‫فهرست‬

‫مقدمه ‪10 ...................................................................................................‬‬

‫ّللا ‪11 ........................................................................................‬‬

‫انفاق در راه َ‬

‫اخالق در گفتار و کردار ‪11 ...........................................................................‬‬

‫تجـــارت ســــودمنــــد ‪14 .............................................................................‬‬

‫خداوند برای هرکس که بخواهد چندین و چند برابر می کند ‪15 ....................................‬‬

‫خودپرست مباش ‪19 ..................................................................................‬‬

‫میان خود و آتش مانعی قرار دهید‪ ،‬گر چه با نیم خرما باشد ‪20 ........................‬‬

‫صدقه و ایمان ‪22 ......................................................................................‬‬

‫انفاق کسی که از فقر نمی ترسد ‪23 ..................................................................‬‬

‫بخشنده تر از باد وزنده ‪31 ............................................................................‬‬

‫در آن چه داری پرهیزگار باش تا مردم تو را دوست بدارند‪32 ....................................‬‬

‫در سختیها مردان شناخته میشوند ‪35 ..............................................................‬‬

‫شکستگی در برابر هللا ‪43 ................................................................................‬‬

‫انواع عبادتها‪43 .................................................................................... :‬‬

‫فرق میان این دو ‪43 ...................................................................................‬‬

‫شکستگی در برابر خدا از عبادتهای قلب است ‪43 ................................................‬‬

 ‫هدایت‬

‫خواری و شکستگی پیروزی و توانمندی را به دنبال دارد ‪48 .....................................‬‬

‫ظلم تاریکی است ‪51 ...................................................................................‬‬

‫گنجینه های پایان ناپذیر ‪54 ...........................................................................‬‬

‫نعمت های بی شمار ‪54 ................................................................................‬‬

‫هر کس کار نیکی انجام دهد برای خود انجام میدهد ‪55 ............................................‬‬

‫بیندیش و تدبر کن ! ‪56 ...............................................................................‬‬

‫هرکس برای هللا عزوجل تواضع کند ‪ ،‬خداوند او را باال می برد ‪57 ...............................‬‬

‫جبرئیل و شڪستگی ‪60 ..............................................................................‬‬

‫سیدنا آدم علیه السالم ‪63 ....................................................................... ‬‬

‫از رحمت هللا جل جالله ناامید نشوید ‪65 .............................................................‬‬

‫یڪ بار دیگر می گویم‪ ،‬پس خوب گوش ڪن ‪66 ..................................................‬‬

‫ابراهیم علیه السالم ‪66 ................................................................................‬‬

‫شڪستگی موسی علیه السالم ‪67 ....................................................................‬‬

‫سلمان فارسی رضی هللا عنه ‪68 ......................................................................‬‬

‫عبدالقادر گیالنی ‪-‬رحمه هللا‪69 ...................................................................... -‬‬

‫سرا ‪69 .................................................................................‬‬ ‫إنَ َم َع ا ْلعُ ْ‬

‫س ِر یُ َ‬

‫امام احمد بن حمبل ‪71 .................................................................................‬‬

‫عفو و گذشت هللا جل جالله ‪78 ..........................................................................‬‬

‫عفو خداوند متعال در دنیا ‪80 .........................................................................‬‬

‫عفو هللا عزوجل در روز قیامت ‪90 ...................................................................‬‬

‫‪2‬‬
 ‫هدایت‬

‫بزرگترین عفو و گذشت ‪95 ...........................................................................‬‬

‫عفو کسانی که از امت محمد (صیل هللا علیه وسمل) به آتش افکنده می شوند ‪96 ........................‬‬

‫دالیل عفو و گذشت ‪102 ...............................................................................‬‬

‫رضایت و خشنودی ‪105 ..................................................................................‬‬

‫آیا از هللا تعالی راضی هستی ؟! ‪114 ................................................................‬‬

‫بیایید تا طعم ایمان را بچشیم! ‪114 ...................................................................‬‬

‫نشانه های رضایت ‪120 ...............................................................................‬‬

‫نمونه هایی از سرگذشت راضیان از قضای الهی ‪123 .................................................‬‬

‫اول‪ :‬رسول هللا صلی هللا ‪123 .........................................................................‬‬

‫دوم‪ :‬فضیل بن عیاض ‪ -‬رحمه هللا ‪125 ............................................................ -‬‬

‫یک مقایسه ‪125 .......................................................................................‬‬

‫سوم‪:‬عمر بن خطاب رحمه هللا ‪125 ..................................................................‬‬

‫چهارم‪ :‬عمران بن حصین رحمه هللا ‪127 ............................................................‬‬

‫پنجم‪ :‬عروه بن زبیر ‪127 ...................................................................... ‬‬

‫ششم‪ :‬صفیه دختر عبدالمطلب ‪128 ............................................................ ‬‬

‫هفتم‪ :‬سعد بن ابی وقاص ‪129 ................................................................. ‬‬

‫هشتم‪ :‬عبدهللا بن مسعود ‪130 ........................................................................‬‬

‫ما و آنان ‪132 ..........................................................................................‬‬

‫از ثمره های رضایت ‪133 .............................................................................‬‬

‫‪3‬‬
 ‫هدایت‬

‫تـقـوا ‪137 ..................................................................................................‬‬

‫مـعـنـی کـلـمـه ی تـقـوا ‪139 ..........................................................................‬‬

‫مداومت در طاعت ‪141 ................................................................................‬‬

‫تـقـوا و ارکـان زنـدگـی ‪142 ..........................................................................‬‬

‫تـقـوا و مـعـامـالت ‪143 ...............................................................................‬‬

‫تـقـوا و روابـط اجـتـمـاعـی ‪143 ......................................................................‬‬

‫تـقـوا و اخـالق ‪145 ...................................................................................‬‬

‫تـقـوا و عـبـادت هـا ‪145 ..............................................................................‬‬

‫بزرگداشت مقدسات دینی بیانگر تقوای دل هاست ‪146 .............................................‬‬

‫مهمترین توشه تقواست ‪147 .........................................................................‬‬

‫چنان که باید تقوا پیشه سازید ‪150 ..................................................................‬‬

‫تقوا در احادیث شریفه ‪153 ...........................................................................‬‬

‫یک دعا و یک موضعگیری ‪154 .....................................................................‬‬

‫وداع با مسافر ‪155 ....................................................................................‬‬

‫حدیث تاجران ‪156 .....................................................................................‬‬

‫یک موعظه بلیغ و رسا ‪156 .........................................................................‬‬

‫نمونههایی از متقیان و پارسایان ‪157 ...............................................................‬‬

‫ابوبکر رضیهللاعنه ‪158 ..........................................................................‬‬

‫عمر بن عبدالعزیز ‪158 ............................................................................‬‬

‫زنان نیکوکار فرمانبردارند ‪159 ......................................................................‬‬

‫‪4‬‬
 ‫هدایت‬

‫ما و آنان ‪160 ..........................................................................................‬‬

‫یقین به قدرت پروردگار ‪165 .............................................................................‬‬

‫حقیقت یقین به هللا ( جل جالهل) ‪165 ....................................................................‬‬

‫قرآن و یقین ‪171 ......................................................................................‬‬

‫او در‬ ‫ّللا در دل بوووووووووه وسووووووووویله ی تفکووووووووور در دخووووووووول و تصووووووووور‬

‫رسوووووووووو یقوووووووووین بوووووووووه ه‬
‫هستی ‪178 .....................................................................................................‬‬

‫از بین بردن تاثیر آتشی که ابراهیم خلیل علیه السالم در آن افکنده شد‪178 .....................‬‬

‫بطالن تأثیر کارد ابراهیم خلیل علیه السالم ‪180 ....................................................‬‬

‫از بین بردن ویژگی جریان آب برای موسی علیه السالم ‪182 .....................................‬‬

‫خداوند ارتباط میان شىء و سبب مستقیم دنیوی آن را از بین می برد ‪183 ......................‬‬

‫آوردن امنیت از ترس و وحشت ‪183 ................................................................‬‬

‫آمدن نبوت از قلب خانهی کفر ‪185 ..................................................................‬‬

‫بیرون آمدن آب از سنگ ‪187 ........................................................................‬‬

‫زنده کردن مردگان به وسیله مردگان‪190 ...........................................................‬‬

‫پیروزی و گشایش در گرفتاری ها و بحران ها ‪200 ................................................‬‬

‫ّللا یقین دارند ‪203 ....................................................‬‬

‫نمونه هایی از کسانی که به ه‬

‫ّللا (جل جالله)‪203 ................................. :‬‬

‫ّللا ‪‬امام و سرور داران به ه‬
‫‪ --‬رسول ه‬

‫ّللا (جل جالله) ‪208 ......................................‬‬

‫ابودردا (رضی هللا عنه) و یقینش به ه‬

‫عشق به اسالم ‪212 .......................................................................................‬‬

‫آیا تجارتی را به شما نشان دهم؟ ‪212 ...............................................................‬‬

‫‪5‬‬
 ‫هدایت‬

‫اصل مشکل ‪215 ......................................................................................‬‬

‫مفهوم دینداری ‪215 ...................................................................................‬‬

‫نمونه هایی از عاشقان اسالم ‪216 ...................................................................‬‬

‫یک مرد و یک موضع گیری ‪216 ....................................................................‬‬

‫تو بانگ سرده‪،‬رساندنش با ما ‪217 ..................................................................‬‬

‫پرنده ای که به اسالم عشق می ورزد ‪218 ..........................................................‬‬

‫اسالم آوردن عمربن خطاب ‪222 ...............................................................‬‬

‫اولین روز اسالمش ‪223 ..............................................................................‬‬

‫موضع گیری دیگر ‪225 ...............................................................................‬‬

‫ابوذر غفاری ‪228 ...............................................................................‬‬

‫عقبه بن نافع ‪228 .....................................................................................‬‬

‫براء بن مالک ‪232 ............................................................................. ‬‬

‫چیزهای آسان زیادی هست که می توانی انجام بدهی‪ ،‬مثل‪233 ................................. :‬‬

‫باهر چه در توان داری بکوش‪ ،‬حتی اگر کم باشد ‪235 ............................................‬‬

‫مثنی بن حارثه ‪236 ...................................................................................‬‬

‫ای دیندار متدین! با تو سخن می گویم ‪237 .........................................................‬‬

‫محبت خداوند ‪239 ........................................................................................‬‬

‫آیات قرآنی پیرامون محبت ‪239 ......................................................................‬‬

‫ولی این آیه به تو می گوید‪239 ......................................................................‬‬

‫آیا این بدان معناست که این هشت مورد را دوست نداشته باشم؟ ‪240 ...........................‬‬

‫‪6‬‬
 ‫هدایت‬

‫آیهی دیگری در ارتباط با عشق و محبت ‪241 ......................................................‬‬

‫نور هدایت ‪243 ........................................................................................‬‬

‫مفهوم نِ هد و مانند ‪243 .................................................................................‬‬

‫از صمیم قلب خداوند را دوست بدارید ‪245 ..........................................................‬‬

‫نعمت های خدا را به خاطر بیاور ‪245 ...............................................................‬‬

‫خدا را به خاطر نعمت اسالم‪ ،‬سپاس ‪247 ...........................................................‬‬

‫بیا با هم تصور کنیم خدا چقدر تو را دوست دارد ‪248 .............................................‬‬

‫شیرینی ایمان ‪249 .....................................................................................‬‬

‫مواظب باش ‪250 ......................................................................................‬‬

‫دنیا شما را نفریبد ‪250 ................................................................................‬‬

‫چگونه به محبت خداوند در قلبت پی ببری؟ ‪251 ...................................................‬‬

‫عذاب با عدم دیدار هللا ‪ ،‬شروع می شود‪251 .......................................................‬‬

‫نمونه هایی از دوستداران ‪252 .......................................................................‬‬

‫نمونه های دیگری از فرشتگان ‪252 ................................................................‬‬

‫عشق و محبت محور زندگی رسول هللا صلی هللا علیه و سلم است ‪257 ..........................‬‬

‫محبت شهادت از محبت خداوند سرچشمه می گیرد ‪258 ...........................................‬‬

‫عشقی عجیب و حیرت انگیز ‪259 ....................................................................‬‬

‫نمونههایی از صحابه ‪260 ............................................................................‬‬

‫با خداوند صداقت پیشه کرد و خداوند او را تصدیق نمود ‪262 ....................................‬‬

‫در عشقت صادق باش ‪263 ...........................................................................‬‬

‫‪7‬‬
 ‫هدایت‬

‫عثمان بن مظعون ‪266 ......................................................................... ‬‬

‫عبدهللا بن حذافه ‪268 ........................................................................... ‬‬

‫ام جنید ‪270 ............................................................................................‬‬

‫نشانه های محبت هللا‪271 .............................................................................‬‬

‫عفت و پاک دامنی ‪275 ...................................................................................‬‬

‫آیا عفت و پاکدامنی را رعایت می کنی؟ ‪275 ........................................................‬‬

‫نسل کنونی چگونه به عفت می نگرد؟ ‪275 .........................................................‬‬

‫علیه السالم و ابزار تحریک ‪276 ............................................................‬‬ ‫یوس‬

‫‪279 ..................................................................................‬‬ ‫پاکدامنی یوس‬

‫پاداش پاڪدامنی ‪281 .................................................................................‬‬

‫عفت رسول هللا صلی هللا علیه وسلم‪283 ............................................................‬‬

‫عبیدهللا بن عامر‪286 ..................................................................................‬‬

‫نجار با عفت ‪287 ......................................................................................‬‬

‫عزت مسلمانان در عفت و پاکدامنی آنان است ‪288 ................................................‬‬

‫نمونه ی دیگری از عفت و پاڪدامنی ‪290 .........................................................‬‬

‫از زنا و راه های آن بر حذر باش ‪291 ..............................................................‬‬

‫مصداق هاى عفت ‪300 ................................................................................‬‬

‫چگونه عفت و پاكدامنى خود را بشناسى؟ ‪301 .....................................................‬‬

‫چگونه عفت از دست داده را بازگردانیم؟ ‪303 ......................................................‬‬

‫اى پیرمرد سالخورده! ‪303 ...........................................................................‬‬

‫‪8‬‬
 ‫هدایت‬

‫اى خانم متأهل! ‪304 ...................................................................................‬‬

‫اى جوان مسلمان! ‪304 ...............................................................................‬‬

‫اى دختر مسلمان! ‪304 ................................................................................‬‬

‫شگفتى هایى از تمدن ما ‪305 ............................................................................‬‬

‫برابری نژاد ‪306 .......................................................................................‬‬

‫نمونه ای دیگر ‪308 ...................................................................................‬‬

‫نمونه ای دیگر ‪308 ...................................................................................‬‬

‫تسامح دینی ‪309 .......................................................................................‬‬

‫موضع گیری دیگر ‪311 ...............................................................................‬‬

‫عمر ‪‬و مرد یهودی ‪311 .........................................................................‬‬

‫قدرت اقتصادی مسلمانان ‪312 ........................................................................‬‬

‫صالح الدین و قدرت اقتصادی ‪314 ..................................................................‬‬

‫اخالق جنگی مسلمانان ‪314 ..........................................................................‬‬

‫اخالق جنگی اسالمی نزد ابوبکر صدیق ‪314 ................................................ ‬‬

‫مهربانی با حیوانات ‪315 ..............................................................................‬‬

‫تعادل ‪317 ..............................................................................................‬‬

‫پایبندی مسلمانان به سنت کجاست؟ ‪319 ............................................................‬‬

‫ولی چرا چنین سالم و تبریکی!؟ ‪319 ...............................................................‬‬

‫چرا نماز عید را در جای باز می خوانیم؟! ‪320 .....................................................‬‬

‫‪9‬‬
 ‫هدایت‬

‫مقدمه‬
‫نااااااا ی س شااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫ع صااااااا ر شاااااااد د‬ ‫د یااااااا یی د چنااااااادی‬ ‫شااااااا ید انسااااااا‬
‫ااااااااا‬ ‫ااااااااای د یاااااااااک ع صااااااااا رااااااااا ه‬ ‫ای رااااااااا د ر شاااااااااد‬ ‫ر ااااااااا‬ ‫اه‬ ‫داشااااااااا‬
‫ع یااااا‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬ ‫یااااا‬ ‫ااااا د ااااای رینااااای کااااا ا‬ ‫ااااای رااااا ایااااا‬ ‫پاااااگ ن اااااا ا اسااااا‬
‫ناااااادا ا‬ ‫یاااااا یکاااااای اه‬ ‫اااااای کنااااااد شاااااا ید طریعاااااا‬ ‫فضااااااس ارساااااا نن ا انکاااااا‬ ‫ا کاااااا یب‬
‫اه خاااااا د اااااای پ ساااااای‪ :‬چ اااااا ن کساااااای ک‬ ‫هد اااااای شاااااا ی‬ ‫شاااااا‬ ‫ا عراااااا د کنااااااد پاااااا‬
‫ااااا اه ی‬ ‫ا کااااا پااااا یی‬ ‫چااااا‬ ‫قااااا ا ف ااااا‬ ‫ااااا ایااااا اناااااداه رااااا‬ ‫دا ای چنااااای عقلااااای اسااااا‬
‫اااا یی‬ ‫اااا اعراااا د کاااا د انااااد راااا‬ ‫راااا‬ ‫کاااا ا شاااا‬ ‫ی ساااا ن اااای ااااا ا دا چناااا‬ ‫اساااا‬
‫شاااا ید عقااااس داشاااا‬ ‫ا ثاااا س ناااا‬ ‫ساااان ی کاااا خاااا د ساااا خ ر دنااااد د یااااس اااا ایاااا اساااا کاااا ایناااا‬
‫رخشاااااان ا اااااای اساااااا راااااا ای کساااااای کاااااا‬ ‫اااااادای‬ ‫نااااااد‬ ‫ر‬ ‫اااااای اه اااااادای‬ ‫ر شااااااند‬
‫رر د‪:‬‬ ‫ی‬ ‫ر دنر ن ر د اه س ی‬ ‫ا رخ ا د‬

‫ين َجا َهدُوا فِي َنا لَ َن ْه ِد َينَّ ُه ْم ُس ُبلَ َنا ۚ َواِ َّن اللَّ َه لَ َم َع الْ ُم ْح ِسنِ َ‬
‫ين ‪(‬عنكبوت‪)۶۹/‬‬ ‫‪َ ‬والَّ ِذ َ‬
‫(کسانی که در راه ما جهاد و تلاش کنند‪ ،‬انان را به راه هایی که منهتی به ما می شود‪،‬‬
‫راهنمایی می کنیم‪ ،‬و به طور قطع خدا با نیکوکاران است‪).‬‬
‫پگ ن‬ ‫رخن رقیق‬

‫ی‬ ‫ی رد‬ ‫ر ا ن یی اس ددک‬

‫‪10‬‬
 ‫هدایت‬

‫ّللا‬
‫انفاق در راه َ‬
‫اخالق در گفتار و کردار‬

‫خاااااا‬ ‫ر یساااااا ی ایاااااا نیاااااا‬ ‫نی اااااای داشاااااا ر شااااااد‬ ‫یاااااا‬ ‫کاااااا ی ر یااااااد ااااااد‬
‫اااا د اااای‬ ‫ثااااس کساااای نر شااااد کاااا یاااا‬ ‫اااایچ کساااای خاااا د ا خساااا نکنااااد‬ ‫راااا ای خاااادا ر شااااد‬
‫ی‬ ‫کاااا د راااادیثی کاااا اراااا‬ ‫ناااا ن اااای راااا د چناااا‬ ‫ااااه خساااا ی‬ ‫ای راااا‬ ‫اااای ر اااا‬ ‫کنااااد‬
‫س‬ ‫َّللا (صاااااالی هللا علیااااااا‬
‫ساااااا س ه‬ ‫ااااااد اساااااا کاااااا‬ ‫اااااای کنااااااد‬ ‫ایاااااا‬ ‫َّللا عناااااا‬
‫( ضاااااای ه‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬

‫س َهر »(ابن ماجه)‬

‫ام ِه إال ال َ‬ ‫ب قَائِ ِم لی َ‬
‫س لَهُ ِمن قِیَ ِ‬ ‫ور َ‬ ‫س لَهُ ِمن ِص ِ‬
‫یام ِه إال الُجوع‪ُ ،‬‬ ‫صائِم لی َ‬
‫ب َ‬
‫« ُر ه ِ‬

‫ه ی‬ ‫ای اه‬ ‫اااااااایچ ر ااااااااا‬ ‫یاااااااا اه ا سااااااااان ی‬ ‫هە دا اناااااااای کااااااااا راااااااا‬ ‫(رساااااااا‬
‫ای اه ن هشااااا‬ ‫اااااه ریااااادا خ اری ااااایچ ر ااااا‬ ‫رسااااا ن ااااا هاها انی کااااا رااااا‬ ‫خااااا د ن ااااای ر ناااااد‬
‫ن ی ر ند‪.‬‬

‫د اااااان د‬ ‫اااااا یی دی اااااا اساااااا‬ ‫اااااانن د‬ ‫کساااااای ک ن اااااا ه اااااای خ انااااااد‬ ‫پاااااا‬
‫ااااای د اااااد ایااااا‬ ‫ا فقاااااط رااااا اعضااااا ین ان ااااا‬ ‫پشااااا سااااا ا ااااا ر کااااا‬ ‫ااااا ر ضااااا نیسااااا‬
‫ن ندا د‪.‬‬ ‫ای ه خس ی‬ ‫ر‬ ‫شخ‬

‫نی اااااد ایااااا کااااا ر فااااای‬ ‫ااااا ااااای خااااا ا ی رااااا دی ااااا ا ف یاااااد ای ر سااااا نی‬ ‫ا ااااا‬ ‫د‬
‫رااااا ی ر یاااااد رااااادانی کااااا رااااا چااااا ساااااخنی نیااااا ه دا ی ااااا‬ ‫ا ر یااااا ی‬ ‫ا ااااا‬ ‫راااااهنی ساااااپ‬
‫ا خدا سخ ر یی ‪.‬‬ ‫د ان ق د‬ ‫یخ ا ی د‬

‫‪11‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای‬ ‫ا خااااادا ااااا یاااااک اه ااااا اه خااااا د ااااای پ ساااااد‪ :‬چقاااااد‬ ‫ان ااااا ق د‬ ‫چااااا هیر سااااا‬
‫ر ید ا د یدا ع س شد‪.‬‬ ‫ن ک فی نیس‬ ‫شنید‬ ‫خ ا ی صد رد یا چ‬

‫ید‪:‬‬ ‫ع ی یف‬ ‫َّللا ر ک‬

‫ه‬

‫‪َ ‬واَن ِفقُوا ِمن َّما َر َز ْق َناكُم ‪(‬منافقون‪.)۱۰/‬‬

‫(بخشش و انفاق کنید از ان چه به شما روزی دادیم‪).‬‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ع یری رط ی د د‬ ‫ض ع رسی‬ ‫ان ق ا ر‬ ‫سپ‬

‫‪َ ‬واَن ِفقُوا ِمن َّما َر َز ْق َناكُم ِّمن َق ْب ِل اَن َياْتِ َي اَ َح َدكُ ُم الْ َم ْو ُت فَ َيقُو َل َر ِّب لَ ْو َلا اَخَّ ْر َتنِي اِلَى ٰ اَ َجل َقرِيب ‪‬‬
‫( منافقون‪.)۱۰/‬‬

‫(پیش از اینکه مرگ یکی از شما در رسد و بگوید‪ :‬پروردگارا! چه می شود اگر مدت اندکی‬
‫مرا بە تٲخیر اندازی‪).‬‬
‫چ اا‬

‫الصال ِ ِح َ‬
‫ين ‪( ‬منافقون‪.)۱۰/‬‬ ‫‪ ‬فَاَ َّص َّد َق َواَكُن ِّم َن َّ‬

‫(تا صدقه بدهم و از صالحان شوم‪.‬‬

‫اس ‪.‬‬ ‫ی خ یل ی‬ ‫ای‬

‫اااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د‬ ‫یاااااا دال ااااا رااااا ایاااااا دا د کااااا انساااااا‬ ‫ااااای ا ینااااااد‪ :‬ایااااا‬ ‫دانشااااا ندا‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫چیهی ر ان ق نک دنن پشی‬ ‫اه‬ ‫ر یش‬

‫‪12‬‬
 ‫هدایت‬

‫عااااا س ااااا ا اه‬ ‫َّللا‬

‫ااااای رینااااای کااااا ه‬ ‫یااااا ی شااااا ی ر اااااا دی‬ ‫یکرااااا دی ااااا رااااا ایااااا‬
‫ی ر د‪:‬‬ ‫ض ع‬ ‫ض ع ان ق ر‬

‫‪َ ‬واَن ِفقُوا ِمن َّما َر َز ْق َناكُم ِّمن َق ْب ِل اَن َياْتِ َي اَ َح َدكُ ُم الْ َم ْو ُت فَ َيقُو َل َر ِّب لَ ْو َلا اَخَّ ْر َتنِي اِلَى ٰ اَ َجل َقرِيب‬
‫‪( ‬منافقون‪.)۱۰/‬‬

‫(بخشش و انفاق کنید از ان چه به شما روزی دادیم‪ ،‬پیش از این که مرگ یکی از شما را‬
‫در رسد و بگوید‪ :‬پروردگارا! چه می شود اگر مدت اندکی مرا به تٲخیر اندازی‪ ،‬تا صدقه بدهم و از‬
‫صالحان شوم‪).‬‬
‫ا ااااای کااااا ی کااااا رااااا یااااا دن ااااای ساااااد ایااااا‬ ‫لااااا راااااد‬ ‫ااااا ا انااااادکی‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫اس ‪:‬‬

‫الصال ِ ِحين َ ‪( ‬منافقون‪.)۱۰/‬‬

‫‪ ‬فَاَ َّص َّد َق َواَكُن ِّم َن َّ‬

‫(تا صدقه بدهم و از صالحان شوم‪).‬‬

‫د‬ ‫کنااااااااد ر یاااااااا د اااااااای‬ ‫اااااااا‬ ‫اااااااا‬ ‫د‬ ‫چیااااااااهی ک انساااااااا‬ ‫ریشاااااااا ی‬ ‫چاااااااا‬
‫کاااا‬ ‫ع اااا ی راااا خاااا ط ایاااا ثاااا‬ ‫اااا اااای ااااا ا د چاااا‬ ‫اه خاااا د راااا‬ ‫اااای اساااا کاااا پاااا‬ ‫ث‬
‫ااااای ا یاااااد‪ :‬چااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای د ه ااااا‬ ‫رااااا ای ف هنااااادانن ااااای اااااا ا د هر ااااا کشاااااید اسااااا‬
‫خااااا د ا رااااا ف هنااااادانن‬ ‫رظااااا‬ ‫د ایااااا‬ ‫ااااا ی اااااا ا ا ساااااپ‬ ‫اه خااااا د رااااا‬ ‫ااااا س ثااااا‬
‫ا صاااااد ناااااداد ا کااااا ن‬ ‫پشااااای نی شااااا ع ااااای شااااا د چااااا ا ایااااا ثااااا‬ ‫یح ااااای د اااااد‬ ‫ااااا‬
‫ر ش ‪".‬‬ ‫اه ص ر‬ ‫صد رد‬ ‫ی داد ا ک ن ر ه ا د ‪" :‬‬ ‫صد‬

‫‪13‬‬
 ‫هدایت‬

‫تجـــارت ســــودمنــــد‬

‫ااااااااا ارااااااااا‬ ‫س سااااااااال‬ ‫َّللا علااااااااای‬

‫َّللا (صااااااااالی ه‬
‫سااااااااا س ه‬ ‫رااااااااا ااااااااا رااااااااا ساااااااااخن‬
‫س‬ ‫َّللا علیااااااا‬
‫َّللا (صااااااالی ه‬
‫سااااااا س ه‬ ‫ااااااای کناااااااد اااااااا ن کااااااا‬ ‫ایااااااا‬ ‫َّللا عنااااااا‬
‫ی ( ضااااااای ه‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬

‫ّللاَ یَتَقَبَلُ َها ِبیَ ِم ِین ِه ث ُ َم یُ َربَی َها َك َما‬ ‫ّللاُ ٳ ِ هال ال َ‬
‫ط ِیهب َو ٳنَ َ‬ ‫مر ِة ِمن كَسب َطیِهب َو َال یَقب ُل َ‬
‫ق ِب َعد ِل ت َ َ‬ ‫« َمن ت َ َ‬
‫ص َد َ‬

‫یُ َربِهي ٲ َ َح ُدكُم فَلُ َوهُ َحت َی تَكُونَ ِمث َل ال َج َب ِل »(بخاری)‪.‬‬

‫پاااااا ک خاااااا د صااااااد رد ااااااد ـ‬ ‫ااااااد راااااااس‬ ‫خ اااااا اه کسااااااب د‬ ‫(کساااااای ک نصاااااا‬
‫ا راااا دساااا ن اااای ایااااا د‬ ‫پااااا ک ا راااا س اااای کنااااد ــــااااـ خدا ناااااد‬ ‫ا ر اااا خدا نااااد فقااااط راااااس‬
‫کااااا یکااااای اه‬ ‫طااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫راااااه‬ ‫ن ااااای د اااااد‬ ‫ا رااااا ای صااااا ررن پااااا‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫ای ک ر انداه ی ک‬ ‫ن ید د‬ ‫اسرن ا پ‬ ‫ش ک‬

‫خااااا ن اد ا‬ ‫رااااا ای ااااا‬ ‫چااااا دا‬ ‫یااااا‬ ‫دی ااااا کسااااای ن ااااای اناااااد ر یاااااد‪ ٓ :‬ااااا نااااادا‬
‫ک فی نیس ‪.‬‬

‫شاااااد اسااااا کااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫َّللا عن ااااا ــــاااااـ‬

‫ایااااا دی ااااا ی ا ع یشااااا ـــــاااااـ ضااااای ه‬ ‫د‬
‫د‪:‬‬ ‫َّللا ف‬
‫س س ه‬

‫مرةَ َو اللُّق َمةَ َك َما یُ َربَي ٲ َ َح ُدكُم فَلُ َوهُ ٲ َوفَ ِصیلَهُ َحت َی یَكُونَ ِمث َل ٲ ُ ُح ِد » ( احمد)‪.‬‬
‫ّللا لَیُ َربِهي ِ ٕالَ َح ِدكُم الت َ َ‬
‫« إِن َ َ‬

‫ااااااای کناااااااد‬ ‫ا راااااااه‬ ‫یاااااااک قااااااا‬ ‫(َّللا عااااااا ی رااااااا ای شااااااا ڵ یاااااااک دان ی خ ااااااا‬
‫ه‬
‫ن اااااای د ااااااد‬ ‫ان ا پاااااا‬ ‫ا ساااااا‬ ‫ک یکاااااای اه شاااااا کاااااا ە اسااااااب یاااااا رااااااچ شاااااا‬ ‫چناااااا‬
‫ثس ک ارد ی ش د‪.‬‬ ‫ای ک‬ ‫ی کند‬ ‫ره‬

‫‪14‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا راااااا‬ ‫َّللا عاااااا ی د‬

‫اااااای ریناااااای کاااااا ه‬ ‫اااااای کنااااای‬ ‫ااااای یکراااااا دی اااااا ر راااااادیث ن اااااا‬
‫نااااااد ای اااااا د ای‬ ‫ای ث‬ ‫ااااااا یی ناااااادا اااااای هنااااااد‪ :‬ای فقیاااااا‬ ‫راااااا ه کاااااا د اساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ی‬
‫ای رااااای اااااا س یااااا یاااااک دانااااا خ ااااا راااااا‬ ‫ااااادا‬ ‫ای‬ ‫ای ط اااااب ای کااااا ا‬ ‫ای دانشااااا‬ ‫ه‬
‫ااااااد پاااااا ک‬ ‫اااااا د‬ ‫ااااااد پاااااا کن صااااااد رد ااااااد"‬ ‫خ اااااا اه د‬ ‫اااااا نیساااااا ا " کساااااای ک نصاااااا‬
‫ا ر دس خ د ی پ ی د‪.‬‬ ‫خدا‬ ‫چ‬ ‫اس‬

‫ااااای ااااای خ اسااااا‬ ‫ا ا اااااٶ نی ع یشااااا ـــاااااـ ضااااای هللا عن ااااا ـــاااااـ‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬
‫ی اشااااا ‪ .‬ا راااااد ی‬ ‫ا راااااس اه ایااااا کااااا رااااا فقیااااا رد اااااد داخاااااس عطااااا‬ ‫صاااااد رد اااااد د ااااا‬
‫راااااا د‬ ‫د اااااان کناااااد اه ای ااااا‬ ‫چیه ااااا یی کااااا داشااااا راااااا ای صاااااد ان خااااا ب ن اااااای کااااا د چااااا‬
‫رااااس‬ ‫اااای دانساااا کاااا صااااد‬ ‫راااا د‬ ‫ناااا‬ ‫اااادفن ر شاااا‬ ‫اااا نن خشاااان دی خاااادای ر اااا‬
‫ا داخااااس‬ ‫َّللا عاااا ی اااای سااااد راااا ایاااا خاااا ط‬
‫ه‬ ‫اه ایاااا کاااا راااا دساااا فقیاااا ر سااااد راااا دساااا‬
‫ااااای پ ساااااند ااااای ا یاااااد‪:‬‬ ‫ا اه ا‬ ‫ااااای علااااا‬ ‫ااااای داد‬ ‫رااااا فقیااااا‬ ‫ااااای ا اشااااا ساااااپ‬ ‫عطااااا‬
‫َّللا ع ی ی سد‪».‬‬
‫ه‬ ‫رس اه اینک ر دس فقی ر سد ر دس‬ ‫«چ‬

‫خداوند برای هرکس کە بخواهد چندین و چند برابر می کند‬

‫راااااس اه دسااااا فقیااااا د‬ ‫راااااس اه ایااااا ک صاااااد راااااد ی ر یاااااد خااااا ب رااااادانی کااااا صاااااد‬
‫اساااا ن‬ ‫صااااد داد شاااا د خاااادا راااا دساااا‬ ‫اااای راااا اخااااا‬ ‫اااای ایاااا د‬ ‫دساااا خاااادا اااا ا‬
‫یااااک‬ ‫اااای کنااااد‪ :‬خاااادا یااااک داناااا خ اااا‬ ‫رااااه‬ ‫ن اااای د ااااد‬ ‫راااا این پاااا‬ ‫ا اااای ایاااا د‬
‫کااااا یکااااای اه شااااا کااااا‬ ‫ااااای کناااااد‪ .‬چنااااا‬ ‫راااااه‬ ‫ن ااااای د اااااد‬ ‫ا رااااا ای شااااا پااااا‬ ‫ق ااااا‬
‫اااای‬ ‫ثااااس کاااا ارااااد رااااه‬ ‫اااای کنااااد اااا ایاااا کاااا‬ ‫ا رااااه‬ ‫ا‬ ‫ا ساااا‬ ‫رچاااا شاااا‬ ‫اسااااب‬
‫ش د‪.‬‬

‫ن کاااااا‬ ‫ن پاااااا س ا راااااا پاااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫َّللا‬

‫چاااااا ا ساااااا س ه‬

‫اسب شری ک د ا‬

‫‪15‬‬
 ‫هدایت‬

‫یاااااگ ای نیاااااا ه دا د صاااااا رب کاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اسااااااب راااااا ا‬ ‫ن کااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫ا یناااااد ‪ :‬چاااااا‬
‫یش د ‪.‬‬ ‫شدنن ط ئ‬ ‫ه اه قدا ره‬ ‫ی پ داهد‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫اسب‬

‫ه لااااااا ی‬ ‫ااااااا‬ ‫ن ااااااای د اااااااد‬ ‫ا دیاااااااد ایاااااااد کااااااا رچااااااا ان ا پااااااا‬ ‫یااااااا ااااااا د‬
‫ااااای‬ ‫راااااه‬ ‫ن ااااای د اااااد‬ ‫پااااا‬ ‫ا ر ایااااا‬ ‫ااااای شااااا دا خدا ناااااد نیاااااه صاااااد‬ ‫چشااااا ن راااااه‬
‫ا‬ ‫ااااای د ااااای خدا ناااااد‬ ‫یااااا ک ااااا صاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ه صاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ااااا‬ ‫ن یاااااد یعنااااای‬
‫اااای شاااا د‬ ‫ن اااای د ااااد اااا ایاااا کاااا یااااک ق اااا راااا انااااداه ی کاااا ارااااد رااااه‬ ‫پاااا‬ ‫ر ایاااا‬
‫راااا‬ ‫َّللا عاااا ی اااای ریناااای‪ .‬سااااپ‬
‫ا نااااهد ه‬ ‫اااای کناااای‬ ‫َّللا عاااا ی ا اااا‬
‫اااای راااا ه‬ ‫ه ی اااا‬
‫اااا ف ساااا د ای اااای‬ ‫اااای ا ینااااد‪ :‬ایاااا نیکاااای اااا یی اساااا کاااا خاااا د راااا ای خاااا د راااا ایاااا‬ ‫اااا‬
‫یاااا اااا ا‬ ‫اااای ااااا یی‪ :‬خاااادای اااا‬ ‫هد اااای شاااا ی‬ ‫شاااا‬ ‫پاااا‬ ‫ریناااای کاااا نیکاااای هیاااا د اساااا‬
‫شد اس‬ ‫د ره‬ ‫داد ا ای‬ ‫یی ک د دنی ان‬ ‫ی کنیا ی ک‬ ‫سخ‬

‫ن د‪.‬‬ ‫ره‬ ‫ن داد‬ ‫پ‬ ‫ا ر ای‬ ‫ید‪:‬‬ ‫َّللا ع ی ی ف‬

‫ه‬

‫ااااای یااااا ی‬ ‫ا ف ا ااااا ن ااااای کنااااای ساااااپ‬ ‫ااااای د ااااای ساااااپ‬ ‫کااااا ‪ :‬صاااااد‬ ‫صااااا‬
‫ن ااااای د اااااد اه ه ااااا نی کااااا پ داخ ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ا ر ایااااا‬ ‫ن ااااای دانااااای کااااا خدا ناااااد ایااااا صاااااد‬
‫رااااا اناااااداه ی‬ ‫ااااای رینااااای کااااا نیکااااای یااااا‬ ‫ااااای یاااااد‬ ‫ه ی ااااا‬ ‫ساااااپ‬ ‫ه ی ااااا‬ ‫ای ااااا‬
‫س یا‬ ‫نظ چ‬ ‫پ‬ ‫ن داد اس‬ ‫ا ر ای پ‬ ‫خدا ند‬ ‫اس‬ ‫ک‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫س سل‬ ‫َّللا علی‬

‫َّللا (صلی ه‬
‫س س ه‬

‫نز َال ِن‪ ،‬فَیَقو ُل أَ َح ُد ُه َما اللَ ُه َم ٲ َ ِ‬

‫عط ُمن ِفقًا َخلَفًا‪َ ،‬ویَقُو ُل االٓ َخر‬ ‫وم یُصبِ ُح ال ِعبَاد فِی ِه ٳ ًال َملَك ِ‬
‫َان یَ ِ‬ ‫« َما ِمن یَ ِ‬

‫سكًا تَلَفًا» ( بخاری)‪.‬‬ ‫اللَ ُه َم ٲ َ ِ‬

‫عط ُمم ِ‬

‫‪16‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا ایااااا کااااا د ف شااااا نااااا هس ااااای‬ ‫ر صااااارح ن ااااای سااااا نند‬ ‫هی ا رنااااادا‬ ‫( ااااایچ‬
‫رااااادە‪ .‬دی ااااا ی ااااای‬ ‫داااااا ا رااااا صاااااد د ناااااد عااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد ‪ :‬پ‬ ‫د‬ ‫شااااا د یکااااای اه‬
‫ر کسی ک ن ی د د ن ر دی ردە‪.‬‬ ‫دا ا‬ ‫ا ید‪ :‬پ‬

‫اااااا ی ان اااااا ق اااااای کنااااااد‬ ‫راااااا کساااااای کاااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫اااااای نااااااد‪ :‬پ‬ ‫ا اااااای دعاااااا‬
‫رد ‪.‬‬ ‫اه‬ ‫ع ضی ر‬

‫ان اااااا ق‬ ‫اه‬ ‫اااااا ی دا د‬ ‫کساااااای کاااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫د اااااای دعاااااا اااااای کنااااااد‪ :‬پ‬
‫نر د ک ‪.‬‬ ‫ا ل‬ ‫ن‬ ‫ن ی کند‬

‫چیااااااهی‬ ‫هی‬ ‫رخااااااس اااااای‬ ‫کاااااا ا اااااا اس هیاااااا دی دا ی سااااااپ‬ ‫کاااااا‬ ‫صاااااا‬
‫ی‪:‬‬ ‫هی‬ ‫نسر ر خدا رخس ن ی‬ ‫َّللا ان ق ن ی کنی‬
‫ا ه‬ ‫د‬

‫‪ ‬و َ َمن َي ْب َخل ْ فَ ِانَّ َما َي ْب َخل ُ َعن نَّ ْف ِسه ِ ۚ َواللَّه ُ الْ َغنِي َواَن ُتم ُ الْ ُفق ََر ُاء ‪( ‬محمد‪)۳٨/‬‬

‫(کسی کە بخل بورزد‪ ،‬در حق خود بخل ورزیدە است‪ ،‬زیرا خدا غنی و بی نیاز‬
‫است و شما فقیر و نیازمندید‪).‬‬
‫صاااااایر ی شاااااا ید‬ ‫دچاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااا ث‬ ‫ف هناااااادان‬ ‫خاااااا د‬ ‫اساااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫ان اااااای‬
‫کنی‪.‬‬ ‫ا ن ص‬ ‫د‬ ‫چند ر ار‬ ‫چندی‬ ‫س‬ ‫ای‬

‫ول اللَّ ِه اُ ْس َوة ٌ َح َس َنة ٌ لِّ َمن كَا َن َي ْر ُجو اللَّ َه َوالْ َي ْوم َ ا ْلا ِخر َ و َ َذك ََر‬
‫‪ ‬لَّ َق ْد كَا َن لَ ُكم ْ فِي َر ُس ِ‬
‫اللَّ َه َكثِ ًيرا ‪ ( ‬احزاب‪.) ۲۱/‬‬

‫(رسول اللَّە (صلی اللَّە علیە و ال وسلم) برای شما سرمشق و الگوی نیکویی است‪،‬‬
‫برای کسانی کە امید بە خدا دارند‪ ،‬جویای روز قیامتند و خدا را بسیار یاد می کنند‪).‬‬

‫‪17‬‬
 ‫هدایت‬

‫َّللا‬
‫َّللا (صااااااالی ه‬
‫سااااااا س ه‬ ‫شاااااااد اسااااااا ‪:‬‬ ‫ایااااااا‬ ‫َّللا عن ااااااا‬
‫ی ە ( ضااااااای ه‬ ‫اه ارااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سخ ن ی ا ید‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ک اه‬ ‫س سل‬ ‫علی‬

‫الیُ ااااا ّ علااااا ه ثَااااااث َ عناااااد‬ ‫ٲ‬ ‫سااااا ن‬

‫َ ااااا َی ُ‬ ‫ثااااا َس ٲ َ ُراااااد َ َ َرااااا م‬ ‫« َااااا َکااااا َ ااااا‬
‫ی ٲ ص ُد ُ َدی »(رخ ی ‪.‬‬
‫ن ُ شی ٔ ٳال ش ٔ‬

‫ه‬ ‫کااااا سااااا‬ ‫نااااادا‬ ‫ر شااااا د سااااا‬ ‫ر اناااااداهەی کااااا ە اراااااد طاااااا داشااااا‬ ‫(ااااااا‬
‫چیااااااهی کاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا ی ر نااااااد‬ ‫نااااااهد اااااا‬ ‫چیااااااهی اه‬ ‫سااااااپ ی شاااااا د‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا‬
‫دا ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ر ای‬

‫اااااااا ی‬ ‫ی‬ ‫ک اه‬ ‫س ساااااااال‬ ‫َّللا علاااااااای‬

‫َّللا (صاااااااالی ه‬
‫ساااااااا س ه‬ ‫کاااااااا‬ ‫صاااااااا‬
‫پنااااا ە رااااا خااااادا ک د غ نااااا ر‬ ‫چیاااااهی ااااای ا یاااااد‬ ‫ن ااااای ا یاااااد چنااااای‬ ‫ساااااخ‬ ‫ااااا‬
‫اااا‬ ‫ه راااا‬ ‫ر شاااا ساااا‬ ‫ر انااااداهە ی کاااا ە ارااااد طااااا داشاااا‬ ‫ر یااااد‪ :‬اااااا‬ ‫یاااا پن اااا‬
‫ی کن ‪.‬‬ ‫ا خدا‬ ‫ا د‬ ‫سپ ی ن ی ش د ک‬

‫ق یسااااااا کااااااا‬ ‫س سااااااال‬ ‫َّللا علااااااای‬

‫َّللا (صااااااالی ه‬
‫سااااااا س ه‬ ‫ضاااااااعی‬ ‫ا د‬ ‫خااااااا د‬
‫ا‬ ‫ااااااا‬ ‫کااااااا د ای‬ ‫انرااااااا‬ ‫خ نااااااا ا‬ ‫د‬ ‫ثااااااا‬ ‫‪ :‬چقاااااااد‬ ‫اه خااااااا د رپااااااا‬ ‫ساااااااپ‬
‫َّللا‬
‫سااااااا س ه‬ ‫سااااااا یا یااااااا‬ ‫اضااااااای‬ ‫ا خااااااادا ان ااااااا ق ن ااااااای کنااااااایا یااااااا اه خااااااا د‬ ‫د‬
‫نیکاااااا یی نیساااااا ا یاااااا اه یاااااا د‬ ‫س شاااااا‬ ‫ا اااااا‬ ‫ر ایاااااا‬ ‫س ساااااال‬ ‫َّللا علیاااااا‬
‫(صاااااالی ه‬
‫ید‪:‬‬ ‫عس یف‬ ‫ر دە ای ک خدا ند‬

‫‪َ ‬والَّ ِذين َ َي ْكنِ ُزو َن ال َّذ َه َب َوالْ ِف َّض َة َو َلا ُين ِفقُون ََها فِي َسبِي ِل اللَّه ِ فَ َبشِّ ْر ُهم بِ َع َذاب اَلِيم ‪‬‬
‫(توبە‪.)۳٤/‬‬

‫(کسانی کە گنجینە های طلا و نقره می سازند و ان ها را در راه خدا انفاق نمی‬
‫نمایند‪ ،‬انان را به عذابی بسیار دردناک مژده بده‪).‬‬

‫‪18‬‬
 ‫هدایت‬

‫چنااااااااد‬ ‫نهدیک ناااااااا‬ ‫‪ :‬چقااااااااد پاااااااا س دا یا اه یاااااااا‬ ‫رپاااااااا‬ ‫اه خاااااااا د‬ ‫سااااااااپ‬
‫اااا‬ ‫اااای ااااا یی‪ :‬راااا‬ ‫راااا س اااا‬ ‫ندا ناااادا راااا ایاااا‬ ‫ساااا ند کاااا چیااااهی راااا ای خاااا د‬ ‫فقیاااا‬
‫ا رااااااد ا سااااااٲ اه‬ ‫ن‬ ‫خاااااا‬ ‫چاااااا ا اااااا‬ ‫ا راااااا راااااا د داد اساااااا‬ ‫ن‬ ‫ثاااااا‬ ‫چاااااا ا ا‬
‫ا نی ه نااااد اااای رینااااد‬ ‫راااا اد ن‬ ‫اااا اااای ریناااای کاااا راااا اد‬ ‫چاااا‬ ‫اساااا‬ ‫اااا‬ ‫رااااه‬ ‫ایاااا‬
‫ند‪.‬‬ ‫سر‬ ‫ی ا ید‪ :‬خ ن اد ا‬

‫خودپرست مباش‬

‫اااااای طاااااا‬ ‫اااااا کاااااای اااااای خاااااا ا ی‬ ‫ر یااااااد راااااا خاااااا د ریاااااا یی‬ ‫ساااااال‬ ‫راااااا اد‬
‫اااا‬ ‫ساااال‬ ‫د اااایا خاااا ا‬ ‫ا یاااا‬ ‫ر اااا نیا اااا راااا کاااای اااای خاااا ا ی فقااااط راااا خاااا د‬
‫رااااا اد‬ ‫پاااااد‬ ‫ااااا د‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا کااااای ااااای خااااا ا ی ن ارااااا ر شااااای اه ایااااا کااااا شااااا‬
‫یااااااا‬ ‫خااااااا ا‬ ‫فقیااااااا ن ک اااااااک ااااااای کنااااااادا رااااااا اد‬ ‫یااااااا یکااااااای اه نهدیکااااااا‬ ‫ااااااا ی‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ا نشنید اید ک‬ ‫س سل‬ ‫َّللا علی‬
‫َّللا (صلی ه‬
‫س س ه‬ ‫سخ‬

‫علَیكَ » ‪َ .‬و قَالَ‪ « :‬یَ ِمینُ َ‬

‫ّللا َمالی‬ ‫اركَ َو تَعَالَی ‪ -‬یَا بنَ آ َد َم‪ ،‬ٲن ِفق ٲن ِفق َ‬ ‫« قَا َل َ‬
‫ّللا ‪ -‬تَبَ َ‬

‫شی اللی ُل َوالنَ َه ُ‬

‫ار »‬ ‫الیُ ِغیضُها َ‬

‫ااااااا‬ ‫ان ااااااا ق رکااااااا‬ ‫یاااااااد‪ :‬ای ف هناااااااد د‬ ‫عااااااا ی ‪ -‬ااااااای ف‬ ‫(خدا ناااااااد ‪ -‬رااااااا ک‬
‫رساااااای‬ ‫خاااااادا پاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫یااااااد ‪ ( :‬دساااااا‬ ‫اااااای ف‬ ‫اااااا چناااااای‬ ‫اااااا ان اااااا ق کاااااان ‪.‬‬ ‫راااااا‬
‫ا ک ن ی کند‪.‬‬ ‫ه‬ ‫یچ چیه (شب‬ ‫رخشند اس‬

‫هیااااااا د اسااااااا‬ ‫ااااااا رسااااااای‬ ‫َّللا عااااااا ی رااااااا‬

‫ااااااا ی ه‬ ‫ر یاااااااد رااااااادانی کااااااا نع ااااااا‬
‫د یاااااا دا د‬ ‫اااااا‬ ‫خدا نااااااد‬ ‫ا اه اااااا د یااااااغ نکاااااا د اساااااا‬ ‫اااااایچ چیااااااه‬ ‫خدا نااااااد‬
‫ااااای د یاااااغ اه یاااااک طااااا‬ ‫اشاااااک ر یاااااهی‬ ‫ااااا فقاااااط یاااااک طااااا‬ ‫دا د کااااا‬ ‫د سااااا‬
‫اااااها ا‬ ‫ا‬ ‫ف سااااا د اسااااا‬ ‫فااااا‬ ‫رااااا س ا خیلااااای رااااا ا‬ ‫رااااا ایااااا‬ ‫اشاااااک چشااااا ن‬
‫اااااای‬ ‫د اااااای‬ ‫اااااا فقااااااط یااااااک رساااااان ان اااااا‬ ‫دا د کاااااا‬ ‫د ساااااا‬ ‫دا د‬ ‫ایاااااا‬ ‫یاااااا‬

‫‪19‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااا س‬ ‫رااااا‬ ‫ان ااااا ق کنیاااااد‬ ‫د ناااااد‪ .‬رااااا اد ان‬ ‫ان ااااا‬ ‫د یاااااغ اه یاااااک رسااااان کااااا دسااااا ن‬
‫ا دا ن یید‪.‬‬ ‫س سل‬ ‫َّللا علی‬
‫َّللا (صلی ه‬
‫ه‬

‫میان خود و آتش مانعی قرار دهید‪ ،‬گر چە با نیم خرما باشد‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫س سل‬ ‫َّللا علی‬

‫َّللا (صلی ه‬
‫س س ه‬

‫ظ ُر ٲَی َمنَ ِمنهُ فَ َال یَ َری‬

‫س بَینَهُ َو بَینَهُ تُر ُج َمانُ ُُ ‪ ،‬فَیَن ُ‬ ‫« َما ِمنکُم ٲ َ َحدُ‪ ،‬إِ َال َ‬
‫سیُ َك ِله ُمهُ َربُّهُ لَی َ‬

‫ظ ُر ٲ َشٲ َ َم ِمنهُ فَ َال یَ َری إِ َال َما قَ َد َم‪َ ،‬ویَن ُ‬

‫ظ ُر بَینَ یَ َدی ِه فَ َال یَ َری إِ َال‬ ‫إِ َال َما قَ َد َم ِمن َ‬
‫ع َم ِل ِه‪َ ،‬ویَن ُ‬

‫ق تَ َ‬
‫مر ِة » (بخاری)‪.‬‬ ‫ش هِ‬ ‫ار تِلقَا َء َو ِ‬
‫جه ِه‪ ،‬فِاتَقُوا النَ َ‬
‫ار َولَو بِ ِ‬ ‫النَ َ‬

‫دااااااااا ن راااااااا ا سااااااااخ‬ ‫ایاااااااا ک پ‬ ‫اااااااا‬ ‫نیساااااااا‬ ‫اه شاااااااا‬ ‫( اااااااایچ کاااااااا‬
‫اااااای کنااااااد‬ ‫اساااااا ن ن اااااا‬ ‫ر طاااااا‬ ‫اااااای نیساااااا‬ ‫اااااایچ‬ ‫ی نشاااااا‬ ‫خ ا ااااااد ا اااااا‬
‫چاااااپن‬ ‫ن ااااای ریناااااد ‪ .‬رااااا طااااا‬ ‫ا کااااا پاااااین ف سااااا د اسااااا‬ ‫اااااه اع ااااا ی‬ ‫چیاااااهی‬
‫ن ااااای ریناااااد رااااا‬ ‫ا کااااا پاااااین ف سااااا د اسااااا‬ ‫اااااه اع ااااا ی‬ ‫چیاااااهی‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫ن ااااا‬
‫ااااان ااااا نعی‬ ‫خااااا د‬ ‫یااااا‬ ‫ااااان ن ااااای ریناااااد‬ ‫اااااه‬ ‫چیاااااهی‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫لااااا ین ن ااااا‬
‫یی ر شد‪.‬‬ ‫رد ید اا چ ر نی خ‬ ‫ا‬

‫ااااای د اااااد‪ .‬ر ااااای‬ ‫ا اه ااااان ن ااااا‬ ‫رااااا عظ ااااا ا ااااا ق ن ااااا کااااا ‪ ٬‬نی ااااای اه خ ااااا ااااا‬
‫نی ااااا‬ ‫ا رااااا د نااااای رکنااااای‪ ٬‬نااااای ن ا رخااااا ی‬ ‫ااااااا فقاااااط یاااااک دانااااا خ ااااا دا ی‪ ٬‬ر یاااااد‬
‫ا ر فقی رد ی‪.‬‬ ‫ی دی‬

‫ا اه‬ ‫اااااای د ااااااد اااااای انااااااد اااااا‬ ‫ا اه اااااان ن اااااا‬ ‫نی اااااای اه خ اااااا اااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫صاااااا‬
‫د د‬ ‫ا یهانی ن‬ ‫اه‬ ‫ی‬ ‫د هخی ک‬

‫‪20‬‬
 ‫هدایت‬

‫ان اااااا ق کنیااااااد‪ ٬‬ااااااا ا ر اااااا ی چیه اااااا یی ا کاااااا‬ ‫ساااااا ید‪ ٬‬ر خیهیااااااد‬ ‫ن ظاااااا چاااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ا خدا ان ق کنید‪ ٬‬هللا ع ی ی ف‬ ‫د س دا ید د‬

‫‪ ‬لَ ْن َتنالُوا الْبِ َّر َحتّى تُ ْن ِفقُوا ِم ّما تُ ِحبو َن َو ما تُ ْن ِفقُوا ِم ْن شَ ْیء فَ ِا َّن الل ّ َه بِ ِه َعلیم ‪(‬ال عمران‪.)۹۲/‬‬

‫(به نیکی دست نمی یابید مگر ان که از ان چه دوست دارید انفاق کنید‪ ٬‬شما هر چه را انفاق‬
‫کنید خدا از ان اگاه است‪).‬‬
‫اااااا سااااااپ ی شاااااا د‪ .‬راااااادا‬ ‫ا خاااااادا راااااا‬ ‫ان اااااا ق د‬ ‫ه رااااااد‬ ‫اااااا ا کاااااا یااااااک‬ ‫پاااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااای‬ ‫ساااااپ ی شااااا د‪ ٬‬خیلااااای‬ ‫ان ااااا ق رااااا نااااا‬ ‫ه راااااد‬ ‫افااااا ادی سااااا ند کااااا ااااااا یاااااک‬
‫ااااا‬ ‫ااااا ‪ ٬‬رلکااااا یاااااک یااااا د سااااا س رااااا‬ ‫ق راااااس کسااااا نی سااااا ند کااااا یاااااک یااااا د‬ ‫شااااا ند د‬
‫ا خدا صد ن ی د ند‪ٌ:‬‬ ‫اد‬ ‫ش‬ ‫ی چیهی اه ث‬ ‫سپ ی ی ش د ک‬

‫ذين َي ْکنِ ُزو َن ال َّذ َه َب َو الْ ِف َّض َة َو لا ُي ْن ِفقُونَها في َسبي ِل اللَّ ِه فَ َبشِّ ْر ُه ْم بِ َعذاب اَليم ‪( ‬توبه‪.)۳۴/‬‬
‫‪َ ‬و الَّ َ‬
‫(کسانی که طلا و نقره را اندوخته می کنند و ان را در راه خدا انفاق نمی نمایند انان را به عذاب‬
‫بسیار دردناکی مژده بده‪).‬‬
‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫شاااااد اسااااا کااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫اااااک ضااااای هللا عنااااا‬ ‫رااااا‬ ‫اه انااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬

‫ب و تَدفَ ُع َمیتَةَ ال ُّ‬

‫سوء» (ترمذی)‪.‬‬ ‫الر ِ‬
‫َب َ‬‫غض َ‬ ‫ص َدقَةَ لَتُط ِف ُ‬
‫ی َ‬ ‫«إنَ ال َ‬

‫ی س هد‬ ‫اد‬ ‫نف‬ ‫رد‬ ‫ن‬ ‫اخ‬ ‫دا‬ ‫(صد خش پ‬

‫اااااااا د ط عاااااا ک اااااا ی ن اااااا دی‪٬‬‬ ‫ه اناااااا ی ان اااااا دادی‪ ٬‬صااااااد رااااااد‬ ‫اااااااا یااااااک‬
‫صد رد ‪.‬‬

‫‪21‬‬
 ‫هدایت‬

‫داد چ کن ا‬ ‫ان ی ان‬ ‫ض‬ ‫پ سید‪ :‬اا د‬ ‫اه‬ ‫ان‬ ‫یکی اه‬

‫ا خدا رد ‪:‬‬ ‫اد‬ ‫ا ‪:‬صد رد ‪ ٬‬ان ق رک ‪ ٬‬رخشی اه‬

‫ک ِذ ْکري لِل َّذا ِکرين ‪( ‬هود‪.)۱۱۴/‬‬

‫ئات ذل ِ َ‬
‫نات ُي ْذ ِه ْب َن ال َّس ِّي ِ‬
‫‪ ‬اِ َّن الْ َح َس ِ‬

‫(بی گمان نیکی ها بدی ها را از این می برد‪ ٬‬این اندرزی است برای کسانی که پند می پذیرند‬
‫و خدای را یاد می کنند‪).‬‬
‫خشااااااا ا‬ ‫عااااااا‬ ‫اد‬ ‫ااااااای ااااااا اه هللا اااااااس ا ااااااا ن ف ااااااا نی ااااااای کنااااااای خااااااا د‬
‫ن اااای ساااا هد‪٬‬‬ ‫ا خاااا‬ ‫اااای د اااای‪ ٬‬ایاااا صااااد ‪ ٬‬ایاااا خشاااا‬ ‫اااای کاااا صااااد‬ ‫اااای د اااای‪٬‬‬ ‫اااا ا‬
‫ن ی س هد‪.‬‬ ‫ک ب ن اخ‬ ‫ط‬

‫اااااان اااااا نعی اااااا ا‬ ‫یااااااد‪«:‬راااااای خ د اااااا‬ ‫اااااای ف‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫‪.‬‬ ‫ر شد‪( ».‬صریح ا‬ ‫د ید اا چ ک ر نی ی اه خ‬

‫صدقە و ایمان‬

‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫شااااااد اساااااا کاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫ی‬ ‫اه اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬

‫هللا َو دُخانُ َجهنَ َم فِی َوج ِه‬

‫سبی ِل ِ‬
‫بار فِی َ‬
‫غ ٌ‬ ‫ش ٌح َو ایمانٌ فِی قَل ِ‬
‫ب َر ُج ٍل َواح ٍد َوال یَجت َ ِم ُع ُ‬ ‫« َال یَجت َ ِم ُع ُ‬

‫عَب ٍد» (امام أحمد)‪.‬‬

‫ااااان‬ ‫ا خااااادا د د‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا ن ااااای شااااا د‬ ‫لاااااب یاااااک شاااااخ‬ ‫د‬ ‫(رخاااااس ای ااااا‬
‫ن ی ش د‪.‬‬ ‫ی یک رند‬ ‫د چ‬

‫‪22‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااا د ناااااادا د‪ ٬‬ا‬ ‫اااااا یی راااااا ای رخااااااس د‬ ‫اساااااا‬ ‫یعناااااای دس اااااا نی کاااااا پاااااا اه ای اااااا‬
‫ااااا د رخشاااااند‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫نسااااار رااااا خااااا ن اد ن رخشاااااند اسااااا ‪ ٬‬رااااا دی ااااا ا رخشاااااند اسااااا‬
‫ایاااااا‬ ‫ی‬ ‫ن اااااای شاااااا د‪ .‬اه اراااااا‬ ‫اااااا‬ ‫د دس یااااااک شااااااخ‬ ‫رخااااااس ای اااااا‬ ‫اساااااا ‪ ٬‬چاااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫شد اس ک‬

‫هللا‪َ ٬‬بعی ٌد ِمنَ الجنَ ِة‪َ ٬‬بعی ٌد ِمنَ‬

‫اس‪َ ٬‬بعی ٌد ِمنَ النَ ِار َول َبخی ُل َبعی ٌد ِمنَ ِ‬ ‫ی قَری ٌ‬
‫ب ِمنَ الَجن ِة‪ِ ٬‬منَ النَ ِ‬ ‫سخ ٌ‬
‫«ال َ‬

‫عالم َبخی ٍل» (ترمذی)‪.‬‬

‫ٍ‬ ‫أحب إلَ َی ِ‬
‫هللا ِمن‬ ‫ُّ‬ ‫سخ َی‬ ‫الناس‪ ٬‬قَری ٌ‬
‫ب ِمنَ النَ ِار َولَجا َه ٌل َ‬ ‫ِ‬

‫اااا د نهدیااااک اساااا‬ ‫ند راااا خاااادا نهدیااااک اساااا ‪ ٬‬راااا ر شاااا نهدیااااک اساااا ‪ ٬‬راااا‬ ‫(سااااخ‬
‫اساااااااا ‪ ٬‬اه اااااااا د د‬ ‫اساااااااا ‪ ٬‬اه ر شاااااااا د‬ ‫رخیااااااااس اه خاااااااادا د‬ ‫اساااااااا‬ ‫اه اااااااان د‬
‫ند اه یاااااک دانااااا ی رخیاااااس‬ ‫ناااااهد خدا ناااااد یاااااک نااااا دا ساااااخ‬ ‫ااااان نهدیاااااک اسااااا‬ ‫رااااا‬ ‫اسااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫رر ب‬

‫انفاق کسی کە از فقر نمی ترسد‬

‫ا اه‬ ‫ا خاااادا ان اااا ق اااای کناااای راااا اااا راااا ن اااای ااااا د یاااا‬ ‫چاااا د‬ ‫نکاااا کاااا‬ ‫ا اااا‬
‫چااااا ان ااااا ق‬ ‫اساااااش داشااااا ر شااااای کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ضااااا ی کااااا د ای ر یاااااد یقااااای‬ ‫دسااااا داد ای‬
‫ااااای‬ ‫خیااااا‬ ‫ا ر ایااااا‬ ‫ااااا نشاااااد اسااااا ‪ ٬‬رلکااااا خدا ناااااد عااااا س‬ ‫کااااا د ای ر عاااااث کااااا شاااااد‬
‫ن اااای د ااااد‪ ٬‬ایاااا ر یااااد عقیااااد ی اسااااش دس اااا ی اااا ر شااااد‪ .‬هللا عاااا ی اااای‬ ‫ا پاااا‬ ‫کنااااد‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬

‫شاء ِم ْن ِعبا ِد ِه َو َي ْق ِد ُر لَ ُه َو ما اَنْ َف ْق ُت ْم ِم ْن شَ ْيء فَ ُه َو ُيخْ لِ ُف ُه َو ُه َو‬

‫‪ ‬قُ ْل اِ َّن َر ِّبي َي ْب ُس ُط ال ِّر ْز َق ل ِ َم ْن َي ُ‬
‫ِقين ‪(‬سبا‪.)۳۹/‬‬ ‫َخ ْي ُر ال َّراز َ‬

‫‪23‬‬
 ‫هدایت‬

‫یااااااا‬ ‫اه رنااااااادا نن کااااااا رخ ا اااااااد فااااااا ا‬ ‫هی ا رااااااا ای ااااااا کااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫(ر ‪:‬پ‬
‫ااااای کناااااد ا‬ ‫ا پااااا‬ ‫هینااااا کنیاااااد خااااادا ااااا ی‬ ‫ا ررخشاااااد‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫ااااای ا داناااااد‬ ‫نااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫هی د ندا‬ ‫ی‬ ‫ر‬

‫ساااااال‬ ‫شاااااد اساااااا کااااا اه ساااااا س هللا صااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫اه ارااااا کرشاااااا انصااااا ی‬
‫ید‪:‬‬ ‫شنید ک ف‬

‫ع ْب ٌد َم ْظلَ َمةً‬ ‫ص َدقَ ٍة‪َ ٬‬وال ُ‬

‫ظ ِل َم َ‬ ‫ع ْب ِد ِم ْن َ‬
‫ص َما ُل َ‬ ‫ک ْم َح ِدیثًا فَاحْ فَ ُ‬
‫ظوهُ قَالَ‪َ :‬ما نَقَ َ‬ ‫علَ ْی ِهنَ َو أ َح هدث ُ ُ‬ ‫«ثالثةٌ أ ُ ْق ِ‬
‫س ُم َ‬

‫اب فَ ْق ٍر أ َ ْو َک ِل َمةٌ‬ ‫سالَ ٍة إِال فَت َ َح هللاُ َ‬

‫علَ ْی ِه بَ َ‬ ‫اب َم ْ‬ ‫علَ ْی َها هإال َزا َدهُ هللاُ ِع َزا‪َ ٬‬و َال فَت َ َح َ‬
‫ع ْب ٌد بَ َ‬ ‫فَ َ‬
‫صبَ َر َ‬

‫نَحْ َو َها»(ترمذی)‪.‬‬

‫ا راااااا خاااااا ط‬ ‫اااااای ااااااا ی ‪٬‬‬ ‫سااااااخ‬ ‫ر ای اااااا‬ ‫یخاااااا‬ ‫اااااا د ساااااا چیااااااه ساااااا‬ ‫(د‬
‫اااااا رنااااااد ای کاااااا‬ ‫رسااااااپ ید‪ ٬‬ف اااااا د‪ :‬اااااا س اااااایچ رنااااااد ای اه صااااااد داد کاااااا ن اااااای شاااااا د‬
‫ا پیشااااا سااااا هد خدا ناااااد رااااا عاااااه ن ااااای‬ ‫ق راااااس صااااار‬ ‫ا ااااا شااااا د د‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا د ظلااااا‬
‫اااااا رنااااااد ای کاااااا یکاااااای اه د اااااا ی ساااااا اس ااااااادایی ا راااااا ه کنااااااد خدا نااااااد یکاااااای اه‬ ‫افهایااااااد‬
‫د‪.‬‬ ‫ین ی اش ید ی چنی سخنی ف‬ ‫ار‬ ‫ی فق‬ ‫د‬

‫ا خاااااادا ان اااااا ق‬ ‫د‬ ‫اااااا س ر یااااااد‬ ‫اااااا‬ ‫ا ااااااا س نهنااااااد کاااااا راااااا دنراااااا س‬ ‫شاااااا‬ ‫شاااااایط‬
‫ید‪:‬‬ ‫نکنید‪ ٬‬خدا ند ع س ی ف‬

‫‪ ‬الشَّ ْيطا ُن َي ِع ُدکُ ُم الْ َف ْق َر َو َيا ْ ُم ُرکُ ْم بِالْف َْحشا ِء َو اللَّ ُه َي ِع ُدکُ ْم َم ْغ ِف َر ًة ِم ْن ُه َو فَضْ لا ً َو اللَّ ُه ِ‬
‫واس ٌع َعلي ٌم‬
‫‪(‬بقره‪.)۲۶۸/‬‬

‫(شیطان به شما وعده ی فقر می دهد و شما را به انجام گناه دستور می دهد‪ ٬‬ولی خداوند به‬
‫شما وعده ی امرزش و فضل خویش را می دهد و خداوند فراگیر اگاه است‪).‬‬

‫‪24‬‬
 ‫هدایت‬

‫صاااا ی ر یاااا ی ان اااا ق رکناااای‪٬‬‬ ‫اااا‬ ‫اااای د ااااد‪ ٬‬اااا‬ ‫عااااد ی فقاااا راااا شاااا‬ ‫شاااایط‬ ‫پاااا‬
‫سااااا ایااااا‬ ‫ااااای اشااااا ید ف هنااااادا رااااا ایااااا چیه ااااا نیااااا ه دا ناااااد‬ ‫یااااا‬ ‫اااااها د نیااااا ه رااااا‬
‫ااااای‬ ‫رااااا‬ ‫اناااااداه کنااااای‬ ‫یناااااد پااااا‬ ‫هاااااا‬ ‫ا ااااای خ ا اااااد‪ ٬‬ر یاااااد چیاااااهی رااااا ای‬ ‫چیه ااااا‬
‫ااااااای سااااااا هد‪ « ٬‬ااااااای خدا ناااااااد عاااااااد ی ااااااا هن‬ ‫نصااااااا‬ ‫ا اه صااااااا ی‬ ‫یاااااااب ااااااا‬
‫ی د د‪».‬‬ ‫فضس خ ین ا ر ش‬

‫رااااااا خااااااادا کاااااااس کااااااا دی خدا ناااااااد د‬ ‫یعنی‪:‬ااااااااا ان ااااااا ق کااااااا دی‪ ٬‬اه فقااااااا ن سااااااایدی‬
‫ید‪:‬‬ ‫ی د د‪ .‬خدا ند ع س ی ف‬ ‫چند ر ار ر‬ ‫چندی‬ ‫ع‬

‫ض َو َي ْب ُص ُط َو اِلَ ْي ِه‬ ‫ِض اللَّ َه َق ْرضاً َح َسناً فَ ُي ِ‬

‫ضاع َف ُه لَ ُه اَضْ عافاً ک َ‬
‫َثير ًة َو اللَّ ُه َي ْقبِ ُ‬ ‫‪َ ‬م ْن َذا الَّذي ُي ْقر ُ‬
‫تُ ْر َج ُعون» ‪(‬بقره‪.)۲۴۵/‬‬

‫(کیست که به خدا قرض نیکویی دهد تا ان را برای او چندین و چند برابر کند؟)‬
‫اسااااا ‪ ٬‬رنااااا ر ای ان ااااا ق ا‬ ‫ااااا د انسااااا‬ ‫خدا ناااااد عااااا س ااااای داناااااد کااااا رخاااااس د‬ ‫چااااا‬
‫راااا ای فقیاااا نیساااا ‪ ٬‬راااا ای هللا‬ ‫اااا‬ ‫اااا ع فاااای اااای ن یااااد ایاااا‬ ‫نیکاااا راااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا عناااا ا‬
‫ااااای کناااااد نااااا ن ا یاااااد ااااای شااااا د نااااا‬ ‫ااااای ر شاااااد‪ ٬‬کسااااای کااااا رااااا هللا عااااا ی ع لااااا‬ ‫اااااس ا ااااا‬
‫یاااا‬ ‫راااا دی اااا راااا اااا راااا ه اااای ااااا دد‪ ٬‬هیاااا ا اااااا‬ ‫اااا‬ ‫شااااک ایاااا‬ ‫اااای رینااااد‪ .‬رااااد‬ ‫ضاااا‬
‫ان ااااا ق ن ااااای ن ااااا دی‪٬‬‬ ‫هیاااااد‬ ‫رخاااااس‬ ‫سااااایدی‬ ‫ن دسااااا ی ااااای‬ ‫اه ایااااا رااااا د شااااا ید اه فقااااا‬
‫راااا اااا داد‬ ‫اااا س د راااا‬ ‫خاااا ط رد ااااد کاااا ایاااا‬ ‫هللا ااااس ا اااا خ اساااا راااا اااا اط یناااا‬ ‫پاااا‬
‫چند ر ار ‪.‬‬ ‫انداه ک ر د‪ ٬‬رلک چندی‬ ‫ی ش د‪ ٬‬ن ر‬

‫ای ناااااد هللا عااااا ی‬ ‫ااااای دانااااای ااااا‬ ‫اکنااااا ‪ ٬‬چااااا ا ن ااااای خااااا ا ی ان ااااا ق کنااااایا رااااا س کااااا‬
‫کااااا ام‬ ‫رااااا یی رااااا د‬ ‫عااااا ی اه ااااا ا نااااا سااااا د‬ ‫نیکااااا رااااا د‬ ‫پااااا ک‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫اسااااا‬
‫انااااداه ‪٬‬‬ ‫اااا‬ ‫راااا دی اااا راااا اااا راااا ه ا دانااااد خ ا ااااد شااااد‪ ٬‬ا ر اااا ناااا راااا‬ ‫ضاااا ی شااااد اساااا‬

‫‪25‬‬
 ‫هدایت‬

‫خدا ناااااد اه رخاااااس خس سااااا‬ ‫ا چنااااادی ر ارااااا خ ا اااااد اشااااا ‪ .‬چااااا‬ ‫رلکااااا هللا اااااس ا ااااا‬
‫ا ا رخس ن هی ‪.‬‬ ‫اه ان ق د‬ ‫ید د‬ ‫یی ر‬ ‫عد‬ ‫چنی‬ ‫ا اس ‪ ٬‬پ‬

‫ااااا «صاااااد »‬ ‫ااااای کنااااای یااااا نااااا ا رااااادا کااااا صاااااد رااااادی‬ ‫ا صااااادی‬ ‫رااااا ال یااااا‬
‫اااای کناااای کاااا ایاااا یااااک‬ ‫اااای شاااا د‪ ٬‬یاااا راااا‬ ‫اساااا ی شاااا‬ ‫ن یااااد شااااد اساااا کاااا اه صاااادق‬
‫اااای خاااا ط راااا عقیااااد‬ ‫چنااااد ر اراااا راااا اااا راااا ه خ ا ااااد اشاااا یاااا ناااا ا راااا‬ ‫نیکاااا ساااا‬ ‫اااا‬
‫داش ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫د ا ر ط اس ‪ ٬‬عقید صدی‬

‫سااااا س هللا صااااالی هللا‬ ‫شاااااد اسااااا کااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫اااااک اشاااااع ی ضااااای هللا عنااااا‬ ‫اه ارااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫علی‬

‫ت‬
‫اوا ِ‬ ‫لِل ت َ ْم ََل ِن أو ت َ ْم ََل ُ َما بَ ْینَ ال َ‬
‫س َم َ‬ ‫هللا َو ْل َح ْم ُد ِ ِ‬ ‫لِل ت َ ْم ََل ُ ا ْل ِمیزانَ و َ ُ‬
‫س ْبحانَ ِ‬ ‫مان َوا ْل َح ْم ُد ِ ِ‬ ‫ش ْط ُر ْ ِ‬
‫االی ِ‬ ‫«ال ُّ‬
‫ط ُه ُر َ‬

‫اس یَ ْغدُو‬
‫ک ُک ُّل النَ ِ‬
‫علَ ْی َ‬ ‫صب ُْر ِضیَا ٌء َو ٰلقُرآنُ ُح َجةٌ لَ َ‬
‫ک ْأو َ‬ ‫ص َدقَةُ بُ ْرهَانٌ َوال َ‬ ‫ص َالَةُ نُ ٌ‬
‫ور َوال َ‬ ‫ض و ال َ‬
‫األر ِ‬
‫َو ْ‬

‫سهُ فَ ُم ْعتِقُ َها» (مسلم)‪.‬‬

‫فَبایِ َع نَ ْف َ‬

‫هللا‬ ‫ااااای کنااااااد‪ ٬‬ساااااارر‬ ‫اساااااا ‪ ٬‬ا ر اااااده اااااا اه ی اع ااااا س ا پاااااا‬ ‫(پااااا کی نی اااااای اه ای ااااا‬
‫اسااااا ‪ ٬‬صاااااد ر ااااا ‪٬‬‬ ‫ااااای کناااااد‪ ٬‬ن ااااا ه نااااا‬ ‫ا پااااا‬ ‫ه ااااای‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ا ر اااااد ه یااااا‬
‫اااا ی اااا د صاااارح خاااا‬ ‫ساااا‬ ‫یاااا علیاااا‬ ‫ر اااای راااا ن اااا اااا‬ ‫شاااان یی‪ ٬‬اااا‬ ‫صاااار‬
‫ی س نند‪.‬‬ ‫اک‬ ‫ی ش ند خ د ا ی ف شند؛ ی خ د ا هاد ی کنند ی ر‬

‫اسااااا ‪ ٬‬رااااا چااااا چیاااااهیا د یلااااای اسااااا رااااا صااااادق ای نااااا ‪ ٬‬ااااااا‬ ‫ر ااااا‬ ‫صاااااد د یاااااس‬
‫ااااااا رااااااا فقااااااا ا‪٬‬‬ ‫‪ ٬‬اه ااااااا س ث‬ ‫اه ن دسااااااا ی ن ااااااا‬ ‫اسااااااا ی دا ی‪ ٬‬صاااااااد راااااااد‬ ‫ای ااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬ ‫صلی هللا علی‬ ‫ررخن‪ .‬س س اک‬ ‫ریچ ا‬ ‫نی ه ندا‬

‫ی‪.‬‬ ‫ئة ضع م » (‬ ‫َ رسر‬ ‫سریس هللا ُک َر‬

‫« َ أن َ فی َ‬

‫‪26‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی ش د‪.‬‬ ‫صد ر ار ر این ن ش‬ ‫ا خدا ان ق کند‬ ‫(کسی ک د‬

‫ر ه ی ا دد‪.‬‬ ‫صد ر ار ر‬ ‫کنی ان ق صد‬ ‫ی ی انی ص‬

‫د‬ ‫ا‬ ‫ااااا شاااااد‬ ‫ساااااع د انصااااا ی اااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬ااااا دی شااااا ی‬ ‫اه ارااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ر ا ف‬ ‫ا خدا ر شد‪ ٬‬س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ا ‪ :‬ای د‬

‫«لَ َ‬
‫ک ِبها یو َم القیام ِة سبعمائة ناقة کُلها مخطومة» (مسلم)‪.‬‬

‫ی ای د ‪.‬‬ ‫عل‬ ‫شد ر‬ ‫صد ش‬ ‫ه ی‬ ‫(د ع‬

‫ا‬ ‫ااااای خ ا اااااد ا ااااا ریلی ا د‬ ‫عصااااا ر ضااااا ‪ -‬ثاااااس کسااااای اسااااا کااااا‬ ‫ایااااا ‪ -‬رااااا هرااااا‬
‫نااااااب ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫خاااااادا ررخشااااااد‪ ٬‬گدااااااا نی چنااااااد ر اراااااا نااااااهد هللا عاااااا ی اه‬
‫ااااای کناااااد‪ .‬خدا ناااااد رااااا ای‬ ‫صاااااد ر ارااااا د ی فااااا‬ ‫ق راااااس‬ ‫ااااای ساااااد‪ ٬‬رلکااااا د‬ ‫سااااال رااااا ا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ک‬ ‫ک رخ ا د ی افهاید چن‬ ‫ک‬

‫‪َ ‬م َث ُل الَّذی َن ُی ْن ِفقُو َن اَ ْموالَ ُه ْم فی َسبی ِل الل ّ ِه َک َم َث ِل َح َّبة اَنْ َب َت ْت َس ْب َع َسنابِ َل فی کُ ِّل ُس ْن ُبلَة ِماةَ ُة َح َّبة َو‬
‫واس ٌع َعلیم ‪( ‬بقره‪.)۲۶۱/‬‬ ‫شاء َو الل ّ ُه ِ‬ ‫ف ل ِ َم ْن َی ُ‬ ‫ضاع ُ‬ ‫الل ّ ُه ُی ِ‬

‫(مثال کسانی دارایی خود را در راه انفاق می کنند همانند دانه ای است که هفت خوشه برارد و‬
‫در هر خوشه صد دانه باشد‪ .‬خداوند برای هر که بخواهد ان را چندیدن برابر می گرداند و قدرت و‬
‫نعمت خدا فراگیر و از همه چیز اگاه است‪).‬‬
‫ااااای کناااااد‪ ٬‬ا اااا چااااا ا رااااا ه اعااااا ا‬ ‫شااااری‬ ‫ا رااااا ه اعااااا‬ ‫یااااا ‪ ٬‬صااااد‬ ‫هللا عاااا ی د ایااااا‬
‫کااااا فی داشااااا ر شاااااد دانااااا‬ ‫اطاعااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ارطااااا رااااا ه اعااااا‬ ‫هد‬ ‫هیااااا ا ااااااا کشااااا‬
‫اااای ا یااااد‪:‬‬ ‫راااا اااا‬ ‫یااااد اساااا ‪ .‬پاااا‬ ‫رااااس کشاااا ر شااااد‪ ٬‬ن ی اااا افااااهاین‬ ‫خاااا ب ر شااااد ه اااای‬
‫ه رااااا نی اااای خااااا‬ ‫یاااااب اااای ر شااااد‪ ٬‬ااااااا صااااد د ند (کشاااا‬ ‫اااای‬ ‫اااا د یقااااا راااا‬ ‫صااااد‬

‫‪27‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا ان اااااا ق‬ ‫ن سااااااب‬ ‫کاااااا‬ ‫رد ااااااد‪ ٬‬یعناااااای د‬ ‫راااااا خاااااا ط هللا‪ ٬‬راااااا اااااا س راااااااس صد (کشاااااا‬
‫ااااای شااااا د کااااا کشااااا ن‬ ‫سااااا ر اسااااا ‪ ٬‬ن ی ااااا ٱ‬ ‫رااااا ای کسااااای کااااا‬ ‫کناااااد(ه ی ر صاااااس خیاااااه‬
‫ی ا دد‪.‬‬ ‫چند ر ار‬ ‫چندی‬ ‫چندی‬ ‫صد ر ار‬

‫اااااای‬ ‫اساااااا‬ ‫ضااااااعی‬ ‫اااااا دی فقیاااااا‬ ‫ساااااال راااااا راااااااس کاااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬

‫رش أقالً» (صحیح الجامع)‪.‬‬ ‫«أنفِقْ یَا بالل! و ال ت َ ْخ َ‬

‫ش ِمن ِذی العَ ِ‬

‫ن دس ی نداش ر ن ‪.‬‬ ‫اه ص رب ع ن‬ ‫(ای راس ان ق ک‬

‫ناااااااب خااااااادای ر ااااااا‬ ‫ن دسااااااا ی اه‬ ‫اه فقااااااا‬ ‫یاااااااد‪ :‬ای رااااااااس ان ااااااا ق کااااااا‬ ‫ااااااای ف‬
‫سااااال رااااا فقیااااا ی ضاااااعی‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ا ااااا ای نداشااااا رااااا ن‪ .‬ایااااا ساااااخن‬
‫ندا چ ن اس ٌ‬ ‫ی سخنن ر ث‬ ‫ن ا اس ‪ ٬‬پ‬

‫ی ا ید‪:‬‬ ‫ر ا‬ ‫ا ی ریند‬ ‫سل اس‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫ک َوال تو ِعی فَیوعی هللا عَلی ِ‬

‫ک»(بخاری)‪.‬‬ ‫حصی فَیُ ِ‬
‫حصی هللا عَلی ِ‬ ‫«أن ِف ِقي َوال ت ُ ِ‬

‫رااااا‬ ‫د‬ ‫ااااای شااااا‬ ‫ی خااااادا نیاااااه رااااا ای ااااا‬ ‫ن ان ااااا ق کااااا کااااا ااااااا رشااااا‬ ‫شااااا‬ ‫(راااااد‬
‫د‪.‬‬ ‫ار ید ی‬ ‫سپ ک اا ر خ ط رسپ ی خدا نیه رخشن ر‬ ‫خط‬

‫رااااا ااااا د اااااد راااااین اه‬ ‫ااااا خدا ناااااد نیاااااه رااااای شااااا‬ ‫ان ااااا ق کااااا‬ ‫رااااای شااااا‬ ‫ای رااااا اد‬
‫ااااا خدا ناااااد‬ ‫رسااااا ب ک ااااا ب نکااااا‬ ‫ان ااااا ق کااااا‬ ‫رااااا ااااا ررخشاااااد‪ .‬ای خااااا ا‬ ‫نیااااا ه‬ ‫ر ااااا‬
‫رس ب ک ب نکند‪.‬‬ ‫د‬ ‫نیه د‬

‫سااااااا انن ا کااااااا‬ ‫‪٬‬‬ ‫ااااااا‬ ‫رظااااااا‬ ‫اپسااااااای‬ ‫سااااااال د‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫ااااای د اااااد‪ .‬اه ع یشااااا ‪ -‬ضااااای هللا عن ااااا ‪ -‬ایااااا‬ ‫ااااا شاااااد ر دناااااد ااااا د خطااااا ب ااااا ا‬ ‫ا‬ ‫د‬

‫‪28‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااال راااا ا ا نااااد‪ :‬کاااادا یااااک اه‬ ‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫شااااد اساااا کاااا ر خاااای اه هناااا‬
‫ووووولُ ُ‬
‫کنَ یَووووودا ً»‬ ‫سااااال ف ااااا د‪« :‬أطو َ‬ ‫ااااای پی ناااااددا سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا ه د ااااا رااااا شااااا‬
‫شااااا ع ک دناااااد رااااا اناااااداه ایااااا ی دس شااااا ‪ ٬‬دسااااا‬ ‫(کسااااای کااااا دسااااا ن د اه ااااا اسااااا ‪ .‬نااااا‬
‫دانسااااا ی‬ ‫د ا شااااا‬ ‫اه ایشااااا‬ ‫سااااا د اه رقیااااا د اه ااااا رااااا د‪ ٬‬ااااای هیناااااب رنااااا ر ااااان پااااا‬
‫ساااااا س هللا صاااااالی‬ ‫ه د اااااا اه رقیاااااا راااااا‬ ‫کاااااا دساااااا ا د صااااااد داد د اه اااااا راااااا د اساااااا‬
‫ی داش ‪(.‬رخ ی‬ ‫اد س‬ ‫سل پی س ‪ ٬‬ا صد داد‬ ‫هللا علی‬

‫سااااا ی کااااا رااااا‬ ‫سااااال رااااا د‪ ٬‬یعنااااای ا ااااای‬ ‫گداااااا نی سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ایااااا‬
‫اساااااا ‪ .‬اه شااااااد عا اااااا ی‬ ‫ینشاااااا‬ ‫اااااا ا ا ساااااا ‪ ٬‬رخشااااااند‬ ‫د ر شاااااا‬ ‫اااااای پی ناااااادد‬ ‫ا‬
‫پ داخ نااااااد دساااااا ا‬ ‫یشاااااا‬ ‫دسااااا‬ ‫راااااا انااااااداه ااااااا ف‬ ‫اه فااااا‬ ‫راااااا ایشاااااا ‪ ٬‬پاااااا‬ ‫پی سااااا‬
‫سااااا س هللا صااااالی هللا‬ ‫رااااا د‪ ٬‬ااااای ا ا ااااای کسااااای نرااااا د کااااا رااااا‬ ‫ا ااااا نی سااااا د اه رقیااااا رلناااااد‬
‫سااااال پی سااااا ‪ ٬‬رلکااااا ا ا ااااا نی هیناااااب رنااااا ر ااااان ‪ -‬ضااااای هللا عن ااااا ‪-‬رااااا د‪ ٬‬چااااا اا‬ ‫علیااااا‬
‫ساااااال اه «کساااااای کاااااا دساااااا ن د اه اااااا اساااااا ‪».‬‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫هیاااااا ا نظاااااا‬
‫ااااا‬ ‫عااااا‬ ‫ا ااااا نی‬ ‫ااااای د اااااد‪ .‬ا د صاااااد اهسااااا ی ا ااااا‬ ‫صاااااد‬ ‫ایااااا رااااا د کااااا ریشااااا‬
‫رااااا د دسااااا رااااا ای ساااااید‬ ‫اه دسااااا د اه ااااا رااااا د ‪ ٬‬رلناااااد‬ ‫نظااااا‬ ‫دانسااااا ند کااااا‬ ‫رااااا د‪ .‬پااااا‬
‫ا خااااادا‪ ٬‬رنااااا ر ای رااااا خااااا ط سااااا‬ ‫رخشااااان د‬ ‫ااااا رااااا خااااا ط ان ااااا ق‬ ‫رااااا ر شااااا اسااااا ‪٬‬‬
‫رااااا دسااااا ن‪ ٬‬دسااااا ن ه د ااااا اه ا رااااا ر شااااا‬ ‫ان ااااا ق رااااا نااااا‬ ‫سااااا ندا‬ ‫کشااااای اه فقیااااا ا‬
‫ف ‪.‬‬

‫هی سااااااا س هللا صااااااالی هللا‬ ‫اااااااد اساااااا کااااااا‬ ‫اه اراااااا ساااااااعید خاااااااد ی ضاااااای هللا عنااااااا‬
‫راااا‬ ‫شااااد‬ ‫اااا خاااا‬ ‫اه‬ ‫رااااس ن اااا ه فاااا ‪ ٬‬سااااپ‬ ‫یاااا فطاااا راااا‬ ‫راااا‬ ‫ساااال د عیااااد‬ ‫علیاااا‬
‫داد ااااا صاااااد رد ناااااد ف ااااا د‪« :‬ای ااااا ا نّااااا ُ‬ ‫دسااااا‬ ‫رااااا نااااا‬ ‫عظااااا ی ااااا د پ داخااااا‬
‫کااااااا د ف ااااااا د‪« :‬یوووووووا‬ ‫عرااااااا‬ ‫ی ااااااا هنااااااا‬ ‫اه‬ ‫َصااااااا هد ُ ا» (ای ااااااا د صاااااااد رد ید‪ .‬ساااااااپ‬
‫ااااا‬ ‫صاااااد رد یاااااد کااااا‬ ‫وووور أهووووو ِل النهو ِ‬
‫ووووار» (ای هنااااا‬ ‫َمعشووووور النهسووووواء تَصووووودَقن فَووووو نهی َرأیوووووت ُ ُ‬
‫کنَ أکثو َ‬
‫سااااا س هللاا ف ااااا د‪ «:‬تُکثِووووورنَ‬ ‫ااااان دیاااااد ‪ .‬ا ناااااد رااااا چااااا د یاااااس یااااا‬ ‫ا ریشااااا ی ا اااااس‬ ‫شااااا‬

‫‪29‬‬
 ‫هدایت‬

‫وووواز ِم ِمووووون‬
‫الر ُجووووو ِل الحو ِ‬ ‫ووووب ِللُو ه ِ‬
‫ووووب َ‬ ‫ت عقووووو ٍل َو دیووووو ٍن أذ َهو َ‬ ‫اللَعووووون َو ت َ ْکفُووووورنَ ا ْلعَ َ‬
‫شووووویِر‪َ ٬‬موووووا رأیوووووتُ ناقِصوووووا ِ‬
‫ااااای‬ ‫ع شااااا‬ ‫ک ااااا ا نع ااااا‬ ‫ااااای کنیاااااد‬ ‫ن ااااا ی‬ ‫شووووور ال ِنهسووووواء» (خیلااااای عااااا‬
‫إحوووووداکُنَ یوووووا َمع َ‬
‫ثااااس شاااا عقااااس اااا د خ د نااااد‬ ‫عقااااس دیناااای ا ندیااااد ا کاااا‬ ‫اااایچ ناااا‬ ‫اااا‬ ‫کنیااااد‪ ٬‬ای هناااا‬
‫ا ر ر ید‪.‬‬

‫ساااااع د‬ ‫سااااا ارااااا‬ ‫ااااای رااااا خ نااااا ان ر هاشااااا هیناااااب‬ ‫فااااا ‪.‬‬ ‫ااااا ریااااا‬ ‫اه‬ ‫پااااا‬
‫ب؟»‬ ‫ی َ‬
‫الزیا ِنووووووو ِ‬ ‫د خ اسااااااا ‪ ٬‬ا ناااااااد‪:‬ای سااااااا س هللا ایااااااا هیناااااااب اسااااااا ‪ ٬‬ف ااااااا د‪«:‬أ ُّ‬ ‫ا ااااااا ه‬
‫سااااع د‪ ٬‬ف اااا د‪« :‬نَ َعووووم ائوووو َذنوا لَهووووا» (رلاااا راااا ا ا اااا ه ی‬ ‫ساااا اراااا‬ ‫(کاااادا هیناااابا ا نااااد‪:‬‬
‫دادی صاااااااد‬ ‫د رد یاااااااد ‪ .‬رااااااا ا ا ااااااا ه دادناااااااد‪ .‬ا ا ااااااا ‪ :‬ای سااااااا س هللا ا ااااااا ه ف ااااااا‬
‫ااااااا ا صاااااااد راااااااد ‪ ٬‬ارااااااا‬ ‫ال داشااااااا ‪ ٬‬ااااااای خ اسااااااا‬ ‫قااااااادا ی هیااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫راااااااد ی‬
‫سااااا ند‪ ٬‬سااااا س هللا ف ااااا د‪:‬‬ ‫ااااا رااااا ایااااا صاااااد‬ ‫پسااااا ن سااااا ر‬ ‫ساااااع د ادعااااا دا د کااااا ا‬
‫ت عَلووووووویهم» (بخووووووواری) (ارااااااا‬ ‫ق َمو ْ‬
‫وووووون تَصووووووودَق ِ‬ ‫ُک أ َحووووووو ٌ‬ ‫صووووووودقَ أبووووووونُ مسوووووووعود‪َ ٬‬زو ُجو ِ‬
‫ووووووک َو َولووووووود ِ‬ ‫« َ‬
‫رعااااااد اه‬ ‫نااااااد‪ .‬هناااااا‬ ‫ساااااا ر‬ ‫راااااا صااااااد ی اااااا‬ ‫پساااااا‬ ‫سااااااع د اساااااا ا اااااا اساااااا ‪ ٬‬ا‬
‫رااااا ای سااااا س‬ ‫دناااااد‬ ‫ااااای‬ ‫ا ریااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫ان ش‬ ‫ااااا‬ ‫ا شااااا ا‬ ‫شااااانید ایااااا ساااااخن‬
‫ی انداخ ند‪.‬‬ ‫سل‬ ‫هللا صلی هللا علی‬

‫ای رناااااد ی خااااادا چاااااا‬ ‫ا خاااااادا شااااا ف ند‪ ٬‬ااااا چطاااااا‬ ‫راااااا سااااا ی صاااااد د‬ ‫ایااااا هنااااا‬
‫اااا راااا اثاااا ا ساااان ی‬ ‫ع ااااس اااای کنااااد اااا اااای شاااان ی کاااا ر خاااای اه لاااا‬ ‫هناااا‬ ‫کساااای ثااااس‬
‫ا ااااای رینااااای کااااا اه‬ ‫ای سااااال ن‬ ‫ا‬ ‫ااااای ساااااند اه ط یااااا ک نااااا س ااااا ی ااااا‬ ‫اکااااا‬ ‫رااااا‬
‫اااای‬ ‫ن اااا کناااای‬ ‫اااااا راااا خ د اااا‬ ‫اااای ر نااااد‪ ٬‬راااا شااااد نیاااا ه راااا پاااا س دا نااااد‬ ‫ا ساااان ی ناااا‬
‫لاااا اه اناااا اع اشااااک س اااا ا ی یاااا‬ ‫اااا اااا خاااا پاااا اساااا‬ ‫ریناااای کاااا یخچاااا س ن دساااا ی‬
‫اااا‬ ‫اااا ین خاااا ب رخ نااااد شااااک ا ساااای اساااا‬ ‫اااا ایاااا اساااا کاااا رچاااا‬ ‫خ شاااا ه اساااا‬
‫ااااای رااااا ی ‪ ٬‬ااااای‬ ‫ن شااااایدنی ااااا ر ااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫ی‬ ‫اه یااااا‬ ‫ااااای خااااا ی‬ ‫ضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د‬
‫ساااا‬ ‫اااا اساااا خاااا د‬ ‫اااا نیساااا ‪ ٬‬ن اااا چیااااهی کاااا‬ ‫راااا س رقیاااا ی اااا د چ ناااا اساااا ا ایاااا‬

‫‪30‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا‬ ‫ناااای اااا‬ ‫اااا د ایاااا ‪ ٬‬خاااادا ن اااا ه‪ ٬‬ا یاااا ‪ ٬‬خشاااا ع ف‬ ‫اااای کناااای کاااا راااا‬ ‫راااا ‪ ٬‬یاااا ا اااا‬
‫ان ق کنید‪.‬‬ ‫ان ق ک ‪ .‬ای سل‬ ‫اضی اس ‪ ٬‬ر اد‬ ‫ر س ی کند اه‬

‫بخشنده تر از باد وزنده‬

‫ااااااد اساااااا کاااااا ا اااااا ‪ :‬ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫اه اراااااا عراااااا‬
‫ر ئیااااس‬ ‫اااای شااااد‪ ٬‬ن اااا ی کاااا‬ ‫رخشااااند اااا‬ ‫ضاااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا د راااا د د‬ ‫ساااال رخشااااند اااا ی‬
‫ااااای خ اناااااد‪ .‬سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ا رااااا ا‬ ‫ااااا شاااااب ااااا‬ ‫رااااا دیااااادا ن ااااای اااااد‬
‫ر د‪.‬‬ ‫رخشند‬ ‫سل ر ی اه ر د ها‬

‫اااااا د کاااااا‬ ‫ند راااااا د‪ ٬‬ا اااااا یاااااا‬ ‫سااااااخ‬ ‫ساااااال رساااااای‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫اسااااا ‪ ٬‬عاااااد ای اه ااااا د کااااا ی‬ ‫رااااا ال‬ ‫ااااا ی ااااا د اه کااااا‬ ‫ااااا د دا د‪ ٬‬د‬ ‫ااااا یی‬ ‫ااااا‬
‫رخشااااان اسااااا ‪ ٬‬ااااای چااااا ا رااااا رااااا د ها‬ ‫ااااا ی کااااا‬ ‫ااااا د رااااا ال ی د‬ ‫سااااا ند ا ااااا‬ ‫رخشاااااند‬
‫یگای دا د‪:‬‬ ‫شری شد اس ا هی ا ر د ها س‬

‫سااااال رااااای راااااد اناااااداه رااااا د‪.‬‬ ‫ا س‪ :‬سااااا ع هیااااا د‪ ٬‬ان ااااا ق سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫دیاااااد رااااا خااااا د ا ن ااااای داد کااااا‬ ‫رخشااااان ااااای ن ااااا د‪ ٬‬فکااااا ن ااااای کااااا د‬ ‫راااا سااااا ع ان ااااا ق‬
‫دا ا ااااای ریااااان کااااا‬ ‫ار یااااا‬ ‫یااااا خااااا د رااااا‬ ‫ا صاااااد راااااد‬ ‫یااااا ان ااااا ق کااااان یااااا نااااا ا پااااا‬
‫سااااال د ان ااااا ن ایااااا ا نااااا رااااا د شااااا ید یکااااای اه ااااا د فاااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ااااا‬ ‫اااااها‬ ‫پن ااااا یااااا د یسااااا‬ ‫رسااااا رن رااااا صاااااد‬ ‫ااااای خااااا د صااااا‬ ‫ا شااااا‬ ‫سااااا‬
‫ا ااااا شااااا د کااااا فقاااااط رااااا‬ ‫سااااا ندی‬ ‫ا رااااا فقیااااا‬ ‫اه سااااا‬ ‫ااااای ساااااد ااااای ااااااا ریااااا‬
‫اااا کنااااد‪ ٬‬پااااین اه اینکاااا پاااا ی راااا ا‬ ‫سااااد‬ ‫اه ا رخ ا ااااد کاااا راااا‬ ‫انااااداه ی یااااک ق اااا ناااا‬
‫ا راااا ا‬ ‫قاااادا‬ ‫اااای کنااااد اااااا چیااااهی راااا ا رد ااااد‪ ٬‬ک اااا ی‬ ‫راااا خاااا د فکاااا‬ ‫رد ااااد ااااها راااا‬
‫رااااا د اسااااا ‪:‬‬ ‫ااااای د اااااد‪ ٬‬ااااای سااااا س هللا ثاااااس رااااا د ها رااااا د‪ ٬‬ایااااا ا ااااای صااااا ‪ ٬‬اه صااااا‬
‫ند س ی ‪.‬‬ ‫رسی‬

‫‪31‬‬
 ‫هدایت‬

‫د رااااا س‬ ‫ااااا ا‬ ‫شااااا د‪ ٬‬رلکااااا رااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا رااااا هد ساااااپ‬ ‫د ‪ :‬رااااا د ثاااااس نسااااای نیسااااا‬
‫شااااا د‪٬‬‬ ‫ااااا‬ ‫اه‬ ‫عینااااای نااااادا د کااااا پااااا‬ ‫اسااااا ‪ ٬‬ااااا‬ ‫ینطااااا‬ ‫هن اسااااا ‪ ٬‬ان ااااا ق ااااا‬
‫اااااا اه صاااااارح خیلاااااای ان اااااا ق‬ ‫پیاااااا پی اساااااا ‪ .‬ن اااااای اااااا انی ر اااااا یی‬ ‫یشاااااا ی‬ ‫‪٬‬‬ ‫ساااااا‬ ‫رلکاااااا‬
‫ان اااااا ق اااااای‬ ‫اااااا ا‬ ‫ساااااال‬ ‫اااااای کاااااا فی اساااااا ‪ .‬اااااای ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫کاااااا د‬
‫رااااا د پااااای د‬ ‫د ااااای صااااا‬ ‫ه‪ .‬پااااا‬ ‫چ ااااا سااااا ع ‪ ٬‬شاااااب راااااس اه‬ ‫کااااا د‪ .‬د طااااا س ریسااااا‬
‫اااااای‬ ‫اااااا ا د راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ن یساااااا د اساااااا ‪ .‬ساااااا ‪ :‬ع اااااا ی ف اایاااااا اساااااا ‪.‬‬ ‫پاااااای راااااا د‬
‫اااا‬ ‫ن اااای کنااااد‪ ٬‬هیاااا ا ثااااس نساااای نیساااا کاااا ر ینااااد‪ :‬ایاااا‬ ‫رااااد د عراااا‬ ‫ایاااا د‪ ٬‬اه یااااک کاااا‬
‫اااا ا فاااا ا اااای ایاااا د‪٬‬‬ ‫اااا‬ ‫اساااا ‪٬‬‬ ‫رشاااای ‪ ٬‬هیاااا ا نساااای اه اااا اااای ااااا د‪ ٬‬راااا د کاااا ام راااا عک‬
‫س ر ر شد چ نر شد‪.‬‬ ‫چ‬

‫سااااا ر ‪٬‬‬ ‫یااااا‬ ‫رااااای نیااااا ه‪ ٬‬سااااا ر‬ ‫سااااال رااااا نی ه ناااااد‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫یش ان ق ی ک د‪.‬‬ ‫ند ی رخشید‪٬‬‬ ‫ث‬ ‫ک چک‪ ٬‬فقی‬ ‫ره‬

‫ااااا‬ ‫سااااال رااااا د کااااا د‬ ‫یگاااااای اه یگاااااای ااااا ی سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ایااااا سااااا‬
‫اه ساااااا س هللا‬ ‫اااااای انیااااااد د ایاااااا صاااااا‬ ‫اااااای ا فاااااا ‪ .‬یاااااا شاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ضاااااا‬ ‫راااااا ک‬
‫ا‬ ‫رخشااااااان‪ ٬‬د ‪:‬اسااااااا‬ ‫سااااااال قلیاااااااد کنیااااااادا ا س‪ :‬سااااااا ع د ان ااااااا ق‬ ‫صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫د‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‪ .‬س ‪ :‬رخشن ر‬ ‫عد‬

‫در آن چە داری پرهیزگار باش تا مردم تو را دوست بدارند‬

‫شاااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬ااااا راااااین اه ااااا کسااااای اه سااااا س‬ ‫ایااااا‬ ‫اه صااااا ا رااااا ا یااااا‬
‫اااا د نااااهد‬ ‫رراااا ب اااا ی‬ ‫دیاااا داد اااا ایاااا کاااا‬ ‫اااا‬ ‫ااااد راااا‬ ‫ه رناااای‬ ‫هللا ن اااا راااا د ‪٬‬‬
‫ی‪.‬‬ ‫شد(‬

‫سل ر شیا‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ی ی انی ر س‬

‫‪32‬‬
 ‫هدایت‬

‫کااااا‬ ‫رااااا ایااااا داسااااا‬ ‫سااااال‬ ‫شاااااد اسااااا ‪ ٬‬رااااا اد‬ ‫کااااا ا رااااا عکااااا‬ ‫ضاااااعی‬ ‫اکنااااا‬
‫ساااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااای کنااااد ن ااااا کااااا ‪ .‬رعااااد اه ایااااا کااااا‬ ‫صاااا ا رااااا ا یاااا ع یااااا‬
‫د دس ا اشااااا ‪.‬‬ ‫ناااااهد ا رااااا د‪ ٬‬رااااا رخشااااان ررااااا ب ااااا ی شاااااخ‬ ‫ی شاااااخ‬ ‫ن ااااا‬ ‫سااااال‬
‫ااااای‬ ‫ااااا د ا پااااا کااااا د رااااا د اه رااااای رااااا د‪ .‬ا‬ ‫ا کااااا دس ایااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫رخشااااان خشااااا‬ ‫صاااااد‬
‫اااای رخشااااید اااا ایاااا کاااا د اااا اه‬ ‫اااا‬ ‫ااااب راااا‬ ‫ا یااااد‪ :‬اااا اه ا خیلاااای ن اااا راااا د ‪ ٬‬اااای ا‬
‫رر ن پ شد‪.‬‬

‫خشاااااا راااااا‬ ‫کاااااا د ایاااااا رغاااااا‬ ‫خشاااااا ی اساااااا ‪ ٬‬د د‬ ‫ن اااااا‬ ‫اااااااا کساااااای اه اااااا‬
‫سل ا دا ک ‪.‬‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫رخشن ر‬ ‫ان ق‪ ٬‬صد‬

‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫شااااااد اساااااا کاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫اه اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬

‫«تَهادُوا تحابوا»(صحیح الجامع)‪.‬‬

‫ا د س ردا ید‪.‬‬ ‫دی‬ ‫دی رد ید‬ ‫دی‬ ‫(ر‬

‫اصااااار ب ااااا د سااااا س رعاااااد اه رعثااااا د فقااااا شااااادید‬ ‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫اااای‬ ‫راااا شااااک‬ ‫ساااال د ساااان‬ ‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫اااا یی کاااا‬ ‫اااای ر دنااااد اااا‬ ‫راااا ساااا‬
‫ااااان رااااا ای پخااااا پاااااه د خ ناااااا ان‬ ‫اااااای ا شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د‬ ‫رسااااا ‪ .‬یاااااک ااااا‬
‫د خیاااا هیاااا د‬ ‫د‬ ‫اااا ا راااا فاااا ح ساااال ن‬ ‫شاااا ن اااای شااااد‪ ٬‬اااا ایاااا کاااا هللا ساااا ه ی‬
‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ی رنااااای سااااا‬ ‫ااااا کااااا رعاااااد اه اااااه‬ ‫ف اایااااا شاااااد؛ ااااا‬
‫ا پااااا کااااا د رااااا د‪ ٬‬یااااا ااااای ااااا انی‬ ‫اااااد اساااااب ا سااااا ند رااااا د کااااا رااااای د کااااا‬ ‫اه نااااا ی‬
‫کنیا‬ ‫ص‬

‫‪33‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااا س‬ ‫ن شااااا ر دناااااد‪ .‬ایااااا فقاااااط سااااا‬ ‫د کااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ا سااااا ند هیااااا دی کااااا د‬ ‫اساااااب‬
‫اااااا ا راااااا ا‬ ‫ساااااال اه ناااااا ی راااااا د‪ .‬اااااا دی اااااای خ ا ااااااد اه ا کاااااا‬ ‫هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ی ی رخشد‪.‬‬ ‫ار‬ ‫رد د ا‬

‫راااااا د‪ ٬‬خ اساااااا ‪٬‬‬ ‫د کاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫ا یااااااد‪ :‬اااااا دی اه ساااااا س هللا ا ساااااا ندانی ا کاااااا‬ ‫اناااااا‬
‫یاااااد‪٬‬‬ ‫اساااااا ری‬ ‫ااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ای ااااا‬ ‫ا رااااا ا داد‪ .‬ا ناااااهد ااااا ن فااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا س هللا‬
‫ااااای ا یاااااد‪:‬‬ ‫ساااااد‪ .‬انااااا‬ ‫رااااا خااااادا سااااا اند ر اااااد رااااا ا نااااا ای ااااای رخشاااااد کااااا اه فقااااا ن ااااای‬
‫اااای شاااادند اسااااا اه دنیاااا‬ ‫اااای ساااال‬ ‫نااااد‪ ٬‬اااای‬ ‫اااای‬ ‫افاااا ادی فقااااط راااا خاااا ط دنیاااا اسااااا‬
‫ی شد‪.‬‬ ‫رر ب‬ ‫نهد ن‬ ‫چ د دنی س‬

‫سااااا س‬ ‫نااااا ی‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪:‬ای‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫ن ااااا‬ ‫ایااااا اع ارااااای رااااا ا ااااا اس نی ااااا‬
‫ااااای رخشاااااد‪ .‬یااااا ع اااااب ااااای کنااااایا ع اااااب نکااااا ‪٬‬‬ ‫ا رااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ایااااا‬ ‫ضااااای هللا عنااااا‬ ‫یااااا‬ ‫سااااال د رااااادیثی کااااا ارااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫چااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ی کند ی ف‬

‫ثالث و ِع ْندي ِم ْنهُ شَي ٌء أ ُ ِ‬

‫رص ُدهُ ِل َد ْی ٍن»‬ ‫ٌ‬ ‫علَ َ‬
‫ي‬ ‫« لَ ْو کانَ ِلی ِمث ُل أ ُح ٍد َذ َهبها ما یَ ِ ه‬
‫س ُّرنی ْ‬
‫أن ال یَ ُّم َر َ‬

‫(بخاری)‪.‬‬

‫ااااا‬ ‫ه رااااا‬ ‫کااااا سااااا‬ ‫(ااااااا رااااا اناااااداه ی کااااا اراااااد طاااااا داشااااا ر شااااا د سااااا نااااادا‬
‫ر ا ‪.‬‬ ‫کن‬ ‫چیهی ک ر ای‬ ‫ر ند‪٬‬‬ ‫نهد‬ ‫د چیهی اه‬ ‫ر‬

‫ااااای‬ ‫ااااا خ شااااا‬ ‫سااااال یااااا د ر یااااا ی ‪ «:‬یااااا اه ایااااا‬ ‫ر یاااااد اه سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫یدا»‬

‫ااااای کنااااای‪ .‬ف ااااا د‪«:‬رااااا‬ ‫ااااا س ااااا » ا ‪ :‬یااااا ااااا ا ساااااخ‬ ‫ا ااااا ‪ :‬رلااااا ‪ .‬ف ااااا د‪ « :‬ااااا‬
‫ااااای‬ ‫ا اف ااااا د‪ ٬‬د راااا ی کاااا رااااا پشاااا سااااا ن ن اااا‬ ‫ااااا د راااا سااااا ع راااا‬ ‫اااا ا رراااا »‬

‫‪34‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااال اه ساااااخنن ر اااااا دد‪ ٬‬رااااا ا سااااا ندا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ساااااید کااااا‬ ‫کااااا د‪ ٬‬ااااای‬
‫اااااای کاااااا د‬ ‫ساااااال راااااا ا ن اااااا‬ ‫اااااا ا ر کاااااا داد‪ ٬‬ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫سااااااید‬
‫شاااااا ید‪ ٬‬اااااا اه‬ ‫ساااااال‬ ‫اااااا‬ ‫ا اااااا ‪ :‬ای اااااا‬ ‫اااااا د نااااااهد اااااا ن فاااااا‬ ‫رخنااااااد اااااای هد‪.‬‬
‫سااااد اااای رخشااااد ان اااا ق کاااا‬ ‫کساااای کاااا اه فقاااا ن اااای‬ ‫نااااهد ر اااا ی فاااا د اااای یاااا ‪ ٬‬ر ااااد رساااا‬
‫ندا ی ا نداش ر ن‪.‬‬ ‫ک ر دی‬ ‫اع ن‬ ‫اهخدا ند‬

‫در سختیها مردان شناختە میشوند‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ا ر ای اصر ب ا‬ ‫ی‬ ‫سل ای‬ ‫َّللا علی‬

‫َّللا صلی ّ‬
‫س س ّ‬

‫رضا َح َس ًنا فَ ُی َض ِاع َف ُه لَ ُه اَض َعافًا َکثِ َیر ًه ‪( ‬بقره‪.)2٤5/‬‬ ‫‪َ ‬من َذا الَّ ِذی ُیقر ُ‬
‫ِض الل ّ َه َق ً‬

‫(کیست که به خدا قرض نیکویی دهد تا ان را برای او چندین و چند برابر کند؟)‬
‫اااااا اه اااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫َّللا یاااااا پ‬
‫اااااایا یااااااد‪ :‬یاااااا ساااااا س ّ‬ ‫رلنااااااد اااااایشاااااا د‬ ‫أراااااا دراااااادا‬
‫یکندا‬ ‫قضی‬

