣﯿﻦ ﻣﻮﺗﻬﺎ اﻟﺦ ‪٢٧ .......................................................................‬‬

‫‪ .17‬ﺳﻮال ﮐﺮدن ﺧﻠﯿﻔﻪ از ﻟﯿﻠﯽ و ﺟﻮاب دادن ﻟﯿﻠﯽ او را ‪٢٨ .................................................................................‬‬

‫‪ .18‬در ﺗﺤﺮﯾﺺ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ وﻟﯽ ﻣﺮﺷﺪ ‪٢٩ ...........................................................................................................‬‬

‫‪ .19‬در ﺑﯿﺎن ﺣﺴﺪ ﮐﺮدن وزﯾﺮ ﺟﻬﻮد ‪٢٩ ..........................................................................................................‬‬

‫‪ .20‬ﻓﻬﻢ ﮐﺮدن ﺣﺎذﻗﺎن ﻧﺼﺎري‪ ،‬ﻣﮑﺮ وزﯾﺮ را ‪٢٩ ...............................................................................................‬‬

‫‪ .21‬ﭘﯿﻐﺎم ﺷﺎه ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﺴﻮي وزﯾﺮ ﭘﺮ ﺗﺰوﯾﺮ ‪٣٠ ...................................................................................................‬‬

‫‪ .22‬ﺗﺨﻠﯿﻂ وزﯾﺮ در اﺣﮑﺎم اﻧﺠﯿﻞ و ﻣﮑﺮ آن ‪٣٠ ...............................................................................................‬‬

‫‪ .23‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اﺧﺘﻼف در ﺻﻮرت و روش اﺳﺖ ﻧﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ‪٣٢ ....................................................................‬‬

‫‪2‬‬
‫‪ .24‬ﺑﯿﺎن ﺧﺴﺎرت وزﯾﺮ در اﯾﻦ ﺧﺪﻋﻪ و ﻣﮑﺮ ‪٣٣ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ .25‬ﻣﮑﺮ ﮐﺮدن وزﯾﺮ و در ﺧﻠﻮت ﻧﺸﺴﺘﻦ و ﺷﻮر اﻓﮑﻨﺪن در ﻗﻮم ‪٣٤ ......................................................................‬‬

‫‪ .26‬دﻓﻊ ﮐﺮدن وزﯾﺮ ﻣﺮﯾﺪان را ‪٣٤ .................................................................................................................‬‬

‫‪ .27‬ﻣﮑﺮر ﮐﺮدن ﻣﺮﯾﺪان ﮐﻪ ﺧﻠﻮت را ﺑﺸﮑﻦ ‪٣٥ ...............................................................................................‬‬

‫‪ .28‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ وزﯾﺮ ﮐﻪ ﺧﻠﻮت را ﻧﻤﯽ ﺷﮑﻨﻢ ‪٣٥ ........................... ................................ ................................‬‬

‫‪ .29‬اﻋﺘﺮاض ﮐﺮدن ﻣﺮﯾﺪان ﺑﺮ ﺧﻠﻮت وزﯾﺮ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ‪٣٦ ......................................................................................‬‬

‫‪ .30‬ﻧﻮﻣﯿﺪ ﮐﺮدن وزﯾﺮ‪ ،‬ﻣﺮﯾﺪان را از ﻧﻘﺾ ﺧﻠﻮت ﺧﻮد ‪٣٧ ..................................................................................‬‬

‫‪ .31‬ﻓﺮﯾﻔﺘﻦ وزﯾﺮ اﻣﯿﺮان را ﻫﺮ ﯾﮏ ﺑﻨﻮﻋﯽ و ﻃﺮﯾﻘﯽ ‪٣٧ .......................................................................................‬‬

‫‪ .32‬ﮐﺸﺘﻦ وزﯾﺮ ﺧﻮد را در ﺧﻠﻮت از ﻣﺮﯾﺪان ‪٣٨ ..............................................................................................‬‬

‫‪ .33‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺣﻘﻨﺪ ﮐﻪ ﻻ ﻧﻔﺮق ﺑﯿﻦ اﺣﺪ ﻣﻦ رﺳﻠﻪ ‪٣٩ .................................................................‬‬

‫‪ .34‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اﻧﺒﯿﺎء ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻟﺴﻼم را ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﻠﻤﻮا اﻟﻨﺎس ﻋﻠﯽ ﻗﺪر ﻋﻘﻮﻟﻬﻢ‪ .‬زﯾﺮا آﻧﭽﻪ ﻧﺪاﻧﻨﺪ‪ ،‬اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را‬
‫زﯾﺎن دارد‪ .‬ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ‪ :‬اﻣﺮﻧﺎ ان ﺗﻨﺰل اﻟﻨﺎس ﻣﻨﺎزﻟﻬﻢ‪ ،‬اﻟﯽ آﺧﺮ ‪٣٩ ....................................................................‬‬

‫‪ .35‬ﻣﻨﺎزﻋﺖ ﮐﺮدن اﻣﺮا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ در وﻟﯿﻌﻬﺪي ‪٣٩ ...........................................................................................‬‬

‫‪ .36‬ﻧﻌﺖ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺣﻀﺮت ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻮد ‪٤٠ .......................................................................................‬‬

‫‪ .37‬در ﺑﯿﺎن ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد دﯾﮕﺮ ﮐﻪ در ﻫﻼك دﯾﻦ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻬﺪ ﮐﺮد ‪٤١ ......................................................‬‬

‫‪ .38‬آﺗﺶ اﻓﺮوﺧﺘﻦ ﭘﺎدﺷﺎه و ﺑﺖ را در ﭘﻬﻠﻮي آﺗﺶ ﻧﻬﺎدن‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺖ ﺳﺠﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬از آﺗﺶ ﺑﺮﻫﺪ ‪٤٢ ...................‬‬

‫‪ .39‬آوردن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد زﻧﯽ را ﺑﺎ ﻃﻔﻞ و اﻧﺪاﺧﺘﻦ او ﻃﻔﻞ را در آﺗﺶ و ﺑﺴﺨﻦ آﻣﺪن ﻃﻔﻞ در ﻣﯿﺎن آﺗﺶ ‪٤٣ .................‬‬

‫‪ .40‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎرادت در آﺗﺶ از ﺳﺮ ذوق ‪٤٤ ...............................................................................‬‬

‫‪ .41‬ﮐﮋ ﻣﺎﻧﺪن دﻫﺎن آن ﺷﺨﺺ ﮔﺴﺘﺎخ ﮐﻪ ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺘﻤﺴﺨﺮ ﺑﺮد ‪٤٤ .....................................................................‬‬

‫‪ .42‬ﻋﺘﺎب ﮐﺮدن ﺟﻬﻮد آﺗﺶ را ﮐﻪ ﭼﺮا ﻧﻤﯿﺴﻮزي و ﺟﻮاب او ‪٤٤ .........................................................................‬‬

‫‪ .43‬ﻗﺼﮥ ﻫﻼك ﮐﺮدن ﺑﺎد در ﻋﻬﺪ ﻫﻮد ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻗﻮم ﻋﺎد را ‪٤٥ ........................................................................‬‬

‫‪ .44‬ﻃﻨﺰ و اﻧﮑﺎر ﮐﺮدن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻧﺎﺻﺤﺎن او را ‪٤٦ ..........................................................................‬‬

‫‪ .45‬ﻗﺼﻪ ﻧﺨﺠﯿﺮان و ﺑﯿﺎن ﺗﻮﮐﻞ و ﺗﺮك ﺟﻬﺪ ﮐﺮدن ‪٤٧ ......................................................................................‬‬

‫‪ .46‬ﺟﻮاب ﺷﯿﺮ ﻧﺨﺠﯿﺮان را و ﺑﯿﺎن ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﻬﺪ ‪٤٧ ..........................................................................................‬‬

‫‪ .47‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ ‪٤٧ ...........................................................................................‬‬

‫‪ .48‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﺷﯿﺮ ﺟﻬﺪ را ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ و ﺗﺴﻠﯿﻢ ‪٤٨ .......................................................................................‬‬

‫‪3‬‬
‫‪ .49‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ و ﮐﺴﺐ ‪٤٨ ........................................................................................‬‬

‫‪ .50‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﯿﺎن ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺟﻬﺪ ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ ‪٤٨ .......................................................................................‬‬

‫‪ .51‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﻣﺮ ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ ‪٤٩ .......................................................................................‬‬

‫‪ .52‬ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻦ ﻋﺰراﯾﯿﻞ ﺑﺮ ﻣﺮدي و ﮔﺮﯾﺨﺘﻦ آن ﻣﺮد در ﺳﺮاي ﺣﻀﺮت ﺳﻠﯿﻤﺎن و ﺗﻘﺮﯾﺮ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺗﻮﮐﻞ ﺑﺮ ﺟﻬﺪ و ﮐﻮﺷﺶ ‪٤٩‬‬

‫‪ .53‬ﺑﯿﺎن ﺗﺮﺟﯿﺢ دادن ﺷﯿﺮ ﺟﻬﺪ را ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ و ﻓﻮاﺋﺪ ﺟﻬﺪ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮدن ‪٥٠ .............................................................‬‬

‫‪ .54‬ﻣﻘﺮر ﺷﺪن ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺟﻬﺪ ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ ‪٥١ .........................................................................................................‬‬

‫‪ .55‬اﻧﮑﺎر ﮐﺮدن ﻧﺨﺠﯿﺮان و ﺟﻮاب ﺧﺮﮔﻮش ﻣﺮ اﯾﺸﺎن را ‪٥١ ...............................................................................‬‬

‫‪ .56‬ﻣﻬﻠﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺧﺮﮔﻮش ﻧﺨﺠﯿﺮان را ‪٥١ ...................................................................................................‬‬

‫‪ .57‬اﻋﺘﺮاض ﮐﺮدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺑﺮ ﺧﺮﮔﻮش و ﺟﻮاب دادن ﺧﺮﮔﻮش اﯾﺸﺎن را ‪٥٢ ........................................................‬‬

‫‪ .58‬ذﮐﺮ داﻧﺶ ﺧﺮﮔﻮش و ﺑﯿﺎن ﻓﻀﯿﻠﺖ و ﻣﻨﺎﻓﻊ داﻧﺴﺘﻦ ‪٥٣ ..................................................................................‬‬

‫‪ .59‬ﺑﺎز ﺟﺴﺘﻦ ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺳ‪‬ﺮ و اﻧﺪﯾﺸﮥ ﺧﺮﮔﻮش را ‪٥٣ .........................................................................................‬‬

‫‪ .60‬ﻣﻨﻊ ﮐﺮدن ﺧﺮﮔﻮش راز را از ﻧﺨﺠﯿﺮﯾﺎن ‪٥٣ ................................................................................................‬‬

‫‪ .61‬ﻗﺼﮥ ﻣﮑﺮ ﮐﺮدن ﺧﺮﮔﻮش ﺑﺎ ﺷﯿﺮ و ﺑﺴﺮ ﺑﺮدن ‪٥٤ .........................................................................................‬‬

‫‪ .62‬زﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎوﯾﻞ رﮐﯿﮏ ﻣﮕﺲ ‪٥٥ ...............................................................................................................‬‬

‫‪ .63‬رﻧﺠﯿﺪن ﺷﯿﺮ از دﯾﺮ آﻣﺪن ﺧﺮﮔﻮش ‪٥٥ .....................................................................................................‬‬

‫‪ .64‬ﻫﻢ در ﺑﯿﺎن ﻣﮑﺮ ﺧﺮﮔﻮش و ﺗﺄﺧﯿﺮ آن در رﻓﺘﻦ ‪٥٦ .......................................................................................‬‬

‫‪ .65‬رﺳﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻪ ﺷﯿﺮ و ﺧﺸﻢ ﺷﯿﺮ ﺑﺮ وي ‪٥٧ ...........................................................................................‬‬

‫‪ .66‬ﻋﺬر ﮔﻔﺘﻦ ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻪ ﺷﯿﺮ از ﺗﺄﺧﯿﺮ و ﻻﺑﻪ ﮐﺮدن ‪٥٨ ...................................................................................‬‬

‫‪ .67‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﺷﯿﺮ ﺧﺮﮔﻮش را و روان ﺷﺪن ﺑﺎ او ‪٥٨ .....................................................................................‬‬

‫‪ .68‬ﻗﺼﮥ ﺳﻠﯿﻤﺎن و ﻫﺪﻫﺪ و ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﭼﻮن ﻗﻀﺎ آﯾﺪ ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮد ‪٥٩ ............................................................‬‬

‫‪ .69‬ﻃﻌﻨﻪ زدن زاغ در دﻋﻮي ﻫﺪﻫﺪ ‪٦٠ ...........................................................................................................‬‬

‫‪ .70‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﻫﺪﻫﺪ ﻃﻌﻨﮥ زاغ را ‪٦٠ ..........................................................................................................‬‬

‫‪ .71‬ﻗﺼﮥ آدم ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﺑﺴﺘﻦ ﻗﻀﺎ ﻧﻈﺮ او را از ﻣﺮاﻋﺎت ﺻﺮﯾﺢ ﻧﻬﯽ و ﺗﺮك ﻧﻬﯽ و ﺗﺄوﯾﻞ ‪٦١ ...................................‬‬

‫‪ .72‬ﭘﺎي واﭘﺲ ﮐﺸﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش از ﺷﯿﺮ ﭼﻮن ﻧﺰدﯾﮏ ﭼﺎه رﺳﯿﺪ‪٦٢ ......................................................................‬‬

‫‪ .73‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺷﯿﺮ از ﺳﺒﺐ ﭘﺎي واﭘﺲ ﮐﺸﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش را ‪٦٣ ...............................................................................‬‬

‫‪ .74‬ﻣﮋده ﺑﺮدن ﺧﺮﮔﻮش ﺳﻮي ﻧﺨﺠﯿﺮان ﮐﻪ ﺷﯿﺮ در ﭼﺎه اﻓﺘﺎد ‪٦٥ ..........................................................................‬‬

‫‪4‬‬
‫‪ .75‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﮔﺮد ﺧﺮﮔﻮش و ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺘﻦ او را ‪٦٦ ................................................................................‬‬

‫‪ .76‬ﭘﻨﺪ دادن ﺧﺮﮔﻮش ﻧﺨﺠﯿﺮان را ﮐﻪ از ﻣﺮدن ﺧﺼﻢ ﺷﺎد ﻣﺸﻮﯾﺪ ‪٦٦ ....................................................................‬‬

‫‪ .77‬ﺗﻔﺴﯿﺮ رﺟﻌﻨﺎ ﻣﻦ اﻟﺠﻬﺎد اﻻﺻﻐﺮ اﻟﯽ اﻟﺠﻬﺎد اﻻﮐﺒﺮ ‪٦٦ ....................................................................................‬‬

‫‪ .78‬آﻣﺪن رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ روم ﺑﻪ ﻧﺰد ﻋﻤﺮ ﺑﺮﺳﺎﻟﺖ ‪٦٧ ............................................................................................‬‬

‫‪ .79‬ﯾﺎﻓﺘﻦ رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ ﻋﻤﺮ را ﺧﻔﺘﻪ در زﯾﺮ ﺧﺮﻣﺎ ﺑ‪‬ﻦ ‪٦٨ ......................................................................................‬‬

‫‪ .80‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﺎ رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ و ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت وي ‪٦٨ .....................................................................................‬‬

‫‪ .81‬ﺳﺆال ﮐﺮدن رﺳﻮل روم از ﻋﻤﺮ ‪٦٩ ...........................................................................................................‬‬

‫‪ .82‬اﺿﺎﻓﺖ ﮐﺮدن آدم )ع( زﻟﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻪ ر‪‬ﺑ‪‬ﻨﺎ ﻇَﻠَﻤ‪‬ﻨﺎو اﺿﺎﻓﺖ ﮐﺮدن اﺑﻠﯿﺲ ﮔﻨﺎه ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﮐﻪ رب‬
‫ﺑِﻤﺎ أَﻏْﻮ‪‬ﯾﺘَﻨ‪‬ﯽ ‪٧٠ .........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .83‬ﺗﻤﺜﯿﻞ ‪٧١ ...........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .84‬ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﮑُﻢ‪ ‬أَﯾﻦَ ﻣﺎ ﮐُﻨْﺘُﻢ‪ ‬و ﺑﯿﺎن آن ‪٧١ ..........................................................................................‬‬

‫‪ .85‬ﺳﺆال ﮐﺮدن رﺳﻮل روم از ﻋﻤﺮ از ﺳﺒﺐ اﺑﺘﻼي ارواح ﺑﺎ اﯾﻦ آب و ﮔﻞ اﺟﺴﺎد ‪٧٢ ................................................‬‬

‫‪ .86‬در ﺑﯿﺎن ﺣﺪﯾﺚ ﻣﻦ أراد أن ﯾﺠﻠﺲ ﻣﻊ اﷲ ﻓﻠﯿﺠﻠﺲ ﻣﻊ أﻫﻞ اﻟﺘﺼﻮف ‪٧٢ .............................................................‬‬

‫‪ .87‬ﻗﺼﮥ آن ﺑﺎزرﮔﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺗﺠﺎرت ﻣﯿﺮﻓﺖ و ﭘﯿﻐﺎم دادن ﻃﻮﻃﯽ ﻣﺤﺒﻮس ﺑﻄﻮﻃﯿﺎن ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ‪٧٣ .................‬‬

‫‪ .88‬ﺻﻔﺖ اﺟﻨﺤﮥ ﻃﯿﻮر ﻋﻘﻮل اﻟﻬﯽ ‪٧٤ ...........................................................................................................‬‬

‫‪ .89‬دﯾﺪن ﺧﻮاﺟﻪ ﻃﻮﻃﯿﺎن ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن را در دﺷﺖ و ﭘﯿﻐﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن از آن ﻃﻮﻃﯽ ‪٧٤ ...................................................‬‬

‫‪ .90‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﻓﺮﯾﺪ اﻟﺪﯾﻦ ﻋﻄﺎر ﻗﺪس اﷲ روﺣﻪ‪٧٥ .......................................................................................... :‬‬

‫ﺗﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﺴﯽ اي ﻏﺎﻓﻞ ﻣﯿﺎن ﺧﺎك ﺧﻮن ﻣﯽ ﺧﻮر ‪٧٥ .....................................................................................‬‬

‫ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ دل اﮔﺮ زﻫﺮي ﺧﻮرد آن اﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ‪٧٥ .........................................................................................‬‬

‫‪ .91‬ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺳﺎﺣﺮان ﻣﺮ ﻣﻮﺳﯽ را ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ اول ﺗﻮ اﻧﺪازي ﻋﺼﺎ ﯾﺎ ﻣﺎ ‪٧٦ .............................................‬‬

‫‪ .92‬ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎزرﮔﺎن ﺑﺎ ﻃﻮﻃﯽ آﻧﭽﻪ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن دﯾﺪه ‪٧٧ ...............................................................................‬‬

‫‪ .93‬ﺷﻨﯿﺪن آن ﻃﻮﻃﯽ ﺣﺮﮐﺖ آن ﻃﻮﻃﯽ را و ﻣﺮدن و ﻧﻮﺣﻪ ﮐﺮدن ﺧﻮاﺟﻪ ‪٧٨ ........................................................‬‬

‫‪ .94‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ ‪٨١ ....................................................................................................................‬‬

‫ﺑﻬﺮﭼﻪ از راه واﻣﺎﻧﯽ ﭼﻪ ﮐﻔﺮ آن ﺣﺮف و ﭼﻪ اﯾﻤﺎن ‪٨١ .......................................................................................‬‬

‫ﺑﻬﺮ ﭼﻪ از دوﺳﺖ دور اﻓﺘﯽ ﭼﻪ زﺷﺖ آن ﻧﻘﺶ و ﭼﻪ زﯾﺒﺎ ‪٨١ ...............................................................................‬‬

‫ﻓﯽ ﻣﻌﻨﯽ ﻗﻮل اﻟﻨﺒﯽ‪ :‬إن ﺳﻌﺪا ﻟﻐﯿﻮر و أﻧﺎ أﻏﯿﺮ ﻣﻦ ﺳﻌﺪ و اﷲ أﻏﯿﺮ ﻣﻨﯽ و ﻣﻦ ﻏﯿﺮﺗﻪ ﺣﺮم اﻟْﻔَﻮاﺣ‪‬ﺶ‪ ‬ﻣﺎ ﻇَﻬ‪‬ﺮَ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ و‪ ‬ﻣﺎ ﺑ‪‬ﻄَﻦَ ‪٨١ ...‬‬

‫‪5‬‬
‫‪ .95‬رﺟﻮع ﺑﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺧﻮاﺟﮥ ﺗﺎﺟﺮ ‪٨٢ ...........................................................................................................‬‬

‫‪ .96‬ﺑﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮد ﺗﺎﺟﺮ ﻃﻮﻃﯽ را از ﻗﻔﺲ و ﭘﺮﯾﺪن ﻃﻮﻃﯽ ﻣﺮده ‪٨٣ .................................................................‬‬

‫‪ .97‬وداع ﮐﺮدن ﻃﻮﻃﯽ ﺧﻮاﺟﻪ را و ﭘﺮﯾﺪن ‪٨٤ ..................................................................................................‬‬

‫‪ .98‬در ﺑﯿﺎن ﻣﻀﺮت ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺧﻠﻖ و اﻧﮕﺸﺖ ﻧﻤﺎ ﺷﺪن ‪٨٤ .......................................................................................‬‬

‫‪ .99‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ ﻣﺎ ﺷﺎء اﷲ ﮐﺎن و ﻣﺎ ﻟﻢ ﯾﺸﺎء ﻟﻢ ﯾﮑﻦ ‪٨٥ .............. ................................ ................................‬‬

‫‪ .100‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ ﻗﺪس ﺳﺮه در اﯾﻦ اﺑﯿﺎت ‪٨٦ .........................................................................‬‬

‫ﻧﺎز را روﺋﯽ ﺑﺒﺎﯾﺪ ﻫﻤﭽﻮ ورد ‪٨٦ ....................................................................................................................‬‬

‫ﭼﻮن ﻧﺪاري ﮔﺮد ﺑﺪﺧﻮﺋﯽ ﻣﮕﺮد ‪٨٦ ...............................................................................................................‬‬

‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ روي ﻧﺎزﯾﺒﺎ و ﻧﺎز ‪٨٦ ....................................................................................................................‬‬

‫ﺳﺨﺖ آﯾﺪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ و درد ‪٨٦ ....................................................................................................................‬‬

‫‪ .101‬داﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮ ﭼﻨﮕﯽ ﮐﻪ در ﻋﻬﺪ ﻋﻤﺮ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا روز ﺑﯽ ﻧﻮاﯾﯽ ﭼﻨﮓ زد ﻣﯿﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن ‪٨٦ ....................................‬‬

‫‪ .102‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﻦ ﮐﺎن ﷲ ﮐﺎن اﷲ ﻟﻪ و ﺑﯿﺎن آن ‪٨٧ ......................................................................................‬‬

‫‪ .103‬در ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﮐﻪ إن ﻟﺮﺑﮑﻢ ﻓﯽ أﯾﺎم دﻫﺮﮐﻢ ﻧﻔﺤﺎت أﻻ ﻓﺘﻌﺮﺿﻮا ﻟﻬﺎ ‪٨٨ ....................................................‬‬

‫‪ .104‬ﺳﺆال ﮐﺮدن ﺻﺪﯾﻘﻪ )س( از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ص( ﮐﻪ ﺑﺎران ﺷﺪ و ﺟﺎﻣﻪ ﺗﻮ ﺗﺮ ﻧﮕﺸﺖ و ﺟﻮاب آﻧﺠﻨﺎب ‪٩٠ .........................‬‬

‫‪ .105‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﯿﺖ ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ ‪٩١ ..................................................................................................................‬‬

‫ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎي آﺳﻤﺎن ﺟﻬﺎن ‪٩١ .............................................................................‬‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﻬﺎﺳﺖ در وﻻﯾﺖ ﺟﺎن‬

‫ﮐﻮﻫﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ و درﯾﺎﻫﺎﺳﺖ ‪٩١ ........................................................................‬‬ ‫در ره روح ﭘﺴﺖ و ﺑﺎﻻﻫﺎﺳﺖ‬

‫‪ .106‬در ﻣﻌﻨﯽ ﺣﺪﯾﺚ اﻏﺘﻨﻤﻮا ﺑﺮد اﻟﺮﺑﯿﻊ اﻟﯽ آﺧﺮه ‪٩٢ ........................................................................................‬‬

‫‪ .107‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺻﺪﯾﻘﻪ )س( از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ص( ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﺎران اﻣﺮوزﯾﻨﻪ ﭼﻪ ﺑﻮد ‪٩٢ ............................................................‬‬

‫‪ .108‬ﺑﻘﯿﮥ ﻗﺼﮥ ﭘﯿﺮ ﭼﻨﮕﯽ در زﻣﺎن ﻋﻤﺮ و ﺑﯿﺎن ﻣﺨﻠﺺ آن ‪٩٣ ...............................................................................‬‬

‫‪ .109‬در ﺧﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﻫﺎﺗﻒ ﻣﺮ ﻋﻤﺮ را ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ زر از ﺑﯿﺖ اﻟﻤﺎل ﺑﻪ آن ﻣﺮده ده ﮐﻪ در ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺧﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪٩٤ ...........‬‬

‫‪ .110‬ﻧﺎﻟﯿﺪن ﺳﺘﻮن ﺣﻨﺎﻧﻪ از ﻓﺮاغ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻧﺒﻮه ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ روي ﻣﺒﺎرك ﺗﻮ را ﭼﻮن ﺑﺮ آن ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ و ﻣﻨﺒﺮ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و ﺷﻨﯿﺪن رﺳﻮل ﺧﺪا )ص( ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺘﻮن را ﺑﺼﺮﯾﺢ و ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت آﻧﺤﻀﺮت ﺑﺎ آن ‪٩٤ ........................‬‬

‫‪ .111‬اﻇﻬﺎر ﻣﻌﺠﺰه ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺴﺨﻦ آﻣﺪن ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه در دﺳﺖ اﺑﻮ ﺟﻬﻞ و ﮔﻮاﻫﯽ دادن ﺑﺮﺳﺎﻟﺖ آﻧﺤﻀﺮت ‪٩٦ ......‬‬

‫ﺑﻘﯿﮥ ﻗﺼﮥ ﻣﻄﺮب و ﭘﯿﻐﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن ﻋﻤﺮ ﺑﻪ او آن ﭼﻪ ﻫﺎﺗﻒ آواز داد ‪٩٦ ...................................................................‬‬

‫‪ .112‬ﮔﺮداﻧﯿﺪن ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺮ او را از ﻣﻘﺎم ﮔﺮﯾﻪ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﺳﺘﻐﺮاق ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺘﯽ اﺳﺖ ‪٩٨ ...................................‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪ .113‬ﺗﻔﺴﯿﺮ دﻋﺎي آن دو ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ روز ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﺎزار ﻣﻨﺎدي ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻂ ﮐﻞ ﻣﻨﻔﻖ ﺧﻠﻔﺎ اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻂ ﮐﻞ‬
‫ﻣﻤﺴﮏ ﺗﻠﻔﺎ‪ ،‬و ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻣﻨﻔﻖ‪ ،‬ﻣﺠﺎﻫﺪ راه ﺣﻖ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺴﺮف راه ﻫﻮا ‪٩٨ ...........................................................‬‬

‫‪ .114‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﺳﺮوران ﻋﺮب ﺑﺎﻣﯿﺪ ﻗﺒﻮل اﻓﺘﺎدن ‪٩٩ .......................................................................................‬‬

‫‪ .115‬ﻗﺼﮥ ﺧﻠﯿﻔﻪ ﮐﻪ در ﮐﺮم از ﺣﺎﺗﻢ ﻃﺎﯾﯽ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ‪٩٩ ..................................................................................‬‬

‫‪ .116‬ﻗﺼﮥ اﻋﺮاﺑﯽ دروﯾﺶ و ﻣﺎﺟﺮا ﮐﺮدن زن ﺑﺎ او از ﻓﻘﺮ و درد ‪١٠٠ ......................................................................‬‬

‫‪ .117‬ﻣﻐﺮور ﺷﺪن ﻣﺮﯾﺪان ﻣﺤﺘﺎج و ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻋﯿﺎن ﻣﺰور و اﯾﺸﺎن را ﺷﯿﺦ واﺻﻞ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻦ و ﻧﻘﺪ را از ﻧﻘﻞ ﻧﺎداﻧﺴﺘﻦ و ﻧﯿﺎﻓﺘﻦ‪١٠٠‬‬

‫‪ .118‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻧﺎدر اﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﯾﺪي در ﻣﺪﻋﯽ ﻣﺰور اﻋﺘﻘﺎد ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺪق و ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﺷﯿﺨﺶ در ﺧﻮاب‬
‫ﻧﺪﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ و آب و آﺗﺶ او را ﮔﺰﻧﺪ ﻧﮑﻨﺪ و ﺷﯿﺨﺶ را ﮔﺰﻧﺪ ﮐﻨﺪ وﻟﯿﮑﻦ ﻧﺎدر اﺳﺖ ‪١٠١ ..........................................‬‬

‫‪ .119‬ﺻﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮدن اﻋﺮاﺑﯽ زن ﺧﻮد را ‪١٠١ ......................................................................................................‬‬

‫‪ .120‬ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﺮدن زن ﻣﺮ ﺷﻮي را ﮐﻪ ﺳﺨﻦ اﻓﺰون از ﻗﺪر و ﻣﻘﺎم ﺧﻮد ﻣﮕﻮ ﻟ‪‬ﻢ‪ ‬ﺗَﻘُﻮﻟُﻮنَ ﻣﺎ ﻻ ﺗَﻔْ ‪‬ﻌﻠُﻮنَ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎ اﮔﺮ‬
‫ﭼﻪ راﺳﺖ اﺳﺖ اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﺗﺮا ﻧﯿﺴﺖ و ﺳﺨﻦ ﻓﻮق ﻣﻘﺎم زﯾﺎن دارد و ﮐَﺒ‪‬ﺮَ ﻣ‪‬ﻘْﺘﺎً ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﷲ ﺑﺎﺷﺪ ‪١٠٢ ..................................‬‬

‫‪ .121‬ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻣﺮد زن را ﮐﻪ در ﻓﻘﺮ ﻓﻘﯿﺮان ﺑﺨﻮاري ﻣﻨﮕﺮ و در ﮐﺎر ﺣﻖ ﺑﮕﻤﺎن ﮐﻤﺎل ﻧﮕﺮ و ﻃﻌﻨﻪ ﻣﺰن ﺑﺮ ﻓﻘﺮ و ﻓﻘﯿﺮان و‬
‫ﺷﮑﻮه ﻣﮑﻦ ‪١٠٣ ....................................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ .122‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﺟﻨﺒﯿﺪن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ از آن ﺟﺎ ﮐﻪ وي اﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ را از ﭼﻨﺒﺮة وﺟﻮد ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﮥ ﮐﺒﻮد آﻓﺘﺎب را‬
‫ﮐﺒﻮد ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺳﺮخ ﺳﺮخ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﭼﻮن ﺗﺎﺑﻪ از رﻧﮕﻬﺎ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ ﺳﭙﯿﺪ ﺷﻮد از ﻫﻤﻪ ﺗﺎﺑﻪ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ او راﺳﺖ ﮔﻮﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﺎم‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ‪١٠٤ ................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .123‬ﻣﺮاﻋﺎت ﮐﺮدن زن ﺷﻮﻫﺮ را و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﺮدن از ﮔﻔﺘﮥ ﺧﻮﯾﺶ ‪١٠٥ .................................................................‬‬

‫‪ .124‬در ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﮐﻪ اﻧﻬﻦ ﯾﻐﻠﺒﻦ اﻟﻌﺎﻗﻞ و ﯾﻐﻠﺒﻬﻦ اﻟﺠﺎﻫﻞ ‪١٠٧ .........................................................................‬‬

‫‪ .125‬ﺗﺴﻠﯿﻢ ﮐﺮدن ﻣﺮد ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻣﺮ زن و اﻋﺘﺮاض او را اﺷﺎره ﺣﻖ داﻧﺴﺘﻦ‪ .‬ﻧﻈﺎﻣﯽ در ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﺧﺴﺮو ﻓﺮﻣﻮده‪١٠٧ ......... :‬‬

‫‪ .126‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻓﺮﻋﻮن ﻫﺮ دو ﻣﺴﺨﺮ ﻣﺸﯿﺖ اﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ زﻫﺮ و ﭘﺎدزﻫﺮ و ﻇﻠﻤﺎت و ﻧﻮر و ﻣﻨﺎﺟﺎت‬
‫ﮐﺮدن ﻓﺮﻋﻮن ﺑﺎ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ ‪١٠٧ .....................................................................................................................‬‬

‫‪ .127‬ﺳﺒﺐ ﺣﺮﻣﺎن اﺷﻘﯿﺎ از دو ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﺧَﺴ‪‬ﺮَ اﻟﺪ‪‬ﻧْﯿﺎ و‪ ‬اﻟْﺂﺧ‪‬ﺮَةَ ‪١٠٩ .........................................................................‬‬

‫‪ .128‬ﺣﻘﯿﺮ دﯾﺪن ﺧﺼﻤﺎن ﺻﺎﻟﺢ ﻧﺎﻗﮥ ﺻﺎﻟﺢ را‪ ،‬ﭼﻮن ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻟﺸﮑﺮي را ﻫﻼك ﮔﺮداﻧﺪ در ﻧﻈﺮ اﯾﺸﺎن ﺧﺼﻤﺎن را‬
‫ﺣﻘﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ و‪ ‬ﯾﻘَﻠﱢﻠُﮑُﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﯽ أَﻋ‪‬ﯿﻨ‪‬ﻬِﻢ‪ ‬ﻟ‪‬ﯿﻘْﻀ‪‬ﯽ اﷲ أَﻣ‪‬ﺮاً ﮐﺎنَ ﻣ‪‬ﻔْﻌ‪‬ﻮﻟًﺎ ‪١١٠ ...........................................................................‬‬

‫‪ .129‬ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ ﮐﺮﯾﻤﻪ ﻣ‪‬ﺮَج‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﺤ‪‬ﺮَﯾﻦِ ﯾﻠْﺘَﻘ‪‬ﯿﺎنِ ﺑ‪‬ﯿﻨَﻬ‪‬ﻤﺎ ﺑ‪‬ﺮْز‪‬خٌ ﻻ ﯾﺒ‪‬ﻐ‪‬ﯿﺎنِ ‪١١٢ ...................................................................‬‬

‫‪ .130‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ آﻧﭽﻪ وﻟﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮﯾﺪ را ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮔﺴﺘﺎﺧﯽ ﮐﺮدن و ﻫﻤﺎن ﻓﻌﻞ ﮐﺮدن‪ ،‬ﮐﻪ ﺣﻠﻮا ﻃﺒﯿﺐ را زﯾﺎن ﻧﺪارد‬
‫و ﻣﺮﯾﺾ را زﯾﺎن دارد و ﺳﺮﻣﺎ و ﺑﺮف اﻧﮕﻮر رﺳﯿﺪه را زﯾﺎن ﻧﺪارد اﻣﺎ ﻏﻮره را زﯾﺎن دارد‪ ،‬ﮐﻪ در راﻫﺴﺖ و ﻧﺎرﺳﯿﺪه‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﻟ‪‬ﯿﻐْﻔ‪‬ﺮَ ﻟَﮏ‪ ‬اﷲ ﻣﺎ ﺗَﻘَﺪ‪‬م‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ذَﻧْﺒِﮏ‪ ‬و‪ ‬ﻣﺎ ﺗَﺄَﺧﱠﺮَ ‪١١٣ ................................................................................................‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪ .131‬ﻣﺨﻠﺺ ﻣﺎﺟﺮاي ﻋﺮب و ﺟﻔﺖ او در ﻓﻘﺮ و ﺷﮑﺎﯾﺖ ‪١١٤ ............. ................................ ................................‬‬

‫‪ .132‬دل ﻧﻬﺎدن ﻋﺮب ﺑﺮ اﻟﺘﻤﺎس دل ﺑﺮ ﺧﻮﯾﺶ و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮردن ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻣﺮا ﺣﯿﻠﺘﯽ و اﻣﺘﺤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ‪١١٥ ..........‬‬

‫‪ .133‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮدن زن ﻃﺮﯾﻖ ﻃﻠﺐ روزي ﺷﻮي ﺧﻮد را و ﻗﺒﻮل او ‪١١٦ ...................................................................‬‬

‫‪ .134‬ﻫﺪﯾﻪ ﺑﺮدن آن اﻋﺮاﺑﯽ ﺳﺒﻮي آب ﺑﺎران از ﻣﯿﺎن ﺑﺎدﯾﻪ ﺳﻮي ﺑﻐﺪاد ﻧﺰد ﺧﻠﯿﻔﻪ و ﭘﻨﺪاﺷﺘﻦ ﮐﻪ آن ﺟﺎ ﻫﻢ ﻗﺤﻂ آب اﺳﺖ‪١١٧‬‬

‫‪ .135‬در ﻧﻤﺪ دوﺧﺘﻦ زن ﺳﺒﻮي آب را و ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺑﺮ وي ﻧﻬﺎدن از اﻋﺘﻘﺎد ‪١١٨ ................................................................‬‬

‫‪ .136‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮔﺪا ﻋﺎﺷﻖ ﮐﺮﯾﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺮﯾﻢ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﮔﺪاﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﮔﺪا را ﺻﺒﺮ ﺑﯿﺶ ﺑﻮد ﮐﺮﯾﻢ ﺑﺮ در او آﯾﺪ‬
‫و اﮔﺮ ﮐﺮﯾﻢ را ﺻﺒﺮ ﺑﯿﺶ ﺑﻮد ﮔﺪا ﺑﺮ در او آﯾﺪ اﻣﺎ ﺻﺒﺮ ﮔﺪا ﮐﻤﺎل ﮔﺪا و ﻧﻘﺺ ﮐﺮﯾﻢ اﺳﺖ ‪١١٩ ..................................‬‬

‫‪ .137‬ﻓﺮق ﻣﯿﺎن آن ﮐﻪ دروﯾﺶ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺗﺸﻨﮥ ﺧﺪاﺳﺖ و آن ﮐﻪ دروﯾﺶ اﺳﺖ از ﺧﺪا و ﺗﺸﻨﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ او ‪١١٩ ....‬‬

‫‪ .138‬ﭘﯿﺶ آﻣﺪن ﻧﻘﯿﺒﺎن و درﺑﺎﻧﺎن ﺧﻠﯿﻔﻪ از ﺑﻬﺮ اﮐﺮام اﻋﺮاﺑﯽ و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ ﻫﺪﯾﮥ او را ‪١٢٠ ..............................................‬‬

‫‪ .139‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ دﻧﯿﺎ ﺑﺮ ﻣﺜﺎل ﻋﺎﺷﻖ دﯾﻮاري اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ او آﻓﺘﺎب ﺗﺎﻓﺘﻪ و ﺟﻬﺪ ﻧﮑﺮد ﺗﺎ ﻓﻬﻢ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آن ﺗﺎب از‬
‫دﯾﻮار ﻧﯿﺴﺖ از آﻓﺘﺎب اﺳﺖ از آﺳﻤﺎن ﭼﻬﺎرم ﻻﺟﺮم ﮐﻠﯽ دل ﺑﺮ دﯾﻮار ﻧﻬﺎد ﭼﻮن ﭘﺮﺗﻮ آﻓﺘﺎب ﺑﻪ آﻓﺘﺎب ﭘﯿﻮﺳﺖ او ﻣﺤﺮوم‬
‫ﻣﺎﻧﺪ اﺑﺪا و‪ ‬ﺣ‪‬ﯿﻞَ ﺑ‪‬ﯿﻨَﻬ‪‬ﻢ‪ ‬و‪ ‬ﺑ‪‬ﯿﻦَ ﻣﺎ ﯾﺸْﺘَﻬ‪‬ﻮنَ ‪١٢١ .....................................................................................................‬‬

‫‪ .140‬ﺳﭙﺮدن ﻋﺮب ﻫﺪﯾﻪ را ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺒﻮ را ﺑﻪ ﻏﻼﻣﺎن ﺧﻠﯿﻔﻪ ‪١٢٢ ..............................................................................‬‬

‫‪ .141‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺎﺟﺮاي ﻧﺤﻮي در ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺎ ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن ‪١٢٢ .....................................................................................‬‬

‫‪ .142‬ﻗﺒﻮل ﮐﺮدن ﺧﻠﯿﻔﻪ ﻫﺪﯾﻪ را و ﻋﻄﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮﻣﻮدن ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﺑﯽ ﻧﯿﺎزي از آن ﻫﺪﯾﻪ ‪١٢٣ .........................................‬‬

‫‪ .143‬در ﺻﻔﺖ ﭘﯿﺮ و ﻣﻄﺎوﻋﺖ ﮐﺮدن ﺑﺎ او ‪١٢٦ ................................................................................................‬‬

‫‪ .144‬وﺻﯿﺖ ﮐﺮدن رﺳﻮل ﺧﺪا )ص( ﻣﺮ ﻋﻠﯽ )ع( را ﮐﻪ ﭼﻮن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻃﺎﻋﺘﯽ ﺗﻘﺮب ﺑﺤﻖ ﺟﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺗﻘﺮب ﺟﻮي‬
‫ﺑﺼﺤﺒﺖ ﻋﺎﻗﻞ و ﺑﻨﺪة ﺧﺎص ﺗﺎ از اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ ﭘﯿﺶ ﻗﺪم ﺑﺎﺷﯽ‪ .‬ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ اذا ﺗﻘﺮب اﻟﻨﺎس اﻟﯽ ﺧﺎﻟﻘﻬﻢ ﺑﺎﻧﻮاع اﻟﺒﺮّ‪ ،‬ﻓﺘﻘﺮب اﻟﯽ‬
‫رﺑﮏ ﺑﺎﻟﻌﻘﻞ واﻟﺴﺮ ﺗﺴﺘﺒﻘﻬﻢ ﺑﺎﻟﺪرﺣﺎت واﻟﺰﻟﻔﯽ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﺎس ﻓﯽ اﻟﺪﻧﯿﺎ و ﻋﻨﺪ اﷲ ﻓﯽ اﻻﺧﺮه ‪١٢٧ ......................................‬‬

‫‪ .145‬ﮐﺒﻮدي زدن ﻣﺮد ﻗﺰوﯾﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﮔﺎه و ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪن او ﺑﻪ ﺳﺒﺐ زﺧﻢ ﺳﻮزن ‪١٢٨ ..............................................‬‬

‫‪ .146‬رﻓﺘﻦ ﮔﺮگ و روﺑﺎه در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﺎر ‪١٢٩ ...................... ................................ ................................‬‬

‫‪ .147‬اﻣﺘﺤﺎن ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﮔﺮگ را و ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺻﯿﺪﻫﺎ را ﻗﺴﻤﺖ ﮐﻦ ‪١٣٠ ...........................................................‬‬

‫‪ .148‬ﻗﺼﮥ آن ﮐﺲ ﮐﻪ در ﯾﺎري ﺑﮑﻮﻓﺖ‪ ،‬از درون ﮔﻔﺖ ﮐﯿﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ ﻣﻨﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ در ﻧﻤﯽ ﮔﺸﺎﯾﻢ ﮐﻪ‬
‫ﮐﺴﯽ از ﯾﺎران را ﻧﺸﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ ‪١٣١ ......................................................................................................‬‬

‫‪ .149‬ﺧﻮاﻧﺪن آن ﯾﺎر‪ ،‬ﯾﺎر ﺧﻮد را ﭘﺲ از ﺑﺮﺑﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ‪١٣٢ ..................................................................................‬‬

‫‪ .150‬روي در ﮐﺸﯿﺪن ﺳﺨﻦ از ﻣﻼﻟﺖ ﻣﺴﺘﻤﻌﺎن ‪١٣٢ .........................................................................................‬‬

‫‪ .151‬ادب ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﮔﺮگ را ﺑﺠﻬﮥ ﺑﯽ ادﺑﯽ او ‪١٣٣ ........................................................................................‬‬

‫‪8‬‬
‫‪ .152‬ﺗﻬﺪﯾﺪ ﮐﺮدن ﻧﻮح ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﺮ ﻗﻮم را ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﭙﯿﭽﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ رو ﭘﻮﺷﻢ در ﻣﯿﺎن ﭘﺲ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺎ ﺧﺪاي ﻣﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪ‬
‫اي ﻣﺨﺬوﻻن ‪١٣٣ .....................................................................................................................................‬‬

‫‪ .153‬ﻧﺸﺎﻧﺪن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻮﻓﯿﺎن ﻋﺎرف را ﭘﯿﺶ روي ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺎ ﭼﺸﻤﺸﺎن ﺑﺪﯾﺸﺎن روﺷﻦ ﺷﻮد ‪١٣٤ ................................‬‬

‫‪ .154‬آﻣﺪن ﻣﻬﻤﺎن ﭘﯿﺶ ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﺗﻘﺎﺿﺎ ﮐﺮدن ﯾﻮﺳﻒ از او ﺗﺤﻔﻪ و ارﻣﻐﺎن ‪١٣٥ .......................................‬‬

‫‪ .155‬ﻃﻠﺐ ﮐﺮدن ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ارﻣﻐﺎن از ﻣﯿﻬﻤﺎن ‪١٣٥ ................................................................................‬‬

‫‪ .156‬ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻬﻤﺎن ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم را ﮐﻪ ارﻣﻐﺎن ﺑﻬﺮ ﺗﻮ آﺋﯿﻨﻪ آورده ام ﺗﺎ ﭼﻮن در آن ﻧﮕﺮي ﻣﺮا ﯾﺎد آوري ‪١٣٦ ...........‬‬

‫‪ .157‬ﻣﺮﺗﺪ ﺷﺪن ﮐﺎﺗﺐ وﺣﯽ ﺑﺴﺒﺐ آﻧﮑﻪ ﭘﺮﺗﻮ وﺣﯽ ﺑﺮ وي زد و آن آﯾﻪ را ﭘﯿﺶ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮاﻧﺪ و ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺤﻞ‬
‫وﺣﯿﻢ ‪١٣٧ ...............................................................................................................................................‬‬

‫‪ .158‬دﻋﺎ ﮐﺮدن ﺑﻠﻌﻢ ﺑﺎﻋﻮر ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ و ﻗﻮﻣﺶ را از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻪ ﺣﺼﺎر داده اﻧﺪ ﺑﯽ ﻣﺮاد ﺑﺎز ﮔﺮدان و ﻣﺴﺘﺠﺎب ﺷﺪن ‪١٤٠‬‬

‫‪ .159‬اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدن ﻫﺎروت و ﻣﺎروت ﺑﺮ ﻋﺼﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ در ﻫﺮ ﻓﺘﻨﻪ اي ‪١٤١ ............................................................‬‬

‫‪ .160‬ﺑﺎﻗﯽ ﻗﺼﮥ ﻫﺎروت و ﻣﺎروت و ﻧﮑﺎل و ﻋﻘﻮﺑﺖ اﯾﺸﺎن ‪١٤٢ .............................................................................‬‬

‫‪ .161‬ﺑﻪ ﻋﯿﺎدت رﻓﺘﻦ ﮐﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﺴﺎﯾﮥ رﻧﺠﻮر ﺧﻮﯾﺶ ‪١٤٢ .....................................................................................‬‬

‫‪ .162‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اول ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﺺ‪ ‬ﺻﺮﯾﺢ ﻗﯿﺎس آورد اﺑﻠﯿﺲ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻠﻌﻨﻪ ﺑﻮد ‪١٤٤ .....................................‬‬

‫‪ .163‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد و ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻮد ﭘﻨﻬﺎن ﺑﺎﯾﺪ داﺷﺖ ‪١٤٥ .......................................................................‬‬

‫‪ .164‬ﻗﺼﮥ ﻣﺮي ﮐﺮدن روﻣﯿﺎن و ﭼﯿﻨﯿﺎن در ﺻﻔﺖ ﻧﻘﺎﺷﯽ ‪١٤٦ ..............................................................................‬‬

‫‪ .165‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ وآﻟﻪ ﻣﺮ زﯾﺪ را ﮐﻪ اﻣﺮوز ﭼﻮﻧﯽ و ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﺧﻮاب ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯽ و ﺟﻮاب او ﮐﻪ "اﺻﺒﺤﺖ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺎ ﺣﻘﺎ" ‪١٤٧ ........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .166‬ﺑﻘﯿﻪ ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ زﯾﺪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ را ﮐﻪ اﺣﻮال ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﻤﻪ را ﻣﯿﺸﻨﺎﺳﻢ ‪١٤٨ .‬‬

‫‪ .167‬ﻣﺘﻬﻢ ﮐﺮدن ﻏﻼﻣﺎن و ﺧﻮاﺟﻪ ﺗﺎﺷﺎن ﻣﺮ ﻟﻘﻤﺎن را ﮐﻪ آن ﻣﯿﻮه ﻫﺎي ﺗﺮوﻧﺪه ﮐﻪ ﻣﯽ آوردﯾﻢ او ﺧﻮرده اﺳﺖ ‪١٥٠ .........‬‬

‫‪ .168‬ﺑﻘﯿﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ زﯾﺪ ﺑﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺟﻮاب او ﺑﻪ آﻧﺤﻀﺮت ‪١٥١ ...................................................‬‬

‫‪ .169‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺎﻫﯽ ﮔﯿﺮ و ﻣﺮد ﺟﻮان و ﮔﻤﺎن او ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﮔﯿﺮ ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﺴﺖ ‪١٥٢ ........................................................‬‬

‫‪ .170‬ﮔﻔﺘﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻪ ﻣﺮ زﯾﺪ را ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺮّ را ﻓﺎش ﺗﺮ از اﯾﻦ ﻣﮑﻦ ‪١٥٣ ................ ................................‬‬

‫‪ .171‬آﺗﺶ اﻓﺘﺎدن در ﺷﻬﺮ ﺑﻪ اﯾﺎم ﻋﻤﺮ ‪١٥٥ ......................................................................................................‬‬

‫‪ .172‬ﺧﺪو اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺧﺼﻢ ﺑﺮ روي اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و اﻧﺪاﺧﺘﻦ آن ﺣﻀﺮت ﺷﻤﺸﯿﺮ را از دﺳﺖ ‪١٥٦ .............‬‬

‫‪ .173‬ﺳﺆال ﮐﺮدن آن ﮐﺎﻓﺮ از آن ﺣﻀﺮت ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﺮ ﻣﻦ ﻇﻔﺮ ﯾﺎﻓﺘﯽ ﭼﺮا از ﻗﺘﻞ ﻣﻦ اﻋﺮاض ﻓﺮﻣﻮدي و ﻣﺮا ﻧﮑﺸﺘﯽ؟ ‪١٥٧ ...‬‬

‫‪ .174‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ اﻓﮑﻨﺪن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد در آن ﺣﺎﻟﺖ ‪١٥٨ .................................................‬‬

‫‪9‬‬
‫‪ .175‬ﮔﻔﺘﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش رﮐﺎﺑﺪار اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ )ع( ﮐﻪ ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﻋﻠﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪١٦٠ ................‬‬

‫‪ .176‬ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺮدن آدم از ﻓﻌﻞ اﺑﻠﯿﺲ و ﻋﺬر آوردن و ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮدن ‪١٦٢ .................................................................‬‬

‫‪ .177‬ﺑﻘﯿﻪ ﻗﺼﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻣﺴﺎﻣﺤﺖ و اﻏﻤﺎض ﮐﺮدن او ﺑﺎ ﺧﻮﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ ‪١٦٣ ..............................‬‬

‫‪ .178‬اﻓﺘﺎدن رﮐﺎﺑﺪار در ﭘﺎي اﻣﯿﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ اي اﻣﯿﺮ ﻣﺮا ﺑﮑﺶ و از اﯾﻦ ﺑﻠﯿﻪ ﺑﺮﻫﺎن ‪١٦٣ .......................‬‬

‫‪ .179‬ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﻓﺘﺢ ﻃﻠﺒﯿﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ در ﻣﮑﻪ و ﻏﯿﺮﻫﺎ ﺟﻬﺖ دوﺳﺘﯽ ﻣﻠﮏ دﻧﯿﺎ ﻧﺒﻮد ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻓﺮﻣﻮد "اﻟﺪﻧﯿﺎ‬
‫ﺟﯿﻔﮥ و ﻃﺎﻟﺒﻬﺎ ﮐﻼب" ‪١٦٤ ..........................................................................................................................‬‬

‫‪ .180‬ﮔﻔﺘﻦ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺎ ﻗﺮﯾﻦ ﺧﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﺪو اﻧﺪاﺧﺘﯽ در روي ﻣﻦ ﻧﻔﺲ ﻣﻦ ﺟﻨﺒﯿﺪ و اﺧﻼص ﻋﻤﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻊ ﮐﺸﺘﻦ ﺗﻮ آن ﺷﺪ‪١٦٥ .................................................................................................................. .‬‬

‫‪ .181‬ﺧﺎﺗﻤﮥ دﻓﺘﺮ اول ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻌﻨﻮي ﻣﻮﻟﻮي ‪١٦٥ ...............................................................................................‬‬

‫ﭘﺎﯾﺎن دﻓﺘﺮ اول‬

‫‪10‬‬
 ‫دﻓﺘﺮ اول ﻣﺜﻨﻮي‬

‫ﺗﺎﯾﭗ و ﺗﺼﺤﯿﺢ از ﻧﺴﺨﻪ "ﮐﻼﻟﻪ ﺧﺎور"‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﯿﻦ ُﮐﺮد‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻨﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﯾﺖ ‪www.sufism.ir‬‬
‫ﻟﻄﻔﺎ ً اﮔﺮ اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﯾﺎﻓﺘﯿﺪ آﻧﺮا ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ زﯾﺮ ﮔﺰارش دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺎﯾﻠﻬﺎي اﺻﻠﯽ را ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ از ﺳﺎﯾﺖ زﯾﺮ ﮐﭙﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬
‫‪www.guidinglights.org‬‬

‫‪ .1‬ﻧﯽ ﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺟﺪاﺋﯽ‬ ‫واز‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﯽ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﻟﯿﺪه‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻔﯿﺮم‬ ‫از‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺒﺮﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬
‫اﺷﺘﯿﺎق‬ ‫درد‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮﺣﻪ‬ ‫ﺷﺮﺣﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ِ‬ ‫وﺻﻞ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﺎو دور ﻣﺎﻧﺪ از اﺻﻞ ِ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺟﻔﺖ ﺑ‪‬ﺪ ﺣﺎﻻن و ﺧﻮش ﺣﺎﻻن ﺷﺪم‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﻧَﺠ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ از ﻇﻦّ ﺧﻮد‪ ،‬ﺷﺪ ﯾﺎر ﻣﻦ‬
‫ﻟﯿﮏ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش را آن ﻧﻮر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دور‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫‪‬ﺳﺮّ‬
‫ﻟﯿﮏ ﮐﺲ را دﯾﺪ‪ ‬ﺟﺎن دﺳﺘﻮر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻦ ز ﺟﺎن و‪ ،‬ﺟﺎن ز ﺗﻦ ﻣﺴﺘﻮر ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ آﺗﺶ ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎد‬ ‫آﺗﺶ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺑﺎﻧﮓ‪ ‬ﻧﺎي و‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎد‬
‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﺟﻮﺷﺶ ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﮐﺎﻧﺪر ﻣﯽ‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ِﻋﺸﻖ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫درﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﻫﺎﯾﺶ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﺑ‪‬ﺮﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﯽ دﻣﺴﺎز و ﻣﺸﺘﺎﻗﯽ ﮐﻪ دﯾﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﯽ زﻫﺮي و ﺗﺮﯾﺎﻗﯽ ﮐﻪ دﯾﺪ؟‬
‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺠﻨﻮن‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫راه‪‬‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫وي‬ ‫ﻟﺒﻬﺎي‬ ‫در‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎ‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫دو‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻓﮑﻨﺪه‬ ‫در‬ ‫ﻫﻮﺋﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫ﯾﮑﺪﻫﺎن‬
‫ﮐﺎﯾﻦ دﻫﺎن اﯾﻦ ﺳﺮي ﻫﻢ‪ ،‬زآن ﺳ‪‬ﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ داﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ او را ﻣﻨﻈﺮ اﺳﺖ‬
‫ﻫﺎي و ﻫﻮي روح از ﻫﯿﻬﺎي اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دﻣﻬﺎي‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﻣﺪﻣﻪ‬
‫ﻣﺮ زﺑﺎن را ﻣﺸﺘﺮي‪ ،‬ﺟﺰ ﮔﻮش ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺤﺮم اﯾﻦ ﻫﻮش‪ ،‬ﺟﺰ ﺑﯽ ﻫﻮش ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪11‬‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﮑﺮدي‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺮا‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺛﻤﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺳﻮزﻫﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روزﻫﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎه‬ ‫روزﻫﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫در‬
‫ﺗﻮ ﺑﻤﺎن‪ ،‬اي آﻧﮑﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ‪ ،‬ﭘﺎك ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫روزﻫﺎ ﮔﺮ رﻓﺖ‪ ،‬ﮔﻮ رو‪ ،‬ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯽ روزﯾﺴﺖ‪ ،‬روزش دﯾﺮ ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻣﺎﻫﯽ‪ ،‬ز آﺑﺶ ﺳﯿﺮ ﺷﺪ‬
‫واﻟﺴﻼم‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫درﻧﯿﺎﺑﺪ‬
‫ﭼﺮخ در ﮔﺮدش اﺳﯿﺮ ﻫﻮش ِ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎده در ﺟﻮﺷﺶ ﮔﺪاي ﺟﻮش ِ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﻗﺎﻟﺐ از ﻣﺎ ﻫﺴﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﯽ ﻣﺎ از او‬ ‫ﺑﺎده از ﻣﺎ ﻣﺴﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﯽ ﻣﺎ از او‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺠﯿﺮ‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻃﻌﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻤﺎع راﺳﺖ ﻫﺮ ﺗﻦ ﭼﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫زر‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫آزاد‪،‬‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﮕﺴﻞ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ُﮔﻨﺠﺪ؟ ﻗﺴﻤﺖ ﯾﮏ روزه اي‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺑﺮﯾﺰي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﻧﺸﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﺣﺮﯾﺼﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮐﻮزة‬
‫او ز ﺣﺮص و ﻋﯿﺐ ﮐﻠـّﯽ ﭘﺎك ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﺟﺎﻣﻪ ز ﻋﺸﻘﯽ ﭼﺎك ﺷﺪ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻠﺘﻬﺎي‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش اي ﻋﺸﻖ ِ ﺧﻮش ﺳﻮداي ﻣﺎ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎﻟﯿﻨﻮس‬ ‫و‬ ‫اﻓﻼﻃﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻧﺨﻮت‬ ‫دواي‬ ‫اي‬
‫ﮐﻮه در رﻗﺺ آﻣﺪ و ﭼﺎﻻك ﺷﺪ‬ ‫ﺟﺴﻢ ِ ﺧﺎك از ﻋﺸﻖ ﺑﺮ اﻓﻼك ﺷﺪ‬
‫ﺻﺎﻋﻘﺎ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺧَﺮّ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻃﻮر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫ﻫﻢ زﻧﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻓﺎش اﮔﺮ‬ ‫ﺑﻢ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ِﺳ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺮاب‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻧﯽ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ اﻧﺪر اﯾﻦ دو ﺑﺎب‬
‫ﮔﻔﺘﻤﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﯿﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﻔﺘﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دﻣﺴﺎز‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻧﻮا‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﯿﻨﻮا‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﺸﻨﻮي زآن ﭘﺲ ز ﺑﻠﺒﻞ ﺳﺮ ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ُﮔﻞ رﻓﺖ و ﮔﻠﺴﺘﺎن در ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ُﮔﻼب‬ ‫ُﮔﻞ را از ﮐﻪ ﺟﻮﺋﯿﻢ؟ از‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ُﮔﻞ رﻓﺖ و ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺷﺪ ﺧﺮاب‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫زﻧﺪه ﻣﻌﺸﻮق اﺳﺖ و‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﻣ‪‬ﺮده اي‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﺸﻮق اﺳﺖ و‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﭘﺮده اي‬
‫او ﭼﻮ ﻣﺮﻏﯽ ﻣﺎﻧﺪ ﺑﯽ ﭘﺮ‪ ،‬واي‪ ،‬او‬ ‫او‬ ‫ﭘﺮواي‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮ ﮐﺸﺎﻧﺶ ﻣﯿﮑﺸﺪ ﺗﺎ ﮐﻮي‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ و ﺑﺎل ِ ﻣﺎ ﮐﻤﻨﺪ‪ ‬ﻋﺸﻖ اوﺳﺖ‬
‫و ﭘﺲ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻮر ﯾﺎرم‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻫﻮش دارم ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ؟‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ و ﺑﺮ ﮔﺮدﻧﻢ ﭼﻮن ﺗﺎج و ﻃﻮق‬ ‫ﻧﻮر او در ﯾﻤﻦ و ﯾﺴﺮ و ﺗﺤﺖ و ﻓﻮق‬
‫ﺑﻮد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮد‪،‬‬ ‫ﻏﻤ‪‬ﺎز‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ زﻧﮕﺎر از رﺧﺶ ﻣﻤﺘﺎز‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻏﻤ‪‬ﺎز‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ات‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﻌﺎع‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﺟ‪‬ﺪاﺳﺖ‬ ‫آﻻﯾﺶ‬ ‫زﻧﮓ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬آن ﻧﻮر را ادراك ﮐﻦ‬ ‫رو ﺗﻮ زﻧﮕﺎر از ر‪‬خ او ﭘﺎك ﮐﻦ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮون آﺋﯽ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ‪ ،‬زآب و ﮔ‪‬ﻞ‬ ‫اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺷﻨﻮ از ﮔﻮش ِ دل‬

‫‪12‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬از ﺷﻮق‪ ،‬ﭘﺎ در ره ﻧﻬﯿﺪ‬ ‫دﻫﯿﺪ‬ ‫ره‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دارﯾﺪ‪،‬‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬

‫‪ .2‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪن ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮ ﮐﻨﯿﺰك و ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪن ﮐﻨﯿﺰك و ﺗﺪﺑﯿﺮ در ﺻﺤﺖ او‬
‫آن‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫داﺳﺘﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‬
‫ﻫﻢ زدﻧﯿﺎ‪ ،‬ﻫﻢ ز ﻋﻘﺒﯽ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻮرﯾﻢ‬ ‫ﺑﺮﯾﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻧﻘﺪ‬
‫ﻣﻠﮏ دﻧﯿﺎ ﺑﻮدش و‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﻠﮏ دﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮاص‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫روزي‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اﺗﻔﺎﻗﺎ‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن در دام ِ ﻋﺸﻖ او ﺻﯿﺪ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﺻﯿﺪي ﻣﯿﺸﺪ او ﺑﺮ ﮐﻮه و دﺷﺖ‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ِ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫آن‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫راه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫داد‬ ‫ﻣﺮغ ﺟﺎﻧﺶ در ﻗﻔﺲ ﭼﻮن ﻣﯽ ﻃﭙﯿﺪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮﯾﺪ او را و ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﺪ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ ﭘﺎﻻن‪ ،‬ﮔﺮگ‪ ،‬ﺧﺮ را در رﺑﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﺎﻻﻧﺶ‬ ‫داﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫آب را ﭼﻮن ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺧﻮد ﮐﻮزه ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮزه ﺑﻮدش‪ ،‬آب ﻣﯽ ﻧﺎﻣﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺟﺎن ﻫﺮ دو در دﺳﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﻃﺒﯿﺒﺎن ﺟﻤﻊ ﮐﺮد از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫درﻣﺎﻧﻢ‬ ‫ام‪،‬‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫دردﻣﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن ﻣﻦ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎن ﺟﺎﻧﻢ اوﺳﺖ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﺎن ﻣﺮا‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ درﻣﺎن ﮐﺮد ﻣﺮ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫اﻧﺒﺎزي‬ ‫و‬ ‫آرﯾﻢ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﺎزي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪش‪:‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻫﺮ اﻟﻢ را در ﮐﻒ ﻣﺎ ﻣﺮﻫﻤﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ اﺳﺖ‬ ‫از ﻣﺎ ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ‬
‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﺑﻨﻤﻮدﺷﺎن‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﻄﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ"‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫"ﮔﺮ‬
‫ﻧﯽ ﻫﻤﯿﻦ ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﻋﺎرض ﺣﺎﻟﺘﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺴﻮﺗﯽ‬ ‫ﻣﺮادم‬ ‫اﺳﺘﺜﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﺗﺮك‪‬‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫اﺳﺘﺜﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﺜﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺎورده‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫ﻧﺎروا‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﺮدﻧﺪ از ﻋﻼج و از دوا‬
‫ﭼﺸﻢ ﺷﺎه از اﺷﮏ‪ ‬ﺧﻮن ﭼﻮن ﺟﻮي ﺷﺪ‬ ‫آن ﮐﻨﯿﺰك از ﻣﺮض ﭼﻮن ﻣﻮي ﺷﺪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﮔﻤﺮه‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻔﻊ‬ ‫در‬ ‫دوا‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫آﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﯿﻨﻤﻮد‬ ‫ﺧﺸﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎدام‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫ﺻﻔﺮا‬ ‫ﺳﺮﮐﻨﮕﺒﯿﻦ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫از‬
‫آب آﺗﺶ را ﻣﺪد ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻔﺖ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫اﻃﻼق‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺒﺾ‬ ‫ﻫﻠﯿﻠﻪ‬ ‫از‬
‫ﺳﻮزش ﭼﺸﻢ و دل ﭘﺮ درد و ﻏﻢ‬ ‫ﺳﺴﺘﯽ دل ﺷﺪ ﻓﺰون و ﺧﻮاب ﮐﻢ‬
‫رو‬ ‫آب‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫و‬ ‫ادوﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬

‫‪ .3‬ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﻋﺠﺰ ﻃﺒﯿﺒﺎن از ﻣﻌﺎﻟﺠﮥ ﮐﻨﯿﺰك ﺑﺮ ﭘﺎدﺷﺎه و رو آوردن ﺑﺪرﮔﺎه ﭘﺎدﺷﺎه ﺣﻘﯿﻘﯽ‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﺳﺠﺪه ﮔﺎه از اﺷﮏ ﺷﻪ ﭘﺮ آب ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‪،‬‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ‬

‫‪13‬‬
‫ﺛﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫در ﻣﺪح‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﺧﻮش زﺑﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ آﻣﺪ ز ﻏﺮﻗﺎب ﻓﻨﺎ‬
‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ؟ ﭼﻮن ﺗﻮ ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺨﺸﺸﺖ‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﻪ‬ ‫ﮐﺎي‬
‫ﻫﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﻟﻄﻒ‪‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺴﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺎن‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﺎل‬
‫راه‬ ‫ﮐﺮدﯾﻢ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫اي‬
‫ﻇﺎﻫﺮت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﺶ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫زود‬ ‫‪‬ﺳﺮَت‬ ‫ﻣﯿﺪاﻧﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‪:‬‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺟﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮ آورد از ﻣﯿﺎن ﺟﺎن ﺧﺮوش‬
‫دﯾﺪ در ﺧﻮاب او‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﯿﺮي رو ﻧﻤﻮد‬ ‫رﺑﻮد‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮاﺑﺶ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫آﯾﺪت‬ ‫ﻏﺮﯾﺒﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻪ ﻣﮋده‪ ،‬ﺣﺎﺟﺎﺗﺖ رواﺳﺖ‬
‫ﺻﺎدﻗﺶ دان‪ ،‬ﮐﺎو اﻣﯿﻦ و ﺻﺎدق اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ آﯾﺪ‪ ،‬او ﺣﮑﯿﻢ ِ ﺣﺎذق اﺳﺖ‬
‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﻣﺰاﺟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫ﻋﻼﺟﺶ‬ ‫در‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‪،‬‬ ‫ﻣﻤﻠﻮك‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آن ﺧﻮاب دﯾﺪ‪ ،‬آﮔﺎه ﺷﺪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ﺷﺮق‪،‬‬ ‫از‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن رﺳﯿﺪ آن وﻋﺪه ﮔﺎه و روز ﺷﺪ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻨﻤﻮدﻧﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮد‬
‫اي‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﯽ‪،‬‬ ‫ﺷﺨﺼﯽ‪،‬‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻮد و ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﮑﻞ ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دور‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ‬
‫روان‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫وش‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﻨﮕﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻓﺨﺮﺷﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‬ ‫واز‬ ‫ﺟﻨﮕﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺻﻠﺤﺸﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺑ‪‬ﺴﺘﺎن‬ ‫روﯾﺎن‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫اوﻟﯿﺎﺳﺖ‬ ‫دام‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﯿﺎﻻﺗﯽ‬ ‫آن‬
‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ر‪‬خ‬ ‫در‬ ‫آن ﺧﯿﺎﻟﯽ را ﮐﻪ ﺷﻪ در ﺧﻮاب دﯾﺪ‬
‫دﻟﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﯿﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫آن وﻟﯽ ﺣﻖ ﭼﻮ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ز دور‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫واﭘﯿﺶ‬ ‫ﺣﺎﺟﯿﺎن‬ ‫ﺟﺎي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﮑﺮ ﮔﻮﺋﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﻮﺳﺖ او ﺑﻮرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﺘﻘﺒﺎل‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺒﯽ‬ ‫ﺿﯿﻒ‬
‫ﻫﺮ دو ﺟﺎن‪ ،‬ﺑﯽ دوﺧﺘﻦ ﺑﺮ دوﺧﺘﻪ‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﺑﺤﺮي‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬
‫آن ﯾﮑﯽ ﻣﺨﻤﻮر و‪ ،‬آن دﯾﮕﺮ ﺷﺮاب‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﭼﻮن ﺗﺸﻨﻪ‪ ،‬وآﻧﺪﯾﮕﺮ ﭼﻮ آب‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫ﻟﯿﮏ ﮐﺎر از ﮐﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮدﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻌﺸﻮﻗﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪم‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺖ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫اي ﻣﺮا ﺗﻮ ﻣﺼﻄﻔﯽ‪ ،‬ﻣﻦ ﭼﻮن ﻋﻤﺮ‬

‫‪ .4‬در ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺗﻮﻓﯿﻖ رﻋﺎﯾﺖ ادب و وﺧﺎﻣﺖ ﺑﯽ ادﺑﯽ‬

‫ﺑﯽ ادب ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪ از ﻟﻄﻒ رب‬ ‫ادب‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﺟﻮﺋﯿﻢ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬
‫زد‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺑﯽ ادب ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻪ ﺧﻮد را داﺷﺖ ﺑﺪ‬
‫ﺑﯽ ﺷﺮي و ﺑﯿﻊ و ﺑﯽ ﮔﻔﺖ و ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﺋﺪه‬

‫‪14‬‬
‫ﺑﯽ ادب ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﻮ ﺳﯿﺮ و ﻋﺪس؟‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫داﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫زرع‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎن از آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﻘﻄﻊ‬
‫ﻃﺒﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﻨﯿﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﺮد‪،‬‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﺎﺋﺪه‬ ‫ﻋﻠﯿﻨﺎ‬ ‫اﻧﺰل‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﺎﺋﺪه‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﺋﺪه‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫زﻟﻪ‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ادب‬ ‫ﮔﺴﺘﺎﺧﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫داﺋﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻻﺑﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻣﻬﺘﺮي‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫آوري‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬
‫ﺷﺪ ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ اﯾﺸﺎن‬ ‫در رﺣﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫آز‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫روﯾﺎن‬ ‫ﮔﺪا‬ ‫زآن‬
‫ﺑﻌﺪ از آن زآن ﺧﻮان ﻧﺸﺪ ﮐﺲ ﻣﻨﺘﻔﻊ‬ ‫ﺷﺪ ﻣﻨﻘﻄﻊ‬ ‫ﺧﻮان از آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﺟﻬﺎت‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫وﺑﺎ‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫زﻧﺎ‬ ‫وز‬ ‫زﮐﺎت‬ ‫ﻣﻨﻊ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﯾﺪ‬ ‫اﺑﺮ‬
‫آن ز ﺑﯽ ﺑﺎﮐﯽ و ﮔﺴﺘﺎﺧﯿﺴﺖ ﻫﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ آﯾﺪ از ﻇﻠﻤﺎت و ﻏﻢ‬
‫ره زن ﻣﺮدان ﺷﺪ و‪ ،‬ﻧﺎﻣﺮد اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺑﺎﮐﯽ ﮐﻨﺪ در راه دوﺳﺖ‬
‫وز ادب ﻣﻌﺼﻮم و ﭘﺎك آﻣﺪ ﻣﻠﮏ‬ ‫از ادب ﭘﺮ ﻧﻮر ﮔﺸﺘﺴﺖ اﯾﻦ ﻓﻠﮏ‬
‫ﺑﺎب‬ ‫رد‬ ‫ﺟﺮات‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺰازﯾﻠﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﮐﺴﻮف‬ ‫ﮔﺴﺘﺎﺧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬
‫ﻏﺮﯾﻖ‬ ‫ﺣﯿﺮت‬ ‫وادي‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺴﺘﺎﺧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﻼم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﺮﮔﻮ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺣﺎل‬

‫‪ .5‬ﻣﻼﻗﺎت ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎ آن ﻃﺒﯿﺐ اﻟﻬﯽ ﮐﻪ در ﺧﻮاﺑﺶ ﺑﺸﺎرت ﺑﻤﻼﻗﺎت او داده ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫ﺷﺎه ﺑﻮد او‪ ،‬ﻟﯿﮏ ﺑﺲ دروﯾﺶ رﻓﺖ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﺸﻖ اﻧﺪر دل و ﺟﺎﻧﺶ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﮐﻨﺎراﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪن‬ ‫راه‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﻮﺳﯿﺪن‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ﮔﻨﺠﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﭘﺮس ﭘﺮﺳﺎن ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪش ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺪر‬
‫ﻣﻨﻔﻌﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﻮة‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫وﻟﯿﮑﻦ‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬
‫اﻟﻔﺮج"‬ ‫ﻣﻔﺘﺎح‬ ‫"اﻟﺼﺒﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺣﺮج‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺸﮑﻞ از ﺗﻮ ﺣﻞ ﺷﻮد ﺑﯽ ﻗﯿﻞ و ﻗﺎل‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻟﻘﺎي‬ ‫اي‬
‫دﺳﺖ ﮔﯿﺮي ﻫﺮ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺶ در ﮔ‪‬ﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎﻧﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﺎ را در دل اﺳﺖ‬
‫اﻟﻔﻀﺎ"‬ ‫ﺿﺎق‬ ‫اﻟﻘﻀﺎء‬ ‫ﺟﺎء‬ ‫ﺗﻐﺐ‬ ‫"إن‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬
‫ﯾﻨﺘﻪ‬ ‫ﻟَﻢ‪‬‬ ‫َﻟﺌ‪‬ﻦْ‬ ‫ﮐَﻠﱠﺎ‬ ‫ردي‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﯾﺸﺘﻬﯽ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻟﻘﻮم‬ ‫ﻣﻮﻟﯽ‬ ‫أﻧﺖ‬

‫‪ .6‬ﺑﺮدن ﭘﺎدﺷﺎه ﻃﺒﯿﺐ را ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﺗﺎ ﺣﺎل او را ﺑﺒﯿﻨﺪ‬

‫دﺳﺖ او ﺑﮕﺮﻓﺖ و ﺑ‪‬ﺮد اﻧﺪر ﺣﺮم‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺖ آن ﻣﺠﻠﺲ و ﺧﻮان ِ ﮐﺮم‬
‫ﺑﻌﺪ از آن در ﭘﯿﺶ رﻧﺠﻮرش ﻧﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫رﻧﺠﻮري‬ ‫و‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻗﺼﮥ‬

‫‪15‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﻼﻣﺎﺗﺶ‪،‬‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻗﺎروره‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﺾ‬ ‫و‬ ‫رو‬ ‫رﻧﮓ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺮ دارو ﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﺮده اﻧﺪ‬
‫ﯾﻔﺘﺮون‬ ‫ﻣﻤﺎ‬ ‫اﷲ‬ ‫أﺳﺘﻌﯿﺬ‬ ‫درون‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﻟﯿﮏ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮد و‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﻧﮕﻔﺖ‬ ‫دﯾﺪ رﻧﺞ و‪ ،‬ﮐﺸﻒ ﺷﺪ ﺑﺮ وي ﻧﻬﻔﺖ‬
‫دود‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﻮدا‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺻﻔﺮا‬ ‫از‬ ‫رﻧﺠﺶ‬
‫ﺗﻦ ﺧﻮش اﺳﺖ و‪ ،‬او ﮔﺮﻓﺘﺎر دل اﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪ از زارﯾﺶ‪ ،‬ﮐﺎو زار دل اﺳﺖ‬
‫دل‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دل‬ ‫زاري‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫اﺻﻄﺮﻻب‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﺘﻬﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﮔﺮ زﯾﻦ ﺳﺮ و‪ ،‬ﮔﺮ زان ﺳﺮ اﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﺸﻖ آﯾﻢ ﺧﺠﻞ ﮔﺮدم از آن‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﻋﺸﻖ را ﺷﺮح و ﺑﯿﺎن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫روﺷﻨﺘﺮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫روﺷﻨﮕﺮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﻔﺴﯿﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﺸﻖ آﻣﺪ‪ ،‬ﻗﻠﻢ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺷﮑﺎﻓﺖ‬ ‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﻢ ﻗﻠﻢ ﺑﺸﮑﺴﺖ و ﻫﻢ ﮐﺎﻏﺬ درﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺨﻦ در وﺻﻒ اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ رﺳﯿﺪ‬
‫ﺷﺮح ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻫﻢ ﻋﺸﻖ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ در ﺷﺮﺣﺶ ﭼﻮ ﺧﺮ در ﮔ‪‬ﻞ ﺑﺨﻔﺖ‬
‫ﻣﺘﺎب‬ ‫رو‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫دﻟﯿﻠﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دم‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ار‬ ‫وي‬ ‫از‬
‫اﻟﻘﻤﺮ‬ ‫اﻧْﺸَﻖﱠ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ ﺧﻮاب آرد ﺗﻮ را ﻫﻤﭽﻮن ﺳﻤﺮ‬
‫ﺷﻤﺲ ِ ﺟﺎن ﺑﺎﻗﯿﯽ ﮐﺶ اﻣﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﻏﺮﯾﺒﯽ در ﺟﻬﺎن ﭼﻮن ﺷﻤﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫ﻣﯿﺘﻮان‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺷﻤﺲ در ﺧﺎرج اﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﻓﺮد‬
‫ﻧﺒﻮدش در ذﻫﻦ و در ﺧﺎرج ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺷﻤﺴﯽ ﮐﻪ از او ﺷﺪ ﻫﺴﺖ اﺛﯿﺮ‬
‫او‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺗﺼﻮر‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ُﮔﻨﺞ ﮐﻮ؟‬ ‫در ﺗﺼﻮر‪ ،‬ذات او را‪،‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺒﺮﯾﺰي‬ ‫ﺷﻤﺲ‬
‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﭼﺎرم‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﺣﺪﯾﺚ روي ﺷﻤﺲ اﻟﺪﯾﻦ رﺳﯿﺪ‬
‫او‬ ‫اﻧﻌﺎم‬ ‫از‬ ‫رﻣﺰي‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑ‪‬ﺮدم‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫واﺟﺐ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﭘﯿﺮاﻫﺎن‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داﻣﻨﻢ‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎز ﮔﻮ رﻣﺰي از آن ﺧﻮش ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﻋﻘﻞ و روح و دﯾﺪه ﺻﺪ ﭼﻨﺪان ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻪ دور اﺳﺖ از ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﺣﺒﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫اوﻓﺘﺎده‬ ‫دور‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﺛﻨﺎ‬ ‫أﺣﺼﯽ‬ ‫ﻓﻼ‬ ‫أﻓﻬﺎﻣﯽ‬ ‫ﮐﻠﺖ‬ ‫اﻟﻔﻨﺎ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﻓﺈﻧﯽ‬ ‫ﺗﮑﻠﻔﻨﯽ‬ ‫ﻻ‬
‫ﯾﻠﯿﻖ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺗﺼﻠﻒ‬ ‫أو‬ ‫ﺗﮑﻠﻒ‬ ‫إن‬ ‫اﻟﻤﻔﯿﻖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻗﺎﻟﻪ‬ ‫ﺷﯿﺌﯽ‬ ‫ﮐﻞ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺎﻻﯾﻖ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺗﮑﻠﻒ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬

‫‪16‬‬
‫ﺷﺮح آن ﯾﺎري ﮐﻪ او را ﯾﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ؟ ﯾﮏ رﮔﻢ ﻫﺸﯿﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﺴﺘﯽ و ﻫﺴﺘﯽ ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺘﻦ ز ﻣﻦ‪ ،‬ﺗﺮك ﺛﻨﺎﺳﺖ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮح اﯾﻦ ﻫﺠﺮان و اﯾﻦ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ‬
‫ﻗﺎﻃﻊ‬ ‫ﺳﯿﻒ‬ ‫ﻓﺎﻟﻮﻗﺖ‬ ‫اﻋﺘﺠﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﺋﻊ‬ ‫ﻓﺈﻧﯽ‬ ‫أﻃﻌﻤﻨﯽ‬ ‫ﻗﺎل‬
‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻟﻮﻗﺖ‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺮ دو ﻓﺎرﻗﻨﺪ از ﻣﺎه و ﺳﺎل‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻟﺤﺎل‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫ﻧﺴﯿﻪ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ؟‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮد ﺗﻮ در ﺿﻤﻦ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮔﻮش دار‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ‬
‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫دﻟﺒﺮان‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬
‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮل‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫زﺟﺮم‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻏﻠﻮل‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺸﻮف‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺷﮑﺎرا‬ ‫ﻣﺮﺳﻠﯿﻦ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﭘﯿﺮﻫﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺻﻨﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫ﭘﺮده‬
‫ﻧﯽ ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻧﯽ ﮐﻨﺎرت‪،‬‬ ‫ﻧﯽ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻋﺮﯾﺎن‬ ‫ار‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﮐﺎه‬ ‫ﺑﺮگ‪‬‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﻧﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫اﻧﺪازه‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﯿﺨﻮاه‪،‬‬ ‫آرزو‬
‫اﻧﺪﮐﯽ ﮔﺮ ﺑﯿﺶ ﺗﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻓﺮوﺧﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫وي‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ از ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﯾﺰي ﻣﮕﻮي‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ و آﺷﻮب و ﺧﻮن رﯾﺰي ﻣﺠﻮي‬
‫ﮔﻮي‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫رو‬ ‫ﮔﻮي‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‪،‬‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻟﺐ ﺑﺪوز و دﯾﺪه ﺑﺮ ﺑﻨﺪ اﯾﻦ زﻣﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ از ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﯾﺰي ﻣﮕﻮ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ و آﺷﻮب و ﺧﻮن رﯾﺰي ﻣﺠﻮ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫رو‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .7‬ﺧﻠﻮت ﻃﻠﺒﯿﺪن آن وﻟﯽ از ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﺖ درﯾﺎﻓﺘﻦ رﻧﺞ ﮐﻨﯿﺰك‬

‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﻤﺪاﺳﺘﺎن‬ ‫درون‬ ‫وز‬ ‫ﭼﻮن ﺣﮑﯿﻢ از اﯾﻦ ﺳﺨﻦ آﮔﺎه ﺷﺪ‬
‫دور ﮐﻦ ﻫﻢ ﺧﻮﯾﺶ و ﻫﻢ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ را‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻪ‪ ،‬ﺧﻠﻮﺗﯽ ﮐﻦ ﺧﺎﻧﻪ را‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎ‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫از‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻫﻠﯿﺰﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﻓﺴﻮن‬ ‫او‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫از‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫دﯾﺎر‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻋﻼج‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺮم ﻧﺮﻣﮏ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻬﺮ ﺗﻮ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬
‫ﭼﯿﺴﺘﺖ؟‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫ﮐﯿﺴﺘﺖ؟‬ ‫ﻗﺮاﺑﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫واﻧﺪر‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﭙﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺒﻀﺶ ﻧﻬﺎد و ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺴﯽ را ﺧﺎر در ﭘﺎﯾﺶ ﺧﻠﺪ‬
‫ﺗﺮش‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺳﻮزن‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫وز‬

‫‪17‬‬
‫ﺧﺎر در دل ﭼﻮن ﺑﻮد؟ واده ﺟﻮاب‬ ‫ﯾﺎب‬ ‫دﺷﻮار‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎر‬
‫دﺳﺖ ﮐﯽ ﺑﻮدي ﻏﻤﺎن را ﺑﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﺧﺎر‬
‫ﻣﯿﺠﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آن‪،‬‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺧﺎري‬ ‫ﺧﺮ‪،‬‬ ‫دم‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺟﻔﺘﻪ ﻣﯽ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﺻﺪ ﺟﺎ زﺧﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺮ ز ﺑﻬﺮ دﻓﻊ ﺧﺎر‪ ،‬از ﺳﻮز و درد‬
‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎذﻗﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻟﮕﺪ‪،‬‬ ‫آن‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎري‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻠﯽ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﮑﻤﺘﺮ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫آزﻣﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰد‪،‬‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﺧﺎرﭼﯿﻦ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫آن‬
‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫داﺳﺘﺎن‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫زآن‬
‫ﺗﺎش‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن و‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫ﻣﯿﮕﻔﺖ‬ ‫رازﻫﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺳﻮي ﻧﺒﺾ و ﺟﺴﺘﻨﺶ ﻣﯿﺪاﺷﺖ ﻫﻮش‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﻣﯿﺪاﺷﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺶ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻧﺒﺾ از ﻧﺎم ﮐﯽ ﮔﺮدد ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫دﮔﺮ را‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺷﻤﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﯿﺶ؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯿﺒﻮدي‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻮن ﺑﯿﺮون ﺷﺪي از ﺷﻬﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫رﻧﮓ روي و ﻧﺒﺾ او دﯾﮕﺮ ﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﻧﺎم ﺷﻬﺮي ﮔﻔﺖ و زآن ﻫﻢ در ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﺑﺎز ﮔﻔﺖ از ﺟﺎي و از ﻧﺎن و ﻧﻤﮏ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن و ﺷﻬﺮﻫﺎ را ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻧﯽ رﮔﺶ ﺟﻨﺒﯿﺪ و‪ ،‬ﻧﯽ رخ ﮔﺸﺖ زرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬
‫ﻗﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺒﺾ او ﺑﺮ ﺣﺎل ﺧﻮد ﺑ‪‬ﺪ ﺑﯽ ﮔﺰﻧﺪ‬
‫آب از ﭼﺸﻤﺶ روان ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﻮي‬ ‫روي‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺳﺮدي‬ ‫آه‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ اي زرﮔﺮ در آن ﺷﻬﺮم ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫آورﯾﺪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﮕﻔﺖ اﯾﻦ‪ ،‬زآﺗﺶ ﻏﻢ ﺑﺮﻓﺮوﺧﺖ‬ ‫در ﺑﺮ ﺧﻮد داﺷﺖ ﺷﺸﻤﺎه و ﻓﺮوﺧﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫زرﮔﺮ‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪي‪،‬‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﺒﺾ ﺟﺴﺖ و روي ﺳﺮخ و زرد ﺷﺪ‬
‫اﺻﻞ آن درد و ﺑﻼ را ﺑﺎز ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﭼﻮن ز رﻧﺠﻮر آن ﺣﮑﯿﻢ اﯾﻦ راز ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻏﺎﺗﻔﺮ‬ ‫ﮐﻮي‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﻮي او ﮐﺪام اﺳﺖ در ﮔﺬر‬
‫آن ﮐﻨﯿﺰك را‪ ،‬ﮐﻪ رﺳﺘﯽ از ﻋﺬاب‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫آن‬ ‫آﻧﮕﻪ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺳﺤﺮﻫﺎ‬ ‫ﻋﻼﺟﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬داﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ رﻧﺠﺖ ﭼﯿﺴﺖ‪ ،‬زود‬
‫آن ﮐﻨﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎران ﺑﺎ ﭼﻤﻦ‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش و ﻓﺎرغ و اﯾﻤﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﻦ ﻣﺸﻔﻖ ﺗﺮم از ﺻﺪ ﭘﺪر‬ ‫ﻣﺨَﺮ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯿﺨﻮرم‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺷﺎه از ﺗﻮ ﮐﻨﺪ ﺑﺲ ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫ﻫﺎن و ﻫﺎن اﯾﻦ راز را ﺑﺎ ﮐﺲ ﻣﮕﻮ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫زﻧﻬﺎر‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫در‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راز‬ ‫ﻣﮕﺸﺎي‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫زودﺗﺮ‬ ‫ﻣﺮادت‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ اﺳﺮارت ﻧﻬﺎن در دل ﺷﻮد‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زود‬ ‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﻧﮑﻮ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﺒﺰي‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آن‪،‬‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫داﻧﻪ‬

‫‪18‬‬
‫ﮐﺎن؟‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪي‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭘﺮورش‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮدﻧﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻘﺮه‬ ‫و‬ ‫زر‪‬‬
‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫را‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻟﻄﻔﻬﺎي‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫وﻋﺪه‬
‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﺗﺎﺳﻪ‬ ‫ﻣﺠﺎزي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫وﻋﺪه‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫وﻋﺪه‬
‫روان‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫وﻋﺪة‬ ‫روان‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫وﻋﺪة‬
‫ور ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺎﺷﯽ ﺳﺮد و ﺧﺎم‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫وﻋﺪه‬

‫‪ .8‬درﯾﺎﻓﺘﻦ آن ﻃﺒﯿﺐ اﻟﻬﯽ رﻧﺞ ﮐﻨﯿﺰك را و ﺑﺸﺎه واﻧﻤﻮدن‬

‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫راز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎن‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫آن‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻤﻪ‬ ‫زآن‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺰم ﺷﺎه ﮐﺮد‬
‫در ﭼﻨﯿﻦ ﻏﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺄﺧﯿﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺷﺎه ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮐﻨﻮن ﺑﮕﻮ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫را‬ ‫درد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫آرﯾﻢ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﺎن ﻣﺮد را‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﺪﺑﯿﺮ‬
‫ﺑﺪو‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﺳﺎن‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺧﻮﺷﺪل‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮب‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫اﯾﺜﺎرش‬ ‫و‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﺧﺒﺎرش‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎﺻﺪي‬
‫ﻏﺮور‬ ‫ﺑﺪه او را‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎ زر‬ ‫ﻣﺮد زرﮔﺮ را ﺑﺨﻮان زآن ﺷﻬﺮ دور‬
‫ﺑﻬﺮ زر‪ ،‬ﮔﺮدد ز ﺧﺎن و ﻣﺎن ﺟﺪا‬ ‫ﺑﯿﻨﻮا‬ ‫آن‬ ‫زر‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﻣﻔﻠﺲ را ﮐﻪ ﺧﻮش رﺳﻮا ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﯿﺪا‬ ‫و‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫زر‬
‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‪‬‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﯿﺂرد‪،‬‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زر‬

‫‪ .9‬ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﭘﺎدﺷﺎه رﺳﻮﻻن ﺑﻪ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ در ﻃﻠﺐ آن ﻣﺮد زرﮔﺮ‬

‫ﭘﻨﺪ او را از دل و از ﺟﺎن ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﺋﯽ آﻧﭽﻨﺎن ﮐﻦ‪ ،‬آن ﮐﻨﻢ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻋﺪول‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﮐﺎﻓﯿﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎذﻗﺎن‬ ‫ﭘﺲ ﻓﺮﺳﺘﺎد آن ﻃﺮف ﯾﮏ دو رﺳﻮل‬
‫ﺑﺸﯿﺮ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﻪ‬ ‫ز‬ ‫زرﮔﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻬﺮﻫﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﮐﺎي‬
‫ﻣﻬﺘﺮي‬ ‫زﯾﺮا‬ ‫ﮐﺮد‪،‬‬ ‫اﺧﺘﯿﺎرت‬ ‫زرﮔﺮي‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﺷﻪ‪،‬‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫ﻧﮏ‬
‫ﻧﺪﯾﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﯾﻨﮏ اﯾﻦ ﺧﻠﻌﺖ ﺑﮕﯿﺮ و زر و ﺳﯿﻢ‬
‫ﺑ‪‬ﺮﯾ ﺪ‬ ‫و ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﻏﺮه‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻣﺮد‪،‬‬
‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﮐﺎن ﺷﺎه‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﺟﺎﻧﺶ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎي‬ ‫اﺳﺐ ﺗﺎزي ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺖ و ﺷﺎد ﺗﺎﺧﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﭘﺎي ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺎ ﺳﻮء اﻟﻘﻀﺎ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اي‬
‫ﺑﺮي‬ ‫آري‬ ‫رو‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﻬﺘﺮي‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﺶ‬ ‫در‬
‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آوردش‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫آن ﻣﺮد‬ ‫ﭼﻮن رﺳﯿﺪ از راه‬