‫د‪« :‬رل ‪».‬‬ ‫ف‬

‫َّللا‬
‫ا د اه ک ی س س ّ‬ ‫ا ‪ :‬دس‬

‫د‪« :‬چ خر اس ا »‬ ‫ف‬

‫ااااای‬ ‫ا رااااا خااااادا ااااا‬ ‫ا نااااادا د ا‬ ‫نظیااااا‬ ‫ااااایچ کااااا‬ ‫کااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ااااا رااااا ی دا‬
‫د ‪.‬‬

‫‪35‬‬
 ‫هدایت‬

‫یعناااای چاااا ا یعناااای یااااک یااااا د شاااا س شاااا ‪ :‬ایاااا‬ ‫یاااا اااایداناااای یااااک راااا غ د ایاااا ه اااا‬
‫َّللا علیاااااا‬
‫َّللا صااااالی ّ‬
‫رااااا غ ناااااهد ع ب ااااا چیاااااه خیلااااای ره اااااای اسااااا ‪ .‬ایااااا صااااار ری سااااا س ّ‬
‫ر خدا ند ع س‪.‬‬ ‫یا ید‪ :‬ای ر غ ر عن ا‬ ‫سل‬

‫صاااااااد ر ارااااااا‬ ‫ق راااااااس‬ ‫سااااااال د پ ساااااااش ف ااااااا د‪ :‬د‬ ‫َّللا علیااااااا‬

‫َّللا صااااااالی ّ‬
‫سااااااا س ّ‬
‫راااااا راااااا ن ر اشاااااا‬ ‫اااااایا اااااا‬ ‫َّللا اکراااااا‬
‫ّ‬ ‫َّللا اکراااااا‬
‫اااااا س اااااا ای أر دراااااادا د راااااا ی کاااااا ّ‬
‫ا ااااای‬ ‫پسااااا ن ا داخاااااس رااااا غ ی فاااا یاااااک دانااااا خ ااااا د دساااا پسااااا ن رااااا د کااااا‬ ‫ساااا‬
‫خ د‪.‬‬

‫ا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا غ ااااای د ااااایخ ا اااااد ااااا چااااا ه د ااااا‬ ‫أر درااااادا رااااا سااااا ع رااااا طااااا‬
‫ا راااا‬ ‫ر یااااد کاااا‬ ‫اه راااا غ ریاااا‬ ‫ف یاااا د اااایهنااااد‪ :‬ا دراااادا‬ ‫راااا خاااادا ر یااااس د ااااد اه د‬
‫َّللا علیاااااا‬
‫َّللا صاااااالی ّ‬
‫ریاااااا شااااااد ی ساااااا س ّ‬ ‫دادیاااااا ‪ .‬ه داخااااااس راااااا غ اساااااا ‪ .‬ا‬ ‫خاااااادا اااااا‬
‫دا د‬ ‫ر شااااا اسااااا ‪ .‬پسااااا ک چاااااک ااااا یاااااک دانااااا خ ااااا د د ااااا‬ ‫خ ا ااااا‬ ‫سااااال اسااااا‬
‫ا د ا ااااا ‪ :‬کاااااش کاااااش‬ ‫پسااااا ن ریااااا‬ ‫دانااااا خ ااااا ا اه د ااااا‬ ‫ا ااااایخااااا د ا درااااادا‬
‫راااااا‬ ‫ن نیااااااه‬ ‫شاااااا‬ ‫یااااااد اساااااا‬ ‫ضاااااا ع ا ن‬ ‫ناااااا ه اصااااااس‬ ‫خداساااااا ‪ .‬ا‬ ‫راااااا غ اه‬
‫رساااااای ی اه هناااااا‬ ‫ضااااااعی‬ ‫کاااااا‬ ‫ا اااااا ن کنااااااد‪ .‬چناااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااا راااااا ا رنشاااااایند‬ ‫نشااااااد شاااااان‬
‫اااای ه راااا ه اااا راااا س‬ ‫د‬ ‫راااادیث اااای‬ ‫راااا این یاااا‬ ‫ااااینشاااایند‬ ‫ا اااا ه اساااا کاااا شاااا‬
‫ن یکند‪.‬‬

‫اصاااااادا‬ ‫ا اااااان‬ ‫ااااااد ا‬ ‫َّللا عناااااا‬

‫ضاااااای ّ‬ ‫هی ا اااااا اس هیاااااا دی راااااا ای ساااااایدن ع اااااا‬
‫ااااااد ی د‬ ‫اااااا ا رراااااا‬ ‫راااااا ای ار عریااااااد راااااا‬ ‫رلااااااغ ا ر یاااااا‬ ‫هد ا اااااا ‪ :‬ای ااااااا ایاااااا‬
‫یکندا‬ ‫چک‬ ‫ررینی ر‬ ‫ک‬ ‫خ ن ان د ن‬

‫َّللا عنااااا رااااا ایااااا‬

‫ضااااای ّ‬ ‫ااااایخ ا اااااد رریناااااد ار عریاااااد‬ ‫َّللا عنااااا‬
‫ع ااااا رااااا خطااااا ب ضااااای ّ‬
‫رلاااااغ ا‬ ‫ااااا ساااااید ا ااااا ‪ :‬ا یااااا ا ااااا نی ایااااا‬ ‫ااااای اااااا رااااا‬ ‫ااااایکناااااد‪.‬‬ ‫رلاااااغ چااااا ک‬
‫َّللا عناااااا‬
‫ضاااااای ّ‬ ‫ساااااا ه‪ .‬ار عریااااااد‬ ‫ا ر طاااااا‬ ‫نی ه یاااااا‬ ‫اااااایا یااااااد راااااا‬ ‫ف ساااااا د‬ ‫ر ایاااااا‬

‫‪36‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر خ ساااااا‬ ‫ر اااااا کناااااا د‪ .‬خاااااادا راااااا ع اااااا پاااااا دان نیااااااک د اااااا د‬ ‫ا ر ااااااظ‬ ‫ا اااااا ‪ :‬خاااااادا‬
‫یااااا‬ ‫شااااا ع رااااا قسااااای پ س ااااا د‬ ‫قسااااای کااااا‬ ‫صااااادا هد ای کنیاااااهک ریااااا رلاااااغ ا رااااا ااااا‬
‫رلاااااغ ا ان ااااا ق ن ااااا د‪ .‬اااااا ناااااهد ع ااااا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا د ااااا ای کااااا‬ ‫سااااال‬ ‫نی ه نااااادا‬ ‫فقااااا ا‬
‫ا ااااا ‪ :‬ای ااااا‬ ‫صاااااد ااااا ی دی ااااا رااااا ا داد‬ ‫ع ااااا چ ااااا‬ ‫َّللا عنااااا ر اشااااا‬
‫خطااااا ب ضااااای ّ‬
‫ااااد ی د‬ ‫فاااا‬ ‫ااااا نااااهد ا‬ ‫اااایکناااادا‬ ‫رراااای راااا ای اااا چاااا‬ ‫رااااس رراااا‬ ‫ا راااا ای عاااا راااا‬
‫ا دیااااد کاااا صاااادا اااایهنااااد‪ :‬کنیااااهک ریاااا‬ ‫رااااس ضاااای هللا عناااا‬ ‫کاااا د‪ .‬عاااا راااا‬ ‫خ ناااا ان د ناااا‬
‫رین ایاااا‬ ‫فقاااا ا نی ه ناااادا‬ ‫اااا یاااا‬ ‫شاااا ع راااا قساااای‬ ‫قساااای کاااا‬ ‫رلااااغ ا راااا اااا‬ ‫ایاااا‬
‫سااااا ن د داخاااااس نظااااا ا ایاااااا‬ ‫ااااا ا ان ااااا ق ن ااااا د‪.‬‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا د ااااا ایااااا کااااا‬ ‫سااااال‬
‫ااااا رینااااا ای ‪ .‬عااااا ا ااااا ‪ :‬د د ااااا دی ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا رااااا د‪ .‬صااااادا هد ا ااااا ‪ :‬رااااا خااااادا سااااا‬ ‫ااااا‬
‫َّللا عناااا ر هاشاااا‬
‫ااااا نااااهد ساااایدن ع اااا راااا خطاااا ب ضاااای ّ‬ ‫ا اااا اااا ر یاااا‬ ‫نااااد ایاااا‬
‫ضااااای‬ ‫ا رااااا ای ساااااعد رااااا أرااااای ااااا‬ ‫صاااااد ااااا ی دی ااااا رااااا ا داد ا ااااا ‪ :‬ای ااااا‬ ‫ا چ‬
‫ضااااای‬ ‫کااااا ی ا کااااا د کااااا د سااااا نن کااااا د ر دناااااد‪ .‬اااااا ناااااهد ع ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫َّللا عنااااا ررااااا ‪ .‬ا‬
‫ّ‬
‫ر اد اناااااایانااااااد‬ ‫َّللا ناااااا‬
‫ا اااااا ‪ :‬ا ر ااااااد ّ‬ ‫َّللا عناااااا ا یساااااا‬
‫ضاااااای ّ‬ ‫َّللا عناااااا ر هاشاااااا ‪ .‬ع اااااا‬
‫ّ‬
‫رعاااااد اه فااااا‬ ‫یکااااای اسااااا‬ ‫عدنشااااا‬ ‫نرااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫ناااااد‬ ‫کااااا رعضااااای ثاااااس رعضااااای دی‬
‫سل غیی نک دند‪.‬‬ ‫َّللا علی‬
‫َّللا صلی ّ‬
‫س س ّ‬

‫راااا صااااد اااااهاه د اااا سااااا د اه‬ ‫َّللا اسااااا کاااا یااااک رااااا‬
‫َّللا ضاااای ّ‬
‫ایاااا طلراااا رااااا عریااااد ّ‬
‫سااااا ن یپ ساااااد‪:‬‬ ‫سااااا ن ا د ااااایشااااا د‪.‬‬ ‫رااااا‬ ‫ااااای اسااااا‬ ‫ااااای یاااااد ا‬ ‫یاااااک ع لااااا‬
‫ا اااا‬ ‫راااا‬ ‫اااا ثاااا‬ ‫هیاااا د اااای ساااا کاااا راااا ایاااا‬ ‫ا چاااا شااااد اساااا ا ا یااااد‪ :‬ثاااا‬ ‫اااا‬
‫سااااا ن‬ ‫ااااا ا د اااااد‪.‬‬ ‫ااااا د ر هخ اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د اااااک اااااک د‬ ‫ااااا ا د‬ ‫خااااادا رااااا‬
‫ه‬ ‫د‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ایااااا ا ااااا ر عاااااث نااااا ار ی ااااا شاااااد اسااااا ا ا ااااا ‪ :‬رااااا خااااادا سااااا اند اه ثااااا‬
‫سااااا د اسااااا ‪ .‬ریااااا ایااااا‬ ‫سااااا ن ا ااااا ‪ :‬ا راااااس رسااااای‬ ‫ااااای سااااا ‪.‬‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا پ‬ ‫ا ااااا‬
‫هیااااا کااااا ‪ .‬ا‬ ‫فقااااا ای دینااااا‬ ‫یااااا‬ ‫د‬ ‫ااااا ا ررااااا‬ ‫ا ااااا اس ا رااااا ااااا قسااااای کنااااای ‪ .‬ساااااپ‬
‫فقاااااااا ا‬ ‫رین ایاااااااا‬ ‫یاااااااا‬ ‫د‬ ‫ا اشاااااااا‬ ‫پ س اااااااا ا د کیساااااااا‬ ‫ساااااااا ن نشساااااااا‬ ‫راااااااا‬

‫‪37‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا ا رااااا ا نااااا ای‬ ‫خااااادایی ا کااااا‬ ‫ااااایا ااااا ‪ :‬ساااااپ‬ ‫ااااای ر اشااااا‬ ‫قسااااای کااااا د‪.‬‬ ‫نی ه نااااادا‬
‫ف هناااادانن ا‬ ‫کاااا انساااا‬ ‫عناااا نیساااا‬ ‫کاااان ‪ .‬ایاااا راااادا‬ ‫ا اااا‬ ‫یااااه راااا ا‬ ‫ا دانیااااد کاااا پاااا ک‬
‫س هد‪.‬‬ ‫س ث‬ ‫رد‬

‫کناااااد کااااا ا ااااا ‪ :‬د‬ ‫ایااااا‬ ‫اه پاااااد ن ضااااای هللا عنااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ساااااعد رااااا ارااااای‬ ‫عااااا‬
‫اااااد‪.‬‬ ‫سااااال رااااا عیااااا د‬ ‫َّللا علیااااا‬
‫َّللا صااااالی ّ‬
‫سااااا س ّ‬ ‫شاااااد‬ ‫داع ااااا ساااااخ ری ااااا‬ ‫سااااا س رااااا‬
‫ا ثاااای ااااه یااااک دخ اااا ناااادا ‪ .‬یاااا د‬ ‫نااااد‬ ‫اااا ث‬ ‫ا اااا ‪ :‬پیاااا ی اااا ا فاااا ا ا ف اااا اساااا‬
‫ا صااااااد رااااااد ا «ف اااااا د‬ ‫ا صااااااد رااااااد ا ف اااااا د «ناااااا »‪ .‬ا اااااا ‪ :‬نصاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ساااااا‬
‫اساااا یاااا هیاااا د اساااا‬ ‫رااااه‬ ‫یااااک ساااا‬ ‫ا صااااد رااااد‬ ‫افااااه د‪« :‬یااااک ساااا‬ ‫«ناااا »‪ .‬سااااپ‬
‫اااا‬ ‫دساااا‬ ‫ا ناااا‬ ‫اااا ساااا هی ر اااا اساااا اه ایاااا کاااا ناااا‬ ‫ا رااااینیاااا ه‬ ‫ا ث ناااا‬ ‫اااا‬ ‫اااااا‬
‫ااااایچ ن قااااا ای رااااا خااااا ط خااااادا ان ااااا ق ن ااااایکنااااای‬ ‫سااااا هی کااااا دسااااا پاااااین ااااا د د اه کنناااااد‪ .‬ااااا‬
‫اااااای‬ ‫ساااااا‬ ‫ا کاااااا د د اااااا‬ ‫چاااااا‬ ‫ق رااااااس پاااااا دان اااااایایاااااا ی ر اااااای‬ ‫اااااا ایاااااا کاااااا د‬
‫ا ا ی‪».‬‬

‫اااااد سااااا الن‬ ‫ان ااااا ق ااااایکااااا د‪ .‬د‬ ‫ااااا ا‬ ‫صااااا‬ ‫یاااااث رااااا ساااااعد یکااااای اه فق ااااا ی راااااه‬
‫اااا ن علاااا ایاااا د‪ /‬یاااا‬ ‫راااا‬ ‫اااااه ن اشاااا کاااا هکاااا‬ ‫صااااد ااااها د اااا راااا د‪ .‬اااای‬ ‫ا چ‬
‫اااا ن‬ ‫راااا‬ ‫اااااه هکاااا‬ ‫ااااد ساااا الن ان چ اااا صااااد ااااها د اااا راااا د‬ ‫اااایداناااای عناااای «د‬
‫عل ن ف ‪ ».‬یعنی چ ا‬

‫راااا ن‬ ‫شااااک‬ ‫اااا شااااب اااای فاااا‬ ‫هیاااا ا ع راااادی راااا رساااای راااا علاااای ضاااای هللا عناااا‬
‫عااااا د‬ ‫ااااا د رااااا ایااااا کااااا‬ ‫ر ااااایاشااااا‬ ‫ااااایا اشااااا‬ ‫ااااا ا لااااا ی د خ نااااا ا ی رین ایااااا‬
‫اااای‬ ‫اااا ا اااایااااا ا د‪.‬‬ ‫ی اااا‬ ‫اااایا نااااد‪ :‬ن اااایداناااای چاااا کساااای لاااا ی د خ ناااا‬ ‫کاااا د ر دنااااد‬
‫ندیدنااااااد ف یدنااااااد کساااااای کاااااا‬ ‫یشاااااا‬ ‫هیاااااا ا ع راااااادی د ا شاااااا دی اااااا چیااااااهی لاااااا ی د خ ن‬
‫ا ساااااس د ناااااد هخ ااااای ع یااااا‬ ‫ااااای خ اسااااا ند ا‬ ‫ا ااااایکااااا د هیااااا ا ع رااااادی رااااا د‪.‬‬ ‫ایااااا کااااا‬

‫‪38‬‬
 ‫هدایت‬

‫فقاااا ا راااا‬ ‫یاااا‬ ‫هیاااا‬ ‫اااا‬ ‫ی شاااا ن ان دیدنااااد کاااا راااا خاااا ط ر ااااس رااااین اه انااااداه ی اااا ا‬
‫پش ن ای د شد ر د‪.‬‬

‫ااااای ا نااااا رخیاااااس رااااا ی خااااا ا ی‬ ‫ک ااااا ا یااااا ان ااااا ق خااااا ا ی کااااا دا یااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ااااا ک ااااا‬
‫ندا‬

‫ااااااااااا‬ ‫نااااااااااادا‬ ‫ای ث‬ ‫ای هن نااااااااااا‬ ‫ای ره اااااااااااا‬ ‫ای ک چکااااااااااا‬ ‫انااااااااااا‬ ‫ای‬
‫نی ه نااااااادا‬ ‫ا خااااااادا رد یاااااااد رااااااا فقااااااا ا رین ایااااااا‬ ‫اد‬ ‫ان ااااااا ق کنیاااااااد رخشااااااای اه ا ا ااااااا‬
‫صد رد ید‪.‬‬

‫‪ -‬اه ی ی‬ ‫عردَّللا ر ع ‪ -‬ضی هللا عن‬

‫ّ‬

‫‪ ‬لَن َت َنالُوا البِ َّر َح َّتی تُن ِفقُوا ِم َّما تُ ِحبو َن ‪( ‬ال عمران‪( )92/‬به نیکی دست نمییابید مگر از ان چه‬
‫دوست دارید ببخشید‪).‬‬
‫ااااایکااااا دا دنرااااا س چیه ااااا یی کااااا خیلااااای د سااااا‬ ‫خ شااااان ااااای اااااد‪ .‬ااااایدانااااای چااااا کااااا‬
‫ا خااااادا ان ااااا ق ااااایکااااا د‪ .‬یاااااک رااااا سااااا ا شااااا ی رااااا د اه‬ ‫ااااا ا د‬ ‫ااااایاشااااا‬ ‫داشااااا‬
‫ن ظااااا عااااا ر پیااااا د ی‬ ‫ساااااط ا د کنااااا ن ایسااااا د‬ ‫پیااااا د شاااااد‬ ‫خ شااااان اااااد اه‬ ‫شااااا‬
‫سااااااید راااااا ا ا اااااا ‪ :‬ای‬ ‫ا راااااا ا رد ااااااد اااااا ای کاااااا پی اااااا دی اه ا‬ ‫ضااااااعی ی نااااااد کاااااا‬
‫س ‪.‬‬ ‫د س ا ش ای ش‬

‫کااااا د رااااا‬ ‫ان ااااا‬ ‫شاااااد د ااااان ااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫ضااااای هللا عنااااا‬ ‫نااااا ف ا یاااااد‪ :‬ارااااا ع ااااا‬
‫یااااک‬ ‫ااااد هناااان کساااای ا راااا یااااک د اااا ف ساااا د اااا راااا‬ ‫راااا راااا ها‬ ‫ایاااا کاااا ان اااا‬ ‫راااا‬
‫ااااای ا د شاااااد ا ااااا ‪ :‬اااااادا اااااادا ارااااا‬ ‫رخااااا د‪ .‬اااااادایی دنرااااا س ف سااااا د اف ااااا د‪.‬‬ ‫خ شااااا ان ااااا‬
‫ا راااااا ا رد یااااااد‪ .‬هناااااان یااااااک د اااااا دی اااااا ف ساااااا د‪.‬‬ ‫َّللا عناااااا ا اااااا ‪ :‬خ شاااااا‬
‫ضاااااای ّ‬ ‫ع اااااا‬
‫اااای ا د شااااد ا اااا ‪ :‬ااااادا ااااادا اراااا ع اااا ا اااا ‪:‬‬ ‫ااااادا راااا دنراااا ن ا اف اااا د‪.‬‬ ‫اااا‬ ‫د راااا‬

‫‪39‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اااا رااااا ا دادنااااد صاااا ی رااااا ای ااااادا پیغاااا ف سااااا د کاااا راااا خااااادا‬ ‫راااا ا رد یااااد‪ .‬ایااااا خ شاااا‬
‫یااااک د اااا دی اااا ف ساااا د‬ ‫ساااا اااااا راااا ه ااااا دی اااایچ ر اااا ای اه اااا راااا اااا ن اااای سااااد‪ .‬سااااپ‬
‫خ ید‪.‬‬ ‫ر ا یک خ ش ان‬

‫اااااای‬ ‫ااااااید اااااای راااااا ا‬ ‫ا راااااا ا‬ ‫اااااای اااااا خاااااا اکی رچاااااا ا‬ ‫کاااااا خاااااا ا‬ ‫صاااااا‬
‫ا نرینااااااد‬ ‫د ساااااا اااااا‬ ‫ا اااااایخاااااا ی کساااااای د‬ ‫اااااای خاااااا اکیا‬ ‫اظااااااب راااااا ن‬ ‫ااااااا یی‪:‬‬
‫ا اااااا س‬ ‫اظاااااب ر شاااااد یکااااای اه ااااا کاسااااای ااااا ین ا‬ ‫ااااایکنااااای کااااا‬ ‫ا نصااااایر‬ ‫ا‬ ‫ااااا ا‬
‫ک ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ا ر ای‬ ‫نهند‪ .‬رقی‬

‫ا‬ ‫ااااایکنیاااااد راااااب ایثااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ااااای رچااااا‬ ‫رااااا اد ان ر یاااااد‬ ‫ایااااا چنااااای نیسااااا‬
‫یااااااک‬ ‫راااااا ا ر اااااا ‪ :‬پساااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫چ اااااا‬ ‫کنیااااااد‪ .‬ساااااایب ا ریاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫د ناااااا‬
‫ا ر د س ن رد اسا یعنی ای ‪.‬‬ ‫رقی‬ ‫ا خ د رخ‬ ‫س‬

‫ا راااا خاااا د‬ ‫دخ اااا ر ااااه‬ ‫فاااا‬ ‫کاااا‬ ‫َّللا عناااا ا یااااد‪ :‬هیااااد راااا ر ثاااا راااا‬
‫علاااای ضاااای ّ‬
‫دخ اااااا‬ ‫چاااااا‬ ‫اااااا راااااا س پ ساااااا ی ا سااااااها ا‬ ‫ا اااااایایاااااا‬ ‫ع اااااا ا اااااا ‪ :‬اااااا ا‬ ‫د‬
‫اسااااا‬ ‫ساااااها ا‬ ‫اسااااا‬ ‫سااااا‬ ‫سااااال‬ ‫َّللا علیااااا‬
‫َّللا صااااالی ّ‬
‫سااااا س ّ‬ ‫دخ ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ع ااااا ی‬
‫کااااا د‬ ‫سااااا ف‬ ‫فااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا رااااا ا ر شاااااد‪ .‬هیاااااد ا ااااا ‪ :‬ااااا رااااا س پ سااااا ی ا ساااااها ا‬
‫ضاااااااا ع ا ف یااااااااد‬ ‫شااااااااد‬ ‫ساااااااال خاااااااا‬ ‫ساااااااا س هللا صاااااااالی هللا علیاااااااا‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫خ اااا‬ ‫اااایکاااان اااا راااا خ اااا ان ر شااااد چاااا‬ ‫ع اااا رکاااا‬ ‫اااا د دخ اااا ک راااا ن اااا‬ ‫ف اااا د‪ «:‬د‬
‫د اس ‪( ».‬أر دا د‬

‫ااااید نااااد کاااا کاااادا یااااک‬ ‫ساااا رق‬ ‫دیدنااااد چ ناااا ساااا ن اااا اه اصاااار ب ساااا س هللا راااا اااا‬
‫ااااا یاااااک اه دی ااااا ی فقی ااااا‬ ‫س پ سااااا ی ایااااا دخ ااااا ک ا رااااا ع اااااد ر یااااا د ایااااا سااااا ن ااااا‬
‫سااااا ی ن‬ ‫ااااا‬ ‫رااااای س پ سااااا شاااااد‬ ‫پسااااا رااااا اد‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫د رااااا ی کااااا رااااا اد‬ ‫اسااااا‬
‫ااااا ن ااااای‬ ‫نااااا ا شاااااد‬ ‫پیااااا‬ ‫ن اااااید ااااای ااااا د‬ ‫رااااا ا ا یااااا‬ ‫ا رااااا ع اااااد ن ااااایایااااا ی‬
‫ا ن دیاااااد ااااایای یاااااد کااااادا یاااااک اه شااااا‬ ‫ر اد انااااا ا‬ ‫ااااا انی ااااا این ا ااااا ی کنااااای ااااا‬

‫‪40‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی اااااا‬ ‫رچاااااا‬ ‫ریاااااا‬ ‫اااااایا ینااااااد‪:‬‬ ‫ساااااا ان‬ ‫ق رااااااس‬ ‫ا راااااا خاااااا د راااااا خ ناااااا ان رراااااا د د‬ ‫ا‬
‫ک فیس ‪.‬‬ ‫ر ای‬

‫کاااا د‬ ‫ا رااااه‬ ‫کاااا اااا‬ ‫اااا راااا چاااا کساااایا راااا اااا د‬ ‫اااا سااااید‬ ‫رخااااس اااا اااا ایاااا‬
‫ک د اس ‪.‬‬ ‫چن‬ ‫چنی‬ ‫ن کشید‬ ‫ر خط‬

‫نی ه ناااااااد‬ ‫ااااااا د ه ااااااا نی هنااااااادای ااااااای کنااااااای کااااااا دنیااااااا پااااااا اه فقیااااااا‬ ‫رااااااا اد ان‬
‫ر ک اااای ن اااای کناااای ا دس ساااال ن نی کاااا راااا‬ ‫اااا د اااا ا ی اااای ن اااای د اااای‬ ‫راااا ایاااا‬ ‫رین اساااا‬
‫ی ا دد‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ی د د اه ای اند‬ ‫ا ی‬ ‫سل ن‬ ‫ا‬

‫عاااا دس ر اااا ا کنی ا ااااا‬ ‫پن اااا‬ ‫راااادا کاااا هیراااا ی صااااد ایااااا اساااا کاااا راااای پیااااادا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ا ی پ ی د‪ .‬هللا ع ی ی ف‬ ‫ک ک خدا فقط صد ی پن‬

‫جر ُهم ِعن َد َر ِّب ِهم َولا َخ ٌ‬

‫وف َعلَی ِهم َولا‬ ‫‪ ‬الَّ ِذی َن ُین ِفقُو َن اَم َوالَ ُهم بِللَّی ِل َو ال َّن َهارِ ِس ًّرا َو َعلانِ َی ًه فَلَ ُهم اَ ُ‬
‫ُهم َیح َزنُو َن ‪( ‬بقره‪.)27٤/‬‬

‫(کسانی که دارایی خود را در شب و روز به گونهی پنهان و اشکارا میبخشند‪ ،‬مزدشان نزد‬
‫پروردگارشان محفوظ است و نه ترسی بر انان است و نه ایشان اندوهگین خواهند شد‪).‬‬
‫ااااا‬ ‫قلیاااااد د‬ ‫ااااا ااااا د ر یاااااک شااااا ند‬ ‫صاااااد ی شاااااک ا نیاااااه طلااااا ب اسااااا‬
‫ی‬ ‫چااااااا اا اه ارااااااا‬ ‫اسااااااا‬ ‫ااااااای صاااااااد ی پن ااااااا نی ناااااااهد هللا ررااااااا ب‬ ‫ر ان یخ ااااااا شااااااا د‬
‫د‪:‬‬ ‫س س هللا ف‬ ‫ای اس ک‬ ‫ضی هللا عن‬

‫شأ َ فِی ِعبَا َد ِه َربِه ِه َو َر ُج ٌل قَلُبهُ‬

‫َاب نَ َ‬
‫سبعَهٌ یُ ِظلُّ ُهم هللاُ فِی ِظله ِه یَو َم َال ِظ َل إِ َال ِظلُّهُ األ َما ُم العَا ِد ُل َو ش ٌّ‬
‫« َ‬

‫امرأَهٌ َذاتُ َم ِ‬
‫نصب‬ ‫علَی ِه َوتَفَ َرقَا َ‬
‫علَی ِه َو َر ُج ٌل َطلَبَتهُ َ‬ ‫اج ِد َو َر ُج َال ِن ت َ َحابَا فِی ِ‬
‫هللا اجت َ َمعَا َ‬ ‫س ِ‬ ‫ُمعَلَ ٌ‬
‫ق فِی ال َم َ‬

‫‪41‬‬
 ‫هدایت‬

‫ق‬ ‫ب َو َج َما ٍل فَقَا َل إِ ِنهی أَخا ُ هللاَ َو َر ُج ٌل ت َ َ‬

‫ص َد َ‬ ‫امرأَهٌ َذاتُ َم ِ‬
‫نص ٍ‬ ‫َو َج َما ٍل فَقَا َل إِ ِنهی أَخا َ هللاَ َو َر ُج ٌل َطلَبَتهُ َ‬

‫هللا َو َر ُج ٌل َذک ََر هللاَ َخا ِلیًا فَفاضَت َ‬

‫عینَاهُ» (بخاری)‪.‬‬ ‫ق یَ ِمینُهُ َو َر ُج ٌل َذک ََر َ‬ ‫أَخفَی َحت َی َال تَعلَ َم ِ‬
‫ش َمالُهُ َما تُن ِف ُ‬

‫اااااایچ ساااااا ی ای‬ ‫هی کاااااا‬ ‫ااااااید ااااااد‬ ‫ا خدا نااااااد هیاااااا ساااااا ی ی خاااااا د اااااا ا‬ ‫( اااااا کاااااا‬
‫شااااااد‬ ‫دااااااا ن رااااااه‬ ‫اااااا انی کاااااا راااااا عراااااا د پ‬ ‫ااااااه ساااااا ی ی ا نیساااااا ؛ ا اااااا عاااااا دس‬
‫ا د ساااااا‬ ‫اااااادی‬ ‫د ن اااااا کاااااا راااااا خاااااا ط هللا‬ ‫ساااااا د رساااااا اساااااا‬ ‫اااااا دی کاااااا د اااااان راااااا‬
‫اااایشاااا ند اااا دی کاااا هناااای صاااا رب نصااااب هیراااا ا‬ ‫اااا‬ ‫دا نااااد راااا خاااا ط خاااادا راااا اااا‬
‫ااااا دی کااااا رااااا صااااا‬ ‫ا رااااا سااااا ی خااااا د فااااا ا خ اناااااد ا ر یاااااد‪ :‬ااااا اه خااااادا ااااای سااااا‬
‫اساااا ن چاااا صااااد داد‬ ‫ااااد کاااا دساااا‬ ‫پن اااا نی صااااد رد ااااد راااا ا ناااا ای کاااا دساااا چااااپن ن‬
‫خدا ا ی د کند چش نن اشکر ش د‪.‬‬ ‫دی ک د خل‬ ‫اس‬

‫ه ی اااااا هیاااااا ساااااا ی ی عاااااا ن خاااااادای‬ ‫کاااااا د‬ ‫چاااااا کساااااای اه اااااا اضاااااای نیساااااا‬
‫ا ر ی دا‬ ‫ر‬

‫‪42‬‬
 ‫هدایت‬

‫شکستگی در برابر هللا‬

‫انواع عبادتها‪:‬‬

‫‪.‬‬ ‫اااااااااااا ا‬ ‫اااااااااااا ی اعضاااااااااااا‬ ‫عر د‬ ‫اااااااااااا ی لراااااااااااای‬ ‫اااااااااااا د ن عنااااااااااااد‪ :‬عر د‬ ‫عر د‬
‫ر ‪.‬‬ ‫ه هک‬ ‫ثس ن ه‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫عر د‬

‫لرااااای‬ ‫لاااااب یااااا ااااا ثی‬ ‫د‬ ‫ااااا ی ااااا ا‬ ‫اسااااا اه ااااا ثی عر د‬ ‫ااااا ی لرااااای عرااااا‬ ‫عر د‬
‫خشااااااان دی اه هللا شکسااااااا ی د ر ارااااااا‬ ‫ثاااااااس‪ :‬رااااااا اخاااااااا‬ ‫ااااااا ی ااااااا ا‬ ‫عر د‬ ‫راااااااد‬
‫هللا‪.‬‬

‫فرق میان این دو‬

‫اااااای ثاااااا اب‬ ‫ااااااد عراااااا د اساااااا‬ ‫یاااااا ف‬ ‫رساااااا راااااا پ یاااااا‬ ‫اااااا ی اااااا ا‬ ‫ثاااااا اب عر د‬
‫د دا د‪.‬‬

‫عرااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای د‬ ‫اااااید اااااد‬ ‫فیااااا‬ ‫ا‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫چنااااادی د‬ ‫ااااا ا‬ ‫اعضااااا‬ ‫عرااااا د‬
‫اس ‪.‬‬ ‫لب نهد خدا ند ع س ری پ ی‬

‫شکستگی در برابر خدا از عبادتهای قلب است‬

‫کناااااد‬ ‫ااااا نهدیکااااای رااااا خااااادا ا ارسااااا‬ ‫رااااا ایااااا عرااااا د نی ه ناااااد اسااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫سااااال‬
‫اااااا کااااا رااااا د اااااا خدا ناااااد عااااا س‬ ‫ضااااا‬ ‫رااااا ک‬ ‫ااااا‬ ‫ه ااااا ی خااااا‬ ‫یاااااگ د‬ ‫رااااا‬
‫ا اه‬ ‫هد اه ا د اااااااا د ا‬ ‫ا ریااااااا‬ ‫ااااااایخ ا اااااااد ااااااایخ ا اااااااد ا‬ ‫اه ا‬ ‫ها ی ااااااایکناااااااد‬
‫د د‪.‬‬ ‫نن‬

‫اس اه‪:‬‬ ‫لری دا د ک عر‬ ‫عر د اعض نی ه ر یک عر‬

‫‪43‬‬
 ‫هدایت‬

‫شکسااااااا ی ا‬ ‫شکسااااااا ی د ر ارااااااا هللا یااااااا عنااااااای خااااااا ا ی‬ ‫خااااااا ا ی‬ ‫عرااااااا د‬

‫اه ااااا د ان ااااا دادی عنااااای ایااااا کااااا‬ ‫اد‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا کااااا یکااااای اه عر د‬ ‫ااااایدانااااایا صااااا‬
‫شکس ش ی چیس ا‬ ‫د ر ار خدا ند خ ا‬

‫ااااااای د ر ارااااااا ا‬ ‫یلااااااای یعنااااااای‬ ‫ای کااااااا ااااااا د ر ارااااااا ا خااااااا ا‬ ‫یعنااااااای ارسااااااا‬
‫هیراااا یی ع ااااد ی ک ااااای‬ ‫چاااا عرااااا د رساااای‬ ‫ساااا د اااایکناااای لراااا د ر ارااااا ا شکساااا اساااا‬
‫ی‬ ‫ا د اااااایشاااااا ند د راااااا یکاااااا ایاااااا ضاااااا‬ ‫دا شاااااا‬ ‫اه اااااا د اه ایاااااا د اه راااااا پ‬
‫اااااا ی عراااااا د ی اساااااا کاااااا راااااادا نیاااااا ه دا یاااااا ‪ .‬راااااا خاااااا ط ای کاااااا هللا عاااااا ی دع اااااا ی اااااا ا‬
‫شکسااااا ی نشااااا‬ ‫ااااای ااااا انی د ر ارااااا ن خااااا ا شااااا ی‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ا رااااا کناااااد ااااا ر یاااااد ااااا‬
‫د س دا د‪.‬‬ ‫ا ر یش‬ ‫خدا ند ای عر د‬ ‫د ی‬

‫اه ایااااا‬ ‫ا رااااا سااااا ع د سااااا داشااااا ر شااااادا پااااا‬ ‫یااااا ااااایخااااا ا ی کااااا خدا ناااااد ااااا‬
‫اااااا‬ ‫ااااااه اااااا کساااااای ا ناااااادا‬ ‫ا‬ ‫راااااا ا ر اااااا ‪ :‬اااااا راااااای چاااااا‬ ‫ا د شاااااا‬ ‫دی راااااا ا‬
‫ااااا‬ ‫ا اه‬ ‫ااااا نی ه ناااااد خدا ناااااد ایااااا عرااااا د‬ ‫ااااا رااااای نیااااا هی‬ ‫ااااا نااااا ان‬ ‫نااااادی‬ ‫نی‬
‫اااا ی اااا ر ااااظ‬ ‫ایاااا راااادیث ا‬ ‫اااا کاااا‬ ‫ع یااااب‬ ‫ثاااا س رساااای‬ ‫د ساااا دا د‪ .‬راااا ایاااا‬ ‫ریشاااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ای ک‬ ‫ضی هللا عن‬ ‫ی‬ ‫دا ی اه ار‬

‫ک َو أَنتَ‬
‫ب َکی َ أَعو ُد َ‬
‫«إِنَ هللاَ جلجالله یَقُو ُل یَو َم ال ِقیَا َم ِه‪ :‬یَا ابنَ آ َد َم َم ِرضتُ فَلَم تَعُدنِی قَالَ‪ :‬یَا َر ه ِ‬

‫علِمتَ أَنَ َ‬
‫ک لَو عُدتَهُ لَ َو َجدتَنِی‬ ‫ض فَلَم تَعُدهُ أَما َ َ‬
‫علِمتَ أَنَ عَب ِدی فُ َالنًا َم ِر َ‬
‫المینَ ؟! قَالَ‪ :‬أَما َ‬
‫ب العَ ِ‬
‫َر ُّ‬

‫ب العَالَ ِمینَ ؟! قَالَ‪ :‬أ َ َما‬

‫ک َو أَنتَ َر ُّ‬
‫ب َو َکی َ أُط ِع ُم َ‬
‫ک فَلَم تُط ِعمنِی‪ .‬قَالَ‪ :‬یَا َر ه ِ‬
‫ِعن َدهُ‪ ،‬یَا ابنَ آ َد َم استَطعَ ُمت ُ َ‬

‫ک لَو أَطعَمتَهُ لَ َوجَدتَ َذ ِل َ‬

‫ک ِعنِی‪ .‬یَا ابنَ آ َد َم‬ ‫علِمتَ أَنَ َ‬ ‫علِمتَ أَنَهُ استَطعَ َم َ‬
‫ک عَب ِدی فُ َالنُ فَلَم تُط ِعمهُ أما َ‬ ‫َ‬

‫ک عَب ِدی فُ َالنٌ فَ َلم‬ ‫ک وأَنتَ َر ُّ‬

‫ب العَالَ ِمینَ قَالَ‪ :‬استَسقَا َ‬ ‫ب َکی َ أَس ِقی َ‬
‫ک فَلَم تَس ِقنی‪ .‬قَالَ‪ :‬یَا َر ه ِ‬
‫استَسقَیت ُ َ‬

‫سقَیتَهُ َوجَدتَ َذ ِل َ‬
‫ک ِعن ِدی» (مسلم)‬ ‫تَس ِق ِه أ َ َما إِنَ َ‬
‫ک لَو َ‬

‫‪44‬‬
 ‫هدایت‬

‫شااااااد‬ ‫اااااا ری اااااا‬ ‫یااااااد‪ :‬ای ف هنااااااد د‬ ‫اااااایف‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫(خدا نااااااد ااااااس ا اااااا د‬
‫چ نااااا رااااا عی د ااااا ریااااا ی د رااااا ی کااااا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا رااااا عیااااا د نی ااااادی ا یاااااد ‪ :‬پ‬
‫رااااا‬ ‫شاااااد‬ ‫یااااادی کااااا فاااااا رناااااد ا ری ااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬یااااا ن‬ ‫سااااا یا ااااایف‬ ‫ع یااااا‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫ییاااا ف یا ای‬ ‫عیاااا د ن ن ف اااایا یاااا ن اااایدانساااا ی کاااا اااااا راااا عیاااا د ن اااای ف اااای اااا ا نااااهد ا‬
‫چ ناااا‬ ‫اااا‬ ‫دااااا‬ ‫اااا ا ناااادادی ا یااااد‪ :‬پ‬ ‫اااا‬ ‫اااای اااا راااا‬ ‫اااا ا خ اساااا‬ ‫ف هنااااد د اه اااا‬
‫یااااادی کااااا فاااااا‬ ‫ع یااااا نیا ف ااااا د‪ :‬یااااا ن‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا ا د ااااا د رااااا ی کااااا ااااا پ‬ ‫رااااا ااااا‬
‫اااا ا اااای‬ ‫اااا ا ناااادادیا یاااا ن اااایدانساااا ی کاااا اااااا راااا ا‬ ‫اااا راااا ا‬ ‫اااا ا خ اساااا‬ ‫رنااااد ا اه اااا‬
‫ب‬ ‫اااااا‬ ‫اااااای اااااا راااااا‬ ‫ییاااااا ف یا ای ف هنااااااد د اه اااااا ب خ اساااااا‬ ‫ا نااااااهد اااااا‬ ‫دادی‬
‫داااااااا‬ ‫چ ناااااا رااااااا ااااااا ب د اااااا د رااااااا ی کاااااا ااااااا پ‬ ‫ااااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫ناااااادادی ا یاااااااد‪ :‬پ‬
‫ااااا رااااا ا ب نااااادادی یااااا ن ااااای‬ ‫یاااااد‪ :‬فاااااا رناااااد ا اه ااااا ب خ اسااااا‬ ‫نیااااا نیا ااااایف‬
‫یی ف یا‬ ‫ا نهد‬ ‫دانس ی ک اا ر ا ب یدادی‬

‫یااااد‪ «:‬یاااا ن اااایدانساااا ی کاااا اااااا راااا‬ ‫اااایکنااااد اااایف‬ ‫ب صاااارر‬ ‫اااا د اااا ا‬ ‫اااای د‬
‫ییااااا ف یا » «ایااااا ن ااااایدانسااااا ی کااااا ااااااا رااااا ا ب ااااایدادی‬ ‫ا ناااااهد ااااا‬ ‫ااااا ا ااااایدادی‬ ‫ا‬
‫ااااااای‬ ‫ااااااایکناااااااد‬ ‫ی ری ااااااا ی صااااااارر‬ ‫ااااااای د رااااااا‬ ‫ییااااااا ف یا » ااااااای‬ ‫ا ناااااااهد ااااااا‬
‫ییااااا ف یا » چااااا اا‬ ‫یاااااد‪ «:‬یااااا ن ااااایدانسااااا ی کااااا ااااااا رااااا عیااااا د ن ااااای ف ااااای ااااا ا ناااااهد ا‬ ‫ف‬
‫د اااااای کاااااا‬ ‫ا اااااای‬ ‫نهدیااااااک اساااااا‬ ‫خدا نااااااد راااااا شکساااااا‬ ‫شکساااااا اساااااا‬ ‫ری اااااا‬ ‫چاااااا‬
‫شکسااااا اسااااا‬ ‫ااااای ری ااااا‬ ‫ااااای ناااااد‬ ‫طااااا‬ ‫سااااا ند رااااا ایااااا طااااا‬ ‫شااااان‬ ‫ا سااااان‬
‫ا د سااااااا دا د خیلااااااای رااااااا ا‬ ‫رااااااا ایااااااا خااااااا ط هللا ا‬ ‫اف ااااااا د اسااااااا‬ ‫د رسااااااا‬ ‫ااااااا ا‬
‫نهدیک اس ‪.‬‬

‫د‪:‬‬ ‫ای دع ا یف‬ ‫ا‬ ‫سل ریش‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫‪45‬‬
 ‫هدایت‬

‫سا ِکی ِن یَو َم ال ِقیا َم ِه فَقَالَت عَائِ َ‬

‫شهُ ِل َم یَا‬ ‫سکینًا َوأ َ ِمتنِی ِمس ِکینًا َواحشُرنِی فِی ُز َ‬
‫مر ِه ال َم َ‬ ‫«اللَ ُه َم أَحیِنِی ِم ِ‬

‫المس ِکینَ َو لَو‬ ‫رسول هللا قَالَ‪ :‬إِنَ ُهم یَد ُخلُونَ ال َجنَهَ قَب َل أَغنَیائِ ِهم بِأَربَ ِعینَ َخ ِریفًا‪ .‬یَا عَائِ َ‬
‫شهُ َال ت َ ُر َدی ِ‬

‫ک یَو َم ال ِقیَا َم ِه» (ترمذی‪.)9‬‬ ‫شهُ أ َ ِح ِبهی ال َم َ‬

‫سا ِکینَ َو قَ ِ هربِی ِهم فَ ِنَ هللاَ یُقَ ُربُ ِ‬ ‫ق تَ َ‬
‫مرهٍ‪ .‬یَا عَائِ َ‬ ‫ش هِ‬
‫بِ ِ‬

‫ه ی ااااااااا د ه ااااااااا ی‬ ‫ساااااااااکی ر یااااااااا ا‬ ‫داااااااااا ا ااااااااا ا ساااااااااکی رااااااااادا‬ ‫(پ‬

‫‪.‬‬ ‫رش ر‬ ‫سکین‬

‫س س هللاا‬ ‫ع یش ا ‪ :‬چ ا ی‬

‫ااااااایشااااااا ند ای‬ ‫ا د ر شااااااا‬ ‫نااااااادا‬ ‫چ اااااااس پااااااا ییه (سااااااا س راااااااس اه ث‬ ‫ف ااااااا د ‪ ( :‬نااااااا‬
‫اااااا شااااد ناااای داناااا ی خ اااا راااا ا رااااد ای ع یشاااا‬ ‫ا دساااا خاااا ی د کاااا‬ ‫سااااکی‬ ‫ع یشاااا‬
‫ا‬ ‫ااااا‬ ‫ه ی ااااا‬ ‫ااااا خدا ناااااد‬ ‫ا رااااا خااااا د نهدیاااااک کااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ا د سااااا رااااادا‬ ‫سااااا کی‬
‫نهدیک کند‪.‬‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یکند چ ا ک‬ ‫س س هللا ه ی فق‬ ‫عنی نیس ک‬ ‫ای ردا‬

‫ُفر َوالفَقر» (نسایی)‪.‬‬ ‫«اللَ ُه َم إ ِنهی أعُوذُبِ َ‬

‫ک ِمنَ الک ِ‬

‫‪.‬‬ ‫ی‬ ‫پن‬ ‫فق ر‬ ‫اه ک‬ ‫دا ا‬ ‫(پ‬

‫د‪:‬‬ ‫ر سیدن سعد ضی هللا عن ف‬

‫اس فِی أی ِدی ِهم (بخاری)‪.‬‬ ‫ک ِفه ُ‬

‫فونَ النَ َ‬ ‫ع ُهم عالهً یَت َ‬
‫ع أغنیا َء خی ٌر ِمن أن تد ُ‬ ‫«إنَ َ‬
‫ک أن ت َد َ‬

‫ا ن دساااااا‬ ‫ااااا ساااااا هی ر ااااا اسااااا اه ای کاااااا نااااا‬ ‫ناااااد‬ ‫اث‬ ‫ا ث ناااااا‬ ‫( ااااا ااااااا‬
‫د د اه کنند‪.‬‬ ‫ل ی‬ ‫کنی ک دس‬

‫‪46‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااال ق ضاااااا ااااایکنااااااد‬ ‫سااااا س هللا صاااااالی هللا علیااااا‬ ‫ناااااادایای کااااا‬ ‫د‬ ‫ا ااااا ساااااکینی‬
‫ندای دس اس ‪.‬‬ ‫سکینی د‬

‫ا ان ااااااا‬ ‫کسااااااای ن ااااااای اناااااااد‬ ‫ااااااا اسااااااا‬ ‫عرااااااا د شکسااااااا ی اه هیرااااااا ی عر د‬

‫هی اااااایچشاااااای کاااااا د اااااا د ر اراااااا هللا عاااااا ی‬ ‫ا د هناااااادای‬ ‫اااااا‬ ‫ی‬ ‫د ااااااد‪ .‬شاااااای ی‬
‫یاااااس سااااا ی پااااا‬ ‫کنااااای کااااا د ر ارااااا خدا ناااااد خااااا ا‬ ‫هی کااااا ارسااااا‬ ‫شکسااااا ر شاااااد‬
‫ایااااا عرااااا د یااااا ی ااااای‬ ‫ااااایریناااااد ی ی ااااای کناااااد سااااا ان‬ ‫خااااا ا‬ ‫ا کااااا فقیااااا‬ ‫ااااای ااااا‬
‫د د‪.‬‬

‫ر اد‬

‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ا ن ک ک خدا ند ع س چ‬

‫اس اَن ُت ُم الْ ُفق ََر ُاء اِلَى اللَّ ِه ۖ َواللَّ ُه ُه َو الْ َغنِي الْ َح ِمي ُد ‪(‬فاطر ‪. )15 /‬‬
‫‪َ ‬يا اَي َها ال َّن ُ‬
‫(ای مردم ! شما نیازمند خدایید و خدا بی نیاز و ستوده شده است ‪).‬‬
‫فقااااا‬ ‫طلااااا اسااااا‬ ‫فقااااا د این ااااا فقااااا‬ ‫ااااا ی نیسااااا‬ ‫اه فقااااا د این ااااا فقااااا‬ ‫نظااااا‬
‫اااااا ی شاااااا راااااا هللا عاااااا ی نیاااااا ه‬ ‫اااااا چیااااااه راااااا هللا نی ه ندیااااااد‬ ‫اااااا چیااااااه ‪ .‬شاااااا د‬ ‫د‬
‫چااااا ا کر یاااااد ا رااااا ایااااا کااااا نی ه ندیاااااد چااااا ا د ر ارااااا ا اه خااااا د شکسااااا ی‬ ‫دا یاااااد ‪ .‬پااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫اخ بر‬ ‫ن ی د ید ای‬ ‫نش‬

‫‪ ‬اَن ُت ُم الْ ُفق ََر ُاء اِلَى اللَّ ِه ۖ َواللَّ ُه ُه َو الْ َغنِي الْ َح ِمي ُد ‪( ‬شما نیازمند خدایید و خدا بی نیاز و ستوده شده‬
‫است ‪).‬‬
‫چیه ‪:‬‬ ‫اه‬ ‫چیه‬ ‫ری ن ی ه د‬ ‫ری نی ه طل‬

‫‪47‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪ ‬اِن َيشَ ا ْ ُي ْذ ِه ْب ُك ْم َو َيا ْ ِت بِ َخ ْلق َج ِديد ‪َ ‬و َما َ َٰذلِكَ َعلَى اللَّ ِه بِ َعزِيز ‪( ‬فاطر ‪17‬ـ‪( . )16‬اگر بخواهد‬
‫شما را (از بین ) می برد‪ ،‬و مخلوقات جدیدی می اورد ‪ .‬و این کار برای خدا سخت نیست ‪).‬‬
‫ااااااد ن چ ااااااس‬ ‫اااااای د ااااااد‬ ‫کیاااااا‬ ‫یااااااک ه ه اااااا د‬ ‫خدا نااااااد ن اااااا کاااااا‬ ‫راااااا ااااااد‬
‫ااااای‬ ‫ا (اه رااااای‬ ‫ااااای شااااا ند (ااااااا رخ ا اااااد شااااا‬ ‫چ اااااس اااااها ن ااااا کشااااا‬ ‫ث نیااااا اسااااا‬
‫ر ای خدا سخ نیس ‪.‬‬ ‫د ‪ .‬ای ک‬ ‫دیدی ی‬ ‫خل‬ ‫ر د‬

‫ف اااااا‬ ‫کناااااای راااااا‬ ‫ا د د اااااا ارساااااا‬ ‫« شاااااا فقی یااااااد ‪ ».‬اااااااا ایاااااا فقاااااا‬ ‫راااااا اد‬
‫ااااا ا رااااا ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫خااااا ی سیسااااا ر شااااای یااااا ر ااااا ی‬ ‫شااااای‬ ‫کااااا ی نااااادا د ‪ .‬ااااااا سااااا ا‬
‫ا ری نی ه اس ‪.‬‬ ‫ر خدا ند نی ه ندی‬ ‫ی دانی ک‬ ‫داش ر شی‬

‫ر اد‬

‫پاااا‬ ‫پاااا‬ ‫اااا ی ک ناااا‬ ‫راااا‬ ‫اااا ی‬ ‫کثیاااا‬ ‫اااا ی‬ ‫کاااا کاااا پ شااااید هشاااا‬ ‫ا اااا‬
‫ااااا د‬ ‫اسااااا کااااا رااااا‬ ‫قصااااا د‬ ‫رلکااااا‬ ‫اه فقااااا ایااااا نیسااااا‬ ‫نظااااا‬ ‫نی ه نااااادی اسااااا‬ ‫فقااااا‬
‫فاااااا چیاااااه اه اع ااااا ق لرااااا ارس سااااای اساااااش رنااااای رااااا‬ ‫فاااااا چیاااااه‬ ‫داشااااا‬ ‫نااااادی‬ ‫ث‬
‫کنیااااد ا راااا‬ ‫راااا ا داشاااا ر شاااای هیاااا ا اااااا نیاااا ه راااا هللا ا ارساااا‬ ‫نیاااا ه راااا خاااادا ار یاااا‬
‫اناااا اساااا‬ ‫نااااد‬ ‫د‬ ‫ا یاااا ی اااای د ااااد هیاااا ا ا راااای نیاااا ه‬ ‫عااااه ن شاااا‬ ‫راااای نیاااا هی‬
‫ا‬ ‫ااااا اااااا خااااا د‬ ‫ااااای د اااااد‬ ‫کنیاااااد ا رااااا رخشااااان عطااااا ین ی ی ااااا‬ ‫ا ارسااااا‬ ‫نی ه ااااا‬
‫ا‬ ‫نه ااااا‬ ‫قااااا‬ ‫سااااا رلند ن ااااا د‬ ‫ا رااااا عاااااه‬ ‫یاااااس کنااااای ا ااااا‬ ‫د ر ارااااا ا خااااا ا‬
‫ر ال ی ر د ‪.‬‬

‫خواری و شکستگی پیروزی و توانمندی را بە دنبال دارد‬

‫‪48‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اااااا د خطاااااا ب‬ ‫ناااااا‬ ‫ی رااااااد‬ ‫اه ااااااه‬ ‫دااااااا کاااااا پاااااا‬ ‫راااااا ایاااااا ف اااااا ین پ‬
‫ک ‪:‬‬ ‫ید د‬ ‫ا‬

‫‪َ ‬ولَ َق ْد ن ََص َركُ ُم اللَّ ُه بِ َب ْدر َواَن ُت ْم اَ ِذلَّ ٌة ۖ فَاتَّقُوا اللَّ َه لَ َعلَّ ُك ْم َتشْ ُك ُرو َن ‪( ‬ال عمران‪.)123/‬‬

‫(خداوند شما را در بدر پیروز گردانید و حال ان که شما نسبت به کافران ناچیز و اندک بودید ‪).‬‬
‫هللا عاااااا ی ن ااااای خ ا ااااااد رااااا ناااااا‬ ‫نیسااااا‬ ‫د ناااااا‬ ‫نقااااا‬ ‫نه ااااا ی عیااااااب‬ ‫ایااااا راااااا‬
‫ا د ر اراااا‬ ‫اااای خ د اااا‬ ‫اااای ا یااااد ‪:‬‬ ‫یااااس ساااا ید رلکاااا راااا ناااا‬ ‫ر یااااد ‪ :‬شاااا خاااا ا‬
‫ه‬ ‫ا ساااااا رلند ا دانیااااااد ‪ .‬شاااااا‬ ‫ناااااا چیه شاااااا دید راااااا عااااااه ن شاااااا‬ ‫خاااااا ا‬ ‫دا اااااا‬ ‫پ‬
‫د د ااااااا هللا راااااا عااااااه‬ ‫ّاااااا‬ ‫ناااااادای‬ ‫نی ه ناااااادی د‬ ‫رااااااد فقااااااط راااااا ارساااااا‬ ‫ناااااا‬
‫ااااا چااااا‬ ‫نااااادای اسااااا‬ ‫ک یااااا ری رااااا اناااااداه ی د‬ ‫پیااااا هی‬ ‫سااااا رلندی دسااااا ی ف یاااااد پااااا‬
‫اناااااداه اه‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ر شااااای رااااا‬ ‫فااااا‬ ‫یاااااس ااااا‬ ‫ناااااد ااااا‬ ‫د ر اااااا هللا ّ‬
‫عه اااااس د‬
‫یش ی‪.‬‬ ‫نب هللا ّ‬
‫عه س ر خ دا‬ ‫ره اداش اه‬ ‫عه‬ ‫فع‬

‫ر اد ان‬

‫یااااااااد ‪  :‬اَلَووووووووم تَو َ‬

‫ووووووور ‪ ( ‬آیووووووووا ندیووووووووده ای ؟) ای کساااااااا نی کاااااااا‬ ‫رشاااااااان ید کاااااااا هللا اااااااای ف‬
‫شاااااااغ س ط عااااااا هللا‬ ‫نااااااای کنیاااااااد ای کسااااااا نی کااااااا سااااااا س سااااااا‬ ‫ن یخ ا یاااااااد خضااااااا ع ف‬
‫کر یاااااا یی ان ا اه دساااااا نااااااداد اساااااا‬ ‫عااااااه‬ ‫اااااای ناااااا ه لااااااب ی اااااا‬ ‫عاااااا ی ساااااا ید‬
‫د ید ‪:‬‬ ‫د ر ار هللا شکس ی نش‬

‫‪ ‬اَلَ ْم َت َر اَ َّن اللَّ َه َي ْس ُج ُد لَ ُه َمن فِي َّ‬

‫الس َم َاو ِ‬
‫ات ‪( ‬حج ‪)1٨/‬‬

‫(ایا ندیده ای تمام کسانی که در اسمان ها هستند برای خدا سجده می برند ‪).‬‬

‫‪49‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااا چنااااای رااااا د خ شاااااید‬ ‫عنااااا ی خااااا د کل ااااا نیسااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫سااااا د کااااا د د ایااااا‬
‫ایاااااا‬ ‫راااااا اد‬ ‫ناااااای اساااااا‬ ‫چ ناااااا ساااااا د اااااای کنااااااد ا ا اااااا عناااااا ی ساااااا د خضاااااا ع ف‬
‫نی ه ر ا س ‪:‬‬ ‫ندای‬ ‫نی د‬ ‫شکس ی د ر ار هللا ف‬ ‫س د ی اض‬

‫س َوالْ َق َم ُر َوالن ُجو ُم َوالْ ِج َبا ُل‬ ‫ات َو َمن فِي ا ْلا َ ْر ِ‬
‫ض َوالشَّ ْم ُ‬ ‫‪ ‬اَلَ ْم َت َر اَ َّن اللَّ َه َي ْس ُج ُد لَ ُه َمن فِي َّ‬
‫الس َم َاو ِ‬
‫س ‪( ‬حج‪)1٨/‬‬ ‫َوالشَّ َج ُر َوالد ََّواب َو َكثِ ٌير ِّم َن ال َّنا ِ‬

‫(ایا ندیده ای که تمام کسانی که در اسمان ها هستند و همه ی کسانی که در زمین هستند و‬
‫خورشید ‪ ،‬ماه ‪ ،‬ستاره ها ‪ ،‬کوه ها ‪ ،‬درختان ‪ ،‬جانوران و بسیاری از مردم برای خدا سجده می برند‬
‫‪).‬‬
‫یاااااد رااااا ادا ااااا ی‬ ‫ااااا ی‬ ‫نااااای رااااا‬ ‫ف‬ ‫رااااا س ااااااا ن ااااای خ ا یاااااد سااااا د ی اضااااا‬
‫ی ا ن ف ا د ید ‪:‬‬

‫‪َ ‬و َكثِ ٌير َح َّق َعلَ ْي ِه الْ َع َذ ُ‬

‫اب ‪( ‬حج‪)1٨/‬‬

‫(و بسیاری از مردمان هم عذاب ایشان حتمی است ‪).‬‬

‫اااااای‬ ‫عااااااد کراااااا هیاااااا د سااااااخ‬ ‫ناااااادای راااااا د ااااااا هللا‬ ‫د‬ ‫ی شکساااااا ی‬ ‫اااااا د راااااا‬
‫اااای‬ ‫اااا ایاااا ساااا اس طاااا‬ ‫یااااگ خاااا ن‬ ‫اااای خاااا ط راااا ای رساااای ی اه اااا د راااا‬ ‫راااا‬ ‫ااااا ی‬
‫اااا اب اااای ااااا ی‬ ‫اااای کناااای ا د‬ ‫ارطاااا راااا ر اااا ب صاااارر‬ ‫ااااد هیاااا د د‬ ‫شاااا د ‪ :‬چاااا ا ایاااا‬
‫اااااای ساااااا هد د‬ ‫ان ا ن یاااااا‬ ‫ه چ اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫‪ :‬هیاااااا ا خاااااا ن ی کاااااا راااااا ر اااااا ب نیساااااا‬
‫پ فشااااا ی علیااااا خااااادا خط نااااا ک ااااا اسااااا‬ ‫هد اصااااا ا‬ ‫ااااای‬ ‫ا ااااا رااااا انااااا ن اصااااا ا‬
‫اه اه خدا اط ع ن ی کن ‪.‬‬ ‫ه ی ا ید ‪ :‬ن‬ ‫رسا‬ ‫هی ا هر‬

‫راااااااد‬ ‫ااااااا رااااااا خااااااا‬ ‫شکسااااااا ی‬ ‫اضااااااا‬ ‫د ر ارااااااا هللا پشااااااای نی‬ ‫رااااااا اد‬
‫اضااااا ااااا اسااااا ‪ .‬رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا شکسااااا‬ ‫ااااا رااااا خدا ناااااد کسااااای اسااااا کااااا اه‬ ‫نهدیک ااااا ی‬

‫‪50‬‬
 ‫هدایت‬

‫رلکااااا رااااا‬ ‫ایااااا ا ااااا رااااا ن ااااا ه ااااا ی هیااااا د یااااا دع ااااا ی طااااا النی نیسااااا‬ ‫خااااادا سااااا رااااا اد‬
‫نی ه ر د ا هللا اس ‪.‬‬ ‫شکس ی لب‬

‫خااااا ا ی خ د ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا رااااا عاااااه‬ ‫داااااا ا‬ ‫رااااا ایااااا دعااااا خااااا ب اااااا ن کااااا ‪ « :‬پ‬
‫ساااااا‬ ‫اه اااااا‬ ‫فقاااااا خ د اااااا‬ ‫راااااا راااااای نیاااااا هی ااااا‬ ‫خ د ااااا‬ ‫ضااااااع‬ ‫اااااا‬ ‫رااااا ااااااد‬
‫هی ‪».‬‬ ‫ا ری‬ ‫ر کنی‬ ‫دا ی ک ر‬

‫ن ا د ک ک دی ا‬ ‫ک دی ا ی‬ ‫ی عن ی ای دع ا ارس‬

‫ظلم تاریکی است‬

‫رنااااادا نن ا فااااا ا ااااای‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا ایااااا رااااادیث دسااااای اااااا ن فااااا ا د کااااا پ‬
‫اااااای کاااااا د راااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫خاااااا النی ا ی راااااادیث ایاااااا راااااادیث ا‬ ‫اااااای اراااااا اد یاااااا‬ ‫خ انااااااد ‪.‬‬
‫ا اااااا د خطاااااا ب اااااا ا داد‬ ‫اااااای کاااااا د هللا عاااااا ی د ر ااااااا ن ا‬ ‫ااااااد ‪ .‬ارساااااا‬ ‫هاناااااا د‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬

‫ک ْم ُم َح َر ًما‪ ،‬فَ َال ت َ َظالَ ُموا‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! ُکلُّ ُ‬

‫ک ْم َ‬
‫ضا ٌّل‬ ‫علَى نَ ْف ِ‬
‫سی‪َ ،‬و َجعَ ْلتُهُ بَ ْینَ ُ‬ ‫«یَا ِعبَا ِدی! إِ ِنهی َح َر ْمتُ ال ُّ‬
‫ظ ْل َم َ‬

‫ک ْم َجا ِئ ٌع‪ِ ،‬إ َال َم ْن أ َ ْطعَ ْمتُهُ‪ ،‬فَا ْ‬

‫ست َ ْط ِع ُمونِی أ ُ ْط ِع ْم ُ‬
‫ک ْم‪ ،‬یَا‬ ‫ست َ ْهدُونِی أ َ ْه ِد ُک ْم‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! ُکلُّ ُ‬
‫ِإ َال َم ْن َه َد ْیتُهُ‪ ،‬فَا ْ‬

‫ک ْم ت ُ ْخ ِطئ ُونَ بِاللَ ْی ِل َوالنَ َه ِار‪َ ،‬وأَنَا‬

‫ک ْم‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! إِنَ ُ‬ ‫سونِی أ َ ْک ُ‬
‫س ُ‬ ‫س ْوتُهُ‪ ،‬فَا ْ‬
‫ست َ ْک ُ‬ ‫ِعبَا ِدی! ُکلُّ ُ‬
‫ک ْم ع ٍَار إِ َال َم ْن َک َ‬

‫ک ْم لَ ْن ت َ ْبلُغُوا ض ِ هَری فَتَض ُُّرونِی‪َ ،‬ولَ ْن ت َ ْبلُغُوا‬ ‫ست َ ْغ ِف ُرونِی أ َ ْغ ِف ْر لَ ُ‬

‫ک ْم‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! إِنَ ُ‬ ‫أ َ ْغ ِف ُر الذُّنُ َ‬
‫وب َج ِمیعًا‪ ،‬فَا ْ‬

‫اح ٍد‬ ‫علَى أَتْقَى قَ ْل ِ‬

‫ب َر ُج ٍل َو ِ‬ ‫ک ْم َو ِجنَ ُ‬
‫ک ْم کَانُوا َ‬ ‫آخ َر ُک ْم َوإِ ْن َ‬
‫س ُ‬ ‫نَ ْف ِعی فَت َ ْنفَعُونِی‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! لَ ْو أَنَ أ َ َولَ ُ‬
‫ک ْم َو ِ‬

‫علَى أ َ ْف َج ِر‬ ‫ک ْم َو ِجنَ ُ‬

‫ک ْم‪ ،‬کَانُوا َ‬ ‫آخ َر ُک ْم َوإِ ْن َ‬
‫س ُ‬ ‫ش ْیئ ًا‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی لَ ْو أَنَ أ َ َولَ ُ‬
‫ک ْم َو ِ‬ ‫ک ْم‪َ ،‬ما َزا َد َذ ِل َ‬
‫ک فِی ُم ْل ِکی َ‬ ‫ِم ْن ُ‬

‫ک ْم َو ِجنَ ُ‬
‫ک ْم‪،‬‬ ‫آخ َر ُک ْم َوإِ ْن َ‬
‫س ُ‬ ‫ش ْیئ ًا‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! لَ ْو أَنَ أ َ َولَ ُ‬
‫ک ْم َو ِ‬ ‫ص َذ ِل َ‬
‫ک ِم ْن ُم ْل ِکی َ‬ ‫احدٍ‪َ ،‬ما نَقَ َ‬ ‫قَ ْل ِ‬
‫ب َر ُج ٍل َو ِ‬

‫ک ِم َما ِع ْن ِدی‪ ،‬إِ َال َک َما یَ ْنقُ ُ‬

‫ص‬ ‫سأَلَتَهُ‪َ ،‬ما نَقَ َ‬
‫ص َذ ِل َ‬ ‫ان َم ْ‬
‫س ٍ‬‫سأَلُونِی‪ ،‬فَأ َ ْع َط ْیتُ ُک َل إِ ْن َ‬
‫اح ٍد فَ َ‬ ‫قَا ُموا فِی َ‬
‫ص ِعی ٍد َو ِ‬

‫‪51‬‬
 ‫هدایت‬

‫ک ْم إِیَا َها‪ ،‬فَ َم ْن َو َج َد َخ ْی ًرا‬

‫ک ْم‪ ،‬ث ُ َم أ ُ َو ِفهی ُ‬ ‫ط ِإ َذا أُد ِْخ َل ا ْلبَحْ َر‪ ،‬یَا ِعبَا ِدی! إِنَ َما ِه َی أ َ ْع َمالُ ُ‬
‫ک ْم أُحْ ِصی َها لَ ُ‬ ‫ا ْل ِم ْخ َی ُ‬

‫ک‪ ،‬فَ َال یَلُو َمنَ إِ َال نَ ْف َ‬

‫سهُ»‪ ( .‬مسلم)‬ ‫غ ْی َر َذ ِل َ‬ ‫فَ ْلیَحْ َم ِد َ‬
‫هللا‪َ ،‬و َم ْن َو َج َد َ‬

‫شااااا نیاااااه رااااا ا‬ ‫ا یااااا‬ ‫ا رااااا خااااا د رااااا ا کااااا د‬ ‫ااااا ظلااااا‬ ‫ااااا‬ ‫(ای رنااااادا‬
‫ااااای شااااا ا ا یاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا نکنیاااااد‪ .‬ای رنااااادا‬ ‫ظلااااا‬ ‫رااااا یکااااادی‬ ‫پااااا‬ ‫ااااا ا داد‬
‫ا ااااادای‬ ‫ااااا شااااا‬ ‫ااااادای رخ ا یاااااد‬ ‫اه ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫کااااان‬ ‫ا ااااادای‬ ‫ااااا ا‬ ‫ااااا کسااااای کااااا‬
‫کن ‪.‬‬

‫ااااا ا د ااااا‬ ‫ااااا رااااا ا‬ ‫ااااا کسااااای کااااا‬ ‫سااااا ید‬ ‫ااااای ا سااااان‬ ‫شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬
‫ا رد ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ش‬ ‫ا رخ ا ید‬ ‫اه‬ ‫پ‬

‫ا رپ شااااا ن‬ ‫ااااا ا‬ ‫ااااا کسااااای کااااا‬ ‫سااااا ید‬ ‫ااااا ی شااااا ع یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬
‫رپ ش ن ‪.‬‬ ‫ا ر‬ ‫ش‬ ‫رخ ا ید‬ ‫ا اه‬ ‫ر‬ ‫پ شن‬ ‫پ‬

‫ااااااا ی‬ ‫هناااااااد ی‬ ‫ااااااا‬ ‫ااااااای کنیاااااااد‬ ‫ه انااااااا‬ ‫شااااااا شاااااااب‬ ‫ااااااا‬ ‫ای رنااااااادا‬
‫ه ‪.‬‬ ‫ا ری‬ ‫ش‬ ‫رخ ا ید‬ ‫ا اه‬ ‫غ‬ ‫پ‬ ‫ان ن‬

‫ااااا ضااااا ی‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ااااا دسااااا نیااااا ف نی اسااااا‬ ‫سااااا ند رااااا‬ ‫ضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬
‫ن ع ااااای‬ ‫ااااا سااااا د‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ااااا نیاااااه دسااااا نیااااا ف نی ا سااااا‬ ‫سااااا ند رااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫ر سااااا نید‬
‫ر س نید‪.‬‬

‫ثاااااس لاااااب‬ ‫ااااا شااااا‬ ‫شااااا‬ ‫انااااا‬ ‫خااااا ی شااااا‬ ‫ااااااا ا ااااای شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬
‫ااااااا ا ااااای شااااا‬ ‫ااااایچ ن ااااایافهایاااااد‬ ‫پ دشااااا ی‬ ‫لاااااک‬ ‫رااااا ق ا ااااا ی فااااا د شااااا ر شاااااند رااااا‬
‫ی فااااا د شااااا ر شاااااد اه لاااااک‬ ‫ثاااااس لاااااب فااااا‬ ‫ااااا شااااا‬ ‫شااااا‬ ‫انااااا‬ ‫خااااا ی شااااا‬
‫یچ ن ی ک د ‪.‬‬ ‫پ دش ی‬

‫‪52‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا شاااا یااااک اااا راااا‬ ‫شاااا‬ ‫اناااا‬ ‫خاااا ی شاااا‬ ‫اااااا ا اااای شاااا‬ ‫اااا‬ ‫ای رناااادا‬
‫اه‬ ‫د سااااا ه‬ ‫ااااا ا رااااا‬ ‫ااااا خ اسااااا ی اااااک اااااک انسااااا‬ ‫اه ااااا رخ ا ناااااد‬ ‫خیهناااااد‬
‫اااا رااااا اناااااداه ی سااااا هنی کاااا داخاااااس د یااااا شاااااد‬ ‫نچاااا ناااااهد ااااا اساااا ک سااااا ن ااااای شااااا د‬
‫کشید ش د ‪.‬‬ ‫ری‬

‫ااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ا‬ ‫ساااااپ‬ ‫ااااای شااااا‬ ‫ا ر ای ااااا‬ ‫ااااا فقاااااط اع ااااا س شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬
‫ا یااااد‬ ‫کاااا د خاااادا ا سااااپ‬ ‫کساااای کاااا خیاااا د ی فاااا‬ ‫پاااا‬ ‫اااای ااااا دان‬ ‫ک اااا س راااا شاااا راااا‬
‫نکند‪.‬‬ ‫ی ا ی ف کسی ه خ دن ا ا‬ ‫کسی ک‬

‫هیاااااا ا‬ ‫د خاااااا د نیساااااا‬ ‫عناااااا ی نقاااااا‬ ‫اااااا فقااااااط راااااا‬ ‫کل اااااا ی « ا ساااااان » د ایاااااا‬
‫ااااای خااااا ا ی رقااااا سااااا هی پااااا‬ ‫ااااا یی اسااااا کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د ااااا ا سااااان ی ااااا یا‬
‫اااااا ن کااااا‬ ‫ااااا ی دنیااااا یی اسااااا‬ ‫ااااا خ اسااااا‬ ‫رلکااااا‬ ‫ا سااااان ی فقاااااط ا سااااان ی شاااااک نیسااااا‬
‫اااا‬ ‫اااای شاااا ا ساااان ایااااد‬ ‫اااا‬ ‫اااای ا یااااد ‪ « :‬ای رناااادا‬ ‫اااا ااااا یی کاااا هللا راااا اااا سااااخ‬
‫‪ ».‬پاااا‬ ‫اااا ا رااااد‬ ‫اااا ا ا اه اااا رخ ا یااااد اااا راااا شاااا‬ ‫پاااا‬ ‫ا اااا ا د اااا‬ ‫اااا ا‬ ‫کساااای کاااا‬
‫رااااا‬ ‫ااااا رطلریاااااد‬ ‫ااااا ا ااااای د ااااا ا اه د اااااا‬ ‫ااااا رااااا شااااا‬ ‫چااااا ا فقیااااا ر شاااااید د رااااا ی کااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای رخشااااا ‪« :‬ای رنااااادا‬ ‫ااااا رااااا شااااا‬ ‫نااااای ن ییاااااد‬ ‫ف‬ ‫اضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د اااااا‬
‫ا اه‬ ‫راااااا‬ ‫پ شاااااان‬ ‫پاااااا‬ ‫ا رپ شاااااا ن‬ ‫اااااا ا‬ ‫اااااا کساااااای کاااااا‬ ‫ساااااا ید‬ ‫ع یاااااا‬ ‫خاااااا‬
‫ااااا پااااا انااااا‬ ‫سااااا ایی سااااا ید اه سااااا‬ ‫ا رپ شااااا ن ‪ ».‬شااااا س سااااا‬ ‫ااااا رخ ا یاااااد ااااا شااااا‬
‫اااااایچ یااااااک اه شاااااا اه شااااااد‬ ‫ساااااا ا خ ا یااااااد شااااااد‬ ‫ا راااااا دا ی‬ ‫ساااااا ید اااااااا پ ششاااااا‬
‫ااااا‬ ‫ن ااااای اناااااد د کنااااا د سااااا ن رنشااااایند ‪« :‬ای رنااااادا‬ ‫رااااا ی راااااد ان ااااا نی کااااا ان ااااا داد‬
‫ا اه‬ ‫غ اااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫اااااا ی ان اااااا ن‬ ‫هنااااااد ی‬ ‫اااااا‬ ‫اااااای کنیااااااد‬ ‫ه اناااااا‬ ‫شاااااا شااااااب‬
‫ااااا دسااااا نیااااا ف نی‬ ‫سااااا ند رااااا‬ ‫ضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای رنااااادا‬ ‫ه‬ ‫ا ریااااا‬ ‫ااااا رخ ا یاااااد ااااا شااااا‬
‫ااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ااااا نیاااااه دسااااا نیااااا ف نی اسااااا‬ ‫ن عااااا رااااا‬ ‫ااااا ضااااا ی ر سااااا نید‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫اسااااا‬

‫‪53‬‬
 ‫هدایت‬

‫شااااا‬ ‫انااااا‬ ‫خااااا ی شااااا‬ ‫ااااااا ا ااااای شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا دی ر سااااا نید ای رنااااادا‬ ‫ن عااااا‬
‫اااایچ ن اااای افهایااااد‬ ‫پ دشاااا ی‬ ‫لااااک‬ ‫ثااااس لااااب راااا قاااا ا ی فاااا د شاااا ر شااااند راااا‬ ‫اااا شاااا‬
‫ی فااااا د شااااا‬ ‫ثاااااس لاااااب فااااا‬ ‫ااااا شااااا‬ ‫شااااا‬ ‫انااااا‬ ‫خااااا ی شااااا‬ ‫ااااااا ا ااااای شااااا‬
‫یچ ن ی ک د ‪».‬‬ ‫پ دش ی‬ ‫ر شد اه لک‬

‫گنجینە های پایان ناپذیر‬

‫ااااا شااااا یاااااک ااااا‬ ‫شااااا‬ ‫انااااا‬ ‫خااااا ی شااااا‬ ‫ااااااا ا ااااای شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫«ای رنااااادا‬
‫اااااا ی اااااک ااااااک‬ ‫ااااا ر یساااااا ند « اه ااااا رطلرنااااااد خ اسااااا‬ ‫ااااا ی انساااااا‬ ‫ر خیهیاااااد ‪ ».‬اااااااا‬
‫ااااا خ اسااااا ای داشااااا ر شاااااند‬ ‫ااااا‬ ‫انسااااا‬ ‫کااااا‬ ‫د سااااا ه ‪ ».‬صااااا‬ ‫ااااا ا رااااا‬ ‫انسااااا‬
‫ااااا رااااا‬ ‫چااااا ناااااهد ااااا اسااااا ک سااااا ن ااااای شااااا د‬ ‫ر ساااااند ‪« :‬اه‬ ‫یشااااا‬ ‫ااااا رااااا خ اسااااا‬
‫د شااااا د » سااااا ه «کااااا داخاااااس د یااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫اناااااداه ی سااااا هنی کااااا داخاااااس د یااااا شاااااد‬
‫اااااا ی‬ ‫ا کاااااا ن اااااای کنااااااد ان یناااااا‬ ‫رراااااا ی ب د یاااااا‬ ‫ا د د یاااااا فاااااا‬ ‫شاااااا د » اااااااا ساااااا ه‬
‫راااااا‬ ‫اااااا ی رشاااااا اه د ااااااا خاااااادا چیااااااهی رخ ا نااااااد‬ ‫نیااااااه چناااااای اساااااا ‪ .‬اااااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫پ‬
‫ااااا رااااا اناااااداه ی‬ ‫عااااا س ن ااااای ک اااااد‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا ی پ‬ ‫ر ساااااند اه ان ینااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫خ اسااااا‬
‫س هنی ک ر د ی رخ د ‪.‬‬

‫نعمت های بی شمار‬

‫ف ااااا ن ای رقیقااااای کااااا ان ینااااا‬ ‫ایااااا اسااااا‬ ‫یعنااااای ایااااا‬ ‫اااااد‬ ‫عاااااه یعنااااای ایااااا‬
‫اه ا چیاااااهی رخ ا اااااد کااااا رااااا خ اسااااا ی دی ااااا ی‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫ن پااااا ی اسااااا‬ ‫ااااا ین پ یااااا‬
‫د ساااااا هد ایاااااا چیااااااهی اه ف اااااا ن ایین کاااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ر شااااااد خ اساااااا ی‬ ‫اااااا‬
‫یخااااا ا ی ا‬ ‫اه ایااااا‬ ‫یااااا د یلااااای ریشااااا‬ ‫ن پااااا ی اسااااا‬ ‫ااااا ین پ یااااا‬ ‫ان ینااااا‬ ‫ن ااااای کناااااد چااااا‬
‫کااااا د اسااااا‬ ‫ا ف یاااااد ااااا رااااا ا ااااا ه چقاااااد صااااا‬ ‫هی کااااا ه ااااای‬ ‫خدا ناااااد عااااا س اه‬
‫عل خاااااا ا‬ ‫ا شاااااا خاااااا ا‬ ‫ری اناااااا‬ ‫ای اااااا‬ ‫اااااا ی راااااا ا‬ ‫یلیاااااا د داناااااا‬ ‫ا یلی د اااااا‬
‫‪.‬‬ ‫رخشن‬ ‫رچ‬ ‫هن‬ ‫ر‬ ‫ر ا‬ ‫رد‬

‫‪54‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا ف یااااااااد ای اااااااا راااااااا راااااااا س چقااااااااد صاااااااا‬ ‫هی کاااااااا ه اااااااای‬ ‫دااااااااا ا اه‬ ‫پ‬
‫چ ناااااا د ر اراااااا ا اراااااا اه شکساااااا ی ن اااااای کناااااای ا چ ناااااا د ر اراااااا ن‬ ‫ن اااااا د ای پاااااا‬
‫ا د ر ا ف اس ا‬ ‫س‬ ‫ین ه ی‬ ‫خض ع ن ی کنی د ر ی ک نع‬

‫هر کس کار نیکی انجام دهد برای خود انجام میدهد‬

‫اااااا فقااااااط اع اااااا س‬ ‫اااااا‬ ‫یااااااد ‪ « :‬ای رناااااادا‬ ‫راااااادیث اااااای ف‬ ‫خدا نااااااد عاااااا س د پ یاااااا‬
‫پااااا‬ ‫ااااای اااااا دان‬ ‫ک ااااا س رااااا شااااا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ساااااپ‬ ‫یشااااا‬ ‫ا ر ای ااااا‬ ‫شااااا‬
‫ی فااااا کسااااای اااااه‬ ‫یااااا اه‬ ‫کسااااای کااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‬ ‫کااااا د ساااااپ‬ ‫کسااااای کااااا خیااااا د ی فااااا‬
‫نکند‪».‬‬ ‫خ دن ا ا‬

‫ن ااااای کاااان ساااااپ‬ ‫شاااا‬ ‫ا ر ای اااا‬ ‫ضاااا ع ایاااا اسااااا کاااا ‪ « :‬اااا فقاااااط اع اااا س شااااا‬
‫ی ا دان »‬ ‫ک سر ش ر‬ ‫ار‬

‫ااااادن رااااا خ نااااا ی خااااادا‬ ‫داااااا اسااااا‬ ‫ااااا نی ه ناااااد شاااااک پ‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ر کااااا‬
‫اااااا ی اااااا ش یساااااا ی ان ا‬ ‫ا راااااا خاااااادا ر اااااا رریاااااان یاااااا ش یساااااا ی ان ا داشاااااا ی یاااااا‬ ‫اااااا‬
‫ااااا ن فاااا ا د اااای ا پااااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا ااااا‬ ‫اااا شااااا ی‬ ‫ریاااا یی‬ ‫کاااا‬ ‫داشاااا ی کاااا راااا ایاااا‬
‫ااااااا طااااا ع ی ان ااااا دادی یااااا رااااا عرااااا د ی رااااا‬ ‫خداسااااا‬ ‫ااااا فضاااااس ارسااااا‬ ‫ااااادن رااااا ایااااا‬
‫نیااااا ه رااااا شاااااک‬ ‫خااااادا قااااا ب سااااا ی ر یاااااد رااااادانی کااااا فضاااااس ارسااااا نن شااااا س ر ااااا شاااااد‬
‫دا د ‪.‬‬

‫ااااااا‬ ‫ا رااااااا‬ ‫چ نااااااا شاااااااک‬ ‫داااااااا‬ ‫داااااااا ن پ ساااااااید ‪ « :‬پ‬ ‫سااااااای اه پ‬

‫ساااااها ا شاااااک ا خدا ناااااد عااااا س ف ااااا د ‪ :‬ای‬ ‫نع ااااای اسااااا‬ ‫د شاااااک‬ ‫ااااا‬ ‫ا کااااا رااااا‬
‫دی ‪» .‬‬ ‫ی‬ ‫ار‬ ‫ا ف یدی شک‬ ‫سی ر ال ک ای‬

‫ر اد‬

‫‪55‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا یاااااا ی یکنااااااد‬ ‫ا اااااان اااااا‬ ‫چناااااای ارس ساااااای داشاااااا راااااا ن خدا نااااااد راااااا عااااااه‬
‫اضااااااع ن راااااا د ااااااا هللا عاااااا ی دعاااااا یکنااااااد‬ ‫ساااااا س هللا ﷺ ا رشاااااان کاااااا‬ ‫سااااااخن‬ ‫اکناااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬

‫سأَلُكَ‬
‫ي قَضَاؤُكَ ‪ ،‬أ َ ْ‬ ‫ي ُح ْك ُمكَ ‪َ ،‬‬
‫ع ْد ٌل فِ َ‬ ‫ع ْب ِدكَ ‪ ،‬ا ْبنُ أ َ َمتِكَ ‪ ،‬نَ ِ‬
‫اص َیتِ ْي ِب َی ِدكَ ‪َ ،‬م ٍ‬
‫اض فِ َ‬ ‫« اللَ ُه َم ِإنِه ْي َ‬
‫ع ْبدُكَ ‪ ،‬ا ْبنُ َ‬

‫ستَأْث َ ْرتَ بِ ِه فِ ْ‬
‫ي‬ ‫علَ ْمتَهُ أ َ َحدا ً ِم ْن َخ ْل ِقكَ ‪ ،‬أ َ ِو ا ْ‬
‫سكَ ‪ ،‬أ َ ْو أ َ ْن َز ْلتَهُ ِف ْي ِكتَا ِبكَ ‪ ،‬أ َ ْو َ‬
‫س َمیْتَ ِب ِه نَ ْف َ‬
‫س ٍم ُه َو لَكَ ‪َ ،‬‬
‫ِب ُك ِ هل ا ْ‬

‫اب َه ِ هم ْي » (احمد)‪.‬‬ ‫ب ِع ْندَكَ ‪ ،‬أ َ ْن تَجْ عَ َل ا ْلقُ ْرآنَ َر ِب ْی َع قَ ْلبِ ْي‪َ ،‬ونُ ْو َر َ‬
‫صد ِْر ْي‪َ ،‬و َجالَ َء ُح ْز ِن ْي‪َ ،‬و َذ َه َ‬ ‫ِع ْل ِم ا ْلغَ ْی ِ‬

‫سااااا‬ ‫نیااااه ااااا‬ ‫پسااااا‬ ‫سااااا‬ ‫پساااا رناااااد ی اااا‬ ‫سااااا‬ ‫دااااا ا ااااا رنااااد ى ااااا‬ ‫(پ‬
‫د‬ ‫ضااااااا‬ ‫ااااااا ی اسااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫خ اسااااااا ا رااااااا‬ ‫رکااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫پیشااااااا ن ا د دسااااااا‬
‫اااا یی اااا خااااـ د ا رااااـدا ن یااااد ای یاااا راااا ی اااا اه‬ ‫اااا ناااا‬ ‫راااا‬ ‫اساااا‬ ‫اااا د اااا عاااادا‬
‫خ ااااا ای یااااا د ک رااااا نااااا هس ن ااااا د ای یااااا د علااااا عیاااااب ناااااهد خااااا د ن ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫خل‬
‫ر طاااااا‬ ‫سااااااین‬ ‫ا یاااااا ی ساااااا هندای لااااااب ناااااا‬ ‫اااااا اااااا‬ ‫یخاااااا ا‬ ‫داشاااااا ای اه اااااا‬
‫ی ر دان ‪.‬‬ ‫اند‬ ‫شد‬

‫بیندیش و تدبر کن !‬

‫پساااااا رنااااااد ی اااااا ا‬ ‫اااااا رنااااااد ی اااااا ا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫یااااااد ‪ « :‬پ‬ ‫ساااااا س هللا ﷺ اااااای ف‬
‫نیااااه کنیااااه‬ ‫اااا د‬ ‫نیااااه رنااااد ی ساااا‬ ‫پااااد‬ ‫ساااا‬ ‫پساااا کنیااااه اااا ا » اااا رنااااد ی اااا‬
‫چااااا ا‬ ‫لااااا ی ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫سااااا‬ ‫سااااا » یعنااااای رااااا ال ی‬ ‫ااااا اسااااا ‪« :‬پیشااااا نی ا د دسااااا‬
‫انساااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااای‬ ‫رااااااد انساااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫ف اااااا د ‪« :‬پیشاااااا نی ا »ا هیاااااا ا شاااااا ی‬
‫خاااا ا ی اااای سااااد ‪ .‬ساااا س هللا ﷺ راااا هللا‬ ‫اااا‬ ‫لاااا ی پیشاااا نی راااا ا‬ ‫راااا کشااااید شااااد راااا‬
‫رکاااا‬ ‫اااا اساااا‬ ‫اااایل ‪ :‬پیشاااا نی ا د دساااا‬ ‫اااا خاااا ا‬ ‫ّ‬
‫عه ااااس اااای ا یااااد اااا د ر اراااا‬
‫ااااایچ اع اضااااای د ایااااا نیسااااا « ضااااا‬ ‫ااااا ی اسااااا ‪ ».‬پااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫یااااا‬ ‫خ اسااااا‬

‫‪56‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای اف ااااااد اضاااااای‬ ‫اه اااااا ا اااااا ی کاااااا راااااا ای اااااا‬ ‫اساااااا » پاااااا‬ ‫اااااا د اااااا عاااااادا‬ ‫د‬
‫خ شن د ‪.‬‬

‫سااااااا س هللا ﷺ چ نااااااا رااااااا د اااااااا هللا ّ‬

‫عه اااااااس دعااااااا ااااااای کااااااا د ا‬ ‫یااااااا دیااااااادی کااااااا‬
‫لااااا د اه یکاااااا د د‬ ‫دعااااا ین رااااا چااااا شاااااکس رااااا د ا سااااا س هللا ﷺ دسااااا نن ا رااااا طااااا‬
‫ن اااااا ی‬ ‫د دعاااااا اااااای کاااااا د‬ ‫اااااای‬ ‫پاااااا یی‬ ‫اااااای راااااا د ساااااا ن ا راااااا ساااااا‬ ‫اااااا فاااااا‬
‫دسااااا نن ا رااااا ال ااااای رااااا د دعااااا ااااای کااااا د ها ی ااااای ن ااااا د‬ ‫ااااای ا فااااا‬ ‫دعااااا ین شاااااد‬
‫ی اااا انی راااا هللا عاااا ی این ناااا‬ ‫اااا‬ ‫یاااا اااا‬ ‫اااای اشاااا‬ ‫اااا ان اااا کاااا ساااا یدی هیاااا رغلاااان شااااک‬
‫کنی ا‬ ‫ف‬

‫هرکس برای هللا عزوجل تواضع کند ‪ ،‬خداوند او را باال می برد‬

‫اضاااااا راااااا ای‬ ‫یاااااا ی اااااا انی این ناااااا راااااا هللا ّ‬
‫عه ااااااس ع لاااااا کناااااایا یاااااا شکساااااا ی‬
‫ا‬ ‫ن ااااا ه رخااااا انی ااااای ااااا ّ ایااااا عرااااا د‬ ‫کااااا اسااااا رسااااای‬ ‫هللا عه اااااس ا چشاااااید ای ا‬
‫اااااا ی‬ ‫کناااااای اشااااااک اه چشاااااا‬ ‫هی اساااااا کاااااا ارساااااا‬ ‫ه‬ ‫نچشااااااید ر شاااااای هیراااااا ی‬
‫خشاااای هللا ّ‬
‫عه ااااس اااای ا یاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫اااای راااا د اه شااااد‬ ‫ن اااای شاااا د اااای اه لااااب خااااا‬
‫‪.‬‬

‫رااااا ا‬ ‫شاااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬ااااا دی ناااااهد سااااا س هللا ﷺ اااااد‬ ‫ایااااا‬ ‫ساااااع د‬ ‫اه ارااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫س س هللا ﷺ ر ا ف‬ ‫ر خ د ی هید‬ ‫د اه‬ ‫صرر ک د‬

‫ک فَ نِهی لَستُ بِ َم ِل ٍ‬
‫ک‪ ،‬إنَما أنَا ابنُ امرأ ٍة کانت تأکُل القَ ِدی َد َُ » ‪( .‬ابن ماجه)‬ ‫علَی َ‬
‫« َه ه ِون َ‬

‫رلکااااا پسااااا هنااااای سااااا کااااا ا شااااا خشاااااک ااااای‬ ‫ااااا پ دشااااا نیسااااا‬ ‫(ساااااخ ن یااااا‬
‫خ د ‪.‬‬

‫‪57‬‬
 ‫هدایت‬

‫یاااااادن ر غاااااا‬ ‫ع یاااااا‬ ‫ساااااا س هللا ﷺ راااااا یاااااا انن ساااااا ن اااااای کنااااااد کاااااا د‬
‫د‪:‬‬ ‫س س هللا ﷺ ف‬ ‫د اس ک‬ ‫ضی هللا عن‬ ‫ی نکنند اه ع‬ ‫هی د‬

‫ی بنَ مری َم فَ نَما أنَا عَب ُد ِ‬

‫هللا َو َرسوله » (احمد) ‪.‬‬ ‫ت النَصاری عیس َ‬ ‫تطرونِی َک َما َ‬
‫اطر ِ‬ ‫« ال ُ‬

‫ی ااااای کااااا د‬ ‫ااااا ی علیااااا ا ساااااا هیااااا د‬ ‫نصااااا ی کااااا د سااااا ین عیسااااای رااااا‬ ‫(رسااااا‬
‫ف س د ی خدا ّ‬
‫عه س س ‪.‬‬ ‫رند‬ ‫اف اط نکنید‬ ‫اند د س ین‬

‫ف ساااااا د ی‬ ‫اااااای ا یااااااد ‪ « :‬اااااا رنااااااد‬ ‫یااااااد کاااااا‬ ‫راااااا ایاااااا ف اااااا ین ساااااا س هللا ﷺ رن‬
‫اااااای هللا عاااااا ی رخ ا ااااااد رریاااااارن ر ااااااد ﷺ یاااااا اااااا یااااااک اه ساااااا النن ا‬ ‫خاااااادا ساااااا ‪» .‬‬
‫رندای ی داند ‪.‬‬ ‫ی عر دی‬ ‫صی‬ ‫ا‬ ‫ی ص‬ ‫ردا د ر‬ ‫ره‬

‫هللا ّ‬
‫عه س س ید ا‬ ‫ی کنید ک رندا‬ ‫ا ر خدا ی ارس‬ ‫ش‬ ‫ر اد ان‬

‫ر اد‬

‫سااااا د ن ااااای‬ ‫عااااا د‬ ‫چااااا ا ن ااااا ه ا رااااا صااااا‬ ‫سااااا ی پااااا‬ ‫ااااا رناااااد ی ا‬ ‫ااااااا‬
‫خ انی ا‬

‫ا‬ ‫خ ا‬

‫اااااا رنااااااد ی خاااااادا ساااااا ی چاااااا ا راااااا سااااااخن نن ااااااا ن فاااااا ا ن اااااای د اااااای ا چاااااا ا‬ ‫اااااااا‬
‫ی‬ ‫عصاااااای‬ ‫ا ن ا ا اااااا ا ن اااااای کناااااای ا چاااااا ا راااااا ر اااااا ب ن یشاااااا ی ا چاااااا ا راااااا‬ ‫دساااااا‬
‫ااااا رناااااد ان نیسااااا ی ا چااااا ا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا رنااااادای ک سااااا ا‬ ‫هی ا پااااا‬ ‫ااااای‬ ‫اصااااا ا‬
‫سخن نن ا ن ن ی کنی ا‬

‫عاااااا ا‬ ‫اساااااا ا‬ ‫ره اداشاااااا هللا عاااااا ی راااااا ای ساااااا ن ساااااا‬ ‫دیاااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫رااااااه‬
‫ید ‪:‬‬ ‫ر د هللا ع ی ی ف‬

‫‪58‬‬
 ‫هدایت‬

‫ى بِ َع ْب ِد ِه ‪( ‬اسرا ‪)1/‬‬
‫‪ُ ‬س ْب َحا َن الَّ ِذي اَ ْس َر ٰ‬

‫(تسبیح و تقدیس خدایی را سزاست که بنده ی خود را در شبی برد ‪).‬‬

‫کل اااااا ی «عرااااااد» اه‬ ‫اااااا ا شااااااد‬ ‫ُ َعرهااااااد » یعناااااای ( ا‬ ‫اااااای شاااااا د ‪َ « :‬‬
‫ط یاااااا‬ ‫ا اااااا‬
‫ا‬ ‫پ ااااا‬ ‫سااااایل ی پااااا‬ ‫ااااا ا شاااااد رااااا‬ ‫ااااای شااااا د یعنااااای ک ریاااااد شاااااد‬ ‫« ُ عراااااد» شااااا‬
‫اااای کنااااد‬ ‫چاااا رخ ا ااااد راااا اااا‬ ‫ساااا ی‬ ‫الیاااا‬ ‫اااا رنااااد ی ساااا‬ ‫ااااد اااای کننااااد پاااا‬
‫اضااااا‬ ‫شکسااااا ی‬ ‫د ر ارااااا سااااا‬ ‫ااااای کنااااای‬ ‫اط عااااا‬ ‫یشااااان ی‬ ‫د رااااا ی کااااا ااااا‬
‫ی کنی ‪.‬‬

‫‪59‬‬
 ‫هدایت‬

‫جبرئیل و شڪستگی‬

‫ا رااااا ا نااااا‬ ‫ر ئیاااااس ا ااااای‬ ‫عااااا ا‬ ‫اسااااا ا‬ ‫سااااال د سااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫د اساااااا ڪاااااا‬ ‫ائااااااس اه عراااااادهللا‬ ‫اااااای ن یااااااد ‪ .‬اراااااا‬ ‫ان یااااااه صاااااای‬ ‫شاااااا‬ ‫ای ع یااااااب‬
‫ا ‪:‬‬

‫سق ُ ُ‬
‫ط ِم ْن‬ ‫س َد ْاألُفُ َ‬
‫ق یَ ْ‬ ‫ڪ ُّل َجنَاحِ ِم ْن َها قَ ْد َ‬
‫ستُّ ِمائ َ ِة َجنَاحِ ُ‬
‫صورت َ ِه َولَهُ ِ‬
‫هللا ِجبری َل فی ُ‬
‫سو ُل ِ‬
‫« َرأی ر ُ‬

‫اح ِه الد ُُّّر و ا ْل َیاقُوتُ َما هللاُ ِب ِه َ‬

‫ع ِلی ٌم» (احمد)‪.‬‬ ‫َجنَ ِ‬

‫اه رااااا س ااااا‬ ‫یااااا‬ ‫( سااااا س هللا شاااااڪس ر ئیاااااس ا دیاااااد ڪااااا ششصاااااد رااااا س داشااااا‬
‫ا ید ی ر ید ڪ خدا ی داند‪.‬‬ ‫د ی‬ ‫ا ا ف ر د اه ر ن‬ ‫اف‬

‫ا عاااااا م ایاااااا‬ ‫ر ئیااااااس علیاااااا ا سااااااا‬ ‫چیساااااا ا یاااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫ایاااااا عظ اااااا چیساااااا ا ایاااااا‬
‫ا اااای ایاااا د د راااا ی ڪاااا‬ ‫راااا عظ اااا اساااا ڪاااا افاااا‬ ‫ااااد رااااه‬ ‫ا ناااا اساااا ا یاااا‬
‫ا قد » ن ید اس ا‬ ‫ا«‬ ‫هللا ا‬

‫نیاااااه ااااای ن اااااد‬ ‫ناااااد ا ن ااااادا‬ ‫ا «ا قااااا ی األ ااااای » (نی‬ ‫رلااااا خدا ناااااد اااااس ا ااااا ا‬
‫اااا راااا‬ ‫اااا‬ ‫هیاااا ا ظی اااا ی ان قاااا س پیاااا هللا ااااس ا اااا راااا ه اااای راااا ع ااااد ی ا ساااا ‪ .‬ایاااا‬
‫فیااااا‬ ‫ی ااااا‬ ‫ااااا د ایااااا‬ ‫رااااا‬ ‫االی ا ناااااهد هللا اااااس ا ااااا اسااااا‬ ‫نه ااااا‬ ‫قااااا‬ ‫خااااا ط‬
‫صااااااای ن ااااااای‬ ‫سااااااال د‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫عظ ااااااا‬ ‫اااااااد‬ ‫اال ایااااااا‬ ‫قااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬

‫لس البَا ِلی ِمن َخشیَ ِة هللا تعالی» (احمد)‪.‬‬ ‫بالمَل األعلَی َو ِجبری ُل َ‬
‫ڪال َح ِ‬ ‫« َم ِررت لَیلةً أسر َ‬
‫ی بِی ِ‬

‫هللا عاااا ی رااااا‬ ‫ر ئیااااس اه اااا‬ ‫اااا اعلااااای راااا د شااااد د راااا ی ڪااااا‬ ‫(شااااب اساااا ی راااا‬
‫شد ر د ‪.‬‬ ‫پ‬ ‫الی ی ڪ ن پ‬ ‫س‬

‫‪60‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا‬ ‫ر ئیاااااس عطااااا ڪااااا د اسااااا ؛ اه‬ ‫اااااد ی ڪااااا هللا عااااا ی رااااا‬ ‫قااااا‬ ‫ااااا‬ ‫علااااای‬
‫اه‬ ‫یااااا‬ ‫ا یاااااد‬ ‫ا ااااای پ شااااا ند‬ ‫ڪااااا ششصاااااد رااااا س رااااا این ااااا ا داد ڪااااا افااااا‬
‫الااااای ڪ نااااا‬ ‫هللا عااااا ی رسااااا‬ ‫ا اه ااااا‬ ‫سااااال ا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا ااااای رااااا د‬
‫ااااای ن یاااااد‪ .‬یعنااااای الااااای ڪ نااااا ی پااااا‬ ‫شاااااد اسااااا ؛ صااااای‬ ‫پااااا‬ ‫ند سااااای ڪااااا پااااا‬
‫ا د ر ااااااا هللا‬ ‫ساااااال شڪساااااا ی ر ئیااااااس علیاااااا ا سااااااا‬ ‫‪ .‬ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ی فااااا ان ا ن ااااا ی ڪااااا رااااا دیااااادا خدا ناااااد ااااای‬ ‫ااااای ن یاااااد‬ ‫صااااای‬ ‫عااااا ی ایااااا ا نااااا‬
‫خشی هللا ع ی‪».‬‬ ‫د ی ا ید‪ « :‬نند الی ڪ ن اه‬

‫هللا عاااااا ی‬ ‫اااااا د ایاااااا «اه اااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫ڪاااااا ایاااااا هیراااااا یی ایاااااا‬ ‫صاااااا‬
‫چااااا‬ ‫سااااا رااااا هیااااا ‪ .‬ااااا‬ ‫ااااا پیچیاااااد‬ ‫اسااااا ‪ ».‬یعنااااای د‬ ‫ناااااد‬ ‫الااااای ڪ نااااا‬ ‫رسااااا‬
‫د ااااای سااااا ند ڪااااا ایااااا ا نااااا اناااااد‬ ‫ن ااااا ی ‪.‬‬ ‫ا صااااای‬ ‫نااااا‬ ‫ضاااااعی‬ ‫ر ااااا ی ن ااااای ااااا ان‬
‫ا‬ ‫خاااااا ناااااا‬ ‫د ساااااا دا د‪ .‬راااااا خاااااا ط ایاااااا خلاااااا‬ ‫ا رساااااای‬ ‫خدا نااااااد ناااااا‬ ‫شاااااا‬ ‫رااااااد‬
‫ا ااااای رینااااای ڪااااا د ن یااااا شڪسااااا ی ( اضااااا‬ ‫ااااای ن اااااد یڪااااای اه نااااا‬ ‫ا‬ ‫عاااااه‬
‫اساااااااا د راااااااا ی‬ ‫فاااااااا‬ ‫اضاااااااا‬ ‫دااااااااا ن‬ ‫د د ر اراااااااا پ‬ ‫ا اااااااای‬ ‫د خی راااااااا‬
‫ڪسی ا ندا ‪».‬‬ ‫ه‬ ‫ند ا‬ ‫د‬ ‫ضعی‬ ‫ر ن ی ا ید‪« :‬‬ ‫ڪ هر‬

‫ر اد‬

‫سااااخ ااااا ییا یاااا اااای اااا انی ایاااا ا ناااا راااا‬ ‫دااااا‬ ‫یاااا اااای اااا انی ایاااا ا ناااا راااا پ‬
‫داااااااا ا ااااااا ڪسااااااای یااااااا اه ااااااا نااااااادا‬ ‫نیااااااا ه ڪنااااااایا رااااااا ا ر ااااااا یی‪« :‬پ‬ ‫اه‬ ‫ا‬
‫ر هاشاااااا‬ ‫عصاااااای‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا ان اااااا‬ ‫راااااا ڪاااااان د راااااا‬ ‫اااااا خ اساااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫پ‬
‫اااای‬ ‫ا ناااادا ‪ .‬اااااا طاااا ع ی ان اااا‬ ‫اااا ڪساااای یاااا اه اااا‬ ‫اااا ا ‪ .‬ر ا اااا‬ ‫اااا ا ن اااا‬ ‫خاااادای‬
‫اس ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ر خ ط فضس ڪ‬ ‫د‬

‫اااا ا اااا ا‬ ‫اااا ڪاااا‬ ‫اااا ا‬ ‫اااای د اااای پاااا‬ ‫فیاااا‬ ‫یاااا ی‬ ‫اااا ا راااا ان اااا‬ ‫هیاااا ا اااا‬
‫ردرخ نش ‪».‬‬

‫‪61‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااای‬ ‫نااااای‬ ‫ا پااااا ڪ‬ ‫اضااااا رااااا‬ ‫نیااااا ه‬ ‫نااااادای‬ ‫یااااا ااااای ااااا انی رااااا ایااااا د‬
‫ڪ نی ا‬ ‫نی ه ف‬

‫‪62‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی ‪-‬علی ا سا ‪-‬‬

‫نیااااا ه ااااای ڪناااااد‬ ‫اه‬ ‫ااااای ا یاااااد‬ ‫سااااا ع ااااا ا رااااا هللا اااااس ا ااااا ساااااخ‬ ‫ااااا د ن‬
‫داااااا ا‬ ‫ب ِإ ِنهوووووي نَووووو َذ ْرتُ لَوووووكَ َموووووا فِوووووي بَ ْطنِوووووي» (پ‬
‫رااااا د اااااا ا چنااااای دعااااا ااااای ن یاااااد‪َ « :‬ر ه ِ‬
‫ر شد‪.‬‬ ‫اس اه‬ ‫ن ی نی ڪ د شڪ‬

‫ای خدا‬ ‫ر ای‬ ‫« ُ َر ه م ا» یعنی خ‬

‫ووووومی ُع ا ْل َع ِلووووووی ُم فَلَ َمووووووا َو َ‬

‫ضوووووو َعتْ َها‪( »...‬اه اااااا رپاااااا ی ڪاااااا اااااا‬ ‫سو ِ‬ ‫«فَتَقَبَوووووو ْل ِم ِنهووووووي ِإنَووووووكَ أَنووووووتَ ال َ‬
‫ی ض ر س ڪ د‪...‬‬ ‫شن ا دان یی‪.‬‬ ‫رسی‬

‫ادا اااا داد‪:‬‬ ‫اااا چناااا‬ ‫دااااا‬ ‫اااا د ایاااا ڪاااا ناااا هادن دخ اااا راااا د راااا سااااخ راااا پ‬ ‫راااا‬
‫د‪.‬‬ ‫دخ ی ا ر دنی‬ ‫دا ا‬ ‫ض ْعت ُ َها أُنث َ ٰى» (ا ‪ :‬پ‬ ‫«قَالَتْ َر ه ِ‬
‫ب إِ ِنهي َو َ‬

‫ر د ا خدا دع ی ڪند‪:‬‬ ‫سپ‬

‫‪َ ‬واِنِّي اُ ِعي ُذ َها بِكَ َو ُذ ِّر َّي َت َها ِم َن الشَّ ْي َط ِان ال َّر ِجي ِم ‪( ‬ال عمران‪.)۳۶-۳۵ /‬‬

‫( من او و فرزندش را از شر شیطان رانده شده در پناه تو می دارم‪).‬‬

‫سیدنا آدم علیە السالم ‪‬‬

‫شاااااااد؛ د‬ ‫ن ن یااااااا‬ ‫هللا س ڪشااااااای ڪااااااا د عااااااا‬ ‫ااااااای د علیااااااا ا ساااااااا اه ف ااااااا‬
‫راااا ڪ اااا اااای‬ ‫اااای ڪنااااد‬ ‫ن اااای دانساااا چاااا‬ ‫اااای د یااااد‬ ‫طاااا‬ ‫ر شاااا راااا ایاااا طاااا‬
‫ااااااای ڪنااااااای ای د » یعنااااااای اه ااااااا ا یهانااااااایا‬ ‫دا هللا عااااااا ی ف ااااااا د‪« :‬اه ااااااا فااااااا ا‬
‫ریااااا ااااای‬ ‫ااااای اه ااااا شااااا‬ ‫داااااا‬ ‫یا ا ا ااااا ‪ :‬نااااا ای پ‬ ‫ااااا ڪ ااااا ااااای‬ ‫اه دسااااا‬
‫ی ر شد‪.‬‬ ‫شڪس ی اه هللا س ا‬ ‫ی ڪشد ای خ‬ ‫ڪن ‪ .‬ا خ‬

‫‪63‬‬
 ‫هدایت‬

‫دی ا ی شن س ڪ ڪ ن خیلی ع یب اس‬

‫ناااااد رااااا د‬ ‫ااااا ا ااااا ‪ :‬ااااایچ انااااا ی نرااااا د ڪااااا ان ااااا ناااااداد ر شااااا ‪ .‬ا خیلااااای ث‬ ‫رااااا‬
‫ا راااااا د خاااااا ا ان اااااا د ااااااد‪.‬‬ ‫انساااااا اناااااا اع ا ساااااا ان اااااا‬ ‫اااااای‬ ‫ا اااااا اس هیاااااا دی داشاااااا‬
‫ا‬ ‫ا شااااا‬ ‫اااااا ان ااااا‬ ‫رااااا سااااا ی خااااادا رااااا ه اشااااا ا‬ ‫رااااا ڪااااا د ا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ااااا اڪنااااا‬
‫ااااا‬ ‫دنااااادا رااااا‬ ‫شااااا ندای رااااا د اااااا خااااادا ااااای ڪااااان‬ ‫خ ااااا‬ ‫ارسااااا‬ ‫رااااا یااااا د ااااای‬
‫ی افڪن ‪.‬‬ ‫ان ن س ر هی‬ ‫اه ش‬ ‫ی فش‬

‫رظاااا‬ ‫ساااا ‪ .‬ایاااا‬ ‫نااااب هللا ااااس ا اااا راااا‬ ‫راااا ا ا اااا راااا خاااادا ساااا ایاااا نع اااای اه‬
‫ااااااای‬ ‫سااااااا ی ااااااا ا یااااااا د د علیااااااا ا ساااااااا‬ ‫اضااااااا‬ ‫ق راااااااس هللا شڪسااااااا‬ ‫ای ڪااااااا ااااااا د‬
‫ا د ر اراااااا خاااااا د‬ ‫انااااااداهد‪ .‬ن اااااا ی ڪاااااا خدا نااااااد ایاااااا شڪساااااا ی خاااااا ا ی پشاااااای نی د‬
‫ری ر د‪.‬‬ ‫ر‬ ‫اڪ ش د رلڪ نسر ر ا‬ ‫دید ن اش‬

‫د خط ب‬ ‫ا ای ا ن‬ ‫رسا‬ ‫ی ڪند‪« :‬هللا ع ی ر هر‬ ‫هللا‪ -‬ای ا ن رڪ ی‬ ‫یّ ‪ -‬ر‬ ‫ار‬

‫د ‪ :‬ا ْهبِ ُطوا ِم ْن َها َج ِمي ًعا ‪( ‬بقره‪( )۳۸/‬همه ی شما‬ ‫ی ا ید‪ :‬ای د اه ای سخن ڪ ف‬ ‫ا داد‬

‫عش‬ ‫ر خط‬ ‫یر ه ی ر‬ ‫ف ید‬ ‫ا ر ای‬ ‫چ‬ ‫ری ری ڪ‬ ‫از بهشت فرو ایید‪).‬‬
‫ار ی‬ ‫ری‬ ‫فه نی ی ف‬ ‫ر‬ ‫ر رش‬ ‫ی ڪ اش ی‬ ‫ن‬ ‫ش ڪس ی ڪ‬ ‫عا ر‬
‫ا اه ان‬ ‫د س دا ی ڪ‬ ‫ردا‬ ‫ا عص‬ ‫ه دا ی ڪ‬ ‫ڪن ‪ .‬ای د‬ ‫ا د‬ ‫دی‬
‫ا اه ع صی‬ ‫ف هندان‬ ‫د‪ :‬ای د اا‬ ‫هللا ع ی ف‬ ‫دا‬ ‫ع صی ر ه دا ا ا ‪ :‬رل ای پ‬
‫ا ر چ ڪس نی ررخش ر چ ڪس نی‬ ‫ڪَ‬
‫َ‬ ‫ا ر چ ڪس نی عط ڪن‬ ‫ر‬ ‫ر ظ ڪن پ‬
‫اه‬ ‫اض ڪنی ر‬ ‫ر د ا‬ ‫ه ا ای د ان ی ڪ ر خ ط‬ ‫چ ڪسی ا ری‬ ‫د س ی ڪن‬
‫ی‪».‬‬ ‫ری‬ ‫ی ر د ا‬ ‫ا‬ ‫ط ع ی اس ڪ‬

‫ر اد ان‬

‫‪64‬‬
 ‫هدایت‬

‫د‪:‬‬ ‫ا نشنید اید ڪ ف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ی ای سخ‬

‫ستَغ ِفرونَ هللاَ فَیَ ْغ ِف ُر لَ ُهم»‬

‫ومیُذنَبُونَ ‪ ،‬فَی ْ‬
‫ڪم‪ ،‬و لَ َجا َء ِبقَ ِ‬ ‫سی بِیده‪ ،‬لَو لَم تَذنَبوا‪ ،‬لَ َذ َ‬
‫هب هللاُ ِب ُ‬ ‫« َوالذی نَف ِ‬

‫(مسلم)‪.‬‬

‫ا ااااای‬ ‫ااااااا شااااا انااااا نڪنیاااااد؛ هللا شااااا‬ ‫ا سااااا‬ ‫ا ااااای ااااا ن د دسااااا‬ ‫( سااااا رااااا‬
‫اه خدا نااااد طلااااب‬ ‫سااااپ‬ ‫اااای ڪننااااد‬ ‫اااای ڪنااااد ڪاااا اناااا‬ ‫اااا ی هی شاااا‬ ‫اااا ی‬ ‫راااا د‬
‫هد ‪.‬‬ ‫ا ی‬ ‫هللا ن‬ ‫هن ی ڪنند پ‬

‫از رحمت هللا جل جاللە ناامید نشوید‬

‫اااااای خط ناااااا ڪ‬ ‫ف یااااااد ای اااااا داشاااااا ر شااااااند‪.‬‬ ‫ڪاااااا اساااااا ان اااااا‬ ‫ااااااا ی ا اااااا‬
‫ا ف ا اااااا ن ڪناااااای‪ .‬شااااااخ‬ ‫راااااا ساااااا ع‬ ‫اااااای شاااااا ند ڪاااااا اااااا اناااااا ی ان اااااا د اااااای‬
‫پااااا‬ ‫ارااااا اه پشااااای نی ن ااااای ن یاااااد‬ ‫د اه ان ااااا‬ ‫انااااا ن ا رااااا خااااا ط ن ااااای‬ ‫ان ڪااااا‬
‫ایااااااا ساااااااخن‬ ‫اه ا ااااااا‬ ‫اضااااااا نااااااادا د‪ .‬اااااااد‬ ‫د ر ارااااااا هللا شڪسااااااا ی‬ ‫اه ا ڪااااااا ب‬
‫اااااای شاااااا ند ر اااااا یی ‪ :‬اه‬ ‫ا ف اااااا‬ ‫عصاااااای‬ ‫اناااااا نی ڪاااااا د دا اناااااا‬ ‫اساااااا ڪاااااا راااااا‬
‫سااااالی‬ ‫اه انااااا ایااااا شڪسااااا ی‬ ‫دا د پااااا‬ ‫ر ااااا هللا ن ا یاااااد نشااااا ید هیااااا ا خدا ناااااد د سااااا‬
‫رااااا سااااا ی ا‬ ‫اه‬ ‫ا رااااا انااااا ی رااااا ا ڪناااااد ااااا پااااا‬ ‫ا اه ااااا رریناااااد شااااا ید هللا ااااا‬ ‫شاااااد‬
‫خدا نااااااد رنااااااد ان‬ ‫د اااااای‪ .‬ااااااا ی ا اااااا‬ ‫راااااا ها دی د ر اراااااا ا شڪساااااا ی اه خاااااا د نشاااااا‬
‫راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫لااااااب‬ ‫راااااا ا شاااااا ه اااااا‬ ‫ا د ساااااا دا د راااااا ان اااااا ط عاااااا رپاااااا داهد‬
‫فااااا ا ااااای ساااااد ااااا رااااا‬ ‫ررااااا ا یااااا عصااااای‬ ‫خااااا ا ی د ر ارااااا هللا ا اه یااااا د ااااای رااااا د پااااا‬
‫ڪااااا‬ ‫ااااا چنااااای ر داشااااا‬ ‫اضااااا ن یاااااد‪ .‬اه ایااااا ساااااخ‬ ‫هللا شڪسااااا ی‬ ‫دی ااااا رااااا د رااااا‬
‫قاااااد‬ ‫ااااااا خدا ناااااد انااااا ی ا ر ایااااا‬ ‫ڪااااا ر یاااااد انااااا ڪنااااای نااااا رلڪااااا اه خااااادا ر ااااا‬
‫ڪاااااب انااااا ی شااااادی‬ ‫ی ڪااااا‬ ‫ن ااااا د رااااا دا ن ا یاااااد شااااا ی‪ .‬رلڪااااا ر یاااااد رااااادانی د صااااا‬

‫‪65‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا رااااااااین اه پااااااااین‬ ‫د ر اراااااااا هللا اراااااااا اه شڪساااااااا ی ڪاااااااا دی هللا عاااااااا ی اااااااا‬ ‫اه‬ ‫پاااااااا‬
‫د س خ ا د داش ‪.‬‬

‫یڪ بار دیگر می گویم‪ ،‬پس خوب گوش ڪن‬

‫خااااا ا ی ڪنااااای رااااا ای‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا اظ ااااا‬ ‫رااااا د اااااا‬ ‫اه‬ ‫«ای د انااااا ی ڪااااا پااااا‬
‫اااااااا د ساااااااا داشاااااااا نی اااااااا اساااااااا اه طاااااااا ع ی یاااااااا یی‪« ».‬ای د ن اااااااا ی ان ڪاااااااا ا اه‬
‫اس ‪».‬‬ ‫خ ن‬ ‫سریح ی ڪ ا ر ای‬

‫ن ااااااااااا ڪااااااااااا د‬ ‫یااااااااااا هللا رسااااااااااای هیر سااااااااااا ‪« :‬ای د ن ااااااااااا ی ان ڪااااااااااا ا »‬
‫ااااااه اه‬ ‫رااااا شااااانید ایااااا ساااااخن‬ ‫ان ڪااااا «د سااااا داشااااا نی ااااا اه ساااااریح یااااا ڪااااا ‪».‬‬
‫د‬ ‫ساااااا افڪناااااادای راااااا د ااااااا ا رنشاااااای‬ ‫اضاااااا‬ ‫رلڪاااااا راااااا‬ ‫ر اااااا هللا ن ا یااااااد شاااااا‬
‫اساااااا‬ ‫داااااا ا ان اااااا ن رسااااای‬ ‫رااااا ا ر اااااا ‪ :‬پ‬ ‫یاااااس راااااا ن‬ ‫فاااااا‬ ‫ر ارااااا ا شڪسااااا‬
‫یاااا‬ ‫اااا چناااا‬ ‫راااا د ا اااا رپاااا ی‬ ‫اااا ا ررخشاااا ی‬ ‫پاااا‬ ‫ا ناااادا‬ ‫اااا ڪساااای یاااا اه اااا‬
‫ن ااااااا ڪااااااا د‬ ‫ان ڪااااااا ا سااااااا راااااااد اه‬ ‫د اااااااا خااااااادا اظ ااااااا شڪسااااااا ی ڪااااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫خ ن‬ ‫نهد هللا د س داش نی‬ ‫هی ا ای ڪ‬ ‫دس ر ندا‬

‫ابراهیم علیە السالم‬

‫اااااای خدا نااااااد عاااااا س‬ ‫راااااا د‪.‬‬ ‫ر دراااااا‬ ‫دساااااا راااااا دعاااااا‬ ‫اراااااا ا ی علیاااااا ا سااااااا رساااااای‬
‫د‪:‬‬ ‫ان ف‬ ‫ا هڪی ڪند د ر‬ ‫خ اس سیدن ار ا ی‬

‫‪ ‬ا َّن ابراهی َم لا َّوا ٌه َحلی ٌم ‪( ‬توبه‪.)۱۱۴/‬‬

‫(واقعا ابراهیم بسیار دست به دعا و بردبار بود‪).‬‬

‫‪66‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااااااا‬ ‫ا ااااااااا‬ ‫ن ااااااااا ڪنناااااااااد یعنااااااااای شڪسااااااااا ی د دس‬ ‫«أ ّ ا » یعنااااااااای رسااااااااای‬
‫راااااا ڪ اااااا ی نساااااار راااااا هللا ااااااس‬ ‫ا اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا عااااااد شااااااڪ نع اااااا‬ ‫ا اااااا‬ ‫ان اااااا‬
‫‪.‬‬ ‫ل‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا‬

‫شڪستگی موسی علیە السالم‬

‫ان یاااااه د ر ارااااا‬ ‫شااااا‬ ‫سااااای علیااااا ا ساااااا رن ااااا ڪااااا رااااا ا نااااا ای ع یاااااب‬ ‫رااااا‬
‫ساااااای‬ ‫اااااای ن یااااااد‪ .‬ایاااااا ا اااااا اه خاااااااس داساااااا‬ ‫اضاااااا‬ ‫هللا عاااااا ی اظ اااااا شڪساااااا ی‬
‫اااااای‬ ‫شااااااڪ‬ ‫ی صاااااا‬ ‫ب داد د ساااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا راااااا دخ اناااااای ڪاااااا ا س ندانشاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ا دد‪ .‬هللا ع ی ی ف‬

‫‪ ‬فَ َس َقی لَ ُهما ‪( ‬قصص‪)۲۴/‬‬

‫(پس گوسفندان ایشان را سیراب ڪرد‪).‬‬

‫ا ااااااای د اه ا پی ااااااا د رااااااا د د‬ ‫دشااااااا ا رااااااا د هیااااااا ا ا‬ ‫ساااااااخ‬ ‫ڪااااااا ن رسااااااای‬
‫ساااااای علیاااااا ا سااااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اااااا ایساااااا د ر دنااااااد ااااا اه چاااااا ب رڪشااااااند د ایاااااا‬ ‫دخ ااااا د‬
‫شااااا ع ی راااااای‬ ‫اااااا ا عاااااه‬ ‫ان یااااا ن ا‬ ‫شااااا‬ ‫اااااد‬ ‫دان اااااای‬ ‫ااااای شااااا د‬ ‫ن یااااا‬
‫رداناااااد ڪااااا‬ ‫ااااا عی ی ااااا ا ر یااااا د‬ ‫ع ااااا ی ااااااا د چنااااای‬ ‫ااااای د اااااد‪ .‬انسااااا‬ ‫نظیااااا نشااااا‬
‫اااااا دن ا فاااااا ا ر یاااااا د‬ ‫اااااا‬ ‫اااااای ڪننااااااد شاااااا ید ڪراااااا‬ ‫د دخ اااااا راااااا ا ن اااااا‬
‫ساااای علیاااا ا ساااااا ا اااا ق نی اااا د چااااا‬ ‫اااای چناااای رااااا ی راااا ای‬ ‫خیلاااای راااا خاااا دن رنااااا هد‬
‫راااا‬ ‫ظوووو ِ هل» (سااااپ‬ ‫اه ب ڪشااااید ‪« :‬ثُوووو َم ت َ َ‬
‫ووووولی إِلووووی ال ِ ه‬ ‫اااا اااای ا یااااد ڪاااا ا پاااا‬ ‫یاااا راااا‬ ‫ایاااا‬
‫ا شااااا د سااااا ی‬ ‫ڪااااا د یااااا‬ ‫فااااا ‪ .‬رااااا ڪل ااااا ی سااااا ی ڪااااا رااااا اخ یااااا‬ ‫هیااااا سااااا ی‬
‫سااااد ڪاااا‬ ‫اااای‬ ‫ا ن اااای خ ا ااااد دیااااد شاااا د‬ ‫اااا ڪاااا‬ ‫اااای ڪنااااد‬ ‫دال اااا‬ ‫د‬ ‫نشساااا‬
‫ب‬
‫ڪااااا د ااااای ا یاااااد‪َ « :‬ر ه ِ‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا پ‬ ‫اااااا دد ساااااپ‬ ‫رااااا دیاااااد شااااادنن رااااا خااااا د غااااا‬
‫خیاااا ی ساااا ڪاااا‬ ‫دااااا ا اااا نی ه نااااد اااا‬ ‫وووون َخیْوووو ٍر فَ ِقیوووو ٌر» (پ‬ ‫إ ِنهووووی ِلمووووا أ َ َ‬
‫نزلووووتَ إِلووووی ِم ْ‬

‫‪67‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااا ی‬ ‫ااااااا‬ ‫داااااااا ا د سااااااا اسااااااا ڪااااااا‬ ‫انااااااا ف ااااااا یی‪ .‬یعنااااااای ‪ :‬پ‬ ‫رااااااا ای ر ا ااااااا‬
‫پاااا‬ ‫ساااا‬ ‫اااای اااا نی ه نااااد اااا‬ ‫اساااا‬ ‫اااا رساااای‬ ‫اااا راااا‬ ‫ڪاااا‬ ‫فضااااس‬ ‫نااااد ساااا‬ ‫نی‬
‫س ‪.‬‬ ‫ر س ی‬ ‫اه‬ ‫هی ا‬ ‫ا‬ ‫ا ن‬

‫سی علی ا سا ر د ا هللا ع ی‪.‬‬ ‫شڪس ی‬ ‫ن ی اض‬

‫سلمان فارسی رضی هللا عنە‬

‫سااااااا ی ااااااا ین نشسااااااا‬ ‫عااااااادادی اه‬ ‫یااااااا‬ ‫ف سااااااای ضااااااای هللا عنااااااا‬ ‫هی سااااااال‬
‫اااا‬ ‫پااااد ره‬ ‫د اااای ا اااا ‪ :‬فااااا شااااخ‬ ‫اااا اساااا‬ ‫پااااد‬ ‫راااا د ا اااای ا اااا ‪ :‬فااااا شااااخ‬
‫ششاااااا ی ا اااااا ‪ :‬اااااا اه فااااااا‬ ‫ع اااااا ی اااااا اساااااا‬ ‫ی ا اااااا ‪ :‬فااااااا شااااااخ‬ ‫چ اااااا‬ ‫اساااااا‬
‫اااا دا ی خاااا ا‬ ‫راااادیس راااا‬ ‫نط اااا راااا د‬ ‫ا اااا ‪ :‬اااای اااا فقااااط یاااا‬ ‫ساااال‬ ‫ساااا‬ ‫خاااا ن اد‬
‫ش یسااااا‬ ‫ااااای خااااا ط سااااال‬ ‫ا د شاااااڪ ر اااااس یڪااااان رااااا‬ ‫اااااد ن سااااا‬ ‫شاااااد د ایااااا‬
‫اه ااااا ا اااااس ریااااا‬ ‫سااااال رااااا د ڪااااا ف ااااا د‪« :‬سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ی ایااااا ساااااخ‬
‫اس ‪».‬‬

‫ر اد‬

‫ا ادا ر شڪس ی د ر ار هللا ع ی ن یی‪.‬‬ ‫چقد هیر س ڪ لر‬

‫ارااااااا اه شڪسااااااا ی‬ ‫د ر ارااااااا سااااااا‬ ‫نااااااای ڪااااااا‬ ‫ف‬ ‫رااااااا ای خدا ناااااااد اضااااااا‬
‫عصاااااای دی اااااا ڪاااااا فی اساااااا د ی اه‬ ‫اناااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫ا ا اااااای دی اااااا راااااا‬ ‫لاااااا‬ ‫ن اااااا‬
‫ر ا ‪.‬‬ ‫هللا ع ی ا ڪن‬

‫‪68‬‬
 ‫هدایت‬

‫عبدالقادر گیالنی ‪-‬رحمە هللا‪-‬‬

‫ی یاااااا راااااا د‪ .‬ا سااااااخ رساااااای هیراااااا یی دا د ڪاااااا اه‬ ‫اساااااا د اراااااا‬ ‫ا ها اااااادی عاااااا‬
‫اااااا یی اڪاااااا راااااا ساااااا ی خاااااادا ن اااااای یشاااااا دڪ رید ‪- ».‬‬ ‫اااااای اااااا هی ؛ ا یااااااد‪« :‬د اه‬ ‫ا‬
‫اااااا ی سااااااید راااااا خاااااادا اپی اااااا د ‪ « -‬اااااا د ی ا ڪاااااا هد دیااااااد ڪاااااا‬ ‫اااااا ی ا‬ ‫اااااا‬
‫اااااا خ اسااااااا اه د ی راااااا هللا عااااااا ی ا د شااااااا‬ ‫ا د اااااای شااااااا ند‪».‬‬ ‫ااااااها ا ن ااااااا اه‬
‫ااااااها ا ن اااااا‬ ‫ا د یشاااااا ند‪ .‬د ن اااااا ه ا هد‬ ‫د‬ ‫اااااا‬ ‫ا دیااااااد ڪاااااا اه‬ ‫اااااا ن اااااا‬ ‫یلیاااااا‬
‫ا هد‬ ‫یااااااااا ف ‪ .‬د هڪااااااااا‬ ‫ا رااااااااا‬ ‫اااااااااها ا ن ااااااااا‬ ‫ا هد‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫یااااااااا ف‬ ‫ا رااااااااا‬
‫خااااااا ا ی ا هد دیاااااااد ڪااااااا خ یسااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫اااااااها «د‬ ‫اااااااها ا‬ ‫د ن ااااااا ه شاااااااب ا هد‬
‫ا د‬ ‫اه‬ ‫ا د اااااای شاااااا ند پاااااا‬ ‫عااااااد دی ا یاااااا ف ڪاااااا اه ایاااااا د‬ ‫ن اااااا عااااااد ی رساااااای‬
‫راااااااا‬ ‫ا د شاااااااا ید د اه ای ا یاااااااا ف ڪاااااااا اه‬ ‫ی اااااااا ی ‪ :‬اهایاااااااا د‬ ‫راااااااا شاااااااا‬ ‫شااااااااد‬
‫ا دش ید‪».‬‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫سرا‬ ‫إن َم َع ا ْلعُ ْ‬

‫س ِر یُ َ‬

‫ڪااااااا د؛ ا ااااااا ‪ :‬ااااااا د‬ ‫ان یاااااااهی رااااااا ای ع یااااااا‬ ‫شااااااا‬ ‫ع یاااااااب‬ ‫ااااااا انی داسااااااا‬
‫ه داشااااا رعاااااد اهن ااااا ه صااااارح‬ ‫شااااال غ رااااا د‬ ‫رسااااای‬ ‫ااااای رااااا د رااااا‬ ‫اسااااا رااااا رااااا سااااا‬
‫ن اااا ه صاااارح ر یااااد راااا‬ ‫چاااا‬ ‫ساااال شاااا‬ ‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫راااا‬ ‫فاااا راااا سااااا ا اااا‬
‫ااااایچک‬ ‫ااااا د ااااا رسااااا شاااااد اهدرااااا رسااااای هیااااا د رااااا د‬ ‫کااااا رااااا ه ااااایاشااااا ن ا ااااا‬
‫د نداشااااا ریااااا ا‬ ‫سااااال ا ااااا ه‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا ای ساااااا ا ااااا‬
‫ااااایا یاااااد‬ ‫ااااا ا‬ ‫دینااااا ر ااااا ن ایااااا‬ ‫ااااای انسااااا د‬ ‫هی رااااا د کااااا‬ ‫خااااا ی‬ ‫ایااااا‬ ‫شاااااد چااااا‬
‫ر د‪.‬‬ ‫ضط ب پ یش‬ ‫د ر شد‬

‫ف اااااای‬ ‫نااااااد‬ ‫ث‬ ‫کاااااا د اه خاااااا ن اد ی رساااااای‬ ‫ا راااااا ای ع یاااااا‬ ‫اااااا انی کاااااا صاااااا‬
‫د طاااااا س ع اااااا کساااااای راااااا ا اااااا ی نکاااااا د اساااااا‬ ‫اااااا عی ر الساااااا‬ ‫اساااااا ‪ .‬اه نظاااااا ا‬
‫أ ی نداش اس ‪.‬‬ ‫کسی چنی‬

‫‪69‬‬
 ‫هدایت‬

‫دیااااااد کاااااا ن راااااا نی ایساااااا د اساااااا نااااااهد ا‬ ‫ا د شاااااا‬ ‫ه یاااااا ایاااااا راااااا د کاااااا‬ ‫ا ینااااااد‬
‫یااااک راااا‬ ‫اه این اااا راااا‬ ‫ا اااا‬ ‫ا ا ا اااای دا د‪ .‬ا اااا ه رااااد ا د شاااا‬ ‫ا اااا خاااادا اااا‬ ‫فاااا‬
‫اااا‬ ‫راااا‬ ‫ا اااا خاااا ا ن اااای کاااان ا اااا ه رااااد ا د شاااا ‪ .‬راااا ای راااا د‬ ‫فاااا‬ ‫دی اااا نااااهد ا‬
‫ا راااا خاااا ط سااااا‬ ‫اااا ی این اااا‬ ‫راااا خاااا د ا اااا ‪.‬‬ ‫ااااد سااااپ‬ ‫اااا ااااا ا‬ ‫خیلاااای راااا‬ ‫ا اااا راااا‬
‫فاااااا‬ ‫ساااااال ر ااااااس یکن ‪.‬یااااااک راااااا دی اااااا نااااااهد ا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ا اااااا‬
‫رااااا خااااا ط یاااااک‬ ‫رااااا ایااااا رااااا س خ شااااار س رااااا د چااااا‬ ‫شااااا ع کااااا د رااااا خااااا ا ن ا ااااا‬
‫د ر اراااااا خدا نااااااد‬ ‫ر سااااااپ‬ ‫اااااای ا اااااا‬ ‫اااااا ار‬ ‫اااااا رط د‬ ‫اااااای شااااااد ا‬ ‫اط عاااااا شکساااااا‬
‫ااااای ا‬ ‫یکااااا د‬ ‫خااااا ا ن ا ااااا‬ ‫رااااا ن رااااا‬ ‫ارااااا اه شکسااااا ی ااااایکااااا د‬ ‫عااااا س ریشااااا‬
‫اه‬ ‫اااای ا اااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا صاااادای رلنااااد راااا‬ ‫چناااا‬ ‫اناااادن پ فشاااا ی اااای کاااا د‬ ‫د راااا‬ ‫چناااا‬
‫کاااااا دن ریشاااااا‬ ‫ا راااااا د‬ ‫ارس ساااااای شکساااااا ی اااااای کاااااا د‬ ‫اااااا ریشاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫این اااااا راااااا‬
‫اااا ایاااا کاااا ن ا یااااد شااااد ایاااا شکساااا ی راااا‬ ‫ناااا اس ا شاااا‬ ‫ااااد ی راااا ایاااا‬ ‫پ فشاااا ی اااایکاااا د‬
‫ف ید ای ندا د‪.‬‬ ‫دی‬ ‫ا‬ ‫خ ط خدا ر د پ‬

‫اااااای راااااا ان اااااا ی‬ ‫اااااا د شکساااااا‬ ‫اااااا ی کاااااا د اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا شااااااد راااااا‬ ‫د پ یاااااا‬
‫ا یااااااا ی رسااااااای‬ ‫شااااااا ع کااااااا د رااااااا خ اناااااااد‬ ‫ا ر داشااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫سااااااا د نرااااااا ی فااااااا‬
‫ااااد ا یاااا نکاااا د راااا د اااا راااا راااا س ایاااا‬ ‫ایاااا‬ ‫اااا ع اااا‬ ‫اااا د‬ ‫سااااخ ی اااا ا فاااا ا ا فاااا‬
‫ا‬ ‫ااااا ف ااااا د‪ :‬ااااا ن سااااا‬ ‫ا نچشاااااید رااااا د اااااا یی خدا ناااااد عااااا س رااااا‬ ‫چنااااای شااااای ینی ااااا‬
‫رسااااا رااااا د ااااا د دی ااااا ی ا‬ ‫ااااا خااااا ا کااااا دی د ی رااااا سااااا ی‬ ‫رااااا خااااا ط‬ ‫ا ااااا‬ ‫د‬
‫ی شی ‪.‬‬ ‫ر س ی‬

‫کااااا د کااااا پاااااین‬ ‫را ااااای ا ارسااااا‬ ‫ا ااااای خ اناااااد چنااااا‬ ‫انعااااا‬ ‫ا یاااااد داشااااا سااااا‬
‫رخااااا ان‬ ‫ااااا‬ ‫شااااای ینی ارسااااا‬ ‫نااااا ه ااااا ن ااااای ااااا ان رااااا‬ ‫نکااااا د رااااا د‬ ‫ارسااااا‬ ‫اه‬
‫ف ید‬ ‫ی رد‬ ‫ی خ ان‬ ‫ر‬

‫‪70‬‬
 ‫هدایت‬

‫یااااا‬ ‫شااااا ید د ن ااااا ه یااااا ی ا رشااااان ی کااااا د سااااا س اسااااا‬ ‫ااااا رااااا اد‬ ‫رااااا ایااااا‬
‫شاااااای ینی ارس ساااااای ا‬ ‫ا د ر اراااااا خاااااادا خاااااا ا کناااااای پاااااا‬ ‫ن ساااااا‬ ‫ا ر ااااااظ دا ی ن ا اااااا‬
‫نخ ا ی ی ف ‪.‬‬ ‫د هندای ا ندید ای دی‬ ‫ری ری ک پین اه‬

‫امام احمد بن حمبل‬

‫ااااایکااااا د شااااانید‬ ‫طااااا ا‬ ‫دی د کنااااا‬ ‫کعرااااا رااااا د‬ ‫ا یاااااد‪ :‬یاااااک رااااا د رااااا س طااااا ا‬
‫ضاااااعی‬ ‫دخ ااااا‬ ‫ااااا ی ااااا سااااا د اسااااا‬ ‫یرینااااای رااااا‬ ‫کااااا‬ ‫داااااا ا چنااااا‬ ‫ی یاااااد «پ‬ ‫کااااا‬
‫ه ااااا ا ااااای ریناااااد ااااای‬ ‫ای کسااااای کااااا رااااا س‬ ‫پااااا ک سااااا د اسااااا‬ ‫سااااا‬ ‫نااااا ا اسااااا‬
‫قدا پاااا ی کااااا‬ ‫سااااا خ‬ ‫ضااااعی‬ ‫دناااا ا‬ ‫دیااااد ن اااای شااااا د‪ .‬دس ا اااا ار ااااد رااااا راااا س ایااااا‬
‫پاااااااا س ا د دساااااااا ن ا اشاااااااا ‪.‬د ایاااااااا‬ ‫اااااااا د ااااااااد‬ ‫داشاااااااا اه یااااااااب د ا د کناااااااا‬
‫نااااد‬ ‫اااا خیلاااای ث‬ ‫راااا ایاااا پاااا س ار یاااا ی ناااادا‬ ‫اااا د ا اااا ایاااا دی اااا چیساااا ا‬ ‫ن اااا‬
‫اااای کناااایا‬ ‫چاااا ا چناااای‬ ‫دا ‪ .‬ا اااا راااا ا ا اااا پاااا‬ ‫چناااا‬ ‫چناااای‬ ‫اااا اه ا ااااس فااااا شاااا‬
‫ا د شااااا ی پااااا‬ ‫اضااااا رااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫خدا ناااااد د سااااا دا د کااااا اه د‬ ‫ا ااااا ای ا ااااا چااااا‬
‫اااا ی‬ ‫راااا‬ ‫راااا خاااادا ساااا ایاااا‬ ‫یااااس ساااا ه‬ ‫ا د ر اراااا هللا ااااس ا اااا خاااا ا‬ ‫ا اااا خاااا د‬
‫هللا اااااس‬ ‫اااااد‬ ‫نیاااااه د کناااا‬ ‫ناااا چیه اسااااا ‪ .‬دخ اااا‬ ‫ااااا ی ر شاااا سااااا د‬ ‫اااا د ر ارااااا نع اااا‬
‫س د اس ‪.‬‬ ‫عی ر ش رسی‬ ‫د ر ار ر‬ ‫س‬ ‫ن ا اس‬ ‫ا ضعی‬

‫ی ‪ .‬ا اه ری نی هاس ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ر ا نی ه ند‬ ‫اس ی ک‬ ‫ر‬ ‫ر اد‬

‫ااااااد‬ ‫راااااا ا هن ااااااا ا‬ ‫ر یااااااد اظب ر شاااااای ای عراااااا د نااااااهدهللا ّ‬

‫عه ااااااس رساااااای‬ ‫ر اد‬
‫اااااا راااااا ادث ناااااا ا ا ی کاااااا د ایاااااا دنیاااااا راااااا ای اااااا ا اااااا ق اااااای‬ ‫صاااااایر‬ ‫اااااا‬ ‫اساااااا ‪ .‬ا‬
‫اااااا کاااااا اااااا ا راااااا هللا‬ ‫رخاااااان ر شااااااد اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫کاااااا اساااااا شاااااای ی‬ ‫اف ااااااد ا ی ا اااااا‬
‫س هد‪.‬‬ ‫ّ‬
‫عه س نهدیک‬

‫‪71‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااد‬ ‫د ک د ساااااا ی اه هللا ّ‬

‫عه ااااااس دا د‬ ‫اااااا ا ‪:‬کساااااای کاااااا ف اااااا‬ ‫شخصاااااای راااااا‬
‫ااااااااا ی ا ااااااااای ا ااااااااای‬ ‫پیااااااااا‬ ‫ااااااااا ا د ک ااااااااای کناااااااااد‬ ‫صااااااااایر‬ ‫ااااااااا‬ ‫داد ا‬ ‫اه‬
‫رااااا ه یاااااک ا ااااا ق ااااای ا یااااااد‪:‬اا ر ا نرااااا د ااااای ا ‪:‬خااااادای ایااااا رااااااا ا‬ ‫خ اند د صااااا‬
‫اااا‬ ‫ناااا هس ر اااا دا ‪ .‬ا اااا چاااا اا ا اااا ‪:‬هی ا اااا طع اااای ا اااای چشاااا کاااا د‬ ‫راااا‬ ‫اااا چناااا‬
‫نکاااااا د ا‬ ‫اااااای کاااااان کاااااا اااااا راااااا راااااا س ارساااااا‬ ‫چیه اااااا یی ا ارساااااا‬ ‫هناااااادای نچشااااااید ا‬
‫خدای ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ن ان‬ ‫ی کن ک ضعی‬ ‫ارس‬

‫ید‪:‬‬ ‫ی خ ط هللا ّ‬
‫عه س ی ف‬ ‫ر‬

‫‪ ‬اَ َّم ْن ُی ِج ْی ُب الْ ُم ْظ َط َّر اِ ِذا َد َعا ُه ‪(‬نمل‪)۶۲/‬‬

‫(یا کسی که به فریاد درمانده می رسد هرگاه که او را به کمک بطلبد‪).‬‬

‫ا د ساااااااا دا د‬ ‫دااااااااا شکساااااااا‬ ‫پ‬ ‫نااااااااد ی شکساااااااا اساااااااا‬ ‫چاااااااا ا کاااااااا ا د‬
‫ا‬ ‫ااااا خ ا اااااد رااااا د دع یااااا‬ ‫د کنااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫شکسااااا ی کنااااای ا‬ ‫ااااا ه ااااا نی کااااا ارسااااا‬
‫ا راااا‬ ‫ااااا کاااا ا‬ ‫نااااد اااای سااااد‬ ‫ا راااا خ ا ااااد کاااا د‪« :‬یاااا کساااای ساااا کاااا راااا ف یاااا د د‬
‫ثاااااس ااااا‬ ‫کنااااای ااااایچ کااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫شااااا ی‬ ‫غااااا‬ ‫ااااای ک ااااای رااااا ع لااااا‬ ‫ک اااااک رطلراااااد‪».‬‬
‫نی ه ناااااد خااااا د‬ ‫سااااا خ‬ ‫ا پااااا ک خااااا‬ ‫ااااا نااااا هس ااااای اااااا دد ااااا ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫صااااایر‬ ‫نیس‬
‫ااااای خااااا ط کسااااای کااااا د‬ ‫اضااااا ن ااااا یی رااااا‬ ‫ر داناااااد د ر ارااااا ن ارااااا اه شکسااااا ی‬
‫ااااای رااااا د کااااا ر یاااااد‬ ‫صااااایر ی رااااا ا نااااا هس ااااای اااااا دد؛ ا ااااا‬ ‫رااااا خااااادا ک ااااا ی کااااا د‬
‫ا اااااا س ن اااااا د ‪.‬‬ ‫راااااا ساااااا ی ا ناااااا ا یااااااد هیاااااا ا د رقاااااان ک اااااا ی‬ ‫اه ر هاشاااااا‬ ‫ر یااااااد‪:‬‬
‫ا راااا ا اااای ساااا هد اااا راااا ساااا ی ا راااا ه ااااا دی‬ ‫هیاااا ا ا اااا‬ ‫اااا ی اشاااا ر اساااا‬ ‫ایاااا رااااه‬
‫عر د ن ر شی‪.‬‬ ‫د سی یطع‬

‫ر اد‬

‫‪72‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا‬ ‫یااااا ااااای دانااااای چااااا ا ا رااااا دع یااااا‬ ‫ااااا خی ا رااااا دعااااا رن ااااا‬ ‫رااااا رک ااااا ا ااااای د‬
‫ی انداهدا‬ ‫خی‬ ‫ر‬

‫ااااا کنااااای د ر ارااااا ن اظ ااااا‬ ‫ارسااااا رااااا ا ر شااااای رااااا ا‬ ‫ااااا ا‬ ‫ااااای خ ا اااااد‬ ‫ا‬
‫اه ااااااا خی د‬ ‫ه ااااااا نی رااااااا ا نیااااااا ه داشااااااا ر شااااااای‬ ‫ااااااا رظااااااا‬ ‫د‬ ‫شکسااااااا ی ن ااااااا یی‬
‫ارساااااا ی راااااا ا‬ ‫ا ری ه یااااااد اااااا یااااااها‬ ‫اااااای خ ا ااااااد اااااا‬ ‫ا راااااا ناااااا ا یااااااد نشاااااا ی‪ .‬ا‬
‫یاااااد‪ :‬ای‬ ‫ااااای ف‬ ‫رااااا ا‬ ‫ر ئیاااااس ا فااااا ا ااااای خ اناااااد‬ ‫شکسااااا ی رااااا د اااااا ن ا رسااااان د ا‬
‫یاااااد‪ :‬ی رناااااد ا‬ ‫ااااای ف‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا ا فااااا ا ااااای خ انااااادا ا ید‪:‬رلااااا ای پ‬ ‫ر ئیاااااس یااااا رناااااد ا‬
‫یااااااد‪ :‬ای ر ئیااااااس خ اساااااا‬ ‫اااااای ف‬ ‫دااااااا‬ ‫پاااااا فشاااااا ی ن اااااا دا ا ید‪:‬رلاااااا ای پ‬ ‫اصاااااا ا‬
‫یااااااد‪ :‬اااااا د ساااااا‬ ‫دااااااا ا اااااای ف‬ ‫اااااا خی رینااااااداه‪ .‬ا یااااااد‪ :‬چاااااا ا ای پ‬ ‫ا راااااا‬ ‫ی رنااااااد ا‬
‫صداین ا رشن ‪.‬‬ ‫دا‬

‫اه‬ ‫یااااا ااااای دانااااای اااااد‬ ‫یاااااگ سااااا د‬ ‫رااااا‬ ‫ن نااااا ای دی ااااا ‪ :‬رااااا عرااااا د ن ااااا ه رن ااااا‬
‫کعاااا د رااااا ساااا د اااای کنااااای ا یاااا اااای دانااااای‬ ‫اااا‬ ‫ساااا د چیساااا ا یااااا اااای داناااای چااااا ا د‬
‫ی ا ید‪:‬‬ ‫سل‬ ‫چ ا س س هللا صس هللا علی‬

‫اج ٌد فَأ َ ْكثِ ُروا الدعاء » (مسلم)‪.‬‬

‫س ِ‬‫« أقرب َما یَكُونُ ا ْلعَ ْب ُد ِم ْن َر ِبه ِه َو ُه َو َ‬

‫رسی دع کنید‪.‬‬ ‫پ‬ ‫دا ن س د اس‬ ‫رند ر پ‬ ‫(نهدیک ی ر‬

‫ااااا ی‬ ‫ن اسااااا کااااا رااااا پسااااا‬ ‫صااااا‬ ‫عضااااا د انسااااا‬ ‫سااااا‬ ‫هیااااا ا شااااا اف ند ی‬
‫خااااا ا ی د ر ارااااا هللا عااااا ی اسااااا‬ ‫ن ااااا ی ااااا‬ ‫چیاااااه ااااا یعنااااای خااااا ک ااااای اااااا ا د ایااااا‬
‫اضاااااا ن دی راااااادا کاااااا راااااا ا رساااااای‬ ‫خاااااا ا ی‬ ‫اااااااا د د ااااااا هللا ااااااس ا اااااا رساااااای‬
‫رر ب س ی‪.‬‬ ‫نهدیک‬

‫‪73‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا رااااا ال ااااای رااااا ی ا هیااااا ا رااااا ال رااااا د دسااااا نشااااا ن‬ ‫ی ااااا‬ ‫چااااا ا ن ااااا دعااااا دسااااا‬
‫رناااااااد ان ا رسااااااای‬ ‫ا ایااااااا کااااااا‬ ‫اسااااااا‬ ‫ار یااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫د‬ ‫نیااااااا ه اسااااااا‬ ‫نااااااادای‬ ‫د‬
‫د س دا د‪.‬‬

‫اااااای کننااااااد‪.‬‬ ‫اااااای اااااا د پشاااااا ساااااا ا اااااا ا یاااااا‬ ‫ن ناااااا ای دی اااااا ‪ :‬د ن اااااا ه اااااا ا یح‬
‫ن اااا ه اااای خ اننااااد یااااا کساااا نی کاااا راااا ن اااا ه ااااا ا یح‬ ‫کاااا راااا ای ا ااااای راااا‬ ‫اناااا‬ ‫ر خاااای اه‬
‫یااااک اه خاااا د اااای پ سااااد‪:‬‬ ‫اااای کننااااد‬ ‫اااا ی اااا د ا یاااا‬ ‫عاااا د نکاااا د انااااد اااای ریننااااد کاااا‬
‫اااا ی‬ ‫چاااا ا‬ ‫خ ضاااا انااااد ااااه اااا‬ ‫اااا د خ شاااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا ا یاااا نکاااان ا‬ ‫ثااااس ایاااا‬ ‫چاااا ا اااا‬
‫ساااا یا یاااا اااای داناااای‬ ‫ااااه اااا ا یاااا اااای داناااای چاااا ا اااا ایاااا چناااای‬ ‫اااای کننااااد راااا‬ ‫اااا د ا یاااا‬
‫اااااای خ ا ااااااد ااااااد ی طاااااا النی لاااااا ی د ن‬ ‫اااااای یاااااادا ا‬ ‫اشااااااک یاااااا دیاااااا‬ ‫چاااااا ا ا یاااااا‬
‫ی‬ ‫ااااای اشااااا د د طااااا‬ ‫ا رااااا سااااا ی‬ ‫رظااااا ی ا س د‬ ‫ااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫ن ظااااا ر ااااا نی چااااا‬
‫ا اااا شااااد رساااا ب اااای کاااا دی‬ ‫اااای شااااد شاااا ید اااا کاااا‬ ‫اه چشاااا ن خاااا‬ ‫اشااااک یاااا ریشاااا‬
‫ااااا ا‬ ‫یا‬ ‫ااااای ا ی ‪:‬ا ر اااااده ااااا اه عرااااا د سااااای شاااااد‬ ‫ااااای شاااااد‬ ‫ااااا چیاااااه ااااا‬
‫خ ا ر شی ‪.‬‬ ‫ی خ ا د د ر ار ن شکس‬

‫شااااا‬ ‫لااااا ی د ن خسااااا‬ ‫ااااا عل ااااا ساااااخ هیرااااا یی ااااای ا یناااااد‪ :‬اه ایسااااا د‬ ‫رااااا ایااااا‬
‫خ ا ی ا ط نک اا چ ک پ ی ف نش د‪.‬‬ ‫اا چ ک ر ه ی ری ی ع‬

‫‪:‬‬ ‫ی‬ ‫ر ای‬ ‫یک ث س دی‬

‫اااااا د‬ ‫اااااای رچاااااا راااااا د د راااااا‬ ‫ایاااااا ر دثاااااا راااااا ای خاااااا د ا اااااا ق اف اااااا د اساااااا‬
‫ا‬ ‫د‬ ‫رااااا ا ااااا ن فااااا‬ ‫ره اااااای ااااای کااااا د یاااااک رااااا اه دسااااا عصااااار نی شاااااد‬ ‫اشااااا ر‬
‫د هد راااااا ه‬ ‫ا راااااا ه نکاااااا د د راااااا‬ ‫اااااای ا د‬ ‫د هد‬ ‫فاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااان رساااااا‬ ‫راااااا‬
‫ا رااااا ه‬ ‫ااااای ا د‬ ‫د هد رااااا ه نکااااا د‪ .‬ااااا نااااا ف رااااا ه ااااا د هد‬ ‫نکااااا د رااااا ای رااااا سااااا‬
‫ا رااااا ه نکااااا د‬ ‫ااااای د‬ ‫ااااا ا ررخشااااا ید‬ ‫ااااا رااااا خااااا ط ایااااا رااااا د کااااا‬ ‫ااااا ی ایااااا‬ ‫نکااااا د‬
‫ر اشااااا د رااااا ه‬ ‫ااااای ااااای خ اسااااا رااااا‬ ‫ا رااااا ه ن ااااای کناااااد‬ ‫ن ا یاااااد شاااااد ا ااااا دی ااااا د‬

‫‪74‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااای هناااای اااا‬ ‫اااای ایساااا ی د‬ ‫لاااا ی د‬ ‫اااا ا اااا ‪ :‬اااای خ اساااا رریاااان چقااااد‬ ‫راااا‬ ‫شااااد‪ .‬اااا د‬
‫عهیه ‪.‬‬ ‫نهد‬ ‫ا د س دا ی‬ ‫ک چقد‬ ‫ر‬ ‫ردان‬ ‫ا نهد‬ ‫د‬

‫اااای انااااداهد اااا ررینااااد اااا کاااای‬ ‫ا راااا اااا خی‬ ‫خدا نااااد عاااا س راااا ه کاااا د د‬ ‫ر خاااای ا اااا‬
‫کااااا چنااااای رااااا‬ ‫خااااا ا ی ااااای کنااااای چااااا هیر سااااا‬ ‫ارااااا اه شکسااااا ی‬ ‫لااااا ی د ن ااااای ااااا نی‬
‫اااااا‬ ‫د‬ ‫اااااا ا اااااا اق اااااای کناااااای ر خ ساااااا ی‬ ‫لاااااا ی د‬ ‫دااااااا ا اااااا‬ ‫نیاااااا ه کناااااای‪ :‬پ‬ ‫اه‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ااااا ی ر ااااا‬ ‫د‬ ‫پ‬ ‫اسااااا‬ ‫رااااا ه نکنااااای صااااایر‬ ‫ی ااااا‬ ‫ااااا ا رااااا‬ ‫ا ک ریااااادی ااااااا د‬
‫ر ش ی‪.‬‬

‫خاااااا ا ی ا‬ ‫عاااااا‬ ‫انااااااد شاااااا ی‬ ‫شاااااا اااااااا چ کاااااا‬ ‫لاااااا ی د ن خساااااا‬ ‫اه ایساااااا د‬
‫راااا ه شااااد ثااااس ط یلاااای‬ ‫اااا راااا ساااا ی راااا س شاااادا‬ ‫کاااا اااااا چاااا پ ی ف اااا نشاااا د اااااا د‬ ‫طاااا‬
‫اااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫ر اااااا ‪ :‬راااااای چاااااا‬ ‫ا راااااا ساااااا ین د اه کاااااا‬ ‫ا د شاااااا ‪ .‬دساااااا‬ ‫ا شاااااا‬ ‫اااااا‬
‫هاد سااااا هی‬ ‫ااااا دسااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ای کسااااای کااااا د‬ ‫ر نااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫رااااا‬ ‫صاااااد راااااد ای‬
‫ا‬ ‫هادی ر داااااااا‬ ‫اااااا دساااااا‬ ‫ای کساااااای کاااااا راااااا‬ ‫اااااا ا هاد کاااااا‬ ‫ا داد ای اااااا‬ ‫ر دااااااا‬
‫اااااا‬ ‫ا داد ای راااااا‬ ‫صااااااد‬ ‫اااااا دساااااا‬ ‫ا اه اااااان هاد کاااااا ای کساااااای کاااااا راااااا‬ ‫داد ای اااااا‬
‫داد ای اه‬ ‫ا شااااا ف ااااا‬ ‫ااااا ا رااااا ع ااااا‬ ‫صاااااد راااااد کااااا ااااا رخشاااااند ای ای کسااااای کااااا‬
‫ای رخشند‬ ‫ا د س دا ی ای ع کنند‬ ‫اش‬ ‫ع‬ ‫ک‬ ‫د ا‬

‫ر اد‬

‫اااای ن اااا ی کاااا هللا‬ ‫اااا‬ ‫صاااا‬ ‫ثااااس سااااعی یاااا‬ ‫اااا ی خ لاااا‬ ‫اااای کاااا راااا عراااا د‬
‫د‪:‬‬ ‫چنی ف‬ ‫د‬ ‫ع ید‬

‫ف بِ ِه َما‬ ‫الصفَا َو الْ َم ْر َو َة ِم ْن شَ َعاة ِ ِر اللَّ ِه فَ َم ْن َح َّج الْ َب ْي َت اَ ِو ا ْع َت َم َر َفلا َ ُج َن َ‬

‫اح َعلَ ْي ِه اَ ْن َيطَّ َّو َ‬ ‫‪ ‬اِ َّن َّ‬
‫‪﴿‬البقرة‪﴾15٨ ،‬‬

‫‪75‬‬
 ‫هدایت‬

‫(بی گمان صفا و مروه از نشانه های خدا و عبادت الله هستند‪،‬پس هر که حج خانه یا عمره را‬
‫به جای اورد بر او گناهی نخواهد بود که دور ان دو طواف کند‪).‬‬
‫اااای داناااای عناااای ایاااا‬ ‫اااای د نااااد اااا‬ ‫ا ان اااا‬ ‫اااا د فقااااط عناااا ا اع اااا س ر کاااا‬
‫اااای‬ ‫ا ان اااا‬ ‫ر خاااای اااا د راااا ن ضاااا ی ی‬ ‫اااا اساااا‬ ‫سااااعی چیساااا ا سااااعی ا اااا ی رساااای‬
‫ااااای یااااای نااااای‬ ‫یااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫اه ایااااا عرااااا د چیسااااا ا‬ ‫ااااای ا یناااااد‪ :‬اااااد‬ ‫د ناااااد‬
‫ااااای شااااا ند چااااا‬ ‫ا عااااا خسااااا‬ ‫نااااا‬ ‫یااااا خسااااا شااااادی ن ااااای ااااا انی‬ ‫ا ااااای‬ ‫کیلااااا‬
‫سااااااعی‬ ‫ا عاااااای اه ایاااااا خساااااا ی‬ ‫ا ن اااااای داننااااااد‪ .‬ااااااد‬ ‫نااااااد هیاااااا ا اه ایاااااا عراااااا د‬ ‫ع‬
‫یااااا نیااااا هن ا رااااا‬ ‫اااااد رااااا ر اااااا پ دشااااا ی اسااااا‬ ‫ثاااااس کسااااای اسااااا کااااا د رااااا س فااااا‬
‫یاااااب‬ ‫ااااای‬ ‫ید اااااد نیاااااه رااااا‬ ‫سااااا خ یااااا نااااا ا کسااااای کااااا عرااااا د ساااااعی ا ان ااااا‬ ‫طااااا‬
‫ثاااااس کسااااای‬ ‫ا رخشاااااید ای یااااا نااااا ا د سااااا‬ ‫د‪ :‬ان ااااا ن‬ ‫ی ااااای‬ ‫رااااا سااااا ی خااااادا‬ ‫ااااا ا‬
‫د ااااای د اااااد‬ ‫ن ظااااا اسااااا رریناااااد رااااا ا ا ااااا ه ی‬ ‫ااااادی ن ا ااااای ک راااااد‬ ‫اسااااا کااااا دف ااااا‬
‫ی نا‬

‫شکسااااا رااااا‬ ‫اضااااا‬ ‫ا ررینااااای کااااا رااااا چشااااا نی اشاااااکر‬ ‫ااااا د‬ ‫کااااا‬ ‫چااااا هیر سااااا‬
‫د ا هللا ع ی سعی ی کنند‪.‬‬

‫اااااا ا داد اااااا اه ار اااااادای ایاااااا‬ ‫ناااااا عل‬ ‫ا پن اااااا‬ ‫عاااااا ی _ شااااااب ااااااد‬ ‫هللا _ راااااا ک‬
‫شکساااا ی راااا د ااااا ا کناااای‪ .‬خدا نااااد عاااا س ایاااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا شااااب عیااااد اظ اااا خاااا ا ی‬ ‫اااا‬
‫عا ااااااا ان رااااااا رناااااااد رااااااا اناااااااداه ی اضااااااا‬ ‫ررااااااا‬ ‫ع اااااااس رناااااااد ان ا د سااااااا دا د‬
‫نااااای کنااااای ااااا ا‬ ‫ف‬ ‫رااااا د اااااا ن اضااااا‬ ‫ااااا چااااا ریشااااا‬ ‫شکسااااا ی رااااا د اااااا ا سااااا‬
‫ی دا د‪.‬‬ ‫د س‬ ‫ر یش‬

‫در پایان‬

‫‪76‬‬
 ‫هدایت‬

‫هد‬ ‫ااااااا ریااااااا‬ ‫ا رااااااا‬ ‫عااااااا ی ‪ -‬خ اسااااااا ی ااااااا ایااااااا عرااااااا د‬ ‫اه خدا ناااااااد ‪ -‬رااااااا ک‬
‫شکس ی ر د ا ا چنی دع ی کنی ‪:‬‬ ‫اض‬ ‫ر‬ ‫ن ند‬ ‫ر‬

‫اح ِمینَ‬ ‫اح ِمینَ یَا أ َ ْر َح َم ا َ‬

‫لر ِ‬ ‫ب یَا أ َ ْر َح َم َ‬
‫الر ِ‬ ‫یَا َربَنَا لک ا ْل َح ْم ُد َك َما یَ ْنبَ ِغي ِل َج َال ِل وجهک َوع َِظ ِ‬
‫یم سلطانک یَا َر ه ِ‬

‫س ِمعُنَا ْاْلنَ وترانا‬ ‫ش َ ا ْل َبلَ ِو ه‬

‫ي ِ َیا َم ْن ت ُ ْ‬ ‫ام َع النجوي َیا كَا ِ‬
‫س ِ‬‫ب َیا َ‬ ‫غا ِلبا ً َ‬
‫غی َْر َم ْغلُو ٍ‬ ‫َیا قریباغیر َب ِعی ُد َیا َ‬

‫ین‬ ‫سأَلَةَ ا ْل َم َ‬
‫سا ِك ِ‬ ‫ین نسألک َم ْ‬ ‫سأَلَةَ ا ْل َم َ‬
‫سا ِك ِ‬ ‫ش ْي ٌء ِم ْن أ َ ْم ِرنَا َوتْ ِري َما فِي قُلُو ِبنَا نسألک َم ْ‬
‫علَ ْیكَ َ‬
‫والیخفي َ‬

‫اء وندعوک ُدعَا ٌء ْاألَذ َِال ِء ندعوک ُدعَا ٌء ا ْل َع ْب ِد ا ْل َخا ِئ ِ ا ْل َو ِج ِل ا ْل َح ِز ِ‬

‫ین‬ ‫ض َعفَ ِ‬ ‫نَ ْخ َ‬
‫ض ُع إلیک ُخضُو ٌ‬
‫ع ال ُّ‬

‫ْس لَهُ سواک ِل َم ْن نَ ْل َجأ ُ َإال لک َیا َم ْو َالنَا َوعَلي ِم ْن نَت َ ِك ُل َإال علیک َیا َم ْو َالنَا َو ِب َم ْن‬
‫ندعوک ُدعَا َء َم ْن لَی َ‬

‫ص َم ُد َم ْن الصمد لَهُ یَا كَا ِ‬

‫ش َ‬ ‫سنَ َد لَهُ یَا ع َْونَ َم ْن العون لَهُ یَا َ‬ ‫نَلُوذُ َإال بک یَا َم ْو َالنَا یَا َ‬
‫سنَ َد َم ْن َال َ‬

‫ب ع َْن ا ْل َم ْك ُروبِینَ یَا َرافِ َع ا ْلغَ ِ هم ع َْن ا ْل َم ْغ ُم ِ‬

‫ومینَ یَا ذالجالل َو ْ ِ‬
‫اْل ْك َر ِام یَا َم ْو َالنَا یَا َم ْو َالنَا اللَ ُه َم َ‬
‫ص ِ هل‬ ‫ا ْلك َْر ِ‬

‫َل ْاأل َ ْعلَى إلَى یَ ْو ِم ال هد ِ‬

‫ِین اللَ ُه َم إِنَا‬ ‫علَ ْی ِه فِي ا ْل َم َ ِ‬ ‫علَ ْی ِه فِي ْاْل ِخ ِرینَ َ‬
‫ص ِ هل َ‬ ‫علَى ُم َح َم ٍد فِي ْاأل َ َو ِلینَ َ‬
‫ص ِ هل َ‬ ‫َ‬

‫ب‬ ‫س ُم علیک أ َ ْن ت ُ ْعتِ َ‬

‫ق ِرقَابَنَا ِمنَ النَ ِار یَا َر َ‬ ‫ب نُ ْق ِ‬ ‫نسألک أ َ ْن ت َ ْر َح َمنَا یَا ذالجالل َو ْ ِ‬
‫اْل ْك َر ِام یَا َر ه ِ‬

‫ا ْلعَالَ ِمینَهدایت‪01.0۵.17[ ,‬‬

‫‪77‬‬
 ‫هدایت‬

‫عفو و گذشت هللا جل جالله‬

‫کااااااا رااااااا‬ ‫ع ااااااا کنناااااااد اسااااااا‬ ‫ااااااا ی نیاااااااک هللا اااااااس ا ااااااا رسااااااای‬ ‫یکااااااای اه نااااااا‬
‫ا ااااای‬ ‫عن سااااا کااااا ا انااااا‬ ‫رااااادی‬ ‫ااااا‬ ‫نهدیاااااک اسااااا‬ ‫نااااا 《 ااااا 》رااااا ک ااااای ااااا‬
‫ا‬ ‫شااااا ید انااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا پااااا ک ااااای کناااااد‪.‬‬ ‫عن سااااا کااااا انااااا‬ ‫پ شااااا ند ااااای ع ااااا کنناااااد رااااادی‬
‫ا پااااا ک‬ ‫ااااا ها نکناااااد ا ااااا ع ااااا کنناااااد انااااا‬ ‫ضااااا ی ک اااااس ررخشااااا ید‬ ‫راااااد‬ ‫رپ شااااا ند‬
‫د نداش اس ‪.‬‬ ‫ا یی ک ان ی‬ ‫خشن د ی ا دد‬ ‫اضی‬ ‫ی کند‬

‫ع ااااااا کنناااااااد د‬ ‫رسااااااای‬ ‫ع ااااااا کنناااااااد 》صااااااایغ ی ر غااااااا اه ع ااااااا اسااااااا‬ ‫《رسااااااای‬
‫ی ا د‪.‬‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫یعنی ر‬ ‫اه ع کنند اس‬ ‫ر ای ر ال‬

‫ااااا ااااای‬ ‫سااااال رااااا‬ ‫سااااا س هللا صاااااس هللا علیااااا‬ ‫عااااا نی اسااااا کااااا‬ ‫شااااا ید رااااا خااااا ط ایااااا‬
‫ا نااااا کااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ع ااااا کنناااااد رخااااا انی‬ ‫ااااا هد کااااا د شاااااب اااااد خااااادا ا رااااا نااااا رسااااای‬
‫ع یشااااا ا ا ااااا نی _ ضااااای‬ ‫اااااد اسااااا‬ ‫سااااال‬ ‫اه سااااا س هللا صاااااس هللا علیااااا‬ ‫دعااااا ی ااااا ث‬
‫ساااا س هللا اااااا دانساااا شااااب ااااد چاااا شااااری اساااا چاااا‬ ‫کنااااد کاااا ‪ :‬ا اااا ‪ :‬یاااا‬ ‫ایاااا‬ ‫هللا عن اااا _‬
‫د‪:‬‬ ‫ر یاف‬

‫ب ا ْل َع ْف َو َفا ْع ُ عني» (ترمذی)‪.‬‬

‫عفُ ٌّو ت ُ ِح ُّ‬
‫« قولي اللَ ُه َم إنک َ‬

‫اه اااااا‬ ‫ا د ساااااا دا ی پاااااا‬ ‫ع اااااا کننااااااد ای ع اااااا‬ ‫دااااااا ا اااااا رساااااای‬ ‫(ر اااااا ‪ :‬پ‬
‫‪.‬‬ ‫د ا‬

‫ا اااا‬ ‫اااا د‬ ‫قاااادی‬ ‫اساااا دعاااا ی شااااب ااااد پ ی ف اااا شااااد اساااا‬ ‫علاااا‬ ‫اااا ن اااا کاااا‬
‫اااا ایاااا دعاااا راااا ای ایاااا شااااب د نظاااا ا ف اااا شااااد اااا هللا ااااس ا اااا‬ ‫اااای‬ ‫اااای ااااا دد راااا‬
‫ر اااااا ره ااااااای اه‬ ‫ناااااا ر د کنااااااد چاااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫ساااااا س ا شاااااا‬ ‫اشاااااا ر‬ ‫اااااا ی ان اااااا‬
‫ره‬ ‫ر‬ ‫دا‬ ‫نب پ‬

‫‪78‬‬
 ‫هدایت‬

‫د‬ ‫ااااا ا اسااااا‬ ‫ک اااااس ااااا اه‬ ‫ااااا ی ع ااااا کااااا اسااااا د ااااا‬ ‫ااااای‬ ‫شااااا ید رااااا خااااا ط‬
‫ثااااااا س رااااااا ایااااااا ف ااااااا ین هللا‬ ‫ر عنااااااا ا‬ ‫اااااااد اسااااااا‬ ‫رسااااااای ره‬ ‫د کنااااااا ان ااااااا‬ ‫ااااااا‬
‫کنید‪:‬‬ ‫عه س‬

‫وسى اَ ْر َب ِعي َن لَ ْيلَ ًة ثُ َّم ات ََّخ ْذتُ ُم الْ ِع ْج َل ِم ْن َب ْع ِد ِه َو اَنْ ُت ْم َظال ِ ُمو َن ‪ ‬ثُ َّم َع َف ْونَا َع ْن ُک ْم ِم ْن‬
‫‪َ ‬و اِ ْذ َوا َع ْدنَا ُم َ‬
‫ک لَ َعلَّ ُک ْم َتشْ ُک ُرو َن ‪( ‬بقره‪.)51-52/‬‬ ‫َب ْع ِد َٰذل ِ َ‬
‫(ان گاه را که با موسی چهل شب وعده گذاشتیم و پس از او گوساله پرستی پیش گرفته اید و بر‬
‫خود ستم نمودید‪.‬سپس از شما در گذشتیم تا سپاسگزاری کنید‪).‬‬
‫خااااا ین سااااا خ ر دند عر دناااااد‬ ‫ای کااااا رااااا دسااااا‬ ‫ا سااااا‬ ‫هیدناااااد‬ ‫رااااا هللا ک ااااا‬ ‫نااااا‬
‫ااااای یاااااد فقط‬ ‫اه‬ ‫ا شااااا پااااا‬ ‫ااااای خااااا ط ع ااااا‬ ‫ک دند‪.‬چااااا انااااا ی ره ا ااااا اه ای رااااا‬
‫ا راااااا کنااااااد اه‬ ‫اااااای انااااااد ایاااااا اناااااا رااااااه‬ ‫ع اااااا کننااااااد اساااااا کاااااا‬ ‫ا رساااااای‬
‫د ا د‪.‬‬

‫رساااااای‬ ‫یکاااااای اه ان اااااا‬ ‫اااااا د پشاااااا کاااااا د راااااا دشاااااا ن‬ ‫اااااا ک یاااااادا‬ ‫ثاااااا ی دی‬
‫د‪:‬‬ ‫د اس ک ف‬ ‫سل‬ ‫اس ‪ .‬اه س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ره‬

‫سِحْ ُر َوقَتْ ُل النَ ْف ِس الَتِي َح َر َم‬ ‫ّللا َو َما هُنَ قَا َل الشرک بِا َ َ ِ‬
‫لِل َوال ه‬ ‫ت قَالُوا یَا َر ُ‬
‫سو َل َ ِ‬ ‫س ْب َع ا ْل ُموبِقَا ِ‬
‫« اجْ تَنِبُوا ال َ‬

‫ت المومنات ا ْلغَافِ َال ِ‬

‫ت‬ ‫الزحْ ِ َوقَ ْذ ُ ا ْل ُمحْ َ‬
‫صنَا ِ‬ ‫الربَا َو أ َ ْك ُل َما ِل ا ْلیَتِ ِ‬
‫یم َوالت َ َو ِلهي یَ ْو َم َ‬ ‫ّللاُ َإال بِا ْل َح ه ِ‬
‫ق وأکل ِ ه‬ ‫َ‬

‫» (بخاری)‪.‬‬

‫د‪:‬شاااااااااااا ک راااااااااااا‬ ‫س نداف‬ ‫رپ یهید ‪.‬ا نااااااااااااد‪ :‬ن چاااااااااااا‬ ‫(اه اااااااااااا اناااااااااااا کریاااااااااااا‬
‫راااااااااا‬ ‫ا ر‬ ‫ااااااااااه د‬ ‫ا راااااااااا ا اااااااااا ا داد‬ ‫ن ساااااااااای کاااااااااا خدا نااااااااااد‬ ‫خدا سر کشاااااااااا‬
‫اااااااااا هد راااااااااا هناااااااااا‬ ‫اااااااااا د‬ ‫ه‬ ‫ی ا دانااااااااااد د‬ ‫اااااااااا س ی اااااااااای‬ ‫خ ا ی خاااااااااا د‬
‫ری خر ‪.‬‬ ‫دا‬ ‫ش‬

‫‪79‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی ش د‪.‬‬ ‫اک‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫کری ‪:‬ان نی اس ک‬ ‫ان‬

‫اه یاااااااادا نرااااااااا د‬ ‫اااااااای کاااااااا عااااااااادادی اه ساااااااال ن‬ ‫ه اراااااااااد‬ ‫اااااااای د یااااااااس‬ ‫راااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف ا ک دند هللا ع ی ف‬

‫‪ ‬اِ َّن الَّ ِذي َن َت َولَّ ْوا ِم ْن ُک ْم َي ْو َم الْ َتقَى الْ َج ْم َع ِان اِنَّ َما ْاس َت َزل َّ ُه ُم الشَّ ْي َطا ُن بِ َب ْع ِ‬
‫ض َما ک ََس ُبوا َو لَ َق ْد َعفَا اللَّ ُه‬
‫َع ْن ُه ْم ‪( ‬ال عمران‪.)155/‬‬

‫(انان که در روز رویارویی دو گروه فرار کردند‪،‬بی گمان شیطان به خاطر برخی از دست اوردهایشان‬
‫انان را لغزاند و خداوند انان را بخشود‪).‬‬
‫ا ش هللا عه س ندا د‪.‬‬ ‫ا رلی ه ع‬ ‫کری‬ ‫ای ان‬ ‫د ای‬

‫عفو خداوند متعال در دنیا‬

‫هد راااااا‬ ‫ا ری‬ ‫اااااای خ ا ااااااد اااااا د‬ ‫ا د ساااااا دا د ا‬ ‫ا شاااااا‬ ‫خدا نااااااد عاااااا س ع اااااا‬
‫ااااای ن اااااد چ ا‬ ‫نااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ا ااااای ف سااااا د اه ط یااااا عرااااا د‬ ‫ااااا پیااااا ر ا‬ ‫ااااای‬
‫د‬ ‫کنااااای‬ ‫ااااا‬ ‫ری ییاااااد ااااا ع ااااا خااااادا عه اااااس ا ررینااااای‬ ‫رااااای اسااااا ‪.‬پ‬ ‫کااااا ا‬
‫کااااااا د رااااااادیث دسااااااای اه‬ ‫سااااااال ریندیشااااااای ن‬ ‫ایااااااا ا ااااااا ی سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫یکند‪:‬‬ ‫ای‬ ‫دا ن چنی‬ ‫پ‬

‫ع ْب ُد‬ ‫ستَأ ْ ِذنُ ا ْلبَحْ ِر َر ِبه ِه یَقُو ُل یَا َر ه ِ‬

‫ب ائْذَ ْن ِلي أ َ ْن أ َ ْغ َرقَ ا ْبنُ آ َد َم فَ ِنَهُ أ َ َك َل ِر ْزقِكَ َو َ‬ ‫« َما ِم ْن یَ ْو ٍم ِإ َال َویَ ْ‬

‫ع ْب ِد َ‬
‫غی ِْركَ َوتَقُو ُل‬ ‫ب ائْ ه َذ ْن ِلي أ َ ْن أ َ ْطبَقَ َ‬
‫علَى اب ِْن آ َد َم فَ ِنَهُ أ َ َك َل ِر ْزقِكَ َو َ‬ ‫ت َیا َر ه ِ‬
‫اوا ِ‬ ‫َ‬
‫غی ُْركَ َوتَقُو ُل ال َ‬
‫س َم َ‬

‫‪80‬‬
 ‫هدایت‬

‫ّللاُ تبارک َو تَعَالَ ْي‬ ‫ب ائْ َذ ْن ِلي أ َ ْن ا ْبتَلَ َع ا ْبنُ آ َد َم فَ ِنَهُ أ َ َك َل رزقک َو َ‬
‫ع ْب ِد غیرک فَیَقُو ُل َ‬ ‫ْاأل َ ْر ُ‬
‫ض یَا َر ه ِ‬
‫‪1‬‬
‫َدع َْو ُه ْم لَ ْو َخلَقت ُمو ُهم ِل َرح َمت ُمو ُهم»‪.‬‬

‫اااااا‬ ‫دا ا ر اااااا ا‬ ‫اااااای ا ید‪:‬پ‬ ‫ه د یاااااا اه پ دااااااا ن ا اااااا ه اااااای خ ا ااااااد‬ ‫( اااااا‬
‫دی ااااااااا ی ا عرااااااااا د‬ ‫ا خااااااااا د کااااااااا‬ ‫هی ااااااااا‬ ‫ا ااااااااا ق کن هیااااااااا ا ا‬ ‫ف هناااااااااد د‬
‫دا ا ا ه رااااااااااد اااااااااا راااااااااا ف هنااااااااااد د فاااااااااا د ریاااااااااا ی هی ا ا‬ ‫ک د ساااااااااا ن ا ینااااااااااد ‪:‬پ‬
‫دا ا راااااااا‬ ‫اااااااای ا ید‪:‬پ‬ ‫دی اااااااا ی ا عراااااااا د کاااااااا د ه اااااااای‬ ‫ا خاااااااا د کاااااااا‬ ‫هی ا‬
‫ا خاااااا د کاااااا‬ ‫هی ا‬ ‫هیاااااا ا ا‬ ‫ر‬ ‫ا د خاااااا د فاااااا‬ ‫اااااا ا اااااا ه رااااااد اااااا ف هنااااااد د‬
‫اااااا کنیااااااد؛اا‬ ‫ا راااااا راااااا س خاااااا د‬ ‫یااااااد‪ :‬ناااااا‬ ‫دی اااااا ی ا عراااااا د کاااااا د‪.‬هللا عه ااااااس اااااای ف‬
‫ی ک دید‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ا ی ف یدید ر ن‬ ‫ن‬ ‫ش‬

‫ن نااااااد ر‬ ‫اه اااااا‬ ‫هی د اااااا‬ ‫ه اااااای راااااا خاااااا ط ان اااااا‬ ‫اااااا راااااا ایاااااا انااااااداه ساااااا ن‬
‫اااااای‬ ‫ا شاااااا‬ ‫ع اااااا‬ ‫هی اااااای د ااااااد‬ ‫اااااای ااااااا د‬ ‫اااااا د ایاااااا هللا عاااااا ی اااااای اااااا هد د‬
‫ا‬ ‫خل اااااا‬ ‫کساااااای کاااااا‬ ‫ر‬ ‫ع اااااا کننااااااد ی‬ ‫راااااا ر کاااااا اساااااا خدا نااااااد رساااااای‬ ‫کنااااااد‪.‬پ‬
‫رااااا ه رااااا ا ر ااااای خیهناااااد رااااا‬ ‫ع صااااای رااااا‬ ‫رااااا ان ااااا‬ ‫ااااا د ایااااا کااااا نااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ف یاااااد‬
‫ید‪:‬‬ ‫ی کند‪.‬هللا د ردیث دسب ی ف‬ ‫ر‬ ‫ن‬

‫سوأَى ِخی َْرى إِلَى ا ْل ِعبَا ِد نَ ِاز ٌل‬ ‫غی َْرى أ َ ْر ُز ُ‬

‫ق َو یَ ْ‬
‫شك ُُر ُ‬ ‫اْل ْن ِس َو ا ْل ِج ِهن فى نَبَأ ٌ ع َِظی ٌم أ َ ْخلَقَ َو یَ ْعبُ ُد َ‬
‫« أَنَى َو ْ ِ‬

‫ع ْن ُه ْم ویتبغضون إلَى بالمعاصى َو ُه ْم أ َ ْفقَ ُر َما‬

‫صا ِع ٍد أتودد إِلَی ِْه ْم بِ َرحْ َمتِي َوأَنَا ا ْل ِغنَى َ‬
‫َو ش ِ هَر ِه ْم إلَى َ‬

‫سنِي فلیذكرنى أ َ ْه ِل طاعتى أ َ ْه ِل محبتى أ َ ْه ِل‬

‫یَكُونُونَ إِلَى أ َ ْه ِل ِذ ْك َرى أ َ ْه ِل مجالستى َم ْن أ َ َرا َد أ َ ْن یُ َجا ِل َ‬

‫ب‬
‫صائِ ِ‬ ‫معصیتى الَ أقنطهم ِم ْن رحمتى إِ ْن تَابُوا إلَى فَأَنَا َحبِیبُ ُه ْم َوأَنَ أَبَ ْوا فَأَنَا َطبِیبُ ُه ْم أ َ ْبت َ ِل ِ‬
‫یه ْم بِا ْل َم َ‬

‫‪ 1‬ن انس ای ردیث ا د ک ب ی ردیث ری ر ‪(.‬‬

‫‪81‬‬
 ‫هدایت‬

‫ب أَقُو ُل لَهُ‬
‫عنَى نَا َد ْیتُهُ ِم ْن قَ ِری ٍ‬ ‫ب ِم ْن أَتَأَنَى ِم ْن ُه ْم تَائِبا ً تَلَقَ ْیتُهُ ِم ْن بَ ِعی ٍد َو َمنَ أَع َْر َ‬
‫ض َ‬ ‫ِأل ُ َط ِ هه َر ُه ْم ِمنَ ا ْل َمعَایِ ِ‬
‫‪2‬‬
‫سوأَى»‪.‬‬ ‫أ َ ْینَ ت َ ْذ َه ُ‬
‫ب أَلَكَ َر ه ِ‬
‫ب ُ‬

‫دی اااااا ی‬ ‫اااااای فاااااا ین‬ ‫اساااااا‬ ‫رااااااه‬ ‫اااااا خراااااا ی راااااا‬ ‫اناااااا‬ ‫اااااا‬ ‫(رک یاااااا‬
‫خاااااا ری ا راااااا‬ ‫دی اااااا ی ساااااا د اااااای شاااااا د خی‬ ‫هی اااااای د اااااا‬ ‫اااااای شاااااا د‬ ‫عراااااا د‬
‫رااااای‬ ‫کااااا اه نااااا‬ ‫رااااا سااااا ی ااااا رااااا ال ااااای یاااااد‬ ‫ردیشااااا‬ ‫نااااا هس ااااای شااااا د شااااا‬ ‫رنااااادا‬
‫ااااا نی ه ندناااااد رااااا انااااا‬ ‫کااااا رااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ا د سااااا دا‬ ‫رااااا نی نااااا‬ ‫نیااااا ه رااااا ر ااااا‬
‫کسااااای کااااا‬ ‫سااااا ند پ‬ ‫ااااا‬ ‫نشاااااین‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ا ر ااااای اف هناااااد اک ا‬ ‫خشااااا‬ ‫عصی‬
‫سااااا ند‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ف ااااا نر ا‬ ‫نشااااای شااااا د ااااا ا کااااا کند د سااااا دا ا‬ ‫ااااای خ ا اااااد رااااا ااااا‬
‫ا اه ر اااااا ن ا یااااااد ن اااااای ا دان اااااااا راااااا ساااااا ی اااااا ر هاشاااااا ند‬ ‫ان‬ ‫عصاااااای ن‬ ‫س کشاااااا‬
‫صاااایر‬ ‫ا راااا‬ ‫ساااا کاااا ناااا‬ ‫اااااا ساااا راااا ه هدنااااد اااا پهشکشاااا‬ ‫ساااا‬ ‫اااا د س دا شاااا‬
‫ساااا ه نیکی نااااهد اااا‬ ‫اااا پ کشاااا‬ ‫نقاااا‬ ‫سااااخ ی اااا راااا ا اااای ااااا دان اااا اه عیااااب اااا‬
‫اااااای‬ ‫ا ع اااااا‬ ‫راااااادی نااااااهد اااااا راااااا انااااااداه ی خاااااا دن اساااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫د ر اراااااا ریشاااااا‬
‫ه ‪.‬کساااااای‬ ‫ا اااااای‬ ‫ن ینااااااد‬ ‫رااااااه ای ساااااا اا اه راااااادی طلااااااب غ اااااا‬ ‫کن راااااا عااااااه‬
‫ی‬ ‫کساااااای کاااااا اه اااااا‬ ‫ا اااااا ن اااااای‬ ‫راااااا‬ ‫یااااااد اه د‬ ‫راااااا د ااااااا‬ ‫راااااا کناااااا‬ ‫کاااااا‬
‫یا یاااااااا‬ ‫اااااااای ا ی ‪:‬ک اااااااا اااااااای‬ ‫راااااااا ا‬ ‫ا فاااااااا ا اااااااای خاااااااا ان‬ ‫ا دانااااااااد اه نهدیااااااااک ا‬
‫دا یا‬ ‫دا ی ی اه‬ ‫پ‬

‫ید‪:‬‬ ‫ع ی د ردیث دسی ی ف‬ ‫هللا ر ک‬

‫ناااااااااا ی د "فاااااااااای‬ ‫االر دیااااااااااث ا قدساااااااااایة"‬ ‫‪ 2‬راااااااااا نی د "ا سلساااااااااالة ا ضااااااااااعی ة" عصاااااااااا ا اااااااااادی صاااااااااار طی د " اااااااااا‬
‫ا قدی "ای ردیث ا ضعی دانس اند‪(.‬‬

‫‪82‬‬
 ‫هدایت‬

‫علَى َما كَانَ فِیكَ َو َال أُبَا ِلي یَا ا ْبنَ آ َد َم لَ ْو بَلَغَتْ ذنوبک َ‬
‫عنَانَ‬ ‫یَا ا ْبنَ آ َد َم َما َدع َْوتنِي َو َر َج ْوتنِي َ‬
‫غفَ ْرت لَك َ‬

‫غفَ ْرتُ لک َو َال أُبَا ِلي یاابن آ َد َم إنَكَ لَ ْو أَت َ ْیتَنِي بِقُ َرا ِ‬
‫ب ْاأل َ ْر ِ‬
‫ض َخ َطایَا ث ُ َم لَ ِقیتَنِي ال َ‬ ‫اء ث ُ َم ا ْ‬
‫ست َ ْغفَ ْرتَنِي َ‬ ‫س َم ِ‬
‫ال َ‬

‫شیْئا ً التیتک بِقُ َرابِ َها َم ْغ ِف َرةً (ترمذی)‪.‬‬

‫تُش ِْر ْك بِي َ‬

‫اااااا ان ناااااا‬ ‫اه اااااا خاااااا ا ن کناااااای اااااا‬ ‫اااااا ا رخاااااا انی‬ ‫چاااااا‬ ‫(ای ف هنااااااد د اااااا‬
‫ر ساااااد ساااااپ‬ ‫ای ف هناااااد د ااااااا ان نااااا رااااا پ نااااا ی سااااا‬ ‫رااااا کی نااااادا‬ ‫ا ااااای ااااا ه‬
‫اااا راااا‬ ‫ای ف هنااااد د اااااا‬ ‫راااا کی ناااادا‬ ‫ا اااای اااا ه‬ ‫اااا‬ ‫اه اااا طلااااب اااا هن کناااای اااا‬
‫د رااااا ی کااااا رااااا ای ااااا چیاااااهی ا‬ ‫اناااااداه ی پااااا ی ه ااااای رااااا انااااا ناااااهد ااااا ری یی ساااااپ‬
‫نااااهد‬ ‫راااا انااااداه ی پاااا ی ه اااای راااا غ اااا‬ ‫کناااای‬ ‫ا اااا‬ ‫شاااا یک اااا ا ن اااای د اااای راااا اااا‬
‫ی ی‪.‬‬

‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا‬ ‫ااااااد اساااااا کاااااا ا ‪:‬شاااااانید کاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫ی‬ ‫اه اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫علی‬

‫ب أ َ ْذنَبْتُ َو ُربَ َما قَا َل أ َ َ‬

‫صبْتَ فَا ْغ ِف ْر ِلي فَقَا َل َربُّهُ أ َ ْعلَ ُم‬ ‫اب َذ ْنبا ً َو ُربَ َما قَا َل أ َ ْذنَ َ‬
‫ب َذ ْنبا ً فَقَا َل َر ُّ‬ ‫ص َ‬‫أ َ ْن غبدا أ َ َ‬

‫ب ذَ ْنبا ً فَقَا َل َر ُّ‬

‫ب‬ ‫ب َو یَأ ْ ُخ َذ بِ ِه َ‬
‫غفَ ْرتَ ِلعَ ْبدِي ث ُ َم مکث ماشاءهللا ث ُ َم ذَ ْنبا ً ا َ ْو أ َ ْذنَ َ‬ ‫ع ْبدِي أَنَ لَهُ َربًّا یَ ْغ ِف ُر الذَ ْن َ‬
‫َ‬

‫ب َو یَأ ْ ُخ َذ بِ ِه َ‬
‫غفَ ْرتَ ِلعَ ْبدِي ث ُ َم َمك َ‬
‫َث‬ ‫ع ْبدِي أَنَ لَهُ َربًّا یَ ْغ ِف ُر الذَ ْن َ‬ ‫أ َ ْذنَبْتُ ا َ ْو أ َ َ‬
‫صبْتَ آ َخ َر فَا ْغ ِف ْرهُ فَقَا َل أ َ ْعلَ ُم َ‬

‫صبْتَ ا َ ْو قَا َل أ َ ْذنَبْت آ َخ َر فَا ْغ ِف ْرهُ ِلي فَقَا َل‬

‫ب أَ َ‬
‫اب ذَ ْنبا ً قَا َل قَا َل َر ُّ‬
‫ص َ‬ ‫َما شاءهللا ث ُ َم أ َ ْذنَ َ‬
‫ب َذ ْنبًا َو ُربَ َما قَا َل أ َ َ‬

‫غفَ ْرتَ ِلعَ ْبدِي ث َ َالثًا فَ ْلیَ ْع َم ْل َما شَا َء (بخاری)‪.‬‬ ‫ع ْبدِي أَنَ لَهُ َربًّا یَ ْغ ِف ُر الذَ ْن َ‬
‫ب َو یأهذ بِ ِه َ‬ ‫أ َ ْعلَ ُم َ‬

‫ااااااااا ا‬ ‫کب انااااااااا ی شاااااااااد ‪-‬پااااااااا‬ ‫(رناااااااااد ای انااااااااا کااااااااا د‪ -‬شااااااااا ید ا ااااااااا اسااااااااا ‪:‬‬
‫ا ااااااای ااااااا هد‬ ‫داااااااا ی دا د کااااااا انااااااا‬ ‫د‪:‬رناااااااد ا دانسااااااا پ‬ ‫دا ن ف‬ ‫ررخشااااااا ی ‪.‬پ‬
‫کاااااااث‬ ‫رااااااا اناااااااداه ای کااااااا خااااااادا خ اسااااااا‬ ‫ا رخش د ساااااااپ‬ ‫ااااااای کند رناااااااد ا‬ ‫ااااااا‬ ‫اخااااااا‬
‫کااااااب‬ ‫دا ا انااااا کاااااا د ‪-‬یااااا‬ ‫ا ‪:‬پ‬ ‫کااااااب شاااااد‪-‬پاااااا‬ ‫انااااا ی ان اااااا داد‪-‬یااااا‬ ‫ک د ساااااپ‬

‫‪83‬‬
 ‫هدایت‬

‫داااااااا ی دا د کااااااا‬ ‫د ‪:‬رناااااااد ا دانسااااااا کااااااا پ‬ ‫هف‬ ‫ا ری‬ ‫انااااااا دی ااااااا ی شاااااااد ‪-‬پااااااا‬
‫راااااا انااااااداه ای کاااااا‬ ‫ا رخش د سااااااپ‬ ‫اااااای کند رنااااااد ا‬ ‫اخاااااا‬ ‫راااااادا‬ ‫ا اااااای اااااا هد‬ ‫اناااااا‬
‫کاااااااب انااااااا ی شاااااااد‪-‬‬ ‫انااااااا ی ان ااااااا داد‪ -‬شااااااا ید ا ‪:‬‬ ‫کاااااااث ک د ساااااااپ‬ ‫خااااااادا خ اسااااااا‬
‫ا راااااااا ای‬ ‫کااااااااب اناااااااا دی اااااااا ی شااااااااد ‪-‬پاااااااا‬ ‫دااااااااا ا اناااااااا کاااااااا د ‪-‬یاااااااا ا ‪:‬‬ ‫ا ‪:‬پ‬
‫راااااااادا‬ ‫ا اااااااای اااااااا هد‬ ‫دااااااااا ی دا د کاااااااا اناااااااا‬ ‫د‪:‬رنااااااااد ا دانساااااااا پ‬ ‫ف‬ ‫ه ‪.‬پ‬ ‫ریاااااااا‬
‫ی خ ا د رکند‪.‬‬ ‫چ‬ ‫ا رخش د ‪-‬س ر ‪-‬پ‬ ‫ی کند رند ا‬ ‫اخ‬

‫ید‪:‬‬ ‫هللا ع ی د ردیث دسی ی ف‬

‫‪3‬‬
‫ع ْف ِوي »‬ ‫علَ ْی ِه فِي َج ْن ِ‬
‫ب َ‬ ‫ع ْب ِد أُتِ َ‬
‫ي َم ْع ِصیَ ٍة فتعاظمت َ‬ ‫ي َ‬ ‫ي أ َ َح ٌد کغضبي َ‬
‫علَ َ‬ ‫علَ َ‬ ‫« َما َ‬
‫غ ِضبْتُ َ‬

‫رااااا رناااااد ا کااااا انااااا ی ان ااااا‬ ‫اااااد خشااااا ی نشاااااد رااااا اناااااداه ی خشااااا‬ ‫( ااااایچ اااااا‬
‫د‪》.‬‬ ‫ا ش د نظ ن ره‬ ‫ع‬ ‫داد د کن‬

‫رااااااا د ان ااااااا ر ااااااا یی‪:‬ای انااااااا رساااااااای‬ ‫ااااااا د راااااااه‬ ‫سااااااال ن ر دا رااااااا‬ ‫رااااااا اد‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫هد هی ا ا‬ ‫ا ری‬ ‫ندا د ک هللا‬ ‫اک‬ ‫ره ای اس‬

‫ُوب َج ِميعاً ‪(‬زمر‪)۵۳/‬‬

‫‪‬اِ َّن اللَّ َه َي ْغ ِف ُر الذن َ‬
‫قطعا خداوند همه ی گناهان را می امرزد‪.‬‬
‫ع اااااا کننااااااد اساااااا یعناااااای کساااااای کاااااا‬ ‫راااااا دا ف ا اااااا ن کناااااای کاااااا هللا عه ااااااس رساااااای‬
‫یشااااان رن ااااا ‪《:‬د کنااااا‬ ‫چشااااا پ شااااای ااااای ن ید‪.‬رااااا ایااااا ف‬ ‫ااااا ع ااااا کااااا د‬ ‫ر‬ ‫ااااا‬ ‫ر‬
‫اساااااا‬ ‫ا شااااا چقااااااد راااااه‬ ‫اااااد》ایاااااا ع ااااا‬ ‫رخش یشااااا ان ن د نظاااااا ن راااااه‬ ‫ع ااااا‬

‫‪.‬‬ ‫اس ‪(.‬‬ ‫اه اس ائیلی‬ ‫د اس‬ ‫‪ 3‬ای ردیث ا ار نعی د (ا رلیة‬

‫‪84‬‬
 ‫هدایت‬

‫اساااا کااااا‬ ‫اااا اه‬ ‫اااای کنااااد اناااا ن رااااه‬ ‫اااا کاااا هللا عه ااااس اه کساااای کاااا ا ااااا‬ ‫اااا‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫ا پ ک کند خش ی‬ ‫اس ک ا ش خدا ند‬ ‫اه‬ ‫ان ن ره‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫اء‬ ‫س ُم َح َم ٍد بِیَ ِد ِه لَ ْو أ َ ْخ َطأْت ُ ْم حتي ت َ ْم ََل ُ خطایاکم َما بَ ْینَ ال َ‬

‫س َم ِ‬ ‫سي بِیَ ِد ِه ا َ ْو قَا َل َواَلَذِي نَ ْف ُ‬
‫« والذي نَ ْف ِ‬

‫س ُم َح َم ٍد بِیَ ِد ِه ا َ ْو َواَلَذِي نَ ْف ِ‬
‫سي بِیَ ِد ِه لَ ْو لَ ْم ت ُ ْخ ِطئ ُوا‬ ‫َو ْاأل َ ْر ِ‬
‫ض ث ُ َم استغفرهللا عزوجل لَغَفَ َر لکم َواَلَذِي نَ ْف ُ‬

‫ّللا فَیَ ْغ ِف ُر لهم »(احمد)‬ ‫ّللاُ عزوجل بِقَ ْو ٍم یُ ْخ ِطئ ُونَ ث ُ َم یَ ْ‬

‫ست َ ْغ ِف ُرونَ َ َ‬ ‫لَ َجا َء َ‬

‫ر اااااد د‬ ‫ااااا‬ ‫د‪ :‬سااااا رااااا ا ااااای کااااا‬ ‫ااااا ن د دسااااا ا سااااا ‪-‬ی ف‬ ‫( سااااا رااااا ا ااااای کااااا‬
‫ا‬ ‫سااااا‬ ‫ه ااااای‬ ‫یااااا‬ ‫کاااااب انااااا شااااا ید کااااا ان ن ااااا‬ ‫اااااد‬ ‫دسااااا ا سااااا ‪-‬ااااااا شااااا‬
‫هد سااااا‬ ‫ا ااااای‬ ‫اه خدا ناااااد عااااا س ق ضااااا ی ااااا هن کنیاااااد خداکناااااد شااااا‬ ‫پااااا کناااااد ساااااپ‬
‫اااا ن د دساااا ا ساااا اااااا‬ ‫ر ااااد د دساااا ا ساااا یاااا ساااا راااا ا اااای کاااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا ا اااای کاااا‬
‫اه خااااادا‬ ‫کاااااب انااااا شااااا ند ساااااپ‬ ‫د کااااا‬ ‫ااااای ا ااااای‬ ‫کاااااب انااااا نشااااا ید خداکناااااد ا‬
‫ا ررخش ید‪.‬‬ ‫هن کنند خدا ند ن‬ ‫طلب‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫چنی‬

‫ع ْب ِد ِه ِم ْن احدکم یَ ِج ُد ضَالَتَهُ بِا ْلفَ َال ِة َو َم ْن‬ ‫ّللا أ َ ْف َر ُ‬

‫ح بِت َ ْوبَ ِة َ‬ ‫ع ْبدِي بِي َو أَنَا َمعَهُ یذکرني َو َ َ ِ‬
‫« انا ِع ْن َد َظ ِهن َ‬

‫شي أ َ ْقبَ ْلت‬ ‫ي ذ َِراعًا تَقَ َربْت إلَ ْی ِه بَاعًا فَ ِ َذا أ َ ْقبَ َل إلَ َ‬
‫ي یَ ْم ِ‬ ‫شب ًْرا تَقَ َربْت إلَ ْی ِه ذ َِراعًا َو َم ْن تَقَ َر َ‬
‫ب إلَ َ‬ ‫تَقَ َر َ‬
‫ب إلَ َ‬
‫ي ِ‬

‫إلَ ْی ِه أ ُ َه ْر ِو ُل »(احمد)‬

‫اااای کنااااد‬ ‫اااا د اااا ا اااا‬ ‫ساااا کاااا رنااااد ا د‬ ‫چناااا‬ ‫یااااد ‪:‬‬ ‫(خدا نااااد عاااا س اااای ف‬
‫اااا ا یااااا د اااای کند‪.‬خدا نااااد اه رااااا ی رنااااد ان خااااا ن راااا س ااااا اه‬ ‫ن اااا ی کااااا‬ ‫اااا راااا ا یااااا‬
‫ااااا‬ ‫اااااب رااااا‬ ‫یاااااک‬ ‫کااااا‬ ‫پیااااادا ااااای کناااااد‬ ‫یکااااای اه ش سااااا کااااا ا شاااااد ان ا د ری رااااا‬

‫‪85‬‬
 ‫هدایت‬

‫ع رااااا ا نهدیاااااک ااااای شااااا‬ ‫یاااااک‬ ‫اااااب رااااا ا نهدیاااااک شااااا د‬ ‫نهدیاااااک شااااا د ااااا یاااااک‬
‫اااا نهدیااااک شاااا د اااا راااا انااااداه ی د دساااا راااا ه راااا ا نهدیااااک اااای‬ ‫ع راااا‬ ‫یااااک‬ ‫اااا کاااا‬
‫ر ط فن ی د ‪.‬‬ ‫ی س ر ط ف ری ید‬ ‫ش‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یی دی‬ ‫د‬

‫الر ُج ُل إلَ ْی ِه یَ َد ْی ِه أ َ ْن یَ ُر َد ُه َما ِص ْف ًرا خائبتین »(ترمذی)‬

‫ستَحْ یِي إ َذا َرفَ َع َ‬
‫ي کریم یَ ْ‬
‫ّللا َحیِ ٌّ‬
‫« ان َ َ‬

‫ااااای رناااااد دسااااا نن ا رااااا طااااا فن رلناااااد ااااای‬ ‫رخشاااااند اسااااا‬ ‫ر ریااااا‬ ‫(خدا ناااااد رسااااای‬
‫ض ی ر ا داند ‪.‬‬ ‫اخ ی‬ ‫کند ری یکند ک‬

‫سی ی ی‪:‬‬ ‫س س هللا د‬ ‫ای اس ک‬ ‫ک‬ ‫ر‬ ‫اه ان‬

‫‪ُ ‬ه َو اَ ْه ُل التَّ ْق َوى َو اَ ْه ُل الْ َم ْغ ِف َر ِة ‪(‬مدثر‪)۵۶/‬‬

‫(سزد که از خشم خدا دوری جست و او را سزد که امرزگاری کند)فرمود‪:‬خداوند عزوجل می‬
‫فرماید‪:‬‬
‫« انا أ َ ْه ٌل أ َ ْن ات َ ِقي اتَقَانِي فَلَ ْم یَجْ عَ ْل َم ِعي ِإلَها ً فَ ِنَا أ َ ْه ُل ا ْغ ِف ْر له »(ترمذی)‬

‫ااااا د ااااا پیشااااا‬ ‫کسااااای کااااا قااااا ا ا د‬ ‫شااااا د پ‬ ‫ع یااااا‬ ‫کااااا قااااا ای‬ ‫( ااااا ساااااها ا‬
‫ه‪.‬‬ ‫ا ری‬ ‫س ک ا‬ ‫سها ا‬ ‫ا نداد‬ ‫عر دی‬ ‫ر‬ ‫سخ‬

‫رلناااااااد‬ ‫سااااااا‬ ‫اااااااد اسااااااا ‪ :‬ی رناااااااد ی ان کااااااا صاااااااداین ا رااااااا طااااااا‬ ‫د اثااااااا‬
‫اااااای‬ ‫لاااااا ی صااااااداین ا اااااای ای نااااااد ا د راااااا‬ ‫ا ا ف شاااااا‬ ‫اااااای ا ید‪:‬پ‬ ‫اااااای کنااااااد‬
‫اااااای‬ ‫لاااااا ی صااااااداین ا اااااای ای نااااااد راااااا ای راااااا ساااااا‬ ‫دا ا ر ه اااااا ف شاااااا‬ ‫ا یااااااد ‪:‬پ‬
‫لااااااااااا ی صاااااااااااداین ا ااااااااااای ای ناااااااااااد‪.‬ر چ ااااااااااا‬ ‫دا ا ر ه ااااااااااا ف شااااااااااا‬ ‫ا یاااااااااااد‪:‬پ‬
‫اااااا هللا‬ ‫لاااااا ی صااااااداین ا اااااای ای نااااااد د ایاااااا‬ ‫ر ه اااااا ف شاااااا‬ ‫دا‬ ‫اااااای ا یااااااد ‪:‬پ‬

‫‪86‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای شاااااا یدا ریک‬ ‫اااااا‬ ‫سااااااید صاااااادای رنااااااد ا راااااا‬ ‫یااااااد‪ :‬راااااا کاااااای اااااا ن‬ ‫عاااااا ی اااااای ف‬
‫ریک رند ا‬ ‫ریک رند ا‬ ‫ریک رند ا‬ ‫رند ا‬

‫رااااا‬ ‫رناااااد چ ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ریک رناااااد ا ‪.‬چااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ارظااااا کااااا کااااا خدا ناااااد چ ااااا‬
‫ب‬ ‫بی‬ ‫صدا هد‪:‬ی ب ی ب ی‬

‫اااااا د ایاااااا‬ ‫اراااااا‬ ‫ا راااااا خاااااادا چاااااا کساااااای نیاااااا ه دا د کاااااا ریااااااک ر ید‪:‬رنااااااد یاااااا‬ ‫شاااااا‬
‫اااااای ا یااااااد‪ :‬ریک رنااااااد‬ ‫اناااااا کاااااا‬ ‫عظ اااااا ن راااااا رنااااااد ی ضااااااعی‬ ‫ره ااااااای‬ ‫خدا نااااااد راااااا‬
‫فلند اه ا د ند‬ ‫نسر ر ا‬ ‫ا د ر ی ک رندا‬

‫اااااای رینی یاااااا د اااااا د اشاااااا ی ق ر هاشاااااا راااااا ایاااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫یاااااا رعااااااد اه ایاااااا د د اااااا‬
‫اااااا اب رناااااادا نن ا اااااای‬ ‫خاااااادایی کاااااا‬ ‫ب نشاااااادا‬ ‫ع اااااا کننااااااد‬ ‫رخش یشاااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫پ‬
‫ان کاااااااا ن ا کل اااااااا ی《 ریااااااااک رنااااااااد ا 》چاااااااا اااااااا ثی ی د د اااااااا‬ ‫د ااااااااد ر اااااااای رناااااااادا‬
‫ا اش ا‬

‫هی د ناااااااااد ا اسااااااااا ا ی اه رااااااااا ا د ی ن ااااااااای‬ ‫سااااااااا‬ ‫چااااااااا کسااااااااای ف یدا‬

‫کنیا‬

‫اااا س‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬ریک رنااااد ا راااا خاااا ط‬ ‫اااا اااای کناااای کاااا راااا اااا‬ ‫دااااا ی ا‬ ‫یاااا پ‬
‫ر پ یرندی ر ا ا ن دنر س خشن دی ی نیس یا‬ ‫ر ا‬ ‫ر ا ی ش‬

‫ا راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یااااااد‪《:‬ای ف هنااااااد د اااااا‬ ‫خدا نااااااد عاااااا س د یااااااک راااااادیث دساااااای اااااای ف‬
‫اااای کنی اااااا راااا‬ ‫خ اااا‬ ‫ن داد راااا ایاااا راااا س اااا راااا اااا‬ ‫راااا نع اااا پاااا‬ ‫دساااا ن ف یااااد‬
‫اه ک اااا اااای خاااا ا ی عراااا دی ثااااس اااا‬ ‫ا اااای پاااا ی‬ ‫راااا ی اااا‬ ‫ساااا ی اااا راااا ها دی اااا‬
‫ر ن پیدا کنیا》‬ ‫هند‬ ‫ک‬

‫‪87‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اه کناااااا عااااااد راااااا صاااااا ر ی‬ ‫د راااااادیث دساااااای دی اااااا ی ااااااد اساااااا ‪《:‬رنااااااد ا اااااا‬
‫اااااای‬ ‫ا اااااای پ شاااااا‬ ‫اااااا ا داد ‪.‬رنااااااد ا اااااا‬ ‫عقااااااس ر ایاااااا‬ ‫د شاااااان ایی رین یی لب‬ ‫اااااا د‬
‫اه اااا ریاااا‬ ‫اااا ا ف ا اااا ن اااای کناااای‬ ‫اااای اااا‬ ‫ا یاااا د اااای کاااان‬ ‫ساااای‬ ‫اااا اه اااا ن اااای‬
‫اااای ااااا اه اااا ریاااا ن ااااای کنی چاااا کساااای اه اااا رخشاااااند اااا اساااا اچ کسااااای د‬ ‫اااای کاااان‬
‫اااا راااا‬ ‫اااای خ ا ااااد‬ ‫یاااان راااا ه ن اااای کن اچاااا کساااای اه اااا‬ ‫ا راااا‬ ‫اااا د‬ ‫ا اااای ک رااااد‬
‫هدا》‬ ‫رخس ی‬ ‫رخیل ک رند ا ر‬ ‫ا ن ی د ای‬

‫ن اااای شاااا داچ کساااای اه اااا راااا ایاااا‬ ‫چاااا کساااای اه اااا د اااان اه شاااانید ایاااا راااادیث ناااا‬
‫ی ند‪:‬‬ ‫دس ن‬ ‫ره‬ ‫ر‬ ‫ط‬

‫َاس َي ِة قُلُو ُب ُه ْم ِم ْن ِذ ْک ِر اللَّ ِه ‪(‬زمر‪.)۲۲/‬‬

‫‪ ‬فَ َو ْي ٌل لِلْق ِ‬

‫(وای بر کسانی که دل های سنگینی دارند و یاد خدا بدان ها راه نمی یابد‪).‬‬
‫ساااااال‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫راااااا رضاااااا‬ ‫پی اااااا د ساااااا س خاااااا د ای عصاااااا هناااااا‬
‫هیاااااد ااااای‬ ‫ان ااااا نی شاااااد ا یااااا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کاااااب خی نااااا‬ ‫سااااا س هللا ااااا‬ ‫اااااد ا ‪:‬یااااا‬
‫ش ا‬

‫ش د ا ال ا اال هللا》‬ ‫د‪《:‬ا س‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫ه هللا‪.‬‬ ‫عر دی نیس‬ ‫(ی ش د ن ی د ی ک‬

‫س س هللا س ی‪.‬‬ ‫ک‬ ‫ید‬ ‫چنی ش د‬ ‫ا ‪:‬رل‬

‫ک َو فَجراتِک َ» (احمد)‬ ‫ک َ‬
‫غدراتِ َ‬ ‫د‪ « :‬قد ُ‬
‫غ ِف َر لَ َ‬ ‫ف‬

‫‪.‬‬ ‫هید شد اس‬ ‫ان ن‬ ‫(خی ن‬

‫‪88‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااد‬ ‫سااااال‬ ‫شاااااد رااااا د نهد سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫کریااااا‬ ‫کاااااب ان ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫ایااااا‬
‫ااااا ا‬ ‫ااااا انااااا کریااااا‬ ‫ساااااط خااااادا رپ ساااااد ی خااااادا رااااا ایااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ع ااااا‬ ‫ااااا د ا کااااا‬ ‫ااااا د‬
‫ااااا د ااااای خ ا اااااد ط ااااائ شااااا د رنااااا ب ایااااا‬ ‫ااااای ایااااا‬ ‫د‪:‬رلااااا‬ ‫ااااای کندا سااااا س هللا ف‬ ‫ع ااااا‬
‫ااااای‬ ‫خدا ناااااد ااااا ا ع ااااا‬ ‫ان ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا خی نااااا‬ ‫ااااا د ایااااا‬ ‫سااااا س هللا یااااا رااااا‬ ‫ا ‪:‬یااااا‬
‫کندا‬

‫د‪:‬رل ‪.‬‬ ‫ف‬

‫ان ن‬ ‫ا ‪:‬ی س س هللا خی ن‬

‫ی کند‪.‬‬ ‫چیه ا ع‬ ‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫هند اس ‪.‬‬ ‫ع کنند‬ ‫ا ‪:‬هللا اکــرــ ک رسی‬

‫ا د س دا ی‪>.‬‬ ‫ع‬ ‫سی‬ ‫ع کنند‬ ‫رسی‬ ‫دا ا‬ ‫<پ‬

‫ااااااااای کنااااااااای ایااااااااا ع ااااااااا ن ااااااااا‬ ‫ا ارسااااااااا‬ ‫شااااااااای ینی ا هن‬ ‫ااااااااا‬ ‫یااااااااا‬
‫ا نیس ا‬ ‫عصی ن‬ ‫خص‬

‫د‪:‬‬ ‫ی کند ک ف‬ ‫ای‬ ‫سل‬ ‫اه س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ث ر‬

‫س أ َ ْن‬ ‫ّللاُ عزوجل ِل ِجب ِْری َل أَنَ فُ َالنًا َ‬

‫ع ْبدِي یَ ْلت َ ِم ُ‬ ‫ّللا َو َال یَ َزا ُل بذلک فَیَقُو ُل َ‬ ‫« ِإنَ ا ْلعَ ْب َد ِلیَ ْلت َ ِم َ‬
‫س َم ْرضَا ِة َ ِ‬

‫ي فُ َالنٌ َویَقُولُ َها َح َملَةُ ا ْلعَ ْر ِش َو یَقُولُ َها ِم ْن‬

‫علَ َ‬ ‫یُ ْر ِضینِي أ َ َال َو ِإنَ َرحْ َمتِي َ‬
‫علَ ْی ِه فَیَقُو ُل ِجب ِْری ُل َرحْ َمتُ ِ َ ِ‬
‫لِل َ‬

‫ي ْاأل َ ْر ِ‬
‫ض » (احمد)‬ ‫سبْعِ ث ُ َم یَ ْه ِب ُ‬
‫ط لَهُ ِإلَ َ‬ ‫ت ال َ‬ ‫َح ْو ِل ِه ْم حتي َیقُولُ َها أ َ ْه َل ال َ‬
‫س َم َوا ِ‬

‫ر ئیاااااس ااااای‬ ‫هد هللا رااااا‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا ای کااااا اصااااا ا‬ ‫رناااااد د پااااای خشااااان دی خداسااااا‬
‫ا شااااااا س رااااااا س ا‬ ‫ر ااااااا‬ ‫یاااااااد ‪:‬فا رناااااااد ا دنرااااااا س خشااااااان دی ااااااا اسااااااا رااااااادا کااااااا‬ ‫ف‬

‫‪89‬‬
 ‫هدایت‬

‫کااااااا‬ ‫خااااااادا رااااااا فانااااااای ر د‪.‬رااااااا ا عااااااا ن ف شااااااا‬ ‫ر ئیاااااااس ااااااای ا یاااااااد‪ :‬ر‬ ‫ک د‬
‫اااا ا ناااا نیااااه‬ ‫اااا ی‬ ‫ساااا‬ ‫اااای ا ینااااد اااا ایاااا کاااا ساااا کن‬ ‫ساااا ند نیااااه چناااای‬ ‫ناااا‬ ‫پی ا اااا‬
‫ا ر ه ی ف د ی ید‪.‬‬ ‫ی ا یند‬

‫اااااای ا یااااااد‪ :‬ا‬ ‫ا اااااای خ انااااااد‬ ‫ر ئیااااااس علیاااااا ا سااااااا اال اساااااا اااااا‬ ‫ر اااااا رریاااااان یاااااا‬
‫اااا‬ ‫کناااای کاااا راااا ا عاااا ن ناااا‬ ‫اااای اااا انی صاااا‬ ‫ر اااا خاااادا راااا فاناااای راااا دا‬ ‫ر شااااید کاااا‬
‫ا راااااا اساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ف شاااااا‬ ‫اااااای ن ینااااااد‬ ‫راااااا ای اااااا ق ضاااااا ی ر اااااا‬ ‫ا اااااای خ اننااااااد‬
‫ی ااااا ی نهدیاااااک ایااااا‬ ‫چااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫چااااا ااااا ی عااااا دس ایااااا‬ ‫ااااای شن ساااااند پ‬ ‫شاااااکل‬
‫االس ‪.‬‬ ‫ی‬

‫عفو هللا عزوجل در روز قیامت‬

‫چ نااااا اساااااا ایک اع اراااااای‬ ‫ع اااااا د خاااااا‬ ‫ااااااا ع اااااا دنیااااا ایاااااا چناااااای ر شاااااد پ‬
‫ه ی ااااا‬ ‫اااااد ا ااااا ‪:‬ای سااااا س هللا چااااا کسااااای د‬ ‫سااااال‬ ‫ناااااهد سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ی کندا‬ ‫ا ر سر‬ ‫خل‬

‫د‪:‬هللا‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫ی د دا‬ ‫ا ی کند ی ر کسی ک‬ ‫اع اری ا ‪:‬خ دن ای ک‬

‫ا ی کند‪.‬‬ ‫د‪:‬خ دن ای ک‬ ‫ف‬

‫ا سپ‬ ‫دا ا‬ ‫ا ‪:‬پ‬ ‫اع اری خندید‬

‫سل پ سید‪:‬چ ا خندیدی ای اع اریا‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫اااااااا‬ ‫اااااااای کنااااااااد د‬ ‫ع‬ ‫ااااااااد‬ ‫اااااااا‬ ‫رخشااااااااند د‬ ‫ساااااااا س هللا کاااااااا ی‬ ‫ا ‪:‬یاااااااا‬
‫ی ای د‪.‬‬ ‫س‬ ‫ر سر‬

‫‪90‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااایچ رخشاااااااند‬ ‫سااااااال ف ااااااا د‪:‬اع اری ف ید ردانیاااااااد کااااااا‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫اه هللا نیس ‪.‬‬ ‫ره ا ا‬ ‫ره ا ا ی رخشند‬

‫رس ر ساااااای کنااااااد‬ ‫ی رااااااد ع اااااا کنااااااد چاااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫ره ااااااا ا چاااااا‬ ‫دا ا رخشااااااند‬ ‫پ‬
‫دا ا سااااا س هللا رااااا‬ ‫ررخش ی پ‬ ‫ااااا ا ع ااااا کااااا‬ ‫انااااا یی پ‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ایااااا د‬ ‫سااااا‬
‫خ اس ک ای ا ن دع کنید‪:‬‬

‫ب ا ْلعَ ْف َو فَا ْع ُ عني » (ابن ماجه)‪.‬‬

‫ع ْف ٌو کریم ت ُ ِح ُّ‬
‫« اللهم انک َ‬

‫هیاااااااا عاااااااا ن ن شاااااااا‬ ‫داشاااااااا ای‬ ‫ا قاااااااا‬ ‫دااااااااا ا اااااااا راااااااا خاااااااا د ر اااااااا‬ ‫پ‬
‫ااااا ا‬ ‫ااااا رااااا کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ه ی ااااا‬ ‫د‬ ‫ر ا‬ ‫سااااارق ا ف ااااا اسااااا‬ ‫ای ‪ :‬ر ااااا رااااا خشااااا‬
‫ااااا ی‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا د سااااا دا ی‬ ‫سااااا ی ع ااااا‬ ‫ع ااااا کنناااااد‬ ‫ع ااااا کااااا هیااااا ا ااااا رسااااای‬
‫ر ن نی ‪.‬‬

‫ه ی اااااا راااااادیثی اساااااا کاااااا رخاااااا ی اه‬ ‫اااااا ی ع اااااا هللا عاااااا ی د‬ ‫اه دی اااااا ن ناااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا (صلی هللا علی‬ ‫نقس ک د اس ک ا ‪ :‬شنید‬ ‫ی‬ ‫ار‬

‫ض ُج ْزءا ً َو ِ‬
‫احدا ً‬ ‫الرحْ َمةَ ِمائ َةَ ُج ْز ٍء فأمسک ِع ْن َدهُ تِ ْ‬
‫سعَةً َو تِ ْ‬
‫س ِعینَ ُج ْزءا ً َو أ َ ْن َز َل فِي ْاأل َ ْر ِ‬ ‫ّللاُ َ‬
‫« َجعَ َل َ‬

‫شیَةَ أ َ ْن ت ُ ِصیبَهُ » (بخاری)‪.‬‬

‫ق حتي ت َ ْرفَ ُع ا ْلفَ َر ِس َحافِ ِر َها ع َْن َولَ ِد َها َخ ْ‬
‫فَ ِم ْن ذلک ا ْل ُج ْز ِء یَت َ َرا َح ُم ا ْل َخ ْل ِ‬

‫ا نااااااهد خاااااا د‬ ‫ناااااا ساااااا‬ ‫ناااااا د‬ ‫اااااا ا داد اساااااا‬ ‫ا صااااااد ساااااا‬ ‫( هللا ر اااااا‬
‫اساااا‬ ‫یااااک ساااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا خاااا ط‬ ‫ا راااا ه اااای ف ساااا د اساااا‬ ‫یااااک ساااا‬ ‫ن اااا داشاااا‬
‫اصاااا ر کاااا‬ ‫اااا کاااا اسااااب اه اااا‬ ‫ساااا ند اااا‬ ‫راااا‬ ‫نساااار راااا یکاااادی‬ ‫خل اااا‬ ‫کاااا‬
‫ان س ن ا ر ال ی ر د‪.‬‬

‫‪91‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااا ی‬ ‫رااااا‬ ‫ااااادی‬ ‫نسااااار رااااا‬ ‫ااااا د فقاااااط یاااااک سااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫کااااا کااااا‬ ‫صااااا‬
‫ی کنند‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ر رکدی‬ ‫د ر ف هندن ری ان‬

‫فقاااااط یاااااک ر ااااا اه‬ ‫ااااا ی اسااااا‬ ‫ااااا یی کااااا د دنیااااا‬ ‫ااااا ی ر ااااا‬ ‫سااااا کااااا کااااا‬
‫ه ی اااااا‬ ‫کاااااا د اساااااا‬ ‫ا نااااااهد خاااااا د خیاااااا‬ ‫هللا (عه ااااااس رقیاااااا‬ ‫صااااااد ر اااااا اساااااا‬
‫ا راااا‬ ‫اااا صااااد ساااا‬ ‫ر اااا دی اااا پی نااااد اااای هنااااد‬ ‫ناااا‬ ‫ا راااا ناااا د‬ ‫ایاااا یااااک ر اااا‬
‫ااااا کسااااای‬ ‫ه کسااااای ااااااک ن ااااای شااااا د‬ ‫د ایااااا‬ ‫ف یااااادا نن ااااای اسااااا اند پااااا‬ ‫رنااااادا‬
‫ر شد‪.‬‬ ‫عصی ن‬ ‫ک س کن‬

‫راااااااادا رااااااااد‬ ‫ه ی اااااااا‬ ‫عاااااااا ی‪ -‬د‬ ‫رخشاااااااا یندای هللا ‪ -‬راااااااا ک‬ ‫غ اااااااا‬ ‫یااااااااها‬
‫ااااا‬ ‫اااا کاااا شاااایط‬ ‫ن اااای کنااااد اااا‬ ‫اااا خطاااا‬ ‫خ ا ااااد سااااید کاااا ر اااای راااا لااااب رشاااا‬
‫ساااااا ی ی ااااااا د کشاااااای اااااای کنااااااد ا یااااااد ا‬ ‫یاااااا‬ ‫دااااااا د‬ ‫ر اااااا پ‬ ‫راااااا‬ ‫یاااااا ف‬ ‫دساااااا‬
‫اه ردا ن ی سد‪.‬‬ ‫ی‬ ‫اس‬

‫اااای کنااااد ش یساااا ی پ ساااا ن ساااا‬ ‫یاااا کساااای کاااا راااا اااا چناااای‬ ‫ا راااا خاااادا ساااا‬ ‫شاااا‬
‫اااا ی ع اااا‬ ‫عا اااا ی اااا ساااا یاااا ناااا ا یکاااای دی اااا اه صاااارن‬ ‫یاااا ناااا ا یاااا سااااها ا عشاااا‬
‫ایاااااا شااااااد‬ ‫ساااااال‬ ‫ه ی اااااا د راااااادیثی کاااااا اه ساااااا س هللا (صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ا شاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ک‬ ‫ی کند‬ ‫ل‬ ‫اس‬

‫س ِج ًّال‬ ‫سعَةً َو تِ ْ‬
‫س ِعینَ ِ‬ ‫ق یَ ْو َم ا ْل ِقیَا َم ِة فینشرعلیه تِ ْ‬
‫وس ا ْل َخ َالئِ ُ‬ ‫ّللا سیخلص َر ُج ًال ِم ْن أ ُ َمتِي َ‬
‫علَي ُر ُء ِ‬ ‫« ِإنَ َ َ‬

‫ص ِر أ َ ْي ث َ َالثُونَ کیلو مترا ث ُ َم َیقُو ُل أتنکر ِم ْن َه َذا َ‬

‫شیْئا ً أظلمک کتبتي‬ ‫س ِج ُّل ِمثْ َل َم َد ا ْل َب َ‬
‫ص ِر َو َم ُّد ا ْل َب َ‬ ‫کل ِ‬

‫سنَةً فَ ِنَهُ ال َ‬
‫إن لک ِع ْن َد َنا َح َ‬
‫ي ْ‬ ‫ب فَ َیقُو ُل أفلک ع ُْذ ٍر فَ َیقُو ُل َال یَا َر ه ِ‬
‫ب فَیَقُو ُل َب ِل َ‬ ‫ظونَ فَ َیقُو ُل َال َیا َر ه ِ‬
‫ا ْل َحا ِف ُ‬

‫سو ِل ِه فَ َیقُو ُل‬ ‫ش َه ُد أَنَ ُم َح َمدا ً َ‬

‫ع ْب ُد ُه َو َر ُ‬ ‫ّللاُ َو أ َ ْ‬
‫ش َه ُد أ َ ْن َال ِإلَ َه ِإ َال َ‬
‫طاقَ ٍة ِفی َها أ َ ْ‬ ‫ظ ْل َم علیک ا ْل َی ْو َم فَت َ ْخ ُر ُ‬
‫ج ِب َ‬ ‫ُ‬

‫‪92‬‬
 ‫هدایت‬

‫ت َو ثَقُلَتْ ا ْلبِ َطاقَةُ فَالَ یَثْقُ ُل َم َع ا ْ‬

‫س ِم‬ ‫ب َما َه ِذ ِه ا ْلبِ َطاقَةُ فِي کفة فَ َطاشَتْ ال ِ ه‬
‫س ِج َال ِ‬ ‫أَحْ ض ََر وزنک فَیَقُو ُل یَا َر ه ِ‬