‫‪19‬‬
‫ﻃﺮاز‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺑﺮدش‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫را‬ ‫زر‬ ‫ﻣﺨﺰن‬ ‫ﺷﺎه دﯾﺪ او را و ﺑﺲ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﮐﺮد‬
‫از ﺳﻮار و ﻃﻮق و ﺧﻠﺨﺎل و ﮐﻤﺮ‬ ‫زر‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﻮدش‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺳﺰد‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﻪ‬ ‫ﺑﺰم‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اواﻧﯽ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬
‫زار‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫زاﯾﻨﺤﺎﻟﺖ‬ ‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬ ‫زر ﮔﺮﻓﺖ آﻧﻤﺮد و ﺷﺪ ﻣﺸﻐﻮل ﮐﺎر‬
‫ﺑﺪه‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺲ ﺣﮑﯿﻤﺶ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺎي ﺳﻠﻄﺎن ﻣﻪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫وﺻﻠﺶ‪،‬‬ ‫زآب‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫وﺻﺎﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺟﻔﺖ ﮐﺮد آن ﻫﺮ دو ﺻﺤﺒﺖ ﺟﻮي را‬ ‫را‬ ‫روي‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﺗﻤﺎم‬ ‫دﺧﺘﺮ‬ ‫آن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﻣﺪت‬
‫ﻣﯿﮕﺪاﺧﺖ‬ ‫دﺧﺘﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﻮرد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن از ﺑﻬﺮ او ﺷﺮﺑﺖ ﺑﺴﺎﺧﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫وﺑﺎل‬ ‫در‬ ‫دﺧﺘﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫رﻧﺠﻮري‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ زﺷﺖ و ﻧﺎﺧﻮش و رخ زرد ﺷﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻨﮕﯽ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‪،‬‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﻧﮕﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻋﺸﻘﻬﺎﯾﯽ‬
‫داوري‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫آن‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺎش ﮐﺎن ﻫﻢ ﻧﻨﮓ ﺑﻮدي ﯾﮏ ﺳﺮي‬
‫او‬ ‫روي‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫وي‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺧﻮن دوﯾﺪ از ﭼﺸﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﺟﻮي او‬
‫او‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﺑﮑﺸﺘﻪ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬ ‫او‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫دﺷﻤﻦ‬
‫وز ﮔﺪازش ﺷﺨﺺ او ﭼﻮن ﻧﺎل ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ زرﮔﺮ از ﻣﺮض ﺑﺪ ﺣﺎل ﺷﺪ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺻﺎف‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺻﯿﺎد‬ ‫آن‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ آن آﻫﻮﯾﻢ ﮐﺰ ﻧﺎف ﻣﻦ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﺮﯾﺪﻧﺪم‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اي ﻣﻦ آن روﺑﺎه‪ ‬ﺻﺤﺮا‪ ،‬ﮐﺰ ﮐﻤﯿﻦ‬
‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﻧﻢ‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫اي ﻣﻦ آن ﭘﯿﻠﯽ ﮐﻪ زﺧﻢ ﭘﯿﻞ ﺑﺎن‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻧﺨﺴﺒﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯿﻨﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺎدون‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺸﺘﺴﺘﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺧﻮن ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﺲ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﺿﺎﯾﻊ ﮐﯽ اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ اﻣﺮوز و ﻓﺮدا ﺑﺮ وي اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫آن‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دراز‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺻﺪا‬ ‫را‬ ‫ﻧﺪاﻫﺎ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﮐﻮه اﺳﺖ و ﻓﻌﻞ ﻣﺎ ﻧﺪا‬
‫آن ﮐﻨﯿﺰك ﺷﺪ ز ﻋﺸﻖ و رﻧﺞ ﭘﺎك‬ ‫اﯾﻦ ﺑﮕﻔﺖ و رﻓﺖ در دم زﯾﺮ ﺧﺎك‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺮ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻏﻨﭽﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫روان‬ ‫در‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫ﻓﺰاﯾﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫واز‬ ‫ﻋﺸﻖ آن زﻧﺪه ﮔﺰﯾﻦ ﮐﺎو ﺑﺎﻗﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﯿ ﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫او‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﺷﻮار‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﮐﺮﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ‪ :‬ﻣﺎ را ﺑﺪان ﺷﻪ ﺑﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪ .10‬ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﻣﺮد زرﮔﺮ ﺑﻪ اﺷﺎره اﻟﻬﯽ ﺑﻮد ﻧﻪ ﺑﻬﻮاي ﻧﻔﺲ‬

‫‪20‬‬
‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺸﺘﻦ‬
‫اﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫اﻟﻬﺎم‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﻧﮑﺸﺘﺶ‬ ‫او‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫درﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫آن ﭘﺴﺮ را ﮐﺶ ﺧﻀﺮ‪ ،‬ﺑﺒﺮﯾﺪ ﺣﻠﻖ‬
‫ﺻﻮاب‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ از ﺣﻖ ﯾﺎﺑﺪ او وﺣﯽ و ﺧﻄﺎب‬
‫ﻧﺎﯾﺐ اﺳﺖ و دﺳﺖ او دﺳﺖ ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺟﺎن ﺑﺨﺸﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﮑﺸﺪ رواﺳﺖ‬
‫ﺷﺎد و ﺧﻨﺪان ﭘﯿﺶ ﺗﯿﻐﺶ ﺟﺎن ﺑﺪه‬ ‫ﺑﻨﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﭘﺎك‪‬‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ُﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮﺑﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﻨﺪ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﻓﺮح‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬
‫ﻧﺒﺮد‬ ‫و‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺎه‪ ،‬آن ﺧﻮن از ﭘﯽ ﺷﻬﻮت ﻧﮑﺮد‬
‫ﭘﺎﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﻫﻠﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻏﺶ‬ ‫ﺻﻔﺎ‪،‬‬ ‫در‬ ‫آﻟﻮدﮔﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮدي‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺨﻮان‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫اﺗﻢ‬ ‫اﻟﻈﻦّ‬ ‫ﺑﻌﺾ‬ ‫انّ‬ ‫ﺑﺪﮔﻤﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻄﺎ‪،‬‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬر‬
‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ﻧﻘﺮه‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮره‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ آن اﺳﺖ اﯾﻦ رﯾﺎﺿﺖ وﯾﻦ ﺟﻔﺎ‬
‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫آرد زر ز‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺠﻮﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دراﻧﻨﺪه‪،‬‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫او‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫اﻟﻬﺎم‬ ‫ﮐﺎرش‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫او‪،‬‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﭘﺎك ﺑﻮد از ﺷﻬﻮت و ﺣﺮص و ﻫﻮا‬
‫ﺻﺪ درﺳﺘﯽ در ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻀﺮ ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺧ‪‬ﻀﺮ در ﺑﺤﺮ ﮐﺸﺘﯽ را ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺷﺪ از آن ﻣﺤﺠﻮب‪ ،‬ﺗﻮ ﺑﯽ ﭘﺮ ﻣﭙﺮ‬ ‫ﻫﻨﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫و‪‬ﻫﻢ‬
‫ﻣﺴﺖ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ او‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﺠﻨﻮﻧﺶ ﻣﺪان‬ ‫ُﮔﻞ ﺳﺮخ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮﻧﺶ ﻣﺨﻮان‬ ‫آن‬
‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮدﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮم‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺘﻘﯽ‬ ‫ﻣﺪﺣﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺷﻘﯽ‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫از‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺑﻠﺮزد‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺧﺎﺻﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ِﮐﺸﺪ‬ ‫ﺳﻮي ﺗﺨﺖ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺟﺎﻫﯽ‬ ‫ُﮐﺸﺪ‬ ‫آن ﮐﺴﯽ را ﮐﺶ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫روا‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺪارد‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﺻﯽ‪،‬‬ ‫ﻗﻬﺮ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫وﻫﻤﺖ‬ ‫در‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‪ ،‬ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﯿﻢ‬
‫ﮐﯽ ﺷﺪي آن ﻟﻄﻒ ﻣﻄﻠﻖ ﻗﻬﺮ ﺟﻮ؟‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﺎم‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻣﺸﻔﻖ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫اﺣﺘﺠﺎم‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯿﺘﺮﺳﺪ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬
‫دور دور اﻓﺘﺎده اي‪ ،‬ﺑﻨﮕﺮ ﺗﻮ ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺗﻮ ﻗﯿﺎس از ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯿﮕﯿﺮي‪ ،‬وﻟﯿﮏ‬
‫اي‬ ‫ﺣﺼﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آ‬ ‫ﭘﯿﺸﺘﺮ‬

‫‪ .11‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮد ﺑﻘﺎل و ﻃﻮﻃﯽ و روﻏﻦ رﯾﺨﺘﻦ ﻃﻮﻃﯽ در دﮐﺎن‬

‫ﻃﻮﻃﯿﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﯽ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﺑﻘﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺳﻮداﮔﺮان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﻧﮕﻬﺒﺎن‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬

‫‪21‬‬
‫ﺑﺪي‬ ‫ﺣﺎذق‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﺎن‬ ‫ﻧﻮاي‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫ﻧﺎﻃﻖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫در‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫روزي‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﮏ‬ ‫ﻣﻮﺷﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬
‫ُﮔﻞ را ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ ﻫﺎي روﻏﻦ‬ ‫ﺟﺴﺖ از ﺻﺪر دﮐﺎن‪ ،‬ﺳﻮﯾﯽ ﮔﺮﯾﺨﺖ‬
‫وش‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺖ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اش‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫از‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮش زد‪ ،‬ﮔﺸﺖ ﻃﻮﻃﯽ ﮐﻞ ز ﺿﺮب‬ ‫دﯾﺪ ﭘ‪‬ﺮ روﻏﻦ دﮐﺎن و ﺟﺎش ﭼﺮب‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آه‬ ‫ﻧﺪاﻣﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻘﺎل‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﭼﻨﺪي‬ ‫روزﮐﯽ‬
‫ﻣﯿﻎ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﻢ‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎب‬ ‫رﯾﺶ ﺑﺮ ﻣﯿﮑﻨﺪ و ﻣﯿﮕﻔﺖ‪ :‬اي درﯾﻎ‬
‫ﮐﻪ زدم ﻣﻦ ﺑﺮ ﺳﺮ آن ﺧﻮش زﺑﺎن‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﺪاد‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬
‫ﻧﻮﻣﯿﺪوار‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺳﻪ روز و ﺳﻪ ﺷﺐ ﺣﯿﺮان و زار‬
‫ﮐﺎي ﻋﺠﺐ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺮغ ﮐﯽ آﯾﺪ ﺑﮕﻔﺖ؟‬ ‫ﺑﺎ ﻫﺰاران ﻏﺼﻪ و ﻏﻢ ﮔﺸﺘﻪ‪ ‬ﺟﻔﺖ‬
‫ﻣﯿﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺪﻧﺪان‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ‪،‬‬ ‫واز‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﻮد آن ﻣﺮغ را ﻫﺮ ﮔﻮن ﺷﮕﻔﺖ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫او‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﮕﻔﺖ‬ ‫دﻣﺒﺪم‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮد‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺳﺮ ﺑﯽ ﻣﻮ‪ ،‬ﭼﻮ ﭘﺸﺖ ﻃﺎس و ﻃﺸﺖ‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺟﻮﻟﻘﯿﯽ‬
‫ﮐﺎﯾﻔﻼن‬ ‫زد‪:‬‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬
‫رﯾﺨﺘﯽ؟‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﻣﯿﺨﺘﯽ؟‬ ‫ﮐﻼن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫اي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫از‬
‫ﮐﻮ ﭼﻮ ﺧﻮد ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﺻﺎﺣﺐ دﻟﻖ را‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﺶ‬ ‫از‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪ در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺷﯿﺮ و‪ ،‬ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﮕﯿﺮ‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن را ﻗﯿﺎس از‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﺷﺪ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻤﺮاه‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ در دﯾﺪﺷﺎن ﯾﮑﺴﺎن ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫اﺷﻘﯿﺎ‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺴﺮي‬
‫ﺧَﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاﺑﯿﻢ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﯾﻨﮏ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﯽ‬ ‫از‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺷﺪ زآن ﻧﯿﺶ و‪ ،‬زﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﻋﺴﻞ‬ ‫ﻫﺮ دو ﮔﻮن زﻧﺒﻮر ﺧﻮردﻧﺪ از ﻣﺤﻞ‬
‫زﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﺳﺮﮔﯿﻦ ﺷﺪ و‪ ،‬زآن ﻣﺸﮏ ﻧﺎب‬ ‫ﻫﺮ دو ﮔﻮن آﻫﻮ ﮔﯿﺎ ﺧﻮردﻧﺪ و آب‬
‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﺧﺎﻟﯽ و‪ ،‬آن ﭘﺮ از ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻫﺮ دو ﻧﯽ ﺧﻮردﻧﺪ از ﯾﮏ آب ﺧَﺮ‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ﻓﺮﻗﺸﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫اﺷﺒﺎه‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺧﻮرد‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫زو‬ ‫ﭘﻠﯿﺪي‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺧﻮرد‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮرد‪،‬‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ ﺧﻮرد‪ ،‬زاﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﻞ و ﺣﺴﺪ‬

‫‪22‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﺮﺷﺘﮥ ﭘﺎك و‪ ،‬آن دﯾﻮ اﺳﺖ و دد‬ ‫اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﭘﺎك و‪ ،‬آن ﺷﻮرﺳﺖ و ﺑﺪ‬
‫آبِ ﺗﻠﺦ و آبِ ﺷﯿﺮﯾﻦ را ﺻﻔﺎﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ دو ﺻﻮرت ﮔﺮ ﺑﻬﻢ ﻣﺎﻧﺪ رواﺳﺖ‬
‫او ﺷﻨﺎﺳﺪ آب ﺧﻮش از ﺷﻮره آب‬ ‫ﺟﺰ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ذوق‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﺑﯿﺎب؟‬
‫ﺷﻬﺪ را ﻧﺎﺧﻮرده‪ ،‬ﮐﯽ داﻧﺪ ز ﻣﻮم؟‬ ‫ﺟﺰ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ذوق‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻃﻌﻮم؟‬
‫اﺳﺎس‬ ‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺤﺮ‬
‫ﻋﺼﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺼﺎي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬
‫زﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺗﺎ آن ﻋﻤﻞ‪ ،‬راﻫﯽ ﺷﮕﺮف‬ ‫زﯾﻦ ﻋﺼﺎ‪ ،‬ﺗﺎ آن ﻋﺼﺎ ﻓﺮﻗﯿﺴﺖ ژرف‬
‫وﻓﺎ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫آن‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫رﺣﻤﮥ‬ ‫ﻗﻔﺎ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫ﻟﻌﻨﮥ‬
‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫درون‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آﻓﺘﯽ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮي‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬
‫دم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دم‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫آن ﮐﻨﺪ ﮐﺰ ﻣﺮد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺧﻮ؟‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫او ﮔﻤﺎن ﺑﺮده ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﺮدم ﭼﻮ او‬
‫رﯾﺰ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫روﯾﺎن‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻨﺪ از اﻣﺮ و‪ ،‬آن ﺑﻬﺮ ﺳﺘﯿﺰ‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آﯾﺪ‪،‬‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫در ﻧﻤﺎز و روزه و ﺣﺞ و زﮐﺎت‬
‫آﺧﺮت‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎت‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‪،‬‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬
‫رازﯾﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮوزي‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺮ دو ﺑﺮ ﺳﺮ ﯾﮏ ﺑﺎزﯾﻨﺪ‬
‫رود‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫وﻓﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫رود‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫ور‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺶ‬
‫ﻧﺎم اﯾﻦ ﻣﺒﻐﻮض‪ ،‬ز آﻓﺎت وي اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎم آن ﻣﺤﺒﻮب‪ ،‬از ذات وي اﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻣﯿﻢ و واو و ﻣﯿﻢ و ﻧﻮن ﺗﺸﺮﯾﻒ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﻧﺪرون‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﮋدم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دون‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮاﻧﯿﺶ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا در وي ﻣﺬاق دوزخ اﺳﺖ؟‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دوزخ‬ ‫اﺷﺘﻘﺎق‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﺗﻠﺨﯽ آن آب ﺑﺤﺮ‪ ،‬از ﻇﺮف ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫زﺷﺘﯽ اﯾﻦ ﻧﺎم ﺑﺪ‪ ،‬از ﺣﺮف ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﻟﮑﺘﺎب‬ ‫أُم‪‬‬ ‫ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪‬ه‪‬‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺣﺮف‪ ،‬ﻇﺮف آﻣﺪ‪ ،‬در او ﻣﻌﻨﯽ ﭼﻮ آب‬
‫ﯾﺒﻐﯿﺎن‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺑ‪ْ ‬ﺮز‪‬خٌ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬
‫درﮔﺬر زﯾﻦ ﻫﺮ دو رو ﺗﺎ اﺻﻞ آن‬ ‫واﻧﮕﻪ اﯾﻦ ﻫﺮ دو‪ ،‬ز ﯾﮏ اﺻﻠﯽ روان‬
‫اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻣﺤﮏ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻋﯿﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫زر‬ ‫و‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫زر‬
‫ﺷﮏ‬ ‫داﻧﺪ او ز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﺮ ﯾﻘﯿﻦ را‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را در ﺟﺎن ﺧﺪا ﺑﻨﻬﺪ ﻣﺤﮏ‬
‫آن ﮐﺴﯽ داﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﭘ‪‬ﺮ ﺑﻮد از وﻓﺎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻗﻠﺒﮏ‬ ‫اﺳﺘﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮوﻧﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آراﻣﺪ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺎﺷﺎك‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ِ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬
‫ﭼﻮن در آﻣﺪ‪ ،‬ﺣﺲ زﻧﺪه ﭘﯽ ﺑﺒﺮد‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫ﺧﺎﺷﺎك‪‬‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫در‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﻋﻘﺒﺎ‪،‬‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫دﻧﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﺣﺲ‬

‫‪23‬‬
‫ﺣﺒﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺠﻮﺋﯿﺪ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫آن‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺠﻮﺋﯿﺪ‬ ‫ﺣﺲ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺻﺤﺖ‬
‫ﺑﺪن‬ ‫ﺗﺨﺮﯾﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫آن‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮري‬ ‫ز‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺻﺤﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﺑﺎدان‬ ‫وﯾﺮاﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫وﯾﺮان ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺴﻢ را‬ ‫ﺟﺎن‪ ،‬ﻣﺮ‬ ‫ﺷﺎه‪‬‬
‫ﺑﺬل ﮐﺮد او ﺧﺎن و ﻣﺎن و ﻣﻠﮏ و ﻣﺎل‬ ‫اي ﺧﻨﮏ ﺟﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﻋﺸﻖ و ﺣﺎل‬
‫ﻣﻌﻤﻮرﺗﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻨﺠﺶ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫وز‬ ‫زر‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺑﻌﺪ از آن در ﺟﻮ روان ﮐﺮد آب ﺧَﻮرد‬ ‫آب را ﺑ‪‬ﺒﺮﯾﺪ و ﺟﻮ را ﭘﺎك ﮐﺮد‬
‫ﺑﺮدﻣﯿﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺑﺸﮑﺎﻓﺖ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﺶ ﺻﺪ ﺑﺮج و ﺳﺪ‬ ‫ﺳ‪‬ﺘﺪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﻗﻠﻌﻪ‬
‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫ﺿﺮورت‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻬﺪ؟‬ ‫ﮐﯿﻔﯿﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﭽﻮن‬ ‫ﮐﺎر‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﯿﺮاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺑﯿﺨﻮد و ﺣﯿﺮان و ﻣﺴﺖ و واﻟﻪ اﻧﺪ‬ ‫آﮔﻬﻨﺪ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮐﺎﻣﻼن‬
‫ﺑﻞ ﭼ‪‬ﻨﺎن ﺣﯿﺮان ﮐﻪ ﻏﺮق و ﻣﺴﺖ‪ ‬دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﯿﺮان ﮐﻪ ﭘﺸﺘﺶ ﺳﻮي اوﺳﺖ‬
‫وﯾﻦ ﯾﮑﯽ را روي او ﺧﻮد روي دوﺳﺖ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ را روي او ﺷﺪ ﺳﻮي دوﺳﺖ‬
‫ﺑﻮ ﮐﻪ ﮔﺮدي ﺗﻮ ز ﺧﺪﻣﺖ رو ﺷﻨﺎس‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫ﻣﯿﺪار‬ ‫ﻣﯿﻨﮕﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫روي‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻌﺎدت‪،‬‬ ‫اﺑﻮاب‬ ‫ﻓﻘﺢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻋﺒﺎدت‪،‬‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫دﯾﺪن‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﻫﺮ دﺳﺘﯽ ﻧﺸﺎﯾﺪ داد دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫روي‬ ‫آدم‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫آن‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻓﺮﯾﺒﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‪‬‬ ‫آورد‬ ‫ﺻﯿﺎد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫دام‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬
‫ﻓﺴﻮن‬ ‫زان‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دون‬ ‫ﻣﺮد‪‬‬ ‫ﺑﺪزدد‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﺮف‬
‫ﮐﺎر دوﻧﺎن ﺣﯿﻠﻪ و ﺑﯽ ﺷﺮﻣﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻟﻘﺐ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺴﯿﻠﻢ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﺪ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﭘﺸﻤﯿﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫اﻻﻟﺒﺎب‬ ‫اوﻟﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﺬاب‬ ‫ﻟﻘﺐ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺴﯿﻠﻢ‬ ‫ﺑﻮ‬
‫ﺑﺎده را ﺧﺘﻤﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻨﺪ و ﻋﺬاب‬ ‫ﻧﺎب‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﺧﺘﺎﻣﺶ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫آن‬

‫‪ .12‬داﺳﺘﺎن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮدان ﮐﻪ ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن را ﻣﯽ ﮐﺸﺖ از ﺑﻬﺮ ﺗﻌﺼﺐ ﻣﻠﺖ ﺧﻮد و ﺣﮑﺎﯾﺖ آن‬
‫اﺳﺘﺎد و ﺷﺎﮔﺮد‬
‫ﮔﺪاز‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺟﻬﻮدان‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫او‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫او‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬
‫ﺟﺪا‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪاﺋﯽ‬ ‫دﻣﺴﺎز‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﺣﻮل‬ ‫ﺷﺎه‪‬‬
‫رو ﺑﺮون آر از وﺛﺎق آن ﺷﯿﺸﻪ را‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرآ‬ ‫را‪،‬‬ ‫اﺣﻮﻟﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﯿﻨﻤﻮد‬ ‫دو‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫زود‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫اﺣﻮل‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫درون‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫آرم؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﺣﻮل‪ :‬زان دو ﺷﯿﺸﻪ ﻣﻦ ﮐﺪام‬

‫‪24‬‬
‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫اﺣﻮﻟﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﺳﺘﺎد‪ :‬آن دو ﺷﯿﺸﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬رو‬
‫ﮔﻔﺖ اﺳﺘﺎ‪ :‬زان دو ﯾﮏ را ﺑﺮ ﺷﮑﻦ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اﺳﺘﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺮد اﺣﻮل ﮔﺮدد از ﻣﯿﻼن و ﺧﺸﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﯾﮑﯽ ﺑﺸﮑﺴﺖ ﻫﺮ دو ﺷﺪ ز ﭼﺸﻢ‬
‫ﭼﻮن ﺷﮑﺴﺖ آن ﺷﯿﺸﻪ را‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺶ دو ﻧﻤﻮد‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺒﺪل‬ ‫را‬ ‫روح‬ ‫اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت‪ ،‬ﻣﺮد را اﺣﻮل ﮐﻨﺪ‬
‫ﺻﺪ ﺣﺠﺎب از دل ﺑﻪ ﺳﻮي دﯾﺪه ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻫﻨﺮ‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﭼﻮن‬
‫زار؟‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫از‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭼﻮن دﻫﺪ ﻗﺎﺿﯽ ﺑﻪ دل رﺷﻮت ﻗﺮار‬
‫اﻣﺎن‬ ‫رب‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎﻻﻣﺎن‬ ‫اﺣﻮل‪،‬‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺟﻬﻮداﻧﻪ‬ ‫ﺣﻘﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﭘﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬

‫‪ .13‬ﺣﮑﺎﯾﺖ وزﯾﺮ ﭘﺎدﺷﺎه و ﻣﮑﺮ او در ﺗﻔﺮﯾﻖ ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن‬

‫ﮐﺎو ﺑﺮ آب از ﻣﮑﺮ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﯽ ﮐﺮه‬ ‫د‪‬ه‬ ‫ﻋﺸﻮه‬ ‫رﻫﺰن‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫وزﯾﺮي‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد را از ﻣﻠﮏ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﮐﻢ ُﮐﺶ اﯾﺸﺎن را و دﺳﺖ از ﺧﻮن ﺑﺸﻮ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫دﯾﻦ ﻧﺪارد ﺑﻮي‪ ،‬ﻣﺸﮏ و ﻋﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻢ ﮐﺶ اﯾﺸﺎن را ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﺳﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻇﺎﻫﺮش ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ و ﺑﺎﻃﻦ ﺑﺮ ﺧﻼف‬ ‫ﻏﻼف‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺳ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫ﭼﺎرة آن ﻣﮑﺮ و آن ﺗﺰوﯾﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺷﺎه ﮔﻔﺘﺶ‪ :‬ﭘﺲ ﺑﮕﻮ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﭘﻨﻬﺎﻧﺌﯽ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻫﻮﯾﺪا‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﺌﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪ .14‬ﺗﻠﺒﯿﺲ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن وزﯾﺮ ﺑﺎ ﻧﺼﺎري و ﻣﮑﺮ او‬

‫ﺑﯿﻨﯽ ام ﺑﺸﮑﺎف و ﻟﺐ‪ ،‬از ﺣﮑﻢ ﻣﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻪ ﮔﻮش و دﺳﺘﻢ را ﺑﺒﺮ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺘﮕﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬در زﯾﺮ دار آور ﻣﺮا‬
‫ﺳﻮ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫راﻫﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺎدﯾﮕﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻓﺘﻮر‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪازم‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دور‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از‬ ‫آﻧﮕﻬﻢ‬
‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﺷﻮرﯾﺪه‬ ‫ﺑﺴﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‪،‬‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮﻧﺪ آﻧﻘﻮم از ﻣﻦ دﯾﻦ ﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﻓﻨﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺧﯿﺮه‬ ‫ﮐﺎﻫﻨﺎن‪،‬‬ ‫اﻓﮑﻨﻢ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫و‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﻧﻤﯿﺂﯾﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﭘﯿﺸﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﮔﻮن‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫دام‬ ‫رازدان‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎرﻧﺪم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دﻣﺪﻣﻪ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﻓﮑﻨﻢ‪،‬‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫واﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﻔﺮﯾﺒﻢ‬ ‫ﺣﯿﻞ‬ ‫واز‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫رﯾﺰﻧﺪ‪،‬‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اي ﺧﺪاي‪ ،‬اي راز دان‪ ،‬ﻣﯿﺪاﻧﯽ ام‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯿﻢ‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‪:‬‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ‬ ‫وز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﺷﺎه‬

‫‪25‬‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‪،‬‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺘﻬﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﻮﺋﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫از دل ﻣﻦ‪ ،‬ﺗﺎ دل ﺗﻮ روزن اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﭼﻮ در ﻧﺎن ﺳﻮزن اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ؟‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﻧﯿﻮﺷﻢ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫دﯾﺪم‪،‬‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺪﯾﺪم‬ ‫روزن‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ام‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﺑﮑﺮدي‬ ‫ﺟﻬﻮداﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ام‬ ‫ﭼﺎره‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﺘﺶ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺳﭙﺎرم‪،‬‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫دﯾﻨﺶ‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واﻗﻔﻢ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫درﯾﻐﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻫﻼك‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﺮا‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺂﯾﺪ‬ ‫ﺣﯿﻒ‬
‫رﻫﻨﻤﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺮ ﯾﺰدان را و ﻋﯿﺴﯽ را‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺎ‬
‫اﯾﻢ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ز‪‬ﻧّﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫واز ﺟﻬﻮدي‪ ،‬واز ﺟﻬﻮدان‪ ،‬رﺳﺘﻪ اﯾﻢ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮐﯿﺶ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫اي‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دور‬ ‫دور‪،‬‬
‫اﻫﺘﺪا‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪم‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻘﺘﺪا‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎرﻧﺪم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺒﺮد‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن وزﯾﺮ آن ﻣﮑﺮ را ﺑﺮ ﺷﻪ ﺷﻤﺮد‬
‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫راز‬ ‫زان‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮐﺮد ﺑﺎ وي ﺷﺎه‪ ،‬آن ﮐﺎري ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ واﻗﻒ ﺷﺪ ز ﺣﺎﻟﺶ ﻣﺮد و زن‬ ‫اﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫رﺳﻮاﯾﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﮐﺮد در دﻋﻮت ﺷﺮوع‪ ،‬او ﺑﻌﺪ از آن‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫راﻧﺪ‬
‫اﺷﮑﺒﺎر‬ ‫او‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﯿﺸﺪﻧﺪ‬ ‫زار‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﯾﺎﻧﺶ‪،‬‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺴﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﺨﯿﺰد‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎل ﻋﺎﻟﻢ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اي ﭘﺴﺮ‬

‫‪ .15‬ﺟﻤﻊ آﻣﺪن ﻧﺼﺎري ﺑﺎ وزﯾﺮ و راز ﮔﻔﺘﻦ او ﺑﺎ اﯾﺸﺎن‬

‫اﻧﺪك اﻧﺪك ﺟﻤﻊ ﺷﺪ در ﮐﻮي او‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺗﺮﺳﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫و‬ ‫ز‪‬ﻧّﺎر‬ ‫و‪،‬‬ ‫اﻧﮑﻠﯿﻮن‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫راز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮد‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫او‬
‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫اﻗﻮال‬ ‫و‬ ‫اﻓﻌﺎل‬ ‫ز‬ ‫داﺋﻤﺎ‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮد‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫او‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دام‬ ‫و‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫واﻋﻆ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬
‫ﻏﻮل‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﻠﺘﻤﺲ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫از‬ ‫ﺻﺤﺎﺑﻪ‬ ‫ﺑﻌﻀﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫اﺧﻼص‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﺒﺎدﺗﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﺎن؟‬ ‫اﻏﺮاض‬ ‫ز‬ ‫آﻣﯿﺰد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬
‫ﮐﻮ؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺠﺴﺘﻨﺪي‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻧﺠﺴﺘﻨﺪي‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬
‫ﮐﺮﻓﺲ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ذره ﻣﮑﺮ‬ ‫ذره‬ ‫و‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻮ‬ ‫ﻣﻮ‬
‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﺗﺬﮐﯿﺮش‬ ‫وﻋﻆ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺬﯾﻔﻪ‬ ‫ﻓﺼﻠﯽ‬ ‫زان‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﯿﺮه ﮔﺸﺘﻨﺪي در آن وﻋﻆ و ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺻﺤﺎﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺷﮑﺎﻓﺎن‬
‫ﻋﺎم؟‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﯾﺎن‬ ‫دادﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫دل‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﯿﺴﯿﺶ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﮐﺎﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣ‪‬ﻬﺮش‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫درون‬ ‫در‬

‫‪26‬‬
‫اﻟﻤﻌﯿﻦ‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫رس‪،‬‬ ‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬ ‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دﺟﺎل‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬
‫ﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺣﺮﯾﺺ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران دام و داﻧﺴﺖ‪ ،‬اي ﺧﺪا‬
‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﮔﺮ ﺑﺎز و ﺳﯿﻤﺮﻏﯽ ﺷﻮﯾﻢ‬ ‫ﻧﻮﯾﻢ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫دﻣﺒﺪم‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﯿﺮوﯾﻢ‬ ‫داﻣﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﺮﻫﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﮐﯿﻦ ﺧﻠﻞ در ﮔﻨﺪم اﺳﺖ از ﻣﮑﺮ ﻣﻮش‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫ﻓﻨﺶ‬ ‫وز‬ ‫زدﺳﺖ‬ ‫ﺣﻔﺮه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻮش‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺟﻮش‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫واﻧﮕﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﺷﺮّ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫اي‬ ‫اول‬
‫ﺑﺎﻟﺤﻀﻮر‬ ‫اﻻ‬ ‫ﺗﻢ‪‬‬ ‫ﺻﻼة‬ ‫ﻻ‬ ‫اﻟﺼﺪور‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫آن‬ ‫اﺧﺒﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﭼﻞ‬ ‫اﻋﻤﺎل‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫در‬ ‫دزد‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺎ؟‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫روزه‪،‬‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫رﯾﺰه‬ ‫رﯾﺰه‬
‫ﮐﺸﯿ ﺪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺬرﻓﺖ‬ ‫ﺳﻮزﯾﺪه‬ ‫دل‬ ‫وآن‬ ‫ﺟﻬﯿﺪ‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﺘﺎرة‬ ‫ﺑﺲ‬
‫اﺳﺘﺎرﮔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫دزدي‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫از‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫ﻧﻔﺮوزد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯽ ُﮐﺸﺪ اﺳﺘﺎرﮔﺎن را ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻟﺌﯿﻢ ؟‬ ‫دزد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺎﺗﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻏﻢ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دام‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﮔﺮ‬
‫را‬ ‫اﻟﻮاح‬ ‫َﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﯿﺮﻫﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ارواح‬ ‫ﺗﻦ‪،‬‬ ‫دام‬ ‫از‬ ‫ﺷﺒﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫ﻣﺤﮑﻮم‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎﮐﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻓﺎرﻏﺎن‪،‬‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ارواح‬ ‫ﻣﯿﺮﻫﻨﺪ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﻓﻼن‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬

‫‪ .16‬ﺗﻤﺜﯿﻞ ﻣﺮد ﻋﺎرف و ﺗﻔﺴﯿﺮ اﷲ ﯾﺘﻮﻓﯽ اﻻﻧﻔﺲ ﺣﯿﻦ ﻣﻮﺗﻬﺎ اﻟﺦ‬

‫ﻣﺮم‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ر‪‬ﻗُﻮد‪،‬‬ ‫ﻫ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺣﺎل ﻋﺎرف اﯾﻦ ﺑﻮد ﺑﯽ ﺧﻮاب ﻫﻢ‬
‫رب‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺐ‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬ ‫در‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫از‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫رﻗﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺧﻠﻖ را ﻫﻢ ﺧﻮاب ﺣﺴﯽ در رﺑﻮد‬ ‫واﻧﻤﻮد‬ ‫ﻋﺎرف‬ ‫ﺣﺎل‪،‬‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻤﻪ‬
‫اﺑﺪاﻧﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫روﺣﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﯿﭽﻮن‬ ‫ﺻﺤﺮاي‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻪ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻫﻨﺪوي‬ ‫ﺳﭙﺮ‬ ‫ﺑﺎزرﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫روز‬ ‫ُﺗﺮك‪‬‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آﺑﺴﺘﻦ‬ ‫روح‬ ‫از‬ ‫ﺗﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺴﻮي‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ را در داد و در داور ﮐﺸﯽ‬ ‫ﮐﺸﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دام‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺻﻔﯿﺮي‪،‬‬ ‫از‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫زرﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮﮐﺲ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺻﺒﺤﺪم‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ را در ﺻﻮرت آرد زان دﯾﺎر‬ ‫وار‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫اﻟْﺈِﺻ‪‬ﺒﺎح‪،‬‬ ‫ﻓﺎﻟ‪‬ﻖُ‬

‫‪27‬‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﺑﺴﺘﻦ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺗﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺒﺴﻂ‬ ‫روﺣﻬﺎي‬
‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻤﻮت"‬ ‫اخ‬ ‫"اﻟﻨﻮم‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎري‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫اﺳﺐ‬
‫دراز‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫آﯾﻨﺪ‬ ‫روز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺑﺎر‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫آردش‬ ‫ﭼﺮاﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﻏﺰار‬ ‫زان‬ ‫واﮐﺸﺪ‬ ‫روزش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺣﻔﻆ ﮐﺮدي‪ ،‬ﯾﺎ ﭼﻮ ﮐﺸﺘﯽ ﻧﻮح را‬ ‫ﮐﺎش ﭼﻮن اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ آن روح را‬
‫وارﻫﯿﺪي اﯾﻦ ﺿﻤﯿﺮ و ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺪاري‬ ‫ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﻬﻠﻮي ﺗﻮ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ اﯾﻦ زﻣﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻬﻒ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ اﺳﺖ و‪ ،‬ﺑﺮ ﮔﻮﺷﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻮد؟‬ ‫ﺳﺮود‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻏﺎر‬
‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺧﺘﻢ‬ ‫روﭘﻮﺷﻬﺎ؟‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫دان‪،‬‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪ .17‬ﺳﻮال ﮐﺮدن ﺧﻠﯿﻔﻪ از ﻟﯿﻠﯽ و ﺟﻮاب دادن ﻟﯿﻠﯽ او را‬

‫ﮐﺰ ﺗﻮ ﻣﺠﻨﻮن ﺷﺪ ﭘﺮﯾﺸﺎن و ﻏﻮي؟‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ؟‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‪:‬‬ ‫را‬ ‫ﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺎﻣﺶ‪ ،‬ﭼﻮن ﺗﻮ ﻣﺠﻨﻮن ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮﺑﺎن‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫از‬
‫ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯽ ﺧﻄﺮ ﺑﻮدي ﺗﻮ را‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﺠﻨﻮن‬ ‫دﯾﺪة‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﯿﺪاري‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺧﻮدي ﺗﻮ‪ ،‬ﻟﯿﮏ ﻣﺠﻨﻮن ﺑﯿﺨﻮد اﺳﺖ‬
‫ﺑﺘﺮ‬ ‫ﺧﻮاﺑﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺪارﯾﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﺪار اﺳﺖ او در ﺧﻮاب ﺗﺮ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎرﯾﺶ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ در ﺧﻮاب اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺪارﯾﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫درﺑﻨﺪان‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﺪاري‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫واز زﯾﺎن و‪ ،‬ﺳﻮد و‪ ،‬از ﺧﻮف‪ ‬زوال‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻟﮕﺪﮐﻮب‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺳﻔﺮ‬ ‫راه‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﯽ ﺻﻔﺎ ﻣﯿﻤﺎﻧﺪش‪ ،‬ﻧﯽ ﻟﻄﻒ و ﻓﺮ‬
‫ﻣﻘﺎل‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫و‪،‬‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫دارد‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ او از ﻫﺮ ﺧﯿﺎل‬
‫وﺑﺎل‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫آﻧﺨﯿﺎﻟﺶ‬ ‫ﺑﺤﺎل‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﭘﺲ ز ﺷﻬﻮت رﯾﺰد او ﺑﺎ دﯾﻮ آب‬ ‫دﯾﻮ را ﭼﻮن ﺣﻮر ﺑﯿﻨﺪ او ﺑﻪ ﺧﻮاب‬
‫او ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ آﻣﺪ‪ ،‬ﺧﯿﺎل از وي ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺗﺨﻢ ﻧﺴﻞ را در ﺷﻮره رﯾﺨﺖ‬
‫ﻧﺎﭘﺪﯾ ﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫آه‬ ‫ﺿﻌﻒ ﺳﺮ ﺑﯿﻨﺪ از آن و‪ ،‬ﺗﻦ ﭘﻠﯿﺪ‬
‫وش‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﭘﺮان‬ ‫ﺧﺎك‪،‬‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﺪود‬ ‫اش‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮان‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪود‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺻﯿﺎد‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬
‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﮐﻪ اﺻﻞ آن ﺳﺎﯾﻪ ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﮐﺎن ﻋﮑﺲ آن ﻣﺮغ ﻫﻮاﺳﺖ‬
‫ﺗﺮﮐﺸﺶ ﺧﺎﻟﯽ ﺷﻮد در ﺟﺴﺖ و ﺟﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺪازد‬ ‫ﺗﯿﺮ‬
‫ﺗﻔﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫در‬ ‫دوﯾﺪن‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮ رﻓﺖ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﻤﺮش ﺗﻬﯽ‬ ‫ﺗﺮﮐﺶ‬
‫اش‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬ ‫وارﻫﺎﻧﺪ‬ ‫اش‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫زﻧﺪة‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮدة‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬

‫‪28‬‬
 ‫‪ .18‬در ﺗﺤﺮﯾﺺ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ وﻟﯽ ﻣﺮﺷﺪ‬
‫زﻣﺎن‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫از‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫زوﺗﺮ‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫او‬ ‫داﻣﻦ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫اوﻟﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﻟﻈﱢﻞﱠ‪،‬‬ ‫ﻣ‪‬ﺪ‪‬‬ ‫ﮐَﯿﻒ‪‬‬
‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫اﻻﻓﻠﯿﻦ‬ ‫أُﺣ‪‬ﺐ‪‬‬ ‫ﻻ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮو‬ ‫وادي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺑﺘﺎب‬ ‫ﺗﺒﺮﯾﺰي‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎب‬ ‫را‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫رو‬
‫ﺑﭙﺮس‬ ‫اﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﺣﺴﺎم‬ ‫اﻟﺤﻖ‬ ‫ﺿﯿﺎء‬ ‫از‬ ‫ره ﻧﺪاﻧﯽ ﺟﺎﻧﺐ اﯾﻦ ﺳﻮر و ﻋ‪‬ﺮس‬
‫ﻏﻠﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫ور‬
‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ﺳﻌﺎدت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫آدم‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎو‬
‫اي ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺶ‪ ،‬ﺣﺴﺪ ﻫﻤﺮاه ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﺒﻪ اي زﯾﻦ ﺻﻌﺒﺘﺮ در راه ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺟﺴﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻏﺮاب‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﺎن و ﻣﺎﻧﻬﺎ از ﺣﺴﺪ ﮔﺮدد ﺧﺮاب‬
‫ﻧﯿﮏ‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫ﭘﺎك ﮐﺮد‬ ‫ﺟﺴﺪ را‬ ‫آن‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺟﺴﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺟﺴﻢ ِ ﭘ‪‬ﺮ از ﮐﺒﺮ و ﭘ‪‬ﺮ ﺣﻘﺪ و رﯾﺎ‬ ‫ﮐﺒﺮﯾﺎ‬ ‫ﺟﻨﺎب‬ ‫از‬ ‫ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﮔﻨﺞ ﻧﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ار ﻃﻠﺴﻤﺶ ﺧﺎﮐﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﯿﺘ‪‬ﯽ‪،‬‬ ‫ﻃَﻬ‪‬ﺮا‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯿﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﺑﯽ ﺣﺴﺪ ﻣﮑﺮ و ﺣﺴﺪ‬
‫ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﻦ ﺣﺴﺪ را‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺧﺎك‬

‫‪ .19‬در ﺑﯿﺎن ﺣﺴﺪ ﮐﺮدن وزﯾﺮ ﺟﻬﻮد‬

‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﮔﻮش و ﺑﯿﻨﯽ ﺑﺎد داد‬ ‫ﻧﮋاد‬ ‫ﺑﻮدش‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫وزﯾﺮك‬ ‫آن‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺑﯽ ﮔﻮش و ﺑﯽ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﺴﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﺎو از‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﻮﺋﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﻮﺋﯽ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﻮي آن ﺑﻮي اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺎن دﯾﻨﯽ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺧَﻮرد‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﻮﺋﯽ ﺑﺮد و‪ ،‬ﺷﮑﺮ آن ﻧﮑﺮد‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﺷﻮ‪،‬‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﮑﺮ ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﺮ ﺷﺎﮐﺮان را ﺑﻨﺪه ﺑﺎش‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺎور‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﺴﺎز‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪ .20‬ﻓﻬﻢ ﮐﺮدن ﺣﺎذﻗﺎن ﻧﺼﺎري‪ ،‬ﻣﮑﺮ وزﯾﺮ را‬

‫ﺳﯿ ﺮ‬ ‫ﻟﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎﺻﺢ‬
‫او‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺪﯾﺪ‬ ‫ﻟﺬﺗﯽ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ذوق ﺑﻮد‪ ،‬از ﮔﻔﺖ او‬
‫رﯾﺨﺘﻪ‬ ‫زﻫﺮي‬ ‫ﻗﻨﺪ‬ ‫ﺟﻼب‬ ‫در‬ ‫آﻣﯿﺨﺘﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﮕﻔﺖ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬
‫او‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫دارد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫زان‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻫﺎن‬

‫‪29‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﻣﺮده‪ ،‬آﻧﺮا ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎن‬ ‫او ﭼﻮ ﺑﺎﺷﺪ زﺷﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺘﺶ زﺷﺖ دان‬
‫ﭘﺎره اي از ﻧﺎن ﯾﻘﯿﻦ ﮐﻪ ﻧﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زاﻧﺴﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫اﻧﺴﺎن‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‪‬‬
‫اﯾﻔﻼن‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺳﺒﺰه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺰاﺑﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﻧَﻘﻞ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫زان‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﯿﺸﮑﯽ‬ ‫ﻧﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﻨﺎن ﺳﺒﺰه ﻫﺮ آن ﮐﻮ ﺑﺮﻧﺸﺴﺖ‬
‫ﻋﺒﺲ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮض‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺪث‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﺴﺘﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪش‬
‫وز اﺛﺮ ﻣﯿﮕﻔﺖ‪ :‬ﺟﺎن را ﺳﺴﺖ ﺷﻮ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﭼ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﮕﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬
‫دﺳﺖ و ﺟﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺳﯿﻪ ﮔﺮدد ازو‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻘﺮه‪،‬‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﮐﺎري‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﺗﺶ ار ﭼﻪ ﺳﺮخ روي اﺳﺖ از ﺷﺮر‬
‫ﺑﺼﺮ‬ ‫دزد‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺖ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮق‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺰ آﮔﺎه و ﺻﺎﺣﺐ ذوق ﺑﻮد‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫اﺗﺒﺎع‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﺠﺮان‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﻣﺪت‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﯿﻤﺮد‬ ‫او‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دﯾﻦ و دل را ﮐﻞ ﺑﺪو ﺑﺴﭙﺮد ﺧﻠﻖ‬

‫‪ .21‬ﭘﯿﻐﺎم ﺷﺎه ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﺴﻮي وزﯾﺮ ﭘﺮ ﺗﺰوﯾﺮ‬

‫آراﻣﻬﺎ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﯿﻐﺎﻣﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﺗﺎ دﻫﺪ ﭼﻮن ﺧﺎك‪ ،‬اﯾﺸﺎن را ﺑﺒﺎد‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫اﻻﻣﺮ‪،‬‬ ‫آﺧﺮ‬
‫دﻟﻢ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫زود‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻣﻘﺒﻠﻢ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﺷﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﻨﻮﺷﺖ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫زﯾﻦ ﻏﻤﻢ آزاد ﮐﻦ‪ ،‬ﮔﺮ وﻗﺖ ﻫﺴﺖ‬ ‫رﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫زاﻧﺘﻈﺎرم‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻓﮑﻨﻢ‬ ‫ﺷﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎرم‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﯾﻨﮏ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫اﻣﯿﺮ‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ده‬ ‫ﺣﺎﮐﻤﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﻗﻮم ﻋﯿﺴﯽ را ﺑ‪‬ﺪ اﻧﺪر دار و ﮔﯿﺮ‬
‫ﻃﻤﻊ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﯿﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺗﺒﻊ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺮي‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻓﺮﯾﻘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ ده و اﯾﻦ دو اﻣﯿﺮ و ﻗﻮﻣﺸﺎن‬
‫او‬ ‫رﻓﺘﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﻗﺘﺪاي‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬
‫ﺟﺎن ﺑﺪادي‪ ،‬ﮔﺮ ﺑﺪو ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ او در وﻗﺖ و ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺮ اﻣﯿﺮ‬
‫دﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫اﻧﮕﯿﺨﺖ‬ ‫اي‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﭼﻮن زﺑﻮن ﮐﺮد آن ﺟﻬﻮدك ﺟﻤﻠﻪ را‬
‫ﻣﺴﻠﮑﯽ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻃﻮﻣﺎر‪،‬‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻮﻣﺎري‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‬

‫‪ .22‬ﺗﺨﻠﯿﻂ وزﯾﺮ در اﺣﮑﺎم اﻧﺠﯿﻞ و ﻣﮑﺮ آن‬

‫اﯾﻦ ﺧﻼف آن‪ ،‬ز ﭘﺎﯾﺎن ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﺣﮑﻢ‬
‫رﺟﻮع‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫رﮐﻦ‬ ‫ﺟﻮع‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫اﻧﺪر اﯾﻦ ره‪ ،‬ﻣﺨﻠﺼﯽ ﺟﺰ ﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪:‬‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻌﺒﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﺮك‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬ﺟﻮع و ﺟﻮد ﺗﻮ‬

‫‪30‬‬
‫در ﻏﻢ و راﺣﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﮑﺮ اﺳﺖ و دام‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻬﻤﺖ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬واﺟﺐ ﺧﺪﻣﺖ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻬﺮ ﮐﺮدن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺷﺮح ﻋﺠﺰ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬اﻣﺮ و ﻧﻬﯿﻬﺎﺳﺖ‬
‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪاﻧﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻔﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﮐﺮدن اﺳﺖ آن ﻋﺠﺰ‪ ،‬ﻫﯿﻦ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬ﻋﺠﺰ ﺧﻮد ﻣﺒﯿﻦ‬
‫ﻗﺪرت ﺧﻮد ﻧﻌﻤﺖ او دان ﮐﻪ ﻫﻮﺳﺖ‬ ‫ﻗﺪرت ﺧﻮد ﺑﯿﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺪرت از اوﺳﺖ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﮕﻨﺠﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ‪ :‬ﮐﺰ اﯾﻦ دو ﺑﺮ ﮔﺬر‬
‫ﮐﯿﻦ ﻧﻈﺮ ﭼﻮن ﺷﻤﻊ آﻣﺪ ﺟﻤﻊ را‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ‪ :‬ﻣﮑﺶ اﯾﻦ ﺷﻤﻊ را‬
‫ذﻟﺘﯽ‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﻠﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﻮاي‬ ‫از‬
‫وﺻﺎل‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ُﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬري‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫از‬
‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﺑﺎﮐﯽ‬ ‫ﺑﮑﺶ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪:‬‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫ﻟﯿﻠﯽ ات از ﺻﺒﺮ ﭼﻮن ﻣﺠﻨﻮن ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ ز ﮐﺸﺘﻦ‪ ،‬ﺷﻤﻊ ﺟﺎن اﻓﺰون ﺷﻮد‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺮك دﻧﯿﺎ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﮐﺮد از زﻫﺪ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫اﯾﺠﺎد‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬آﻧﭽﺖ داد ﺣﻖ‬
‫زﺣﯿﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﻔﮕﻦ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻮ آﺳﺎن ﮐﺮد و ﺧﻮش آن را ﺑﮕﯿﺮ‬
‫ﮐﺎن ﻗﺒﻮل ﻃﺒﻊ ﺗﻮ‪ ،‬رد‪ ‬اﺳﺖ و ﺑﺪ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﮕﺬار آن ِ ﺧَﻮد‬
‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ را ﻣﻠﺘﯽ ﭼﻮن ﺟﺎن ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫آﺳﺎن‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫راﻫﻬﺎي‬
‫ﻫﺮ ﺟﻬﻮد و ﮔﺒﺮ از او آﮔﻪ ﺷﺪي‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ره‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺬاي‬ ‫دل‪،‬‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪:‬‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫ﺑﺮ ﻧﯿﺎرد ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻮره رﯾﻊ و ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ذوق ﻃﺒﻊ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺖ‬
‫او‬ ‫ﺑﯿﻊ‬ ‫ﻧﺎرد‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﺴﺎرت‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫او‬ ‫رﯾﻊ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻣﻌﺴﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫آن‬
‫آن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫دان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻌﺴﺮ‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺣﺴﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬اﺳﺘﺎدي‬ ‫در ﯾﮑﯽ‬
‫اﺋﺘﻼف‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫دور‬ ‫اﯾﺘﻼف‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫زﻟﺘﯽ‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫اﻣﺘﯽ‬ ‫ﮔﻮن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫ور ﻧﻪ‪ ،‬ﮐﯽ ﺑﻮدي ز دﯾﻨﻬﺎ اﺧﺘﻼف؟‬ ‫ﺑﺎف‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎ‬ ‫را‬ ‫اﺳﺘﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺳﺘﺎ‬ ‫ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫رو ﺳﺮ ﺧﻮد ﮔﯿﺮ و ﺳﺮ ﮔﺮدان ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺳﺨﺮة‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دوﺋﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻮﺋﯽ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ او دو ﺑﯿﻨﺪ اﺣﻮل ﻣﺮدﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫اﯾﻨﻬﻤﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺠﻨﻮن‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﺪ؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ‪ :‬ﺻﺪ ﯾﮏ ﭼﻮن ﺑﻮد؟‬

‫‪31‬‬
‫ﭼﻮن ﯾﮑﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺑﮕﻮ‪ ،‬زﻫﺮ و ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻫﻤﺪﮔﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻗﻮﻟﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫روز و ﺷﺐ ﺑﯿﻦ ﺧﺎر و ُﮔﻞ‪ ،‬ﺳﻨﮓ و ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺧﺘﻼف‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫در‬
‫ﮐﯽ ﺗﻮ از ﮔﻠﺰار وﺣﺪت ﺑﻮ ﺑﺮي؟‬ ‫ﺗﺎ ز زﻫﺮ و‪ ،‬از ﺷﮑﺮ در ﻧﮕﺬري‬
‫از ﺳﻤﮏ رو ﺗﺎ ﺳﻤﺎك‪ ،‬اي ﻣﻌﻨﻮي‬ ‫وﺣﺪت اﻧﺪر وﺣﺪت اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺜﻨﻮي‬

‫‪ .23‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اﺧﺘﻼف در ﺻﻮرت و روش اﺳﺖ ﻧﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ‬

‫ﻋﺪو‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﯾﻦ ﻧﻤﻂ وﯾﻦ ﻧﻮع‪ ،‬ده ﻃﻮﻣﺎر و دو‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‪،‬‬ ‫ﺧﻢ‪‬‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫وز‬ ‫او ز ﯾﮏ رﻧﮕﯽ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻮ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺳﺎده و ﯾﮏ رﻧﮓ ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬ﭼﻮن ﺿﯿﺎ‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫زآن‬ ‫رﻧﮓ‪،‬‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫زﻻل‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫ﻣﻼل‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫او‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﯾﮑﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﻨﮕﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﯾﺒﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ در ﺧﺸﮑﯽ ﻫﺰاران رﻧﮕﻬﺎﺳﺖ‬
‫ﺟﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ ﻣﺎﻫﯽ؟ ﭼﯿﺴﺖ درﯾﺎ در ﻣﺜﻞ؟‬
‫ﺟﻮد‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آرد‬ ‫ﺳﺠﺪه‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺑﺤﺮ و ﻣﺎﻫﯽ در وﺟﻮد‬
‫ﺷﺪه‬ ‫اﻓﺸﺎن‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪان‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﻪ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ذره‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪان‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪه‬ ‫ﺗﺎﺑﺎن‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻧﺪة‬ ‫داﻧﻪ‪،‬‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻃﯿﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎء‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زده‬ ‫ذاﺗﺶ‪،‬‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﺎك اﻣﯿﻦ و‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ در وي ﮐﺎﺷﺘﯽ‬
‫ﺗﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎب‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫اﻣﺎﻧﺖ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬
‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﻧﺴﺎزد‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺪاد‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫اﻣﺎﻧﺖ‪،‬‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﻫﻨﺮﻫﺎ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﺎدي‬ ‫ﮐﻪ‪،‬‬ ‫ﺟﻮادي‬ ‫آن‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫زﻣﻬﺮﯾﺮ‪،‬‬ ‫آن ﺟﻤﺎد از ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺎن ﻣﯿﺸﻮد‬
‫ﻇﺮﯾﻒ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﻇﺮﯾﻒ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﯿﺊ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫آن ﺟﻤﺎدي ﮔﺸﺖ از ﻓﻀﻠﺶ ﻟﻄﯿﻒ‬
‫ﺿﺮﯾﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫را‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬ ‫ﺧﺒﯿﺮ‬ ‫ﻓﻀﻠﺶ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﺎدي‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻢ؟ در ﺟﻬﺎن ﯾﮏ ﮔﻮش ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎن و دل را ﻃﺎﻗﺖ اﯾﻦ ﺟﻮش ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﺳﻨﮕﯽ ﺑ‪‬ﺪ‪ ،‬از وي ﯾﺸﻢ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮔﻮﺷﯽ ﺑ‪‬ﺪ‪ ،‬از وي ﭼﺸﻢ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺳﯿﻤﯿﺎ؟‬ ‫ﭼﺒﻮد‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎ؟‬ ‫ﭼﺒﻮد‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﺴﺘﯽ و‪ ،‬ﻫﺴﺘﯽ ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺘﻦ ز ﻣﻦ‪ ،‬ﺗﺮك ﺛﻨﺎﺳﺖ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﭘﯿﺶ او ﮐﻮر و ﮐﺒﻮد؟‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫وي‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺸﻨﺎﺧﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﺑﮕﺪاﺧﺘﯽ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮر‪،‬‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﯽ ﻓﺴﺮدي ﻫﻤﭽﻮ ﯾﺦ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﺖ؟‬ ‫ﺗﻌﺰﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ور‬

‫‪32‬‬
 ‫‪ .24‬ﺑﯿﺎن ﺧﺴﺎرت وزﯾﺮ در اﯾﻦ ﺧﺪﻋﻪ و ﻣﮑﺮ‬
‫ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ‬ ‫ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰد‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺑﺼﯿﺮ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﯾﺰل‪،‬‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻻﯾﺰال‬ ‫ﻗﺪﯾﺮ‬ ‫ﺣﯽ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ‬
‫ﺻﺪ ﭼﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺖ ﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻪ دم‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﺪاﺋﯽ‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﭼﺸﻤﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺎ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻗﺪرت‪ ،‬ذره اي ﻣﯽ دان‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺸﺖ ﺑﺰرگ و ﺑﯽ ﺑﻨﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﯿﻦ دوﯾﺪ آن ﺳﻮ‪ ،‬ﮐﻪ ﺻﺤﺮاي ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺧﻮد ﺣﺒﺲ ﺟﺎﻧﻬﺎي ﺷﻤﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺻﻮرت ﭘﯿﺶ آن ﻣﻌﻨﯽ‪ ،‬ﺳﺪ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﺤﺪود و آن ﺧﻮد ﺑﯽ ﺣﺪ اﺳﺖ‬
‫در ﺷﮑﺴﺖ از ﻣﻮﺳﺌﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﻋﺼﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻧﯿﺰة‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻓﺴﻮس‬ ‫دﻣﺶ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎﻟﯿﻨﻮس‬ ‫ﻃﺐ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫اش‪،‬‬ ‫اﻣﯿﺌﯽ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﺷﻌﺎر‬ ‫دﻓﺘﺮ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺧﺴﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻤﯿﺮد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪي‪،‬‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫او‬ ‫آوﯾﺨﺖ‬ ‫ﭘﺎ‪،‬‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﯾﺮك‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺲ دل ﭼﻮن ﮐﻮه را‪ ،‬اﻧﮕﯿﺨﺖ او‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﻧﮕﯿﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ راه‬ ‫و ﺧﺎﻃﺮ ﺗﯿﺰ ﮐﺮدن‬ ‫ﻓﻬﻢ‬
‫ﮐﺎن ﺧﯿﺎل اﻧﺪﯾﺶ را‪ ،‬ﺷﺪ رﯾﺶ ﮔﺎو‬ ‫ُﮐﻨﺞ ﮐﺎو‬ ‫اي ﺑﺴﺎ ﮔﻨﺞ آﮐﻨﺎن ِ‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﭼﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺣﺸﯿﺶ او ﺷﻮي؟‬ ‫ﮔﺎو ﮐﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺗﻮ رﯾﺶ او ﺷﻮي؟‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﺻﻮرت ﺗﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺠﻨﻮن ﺷﻮي ؟‬ ‫زر‪ ‬و ﻧﻘﺮه ﭼﯿﺴﺖ ﺗﺎ ﻣﻔﺘﻮن ﺷﻮي؟‬
‫ﻣﻠﮏ و ﻣﺎل ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﻼي ﺟﺎن ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮﺷﺎن‬ ‫آﯾﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺴﺦ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫آﻧﺠﻤﺎﻋﺖ‬
‫ﻣﺴﺦ ﮐﺮد او را ﺧﺪا و‪ ،‬ز‪‬ﻫﺮه ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن زﻧﯽ از ﮐﺎر ﺑﺪ ﺷﺪ روي زرد‬
‫ﺧﺎك و ﮔ‪‬ﻞ ﮔﺸﺘﻦ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ اي ﻋﻨﻮد؟‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺦ‬ ‫ﮐﺮدن‪،‬‬ ‫ز‪‬ﻫﺮه‬ ‫را‬ ‫ﻋﻮرﺗﯽ‬
‫ﺳﻮي آب و ﮔﻞ ﺷﺪي در اﺳﻔﻠﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﯿﺒﺮدت‬ ‫روح‬
‫زآن وﺟﻮدي ﮐﻪ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺪ آن رﺷﮏ ﻋﻘﻮل‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﻣﺴﺦ ﮐﺮدي زﯾﻦ ﺳﻔﻮل‬
‫ﭘﯿﺶ آن ﻣﺴﺦ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺖ دون ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺘﺮ زﯾﻦ ﻣﺴﺦ ﮐﺮدن ﭼﻮن ﺑﻮد؟‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺴﺠﻮد‬ ‫آدم‬ ‫ﺗﺎﺧﺘﯽ‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻫﻤﺖ‬ ‫اﺳﺐ‬
‫ﺷﺮف؟‬ ‫را‬ ‫ﭘﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻨﺪاري‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﺧﻠﻒ‬ ‫اي‬ ‫اي‬ ‫زاده‬ ‫آدم‬ ‫آﺧﺮ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن را ﭘﺮ ﮐﻨﻢ از ﺧﻮد ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ؟‬ ‫ﺑﮕﯿﺮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‪:‬‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬاردش‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫ﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ﺑﺮف ﮔﺮدد ﺳﺮﺑﻪ ﺳﺮ‬
‫ﺷﺮار‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪا‪،‬‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ِوزر ِ او و‪ِ ،‬وزر ِ ﭼﻮن او‪ ،‬ﺻﺪ ﻫﺰار‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ز‪‬ﻫﺮآب‬ ‫آن‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺗﺨﯿﯿﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﯿﻦ‬
‫ُﮔﻞ‪ ،‬ﺟﺴﻤﻬﺎ را ﺟﺎن ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎر را‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﮔﻨﺠﻬﺎ‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‪،‬‬ ‫در‬
‫ﮐﯿﻦ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫از‬ ‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﻣ‪‬ﻬﺮﻫﺎ‬ ‫ﯾﻘﯿﻦ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫را‬ ‫اﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫آن‬

‫‪33‬‬
‫را‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺳﺎزد‪،‬‬ ‫روح‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺮورد‬
‫ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﺋﯿﻢ‬ ‫ﺳﻮزﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫وز‬ ‫ﺳﻮداﺋﯿﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎزﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫از‬
‫ﺷﺪم‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﻫﻢ‪،‬‬ ‫ﺳﻮزﯾﺶ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫وز‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﺳﺎزﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫در‬

‫‪ .25‬ﻣﮑﺮ ﮐﺮدن وزﯾﺮ و در ﺧﻠﻮت ﻧﺸﺴﺘﻦ و ﺷﻮر اﻓﮑﻨﺪن در ﻗﻮم‬

‫ﻓﺴﺎد‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‪،‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺪل‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺎﮐﺮ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫وﻋﻆ را ﺑﮕﺬاﺷﺖ‪ ،‬در ﺧﻠﻮت ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻣﮑﺮ دﯾﮕﺮ آن وزﯾﺮ از ﺧﻮد ﺑﺒﺴﺖ‬
‫روز‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه‬ ‫ﭼﻬﻞ‪،‬‬ ‫ﺧﻠﻮت‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫در ﻣﺮﯾﺪان در ﻓﮑﻨﺪ از ﺷﻮق ﺳﻮز‬
‫از ﻓﺮاق ﺣﺎل و‪ ،‬ﻗﺎل و‪ ،‬ذوق او‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫از رﯾﺎﺿﺖ ﮔﺸﺘﻪ در ﺧﻠﻮت‪ ،‬دو ﺗﻮ‬ ‫او‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زاري‬ ‫و‬ ‫ﻻﺑﻪ‬
‫ﺑﯽ ﻋﺼﺎ ﮐﺶ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﻮد اﺣﻮال ﮐﻮر؟‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ اﯾﺸﺎن‪ :‬ﺑﯽ ﺗﻮ ﻣﺎ را ﻧﯿﺴﺖ ﻧﻮر‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻣﺎ را ﻣﺪار از ﺧﻮد ﺟﺪا‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫و‪،‬‬ ‫اﮐﺮام‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺴﺘﺮان‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎ ﭼﻮ ﻃﻔﻼﻧﯿﻢ و‪ ،‬ﻣﺎ را داﯾﻪ ﺗﻮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دور‬ ‫ﻣﺤﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺿﺮاﻋﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮﯾﺪان‬ ‫وآن‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺖ‬ ‫در‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫آن‬
‫از دل و دﯾﻦ ﻣﺎﻧﺪه ﻣﺎ ﺑﯽ ﺗﻮ ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﭼﻪ ﺑﺪ ﺑﺨﺘﯿﺴﺖ ﻣﺎ را؟ اي ﮐﺮﯾﻢ‬
‫ﺳﺮد‬ ‫دﻣﻬﺎي‬ ‫دل‪،‬‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﯿﻢ‬ ‫درد‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫اﯾﻢ‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮﺷﺖ ﺧﻮ ﮐﺮده اﯾﻢ‬
‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫را‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫اﷲ‬
‫ﺑﯽ ﺗﻮ ﮔﺮدﻧﺪ آﺧﺮ از ﺑﯽ ﺣﺎﺻﻼن‬ ‫ﺑﯿﺪﻻن‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا؟‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫دار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎ‪ ،‬ز‬ ‫آب را‬ ‫ﻣﯿﻄﭙﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺸﮑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫رس‬ ‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫اﷲ‬ ‫اي ﮐﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ در زﻣﺎﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ‬

‫‪ .26‬دﻓﻊ ﮐﺮدن وزﯾﺮ ﻣﺮﯾﺪان را‬

‫ﺟﻮ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫و‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫و‬ ‫وﻋﻆ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﺎن اي ﺳﺨﺮﮔﺎن ﮔﻔﺖ وﮔﻮ‬
‫ﺑﻨﺪ‪ ‬ﺣﺲ‪ ،‬از ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﺑﯿﺮون ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫دون‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬
‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮدد اﯾﻦ ﮐﺮ‪ ،‬آن ﺑﺎﻃﻦ ﮐﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﺒﮥ آن ﮔﻮش ﺳﺮ‪ ،‬ﮔﻮش ﺳﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ار‪‬ﺟِﻌ‪‬ﯽ‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯽ ﺣﺲ و ﺑﯽ ﮔﻮش و ﺑﯽ ﻓﮑﺮت ﺷﻮﯾﺪ‬
‫ﺗﻮ ز ﮔﻔﺖ ﺧﻮاب ﮐﯽ ﺑﻮﺋﯽ ﺑﺮي؟‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮي ِ ﭘﻨﺪار اﻧﺪري‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫ﺑﺎﻻي‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺳﯿﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﯿﺮوﻧﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺳﯿﺮ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺣﺲ‪ ،‬ﺧﺸﮑﯽ دﯾﺪ‪ ،‬ﮐﺰ ﺧﺸﮑﯽ ﺑﺰاد‬
‫ﮔﺎه ﮐﻮه و‪ ،‬ﮔﺎه ﺻﺤﺮا‪ ،‬ﮔﺎه دﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻋﻤﺮ اﻧﺪر ره ﺧﺸﮑﯽ ﮔﺬﺷﺖ‬

‫‪34‬‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫ﺳﯿﺮ‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﺧﺸﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺸﮏ‪،‬‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﺳﯿﺮ‬
‫ﻣﻮج درﯾﺎ را‪ ،‬ﮐﺠﺎ ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﮑﺎﻓﺖ؟‬ ‫آب ﺣﯿﻮان‪ ،‬از ﮐﺠﺎ ﺧﻮاﻫﯽ ﺗﻮ ﯾﺎﻓﺖ؟‬
‫ﻣﻮج آﺑﯽ ﺻﺤﻮ و ﺳ‪‬ﮑﺮ اﺳﺖ و ﻓﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮج ﺧﺎﮐﯽ‪ ،‬ﻓﻬﻢ و وﻫﻢ و ﻓﮑﺮ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ از اﯾﻦ ﻣﺴﺘﯽ‪ ،‬از آن ﺟﺎﻣﯽ ﻧﻔﻮر‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﻓﮑﺮي‪ ،‬از آن ﺳ‪‬ﮑﺮي ﺗﻮ دور‬
‫دار‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ و ﮔﻮي ﻇﺎﻫﺮ آﻣﺪ ﭼﻮن ﻏﺒﺎر‬

‫‪ .27‬ﻣﮑﺮر ﮐﺮدن ﻣﺮﯾﺪان ﮐﻪ ﺧﻠﻮت را ﺑﺸﮑﻦ‬

‫اﯾﻦ ﻓﺮﯾﺐ و‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻔﺎ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﮕﻮ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫رﺧﻨﻪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻋﺘﯿﺐ؟‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎﻧﯿﻢ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺪل‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ؟‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺳﯿﺮاﻧﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬
‫اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺮﺣﻤﺖ‬ ‫زاﺑﺘﺪا‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اي‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ‬ ‫دوا‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫درد‬ ‫ﺿﻌﻒ و ﻋﺠﺰ و ﻓﻘﺮ ﻣﺎ داﻧﺴﺘﻪ اي‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻗﻮ‪‬ت‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﭼﺎر‬
‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﻧﺠﯿﺮي‬ ‫ﻣﺮغ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻃﻌﻤﮥ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫وي‬ ‫اﻧﺪازة‬ ‫ﻣﺮغ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫داﻧﮥ‬
‫ﻃﻔﻞ ﻣﺴﮑﯿﻦ را از آن ﻧﺎن ﻣﺮده ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻃﻔﻞ را ﮔﺮ ﻧﺎن دﻫﯽ‪ ،‬ﺑﺮ ﺟﺎي ﺷﯿﺮ‬
‫ﻧﺎن‬ ‫ﺟﻮﯾﺎي‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺨﻮد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ دﻧﺪاﻧﻬﺎ ﺑﺮ آرد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از آن‬
‫ﺷﻮد‬ ‫دران‬ ‫ﮔﺮﺑﮥ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎرﺳﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺗﮑﻠﻒ‪،‬‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮ آرد ﭘﺮ‪ ،‬ﺑﭙﺮد او ﺑﻪ ﺧَﻮد‬
‫ﮔﻮش ﻣﺎ را‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺗﻮ‪ ،‬ﻫ‪‬ﺶ ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎﻣﺶ‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫را‪،‬‬ ‫دﯾﻮ‬
‫ﺧﺸﮏ ﻣﺎ ﺑﺤﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن درﯾﺎ ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﮔﻮش ﻣﺎ ﻫﻮش اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﮔﻮﯾﺎ ﺗﻮﺋﯽ‬
‫ﺳﻤﮏ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻨﻮر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻤﺎك‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﺎ را ﺧﺎك ﺑﻬﺘﺮ از ﻓﻠﮏ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ اي ﻣﻪ‪ ،‬اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﺗﺎري‪ ،‬ﮐﯽ اﺳﺖ؟‬ ‫ﺑﯽ ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﺎ را ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﺗﺎرﯾﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫را‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻪ روي ﺗﻮ ﺷﺐ ﺗﺎري‪ ،‬ﮐﯽ اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺮ ﺳﻤﺎ ﻣﺎ ﺑﯽ ﺗﻮ‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﺎﮐﯿﻢ ﭘﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﺎك از ﻓﻠﮏ ﺑﺮدﯾﻢ دﺳﺖ‬
‫را‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫روان‬ ‫رﻓﻌﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫اﻓﻼك‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫اﺳﻢ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺴﻤﻬﺎ‬ ‫ﺟﺴﻤﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫رﻓﻌﺖ‪،‬‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫اﻟﺤﺰن‬ ‫ﻇﺎل‬ ‫ﻓﻘﺪ‬ ‫ﺗﻘﻨﻄﻨﺎ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻓﮑﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﷲ‬ ‫اﷲ‬

‫‪ .28‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ وزﯾﺮ ﮐﻪ ﺧﻠﻮت را ﻧﻤﯽ ﺷﮑﻨﻢ‬

‫ﭘﻨﺪ را در ﺟﺎن و در دل‪ ،‬ره ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺣﺠﺘﻬﺎي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﻣﯿﻦ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺘﻬﻢ‬ ‫اﻣﯿﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ور ﻧﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ زﺣﻤﺖ و آزار ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻤﺎﻟﻢ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬
‫درون‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﻟﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زآن‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﺷﺪ از اﯾﻦ ﺧﻠﻮت ﺑﺮون‬

‫‪35‬‬
 ‫‪ .29‬اﻋﺘﺮاض ﮐﺮدن ﻣﺮﯾﺪان ﺑﺮ ﺧﻠﻮت وزﯾﺮ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻏﯿﺎر‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫وزﯾﺮ‪،‬‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫دوان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫آه‬ ‫آه‬ ‫روان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪ‪‬ﺳﺖ‬ ‫اﺷﮏ‪‬‬
‫ﮔﺮﯾﺪ او‪ ،‬ﮔﺮﭼﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺪ داﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﯿﮏ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫اﺳﺘﯿﺰد‪،‬‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬
‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫زاري‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫زاري‬ ‫و‪ ،‬ﺗﻮ زﺧﻤﻪ ﻣﯿﺰﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﮕﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻣﺎ ﭼﻮ ﮐﻮﻫﯿﻢ و‪ ،‬ﺻﺪا در ﻣﺎ ز ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ ﭼﻮ ﻧﺎﺋﯿﻢ و‪ ،‬ﻧﻮا در ﻣﺎ ز ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﺑ‪‬ﺮد و ﻣﺎت ﻣﺎ ز ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬اي ﺧﻮش ﺻﻔﺎت‬ ‫ﻣﺎ ﭼﻮ ﺷﻄﺮﻧﺠﯿﻢ‪ ،‬اﻧﺪر ﺑ‪‬ﺮد و ﻣﺎت‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ؟ اي ﺗﻮ ﻣﺎ را ﺟﺎن ِ ﺟﺎن‬
‫ﻧﻤﺎ‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻄﻠﻘﯽ‪،‬‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﯿﻬﺎ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻋﺪﻣﻬﺎﺋﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫دﻣﺒﺪم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎن‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮان‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﺎﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻓﺪاي‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﺎﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻣﺎن‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫اﯾﺠﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫داد ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮد ﻣﺎ‪ ،‬از‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑﺎد ﻣﺎ‬
‫را‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮدي‪،‬‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﻟﺬت‬
‫ﺟﺎم ﺧﻮد را‪ ،‬واﻣﮕﯿﺮ‬ ‫ﻧﻘﻞ و ﺑﺎده‪،‬‬ ‫واﻣﮕﯿﺮ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻧﻌﺎم‬ ‫ﻟﺬت‬
‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﻧﯿﺮو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻘﺎش‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫ﮐﯿﺖ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮي‪،‬‬ ‫ور‬
‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺨﺎي‬ ‫و‬ ‫اﮐﺮام‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬
‫ﻣﯿﺸﻨﻮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺎﮔﻔﺘﮥ‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﻮدﯾﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻋﺎﺟﺰ و ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻮ ﮐﻮدك در ﺷﮑﻢ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﮐﺎرﮔﻪ‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺎﺟﺰان‪،‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻗﺪرت‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آدم‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و‪،‬‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﻧﻄﻖ ﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺎ دم زﻧﺪ از ﺿﺮّ و ﻧﻔﻊ‬ ‫دﺳﺖ ﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺎ دﺳﺖ ﺟﻨﺒﺎﻧﺪ ﺑﻪ دﻓﻊ‬
‫ر‪‬ﻣ‪‬ﯿﺖ‬ ‫ا‪‬ذ‬ ‫ر‪‬ﻣ‪‬ﯿﺖ‪‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﯾﺰد‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺗﻔﺴﯿﺮ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪازش‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﯿﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﭙﺮاﻧﯿﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زاري‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫ﺟﺒﺎري‪،‬‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻪ ﺟﺒﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﺟﺒﺎري اﺳﺖ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺠﻠﺖ‬ ‫اﺿﻄﺮار‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫زاري‬
‫وﯾﻦ درﯾﻎ و ﺧﺠﻠﺖ و آزرم ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺒﻮدي اﺧﺘﯿﺎر‪ ،‬اﯾﻦ ﺷﺮم ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﭼﺮاﺳﺖ؟‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮﻫﺎ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﭼﺮاﺳﺖ؟‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﺎدان‪،‬‬ ‫زﺟﺮ‬
‫او‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺣﻖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ور ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ‪ :‬ﻏﺎﻓﻞ اﺳﺖ از ﺟﺒﺮ او‬
‫ﺑﮕﺬري از ﮐﻔﺮ و‪ ،‬ﺑﺮ دﯾﻦ ﺑﮕﺮوي‬ ‫ﻫﺴﺖ اﯾﻦ را ﺧﻮش ﺟﻮاب ار ﺑﺸﻨﻮي‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺪاري‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري‪،‬‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫زاري‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﺮت‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﺳﺘﻐﻔﺎر‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻣﯿﺸﻮي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬
‫ره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺖ‪:‬‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬

‫‪36‬‬
‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎري‬ ‫ﻧﺒﻮدم‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﻬﺪ و ﭘﯿﻤﺎن ﻣﯿﮑﻨﯽ ﮐﻪ‪ :‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‬
‫ﺑﯿﺪاري ﺗﻮ را‬ ‫ﻫﻮش و‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺲ ﯾﻘﯿﻦ ﮔﺸﺖ آن ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﺗﻮ را‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ را درد اﺳﺖ‪ ،‬او ﺑﺮدﺳﺖ ﺑﻮ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺪان اﯾﻦ اﺻﻞ را‪ ،‬اي اﺻﻞ ﺟﻮ‬
‫زردﺗﺮ‬ ‫رخ‬ ‫ﺗﺮ‪،‬‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دردﺗﺮ‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﺑﯿﺪارﺗﺮ‪،‬‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﻮ؟‬ ‫ﺟﺒﺎرﯾﺖ‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﮐﻮ؟‬ ‫زارﯾﺖ‬ ‫آﮔﻬﯽ‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺮش‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻤﺎدي‬ ‫اﺷﮑﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫ﺑﻼ‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫آزادي‬ ‫ﺣﺒﺲ‪،‬‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﻪ‪،‬‬ ‫ﺳﺮﻫﻨﮕﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ور ﺗﻮ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺖ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻃﺒﻊ و ﺧﻮي ﻋﺎﺟﺰ‪ ،‬آن‬ ‫ﻋﺎﺟﺰان‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺳﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﮐﻮ؟‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﻣﮕﻮ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫در ﻫﺮ آن ﮐﺎري ﮐﻪ ﻣﯿﻞ اﺳﺘﺖ ﺑﺪان‬
‫اﻧﺪر آن ﺟﺒﺮي ﺷﻮي‪ ،‬ﮐﺎﯾﻦ از ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫در ﻫﺮ آن ﮐﺎري ﮐﻪ ﻣﯿﻠﺖ ﻧﯿﺴﺖ و ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺟﺒﺮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺮﯾﻨﺪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‪،‬‬
‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﻣﯿﭙﺮد او در ﭘﺲ و‪ ،‬ﺟﺎن ﭘﯿﺶ ﭘﯿﺶ‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﻣﺮﻏﯽ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻨﺲ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫آﯾﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫را‪،‬‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺳﺠﻦ‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺠ‪‬ﯿﻦ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‪،‬‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﺑﺠﺎن‬ ‫ﻋﻠﯿﯿﻦ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑ‪‬ﺪﻧﺪ‬ ‫ﻋﻠﯿﯿﻦ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‪،‬‬
‫ﮐﻼم‬ ‫ﻣﯿﺮوﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﺤﺮف‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎ‬ ‫اﯾﺨﺪا‪،‬‬
‫را‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻮﺋﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .30‬ﻧﻮﻣﯿﺪ ﮐﺮدن وزﯾﺮ‪ ،‬ﻣﺮﯾﺪان را از ﻧﻘﺾ ﺧﻠﻮت ﺧﻮد‬

‫ﮐﺎي ﻣﺮﯾﺪان‪ ،‬از ﻣﻦ اﯾﻦ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﺎد‬ ‫داد‬ ‫آواز‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫از‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫آن‬
‫ﮐﺰ ﻫﻤﻪ ﯾﺎران و ﺧﻮﯾﺸﺎن ﺑﺎش ﻓﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫وز وﺟﻮد ﺧﻮﯾﺶ ﻫﻢ ﺧﻠﻮت ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﻧﺸﯿﻦ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫در‬ ‫روي‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮﯾﻢ ﮐﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫دﺳﺘﻮري‬ ‫اﯾﻦ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ام‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫در‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭼﺎرم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ام‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫اي‬ ‫اﻟﻮداع‬
‫ﻋﻄﺐ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺴﻮزم‪،‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﻄﺐ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎري‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﻪ زﯾﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﺎرﻣﯿﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻧﺸﯿﻨﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮي‬

‫‪ .31‬ﻓﺮﯾﻔﺘﻦ وزﯾﺮ اﻣﯿﺮان را ﻫﺮ ﯾﮏ ﺑﻨﻮﻋﯽ و ﻃﺮﯾﻘﯽ‬

‫ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﺣﺮف راﻧﺪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫آن‬ ‫وآﻧﮕﻬﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺗﻮي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﮥ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﯾﮏ را‪ :‬ﺑﻪ دﯾﻦ ﻋﯿﺴﻮي‬

‫‪37‬‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﺷﯿﺎع‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﺗﺒﺎع‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫آن‬ ‫و‬
‫ﯾﺎ ﺑﮑﺶ‪ ،‬ﯾﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﯽ دارش اﺳﯿﺮ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮدن‪،‬‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫اﻣﯿﺮي‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻣﺠﻮي‬ ‫را‬ ‫رﯾﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻤﯿﺮم‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﮕﻮي‬ ‫اﯾﻨﺮا‬ ‫ام‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻣﮑﻦ‬ ‫اﺳﺘﯿﻼ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﯿﺮم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺮ ﺧﻮان ﺗﻮ ﺑﺮ اﻣﺖ‪ ،‬ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫و‬ ‫ﻃﻮﻣﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻨﮏ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺰ ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺮي‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ آن را ﮔﻔﺖ‪ ،‬اﯾﻦ را ﮔﻔﺖ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫‪‬ﺳﺮّ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫اﻟﻤﺮاد‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫داد‬ ‫ﻃﻮﻣﺎر‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫او‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﭘﺴﺮ‬ ‫دادﺳﺘﻢ ﻣﻦ اﯾﻦ را‪ ،‬اي‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺑﺴﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬
‫اﻟﻒ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺣﺮﻓﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﻃﻮﻣﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﮐﺮدﯾﻢ اﯾﻦ ﺿﺪ را ﺑﯿﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﻃﻮﻣﺎر‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬

‫‪ .32‬ﮐﺸﺘﻦ وزﯾﺮ ﺧﻮد را در ﺧﻠﻮت از ﻣﺮﯾﺪان‬

‫ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺸﺖ و‪ ،‬از وﺟﻮد ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬ﭼﻞ روز ِ دﯾﮕﺮ در ﺑﺒﺴﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺘﮕﺎه‬ ‫ﮔﻮرش‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺧﻠﻖ از ﻣﺮگ او آﮔﺎه ﺷﺪ‬
‫او‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫در‬ ‫دران‪،‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻮﮐﻨﺎن‪،‬‬ ‫او‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﻨﺪان‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫از ﻋﺮب‪ ،‬وز ﺗﺮك و‪ ،‬از روﻣﯽ و ﮐﺮد‬ ‫ﺷﻤﺮد‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻫﻢ‪،‬‬ ‫ﻋﺪد را‬ ‫ﮐﺎن‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫درﻣﺎﻧﻬﺎي‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫درد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﺮﻫﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎك‪‬‬
‫ﮐﺮده ﺧﻮن را از دو ﭼﺸﻢ ﺧﻮد رﻫﯽ‬ ‫ﻣﻬﯽ‬ ‫ﮔﻮرش‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ‬ ‫آن‬
‫ﻫﻢ ﺷﻬﺎن و ﻫﻢ ﮐﻬﺎن و ﻫﻢ ﻣﻬﺎن‬ ‫ﻓﻐﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮاﻏﺶ‬ ‫درد‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﺸﺎن؟‬ ‫ﺟﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫از‬ ‫ﻣﻬﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺎ‪ ،‬از او ﮔﺮدد ﺗﻤﺎم‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯿﻤﺶ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دﻫﯿﻢ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫داﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﻬﯿﻢ‬ ‫او‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭼﺎره‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ و‪ ،‬ﻣﺎ را ﮐﺮد داغ‬
‫ﯾﺎدﮔﺎر‬ ‫ﻣﺎن‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺒﯽ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺷﺪ از ﭘﯿﺶ دﯾﺪه‪ ،‬روي ﯾﺎر‬
‫ﺑﻮي ﮔﻞ را‪ ،‬از ﮐﻪ ﺟﻮﺋﯿﻢ؟ از ﮔﻼب‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﮔﻞ ﺑﮕﺬﺷﺖ و‪ ،‬ﮔﻠﺸﻦ ﺷﺪ ﺧﺮاب‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﻘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﺮ دو ﭘﻨﺪاري‪ ،‬ﻗﺒﯿﺢ آﯾﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮب‬ ‫ﻧﯽ ﻏﻠﻂ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺎﯾﺐ ﺑﺎ ﻣﻨﻮب‬
‫ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﮐﺰ ﺻﻮرت ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﯽ دو ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺗﻮﯾﯽ ﺻﻮرت ﭘﺮﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﻧﻮرش درﻧﮕﺮ‪ ،‬ﮐﺎن ﯾﮑﺘﻮ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﻨﮕﺮي‪ ،‬ﭼﺸﻤﺖ دو اﺳﺖ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻻﺟﺮم‪،‬‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ در ﻧﻮرش‪ ،‬ﻧﻈﺮ اﻧﺪاﺧﺖ ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬

‫‪38‬‬
 ‫‪ .33‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان ﺣﻘﻨﺪ ﮐﻪ ﻻ ﻧﻔﺮق ﺑﯿﻦ اﺣﺪ ﻣﻦ رﺳﻠﻪ‬
‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‪ ،‬ﻏﯿﺮ آن‬ ‫ده ﭼﺮاغ ار ﺣﺎﺿﺮ آري در ﻣﮑﺎن‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻧﻮرش روي آري‪ ،‬ﺑﯽ ﺷﮑﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﻓﺮق‬
‫اﻟﺮُﺳ‪‬ﻞ‬ ‫آﺣﺎد‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﻔﺮق‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻗﻞ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻔﺮﻗﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻟﻤﻌﻨﯽ‬ ‫اﻃﻠﺐ‬
‫ﺑﻔﺸﺮي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺻﺪ ﺳﯿﺐ و‪ ،‬ﺻﺪ آﺑﯽ ﺑﺸﻤﺮي‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻓﺮاد‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﯾﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻋﺪاد‬ ‫و‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫در‬
‫ﭘﺎي ﻣﻌﻨﯽ ﮔﯿﺮ‪ ،‬ﺻﻮرت ﺳﺮﮐﺶ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﺎر‪،‬‬ ‫اﺗﺤﺎد‬
‫ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯽ زﯾﺮ آن‪ ،‬وﺣﺪت ﭼﻮ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺻﻮرت ﺳﺮﮐﺶ‪ ،‬ﮔﺪازان ﮐﻦ‪ ،‬ز رﻧﺞ‬
‫او‬ ‫ﻣﻮﻻي‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﺪازد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺘﻬﺎي‬ ‫ﻧﮕﺪازي‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺧﺮﻗﮥ‬ ‫ﺑﺪوزد‪،‬‬ ‫او‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫او‬
‫ﺑﯽ ﺳﺮ و ﺑﯽ ﭘﺎ ﺑ‪‬ﺪﯾﻢ‪ ،‬آن ﺳﺮ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮدﯾﻢ‬ ‫ﻣﻨﺒﺴﻂ‬
‫ﺑﯽ ﮔﺮه ﺑﻮدﯾﻢ و ﺻﺎﻓﯽ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮ آب‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺑﻮدﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﮕﺮه‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺪد‪،‬‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت آﻣﺪ آن ﻧﻮر ﺳﺮه‬
‫ﻓﺮﯾﻖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫رود‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻨﺠﻨﯿﻖ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‪،‬‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﮐﻨﮕﺮه‬

‫‪ .34‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اﻧﺒﯿﺎء ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻟﺴﻼم را ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﻠﻤﻮا اﻟﻨﺎس ﻋﻠﯽ ﻗﺪر ﻋﻘﻮﻟﻬﻢ‪ .‬زﯾﺮا آﻧﭽﻪ ﻧﺪاﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﺸﺎن را زﯾﺎن دارد‪ .‬ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ‪ :‬اﻣﺮﻧﺎ ان ﺗﻨﺰل اﻟﻨﺎس ﻣﻨﺎزﻟﻬﻢ‪ ،‬اﻟﯽ آﺧﺮ‬
‫ﺧﺎﻃﺮي‬ ‫ﻧﻠﻐﺰد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‪،‬‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﺮي‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﮔﺮﯾ ﺰ‬ ‫واﭘﺲ‬ ‫ﺳﭙﺮ‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺪاري‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﭼﻮن ﺗﯿﻎ ﭘﻮﻻد اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﯿﺰ‬
‫ﺣﯿﺎ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﯿﺎ‬ ‫اﺳﭙﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اﻟﻤﺎس‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﮐﺞ ﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﻧﺨﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺧﻼف‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻦ ﺗﯿﻎ ﮐﺮدم در ﻏﻼف‬

‫‪ .35‬ﻣﻨﺎزﻋﺖ ﮐﺮدن اﻣﺮا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ در وﻟﯿﻌﻬﺪي‬

‫راﺳﺘﺎن‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫وﻓﺎداري‬ ‫وز‬ ‫داﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻣﺪﯾﻢ‬
‫ﻣﯿﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺒﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫رﻓﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﯾﮏ اﻣﯿﺮي ز آن اﻣﯿﺮان‪ ،‬ﭘﯿﺶ رﻓﺖ‬
‫زﻣﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺮد‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫اﯾﻨﮏ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﻧﯿﺎﺑﺖ ﺑﻌﺪ از او آن ِ ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﻃﻮﻣﺎر‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻨﮏ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫آن‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮ آﻣﺪ ﻫﺮ دو را ﺧﺸﻢ و ﺟﺤﻮد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻃﻮﻣﺎري‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫از‬
‫دار‬ ‫آب‬ ‫ﺗﯿﻐﻬﺎي‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﻄﺎر‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫آن‬

‫‪39‬‬
‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﯿﻼن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪،‬‬ ‫درﻫﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ را ﺗﯿﻎ و ﻃﻮﻣﺎري ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻐﻬﺎ‬ ‫ﺑﯿﮑﺮان‬ ‫ﺧﯿﻞ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫اﻣﯿﺮي‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫ﺳﺮﻫﺎي‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎ‬ ‫ﻣﺮد‪‬‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﮐﻮه ﮐﻮه‪ ،‬اﻧﺪر ﻫﻮا زﯾﻦ ﮔﺮد ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮن روان ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﺳﯿﻞ از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺳﺮﻫﺎي‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﺗﺨﻤﻬﺎي‬
‫داﺷﺖ‬ ‫ﻧﻐﺰ‬ ‫ﭘﺎك‪‬‬ ‫روح‬ ‫ﮐﺸﺘﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺟﻮزﻫﺎ ﺑﺸﮑﺴﺖ و‪ ،‬آن ﮐﺎن ﻣﻐﺰ داﺷﺖ‬
‫ﭼﻮن اﻧﺎر و ﺳﯿﺐ را ﺑﺸﮑﺴﺘﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺸﺘﻦ و ﻣﺮدن‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﺗﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪﺳﺖ‪،‬‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺷﯿﺮﯾﻦ اﺳﺖ‪ ،‬آن ﺷﺪ ﯾﺎر ِ داﻧﮓ‬
‫واﻧﭽﻪ ﭘﻮﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻏﯿﺮ ﺧﺎك‬ ‫آﻧﭽﻪ ﭘﺮ ﻣﻐﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣ‪‬ﺸﮏ اﺳﺖ ﭘﺎك‬
‫وآﻧﭽﻪ ﺑﯽ ﻣﻌﻨﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮد رﺳﻮا ﺷﻮد‬ ‫آن ﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮش ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‬
‫زآﻧﮑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﻦ ﺻﻮرت ﭘ‪‬ﺮ اﺳﺖ‬ ‫رو ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻮش‪ ،‬اي ﺻﻮرت ﭘﺮﺳﺖ‬
‫ﻓﺘﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﯿﻎ ﭼﻮﺑﯿﻦ در ﻏﻼف‬ ‫ﺟﺎن ﺑﯽ ﻣﻌﻨﯽ در اﯾﻦ ﺗﻦ‪ ،‬ﺑﯽ ﺧﻼف‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻮﺧﺘﻦ را آﻟﺖ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻏﻼف‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زار‬ ‫ﮐﺎر‪،‬‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اول‪،‬‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫ﮐﺎرزار‬ ‫در‬ ‫ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺮ‬ ‫را‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻃﺮب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﻟﻤﺎس‪،‬‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮو‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﯿﻤﯿﺎﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫اوﻟﯿﺎﺳﺖ‬ ‫زرادﺧﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻟﻠﻌﺎﻟﻤﯿﻦ‬ ‫ر‪‬ﺣ‪‬ﻤ‪‬ﮥً‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫داﻧﺎﯾﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺧﺒﺮ‬ ‫او‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺨﺮ‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫ﻣﯿﺨﺮي‪،‬‬ ‫اﻧﺎري‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫درج‬ ‫د‪‬ر‪ ،‬از‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫اي ﻣﺒﺎرك ﺧﻨﺪه اش‪ ،‬ﮐﺎو از دﻫﺎن‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮداﻧﺖ‪،‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺧﻨﺪان‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫دل‪،‬‬ ‫ﺳﻮاد‬ ‫او‪،‬‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻨﺪة‬ ‫ﻧﺎﻣﺒﺎرك‪،‬‬
‫رﯾﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺻﺤﺒﺘﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ دل رﺳﯽ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﻮي‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫و ﻣﺮﻣﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺻﺨﺮه‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮﺷﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻻ‪،‬‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮو‪،‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫اﻣﯿﺪﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮو‪،‬‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﺪي‬ ‫ﮐﻮي‬
‫ﺗﻦ ﺗﺮا‪ ،‬در ﺣﺒﺲ آب و ﮔﻞ ﮐﺸﺪ‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫دل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮐﻮي‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‪،‬‬ ‫دل‬
‫ﻣﻘﺒﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﺑﺠﻮ‬ ‫رو‬ ‫دﻟﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫دل‬ ‫ﻏﺬاي‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫رﻓﻌﺘﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫اﻓﻀﺎﻟﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دوﻟﺘﯽ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ذﯾﻞ‬ ‫در‬ ‫زن‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺢ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺎﻟﺢ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬

‫‪ .36‬ﻧﻌﺖ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺣﻀﺮت ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﻪ در اﻧﺠﯿﻞ ﺑﻮد‬