‫ش ْي ٌء » ( ترمذی)‪.‬‬
‫ّللا َ‬
‫َِ‬

‫اااااااا دی ا اه ا اااااااا ر اااااااای‬ ‫اااااااا ی خل اااااااا‬ ‫ه ی اااااااا اه یاااااااا‬ ‫( خدا نااااااااد د‬

‫اااای‬ ‫اااا یی کاااا چشاااا کاااا‬ ‫اااا کاااادا اااا‬ ‫ناااا دف اااا د ر اراااا ن اااای ااااا ا د کاااا‬ ‫ناااا د‬ ‫اهینااااد‬
‫ااااای‬ ‫‪ -‬ساااااپ‬ ‫ااااای کناااااد یعنااااای سااااای کیلااااا‬ ‫ااااا یی کااااا چشااااا کااااا‬ ‫اسااااا ‪ -‬ااااا‬ ‫کناااااد راااااه‬
‫یاااااد‪:‬‬ ‫ااااای ف‬ ‫داااااا‬ ‫ااااای کنااااایا ا یاااااد‪ :‬نااااا ای پ‬ ‫ااااا ا انکااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬یااااا چیاااااهی اه ایااااا‬ ‫ف‬
‫یااااد‪ :‬یاااا‬ ‫اااای ف‬ ‫دااااا‬ ‫راااا فظ اااا راااا اااا ظلاااا کاااا د اناااادا ا یااااد‪ :‬ناااا ای پ‬ ‫یاااا ن یسااااندا‬
‫ااااا ناااااهد ااااا یاااااک کااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬رلااااا‬ ‫ااااای ف‬ ‫داااااا‬ ‫ر نااااا ای دا یا ا یاااااد‪ :‬نااااا ای پ‬ ‫عااااا‬
‫دناااااد کااااا رااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ر اااااا ای د‬ ‫نیاااااک دا ی ا ااااا ه ااااایچ ظل ااااای رااااا ااااا ن ااااای شااااا د پااااا‬
‫‪ .‬هللا عاااااا ی‬ ‫ساااااا‬ ‫ر اااااادا عرااااااد‬ ‫ن شاااااا شااااااد اساااااا ‪ :‬اشاااااا د ا ال ا اااااا اال هللا اشاااااا د ا‬
‫ااااا‬ ‫داااااا ا ایااااا ر اااااا د کنااااا ایااااا دف‬ ‫رناااااد ا یاااااد‪ :‬پ‬ ‫ا ریااااا‬ ‫اه یااااا‬ ‫یاااااد‪:‬‬ ‫ااااای ف‬
‫ر اااااا د‬ ‫ااااا د یاااااک ک ااااا‬ ‫یاااااد ‪ :‬رااااا ااااا ظلااااا ن ااااای شااااا د ا یاااااد‪ :‬دف‬ ‫چیسااااا ا ااااای ف‬
‫ااااا سااااارک شاااااد ر اااااا سااااان ی شاااااد‬ ‫دف‬ ‫ااااا اه ااااا ا داد ااااای شااااا د پااااا‬ ‫ک ااااا ی دی ااااا‬
‫هی ا یچ چیه ر سن ینی ن هللا نیس ‪.‬‬

‫داشااااا ‪ .‬یااااا‬ ‫لااااارن اخاااااا‬ ‫ااااای د‬ ‫د رااااا د‬ ‫ااااا د ال ال ااااا الال هللا ا رااااا هرااااا‬ ‫ایااااا‬
‫ا ر ییا‬ ‫ک س لری‬ ‫ی انی ر اخا‬

‫رااااااادیث کااااااا د‬ ‫د‬ ‫ره اااااااا ا ی هللا عااااااا ی د خااااااا‬ ‫رااااااا اد ا ا ااااااای رااااااا ع ااااااا‬
‫‪:‬‬ ‫رن‬ ‫ای شد اس‬ ‫سل‬ ‫اه س س هللا (صلی هللا علی‬ ‫ه ی‬ ‫صی‬

‫‪93‬‬
 ‫هدایت‬

‫ب کذا أَت َ ْع ِر ُ ذَ ْن َ‬
‫ب کذا فَیَقُو ُل نَعَ ْم‬ ‫ست ُ ُرهُ فَیَقُو ُل أَت َ ْع ِر ُ َذ ْن َ‬
‫علَ ْی ِه کنفه َو یَ ْ‬ ‫ّللاَ یُ ْدنِي ا ْل ُم ْؤ ِمنَ فَیَ َ‬
‫ض ُع َ‬ ‫« إنَ َ‬

‫ست َ ْرت ُ َها علیک فِي ال ُّد ْنیَا َو أَنَا أ َ ْغ ِف ُر َها لک‬
‫س ِه أَنَهُ هلک قَا َل َ‬ ‫ب حتي إ َذا قَ َر َرهُ بِذُنُوبِ ِه َو َرأْ ٌ‬
‫ي فِي نَ ْف ِ‬ ‫أ َ ْي َر ه ِ‬

‫ا ْلیَ ْو َم فَیُ ْع ِطي کتاب َح َ‬

‫سنَاتِ ِه »(بخاری)‪.‬‬

‫رنااااااد ی اااااا نن ا راااااا خاااااا د نهدیااااااک اااااای کنااااااد ساااااا ی ان ا راااااا ا‬ ‫دااااااا‬ ‫(پ‬
‫ا رااااا‬ ‫فاااااا انااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬یااااا فاااااا انااااا‬ ‫ااااای ف‬ ‫ا ااااای پ شااااا ند‪ .‬پااااا‬ ‫ااااای اسااااا اند ا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا ی ان ااااا نن اع ااااا ا‬ ‫ااااا کااااا اه‬ ‫ااااا‬ ‫داااااا‬ ‫خااااا ط دا یا ا یاااااد‪ :‬رلااااا ای پ‬
‫یاااااد‪ :‬د دنیااااا‬ ‫هللا عااااا ی ااااای ف‬ ‫ااااااک شاااااد اسااااا‬ ‫ااااای رااااا د کااااا دی ااااا‬ ‫ا ا ااااا‬ ‫ایااااا د‬
‫ک ااااا ب نیکااااای ااااا ین رااااا ا داد‬ ‫ااااای ااااا ه ‪ .‬پااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ا ااااا ه‬ ‫ااااا پ شااااا ند‬ ‫ا رااااا‬
‫ی ش د‪.‬‬

‫ه‬ ‫خدا نااااااد د‬ ‫رن اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫(عه ااااااس نساااااار راااااا شااااااخ‬ ‫دااااااا‬ ‫ر اااااا پ‬ ‫راااااا‬
‫ا نااااا کااااا د دنیااااا رااااا ان ااااا نن پ شااااان ا اشااااا رااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ا سااااا ا ن ااااای کناااااد‬ ‫ا‬ ‫ی ااااا‬
‫ا ی پ ش ند‪.‬‬

‫ا شااااا هللا عااااا ی‬ ‫ارطااااا رااااا ع ااااا‬ ‫رااااادیث دی ااااا ی ا نیاااااه رااااا خااااا ط رساااااپ کااااا د‬
‫ایاااااا‬ ‫( ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫ی‬ ‫ااااااد اساااااا ‪ .‬اه اراااااا‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫د‬ ‫خل اااااا‬ ‫نساااااار راااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا (صلی هللا علی‬ ‫شد اس ک‬

‫سهُ فَلَ َما َحض ََرهُ ا ْل َم ْوتُ قَا َل ِلبَنِی ِه إ َذا أَنَا مِته فَأَحْ ِرقُونِي ث ُ َم ا ْط َحنُونِي ث ُ َم‬
‫س ِر ُ عَلي نَ ْف َ‬
‫« کان َر ُج ٌل یُ ْ‬

‫ب خشیتک‬ ‫عذَ َبهُ أَح َما َ‬

‫ص َنعْتَ قَا َل َیا َر ه ِ‬ ‫ع َذابًا َما َ‬
‫علَي َربِهي لَیُ َع ِذه َبنِهي َ‬ ‫الریحِ فَ َو َ ِ‬
‫ّللا لَئِ ْن قَد ََر َ‬ ‫ذُ ُّرونِي فِي ِ ه‬

‫فَغَفَ َر لَهُ »(بخاری)‪.‬‬

‫رااااا ف هناااااادانن ا اااااا ‪:‬‬ ‫اااااا‬ ‫رساااااای ی ان ااااا داد راااااا د د رسااااا‬ ‫( ااااا دی کاااااا ان ااااا‬
‫اااااا ا پخاااااان‬ ‫اااااا ا د‬ ‫د راااااا د ط فاااااا‬ ‫رک ریااااااد سااااااپ‬ ‫اااااا ا رساااااا هانید سااااااپ‬ ‫اااااای اااااا د‬

‫‪94‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااا دسااا ی راااد رااا ا نااا ای ااا ا عااا اب ااای کناااد کااا ااا رااا‬ ‫کنیاااد رااا خااادا سااا ااااا خدا ناااد رااا‬
‫ا رااااا ا ک دناااااد‪ .‬هللا عااااا ی‬ ‫کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااای کااااا‬ ‫رااااا س کسااااای ا عااااا اب نکااااا د اسااااا ‪.‬‬
‫ه ااااااای‬ ‫ااااااا کااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫ا کااااااا د‬ ‫ا ا‬ ‫ااااااا ی‬ ‫داد ف ااااااا د‪:‬‬ ‫رااااااا ه ااااااای دسااااااا‬
‫داااااا ا اه ااااا‬ ‫ا کااااا دیا ا ااااا ‪ :‬پ‬ ‫ا ایسااااا د‪ .‬ف ااااا د‪ :‬چااااا ا ایااااا کااااا‬ ‫کااااا د پااااا‬ ‫چنااااا‬
‫ا رخش د‪.‬‬ ‫هللا ع ی ا‬ ‫سید پ‬

‫ا اااااا د ع اااااا‬ ‫اااااای هللا عاااااا ی ا‬ ‫ان کاااااا اساااااا‬ ‫ن اااااای دانساااااا ند کاااااا ا رساااااای‬ ‫ناااااا‬
‫ا داد‪.‬‬ ‫خ د‬

‫بزرگترین عفو و گذشت‬

‫ر ااااااد اساااااا ‪ .‬ساااااا س هللا (صاااااالی‬ ‫ا شاااااا اه ا اااااا‬ ‫ره ا اااااا ی ع اااااا هللا عاااااا ی ع اااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫سل د ردیث صریری ی ف‬ ‫هللا علی‬

‫ْس َمعَهُ أ َ َح ٌد حتي َرفَ َع ِلي‬

‫ي لَی َ‬ ‫الر ْه ُ‬
‫ط َو النَبِ ُّ‬ ‫ي ْاأل ُ َم ُم فَ َجعَ َل النَبِ ُّ‬
‫ي َو النَبِیَ ِ‬
‫ان یَ ُم ُّرونَ َمعَ ُه ْم َ‬ ‫علَ َ‬
‫«ع ُِرضَتْ َ‬

‫س َوا ٌد یَ ْم ََل ُ ْاألُفُ ِ‬

‫ق‬ ‫ق فَ ِ َذا َ‬
‫ي ْاألُفُ ِ‬ ‫س َوا ِد ع َِظی ٌم قُ ْلتُ َما َه َذا أ ُ َمتِي َه ِذ ِه قِی َل بَ ْل َه َذا موسي َو قَ ْو ُمهُ قِی َل ا ْن ُ‬
‫ظ ْر إِلَ َ‬ ‫َ‬

‫س َوا ٌد قَ ْد َم ََل َ ْاألُفُ َ‬

‫ق قِی َل َه ِذ ِه أمتک َو‬ ‫اء فَ ِ َذا َ‬
‫س َم ِ‬ ‫ظ ْر َها ُهنَا َو َها ُهنَا َو َها ُهنَا فِي آفَ ِ‬
‫اق ال َ‬ ‫ث ُ َم قِی َل ِلي ا ْن ُ‬

‫ب »(بخاری)‪.‬‬
‫سا ٍ‬ ‫یَ ْد ُخ ُل ا ْل َجنَةَ َم ْن َهؤ َُال ِء َ‬
‫س ْبعُونَ أ َ ْلفًا بِغَی ِْر ِح َ‬

‫یااااک‬ ‫اااا ا داشاااا ند‬ ‫اااا ع ضاااا شاااادند یکاااای د پیاااا ر د ن اااا ی راااا‬ ‫اااا راااا‬ ‫( ا اااا‬
‫‪ -‬یعنااااای عاااااداد هیااااا دی اه ااااا د‬ ‫ااااا ایااااا کااااا سااااای ی راااااه‬ ‫ا ااااای نداشااااا‬ ‫ااااایچ‬ ‫پیااااا ر‬
‫داد‬ ‫ااااا نشااااا‬ ‫ااااا د ای سااااای ر دناااااد ‪ -‬رااااا‬ ‫رسااااا‬ ‫د سااااا‬ ‫ااااا ی هی دشااااا‬ ‫کااااا رااااا خااااا ط‬
‫اااا ن ساااا ند‬ ‫ساااای‬ ‫اااا اساااا ا ا نااااد‪ :‬رلکاااا‬ ‫شااااد ا اااا ‪ :‬ایاااا دی اااا چیساااا ا ایاااا ا اااا‬
‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ا فااااا ا ا ف ااااا رااااا د ساااااپ‬ ‫دسااااا‬ ‫سااااای ی ره اااااای د‬ ‫دسااااا رن ااااا‬ ‫ا ناااااد‪ :‬رااااا د‬

‫‪95‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا رن اااا‬ ‫اااا د ک اناااا ی ساااا‬ ‫ایاااا‬ ‫اااا‬ ‫ایاااا‬ ‫راااا ایاااا‬ ‫اااا ا ن اااا کاااا‬ ‫ا اااا شااااد‪ :‬ایاااا‬
‫ا د ر ا ف ر د‪ .‬ا ند‪ :‬ای ا‬ ‫ی ک ان‬ ‫سی ی ره ای ر د ک‬

‫ی ش ند ‪...‬‬ ‫ا در ش‬ ‫ر سر‬ ‫رد‬ ‫د ها ن‬ ‫ن‬ ‫اه ی‬ ‫س‬

‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫ار رک صدی ( ضی هللا عن ا ید‪ :‬س س هللا (صلی هللا علی‬

‫ب ُو ُجو ُه ُه ْم کالقمر لَ ْیلَةَ ا ْل َبد ِْر َو قُلُوبُ ُه ْم َ‬

‫علَي قَ ْل ِ‬
‫ب َر ُج ٍل‬ ‫س ْب ِعینَ أ َ ْلفا ً َی ْد ُخلُونَ ا ْل َجنَةَ ِبغَی ِْر ِح َ‬
‫سا ٍ‬ ‫« أ َ ْع َطیْتَ َ‬

‫س ْب ِعینَ أ َ ْلفا ً» (احمد)‪.‬‬ ‫ست َ َز ْدتُ َربِهي عزوجل فَ َزا َدنِي َم َع کل َو ِ‬

‫اح ٍد َ‬ ‫اح ٍد فَا ْ‬
‫َو ِ‬

‫نااااد‪ .‬چ اااا‬ ‫اااای‬ ‫ر ساااار راااا ر شاااا‬ ‫اااا داد شاااادند کاااا رااااد‬ ‫ااااها ن اااا راااا‬ ‫اااا د‬ ‫(‬
‫اه‬ ‫لااااااب یااااااک ن اااااا‬ ‫رساااااا‬ ‫لااااااب یشاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫شااااااب چ اااااا د د خشاااااا‬ ‫رساااااا‬ ‫یشاااااا‬
‫افه د‪.‬‬ ‫ر‬ ‫د ها ن‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫پ‬ ‫خ اس‬ ‫عه س ریش‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫عاااااداد‬ ‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا (صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااای کنااااای کااااا کااااا‬ ‫د ایااااا رااااادیث ارظااااا‬
‫اااا د ااااها ن اااا دی اااا راااا‬ ‫دااااا ن اااای طلرااااد هللا عاااا ی نیااااه راااا اااا ن اااا‬ ‫ریشاااا ی اه پ‬
‫ااااای شااااا ند کااااا راااااد‬ ‫ن صاااااد اااااها ن ااااا‬ ‫یلیااااا‬ ‫ف ااااا چ ااااا‬ ‫ی ااااا‬ ‫ااااای رخشاااااد کااااا‬ ‫ا‬
‫ساااا ی یاااا ناااا ا اه خدا نااااد‬ ‫ااااه ناااا‬ ‫اااای شاااا ند ا اااا یاااا اااا اااا‬ ‫رساااا ب ک اااا ب ا د ر شاااا‬
‫ر شی ‪.‬‬ ‫ی ن‬ ‫دا ی ک اه ه‬ ‫س‬

‫عفو کسانی کە از امت محمد (صیل هللا علیه وسمل) بە آتش افکنده می شوند‬

‫اااااایچ‬ ‫اااااا د کساااااا نی کاااااا اه ا اااااا خاااااا د کاااااا‬ ‫ساااااال د‬ ‫ساااااا س هللا (صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ن افکند شد اند ی ف‬ ‫ر‬ ‫نشد اس‬ ‫ا شیش سر ش‬ ‫ع‬

‫یرةٌ ِم ْن‬ ‫ب أ ُ َمتِي فَیَقُو ُل ا ْن َطلِقْ فَأ َ ْخ َر َج ِم ْن َها ِم ْن کان فِي قَ ْلبِ ِه ِمثْقَا ُل َ‬
‫ش ِع َ‬ ‫« إ َذا کان یَ ْو َم ا ْل ِقیَا َم ِة فَأَقُو ُل یَا َر ه ِ‬

‫ارفَ ْع رأسک َو‬

‫اجدا ً فَیُقَا ُل یَا ُم َح َم ُد ْ‬
‫س ِ‬‫ام ِد ث ُ َم أ َ َخ َر لَهُ َ‬ ‫ق فَ ْ‬
‫افعَ ْل ث ُ َم أَعُو َد فاحمده بتلک ا ْل َم َح ِ‬ ‫أ َ ْی َم ِ‬
‫ان فَا ْن َطلَ َ‬

‫‪96‬‬
 ‫هدایت‬

‫ب أ ُ َمتِي أ ُ َمتِي فَیَقُو ُل ا ْن َطلِقْ فَأ َ ْخ َر َ‬

‫ج ِم ْن َها ِم ْن کان‬ ‫شفَ ْع فَأَقُو ُل یَا َر ه ِ‬
‫شفَ ْع ت ُ َ‬ ‫س ْل ت ُ ْع َ‬
‫ط َو ا ْ‬ ‫قُ ْل یُ ْ‬
‫س َم ْع لک َو َ‬

‫ام ِد ث ُ َم أ َ َخ َر‬ ‫ان فَأ َ ْخ َر َجهُ فَا ْن َطلَقَ فَ ْ‬

‫افعَ ْل ث ُ َم أَعُو َد فاحمده بتلک ا ْل َم َح ِ‬ ‫فِي قَ ْلبِ ِه ِمثْقَا ُل َذ َر ٍة ا َ ْو َخ ْر َدلَ ٍة ِم ْن أ َ ْی َم ِ‬

‫شفَ ْع فَأَقُو ُل یَا َر ه ِ‬

‫ب أ ُ َمتِي‬ ‫س ْل ت ُ ْع َط َو ا ْ‬
‫شفَ ْع ت ُ َ‬ ‫ارفَ ْع رأسک َو قُ ْل یُ ْ‬
‫س َم ْع لک َو َ‬ ‫اجدا ً فَیَقُو ُل یَا ُم َح َم ُد ْ‬
‫س ِ‬‫لَهُ َ‬

‫ج ِم ْن کان فِي قَ ْلبِ ِه ا ْدنِي ا ْدنِي ا ْدنِي ِمثْقَا ُل َحبَ ِة َخ ْر َد ٍل ِم ْن إیمام فَأ َ ْخ َر َجهُ ِم ْن‬
‫أ ُ َمتِي فَیَقُو ُل ا ْن َطلِقْ فَأ َ ْخ َر َ‬

‫ارفَ ْع رأسک‬
‫اجدا ً فَیُقَا ُل یَا ُم َح َم ُد ْ‬
‫س ِ‬ ‫الرابِعَةُ فاحمده بتلک ا ْل َم َح ِ‬
‫ام ِد ث ُ َم أ َ َخ َر لَهُ َ‬ ‫النَ ِار فَا ْن َطلَقَ فَ ْ‬
‫افعَ ْل ث ُ َم أَعُو َد َ‬

‫ّللاُ فَیَقُو ُل َو ِع َزتِي‬ ‫شفَ ْع فَأَقُو ُل یَا َر ه ِ‬

‫ب ائْ َذ ْن ِلي فِی َم ْن قَا َل َال إِلَهَ إِ َال َ‬ ‫شفَ ْع ت ُ َ‬
‫س ْل ت ُ ْع ِط ِه َو ا ْ‬ ‫َو قُ ْل یُ ْ‬
‫س َم ْع َو َ‬

‫ع َظ َمتِي َأل َ ْخ ُر َجنَ ِم ْن َها َم ْن قَا َل َال إِلَهَ إِ َال َ‬

‫ّللاُ »(بخاری)‪.‬‬ ‫َو َج َال ِلي َو کبریائي َو َ‬

‫اااااا‬ ‫یااااااد‪ :‬راااااا‬ ‫اااااای ف‬ ‫پاااااا‬ ‫ا اااااا‬ ‫دااااااا ا ا اااااا‬ ‫اااااای ااااااا ی ‪ :‬پ‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫(‬
‫‪.‬‬ ‫ریااااا‬ ‫سااااا اه ااااان ریااااا‬ ‫لااااارن ای ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫کسااااای ا کااااا رااااا اناااااداه ی یاااااک دانااااا‬
‫ا ااااای‬ ‫سااااا ین ااااا ا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا ه ااااای اااااا د‬ ‫ااااای کااااان ساااااپ‬ ‫چنااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ااااا‬ ‫پااااا‬
‫ااااای شااااا د‪ :‬ای ر اااااد سااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫رااااا د اااااا ن سااااا سااااا د ااااای اااااا ا‬ ‫سااااا ی ‪ .‬ساااااپ‬
‫شااااا ع کااااا کااااا‬ ‫رخااااا ا داد ااااای شااااا ی‬ ‫ساااااخن ن شااااانید ااااای شااااا د‬ ‫ر ااااا‬ ‫ا رلناااااد کااااا‬
‫یاااااد‪ :‬رااااا‬ ‫ااااای ف‬ ‫ا ااااا‬ ‫داااااا ا ا ااااا‬ ‫ااااای اااااا ی ‪ :‬پ‬ ‫ااااای شااااا د‪ .‬پااااا‬ ‫پ ی ف ااااا‬ ‫شااااا ع‬
‫ااااای‬ ‫‪ .‬پااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫لااااارن سااااا اه ااااان ریااااا‬ ‫د‬ ‫ای ااااا‬ ‫ا کااااا یاااااک‬ ‫ااااا کااااا‬
‫رااااا د اااااا ن‬ ‫ا ااااای سااااا ی‬ ‫سااااا ین ااااا ا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا ه ااااای اااااا د‬ ‫ااااای کااااان ساااااپ‬ ‫چنااااا‬
‫سااااخن ن شاااانید اااای‬ ‫ر اااا‬ ‫ا رلنااااد کاااا‬ ‫یااااد‪ :‬ای ر ااااد ساااا‬ ‫اااای ف‬ ‫ساااا د اااای کاااان پاااا‬
‫اااااای‬ ‫اااااای شااااا د اااااا‬ ‫پ ی ف ااااا‬ ‫شااااا ع کاااااا کااااا شاااااا ع‬ ‫شااااا د رخاااااا ا داد ااااای شاااااا ی‬
‫ا کاااا ک اااا اه یااااک‬ ‫اااا کاااا‬ ‫یااااد ‪ :‬راااا‬ ‫اااای ف‬ ‫پاااا‬ ‫ا اااا‬ ‫دااااا ا ا اااا‬ ‫ااااا ی ‪ :‬پ‬
‫رااااااا ای‬ ‫ااااااای کااااااان ساااااااپ‬ ‫چنااااااا‬ ‫ااااااای‬ ‫پااااااا‬ ‫ریااااااا‬ ‫لااااااارن رااااااا د ریااااااا‬ ‫د‬ ‫ای ااااااا‬
‫رااااا د اااااا ن‬ ‫ا ااااای سااااا ی ساااااپ‬ ‫سااااا ین ااااا ا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا ه ااااای اااااا د‬ ‫ی رااااا‬ ‫چ ااااا‬

‫‪97‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااخن ن شاااانید‬ ‫ر اااا‬ ‫ا رلنااااد کاااا‬ ‫اااای شاااا د‪ :‬ای ر ااااد ساااا‬ ‫ا اااا‬ ‫ساااا د اااای کاااان پاااا‬
‫ی ش د‪ .‬ا ی ‪:‬‬ ‫پی ف‬ ‫ش ع ک ک ش ع‬ ‫ی ش د رخ ا داد ی ش ی‬

‫ااااااای‬ ‫ااااااا راااااااد پ‬ ‫َّللا ا ااااااا اناااااااد رااااااا‬

‫دا ا ا ااااااا ه ی کسااااااا نی ا کااااااا الا ااااااا اال ّ‬ ‫پ‬
‫ا اه‬ ‫َّللا ا ااااا اساااااا‬
‫الا ااااا اال ّ‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫سااااا کااااا‬ ‫عظ ااااا‬ ‫اس کر یااااا‬ ‫ید‪:‬رااااا عاااااه‬ ‫ف‬
‫‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ن ری‬

‫سااااااال‬ ‫صاااااااس هللا علیااااااا‬

‫َّللا َ‬
‫ضااااااای هللا عنااااااا اه سااااااا س ّ‬ ‫د رااااااادیث دی ااااااا ی کااااااا انااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ی کند نیه د اس ک ف‬ ‫ای‬

‫ّللاُ ال َجنَتَ ِبفَض ِل َرح َمتِ ِه یُقَا ُل‬ ‫عقُوبَتً ث ُ َم یُ ِ‬

‫دخلُ ُه ُم َ‬ ‫ب أَ َ‬
‫صابُو َها ُ‬ ‫سف ٌع ِمن النَ ِار ِبذُنُو ٍ‬ ‫« لَیُ ِصی َبنَ أ َ َ‬
‫قوا ًما َ‬

‫لَ ُهم ال َج َهنَ ِمیُّونَ » «بخاری »‬

‫اااااای سااااااد‬ ‫اااااای اه اااااا د ردیشاااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااا ها ان اااااا‬ ‫ای اه اااااان راااااا خاااااا ط‬ ‫(د‬
‫ا یند ‪.‬‬ ‫نی‬ ‫یر د ر ن‬ ‫ار ر ش‬ ‫ر ن ن‬ ‫َّللا ر خ ط‬
‫ّ‬ ‫سپ‬

‫ّللاُ ِمن‬
‫غ َ‬ ‫‪...‬وفَ َر َ‬
‫ّللا صل هللا علیه وسلم می فرماید‪َ « :‬‬
‫ّللا عنه گوید‪ :‬شنیدم که رسول ه‬
‫انس رضی ه‬

‫ار َم َع أَه ِل النَ ِار‪ ،‬فَیَقُو ُل النَ ِار‪َ :‬ما أَغنَی عَنکُم أَنَکُم کُنتُم‬
‫ب النَاس َوأَد َخ َل َمن بَ ِق َی ِمن أ ُ َمتِی النَ َ‬
‫سا ِ‬
‫ِح َ‬

‫ار جل جالله ‪ :‬فَبِ ِع َزتِی َألُعتِقَنَ ُهم ِمن النَ ِار‪،‬‬

‫شیئ ًا‪ ،‬فَیَقُو ُل ال َجبَ ُ‬ ‫ّللاَ جل جالله َال ت ُ ِ‬
‫شرکُونَ ِب ِه َ‬ ‫تَعبَ ُدونَ َ‬

‫ت فَیَنبُت ُونَ فِی ِه َک َما تَنبُتُ ِ‬

‫الحبَتُ فِی غثاء‬ ‫خر ُجونَ َوقَد امت َ َحشُوا فَیَد ُخلُونَ فِی نَ َه ِر ال َحیَا ِ‬
‫س ُل اِلَی ِهم فَیَ ُ‬
‫فَیُر ِ‬

‫ب بِ ِهم فَیَد ُخلُونَ ال َجنَتَ ‪ ،‬فَیَقُو ُل لَ ُهم أَه ُل‬

‫ّللا جل جالله‪ ،‬فَیُذ َه ُ‬ ‫ب بَینَ أَعیُنِ ِهم َهؤ َُالء ُ‬
‫عتَقَا ُء َ ِ‬ ‫سی ِل َویُکت َ ُ‬
‫ا َ‬

‫عتَقَا ُء ال َجبَ ِار جل جالله» (أحمد)‪.‬‬ ‫الَ َجنَتِ‪َ :‬هؤ َُال ِء ال َج َهنَ ِمیُّنَ ‪ ،‬فَیَقُو ُل ال َجبَ ُ‬
‫ار‪ :‬بَل َهؤ َُال ِء ُ‬

‫‪98‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااان‬ ‫رااااا‬ ‫ن یااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫رقیااااا ی ا ااااا‬ ‫(َّللا عااااا ی اه رسااااا ب سااااای ااااا د فااااا غ اااااد‬
‫ّ‬
‫شااااااا ک ن هیاااااااد رااااااا ا چااااااا سااااااا دی‬ ‫َّللا اااااااس ا اااااا‬
‫ّ‬ ‫ا یناااااااد‪ :‬عرااااااا د‬ ‫ن یااااااا‬ ‫افکنااااااد‬
‫ا اه ااااان خاااااا‬ ‫سااااا کااااا نااااا‬ ‫یاااااد ‪ :‬رااااا عاااااه‬ ‫ااااای ف‬ ‫داشااااا ‪ .‬خدا ناااااد رااااا‬ ‫ر ای ااااا‬
‫ااااای یناااااد‬ ‫ریااااا‬ ‫ااااای ف سااااا ند د رااااا ی کااااا سااااا خ اناااااد اه‬ ‫رااااا دنر شااااا‬ ‫یکااااان پااااا‬
‫سااااایس‬ ‫ا نااااا کااااا دانااااا د کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫یناااااد‬ ‫ااااای‬ ‫ااااای شااااا ند د‬ ‫د ریااااا‬ ‫ا د‬ ‫پااااا‬
‫ساااااا ند‪.‬‬ ‫خدا نااااااد ااااااس ا اااااا‬ ‫هاد شاااااادا‬ ‫اااااای ن یسااااااد‪ :‬ایناااااا‬ ‫ی پیش نیشاااااا‬ ‫یااااااد‬ ‫اااااای‬
‫سااااا ند‬ ‫ن یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا یناااااد‪ :‬ایاااا‬ ‫راااا نااااا‬ ‫یکناااااد ر شااااا ی‬ ‫ا د ر شاااا‬ ‫ا ااااای رااااا د‬ ‫ناااا‬
‫س ند‪.‬‬ ‫خدا ند ر‬ ‫هادشدا‬ ‫ید‪ :‬رلک ن‬ ‫یف‬ ‫خدا ند ر‬

‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫صس هللا علی‬

‫َّللا َ‬
‫س س ّ‬

‫ک‪ ،‬فَیَقُو ُل‪:‬‬

‫سع َدی َ‬ ‫ت یَا أَه َل ال َجنَتِ‪ ،‬فَیَقُولُونَ ‪ :‬لَبَی َ‬
‫ک َربَنَا َو َ‬ ‫ک َو تَعَالَی یَقُو ُل ِألَه ِل ال َجنَ ِ‬ ‫ّللا تَبَ َ‬
‫ار َ‬ ‫« اِنَ َ َ‬

‫ک‪ ،‬فَیَقُو ُل‪ :‬أَنَا أ ُ ِ‬

‫عطیکُم‬ ‫عط أ َ َحدًا ِمن َخل ِق َ‬
‫ضی َوقَد أَع َطیتَنَا َما لَم ت ُ ٍ‬
‫َهل َر ِضیتُم؟ فَیَقُولُونَ ‪َ :‬و َما لَنَا َال نَر َ‬

‫ضوانِی فَ َال أَس َخ ُ‬

‫ط‬ ‫ک؟ فَیَقُو ُل‪ :‬أ ُ ِح ٌل َ‬
‫علَیکُم ِر َ‬ ‫شی ٍء أَف َ‬
‫ض ُل ِمن َذ ِل َ‬ ‫ب‪َ ،‬وأ َ ُّ‬
‫ی َ‬ ‫ک‪ ،‬قَالُوا ‪ :‬یَا َر ه ِ‬ ‫أَف َ‬
‫ض َل ِمن َذ ِل َ‬

‫علَیکُم بَع َدهُ أَبَدًا » (بخاری)‬

‫َ‬

‫نااااااااااا‬ ‫یااااااااااد ‪ :‬ای ر شاااااااااا ی‬ ‫اااااااااای ف‬ ‫عاااااااااا ی _ راااااااااا ر شاااااااااا ی‬ ‫(َّللا _ راااااااااا ک‬
‫ّ‬
‫خشاااااان د شاااااادیدا ا ینااااااد‪ :‬چاااااا ا‬ ‫اضاااااای‬ ‫یااااااد‪ :‬یاااااا اکناااااا‬ ‫سااااااعدیک‪ .‬اااااای ف‬ ‫ا ینااااااد‪ :‬ریک‬
‫نااااداد ای‪.‬‬ ‫خل اااا‬ ‫اااا رخشااااید ای کاااا راااا دی اااا‬ ‫اضاااای نر شاااای د راااا ی کاااا چیااااهی ا راااا‬
‫داااااا ا چااااا چیاااااهی ر ااااا‬ ‫ا رااااا شااااا عطااااا یکااااان ‪ .‬ا ناااااد پ‬ ‫یاااااد ‪ :‬ااااا ر ااااا اه‬ ‫ااااای ف‬
‫دی اااااا‬ ‫اااااای ساااااا ه‬ ‫ا شاااااا س ر اااااا‬ ‫خشاااااان دی‬ ‫یااااااد‪ :‬ضاااااا ی‬ ‫اه ایاااااا اساااااا ا اااااای ف‬
‫اه ر ش خش ن ی کن ‪.‬‬

‫ضاااااااای هللا‬ ‫ی‬ ‫هی کاااااااا اراااااااا‬ ‫کاااااااا ‪ .‬د‬ ‫ضااااااااعی ی صاااااااا‬ ‫ا د چناااااااای‬ ‫خاااااااا د‬
‫کاااااا د‬ ‫ا اااااا‬ ‫ی‬ ‫ساااااایب ا یااااااد‪ :‬راااااا اراااااا‬ ‫صاااااای ن اااااای کنااااااد‪ :‬سااااااعید راااااا‬ ‫عناااااا چناااااای‬

‫‪99‬‬
 ‫هدایت‬

‫کااااا د رااااا ها ر شااااا رااااا ااااا ر شااااای ‪ .‬ا ااااا ‪ :‬یااااا د‬ ‫َّللا یخااااا ا‬
‫ااااا ا ااااا ‪ :‬اه ّ‬ ‫رااااا‬ ‫ی‬ ‫ارااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬ ‫َّللا ر‬
‫س س ّ‬ ‫س ا ا ‪ :‬رل‬ ‫ر ش ر ها‬

‫ت ِمن أ َیَ ِام الدُّنیَا‬ ‫ت اِ َذا َد َخلُو َها نَ َزلُوا فِی َها ِبفَض ِل أَع َما ِل ِهم ث ُ َم یُؤ َذنُ فِی ِمقد َِار یَ ِ‬
‫وم ال ُج ُم َع ِ‬ ‫«أَنَ أَه َل ال َجنَ ِ‬

‫ت فَتُو َ‬
‫ض ُع لَ ُهم َم َنابِ ُر ِمن‬ ‫اض ال َجنَ ِ‬
‫ت ِمن ِر َی ِ‬ ‫شهُ َو َیت َ َب َدی لَ ُهم فِی َرو َ‬
‫ض ٍ‬ ‫بر ُز لَ ُهم عَر َ‬ ‫فَ َی ُز ُ‬
‫ورونَ َربَ ُهم َویُ ِ‬

‫س‬
‫ت َو َیج ِل ُ‬
‫ض ٍ‬ ‫ت َو َمنَا ِب ُر ِمن َز َبر َج ٍد َو َمنَا ِب ُر ِمن َذ َه ٍ‬
‫ب َو َمنَابِ ُر ِمن ِف َ‬ ‫ور َو َمنَا ِب ُر ِمن لُؤلُؤ َو َمنَابِ ُر ِمن َیاقُو ٍ‬
‫نُ ٍ‬

‫ي ِ ِبأَف َ‬
‫ض َل ِمن ُهم‬ ‫س ه‬ ‫ور َو َما یَ َرونَ أَص َح َ‬
‫اب الك ََرا ِ‬ ‫سك َوالكَافُ ِ‬
‫الم ِ‬ ‫علَى كُث َب ِ‬
‫ان ِ‬ ‫أَدنَا ُهم َو َما ِفی ِهم ِمن َدنِ َ‬
‫ي َ‬

‫ّللا َو َهل نَ َرى َربَنَا؟ قَالَ‪ « :‬نَ َعم قَا َل َهل تَت َ َم َ‬
‫ارونَ فِي ُرؤ َی ِة‬ ‫سا» ‪ .‬قَا َل أَبُو ُه َر َ‬
‫یرةَ قُلتُ َیا رسول ه‬ ‫َمج ِل ً‬

‫ارونَ فِي ُرؤیَ ِة َر ِبهكُم َو َال یَبقَى فِي َذ ِلكَ ال َمج ِل ِس‬ ‫َمس َوالقَ َم ِر لَیلَةَ البَ ِ‬
‫در؟» قُلنَا‪َ :‬ال‪ .‬قَالَ‪َ « :‬ك َذ ِلكَ َال ت ُ َم َ‬ ‫الش ِ‬

‫لر ُج ِل ِمن ُهم یَا فُ َالنُ بنَ فُ َال ٍن أَتَذك ُُر یَو َم قُلَتَ َك َذا َو َك َذا فَیُ َذ َك ُر‬
‫ّللاُ ُم َحاض ََرةً َحتَى یَقُو َل ِل َ‬
‫َر ُج ٌل َإال َحاض ََرهُ َ‬

‫سعَةُ َمغ ِف َرتِي بَلَغَت بِكَ َم ِ‬

‫نزلَت َكَ َه ِذ ِه‬ ‫ب أَفَلَم تَغ ِفر ِلي فَیَقُو ُل بَلَى فَ َ‬
‫دراتِ ِه فِي الدُّنیَا فَیَقُو ُل یَا َر ه ِ‬
‫غ َ‬‫عض َ‬
‫بِبَ ِ‬

‫ریح ِه شَیئ ًا قَ ُّ‬

‫ط‬ ‫یهم ِطیبًا لَم یَجدُوا ِمث َل ِ‬
‫علَ ِ‬ ‫س َحابَةٌ ِمن فَوقِ ِهم فَأَم َ‬
‫ط َرت َ‬ ‫شیَت ُهم َ‬
‫غ ِ‬ ‫فَبَینَ َما ُهم َ‬
‫علَى َذ ِلكَ َ‬

‫َویَقُو ُل َربُّنَا تَبَاركَ َوتَعَالَى قُو ُموا إِلَى َما أَعدَدتُ لَكُم ِمن الك ََرا َم ِة فَ ُخذُوا َما اشت َ َهیتُم فَنَأتِي ُ‬
‫سوقًا قَد َحفَت‬

‫علَى القُلُوب فَیُح َم ُل لَنَا َما‬ ‫ب ِه ال َم َالئِكَةُ فِی ِه َما لَم تَن ُ‬
‫ظر العُیُونُ ِإلَى ِمث ِل ِه َولَم تَس َمع اال َذانُ َولَم َیخ ُ‬
‫طر َ‬

‫لر ُج ُل‬ ‫وق یَلقَى أَه ُل الَ َجنَ ِة بَع ُ‬

‫ض ُهم بَعضًا قَا َل فَیُق ِب ُل ا َ‬ ‫س ِ‬‫ع فِی َها َو َال یُشت َ َرى َوفِي َذ ِلكَ ال ُّ‬ ‫اشت َ َهینَا لَ َ‬
‫یس یُبَا ُ‬

‫اس فَ َما یَنقَ ِضي‬

‫علَی ِه ِمن ال ِلهبَ ِ‬ ‫ي فَیَ ُرو ُ‬
‫عهُ َما یَ َرى َ‬ ‫نزلَ ِة ال ُمرت َ ِفعَ ِة فَیَلقَى َمن ُه َو دُونَهُ َو َما فِ ِ‬
‫یهم َدنِ ٌّ‬ ‫ذُو ال َم ِ‬

‫سنُ ِمنهُ َو َذ ِلكَ أَنَهُ َال یَنبَ ِغي ِأل َ َح ٍد أَن یَ َ‬

‫حزنَ فِی َها ث ُ َم نَن َ‬
‫ص ِر ُ إِلَى‬ ‫آخ ُر َحدِیثِ ِه َحتَى یَت َ َخیَ َل إِلَی ِه َما ُه َو أَح َ‬
‫ِ‬

‫علَی ِه فَیَقُو ُل‬ ‫هال لَقَد ِجئتَ َوإنَ بكَ ِمن ال َج َما ِل أَف َ‬
‫ض َل ِم َما فَ َ‬
‫ارقتَنَا َ‬ ‫زوا ُجنُا فَیَقُلنَ َمر َحبًا َوأ َ ً‬
‫َمنَ ِاز ِلنَا فَیَتَلَقَانَا أ َ َ‬

‫ار َویَ ِحقُّنَا أَن نَنقَ ِل َ‬

‫ب ِب ِمث ِل َما انقَلَبنَا» (ترمذى)‪.‬‬ ‫ِإنَا َجالَسنَا الیَو َم َربَنَا ال َجبَ َ‬

‫‪100‬‬
 ‫هدایت‬

‫ه‬ ‫راااااا انااااااداه ی‬ ‫اااااای شاااااا ند سااااااپ‬ ‫ا د ر شاااااا‬ ‫یشاااااا‬ ‫راااااا فضااااااس ک‬ ‫(ر شاااااا ی‬
‫ا هیااااا‬ ‫دا شااااا‬ ‫اااااد پ‬ ‫ا ااااا ه داد ااااای شااااا د کااااا د ایااااا‬ ‫عااااا ی دنیااااا رااااا نااااا‬
‫اااای د نااااد د یکاااای اه راااا غ اااا ی ر شاااا راااا ناااا‬ ‫نشاااا‬ ‫َّللا عاااا ن خاااا د ا راااا ناااا‬
‫کننااااد ّ‬
‫ر ایشااااا‬ ‫نقااااا‬ ‫اااااد طاااااا‬ ‫هر‬ ‫یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای شااااا د صاااااند ی ااااا یی اه نااااا‬ ‫ظااااا‬
‫پااااا ای اه‬ ‫‪ --‬رااااا‬ ‫پااااا یی نیسااااا‬ ‫پسااااا‬ ‫نااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ااااا ‪ --‬د‬ ‫ااااا ی‬ ‫چیاااااد ااااای شااااا د پااااا یی‬
‫ا ر ااااااا اه خاااااا د ن اااااای رینناااااااد‪.‬‬ ‫ی اااااا صااااااند ی نشااااااین‬ ‫اااااای نشاااااااینند‬ ‫شااااااک کاااااا ف‬
‫یاااااا‬ ‫د‪(:‬رلاااااا‬ ‫ا اااااای ریناااااای ا ف‬ ‫اااااا‬ ‫دا‬ ‫َّللا یاااااا پ‬
‫ساااااا س ّ‬ ‫ا یااااااد‪ :‬ا اااااا ‪ :‬یاااااا‬ ‫ی‬ ‫اراااااا‬
‫ااااا شاااااب چ ااااا د شاااااک ااااای کنیااااادا ا ااااای ‪ :‬نااااا ‪ .‬ف ااااا د‪ ( :‬ااااا چنااااای د‬ ‫دیاااااد خ شاااااید‬
‫ن ااااای ناااااد کااااا خااااادا رااااا ا ساااااخ‬ ‫لااااا‬ ‫کسااااای د‬ ‫شاااااک ن ااااای کنیاااااد‬ ‫دا ااااا‬ ‫دیاااااد پ‬
‫هی ا‬ ‫یاااااد‪ :‬ای فانااااای پسااااا فانااااای یااااا‬ ‫ااااای ف‬ ‫ااااا کااااا رااااا یکااااای اه نااااا‬ ‫ن یاااااد ااااا‬
‫ااااا ک‬ ‫ااااا ین ا د دنیااااا‬ ‫ی ر خااااای اه خی نااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ا ااااای رااااا خااااا ط‬ ‫چنااااا‬ ‫کااااا چنااااای‬
‫هیااااااد‬ ‫یااااااد‪ :‬رلاااااا ‪.‬‬ ‫هیاااااادیا اااااای ف‬ ‫ا نی‬ ‫یاااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫اااااای ا یااااااد‪ :‬پ‬ ‫اااااای شاااااا د‪ .‬ا‬
‫ا‬ ‫ی س شااااا‬ ‫ن ااااا ارااااا ی‬ ‫سااااا ند اسااااا ‪ .‬د ایااااا‬ ‫قااااا‬ ‫ا رااااا ایااااا‬ ‫هشااااا ااااا‬ ‫ساااااع‬
‫خاااا ن راااا یی ندیااااد‬ ‫اااااه چناااا‬ ‫خاااا ن راااا یی کاااا اااا راااا راااا س‬ ‫راااا ا عطاااا‬ ‫اااای پ شاااا ند‬
‫یااااااد‪ :‬پااااااین راااااا ساااااا ی ره ااااااا ا ی‬ ‫عاااااا س اااااای ف‬ ‫دااااااا‬ ‫اااااای راااااا د پ‬ ‫انااااااد راااااا ناااااا‬
‫ا د رااااا ها ی ااااای‬ ‫ااااای خ ا یاااااد ر ی یاااااد‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫ااااا د ن ااااا د ا‬ ‫ک ا ااااای کااااا رااااا ای شااااا‬
‫اااا ندیااااد ااااا ن اااا‬ ‫د ایاااا راااا ها چیه اااا یی ساااا کاااا چشاااا‬ ‫شاااا ی کاااا پاااا اه ف شاااا اساااا‬
‫راااا ها‬ ‫یخاااا ا ی راااا ای اااا اااای ر نااااد د‬ ‫نکاااا د اساااا ‪ .‬اااا چاااا‬ ‫دس اااا صاااا‬ ‫نشاااانید‬
‫اااای کننااااد ر شاااا ی‬ ‫ا اااا‬ ‫راااا اااا‬ ‫راااا ها ر شاااا ی‬ ‫فاااا ن ن اااای شاااا د د‬ ‫چیااااهی خ یااااد‬
‫ناااا‬ ‫یاااا‬ ‫اااای شاااا د‪ --‬د‬ ‫راااا‬ ‫اااا اه خاااا د‬ ‫اااای یااااد راااا ر شاااا ی پاااا یی‬ ‫اااا راااا ال کاااا‬ ‫د‬
‫هد ااااای‬ ‫ا شااااا‬ ‫ااااای ریناااااد ا‬ ‫ااااا ا‬ ‫ااااا یی کااااا رااااا‬ ‫رااااا‬ ‫‪ --‬پااااا‬ ‫پااااا یی نیسااااا‬ ‫پسااااا‬
‫صااااا‬ ‫ااااا ا سااااا‬ ‫چااااا رااااا‬ ‫ن ساااااید اسااااا کااااا ر ااااا اه‬ ‫رااااا پ یااااا‬ ‫نااااا ه سخن نشااااا‬ ‫کناااااد‬
‫نااااهس ی اااا‬ ‫راااا‬ ‫اااای شاااا د سااااپ‬ ‫ش یساااا نیساااا کاااا کساااای د ر شاااا‬ ‫اااای کنااااد چاااا‬
‫ررااااا خااااا ن دیاااااد رااااا ال کااااا‬ ‫ااااای ا یناااااد‪:‬‬ ‫رااااا اسااااا قر س ااااا ااااای یناااااد‬ ‫یااااا هنااااا‬ ‫ااااای‬

‫‪101‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه ه ااااااا نی سااااااا ید کااااااا اه پاااااااین ااااااا ف یاااااااد ی یناااااااد ‪ :‬ااااااا ا ااااااا ه رااااااا‬ ‫ر اشااااااا ید هیرااااااا‬
‫ر ید ای چنی ر ه ا دی ‪.‬‬ ‫نشس ی پ‬ ‫ر‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫یااااااااد‪ :‬ای ا ااااااااس ر شاااااااا‬ ‫َّللا عاااااااا ی اااااااای ف‬

‫د راااااااادیث دی اااااااا ی ااااااااد اساااااااا ‪ّ «:‬‬
‫اااااا ا ن اااااای دیدنااااااد‬ ‫رناااااادا نی کاااااا پن اااااا نی ‪ --‬د دنیاااااا ‪ --‬اااااا ا عراااااا د ک دنااااااد د راااااا ی کاااااا‬
‫اااای‬ ‫ا رلنااااد اااای کناااای‬ ‫اااای کاااا دساااا‬ ‫کاااا‬ ‫ا صاااا‬ ‫خاااا ن ر یاااا‬ ‫ک یناااادا ‪ --‬شاااا دی‬
‫ا عراااااا د کاااااا د ‪ --‬ا اااااا ه‬ ‫اااااا‬ ‫دیاااااادن‬ ‫دااااااا ا اااااا راااااا د کاااااا د دنیاااااا رااااااد‬ ‫ااااااا یی ‪ :‬پ‬
‫افااااا ک دناااااد کااااا‬ ‫ااااای رااااا ااااا‬ ‫اه ااااا رطلریاااااد‪.‬‬ ‫اسااااا ‪ .‬ای ر شااااا ی‬ ‫ه عطااااا ی رااااای پ یااااا‬
‫یااااااد‪:‬‬ ‫عاااااا ی ‪ --‬اااااای ف‬ ‫َّللا ‪ --‬راااااا ک‬
‫ّ‬ ‫خشاااااان د راااااا ن‪ .‬پاااااا‬ ‫دااااااا ا اه اااااا اضاااااای‬ ‫پ‬
‫ا د ر شاااااا ساااااا ک ن اااااای‬ ‫خشاااااان د نراااااا د شاااااا‬ ‫اضاااااای‬ ‫اااااا اه شاااااا‬ ‫اااااااا‬ ‫ای ر شاااااا ی‬
‫ا‬ ‫ا‬ ‫اااای کننااااد کاااا چ اااا‬ ‫افاااا‬ ‫اااای راااا اااا‬ ‫ن اااا د ‪ .‬چیااااه دی اااا ی اه اااا رخ ا یااااد‪ .‬پاااا‬
‫اااای‬ ‫َّللا ااااس ا اااا‬
‫راااا ّ‬ ‫ناااا‬ ‫د‬ ‫اااای‬ ‫پاااا د کناااا‬ ‫رااااد اااا راااا اااا رن اااا ی ‪ .‬پاااا‬ ‫اااا نشاااا‬ ‫راااا‬
‫داااااا کااااا ی دسااااا نی ف ااااا‬ ‫اه ن ااااا رااااا پ‬ ‫ااااایچ ااااا ی خ شااااا یند‬ ‫رااااا‬ ‫ه ااااا‬ ‫ناااااد‪ .‬ااااا‬ ‫ن‬
‫ااااس ا اااا اه ر شاااا‬ ‫دااااا‬ ‫عا اااا راااا ن اااا پ‬ ‫اااا کاااا راااا خاااا ط عشاااا‬ ‫ر دنااااد اااا‬
‫اااااااای راااااااا ای ااااااااد طاااااااا النی راااااااا‬ ‫اراااااااا اه راااااااای نیاااااااا هی ن دنااااااااد‬ ‫اساااااااا‬ ‫چاااااااا د‬
‫نیسااااا ‪ .‬ااااای‬ ‫ااااای ی نشااااا‬ ‫ااااایچ ااااا ن‬ ‫ااااای ا یناااااد د رااااا ی کااااا‬ ‫ساااااخ‬ ‫دا شااااا‬ ‫پ‬
‫ااااای د ااااا ‪ .‬ن ااااا ی‬ ‫ه یااااای کنااااای رااااا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رخااااا ا ‪ .‬پااااا‬ ‫ه کااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬ای رناااااد ا‬ ‫ف‬
‫ه یااااای نااااادا یا یااااا فاااااا‬ ‫یاااااد‪ :‬یااااا چنااااای‬ ‫َّللا عااااا ی ااااای ف‬
‫ااااا شاااااد ّ‬ ‫ااااا ی رناااااد‬ ‫ه‬ ‫کااااا‬
‫ااااا یی ا کااااا رناااااد ف ا ااااا ن کااااا د رااااا د رااااا ا‬ ‫ه‬ ‫فاااااا چیاااااه ا ن ااااای خااااا ا یا‬ ‫چیاااااه‬
‫دی ی کند‪».‬‬ ‫ید‬

‫دالیل عفو و گذشت‬

‫د ی‪:‬‬ ‫َّللا ر ید د ک ان‬

‫ٌ‬ ‫ند شد اه ع‬ ‫ر ای ر‬

‫اول‪ :‬توبه‬

‫‪102‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر س ش ط دا د‪:‬‬

‫‪ --‬پشی نی اه ان ‪.‬‬

‫ک ان ‪.‬‬ ‫‪--‬‬

‫ر ان ‪.‬‬ ‫‪ --‬عه ر عد ر هاش د ر‬

‫راااااا کناااااای ‪ .‬اآل اه ان اااااا نی کاااااا ان اااااا داد ایاااااا‬ ‫رشاااااا رید اااااا راااااا اااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫راااااا اد ا‬
‫ا راااا عااااد ر هاشاااا‬ ‫اااای راااا ال عااااه‬ ‫رشاااا یی‬ ‫دساااا اه ان اااا‬ ‫اااا اکناااا‬ ‫شاااا ی‬ ‫پشاااای‬
‫ه کنی ‪.‬‬ ‫ر ان‬

‫دوم‪ :‬نسبت به مردم عفو و گذشت داشته باشیم‬

‫ااااا د عااااا د‬ ‫ا شااااا‬ ‫یخااااا ا ی خدا ناااااد اه ااااا د اااااا د ا س ااااا ر یاااااد رااااا ع ااااا‬ ‫ااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫َّللا ع ی ی ف‬
‫ن یی‪ّ .‬‬

‫‪َ ‬ولَ َي َّع َهوا َو َليصف َُحوا اَلا تُ ِحبو َن اَن َيغ ِف َر الل ّ ُه لَ ُكم ‪( ‬نور‪.)22/‬‬

‫(باید عفو کنند و گذشت نمایند‪ .‬مگر دوست ندارید که خداوند شما را بیامرزد؟)‬
‫داااااا ا ااااا‬ ‫ا ع ااااا کناااااد‪ .‬ر ااااا ‪ :‬پ‬ ‫ااااا فااااا دا خااااادا ااااا‬ ‫ا ااااا ه اه ااااا د د اااااا‬ ‫پااااا‬
‫ااااا ااااا ای‬ ‫ااااا ظلااااا کااااا د اناااااد ا شااااا‬ ‫ضااااا ی ااااا اه کسااااا نی کااااا د دنیااااا رااااا‬ ‫رااااا خااااا ط‬
‫ا رد ی‪.‬‬ ‫دع خ د‬ ‫ا‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫ااااا ی‬ ‫داااااا ا ا شاااااب‬ ‫ااااای ا ااااا ‪« :‬پ‬ ‫َّللا عنااااا شاااااب اااااد‬
‫ع ااااا رااااا خطااااا ب ضااااای ّ‬
‫د ا ش ن د اس ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ا ع ن د ‪ ».‬یعنی اه‬ ‫د‬

‫‪103‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااا ا‬ ‫شاااااااد ااااااا د ضااااااا ب شااااااا‬ ‫َّللا ‪ --‬شاااااااکن‬

‫ا ااااااا ار اااااااد رااااااا رنراااااااس‪ --‬ر ااااااا ّ‬
‫ا ااااا د‬ ‫ااااا ی کسااااا نی کااااا ا‬ ‫اه‬ ‫ااااا د ایااااا‬ ‫رااااا‬ ‫شااااااق هد شاااااد هنااااادانی شاااااد‬ ‫ا فااااا‬
‫کاااااب رااااادع ی شاااااد ر شاااااد‬ ‫ااااا کسااااای کااااا‬ ‫ااااا ا داد ر دناااااد ا شااااا ن ااااا د ‪--‬‬ ‫ا یااااا‬ ‫ها‬
‫اااااا د ساااااا‬ ‫ا شاااااا ن ینااااااد‪.‬‬ ‫ا اااااای خ انااااااد‪« :‬ر یااااااد ع اااااا کننااااااد‬ ‫یاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫‪ --‬ا‬
‫هدا»‬ ‫ا ری‬ ‫ندا ید ک خدا ند ش‬

‫دنااااااد‬ ‫د ن اااااا اه ا اااااا‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫یااااااد‪« :‬‬ ‫اااااای ف‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ساااااا س ّ‬
‫ا‬ ‫رساااااا‬ ‫دااااااا ا داد اااااا ا اه راااااا اد‬ ‫دنااااااد‪ .‬ا ااااای ا اااااا ‪ :‬پ‬ ‫هیااااا عاااااا ن راااااا هاناااااا د‬
‫ا راااا ا راااا ه ااااا دا ‪.‬‬ ‫َّللا عاااا ی راااا د اااای ف اااا د‪ :‬راااا راااا اد‬
‫اااا ظلاااا کاااا د اساااا ‪ّ .‬‬ ‫راااا‬
‫دااااااا ا‬ ‫اااااا شااااااد اساااااا ‪ .‬ا اااااای ا یااااااد‪ :‬پ‬ ‫نیکاااااای اااااا ی‬ ‫دااااااا ا رساااااان‬ ‫ا ا یااااااد‪ :‬پ‬
‫ا اااای‬ ‫َّللا عاااا ی راااا ا اااای ا یااااد‪ :‬یاااا ر اااا اه‬
‫راااا ا رااااد ‪ّ .‬‬ ‫اه راااادی اااا ی اااا راااا دا‬ ‫پاااا‬
‫ساااااا ن ا راااااا‬ ‫ا رلنااااااد کاااااا ‪ .‬پاااااا‬ ‫چیساااااا ا ا یااااااد‪ :‬ساااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫خاااااا ا یا ا یااااااد پ‬
‫طاااااا ااااای ریناااااد کااااا ااااا رااااا رااااا س چنااااا‬ ‫ا یاااااد‬ ‫ر شااااا رااااا ال ااااای رااااا د کااااا خی اه‬ ‫طااااا‬
‫کااااادا پ دشااااا یااااا‬ ‫کیسااااا ا اه‬ ‫اه‬ ‫داااااا ا ایااااا کااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬پ‬ ‫کااااا خی ندیاااااد اسااااا‬
‫کسااااای اسااااا‬ ‫اه‬ ‫یاااااد‪ :‬ایااااا کااااا‬ ‫َّللا عااااا ی ااااای ف‬
‫پیااااا ر اسااااا ا ااااا س کااااادا شااااا ید اسااااا ا ّ‬
‫ا دا دا‬ ‫داااااا ا چااااا کسااااای ی ااااا ایااااا کااااا‬ ‫ا داشااااا ر شاااااد‪ .‬رناااااد ا یاااااد‪ :‬پ‬ ‫کااااا ی ااااا‬
‫یااااااد‪ :‬راااااا ا شاااااا اه‬ ‫دااااااا ا چ ناااااا ا اااااای ف‬ ‫یااااااد‪ :‬اااااا دا ی‪ .‬ا یااااااد‪ :‬پ‬ ‫َّللا عاااااا ی اااااای ف‬
‫ّ‬
‫ع ااااا کنناااااد‬ ‫رسااااای‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬ ‫داااااا ا ع ااااا کااااا د ا شااااا ‪ .‬پااااا‬ ‫‪ .‬رناااااد ا یاااااد ‪ :‬پ‬ ‫رااااا اد‬
‫ر ر ش ر ید‪».‬‬ ‫ر‬ ‫ار ی‬ ‫ید‪ :‬دس ر اد‬ ‫یف‬ ‫ی ره ا ا‬

‫ا شاااا خاااا د اااا ا د ااااد‬ ‫ا اااا د ع اااا‬ ‫اااا اااا‬ ‫راااا د ااااا خاااادا دعاااا کاااا‬ ‫د پ یاااا‬
‫َّللا عااااا ی ااااای‬
‫یااااا ی ر شاااااد هیااااا ا ّ‬ ‫د خ اسااااا کنناااااد ی ک اااااک‬ ‫دعااااا ی شاااااخ‬ ‫دعااااا ی ااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬

‫‪ ‬اِذ َتس َت ِغيثُو َن َر َّب ُكم فَاس َت َج َ‬

‫اب لَ ُكم ‪( ‬انفال‪.)9/‬‬

‫‪104‬‬
 ‫هدایت‬

‫(زمانی که از پروردگار خود در خواست کمک و یاری می نمودید و او در خواست شما را‬
‫پذیرفت‪).‬‬
‫دد ن دند‪.‬‬ ‫َّللا طلب ی ی‬
‫اه ّ‬ ‫ر ه نی ر صس د ک ن‬ ‫اس‬ ‫پ‬

‫رضایت و خشنودی‬
‫اااا ی لراااای‪.‬‬ ‫عراااا د‬ ‫اااا ی ساااا ی‬ ‫اااای شاااا ند‪ :‬عراااا د‬ ‫قساااای‬ ‫اااا راااا د دساااا‬ ‫عراااا د‬
‫ااااای ایااااا د‪ :‬نناااااد ن ااااا ه هکااااا‬ ‫سااااایل ی اعضااااا ی راااااد ان ااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ر خااااای اه عرااااا د‬
‫‪. ...‬‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ه‬

‫پااااا ک‬ ‫نیااااا‬ ‫اخاااااا‬ ‫نناااااد‪ :‬کاااااس یقااااای‬ ‫ااااای پااااا ی د‬ ‫ر خااااای دی ااااا رااااا لاااااب صااااا‬
‫ر‪.‬‬

‫ااااای شااااا د ااااای عرااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫شاااااد عضااااا اه ان ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا ی رااااا‬ ‫عرااااا د‬
‫ااااا ی‬ ‫د رنااااا ر ای عرااااا د‬ ‫رااااا خااااا اب‬ ‫ن ااااای شااااا د ر ااااای ااااااا انسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااااه‬ ‫لرااااای‬
‫لرااااای ه د ااااا اه عرااااا د‬ ‫چااااا رسااااا عرااااا د‬ ‫اسااااا‬ ‫یااااا‬ ‫د‬ ‫پااااا دان‬ ‫لرااااای دای ااااای اسااااا‬
‫َّللا ر سد‪.‬‬
‫س یر ّ‬

‫رااااا‬ ‫سااااا‬ ‫لاااااب ن یاااااد‪ .‬د ایااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا رااااا ا یااااا ایااااا عرااااا د‬ ‫شااااا ید ایااااا ا ااااا نظااااا‬
‫ا ن دیاااااد ا ف ااااا‬ ‫لرااااای ره اااااای خااااا ا ی پ داخااااا کااااا رسااااای ی اه ااااا د‬ ‫ر سااااای عرااااا د‬
‫لراااای رااااه‬ ‫ا اه یاااا د راااا د انااااد ایاااا عراااا د‬ ‫َّللا ااااس ا اااا‬
‫ّ‬ ‫اااا ی راااای شاااا‬ ‫انااااد نع اااا‬
‫ض ی اس ‪.‬‬

‫خشن د س ی‬ ‫َّللا ع ی اضی‬

‫اه ّ‬ ‫ی‬

‫ع ی ‪ --‬اضی س ی ی ن ا‬ ‫اه ا ّس‪ --‬ر ک‬ ‫ی‬ ‫ر اد‬

‫‪105‬‬
 ‫هدایت‬

‫یااااااا خشااااااا نااااااا ار ی ن ضااااااا ی ی اه ف ااااااا‬ ‫لااااااا اه چیسااااااا ا ضااااااا ی‬ ‫‪ --‬لرااااااا‬

‫قدی ا یا‬

‫ااااای خشااااا رااااا‬ ‫طلااااا ب‬ ‫رااااا ال رااااا د ساااااطح هنااااادای ا ااااا ی اسااااا‬ ‫‪ --‬رلناااااد پااااا اهی‬
‫اااااد ن د‬ ‫َّللا ن ااااا کسااااای اسااااا کااااا رااااا رک ااااا‬
‫هیااااا ا ّ‬ ‫نااااا ع اسااااا‬ ‫اااااد ا ااااای‬ ‫ضااااا‬
‫ااااا ا‬ ‫ااااا د ر هخ اسااااا‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫ااااای کناااااد ا سااااا کااااا ر هخ اسااااا‬ ‫صااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا‬
‫اااای اااایچ کساااای راااا‬ ‫اااا چیااااه ان ساااا‬ ‫ف یااااد ن اااای شاااا د راااا‬ ‫ن اااای ایاااا د اااای ف ینااااد‬
‫اضاااااای راااااا ضاااااا ین ااااااه خیاااااا‬ ‫شااااااک اها‬ ‫راااااا ای رنااااااد ی طیاااااا‬ ‫اناااااا نیساااااا‬ ‫ا‬
‫د‪.‬‬ ‫نی‬ ‫خ ری ا ر ا غ‬

‫ا ی ف ااااااا‬ ‫ن ضاااااا ی ی‬ ‫ن کاااااا ی سااااااخ ی‬ ‫ساااااا ن ا اااااا ه ارس ساااااا ی چااااااا‬ ‫اااااای‬
‫اس ‪.‬‬

‫شااااا د ایااااا خ ا اااااد رااااا د چااااا ا کااااا‬ ‫ضااااا‬ ‫کسااااای کااااا رااااا اطااااا افن نظااااا ی ری کناااااد رااااا‬
‫شااااااااااغ ند ارساااااااااا‬ ‫اااااااااا شااااااااااغلی ‪ --‬اه شااااااااااغلی کاااااااااا راااااااااادا‬ ‫ناااااااااادا ‪ --‬د‬ ‫‪ %90‬اه ک‬
‫ن خ سندی ی ن یند‪.‬‬ ‫ن ضیی‬

‫ساااااا‬ ‫اااااای ی رااااااد نی اااااای اه اااااا دا اه هن نشاااااا‬ ‫کساااااای کاااااا راااااا پی ا اااااا نن رن اااااا د د‬
‫ن اااای داننااااد ایاااا‬ ‫اااایچ یااااک اه ناااا‬ ‫ن اضاااای انااااد د راااا ی کاااا‬ ‫انشاااا‬ ‫اه ش‬ ‫هناااا‬ ‫چ اااا‬
‫خ اس ا ی اس ‪.‬‬ ‫قدی‬

‫ا رااااا‬ ‫کسااااای کااااا ن ااااا ی رااااا پی ا ااااا نن ریناااااداهد د ااااای ی راااااد کسااااا نی کااااا خدا ناااااد نااااا‬
‫اااااا فاااااا دی اااااا ‪ --‬راااااا ا ساااااا خ اساااااا‬ ‫چاااااا‬ ‫ف هنااااااد ری اااااا ی ‪ --‬چاااااا ری اااااا ی ااااااه‬
‫ن خ سنداند‪.‬‬ ‫رلک اه قدی ا ی خش ی‬ ‫ن اضی ر د‬

‫‪106‬‬
 ‫هدایت‬

‫ن اضااااای‬ ‫کسااااای کااااا رااااا پی ا ااااا نن رن ااااا د د ااااای ی راااااد کسااااای کااااا ا ااااا ریلی دا د اه‬
‫ا د ا ااااااا ریلن ااااااای شااااااا د ااااااا‬ ‫ااااااا اااااااا‬ ‫ریاااااااس دی ااااااا ی اسااااااا‬ ‫ه یا‬ ‫د‬ ‫اسااااااا‬
‫ااااای خااااا د اه‬ ‫چااااا اه دسااااا داد افسااااا‬ ‫ی یااااا د هیااااا ا رااااا‬ ‫ااااا دن ا د رااااا‬ ‫اناااااد‬
‫ی ر شد‪.‬‬ ‫ک ن غیی‬ ‫فک‬ ‫ی اس‬ ‫هن‬ ‫ای ر س‬

‫هی‬ ‫اه ک اااااااای هق‬ ‫راااااااا خشاااااااا ین‬ ‫راااااااا دی اااااااا ا‬ ‫اااااااا ی ایاااااااا افاااااااا اد‬ ‫راااااااا‬
‫ایااااا رااااادیث دسااااای‬ ‫یااااا‬ ‫ریاااااس‬ ‫ا‬ ‫ف هنااااادا‬ ‫سااااا‬ ‫خ نااااا خااااا اک پ شااااا ک‬ ‫ثااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫َّللا س ا‬
‫ّ‬ ‫ی ن‬ ‫قدی ر‬

‫سااااا ا ی نپااااا داه‬ ‫رااااا رااااا هی‬ ‫ف یاااااد پااااا‬ ‫ا رااااا ای عرااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫« ای رناااااد ی ااااا‬
‫ی‬ ‫ااااااا کااااا شاااااد اناااااد‬ ‫کااااا‬ ‫ا خسااااا‬ ‫خااااا د‬ ‫د نظااااا ا ف ااااا ا پااااا‬ ‫ا ر ایااااا‬ ‫هیااااا‬
‫نصاااایری کاااا ر ایاااا د نظاااا ا ف اااا‬ ‫اااااا راااا ساااا‬ ‫راااا ن اااااا هیاااا د شااااد خ شاااار س شاااا‬
‫ا ارااااااا کااااااا د ای د پیشااااااا‬ ‫عقلااااااا‬ ‫رااااااادن‬ ‫خشااااااان د ر شااااااای خااااااا د‬ ‫اضااااااای‬ ‫ا‬
‫د نظااااااا ا ف ااااااا ا‬ ‫سااااااا ی کااااااا ر ایااااااا‬ ‫ااااااااا اه ایااااااا‬ ‫س یشااااااای‬ ‫ااااااا د خااااااا ‪ .‬اااااااد‬
‫ااااا د سااااا هنن ااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫ا خسااااا کااااا د ای د پیشااااا‬ ‫عقلااااا‬ ‫ن اضااااای ر شااااای راااااد‬
‫اااای ااااا دان کاااا‬ ‫ساااالط چیاااا‬ ‫اااا‬ ‫ا راااا‬ ‫رااااه ای ساااا کاااا دنیاااا‬ ‫خاااا ا ی ا فاااا ‪ .‬راااا عااااه‬
‫ااااای د ناااااد‬ ‫ااااا سااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رشااااای کااااا د صااااار ایی رااااای ب علااااا‬ ‫ری انااااا‬ ‫رسااااا‬ ‫د‬
‫نخ ا د سید »‬ ‫ن ش ا ر‬ ‫چ ر ای‬ ‫چیهی ه‬ ‫رد ی سپ‬

‫اااا د اه‬ ‫اااای ریناااای کاااا‬ ‫هی ضاااا ی شااااد اساااا‬ ‫اااا ایاااا کاااا‬ ‫علاااای‬ ‫اااا د ایاااا‬ ‫راااا‬
‫عنااااا نیسااااا‬ ‫شاااااغ ند‪ .‬ایااااا رااااادا‬ ‫ضااااا ن شاااااد اسااااا‬ ‫رااااادا چااااا ر ایشااااا‬ ‫فاااااس‬ ‫ظ ی شااااا‬
‫ااااااا ی شااااااا ع اسااااااار ب نیکااااااا‬ ‫اه ا‬ ‫د‬ ‫رااااااا دسااااااا‬ ‫هی‬ ‫رااااااا فکااااااا‬ ‫کااااااا انسااااااا‬
‫اااا‬ ‫ر یااااد‬ ‫اه ایاااا کاااا‬ ‫اااای پاااا‬ ‫دناااان ریندیشااااد‬ ‫راااا دساااا‬ ‫هی‬ ‫نر شااااد رلکاااا ر یااااد راااا‬
‫ی نر شد‪.‬‬ ‫چیه ا ر خدا رسپ د اند‬

‫‪107‬‬
 ‫هدایت‬

‫اندیشااااای دی ااااا د د ااااا‬ ‫چااااا‬ ‫اه ااااادری‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ « :‬پااااا‬ ‫ارااااا عطااااا د ایااااا رااااا‬
‫خاااااا د‬ ‫د راااااا‬ ‫اااااا ی اااااا ان اااااا داد اساااااا‬ ‫ای نداشاااااا راااااا ن کاااااا ی ا کاااااا دی اااااا ی راااااا‬
‫د ‪».‬‬ ‫ر ای خ ین ر ای خ ین ان‬

‫رااااا ع اااااد ا ف ااااا اسااااا‬ ‫ی ن ا ر ایااااا‬ ‫سااااا‬ ‫َّللا اااااس ا ااااا‬

‫چااااا ّ‬ ‫یعنااااای رااااا خااااا ط‬
‫َّللا ااااااس ا ااااا ر ایاااااا ان اااااا‬
‫هیاااااا ا ّ‬ ‫کااااا‬ ‫ا خساااااا‬ ‫هی اااااای ر شاااااد خاااااا د‬ ‫اااااا‬ ‫کااااا‬
‫دی اااااا‬ ‫اه‬ ‫پاااااا‬ ‫کاااااا اساااااا‬ ‫ن اااااا کاااااا ی کاااااا اااااا ر یااااااد رکناااااای اندیشااااااید‬ ‫داد اساااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫‪َّ.‬للا ع ی ی ف‬
‫خ ا د سید ّ‬ ‫ر‬ ‫هی‬ ‫یقی ردا ک‬ ‫رن‬ ‫ی‬

‫ض اِنَّ ُه لَ َح ٌق ِمث َل َما اَنَّ ُكم َت ِنطقُونَ) ‪‬‬

‫الس َما ِء َو الار ِ‬ ‫‪َ ‬وفِي َّ‬
‫الس َما ِء رِزقُ ُكم َو َما تُو َعدُونَ‪ .‬فَ َو َر ِّب َّ‬
‫(ذاريات‪.)23_22/‬‬

‫(در اسمان روزی شما است و نیز چیزهایی که بدان وعده و وعید داده می شوید‪ .‬به خدای اسمان‬
‫و زمین سوگند که این حق است‪ ،‬درست همان گونه که شما سخن می گویید‪).‬‬
‫هی اک ااااا ن ااااای ن یاااااد رلکااااا رااااا سااااا رااااا‬ ‫هق‬ ‫عاااااد داد‬ ‫اااااس ن ااااا رااااا‬ ‫َّللا عاااااه‬
‫ّ‬
‫اااا‬ ‫د ساااا‬ ‫ه اااای ساااا اند کاااا ایاااا راااا اساااا‬ ‫کیااااد اااای ن یااااد‪ « :‬راااا خاااادای ساااا‬
‫ی ا یید‪».‬‬ ‫ا ن ک ش سخ‬

‫کاااااا د ا اااااا ‪:‬‬ ‫راااااا یکاااااای اه د ساااااا نن‬ ‫ا شاااااانید‬ ‫یاااااا‬ ‫ا ینااااااد‪ :‬یااااااک اع اراااااای ایاااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا ساااااخن نن ا صااااادی‬ ‫سااااا خااااا د‬ ‫ااااای خااااا دا ااااا راااااد‬ ‫َّللا عااااا ی سااااا‬
‫چااااا ا ّ‬
‫کنی ‪.‬‬

‫اااای ن اااا یی یاااا‬ ‫ا صاااادی‬ ‫دااااا‬ ‫پ‬ ‫اااای کناااای یاااا ناااا ا یاااا سااااخن‬ ‫ا اااا یاااا اااا اااا راااا‬
‫نا‬

‫‪108‬‬
 ‫هدایت‬

‫انااااای چااااا اا چااااا ا‬ ‫ن‬ ‫نااااا ار ی‬ ‫ااااای کنیاااااد پااااا‬ ‫ا صااااادی‬ ‫رااااا اد ان ااااااا ایااااا ا ااااا‬
‫خ اساااااا ی ا اااااای صاااااار ن اااااای کنیاااااادا چاااااا ا‬ ‫ضاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫اااااای ای یااااااد‬ ‫سااااااخ‬ ‫راااااا خ د اااااا‬
‫هی ع ل دا یدا‬ ‫یش د طلب‬

‫ساااااا د کنیاااااد کاااااا ی‬ ‫ا ارااااا‬ ‫خ د اااااا‬ ‫ااااادری ایاااااا ا ااااا‬ ‫اندیشاااااای‬ ‫اه چااااا‬ ‫پااااا‬
‫رااااا ای خااااا ین‬ ‫خ د ااااا‬ ‫ااااای د اااااد د رااااا‬ ‫ااااا ی شااااا ان ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ا کااااا دی ااااا ی رااااا ای شااااا‬
‫ند ید‪.‬‬ ‫ان‬

‫برادرم!‬

‫شاااااد اسااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫اااااک ضااااای هللا عنااااا‬ ‫رااااا‬ ‫د ایااااا رااااادیث خااااا ب رینااااادین اه انااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫َّللا صس هللا علی‬
‫ک ا ‪ :‬س س ّ‬

‫ي َرا ِغ َمةٌ َو َمن كَانَت‬

‫ّللاُ ِغنَاهُ فِي قَلب ِه َو َج َم َع لَهُ شَملَهُ َوأَتَتهُ الدُّنیَا َو ِه َ‬
‫اْلخرةُ َه َمهُ َجعَ َل ه‬
‫« َمن كَانَت ِ‬

‫علَی ِه شَملَهُ َولَم یَأتِ ِه ِمن الدُّنیَا ِإ َال َما قُ هد َِر لَهُ» (ترمذى)‬ ‫قرهُ بَینَ عَینَی ِه َوفَ َر َ‬
‫ق َ‬ ‫ّللاُ فَ َ‬
‫الدُّنیَا َه َمهُ َجعَ َل َ‬

‫ااااای د اااااد‬ ‫ا د د ااااان ااااا ا‬ ‫َّللا رااااای نیااااا هی ا‬

‫د د ااااا ان ر شاااااد ّ‬ ‫(کسااااای کااااا خااااا‬
‫کساااای کاااا دنیاااا د د اااا‬ ‫راااا طاااا فن اااای یااااد‬ ‫ااااب اااای کنااااد دنیاااا راااا ا راااا‬ ‫ا اااا ن ا‬
‫ااااای د ااااااد ا اااااا ن ا پ اکناااااد اااااای ساااااا هد‬ ‫یاااااان اااااا ا‬ ‫َّللا فقاااااا ن ا لااااا ی‬
‫ان ر شاااااد ّ‬
‫ر س ین ی ید‪.‬‬ ‫دنی ر انداه ای ک ر این قد شد اس‬

‫ی‬ ‫ساااااالط شااااااد اساااااا‬ ‫چیاااااا‬ ‫ا کاااااا دنیاااااا راااااا ناااااا‬ ‫ی ایاااااا دساااااا اه اااااا د‬ ‫اااااا‬
‫ن رسااااا ب ااااا ی رااااا نکی ان‬ ‫شاااااغ س شااااا‬ ‫شن سااااای ‪ .‬ی رینااااای کااااا دس رااااا دنیااااا رسااااا اسااااا‬
‫داااااا‬ ‫اه عرااااا د پ‬ ‫یاااااهی یناااااد اسااااا‬ ‫رااااا فکااااا ر ن ااااا‬ ‫ااااا رااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫د ایااااا‬
‫کاااا یاااا‬ ‫ااااا یی کاااا رااااد‬ ‫فس اااای ر شااااد‬ ‫ااااس کاااا راااا خاااا ط ن ف یااااد شااااد اساااا‬ ‫عااااه‬
‫چ ب ی چ خد‪.‬‬ ‫ر ای ب کشی ر د‬ ‫ر سر ی ن‬

‫‪109‬‬
 ‫هدایت‬

‫خشاااان د‬ ‫اضاااای‬ ‫قااااد ن اااا د اساااا‬ ‫ااااس ر ایاااا‬ ‫چاااا هللا عااااه‬ ‫اااا راااا راااا س اه‬ ‫اااااا‬
‫راااا‬ ‫پنااااد اااا ه راااا ای اااا صاااا رب لراااای رریندین‪.‬ساااال‬ ‫د ایاااا راااادیث رااااه‬ ‫نیساااا ی پاااا‬
‫ساااا س هللا صاااالی‬ ‫رصاااا خط اااای اه پااااد ن کاااا صاااار ری راااا د نقااااس اااای کنااااد کاااا‬ ‫عریااااد هللا راااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫هللا علی‬

‫س ِد ِه ِع ْن َد ُه قُوتُ َی ْو ِم ِه فکانما َحی َْر ِة لَهُ ال ُّد ْن َیا »(ترمذی)‬ ‫آمنا ً فِي َ‬
‫س ْر ِب ِه ُم َعا ِفي ِفي َج َ‬ ‫« ِم ْن أ َ ْ‬
‫ص َب َح منکم ِ‬

‫راااااااا صاااااااارح ر ساااااااا ند ردنن ساااااااا‬ ‫ی اااااااا ن شااااااااب ا راااااااا ا نیاااااااا‬ ‫(کساااااااای کاااااااا د‬
‫د اس‬ ‫ا ر دس‬ ‫ا یی ک دنی‬ ‫هن ا داس ر شد‬ ‫ای‬ ‫ر شد‬

‫ی رااااا رااااااد‬ ‫ایااااا رااااادا خااااا ط اسااااا کاااااا قااااادی هللا عااااا ی رااااا ای اااااا کااااا فی اسااااا‬
‫ا ااااای خااااا ا ی ااااا رااااا دنرااااا س چیاااااهی سااااا ی کااااا‬ ‫اه‬ ‫اضااااای نیسااااا ی رلک ریشااااا‬ ‫ک یااااا‬
‫ن خشاااااااان دی‬ ‫هللا عاااااااا ی ن اضاااااااای‬ ‫عظ اااااااا ر ساااااااا ند اه ساااااااا‬ ‫اااااااا ا راااااااا ره ااااااااای‬
‫سااااا ی دا ی ااااای ااااای خااااا ا ی‬ ‫ااااای د هی‬ ‫ااااا ی ااااا د چشااااا‬ ‫رااااا ا ااااا اس اندخ ااااا‬ ‫ااااا ا‬
‫سااااااا فانااااااای داشااااااا ر شی شااااااای دا ی ااااااای شاااااااینی ثاااااااس شااااااای فانااااااای ااااااای‬ ‫ثاااااااس‬
‫یب‪ .‬یااااا‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا‬ ‫خ ا ی خ نااااا دا ی ااااای خ نااااا ای ثاااااس خ نااااا ی فانااااای ااااای خااااا ا ی‬
‫ر رک هللا عه س ی ر شدا‬ ‫ن ی دانی ک ای ک اع ا‬

‫ن ض ی ی اه هللا اس ا‬ ‫ی ی دانی ک ای ک‬ ‫ا ی ری چ‬

‫اااااا یااااااک اه اااااا راااااا ا ضاااااا ع اراااااا اس هنااااااداین رریندیشااااااد ی هنااااااداین راااااا این‬ ‫اااااااا‬
‫ن ظاااااا شااااااد‬ ‫اااااا اری خ ا ااااااد داشاااااا ارد‬ ‫چاااااا‬ ‫اااااای کنااااااد یاااااا ن ا چاااااا خ ا ااااااد ی ف‬ ‫ک یاااااا‬
‫داد اسااااا‬ ‫ااااا نشااااا‬ ‫ااااای ن ااااا یی ‪.‬هللا رااااا‬ ‫صااااادی‬ ‫ااااا‬ ‫دا‬ ‫ااااا اب اه کسااااای ااااای ا یی ‪ :‬پ‬
‫دیااااااادی‬ ‫ااااااایچ شاااااااک‬ ‫ااااااا یاااااااک اه ااااااا رااااااا اناااااااداه ی کااااااا فی دا د د ایااااااا رقیقااااااا‬ ‫کااااااا‬
‫ری ن ع ی ‪.‬‬ ‫ر انداه ی ک فی دا ی ا ر ن ض ی ی‬ ‫اع ک ک‬ ‫پ‬ ‫نیس‬

‫‪110‬‬
 ‫هدایت‬

‫ین هللا ع ی ریندین‪:‬‬ ‫د ای ف‬ ‫س‬ ‫ای‬ ‫ر ای د ک ر‬

‫ض فِي َي ْو َم ْينِ َو َت ْج َعلُو َن لَ ُه اَنْدَاداً َٰذل ِ َ‬

‫ک َرب الْ َعالَ ِمي َن ‪‬‬ ‫‪ ‬قُ ْل اَ اِنَّ ُک ْم لَ َت ْکف ُُرو َن بِالَّ ِذي َخلَ َق ا ْلا َ ْر َ‬

‫ک فِ َيها َو َق َّد َر فِ َيها اَ ْق َوا َت َها فِي اَ ْر َب َع ِة اَيَّام َس َو ًاء ل ِ َّ‬

‫لساةِلِي َن ‪(‬فصلت‬ ‫َو َج َع َل فِ َيها َر َو ِاس َي ِم ْن فَ ْوقِ َها َو َبا َر َ‬
‫‪)9-10/‬‬
‫راااااا ای‬ ‫ندا یااااااد‬ ‫ه ف یااااااد اساااااا ای اااااا‬ ‫اد د‬ ‫کساااااای کاااااا ه اااااای‬ ‫(ر ‪ :‬یاااااا راااااا‬
‫اااااای ر شااااااد‪.‬ا د‬ ‫اااااا‬ ‫نیاااااا‬ ‫اااااای د یااااااداا ف یاااااادا‬ ‫اااااا یی اااااا ا‬ ‫انراااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ا‬
‫ف یااااااد‬ ‫هیااااا دی د‬ ‫ر کااااا‬ ‫ااااا ی اسااااا ا ی ااااا ا داد خیاااااا ا‬ ‫کاااااا‬ ‫ه ااااای رااااا فااااا اه‬
‫ه ک ااااااس راااااا پ یاااااا‬ ‫چ اااااا‬ ‫قااااااد کاااااا د‪.‬ای‬ ‫ا راااااا انااااااداه ی اله‬ ‫اااااا اد اااااا ایی ه اااااای‬
‫د کند‪.‬‬ ‫ار‬ ‫هی خ ا‬ ‫هی‬ ‫د ردا ا ن ک نی ه نی ه ندا‬

‫قااااااااد ن اااااااا د‬ ‫ه ی اااااااا‬ ‫ا اااااااا‬ ‫هیشاااااااا‬ ‫د‬ ‫ااااااااس پااااااااین اه فاااااااا ینن‬ ‫هللا عااااااااه‬
‫دان ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ر ر ک اس خدا ند‬ ‫پ‬ ‫اس‬

‫د فاااااا‬ ‫ااااا ااااای‬ ‫دسااااا‬ ‫عااااا س ااااای داناااااد کااااا یاااااک دانااااا رااااا ا رااااا د‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫اه ایااااا کااااا‬ ‫پااااا‬ ‫یاااااد‬ ‫ااااای‬ ‫یاااااک دانااااا اناااااد‬ ‫سااااایل ی‬ ‫ا ااااای ن شاااااد یااااا رااااا‬ ‫شاااااخ‬
‫د سااااا‬ ‫ک چاااااک ااااا ی‬ ‫ا ااااای خااااا د پ‬ ‫ااااای شااااا د فا شاااااخ‬ ‫رااااادیس رااااا نااااا‬
‫‪.‬‬ ‫نه اس خدا ند دان ی ر رک‬ ‫ه ی اه نظ ا ن پدید ن ی ا دد پ ک‬

‫برادرم!‬

‫یش د‬ ‫س کشی ا‬ ‫چیهی ا ی طلری ک ر عث طغی‬

‫شااااای ر عاااااث‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا اسااااا کااااا‬ ‫دیاااااد ااااای خااااا ا ی ااااای ن یااااادانی کااااا‬ ‫شااااای‬
‫‪.‬‬ ‫خ‬ ‫د دنی‬ ‫اک‬

‫‪111‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااااا ا د دا‬ ‫کاااااااا اساااااااا‬ ‫اااااااای خاااااااا ا ی خ ناااااااا ای دیااااااااد رخاااااااا ی د راااااااا ی کاااااااا‬
‫د‪.‬‬ ‫رسی ی ا ف‬ ‫ان‬ ‫عصی‬

‫اااااانک اساااااا د اه ای اه شاااااایط‬ ‫اااااا ا رخاااااا ی د راااااا ی کاااااا‬ ‫اااااای خاااااا ا ی ل اااااا‬
‫ااااا ا‬ ‫رااااا نااااا‬ ‫رهنااااای‬ ‫رااااا دخ ااااا ا رااااا‬ ‫ا د شااااا د پ‬ ‫ر ااااا‬ ‫ااااای خ ا اااااد اه‬ ‫ر شاااااد کااااا‬
‫ی ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ر ا ی‬ ‫ا‬

‫سااااا س هللا‬ ‫‪ -‬ضااااای هللا عن ااااا ‪ -‬ااااای ا ید‪:‬شااااانید کااااا‬ ‫عطااااا ا ید‪:‬شااااانید کااااا ارااااا عرااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬ ‫صلی هللا علی‬

‫علَ َ‬
‫ي ِم ْن ت َ َ‬
‫اب‬ ‫ّللاُ َ‬
‫وب َ‬ ‫اب ِْن آ َد َم َإال الت ُّ َر ُ‬
‫اب َو یَت ُ ُ‬ ‫ان ِم ْن َما ِل البتغي ثَا ِلثًا َو َال یمالجو‬
‫« لَ ْو کان ِالب ِْن َوا ِد َی ِ‬

‫»(بخاری )‪.‬‬

‫ساااااا‬ ‫داشاااااا ر شااااااد راااااا دنراااااا س ساااااا ی اااااا‬ ‫ثاااااا‬ ‫اااااا س‬ ‫(اااااااا ف هنااااااد د د د‬
‫ا ااااای‬ ‫شاااااک د ااااای هاد ا چیاااااهی اااااه خااااا ک پااااا ن ااااای کناااااد خدا ناااااد رااااا ی رااااا کنناااااد‬
‫پی د‪.‬‬

‫اااااااا ه رناااااااادای‬ ‫رااااااااد‬ ‫ا ریاااااااا ن‬ ‫ساااااااال‬ ‫اااااااا راااااااادیث ساااااااا س هللا صاااااااالی هللا علیاااااااا‬
‫رااااا صااااارح‬ ‫ی ااااا ن شاااااب ا رااااا ا نیااااا‬ ‫ااااا کااااا ف ااااا د‪« :‬کسااااای کااااا د‬ ‫خ اند ایااااا‬ ‫اسااااا‬
‫ا راااااا دساااااا‬ ‫هن اداشاااااا ر شااااااد ا یی کاااااا دنیاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ای‬ ‫ر شااااااد‬ ‫ر ساااااا ند ردنن ساااااا‬
‫ی رااااا د‬ ‫اداشاااا ر شااااد د یلااااای ناااادا د کاااا انااااد‬ ‫کساااای کاااا ایااااا چیااااه‬ ‫د اساااا ‪» .‬پاااا‬
‫اااااا یی کااااا صااااا رب‬ ‫ااااا شاااااد اسااااا‬ ‫چااااا اه دسااااا د د ناااااد ر شاااااد هی ا دنیااااا رااااا این‬ ‫اه‬
‫دنی س ‪.‬‬

‫د رااااا ی کااااا‬ ‫د رااااا ک ااااا س ا نیااااا‬ ‫رسااااا‬ ‫ا د شاااااد رااااا خ نااااا‬ ‫رااااا خااااا ط‬ ‫چناااااد رااااا‬
‫ای ندا ی خدا شک اها ر دیا‬ ‫ا‬ ‫ه هللا‬ ‫اه یچ ک‬

‫‪112‬‬
 ‫هدایت‬

‫یکااااا ‪-‬هنااااادای ااااای کنند نیسااااا ی‬ ‫ااااا ب ‪-‬ا پااااا ‪-‬‬ ‫شاااااک خااااادا ااااا ثاااااس کسااااا نی کااااا‬
‫د‬ ‫نااااااا ا ا شااااااا ‪.‬هن‬ ‫سشااااااا‬ ‫نااااااا ن‬ ‫ن ف هندانشااااااا‬ ‫اسااااااا‬ ‫د ا ااااااا‬ ‫نشااااااا‬ ‫کااااااا نااااااا‬
‫رظاااااا د‬ ‫شاااااا ند هی ا‬ ‫ک ااااااس اه خ ناااااا خاااااا‬ ‫ا پاااااا ن اااااای اننااااااد شااااااب اااااا راااااا ا نیاااااا‬
‫س ند‪.‬‬ ‫ه‬ ‫ع‬

‫خلااااا ل ن ا هانااااای داشااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫کااااا هللا‬ ‫راااااه‬ ‫نع ااااای اسااااا رااااا‬ ‫نع ااااا ا نیااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫اس ‪.‬هللا ی ف‬

‫‪ ‬فَلْ َي ْع ُبدُوا َر َّب َٰه َذا الْ َب ْي ِت ‪ ‬الَّ ِذي اَ ْط َع َم ُه ْم ِم ْن ُجوع َو ا َم َن ُه ْم ِم ْن َخ ْوف ‪( ‬قریش‪)3-٤/‬‬

‫(بایستی خداوندگار این خانه را بپرستید‪.‬خداوندگاری که از گرسنگی ایشان را رهانیده است و‬

‫خوراکشان داده است و انان را از خوف و هراس ایمن داشته است‪).‬‬
‫ا ااااا ای‬ ‫ساااااپ‬ ‫کااااا د ایا یااااا خااااادا ا رااااا خااااا ط‬ ‫ا ارسااااا‬ ‫ایااااا نع ااااا‬ ‫یااااا ااااا کن‬
‫ایا‬ ‫ا‬ ‫ا ی چند ر خدا ا ر خ ط سا ی رد ر د سپ‬

‫ااااا یااااا یاااااک ااااا ن ا ندا دا کسااااا نی‬ ‫ااااا ای‬ ‫هانااااا ان رلکااااا‬ ‫ااااا ای‬ ‫کااااادا یاااااک ااااا‬
‫ااااا افااااا ادی سااااا ند کااااا ا ا شااااا‬ ‫یااااا‬ ‫رید‬ ‫ی سااااا‬ ‫ااااا ای ااااا ع شااااا‬ ‫سااااا ند کااااا‬
‫ن ر شند‪.‬‬ ‫ا ر اا ر‬ ‫ک فی اس‬ ‫ر ایش‬ ‫ه نی‬

‫ا‬ ‫‪ :‬ای یک‬ ‫هن » ن‬ ‫د‪ « :‬ای‬ ‫یچ اف‬

‫ن ااااای اناااااد ضااااا ی کنناااااد‬ ‫ااااای خ د‪.‬انسااااا‬ ‫نک ااااا ای هیرااااا رااااا چشااااا‬ ‫د ایااااا عرااااا‬
‫ه ا داشااااا ر شااااااد‬ ‫اااااا ای یاااااک‬ ‫ااااا‬ ‫دا د‪.‬ااااااا‬ ‫اااااا این ا د اخ یااااا‬ ‫ی ف دایااااای ر شاااااد کااااا‬
‫ااااای کااااا فی اسااااا ‪.‬د‬ ‫ه هنااااادای خ ا اااااد کااااا د یااااا نااااا پ‬ ‫ن ااااای اناااااد ضااااا ی کناااااد کااااا‬
‫ا‬ ‫داااااااا ی کااااااا‬ ‫ناااااااب پ‬ ‫ا نااااااا ک ااااااارا ا ااااااای ‪-‬اه‬ ‫هیااااااان‪ -‬ااااااا‬ ‫ه‬ ‫اهای ااااااا‬
‫ی کند ی سد‪.‬‬ ‫ضی‬

‫‪113‬‬
 ‫هدایت‬

‫آیا از هللا تعالی راضی هستی ؟!‬

‫ا نداش ی‪..‬‬ ‫ه‬ ‫ا ا ف ی چیهی ه خ اک‬ ‫ن‬ ‫اا د‬

‫هی خ ا ااااااد داد چاااااا ا کاااااا‬ ‫ا‬ ‫راااااا خاااااا د ر ‪:‬خاااااادایی کاااااا فاااااا دا ا خ ا ااااااد ف یااااااد‬
‫اد‬ ‫هی یااااااااک اااااااا‬ ‫ه ا د یااااااااک رظاااااااا‬ ‫هی یااااااااک‬ ‫کاااااااا اساااااااا هللا هق‬
‫ا د یاااااااک رظااااااا‬ ‫هی ااااااا ع ااااااا‬ ‫هی یاااااااک سااااااا س ا د یاااااااک ااااااا‬ ‫ه‬ ‫یاااااااک‬
‫ان ‪.‬‬ ‫ند‬ ‫د‬ ‫هی د ند‬ ‫نه اس خدا ند‬ ‫ر سد پک‬

‫برادرم!‬

‫اااااا ای یااااااک‬ ‫ند ساااااا ی‬ ‫اااااااا صاااااارح ریاااااادا شاااااادی ایاااااا ساااااا چیااااااه ا داشاااااا ی‪:‬ا نی‬
‫ای یعنی ر رد ک ی ‪.‬‬ ‫ا د اخ ی دا ی‬ ‫دنی‬ ‫ک‬ ‫ه ان‬

‫اضی س یا‬ ‫دا‬ ‫اهپ‬ ‫ی اکن‬

‫بیایید تا طعم ایمان را بچشیم!‬

‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫رااااااا عرااااااادا طلب ضااااااای هللا عنااااااا ا یاااااااد ‪:‬شااااااانید‬ ‫عرااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل‬

‫س ً‬
‫وال »(مسلم)‬ ‫س َال ِم دِینا ً َو ِب َح ْم ِد َر ُ‬ ‫لِل َربها ً َو ِب ْ ِ‬
‫اْل ْ‬ ‫ي ِبا َ َ ِ‬
‫ان َم ْن َر ِض َ‬ ‫« َذاقَ َط ْع َم ْ ِ‬
‫اْلی َم ِ‬

‫ر ااااااد صاااااالی‬ ‫دااااااا ا اسااااااا دیااااا ا‬ ‫اضااااای ر شااااااد اه ایاااااا کااااا هللا پ‬ ‫(کسااااای کاااااا‬
‫ا چشاااااااید اسااااااا ‪ .‬کسااااااای کااااااا اه سااااااا‬ ‫طع ای ااااااا‬ ‫سااااااا س ا اسااااااا‬ ‫سااااااال‬ ‫هللا علیااااااا‬
‫ا‬ ‫خشااااااان د ر شد شااااااای ینی ای ااااااا‬ ‫اضااااااای‬ ‫نصااااااایری کااااااا هللا رااااااا این د نظااااااا ا ف ااااااا اس‬
‫خ ا د چشید‪.‬‬

‫‪114‬‬
 ‫هدایت‬

‫چیاااااااهی‬ ‫ااااااا اااااااا یی کااااااا ای ااااااا‬ ‫ااااااا ک‬ ‫رااااااا کل ااااااا ی «چشاااااااید » خااااااا ب‬ ‫ر اد‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫شی ینی اس ک طع ن ارس‬

‫ا اااااای‬ ‫شاااااای ینی ای اااااا‬ ‫خشاااااان دی کنااااااد طع‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫کساااااای کاااااا رقیق اااااا ارساااااا‬
‫اساااااا سااااااخن نی ا راااااا هراااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫ضاااااا ی هر نی ‪.‬انساااااا‬ ‫لراااااای ناااااا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫چشااااااد ا ر‬
‫نر شااااااد‪.‬‬ ‫لااااااب اااااایچ اثاااااا ی اه ضاااااا ی‬ ‫ید‬ ‫د نااااااد ی ضاااااا ی اساااااا‬ ‫د کاااااا نشاااااا‬
‫دا ‪..‬‬ ‫ی ی ا یی ‪:‬اه ای ک هللا پ‬

‫ضاااااا ی اه‬ ‫راااااا هللا ساااااا له‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫ی ر خاااااای ن اااااای ف نااااااد کاااااا‬ ‫خشاااااان دی‬ ‫ساااااا‬
‫ه ااااااای کاااااااا‬ ‫هی‬ ‫ضااااااا ی اه‬ ‫ااااااای د د ضااااااا ی اه قدی‬ ‫ااااااا ان ااااااا‬ ‫چااااااا د رااااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫خن‬ ‫شی‬ ‫س ا ف هندا‬ ‫ی ف س د ا اس‬ ‫ر ای‬

‫ع نی هیااااااا دی ا د رااااااا دا د‪ .‬ااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫خشااااااان د رااااااا د اه ایااااااا کااااااا هللا پ‬
‫کنااااااد اه‬ ‫لر اااااا‬ ‫کاااااا اسااااا‬ ‫ااااای کناااااای د راااااا ی کااااا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫ااااای اراااااا اه خشااااان دی‬
‫اااااادنن راااااا چشاااااا‬ ‫لخاااااای خشاااااا اه چیااااااه عیناااااای ر شااااااد‪ .‬ک اساااااا ن ضاااااا ی ی راااااا ناااااا‬
‫ل اه لخی خش اه قدی ا ی ر شد‪.‬‬ ‫نی ید ی لب‬

‫راااااا د هللا‬ ‫دااااااا‬ ‫ا رچشااااااد ر یااااااد اه پ‬ ‫اااااای خ ا ااااااد شاااااای ینی طعاااااا ای اااااا‬ ‫کساااااای کاااااا‬
‫داااااااا‬ ‫چااااااا هللا رااااااا این د نظ ا ف ااااااا اسااااااا ‪.‬هی ا ا پ‬ ‫اضااااااای ر شاااااااد نیاااااااه اه ااااااا‬
‫هی ی ین ا ر ع د ا ف اس ‪.‬‬ ‫ن اس ک‬ ‫س‬

‫ااااا چااااا‬ ‫رااااا‬ ‫فاااااس نشااااا ی‬ ‫ف یاااااد شاااااد ای‬ ‫ری ییاااااد ااااا اه ااااادفی کااااا رااااا خااااا ط‬
‫یااااااد‪:‬‬ ‫نشاااااا ی ‪.‬هللا راااااا ک عاااااا ی د راااااادیث دساااااای اااااای ف‬ ‫راااااا ای اااااا ف یااااااد شااااااد ساااااا ا‬
‫ااااا ف یاااااد پااااا‬ ‫ا رااااا خااااا ط‬ ‫دنیااااا‬ ‫ا رااااا خااااا ط خااااا د خلااااا کااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫«ای رناااااد ا‬
‫ف یااااااد شااااااد ای راااااا خاااااا د شااااااغ س‬ ‫چاااااا راااااا ای‬ ‫ا ه‬ ‫چاااااا راااااا ای اااااا خلاااااا شااااااد‬
‫نس هد‪» .‬‬

‫‪115‬‬
 ‫هدایت‬

‫برادرم!‬

‫ااااااااااس‬ ‫ا راااااااااا هللا عااااااااااه‬ ‫اااااااااا ی ا اااااااااا‬ ‫ن اااااااااا دی‬ ‫ضاااااااااا ی‬ ‫اااااااااااا ارساااااااااا‬
‫اااااا‬ ‫راااااا ا شاااااا‬ ‫کاااااا د پ‬ ‫ا اااااان ا ارساااااا‬ ‫اااااا ا ا نیاااااا‬ ‫سااااااپ دی ار ی ع یااااااب‬
‫ی یااااااا‬ ‫ا ااااااا ای نااااااادا ی‪.‬ای ر شااااااا دنی سااااااا ‪.‬ای‬ ‫ن ااااااای خااااااا ی اه یناااااااد ااااااا‬ ‫اناااااااد‬
‫ر شااااااا‬ ‫ااااااا ی د اه ی هللا اسااااااا ار اااااااا عرااااااا د اااااااا ا‬ ‫راااااااه‬ ‫ا یاااااااد‪ « :‬ضااااااا ی‬
‫ا ن ی چشد‪» .‬‬ ‫نش د د خ‬ ‫کسی ک د دنی ا د‬ ‫دنی س‬

‫برادرم!‬

‫ضاااااا ی ندی‬ ‫کساااااای کاااااا د دنیاااااا‬ ‫خشاااااان د ر شااااااد ساااااا د اساااااا‬ ‫اضاااااای‬ ‫کساااااای کاااااا‬
‫ااااااااد اساااااااا کاااااااا‬ ‫ضاااااااای هللا عناااااااا‬ ‫اضاااااااای نخ ا ااااااااد شااااااااد‪.‬اه ث راااااااا‬ ‫نر شااااااااد د خاااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫ا ‪ :‬س س هللا صلی هللا علی‬

‫س َال ِم دِینا ً َو ِب َح ْم ِد نَبِیها ً کان َحقها ً أ َ َ‬

‫علَي َ‬
‫ّللاُ آنَ یُ ْر ِضی ِه‬ ‫الِل َربها ً َو ِب ْ ِ‬
‫اْل ْ‬ ‫« َم ْن قَا َل ِحینَ یُ ْم ِ‬
‫سي َر ِضیتُ ِب َ ِ‬

‫»(ترمذی)‬

‫ااااااا‬ ‫اسااااااا دیاااااا‬ ‫دا‬ ‫شااااااب ر ید‪:‬خشاااااان د اه ایاااااا کاااااا هللا پ‬ ‫(کساااااای کاااااا‬
‫خشن د ر داند‪.‬‬ ‫رقن اس ک هللا ا ا اضی‬ ‫اس‬ ‫رد س س‬

‫ااااا دی ا شااااا‬ ‫اه کنااااا‬ ‫سااااا د ر ااااا‬ ‫ارااااا دا د اه ار ساااااا نقاااااس ااااای کناااااد کااااا ا د‬
‫ر ساااااا ی ا‬ ‫ساااااال اساااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫اااااای ا نااااااد ا خااااااد‬ ‫اااااا د‬ ‫کاااااا‬
‫ا ‪:‬راااااادیثی راااااا ای ر اااااا کاااااا شخصاااااا اه ساااااا س هللا صاااااالی هللا شاااااانید ای ‪ .‬ا اااااا ‪:‬‬ ‫فاااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫شنید‬

‫‪116‬‬
 ‫هدایت‬

‫ي‬ ‫وال ِإ َال کان َحقها ً َ‬

‫علَ َ‬ ‫س ً‬‫س َال ٌم َد ْینًا َو بِ َح ْم ِد َر ُ‬ ‫سي َر ِضینَا بِ َ ِ‬
‫الِل َربها ً َو بِ ِ َال َ‬ ‫« َم ْن قَا َل ِإ َذا أ َ ْ‬
‫صبَ َح َو إ َذا أ ُ ْم ِ‬

‫ّللا أ َ ْن یُ ْر ِضیَهُ »(ابو داوود)‪.‬‬

‫َِ‬

‫اساااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫«کسااااااای کااااااا صااااااارح شاااااااب ر ید‪ :‬اضااااااای ا اه ایااااااا کااااااا هللا پ‬
‫رقن اس ک هللا ع ی ا ا اضی ر داند‪» .‬‬ ‫اس‬ ‫رد س‬ ‫دین‬

‫کااااااا د اسااااااا کااااااا‬ ‫ایااااااا‬ ‫ضااااااای هللا عنااااااا اه سااااااا س هللا‬ ‫ااااااا‬ ‫ساااااااعد رااااااا ارااااااای‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫سو ِل ِه‬ ‫ّللاُ َوحْ َد ُه َال شریک لَهُ َو أَنَ ُم َح َمدا ً َ‬

‫ع ْب ُدهُ َو َر ُ‬ ‫ش َه ُد أ َ ْن َال ِإلَهَ ِإ َال َ‬
‫س َم ُع الموذن أ َ ْ‬
‫« َم ْن قَا َل ِحینَ َی ْ‬

‫غ ِف َر لَهُ َذ ْنبُهُ »(مسلم )‪.‬‬

‫س َال ِم دِینا ً ُ‬ ‫وال َو بِ ْ ِ‬
‫اْل ْ‬ ‫س ً‬‫الِل َربها ً َو بِ َح ْم ِد ِه َر ُ‬
‫َر ِضیتُ بِ َ ِ‬

‫عرااااااااا دی اااااااااه هللا‬ ‫ن ااااااااا شااااااااانید ا ا ر یاااااااااد‪:‬ا ا ی ااااااااای د ااااااااا کااااااااا‬ ‫( ااااااااا ک‬
‫ر اااااااااد‬ ‫دا‬ ‫اضااااااااای ا اه ایااااااااا کااااااااا هللا پ‬ ‫شااااااااا یکی نااااااااادا د‬ ‫ی ن اسااااااااا‬ ‫نیسااااااااا‬
‫ان نن رخش د ی ش د‪.‬‬ ‫س س اسا دین اس‬

‫ن ااااااا ا ا ایااااااا دعااااااا ی هیرااااااا ا اه یااااااا د‬ ‫شااااااار ن‬ ‫ای کااااااا ن کااااااا صااااااارر‬
‫اااااد د‬ ‫اه ضااااا‬ ‫ضااااا ی‬ ‫کااااا دا یااااای اسااااا رااااا ای کسااااای کااااا‬ ‫اااااا یی کااااا ایااااا‬ ‫نر ی‬
‫لخااااای خشااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااای کناااااد ضااااا ی ن نااااا‬ ‫ی کسااااای کااااا ارسااااا‬ ‫د ااااان ااااا د اسااااا‬
‫ه صااااارح شاااااب‬ ‫ااااا‬ ‫اکسااااانی اسااااا کااااا‬ ‫کااااا رسااااا‬ ‫ااااای ن یاااااد‪.‬ای‬ ‫ا کاااااد‬ ‫د ن ااااای‬
‫اااای شاااا د کاااا لااااب نیااااه رقیق اااا راااا‬ ‫کاااا ا‬ ‫ااااد راااا هراااا‬ ‫اااای شاااا د‬ ‫کاااا ا‬ ‫ن اااا ا ا‬
‫اااااااس اه ا‬ ‫ا ااااااای چشاااااااد هللا عاااااااه‬ ‫طعااااااا ای ااااااا‬ ‫خ ساااااااندی ااااااای ساااااااد پ‬ ‫ضااااااا ی‬
‫خشن د ی ا دد‪.‬‬ ‫اضی‬

‫‪117‬‬
 ‫هدایت‬

‫اد‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا یی کاااااا ریشاااااا‬ ‫د‬ ‫اااااای ایاااااا راااااادیث ا رن یساااااای‬ ‫ای کاااااا ن اااااا‬
‫ی‬ ‫ا رااااااا خااااااا ط ریااااااا‬ ‫ااااااا رظااااااا‬ ‫ااااااای اااااااا ا نی نصاااااااب کنااااااای ااااااا ااااااا ه‬
‫ش د‪.‬‬ ‫ر یش‬ ‫ض ی هللا اه‬ ‫اه هللا افهاین ی رد د ن ی‬ ‫ضی‬

‫د رظااااا‬ ‫ا کااااا ا کنااااای‬ ‫ر ااااا کنااااای ااااا‬ ‫لاااااب ی ااااا‬ ‫اد‬ ‫کااااا‬ ‫ای کااااا ن ایااااا‬
‫ه ن اااااا ا ا ساااااا راااااا صاااااارح‬ ‫ی ‪.‬پن راااااا د‬ ‫ا راااااا خاااااا ط ریاااااا‬ ‫رظاااااا ی هناااااادای‬
‫خشااااااان دی عااااااا د‬ ‫ضااااااا ی‬ ‫ه ااااااا رااااااا‬ ‫ااااااا ع یااااااا هد رااااااا د‬ ‫سااااااا رااااااا شاااااااب د‬
‫ی د اه ر س ی هللا ع ی اس ‪.‬‬ ‫کنی هی ا ره‬

‫د‪:‬‬ ‫سل چنی دع ی ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫ع ِل ْمتَ‬ ‫ق أَحْ یِنِي َما َ‬

‫ع ِل ْمتَ الحیاه َخیْرا ً ِلي َو ت َ َوفَنِي ِإ َذا َ‬ ‫ب َو قدرتک عَلي ا ْل َخ ْل ِ‬
‫« اللَ ُه َم بعلمک ا ْلغَ ْی ِ‬

‫ب َو‬ ‫الرضَا َوا ْلغَ َ‬

‫ض ِ‬ ‫ص فِي ِ ه‬ ‫الوفاه َخیْرا ً ِلي َو اسالک خشیتک فِي ا ْلغَ ْی ِ‬
‫ب َو الشهاده َو کلمه َإال َخ َال ِ‬

‫ْش بَ ْع َد ا ْل َم ْو ِ‬
‫ت ولذه‬ ‫عی ٍْن َال ت َ ْنقَ ِط ُع َو اسالک الرضاءبلقضاء َو بَ ْر َد ا ْلعَی ِ‬
‫اسالک نَ ِعیما ً َال یَ ْنفَ ُد َو قره َ‬

‫ي لقائک َو اعوذبک ِم ْن ض ََرا َء مضره َو فِتَنِ ِه مضله اللَ ُه َم َز ِیهنَا بزینه‬

‫النظرالي وجهک َوالش َْوقَ إِلَ َ‬

‫ان َواجْ عَ ْلنَا َهدَاهُ ُم ْهت َ ِدینَ »(نسایی)‬ ‫ِْ‬

‫اْلی َم ِ‬

‫اااا ا هنااااد راااادا اااااا دانساااا ی کاااا هناااادای‬ ‫فاااا ینن‬ ‫ااااد‬ ‫یااااب‬ ‫راااا علاااا‬ ‫دااااا‬ ‫(پ‬
‫خشااااای‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ای ر ااااا اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا ر یااااا ا ااااااا دانسااااا ی کااااا‬ ‫رااااا ای ر ااااا اسااااا‬
‫نع اااااااااای راااااااااای‬ ‫دا‬ ‫ا ساااااااااا‬ ‫خشاااااااااا‬ ‫ضاااااااااا ی‬ ‫د‬ ‫پیدا کل اااااااااا ی اخااااااااااا‬ ‫د پن‬
‫نظاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اه‬ ‫راااااا رک هناااااادای ااااااا ا ا پاااااا‬ ‫چشاااااا ی اااااا نشدنی ضاااااا ی‬ ‫ن‬ ‫پ یاااااا‬
‫ف ناااااا‬ ‫صاااااایر هیاااااا‬ ‫اه اااااا‬ ‫ا خ اساااااا‬ ‫اشاااااا ی ق راااااا دیاااااادا‬ ‫ا‬ ‫راااااا چ اااااا‬
‫ی‬ ‫ه ااااا‬ ‫ریااااا ای‬ ‫ااااا ا رااااا هینااااا ای ااااا‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ااااای ر‬ ‫ای ا ااااا ا کنناااااد رااااا ااااا پنااااا‬
‫دای شد ر دا ‪.‬‬ ‫دای ا ا‬