‫‪40‬‬
‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﻧﺠﯿﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد ذﮐﺮ ﻏﺰو و ﺻﻮم و اﮐﻞ او‬ ‫او‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺣﻠﯿﻪ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺧﻄﺎب‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫رﺳﯿﺪﻧﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺛﻮاب‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﻃﺎﯾﻔﮥ‬
‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻧﻬﺎدﻧﺪي‬ ‫رو‬ ‫ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫دادﻧﺪي‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬
‫ﺷﮑﻮه‬ ‫از‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺪﻧﺪ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ ﻓﺘﻨﻪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬آن ﮔﺮوه‬
‫ﻣﺴﺘﺠﯿ ﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫در‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫ﺷﺮّ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﺴﻞ‬
‫ﻣﺴﺘﻬﺎن‬ ‫داﺷﺘﻨﺪي‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻧﺼﺮاﻧﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫وآن‬
‫ﻓﻦ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫راي‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺘﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺘﻬﺎن‬
‫ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺤﺮوم از ﺧﻮد و‪ ،‬ﺷﺮط ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﻓﺮﯾﻖ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺘﻬﺎن‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﮐﺞ‬ ‫ﻃﻮﻣﺎرﻫﺎي‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺣﮑﻤﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫دﯾﻨﺸﺎن‬ ‫ﻣﺨﺒﻂ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﻣﺪدﮐﺎري‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻮرش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﺣﻤﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ذات آن روح اﻻﻣﯿﻦ؟‬ ‫ﻧﺎم اﺣﻤﺪ ﭼﻮن ﺣﺼﺎري ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺼﯿﻦ‬
‫وزﯾ ﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻼي‬ ‫از‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ ،‬ﺧﻮن رﯾﺰ ِ درﻣﺎن ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬

‫‪ .37‬در ﺑﯿﺎن ﺣﮑﺎﯾﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد دﯾﮕﺮ ﮐﻪ در ﻫﻼك دﯾﻦ ﻋﯿﺴﯽ ﺟﻬﺪ ﮐﺮد‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫رو‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻫﻼك‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﻮد‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺴﻞ‬ ‫ز‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺳﻮره ﺑﺮ ﺧﻮان‪ ،‬و اﻟﺴﻤﺎ ذات اﻟﺒﺮوج‬ ‫ﮔﺮ ﺧﺒﺮ ﺧﻮاﻫﯽ از اﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﺧﺮوج‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫دﯾﮕﺮ‪،‬‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺰاد‬ ‫اول‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﺖ‬
‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫رود‬ ‫ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫زاوﻟﯿﻦ ﺟﻮﯾﺪ ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﯽ ﺑﯿﺶ و ﮐﻢ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ ﮐﻨﺪ‪ ،‬زاﻧﮕﻮن ﺳﺘﻢ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻟﻌﻨﺘﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﻟﺌﯿﻤﺎن‪،‬‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨﺘﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮان‬
‫ِﺑﺪان‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﯾﺪ‪،‬‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫ﺑ‪‬ﺪان‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺻﻮر‬ ‫ﻧﻔﺦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﺮود‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫رگ رگ اﺳﺖ اﯾﻦ آبِ ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ ،‬و آب ﺷﻮر‬
‫اﻟﮑﺘﺎب‬ ‫أَو‪‬ر‪‬ﺛْﻨَﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﯿﺮاث‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯿﮑﻮان را ﻫﺴﺖ ﻣﯿﺮاث از ﺧﻮش آب‬
‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮي‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮي‬ ‫ار‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن‪،‬‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﺷﻌﻠﻪ آن ﺟﺎﻧﺐ رود‪ ،‬ﻫﻢ ﮐﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﮔﻮﻫﺮان‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬
‫ﻣﯿﺮود‬ ‫ﺑﺮﺟﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺟﯽ‬ ‫ﺧﻮر‪،‬‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺪود‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔ‪‬ﺮد‬ ‫روزن‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﻣﺮ ورا‪ ،‬ﺑﺎ اﺧﺘﺮ ﺧﻮد ﻫﻢ ﺗﮑﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯿﺴﺖ‬ ‫اﺧﺘﺮي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ُﮐﻠﯽ دارد و‪ ،‬ﻋﺸﻖ و ﻃﻠﺐ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻃﺎﻟﻌﺶ‬
‫ﺟﻨﮓ و ﺑﻬﺘﺎن و ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺟﻮﯾﺪ او‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫رﯾﺰ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻣﺮﯾﺨﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫ﮐﻪ اﺣﺘﺮاق و ﻧﺤﺲ ﻧﺒﻮد اﻧﺪر آن‬ ‫اﺧﺘﺮان‬ ‫وراي‬ ‫از‬ ‫اﺧﺘﺮاﻧﻨﺪ‪،‬‬

‫‪41‬‬
‫ﻣﺸﺘﻬﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﻬﺎي‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎﯾﺮان‬
‫ﺟﺪا‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫در‬ ‫راﺳﺨﺎن‬
‫رﺟﻮم‬ ‫در‬ ‫ﺳﻮزد‬ ‫ﮐﻔﺎر‬ ‫او‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﺠﻮم‬ ‫زآن‬ ‫او‪،‬‬ ‫ﻃﺎﻟﻊ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺧﻮ‬ ‫ﻣﻐﻠﻮب‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫رو‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻘﻠﺐ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮﯾﺨﯽ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﺻﺒﻌﯿﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻮر ﻏﺎﻟﺐ‪ ،‬اﯾﻤﻦ از ﮐﺴﻒ و ﻏﺴﻖ‬
‫داﻣﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﻘﺒﻼن‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫آن‬ ‫ﻓﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﺑﺮﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫روي‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﻮر‪،‬‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫وآن‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﻮر‪،‬‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫زآن‬ ‫ﻧﺎﺑﺪه‬ ‫ﻋﺸﻘﯽ‪،‬‬ ‫داﻣﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﻠﺒﻼن را ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﺑﺎ روي ﮔﻞ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ُﮐﻞ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫روﯾﻬﺎ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺟﺰوﻫﺎ‬
‫از درون ﺟﻮ‪ ،‬رﻧﮓ ﺳﺮخ و زرد را‬ ‫ﮔﺎو را رﻧﮓ از ﺑﺮون و‪ ،‬ﻣﺮد را‬
‫ﺟﻔﺎﺳﺖ‬ ‫آبِ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫از‬ ‫زﺷﺘﺎن‪،‬‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﺻﻔﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧُﻢ‪‬‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﮏ‪،‬‬ ‫رﻧﮕﻬﺎي‬
‫ﮐﺜﯿﻒ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫ﻟَﻌ‪‬ﻨَﮥُ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫ﺻ‪‬ﺒ‪‬ﻐَﮥَ‬
‫ﻣﯿﺮود‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﮐﺎﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺮود‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫از‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫رو‬ ‫آﻣﯿﺰ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫وز‬ ‫رو‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺳﯿﻠﻬﺎي‬ ‫ﮐُﻪ‪،‬‬ ‫ﺳ‪‬ﺮ‬ ‫از‬

‫‪ .38‬آﺗﺶ اﻓﺮوﺧﺘﻦ ﭘﺎدﺷﺎه و ﺑﺖ را در ﭘﻬﻠﻮي آﺗﺶ ﻧﻬﺎدن‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺖ ﺳﺠﺪه ﮐﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫آﺗﺶ ﺑﺮﻫﺪ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺘﯽ‬ ‫آﺗﺶ‪،‬‬ ‫ﭘﻬﻠﻮي‬ ‫آن ﺟﻬﻮد ﺳﮓ ﺑﺒﯿﻦ ﭼﻪ راي ﮐﺮد‬
‫ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺎرد‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﺑﺖ را ﺳﺠﻮد آرد‪ ،‬ﺑﺮَﺳﺖ‬
‫ﺑﺰاد‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺘﯽ‬ ‫ﻧﻔﺴﺶ‪،‬‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺰاي اﯾﻦ ﺑﺖ ﻧﻔﺲ‪ ،‬او ﻧﺪاد‬
‫زآﻧﮑﻪ آن ﺑﺖ ﻣﺎر و‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺖ اژدﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﺑﺘﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﻣﺎدر‬
‫ﻗﺮار‬ ‫ﻣﯿﮕﯿﺮد‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮار‬ ‫آن‬ ‫آﻫﻦ و ﺳﻨﮓ اﺳﺖ ﻧﻔﺲ و‪ ،‬ﺑﺖ ﺷﺮار‬
‫ﺑﻮد؟‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫دو‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺳﻨﮓ و آﻫﻦ زآب‪ ،‬ﮐﯽ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻮد؟‬
‫ﮔﺬار‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺎرﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‪،‬‬ ‫آب‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺳﻨﮓ و‬
‫در درون ﺳﻨﮓ و آﻫﻦ‪ ،‬ﮐﯽ رود؟‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زآب‪،‬‬
‫ﻓﺮع ﻫﺮ دو‪ ،‬ﮐﻔﺮ ِ ﺗﺮﺳﺎ و ﺟﻬﻮد‬ ‫آﻫﻦ و ﺳﻨﮓ اﺳﺖ‪ ،‬اﺻﻞ ﻧﺎر و دود‬
‫ﻧﻔﺲ‪ ،‬ﻣﺮ آب ﺳﯿﻪ را‪ ،‬ﭼﺸﻤﻪ دان‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫در‬ ‫آﺑﺴﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺑﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﭼﺸﻤﻪ‬ ‫ﺑﺘﮕﺮ‪،‬‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺳﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻨﺤﻮت‪،‬‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺼﺮ‬ ‫اي‬ ‫آن‪،‬‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﺷﻮﻣﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮔﺬر‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫درون‬ ‫ﺑﺖ‬
‫درﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﯿﺰﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﺸﻤﻪ‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫ﺻﺪ ﺳﺒﻮ را ﺑﺸﮑﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﺎره ﺳﻨﮓ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﭼﺸﻤﻪ‬ ‫آب‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‪،‬‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫و‬ ‫ﺧُﻢ‬ ‫آب‬
‫ﺳﻬﻞ دﯾﺪن ﻧﻔﺲ را‪ ،‬ﺟﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻧﯿﮏ ﺳﻬﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﻬﻞ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻦ‬ ‫ﺑﺖ‬

‫‪42‬‬
‫در‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮان‪،‬‬ ‫دوزخ‬ ‫ﻗﺼﮥ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺠﻮﺋﯽ‪،‬‬ ‫ار‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‪،‬‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﻔﺲ ﻣﮑﺮي و‪ ،‬در ﻫﺮ ﻣﮑﺮ از آن‬
‫ﻣﺮﯾﺰ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫آب‬ ‫ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺧﺪاي‬ ‫در‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫از‬ ‫واره‬ ‫ﺑﺮادر‪،‬‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺰن‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را‬ ‫دﺳﺖ‬

‫‪ .39‬آوردن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد زﻧﯽ را ﺑﺎ ﻃﻔﻞ و اﻧﺪاﺧﺘﻦ او ﻃﻔﻞ را در آﺗﺶ و ﺑﺴﺨﻦ آﻣﺪن ﻃﻔﻞ در‬
‫ﻣﯿﺎن آﺗﺶ‬
‫ﭘﯿﺶ آن ﺑﺖ‪ ،‬و آﺗﺶ اﻧﺪر ﺷﻌﻠﻪ ﺑﻮد‬ ‫ﯾﮏ زﻧﯽ ﺑﺎ ﻃﻔﻞ آورد آن ﺟﻬﻮد‬
‫ﺳﺨُﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺴﻮزي‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي زن ﭘﯿﺶ اﯾﻦ ﺑﺖ ﺳﺠﺪه ﮐﻦ‬
‫ﻣﻮﻗﻨﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﮑﺮد‪،‬‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺠﺪة‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎﮐﺪﯾﻦ‬ ‫زن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﮑﻨﺪ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫دل‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑﺘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﻃﻔﻞ از او ﺑﺴﺘﺪ‪ ،‬در آﺗﺶ در ﻓﮑﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ زد آن ﻃﻔﻞ‪ :‬ﮐﺈﻧﯽ ﻟﻢ أﻣﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ او ﺳﺠﺪه آرد ﭘﯿﺶ ﺑﺖ‬
‫آﺗﺸﻢ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫در‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺧﻮﺷﻢ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫رﺣﻤﺖ اﺳﺖ اﯾﻦ‪ ،‬ﺳﺮ ﺑﺮ آورده ز ﺟﯿﺐ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﻨﺪ اﺳﺖ آﺗﺶ‪ ،‬از ﺑﻬﺮ ﺣﺠﯿﺐ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺧﺎﺻﺎن‬ ‫ﻋﺸﺮت‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻣﺎدر‪،‬‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﻣﺜﺎل‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﺗﺶ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﯿﻦ‪،‬‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﮐﺎو در آﺗﺶ ﯾﺎﻓﺖ ورد و ﯾﺎﺳﻤﯿﻦ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫اﻓﺘﺎدن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮﻓﻢ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫زادن‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻣﯿﺪﯾﺪم‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﻮش ﻫﻮاﺋﯽ‪ ،‬ﺧﻮب رﻧﮓ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫از‬ ‫ر‪‬ﺳﺘﻢ‬ ‫ﺑﺰادم‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن در اﯾﻦ آﺗﺶ ﺑﺪﯾﺪم اﯾﻦ ﺳﮑﻮن‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن را ﭼﻮن رﺣﻢ دﯾﺪم ﮐﻨﻮن‬
‫دﻣﯽ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫او‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ذره‪،‬‬ ‫ذره‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪم‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫و آن ﺟﻬﺎﻧﺘﺎن ﻫﺴﺖ ﺷﮑﻞ ِ ﺑﯽ ﺛﺒﺎت‬ ‫ﻧﮏ‪ ،‬ﺟﻬﺎن ِ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﮑﻞ ِ ﻫﺴﺖ ذات‬
‫آذري‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫آذر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﺎدري‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﻣﺎدر‪،‬‬ ‫اﻧﺪرآ‬ ‫آﻣﺪﺳﺖ‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺪرآ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪي‪،‬‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫آن‬ ‫ﻗﺪرت‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺮواي‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﻣﯿﮕﺸﺎﯾﻢ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﻨﻬﺎدﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫آﺗﺶ‪،‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫دارد ﺻﺪ‬ ‫آﺗﺶ ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ‬ ‫وار‬ ‫ﭘﺮواﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‪،‬‬ ‫اي‬ ‫آﺋﯿﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻏﯿﺮ ﻋﺬب دﯾﻦ‪ ،‬ﻋﺬاب اﺳﺖ آن ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬ ‫اي‬ ‫آﺋﯿﺪ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻣﻬﯿﻦ‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫آﺋﯿﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻋﺘﺎب‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اي‬ ‫آﺋﯿﺪ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻧﺪر آﺋﯿﺪ‪ ،‬اي ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب‬
‫و رﻗﯿﻖ‬ ‫ﮔﺮدد روح‪ ،‬ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻤﯿﻖ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﺋﯿﺪ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬

‫‪43‬‬
‫ﺧﻮ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‪،‬‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫ﻣﺎدرش‬
‫ﺑﺒﺮد‬ ‫را‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﮔﻮي‬ ‫آﺗﺶ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺣﻖ‪ ،‬ﺳﻔﺘﻦ‬ ‫وﺻﻒ ﻟﻄﻒ‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫ﻣﺎدرش ﻫﻢ زآن ﻧﺴﻖ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﭘ‪‬ﺮ ﻫﻤﯽ ﺷﺪ ﺟﺎن ﺧﻠﻘﺎن از ﺷﮑﻮه‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﺰد‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫را‪:‬‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﯿﺰد‬ ‫ﻧﻌﺮه‬

‫‪ .40‬اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎرادت در آﺗﺶ از ﺳﺮ ذوق‬

‫و زن‬ ‫آﺗﺶ ﻣﺮد‬ ‫ﻣﯽ ﻓﮑﻨﺪﻧﺪ اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺧﻮد را ﺑﻌﺪ از آن ﺑﯽ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﺮدن ﻫﺮ ﺗﻠﺦ‪ ،‬از اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽ ﻣﻮﮐﻞ ﺑﯽ ﮐﺸﺶ از ﻋﺸﻖ دوﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﺗﺶ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻊ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻋﻮاﻧﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دل‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﺳﺒﺐ‪،‬‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﺠﻞ‬ ‫و‬ ‫رو‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﯾﻬﻮدي‬ ‫آن‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﺟﺴﻢ‪،‬‬ ‫ﻓﻨﺎي‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﯾﻤﺎن‪،‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬
‫دﯾﻮ ﺧﻮد را ﻫﻢ ﺳﯿﻪ رو دﯾﺪ‪ ،‬ﺷُﮑﺮ‬ ‫ﻣﮑﺮ ﺷﯿﻄﺎن ﻫﻢ در او ﭘﯿﭽﯿﺪ‪ ،‬ﺷُﮑﺮ‬
‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪ در ﭼﻬﺮة آن ﻧﺎﮐﺲ‪ ،‬آن‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﻤﺎﻟﻨﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺷﺪ درﯾﺪه آن ِ او‪ ،‬زاﯾﺸﺎن درﺳﺖ‬ ‫ﭼ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‪،‬‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻣﯿﺪرﯾﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬

‫‪ .41‬ﮐﮋ ﻣﺎﻧﺪن دﻫﺎن آن ﺷﺨﺺ ﮔﺴﺘﺎخ ﮐﻪ ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﺘﻤﺴﺨﺮ ﺑﺮد‬

‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫دﻫﺎﻧﺶ‬ ‫را‪،‬‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫آن دﻫﺎن ﮐﮋ ﮐﺮد و‪ ،‬از ﺗﺴﺨﺮ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬
‫ﻟﺪن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻄﺎف‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﻦ ﺑ‪‬ﺪم اﻓﺴﻮس را‪ ،‬ﻣﻨﺴﻮب و اﻫﻞ‬ ‫ﻣﻦ ﺗﻮ را اﻓﺴﻮس ﻣﯿﮑﺮدم ز ﺟﻬﻞ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن‬ ‫ﻃﻌﻨﮥ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﯿﻠﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﭘﺮدة ﮐﺲ درد‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﻌﯿﻮﺑﺎن‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫در‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ور ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﭘﻮﺷﺪ ﻋﯿﺐ ﮐﺲ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زاري‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺎن ﯾﺎري ﮐﻨﺪ‬
‫اي ﻫﻤﺎﯾﻮن دل‪ ،‬ﮐﻪ او ﺑﺮﯾﺎن اوﺳﺖ‬ ‫اي ﺧﻨﮏ ﭼﺸﻤﯽ‪ ،‬ﮐﻪ او ﮔﺮﯾﺎن اوﺳﺖ‬
‫ﻣﺮد آﺧﺮ ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺒﺎرك ﺑﻨﺪه اي اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻨﺪه اﯾﺴﺖ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺷﻮد‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫روان‪،‬‬ ‫اﺷﮏ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺒﺰه‬ ‫روان‪،‬‬ ‫آب‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺗﺎ ز ﺻﺤﻦ ﺟﺎﻧﺖ‪ ،‬ﺑﺮ روﯾﺪ ﺧﻀﺮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﺎﻻن‪،‬‬ ‫دوﻻب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﭼﻮن ز ﺟﺮأت ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮد از روي زرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﺳﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﻣﺮﺣﻤﺖ‬
‫آر‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‪،‬‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫رﺣﻢ ﺧﻮاﻫﯽ‪ ،‬رﺣﻢ ﮐﻦ ﺑﺮ اﺷﮏ ﺑﺎر‬

‫‪ .42‬ﻋﺘﺎب ﮐﺮدن ﺟﻬﻮد آﺗﺶ را ﮐﻪ ﭼﺮا ﻧﻤﯿﺴﻮزي و ﺟﻮاب او‬

‫ﮐﻮ؟‬ ‫ﺧﻮت‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬ ‫رو ﺑﻪ آﺗﺶ ﮐﺮد ﺷﻪ‪ :‬ﮐﺎي ﺗﻨﺪ ﺧﻮ‬
‫ﻧﯿﺘﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺘﺖ؟‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﻤﯿﺴﻮزي‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪44‬‬
‫آن ﮐﻪ ﻧﭙﺮﺳﺘﺪ ﺗﺮا‪ ،‬او ﭼﻮن ﺑﺮﺳﺖ؟‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺒﺨﺸﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ؟‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻧﺴﻮزي؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺻﺎﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اي‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ؟‬ ‫ﺷﻌﻠﮥ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﻧﺴﻮزاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﻨﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اي ﻋﺠﺐ‪ ،‬ﯾﺎ ﻫﻮش ﺑﻨﺪ‬
‫ﯾﺎ ﺧﻼف ﻃﺒﻊ ﺗﻮ‪ ،‬از ﺑﺨﺖ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﻤﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺴﯽ‪،‬‬ ‫ﮐﺮدت‬ ‫ﺟﺎدوﺋﯽ‬
‫ﺗﺎﺑﺸﻢ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺪرآ‬ ‫آﺗﺸﻢ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫آﺗﺶ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑ‪‬ﺮم‬ ‫دﺳﺘﻮري‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺣﻘﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻋﻨﺼﺮم‬ ‫و‬ ‫ﻧﮕﺸﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬
‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﯽ‬ ‫ﺗﺮﮐﻤﺎن‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺧﺮﮔﻪ‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬
‫او‬ ‫ﺷﯿﺮاﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﺎن‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ‬ ‫رو‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ﺧﺮﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ور‬
‫ﮐﻢ ز ﺗﺮﮐﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺣﻖ‪ ،‬در زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﯿﮏ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮزش‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻏﻤﮕﯿﻦ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻃﺒﻌﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﯿﮏ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫او‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻃﺒﻌﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻏﻢ ﺑﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺗﻮ اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﻦ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آزادي‬ ‫ﭘﺎي‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻣﺮده‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻖ زﻧﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎد و ﺧﺎك و آب و آﺗﺶ ﺑﻨﺪه اﻧﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﺎﺷﻖ‪ ،‬روز و ﺷﺐ ﭘﯿﭽﺎن ﻣﺪام‬ ‫ﻗﯿﺎم‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺣﻖ‪،‬‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫زﻧﯽ‪،‬‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ دو ﻣﯿﺰاﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺮد و زن‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮓ‪‬‬ ‫و‬ ‫آﻫﻦ‬
‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اي‬ ‫ﻧﮕﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻨﮓ و آﻫﻦ ﺧﻮد ﺳﺒﺐ آﻣﺪ و ﻟﯿﮏ‬
‫ﺑﯽ ﺳﺒﺐ‪ ،‬ﮐﯽ ﺷﺪ ﺳﺒﺐ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺨﻮﯾﺶ؟‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﺳﺒﺐ را آن ﺳﺒﺐ آورد ﭘﯿﺶ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻃﻞ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‪،‬‬ ‫آن‬ ‫و آن ﺳﺒﺒﻬﺎ‪ ،‬ﮐﻪ اﻧﺒﯿﺎ را رﻫﺒﺮ اﺳﺖ‬
‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻣﺤﺮم‪،‬‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﻧﺪر اﯾﻦ ﭼ‪‬ﻪ‪ ،‬اﯾﻦ رﺳﻦ آﻣﺪ ﺑﻪ ﻓﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﺑﻪ ﺗﺎزي ﮔﻮ ر‪‬ﺳ‪‬ﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زﻟﺖ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪن‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮔﺮدش ﭼﺮخ‪ ،‬اﯾﻦ رﺳﻦ را ﻋﻠﺖ اﺳﺖ‬
‫ﻫﺎن و ﻫﺎن‪ ،‬زﯾﻦ ﭼﺮخ ﺳﺮﮔﺮدان ﻣﺪان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‬ ‫رﺳﻨﻬﺎي‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺗﺎ ﻧﺴﻮزي ﺗﻮ‪ ،‬ز ﺑﯽ ﻣﻐﺰي ﭼﻮ ﻣﺮخ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻧﯽ ﺻﻔﺮ و ﺳﺮ ﮔﺮدان ﭼﻮ ﭼﺮخ‬
‫ﻫﺮ دو ﺳﺮ ﻣﺴﺖ آﻣﺪﻧﺪ از ﺧَﻤﺮ ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻫﻢ ز‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫آبِ‬
‫ﻋﺎد؟‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪ .43‬ﻗﺼﮥ ﻫﻼك ﮐﺮدن ﺑﺎد در ﻋﻬﺪ ﻫﻮد ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻗﻮم ﻋﺎد را‬
‫ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﺑﺎد‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺸﺪ‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺧﻄﯽ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻫﻮد‬

‫‪45‬‬
‫ﻫﻮا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺴﺴﺖ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﺑﻮد ز آن ﺧﻂ‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ را‬
‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺧﻄﯽ‬ ‫رﻣﻪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﯿﮑﺸﯿﺪ‬ ‫راﻋﯽ‬ ‫ﺷﯿﺒﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﺗﺮﮐﺘﺎز‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ او وﻗﺖ ﻧﻤﺎز‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫زآن‬ ‫ﻧﮕﺸﺘﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﻮﺳﭙﻨﺪي‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﮔﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫داﺋﺮه‬ ‫ﺑﺎد‪ ‬ﺣﺮص ﮔﺮگ و‪ ،‬ﺣﺮص ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‬
‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫و‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ُﮔﺰﯾﺪة ﺣﻖ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮﻧﺶ َﮔﺰَد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫را‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﺎن‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﺴﻮزد‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫آﺗﺶ‬
‫واﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻗﺒﻄﯽ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻣﻮج درﯾﺎ ﭼﻮن ﺑﻪ اﻣﺮ ﺣﻖ ﺑﺘﺎﺧﺖ‬
‫ﺑﺎ زر و ﺗﺨﺘﺶ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺧﻮد ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺧﺎك‪ ،‬ﻗﺎرون را‪ ،‬ﭼﻮ ﻓﺮﻣﺎن در رﺳﯿﺪ‬
‫ﺑﺎل و ﭘﺮ ﺑﮕﺸﺎد و‪ ،‬ﻣﺮﻏﯽ ﺷﺪ ﭘﺮﯾﺪ‬ ‫آب و ﮔ‪‬ﻞ ﭼﻮن از دم ﻋﯿﺴﯽ ﭼﺮﯾﺪ‬
‫اﻟﻔﻠﻖ‬ ‫رب‬ ‫ﺳﺎزدش‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻤﺪ‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﻫﺎﻧﺖ‬ ‫از‬
‫دل‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻧﻔﺦ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺠﺎي‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺤﺖ‪،‬‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺻﻮﻓﺌﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﺪ و رﺳﺖ او ز ﻧﻘﺺ‬ ‫ﮐﻮه ﻃﻮر از ﻧﻮر ﻣﻮﺳﯽ ﺷﺪ ﺑﻪ رﻗﺺ‬
‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻠﻮﺧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﭼﻪ ﻋﺠﺐ ﮔﺮ ﮐﻮه ﺻﻮﻓﯽ ﺷﺪ ﻋﺰﯾﺰ؟‬
‫ﺟﺰ ﮐﻪ ﻃﻨﺰ و ﺟﺰ ﮐﻪ اﻧﮑﺎرش ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﻬﻮد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫آن‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻋﺠﺎﯾﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .44‬ﻃﻨﺰ و اﻧﮑﺎر ﮐﺮدن ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﻮد و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻧﺎﺻﺤﺎن او را‬

‫ﻣﺮان‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﻣﮕﺬران‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺤﺎن‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ‪ ،‬آﺗﺶ ﻣﺰن در ﺟﺎن ﺧَﻮد‬ ‫ﺑﮕﺬر از ﮐﺸﺘﻦ‪ ،‬ﻣﮑﻦ اﯾﻦ ﻓﻌﻞ ﺑﺪ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﻧﺎﺻﺤﺎن را دﺳﺖ ﺑﺴﺖ و ﺑﻨﺪ ﮐﺮد‬
‫ﭘﺎي دار اي ﺳﮓ‪ ،‬ﮐﻪ ﻗﻬﺮ ﻣﺎ رﺳﯿﺪ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫آﻣﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ ﮔﺸﺖ و آن ﺟﻬﻮدان را ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن آﺗﺶ ﭼﻬﻞ ﮔﺰ ﺑﺮ ﻓﺮوﺧﺖ‬
‫اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫اﺻﻞ‬
‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫را‬ ‫ﺟﺰوﻫﺎ‬ ‫ﻓﺮﯾﻖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫زاده‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬
‫دﺧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻫﻢ ز آﺗﺶ زاده ﺑﻮدﻧﺪ آن ﺧﺴﺎن‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺧﻮد را آﺗﺶ اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻮ ﺧﺲ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫زاوﯾﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻫﺎوﯾﻪ‬ ‫اﻟﻬﺎوﯾﻪ‬ ‫اﻣﻪ‪‬‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮﻋﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺻﻠﻬﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫وي‬ ‫ﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎدر‬
‫ﺑﺎد ﻧﺸﻔﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ارﮐﺎﻧﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺣﻮض‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آب‬
‫ﺑﺮدﻧﺶ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺪك‪،‬‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫ﻣﻌﺪﻧﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﺒﺮد‬ ‫ﻣﯿﺮﻫﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺣﺒﺲ‬ ‫از‬ ‫دزدد‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﻧﻔﺲ‪،‬‬ ‫وﯾﻦ‬

‫‪46‬‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺣﯿﺚ‬ ‫إﻟﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎ‬ ‫ﺻﺎﻋﺪا‬ ‫اﻟﮑﻠﻢ‬ ‫أﻃﯿﺎب‬ ‫ﯾﺼﻌﺪ‬ ‫إﻟﯿﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻟﺒﻘﺎ‬ ‫دار‬ ‫إﻟﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎ‬ ‫ﻣﺘﺤﻔﺎ‬ ‫ﺑﺎﻟﻤﻨﺘﻘﯽ‬ ‫أﻧﻔﺎﺳﻨﺎ‬ ‫ﺗﺮﺗﻘﯽ‬
‫اﻟﺠﻼل‬ ‫ذي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﺣﻤﮥ‬ ‫ذاك‬ ‫ﺿﻌﻒ‬ ‫اﻟﻤﻘﺎل‬ ‫ﻣﮑﺎﻓﺎت‬ ‫ﺗﺄﺗﯿﻨﺎ‬ ‫ﺛﻢ‬
‫ﻧﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﻣﻤﺎ‬ ‫اﻟﻌﺒﺪ‬ ‫ﯾﻨﺎل‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﻣﺜﺎﻟﻬﺎ‬ ‫اﻟﯽ‬ ‫ﯾﻠﺠﯿﻨﺎ‬ ‫ﺛﻢ‬
‫ﻗﺎﺋﻤﺎ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ‬ ‫زﻟﺖ‬ ‫ﻓﻼ‬ ‫ذا‬ ‫داﺋﻤﺎ‬ ‫ﺗﻨﺰل‬ ‫و‬ ‫ﺗﻌﺮج‬ ‫ﻫﮑﺬا‬
‫ز آن ﻃﺮف آﯾﺪ‪ ،‬ﮐﻪ آﻣﺪ آن ﭼﺸﺶ‬ ‫ﮐﺸﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﻮﺋﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬
‫ﮐﺎن ﻃﺮف ﯾﮏ روز ذوﻗﯽ راﻧﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﻮﺋﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‬
‫ذوق ﺟﺰو‪ ،‬از ﮐﻞ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ذوق ﺟﻨﺲ‪ ،‬از ﺟﻨﺲ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻘﯿﻦ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻨﺴﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻓﺰود‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آب و ﻧﺎن‪ ،‬ﮐﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد‬
‫دان‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫آﺧﺮ‪،‬‬ ‫اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺟﻨﺴﯿﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫را‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ذوق‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ز‬ ‫ور‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﻔﯿﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ذوق‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﭼﻮن رﺳﺪ در وي‪ ،‬ﮔﺮﯾﺰد‪ ،‬ﺟﻮﯾﺪ آب‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ذوق‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬
‫ﻟﯿﮏ آن رﺳﻮا ﺷﻮد‪ ،‬در دار ﺿﺮب‬ ‫ﻣﻔﻠﺴﺎن‪ ،‬ﮔﺮ ﺧﻮش ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬از زر ﻗﻠﺐ‬
‫ﻧﻔﮑﻨﺪ‬ ‫ﭼ‪‬ﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻔﮑﻨﺪ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫زراﻧﺪودﯾﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬
‫و اﻧﺪر آن ﻗﺼﻪ ﻃﻠﺐ ﮐﻦ ﺣﺼﻪ را‬ ‫را‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻠﯿﻠﻪ‬ ‫از‬

‫‪ .45‬ﻗﺼﻪ ﻧﺨﺠﯿﺮان و ﺑﯿﺎن ﺗﻮﮐﻞ و ﺗﺮك ﺟﻬﺪ ﮐﺮدن‬

‫ﻣ‪‬ﮑﺶ‬ ‫ﮐ‪‬ﺶ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮدﺷﺎن‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫وادي‬ ‫در‬ ‫ﻧﺨﺠﯿﺮ‬ ‫ﻃﺎﯾﻔﮥ‬
‫آن ﭼﺮا‪ ،‬ﺑﺮ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺎﺧﻮش ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد‬ ‫درﻣﯿﺮﺑﻮد‬ ‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺴﮑﻪ‬
‫ﺳﯿﺮ‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‪،‬‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬
‫ﮔﯿ ﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎ‬ ‫ﺻﯿﺪي‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫در‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‪،‬‬ ‫ﺟﺰ‬

‫‪ .46‬ﺟﻮاب ﺷﯿﺮ ﻧﺨﺠﯿﺮان را و ﺑﯿﺎن ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﻬﺪ‬

‫ﻣﮑﺮﻫﺎ ﺑﺲ دﯾﺪه ام از زﯾﺪ و ﺑﮑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬آري‪ ،‬ﮔﺮ وﻓﺎ ﺑﯿﻨﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﮑﺮ‬
‫ﮐﮋدﻣﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫َﮔﺰﯾﺪة‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺮدﻣﻢ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﻫﻼك‬ ‫ﻣﻦ‬
‫از ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم ﺑﺘﺮ‪ ،‬در ﻣﮑﺮ و ﮐﯿﻦ‬ ‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫دروﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﺮدم‬
‫ُﮔﺰﯾ ﺪ‬ ‫ﻗﻮل ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﺟﺎن و دل‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫اﻟﻤﺆﻣﻦ‬ ‫ﯾﻠﺪغ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮش‬

‫‪ .47‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ‬

‫ﻗﺪر‬ ‫ﻋﻦ‬ ‫ﯾﻐﻨﯽ‬ ‫ﻟﯿﺲ‬ ‫دع‬ ‫اﻟﺤﺬر‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬

‫‪47‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫رو‬ ‫در ﺣﺬر ﺷﻮرﯾﺪن‪ ،‬ﺷﻮر و ﺷﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﮕﯿﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎ ﭘﻨﺠﻪ ﻣﺰن‪ ،‬اي ﺗﻨﺪ و ﺗﯿﺰ‬
‫اﻟﻔﻠﻖ‬ ‫رب‬ ‫از‬ ‫زﺧﻤﺖ‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮده‬

‫‪ .48‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﺷﯿﺮ ﺟﻬﺪ را ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ و ﺗﺴﻠﯿﻢ‬

‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﺳﻨﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫آري‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫اﺷﺘﺮ‬ ‫زاﻧﻮي‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫آواز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﮐﺎﻫﻞ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫اﷲ"‬ ‫ﺣﺒﯿﺐ‬ ‫"اﻟﮑﺎﺳﺐ‬ ‫رﻣﺰ‬
‫ﺑﻤﻮ‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‪،‬‬ ‫ﮐﺴﺐ‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫رو ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻦ ﺗﻮ ﺑﺎ ﮐﺴﺐ‪ ،‬اي ﻋﻤﻮ‬
‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺟﻬﺪش‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬ ‫وارﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎ‪،‬‬ ‫ﺟ‪‬ﺪي‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻬﺪ‬

‫‪ .49‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ و ﮐﺴﺐ‬

‫ﺣﻠﻖ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دان‪،‬‬ ‫ﺗﺰوﯾﺮ‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﻗﻮم ﮔﻔﺘﻨﺪش ﮐﻪ‪ :‬ﮐﺴﺐ‪ ،‬از ﺿﻌﻒ ﺧﻠﻖ‬
‫ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﯿﻪ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺪان ﮐﻪ ﮐﺴﺒﻬﺎ از ﺿﻌﻒ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮ؟‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮﺑﺘﺮ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺴﺒﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اژدﻫﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﺎر‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺟﻬﻨﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻼ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫آﻧﮑﻪ ﺟﺎن ﭘﻨﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺧﻮن آﺷﺎم ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ ﮐﺮد اﻧﺴﺎن و‪ ،‬ﺣﯿﻠﻪ اش‪ ،‬دام ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﺣﯿﻠﮥ‬ ‫در ﺑﺒﺴﺖ و‪ ،‬دﺷﻤﻦ اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد‬
‫و آﻧﮑﻪ او ﻣﯿﺠﺴﺖ‪ ،‬اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ اش‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻃﻔﻞ ﮐﺸﺖ آن ﮐﯿﻨﻪ ﮐﺶ‬
‫رو ﻓﻨﺎ ﮐﻦ دﯾﺪ ﺧﻮد‪ ،‬در دﯾﺪ دوﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪة ﻣﺎ ﭼﻮن ﺑﺴﯽ ﻋﻠﺖ در اوﺳﺖ‬
‫ﻏﺮض‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫اﻟﻌﻮض‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫او‪،‬‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺎﺑﺎ‬ ‫ﺷﺎﻧﮥ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﺶ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﻮﯾﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮔﯿﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻃﻔﻞ‪،‬‬
‫در ﻋﻨﺎ اﻓﺘﺎد و‪ ،‬در ﮐﻮر و ﮐﺒﻮد‬ ‫ﭼﻮن ﻓﻀﻮﻟﯽ ﮐﺮد و‪ ،‬دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻧﻤﻮد‬
‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﭙﺮﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺶ از دﺳﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‪،‬‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﺣﺒﺲ ﺧﺸﻢ و ﺣﺮص و ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪي‬ ‫اﻫ‪‬ﺒِﻄُﻮا‪،‬‬ ‫اﻣﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻟﻺﻟﻪ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫اﻟﺨﻠﻖُ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﯿﻢ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﻣﺎ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎو ز رﺣﻤﺖ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬

‫‪ .50‬دﯾﮕﺮ ﺑﺎر ﺑﯿﺎن ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺟﻬﺪ ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ‬

‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎﻧﯽ‬ ‫اﻟﻌﺒﺎد‬ ‫رب‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫آري‬ ‫ﺷﯿﺮ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺎم‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫ﺟﺒﺮي‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬
‫دﺳﺖ داري‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﭘﻨﻬﺎن ﺗﻮ ﭼﻨﮓ؟‬ ‫ﭘﺎي داري‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﺧﻮد را ﺗﻮ ﻟﻨﮓ؟‬
‫ﻣﺮاد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﭼﻮن ﺑﯿﻠﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻨﺪه داد‬

‫‪48‬‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻬﺎي‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﯽ‪،‬‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫اﺷﺎرﺗﻬﺎي‬ ‫ﺑﯿﻞ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫دﺳﺖ‪‬‬
‫دﻫﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﺷﺎرت‬ ‫آن‬ ‫وﻓﺎي‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫اﺷﺎرﺗﻬﺎش‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﮐﺎرت‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫اﺳﺮارت‬ ‫اﺷﺎرﺗﻬﺎش‬ ‫ﭘﺲ‬
‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫ﻣﻘﺒﻮل‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯽ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮل‬ ‫ﺣﺎﻣﻠﯽ‪،‬‬
‫وﺻﻞ ﺟﻮﯾﯽ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از آن واﺻﻞ ﺷﻮي‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫وﯾﯽ‪،‬‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺶ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﮐﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﮐﻔﺮ‪،‬‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺖ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‪،‬‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﻣﺨﺴﺐ‬ ‫درﮔﻪ‪،‬‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺒﺮ ﺗﻮ ﺧﻔﺘﻦ ﺑﻮد‪ ،‬در ره ﻣﺨﺴﺐ‬
‫دار‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫آن‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﺒﺮي‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺨﺴﺐ‪،‬‬ ‫ﻫﺎن‬
‫زاد‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺑﺮﯾﺰد‪،‬‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺷﺎخ اﻓﺸﺎن ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺎد‬
‫اﻣﺎن؟‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‪،‬‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ره‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﻔﺘﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺮ‬
‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﺪاري‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫اﺷﺎرﺗﻬﺎش‬ ‫ور‬
‫ﺳ‪‬ﺮ‪ ،‬ﮐﻪ ﻋﻘﻞ از وي ﺑﭙﺮد‪ ،‬د‪‬م ﺷﻮد‬ ‫اﯾﻦ ﻗﺪر ﻋﻘﻠﯽ ﮐﻪ داري‪ ،‬ﮔﻢ ﺷﻮد‬
‫ﻧﺎر‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﯿﺒﺮد‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﺑﯽ ﺷﮑﺮي ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﻮم و ﺷﻨﺎر‬
‫ﮐﺴﺐ ﮐﻦ‪ ،‬ﭘﺲ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺟﺒﺎر ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮔﻤﺮﻫﯽ‬ ‫ﺑﻼي‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﯽ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫وارﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﺒﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﯿﻪ‬

‫‪ .51‬ﺑﺎز ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﻬﺎدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﻣﺮ ﺗﻮﮐﻞ را ﺑﺮ ﺟﻬﺪ‬

‫ﮐﺎﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﺣﺮﯾﺼﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮕﻬﺎ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫زﻣﻦ؟‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫و زن‬ ‫ﻫﺰاران‪ ،‬ﻣﺮد‬ ‫ﻫﺰار اﻧﺪر‬ ‫ﺻﺪ‬
‫دﻫﺎن‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫اژدرﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫از‬ ‫ﻗﺮن‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﮐﻪ ز ﺑ‪‬ﻦ ﺑﺮ ﮐﻨﺪه ﺷﺪ‪ ،‬زآن ﻣﮑﺮ‪ ،‬ﮐﻮه‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎ‬
‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪاري‬ ‫ﺑﺎور‬ ‫زﻣﺎ‬ ‫ور‬ ‫ﮐﺮده ﻣﮑﺮ و ﺣﯿﻠﻪ‪ ،‬آن ﻗﻮم ﺧﺒﯿﺚ‬
‫اﻟﺠﺒﺎل‬ ‫اﻗﻼل‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﻟﺘﺰول‬ ‫اﻟﺠﻼل‬ ‫ذو‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎﺷﺎن‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺳﮕﺎل‬ ‫از‬ ‫ﻧﻨﻤﻮد‬ ‫روي‬ ‫ﺟﺰ ﮐﻪ آن ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﮐﻪ رﻓﺖ اﻧﺪر ازل‬
‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻋﯿﺎر‬ ‫اي‬ ‫ﻣﭙﻨﺪار‪،‬‬ ‫وﻫﻤﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺟﻬﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﺪار‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺪان‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﮐﺴﺐ‪،‬‬

‫‪ .52‬ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻦ ﻋﺰراﯾﯿﻞ ﺑﺮ ﻣﺮدي و ﮔﺮﯾﺨﺘﻦ آن ﻣﺮد در ﺳﺮاي ﺣﻀﺮت ﺳﻠﯿﻤﺎن و ﺗﻘﺮﯾﺮ ﺗﺮﺟﯿﺢ‬
‫ﺗﻮﮐﻞ ﺑﺮ ﺟﻬﺪ و ﮐﻮﺷﺶ‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‪،‬‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫در‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺎﺷﺘﮕﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﺮدي‪،‬‬ ‫ﺳﺎده‬
‫ﭘﺲ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺧﻮاﺟﻪ ﭼﻪ ﺑﻮد؟‬ ‫روﯾﺶ از ﻏﻢ زرد و‪ ،‬ﻫﺮ دو ﻟﺐ ﮐﺒﻮد‬

‫‪49‬‬
‫ﯾﮏ ﻧﻈﺮ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﭘ‪‬ﺮ از ﺧﺸﻢ و ﮐﯿﻦ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اي‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻓﺮﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﯿﻦ اﮐﻨﻮن‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﯿﺨﻮاﻫﯽ؟ ﺑﺨﻮاه‬
‫ﺑﻮ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻨﺪه ﮐﺎن ﻃﺮف ﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺎن ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زﯾﻨﺠﺎ‪،‬‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫زآﻧﻨﺪ‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰاﻧﻨﺪ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮏ‬
‫ﺣﺮص و ﮐﻮﺷﺶ را ﺗﻮ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎس‬ ‫ﻫﺮاس‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫دروﯾﺸﯽ‪،‬‬ ‫ﺗﺮس‬
‫آب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺷﺘﺎب‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬
‫را‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻟﻘﺎ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‪،‬‬ ‫روز‬
‫رب‬ ‫ﭘﯿﮏ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎزﮔﻮ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪي؟‬ ‫ﮐﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن را ﺑﺨﺸﻢ‪ ،‬از ﭼﻪ ﺳﺒﺐ‬
‫ﺧﺎن و ﻣﺎن‬ ‫آواره او از‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اي ﻋﺠﺐ‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻬﺮ آن‬
‫ﻓﻬﻢ ﮐﮋ ﮐﺮد و‪ ،‬ﻧﻤﻮد او را ﺧﯿﺎل‬ ‫زوال‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‪:‬‬
‫رﻫﮕﺬر‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪﻣﺶ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻈﺮ؟‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫از‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺳﺘﺎن‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺮا ﻓﺮﻣﻮد ﺣﻖ‪ :‬ﮐﻪ اﻣﺮوز ﻫﺎن‬
‫ﺷﺪم‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫رﻓﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺗﻔﮑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و‪،‬‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫دﯾﺪﻣﺶ‬
‫زو ﺑﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺷﺪن‪ ،‬دور اﻧﺪر اﺳﺖ‬ ‫از ﻋﺠﺐ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﮔﺮ او را ﺻﺪ ﭘ‪‬ﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺴﺘﺪم‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫و‪،‬‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫دﯾﺪﻣﺶ‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺑﻬﻨﺪوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺎﻣﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺑﮕﺸﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫وﺑﺎل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﻖ‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺎﺑﯿﻢ؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از‬ ‫از ﮐﻪ ﺑﮕﺮﯾﺰﯾﻢ؟ از ﺧﻮد‪ ،‬اي ﻣﺤﺎل‬

‫‪ .53‬ﺑﯿﺎن ﺗﺮﺟﯿﺢ دادن ﺷﯿﺮ ﺟﻬﺪ را ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ و ﻓﻮاﺋﺪ ﺟﻬﺪ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮدن‬
‫ﻣﻮﻣﻨﯿﻦ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺒﯿﺎء‬ ‫ﺟﻬﺪﻫﺎي‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫وﻟﯿﮑﻦ‬ ‫آري‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮار‬ ‫ﺳﻌﯽ‬
‫آﻧﭽﻪ دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻔﺎ و‪ ،‬ﮔﺮم و ﺳﺮد‬ ‫ﺟﻬﺪﺷﺎن را راﺳﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻇﺮﯾﻒ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﻇﺮﯾﻒ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﯿﺌﯽ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻫﺎﺷﺎن‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫اﻓﺰوﻧﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﻘﺼﻬﺎﺷﺎن‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﮔﺮدوﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫داﻣﻬﺎﺷﺎن‪،‬‬
‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬
‫زآﻧﮑﻪ اﯾﻦ را ﻫﻢ ﻗﻀﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫زدن‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫در ره اﯾﻤﺎن و‪ ،‬ﻃﺎﻋﺖ ﯾﮏ ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﮐﺎﻓﺮم‬
‫ﯾﮏ دو روزي ﺟﻬﺪ ﮐﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻗﯽ ﺑﺨﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺮ را ﻣﺒﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﮏ ﺣﺎﻟﯽ ﺟ‪‬ﺴﺖ‪ ،‬ﮐﺎو ﻋﻘﺒﯽ ﺑﺠ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﺑﺠ‪‬ﺴﺖ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﺟ‪‬ﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫وارد‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫در‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎ‪،‬‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎرد‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺴﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎ‪،‬‬
‫آن ﮐﻪ ﺣﻔﺮه ﺑﺴﺖ‪ ،‬آن ﻣﮑﺮﯾﺴﺖ ﺳﺮد‬ ‫ﻣﮑﺮ آن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ زﻧﺪان ﺣﻔﺮه ﮐﺮد‬
‫ﺣﻔﺮه ﮐُﻦ زﻧﺪان و‪ ،‬ﺧﻮد را وارﻫﺎن‬ ‫زﻧﺪاﻧﯿﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪50‬‬
‫ﻧﯽ ﻗﻤﺎش و ﻧﻘﺮه و ﻓﺮزﻧﺪ و زن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪن‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫دﻧﯿﺎ؟‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪش‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﺣﻤﻮل‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎل‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘ‪‬ﺸﺘﯽ‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‪،‬‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آب‬ ‫آب در ﮐﺸﺘﯽ‪ ،‬ﻫﻼك ﮐﺸﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫زآن ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺟﺰ ﻣﺴﮑﯿﻦ ﻧﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻣﺎل و ﻣﻠﮏ را از دل ﺑﺮاﻧﺪ‬
‫رﻓﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫آب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﻮزة‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﮐﺶ دل از ﻧﻔﺨﮥ اﻟﻬﯽ ﮔﺸﺖ ﺷﺎد‬ ‫داد‬ ‫ﻏﻮﻃﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫آب‬
‫ﻣﻠﮏ‪ ،‬در ﭼﺸﻢ دل او‪ ،‬ﻻ ﺷﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﮥ ﺟﻬﺎن ﻣﻠﮏ وي اﺳﺖ‬
‫ﻟﺪن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﺒﺮ‬ ‫ﺑﺎد‪‬‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺶ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫دل‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺟﻬﺪش‪،‬‬ ‫ﻧﻔﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫ﺟﻬﺪ ﺣﻖ اﺳﺖ و‪ ،‬دوا ﺣﻖ اﺳﺖ و‪ ،‬درد‬
‫ﻟﺪن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺴﺐ ﮐﻦ‪ ،‬ﺳﻌﯿﯽ ﻧﻤﺎ و ﺟﻬﺪ ﮐﻦ‬
‫ﺟﻬﺪ ﮐﯽ در ﮐﺎم ﺟﺎﻫﻞ ﺷﻬﺪ ﺷﺪ؟‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺮ ﺟﻬﺪ ﺷﺪ‬
‫ﮐﺰ ﺟﻮاب‪ ،‬آن ﺟﺒﺮﯾﺎن‪ ،‬ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺳﯿﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﻤﻂ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫‪ .54‬ﻣﻘﺮر ﺷﺪن ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺟﻬﺪ ﺑﺮ ﺗﻮﮐﻞ‬

‫ﻗﺎل‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﺷﻐﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫و‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫و‬ ‫روﺑﻪ‬
‫زﯾﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﻔﺘﺪ‬ ‫ﺑﯿﻌﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻋﻬﺪﻫﺎ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎي‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﺶ‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﺪ‬ ‫روزش‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻗﺴﻢ‬
‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﻣﺮﻋﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﻬﺪ ﭼﻮن ﺑﺴﺘﻨﺪ و رﻓﺘﻨﺪ آن زﻣﺎن‬
‫ﺟﻮش‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫اوﻓﺘﺎده‬ ‫وﺣﻮش‬ ‫آن‬ ‫ﯾﮑﺠﺎ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ در ﺧﻮن ﻫﺮ ﯾﮏ ﻣﯿﺸﺪي‬ ‫ﻣﯿﺰدي‬ ‫راﺋﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اي‬ ‫ﻗﺮﻋﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫ﺷﯿﺮ ژﯾﺎن را ﻟﻘﻤﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻗﺮﻋﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﺎو ِﻓﺘﺪ‪ ،‬او ﻃﻌﻤﻪ اﺳﺖ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺑﺴﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻗﺮﻋﻪ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺳﻮي آن ﺷﯿﺮ او دوﯾﺪي‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮ ﯾﻮز‬ ‫روز‬ ‫روز‬ ‫اوﻓﺘﺎدي‬ ‫ﻫﺮك‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺮﻋﻪ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ زد ﺧﺮﮔﻮش‪ :‬ﮐﺎﺧﺮ ﭼﻨﺪ ﺟ‪‬ﻮر‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺮﮔﻮش آﻣﺪ اﯾﻦ ﺳﺎﻏﺮ‪ ،‬ﺑﻪ دور‬

‫‪ .55‬اﻧﮑﺎر ﮐﺮدن ﻧﺨﺠﯿﺮان و ﺟﻮاب ﺧﺮﮔﻮش ﻣﺮ اﯾﺸﺎن را‬

‫وﻓﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮدﯾﻢ‬ ‫ﻓﺪا‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪش‬ ‫ﻗﻮم‬
‫زود‬ ‫زود‬ ‫رو‪،‬‬ ‫رو‬ ‫ﺷﯿﺮ‪،‬‬ ‫ﻧﺮﻧﺠﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻨﻮد‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺠﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫‪ .56‬ﻣﻬﻠﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺧﺮﮔﻮش ﻧﺨﺠﯿﺮان را‬

‫ﺟﻬﯿﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫از‬ ‫ﻣﮑﺮم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻫﯿﺪ‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﯾﺎران‪،‬‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫‪51‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺘﺎن‬ ‫ﻣﯿﺮاث‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺘﺎن‬ ‫ﻣﮑﺮم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﯿﺨﻮاﻧﺪﺷﺎن‬ ‫ﻣﺨﻠﺼﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اﻣﺘﺎن‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‪،‬‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﭽﯿﺪه‬ ‫ﻣﺮدﻣﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺰ ﻓﻠﮏ‪ ،‬راه ﺑﺮون ﺷﻮ‪ ،‬دﯾﺪه ﺑﻮد‬
‫ﻧﺒﺮد‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻣﺮدﻣﮏ‪،‬‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮدﻣﺶ‪،‬‬

‫‪ .57‬اﻋﺘﺮاض ﮐﺮدن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺑﺮ ﺧﺮﮔﻮش و ﺟﻮاب دادن ﺧﺮﮔﻮش اﯾﺸﺎن را‬

‫دار‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫اﻧﺪازة‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮔﻮش دار‬ ‫ﻗﻮم ﮔﻔﺘﻨﺪش‪ :‬ﮐﻪ اي ﺧﺮ‪،‬‬
‫آن‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎوردﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﯿﻦ ﭼﻪ ﻻف اﺳﺖ اﯾﻦ؟ ﮐﻪ از ﺗﻮ ﻣﻬﺘﺮان‬
‫ور ﻧﻪ اﯾﻦ دم‪ ،‬ﻻﯾﻖ ﭼﻮن ﺗﻮ ﮐﯽ اﺳﺖ؟‬ ‫ﻣﻌﺠﺒﯽ ﯾﺎ ﺧﻮد ﻗﻀﺎﻣﺎن در ﭘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻓﺘﺎد‬ ‫راﺋﯽ‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫را‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫داد‬ ‫اﻟﻬﺎم‬ ‫ﺣﻘﻢ‬ ‫ﯾﺎران‪،‬‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫را‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫زﻧﺒﻮر‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺣﻖ ﺑﺮ او آن ﻋﻠﻢ را ﺑﮕﺸﺎد در‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺣﻠﻮاي‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﯿﭻ ﭘﯿﻠﯽ داﻧﺪ آن ﮔﻮن ﺣﯿﻠﻪ را؟‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫آدم‬
‫ﮐﻮري آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻖ درﺷﮑﺴﺖ‬ ‫درﺷﮑﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎم‬
‫را‬ ‫ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺪي‬ ‫ﭘﻮز‬ ‫را‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺷﺸﺼﺪ‬ ‫زاﻫﺪ‬
‫ﻣﺸﯿﺪ‬ ‫ﻗﺼﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﺷﯿﺮ‪،‬‬ ‫ﻧﮕﯿﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﻮزﺑﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻋﻠﻤﻬﺎي‬
‫ﻧﺪاد‬ ‫درﯾﺎﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدوﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﻗﻄﺮة‬
‫ﻧﺮﺳﺖ؟‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫از‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺻﻮرت؟ آﺧﺮ اي ﺻﻮرت ﭘﺮﺳﺖ‬
‫اﺣﻤﺪ و ﺑﻮ ﺟﻬﻞ‪ ،‬ﺧﻮد ﯾﮑﺴﺎن ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زﯾﻦ ﺷﺪن‪ ،‬ﺗﺎ آن ﺷﺪن ﻓﺮﻗﯿﺴﺖ زﻓﺖ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺑﺘﺨﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫و‬ ‫اﺣﻤﺪ‬
‫ﭼﻮن اﻣ‪‬ﺘﺎن‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﯾﺪ‪،‬‬ ‫در‬ ‫وآن‬ ‫ﺑﺘﺎن‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﯾﺪ‪،‬‬ ‫در‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﻨﮕﺮ از ﺻﻮرت‪ ،‬ﭼﻪ ﭼﯿﺰ او ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫را‬ ‫ﮐﻤﯿﺎب‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺠﻮ‬ ‫رو‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻢ اﺳﺖ آن ﺻﻮرت ﺑﯽ ﺗﺎب را‬
‫دﺳﺖ‬ ‫دادﻧﺪ‬ ‫ﺳﮓ اﺻﺤﺎب را‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮان‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺟﺎﻧﺶ ﻏﺮق ﺷﺪ در ﺑﺤﺮ ﻧﻮر‬ ‫ﻧﻔﻮر‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻪ زﯾﺎن اﺳﺘﺶ از‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟ‪‬ﻢ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎﻣﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫وﺻﻒ‬
‫ﮐﺶ ﻧﯿﺎﺑﯽ در ﻣﮑﺎن و ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ‬ ‫ﻋﺎﻟ‪‬ﻢ و ﻋﺎدل ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻨﯿﺴﺖ و ﺑﺲ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫در‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻻﻣﮑﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﺪ‬
‫دار‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﻗﺼﮥ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫دار‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪52‬‬
 ‫‪ .58‬ذﮐﺮ داﻧﺶ ﺧﺮﮔﻮش و ﺑﯿﺎن ﻓﻀﯿﻠﺖ و ﻣﻨﺎﻓﻊ داﻧﺴﺘﻦ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﺳﺨﻦ را در ﻧﯿﺎﺑﺪ ﮔﻮش ﺧﺮ‬ ‫ﮔﻮش ِ ﺧﺮ ﺑﻔﺮوش و‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﮔﻮش‪ ،‬ﺧﺮ‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫اﻧﺪازي‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﺑﺎزي‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رو‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻮرت و‪ ،‬ﺟﺎن اﺳﺖ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬
‫ﺧﻠﻖ درﯾﺎﻫﺎ و‪ ،‬ﺧﻠﻖ ﮐﻮه و‪ ،‬دﺷﺖ‬ ‫آدﻣﯽ را زﯾﻦ ﻫﻨﺮ ﺑﯽ ﭼﺎره ﮔﺸﺖ‬
‫زو ﺷﺪه ﭘﻨﻬﺎن‪ ،‬ﺑﻪ دﺷﺖ و ُﮐﻪ‪ ،‬وﺣﻮش‬ ‫زو ﭘﻠﻨﮓ و ﺷﯿﺮ ﺗﺮﺳﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻮش‬
‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ در ﺟﺎي ﭘﻨﻬﺎن ﺟﺎ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺳﺎﺣﻠﻬﺎ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫زو‬
‫ﮐﺴﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺣﺬر‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آدﻣﯿﯽ‬ ‫ﺑﺴﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﮐﻮﺑﺸﺎن‬ ‫دم‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﺑﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫زﺷﺘﺸﺎن‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺧﺎر‬ ‫آب‬ ‫در‬ ‫زﻧﺪ‪،‬‬ ‫آﺳﯿﺒﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﻏﺴﻞ‪ ،‬ار در روي‪ ،‬در ﺟﻮﯾﺒﺎر‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ در ﺗﻮ ﻣﯿﺨﻠﺪ‪ ،‬داﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﺧﺎر در آب اﺳﺖ ﭘﺴﺖ‬
‫از ﻫﺰاران ﮐﺲ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﯽ ﯾﮏ ﮐﺴﻪ‬ ‫وﺳﻮﺳﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺧﺎر‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺒﺪل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺴﻬﺎي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﺗﺎ ﮐﯿﺎن را‪ ،‬ﺳﺮور ﺧﻮد ﮐﺮده اي؟‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رد‬ ‫ﮐﯿﺎن‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎي‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪ .59‬ﺑﺎز ﺟﺴﺘﻦ ﻧﺨﺠﯿﺮان ﺳ‪‬ﺮ و اﻧﺪﯾﺸﮥ ﺧﺮﮔﻮش را‬

‫در ﻣﯿﺎن ﻧﻪ آﻧﭽﻪ در ادراك ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﮐﺎي ﺧﺮﮔﻮش ﭼ‪‬ﺴﺖ‬
‫اي‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫راﺋﯽ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اي ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﺮي ﺗﻮ در ﭘﯿﭽﯿﺪه اي‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎري‬ ‫و‬ ‫ادراك‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬
‫ﻣﺆﺗﻤﻦ‬ ‫ﮐﺎﻟﻤﺴﺘﺸﺎر‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬ ‫زن‬ ‫راي‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪ .60‬ﻣﻨﻊ ﮐﺮدن ﺧﺮﮔﻮش راز را از ﻧﺨﺠﯿﺮﯾﺎن‬

‫ﭼﯿﺴﺖ ﻣﻘﺼﻮد ﺗﻮ زود‬ ‫ﮔﻮ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﻨﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺠﺎن‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﻗﻮل‬
‫ﺟﻔﺖ ﻃﺎق آﯾﺪ ﮔﻬﯽ‪ ،‬ﮔﻪ ﻃﺎق ﺟﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫رازي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زود‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫دم‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫از‬
‫ﻣﺬﻫﺒﺖ‬ ‫وز‬ ‫ذﻫﺐ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ذﻫﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻟﺒﺖ‬ ‫ﺟﻨﺒﺎن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫در‬
‫او‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﯾﺴﺘﺪ‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﯿﻦ ﺳﻪ را ﺧﺼﻢ اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر و ﻋﺪو‬
‫ﺷﺎع‬ ‫اﻻﺛﻨﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎوز‬ ‫ﺳ‪‬ﺮ‬ ‫ﮐﻞُ‬ ‫اﻟﻮداع‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬
‫اﻟﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺤﺒﻮس‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮ دو ﺳﻪ ﭘﺮﻧﺪه را ﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺸﻮب‬ ‫اﻓﮑﻦ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻨﺎﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺳﺮﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬
‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﺶ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‪،‬‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬
‫را‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺼﻢ‪،‬‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫راي‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎﻟﯽ‬ ‫در‬
‫ﺑﻮ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﺮدي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺆاﻟﺶ‬ ‫وز‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫او‬
‫‪53‬‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻻور‪،‬‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .61‬ﻗﺼﮥ ﻣﮑﺮ ﮐﺮدن ﺧﺮﮔﻮش ﺑﺎ ﺷﯿﺮ و ﺑﺴﺮ ﺑﺮدن‬

‫ﻣﮑﺮ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻃﺎق و ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ آن ﺧﺮﮔﻮش‪ ،‬راي ﺧﻮد ﻧﮕﻔﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺑﺎ وﺣﻮش از ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺸﺎد راز‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﺷﺪ ﭘﯿﺶ ﺷﯿﺮ ﭘﻨﺠﻪ زن‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺎﺧﯿﺮ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬
‫ﺧﺎك را ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻣﯽ ﻏﺮﯾﺪ ﺷﯿﺮ‬ ‫زآن ﺳﺒﺐ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺪر ﺷﺪن او ﻣﺎﻧﺪ دﯾﺮ‬
‫ﺧﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎم و ﺳﺴﺖ و ﻧﺎرﺳﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻋﻬﺪ آن ﺧﺴﺎن‬
‫ﭼﻨﺪ؟‬ ‫دﻫﺮ؟‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﻔﺮﯾﺒﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫دﻣﺪﻣﮥ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻪ ﭘﺲ ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﯿﺶ‪ ،‬از اﺣﻤﻘﯿﺶ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﺨﺖ‬
‫ﻧﺎﻣﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻗﺤﻂ‪‬‬ ‫داﻣﻬﺎ‬ ‫زﯾﺮش‬ ‫و‪،‬‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻮار‬ ‫راه‬
‫ﻋﻤﺮ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫آبِ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ ،‬رﯾﮓ‪‬‬ ‫ﻟﻔﻆ‪‬‬ ‫داﻣﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎﻣﻬﺎ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﻟﻔﻈﻬﺎ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫رﯾﮓ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‪،‬‬ ‫ﺧَﻠﻖ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﭼﻮن آب اﺳﺖ‪ ،‬وﻗﺖ او را‪ ،‬ﭼﻮ ﺟﻮ‬
‫ﺳﺨﺖ ﮐﻤﯿﺎب اﺳﺖ‪ ،‬رو آن را ﺑﺠﻮ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ رﯾﮕﯽ ﮐﻪ ﺟﻮﺷﺪ آب از او‬
‫ﺳﺒﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺤﺼﯿﻞ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺷﻮد‪،‬‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ‬
‫ﮐﻮ ﺑﻪ ﺣﻖ ﭘﯿﻮﺳﺖ و‪ ،‬از ﺧﻮد ﺷﺪ ﺟﺪا‬ ‫ﻫﺴﺖ آن رﯾﮓ اي ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﻣﺮد ﺧﺪا‬
‫ﻧﻤﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﺴﺖ‬ ‫زآن‬ ‫را‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن‬ ‫آب ﻋﺬب دﯾﻦ ﻫﻤﯽ ﺟﻮﺷﺪ از او‬
‫ﮐﺎب ﻋﻤﺮت را ﺧﻮرد او ﻫﺮ زﻣﺎن‬ ‫ﻏﯿﺮ ﻣﺮد ﺣﻖ‪ ،‬ﭼﻮ رﯾﮓ ﺧﺸﮏ دان‬
‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮدي‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺤﻈﻮﻇﯽ‬ ‫روح‪،‬‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺤﻔﻮﻇﯽ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ‪،‬‬ ‫ﻟﻮح‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺷﺪ ﻋﻘﻞ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮدي و را‬ ‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ز‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﻮزد‬ ‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﮔﺎﻣﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪا‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺟﺒﺮﯾﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻘﻞ‪،‬‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬اي‬ ‫ﺣ‪‬ﺪ ﻣﻦ اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺮا ﺑﮕﺬار‪ ،‬زﯾﻦ ﭘﺲ ﭘﯿﺶ ران‬
‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺪ از ﮐﺎﻫﻠﯽ ﺑﯽ ﺷﮑﺮ و ﺻﺒﺮ‬
‫ﺗﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﺠﻮري اش در ﮔﻮر ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺒﺮ آورد‪ ،‬ﺧﻮد رﻧﺠﻮر ﮐﺮد‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻤﯿﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آرد‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻻغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻧﺠﻮري‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫را‬ ‫ﺑﮕﺴﺴﺘﻪ‬ ‫رگ‬ ‫ﺑﭙﯿﻮﺳﺘﻦ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫را‬ ‫اﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻦ‬ ‫ﺑﻮد؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺟﺒﺮ‬
‫ﺑﺮ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻨﺪي؟ ﭼﻪ ﭘﺎ را ﺑﺴﺘﻪ اي؟‬ ‫ﭼﻮن در اﯾﻦ ره ﭘﺎي ﺧﻮد ﻧﺸﮑﺴﺘﻪ اي‬
‫در رﺳﯿﺪ او را ﺑﺮاق و ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫و آﻧﮑﻪ ﭘﺎﯾﺶ در ره ﮐﻮﺷﺶ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻘﺒﻮل‬ ‫او‪،‬‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮل‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫او‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫او‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪54‬‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺷﮏ داري در اﻧْﺸَﻖﱠ اﻟﻘﻤﺮ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ا‪‬ﺷﮑﺎل‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫را‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫اي‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻤﺎن‪،‬‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺗﺎزه‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﻫﻮا ﺟﺰ ﻗﻔﻞ آن دروازه ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻫﻮا ﺗﺎزه ﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻤﺎن ﺗﺎزه ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﺄوﯾﻞ ﮐﻦ‪ ،‬ﻧﯽ ذﮐﺮ را‬ ‫را‬ ‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﭘﺴﺖ و ﮐﮋ ﺷﺪ از ﺗﻮ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﻨﯽ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺮ‬

‫‪ .62‬زﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎوﯾﻞ رﮐﯿﮏ ﻣﮕﺲ‬

‫ﮐﻮ ﻫﻤﯽ ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﺧﻮد را ﻫﺴﺖ ﮐﺲ‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﻃﺮﻓﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫اﺣﻮاﻟﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧَﺪ‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺷﻤﺮده‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ذرة‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮدي‬ ‫از‬
‫ﺑﯿﮕﻤﺎن‬ ‫وﻗﺘﻢ‬ ‫ﻋﻨﻘﺎي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‪:‬‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺷﻨﯿﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎزان‬ ‫وﺻﻒ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺎن‪ ،‬ﻫﻤﯽ اﻓﺮاﺷﺖ ﺳﺮ‬ ‫آن ﻣﮕﺲ ﺑﺮ ﺑﺮگ ﮐﺎه و ﺑﻮل ﺧﺮ‬
‫ام‬ ‫ﻣﯿﻤﺎﻧﺪه‬ ‫آن‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ درﯾﺎ و ﮐﺸﺘﯽ ﺧﻮاﻧﺪه ام‬
‫ﻣﺮد ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن و اﻫﻞ و راي و ﻓﻦ‬ ‫اﯾﻨﮏ اﯾﻦ درﯾﺎ و‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺸﺘﯽ و ﻣﻦ‬
‫ﺣﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻗﺪر‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﻮدش‬ ‫ﻋﻤﺪ‬ ‫او‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫آن ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﮐﺎو ﺑﯿﻨﺪ آن را راﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻮ؟‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﭼﻤﯿﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﭼﺸﻢ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺤﺮ ﻫﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺪﯾﻨﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺶ ﭼﻨﺪان ﺑﻮد ﮐﺶ ﺑﯿﻨﺶ اﺳﺖ‬
‫و‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺧﺲ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫وﻫﻢ او‪ ،‬ﺑﻮل‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﻫﻤﺎي‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫آن‬ ‫راي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫روح او‪ ،‬ﻧﯽ در ﺧﻮر ﺻﻮرت ﺑﻮد‬ ‫آن ﻣﮕﺲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﮐﺶ اﯾﻦ ﻋﺒﺮت ﺑﻮد‬
‫روح او‪ ،‬ﮐﯽ ﺑﻮد اﻧﺪر ﺧﻮرد ﻗﺪ؟‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آن ﺧﺮﮔﻮش ﮐﺎو ﺑﺮ ﺷﯿﺮ زد‬

‫‪ .63‬رﻧﺠﯿﺪن ﺷﯿﺮ از دﯾﺮ آﻣﺪن ﺧﺮﮔﻮش‬

‫ﮐﺰ ره ﮔﻮﺷﻢ‪ ،‬ﻋﺪو ﺑﺮ ﺑﺴﺖ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮ ﻣﯿﮕﻔﺖ‪ ،‬از ﺳﺮ ﺗﯿﺰي و ﺧﺸﻢ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻨﺸﺎن‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺟﺒﺮﯾﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎي‬
‫ﺑﺎﻧﮓ دﯾﻮان اﺳﺖ و ﻏﻮﻻن‪ ،‬آن ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻣﺪﻣﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺸﻨﻮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﺸﺎن ﺑﺮ ﮐﻦ‪ ،‬ﮐﺸﺎن ﺟﺰ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮد‪‬ران‪ ،‬اي دل ﺗﻮ اﯾﺸﺎن را‪ ،‬ﻣﺎﯾﺴﺖ‬
‫ﺑﺮ آب‪ ،‬ﮐﺶ ﻧﺒﻮد درﻧﮓ‬ ‫ﭼﻮن زره‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﮔﻔﺘﻬﺎي رﻧﮓ رﻧﮓ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭼﻮن ﻧﻘﺶ و‪ ،‬ﻣﻌﻨﯽ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭼﻮن ﭘﻮﺳﺖ و‪ ،‬ﻣﻌﻨﯽ ﻣﻐﺰ دان‬
‫ﻣﻐﺰ ﻧﯿﮑﻮ را‪ ،‬ز ﻏﯿﺮت‪ ،‬ﻏﯿﺐ ﭘﻮش‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻐﺰ ﺑ‪‬ﺪ را ﻋﯿﺐ ﭘﻮش‬
‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺑﻨﻮﯾﺴﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﻗﻠﻢ از ﺑﺎد ﺑ‪‬ﺪ‪ ،‬دﻓﺘﺮ ز آب‬
‫ﮔﺰان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دﺳﺘﻬﺎي‬ ‫ﮔﺮدي‪،‬‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﻘﺶ آب اﺳﺖ ار وﻓﺎ ﺟﻮﯾﯽ از آن‬
‫ﻫﻮﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آرزوﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد‬

‫‪55‬‬
‫ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﭘﯿﻐﺎﻣﻬﺎي‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮش‬
‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﺧﻄﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺮدد‪،‬‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺧﻄﺒﮥ‬
‫ﮐﺒﺮﯾﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﺑﻮش ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‪ ،‬از ﻫﻮاﺳﺖ‬
‫ﺑﺮزﻧﻨﺪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫درﻣﻬﺎ‬ ‫از‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺻﺪ آﻣﺪ‪ ،‬ﻧﻮد ﻫﻢ ﭘﯿﺶ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﺣﻤﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻮي‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .64‬ﻫﻢ در ﺑﯿﺎن ﻣﮑﺮ ﺧﺮﮔﻮش و ﺗﺄﺧﯿﺮ آن در رﻓﺘﻦ‬

‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺎﺧﯿﺮ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﺷﺪن‪،‬‬ ‫در‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺷﯿﺮ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﯾﮏ دو راز‬ ‫دراز‬ ‫ﺗﺎﺧﯿﺮ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ درﯾﺎي ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﻮداي‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻬﺎﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﻏﻮاص‬ ‫را‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬
‫ﻣﯿﺪود ﭼﻮن ﮐﺎﺳﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ روي آب‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﭘ‪‬ﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻃﺸﺖ در وي ﻏﺮق ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﺸﺪ ﭘ‪‬ﺮ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ درﯾﺎ ﭼﻮ ﻃﺸﺖ‬
‫ﻧﻤﯽ‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﻮج‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﻧﺪازدش‬ ‫دور‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫وﺳﯿﻠﺖ‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽ وﺳﯿﻠﺖ ﺳﺎزدش‬
‫را‬ ‫اﻧﺪاز‬ ‫دور‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫راز‬ ‫دﻫﻨﺪة‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﻣﯿﺪواﻧﺪ‬ ‫اﺳﺐ ﺧﻮد را‪ ،‬ﯾﺎوه داﻧﺪ‪ ،‬وز ﺳﺘﯿﺰ‬
‫و اﺳﺐ‪ ،‬ﺧﻮد او را ﮐﺸﺎن ﮐﺮده‪ ،‬ﭼﻮ ﺑﺎد‬ ‫اﺳﺐ ﺧﻮد را‪ ،‬ﯾﺎوه داﻧﺪ آن ﺟﻮاد‬
‫درﺑﺪر‬ ‫ﺟﻮﯾﺎن‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮﺳﺎن‬ ‫ﻃﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫در ﻓﻐﺎن و ﺟﺴﺘﺠﻮ‪ ،‬آن ﺧﯿﺮه‬
‫اﯾﻦ ﮐﻪ زﯾﺮ ران ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬اي ﺧﻮاﺟﻪ ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﮐﺎن ﮐﻪ دزدﯾﺪ اﺳﺐ ﻣﺎ را‪ ،‬ﮐﻮ و ﮐﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺟﻮ‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺷﻬﺴﻮار‬ ‫اي‬ ‫آ‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آري اﯾﻦ اﺳﺐ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﯿﮏ آن اﺳﺐ ﮐﻮ؟‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﻣﺮد‪،‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫راز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫را‬ ‫وﺻﻔﻬﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺷﮑﻢ ﭘ‪‬ﺮ آب و‪ ،‬ﻟﺐ ﺧﺸﮑﯽ‪ ،‬ﭼﻮ ﺧﻢ‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺪاﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬
‫را‬ ‫زرد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫درد‬ ‫ﺑﯿﻔﺰا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫درون‬ ‫در‬
‫ﺗﺎ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺳﻪ‪ ،‬ﻧﻮر را‬ ‫ﮐﯽ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﺳﺒﺰ و ﺳﺮخ و ﺑﻮر را؟‬
‫ﺷﺪ ز ﻧﻮر آن رﻧﮕﻬﺎ‪ ،‬رو ﭘﻮش ﺗﻮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‪ ،‬ﭼﻮن در رﻧﮓ ﮔﻢ ﺷﺪ ﻫﻮش ﺗﻮ‬
‫ﭘﺲ ﺑﺪﯾﺪي‪ ،‬دﯾﺪ‪ ‬رﻧﮓ از ﻧﻮر ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻮر‬ ‫رﻧﮕﻬﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫اﻧﺪرون‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫رﻧﮓ‪،‬‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫و آن درون از ﻋﮑﺲ اﻧﻮار ﻋﻼﺳﺖ‬ ‫ﺳﻬﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﻮر ﭼﺸﻢ‪ ،‬از ﻧﻮر دﻟﻬﺎ ﺣﺎﺻﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮر ِ ﻧﻮر ِ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﻧﻮر دل اﺳﺖ‬
‫ﮐﺎو ز ﻧﻮر ﻋﻘﻞ و ﺣﺲ‪ ،‬ﭘﺎك و ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دل‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪56‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺿﺪ‪ ،‬آن ﻧﻮر ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ﺗﻮ را‬ ‫را‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﺒ‪‬ﺪ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﮐﺒﻮد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻣﻬﺮة‬ ‫ﭼﺒﻮد؟‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﺷﺐ ﻧﺪﯾﺪي رﻧﮓ‪ ،‬ﮐﺎن ﺑﯽ ﻧﻮر ﺑﻮد‬
‫ﺿﺪ ﺑﻪ ﺿﺪ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻮن روم و زﻧﮓ‬ ‫ﺑﺮﻧﮓ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺑﯿﺪرﻧﮓ‬ ‫داﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫دﯾﺪ‪‬‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دﯾﺪن‬
‫ﺻﺪور‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺿﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داﻧﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﺿﺪ‪ ،‬ﺧﻮش دﻟﯽ آﯾﺪ ﭘﺪﯾ ﺪ‬ ‫رﻧﺞ و ﻏﻢ را ﺣﻖ ﭘﯽ آن آﻓﺮﯾﺪ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺣﻖ را ﻧﯿﺴﺖ ﺿﺪ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﯿﻬﺎ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻮر ﺣﻖ را ﻧﯿﺴﺖ ﺿﺪي در وﺟﻮد‬
‫وﻫﻮ ﯾﺪرك ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻮ از ﻣﻮﺳﯽ و ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺪرﮐﻪ‬ ‫ﻻ‬ ‫أﺑﺼﺎرﻧﺎ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﯾﺎ ﭼﻮ آواز و ﺳﺨﻦ‪ ،‬ز اﻧﺪﯾﺸﻪ دان‬ ‫ﺻﻮرت از ﻣﻌﻨﯽ‪ ،‬ﭼﻮ ﺷﯿﺮ از ﺑﯿﺸﻪ دان‬
‫ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ و آواز‪ ،‬از اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﺑﺤﺮ آن داﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻟﯿﮏ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻮج ﺳﺨﻦ دﯾﺪي ﻟﻄﯿﻒ‬
‫از ﺳﺨﻦ و آواز او ﺻﻮرت ﺑﺴﺎﺧﺖ‬ ‫ﺑﺘﺎﺧﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑ‪‬ﺮد‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﻣ‪‬ﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰاد‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫از‬
‫راﺟﻌﻮن‬ ‫إِﻟَﯿﻪ‪‬‬ ‫إِﻧﱠﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﺳﺎﻋﺘﯿﺴﺖ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‪:‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﭘﺲ ﺗﺮا ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺮگ و ر‪‬ﺟﻌﺘﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺪا ؟‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫ﻓﮑﺮ ﻣﺎ ﺗﯿﺮي اﺳﺖ‪ ،‬از ﻫﻮ در ﻫﻮا‬
‫ﺑﻘﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪن‪،‬‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‪ ،‬ﻣﺎ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻧﻮ ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺟﺴﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮي‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺟﻮي‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺷﺮر‪ ،‬ﮐﺶ ﺗﯿﺰ ﺟﻨﺒﺎﻧﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪﺳﺖ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮ‬ ‫ﺗﯿﺰي‪،‬‬ ‫ز‬ ‫آن‬
‫دراز‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺠﻨﺒﺎﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺷﺎخ‬
‫ﺻﻨﻊ‬ ‫اﻧﮕﯿﺰي‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﺗﯿﺰي‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪت‬ ‫درازي‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﮏ ﺣﺴﺎم اﻟﺪﯾﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﺳﺎﻣﯽ ﻧﺎﻣﻪ اﯾﺴﺖ‬ ‫اﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﺑﯿﮕﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫رو‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﻨﯽ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫از‬ ‫او‪،‬‬ ‫وﺻﻒ‬

‫‪ .65‬رﺳﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻪ ﺷﯿﺮ و ﺧﺸﻢ ﺷﯿﺮ ﺑﺮ وي‬

‫دﯾﺪ ﮐﺎن ﺧﺮﮔﻮش ﻣﯽ آﯾﺪ ز دور‬ ‫ﺷﯿﺮ اﻧﺪر آﺗﺶ و در ﺧﺸﻢ و ﺷﻮر‬
‫ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ و ﺗﻨﺪ و ﺗﯿﺰ و ﺗﺮش رو‬ ‫او‬ ‫ﮔﺴﺘﺎخ‬ ‫و‬ ‫دﻫﺸﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دود‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫رﯾﺒﺖ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫دﻟﯿﺮي‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻬﻤﺖ‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﻧﺎﺧﻠﻒ‬ ‫اي‬ ‫ﻫﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫زد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﭘﯿﺸﺘﺮ‬ ‫او‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ام‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺪه‬ ‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﮔﺎوان را ز ﻫﻢ ﺑﺪرﯾﺪه ام‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬

‫‪57‬‬
‫ﮔﻮش ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻏﺮة اﯾﻦ ﺷﯿﺮ اي‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺗﺮك‬

‫‪ .66‬ﻋﺬر ﮔﻔﺘﻦ ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻪ ﺷﯿﺮ از ﺗﺄﺧﯿﺮ و ﻻﺑﻪ ﮐﺮدن‬

‫دﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪﯾﺖ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﺬرﯾﻢ‬ ‫اﻻﻣﺎن‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫رﻫﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫دﺳﺘﻮري‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺷﻬﺎن؟‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫آﯾﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﻗﺼﻮر‬ ‫اي‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮت‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺮﻣﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪﺗﺮ‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫ﻋﺬر‬
‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﺮﮔﻮﺷﻢ ﮐﻪ در ﮔﻮﺷﻢ ﻧﻬﯽ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫اي‬ ‫ﻋﺬرت‬
‫دار‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫دﯾﺪه اي را‬ ‫ﻋﺬر اﺳﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ اي ﺷﻪ ﻧﺎﮐﺴﯽ را ﮐﺲ ﺷﻤﺎر‬
‫ﺧﻮد‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻤﺮﻫﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫زﮐﺎت‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎص‬
‫ﻫﺮ ﺧﺴﯽ را ﺑﺮ ﺳﺮ و رو ﻣﯽ ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‪ ،‬ﮐﺎو آﺑﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻮ ﻣﯽ دﻫﺪ‬
‫ﮐﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬
‫او‬ ‫ﺑﺎﻻي‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دارم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﻨﻒ‬ ‫اژدرﻫﺎي‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻬﺎدم‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺟﺎي‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫آﻣﺪم‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﭼﺎﺷﺖ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺟﻔﺖ و ﻫﻤﺮه ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ آن ﻧﻔﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫راه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﯿﺮي‬
‫اﯾﻢ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎﺷﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫اﯾ ﻢ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ‬
‫ﻣﯿﺎر‬ ‫ﻧﺎﮐﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دار‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺮم‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮدﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎرت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫درم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻬﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫روي‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮو‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻓﺮد‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺴﺘﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺳﻮدي‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮐﺮدﯾﻤﺶ‬ ‫ﻻﺑﻪ‬
‫ﺧﻮن روان ﺷﺪ از دل ﺑﯿﺨﻮﯾﺶ او‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮو‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻦ‬ ‫ﯾﺎرم از زﻓﺘﯽ ﺳﻪ ﭼﻨﺪان ﺑ‪‬ﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ز آن ﺷﯿﺮ اﯾﻦ ره ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ‬
‫ﻣ‪‬ﺮ‬ ‫اﻟﺤﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‬ ‫از‬
‫ﻫﯿﻦ ﺑﯿﺎ و دﻓﻊ آن ﺑﯽ ﺑﺎك ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪ .67‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﺷﯿﺮ ﺧﺮﮔﻮش را و روان ﺷﺪن ﺑﺎ او‬

‫ﭘﯿﺶ رو ﺷﻮ ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﯽ ﺗﻮ راﺳﺖ‬ ‫ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﺴﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪58‬‬
‫ور دروغ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺳﺰاي ﺗﻮ دﻫﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﺳﺰاي او و ﺻﺪ ﭼﻮن او دﻫﻢ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮد او را ﺑﻪ ﺳﻮي دام ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﻼوزي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫دام‬ ‫را‬ ‫ﻣﻎ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺶ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﭼﺎﻫﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﮐﺎه‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ اﯾﻦ ﻫﺮ دو ﺗﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﭼﺎه‬
‫آب ﮐﻮﻫﯽ را ﻋﺠﺐ ﭼﻮن ﻣﯽ ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻫﯽ‬ ‫آب‬
‫رﺑﻮد‬ ‫ﻃﺮﻓﻪ ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﺮي را‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫دام‬
‫ﺛﻘﯿﻞ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧ ﯿﻞ‬ ‫رود‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻣﻮﺳﺌﯽ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻣﺤﺎﺑﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫اي‬ ‫ﭘﺸﻪ‬
‫ﺣﺴﻮد‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺰاي‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺷ‪‬ﻨُﻮد‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﺳﺘﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻤﺮودي‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺷﻨﻮد‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎﻣﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮﻧﯽ‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﮔﻮﯾﺪت‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫دان‬ ‫دام‬ ‫ﮔﻮﯾﺪت‬ ‫دوﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ار‬ ‫دﺷﻤﻦ‬
‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻟﻄﻔﯽ ﮐﻨﺪ آن ﻗﻬﺮ دان‬ ‫دان‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫آن‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻗﻨﺪي‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫دوﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫روزه‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫اﺑﺘﻬﺎل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﮑﻮب‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ ﻣﯽ ﮐﻦ ﮐﺎي ﺗﻮ ﻋﻼم اﻟﻐﯿﻮب‬
‫ذﻧﻮب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﮑﺶ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫اﻧﺘﻘﺎم‬ ‫اﻟﻌﯿﻮب‬ ‫ﺳﺘﺎر‬ ‫اﻟﻌﻔﻮ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫واﻧﻤﺎ ﺟﺎن را ﺑﻬﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ در ﮐﻮﻧﺴﺖ زاﺷﯿﺎ وآﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﮕﻤﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮدﯾﻢ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻨﻪ‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫آب‬
‫دﻫﯽ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻬﺎ‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫از‬
‫ﺷﺪن‬ ‫ﺻﻨﺪل‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺰ‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﻣﺒﺪل‬ ‫ﺣﺴﻬﺎ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﯾﺸﻢ‬ ‫ﭘﺸﻢ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﻣﺴﺘﯽ ﺑﻨﺪ ﭼﺸﻢ از دﯾﺪ ﭼﺸﻢ‬

‫‪ .68‬ﻗﺼﮥ ﺳﻠﯿﻤﺎن و ﻫﺪﻫﺪ و ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﭼﻮن ﻗﻀﺎ آﯾﺪ ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮد‬
‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎﻧﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫زدﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮاﭘﺮده‬ ‫را‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﯿﺶ او ﯾﮏ ﯾﮏ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺑﺸﺘﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫و‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬
‫اﺧﯿﮏ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻓﺼﺢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮﻏﺎن ﺗﺮك ﮐﺮده ﺟﯿﮏ ﺟﯿﮏ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪي‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪو‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫از‬ ‫دﻟﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺤﺮﻣﯽ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎن‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺳﺠﻞ‬ ‫و‬ ‫اﯾﻤﺎء‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬
‫از ﻫﻨﺮ وز داﻧﺶ و از ﮐﺎر ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬

‫‪59‬‬
‫ﺳﺘﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ واﻣﯽ ﻧﻤﻮد‬
‫ﺑﻬﺮ آن ﺗﺎ ره دﻫﺪ او را ﺑﻪ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺗﮑﺒﺮ‬ ‫از‬
‫اي‬ ‫دﯾﺒﺎﭼﻪ‬ ‫ﻫﻨﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ اي‬ ‫ﺑﺮده اي را‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﻮد ﮐﻨﺪ ﺑﯿﻤﺎر و ﺷﻞ و ﮐﻮر و ﻟﻨﮓ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪارﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اش‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اش‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬ ‫و‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﻫﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮔﻔﺖ اي ﺷﻪ ﯾﮏ ﻫﻨﺮ ﮐﺎن ﮐﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻣﻦ آن ﮔﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻢ اوج ﭘﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﮔﻮ ﺗﺎ ﮐﺪام اﺳﺖ آن ﻫﻨﺮ‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﯾﻘﯿﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اوج‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﮕﺮم‬
‫از ﭼﻪ ﻣﯽ ﺟﻮﺷﺪ ز ﺧﺎﮐﯽ ﯾﺎ ز ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﺠﺎﯾﺴﺖ و ﭼﻪ ﻋﻤﻖ اﺳﺘﺶ ﭼﻪ رﻧﮓ‬
‫را‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دار‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻟﺸﮑﺮﮔﺎه‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫اي‬
‫ﺷﻔﯿﻖ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎي‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮ ﻣﺎ را رﻓﯿﻖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺳﻠﯿﻤﺎن‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫آب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮا‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬
‫را‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺳﻘﺎ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﻌﺐ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﻋﻄﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻫﺪﻫﺪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﺎ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮔﻔﺖ ﮐﺎو ﮐﮋ ﮔﻔﺖ و ﺑﺪ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زاغ‬

‫‪ .69‬ﻃﻌﻨﻪ زدن زاغ در دﻋﻮي ﻫﺪﻫﺪ‬

‫ﻣﺤﺎل‬ ‫و‬ ‫دروﻏﯿﻦ‬ ‫ﻻف‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎل‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ادب‬ ‫از‬
‫دام‬ ‫ﺧﺎك‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺮ او را اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻮدي ﻣﺪام‬
‫او‬ ‫ﻧﺎﮐﺎم‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫دام‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪي‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ در اول ﻗﺪح اﯾﻦ درد ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮔﻔﺖ اي ﻫﺪﻫﺪ رواﺳﺖ‬
‫دروغ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﻻﻓﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﺴﺘﯽ اي ﺗﻮ ﺧﻮرده دوغ‬

‫‪ .70‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﻫﺪﻫﺪ ﻃﻌﻨﮥ زاغ را‬

‫ﺧﺪاي‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺸﻨﻮ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﮔﺪاي‬ ‫ﻋﻮر‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺮدﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎدم‬ ‫ﻧﮏ‬ ‫ﮐﺮدﻧﻢ‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻄﻼن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫دارد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫زاغ‬
‫ﺟﺎي ﮔﻨﺪ و ﺷﻬﻮﺗﯽ ﭼﻮن ﮐﺎف ران‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬
‫ﻗﻀﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻠﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﭙﻮﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را‬ ‫دام‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ آﯾﺪ ﺷﻮد داﻧﺶ ﺑﻪ ﺧﻮاب‬
‫از ﻗﻀﺎ دان ﮐﺎو ﻗﻀﺎ را ﻣﻨﮑﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﻌﺒﯿﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫از‬

‫‪60‬‬
 ‫‪ .71‬ﻗﺼﮥ آدم ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﺑﺴﺘﻦ ﻗﻀﺎ ﻧﻈﺮ او را از ﻣﺮاﻋﺎت ﺻﺮﯾﺢ ﻧﻬﯽ و ﺗﺮك ﻧﻬﯽ و ﺗﺄوﯾﻞ‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻋﻠﻤﺶ اﻧﺪر ﻫﺮ رگ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮ اﻟﺒﺸﺮ ﮐﺎو ﻋﻠﻢ‪ ‬اﻻﺳﻤﺎ ﺑﮓ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﺟﺎن او را داد دﺳﺖ‬ ‫اﺳﻢ ﻫﺮ ﭼﯿﺰي ﭼﻨﺎن ﮐﺎن ﭼﯿﺰ ﻫﺴﺖ‬
‫آن ﮐﻪ ﭼﺴﺘﺶ ﺧﻮاﻧﺪ او ﮐﺎﻫﻞ ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻣﺒﺪل‬ ‫آن‬ ‫داد‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻟﻘﺐ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫دﻟﺸﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮم‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را او ﻣﻘﺒﻞ و آزاد ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ آﺧﺮ ﮐﺎﻓﺮ‪ ،‬او را ﺷﺪ ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ آﺧﺮ ﻣﻮﻣﻦ اﺳﺖ اول ﺑﺪﯾﺪ‬
‫ﺑﯿﺪﻧﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫آﺧُﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ آﺧﺮ ﺑﯿﻦ ﺑﻮد او ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺷﻨﻮ‬ ‫اﻻﺳﻤﺎ‬ ‫ﻋ‪‬ﻠﻢ‪‬‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﯿﺰي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺳﻢ‬
‫ﺳ‪‬ﺮش‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﯿﺰي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺳﻢ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﯿﺰي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺳﻢ‬
‫اژدﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮﺑﺶ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻧﺰد‬
‫اﻟﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫ﻋ‪‬ﻤﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺣﻖ اﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﯽ‬ ‫ﻣ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﭘﯿﺶ ﺣﻖ ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﯿﺶ و ﻧﻪ ﮐﻢ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣ‪‬ﻨﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺣﻀﺮت‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آن‪،‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭘﺪﯾ ﺪ‬ ‫ﮔﺸﺘﺶ‬ ‫ﻧﺎﻣﻬﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫آدم‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫در ﺳﺠﻮد اﻓﺘﺎد و در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻠﮏ اﻧﻮار ﺣﻖ از وي ﺑﯿﺎﻓﺖ‬
‫ﻗﺎﺻﺮم‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺘﺎﯾﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آدم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺪح‬
‫ﻏﻄﺎ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ داﻧﺴﺖ و ﭼﻮن آﻣﺪ ﻗﻀﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮﻫﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﺄوﯾﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎي ﻋﺠﺐ ﻧﻬﯽ از ﭘﯽ ﺗﺤﺮﯾﻢ ﺑﻮد‬
‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺣﯿﺮت‬ ‫در‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺗﺮﺟﯿﺢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬
‫ﺗﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‪،‬‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫دزد‬ ‫ﭘﺎي رﻓﺖ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺑﺎﻏﺒﺎن را‬
‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫دزد‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺣﯿﺮت رﺳﺖ و ﺑﺎز آﻣﺪ ﺑﻪ راه‬
‫ﯾﻌﻨﯽ آﻣﺪ ﻇﻠﻤﺖ و ﮔﻢ ﮔﺸﺖ راه‬ ‫آه‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻇﻠﻤﻨﺎ‬ ‫إﻧﺎ‬ ‫رﺑﻨﺎ‬
‫ﺷﯿﺮ و اژدرﻫﺎ ﺷﻮد زو ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻮش‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﺑﺮي‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺣﮑﻢ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﻢ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﻢ‬ ‫داﻣﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫زاري‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫را‬ ‫زور‬ ‫اي ﺧﻨﮏ آن ﮐﺎو ﻧﮑﻮ ﮐﺎري ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫دﺳﺘﺖ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﺒﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﭘﻮﺷﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫درﻣﺎن‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮﮔﺎﻫﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫راﻫﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪت‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﺮﺳﺎﻧﺪت‬ ‫دان‬ ‫از ﮐﺮم‬
‫ﺷﻮي‬ ‫ﮔﻤﺮه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺘﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺘﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪61‬‬
‫ﮔﻮش ﮐﻦ ﺗﻮ ﻗﺼﮥ ﺧﺮﮔﻮش و ﺷﯿﺮ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .72‬ﭘﺎي واﭘﺲ ﮐﺸﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش از ﺷﯿﺮ ﭼﻮن ﻧﺰدﯾﮏ ﭼﺎه رﺳﯿﺪ‬

‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪﺧﻮاه‬ ‫و‬ ‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻏﻀﺐ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫واﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫دﻟﯿﺮ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺰ ره آن ﺧﺮﮔﻮش ﻣﺎﻧﺪ و‪ ،‬ﭘﺎ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﺎي را واﭘﺲ ﻣﮑﺶ‪ ،‬ﭘﯿﺶ اﻧﺪر آ‬ ‫ﭼﺮا؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪي‬ ‫واﭘﺲ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺟﺎن ﻣﻦ ﻟﺮزﯾﺪ و‪ ،‬دل از ﺟﺎي رﻓﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﻮ ﭘﺎﯾﻢ؟ ﮐﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎي رﻓﺖ‬
‫ﺧﺒﺮ‬ ‫رﻧﮕﻢ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻧﺪرون‪،‬‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮ زر؟‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫رﻧﮓ روﯾﻢ را‬
‫ﭼﺸﻢ ﻋﺎرف ﺳﻮي ﺳﯿﻤﺎ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ ﭼﻮ ﺳﯿﻤﺎ را ﻣﻌﺮف ﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻓﺮس‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ﻓﺮس‬ ‫از‬ ‫رﻧﮓ و ﺑﻮ ﻏﻤﺎز آﻣﺪ ﭼﻮن ﺟﺮس‬
‫در‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫زو‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫اﻟﻠﺴﺎن‬ ‫ﻃﯽ‬ ‫ﻟﺪي‬ ‫ﻣﺨﻔﯽ‬ ‫ﻣﺮء‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﻣﻬﺮ ﻣﻦ‬ ‫رﺣﻤﺘﻢ ﮐﻦ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫دارد‬ ‫دل‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫رو‬ ‫رﻧﮓ‬
‫رﻧﮓ روي زرد دارد ﺻﺒﺮ و ﻧﮑﺮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫روي‬ ‫رﻧﮓ‬
‫ﻧﺒﺎت‬ ‫ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫و‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫در ﻣﻦ آﻣﺪ آﻧﭽﻪ در وي ﮔﺸﺖ ﻣﺎت‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﺳﯿﻤﺎ‬ ‫ﻗﻮت‪‬‬ ‫و‬ ‫رو‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫در ﻣﻦ آﻣﺪ آن ﮐﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﺮد‬
‫ﻫﺮ درﺧﺖ از ﺑﯿﺦ و از ﺑﻦ ﺑﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫آن ﮐﻪ در ﻫﺮ ﭼﻪ در آﯾﺪ ﺑﺸﮑﻨﺪ‬
‫زرد ﮐﺮده رﻧﮓ و ﻓﺎﺳﺪ ﮐﺮده ﺑﻮ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﮐﻠﯿﺎت‬ ‫اﺟﺰاﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻋﻮر‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﭘﻮﺷﺪ‬ ‫ﺣﻠﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻬﺎن ﮔﻪ ﺻﺎﺑﺮ اﺳﺖ و ﮔﻪ ﺷﮑﻮر‬
‫ﻧﮕﻮن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎرﮔﻮن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫اﺣﺘﺮاق‬ ‫ﻣﺒﺘﻼي‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﺧﺘﺮاﻧﯽ‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫او‬ ‫دق‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫در‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﻓﺰود‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺗﺐ‬ ‫ﻟﺮز‬ ‫در‬ ‫اش‬ ‫زﻟﺰﻟﻪ‬ ‫آرد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ادب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﮑﻮن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ اﻧﺪر ﺟﻬﺎن او ﺧﺮده رﯾﮓ‬ ‫ﺑﻼي ﻣﺮده رﯾﮓ‬ ‫ﺑﺴﺎ ﮐﻪ زﯾﻦ‬ ‫اي‬
‫ﻋﻔﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫وﺑﺎ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻘﺘﺮن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫اﯾﻦ‬
‫در ﻏﺪﯾﺮي زرد و ﺗﻠﺦ و ﺗﯿﺮه ﺷﺪ‬ ‫آب ﺧﻮش ﮐﺎو روح را ﻫﻤﺸﯿﺮه ﺷﺪ‬
‫ﻫﻢ ﯾﮑﯽ ﺑﺎدي ﺑﺮ او ﺧﻮاﻧﺪ ﯾﻤﻮت‬ ‫ﺑﺮوت‬ ‫در‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫دﻣﺎر‬ ‫زو‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎدي‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫در‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺧﺎك‬
‫او‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻠﻬﺎي‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺣﺎل درﯾﺎ ز اﺿﻄﺮاب و ﺟﻮش او‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﭼﺮخ ﺳﺮ ﮔﺮدان ﮐﻪ اﻧﺪر ﺟﺴﺘﺠﻮﺳﺖ‬

‫‪62‬‬
‫اﻧﺪر او از ﺳﻌﺪ و ﻧﺤﺴﯽ ﻓﻮج ﻓﻮج‬ ‫اوج‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻀﯿﺾ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﮔﻪ وﺑﺎل و ﮔﻪ ﻫﺒﻮط و ﮔﻪ ﺗﺮح‬ ‫ﮔﻪ ﺷﺮف ﮔﺎﻫﯽ ﺻﻌﻮد و ﮔﻪ ﻓﺮح‬
‫ﻣﻨﺒﺴﻂ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫از ﺧﻮد اي ﺟﺰوي ز ﮐﻠﻬﺎ ﻣﺨﺘﻠﻂ‬
‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻬﺘﺮان‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺼﯿﺐ ﻣﻬﺘﺮان در دﺳﺖ و رﻧﺞ‬
‫زرد‬ ‫روي‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﮐﻠﯿﺎت را رﻧﺞ اﺳﺖ و درد‬
‫ز آب و ﺧﺎك و آﺗﺶ و ﺑﺎد اﺳﺖ ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ ﺟﺰوي ﮐﺎو ز اﺿﺪاد اﺳﺖ ﺟﻤﻊ‬
‫اﯾﻦ ﻋﺠﺐ ﮐﻪ ﻣﯿﺶ دل در ﮔﺮگ ﺑﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻋﺠﺐ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﺶ از ﮔﺮگ ﺟﺴﺖ‬
‫ﻣﺮگ آن ﮐﺎﻧﺪر ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن ﺟﻨﮓ ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﺿﺪﻫﺎﺳﺖ‬ ‫آﺷﺘﯽ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬
‫ﺟﺎودان‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺿﺪاد‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺿﺪاد‬ ‫ﺻﻠﺢ‬
‫دان‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وارﻓﺘﻦ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫آﺷﺘﯽ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫دارد‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ﺑﺴﻮي‬ ‫دل‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دار‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬
‫ﻣﺮﺣﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﻫﻤﻨﺪ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫روزﮐﯽ‬
‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﺟﻨﺲ ﺧﻮد اﻧﺒﺎز ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺠﻮﻫﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫اﻟﻒ داد و ﺑﺮد از اﯾﺸﺎن ﺟﻨﮓ را‬ ‫و رﻧﮓ را‬ ‫ﭘﻠﻨﮓ‬ ‫ﺑﺎري اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫اﻟﻒ داده ﺳﺖ اﯾﻦ دو ﺿﺪ دور را‬ ‫ﻟﻄﻒ ﺣﻖ اﯾﻦ ﺷﯿﺮ را و ﮔﻮر را‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪه ام زﯾﻦ ﺑﻨﺪﻫﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺷﯿﺮ او از اﯾﻦ رو ﭘﻨﺪﻫﺎ‬

‫‪ .73‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺷﯿﺮ از ﺳﺒﺐ ﭘﺎي واﭘﺲ ﮐﺸﯿﺪن ﺧﺮﮔﻮش را‬

‫اﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﮔﻮ ﺧﺎص ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺘﻢ ﻏﺮض‬ ‫ﻣﺮض‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫واﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎزﯾﭽﻪ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪي‬ ‫واﭘﺲ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎي‬
‫اﻧﺪر اﯾﻦ ﻗﻠﻌﻪ ز آﻓﺎت اﯾﻤﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ آن ﺷﯿﺮ‪ ،‬اﻧﺪر اﯾﻦ ﭼﻪ ﺳﺎﮐﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﯿﺮاه‬ ‫و‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﺶ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺴﺘﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ز آن ﮐﻪ در ﺧﻠﻮت ﺻﻔﺎﻫﺎي دل اﺳﺖ‬ ‫ﻗﻌﺮ ﭼﻪ ﺑﮕﺰﯾﺪ ﻫﺮ ﮐﻮ ﻋﺎﻗﻞ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺮ ﻧﺒﺮد آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﮔﯿﺮد ﭘﺎي ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻇﻠﻤﺘﻬﺎي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺒﯿﻦ ﮐﺎن ﺷﯿﺮ در ﭼ‪‬ﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭘﯿﺶ آ زﺧﻤﻢ او را ﻗﺎﻫﺮ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺸﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺳﻮزﯾﺪه ام ز آن آﺗﺸﯽ‬
‫ﺑﻨﮕﺮم‬ ‫در‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﭙﺸﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﻮ ﻧﮕﻪ دارم در آن ﭼﻪ ﺑﯽ رﺳﻦ‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫ﺗﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺷﯿﺮ اﻧﺪر ﺑﺮ ﺧﻮﯾﺸﺶ ﮐﺸﯿﺪ‬
‫اﻧﺪر آب از ﺷﯿﺮ و او در ﺗﺎﻓﺖ ﺗﺎب‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ در ﭼﻪ ﺑﻨﮕﺮﯾﺪﻧﺪ اﻧﺪر آب‬
‫ﺷﮑﻞ ﺷﯿﺮي در ﺑﺮش ﺧﺮﮔﻮش زﻓﺖ‬ ‫ﺷﯿﺮ ﻋﮑﺲ ﺧﻮﯾﺶ دﯾﺪ از آب ﺗﻔﺖ‬

‫‪63‬‬
‫ﻣﺮ و را ﺑﮕﺬاﺷﺖ واﻧﺪر ﭼﻪ ﺟﻬﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﯾﺶ را در آب دﯾﺪ‬
‫ز آن ﮐﻪ ﻇﻠﻤﺶ ﺑﺮ ﺳﺮش آﯾﻨﺪه ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻨﺪه‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﭼﻬﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫در‬
‫ﻋﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﻈﻠﻢ‬ ‫ﭼﺎه‬
‫ﺑﺘﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪﺗﺮ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮده‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻫﻮل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻬﺶ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺘﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺗﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫داﻣﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫اي ﮐﻪ ﺗﻮ از ﻇﻠﻢ ﭼﺎﻫﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ‬
‫ﺑ‪‬ﻨﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﻇﻠﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﭼﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ‪ ،‬اﻧﺪازه ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﺘﻦ‬ ‫ﭘﯿﻠﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺮم‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﺑﺨﻮان‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻧﺼﺮ‬ ‫ﺟﺎء‬ ‫ا‪‬ذ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮ ﺿﻌﯿﻔﺎن را ﺗﻮ ﺑﯽ ﺧﺼﻤﯽ ﻣﺪان‬
‫رﺳﯿﺪ‬ ‫اﺑﺎﺑﯿﻠﺖ‬ ‫ﻃﯿﺮاً‬ ‫ﺟﺰا‬ ‫ﻧﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﭘﯿﻠﯽ ﺧﺼﻢ ﺗﻮ از ﺗﻮ رﻣﯿﺪ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﻏﻠﻐﻞ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫دﻧﺪاﻧﺖ‬ ‫درد‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ دﻧﺪاﻧﺶ ﮔﺰي ﭘﺮ ﺧﻮن ﮐﻨﯽ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ آن دم از ﻋﺪو‪‬‬ ‫ﺷﯿﺮ ﺧﻮد را دﯾﺪ در ﭼﻪ وز ﻏﻠﻮ‪‬‬
‫ﮐﺸﯿ ﺪ‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮي‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻋﮑﺲ ﺧﻮد را او ﻋﺪوي ﺧﻮﯾﺶ دﯾﺪ‬
‫در اﯾﺸﺎن اي ﻓﻼن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮي ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻇﻠﻤﯽ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮد آن دم ﺗﺎر ﻟﻌﻨﺖ ﻣﯽ ﺗﻨﯽ‬ ‫آن ﺗﻮﯾﯽ و آن زﺧﻢ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﯽ زﻧﯽ‬
‫ور ﻧﻪ دﺷﻤﻦ ﺑﻮده اي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎن‬ ‫در ﺧﻮد آن ﺑﺪ را ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﯽ ﻋﯿﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻮ آن ﺷﯿﺮي ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮد‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﯽ ﮐﻨﯽ اي ﺳﺎده ﻣﺮد‬
‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﺰ ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺧﻮي ﺧﻮد اﻧﺪر رﺳﯽ‬
‫ﻧﻘﺶ او آن ﮐﺶ دﮔﺮ ﮐﺲ ﻣﯽ ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫در ﻗﻌﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ را‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻋﮑﺲ ﺧﺎل ﺗﻮﺳﺖ آن از ﻋﻢ ﻣ‪‬ﺮَم‬ ‫ﻋﻢ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﺑﺪﯾﺪه‬ ‫اي‬
‫آورﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧﺪ‬ ‫آﯾﯿﻨﮥ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬
‫ز آن ﺳﺒﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﮐﺒﻮدت ﻣﯽ ﻧﻤﻮد‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺷﯿﺸﮥ‬ ‫داﺷﺘﯽ‬ ‫ﭼﺸﻤﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺪ ﮔﻮ‪ ،‬ﻣﮕﻮ ﮐﺲ را ﺗﻮ ﺑﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻪ ﮐﻮري اﯾﻦ ﮐﺒﻮدي دان ز ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻧﻤﻮد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﻋﯿﺐ‪،‬‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﻨﻮر‬ ‫ﯾﻨﻈﺮ‬ ‫ار‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬
‫ﺑﺪي‬ ‫از‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫وا‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺋﯽ‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﻨﺎر‬ ‫ﯾﻨﻈﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺎ ﺷﻮد ﻧﺎر ﺗﻮ ﻧﻮر اي ﺑﻮ اﻟﺤﺰن‬ ‫زن‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﻧﺪك‬ ‫اﻧﺪك‬
‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻃﻬﻮر‬ ‫آب‬ ‫رﺑﻨﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺰن‬ ‫ﺗﻮ‬
‫آب و آﺗﺶ اي ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬آن ِ ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫آب‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آب‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﯽ آﺗﺶ آب ﺧﻮش ﺷﻮد‬
‫اي‬ ‫ﺑﻨﻬﺎده‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﯽ ﻃﻠﺐ ﺗﻮ اﯾﻦ ﻃﻠﺐ ﻣﺎن داده اي‬

‫‪64‬‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ آﻣﺪ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺟﻮد و وﺟﻮد‬ ‫ﺑﺎ ﻃﻠﺐ ﭼﻮن ﻧﺪﻫﯽ؟ اي ﺣﯽ ودود‬
‫ﻋﺠﺐ‬ ‫ﻋﻄﺎﻫﺎي‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫در ﻋﺪم ﮐﯽ ﺑﻮد ﻣﺎ را ﺧﻮد ﻃﻠﺐ؟‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﺮ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫دادي‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬
‫رﺳﺘﻦ از ﺑﯿﺪاد ﯾﺎ رب‪ ،‬داد ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻃﻠﺐ در ﻣﺎ ﻫﻢ از اﯾﺠﺎد ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪه‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫اﻻﻧﺎم‬ ‫ﺧﯿﺮ‬ ‫اﻟﻤﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺎﻟﻨﺒﯽ‬ ‫اﻟﺴﻼم‬ ‫دار‬ ‫اﻟﯽ‬ ‫اﻧﻌﻢ‬ ‫ﻫﮑﺬا‬

‫‪ .74‬ﻣﮋده ﺑﺮدن ﺧﺮﮔﻮش ﺳﻮي ﻧﺨﺠﯿﺮان ﮐﻪ ﺷﯿﺮ در ﭼﺎه اﻓﺘﺎد‬

‫ﺳﻮي ﻧﺨﺠﯿﺮان دوان ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ دﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺧﺮﮔﻮش از رﻫﺎﯾﯽ ﺷﺎد ﮔﺸﺖ‬
‫ﺳﻮي ﻗﻮم ﺧﻮد دوﯾﺪ او ﭘﯿﺶ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﯿﺮ را ﭼﻮن دﯾﺪ ﻣﺤﻮ ﻇﻠﻢ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ر‪‬ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺪوﯾﺪ‬ ‫ﺧَﻮد‬ ‫دﯾﺪ ﮐﺸﺘﻪ ﻇﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﯿﺮ را‬
‫ﻣﺮﻏﺰار‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫زد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺷﯿﺮ را ﭼﻮن دﯾﺪ در ﭼﻪ ﮐﺸﺘﻪ زار‬
‫ﺳﺒﺰ و رﻗﺼﺎن در ﻫﻮا ﭼﻮن ﺷﺎخ و ﺑﺮگ‬ ‫دﺳﺖ ﻣﯽ زد ﭼﻮن رﻫﯿﺪ از دﺳﺖ ﻣﺮگ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫و‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﺎخ و ﺑﺮگ از ﺣﺒﺲ ﺧﺎك آزاد ﺷﺪ‬
‫اﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺸﮑﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮﮔﻬﺎ‬
‫ﺟﺪا‬ ‫ﺑﺮﮔﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﺮاﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫َه‪‬‬ ‫ﺷﻄﺄ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺢ‬ ‫و‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻣﯿﺴﺮاﯾﺪ‬ ‫ﺑﯽ زﺑﺎن ﻫﺮ ﺑﺎر و ﺑﺮگ و ﺷﺎﺧﻬﺎ‬
‫ﻓﺎﺳﺘﻮي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﺳﺘﻐﻠﻆ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻟﻌﻄﺎ‬ ‫ذو‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﺑﭙﺮورد‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭼﻮن رﻫﻨﺪ از آب و ﮔﻠﻬﺎ ﺷﺎد دل‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺪر‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫رﻗﺼﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﻮاي‬ ‫در‬
‫و آن ﮐﻪ ﮔﺮدد ﺟﺎن از آﻧﻬﺎ ﺧﻮد ﻣﭙﺮس‬ ‫ﺟﺴﻤﺸﺎن در رﻗﺺ و ﺟﺎﻧﻬﺎ ﺧﻮد ﻣﭙﺮس‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮي‪ ،‬ﮐﻮ ز‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﻓﺨﺮ دﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻨﺪش ﻟﻘﺐ‬ ‫در ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻨﮕﯽ و آن ﮔﻪ اﯾﻦ ﻋﺠﺐ‬
‫ﻧﻔﺲ ﭼﻮن ﺧﺮﮔﻮش ﺗﻮ‪،‬ﮐﺸﺘﺖ ﺑﻪ ﻗﻬﺮ‬ ‫اي ﺗﻮ ﺷﯿﺮي در ﺗﮏ اﯾﻦ ﭼﺎه دﻫﺮ‬
‫ﭼﺮا‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫در‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮﺷﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫اﻟﺒﺸﯿ ﺮ‬ ‫ﺟﺎء‬ ‫إذ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎﺑﺸﺮوا‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻧﺨﺠﯿﺮان‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﮐﺎن ﺳﮓ دوزخ ﺑﻪ دوزخ رﻓﺖ ﺑﺎز‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻋﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫اي‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫ﻣﮋده‬
‫دﻧﺪاﻧﻬﺎ‬ ‫ﺧﺎﻟﻘﺶ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻋﺪوي‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫ﻣﮋده‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫از‬ ‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫ﺑﭽﺎه‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫ﻣﮋده‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺲ ﺟﺎروب ﻣﺮﮔﺶ ﻫﻢ ﺑﺮوﻓﺖ‬ ‫آن ﮐﻪ از ﭘﻨﺠﻪ ﺑﺴﯽ ﺳﺮﻫﺎ ﺑﮑﻮﻓﺖ‬
‫زود‬ ‫ﮐﻮﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺶ‬ ‫آه‬ ‫آن ﮐﻪ ﺟﺰ ﻇﻠﻤﺶ دﮔﺮ ﮐﺎري ﻧﺒﻮد‬
‫وارﻫﯿ ﺪ‬ ‫ﻣﺤﻨﺖ‬ ‫ﻗﯿﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫درﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و ﻣﻐﺰش‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺶ‬

‫‪65‬‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻢ ﺷﺪ و ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪ از ﻓﻀﻞ ﺣﻖ‬

‫‪ .75‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪن ﻧﺨﺠﯿﺮان ﮔﺮد ﺧﺮﮔﻮش و ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺘﻦ او را‬

‫ﺷﺎد و ﺧﻨﺪان وز ﻃﺮب در ذوق و ﺟﻮش‬ ‫ﺟﻤﻊ ﮔﺸﺘﻨﺪ آن زﻣﺎن ﺟﻤﻠﻪ وﺣﻮش‬
‫ﺻﺤﺮاﺋﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪش‬ ‫ﺳﺠﺪه‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ ﮐﺮدﻧﺪ او ﭼﻮ ﺷﻤﻌﯽ در ﻣﯿﺎن‬
‫ﻧﺮي‬ ‫ﺷﯿﺮان‬ ‫ﻋﺰراﯾﯿﻞ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮدي دﺳﺖ و ﺑﺎزوﯾﺖ درﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﺟﺎن ﻣﺎ ﻗﺮﺑﺎن ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎزوي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫راﻧﺪ ﺣﻖ اﯾﻦ آب را در ﺟﻮي ﺗﻮ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮﻫﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫درﻣﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫آن ﻋﻮان را ﭼﻮن ﺑﻤﺎﻟﯿﺪي ﺑﻪ ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺳﮕﺎﻟﯿﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻮ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دارد‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎ‬ ‫اﺳﺘﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دواﺳﺖ‬ ‫دﻟﺮا‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮ آن ﻗﺼﻪ ﮐﺎن ﺷﺎدي ﻓﺰاﺳﺖ‬
‫ور ﻧﻪ ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﻬﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺗﺎﺋﯿﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻮر دل ﻣﺮ دﺳﺖ و ﭘﺎ را زور داد‬ ‫داد‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪ‬ ‫ﻗﻮﺗﻢ‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻠﻬﺎ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻔﻀﯿﻠﻬﺎ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬
‫را‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻖ ﺑﻪ دور و ﻧﻮﺑﺖ اﯾﻦ ﺗﺎﯾﯿﺪ را‬

‫‪ .76‬ﭘﻨﺪ دادن ﺧﺮﮔﻮش ﻧﺨﺠﯿﺮان را ﮐﻪ از ﻣﺮدن ﺧﺼﻢ ﺷﺎد ﻣﺸﻮﯾﺪ‬

‫ﻣﮑﻦ‬ ‫آزادي‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫ﻧﻮﺑﺘﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫اﻧﺠﻤﺶ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ ﺗﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ از‬ ‫آن ﮐﻪ ﻣﻠﮑﺶ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫را‬ ‫روﺣﻬﺎ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫دور‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻣﻠﻮك‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬
‫ﺑﺴﻠﺘﺖ؟‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫از‬ ‫دوﻟﺘﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﻮز‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮك اﯾﻦ ﺷﺮب ار ﺑﮕﻮﺋﯽ ﯾﮏ دو روز‬
‫راﺣﺘﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺮﮐﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﯾﮏ دو روزه ﭼﻪ؟ ﮐﻪ دﻧﯿﺎ ﺳﺎﻋﺘﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﺟﺎم ﺑﻘﺎ را ﻧﻮش ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫اﻟﺘﺮك‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫را‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫ﺑﺸﮑﻦ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬

‫‪ .77‬ﺗﻔﺴﯿﺮ رﺟﻌﻨﺎ ﻣﻦ اﻟﺠﻬﺎد اﻻﺻﻐﺮ اﻟﯽ اﻟﺠﻬﺎد اﻻﮐﺒﺮ‬

‫اﻧﺪرون‬ ‫در‬ ‫ﺑﺘﺮ‬ ‫زو‬ ‫ﺧﺼﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ُﮐﺸﺘﯿﻢ‬ ‫ﺷﻬﺎن‬ ‫اي‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫ﺳﺨﺮة‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﮐﺸﺘﻦ اﯾﻦ‪ ،‬ﮐﺎر ِ ﻋﻘﻞ و ﻫﻮش ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺎو ﺑﻪ درﯾﺎﻫﺎ ﻧﮕﺮدد ﮐﻢ ّ و ﮐﺎﺳﺖ‬ ‫دوزخ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻧﻔﺲ و‪ ،‬دوزخ اژدﻫﺎﺳﺖ‬
‫ﺳﻮز‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﻮزش‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫آﺷﺎﻣﺪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬

‫‪66‬‬
‫ﺧﺠﻞ‬ ‫و‬ ‫زار‬ ‫او‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﯾﻨﺪ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﮕﻬﺎ‬
‫ﺗﺎ ز ﺣﻖ آﯾﺪ ﻣﺮ او را اﯾﻦ ﻧﺪا‬ ‫ﻏﺬا‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺳﻮز‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫ﺳﯿﺮ؟‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺳﯿﺮ‬
‫ﻣﻌﺪه اش ﻧﻌﺮه زﻧﺎن‪ ،‬ﻫ‪‬ﻞْ ﻣ‪‬ﻦْ ﻣﺰﯾﺪ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻮد از ﮐﻦ ﻓﮑﺎن‬ ‫آﻧﮕﻪ او‬ ‫ﺣﻖ ﻗﺪم ﺑﺮ وي ﻧﻬﺪ از ﻻ ﻣﮑﺎن‬
‫ﺟﺰوﻫﺎ‬ ‫ُﮐﻞّ دارد ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻃﺒﻊ ِ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺟﺰو دوزخ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻧﻔﺲ ﻣﺎ‬
‫ﻏﯿﺮ ﺣﻖ‪ ،‬ﺧﻮد ﮐﯽ ﮐﻤﺎن او ﮐ‪‬ﺸﺪ؟‬ ‫ُﮐﺸﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻗﺪم ﺣﻖ را ﺑﻮد ﮐﺎو را‬
‫ﮐﮋ ﺗﯿﺮﻫﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻤﺎن را ﺑﺎژﮔﻮن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫اﻻ‬ ‫ﻧﻨﻬﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫در‬
‫ﺑﯿﮕﻤﺎن‬ ‫ﮐﺰ ﮐﻤﺎن‪ ،‬ﻫﺮ راﺳﺖ ﺑﺠﻬﺪ‬ ‫راﺳﺖ ﺷﻮ ﭼﻮن ﺗﯿﺮ و واره از ﮐﻤﺎن‬
‫درون‬ ‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آوردم‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫ز‬ ‫واﮔﺸﺘﻢ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫اﮐﺒﺮﯾﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻻﺻﻐﺮﯾﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﺟﻌﻨﺎ‬ ‫ﻗﺪ‬
‫ﻗﺎف‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﻢ‬ ‫ﻧﺎﺧﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﮑﺎف‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻗﻮﺗﯽ‬
‫ﺷﯿﺮ آن اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﺻﻔﻬﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﺷﯿﺮي‬ ‫ﺳﻬﻞ‬
‫او‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫از‬ ‫وارﻫﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻮن‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اي‬ ‫ﺣﺼﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫در‬

‫‪ .78‬آﻣﺪن رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ روم ﺑﻪ ﻧﺰد ﻋﻤﺮ ﺑﺮﺳﺎﻟﺖ‬

‫ﻧﻐﻮل‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪﯾﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻗﯿﺼﺮ‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺗﺎ ﻣﻦ اﺳﺐ و رﺧﺖ را آن ﺟﺎ ﮐﺸﻢ‬ ‫ﺣﺸﻢ؟‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﻗﺼﺮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻣﺮ ﻋﻤﺮ را ﻗﺼﺮ‪ ،‬ﺟﺎن روﺷﻨﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻗﻮم ﮔﻔﺘﻨﺪش ﮐﻪ‪ :‬او را ﻗﺼﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ دروﯾﺸﺎن ﻣﺮ او را ﮐﺎزه اﯾﺴﺖ‬ ‫آوازه اﯾﺴﺖ‬ ‫ورا‬ ‫ﭼﻪ از ﻣﯿﺮي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ در ﭼﺸﻢ دﻟﺖ ر‪‬ﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻮ‬ ‫او؟‬ ‫ﻗﺼﺮ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫اي‬
‫دار‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻗﺼﺮش‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫آﻧﮕﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫آر‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﻣﻮي‬ ‫از‬ ‫دل‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﭘﺎك‬ ‫اﯾﻮان‬ ‫و‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﻫﺴﺖ از ﻫﻮﺳﻬﺎ ﺟﺎن ﭘﺎك‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫رو‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺤﻤﺪ ﭘﺎك ﺷﺪ از ﻧﺎر و دود‬
‫را؟‬ ‫اﷲ‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﺛﻢ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وﺳﻮﺳﮥ‬ ‫رﻓﯿﻘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ذره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﺑﺎﺷﺪ ز ﺳﯿﻨﻪ ﻓﺘﺢ ﺑﺎب‬
‫اﺧﺘﺮان‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ده‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﺟﻬﺎن؟‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫دو‬
‫ﻋﯿﺐ ﺟﺰ ز اﻧﮕﺸﺖ ﻧﻔﺲ ﺷﻮم ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﺪوم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻣﯿﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آﻧﮕﻬﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫را‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮔﻔﺖ او‪ :‬ز آن ﺳﻮي اﺳﺘﻐﺸﻮا ﺛﯿﺎب‬ ‫ﺛﻮاب؟‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫اﻣﺖ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮح‬

‫‪67‬‬
‫اﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻻ‬ ‫رو و ﺳﺮ در ﺟﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﯾﺪ‬
‫دﯾﺪ آن اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﮑﻪ دﯾﺪ‪ ‬دوﺳﺖ اﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ دﯾﺪ اﺳﺖ و ﺑﺎﻗﯽ ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫دور‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﺎق‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آورد‬ ‫ﺳﻤﺎع‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫اﻟﻔﺎظ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫روم‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﺧﺖ را و اﺳﺐ را ﺿﺎﯾﻊ ﮔﺬاﺷﺖ‬ ‫ﮔﻤﺎﺷﺖ‬ ‫ﻋﻤ‪‬ﺮ‬ ‫ﺟﺴﺘﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬
‫وار‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺮﺳﺎن‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻃﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫وز‬ ‫ﺟﻬﺎن؟‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮدي‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬

‫‪ .79‬ﯾﺎﻓﺘﻦ رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ ﻋﻤﺮ را ﺧﻔﺘﻪ در زﯾﺮ ﺧﺮﻣﺎ ﺑ‪‬ﻦ‬

‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪه‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫زﺟﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟ‪‬ﺴﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﮏ ﺧﻔﺘﻪ اﺳﺖ زﯾﺮ آن ﻧﺨﯿﻞ‬ ‫دﺧﯿﻞ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫اﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﺧﺮﻣﺎ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﻟﺮزه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دور اﯾﺴﺘﺎد‬ ‫ﺟﺎ و از او‬ ‫آن‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ﻧﺰول‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﯽ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﻫﯿﺒﺘﯽ‬
‫اﯾﻦ دو ﺿﺪ را دﯾﺪ ﺟﻤﻊ اﻧﺪر ﺟﮕﺮ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ام‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪه‬ ‫ﻣ‪‬ﻪ‪‬‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻧﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺧﻮد‪ :‬ﻣﻦ ﺷﻬﺎن را دﯾﺪه ام‬
‫رﺑﻮد‬ ‫در‬ ‫ﻫﻮﺷﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﺮﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺷﻬﺎﻧﻢ‬ ‫از‬
‫رﻧﮓ‬ ‫ﻧﮕﺮداﻧﯿﺪ‬ ‫ﯾﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روي‬ ‫ﭘﻠﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﺸﮥ‬ ‫در‬ ‫ام‬ ‫رﻓﺘﻪ‬
‫زار‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﯿﺮ آن دم ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺎرزار‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﺎف‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫دﯾﮕﺮان‬ ‫از‬ ‫ام‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻪ ﺧﻮردم ﺑﺲ زدم زﺧﻢ ﮔﺮان‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ اﻧﺪام ﻟﺮزان‪ ،‬ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ؟‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻼح‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ ﺣﻖ اﺳﺖ اﯾﻦ از ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﺮﺳﺪ از وي ﺟﻦ و اﻧﺲ و ﻫﺮ ﮐﻪ دﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺮﺳﯿﺪ از ﺣﻖ و ﺗﻘﻮي ﮔﺰﯾﺪ‬
‫ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﻋﻤﺮ از ﺧﻮاب ﺟﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ ﻓﮑﺮت ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ دﺳﺖ ﺑﺴﺖ‬
‫ﮐﻼم‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﯾﻤﻨﺶ‬ ‫ﭘﺲ ﻋﻠﯿﮑﺶ ﮔﻔﺖ و او را ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺮﺳﻨﺪه‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﺮﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻫﺴﺖ در ﺧﻮر از ﺑﺮاي ﺧﺎﺋﻒ آن‬ ‫ﺧﺎﺋﻔﺎن‬ ‫ﻧُﺰل‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺗﺨﺎﻓﻮا‬ ‫ﻻ‬
‫درس ﭼﻪ دﻫﯽ؟ ﻧﯿﺴﺖ او ﻣﺤﺘﺎج درس‬ ‫آن ﮐﻪ ﺧﻮﻓﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﮔﻮﺋﯽ ﻣﺘﺮس؟‬

‫‪ .80‬ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﺎ رﺳﻮل ﻗﯿﺼﺮ و ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت وي‬

‫ﮐﺮد‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫را‬ ‫وﯾﺮاﻧﺶ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫آن دل از ﺟﺎ رﻓﺘﻪ را دل ﺷﺎد ﮐﺮد‬

‫‪68‬‬
‫اﻟﺮﻓﯿﻖ‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫وز‬ ‫دﻗﯿﻖ‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎي‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫را‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫او‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻮازﺷﻬﺎي‬ ‫وز‬
‫وﯾﻦ ﻣﻘﺎم آن ﺧﻠﻮت آﻣﺪ ﺑﺎ ﻋﺮوس‬ ‫ﺣﺎل ﭼﻮن ﺟﻠﻮه اﺳﺖ ز آن زﯾﺒﺎ ﻋﺮوس‬
‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬
‫ﻋﺮوس‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫ﺟﻠﻮه ﮐﺮده ﺧﺎص و ﻋﺎﻣﺎن را ﻋﺮوس‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫داد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫رواﻧﺶ‬ ‫ﺳﻔﺮﻫﺎي‬ ‫وز‬ ‫داد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻨﺎزﻟﻬﺎي‬ ‫از‬
‫ﺑ‪‬ﺪﺳﺖ‬ ‫اﺟﻼﻟﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫وز‬ ‫ﺑ‪‬ﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫وز‬
‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ دﯾﺪه اﺳﺖ ﭘﺮواز و ﻓﺘﻮح‬ ‫روح‬ ‫ﺳﯿﻤﺮغ‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﻫﻮاﯾﯽ‬ ‫وز‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻣﺸﺘﺎق‬ ‫ﻧﻬﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮوازش‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫را‬ ‫رو‬ ‫اﻏﯿﺎر‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫درﮔﻬﯽ‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﺎﺑﮏ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺸﺘﻬﯽ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬
‫ﮐﺎﺷﺖ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫دﯾﺪ آن ﻣﺮﺷﺪ ﮐﻪ او ارﺷﺎد داﺷﺖ‬

‫‪ .81‬ﺳﺆال ﮐﺮدن رﺳﻮل روم از ﻋﻤﺮ‬

‫ﺟﺎن ز ﺑﺎﻻ ﭼﻮن در آﻣﺪ در زﻣﯿﻦ؟‬ ‫اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‪:‬‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺣﻖ ﺑﺮ ﺟﺎن ﻓﺴﻮن ﺧﻮاﻧﺪ و ﻗﺼﺺ‬ ‫ﻣﺮغ ﺑﯽ اﻧﺪازه ﭼﻮن ﺷﺪ در ﻗﻔﺲ‬
‫ﭼﻮن ﻓﺴﻮن ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯽ آﯾﺪ ﺑﻪ ﺟﻮش‬ ‫ﺑﺮ ﻋﺪﻣﻬﺎ ﮐﺎن ﻧﺪارد ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش‬
‫وﺟﻮد‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﻣﻌﻠﻖ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫زود‬ ‫زود‬ ‫ﻋﺪﻣﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫از‬
‫زود او را در ﻋﺪم دو اﺳﺒﻪ راﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﻓﺴﻮﻧﯽ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺗﺎ رﺧﺸﺎن ﺷﺪ او‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺟﺴﻢ آﯾﺘﯽ ﺗﺎ ﺟﺎن ﺷﺪ او‬
‫ﮐﺴﻮف‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫رخ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺨﻮف‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫دﻣﺪ‬ ‫ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎز‬
‫او‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻧﯽ ﺗﺎ ﮐﻪ ﺷ‪‬ﮑﺮ ﮔﺸﺖ او‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺳﻨﮓ و ﻋﻘﯿﻖ ﮐﺎﻧﺶ ﮐﺮد‬ ‫ُﮔﻞ و ﺧﻨﺪاﻧﺶ ﮐﺮد‬ ‫ﮔﻔﺖ در ﮔﻮش‬
‫ﮐﺎو ﻣﺮاﻗﺐ ﮔﺸﺖ و ﺧﺎﻣﺶ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺧﺎك ﺣﻖ ﭼﻪ ﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﮐﺎو ﭼﻮ ﻣﺸﮏ از دﯾﺪة ﺧﻮد اﺷﮏ راﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش اﺑﺮ آن ﮔﻮﯾﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻧﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮش او ﻣﻌﻤﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﺮدد‬ ‫در‬
‫آن ﮐﻨﻢ ﮐﺎو ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﺧﻮد ﺿﺪ آن‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫دو‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺤﺒﻮﺳﺶ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ز آن دو ﯾﮏ را ﺑﺮ ﮔﺰﯾﻨﺪ ز آن ﮐﻨﻒ‬ ‫ﻫﻢ ز ﺣﻖ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﯾﺎﺑﺪ ﯾﮏ ﻃﺮف‬
‫ﮐﻢ ﻓﺸﺎر اﯾﻦ ﭘﻨﺒﻪ اﻧﺪر ﮔﻮش ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﺗﺮدد‬ ‫در‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﺮوش‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﮕﻮﺷﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫وﺳﻮاس‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬
‫را‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫و‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ادراك‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﻤﺎﻫﺎش‬ ‫آن‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪69‬‬
‫وﺣﯽ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﮔﻔﺘﻦ از ﺣﺲ ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﮔﻮش ﻋﻘﻞ و ﭼﺸﻢ ﻇﻦ زﯾﻦ ﻣﻔﻠﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮش ﺟﺎن و ﭼﺸﻢ ﺟﺎن ﺟﺰ اﯾﻦ ﺣﺲ اﺳﺖ‬
‫و آﻧﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﯿﺴﺖ ﺣﺒﺲ ﺟﺒﺮ ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﺒﺮم‬ ‫ﻟﻔﻆ‬
‫اﯾﻦ ﺗﺠﻠﯽ ﻣﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ اﺑﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺖ ﺑﺎ ﺣﻖ اﺳﺖ و ﺟﺒﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮدﮐﺎﻣﻪ‬ ‫اﻣﺎره‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﺑﻮد اﯾﻦ ﺟﺒﺮ‪،‬‬ ‫ور‬
‫ﺑﺼﺮ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدﺷﺎن‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺟﺒﺮ‬
‫ذﮐﺮ ﻣﺎﺿﯽ ﭘﯿﺶ اﯾﺸﺎن ﮔﺸﺖ ﻻش‬ ‫ﻏﯿﺐ و آﯾﻨﺪه ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﮔﺸﺖ ﻓﺎش‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺻﺪﻓﻬﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻗﻄﺮه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬
‫در ﺻﺪف آن د‪‬ر‪ ،‬ﺧﺮد اﺳﺖ و ﺳﺘﺮگ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻗﻄﺮة‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫از ﺑﺮون ﺧﻮن و از دروﻧﺸﺎن ﻣﺸﮑﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫آن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫ﻧﺎف‬ ‫ﻃﺒﻊ‬
‫ﭼﻮن رود در ﻧﺎف ﻣﺸﮑﯽ ﭼﻮن ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ ﮐﺎﯾﻦ ﻧﺎﻓﻪ ﺑﯿﺮون ﺧﻮن ﺑﻮد‬
‫زر‬ ‫ﮔﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﮐﺴﯿﺮ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ ﮐﺎﯾﻦ ﻣﺲ ﺑﺮون ﺑﺪ ﻣﺤﺘﻘﺮ‬
‫ﭼﻮن در اﯾﺸﺎن رﻓﺖ ﺷﺪ ﻧﻮر ﺟﻼل‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬
‫ﺷﺎد‬ ‫روح‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎن ﭼﻮ در ﺳﻔﺮه ﺳﺖ او ﺑﺎﺷﺪ ﺟﻤﺎد‬
‫ﺳﻠﺴﺒﯿﻞ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﯿﻠﺶ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﯿﻞ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺳﻔﺮه‬ ‫دل‬ ‫در‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻗﻮ‪‬ت‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻗﻮ‪‬ت ﺟﺎن اﺳﺖ اﯾﻦ‪ ،‬اي راﺳﺖ ﺧﻮان‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻗﻮت ﺟﺎن ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺮﺑﺴﺮ‬ ‫درﻧﮕﺮ‬ ‫وﻟﯿﮑﻦ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﻧﺎﻧﺖ‬
‫ﻣﯽ ﺷﮑﺎﻓﺪ ﮐﻮه را ﺑﺎ ﺑﺤﺮ و ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﭘﺎرة آدﻣﯽ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن‬
‫اﻟﻘﻤﺮ‬ ‫اﻧْﺸَﻖﱠ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زور‬ ‫اﻟﺤﺠﺮ‬ ‫ﺷﻖ‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زور‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ ﺳﻮي ﻋﺮش ﺳﺎزد ﺗﺮك ﺗﺎز‬ ‫راز‬ ‫اﻧﺒﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫اﻓﺮوزد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻓﻌﻞ ﻣﺎ را ﻫﺴﺖ دان‪ ،‬ﭘﯿﺪاﺳﺖ اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬

‫‪ .82‬اﺿﺎﻓﺖ ﮐﺮدن آدم )ع( زﻟﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻪ ر‪‬ﺑ‪‬ﻨﺎ ﻇَﻠَﻤ‪‬ﻨﺎو اﺿﺎﻓﺖ ﮐﺮدن اﺑﻠﯿﺲ ﮔﻨﺎه‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﮐﻪ رب ﺑِﻤﺎ أَ ْﻏﻮ‪‬ﯾﺘَﻨ‪‬ﯽ‬
‫ﭘﺲ ﻣﮕﻮ ﮐﺲ را ﭼﺮا ﮐﺮدي ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫آﺛﺎر‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺣﻖ‪ ،‬اﻓﻌﺎل ﻣﺎ را ﻣﻮﺟﺪ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺟﺰا‪،‬‬ ‫زو‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮐﯽ ﺷﻮد ﯾﮏ دم ﻣﺤﯿﻂ دو ﻋﺮض‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻧﺎﻃﻖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ ﯾﮏ دم ﻧﺒﯿﻨﺪ ﻫﯿﭻ ﻃﺮف‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ رﻓﺖ ﺷﺪ ﻏﺎﻓﻞ ز ﺣﺮف‬
‫ﺑﺪان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬
‫ﭼﻮن ﺑﻮد ﺟﺎن ﺧﺎﻟﻖ اﯾﻦ ﻫﺮ دو آن‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺮف و ﻣﻌﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎن‬

‫‪70‬‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎرش‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫وا‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﭼﻮن ﻧﺪاﻧﺪ آﻧﮑﻪ را ﺧﻮد ﻫﺴﺖ ﮐﺮد؟‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮔﻔﺖ‪‬‬
‫دﻧﯽ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻧﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫أﻏﻮﯾﺘﻨﯽ‬ ‫ﺑِﻤﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﻧﺒﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻧﻔﺴﻨﺎ‬ ‫ﻇﻠﻤﻨﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آدم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ز آن ﮔﻨﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد زدن‪ ،‬او ﺑﺮ ﺑﺨﻮرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ‬ ‫ادب‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫در‬
‫ﻣﺤﻦ؟‬ ‫و‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬ ‫آﻓﺮﯾﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آدم‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ وﻗﺖ ﻋﺬر ﮐﺮدي آن ﻧﻬﺎن؟‬ ‫ﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﻗﻀﺎي ﻣﻦ ﺑﺪ آن؟‬
‫داﺷﺘﻢ‬ ‫آﻧﺖ‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻢ‬ ‫ادب‬ ‫ﺗﺮﺳﯿﺪم‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻟﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫ﻗﻨﺪ‪،‬‬ ‫آرد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ آرد ﺣﺮﻣﺖ او‪ ،‬ﺣﺮﻣﺖ ﺑﺮد‬
‫ﯾﺎر را ﺧﻮش ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﺮﻧﺠﺎن و ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻟﻠﻄﯿﺒﯿﻦ‬ ‫ﮐﻪ؟‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻃﯿﺒﺎت‬

‫‪ .83‬ﺗﻤﺜﯿﻞ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺟﺒﺮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫دل‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫و آن ﮐﻪ دﺳﺘﯽ را ﺗﻮ ﻟﺮزاﻧﯽ ز ﺟﺎش‬ ‫ارﺗﻌﺎش‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻟﺮزان‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻗﯿﺎس‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪة‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻣﺮﺗﻌﺶ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اش‬ ‫ﻟﺮزاﻧﯿﺪي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫اي‬ ‫ﺑﺮﭼﺴﺒﯿﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺒﺮي‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اي‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﺗﻌﺶ‬
‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ره‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ اﯾﻦ ﭼﻪ ﻋﻘﻞ آن ﺣﯿﻠﻪ ﮔﺮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫ﺑﺤﺚ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻗﻮاﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎدة‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺤﺚ‬
‫اﯾﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﺎ ﺑﻮ اﻟﺤﮑﻢ ﻫﻢ راز ﺑﻮد‬ ‫آن زﻣﺎن ﮐﻪ ﺑﺤﺚ ﻋﻘﻠﯽ ﺳﺎز ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮ اﻟﺤﮑﻢ ﺑﻮ ﺟﻬﻞ ﺷﺪ در ﺑﺤﺚ آن‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻤﺮ از ﻋﻘﻞ آﻣﺪ ﺳﻮي ﺟﺎن‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن او ﺟﺎﻫﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮي ﻋﻘﻞ و ﺳﻮي ﺣﺲ او ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻋﻘﻞ و ﺣﺲ اﺛﺮ دان ﯾﺎ ﺳﺒﺐ‬
‫ﻣﻘﺘﻀﯽ‬ ‫ﻧﺎﻓﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﺰوم‬ ‫و‬ ‫ﻻزم‬ ‫ﻣﺴﺘﻀﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺿﻮء‬
‫از دﻟﯿﻞ ﭼﻮن ﻋﺼﺎ ﺑﺲ ﻓﺎرغ اﺳﺖ‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻮرش ﺑﺎزغ اﺳﺖ‬

‫‪ .84‬ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﮑُﻢ‪ ‬أَﯾﻦَ ﻣﺎ ﮐُﻨْﺘُﻢ‪ ‬و ﺑﯿﺎن آن‬

‫ﻣﺎ از اﯾﻦ ﻗﺼﻪ ﺑﺮون ﺧﻮد ﮐﯽ ﺷﺪﯾﻢ‬ ‫آﻣﺪﯾﻢ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫ور ﺑﻪ ﻋﻠﻢ آﯾﯿﻢ‪ ،‬آن اﯾﻮان اوﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﻬﻞ آﯾﯿﻢ‪ ،‬آن زﻧﺪان اوﺳﺖ‬
‫اﯾﻢ‬ ‫وي‬ ‫دﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺪاري‪،‬‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ور‬ ‫ور ﺑﻪ ﺧﻮاب آﯾﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺎن وي اﯾﻢ‬
‫ور ﺑﺨﻨﺪﯾﻢ آن زﻣﺎن ﺑﺮق وي اﯾﻢ‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫وي‬ ‫زرق‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﯿﻢ‬ ‫ور‬

‫‪71‬‬
‫ور ﺑﻪ ﺻﻠﺢ و ﻋﺬر‪ ،‬ﻋﮑﺲ ﻣﻬﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ور ﺑﻪ ﺧﺸﻢ و ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻋﮑﺲ ﻗﻬﺮ اوﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن اﻟﻒ‪ ،‬او ﺧﻮد ﭼﻪ دارد؟ ﻫﯿﭻ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻣﯿﺸﻮي‬ ‫ﻣﻔﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ره‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﯿﺸﻮي‬ ‫ﻣﺠﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮﮐﻨ ﯽ‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫دﻧﯿﺎي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬

‫‪ .85‬ﺳﺆال ﮐﺮدن رﺳﻮل روم از ﻋﻤﺮ از ﺳﺒﺐ اﺑﺘﻼي ارواح ﺑﺎ اﯾﻦ آب و ﮔﻞ اﺟﺴﺎد‬
‫ﻋﻤﺮ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫روم‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫از‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ را‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﭘﺪﯾ ﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫روﺷﻨﯿﯽ‬ ‫از ﻋﻤﺮ ﭼﻮن آن رﺳﻮل اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺸﺖ ﻓﺎرغ از ﺧﻄﺎء و از ﺻﻮاب‬ ‫ﻣﺤﻮ ﺷﺪ ﭘﯿﺸﺶ ﺳﻮال و ﻫﻢ ﺟﻮاب‬
‫ﺷﺮوع‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻓﺮوع‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬﺷﺖ‬ ‫درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫را‬ ‫اﺻﻞ‬
‫ﺣﺒﺲ آن ﺻﺎﻓﯽ در اﯾﻦ ﺟﺎي ﮐﺪر‬ ‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﻋﻤﺮ ﭼﻪ ﺣﮑﻤﺖ ﺑﻮد و ﺳﺮّ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫اﺑﺪان‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﮔﻠﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫آب‬
‫ﻣﺮغ را اﻧﺪر ﻗﻔﺲ ﮐﺮدن ﭼﻪ ﺳﻮد‬ ‫ﻓﺎﺋﺪه ﻓﺮﻣﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﮑﻤﺖ ﭼﻪ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺮﻓﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﯽ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﮕﺮﻓﯽ‬ ‫ﺑﺤﺜﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺣﺮﻓﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫آزاد‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﺣﺒﺲ‬
‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﺧﻮد از ﻓﺎﺋﺪه در ﭘﺮده اي‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻓﺎﺋﺪه‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﯿﻨﺪ آن ﭼﻪ ﻣﺎ را دﯾﺪه ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫زاﺋﯿﺪه‬ ‫ﻓﺎﺋﺪه‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻓﺎﺋﺪه ﺳﺖ و ﻫﺮ ﯾﮑﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻮد ﺧﺎﻟﯽ ز ﻣﻌﻨﯽ ﮔﻮي راﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻟﻄﻔﺶ‬ ‫دم‬ ‫آن‬
‫ﭼﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﮐﻞّ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺎﺋﺪه‬ ‫ﺟﺰوﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻄﻘﺖ‬ ‫دم‬ ‫آن‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا در ﻃﻌﻦ ﮐﻞ آري ﺗﻮ دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﺟﺰوي‪ ،‬ﮐﺎر ﺗﻮ ﺑﺎ ﻓﺎﺋﺪه ﺳﺖ‬
‫ﺟﻮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻋﺘﺮاض‬ ‫ﻫ‪‬ﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬ ‫ﻣﮕﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻓﺎﺋﺪه‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺗﺮش‬ ‫رو‬ ‫و‬ ‫ﺟﺪال‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺮﮐﻪ ﺷﮑﺮ ﮔﻮﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﺮش رو ﺑﻮدن آﻣﺪ ﺷﮑﺮ و ﺑﺲ‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺳﺮﮐﻨﮕﺒﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫راه‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮﮐﻪ‬

‫‪ .86‬در ﺑﯿﺎن ﺣﺪﯾﺚ ﻣﻦ أراد أن ﯾﺠﻠﺲ ﻣﻊ اﷲ ﻓﻠﯿﺠﻠﺲ ﻣﻊ أﻫﻞ اﻟﺘﺼﻮف‬

‫ﭼﻮن ﻗﻼﺳﻨﮓ اﺳﺖ آﻧﺮا ﺿﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ اﻧﺪر ﺷﻌﺮ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺧﺒﻂ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫و‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آن‬
‫ﭘﯿﺎم‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪش‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آن رﺳﻮل از ﺧﻮد ﺑﺸﺪ زﯾﻦ ﯾﮏ دو ﺟﺎم‬
‫داﻧﻪ ﭼﻮن آﻣﺪ ﺑﻪ ﻣﺰرع ﮐﺸﺖ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﯿﻞ ﭼﻮن آﻣﺪ ﺑﻪ درﯾﺎ ﺑﺤﺮ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﻮاﻟﺒﺸﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪72‬‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫او‬ ‫ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ذات‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻓﺪاي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮم‬
‫دﯾﺪﺑﺎن‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺳﺮﻣﻪ ﭼﻮن ﮐﻪ ﺷﺪ در دﯾﺪه ﮔﺎن‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫اي‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫اي ﺧﻨﮏ آن ﻣﺮده ﮐﺰ ﺧﻮد رﺳﺘﻪ ﺷﺪ‬
‫ﻣﺮده ﮔﺸﺖ و زﻧﺪﮔﯽ از وي ﺑﺠﺴﺖ‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫آن‬ ‫واي‬
‫آﻣﯿﺨﺘﯽ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫روان‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺨﺘﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﺒﺮﯾﺎ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺎن‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺣﺎﻟﻬﺎي‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﮔﯿ ﺮ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫اي‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﯽ‬ ‫ور‬
‫ﻗﻔﺲ‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻗﺼﺺ‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮاﯾﯽ‬ ‫ور‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫رﺳﺘﻦ‬ ‫ﻧﺠﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫رﺳﺘﻪ‬ ‫ﻗﻔﺴﻬﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫روﺣﻬﺎﯾﯽ‬
‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ر‪‬ﺳﺘﻦ‬ ‫ر‪‬ه‪‬‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫آوازﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫از‬
‫ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ره ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺎرة اﯾﻦ ﻗﻔﺲ‬ ‫ﻣﺎ ﺑﻪ دﯾﻦ رﺳﺘﯿﻢ زﯾﻦ ﺗﻨﮕﯿﻦ ﻗﻔﺲ‬
‫اﺷﺘﻬﺎر‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زار‬ ‫زار‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬
‫در ره اﯾﻦ از ﺑﻨﺪ آﻫﻦ ﮐﯽ ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪي‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﺷﺘﻬﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻋﻤﯿﻖ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﻣﻘﺎل‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫در‬ ‫داﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬

‫‪ .87‬ﻗﺼﮥ آن ﺑﺎزرﮔﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺗﺠﺎرت ﻣﯿﺮﻓﺖ و ﭘﯿﻐﺎم دادن ﻃﻮﻃﯽ ﻣﺤﺒﻮس ﺑﻄﻮﻃﯿﺎن‬
‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن‬
‫ﻃﻮﻃﯿﯽ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮس‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫در‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﯽ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﺎزرﮔﺎن ﺳﻔﺮ را ﺳﺎز ﮐﺮد‬
‫زود‬ ‫ﮔﻮي‬ ‫آرم‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﻏﻼم و ﻫﺮ ﮐﻨﯿﺰي را ز ﺟﻮد‬
‫ﺟﻤﻠﻪ را وﻋﺪه ﺑﺪاد آن ﻧﯿﮏ ﻣﺮد‬ ‫ﻫﺮ ﯾﮑﯽ از وي ﻣﺮادي ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮد‬
‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺧﻄﮥ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎرﻣﺖ‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آﻧﺠﺎ ﻃﻮﻃﯿﺎن‬ ‫آن ﻃﻮﻃﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬
‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺣﺒﺲ‬ ‫در‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻗﻀﺎي‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎن ﻓﻼن ﻃﻮﻃﯽ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﺎق ﺷﻤﺎﺳﺖ‬
‫واز ﺷﻤﺎ ﭼﺎره و ره ارﺷﺎد ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﺮد او ﺳﻼم و داد ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﻓﺮاق‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﯿﺮم‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﯽ ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ در اﺷﺘﯿﺎق‬
‫ﮔﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﺳﺒﺰه ﮔﺎﻫﯽ ﺑﺮ درﺧﺖ‬ ‫اﯾﻦ روا ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﺑﻨﺪ ﺳﺨﺖ‬
‫ﻣﻦ در اﯾﻦ ﺣﺒﺲ و ﺷﻤﺎ در ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫وﻓﺎي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﺮﻏﺰار‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺻﺒﻮﺣﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫زار‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﻬﺎن‬ ‫اي‬ ‫آرﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎد‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﮐﺎن ﻟﯿﻠﯽ و اﯾﻦ ﻣﺠﻨﻮن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯿﻤﻮن‬ ‫را‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﯾﺎد‬

‫‪73‬‬
‫ﻣﻦ ﻗﺪﺣﻬﺎ ﻣﯽ ﺧﻮرم ﭘﺮ ﺧﻮن ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮزون‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺣﺮﯾﻔﺎن‬ ‫اي‬
‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﻫﯽ داد ﻣﻦ‬ ‫ﯾﮏ ﻗﺪح ﻣﯽ ﻧﻮش ﮐﻦ ﺑﺮ ﯾﺎد ﻣﻦ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺧﻮردي ﺟﺮﻋﻪ اي ﺑﺮ ﺧﺎك رﯾ ﺰ‬ ‫ﺑﯿﺰ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﻓﺘﺎدة‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﮐﻮ‬ ‫ﻗﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫وﻋﺪه‬ ‫اي ﻋﺠﺐ آن ﻋﻬﺪ و آن ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮐﻮ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎ ﺑﺪ ﺑﺪ ﮐﻨﯽ ﭘﺲ ﻓﺮق ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺎ ﻃﺮب ﺗﺮ از ﺳﻤﺎع و ﺑﺎﻧﮓ ﭼﻨﮓ‬ ‫اي ﺑﺪي ﮐﻪ ﺗﻮ ﮐﻨﯽ در ﺧﺸﻢ و ﺟﻨﮓ‬
‫ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﺑﺘﺮ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻔﺎي‬ ‫اي‬
‫ﻣﺎﺗﻢ اﯾﻦ ﺗﺎ ﺧﻮد ﮐﻪ ﺳﻮرت ﭼﻮن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻮرت‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﻮر‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻟﻄﺎﻓﺖ‬ ‫وز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻼوﺗﻬﺎ‬ ‫از‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺻﺤﺒﺘﻬﺎي‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻬﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺤﺒﺘﻬﺎي‬ ‫از‬ ‫آور‬ ‫ﯾﺎد‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﺗﺮﺣﻢ‬ ‫وز‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎور‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻟﻢ‬
‫اﯾﻌﺠﺐ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ اﯾﻦ ﻫﺮ دو ﺿﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﻢ ﺑﺮ ﻟﻄﻒ و ﺑﺮ ﻗﻬﺮش ﺑﻪ ﺟﺪ‪‬‬
‫ﺷﻮم‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫و اﷲ ار زﯾﻦ ﺧﺎر در ﺑﺴﺘﺎن ﺷﻮم‬
‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺎﺧﻮﺷﻬﺎي ﻋﺸﻖ او را ﺧﻮﺷﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻪ ﺑﻠﺒﻞ اﯾﻦ ﻧﻬﻨﮓ آﺗﺸﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﺧﻮﯾﺶ اﺳﺖ و ﻋﺸﻖ ﺧﻮﯾﺶ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ ﮐﻞ اﺳﺖ و ﺧﻮد ﮐﻞ اﺳﺖ او‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﻗﺼﮥ‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫او‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﻣﺮﻏﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﻮ‬

‫‪ .88‬ﺻﻔﺖ اﺟﻨﺤﮥ ﻃﯿﻮر ﻋﻘﻮل اﻟﻬﯽ‬

‫ﻏﻠﻐﻠﻪ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﮔﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫زار‬ ‫ﺑﻨﺎﻟﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﻟﺒﯿﮏ‬ ‫ﺷﺼﺖ‬ ‫زو‬ ‫رﺑﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻫﺮ دﻣﺶ ﺻﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺻﺪ ﭘﯿﮏ از ﺧﺪا‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﻔﺮش‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫زﻟﺖ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺎﺟﺶ ﻧﻬﺪ ﺻﺪ ﺗﺎج ﺧﺎص‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫دﻣﯽ او را ﯾﮑﯽ ﻣﻌﺮاج‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺳﺎﻟﮑﺎن‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﻻﻣﮑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ ﺑﺮ ﺧﺎك و ﺟﺎن ﺑﺮ ﻻﻣﮑﺎن‬
‫زاﯾﺪت‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‬ ‫وي‬ ‫در‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آﯾﺪت‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻻﻣﮑﺎﻧﯽ‬
‫ﭼﺎرﺟﻮ‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﯽ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻻﻣﮑﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ﺑﻞ‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫دم‬ ‫ﺷﺮح اﯾﻦ ﮐﻮﺗﻪ ﮐﻦ و رخ زﯾﻦ ﺑﺘﺎب‬

‫‪ .89‬دﯾﺪن ﺧﻮاﺟﻪ ﻃﻮﻃﯿﺎن ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن را در دﺷﺖ و ﭘﯿﻐﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن از آن ﻃﻮﻃﯽ‬

‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎﺟﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮔﺮدﯾﻢ از اﯾﻦ اي دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎز ﻣﯽ‬
‫ﮐﺎو رﺳﺎﻧﺪ ﺳﻮي ﺟﻨﺲ از وي ﺳﻼم‬ ‫ﭘﯿﺎم‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎن‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪74‬‬
‫ﺑﺪﯾ ﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪي‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن رﺳﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺗﺎ اﻗﺼﺎي‬
‫داد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﻣﺎﻧﺖ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫آن‬ ‫داد‬ ‫آواز‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﯿﺪ‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﮕﺴﺴﺘﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫و‬ ‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﯽ ز آن ﻃﻮﻃﯿﺎن ﻟﺮزﯾﺪ و ﭘﺲ‬
‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫ﻫﻼك‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬
‫اﯾﻦ ﻣﮕﺮ دو ﺟﺴﻢ ﺑﻮد و روح ﯾﮏ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﮕﺮ ﺧﻮﯾﺶ اﺳﺖ ﺑﺎ آن ﻃﻮﻃﯿﮏ‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻢ ﺑﯽ ﭼﺎره را زﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﺧﺎم‬ ‫ﭘﯿﺎم‬ ‫دادم‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬
‫و آﻧﭽﻪ ﺑﺠﻬﺪ از زﺑﺎن ﭼﻮن آﺗﺶ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ زﺑﺎن ﭼﻮن ﺳﻨﮓ و ﻫﻢ آﻫﻦ وش اﺳﺖ‬
‫ﮔﻪ ز روي ﻧﻘﻞ و ﮔﻪ از روي ﻻف‬ ‫ﺳﻨﮓ و آﻫﻦ را ﻣﺰن ﺑﺮ ﻫﻢ ﮔﺰاف‬
‫ﺷﺮار‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ز آﻧﮑﻪ ﺗﺎرﯾﮏ اﺳﺖ و ﻫﺮ ﺳﻮ ﭘﻨﺒﻪ زار‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫وز‬ ‫دوﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﺸﻤﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮان‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫روﺑﻬﺎن‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﻣﺮﻫﻤﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫زﺧﻤﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دﻣﻨﺪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬
‫آﺳﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪‬‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺻﺒﺮ ﮐﻦ از ﺣﺮص و اﯾﻦ ﺣﻠﻮا ﻣﺨﻮر‬ ‫ﮔﺮ ﺳﺨﻦ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﭼﻮن ﺷﮑﺮ‬
‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫آرزوي‬ ‫ﺣﻠﻮا‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫ﻣﺸﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺣﻠﻮا ﺧﻮرد واﭘﺲ ﺗﺮ رود‬ ‫ﺑﺮ رود‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺻﺒﺮ آورد ﮔﺮدون‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺐ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻣﺴﮑﯿﻦ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ز آﻧﮑﻪ ﺻﺤﺖ ﯾﺎﻓﺖ از ﭘﺮﻫﯿﺰ رﺳﺖ‬

‫‪ .90‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﻓﺮﯾﺪ اﻟﺪﯾﻦ ﻋﻄﺎر ﻗﺪس اﷲ روﺣﻪ‪:‬‬

‫ﺗﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﺴﯽ اي ﻏﺎﻓﻞ ﻣﯿﺎن ﺧﺎك ﺧﻮن ﻣﯽ ﺧﻮر‬
‫ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ دل اﮔﺮ زﻫﺮي ﺧﻮرد آن اﻧﮕﺒﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ِﻣﺮي‬ ‫ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻫﺎن‬ ‫ِﺟﺮي‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﮐﻪ اي ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﺷﻮ‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫اول‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫در ﺗﻮ ﻧﻤﺮودي اﺳﺖ آﺗﺶ در ﻣﺮو‬
‫راﯾﯿﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﯿﻔﮑﻦ‬ ‫در‬ ‫درﯾﺎﯾﯿﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺎح‬ ‫اي‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آورد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫زﯾﺎﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫آورد‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫زر‬ ‫ار‬ ‫ﻧﺎﻗﺺ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زر‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﯽ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻗﺒﻮل ﺣﻖ ﺑﻮد آن ﻣﺮد راﺳﺖ‬
‫ز آن ﮐﻪ اﻧﺪر دام ﺗﻠﺒﯿﺲ اﺳﺖ و رﯾﻮ‬ ‫دﺳﺖ ﻧﺎﻗﺺ دﺳﺖ ﺷﯿﻄﺎن اﺳﺖ و دﯾﻮ‬
‫ﺟﻬﻞ ﺷﺪ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﻪ در ﻧﺎﻗﺺ رود‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻠﺖ‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﯽ‪،‬‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫دار‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺮي‬ ‫اي‬

‫‪75‬‬
 ‫‪ .91‬ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺳﺎﺣﺮان ﻣﺮ ﻣﻮﺳﯽ را ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ اول ﺗﻮ اﻧﺪازي ﻋﺼﺎ ﯾﺎ ﻣﺎ‬
‫ﭼﻮن ﻣﺮي ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻪ ﮐﯿﻦ‬ ‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﮑﺮم‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪم‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ﻋﺼﺎ ﺑﻔﮑﻦ ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪش ﮐﻪ‪ :‬ﻓﺮﻣﺎن آن ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﮑﺮﻫﺎ‬ ‫آن‬ ‫اﻓﮑﻨﯿﺪ‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫اول‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﺰ ﻣﺮي آن دﺳﺖ و ﭘﺎﻫﺎﺷﺎن ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫اﯾﻦ‬
‫درﺑﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬
‫ﺗﻮ ﻧﻪ اي ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺨﻮر ﻣﯽ ﺑﺎش ﻻل‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬
‫أَﻧْﺼ‪‬ﺘُﻮا‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﮔﻮﺷﯽ او زﺑﺎن ﻧﯽ ﺟﻨﺲ ﺗﻮ‬
‫ﮔﻮش‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺎﻣﺶ‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺰاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اول‬ ‫ﮐﻮدك‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺳﺨﻨﮕﻮﯾﺎن‬ ‫از‬ ‫دوﺧﺘﻦ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪش‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﺷﮑﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺣﺸﻮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﯾﮑ ﯽ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﻮزد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺘﯽ‬ ‫ﮔﻨﮓ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﮔﻮش‪ ،‬ﺗﯽ ﺗﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬
‫ﻻل ﺑﺎﺷﺪ ﮐﯽ ﮐﻨﺪ در ﻧﻄﻖ ﺟﻮش‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮّ‬
‫آ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﻤﻊ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ز آن ﮐﻪ اول ﺳﻤﻊ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻄﻖ را‬
‫أﺳﺒﺎﺑﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻻرزاق‬ ‫اﻃﻠﺒﻮا‬ ‫و‬ ‫أﺑﻮاﺑﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻷﺑﯿﺎت‬ ‫ادﺧﻠﻮا‬
‫ﺟﺰ ﮐﻪ ﻧﻄﻖ ﺧﺎﻟﻖ ﺑﯽ ﻃﻤﻊ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻤﻊ‬ ‫راه‬ ‫ﻣﻮﻗﻮف‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻧﻄﻖ‬
‫ﻧﯽ‬ ‫اﺳﻨﺎد‬ ‫را‬ ‫و‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫او‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺒﺪع‬
‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻘﺎل‬ ‫در‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫در‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﺎن‬
‫دﻟﻖ و اﺷﮑﯽ ﮔﯿﺮ و ﺟﻮ وﯾﺮاﻧﻪ اي‬ ‫اي‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫دم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫اﺷﮏ‪‬‬ ‫ز آن ﮐﻪ آدم ز آن ﻋﺘﺎب از اﺷﮏ رﺳﺖ‬
‫ﺣﺰﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آدم‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﭼﺎن‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻي‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮدوس‬ ‫از‬ ‫آدم‬
‫در ﻃﻠﺐ ﻣﯽ ﺑﺎش ﻫﻢ در ُﻃﻠﺐ او‬ ‫او‬ ‫ﺻ‪‬ﻠﺐ‬ ‫وز‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺮ ﺷﺪي ﺗﻮ ﭘﺎ ﺑﻪ ﮔﻞ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ذوق آب اي ﺷﯿﺸﻪ دل‬
‫ﺑﻮﺳﺘﺎن از اﺑﺮ و ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ ﺗﺎز‬ ‫ز آﺗﺶ دل و آب دﯾﺪه ﻧﻘﻞ ﺳﺎز‬
‫ﻧﺎدﯾﺪﮔﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﮔﺎن‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫آب‬ ‫ذوق‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫اﺟﻼﻟﯽ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﻫﺎي‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ اﯾﻦ اﻧﺒﺎن ز ﻧﺎن ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﯽ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻃﻔﻞ‬
‫اي‬ ‫ﻫﻤﺸﯿﺮه‬ ‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺗﺎرﯾﮏ و ﻣﻠﻮل و ﺗﯿﺮه اي‬
‫ﺣﻼل‬ ‫ﮐﺴﺐ‬ ‫از‬ ‫آورده‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫و‬ ‫اﻓﺰود‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬
‫ﮐﺸﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺶ‬ ‫آب‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﮐﺎﯾﺪ‬ ‫روﻏﻨﯽ‬

‫‪76‬‬
‫ﺣﻼل‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫رﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻤﺖ زاﯾﺪ از ﻟﻘﻤﮥ ﺣﻼل‬
‫ﺟﻬﻞ و ﻏﻔﻠﺖ زاﯾﺪ‪ ،‬آن را دان ﺣﺮام‬ ‫ﭼﻮن ز ﻟﻘﻤﻪ ﺗﻮ ﺣﺴﺪ ﺑﯿﻨﯽ و دام‬
‫دﯾﺪه اي اﺳﺒﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﺮة ﺧﺮ دﻫﺪ؟‬ ‫دﻫﺪ؟‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎري‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻫﺎ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮش‬ ‫و‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ ﺗﺨﻢ اﺳﺖ و ﺑﺮش اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫از‬ ‫زاﯾﺪ‬
‫در دل ﭘﺎك ﺗﻮ و در دﯾﺪه ﻧﻮر‬ ‫ﺣﻼل اي ﻣﻪ ﺣﻀﻮر‬ ‫زاﯾﺪ از ﻟﻘﻤﻪ‬
‫ﺑﯿﺎ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫و‬ ‫زرﮔﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .92‬ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎزرﮔﺎن ﺑﺎ ﻃﻮﻃﯽ آﻧﭽﻪ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن دﯾﺪه‬

‫ﮐﺎم‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻨﯿﺰك‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﺑﯿﺎورد‬ ‫را‬ ‫ﻏﻼﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دﯾﺪي‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺰان‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﯾﺎن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻧﯽ ﻣﻦ ﺧﻮد ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﻢ از آن‬
‫ﻧﺸﺎف‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫داﻧﺸﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮدم‬ ‫ﮔﺰاف‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﻣﯽ‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ آن ﮐﺎﯾﻦ ﺧﺸﻢ و ﻏﻢ را ﻣﻘﺘﻀﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اي ﺧﻮاﺟﻪ ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ز ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻤﺘﺎي‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮوﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﮑﺎﯾﺘﻬﺎي‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﻤﺮد‬ ‫و‬ ‫ﻟﺮزﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪرﯾﺪ‬ ‫اش‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﻃﻮﻃﯽ ز دردت ﺑﻮي ﺑﺮد‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﻦ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﮔﺸﺘﻢ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﭼﻪ ﺑﻮد‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺗﯿﺮي دان ﮐﻪ ﺟﺴﺖ آن از ﮐﻤﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ از زﺑﺎن‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ اي ﮐﺎن‬
‫َﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ِﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫وا ﻧﮕﺮدد از ره آن ﺗﯿﺮ اي ﭘﺴﺮ‬
‫ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺖ از ﺳﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﮔﺮﻓﺖ‬
‫و آن ﻣﻮاﻟﯿﺪش ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺧﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﻌﻞ را در ﻏﯿﺐ اﺛﺮﻫﺎ زادﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫آن ﻣﻮاﻟﯿﺪ ار ﭼﻪ ﻧﺴﺒﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺨﻠﻮق‬ ‫ﺷﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﻧﻤﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺗﯿﺮش‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻋ‪‬ﻤﺮ‬ ‫ﻋ‪‬ﻤﺮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺗﯿﺮي‬ ‫ﭘﺮاﻧﯿﺪ‬ ‫زﯾﺪ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫دردﻫﺎ‬ ‫درد‬ ‫زاﯾﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺳﺎﻟﯽ‬ ‫ﻣﺪت‬
‫اﺟﻞ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دردﻫﺎ‬ ‫وﺟﻞ‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫داﺋﻢ‬ ‫ﻋ‪‬ﻤﺮ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫ﻗﺘﺎل‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫اول‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫زﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻣ‪‬ﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫وﺟﻊ‬ ‫ﻣﻮاﻟﯿﺪ‬ ‫آن‬ ‫ز‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ آن ﺟﻤﻠﻪ ﺻ‪‬ﻨﻊ ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫دار‬ ‫ﻣﻨﺴﻮب‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫را‬ ‫وﺟﻌﻬﺎ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺴﺘﻄﺎع‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮاﻟﯿﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺴﺐ و دم و دام و ﺟﻤﺎع‬
‫ﭼﻮن ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪ وﻟﯽ ز آن دﺳﺖ رب‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮاﻟﯿﺪ‬ ‫درﻫﺎي‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬
‫راه‬ ‫ز‬ ‫آرﻧﺪش‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬
‫ﺗﺎ از آن ﻧﯽ ﺳﯿﺦ ﺳﻮزد ﻧﯽ ﮐﺒﺎب‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫ﻓﺘﺢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬

‫‪77‬‬
‫ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬
‫ﻧﻨﺴﻬﺎ‬ ‫أَو‪‬‬ ‫آﯾﮥٍ‬ ‫ﻣ‪‬ﻦْ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻬﺎ‬ ‫ﺣﺠﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﮔﺮت‬
‫ﺑﺪان‬ ‫ﻧﻬﺎدﻧﺸﺎن‬ ‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫‪‬ذﮐْﺮِي‬ ‫أَﻧْﺴ‪ ‬ﻮﮐُﻢ‪‬‬ ‫آﯾﺖ‬
‫ﻗﺎﻫﺮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫دﻟﻬﺎي‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺗﺬﮐﯿﺮ و ﺑﻪ ﻧﺴﯿﺎن ﻗﺎدراﻧﺪ‬
‫ﻫﻨﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫راه‬ ‫او‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫أﻧﺴﻮﮐﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻧﯿﺪ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫از‬ ‫اﻟﺴﻤﻮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺳﺨﺮﯾﻪ‪‬‬ ‫ﺧﺬﺗﻤﻮا‬
‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫دﻟﻬﺎي‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دل‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺟﺴﻤﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫د‪‬ه‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﻣﺮدﻣﮏ‬ ‫اﻻ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻓﺮع دﯾﺪ آﻣﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﺷﮏ‬
‫ﻧﺒﺮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻣﺮدﻣﮏ‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮدﻣﺶ‬
‫ﻣﺮﮐﺰان‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻨﻊ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎرم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻓﺮﯾﺎدﺷﺎن‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫او‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﺎدﺷﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺐ ز دﻟﻬﺎﺷﺎن ﺗﻬﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ را آن ﺑ‪‬ﻬﯽ‬
‫آن ﺻﺪﻓﻬﺎ را ﭘﺮ از در ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫روز‬
‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﻬﺎ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬
‫ﺧﻮي اﯾﻦ ﺧﻮش ﺧﻮ ﺑﺪان ﻣﻨﮑﺮ ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫آﻫﻨﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زرﮔﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﮥ‬
‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫آﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺟﻬﯿﺰ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺧﻠﻘﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬
‫واﺟﺒﺴﺖ‬ ‫ﺣﺸﺮت‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺮان‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻏﺎﻟﺒﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎدت‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫واﭘﺲ آﯾﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺼﻢ ﺧﻮد ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻠﻘﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻮد آن ﺣ‪‬ﺴﻦ و ﻗﺒﺢ‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ ﻫﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎ در وﻗﺖ ﺻﺒﺢ‬
‫ﺑﻬﺮﻫﺎ‬ ‫آرد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﻬﺮﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﮏ‬ ‫ﮐﺒﻮﺗﺮﻫﺎي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﻮد‬ ‫راﺟﻊ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻞّ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﻨﯽ ﺳﻮي اﺻﻞ ﺧﻮد رود‬

‫‪ .93‬ﺷﻨﯿﺪن آن ﻃﻮﻃﯽ ﺣﺮﮐﺖ آن ﻃﻮﻃﯽ را و ﻣﺮدن و ﻧﻮﺣﻪ ﮐﺮدن ﺧﻮاﺟﻪ‬

‫ﺳﺮد‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫ﺑﻠﺮزﯾﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ آن ﻣﺮغ ﮐﺎن ﻃﻮﻃﯽ ﭼﻪ ﮐﺮد‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫زد‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﻓﺘﺎده‬ ‫دﯾﺪش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺮ ﺟﺴﺖ و ﮔﺮﯾﺒﺎن را درﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺪﯾﻦ رﻧﮓ و ﺑﺪﯾﻦ ﺣﺎﻟﺶ ﺑﺪﯾﺪ‬
‫ﻫﯿﻦ ﭼﻪ ﺑﻮدت اﯾﻦ ﭼﺮا ﮔﺸﺘﯽ ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ اي ﻃﻮﻃﯽ ﺧﻮب ﺧﻮش ﺣﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻤﺮاز‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﺪم‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫آواز‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﻣﻦ‬ ‫رﺿﻮان‬ ‫روﺿﻪ‬ ‫و‬ ‫روح‬ ‫راح‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻟﺤﺎن‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﺷﺪي‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫ﻣﺮﻏﯽ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺗﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫روي‬ ‫از‬ ‫روي‬ ‫زود‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ارزان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬

‫‪78‬‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮﯾﯽ ﮔﻮﯾﺎ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﻣﺮ ﺗﺮا‬ ‫وري‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫اي‬
‫ﭼﻨﺪ اﯾﻦ آﺗﺶ در اﯾﻦ ﺧﺮﻣﻦ زﻧﯽ‬ ‫ﺧﺮﻣﻨﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫اي‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﺋﯿﺶ آن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫در ﻧﻬﺎن ﺟﺎن از ﺗﻮ اﻓﻐﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫اي زﺑﺎن ﻫﻢ رﻧﺞ ﺑﯽ درﻣﺎن ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫اي‬
‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﮐﻔﺮان‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﺧﺪﻋﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﺠﺮان‬ ‫وﺣﺸﺖ‬ ‫اﻧﯿﺲ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻔﯿﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫اي ﺗﻮ زه ﮐﺮده ﺑﻪ ﮐﯿﻦ ﻣﻦ ﮐﻤﺎن‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اي‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﺎﻧﻢ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺳﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﭼﺮاﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﭙﺮاﻧﯿﺪه‬ ‫ﻧﮏ‬
‫ده‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ده‬ ‫داد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫روز‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﻣﻦ‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺮﯾﺪه‬ ‫اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﮐﺒﺪ‬ ‫ﻓ‪‬ﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫أُﻗْﺴ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺧﯿﺰ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪم‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫زﺑﺪ‬ ‫وز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺪم‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﮐﺒﺪ‬ ‫از‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺒﺮﯾﺪن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫وز‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫درﯾﻐﺎﻫﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﻮ دﻟﯽ ﮐﺰ ﺣﮑﻢ ﺣﻖ ﺻﺪ ﭘﺎره ﻧﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻏﯿﺮت ﺣﻖ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻖ ﭼﺎره ﻧﯿﺴﺖ‬
‫آﻧﮑﻪ اﻓﺰون از ﺑﯿﺎن و دﻣﺪﻣﻪ ﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺮت آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ آن ﻏﯿﺮ ﻫﻤﻪ ﺳﺖ‬
‫ﺷﺪي‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫دﻟﺒﺮ‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﺷﮏ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎر‬ ‫زﯾﺮك‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬
‫آﯾﺪم‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اول‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫ﻧﺎداد‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫روزي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫او‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫او‬ ‫آواز‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎﯾﺪ‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﯽ‬
‫ﻋﮑﺲ او را دﯾﺪه ﺗﻮ ﺑﺮ اﯾﻦ و آن‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪرون‬
‫ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮي ﻇﻠﻢ را ﭼﻮن داد از او‬ ‫ﻣﯽ ﺑﺮد ﺷﺎدﯾﺖ را‪ ،‬ﺗﻮ ﺷﺎد از او‬
‫اﻓﺮوﺧﺘﯽ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﻣﯿﺴﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اي‬
‫ﺧﺴﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺴﯽ؟‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻢ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬
‫ﻣﯿﻎ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻨﺎن‬ ‫درﯾﻎ‬ ‫اي‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫ﺷﺪ‬ ‫رﯾﺰ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫و‬ ‫آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫ﻫﺠﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺎﺗﺶ‬ ‫دم‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن او ﻗﺪح ﮔﯿﺮد ﺑﻪ دﺳﺖ؟‬ ‫آﻧﮑﻪ او ﻫﻮﺷﯿﺎر ﺧﻮد ﺗﻨﺪ اﺳﺖ و‪ ،‬ﻣﺴﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﻣﺮﻏﺰار‬ ‫ﺑﺴﯿﻂ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﻨﺪﯾﺶ‪،‬‬ ‫ﮔﻮﯾﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﻟﺪار‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻢ‬ ‫ﻗﺎﻓﯿﻪ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻗﺎﻓﯿﮥ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﻗﺎﻓﯿﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺸﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮش‬

‫‪79‬‬
‫رزان‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺑﻮد؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺻﻮت‬ ‫ﺣﺮف ﭼﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺗﻮ اﻧﺪﯾﺸﯽ از آن‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﯽ اﯾﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ دم زﻧﻢ‬ ‫ﺣﺮف و ﺻﻮت و ﮔﻔﺖ را ﺑﺮ ﻫﻢ زﻧﻢ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫آدﻣﺶ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آن‬
‫ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻧﺰد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﯽ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺣﻖ ز ﻏﯿﺮت‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫دم‬ ‫ﻣﺴﯿﺤﺎ‬ ‫وي‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻣﻦ ﻧﻪ اﺛﺒﺎﺗﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻢ ﺑﯽ ذات و ﻧﻔﯽ‬ ‫ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻟﻐﺖ اﺛﺒﺎت و ﻧﻔﯽ‬
‫درﺑﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫درﯾﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻠﻘﺎن ﻣﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺖ ﺧﻮﯾﺶ را‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﻫﺎن ﭘﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺴﺖ ﺧﻮﯾﺶ را‬
‫ﺧﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮدة‬ ‫ﻣﺮدة‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺷﮑﺎر‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﺻﯿﺎد‪،‬‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﻣﻌﺸﻮﻗﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬ ‫دﻟﺒﺮان‬ ‫را‬ ‫دﻻن‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﮐﻮ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺴﺖ ﻫﻢ اﯾﻦ و ﻫﻢ آن‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻋﺎﺷﻖ دﯾﺪي اش ﻣﻌﺸﻮق دان‬
‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آب‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬
‫او ﭼﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯿﺪﻫﺪ ﺗﻮ ﮔﻮش ﺑﺎش‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ اوﺳﺖ ﺗﻮ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﺎش‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫وﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫رﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﻼﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫وﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارم‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫زﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻏﺮق ﺣﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﺮق ﺗﺮ‬
‫ﺳﭙﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫دل‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫زﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﺑﻼ‬ ‫از‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫دﻻ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫وﺳﻮﺳﻪ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺑﺲ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﻟﺒﺮ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﻤﺮادي‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻣﺬاق‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮادت‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺣﻼل‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫رﯾﺨﺘﻦ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎي‬ ‫اش‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﺸﺘﺎﻓﺘﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﺑﺮدﮔﯽ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮدﮔﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫اي‬
‫ﻣﻼل‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻦ دﻟﺶ ﺟﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﺪ ﻧﺎز و دﻻل‬
‫ﮔﻔﺖ رو رو ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ اﻓﺴﻮن ﻣﺨﻮان‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬آﺧﺮ ﻏﺮق ﺗﻮﺳﺖ اﯾﻦ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن‬
‫اي دو دﯾﺪه‪ ،‬دوﺳﺖ را ﭼﻮن دﯾﺪه اي‬ ‫اي‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﯿﺪه‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﺘﯽ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ارزان‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫دﯾﺪﺳﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫اي‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻗﺮﺻﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻔﻠﯽ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮي‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺧﺮد‪ ،‬ارزان‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ او ارزان‬
‫آﺧﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫اوﻟﯿﻦ‬ ‫ﻋﺸﻘﻬﺎي‬ ‫ﻏﺮق ﻋﺸﻘﯽ ام ﮐﻪ ﻏﺮق اﺳﺖ اﻧﺪر اﯾﻦ‬
‫دﻫﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫ﻟﺒﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﮑﺮدم‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﺠﻤﻠﺶ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻻ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﻻ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺧﻤﺶ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرم‬ ‫ﺑﺴﯿﺎري‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺮش‬ ‫رو‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬

‫‪80‬‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮش‬ ‫رو‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻟﺪن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﮔﻮش ﻧﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‬

‫‪ .94‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ‬

‫ﺑﻬﺮﭼﻪ از راه واﻣﺎﻧﯽ ﭼﻪ ﮐﻔﺮ آن ﺣﺮف و ﭼﻪ اﯾﻤﺎن‬
‫ﺑﻬﺮ ﭼﻪ از دوﺳﺖ دور اﻓﺘﯽ ﭼﻪ زﺷﺖ آن ﻧﻘﺶ و ﭼﻪ زﯾﺒﺎ‬
‫ﻓﯽ ﻣﻌﻨﯽ ﻗﻮل اﻟﻨﺒﯽ‪ :‬إن ﺳﻌﺪا ﻟﻐﯿﻮر و أﻧﺎ أﻏﯿﺮ ﻣﻦ ﺳﻌﺪ و اﷲ أﻏﯿﺮ ﻣﻨﯽ و ﻣﻦ ﻏﯿﺮﺗﻪ ﺣﺮم اﻟْﻔَﻮاﺣ‪‬ﺶ‪‬‬
‫ﻣﺎ ﻇَﻬ‪‬ﺮَ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ و‪ ‬ﻣﺎ ﺑ‪‬ﻄَﻦَ‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ ز آن ﻏﯿﻮر آﻣﺪ ﮐﻪ ﺣﻖ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻟﺒﺪ‬ ‫او ﭼﻮ ﺟﺎن اﺳﺖ و ﺟﻬﺎن ﭼﻮن ﮐﺎﻟﺒﺪ‬
‫ﺷﯿﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫رﻓﺘﻨﺶ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎزش‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫اﺗﺠﺎر‬ ‫ﺷﺎﻫﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺴﺮان‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﺪ ﻣﺮ ﺷﺎه را او ﺟﺎﻣﻪ دار‬
‫ﺑﺮ درش َﺷﺴﺘﻦ ﺑﻮد ﺣﯿﻒ و ﻏﺒﯿﻦ‬ ‫ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﺑﻮس‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن رﺳﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮﺳﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ آن ﺧﺪﻣﺖ ﺧﻄﺎ و زﻟﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺳﺮ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻧﻬﺎدن ﺧﺪﻣﺖ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮ ﮔﺰﯾﻨﺪ ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ دﯾﺪ رو‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫ﺧﺮﻣﻦ‬ ‫ﮐﺎه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻏﯿﺮت‬
‫اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫آن‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪاﻧﯿﺪ‬ ‫ﻏﯿﺮﺗﻬﺎ‬ ‫اﺻﻞ‬
‫دﻟﻪ‬ ‫ده‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻔﺎي‬ ‫از‬ ‫ﮔﻠﻪ‬ ‫ﮔﯿﺮم‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬارم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﺑﺎﯾﺪش‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪش‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫اﯾﺮا‬ ‫ﻧﺎﻟﻢ‬
‫او‬ ‫ﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او؟‬ ‫دﺳﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﻧﻨﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫او‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫روز‬ ‫روي‬ ‫وﺻﺎل‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺐ ﺑﯽ روز او‬
‫ﻣﻦ‬ ‫رﻧﺠﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻓﺪاي‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش او ﺧﻮش ﺑﻮد در ﺟﺎن ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﺸﻨﻮدي‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﻢ ﺑﺮ رﻧﺞ ﺧﻮﯾﺶ و درد ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺗﺎ ز ﮔﻮﻫﺮ ﭘﺮ ﺷﻮد دو ﺑﺤﺮ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺧﺎك ﻏﻢ را ﺳﺮﻣﻪ ﺳﺎزم ﺑﻬﺮ ﭼﺸﻢ‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭘﻨﺪارﻧﺪ‬ ‫اﺷﮏ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺎرﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫اﺷﮏ‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رواﯾﺖ‬ ‫ﺷﺎﮐﯽ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن ﺷﮑﺎﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻦ ز‬
‫ام‬ ‫ﺧﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫وز‬ ‫ام‬ ‫رﻧﺠﯿﺪه‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫دل‬
‫اي ﺗﻮ ﺻﺪر و ﻣﻦ درت را آﺳﺘﺎن‬ ‫راﺳﺘﺎن‬ ‫ﻓﺨﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬
‫ﻣﺎ و ﻣﻦ ﮐﻮ آن ﻃﺮف ﮐﺎن ﯾﺎر ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫و‬ ‫آﺳﺘﺎن‬
‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫روح‬ ‫ﻟﻄﯿﻔﮥ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫رﻫﯿﺪه‬ ‫اي‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﯾﮏ ﻫﺎ ﻣﺤﻮ ﺷﺪ آﻧﮏ ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮد و زن ﭼﻮن ﯾﮏ ﺷﻮد آن ﯾﮏ ﺗﻮﯾﯽ‬