‫‪118‬‬
 ‫هدایت‬

‫برادرم!‬

‫دا‬ ‫ساااااا‬ ‫ا اه اااااا‬ ‫ضاااااا‬ ‫راااااا رکاااااا‬ ‫ااااااس کاااااا ‪ « :‬ضاااااا ی‬ ‫د ایاااااا سااااااخ‬
‫داااااااا ن ااااااای خ ا اااااااد کااااااا ا ا ضااااااا‬ ‫سااااااال اه پ‬ ‫صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫»‪ .‬سااااااا س اکااااااا‬
‫ا راااااا اااااا خی انداخ اااااا‬ ‫د ان ظاااااا چیااااااهی کاااااا هللا‬ ‫خشاااااان د ر دانااااااد پ‬ ‫ااااااد ن اضاااااای‬
‫ی نر شااااااد‪ .‬د ایاااااا دی اااااا ی‬ ‫نصاااااایرن ا دانااااااد انااااااد‬ ‫دااااااا‬ ‫اساااااا نر شااااااد اه نچاااااا پ‬
‫د اس ‪:‬‬

‫ق أَحْ یِنِي َما َ‬

‫ع ِل ْمتَ الحیاه َخیْرا ً ِلي َو اللَ ُه َم َو اسالک‬ ‫ب َو قدرتک عَلي ا ْل َخ ْل ِ‬
‫« اللَ ُه َم بعلمک ا ْلغَ ْی ِ‬

‫ص َد فِي ا ْلفَ ْق ِر‬

‫ب َو اسالک ا ْلقَ ْ‬ ‫الرضَا َوا ْلغَ َ‬
‫ض ِ‬ ‫ب َو الشهاده َو اسالک کلمه ا ْل َح ه ِ‬
‫ق فِي ِ ه‬ ‫خشیتک فِي ا ْلغَ ْی ِ‬

‫ق إِلَ َ‬
‫ي لقائک فِي‬ ‫ت َو اسالک لَذَهُ النظره إِلَ َ‬
‫ي وجهک َوالش َْو َ‬ ‫ْش بَ ْع َد ا ْل َم ْو ِ‬
‫ي ِ َو اسالک بَ ْر َد ا ْلعَی ِ‬
‫َوا ْلغَنِ ه‬

‫ان َواجْ عَ ْلنَا َهدَاهُ ُم ْهت َ ِدینَ »(نسایی)‬ ‫غی ِْر ض ََرا َء مضره َو ال َ فَتَنَهُ مضله اللَ ُه َم َز ِیهنَا بزینه ْ ِ‬
‫اْلی َم ِ‬ ‫َ‬

‫اااااا ا هنااااااد راااااادا اا دانساااااا ی کاااااا‬ ‫راااااا فاااااا ینن‬ ‫ااااااد‬ ‫یااااااب‬ ‫دا ا راااااا علاااااا‬ ‫(پ‬
‫رااااا ای ر ااااا اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ا ر یااااا ا ااااااا دانسااااا ی کااااا‬ ‫هنااااادای رااااا ای ر ااااا اسااااا‬
‫نع ااااااای رااااااای‬ ‫دا‬ ‫ا سااااااا‬ ‫خشااااااا‬ ‫ضااااااا ی‬ ‫پیدا ساااااااخ رااااااا د‬ ‫د پن ااااااا‬ ‫خشااااااای‬
‫اه ااااا‬ ‫هنااااادای اااااا ا ا پااااا‬ ‫اه رکااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ضااااا ی‬ ‫چشااااا ی ااااا نشااااادنی‬ ‫نااااا‬ ‫پ یااااا‬
‫صاااااایر هیاااااا‬ ‫اه اااااا‬ ‫ا خ اساااااا‬ ‫اشاااااا ی ق راااااا دیاااااادا‬ ‫ا‬ ‫نظاااااا راااااا چ اااااا‬ ‫اااااا‬
‫ریااااا ای‬ ‫دا ا ااااا ا رااااا هینااااا ای ااااا‬ ‫پ‬ ‫ااااای ر‬ ‫ف نااااا ی ا ااااا ا کنناااااد رااااا ااااا پنااااا‬
‫دای شد ر دا ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ی دای‬ ‫اه ه‬

‫ضااااااا‬ ‫اه رکااااااا‬ ‫پااااااا‬ ‫سااااااا س هللا رینااااااادین‪ « :‬ضااااااا ی‬ ‫د ایااااااا عرااااااا‬ ‫رااااااا اد‬
‫دا ‪» .‬‬ ‫ا س‬

‫‪119‬‬
 ‫هدایت‬

‫ضااااااا ی‬ ‫ااااااا کااااااا‬ ‫اه رکااااااا » ن ااااااا ‪:‬پاااااااین اه رک ارااااااادا‬ ‫چااااااا ا ف ااااااا د‪« :‬پااااااا‬
‫اااااا چناااااا‬ ‫ا اد ن یااااااد اااااای شاااااا د یعنی‪:‬اا چناااااای شااااااد پ‬ ‫عااااااه‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫پااااااین اه رک‬
‫ض عل ی اس ‪.‬‬ ‫اه رک‬ ‫پ‬ ‫ضی‬ ‫ر د‪-‬ا ش ءهللا ‪-‬ا‬ ‫خ سندخ ا‬ ‫اضی‬

‫برادرم!‬

‫اااااااای شاااااااا داهللا ا د رکاااااااا‬ ‫ن اااااااا ‪:‬ای کاااااااا ن چناااااااای ن اااااااای ک د ن اااااااا ‪:‬کی چناااااااای‬
‫نس ه‪.‬‬ ‫ض ن‬

‫اااااای ا یااااااد‪ :‬دی نااااااهد‬ ‫ااااااد اساااااا ک ‪:‬شاااااانید عراااااا د راااااا صاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫اه علاااااای راااااا‬
‫ا ااااااا ‪:‬ای سااااااا س خااااااادا چااااااا کااااااا ی ر ااااااا‬ ‫اااااااد‬ ‫سااااااال‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫راااااا خاااااادا‬ ‫سووووووبِی ِل ِه »(ای اااااا‬ ‫ووووووالِل َو تَصْوووووود ِ‬
‫ِیق بِوووووو ِه َو ِج َهووووووا ٌد فِووووووي َ‬ ‫ووووووان بِ َ ِ‬ ‫د ‪ِْ « :‬‬
‫اْلی َم ِ‬ ‫اساااااا اف‬
‫ای سااااااااا س هللا‬ ‫ا ااااااااای خااااااااا ا‬ ‫ااااااااا اه‬ ‫ا ااااااااان ا ‪ :‬سااااااااا‬ ‫ااااااااا د د‬ ‫صااااااااادی ا‬
‫ای‬ ‫ا ااااااای خااااااا ا‬ ‫ااااااا اه‬ ‫صر ا ‪ :‬سااااااا‬ ‫صوووووووب ُْر »( ا شااااااا‬
‫‪.‬ف ااااااا د‪ « :‬السوووووووماحه َوال َ‬
‫ّللا تبارک َو تَعَالَ ْي فِي شئ قُ ِض َ‬
‫ي لک بِ ِه »(ار د‬ ‫د‪ « :‬الَ تَت َ ِه ْم َ َ‬ ‫س س هللا‪.‬ف‬

‫نس ه‪.‬‬ ‫ارط ر خ د‬ ‫ض ند‬ ‫(خدا ند ا د رک‬

‫ا‬ ‫خدا نااااااد خشاااااا ی ا دد ااااااا یی د ایاااااا ا اااااا‬ ‫ضاااااا‬ ‫یعناااااای کساااااای کاااااا اه رکاااااا‬
‫اااای داد کاااا اه‬ ‫اااا‬ ‫ع قااااد اساااا کاااا ایاااا ا اااا ق ن اااای ر یساااا د ایاااا‬ ‫اااای ساااا هد‬ ‫اااا‬
‫یر ی‪.‬‬ ‫ر خدا پن‬

‫نشانە های رضایت‬

‫ر هللا ع ی‪.‬‬ ‫سپ د ا‬ ‫ک د ان خ ب پین اه رک‬ ‫‪ -‬ا ی نش ن ‪-:‬‬

‫‪120‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااای اااا ا چناااای کاااا د‪.‬اه اااا ر راااا عراااادهللا ‪ -‬ضاااای‬ ‫ثاااا س راااا ن اااا ه اساااا خ‬ ‫راااا عناااا ا‬
‫ااااا کااااا‬ ‫د‬ ‫سااااال اسااااا خ‬ ‫هللا عن ااااا ‪ -‬اااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ا ب اااا یااااا د ااااای داد‪ .‬سااااا س هللا‬ ‫ای اه ااااا‬ ‫ا نااااا کاااا سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫خاااا‬ ‫ااااا ااااای‬ ‫ا راااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫صلی هللا علی‬

‫« إ َذا َه َم احدکم ِب ْاأل َ ْم ِر فَ ْلیُ َر کع رکعتین ِم ْن َ‬

‫غی ِْر الفریضه ث ُ َم ْل َیقُ ِل اللَ ُه َم ِإنِهي استخیرک بعلمک َو‬

‫یم فانک ت َ ْقد ُِر َو َال أ َ ْقد ُِر َو ت َ ْعلَ ُم َو ال َ أ َ ْعلَ ُم َوأ َ ْنتَ ع ََال ُم‬
‫استقدرک بقدرک َو اسالک ِم ْن فضلک ا ْل َع ِظ ِ‬

‫َاج ِل أ َ ْم ِري‬
‫شي َو عَاقَ َبهُ أ َ ْم ِري أ َ ْو قَا َل ع ِ‬
‫ب اللَ ُه َم ِإ ْن کنت ت َ ْعلَ ُم أَنَ َه َذا ْاأل َ ْم َر َخی ٌْر ِلي فِي دِینِي َو َم َعا ِ‬
‫ا ْلغُیُو ِ‬

‫س ْرهُ ِلي ث ُ َم بارک ِلي فِی ِه َو إِ ْن کنت ت َ ْعلَ ُم أَنَ َه َذا ْاأل َ ْم َر ش ٌَّر ِلي فِي دِینِي َو َمعَا ِ‬
‫شي‬ ‫آج ِل ِه فَ ْ‬
‫اقد ِْرهُ ِلي َویَ ِ ه‬ ‫َو ِ‬

‫ْث‬ ‫عنِهي َو اص ِْر ْفنِي َ‬

‫ع ْنهُ َو ْاقد ُْر ِلي ا ْل َخی َْر َحی ُ‬ ‫َاج ِل أ َ ْم ِري َو ِ‬
‫آج ِل ِه فاصبرفه َ‬ ‫َو عَاقَبَهُ أ َ ْم ِري أ َ ْو قَا َل فِي ع ِ‬

‫کان ث ُ َم أ َ ْر ِضنِي قَا َل َویُ َ‬

‫س ِ همي َحا َجتَهُ »(بخاری)‪.‬‬

‫یاااااا فاااااا‬ ‫کعاااااا‬ ‫صاااااا ی ا فاااااا کاااااا ی ا ان اااااا د ااااااد د‬ ‫( اااااای یکاااااای اه شاااااا‬
‫ااااااای‬ ‫( ق ضااااااا ی خی‬ ‫اه عل ااااااا اه ااااااا اسااااااا خ‬ ‫دا ا‬ ‫ر یاااااااد ‪:‬پ‬ ‫(ن فل رخ اناااااااد ساااااااپ‬
‫ا خ اسااااااا‬ ‫رخشااااااان ره اااااااا‬ ‫فضاااااااس‬ ‫ااااااای خااااااا ا‬ ‫اه ااااااا نیااااااا‬ ‫اه اااااااد‬ ‫ن ااااااا ی‬
‫ااااا دانناااااد ی یاااااب ااااا سااااا ی‬ ‫ااااا نااااا اااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫ااااا نااااا ان‬ ‫هیااااا ا انااااا یی‬
‫اااااای راااااا د ‪-‬راااااا ن اااااا دی هناااااادای‬ ‫اااااای داناااااای کاااااا ایاااااا کاااااا کاااااا ن ا ناااااا‬ ‫خدا ناااااادا اا‬
‫ر کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ر ااااا دا ساااااپ‬ ‫ا سااااا‬ ‫قاااااد سااااا ه‬ ‫نااااا ا رااااا ای‬ ‫اسااااا‬ ‫کااااا‬ ‫سااااا ان‬
‫ا‬ ‫اسااااا‬ ‫کااااا‬ ‫سااااا ان‬ ‫هنااااادای‬ ‫دیااااا‬ ‫ااااای دانااااای کااااا ایااااا ا ااااا رااااا ضااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫راااااد‬
‫اااااا کاااااا راااااا د‬ ‫نیکاااااای ا اااااا‬ ‫خیاااااا‬ ‫ر اااااا دا‬ ‫نصاااااا‬ ‫اااااا ا اه‬ ‫کاااااا‬ ‫اه اااااا د‬
‫اضی ک ‪ .‬ا ‪ ( :‬ک ن ا ن رر د‪.‬‬ ‫ا اه‬ ‫س ه سپ‬ ‫قد‬ ‫ر ای‬

‫‪121‬‬
 ‫هدایت‬

‫ضاااااا کاااااا راااااا ر ااااااد‬ ‫اه رکاااااا‬ ‫لخاااااای پاااااا‬ ‫‪ -‬د اااااای نشاااااا ن ‪ :‬اه دساااااا داد ارساااااا‬
‫ی ای د‪.‬‬ ‫هللا اه رک ن ص‬ ‫سپ‬

‫ن ااااا ا ف ااااا شاااااد‬ ‫لاااااب رااااا‬ ‫ا ااااا د‬ ‫ررااااا هللا اااااس‬ ‫ا‬ ‫‪ -‬سااااا ی نشااااا ن ‪ :‬اسااااا‬
‫صیر ‪.‬‬ ‫ر را‬

‫د عرااااا د‬ ‫ضاااااعی‬ ‫صااااایر رااااای صااااار‬ ‫ن ااااا‬ ‫ا ااااای رینااااای کااااا‬ ‫ر خااااای اه ااااا د‬
‫کاااااا ن ی ف اااااا‬ ‫لرشاااااا‬ ‫رراااااا هللا د‬ ‫اساااااا کاااااا‬ ‫هللا عااااا ی نرااااااس ساااااا ند د یااااااس ایاااااا ا اااااا‬
‫شااااا ید د‬ ‫رااااا ا شاااااد‬ ‫ااااا د ایااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااای کااااا د‬ ‫اسااااا ‪ .‬شااااا ید ر یاااااد‪ :‬ااااا خیلااااای عرااااا د‬
‫اه عرااااا د رااااا دا د کااااا ایااااا‬ ‫ا ف ااااا ی کااااا ا دسااااا‬ ‫صااااایر‬ ‫اااااد رااااا‬ ‫ا ف ااااا‬ ‫صااااا‬
‫ی اه عااااااد‬ ‫عراااااا د‬ ‫عاااااا س‬ ‫دااااااا‬ ‫اه پ‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫عااااااد‬ ‫‪ -‬پناااااا راااااا خاااااادا ‪ -‬خشاااااا‬ ‫کاااااا‬
‫صاااااعب‬ ‫ااااای ای د‪ .‬یااااا ایااااا رااااادیث ا نشااااانید یااااا نخ اناااااد ای کااااا‬ ‫اطااااااع س چشااااا‬ ‫اااااا ی‬
‫ر سعد اه پد ن نقس ی کند ک ا ‪ :‬ا ‪:‬‬

‫ب دینِ ِه‪،‬‬ ‫علَی َح َ‬

‫س ِ‬ ‫الر ُج ُل َ‬ ‫ش ُّد بال ُء؟ قال‪ْ :‬األ ْنب ٰیا ُء ث ُ َم ْاال ْمث َ ُل فَ ْاالَ ْمث َ ُل فیَ ْ‬
‫صلَی َ‬ ‫ی النّٰ ِ‬
‫اس ا َ َ‬ ‫« یَا رسول هللا أ ُّ‬

‫ح ا ْلبَقَا ُء بِالعَ ْب ِد‬ ‫ب دینِ ِه‪،‬فَ َما یَ َ‬

‫بر ُ‬ ‫إن کانَ فی دینِ ِه رقَةٌ ا ْبتَلَی َ‬
‫علَی حس ِ‬ ‫ص ْلبا ً ا ْ‬
‫شت َ ُّد بَالؤهُ‪َ .‬و ْ‬ ‫ف نَ کانَ دینُهُ ُ‬

‫رض َما عل ْی ِه خطیئةُ » (ترمذی )‬

‫علَی ْاالَ ِ‬
‫حت َی یَتْ َر َکهُ یَ ْمشی َ‬

‫راااااا ا اااااای شاااااا ندا ف اااااا د‪ :‬پیاااااا ر ا اه‬ ‫( ای ساااااا س هللا کاااااادا دساااااا اه اااااا د ریشاااااا‬
‫ااااا فاااااا د راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ر اااااا ی‬ ‫ر ااااا ی‬ ‫اراااااا ا اااااای اف ناااااد سااااااپ‬ ‫د ه ااااا ین‬ ‫ااااا ریشاااااا‬
‫ااااا‬ ‫ی یااااا د؛ ااااااا دیااااانن رکااااا رااااا د ه یشااااان ساااااخ‬ ‫اناااااداه دیااااانن ااااا د ه ااااا ین ااااا ا‬
‫صاااایر‬ ‫اااای شاااا د اااااا د دیاااانن ن اااای راااا د راااا انااااداه دیاااانن ه اااا ین اااای شاااا د رااااا‬
‫ی‬ ‫اااایچ اناااا ی‬ ‫اااا کنااااد کاااا رااااد‬ ‫ا راااا ا ناااا ای‬ ‫اااا ن اااای کنااااد اااا ایاااا کاااا ا‬ ‫ا‬ ‫رنااااد‬
‫ا ر د‪.‬‬ ‫هی‬

‫‪122‬‬
 ‫هدایت‬

‫نمونه هایی از سرگذشت راضیان از قضای الهی‬

‫اول‪ :‬رسول هللا صلی هللا‬

‫ید‪:‬‬ ‫هللا ع ی ی ف‬

‫‪ ‬لَ َق ْد کا َن لَ ُک ْم فی رسول الله اسو ًة حسن ًة ل ِ َم ْن کا َٰ َن یرج ُو الله َوالیومِ ا ْلاخر و ِذک ِر الله کثیراً‬
‫‪(‬احزاب‪.)۲۱/‬‬

‫( رسول الله الگوی نیکویی برای شماست‪ ،‬برای کسانی که امید به خدا داشته‪ ،‬جویای قیامت‬
‫بوده و خدای را بسیار یاد کنند‪).‬‬
‫ایاااااا دعاااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫خشاااااان دی اه هللا راااااا د‪ .‬ا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا ن اااااا ی ضاااااا ی‬
‫ی ن د‪:‬‬ ‫ک دی ک ا‬ ‫ا ک را ری‬

‫ااااا ا هناااااد رااااادا ااااااا دانسااااا ی کااااا‬ ‫رااااا فااااا ینن‬ ‫اااااد‬ ‫یاااااب‬ ‫داااااا ا‪ :‬رااااا علااااا‬ ‫"پ‬
‫راااا ای ر اااا اساااا ‪ .‬اااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا ا ر یاااا ا اااااا دانساااا ی کاااا‬ ‫هناااادای راااا ای ر اااا اساااا‬
‫نع اااااای راااااای‬ ‫دا‬ ‫ا ساااااا‬ ‫خشاااااا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫پیاااااادا سااااااخ راااااا د‬ ‫د پن اااااا‬ ‫خشاااااای‬
‫اه ااااا‬ ‫هنااااادای اااااا ا ا پااااا‬ ‫اه رکااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ضااااا ی‬ ‫چشااااا ی ااااا نشااااادنی‬ ‫نااااا‬ ‫پ یااااا‬
‫صاااااایر هیاااااا‬ ‫اه اااااا‬ ‫ا خ اساااااا‬ ‫اشاااااا ی ق راااااا دیاااااادا‬ ‫ا‬ ‫نظاااااا راااااا چ اااااا‬ ‫اااااا‬
‫ریااااا ای‬ ‫دا ا ااااا ا رااااا هینااااا ای ااااا‬ ‫ااااای رااااا ‪ .‬پ‬ ‫ف نااااا ا ااااا ا کنناااااد رااااا ااااا پنااااا‬
‫دای شد ر دا "(نس یی ‪.‬‬ ‫دای ا ا‬ ‫اه ه‬

‫پسااااا رااااا د‪.‬‬ ‫ف هنااااادن ارااااا ا ی کااااا خااااا ی ا یااااادن رااااا داشااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫ااااا چنااااای‬
‫ا راااااا‬ ‫اااااا ن اااااا کاااااا ا‬ ‫د ساااااا داشاااااا‬ ‫ا رساااااای‬ ‫راااااا د ا‬ ‫‪ ۶2‬ساااااا‬ ‫ه اااااا‬ ‫هیاااااا ا د‬
‫اه شاااااان اااااا اراااااا ا ی‬ ‫اااااای پاااااا‬ ‫راااااا خ ناااااا ی اصاااااار ب اااااای راااااا د‬ ‫اااااا ن اااااای ا فاااااا‬
‫د اش ‪.‬‬

‫‪123‬‬
 ‫هدایت‬

‫ض ای ی س س هللا صلی هللا چیس ا‬ ‫ا‬

‫ااااای داد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای کااااا ارااااا ا ی‬ ‫اااااک ر ااااا هللا اااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪:‬‬ ‫رااااا‬ ‫اه انااااا‬
‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا اااااا ی شااااااد‪.‬‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا ا د شاااااادی اشااااااک اه چشاااااا‬ ‫راااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ای س س خدا اف‬ ‫ا ‪:‬ری‬ ‫ر ع‬ ‫عردا ر‬ ‫ن‬ ‫د ای‬

‫ّللاُ إِنَ ا ْلعَ ْینُ ت َ ْد َم ُع َو ا ْلقَ ْل ُ‬

‫ب یَحْ َزنُ َو َال تَقُو ُل‬ ‫« یَا ا ْبنَ ع َْو ٍ أَنَ َها َر ِح َمهُ ث ُ َم أَتْبَعَ َها باخري فَقَا َل َ‬
‫صلَي َ‬

‫َإال َما یُ ْر ِضي َربَنَا َو إِنَا بفراقک یَا إِب َْرا ِهی ُم لَ َمحْ ُزونُونَ » (بخاری)‪.‬‬

‫ااااااای شاااااااد ساااااااپ‬ ‫سااااااا اهی‬ ‫ر ااااااا اسااااااا ‪ .‬اشاااااااکن ااااااا چنااااااا‬ ‫ای‬ ‫(ای ارااااااا عااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫چاااااااا‬ ‫ااااااای شااااااا د سااااااااخنی اااااااه‬ ‫ی‬ ‫لاااااااب انااااااااد‬ ‫چشااااااا اشاااااااک اااااااای یاااااااهد‬
‫اااااای‬ ‫یااااا ‪ .‬اااااا د فااااا اق د ی اااااا‬ ‫ن اااااای‬ ‫ا خشاااااان د سااااا هد راااااا هرااااا‬ ‫ااااا‬ ‫دا‬ ‫پ‬
‫س ی ای ار ا ی ‪.‬‬

‫اااااای کنااااااد‬ ‫اااااا‬ ‫ا راااااا یکاااااادی‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫ر اااااا‬ ‫نه اااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا د‬
‫خشن د اس ‪.‬‬ ‫لب اضی‬ ‫ی ا دد‬ ‫اشک اه چش نن س اهی‬ ‫پ‬

‫ساااااا س هللا‬ ‫ااااااک ر اااااا هللا ااااااد اساااااا کاااااا ا اااااا ‪ :‬د ساااااا س د خااااااد‬ ‫راااااا‬ ‫اه اناااااا‬
‫ااااا ا سااااا هنن ن ااااای‬ ‫صااااالی هللا رااااا د ‪ .‬ااااااا د کااااا ی ک ااااا ی ااااای ن ااااا د یااااا ان ااااا ن ااااای داد‬
‫ااااا ین کنیاااااد ااااااا‬ ‫ااااای ن ااااا د ااااای ف ااااا د‪:‬‬ ‫ااااا ا ا ااااا‬ ‫کااااا د ااااااا کسااااای اه ا اااااس خ نااااا‬
‫ی شد‪".‬‬ ‫د ‪ -‬اا رک ا ی ر د ان‬ ‫قدی ای ر د ‪ -‬ی ی ف‬

‫‪124‬‬
 ‫هدایت‬

‫دوم‪ :‬فضیل بن عیاض ‪ -‬رحمە هللا ‪-‬‬

‫داشااااا ‪.‬‬ ‫ا یکااااای اه ائ ااااا ااااا رعی رااااا د کااااا اه فااااا ط عرااااا د رااااا ع راااااد رااااا ی شااااا‬
‫چنااااای رااااا د‪ .‬رااااا ا ا ناااااد‪:‬‬ ‫ااااا ا‬ ‫رخناااااد ااااای هد‬ ‫ن رااااا د ر خااااای ا ااااا‬ ‫خااااا‬ ‫ااااا ا‬
‫ن ااااااای‬ ‫ااااااای خنااااااادی د رااااااا ی ک پاااااااین اه‬ ‫ف هنااااااادان‬ ‫ه فااااااا‬ ‫چقاااااااد ع یاااااااب اسااااااا‬
‫ااااا رااااا س اه ضااااا ی هللا عااااا ی خااااا ن رااااا س ااااای شااااا‬ ‫ااااا اب ا ااااا ‪ :‬د‬ ‫خندیااااادیا ا د‬
‫خ سند ا دان ‪.‬‬ ‫ا اضی‬ ‫لر‬ ‫خندید‬

‫خ ساااااندی ا‬ ‫ضااااا ی‬ ‫ااااایلن لااااارن ا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫یعنااااای؛ ا رخناااااد ااااای هناااااد ااااا علااااای‬
‫دا د‪.‬‬

‫یک مقایسە‬

‫اااااای کننااااااد‬ ‫ق یساااااا‬ ‫ضاااااا ایاااااا ی ساااااا س هللا صاااااالی هللا فضاااااایس عیاااااا‬ ‫عل اااااا یاااااا‬
‫اد‬ ‫ضااااااا ی‬ ‫قااااااا‬ ‫ر ااااااا (ا یااااااا کنااااااا‬ ‫ااااااای ا یناااااااد‪ :‬سااااااا س هللا صااااااالی هللا قااااااا‬
‫د اس ‪.‬‬ ‫کن‬

‫خاااااا د ا ادا‬ ‫ا رکنااااااد پاااااا‬ ‫‪ -‬ر اااااا هللا ‪ -‬ن انساااااا ایاااااا کاااااا‬ ‫ا اااااا فضاااااایس عیاااااا‬
‫ق راااااس‬ ‫اه ر ااااا فااااا ا کااااا د‪ .‬ااااا د‬ ‫ضااااا ی‬ ‫رااااا خااااا ط ر اااااظ قااااا‬ ‫رااااا خندیاااااد کااااا د‬
‫ای د رسی سخ اس ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ا اه دس ند د هی ا‬ ‫ضی‬ ‫ر‬

‫سوم‪:‬عمر بن خطاب رحمە هللا‬

‫صااااایر ی ا ف اااا شاااااد خاااادا ا رااااا‬ ‫ع اااا رااااا خطاااا ب رااااا هللا اااای ا یاااااد‪ :‬اااا اااااا راااا‬
‫ا ‪:‬‬ ‫چیه سپ‬ ‫خط چ‬

‫صیر د دین نر د‪.‬‬ ‫‪-1‬ر خ ط ای ک‬

‫‪125‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه ای نر د‪.‬‬ ‫‪ -2‬صیر ی ره‬

‫ی رخشد‪.‬‬ ‫ا ر عن ا پ دان ر‬ ‫رش‬ ‫ق رس‬ ‫‪-3‬خدا ند د‬

‫س س هللا صلی هللا اف د ‪.‬‬ ‫ر ی د صیر اه دس داد‬ ‫‪-۴‬‬

‫برادرم‪!.‬‬

‫راااااا‬ ‫صااااایر‬ ‫رااااا خااااا ط‬ ‫ضااااا ایااااا ی ع ااااا رااااا خطااااا ب ر ااااا هللا رن ااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬
‫ی ا ید‪.‬‬ ‫سپ‬ ‫خدا ا شک‬

‫ر درااااااا ی طریعاااااای اسااااااا ‪.‬‬ ‫صاااااار‬ ‫اسااااااا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫االیااااااای ا‬ ‫نه اااااا‬ ‫ایاااااا ریااااااا ن‬
‫چاااا ا‬ ‫هیاااا ا صاااایر د دیاااانن نراااا د اساااا‬ ‫اااا اساااا‬ ‫اااای اااا اااای ریناااای کاااا ا شااااک اااااها‬
‫ق رااااس صاااایر د دیاااا ناااا چیه‬ ‫دشاااا ا ر شااااد د‬ ‫اااا انااااداه کاااا سااااخ‬ ‫صاااایر دنیاااا‬ ‫کاااا‬
‫ق یسااااا‬ ‫د‬ ‫چااااا‬ ‫ااااا اه ایااااا نشاااااد اسااااا‬ ‫صااااایر ی راااااه‬ ‫ا ا ف ااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫کااااا ا یااااا‬
‫ا‬ ‫ا اااااا ر شاااااا‬ ‫هللا ااااااس‬ ‫ناااااا چیه اساااااا‬ ‫اااااا ی دی اااااا ک چااااااک‬ ‫صاااااایر‬ ‫راااااا رایاااااا‬
‫ا راااااا یاااااا د اه دساااااا داد‬ ‫راااااا ا ا هاناااااای خ ا ااااااد داشاااااا‬ ‫صاااااایر‬ ‫پاااااا دان صاااااار راااااا ایاااااا‬
‫س‬ ‫اه ای‬ ‫س س هللا صلی هللا ی اف د ی صیر ی رد‬

‫اااا‬ ‫ساااا راااا ای‬ ‫ساااال‬ ‫ر اااا هللا ا یااااد ‪ :‬راااا خاااادا ساااا اااا ه اااا نی کاااا‬ ‫اااا چناااای ع اااا‬
‫ااااای‬ ‫فااااا‬ ‫ن دسااااا ی ر شااااا یااااا‬ ‫ه د دنیااااا خااااا ب ر شاااااد یااااا راااااد د‬ ‫کااااا رااااا س‬ ‫نیسااااا‬
‫‪.‬‬ ‫رش ی شد‬

‫‪126‬‬
 ‫هدایت‬

‫چهارم‪ :‬عمران بن حصین رحمە هللا‬

‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا راااااا د‪ .‬ا یکاااااای‬ ‫اااااا ا‬ ‫اااااا ی ااااااه ا‬ ‫ع اااااا ا راااااا رصاااااای د‬
‫سااااا س هللا صااااالی هللا نی ااااای اه رااااادنن فلااااا‬ ‫اه فااااا‬ ‫ااااای پااااا‬ ‫ااااا ی اصااااار ب رااااا د‬ ‫اه دال‬
‫ا اند‪.‬‬ ‫شد سی س س ا د رس‬

‫اااا کاااا‬ ‫اااا‬ ‫راااای ر کاااا‬ ‫کناااای ساااای ساااا س راااا پشاااا خ اریااااد‬ ‫یاااا اااای اااا انی صاااا‬
‫خاااااا ن ای اااااا د ک دنااااااد هیاااااا ا ا ن اااااای انساااااا ر کاااااا‬ ‫ضاااااا ی ر اااااا ساااااا اخی د‬ ‫اااااا‬
‫کند‪.‬‬

‫ضااااااااعی دیدنااااااااد‬ ‫ا د ایاااااااا‬ ‫اااااااای ا‬ ‫عاااااااادادی اه اصاااااااار ب راااااااا دیاااااااادا ن ف نااااااااد‪.‬‬

‫ااااااای کنیاااااااد ااااااای ااااااا اه‬ ‫ا ااااااا ‪ :‬شااااااا ا یااااااا‬ ‫اناااااااداخ‬ ‫ا یسااااااا ند‪ .‬ا ن ااااااا ی رااااااا نااااااا‬
‫اه‬ ‫دا‬ ‫ا خااااااادا د سااااااا رااااااادا د د سااااااا‬ ‫خشااااااان د ‪ .‬ااااااا چااااااا‬ ‫اضااااااای‬ ‫داااااااا‬ ‫پ‬
‫چاااااا خدا ناااااااد رااااااا ای ر اهیاااااااد‬ ‫اه‬ ‫خ ساااااااند‬ ‫اضااااااای‬ ‫هللا اساااااا‬ ‫اااااااب ضااااااا ی‬ ‫چاااااا‬
‫ساااااااریح ف شااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫ااااااای د ایااااااا ر ااااااا‬ ‫خ شااااااار س شااااااا د ن ‪ .‬رااااااا خااااااادا سااااااا‬
‫ااااا ها ی اه‬ ‫اااااد اسااااا‬ ‫چااااا رااااا سااااا‬ ‫ااااای دانااااا‬ ‫ااااای کااااان چااااا‬ ‫ا ارسااااا‬ ‫دیدا شااااا‬
‫کاااااا اه‬ ‫ا ااااااا ا اااااای ایاااااا‬ ‫اااااا شاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫رلکاااااا ا راااااا‬ ‫نااااااب هللا نیساااااا‬
‫خشن د ‪.‬‬ ‫اضی‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫پنجم‪ :‬عروه بن زبیر ‪‬‬

‫‪ -‬اس ک یکی اه د ن‬ ‫هری ر ع ا ‪ -‬ضی هللا عن‬ ‫پد ع‬

‫ااااای ر شاااااد ا ا ااااا نی ع یشااااا دخ ااااا ارااااا رک ـاااااـ ضااااای‬ ‫داد شاااااد رااااا ر شااااا‬ ‫رشااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫یع‬ ‫هللا عن ــ نیه خ‬

‫‪127‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا‬ ‫ااااای رااااا‬ ‫فااااا ‪.‬‬ ‫ااااا ا پسااااا ن رااااا ای دیااااادا ا ی ا ااااا نی رااااا د شااااا‬ ‫عااااا‬
‫شاااااا کاااااان ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫اسااااااب ا ی ا اااااا نی‬ ‫اااااای خاااااا ا‬ ‫اااااا‬ ‫سااااااید پساااااا ن راااااا ا ا اااااا ‪ :‬پااااااد‬
‫اااااد س ااااای‬ ‫ا رااااا سااااا ن‬ ‫د اساااااب ا‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا هی کااااا ‪ .‬ا‬ ‫رااااا‬ ‫پاااااد ن ا ااااا ‪ :‬رااااا‬
‫کاااا د کاااا پاااا ین شااااکلی‬ ‫ارساااا‬ ‫ه عاااا‬ ‫اااا‬ ‫کنااااد پساااا رچاااا ان اااای اااای یاااا د‪ .‬د‬
‫هی کاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ای ااااااه طاااااا پاااااا ین نیساااااا ‪ .‬د‬ ‫راااااا ا ا نااااااد کاااااا چاااااا‬ ‫دا د پهشااااااک‬
‫ا‬ ‫پسااااا ن ااااا د پااااا ین ا طااااا ک دناااااد ااااا د ندانسااااا ند کااااا چ نااااا رااااا ا سااااالی ر یناااااد‬
‫ط پ‪.‬‬ ‫پس‬ ‫دش ا ر د‪:‬‬ ‫سخ‬ ‫د رسی‬ ‫ا د دا ی د ند چ ا ک‬

‫ااااا شاااااد ا ااااا ‪:‬‬ ‫ن ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا د ااااای شااااادند‪ .‬ا‬ ‫ااااای رااااا ا‬ ‫ااااا د ا ف ااااا‬
‫سااااا‬ ‫فقاااااط یکااااای ا اه ااااا ا ف ااااای‬ ‫ااااا دادی‬ ‫عضااااا رااااا‬ ‫چ ااااا‬ ‫ا شاااااک‬ ‫داااااا ا ااااا‬ ‫پ‬
‫یکاااای ا ا ف اااای‬ ‫اااا رخشاااایدی‬ ‫اااا ف هنااااد راااا‬ ‫ااااا کاااا ا ف اااای‬ ‫اااا ا ن اااا داشاااا ی پاااا‬
‫ا راااا خاااا ط‬ ‫ااااا کاااا ا ف اااای راااا ی اااا ا اشاااا ی اااا‬ ‫شاااان اااا ا ن اااا داشاااا ی پاااا‬
‫اااا‬ ‫اااا شاااا د ااااا ا ر شااااید کاااا‬ ‫اااای ااااا ی شاااا‬ ‫سااااپ‬ ‫راااا ی ا اشاااا ی شااااک‬ ‫چاااا ا ف اااای‬
‫خشن د ر شید‪.‬‬ ‫ش نیه اضی‬ ‫خشن د پ‬ ‫اضی‬ ‫دا‬ ‫اه پ‬

‫اضی خ سندیا‬ ‫دا‬ ‫خ انند ی عهیه ی اه پ‬

‫ششم‪ :‬صفیە دختر عبدالمطلب ‪‬‬

‫ااااااا ا‬ ‫ی اراااااااد‬ ‫اااااااه‬ ‫ر اااااااه رااااااا عرااااااادا طلب ضااااااای هللا عنااااااا د‬ ‫صااااااا ی خااااااا ا‬
‫ااااای سااااا س‬ ‫ضااااای هللا عنااااا کشااااا شاااااد‪.‬‬ ‫رااااا اد ن ر اااااه‬ ‫رااااا د د اثنااااا ی نااااا‬ ‫سااااال ن‬
‫د ر دناااااد اااااا شاااااد ( ن ااااا‬ ‫ثااااا ی ا‬ ‫رااااا سااااا‬ ‫شااااا ک‬ ‫هللا صااااالی هللا علیااااا اه رایااااای کااااا‬
‫نااااااد دخ اااااا ع راااااا شااااااک ن ا د یااااااد راااااا د دس‬ ‫کاااااا د ر دنااااااد‬ ‫پاااااا‬ ‫ن ا پاااااا‬ ‫صاااااا‬
‫اااااااا ن ا خاااااااا د راااااااا د اه هریاااااااا خ اساااااااا کاااااااا‬ ‫د راااااااا د‬ ‫اااااااا ین ا ریاااااااا‬ ‫د‬
‫رااااای رااااا‬ ‫رااااا د اه ایااااا شااااا ک‬ ‫ااااا د ن صااااا ی ‪ -‬ضااااای هللا عن ااااا ‪ -‬ا رااااا خااااا ط د ا ااااا‬

‫‪128‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااا س هللا صاااااس هللا علیااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫ضااااای هللا عنااااا ناااااهد ااااا د ن فااااا‬ ‫دینااااا ررااااا د‪ .‬هریااااا‬
‫ا رااااا‬ ‫ایااااا کااااا‬ ‫ااااا اب ا ااااا ‪ :‬پسااااا‬ ‫دینااااا ررااااا د‪ .‬ا د‬ ‫ی ا رااااا‬ ‫سااااال ا ااااا کااااا د کااااا‬
‫ا ااااا ی کااااا رااااا ای ر اااااه ا ااااا ق‬ ‫ا ثلااااا کااااا د اناااااد ااااای کنااااایا پسااااا‬ ‫خااااا ط اینکااااا ر اااااه‬
‫نااااا چیه اسااااا ‪ .‬هللا ااااا ا رااااا ا ن ااااا د ااااا‬ ‫کااااا‬ ‫ااااا ی هللا رسااااای‬ ‫اف ااااا د اسااااا د ر ارااااا نع ااااا‬
‫رااااا‬ ‫اضااااای راااا‬ ‫اااا‬ ‫خشاااان د ساااا ی یااااا ناااا ا پسااااا‬ ‫اضااااای‬ ‫رد ااااد کااااا یاااا‬ ‫اااا نشااااا‬ ‫راااا‬
‫فااااا‬ ‫ا‬ ‫ااااا ین کااااا‬ ‫سااااال ف ااااا د‪ :‬پااااا‬ ‫سااااا س هللا خرااااا راااااد ‪ .‬سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ا عااااا " شااااا ع کااااا د رااااا ن ااااا ه‬ ‫ا ااااا ‪" :‬انااااا ه انااااا ا یااااا‬ ‫پیکااااا ر اااااه ایسااااا د‬ ‫کنااااا‬
‫ا یس ‪.‬‬ ‫خ اند‬

‫هفتم‪ :‬سعد بن ابی وقاص ‪‬‬

‫دساااااای‬ ‫اااااا‬ ‫داد شااااااد اساااااا ‪.‬‬ ‫راااااا ناااااا‬ ‫یکاااااای اه د ن اااااا ی اساااااا کاااااا رشاااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل د رقن چنی دع ک د ف‬ ‫س س هللا صس هللا علی‬ ‫ب ا دع ء ک‬ ‫س‬

‫ار ِم فداک أَبِي َو أ ُ ِ همي » (صحیح الجامع)‬

‫س ْع ُد ْ‬
‫« یَا َ‬

‫فدای ر د ی رنداه‪.‬‬ ‫د‬ ‫(ای سعد پد‬

‫د‪:‬‬ ‫چنی ر این دع ک د ف‬

‫أجب َدع َْوتَه » (حاکم)‬

‫« اللهم س هدِد َر َم ْیتَه و ِ‬

‫بک ‪.‬‬ ‫دع ین ا س‬ ‫ره‬ ‫د‬ ‫دا ا ی ن ا ر‬ ‫(پ‬

‫ااااا د اطااااا افن‬ ‫ااااا یی ااااای فااااا‬ ‫ب ا ااااادع ء رااااا د ااااااا رااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااای خااااا ط ا‬ ‫راااا‬
‫دعاااا کنااااد ا دعاااا اااای ن اااا د دعاااا ین‬ ‫اااای شاااادند اه ی اااای خ اساااا ند کاااا ر ایشاااا‬ ‫اااا‬
‫اااااااد‬ ‫د ااااااای شاااااااد‪ .‬ا د خااااااا ع ااااااا رینااااااا یی ان ا اه دسااااااا داد‪ .‬ااااااا انی ناااااااهد ا‬ ‫رااااااا‬

‫‪129‬‬
 ‫هدایت‬

‫ب ا ااااااادع ء سااااااا ی‪ .‬رااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫ا اه دسااااااا داد ای د ر یکااااااا‬ ‫ا ااااااا ‪ :‬ای ساااااااعد رینااااااا یی ا‬
‫اب ا ‪:‬‬ ‫ر ه ا داند‪ .‬سعد د‬ ‫ار‬ ‫رین یی ا‬ ‫د ا هللا دع ک‬

‫اااااای‬ ‫ا راااااا ای‬ ‫یاااااا خاااااادا‬ ‫«رکاااااا ا اااااای اه ریناااااا یی راااااا ای د س داشاااااا نی اااااا اساااااا‬
‫ر ای خ د نپسند ر خدا س دع ی کن »‬ ‫پسندد‬

‫کسااااای اسااااا کااااا رااااا خااااادا‬ ‫فقاااااط اه‬ ‫اسااااا‬ ‫قااااا ی دسااااا یااااا ف نی اه ضااااا ی‬ ‫ایااااا‬
‫اضی س ی ی ن ا‬ ‫دا‬ ‫اه پ‬ ‫ی‬ ‫ر ای خدا هندای کند‪ .‬ر اد‬

‫هشتم‪ :‬عبدهللا بن مسعود‬

‫ااااااا ا د‬ ‫اااااااا‬ ‫ساااااااع د ضااااااای هللا عنااااااا ا یاااااااد ‪ :‬اه چ اااااااس سااااااا س پاااااااین‬ ‫عرااااااادهللا رااااااا‬
‫ااااااه رااااا خااااا ط ا ااااا ی‬ ‫رااااا خااااادا سااااا‬ ‫خ ساااااند رااااا د‬ ‫اضااااای‬ ‫ضاااااعی ی ااااا ا داد اه‬
‫رلک فقط رخ ط اه دس داد دی اشک یخ ‪.‬‬ ‫یس‬ ‫دن‬ ‫ک د دنی ر س‬

‫برادرم!‬

‫خشاااااان دی رن اااااا ‪ .‬چ ااااااس ساااااا س اساااااا کاااااا راااااا‬ ‫راااااا ایاااااا ن ناااااا ی رلنااااااد اه ضاااااا ی‬
‫دنیاااااا‬ ‫ی اه ر اااااا‬ ‫اااااایچ راااااا‬ ‫راااااا خاااااا ط‬ ‫اااااا ّس خشاااااا ن هیااااااد اساااااا‬ ‫خدا نااااااد عااااااه‬
‫رلکاااااا چشاااااا نن رخاااااا ط اه دساااااا داد ط عاااااا یاااااا نهدیااااااک شااااااد رخدا نااااااد‬ ‫یساااااا اساااااا‬ ‫ن‬
‫اشک یخ اس ‪.‬‬

‫دا ی ‪.‬‬ ‫خشن دی س‬ ‫اه هللا ع ی ض ی‬

‫نهم‪ :‬سه نفر از تابعین‬

‫یاااااک ن ااااا دی ااااا ‪-‬‬ ‫سااااایب‬ ‫شاااااعیری ساااااعید رااااا‬ ‫ه سااااا ن ااااا اه ااااا رعی ‪ -‬عااااا‬ ‫یاااااک‬
‫نشس ر دند‪.‬‬ ‫ر‬

‫‪130‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا چااااا ه د ااااا ر یااااا ‪.‬‬ ‫کااااا‬ ‫ااااای خااااا ا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬پ هداااااا ا ااااا اه ااااا‬ ‫یکااااای اه نااااا‬
‫س ک ر ف ن ری ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫چ‬ ‫ر ا ا ند‪ :‬چ اا ا ‪ :‬رخ ط هی د شد ف ن‬

‫ط النی ر دا ‪ .‬ا ند‪ :‬چ اا ا ‪:‬‬ ‫دا ا ع‬ ‫د یا ‪:‬پ‬

‫اه‬ ‫خاااااادا ا راااااا ا نااااا ای عراااااا د کاااااان کاااااا راااااا خاااااا ط‬ ‫هی ری یااااااد کاااااا د‬ ‫شااااا ید‬
‫خیلی اضی ش د‪.‬‬

‫اااااای‬ ‫چاااااا اااااا‬ ‫دااااااا ا اااااا راااااا ای خاااااا د ان خاااااا ب ن اااااای کاااااان‬ ‫ساااااا ی ا اااااا ‪ :‬پ‬
‫چ ر ای ان خ ب کنی خی اس ‪.‬‬ ‫خ ا ی ر ای ان خ ب ک‬

‫س ی‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫د ر ا ا ند‪:‬‬

‫ااااااا ی‬ ‫خشااااااان د شاااااااد پااااااا‬ ‫ضااااااا ی ا ااااااای اضااااااای‬ ‫ااااااا رعی اهرکااااااا‬ ‫سااااااا ی‬
‫ک س ن د‪ .‬هی ا ا اه دری ا ی طل اس ‪.‬‬ ‫ن ا ر هللا‬ ‫ا‬

‫ااااااای داناااااااد خیااااااا د‬ ‫رااااااا رنااااااادا نن کااااااا‬ ‫ئااااااا‬ ‫ا علااااااای خریااااااا‬ ‫ا سااااااا‬ ‫پااااااا‬
‫خ ری قد ن ی س هد‪.‬‬ ‫اه چیهی ه خی‬ ‫چیس‬

‫دهم‪ :‬جوانی از جوانان امروزی‬

‫ه دا ناااااد رااااا افااااا اد‬ ‫کااااا‬ ‫ااااای شااااان‬ ‫دخ ااااا ا رسااااای ی ا ااااای ریااااان‬ ‫ااااا پسااااا ا‬
‫ن اااای سااااند چاااا ا کاااا ایاااا ا اااا نی ه نااااد‬ ‫یشاااا‬ ‫اااای راااا ایاااا خ اساااا‬ ‫عیناااای اهد ا کننااااد‬
‫ااااا انی کااااا‬ ‫عااااای اسااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫ه ی اهد ا رااااا‬ ‫اسااااا ‪ .‬دخ ااااا ی کااااا د‬ ‫ضااااا ی رسااااای‬
‫دااااااااا ایاااااااا‬ ‫اااااااای خ ا ااااااااد راااااااا دخ اااااااا ی عاااااااای اهد ا کنااااااااد اااااااای رخاااااااا ط رک اااااااا پ‬
‫رااااا‬ ‫ااااای اااااا دد‬ ‫ضاااااب ر خااااای اه نااااا‬ ‫رقااااا ن ااااای شااااا د کااااا ر عاااااث خشااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫ه‬
‫ا ن ی پسندندا‬ ‫ی ا ید‪ :‬چ ا ای ا ق اف دا چ ا خ ن ادن‬ ‫شک ی‬ ‫اع ا‬

‫‪131‬‬
 ‫هدایت‬

‫اضااااای‬ ‫رااااا س یااااا‬ ‫ااااای اااااا یی ‪ :‬ایااااا خ اسااااا ی خدا ناااااد رااااا رک ااااا اسااااا‬ ‫ااااا رااااا ا‬
‫خشن د س ی ی ن ا‬

‫ااااا رااااا د اااااا خااااادا دعااااا‬ ‫ااااا ا ااااا ‪ :‬د سااااا س اسااااا کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫هی ااااا انی ااااا ا دیاااااد‬
‫ی نی د اس ‪.‬‬ ‫یچ ا‬ ‫اال‬ ‫ی‬ ‫ر دخ ی اهد ا کن‬ ‫ی کن‬

‫اااا ا اااا ‪ :‬اااا رخاااا ط چیااااهی کاااا د ساااا دا یاااا راااا د ااااا‬ ‫لاااا ای رساااای هیراااا راااا‬ ‫ا‬
‫راااا د ساااا داشاااا ی ا اااا ق اف اااا د ر یااااد خ اساااا‬ ‫اااااا چیااااهی یاااا اه‬ ‫خاااادا دعاااا اااای کناااای پاااا‬
‫خشن د س هی ‪.‬‬ ‫هللا ن‬ ‫ضی‬ ‫ار‬ ‫خ د‬ ‫کنی‬ ‫ا‬ ‫یل‬

‫ا رااااا خااااا ری د ک ن ااااا د‬ ‫راااااه‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا س کااااا ایااااا‬ ‫اه ایااااا ن ااااا ا کااااا سااااا‬
‫راااااا د‬ ‫ق هد ک ر اااااا ی پیشااااااینی‬ ‫شااااااغ س‬ ‫راااااا س کاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫د‬ ‫هد شااااااد‬ ‫راااااا د شاااااا‬
‫یکااااااا شاااااانید رااااااا د د‬ ‫ریساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا ی ا کاااااا اه ااااااا ا‬ ‫عرااااااا‬ ‫اااااا‬ ‫د یقاااااا م‬
‫ـ ر اااااا هللا ـ اااااای ا اااااا ‪:‬‬ ‫یاااااا ف ا‬ ‫یکاااااای اه ره ا اااااا ی عل اااااا ی ساااااال‬ ‫ساااااا ی اه سااااااخن‬
‫ااااااا ا اااا ی اف ااااا د کااااا اه‬ ‫راااا ای نچااااا د سااااا دا یاااا رااااا د اااااا خاااادا دعااااا ااااای کناااای پااااا‬
‫راااااا‬ ‫ضاااااا ی هللا رسااااااند اااااای کناااااای‬ ‫راااااا‬ ‫اااااا کاااااا د‬ ‫خاااااا د ا‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫ن اااااا ی ان خاااااا ب‬
‫ن ی کنی ‪.‬‬ ‫نچ خدا ند د س دا د خ‬

‫اه اااا چاااا ا اااا ق اف اااا د اضاااای‬ ‫سااااپ‬ ‫اااای اااا انی این ناااا ر شاااایا دعاااا کناااای‬ ‫یاااا اااا‬
‫ر دیا‬ ‫ن‬ ‫خشن د ر شی ر ی اا اه‬

‫ما و آنان‬

‫فااااااا د ضااااااا ی ند اه خشااااااا ی رااااااا هللا عااااااا ی‬ ‫ه ااااااا ین ع لااااااای رااااااا ای شاااااااخی‬ ‫ایااااااا‬
‫رسن ی‪.‬‬ ‫ار‬ ‫ی انی خ د‬ ‫اس ک‬

‫‪132‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا ساااااخن انی‬ ‫ی نشااااا‬ ‫د‬ ‫ااااای د ااااا‬ ‫ااااا د د‬ ‫ثااااا س ااااا ا ااااا ه رااااا‬ ‫رااااا عنااااا ا‬
‫ا‬ ‫یاااااا‬ ‫ای‬ ‫ا‬ ‫کاااااا ک ناااااا س اااااا ی اااااا‬ ‫اااااای ااااااا ا‬ ‫لساااااا‬ ‫ر ایشاااااا‬ ‫اااااای پاااااا داه‬
‫ااااا ا‬ ‫ااااایچ کااااا‬ ‫سااااال نی عااااا دی شاااااد کااااا‬ ‫ن قاااااس ااااای کنناااااد ااااااا ا ضااااا ع غییااااا کااااا د‬
‫ن یااااا د یااااا اه خدا ناااااد عااااا س خشااااا ی‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ااااا‬ ‫رااااا ر ف ااااا ی اااااا ن نکناااااد‬ ‫نشن ساااااد‬
‫خ سااااااند ر شاااااا‬ ‫اه هللا اضاااااای‬ ‫اااااا ا‬ ‫اساااااا کاااااا‬ ‫شاااااادا ناااااا اصااااااس‬ ‫ن اضاااااای خاااااا ا‬
‫اس د ی کند‪.‬‬ ‫ک رخ ا د اه‬ ‫هی ا ا‬

‫ی ا ید‪:‬‬ ‫ک‬ ‫ی کشد ن‬ ‫هیر یی اس ک ش ع ر ص ی‬ ‫ای‬

‫وووووووووواب‬
‫ٌ‬ ‫ضو‬‫ک ت ُ ْر ِضوووووووووووي َو ْاألَنَوووووووووووا ُم ِغ َ‬
‫َولَیتَوووووووووو َ‬ ‫یووووووووور ُه‬
‫ُ‬ ‫فَلَیتَووووووووو َ‬
‫ک ت َحلُوووووووووو َو الحیووووووووواه َم ِر‬
‫اب‬ ‫ب تُو َ‬
‫وووووووور ٌ‬ ‫وووووووووقَ التُّو َ‬
‫وووووووورا ِ‬ ‫وکووووووووول الَوووووووووذِي فَو ْ‬ ‫ووووووو ِ هد فالکووووووول َهووووووو ِیهنٌ‬ ‫إ َذا َ‬
‫صووووووو َح منوووووووک ا ْلو ُ‬

‫ااااا دا‬ ‫هنااااادای لاااااش ر شاااااد کااااا ن ااااا خشااااان د ر شااااای‬ ‫(کااااا ن ااااا شااااای ی ر شااااای‬
‫ن ار ر شند‬

‫ی خااااا ک ااااا ا‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااا چیاااااه سااااا‬ ‫ااااای د سااااا ی ااااا ر ااااا ا ر شاااااد‬
‫دا د خ ک اس‬

‫رداند اه هللا اضی اس ی ن ا‬ ‫ا پی د کند‬ ‫ای‬ ‫یک اه‬

‫ضاااااا ا اه اااااا خ اساااااا ی چاااااا ا کاااااا اااااا‬ ‫اه رکاااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫دااااااا ا اااااا ضاااااا ی‬ ‫پ‬
‫ان یی‪.‬‬ ‫ک ی د‬ ‫ر‬

‫از ثمره های رضایت‬

‫ل‪:‬‬ ‫ی ره ای دا د اه‬ ‫ث‬ ‫خشن دی ن ی‬ ‫ضی‬

‫‪133‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪-1‬کسب ض ی هللا د دنی ‪.‬‬

‫د‪:‬‬ ‫ای شد اس ک ف‬ ‫اه س س هللا صلی هللا‬

‫س ِخ َ‬
‫ط‬ ‫ضا َو َم ْن َ‬ ‫ي فَلَهُ ِ ه‬
‫الر َ‬ ‫ّللاَ إِ َذا أ َ َح َ‬
‫ب قَ ْو ًما ا ْبت َ َال ُه ْم فَ َم ْن َر ِض َ‬ ‫اء َم َع ِع َظ ِم ا ْلبَ َال ُء َو إِنَ َ‬ ‫ع ُ‬
‫ظ َم ا ْل َج َز ِ‬ ‫« إنه َ‬

‫فَلَهُ ال َ‬
‫س َخ ُ‬
‫ط »(ترمذی )‪.‬‬

‫ااااااا هللا ل ااااای ا د سااااا‬ ‫ااااا ا اسااااا‬ ‫صااااایر‬ ‫(ره اااااای پااااا دان رااااا ره اااااای راااااا‬
‫ا‬ ‫ضااااا ی اه‬ ‫خشااااان د ر شاااااد‬ ‫اضااااای‬ ‫کسااااای کااااا‬ ‫ا رااااا ا ااااای کناااااد پااااا‬ ‫رااااادا د نااااا‬
‫ا ر د‪.‬‬ ‫ن ض ی ی اه‬ ‫کسی ک خش ی ش د خش‬

‫ثن نهد هللا‪.‬‬ ‫ر س ین‬ ‫عقس دس ی ف‬ ‫‪ -2‬ار ی رد‬

‫نصااااااایری کااااااا‬ ‫یاااااااد ‪" :‬ااااااااا اه سااااااا‬ ‫عااااااا س د رااااااادیث دسااااااای ااااااای ف‬ ‫داااااااا‬ ‫پ‬
‫خشن د ر شی؛‬ ‫اضی‬ ‫ر ای د نظ ا ف ا‬

‫ا ار ک د ای‬ ‫‪/1‬ردن‬

‫ا ار ک د ای‬ ‫‪/2‬عقل‬

‫س د شد ای‬ ‫‪/3‬نهد‬

‫خشن د نر دی ‪:‬‬ ‫اضی‬ ‫س‬ ‫اا اه ای‬

‫ا خس ن د ای‬ ‫‪/1‬ردن‬

‫ا خس ن د ای‬ ‫‪/2‬عقل‬

‫س هنن شد ای ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫‪ /3‬نهد‬

‫‪134‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااای ریناااای کاااا راااادن خساااا‬ ‫راااا اااا دساااا ن اااای د ااااد پاااا‬ ‫ایاااا ارساااا‬ ‫یاااا ااااا ی ا اااا‬
‫خ ساااااااند نیسااااااا‬ ‫اضااااااای‬ ‫هللا نیاااااااه اه ااااااا‬ ‫رااااااا‬ ‫عاااااااا‬ ‫ااااااای ر شاااااااد‬ ‫عقلااااااا نااااااا ا‬
‫ی ی ری ‪.‬‬ ‫ا دس‬ ‫ک د ن ی فقط ر س‬ ‫ع یب‬

‫ین خشن د ن ی ش ی ا‬ ‫قدی‬ ‫چ ا اه هللا ک‬ ‫پ‬

‫د ر شی ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫اه ری نی ه‬ ‫قدی ا ی اضی ر ن‬ ‫اه س‬

‫ایاااااا شااااااد‬ ‫نظاااااا راااااا ا اه أراااااا سااااااعید خااااااد ی‬ ‫هللا عاااااا ی د خاااااا‬ ‫‪ -3‬ضاااااا ی‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫‪ :‬پی ر صلی هللا علی‬ ‫اس ک ا‬

‫ک ‪ ،‬فَیَقو ُل ‪َ :‬ه ْل َرضیت ُ ْم ؟‬

‫س ْعد ْی َ‬ ‫ک و تَعَالَی یَقو ُل ِأل َ ْه ِل ا ْل َجنَ ِة ‪ :‬فَ َیقولونَ ‪ :‬لَبَ ْی َ‬
‫ک َربَنا و َ‬ ‫هللا تَبَ َ‬
‫ار َ‬ ‫« إِنَ َ‬

‫ضی َوقَ ْد أَع َطیتَنا ما لَ ْم تُعُ ِط أ َ َحدًا ِمن َخل ِق َ‬

‫ک ؟ فَیَقُو ُل ‪ :‬أنا أُع ِْطیَکُم أفضل ِم ْن‬ ‫فَیَقولونَ ‪َ :‬و ما لنا َال نَر َ‬

‫علَیکُم‬ ‫علَیکُم رضوانی فال أ َ ْ‬

‫س َخ ُ‬
‫ط َ‬ ‫ک ؟ فَیَقو ُل ‪ :‬أ ُ ِح ُل َ‬ ‫شی ٍء ْأف َ‬
‫ض ُل ِمن ذ ِل َ‬ ‫ب و أَ ُ‬
‫ی َ‬ ‫َذ ِل َ‬
‫ک ‪.‬قالوا ‪ :‬یَا َر َ‬

‫بَعدَه أَبَدا ً » (بخاری)‪.‬‬

‫ا یناااااد ‪:‬‬ ‫نااااا‬ ‫یاااااد ‪ :‬ای ر شااااا ی‬ ‫ااااای ف‬ ‫عااااا ی ـاااااـ رااااا ر شااااا ی‬ ‫(هللا ـاااااـ رااااا ک‬
‫خشااااان د شااااادیدا ا یناااااد ‪ :‬چااااا ا اضااااای‬ ‫اضااااای‬ ‫یاااااد ‪ :‬یااااا اکنااااا‬ ‫ریاااااک ساااااعدیک ‪ .‬ااااای ف‬
‫ناااااداد ای‪ .‬ااااای‬ ‫خل ااااا‬ ‫ااااا رخشاااااید ای کااااا رااااا دی ااااا‬ ‫نر شااااای د رااااا ی کااااا چیاااااهی ا رااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫اه ای اس ا ی ف‬ ‫ر‬ ‫ید ‪:‬‬ ‫ف‬

‫ااااااه ر شااااا خشااااا ن ااااای‬ ‫دی ااااا‬ ‫ااااای سااااا ه‬ ‫ا شااااا س ر ااااا‬ ‫خشااااان دی‬ ‫ضااااا ی‬
‫کن ‪.‬‬

‫ید ‪:‬‬ ‫ع ی یف‬ ‫هللا ر ک‬

‫‪135‬‬
 ‫هدایت‬

‫نات َجنات َت ْجری ِمن َت ْحتِها الا َنها ُر َخالدی َن فِی َها و َم َسا ِک َن ط ِّی َب ِة‬
‫مؤمنی َن والْ ُم ِؤم ِ‬ ‫‪َ ‬ود َع َد الل ُه الْ ِ‬
‫ک ُه َو الْفو ُز ال َعظی ْم ‪( ‬توبه ‪)۷۲/‬‬‫دن و رضْ وا ٌن من الل ِه ا ْک َبر َذل ِ َ‬ ‫ات َع ِ‬
‫فی َجنَّ ِ‬

‫(الله به مردان و زنان مؤمن ‪ ،‬بهشتی را وعده داده است که در ان جویبارها روان است ‪،‬‬
‫همیشه و جاودانه در ان می مانند و مسکن های پاکی در بهشت به انان وعده داده است ‪ ،‬وخشنودی‬
‫الله بزرگ تر از همه چیز است ‪ ،‬پیروزی بزرگ همین است‪).‬‬
‫اه ر شاااااااا‬ ‫اااااااا اساااااااا‬ ‫اااااااا رااااااااه‬ ‫اااااااا ی ایاااااااا‬ ‫خ سااااااااندی هللا اه‬ ‫ضاااااااا ی‬
‫ااااا اسااااا ‪ .‬ره ا ااااا ی د اه‬ ‫ر عظ ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا چیاااااه راااااه‬ ‫اه‬ ‫عااااای‬ ‫رااااا‬ ‫د ااااا‬
‫ااااا‬ ‫ر عظ ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا راااااه‬ ‫اه خااااا د ر شااااا‬ ‫کااااا د خااااا‬ ‫ر شااااا دنی سااااا‬ ‫ی ا ااااای‬
‫ی ر شد‪.‬‬

‫خشاااااان د شااااااد ر شاااااای اااااا ا نیااااااه اه اااااا اضاااااای‬ ‫اه هللا اضاااااای‬ ‫شاااااا ید اااااا اکناااااا‬
‫اضااااااای‬ ‫رشااااااان ی ‪ :‬فانااااااای ااااااا اه ااااااا‬ ‫رااااااا اااااااا ن ی ااااااا‬ ‫ه ی ااااااا‬ ‫خ ساااااااند اااااااا دد‬
‫« ی »‪.‬‬ ‫ر رش ر‬ ‫پ‬ ‫خشن د‬

‫‪136‬‬
 ‫هدایت‬

‫تـقـوا‬
‫ی اه یااااا‬ ‫کااااا ی د شااااا‬ ‫دینااااای اسااااا کااااا ااااا‬ ‫ااااا ااااا ی ا ااااا‬ ‫قااااا ا یکااااای اه‬
‫قااااا ا اسااااا ‪ .‬هیااااا ا‬ ‫ا یااااا‬ ‫ایااااا ریااااا ن‬ ‫پ داخ ااااا اسااااا‬ ‫ااااای ساااااد رااااا‬ ‫کااااا رااااا ‪ 3۵۸‬یااااا‬
‫کااااا‬ ‫ااااای ایااااا د چنااااا‬ ‫ااااا ا اااااهای هنااااادای ا د رااااا‬ ‫دا د‬ ‫ن ااااا‬ ‫قااااا ا د هنااااادای انسااااا‬
‫ه ی ااااااا‬ ‫خااااااا ا ی کااااااا د رااااااا ایااااااا خااااااا ط خدا ناااااااد عااااااا س‬ ‫یناااااااد ریااااااا‬ ‫د صااااااار‬
‫ید ‪:‬‬ ‫ک د خدا ند ع س ی ف‬ ‫اف‬ ‫ض‬

‫الصیا ُم َک َما کُتِ َب َعلَی الَّذی َن ِم ْن َقبلِ ُکم ْ‪(‬بقره ‪)۱۸۳/‬‬

‫‪َ ‬یا اَیها الّذی َن اَ َمنوا کُتِ َب َعلَی ُک ُم ِّ‬

‫(ای کسانی که ایمان اورده اید ‪ ،‬روزه برشما فرض شده است چنان که بر امت های پیش از‬
‫شما فرض شده است‪).‬‬
‫چ اا‬

‫‪ ‬لَ َعلَ ُک ْم َتتَّقو َن ‪.‬‬

‫(تا تقوا پیشه سازید)‬

‫ه اااااا‬ ‫د د هراااااا‬ ‫اااااای‬ ‫کل اااااا ی «لَ َّعــــــ َّل»د غاااااا راااااا ای ا یااااااد ا ی راااااا کاااااا‬

‫ااااای ایااااا کل ااااا د کاااااا خدا ناااااد‬ ‫ااااای‬ ‫لااااا ی «ا یاااااد اسااااا » سااااا ی ااااای ر شاااااد‬ ‫ااااا رااااا‬
‫عنااااای یااااا چنااااای‬ ‫کیاااااد ا ااااای سااااا ند رنااااا ر ای‬ ‫یقااااای‬ ‫عااااا س ری یاااااد عنااااای دی ااااا ی دا د‬
‫اااااای‬ ‫خاااااا‬ ‫ه ر ی یااااااد راااااا قاااااا ا اه‬ ‫ا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااااا شاااااا ایاااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫اااااای شاااااا د ‪ :‬ای‬
‫ش ید‪.‬‬

‫رخ ا ‪:‬‬ ‫ار‬ ‫ه‬ ‫ی‬

‫‪137‬‬
 ‫هدایت‬

‫الصیا ُم َک َما کُتِ َب َعلَی الَّذی َن ِم ْن َقبلِ ُکم لَ َعلَ ُک ْم َتتَّقونَ‪ .‬اَ َّیاماَ‬ ‫‪َ ‬یا اَیها الّذی َن اَ َمنوا کُتِ َب َعلَی ُک ُم ِّ‬
‫ُودات فَ َم ْن کَا َن ِمن ُکم َمری َضا اَ ْو َعلَی َسفَر َف ِع َّد ٌة ِّم ْن اَ َّيام اُ َخ َر ۚ َو َعلَى ال َّ ِذي َن ُي ِطيقُونَ ُه فِ ْد َي ٌة َط َعا ُم ِم ْس ِكين ۖ‬ ‫َم ْعد ِ‬
‫َف َمن َت َط َّو َع َخ ْي ًرا فَ ُه َو َخ ْي ٌر لَّ ُه ۚ َواَن َت ُصو ُموا َخ ْي ٌر لَّ ُك ْم ۖ اِن كُن ُت ْم َت ْعلَ ُمو َن ‪ ‬شَ ْه ُر َر َم َضا َن الَّ ِذي اُن ِز َل فِي ِه‬
‫ِيضا اَ ْو َعلَى ٰ‬ ‫ى َوالْ ُف ْر َق ِان ۚ فَ َمن شَ ِه َد ِمن ُك ُم الشَّ ْه َر فَلْ َي ُص ْم ُه ۖ َو َمن كَا َن َمر ً‬ ‫س َو َب ِّي َنات ِّم َن الْ ُه َد ٰ‬‫الْ ُق ْرا ُن ُه ًدى لِّلنَّا ِ‬
‫َسفَر فَ ِع َّد ٌة ِّم ْن اَيَّام اُ َخ َر ۗ ُيرِي ُد اللَّـ ُه بِ ُك ُم الْ ُي ْس َر َو َلا ُيرِي ُد بِ ُك ُم الْ ُع ْس َر َول ِ ُت ْك ِملُوا الْ ِع َّد َة َول ِ ُت َك ِّب ُروا اللَّـ َه َعلَى ٰ َما‬
‫يب َد ْع َو َة الدَّا ِع اِ َذا َد َع ِان ۖ فَلْ َي ْس َت ِج ُيبوا‬ ‫ِيب ۖ اُ ِج ُ‬ ‫َهدَاكُ ْم َولَ َعلَّ ُك ْم َتشْ ُك ُرو َن ‪َ ‬واِ َذا َساَلَكَ ِع َبا ِدي َع ِّني فَ ِانِّي َقر ٌ‬
‫س َو َب ِّي َنات ِّم َن الْ ُه َدىٰ‬ ‫لِي َولْ ُيؤ ِْم ُنوا بِي لَ َعلَّ ُه ْم َي ْرشُ دُو َن ‪ ‬شَ ْه ُر َر َم َضا َن الَّ ِذي اُن ِز َل فِي ِه الْ ُق ْرا ُن ُهدًى لِّلنَّا ِ‬
‫ِيضا اَ ْو َعلَى ٰ َسفَر فَ ِع َّد ٌة ِّم ْن اَ َّيام اُ َخ َر ۗ ُيرِي ُد اللَّـ ُه بِ ُك ُم‬ ‫َوالْ ُف ْر َق ِان ۚ فَ َمن شَ ِه َد ِمن ُك ُم الشَّ ْه َر فَلْ َي ُص ْم ُه ۖ َو َمن كَا َن َمر ً‬
‫الْ ُي ْس َر َو َلا ُيرِي ُد بِ ُك ُم الْ ُع ْس َر َول ِ ُت ْك ِملُوا الْ ِع َّد َة َول ِ ُت َك ِّب ُروا اللَّـ َه َعلَى ٰ َما َهدَاكُ ْم َولَ َعلَّ ُك ْم تَشْ ُك ُرو َن ‪َ ‬واِ َذا َساَلَكَ‬
‫يب َد ْع َو َة الدَّا ِع اِ َذا َد َع ِان ۖ فَلْ َي ْس َت ِج ُيبوا لِي َولْ ُيؤ ِْم ُنوا بِي لَ َعلَّ ُه ْم َي ْرشُ دُو َن ‪ ‬لَ ُك ْم‬ ‫ِيب ۖ اُ ِج ُ‬ ‫ِع َبا ِدي َع ِّني فَ ِانِّي َقر ٌ‬
‫اس لَّ ُه َّن ۗ َعلِ َم اللَّـ ُه اَنَّ ُك ْم كُن ُت ْم َتخْ َتانُو َن اَنف َُس ُك ْم‬ ‫اس لَّ ُك ْم َواَن ُت ْم ل ِ َب ٌ‬ ‫الص َيامِ ال َّرفَ ُث اِلَى ٰ نِ َساة ِ ُك ْم ۚ ُه َّن ل ِ َب ٌ‬ ‫لَ ْيلَ َة ِّ‬
‫اب َعلَ ْي ُك ْم َو َعفَا َعن ُك ْم ۖ فَا ْلا َن َب ِاش ُرو ُه َّن َوا ْب َت ُغوا َما َك َت َب اللَّـ ُه لَ ُك ْم ۚ َوكُلُوا َو ْاش َر ُبوا َحتَّى ٰ َي َت َب َّي َن لَ ُك ُم الْ َخ ْي ُط‬ ‫َف َت َ‬
‫اج ِد ۗ‬ ‫الص َيا َم اِلَى اللَّ ْي ِل ۚ َو َلا تُ َب ِاش ُرو ُه َّن َواَن ُت ْم َعا ِكفُو َن فِي الْ َم َس ِ‬ ‫ض ِم َن الْ َخ ْي ِط ا ْلا َ ْس َو ِد ِم َن الْف َْج ِر ۖ ثُ َّم اَتِموا ِّ‬ ‫ا ْلا َ ْب َي ُ‬
‫س لَ َعلَّ ُه ْم َيتَّقُو َن ‪(‬بقره‪)1٨3-1٨7/‬‬ ‫تِلْكَ ُحدُو ُد اللَّـ ِه فَلَا َت ْق َر ُبو َها ۗ َك َ َٰذلِكَ ُي َب ِّي ُن اللَّـ ُه ا َياتِ ِه لِلنَّا ِ‬

‫(ای کسانی که ایمان اورده اید ‪ ،‬روزه بر شما واجب شده است ‪ ،‬همان گونه که بر کسانی که‬
‫پیش از شما بوده اند واجب بوده است ‪ ،‬تا پرهیزگار شوید‪ .‬چند روز معین و اندک است ‪ ،‬هر کس از‬
‫شما بیمار یا مسافر باشد ‪ ،‬چند روز دیگر را روزه بگیرد ‪ ،‬و بر کسانی که توانایی انجام ان را ندارند‬
‫لازم است کفاره بدهند ‪،‬کفاره خوراک مسکینی است و هر که کار خیر را پذیرا شود برای او بهتر است‬
‫‪ .‬روزه داشتن برای شما خوب است اگر بدانید ماه رمضان است که قران در ان فرو فرستاده شده است‬
‫تا مردم را راهنمایی کند و نشانه ها و ایات روشنی از ارشاد باشد و بین حق و باطل جدایی افکند ‪.‬پس‬
‫هر که از شما این ماه را دریابد ‪ ،‬بایدکه ان را روزه بدارد و اگر کسی بیمار یا مسافر باشد چندی از‬
‫روزهای دیگر را روزه بگیرد ‪.‬خداوند اسایش شما را می خواهد و خواهان زحمت شمانیست‪،‬تا تعداد‬

‫‪138‬‬
 ‫هدایت‬

‫روزهای رمضان را کامل گردانید و خدارا بر این که شما را هدایت کرده است ‪ ،‬بزرگ دارید و تا این‬
‫که سپاسگزاری کنید‪ .‬هنگامی که بندگانم از تو درباره ی من بپرسند من نزدیکم و دعای دعا کننده را‬
‫هنگامی که مرا بخواهد ‪ ،‬پاسخ می گویم‪.‬پس انان هم دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند تا انان‬
‫راه یابند ‪.‬امیزش و نزدیکی با همسرانتان درشب روزه داری حلال گردیده است‪ .‬انان لباس شمایند و‬
‫شما لباس انانید‪.‬میدانست که شما بر خود خیانت می کردید‪.‬خداوند توبه ی شما را پذیرفت و شما را‬
‫بخشود‪.‬پس هم اکنون با انان امیزش کنید و چیزی را بخواهید که خدا برایتان لازم دانسته است و‬
‫بخورید و بیاشامید تا ان گاه که رشته ی سفید از رشته ی سیاه برایتان از هم جدا و اشکار گردد‪ .‬سپس‬
‫روزه را تا شب ادامه دهید ‪ .‬وقتی که در مساجد به اعتکاف مشغولید ‪ ،‬باانان هم خوابگی نکنید‪.‬این‬
‫حدود و مرزهای الهی است پس به ان ها نزدیک نشوید‪ .‬خداوند این چنین ایات خود را برای مردم‬
‫روشن می سازد تا تقوا پیشه شوند‪).‬‬
‫اااای ریناااای کاااا راااا ق ا شاااا ع‬ ‫یاااا ن اااا کاااا‬ ‫خاااا ی‬ ‫ه‬ ‫یاااا اه یاااا‬ ‫راااا ا اااای‬
‫کساااای‬ ‫پاااا‬ ‫د ار اااادا ان اااا قاااا ا طلاااا ب اساااا‬ ‫اااای ی رااااد پاااا‬ ‫راااا قاااا ا پ یاااا‬ ‫اااای شاااا د‬
‫اااااد‬ ‫ه ن ف ااااا اسااااا‬ ‫رااااا قااااا ا ن ساااااد اااااا یی اصاااااا‬ ‫شااااا د‬ ‫ااااا خااااا‬ ‫کااااا اه ایااااا‬
‫شاااااااان ی‬ ‫ا ساااااااان ی‬ ‫اااااااادفن ا رقاااااااا نکاااااااا د اساااااااا ‪ .‬ااااااااد‬ ‫یااااااااد اساااااااا‬ ‫ان‬ ‫ه‬
‫ا کاااااا‬ ‫ه‬ ‫کساااااای کاااااا یاااااا‬ ‫قاااااا ا اساااااا‬ ‫رقاااااا یاااااا ف‬ ‫ااااااد‬ ‫کاااااا ا اااااای‬ ‫چناااااا‬ ‫نیساااااا‬
‫ی کند‪.‬‬ ‫ارس‬ ‫ض‬ ‫ار‬ ‫رخ اند ای‬ ‫اش‬

‫مـعـنـی کـلـمـە ی تـقـوا‬

‫ق اد غ ‪:‬‬

‫کل اااااا ی قاااااا ا اه اااااا د « اااااای» ا ف اااااا شااااااد اساااااا ‪ « .‬اااااای» یعناااااای راااااا ای ر یاااااا‬
‫اااااای شاااااا د ‪《:‬ا اااااا‬ ‫اااااای راااااا اااااا ا اااااا‬ ‫اااااا نعی اااااا ا داد‬ ‫خاااااا د چیااااااه دی اااااا‬ ‫یاااااا‬
‫یاااااب ف ااااا د ی‬ ‫رااااا ایااااا‬ ‫رااااا فظی ااااا ا د‬ ‫خااااا د خشااااا خااااادا ااااا ن‬ ‫هللا》یعنااااای یااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ا یف ی ک‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫‪139‬‬
 ‫هدایت‬

‫ق ت َ ْم َر ِة 》(بخاری)‪.‬‬
‫ش هِ‬ ‫《اتَقُوا النَ َ‬
‫ار َو لَو بِ َ‬

‫ر شد‪.‬‬ ‫ا د ید اا چ ر نی خ‬ ‫ن نعی‬ ‫خ د‬ ‫(ی‬

‫اااا ن ناااای یااااک خ اااا ر شااااد‬ ‫اااااا چاااا ایاااا‬ ‫اااان راااا یلی اااا ا رااااد‬ ‫خاااا د‬ ‫یعناااای یاااا‬
‫《 قاااااا ا داشاااااا‬ ‫اااااان ر یااااااس اااااا ا ایاااااا د پاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااا ایاااااا ناااااای خ اااااا ری یااااااد‬
‫ا رد ‪.‬‬ ‫ع اب خدا ر یلی‬ ‫ن خدا‬ ‫خ د خش خدا‬ ‫ر ن》یعنی ی‬

‫خیلااااای‬ ‫عنااااای یااااا ای ا کااااا خیلااااای ااااای شااااان ی‬ ‫ااااای ااااا انی‬ ‫چااااا ا شااااا‬ ‫د پ ااااا‬
‫ی داشااااا ر شاااااند‬ ‫ااااا‬ ‫عنااااای د یااااا‬ ‫ایااااا کااااا رااااا‬ ‫ا ر اااااظ دا ناااااد راااااد‬ ‫ا‬ ‫اه سااااال ن‬
‫ید ‪:‬‬ ‫خدا ند ع س ی ف‬ ‫ی‬ ‫ر‬

‫‪ُ ‬ه َو اَه ُل التَّقوی َو اَ ْه ُل ال َم ْغ ِف َر ِة ‪(‬مدثر ‪.)۵۶/‬‬

‫(او را سزد که از او پرهیز شود و او را سزد که امرزگاری کند‪).‬‬

‫ااااا د رااااا‬ ‫یعنااااای ا ش یسااااا ی ایااااا اسااااا کااااا پ یاااااه شااااا د ساااااها ا ایااااا اسااااا کااااا‬
‫خاااااا د‬ ‫یاااااا‬ ‫راااااا یلی د‬ ‫خاااااا ط خ شاااااان دی ان ع ااااااس کننااااااد اه خشاااااا ن پ یااااااه ن ینااااااد‬
‫ا د ند‪.‬‬ ‫ع ارن‬ ‫خش‬

‫《فاناااااای قاااااای اساااااا 》 ا اااااای ف اااااای‬ ‫عناااااای ا اااااا ی عاااااا‬ ‫شاااااا ید اکناااااا‬
‫ااااا نعی ثاااااس ط عااااا‬ ‫عااااا اب خشااااا خااااادا رااااا یلی‬ ‫خااااا د‬ ‫یااااا‬ ‫یعنااااای شخصااااای اسااااا کااااا‬
‫اااای د ااااد‬ ‫اااا ا‬ ‫ا راااا خاااادا نهدیااااک اااای کنااااد‬ ‫اه خاااادا ع ااااس صاااا ری کاااا ا‬ ‫اااا‬ ‫خاااادا‬
‫رااااا ای ااااایچ‬ ‫دیاااااد ریااااا‬ ‫ااااا یی رااااا ای‬ ‫ا عااااای دا د کااااا‬ ‫سااااا د‬ ‫رسااااای‬ ‫قااااا ا یاااااک ع یااااا‬
‫ن ی ا ا د‪.‬‬ ‫ک‬

‫ق ا د اصطا ‪:‬‬

‫‪140‬‬
 ‫هدایت‬

‫داد‬ ‫اااااا یی ری رااااااد کاااااا دساااااا‬ ‫اد‬ ‫ا ینااااااد ‪ 《:‬قاااااا ا ایاااااا اساااااا کاااااا خدا نااااااد اااااا‬
‫یی نی رد ک ن ی ک د اس ‪》.‬‬ ‫د‬

‫داد اسااااا‬ ‫ارااااا ر اااااظ ااااای شااااا د رااااا ااااا دسااااا‬ ‫چااااا‬ ‫سااااا نی‬ ‫سااااا د‬ ‫چااااا ع یااااا‬
‫اااا نیکاااای اااای کناااای راااا اااا‬ ‫ا اااای ی رااااد کاااا راااا‬ ‫اااا‬ ‫نیکاااای کناااای‬ ‫اااا د‬ ‫کاااا راااا پااااد‬
‫ا اه فااااا‬ ‫ا ااااای ی راااااد ااااا‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫سااااا د ن ااااا ه رخااااا انی‬ ‫داد اسااااا کااااا د‬ ‫دسااااا‬
‫ااااا س‬ ‫ا اه خااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ن ااااای ی راااااد‬ ‫اد‬ ‫ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ااااا ن ااااای کااااا د اسااااا‬ ‫رااااا فاااااا‬
‫ا اه ا یااااا‬ ‫ااااا س رااااا ا رخااااا ی‪ .‬ااااا‬ ‫ا ن ااااای ی راااااد کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫رااااا ا ن ااااای کااااا د اسااااا‬
‫ا چنی ن ی ی رد‪.‬‬ ‫پ‬ ‫ر ه داش اس‬ ‫س‬ ‫ک د‬

‫اااااا یی کاااااا راااااا ه‬ ‫د‬ ‫داد‬ ‫اااااا یی اااااای ی رااااااد کاااااا ف اااااا‬ ‫اد‬ ‫اااااااا چناااااای کناااااای اااااا‬
‫عااااا اب خشااااا‬ ‫خااااا د‬ ‫یااااا‬ ‫پ یهکااااا ی یعنااااای د‬ ‫قااااای‬ ‫ااااا‬ ‫داشااااا ن ااااای ی راااااد پااااا‬
‫ر یس ا اش ای‪.‬‬ ‫خدا ن‬

‫ااااا شاااااب خااااا د ا رااااا ه خ اسااااا کناااااد‬ ‫قااااا ا‬ ‫ع یااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫کااااا ن کسااااای رااااا اسااااا‬
‫ر دی ی ن ا‬ ‫ه اه قی‬ ‫ا‬ ‫اه خ د رپ سند ‪ :‬ی‬

‫مداومت در طاعت‬

‫پ شید نیس ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫عنی‬ ‫عنی ق ا ا خ ب ی دانی‬ ‫اکن‬

‫عناااااای‬ ‫راااااا ایاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫ضاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ه د‬ ‫شااااااد‬ ‫اه فاااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫قاااااا ایی کاااااا‬
‫ااااا یی نر شاااااد‬ ‫د‬ ‫ااااا یی ر شاااااد کاااا خااااادا ا ااااا کاااا د اسااااا‬ ‫د طاااا س ااااا د‬ ‫اساااا کااااا انسااااا‬
‫د اس ‪.‬‬ ‫ک ن یف‬

‫چنی ر شدا‬ ‫ی چ کسی ی اند د ط س‬

‫‪141‬‬
 ‫هدایت‬

‫یاااااک ااااا ک اااااس خااااا د ا چنااااای عااااا د رد اااااد‬ ‫ا رکناااااد‬ ‫کسااااای کااااا ر اناااااد ایااااا کااااا‬
‫رقی ی هندای ان ا نیه چنی خ ا د ر د‪.‬‬

‫اااا یی کاااا‬ ‫‪ :‬یاااا د‬ ‫قاااای ساااا ی یاااا ناااا اه خاااا د رپاااا‬ ‫اااای یاااا‬ ‫راااا خاااا ط ایاااا کاااا ر‬
‫اااا یی کاااا خدا نااااد اااا ا ن اااای کاااا د اساااا‬ ‫راااا د ا ا یاااا د‬ ‫اااا ا اااا کاااا د اساااا‬ ‫خدا نااااد راااا‬
‫نر د ا ا‬

‫اااااایچ انساااااا نی ن اااااای انااااااد صااااااد د‬ ‫رخاااااا ط ایاااااا کاااااا ر خاااااای اه افاااااا اد ا ر ی نااااااد‬
‫ه ا‬ ‫ااااای اناااااد کااااا ا لاااااب‬ ‫ی انسااااا‬ ‫ساااااخ ی اسااااا‬ ‫صاااااد چنااااای ر شاااااد ایااااا چیاااااه رسااااای‬
‫ااااا یی ر شاااااد کااااا خدا ناااااد ا ااااا ف ااااا د اسااااا‬ ‫ااااا د د صاااااد د‬ ‫ثااااا س‬ ‫چنااااای ر شاااااد ر عنااااا ا‬
‫ایااااا ایاااا د صاااااد ا‬ ‫سااااپ‬ ‫ااااا یی نر شااااد کاااا خدا ناااااد ن اااای ف ااااا د اساااا‬ ‫شصاااا د صااااد د‬
‫ا‬ ‫رک شاااااد ااااا ایااااا نسااااار‬ ‫قااااا این ا رسااااان د‬ ‫ه قااااادا‬ ‫ااااای اناااااد ااااا‬ ‫افاااااهاین د اااااد‬
‫ر رد 《ک س》ر س ند‬

‫‪ ‬فَاتَّقُوا الل َه َما ْس َت َط ْع ُت ْم ‪(‬تغابن‪.)۱۶/‬‬

‫(پس تا ان جا که در توان دارید تقوای خدا را پیشه سازید‪).‬‬

‫تـقـوا و ارکـان زنـدگـی‬

‫ااااااا‬ ‫ااااااا ی هنااااااادای ااااااا ا د ااااااای شااااااا د د‬ ‫د‬ ‫قااااااا ا ا هن االیااااااای دا د چااااااا‬
‫ااااا رخااااان ک چاااااک اه‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا چااااا خدا ناااااد ن ااااای ف ااااا د اسااااا‬ ‫داد‬ ‫چااااا خدا ناااااد ف ااااا‬
‫رط دا د‪.‬‬ ‫رخن ی هندای‬

‫‪142‬‬
 ‫هدایت‬

‫تـقـوا و مـعـامـالت‬

‫راااااط دا د‬ ‫ااااا‬ ‫ع قاااااد اسااااا کااااا قااااا ا فقاااااط رااااا عرااااا د‬ ‫ااااای کناااااد کسااااای کااااا‬ ‫اشااااا ر‬
‫اااااای ریناااااای کاااااا خدا نااااااد عاااااا س د‬ ‫عاااااا ا نیااااااه رااااااط دا د‬ ‫خاااااا ا ی دیااااااد کاااااا راااااا‬ ‫چاااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ک‬ ‫ی کند‬ ‫ع ا ر ق اا‬ ‫ی‬ ‫سخ‬

‫‪َ ‬یا اَی َها ال ّ ِذی َن اَ َم ُنوا اتَّقُوا الل َه و َذ ُروا َما َبقی ِم َن ال ِّربا اِ ْن کُ ْن ُتم ُم ِؤمنِی ْن ‪(‬بقره‪.)۲۷۸/‬‬

‫(ای کسانی که ایمان اورده اید تقوای خدا را پیشه سازید و اگر مؤمن هستید ان چه را از ربا‬
‫باقی مانده است ‪ ،‬رها سازید‪).‬‬
‫ع ل ا‬ ‫چ ا ر اه ری ای‬

‫فطااااا ی‬ ‫رااااا طااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫ااااای شااااا د چااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫ااااا ک رااااا رااااا انسااااا‬ ‫چااااا‬
‫ا‬ ‫ظااااا‬ ‫ا ااااای کناااااد‪.‬یعنی ااااا س رااااا‬ ‫رااااا ایااااا کااااا‬ ‫ا دا د‬ ‫راااااب ااااا س راااااب افاااااهاین‬
‫ااااای قااااا ا د‬ ‫ااااا ا اااااب اسااااا ‪ .‬رنااااا ر ای‬ ‫قااااا ا د ایااااا‬ ‫افاااااهاین ااااای ی راااااد رااااا ایااااا خااااا ط‬
‫ااااا‬ ‫رااااا ط یااااا ا ااااای د‬ ‫رااااا ی طلااااا ب اسااااا ‪ .‬پااااا‬ ‫ااااا ی چیاااااه یعنااااای عااااا ا‬ ‫ساااااخ‬
‫طل ب اس ‪.‬‬ ‫ر ی اس‬ ‫اه ع ا‬ ‫ع ل ای ک اه نظ سخ ی پ یی‬

‫تـقـوا و روابـط اجـتـمـاعـی‬

‫اااااا عی یعناااااای طاااااااق‬
‫ی‬ ‫اااا د ایاااا کاااا ساااا‬
‫ااااای د اااااد ‪ 《 :‬ا قااااا ا‬
‫ساااااااا ن قاااااااا ا دا د د رقیاااااااا ی‬
‫ا‬ ‫اااااا ی چیااااااه د ا ر طاااااا‬ ‫خدا نااااااد عاااااا س قاااااا ا ا راااااا سااااااخ‬
‫ی کاااا لی راااا ناااا طاااااق ناااا هس اااای کنااااد راااا‬ ‫رااااط اااای د ااااد ساااا‬
‫رااااا قااااا ا دسااااا‬ ‫رااااا د‬ ‫ک چاااااک اسااااا چ ااااا‬ ‫طااااااق یاااااک سااااا‬
‫اااااااا طاااااااااق داد‬ ‫کساااااااای کاااااااا د‬ ‫هللا》 ‪.‬چاااااااا اا چاااااااا‬
‫خ ا در د‬ ‫ق ا ر این س‬ ‫ف‬

‫‪143‬‬
 ‫هدایت‬

‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫خدا ند ع س د ای س‬

‫النساء فَ َطلَّقَوهن ل ِ ِعدَّت ِه َّن واَحصوا وال ِع َد َة وا َتقوالل َه َربَّ ُکم َلا تُ ُ‬
‫خرجه َن‬ ‫َ‬ ‫‪َ ‬یا اَی َها النَّبی اذا َطلَ ْقتُ ُم‬
‫هن ‪(‬طلاق‪.)۱/‬‬ ‫ِم ْن ُب ُیوتِ َ‬
‫(ای پیغمبر ! وقتی خواستید زنان را طلاق دهید ‪ ،‬انان را در وقت فرا رسیدن عده طلاق دهید‬
‫و حساب عده را نگه دارید ‪ ،‬تقوای خدا را پیشه سازید ‪ ،‬زنان را از خانه هایشان بیرون نکنید)‪.‬‬
‫اااااا ارساااااا‬ ‫ضاااااا ع طاااااااق ااااااد اساااااا‬ ‫سااااااط‬ ‫رراااااای چ ناااااا ا اااااا راااااا قاااااا ا د‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫د ادا‬ ‫سپ‬ ‫یش د انید اس‬ ‫کنی ک ق ا د ای ا‬

‫‪َ ‬و َلا َیخْ ُر ْج َن ا ِ َّلا اَ ْن َیا َتی َن بِفَاحش ِة ُم َبی َنه ‪ (‬طلاق ‪.)۱/‬‬

‫(زنان هم از خانه های شوهرانشان بیرون نشوند مگر این که مرتکب کار زشت اشکاری شوند‪).‬‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ا ر ظ دا ی ک‬ ‫ی ای ی ید ک ریش‬ ‫سپ‬

‫‪َ ‬و َمن یِ َتقِ الل َه یِ ْج َع ْل لَ ُه ُمخْ َر ًجا ‪( ‬طلاق‪.)۲/‬‬

‫(هر کس تقوا پیشه کند و میان خود و خشم خدا مانعی قرار دهد ‪ ،‬خدا راه نجاتی را برای او‬
‫فراهم می سازد‪).‬‬
‫ررااااای کااااا ا رااااا ط قااااا ا ااااا رعاااااد اه طااااااق ااااا ادا ااااا دا د اااااا یی خدا ناااااد عااااا س ااااای‬
‫ا اه‬ ‫شااااا د خدا ناااااد عااااا س ااااا کااااادا‬ ‫قااااا ای خااااادا د طااااااق ع یااااا‬ ‫خ ا اااااد ر یاااااد ‪ :‬ااااااا‬
‫هی ی د د ‪.‬‬ ‫ن یر د‬ ‫یی ک ا‬

‫‪144‬‬
 ‫هدایت‬

‫تـقـوا و اخـالق‬

‫ااااا ااااا ی اخااااااق یعنااااای یرااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫کااااا ی قااااا ا ا رااااا ساااااخ‬ ‫ااااا‬ ‫ثاااااس ا شااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫رط ی د د‬

‫عض ُکم َب ْع ًضا اَ ُی ِح ُب اَ َح ُدکُم اَ ْن َیاکُ َل لَ ُح َم اَخی ِه َم ْی ًتا فَ َک ِر ْه ُت ُمو ُه واتَّقوا الل َه َت َّو ُ‬
‫اب‬ ‫‪َ ‬و َلا َی ْغ َت ْب َب ُ‬
‫َرحی ٌم ‪(‬حجرات‪)۱۲/‬‬

‫(غیبت یکدیگر را نکنید ‪ ،‬ایا هیچ یک از شما دوست دارد گوشت برادر مرده ی خود را‬
‫بخورد؟ به یقین همه ی شما از مرده خواری بدتان می اید ‪ ،‬تقوای خدا را پیشه سازید ‪ ،‬بی گمان‬
‫خداوند بس توبه پذیر و مهربان است‪).‬‬
‫د‬ ‫ااااااای‬ ‫ااااااا د ان ا ریااااااا‬ ‫ثااااااا ی رااااااا اد‬ ‫ا رااااااا کسااااااای کااااااا‬ ‫یرااااااا‬ ‫ااااااا‬
‫ی یرااااا دا د‬ ‫چنااااادن‬ ‫ااااای کناااااد چااااا صااااا ی هشااااا‬ ‫ا شااااا ن ا ااااای خااااا د شاااااری‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سپ‬

‫‪َ ‬وا َتقُوا الل َه ا ِ َّن الل َه َت َّو ُ‬

‫اب َرحی ٌم ‪( ‬حجرات‪.)۱۲/‬‬

‫(میان خود و خشم خدا مانعی قرار دهید که الله بسیار توبه پذیر و مهربان است‪).‬‬

‫تـقـوا و عـبـادت هـا‬

‫عرااااا د ی‬ ‫ا رااااا قااااا ا راااااط د اااااد‬ ‫کااااا ی عرااااا د ی ا ان خااااا ب کااااا د ااااا‬ ‫ااااای ااااا‬
‫ه‬ ‫شاااااق د اهی نیااااا هدا د یاااااک ااااا ک اااااس یعنااااای سااااای‬ ‫ااااا هیااااا د‬ ‫رااااا د کااااا رااااا‬
‫انسااااا‬ ‫ااااا ی عرااااا دا اسااااا‬ ‫یکااااای اه ساااااخ‬ ‫چ ااچااااا‬ ‫ه اسااااا‬ ‫رااااادی ی اسااااا کااااا‬

‫‪145‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر ااااااا‬ ‫ااااااا رسااااااا ی رااااااا ه ااااااای دا د رااااااا اضااااااا ف ی ااااااا‬ ‫ن شاااااااید‬ ‫ا اه خااااااا د‬
‫ید ‪:‬‬ ‫یف‬ ‫دی‬

‫الص َیا ُم َک َما کُتِ َب َعلَی ال ّّّ ِذی َن ِم ْن َق ْبلِ ُکم لَ َعلَّ ُک ْم َت َتقو َن‬
‫‪َ ‬یا اَی َها الَّ ِذی َن اَ َم ُنوا کُتِ َب َعلَی ُک ُم َّ‬
‫‪(‬بقره‪.)۱۸۳/‬‬

‫(ای کسانی که ایمان اورده اید ‪ ،‬روزه بر شما واجب شده است ‪ ،‬همان گونه که بر کسانی که‬
‫پیش از شما بوده اند واجب بوده است ‪ ،‬تا تقوا پیشه کنید‪).‬‬
‫بزرگداشت مقدسات دینی بیانگر تقوای دل هاست‬

‫ااااا ی قااااا ا ا شااااا س ااااای شااااا د خدا ناااااد عااااا س ااااای‬ ‫ااااا د اه‬ ‫یااااا ای اسااااا کااااا‬
‫ید ‪:‬‬ ‫ف‬

‫ک َو َم ْن ُی َعظّ ْم شَ َعاة ِ َر الل ِه فَ ِانَّها ِم ْن َت ْق َوی الْ ُقلُ ِ‬

‫وب ‪( ‬حج ‪.)۳۲/‬‬ ‫‪َ ‬ذل ِ َ‬
‫(اری این چنین است و هر کس مقدسات و برنامه های الهی را بزرگ دارد بی گمان بزرگداشت‬
‫انها نشانه ی تقوای دل ها است‪).‬‬

‫اه 《شااااااااااع ئ هللا》چیساااااااااا ا یکااااااااای اه اااااااااا ا د شااااااااااع ئ هللا ا ا اساااااااااا‬ ‫نظااااااااا‬

‫اااااای د ااااااد دساااااا اه راااااا هی‬ ‫اا‬ ‫اااااا‬ ‫ساااااا ا ی ساااااا ی‬ ‫شااااااغ س راااااا هی‬ ‫اااااای اااااا‬
‫ااااای ایااااا‬ ‫ر سااااا نی‬ ‫ا رااااا پ یااااا‬ ‫کااااا د اثنااااا ی ا ا‬ ‫سااااا ا ی ااااای کشااااای رااااا ا نیسااااا‬
‫ااااای کنااااای‬ ‫کااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫ا ااااا پشااااا سااااا‬ ‫ره اداشااااا شاااااع ئ خدا ناااااد عااااا س اسااااا ‪.‬ا ا‬
‫ی د ی‪.‬‬ ‫ر پی ا ن نیه ک‬

‫ساااااال راااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫دایاااااای اساااااا کاااااا‬ ‫اااااا ا یح یکاااااای اه شااااااع ئ‬
‫عااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ا رااااا ای ادای‬ ‫سااااال ن‬ ‫پ یرناااااد رااااا د ع ااااا رااااا خطااااا ب ضااااای هللا عنااااا‬

‫‪146‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااااادا ی‬ ‫ا رااااااه‬ ‫پ یرنااااااد ر شاااااای‬ ‫راااااا‬ ‫ضاااااا‬ ‫راااااا ک‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا ن اااااا د اااااااا د‬
‫اااااا ا ن ا‬ ‫ل اااااا‬ ‫ساااااا د ا اااااای ایاااااا د‬ ‫کساااااای کاااااا ار اااااا ا‬ ‫قاااااا ای دس ساااااا‬ ‫ریاااااا ن‬
‫قااااااا ای‬ ‫ن ساااااااک خااااااادا کااااااا ریااااااا ن‬ ‫ن ااااااایکناااااااد ایااااااا یعنااااااای ره اداشااااااا شاااااااع ئ‬ ‫خااااااا‬
‫دس س ‪.‬‬

‫اااااا چیااااااهی د هناااااادای طریاااااا د اااااای‬ ‫ا راااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫یااااااب اااااای اااااا انی ایاااااا‬ ‫رااااا ایاااااا‬
‫رط دا دا‬ ‫د‬ ‫ق ا ر هندای‬ ‫خ ا ی دید ک چقد‬

‫مهمترین توشە تقواست‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫رط ید د‬ ‫ش (خ اک‬ ‫ک ی ق ا ار‬

‫‪َ ‬و َت َز َّو ُدوا فَ ِا َّن َخ ْي َر ال َّزا ِد التَّ ْق َو ٰ‬

‫ى ‪( ‬بقره‪.)۱۹۷/‬‬

‫(توشه برگیرید که بهترین توشه تقواست‪).‬‬

‫شااااا ای کااااا‬ ‫ااااایکناااااد کااااا ر ااااا ی‬ ‫اشااااا‬ ‫ااااایکناااااد‬ ‫ا ااااا‬ ‫شااااا اااااا ف‬ ‫ا رااااا‬ ‫انسااااا‬
‫ق اس ‪.‬‬ ‫ا ف‬ ‫ر‬ ‫ی ا اه‬

‫ن یااااااد اساااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫اااااا یی دی اااااا‬ ‫د‬ ‫کاااااا قاااااا ا ا شاااااا ن یااااااد اساااااا‬ ‫چناااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س یف‬ ‫یعنی‬

‫ى َ َٰذلِكَ َخ ْي ٌر ‪ ( ‬اعراف ‪/‬‬ ‫‪َ ‬يا َبنِي ا َد َم َق ْد اَنْ َزلْ َنا َعلَ ْي ُك ْم ل ِ َب ًاسا ُي َوارِي َس ْواتِ ُك ْم َورِيشً ا ۖ َول ِ َب ُ‬
‫اس التَّ ْق َو ٰ‬
‫‪) 26‬‬

‫(ای ادمیزادگان! ما لباسی برای شما درست کردهایم که عورات شما را میپوشاند و برای شما‬
‫زینت است‪ .‬و لباس تقوا بهترین لباس است‪).‬‬

‫‪147‬‬
 ‫هدایت‬

‫غااااا‬ ‫ا سااااا‬ ‫یی کااااا د اخ یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ر‬ ‫چااااا دا د‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا انسااااا‬
‫اااا ی‬ ‫ااااید ااااد کاااا‬ ‫خدا نااااد راااا ا اااا ک‬ ‫ک شاااا ی ا ساااا‬ ‫نکنااااد کاااا ساااا خ‬ ‫نشاااا د ا اااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سپ‬ ‫ا س‬ ‫اه فضس ارس‬ ‫ای‬

‫ى َ َٰذلِكَ َخ ْي ٌر ‪(‬اعراف‪.)۲۶ /‬‬ ‫‪َ ‬ول ِ َب ُ‬

‫اس التَّ ْق َو ٰ‬

‫(لباس تقوا بهترین لباس است‪).‬‬

‫قاااا ا شاااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااایانااااداهد پاااا‬ ‫اااا د شاااا‬ ‫اااا ا راااا یاااا د ف اااا د ی خدا نااااد د‬ ‫ایاااا‬
‫پ شاااااان اساااااا ‪.‬‬ ‫راااااا‬ ‫اااااا ر شااااااد ر اااااا ی‬ ‫اااااااا راااااا‬ ‫شاااااا اساااااا‬ ‫ر شااااااد ر اااااا ی‬
‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س یف‬

‫ى ِم َن اللَّ ِه َورِضْ َوان َخ ْي ٌر اَ ْم َم ْن اَ َّس َ‬

‫س ُب ْن َيانَ ُه َعلَى ٰ شَ فَا ُج ُرف َهار فَانْ َها َر‬ ‫س ُب ْن َيانَ ُه َعلَى ٰ َت ْق َو ٰ‬
‫‪ ‬اَفَ َم ْن اَ َّس َ‬
‫بِ ِه فِي نَارِ َج َهنَّ َم ‪( ‬توبه‪)۱۰۹/‬‬

‫( ایا کسی که شالودهی ان را بر پایهی تقوا و پرهیز از خدا و خوشنودی بنیاد نهاده است بهتر‬
‫است یا کسی که شالودهی ان را بر لبهی پرتگاه شکافته و فرو تپیدهای بنیاد نهاده است و او را به اتش‬
‫دوزخ فرو میاندازد‪).‬‬
‫ر شاااااد‬ ‫پ یااااا ی هنااااادای انسااااا‬ ‫ااااایدا د کااااا ر یسااااا ی قااااا ا اسااااا‬ ‫خدا ناااااد عااااا س ریااااا‬
‫ا رااااا چااااا چیاااااهی پ یااااا‬ ‫خااااا ن اد ا‬ ‫ااااایپ ساااااد‪ :‬ای ااااا ا‬ ‫سااااال‬ ‫انااااا‬ ‫اااااا یی اه ااااا‬
‫یکنیا‬ ‫ری‬ ‫ا ر چ چیهی رن‬ ‫رن یکنیا ف هندان‬ ‫یهی‬

‫یااااا رنااااا ااااایکناااااد یاااااک‬ ‫کااااا چیاااااهی د هنااااادای سااااای‬ ‫نااااا اس ااااا کااااا‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا‬
‫قاااا ا‬ ‫ا راااا‬ ‫ر یااااد‬ ‫یاااا‬ ‫شاااا ک ر شااااد یاااا یااااک ساااا د یاااا یااااک نااااهس یاااا یااااک ک خ ناااا‬
‫یرینااااای کااااا خدا ناااااد عااااا س پیااااا ر ن ا صااااا ار م‬ ‫پ یااااا یهی کناااااد ف ا ااااا اه ایااااا‬ ‫سااااای‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یکند‬ ‫ر ق اا‬

‫‪148‬‬
 ‫هدایت‬

‫ِين َوالْ ُم َنافِ ِق َ‬

‫ين ‪(‬احزاب‪.)۱/‬‬ ‫‪َ ‬يا اَي َها النَّبِي اتَّقِ اللَّ َه َو َلا تُ ِط ِع الْ َكافِر َ‬
‫( ای پیامبر! تقوای خدا را پیشه ساز و از کافران و منافقان اطاعت مکن)‪.‬‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یکند‬ ‫س س هللا ا ر ق ا ا‬ ‫س ا‬ ‫سپ‬

‫‪َ ‬يا نِ َس َاء ال َّنبِ ِّي لَ ْس ُت َّن َكاَ َحد ِم َن ال ِّن َسا ِء ۚ ا ِِن اتَّ َق ْي ُت َّن فَلَا َتخْ َض ْع َن بِالْ َق ْو ِل فَ َي ْط َم َع ال َّ ِذي فِي َقلْبِ ِه َم َر ٌ‬
‫ض‬
‫َوقُلْ َن َق ْو ًلا َم ْع ُروفًا ‪( ‬احزاب‪.)۳۲/‬‬

‫( ای همسران پیامبر! شما مثل هیچ یک از زنان نیستید‪ ،‬اگر میخواهید‪ ،‬با تقوا باشید صدا را نرم‬
‫و نازک نکنید که بیمار دلان چشم طمع به شما بدوزند‪ ،‬بلکه به صورت شایسته و برازنده سخن‬
‫بگویید)‪.‬‬
‫عنااااای‬ ‫سااااا ند‬ ‫رااااا ان ااااا‬ ‫نیاااااه ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫ااااا هنااااا‬ ‫ایااااا ا ااااا ی اسااااا کااااا‬
‫ط فااااا‬ ‫خضااااا ع د ا ااااا ایااااا اسااااا کااااا رااااا شااااای ای ساااااخ ا ااااا شااااا د کااااا رااااا ی نااااا ه‬
‫یاااااگ ااااا دا ضاااااعی‬ ‫ر عاااااث ر یاااااک ااااا دا شااااا د رااااا‬ ‫ن ااااای صااااان عی ر شاااااد‬ ‫هیااااا د‬
‫ه ط ااااا‬ ‫ااااا د د‬ ‫ااااا ری ااااا ی اسااااا ‪ .‬ن ی ااااا ایااااا شااااا د کااااا‬ ‫کسااااا نی کااااا د دس ااااا ی‬
‫ه راااا‬ ‫پیاااا ی اساااا اه طاااا‬ ‫کنااااد چناااای ر داشاااا کنااااد کاااا صاااارر کاااا دنن راااا ایاااا شاااای‬
‫سااااا س خااااادا کااااا د چااااا‬ ‫سااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫ا‬ ‫ااااایخ ا اااااد ‪ .‬ا ااااا‬ ‫ا کااااا چیاااااه شخصااااای اه ا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یر شند‪ .‬خدا ند د ای ر‬ ‫هن‬ ‫ی‬ ‫‪ -‬ضیهللاعن ‪ -‬ا‬ ‫ن‬

‫‪َ ‬يا نِ َس َاء النَّبِ ِّي لَ ْس ُت َّن كَاَ َحد ِم َن ال ِّن َسا ِء ۚ ا ِِن اتَّ َق ْي ُت َّن فَلَا َتخْ َض ْع َن بِالْ َق ْو ِل فَ َي ْط َم َع الَّ ِذي فِي َقلْبِ ِه َم َر ٌ‬
‫ض‬
‫َوقُلْ َن َق ْو ًلا َم ْع ُروفًا ‪( ‬احزاب‪.)۳۲/‬‬

‫‪149‬‬
 ‫هدایت‬

‫( ای همسران پیامبر! شما مثل هیچ یک از زنان نیستید‪ ،‬اگر میخواهید‪ ،‬با تقوا باشید صدا را نرم‬
‫و نازک نکنید که بیمار دلان چشم طمع به شما بدوزند‪ ،‬بلکه به صورت شایسته و برازنده سخن‬
‫بگویید)‪.‬‬
‫چنان کە باید تقوا پیشە سازید‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یکند‬ ‫ط ا‬ ‫نی ر ط‬ ‫خدا ند ر ع‬

‫‪َ ‬يا اَي َها الَّ ِذ َ‬

‫ين ا َم ُنوا اتَّقُوا اللَّ َه ‪ ( ‬ای کسانی که ایمان اوردهاید تقوای الله را پیشه سازید‪).‬‬

‫کااااا ر یاااااد قااااا ای هللا ا‬ ‫( چنااااا‬ ‫‪ ‬اتَّ ُقـــــوا اللـــــ َه َحـــــ َّق تُقَاتِـــــه ‪‬‬ ‫قااااا ایی رلکااااا‬ ‫ااااا‬ ‫نااااا‬

‫قاااااا ایی کاااااا سااااااها ا ا ساااااا ‪-‬ساااااارر ن‬ ‫‪ ‬یعناااااای چناااااا‬ ‫‪َ ‬حــــــ َّق تُقَاتِــــــ ِه‬ ‫پیشاااااا ساااااا هید‪.‬‬

‫داد اساااا‬ ‫ا ف اااا‬ ‫اااا یی ررینااااد کاااا اااا‬ ‫اد‬ ‫عناااای کاااا صااااد د صااااد اااا‬ ‫عاااا ی‪ -‬راااا ایاااا‬
‫رسااااای‬ ‫انسااااا‬ ‫نریناااااد ایااااا رااااا ن ااااا‬ ‫ااااا یی کااااا ن ااااای کااااا د اسااااا‬ ‫اد‬ ‫صاااااد د صاااااد ااااا‬
‫سخ اس ‪:‬‬

‫ين ا َم ُنوا اتَّقُوا اللَّ َه َح َّق تُقَاتِ ِه َو َلا َت ُموتُ َّن اِ َّلا َواَنْ ُت ْم ُم ْسلِ ُمو َن ‪( ‬العمران‪.)۱۰۲/‬‬
‫‪َ ‬يا اَي َها الَّ ِذ َ‬
‫( ای کسانی که ایمان اوردهاید چنان که باید تقوای الله را پیشه سازید و نمیرید مگر ان که‬
‫مسلمان باشید‪).‬‬
‫ااااااد‬ ‫ایاااااا راااااا صاااااار ر سااااااخ‬ ‫سااااااخ ی اساااااا‬ ‫قاااااا ا ا اااااا رساااااای‬ ‫رقاااااا راااااا‬ ‫پااااا‬
‫نااااا ظ رااااا د خدا ناااااد عااااا س ن ساااااند کااااا ایااااا ساااااخ‬ ‫سااااایدند کااااا رااااا ایااااا ساااااطح اه ر ضااااا‬
‫ن هس شد‪:‬‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫‪ ‬فَاتَّقُوا اللَّ َه َما ْاس َت َط ْع ُت ْم َو ْاس َم ُعوا َواَ ِطي ُعوا ‪( ‬تغابن‪.)۱۶/‬‬

‫‪150‬‬
 ‫هدایت‬

‫( پس ان قدر که در توان دارید تقوای الله را پیشه سازید و بشنوید و فرمانبرداری کنید‪).‬‬

‫رقاااااا صااااااد د صاااااادی قاااااا ا سااااااخ اساااااا پاااااا‬ ‫ال ال اااااا الال هللا ا اااااا ری ا کاااااا ی اااااااا‬
‫قااااا ا ا رااااا ای ااااا رشااااا ی‬ ‫ساااااع شااااا ر شاااااد‪ .‬ساااااپ‬ ‫ط ااااا‬ ‫رااااادا س رااااا اناااااداه ی ااااا ا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ید د‬ ‫ی‬ ‫ع‬

‫السا َع ِة شَ ْي ٌء َع ِظي ٌم‪َ .‬ي ْو َم َت َر ْون ََها َت ْذ َه ُل كُل ُم ْر ِض َعة َع َّما اَ ْر َض َع ْت‬
‫اس اتَّقُوا َربَّ ُك ْم ۚ اِ َّن َزلْ َزلَ َة َّ‬
‫‪َ ‬يا اَي َها النَّ ُ‬
‫ى وما ُهم بِس َكار ٰ َٰ‬
‫اب اللَّ ِه شَ ِدي ٌد ‪( ‬حج‪-۲/‬‬ ‫ى َولَ ِك َّن َع َذ َ‬ ‫اس ُس َكا َر ٰ َ َ ْ ُ َ‬ ‫ات َح ْمل َح ْملَ َها َو َت َرى النَّ َ‬ ‫َو َت َض ُع كُل َذ ِ‬
‫‪.)۱‬‬