‫‪81‬‬
‫ﺑﺎﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﻧﺮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫و ﻣﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻦ‬
‫ﺷﻮي‬ ‫دﻟﺒﺮ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻣﺤﺾ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﺎ و ﺗﻮ ﯾﮏ ﺟﻮﻫﺮ ﺷﻮي‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺎن‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﺮق‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻣﻦ و ﺗﻮﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﯾﮏ ﺟﺎن ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﺰه‬ ‫اي‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺖ و ﺑﯿﺎ اي اﻣﺮ ﮐُﻦ‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫آرد‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪﻧﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺟﺴﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ ﮐﺎو ﻻﯾﻖ آن دﯾﺪن اﺳﺖ‬ ‫دل ﮐﻪ او ﺑﺴﺘﮥ ﻏﻢ و ﺧﻨﺪﯾﺪن اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫آن ﮐﻪ او ﺑﺴﺘﮥ ﻏﻢ و ﺧﻨﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺟﺰ ﻏﻢ و ﺷﺎدي در او ﺑﺲ ﻣﯿﻮه ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫ﺑﯽ ﺑﻬﺎر و ﺑﯽ ﺧﺰان ﺳﺒﺰ و ﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ زﯾﻦ ﻫﺮ دو ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺮﺣﻪ‬ ‫ﺷﺮﺣﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫د‪‬ه زﮐﺎت روي ﺧﻮب اي ﺧﻮب رو‬
‫اي‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫داغ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﻏﻤﺎزه‬ ‫ﻏﻤﺰة‬ ‫ﮐﺮﺷﻤﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﯽ ﮔﻔﺘﻢ ﺣﻼل او ﻣﯽ ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺧﻮﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺣﻼﻟﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻏﻤﻨﺎﮐﯿﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﯾﺰي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺧﺎﮐﯿﺎن‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮﯾﺰاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﭼﺸﻤﮥ ﻣﺸﺮﻗﺖ در ﺟﻮش ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫اي ﮐﻪ ﻫﺮ ﺻﺒﺤﯽ ﮐﻪ از ﻣﺸﺮق ﺑﺘﺎﻓﺖ‬
‫را‬ ‫ﻟﺒﻬﺎت‬ ‫ﺷ‪‬ﮑﺮّ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫اي‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺪات‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﯽ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫از ﺗﻦ ﺑﯽ ﺟﺎن و دل اﻓﻐﺎن ﺷﻨﻮ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اي‬
‫ﺷﺮح ﺑﻠﺒﻞ ﮔﻮ ﮐﻪ ﺷﺪ از ﮔﻞ ﺟﺪا‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻮش‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫و‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫از‬
‫ﺗﻮ ﻣﺸﻮ ﻣﻨﮑﺮ ﮐﻪ ﺣﻖ ﺑﺲ ﻗﺎدر اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻣﻨﺰل اﻧﺪر ﺟﻮر و در اﺣﺴﺎن ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺣﺎدﺛﺎن ﻣﯿﺮﻧﺪ و ﺣﻘﺸﺎن وارث اﺳﺖ‬ ‫ﺟﻮر و اﺣﺴﺎن رﻧﺞ و ﺷﺎدي ﺣﺎدث اﺳﺖ‬
‫ﺑﺨﻮاه‬ ‫اﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﺣﺴﺎم‬ ‫ﻣﺨﺪوﻣﯽ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺻﺒﺢ ﺷﺪ اي ﺻﺒﺢ را ﭘﺸﺖ و ﭘﻨﺎه‬
‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و ﺟﺎن ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮاه ﻋﻘﻞ ﮐﻞ‬ ‫ﻋﺬر‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻨﺼﻮر‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺻﺒﻮﺣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺗﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫آرد‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻮد؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دادة‬
‫ﻫﻮش ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮدش اﺳﯿﺮ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺎده در ﺟﻮﺷﺶ ﮔﺪاي ﺟﻮش ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﻗﺎﻟﺐ از ﻣﺎ ﻫﺴﺖ ﺷﺪ ﻧﯽ ﻣﺎ از او‬ ‫ﺑﺎده از ﻣﺎ ﻣﺴﺖ ﺷﺪ ﻧﯽ ﻣﺎ از او‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺮده ﻗﺎﻟﺐ را ﭼﻮ ﻣﻮم‬ ‫ﻣﻮم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺎﻟﺒﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫زﻧﺒﻮرﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺲ دراز اﺳﺖ اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺧﻮاﺟﻪ ﮔﻮ‬

‫‪ .95‬رﺟﻮع ﺑﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺧﻮاﺟﮥ ﺗﺎﺟﺮ‬

‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺣﻨﯿﻦ‬ ‫درد و‬ ‫آﺗﺶ و‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ اﻧﺪر‬

‫‪82‬‬
‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺳﻮداي‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺗﻨﺎﻗﺾ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ﻣﯽ زﻧﺪ از ﺑﯿﻢ ﺳﺮ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫در‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺪاﻣﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻔﺘﮕﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﮐﻮﺷﺶ‬ ‫آﺷﻔﺘﮕﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫دارد‬ ‫دوﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫وي ﻃﺮﻓﻪ ﮐﺎو‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ از‬ ‫آن ﮐﻪ او ﺷﺎه اﺳﺖ او ﺑﯽ ﮐﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺷَﺄْنٍ‬ ‫ﻓ‪‬ﯽ‬ ‫ﻫ‪‬ﻮ‪‬‬ ‫ﯾﻮ‪‬مٍ‬ ‫ﮐُﻞﱠ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫رﺣﻤﺎن‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫دم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ ره ﻣﯽ ﺗﺮاش و ﻣﯽ ﺧﺮاش‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫دم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮔﻮش و ﭼﺸﻢ ﺷﺎه ﺟﺎن ﺑﺮ روزن اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ اﮔﺮ ﻣﺮد و زن اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎزﮔﻮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﻋﻤﻮ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .96‬ﺑﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮد ﺗﺎﺟﺮ ﻃﻮﻃﯽ را از ﻗﻔﺲ و ﭘﺮﯾﺪن ﻃﻮﻃﯽ ﻣﺮده‬

‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺮﯾﺪ‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﮏ‬ ‫ﺑﯿﺮون ﻓﮑﻨﺪ‬ ‫آﻧﺶ از ﻗﻔﺲ‬ ‫ﺑﻌﺪ از‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺎز‬ ‫ﺗﺮﮐﯽ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎب‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬
‫ﻣﺮغ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﻧﺼﯿﺐ‬ ‫ده‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫روي ﺑﺎﻻ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ اي ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ‬
‫ﺑﺮدوﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫او‬
‫اﻓﺮوﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺮي‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ رﻫﺎ ﮐﻦ ﻧﻄﻖ و آواز و ﮔﺸﺎد‬ ‫داد‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻓﻌﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻃﻮﻃﯽ ﮐﻮ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫آوازت‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﺮده ﺷﻮ ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﺎ ﯾﺎﺑﯽ ﺧﻼص‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ اي ﻣﻄﺮب ﺷﺪه ﺑﺎ ﻋﺎم و ﺧﺎص‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻏﻨﭽﻪ‬ ‫ﭼﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫داﻧﻪ‬
‫ﺷﻮ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﮔﯿﺎه‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻏﻨﭽﻪ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﮑﻠﯽ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫داﻧﻪ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫رو‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎي‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ داد او ﺣﺴﻦ ﺧﻮد را در ﻣﺰاد‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮش رﯾﺰد ﭼﻮ آب از ﻣﺸﮑﻬﺎ‬ ‫رﺷﮑﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻤﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬
‫ﻣﯿﺒﺮﻧﺪ‬ ‫روزﮔﺎرش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫درﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬
‫روزﮔﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫رﯾﺨﺖ‬ ‫ارواح‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫در‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺪ؟‬ ‫ﺑﻪ ﮐﯿﻦ ﻗﻬﺎر‬ ‫ﺑﺮ اﻋﺪاﺷﺎن‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﻮح و ﻣﻮﺳﯽ را ﻧﻪ درﯾﺎ ﯾﺎر ﺷﺪ؟‬
‫دود‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻮد؟‬ ‫ﻗﻠﻌﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫راﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﺎﺻﺪاﻧﺶ‬ ‫ﮐﻮه ﯾﺤﯿﯽ را ﻧﻪ ﺳﻮي ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮاﻧﺪ؟‬

‫‪83‬‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺎ‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪ .97‬وداع ﮐﺮدن ﻃﻮﻃﯽ ﺧﻮاﺟﻪ را و ﭘﺮﯾﺪن‬

‫اﻟﻔﺮاق‬ ‫ﺳﻼم‪‬‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﯾﮏ دو ﭘﻨﺪش داد ﻃﻮﻃﯽ ﺑﯽ ﻧﻔﺎق‬
‫ﻣﻈﻠﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫آزادم‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻣﺮﺣﻤﺖ‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫اي‬ ‫اﻟﻮداع‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫روزي‬ ‫آزاد‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫وﻃﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺘﻢ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫اي‬ ‫اﻟﻮداع‬
‫ﻧﻮ‬ ‫راه‬ ‫ﻧﻤﻮدي‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫اﷲ‬ ‫أﻣﺎن‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﺷﺎد‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪت‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫رو‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬
‫راه او ﮔﯿﺮم ﮐﻪ اﯾﻦ ره روﺷﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﮐﺎﯾﻦ ﭘﻨﺪ ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬

‫‪ .98‬در ﺑﯿﺎن ﻣﻀﺮت ﺗﻌﻈﯿﻢ ﺧﻠﻖ و اﻧﮕﺸﺖ ﻧﻤﺎ ﺷﺪن‬

‫ﺧﺎرﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫داﺧﻼن‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻦ ﻗﻔﺲ ﺷﮑﻞ اﺳﺖ‪ ،‬زان ﺷﺪ ﺧﺎر ﺟﺎن‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫آﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫راز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫اﯾﻨﺶ‬
‫در ﮐﻤﺎل و ﻓﻀﻞ و در اﺣﺴﺎن و ﺟﻮد‬ ‫اﯾﻨﺶ ﮔﻮﯾﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﺗﻮ در وﺟﻮد‬
‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻃﻔﯿﻞ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎﻣﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫آﻧﺶ ﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ آن ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﺮﻫﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫اﯾﻨﺶ‬ ‫ﺧﺮﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﯿﺶ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫آﻧﺶ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺮود‬ ‫ﺗﮑﺒﺮ‬ ‫از‬ ‫او ﭼﻮ ﺑﯿﻨﺪ ﺧﻠﻖ را ﺳﺮ ﻣﺴﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺟﻮ‬ ‫آب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫او‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫او‬
‫ﮐﻤﺘﺮش ﺧﻮر ﮐﺎن ﭘﺮ آﺗﺶ ﻟﻘﻤﻪ اي اﺳﺖ‬ ‫ﻟﻄﻒ و ﺳﺎﻟﻮس ﺟﻬﺎن ﺧﻮش ﻟﻘﻤﻪ اي اﺳﺖ‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫او‬ ‫دود‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ذوﻗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫آﺗﺸﺶ‬
‫از ﻃﻤﻊ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ او ﭘﯽ ﻣﯽ ﺑﺮم‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ آن ﻣﺪح را ﻣﻦ ﮐﯽ ﺧﺮم‬
‫ﺳﻮزﻫﺎ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺳﻮزد‬ ‫روزﻫﺎ‬ ‫ﻣﻼ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫ‪‬ﺠﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﺎدﺣﺖ‬
‫ﮐﺎن ﻃﻤﻊ ﮐﻪ داﺷﺖ از ﺗﻮ ﺷﺪ زﯾﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﺎو ز ﺣﺮﻣﺎن ﮔﻔﺖ آن‬
‫آزﻣﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺪﯾﺢ‬ ‫در‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪت‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫آن‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﺪاع‬ ‫و‬ ‫ﮐﺒﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫روزﻫﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫آن‬
‫ﺑﺪ ﻧﻤﺎﯾﺪ ز آن ﮐﻪ ﺗﻠﺦ اﻓﺘﺪ ﻗﺪح‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺷﻮرش و رﻧﺞ اﻧﺪري‬ ‫دﯾﺮي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻄﺒﻮخ اﺳﺖ و ﺣ‪‬ﺐ‪ ‬ﮐﺎن را ﺧﻮري‬
‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ذوﻗﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﻠﻮا‬ ‫ﺧﻮري‬ ‫ور‬
‫ﻫﺮ ﺿﺪي را ﺗﻮ ﺑﻪ ﺿﺪ آن ﺑﺪان‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﻮ‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫آرد‬ ‫د‪‬ﻣ‪‬ﻞ‬ ‫ﭼﻨﺪي‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﺜﯿﻒ‬ ‫زاﺧﻼط‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ور ﺣﺐ و ﻣﻄﺒﻮخ ﺧﻮردي اي ﻇﺮﯾﻒ‬

‫‪84‬‬
‫ﺗﺴﺪ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻫﻮﻧﺎ‬ ‫اﻟﻨﻔﺲ‬ ‫ذﻟﯿﻞَ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻣﺪﺣﻬﺎ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫زﺧﻢ ﮐﺶ ﭼﻮن ﮔﻮي ﺷﻮ‪ ،‬ﭼﻮﮔﺎن ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻼل‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮﯾﻔﺎن‬ ‫آن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ور ﻧﻪ ﭼﻮن ﻟﻄﻔﺖ ﻧﻤﺎﻧﺪ وﯾﻦ ﺟﻤﺎل‬
‫دﯾﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻨﺪت‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪت‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﯾﻮ‬ ‫دادﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﺖ‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺮده اي از ﮔﻮر ﺧﻮد ﺑﺮ ﮐﺮد ﺳﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪت‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪت‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫داﻣﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﺪا ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻣﺮد ﮐﻪ‬
‫او‬ ‫ﺗﻔﺘﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫او‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺘﺮ‬ ‫دﯾﻮي‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫دﯾﻮ‬
‫ﻣﯿﺖ‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﺎﻧﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﯿﺖ‬ ‫از‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﺎﺑﮑﺎر‬ ‫اي‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﯾﺰد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺳﺘﻮار‬ ‫دﯾﻮي‬ ‫ﺧﻮي‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺸﺘﯽ ز ﺗﻮ ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ او‬ ‫او‬ ‫آوﯾﺨﺖ‬ ‫داﻣﻨﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻧﮑﻪ‬

‫‪ .99‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ ﻣﺎ ﺷﺎء اﷲ ﮐﺎن و ﻣﺎ ﻟﻢ ﯾﺸﺎء ﻟﻢ ﯾﮑﻦ‬

‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻫﯿﭽﯿﻢ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺎت‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﻔﺘﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ورق‬ ‫اﺳﺘﺶ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺧﺎﺻﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺎت‬ ‫ﺑﯽ‬
‫درون‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واﻗﻔﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﭽﻨﺪ‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫اي‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬
‫روا‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روا‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اي‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬
‫اي‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ارﺷﺎد‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫درﯾﺎﻫﺎي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ‬ ‫ﻗﻄﺮه اي داﻧﺶ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯿﺪي ز ﭘﯿﺶ‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫وز‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫وارﻫﺎﻧﺶ‬ ‫ﺟﺎن ﻣﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ اﺳﺖ اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻄﺮه اي‬
‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﺎن ﺑﺎدﻫﺎ ﻧﺸﻔﺶ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﺎﯾﻦ ﺧﺎﮐﻬﺎ ﺧﺴﻔﺶ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫واﺧﺮي‬ ‫واﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﭼﻮن ﻧﺸﻔﺶ ﮐﻨﺪ ﺗﻮ ﻗﺎدري‬
‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻗﻄﺮه اي ﮐﺎن در ﻫﻮا ﺷﺪ ﯾﺎ ﮐﻪ رﯾﺨﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻧﯿﺶ او ﮐﻨﺪ از ﺳﺮ ﻗﺪم‬ ‫ﮔﺮ در آﯾﺪ در ﻋﺪم ﯾﺎ ﺻﺪ ﻋﺪم‬
‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﺎزﺷﺎن‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺿﺪ ﺿﺪ را ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‬
‫ﮐﺎروان‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎروان‬ ‫رب‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﺪﻣﻬﺎ‬ ‫از‬
‫ﻧﻐﻮل‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ ﻫﺮ ﺷﺐ ﺟﻤﻠﻪ اﻓﮑﺎر و ﻋﻘﻮل‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫از‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻟﻠﻬﯿﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﺮگ‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻤﺖ‬ ‫از‬ ‫در ﺧﺰان ﺑﯿﻦ ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺷﺎخ و ﺑﺮگ‬
‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫زاغ‬
‫ده‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﻮردي‬ ‫ﻋﺪم را ﮐﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ده‬ ‫ﺳﺎﻻر‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬
‫از ﻧﺒﺎت و دارو و ﺑﺮگ و ﮔﯿﺎه‬ ‫آن ﭼﻪ ﺧﻮردي وآده اي ﻣﺮگ ﺳﯿﺎه‬

‫‪85‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮد آي و ﻏﺮق ﺑﺤﺮ ﻧﻮر ﺷﻮ‬ ‫اي ﺑﺮادر ﯾﮏ دم از ﺧﻮد دور ﺷﻮ‬
‫دم ﺑﻪ دم در ﺗﻮ ﺧﺰان اﺳﺖ و ﺑﻬﺎر‬ ‫اي ﺑﺮادر ﻋﻘﻞ ﯾﮏ دم ﺑﺎ ﺧﻮد آر‬
‫ﭘﺮ ز ﻏﻨﭽﮥ ورد و ﺳﺮو و ﯾﺎﺳﻤﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎغ دل را ﺳﺒﺰ و ﺗﺮ و ﺗﺎزه ﺑﯿﻦ‬
‫ﮐﺎخ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫اﻧﺒﻬﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫اﻧﺒﻬﯽ‬ ‫ز‬
‫ﺑﻮي آن ﮔﻠﺰار و ﺳﺮو و ﺳﻨﺒﻞ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻋﻘﻞ ﮐﻞ اﺳﺖ‬
‫ﺟﻮش ﻣﻞ دﯾﺪي ﮐﻪ آن ﺟﺎ ﻣﻞ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﻮي ﮔﻞ دﯾﺪي ﮐﻪ آن ﺟﺎ ﮔﻞ ﻧﺒﻮد‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﻼووز‬ ‫ﺑﻮ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫دﯾﺪة‬ ‫ﺑﻮﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫دواي‬ ‫ﺑﻮ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎري‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﻮي‬
‫ﺑﺎش‬ ‫آﺷﻮب‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻪ اي ﻟﯿﻠﯽ ﭼﻮ ﻣﺠﻨﻮن ﮔﺮد ﻓﺎش‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻓﺮﻫﺎد‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪ .100‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻗﻮل ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ ﻗﺪس ﺳﺮه در اﯾﻦ اﺑﯿﺎت‬
‫ﻧﺎز را روﺋﯽ ﺑﺒﺎﯾﺪ ﻫﻤﭽﻮ ورد‬
‫ﭼﻮن ﻧﺪاري ﮔﺮد ﺑﺪﺧﻮﺋﯽ ﻣﮕﺮد‬
‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ روي ﻧﺎزﯾﺒﺎ و ﻧﺎز‬
‫ﺳﺨﺖ آﯾﺪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ و درد‬
‫ﻧﻮي‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﺗﺎ ﺑﮑﻞ ﺑﯿﺮون ﺷﻮي از آب و ﮔﻞ‬ ‫اﯾﻦ رﺑﺎﻋﯽ را ﺷﻨﻮ از ﺟﺎن و دل‬
‫ﻫﻮش را ﺟﺎن ﺳﺎز و ﺟﺎن را ﮔﻮش ﮐﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪ او را از دل و ﺟﺎن ﮔﻮش ﮐﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ اﯾﻦ ﭘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﮑﻮ ﯾﺎد ﮔﯿﺮ‬ ‫ﮐﺒﯿﺮ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫آن‬
‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﯾﻌﻘﻮﺑﯽ‬ ‫آه‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎزش‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫در ﻧﯿﺎز و ﻓﻘﺮ ﺧﻮد را ﻣﺮده ﺳﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮﯾﺸﺖ ﺧﻮب و ﻓﺮﺧﻨﺪه ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﺎك ﺷﻮ ﺗﺎ ﮔﻞ ﺑﺮوﺋﯽ رﻧﮓ رﻧﮓ‬ ‫از ﺑﻬﺎران ﮐﯽ ﺷﻮد ﺳﺮ ﺳﺒﺰ ﺳﻨﮓ‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫را‬ ‫آزﻣﻮن‬ ‫ﺧﺮاش‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬

‫‪ .101‬داﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮ ﭼﻨﮕﯽ ﮐﻪ در ﻋﻬﺪ ﻋﻤﺮ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا روز ﺑﯽ ﻧﻮاﯾﯽ ﭼﻨﮓ زد ﻣﯿﺎن ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬
‫راﺳﺘﺎن‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﻓﺮ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻄﺮﺑﯽ‬ ‫ﭼﻨﮕﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫آن‬
‫ﯾﮏ ﻃﺮب ز آواز ﺧﻮﺑﺶ ﺻﺪ ﺷﺪي‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﺑﯿﺨﻮد‬ ‫او‬ ‫آواز‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬
‫ﺧﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮاي‬ ‫وز‬ ‫آراﺳﺘﯽ‬ ‫دﻣﺶ‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬

‫‪86‬‬
‫ﺑﺪن‬ ‫در‬ ‫آرد‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎوازش‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫را‬ ‫ﻓﯿﻞ‬ ‫ﺑﺮُﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﻤﺎﻋﺶ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎرﺳﺎﯾﻞ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﭘﺮاﻧﺪي‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻐﻤﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﯽ‬ ‫از‬ ‫داود‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫را‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪة‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫روزي‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﺳﺎزد‬
‫ﻃﺎﻟﺒﺎن را ز آن ﺣﯿﺎت ﺑﯽ ﺑﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﻐﻤﻪ ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫اوﻟﯿﺎ را‬
‫ﻧﺠﺲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮد آن ﻧﻐﻤﻪ ﻫﺎ را ﮔﻮش ﺣﺲ‬
‫اﻋﺠﻤﯽ‬ ‫ﭘﺮﯾﺎن‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫ﻧﻐﻤﮥ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮد‬
‫ﻧﻐﻤﮥ دل ﺑﺮﺗﺮ از ﻫﺮ دو دم اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﻢ ﻧﻐﻤﮥ ﭘﺮي زﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫ﮐﻪ‬
‫دان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺗﻨﻔﺬوا‬ ‫ﺗﺴﺘﻄﯿﻌﻮا‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫رﺣﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮرة‬ ‫اﻟﺠﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﺸﺮ‬
‫ﻣﻬﺘﺪي‬ ‫ﭘﺮﯾﺎن‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺒﺘﺪي‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫اﻟﺮﺣﻤﻦ‬ ‫ﺳﻮرة‬
‫رﻫﺒﺮي‬ ‫ﺟﻮﺋﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﮔﺮددت‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫زآن‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻻ‬ ‫اﺟﺰاي‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫اوﻻ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻧﻐﻤﻪ‬
‫وﯾﻦ ﺧﯿﺎل و وﻫﻢ ﯾﮏ ﺳﻮ اﻓﮑﻨﯿﺪ‬ ‫زﻧﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮﻫﺎ‬ ‫ﻧﻔﯽ‬ ‫ﻻي‬ ‫ز‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﻧﺰاد‬ ‫و‬ ‫ﻧﺮوﺋﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﺘﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اي‬
‫ﻫﺎ‬ ‫دﺧﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺷﻤﻪ اي ز آن زﺧﻤﻪ ﻫﺎ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮ دﺳﺘﻮر‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﻮش را ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﻦ ﮐﺎن دور ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﺮده را ز ﯾﺸﺎن ﺣﯿﺎت اﺳﺖ و ﻧﻤﺎ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﮐﻔﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آوازﺷﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫آواز‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫آواﻫﺎ‬ ‫ز‬ ‫آواز‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ ره‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫از ﻃﺮب‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﮐﺎﺳﺘﯿﻢ‬ ‫ﺑﮑﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻤﺮدﯾﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫آن دﻫﺪ ﮐﻮ داد ﻣﺮﯾﻢ را ز ﺟﯿﺐ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ ﺣﻖ اﻧﺪر ﺣﺠﺎب و ﺑﯽ ﺣﺠﯿﺐ‬
‫ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﺪ از ﻋﺪم ز آواز دوﺳﺖ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﻨﺎﺗﺎن‬ ‫اي‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻋﺒﺪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻮم‬ ‫از‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آواز‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬
‫ﻣﻦ ﺣﻮاس و ﻣﻦ رﺿﺎ و ﺧﺸﻢ ﺗﻮ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ او را ﻣﻦ زﺑﺎن و‬

‫‪ .102‬در ﺑﯿﺎن ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﻦ ﮐﺎن ﷲ ﮐﺎن اﷲ ﻟﻪ و ﺑﯿﺎن آن‬

‫ﺳ‪‬ﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﭼﻪ ﺟﺎي ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮ ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫رو ﮐﻪ ﺑﯽ ﯾﺴﻤﻊ و ﺑﯽ ﯾﺒﺼﺮ ﺗﻮﯾﯽ‬
‫ﻟﻪ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫وﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﷲ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫روﺷﻨﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﺎﺗﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎﺑﻢ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬

‫‪87‬‬
‫اﻟﻀﺤﯽ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻓﺮوغ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﺳﺰا‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫از دم ﻣﺎ ﮔﺮدد آن ﻇﻠﻤﺖ ﭼﻮ ﭼﺎﺷﺖ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻤﺘﯽ‬
‫دﯾﮕﺮان را ز آدم اﺳﻤﺎ ﻣﯽ ﮔﺸﻮد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫اﺳﻤﺎ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫زﺟﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺪد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫آب ﺧﻮاه از ﺟﻮ ﺑﺠﻮ ﺧﻮاه از ﺳﺒﻮ‬
‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫زآﻓﺘﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﻮر ﺧﻮاه از ﻣﻪ ﻃﻠﺐ ﺧﻮاﻫﯽ ز ﺧﻮر‬
‫ﻧﺠﻮم‬ ‫اﺻﺤﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﺠﻮم‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زود‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﻣﻘﺘﺒﺲ‬
‫ﺧﻮاه از ﺧﻢ ﮔﯿﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاه از ﮐﺪو‬ ‫ﺧﻮاه ز آدم ﮔﯿﺮ ﻧﻮرش ﺧﻮاه از او‬
‫ﻧﯽ ﭼﻮ ﺗﻮ‪ ،‬ﺷﺎد آن ﮐﺪوي ﻧﯿﮏ ﺑﺨﺖ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﮐﺪو ﺑﺎ ﺧﻢ ﺑﭙﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﺳﺨﺖ‬
‫رأي‬ ‫وﺟﻬﯽ‬ ‫ﻟﻤﻦ‬ ‫ﯾﺒﺼﺮ‬ ‫اﻟﺬي‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﺎ‬ ‫رآﻧﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻃﻮﺑﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ دﯾﺪ آن را ﯾﻘﯿﻦ آن ﺷﻤﻊ دﯾ ﺪ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﻌﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻟﻘﺎي‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﭼﺮاغ ار‬ ‫ﺗﺎ ﺻﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻫﯿﭻ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮاه از ﺷﻤﻊ دان‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﭘﺴﯿﻦ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاه‬
‫ﻣﺪان‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ‬ ‫ﭘﺴﯿﻦ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫ﺑﺠﺎن‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫اوﻟﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺧﻮاه‬
‫ﻏﺎﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻮرش‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫آﺧﺮﯾﻦ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮاه‬

‫‪ .103‬در ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﮐﻪ إن ﻟﺮﺑﮑﻢ ﻓﯽ أﯾﺎم دﻫﺮﮐﻢ ﻧﻔﺤﺎت أﻻ ﻓﺘﻌﺮﺿﻮا ﻟﻬﺎ‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫آرد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻔﺤﺘﻬﺎي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫را‬ ‫ﻧﻔﺤﺎت‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫رﺑﺎﺋﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻮش و ﻫﺶ دارﯾﺪ اﯾﻦ اوﻗﺎت را‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﻣﯿﺨﻮاﺳﺖ ﺟﺎن ﺑﺨﺸﯿﺪ و رﻓﺖ‬ ‫ﻧﻔﺤﻪ اي آﻣﺪ ﺷﻤﺎ را دﯾﺪ و رﻓﺖ‬
‫ﺗﺎ از اﯾﻦ ﻫﻢ واﻧﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮاﺟﻪ ﺗﺎش‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﻔﺤﮥ‬
‫ﺟﻨﺒﺸﯽ‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺸﯽ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫زآن‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻗﺒﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻘﺎي‬ ‫از‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫اﻧﻄﻔﺎ‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻧﺎري‬ ‫ﺟﺎن‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﺟﻨﺒﺸﻬﺎي‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻃﻮﺑﯽ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬
‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫آب‬ ‫ﻫﺎﺷﺎن‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﯾﺤﻤﻠﻨﻬﺎ‬ ‫أَنْ‬ ‫ﻓَﺄَﺑ‪‬ﯿﻦَ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﮔﺮﻧﻪ از ﺑﯿﻤﺶ دل ﮐﻪ ﺧﻮن ﺷﺪي‬ ‫ور ﻧﻪ ﺧﻮد أَﺷْﻔَﻘﻦَ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﭼﻮن ﺑ‪‬ﺪي‬
‫ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ره‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺪي‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫داد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﯾﮕﺮﮔﻮﻧﻪ‬ ‫دوش‬
‫ﺑﺮو‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫اي‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﮔﺮو‬ ‫ﻟﻘﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺧﺎر‬ ‫آرﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﻫﻮاي‬ ‫از‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺮص‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮑﺘﺎن‬ ‫در ﮐﻒ او ﺧﺎر و ﺳﺎﯾﻪ اش ﻧﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ز آن ﮐﻪ ﺑﺲ ﻧﺎن ﮐﻮر و ﺑﺲ ﻧﺎدﯾﺪه اي‬ ‫ﺧﺎر دان آن را ﮐﻪ ﺧﺮﻣﺎ دﯾﺪه اي‬
‫ﭼﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎري‬ ‫ﺧﺴﺘﮥ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬

‫‪88‬‬
‫ﺳﻮار‬ ‫اﺷﺘﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زادي‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﺷﺘﺮ‬
‫ﮐﺰ ﻧﺴﯿﻤﺶ در ﺗﻮ ﺻﺪ ﮔﻠﺰار رﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻠﯽ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫اﺷﺘﺮا‬
‫رﯾﮓ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﮔﻞ ﭼﯿﻨﯽ ز ﺧﺎر ﻣﺮده‬ ‫ﻣﯿﻞ ﺗﻮ ﺳﻮي ﻣﻐﯿﻼن اﺳﺖ و رﯾﮓ‬
‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﯾﯽ آن ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮐﻮ و ﮐﻮ‬ ‫اي ﺑﮕﺸﺘﻪ زﯾﻦ ﻃﻠﺐ از ﮐﻮ ﺑﻪ ﮐﻮ‬
‫ﭼﺸﻢ ﺗﺎرﯾﮏ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﻮﻻن ﭼﻮن ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﺎﯾﻦ ﺧﺎر ﭘﺎ ﺑﯿﺮون ﮐﻨﯽ‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺧﺎري‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﮐﻠﻤﯽ‬ ‫ﺣﻤﯿﺮاء‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻠﻤﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﺪﻣﯽ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫ﺷﻮد اﯾﻦ ﮐﻮه ﻟﻌﻞ‬ ‫ﻧﻌﻞ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ ز‬ ‫ﻧﻌﻞ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﻤﯿﺮا‬ ‫اي‬
‫ﺗﺎزﯾﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫اش‬ ‫ﺗﺎﻧﯿﺚ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﯾﻦ ﺣﻤﯿﺮاء ﻟﻔﻆ ﺗﺎﻧﯿﺚ اﺳﺖ و ﺟﺎن‬
‫روح را ﺑﺎ ﻣﺮد و زن اﺷﺮاك ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ از ﺗﺎﻧﯿﺚ ﺟﺎن را ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻪ آن ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﺰ ﺧﺸﮏ و ﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻣﺬﮐﺮ‬ ‫واز‬ ‫ﻣﻮﻧﺚ‬ ‫از‬
‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻪ آن ﺟﺎن اﺳﺖ ﮐﺎﻓﺰاﯾﺪ ز ﻧﺎن‬
‫ﺧﻮﺷﯽ‪ ،‬اي ﻣﺮﺗﺸﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﻮﺷﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮش ﮐﻨﻨﺪه ﺳﺖ و ﺧﻮش و ﻋﯿﻦ ﺧﻮﺷﯽ‬
‫ﮐﺎن ﺷﮑﺮ ﮔﺎﻫﯽ ز ﺗﻮ ﻏﺎﯾﺐ ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺷﯿﺮﯾﻦ از ﺷﮑﺮ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻮد‬
‫اﻟﻮﻓﺎء‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫رﺑ‪‬ﻨﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻟﻨﺎ‬ ‫ﻫﺐ‬ ‫ﺑﯿﻮﻓﺎء‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻀﺴﺖ‬ ‫زﻫﺮ‬
‫ﭘﺲ ﺷﮑﺮ ﮐﯽ از ﺷﮑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪا‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮدي‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻋﻘﻞ آن ﺟﺎ ﮔﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﮔﻢ اي رﻓﯿﻖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ از ﺣﻖ ﭼﻮن ﻏﺬا ﯾﺎﺑﺪ رﺣﯿﻖ‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﻫﺮﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﻧﺸﺪ‪،‬‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻣﺎ‬ ‫داﻧﺎﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮك‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻻ‬ ‫آﯾﯽ‪،‬‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻃﻮﻋﺎً ﻻ ﻧﺸﺪ ﮐﺮﻫﺎً ﺑﺴﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻻ ﺑﻮد ﭼﻮن او ﻧﺸﺪ از ﻫﺴﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻼل‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ارﺣﻨﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻤﺎل اﺳﺖ و ﻧﺪاي او ﮐﻤﺎل‬
‫دﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫دﻣﯿﺪم‬ ‫دﻣﯽ ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫اﻓﺮاز‬ ‫ﺑﻼل‬ ‫اي‬
‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫وار‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬ ‫ﺳﭙﺎر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮔﻠﺒﻨﺖ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻼل‬ ‫اي‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ز آن دﻣﯽ ﮐﺎدم از آن ﻣﺪﻫﻮش ﺷﺪ‬
‫ﻓﻮت‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﺲ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎزش‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﯿﺨﻮﯾﺶ ﺷﺪ ز آن ﺧﻮب ﺻﻮت‬
‫ﭼﺎﺷﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﺒﺤﺪم‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮ از آن ﺧﻮاب ﻣﺒﺎرك ﺑﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫دﺳﺘﺒﻮس‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﺲ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫در‬
‫ﻣﮕﯿﺮ‬ ‫ﻋﯿﺒﯽ‬ ‫ام‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻋﺮوﺳﺶ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻋﺸﻖ و ﺟﺎن ﻫﺮ دو ﻧﻬﺎﻧﻨﺪ و ﺳﺘﯿﺮ‬
‫دﻣﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺪادي‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ‬ ‫ﻫﻤﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺮدﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎﻣ‪‬ﺶ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﻼل‬ ‫از‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻗﻀﺎي‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎي‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﺑﮕﻮ ﻫﯿﻦ ﻋﯿﺐ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫روان‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻋﯿﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺎو ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺟﺰ ﮐﻪ ﻋﯿﺐ‬

‫‪89‬‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺟﻬﻮل‬ ‫ﻣﺨﻠﻮق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻨﯽ ﮐﻔﺮ‪ ،‬آﻓﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻔﺮ ﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﺣﮑﻤﺖ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺒﺎت‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﯿﺒﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ور‬
‫ز آﻧﮑﻪ آن ﻫﺮ دو ﭼﻮ ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﺧﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫در‬
‫ﺟﺴﻢ ﭘﺎﮐﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن اﻓﺘﺎد ﺻﺎف‬ ‫ﮔﺰاف‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ذﮐﺮﺷﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﻠﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺘﺸﺎن‬
‫ﭼﻮن زﯾﺎد از ﻧﺰد او اﺳﻤﯿﺴﺖ ﺻﺮف‬ ‫ﺻﺮف‬ ‫ﺟﺴﻤﯿﺴﺖ‬ ‫دارﺷﺎن‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫وﯾﻦ ﻧﻤﮏ اﻧﺪر ﺷﺪ و ﮐﻞ ﭘﺎك ﺷﺪ‬ ‫آن ﺑﻪ ﺧﺎك اﻧﺪر ﺷﺪ و ﮐﻞ ﺧﺎك ﺷﺪ‬
‫ز آن ﺣﺪﯾﺚ ﺑﺎ ﻧﻤﮏ او اﻓﺼﺢ اﺳﺖ‬ ‫آن ﻧﻤﮏ ﮐﺰ وي ﻣﺤﻤﺪ اﻣﻠﺢ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺠﻮ‬ ‫او‪،‬‬ ‫وارﺛﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻤﮏ ﺑﺎﻗﯽ اﺳﺖ از ﻣﯿﺮاث او‬
‫ﮐﻮ‬ ‫اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺴﺘﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮐﻮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﺷﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺮا‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺤﺮوﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﻤﯽ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ ﮐﺮدي ﮔﻤﺎن‬
‫ﺑﯽ ﺟﻬﺘﻬﺎ زآن ِ ﺟﺎن ِ روﺷﻦ اﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ و ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ‪ ،‬وﺻﻒ ﺗﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﭙﻨﺪاري‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫اي ﻋﺪم ﮐﻮ ﻣﺮ ﻋﺪم را ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ؟‬ ‫ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﯽ در ﻏﻢ و ﺷﺎدي و ﺑﺲ‬
‫ﺧﻮري‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎوداﻧﯽ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬري‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫از‬
‫ﻧﯽ از اﯾﻦ ﺑﺎران از آن ﺑﺎران رب‬ ‫روز ﺑﺎران اﺳﺖ ﻣﯽ رو ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﺐ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﻤﯿﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺎراﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺟﺎن را ﭘﺎك ﮐﻦ ﻧﯿﮑﻮ ﻧﮕﺮ‬

‫‪ .104‬ﺳﺆال ﮐﺮدن ﺻﺪﯾﻘﻪ )س( از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ص( ﮐﻪ ﺑﺎران ﺷﺪ و ﺟﺎﻣﻪ ﺗﻮ ﺗﺮ ﻧﮕﺸﺖ و ﺟﻮاب‬
‫آﻧﺠﻨﺎب‬
‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫ﺟﻨﺎزة‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزي‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫زﯾﺮ ﺧﺎك آن داﻧﻪ اش را زﻧﺪه ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آﮐﻨﺪه‬ ‫او‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎك‬
‫ﺧﺎﮐﺪان‬ ‫از‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ‬ ‫ﺧﺎﮐﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫درﺧﺘﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫و آﻧﮑﻪ ﮔﻮش اﺳﺘﺶ ﻋﺒﺎرت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺎرت‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫آواز‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫راز‬ ‫ﮔﻮﺷﺎن‬ ‫ﺗﯿﺰ‬
‫راز‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﺿﻤﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫دراز‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻏﺮاب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎوﺳﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻄﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫را‬ ‫ﻏﺮاﺑﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺤﺒﻮس‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زﻣﺴﺘﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬
‫ﺷﺎن ﮐﺮد از ﺑﻬﺎر و داد ﺑﺮگ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫داد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زﻣﺴﺘﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬
‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫رب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪﯾﻢ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮان ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺧﻮد ﻫﺴﺖ اﯾﻦ ﻗﺪﯾﻢ‬

‫‪90‬‬
‫واز ﻗﺪم اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻗﺎﺋﻢ اﺳﺖ‬ ‫داﺋﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﻨﺪارﻧﺪ ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﺮوﯾﺎﻧﯿﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫درون‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﻮري‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻮﯾﺎ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫از‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮﯾﺎ‬ ‫درون‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﮔﻠﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫دران‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫رود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﻨﮑﺮان‬ ‫اﻧﻒ‬ ‫رﻏﻢ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﻮي‬
‫دﻫﻞ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻧﺎزك‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮان ﻫﻤﭽﻮن ﺟﻌﻞ ز آن ﺑﻮي ﮔﻞ‬
‫ﺑﺮق‬ ‫ﻟﻤﻌﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺪوزﻧﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬
‫ﻣﺄﻣﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻣﯽ دزدﻧﺪ و آن ﺟﺎ ﭼﺸﻢ ﻧﯽ‬
‫ﺳﻮي ﺻﺪﯾﻘﻪ ﺷﺪ و ﻫﻢ راز ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺻﺪﯾﻘﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫او‬ ‫ﺑﺎزوي‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻮي‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫روي‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺳﺤﺎب‬ ‫از‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﺠﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺠﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﺎﯾﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬
‫ﺧﻤﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رداي‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ازار‬ ‫از‬ ‫ﮐﺸﯿﺪي‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﮐﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺮ آن ﻧﻤﻮد اي ﭘﺎك ِﺟﯿﺐ‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫و‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫اﺑﺮي‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫رﺣﻤﺖ ﺣﻖ در ﻓﺰوﻟﺶ ﻣﻀﻤﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﻮز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺋﯽ‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﺌﯽ‬ ‫رﻣﻮز‬ ‫در‬ ‫ﺳﻨﺎﺋﯽ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬

‫‪ .105‬ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﯿﺖ ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﺋﯽ‬

‫ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎي آﺳﻤﺎن ﺟﻬﺎن‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﻬﺎﺳﺖ در وﻻﯾﺖ ﺟﺎن‬
‫ﮐﻮﻫﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ و درﯾﺎﻫﺎﺳﺖ‬ ‫در ره روح ﭘﺴﺖ و ﺑﺎﻻﻫﺎﺳﺖ‬
‫اي‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪه‬ ‫ﺳﺮﻣﻪ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫زود‬ ‫اي‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﺋﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫در ﺣﻘﯿﻘﺖ زﯾﻦ ﺻﺪف در‪‬ي ﺑﺴﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭘﯿﺮ داﻧﺎ اﻧﺪر اﯾﻦ رﻣﺰي ﮐﻪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮي‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺐ‬
‫ﺟﺪﯾ ﺪ‬ ‫ﺧَﻠْﻖٍ‬ ‫‪‬ﻣﻦْ‬ ‫ﻟَﺒ‪‬ﺲٍ‬ ‫ﻓ‪‬ﯽ‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﺎن‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺧﺎﺻﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻻ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬
‫ﭘﮋﻣﺮدﮔﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮوردﮔﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺗﺐ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺎﯾﯿﺰي‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫اﻟﻌﺠﺐ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﺑﻬﺎران‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻧﻔﻊ‬
‫و زردش ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﺧﺰاﻧﯽ‪،‬‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮوردش‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﻬﺎري‪،‬‬ ‫آن‬
‫ﺑﯿﺎب‬ ‫رﺷﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﻣﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫در زﯾﺎن و ﺳﻮد و در رﻧﺞ و ﻏﺒﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫در دل و ﺟﺎن روﯾﺪ از وي ﺳﺒﺰه زار‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫دم‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻧﻔﺎﺳﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎري‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻓﻌﻞ‬

‫‪91‬‬
‫ﻣﺪان‬ ‫اﻓﺰا‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آن ﮐﻪ ﺟﺎﻧﯽ داﺷﺖ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﺶ ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮوزﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻋﺎرف‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫واي‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎﻣﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ اﻧﮑﺎر و ﻇﻦ‬ ‫دور ﮐﻦ از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﻗﻮل‬

‫‪ .106‬در ﻣﻌﻨﯽ ﺣﺪﯾﺚ اﻏﺘﻨﻤﻮا ﺑﺮد اﻟﺮﺑﯿﻊ اﻟﯽ آﺧﺮه‬

‫زﯾﻨﻬﺎر‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﻣﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺳﺮﻣﺎي‬ ‫ز‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫درﺧﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎران‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﺎن ﺷﻤﺎ آن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺟﻮ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮﻣﺎي‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻏﻨﯿﻤﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫روﯾﺪ‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎران‬ ‫در‬
‫ﮐﺎن ﮐﻨﺪ ﮐﺎن ﮐﺮد ﺑﺎ ﺑﺎغ و رزان‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮ آن ﺻﻮرت ﻗﻨﺎﻋﺖ ﮐﺮده اﻧﺪ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫راوﯾﺎن‬
‫ﺑﮑﻮه‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﻋﯿﻦ ﺑﻬﺎر اﺳﺖ و ﺑﻘﺎﺳﺖ‬ ‫آن ﺧﺰان ﻧﺰد ﺧﺪا ﻧﻔﺲ و ﻫﻮاﺳﺖ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺠﻮ‬ ‫اﻟﻌﻘﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﻋﻘﻠﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﭼﻮن ﻏﻠﯽ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺰو‬
‫ﭼﻮن ﺑﻬﺎر اﺳﺖ و ﺣﯿﺎت ﺑﺮگ و ﺗﺎك‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺗﺄوﯾﻞ آن ﺑﻮد ﮐﺎﻧﻔﺎس ﭘﺎك‬
‫ﺗﻦ ﻣﭙﻮﺷﺎن ز آﻧﮑﻪ دﯾﻨﺖ راﺳﺖ ﭘﺸﺖ‬ ‫درﺷﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫از‬
‫ﺗﺎ ز ﮔﺮم و ﺳﺮد ﺑﺠﻬﯽ وز ﺳﻌﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮم ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺳﺮد ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺧﻮش ﺑﮕﯿﺮ‬
‫ﻣﺎﯾﮥ ﺻﺪق و ﯾﻘﯿﻦ و ﺑﻨﺪﮔﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮم و ﺳﺮدش ﻧﻮ ﺑﻬﺎر زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آﮐﻨﺪه‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺟﻮاﻫﺮ‬ ‫زآن‬ ‫ز آن ﮐﻪ زآن ﺑﺴﺘﺎن ﺟﺎﻧﻬﺎ زﻧﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺧﻼﻟﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬

‫‪ .107‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﺻﺪﯾﻘﻪ )س( از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ص( ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﺎران اﻣﺮوزﯾﻨﻪ ﭼﻪ ﺑﻮد‬

‫ﺑﺎ ﺧﺸﻮع و ﺑﺎ ادب از ﺟﻮش ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ز‬ ‫ﺻﺪﯾﻘﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﻮاﻟﺶ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﻣﺮوزﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫زﺑﺪة وﺟﻮد‬ ‫ﮐﺎي ﺧﻼﺻﻪ ﻫﺴﺘﯽ و‬
‫ﮐﺒﺮﯾ ﺎ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻬﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎراﻧﻬﺎي‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آﻓﺎت‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﭘﺎﺋﯿﺰي‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻬﺎرﯾﺎت‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫ﻧﮋاد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺼﯿﺒﺖ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ از ﺑﻬﺮ ﺗﺴﮑﯿﻦ ﻏﻢ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫اوﻓﺘﺎدي‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪي‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺣﺮﺻﻬﺎ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻮﺷﯿﺎري‬ ‫اُﺳﺘﻦ اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ اي ﺟﺎن ﻏﻔﻠﺖ اﺳﺖ‬

‫‪92‬‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫ﻫﻮﺷﯿﺎري ز آن ﺟﻬﺎن اﺳﺖ و ﭼﻮ آن‬
‫وﺳﺦ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻮﺷﯿﺎري‬ ‫ﯾﺦ‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻫﻮﺷﯿﺎري‬
‫ﺗﺎ ﻧﺨﯿﺰد زﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺣﺮص و ﺣﺴﺪ‬ ‫ز آن ﺟﻬﺎن اﻧﺪك ﺗﺮﺷﺢ ﻣﯽ رﺳﺪ‬
‫ﻧﯽ ﻫﻨﺮ ﻣﺎﻧﺪ در اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻪ ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫ﺗﺮﺷﺢ‬ ‫ور‬
‫رو‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻗﺼﮥ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫رو‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .108‬ﺑﻘﯿﮥ ﻗﺼﮥ ﭘﯿﺮ ﭼﻨﮕﯽ در زﻣﺎن ﻋﻤﺮ و ﺑﯿﺎن ﻣﺨﻠﺺ آن‬

‫ﻋﺠﺐ‬ ‫ﺧﯿﺎﻻت‬ ‫آوازش‬ ‫ز‬ ‫رﺳﺘﻪ‬ ‫ﻣﻄﺮﺑﯽ ﮐﺰ وي ﺟﻬﺎن ﺷﺪ ﭘﺮ ﻃﺮب‬
‫وز ﺻﺪاﯾﺶ ﻫﻮش ﺟﺎن ﺣﯿﺮان ﺷﺪي‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭘﺮان‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻧﻮاﯾﺶ‬ ‫از‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﺎﺗﻮان‬ ‫و‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫اش‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫ﺑﯿﮕﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭼﻪ؟‬ ‫ﺑﺎز‬
‫د‪‬م‬ ‫ﭘﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﺮوان‬ ‫ﭘﺸﺖ او ﺧﻢ ﮔﺸﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﭘﺸﺖ ﺧُﻢ‬
‫ﻧﺎﺧﻮش و ﻣﮑﺮوه و زﺷﺖ و دﻟﺨﺮاش‬ ‫ﻓﺰاش‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫آواز‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﯿﺮي‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫آواز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫رﺷﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫آن‬
‫ﻧﺸﺪ؟‬ ‫ﻣ‪‬ﻔﺮش‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺳﻘﻒ‬ ‫ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﻮد ﮐﺪاﻣﯿﻦ ﺧﻮش ﮐﻪ آن ﻧﺎﺧﻮش ﻧﺸﺪ؟‬
‫ﮐﻪ ﺑﻮد از ﻋﮑﺲ دﻣﺸﺎن ﻧﻔﺦ ﺻﻮر‬ ‫ﺻﺪور‬ ‫در‬ ‫ﻋﺰﯾﺰان‬ ‫آواز‬ ‫ﻏﯿﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ ﮐﺎﯾﻦ ﻫﺴﺘﻬﺎﻣﺎن ﻫﺴﺖ از اوﺳﺖ‬ ‫آن دروﻧﯽ ﮐﺎﯾﻦ دروﻧﻬﺎ ﻣﺴﺖ از اوﺳﺖ‬
‫او‬ ‫راز‬ ‫و‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻬﺎم‬ ‫ﻟﺬت‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫آواز‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫ﮐﻬﺮﺑﺎي‬
‫ﺷﺪ ز ﺑﯽ ﮐﺴﺒﯽ رﻫﯿﻦ ﯾﮏ رﻏﯿﻒ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻄﺮب ﭘﯿﺮﺗﺮ ﮔﺸﺖ و ﺿﻌﯿﻒ‬
‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎ‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻟﻄﻔﻬﺎ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫دادي‬ ‫ﻣﻬﻠﺘﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻮال‬ ‫روزي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ام‬ ‫ورزﯾﺪه‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬
‫ﺗﻮام‬ ‫ﮐﺂن‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭼﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮام‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﮐﺴﺐ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫آه‬ ‫ﯾﺜﺮب‬ ‫ﺑﮕﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﭼﻨﮓ‬
‫ﻗﻠﺒﻬﺎ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫اﺑﺮﯾﺸﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭼﻨﮓ ﺑﺎﻟﯿﻦ ﮐﺮد و ﺑﺮ ﮔﻮري ﻓﺘﺎد‬ ‫ﭼﻨﮓ زد ﺑﺴﯿﺎر و ﮔﺮﯾﺎن ﺳﺮ ﻧﻬﺎد‬
‫ﭼﻨﮓ و ﭼﻨﮕﯽ را رﻫﺎ ﮐﺮد و ﺑﺠﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮاب ﺑﺮدش‪ ،‬ﻣﺮغ ﺟﺎﻧﺶ از ﺣﺒﺲ رﺳﺖ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺻﺤﺮاي‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫آزاد‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪﻧﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫ﺳﺮاﯾﺎن‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬
‫زار‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺻﺤﺮاي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺪي ﺟﺎﻧﻢ از اﯾﻦ ﺑﺎغ و ﺑﻬﺎر‬
‫ﺑﯽ ﻟﺐ و دﻧﺪان ﺷﮑﺮ ﻣﯽ ﺧﻮردﻣﯽ‬ ‫ﺑﯽ ﭘﺮ و ﺑﯽ ﭘﺎ ﺳﻔﺮ ﻣﯽ ﮐﺮدﻣﯽ‬
‫ﻻغ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺳﺎﮐﻨﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮدﻣﯽ‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﻓﮑﺮي‬ ‫و‬ ‫ذﮐﺮ‬
‫ورد و رﯾﺤﺎن ﺑﯽ ﮐﻔﯽ ﻣﯽ ﭼﯿﺪﻣﯽ‬ ‫دﯾﺪﻣﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬

‫‪93‬‬
‫ﻣﻐﺘﺴﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫اﯾﻮﺑﯽ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻋﺴﻞ‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﭘﺎك ﺷﺪ از رﻧﺠﻬﺎ ﭼﻮن ﻧﻮر ﺷﺮق‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻮب‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻧﺰد آن ﺟﻬﺎن ﺟﺰ ﺗﻨﮓ و ﭘﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻮد اﯾﻦ ﭼﺮخ ده ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﺮخ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫درﻧﮕﻨﺠﯿﺪي‬ ‫ﻣﺜﻨﻮي در ﺣﺠﻢ اﮔﺮ ﺑﻮدي ﭼﻮ ﭼﺮخ‬
‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫را‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﮐﺎن‬
‫ﮔﺸﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺧﻮاﺑﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫وﯾﻦ‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﮐﻢ ﮐﺴﯽ ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ار‬ ‫راﻫﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬
‫ﺑﺮو‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻃﺎﻣﻊ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﺮ‬
‫او‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫و‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﻓﻀﺎي‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮل ﻣﻮﻟﯽ ﻣﯽ زد آن ﺟﺎ ﺟﺎن او‬

‫‪ .109‬در ﺧﻮاب ﮔﻔﺘﻦ ﻫﺎﺗﻒ ﻣﺮ ﻋﻤﺮ را ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ زر از ﺑﯿﺖ اﻟﻤﺎل ﺑﻪ آن ﻣﺮده ده ﮐﻪ در‬
‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺧﻔﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺶ از ﺧﻮاب ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ داﺷﺖ‬ ‫آن زﻣﺎن ﺣﻖ ﺑﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮاﺑﯽ ﮔﻤﺎﺷﺖ‬
‫اﯾﻦ ز ﻏﯿﺐ اﻓﺘﺎد ﺑﯽ ﻣﻘﺼﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﻬﻮد‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫در‬
‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻧﺪا‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻣﺪش‬ ‫ﺳﺮ ﻧﻬﺎد و ﺧﻮاب ﺑﺮدش ﺧﻮاب دﯾﺪ‬
‫ﺧﻮد ﻧﺪا آن اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺑﺎﻗﯽ ﺻﺪاﺳﺖ‬ ‫آن ﻧﺪا ﮐﻪ اﺻﻞ ﻫﺮ ﺑﺎﻧﮓ و ﻧﻮاﺳﺖ‬
‫ﻓﻬﻢ ﮐﺮده آن ﻧﺪا ﺑﯽ ﮔﻮش و ﻟﺐ‬ ‫ﮐُﺮد و ﺗﺮك و زﻧﮓ و ﺗﺎﺟﯿﮏ و ﻋﺮب‬
‫ﻓﻬﻢ ﮐﺮده ﺳﺖ آن ﻧﺪا را ﭼﻮب و ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﺟﺎي ﺗﺮك و ﺗﺎﺟﯿﮏ اﺳﺖ و زﻧﮓ‬
‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻋﺮاض‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ دﻣﯽ از وي ﻫﻤﯽ آﯾﺪ أَ ﻟَﺴ‪‬ﺖ‪‬‬
‫ﺑﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪﻧﺸﺎن‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ز ﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﻠﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫در ﺑﯿﺎﻧﺶ ﻗﺼﻪ اي ﻫﺶ دار ﺧﻮب‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫زآﮔﻬﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬

‫‪ .110‬ﻧﺎﻟﯿﺪن ﺳﺘﻮن ﺣﻨﺎﻧﻪ از ﻓﺮاغ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ اﻧﺒﻮه ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ روي ﻣﺒﺎرك‬
‫ﺗﻮ را ﭼﻮن ﺑﺮ آن ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ و ﻣﻨﺒﺮ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و ﺷﻨﯿﺪن رﺳﻮل ﺧﺪا )ص( ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺘﻮن را ﺑﺼﺮﯾﺢ‬
‫و ﻣﮑﺎﻟﻤﺎت آﻧﺤﻀﺮت ﺑﺎ آن‬
‫ﻋﻘﻮل‬ ‫ارﺑﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﯿﺰد‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﻫﺠﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻨﺎﻧﻪ‬ ‫اﺳﺘﻦ‬
‫ﮐﺰ وي آﮔﻪ ﮔﺸﺖ ﻫﻢ ﭘﯿﺮ و ﺟﻮان‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫وﻋﻆ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﮐﺰ ﭼﻪ ﻣﯿﻨﺎﻟﺪ ﺳﺘﻮن ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺗﺤﯿﺮ‬ ‫در‬
‫ﺧﻮن‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻓﺮاﻗﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﺘﻮن‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﻨﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫از ﻓﺮاق ﺗﻮ ﻣﺮا ﭼﻮن ﺳﻮﺧﺖ ﺟﺎن‬
‫ﺳﺎﺧﺘﯽ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻨﺒﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎﺧﺘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪت‬
‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﻫﻤﺮاز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اي‬ ‫ﭘﺲ رﺳﻮﻟﺶ ﮔﻔﺖ ﮐﺎي ﻧﯿﮑﻮ درﺧﺖ‬

‫‪94‬‬
‫ﭼﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﻗﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﺨﻠﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮوي ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﻘﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ اي ﻏﺎﻓﻞ ﮐﻢ از ﭼﻮﺑﯽ ﻣﺒﺎش‬ ‫ﮔﻔﺖ آن ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ داﯾﻢ ﺷﺪ ﺑﻘﺎش‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدد ﯾﻮم‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﺮدم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺘﻮن را دﻓﻦ ﮐﺮد اﻧﺪر زﻣﯿﻦ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﮑﺎر‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ ﺑﺎر آن ﺟﺎ و ﺑﯿﺮون ﺷﺪ ز ﮐﺎر‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﺑﺎﺷﺪ ز ﯾﺰدان ﮐﺎر و ﺑﺎر‬
‫ﺟﻤﺎد‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺼﺪﯾﻖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫وآن ﮐﻪ او را ﻧﺒﻮد از اﺳﺮار داد‬
‫ﻧﻔﺎق‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻨﺪش‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫وﻓﺎق‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آري‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫در ﺟﻬﺎن رد ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮدي اﯾﻦ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫واﻗﻔﺎن‬ ‫ﻧﯿﻨﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮔﻤﺎن‬ ‫در‬ ‫وﻫﻤﯽ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪﺷﺎن‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺑﺎﻟﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫اﺳﺘﺪﻻﻟﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫در ﻓﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻮران ﺳﺮ ﻧﮕﻮن‬ ‫دون‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﺷﺒﻬﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻤﮑﯿﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻦ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻦ‬ ‫اﺳﺘﺪﻻﻟﯿﺎن‬ ‫ﭘﺎي‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﺧﯿﺮه‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺛﺒﺎﺗﺶ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ور‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻗﻄﺐ‬ ‫آن‬ ‫ﻏﯿﺮ‬
‫ﺣﺼﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻧﮕﻮن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﯿﻔﺘﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭘﺎي‬
‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﭙﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﺳﻮاري‬ ‫آن‬
‫اﻧﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫در‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ره‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﻤﺮدﻧﺪي‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺷﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪﻧﺪي‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﺎن‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺎرﺗﻬﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫درود‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﺖ‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯽ‬
‫اﺳﺘﺪﻻﻟﺸﺎن‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻓﻀﺎﻟﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﻧﮑﺮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺟﻠﯿﻞ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫دادﺷﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫آن‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﺎت‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫آن ﻋﺼﺎ از ﺧﺸﻢ ﻫﻢ ﺑﺮ وي زدﯾﺪ‬ ‫آﻣﺪﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داد‬ ‫ﻋﺼﺎﺗﺎن‬ ‫او‬
‫آن ﻋﺼﺎ را ﺧﺮد ﺑﺸﮑﻦ اي ﺿﺮﯾﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﺼﺎ ﺷﺪ آﻟﺖ ﺟﻨﮓ و ﻧﻔﯿﺮ‬
‫آورﯾ ﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪﺑﺎﻧﺮا‬ ‫اﻧﺪرﯾﺪ؟‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬
‫ﻋﺼﯽ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎدم‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫دادت‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫او‬ ‫داﻣﻦ‬
‫درﻧﮕﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰة‬ ‫ﭼﻮن ﻋﺼﺎ ﺷﺪ ﻣﺎر و اﺳﺘﻦ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺣﻨﯿﻦ‬ ‫اﺳﺘﻦ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎري‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫از‬
‫ﮐﯽ ﺑﺪي ﺣﺎﺟﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰه؟‬ ‫ﻣﺰه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﻧﺎﻣﻌﻘﻮل‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﻣﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺰر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه‪،‬‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻌﻘﻮل اﺳﺖ ﻋﻘﻠﺶ ﻣﯽ ﺧﻮرد‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﻘﺒﻮل‬ ‫ﻣﻘﺒﻠﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﺎﻣﻌﻘﻮل‬ ‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺣﺴﺪ‬ ‫از‬ ‫رﻣﯿﺪﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺰاﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫دد‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫آدم‪،‬‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﮔﯿﺎ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮان‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰات‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬

‫‪95‬‬
‫ﮐﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﺴﻠﺲ‬ ‫در‬ ‫زﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻟﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻘﺮه‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﻼﺑﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺑﺎﻃﻦ آن ﻫﻤﭽﻮ در ﻧﺎن ﺗﺨﻢ ﺿﺮع‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫اﻟﻔﺎﻇﺸﺎن‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻘﺶ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دم‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫را‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﺪ آن دو در ﻓﺮﻣﺎن او‬ ‫دﺳﺖ و ﭘﺎي او ﺟﻤﺎد و ﺟﺎن او‬
‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭘﺎﻫﺎﺷﺎن‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ زﺑﺎن ﮔﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻣﯽ ﻧﻬﻨﺪ‬

‫‪ .111‬اﻇﻬﺎر ﻣﻌﺠﺰه ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺴﺨﻦ آﻣﺪن ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه در دﺳﺖ اﺑﻮ ﺟﻬﻞ و ﮔﻮاﻫﯽ دادن‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻟﺖ آﻧﺤﻀﺮت‬
‫ﮔﻔﺖ اي اﺣﻤﺪ ﺑﮕﻮ اﯾﻦ ﭼﯿﺴﺖ زود‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﻨﮕﻬﺎ‬
‫آﺳﻤﺎن؟‬ ‫راز‬ ‫ز‬ ‫داري‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻬﺎن؟‬ ‫ﻣﺸﺘﻢ‬ ‫در‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫رﺳﻮﻟﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﯾﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ آن ﮐﻪ ﻣﺎ ﺣﻘﯿﻢ و راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﺎن ﭼﻬﺎﺳﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ آري ﺣﻖ از اﯾﻦ ﻗﺎدرﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﻮ ﺟﻬﻞ آن دوم ﻧﺎدرﺗﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ از ﻫﺮ ﯾﮏ ﺗﻮ ﺗﺴﺒﯿﺤﯽ درﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺷﺶ ﭘﺎره ﺣﺠﺮ در دﺳﺖ ﺗﻮﺳﺖ‬
‫درﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﺷﻬﺎدت‬ ‫در‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺸﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬
‫ﺳﻔﺖ‬ ‫اﷲ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اﷲ‬ ‫إِﻻ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫إِﻟﻪ‪‬‬ ‫ﻻ‬
‫زد ز ﺧﺸﻢ آن ﺳﻨﮕﻬﺎ را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ از ﺳﻨﮕﻬﺎ ﺑﻮ ﺟﻬﻞ اﯾﻦ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺳﺎﺣﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺸﺖ در ﺧﺸﻢ و ﺑﺴﻮي ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ‬ ‫ﺗﻔﺖ‬ ‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﻬﻮل‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﭼ‪‬ﻪ‪،‬‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫ﭘﯿﺶ رﺳﻮل‬ ‫و رﻓﺖ از‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ره‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫زﻧﺪﻗﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﻌﺠﺰه او دﯾﺪ و ﺷﺪ ﺑﺪﺑﺨﺖ زﻓﺖ‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺧﺎك ﺑﺮ ﻓﺮﻗﺶ ﮐﻪ ﺑ‪‬ﺪ ﮐﻮر و ﻟﻌﯿﻦ‬
‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻨﮕﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را ﻧﯿﺴﺖ ﭘﺎﯾﺎن اي ﻋﻤﻮ‬
‫ز آﻧﮑﻪ ﻋﺎﺟﺰ ﮔﺸﺖ ﻣﻄﺮب ز اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﺑﺎز ﮔﺮد و ﺣﺎل ﻣﻄﺮب ﮔﻮش دار‬

‫ﺑﻘﯿﮥ ﻗﺼﮥ ﻣﻄﺮب و ﭘﯿﻐﺎم رﺳﺎﻧﯿﺪن ﻋﻤﺮ ﺑﻪ او آن ﭼﻪ ﻫﺎﺗﻒ آواز داد‬

‫ﺧﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﻗﺪم‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﺤﺘﺮم‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫اﻟﻤﺎل‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﺟﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫اي‬
‫دار‬ ‫ﻣﻌﺬور‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ او ﺑﺮ‪ ،‬ﮐﺎي ﺗﻮ ﻣﺎ را اﺧﺘﯿﺎر‬
‫ﺧﺮج ﮐﻦ ﭼﻮن ﺧﺮج ﺷﺪ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫اﺑﺮﯾﺸﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺲ ﻋﻤﺮ ز آن ﻫﯿﺒﺖ آواز ﺟﺴﺖ‬

‫‪96‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫در‬ ‫دوان‬ ‫ﻫﻤﯿﺎن‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ﻏﯿﺮ آن ﭘﯿﺮ او ﻧﺪﯾﺪ آن ﺟﺎ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دواﻧﻪ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﮔﺸﺖ و ﻏﯿﺮ آن ﭘﯿﺮ او ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫دوﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎره‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺻﺎﻓﯽ و ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﻓﺮﺧﻨﺪه اي اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺣﻖ ﻓﺮﻣﻮد ﻣﺎ را ﺑﻨﺪه اي اﺳﺖ‬
‫ﺣﺒﺬا‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺣﺒﺬا‬ ‫ﺧﺪا؟‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭼﻨﮕﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬
‫دﺷﺖ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺷﮑﺎري‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﮕﺸﺖ‬ ‫ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫ﮔﻔﺖ در ﻇﻠﻤﺖ دل روﺷﻦ ﺑﺴﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﯾﻘﯿﻦ ﮔﺸﺘﺶ ﮐﻪ ﻏﯿﺮ ﭘﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﻋﻄﺴﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ادب‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻟﺮزﯾﺪن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫رﻓﺘﻦ‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫ﻣﺮ ﻋﻤﺮ را دﯾﺪ و ﻣﺎﻧﺪ اﻧﺪر ﺷﮕﻔﺖ‬
‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﭼﻨﮕﯽ‬ ‫ﭘﯿﺮﮐﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺤﺘﺴﺐ‬ ‫داد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫زرد‬ ‫روي‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﻣﺴﺎر‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫رخ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ام‬ ‫آورده‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺸﺎرﺗﻬﺎ‬ ‫ﮐ‪‬ﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﻋﻤﺮ ﮔﻔﺘﺶ ﻣﺘﺮس از ﻣﻦ ﻣﺮم‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روي‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮي‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫راز‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺴﺎز‬ ‫ﻣﻬﺠﻮري‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺸﯿﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﯿﺤﺪت‬ ‫ﻏﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮﺳﺪت‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﺧﺮج ﮐﻦ اﯾﻦ را و ﺑﺎز اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿ ﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫اﺑﺮﯾﺸﻢ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻗﺮاﺿﻪ‬ ‫ﻧﮏ‬
‫دﺳﺖ ﻣﯽ ﺧﺎﯾﯿﺪ و ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﯽ ﺗﭙﯿﺪ‬ ‫ﭘﯿﺮ ﻟﺮزان ﮔﺸﺖ ﭼﻮن اﯾﻦ را ﺷﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﺲ ﮐﻪ از ﺷﺮم آب ﺷﺪ ﺑﯿﭽﺎره ﭘﯿﺮ‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﺪاي‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﻣﯿﺰد‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﭼﻨﮓ را زد ﺑﺮ زﻣﯿﻦ و ﺧﺮد ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺴﯽ ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ و از ﺣﺪ رﻓﺖ درد‬
‫راه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫از‬ ‫زن‬ ‫راه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اي‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﻢ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫روﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫اي‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﺨﻮرده‬ ‫اي‬
‫ﺟﻔﺎ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻄﺎي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺪاي‬ ‫اي‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫داد ﺣﻖ ﻋﻤﺮي ﮐﻪ ﻫﺮ روزي از آن‬
‫در دﻣﯿﺪم ﺟﻤﻠﻪ را در زﯾﺮ و ﺑﻢ‬ ‫دﻣﺒﺪم‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺧﺮج‬
‫ﻓﺮاق‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫دم‬ ‫ﯾﺎدم‬ ‫از‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻋﺮاق‬ ‫ﭘﺮدة‬ ‫و‬ ‫ره‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آه‬
‫ﺧﺸﮏ ﺷﺪ ﮐ‪‬ﺸﺖ دل ﻣﻦ دل ﺑﻤﺮد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺗﺮي‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫واي‬
‫ﻧﻬﺎر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﮕﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬﺷﺖ‬ ‫ﮐﺎروان‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آواز‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫واي‬
‫داد ﺧﻮاﻫﻢ ﻧﯽ ز ﮐﺲ از داد ﺧﻮاه‬ ‫ﻓﺮﯾﺎدﺧﻮاه‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫داد ﺧﻮد ﭼﻮن ﻣﻦ ﻧﺪادم در ﺟﻬﺎن‬
‫زآﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ از ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﻢ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫داد‬
‫ﭘﺲ و را ﺑﯿﻨﻢ ﭼﻮ اﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻢ ﻣﺮا‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﻣﻨﯽ از وي رﺳﺪ دم دم ﻣﺮا‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻪ ﺳﻮي‬ ‫داري‬ ‫ﺳﻮي او‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آن ﮐﺎو ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ زر ﺷﻤ‪‬ﺮ‬

‫‪97‬‬
‫او‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻣﯿﺸﻤﺮدي‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬

‫‪ .112‬ﮔﺮداﻧﯿﺪن ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺮ او را از ﻣﻘﺎم ﮔﺮﯾﻪ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﺳﺘﻐﺮاق ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎري‬ ‫آﺛﺎر‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﻋﻤﺮ ﮔﻔﺘﺶ ﮐﻪ اﯾﻦ زاري ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫اﺳﺘﻐﺮاق‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫زاﻋﺘﺬارش‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن او را از آن ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاﻧﺪ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﭘﺮدة‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﺒﻠﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ‬ ‫ﻣﻀﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺸﯿﺎري‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﭘﺮ ﮔﺮه ﺑﺎﺷﯽ از اﯾﻦ ﻫﺮ دو ﭼﻮ ﻧﯽ؟‬ ‫آﺗﺶ اﻧﺪر زن ﺑﻪ ﻫﺮ دو‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آواز‬ ‫و‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﮔﺮه ﺑﺎ ﻧﯽ ﺑﻮد ﻫﻢ راز ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ آﻣﺪي ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻮدي‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻃﻮف ﺧﻮد ﺑﻪ ﻃﻮﻓﯽ ﻣﺮﺗﺪي‬
‫ﺑﺘﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ده‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺒﺮﻫﺎت‬ ‫اي‬
‫ز آن ﮐﻪ ﻫﺸﯿﺎري ﮔﻨﺎﻫﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫راﻫﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫راه‪‬‬
‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬
‫زﻧﯽ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫زار‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﻓﺎروق‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﺎﻧﺶ رﻓﺖ و ﺟﺎن دﯾﮕﺮ زﻧﺪه ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن ﺑﯽ ﮔﺮﯾﻪ و ﺑﯽ ﺧﻨﺪه ﺷﺪ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﯿﺮﺗﯽ‬
‫ﺑﮕﻮ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫ﻣﺎوراي‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮﯾﯽ‬
‫اﻟﺠﻼل‬ ‫ذو‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫ﺣﺎل و ﻗﺎﻟﯽ از وراي ﺣﺎل و ﻗﺎل‬
‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪش‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺑﺠﺰ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪش‬ ‫ﺧﻼﺻﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮا‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻨﺠﺎ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﯿﺮ و ﺟﺎﻧﺶ روي در ﭘﺮده ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻗﺼﮥ ﺣﺎل ﭘﯿﺮ اﯾﻨﺠﺎ رﺳﯿﺪ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﭘﯿﺮ داﻣﻦ را ز ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﻓﺸﺎﻧﺪ‬
‫ﺑﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﺑﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫از ﭘﯽ اﯾﻦ ﻋﯿﺶ و ﻋﺸﺮت ﺳﺎﺧﺘﻦ‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﺎز‬ ‫ﺟﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫ﭘﺸﮥ‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫در‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد ﻫﺮ دم ﺗﻬﯽ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻓﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻧﻮي‬ ‫ﺑﻨﻤﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻮي‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫اي‬ ‫ﻓﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻣﯽ رﺳﺪ از ﻏﯿﺐ ﭼﻮن آب روان‬ ‫روان‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬
‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﺮوﻧﺸﻮ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﻧﻮﻧﻮ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬

‫‪ .113‬ﺗﻔﺴﯿﺮ دﻋﺎي آن دو ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ روز ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﺎزار ﻣﻨﺎدي ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻂ ﮐﻞ ﻣﻨﻔﻖ‬
‫ﺧﻠﻔﺎ اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻂ ﮐﻞ ﻣﻤﺴﮏ ﺗﻠﻔﺎ‪ ،‬و ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻣﻨﻔﻖ‪ ،‬ﻣﺠﺎﻫﺪ راه ﺣﻖ اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺴﺮف راه ﻫﻮا‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎدي‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮥ‬ ‫دو‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫‪98‬‬
‫ﻫﺮ درﻣﺸﺎن را ﻋﻮض ده ﺻﺪ ﻫﺰار‬ ‫دار‬ ‫ﺳﯿﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﻔﻘﺎن‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎي‬
‫زﯾﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫اﻻ‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﺴﮑﺎن‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎ‬ ‫اي‬
‫ﺗﻠﻒ‬ ‫ده‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﺴﮑﺎن‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻠﻒ‬ ‫ده‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﻔﻘﺎن‬ ‫اﯾﺨﺪاﯾﺎ‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﻣﻮﺛﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻣﻤﺴﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﻔﻖ‬
‫ﺑﻪ اﻣﺮ ﺣﻖ ﻣﺪه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺣﻖ را‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻧﻔﺎق‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫اﻣﺴﺎك‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﻋﺪاد‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﮑﺮان‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﺼﻄﻔﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﯿﻐﺸﺎن‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭼﯿﺮه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻗﺮﺑﺎن‬ ‫ﮐﺎﺷﺘﺮان‬
‫دﻟﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫واﺻﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻣﺮ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺬل‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎﻏﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﯾﺎﻏﯿﯽ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﺰ ﺳﺨﺎوت ﮐﺮده ام اﯾﺜﺎر و ﺑﺬل‬ ‫ﻃﺮﻓﻪ ﺗﺮ ﮐﺎن او ﻫﻤﯽ ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﻋﺪل‬
‫ﺳﯿﺎه‬ ‫روي‬ ‫و‬ ‫دوري‬ ‫ﻓﺰاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫دادش‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﻏﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺴﺮت‬ ‫اﻧﻔﺎﻗﻬﺎﺷﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫اﻧﺬار‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫در‬

‫‪ .114‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﺳﺮوران ﻋﺮب ﺑﺎﻣﯿﺪ ﻗﺒﻮل اﻓﺘﺎدن‬

‫ﻗﺒﻮل‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺮﺑﺎن‬ ‫ﺑﻮدﺷﺎن‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺣﺮب‬ ‫در‬ ‫ﻣﮑﻪ‬ ‫ﺳﺮوران‬
‫اﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫اﻟﺼﺮاط‬ ‫اﻫﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺟﺎن ﺳﭙﺮدن ﺧﻮد ﺳﺨﺎي ﻋﺎﺷﻖ اﺳﺖ‬ ‫آن درم دادن ﺳﺨﯽ را ﻻﯾﻖ اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎن دﻫﯽ از ﺑﻬﺮ ﺣﻖ ﺟﺎﻧﺖ دﻫﻨﺪ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﻧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﺑﺮﮔﯿﺶ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﭼﻨﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮﮔﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮﯾﺰد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﺎﯾﻤﺎل‬ ‫اﻟﻬﺖ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻤﺎﻧﺪ از ﺟﻮد در دﺳﺖ ﺗﻮ ﻣﺎل‬
‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺰرﻋﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻟﯿﮑﺶ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫اﻧﺒﺎرش‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﺎرد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺣﻮادﺛﻬﺎش‬ ‫و‬ ‫و ﻣﻮش‬ ‫اﺷﭙﺶ‬ ‫و آﻧﮑﻪ در اﻧﺒﺎر ﻣﺎﻧﺪ و ﺻﺮﻓﻪ ﮐﺮد‬
‫ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎت‬ ‫در‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺻﻔﺮ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﻔﯽ اﺳﺖ در اﺛﺒﺎت ﺟﻮ‬
‫ﺑﺨﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫ﺟﺎن‬
‫داﺳﺘﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎري‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫آﺳﺘﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﻧﻤﯿﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ور‬

‫‪ .115‬ﻗﺼﮥ ﺧﻠﯿﻔﻪ ﮐﻪ در ﮐﺮم از ﺣﺎﺗﻢ ﻃﺎﯾﯽ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد‬

‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫را‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫اﻓﺮاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫و‬ ‫اﮐﺮام‬ ‫راﯾﺖ‬
‫آﻣﺪه‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫داد‬ ‫ﺑﺤﺮ و ﮐﺎن از ﺑﺨﺸﺶ اش ﺻﺎف آﻣﺪه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫وﻫﺎب‬ ‫ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬ ‫ﻣﻈﻬﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎك‪،‬‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫ﻗﺎﻓﻠﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺎﻓﻠﻪ‬ ‫ﺟﻮدش‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫زﻟﺰﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻋﻄﺎﯾﺶ‬ ‫از‬

‫‪99‬‬
‫اش‬ ‫آوازه‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫اش‬ ‫دروازه‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه از ﺟﻮد و ﻋﻄﺎﯾﺶ در ﻋﺠﺐ‬ ‫ﻫﻢ ﻋﺠﻢ ﻫﻢ روم ﻫﻢ ﺗﺮك و ﻋﺮب‬
‫زﻧﺪه ﮔﺸﺘﻪ ﻫﻢ ﻋﺮب زو ﻫﻢ ﻋﺠﻢ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬
‫ﮔﺸﺎد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫داﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫داد‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫اﻧﺪر‬

‫‪ .116‬ﻗﺼﮥ اﻋﺮاﺑﯽ دروﯾﺶ و ﻣﺎﺟﺮا ﮐﺮدن زن ﺑﺎ او از ﻓﻘﺮ و درد‬

‫ﮔﻔﺖ و از ﺣﺪ ﺑﺮد ﮔﻔﺖ وﮔﻮي را‬ ‫ﯾﮏ ﺷﺐ اﻋﺮاﺑﯽ زﻧﯽ ﻣﺮ ﺷﻮي را‬
‫ﻧﺎﺧﻮﺷﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮﺷﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﻘﺮ و ﺟﻔﺎ ﻣﺎ ﻣﯽ ﮐﺸﯿﻢ‬
‫ﮐﻮزه ﻣﺎن ﻧﻪ آﺑﻤﺎن از دﯾﺪه اﺷﮏ‬ ‫ﻧﺎﻧﻤﺎن ﻧﯽ ﻧﺎن ﺧﻮرﺷﻤﺎن درد و رﺷﮏ‬
‫ﻣﺎﻫﺘﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻟﺤﺎف‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺎﻟﯿﻦ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫روز‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫را‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﻗﺮص‬
‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﯽ‬ ‫روزي‬ ‫از‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫روز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ز‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﻨﮓ‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﻣﺮي‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﻣﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﮔﻮﯾﺪ ﺧﻤﺶ ﮐﻦ ﻣﺮگ و ﺟﺴﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ از ﮐﺴﯽ ﯾﮏ ﻣﺸﺖ ﻧﺴﮏ‬
‫در ﻋﺮب ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻂ اﻧﺪر ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻣﺮ ﻋﺮب را ﻓﺨﺮ ﻏﺰو اﺳﺖ و ﻋﻄﺎ‬
‫در درون ﺟﺰ ﺳﻮز و ﭘﯿﭽﺎ ﭘﯿﭻ ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺨﻔﺘﻢ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫اﯾﻢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﻏﺰا ﻣﺎ ﺑﯽ ﻏﺰا ﺧﻮد ﮐﺸﺘﻪ اﯾﻢ‬
‫ﭼﻪ ﻧﻮا ﻣﺎ درد و ﻏﻢ را ﻣﻔﺮﺷﯿﻢ‬ ‫آﺗﺸﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻣﺮ ﻣﮕﺲ را در ﻫﻮا رگ ﻣﯽ زﻧﯿﻢ‬ ‫ﺗﻨﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺑﺮﮐﻨﻢ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫دﻟﻘﺶ‬ ‫ﺑﺨﺴﺒﺪ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﻬﻤﺎن رﺳﺪ‪ ،‬ﮔﺮ ﻣﻦ ﻣﻨﻢ‬
‫ﺷﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﺣﺪ‪‬‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﻤﻂ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫اﺿﻄﺮار‬ ‫و‬ ‫اﺿﻄﺮاب‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﯿﻢ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫آﺗﺸﯿﻢ‬ ‫ژرف‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮑﯽ ﻣﺎ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺎري ﮐﺸﯿﻢ‬
‫ﺑﺠﺎن‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﯾﻢ‬ ‫ﺷﺮﻣﺴﺎرﯾﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫روزي‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬
‫ﻗﻮت‬ ‫ﺳﺎزﯾﻢ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﮐﻔﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﺛﺒﻮت‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺷﺪن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺤﺴﻨﺎن‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎﯾﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬

‫‪ .117‬ﻣﻐﺮور ﺷﺪن ﻣﺮﯾﺪان ﻣﺤﺘﺎج و ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻋﯿﺎن ﻣﺰور و اﯾﺸﺎن را ﺷﯿﺦ واﺻﻞ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻦ و ﻧﻘﺪ‬
‫را از ﻧﻘﻞ ﻧﺎداﻧﺴﺘﻦ و ﻧﯿﺎﻓﺘﻦ‬
‫ﺧﺴﯽ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺣﺎﺻﻠﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﭼﯿﺮه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﯿﺮه‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫دﯾﮕﺮان‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻗﺮان‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﻮري‬ ‫را‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪100‬‬
‫ﯾﺸﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻻ‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻋﻤﺶ ﮐﻮ ﮐﻨﺪ داروي ﭼﺸﻢ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﻣﺒﺎ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫و ﻋﻨﺎ‬ ‫در ﻓﻘﺮ‬ ‫ﺣﺎل ﻣﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺸﺎ‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫در‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﺳﺎل ار‬ ‫ده‬ ‫ﻗﺤﻂ‪‬‬
‫ﺷﻌﺸﻌﯽ‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺪﻋﯽ‬ ‫درون‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫دﻋﻮﯾﺶ اﻓﺰون ز ﺷﯿﺚ و ﺑﻮ اﻟﺒﺸﺮ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮﯾﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬
‫ﻓﺴﻮن‬ ‫زآن‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دون‬ ‫ﻣﺮد‪‬‬ ‫ﺑﺪزدد‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﺮف‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫اﺑﺪاﻟﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫او‬ ‫دﯾﻮ ﻧﻨﻤﻮده و را ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺗﺎ ﮔﻤﺎن آﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ او ﺧﻮد ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺑﺪزدﯾﺪه‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﺮف‬
‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺧﺮده‬
‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﭘﯿﺶ او ﻧﻨﺪاﺧﺖ ﺣﻖ ﯾﮏ اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ام‬ ‫زاده‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﺣﻘﻢ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ام‬ ‫ﺑﻨﻬﺎده‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﺪا‬ ‫او‬
‫ﺗﺎ ﺧﻮرﯾﺪ از ﺧﻮان ﺟﻮدم‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫دﻻن‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫اﻟﺼﻼ‬
‫ﻧﺎرﺳﺎن‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‪،‬‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫وﻋﺪة‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬
‫ﮐﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫آﺷﮑﺎرا‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫دﯾﺮ‬
‫اژدﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آﮔﺎﻫﯽ‬ ‫رﻓﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﮔﺸﺖ ﮐﺎو ﭼﯿﺰي ﻧﺒﻮد‬

‫‪ .118‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻧﺎدر اﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﯾﺪي در ﻣﺪﻋﯽ ﻣﺰور اﻋﺘﻘﺎد ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺪق و ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﯽ رﺳﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺷﯿﺨﺶ در ﺧﻮاب ﻧﺪﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ و آب و آﺗﺶ او را ﮔﺰﻧﺪ ﻧﮑﻨﺪ و ﺷﯿﺨﺶ را ﮔﺰﻧﺪ ﮐﻨﺪ وﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﻧﺎدر اﺳﺖ‬
‫دروغ‬ ‫آن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﻓﻊ‬ ‫او‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮوغ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺟﺎن ﭘﻨﺪاﺷﺖ آن آﻣﺪ ﺟﺴﺪ‬ ‫ﺧﻮد ﺟﺎﯾﯽ رﺳﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺼﺪ‬ ‫او‬
‫روا‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺗﺤﺮي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻟﯿﮏ ﻣﺎ را ﻗﺤﻂ ﻧﺎن ﺑﺮ ﻇﺎﻫﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺪﻋﯽ را ﻗﺤﻂ ﺟﺎن اﻧﺪر ﺳ‪‬ﺮ اﺳﺖ‬
‫َﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣ‪‬ﺰور‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻣﺪﻋﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺷﯿﺨﺶ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫رو‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬

‫‪ .119‬ﺻﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮدن اﻋﺮاﺑﯽ زن ﺧﻮد را‬

‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪ از ﻋﻤﺮ‪ ،‬اﻓﺰوﻧﺘﺮ ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﺷﻮي ﮔﻔﺘﺶ ﭼﻨﺪ ﺟﻮﯾﯽ دﺧﻞ و ﮐ‪‬ﺸﺖ‬
‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﻨﮕﺮد‬ ‫ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬
‫ﻣﮕﻮ‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯿﻞ ﺗﯿﺮه رو‬ ‫ﺧﻮاه‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاه ﺻﺎف‬

‫‪101‬‬
‫ﻣﯽ زﯾﺪ ﺧﻮش ﻋﯿﺶ ﺑﯽ زﯾﺮ و زﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻧﺎﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫و‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺎﺧﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﻣﺠﯿﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رزق‬ ‫ﮐﺎﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻤﺪ‬
‫اﻣﯿ ﺪ‬ ‫ﺑﺒﺮﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎز‪،‬‬
‫اﻟﻤﻌﯿﻞ‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫و‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻔﯿﻞ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﯿﺮي‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻏﺒﺎر‬ ‫از‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻏﻤﻬﺎ ﮐﻪ اﻧﺪر ﺳﯿﻨﻪ ﻫﺎﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ‪ ،‬وآﻧﭽﻨﺎن‪ ،‬وﺳﻮاس ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻏﻤﺎن ﺑﯿﺦ ﮐﻦ ﭼﻮن داس ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﺟﺰو ﻣﺮگ از ﺧﻮد ﺑﺮان‪ ،‬ﮔﺮ ﭼﺎره اﯾﺴﺖ‬ ‫دان ﮐﻪ ﻫﺮ رﻧﺠﯽ ز ﻣﺮدن ﭘﺎره اﯾﺴﺖ‬
‫دان ﮐﻪ ﮐﻠﺶ ﺑﺮ ﺳﺮت ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﯾﺨﺖ‬ ‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دان ﮐﻪ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻞ را ﺧﺪا‬ ‫ﺟﺰو ﻣﺮگ ار ﮔﺸﺖ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻣﺮ ﺗﺮا‬
‫ﻓﻀﻮل‬ ‫اي‬ ‫ﻣﮕﺮدان‬ ‫رو‬ ‫رﺳﻮﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫از‬ ‫دردﻫﺎ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ او ﺗﻦ را ﭘﺮﺳﺘﺪ ﺟﺎن ﻧﺒﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺰﯾﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫آن ﮐﻪ ﻓﺮﺑﻪ ﺗﺮ ﻣﺮ آن را ﻣﯽ ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان‬
‫زﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﯿﺮي‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﺐ ﮔﺬﺷﺖ و ﺻﺒﺢ آﻣﺪ اي ﻗﻤﺮ‬
‫زر ﻃﻠﺐ ﮔﺸﺘﯽ ﺧﻮد اول زر ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺷﺪي‬ ‫ﻓﺎﺳﺪ‬ ‫ﭘﺨﺘﻨﺖ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫رز ﺑﺪي ﭘﺮ ﻣﯿﻮه‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﺎﺳﺪ ﺷﺪي؟‬
‫ﭼﻮن رﺳﻦ ﺗﺎﺑﺎن ﻧﻪ واﭘﺲ ﺗﺮ رود‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ات‬ ‫ﻣﯿﻮه‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬
‫در دو ﺟﻔﺖ ﮐﻔﺶ و ﻣﻮزه در ﻧﮕﺮ‬ ‫ﻫﻤﺪﮔﺮ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺟﻔﺘﺶ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ ﮐﻔﺶ از دو ﺗﻨﮓ آﻣﺪ ﺑﭙﺎ‬
‫ﺟﻔﺖ ﺷﯿﺮ ﺑﯿﺸﻪ دﯾﺪي ﻫﯿﭻ ﮔﺮگ؟‬ ‫ﺟﻔﺖ اﯾﻦ ﯾﮏ ﺧُﺮد و آن دﯾﮕﺮ ﺑﺰرگ‬
‫آن ﯾﮑﯽ ﺧﺎﻟﯽ و آن ﯾﮏ ﻣﺎل ﻣﺎل‬ ‫ﺟﻮال‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺷﺘﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺮوي‬ ‫ﺷﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫دل‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫روم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫زﯾﻦ ﻧﺴﻖ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ زن ﺗﺎ ﺑﻪ روز‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫و‬ ‫اﺧﻼص‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪ .120‬ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﺮدن زن ﻣﺮ ﺷﻮي را ﮐﻪ ﺳﺨﻦ اﻓﺰون از ﻗﺪر و ﻣﻘﺎم ﺧﻮد ﻣﮕﻮ ﻟ‪‬ﻢ‪ ‬ﺗَﻘُﻮﻟُﻮنَ ﻣﺎ ﻻ‬
‫ﺗَﻔْﻌ‪‬ﻠُﻮنَ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎ اﮔﺮ ﭼﻪ راﺳﺖ اﺳﺖ اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﺗﺮا ﻧﯿﺴﺖ و ﺳﺨﻦ ﻓﻮق ﻣﻘﺎم زﯾﺎن دارد و‬
‫ﮐَﺒ‪‬ﺮَ ﻣ‪‬ﻘْﺘﺎً ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﷲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زن ﺑﺮ او زد ﺑﺎﻧﮓ ﮐﺎي ﻧﺎﻣﻮس ﮐﯿﺶ‬
‫رو ﺳﺨﻦ از ﮐﺒﺮ و از ﻧﺨﻮت ﻣﮕﻮ‬ ‫ﻣﮕﻮ‬ ‫دﻋﻮت‬ ‫و‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮﻫﺎت‬
‫ﮐﺎر و ﺣﺎل ﺧﻮد ﺑﺒﯿﻦ و ﺷﺮم دار‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫و‬ ‫و ﮐﺎر‬ ‫ﺣﺮف ﻃﻤﻄﺮاق‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫دور ﮐﻦ از دل ﮐﻪ ﺗﺎ ﯾﺎﺑﯽ ﻧﺠﺎت‬ ‫ﺗﺮﻫﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺒﺮ‬ ‫و‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫و‬ ‫ﻧﺨﻮت‬

‫‪102‬‬
‫روز ﺳﺮد و ﺑﺮف و‪ ،‬آن ﮔﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﺗﺮ‬ ‫ﮐﺒﺮ زﺷﺖ و‪ ،‬از ﮔﺪاﯾﺎن زﺷﺖ ﺗﺮ‬
‫اﻟﻌﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺮوت‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫آﻣﻮﺧﺘﯽ؟‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺘﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﯽ؟‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫از‬
‫داﻧﯽ ز رﻧﺞ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫وا‬ ‫ﮔﻨﺞ را ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻮ ﻣﺰن ﻻف اي ﻏﻢ و رﻧﺞ روان‬ ‫روان‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫دﻏﻞ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫اﻧﺼﺎﻓﻢ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺨﻮاﻧﻢ ﺟﻔﺖ و ﮐﻤﺘﺮ زن ﺑﻐﻞ‬
‫ﻣﯿﺰﻧﯽ‬ ‫رگ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫از ﭼﻪ دم از ﺷﺎه و از ﺑﮓ ﻣﯿﺰﻧﯽ‬
‫ﻧﺎﻟﺸﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫اﺷﮑﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﺎﻟﺸﯽ‬ ‫در‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺗﺎ ﻧﮕﻮﯾﻢ آن ﭼﻪ در رﮔﻬﺎي ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮي ﻣﻦ ﻣﻨﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﻮاري ﺳﺴﺖ ﺳﺴﺖ‬
‫ﺗﻮ ﻣﻦ ﮐﻢ ﻋﻘﻞ را ﭼﻮن دﯾﺪه اي ؟‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺧﻮد را از ﻣﻦ اﻓﺰون دﯾﺪه اي‬
‫اي ز ﻧﻨﮓ ﻋﻘﻞ ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﯽ ﻋﻘﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺠﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫آن ﻧﻪ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﻣﺎر و ﮐﮋدم اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺗﻮ ﻋﻘﯿﻠﮥ ﻣﺮدم اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﻋﺮب‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺎري‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎرﮔﯿﺮ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻮ ﻣﺎري ﻫﻢ ﻓﺴﻮﻧﮕﺮ اي ﻋﺠﺐ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮف از درد و ﻏﻢ ﺑﮕﺪاﺧﺘﯽ‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زاغ‬
‫او ﻓﺴﻮن ﺑﺮ ﻣﺎر و ﻣﺎر اﻓﺴﻮن ﺑﺮ او‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫اﻓﺴﻮﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫اﻓﺴﻮن‬ ‫او‬ ‫دام‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺎر‬ ‫اﻓﺴﻮن‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮد اﻓﺴﻮﻧﮕﺮ ز ﺣﺮص ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر‬
‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫دﯾﺪي‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ِ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺎر ﮔﻮﯾﺪ اي ﻓﺴﻮﻧﮕﺮ ﻫﯿﻦ و ﻫﯿﻦ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺷﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫رﺳﻮاي‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻓﺮﯾﺒﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫واي‬ ‫ﮐﺮدي‪،‬‬ ‫دام‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫راي‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﻘﻢ‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﻖ ﺳﭙﺮدم ﺟﺎن و ﺗﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫داد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﯾﺎ ﺗﻮ را ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ زﻧﺪاﻧﺖ ﺑ‪‬ﺮَد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫رگ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻃﻮﻣﺎرﻫﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺧﺸﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫زن‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻊ ﺷﻮ ﺑﻌﺪ از آن ﺑﯿﻦ ﺗﺎ ﭼﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﭼﻮن اﯾﻦ ﻃﻌﻨﻬﺎ از زن ﺷﻨﻔﺖ‬