‫ای مردم! در برابر پروردگارتان تقوا پیشه کنید‪ ،‬واقعاً زلزلهی هنگامهی رستاخیز چیز بزرگی است‪.‬‬
‫روزی که زلزلهی رستاخیز را میبینید هر شیردهی که پستان به دهان طفل شیرخوار خود نهاده است‪،‬‬
‫کودک خود را رها و فراموش میکند‪ ،‬جملگی بارداران سقط جنین مینمایند و مردمان را مست می‬
‫بینی‪ ،‬ولی مست نیستند‪ ،‬بلکه عذاب خدا سخت است‪).‬‬
‫ضااااا‬ ‫قااااا ا ه ه ااااا ی ی ااااا‬ ‫ااااایشااااا د رااااا ا رااااا ط یااااا‬ ‫ااااا اشااااا‬ ‫د ایااااا‬
‫ه ه ااااا ی‬ ‫ااااا نعی ااااا ا د اااااد پااااا‬ ‫عااااا اب خدا ناااااد ر یاااااس‬ ‫خااااا د‬ ‫یااااا‬ ‫د‬ ‫ایااااا کااااا انسااااا‬
‫ا ررینااااااااد اااااااا شاااااااای د ی‬ ‫هی کاااااااا انساااااااا‬ ‫ره ااااااااای اساااااااا‬ ‫ی اااااااا چیااااااااه رساااااااای‬
‫ااااااایکناااااااد اه شاااااااد‬ ‫ااااااا رااااااا دا ی ساااااااقط نااااااای‬ ‫شااااااای خ ا ن ا اه یااااااا د ااااااایرااااااا د‬
‫یش د ‪.‬‬ ‫د‬ ‫س ا دانی د ش ی ک دا ن ی‬

‫کااااا ی اه کسااااا نی کااااا قااااا ای خااااادا ا پیشااااا ن ااااایسااااا هند رااااا ایااااا کااااا «‬ ‫ااااا‬ ‫ساااااپ‬
‫ی ااااایکناااااد‬ ‫قااااا ا دا ناااااد ارااااا اه شااااا‬ ‫» اه یااااا ا ااااا‬ ‫ق اسااااا‬ ‫ش یسااااا‬ ‫ساااااها ا‬
‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س یف‬

‫‪151‬‬
 ‫هدایت‬

‫ض َولَ ُه الدِّي ُن َوا ِص ًبا ۚ اَفَ َغ ْي َر اللَّ ِه َتتَّقُو َن ‪(‬نحل‪.)۵۲/‬‬

‫ات َوا ْلا َ ْر ِ‬ ‫‪َ ‬ولَ ُه َما فِي َّ‬
‫الس َم َاو ِ‬

‫( ان چه در اسمانها و زمین است از ان او است‪ ،‬و همواره دینداری و قانونگذاری حق او‪ ،‬و‬
‫اطاعت وانقیاد از وی واجب و لازم است‪ .‬پس ایا از غیر خدا میترسید؟)‬
‫ااااایکناااااد‪ :‬عقاااااس خااااا د شااااا‬ ‫عقاااااس خااااا د ارااااا اه سااااا‬ ‫ه صااااا رر‬ ‫هللا اه رااااا س‬
‫ا ع یاااا کناااااد‬ ‫قاااا ای ا‬ ‫ک ساااا ا چاااا ا اه خاااادا ن اااای ساااایدا یاااا کساااای ساااا کاااا انساااا‬
‫یس هیدا‬ ‫ق ای خدا ا پیش نس هدا ی ق ای ی خدا ا پیش‬ ‫اا‬

‫ا دا یدا‬ ‫ی ق ای ی خدا ( انس‬

‫یااااا‬ ‫ااااایسااااا هیدا یااااا اه خشااااا‬ ‫قااااا ا پیشااااا‬ ‫یااااا اه رشااااا ی یااااا اه خااااادا ااااای ساااااید‬
‫خاااا د خشاااا‬ ‫یاااا‬ ‫ااااید اااای‬ ‫ا اااا ا‬ ‫اناااا‬ ‫خاااا د خشاااا ا‬ ‫یاااا‬ ‫خاااادا پ یااااه اااایکناااای‬
‫خداس‬ ‫ا ن ید ی د ر ی ک اه‬ ‫خدا ر یلی‬

‫ات َوا ْلا َ ْر ِ‬

‫ض َولَ ُه الدِّي ُن َو ِ‬
‫اص ًبا ‪( ‬نحل‪ ( )۵۲/‬ان چه در اسمانها و زمین‬ ‫‪َ ‬ولَ ُه َما فِي َّ‬
‫الس َم َاو ِ‬
‫است از ان اوست‪ ،‬و ایین پایدار از ان اوست‪).‬‬
‫دنرااااا س‬ ‫ااااایکناااااد‬ ‫لااااا‬ ‫اه قااااا این‬ ‫ااااا د انسااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬ ‫ااااا چیاااااهی اه ا سااااا‬ ‫پااااا‬
‫نااااا‬ ‫ااااای سااااا ند‬ ‫اه رشااااا ی ثاااااس خااااا د کااااا نااااا ن عااااای رااااا ا‬ ‫پااااا‬ ‫قااااا ای کسااااای دی ااااا اسااااا‬
‫پ یه یکند‪.‬‬ ‫ض ی ی سد‬

‫رااااا دنرااااا س‬ ‫خدا ناااااد کسااااا نی ا کااااا قااااا این ا پیشااااا ن ااااایسااااا هند عیاااااد اااااید اااااد‬
‫یعنااااای پ شااااان ین‬ ‫ی شااااای اسااااا‬ ‫سااااا ی‬ ‫ااااایا یاااااد کااااا رااااا الی س شااااا‬ ‫ساااااخ‬ ‫اه شااااای‬
‫یی اه ن اس ‪.‬‬ ‫طع‬ ‫چنی د هی ش‬ ‫یی اه ن اس‬ ‫طع‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سپ‬

‫‪152‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪َٰ َ ‬ذلِكَ ُي َخ ِّو ُ‬

‫ف اللَّ ُه بِ ِه ِع َبا َد ُه ۚ َيا ِع َبا ِد فَاتَّق ِ‬
‫ُون ‪( ‬زمر‪.)۱۶/‬‬

‫(این چیزی است که خداوند بندگان خود را از ان میترساند‪ ،‬پس ای بندگانم! تقوای مرا پیشه‬
‫سازید‪).‬‬
‫یااااااا د ک ااااااا ب‬ ‫سااااااان ک ی‬ ‫ااااااایا یاااااااد‪ :‬ایااااااا‬ ‫یااااااا‬ ‫ی ایااااااا‬ ‫رسااااااا رصااااااا ی د رااااااا‬
‫خداس ‪.‬‬

‫تقوا در احادیث شریفە‬

‫اااااای‬ ‫شااااااد اساااااا کاااااا ا اااااا اساااااا ‪ :‬اااااا دی کاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫ی‬ ‫اه اراااااا‬
‫ااااا سااااا ن‬ ‫سااااا س هللا رااااا‬ ‫رااااا سااااا ی رااااا د ناااااهد سااااا س خااااادا اااااد ا ااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫خ اسااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ک ‪ .‬س س هللا ﷺ ف‬

‫علَی ُک ِ هل ش ََر ِ 》 (مسند احمد)‬

‫هللا َوالتَکبِی ِر َ‬
‫قوی ِ‬‫ک بِت َ َ‬ ‫《 أُ ِ‬
‫وصی َ‬

‫رلندی‪.‬‬ ‫ر‬ ‫کری ا‬ ‫ا ر ق ای هللا‬ ‫( س ن یکن‬

‫کسااااای کااااا قااااا ای خااااادا ا ع یااااا کناااااد دیااااانن صاااااد د صاااااد صاااااریح اسااااا ؛ رااااا‬ ‫چااااا‬
‫اااا چاااا راااااس‬ ‫راااا ا ن اااا ن اااایکنااااد راااا راااا ا ااااا ن فاااا ا ن ااااید ااااد راااا ا ن اااایخاااا د‬
‫اسااااا اه‬ ‫د‬ ‫داد‬ ‫ااااا یی اسااااا کااااا خدا ناااااد رااااا ا دسااااا‬ ‫اااااید اااااد د‬ ‫اسااااا ان ااااا‬ ‫رااااا‬
‫د اس ‪.‬‬ ‫ان یف‬ ‫یی ک خدا ند ا‬

‫ی ( دع ی س‬ ‫ردیث دی‬

‫اااا خراااا داد اساااا کاااا علاااای اهدی راااا ا خراااا‬ ‫اااا ی ا اااا اساااا ‪ :‬اراااا هریاااا راااا‬ ‫اراااا‬
‫ی‬ ‫اااااای ساااااا س هللاﷺ راااااا ای ساااااا‬ ‫علاااااای داد اساااااا کاااااا‬ ‫داد کاااااا اراااااا ع اااااا راااااا ناااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫یف‬ ‫یا‬ ‫کری‬ ‫یا ف س ر‬ ‫ا‬ ‫ش ن‬

‫‪153‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪ُ ‬س ْب َحا َن الَّ ِذي َسخَّ َر لَ َنا َ َٰه َذا َو َما كُنَّا لَ ُه ُم ْق ِرنِ َ‬
‫ين‪َ .‬واِنَّا اِلَى ٰ َر ِّب َنا لَ ُم ْن َقلِ ُبو َن ‪( ‬زخرف‪)۱۳-۱۴/‬‬

‫(پاک و منزه است خدایی که اینها را به زیر فرمان ما در اورد و گرنه ما بر ان قادر نبودیم و ما به‬
‫سوی پروردگارمان بر میگردیم‪).‬‬

‫سفَ َرنَا َه َذا‬ ‫سفَ ِرنَا َه َذا البِ َر َوالت َ ْق َوى‪َ ،‬و ِمنَ ا ْلعَ َم ِل َما ت َ ْرضَى‪ ،‬اللَ ُه َم َه ه ِو ْن َ‬
‫علَ ْینَا َ‬ ‫《 اللَهم إِنَا نَسأَلُ َ‬
‫ک فِی َ‬

‫اء‬ ‫سفَ ِر‪َ ،‬وا ْل َخ ِل ْیفَةُ فِ ْي اْأل َ ْه ِل‪ ،‬اللَ ُه َم ِإ ِنه ْي أَع ُْو ُذ ِبكَ ِم ْن َو َ‬
‫عث َ ِ‬ ‫ب ِف ْي ال َ‬
‫اح ُ‬
‫ص ِ‬‫عنَا بُ ْع َد ُه‪ ،‬اللَ ُه َم أ َ ْنتَ ال َ‬
‫َوا ْط ِو َ‬

‫ب فِ ْي ا ْل َما ِل َواْأل َ ْهل و ِإ َذا َر َج َع قَالَ ُهنَ َو َزا َد ِفی ِهنَ آیِبُ ْونَ ‪ ،‬تَا ِئبُ ْونَ ‪،‬‬ ‫سفَ ِر‪َ ،‬وكَآبَ ِة ا ْل َم ْن َظ ِر‪َ ،‬و ُ‬
‫س ْو ِء ا ْل ُم ْنقَلَ ِ‬ ‫ال َ‬

‫عَابِد ُْونَ ‪ِ ،‬ل َر ِبهنَا َح ِ‬

‫امد ُْونَ 》 (مسلم)‪.‬‬

‫ا اه اااااااا‬ ‫نیکاااااااای قاااااااا ا اع اااااااا س اااااااا د پسااااااااند‬ ‫دااااااااا ا د ایاااااااا ساااااااا‬ ‫(پ‬
‫ا‬ ‫د ی‬ ‫ر ااااااا دا‬ ‫ااااااا سااااااا‬ ‫ا رااااااا‬ ‫داااااااا ا ایااااااا سااااااا‬ ‫اااااااین ااااااا یی پ‬ ‫سااااااا‬
‫ر هاشااااا رااااااد د‬ ‫پ یشاااااا نی نظااااا‬ ‫ی سااااا‬ ‫داااااا ا اه شااااا‬ ‫رااااا ای ااااا نهدیاااااک کاااااا ‪ .‬پ‬
‫اااای‬ ‫ا اااایا اااا‬ ‫اااای کاااا راااا ه اااایاشاااا ای اااا‬ ‫اااایراااا ‪.‬‬ ‫اااا س خاااا ن اد راااا اااا پناااا‬
‫اااااااا‬ ‫دا‬ ‫ا پ‬ ‫س یشاااااااا‬ ‫راااااااا کنناااااااادا نی عراااااااا د اااااااااها انی‬ ‫افااااااااه د‪ :‬ر هاشاااااااا نی‬
‫سی ‪.‬‬

‫رااااا‬ ‫رااااا ای عصااااای‬ ‫ااااا ر خااااای اه سااااال ن‬ ‫ااااایکنااااای کااااا رااااا سااااا‬ ‫یااااا صااااا‬
‫یا دند‬ ‫ر‬ ‫طنش‬ ‫ر‬ ‫یکنند سپ‬ ‫ی شخصی س‬

‫یک دعا و یک موضعگیری‬

‫ایی دا د ا ا اااااا ‪ :‬راااااا ای ا انااااااد‬ ‫شخصاااااای ا اااااایشن ساااااا کاااااا راااااا ایاااااا دعاااااا اااااا‬
‫عصااااااای‬ ‫صاااااااد ان ااااااا‬ ‫ااااااای فااااااا‬ ‫اساااااااکند ی‬ ‫رااااااا طااااااا‬ ‫رسااااااا‬ ‫ه ااااااا ی اااااااا‬
‫ا ااااا ‪:‬‬ ‫ااااا رااااا د د ار ااااادای ا شااااا ع کااااا د رااااا خ اناااااد دعااااا ی سااااا‬ ‫خ ناااااا انی د‬

‫‪154‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااایکاااان اه اااا‬ ‫ساااا‬ ‫اااا‬ ‫ر اااا ی د ایاااا ساااا‬ ‫دااااا ا ‪ . . .‬دیااااد کاااا ر یااااد ادا اااا رااااد‬ ‫پ‬
‫ا ااااا ا یااااا ر یاااااد رااااادیث ا‬ ‫ریااااا ا رااااا د چااااا خااااا ا‬ ‫ا ن ااااا داشااااا‬ ‫شااااای‬ ‫‪ . . .‬ن ا ااااا‬
‫ااا ره ااااای راااا د اااا ساااا ی‬ ‫راااا خااادا د غ اااایا اااا یاااا اصاااام اااایچ ن اااایا اااا‬ ‫ک اااس اااایکاااا د‬
‫ر خ ن ا ر اش ‪.‬‬ ‫افکند نر ید اصام چنی ک ی کن ر ای‬

‫وداع با مسافر‬

‫اسااااا کااااا ا ااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫داع کناااااد اه انااااا‬ ‫سااااا س هللاﷺ عااااا د داشااااا رااااا سااااا ف‬
‫راااا ساااا‬ ‫اااایخاااا ا‬ ‫ساااا س هللا اااا‬ ‫ساااا س خاااادا ااااد ا اااا ‪ :‬یاااا‬ ‫اساااا ‪ :‬اااا دی راااا رضاااا‬
‫رد ‪.‬‬ ‫ش ای ر‬ ‫هاد‬ ‫ر‬

‫د د‪.‬‬ ‫ش ی ق ار‬ ‫قوی》(خدا ند هاد‬ ‫د‪َ 《 :‬ز َو َد َ‬

‫ک هللاُ الت َ َ‬ ‫ف‬

‫ا ‪ :‬ر یش ‪.‬‬

‫هد‪.‬‬ ‫ا ری‬ ‫غفَ َر َذنبَ َ‬

‫ک》( ان‬ ‫د‪َ 《 :‬و َ‬ ‫ف‬

‫فدای ر د‪.‬‬ ‫د‬ ‫پد‬ ‫‪ :‬ر یش‬ ‫ا‬

‫اااااا ر شاااااای خیاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫وووووک ال َخیوووووو َر َحیث ُ َمووووووا کُنووووووتَ 》 (ترمووووووذی) (‬
‫ووووور لَو َ‬
‫سو َ‬ ‫ف اااااا د‪َ 《 :‬و یَ َ‬
‫ی ا داند‪.‬‬ ‫ا ر ای‬

‫ا‬ ‫شاااااا ی قاااااا ا راااااا اااااا د اااااا د‪ 》.‬یعناااااای خدا نااااااد‬ ‫راااااا ا ف اااااا د‪ 《 :‬خدا نااااااد هاد‬
‫ثااااس اااا ایی کاااا راااا خاااا د ر ااااس اااای‬ ‫غ یاااا کناااای‬ ‫راااا اااا کنااااد د طاااا س ا اااا ر هاشاااا اه‬
‫کنی‪.‬‬

‫‪155‬‬
 ‫هدایت‬

‫قااااااا ای هللا ا پیشااااااا‬ ‫ااااااا د هنااااااا‬ ‫وووووواء》 (مسووووووولم) ( د‬

‫سو ِ‬ ‫رااااااادیث‪《 :‬اتَقُووووووووا َ‬
‫هللا فِوووووووی ال ِنه َ‬
‫کنید‪.‬‬

‫ااااااا د هنااااااا‬ ‫سااااااا ند ایااااااا سااااااا ن سااااااا سهللا ﷺ د‬ ‫ااااااا خ طاااااااب ااااااا دا‬ ‫د ای‬
‫صاااایر کاااا دنیاااا‬ ‫اااا‬ ‫قاااا ای خاااادا ا داشاااا ند شاااا د ایاااا‬ ‫اااا د هناااا‬ ‫اااا دا د‬ ‫اااااا‬ ‫اساااا‬
‫نر دی ‪.‬‬ ‫ا پ ک د اس‬ ‫ی دادا‬ ‫ا‬ ‫داد‬ ‫ا ک‬

‫حدیث تاجران‬

‫اااااا د‬ ‫شاااااادی‬ ‫اساااااا کاااااا ا اااااا اساااااا ‪ :‬راااااا ساااااا س هللا ﷺ خاااااا‬ ‫ایاااااا‬ ‫اه ف عاااااا‬
‫ا صااااااادا هد‪:‬‬ ‫سااااااا س هللا ﷺ نااااااا‬ ‫فااااااا ن ر دناااااااد‬ ‫خ یاااااااد‬ ‫صااااااارح ه د شاااااااغ س ع لااااااا‬
‫ا‬ ‫یشاااااا‬ ‫اااااای راااااا طاااااا فن ن اااااا ک دنااااااد س‬ ‫ا‬ ‫َوووووور الت ُّ َج ِ‬
‫ووووووار》 (ای اااااا‬ ‫《 یَووووووا َمعش َ‬
‫ووووور َو‬ ‫وووووار یُبعَثُووووووونَ یَووووووو َم ال ِقیَا َموووووو ِة فُ َجووووووارا ً إِ َال َموووووون اتَقَووووووی َ‬
‫هللا َو بَو َ‬ ‫رلنااااااد ک دنااااااد ف اااااا د‪ 《 :‬إِنَ الت ُّ َجو َ‬
‫رعااااا ث ااااایشااااا ند‬ ‫ا‬ ‫فااااا‬ ‫رااااا صااااا‬ ‫ه ی ااااا‬ ‫ا د‬ ‫صووووودَقَ 》 (ابووووون ماجوووووه) ( ااااا‬
‫َ‬
‫ر شد‪.‬‬ ‫اس‬ ‫کسی ک ق ای خدا ا داش ر شد نیکی کند‬

‫سااااااا س هللا‬ ‫اسااااااا کااااااا اه سااااااا س خااااااادا ﷺ پ ساااااااید شاااااااد یااااااا‬ ‫ایااااااا‬ ‫ر‬ ‫اه ارااااااا‬
‫ن ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫( قی‬ ‫د‪ 《 :‬أَتقَا ُهم‪ ( 》 . . .‬سل‬ ‫کیس ا ف‬ ‫ی شخ‬ ‫ره ا ا‬

‫یک موعظە بلیغ و رسا‬

‫اسااااا کااااا ا ااااا اسااااا ‪ :‬سااااا س خااااادا ﷺ ن ااااا ه ر اااااداد‬ ‫ایااااا‬ ‫رااااا سااااا ی‬ ‫اه ع رااااا‬
‫سااااا رااااا ای ااااا ایااااا اد‬ ‫عظااااا ای رلیاااااغ‬ ‫ااااا کااااا د‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا داد ساااااپ‬ ‫ا رااااا ای ااااا ا‬
‫سااااا س هللا ﷺ اااااا یی‬ ‫هیاااااد‪ .‬ا ااااای یااااا ا ناااااد‪ :‬یااااا‬ ‫ااااا ی دس ااااا‬ ‫اه‬ ‫ن ااااا د کااااا چشااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫صی ک د ف‬ ‫ر‬ ‫سپ‬ ‫عظ ی داع اس‬ ‫ک ای‬

‫‪156‬‬
 ‫هدایت‬

‫شیًّا ف ِنَهُ َمن یَ ِعش ِمنکُم یَ َری بَع ِدی‬

‫ع ِة َو إن کَانَ عَبدا ً َحبَ ِ‬ ‫مع َو ال َ‬
‫طا َ‬ ‫س ِ‬‫هللا َو ال َ‬
‫قوی ِ‬ ‫《 أُ ِ‬
‫وصیکُم بِت َ َ‬

‫علَی َها بِالنَ َوا ِج ِذ َو إِیَاکُم َو‬ ‫ع ُّ‬

‫ضوا َ‬ ‫ش ِدینَ ال َمه ِدیِهینَ َو َ‬ ‫سنَ ِة ال ُخلَفَاء َ‬
‫الرا ِ‬ ‫اختِ َالفا ً َکثِیرا ً فَعَلَیکُم بِ ُ‬
‫سنَتِی َو ُ‬

‫ور فَ ِنَ ُک َل ُمح َدثَة ِبدعَة َو إنَ ُک ُّل ِبدعَة ض ََاللَة》(مسند احمد)‪.‬‬
‫ت األ ُ ُم ِ‬
‫ُمحدَثا ِ‬

‫ط عاااااا اه ا یاااااا ا ‪ -‬ر اااااای اااااااا راااااا د ای‬ ‫خاااااادا ساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ا راااااا قاااااا ا‬ ‫شاااااا‬
‫اه شااااا هنااااادای کناااااد رعاااااد اه ااااا شااااا د‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ررشااااای ر شاااااد ‪ -‬سااااا ن ااااایکااااان چااااا‬
‫ساااان خل اااا ی اشاااادی‬ ‫اااا‬ ‫راااا ش ساااا کاااا راااا ساااان‬ ‫هیاااا دی خ ا ااااد راااا د پاااا‬ ‫اخ افاااا‬
‫اااااا ی نااااااا پیااااااادا‬ ‫اه ک‬ ‫ی خاااااا د ر ی یاااااااد‬ ‫ا راااااا دنااااااادا‬ ‫نااااااا‬ ‫رهنیااااااد‬ ‫اااااادای ا چنااااااا‬
‫ردع ی ا ا اس ‪.‬‬ ‫ن پیدایی ردع اس‬ ‫پ یه کنید چ‬

‫دی اس ‪.‬‬ ‫أ‬ ‫نسس س ؛ ق ای خدا ک‬ ‫س س خداﷺ ر‬ ‫صی‬ ‫ای‬

‫نمونەهایی از متقیان و پارسایان‬

‫ا اااادا کناااای راااادیث‬ ‫ا شاااا نقااااس اااایکناااای اااا راااا ناااا‬ ‫یی اه قیاااا‬ ‫اااا داساااا‬ ‫د ای‬
‫راااااا‬ ‫ی اااااا‬ ‫ا د اااااا ی شاااااادند‬ ‫ساااااا ن اااااا ی کاااااا‬ ‫ا خیلاااااای اااااا اااااایداننااااااد‪ .‬داساااااا‬ ‫اااااا‬
‫ااااایچ ا ن ااااا ی اه ایااااا‬ ‫یقااااای دانسااااا ند کااااا‬ ‫نااااا‬ ‫سااااایل ی صاااااخ ی ره اااااای ساااااد د اشااااا‬
‫قااااا ا پیشااااا کااااا د‬ ‫ضاااااعی ا کااااا د‬ ‫ااااا یاااااک اه ایشااااا‬ ‫ااااا ایااااا کااااا‬ ‫ندا ناااااد‬ ‫صااااایر‬
‫دشاااااا ا ی داشاااااا راااااا د‪ .‬ا ا یااااااد‪:‬‬ ‫ضاااااا ای ی سااااااخ‬ ‫کنااااااد‪ .‬یکاااااای اه ناااااا‬ ‫راااااا د ع یاااااا‬
‫ا‬ ‫ی راااااا د‪ .‬اااااا دی اناااااا‬ ‫هیراااااا‬ ‫خاااااا ن ساااااای‬ ‫اااااا دخ اااااا ع اااااا یی داشاااااا کاااااا رساااااای‬
‫هی راااااا خاااااا ط‬ ‫یی فاااااا ا خ انااااااد ا اااااا ا ساااااا راااااا ه هد‬ ‫ا راااااا کاااااا‬ ‫ا‬ ‫ع شااااااقن راااااا د‬
‫داد‬ ‫خاااا دن ر ضاااا راااا اااا‬ ‫ا اشاااا‬ ‫اااا راااا شاااا ط د اخ یاااا‬ ‫ااااد‬ ‫نیاااا ه راااا پاااا س نااااهد‬
‫ر ا شد ‪.‬‬

‫‪157‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه دساااااا داد راااااا د راااااا دساااااا‬ ‫ه‬ ‫ا کاااااا اااااارام اه‬ ‫چاااااا‬ ‫ایاااااا ف صاااااا ی راااااا د اااااا‬
‫ق راااااس د اخ یااااا‬ ‫ایااااا ا نااااا رااااا ا سااااا ی رسااااا ب ااااایکااااا د یعنااااای پااااا س ا د‬ ‫د پااااا‬ ‫ریااااا‬
‫اااایخ ا ااااد راااا ا رکنااااد ا اااا ه ساااا‬ ‫ااااین اااا د اااا اااا کاااا ی کاااا‬ ‫خاااا دن پ داخاااا‬ ‫ا اشاااا‬
‫ایااااا پیشااااان د ااااایسااااا هد‬ ‫ا ادا رااااا پااااا ی ف‬ ‫شاااااکس ا ف ااااا ین ا‬ ‫رااااا ه ااااایهد ساااااپ‬
‫ااااااا ا کااااااا ب عصااااااای‬ ‫ااااااا چیاااااااه ا‬ ‫ن د رااااااا ی کااااااا‬ ‫ایااااااا ی شااااااا‬ ‫د اثنااااااا ی ا‬
‫ساااااا ن نشساااااا راااااا د کاااااا ه ا اااااا ‪ :‬اه خاااااادا‬ ‫ی نساااااار راااااا‬ ‫شاااااا‬ ‫رساااااا‬ ‫ن اااااا د‬ ‫فاااااا ا‬
‫کاااا نی اااایخاااا د‬ ‫صاااا عق ای راااا ساااا ن فاااا د ااااد ا راااا شااااد‬ ‫رساااا‬ ‫‪ .‬ایاااا سااااخن‬ ‫ر اااا‬
‫ا ا‬ ‫اااا‬ ‫اااا د ایاااا‬ ‫اااای‬ ‫اااا ین اااایکنااااد‪.‬‬ ‫ااااید ااااد‬ ‫راااا خاااا د اااای یااااد پاااا س ا راااا ا‬
‫ی د‪.‬‬ ‫قدا ی کن‬ ‫یک د خ سن‬ ‫ع ی‬

‫ااااا ث خ ا اااااد رااااا د یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د‬ ‫یااااا ایااااا ساااااخن‬ ‫ااااا ی ا ر ااااا ا‬ ‫ا رااااا‬ ‫خااااا د‬ ‫اکنااااا‬
‫رااااا سااااا ی خدا ناااااد عااااا س رااااا ه ااااای‬ ‫ااااا د ا اه عصااااای‬ ‫ایااااا‬ ‫نااااا ا ا چ نااااا ایااااا کل ااااا‬
‫ا داندا‬

‫ابوبکر رضیهللاعنه‬

‫ضاااااای‬ ‫اااااای اراااااا رک‬ ‫د‪.‬‬ ‫ضاااااایهللاعناااااا‬ ‫راااااا د ای اااااا ایی راااااا ای اراااااا رک صاااااادی‬
‫د ایا ا اااااا ‪ :‬اه پاااااا ی کاااااا‬ ‫اااااا ا ا اه ک اااااا‬ ‫هللاعناااااا خاااااا د ساااااای شااااااد اه ا پ سااااااید‪:‬‬
‫دا‪.‬‬ ‫اه ش طرندی ر دس‬

‫اااااا ایی ا کاااااا خاااااا د‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا د‬ ‫ان شاااااا ن ا د رلقاااااان فاااااا‬ ‫اراااااا رک ر خ ساااااا‬
‫یش د‬ ‫ا د شک ار رک‬ ‫ای ر ا‬ ‫ر د اس اغ ک د ا ‪ :‬ی‬

‫عمر بن عبدالعزیز‬

‫یی کاااااا‬ ‫شااااااد چنااااااد شیشاااااا عطاااااا اه صااااااد‬ ‫ا اااااا س ساااااال ن‬ ‫ا د ریاااااا‬ ‫هی ع اااااا‬
‫ا صااااااد داد ر دنااااااد راااااا ی نااااااد راااااا د‪ .‬خهاناااااا دا یکاااااای اه ایاااااا‬ ‫ر خاااااای اه ساااااال ن‬

‫‪158‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااا ریناااای ع اااا نهدیااااک کاااا د اااا راااا کنااااد‪ .‬ع اااا‬ ‫ساااا ن ا راااا ه کاااا د‬ ‫ا ر داشاااا‬ ‫شیشاااا‬
‫ااااا‬ ‫‪ .‬خهانااااا دا ا ااااا ‪ :‬چااااا ا ای ا ی ا ااااا نی ا ا ااااا ‪:‬‬ ‫ا ااااا ‪ :‬پنااااا رااااا خااااادا اه خااااادا ر ااااا‬
‫صد داد شد اس ا‬ ‫ه ر ای ر یید‬ ‫ای عط‬

‫یه نیس ‪.‬‬ ‫ر این‬ ‫ای ک‬ ‫اس د ک د اس‬ ‫اه‬ ‫یعنی ر ر یید‬

‫زنان نیکوکار فرمانبردارند‬

‫ن اااایشاااا د‬ ‫اااای چاااا اغ خاااا‬ ‫ا اااا ‪:‬‬ ‫هناااای صاااا ح نااااهد ا اااا ار ااااد راااا رنرااااس فاااا‬
‫یااااا ر یااااد ن اااا فاااا ن نش ااااا ی ناااا چ اغ ا اه نااااش ااااا ى‬ ‫اااا ناااااش اااای یساااا‬ ‫اااا د ناااا‬
‫رد ‪.‬‬ ‫ش ى نش‬ ‫د دا د ر‬ ‫ی نش‬ ‫ا ‪ :‬اا‬ ‫دا ن ا ا‬ ‫ن‬

‫د شااااب یاااا یاااا د یاااا‬ ‫شااااعس اااا ى رناااا طاااا‬ ‫ن اااا عراااا‬ ‫هناااا دی اااا ا اااا ‪ :‬اااا‬
‫ااااا ى‬ ‫داد‬ ‫اااا ‪ .‬ا اااا ف اااا‬ ‫اراااا‬ ‫ساااا‬ ‫ا اه ر راااا ایااااا‬ ‫چنااااد ط اااا نااااش شاااا ا ‪ .‬خیاااا‬
‫شااااعس اااا شاااا شااااد اساااا‬ ‫اااا د هیاااا ناااا‬ ‫نااااش اااا ی‬ ‫نااااش اااا ا راااا خاااا ط عااااد شااااخی‬
‫صد رد د‪.‬‬

‫ن ااااا ری ااااا شااااا ی اسااااا ا ا ااااا ‪ :‬نااااا رل ااااا شااااا ی‬ ‫هنااااا دی ااااا اه ا پ ساااااید‪ :‬یااااا‬
‫رراااای‬ ‫شااااد‪ .‬ا راااا پساااا ن عراااادهللا ا اااا ‪ :‬دنراااا س ایاااا ه راااا‬ ‫ه خاااا‬ ‫راااا هللا اساااا ‪ .‬سااااپ‬
‫ا د خ ن ى رش شد ا خ ا ن ر د‪.‬‬ ‫یس ا عردهللا ا ‪ :‬ر دنر ن ف ‪ .‬ا‬

‫اااا ‪.‬‬ ‫اناااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا اى دساااا ی ف نااااد ا اااا اااا‬ ‫ی اااا رلنااااد‬ ‫ایاااا د دخ اااا راااا چاااا‬
‫راااااا ساااااا‬ ‫ر اااااا‬ ‫ا د راااااا ا‬ ‫اااااا ع شاااااا‬ ‫ناااااا ن عااااااد اى ساااااا ند اااااا‬ ‫هااااااا‬ ‫د‬
‫د انااااد یاااا‬ ‫صااااد پاااا س ا یاااا ن اااا د نااااد اه ا راااااس راااا دساااا‬ ‫نراااا‬ ‫اااا ر نااااد راااا‬
‫ر اا‬

‫‪159‬‬
 ‫هدایت‬

‫ما و آنان‬

‫ااااا ر شاااااد ایااااا رااااا‬ ‫یااااا‬ ‫نااااای‬ ‫ا ااااا شااااان ی شااااا ید ارسااااا‬ ‫ااااا ایااااا داسااااا‬
‫ر ا هن ش د دی د ای عص اس ‪.‬‬ ‫رقی‬ ‫خط‬

‫ااااا‬ ‫اه ااااا‬ ‫ااااا د یاااااد ااااا د نظ ااااا‬ ‫ااااا ی ان ااااا‬ ‫ااااا ا یاااااد‪ :‬شااااا‬ ‫رااااا‬ ‫أنااااا‬
‫اااااااه ان ااااااا‬ ‫سااااااال‬ ‫سااااااا س هللا صااااااال هللا علیااااااا‬ ‫ا د ه ااااااا‬ ‫ااااااا ا‬ ‫ااااااا اسااااااا‬ ‫ر یااااااا‬
‫سااااا ند‬ ‫اظاااااب ر شااااای هیاااا ا سااااا ن‬ ‫ر یااااد‬ ‫ااااا ‪ -‬اااا دانسااااا ی پااااا‬ ‫نناااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ریاااا ‪-‬یعنااااا‬
‫نند‪.‬‬ ‫د رد ف ى‬ ‫ر‬ ‫عد اى دی‬ ‫ن یند‬ ‫ا رقی‬ ‫ا‬ ‫دی‬ ‫سخن‬

‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صل هللا علی‬ ‫د اس‬ ‫اه ار ا‬

‫علَ ْی ِه ا ْل َجنَةَ‪ .‬فَقَا َل لَهُ َر ُجلٌ‪َ :‬و ِإ ْن‬ ‫س ِل ٍم ِب َی ِمیِن ِه فَقَ ْد أ َ ْو َج َ‬

‫ب هللاُ لَهُ النَ َ‬
‫ار َو َح َر َم َ‬ ‫« َمن ْاقت َ َط َع َح َ‬
‫ق ا ْم ِر ٍئ ُم ْ‬

‫یرا یَا رسول هللا‪ ،‬قَالَ‪َ :‬و إِ ْن قَ ِضیبًا ِم ْن أ َ َر ٍ‬

‫اك » (مسلم)‪.‬‬ ‫س ً‬ ‫كَانَ َ‬
‫ش ْیئ ًا یَ ِ‬

‫ناااااد هللا ااااان ا رااااا ا‬ ‫ا طااااا‬ ‫سااااال ن‬ ‫ااااا رااااا دسااااا خااااا ین رااااا شاااااخ‬ ‫( سااااا‬
‫ااااا ر شاااااد یااااا‬ ‫ااااا ا داناااااد ااااا دى رااااا ا ا ااااا ‪ :‬ااااااا چااااا چیاااااه‬ ‫ا رااااا ا‬ ‫ا اااااب ر شااااا‬
‫ی چ ب س ا ر شد‪.‬‬ ‫س س هللا اا چ‬

‫ااااا ب ااااا ی‬ ‫ى ن ا ااااا‬ ‫د رااااا‬ ‫نظااااا‬ ‫پااااا‬ ‫یااااا چااااا ب سااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫ا عااااا چیاااااه‬
‫چیس ا‬ ‫ا ی ف اس‬ ‫د‬ ‫ه ی‬ ‫ا‬ ‫ر ص رر نش‬ ‫ندادنش‬ ‫پ‬

‫چاااا ر شااااد اااا ناااا ا راااا ناااا ر ا ف اااا ر شااااد راااا‬ ‫ر اااا اااااا یاااا چاااا ب ساااا ا‬ ‫رلاااا‬
‫ا اااااب رقااااا ق ااااا دى ااااا د‬ ‫ا اااااب ‪.‬پااااا‬ ‫ااااان رااااا ا‬ ‫ر شااااا رااااا ا رااااا ا شااااا د‬ ‫خااااا ط‬
‫اااا‬ ‫ا نیااااه پااااین اه ایاااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا ا راااا صاااا رر نن راااا ه ا دانیااااد رقاااا ق اااا‬ ‫ر شااااید‪ .‬ا ناااا‬
‫ادا نید‪.‬‬ ‫دین خر ى نیس‬ ‫اه د‬ ‫د‬ ‫ر سد‬ ‫ه ی‬ ‫ر‬

‫‪160‬‬
 ‫هدایت‬

‫خ‬ ‫ى ق ا د دنی‬ ‫ث‬

‫دانن‪:‬‬ ‫‪ -1‬افهاین عل‬

‫‪َ ‬واتَّقُوا اللَّ َه ۖ َو ُي َعلِّ ُم ُك ُم اللَّ ُه ‪( ‬بقره‪)2٨2/‬‬

‫( تقواى الله را رعايت كنيد‪ ،‬و خدا هم به شما علم و دانش مى اموزد‪).‬‬
‫دا ‪:‬‬ ‫پ‬ ‫ا‬ ‫عی‬ ‫‪ -2‬ر د د‬

‫‪َ ‬واتَّقُوا اللَّ َه َوا ْعلَ ُموا اَ َّن اللَّ َه َم َع الْ ُم َّت ِق َ‬
‫ين ‪( ‬بقره‪.)19٤/‬‬

‫(تقواى الله را رعايت كنيد و بدانيد كه الله با تقوا پيشه گان است‪).‬‬
‫‪:‬‬ ‫خ‬ ‫اند د دنی‬ ‫رش‬ ‫‪ -3‬عد‬

‫ف َعلَ ْي ِه ْم َو َلا ُه ْم َي ْح َزنُو َن‪(‬اعراف‪)35/‬‬

‫‪َ ‬ف َمنِ اتَّ َقى ٰ َواَ ْصلَ َح فَلَا َخ ْو ٌ‬

‫( كسانى كه تقوا پيشه سازند و به اصلاح بپردازند نه ترسى بر انان است و نه غمگين مى شوند‪).‬‬
‫هى‪:‬‬ ‫‪ -٤‬افهاین هق‬

‫ا‪.‬و َي ْر ُز ْق ُه ِم ْن َح ْي ُث َلا َي ْح َت ِس ُب ‪( ‬طلاق‪)3-2/‬‬

‫‪َ ‬و َم ْن َيتَّقِ اللَّ َه َي ْج َع ْل لَ ُه َمخْ َر ًج َ‬
‫(هر كس تقواى الله را رعايت كند‪ ،‬الله راه نجاتى را براى او فراهم مى سازد و از جايى كه‬
‫تصورش را نمى كند به او روزى مى رساند‪).‬‬
‫ی اه رر ا‬ ‫‪-٥‬‬

‫‪161‬‬
 ‫هدایت‬

‫ض ‪ (‬اعراف‪)96/‬‬ ‫ى ا َم ُنوا َواتَّ َق ْوا لَ َف َت ْح َنا َعلَ ْي ِه ْم َب َركَات ِم َن َّ‬

‫الس َما ِء َوا ْلا َ ْر ِ‬ ‫‪َ ‬ولَ ْو اَ َّن اَ ْه َل الْق َُر ٰ‬

‫( اگر ساكنان اين شهر ها ايمان مى اوردند و تقوا پيشه مى ساختند بركت هاى اسمان و زمين را‬
‫بر روى انان مى گشوديم‪).‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -٦‬رخشن ان‬

‫‪َ ‬و َم ْن َيتَّقِ اللَّ َه ُي َك ِّف ْر َع ْن ُه َس ِّي َئاتِ ِه َو ُي ْع ِظ ْم لَ ُه اَ ْج ًرا ‪ ( ‬طلاق‪)5/‬‬

‫( هر كس تقواى الله را پيشه سازد‪ ،‬خداوند بدى ها و گناهان او را محو مى كند و پاداشش را‬
‫بزرگ مى گرداند‪).‬‬
‫اه ن‪:‬‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫‪-٧‬‬

‫‪َ ‬واِ ْن ِم ْن ُك ْم اِلَّا َوارِ ُد َها ۚ كَا َن َعلَى ٰ َر ِّبكَ َح ْت ًما َم ْق ِض ًّيا ‪ ‬ثُ َّم نُ َن ِّجي الَّ ِذ َ‬
‫ين اتَّ َق ْوا ‪( ‬مريم‪)71-72/‬‬

‫(هيچ كس از شما نيست مگر اين كه در ان وارد مى گردد‪ .‬اين امر همواره بر پروردگارت حكمى‬
‫قطعى است‪ .‬ان گاه كسانى كه پرهيزگار بوده اند مى رهانيم‪ ،‬و ستمگران را به زانو در افتاده در دوزخ‬
‫رها مى كنيم‪).‬‬
‫د رش ‪:‬‬ ‫رر ر‬ ‫د س‬ ‫نشین ر د س دا ا‬ ‫‪-۸‬‬

‫َّاء َي ْو َمئِذ َب ْع ُض ُه ْم ل ِ َب ْعض َع ُد ٌّو اِلَّا الْ ُم َّت ِق َ‬

‫ين ‪( ‬زخرف‪.)67/‬‬ ‫‪ ‬ا ْلا َ ِخل ُ‬
‫(در روز قيامت دوستان صميمى دشمن هم يگرند مگر تقوا پيشگان‪).‬‬
‫‪:‬‬ ‫ی‬ ‫ر ر‬ ‫ه ی‬ ‫د‬ ‫‪ -9‬اس قر س ف ش‬

‫‪162‬‬
 ‫هدایت‬

‫ين اتَّ َق ْوا َر َّب ُه ْم اِلَى الْ َجنَّ ِة ُز َم ًرا ‪( ‬زمر‪)73/‬‬

‫‪َ ‬و ِسي َق الَّ ِذ َ‬
‫(کسانی که تقوای پروردگار را رعایت می کنند گروه گروه به سوی بهشت راهنمون می شوند‪).‬‬
‫ف یاااااد‬ ‫یعنااااا رااااا خااااا ط نااااا‬ ‫یااااا اشااااا اسااااا‬ ‫ا ااااا د‬ ‫‪ -10‬ر شااااا رااااا اى قیااااا‬
‫شد اس ‪:‬‬

‫ض اُ ِعد َّْت لِلْ ُم َّت ِق َ‬

‫ين ‪( ‬ا ِل عمران‪)133/‬‬ ‫ات َوا ْلا َ ْر ُ‬ ‫‪َ ‬و َسارِ ُعوا اِلَى ٰ َم ْغ ِف َرة ِم ْن َر ِّب ُك ْم َو َجنَّة َع ْر ُض َها َّ‬
‫الس َم َاو ُ‬

‫(بشتابيد به سوى امرزش پروردگارتان و بهشتى كه پهناى ان به اندازه اسمان و زمين است و براى‬
‫تقوا پيشه گان اماده شده است‪).‬‬
‫نااااااااد د‬ ‫اااااااا‬ ‫ساااااااا ند اااااااا نااااااااهد خدا نااااااااد ر اااااااا‬ ‫ه ی اااااااا اه یئ اااااااا‬ ‫‪-11‬‬
‫ر شند‪:‬‬ ‫ضی ف ا‬

‫‪َ ‬ي ْو َم ن َْحشُ ُر الْ ُم َّت ِقي َن اِلَى ال َّر ْح َ َٰمنِ َوفْدًا ‪ ( ‬مريم‪.)٨5/‬‬

‫( روزي كه تقوا پيشه گان را گروه گروه در پيشگاه خداى رحمان جمع مى نماييم‪).‬‬
‫ناااااد‬ ‫اه ا ر ااااا‬ ‫خااااا‬ ‫د دنیااااا‬ ‫قیااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ث ااااا ا ف ا انااااا‬ ‫رااااا ایااااا ن ااااا ی‬ ‫پااااا‬
‫ى ا هش ندى‬ ‫یه‬ ‫ى ره‬ ‫‪.‬ع بث‬ ‫ا دند ن‬

‫‪.‬‬ ‫ق اى هللا پیش‬ ‫س‬ ‫ر‬ ‫ف‬ ‫د‬ ‫اى ش‬ ‫پ‬

‫ا ااااا ی رااااا ن رااااا‬ ‫ر ایشااااا‬ ‫ااااا‬ ‫قااااا اى خااااادا ا پیشااااا‬ ‫رااااا ف هنااااادان‬ ‫ف ااااا‬ ‫د‬ ‫اى پاااااد‬
‫‪.‬‬ ‫ا ر‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫رد اخا‬

‫‪163‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااااا نی ااااااا رااااااا ا‬ ‫ااااااا‬ ‫قااااااا اى خااااااادا ا پیشااااااا‬ ‫رااااااا شااااااا‬ ‫ف ااااااا‬ ‫د‬ ‫سااااااا‬ ‫اى‬
‫رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫قااااا اى خااااادا اپیشااااا‬ ‫رااااا ف هنااااادان‬ ‫ف ااااا‬ ‫رااااا ن د‬ ‫رااااا این خلااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ع شااااا‬
‫‪.‬‬ ‫ری‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫خ ر‬

‫یساااااا‬ ‫ع صاااااا رپ یااااااه راااااا‬ ‫اه ان اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫قاااااا اى خاااااادا ا پیشاااااا‬ ‫اى اااااا ا‬
‫اه‬ ‫ااااا د‬ ‫رااااا پاااااد‬ ‫ف ااااا‬ ‫رااااا ن د‬ ‫رااااا رااااا‬ ‫اه ف نااااا هنااااا‬ ‫راااااه‬ ‫ر ااااا ا ااااا چنااااا‬
‫‪.‬‬ ‫خدا ر‬

‫ارااااااااط‬ ‫اااااااا اخاااااااااق عاااااااا ا‬ ‫د عراااااااا د‬ ‫اااااااا‬ ‫اااااااا هناااااااادا‬ ‫اى اااااااا د د‬
‫ق اى خدا ا پیش س هید‪.‬‬ ‫ع‬ ‫ا‬

‫السا َع ِة شَ ْي ٌء َع ِظي ٌم ‪( ‬حج‪.)1/‬‬

‫اس اتَّقُوا َر َّب ُك ْم ۚ اِ َّن َزلْ َزلَ َة َّ‬
‫‪َ ‬يا اَي َها النَّ ُ‬
‫(اى مردم! از پروردگارتان بپرهيزيد‪ ،‬به راستى كه زلزله ى قيامت چيز بزرگى است‪).‬‬

‫‪164‬‬
 ‫هدایت‬

‫یقین به قدرت پروردگار‬

‫ره اااااا اه ای ااااا‬ ‫ااااا رااااا ى ااااا ی رسااااای‬ ‫ااااا اه خااااااس ایااااا ساااااخن‬ ‫ر اد ا ا ااااا‬
‫ا‬ ‫ای اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااان ‪ .‬ایاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا اااااا هناااااادا‬ ‫اساااااا ا اساااااا‬ ‫ساااااایل ى‬ ‫اااااا راااااا‬
‫راااا راااا اى ا‬ ‫رساااا‬ ‫اااا‬ ‫ساااا ر شااااد ایاااا‬ ‫راااا عناااا ا‬ ‫اااااا ای اااا‬ ‫شاااا یس اااا د ااااد پاااا‬
‫عاااا دى ناااا عراااا دى‪ .‬هیاااا ا فقااااط‬ ‫اااا د دا د ا اااا راااا صاااا‬ ‫اااا‬ ‫د هناااادا‬ ‫اااا‬ ‫اساااا ‪ .‬ایاااا‬
‫اااااا هللا‬ ‫ااااااه ساااااا ن‬ ‫لااااااب ناااااادا د ا ر اااااا راااااا‬ ‫یشاااااا اى د‬ ‫اااااا د اساااااا‬ ‫د رااااااد سااااااخ‬
‫ن ‪ .‬ا دای ن د ر شد‪.‬‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫(عه س‬

‫ا س ‪.‬‬ ‫یقی ر هللا اع د ر د‬ ‫الی ن ره‬ ‫ای‬

‫ا رااااااا ای ااااااا‬ ‫لاااااااب ی ااااااا‬ ‫ااااااا د طااااااا س هنااااااادا‬ ‫اه خدا ناااااااد(عه س خ اسااااااا ی‬
‫اااااا ا راااااا ای اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫دا یاااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااا اه ا‬ ‫ا ناااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ااااااس خاااااا د اساااااا ا راااااادا د‬
‫اااااا ا یااااااد ا‬ ‫ننااااااد‬ ‫أ راااااا‬ ‫ر ی انااااااد چاااااا ا اااااا ا رخشااااااند اااااا ی د خ اساااااا شاااااا ند‬
‫نند ا اس ‪.‬‬ ‫ا ه‬

‫حقیقت یقین بە هللا ( جل جالهل)‬

‫رل ااااا شااااا س یقااااای رااااا اااااد ن‬ ‫نیسااااا‬ ‫ان ااااا‬ ‫غ ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫یقااااای رااااا هللا ن ااااا د‬
‫نیااااااه یقاااااای‬ ‫ا ا دساااااان‬ ‫عااااااه رخشااااااید راااااا اااااا د اها اط عاااااا‬ ‫د ره ااااااا ا ن اااااا د‬
‫پااااا چ ن ااااا ر شاااااد‪ .‬یقااااای‬ ‫رااااا اف اشااااا‬ ‫پیااااا ه‬ ‫رخشاااااید ایااااا ا ااااا‬ ‫ا‬ ‫رااااا اااااد‬
‫ه د نااااد‬ ‫ننااااد‬ ‫اااادری‬ ‫اااا ا پ دشاااا پ دشاااا‬ ‫اااا صاااا ن ثااااس یقاااای راااا ایاااا‬ ‫راااا ناااا‬
‫رخااااااااان‬ ‫عه د ناااااااااد‬ ‫سااااااااا‬ ‫ضااااااااا‬ ‫س‬ ‫ان ن ع‬ ‫ر‬ ‫رااااااااا نیااااااااا ه نناااااااااد‬
‫‪ ...‬اس ‪.‬‬

‫یقی ر خدا ند ‪-‬عه س‪ -‬چ نقش د هندای دا دا‬

‫‪165‬‬
 ‫هدایت‬

‫لر چقد اس ا‬ ‫انداه ان د‬ ‫سع‬

‫ر صاااااس‬ ‫ااااا اط ینااااا‬ ‫ااااا ااااا ر یاااااد‬ ‫د یااااا ایااااا پ سااااان چیاااااهى اساااا‬ ‫پ سااااش د سااااا‬
‫ااااا‬ ‫ایااااا رااااا‬ ‫اااااان نااااا ‪ .‬ااااا شااااا ید رعضااااا ر یناااااد‪ :‬ااااا خ د ااااا‬ ‫ساااااع‬ ‫ااااا د اه‬
‫راااا ایاااا‬ ‫ان ساااا‬ ‫اااا چیااااه داناااا‬ ‫اااا خدا نااااد راااا‬ ‫طعاااا م اااا اااا داناااای‬ ‫ا اااا داناااای‬
‫یقی دا ی‬ ‫س‬

‫ظااااا‬ ‫عااااا دى‬ ‫شااااا ید عاااااد اى رااااا هللا عااااا س یقااااای داشااااا ر شاااااند ا ااااا رااااا صااااا‬ ‫رلااااا‬
‫لراااااا‬ ‫ناااااای یقاااااای‬ ‫اااااا‬ ‫سااااااع‬ ‫یشاااااا دا ساااااا خ‬ ‫یااااااد‬ ‫اااااا د‬ ‫چیااااااهى اااااا‬ ‫ناااااا لراااااا‬
‫ی اس ‪.‬‬ ‫هی ا یقی عر د د‬ ‫اس‬

‫اساااا نااااا‬ ‫ا اااا‬ ‫اااا اساااا عااااد اى یقااااای داشاااا ر شااااند ایااااا یقاااای د رااااد ع ااااا‬
‫عل ‪.‬‬ ‫ر ص‬ ‫هئی‬ ‫ر‬

‫ثس‪:‬‬ ‫ر عن ا‬

‫رااااا ن ااااا ن ف ااااا اى رااااا ااااا ر یاااااد‪.‬‬ ‫سااااا نااااا شااااا ى ااااا ااااا رااااا ال ندیاااااد اى‬ ‫ااااااا‬
‫ااااا ااااا ااااا رااااا رااااا س‬ ‫د رااااا‬ ‫«ی ااااا » سااااا‬ ‫شااااا ى رااااا نااااا‬ ‫ى ه ااااای‬ ‫اااااثام ر یاااااد‪:‬‬
‫اااااا د‬ ‫اااااا ایاااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ان اااااایچ نشاااااانید اى‪ .‬ا اااااا ا اااااا‬ ‫«ی اااااا » ا ندیااااااد اى د راااااا‬
‫«ی اااا » د‬ ‫ساااا ه ین راااا ناااا‬ ‫اااا د داشاااا‬ ‫اااا ا یااااد رناااا ر ایاااا ناااا ع یقاااای راااا‬ ‫اساااا‬
‫اااا د راااا اااا‬ ‫راااا اااا ر یااااد‪ :‬ناااا ایاااا‬ ‫اااا اااااا شخصاااا دی اااا ری یااااد‬ ‫اااا ای اااا د اااا شاااا د‬
‫ااااا نااااا ع شااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا د نااااادا د ایااااا‬ ‫«ی ااااا »‬ ‫شااااا ى رااااا نااااا‬ ‫د غ ا ااااا اسااااا‬
‫«ی اااا‬ ‫شاااا ى راااا ناااا‬ ‫یااااد‪ .‬اااا اااااا د ن اااا راااا اااا ر ینااااد اااا‬ ‫اااا د اااا‬ ‫اااا راااا‬ ‫دیااااد د‬
‫ااااا اسااااا‬ ‫د سااااا‬ ‫نااااا ایااااا ساااااخن‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا شااااا د ارسااااا‬ ‫ااااا د دا د یقینااااا ریشااااا‬ ‫»‬
‫ااااا د‬ ‫«ی ااااا »‬ ‫رااااا ااااا ر یناااااد‪ :‬ااااایچ شااااا ى رااااا نااااا‬ ‫ا ااااا ااااااا د ن ااااا دی ااااا ری یناااااد‬
‫راااا اااا ر ینااااد اااا‬ ‫یااااد اااااا صااااد ن اااا ری ینااااد‬ ‫اااا‬ ‫ناااادا د یقیناااا راااا ا ناااا اى راااا اااا ه د‬

‫‪166‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا‬ ‫یهایااااا‬ ‫ااااا اااااا دد ااااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د دا د یقینااااا نسااااار رااااا راااااس افاااااه‬ ‫«ی ااااا »‬
‫ااااا شااااا د ااااااا شخصااااا م رااااا‬ ‫ریشااااا‬ ‫ى یقینااااا ریشااااا‬ ‫رااااا ی ااااا ردسااااا ریااااا‬ ‫سااااا ف‬
‫د‬ ‫شاااااا‬ ‫اااااا د ایاااااا‬ ‫یقاااااای راااااا‬ ‫اااااا ین راااااا ااااااا دن پ داخ اااااا‬ ‫د شاااااا‬ ‫«ی اااااا » ف اااااا‬
‫اااا راااادا دساااا یاااا ف‬ ‫اااا اه ایاااا یقیناااا‬ ‫اااا خ ا ااااد شااااد‬ ‫اااا اساااا ا‬ ‫لااااب اه اساااا ر‬
‫ااااا‬ ‫ن ااااا ری یناااااد‬ ‫یلیااااا‬ ‫ااااا د ااااااا یااااا‬ ‫دفااااا ع خااااا ا‬ ‫ااااا د اسااااا‬ ‫سااااا‬ ‫لرااااا‬ ‫د‬
‫ا راااااا‬ ‫اااااااه ایاااااا سااااااخن‬ ‫اااااا د ناااااادا د‬ ‫«ی اااااا »‬ ‫رناااااا‬ ‫راااااا اااااا ر ینااااااد ؛ شاااااا‬
‫اد‬ ‫نااااای‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ساااااع‬ ‫قصااااا د سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫یقینااااا اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د‪ .‬ایااااا‬ ‫نخااااا ا‬
‫د ی‪.‬‬ ‫س‬ ‫لب‬

‫ن ااااا دنن ایااااا ا نااااا‬ ‫سااااا ر‬ ‫ساااااید رااااا یقااااای رااااا هللا‬ ‫ااااا د‬ ‫ه لاااااب ااااا‬ ‫رااااا س‬
‫اس ‪.‬‬

‫خضااااا ع‬ ‫اد ا اه هللا رنااااادا‬ ‫ساااااد رل ااااا رااااا علااااا‬ ‫لاااااب ن ااااا رااااا چنااااای یقینااااا ن ااااا‬
‫ر اسااااا رااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ااااا اه ااااا ا نااااا شااااا ی‬ ‫عااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ا‬ ‫نااااا نسااااار رااااا‬ ‫ف‬
‫ی رد‪.‬‬ ‫چنی یقین دس‬

‫داخاااااس‬ ‫ااااا انسااااا‬ ‫ااااا اسااااا اه پاااااد یااااا شخصااااا دی ااااا شااااانید ر شاااااد ااااا‬ ‫اااااثام‪:‬‬
‫نع ااااا‬ ‫لااااا‬ ‫ساااااد ‪ -‬خدا ناااااد ااااا ا اه‬ ‫ااااا‬ ‫فااااا‬ ‫ااااا شااااا د ی رااااا نع ااااا‬ ‫ا اشااااا‬ ‫رااااا‬
‫ااااا‬ ‫ااااا ا رد اااااد‪ -‬یااااا عااااا اب ااااا شااااا د‪ -‬خدا ناااااد ااااا ا اه عااااا اب ر ااااا ظ رااااادا د‪-‬‬ ‫داداااااا‬
‫شاااااان‬ ‫خ‬ ‫اااااا شاااااا ید ی اااااا اه راااااا دیناااااا‬ ‫دا د‬ ‫د دنیاااااا رساااااا‬ ‫ا راااااا اع اااااا س انساااااا‬ ‫ا‬
‫ااااا ر نیسااااا ‪ -‬خدا ناااااد ااااا ا اه‬ ‫ااااایچ رسااااا ب‬ ‫رااااا‬ ‫ا ااااا د‬ ‫یااااا س ال یسااااا ایااااا شااااار‬
‫ااااا د ااااا‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫ااااا هن شااااا د‬ ‫ر ااااا ظ رااااادا د‪ -‬د د ااااا ریناااااداهد نااااا ع‬ ‫ر طاااااس نااااا‬
‫ااااااا د اع ااااااا د ااااااا د‬ ‫ی ااااااا اه دانشاااااا ندا یااااااا شااااااای‬ ‫ع ااااااا‬ ‫لسااااااا‬ ‫ی یااااااد ااااااااا د‬
‫یااااا اه عااااا‬ ‫ااااا ا یاااااد ر ضااااا شااااا‬ ‫ااااا رن ساااااخ‬ ‫رسااااا ب‬ ‫رااااا‬ ‫ارطااااا رااااا هنااااادا‬
‫لب یش د‪.‬‬ ‫اع د‬ ‫د ر‬ ‫رپ س‬ ‫د اع د پ یها‬

‫‪167‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااا‬ ‫ساااااا ن‬ ‫ناااااا‬ ‫اااااا د اع اااااا د ا رخاااااا ان‬ ‫عل اااااا‬ ‫ر اااااا‬ ‫اااااااا اری ناااااا م ی اااااا اه‬
‫ی رد‪.‬‬ ‫ی ند اع د افهاین‬ ‫ر دنر س شر‬

‫ار دیااااااااث ساااااااا س هللا (صاااااااال هللا علیاااااااا‬ ‫ساااااااای ن رخاااااااا ان‬ ‫اااااااا ا‬ ‫ا‬ ‫اااااااا ا‬ ‫اااااااااا‬
‫رساااااا ب‬ ‫ااااااس نساااااار راااااا راااااا‬ ‫یقیناااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫ط عاااااا‬ ‫ا اااااا رساااااای هیاااااا د اساااااا‬ ‫ساااااال‬
‫اااا‬ ‫لاااا ى ایاااا ار دیااااث راااادیث اساااا‬ ‫نااااد‪ .‬اه‬ ‫اااا‬ ‫ساااا‬ ‫اااا‬ ‫عاااا ارن د‬ ‫اااا ب نع اااا‬
‫اااا ا اااا ‪ :‬د پیاااا ه ی اااا دى نااااهد اااا‬ ‫ناااای ع یشاااا ‪ -‬ضاااا هللا عن اااا ‪ -‬ااااد اساااا‬ ‫اه ا ا اااا‬
‫ا ااااا یب ن ااااا د‬ ‫نااااا‬ ‫عااااا اب ااااا شااااا ند‪ .‬ااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫دناااااد ا ناااااد‪ :‬ااااا د‬
‫سااااال رااااا‬ ‫سااااا س هللا ( صااااال هللا علیااااا‬ ‫ف ناااااد‬ ‫ااااان ‪ .‬نااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫ن انسااااا رااااا‬
‫سااااال‬ ‫ااااا د ‪ .‬سااااا س هللا (صااااال هللا علیااااا‬ ‫ع یااااا‬ ‫ا ا ر ایشااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا د شاااااد‬ ‫ااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫ع َذابًا ت َ ْ‬
‫س َمعُهُ ا ْلبَ َهائِ ُم ُكلُّ َها »‬ ‫ص َدقَتَا ِإنَ ُه ْم یُعَذَبُونَ َ‬
‫« َ‬

‫پ یااااا‬ ‫ااااا چ ااااا‬ ‫رااااا ا نااااا اى عااااا اب ااااا شااااا ند ااااا‬ ‫اسااااا ا ناااااد نااااا‬ ‫د ه‬ ‫(‬
‫شن ند‪» .‬‬ ‫ا‬ ‫صدایش‬

‫ساااااا س هللا ا اااااا‬ ‫یشاااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫ا ا اااااا نی ع یشاااااا ‪ -‬ضاااااا هللا عن اااااا ‪ -‬ا یااااااد‪ :‬اه‬
‫ر د‪(.‬رخ ى‬ ‫اه ع اب ر ر خدا ند پن‬ ‫د ن‬ ‫دید‬

‫برادرم!‬

‫عصاااااا ی ن اه‬ ‫اااااا د نراااااا‬ ‫اااااا راااااا‬ ‫ا رراااااای‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا ا هللا(صاااااال هللا علیاااااا‬
‫ا ااااادا ااااا‬ ‫ااااا ا رااااا پیااااا ر‬ ‫ساااااد رااااا‬ ‫چااااا‬ ‫ااااا رااااا د پااااا‬ ‫عااااا اب رااااا رااااا خدا ناااااد پنااااا‬
‫چاااااا ا اااااا ایاااااا ا اااااا رقیقاااااا اساااااا ‪.‬‬ ‫اه عاااااا اب راااااا راااااا هللا(عه ااااااس پناااااا رراااااا‬ ‫اااااا ا‬
‫ر ظ ردا د‪.‬‬ ‫ا اه‬ ‫هللا(عه س‬

‫‪168‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااال‬ ‫اااااا ‪ .‬ساااااا س هللا (صاااااال هللا علیاااااا‬ ‫ااااااد اساااااا‬ ‫ی ( ضاااااا هللا عناااااا‬ ‫اه اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫چنی دع‬

‫ع َذا ِ‬
‫ب النَ ِار َو ِم ْن فِتْنَ ِة ا ْل َمحْ یَا َو ا ْل َم َما ِ‬
‫ت‬ ‫ع َذا ِ‬
‫ب النَ ِار َو ِم ْن َ‬ ‫ب ا ْلقَب ِْر َو ِم ْن َ‬ ‫«اللَ ُه َم ِإنَى أَعُوذُ ِبكَ ِم ْن َ‬
‫ع َذا ِ‬

‫َو ِم ْن فِتْنَ ِة ا ْلم ِ‬

‫سیحِ ال َد َجا ِل » (بخارى)‬

‫اه ف ناااااا‬ ‫اااااا‬ ‫عاااااا اب اااااان ف ناااااا ى هناااااادا‬ ‫دااااااا ا اااااا اه عاااااا اب راااااا‬ ‫(پ‬
‫‪.‬‬ ‫پن‬ ‫ى سیح د س ر‬

‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا ( صل هللا علی‬ ‫د اس‬ ‫ی‬ ‫اه ار‬

‫ع َذا ِ‬
‫ب ا ْلقَب ِْر‬ ‫ع َذا ِ‬
‫ب َج َهنَ َم َو ِم ْن َ‬ ‫ست َ ِع ْذ ِبا ِ‬
‫هلل ِم ْن أ َ ْربَعٍ یَقُو ُل اللَ ُه َم إِنِهي أَعُوذُ ِبكَ ِم ْن َ‬ ‫ش َه َد أ َ َح ُد ُك ْم فَ ْلیَ ْ‬
‫« إِ َذا ت َ َ‬

‫ت َو ِم ْن ش ِ هَر فِتْنَ ِة ا ْل َم ِ‬
‫سیحِ ال َد َجا ِل » ( مسلم)‪.‬‬ ‫َو ِم ْن فِتْنَ ِة ا ْل َمحْ یَا و ا ْل َم َما ِ‬

‫اااااا اه‬ ‫شاااااا د اه چ اااااا چیااااااه راااااا خدا نااااااد پناااااا رر یااااااد‪ .‬ر یااااااد‪ :‬راااااا ا اااااا‬ ‫( ن اااااا‬
‫اه شااااا ف نااااا ى سااااایح د ااااا س رااااا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ف نااااا ى هنااااادا‬ ‫ااااان عااااا اب رااااا‬ ‫عااااا اب‬
‫‪.‬‬ ‫پن‬

‫اااااا‬ ‫ا یااااااه ا شاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا ن ساااااا س هللا ( صاااااال هللا علیاااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫راااااا اد‬
‫ا‬ ‫رااااااس اه ساااااا ا اه عاااااا اب راااااا راااااا خاااااادا پناااااا رراااااا‬ ‫اه شاااااا د اخیاااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫اااااا ا‬
‫د د‪.‬‬ ‫ا اه ع اب ر ن‬ ‫ش‬ ‫ی ی ر ‪ .‬خدا ند‬ ‫اه‬ ‫ا رد‬ ‫دع ی‬

‫ساااااا س هللا (صاااااال هللا علیاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اهع یشاااااا ا ا اااااا نی ‪ -‬ضاااااا هللا عن اااااا ‪ -‬ااااااد اساااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬

‫ق » (بخارى)‪.‬‬
‫بر َح ٌ‬ ‫ع َذ ُ‬
‫اب القَ ِ‬ ‫« َ‬

‫‪169‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا عی دا د‪.‬‬ ‫( ع اب ر‬

‫اب ا ْلقَب ِْر َح ه ِ‬

‫ق » (صحیح جامع)‪.‬‬ ‫ب ا ْلقَب ِْر‪ ،‬فَ ِنَ َ‬
‫ع َذ َ‬ ‫ع َذا ِ‬
‫هلل ِم ْن َ‬ ‫ست َ ِج ُ‬
‫یروا ِبا ِ‬ ‫«ا ْ‬

‫( اه ع اب ر ر خدا ند پن رر ید هی ا ع اب ر رقیق دا د‪.‬‬

‫لاااااب ااااا‬ ‫یقااااای د‬ ‫رلااااا ثریااااا راااااه‬ ‫رااااا‬ ‫ا ااااا خ‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا ایااااا‬ ‫اه ایااااا‬ ‫پااااا‬
‫نااااا د‬ ‫خضااااا ع ف‬ ‫رااااا خ اناااااد‬ ‫دانااااان اسااااا‬ ‫ع اااااس ااااا د رااااا ایااااا علااااا‬ ‫سااااا‬
‫اااااا اه‬ ‫ى ساااااا ن‬ ‫ا د ه اااااا‬ ‫اااااا اااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ا عراااااا د‬ ‫ر اراااااا خدا نااااااد عاااااا س ا‬
‫رلااااا‬ ‫عه اااااس اه عااااا اب رااااا رااااا‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا پنااااا رااااا د راااا پ‬ ‫سااااا ند ااااا ا رد اااااد‬ ‫ای اااا‬
‫ا راااا اااا ه انداخ اااا یاااا‬ ‫انااااد اااا‬ ‫اااا ن اااا‬ ‫ر اااا خاااا د شاااایط‬ ‫ساااا‬ ‫اااا‬ ‫یقاااای‬ ‫ى رااااه‬
‫رینداهد‪.‬‬ ‫دید ر د‬ ‫ش‬

‫ر اد‬

‫ااااااا‬ ‫شااااااا ى ااااااا د ایااااااا دنیااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫نااااااا‬ ‫لرااااااا رااااااا‬ ‫اااااااس ا د‬ ‫ر یاااااااد یقااااااای‬
‫اف نند ر شد‪.‬‬ ‫ل ىپی‬ ‫اسا‬ ‫دش ن‬ ‫ی‬ ‫ی ر شر‬ ‫ی‬

‫ى‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااا د‬ ‫شاااااا‬ ‫اااااا ر یساااااا اه‬ ‫ساااااایش اساااااا ا ساااااا خ‬ ‫نظاااااا‬ ‫راااااا‬
‫اساااااا‬ ‫ااااا دشااااا ن‬ ‫سااااا ئل‬ ‫نیاااااه سااااا ی‬ ‫شاااااد‬ ‫عااااا ارن ریااااا‬ ‫ااااا ب نع ااااا‬ ‫رسااااا ب‬ ‫رااااا‬
‫سااااا ئس عر ناااااد‬ ‫دا ناااااد پیااااا ى ن ااااا ی ‪ .‬ر خااااا اه ایااااا‬ ‫پی ا ااااا‬ ‫ساااااع د ای ااااا د شااااار‬
‫اه‪:‬‬

‫ع س ر سن ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ن د ر‬ ‫ا‬ ‫‪ -1‬شر‬

‫‪170‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی ( ضااااااا هللا عنااااااا‬ ‫ثاااااااس ار‬ ‫سااااااان‬ ‫ا یااااااا‬ ‫دیاااااااد د‬ ‫ای ااااااا د شااااااا‬ ‫‪ -2‬شااااااار‬
‫رااااا ساااااهای داشااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا د ان شااااا سااااان نرااااا‬ ‫دی ااااا ره اااااا ن‬ ‫رخااااا ى ‪ -‬ر اااااة هللا‪-‬‬
‫اند‪.‬‬

‫‪. ...‬‬ ‫ثس ر ب خ ن‬ ‫ه اس‬ ‫پی ا‬ ‫‪ -3‬شر‬

‫قرآن و یقین‬

‫یریاااااا‬ ‫ا راااااا یقاااااای راااااا‬ ‫ناااااا هس شااااااد ناااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫صاااااا‬ ‫یاااااا اى اااااا د‬ ‫ا اااااای‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫ن د خدا ند ع س‬ ‫صی‬ ‫ر‬ ‫ای‬

‫ين ُيؤ ِْم ُنو َن بِالْ َغ ْي ِب ‪( ‬بقره‪)3/‬‬

‫‪ ‬الَّ ِذ َ‬
‫(كسانى كه به غيب ايمان دارند‪).‬‬
‫س ‪.‬‬ ‫یقی ر‬ ‫یری‬ ‫ر‬ ‫ای‬ ‫ن‬ ‫یگا‬ ‫ا ی‬ ‫پ‬

‫ااااااه‬ ‫لااااااب اااااا‬ ‫د‬ ‫ای اااااا‬ ‫ساااااایش یقاااااای‬ ‫اااااا ا راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫اااااا ی‬ ‫اااااا‬
‫ساااااا‬ ‫لااااااب ی اااااا‬ ‫اد‬ ‫ای اااااا‬ ‫یقاااااای‬ ‫ناااااای‬ ‫هناااااادا‬ ‫ری ییااااااد راااااا اااااا‬ ‫ن اااااا د اساااااا‬
‫د ی‪.‬‬

‫ا‬ ‫ااااا د دا د ااااا خیلااااا ا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫پی ا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رسااااای هیااااا دى د‬ ‫یااااا‬
‫اااااس ن ااااا‬ ‫د‬ ‫رااااا لاااااب ی ااااا‬ ‫ن ااااا اندیشااااای‬ ‫سااااا ن د‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ا ااااا شااااان ی‬
‫فقط ر ا ن ی‬ ‫ی‬ ‫نی هی ا ای‬

‫دا ند‪.‬‬ ‫یب ای‬ ‫ر‬ ‫( سن‬

‫‪171‬‬
 ‫هدایت‬

‫کااااب‬ ‫ان اااا نی کاااا‬ ‫ع صاااای‬ ‫لااااب اااا ی اااا راااا خاااا ط‬ ‫اااای سااااد ناااا لااااب اااا چ‬
‫ا س هد‪.‬‬ ‫ک ریدا‬ ‫دا‬ ‫َّللا س‬
‫ی ش ی اه ک اف د اس ‪.‬اه ّ‬

‫ید‪:‬‬ ‫ع ی یف‬ ‫خدا ند ر ک‬

‫ين َم ْوتِ َها َوالَّتِي لَ ْم َت ُم ْت فِي َم َن ِام َها ۖ فَ ُي ْم ِسكُ الَّتِي َق َضى ٰ َعلَ ْي َها الْ َم ْو َت َو ُي ْر ِس ُل‬
‫ُس ِح َ‬
‫‪ ‬اللَّ ُه َي َت َوفَّى ا ْلاَنْف َ‬
‫ى اِلَى ٰ اَ َجل ُم َس ًّمى ۚ اِ َّن فِي َ َٰذلِكَ َلا َيات ل ِ َق ْوم َي َت َف َّك ُرو َن ‪( ‬زمر‪)٤2/‬‬ ‫ا ْلاُخْ َر ٰ‬

‫(اللّه ارواح را به هنگام مرگ انسان ها ودر وقت خواب انسان ها بر می گیرد‪،‬ارواح کسانی را که‬
‫فرمان مرگ انها را صادر کرده است نگاه می دارد و ارواح دیگری را برای مدت معینی باز می گرداند‪،‬به‬
‫راستی که در این موضوع نشانه های روشنی برای اندیشمندان است‪).‬‬
‫ر اد‬

‫کاااااا د‬ ‫اااااای د ااااااد ن‬ ‫لااااااب اااااا ی اااااا ساااااا‬ ‫اد‬ ‫اااااا ا دی کاااااا یقاااااای‬ ‫لاااااا‬ ‫اه‬
‫اس ‪.‬‬ ‫دا د‬ ‫ف ینن پ‬ ‫د‬ ‫سد‬

‫ااااااا ی ااااااا ا ااااااا ق ااااااای‬ ‫هانااااااا رااااااا ای‬ ‫ای کااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫َّللا عه اااااااس د‬
‫ّ‬ ‫رااااااا اااااااد‬
‫ااااااا ا ناااااااهد خااااااا ین‬ ‫ااااااا ک ‪.‬رلااااااا خ اب‪ .‬خدا ناااااااد عااااااا س د د ر ااااااا‬ ‫اف اااااااد خ ب‬
‫ااااا د خ اب‪ :‬ن ااااا ی‬ ‫رااااا ه ااااای ا داناااااد‪ :‬د ا اااااس‪ :‬ن ااااا ی کااااا ا لااااان فااااا ا ااااای ساااااد‬
‫ه‬ ‫ن سااااااید اساااااا‬ ‫ناااااا ه ا لاااااان راااااا پ یاااااا‬ ‫اااااای خ ارااااااد‪ .‬خدا نااااااد ن ساااااای ا کاااااا‬ ‫کاااااا‬
‫ااااااای‬ ‫ااااااا ر یاااااااد رخااااااا اری هی ا‬ ‫ن اااااا خااااااا اب ناااااااهد خااااااا ین رااااااا ه اااااای ا داناااااااد رن ر ای‬
‫ر یسااااا ناااااهد ف یااااادا ن رااااا ه اااااا دد ایااااا ا ااااا ی اسااااا کااااا ااااا اه ااااا ا نااااا دخ ااااا د‬
‫ی دا د ک ر ر ا ف یدا ن ر ه ا دد‪.‬‬ ‫ن انی چ‬ ‫ع ه‬

‫اه ااااااااا ا ر هاشااااااااا رااااااااا ف یااااااااادا ن ااااااااا خی داشااااااااا ر شاااااااااد ثام‬ ‫ااااااااااا‬ ‫پااااااااا‬
‫َّللا عه ااااااس‬
‫اه یعاااااا د ر هاشاااااا ن راااااا ّ‬ ‫یااااااب‬ ‫اااااا نخاااااا اری راااااادی‬ ‫‪ 2٤‬ساااااا ع ر اااااا د‬

‫‪172‬‬
 ‫هدایت‬

‫خسااااااا ی شااااااادید رااااااا ا ااااااای‬ ‫رااااااا نااااااا عی اه ااااااا پ شااااااایدای‬ ‫ن ااااااا‬ ‫ااااااایکناااااااد‪.‬پ‬ ‫ااااااا خی‬
‫ااااا ااااا د‬ ‫ااااا ن ااااا‬ ‫ر یاااااد ر ااااا م ناااااهد خااااا قن رااااا ه ا دد‪.‬هیااااا ا ا رااااا‬ ‫شااااا د رن ر ای‬
‫ر یااااااد نااااااهد‬ ‫ر یااااااد رخ ارنااااااد‪.‬‬ ‫اااااا ی ک ئناااااا‬ ‫رلکاااااا‬ ‫انساااااا‬ ‫ن ن اااااا ن اااااا‬ ‫ساااااالط اساااااا‬
‫ف یدا ن ر ه ا دد‪.‬‬

‫ر اد‬

‫ر اااااا ه‬ ‫ا د ک ن اااااا د اساااااا‬ ‫کاااااا اساااااا یقاااااای ن ساااااای کاااااا ایاااااا ا اااااا‬ ‫چ ناااااا‬
‫ا هاه د ری یدا‬

‫ی دا د ک ‪:‬‬ ‫اع‬ ‫َّللا عه س ر ای‬

‫ّ‬

‫ين َم ْوتِ َها َوالَّتِي لَ ْم َت ُم ْت فِي َم َن ِام َها ۖ فَ ُي ْم ِسكُ الَّتِي َق َضى ٰ َعلَ ْي َها الْ َم ْو َت َو ُي ْر ِس ُل‬
‫ُس ِح َ‬
‫‪َ ‬ي َت َوفَّى ا ْلاَنْف َ‬
‫ى اِلَى ٰ اَ َجل ُم َس ًّمى ۚ اِ َّن فِي َ َٰذلِكَ َلا َيات ل ِ َق ْوم َي َت َف َّك ُرو َن ‪(‬زمر‪)٤2/‬‬ ‫ا ْلاُخْ َر ٰ‬

‫(ارواح را به هنگام مرگ انسان ها ودر وقت خواب انسان ها بر می گیرد ‪ ،‬ارواح کسانی را که‬
‫فرمان مرگ انان را صادر کرده است نگاه می دارد و ارواح دیگری را برای مدت معینی باز می گرداند‬
‫‪ ،‬به راستی که در این موضوع نشانه های روشنی برای اندیشمندان است‪).‬‬
‫اااااااای‬ ‫ا راااااااا این قااااااااد ن اااااااا د نااااااااهد خاااااااا ین ن اااااااا‬ ‫اااااااا‬ ‫خدا نااااااااد ن ساااااااای ا کاااااااا‬
‫ی ف ساااااا د‬ ‫ناااااا ه ا لاااااان فاااااا ا ن سااااااید اساااااا‬ ‫ن ساااااای ا کاااااا‬ ‫ا اااااای ا رراااااای‬ ‫دا د ااااااد‬
‫ی کند‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ف ا ن سید‬ ‫ا ف‬ ‫ه نی ک‬

‫ااااا ااااای ااااا هد کااااا ایااااا‬ ‫سااااال رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا‬
‫َّللا‬
‫ااااااد کاااااا ا ‪ :‬ساااااا س ّ‬ ‫َّللا عناااااا‬
‫ضاااااای ّ‬ ‫یاااااا‬ ‫دعاااااا ا ن اااااا خاااااا اب رخاااااا انی ‪ .‬اه اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫صلی هللا علی‬

‫‪173‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر ساااااان ر ک نااااااد هی ا‬ ‫ا راااااا پشاااااا‬ ‫د‬ ‫خ خاااااا ارن اااااای‬ ‫« اااااای یکاااااای اه شاااااا راااااا‬
‫ر ید‪:‬‬ ‫دا د سپ‬ ‫ا ن ی داند ک چ چیهی د خ د ن‬

‫ظ‬ ‫ار َح ْم َها َو ِإ ْن أ َ ْر َ‬

‫س ْلت َ َها فَاحْ فَ ْظ َها ِب َما تَحْ فَ ُ‬ ‫سي فَ ْ‬ ‫ضعْتُ َج ْنبِي َو ِبكَ أَرفَعُهُ ِإ ْن أ َ ْم َ‬
‫س ْكتَ نَف ِ‬ ‫ب َو َ‬
‫ک َر ه ِ‬
‫س ِم َ‬
‫« ِبا ْ‬

‫صا ِل ِحینَ » (بخاري)‪.‬‬

‫ِب ِه ِع َبادَكَ ال َ‬

‫ا‬ ‫ر ن‬ ‫یاا‬ ‫ار ه ی‬ ‫پل ی‬ ‫دا ا ر ن‬ ‫(پ‬

‫چاااااا‬ ‫ا ف ساااااا دی ر‬ ‫ه اااااااا‬ ‫ا ریاااااا‬ ‫ا ا ف اااااای‬ ‫راااااا‬ ‫رلنااااااد اااااای کن اااااااا‬

‫ا ر ظ ردا ‪.‬‬ ‫ا ر ظ ی کنی‬ ‫ص ر‬ ‫رندا‬

‫ر اد‬

‫عصااااااای ن ا‬ ‫َّللا رااااااا ه ااااااا‬

‫رااااااا نااااااهد ّ‬ ‫ه ی‬ ‫ااااااا‬ ‫ااااااا د ر هاشاااااا‬ ‫چ ناااااا رااااااا‬
‫ی کنیا‬

‫یق ی‬ ‫عااااااا س اسااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫ناااااااد پ‬ ‫د‬ ‫رااااااا د دسااااااا‬ ‫چ نااااااا د رااااااا ی کااااااا‬
‫ی ر شدا‬ ‫ضعی‬ ‫ر ی ع ین‬ ‫ای ن ر‬

‫ا راااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ه‬ ‫ه راااااا‬ ‫َّللا‬

‫اندیشااااااید ای کاااااا ّ‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااا اااااا راااااا راااااا س راااااا ایاااااا‬
‫ر ه ی ا داندا‬ ‫س‬

‫اااااای‬ ‫دادناااااان ا د فاااااا دا ضاااااا ی‬ ‫ا راااااا اااااا داد راااااا ه پاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫یاااااا اااااااا ا اااااا ه‬
‫ن ییا‬

‫ااااااادر ن ااااااا د ایا‬ ‫اااااااس‬ ‫خااااااا‬ ‫رشااااااا ن ک‬ ‫ااااااا‬ ‫یااااااا ااااااا رااااااا رااااااا س د ایااااااا‬
‫ه ناااااهد‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫پااااای رااااا د رااااا ایااااا کااااا‬ ‫یااااا ی ک ی ااااا‬ ‫رااااا خ اناااااد ایااااا‬ ‫چطااااا‬

‫‪174‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای رخشاااااد یقین‬ ‫ه رااااا ااااا‬ ‫ه رااااا‬ ‫ا‬ ‫عه اااااس رااااا ه ااااای اااااا دد خدا ناااااد‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫د ا د چندا ن ی ا ددا‬

‫َّللا عه ااااااس اااااای‬

‫ا عه ااااااس پاااااای نراااااا د ایا ّ‬ ‫عظ اااااا‬ ‫ناااااا ه راااااا ااااااد‬ ‫یاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬

‫ات لِّلْ ُموقِنِی َن ‪َ ‬وفِی اَنف ُِس ُک ْم اَفَلَا تُ ْب ِص ُرو َن ‪( ‬ذاریات‪)20-21/‬‬ ‫‪َ ‬وفِی ا ْلا َ ْر ِ‬
‫ض ا َی ٌ‬

‫(در زمین نشانه هایی فراوانی است که می خواهند به یقین برسند‪،‬ودر وجود خود شما‪،‬مگر نمی‬
‫بینید ؟)‬
‫ید‪:‬‬ ‫َّللا ی ف‬
‫ّ‬

‫ک ن َِس ًّيا ‪( ‬مریم‪)6٤/‬‬

‫‪َ ‬و ما کا َن َرب َ‬
‫(پروردگارت فراموش کار نبوده است‪).‬‬
‫عناااا ین ایاااا‬ ‫اااای شاااا ی کاااا‬ ‫اااا‬ ‫ساااای کل اااا ی« نَساااای » راااا ه اااای ااااا دی‬ ‫اااای راااا‬
‫ر‬ ‫ه س‬ ‫د ی شب‬ ‫چ د هی‬ ‫اس ک ا اه‬

‫خدا ند اه‬ ‫ی ه اااااای اسااااااا‬ ‫ساااااا ای کاااااا رااااااا‬ ‫ر ی یااااااک دانااااااا‬ ‫ااااااا اسااااااا‬ ‫خراااااا‬
‫اااای دانااااد کاااا چاااا کساااای‬ ‫فاااا د اااای یااااد ا‬ ‫ی راااای کاااا اه ساااا‬ ‫یاااا طاااا‬ ‫راااا ک ن دان ساااا‬
‫ا ی ن شد‪.‬‬ ‫ا ی ن شد د ک ب ن ش شد اس ک چ کسی‬

‫سااااااط‬ ‫ای سااااا کااااا رااااا این قاااااد شاااااد‬ ‫ط‬ ‫ی رااااا ا‬ ‫ااااا طااااا‬ ‫یلیااااا‬ ‫یااااا‬ ‫د‬
‫سااااای ن ا ااااای داناااااد‪.‬ر فاااااا دشااااا فااااا د ااااای‬ ‫طااااا‬ ‫چااااا کسااااای ن شاااااید شااااا د‪.‬رن ر ای‬
‫د ااااای‬ ‫ااااای شااااا د ر فاااااا‬ ‫خ ااااا ساااان‬ ‫اااای کناااااد ا د فاااااا‬ ‫عرااااا‬ ‫یااااد اه ساااااط فاااااا د‬

‫‪175‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای شاااااا د د شیشاااااا ای رساااااا رناااااادی شااااااد‬ ‫خاااااا‬ ‫پی ندد راااااا فااااااا شاااااای ب ی سد سااااااپ‬
‫رااااا دسااااا‬ ‫قاااااد شاااااد رن شی ساااااپ‬ ‫اناااااداه کااااا ر ایااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ساااااد ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا دسااااا‬
‫رن شااااد پاااا‬ ‫انااااداه کاااا راااا این قااااد شااااد اساااا‬ ‫اااا‬ ‫دی اااا ی اااای سااااد اااا راااا‬ ‫شااااخ‬
‫نیس‬ ‫نر د‬ ‫ا ی ک ف ا شک‬ ‫نه اس‬ ‫پک‬

‫رااااا دس ه ااااای سااااا ق ااااای‬ ‫ا اه سااااا‬ ‫رااااا ا‬ ‫خااااادایی کااااا یاااااک طااااا‬ ‫ناااااه اسااااا‬
‫ساااااط‬ ‫یاااااک دانااااا اناااااد اه دس ه ااااای ر ید ساااااپ‬ ‫سااااایل ی‬ ‫سااااا دنیااااا رااااا‬ ‫د اااااد ااااا د‬
‫اااا ایی‬ ‫ساااایل ی‬ ‫اااا راااا‬ ‫راااا این قااااد شااااد اساااا‬ ‫کشاااا ی راااا ساااا ه ینی کاااا فااااا شااااخ‬
‫ناااااه‬ ‫ااااای ساااااد پ ک‬ ‫رااااا ا‬ ‫ااااای شااااا د‬ ‫خ یااااا‬ ‫د شاااااد‬ ‫د ااااای سد ساااااپ‬ ‫رااااا کااااا‬
‫عااااا ی‬ ‫ااااای ن ید خدا ناااااد رااااا ک‬ ‫ااااادری‬ ‫ااااا ه ااااای‬ ‫ا اه سااااا‬ ‫اسااااا خااااادایی کااااا ایااااا ا ااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬

‫‪َ ‬و ِع ْن َد ُه َمفاتِ ُح الْ َغ ْی ِب لا َی ْعلَ ُمها اِلا ّ ُه َو َو َی ْعلَ ُم ما فِی الْ َب ِّر َو الْ َب ْح ِر َو ما َت ْسق ُُط ِم ْن َو َر َقة اِلا ّ َی ْعلَ ُمها‬
‫ض َو لا َر ْطب َو لا یابِس اِلا ّ فی ِکتاب ُمبین ‪َ ‬و ُه َو الَّذی َی َت َوفّاکُ ْم بِاللَّ ْی ِل َو‬ ‫مات الا َ ْر ِ‬ ‫َو لا َح َّبة فی ظُلُ ِ‬
‫َی ْعلَ ُم ما َج َر ْحتُ ْم بِالنَّهارِ ثُ َّم َی ْب َعثُ ُک ْم فی ِه ل ِ ُی ْقضى اَ َج ٌل ُم َس ّم ًى ثُ َّم اِلَ ْی ِه َم ْر ِج ُع ُک ْم ثُ َّم ُی َن ِّب ُئ ُک ْم بِما کُ ْن ُت ْم َت ْع َملُو َن‬
‫جاء اَ َح َدکُ ُم الْ َم ْو ُت َت َوفَّ ْت ُه ُر ُسلُنا َو ُه ْم لا‬ ‫‪َ ‬و ُه َو الْقا ِه ُر فَ ْو َق ِعبا ِد ِه َو ُی ْر ِس ُل َعلَ ْی ُک ْم َح َف َظ ًة َحتّى اِذا َ‬
‫ُی َف ِّرطُو َن» (انعام ‪)59-61‬‬

‫(گنجینه های غیب و کلید ان ها در دست خداست و کسی جز او از ان ها اگاه نیست و خداوند‬
‫از انچه در خشکی و دریا است اگاه است و هیچ برگی فرو نمی افتد مگر اینکه از ان خبر دار است‪،‬هیچ‬
‫دانه ای در تاریکی های زمین و هیچ چیز تر یا خشکی نیست که فروافتد‪،‬مگر این که در لوح محفوظ‬
‫ضبط و ثبت است‪.‬خدا است که در شب شما را می میراند و در روز شما را برمی انگیزاند و او می داند‬
‫که در روز چه می کنید و چه فراچنگ می اورید تا مهلت معین به سر اید‪،‬سپس به سوی خدا برمی‬
‫گردید و انگاه شما را بدان چه میکردید با خبر می گرداند‪.‬خداوند بر بندگان خود کاملا ً چیره است‪.‬او‬

‫‪176‬‬
 ‫هدایت‬

‫مراقبانی بر شما می گمارد و چون مرگ یکی از شما فرارسد‪،‬فرستادگان ما جان او می گیرند و کوتاهی‬
‫نمی کنند‪).‬‬
‫عن س ا‬ ‫ای ر چ‬

‫شاااااا د اااااای‬ ‫ا اااااا ا اااااا ق اف اااااا د‬ ‫اااااای ا یااااااد د‬ ‫سااااااخ‬ ‫ناااااای اه‬ ‫چاااااا یاااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا د اینکااااا‬ ‫ن ااااای اندیشااااای ر‬ ‫سااااا ی ی رااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د هنااااادای‬ ‫شااااا د‬
‫َّللا‬
‫ّ‬ ‫ااااااااد‬ ‫نی شاااااااا عی کاااااااا نی خدا نااااااااد یقین د‬ ‫اااااااادر د یاااااااا‬ ‫کاااااااا‬ ‫داناااااااای راااااااا‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫ر یش‬ ‫ر یش‬

‫کری ر ی‬ ‫سریح‬ ‫ک‬ ‫ص‬ ‫در ک‬ ‫س‬

‫اااااد ن اشااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ن اااااس ااااا یکی کااااا انسااااا‬ ‫یااااا‬ ‫یااااا کااااا‬ ‫ااااایچ‬ ‫ااااایچ د خ ااااای د‬
‫ا اااااای دانااااااد اااااایچ‬ ‫َّللا‬
‫اااااا اینکاااااا ّ‬ ‫یااااااک نیساااااا‬ ‫عاااااا ا یاااااا ن‬ ‫یاااااا د اع اااااا ق ب د‬
‫اااااا یکی‬ ‫یچ داناااااا ای د‬ ‫ااااااا اساااااا‬ ‫َّللا اه‬
‫اااااا اینکاااااا ّ‬ ‫ر ااااااای راااااا ه اااااای ن اااااای یااااااهد‬
‫راااااا خراااااا‬ ‫َّللا اه‬
‫اااااا اینکاااااا ّ‬ ‫نیساااااا‬ ‫عاااااا ا یاااااا ن‬ ‫د‬ ‫اااااا ی ه اااااای د داخااااااس ه اااااای‬
‫نیس‬ ‫دانن ا پن‬ ‫اه عل‬ ‫س‬ ‫چیهی د ه ی‬ ‫اس‬

‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س ی ف‬

‫س َو الْ َق َم َر ُک ٌّل‬ ‫ماوات بِ َغ ْي ِر َع َمد َت َر ْونَها ثُ َّم ْاس َتوي َعلَي الْ َع ْر ِ‬
‫ش َو َسخَّ َر الشَّ ْم َ‬ ‫الس ِ‬ ‫‪ ‬اللَّ ُه الَّذي َرفَ َع َّ‬
‫يات لَ َعلَّ ُک ْم بِلِقا ِء َر ِّب ُک ْم تُوقِ ُنو َن ‪( ‬رعد‪)2/‬‬
‫َص ُل ا ْلا ِ‬ ‫َي ْجري لِا َ َجل ُم َس ًّمي ُي َد ِّب ُر ا ْلا َ ْم َر ُيف ِّ‬

‫(خدا همان کسی است که اسمان ها را چنان که میبینید‪،‬بدون ستون برپا داشت‪،‬سپس به‬
‫فرمانروایی جهان هستی پرداخت و خورشید و ماه را فرمانبردار ساخت‪ .‬هر کدام تا مدت مشخصی به‬

‫‪177‬‬
 ‫هدایت‬

‫حرکت خود ادامه می دهند‪.‬خداوند کار و بار را می گرداند و او ایه ها را بیان می دارد‪.‬تا اینکه یقین‬
‫حاصل کنید که پروردگارتان را ملاقات خواهید کرد‪).‬‬
‫اااااا ی کاااااا نی ا کاااااا کاااااا د اااااا یقاااااای راااااا ااااااد‬ ‫اااااا ایاااااا نشاااااا ن‬ ‫یاااااا ک ی اااااا‬ ‫ایاااااا‬
‫صاااااس یااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫رنااااادا‬ ‫ااااادری ا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ی ساااااخ کااااا د خ شاااااید‬ ‫َّللا ا ااااا‬
‫ّ‬
‫َّللا اااااد‬
‫اساااااش رااااا ّ‬ ‫ا کااااا کااااا د ااااا رااااا یقااااای ک اااااس‬ ‫ااااا‬ ‫شااااا د‬ ‫ا ر ایااااا یااااا د‬
‫ش‬ ‫نه اس خدا ند صرر‬ ‫ی ر سی پ‬ ‫ا‬

‫ّللا در دل بە وسیلە ی تفکر در دخل و تصرف او در هستی‬

‫رسوخ یقین بە ه‬

‫اااااای کند ارظاااااا‬ ‫اااااا ق یاااااا‬ ‫َّللا ا د‬

‫ّ‬ ‫ن اااااا یی کاااااا یقاااااای راااااا ااااااد‬ ‫لاااااا‬ ‫اه‬
‫اندیشااااا‬ ‫سااااا ی اسااااا ‪.‬هی ا ااااااا رااااا دیاااااد ی ااااادری‬ ‫ااااا‬ ‫َّللا د‬
‫ّ‬ ‫صااااا‬ ‫کااااا د دخاااااس‬
‫ر عاااااث ری ااااا‬ ‫اااااد‬ ‫ی ااااا ی ا ااااای ا خااااا ا ی دید کااااا‬ ‫شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ی نشااااا‬ ‫رااااادا رن‬
‫ی خیلااااای ا ااااا‬ ‫ن ااااای‬ ‫ا رااااا هرااااا‬ ‫َّللا ا علااااای ا عظااااای‬
‫ّ‬ ‫ااااای اااااا دد کااااا چیاااااهی ه‪:‬سااااارر‬
‫رساااااای ی اه اااااا انی کاااااا نی ای ا کاااااا‬ ‫د ایاااااا‬ ‫صاااااا‬ ‫اااااای ریناااااای کاااااا خدا نااااااد ن اااااا‬
‫هاناااااا‬ ‫اااااا ب‬ ‫ثااااااس‪ :‬هن ر د اااااا طل ع‬ ‫ضاااااا ن اااااا د اساااااا‬ ‫خاااااا دن راااااا رک اااااا ف ا ا‬
‫ااااای کناااااد ااااا‬ ‫کااااا نی ا نقااااا‬ ‫خدا ناااااد اااااا ی ا ااااا‬ ‫ااااان ر یاااااد چ‬ ‫خ شید سااااا هاند‬
‫اااای‬ ‫ثاااا س اااا ی رساااای ی راااا ای لراااای کاااا اااادر‬ ‫ارطاااا‬ ‫ااااد ن ری هایااااد‪.‬د ایاااا‬ ‫راااا یقیناااا د‬
‫د دا د‪.‬‬ ‫ی اندیشد‬ ‫کند‬

‫از بین بردن تاثیر آتشی کە ابراهیم خلیل علیە السالم در آن افکنده شد‬

‫ااااااان افکناااااااد‬ ‫کااااااا ف ن د‬ ‫ساااااااط ااااااا‬ ‫ن ااااااا ی کااااااا ارااااااا ا ی خلیاااااااس علیااااااا ا ساااااااا‬
‫ا ر طس ن د‪.‬‬ ‫شد خدا ند ع س ثی‬

‫شاااااای‬ ‫راااااا ای اااااا کساااااای اساااااا کاااااا لراااااای ع ااااااس‬ ‫عر اااااای رااااااه‬ ‫ایاااااا ا اااااا د‬
‫ااااان د پناااااد‬ ‫ااااا ثی‬ ‫سااااایل ی ر طاااااس ن ااااا د‬ ‫ارااااا ا ی علیااااا ا ساااااا رااااا‬ ‫دا د هیااااا ا ن ااااا‬

‫‪178‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای ر شااااااد هی ا ایاااااا کاااااا خنثاااااای ن اااااا د‬ ‫َّللا شااااااک‬

‫ّ‬ ‫ااااااد‬ ‫د ریاااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫عراااااا‬
‫ساااااایل ی دی اااااا ی‬ ‫راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫شاااااای کاااااا ام‬ ‫‪َّ.‬للا اااااای انساااااا راااااا‬
‫ّ‬ ‫عاااااا د شااااااکنی اساااااا‬
‫ااااا‬ ‫د اااااد ثام ارااااا ی رااااا انی ا رااااا رااااا الی ااااان ر سااااا د‬ ‫ا ن ااااا‬ ‫ارااااا ا ی علیااااا ا ساااااا‬
‫ا راااااا ای‬ ‫ن کنااااااد یاااااا ف صاااااا فاااااا ا‬ ‫ا خاااااا‬ ‫شاااااا کننااااااد‬ ‫ا‬ ‫اااااای خ اساااااا ند‬ ‫اااااا‬
‫اااااد ن ا د‬ ‫ااااا یقااااای د‬ ‫ااااای خدا ناااااد عااااا س خ اسااااا‬ ‫یااااا ن یاااااد‬ ‫ارااااا ا ی علیااااا ا ساااااا‬
‫ااااا ااااا انی دنیااااا ی‬ ‫ااااا ااااای ا یاااااد‪ :‬ایااااا‬ ‫لاااااب ااااا ی ااااا ثریااااا ن یاااااد‪.‬ا یی کااااا خدا ناااااد رااااا‬
‫کاااااا ی‬ ‫خنثاااااای اااااای ساااااا ه‬ ‫لاااااا ی دیاااااادا ن‬ ‫اد‬ ‫اااااا ثی‬ ‫اااااا‬ ‫ش ساااااا کاااااا‬ ‫خصاااااا‬
‫ااااان افکناااااد شااااا د ی ااااایچ ااااا ی رااااادنن نسااااا هد‬ ‫ااااای کااااان کااااا ارااااا ا ی علیااااا ا ساااااا د‬
‫ان س ‪.‬‬ ‫ک ی د‬ ‫ر‬ ‫هی ا‬

‫اااااان ا ر طااااااس اااااای کنااااااد پ‬ ‫اااااا د د ساااااا هاند‬ ‫کاااااا نی‬ ‫عه ااااااس اااااا ن‬ ‫دااااااا‬ ‫پ‬
‫ی ا یند‪:‬‬ ‫ن ی افکنند د ر ی ک‬ ‫اد‬ ‫ا‬ ‫ن‬

‫انص ُروا ال ِ َه َت ُک ْم اِن کُن ُت ْم فَ ِاعلِی َن ‪( ‬انبیاء‪)6٨/‬‬

‫‪َ ‬قالُوا َح ِّرقُو ُه َو ُ‬
‫(گفتند‪:‬اورا خوب بسوزانید و معبودان خود را یاری دهید اگر میخواهید کاری انجام دهید‪).‬‬
‫ا‬ ‫ا رسااااااا هانید» ااااااای خ اسااااااا ند ر غااااااا د سااااااا هاند‬ ‫ناااااااد‪«:‬أر ُااااااا ُ»«ا‬ ‫ن‬ ‫نااااااا‬
‫َّللا‪:‬‬
‫ّ‬ ‫د‬ ‫د ر ار‬ ‫اه‬ ‫ی‬ ‫د ند ی ی‬ ‫نش‬

‫‪ ‬قُلْ َنا َیا نَا ُر کُونِی َب ْر ًدا َو َسلَا ًما َعلَى اِ ْب َرا ِهی َم* َو اَرا ُدوا بِ ِه َک ْیداً فَ َج َعلْنا ُه ُم ا ْلاَخْ َس ِری َن ‪(‬انبیا‪)70-69/‬‬

‫(گفتیم‪:‬ای اتش سرد و سالم شو بر ابراهیم‪.‬انان خواستند که ابراهیم را با نیرنگ خطرناکی نابود‬
‫کنند‪،‬ولی ما ایشان را زیانبار ترین مردم نمودیم‪).‬‬

‫‪179‬‬
 ‫هدایت‬

‫بطالن تأثیر کارد ابراهیم خلیل علیە السالم‬

‫ااااااای خ اسااااااا د‬ ‫ا کااااااا‬ ‫َّللا ااااااا ثی کااااااا د ارااااااا ا ی علیااااااا ا ساااااااا‬

‫ا نااااااا کااااااا ّ‬ ‫ااااااا‬
‫ساااااایل‬ ‫ا راااااا‬ ‫عاااااا س اساااااا عیس علیاااااا ا سااااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫پ‬ ‫اساااااا ی ف اااااا نر دا ی اه دساااااا‬
‫ا‬ ‫ااااااا‬ ‫ر ناااااد اسااااا‬ ‫ااااا کااااا دی یاااااه‬ ‫ااااا اینکااااا‬ ‫راااااح کناااااد خنثی ن ااااا د علی‬ ‫ی‬
‫اااااا ی‬ ‫ا اااااای ریناااااای کاااااا‬ ‫ا اااااای راااااا د خاااااا‬ ‫اه چنااااااد ث نیاااااا‬ ‫ر اااااا ا ی پ‬ ‫ی دساااااا‬
‫َّللا ااااا ثی ن ا ر طاااااس‬
‫ااااای د اااااد ی ّ‬ ‫یاااااک ر ااااا اه ااااا ف پ شااااای عصاااااری‬ ‫ااااای شااااا د‬
‫ااااای شااااا د ارااااا ا ی علیاااااا‬ ‫کااااا د رااااا ااااااا د اسااااا عیس علیااااا ا ساااااا ا اشاااااا‬ ‫ااااای ن یاااااد‬
‫کاااا د ا راااا ااااا دنن اااای کشااااد اااای‬ ‫راااا نی ن یااااد‬ ‫ا‬ ‫ا عاااا م سااااعی اااای کنااااد کاااا ا‬ ‫ا سااااا‬
‫اااای راااا د کاااا اراااا ا ی علیاااا ا سااااا‬ ‫اااایچ اااا ثی ی ناااادا د ‪ .‬ر اااای اساااا عیس علیاااا ا سااااا ا اااا‬
‫ع س اس ‪.‬‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫د‬ ‫ن ی د د ا ای‬ ‫ک د ا ک‬

‫اسااااا کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا‬ ‫ااااان ا ‪:‬نسااااا ها ر کااااا د ااااا ا ااااا ‪:‬نر‬ ‫ا ااااای کااااا رااااا‬ ‫پااااا‬
‫ا نکن‪.‬‬ ‫خداس ا ‪ :‬ی ن‬ ‫ک رند ای اه رندا‬ ‫ر نن‬

‫چااااااا‬ ‫ااااااا ی‬ ‫ااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫رلک پ‬ ‫ااااااا نیسااااااا‬ ‫داااااااا‬ ‫َّللا اسااااااا کااااااا ن ااااااا پ‬
‫ا ّ‬
‫اس ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ش یط‬ ‫شی‬

‫اااااا ا‬ ‫ا د شااااااک ن دا د ا کاااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا‬ ‫ی ن‬ ‫َّللا ک ساااااا ا ن ناااااا‬

‫یقیناااااا راااااا ّ‬
‫علیاااا ا سااااا‬ ‫یاااا ن‬ ‫علیاااا ا سااااا ف صاااا ی راااا ای عراااا د داشاااا ر شااااد‬ ‫اااای خاااا د اااا یاااا ن‬
‫ی کند‪:‬‬ ‫ا ک ا‬ ‫ل‬ ‫ای‬ ‫د شک ن ن‬ ‫چن‬

‫َک اِنِّي کُ ْن ُت ِم َن الظَّال ِ َ‬

‫مين ‪( ‬انبیاء‪)٨7/‬‬ ‫‪ ‬لا اِل َه اِلا َّ اَنْ َت ُس ْبحان َ‬

‫(معبودی جز تو قابل پرستش نیست‪،‬پاک و منزهی تو‪،‬به راستی که من از زمره ی ظالمان بوده‬
‫ام‪).‬‬

‫‪180‬‬
 ‫هدایت‬

‫علیااااا ا ساااااا د شاااااک ن رااااا‬ ‫ر یاااااد دسااااا اه ااااا ا خااااا د رکشاااااد ااااا یااااا ن‬ ‫ن نااااا‬ ‫پااااا‬
‫د د‬ ‫ان‬ ‫ا‬ ‫عر د رپ داهد خدا ند ع س ر ان ا رپ ی د‬

‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س ی ف‬

‫غاضباً فَ َظ َّن اَ ْن لَ ْن نَ ْق ِد َر َعلَ ْي ِه َفنادي فِي الظلُ ِ‬

‫مات اَ ْن لا اِل َه اِلا َّ اَنْ َت ُس ْبحان َ‬
‫َک‬ ‫ون اِ ْذ َذ َه َب ُم ِ‬‫‪َ ‬و َذا الن ِ‬
‫ک نُ ْن ِجی الْ ُمؤ ِْمنِی َن ‪( ‬انبیاء ‪)٨7-٨٨/‬‬ ‫مين* فَ ْاس َت َج ْبنا لَ ُه َو ن ََّج ْینا ُه ِم َن الْ َغ ِّم َو کَذل ِ َ‬
‫اِنِّي کُ ْن ُت ِم َن الظَّال ِ َ‬
‫(ذو النون را در ان هنگام که خشمناک بیرون رفت و گمان برد که بر او سخت و تنگ نمی‬
‫گیریم‪،‬پس در میان تاریکی ها فریاد بر اورد که معبودی جز تو نیست‪،‬پاک و منزهی تو ‪ ،‬من از جمله ی‬
‫ستمکاران بوده ام‪.‬ما دعای او را پذیرفتیم و وی را از غم رها کردیم‪،‬و ما این گونه مؤمنان را نجات می‬
‫دهیم‪).‬‬
‫ن دا‬ ‫علی ا سا ا‬ ‫ر ی ن‬ ‫سریح ا د شک ن ن‬ ‫چ کسی ک‬

‫دا‬ ‫ری‬ ‫ا اه شک ن ن‬ ‫چ کسی ا‬

‫ی ندا‬ ‫ر این‬ ‫شد ا اه شک ن ن‬ ‫اه خ‬ ‫اپ‬ ‫چ کسی د خ کد‬

‫کننااااااااااااااد ی اااااااااااااا د د‬ ‫ه ی اااااااااااااا‬ ‫ف اااااااااااااا ن ای‬ ‫ع ی‬ ‫دااااااااااااااا‬ ‫َّللا پ‬

‫ا ّ‬
‫ا‬ ‫ی ر شااااااااااد‪ .‬ا رخشاااااااااا یند اااااااااا ی رخش یشاااااااااا‬ ‫نیساااااااااا‬ ‫اااااااااایچ شااااااااااکی د‬ ‫هی کاااااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫اس ‪.‬خدا ند ع س ی ف‬

‫‪َ ‬و اَنْ َب ْتنا َعلَ ْي ِه شَ َج َر ًة ِم ْن َي ْقطين ‪( ‬صافات‪)1٤6/‬‬

‫(ما کدو ُبنی بر بالای او رویانیدیم‪).‬‬

‫ی ر ا یقی پیدا ک دی ی ن ا‬

‫‪181‬‬
 ‫هدایت‬

‫از بین بردن ویژگی جریان آب برای موسی علیە السالم‬

‫اااااا اط‬ ‫ا اااااا ا‬ ‫ب د یاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫ساااااا ی ا د‬ ‫اااااا‬ ‫خدا نااااااد اااااا چناااااای طریعاااااا‬
‫ا راااااا ا اااااا ا‬ ‫اطاااااا‬ ‫ر کاااااا‬ ‫ی‬ ‫اااااا ایاااااا کاااااا خدا نااااااد‬ ‫خ شاااااا نن ر طااااااس ک د علاااااای‬
‫سااااااط ساااااایدن‬ ‫ساااااا د ای‪-‬هد عصاااااا راااااا د یاااااا‬ ‫ا راااااا چیااااااه رساااااای‬ ‫ی‬ ‫د یاااااا داد اساااااا‬
‫اااااد خشاااااک‬ ‫ثاااااس کااااا‬ ‫ب غییااااا کااااا د‬ ‫د خااااا ا‬ ‫سااااای علیااااا ا ساااااا ‪-‬خنثااااای ف‬
‫کند‪.‬‬ ‫سی علی ا سا عر‬ ‫سیدن‬ ‫شد‬

‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س ی ف‬

‫صاک الْ َب ْح َر فَانْ َفلَ َق فَکا َن کُل فِ ْرق کَالطَّ ْو ِد الْ َعظي ِم ‪( ‬شعرا‪)63/‬‬
‫‪ ‬فَاَ ْو َح ْينا اِلي ُموسي اَ ِن اضْ ر ِْب بِ َع َ‬
‫(به دنبال ان به موسی پیام دادیم که عصای خود را به دریا بزن‪ .‬دریا از هم شکافت‪،‬و هر بخشی‬
‫همچون کوه بزرگی گردید‪).‬‬
‫راااااا عصاااااا ین راااااا د یاااااا‬ ‫ک د خ اساااااا د راااااا‬ ‫ساااااای اه د یاااااا عراااااا‬ ‫رعااااااد اه اینکاااااا‬
‫ا‬ ‫شاااااک ی نن ا‬ ‫ساااااید کااااا ف عااااا‬ ‫ااااای‬ ‫رهناااااد ااااا د یااااا رااااا ر ااااا ا ااااان ر ا دد چااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫عقیب کنند ک خدا ند ع س ر ا ف‬

‫ک الْ َب ْح َر َر ْهواً اِنَّ ُه ْم ُج ْن ٌد ُمغ َْرقُو َن ‪( ‬دخان‪/‬ایه ‪)2٤‬‬

‫‪َ ‬و ات ُْر ِ‬

‫(و دریا را گشوده واگذار‪.‬ایشان گروهی هستند که قطعاً غرق می گردند‪).‬‬

‫ب رااااااا‬ ‫کنناااااااد کااااااا خااااااا ا‬ ‫شاااااااک ی نن ااااااای خ ا ناااااااد اه د یااااااا عرااااااا‬ ‫ف عااااااا‬
‫پ یااااا‬ ‫طغیااااا‬ ‫نااااا ر د ااااای کناااااد ایااااا ا نااااا ظل کرااااا‬ ‫ااااای ا ااااا ق‬ ‫ر ااااای اااااا دد‬
‫ی ی رد‪.‬‬

‫ا د دس دا د‪.‬‬ ‫هی‬ ‫ی س‬ ‫نه اس خدایی ک ک‬ ‫پک‬

‫‪182‬‬
 ‫هدایت‬

‫س ف ا ن ن ی کند‪.‬‬ ‫ید د یا‬ ‫ل‬ ‫نه اس کسی ک‬ ‫پک‬

‫خداوند ارتباط میان شىء و سبب مستقیم دنیوی آن را از بین می برد‬

‫رااااا ای خنثااااای ن ااااا د اع قااااا د رااااا ا رااااا ط یاااااک چیاااااه رااااا‬ ‫خدا ناااااد عااااا س اااااا ی ا ااااا‬
‫اسااااا د ااااای کناااااد‪.‬هی ا ایااااا ا ااااا نظااااا‬ ‫اسااااار ب سااااا قی دنیااااا ی ان اه ضااااا د یااااا خااااا‬
‫َّللا‬
‫ااااا د دا د کااااا ّ‬ ‫یشااااا رااااادا ا ااااا ا ن یاااااد رنااااا ر ای چیه ااااا یی‬ ‫َّللا‬
‫کااااا نی ای نیسااااا کااااا ّ‬
‫ی نااااا یک ااااا‬ ‫ثریااااا یقااااای رااااا اااااد‬ ‫ااااا رااااا خااااا ط‬ ‫د‪.‬‬ ‫عک سااااان ا ااااای‬ ‫ضااااا د‬
‫ااااا یی ر اسااااا ‪ .‬ر خااااای اه‬ ‫کاااااس رااااا ا کااااا اه ااااا شااااا یک‬ ‫لاااااب ااااا ی رنااااادا نن‬ ‫د‬
‫ا د عر ند اه‪:‬‬ ‫ای‬

‫آوردن امنیت از ترس و وحشت‬

‫ااااا د ن رااااا‬ ‫سااااای علیااااا ا ساااااا‬ ‫عااااا س د داسااااا‬ ‫داااااا‬ ‫یااااا ن ااااای رینااااای کااااا پ‬
‫د اس ا‬ ‫رش‬ ‫ا اه‬ ‫ا نی‬ ‫ف ع‬

‫ین ا ی خ ب ریندین‪:‬‬ ‫د ای ف‬

‫‪َ ‬و اَ ْو َح ْینا اِلى اُ ِّم ُموسى اَ ْن اَ ْر ِض ِعی ِه فَاِذا ِخ ْف ِت َعلَ ْی ِه ‪( ...‬قصص‪)7/‬‬

‫(به مادر موسی الهام کردیم که موسی را شیر بده‪،‬و هنگامی که بر او ترسیدی‪)...‬‬
‫ااااااا‬ ‫ی ا ا یاااااااه اه ایااااااا‬ ‫رشااااااا اسااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫اااااااا ا‬ ‫ایااااااا ر ااااااا ریااااااا‬
‫چیس ا‬

‫جاعلُو ُه ِم َن الْ ُم ْر َسلِی َن ‪( ‬قصص‪)7/‬‬

‫ک َو ِ‬
‫‪ ‬فَاَلْ ِقی ِه فِی الْ َی ِّم َو لا َتخافِی َو لا َت ْح َزنِی اِن ّا َرادو ُه اِلَ ْی ِ‬

‫‪183‬‬
 ‫هدایت‬

‫(وی را به دریا بینداز‪،‬و مترس و غمگین مباش که ما او را به تو باز می گردانیم و از زمره ی‬

‫پیغمبرانش می نماییم‪).‬‬
‫اساااااا ‪ .‬ی راااااا یقاااااای راااااا هللا ااااااس ا اااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫ایاااااا نیااااااه راااااا ی دی اااااا اه رشاااااا‬
‫یا دد‪ ٬‬ا چ ن ا‬ ‫ردیس ر ر ی اه ا نی‬

‫‪ ‬فَالْ َت َق َط ُه ا ُل فِ ْر َع ْو َن ل ِ َي ُكو َن لَ ُه ْم َع ُد ًّوا َو َح َزنًا ۗ اِ َّن فِ ْر َع ْو َن َو َها َما َن َو ُج ُنو َد ُه َما كَانُوا َخ ِاطئِي َن ‪َ ‬و َقالَ ِت‬
‫ا ْم َراَ ُت فِ ْر َع ْو َن قُ َّر ُت َع ْين لِي َولَكَ ۖ َلا َت ْق ُتلُو ُه َع َسى ٰ اَ ْن َي ْن َف َع َنا اَ ْو نَتَّ ِخ َذ ُه َولَدًا َو ُه ْم َلا َيشْ ُع ُرو َن ‪( ‬قصص‪-۹/‬‬
‫‪)۸‬‬

‫( خاندان فرعون‪ ٬‬موسی را برگرفتند و سرانجام دشمن انان و مایه اندوهشان شد! مسلماً فرعون و‬
‫هامان و لشکریانشان خطاکار بودند‪ .‬زن فرعون گفت‪ :‬او را نکشید‪ ٬‬نور چشم من و تو است‪ .‬شاید‬
‫برای ما مفید باشد‪ ٬‬و یا اصلا او را پسر خو کنیم‪ ٬‬انان نمیفهمیدند و در نمییافتند‪).‬‬
‫ااااایشااااا د‪٬‬‬ ‫نیاااااه نااااا‬ ‫یاااااب لاااااب خااااا د ف عااااا‬ ‫رااااادی‬ ‫ااااایسااااا هد‬ ‫لاااااب ه ف عااااا‬
‫د ن ر یا دد‪ ٬‬چ ن ا‬ ‫ر‬ ‫د ر‬ ‫هی ا لب د دس هللا اس ‪ .‬پ‬

‫اض َع ِم ْن َق ْب ُل فَقَالَ ْت َه ْل اَ ُدل ُك ْم َعلَى ٰ اَ ْه ِل َب ْيت َي ْك ُفلُونَ ُه لَ ُك ْم َو ُه ْم لَ ُه ن ِ‬

‫َاص ُحون‬ ‫‪َ ‬و َح َّر ْم َنا َعلَ ْي ِه الْ َم َر ِ‬
‫‪ ‬فَ َر َد ْدنَا ُه اِلَى ٰ اُ ِّم ِه ك َْي َت َق َّر َع ْي ُن َها َو َلا َت ْح َز َن َول ِ َت ْعلَ َم اَ َّن َو ْع َد اللَّ ِه َح ٌّق َولَ َٰ ِك َّن اَ ْك َث َر ُه ْم َلا َي ْعلَ ُمو َن ‪( ‬‬
‫قصص‪.)۱۳-۱۲/‬‬

‫پیش از ان ما دایگان را از او بازداشتیم و خواهر موسی گفت‪ :‬ایا شما را به ساکنان خانوادهای‬
‫رهنمود کنم که برایتان سرپرستی او را بر عهده گیرند و خیرخواه و دلسوز او باشند؟ ما موسی را به‬
‫مادرش باز گرداندیم تا چشمش روشن شود و غمگین نگردد و بداند که وعدهی خدا راست است‪٬‬‬
‫اگرچه بیشتر مردم نمیدانند‪).‬‬

‫‪184‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااا ‪٬‬‬ ‫چاااااا د راااااای‬ ‫ه اااااای‬ ‫اااااا‬ ‫ف یننااااااد ی ساااااا‬ ‫نااااااه اساااااا‬ ‫پاااااا ک‬ ‫پاااااا‬
‫ن ای ر رک‬ ‫ف‬

‫آمدن نبوت از قلب خانەی کفر‬

‫فاااااا ینن‪ ٬‬ساااااایل ای‬ ‫دنیاااااا‬ ‫صاااااا فن د ا اااااا‬ ‫اااااا ی خدا نااااااد دخااااااس‬ ‫کاااااا د ک‬
‫ااااایاندیشاااااد د‬ ‫سااااا‬ ‫کسااااایکااااا رااااا ایااااا‬ ‫ثریااااا یقااااای رااااا هللا اااااس ا ااااا اسااااا ‪ .‬پااااا‬ ‫ااااا‬
‫دا د‪ ٬‬ا ر اااااا راااااا خاااااا ط‬ ‫غاااااا ی‬ ‫اااااا ی خدا نااااااد عاااااا س ااااااا ی راااااا یکاااااادی‬ ‫یی رااااااد کاااااا ک‬
‫ا اس ‪.‬‬ ‫طل‬ ‫رک ی ک ن خ دن اه‬

‫ضااااا دن اه‬ ‫اااااین یاااااد کااااا‬ ‫اااااید اااااد‪ ٬‬چیاااااهی ا قاااااد‬ ‫ا غییااااا‬ ‫ااااا‬ ‫خدا ناااااد ااااا انی‬
‫چااااا ا س قاااااد شاااااد اسااااا ‪ ٬‬ااااایر شاااااد‪ .‬رااااا‬ ‫ااااایایااااا د‪ .‬یعنااااای ضااااا د ن ی ااااا ی‬ ‫س چشااااا‬
‫ااااااای‬ ‫خ نااااااا ی ک ااااااا سااااااا رااااااا‬ ‫پیااااااا ر ی اه د‬ ‫ثااااااا س ااااااایرینااااااای کااااااا نرااااااا‬ ‫عنااااااا ا‬
‫یشاااااا د راااااا ایاااااا ا یااااااد کاااااا ناااااا‬ ‫ریاااااا‬ ‫د‪ .‬ساااااای علیاااااا ا سااااااا د خ ناااااا ی ف عاااااا‬
‫اااااایا دد‪.‬خدا نااااااد عاااااا س‬ ‫اند شاااااا‬ ‫یاااااا ی اااااا‬ ‫دشاااااا‬ ‫ر شااااااد‪ ٬‬ا اااااا ساااااا ان‬ ‫چش شاااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬

‫وسى ٰ اَ ْن اَ ْر ِض ِعي ِه ۖ فَ ِا َذا ِخ ْف ِت َعلَ ْي ِه فَاَلْ ِقي ِه فِي الْ َي ِّم َو َلا َت َخافِي َو َلا َت ْح َزنِي ۖ اِنَّا َرادو ُه‬ ‫‪َ ‬واَ ْو َح ْي َنا اِلَى ٰ اُ ِّم ُم َ‬
‫اِلَ ْي ِك َو َجا ِعلُو ُه ِم َن الْ ُم ْر َسلِين ‪ ‬فَالْ َت َق َط ُه ا ُل فِ ْر َع ْو َن ل ِ َي ُكو َن لَ ُه ْم َع ُد ًّوا َو َح َزنًا ۗ اِ َّن فِ ْر َع ْو َن َو َها َما َن َو ُج ُنو َد ُه َما‬
‫كَانُوا َخ ِاطئِي َن ‪ ( ‬قصص‪.)7-٨/‬‬

‫( به مادر موسی الهام کردیم که موسی را شیر بده و هنگامی که بر او ترسیدی وی را به دریا بینداز‬
‫و مترس و غمگین مباش که ما او را به تو باز میگردانیم و از زمرهی پیغمبرانش مینماییم‪ .‬خاندان فرعون‪٬‬‬
‫موسی را برگرفتند و سرانجام دشمن انان و مایهی اندوهشان شد! مسلماً فرعون و هامان و لشکریانشان‬
‫خطاکار بودند‪).‬‬

‫‪185‬‬
 ‫هدایت‬

‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ف ع ‪ -‬عن خدا ر ا ر د‪ -‬چنی‬ ‫چنی خدا ند اه هر‬

‫‪ ‬اَلَ ْم ن َُر ِّبكَ فِي َنا َولِيدًا َولَبِث َْت فِي َنا ِم ْن ُع ُم ِر َك ِسنِين ‪( ‬شعراء‪.)۱۸/‬‬

‫(ایا ما تو را در کودکی میان خود نپروردهایم؟! و ایا سالهای متمادی از عمرت در بین ما ماندگار‬
‫نبودهای‪).‬‬
‫ر اد‬

‫ساااااای علیاااااا‬ ‫ریاااااا‬ ‫چاااااا ا خدا نااااااد‬ ‫ن اااااا کاااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫د اندیشاااااای پ‬ ‫راااااا اااااادری‬
‫ا دادا‬ ‫ا شخص م د خ ن ی ف ع‬ ‫ا سا‬

‫یقی ر ا ن د دس ی رندا نن اس ‪.‬‬ ‫س‬ ‫خدا ند اه ای ک‬ ‫نظ‬

‫ر اد‬

‫ساااااای علی ا سااااااا راااااا ف عاااااا ‪ -‬عناااااا‬ ‫ان یااااااهی کاااااا د داساااااا‬ ‫ساااااا ی رساااااای ری‬
‫اساااا کاااا راااادانی ف عااااا‬ ‫اااایشااااا د‬ ‫لراااا‬ ‫خاااادا راااا ا راااا د‪ -‬ر عااااث سااااا رک شااااد یقاااای د‬
‫رااااادی‬ ‫نااااا ر دی اااااد ن خ ا اااااد شاااااد‬ ‫ی‬ ‫اااااب اکااااا‬ ‫د خااااا ارن دیاااااد کااااا پسااااا رچ ای‬
‫راااای پ یاااا‬ ‫هللا راااای رااااد‬ ‫یااااب اااا ناااا هاد پساااا ی ا کاااا راااا دنیاااا اااای ااااد‪ ٬‬اااایکشاااا ‪ ٬‬ااااد‬
‫ساااایل‬ ‫اااا ی ناااا هادا پساااا راااا دساااا ف عاااا ‪ ٬‬خدا نااااد راااا‬ ‫اااا کشاااا شااااد‬ ‫اساااا ‪ ٬‬ا اااا علاااای‬
‫ااااا‬ ‫سااااای علیااااا ا ساااااا‬ ‫اااااه‬ ‫سااااای ایااااا نظااااا ف عااااا نی ا ر طاااااس ن ااااا د‪ ٬‬رنااااا ر ای ا رااااا‬
‫سااااای علیااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ااااایپااااا داهد‪٬‬‬ ‫ریااااا ا‬ ‫رااااا ایااااا خااااا دن رااااا‬ ‫ا ااااایکشاااااد‪ ٬‬رلکااااا عاااااا‬
‫خدا ناااااد عااااا س رااااا‬ ‫رشااااا هد شاااااد‪ ٬‬پااااا‬ ‫اااااد ااااا د ن اه خشااااا ن ف عااااا‬ ‫ا ساااااا رااااا دنیااااا‬
‫ب نیااااااه راااااا قاااااادی هللا راااااا ساااااا ی کاااااا‬ ‫ا ا اااااا کاااااا د کاااااا ف هناااااادن ا راااااا د یاااااا ری کنااااااد‬
‫ا نااااااااهد ناااااااا‬ ‫ا اه ب اااااااایای نااااااااد‬ ‫ا‬ ‫یی رااااااااد‪ ٬‬خاااااااا ن اد ی ف عاااااااا‬ ‫یاااااااا‬ ‫ف عاااااااا‬

‫‪186‬‬
 ‫هدایت‬

‫نااااا ر دی پ دشااااا ی‬ ‫ر عاااااث اکااااا ف عااااا‬ ‫رااااا الخ‬ ‫ااااایشااااا د‬ ‫راااااه‬ ‫ن یی راااااد‬ ‫پااااا‬
‫س کشی ان یا دد‬

‫یسخ‬ ‫خن یف ع‬ ‫چ کسی ب ا ر س‬

‫ب ا د دس دا دا‬ ‫چ کسی انی‬

‫چ ا خص ص م خ ن ی ف ع ا‬

‫ی نر دا‬ ‫دی‬ ‫ید ش‬ ‫دی‬ ‫ا ر خ ن ی شخ‬ ‫چ اا‬

‫دی نر دا‬ ‫ا س قی ر‬ ‫چ ا با‬

‫ن ف ا‬ ‫ا رعد ر‬

‫ریااااا‬ ‫فقاااااط‬ ‫سااااا‬ ‫ریااااا نکااااا د‪ ٬‬ااااااا‬ ‫ا ن فااااا‬ ‫ا‬ ‫چااااا ا کسااااای یااااا اه ف عااااا‬
‫پی ر ر ه یا ددا‬ ‫ر د‪ ٬‬چ ا ر عن ا ف س د‬

‫اع ااااا د‬ ‫قصااااا د ق یااااا یقااااای رااااا هللا‬ ‫ریااااا نیسااااا ‪ ٬‬رلکااااا‬ ‫ضااااا ع ن ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د ای‬
‫ص رن یر شد‪.‬‬ ‫ی رندا‬ ‫ر ا د ن‬

‫اک ا دد‬ ‫ر دس خ دن خ ا‬ ‫ف ع‬ ‫هللا خ اس‬

‫بیرون آمدن آب از سنگ‬

‫وسى ٰ ل ِ َق ْو ِم ِه َف ُقلْ َنا اضْ ر ِْب بِ َع َصا َك الْ َح َج َر ۖ فَانْف ََج َر ْت ِم ْن ُه ا ْث َن َتا َعشْ َر َة َع ْي ًنا ۖ َق ْد َعلِ َم‬ ‫‪َ ‬واِ ِذ ْاس َت ْس َقى ٰ ُم َ‬
‫ين ‪( ‬بقره‪.)۶۰/‬‬ ‫ض ُم ْف ِس ِد َ‬‫كُل اُنَاس َمشْ َر َب ُه ْم ۖ كُلُوا َو ْاش َر ُبوا ِم ْن رِ ْز ِق اللَّ ِه َو َلا َت ْع َث ْوا فِي ا ْلا َ ْر ِ‬

‫‪187‬‬
 ‫هدایت‬

‫(به یاد ار هنگامی را که موسی برای قوم خود طلب اب کرد‪ .‬پس گفتیم‪ :‬عصای خویش را بر‬
‫سنگ بزن‪ .‬ان گاه دوازده چشمه از سنگ جوشیدن گرفت‪ .‬هر تیرهای از مردم‪ ،‬ابشخور خود را دانست‪٬‬‬
‫از روزی خدا بخورید و بنوشید و تباهکارانه در زمین به لاف و گزاف و تجاوز و تع ّدی نپردازید‪).‬‬
‫د اااااا‬ ‫رلاااااا ی سااااااخ ی اه خشکساااااا ی ساااااایدند‪٬‬‬ ‫ساااااای علی ا سااااااا ه اااااا نی راااااا‬ ‫اااااا‬
‫ا یکااااای یکااااای رااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ااااا‬ ‫فااااا‬ ‫هی اه رااااای‬ ‫دناااااد‪ ٬‬کشااااا‬ ‫پ یااااا‬ ‫خشاااااک شاااااد‪ ٬‬چ‬
‫ساااااای رخ ا نااااااد اه خدا نااااااد‬ ‫چاااااا ای نداشاااااا ند ااااااه ای کاااااا اه‬ ‫ناااااا‬ ‫کاااااا خاااااا د اااااایکشااااااید‬
‫د راااااا یکاااااا راااااا ار اااااا‬ ‫ا پاااااا ی ف‬ ‫ساااااای د خ اس شاااااا‬ ‫طلااااااب راااااا ا ن یااااااد‪.‬‬ ‫ر ایشاااااا‬
‫رلنااااد کااااا د اه خدا نااااد طلاااااب رااااا ا ن اااا د‪ ٬‬ااااای رااااا ا‬ ‫دساااا نن ا رااااا سااااا‬ ‫یسااااا‬ ‫ااااین‬
‫ک س ا ر ا ک س ا‬

‫عقاااااا س‬ ‫اااااایچ راااااا انی ن اااااایراااااا د‪ ٬‬هیاااااا ا خدا نااااااد عاااااا س د ساااااا دا د راااااا شاااااای ایغی‬
‫ا‬ ‫اااااااد‬ ‫سرباالسااااااار ب د‬ ‫اد‬ ‫ب ن یاااااااد ااااااا یقااااااای‬ ‫نک دنی دعااااااا ین ا سااااااا‬ ‫رااااااا‬
‫ااااید ااااد کاااا عصاااا ین ا‬ ‫ساااای علی ا سااااا دساااا‬ ‫ی ناااا ان ث راااا کنااااد‪ ٬‬ناااا د اساااار ب‪ ٬‬راااا‬
‫د خ اساااااا‬ ‫اااااا د دا دا ناااااا‬ ‫راااااا ا‬ ‫ساااااان‬ ‫رهنااااااد‪ ٬‬اااااای چاااااا ا راااااا طی یاااااا‬ ‫راااااا ساااااان‬
‫نیساااااا ‪٬‬‬ ‫ن شاااااایدنی د‬ ‫اااااایچ ب‬ ‫سااااااخ اساااااا‬ ‫اااااایکننااااااد‪ ٬‬د راااااا یکاااااا ساااااان‬ ‫راااااا ا‬
‫ریااااا‬ ‫ااااااا اه دس سااااان‬ ‫ا د شااااا د‪ ٬‬خ ا اااااد شکسااااا‬ ‫ااااااا رااااا عصااااا ضااااا ر رااااا سااااان‬
‫ک فی نیس ‪.‬‬ ‫ید‪ ٬‬ر ای عداد ریش‬

‫ساااااای علی ا سااااااا نساااااار راااااا خدا نااااااد یقاااااای دا د‪ ٬‬راااااا عصاااااا ین ضاااااا ر ای راااااا ساااااان‬
‫سی اب شدند‬ ‫ن شیدند‬ ‫شید‬ ‫د اهد چش‬ ‫هد‪ ٬‬اه‬

‫نر دا‬ ‫ر د‪ ٬‬د ر یک ر انی د ک‬ ‫چ ک‬ ‫ی سن‬

‫رنااااادا نن رااااا یقااااای داشااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫اااااد‬ ‫ا د اثرااااا‬ ‫ااااان‬ ‫هللا‬ ‫اااااد‬ ‫ا ااااا ایااااا‬
‫ین اس ‪.‬‬ ‫ری‬ ‫ر ا ی ن‬

‫‪188‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر اد‬

‫فااااااا ینن‬ ‫دنیااااااا‬ ‫خدا ناااااااد د ا ااااااا‬ ‫صااااااا‬ ‫ااااااا ر یاااااااد اه خااااااااس کااااااا د دخاااااااس‬
‫یقااااای رااااا ا ا دسااااان ر سااااای‪ ٬‬ر یاااااد د‬ ‫‪ ٬‬پناااااد‬ ‫رااااا عرااااا‬ ‫ر ضااااا ا پی ا نااااا‬ ‫ا شااااا‬
‫ااااا نسااااار رااااا خدا ناااااد عااااا س داشااااا ر شااااای‪ ٬‬پااااا‬ ‫سااااا رک ی ک‬ ‫لرااااا یقینااااای رااااا اسااااا ا ی‬
‫کااااا ر ااااا یی‪ ٬‬ااااااا دسااااا اه کساااااب ااااا س رااااا ا رکشااااا ‪ ٬‬دی ااااا چیاااااهی رااااا ای‬ ‫د سااااا نیسااااا‬
‫شد‬ ‫یچ شغلی‪ ٬‬خ ن نشی خ ا‬ ‫رد‬ ‫خ د ندا‬

‫ر خدا ند عه س ک س ا‬ ‫یق ی ن‬

‫ر هللا ک س ا‬ ‫اع د‬

‫ان س ا‬ ‫چیه د‬ ‫ن یدانی ک خدا ند ر‬

‫ند ان س ا‬ ‫هی د ند ی د‬ ‫ن یدانی ک خدا ند‬

‫ید‪:‬‬ ‫خدا ند ع س یف‬

‫‪َ ‬و َم ْن َيتَّقِ اللَّ َه َي ْج َع ْل لَ ُه َمخْ َر ًجا‪َ .‬و َي ْر ُز ْق ُه ِم ْن َح ْي ُث َلا َي ْح َت ِس ُب ‪ (‬طلاق‪)2-3/‬‬

‫( هرکس تقوای الله را پیشه سازد الله راه نجات برای او قرار میدهد و از جایی که تصورش را‬
‫نمیکند به او روزی میرساند‪).‬‬
‫دند‪:‬‬ ‫د اس ک ا ‪ :‬س س خدا صلی هللا سل ف‬ ‫اه ار عر‬

‫ب» (‬ ‫ق َم ْخ َر َجا َو ِم ْن ُک ِ هل َه ِ هم فَ َر ًجا ِم ْن َحی ُ‬

‫ث َال یَحْ ت َ ِ‬
‫س ُ‬ ‫ستِ ْغفَ َ‬
‫ار َجعَ َل هللاُ لَهُ ِم ْن ُک َل ضی ِ‬ ‫« َم ْن لَ ِز َم ا ِال ْ‬

‫ابوداوود)‪.‬‬

‫‪189‬‬
 ‫هدایت‬

‫رراااااا انن ا‬ ‫ن ناااااا‬ ‫ن یااااااد‪ ٬‬خدا نااااااد راااااا ای اااااا‬ ‫طلااااااب غ اااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫( کساااااای کاااااا‬
‫ن ااااایرااااا د‪ ٬‬رااااا ا‬ ‫اه ااااا یی کااااا ا ااااا‬ ‫ااااان اش یشااااای ااااا ا داد‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ای ااااا‬ ‫ن ااااا‬
‫ید‪.‬‬ ‫هی عط یف‬ ‫هق‬

‫ااااااه‬ ‫هی اااااید اااااد‪ ٬‬اه ن ریااااا ای کااااا‬ ‫ن ااااایرااااا د‪٬‬‬ ‫هللا رااااا رناااااد ان اه ااااا یی کااااا ا ااااا‬
‫اااااا راااااا دساااااا ن ر سااااااد‪ ٬‬اه ا اااااای یاااااا اه‬ ‫هی ان اه‬ ‫کاااااا اساااااا‬ ‫ن اااااایکنااااااد‬ ‫راااااا‬
‫ان ر د‬ ‫چ ا د‬

‫سرباالساااااار ب‬ ‫راااااا‬ ‫لراااااا اساااااا ا ساااااا هد اااااا یقیناااااا‬ ‫اد‬ ‫هیاااااا ا هللا اااااایخ ا ااااااد یقاااااای‬
‫ر شد ن خ د اسر ب‪.‬‬

‫ن ااااا رااااا‬ ‫اع ااااا د‬ ‫رااااا خدا ناااااد عااااا س سااااا رک ر شاااااد‪ ٬‬کاااااس‬ ‫ر یاااااد رااااا‬ ‫پااااا‬
‫اااااا‬ ‫هی د نااااااد ی‬ ‫اااااا چیااااااه‬ ‫اااااا ر شااااااد‪ ٬‬هیاااااا ا ا ساااااا کاااااا اااااادری کننااااااد ی‬ ‫ا راااااای‬
‫اس ‪.‬‬ ‫پ ندا‬ ‫پی‬ ‫چ‬

‫زنده کردن مردگان بە وسیلە مردگان‬

‫اااااای‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫ا اه خاااااااس شاااااانید‬ ‫رااااااح ااااااا‬ ‫اااااا داساااااا‬ ‫ر‬ ‫اااااا‬ ‫ر‬
‫ا یدانی ا‬ ‫ا‬ ‫ض ع داس‬ ‫شن ی ‪ ٬‬ی ی رقیق‬

‫ااااا دی د رنااااای اسااااا ائیس کشااااا شاااااد‪ ٬‬ااااای ن ااااایدانناااااد‬ ‫ااااا ا اسااااا کااااا‬ ‫اه ایااااا‬ ‫داسااااا‬
‫سااااای‬ ‫ا رااااا‬ ‫ک دناااااد‪ ٬‬خدا ناااااد عااااا س راااااح اااااا‬ ‫اخااااا ا‬ ‫ارطااااا رااااا‬ ‫اااااس کیسااااا ا د ایااااا‬
‫ااااای‬ ‫رااااا رسااااا ب ااااای یاااااد‬ ‫داااااا‬ ‫اااااه‬ ‫ااااا‬ ‫یاااااب اااااا‬ ‫رااااای ن ااااا د‪ ٬‬رااااادی‬ ‫علی ا ساااااا‬
‫رااااان‬ ‫رهنناااااد ااااا‬ ‫ق ااااا س یااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬ ‫ا ر دا ناااااد‬ ‫اه ررااااان‪ ٬‬کااااا ای اه‬ ‫ر یسااااا پااااا‬
‫خدا ناااااد ایااااا کاااا ان ااااا شاااااد‬ ‫اااااس خااااا د ا ع فاااای کناااااد‪ .‬رااااا ااااد‬ ‫راااا راااااد رااااا ه ااااا دد‬
‫ااااا‬ ‫چااااا رااااا‬ ‫ا رااااا ااااا د ای ثاااااس خااااا دن هناااااد ا دانیاااااد‪ ٬‬کااااا ام رااااا عک‬ ‫خدا ناااااد ااااا د‬
‫ا رد اااااد‬ ‫اپناااااد عر ی رااااا ای رنااااای اسااااا ائیس دی ااااا ا‬ ‫ااااایکناااااد ااااا هللا ایااااا داسااااا‬ ‫خطااااا‬

‫‪190‬‬
 ‫هدایت‬

‫هد کااااااا ا سااااااا کااااااا دری کنناااااااد‬ ‫ریااااااا‬ ‫ردیشااااااا‬ ‫اسااااااا ا ر داند‬ ‫اد دس یشااااااا‬ ‫یقااااااای‬
‫رعیااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫د‬ ‫شااااااای ا ااااااای‬ ‫خ اسااااااا‬ ‫ااااااای ر اسااااااا‬ ‫سااااااا ی‬ ‫ااااااا انی‬ ‫اسااااااا‬
‫ی اس ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ص‬ ‫اهدخس‬

‫ن ااااااای‬ ‫ای ااااااا‬ ‫یریااااااا‬ ‫ااااااا کااااااا رنااااااای اسااااااا ائیس ااااااا ی ااااااا دی اااااااا ا ر دند رااااااا‬ ‫اه‬
‫اااااااای‬ ‫اااااااای ااااااااد ای‬ ‫د‬ ‫ن اااااااا راااااااا چیه اااااااا یی اااااااا دی کاااااااا ر عقااااااااس اااااااا‬ ‫دنااااااااد ن‬
‫سااااالط‬ ‫لاااااب یشااااا‬ ‫ااااا دی ا ایااااای ا کااااا رااااا‬ ‫عااااا ی خ اسااااا ایااااا‬ ‫دند‪.‬خدا ناااااد رااااا ک‬
‫کااااا ای اه‬ ‫رااااا نی کنند ساااااپ‬ ‫داد اااااا ی ا‬ ‫دسااااا‬ ‫رااااا نااااا‬ ‫شاااااد رااااا د غییااااا د اااااد پ‬
‫شااااد رااااا د‬ ‫چیاااا‬ ‫اااا دی ا ایاااای راااا ناااا‬ ‫اااا کااااا‬ ‫ق اااا س رهننااااد ی اه‬ ‫ا راااا شااااخ‬ ‫ااااا‬
‫ن ساااااید رااااا د پین اه راااااح اااااا‬ ‫ا ن رااااا گ فااااا ی دس یشااااا‬ ‫دسااااا‬ ‫داااااا‬ ‫یقااااای رااااا پ‬
‫ضااااااعی‬ ‫راااااا خدا نااااااد ساااااارر‬ ‫ای نشاااااا‬ ‫د اااااا پ داخ نااااااد‪.‬هی ا یقاااااای‬ ‫راااااا ررااااااث‬ ‫راااااا‬
‫ااااااس ا ساااااا ا اااااای کنااااااد ر ی ااااااد‬ ‫ن ی ک دنااااااد کاااااا رااااااح ااااااا رقیقاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ر د ناااااا‬
‫ساااااا س‬ ‫دساااااا‬ ‫رااااااح ایاااااا دساااااا‬ ‫د کاااااا‬ ‫اااااا چناااااا‬ ‫صاااااا ن ا اااااا نداشاااااا ند پاااااا‬
‫اااااداس پ داخ ناااااد ااااا ایااااا کااااا خدا ناااااد ف ااااا نن ا‬ ‫رااااا رراااااث‬ ‫ااااا د‬ ‫ان ااااا ی ن دناااااد د‬
‫ی کند‪:‬‬ ‫ا ای ا ن ع ی‬ ‫س ند‪.‬هللا س ا داس نش‬ ‫ر ان‬

‫وسى ٰ ل ِ َق ْو ِم ِه اِ َّن اللَّ َه َيا ْ ُم ُركُ ْم اَ ْن َت ْذ َب ُحوا َبق ََر ًة ۖ َقالُوا اَ َتتَّ ِخ ُذنَا ُه ُز ًوا ۖ َقا َل اَ ُعو ُذ بِاللَّ ِه اَ ْن اَكُو َن‬
‫‪َ ‬واِ ْذ َقا َل ُم َ‬
‫ِض َو َلا بِ ْك ٌر َع َوا ٌن َب ْي َن‬‫ِم َن الْ َجا ِهلِين ‪َ ‬قالُوا ا ْد ُع لَ َنا َر َّبكَ ُي َب ِّي ْن لَ َنا َما ِه َي ۚ َقا َل اِنَّ ُه َيقُو ُل اِن ََّها َبق ََر ٌة َلا فَار ٌ‬
‫َ َٰذلِكَ ۖ فَافْ َعلُوا َما تُ ْؤ َم ُرون ‪َ ‬قالُوا ا ْد ُع لَ َنا َر َّبكَ ُي َب ِّي ْن لَ َنا َما لَ ْون َُها ۚ َقا َل اِنَّ ُه َيقُو ُل اِن ََّها َبق ََر ٌة َص ْف َر ُاء فَاقِ ٌع لَ ْونُ َها‬
‫َت ُسر النَّ ِاظرِين ‪َ َ ‬قالُوا ا ْد ُع لَ َنا َر َّبكَ ُي َب ِّي ْن لَ َنا َما ِه َي اِ َّن الْ َبق ََر تَشَ ا َب َه َع َل ْي َنا َواِنَّا اِ ْن شَ َاء اللَّ ُه لَ ُم ْه َت ُدون ‪‬‬
‫ض َو َلا َت ْس ِقي الْ َح ْر َث ُم َسلَّ َم ٌة َلا ِش َي َة فِ َيها ۚ َقالُوا ا ْلا َن ِجئْت بِالْ َح ِّق ۚ‬ ‫َقا َل اِنَّ ُه َيقُو ُل اِن ََّها َبق ََر ٌة َلا َذلُو ٌل تُثِ ُير ا ْلا َ ْر َ‬
‫َف َذ َب ُحو َها َو َما كَا ُدوا َي ْف َعلُو َن ‪َ ‬واِ ْذ َق َت ْل ُت ْم نَ ْف ًسا َفا َّدا َراْتُ ْم فِ َيها ۖ َواللَّ ُه ُمخْ ر ٌِج َما كُ ْنتُ ْم َت ْك ُت ُمونَ‪َ .‬ف ُق ْل َنا اضْ ِر ُبو ُه‬
‫بِ َب ْع ِض َها ۚ َك َ َٰذلِكَ ُي ْحيِي اللَّ ُه الْ َم ْو َتى ٰ َو ُيرِي ُك ْم ا َياتِ ِه لَ َعلَّ ُك ْم َت ْع ِقلُو َن ‪ ( ‬بقره‪.)67 - 73/‬‬

‫‪191‬‬
 ‫هدایت‬

‫(به یاداورید هنگامی راکه موسی به قوم خود گفت‪:‬خدابه شما دستور می دهد که گاوی راذبح‬
‫کنید‪.‬گفتند‪:‬ایا مارامسخره می کنی؟ گفت‪:‬به خدا پناه می برم از این که جزو نادانان باشم‪.‬گفتند‪:‬ازخدای‬
‫خود بخواه که برایمان روشن کند که چه گاوی است؟گفت‪:‬اومی گوید‪:‬گاوی است که نه پیراست ونه‬
‫جوان ‪،‬بلکه گاو میانسالی میان این دو است‪،‬پس ان چه به شما فرمان داده شده است انجام دهید‬
‫‪.‬گفتند‪:‬ازخدای خودبخواه که برای مابیان دارد که چه رنگی دارد؟گفت‪:‬اومی گوید ‪:‬ان گاو‪،‬گاو زرد‬
‫پررنگی است که نگاه کنندگان را شادمانی می بخشد‪.‬گفتند‪:‬خدایت رابرایمان فراخوان تا برای ما روشن‬
‫کند چگونه گاوی است؟به راستی که این گاو برما مشتبه است و اگر خدابخواهد ماهدایت خواهیم‬
‫شد‪.‬گفت‪:‬اومی گوید‪:‬ان گاوی است که هنوز به کار گرفته نشده ورام نگشته است تابتواند زمین راشخم‬
‫بزند وزراعت راابیاری کند‪،‬بی عیب است ورنگش یکدست وبدون لکه است ‪.‬گفتند‪:‬اینک حق مطلب‬
‫را ادا کردی ‪،‬پس ان راسربریدند ‪،‬گرچه نردیک بودکه چنین نکنند ‪.‬به یاداورید هنگامی راکه کسی‬
‫راکشتیدودرباره ی ان به نزاع برخاستید و یکدیگر را متهم کردید وخدا ان چه را که پنهان می کردید‬
‫اشکار می نمود ‪.‬پس گفتیم پاره ای از ان را به ان کشته بزنید ‪.‬این چنین خداوند مردگان رازنده میکند‬
‫و نشانه های خودرا به شما نشان می دهد تاشما تقوا پیشه سازید‪).‬‬
‫راااااا خدا نااااااد ریش شاااااا د قاااااا ب اع اااااا د راااااا ا‬ ‫چقااااااد یقیناااااا‬ ‫ایاااااا ا‬ ‫راااااا خا‬
‫افهاین خ ا د ی ف ‪.‬‬

‫ی خ ب ٔسک ‪:‬‬ ‫د ای‬

‫‪َ ‬واِ ْذ َق َتلْ ُت ْم نَ ْف ًسا فَا َّدا َراْتُ ْم فِ َيها ۖ َواللَّ ُه ُمخْ ر ٌِج َما كُ ْن ُت ْم تَ ْك ُت ُمو َن ‪(‬بقره‪.)۷۲/‬‬

‫(به یاد اورید هنگامی را که کسی را کشتید و درباره ی ان به تزاع بر خاستید و یکدیگر را متهم‬
‫کردید و خدا ان چه را که پنهان می کردید اشگار نموند‪).‬‬

‫‪192‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اااااای ‪ :‬ساااااا ی اه ااااااا‬ ‫ک دنااااااد «پاااااا‬ ‫اخاااااا ا‬ ‫ااااااس راااااا‬ ‫شاااااان خ‬ ‫یعناااااای پی ا اااااا‬
‫اااا ی خاااا د ا‬ ‫نشاااا ن‬ ‫ا هنااااد اااای کنااااد‬ ‫دااااا‬ ‫ا راااا راااا ا رهنیااااد‪« ».‬ایاااا چناااای خدا نااااد‬
‫ق ا پیش س هید‪».‬‬ ‫ی د د‪ ».‬چ اا « ش‬ ‫ر ش‬

‫ا ن اااااا کساااااای‬ ‫اساااااا‬ ‫ردانیااااااد کاااااا ا راااااا رناااااادا نن چیاااااا‬ ‫رر یااااااد‬ ‫یعناااااای‪ :‬شاااااا ید پاااااا‬
‫ه ااااای د دسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫دا د کلیاااااد ااااا ی سااااا‬ ‫صااااا‬ ‫دخاااااس‬ ‫ااااا‬ ‫اسااااا کااااا د ا ااااا‬
‫شااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫داااااا‬ ‫ااااای د اااااد ا هناااااد کنناااااد ی‬ ‫ااااای خ ا اااااد ان ااااا‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫ا سااااا کااااا‬
‫راااااا راااااا دانی‬ ‫ف یااااااد‬ ‫ا اه ه اااااای‬ ‫ا ناااااا کاااااا شاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫نااااااهد ا راااااا ه اااااای ا دیااااااد‬
‫ااااا د رااااا ه‬ ‫رااااا خااااا ط ک دا ااااا‬ ‫رااااا ه خ ا اااااد ا داناااااد‬ ‫ا رااااا‬ ‫رااااا دی ااااا شااااا‬ ‫اداشااااا‬
‫ااااادای شاااااد چیاااااهی‬ ‫کسااااای کااااا ف یاااااد‬ ‫رسااااا ب ک ااااا ب ااااا ا خ ا اااااد داد پااااا‬ ‫خ اسااااا‬
‫رااااه‬ ‫راااا پیاااا هی راااا‬ ‫خاااا‬ ‫د دنیاااا‬ ‫یقاااای راااا ااااد ن نداشاااا‬ ‫راااا خاااادا‬ ‫ااااه ای اااا‬
‫اااااد‬ ‫سااااان پیااااا ی ن ااااا د‬ ‫کسااااای کااااا ا ااااا ا شاااااد اه ااااا ی‬ ‫دسااااا خ ا اااااد ی فااااا‬
‫هناااااادای پاااااا اه شااااااق‬ ‫خاااااا‬ ‫د دنیاااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫ن دیااااااد ا فاااااا‬ ‫خدا نااااااد ا انکاااااا کاااااا د‬
‫خ ا د داش ‪.‬‬ ‫هر‬ ‫ردرخ ی‬

‫ر اد‬

‫ناااااد‬ ‫ااااای شااااا یا یااااا د‬ ‫ی یااااا کااااا ف‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا خدا ناااااد عه اااااس ای ااااا‬ ‫یااااا اکنااااا‬
‫ی ش یا‬ ‫ردرخ‬ ‫اد یفیی ا ا‬ ‫دا‬ ‫ان ندی ی پ‬

‫‪:‬‬ ‫پ سن‬

‫د یاااااک چیاااااه رااااا‬ ‫ن‬ ‫ن ا رااااا رنااااای اسااااا ائیس ان خااااا ب ن ااااا د‪٬‬‬ ‫چااااا ا د یقااااا م ایااااا‬
‫ض دنا‬

‫‪193‬‬
 ‫هدایت‬

‫یاااااگ رااااا رنااااای اسااااا ائیس فااااا‬ ‫ن ا ااااای ا رااااا‬ ‫ااااان‬ ‫ااااارام ا ااااای کااااا خدا ناااااد ایااااا‬
‫اااااه‬ ‫ایاااا کاااا‬ ‫شااااکس ای اااا نی ره ااااای دا نااااد‬ ‫ی دیاااا‬ ‫ی اااا دی انااااد‬ ‫ن اااا د‪ ٬‬هیاااا ا ناااا‬
‫خدا ناااااد یقااااای ندا ناااااد‪ ٬‬فقاااااط دیااااا‬ ‫ااااااه رااااا اااااد‬ ‫ناااااد‪ ٬‬نااااا‬ ‫ن ااااای‬ ‫یاااااب ای ااااا‬ ‫رااااا‬
‫ا یااااا ی‬ ‫ر شااااا‬ ‫دا ناااااد‪ ٬‬هرااااا‬ ‫سااااا ‪ ٬‬رااااا‬ ‫لااااا ی چش شااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ا کااااا د دسااااا‬ ‫رسااااای‬
‫‪.‬‬ ‫ری‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫ا ررین سپ‬ ‫طلب اس ؛ چیهی ر دس رد ک ا س‬ ‫ای‬

‫ااااا‬ ‫نااااا هس کااااا د‪٬‬‬ ‫سااااال ا ا ر ایشااااا‬ ‫ااااای خدا ناااااد ااااا‬ ‫اسااااا کااااا‬ ‫د یاااااس ایااااا ا ااااا‬
‫ساااااای‬ ‫راااااا‬ ‫ی ه اااااای رااااااینظی نااااااد‬ ‫اااااا ا د‬ ‫د ی ف نااااااد ایاااااا د‬ ‫ا د ک دنااااااد‪ ٬‬هیاااااا ا ناااااا‬
‫علی ا سا ا ند‪:‬‬

‫ض ِم ْن َب ْقلِ َها َوقِثَّاة ِ َها َوفُ ِوم َها َو َعد َِس َها َو َب َصلِ َها ۖ َقا َل‬‫‪ ‬فَا ْد ُع لَ َنا َر َّبكَ ُيخْ ر ِْج لَ َنا ِم َّما تُ ْنبِ ُت ا ْلا َ ْر ُ‬
‫اَ َت ْس َت ْب ِدلُو َن الَّ ِذي ُه َو اَ ْدنَى ٰ بِالَّ ِذي ُه َو َخ ْي ٌر ۚ ‪ (‬بقره ‪.)۶۱/‬‬

‫( به خاطر ما از خدای خود بخواه که برای ما انچه را که از زمین میرویاند از قبیل سبزی‪ ٬‬خیار‪٬‬‬
‫گندم‪ ٬‬سیر‪ ٬‬عدس و پیاز‪ ٬‬بیرون اورد‪.‬‬
‫یکنیدا‬ ‫ی هی چیه ر‬ ‫ا‬ ‫سی ا ‪ :‬ی چیه پس‬

‫ااااا ایااااا کااااا اه ااااا ایی کااااا‬ ‫نااااا هس شاااااد‪ ٬‬علااااای‬ ‫رنااااای اسااااا ائیس ااااا ایی ا کااااا رااااا نااااا‬
‫ااااا ایی کااااا ااااا رااااا رااااا س ااااای‬ ‫ااااا رااااا د‪ ٬‬نپ ی ف ناااااد‪ ٬‬هیااااا ا رااااا‬ ‫ره‬ ‫داشااااا ند خیلااااای ر ااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا ا ی ر شااااا ی رااااا شااااا‬ ‫اااااه‬ ‫رااااا د‪ ٬‬ااااا ایی رااااای نظیااااا کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫خ دناااااد‪ ٬‬کااااا ام‬
‫چیه ااااا یی کااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ایی کااااا ااااارام داشااااا ند‪ ٬‬ااااایخ اسااااا ند‪ ٬‬ثاااااس‬ ‫ااااا‬ ‫ثاااااس‬ ‫یاااااد‪ ٬‬نااااا‬
‫یک ش ند‪.‬‬ ‫یش‬ ‫هی‬

‫‪194‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا ررااااااای ‪ .‬ایااااااا‬ ‫یریااااااا‬ ‫رااااااا‬ ‫عاااااااد ای نشااااااا‬ ‫رس سااااااا‬ ‫دیااااااا‬ ‫رااااااا‬ ‫ای نشااااااا‬
‫نیهفضااااااس‪ ٬‬ناااااا ‪ ٬‬خیاااااا‬ ‫اااااا ا ا نپ ی نااااااد‬ ‫داشاااااا کاااااا ر اااااا ی‬ ‫ا راااااا‬ ‫یگااااااای ناااااا‬
‫دای خدا ند ا د کنندا‬

‫د خ اسااااااا‬ ‫ااااااا ا ا نپ ی ف ناااااااد‬ ‫یقااااااای ندا نااااااادا چااااااا ا‬ ‫ناااااااد‬ ‫ااااااا چااااااا اناااااااداه ن ر‬
‫هی چنااااااااای اسااااااااا ‪ ٬‬اع قااااااااا د‬ ‫هق‬ ‫د‬ ‫ااااااااا ای دی ااااااااا ی نک دنااااااااادا هیااااااااا ا اع ق دشااااااااا‬
‫چااااا اه‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا اه اع ق دشااااا‬ ‫ره‬ ‫ااااای یاااااد ریشااااا‬ ‫رااااا چیاااااهی کااااا اه ه ااااای‬ ‫ای نشااااا‬
‫فاااا د ااااای یااااد‪ ٬‬اع قاااا د ندا ناااااد‪٬‬‬ ‫چااااا اه ساااا‬ ‫راااا‬ ‫ناااا هس ااااایشاااا د‪ ٬‬اااایر شاااااد‪ .‬ناااا‬ ‫ساااا‬
‫ااااایکنناااااد‪ ٬‬چااااا‬ ‫ا ضااااا ی‬ ‫ااااای یاااااد اع قااااا د داشااااا‬ ‫چااااا اه ه ااااای‬ ‫رااااا‬ ‫ااااای نااااا‬
‫یک ند‪.‬‬ ‫خ دش‬ ‫اس ‪ ٬‬ر دس‬ ‫رس ر‬ ‫ر ا یش‬

‫یااااااب‪ ٬‬ا اااااا ا ضاااااا ع‬ ‫راااااا‬ ‫نداشاااااا‬ ‫ی اااااا د اساااااا ؛ ای اااااا‬ ‫شااااااکس ای اااااا نی رااااااه‬ ‫ایاااااا‬
‫س ی چ ن اس ا‬ ‫سل‬ ‫ر د صلی هللا علی‬ ‫ک ا‬ ‫ار اس‬

‫دا اه دس داد ای ا‬ ‫ار پ‬ ‫ر خدا ند ع س یقی دا ی ی یقین‬ ‫ی‬

‫ااااا ی هنااااادای ااااا پی‪ ٬‬رااااا‬ ‫پ شاااااید نیسااااا ‪ ٬‬ایااااا اسااااا کااااا نی‬ ‫ااااایچک‬ ‫چیاااااهی کااااا رااااا‬
‫ااااای‬ ‫ی هنااااادای ااااا دی‪ ٬‬ضاااااعی‬ ‫سااااالط ی ف ااااا اسااااا ‪ ٬‬یقااااای رسااااای ی اه ااااا هیااااا فشااااا‬ ‫ه ااااای‬
‫هللا‬ ‫اااااد‬ ‫ااااا ی ااااا دی رااااا ی‬ ‫نی‬ ‫ااااا ااااایکنااااای ااااا رااااا دنرااااا س‬ ‫شااااا د‪ ٬‬ااااای یااااا خااااا د ا‬
‫ا اه ی د یر ی ا‬

‫یاااا اثن رناااای راااا یقاااای راااا هللا ااااس‬ ‫نیساااا ی ‪ ٬‬اااا ا اااای ساااا ی کاااا‬ ‫اااا راااا دنراااا س دیاااا‬
‫ه ی اااااا‬ ‫سااااال اااااا‬ ‫ا ااااا اساااااا ‪ ٬‬کااااا د ک اااااا ب خااااادا ساااااان پیاااااا ر ن صااااالی هللا علیاااااا‬
‫ک انااااا ی صااااا ی ن ااااا‬ ‫در انااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااید خشاااااد‪ .‬رنااااا ر ای رااااا اااااا ن فااااا ا داد‬
‫سااااااای‬ ‫ااااااا ی‪ ٬‬ن ااااااا‬ ‫علی ا ساااااااا اه شاااااااک‬ ‫یااااااا ن‬ ‫ارااااااا ا ی علی ا ساااااااا اه ااااااان‪ ٬‬ن ااااااا‬

‫‪195‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪٬‬د‬ ‫راااااااه‬ ‫رااااااادیس شاااااااد د یااااااا رااااااا کااااااا‬ ‫سااااااا ر هانن‬ ‫علی ا ساااااااا اه دسااااااا ف عااااااا‬
‫یا دد‪.‬‬ ‫ر یش‬ ‫لر ریش‬ ‫عسد‬ ‫دا‬ ‫‪ ٬‬یق ی ر پ‬

‫یکنی ی ک یب یکنیا‬ ‫ار‬ ‫ی ای‬

‫یی اس‬ ‫ا عی‬ ‫اس ا ای‬ ‫خی ال اس ی کا‬ ‫ی ای‬

‫اااااای‬ ‫راااااادا ای اااااا‬ ‫ا صاااااادی ن اااااا د‬ ‫اااااا نیااااااه‬ ‫راااااا د پاااااا‬ ‫کاااااا رشاااااا شاااااا د‬
‫ی‪.‬‬

‫ااااای کنااااای ااااای رینااااای‬ ‫ان ا ط عااااا‬ ‫سااااای‬ ‫ااااای کااااا ار دیاااااث نرااااا ی‬ ‫ااااای طااااا‬
‫سااااا س‬ ‫ااااا افاااااهاین ااااای ی راااااد‪ .‬ثاااااس صااااا ای کااااا‬ ‫عااااا ی د‬ ‫کااااا یقااااای رااااا خدا ناااااد رااااا ک‬
‫ارطاااااا راااااا یکاااااای اه پیاااااا ر ا خاااااادا نقااااااس ن اااااا د کاااااا ا راااااا‬ ‫ساااااال د‬ ‫خاااااادا (صااااااس هللا علیاااااا‬
‫پاااا‬ ‫اااا ب کاااا‬ ‫خاااادا اااای ن اااای‬ ‫اااای کاااا راااا دشاااا ن‬ ‫کاااا د ا اااا ‪ :‬اااا‬ ‫خ شااااید اشاااا‬
‫ب ک د‪.‬‬ ‫شد سپ‬ ‫ن‬ ‫ای ک‬ ‫خ شید اه ر ک ر ه ایس د‬

‫ااااا ر ( ضااااا هللا عنااااا د‬ ‫سااااال رااااا‬ ‫(صاااااس هللا علیااااا‬ ‫سااااا س اکااااا‬ ‫ااااا چنااااای داسااااا‬
‫َّللا‬
‫ساااااا س ّ‬ ‫ااااااد اساااااا کاااااا ا اااااا ‪ « :‬اااااا ا‬ ‫ی خناااااادق؛ اه اااااا ر ( ضاااااا هللا عناااااا‬ ‫ااااااه‬
‫ااااایچ ااااا ایی نخااااا دی ‪ .‬د خنااااادق رااااا خ ااااا سااااان ی‬ ‫ه ا شااااا‬ ‫خنااااادق ا ااااای کنااااادی سااااا‬
‫سااااا ی اه خنااااادق رااااا خ ااااا‬ ‫َّللا د‬
‫سااااا س ّ‬ ‫ا ااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫َّللا اااااد‬
‫ر خااااا دی ‪ .‬ااااا ناااااهد سااااا س ّ‬
‫َّللا د راااااا ی کاااااا شااااااک ن ا راااااا ساااااان‬
‫پ شاااااایدی ‪ .‬ساااااا س ّ‬ ‫ب راااااا‬ ‫ا اااااا شاااااادی‬ ‫ساااااان ی‬
‫ساااااا‬ ‫َّللا ا اااااا‬
‫رساااااا ّ‬ ‫ساااااا راااااا‬ ‫سااااااپ‬ ‫یاااااا ریلاااااای ر داشاااااا‬ ‫کلناااااا‬ ‫رساااااا راااااا د ر خ ساااااا‬
‫سااااا س خااااادا ا‬ ‫ااااای ایااااا ر کااااا‬ ‫یه رااااادیس شاااااد‪.‬‬ ‫رااااا ااااا د ای سااااان‬ ‫ضااااا ر هد صاااااخ‬
‫اااااد‬ ‫سااااا‬ ‫راااااد ‪ .‬ا ااااا ه داد‪ .‬ناااااهد‬ ‫ااااا ا ااااا ه ی خااااا‬ ‫َّللا رااااا‬
‫سااااا س ّ‬ ‫دیاااااد ا ااااا ‪ :‬یااااا‬
‫ا اه‬ ‫طاااا‬ ‫رنشاااایند اااا چیااااهی اه ساااا س خاااادا دیااااد کاااا صاااار‬ ‫راااا عهایاااا‬ ‫ا اااا ‪ :‬اااا د‬
‫یاااااک ره ااااا ‪ .‬ااااا ر ا یاااااد‪:‬‬ ‫یااااا د خ نااااا چیاااااهی دا یا ا ااااا ‪ :‬یاااااک صااااا ع ااااا‬ ‫دسااااا داد‬

‫‪196‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا‬ ‫ا اشاااااا ‪ .‬اااااا‬ ‫ا د دیاااااا‬ ‫ا رااااااح کاااااا دی پ ساااااا ن ا کنااااااد‬ ‫ا د ره اااااا‬ ‫اااااا‬
‫َّللا‬
‫اه ساااااا س ّ‬ ‫اه یااااااک ساااااا ع د راااااا‬ ‫نااااااهد ساااااا س خاااااادا راااااا ه اشاااااا ‪ .‬پاااااا‬ ‫خ یاااااا کاااااا د‬
‫اااااا د شااااااد راااااا د راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااای ر هاشاااااا خ یاااااا‬ ‫اااااا ا اااااا ه داد‪.‬‬ ‫ا اااااا ه خ اساااااا ‪ .‬ا راااااا‬
‫ا ااااا ‪:‬‬ ‫َّللا اااااد‬
‫ناااااهد سااااا س ّ‬ ‫ی دی ااااادا ا اشااااا‬ ‫ا‬ ‫رپاااااهد دیااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬نااااا‬ ‫سااااا‬
‫اااا ا ری ییااااد‪.‬‬ ‫اااای ریناااای شاااا راااا یااااک یاااا د ن اااا راااا ای صاااا‬ ‫اااا ایی اااا د کاااا د اااااا صااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫َّللا ف‬
‫س س ّ‬

‫یااااااااک ره اااااااا ‪ .‬ف اااااااا د‪« :‬نااااااااهد‬ ‫اااااااا ی‬ ‫«چاااااااا دا ی » ا اااااااا ‪ :‬یااااااااک صاااااااا ع ناااااااا‬
‫ی دی ااااادا رااااا نااااادا د‬ ‫ا اه‬ ‫ااااای ااااا نی اااااد دیااااا‬ ‫رااااا ا ر ااااا ‪ :‬ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫سااااا‬
‫اااااا د ف اااااا د‪ « :‬اااااا راااااا خ ناااااا ی اااااا ر‬ ‫راااااا‬ ‫د‪ » .‬سااااااپ‬ ‫نیاااااا‬ ‫ریاااااا‬ ‫ا اه ناااااا‬ ‫ناااااا‬
‫ا اااا ‪ :‬اااا د‬ ‫ساااا‬ ‫ریاااا کاااا د کاااا فقااااط خاااادا اااای دانااااد‪ .‬راااا‬ ‫ااااد شاااا‬ ‫راااا ی ‪ » .‬اااا‬
‫ساااا س‬ ‫اااا اااای یااااد ا ا اااا ‪ :‬یاااا‬ ‫اااا یاااا انن راااا ایاااا‬ ‫ساااا س خاااادا راااا‬ ‫رنشاااایند‬ ‫راااا عهایاااا‬
‫سااااا ن دان ناااااد‬ ‫ااااا ا اه ااااا پ سااااایدا ا ااااا ‪ :‬رلااااا ‪ .‬ه ا ااااا ‪ :‬خااااادا‬ ‫ی قااااادا‬ ‫خااااادا د رااااا‬
‫ک ااااای ر ااااا شاااااد‬ ‫طلااااا سااااا خ ای‪ .‬ااااا ر ا یاااااد‪ :‬رااااا‬ ‫ااااا ایی کااااا دا یااااا‬ ‫ا اه قااااادا‬ ‫ااااا ا‬
‫رااااا یااااا انن ف ااااا د‪« :‬شااااال غ نکنیاااااد »‬ ‫َّللا ا د خ نااااا شاااااد‬
‫ا ااااا ‪ :‬اسااااا ا ااااای‪ .‬سااااا س ّ‬
‫ا شاااا‬ ‫اه ناااا‬ ‫ناااا‬ ‫اااا شاااا ع کاااا دی راااا ااااا ف‬ ‫نشساااا‬ ‫دیاااا‬ ‫ناااا‬ ‫راااا ساااا‬ ‫سااااپ‬
‫سااااا س خااااادا ف ااااا د‪ « :‬شااااا‬ ‫شااااا ر ااااای یخ ااااای‬ ‫یاااااد ااااای کااااا دی‬ ‫ر ایشااااا‬ ‫اه دیااااا‬
‫ا رااااا ه ااااای‬ ‫ااااای شاااااد نااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای خ دنشااااا‬ ‫ااااا ا رنشااااایند‬ ‫ظااااا‬ ‫ااااا ن ااااا د‬ ‫یااااا‬
‫اااااب‬ ‫ااااای دیااااادی کااااا پ ااااا اه پاااااین سااااا ند ااااا‬ ‫ااااای داشااااا ی‬ ‫ا رااااا‬ ‫سااااا دیااااا‬ ‫کااااا دی‬
‫اااای داشاااا ی‬ ‫ا راااا‬ ‫ساااا دیاااا‬ ‫ا راااا ه اااای کاااا دی‬ ‫ناااا‬ ‫اااا ااااا‬ ‫ا اااای کاااا دی‬ ‫ایاااا کاااا‬
‫ساااا ی اه اااا ا راااا ی‬ ‫ساااای شاااادند‬ ‫ساااال ن‬ ‫اااای دیاااادی کاااا پ اااا اه رااااس ساااا ند اااا ایاااا کاااا‬
‫اه ایااااا‬ ‫سااااخ ی ااااا ا دا نااااد خ د ااااا‬ ‫ن نااااا‬ ‫اااا ف ااااا د‪ « :‬اااا د د‬ ‫سااااا س خاااادا رااااا‬ ‫نااااد‬
‫ااااا‬ ‫رااااا دی ااااا ا‬ ‫اااااب ااااای خااااا دی‬ ‫ه‬ ‫ااااا رد یاااااد‪» .‬‬ ‫رااااا دی ااااا ا‬ ‫ااااا ا رخ یاااااد‬

‫‪197‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا ش صااااد ن اااا ر دنااااد یاااا ایاااا کاااا‬ ‫اااا خراااا داد کاااا‬ ‫ا ی ا یااااد ‪ :‬اااا ر راااا‬ ‫اااای دادیاااا‬
‫ر دند‪( » .‬رخ ی ‪.‬‬ ‫اس ‪ :‬سیصد ن‬ ‫ا‬

‫ر اد‬

‫سااااال نسااااار رااااا خااااادای‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬

‫سااااا س ّ‬ ‫اااااس رااااا یقااااای‬ ‫رااااا دیاااااد ی ااااادر‬
‫سااااا س‬ ‫سااااا ن نسااااار رااااا خااااادای ( اااااس ا ااااا‬ ‫ااااا ر‬ ‫رااااا یقااااای‬ ‫( اااااس ا ااااا رن ااااا‬
‫اااا‬ ‫ااااا ی ی نشاااا‬ ‫ایاااا یقاااای اه خاااااس ا اااا‬ ‫ساااال نیااااه ن اااا کاااا‬ ‫خاااادا (صااااس هللا علیاااا‬
‫ی ا دد‪:‬‬ ‫ا ن ک د ردیث ک شد شک‬

‫اااا اااای‬ ‫اااا یاااا انن راااا ایاااا‬ ‫ساااا س خاااادا راااا‬ ‫رنشاااایند‬ ‫راااا عهایاااا‬ ‫ا اااا ‪ :‬اااا د‬ ‫ساااا‬ ‫راااا‬
‫ید‬

‫سااااا س خااااادا د رااااا ی ااااا ا اه ااااا پ ساااااید ‪ .‬ا ااااا ‪ :‬رلااااا ‪ .‬ا ااااا ‪ :‬پااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫سااااا‬
‫طل ن دی‪.‬‬ ‫ایی ک دا ی‬ ‫ا اه قدا‬ ‫ا‬ ‫س ن دان ند‪.‬‬ ‫خدا‬

‫ا ‪ :‬اس ا ی‪.‬‬ ‫شد (ک ی ا ا ف‬ ‫ک یر‬ ‫ر ا ید‪ :‬ر‬

‫َّللا‬
‫ساااااا س ّ‬ ‫َّللا عن اااااا ‪ --‬ف یااااااد کاااااا ا‬
‫اااااا ر ‪ --‬ضاااااای ّ‬ ‫ساااااا‬ ‫ایاااااا کاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫راااااا‬
‫لاااااارن ا‬ ‫دا ناااااد ااااااا ن ااااا د‬ ‫ااااا ایی کاااااا د اخ یااااا‬ ‫ا اه قااااادا‬ ‫ساااااال‬ ‫(صاااااس هللا علیااااا‬
‫خشن د ر د‪.‬‬ ‫اضی‬ ‫ن نیه ا ن رخشید‪ .‬خدا ند اه ن‬ ‫ر ش‬ ‫ا ف‬

‫ی ن ااااا د کااااا‬ ‫سااااا ن رااااا ا یااااا د‬ ‫ااااای کااااا‬ ‫ااااا ر ( ضااااای هللا عنااااا‬ ‫ااااای طااااا‬
‫ن ااااای‬ ‫خ اسااااا ی خدا ناااااد ضااااا‬ ‫ااااایچ ا ااااا ی راااااد‬ ‫سااااال د‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬
‫ا شد‪.‬‬ ‫د ن نی‬ ‫دن ا ف ا ا ف‬ ‫کند یقی‬

‫ر اد‬

‫‪198‬‬
 ‫هدایت‬

‫ره ااااااا ا ا‬ ‫راااااا رخشااااااندا‬ ‫شااااااری ن اااااا د شاااااار‬ ‫ر یااااااد راااااا چناااااای افاااااا ادی ا اااااادا‬
‫ی اس ‪.‬‬ ‫ی ی س‬

‫اااااا ر‬ ‫سااااا ن رسااااا‬ ‫رااااا خااااادا‬ ‫اسااااا کااااا یقینشااااا‬ ‫شااااا‬ ‫ش یسااااا ی کااااادا ه‬
‫س ن ر شد‪.‬‬

‫سااااااا ن اااااااد اسااااااا‬ ‫یقااااااای رااااااا خدا ناااااااد‬ ‫ااااااا یی کااااااا پی ا ااااااا‬ ‫اه دی ااااااا داسااااااا‬
‫س س خدا اس ‪.‬‬ ‫ار د ن‬ ‫داس‬

‫اااااااد اه شکسااااااا‬ ‫سااااااال‬ ‫َّللا (صاااااااس هللا علیااااااا‬

‫ه اراااااااد ار د نااااااا ناااااااهد سااااااا س ّ‬ ‫د‬
‫َّللا‬
‫راااااا ه شااااااک ی ن اااااا د‪ .‬ساااااا س ّ‬ ‫ناااااا‬ ‫اشاااااا ی ن راااااا‬ ‫یااااااس‬ ‫اااااا‬ ‫ش شاااااای ن علاااااای‬
‫ساااایل‬ ‫راااا ا داد اااا راااا‬ ‫نخلاااای ا ر داشاااا‬ ‫ساااال نیااااه شاااا خ ی راااای راااا‬ ‫(صااااس هللا علیاااا‬
‫ش شاااااای ی‬ ‫شاااااا خ رساااااا‬ ‫ن یااااااد ن اااااا د‬ ‫شاااااا خ شاااااا ع راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ر ن ااااااد‪ .‬ا راااااا‬ ‫ی‬
‫ر ا ع س ی ک د‪.‬‬

‫اه فاااااا ن راااااا‬ ‫ر اااااای پاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬
‫ا د طاااااا س هناااااادای ساااااا س ّ‬
‫ا ر ا ث ی ر ند‪.‬‬ ‫اه ا ف هندانن‬ ‫پ‬ ‫ی ن ید‬ ‫شخ‬

‫ر اد‬

‫ی ن یی ی ک یب ی کنیا‬ ‫س س خدا ا صدی‬ ‫ی‬

‫نیس ندا‬ ‫اس‬ ‫سل ر ای ا‬ ‫س س خدا (صس هللا علی‬ ‫ی ی ا‬

‫ا ندیدیا‬ ‫ی ار د ن ( ضی هللا عن‬

‫‪199‬‬
 ‫هدایت‬

‫شااااا خ ی نخاااااس ا رااااا ا داد ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫سااااا س خااااادا ( صاااااس هللا علیااااا‬ ‫ن ااااا ی کااااا‬
‫دیاااااد رااااا خااااا د ا ناااااداد‬ ‫ااااا شاااااک‬ ‫رااااا کااااا ف ا ر ن اااااد ا یاااااک رظااااا‬ ‫سااااایل ی‬ ‫رااااا‬
‫ع س ف س د ان اش ‪.‬‬ ‫دا‬ ‫رلک لرن کند اه یقی ر پ‬

‫یااااااا انن ا د پاااااااین ااااااای ایااااااا ی یااااااا ا ی ااااااا د‬ ‫ا ا‬ ‫َّللا‬

‫یااااااا ااااااا د یقااااااای رااااااا ّ‬
‫ا خ ا ی پی دا‬ ‫ن‬ ‫اف ادی چ‬ ‫دی ا ای‬

‫ر اد‬

‫سااااا ا ی‬ ‫خناااااد‬ ‫نظااااا‬ ‫سااااال رااااا‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬

‫سااااا س ّ‬ ‫ع اااااها‬ ‫رااااادا کااااا‬
‫سل نی ی ر شد‪.‬‬ ‫لب‬ ‫َّللا د‬
‫س ی ش یق ی ر ّ‬ ‫رلک یکی اه ا دافن‬ ‫نر د اس‬

‫سل یقی دا ی ی ن ا‬ ‫َّللا (صس هللا علی‬

‫س س ّ‬ ‫ع ها‬ ‫ی ر‬

‫اااااای کناااااای یاااااا اااااای‬ ‫ا راااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬
‫یاااااا هناااااادای ن اااااا ی ساااااا س ّ‬
‫صدی ن ی کن ا‬ ‫نی د اس‬ ‫چیه یی ا ک د‬ ‫ا یی‪ :‬ن‬

‫پیروزی و گشایش در گرفتاری ها و بحران ها‬

‫اااااای پی اااااا یی‬ ‫چاااااا‬ ‫اشاااااا ین ا اه ا اااااای خااااااا‬ ‫َّللا پیاااااا هی‬
‫ّ‬ ‫راااااادا خیلاااااای ا اااااا‬
‫چاااا کاااا ی اااای‬ ‫ساااا ی پاااا‬ ‫یاااا ی دیاااا‬ ‫نصاااا‬ ‫ر صااااس اااای ا دانااااد ااااثام‪ :‬اااا خ ا اااا‬
‫ااااادای‬ ‫ساااااعی دا ی سااااارری د‬ ‫رلیاااااغ ااااای کنااااای‬ ‫کنااااایا رااااا سااااا ی خدا ناااااد عااااا س دعااااا‬
‫اااای راااا خاااا ط اخاصاااا راااا خدا نااااد‬ ‫اااای پاااا داهی‬ ‫ا‬ ‫راااا دعاااا‬ ‫اااا چناااا‬ ‫ر شاااای‬ ‫د ساااا‬
‫اااااایچ ا ناااااا‬ ‫رااااااد‬ ‫اساااااا‬ ‫ف سااااااد‬ ‫دی اااااا ی ا اااااای ریناااااای کاااااا اه د ساااااا‬ ‫عاااااا س شااااااخ‬
‫کااااا خدا ناااااد ااااا ا ااااادای کناااااد‪ .‬یااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ااااا ا یاااااد ا‬ ‫اااااد‬ ‫ناااااهد‬ ‫ر کااااای اه ااااا‬
‫ااااای‬ ‫ااااا نشااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ااااادای‬ ‫ا‬ ‫ااااا ک اااااک ااااای کنااااای‬ ‫ا ااااای ایااااا یا یااااا رااااا‬ ‫دسااااا‬
‫د یا‬

‫‪200‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا ی پی دیا‬ ‫ای‬ ‫داش ی ا ی خ‬ ‫چ یس ا‬ ‫ای دی‬

‫راااااا ساااااا ی‬ ‫ساااااایل کساااااا نی کاااااا د ساااااا دا دعاااااا‬ ‫عاااااا ی ‪ --‬راااااادی‬ ‫خدا نااااااد ‪ --‬راااااا ک‬
‫ااااای ر شاااااند اسااااا ا‬ ‫داااااا‬ ‫ا ن ااااا یی ااااا د رااااا سااااا ی پ‬ ‫ع شااااا‬ ‫ا ی نااااا ان سااااا ند‬
‫ی ن ید‪.‬‬ ‫د‬ ‫ثر‬

‫خدا ناااااد‬ ‫اااااان ااااای پ داهناااااد پااااا‬ ‫رااااا ساااااعی‬ ‫ااااا ا‬ ‫شخصااااای‬ ‫د یاااااک سااااای‬ ‫نااااا‬
‫یقااااای‬ ‫کاااااس‬ ‫ر شااااا ید ااااا‬ ‫ا د ر ار شااااا‬ ‫ا ا ساااااد د ااااای کناااااد ااااا ا ااااای دی ااااا‬ ‫عااااا س‬
‫ناااااهد خدا ناااااد عااااا س اسااااا‬ ‫ااااادای‬ ‫هد چااااا ا کااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫اااااد ن ا رااااا ایشااااا‬ ‫انااااا یی‬ ‫رااااا‬
‫نب ا س ‪.‬‬ ‫فقی نیه اه‬ ‫پی هی‬

‫د‬ ‫ااااا چنااااا‬ ‫سااااال ا ااااا ق اف ااااا د‪ .‬ایشااااا‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫ایااااا ا ااااا رااااا ای سااااا س ّ‬
‫رااااا‬ ‫فسااااا د ااااا د‬ ‫ا یااااا‬ ‫ق راااااس رااااا ها‬ ‫د‬ ‫ااااای پ داخااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫کااااا رااااا دعااااا‬
‫داااااا‬ ‫ااااا د رااااا سااااا ی پ‬ ‫سااااال رااااا دعااااا‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬ ‫ااااای شاااااد رنااااا ر ای‬
‫ی راااااد‪.‬‬ ‫ان شااااا‬ ‫ااااا اااااد‬ ‫دی ااااا ی ااااای اندیشاااااید کااااا دیااااا خااااادا د‬ ‫( اااااس ا ااااا د شااااا‬
‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا رااااا د رااااا‬ ‫دینااااا خااااا ی شااااا ی رااااا د کااااا‬ ‫ه ااااا‬ ‫د‬
‫سااااال رااااا‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫ااااای چااااا ا سااااا س ّ‬ ‫ااااا ن فااااا‬ ‫کناااااد رااااا‬ ‫سااااال خطااااا‬
‫دایاااااای ااااااا ی‬ ‫ااااااا د ایاااااا کاااااا رناااااای ن اااااا‬ ‫د راااااا‬ ‫ی‬ ‫راااااا طاااااا ی‬ ‫دیناااااا ن فاااااا‬
‫سااااااال اه دیااااااادا خااااااا دن‬ ‫َّللا (صاااااااس هللا علیااااااا‬
‫دینااااااا ر دنااااااادا هیااااااا ا سااااااا س ّ‬ ‫د‬ ‫رضااااااا‬
‫ااااا‬ ‫د‬ ‫اساااااا ن ااااای دیاااااد هیااااا ا ی دیااااا‬ ‫ااااا ن اااااا ف‬ ‫ن ساااااری رااااا ای‬ ‫ا پ ی ااااا‬ ‫دینااااا‬
‫د رااااا س نااااا‬ ‫نیاااااه کااااا چ اااااس سااااا س پاااااین ااااا کنااااا‬ ‫خاااااه‬ ‫هنااااادای ااااای ک دناااااد ا‬
‫ااااا ن ساااااب نرااااا د‬ ‫اااایچ کااااا‬ ‫رااااا صااااا‬ ‫ااااا ساااااک ن داشاااا ند پااااا‬ ‫راااا ه ر دناااااد د‬
‫ی قدی ا رش ی اس ‪.‬‬ ‫ی قدی ا ی ر عک‬

‫ان شاااااا اسااااااا‬ ‫اااااا ن کشااااااید‬ ‫اااااا د‬ ‫نطقاااااا‬ ‫ر اااااا ی‬ ‫دیناااااا ر اااااا ی‬ ‫رناااااا ر ای‬
‫اااا‬ ‫ساااال‬ ‫َّللا (صااااس هللا علیاااا‬
‫ساااا س ّ‬ ‫چاااا اا هیاااا ا رااااس اه رعثاااا‬ ‫اااای ااااا دد ا اااا چ ناااا‬

‫‪201‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا ا ااااس دینااااا‬ ‫ا ااااس دینااااا ا اااا ق اااای اف ااااا د ی دیاااا‬ ‫ی دیااااا‬ ‫ااااا دعاااا ا دشااااا نی یاااا‬
‫شااااا اه ا رعیااااا‬ ‫ااااا رااااا خاااااا‬ ‫پااااا‬ ‫رعثااااا یاااااک پیااااا ر نهدیاااااک اسااااا‬ ‫ااااای ا ناااااد‪ :‬ه ااااا‬
‫یااااب ا ااااس دیناااا عا اااا ی هیاااا دی راااا ظ اااا‬ ‫ا ناااا ر د اااای ساااا هی ‪ .‬راااادی‬ ‫شاااا‬ ‫اااای کناااای‬
‫نیااااااه راااااا خاااااا ط‬ ‫خااااااه‬ ‫راااااا ایاااااا کاااااا ا‬ ‫پیاااااا ی اه ی داشاااااا ند عااااااا‬ ‫پیاااااا ر‬
‫ااااان‬ ‫ن ن ااااا د‬ ‫خااااا‬ ‫شااااا ی‬ ‫یاااااس هیااااا دی رااااا صااااالح‬ ‫یشااااا ی‬ ‫ااااا ی ااااادا‬ ‫نااااا‬
‫داش ند‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ای‬

‫سااااال د ار ااااادا اه ایااااا پاااااین رینااااای ااااا ی‬ ‫سااااا س خااااادا (صاااااس هللا علیااااا‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫اه‬
‫ااااا ا دعااااا‬ ‫ااااا ااااا د‬ ‫فااااا‬ ‫نیندیشاااااید رااااا طااااا ی‬ ‫طلااااا نرااااا د رااااا‬ ‫دینااااا‬ ‫ا ااااای د‬
‫ا رسااااا شاااااد‬ ‫ا ااااا شااااادند ایااااا‬ ‫ساااااخ رااااا ا‬ ‫رااااا راااااد ی نااااا ع ها‬ ‫ااااای نااااا‬ ‫د اااااد‬
‫د ی اش ین ر د‪.‬‬ ‫ره‬ ‫ا ی سی‬ ‫چ‬

‫اه طااااای‬ ‫کااااا رااااا ه ااااای اااااا دد پااااا‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال اه طااااا ی‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬
‫اااااا د ی ای اااااا‬ ‫اااااای شاااااا د کاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫اناااااا‬ ‫یااااااک اااااا اه ر هاشاااااا ن راااااا عااااااد ای اه‬
‫پیااااا ر ی د ه ااااای‬ ‫ارطااااا رااااا ظ ااااا‬ ‫چااااا ااااارا د‬ ‫ااااا رااااا خااااا ط‬ ‫د رااااا ا ر دناااااد‬
‫د‬ ‫د ای اااااا‬ ‫دشاااااا ن نن اه ی اااااا د شاااااانید ر دنااااااد پاااااا‬ ‫خ اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫پیاااااا هی ا راااااا‬
‫پیشی ا ف ند‪.‬‬ ‫ر ا اه ی دی‬

‫اساااااا یعنااااای ی ااااا د ا سااااایل‬ ‫ااااا ی دشااااا ن‬ ‫ناااااه اسااااا خااااادایی کااااا س ساااااخ‬ ‫پااااا ک‬
‫ر س اس دنی س خ ‪:‬‬ ‫اه‬ ‫سپ‬ ‫دین‬ ‫ان ش اسا د‬ ‫ای‬

‫‪َ ‬و َما َيعلَ ُم ُج ُنو َد َر ِّبكَ اِلَّا ُه َو ‪( ‬مدثر‪.)31/‬‬

‫(کسی جز او سربازان پروردگارت را نمی داند‪).‬‬

‫ر اد‬

‫‪202‬‬
 ‫هدایت‬

‫دخاااااس‬ ‫خدا ناااااد سااااارر‬ ‫اااااد‬ ‫ضااااا ایااااا ی ی ااااا د د‬ ‫ااااادر رااااا‬ ‫رااااا دیاااااد ی کااااا‬
‫رن‬ ‫ص فن د‬

‫نک دیا‬ ‫ا ر یش‬ ‫ی ن ه یقین‬

‫ّللا یقین دارند‬

‫نمونە هایی از کسانی کە بە ه‬

‫ّللا ‪‬امام و سرور داران به ه‬

‫ّللا (جل جالله)‪:‬‬ ‫‪ --‬رسول ه‬

‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬

‫اااااد اسااااا کااااا ارااااا ع ااااا ا ااااا ‪ :‬سااااا س ّ‬ ‫اه خ اااااد رااااا ارااااای ع ااااا ا‬
‫ک یا ‪:‬‬ ‫ای دع ر ای ی انن‬ ‫لسی ا رد‬ ‫م‬ ‫سل ند‬

‫ین‬ ‫اصیكَ َو ِمن َطا َ‬

‫ع ِتكَ َما ت ُ َب ِلهغُنَا ب ِه َجنَت َكَ َو ِمن ال َی ِق ِ‬ ‫سم لَنَا ِمن َخش َیتِكَ َما َی ُحو ُل َبینَنَا َو َبینَ َم َع ِ‬
‫«اللَ ُه َم اق ِ‬

‫ث ِمنَا‬ ‫ص ِارنَا َوقُ َوتِنَا َما أَحیَیتَنَا َواجعَلهُ َ‬

‫الو ِار َ‬ ‫ت الدُّنیَا َو َمت َعنَا بِأَس َما ِعنَا َوأَب َ‬
‫علَینَا ُم ِصیبَا ِ‬
‫َما ت ُ َه ه ِونُ ب ِه َ‬

‫علَى َمن عَادَانَا َو َال تَجعَل ُم ِصیبَتَنَا فِي دِینِنِا َو َال تَجعَل الدُّنیَا أكبَ َر‬ ‫علَى َمن َظلَ َمنَا وان ُ‬
‫صرنَا َ‬ ‫َواجعَل ث َ َ‬
‫أرنَا َ‬

‫علَینَا َمن َال یَر َح ُمنَا » (ترمذى)‪.‬‬

‫س ِلهط َ‬
‫لمنَا َو َال ت ُ َ‬
‫َه َمنَا َو َال َمبلَ َغ ِع ِ‬

‫عصااااای ر یاااااس یاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫یااااا‬ ‫رااااا اناااااداه ای کااااا‬ ‫خشااااای‬ ‫داااااا ا اه ااااا‬ ‫(پ‬
‫عصاااای‬ ‫اااا ا راااا ر شاااا ر ساااا ند اه یقاااای راااا انااااداه ای کاااا‬ ‫اه ط عاااا راااا انااااداه ای کاااا‬
‫اااا ا اه‬ ‫اااا ه اااا نی کاااا هنااااد ایاااا‬ ‫ر دانااااد نصاااایب اااا ف اااا‬ ‫اااا ساااا‬ ‫ا راااا‬ ‫اااا ی دنیاااا‬
‫اااااا ا اه‬ ‫ا ا ث اااااا اااااا ا رااااااد ان قاااااا‬ ‫ر خاااااا دا ساااااا ه‬ ‫ااااااد‬ ‫شاااااان ایی ریناااااا یی‬
‫اااا‬ ‫صاااایر‬ ‫پیاااا ه ر اااا دا‬ ‫اااا ا راااا دشاااا ن ن‬ ‫اااا ظلاااا کاااا د انااااد ر یاااا‬ ‫کساااا نی کاااا راااا‬
‫اااااا دا‬ ‫دانشاااااا‬ ‫ن یاااااا‬ ‫شااااااغ ی‬ ‫اااااا ی‬ ‫ا رااااااه‬ ‫ااااااد دنیاااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫ا د دین اااااا‬
‫سلط ک ‪.‬‬ ‫ر ن ی کنند ر‬ ‫کس نی ا ک ر‬

‫ر اد‬

‫‪203‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا د دا دا ااااا رااااا ااااا‬ ‫ساااااخ ی ااااا ی دنیااااا‬ ‫یقااااای‬ ‫شااااا ید رپ سااااای‪ :‬چااااا ا رااااا طی یااااا‬
‫شکا اس ‪.‬‬ ‫سخ ی‬ ‫د‬ ‫َّللا دا‬
‫ی ا ی ‪ :‬یق ی ر ّ‬

‫ر شاااااد د رااااا ی کااااا ا چیاااااهی اااااه خیااااا‬ ‫عااااا س ریشااااا‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا پ‬ ‫ااااا چااااا یقینااااا‬
‫اااا ا راااا ایاااا‬ ‫یاااا رخشاااا د ان ن اااا‬ ‫اااا‬ ‫قااااد ن اااای ساااا هد فقااااط راااا خاااا ط راااا ال راااا د د‬
‫اط ین ناااااا اه فاااااا ا ی ا اااااای‬ ‫خاااااا ط‬ ‫ضاااااا ی‬ ‫اااااا راااااا ا اااااای سااااا هد‬ ‫صاااااایر‬ ‫شاااااکا‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫ر یش‬

‫شاااااا ی اه خاااااا ک اه ه اااااای راااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬

‫ساااااا س ّ‬ ‫رناااااای‬ ‫ناااااا‬ ‫د‬
‫صاااااا‬ ‫ا راااااا طاااااا‬ ‫ک اااااا‬ ‫ا‬ ‫ساااااا ف رساااااای هیاااااا د یاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااای دا د علاااااای‬
‫ی ا ید‪:‬‬ ‫ی پ شد‬ ‫یش‬

‫«شَا َهت ُ‬
‫الو ُجوهُ » (مسلم)‬

‫سش ر د‪.‬‬ ‫(ص‬

‫ر خ اس خدا ند شکس خ دند‬ ‫شد‬ ‫یک‬ ‫خ ک ا د چش‬ ‫پ‬

‫ر اد‬

‫َّللا یقااااااای دا د کااااااا‬

‫ّ‬ ‫ا ررااااااای ‪ .‬ا رااااااا اااااااد‬ ‫سااااااال‬ ‫َّللا (صاااااااس هللا علیااااااا‬
‫سااااااا س ّ‬ ‫یقااااااای‬
‫اااا‬ ‫ک اااا خ ا ااااد ساااا ند هیاااا ا ا راااا‬ ‫ساااا ف طاااا النی خاااا ک ا راااا چشاااا‬ ‫اااا‬ ‫علاااای‬
‫ان س ‪.‬‬ ‫ک ی د‬

‫ن ااااا‬ ‫پیااااا ر رسااااای‬ ‫اااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬اه شااااانید خرااااا ظ ااااا‬ ‫اه عااااادی رااااا رااااا‬
‫اه‬ ‫ریشااااا‬ ‫ا د شاااااد اه ایااااا کااااا‬ ‫یصااااا‬ ‫رااااا‬ ‫فااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ااااا رااااا سااااا‬ ‫شاااااد ‪ .‬ااااا‬
‫ااااااا‬ ‫ااااا د ااااای‬ ‫رااااا خااااا د ا ااااا ‪ :‬رااااا خااااادا سااااا ناااااهد‬ ‫ر اااااد ن ااااا اشااااا‬ ‫ظ ااااا‬

‫‪204‬‬
 ‫هدایت‬

‫فااااا‬ ‫ااااای ف ااااا ‪ .‬ناااااهد ا‬ ‫ر شاااااد‬ ‫اسااااا‬ ‫ن ااااای سااااا ند ااااااا‬ ‫ااااا ضااااا‬ ‫ااااا رااااا د رااااا‬ ‫د‬
‫َّللا ا د‬
‫سااااا س ّ‬ ‫عااااادی رااااا رااااا ‪ .‬عااااادی ااااای ا یاااااد‪ :‬رااااا‬ ‫ااااا د ف یااااا د هدناااااد‪ :‬عااااادی رااااا رااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬ ‫ر‬ ‫َّللا س ر‬
‫س س ّ‬ ‫شد‬

‫ر نی ‪» .‬‬ ‫س‬ ‫اسا ری‬ ‫« ای عدی ر ر‬

‫دی دا ‪.‬‬ ‫ا ‪:‬‬

‫‪».‬‬ ‫نسر ر دین دان‬ ‫اه‬ ‫د‪« :‬‬ ‫َّللا ف‬

‫س س ّ‬

‫ی شن سیا‬ ‫اه‬ ‫ار‬ ‫ا ‪ :‬دین‬

‫نیساااااا ی کاااااا‬ ‫ساااااایری‬ ‫اااااا راااااای ی دیاااااا‬ ‫یاااااا اااااا اه ک ساااااای (دی‬ ‫ف اااااا د‪« :‬رلاااااا‬
‫ا ی خ یا »‬ ‫نی‬ ‫یک چ‬

‫ا ‪:‬رلی‪.‬‬

‫یه نیس ‪» .‬‬ ‫د دین‬ ‫د‪« :‬ای ا‬ ‫ف‬

‫نی ن د ‪.‬‬ ‫ل د ر ار ن ف‬ ‫ای‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا ید‪ :‬ر‬

‫اااای‬ ‫اااای شاااا د اااا‬ ‫دناااا‬ ‫اااای داناااا کاااا چاااا چیااااهی اااا ن اسااااا‬ ‫ف اااا د‪ « :‬اااای اااا‬
‫هد اناااااد‬ ‫ا اپااااا‬ ‫عااااا ب نااااا‬ ‫نی یااااای نااااادا‬ ‫ااااایچ اااااد‬ ‫کااااا‬ ‫اااااا یی ااااا د ضاااااعی‬
‫ک س ا»‬ ‫ر ای دی ا ید اند ی ی دانی ری‬

‫ان شنید ا ‪.‬‬ ‫ید ر‬ ‫ا ندید ا‬ ‫ا ‪:‬‬

‫خدا ناااااد ایااااا دیااااا‬ ‫ا سااااا‬ ‫رااااا د دسااااا‬ ‫داااااا ی کااااا‬ ‫پ‬ ‫ف ااااا د‪ « :‬سااااا رااااا‬
‫اااااا کاااااا ه‬ ‫ا اااااای کساااااای اه‬ ‫ساااااا ف رااااااد‬ ‫اااااا کاااااا ه‬ ‫ا ک ااااااس اااااای ا دانااااااد اااااا‬

‫‪205‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااااا ی‬ ‫د ان ینااااااا‬ ‫ااااااای‬ ‫کعرااااااا‬ ‫ااااااا رااااااا ای طااااااا ا‬ ‫ا ااااااای کسااااااای اه‬ ‫سااااااا ف راااااااد‬
‫ه ا ف ح ی کنید‪» .‬‬ ‫کس ی ر‬

‫ها‬ ‫ا ‪ :‬کس ی ر‬

‫رخشااااااید اااااای شاااااا د کاااااا‬ ‫ثاااااا‬ ‫اااااا س‬ ‫ااااااد‬ ‫ااااااه‬ ‫ف اااااا د‪« :‬رلاااااا کساااااا ی راااااا‬
‫کسی ر س ن ی کند‪» .‬‬

‫راااااد‬ ‫ااااای یاااااد‬ ‫سااااا ف اه ریااااا‬ ‫ااااا شاااااد ه‬ ‫ااااای طااااا‬ ‫ا یاااااد‪:‬‬ ‫عااااادی رااااا رااااا‬
‫ااااا ی کسااااا ی‬ ‫ااااا د ساااااپ ی رااااا د کااااا اااااان‬ ‫ااااای پااااا داهد‬ ‫خ نااااا‬ ‫ا ااااای رااااا طااااا ا‬ ‫اااایچ‬
‫اااای‬ ‫ساااا ی اااا‬ ‫ا ساااا‬ ‫راااا د دساااا‬ ‫ساااا راااا ا اااای کاااا‬ ‫ااااه ا فاااا ح ن اااا د‬ ‫راااا‬
‫د‪( .‬ار د‬ ‫سل چنی ف‬ ‫َّللا (صس هللا علی‬
‫د د هی ا س س ّ‬

‫ر اد‬

‫سل رن‬ ‫َّللا (صس هللا علی‬

‫س س ّ‬ ‫ر‬ ‫ر یق ی‬

‫ال ااااا الال رااااا ّ اع ااااا د‬ ‫یاااااک شاااااکس ای ااااا نی سااااا ی ال رااااا س‬ ‫دچااااا‬ ‫ااااای ااااا اکنااااا‬
‫َّللا کاااا ن ی ف اااا‬
‫سااااط ّ‬ ‫یاااا ی اسااااا‬ ‫اااا راااا نصاااا‬ ‫یقاااای‬ ‫اااا راااا خدا نااااد کاااا شااااد اساااا‬
‫رااااا‬ ‫د کااااا دینااااادا‬ ‫ااااای‬ ‫سااااا د ن ااااا ه ااااای خ انناااااد ا ااااا‬ ‫ر ااااای کسااااا نی کااااا د‬ ‫اسااااا‬
‫دا ک س شد اس‬ ‫ر پ‬ ‫خدا ند ع س خ ن ا نند اع دش‬

‫ط ئنااااا م خدا ناااااد عااااا س رااااا دیااااانن عاااااه خ ا اااااد رخشاااااید‬ ‫ر ییاااااد‪ :‬ر ااااا م‬ ‫ااااااا رااااا نااااا‬
‫ا راااااا ساااااا‬ ‫نااااااد خ ا ااااااد نااااااد ف اااااا ن ایی خ ا ااااااد کاااااا د دنیاااااا‬ ‫د‬ ‫اااااا چناااااا‬ ‫اسااااااا‬
‫ااااای‬ ‫لااااا اه عااااادس صااااالح خ ا اااااد ن ااااا د رااااا ااااا‬ ‫ا‬ ‫خااااا ری خ ا اااااد اناااااد ه ااااای‬ ‫خیااااا‬
‫دشااااا ا‬ ‫ساااااخ‬ ‫ا یناااااد‪ :‬ن ااااای رینااااای ااااا چااااا ا ضااااا ع ارااااا ا ی دا یااااا ا ایااااا ا ااااا رسااااای‬
‫اس ‪.‬‬

‫‪206‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااال رااااا خدا نااااد راااای راااااد انااااداه اساااا ‪ .‬چااااا‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیاااا‬
‫ساااا س ّ‬ ‫ا اااا یقاااای‬
‫ااااا ن‬ ‫سااااا‬ ‫ناااااد ی‬ ‫ااااا عی ان رااااا عنااااا ا ث‬ ‫ا‬ ‫ااااا دی‬ ‫ی ااااا‬ ‫ااااای عااااادی رااااا‬
‫ساااااا دید ضااااااعی‬ ‫ه اااااا‬ ‫د‬ ‫ااااااد ساااااال ن‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬
‫نااااااهد ساااااا س ّ‬
‫َّللا‬
‫اااا هد اه اع اااا د ا راااا ّ‬ ‫ر اااای راااا انااااداه ی یااااک چشاااا راااا‬ ‫ساااا‬ ‫فقیاااا ر دنااااد‪ .‬ا اااا ایاااا‬
‫رااااا‬ ‫نااااا چیه اااای دیااااد پ داخاااا‬ ‫ا رقیاااا‬ ‫ساااال ن‬ ‫ق رلاااا رااااا عاااادی کاااا‬ ‫رلکاااا راااا‬ ‫نک ساااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ا ف‬

‫اااای ااااا یی‬ ‫اااای شاااا د اااا‬ ‫دناااا‬ ‫اااای داناااا کاااا چاااا چیااااهی اااا ن اسااااا‬ ‫« اااای اااا‬
‫هد اناااااد رااااا ایااااا‬ ‫ا اپااااا‬ ‫عااااا ب نااااا‬ ‫نی یااااای ندا ناااااد‬ ‫ااااایچ اااااد‬ ‫کااااا‬ ‫ااااا د ضاااااعی‬
‫ان شاااااانید ا ‪.‬‬ ‫اااااای د راااااا‬ ‫ا ندیااااااد ا‬ ‫ا رلاااااادیا » ا اااااا ‪:‬‬ ‫دیااااا ا یااااااد انااااااد یاااااا ریاااااا‬
‫ا‬ ‫خدا نااااااد ایاااااا دیاااااا‬ ‫ا ساااااا‬ ‫راااااا د دساااااا‬ ‫دااااااا ی کاااااا‬ ‫پ‬ ‫ساااااا راااااا‬ ‫ف اااااا د‪« :‬‬
‫ااااا رااااا ای طااااا ا‬ ‫ا ااااای کسااااای اه‬ ‫سااااا ف راااااد‬ ‫ااااا کااااا ه‬ ‫ک اااااس ااااای ا داناااااد ااااا‬
‫اااااه ا فااااا ح ااااای کنیاااااد‪ » .‬ا ااااا ‪ :‬کسااااا ی رااااا‬ ‫ااااا ی کسااااا ی رااااا‬ ‫د ان ینااااا‬ ‫ااااای‬ ‫کعرااااا‬
‫رخشاااااید ااااای شااااا د کااااا‬ ‫ثااااا‬ ‫ااااا س‬ ‫اااااد‬ ‫اااااه‬ ‫اااااها ف ااااا د‪ « :‬رلااااا کسااااا ی رااااا‬
‫کسی ر س ن ی کند‪» .‬‬

‫َّللا‬
‫د اع ااااااااا دن رااااااااا ّ‬ ‫عااااااااادی ای ااااااااا‬ ‫ا د دس اسااااااااا ا سااااااااا خ‬ ‫یقااااااااای‬ ‫پااااااااا‬
‫سااااا ف رد‬ ‫( ضاااای هللا عنااااا ا ااااا ‪ :‬ایناااااک ه‬ ‫ااااا کاااا عااااادی رااااا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫افااااهاین ی فااااا‬
‫ااااا ا کسااااا نی‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای شااااا د‬ ‫خ نااااا ی خااااادا خااااا‬ ‫رااااا ای طااااا ا‬ ‫ا ااااای کسااااای اه ریااااا‬
‫ااااا ن د‬ ‫سااااا رااااا خااااادایی کااااا‬ ‫اااااه ا فااااا ح ک دناااااد رااااا د‬ ‫ااااا ی کسااااا ی رااااا‬ ‫کااااا ان ینااااا‬
‫د اس ‪.‬‬ ‫اف‬ ‫َّللا‬
‫س س ّ‬ ‫ید د چ‬ ‫دس ا س س ی پین ا یی‬

‫یقاااااااای د‬ ‫داد چاااااااا‬ ‫د اااااااا ی ا س د هناااااااادای ساااااااایدن عاااااااادی ( ضاااااااای هللا عناااااااا‬
‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬ ‫رد اااااد چااااا‬ ‫کااااا د رااااا د ن ظااااا سااااا ی رااااا د ااااا‬ ‫د ااااان سااااا‬
‫ا پین ا یی ک د ر د‪.‬‬ ‫سل‬

‫‪207‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی نیک یاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫ساااااال ا اااااا‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬

‫ر یااااااد هناااااادای ساااااا س ّ‬ ‫راااااا اد‬
‫ر شد‪.‬‬

‫َّللا‬
‫ر یاااااد رااااا ّ‬ ‫اسااااا فااااا ا ااااای خااااا انی پااااا‬ ‫ا‬ ‫ا رااااا سااااا ی ااااادای‬ ‫ااااا د‬ ‫اااااثام ااااا‬
‫خ ا ااااااد ساااااا خ‬ ‫ن اااااا‬ ‫ا‬ ‫راااااا ایاااااا کاااااا ا اااااااا رخ ا ااااااد ناااااا‬ ‫اع اااااا د داشاااااا ر شاااااای‬
‫سی ‪.‬‬ ‫نی‬ ‫ی ا دانی ن‬ ‫اه‬ ‫ا نشد‬ ‫ضط ب ن‬ ‫رن ر ای‬

‫ااااای د اااااد ااااا ث‬ ‫ا دعااااا‬ ‫د کسااااا نی کااااا نااااا‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا پ‬ ‫یقااااای یاااااک دعااااا‬
‫اه ا دفااااا ع ااااای‬ ‫ن قاااااس سااااا خ‬ ‫ا رااااا دس یشااااا‬ ‫رااااا‬ ‫یاااااب یقااااای‬ ‫رااااادی‬ ‫پااااا‬ ‫اسااااا‬
‫صااااا ی ار د نااااا‬ ‫سااااا ن ( ضااااای هللا عنااااا‬ ‫ااااا ر‬ ‫ا نااااا کااااا د داسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کنناااااد‬
‫ارظ ن دی ‪.‬‬ ‫ی دی‬ ‫ص ی عدی داس‬

‫کنااااااد اه یقاااااای خدا نااااااد‬ ‫ساااااال‬ ‫َّللا (صااااااس هللا علیاااااا‬

‫ن اااااا ی کاااااا لااااااب ساااااا س ّ‬ ‫پاااااا‬
‫ااااااا ی کسااااااا نی کااااااا‬ ‫عااااااادی‬ ‫سااااااا ن ار د نااااااا‬ ‫عااااااا ی شاااااااد ای ااااااا ر‬ ‫رااااااا ک‬
‫ا ف اخ اند ر د ن قس اش ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫سل‬ ‫َّللا (صس هللا علی‬
‫س س ّ‬

‫سااااال د‬ ‫(صاااااس هللا علیااااا‬ ‫سااااا س اکااااا‬ ‫اسااااا کااااا رااااا‬ ‫ش یسااااا ی یاااااک دعااااا‬ ‫پااااا‬
‫دعااااا ن‬ ‫عااااا داشااااا‬ ‫رااااا یقااااای رااااا خدا ناااااد عااااا س ا ااااادا کناااااد ااااا نقااااان فعااااا ی د‬ ‫ثرااااا‬
‫ر شد‪.‬‬ ‫ره‬ ‫فع ی ن رسی‬ ‫ث‬

‫ّللا (جل جالله)‬

‫ابودردا (رضی هللا عنه) و یقینش به ه‬

‫اااااا دی راااااا ی فاااااا ای‬ ‫ن ا اااااا‬ ‫ا اااااای اااااای فاااااا‬ ‫هی اراااااا د دا ( ضاااااای هللا عناااااا د‬
‫کااااا دا د ااااای سااااا هد‪.‬‬ ‫رااااا ا ا ااااا ‪ :‬ارااااا د دا رااااا خ نااااا ا رااااا‬ ‫رااااا سااااا ین اااااد‬ ‫اسااااا‬
‫ن ن ف اس‬ ‫ار د دا ا‬

‫‪208‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا دیاااااد کااااا‬ ‫خ نااااا ا‬ ‫ااااایچ خااااادایی نیسااااا‬ ‫اااااه ا‬ ‫ااااا د ا ااااا ‪ :‬سااااا رااااا خدا نااااادی کااااا‬
‫دا د ی س هد‪.‬‬

‫ا ا ‪ :‬نس خ اس ‪.‬‬

‫د ا ‪ :‬ر خدا س اند س خ‬

‫اااااا ر اااااا د خاااااا ا ی دیاااااد کاااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ارااااا د دا ا ااااا ‪ :‬راااااا ااااا ا اااااا نسااااا خ اساااااا‬
‫نس خ اس ‪.‬‬

‫اااااه خ نااااا ی‬ ‫خ نااااا ی ارااااا د دا رااااا‬ ‫ااااا ی اطااااا ا‬ ‫ااااا ی خ نااااا‬ ‫دیاااااد‬ ‫ااااا د ر هاشااااا‬
‫اه ا پ سااااااید‪ :‬چ ناااااا‬ ‫اااااان ساااااا خ اساااااا ‪ .‬ا راااااا ع ااااااب نااااااهد اراااااا د دا ر هاشاااااا‬ ‫ا د‬
‫خ اااااا‬ ‫ساااااال دعاااااا یی‬ ‫ف یاااااادیا اراااااا د دا ا اااااا کاااااا ا اه ساااااا س خاااااادا (صااااااس هللا علیاااااا‬
‫ر فظاااااا‬ ‫ا رخ انااااااد خدا نااااااد عاااااا س اه‬ ‫اه خ ناااااا‬ ‫ن اااااا خاااااا‬ ‫اااااا کاااااا‬ ‫اساااااا کاااااا‬
‫لاااااب ارااااا د دا سااااا‬ ‫سااااال د‬ ‫َّللا (صاااااس هللا علیااااا‬
‫سااااا س ّ‬ ‫یقااااای د ساااااخن‬ ‫ااااای کناااااد‪ .‬پااااا‬
‫اه خ نااااا ان ایااااا دعااااا ا خ اناااااد‬ ‫فااااا‬ ‫ن ااااا ریااااا‬ ‫داااااا‬ ‫ن ااااا د ا رااااا یقااااای رااااا پ‬
‫شد‪.‬‬ ‫اه ا د‬ ‫ر ظ ند شیط‬ ‫خ ط ن س د اش‬ ‫یف‬ ‫اط ین‬ ‫پ‬

‫َّللا (صاااااس‬
‫ایااااا شاااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬سااااا س ّ‬ ‫اااااک ( ضااااای هللا عنااااا‬ ‫رااااا‬ ‫اه انااااا‬
‫اه خ ن ای دع ا رخ اند‪:‬‬ ‫خ‬ ‫ن‬ ‫ک‬ ‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫هللا علی‬

‫شی َطانُ »‬ ‫ّللا َال َحو َل َو َال قُ َوةَ ِب َ ِ‬

‫الِل‪ .‬یُقَا ُل لَهُ‪ُ :‬ک ِفیتَ َو ُوقِیتَ َوتَنَ َحی عَنهُ ال َ‬ ‫علَی َ ِ‬
‫ّللا ت َ َوکَلتُ َ‬
‫سم َ ِ‬
‫« ِب ِ‬

‫(ترمذی)‬

‫ااااا د نااااادا د‪ .‬رااااا ا‬ ‫َّللا‬

‫نی یااااای اااااه ّ‬ ‫ااااایچ ااااا ن‬ ‫َّللا کاااااس ن ااااا د‬
‫َّللا رااااا ّ‬
‫(رااااا نااااا ّ‬
‫ی ا دد‪.‬‬ ‫اه ا د‬ ‫ش یط‬ ‫ر فظ شدی‬ ‫اس‬ ‫ی ش د‪ :‬ر ای ر‬ ‫ا‬

‫‪209‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر اد‬

‫سااااال ‪-‬یقااااای‬ ‫سااااا س هللا‪-‬صااااالی هللا علیااااا‬ ‫یااااا ن ااااای ااااا انی ثاااااس ارااااا د دا دی ااااا یااااا ا‬
‫د یا‬ ‫س‬ ‫لر‬ ‫عس اد‬ ‫دا‬ ‫اع د ر پ‬

‫رااااا ه اشااااا رااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا هللا چ نااااا اسااااا ا یااااا یقااااای دا ی کااااا خدا ناااااد رااااا‬ ‫یقینااااا‬
‫ا خ ا د رخش دا‬ ‫ان ن‬ ‫س یا‬

‫ناااااا ر دی‬ ‫عاااااا س ره اداشاااااا پیاااااا ا‬ ‫سااااااط خدا ناااااا‬ ‫ایاااااا دیاااااا‬ ‫یاااااا راااااا نصاااااا‬
‫دش ن نن یقی دا یا‬

‫د دنی سااااا‬ ‫اسااااا ن‬ ‫نااااادی ایااااا دیااااا‬ ‫ا‬ ‫رنااااای رااااا عاااااه‬ ‫یااااا رااااا اخرااااا ی کااااا‬
‫طل س خ اس ‪.‬یقی دا یا‬ ‫س ن ا اه‬ ‫خدا ند‬

‫سااااااال ‪ -‬ااااااای‬ ‫سااااااا س خااااااادا‪-‬صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫اه ااااااای دا ی اااااااد اسااااااا ‪ :‬شااااااانید کااااااا‬
‫ووووور إِ َال‬
‫ت َمووووود ٍَر َو َال َوبَ ٍ‬
‫ّللاُ بَیْووووو ِ‬ ‫ووووور َموووووا بَلَووووو َغ أ َ ْلیَووووو ُل َو النَ َه ِ‬
‫وووووار َو الَ یُتْ َ‬
‫وووووركُ َ‬ ‫یاااااد‪ «:‬لیوووووبلغنه َهووووو َذا ْاأل َ ْم َ‬ ‫ف‬
‫ووووال َم َوذُ ًّال یَووووو ِذ ُّل َ‬
‫ّللاُ بِووووو ِه‬ ‫سو َ‬ ‫ّللاُ بِووووو ِه ْ ِ‬
‫اْل ْ‬ ‫ووووز ا َ ْو بَووووو َد ٌل َذ ِلیووووو ٌل ِعو ه‬
‫ووووزا ً یُ ِعو ُّ‬
‫ووووز َ‬ ‫ووووز ع َِزیو ٌ‬ ‫أ َ ْد َخلَوووووهُ َ‬
‫ّللاُ َهووووو َذا الووووو ِ هدینَ بِ ِعو ِ ه‬
‫ا ْل ُك ْف ُر » ( سند ار د‬

‫خدا ناااااد خ نااااا‬ ‫ه ساااااید اسااااا‬ ‫ااااا خ ا اااااد ساااااید کااااا شاااااب‬ ‫ااااا‬ ‫(ا ااااا ایااااا دیااااا‬
‫ا د کااااا د ایااااا دیااااا نخ ا اااااد ا اشااااا یااااا عاااااه‬ ‫چااااا د نشاااااینی ا راااااد‬ ‫نشااااای‬ ‫ااااایچ شااااا‬
‫ااااای کااااا‬ ‫ااااای رخشاااااد‬ ‫عاااااه‬ ‫ا رااااا‬ ‫یلااااای عه ااااای کااااا خدا ناااااد اساااااا‬ ‫ااااا‬ ‫عهیاااااهی یااااا‬
‫یس ی ا داند‪.‬‬ ‫ا ردا خ ا‬ ‫ک‬

‫شاااااااد ر درااااااا‬ ‫سااااااال‬ ‫ا د خااااااا ن اد ا د ی ف ‪.‬کسااااااای کااااااا‬ ‫ااااااای دا ی ا یاااااااد‪:‬ای ا ااااااا‬

‫هیاااااا‬ ‫خاااااا ا ی‬ ‫اااااا‬ ‫ند راااااا‬ ‫کساااااای کاااااا کاااااا ف‬ ‫عااااااه دساااااا ی فاااااا‬ ‫خی شاااااا اف‬
‫ا غیاااااا خ ا ااااااد‬ ‫ساااااال ن‬ ‫راااااا‬ ‫انااااااد‬ ‫ا عیاااااا‬ ‫یاااااا یقاااااای دا ی کاااااا هللا ایاااااا‬ ‫سااااااید‪.‬اکن‬

‫‪210‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااا ن‬ ‫ساااااا د ا قصاااااای راااااا‬ ‫اناااااا یی هللا رناااااای راااااا راااااا ه ا دانااااااد‬ ‫دادا یاااااا راااااا ااااااد‬
‫یقی دا یا‬ ‫سل ن‬

‫ا ر رااااااا د رخشاااااااید‬ ‫عیااااااا‬ ‫عااااااا س ضاااااااعی ا‬ ‫داااااااا‬ ‫یااااااا یقااااااای دا ی کااااااا پ‬

‫ااااااای‬ ‫ثااااااا‬ ‫ااااااا س‬ ‫ا صااااااا رب ف هناااااااد‬ ‫ااااااا‬ ‫ا شااااااا‬ ‫یااااااا‬ ‫ری‬ ‫ار ط‬ ‫ا ف یااااااا‬
‫ااااا‬ ‫کااااا‬ ‫ا د ااااا‬ ‫رااااا هللا چ نااااا اسااااا ا یقااااای ضاااااعی‬ ‫ضاااااعی یقینااااا‬ ‫ا دانااااادا ر ال‬
‫ااااا رعی‬ ‫صااااا ح صااااار ر‬ ‫د ک سااااال‬ ‫دانااااان ف ااااا‬ ‫ا رااااا علااااا‬ ‫کااااا ا ااااا شاااااد‬ ‫طااااا‬
‫د ر ارااااااا خدا ناااااااد عااااااا س کااااااا اه ااااااا شااااااا یکی‬ ‫نااااااای ک اااااااس خااااااا‬ ‫ف‬ ‫رااااااا رنااااااادای‬
‫ررخن‪.‬‬ ‫ا نی‬ ‫ر اس‬

‫‪211‬‬
 ‫هدایت‬

‫عشق به اسالم‬
‫آیا تجارتی را بە شما نشان دهم؟‬

‫ين ا َم ُنوا َما لَ ُك ْم اِ َذا قِي َل لَ ُك ُم ان ِف ُروا فِي َسبِي ِل اللَّ ِه اثَّا َقلْ ُت ْم اِلَى‬
‫خداوند متعال می فرمایید‪َ  :‬يا اَي َها الَّ ِذ َ‬
‫ض اَ َر ِضيتُم بِالْ َح َيا ِة الدنْ َيا ِم َن ا ْلا ِخ َر ِة فَ َما َم َتا ُع الْ َح َيا ِة الدنْ َيا فِي ا ْلا ِخ َر ِة اِلَّا َقلِي ٌل ‪(‬توبه\‪.)۳۸‬‬
‫ا ْلا َ ْر ِ‬

‫(ای کسانی که ایمان اوردهایدچه شده است شمارا که چون به شما گفته میشود‪ :‬در راه الله‬
‫خارج شوید به زمین می چسپید‪ ،‬ایا زندگی دنیا رابر اخرت ترجیح می دهید ‪ ،‬چون کالای زندگی‬
‫دنیا در اخرت چیزاندکی است)‪.‬‬
‫ااااااان راااااا ای دینشاااااا‬ ‫ا راااااا کاااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫یاااااا ی اساااااا کاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫اااااا ی ساااااا‬
‫ی ن ید‪.‬‬ ‫ش ی‬

‫ان کنید‪.‬‬ ‫ر ک‬ ‫ر خ ط دی ن‬ ‫ن‬ ‫ای‬

‫ر ای اسا ر شید‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ای‬

‫ی ی کنید‪.‬‬ ‫ا نص‬ ‫اسا‬ ‫ن‬ ‫ای‬

‫‪ ‬اِ َّلا َت ُ‬
‫نص ُرو ُه فَ َق ْد ن ََص َر ُه اللَّ ُه ‪ (‬توبه \‪)۴۰‬‬
‫ای یک د‪.‬‬ ‫ن هللا ا‬ ‫ا ی ی نکنید‬ ‫(اا پیغ ر‬

‫‪‬ان ِف ُروا ِخفَافًا َوثِقَا ًلا ‪( ‬توبه\‪)۴۱‬‬

‫(سبک بار و سنگین بار به سوی جهاد حرکت کنید‪).‬‬

‫سپ ش ید‪.‬‬ ‫ا خدا‬ ‫ان رپ داهید د‬ ‫ر ر ک‬ ‫ر خ ط دی ن‬

‫‪212‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای کنااااااد‪ .‬ی شاااااا ید اال‬ ‫ا خاااااادا شاااااا ی‬ ‫اااااا د د‬ ‫اااااا ا راااااا‬ ‫یاااااا ی اساااااا کاااااا‬ ‫ایاااااا‬
‫اااا د رپ داهی ‪.‬رنااااا ر ای‬ ‫ن ااااا ی دی اااا راااا‬ ‫نر شااااد ا اااا ااااا اااای اااا انی راااا‬ ‫اااا دی د کاااا‬
‫اااااا د‬ ‫داد دسااااا‬ ‫ای ر یاااااد رااااا سااااا ی خااااادا دعااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫د‬ ‫ااااا ه ااااا‬ ‫نااااا اهی د‬
‫اا ف ‪:‬‬

‫‪ ‬ان ِف ُروا ِخفَافًا َوثِقَا ًلا ‪(‬توبه\‪.)۴۱‬‬

‫(سبک بار و سنگین بار به سوی جهاد حرکت کنید‪).‬‬

‫رااااا‬ ‫د رااااا ی کااااا چااااا الک سااااارک رااااا س سااااا ی ر کااااا کااااا ای دانشااااا ی دانشااااا‬
‫ن چیه اس ‪.‬‬ ‫ک‬ ‫رسی‬ ‫ی‬ ‫س‬

‫ی خااااا ن اد راااااا د شااااا سااااان ینی ااااای کناااااد یاااااا‬ ‫ی سااااان ی ادا‬ ‫سااااا‬ ‫د رااااا ی کااااا‬
‫یی سی ر ک ک ‪.‬‬ ‫س‬ ‫اه‬ ‫ر د‬ ‫سرک ر س‬

‫‪ ‬ان ِف ُروا ِخفَا ًفا َوثِقَا ًلا َو َجا ِهدُوا بِاَ ْم َوال ِ ُك ْم َواَنف ُِس ُك ْم فِي َسبِي ِل اللَّ ِه َ َٰذل ِ ُك ْم َخ ْي ٌر لَّ ُك ْم اِن كُن ُت ْم‬
‫اصدًا َّلات ََّب ُعو َك َولَ َٰ ِكن َب ُعد َْت َعلَ ْي ِه ُم الش َّق ُة ‪(‬توبه\‪)۴۲-۴۱‬‬ ‫تعلمون‪ .‬لَ ْو كَا َن َع َر ًضا َقر ًِيبا َو َسف ًَرا َق ِ‬