‫‪ .121‬ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻣﺮد زن را ﮐﻪ در ﻓﻘﺮ ﻓﻘﯿﺮان ﺑﺨﻮاري ﻣﻨﮕﺮ و در ﮐﺎر ﺣﻖ ﺑﮕﻤﺎن ﮐﻤﺎل ﻧﮕﺮ و ﻃﻌﻨﻪ‬
‫ﻣﺰن ﺑﺮ ﻓﻘﺮ و ﻓﻘﯿﺮان و ﺷﮑﻮه ﻣﮑﻦ‬
‫ﻣﺰن‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آﻣﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﺨﺮ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ اي زن ﺗﻮ زﻧﯽ ﯾﺎ ﺑﻮ اﻟﺤﺰن‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫َﮐﻞ‬ ‫ﻣﺎل و زر ﺳﺮ را ﺑﻮد ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻼه‬
‫آﯾﺪش‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﮐﻼﻫﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آن ﮐﻪ زﻟﻒ ﺟﻌﺪ و رﻋﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪش‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪103‬‬
‫ﭘﻮش‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫وﻗﺖ‬
‫ﺑﻞ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﺧﺪﻋﻪ اي ﺑﺎ وي ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اش‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﻋﯿﺒﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫رﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﺷﺮﻣﻨﺪه اﺳﺖ از ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ را ﻣﺎل اﺳﺖ و ﻣﺎﻟﺶ ﻋﯿﺐ ﭘﻮش‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ در ﻋﯿﺐ اﺳﺖ ﻏﺮﻗﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش‬
‫ﺟﺎﻣﻌﯽ‬ ‫ﻃﻤﻌﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻃﺎﻣﻌﯽ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﻋﯿﺒﺶ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫دﮐﺎن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎﻟﮥ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ره‬ ‫ور ﮔﺪا ﮔﻮﯾﺪ ﺳﺨﻦ ﭼﻮن زر‪ ‬ﮐﺎن‬
‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﺑﻤﻨﮕﺮ‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫وراي‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻋﻄﺎﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮاﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫دﻣﺒﺪم‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎﺳﺖ‬ ‫وراي‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫اﻟﺠﻼل‬ ‫ذو‬ ‫از‬ ‫ژرف‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫روزﯾﯽ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫وراي‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫دﻻن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺳﺘﻤﮕﺮي‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻋﺎدﻻن‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻻ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺧﺪاي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻮزد‬ ‫آﺗﺸﺶ‬
‫ﻧﺎز‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻓﻘﺮُ ﻓﺨﺮي ﻧﺰ ﮔﺰاف اﺳﺖ و ﻣﺠﺎز‬
‫ﺧﻮاﻧﺪي‬ ‫ﮔﯿﺮم‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎرﺧﻮي‬ ‫راﻧﺪي‬ ‫ﻟﻘﺒﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﻀﺐ‬ ‫از‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﮐﻮﻓﺘﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎش‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫دﻧﺪاﻧﺶ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﺑﮕﯿﺮم‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻦ ﻋﺪو را ﻣﯽ ﮐﻨﻢ زﯾﻦ ﻋﻠﻢ دوﺳﺖ‬ ‫ز آن ﮐﻪ آن دﻧﺪان ﻋﺪوي ﺟﺎن اوﺳﺖ‬
‫ﻧﮕﻮن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﻢ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫از‬
‫از ﻗﻨﺎﻋﺖ در دل ﻣﻦ ﻋﺎﻟﻤﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﷲ‬ ‫ﺣﺎش‬

‫‪ .122‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﺟﻨﺒﯿﺪن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ از آن ﺟﺎ ﮐﻪ وي اﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ را از ﭼﻨﺒﺮة وﺟﻮد ﺧﻮد‬

‫ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﮥ ﮐﺒﻮد آﻓﺘﺎب را ﮐﺒﻮد ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺳﺮخ ﺳﺮخ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﭼﻮن ﺗﺎﺑﻪ از رﻧﮕﻬﺎ ﺑﯿﺮون آﯾﺪ ﺳﭙﯿﺪ ﺷﻮد‬
‫از ﻫﻤﻪ ﺗﺎﺑﻪ ﻫﺎي دﯾﮕﺮ او راﺳﺖ ﮔﻮﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﺎم ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ز آن ﻓﺮود آ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪ آن ﮔﻤﺎن‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﻦ‬ ‫اﻣﺮود‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬
‫ﺗﻮي‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدي و ﺳﺮ ﮔﺸﺘﻪ ﺷﻮي‬
‫ﺷﮑﻔﺖ‬ ‫ﻫﺎﺷﻢ‬ ‫ﺑﻨﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫اﺑﻮ‬ ‫را‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫اﻓﺰاﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﯽ ز ﺷﺮﻗﯽ‪ ،‬ﻧﯽ ز ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺧﻮش ﺑﺘﺎب‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﺻﺪﯾﻘﺶ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎي‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﻫﯿﺪه‬ ‫اي‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫راﺳﺘﮕﻮ ﮔﻔﺘﯽ دو ﺿﺪ ﮔﻮ را‪ ،‬ﭼﺮا؟‬ ‫اﻟﻮري‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮان‬
‫ﺗﺮك و ﻫﻨﺪو در ﻣﻦ آن ﺑﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺼﻘﻮل‬ ‫ام‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫زﺷﺖ و ﺧﻮب ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﯿﻨﺪ در او‬ ‫رو‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺋﯿﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﺮﺗﺮآ‬ ‫زﻧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﺤﺮّي‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﻤﺎع‬ ‫ار‬ ‫زن‪،‬‬ ‫اي‬

‫‪104‬‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫آن‬
‫ﺗﻮ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دو‬ ‫روزي‬ ‫را‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬
‫زآﻧﮑﻪ در ﻓﻘﺮ اﺳﺖ ﻋﺰّ ذو اﻟﺠﻼل‬ ‫ﺻﺒﺮ ﮐﻦ ﺑﺎ ﻓﻘﺮ و ﺑﮕﺬار اﯾﻦ ﻣﻼل‬
‫اﻧﮕﺒﯿﻦ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﻔﺮوش‬ ‫ﺳ‪‬ﺮﮐﻪ‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ُﮔﻞ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻏﺸﺘﻪ‬ ‫ُﮔﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ُﮐﺶ‬ ‫ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺷﺪي‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫ُﮔﻨﺠﺎ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫اي‬
‫روان‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﻨﺪه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺷﯿﺮ اﺳﺖ در ﭘﺴﺘﺎن ﺟﺎن‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ار‬ ‫واﻋﻆ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬
‫ﺻﺪ زﺑﺎن ﮔﺮدد ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﮔﻨﮓ و ﻻل‬ ‫ﻣﻼل‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬
‫ﺣﺮم‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫در‬ ‫درم‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮم‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫روي‬ ‫ﺳﺘﯿﺮان‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫ﻣﺤﺮﻣﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫ور‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫دﯾﺪة‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ را ﺧﻮب و ﮐﺶ و زﯾﺒﺎ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫اﺻﻢ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻮد آواز ﭼﻨﮓ از زﯾﺮ و ﺑﻢ‬
‫ﻧﮑﺮد‬ ‫اﺧﺸﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺸﮏ را ﺣﻖ ﺑﯿﻬﺪه ﺧﻮش دم ﻧﮑﺮد‬
‫ﻧﮑﺮد‬ ‫اﻫﺮم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺲ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﺎي را ﺣﻖ ﺑﯿﻬﺪه ﺧﻮش دم ﻧﮑﺮد‬
‫در ﻣﯿﺎن ﺑﺲ ﻧﺎر و ﻧﻮر اﻓﺮاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ زﻣﯿﻦ و آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫اﻓﻼﮐﯿﺎن‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫را‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺧﺎﮐﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮي‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺳﻔﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫آراﺳﺘﯽ؟‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯽ؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺳﺘﯿﺮه‪،‬‬ ‫اي‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روزي‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻣﮑﻨﻮن‬ ‫د‪‬ر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻤﯿﮕﻮﯾﯽ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ﺗﺮك ﺟﻨﮓ و ﺳﺮزﻧﺶ اي زن ﺑﮕﻮ‬
‫ﻣﯿﺮﻣﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺻﻠﺤﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﭼﻪ ﺟﺎي ﺟﻨﮓ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ‬
‫ﻣﺰن‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﻢ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﺧﻤﻬﺎ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻧﯿﺸﻢ‬ ‫رﯾﺸﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ دم ﺗﺮك ﺧﺎن و ﻣﺎن ﮐﻨﻢ‬ ‫ﮔﺮ ﺧﻤﺶ ﮐﺮدي و ﮔﺮﻧﻪ آن ﮐﻨﻢ‬
‫رﻧﺞ ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ ﮐﻪ اﻧﺪر ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻨﮓ‬ ‫ﭘﺎ ﺗﻬﯽ ﮔﺸﺘﻦ ﺑﻪ اﺳﺖ از ﮐﻔﺶ ﺗﻨﮓ‬

‫‪ .123‬ﻣﺮاﻋﺎت ﮐﺮدن زن ﺷﻮﻫﺮ را و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﺮدن از ﮔﻔﺘﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬

‫ﮔﺸﺖ ﮔﺮﯾﺎن‪ ،‬ﮔﺮﯾﻪ ﺧﻮد دام زن اﺳﺖ‬ ‫زن ﭼﻮ دﯾﺪ او را ﮐﻪ ﺗﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻦ اﺳﺖ‬
‫داﺷﺘﻢ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳ‪‬ﺘﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫در‬ ‫زن‬
‫ﺣﮑﻢ و ﻓﺮﻣﺎن ﺟﻤﻠﮕﯽ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن و ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻢ آن ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﻬﺮ ﺧﻮﯾﺸﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬آن ﺑﻬﺮ ﺗﻮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ز دروﯾﺸﯽ دﻟﻢ از ﺻﺒﺮ ﺟ‪‬ﺴﺖ‬

‫‪105‬‬
‫ﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دوا‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫دردﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬
‫از ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﺎﻧﮓ و ﺣﻨﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎن ﺗﻮ‪ ،‬ﮐﺰ ﺑﻬﺮ ﺧﻮﯾﺸﻢ ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻦ‬
‫ﻫﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺮد ﭘﯿﺶ ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ِ ﻣﻦ و اﷲ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﻮ‬
‫ﺷﺪي‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺿﻤﯿﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺪي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روان‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‪،‬‬ ‫ﮐﺎش‬
‫ﻫﻢ ز ﺟﺎن ﺑﯿﺰار ﮔﺸﺘﻢ ﻫﻢ ز ﺗﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﻦ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮدي ﺑﻪ ﻇﻦ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻨﯿﻨﯽ ﺑﺎ ﻣﻦ‪ ،‬اي ﺟﺎن را ﺳﮑﻮن‬ ‫ﺧﺎك را ﺑﺮ ﺳﯿﻢ و زر ﮐﺮدﯾﻢ ﭼﻮن‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺒﺮا‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ در ﺟﺎن و دﻟﻢ ﺟﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ‬
‫ﺧﻮاه‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺒﺮّاي‬ ‫اي‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫ﻫﺴﺘﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺗﺒﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﻮن ﺻﻨﻢ ﺑﻮدم ﺗﻮ ﺑﻮدي ﭼﻮن ﺷﻤﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‬ ‫ﯾﺎد‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺑﺨﺖ‪ ،‬ﮔﻮﯾﺪ ﺳﻮﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫دل اﻓﺮوﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫وﻓﻖ ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﻣﯿﺴﺰي‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺮش‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺰي‬ ‫ﭼﻢ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﭙﺎﻧﺎخ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫آﻣﺪم‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮏ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﮐﻔﺮ‬
‫ﺗﺎﺧﺘﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﺴﺘﺎخ‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﺎﻫﺎﻧﮥ‬ ‫ﺧﻮي‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻢ‬ ‫اﻋﺘﺮاض‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻢ‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺰن‬ ‫را‪،‬‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﯿﮑﺸﻢ‬ ‫ﮐﻔﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻦ‪ ،‬وﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺳﺨُﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫از‬
‫ﺷﻔﯿﻌﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ‬ ‫در ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﯽ ﻫﺴﺖ ﺳﺮ‬
‫ﺟ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دل‬ ‫او‪،‬‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻢ در دروﻧﺖ‪ ،‬ﺧُﻠﻖ ﺗﻮﺳﺖ‬
‫اي ﮐﻪ ﺧُﻠﻘﺖ ﺑﻪ ز ﺻﺪ ﻣﻦ اﻧﮕﺒﯿﻦ‬ ‫رﺣﻢ ﮐﻦ ﭘﻨﻬﺎن ز ﺧﻮد اي ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ‬
‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫زﯾﻦ ﻧﺴﻖ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻟﻄﻒ و ﮔﺸﺎد‬
‫زﺟﺎي‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺣﻨﯿﻨﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ ﭼﻮن از ﺣﺪ ﮔﺬﺷﺖ و ﻫﺎي ﻫﺎي‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﯽ ﮔﺮﯾﻪ ﺑ‪‬ﺪ او ﺧﻮد دﻟﺮﺑﺎي‬ ‫ﺑﺠﺎي؟‬ ‫و ﺻﺒﺮش‬ ‫ﭼﻮن ﻗﺮارش ﻣﺎﻧَﺪ‬
‫وﺣﯿﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺷﺮاري‬ ‫زد‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﻗﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪ‬
‫آﻏﺎز ﮐﺮد؟‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣ‪‬ﺮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮﺑﺶ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻮي‪ ،‬ﭼﻮن ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﮔﺮﯾﺎن ﺷﻮد؟‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻟﺮزان‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﮐﺒﺮش‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ آﯾﺪ در ﻧﯿﺎز او‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﻮد؟‬ ‫آﻧﮑﻪ از ﻧﺎزش دل و ﺟﺎن ﺧﻮن ﺑﻮد‬
‫ﻋﺬر ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮ او در ﻋﺬر ﺧﺎﺳﺖ؟‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺟﻮر و ﺟﻔﺎﯾﺶ دام ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻬﺪ ﮔﺮدن‪ ،‬زﻫﯽ ﺳﻮدا و ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎري‬ ‫ﺧﻮﻧﺮﯾﺰﯾﺶ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﺗﻮ‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺸﯽ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫زآﻧﭽﻪ ﺣﻖ آراﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺗﺎﻧﻨﺪ رﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻟ‪‬ﻠﻨﱠﺎسِ‬ ‫ز‪‬ﯾﻦَ‬
‫ﺑﺮﯾﺪ؟‬ ‫ﺣﻮا‬ ‫از‬ ‫آدم‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪ‬ ‫اﻟﯿﻬﺎش‬ ‫ﯾﺴﮑﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫زال‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺣﻤﺰه‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ار‬ ‫زال‬ ‫رﺳﺘﻢ‬

‫‪106‬‬
‫زدي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻤﯿﺮاء‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻠﻤﯿﻨﯽ‬ ‫آﻣﺪي‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﻣﺴﺖ‪‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫زآﺗﺶ او ﺟﻮﺷﺪ ﭼﻮ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺠﯿﺐ‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫آب‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺮد آن آب را‪ ،‬ﮐﺮدش ﻫﻮا‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ دﯾﮕﯽ ﺣﺎﯾﻞ آﯾﺪ ﻫﺮ دو را‬
‫ﻃﺎﻟﺒﯽ‬ ‫را‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﻐﻠﻮب‬ ‫ﺑﺎﻃﻨﺎً‬ ‫ﻏﺎﻟﺒﯽ‬ ‫ار‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮاً‬
‫ﻣﻬﺮ ﺣﯿﻮان را ﮐﻢ اﺳﺖ‪ ،‬آن از ﮐﻤﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺘﯽ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .124‬در ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﮐﻪ اﻧﻬﻦ ﯾﻐﻠﺒﻦ اﻟﻌﺎﻗﻞ و ﯾﻐﻠﺒﻬﻦ اﻟﺠﺎﻫﻞ‬

‫ﻏﺎﻟﺐ آﯾﺪ ﺳﺨﺖ و ﺑﺮ ﺻﺎﺣﺐ دﻻن‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫زآﻧﮑﻪ اﯾﺸﺎن ﺗﻨﺪ و ﺑﺲ ﺧﯿﺮه روﻧﺪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﮐﻢ ﺑﻮدﺷﺎن رﻗﺖ و ﻟﻄﻒ و وداد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫رﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣ‪‬ﻬﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮﺋﯿﺎ ﻣﺨﻠﻮق‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﺸﻮق‬ ‫آن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬

‫‪ .125‬ﺗﺴﻠﯿﻢ ﮐﺮدن ﻣﺮد ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻣﺮ زن و اﻋﺘﺮاض او را اﺷﺎره ﺣﻖ داﻧﺴﺘﻦ‪ .‬ﻧﻈﺎﻣﯽ در ﺷﯿﺮﯾﻦ و‬
‫ﺧﺴﺮو ﻓﺮﻣﻮده‪:‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺮدﻧﺪه ﮔﺮداﻧﻨﺪه اي ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺰد ﻋﻘﻞ ﻫﺮ داﻧﻨﺪه اي ﻫﺴﺖ‬
‫ﻗﯿﺎس ﭼﺮخ ﮐﺮدوﻧﺮا ﻫﻤﯽ ﮔﯿﺮ‬ ‫از آن ﭼﺮﺧﻪ ﮐﻪ ﮔﺮداﻧﺪ زن ﭘﯿﺮ‬
‫ﻋﻮان‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻋﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﺮد ز آن ﮔﻔﺘﻦ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪ ﭼﻨﺎن‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟﺎن ﻣﻦ ﻟﮕﺪﻫﺎ ﭼﻮن زدم؟‬ ‫آﻣﺪم؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺪاي‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﻧﻤﯿﺪاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫راي‬ ‫و‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﭘﻮﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﻟﺒﺼﺮ‬ ‫ﻋﻤﯽ‬ ‫اﻟﻘﻀﺎ‬ ‫ﺟﺎء‬ ‫اذا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫داد‬ ‫اﻟﻤﺘﻘﯿﻦ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫زان‬
‫ﻣﯿﺪرد‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺪرﯾﺪه‪،‬‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻣﯿﺨﻮرد‬
‫ﺷﻮم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪم‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﺮد ﮔﻔﺖ اي زن ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻣﯽ ﺷﻮم‬
‫ﺳﺨُﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫رﺣﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮام‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻋﺬر آرد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ار‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬
‫ﻋﺪم‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‪،‬‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﯽ ﭘﺮ رﺣﻤﺖ اﺳﺖ و ﭘﺮ ﮐﺮم‬

‫‪ .126‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻓﺮﻋﻮن ﻫﺮ دو ﻣﺴﺨﺮ ﻣﺸﯿﺖ اﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ زﻫﺮ و ﭘﺎدزﻫﺮ و‬
‫ﻇﻠﻤﺎت و ﻧﻮر و ﻣﻨﺎﺟﺎت ﮐﺮدن ﻓﺮﻋﻮن ﺑﺎ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬
‫ﮐﯿﻤﯿﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﻧﻘﺮه‬ ‫و‬ ‫ﻣﺲ‬ ‫ﮐﺒﺮﯾﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬
‫ﺑﯿﺮﻫﯽ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫ره‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬
‫آﻣﺪه‬ ‫ﮔﺮﯾﺎن‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫روز‬

‫‪107‬‬
‫ور ﻧﻪ ﻏﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﻣﻦ ﻣﻨﻢ؟‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﭼﻪ ﻏﻞ اﺳﺖ اي ﺧﺪا ﺑﺮ ﮔﺮدﻧﻢ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﻫﻢ ز آن ﻣﮑﺪر ﮐﺮده اي‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﻨﻮر‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رو‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﻣﻮﺳﯽ را ﺗﻮ ﻣﻪ رو ﮐﺮده اي‬
‫ﭼﻮن ﺧﺴﻮف آﻣﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺎره ام؟‬ ‫ام‬ ‫اﺳﺘﺎره‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬
‫ﻣﯿﺰﻧﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﮕﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫و‬ ‫رب‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻮﺑﺘﻢ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻮا‬ ‫زﺧﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﻨﺪ آن ﻃﺎس و ﻏﻮﻏﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﻻﻋﻼي‬ ‫رﺑﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻃﺎس‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﻓﺮﻋﻮﻧﻢ ز ﺷﻬﺮت واي ﻣﻦ‬
‫ات‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ات‬ ‫ﺗﯿﺸﻪ‬ ‫اﻣﺎ‬ ‫ﺗﺎﺷﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﮐﻨ ﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌﻄﻞ‬ ‫را‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻮﺻﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎﺧﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻫﯿﭻ ﺷﺎخ از دﺳﺖ ﺗﯿﺸﻪ ر‪‬ﺳﺖ؟ ﻧﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ؟ ﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎخ را ﺑﺮ ﺗﯿﺸﻪ دﺳﺘﯽ‬
‫از ﮐﺮم ﮐﻦ اﯾﻦ ﮐﺠﯽ ﻫﺎ را ﺗﻮ راﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ آن ﻗﺪرت ﮐﻪ در ﺗﯿﺸﻪ ﺗﻮراﺳﺖ‬
‫ﺷﺐ؟‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫رﺑﻨﺎام‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎز ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻪ ﻓﺮﻋﻮن اي ﻋﺠﺐ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﻣﯽ رﺳﻢ ﭼﻮن ﻣﯽ ﺷﻮم؟‬ ‫در ﻧﻬﺎن ﺧﺎﮐﯽ و ﻣﻮزون ﻣﯽ ﺷﻮم‬
‫ﭘﯿﺶ آﺗﺶ ﭼﻮن ﺳﯿﻪ رو ﻣﯽ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫د‪‬ه‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫زر‬ ‫رﻧﮓ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ اي ﻣﻐﺰم ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ و ﻗﺎﻟﺒﻢ در ﺣﮑﻢ اوﺳﺖ‬
‫اﻟﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫دم‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻢ‬ ‫ﯾﮑﺪﻣﯽ‬
‫زرد ﮔﺮدم ﭼﻮن ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺪ زﺷﺖ ﺑﺎش‬ ‫ﺳﺒﺰ ﮔﺮدم ﭼﻮن ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﮐ‪‬ﺸﺖ ﺑﺎش‬
‫ﻻﻣﮑﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﯿﺪوﯾﻢ‬ ‫ﻓﮑﺎن‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭼﻮﮔﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﺷﺘﯽ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫داﺷﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﻧﮓ ﮐﯽ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮد از ﻗﯿﻞ و ﻗﺎل؟‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫رﻧﮓ ﺑﺎ ﺑﯽ رﻧﮓ ﭼﻮن در ﺟﻨﮓ ﺧﺎﺳﺖ؟‬ ‫اﯾﻦ ﻋﺠﺐ ﮐﺎﯾﻦ رﻧﮓ از ﺑﯿﺮﻧﮓ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻣﯿﺸﻮد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫زآب‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫اﺻﻞ‬
‫آب ﺑﺎ روﻏﻦ ﭼﺮا ﺿﺪ ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ؟‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ روﻏﻦ را زآب اﺳﺮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨﮕﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﻞ از ﺧﺎر اﺳﺖ و ﺧﺎر از ﮔﻞ ﭼﺮا‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﻨﮓ ﺧﺮ ﻓﺮوﺷﺎن ﺻﻨﻌﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎ ﻧﻪ ﺟﻨﮓ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺑﺮاي ﺣﮑﻤﺖ اﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫وﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﯾﺎ ﻧﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ و ﻧﻪ آن‪ ،‬ﺣﯿﺮاﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺗﻮﻫﻢ‬ ‫زآن‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮﻫﻢ‬ ‫ﮔﻨﺠﺶ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﻬﺎ‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻤﺎرت دان ﺗﻮ وﻫﻢ و راﯾﻬﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻨﮕﯽ‬ ‫ﻫﺴﺘﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻨﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫در‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﻧﯿﺴﺖ آن ﻫﺴﺖ را واداد ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ از ﻧﯿﺴﺘﯽ ﻓﺮﯾﺎد ﮐﺮد؟‬
‫ﺑﻠﮑﻪ او از ﺗﻮ ﮔﺮﯾﺰان اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮﯾﺰاﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﮕﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫‪108‬‬
‫رد‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪت‬ ‫درون‬ ‫وز‬ ‫ﺧَﻮد‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪت‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮا‬
‫درد‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫و‪‬رد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻮزان‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬
‫ﮐﻠﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫دان‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻧﻔﺮت‬ ‫ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎژﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻧﻌﻠﻬﺎي‬

‫‪ .127‬ﺳﺒﺐ ﺣﺮﻣﺎن اﺷﻘﯿﺎ از دو ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﺧَﺴ‪‬ﺮَ اﻟﺪ‪‬ﻧْﯿﺎ و‪ ‬اﻟْﺂﺧ‪َ ‬ﺮةَ‬

‫ﮐﺎﺳﻤﺎن ﺑﯿﻀﻪ‪ ،‬زﻣﯿﻦ ﭼﻮن زرده اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻋﺘﻘﺎدي‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﺳﻤﺎن؟‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺳﺎﺋﻞ ﭼﻮن ﺑﻤﺎﻧﺪ اﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﺮود‪،‬‬ ‫اﺳﻔﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫ﻣﻌﻠﻖ‬ ‫ﻗﻨﺪﯾﻠﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻫﻮا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﺟﻬﺎت‬ ‫از‬ ‫ﺳﻤﺎ‬ ‫ﺟﺬب‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﺶ‬ ‫آن‬
‫آوﯾﺨﺘﻪ‬ ‫آﻫﻨﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﻗﺒﻪ‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫را‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫آن‬
‫ﻋﺎﺻﻔﺎت‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻬﺎت‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫دﻓﻌﺶ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺿﻼل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮﻧﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ اﯾﻦ ﺑﯽ رﻫﺎن ﺑﯽ اﯾﻦ و آن‬ ‫ﭘﺲ ز دﻓﻊ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و آن ﺟﻬﺎن‬
‫ﻣﻼل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫از‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫اﻟﺠﻼل‬ ‫ذو‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﯽ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺷﯿﺪا‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎه‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﮐﻬﺮﺑﺎ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻃﻐﯿﺎن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫زود‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﻬﺮﺑﺎي‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫و‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﮥ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫آن‬
‫ﮐﯿﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺶ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻐﺒﻪ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﮥ‬
‫ﻋﺒﺎد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻗﻞْ‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫رﺷﺎد‬ ‫در‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻨﺪة‬
‫ﻣ‪‬ﺮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻃﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﮑﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷﺘﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺘﺮﺑﺎن‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﻧﺘﻬﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺷﺘﺮان‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﻋﻘﻠﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﻼوز‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ز‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫اي‪،‬‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﯿﺎب‬ ‫اﺷﺘﺮﺑﺎن؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻼوز‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻮﻗﻮف ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ و روز‬ ‫ﻧﮏ ﺟﻬﺎن در ﺷﺐ ﺑﻤﺎﻧﺪه ﻣﯿﺦ دوز‬
‫اي‬ ‫ﺑﺮه‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫اي‬ ‫ذره‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪي‬ ‫اﯾﻨﺖ‬
‫اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﮐﺎه‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫درﯾﺎﺋﯽ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬
‫رﻫﻨﻤﻮن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺶ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﺮد ﺧﻮد را در ﮐﻬﯿﻦ ﻧﻘﺸﯽ ﻧﻮرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺨﺮه‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺒﺮي‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﮐﯽ ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻪ ﺷﺪ ﺣﺮﯾﻒ؟‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫اﺑﻠﻬﺎﻧﺶ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫آن‬ ‫واي‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻣﺮدي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬

‫‪109‬‬
‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫دور‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬

‫‪ .128‬ﺣﻘﯿﺮ دﯾﺪن ﺧﺼﻤﺎن ﺻﺎﻟﺢ ﻧﺎﻗﮥ ﺻﺎﻟﺢ را‪ ،‬ﭼﻮن ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻟﺸﮑﺮي را ﻫﻼك ﮔﺮداﻧﺪ‬
‫در ﻧﻈﺮ اﯾﺸﺎن ﺧﺼﻤﺎن را ﺣﻘﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ و‪ ‬ﯾﻘَﻠﱢﻠُﮑُﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﯽ أَﻋ‪‬ﯿﻨ‪‬ﻬِﻢ‪ ‬ﻟ‪‬ﯿﻘْﻀ‪‬ﯽ اﷲ أَﻣ‪‬ﺮاً ﮐﺎنَ ﻣ‪‬ﻔْﻌ‪‬ﻮﻟًﺎ‬
‫آن‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬر‬ ‫روان‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﻋﺎﻓﯿﺖ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻣ‪‬ﺮ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪﻧﺪش ز‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺷﺘﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﻧﺎﻗﮥ‬
‫ﺑ‪‬ﺪﻧﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫آب‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫آبِ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬
‫درﯾﻎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آب‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫آب‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻧﺎﻗﮥ‬
‫ﻃﺎﻟﺤﺎن‬ ‫ﻫﻼك‬ ‫در‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺤﺎن‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﻧﺎﻗﮥ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺳ‪‬ﻘْﯿﺎﻫﺎ‬ ‫و‪‬‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻧﺎﻗَﮥَ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮ آن اﻣﺖ ز ﺣﮑﻢ ﻣﺮگ و درد‬
‫د‪‬ر‪‬ﺳﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫اﺷﺘﺮي‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎي‬ ‫ﺑﺠ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﯾﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬
‫ﻧﻔﺲ ﮔﻤﺮه ﻣﺮ ورا ﭼﻮن ﭘﯽ ﺑ‪‬ﺮﯾﺴﺖ‬ ‫اﺷﺘﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫روح‬
‫روح اﻧﺪر وﺻﻞ و ﺗﻦ در ﻓﺎﻗﻪ اﺳﺖ‬ ‫روح ﻫﻤﭽﻮن ﺻﺎﻟﺢ و ﺗﻦ ﻧﺎﻗﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ذات‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺎﻗﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﻓﺎت‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫روح‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻔﺎر‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آزار‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫روح‬
‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫آزارﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎش‬ ‫ﺣﻖ از آن ﭘﯿﻮﺳﺖ ﺑﺎ ﺟﺴﻤﯽ ﻧﻬﺎن‬
‫آب اﯾﻦ ﺧﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎ آب ﺟﻮﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫آزار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺂزار‬ ‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﺟﺴﻤﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫زآن‬
‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺗﺎش‬ ‫ﺗﺎ ﺷﻮي ﺑﺎ روح ﺻﺎﻟﺢ ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫را‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻧﺎﻗﮥ‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﻧﻘﻤﺖ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺻﺎﻟﺢ ﭼﻮن ﮐﻪ ﮐﺮدﯾﺪ اﯾﻦ ﺣﺴﺪ‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫آﻓﺘﯽ‬ ‫ﺳﺘﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫روي‬ ‫رﻧﮓ‬
‫ارﻏﻮان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫رو‬ ‫دوم‬ ‫در‬ ‫زﻋﻔﺮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روﯾﺘﺎن‬ ‫اول‬ ‫روز‬
‫اﻟﻪ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫روﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫در‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻗﻪ‬ ‫ﮐﺮة‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﯿﺪ از ﻣﻦ زﯾﻦ وﻋﯿﺪ‬
‫ﺧﺰان؟‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دوان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻮﯾﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻗﻪ‬ ‫ﮐﺮّه‬
‫ور ﻧﻪ ﺧﻮد ﻣﺮغ اﻣﯿﺪ از دام ﺟﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎره‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﺪش‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺳﮓ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﺷﺘﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دوﯾﺪﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ اﯾﻦ از او ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺘﮓ‬
‫ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻬﺴﺎرﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﺮّه‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺘﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫اﻟﻤﻨﻦ‬ ‫رب‪‬‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﻣﯿﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ روح ﭘﺎك ﮐﻮ از ﺗﻨﮓ ﺗﻦ‬

‫‪110‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زده‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﮔﻔﺖ دﯾﺪﯾﺪ اﯾﻦ ﻗﻀﺎ ﻣﺒﺮم ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ِﺑﺮَش‬ ‫و‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫ز‬ ‫آرﯾﺪ‬ ‫ﺑﺠﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﺎﻗﻪ‬ ‫ﮐﺮة‬
‫ﮔﺰان‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﻋﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫رﺳﺘﯿﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺠﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻨﻬﺎدﻧﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻣﻨﮑﺪر‬ ‫وﻋﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﺮد‬ ‫آه‬ ‫ﻧﺎاﻣﯿﺪي‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺰدﻧﺪ‬ ‫زرد‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫روي‬ ‫اول‬ ‫روز‬
‫ﮔﻢ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫دوم‬ ‫روز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫روي‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺮخ‬
‫ﻣﻠﺤﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫روي‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫روز‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫اﺷﺘﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫زدﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﺎاﻣﯿﺪي‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﺎﺛﻤﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫زدن‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫اﻣﯿﻦ‬ ‫ﺟﺒﺮﯾﻞ‬ ‫آورد‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫در‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻤﺖ‬ ‫زدن‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫وز‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻤﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زن‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫زاﻧﻮ‬
‫را‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﺗﻔﺖ‬ ‫و‬ ‫دود‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ از ﺧﻠﻮت ﺑﻪ ﺳﻮي ﺷﻬﺮ رﻓﺖ‬
‫ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‪،‬‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫اﺟﺰاي‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬
‫دﻟﺮﺑﺎي‬ ‫ﻓﺰاي‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ ﭼﻮن از ﺣﺪ ﮔﺬﺷﺖ و ﻫﺎﯾﻬﺎي‬
‫اﺷﮏ ﺧﻮن از ﺟﺎﻧﺸﺎن ﭼﻮن ژاﻟﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎﺷﺎن‬ ‫ز‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ آن ﺑﺸﻨﯿﺪ و ﮔﺮﯾﻪ ﺳﺎز ﮐﺮد‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫وز‬ ‫زﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺒﺎﻃﻞ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دورﺷﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ده‪،‬‬ ‫ﭘﻨﺪﺷﺎن‬ ‫ﺟﻮرﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﺻﻔﺎ‬ ‫وز‬ ‫ﺟﻮﺷﺪ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫رﮔﻬﺎي‬ ‫در‬ ‫اﻓﺴﺮد‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻪ ﮐﺮدﯾﺪ از ﺟﻔﺎ ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﻦ‬
‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﻣﺮﻫﻢ‬ ‫زﺧﻤﻬﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﻟﻄﻔﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﺧﺎﻃﺮم‬ ‫از‬ ‫روﻓﺘﻪ‬ ‫ﺻﺎف ﮐﺮده ﺣﻖ دﻟﻢ را ﭼﻮن ﺳﻤﺎ‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺜﺎل‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺖ‬ ‫در‬
‫آﻣﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻬﺪي‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫اﻧﮕﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫زآﻧﮑﻪ زﻫﺮﺳﺘﺎن ﺑ‪‬ﺪﯾﺪ از ﺑﯿﺦ و ﺑ‪‬ﻦ‬ ‫در ﺷﻤﺎ ﭼﻮن زﻫﺮ ﮔﺸﺘﻪ اﯾﻦ ﺳﺨُﻦ‬
‫ﺣﺮون‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮدﯾﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮم ﻏﻤﮕﯿﻦ ﮐﻪ ﻏﻢ ﺷﺪ ﺳﺮ ﻧﮕﻮن‬
‫رﯾﺶ و ﺳﺮ ﭼﻮن ﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﻣﻮ ﺑﺮ ﮐﻨﺪ؟‬ ‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﺑﺮ ﻣﺮگ ﻏﻢ ﻧﻮﺣﻪ ﮐﻨﺪ؟‬
‫ﻧﻔﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺮزد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ات‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫رو ﺑﺨﻮد ﮐﺮد و ﺑﮕﻔﺖ اي ﻧﻮﺣﻪ ﮔﺮ‬
‫آﺧﺮﯾﻦ‬ ‫ﻗﻮمٍ‬ ‫ﺧﻠﻒ‬ ‫آﺳﺎ‬ ‫ﮐﯿﻒ‪‬‬ ‫ﻣﺒﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪة‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺨﻮان‬ ‫ﮐﮋ‬
‫ﺑﺘﺎﻓﺖ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫رﺣﻤﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎز اﻧﺪر ﭼﺸﻢ و دل او ﮔﺮﯾﻪ ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﺟﻮد‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻗﻄﺮة‬ ‫ﻗﻄﺮه ﻣﯽ ﺑﺎرﯾﺪ و ﺣﯿﺮان ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫ﮔﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫اﻓﺴﻮﺳﯿﺎن‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻣﯿﮕﻔﺘﺶ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﺮﯾﻪ ز ﭼﯿﺴﺖ‬

‫‪111‬‬
‫ﻧﻌﻠﺸﺎن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﻌﻠﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﮔﺮﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﺎرﺷﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧﮕﺎرﺷﺎن‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺷﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﮐﮋدم‬ ‫و‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺳﮕﺴﺎراﻧﻪ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫دم‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺷﮑﺮ ﮐﻦ ﭼﻮن ﮐﺮد ﺣﻖ ﻣﺤﺒﻮﺳﺸﺎن‬ ‫اﻓﺴﻮﺳﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺨﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﻬﺮﺷﺎن ﮐﮋ‪ ،‬ﺻﻠﺢ ﺷﺎن ﮐﮋ‪ ،‬ﺧﺸﻢ ﮐﮋ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮐﮋ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﮋ‪،‬‬ ‫دﺳﺘﺸﺎن‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫راﯾﺎت‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮔﻮش ﻫﻤﺪﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫از زﺑﺎن‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎن‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪﺷﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮدﮔﺎن‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫از‬
‫ﯾﺒﻐﯿﺎن‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺑ‪ْ ‬ﺮز‪‬خٌ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫اﻫﻞ ﻧﺎر و ﺧﻠﺪ را ﺑﯿﻦ ﻫﻢ دﮐﺎن‬

‫‪ .129‬ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ ﮐﺮﯾﻤﻪ ﻣ‪‬ﺮَج‪ ‬ا ْﻟﺒ‪‬ﺤ‪‬ﺮَﯾﻦِ ﯾ ْﻠﺘَﻘ‪‬ﯿﺎنِ ﺑ‪‬ﯿﻨَﻬ‪‬ﻤﺎ ﺑ‪‬ﺮْز‪‬خٌ ﻻ ﯾﺒ‪‬ﻐ‪‬ﯿﺎنِ‬
‫اﻧﮕﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫آﻣﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﻫﻞ‬
‫ﺑﯿﮑﺮان‬ ‫ژرﻓﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫درﻣﯿﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﻫﻞ‬
‫رﺑﺎط‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ در ﮐﺎن‪ ،‬ﺧﺎك و زر ﮐﺮد اﺧﺘﻼط‬
‫ﺷﺒﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻂ‬ ‫ﺷﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬
‫ﻣﻨﺘﺒﻪ‬ ‫ﮔﺮدي‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺸﺘﺒﻪ‬ ‫ﺑﺼﻮرت‬ ‫ﻃﺎﻟﺢ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬
‫ﻃﻌﻢ ﺷﯿﺮﯾﻦ‪ ،‬رﻧﮓ روﺷﻦ ﭼﻮن ﻗﻤﺮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﻤﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺤﺮ‬
‫ﻗﯿﺮوار‬ ‫ﻣﻈﻠﻢ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﻃﻌﻢ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬
‫ﻣﻮج‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫آب‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮ دو ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﯽ زﻧﻨﺪ از ﺗﺤﺖ و اوج‬
‫ﺟﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫اﺧﺘﻼط‬ ‫ﺻﻮرت ﺑﺮ ﻫﻢ زدن از ﭼﺸﻢ ﺗﻨﮓ‬
‫ﮐﯿﻨﻪ ﻫﺎ از ﺳﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫ﻣﻮﺟﻬﺎي‬
‫زﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻬﺮﻫﺎ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻣﻮﺟﻬﺎي‬
‫ر‪‬ﺷَﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻬﺮﻫﺎ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﺗﻠﺨﺎن را‬
‫ﺧُﻮرد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬
‫دﯾﺪ‬ ‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻠﺦ‬
‫ﭼﺸﻢ آﺧُﺮ ﺑﯿﻦ ﻏﺮور اﺳﺖ و ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫آﺧَﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻀﻤﺮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫اي ﺑﺴﺎ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺷﮑﺮ ﺑﻮد‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ دﯾﺪ از دورش اﻧﺪر ﮐﺸﻤﮑﺶ‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﯾﺮﮐﺘﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫و آن دﮔﺮ ﭼﻮن ﺑﺮ ﻟﺐ و دﻧﺪان زﻧﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪش‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬
‫وآن دﮔﺮ ﭼﻮن دﺳﺖ ﺑﻨﻬﺪ ﮐﺮ درد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﻮﺋﯽ‬ ‫رو‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﮐﻠﻮا‬ ‫ﻧﻌﺮه ﻣﯽ زﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭘﺲ ﻟﺒﺶ ردش ﮐﻨﺪ ﭘﯿﺶ از ﮔﻠﻮ‬
‫و آن دﮔﺮ را در ﺑﺪن رﺳﻮا ﮐﻨﺪ‬ ‫و آن دﮔﺮ را در ﮔﻠﻮ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‬

‫‪112‬‬
‫دﻫﺪ‬ ‫آﻣﻮزش‬ ‫دﺧﻞ‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺮج‬ ‫و آن دﮔﺮ را در ﺣﺪث ﺳﻮزش دﻫﺪ‬
‫و آن دﮔﺮ را ﺑﻌﺪ ﻣﺮگ از ﻗﻌﺮ ﮔﻮر‬ ‫ﺷﻬﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺑﻌﺪ اﯾﺎم‬ ‫دﮔﺮ را‬ ‫آن‬ ‫و‬
‫اﻟﻨﺸﻮر‬ ‫ﯾﻮم‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ‬ ‫دﻫﻨﺪش‬ ‫ور‬
‫زﻣﺎن‬ ‫دور‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻣﻬﻠﺘﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺷﮑﺮي‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﺎت‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻟﻌﻞ ﯾﺎﺑﺪ رﻧﮓ و رﺧﺸﺎﻧﯽ و ﺗﺎب‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬
‫ﺑﺨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫رﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﺠﺴﺎل‬
‫رﺳﺪ‬ ‫اﺣﻤﺮ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺳﺎﻟﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮّه‬ ‫ﺑﺎز‬
‫اﺟﻞ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫در‬ ‫اﻻﻧﻌﺎم‬ ‫ﺳﻮره‬ ‫وﺟﻞ‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫ﺧﻮردي‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫اﯾﻦ ﺷﻨﯿﺪي ﻣﻮ ﺑﻪ ﻣﻮﯾﺖ ﮔﻮش ﺑﺎد‬
‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آب ﺣﯿﻮان ﺧﻮان ﻣﺨﻮان اﯾﻦ را ﺳﺨﻦ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن‪ ،‬او ﺳﺨﺖ ﭘﯿﺪا و رﻗﯿﻖ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬
‫ﮔﻮار‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺗﺼﺎرﯾﻒ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ زﻫﺮ ﻣﺎر‬ ‫ﻫﺴﺖ اﯾﻦ‬ ‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ‬
‫روا‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫دوا‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﺳﺮﮐﻪ در ﺟﺎﺋﯽ ﭼﻮ ﻣ‪‬ﻞ‬ ‫و در ﺟﺎﺋﯽ ﭼﻮ ﮔﻞ‬ ‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﺧﺎر‬
‫ﺳﺨﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ رﺟﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮف و‬ ‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ‬
‫رﺿﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﻊ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫ﮔﯿ ﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﺳﻨﮓ و در ﺟﺎﺋﯽ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻫﻨﺮ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫ﻣﻄﺮ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﮑﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺟﺎﺋﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻨﻈﻞ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﺟﻬﻞ و ﺟﺎﺋﯽ ﻋﯿﻦ ﻋﻘﻞ‬ ‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﻇﻠﻢ و ﺟﺎﺋﯽ ﻣﺤﺾ ﻋﺪل‬
‫ﺑﻮد‬ ‫درﻣﺎن‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫آن‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ اﻧﮕﻮري رﺳﺪ‪ ،‬ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮُش‬ ‫ﻏﻮره‬ ‫در‬ ‫آب‬
‫اﻻدام‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﺳﺮﮐﮕﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎز در ﺧُﻢ او ﺷﻮد ﺗﻠﺦ و ﺣﺮام‬
‫ﻇﻬﻮر‬ ‫در‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﻣﻮر‬ ‫در‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﯾﻨﭽﻨﯿﻦ‬

‫‪ .130‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ آﻧﭽﻪ وﻟﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮﯾﺪ را ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮔﺴﺘﺎﺧﯽ ﮐﺮدن و ﻫﻤﺎن ﻓﻌﻞ ﮐﺮدن‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﺣﻠﻮا ﻃﺒﯿﺐ را زﯾﺎن ﻧﺪارد و ﻣﺮﯾﺾ را زﯾﺎن دارد و ﺳﺮﻣﺎ و ﺑﺮف اﻧﮕﻮر رﺳﯿﺪه را زﯾﺎن ﻧﺪارد اﻣﺎ‬
‫ﻏﻮره را زﯾﺎن دارد‪ ،‬ﮐﻪ در راﻫﺴﺖ و ﻧﺎرﺳﯿﺪه‪ ،‬ﮐﻪ ﻟ‪‬ﯿﻐْﻔ‪‬ﺮَ ﻟَﮏ‪ ‬اﷲ ﻣﺎ ﺗَﻘَﺪ‪‬م‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ذَﻧْﺒِﮏ‪ ‬و‪ ‬ﻣﺎ َﺗﺄَﺧﱠﺮَ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻫﻮﺷﯽ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‪،‬‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ور‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻧﻮﺷﯽ‬ ‫ﺧﻮرد‪،‬‬ ‫زﻫﺮي‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رب ﻫ‪‬ﺐ‪ ‬ﻟ‪‬ﯽ از ﺳﻠﯿﻤﺎن آﻣﺪه ﺳﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آن‬ ‫اﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧَﺪ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮑﻦ ﺑﺎ ﻏﯿﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻟﻄﻒ و ﺟﻮد‬

‫‪113‬‬
‫ﻣﺪان‬ ‫او‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬ي‬ ‫ﻣ‪‬ﻦْ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﯾﻨْﺒ‪‬ﻐ‪‬ﯽ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬
‫ﻣﻮ ﺑﻪ ﻣﻮ ﻣﻠﮏ ﺟﻬﺎن ﺑ‪‬ﺪ ﺑﯿﻢ ﺳﺮ‬ ‫دﯾﺪ او ﺻﺪ ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ اﻧﺪر ﻣﻠﮏ‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫‪‬ﺳﺮّ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬
‫ﺑﮕﺬرد زﯾﻦ ﺻﺪ ﻫﺰاران رﻧﮓ و ﺑﻮ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﺘﯽ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫دم‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮوﻣﯽ‬ ‫ﻣﻠﮑﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻨﺎن ﻗﻮت ﮐﻪ او را‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻤﺎﻧﺪ از ﺗﺨﺖ و ﻣﻠﮏ ﺧﻮد ﺗﻬﯽ‬ ‫ﮐﺮﺳﯿﻪ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﻟﻘﯿﻨﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮان‬
‫ﮐﺮد‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮ او ﺑﻨﺸﺴﺖ زﯾﻦ اﻧﺪوه ﮔﺮد‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دادي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ده‪،‬‬ ‫ﮐﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪ ﺷﻔﯿﻊ و ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻣﻠﮏ و ﻟﻮا‬
‫او ﺳﻠﯿﻤﺎن اﺳﺖ و آن ﮐﺲ ﻫﻢ ﻣﻨﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را ﺑﺪﻫﯽ و ﺑﮑﻨﯽ آن ﮐﺮم‬
‫ﺧﻮد ﻣﻌﯽ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﻣﻨﻢ ﺑﯽ ﻣﺪﻋﯽ‬ ‫ﻣﻌﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻌﺪي‪،‬‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫او‬
‫ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﻗﺼﮥ ﻣﺮد و زن‬ ‫ﺷﺮح اﯾﻦ ﻓﺮض اﺳﺖ ﮔﻔﺘﻦ ﻟﯿﮏ ﻣﻦ‬

‫‪ .131‬ﻣﺨﻠﺺ ﻣﺎﺟﺮاي ﻋﺮب و ﺟﻔﺖ او در ﻓﻘﺮ و ﺷﮑﺎﯾﺖ‬

‫ﻣﺨﻠ‪‬ﺼﯽ‬ ‫درون‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺨﻠﺼﯽ‬ ‫را‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻣﯿﺪان و ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ و‬ ‫ﭘﺎﺑﺴﺖ اﺳﺖ ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫اﯾﻦ زن و ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ و ﺧﺮد‬
‫روز و ﺷﺐ در ﺟﻨﮓ و اﻧﺪر ﻣﺎﺟﺮا‬ ‫وﯾﻦ دو ﭘﺎﺑﺴﺘﻪ در اﯾﻦ ﺧﺎﮐﯽ ﺳﺮا‬
‫ﯾﻌﻨﯽ آبِ رو و ﻧﺎن و ﺧﻮان و ﺟﺎه‬ ‫ﺧﺎﻧﮕﺎه‬ ‫ﻫﻮﯾﺞ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زن‬
‫ﺳﺮوري‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﺮي‬ ‫ﭼﺎره‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫زن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫دﻣﺎﻏﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﻓﮑﺮﻫﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﻤﺎم‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺳ‪‬ﺮ ﻗﺼﻪ اﯾﻦ داﻧﻪ اﺳﺖ و دام‬
‫ﺑﺪي‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻃﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻌﻨﻮي‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎزت‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮم‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺻﻮر‬ ‫اﻻ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬
‫ﺧﻔﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻀﻤﺮ‬ ‫ﻣﺤﺒﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫داده‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ارﺟﻤﻨﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫ﻣﺤﺒﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪﻧﺪ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫اﺣﺴﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ز‬
‫ﻣﺴﺖ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﯽ و ﮔﺎﻫﯽ ز دوغ‬ ‫دروغ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪت‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮاﻧﯿﻬﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮي‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻣﺴﺘﺌﯽ‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫دوغ‬
‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺟﻬﺪي‬ ‫و‬ ‫ﺟﺪ‪‬‬ ‫ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﯿﺎم‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺻﻼة‬ ‫در‬ ‫ﻣ‪‬ﺮاﺋﯽ‬ ‫آن‬
‫رﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫ﺑﻨﮕﺮي‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺎ ﮔﻤﺎن آﯾﺪ ﮐﻪ او ﻣﺴﺖ وﻻﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﻧﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ آن ﭼﻪ ﻣﻀﻤﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫ﺑﺮوﻧﯽ‬ ‫اﻓﻌﺎل‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﺳﻘﻂ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫راﻫﺒﺮ‬

‫‪114‬‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯿﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﺎ رب آن ﺗﻤﯿﯿﺰ ده ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﻨﻮر‬ ‫ﯾﻨﻈﺮ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻮد؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺲ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮﯾﺸﯽ ﮐﺰ ﻣﺤﺒﺖ ﻣﺨﺒﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻈﻬﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ور‬
‫ﻏﻼم‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﺒﻬﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﺛﺮﻫﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﻘﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﻏﻼم‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫را‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﺸﺎم‬ ‫در‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻮن ﻣﺤﺒﺖ ﻧﻮر ﺧﻮد زد ﺑﺮ ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫اﻋﻼم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﺶ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻟﯿﮑﻦ ﺑﺠﻮ ﺗﻮ‪ ،‬و اﻟﺴﻼم‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻔﺼﯿﻼت‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺻﻮرت از ﻣﻌﻨﯽ ﻗﺮﯾﺐ اﺳﺖ و ﺑﻌﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺷﺪ ﻣﻌﻨﯽ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﭘﺪﯾﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ روي‪ ،‬دورﻧﺪ ﺳﺨﺖ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫و‬ ‫آﺑﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﻻﻟﺖ‬ ‫در‬
‫در ﺷﺘﺎب‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫درﺧﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫داﻧﻪ ﺑﯿﻦ ﮐﺰ آب و ﺧﺎك و آﻓﺘﺎب‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دورﻧﺪ‬ ‫دور‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﮕﺮداﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ور‬
‫ﺷﺮح ﮐﻦ اﺣﻮال آن دو رزق ﺟﻮ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺧﺎﺻﯿﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺎت‬ ‫ﺗﺮك‬

‫‪ .132‬دل ﻧﻬﺎدن ﻋﺮب ﺑﺮ اﻟﺘﻤﺎس دل ﺑﺮ ﺧﻮﯾﺶ و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮردن ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻣﺮا ﺣﯿﻠﺘﯽ و‬
‫اﻣﺘﺤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫اﻧﺠﺎﻣﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫زن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺣﮑﻢ داري‪ ،‬ﺗﯿﻎ ﺑﺮ ﮐﺶ از ﻏﻼف‬ ‫ﺧﻼف‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻢ از‬ ‫ﮔﻔﺖ اﮐﻨﻮن‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ور ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ آﯾﺪ آن را ﻧﻨﮕﺮم‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﻮﺋﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﯾﺼﻢ‪‬‬ ‫و‬ ‫ﯾﻌﻤﯽ‬ ‫ﺣ‪‬ﺐ‪‬‬ ‫ﻣﺤﺒﻢ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻨﻌﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬
‫ﺳ‪‬ﺮّم ﻣﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺣﯿﻠﺖ ﮐﺸﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ِﺑﺮّم‬ ‫آﻫﻨﮓ‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺻﻔﯽ‬ ‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫اﻟﺨﻔﯽ‬ ‫اﻟﺴﺮّ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ارواح‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﻟﻮاح‬ ‫در‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫در ﺳﻪ ﮔﺰ ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻪ دادش واﻧﻤﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻟﻮاح‬ ‫در‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫دادش‬ ‫ﯾﺎد‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﻻﺳﻤﺎء‬ ‫ﻋﻠﻢ‪‬‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫درس‬ ‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ از ﭘﺲ ﺑﻮد و ﭘﯿﺶ‬
‫او‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺲ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫ﺗﺎ ﻣ‪‬ﻠﮏ ﺑﯽ ﺧﻮد ﺷﺪ از ﺗﺪرﯾﺲ او‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﻬﺎﺷﺎن‬ ‫ﮔﺸﺎد‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫وا‬ ‫آدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺸﺎدﯾﺸﺎن‬ ‫آن‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫ﻓﺮاﺧﯽ‬ ‫در‬
‫ﭘﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫در‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮده‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻦ ﻧﮕﻨﺠﻢ اﯾﻦ ﯾﻘﯿﻦ دان اي ﻋﺰﯾ ﺰ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫و‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫در‬
‫ﻃﻠﺐ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻮﺋﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮕﻨﺠﻢ‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫دل‬ ‫در‬
‫ﻣﺘﻘﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫رؤﯾﺘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﻨﮥ‬ ‫ﺗﻠﺘﻘﯽ‬ ‫ﻋﺒﺎدي‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﻓﺎدﺧﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪115‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺪﯾﺪ او را ﺑﺮﻓﺖ از ﺟﺎي ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﺮش ﺑﺎ آن ﻧﻮر و ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺻﻮرت ﮐﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﻣﻌﻨﯽ رﺳﯿ ﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻟﻔﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻠﮏ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ ﻣﺎ را ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ‬
‫داﺷﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎﺷﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑ‪‬ﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺎﮐﻤﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬
‫زﯾﺴﺖ‬ ‫ﻇﻠﻤﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻇﻠﻤﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻟﻒ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﺟﺴﻤﺖ را زﻣﯿﻦ ﺑ‪‬ﺪ ﺗﺎر و ﭘﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫از‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫آن‬ ‫آدﻣﺎ‬
‫ﺗﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﮐﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﮐﺖ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭘﯿﺶ از ﺧﺎك آن ﻣﯽ ﺗﺎﻓﺘﻪ ﺳﺖ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺎن ﻣﺎ ز روﺣﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺳﺖ‬
‫ﻏﺎﻓﻞ از ﮔﻨﺠﯽ ﮐﻪ ﺑ‪‬ﺪ در وي دﻓﯿﻦ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮدﯾﻢ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫در‬
‫ﺗﻠﺦ ﺷﺪ ﻣﺎ را از اﯾﻦ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﮐﺎم‬ ‫ﭼﻮن ﺳﻔﺮ ﻓﺮﻣﻮد ﻣﺎ را ز آن ﻣﻘﺎم‬
‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺠﺎي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺣﺠﺘﻬﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫را‬ ‫ﻗﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﯿﻔﺮوﺷﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻬﻠﯿﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫اﻧﺒﺴﺎط‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﻮﺋﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬
‫ﭘﺪر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻃﻔﻼن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺣﺬر‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫زﺑﺎﻧﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫آواز‬ ‫ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫راز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫داﻧﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫رﺣﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﺮ ﻏﻀﺐ ﻫﻢ ﺳﺎﺑﻖ اﺳﺖ‬ ‫ز آن ﮐﻪ اﯾﻦ دﻣﻬﺎ اﮔﺮ ﻧﺎﻻﯾﻖ اﺳﺖ‬
‫ﺷﮏ‬ ‫و‬ ‫داﻋﯿﮥ اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺑﻨﻬﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اي‬ ‫ﺳﺒﻖ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻇﻬﺎر‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫زدن‬ ‫دم‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﺣﻠﻤﻢ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﮕﯿﺮم‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﻮﺋﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫در‬ ‫زاﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎدر‪،‬‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﮐﻒ رود آﯾﺪ‪ ،‬وﻟﯽ درﯾﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫اﯾﺸﺎن‪،‬‬ ‫ﺣﻠﻢ‬
‫ﮐﻒ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫اﻻ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﭘﯿﺶ آن د‪‬ر اﯾﻦ ﺻﺪف‬
‫ﮐﻪ اﻣﺘﺤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﮔﻔﺖ و ﻧﻪ ﻻف‬ ‫ﺣﻖّ آن ﮐﻒ‪ ،‬ﺣﻖ آن درﯾﺎي ﺻﺎف‬
‫ﺣﻖ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺪو دارم رﺟﻮع‬ ‫از ﺳﺮ ﻣﻬﺮ و ﺻﻔﺎء اﺳﺖ و ﺧﻀﻮع‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫را‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺖ اﻣﺘﺤﺎن اﺳﺖ اﯾﻦ ﻫﻮس‬
‫اﻣﺮ ﮐﻦ ﺗﻮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ وي ﻗﺎدرم‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّم‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﭙﻮﺷﺎن‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آرم‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﭙﻮﺷﺎن‬ ‫دل‬
‫در ﻧﮕﺮ ﺗﺎ ﺟﺎن ﻣﻦ ﭼﻪ ﮐﺎره اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﻢ؟ در دﺳﺖ ﻣﻦ ﭼﻪ ﭼﺎره اﺳﺖ؟‬

‫‪ .133‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮدن زن ﻃﺮﯾﻖ ﻃﻠﺐ روزي ﺷﻮي ﺧﻮد را و ﻗﺒﻮل او‬

‫اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫روﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫زو‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﻧﮏ‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﻬﺮ ﺑﻐﺪاد اﺳﺖ از وي ﭼﻮن ﺑﻬﺎر‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﮥ‬ ‫رﺣﻤﺎن‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬

‫‪116‬‬
‫روي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ادﺑﺎر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺷﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﭙﯿﻮﻧﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻈﺮﺷﺎن‪ ،‬ﮐﯿﻤﯿﺎﺋﯽ ﺧﻮد ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻘﺒﻼن‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫آﻣﺪه‬ ‫ﺻﺪﯾﻖ‬ ‫ﺗﺼﺪﯾﻖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫زده‬ ‫ﺑﮑﺮي‬ ‫اﺑﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫روم؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺷﻪ را ﭘﺬﯾﺮا ﭼﻮن ﺷﻮم؟‬
‫آﻟﺘﯽ؟‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺣﯿﻠﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﯽ‬
‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﺮض‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﮑ ﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺠﻨﻮﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺷﻮم؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﯿﺎدت‬ ‫از‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ور‬ ‫روم؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آوه‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﺎﺋﻘﺎً‬ ‫ﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫أﻣﺸﯽ‬ ‫ﮐﻨﺖ‬ ‫ﺣﺎذﻗﺎً‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺎً‬ ‫ﮐﻨﺖ‬ ‫ﻟﯿﺘﻨﯽ‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﺷﮑﻨﯽ‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻮا‬ ‫ﻗﻞ‬
‫روزﺷﺎن ﺟﻮﻻن و ﺧﻮش ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪي‬ ‫ﺷﺐ ﭘﺮان را ﮔﺮ ﻧﻈﺮ و آﻟﺖ ﺑﺪي‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫آﻟﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫رود‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻟﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫زآﻧﮑﻪ آﻟﺖ دﻋﻮي اﺳﺖ و ﻫﺴﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫آﻟﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻨﻢ؟‬ ‫ﺳﻮدا‬ ‫آﻟﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻔﻠﺴﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫رﺣﻤﯽ‬ ‫ﺷﻬﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻔﻠﺴﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪم‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺷﻨﮓ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫آرد‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫واﻧﻤﺎ‬ ‫ﺗﻮ ﮔﻮاﻫﯽ ﻏﯿﺮ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ و رﻧﮓ‬
‫ﻧﺰد آن ﻗﺎض اﻟﻘﻀﺎة آن ﺟﺮح ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﮔﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ز ﮔﻔﺖ و رﻧﮓ ﺑﺪ‬
‫ﻣﯿﺒﺎﯾﺪم‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﺒﺎﯾﺪم‬ ‫زاﻧﺪرون‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫او‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫ﻣﯿﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﺪق‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰي ﺗﻮ از ﻣﺠﻬﻮد‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﮔﻔﺖ زن ﺻﺪق آن ﺑﻮد ﮐﺰ ﺑﻮد‪ ‬ﺧﻮﯾﺶ‬

‫‪ .134‬ﻫﺪﯾﻪ ﺑﺮدن آن اﻋﺮاﺑﯽ ﺳﺒﻮي آب ﺑﺎران از ﻣﯿﺎن ﺑﺎدﯾﻪ ﺳﻮي ﺑﻐﺪاد ﻧﺰد ﺧﻠﯿﻔﻪ و ﭘﻨﺪاﺷﺘﻦ ﮐﻪ‬
‫آن ﺟﺎ ﻫﻢ ﻗﺤﻂ آب اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫آب‬
‫ﺷﻮ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫رو‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺒﻮي‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻪ زﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫در ﻣﻔﺎزه‬ ‫ﮔﻮ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ اﺳﺒﺎب ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﺧﺰاﻧﻪ اش ﭘ‪‬ﺮ ز د‪‬ر‪ ‬ﻓﺎﺧﺮ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫آب‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮر‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫آن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫اﺷﺘﺮي‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻮزة‬ ‫و‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫اي‬
‫ﭘﺎك دار اﯾﻦ آب را از ﻫﺮ ﻧﺠﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﺣﺲ‬ ‫ﮐﻮزه اي ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻟﻮﻟﻪ‬
‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺧﻮي‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﻮزة‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺷﻮد زﯾﻦ ﮐﻮزه ﻣﻨﻔﺬ ﺳﻮي ﺑﺤﺮ‬
‫ﻣﺸﺘﺮي‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪش‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﺑﺮي‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﻮزة‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬

‫‪117‬‬
‫اﺑﺼﺎرﮐﻢ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻋﻦ‬ ‫ﻏُﻀﻮا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺑﻨﺪ و ﭘﺮ دارش ز ﺧﻢ‬
‫ﻻﯾﻖ ﭼﻮن آن ﺷﻬﯽ‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺖ راﺳﺖ‬ ‫رﯾﺶ او ﭘﺮ ﺑﺎد‪ ،‬ﮐﺎﯾﻦ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﺮاﺳﺖ؟‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫دﺟﻠﮥ‬ ‫ﺟﺎري‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺬر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫وآن‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺎن‬ ‫ﺷﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺸﺘﯿﻬﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫روان‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫اﻷﻧﻬﺎر‬ ‫ﺗَﺤ‪‬ﺘَﻬ‪‬ﺎ‬ ‫ﺗَﺠ‪‬ﺮِي‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رو‬
‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﻗﻄﺮه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ادراﮐﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﻬﺎ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﻟﮑﺘﺎب‬ ‫ام‪‬‬ ‫ﻋﻨﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزﯾﺎب‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪ .135‬در ﻧﻤﺪ دوﺧﺘﻦ زن ﺳﺒﻮي آب را و ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺑﺮ وي ﻧﻬﺎدن از اﻋﺘﻘﺎد‬

‫ﻫﯿﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﺪﯾﻪ اﺳﺖ ﻣﺎ را ﺳﻮدﻣﻨﺪ‬ ‫ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫آري‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫را‬ ‫روزه‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫در ﻧﻤﺪ در دوز ﺗﻮ اﯾﻦ ﮐﻮزه را‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اذواق‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫رﺣﯿﻖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬
‫ﮐﻮر‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫داﺋﻤﺎ‬ ‫زآﻧﮑﻪ اﯾﺸﺎن ز آﺑﻬﺎي ﺗﻠﺦ و ﺷﻮر‬
‫روﺷﻨﺶ‬ ‫آب‬ ‫ﺟﺎي‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺴﮑﻨﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫ﮐﺂب‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﺷﻂ و ﺟﯿﺤﻮن و ﻓﺮات‬ ‫ﺟﺎت‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﯾﮑﻪ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﺻﺤﻮ و ﺳﮑﺮ و اﻧﺒﺴﺎط‬ ‫رﺑﺎط‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎرﺳﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬
‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮ اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻬﺎ ﭼﻮن اﺑﺠﺪ اﺳﺖ‬ ‫ور ﺑﺪاﻧﯽ ﻧَﻘﻠﺖ از َاب‪ ‬وز ﺟﺪ‪ ‬اﺳﺖ‬
‫ﺑﻌﯿﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻃﻔﻼن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﺠﺪ و ﻫﻮز ﭼﻪ؟ ﻓﺎش اﺳﺖ و ﭘﺪﯾﺪ‬
‫در ﺳﻔﺮ ﺷﺪ ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪش روز و ﺷﺐ‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺸﯿﺪش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫آﻓﺎت‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻟﺮزان‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ِورد‬ ‫ﺳﻠﻢ‪،‬‬ ‫رب‪‬‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺼﻼ‬ ‫زن‬
‫ﯾﺎ رب اﯾﻦ ﮔﻮﻫﺮ ﺑﺪان درﯾﺎ رﺳﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﻧﮕﻪ دار آب ﻣﺎ را از ﺧﺴﺎن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫را‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺷﻮﯾﻢ آﮔﻪ اﺳﺖ و ﭘﺮ ﻓﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻗﻄﺮه اي زآن آب ﮐﺎﺻﻞ ﮔﻮﻫﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻮﻫﺮ؟ آب ﮐﻮﺛﺮ اﺳﺖ‬
‫او‬ ‫ﮔﺮاﻧﺒﺎري‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫وز‬ ‫او‬ ‫زاري‬ ‫و‬ ‫زن‬ ‫دﻋﺎﻫﺎي‬ ‫از‬
‫درﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اﻟﺨﻼﻓﻪ‬ ‫دار‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺳﺎﻟﻢ از دزدان و از آﺳﯿﺐ ﺳﻨﮓ‬
‫داﻣﻬﺎ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮﯾﺪه‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫اﻧﻌﺎﻣﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫درﮔﺎﻫﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﺧﻠﻌﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫دم ﺑﻪ دم ﻫﺮ ﺳﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺎﺟﺘﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﻣﻄﺮ‪ ،‬ﺑﻞ ﭼﻮن ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮔﺒﺮ و ﻣﻮﻣﻦ و زﯾﺒﺎ و زﺷﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫زﻧﺪه ﮔﺸﺘﻪ ﭼﻮن ﺟﻬﺎن از ﻧﻔﺦ ﺻﻮر‬ ‫ﺧﺎص و ﻋﺎﻣﻪ از ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻮر‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎدر‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻫﻞ‬

‫‪118‬‬
‫و آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎ ﻧﻌﻤﺖ ﺷﺪه‬ ‫آن ﮐﻪ ﺑﯽ ﻫﻤﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ ﺷﺪه‬

‫‪ .136‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮔﺪا ﻋﺎﺷﻖ ﮐﺮﯾﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺮﯾﻢ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﮔﺪاﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﮔﺪا را ﺻﺒﺮ ﺑﯿﺶ‬
‫ﺑﻮد ﮐﺮﯾﻢ ﺑﺮ در او آﯾﺪ و اﮔﺮ ﮐﺮﯾﻢ را ﺻﺒﺮ ﺑﯿﺶ ﺑﻮد ﮔﺪا ﺑﺮ در او آﯾﺪ اﻣﺎ ﺻﺒﺮ ﮔﺪا ﮐﻤﺎل ﮔﺪا و‬
‫ﻧﻘﺺ ﮐﺮﯾﻢ اﺳﺖ‬
‫ﮔﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﯿﺎ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﺗﺎﺋﺒﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﺟﻮد‬
‫ﺻﺎف‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﮐﺂﯾﻨﻪ‬ ‫ﺧﻮﺑﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺿﻌﺎف‬ ‫و‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻮد‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮔﺪا‬ ‫از‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫روي‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﺑﺎن‬ ‫روي‬
‫زﯾﺎن‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دم‬ ‫ﻫﺎن‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫آﺋﯿﻨﮥ‬ ‫ﮔﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﺪا‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫اي‬ ‫زن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﭘﺲ از اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮد ﺣﻖ در واﻟﻀﺤﯽ‬
‫ﻣﺰﯾ ﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫آرد‬ ‫ﮔﺪا‬ ‫ﺟﻮدش‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺣﻘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫او ﺑﺮ اﯾﻦ در ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﭘﺮده‬ ‫وآﻧﮑﻪ ﺟﺰ اﯾﻦ دوﺳﺖ او ﺧﻮد ﻣﺮده اﺳﺖ‬

‫‪ .137‬ﻓﺮق ﻣﯿﺎن آن ﮐﻪ دروﯾﺶ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺗﺸﻨﮥ ﺧﺪاﺳﺖ و آن ﮐﻪ دروﯾﺶ اﺳﺖ از ﺧﺪا و‬
‫ﺗﺸﻨﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ او‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﺪاﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ دروﯾﺸﯽ ﮐﻪ آن ﺗﺸﻨﻪ ﺧﺪاﺳﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﯿﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﯿﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﻣ‪‬ﯿﻨﺪاز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻧﻘﺶ دروﯾﺶ اﺳﺖ او‪ ،‬ﻧﯽ اﻫﻞ ﺟﺎن‬
‫ﻃﺒﻖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫او‪،‬‬ ‫دارد‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬
‫رﻣﺎن‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬
‫ﺧﺮاب‬ ‫ﻧﻤﯿﮕﺮدد‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ز‬ ‫آن‬ ‫آب؟‬ ‫دورﯾﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﻧﻨﻮﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻟﻮت‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺳﯿﻤﺮغ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ او‪،‬‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺟﻤﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮال‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﺻﻔﺎت‬ ‫و‬ ‫اﺳﻤﺎ‬ ‫و‪‬ﻫﻢ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ذات‬ ‫ذات‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‪‬ﻫ‪‬ﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺣﻖ ﻧﺰاﯾﯿﺪه ﺳﺖ او ﻟَﻢ‪ ‬ﯾﻮﻟﺪ اﺳﺖ‬ ‫وﻫﻢ ﻣﺨﻠﻮق اﺳﺖ و ﻣﻮﻟﻮد آﻣﺪه ﺳﺖ‬
‫اﻟﻤﻨﻦ؟‬ ‫ذو‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﻣﯿﺮود‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺠﺎزش‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫و‪‬ﻫﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﮐﻬﻦ‬ ‫اﻓﻬﺎم‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﻓﮑﺮ‬ ‫در‬ ‫آرد‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﮐﻬﻨﮥ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻓﻬﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺠﯿﺮ‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻤﺎع راﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ ﭼﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪119‬‬
‫اي‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اﻋﻤﯿﯽ‪،‬‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪه‬ ‫ﻣﺮدة‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬
‫رﻧﮓ ﻫﻨﺪو را ﭼﻪ ﺻﺎﺑﻮن و ﭼﻪ زاك‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﺎﻫﯽ را ﭼﻪ درﯾﺎ و ﭼﻪ ﺧﺎك‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫و‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫او‬ ‫ورق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎري‬ ‫ﻏﻤﮕﯿﻦ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺻﻮرﺗﺶ ﺧﻨﺪان و او زآن ﺑﯽ ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ ﻏﻤﮕﯿﻦ و او ﻓﺎرغ از آن‬
‫ﭘﯿﺶ آن ﺷﺎدي و ﻏﻢ ﺟﺰ ﻧﻘﺶ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫وﯾﻦ ﻏﻢ و ﺷﺎدي ﮐﻪ اﻧﺪر دل ﺧﻔﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ از آن ﺻﻮرت ﺷﻮد ﻣﻌﻨﯽ درﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‪ ‬ﺧﻨﺪان ِ ﻧﻘﺶ از ﺑﻬﺮ ﺗﻮﺳﺖ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫راه‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻏﻤﮕﯿﻦ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫از ﺑﺮون ﺟﺎﻣﻪ ﮐﻦ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺎﻣﻪ ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﻣﺎﺑﻬﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎﯾﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﻦ در آ اي ﻫﻢ ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮوﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﻦ ز ﺟﺎن‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪ ز ﺗﻦ آﮔﺎه ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻪ در آن ﺳﻮ راه ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪ .138‬ﭘﯿﺶ آﻣﺪن ﻧﻘﯿﺒﺎن و درﺑﺎﻧﺎن ﺧﻠﯿﻔﻪ از ﺑﻬﺮ اﮐﺮام اﻋﺮاﺑﯽ و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ ﻫﺪﯾﮥ او را‬
‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫و‬ ‫راز‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﯿﮕﺮدم‬ ‫ﺑﺎز‬
‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻟﺨﻼﻓﻪ‬ ‫دار‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻌﯿﺪ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫آن‬
‫زدﻧﺪ‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﮔﻼب‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫اﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻘﯿﺒﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺳﺆال‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣﻘﺎل‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﻬﻤﺸﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬
‫ﺗﻌﺐ‬ ‫و‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫اﻟﻌﺮب‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﻬﯿﺪ‬ ‫ﭘﺸﺘﻢ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫وﺟﻮﻫﻢ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دﻫﯿﺪ‬ ‫وﺟﻬﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫وﺟﻬﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺟﻌﻔﺮﯾﺴﺖ‬ ‫زر‪‬‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬ ‫ﺗﺎن‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﻣﻬﺘﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫روﺗﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اي‬
‫دﯾﻨﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺗﺎن‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫اي‬ ‫دﯾﺪارﻫﺎ‬ ‫دﯾﺪارﺗﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اي‬
‫آﻣﺪه‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﻨﻮر‬ ‫ﯾﻨﻈﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اي‬
‫ﺑﺸﺮ‬ ‫اﺷﺨﺎص‬ ‫ﻣﺴﻬﺎي‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎﻫﺎي‬ ‫آن‬ ‫زﻧﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آﻣﺪم‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻏﺮﯾﺒﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫رﯾﮓ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ذره‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻮي‬
‫آﻣﺪم‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫رﺳﯿﺪم‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫داد ﺟﺎن ﭼﻮن ﺣﺴﻦ ﻧﺎﻧﻮا را ﺑﺪﯾ ﺪ‬ ‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﻧﻮا‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﺨﺼﯽ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﺎﻏﺒﺎن‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮﺟﮥ‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮﺟﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﭼﺸﯿﺪ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫رخ‬ ‫از‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻋﺮاﺑﯽ ﮐﻪ آب از ﭼﻪ ﮐﺸﯿﺪ‬
‫ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪ او ﮐﻪ از آﺗﺶ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫آرد‬ ‫ﮐﺎﺗﺸﯽ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﭼﺎرم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺴﺘﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮدش‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫رﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺟ‪‬ﺴﺖ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺧﻮﺷﮥ‬ ‫وﺟﻮدش‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫آدم‬ ‫دام‬
‫ﻓﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺪ‬ ‫َﺧﻮر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫دام‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎز‪،‬‬

‫‪120‬‬
‫ﭘﺪر‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻨﺮ‬ ‫ﮐﺴﺐ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺪري‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﭘﺲ ز ﻣﮑﺘﺐ آن ﯾﮑﯽ ﺻﺪري ﺷﺪه‬
‫دﯾﻦ‬ ‫اﺳﺘﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻗﻤﻊ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﯿﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮب‬ ‫ﻋﺒﺎس‬ ‫آﻣﺪه‬
‫او‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ دﯾﻦ را ﺗﺎ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﭘﺸﺖ و رو‬
‫ﻣﯿﺜﺎﻗﻬﺎ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮب‬ ‫ﻋﻤﺮّ‬ ‫آﻣﺪه‬
‫دﯾﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻣﻘﺘﺪاي‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺸﻮا‬ ‫اﻟﻤﻮﻣﻨﯿﻦ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫زده‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫وﯾﺮاﻧﻬﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫ﻋﻠﻒ‬ ‫آن‬
‫ﻗﻤﺮ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬
‫آﻣﺪم‬ ‫دﻫﻠﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺸﺘﻢ‪،‬‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫در‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻧﺎﻧﻢ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﺤﻔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آوردم‬ ‫آب‬
‫ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﺑﯽ ﻏﺮض ﮔﺮدم ﺑﺮ اﯾﻦ در ﭼﻮن ﻓﻠﮏ‬ ‫رﺳﺘﻢ از آب و ز ﻧﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻠﮏ‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﯽ ﻏﺮض ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﮔﺮدش در ﺟﻬﺎن‬

‫‪ .139‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ دﻧﯿﺎ ﺑﺮ ﻣﺜﺎل ﻋﺎﺷﻖ دﯾﻮاري اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ او آﻓﺘﺎب ﺗﺎﻓﺘﻪ و ﺟﻬﺪ ﻧﮑﺮد ﺗﺎ‬
‫ﻓﻬﻢ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آن ﺗﺎب از دﯾﻮار ﻧﯿﺴﺖ از آﻓﺘﺎب اﺳﺖ از آﺳﻤﺎن ﭼﻬﺎرم ﻻﺟﺮم ﮐﻠﯽ دل ﺑﺮ دﯾﻮار‬
‫ﻧﻬﺎد ﭼﻮن ﭘﺮﺗﻮ آﻓﺘﺎب ﺑﻪ آﻓﺘﺎب ﭘﯿﻮﺳﺖ او ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪ اﺑﺪا و‪ ‬ﺣ‪‬ﯿﻞَ ﺑ‪‬ﯿﻨَﻬ‪‬ﻢ‪ ‬و‪ ‬ﺑ‪‬ﯿﻦَ ﻣﺎ ﯾﺸْﺘَﻬ‪‬ﻮنَ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ از ﮐﻞ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺷﺪ ﻣﺸﺘﺎق ﺟﺰو‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻋﺸﺎق‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻞ‪،‬‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬
‫رود‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﺸﻮﻗﺶ‬ ‫زود‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﻏﺮﻗﻪ ﺷﺪ ﮐﻒ در ﺿﻌﯿﻔﯽ در زد او‬ ‫او‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫رﯾﺶ‬
‫او‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻤﺎر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺎﮐﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻨﺘﻘﻞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫اﻟﺪرة‬ ‫ﻓﺎﺳﺮق‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺑﺎﻟﺤﺮّة‬ ‫ﻓﺎزن‬
‫ﺑﻮي ﮔﻞ ﺷﺪ ﺳﻮي ﮔﻞ‪ ،‬او ﻣﺎﻧﺪ ﺧﺎر‬ ‫ﺑﻨﺪه ﺳﻮي ﺧﻮاﺟﻪ ﺷﺪ‪ ،‬او ﻣﺎﻧﺪ زار‬
‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮ دﯾﻮار‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺳﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﺿﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﺑﺠﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫آﻧﻀﯿﺎ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﺻﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﯾﺶ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺿﺎﯾﻊ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫او‬
‫اي‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﯿﺎدي‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫درﺧﺖ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮﻏﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪه‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﻣﺪﻣﻎ ﺑﺮ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻨﺪد ﻋﺠﺐ‬
‫ﺧﺎر ﻣﯽ ﺧﻮر‪ ،‬ﺧﺎر ﻣﻘﺮون ﮔﻞ اﺳﺖ‬ ‫ور ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ "ﺟﺰو ﭘﯿﻮﺳﺘﮥ ﮐﻞ اﺳﺖ"‬
‫ﺑﻌﺚ رﺳﻞ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﺮو‬ ‫ﺟﺰو‬

‫‪121‬‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪﻧﺪﺷﺎن؟ ﭼﻮن ﯾﮏ ﺗﻦ اﻧﺪ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫رﺳﻮﻻن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻼم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺟ‪‬ﺮّي‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .140‬ﺳﭙﺮدن ﻋﺮب ﻫﺪﯾﻪ را ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺒﻮ را ﺑﻪ ﻏﻼﻣﺎن ﺧﻠﯿﻔﻪ‬

‫روز ﺑﯽ ﮔﻪ ﺷﺪ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮐﻦ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺷﺮح‬
‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻧﻘﯿﺒﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺗﺨﻢ ﺧﺪﻣﺖ را در آن ﺣﻀﺮت ﺑﮑﺎﺷﺖ‬ ‫آن ﺳﺒﻮي آب را در ﭘﯿﺶ داﺷﺖ‬
‫واﺧﺮﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺳﺎﺋﻞ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﺮ‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ز آب ﺑﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﻤﻊ آﻣﺪ ﺑﻪ ﮔﻮ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﺳﺒﻮي‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫آب‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺬرﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻧﻘﯿﺒﺎن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﻨﺪه‬
‫اﺛﺮ‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻀﺮا‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫اﺧﻀﺮ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫رﻋﯿﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺧﻮي‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﮐﻮﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫روان‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫آب‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺣﻮﺿﯽ دان‪ ،‬ﺣﺸﻢ ﭼﻮن ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ‬
‫ذوﻗﻨﺎك‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ آب ﺟﻤﻠﻪ از ﺣﻮﺿﯽ اﺳﺖ ﭘﺎك‬
‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫آرد‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ور در آن ﺣﻮض آب ﺷﻮر اﺳﺖ و ﭘﻠﯿﺪ‬
‫ﺧﻮض ﮐﻦ در ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺣﺮف‪ ،‬ﺧﻮض‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺳﺖ ﻫﺮ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﺣﻮض‬
‫ﭼﻮن اﺛﺮ ﮐﺮده ﺳﺖ اﻧﺪر ﮐﻞ ﺗﻦ؟‬ ‫وﻃﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‪‬‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﺗﻦ را در آرد در ادب؟‬ ‫ﻧﺴﺐ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻧﻬﺎد‪‬‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﭼﻮن در آرد ﮐﻞ ﺗﻦ را در ﺟﻨﻮن؟‬ ‫ﺳﮑﻮن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﻨﮓ‪‬‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﺳﻨﮓ رﯾﺰه اش ﺟﻤﻠﻪ در‪ ‬و ﮔﻮﻫﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻟﻄﻒ آب ﺑﺤﺮ ﮐﺎو ﭼﻮن ﮐﻮﺛﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻮﺻﻮف‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدش‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺪان ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻨﺮ ﮐﻪ اُﺳﺘﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺣﺼﻮل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼ‪‬ﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‪‬‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫اﺻﻮل‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺻﻮﻟﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎد‪‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺻﻮل‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﻘﻪ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻓﻘﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻓﻘﯿﻪ‬ ‫اﺳﺘﺎد‪‬‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻧﺤﻮي‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدش‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺤﻮي‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺘﺎدي‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺟﺎن ﺷﺎﮔﺮدش از آن ﻣﺤﻮ ﺷﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎز اﺳﺘﺎدي ﮐﻪ آن ﻣ‪‬ﺤﻮ ِ ره اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮگ‬ ‫و‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫روز‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫‪ .141‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺎﺟﺮاي ﻧﺤﻮي در ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺎ ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن‬

‫رو ﺑﻪ ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن ﻧﻤﻮد آن ﺧﻮد ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫درﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺤﻮي‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻫﯿﭻ از ﻧﺤﻮ ﺧﻮاﻧﺪي؟ ﮔﻔﺖ ﻻ‬
‫ﻟﯿﮏ آن دم ﮔﺸﺖ ﺧﺎﻣﺶ از ﺟﻮاب‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫دل‬
‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﻧﺤﻮي‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﮐﺸﺘﯿﺒﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮداﺑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬

‫‪122‬‬
‫ﻣﺠﻮ‬ ‫ﺳﺒ‪‬ﺎﺣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﮐﺮدن؟‬ ‫ﺷﻨﺎ‬ ‫آ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﮔﺮداﺑﻬﺎﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻏﺮق‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﻞّ ﻋﻤﺮت اي ﻧﺤﻮي ﻓﻨﺎﺳﺖ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻣﺤﻮي‪ ،‬ﺑﯽ ﺧﻄﺮ در آب ران‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺤﻮ‬
‫رﻫﺪ؟‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ز‬ ‫زﻧﺪه‪،‬‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫آب‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫اﺳﺮارت‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫اوﺻﺎف‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻤﺮدي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﯾﻦ زﻣﺎن ﭼﻮن ﺧﺮ ﺑﺮ اﯾﻦ ﯾﺦ ﻣﺎﻧﺪه اي‬ ‫اي ﮐﻪ ﺧﻠﻘﺎن را ﺗﻮ ﺧﺮ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪه اي‬
‫ﻧﮏ ﻓﻨﺎي اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻦ اﯾﻦ زﻣﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻼﻣﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آﻣﻮﺧﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دوﺧﺘﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻧﺤﻮي‬ ‫ﻣﺮد‬
‫در "ﮐﻢ آﻣﺪ" ﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬اي ﯾﺎر ﺷﮕﺮف‬ ‫ﻓﻘﻪ ﻓﻘﻪ و ﻧﺤﻮ ﻧﺤﻮ و ﺻﺮف ﺻﺮف‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫دﺟﻠﮥ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫داﻧﺸﻬﺎي‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺒﻮي‬ ‫آن‬
‫ﮔﺮ ﻧﻪ ﺧﺮ داﻧﯿﻢ ﻣﺎ ﺧﻮد را‪ ،‬ﺧﺮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﺟﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺒﻮﻫﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﮐﻮ ز دﺟﻠﻪ ﻏﺎﻓﻞ و ﺑﺲ دور ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻌﺬور‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﺎري‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫آن‬
‫ﺟﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﺮدي‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮ ز دﺟﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﻮدي ﭼﻮ ﻣﺎ‬
‫زدي‬ ‫ﺳﻨﮕﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫دﺟﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺷﺪ ﺣﺠﺎب ﺑﺤﺮ‪ ،‬آﻧﺮا زن ﺑﻪ ﺳﻨﮓ‬ ‫آن ﺳﺒﻮي ﺗﻨﮓ‪ ‬ﭘﺮ ﻧﺎﻣﻮس و رﻧﮓ‬

‫‪ .142‬ﻗﺒﻮل ﮐﺮدن ﺧﻠﯿﻔﻪ ﻫﺪﯾﻪ را و ﻋﻄﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮﻣﻮدن ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﺑﯽ ﻧﯿﺎزي از آن ﻫﺪﯾﻪ‬
‫آن ﺳﺒﻮ را ﭘﺮ ز زر ﮐﺮد و ﻣﺰﯾﺪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫اﺣﻮاﻟﺶ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﻼص‬ ‫ﻓﺎﻗﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺧﻠﻌﺘﻬﺎي‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺸﺸﻬﺎ‬ ‫داد‬
‫آن ﺟﻬﺎن ِ ﺑﺨﺸﺶ و آن ﺑﺤﺮ داد‬ ‫ﻗﺒﺎد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﻮد‬ ‫را‬ ‫ﻧﻘﯿﺒﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ واﮔﺮدد ﺳﻮي دﺟﻠﻪ اش ﺑﺒﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻮي ده اﯾﻦ ﺳﺒﻮي ﭘﺮ ز زر‬
‫ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﺟﻠﺶ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫از ره ﺧﺸﮏ آﻣﺪه اﺳﺖ و آن ﺳﻔﺮ‬
‫آﻧﺠﺎﯾﮕﺎه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮﺷﺶ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫راه‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻧﺸﯿﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﻮ‬ ‫دو‬ ‫دﺟﻠﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫زر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫دادﻧﺪش‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬
‫ﺳﺠﺪه ﻣﯽ ﮐﺮد از ﺣﯿﺎ و ﻣﯽ ﺧﻤﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﮐﺸﺘﯽ درﻧﺸﺴﺖ و دﺟﻠﻪ دﯾﺪ‬
‫را‬ ‫آب‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻋﺠﺒﺘﺮ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎي ﻋﺠﺐ ﻟﻄﻒ آن ﺷﻪ وﻫﺎب را‬
‫زود؟‬ ‫زود‬ ‫را‬ ‫دﻏﻞ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ از ﻣﻦ آن درﯾﺎي ﺟﻮد‬
‫ﮐﺎن ﺑﻮد از ﻟﻄﻒ و ﺧﻮﺑﯽ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫دان‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮐﻞ‬
‫ﮐﺎن ﻧﻤﯽ ﮔﻨﺠﺪ ز ﭘ‪‬ﺮّي زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫دﺟﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫اي‬ ‫ﻗﻄﺮه‬
‫ﺧﺎك را ﺗﺎﺑﺎن ﺗﺮ از اﻓﻼك ﮐﺮد‬ ‫ﮔﻨﺞ ﻣﺨﻔﯽ ﺑ‪‬ﺪ ز ﭘ‪‬ﺮّي ﭼﺎك ﮐﺮد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫اﻃﻠﺲ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﮔﻨﺞ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﺪ ز ﭘ‪‬ﺮّي ﺟﻮش ﮐﺮد‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫او‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫دﺟﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻗﻄﺮه‬ ‫ﺑﺪﯾﺪي‬ ‫ور‬

‫‪123‬‬
‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻨﮕﯽ‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮداﻧﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫دﯾﺪﻧﺪش‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﺘﺮ‬ ‫اﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫آن‬ ‫زده‬ ‫ﺳﻨﮕﯽ‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫ز‬ ‫اي‬
‫اﻧﮕﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫درﺳﺘﯽ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﺎرﯾﺨﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫آب‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺧﻢ‬
‫ﻣﺤﺎل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻤﻮده‬ ‫را‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺟﺰو ﺟﺰو ﺧﻢ ﺑﻪ رﻗﺺ اﺳﺖ و ﺑﺤﺎل‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﻧﯽ ﺳﺒﻮ ﭘﯿﺪا در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻪ آب‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺷﻬﺒﺎزت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زن‪،‬‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎزت‬ ‫زﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ز آن ﮐﻪ ﮔ‪‬ﻞ ﺧﻮاري‪ ،‬ﺗﺮا ﮔ‪‬ﻞ ﺷﺪ ﭼﻮ ﻧﺎن‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫و‬ ‫آﻟﻮد‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﭘﺮّ‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔ‪‬ﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎن ﮔ‪‬ﻞ اﺳﺖ و ﮔﻮﺷﺖ ﮐﻤﺘﺮ ﺧﻮر از اﯾﻦ‬
‫ﺟﺰا‬ ‫در‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﻏﺬا‬ ‫در‬ ‫ﻋﻤﺮي‬ ‫ﻣﯿﺨﻮردﯾﻢ‬ ‫ﺧﺎك‬
‫ﺗﻨﺪ و ﺑﺪ ﭘﯿﻮﻧﺪ و ﺑﺪ رگ ﻣﯽ ﺷﻮي‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻣﯽ ﺷﻮي ﺳﮓ ﻣﯽ ﺷﻮي‬
‫ﺷﻮي‬ ‫دﯾﻮاري‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﻣﺮداري‬ ‫ﺳﯿﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ در راه ﺷﯿﺮان ﻫﻢ ﺗﮕﯽ‬ ‫ﭘﺲ دﻣﯽ ﻣﺮدار و دﯾﮕﺮ دم ﺳﮕﯽ‬
‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫را‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫اﻧﺪاز‬ ‫ﮐﻤﺘﺮك‬ ‫ﻣﺪان‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺷﮑﺎل‬ ‫آﻟﺖ‬
‫ﮐﯽ ﺳﻮي ﺻﯿﺪ ﺷﮑﺎري ﺧﻮش رود‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﺳﮓ ﭼﻮن ﺳﯿﺮ ﺷﺪ ﺳﺮﮐﺶ ﺷﻮد‬
‫دوﻟﺖ رﺳﯿﺪ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮاﯾﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫آن‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﻮاي‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫در‬
‫از دﻫﺎﻧﺶ ﻣﯽ ﺟﻬﺪ در ﮐﻮي ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﻣﺮد ﻋﺎﺷﻖ‪ ،‬ﺑﻮي ﻋﺸﻖ‬
‫ﺑﻮي ﻓﻘﺮ آﯾﺪ از آن ﺧﻮش دﻣﺪﻣﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﻓﻘﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﯾﻘﯿﻦ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫ﺷﮑﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪‬‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮي‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﻔﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬
‫آراﺳﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﮋي‬ ‫اي‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﮋ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬
‫اﺻﻞ ﺻﺎف آن ﻓﺮع را آراﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻒ ﮐﮋ ﮐﺰ ﺑﺤﺮ ﺻﺎﻓﯽ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫دان‬ ‫ﻣﻌﺸﻮق‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫دﺷﻨﺎم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آن ﮐﻔﺶ را ﺻﺎﻓﯽ و ﻣﺤﻘﻮق دان‬
‫او‬ ‫ﻣﺤﺒﻮب‬ ‫ﻋﺎرض‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب‬ ‫دﺷﻨﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﻃﻌﻢ ﻗﻨﺪ آﯾﺪ ﻧﻪ ﻧﺎن‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﯽ ﻣﺰي‬ ‫ﭘﺰي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫از‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺳﺠﺪه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻫﻠﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫زرﯾﻦ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﻤﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﻨﮕﺬارد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫وﺛﻦ‬ ‫زرﯾﻦ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎرﯾﺘﺶ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ و راه زن‬ ‫وﺛﻦ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ذﻫﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺑﺖ ﺑﺮ ﻧﻘﺪ‪ ‬زر ﻋﺎرﯾﺖ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫رﺑﺎﻧﯿﺖ‬ ‫داد‪‬‬ ‫زرش‪،‬‬ ‫ذات‪‬‬
‫روز‬ ‫ﻣﮕﺬار‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺻﺪاع‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺴﻮز‬ ‫را‬ ‫ﮔﻠﯿﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﯿﮑﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﺖ‬

‫‪124‬‬
‫ﺧﻮاه ﻫﻨﺪو ﺧﻮاه ﺗﺮك و ﯾﺎ ﻋﺮب‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﺣﺠ‪‬ﯽ‪،‬‬ ‫ﻣﺮد‬
‫او‬ ‫آﻫﻨﮓ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫او‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬
‫ﺗﻮ ﺳﭙﯿﺪش دان ﮐﻪ ﻫﻢ رﻧﮓ ﺗﻮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺳﯿﺎه اﺳﺖ و ﻫﻢ آﻫﻨﮓ ﺗﻮ اﺳﺖ‬
‫زو ﺑﺒﺮ ﮐﺰ دل ﻣﺮ او را رﻧﮓ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ور ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ورا آﻫﻨﮓ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫زﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﭘﺎ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﺑﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳ‪‬ﺮ ﻧﺪارد ﮐﺰ ازل ﺑﻮده اﺳﺖ ﭘﯿﺶ‬
‫ﻫﺮ دو آن‬ ‫ﻫﻢ ﺳﺮ اﺳﺖ و ﭘﺎ و ﻫﻢ ﺑﯽ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﭼﻮن آب اﺳﺖ ﻫﺮ ﻗﻄﺮه از آن‬
‫ﻧﻘﺪ ﺣﺎل ﻣﺎ و ﺗﻮﺳﺖ اﯾﻦ ﺧﻮش ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺣﺎش‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ آن ﻣﺎﺿﯽ اﺳﺖ ﻻ ﯾﺬﮐﺮ ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ ﻫﺮ ﺻﻮﻓﯽ ﮐﻪ او ﺑﺎ ﻓﺮّ ﺑﻮد‬
‫ﻣﺂل‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫او‬ ‫ذﻫﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻓﮑﺮش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫أﻓﮏ‬ ‫ﻣ‪‬ﻦْ‬ ‫ﻋ‪‬ﻨْﻪ‪‬‬ ‫ﯾﺆْﻓَﮏ‪‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻋﺮب ﻣﺎ ﻫﻢ ﺳﺒﻮ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻠﮏ‬
‫اﯾﻦ دو ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻣﻨﮑﺮ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﺷﻮ دان و زن را ﻧﻔﺲ و ﻃﻤﻊ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﮐﻞ را ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺰوﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ اﮐﻨﻮن اﺻﻞ اﻧﮑﺎر از ﭼﻪ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﯽ ﭼﻮ ﺑﻮي ﮔﻞ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺰو ﮔﻞ‬ ‫ﺟﺰو ﮐﻞ ﻧﯽ‪ ،‬ﺟﺰوﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻞ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻗﻤﺮي‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﺳﺒﺰه‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫آب‬ ‫داد‬ ‫ﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫و‬ ‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﻟﻔﺮج‬ ‫ﻣﻔﺘﺎح‬ ‫ﮐﺎﻟﺼﺒﺮُ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺣﺮج‬ ‫و‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺷﮑﺎﻟﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺷﯿﺮاﻧﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ز‬ ‫اﺣﺘﻤﯽ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫دارو‬ ‫ﻫﻀﻢ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫دواﻫﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻫﺎ‬
‫ز آن ﮐﻪ ﺧﺎرﯾﺪن ﻓﺰوﻧﯽ ﮔﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫دواﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻫﺎ‬
‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎ‬ ‫ﯾﻘﯿﻦ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دوا‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎ‬
‫ﺳﺎزﻣﺖ ﻣﻦ ﮔﻮﺷﻮار‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ از زر‬ ‫وار‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺷﻮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺛﺮﯾﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻤﺎه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫زر‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻪ؟‬ ‫ﮔﻮﺷﻮاره‬
‫اﻟﻒ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫اوﻻ‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ از ﯾﮏ رو‪ ،‬ز ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﯾﮑﯽ اﺳﺖ‬ ‫در ﺣﺮوف ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮر و ﺷﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫از ﯾﮑﯽ رو ﻫﺰل و از ﯾﮏ روي ﺟﺪ‬ ‫از ﯾﮑﯽ رو ﺿﺪ و ﯾﮏ رو ﻣﺘﺤﺪ‬
‫ﻋﺮض او ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ زﯾﺐ و ﻓﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﮐﺒﺮ‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫روز‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫رﺳﻮاﺋﯽ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﻋﺮﺿﺶ‬ ‫روز‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻫﻨﺪوي ﺑ‪‬ﺪ‪ ،‬ﺳﻮداﯾﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫او‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫روي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫او‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎران‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮگ ﯾﮏ ﮔﻞ ﭼﻮن ﻧﺪارد ﺧﺎر او‬
‫ﭘﺲ ﺑﻬﺎر او را دو ﭼﺸﻢ روﺷﻦ اﺳﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﮔﻞ اﺳﺖ و ﺳﻮﺳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﻬﻠﻮي‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﺎر‬

‫‪125‬‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زﮐﺎت‬ ‫ﯾﺎﻗﻮت‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﭘﺲ ﺧﺰان او را ﺑﻬﺎر اﺳﺖ و ﺣﯿﺎت‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دﯾﺪ‪‬‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎﻏﺒﺎن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺧﻮد ﺟﻬﺎن آن ﯾﮏ ﮐﺲ اﺳﺖ و او ﺷﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻓﻼن‬ ‫اي‬ ‫ﻃﻔﯿﻠﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺗﺒﺎع‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﻮد ﺟﻬﺎن آن ﯾﮏ ﮐﺲ اﺳﺖ و ﺑﺎﻗﯿﺎن‬
‫ِﺑﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ‬ ‫او ﺟﻬﺎن ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ و ﻣﻔﺮد اﺳﺖ‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻧﮏ‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫ﭘﺲ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﻫﺮ ﻧﻘﺶ و ﻧﮕﺎر‬
‫ﮔﺮه‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫زره‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﮑﻮﻓﻪ‬ ‫ﺗﺎﺑﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺗﻦ ﺑﺸﮑﺴﺖ ﺟﺎن ﺳﺮ ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫ﺷﮑﻮﻓﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﻌﻤﺘﺶ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﻣﮋده‪،‬‬ ‫ﺷﮑﻮﻓﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬ ‫ﺷﮑﻮﻓﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ آن ﮐﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺪ اﯾﻦ اﻧﺪر ﻣﺰﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫ﺷﮑﻮﻓﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دﻫﺪ؟‬ ‫ﻧﺎﺷﮑﺴﺘﻪ ﺧﻮﺷﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﮐﯽ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻧﺎن ﻧﺸﮑﺴﺖ‪ ،‬ﻗﻮت ﮐﯽ دﻫﺪ؟‬
‫ادوﯾﻪ‬ ‫اﻓﺰا‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ادوﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﻫﻠﯿﻠﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﮏ دو ﮐﺎﻏﺬ ﺑﺮ ﻓﺰا در وﺻﻒ ﭘﯿ ﺮ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮ‬ ‫اﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﺣﺴﺎم‬ ‫اﻟﺤﻖ‬ ‫ﺿﯿﺎء‬ ‫اي‬

‫‪ .143‬در ﺻﻔﺖ ﭘﯿﺮ و ﻣﻄﺎوﻋﺖ ﮐﺮدن ﺑﺎ او‬

‫ﮐﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺮا‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺟﺴﻤﺖ ﻧﺎزك اﺳﺖ و ﺑﺲ ﻧﺰار‬
‫ﻟﯿﮏ ﺑﯽ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻣﺎ را ﻧﻮر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺟﺴﻢ ﻧﺎزﮐﺖ را زور ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺳﺮ ﺧﯿﻞ دل و ﺳﺮ رﺷﺘﻪ اي‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﺼﺒﺎح و زﺟﺎﺟﻪ ﮔﺸﺘﻪ اي‬
‫ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫اﻧﻌﺎم‬ ‫ز‬ ‫دل‪،‬‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫د‪‬ر‪‬ﻫﺎي‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮ رﺷﺘﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ و ﮐﺎم ﺗﻮﺳﺖ‬
‫دان‬ ‫راه‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫دان‬ ‫راه‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﻧﻮﯾﺲ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﺎه‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺗﯿﺮ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﭘﯿﺮ‬
‫ﮐﺎو ز ﺣﻖ ﭘﯿﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺰ اﯾﺎم ﭘﯿﺮ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ام‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‪،‬‬ ‫د‪‬ر‪‬‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او ﭼﻨﺎن ﭘﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﺶ آﻏﺎز ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ آن ﺧﻤﺮي ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻦ ﻟﺪن‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﺧﻤﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﺧﻤﺮ‬ ‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﺲ ﭘﺮ آﻓﺖ و ﺧﻮف و ﺧﻄﺮ‬ ‫ﭘﯿﺮ را ﺑﮕﺰﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﯽ ﭘﯿﺮ اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‬
‫اي‬ ‫آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻼوز‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اي‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎرﻫﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻣﭙﯿﭻ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫رﻫﺒﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮو‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﻫ ﯿﭻ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﺴﺘﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ رﻫﯽ را ﮐﻪ‬
‫او ز ﻏﻮﻻن ﮔﻤﺮه و در ﭼﺎه ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ او ﺑﯽ ﻣﺮﺷﺪي در راه ﺷﺪ‬
‫ﺑﺲ ﺗﻮ را ﺳﺮ ﮔﺸﺘﻪ دارد ﺑﺎﻧﮓ ﻏﻮل‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫اي‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫از ﺗﻮ داﻫﯽ ﺗﺮ در اﯾﻦ ره ﺑﺲ ﺑﺪﻧﺪ‬ ‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻏﻮﻟﺖ‬

‫‪126‬‬
‫ﮐﻪ ﭼﺴﺎن ﮐﺮد آن ﺑﻠﯿﺲ ﺑﺪ روان‬ ‫رﻫﺮوان‬ ‫ﺿﻼل‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫از‬
‫ﻋﻮر‬ ‫زادﺑﺎر‬ ‫ﮐﺮدﺷﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮدﺷﺎن‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺳﺎﻟﻪ راه از ﺟﺎده دور‬
‫ﺳﻮﯾﺸﺎن‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻣﺮان‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻋﺒﺮﺗﯽ‬ ‫ﻣﻮﯾﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎﺷﺎن‬
‫ﺧﻮش‬ ‫داﻧﺎن‬ ‫ره‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻧﺎن‬ ‫ره‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫راه‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﮔﺮدن‬
‫زار‬ ‫ﺳﺒﺰه‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ ﻣﻬﻞ ﺧﺮ را‪ ،‬و دﺳﺖ از وي ﻣﺪار‬
‫ﺣﺸﯿﺶ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺮﺳﻨﮓ‬ ‫رود‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ دم ﺗﻮ ﺑﻪ ﻏﻔﻠﺖ واﻫﻠﯿﺶ‬
‫ﺗﻠﻒ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫وي‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﺮﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻋﻠﻒ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﺮ‪،‬‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫راه‬ ‫دﺷﻤﻦ‬
‫ﻋﮑﺲ آﻧﺮا ﮐﻦ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ آن راه راﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺪاﻧﯽ ره ﻫﺮ آن ﭼﻪ ﺧﺮ ﺑﺨﻮاﺳﺖ‬
‫ﺗﺎﻟﻒ‬ ‫ﯾﻌﺼﻬﻦ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫إن‬ ‫ﺧﺎﻟﻔﻮا‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺷﺎوِروﻫ‪‬ﻦﱠ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﻋﻦ‬ ‫ﯾﻀﻠﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫آرزو‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﺮﻫﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭼﯿﺰي‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺸﮑﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .144‬وﺻﯿﺖ ﮐﺮدن رﺳﻮل ﺧﺪا )ص( ﻣﺮ ﻋﻠﯽ )ع( را ﮐﻪ ﭼﻮن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻃﺎﻋﺘﯽ ﺗﻘﺮب‬
‫ﺑﺤﻖ ﺟﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺗﻘﺮب ﺟﻮي ﺑﺼﺤﺒﺖ ﻋﺎﻗﻞ و ﺑﻨﺪة ﺧﺎص ﺗﺎ از اﯾﺸﺎن ﻫﻤﻪ ﭘﯿﺶ ﻗﺪم ﺑﺎﺷﯽ‪ .‬ﻗﺎل‬
‫اﻟﻨﺒﯽ اذا ﺗﻘﺮب اﻟﻨﺎس اﻟﯽ ﺧﺎﻟﻘﻬﻢ ﺑﺎﻧﻮاع اﻟﺒﺮّ‪ ،‬ﻓﺘﻘﺮب اﻟﯽ رﺑﮏ ﺑﺎﻟﻌﻘﻞ واﻟﺴﺮ ﺗﺴﺘﺒﻘﻬﻢ ﺑﺎﻟﺪرﺣﺎت‬
‫واﻟﺰﻟﻔﯽ ﻋﻨﺪ اﻟﻨﺎس ﻓﯽ اﻟﺪﻧﯿﺎ و ﻋﻨﺪ اﷲ ﻓﯽ اﻻﺧﺮه‬
‫دﻟﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺣﻘﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻧﺨﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫در‬ ‫آ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻋﺘﻤﯿﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﭼﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﭽﻮن‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻗﺮب‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آورﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﯽ ﭼﻮ اﯾﺸﺎن ﺑﺮ ﮐﻤﺎل و ِﺑﺮّ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻮ ﺗﻘﺮب ﺟﻮ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ِﺳ‪‬ﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻧﺎﻗﻠﯽ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻧﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫ﻋﺎﻗﻠﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫در‬ ‫آ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﮔﺎه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫او‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﭙﯿﭻ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻘﺮب‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫او‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻃﻮاف‬ ‫ﻋﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺳﯿﻤﺮغ‬ ‫او‬ ‫روح‬ ‫ﻇﻞ او اﻧﺪر زﻣﯿﻦ ﭼﻮن ﮐﻮه ﻗﺎف‬
‫ﭘﯿﺸﮕﺎه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﺒﺮد‬ ‫را‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫دﺳﺘﮕﯿﺮ‬
‫ﻣﺠﻮ‬ ‫ﻣﻘﻄﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻌﺖ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻪ زﻧﻮرش زﻧﺪه اﻧﺪ اﻧﺲ و ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ِ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫روح‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﮔﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫رو‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫در‬
‫اﻟﻪ‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﻃﺎﻋﺎت‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫اﻧﮕﯿﺨﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﺨﻠﺼﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺨﺘﻨﺪ‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺗﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ‬ ‫ﻫﺮآﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﺒﻖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻻﯾﻖ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﻃﺎﻋﺎت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬

‫‪127‬‬
‫رو‬ ‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻓﺮاق‬ ‫ﻫﺬا‬ ‫رو‬ ‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺻﺒﺮ ﮐﻦ ﺑﺮ ﮐﺎر ﺧﻀﺮ اي ﺑﯽ ﻧﻔﺎق‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻃﻔﻠﯽ را ﮐﺸﺪ ﺗﻮ ﻣﻮ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫دم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫أَﯾﺪ‪‬ﯾﻬِﻢ‪‬‬ ‫ﻓَﻮ‪‬قَ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﯾﺪ‪‬‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫دﺳﺖ او را ﺣﻖ ﭼﻮ دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫زﻧﺪه ﭼﻪ ﺑﻮد ﺟﺎن ﭘﺎﯾﻨﺪه اش ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اش‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪش‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻣﺮو‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮو‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﭘﯿﺮان‬ ‫ﻫﻤﺖ‬ ‫ﻋﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ره‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎدرا‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻗﺒﻀﮥ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺑﻬﻨﺪ‬ ‫ﺷﮏ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎﺿﺮان‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺎن‬
‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﻬﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮاﻟﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺎن‬
‫در‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪد‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻮ‬
‫آن ز اﻫﻞ ﮐﺸﻒ و اﯾﻦ زاﻫﻞ ﺣﺠﺎب‬ ‫ﻓﺮق ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و ﻧﺎﯾﺪ در ﺣﺴﺎب‬
‫ﺑﺮون‬ ‫در‬ ‫از‬ ‫وار‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ورﻧﻪ‪،‬‬ ‫درون‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﮑﻦ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬
‫ﺳﺴﺖ و رﯾﺰﯾﺪه ﭼﻮ آب و ﮔﻞ ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺎزك‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﻮي‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﺻﯿﻘﻞ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ور ﺑﻪ ﻫﺮ زﺧﻤﯽ ﺗﻮ ﭘﺮ ﮐﯿﻨﻪ ﺷﻮي‬

‫‪ .145‬ﮐﺒﻮدي زدن ﻣﺮد ﻗﺰوﯾﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﮔﺎه و ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪن او ﺑﻪ ﺳﺒﺐ زﺧﻢ ﺳﻮزن‬
‫ﻗﺰوﯾﻨﯿﺎن‬ ‫ﻋﺎدت‬ ‫و‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﭘﻠﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺰدﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﺪرﻧﮓ‬ ‫ﮐﺘﻔﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﺒﻮدﯾﻬﺎ‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﭘﯿﺎﭘﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺷﯿﺮﯾﻨﯿﯽ‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫زن‬ ‫ﮐﺒﻮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺰوﯾﻨﯿﯽ‬ ‫ﺑﺸﺪ‬ ‫دﻻﮐﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬
‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮان‬ ‫اي‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫زن‬ ‫ﺳﯿﺮ‬ ‫ﮐﺒﻮدي‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻃﺎﻟﻌﻢ‬
‫رﻗﻢ‬ ‫آن‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻬﻢ‬ ‫ﺷﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻮﺿﻌﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺣﺰم‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫در‬ ‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺷﻮد ﭘﺸﺘﻢ ﻗﻮي در رزم و ﺑﺰم‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﺷﺎﻧﮕﻪ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫درد‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ او ﺳﻮزن ﻓﺮو ﺑﺮدن ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﮐﺸﺘﯽ ﭼﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽ زﻧﯽ‬ ‫ﺳﻨﯽ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻬﻠﻮان‬
‫اﺑﺘﺪا‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻋﻀﻮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدي‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ام‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫دو‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫دم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ام‬ ‫آﻏﺎزﯾﺪه‬ ‫د‪‬ﻣﮕﺎه‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫د‪‬ﻣﮕﻬﻢ‬ ‫او‬ ‫د‪‬ﻣﮕﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫د‪‬م‬ ‫ﺷﯿﺮم‬ ‫د‪‬ﻣﮕﺎه‬ ‫و‬ ‫د‪‬م‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ دﻟﻢ ﺳﺴﺘﯽ ﮔﺮﻓﺖ از زﺧﻢ ﮔﺎز‬ ‫ﺷﯿﺮ ﺑﯽ دم ﺑﺎش ﮔﻮ اي ﺷﯿﺮ ﺳﺎز‬
‫رﺣﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮاﺳﺎﺋﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺤﺎﺑﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ دﯾﮕﺮ ﮔﺮﻓﺖ آن ﺷﺨﺺ زﺧﻢ‬

‫‪128‬‬
‫ﮔﻔﺖ او ﮔﻮش اﺳﺖ اﯾﻦ اي ﻧﯿﮑﺨﻮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ زد او ﮐﺎﯾﻦ ﭼﻪ اﻧﺪام اﺳﺖ از او‬
‫ﮔﻮش را ﺑﮕﺬار و ﮐﻮﺗﻪ ﮐﻦ ﮐﻼم‬ ‫ﻫﻤﺎم‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫را‬ ‫ﻓﻐﺎن‬ ‫ﻗﺰوﯾﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺧﻠﺶ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬
‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ اﺷﮑﻢ ﺷﯿﺮ اي ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﺳﯿﻢ ﺟﺎﻧﺐ ﭼﻪ اﻧﺪام اﺳﺖ ﻧﯿﺰ‬
‫را‬ ‫ادﺑﯿﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫اﺷﮑﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫اﺷﮑﻢ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﺷﮑﻢ‬ ‫زﺧﻤﻬﺎ‬ ‫زن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫درد‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﯿﺮه ﺷﺪ دﻻك و ﺑﺲ ﺣﯿﺮان ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﮔﻔﺖ در ﻋﺎﻟﻢ ﮐﺴﯽ را اﯾﻦ ﻓﺘﺎد؟‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫زد‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫آﻓﺮﯾﺪ؟‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺷﯿﺮي‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮ ﺑﯽ د‪‬م و ﺳﺮ و اﺷﮑﻢ ﮐﻪ دﯾﺪ‬
‫ﻣﺰن‬ ‫دم‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫زدن‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﻧﺪاري‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺎ رﻫﯽ از ﻧﯿﺶ ﻧﻔﺲ ﮔﺒﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫درد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫اي‬
‫ﭼﺮخ و ﻣﻬﺮ و ﻣﺎﻫﺸﺎن آرد ﺳﺠﻮد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫از‬ ‫رﻫﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮوﻫﯽ‬ ‫ﮐﺎن‬
‫ﻣﺮ و را ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮد ﺧﻮرﺷﯿﺪ و اﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺮد اﻧﺪر ﺗﻦ او ﻧﻔﺲ ﮔﺒﺮ‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻦ‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﻦ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻬﻔﻬﻢ‬ ‫ﻋﻦ‬ ‫ﮐﺬا‬ ‫ﺗﺰاور‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻣﻨﺘﺠﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻏﺎرﺷﺎن‬ ‫از‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﮐﺎرﺷﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﻔﺘﮕﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯿﺸﻮد‬ ‫ﮐﻞّ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﺎر‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﭼﻮن ﮔﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫داﺷﺘﻦ‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫اﻓﺮاﺷﺘﻦ؟‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻦ‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﻦ؟‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺴﻮز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﻔﺮوزي ﭼﻮ روز‬
‫ﮔﺪاز‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺲ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﻮاز‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺴﺖ‪‬‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺘﯿﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﮥ ﺧﺮاﺑﯽ از "دو ﻫﺴﺖ"‬ ‫در ﻣﻦ و ﻣﺎ ﺳﺨﺖ ﮐﺮده ﺳﺘﯽ دو دﺳﺖ‬

‫‪ .146‬رﻓﺘﻦ ﮔﺮگ و روﺑﺎه در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﺎر‬

‫ﮐﻮﻫﺴﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮگ و روﺑﻬﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ و‬
‫ﺷﮕﺮف‬ ‫و‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ﺻﯿﺪﻫﺎ‬ ‫ﮐﺎن ﺳﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ اﻧﺪر آن ﺻﺤﺮاي ژرف‬
‫ﻗﯿﺪﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺻﯿﺪﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﺪﮔﺮ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫اﮐﺮام‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ز ﯾﺸﺎن ﺷﯿﺮ ﻧﺮ را ﻧﻨﮓ ﺑﻮد‬
‫ﻟﯿﮏ ﻫﻤﺮه ﺷﺪ ﺟﻤﺎﻋﺖ رﺣﻤﺖ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﻪ را ز ﻟﺸﮑﺮ زﺣﻤﺖ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺨﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اﺧﺘﺮان‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻧﻨﮕﻬﺎﺳﺖ‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﺰﯾ ﺪ‬ ‫راﺋﯽ‬ ‫ﻧﺒﺪ‬ ‫را‬ ‫راﯾﺶ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﻤﺒﺮ‬ ‫ﺷﺎوِر‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫اﻣﺮ‬
‫ﻧﯽ از آﻧﮑﻪ ﺟﻮ‪ ،‬ﭼﻮ زر‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫در ﺗﺮازو‪ ،‬ﺟﻮ‪ ،‬رﻓﯿﻖ زر ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫‪129‬‬
‫ﻣﺪﺗﯽ ﺳﮓ ﺣﺎرس درﮔﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫روح‪ ،‬ﻗﺎﻟﺐ را ﮐﻨﻮن ﻫﻤﺮه ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺷﮑﻮه‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ رﻓﺘﻨﺪ آن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﻮي ﮐﻮه‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎو ﮐﻮﻫﯽ و ﺑﺰ و ﺧﺮﮔﻮش زﻓﺖ‬
‫ﮐﻢ ﻧﯿﺎﯾﺪ روز و ﺷﺐ او را ﮐﺒﺎب‬ ‫ﺣﺮاب‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﺸﺘﻪ و ﻣﺠﺮوح و اﻧﺪر ﺧﻮن ﮐﺸﺎن‬ ‫آوردﻧﺪﺷﺎن‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐُﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺴﺮوان‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫رود‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮگ و روﺑﻪ را ﻃﻤﻊ ﺑﻮد اﻧﺪر آن‬
‫ﺳﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻤﻌﻬﺎ‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻋﮑﺲ ﻃﻤﻊ ﻫﺮ دوﺷﺎن ﺑﺮ ﺷﯿﺮ زد‬
‫ﺿﻤﯿ ﺮ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪي‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫دل‬ ‫اي‬ ‫دار‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﭘﻮش‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻤ‪‬ﻮش‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﭘﺎﺳﺸﺎن‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫و‬ ‫واﻧﮕﻔﺖ‬ ‫وﺳﻮاﺳﺸﺎن‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﮔﺪا‬ ‫ﺧﺴﯿﺴﺎن‬ ‫اي‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺳﺰا‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫اﻋﻄﺎي‬ ‫در‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻇﻨﺘﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫راي‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫آراي‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﻄﺎﻫﺎي‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫راي‬ ‫از‬ ‫راﯾﺘﺎن‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫اي‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪ‬ ‫اوش‬ ‫ﺳﮕﺎﻟﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﮔﺮ؟‬ ‫اﺳﮕﺎﻟﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫زﻣﻦ‬ ‫ﻧﻨﮕﺎن‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺴﯿﺴﺎﻧﻪ‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﺒﺮم‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫اﻟﺴﻮء‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫ﺑﺎﷲ‬ ‫ﻇﺎﻧﯿﻦ‬
‫داﺳﺘﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻨﮕﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫وارﻫﺎﻧﻢ‬
‫ﻣﺒﺎش‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺗﺒﺴﻤﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ زد ﺧﻨﺪه ﻓﺎش‬
‫ﮐﺮد ﻣﺎ را ﻣﺴﺖ و ﻣﻐﺮور و ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺗﺒﺴﻤﻬﺎي‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دام‬ ‫ﺗﺒﺴﻢ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺳﻨﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻪ اﺳﺘﺖ‬ ‫رﻧﺠﻮري‬ ‫و‬ ‫ﻓﻘﺮ‬

‫‪ .147‬اﻣﺘﺤﺎن ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﮔﺮگ را و ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺻﯿﺪﻫﺎ را ﻗﺴﻤﺖ ﮐﻦ‬

‫ﻣﻌﺪﻟﺖ را ﻧﻮ ﮐﻦ اي ﮔﺮگ ﮐﻬﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺷﯿﺮ اي ﮔﺮگ اﯾﻦ را ﺑﺨﺶ ﮐﻦ‬
‫ﮔﻮﻫﺮي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮي‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬
‫آن ﺑﺰرگ و ﺗﻮ ﺑﺰرگ و زﻓﺖ و ﭼﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺷﻪ ﮔﺎو وﺣﺸﯽ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫روﺑﻬﺎ‬ ‫ﺑﺰ ﻣﺮا ﮐﻪ ﺑﺰ ﻣﯿﺎﻧﻪ ﺳﺖ و وﺳﻂ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﻣﺎ و ﺗﻮ؟‬ ‫ﺷﯿﺮ ﮔﻔﺖ اي ﮔﺮگ ﭼﻮن ﮔﻔﺘﯽ ﺑﮕﻮ؟‬
‫ﭘﯿﺶ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺷﯿﺮ ﺑﯽ ﻣﺜﻞ و ﻧﺪﯾ ﺪ‬ ‫ﮔﺮگ ﺧﻮد ﭼﻪ‪ ،‬ﺳﮓ ﺑﻮد ﮐﻮ ﺧﻮﯾﺶ دﯾﺪ‬
‫درﯾ ﺪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫زد‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭘﯿﺶ آ‪ ،‬ﮐﺲ ﺧﺮي ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﺪﯾﺪ‬
‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﺶ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫رﺷﯿﺪ‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪش‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪130‬‬
‫ﻣﺮد‬ ‫زار‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن دﯾﺪ ﻣﻨﺖ از ﺧﻮد ﻧﺒﺮد‬
‫زدن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﺎه ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﮐﻨﻢ از ﻋﺪل ﻓﻀﻞ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻏﺎﻟﺐ دارم اﻧﺪر ﺑﺬل ﻓﻀﻞ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻪ اي در وﺟﻪ او‪ ،‬ﻫﺴﺘﯽ ﻣﺠﻮ‬ ‫او‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺎﻟﮏ‪،‬‬ ‫ء‬ ‫ﺷﯽ‬ ‫ﮐﻞ‬
‫ورا‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﺎﻟ‪‬ﮏ‪‬‬ ‫ء‪‬‬ ‫ﺷَﯽ‬ ‫ﮐُﻞﱡ‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ در ا‪‬ﻻﺳﺖ‪ ،‬او ﻓﺎﻧﯽ ﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ز آن ﮐﻪ در ا‪‬ﻻﺳﺖ‪ ،‬او از ﻻ ﮔﺬﺷﺖ‬
‫رد‪ ‬ﺑﺎب اﺳﺖ او و ﺑﺮ ﻻ ﻣﯽ ﺗﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ در او ﻣﻦ و ﻣﺎ ﻣﯽ زﻧﺪ‬

‫‪ .148‬ﻗﺼﮥ آن ﮐﺲ ﮐﻪ در ﯾﺎري ﺑﮑﻮﻓﺖ‪ ،‬از درون ﮔﻔﺖ ﮐﯿﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ ﻣﻨﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ‬
‫در ﻧﻤﯽ ﮔﺸﺎﯾﻢ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ از ﯾﺎران را ﻧﺸﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﻌﺘﻤﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎرش‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺰد‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻔﺎق؟‬ ‫از‬ ‫رﻫﺎﻧﺪ‬ ‫وا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺰد؟‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫و‬ ‫ﻫﺠﺮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎم‬
‫ﺗﻔﺖ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻦ‬ ‫ﻧﺮﻓﺖ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺮر‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮزﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ آن ﻣﺴﮑﯿﻦ و ﺳﺎﻟﯽ در ﺳﻔﺮ‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ ﮔﺸﺖ آن ﺳﻮﺧﺘﻪ ﭘﺲ ﺑﺎز ﮔﺸﺖ‬
‫ﻟﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﻟﻔﻈﯽ‬ ‫ادب‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﻨﺠﻬﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ زد ﺑﺮ در ﺑﻪ ﺻﺪ ﺗﺮس و ادب‬
‫دﻟﺴﺘﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫درﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ زد ﯾﺎرش ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮ در ﮐﯿﺴﺖ آن؟‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮔﻨﺠﺎﯾﯽ دو ﻣﻦ در ﯾﮏ ﺳﺮا‬ ‫ﮔﻔﺖ اﮐﻨﻮن ﭼﻮن ﻣﻨﯽ‪ ،‬اي ﻣﻦ درا‬
‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آﻧﺠﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﻣﻨﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دوﺋﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﯾﮑﺘﺎﯾﯽ در اﯾﻦ ﺳﻮزن درا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دو‬ ‫رﺷﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ در ﺧﻮر ﺑﺎ ﺟﻤﻞ ﺳﻢ‪ ‬اﻟﺨﯿﺎط‬ ‫ارﺗﺒﺎط‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫رﺷﺘﻪ‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫و‬ ‫رﯾﺎﺿﺎت‬ ‫ﻣﻘﺮاض‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺟﻤﻞ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻓﮑﺎن‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺤﺎﻟﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫دﺳﺖ ﺣﻖ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮ آن را اي ﻓﻼن‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮون‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﻣﺤﺎل از دﺳﺖ او ﻣﻤﮑﻦ ﺷﻮد‬
‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﺑﺮص‬ ‫و‬ ‫اﮐﻤﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻀﻄﺮ‬ ‫او‬ ‫اﯾﺠﺎد‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫در‬ ‫و آن ﻋﺪم ﮐﺰ ﻣﺮده‪ ،‬ﻣﺮده ﺗﺮ ﺑﻮد‬
‫ﻣﺮ ورا ﺑﯽ ﮐﺎر و ﺑﯽ ﻓﻌﻠﯽ ﻣﺪان‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫را‬ ‫ﺷَﺄْنٍ‬ ‫ﻓ‪‬ﯽ‬ ‫ﻫ‪‬ﻮ‪‬‬ ‫ﯾﻮ‪‬مٍ‬ ‫ﮐُﻞﱠ‬
‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫رواﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرش ﺑﻪ ﻫﺮ روز آن ﺑﻮد‬
‫ﻧﺒﺎت‬ ‫روﯾﺪ‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اﻣﻬﺎت‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫اﺻﻼب‬ ‫ز‬ ‫ﻟﺸﮑﺮي‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺎده‬ ‫و‬ ‫ﻧﺮّ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺎﮐﺪان‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ارﺣﺎم‬ ‫ز‬ ‫ﻟﺸﮑﺮي‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮي از ﺧﺎك ز آن ﺳﻮي اﺟﻞ‬

‫‪131‬‬
‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﮏ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﮕﻠﻬﺎ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﺪﻟﻬﺎ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫واﻧﭽﻪ‬
‫ﻟﻠﺒﺸﺮ‬ ‫ذﮐﺮي‬ ‫ﮔﻔﺖ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺤﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮﻫﺎي‬ ‫اﯾﻨﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﭘﺎك‪‬‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺘﺎز‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .149‬ﺧﻮاﻧﺪن آن ﯾﺎر‪ ،‬ﯾﺎر ﺧﻮد را ﭘﺲ از ﺑﺮﺑﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ‬

‫ﻧﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﭼﻮن ﮔﻞ و ﺧﺎر ﭼﻤﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎرش ﮐﺎﻧﺪر آ اي ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮ دو ﺗﺎ ﺑﯿﻨﯽ ﺣﺮوف ﮐﺎف و ﻧﻮن‬ ‫رﺷﺘﻪ ﯾﮑﺘﺎ ﺷﺪ‪ ،‬ﻏﻠﻂ ﮐﻢ ﺷﺪ ﮐﻨﻮن‬
‫ﺧﻄﻮب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺎف و ﻧﻮن ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻤﻨﺪ آﻣﺪ ﺟ‪‬ﺬوب‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﯾﮑﺘﺎ ﺑﺎﺷﺪ آن دو در اﺛﺮ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دو‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑ‪‬ﺮد‬ ‫ﯾﮑﺘﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دو‬ ‫ﻣﻘﺮاض‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮد‬ ‫را‬ ‫ره‬ ‫ﭼﺎرﭘﺎ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫دوﭘﺎ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫و اﯾﻦ‬ ‫آن‬ ‫در ﻇﺎﻫﺮ ﺧﻼف‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺎزر‬ ‫اﻧﺒﺎزان‬ ‫دو‬ ‫آن‬
‫و آن دﮔﺮ اﻧﺒﺎز ﺧﺸﮑﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮﺑﺎس‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‪،‬‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎز او آن ﺧﺸﮏ را ﺗﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻓﺘﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫و‬ ‫ﯾﮑﺪل‬ ‫ﻧﻤﺎ‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫ﺿﺪ‪‬‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺗﺎ ﺣﻖ ﻣﯽ ﺑﺮد‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪ ﯾﮑﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﺒﯽ و ﻫﺮ وﻟﯽ را ﻣﺴﻠﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫آب‬ ‫را‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ﺳﻨﮕﻬﺎي‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﺴﺘﻤﻊ را ﺧﻮاب ﺑﺮد‬

‫‪ .150‬روي در ﮐﺸﯿﺪن ﺳﺨﻦ از ﻣﻼﻟﺖ ﻣﺴﺘﻤﻌﺎن‬

‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻨﺶ‬ ‫آﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫آب‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫رﻓﺘﻦ‬
‫راﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻃﺎﺣﻮن‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ور ﻧﻪ ﺧﻮد آن آب را ﺟﻮﯾﯽ ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫دﻫﺎن‪،‬‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻧﺎﻃﻘﻪ‬
‫ﮔﻠﺰارﻫﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻟْﺄَﻧْﻬﺎر‪‬‬ ‫ﺗَﺤ‪‬ﺘَﻬ‪‬ﺎ‬ ‫ﺗﮑﺮارﻫﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫رود‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﮐﺎﻧﺪر او ﺑﯽ ﺣﺮف ﻣﯽ روﯾﺪ ﮐﻼم‬ ‫اي ﺧﺪا ﺟﺎن را ﺗﻮ ﺑﻨﻤﺎ آن ﻣﻘﺎم‬
‫ﻋﺪم‬ ‫ﭘﻬﻨﺎي‬ ‫دور‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺳﺎزد ﺟﺎن ﭘﺎك از ﺳﺮ ﻗﺪم‬
‫ﻧﻮا‬ ‫زو‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﻋﺮﺻﻪ اي ﺑﺲ ﺑﺎ ﮔﺸﺎد و ﺑﺎ ﻓﻀﺎ‬
‫ز آن ﺳﺒﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﯿﺎل اﺳﺒﺎب ﻏﻢ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫از‬ ‫ﺧﯿﺎﻻت‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻨﮕﺘﺮ‬
‫ز آن ﺷﻮد در وي ﻗﻤﺮ ﻫﻤﭽﻮن ﻫﻼل‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻨﮕﺘﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺗﻨﮓ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻨﮕﺘﺮ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﺴﻬﺎ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬
‫ﺑﺮان‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ز آن ﺳﻮي ﺣﺲ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺣﯿﺪ دان‬
‫ﺑﻮد ﺻﺎف‬ ‫ﺳﺨﻦ اﻓﺘﺎد و ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻣﺮ ﮐﻦ ﯾﮏ ﻓﻌﻞ ﺑﻮد و ﻧﻮن و ﮐﺎف‬

‫‪132‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺷﺪ اﺣﻮال ﮔﺮگ اﻧﺪر ﻧﺒﺮد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .151‬ادب ﮐﺮدن ﺷﯿﺮ ﮔﺮگ را ﺑﺠﻬﮥ ﺑﯽ ادﺑﯽ او‬

‫اﻣﺘﯿﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮي‬ ‫دو‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮگ را ﺑﺮ ﮐﻨﺪ ﺳﺮ آن ﺳﺮ ﻓﺮاز‬
‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫اي‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣ‪‬ﻨْﻬ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫ﻓَﺎﻧْﺘَﻘَﻤ‪‬ﻨﺎ‬
‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ را ﺑﺨﺶ ﮐﻦ از ﺑﻬﺮ ﺧﻮرد‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن رو ﺷﯿﺮ ﺑﺎ روﺑﺎه ﮐﺮد‬
‫ﭼﺎﺷﺖ ﺧﻮردت ﺑﺎﺷﺪ اي ﺷﺎه ﻣﻬﯿﻦ‬ ‫ﺳﺠﺪه ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﮐﺎﯾﻦ ﮔﺎو ﺳﻤﯿﻦ‬
‫را‬ ‫ﭘﯿﺮوز‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﺨﻨﯿﯽ‬ ‫را‬ ‫روز‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺰ‬ ‫ﯾﻦ‬ ‫و‬
‫ﺷﺐ ﭼﺮه‪ ،‬اي ﺷﺎه ﺑﺎ ﻟﻄﻒ و ﮐﺮم‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﺎم‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺮﮔﻮش‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫آن‬ ‫و‬
‫آﻣﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﯽ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ اي ﺷﺎه ﺟﻬﺎن‪ ،‬از ﺣﺎل ﮔﺮگ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫اي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫از‬
‫ﺑﺮو‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن و‬ ‫ﺑﺮﮔﯿﺮ و‬ ‫ﺳﻪ را‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن در ﻋﺸﻖ ﻣﺎ ﮔﺸﺘﯽ ﮔﺮو‬
‫ﺷﺪي‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آزارﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روﺑﻬﺎ‬
‫آ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﺷﮑﺎران‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻣﻨﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫دﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺒﺮت‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﺤﺘﺮز‬ ‫ﺑﻼي‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﺒﺮت ﮔﯿﺮد از‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮا ﺷﯿﺮ از ﭘﺲ آن ﮔﺮگ ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫روﺑﻪ آن دم ﺑﺮ زﺑﺎن ﺻﺪ ﺷﮑﺮ راﻧﺪ‬
‫ﺑﺨﺶ ﮐﻦ اﯾﻦ را‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮدي ﺟﺎن از او؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﻮدي‬ ‫اول‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺲ ﺳﭙﺎس او را ﮐﻪ ﻣﺎ را در ﺟﻬﺎن‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﺿﯿﻪ‬ ‫ﻗﺮون‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺘﻬﺎي‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻣﺎ از ﺣﺎل آن ﮔﺮﮔﺎن ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫و‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪﻣﺎن‬ ‫رو‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮﺣﻮﻣﻪ‬ ‫اﻣﺖ‬
‫ﻣﻬﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﮔﯿﺮﯾﺪ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮﮔﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬
‫ﻋﺎد‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﻋﻮﻧﺎن‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ از ﺳﺮ ﺑﻨﻬﺪ اﯾﻦ ﻫﺴﺘﯽ و ﺑﺎد‬
‫او‬ ‫اﺿﻼل‬ ‫از‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ﻋﺒﺮﺗﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺑﻨﻬﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬

‫‪ .152‬ﺗﻬﺪﯾﺪ ﮐﺮدن ﻧﻮح ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﺮ ﻗﻮم را ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﭙﯿﭽﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ رو ﭘﻮﺷﻢ در ﻣﯿﺎن ﭘﺲ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺎ ﺧﺪاي ﻣﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪ اي ﻣﺨﺬوﻻن‬
‫ﻋﻄﺎ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﯿﺰﯾﻢ‬ ‫ﺟﺎﻧﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮدم‪،‬‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﺎن‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‬
‫ام‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮﮔﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺟﺎن ﻣ‪‬ﺮدم ﺑﺠﺎﻧﺎن زﻧﺪه ام‬
‫ﺣﻖ ﻣﺮا ﺷﺪ ﺳﻤﻊ و ادراك و ﺑﺼﺮ‬ ‫اﻟﺒﺸﺮ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫از‬ ‫ﺑﻤﺮدم‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪133‬‬
‫ﭘﯿﺶ اﯾﻦ دم ﻫﺮ ﮐﻪ دم زد ﮐﺎﻓﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ اﯾﻦ دم ز ﻫﻮﺳﺖ‬
‫دﻟﯿﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫روﺑﺎه‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﺸﻨﻮي؟‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺷﯿﺮان‬ ‫ﻏﺮّش‬ ‫ﻧﮕﺮوي؟‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬ ‫روي‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﺲ ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﭼﺴﺎن ﺑﺮ ﻫﻢ زدي‬ ‫ﯾ ﺪي‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ارزﻧ ﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺧﺮﻣﻨﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫او‬
‫او ﭼﻨﺎن ﺷﻌﻠﻪ ﺑﺮ آن ﺧﺮﻣﻦ ﮔﻤﺎﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺧﺮﻣﻦ ﭘﺎس ﻋﺸﺮ او ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺑﯽ ادب ﭼﻮن ﮔﺮگ‪ ،‬ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ دﻫﺎن‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ او در ﭘﯿﺶ اﯾﻦ ﺷﯿﺮ ﻧﻬﺎن‬
‫ﺧﻮاﻧﺪش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣ‪‬ﻨْﻬ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫ﻓَﺎﻧْﺘَﻘَﻤ‪‬ﻨﺎ‬ ‫ﺑﺮدر‪‬اﻧﺪش‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫دﻟﯿﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫زﺧﻢ ﯾﺎﺑﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮگ از دﺳﺖ ﺷﯿﺮ‬
‫ﺑﺪي‬ ‫ﺳﺎﻟﻢ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آﻣﺪي‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎﺷﮑﯽ‬
‫ﭘﺪﯾ ﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﺴﺴﺖ‬ ‫ﻗﻮ‪‬ﺗﻢ‬
‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﮔﺮدﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﺑﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫رﻣﺰي‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮐﻨﯿ ﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﺎزي‬ ‫روﺑﺎه‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫اﺷﮑﻢ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫روﺑﻪ‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻣﻠﮏ ﻣﻠﮏ اوﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻠﮏ او را دﻫﯿﺪ‬ ‫ﻧﻬﯿﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺷﯿﺮ و ﺻﯿﺪ ﺷﯿﺮ‪ ،‬ﺧﻮد آن ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫راه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﯾﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﻘﯿﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﯽ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ او ز ﻣﻐﺰ و ﻧﻐﺰ و ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ او ﭘﺎك اﺳﺖ و ﺳﺒﺤﺎن وﺻﻒ اوﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮ ﺷﮑﺎر و ﻫﺮ ﮐﺮاﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬
‫ﺟﻮ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﺳﻮ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﺒﺪه‪‬‬ ‫ﺑﮑﺎف‪‬‬ ‫اﷲ‬ ‫اﻟﯿﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﻔﻀﻞ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺠﺎي‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ دوﻟﺖ‪ ،‬ﺧﻨﮏ آن ﮐﺎو ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺷﻪ را ﻃﻤﻊ وﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫را؟‬ ‫و‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﮑﺎر‬ ‫دوﻟﺘﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫آﻓﺮﯾﺪ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﺠﻞ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﺮدﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دل‬ ‫دارﯾﺪ‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺳﺒﺤﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﻮ‬ ‫ﺗﺎر‬ ‫ﺧﺎﻟﺺ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺳ‪‬ﺮّ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎو‬
‫ﺷﺪ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎي‬ ‫آن ﮐﻪ او ﺑﯽ ﻧﻘﺶ ﺳﺎده ﺳﯿﻨﻪ ﺷﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻮﻗﻦ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﺮّ‬
‫ﺑﯿﮑﺮان‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﯽ‬
‫ﭘﺲ ﯾﻘﯿﻦ را ﺑﺎز داﻧﺪ او ز ﺷﮏ‬ ‫ﭼﻮن زﻧﺪ اﯾﻦ ﻧﻘﺪ ﻣﺎ را ﺑﺮ ﻣﺤﮏ‬
‫را‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻧﻘﺪﻫﺎ‬ ‫ﻣﺤﮏ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪ .153‬ﻧﺸﺎﻧﺪن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻮﻓﯿﺎن ﻋﺎرف را ﭘﯿﺶ روي ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺎ ﭼﺸﻤﺸﺎن ﺑﺪﯾﺸﺎن روﺷﻦ ﺷﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎدت‬ ‫ار‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‪،‬‬ ‫ﺷﻨﯿﺪه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎدت‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬

‫‪134‬‬
‫ز آﻧﮑﻪ دل ﭘﻬﻠﻮي ﭼﭗ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫اﯾﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن‬ ‫ﭼﭙﺸﺎن‬ ‫دﺳﺖ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﻋﻠﻢ ﺛﺒﺖ و ﺧﻂ آن دﺳﺖ راﺳﺖ‬ ‫ﻣﺸﺮف و اﻫﻞ ﻗﻠﻢ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ‬
‫ﺑﻬﻨﺪ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﮥ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻊ‬ ‫رو‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎن‬
‫ﺳﺮ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫آزاده‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﺟﺒﺎن‬
‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫دل‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﺻﯿﻘﻞ زده در ذﮐﺮ و ﻓﮑﺮ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ او از ﺻﻠﺐ ﻓﻄﺮت ﺧﻮب زاد‬
‫اﻟﻘﻠﻮب‬ ‫ﺗَﻘْﻮ‪‬ي‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺻﯿﻘﻞ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬

‫‪ .154‬آﻣﺪن ﻣﻬﻤﺎن ﭘﯿﺶ ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﺗﻘﺎﺿﺎ ﮐﺮدن ﯾﻮﺳﻒ از او ﺗﺤﻔﻪ و ارﻣﻐﺎن‬
‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺻﺪﯾﻖ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎن‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ﻣﺘﮑﯽ‬ ‫آﺷﻨﺎﺋﯽ‬ ‫وﺳﺎدة‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﮐﺂﺷﻨﺎ‬
‫اﺳﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺧﻮان‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫دادش‬ ‫ﯾﺎد‬
‫ﮔﻠﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻗﻀﺎي‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﺎر‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯿﺮ‬ ‫ﺳﺎزان‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺠﯿﺮ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﻤﭽﻮن در ﻣﺤﺎق و ﮐﺎﺳﺖ ﻣﺎه‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﺑﻮدي ﺗﻮ در زﻧﺪان و ﭼﺎه‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺪر‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫در ﻣﺤﺎق ار ﻣﺎه ﻧﻮ ﮔﺮدد دو ﺗﺎ‬
‫ﻧﻮر ﭼﺸﻢ و دل ﺷﺪ و دﻓﻊ ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎون‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫د‪‬رداﻧﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﺲ ز ﺧﺎﮐﺶ ﺧﻮﺷﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯽ‬
‫ﻓﺰا‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫اﻓﺰود‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﺶ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮﻓﺘﻨﺪش‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫ﮔﺸﺖ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن و ﻓﻬﻢ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬ ‫ﮐﻮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻟﺰﱡر‪‬اع‪‬‬ ‫ﯾﻌ‪‬ﺠِﺐ‪‬‬ ‫ﺑﺎز آن ﺟﺎن ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻣﺤﻮ ﻋﺸﻖ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪ از ﺳﮑﺮ و ﺳﻮي ﺻﺤﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎز آن ﺟﺎن ﭼﻮن ﺑﺤﻖ او ﻣﺤﻮ ﺷﺪ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﻓﻼح‬ ‫را‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﺛﻤﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫زان‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﻮﺳﻒ ﭼﻪ ﮔﻔﺖ آن ﻧﯿﮏ ﻣﺮد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .155‬ﻃﻠﺐ ﮐﺮدن ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ارﻣﻐﺎن از ﻣﯿﻬﻤﺎن‬

‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آوردي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺶ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺷﺪن‬ ‫ﻃﺎﺣﻮن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﯿﮕﻨﺪم‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻧﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﮐﺬا‬ ‫ﺧﻠﻘﻨﺎﮐﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺎن‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻓﺮادي‬ ‫و‬ ‫ﺟﺌﺘﻤﻮﻧﺎ‬
‫را‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ارﻣﻐﺎﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫آوﯾﺰ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آوردﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺑﺎﻃﻠﺘﺎن‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫وﻋﺪة‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬

‫‪135‬‬
‫ﭘﺲ ز ﻣﻄﺒﺦ ﺧﺎك و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺑﺮي‬ ‫ﻣﻨﮑﺮي‬ ‫را‬ ‫اش‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬ ‫وﻋﺪة‬
‫ﺑﺮ در آن دوﺳﺖ ﭘﺎ ﭼﻮن ﻣﯽ ﻧﻬﯽ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺒﺮ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺗﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ ﺻﺮﻓﻪ ﺑﮑﻦ از ﺧﻮاب و ﺧﻮر‬
‫ﯾﺴﺘﻐﻔﺮون‬ ‫از‬ ‫اﺳﺤﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﯾﻬﺠﻌﻮن‬ ‫ﻣﻤﺎ‬ ‫اﻟﻨﻮم‬ ‫ﻗﻠﯿﻞ‬ ‫ﺷﻮ‬
‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﻨﺪت‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻨﯿﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬
‫ﺷﻮي‬ ‫واﺳﻊ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫در‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫روي‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫وز‬
‫اﻧﺪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻧﺒﯿﺎ‬ ‫دان‬ ‫اي‬ ‫ﻋﺮﺻﻪ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫واﺳﻊ"‬ ‫اﷲ‬ ‫"ارض‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﺨﻞ ﺗﺮ آن ﺟﺎ ﻧﮕﺮدد ﺧﺸﮏ ﺷﺎخ‬ ‫دل ﻧﮕﺮدد ﺗﻨﮓ ز آن ﻋﺮﺻﮥ ﻓﺮاخ‬
‫ﮐﻨﺪ و ﻣﺎﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮي و ﺳﺮ ﻧﮕﻮن‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫را‬ ‫ﺣﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺎﻣﻠﯽ‬
‫ﻣﺎﻧﺪﮔﯽ رﻓﺖ و ﺷﺪي ﺑﯽ ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﺤﻤﻮﻟﯽ ﻧﻪ ﺣﺎﻣﻞ وﻗﺖ ﺧﻮاب‬
‫اوﻟﯿ ﺎ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻣﺤﻤﻮﻟﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دان‬ ‫ﭼﺎﺷﻨﯿﯽ‬
‫رﻗﻮد‬ ‫ﻫ‪‬ﻢ‪‬‬ ‫ﺗﻘﻠﺐ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎم‬ ‫در‬ ‫ﻋﻨﻮد‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻬﻔﻨﺪ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬
‫اﻟﺸﻤﺎل‬ ‫ذات‬ ‫اﻟﯿﻤﯿﻦ‬ ‫ذات‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻓﻌﺎل‬ ‫در‬ ‫ﺗﮑﻠﻒ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﺸﺪﺷﺎن‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ذات اﻟﺸﻤﺎل؟ اﺷﻐﺎل ﺗﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ذات اﻟﯿﻤﯿﻦ؟ ﻓﻌﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﯾﺤﺰﻧﻮن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻻ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﻓﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺸﺎن‬ ‫درون‬ ‫ﺑﺪﺷﻮاري‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺰﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫از‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺮود‬
‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ زﯾﻦ ﻫﺮ دو اﯾﺸﺎن ﭼﻮن ﺻﺪا‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺮود‬
‫ﺑﯿﺨﺒﺮ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ذات‬ ‫ﺷﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺻﺪاﯾﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪ .156‬ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻬﻤﺎن ﯾﻮﺳﻒ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم را ﮐﻪ ارﻣﻐﺎن ﺑﻬﺮ ﺗﻮ آﺋﯿﻨﻪ آورده ام ﺗﺎ ﭼﻮن در آن ﻧﮕﺮي‬
‫ﻣﺮا ﯾﺎد آوري‬
‫ﻓﻐﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﺑﯿﺎور‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬ ‫ارﻣﻐﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﺴﺘﻢ‬ ‫ارﻣﻐﺎن‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻗﻄﺮه اي را ﺳﻮي ﻋﻤﺎن ﭼﻮن ﺑﺮم‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫را‬ ‫اي‬ ‫ﺣﺒ‪‬ﻪ‬
‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ دل و ﺟﺎن آورم‬ ‫آورم‬ ‫ﮐﺮﻣﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫زﯾﺮه‬
‫ﻏﯿﺮ ﺣﺴﻦ ﺗﻮ‪ ،‬ﮐﻪ آن را ﯾﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺨﻤﯽ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺪر اﯾﻦ اﻧﺒﺎر ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اي‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آرم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اي‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫آن‬ ‫ﻻﯾﻖ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اي‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﯾﺎدم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫روي‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫اي‬ ‫آوردﻣﺖ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﻣﺸﺘﻐﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬
‫ﺟﻮد‬ ‫آرﻧﺪ‬ ‫ﻓﻘﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داران‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺑﺘﻮان‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬

‫‪136‬‬
‫ﺳﺖ‬ ‫زﻧﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬
‫ﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ و ﻧﻘﺺ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫وآﻧﭽﻪ اﯾﻦ ﻫﺴﺘﯽ ﻫﻤﻪ آﻟﻮدﮔﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎﻟﻮدﮔﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫درزي‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﻣﻈﻬﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﭼ‪‬ﺴﺖ و دوزﯾﺪه ﺑﻮد‬
‫ﻓﺮوع‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫دروﮔﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺬوع‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻧﺎﺗﺮاﺷﯿﺪه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رود‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻨﺪ"‬ ‫"اﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬
‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﻃﺐ‪‬‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‪‬‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺰار‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻮد؟‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﮐﯿﻤﯿ ﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﻼ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺴﻬﺎ‬ ‫دوﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاري‬
‫ﺟﻼل‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﺣﻘﺎرت‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫آﯾﯿﻨﮥ‬ ‫ﻧﻘﺼﻬﺎ‬
‫ز آن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﮐﻪ ﭘﺪﯾﺪ اﺳﺖ اﻧﮕﺒﯿﻦ‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﺿﺪ را‪ ،‬ﺿﺪ ﮐﻨﺪ ﭘﯿﺪا ﯾﻘﯿﻦ‬
‫ﺗﺎﺧﺖ‬ ‫اﺳﺒﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺳﺘﮑﻤﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﻘﺺ ﺧﻮﯾﺶ را دﯾﺪ و ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﮐﺎو ﮔﻤﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺮد ﺧﻮد را ﮐﻤﺎل‬ ‫زآن ﻧﻤﯽ ﭘﺮد ﺑﻪ ﺳﻮي ذو اﻟﺠﻼل‬
‫ﺿﺎل‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫اي‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪﺗﺮ‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻣﻌﺠﺒﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫از دل و از دﯾﺪه ات ﺑﺲ ﺧﻮن رود‬
‫وﯾﻦ ﻣﺮض در ﻧﻔﺲ ﻫﺮ ﻣﺨﻠﻮق ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﯿﺮ"‬ ‫"اﻧﺎ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬
‫آب ﺻﺎﻓﯽ دان و ﺳﺮﮔﯿﻦ زﯾﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﺧﻮد را ﺑﺲ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﯿﻨﺪ او‬
‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﺳﺮﮔﯿﻦ‬ ‫آب‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺸﻮراﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫در ﺗﮓ ﺟﻮ ﻫﺴﺖ ﺳﺮﮔﯿﻦ اي ﻓﺘﯽ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫را‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎي‬ ‫ﻓﻄﻦ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دان‬ ‫راه‬ ‫ﭘﯿﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻓﻊ‬ ‫ﺟﻮي ﺧﻮد را ﮐﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎك ﮐﺮد؟‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻧﺮوﺑﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺴﺶ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﻧﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮﮔﯿﻦ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫آب‬
‫را‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﭙﺎر‬ ‫ﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رو‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دﺳﺘﮥ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺗﺮاﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﻗﺒﺢ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫وآن ﻣﮕﺲ‪ ،‬اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎ و آﻣﺎل ﺗﻮ‬
‫ﻧﻔﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ور ﻧﻬﺪ ﻣﺮﻫﻢ ﺑﺮ آن رﯾﺶ ﺗﻮ ﭘﯿﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮﻫﻢ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻧﭙﻨﺪاري ﮐﻪ ﺻﺤﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫وآن ز ﭘﺮﺗﻮ دان‪ ،‬ﻣﺪان از اﺻﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﯿﻦ ز ﻣﺮﻫﻢ ﺳﺮ ﻣﮑﺶ اي ﭘﺸﺖ رﯾﺶ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ اﮐﻨﻮن ﻗﺼﻪ اي در ﺿﻤﻦ آن‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .157‬ﻣﺮﺗﺪ ﺷﺪن ﮐﺎﺗﺐ وﺣﯽ ﺑﺴﺒﺐ آﻧﮑﻪ ﭘﺮﺗﻮ وﺣﯽ ﺑﺮ وي زد و آن آﯾﻪ را ﭘﯿﺶ از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫و ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺤﻞ وﺣﯿﻢ‬
‫ﻣﯿﻨﻤﻮد‬ ‫ﺟﺪ‪‬ي‬ ‫وﺣﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﺴﺦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺴﺎخ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎن‪،‬‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬

‫‪137‬‬
‫ورق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واﻧﻮﺷﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدي‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫درون‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﯽ‬ ‫وي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮل‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻤﺮاه‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﻮدي‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﯿﻦ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﻫﺴﺖ آن ﺣﻘﯿﻘﺖ در ﺿﻤﯿ ﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻨﯿﺮ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻪ‬
‫ﻧﺰول‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آورد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زد‬ ‫اش‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﺣﺮﻓﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﺑﺘﺎﻓﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬
‫ﮐﯿﻦ‬ ‫روي‬ ‫از‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻋﺪوي‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻢ ز ﻧﺴﺎﺧﯽ ﺑﺮ آﻣﺪ ﻫﻢ ز دﯾﻦ‬
‫ﭼﻮن ﺳﯿﻪ ﮔﺸﺘﯽ اﮔﺮ ﻧﻮر از ﺗﻮ ﺑﻮد؟‬ ‫ﻋﻨﻮد‬ ‫ﮔﺒﺮ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‪:‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫اي‬ ‫ﻧﮕﺸﻮده‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻟﻬﯽ‬ ‫ﯾﻨﺒﻮع‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻋﺠﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺎرﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮدن ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﯿﺴﻮﺧﺘﺶ‬ ‫اﻧﺪرون‬
‫دﻫﺎن‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﮑﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻮﺳﺶ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ اﯾﻦ و آن‬
‫ﭼﻮن در آﻣﺪ ﺗﯿﻎ و ﺳﺮ را در رﺑﻮد‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫آه‬ ‫ﻧﺒﻮدش‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آه‬
‫ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده ﺣﻖ ﻧﺎﻣﻮس را ﺻﺪ ﻣﻦ ﺣﺪﯾﺪ‬
‫را‬ ‫آه‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺒﺮ و ﮐﻔﺮ آن ﺳﺎن ﺑﺒﺴﺖ آن راه را‬
‫ﺑﺮون‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻏﻼل‬ ‫آن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻘﻤﺤﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫اﻏﻼﻻ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭘﺲ او‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻨﺪ را‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓﺄﻏﺸﯿﻨﺎﻫﻢ‬ ‫ﺳﺪا‬ ‫ﺧﻠﻔﻬﻢ‬
‫ﻗﻀﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﺪ‪‬‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫او‬ ‫رﻧﮓ ﺻﺤﺮا دارد آن ﺳﺪ‪‬ي ﮐﻪ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﺪ‪‬‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫روي‬ ‫ﺳﺪ‪‬‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬
‫ﺑﻨﺪﺷﺎن ﻧﺎﻣﻮس و ﮐﺒﺮ و آن و اﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮداي‬ ‫را‬ ‫ﮐﻔﺎر‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫اي‬
‫ﺗﺒﺮ‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺘﺮ‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫دوا‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺒﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫را‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ﺗﻨﺪ‬ ‫دﻓﻌﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫آن‬ ‫او‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﺸﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زﻧﺒﻮر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺳ‪‬ﺴﺖ‬ ‫درد‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﻮي‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫زﺧﻢ ﻧﯿﺶ اﻣﺎ ﭼﻮ از ﻫﺴﺘﯽ ﺗﻮﺳﺖ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﺪي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﯿﺮون ﻣﯽ ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﺷﺮح اﯾﻦ از‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﻓﺮﯾﺎدرس‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﯽ ﻣﺸﻮ ﻧﻮﻣﯿﺪ و ﺧﻮد را ﺷﺎد ﮐﻦ‬
‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﻧﺎﺳﻮر‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻔﻮ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺐ‬ ‫ﮐﺎي‬
‫ﺧﻮد ﻣﺒﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮ ﻧﯿﺎرد از ﺗﻮ ﮔﺮد‬ ‫ﻋﮑﺲ ﺣﮑﻤﺖ آن ﺷﻘﯽ را ﯾﺎوه ﮐﺮد‬
‫آن ز اﺑﺪال اﺳﺖ و ﺑﺮ ﺗﻮ ﻋﺎرﯾﻪ اﺳﺖ‬ ‫اي ﺑﺮادر ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﮑﻤﺖ‪ ،‬ﺟﺎرﯾﻪ اﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻨﻮر‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬ ‫ز‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ در ﺧﻮد ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻮري ﺗﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻮش دار و ﻫﯿﭻ ﺧﻮد ﺑﯿﻨﯽ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﺸﻮ‪،‬‬ ‫ﻏﺮّه‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫اﻣﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫دور‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﺠﺒﺎن‬ ‫ﻋﺎرﯾﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫درﯾﻎ‬ ‫ﺻﺪ‬

‫‪138‬‬
‫ﺳﻤﺎط‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫واﺻﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﻦ ﻏﻼم آن ﮐﻪ او در ﻫﺮ رﺑﺎط‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﺴﮑﻦ در رﺳﺪ ﯾﮏ روز ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﺑﺎﻃﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ آﻫﻦ ﺳﺮخ ﺷﺪ‪ ،‬او ﺳﺮخ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﻣﺪان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫روزن‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻨﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪارم‬ ‫ﻏﯿﺮي‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫روﺷﻨﻢ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫ور‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻏﺎرب ﺷﻮم‪ ،‬آﯾﺪ ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎرﺷﯿﺪ‬ ‫اي‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺧﺪﯾﻢ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺪاﻧﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺧﻮدﯾﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺳﺒﺰه‬
‫ﺑﮕﺬرم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﻣﻢ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﻓﺼﻞ‬
‫روح ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮده ﻓﺮّ و ﭘﺮّ و ﺑﺎل‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎزد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫زﯾﺴﺘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫دو‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﯿﺴﺘﯽ؟‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺰﺑﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﮔﻮﯾﺪش‬
‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﻮم از ﺗﻮ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻏﻨﺞ و ﻧﺎزت ﻣﯽ ﻧﮕﻨﺠﺪ در ﺟﻬﺎن‬
‫اﻓﮑﻨﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﺗﮏ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﮑﺸﺎﻧﺖ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮري‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داراﻧﺖ‬ ‫ﮔﺮم‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎراﻧﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮران‬ ‫ﻃﻌﻤﮥ‬ ‫ﮔﻮر ﯾﺎراﻧﺖ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﻣﺮدي‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﯿﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺟﻮش‬ ‫آب‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ روح اﺳﺖ ﻧﻄﻖ و ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن ﮐﻪ‬
‫ﺟﺎن ﭼﻨﺎن ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﯽ ﺟﺎن ﺗﻦ‪ ،‬ﺑﺪان‬ ‫ﺟﺎن ﺟﺎن ﭼﻮن واﮐﺸﺪ ﭘﺎ را ز ﺟﺎن‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻮم‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮ از آن رو ﻣﯽ ﻧﻬﻢ ﻣﻦ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﻟﺰاﻟﻬﺎ‬ ‫زﻟﺰﻟﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻮم‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎره‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫أﺧﺒﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺟﻬﺮة‬ ‫ﺗﺤﺪث‬ ‫ﮐﺎو‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ﻣﯿﻤﺎﻧﺪ‬ ‫دﻫﻠﯿﺰ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دون‬ ‫ﻣﻌﻘﻮﻻت‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬
‫دﯾﻮار زن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮو ﺳﺮ را ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬
‫دل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﻄﻖ آب و ﻧﻄﻖ ﺧﺎك و ﻧﻄﻖ ﮔﻞ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫از‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻨﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫راي‬ ‫در‬ ‫آورد‬ ‫ﺧﯿﺎﻻت‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺳﻮداي‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زد‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﮑﺮي‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫آن‪،‬‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻮي‬ ‫ﺳﺨﺮة‬ ‫دم‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬
‫ﺟﺒﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺒﻮدي‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﻨﻮن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫را‪،‬‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را در دل ﺷﮏ و ﭘﯿﭽﺎﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺳﯿﺎه‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻓﻠﺴﻒ‬ ‫رگ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫او‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬ ‫اي‬ ‫اﻟﺤﺬر‬
‫وه ﮐﻪ آن روزي ﺑﺮ آرد از ﺗﻮ دﺳﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻔﺘﺎد و دو ﻣﻠﺖ در ﺗﻮ اﺳﺖ‬

‫‪139‬‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﻢ‪ ،‬او ﻟﺮزان‬ ‫ﺑﺮگ از‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ او را ﺑﺮگ اﯾﻦ اﯾﻤﺎن ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﻧﯿﮏ ﻣﺮدم دﯾﺪه اي‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻨﺪﯾﺪه‬ ‫زآن‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واوﯾﻼ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎژﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ز آﻧﮑﻪ ﺳﻨﮓ اﻣﺘﺤﺎن ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ دﮐﺎن ﻫﺮ زرﻧﻤﺎ ﺧﻨﺪان ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻣﺠﯿﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻣﮕﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺘﺎر‪،‬‬ ‫اي‬ ‫ﭘﺮده‬
‫ذﻫﺐ‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫روز‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻗﻠﺐ ﭘﻬﻠﻮ ﻣﯽ زﻧﺪ ﺑﺎ زر ﺑﻪ ﺷﺐ‬
‫ﻓﺎش‬ ‫روز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺰور‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫زر‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﮔﺸﺖ رﺳﻮا ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺮﮔﯿﻦ وﻗﺖ ﭼﺎﺷﺖ‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ زد ﺑﺎ آدم از ﻧﺎزي ﮐﻪ داﺷﺖ‬
‫ﻓﺮس‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮاﻟﺤﻮس‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬

‫‪ .158‬دﻋﺎ ﮐﺮدن ﺑﻠﻌﻢ ﺑﺎﻋﻮر ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯽ و ﻗﻮﻣﺶ را از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻪ ﺣﺼﺎر داده اﻧﺪ ﺑﯽ ﻣﺮاد ﺑﺎز‬
‫ﮔﺮدان و ﻣﺴﺘﺠﺎب ﺷﺪن‬
‫زﻣﺎن‬ ‫ﻋﯿﺴﺎي‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﻐﺒﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻋﻮر‬ ‫ﺑﻠﻌﻢ‬
‫او‬ ‫اﻓﺴﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫او‬ ‫دون‬ ‫را‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﺎوردﻧﺪ‬ ‫ﺳﺠﺪه‬
‫آن ﭼﻨﺎن ﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪﺳﺘﯽ ﺗﻮ ﺣﺎل‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ زد ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯽ از ﮐﺒﺮ و ﮐﻤﺎل‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻠﻌﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺰار اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﯾﻦ دو ﺑﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﮔﻮاه‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﮔﺮداﻧﯿﺪ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﯾﮏ دو ﺗﻦ را ﺳﻮي ده زاﯾﺸﺎن ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫رﻫﺰﻧﺎن‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﻮدﺷﺎن‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫رؤﯾﺖ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ده‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪاﻫﻞ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑ‪‬ﺪﻧﺪ‬ ‫دزدان‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫دار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آوﯾﺨﺖ‬ ‫دزد‬ ‫دو‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺷﻤﺮد‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫را‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﮐﺸﺘﮕﺎن‬ ‫اﯾﻦ دو را ﭘﺮﭼﻢ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺷﻬﺮ ﺑﺮد‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫زاﻧﺪازه‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫اﷲ‪،‬‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫در‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎزﻧﯿﻨﯽ‬
‫آردت‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﺗﮓ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮدت‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻧﺎزﻧﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎزﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺛﻤﻮد‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎد‬ ‫ﻗﺼﮥ‬
‫ﻧﺎﻃﻘﻪ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﺸﺎن ﺧﺴﻒ و ﻗﺬف و ﺻﺎﻋﻘﻪ‬
‫ﺑﻬﺮ ﻫﺶ‬ ‫ﺑﮑﺶ از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺴﺎن را‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﮋﻧﺪ‬ ‫اﻣﺎ‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﻫﺶ‬ ‫ﺟﺰوي‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﺶ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻘﻞ ﮐﻞ اي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬
‫ﮐﻤﯽ‬ ‫در‬ ‫اﻧﺴﯽ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ز‬ ‫وﺣﺸﯽ‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺟﻠﯿﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫وﺣﺸﯽ‬ ‫اﻧﮑﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮن‬
‫ﺳﺰا‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﯿﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫روا‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺧﻮن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﮐﺎﻣﺮ‬ ‫ﻋﺰت وﺣﺸﯽ ﺑﺪان ﺳﺎﻗﻂ ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫‪140‬‬
 ‫ﻣﺴﺘﻨﻔﺮة "‬ ‫ﺣ ‪‬ﻤﺮٌ‬
‫" ‪‬‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺪي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎدره‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎﺷﺪت‬ ‫ﻋﺰت‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺷﻮد ﺧﻮﻧﺶ ﻣﺒﺎح‬ ‫ﺑﻮد وﺣﺸﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬
‫ودود‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﻣﻌﺬورش‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫زاﺟﺮ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺳﻤﯽ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫اي‬ ‫ﻣﻌﺬور‪،‬‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ وﺣﺸﯽ ﺷﺪ از آن دم آدﻣﯽ‬
‫رﻣﺎح‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﺎب‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫وﺣﺸﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺒﺎح‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫را‬ ‫ﮐﻔﺎر‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ز آﻧﮑﻪ ﺑﯽ ﻋﻘﻠﻨﺪ و ﻣﻄﺮود و ذﻟﯿﻞ‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺟﻔﺖ‬
‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫رﻣﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪ .159‬اﻋﺘﻤﺎد ﮐﺮدن ﻫﺎروت و ﻣﺎروت ﺑﺮ ﻋﺼﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ در ﻫﺮ ﻓﺘﻨﻪ اي‬

‫ﺗﯿﺮ‬ ‫آﻟﻮد‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﺧﻮردﻧﺪ‬ ‫ﺑﻄﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻬﯿﺮ‬ ‫ﻣﺎروت‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎروت‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﮔﺎوﻣﯿﺶ؟‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮدﺷﺎن‬ ‫اﻋﺘﻤﺎدي‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺷﺎﺧﺶ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ او ﺑﺎ ﺷﺎخ ﺻﺪ ﭼﺎره ﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫را‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﺷﻮد ﭘﺮ ﺷﺎخ ﻫﻤﭽﻮن ﺧﺎر ﭘﺸﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﮔﯿﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫درﺧﺘﺎن‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺻﺮﺻﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫رﺣﻢ ﮐﺮد‪ ،‬اي دل‪ ،‬ﺗﻮ از ﻗﻮت ﻣﻠﻨﺪ‬ ‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آن‬ ‫ﮔﯿﺎه‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻟﺨﺖ‬ ‫ﻟﺨﺖ‬ ‫ﺑﺒﺮد‪،‬‬ ‫آﯾﺪ؟‬ ‫ﻫﺮاس‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫اﻧﺒﻮﻫﯽ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﺸﻪ‬
‫را‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ﻧﮑﻮﺑﺪ‬ ‫رﯾﺸﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻧﮑﻮﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮﮔﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻏﻨﻢ؟‬ ‫زاﻧﺒﻮﻫﯽ‬ ‫ﻗﺼﺎب‬ ‫رﻣﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻏﻢ؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫اﻧﺒﻮﻫﯽ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬
‫ﻧﮕﻮن‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﻣﻌﻨﯽ ﭼﯿﺴﺖ ﺻﻮرت؟ ﺑﺲ زﺑﻮن‬
‫ﻣﻨﯿﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮدﺷﺶ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮ‬ ‫دوﻻﺑﯽ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫از‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺴﺘﺮ"‬ ‫"روح‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺳﭙﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدش‬
‫ﺟﻮﺳﺖ‬ ‫آب‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭼﺮﺧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدش‬
‫از ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺟﺰ ز ﺟﺎن ﭘﺮ ﻫﻮس؟‬ ‫ﺟﺮ و ﻣﺪ و دﺧﻞ و ﺧﺮج اﯾﻦ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺟﺪال‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﻠﺤﺶ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﺎه ﺟﯿﻤﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮔﻪ ﺣﺎ و دال‬
‫ﺧﺎر‬ ‫ﮔﺎﻫﯿﺶ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﯾﺴﺎر‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﯿﺒﺮد‬ ‫ﯾﻤﯿﻨﺶ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺳﻬﻤﻨﺎك‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺎك‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫اژدﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻋﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫اﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮاﻋﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺻ‪‬ﻠﺢ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫اﻟﻌﺎﻟﻤﯿﻦ‬ ‫رب‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫اﻟﻤﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫روان‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎﺷﺎﮐﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻃﺒﺎق‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫اﺿﻄﺮاب‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ ﻫﺎ و رﻗﺺ ﺧﺎﺷﺎك اﻧﺪر آب‬
‫را‬ ‫ﺧﺎﺷﺎك‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﺣﻞ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻦ ﺧﻮاﻫﺪش ﮐﺮد از ﻣ‪‬ﺮا‬

‫‪141‬‬
‫ﮔﯿﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺸﺪ از ﺳﺎﺣﻠﺶ در ﻣﻮج ﮔﺎه‬
‫ﺟﻮان‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺎروت‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎروت‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ران‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .160‬ﺑﺎﻗﯽ ﻗﺼﮥ ﻫﺎروت و ﻣﺎروت و ﻧﮑﺎل و ﻋﻘﻮﺑﺖ اﯾﺸﺎن‬

‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﻣﯿﺸﺪي‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﻓﺴﻖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪﻧﺪي‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪي‬ ‫ﺧﺎﯾﯿﺪن‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮداﻧﯿﺪ‬ ‫رو‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ در آﺋﯿﻨﻪ دﯾﺪ آن زﺷﺖ ﻣﺮد‬
‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دوزخ‬ ‫ز‬ ‫وي‬ ‫در‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫"ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﻦ" ﭼﻮن از ﮐﺴﯽ ﺟﺮﻣﯽ ﺑﺪﯾﺪ‬
‫را‬ ‫ﮔﺒﺮ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‪،‬‬ ‫در‬ ‫ﻧﻨﮕﺮد‬ ‫ﺣﻤﯿﺖ دﯾﻦ ﺧﻮاﻧﺪ او‪ ،‬آن ﮐﺒﺮ را‬
‫ﮐﻪ از آن آﺗﺶ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺧﻀﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﻤﯿﺖ‬
‫ﻣﻨﮕﺮﯾ ﺪ‬ ‫ﻣﻐﻔﻞ‬ ‫ﮐﺎران‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺣﻘﺸﺎن‪ ،‬ﮔﺮ ﺷﻤﺎ روﺷﺎن ﮔﺮﯾﺪ؟‬
‫رﺳﺘﻪ اﯾﺪ از ﺷﻬﻮت و از ﭼﺎك ران‬ ‫ﭼﺎﮐﺮان‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮﺋﯿﺪ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﺮ از آن ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻬﻢ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬
‫آن ز ﻋﮑﺲ ﻋﺼﻤﺖ و ﺣﻔﻆ ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺼﻤﺘﯽ ﮔﺮ ﻣﺮ ﺷﻤﺎ را در ﺗﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﭽﺮﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن ز ﻣﻦ ﺑﯿﻨﯿﺪ ﻧﺰ ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﯿﻦ و ﻫﯿﻦ‬
‫دﯾﺪ در ﺧﻮد ﺣﮑﻤﺖ و ﻧﻮر وﺻﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﮐﺎﺗﺐ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬
‫ﻣﯽ ﺷﻤﺮد‪ ،‬آن ﺑ‪‬ﺪ ﺻﻔﯿﺮي ﭼﻮن ﺻﺪا‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﻟﺤﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺷﻮي؟‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺿﻤﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫واﺻﻒ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﻟﺤﻦ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﺎو ﭼﻪ دارد ﺑﺎ ﮔﻠﯽ؟‬ ‫ﺑﻠﺒﻠﯽ‬ ‫ﺻﻔﯿﺮ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﻮزي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺎﺗﻮان‬ ‫اي‬ ‫آن‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻋﮑﺲ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ور‬
‫ﮐﺮان‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﺟﻨﺒﺎن‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻣﺘﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪ .161‬ﺑﻪ ﻋﯿﺎدت رﻓﺘﻦ ﮐﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﺴﺎﯾﮥ رﻧﺠﻮر ﺧﻮﯾﺶ‬

‫اي‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﻓﺰون ﻣﺎﯾﻪ اي‬ ‫آن ﮐﺮي را‬
‫ﺟﻮان‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫درﯾﺎﺑﻢ ز‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺧﻮد ﮐﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﻮش ﮔﺮان‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آواز‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬
‫ﺧﺮد‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﮔﯿﺮم‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺟﻨﺒﺎن‬ ‫ﻟﺒﺶ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫او ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﮔﻔﺖ "ﻧﯿﮑﻢ" ﯾﺎ "ﺧﻮﺷﻢ"‬ ‫ﭼﻮن ﺑﮕﻮﯾﻢ "ﭼﻮﻧﯽ اي ﻣﺤﻨﺖ ﮐﺸﻢ؟"‬
‫"ﻣﺎﺷﺒﺎ "‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫"ﺷﺮﺑﺘﯽ"‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫اﺑﺎ"‬ ‫ﺧﻮردي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫"ﺷﮑﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫"ﻓﻼن"‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ؟"‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻮﺷﺖ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ "ﺻﺢ‪‬‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ او آﻣﺪ ﺷﻮد ﮐﺎرت ﻧﮑﻮ"‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺒﺎرك‬ ‫"ﺑﺲ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﺷﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺣﺎﺟﺖ روا‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫آزﻣﻮدﺳﺘﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎي‬

‫‪142‬‬
‫آزاد ﻣﺮد‬ ‫ﺷﺪ اي‬ ‫واﻗﻊ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﺟﻮاﺑﺎت‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻫﻨﺮ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﻧﺠﯿﺪه‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫را‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﮔﻮﺋﯿﺎ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ او ﺧﻮش ﻫﻤﯽ ﻣﺎﻟﯿﺪ دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮ در آﻣﺪ ﭘﯿﺶ رﻧﺠﻮر و ﻧﺸﺴﺖ‬
‫ﺷﺪ از اﯾﻦ رﻧﺠﻮر ﭘﺮ آزار و ﻧﮑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ "ﭼﻮﻧﯽ؟" ﮔﻔﺖ "ﻣ‪‬ﺮدم" ﮔﻔﺖ "ﺷﮑﺮ"‬
‫ﮐﺮ ﻗﯿﺎﺳﯽ ﮐﺮد و آن ﮐﮋ آﻣﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﮐﯿﻦ ﭼﻪ ﺷﮑﺮ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻋﺪوي ﻣﺎ ﺑ‪‬ﺪ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ "ﻧﻮﺷﺖ ﺑﺎد" اﻓﺰون ﮔﺸﺖ ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺑﻌﺪازآن ﮔﻔﺘﺶ "ﭼﻪ ﺧﻮردي؟" ﮔﻔﺖ "زﻫﺮ"‬
‫ﮐﺎو ﻫﻤﯽ آﯾﺪ ﺑﻪ ﭼﺎره ﭘﯿﺶ ﺗﻮ؟ "‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﮔﻔﺖ "از ﻃﺒﯿﺒﺎن ﮐﯿﺴﺖ او‬
‫ﺷﺎد ﺷﻮ‬ ‫ﺑﺲ ﻣﺒﺎرك‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ "ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮو"‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫"ﻋﺰراﯾﯿﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ او را ﺗﺎ ﮐﻪ ﮔﺮدد ﻏﻤﺨﻮرت"‬ ‫ﺑﺮت‬ ‫آﯾﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫از‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫"ﺷﮑﺮ ﮐﺶ ﮐﺮدم ﻣﺮاﻋﺎت اﯾﻦ زﻣﺎن"‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﮐﺮ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺤﺾ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻌﮑﻮس‬ ‫ﮐﺮي‬ ‫از‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫را"‬ ‫ﺟﺎر‬ ‫ﻋﯿﺎدت‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫"ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻋﻤﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯿﮕﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮه‬ ‫رو‬
‫ﺟﻔﺎﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ رﻧﺠﻮر اﯾﻦ ﻋﺪوي ﺟﺎن ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﻤﻂ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﻐﺎﻣﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻘﻂ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺟﻮﯾﺎن‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻗﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺸﻮراﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ آش ﺑﺪ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﺟﺰا‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫"ﮐﻈﻢ ﻏﯿﻆ" اﯾﻦ اﺳﺖ آن را ﻗﯽ ﻣﮑﻦ‬
‫ﮐﻮ‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫روﺳﭙﯽ‬ ‫زن‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﭽﯿﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮدش‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﺿﻤﯿﺮم‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮﯾﺰم ﺑﺮ وي آن ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫اﯾﻦ ﻋﯿﺎدت ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬دﺷﻤﻦ ﮐﺎﻣﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آراﻣﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻋﯿﺎدت‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻗﺮار‬ ‫زﺷﺘﺶ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺰار‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺛﻮاب‬ ‫و‬ ‫رﺿﻮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻋﺒﺎدﺗﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﺑﺲ ﮐﺪر‪ ،‬ﮐﺎن را ﺗﻮ ﭘﻨﺪاري ﺻﻔﯽ‬ ‫ﺧﻔﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﮐﻪ ﻧﮑﻮﯾﯽ ﮐﺮد و آن ﺧﻮد ﺑ‪‬ﺪ ﺑ‪‬ﺪ‪‬ﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آن ﮐﺮ‪ ،‬ﮐﻮ ﻫﻤﯽ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ ﺳﺖ‬
‫ام‬ ‫آورده‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫او ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺧﻮش ﮐﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﺮده ام‬
‫در دل رﻧﺠﻮر و ﺧﻮد را ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺳﺖ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﻪ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ازددﺗﻢ‬ ‫اﻟﻤﻌﺼﯿﮥ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫إﻧﮑﻢ‬ ‫أوﻗﺪﺗﻢ‬ ‫اﻟﺘﯽ‬ ‫اﻟﻨﺎر‬ ‫ﻓﺎﺗﻘﻮا‬
‫ﻓﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺗﺼﻞ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫إﻧﮏ‬ ‫ﺻﻞ‬ ‫رﯾﺎ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫"اﻫﺪﻧﺎ "‬ ‫ﻧﻤﺎزي‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻮﻓﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﺎرة‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬
‫رﯾ ﺎ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺿﺎﻟﯿﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫اي‬ ‫ﻣﯿﺎﻣﯿﺰ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻤﺎزم‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬
‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ده‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﮑﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﯽ‬ ‫از‬
‫اﻧﺪر آن وﺣﯿﯽ ﮐﻪ ﺷﺪ از ﺣﺪ ﺑﺮون‬ ‫دون‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬
‫دان ﮐﻪ ﮔﻮش ﻏﯿﺐ ﮔﯿﺮ ﺗﻮ ﮐﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮش ﺣﺲ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺣﺮف ار در ﺧﻮر اﺳﺖ؟‬

‫‪143‬‬
 ‫‪ .162‬در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ اول ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﺺ‪ ‬ﺻﺮﯾﺢ ﻗﯿﺎس آورد اﺑﻠﯿﺲ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻠﻌﻨﻪ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺧﺪا‪،‬‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﮑﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫آن‬ ‫اول‬
‫ﻣﻦ ز ﻧﺎر و او ز ﺧﺎك اﮐﺪر اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻧﺎر از ﺧﺎك ﺑﯽ ﺷﮏ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬
‫روﺷﻨﯿﻢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫اﺻﻠﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﭘﺲ‬
‫زﻫﺪ و ﺗﻘﻮي ﻓﻀﻞ را ﻣﺤﺮاب ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﻻ اﻧﺴﺎب‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﯿﺎﭘﯽ‬ ‫اﻧﺴﺎﺑﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﯿﺮاث‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﺗﻘﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫وارث‬ ‫اﻧﺒﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﯿﺮاﺛﻬﺎي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﮔﻤﺮﻫﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫آن‬ ‫ﭘﻮر‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﻮر‬
‫ﺳﯿﺎه‬ ‫رو‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮﺋﯽ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫زادة‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﻮر‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫زادة‬
‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﺷﺐ‪ ،‬ﻣﺮ ﻗﺒﻠﻪ را ﮐﺮده اﺳﺖ ﺣﺒﺮ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺤﺮّي‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﺎت‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﺠﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺤﺮّي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺑﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﮐﻌﺒﻪ ﭘﯿﺶ رو‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫أﻋﻠﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫از‬ ‫ﻣﺘﺎب‬ ‫زو‬ ‫رو‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬
‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﯿﺮي‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮي‬ ‫ﺻﻔﯿﺮي‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ذاﺗﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺤﺾ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﺎﺗﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از‬ ‫واﻧﮕﻬﯽ‬
‫را‬ ‫ﻏﻔﺎل‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫اﺑﺪال‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺻﻄﻼﺣﺎﺗﯽ‬
‫اﻓﺮوﺧﺘﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﺻﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﻄﯿﺮي‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ‬
‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫اﺻﺎﺑﺖ‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آن رﻧﺠﻮر دﻟﻬﺎ از ﺗﻮ ﺧﺴﺖ‬
‫ﻣﺮغ‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻇﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫آواز‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎﺗﺐ‬
‫ﻧﮏ ﻓﺮو ﺑﺮدش ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﻣﺮگ و درد‬ ‫ﻣﺮغ ﭘﺮي زد ﻣﺮ او را ﮐﻮر ﮐﺮد‬
‫ﺳﻤﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎت‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﻔﺘﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﯿﻦ ﺑﻪ ﻇﻨﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﮑﺴﯽ ﻫﻢ ﺷﻤﺎ‬
‫اﻟﺼ‪‬ﺎﻓﻮن‬ ‫ﻧﺤﻦُ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺎروﺗﯿﺪ و ﻣﺎروت و ﻓﺰون‬
‫ﺗﻨﯿ ﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﺪﯾﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬
‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﯿﺪ‬ ‫ﻧﮕﻮن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻏﯿﺮت‬ ‫ﻣﺒﺎدا‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﺮ دو ﮔﻔﺘﻨﺪ اي ﺧﺪا ﻓﺮﻣﺎن ﺗﺮاﺳﺖ‬
‫اﻟﻌﺒﯿﺪ‬ ‫ﻧﻌﻢ‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ و دﻟﺸﺎن ﻣﯽ ﻃﭙﯿﺪ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺗﺨﻢ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﻨﯽ را ﻧﮑﺸﺖ‬ ‫ﻧﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺧﺎر‬
‫روﺣﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ارﮐﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫زﻧﯿﻢ‬ ‫ﺷﺎد‪‬روان‬ ‫و‬ ‫آﯾﯿﻢ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻨﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺘﻘﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺮﺷﺖ ﻣﺎ ز آب و ﺧﺎك ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ دوﺷﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ را ﺑﺎك ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎز ﻫﺮ ﺷﺐ ﺳﻮي ﮔﺮدون ﺑﺮ ﭘﺮﯾﻢ‬ ‫آورﯾﻢ‬ ‫ﻋﺒﺎدت‬ ‫و‬ ‫ورزﯾﻢ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫اﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫اﻣﻦ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻬﯿﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫دور‬ ‫اﻋﺠﻮﺑﮥ‬ ‫ﺷﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪144‬‬
‫ﮐﻤﯿﻦ‬ ‫در‬ ‫دارد‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .163‬در ﺑﯿﺎن آن ﮐﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد و ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻮد ﭘﻨﻬﺎن ﺑﺎﯾﺪ داﺷﺖ‬

‫ﺧﻮرده اي‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺑ‪‬ﺮده‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫اﻟﻔﺎظ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﺑﺎزﯾﭽﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺨﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ از ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ ﻣﺴﺘﯽ ﺿﺎل ﺷﺪ‬
‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺧﻨﺪدش‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮔ‪‬ﻞ‬ ‫در‬ ‫ﻣﯽ ﻓﺘﺪ او ﺳﻮ ﺑﻪ ﺳﻮ در ﻫﺮ رﻫﯽ‬
‫ﺑﯽ ﺧﺒﺮ از ﻣﺴﺘﯽ و ذوق ﻣﯽ اش‬ ‫اش‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫او‬
‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫رﻫﯿﺪه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺎﻟﻎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮدﮐﯿﺪ"‬ ‫ﮔﻔﺖ "دﻧﯿﺎ ﻟﻌﺐ و ﻟﻬﻮ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ‬
‫ذﮐﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫روح‬ ‫ذﮐﺎت‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﻟﻌﺐ‬ ‫از‬
‫ﻓﺘﯽ‬ ‫اي‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫راﻧﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻬﻮﺗﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دان‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺟﻤﺎع‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻏﺎزﺋﯽ‬ ‫و‬ ‫رﺳﺘﻤﯽ‬ ‫ﺟﻤﺎع‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎزﺋﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺟﻤﺎع‬ ‫آن‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﯽ ﻣﻌﻨﯽ و ﺑﯽ ﻣﻐﺰ و ﻣﻬﺎن‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﺟﻨﮓ‬
‫آﻫﻨﮕﺸﺎن‬ ‫ﻻﯾﻨﻔﻌﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﻨﮕﺸﺎن‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻦ‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﭘﺌﯽ‬ ‫دﻟﺪل‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮاق‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻮاره‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ره‬ ‫ﻣﺤﻤﻮل‬ ‫و‬ ‫راﮐﺐ‬ ‫اﻓﺮاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ‬
‫ﻃﺒﻖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬرﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎزان‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮﻻن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫روزي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫اﻟﻔﻠﮏ‬ ‫ﯾﻬﺘﺰ‬ ‫اﻟﺮوح‬ ‫ﻋﺮوج‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫إﻟﯿﻪ‬ ‫اﻟﺮوح‬ ‫ﺗﻌﺮج‬
‫وار‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻃﻔﻼن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻣﺮﮐﺐ ﻇﻦّ ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﻫﺎ ﮐﯽ دوﯾﺪ؟‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﯾﻐْﻨ‪‬ﯽ‬ ‫ﻻ‬ ‫اﻟﻈﱠﻦﱠ‬ ‫إِنﱠ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫از‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺤﻬﺎ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫اﻟﺸﻤﺲ‬ ‫ﺗﻤﺎري‬ ‫ﻻ‬ ‫ذا‬ ‫ﺗﺮﺟﯿﺢ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫اﻟﻈﻨﯿﻦ‬ ‫اﻏﻠﺐ‬
‫ﻏﻮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫رﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺴﺘﻮي‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫از‬ ‫اﯾﺪ‬ ‫ﺳﺎزﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﻬﺎي‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺪ‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻧﯽ دان‪ ،‬ﻣﺮﮐﺐ ﮐﻮدك ﻫﻼ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫وﻫﻢ و ﻓﮑﺮ و ﺣﺲ و ادراﮐﺎت ﻣﺎ‬
‫اﺣﻤﺎﻟﺸﺎن‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻋﻠﻤﻬﺎي‬ ‫ﺣﻤﺎﻟﺸﺎن‬ ‫دل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻋﻠﻤﻬﺎي‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎري‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻫﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫اﺳﻔﺎره‬ ‫ﯾﺤﻤﻞ‬ ‫اﯾﺰد‪:‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺎﺷﻄﻪ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﭙﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻮاﺳﻄﻪ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺧﻮﺷﯽ‬ ‫ﺑﺨﺸﻨﺪت‬ ‫و‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﮐﺸﯽ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫رﻫﻮار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫راﮐﺐ‬ ‫ﺷﻮي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣ‪‬ﮑ‪‬ﺶ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﮑ‪‬ﺶ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬

‫‪145‬‬
‫ﺑﺎر‬ ‫دوش‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫آﻧﮕﻬﺎن‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫آﯾﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫رﻫﻮار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻫﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ز‬ ‫اي‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻫﻮاﻫﺎ‬ ‫از‬
‫وﺻﺎل‬ ‫دﻻل‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﺶ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫از ﺻﻔﺖ و ز ﻧﺎم ﭼﻪ زاﯾﺪ؟ ﺧﯿﺎل‬
‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎده‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫ ﯿﭻ‬ ‫ﻣﺪﻟﻮل؟‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دﻻل‬ ‫اي‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ُﮔﻞ ﭼﯿﺪه اي؟‬ ‫ُﮔﻞ‪،‬‬ ‫ﯾﺎ ز ﮔﺎف و ﻻم‬ ‫اي؟‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻣ‪‬ﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ دان‪ ،‬ﻧﻪ اﻧﺪر آبِ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺠﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣ‪‬ﺴﻤﯽ‬ ‫رو‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪي‪،‬‬ ‫اﺳﻢ‬
‫ﭘﺎك ﮐﻦ ﺧﻮد را ز ﺧﻮد ﻫﺎن ﯾﮏ ﺳﺮي‬ ‫ﮔﺮ ز ﻧﺎم و ﺣﺮف ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮕﺬري‬
‫ﺷﻮ‬ ‫زﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺑﯿﺮﻧﮓ‬ ‫آﻫﻨﯽ‬ ‫ز‬ ‫آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺻﺎف‪‬‬ ‫ﭘﺎك‪‬‬ ‫ذات‪‬‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺻﺎﻓﯽ ﮐﻦ از اوﺻﺎف ﺧﻮﯾﺶ‬
‫اوﺳﺘﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﯿﺪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﻫﻤﺘﻢ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎو‬ ‫اُﻣ‪‬ﺘﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫زآن‬ ‫ﻣ‪‬ﺮا‬ ‫ﻣ‪‬ﺮ‬
‫ﺣﯿﺎت‬ ‫آب‬ ‫ﻣﺸﺮب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫روات‬ ‫و‬ ‫اﺣﺎدﯾﺚ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺤﯿﺤﯿﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﺑﺨﻮان‬ ‫"‬ ‫ً‬ ‫ﻋﺮاﺑﯿﺎ‬ ‫"اﺻﺒﺤﻨﺎ‬ ‫راز‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ً"‬ ‫ﻟﮑـُﺮدﯾﺎ‬ ‫"اﻣﺴﯿﻨﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫راه‪‬‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﺻﺒﺤﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺴﯿﻨﺎ‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﺮّ‬
‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬ ‫و‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻣﺜﺎﻟﯽ‬ ‫ور‬

‫‪ .164‬ﻗﺼﮥ ﻣﺮي ﮐﺮدن روﻣﯿﺎن و ﭼﯿﻨﯿﺎن در ﺻﻔﺖ ﻧﻘﺎﺷﯽ‬

‫ﻓﺮّ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮّ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬
‫ﮐﺰ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد ﮐﯿﺴﺖ در دﻋﻮي ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺳﻠﻄﺎن‪ :‬اﻣﺘﺤﺎن ﺧﻮاﻫﻢ در اﯾﻦ‬
‫ﺗﻨﯿﻢ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﻬﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬
‫ﺑ‪‬ﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫در‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫در‬ ‫روم‬ ‫و‬ ‫ﭼﯿﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺴﭙﺎرﯾﺪ‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬
‫ز آن ﯾﮑﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﺳﺘﺪ‪ ،‬روﻣﯽ دﮔﺮ‬ ‫درﺑﺪر‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ارﺟﻤﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫از‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬
‫ﻋﻄﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫راﺗﺒﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬ ‫رﻧﮕﻬﺎ‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺻﺒﺎﺣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫در ﺧﻮر آﯾﺪ ﮐﺎر را‪ ،‬ﺟﺰ دﻓﻊ زﻧﮓ‬ ‫و ﻧﻪ رﻧﮓ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫روﻣﯿﺎن‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫و‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﯿﺰدﻧﺪ‬ ‫ﺻﯿﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫در‬
‫رﻧﮓ ﭼﻮن اﺑﺮ اﺳﺖ و ﺑﯽ رﻧﮕﯽ ﻣ‪‬ﻬﯽ اﺳﺖ‬ ‫از دو ﺻﺪ رﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺑﯽ رﻧﮕﯽ رﻫﯽ اﺳﺖ‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫و‬ ‫و ﻣﺎه‬ ‫دان‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫آن ز‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ اﻧﺪر اﺑﺮ ﺿﻮ ﺑﯿﻨﯽ و ﺗﺎب‬
‫زدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫د‪‬ﻫ‪‬ﻠﻬﺎ‬ ‫ﺷﺎدي‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﯿﻨﯿﺎن‬
‫را‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آن‬ ‫رﺑﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫آن‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻪ‬

‫‪146‬‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫دﯾﻮارﻫﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زد‬ ‫ﮐﺮدارﻫﺎ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﮑﺲ‬
‫رﺑﻮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ آن ﺟﺎ ﺑﻮد اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﻮد‬
‫ﻫﻨﺮ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﯽ ز ﺗﮑﺮار و ﮐﺘﺎب و‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫اي‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫روﻣﯿﺎن‬
‫ﭘﺎك از آز و ﺣﺮص و ﺑﺨﻞ و ﮐﯿﻨﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺻﯿﻘﻞ ﮐﺮده اﻧﺪ آن ﺳﯿﻨﻪ ﻫﺎ‬
‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫آن‬ ‫اﻇﻬﺎر‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﺻﯿﻘﻞ زده در ذﮐﺮ و ﻓﮑﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دل‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﺻﻔﺎي‬ ‫آن‬
‫ز آﯾﻨﮥ دل ﺗﺎﻓﺖ ﺑﺮ ﻣﻮﺳﯽ ز ﺟﯿﺐ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﺮش و ﻓﺮش و درﯾﺎ و ﺳﻤﮏ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻧﮕﻨﺠﺪ در ﻓﻠﮏ‬
‫ﺑﺪان‬ ‫ﺣﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ و ﻣﻌﺪود اﺳﺖ آن‬
‫ز آﻧﮑﻪ دل ﺑﺎ اوﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﻮد اوﺳﺖ دل‬ ‫ﻣﻀﻞ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺳﺎﮐﺖ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺟﺰ ز دل‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﺪد‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﯽ ﻋﺪد‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬
‫او‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫درﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻫﻞ ﺻﯿﻘﻞ رﺳﺘﻪ اﻧﺪ از ﺑﻮي و رﻧﮓ‬
‫اﻓﺮاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫اﻟﯿﻘﯿﻦ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻗﺸﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮّ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬ ‫روﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﮑﺮ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ آن ﻗﻮم ﺑﺮ وي رﯾﺸﺨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮگ ﮐﺰ وي ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺪر وﺣﺸﺖ اﻧﺪ‬
‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻓﻘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮا‬ ‫را‬ ‫دﻟﺸﺎن‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫ﻧﻘﻮش‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻣﻘﻌﺪ‬ ‫ﺳﺎﮐﻨﺎن‬ ‫ﺧﻼ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮﻧﺪ‬
‫ﺣﻖ اﻧﺪ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﺑﻞ ﻋﯿﻦ‬ ‫ﻧﺸﺎن؟‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺤﻮ ﻣﻄﻠﻖ اﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﺎن دارﻧﺪ‬ ‫ﺻﺪ‬

‫‪ .165‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ وآﻟﻪ ﻣﺮ زﯾﺪ را ﮐﻪ اﻣﺮوز ﭼﻮﻧﯽ و ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﺧﻮاب ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯽ‬
‫و ﺟﻮاب او ﮐﻪ "اﺻﺒﺤﺖ ﻣﻮﻣﻨﺎ ﺣﻘﺎ"‬
‫ﺻﻔﺎ؟‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫اي‬ ‫اﺻﺒﺤﺖ‬ ‫ﮐﯿﻒ‬ ‫را‬ ‫زﯾﺪ‬ ‫ﺻﺒﺎﺣﯽ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻮ ﻧﺸﺎن از ﺑﺎغ اﯾﻤﺎن ﮔﺮ ﺷﮕﻔﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اوش‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﺎ‪،‬‬ ‫ﻋﺒﺪا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﻮزﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺨﻔﺘﺴﺘﻢ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫روزﻫﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ام‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﻨﺎن‬ ‫ﻧﻮك‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ا‪‬ﺳﭙ‪‬ﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ ز روز و ﺷﺐ ﮔﺬر ﮐﺮدم ﭼﻨﺎن‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺳﺎل و ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ از آن ﺳﻮ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﻠﺖ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ را ره ﻧﯿﺴﺖ آن ﺳﻮ ز اﻓﺘﻘﺎد‬ ‫اﺗﺤﺎد‬ ‫را‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ازل‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫دﯾﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻋﻘﻮل‬ ‫و‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ از اﯾﻦ ره ﮐﻮ رﻫﺎوردي؟ ﺑﯿﺎر‬

‫‪147‬‬
‫ﻋﺮﺷﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﻤﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دوزخ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬
‫آﺳﯿﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ واﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻢ ﺧﻠﻖ را‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﭘﯿﺪا ﭼﻮ ﻣﺎر و ﻣﺎﻫﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﮐﯽ اﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫وﺟﻮه‬ ‫ﺗﺴﻮد‪‬‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﯿﺾ‪‬‬ ‫ﯾﻮم‬ ‫روز زادن روم و زﻧﮓ و ﻫﺮ ﮔﺮوه‬
‫ﮔﺮوه‬ ‫ﭼﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺣﺒﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫در رﺣﻢ ﺑﻮد و ز ﺧﻠﻘﺎن ﻏﯿﺐ ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺟﺎن ﭘﺮ ﻋﯿﺐ ﺑﻮد‬
‫ﺣﺎﻟﻬﻢ‬ ‫ﯾﻌﺮف‬ ‫اﻟﺠﺴﻢ‬ ‫ﺳﻤﺎت‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ام‬ ‫ﺑﻄﻦ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﺷﻘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻟﺸﻘﯽ‬
‫زﻟﺰﻟﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زادن‬ ‫درد‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺣﺎﻣﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﺑﻄﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫او‬ ‫زﯾﺒﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫زﻧﮕﯿﺎن‬
‫ﺳﻮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺾ‬ ‫اﺧﺘﻼف‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺰاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐ‪‬ﺸﻨﺪش‬ ‫روﻣﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬ ‫زﻧﮕﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮﻧﺪش‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آن ﮐﻪ ﻧﺎزاده ﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬او ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت‬ ‫او‪،‬‬ ‫ﻧﺰاد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ره‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرون‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﻨﻮر‬ ‫ﯾﻨﻈﺮ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫او‬
‫ﺣﺒﺶ‬ ‫و‬ ‫روﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎن‪،‬‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫اﺻﻞ آب ﻧﻄﻔﻪ اﺳﭙﯿﺪ اﺳﺖ و ﺧﻮش‬
‫را‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺒﺮد‬ ‫اﺳﻔﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫اﻟﺘﻘﻮﯾﻢ‬ ‫اﺣﺴﻦ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻣﯿﺪﻫﺪ‬
‫ﺗﺮك و ﻫﻨﺪو ﺷﻬﺮه ﮔﺮدد زﯾﻦ ﮔﺮوه‬ ‫وﺟﻮه‬ ‫ﺗﺴﻮد‪‬‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﯿﺾ‪‬‬ ‫ﯾﻮم‬
‫ﮔﺮوه‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺮك‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻫﻨﺪوﺋﯽ‬ ‫ﻓﺎش ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺗﻮ ﮐﺎﻫﯽ ﯾﺎ ﮐﻪ ﮐﻮه‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ زاﯾﺪ ﺑﯿﻨﺪش ﺧﺮد و ﺑﺰرگ‬ ‫ﻫﻨﺪ و ﺗﺮك‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫در رﺣﻢ‬
‫ﮐﺎروان‬ ‫ﻗﻄﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ران‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .166‬ﺑﻘﯿﻪ ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ زﯾﺪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ را ﮐﻪ اﺣﻮال ﺧﻠﻖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭘﻮﺷﯿﺪه‬
‫ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﻤﻪ را ﻣﯿﺸﻨﺎﺳﻢ‬
‫ﻓﺎش ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻢ ﻋﯿﺎن از ﻣﺮد و زن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﮔﺰﯾﺪش ﻣﺼﻄﻔﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺲ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﻨﺪم‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬
‫ﻧﺸﺮ؟‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺣﺸﺮ؟‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﮔﻮﻫﺮم‬ ‫ﺑﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪي‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫درم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻫ‪‬ﻞ‬
‫را‬ ‫ﺑﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻧﺨﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫آﯾﺪ ز‬ ‫ﮐﺴﻮف‬ ‫ﺗﺎ‬
‫را‬ ‫آﻣﯿﺰ‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫را‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫راز‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻢ‬ ‫وا‬
‫آل‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫واﻧﻤﺎﯾﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎل‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺑﺒﺮﯾﺪه‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ‬
‫و ﻣ‪‬ﺤﺎق‬ ‫ﺧﺴﻒ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫در ﺿﯿﺎي ﻣﺎه‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫ﺳﻮراخ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫واﮔﺸﺎﯾﻢ‬

‫‪148‬‬
‫اﻧﺒﯿ ﺎ‬ ‫ﮐﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻃﺒﻞ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮاﻧﻢ‬ ‫اﺷﻘﯿﺎ‬ ‫ﭘ‪‬ﻼس‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫واﻧﻤﺎﯾﻢ‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫آرم‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮزخ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨﺎت‬ ‫و‬ ‫دوزخ‬
‫ﮐﺂب ﺑﺮ روﺷﺎن زﻧﺪ ﺑﺎﻧﮕﺶ ﺑﻪ ﮔﻮش‬ ‫ﺟﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﺣﻮض‬ ‫واﻧﻤﺎﯾﻢ‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻢ ﻣﻦ‬ ‫دم‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ‬ ‫و آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺗﺸﻨﻪ ﺑﺮ ﮔ‪‬ﺮدش دوان‬
‫ﮐﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﮏ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﯿﺪوﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﮔ‪‬ﺮد‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫واﻧﻤﺎﯾﻢ‬ ‫را‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﯿﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫واﻧﮑﺴﺎن‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﻫﺎﺷﺎن‬ ‫ﻧﻌﺮه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دوش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دوﺷﺸﺎن‬ ‫ﺑﺴﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫در‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺸﻤﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫از ﻟﺒﺎن ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻮﺳﻪ ﻏﺎرت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ‬ ‫زﯾﺎرت‬ ‫ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫واﺣﺴﺮﺗﺎه‬ ‫ﻧﻌﺮه‬ ‫و‬ ‫ﺣﻨﯿﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮ ﺷﺪ اﯾﻦ ﮔﻮﺷﻢ ز ﺑﺎﻧﮓ آه آه‬
‫رﺳﻮل‬ ‫آزار‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﻐﻮل‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫اﺷﺎرﺗﻬﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺗﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫داد‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﮕﻔﺖ ﺳﺮ ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب‬
‫ﻋﮑﺲ ﺣﻖ ﻻ ﯾﺴ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﯿﯽ زد ﺷﺮم ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻫﯿﻦ در ﮐﺶ ﮐﻪ اﺳﺒﺖ ﮔﺮم ﺷﺪ‬
‫ﺧﻼف؟‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫و‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻏﻼف‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺣﯿﺎي‬ ‫و‬ ‫آزار‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﻔﺲ؟‬ ‫ﺑﻨﺪد‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫و‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﮔﺮ دو ﺻﺪ ﺳﺎﻟﺶ ﺗﻮ ﺧﺪﻣﺘﻬﺎ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺳﻨﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺤﮑﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫و‬ ‫آﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﻣﻨﻤﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﻤﺎ‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫ﮐﺰ‬
‫آﯾﻨﻪ و ﻣﯿﺰان و آن ﮔﻪ رﯾﻮ و ﺑﻨﺪ‬ ‫اوت ﮔﻮﯾﺪ رﯾﺶ و ﺳﺒﻠﺖ ﺑﺮ ﻣﺨﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺘﻮان ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻓﺮاﺧﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﯿﮑﻮان‬ ‫روي‬ ‫آﯾﯿﻦ‬ ‫ﺷﻮﯾﻢ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﭼﻪ ارزﯾﻢ اي ﺟﻮان؟‬
‫را‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﺳﯿﻨﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺠﻠﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ازل؟‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻐﻞ؟‬ ‫در‬ ‫ﮔﻨﺠﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﻮن ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻫﻢ دﻏﻞ را‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﻐﻞ را ﺑﺮ درد‬
‫ﺗﻬﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﯾﮏ اﺻﺒﻊ ﭼﻮ ﺑﺮ ﭼﺸﻤﯽ ﻧﻬﯽ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺳﺎﺗﺮي‪،‬‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫اي‬ ‫ﺳﻘﻄﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﮑﺴﻒ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻣﺤﮑﻮم‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫درﯾﺎﯾﯽ‬ ‫ﻏﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫ﻟﺐ‬
‫ﺟﻠﯿﻞ‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﯽ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺳﻠﺴﺒﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫زﻧﺠﺒﯿﻞ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‪،‬‬ ‫زور‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫ﭼﺎر‬
‫ﺳﺎﺣﺮان‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫روان‬ ‫دارﯾﻤﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻫﺴﺖ در ﺣﮑﻢ دل و ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺎن‬ ‫روان‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫دو‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬

‫‪149‬‬
‫اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬رﻓﺖ ﺳﻮي زﻫﺮ و ﻣﺎر‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﻣﻠﺒﻮﺳﺎت‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮﺳﺎت‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺰﺋﯿﺎت‬ ‫ﺣﺒﺲ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﮐﻠﯿﺎت‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻣﺮاد‪‬‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﯾﺰه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﮐﺸﺎن‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯿﺪود‬ ‫ﮐﺮدﺷﺎن‬ ‫اﺷﺎرت‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺮف‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻋﺼﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﻼ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دل‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻧﻘﺺ‬ ‫ز‬ ‫اﻓﺰوﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﮔﺮﯾﺰد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫دل ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﭘﺎ در آﯾﺪ زو ﺑﻪ رﻗﺺ‬
‫ﮐﺘﺎب‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺻﺎﺑﻊ‪،‬‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺴﺎب‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫دل‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪه‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺗﻦ‪،‬‬ ‫درون‬ ‫او‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﯾﺎري‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎري‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻨﯽ‬ ‫ده‬ ‫ﮔﺮز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ﺧﻮردﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫اي‬ ‫ﮐﻔﭽﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪،‬‬ ‫ور‬
‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﻃﺮﻓﻪ‬ ‫وﺻﻠﺖ‬ ‫ﻃﺮﻓﻪ‬ ‫دل ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﺑﺪﯾﺸﺎن‪ ،‬اي ﻋﺠﺐ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻣﻬﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫دل‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺄﻣﻮر‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺣﺴﯽ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺄﺳﻮر‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫از‬ ‫ﺣﺴﯽ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬
‫ﺷﻤﺮ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ده ﺣﺲ اﺳﺖ و ﻫﻔﺖ اﻧﺪام و دﮔﺮ‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺮي‬ ‫زن‬ ‫دﯾﻮ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻬﺘﺮي‬ ‫در‬ ‫دﻻ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺎﺗﻢ از دﺳﺖ ﺗﻮ ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻪ دﯾﻮ‬ ‫ﮔﺮ در اﯾﻦ ﻣﻠﮑﺖ ﺑﺮي ﺑﺎﺷﯽ ز رﯾﻮ‬
‫دو ﺟﻬﺎن ﻣﺤﮑﻮم ﺗﻮ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺴﻢ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﺳﻢ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﻤﺮد‬ ‫ﺑﺨﺘﺖ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻓﻮت‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺒﺮد‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دﺳﺘﺖ‬ ‫ز‬ ‫ور‬
‫اﻟﺘﻨﺎد"‬ ‫"ﯾﻮم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺨﺘﻮم‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﻠﻌﺒﺎد‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﺴﺮﺗﺎ"‬ ‫"ﯾﺎ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﻨﮕﺮي‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫روي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻨﮑﺮي‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺮي ؟‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫از‬ ‫آوري‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﮑﺮ‬
‫ﺗﻨﻢ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﻗﺼﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﮐﻨﻢ؟‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .167‬ﻣﺘﻬﻢ ﮐﺮدن ﻏﻼﻣﺎن و ﺧﻮاﺟﻪ ﺗﺎﺷﺎن ﻣﺮ ﻟﻘﻤﺎن را ﮐﻪ آن ﻣﯿﻮه ﻫﺎي ﺗﺮوﻧﺪه ﮐﻪ ﻣﯽ آوردﯾﻢ او‬
‫ﺧﻮرده اﺳﺖ‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﻓﺮاغ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آﯾﺪش‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﻼﻣﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻟﯿﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺻﻮرت‪،‬‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻃﻔﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻏﻼﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬
‫را‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺨﻮردﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﻏﻼﻣﺎن‬ ‫آن‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺮ ﻟﻘﻤﺎن ﺗﺮش ﮔﺸﺖ و ﮔﺮان‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫اش‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻋﺘﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻔﺤﺺ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪150‬‬
‫ﻣﺮﺗﺠ ﯽ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺎﺋﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﯿﺪا‪،‬‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ده‬ ‫آب‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﻓﺮﻣﺎ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬
‫ﺣﻤﯿﻢ‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ده‬ ‫در‬ ‫ﺳﯿﺮﻣﺎن‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫اي‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬
‫دوان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﻮاره‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﮐﻼن‬
‫را‬ ‫اﻻﺳﺮار‬ ‫ﮐﺎﺷﻒ‬ ‫ﺻﻨﻌﻬﺎي‬ ‫را‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫ﮔﻬﺎن‬ ‫آن‬
‫ﻣﺮ ﻏﻼﻣﺎن را و ﺧﻮردﻧﺪ آن ز ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺣﻤﯿﻢ‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﮐﺸﺘﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫دوﯾﺪﻧﺪي‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﺷﺘﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﺮاﻧﺪﺷﺎن‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﯾﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫آورد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آب‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫از‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻗﯽ‬
‫ﺻﺎف‬ ‫آب‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻟﻘﻤﺎن را در آﻣﺪ ﻗﯽ ز ﻧﺎف‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﮑﻤﺖ رب اﻟﻮﺟﻮد؟‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬
‫ﯾﺸﺘﻬﯽ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﮐﺎﻣﻦ‬ ‫ﻣﻨﮑﻢ‬ ‫ﺑﺎن‬ ‫ﮐﻠﻬﺎ‬ ‫اﻟﺴ‪‬ﺮاﺋ‪‬ﺮُ‬ ‫ﺗُﺒ‪‬ﻠَﯽ‪،‬‬ ‫ﯾﻮ‪‬م‪‬‬
‫أﻓﻈﻌﺖ‬ ‫ﻣﻤﺎ‬ ‫اﻷﺳﺘﺎر‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﻗﻄﻌﺖ‬ ‫ﺣ‪‬ﻤ‪‬ﯿﻤﺎً‬ ‫ﻣﺎء‪‬‬ ‫ﺳ‪‬ﻘُﻮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺣﺠﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﭘﺬرﻓﺖ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﮔﻔﺘﯿﻢ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫آن دل ﭼﻮن ﺳﻨﮓ را ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺳﮓ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫ﺳﺰد‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫رﯾﺶ ﺑﺪ را داروي ﺑﺪ ﯾﺎﻓﺖ رگ‬
‫زﺷﺖ را ﻫﻢ زﺷﺖ ﺟﻔﺖ و ﺑﺎﺑﺖ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫اﻟﺨﺒﯿﺜﯿﻦ‬ ‫اﻟﺨﺒﯿﺜﺎت‬
‫ﻣﺤﻮ و ﻫﻢ رﻧﮓ ﺻﻔﺎت ﺟﻔﺖ ﺷﻮ‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﻫﺮ ﺟﻔﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯽ‪ ،‬ﺑﺮو‬
‫ﭘﺬﯾ ﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺻﻔﺎﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫او‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﻮ‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﺳﺮ ﻣﮑﺶ از دوﺳﺖ‪ ،‬و‪ ‬اﺳ‪‬ﺠ‪‬ﺪ‪ ‬و‪ ‬اﻗﺘﺮب‬ ‫ﺧﺮب‬ ‫ﺳﺠﻦ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫واﷲ‬ ‫ﺑﻨﻪ‪،‬‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﺎﻧﺮا‬
‫ﻗﯿﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﻃﻘﻪ‬ ‫ﺑﺮاق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﯾﺪ‬ ‫ﺧﯿﺰ‬ ‫ﻧﺪارد‪،‬‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .168‬ﺑﻘﯿﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ زﯾﺪ ﺑﺎ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺟﻮاب او ﺑﻪ آﻧﺤﻀﺮت‬

‫را‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﻣﯿﺪراﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺎﺿﺢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎﻃﻘﻪ‬
‫راه‬ ‫ﺑﺮﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮان‪،‬‬ ‫را‬ ‫زن‬ ‫دﻫﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫ﻏﯿﺐ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺴﺮور‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫از‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﮏ ﻣﺮان‪ ،‬در ﮐﺶ ﻋﻨﺎن‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮر ﺑﻪ‬
‫رو‬ ‫ﻧﮕﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺒﺎدت‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫او‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﻐﻞ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺒﺎدﺗﻬﺎي‬ ‫در‬ ‫ﻣﺸﺮف‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻣﯿﺪوﻧﺪ‬ ‫رﮐﺎﺑﺶ‬ ‫در‬ ‫روزي‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺸﺮّف‬ ‫اوﻣﯿﺪي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻣﺮﺣﻤﻪ‬ ‫ﻋﻤﻮم‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺘﺎﺑﺪ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺣﺬﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮف‬ ‫و‬ ‫رﺟﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻖ ﻫﻤﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻣﯿﺮ و اﺳﯿﺮ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮورده‬ ‫ﭘﺮده‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮف‬ ‫و‬ ‫رﺟﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪151‬‬
‫ﻣﻼ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮّي‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮّ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﭼﻮن درﯾﺪي ﭘﺮده‪ ،‬ﮐﻮ ﺧﻮف و رﺟﺎ؟‬

‫‪ .169‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺎﻫﯽ ﮔﯿﺮ و ﻣﺮد ﺟﻮان و ﮔﻤﺎن او ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﮔﯿﺮ ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﺴﺖ‬

‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺘﺎ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻇﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺳﯿﻤﺎي‬ ‫ورﻧﻪ‪،‬‬ ‫ﮔﺮ وﯾﺴﺖ اﯾﻦ از ﭼﻪ ﻓﺮد اﺳﺖ و ﺧﻔﯿﺴﺖ؟‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻞ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺪر اﯾﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﯽ ﺑﻮد او دو دل‬
‫ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﺨﺘﺶ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫دﯾﻮ رﻓﺖ از ﺗﺨﺖ و ﻣﻠﮏ او‪ ،‬ﮔﺮﯾﺨﺖ‬
‫ﭘﺮي‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺮي‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫رﺟﺎل‬ ‫ﻧﻈﺎره‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬
‫ﺳﺮي‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺤﺮّي‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺮي‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺤﺮي‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫آﻧﮕﺎه‬ ‫وﻫﻢ‬
‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻏﺎﺋﺐ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻟﯿﺪه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎر‬ ‫زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎرﯾﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺳﻤﺎي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﺮﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ اﻇﻬﺎر ﮐﺮدن ﻫﻢ ﮐﻤﺎل‬
‫ﺳﺮا‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫روزن‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻢ‬ ‫زآن‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑِﺎﻟْﻐَﯿﺐِ‬ ‫ﯾﺆْﻣ‪‬ﻨُﻮنَ‬
‫ﻧﯿﮏ دان و ﺑﮕﺬر‪ ،‬از ﺗﺮدﯾﺪ و رﯾﺐ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﯾﮏ درﺻﺪ ﺑﻮد اﯾﻤﺎن ﺑﻪ ﻏﯿﺐ‬
‫ﻓﻄﻮر؟‬ ‫ﻓﯿﻬﺎ‬ ‫ﺗﺮي‬ ‫ﻫﻞ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻇﻬﻮر؟‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آورﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫رو‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮﻧﺪ‬ ‫ﺗﺤﺮي‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دارﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آورد‬ ‫دزد‬ ‫را‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﮑﻮس‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﺑﻨﺪة‬ ‫ﻫﻤﺘﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮش‬ ‫اﺳﺘﺒﻌﺎد‬ ‫در‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ در ﻏﯿﺐ آﯾﺪ ﺧﻮب و ﮐﺶ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ در ﻏﯿﺒﺖ ﺑﻮد او ﺷﺮم رو‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫داري‬ ‫ﻗﻠﻌﻪ‬
‫ﮐﺮان‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻔﺮوﺷﺪ‬ ‫ﻗﻠﻌﻪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻗﻠﻌﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﭘﺎس‬
‫وﻓﺎ‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺛﻐﺮﻫﺎ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﯾﺐ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ و ﺟﺎن ﻓﺸﺎن‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻧﺰد‬
‫ﺑﻪ ﮐﻪ اﻧﺪر ﺣﺎﺿﺮي زآن ﺻﺪ ﻫﺰار‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫ذره‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﻏﯿﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮدود‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺮﺑﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻏﯿﺐ و ﻏﺎﯾﺐ و رو ﭘﻮش ﺑﻪ‬
‫ﻟﺪ‪‬ن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺨُﻦ‬ ‫از‬ ‫دار‬ ‫وا‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫اي‬
‫إﻟﻪ‬ ‫اﻟﺸﺎﻫﺪ‬ ‫أﻋﻈﻢ‬ ‫ء‬ ‫ﺷﯽ‬ ‫أَي‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﻋﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬

‫‪152‬‬
‫ﯾﺪوم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫إﻻ‬ ‫رب‬ ‫ﻻ‬ ‫إﻧﻪ‬ ‫اﻟﻌﻠﻮم‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻤﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫اﷲ‬ ‫ﯾﺸﻬﺪ‬
‫ﻣﺸﺘﺮك‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﻮاﻫﯽ داد ﺣﻖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻮد ﻣﻠﮏ؟‬
‫ﺧﺮاب‬ ‫دﻟﻬﺎي‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺷﻌﺸﺎع‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫را‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﮕﺴﻠﺪ‬ ‫ﻧﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺗﻒ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺧﻔﺎﺷﯽ‪،‬‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﺑﺎزدان‬ ‫ﻣﺎﻫﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻼﯾﮏ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺗﺎﻓﺘﯿﻢ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯿﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺿﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ‬
‫ﻫﺮ ﯾﮏ ﻣﻠﮏ‪ ،‬در ﻧﻮر ﻗﺪر‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻪ ﻧﻮ ﯾﺎ ﺳﻪ روزه ﯾﺎ ﮐﻪ ﺑﺪر‬
‫ﺷﻌﺎع‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮاﺗﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺑﺎع‬ ‫او‬ ‫ﺛﻼث‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﺟﻨﺤﻪ‬ ‫ز‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺮﻗﺴﺘﺸﺎن‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺴﯿﺎن‬ ‫ﻋﻘﻮل‬ ‫ﭘﺮﻫﺎي‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺲ ﻗﺮﯾﻦ ﻫﺮ ﺑﺸﺮ در ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ‬
‫اﺧﺘﺮ او را ﺷﻤﻊ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ره ﺑﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ اﻋﻤﺶ‪ ،‬ﻧﻮر ﺧﻮر‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮ ﻧﺘﺎﻓﺖ‬

‫‪ .170‬ﮔﻔﺘﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻪ ﻣﺮ زﯾﺪ را ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺮّ را ﻓﺎش ﺗﺮ از اﯾﻦ ﻣﮑﻦ‬
‫رﻫﺮوان را ﺷﻤﻊ و‪ ،‬ﺷﯿﻄﺎن را رﺟﻮم‬ ‫ﻧﺠﻮم‬ ‫اﺻﺤﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻮر؟‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺴﯽ را ﮔﺮ ﺑ‪‬ﺪي آن ﭼﺸﻢ و زور‬
‫دﻟﯿﻞ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ذﻟﯿﻞ؟‬ ‫اي‬ ‫اﺳﺘﯽ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﺷﻬﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‪،‬‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫اﺧﺘﺮي‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫اﻟﯽ‬ ‫ﯾﻮﺣﯽ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺎه ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﺑﻪ اﺑﺮ و ﺧﺎك و ﻓﯽ‬
‫ﺑﺪاد‬ ‫ﻧﻮري‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪم‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﻔﻮس‬ ‫ﻇﻠﻤﺎت‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دارم‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﻤﻮس‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دارم‬ ‫ﻇﻠﻤﺘﯽ‬
‫اﻧﻮري‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آوري‬ ‫ﺗﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﻢ‪،‬‬ ‫آن‬ ‫ز‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻢ‬ ‫ره‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎﻓﺘﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻬﺪ و ﺳﺮﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫اﻧﮕﺒﯿﻦ‬ ‫ﻣﯿﺨﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮﮐﻪ‬ ‫رﻫﯿﻦ‬ ‫اي‬ ‫وارﻫﯿﺪي‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺳﺘﻮي‬ ‫اﻟْﻌ‪‬ﺮْشِ‬ ‫ﻋ‪‬ﻠَﯽ‬ ‫اﻟﺮﱠﺣ‪‬ﻤﻦُ‬ ‫ﺑﺮوي‬ ‫ﺗﺨﺖ دل ﻣﻌﻤﻮر ﺷﺪ ﭘﺎك از ﻫﻮا‬
‫ﺣﻖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﯾﺎﻓﺖ دل اﯾﻦ راﺑﻄﻪ‬ ‫ﺣﮑﻢ ﺑﺮ دل ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺑﯽ واﺳﻄﻪ‬
‫ﻣﺠﻮ‬ ‫رﺳﻮاﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﻨﺪش‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫زﯾﺪ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫را‬ ‫اﻇﻬﺎر‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﺪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﺴﺖ از ﺻﻒ ﻧﻌﺎل و ﻧﻌﻞ رﯾﺨﺖ‬ ‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‪،‬‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫را‬ ‫زﯾﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ اﺧﺘﺮ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮ او ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺗﺎﻓﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯽ زﯾﺪ ﻫﻢ ﺧﻮد را ﻧﯿﺎﻓﺖ‬
‫ﮐﻬﮑﺸﺎن‬ ‫راه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‪،‬‬ ‫ﮐﻬﯽ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﻣﺤﻀﺮون‬ ‫ﻟَﺪ‪‬ﯾﻨﺎ‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎﺷﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﻬﺎ‬

‫‪153‬‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫اﻧﺠﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎم‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻐﻨﻮﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫رو‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﻬﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺑﮕﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺻﺒﺢ ﭼﻮن دم زد‪ ،‬ﻋ‪‬ﻠﻢ ﺑﺮداﺷﺖ ﺧﻮر‬
‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‪،‬‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﻫﻮﺷﻬﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫وادﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﻬﺸﺎن‬
‫أﺣﯿﯿﺘﻨﺎ‬ ‫رﺑﻨﺎ‬ ‫ﻧﺎزان‪،‬‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺸﺎن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﻮﺑﺎن‬ ‫ﭘﺎي‬
‫اﻧﮕﯿﺨﺘﻪ‬ ‫ﻏﺒﺎر‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﺎن‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﻋﻈﺎم‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺟﻠﻮد‬ ‫آن‬
‫ﮐﻨﻮد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﻮر‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫از‬ ‫آرﻧﺪ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ‬
‫در ﻋﺪم‪ ،‬ز اول ﻧﻪ ﺳﺮﭘﯿﭽﯿﺪه اي؟‬ ‫ﺳﺮ ﭼﻪ ﻣﯽ ﭘﯿﭽﯽ؟ ﮐﻨﻮن ﻧﺎدﯾﺪه اي‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮا ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻨﺪ از ﺟﺎي ﺧﻮﯾﺶ؟‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﺎي‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫اﻓﺸﺮده‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫در‬
‫را‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺖ‬ ‫ﻣﻮي‬ ‫او‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫رﺑﺎﻧﯿﺖ‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮدت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺸﯿﺪت‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫دﯾﻮا‪،‬‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻫﻤﺎره‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫آن‬
‫ز‪‬ﻫﺮه ﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺎ دﻓﻊ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺟﻮاب‬ ‫ﮐﺎﻟﺠﻮاب‬ ‫ﺟِﻔﺎنٍ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﯾﻮ‬
‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺑﯿﻦ‬ ‫ﻟﺮزان‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﭼﻮن ﻫﻤﯽ ﻟﺮزي ز ﺑﯿﻢ؟‬
‫ﻫﻢ ز ﺗﺮس اﺳﺖ آن ﮐﻪ ﺟﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﯿﺰﻧﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎﺻﺐ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫ﮔﺮ ﺷﮑﺮ ﺧﻮاري اﺳﺖ‪ ،‬آن ﺟﺎن ﮐﻨﺪن اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﺟﺰ ﻋﺸﻖ ﺧﺪاي اﺣﺴﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺎزدن‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ‬ ‫آب‬ ‫در‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺎن ﮐﻨﺪن؟ ﺳﻮي ﻣﺮگ آﻣﺪن‬
‫ﺣﯿﺎت‬ ‫آب‬ ‫در‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ را دو دﯾﺪه در ﺧﺎك و ﻣﻤﺎت‬
‫ﺷﺐ ﺑﺮو‪ ،‬ور ﺗﻮ ﺑﺨﺴﺒﯽ‪ ،‬ﺷﺐ رود‬ ‫ﺟﻬﺪ ﮐﻦ ﺗﺎ ﺻﺪ ﮔﻤﺎن ﮔﺮدد ﻧﻮد‬
‫ﭘﯿﺶ ﮐﻦ آن ﻋﻘﻞ ﻇﻠﻤﺖ ﺳﻮز را‬ ‫را‬ ‫روز‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫در‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺪ رﻧﮓ‪،‬‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫در‬
‫ﮐﺎﺷﺘﻦ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫ﺧﺸﺨﺎش‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻦ‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﻔﺘﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻔﺖ و‪ ،‬دزد ﺷﺐ ﺑﺮ ﮐﺎر ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺧﻮاب‬
‫اﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻧﺎرﯾﺎن‬ ‫ﮐﯿﻨﺪ‬ ‫ﺧﺼﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ﻋﺪو‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺮا‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫را‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آب‬
‫ﮔﻨﺎه و زﻟﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر او اﺻﻞ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﺎر‪ ،‬ﻧﺎر ﺷﻬﻮت اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﻔﺴﺮد‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺮوﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ز اﻧﮑﻪ دارد ﻃﺒﻊ دوزخ در ﻋﺬاب‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎراﻣﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﻧﺎر‬
‫اﻟﮑﺎﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﻃﻔﺎء‬ ‫ﻧﻮرﮐﻢ‬ ‫ﻧﺎر ﺷﻬﻮت را ﭼﻪ ﭼﺎره؟ ﻧﻮر دﯾﻦ‬
‫اوﺳﺘﺎ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫را‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫را؟‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻮد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫وارﻫﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪154‬‬
‫ﻧﻬﺎن؟‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺎﺷﺎﮐﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن‬ ‫ﻧﺎر‬
‫ﺑﻤﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﮕﻮﯾﺶ‬ ‫زﻫﺮي‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮرد‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪاﺋﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺎق‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫آن ﻣﻌﻤﻮرﺗﺮ‬ ‫واﻧﮑﻪ ﻣﻌﻤﻮر اﺳﺖ‪ ،‬از‬ ‫رﻧﺠﻮرﺗﺮ‬ ‫را‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﻫﻮﺷﺪار‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﺮﻫﯿﺰ‬ ‫ﻋﺴﻞ‬ ‫از‬ ‫زار‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫"ﮐﻪ ﭼﺮا ﺗﻮ ﻣﯿﺨﻮري ﺑﯽ ﺗﺮس و ﺑﯿﻢ؟"‬ ‫ﮔﺮ ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻮﺋﯽ از ﺟﻬﻞ اي ﺳﻘﯿﻢ‬
‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اي‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻗﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﮐﺞ‬ ‫دان‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﮔﻮﯾﺪت‬
‫آب ﺧُﻢ ﺑﯿﻦ ﮐﻪ ز ﺧﻮردن ﺷﺪ ﻧﮕﻮن‬ ‫آب ﭼﺸﻤﻪ ﺑﯿﻦ ز رﯾﺰش ﺷﺪ ﻓﺰون‬
‫ﻫﯿﺰم را ﺗﻮ ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﯿﻦ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﯿﻔﺮوزد‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﯿﺠﺎن‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫زﯾﻦ دو‪ ،‬آﺗﺶ ﺧﺎﻧﻪ ات وﯾﺮان ﺷﻮد‬
‫ﺳﺮور‬ ‫اﻓﺰاﯾﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫در ﻣﻦ ار ﻧﺎرﯾﺴﺖ‪ ،‬ﻫﺴﺖ آن ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻮر‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫زو‬ ‫ﺑﯿﺰﺑﺎن‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮوزد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﻧﺎر‬
‫او ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺪن ﮐﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﺑﺪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫راﻧﺪن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎري‪،‬‬ ‫ﺷﻬﻮت‬
‫ﮐﺸﯽ؟‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﻤﯿﺮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫آب‬ ‫ﺗﻘﻮي‬ ‫اﻧﮑﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﻫﯿﺰم ﺑﺎز ﮔﯿﺮي‪ ،‬ﻧﺎر ﻣ‪‬ﺮد‬
‫اﻟﻘﻠﻮب‬ ‫ﺗَﻘْﻮ‪‬ي‬ ‫از‬ ‫ﮔﻠﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮐﯽ ﺳﯿﻪ ﮔﺮدد ﺑﻪ آﺗﺶ روي ﺧﻮب‬

‫‪ .171‬آﺗﺶ اﻓﺘﺎدن در ﺷﻬﺮ ﺑﻪ اﯾﺎم ﻋﻤﺮ‬

‫ﻫﻤﭽﻮ ﭼﻮب ﺧﺸﮏ ﻣﯽ ﺧﻮرد او ﺣﺠﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫ﻫﺎ‬ ‫ﻻﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫در‬
‫آب ﻣﯽ ﺗﺮﺳﯿﺪ از آن و ﻣﯽ ﺷﮑﻔﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮ از‬ ‫ﻧﯿﻢ‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺮﮐﻪ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﻣﺸﮕﻬﺎي‬
‫رب‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﻟﻬﺐ‬ ‫اﻓﺰودي‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬
‫ﻣﯿﺸﺪي‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫اﺳﺘﯿﺰه‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﯿﺤﺪي‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺮﺳﯿﺪ‬
‫آب‬ ‫از‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﻤﯿﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮐﺎﺗﺶ‬ ‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫اي‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫آﯾﺎت‬ ‫ز‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻨﯿ ﺪ‬ ‫آن‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﮕﺬارﯾﺪ‬ ‫ﺑ‪‬ﺨﻞ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬارﯾﺪ‬ ‫آب‬
‫اﯾﻢ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻓﺘﻮت‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺨﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫ﺑﮕﺸﻮده‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪش‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫اﯾ ﺪ‬ ‫ﻧﮕﺸﺎده‬ ‫دري‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻧﺎن ﺑﺮ رﺳﻢ و ﻋﺎدت داده اﯾﺪ‬
‫ﻧﻪ از ﺑﺮاي ﺗﺮس و ﺗﻘﻮي و ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺨﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺗﯿﻎ را در دﺳﺖ ﻫﺮ ره زن ﻣﺪه‬ ‫ﻣﺎل ﺗﺨﻢ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻮره ﻣﻨﻪ‬
‫ﻧﺸﯿﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺠﻮ‪،‬‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ‬ ‫اﻫﻞ دﯾﻦ را ﺑﺎز دان از اﻫﻞ ﮐﯿﻦ‬
‫ﮐﺎﻏﻪ ﭘﻨﺪارد ﮐﻪ او ﺧﻮد ﮐﺎر ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﯾﺜﺎر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬

‫‪155‬‬
 ‫‪ .172‬ﺧﺪو اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺧﺼﻢ ﺑﺮ روي اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و اﻧﺪاﺧﺘﻦ آن ﺣﻀﺮت ﺷﻤﺸﯿﺮ‬
‫را از دﺳﺖ‬
‫دﻏﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﺰه‬ ‫دان‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫اﺧﻼص‬ ‫آﻣﻮز‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫از‬
‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮي‬ ‫زود‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺰا‬ ‫در‬
‫وﻟﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﻓﺘﺨﺎر‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫ﺧﺪو‬ ‫او‬
‫ﮔﺎه‬ ‫ﺳﺠﺪه آرد ﭘﯿﺶ او در ﺳﺠﺪه‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫روﺋﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫ﺧﺪو‬ ‫او‬
‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ﻏﺰاﯾﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬
‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﻧﻤﻮدن‬ ‫وز‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺒﺎرز‬ ‫آن‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اﻓﮑﻨﺪي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫از‬ ‫اﻓﺮاﺷﺘﯽ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﺎ ﺷﺪي ﺗﻮ ﺳﺴﺖ در اﺷﮑﺎر ﻣﻦ؟‬ ‫ﻣﻦ؟‬ ‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫دﯾﺪي‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺑﺮﻗﯽ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن ﭼﻪ دﯾﺪي ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺸﻤﺖ ﻧﺸﺴﺖ؟‬
‫در دل و ﺟﺎن ﺷﻌﻠﻪ اي آﻣﺪ ﭘﺪﯾﺪ؟‬ ‫آن ﭼﻪ دﯾﺪي ﮐﻪ ﻣﺮا زآن ﻋﮑﺲ دﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ از ﺟﺎن ﺑﻮد و ﺑﺨﺸﯿﺪﯾﻢ ﺟﺎن‬ ‫آن ﭼﻪ دﯾﺪي ﺑﺮﺗﺮ از ﮐﻮن و ﻣﮑﺎن؟‬
‫ﮐﯿﺴﺘﯽ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺮوت‬ ‫در‬ ‫رﺑﺎﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺷﺠﺎﻋﺖ‬ ‫در‬
‫ﮐﺂﻣﺪ از وي ﺧﻮان و ﻧﺎن ﺑﯽ ﺷﺒﯿﻪ‬ ‫ﺗﯿﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺳﺎﯾﯽ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮوت‬ ‫در‬
‫ﭘﺨﺘﻪ و ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﻨﺪ ﻣﺮدم ﭼﻮ ﺷﻬﺪ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫دﻫﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫اﺑﺮﻫﺎ‬
‫ﺑﺪاد‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﮔﺸﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫اﺑﺮ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫اﻓﺮاﺷﺖ‬ ‫رﺣﻤﺘﺶ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺧﻮاران‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮاي‬ ‫از‬
‫ﮐﻢ ﻧﺸﺪ ﯾﮏ روز از آن اﻫﻞ رﺟﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل آن وﻇﯿﻔﻪ و آن ﻋﻄﺎ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮه‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺪﻧﺎ‬ ‫ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﺴﯿﺴﯽ‬ ‫از‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﺳﯿﺮ و‬ ‫و ﻗﺜﺎء و ﻋﺪس‬ ‫ﺑﻘﻞ‬ ‫آز‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬
‫زآﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﻠﻮي‬ ‫و‬ ‫ﻣﻦّ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﻘﻄﻊ‬ ‫زآن ﮔﺪا روﺋﯽ و ﺣﺮص و آزﺷﺎن‬
‫ﻃﻌﺎم‬ ‫آن‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮام‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫اﻣﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫زاش‬ ‫ﮐﻨﺎﯾﺖ‬ ‫ﯾﺴﻘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﯾﻄﻌﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫رﺑﯽ‬ ‫ﻋﻨﺪ‬ ‫اﺑﯿﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺎ در آﯾﺪ در ﮔﻠﻮ ﭼﻮن ﺷﻬﺪ و ﺷﯿﺮ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﯿﻨﺪ آن ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺧﻄﺎ‬ ‫ز آن ﮐﻪ ﺗﺄوﯾﻞ اﺳﺖ وا داد ﻋﻄﺎ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ ﻣﻐﺰ اﺳﺖ و ﻋﻘﻞ ﺟﺰو ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫آن ﺧﻄﺎ دﯾﺪن ز ﺿﻌﻒ ﻋﻘﻞ اوﺳﺖ‬
‫را‬ ‫ﮔﻠﺰار‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮي‪،‬‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﺄوﯾﻞ ﮐﻦ‪ ،‬ﻧﻪ اﺧﺒﺎر را‬
‫ﺷﻤﻪ اي واﮔﻮ از آن ﭼﻪ دﯾﺪه اي‬ ‫اي ﻋﻠﯽ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻘﻞ و دﯾﺪه اي‬
‫آب ﻋﻠﻤﺖ ﺧﺎك ﻣﺎ را ﭘﺎك ﮐﺮد‬ ‫ﺗﯿﻎ ﺣﻠﻤﺖ ﺟﺎن ﻣﺎ را ﭼﺎك ﮐﺮد‬

‫‪156‬‬
‫ز آن ﮐﻪ ﺑﯽ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮐﺸﺘﻦ ﮐﺎر اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮ داﻧﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺮار ﻫﻮﺳﺖ‬
‫راﯾﺤﻪ‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫واﻫﺐ‬ ‫ﺟﺎرﺣﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺻﺎﻧﻊ‬
‫ﻓﺘﯽ‬ ‫اي‬ ‫را‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺒﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫روح‬ ‫ﭼﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺒﻮد دو ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش را‬ ‫را‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫روح‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ دﯾﺪي اﯾﻦ زﻣﺎن از ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮ اي ﺑﺎز ﻋﺮش ﺧﻮش ﺷﮑﺎر‬
‫دوﺧﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮان‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎي‬ ‫آﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ادراك‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫و آن ﯾﮑﯽ ﺗﺎرﯾﮏ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﺪ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫اﯾﻦ ﺳﻪ ﮐﺲ ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻊ‪ ،‬ﻧﻌﻢ‬ ‫و آن ﯾﮑﯽ ﺳﻪ ﻣﺎه ﻣﯽ ﺑﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫در ﺗﻮ آوﯾﺰان و از ﻣﻦ در ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﺎز و ﮔﻮش ﻫﺮ ﺳﻪ ﺗﯿﺰ‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﻘﺶ ﮔﺮگ و ﺑﺮ ﻣﻦ ﯾﻮﺳﻔﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺤﺮ ﻋﯿﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻋﺠﺐ ﻟﻄﻒ ﺧﻔﯿﺴﺖ‬
‫زﺑﻮن‬ ‫ﻫﮋده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﮋده‬ ‫ار‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫اﻟﻘﻀﺎء‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫اﻟﻘﻀﺎء‬ ‫ﺳﻮء‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﮕﺸﺎ‬ ‫راز‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﯾﺎ ﺗﻮ واﮔﻮ آﻧﭽﻪ ﻋﻘﻠﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻮر‪،‬‬ ‫ﻓﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫از ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭼﻮن داري ﻧﻬﺎن؟‬
‫ﻣﯿﺰﻧ ﯽ‬ ‫ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯿﺰﺑﺎن‬ ‫ازﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺎﻓﺖ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن ﭼﻮن ﮐﻨﯽ؟‬
‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آرد‬ ‫زودﺗﺮ‬ ‫را‬ ‫روان‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻟﯿﮏ اﮔﺮ در ﮔﻔﺖ آﯾﺪ ﻗﺮص ﻣﺎه‬
‫ﺑﺎﻧﮓ ﻣﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮد ﺑﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﻏﻮل‬ ‫ذﻫﻮل‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫از‬
‫ﺿﯿﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺿﯿﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﻫﻨﻤﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺎه‬
‫را‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺷﻌﺎﻋﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻠﻢ را‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎﺑﯽ آن ﻣﺪﯾﻨﻪ‬
‫ﻟﺒﺎب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﺸﻮر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫ﺟﻮﯾﺎي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺎز‬
‫أﺣﺪ‬ ‫ﮐُﻔُﻮاً‬ ‫ﻟَﻪ‪‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫اي‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دري اﺳﺖ؟‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﮔﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎﮔﺸﺎده‬ ‫ﻫﺮ ﻫﻮا و ذره اي ﺧﻮد ﻣﻨﻈﺮي اﺳﺖ‬
‫ﮔﻤﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﮕﻨﺠﺪ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪﺑﺎن‬ ‫را‬ ‫دري‬ ‫ﺑﻨﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮّان‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫و‬ ‫اﻣ‪‬ﯿﺪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺣﯿﺮان‬ ‫دري‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﻮي ﻫﺮ وﯾﺮاﻧﻪ زان ﭘﺲ ﻣﯽ ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻮﺋﯽ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﻬﺎي‬ ‫اﺷﮑﺎف‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﺬرد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎي‬ ‫دود‬ ‫ﮔﺮ ﻇﻦ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬
‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ؟‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﺪت‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪ .173‬ﺳﺆال ﮐﺮدن آن ﮐﺎﻓﺮ از آن ﺣﻀﺮت ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﺮ ﻣﻦ ﻇﻔﺮ ﯾﺎﻓﺘﯽ ﭼﺮا از ﻗﺘﻞ ﻣﻦ اﻋﺮاض‬
‫ﻓﺮﻣﻮدي و ﻣﺮا ﻧﮑﺸﺘﯽ؟‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﺬت‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬

‫‪157‬‬
‫ﺟﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺘﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺠﻨﺒﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ اي ﺟﺎن ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺧﺪﻣﺘﯽ‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻨﯿﻦ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺧﺘﺮ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬
‫ﻣﻌﯿﻦ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ وﻗﺖ آﯾﺪ ﮐﻪ ﺟﺎن ﮔﯿﺮد ﺟﻨﯿﻦ‬
‫او‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫از‬ ‫رو‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻨﯿﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻨﯿﻦ در ﺟﻨﺒﺶ آﯾﺪ ز آﻓﺘﺎب‬
‫ﻧﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻨﯿﻦ‪،‬‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ‬ ‫ﺑﺠﺰ‬ ‫اﻧﺠﻢ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫از‬
‫رو‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫در‬ ‫او؟‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺪاﻣﯿﻦ‬ ‫از‬
‫راﻫﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫از ره ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻪ دور از ﺣﺲ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫و آن رﻫﯽ ﮐﻪ ﺳﻨﮓ ﺷﺪ ﯾﺎﻗﻮت از او‬ ‫آن رﻫﯽ ﮐﻪ زر ﺑﯿﺎﺑﺪ ﻗﻮت از او‬
‫و آن رﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮق ﺑﺨﺸﺪ ﻧﻌﻞ را‬ ‫را‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫آن‬
‫و آن رﻫﯽ ﮐﻪ دل دﻫﺪ ﮐﺎﻟﯿﻮه را‬ ‫را‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫آن‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺪش‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺘﻪ‬ ‫ﭘ‪‬ﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫اي ﺳﭙﺎه اﺷﮑﻦ ﺑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻧﯽ ﺑﺎ ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮔﯿﺮ‬ ‫ﻋﻨﻘﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺷﮑﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎزت‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫اي‬ ‫ﮔﻮ‪،‬‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫و‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫و‪‬ﺣﺪي‪،‬‬ ‫اﻣﺖ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫راه‬ ‫دادن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫اژدﻫﺎ‬ ‫در ﻣﺤﻞ ﻗﻬﺮ اﯾﻦ رﺣﻤﺖ ز ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫‪ .174‬ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻦ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ اﻓﮑﻨﺪن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد در آن ﺣﺎﻟﺖ‬

‫ﺗﻨﻢ‬ ‫ﻣﺄﻣﻮر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺣﻘﻢ‪،‬‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺗﯿﻎ از ﭘﯽ ﺣﻖ ﻣﯽ زﻧﻢ‬
‫ﮔﻮا‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺣﻘﻢ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫ﺣ‪‬ﺮاب‬ ‫در‬ ‫رﻣﯿﺖ‪‬‬ ‫إذ‬ ‫رﻣﯿﺖ‪‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫زﻧﻨﺪه‬ ‫وآن‬ ‫ﺗﯿﻐﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫اﻧﮕﺎﺷﺘﻢ‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻢ‬ ‫ره‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫رﺧﺖ‬
‫ﻗﺘﺎل‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮداﻧﻢ‪،‬‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫وﺻﺎل‬ ‫ﮔﻬﺮﻫﺎي‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺗﯿﻐﻢ‪،‬‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺣﺠﺎب‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ﺣﺎﺟﺒﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‪،‬‬ ‫ام‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﻣﺮا؟‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻧﭙﻮﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮن‬
‫ﺑﺎد؟‬ ‫ﺗﻨﺪ‬ ‫رﺑﺎﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫َﮐﻪ ﻧﯿﻢ ﮐﻮﻫﻢ‪ ،‬ز ﺣﻠﻢ و ﺻﺒﺮ و داد‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ از ﺑﺎدي رود از ﺟﺎ ﺧﺴﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫آز‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺷﻬﻮت‪،‬‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺎد ﺧﻠﻢ‬ ‫ﻋﺠﺐ و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺎد ﮐﺒﺮ و‬
‫ور ﺷﻮم ﭼﻮن ﮐﺎه‪ ،‬ﺑﺎدم ﺑﺎد اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮﻫﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻋﺸﻖ اﺣﺪ ﺳﺮ ﺧﯿﻞ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﻧﺠﻨﺒﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﻟﮕﺎم‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ام‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺧﺸﻢ ﺑﺮ ﺷﺎﻫﺎن‪ ،‬ﺷﻪ و‪ ،‬ﻣﺎ را ﻏﻼم‬
‫ﺧﺸﻢ ﺣﻖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﻮ رﺣﻤﺖ آﻣﺪه ﺳﺖ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫زده‬ ‫ﺧﺸﻤﻢ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺣﻠﻤﻢ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬

‫‪158‬‬
‫روﺿﻪ ﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻮ ﺗﺮاب‬ ‫ﻏﺮق ﻧﻮرم‪ ،‬ﮔﺮ ﭼﻪ ﺳﻘﻔﻢ ﺷﺪ ﺧﺮاب‬
‫ﺳﺰا‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻏﺰا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﷲ‬ ‫اﺑﻐﺾ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﷲ‬ ‫اﺣﺐ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﷲ‬ ‫اﻣﺴﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﷲ‬ ‫اﻋﻄﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ام‬ ‫ﷲ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﷲ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﷲ‪،‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺨﻞ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺨﯿﯿﻞ و ﮔﻤﺎن ﺟﺰ دﯾﺪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﻣﯿﮑﻨﻢ‬ ‫ﷲ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫و‬
‫ام‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺳﺘﯿﻦ‬ ‫ام‬ ‫رﺳﺘﻪ‬ ‫ﺗﺤﺮي‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫اﺟﺘﻬﺎد‬ ‫ز‬
‫ﻣﺪار‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮدم‪،‬‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﻣﻄﺎر‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﺮم‪،‬‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﯿﺸﻮا‬ ‫ﭘﯿﺸﻢ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻢ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪاﻧﻢ‬ ‫ﺑﺎري‪،‬‬ ‫ﮐﺸﻢ‬ ‫ور‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﻮي‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﻨﺠﺎﯾﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬روي ﻧﯿﺴﺖ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻋﻘﻮل‬ ‫اﻧﺪازة‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻧﻪ ارزد دو ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫ﺣ‪‬ﺮّ‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺣ‪‬ﺮّم‪،‬‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫از‬
‫ﻗﻀﺎ‬ ‫و‬ ‫دﻋﻮي‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻗﺪري‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫در‬
‫ﮐﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮاﻫﯿﺸﺎن‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪت‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﺮق‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫از‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﺑﺘﺮ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﺑﻨﺪة‬
‫و آن زﯾﺪ ﺷﯿﺮﯾﻦ و‪ ،‬ﻣﯿﺮد ﺳﺨﺖ ﻣ‪‬ﺮ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻟﻔﻈﯽ ﺷﻮد از ﺧﻮاﺟﻪ ﺣ‪‬ﺮّ‬
‫ﺧﺎص‬ ‫اﻧﻌﺎم‬ ‫و‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺧﻼص‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﺑﻨﺪة‬
‫و آن ﮔﻨﺎه اوﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺒﺮ و ﺟﻮر ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻏﻮر‬ ‫ﭼﻬﯽ اﻓﺘﺎد ﮐﺎن را‬ ‫در‬
‫رﺳﻦ‬ ‫ﯾﺎﺑﻢ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﻗﻌﺮش‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫در ﭼﻬﯽ اﻧﺪاﺧﺖ او ﺧﻮد را ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺑﯿﺮون‬ ‫ﭼ‪‬ﻪ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫از‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﻨﺎه اوﺳﺖ‪ ،‬اي ﺟﺎن ﭼﻮن ﮐﻨﻢ؟‬
‫ﺧﻮد ﺟﮕﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ ﮐﻪ ﺧﺎرا ﺧﻮن ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﮔﺮ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ اﻓﺰون ﺷﻮد‬
‫ﻏﻔﻠﺖ و ﻣﺸﻐﻮﻟﯽ و ﺑﺪ ﺑﺨﺘﯽ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﮕﺮﻫﺎ ﺧﻮن ﻧﺸﺪ از ﺳﺨﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮن ﺷﻮ آن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺧﻮن ﻣﺮدود ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮن ﺷﻮد روزي ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺶ ﺳﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻋﺪل او ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻨﺪة ﻏﻮل ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻘﺒﻮل‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﮔﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺣﺮّ‬
‫ز آن ﮐﻪ ﺑﻮد از ﮐﻮن او ﺣ‪‬ﺮّ اﺑﻦ ‪‬‬ ‫ﻧﺬر‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ارﺳﻠﻨﺎك‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺰ ﺻﻔﺎت ﺣﻖ‪ ،‬در آ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺣ‪‬ﺮّم‪ ،‬ﺧﺸﻢ ﮐﯽ ﺑﻨﺪد ﻣﺮا؟‬
‫زآﻧﮑﻪ رﺣﻤﺖ داﺷﺖ ﺑﺮ ﺧﺸﻤﺶ ﺳﺒﻖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﮐﺮدت‬ ‫ﮐﺎزاد‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﮐﺮدت‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎ‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫از‬ ‫رﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﻫﻮ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺸﮑﻔﺘﻪ‬ ‫ﮔﻠﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎرﺳﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫از‬ ‫اي‬ ‫رﺳﺘﻪ‬
‫ﺗﻮ ﻋﻠﯽ ﺑﻮدي‪ ،‬ﻋﻠﯽ را ﭼﻮن ﮐﺸﻢ؟‬ ‫ﺗﻮ ﻣﻨﯽ و ﻣﻦ ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻦ ﺧﻮﺷﻢ‬
‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫در‬ ‫اي‬ ‫ﭘﯿﻤﻮده‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮدي‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬
‫ورد؟‬ ‫اوراق‬ ‫دﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎري‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫ﺑﺲ‬

‫‪159‬‬
‫ﻗﺒﻮل؟‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪش‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رﺳﻮل؟‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﻋﻮﻧﺸﺎن؟‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮﻧﺸﺎن؟‬ ‫ﺳﺎﺣﺮان‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﻋﻨﻮد؟‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺟﺤﻮد‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺳﺤﺮﺷﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻋ‪‬ﺼﺎت‬ ‫ﺷﺪ اي ﻗﻮم‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰات؟‬ ‫و‬ ‫ﻋﺼﺎ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪﻧﺪي‬ ‫ﮐﯽ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زده‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫را‬ ‫ﻧﺎاﻣﯿﺪي‬
‫وﺷﺌﺎت‬ ‫رﻏﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﻋﯿﻦ‬ ‫ﺳﯿﺌﺎت‬ ‫او‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺒﺪل‬ ‫ﭼﻮن‬
‫و ز ﺣﺴﺪ او ﺑﻄﺮﻗﺪ‪ ،‬ﮔﺮدد دو ﻧﯿﻢ‬ ‫رﺟﯿﻢ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫ﻣﺮﺟﻮم‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ز آن ﮔﻨﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﭼﺎﻫﯽ آورد‬ ‫آورد‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮑﻮﺷﺪ‬ ‫او‬
‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﺒﺎرك‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دادم‬ ‫ُﺗﺤﻔﻪ‬ ‫و‬ ‫زدي‬ ‫ُﺗﻒ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﺸﺎدم‬ ‫در‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭘﺎي ﭼﭗ ز ﺟﺎن ﺳﺮ ﻣﯽ ﻧﻬﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺟﻔﺎﮔﺮ را ﭼﻨﯿﻦ ﻫﺎ ﻣﯽ دﻫﻢ‬
‫ﺟﺎودان‬ ‫ﻣﻠﮑﻬﺎي‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺠﻬﺎ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺨﺸﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫وﻓﺎﮔﺮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑﺪﻫﻤﺶ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻤﺶ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺟﺎوداﻧﻪ‬
‫ﻧﯿﺶ‬ ‫در ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻧﻮش ﻟﻄﻒ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﻨﺎن ﻣﺮدم ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻮﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬

‫‪ .175‬ﮔﻔﺘﻦ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش رﮐﺎﺑﺪار اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ )ع( ﮐﻪ ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﻋﻠﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬
‫ﺳﺮم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ز‬ ‫روزي‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮم‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻫﻼﮐﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد آﮔﻪ آن رﺳﻮل از وﺣﯽ دوﺳﺖ‬
‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﭘﯿﺸﯿﻦ‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫او‬
‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎ ﻣﻦ ﭼﻮن ﺗﻮاﻧﻢ ﺣﯿﻠﻪ ﺟﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﻦ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﻢ‪ :‬ﭼﻮ ﻣﺮگ ﻣﻦ ز ﺗﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﮐﻦ از ﺑﺮاي ﺣﻖ دو ﻧﯿﻢ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﭘﯿﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫او‬
‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺴﻮزد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ز آن ﻗﻠﻢ ﺑﺲ ﺳﺮ ﻧﮕﻮن ﮔﺮدد ﻋﻠﻢ‬ ‫اﻟﻘﻠﻢ‬ ‫ﺟﻒ‪‬‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫زآﻧﮑﻪ اﯾﻦ را ﻣﻦ ﻧﻤﯽ داﻧﻢ ز ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻐﻀﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﭼﻮن زﻧﻢ ﺑﺮ آﻟﺖ ﺣﻖ ﻃﻌﻦ و دق‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻓﺎﻋﻞ‬ ‫ﺗﻮ‪،‬‬ ‫ﺣﻘﯽ‬ ‫آﻟﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﻢ از ﺣﻖ و‪ ،‬آن ﺳﺮّ ﺧﻔﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ او ﭘﺲ آن ﻗﺼﺎص از ﺑﻬﺮ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫رﯾﺎض‬ ‫ﺑﺮوﯾﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻋﺘﺮاض‬ ‫ز‬ ‫اﻋﺘﺮاض‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ز آن ﮐﻪ در ﻗﻬﺮ اﺳﺖ و در ﻟﻄﻒ او اﺣ‪‬ﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﻋﺘﺮاض‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﺪﺑﯿﺮ‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫در‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﯿﺮ‬ ‫ﺣﻮادث‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آﻟﺖ‬
‫ﻣﻬﺎ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻋﻘﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺧﯿﺮا‬ ‫ﻧﺄت‬ ‫ﻧﻨﺴﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫آﯾﻪ‬ ‫ﻧﻨﺴﺦ‬ ‫رﻣﺰ‬

‫‪160‬‬
‫ورد‬ ‫آورد‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮔﯿﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺮﯾﻌﺖ را ﮐﻪ ﺣﻖ ﻣﻨﺴﻮخ ﮐﺮد‬
‫را‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻤﺎدي‬ ‫دان‬ ‫را‬ ‫روز‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫ﻣﻨﺴﻮخ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫آﺗﺶ ﻓﺮوز‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ زآن‬ ‫ﺟﻤﺎدي‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫روز‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﺴﻮخ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺣﯿﺎت؟‬ ‫آب‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫درون ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻇﻠﻤﺖ آﻣﺪ آن ﻧﻮم و ﺳﺒﺎت‬
‫ﺷﺪ؟‬ ‫آوازه‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ‬ ‫اي‬ ‫ﺳﮑﺘﻪ‬ ‫ﻧﯽ در آن ﻇﻠﻤﺖ ﺧﺮدﻫﺎ ﺗﺎزه ﺷﺪ؟‬
‫آﻓﺮﯾ ﺪ‬ ‫روﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺳﻮﯾﺪا‬ ‫در‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺿﺪﻫﺎ‬ ‫ﺿﺪﻫﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺻﻠﺢ اﯾﻦ آﺧﺮ زﻣﺎن ز آن ﺟﻨﮓ ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﺟﻨﮓ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻟﺴﺘﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻣﺘﻬﺎ‬ ‫ﻧﺨﻞ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑ‪‬ﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﻏﺒﺎن‬
‫ﺧﺮﻣﯿﺶ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺸﯿﺶ‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨَﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺣﺒﯿﺐ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎري‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫از‬ ‫رﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻓﻨﺎﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫را‬ ‫ﺷﻬﯿﺪان‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﻘﺼﻬﺎﺳﺖ‬ ‫درون‬ ‫زﯾﺎدﺗﻬﺎ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﺧﻮﺷﮕﻮار‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮﺣﯿﻦ‬ ‫ﯾﺮزﻗﻮن‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫رزق‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اﻓﺰاﺋﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫رﺳﺖ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫ﺣﻠﻖ ﺣﯿﻮان ﭼﻮن ﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﺪل‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ زاﯾﺪ؟ ﮐﻦ ﻗﯿﺎس آن ﺑﺮ اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺒﯿﻦ‬ ‫ﻫﯿﻦ‬ ‫ﺑﺒﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺣﻠﻖ‬
‫او‬ ‫اﻧﻮار‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻤﺎر‬ ‫و‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﺛﺎﻟﺚ‬ ‫ﺣﻠﻖ‬
‫ﺑﻠﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫رﺳﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﻻ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‪،‬‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺑﺒﺮﯾﺪه‬ ‫ﺣﻠﻖ‬
‫ﺗﺎ ﮐﯽ ات ﺑﺎﺷﺪ ﺣﯿﺎت ﺟﺎن ﺑﻪ ﻧﺎن؟‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻦ اي دون ﻫﻤﺖ ﮐﻮﺗﻪ ﺑﻨﺎن‬
‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺑﺮدي‬ ‫ﮐﺂﺑﺮو‬ ‫ﺑﯿﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﻧﺪاري‬ ‫آن‬ ‫ز‬
‫ﮐﯿﻤﯿﺎ را ﮔﯿﺮ و زر ﮔﺮدان ﺗﻮ ﻣﺲ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺪارد ﺻﺒﺮ زﯾﻦ ﻧﺎن ﺟﺎن ﺣﺲ‬
‫ﮔﺎزران‬ ‫ﻣﺤﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻣﮕﺮدان‬ ‫رو‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫اي‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﻮﯾﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬
‫آ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫روزة‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫او‬ ‫اﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﯾﻘﯿﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫رﻓﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﻮ درﺳﺘﺶ ﮐﻦ‪ ،‬ﻧﺪاري دﺳﺖ و ﭘﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫رﻓﻮ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻦ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺧﺮﯾ ﺪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬ ‫ﺑﻔﺮوﺧﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫درﯾﺪ‬ ‫دوﺧﺖ او ﺗﺎﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫آن ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮ ﻓﻠﮏ اﻓﺮاﺧﺖ او‬ ‫و‬ ‫ﭘﺴﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ را ﮐﻨﺪ و ﭼﻮ ﺟﻨﺖ ﺳﺎﺧﺖ او‬
‫ﻣﻌﻤﻮرﺗﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫زﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫زﻣﻦ‬ ‫در‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺪن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒﺮد‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺣﯿﺎت‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻟﻘﺼﺎص‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺟﻨﺎة‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺼﺎﺻﯽ‬ ‫ﻧﻔﺮﻣﻮدي‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زﻧﺪ؟‬ ‫ﺗﯿﻐﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫اﺳﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮد ﮐﻪ را زﻫﺮه ﺑﺪي ﺗﺎ او ز ﺧﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﺳﺨﺮة‬ ‫ُﮐﺸﻨﺪه‬ ‫ﮐﺂن‬ ‫زآﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﭼﺸﻤﺶ را ﮔﺸﻮد‬

‫‪161‬‬
‫زدي‬ ‫ﺗﯿﻐﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را آن ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ آﻣﺪي‬
‫ﺑﺪان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﺣﮑﻢ‪،‬‬ ‫دام‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫رو ﺑﺘﺮس و‪ ،‬ﻃﻌﻨﻪ ﮐﻢ زن ﺑﺮ ﺑﺪان‬
‫ﮔﻤﺮﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺨﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺮدن ز‬ ‫ﺣﻖ ﺑﻨﻪ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬

‫‪ .176‬ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺮدن آدم از ﻓﻌﻞ اﺑﻠﯿﺲ و ﻋﺬر آوردن و ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮدن‬

‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺴﺖ‬ ‫زﯾﺎﻓﺖ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﺎرت‬ ‫از‬ ‫روزي آدم ﺑﺮ ﺑﻠﯿﺴﯽ ﮐﻮ ﺷﻘﯽ ﺳﺖ‬
‫ﻟﻌﯿﻦ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زد‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮد و آﻣﺪ ﺧﻮد ﮔﺰﯾﻦ‬
‫ﺧﻔﯽ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ز‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮ زد ﻏﯿﺮت ﺣﻖ ﮐﺎي ﺻﻔﯽ‬
‫ﮐﻮه را از ﺑﯿﺦ و از ﺑﻦ ﺑﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎژﮔﻮﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻦ‬
‫آورد‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫درد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫آدم‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﭘﺮدة‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﻧﻨﺪﯾﺸﻢ‬ ‫ﮔﺴﺘﺎخ‬ ‫ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫آدم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳ‪‬ﺨﻦ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﮕﯿﺮم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﻋﻔﻮ ﮐﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺟﺮات ز‬ ‫ﯾﺎرب اﯾﻦ‬
‫اﻟﻐﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻟﻌﻠﻮم‬ ‫اﻓﺘﺨﺎر‬ ‫ﻻ‬ ‫اﻫﺪﻧﺎ‬ ‫اﻟﻤﺴﺘﻐﯿﺜﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﻏﯿﺎث‬ ‫ﯾﺎ‬
‫اﻟﻘﻠﻢ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫اﻟﺬي‬ ‫اﻟﺴﻮء‬ ‫اﺻﺮف‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﺮم‬ ‫ﻫﺪﯾﺖ‬ ‫ﻗﻠﺒﺎ‬ ‫ﺗﺰغ‬ ‫ﻻ‬
‫ﺻﻔﺎ‬ ‫اﺧﻮان‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺒﺮ‬ ‫وا‬ ‫اﻟﻘﻀﺎ‬ ‫ﺳﻮء‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬران‬
‫روا‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روا‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اي‬ ‫اﯾﺨﺪا‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭽﺎ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺮﻗﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺗﻠﺦ‬
‫ﺟﺴﻢ ﻣﺎ ﻣﺮ ﺟﺎن ﻣﺎ را ﺟﺎﻣﻪ ﮐﻦ‬ ‫رﺧﺖ ﻣﺎ ﻫﻢ رﺧﺖ ﻣﺎ را راه زن‬
‫ﺑﯽ اﻣﺎن ﺗﻮ ﮐﺴﯽ ﭼﻮن ﺟﺎن ﺑﺮد؟‬ ‫دﺳﺖ ﻣﺎ ﭼﻮن ﭘﺎي ﻣﺎ را ﻣﯽ ﺧﻮرد‬
‫ﺑﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ادﺑﺎر‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﺧﻄﺮﻫﺎي‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ور‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﺎ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻮر اﺳﺖ و ﮐﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎﻧﺎن‬ ‫واﺻﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﺎن ﮐﻪ ﺑﯽ ﺗﻮ زﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮده ﮔﯿﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﺪﻫﯽ راه‪ ،‬ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺮده ﮔﯿﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﺮان‬ ‫اي‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫دوﺗ ﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ﮔﻮﺋﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫ور ﺗﻮ ﮐﺎن و ﺑﺤﺮ را ﮔﻮﯾﯽ ﻓﻘﯿﺮ‬ ‫ور ﺗﻮ ﭼﺮخ و ﻋﺮش را ﮔﻮﺋﯽ ﺣﻘﯿﺮ‬
‫ﻣﻠﮏ و اﻗﺒﺎل و ﻏﻨﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺮ ﺗﻮ راﺳﺖ؟‬ ‫رواﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬
‫ﻣﻐﻨﯿﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺟﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﭘﺎﮐﯽ از ﺧﻄﺮ و ز ﻧﯿﺴﺘﯽ‬
‫دوﺧﺘﻦ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﺪرﯾﺪه‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻦ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫روﯾﺎﻧﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫را‬ ‫ﺻﺒﺎغ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫روﯾﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺧﻮب و ﺧﻮب آوازه ﺷﻮ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫آ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺑﺴﻮزﯾﺪه‪،‬‬ ‫ﮐﺎي‬
‫ﺣﻠﻖ ﻧﯽ ﺑﺒﺮﯾﺪ و ﺑﺎزش ﺧﻮد ﻧﻮاﺧﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﮐﻮر ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎزش ﺑﺴﺎﺧﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫و‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﺻﺎﻧﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﻨﻮﻋﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬

‫‪162‬‬
‫اﻫﺮﯾﻤﻨﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫زﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫ﻋﻤﯽ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﺮﯾﺪي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫رﻫﯿﺪﺳﺘﯿﻢ‬ ‫اﻫﺮﯾﻤﻦ‬ ‫ز‬ ‫زآن‬
‫ﺑﯽ ﻋﺼﺎ و ﺑﯽ ﻋﺼﺎ ﮐﺶ ﮐﻮر ﭼﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﺗﻮ ﻋﺼﺎ ﮐﺶ ﻫﺮ ﮐﻪ را ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ‬
‫آدﻣﯽ ﺳﻮز اﺳﺖ و ﻋﯿﻦ آﺗﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺮ ﺗﻮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮش اﺳﺖ و ﻧﺎﺧﻮش اﺳﺖ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺠﻮﺳﯽ ﮔﺸﺖ و ﻫﻢ زردﺷﺖ ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ را آﺗﺶ ﭘﻨﺎه و ﭘﺸﺖ ﺷﺪ‬
‫ﻫﺎﻃﻞ‬ ‫ﻏﯿﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫إن‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺧﻼ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ء‬ ‫ﺷﯽ‬ ‫ﮐﻞ‬
‫و آن ﮐﺮم ﺑﺎ ﺧﻮﻧﯽ و اﻓﺰوﻧﯽ اش‬ ‫اش‬ ‫ﺧﻮﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫رو‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪ .177‬ﺑﻘﯿﻪ ﻗﺼﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻣﺴﺎﻣﺤﺖ و اﻏﻤﺎض ﮐﺮدن او ﺑﺎ ﺧﻮﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫روز و ﺷﺐ ﺑﺮ وي ﻧﺪارم ﻫﯿﭻ ﺧﺸﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ دﺷﻤﻦ را ﻫﻤﯽ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬
‫ﻣﺮگ‪ ‬ﻣﻦ در ﺑﻌﺚ‪ ،‬ﭼﻨﮓ اﻧﺪر زده ﺳﺖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ ﻣﺮﮔﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن ﺧﻮش آﻣﺪه ﺳﺖ‬
‫ﻧﻮال‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺮﮔﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮﮔﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫و‪،‬‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮگ ﺑﯽ ﺑﺮﮔﯽ ﺗﻮ را ﭼﻮن ﺑﺮگ ﺷﺪ‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫اﺑﺘﺮ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬
‫در ﺟﻬﺎن او را ز ﻧﻮ ﺑﺸﮑﻔﺘﻦ اﺳﺖ‬ ‫از رﺣﻢ زادن ﺟﻨﯿﻦ را رﻓﺘﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻧﮕﯿﺮد‬ ‫ﻻﺗﻠﻘﻮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻣﺮدن ﭘﯿﺶ ﺟﺎﻧﺶ ﺗﻬﻠﮑﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺑِﺄَﯾﺪ‪‬ﯾﮑُﻢ‪‬‬ ‫ﺗُﻠْﻘُﻮا‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺮا ﺳﻮي اﺟﻞ ﻋﺸﻖ و ﻫﻮاﺳﺖ‬
‫ﺗﻠﺦ را ﺧﻮد ﻧﻬﯽ ﺣﺎﺟﺖ ﮐﯽ ﺷﻮد؟‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻬﯽ‪،‬‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ز‬
‫ﺗﻠﺨﯽ و ﻣﮑﺮوﻫﯽ اش ﺧﻮد ﻧﻬﯽ اوﺳﺖ‬ ‫داﻧﻪ اي ﮐﺶ ﺗﻠﺦ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻐﺰ و ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫اﺣﯿﺎء‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫ﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫داﻧﮥ‬
‫داﺋﻤﺎ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ‬ ‫ﻗﺘﻠﯽ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫إن‬ ‫ﻻﺋﻤﺎ‬ ‫ﺛﻘﺎﺗﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﻗﺘﻠﻮﻧﯽ‬
‫ﻣﺘﯽ‬ ‫ﺣﺘﯽ‬ ‫ﻣﻮﻃﻨﯽ‬ ‫أﻓﺎرق‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻓﺘﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ‬ ‫ﻣﻮﺗﯽ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫إن‬
‫راﺟﻌﻮن‬ ‫إِﻟَﯿﻪ‪‬‬ ‫إِﻧﱠﺎ‬ ‫ﯾﻘﻞ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫اﻟﺴﮑﻮن‬ ‫ذا‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﺗﮑﻦ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻟﻮ‬ ‫ﻓﺮﻗﺘﯽ‬
‫دﻫﺮ‬ ‫ﺗﻔﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫وﺣﺪت‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫راﺟﻊ آن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎز آﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﺳ‪‬ﺮّ ز ﺳﯿﺪ‪ ،‬ﮔﺸﺖ ﺧﻢ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮم‬ ‫ﻧﺪارد‪،‬‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪ .178‬اﻓﺘﺎدن رﮐﺎﺑﺪار در ﭘﺎي اﻣﯿﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﮐﻪ اي اﻣﯿﺮ ﻣﺮا ﺑﮑﺶ و از اﯾﻦ ﺑﻠﯿﻪ‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬
‫ﺗﺮش‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫زودم‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮﯾﺰ‬ ‫ﺧﻮﻧﻢ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺣﻼﻟﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻮﻧﯽ‬ ‫اي‬ ‫ذره‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﺧﻄﯽ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬

‫‪163‬‬
‫ﺗﻨﻢ‬ ‫ﻣﻤﻠﻮك‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫روﺣﻢ‪،‬‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫ﺷﻮ‪،‬‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫اﻟﻔﺘﯽ‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫ﻓﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﺮگ ﻣﻦ ﺷﺪ ﺑﺰم و ﻧﺮﮔﺴﺪان ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﯾﺤﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﻤﺸﯿﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﺮي‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫آﻧﮑﻪ او ﺗﻦ را ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺎن ﭘﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺣﮑﻢ‬ ‫و‬ ‫راه‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺮان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زآن ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﻮﺷﺪ اﻧﺪر ﺟﺎه و ﺣﮑﻢ‬
‫اي‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اي‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺛﻤﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﻧﺨﻞ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺮي‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯿﺖ‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺮي‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫واﷲ‬ ‫آ‪،‬‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ذوﻟﺒﺎب‬ ‫اي‬ ‫ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻤﺎن‬ ‫ﻫﯿﻦ‬

‫‪ .179‬ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ﻓﺘﺢ ﻃﻠﺒﯿﺪن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ در ﻣﮑﻪ و ﻏﯿﺮﻫﺎ ﺟﻬﺖ دوﺳﺘﯽ ﻣﻠﮏ دﻧﯿﺎ‬
‫ﻧﺒﻮد ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻓﺮﻣﻮد "اﻟﺪﻧﯿﺎ ﺟﯿﻔﮥ و ﻃﺎﻟﺒﻬﺎ ﮐﻼب"‬
‫ﻣﺘﻬﻢ ؟‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺣﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﮑﻪ‬ ‫ﻓﺘﺢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬
‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻣﺨﺰن‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺟﻨﺎن‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫اش‬ ‫ﻧﻈﺎره‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﭼﻬﺶ‬ ‫در‬ ‫اوﻓﺘﺎده‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫رﻫﺶ‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﻗﺪﺳﯿﺎن‬
‫ﮐﻮ؟‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺮ‬ ‫ﭘﺮواي‬ ‫ورا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫آل‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﺟﻼل‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﻓﺎﻋﻘﻠﻮا‬ ‫اﯾﻀﺎ‬ ‫اﻟﺮوح‬ ‫و‬ ‫اﻟﻤﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻓﯿﻨﺎ‬ ‫ﯾﺴﻊ‬ ‫ﻻ‬
‫ﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺻﺒﺎﻏﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫زاغ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫زاﻏﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻘﻮل‬ ‫و‬ ‫اﻓﻼك‬ ‫ﻣﺨﺰﻧﻬﺎي‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫اﺷﺘﯿﺎق؟‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﺮد‬ ‫او‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﮑﻪ و ﺷﺎم و ﻋﺮاق‬
‫ﮐﻪ ﻗﯿﺎس از ﺟﻬﻞ و ﺣﺮص َﺧﻮد ﮐﻨﺪ‬ ‫آن ﮔﻤﺎن ﺑﺮ وي ﺿﻤﯿﺮي ﺑ‪‬ﺪ ﮐﻨﺪ‬
‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫زرد‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺳﺎزي‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زرد‬ ‫آﺑﮕﯿﻨﮥ‬
‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫و‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫زرد‬ ‫و‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺷﯿﺸﮥ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺸﮑﻦ‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫اﻓﺮاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮔﺮد‪،‬‬ ‫ﻓﺎرس‬ ‫ﮔ‪‬ﺮد‬
‫ﺟﺒﯿﻦ؟‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺰاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺮد دﯾﺪ اﺑﻠﯿﺲ و ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻓﺮع ﻃﯿﻦ‬
‫دان ﮐﻪ ﻣﯿﺮاث ﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ آن ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺰﯾﺰان‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯿﺮاث آن ﺳﮓ ﭼﻮن رﺳﯿﺪ؟‬ ‫ﻋﻨﯿﺪ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻠﯿﺴﯽ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﯿﺮ ﺣﻖ آن اﺳﺖ ﮐﺰ ﺻﻮرت ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ ﻧﯿﻢ ﺳﮓ‪ ،‬ﺷﯿﺮ ﺣﻘﻢ‪ ،‬ﺣﻖ ﭘﺮﺳﺖ‬
‫ﻣﺮگ‬ ‫و‬ ‫آزادي‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﻮﻟﯽ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫و‬ ‫اﺷﮑﺎري‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮ‬
‫وﺟﻮد‬ ‫ﺑﺴﻮزاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮواﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻪ اﻧﺪر ﻣﺮگ ﺑﯿﻨﺪ ﺻﺪ وﺟﻮد‬

‫‪164‬‬
‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﺑ‪‬ﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﻮدان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﺎدﻗﺎن‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻫﻮاي‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﺻﺎدﻗﺎن را ﻣﺮگ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮگ و ﺳﻮد‬ ‫ﯾﻬﻮد‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﮐﺎي‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫در‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زآن‬ ‫ﺑﺮدن‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫آرزوي‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫آرزوي‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻤﻨﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﮕﺬراﻧﯿﺪ‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺟﻬﻮدان‪،‬‬ ‫اي‬
‫ﭼﻮن ﻣﺤﻤﺪ اﯾﻦ ﻋﻠﻢ را ﺑﺮ ﻓﺮاﺷﺖ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫آﻧﻘﺪر‬ ‫ﺟﻬﻮدي‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﯾﻬﻮدي‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫راﻧﯿﺪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﮑﻦ ﻣﺎ را ﺗﻮ رﺳﻮا اي ﺳﺮاج‬ ‫ﺧﺮاج‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﯾﻬﻮدان‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﻟﺮﺷﺎد‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫واﷲ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻣﯿﺒﻮدﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺬرﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﺰﯾﻪ‬
‫دﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ ده‪ ،‬ﭼﻮ ﭼﺸﻤﺖ دوﺳﺖ دﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﺸﻐﻠﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪي‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺰﺑﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫اﻧﺪرآ‬
‫ارم‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﺑ‪‬ﻦ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﭼ‪‬ﻪ‪‬‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫زودﺗﺮ‬ ‫ﺗﻮﻗﻒ‬ ‫ﺑﯽ‬
‫ﻫﻼ‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﺒﺮدش‬ ‫ﻫﻢ‬

‫‪ .180‬ﮔﻔﺘﻦ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺎ ﻗﺮﯾﻦ ﺧﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﺪو اﻧﺪاﺧﺘﯽ در روي ﻣﻦ ﻧﻔﺲ ﻣﻦ‬
‫ﺟﻨﺒﯿﺪ و اﺧﻼص ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻊ ﮐﺸﺘﻦ ﺗﻮ آن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻬﻠﻮان‬ ‫اي‬ ‫ﻧﺒﺮد‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‬ ‫اﻣﯿﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮي‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨﺒﯿﺪ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روي‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﯽ‬ ‫ﺧﺪو‬ ‫ﭼﻮن‬
‫روا‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺮدة‬ ‫ﺣﻘﯽ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻮﻟﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫ﻧﮕﺎرﯾﺪة‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮ زﺟﺎﺟﮥ دوﺳﺖ‪ ،‬ﺳﻨﮓ دوﺳﺖ زن‬ ‫ﻧﻘﺶ ﺣﻖ را ﻫﻢ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺣﻖ ﺷﮑﻦ‬
‫ﺑ‪‬ﺮﯾﺪ‬ ‫ز‪‬ﻧﺎرش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫او‪،‬‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻮري‬ ‫و‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺒﺮ‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻧﻮﻋﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺎﺷﺘﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اي‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زﺑﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫اﺣﺪ‬ ‫ﺗﺮازوي‬ ‫ﺗﻮ‬
‫اي‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﯿﺸﻢ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻓﺮوغ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ ﺗﺒﺎر و اﺻﻞ و ﺧﻮﯾﺸﻢ ﺑﻮده اي‬
‫او‬ ‫از‬ ‫ﭘﺬرﻓﺖ‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫ﭼﺮاﻏﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫آن‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮﻫﺮ در آرد در ﻇﻬﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫درﯾﺎي‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫زﻣﻦ‬ ‫ﺳﺮاﻓﺮاز‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻦ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺷﻬﺎدت را ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫رو‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮي‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻗﺮب ﭘﻨﺠ‪‬ﻪ ﮐﺲ ز ﺧﻮﯾﺶ و ﻗﻮم او‬
‫را‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮﯾﺪ‬ ‫وا‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬
‫اﻧﮕﯿﺰﺗﺮ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫ﺗﯿﺰﺗﺮ‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬

‫‪ .181‬ﺧﺎﺗﻤﮥ دﻓﺘﺮ اول ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻌﻨﻮي ﻣﻮﻟﻮي‬

‫ﺷﺪ‬ ‫اﻓﺴﺮده‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﺟﻮﺷﺶ‬ ‫ﺧﻮرده ﺷﺪ‬ ‫دو‬ ‫درﯾﻐﺎ ﻟﻘﻤﻪ اي‬ ‫اي‬
‫‪165‬‬
‫ﭼﻮن ذﻧﺐ ﺷﻌﺸﺎع ﺑﺪري را ﺧﺴﻮف‬ ‫ﮐﺴﻮف‬ ‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯽ‬
‫ﻣﺎه او ﭼﻮن ﻣﯽ ﺷﻮد ﭘﺮوﯾﻦ ﮔﺴﻞ‬ ‫اﯾﻨﺖ ﻟﻄﻒ دل ﮐﻪ از ﯾﮏ ﻣﺸﺖ ﮔﻞ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻪ ﺻﻮرت ﮔﺸﺖ‪ ،‬اﻧﮕﯿﺰد ﺟﺤﻮد‬ ‫ﻧﺎن ﭼﻮ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻮد و ﺧﻮردش ﺳﻮد ﺑﻮد‬
‫زآن ﺧﻮرش ﺻﺪ ﻧﻔﻊ و ﻟﺬت ﻣﯽ ﺑﺮد‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎﺷﺘﺮ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﭼﻮن ﻫﻤﺎن را ﻣﯽ ﺧﻮرد اﺷﺘﺮ ز دﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ آن ﺳﺒﺰﯾﺶ رﻓﺖ و ﺧﺸﮏ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺮﺑﯽ‪،‬‬ ‫ورد‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﯽ دراﻧﺪ ﮐﺎم و ﻟﻨﺠﺶ‪ ،‬اي درﯾﻎ‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻨﻮن ﺧﺸﮏ اﺳﺖ و ﮔﺒﺰ‬ ‫ﻧﺎن ﭼﻮ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻮد آن ﺧﺎر ﺳﺒﺰ‬
‫ﻧﺎزﻧﯿﻦ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻮدي‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪآن ﻋﺎدت ﮐﻪ او را ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ‬
‫ﺛﺮي‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آن ﮐﺎﻣﯿﺨﺖ ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺑﺮ ﻫﻤﺎن ﺑﻮ ﻣﯽ ﺧﻮري اﯾﻦ ﺧﺸﮏ را‬
‫ﺷﺘﺮ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﭙﺮﻫﯿﺰ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﮔﯿﺎه‬ ‫آن‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺧﺎك آﻣﯿﺰ و ﺧﺸﮏ و ﮔﻮﺷﺖ ﺑ‪‬ﺮ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫آب‬ ‫ﺳ‪‬ﺨُﻦ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آﻟﻮد‬ ‫ﺧﺎك‬ ‫ﺳﺨﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺻﺎﻓﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﯿﺮه‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺪاﯾﺶ ﺑﺎز ﺻﺎف و ﺧﻮش ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﻟﺼﻮاب‬ ‫اﻋﻠﻢ‬ ‫اﷲ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻦ‪،‬‬ ‫ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫را‪،‬‬ ‫آرزو‬ ‫آرد‬ ‫ﺻﺒﺮ‬

‫ﭘﺎﯾﺎن دﻓﺘﺮ اول‬

‫‪166‬‬