‫(سبک بار و سنگین بار به سوی جهاد حرکت کنید و با مال و جان در راه خدا جهاد کنید‪،‬این‬
‫برای شما بهتر است اگر بدانید‪.‬اگر غنایمی نزدیک و دم دست و سفری سهل و اسان باشد به دنبال تو‬
‫می ایند ولی راه دور و پر دردسر برای انان نارفتنی است‪).‬‬

‫د ‪َّ ‬لات ََّب ُعو َك َولَ َٰ ِكن َب ُعد َْت َعلَ ْي ِه ُم الش َّق ُة‪( .‬به دنبال تو می ایند‬ ‫لس ی ر ر ی ر‬ ‫سف ک‬ ‫اا‬

‫ولی راه دور و پر دردسر برای انان نارفتنی است‪).‬‬

‫‪213‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا سااااا ی دیااااا د سااااا‬ ‫رقیقااااا‬ ‫ااااا د رااااا سااااا ی رااااا‬ ‫دسااااا‬ ‫ا ااااا طلااااا ب اااااا ف‬
‫ر یااااااد‬ ‫ساااااان ینی اااااای کنااااااد پ‬ ‫راااااا دس یشاااااا‬ ‫شااااااکس شااااااد‬ ‫یاااااا‬ ‫یااااااب‬ ‫ردی‬ ‫اساااااا‬
‫ن ااااا ه‬ ‫ضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا د‬ ‫ضااااا ع ایااااا نیسااااا‬ ‫عصاااااب داشااااا ر شااااای‪.‬‬ ‫نسااااار رااااا اساااااا‬
‫ضااااا‬ ‫دیااااا نر شاااااد هی ا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااایچ پی نااااادی یااااا‬ ‫ضااااا‬ ‫رااااا ک‬ ‫اه ااااا‬ ‫پااااا‬ ‫رخااااا انی‬
‫لاااااا اه اسااااااا نیساااااا ‪ .‬ر یااااااد‬ ‫لراااااا‬ ‫راااااا اد‬ ‫د ایاااااا صاااااا‬ ‫ث راااااا ی شاااااا گ اساااااا‬ ‫راااااا‬
‫اااااا عضاااااا ی اه اسااااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫دیناااااادا‬ ‫اااااادی‬ ‫د چیااااااه اااااا ی یااااااس شاااااا ی ‪:‬‬ ‫یاااااا‬
‫ایااااا د فااااا ق رسااااای هیااااا دی سااااا ‪ :‬ک اسااااا هنااااای رااااا ر ااااا ب ر شاااااد ن ه د‬ ‫سااااا ‪ .‬ی‬
‫ااااا رااااا دنرااااا س‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا نکناااااد یاااااک کعااااا اه ن ااااا ه ااااا ا یح ا اه دسااااا ند اااااد د‬ ‫سااااا د ا‬
‫ااااای‬ ‫ن ساااااب رااااا اساااااا نر شاااااد‬ ‫ااااا عضااااا اساااااا‬ ‫ااااا د ایااااا‬ ‫کساااااب علااااا ر شاااااد ی رااااا‬
‫ی چ اا‬ ‫د‬ ‫یک‬ ‫ط‬

‫ااااا د عضااااا ی‬ ‫اسااااا کااااا رااااا‬ ‫دینااااادا ی‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫هیااااا ا ااااا ن ااااای دانااااای کااااا‬
‫د اسا ر خ ط اسا هندای کنی‪.‬‬

‫دنااااااد‪.‬ا ی‬ ‫اااااا ا نااااااهد‬ ‫د‬ ‫ضاااااا‬ ‫راااااا ک‬ ‫ه اااااا ی اااااا‬ ‫د ن اااااا ه صاااااارح یکاااااای اه‬
‫راااا ر اااا ا س راااا ه اااای ااااا د‬ ‫د راااا‬ ‫اااای شاااا‬ ‫اااادی‬ ‫پ یرنااااد‬ ‫اااا راااا‬ ‫اااا ا اااا ‪ :‬اااا‬ ‫راااا‬
‫ر ر س س ر ای ا ق اف د اس ‪.‬‬

‫ل اااااه ر شااااا‬ ‫ساااااعی ااااای کااااان کااااا پ یرناااااد‬ ‫ضااااا‬ ‫د ااااای ا ااااا ‪ :‬ااااا د ار ااااادای ااااا‬
‫خاااادا اااای خ ا ااااد کاااا د‬ ‫ا ک ااااس کاااان‬ ‫ساااای‬ ‫اااای کاااان کاااا ن اااای اااا ان ایاااا‬ ‫اااای ارساااا‬
‫یااااا شااااان ااااا اه‬ ‫ضااااا‬ ‫ااااا‬ ‫کااااا دخ ااااا ی ااااا‬ ‫‪ .‬ااااای شااااان‬ ‫ا رخااااا‬ ‫ه ا‬ ‫ه‬ ‫ااااا‬
‫یکند‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ی ش د سپ‬ ‫سس ر ر‬

‫‪214‬‬
 ‫هدایت‬

‫اصل مشکل‬

‫سااااا کااااا ااااا دینااااادا ی ا اه ان سااااا ب رااااا اساااااا‬ ‫ااااا د شاااااکس‬ ‫رااااا اد ان د ایااااا‬
‫کنااااای کااااا اساااااا‬ ‫چنااااای ارسااااا‬ ‫ااااادا ااااای پنااااادا ی ی ر یاااااد رااااا ای اساااااا هنااااادای کنااااای‬
‫اساااااا‬ ‫ا کااااا ‪(:‬‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫هیااااا کااااا د‬ ‫ا‬ ‫ااااااا خ نااااا‬ ‫ااااا د اسااااا ‪.‬پ‬ ‫هئااااای اه‬
‫اااااا د راااااا خدا نااااااد پی نااااااد داشاااااا‬ ‫د ساااااا دا‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااا ع شاااااا اسااااااا‬ ‫ا د ساااااا دا‬
‫ان سااااااا ب رااااااا‬ ‫هی ا راااااااد‬ ‫ااااااا یه نیسااااااا‬ ‫دیااااااا دا یااااااا‬ ‫ااااااا کیرن ندیااااااادی پ‬ ‫اد‬ ‫ر شاااااااند‪.‬‬
‫دی ن ی ش ی‪.‬‬ ‫اسا‬

‫مفهوم دینداری‬

‫ااااا ی‬ ‫ر شاااااد د سااااا داشااااا ر شااااا‬ ‫ااااا د س شااااا اه ررااااا‬ ‫اسااااا کااااا‬ ‫دیااااا‬
‫اااااا‬ ‫رریاااااان ‪ .‬نقاااااان اااااا ی یاااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫ساااااا رک راااااا پ‬ ‫ا د ا راااااا طی اااااا ی‬ ‫اااااا د‬
‫سااااا ی یااااا‬ ‫یااااا اااا ع شااااا دینااااا‬ ‫ررااااا دیااااا دا ی ا د د ناااا ای ااااا د کناااااد‪ .‬پااااا‬ ‫اساااا کااااا‬
‫عرااااا د‬ ‫ااااای چکنااااادا ااااااا ن ااااا ه‬ ‫اشاااااک یی سااااا ند کااااا‬ ‫عرااااا د‬ ‫ااااا فقاااااط ن ااااا ه‬ ‫ایااااا‬
‫اااااایچ ف یااااااد ای‬ ‫اااااا د اساااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫ر شااااااد کاااااا اسااااااا‬ ‫اشااااااک عاااااا ی اه ایاااااا ارساااااا‬
‫ها ی کنناااااااد‬ ‫ااااااا د ا یااااااا‬ ‫لااااااا اه ن ااااااا هاها ا ر شاااااااد‬ ‫سااااااا د‬ ‫نااااااادا د ر ااااااای ااااااااا‬
‫ن اااای خاااا ا ی‬ ‫ن اااای کناااای‬ ‫ا ارساااا‬ ‫عشاااا اسااااا‬ ‫اااا نیااااه‬ ‫خشاااا ع داشاااا ر شااااند‪ .‬اااااا‬
‫ا د ساااااا داشاااااا‬ ‫ا ا ن اااااا یی اااااا ثااااااس اااااا اسااااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫ا ا ف اااااا‬ ‫اااااا ی اااااا د‬ ‫دساااااا‬
‫ساااااال ن‬ ‫ضااااااعی‬ ‫اااااایچ د دی ن اااااای خ یااااااد‬ ‫راااااا‬ ‫اسااااااا‬ ‫راااااادا کاااااا اااااا‬ ‫ر شااااااند پاااااا‬
‫ا ناااا کاااا راااا‬ ‫اااا‬ ‫ااااه انساااا ن یی کاااا‬ ‫اااایچ ا یاااادی راااا‬ ‫عقااااب اف اااا د خ ا ااااد راااا د‬ ‫چناااا‬
‫ااااه‬ ‫هنااااد ع شاااا اسااااا نیااااه ساااا ند نخ ا ااااد راااا د‪ .‬راااا‬ ‫اااای‬ ‫عشاااا‬ ‫ف هندانشاااا‬ ‫خاااا ن اد‬
‫ی س دی نخ ا د رخشید‪.‬‬ ‫یچ چیه دی‬ ‫ای‬

‫‪215‬‬
 ‫هدایت‬

‫نمونە هایی از عاشقان اسالم‬

‫راااااا‬ ‫هیدنااااااد ن ااااا کااااا‬ ‫د ااااای کااااا راااااا اساااااا عشااااا‬ ‫اااااا یی اه‬ ‫رااااا ن نااااا‬ ‫اکنااااا‬
‫ا رااااااا‬ ‫نااااااا‬ ‫د ااااااای ا ف سااااااا د‬ ‫خدا ناااااااد شاااااااخ‬ ‫سااااااا ی کااااااا چکی‬ ‫ااااااا دی کااااااا د‬

‫‪ ‬اِ ْذ اَ ْر َســــــ ْل َنا‬ ‫ا ر ااااااظ کاااااا د‬ ‫ی یاااااا‬ ‫اااااا ی ساااااا‬ ‫کاااااا د‪.‬‬ ‫ق یاااااا‬ ‫ییااااااد‬ ‫ساااااا ی شااااااخ‬

‫‪( ‬ی \‪1۴‬‬ ‫اِلَ ْي ِه ُم ا ْث َن ْينِ َف َك َّذ ُبو ُه َما َف َع َّز ْزنَا بِ َثالِث َفقَالُوا اِنَّا اِلَ ْي ُكم م ْر َسلُون‬

‫(وقتی دو پیامبر به سوی انان فرستادیم و انان ان دو را تکذیب کردند‪ ،‬انان را با سومین نفر تقویت‬
‫نمودیم و انان گفتند‪:‬ما فرستادگانی هستیم که به سوی شما فرستاده شدیم‪).‬‬
‫اااااااای‬ ‫اه ایاااااااا چاااااااا‬ ‫ریشاااااااا‬ ‫اااااااا د دا د‪ .‬ناااااااا‬ ‫ساااااااا ی کاااااااا چکی ساااااااا پیاااااااا ر‬ ‫د‬
‫د ک کااااا د‬ ‫ا ف یاااااد‬ ‫خ ا نااااادا یااااا ایااااا کااااا فی نیسااااا ا ااااا دی د ن ااااا رااااا د کااااا اساااااا‬
‫ساااا‬ ‫ساااا س اسااااا‬ ‫اااا‬ ‫اااا‬ ‫رلکاااا‬ ‫ی پیاااا ر ا نیساااا‬ ‫راااا خاااا د ا اااا ‪ :‬اسااااا ن اااا ساااا‬
‫ر ید نقشی د اسا داش ر ش ‪.‬‬

‫ا‬ ‫ظی ااااااااا ی عل ااااااااا ی اه ااااااااا یااااااااا دعااااااااا‬ ‫ی‬ ‫رنااااااااا ر ای اساااااااااا فقاااااااااط سااااااااا‬
‫ساااااایل کاااااا‬ ‫ا راااااا ااااااا د دا د‪ .‬راااااادی‬ ‫اسااااااا‬ ‫ی‬ ‫ساااااا‬ ‫عاااااا‬ ‫اااااا فاااااا دی د‬ ‫رلک‬ ‫نیساااااا‬
‫ر یاااااااد‬ ‫پ‬ ‫ک‬ ‫س ی د سااااااا‬ ‫دسااااااا کسااااااا نی ا کااااااا پی ا ااااااا نن سااااااا ند ر یااااااا د دسااااااا‬
‫نیه س ‪.‬‬ ‫ی اسا ر د ن‬ ‫س‬ ‫کنی ک‬ ‫ارس‬

‫یک مرد و یک موضع گیری‬

‫ی ر ی ای ک ر دنر ن ی ید‬ ‫ی کنی س پی ر دا د‬ ‫ان صرر‬ ‫س یی ک د ر‬

‫‪َ  :‬و َج َاء ِم ْن اَ ْق َصى الْ َم ِدي َن ِة َر ُج ٌل َي ْس َعى ٰ ‪(‬یس\‪(.)۲۰‬مردی شتابان از دور ترین نقطه ی شهر امد‪).‬‬ ‫ک‬

‫شهر) اس ‪.‬د‬ ‫اه «اقصی المدینة»(یس\‪()۲۰‬دور ترین نقطه‬ ‫ا‬ ‫د ا ا « د »ن ید اس‬ ‫یک‬

‫‪216‬‬
 ‫هدایت‬

‫«أقصی المدینة»عر‬ ‫عر‬ ‫ی ن ید پ‬ ‫ر چیهی دال‬ ‫کل‬ ‫د ندا د‬ ‫اض فی‬ ‫سخن‬
‫ن ی اند س ک رنشیند‪:‬‬ ‫د س ک ن یس‬ ‫ی اس ر ای ای ک ردانی ای‬

‫‪َ ‬و َج َاء ِم ْن اَ ْق َصى الْ َم ِدي َن ِة َر ُج ٌل َي ْس َعى ٰ َقا َل َيا َق ْومِ اتَّبِ ُعوا الْ ُم ْر َسلِي َن ‪ ‬اتَّبِ ُعوا َمن َّلا َي ْساَلُ ُك ْم اَ ْج ًرا‬
‫رج ُعون ‪ ‬اَاَت َِّخ ُذ ِمن ُدونِ ِه ال ِ َه ًة اِن ُي ِر ْد ِن ال َّر ْح َ َٰم ُن بِ ُض ٍّر‬
‫َو ُهم م ْه َتدُون‪َ ‬و َما ل ِ َي َلا اَ ْع ُب ُد الَّ ِذي فَ َط َرنِي َواِلَ ْي ِه َت َ‬
‫نت بِ َر ِّب ُك ْم ‪‬یس‪.)20-25/‬‬ ‫َّلا تُ ْغنِ َع ِّني شَ فَا َع ُت ُه ْم شَ ْي ًئا َو َلا ُینقدُون‪‬اِنِّي اِ ًذا لَّ ِفي َضلَال مبِين ‪ ‬اِنِّي ا َم ُ‬

‫(مردی از دورترین نقطه ی شهر با شتاب امد و گفت‪:‬ای قوم من! از فرستادگان خدا پیروی کنید‪.‬‬
‫از کسانی که پاداشی از شما نمی خواهند و راه یافته هستند پیروی کنید‪ .‬چرا من کسی را پرستش نکنم‬
‫که مرا افریده است و به سوی او برگردانده می شوید‪ .‬ایا غیر از خدا معبودهایی را برگزینم که اگر‬
‫خداوند متعال بخواهد به من زیانی برساند شفاعت انان کمترین سودی برای من ندارد و مرا نجات نمی‬
‫دهد؟)‬
‫ساااا‬ ‫نااااد‪ :‬اااا راااا شاااا‬ ‫ر‬ ‫اااای کنااااد اااا راااا ناااا‬ ‫اااا ساااا پیاااا ر‬ ‫ا سااااخن نن ا‬
‫صااااارر‬ ‫ااااا‬ ‫اهایااااا کااااا رااااا‬ ‫ااااا کنیاااااد‪.‬پ‬ ‫ا‬ ‫ا ییاااااد ااااای کااااان ‪ .‬رااااا ارسااااا‬ ‫ساااااخن ن‬

‫نت بِ َر ِّب ُك ْم ‪(‬من به پروردگارتان ایمان اورده ام)‬

‫‪  :‬اِنِّي ا َم ُ‬ ‫ک د ر پی ر ا ا‬

‫اااااا ااااااا ن فاااااا ا د ید راااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ون »( پاااااا‬ ‫اااااا د کاااااا د ا اااااا ‪« :‬فَا ْ‬
‫سوووووو َمعُ ِ‬ ‫راااااا‬ ‫سااااااپ‬
‫ااااای‬ ‫ر ااااا ای لاااااب ا عریااااا‬ ‫کااااا کااااا چ نااااا‬ ‫ااااا اااااا ن ف اد یاااااد ن‬ ‫رااااا‬ ‫کل ااااا ی (پااااا‬
‫د ا ن ف ا د ند‪.‬‬ ‫ی‬ ‫یخ ا د‬ ‫کند‪.‬ا‬

‫تو بانگ سرده‪،‬رساندنش با ما‬

‫ا ن اااااای ااااااا ی اااااا‬ ‫پی نااااااد راااااا هللا‪ .‬اااااا ایاااااا سااااااخن‬ ‫ی طاااااا‬ ‫راااااا اد ا دی هیر ساااااا‬
‫ک ااااک اااای کناااای‬ ‫یااااس اااا د راااا ناااا‬ ‫اااا‬ ‫عصااااب ر ینااااد‪ :‬علاااای‬ ‫یاااا‬ ‫اااا د اه ساااا‬

‫‪217‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااااا ف‬ ‫ر نی عشااااااا‬ ‫ااااااای اساااااااا یعنااااااای ن ااااااای ط ف‬ ‫ا ااااااای ایااااااا ی‬ ‫دس شااااااا‬
‫پسندید ‪.‬‬ ‫شی نیک‬ ‫ر‬ ‫د ا رکی ن‬ ‫دس‬

‫اااا د راااا خدا نااااد پی نااااد داشاااا ر شااااند ا یااااد ا‬ ‫اااای خاااا ا‬ ‫اااا‬ ‫اااا ایاااا اساااا کاااا‬
‫ا ااااا ی‬ ‫ااااا ی‬ ‫سااااایل ی طیااااا‬ ‫عشااااا ر هناااااد ا ر ااااا رااااا‬ ‫دا شااااا‬ ‫ااااای رااااا پ‬
‫اااا دی‬ ‫اااای د اااا ‪ .‬راااا ایاااا‬ ‫طریعاااای ان اااا‬ ‫ا راااا طاااا‬ ‫ن اااا ‪ .‬اااا کاااا‬ ‫اااا ی ارااااها‬ ‫ناااا‬
‫نت بِ َر ِّب ُك ْم َف ْاس َم ُع ِ‬
‫ون ‪‬‬ ‫کنید‪  :‬اِنِّي ا َم ُ‬ ‫ن‬ ‫ک چنی ا‬

‫‪ ‬قِي َل ا ْد ُخ ِل‬ ‫ا کش ند‬ ‫نا‬ ‫ا ن ف ا د ید‪.‬‬ ‫ر‬ ‫د ا پ‬ ‫ای‬ ‫دا‬ ‫ر پ‬ ‫(‬

‫کنید‪:‬‬ ‫ی ک د ر ش اس‬ ‫شو‪).‬ر سخن نن ن‬ ‫الْ َجنَّ َة ‪( ‬یس‪()۲۶/‬به او گفته شد وارد بهشت‬

‫ی ا خی‬ ‫ا کش ند‬ ‫نک ا‬ ‫‪َ ‬قا َل َيا لَ ْي َت َق ْو ِمي َي ْعلَ ُمو َن ‪( ‬یس‪( )۲۶/‬کاش قومم می دانستند‪).‬‬
‫ا ید ا‬ ‫ی‬ ‫ن ر ند‬ ‫د ر‬ ‫د یس ری‬ ‫ک ر‬ ‫ای نیس‬ ‫س‬ ‫پ‬ ‫د اس‬ ‫خ ا‬
‫یَ ْعلَ ُ َ‬ ‫ر کنند‪  :‬ی َس ا ْد ُخس ا ْ َ نهةَ َ َس یَ َ ْی َ َ ْ‬ ‫یخ ا د ن‬ ‫ر ند ا‬ ‫د ر رش‬ ‫ی‬ ‫ک‬
‫چنی ع ط ای نسر‬ ‫ی‬ ‫ی دانس ند‪ .‬ا‬ ‫ش ‪.‬ا ‪:‬ک ن‬ ‫شد‪ :‬ا د ر ش‬ ‫‪(‬ی \‪( 2۶‬ر ا ا‬
‫ر اسا دا ی ا‬

‫پرنده ای کە بە اسالم عشق می ورزد‬

‫اااااا ی‬ ‫ه اااااای رینااااااد کاااااا‬ ‫دا د یااااااک‬ ‫اااااا ی پ ناااااادا‬ ‫اه‬ ‫نراااااای یااااااک صاااااا‬ ‫ساااااالی‬
‫د د اس ‪:‬‬ ‫پ ند‬ ‫خ ی اس ‪.‬‬ ‫یکی اه پ ندا‬

‫‪َ ‬فقَا َل َما ل ِ َي َلا اَ َرى الْ ُه ْد ُه َد اَ ْم كَا َن ِم َن الْ َغاةِبِي َن ‪(‬نمل‪)۲۰/‬‬

‫(پس گفت‪:‬چرا من هدهد را نمی بینم؟)‬

‫‪218‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر ر س نی د اس ا‬ ‫د دک س اچ ا‬

‫د اااااای ا اااااای رینااااااد کاااااا د ر اراااااا خ شااااااید ساااااا د‬ ‫ا راااااا ه اشاااااا اه د‬ ‫د ااااااد د‬
‫اااا اااای‬ ‫یاااا‬ ‫‪-‬علیاااا ا سااااا ‪ -‬عااااد ی دیاااادا دا د اااای راااا ا‬ ‫راااا ساااالی‬ ‫اااای کننااااد‪.‬ا اکناااا‬
‫رااااااا د رضااااااا ن ا د‬ ‫د ااااااای ا رریناااااااد کااااااا اه هللا د ناااااااد‬ ‫پااااااا داهد‪.‬ا ن ااااااای خ ا اااااااد‬
‫ااااای کنناااااد اه ی ااااا رااااا سااااا‬ ‫ااااا د چااااا‬ ‫یااااا داد رریناااااد‪.‬ای‬ ‫کناااااد‪.‬پ‬ ‫اثرااااا‬ ‫سااااالی‬ ‫لااااا‬
‫اااای اااا خیلاااای اااا‬ ‫اااای پاااا داهد‬ ‫ی ای اااا‬ ‫ساااا‬ ‫د ااااد راااا‬ ‫فلسااااطی پاااا اه کاااا د رری چ ناااا‬
‫ا رااااا سااااا ی هللا ر شاااااند خااااا ا ی ا ااااای رینااااای کااااا‬ ‫ا ااااای رینااااای کااااا ن ااااای خ ا ناااااد دعااااا‬
‫ااااای کناااااد یااااا رااااا اد ی کااااا ن ااااای خ ا اااااد د سااااا ن ا کااااا‬ ‫سااااا ی ان شااااا‬ ‫دسااااا‬ ‫اه اااااا ف‬
‫دا ف ا خ اند‪.‬‬ ‫ا ی ن ید در س یپ‬ ‫ر‬ ‫ن ه ن ی خ اند‬

‫رخناااااد‬ ‫ااااای رااااا ا ر ااااا‬ ‫ااااای داناااااد کااااا د سااااا ن شااااا اب ااااای ن شاااااد هنااااا ااااای کناااااد‬
‫دساااااا ن فکاااااا ن اااااای کنااااااد ر اد ان ای چاااااا کاااااا ی اساااااا ا ایاااااا چاااااا لااااااب‬ ‫دا د راااااا ااااااا ف‬
‫ند ن ی ا ددا‬ ‫ی‬ ‫یی اس ک ر خ ط اسا‬

‫ر ا ا ‪:‬‬ ‫سید‬ ‫د دی ک ع ش دینن اس نهد سلی‬

‫طت بِ َما لَ ْم تُ ِح ْط بِ ِه َو ِج ْئ ُتكَ ِمن َس َبا بِ َن َبا َي ِقين ‪‬اِنِّي َو َجدت ا ْم َراَ ًة‬‫‪ ‬فَ َم َك َث َغ ْي َر َب ِعيد َفقَا َل اَ َح ُ‬
‫ش َع ِظي ٌم ‪(‬نمل‪)۲۳-۲۲/‬‬ ‫َت ْملِ ُك ُه ْم َواُوتِ َي ْت ِمن كُ ِّل شَ ْيء َولَ َها َع ْر ٌ‬
‫(من بر چیزهایی اگاهی یافته ام که تو اگاه نیستی‪،‬من از سرزمین سبا یک خبر قطعی برایت اورده‬
‫ام‪ .‬من دیدم که زنی برانان حکومت می کند و همه چیز به او داده شده است و تخت بزرگی دارد‪).‬‬
‫اااااااااا‬ ‫ک ‪ .‬د دراااااااااا خاااااااااا ط ا‬ ‫اساااااااااا د ای دا د‪ .‬صاااااااااا‬ ‫ساااااااااالطن رساااااااااای ره‬
‫‪-‬علیااااا‬ ‫کااااا لی ا ناااااهد سااااالی‬ ‫ااااای ساااااد ااااا عل ااااا‬ ‫د ااااا رااااا عااااا ن لکااااا‬ ‫هیااااا دن ااااای‬
‫ا هن یس اس ‪:‬‬ ‫د هی ا ر ای دینن ا ی‬ ‫ا سا ‪-‬ری‬

‫‪219‬‬
 ‫هدایت‬

‫س ِمن ُد ِ‬
‫ون اللَّ ِه َو َز َّي َن لَ ُه ُم الشَّ ْي َطا ُن اَ ْع َمالَ ُه ْم ‪( ‬نمل‪)۲۴/‬‬ ‫‪َ ‬و َجدت َها َو َق ْو َم َها َي ْس ُجدُو َن لِلشَّ ْم ِ‬

‫(من او و قوم او را دیدم که به جای خدا برای خورشید سجده می برند و شیطان اعمالشان را‬
‫برایشان زیبا جلوه می دهد‪).‬‬
‫ی ا ید‪:‬‬ ‫د د چنی‬ ‫ک‬ ‫ص‬

‫السبِي ِل فَ ُه ْم َلا َي ْه َتدُون ‪.‬اَلَّا َي ْس ُجدُوا لِلَّ ِه ‪( ‬نمل‪)۲۵-۲۴/‬‬

‫‪ ‬فَ َص َّد ُه ْم َعنِ َّ‬
‫(انان را از راه راست باز داشته است‪ ،‬دیگر انان راهیاب نمی گردند‪ .‬چرا انان برای خدا سجده‬
‫نمی کنند؟!)‬

‫‪ ‬اَ َّلا َي ْس ُجدُوا لِلَّ ِه‬ ‫‪:‬‬ ‫س‬ ‫د ک چک کند اه ر ا ی رین اه لب‬ ‫لب ای‬ ‫ک‬ ‫ص‬

‫هد ی ش د اه ای‬ ‫ش‬ ‫د د اه ای ک ش‬ ‫‪(‬نمل‪( )۲۵/‬چرا انان برای خدا سجده نمی کنند؟!)‬

‫ا ‪ ‬الَّ ِذي ُيخْ ر ُِج الْ َخ ْب َء فِي َّ‬

‫الس َم َاو ِ‬
‫ات‬ ‫کیس‬ ‫دا‬ ‫د د پ‬ ‫ک د ر ار هللا س د ن ی کنند‪.‬ا‬

‫این هی‬ ‫چ‬ ‫َوا ْلا َ ْر ِ‬

‫ض ‪( ‬نمل‪( )۲۵/‬کسی که نهانی های اسمان ها و زمین را بیرون می اورد‪).‬‬

‫د‪ .‬‬ ‫ی‬ ‫دا ن ر خ ط‬ ‫هی ان شن خ ن ا نسر ر پ‬ ‫سیل ی‬ ‫ا ر‬ ‫پ‬ ‫اس‬ ‫هی ن‬

‫ض َو َي ْعلَ ُم َما تُخْ فُو َن َو َما تُ ْعلِ ُنو َن ‪( ‬نمل‪()۲۵/‬کسی که نهانی‬

‫ات َوا ْلا َ ْر ِ‬ ‫الَّ ِذي ُيخْ ر ُِج الْ َخ ْب َء فِي َّ‬
‫الس َم َاو ِ‬

‫های اسمان ها و زمین را بیرون می اورد و می داند ان چه را که پنهان می دارید و ان چه را اشکار می‬
‫سازید‪).‬‬

‫‪220‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی انداهد‪  :‬اللَّ ُه َلا‬ ‫ار یدع نا ی‬ ‫ی کند‬ ‫ی ع ن لک ی سر صرر‬ ‫د ر‬ ‫چ‬

‫د‬ ‫اِلَ َٰ َه اِلَّا ُه َو َرب الْ َع ْر ِ‬

‫ش الْ َع ِظيمِ ‪(‬نمل‪ ()۲۶/‬جز الله که صاحب عرش بزرگ است معبودی نیست‪).‬‬
‫ک س ا‬ ‫ی‬ ‫د د ری ی پ‬ ‫ر ید ی‬ ‫دا اس‬ ‫پ‬ ‫ی داس ر رک‬ ‫ی‬ ‫س د د چنی‬
‫ثس‬ ‫ن‬ ‫د د داش‬ ‫کسی ر د ک لری چ‬ ‫ند ر دی ای ک ن ی‬ ‫ثس د د ی‬ ‫ای ک ن‬
‫ا ش یع ع س ک د اس ‪.‬‬ ‫ی دس‬ ‫ی کند ر‬ ‫د ا‬ ‫ی‬ ‫ا یح ا ر‬ ‫ین ه‬ ‫کسی ک‬

‫ایاااااا کاااااا دیاااااا خاااااادا ا‬ ‫هناااااادای اااااا راااااا ای دیاااااان اساااااا‬ ‫ره‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااای ااااااد‬
‫ر ئیااااااس علیاااااا ا سااااااا‬ ‫راااااادا کاااااا خدا نااااااد راااااا‬ ‫خدا نااااااد ا د ساااااا دا‬ ‫د ساااااا راااااادا‬
‫یااااا ا سااااا هد ‪.‬‬ ‫هنااااادای ااااای کنناااااد‬ ‫سااااا یی ا رااااا سااااا کسااااا نی کااااا د‬ ‫داد ااااا‬ ‫ف ااااا‬
‫کاااااااا‬ ‫د ساااااااا د‬ ‫اااااااا ا‬ ‫اساااااااا کاااااااا‬ ‫ی نشاااااااا‬ ‫دااااااااا ا فا رنااااااااد ا د‬ ‫ا ا اااااااا ‪ :‬پ‬
‫ر ئیااااااس اه ا شااااااا ع کاااااا ‪ .‬ر ئیاااااااس‬ ‫دااااااا ف ااااااا د‪:‬ای‬ ‫رااااااا ساااااا ی رااااااا د پ‬ ‫عر د اااااا‬
‫ااااااا اخااااااا نکااااااا د یعنااااااای ‪ :‬رااااااا‬ ‫ااااااااه رااااااا خااااااا ط‬ ‫دا ا چ نااااااا ا ف ااااااا د‪ :‬ا‬ ‫ا ااااااا ‪ :‬پ‬
‫ی نشد‪.‬‬ ‫د‬ ‫نی‬ ‫اه خ ر ار‬ ‫س‬ ‫د ای‬ ‫ی‬ ‫عصی‬ ‫خط‬

‫ی نشااااا‬ ‫ااااای شااااا د د‬ ‫عصااااای‬ ‫کاااااب انااااا‬ ‫خ نااااا ای کااااا‬ ‫ااااااا سااااا کن‬ ‫پااااا‬
‫عااااا‬ ‫ااااای ا ااااا رااااا‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫ا خدا ناااااد اط عااااا‬ ‫یاااااک ن ن ااااا ه ااااای خ اناااااد اه دسااااا‬
‫خدا نااااااد‬ ‫ساااااا ی ان نیساااااا‬ ‫راااااا فکاااااا صاااااارر کاااااا د راااااا‬ ‫ن اااااای اه نکاااااا ن اااااای ن یااااااد‬
‫ا ع اب ی کند‪.‬‬ ‫کی ش‬

‫راااااا‬ ‫ا ر یاااااا د راااااا ناااااا‬ ‫اااااا د‬ ‫اااااای خ ا ااااااد دساااااا‬ ‫کساااااای کاااااا‬ ‫ک ساااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ا د سااااا‬ ‫عا ااااا رااااا دیااااان ن ااااا ه ااااا ا یح‬ ‫رااااا نی کناااااد ر یاااااد‪ :‬ااااا رااااا خااااا ط عشااااا‬
‫رااااااا‬ ‫ا دعااااااا‬ ‫سااااااایل ی ا‬ ‫راااااا‬ ‫ا راااااا خااااااا د ااااااای‬ ‫یکااااااای اه د سااااااا ن‬ ‫راااااا‬ ‫دا‬
‫س ی خدا ند ا پین ی ای ا‬

‫‪221‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااا د ا راااااا خاااااا ط داشاااااا راااااا ن ‪« :‬ا‬ ‫ارطاااااا راااااا ایاااااا‬ ‫راااااا اد ا سااااااخ خدا نااااااد د‬
‫اااا ‪ ».‬ثااااس کساااای‬ ‫اااااه راااا خاااا ط‬ ‫اااا اخاااا نکاااا د ن اراااا نشااااد» یاااا «‬ ‫اااااه راااا خاااا ط‬
‫اااای راااا خاااا ط ک خ ناااا یاااا شاااا ک یاااا خ ناااا ان‬ ‫ا ر یاااا د‬ ‫اااا د‬ ‫اااای خ ا ااااد دساااا‬ ‫کاااا‬
‫ر ا ش عک ‪.‬‬ ‫پ‬ ‫ا اس‬ ‫ن‬ ‫د اپ‬

‫اسالم آوردن عمربن خطاب ‪‬‬

‫اااااا ن اه ا راااااا ط‬ ‫رااااا ع اااااا ر خطاااااا ب ضااااای هللا عناااااا ن اااااا کاااااا ‪ .‬ا د ار ااااادای اسااااااا‬
‫اااا کاااا اااااا شخصاااای ا اااای دیااااد‬ ‫اااای شااااد اااا‬ ‫ساااال‬ ‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫اااا د راااا‬
‫اااااای‬ ‫ساااااال د‬ ‫ا اه ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااای ا یااااااد راااااا ه‬ ‫کاااااا راااااا ا سااااااخ‬
‫سااااال نی ااااا ی‬ ‫ااااای سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا ساااااید کااااا‬ ‫کااااا د‪ .‬رلکااااا کااااا ن رااااا‬
‫ا عقیاااااب ااااای کناااااد ‪ .‬سااااا س هللا‬ ‫ا دیاااااد کااااا ا‬ ‫ع ااااا‬ ‫ااااای فااااا‬ ‫شاااااب رااااا ای ن ااااا ه رااااا کعرااااا‬
‫اااااا ر ن اااااای دا یا»‬ ‫اه ساااااا‬ ‫ه دساااااا‬ ‫چاااااا ا شااااااب‬ ‫ساااااال راااااا ا ا اااااا ‪« :‬ای ع‬ ‫علیاااااا‬
‫سااااال دیااااانن ا د سااااا دا د رااااا د‬ ‫سااااا س خااااادا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا د ای چااااا‬ ‫ااااای رااااا‬
‫ا رااااا یکااااای اه د ع ااااا یعنااااای ع ااااا ر‬ ‫داااااا دعااااا ااااای کناااااد‪ «:‬خدا نااااادا دیااااا اساااااا‬ ‫اااااا پ‬
‫ا‬ ‫اساااااا‬ ‫شااااا عاااااه راااااد ‪ ».‬ایااااا د ن ااااا ریشااااا ی کسااااا نی ر دناااااد کااااا‬ ‫خطااااا ب یااااا ع ااااا ر‬
‫سااااااال‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫ااااااا ایااااااا‬ ‫ااااااای دادناااااااد علی‬ ‫ااااااا ا‬ ‫ا یااااااا‬ ‫ااااااا د ها‬
‫سااااال رااااا دعااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ا یااااا‬ ‫دعااااا ااااای کااااا د رااااا رااااا‬ ‫ر ایشااااا‬
‫ک ‪.‬‬ ‫ر س ی خدا‬ ‫ن‬

‫ساااااال نی ا دیااااااد‬ ‫ه‬ ‫ا اااااای اااااای فاااااا‬ ‫هی ع اااااا ر خطاااااا ب ضاااااای هللا عناااااا د‬
‫اااا د اااای کنااااد‪ .‬ع اااا راااا ا ا اااا ‪ :‬رنااااد ی خاااادا راااا‬ ‫راااا ررشاااا‬ ‫اااا‬ ‫کاااا خاااا دن ا راااا ای‬
‫لاااااب ع ااااا رااااا ای‬ ‫ااااای کااااان‬ ‫دا یا ا ااااا ‪ :‬اه دسااااا شااااا رااااا دیااااان فااااا ا‬ ‫ک ااااا عاااااه سااااا‬
‫ا اااااا ک کناااااای ر ااااااا د‬ ‫شااااااد راااااا ا ا اااااا ‪ :‬راااااا خاااااادا ساااااا نر یااااااد طناااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫ا اااااای راااااا‬
‫ا ا راااااا این‬ ‫اااااا‬ ‫ن فاااااا‬ ‫ه راااااا اسااااااا ع اااااا ا یااااااد ا شااااااد نااااااهد شاااااا‬ ‫‪.‬‬ ‫ن اااااا‬

‫‪222‬‬
 ‫هدایت‬

‫شاااا د راااا خاااادا ساااا کاااا‬ ‫ساااال‬ ‫اااای راااا ی ع اااا‬ ‫راااا ا ا ‪ :‬یاااا ا اااا‬ ‫کاااا د شاااا‬ ‫ع یاااا‬
‫ااااای االغ پاااااد ن‬ ‫شااااا د(یعنی‬ ‫ااااای کااااا االغ خطااااا ب سااااال‬ ‫ن ااااای شااااا د ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫ع ااااا‬
‫اااااااا یکاااااای اه‬ ‫ا نساااااار راااااا ع اااااا ر خطاااااا ب صاااااا ک‬ ‫دیدا شاااااا‬ ‫شاااااا د‪ .‬پاااااا‬ ‫ساااااال‬
‫ااااای شاااااد کنیاااااهک کااااا‬ ‫ا ااااای هد ااااا خسااااا‬ ‫اااااد ا‬ ‫ااااای شاااااد‬ ‫کنیاااااهک ااااا ین سااااال‬
‫اااای ا یااااد‪ :‬رراااای خاااادا راااا اااا چاااا کاااا د اااا خساااا‬ ‫دا د راااا ا‬ ‫ر یاااا‬ ‫نساااار راااا دیاااانن یاااا‬
‫ا‬ ‫اااای خ ا ااااد ارس ساااا ا ع اااا‬ ‫راااا ایاااا کنیهکاااای کاااا‬ ‫خساااا نشااااد ‪.‬راااا اد‬ ‫شاااادی اااای اااا‬
‫ااااای کااااا د‬ ‫ع ااااا ر خطااااا ب کسااااای کااااا اه خ ااااا خااااادایی د سااااا‬ ‫ر یاااااک کناااااد ن ااااا کااااا‬
‫ا ی خ د‪.‬‬ ‫ی شد‬ ‫ا ا سن‬

‫اولین روز اسالمش‬

‫سااااااااا س هللا صااااااااالی هللا علیااااااااا‬ ‫صااااااااا ی ا فااااااااا‬ ‫هی ع ش شااااااااای ن ا ر داشااااااااا‬
‫اااااای انااااااداهدا ا‬ ‫ا رکشااااااد ا راااااا خ دا اااااا ‪ :‬اااااا راااااا کاااااای ر ااااااد اااااا ا راااااا ف ناااااا‬ ‫ساااااال‬
‫کااااا‬ ‫ا ااااای کااااا رااااا‬ ‫اااااس ر سااااا ند‪ .‬د‬ ‫شاااااک ا ر اااااد ا رااااا‬ ‫ش شااااای ن ا کشاااااید خ اسااااا‬
‫ساااا خ راااا د‬ ‫ساااا س خاااادا یاااا انن ن اااای اااای شااااد راااا اااا دی کاااا اسااااا ن ا پن اااا‬ ‫اااا‬
‫اااااا ر ااااااد ا رکشاااااا ‪.‬‬ ‫ی ع اا اااااا ‪ :‬اااااای‬ ‫ا اااااا شااااااد‪ .‬ا راااااا ع ا اااااا ‪ :‬ک اااااا اااااای‬
‫ا ااااای کشاااااند‪.‬‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا س هللا‬ ‫ااااا د ا ااااا ‪:‬اا چنااااای کنااااای ف هنااااادا عرااااادا طلب (خ نااااادا‬
‫اااااای خاااااا ا ی‬ ‫ا غییاااااا داد ای ‪ .‬اااااا د ا اااااا ‪ :‬ای ع اااااا‬ ‫ع اااااا ا اااااا ‪ :‬اااااای ریاااااان کاااااا دیناااااا‬
‫د اااا ا ا اااا ‪ :‬رلاااا ‪ .‬اااا د ا اااا ‪ :‬نهدخااااا ا‬ ‫ر ااااد ا راااا اااا نشاااا‬ ‫چیااااهی ر اااا ا ه کشاااا‬
‫ر اااااد ا یاااااد اسااااا ‪ .‬ع ااااا ا ااااا ‪ :‬یااااا ا عااااا م چنااااای کااااا د اسااااا ا ااااا د‬ ‫کااااا رااااا یااااای‬ ‫رااااا‬
‫ااااا خااااا ا ن ف ط ااااا‬ ‫رااااا ش شااااای خ ااااا رااااا خ نااااا ی خااااا ا ن فااااا ‪ .‬د‬ ‫ا ااااا ‪ :‬رلااااا ‪.‬ع‬
‫ا راااااا ه کاااااا د ‪.‬‬ ‫داشاااااا ند‪ .‬ف ط اااااا د‬ ‫رضاااااا‬ ‫ن سااااااعید راااااا هیااااااد خراااااا ب راااااا ا‬ ‫شاااااا‬
‫ااااااا خیااااا‬ ‫ا غییااااا داد ایا ف ط ااااا ا ااااا ‪:‬ای ع‬ ‫ااااا ا ااااا اناااااد کااااا دینااااا‬ ‫ع ا ااااا ‪ :‬رااااا‬
‫ن‬ ‫سااااایلی رک ااااای رااااا صااااا‬ ‫ااااا ر شاااااد چااااا ا ع ااااا چنااااا‬ ‫ر کااااا د یینااااای یااااا اه یااااای‬
‫اااا سااااعید راااا هیااااد داخلاااا‬ ‫اه ا شاااان اف اااا د‪ .‬د ایاااا‬ ‫ا شاااا ا‬ ‫شااااد‬ ‫ن اخاااا کاااا اااارن پاااا‬

‫‪223‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا ر شاااااد چ ا ع ااااا ا‬ ‫ر کااااا د یینااااای یااااا اه یااااای‬ ‫ااااااا خیااااا‬ ‫کااااا د ا ااااا ‪ :‬ای ع ااااا‬
‫ا اه‬ ‫ن ااااای هد ف ط ااااا کااااا ساااااعی ااااای کااااا د ا‬ ‫صااااا‬ ‫رااااا سااااا‬ ‫ااااا چنااااا‬ ‫ا اااااس داد‬
‫ااااا راااااد ف ط اااااا‬ ‫کناااااد ک ااااا ری اه دسااااا ن اف ااااا د ع ا ااااا ‪ :‬ک ااااا ب ا رااااا‬ ‫ند‬ ‫ی شااااا‬
‫ساااااا ی ا س ر یااااااد سااااااس‬ ‫اااااای هنناااااد اااااا ن اااااا‬ ‫دساااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ااااا اب داد‪ :‬فقااااااط پ کیهااااااا‬
‫ن شااااا شاااااد‬ ‫ی طااااا د‬ ‫ک ااااا ب ا ااااای ایااااا د سااااا‬ ‫ااااای کناااااد ساااااپ‬ ‫کنااااای‪ .‬ع ااااا چنااااا‬
‫ااااا‬ ‫ااااای شااااا د‪ .‬ی ی کااااا‬ ‫ا ااااای خ اناااااد رااااا شاااااد دا اااااا‬ ‫یااااا‬ ‫اسااااا ‪ .‬ن ااااا ی کااااا ایااااا‬
‫ی کنی ‪:‬‬ ‫ا ا‬ ‫ا‬

‫ض‬‫‪‬طه ‪َ ‬ما اَن َزلْ َنا َعلَ ْيكَ الْ ُق ْرا َن ل ِ َتشْ َقى ٰ ‪ ‬اِ َّلا َت ْذ ِك َر ًة لِّ َمن َيخْ شَ ى ٰ ‪َ ‬تنزِيلًا ِّم َّم ْن َخلَ َق ا ْلا َ ْر َ‬
‫ات َو َما فِي ا ْلا َ ْر ِ‬
‫ض َو َما َب ْي َن ُه َما‬ ‫الس َم َاو ِ‬ ‫ى ‪ ‬لَ ُه َما فِي َّ‬ ‫ات الْ ُعلَى ‪ ‬ال َّر ْح َمـَٰ ُن َعلَى الْ َع ْر ِ‬
‫ش ْاس َت َو ٰ‬ ‫الس َم َاو ِ‬
‫َو َّ‬
‫الس َّر َواَخْ فَى ‪ ‬اللَّـ ُه َلا اِلَـَٰ َه اِلَّا لَ ُه ا ْلا َ ْس َم ُاء الْ ُح ْس َنى ٰ ‪‬‬
‫ى ‪َ ‬واِن تَ ْج َه ْر بِالْ َق ْو ِل فَ ِانَّ ُه َي ْعلَ ُم ِّ‬
‫َو َما َت ْح َت الث ََّر ٰ‬
‫(طه‪.)1-٨/‬‬

‫(طا‪ .‬ها ‪.‬ماقران را بر تو نازل نكرد ه ايم تا خود را خسته ورنجور کنی ‪،‬اما ان را پند واندرزی‬
‫برای کسانی که خشیت وترس دارند فرستاده ایم‪ .‬کسی ان را نازل کرده است که زمین واسمان های‬
‫بلند را افریده است‪ .‬خدای رحمان بر عرش قرار گرفته است ‪ .‬از اوست ان چه در اسمان ها‪ ،‬ان چه‬
‫در زمین‪،‬ان چه در میان ان دو وان چه در زیر خاک است‪.‬اگر اشکارا سخن بگویی او پنهان وپنهان تر‬
‫را می داند‪ .‬او الله است‪ ،‬معبودی جز او نیست و او دارای نام های نیکو است‪).‬‬
‫ا خ اناااااد ا ااااا ‪ :‬ر اااااد ک سااااا ا ااااای خااااا ا‬ ‫یااااا‬ ‫ایااااا کااااا ع ااااا ایااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا‬
‫ااااا ع سااااا س هللا صااااالی‬ ‫راااااس ا‬ ‫کااااا ‪ .‬ع ااااا رااااا‬ ‫ا صااااا‬ ‫رااااا س راااااه‬ ‫شااااا ‪ .‬ایااااا‬ ‫سااااال‬
‫ساااااا س هللا‬ ‫د‪ .‬ا راااااا‬ ‫اااااای‬ ‫ساااااال راااااا یاااااا انن د خ ناااااا ی ا اااااا راااااا اراااااای ا اااااا‬ ‫هللا علیاااااا‬
‫ساااااال ر ساااااان ا اااااای‬ ‫ا د اااااای شاااااا د‪ .‬ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫شااااا ی ای ع ااااا ا» ع ااااا چنااااای ا ااااا ‪:‬‬ ‫سااااال‬ ‫ن ساااااید کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ «:‬یااااا‬ ‫ایااااا د‬
‫سااااا ی‪ .‬پااااا‬ ‫ااااا ف سااااا د ی ا‬ ‫عرااااا دی اااااه خااااادای ی نااااا نیسااااا‬ ‫ااااای د ااااا کااااا‬ ‫شااااا د‬

‫‪224‬‬
 ‫هدایت‬

‫ناااا ه‬ ‫ن اااا کاااا‬ ‫اااای ا ینااااد‪ .‬د ایاااا‬ ‫اااای کریاااا‬ ‫خ ناااا راااا طناااای هللا اکراااا راااا اااا ه اف اااا د‪.‬‬
‫اااااا ر راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یااااااک د یقاااااا اه اسااااااا ع اااااا ن شاااااا راااااا د اااااای ا یااااااد‪ :‬ای ساااااا س خاااااادا‬
‫اااااا ا ع یاااااا‬ ‫اااااا ی ایاااااا داساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫دان اااااای ان ن اااااا کاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫نیساااااا ی ا راااااا‬
‫اااای کننااااد اسااااا د ان اااا‬ ‫لااااب اااا یی کاااا ا اااا‬ ‫کاااا د اااا راااا ایاااا کل اااا ر ساااا راااا خاااا ط‬
‫چاااا کساااای اااا د‬ ‫پاااا‬ ‫ساااا‬ ‫فقااااط ادای عراااا د‬ ‫اااای شاااا د‪ .‬اااااا دیاااا‬ ‫اااا خاصاااا‬ ‫عراااا د‬
‫ضاااااااای هللا عناااااااا ا یااااااااد‪ :‬ای ساااااااا س‬ ‫ا ر یاااااااا دا ع اااااااا‬ ‫ا ا ن اااااااا یی کنااااااااد دس نشاااااااا‬
‫د‪:‬رلاااااااا ع اااااااا‬ ‫ساااااااال ف‬ ‫اااااااا ر راااااااا نیساااااااا ی ا ساااااااا س هللا صاااااااالی هللا علیاااااااا‬ ‫خاااااااادا‬
‫کاااا ی‬ ‫پن اااا‬ ‫خ اااای کاااا ی‬ ‫ا اااا ‪ :‬پاااا‬ ‫ر طااااس نیساااا ندا ف اااا د‪ :‬رلاااا ع اااا‬ ‫ناااا‬ ‫ا اااا ‪:‬‬
‫چیسااااا ا‬ ‫چااااا کااااا کنااااای ا نظااااا‬ ‫سااااال ف ااااا د‪ :‬ع ااااا پ‬ ‫چااااا اا سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ایاااااا کاااااا خاااااادایی ااااااه‬ ‫اااااای کناااااای‬ ‫ا اعااااااا‬ ‫اسااااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااای‬ ‫ا اااااا ‪ :‬اآل ریاااااا‬
‫ق ساااااا ی خدا نااااااد راااااا‬ ‫اااااا فاااااا‬ ‫ی ناااااا نیساااااا ‪ .‬ساااااا س هللا ف اااااا د‪« :‬ای ع اااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫پ‬
‫دناااااان لقااااااب راااااا‬ ‫ه اسااااااا‬ ‫ر طااااااس اااااادایی اااااای افکنااااااد‪ ».‬ا د‬ ‫راااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫ساااااایل اااااا‬
‫رااااا‬ ‫ااااای یاااااد‪ .‬یاااااک صااااا‬ ‫اه خ نااااا ی ا ااااا ارااااای ا ااااا ریااااا‬ ‫د صااااا‬ ‫ق شاااااد‪ .‬ساااااپ‬ ‫فااااا‬
‫د‬ ‫کری شاااااا‬ ‫دی اااااا راااااا دنراااااا س ر ااااااه راااااا عراااااادا طلب‬ ‫دنراااااا س ع اااااا ر خطاااااا ب صاااااا‬
‫ااااای‬ ‫سااااال کریااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫کااااا طنااااای افکناااااد ن‬ ‫کنااااا‬ ‫ا شااااا‬
‫ا یند‪.‬‬

‫موضع گیری دیگر‬

‫ایاااااا‬ ‫اسااااااا ی ان اااااا ی اساااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااای شاااااا د‬ ‫ساااااال‬ ‫اه ه اااااا نی کاااااا ع اااااا‬
‫کاااااا ا اااااا شااااااد‬ ‫چناااااا‬ ‫اااااای ساااااال ن‬ ‫ه اساااااا ‪.‬‬ ‫اااااا‬ ‫ضاااااا ایاااااا ی دی اااااا ی د‬
‫ااااا د اه سااااال‬ ‫ااااا‬ ‫خ نااااا ی کعرااااا پ داخ ناااااد ع ااااا خ اسااااا‬ ‫شااااادند رااااا طااااا ا‬ ‫خااااا‬
‫ااااا ااااا ین ا اه‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬رااااا خااااا د ا ااااا ‪ :‬رااااا خااااادا سااااا اند کااااا‬ ‫شااااادنن طلااااا شااااا ند ا‬
‫ضااااای هللا عنااااا خااااا ب‬ ‫ضااااا ایااااا ی ع‬ ‫سااااا خ ‪ .‬رااااا ایااااا‬ ‫شااااادن رااااا خرااااا خااااا ا‬ ‫سااااال‬
‫ن ناااا نر شااااد‬ ‫شاااادنن د‬ ‫ساااال‬ ‫رخاااا ط‬ ‫ا اااای کنااااد اااا اااایچ کاااا‬ ‫ا ایاااا کاااا‬ ‫اااا کاااا‬

‫‪225‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه‬ ‫د سااااا ن ن اساااااد ااااا ااااایچ کااااا‬ ‫ااااا ااااایچ هنااااای اه ر ااااا رن خ ااااا نکااااان اه ساااااخن‬
‫اساااااا ها‬ ‫ا راااااا راااااا د سااااااخ‬ ‫راااااااس راااااا ا راااااا د چیااااااهی شاااااا ند نر شااااااد اااااا ا‬ ‫ا اااااا‬
‫ند ر شی ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ر ید نسر ر دین‬ ‫ن ی د‪ .‬ر اد‬

‫ا‬ ‫ااااااااس د‬ ‫ااااااااس فاااااااا ‪ .‬د هد ار‬ ‫شااااااااد راااااااا خ ناااااااا ی ار‬ ‫ساااااااال‬ ‫اااااااای ع اااااااا‬
‫ااااس ا اااا چاااا شااااد ا ع اااا‬ ‫ای اراااا ا رک ا ار‬ ‫اشاااا د‪ .‬ع اااا ا اااا ‪ :‬ف یاااادی چاااا شااااد اساااا‬
‫ر اااااد ف سااااا د ی ا سااااا ‪ .‬ا‬ ‫عرااااا دی اااااه خااااادای ی نااااا نیسااااا‬ ‫ااااای د ااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬شااااا د‬
‫یااااااان‬ ‫ا رااااااا‬ ‫د‬ ‫ا خااااااا اب ک دی‪.‬ساااااااپ‬ ‫ه‬ ‫ااااااا ا ااااااا ه‬ ‫ااااااا د‬ ‫رااااااا‬ ‫ا ااااااا ‪ :‬ااااااا‬
‫ااااای خ اسااااا رااااا خااااا ط دیااااا هللا کااااا ی‬ ‫رلکااااا‬ ‫ا ن ااااای خ اسااااا‬ ‫رسااااا ‪ .‬ااااای ع ااااا ایااااا‬
‫ا راااااا ه کاااااا د ع اااااا ا اااااا ‪:‬‬ ‫د‬ ‫د هد ار ساااااا ی‬ ‫فاااااا‬ ‫ان اااااا د ااااااد راااااا خ ناااااا ی ار ساااااا ی‬
‫اااااای داناااااای چاااااا ا اااااا ی اف اااااا د ای ار ساااااا ی ا ا ا اااااا چاااااا ا اااااا ی اف اااااا د ا ع اااااا ا اااااا ‪:‬‬
‫ر ااااااد ساااااا س هللا ف ساااااا د ی‬ ‫اااااای د اااااا کاااااا خاااااادایی ااااااه خاااااادای ی ناااااا نیساااااا‬ ‫شاااااا د‬
‫یااااان رسااااا ‪ .‬ا ن ااااای‬ ‫ا رااااا‬ ‫د‬ ‫ا ااااا ه‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫رااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ااااا‬ ‫ا سااااا ‪ .‬ار سااااا ی‬
‫سااااند‪ .‬راااا‬ ‫اااای‬ ‫اااا اه ا‬ ‫د اااا کنااااد چاااا‬ ‫انساااا راااا خاااا ط ایاااا کاااا ن راااا ا ررااااث‬
‫دنااااان طلااااا سااااا هد خااااا ب ن ااااا کااااا‬ ‫ا اه اساااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای خ ا اااااد‬ ‫ع ااااا کااااا‬ ‫ااااا‬
‫ساااااد هیااااا ا ااااای داناااااد کااااا رااااا‬ ‫ا د ایااااا کااااا اه سااااا هنن ااااایچ سااااا هنن کنناااااد ای ن ااااای‬
‫ا راااااا‬ ‫عا نااااااد اساااااا ‪ .‬اااااای خ ا ااااااد رقیقاااااا‬ ‫اااااا ن شااااااد‬ ‫د‬ ‫ای اااااا‬ ‫راااااا‬ ‫پاااااا‬ ‫اساااااا‬
‫اااا اخراااا‬ ‫کساااای کاااا رااااین اه‬ ‫اااا ی‬ ‫ارطاااا راااا خراااا چاااای‬ ‫د‬ ‫اااا د ر ساااا ند‪ .‬سااااپ‬ ‫اااا‬
‫ا رااااا‬ ‫ع اااا‬ ‫یااااس راااا‬ ‫اااا کاااا د‪ .‬اااا دی راااا نااااا‬ ‫اااای ساااا هد پااااا‬ ‫ن شاااا‬ ‫کاااا‬ ‫اد‬
‫اااااا‬ ‫ا اه اهی کاااااا ر یااااااد اه‬ ‫ا اااااا ‪ :‬یاااااا اااااا‬ ‫اااااا د فاااااا‬ ‫دادنااااااد ا نااااااهد‬ ‫ا نشاااااا‬
‫عرااااا دی‬ ‫ااااای د ااااا کااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬شااااا د‬ ‫طلااااا سااااا ه ا ااااا د ا ااااا ‪ :‬ر ااااا ای ع ااااا‬ ‫رپ شااااا نی‬
‫ااااای ا یاااااد ‪ :‬نااااا ه‬ ‫ر اااااد سااااا س ف سااااا د ی ا سااااا ‪ .‬ع ااااا‬ ‫اااااه خااااادای ی نااااا نیسااااا‬
‫پساااااا‬ ‫یشاااااای‬ ‫اااااای د د ف یاااااا د اااااای هنااااااد‪ :‬ای‬ ‫ا اااااا نکاااااا د راااااا د کاااااا دیااااااد‬ ‫راااااا ف‬
‫ااااای‬ ‫ااااا کااااا د اسااااا ‪ .‬ع ااااا‬ ‫خطااااا ب اه دیااااانن رااااا ه اشااااا اسااااا ‪ .‬پسااااا خطااااا ب دیااااانن ا‬

‫‪226‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااا‬ ‫اااا راااا ساااا ع‬ ‫اااا‬ ‫اااا خ ا نااااد شااااد‬ ‫خ ناااا ی کعراااا‬ ‫اااا د کناااا‬ ‫ا یااااد‪ :‬ف یااااد کاااا‬
‫ن اااای‬ ‫اااا د اه ایاااا ا اااا خ اااا‬ ‫راااا خراااا شااااد‬ ‫ع اااا اه اعااااا اسااااا‬ ‫اااا فاااا ‪ .‬رراااای‬
‫خ ااااااا‬ ‫ااااااا اه ر رااااااا‬ ‫رااااااا ن ‪ .‬خااااااا ا‬ ‫ی‬ ‫اه دینااااااادا ی شااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫کشاااااااد پااااااا‬
‫شاااااا ر‬ ‫پااااااین اه‬ ‫ر شااااااید‪ .‬ع اااااا‬ ‫ی‬ ‫راااااا ساااااا ی خاااااادا شاااااا‬ ‫نکاااااان ای اااااا د اه دعاااااا‬
‫رااااا ک اااااک‬ ‫ااااا شااااادند اه ساااااپید د ااااا ظ ااااا‬ ‫ااااای ااااا د‬ ‫د‪ .‬ااااای ا یاااااد‪:‬‬ ‫ااااای‬ ‫رااااا کعرااااا‬
‫اااا یاااا ن‬ ‫اااا راااا‬ ‫اااای‬ ‫اراااای عاااایط ااااد‪.‬‬ ‫پاااا داخ ی ‪ .‬اااا ایاااا کاااا عقراااا راااا‬ ‫کاااا ی یکاااادی‬
‫رااااا ه ااااای هد خااااا د‬ ‫ا اااااا ف‬ ‫عقرااااا‬ ‫شاااااد ر خ سااااا‬ ‫ااااا رااااا شاااااد خسااااا‬ ‫دناااااد‬
‫اااااا ی کننااااااد‬ ‫ا اااااا ‪ :‬ر اااااا‬ ‫ی چشاااااا نن ا اشاااااا‬ ‫ا‬ ‫د ان شاااااا‬ ‫یاااااان انااااااداخ‬ ‫ا راااااا‬
‫ااااا کنیاااااد‬ ‫ا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ارااااا خطااااا ب‬ ‫‪ .‬ا رااااا نااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ا اه ک سااااا د‬ ‫ا نااااا چشااااا ن‬
‫اااااا نکاااااا د‬ ‫ا‬ ‫اااااای کاااااا ف هناااااادان‬ ‫اااااا‬ ‫چناااااای ک دنااااااد‪ .‬راااااا خ ناااااا ا راااااا ه اشاااااا‬ ‫‪ .‬ناااااا‬
‫ند یاااااد عرااااا دی اااااه خااااادای ی نااااا‬ ‫ااااای کااااا شااااا د‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ااااا‬ ‫ن انسااااا رخااااا ار ‪ .‬رااااا نااااا‬
‫اااا راااا ا اساااا ‪ .‬رراااای چ نااااا‬ ‫هد راااا شاااا راااا‬ ‫راااا‬ ‫ر ااااد ف ساااا د ی ا ساااا‬ ‫نیساااا‬
‫یااااا ن نسااااار رااااا اسااااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ررااااا اساااااا لاااااب پسااااا خطااااا ب ا ساااااخی کاااااا د اسااااا‬
‫ااااا‬ ‫ااااا ی ایااااا‬ ‫نکااااا د ن انسااااا رخ اراااااد‬ ‫رن ااااا ‪ .‬ا ااااا ه ااااا نی کااااا ف هنااااادانن ا سااااال‬
‫راااا ک اااا نساااار راااا دیاااا خاااادا چ ناااا اساااا ا‬ ‫ه اسااااا ن ا اااا ق اااای اف ااااد ا‬ ‫د ا اااای‬
‫اااااا د خطاااااا ب اااااا ا داد پساااااا کاااااا چکن عراااااادهللا ر خ ساااااا‬ ‫اااااای ف هناااااادانن ا چناااااای‬
‫شاااااا ع‬ ‫ا ا فاااااا‬ ‫د ا ع اااااا ا‬ ‫اااااا یااااااک ساااااا س اساااااا کاااااا اسااااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ا ‪:‬پااااااد‬
‫ا نااااا ر د ااااای سااااا هی‬ ‫پاااااد‬ ‫خ ااااای ااااای کنااااای‬ ‫ا اه ااااا‬ ‫کااااا د رااااا هدنااااان کااااا اساااااا‬
‫سااااید ‪ .‬ا‬ ‫اااای‬ ‫اااا اااای کاااا دیا ا اااا ‪ :‬اااا اه اااا‬ ‫اااا چناااا‬ ‫اااا ا‬ ‫اااای اااا د‬ ‫اااااا کاااا ف‬
‫اه‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬ساااا س اااا پاااا‬ ‫اااای هد‪ .‬عراااادهللا راااا ع اااا‬ ‫ایاااا کاااا‬ ‫ا راااا خاااا ط‬ ‫ا‬ ‫اااا چناااا‬
‫ااااای ا ااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫د ااااا ا ااااای هد‬ ‫ااااای‬ ‫ا رااااا خااااا ط‬ ‫ضااااا ع‬ ‫کااااا ایااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اساااااا‬
‫ی ک دی ای پس ع‬ ‫چن‬ ‫ا‬ ‫پد‬

‫‪227‬‬
 ‫هدایت‬

‫ضااااااای هللا عنااااااا اسااااااا ‪ .‬ااااااای ریااااااان کااااااا‬ ‫ه اساااااااا د هنااااااادای ع ااااااا‬ ‫ایااااااا ا ااااااای‬
‫لرن ا ف ا ا ف اس ‪.‬‬ ‫ر ای انداه‬ ‫دی‬ ‫عش‬ ‫ی‬

‫ابوذر غفاری ‪‬‬

‫ااااا ‪ .‬ا اااااس‬ ‫یرااااا اه ریلااااا ی‬ ‫اااااد‪ .‬ااااا د‬ ‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ا ناااااهد‬
‫ا‬ ‫ا ااااااه ر دنااااااد اااااا ین ناااااا‬ ‫دهد‬ ‫نداشاااااا ند چاااااا‬ ‫یشاااااای‬ ‫اااااایچ ا هشاااااای نااااااهد‬ ‫اااااا‬
‫ا رااااا اساااااا فااااا ا ااااای‬ ‫ر اااااد ااااا د‬ ‫ااااای شااااانید کااااا‬ ‫ااااای دانسااااا ‪.‬‬ ‫رااااای ا هن رااااای ا یااااا‬
‫ااااا ی سااااا خ ‪ .‬سااااا س هللا رااااا ا ا ااااا ‪:‬‬ ‫ا رااااا هرااااا‬ ‫شاااااد شااااا د ی‬ ‫سااااال‬ ‫خ اناااااد اااااد‬
‫ا اااااا ‪ :‬راااااا‬ ‫ا راااااا اسااااااا فاااااا ا خاااااا ا ‪ .‬اراااااا‬ ‫اااااا راااااا ه ا د ناااااا‬ ‫نااااااهد‬ ‫ای اراااااا‬
‫ااااا ایااااا کااااا د کنااااا کعرااااا‬ ‫رااااا ه ن ااااای اااااا د‬ ‫رااااا د دسااااا نن اسااااا‬ ‫داااااا ی کااااا‬ ‫پ‬
‫س س هللا ف س د ی ا س ‪.‬‬ ‫رد‬ ‫ف ی د هن ک خدایی ه خدای ی ن نیس‬

‫د رااااا صااااادایی رلناااااد ف یااااا د‬ ‫ااااای‬ ‫اه ااااا ین ن ساااااید‪ .‬ا رااااا کعرااااا‬ ‫ا چنااااای ا ااااا‬
‫ر اااااد‬ ‫اااااه خااااادای ی نااااا نیسااااا‬ ‫عرااااا دی‬ ‫ااااای د ااااا کااااا‬ ‫شااااا د‬ ‫یشااااای‬ ‫ااااای هناااااد‪ :‬ای‬
‫اااااا د ها‬ ‫ا راااااا راااااا د ک ااااااک اااااای ای نااااااد راااااا شااااااد‬ ‫ا‬ ‫ساااااا س هللا ف ساااااا د ا ساااااا ‪ .‬ن‬
‫اااا د کناااا‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬فاااا دا‬ ‫اااای د نااااد‪ .‬ا نااااهد ساااا س هللا راااا ه اااای ااااا دد‬ ‫اااا ا‬ ‫ا یاااا‬
‫هد» کاااااا داس راااااا‬ ‫ساااااا س خاااااادا راااااا کل اااااا « ف یاااااا د خاااااا ا‬ ‫هد ای‬ ‫ا ف یاااااا د خاااااا ا‬ ‫کعراااااا‬
‫ساااااااد اه ها‬ ‫ااااااا کااااااا ‪ .‬ا اه ااااااا ین ن ااااااای‬ ‫اسااااااا‬ ‫لاااااااب ارااااااا‬ ‫د‬ ‫ای ااااااا‬ ‫ثریااااااا‬
‫اااا ی‬ ‫شاااان یی راااا‬ ‫کاااا ناااا‬ ‫اااا اساااا‬ ‫راااادا‬ ‫اااا‬ ‫اااا‬ ‫اسااااد ایاااا‬ ‫ن اااای‬ ‫ا ی شاااا‬
‫ند‪.‬‬ ‫د دس دس ر دی خدا ر‬ ‫د ر سد‬

‫عقبە بن نافع‬

‫د یاااااا (ا یاااااا ن‬ ‫ساااااا ند د ر اراااااا‬ ‫اااااای عقراااااا راااااا ناااااا ف ف راااااا ن ا راااااا پ یاااااا‬
‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ای د یااااا‬ ‫ر یااااا دینااااای ن ااااا کااااا ‪ .‬ااااای ایسااااا د‬ ‫یااااا‬ ‫ایسااااا د‪ .‬رااااا‬ ‫اطلااااا‬

‫‪228‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا راااا‬ ‫اااای کاااا د‬ ‫اه اااا عراااا‬ ‫ساااا‬ ‫دی اااا ی اااا‬ ‫اااا ساااا ه ی‬ ‫اااااا راااادان کاااا د پاااا‬
‫اه اااااا‬ ‫اه عراااااا‬ ‫ااااااس ا اااااا رپاااااا داهد یعناااااای اااااااا راااااادان کاااااا پاااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫عراااااا د پ‬
‫ا اااااای کاااااا د راااااا خاااااا ط ان شاااااا اسااااااا‬ ‫اااااا د دا د ایاااااا کاااااا‬ ‫ساااااا ه ی دی اااااا ی اااااا‬
‫د‪.‬‬ ‫سط‬ ‫ع ی‬ ‫دا‬ ‫عر د پ‬

‫یکااااا » شااااان خ‬ ‫ایااااا د یااااا سااااا ه ی دی ااااا ی کااااا ا ااااا ه رااااا نااااا «‬ ‫د پااااا‬ ‫رلااااا‬
‫س ‪.‬‬ ‫یش د‬

‫اااان خاااا د ناااا ن‬ ‫اااا‬ ‫ر یااااد ردانیااااد کاااا اسااااا راااا لااااب اااا یی کاااا ن اااا‬ ‫راااا اد ا‬
‫لااااااب اااااا یی اساااااا کاااااا ا اااااای‬ ‫ر اااااا‬ ‫نیاااااا هی ندا د‪.‬رلکاااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫ف هنااااااد د ساااااا‬ ‫اااااا‬
‫ر س ی دی ا س ‪.‬‬ ‫ن خدا س س دع‬ ‫خ ی‬

‫اه راااااای‬ ‫ع ط اااااا ای ساااااا د‬ ‫اااااا‬ ‫اا شاااااا راااااا‬ ‫یکاااااای اه عل اااااا ا یااااااد‪ :‬ای ساااااال ن‬
‫ااااا یی ن ااااای‬ ‫ااااای کشااااا ند رااااا ای اساااااا فع یااااا کنیاااااد رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا رااااا کااااا‬ ‫کااااا ف هنااااادان‬
‫سید‪.‬‬

‫اااااا ی‬ ‫کاااااا د‬ ‫اااااااا ع ط اااااا ا نساااااار راااااا اسااااااا اه ع ط اااااا ا نساااااار راااااا ف هنااااااد‬
‫ر شااااااد یچ ف یااااااد ای‬ ‫اااااای ی د ساااااا د‬ ‫ق رلاااااا‬ ‫راااااادنن راااااا چ ااااااس اااااای سااااااد د‬ ‫راااااا ا‬
‫ر شاااااد اا‬ ‫ریشااااا‬ ‫ناااااد‬ ‫ی‬ ‫رااااا اساااااا‬ ‫عا ااااا ا نسااااار‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ای اساااااا نااااادا ی‪ .‬ر یاااااد‬
‫شاااااادی خ شااااااب راااااا ی‬ ‫راااااا‬ ‫اااااای کنااااااد‬ ‫پن اااااا‬ ‫دساااااا‬ ‫راااااا اااااا‬ ‫د ر اراااااا‬ ‫پااااااد‬
‫ا ان ااااااا دادی ر یاااااااد ع ط ااااااا ا نسااااااار رااااااا‬ ‫ی ای کااااااا‬ ‫پهشاااااااکی ا رااااااا رااااااا ینن ریااااااا‬
‫اه ای ر شد ‪.‬‬ ‫شدید‬ ‫ره‬ ‫رسی‬ ‫اسا‬

‫اج ُك ْم َو َع ِش َيرتُ ُك ْم َواَ ْم َوا ٌل ا ْق َت َرفْ ُت ُمو َها َوتِ َجا َر ٌة َتخْ شَ ْو َن‬
‫‪ ‬قُ ْل اِن كَا َن ا َبا ُؤكُ ْم َواَ ْب َنا ُؤكُ ْم َواِخْ َوانُ ُك ْم َواَ ْز َو ُ‬
‫ك ََسا َد َها َو َم َسا ِك ُن َت ْر َض ْون ََها اَ َح َّب اِلَ ْي ُكم ِّم َن اللَّـ ِه َو َر ُسول ِ ِه َو ِج َهاد فِي َسبِيلِ ِه ‪( .....‬توبه‪.)2٤/‬‬

‫‪229‬‬
 ‫هدایت‬

‫(بگو اگر پدران‪ ،‬فرزندان ‪ ،‬برادران‪ ،‬همسران‪ ،‬قبیله ی شما‪ ،‬اموالی که فراچنگش اورده اید‪،‬‬
‫بازرگانی وتجارتی که از بی بازاری وبی رونقی ان می ترسید ومنازلی که مورد علاقه ی شماست‪ ،‬این‬
‫ها در نظرتان از خدا وپیغمبرش وجهاد در راه او محبوب تر باشد ‪).....‬‬
‫رااااااا اط عااااااا‬ ‫فااااااا ا خ اندنشااااااا‬ ‫ااااااا د‬ ‫دسااااااا‬ ‫رااااااا سااااااا ی هللا کااااااا اااااااا ف‬ ‫دعااااااا‬
‫سااااال نی ایااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫ا خااااادا ااااای ر شاااااد‪ .‬پااااا‬ ‫ااااا د د‬ ‫سااااا ی اه‬ ‫ی نااااا اسااااا‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫ر دث ای ر شد‪:‬‬ ‫ند د ر ید د ان ظ‬ ‫ا ان‬ ‫ک‬

‫‪ ‬فَ َت َر َّب ُصوا َحتَّى ٰ َياْتِي اللَّـ ُه بِاَ ْم ِر ِه َواللَّـ ُه َلا َي ْه ِدي الْ َق ْو َم الْف ِ‬
‫َاس ِق َ‬
‫ين ‪( ‬توبه‪)2٤/‬‬ ‫َ‬
‫(پس منتظر باشید که خداوند کار خود را می کند‪،‬خداوند نافرمانبرداران را هدایت نمی نماید‪).‬‬
‫ساااااا ن‬ ‫ساااااا ند اه خاااااادا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا راااااااس‬ ‫اااااا د ا کاااااا‬ ‫شاااااا‬ ‫اااااااا ایاااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ن ظاااا ا اااا ی ر شااااد کاااا‬ ‫د ساااا راااادا د پاااا‬ ‫ساااا ن ریشاااا‬ ‫اااا د راااا ساااا ی خاااادا‬ ‫دعاااا‬
‫ساااا س‬ ‫ا ر خاااادا‬ ‫سااااد راااا کساااای کاااا عا نااااد راااا راااا ا ر شااااد‬ ‫راااا این خ ا ااااد اف د چاااا‬
‫یح د د‪.‬‬ ‫ر س ی ای د‬ ‫دع‬

‫یااااا ن نسااااار رااااا‬ ‫عا ااااا ان رااااا اساااااا‬ ‫ضااااای هللا عنااااا رااااا خااااا ط عشااااا‬ ‫ارااااا رک‬
‫راااا اناااااداه ای نخ اریاااااد کاااا خااااا اب رریااااان » یعنااااای‪:‬‬ ‫ااااا‬ ‫ااااایچ‬ ‫اااای ا یاااااد‪«:‬رااااا خاااادا سااااا‬
‫ریاااااادا‬ ‫اااااا ا‬ ‫اااااا راااااا خاااااا ط دیاااااان‬ ‫خاااااا اب رریاااااان‬ ‫کاااااا رخاااااا ار‬ ‫ناااااادا‬ ‫اااااا‬ ‫ااااااد‬
‫کااااا رنشاااااین د خیااااا ال شااااای‬ ‫نااااادا‬ ‫ااااا‬ ‫نشاااااد ‪ ».‬یعنااااای‬ ‫لااااا‬ ‫ااااااه دچ‬ ‫«د ریااااادا ی‬
‫ش ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫هن‬ ‫ا ف‬ ‫ی ه ق ر ق دنی اه ث‬

‫اااا ی‬ ‫اااای ساااا ع‬ ‫نااااد‬ ‫ناااا ه پاااان یاااا شاااان ساااا س راااا اهد ا شاااا‬ ‫راااا دخ اناااای کاااا‬
‫ا ر راااا د اااای د ااااد رن اااا‬ ‫ایاااا کاااا فقااااط ع شاااا‬ ‫ساااا ند‬ ‫طاااا النی راااا فکاااا دا اااا د ینااااد‬
‫عااااااد ای اه‬ ‫یاااااا اه ایاااااا ندا نااااااد‪ .‬د ا شاااااا ای ناااااا چناااااادا د‬ ‫اااااای‬ ‫اااااایچ اااااا‬ ‫‪ .‬ناااااا‬

‫‪230‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا ااااای ف ناااااد س صااااادا ااااای ک دناااااد ف یااااا د ااااای‬ ‫خی رااااا‬ ‫پاکااااا د رااااا دسااااا د‬ ‫انااااا‬
‫اااااا‬ ‫اااااای کناااااای ا دی اااااا ی اااااا اب داد‪:‬‬ ‫ا اااااا ‪ :‬چاااااا ا چناااااای‬ ‫هدنااااااد‪ .‬شخصاااااای اه ی نشاااااا‬
‫دا ی‬ ‫ی‬ ‫ک دی‬ ‫ی اه ای‬

‫اااااای راااااا ای خ اریااااااد‬ ‫اااااای ا یااااااد‪ :‬کاااااای رخاااااا ار ا‬ ‫ع اااااا ر خطاااااا ب ضاااااای هللا عناااااا‬
‫ه رخااااااا ار رااااااا‬ ‫ااااااااا‬ ‫ا ضااااااا ی ن ااااااا د‬ ‫داااااااا‬ ‫ااااااااا شاااااااب رخااااااا ار رااااااا پ‬ ‫نااااااادا‬
‫ساااااال ن‬ ‫یااااا‬ ‫ااااای خشکسااااا ی ا ساااااان ی د‬ ‫اااااای کااااان کااااای رخاااااا ار ا‬ ‫ا ضااااا ی‬ ‫عیااااا‬
‫ن اااااک‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای کااااا د ا فقاااااط رااااا خااااا د‬ ‫خسااااا ن غییااااا‬ ‫ااااای شاااااد نااااا‬ ‫شااااا ی‬
‫کراااااا دی ا اییااااااد‪ .‬ر اااااای هناااااادای ن اااااا‬ ‫ان راااااا ساااااای ی‬ ‫اااااا کاااااا چ اااااا‬ ‫اک اااااا کاااااا د اااااا‬
‫ک دنااااااد‪ .‬ر خاااااای اااااای ا ینااااااد‪ :‬ا ساااااا ید‬ ‫پ ساااااا ع اااااا ر خطاااااا ب اخاااااا ا‬ ‫ناااااا‬ ‫د‬ ‫ن یساااااا‬
‫ااااای ا د اصاااااس سااااا ید‬ ‫پ سااااا رااااا د اسااااا عاااااد ای ااااای ا یناااااد‪ :‬کااااا ا ساااااره رااااا د اسااااا‬
‫ااااای‬ ‫رطااااای شااااای ع پیااااادا کااااا د رااااا ا‬ ‫ا ااااا ن ااااا ی کااااا خشکسااااا ی‬ ‫پ سااااا رااااا د اسااااا‬
‫ر اااااد‬ ‫د رااااا ی کااااا ا ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ ( :‬ااااا ا رخااااا‬ ‫چیاااااهی رخااااا‬ ‫ا یناااااد‪ :‬ا ی ا ااااا نی‬
‫اااااا کاااااا یاااااا انن ا ینااااااد ‪ :‬اااااا راااااا خاااااا ط د اپساااااای‬ ‫اااااا‬ ‫چیااااااهی راااااا ای خاااااا د ناااااادا د‬
‫رااااا‬ ‫سااااال ن‬ ‫رااااا ع ااااا دعااااا ااااای کااااا دی کااااا خدا ناااااد رطااااای ا اه یااااا‬ ‫انااااای نسااااار‬ ‫ن‬
‫دا د‪.‬‬

‫ر اسا ک س ا‬ ‫ی‬ ‫اکن‬

‫هنااااادای راااااا خااااا ط اسااااااا‬ ‫عا اااااا‬ ‫لاااااب اااااا یی کااااا کنااااااد اه ااااان عشااااا‬ ‫ک سااااا‬
‫یاااااا‬ ‫عاااااا‬ ‫ی اااااا ی اال د‬ ‫اااااا ن دیااااااد اسااااااا د‬ ‫ا‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااا اااااا ی‬ ‫اساااااا‬
‫د اس ‪.‬‬

‫ساااااااا د اال صاااااااای ا اشااااااااغ س ک دنااااااااد‬ ‫شاااااااادند‬ ‫ا د ساااااااا ه ین‬ ‫اااااااای ی دیاااااااا‬
‫اااای ساااا هد رساااای‬ ‫راااا راااا س خاااا د‬ ‫ا رشاااان ی د اااا‬ ‫اناااا‬ ‫اااای خ اندنااااد‪ .‬اااااا ایاااا‬ ‫اناااا‬

‫‪231‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای‬ ‫ااااای خ اندنااااادا نااااا‬ ‫ااااای سااااا د األ صااااای ا ا ف ناااااد چااااا‬ ‫ااااای شااااا ی نااااا‬ ‫ی‬ ‫اناااااد‬
‫ا اش ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫د رعد اه خ د دخ‬ ‫ا ند‪ :‬ر د‬

‫ساااااخن‬ ‫ااااا دا اسااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رلکااااا ن ساااااها ا ااااا‬ ‫نیسااااا‬ ‫دشااااان رااااا هنااااا‬ ‫ایااااا ساااااخن‬
‫ا کااااا ا‬ ‫ساااااخن‬ ‫ااااا ا اشااااا ‪ .‬ااااا ایااااا‬ ‫د دنااااا ک ‪ :‬ر اااااد ااااا د رعاااااد اه خااااا د دخ ااااا رااااا‬
‫ن ااااای کااااان کااااا ااااا رااااا ی چیاااااهی ا رشاااااکنی یااااا رااااا کسااااای ضااااا ی ر سااااا نی رلکااااا رااااادی‬
‫دان ااااای ا نسااااار‬ ‫یااااا‬ ‫لااااا اه عشااااا رااااا اساااااا شااااا د‬ ‫ااااای اااااا ی کااااا لرااااا‬ ‫ااااا‬
‫ااااای ا یاااااد‬ ‫اااااا ن فااااا ا د کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫صاااااا ا ااااادی ایااااا ری‬ ‫ر یاااااک شااااا د رااااا ساااااخن‬ ‫دیااااا‬
‫ااااای رااااا دا 》پااااا‬ ‫رااااا سااااا‬ ‫سااااا د اال صااااای د اسااااا‬ ‫رخناااااد د رااااا ی کااااا‬ ‫‪《:‬چااااا طااااا‬
‫ااااایچ کااااا ی‬ ‫اه دنیااااا خااااا ن رااااا س ااااای شااااا ی د رااااا ی کااااا رااااا خااااا ط دینااااا‬ ‫ااااا چااااا طااااا‬
‫ند ن ی ش یا‬ ‫ی‬ ‫ن ید ی‬ ‫ان‬

‫براء بن مالک ‪‬‬

‫عقاااااب نشاااااینی ک دناااااد‬ ‫سااااال ن‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ی‬ ‫ه نااااا‬ ‫رااااا د د‬ ‫ا رااااا فظ کاااااس ااااا‬
‫رااااا صااااادایی رلناااااد‬ ‫پیااااا انن شکسااااا خ دناااااد رااااا اء ایسااااا د‬ ‫رااااا کااااا اب‬ ‫ق راااااس سااااایل‬ ‫د‬
‫ردرخ ی س ی ‪.‬‬ ‫چ ر فظ‬ ‫شکس رخ د پ‬ ‫ف ی د هد‪ :‬اا اسا ر خ ط‬

‫ناااااب ااااا شکسااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد ‪ :‬ااااااا اساااااا اه‬ ‫سااااال ن رااااا ا ن ااااا کااااا کااااا‬ ‫رااااا اد‬
‫ا د سین ر ظ داش اس ‪.‬‬ ‫کن‬ ‫رد ی کسی س ک‬ ‫رخ د‬

‫ااااا د‬ ‫ضااااا ع ایااااا اسااااا کااااا اساااااا رخشااااای اه‬ ‫رلکااااا‬ ‫ضااااا ع فقاااااط ن ااااا ه نیسااااا‬
‫اس ‪.‬‬

‫اااااای‬ ‫اااااا ی اااااا د ن اااااا‬ ‫اسااااااا راااااا د اااااا راااااا چ‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫رساااااا رصاااااا ی ا یااااااد‪:‬‬
‫ر اااااا ی ن کشااااااید‬ ‫چاااااا کساااااای دساااااا اه یاااااا ی‬ ‫کنااااااد اااااا ررینااااااد چاااااا کساااااای یاااااا ی ان داد‬

‫‪232‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا ا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ایااااا شاااااخ‬ ‫ااااای ن ااااا د‬ ‫رااااا ا‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫ااااا دی عرااااا‬ ‫اه کنااااا‬ ‫اسااااا‬
‫اااا ایاااا کاااا راااا ع اااا راااا خطاااا ب اااای سااااد‪ .‬رساااا رصاااا ی ایاااا سااااخن‬ ‫یاااا ی نکاااا د اساااا‬
‫ا ااااای ایاااااا د‬ ‫یهناااااد؛ اساااااا دساااااا ع ااااا‬ ‫نقااااان ع اااااا رااااا خطااااا ب د اسااااااا‬ ‫ا د ریااااا‬
‫اااا د‬ ‫راااا د اااا ایاااا کاااا ایاااا‬ ‫راااای کاااا‬ ‫اااا ری ناااا‬ ‫دااااا ا‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬پ‬ ‫راااا ال اااای راااا د‬
‫ن ااااا‬ ‫یاااااب‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ر ا ااااا‬ ‫ه ی ااااا چنااااای‬ ‫اساااااا‬ ‫کااااا‬ ‫شاااااد‪ .‬صااااا‬ ‫سااااال‬
‫شد‪.‬‬ ‫د سل‬ ‫ی ک ای‬ ‫ر د‬

‫یاااااس رااااا دی ااااا ایااااا کااااا ع ااااا‬ ‫خااااا ا‬ ‫ساااااع د ا یاااااد‪ 《 :‬ااااا ااااا چنااااا‬ ‫عرااااادهللا رااااا‬
‫د‬ ‫یااااس راااا دی اااا ایاااا کاااا ع اااا راااا خطاااا ب اسااااا‬ ‫خاااا ا‬ ‫شااااد‪ 》.‬اااا اااا چناااا‬ ‫ساااال‬
‫ر اد ان اسا نهد چ کسی ای ا ن ا هش ند اس ا‬

‫رااااا خااااا د ااااای ا یاااااد ااااا رااااا ای اساااااا چااااا‬ ‫ا ااااای شااااان د‬ ‫چااااا کسااااای ایااااا ساااااخن‬
‫د ر ار ر اد ان چیس ا‬ ‫د ر ار دین چیس ا ظی‬ ‫ک د ا ظی ای‬

‫اد‬ ‫ا رااااا سااااا ی خدا ناااااد ا ن ااااا یی کنااااای د سااااا‬ ‫ظی ااااا ایااااا اسااااا کااااا رااااا اد‬
‫رااااا نااااا‬ ‫ن ااااا کااااا‬ ‫ظی ااااا ا ایااااا اسااااا کااااا‬ ‫ااااا نکنااااای‬ ‫شااااایط‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫ر ارااااا‬
‫ا رااااا‬ ‫ر اد اناااا‬ ‫اااا کاااا‬ ‫کااااا‬ ‫ظی اااا ا ایاااا اساااا‬ ‫اااا اااا د صااااارر کناااای‬ ‫اااا ی شاااای‬
‫راااااا نی کناااااای‬ ‫ا ر یاااااا ی راااااا ناااااا‬ ‫ساااااا ی ا‬ ‫عاااااا رراااااا ی دساااااا‬ ‫خاااااا د راااااا ن اااااا ه‬
‫دائ اااا شااااغ س‬ ‫اااا ر شاااای فکاااا‬ ‫ساااا ی راااا فکاااا اسااااا‬ ‫ا ناااا کاااا راااا فکاااا ینااااد ا‬ ‫اااا‬
‫یاااا ی کاااا ی کاااا راااا ای‬ ‫ر شااااد کاااا ‪ :‬چاااا کاااا ی اااای اااا ان راااا ای دیاااان رکاااان ا یاااا شااااری ا د‬
‫ی د ی ا اند ایا‬ ‫دین ان‬

‫چیزهای آسان زیادی هست کە می توانی انجام بدهی‪ ،‬مثل‪:‬‬

‫ا شااااا ی کناااااد‬ ‫دیااااا راااااد ااااا ا‬ ‫کااااا ن ااااا ه ن ااااای خ اناااااد‬ ‫نااااا ا ک سااااا ی ا رااااا د سااااا‬
‫ن قاااااس‬ ‫ک انااااا‬ ‫سااااا د شااااانید ای رااااا‬ ‫شااااا د‪ .‬ساااااخنی ا کااااا د‬ ‫ااااادای‬ ‫سااااایل‬ ‫شااااا ید رااااادی‬

‫‪233‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا‬ ‫راااااد رااااا ی فااااا ا‬ ‫رااااا اخا ااااا ا یااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫سااااا ه اخا ااااا ر ااااا ی ف اخااااا ا اسااااا‬
‫ااااا د‬ ‫ااااادینن رااااا‬ ‫پیااااا ا‬ ‫ی نیکااااا یی اه اساااااا‬ ‫ااااای خااااا ا ی چ ااااا‬ ‫هیااااا ا ااااا‬ ‫نظ فااااا‬
‫ا‬ ‫ااااای خااااا ا ی ااااا د‬ ‫ااااااا‬ ‫ااااا یاااااک ااااا اخااااااق اسااااا ‪ .‬رااااا اد‬ ‫ید‬ ‫ان قااااا س د ااااای سااااا‬
‫د ااااااای‬ ‫سااااااا ‪ :‬اخا ااااااا اسااااااا اخا ااااااا‬ ‫ا ر یااااااا ی ا ااااااای‬ ‫دس شااااااا‬ ‫راااااااد ی‬ ‫دعااااااا‬
‫ااااای ااااااا‬ ‫ک اااااک ااااای کنااااای‬ ‫داشااااا ر شااااای رااااا نااااا‬ ‫ااااا د ااااااا د س شااااا‬ ‫سااااا ‪ :‬ررااااا‬
‫قص د ن ی سی‪.‬‬ ‫اه ر‬ ‫ر شد‬ ‫ارس‬ ‫لر ع ی اه ای ع ط‬

‫رااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫سااااال رااااا پسااااا رچااااا ای ی ااااا دی کااااا د رسااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ا ر اسا ف ا خ اند‪.‬‬ ‫ا د شد ا‬

‫شاااااد یااااا نشاااااد پسااااا رچااااا ای چااااا ا ی ااااای رااااا ای‬ ‫سااااا کااااا ‪ :‬سااااال‬ ‫سااااا اس ایااااا‬
‫پسااااا رچااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااادای‬ ‫داد رااااا‬ ‫ا یااااا‬ ‫سااااال دا دا سااااا‬ ‫سااااا سهللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫اااااا‬ ‫ساااااال خاااااا ن راااااا س خناااااادا اه‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫اااااا د‬ ‫شااااااد‬ ‫ساااااال‬
‫ا رااااا دسااااا‬ ‫خااااادایی ا کااااا ایااااا پسااااا رچااااا‬ ‫ااااای ا ااااا ‪《 :‬ساااااپ‬ ‫اااااد د رااااا ی کااااا‬ ‫ریااااا‬
‫سااااال اه ایااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫نیاااااد‪》.‬ن ااااا کااااا کااااا چقاااااد‬ ‫ااااان‬ ‫ااااا اه ااااان‬
‫داد اسااااا ‪ .‬ااااا نیاااااه ر یاااااد‬ ‫ا اه ااااان ن ااااا‬ ‫ا‬ ‫اسااااا ‪ .‬چااااا‬ ‫ضااااا ع خااااا ن رااااا س شااااا د‬
‫اااا چاااا راااا د ک انشاااا ه‬ ‫اااای ایااااد راااا اااا د ر خاااا د کناااای ناااا ایاااا کاااا ر اااا یی ‪ ( :‬راااا‬ ‫راااا‬
‫داااااااا ا‬ ‫ر ااااااا یی ‪ :‬پ‬ ‫ر شااااااای‬ ‫نااااااا‬ ‫ااااااادای‬ ‫ااااااای ااااااا ر یاااااااد خ اساااااا‬ ‫ااااااان‬ ‫راااااا د رااااااا‬
‫دا ا فانی ا دای ک ‪.‬‬ ‫پ‬ ‫ک‬ ‫دای ش‬

‫د‬ ‫اااا ی‬ ‫راااا‬ ‫د ساااا ن راااا ع اااا‬ ‫اااادای‬ ‫اااا شخصاااای ا اااای شن ساااا کاااا راااا خاااا ط‬
‫ا اااا شااااد‬ ‫اااا‬ ‫اااای ر اشاااا راااا شخصاااای ی کاااا ا‬ ‫اااای ا یااااد‪:‬‬ ‫اااا راااا این دعاااا کنااااد ا‬
‫اه ساااا ا فاااا ‪ .‬رناااا ر ای اااااا نساااار رااااا‬ ‫ارطاااا ای ا کاااا راااا خاااادا طاااا کاااا د راااا د د راااا‬
‫ادا اااااا‬ ‫اااااا خاااااا ا ی کشااااااید دی اااااا اه‬ ‫نداشاااااا ر شاااااای دساااااا اه اط عاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫اسااااااا‬

‫‪234‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر شااااااد کاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ر شااااااد‬ ‫ی هناااااادای‬ ‫ساااااا‬ ‫ااااااد ی‬ ‫ن اااااای د اااااای‪ .‬ر یااااااد اسااااااا‬
‫س ا ف ا خ انی‬ ‫دا‬ ‫ار س یپ‬ ‫د‬

‫با دو جمله می خواهم به این موضوع خاتمه دهم‬

‫اولین جمله‪:‬‬

‫اااا ثی ااااا ا‬ ‫سااااخ راااا اء ضاااای هللا عناااا کاااا رساااای‬ ‫سااااخنی کاااا یکاااای اه صاااار ر ا اااا‬
‫راااااا خاااااا ط رساااااای ی‪ .‬د یکاااااای اه ااااااه‬ ‫ا ی دداشاااااا کناااااای‬ ‫نااااااد راااااا د یخاااااا ا‬ ‫نی‬
‫ک اسا س رلند ر شد》‬ ‫ا ‪ 《:‬ی ی ی‬ ‫ایس د‬

‫کاااا‬ ‫اااای اااای یاااا‬ ‫ساااا رلند ر شااااد‪ .‬ر اااا ‪:‬‬ ‫کاااا اسااااا پیاااا ه‬ ‫اااای اااای یاااا‬ ‫یعناااای‪:‬‬
‫کااااا اسااااااا د خ ناااااا ا‬ ‫ااااای اااااای یاااااا‬ ‫اساااااا د شاااااا ک ساااااا رلند ا ا ااااای ر شااااااد‪ .‬ر اااااا ‪:‬‬
‫ساااااخی‬ ‫کااااا اساااااا د خااااا ن اد ا سااااا رلند‬ ‫ااااای ااااای یااااا‬ ‫شااااا اف ند ر شاااااد‪ .‬ر ااااا ‪:‬‬ ‫ااااا ی‬
‫س رلندی اسا ر شد‪.‬‬ ‫عه‬ ‫ن پ ی ر شد رن ر ای‬

‫دومین جمله‬

‫ااااا ث رااااا د‪ .‬ا یاااااد‪ 《:‬یااااا‬ ‫ضااااای هللا عنااااا کااااا رسااااای هیرااااا‬ ‫لااااا ی ارااااا رک صااااادی‬
‫ااااا هناااااد ر شااااا‬ ‫شااااا دا 》 یعنااااای‪ :‬یااااا ع انااااا اسااااا کااااا‬ ‫اساااااا نااااا‬ ‫ااااا هناااااد ر شااااا‬
‫لاااااب کااااا کناااااد اه عشااااا نسااااار رااااا اساااااا اسااااا‬ ‫ر شااااادا رااااا ایااااا‬ ‫ر ااااا‬ ‫اساااااا نی ه ناااااد‬
‫رن‬

‫باهر چە در توان داری بکوش‪ ،‬حتی اگر کم باشد‬

‫کااااا فی اه دیااااا‬ ‫ر یاااااد‪ :‬ااااا اطاعااااا‬ ‫نر یاااااد خااااا دن ا دسااااا کااااا ر یااااا د‬ ‫ااااایچ کااااا‬
‫ضااااای هللا عنااااا‬ ‫ااااای ارااااا رک صااااادی‬ ‫ا رااااا اساااااا فااااا ا خااااا ان ‪ .‬رااااادا کااااا‬ ‫ااااا ااااا د‬ ‫نااااادا‬

‫‪235‬‬
 ‫هدایت‬

‫شااااااد چیااااااهی اه‬ ‫اااااای ساااااال‬ ‫ا اااااا‬ ‫د‬ ‫چناااااادانی اه دیاااااا نداشاااااا‬ ‫شااااااد اطاعاااااا‬ ‫ساااااال‬
‫اااا‬ ‫اااا د ایاااا‬ ‫اااای راااا‬ ‫اه ا راااا د اساااا‬ ‫اااا ریشاااا‬ ‫شاااا ید عل اااا‬ ‫اسااااا ن اااای دانساااا‬
‫دنااااد هیاااا ا‬ ‫داد شااااد راااا د راااا دساااا ا اسااااا‬ ‫ر شاااا راااا ناااا‬ ‫ن اااا اه کساااا نی کاااا رشاااا‬
‫ن پاااااا ی نساااااار راااااا ایاااااا دیاااااا‬ ‫عا اااااا ای صاااااا‬ ‫دیناااااای‬ ‫یاااااا‬ ‫ا اه ع ط اااااا ای خ شاااااا‬
‫ه اسااااااا ن چاااااا داشاااااا ا ا چیااااااهی ااااااه‬ ‫راااااا د‪ .‬ع اااااا راااااا خطاااااا ب د ا اااااای‬ ‫ر خاااااا دا‬
‫ااااااا رااااا دیااااا عا نااااادی ااااااا ن ااااا ا‬ ‫پااااا‬ ‫یاااااس رااااا ان شااااا ن نداشااااا‬ ‫عشااااا رااااا دیااااا‬
‫دا ی رااااا ر شااااا ر ناااااد ااااااا د سااااا‬ ‫رااااا دا ا د ااااان شااااا ند د سااااا‬ ‫سااااا ی کااااا‬ ‫ااااا د‬
‫اااااا د کناااااا‬ ‫ا د ساااااا دا ی‬ ‫اااااا ی کساااااا نی کاااااا ناااااا‬ ‫فیقاااااا‬ ‫دا ی راااااا د ساااااا دا ا‬
‫اااا کساااای ا کاااا د ساااا ن دا ی راااا ساااا ی‬ ‫اااا ر شااااید ر یااااد راااا ای ایاااا دیاااا هر اااا رکشاااای‬
‫یاااااب خدا ناااااد د‬ ‫ر شاااااد رااااادی‬ ‫نسااااار رااااا دینااااا‬ ‫لااااا اه یااااا‬ ‫ف اخااااا انی ر یاااااد لرااااا‬
‫ید‪.‬‬ ‫یف‬ ‫دای‬ ‫ا ر دس خ د‬ ‫د س دا ان‬ ‫اش ین ر صس ک د‬ ‫ک‬

‫مثنی بن حارثە‬

‫رااااااا د کااااااا عااااااا ه فااااااا ح‬ ‫ناااااااد ی ساااااااپ ی اه سااااااال ن‬ ‫ااااااا ف‬ ‫ا د یکااااااای اه نااااااا‬
‫سااااایدند‪.‬‬ ‫ه ااااا ی سااااا ه ی فااااا‬ ‫ا اف دناااااد ااااا رااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ر دناااااد ساااااپ ی‬ ‫سااااا ه ی فااااا‬
‫لاااااا‬ ‫اه‬ ‫ساااااا ا ف ‪ .‬ثناااااای شااااااک ن ا راااااا چنااااااد ساااااا‬ ‫فاااااا‬ ‫ساااااال ن‬ ‫یاااااا‬ ‫ناااااا‬
‫قسی ک د ر د‪.‬‬ ‫یس‬ ‫ین‬

‫ا راااااا ریلاااااا‬ ‫یناااااا‬ ‫اساااااا‬ ‫خ صاااااای ساااااا ق ر دنااااااد ساااااا‬ ‫کاااااا‬ ‫ریلاااااا ای د‬ ‫اااااا‬
‫د ار اااادا راااا فاااا‬ ‫ناااا‬ ‫اااا ه شااااد‬ ‫راااا پیاااا هی ساااال‬ ‫ناااا‬ ‫ای رناااای رکاااا سااااپ د راااا د‬
‫ساااااال ن‬ ‫اااااا راااااا کاااااا‬ ‫راااااا د‬ ‫اساااااا ( ین ضااااااعی‬ ‫ساااااا ن ساااااا‬ ‫اااااای‬ ‫شاااااادند‬ ‫چیاااااا‬
‫ااااایخ ناااااد‬ ‫( ینااااا شکسااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫پیااااا ه ااااای شااااادند اه ن ریااااا ی رنااااای رکااااا د سااااا‬
‫رااااا اف خ ااااا‬ ‫لاااااب یشااااا‬ ‫د‬ ‫یااااا‬ ‫اااااان نداشااااا ند‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا اناااااداه ی کااااا فی‬ ‫چااااا‬
‫اااااایخ نااااااد ثناااااای راااااا ر ثاااااا نیااااااه چاااااا ای‬ ‫شکساااااا‬ ‫اه ن ریاااااا ی ناااااا‬ ‫نراااااا د ساااااال ن‬

‫‪236‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا‬ ‫یااااا‬ ‫دان ااااای‬ ‫ر سااااا د ااااا‬ ‫اااااه ایااااا کااااا پیکااااای ا ر اااااس ن ااااا ای ر ایشااااا‬ ‫نداشااااا‬
‫ف ساااااا د کاااااا‬ ‫کاااااا ک اااااا ی کاااااا چکی ا نهدشاااااا‬ ‫د پاااااا‬ ‫راااااا ر کاااااا د‬ ‫د دس یشاااااا‬
‫ا‬ ‫خاصاااا راااا د‪ 《 :‬ثناااای راااا ر ثاااا راااا رناااای رکاااا ‪ :‬ساااال ن‬ ‫راااا طاااا‬ ‫ر ااااس ایاااا عراااا‬
‫س ا نکنید 》‪.‬‬ ‫ا س ا نکنید‬ ‫س ا نکنید سل ن‬

‫رااااا شااااانید‬ ‫ر صاااااس اااااد‪ .‬نااااا‬ ‫پیااااا ه اه ن ریااااا ی رنااااای رکااااا‬ ‫اااااد اسااااا کااااا ‪ :‬راخااااا‬
‫اه‬ ‫ساااال ن‬ ‫کاااا کاااا ک دنااااد‬ ‫ا د یااااد‬ ‫راااادیس راااا شاااای انی شاااادند کاااا فاااا‬ ‫ایاااا کل اااا‬
‫اااای ااااا ی ‪:‬‬ ‫اااا راااا شاااا‬ ‫ن ریاااا ی دساااا رناااای رکاااا راااا پیاااا هی دساااا ی ف نااااد ‪ .‬راااا اد ان اکناااا‬
‫اساااااااا‬ ‫نشاااااااا ید ضااااااااعی کناااااااا نی‬ ‫یاااااااا ای ساااااااا ایی ساااااااال ن‬ ‫ا خاااااااادا ساااااااا اند‬ ‫شاااااااا‬
‫ک فی اس ‪.‬‬ ‫ر ا یش‬ ‫سل ن‬

‫ای دیندار متدین! با تو سخن می گویم‬

‫راااااا اااااا د د شاااااادن د‬ ‫کاااااا‬ ‫ا راااااای راااااا‬ ‫ساااااال ن‬ ‫ن ش یساااااا‬ ‫ن پسااااااند‬ ‫ف اااااا‬ ‫راااااا‬
‫یاااااهی‬ ‫یااااا ای ر‬ ‫راااااد ف ااااا ی رااااا ااااا د‬ ‫اااااب رااااای نظااااا ی‬ ‫دانشاااااکد رااااا ی فااااا ای ن‬
‫پ یرنااااااد‬ ‫کاااااا کاااااا فقااااااط راااااا خاااااا ط دیناااااادا ی راااااا د‬ ‫راااااا ن ا اااااا‬ ‫ساااااا افکندای ساااااال ن‬
‫س هی ‪.‬‬ ‫ار رسخ د‬ ‫د‬ ‫ر د هندای ی کنی‬

‫نش ید‪.‬‬ ‫ی ای س ایی سل ن‬ ‫ر اد ان‬

‫کااااا ایااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬ ‫رااااا اساااااا هنااااادای کنیاااااد رااااا اد‬ ‫رااااا اد ان رااااا خااااا ط اساااااا‬
‫راااااا‬ ‫اااااا چناااااا‬ ‫اساااااا کاااااا‬ ‫هناااااادای‬ ‫هیراااااا ی چیااااااه د‬ ‫ر اااااا ی هناااااادا نی د دنی ساااااا‬
‫ااااا د رااااا س ا ر شاااااد اه ااااا‬ ‫هر ااااا رکشااااای ایااااا کااااا‬ ‫داااااا کااااا کنااااای‬ ‫خااااا ط پ‬
‫ااااا د ااااا ا د اااااد‬ ‫ااااا ا سااااایل ای رااااا ای ااااادای‬ ‫رااااا دیااااانن اسااااا د کناااااد‬ ‫ااااا خاااااد‬ ‫د‬
‫خااااا ری‬ ‫ا کلیاااااد خیااااا‬ ‫ایااااا کااااا ااااا‬ ‫ااااا اسااااا‬ ‫ااااا رااااا ای ااااا ر ااااا اه شااااا ا سااااا‬ ‫ایااااا‬

‫‪237‬‬
 ‫هدایت‬

‫نی ه ناااااادا‬ ‫یاااااا ی فقاااااا ا‬ ‫اااااا ک ااااااک راااااا ی ی اااااا‬ ‫اد‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا ای اااااا د اااااا ا د ااااااد‬
‫اف ا داند‪.‬‬

‫رااااا ااااا د هنااااادای‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااای رااااا خااااا ط‬ ‫ن ااااا رااااا ای خ د ااااا هنااااادای کااااا‬ ‫راااا دا‬
‫ک ‪.‬‬

‫ااااا ی‬ ‫ااااا غییااااا ای ااااا د کناااااد‬ ‫ااااا ا رااااا ا نااااا ای ان ااااا راااااد کااااا د‬ ‫عد‬ ‫ط عااااا‬
‫رااااا ا رااااا‬ ‫ااااا نرااااا د رااااا خااااادا کااااا کااااا‬ ‫د‬ ‫د کااااا راااااس اه ان ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااا رااااا‬ ‫اد‬
‫س د رخن اس ‪.‬‬ ‫ع سص ح‬ ‫رپ داه چ ا ک ای‬

‫‪238‬‬
 ‫هدایت‬

‫محبت خداوند‬
‫آیات قرآنی پیرامون محبت‬

‫ا رااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ااااای هنیاااااد ر ییاااااد ایااااا‬ ‫داااااا‬ ‫عا ااااا رااااا پ‬ ‫ای کسااااا نی کااااا د اه عشااااا‬
‫اااای ا یااااد راااا ایاااا کاااا ادعاااا ی شاااا فقااااط راااا‬ ‫رااااد ی اااا رریناااای یاااا ا عاااا اساااا‬ ‫شاااا نشاااا‬
‫ی یدا‬ ‫ری‬ ‫یی اس ک اه اد ن‬

‫داااااااا‬ ‫ا ااااااای اه یاااااااد ایااااااا ف ااااااا ین پ‬ ‫عا ااااااا‬ ‫عشااااااا‬ ‫ااااااادعی‬ ‫یااااااا ای کااااااا‬
‫اس ‪:‬‬

‫اج ُک ْم َو َع ِش َيرتُ ُک ْم َو اَ ْم َوا ٌل ا ْق َت َرفْ ُت ُمو َها َو تِ َجا َرةٌ‬

‫‪ُ ‬ق ْل اِ ْن کَا َن ا َبا ُؤکُ ْم َو اَ ْب َنا ُؤ ُک ْم َو اِخْ َوانُ ُک ْم َو اَ ْز َو ُ‬
‫َتخْ شَ ْو َن ک ََسا َد َها َو َم َسا ِک ُن َت ْر َض ْون ََها ‪( ...‬توبه‪.) 2٤/‬‬

‫بگو اگر پدران‪ ،‬فرزندان برادران‪ ،‬همسران قبیلهای شما اموالی که فراچنگش اوردهاید بازرگانی و‬
‫تجارتی که از بی بازاری و بی رونقی ان می ترسید و منازلی که مورد علاقهی شماست‪)...‬‬
‫اااااا ا راااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫خدا نااااااد‬ ‫عاااااا ای اه شاااااا چیااااااه راااااااس اساااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ایاااااا‬
‫سااااا ف ااااا‬ ‫رااااا نی رااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫ااااا ا رااااا نیکااااای رااااا پاااااد‬ ‫ا‬ ‫ا دانیاااااد اسااااا‬
‫نیکااااا رااااا ای‬ ‫صااااا ح‬ ‫ثااااا‬ ‫ااااا س‬ ‫ااااا ا ااااا اسااااا کااااا 《چااااا هیر سااااا‬ ‫رااااا‬ ‫داد اسااااا‬
‫افاااااا‬ ‫کسااااااب کناااااای د هناااااادای‬ ‫ثاااااا‬ ‫اااااا ر یااااااد اااااا س‬ ‫نیکاااااا ‪》.‬پاااااا‬ ‫اااااا د صاااااا ح‬
‫ر شی ‪.‬‬

‫ولی این آیە بە تو می گوید‬

‫ا‬ ‫یااااا صااااادا‬ ‫سااااایل ای ایااااا‬ ‫ررااااا دا ی ریااااا رااااا‬ ‫ای کسااااای کااااا ادعااااا ی عشااااا‬
‫ااااا ا‬ ‫کاااااه کااااا‬ ‫کااااا ا‬ ‫ااااا د ا رخااااا ا‬ ‫شااااا‬ ‫ااااا ا ااااا ایااااا‬ ‫ررااااا ری ه ااااا ‪.‬‬ ‫د‬

‫‪239‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا دا ی‬ ‫اکناااا‬ ‫اااای کاااان چاااا‬ ‫اااا راااا اااا صاااارر‬ ‫لراااا ع ضاااا ک ؛ف ا اااا ن کاااا کاااا‬ ‫راااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ش‬ ‫اس ی ای‬ ‫دا‬ ‫ی پ سی پ‬ ‫ش‬ ‫اه لر د د ن‬

‫اج ُک ْم َو َع ِش َيرتُ ُک ْم َو اَ ْم َوا ٌل ا ْق َت َرفْ ُت ُمو َها َو تِ َجا َرةٌ‬

‫‪ ‬قُ ْل اِ ْن کَا َن ا َبا ُؤکُ ْم َو اَ ْب َنا ُؤکُ ْم َو اِخْ َوانُ ُک ْم َو اَ ْز َو ُ‬
‫َتخْ شَ ْو َن ک ََسا َد َها َو َم َساکِ ُن َت ْر َض ْون ََها اَ َح َّب اِلَ ْي ُک ْم ِم َن اللَّ ِه َو َر ُسول ِ ِه َو ِج َهاد فِي َسبِيلِ ِه فَ َت َربَّ ُصوا َحتَّى َياْتِ َي‬
‫ين ‪(‬توبه ‪.)2٤/‬‬ ‫اللَّ ُه بِاَ ْم ِر ِه َو اللَّ ُه لا َ َي ْه ِدي الْ َق ْو َم الْف ِ‬
‫َاس ِق َ‬
‫بگو اگر پدران‪ ،‬فرزندان برادران‪ ،‬همسران‪ ،‬قبیلهای شما اموالی که فراچنگش اوردهاید بازرگانی و‬
‫تجارتی که از بی بازاری و بی رونقی ان و پیغمبرش و جهاد در راه او محبوب تر باشد پس منتظر باشید‬
‫که خداوند کار خود را می کند‪ ،‬خداوند نافرمانبرداران را هدایت نمی نماید‪).‬‬
‫ااااا د ا اه فسااااا د اسااااا‬ ‫شااااا‬ ‫ااااااا ایااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ث رااااا ی یاااااک ه ااااا‬ ‫یااااا رااااا‬ ‫ایااااا‬
‫رد ی‪.‬‬ ‫چیه ر خدا ند اخ ص‬ ‫ا پین اه‬ ‫ری‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫یعنی ی ر یس ا‬

‫آیا این بدان معناست کە این هشت مورد را دوست نداشتە باشم؟‬

‫داد اساااا کاااا‬ ‫اااا ا د ساااا داشاااا راااا ن خدا نااااد نیااااه راااا اااا دساااا‬ ‫اااای ااااا یی ‪:‬‬
‫ااااا د ن‬ ‫سااااا ن ا د سااااا نااااادا دا چااااا کسااااای پاااااد‬ ‫ا د سااااا رااااادا ی چااااا کسااااای‬ ‫نااااا‬
‫اه خدا ند د س ردا ی‬ ‫ا ر یش‬ ‫ا د س ندا دا ی ر دا ن‬

‫ااااا اسااااا یااااا ایااااا کااااا چیه ااااا یی د سااااا‬ ‫ااااا چیاااااه راااااه‬ ‫لاااااب خدا ناااااد اه‬ ‫یااااا د‬
‫اااااا راااااا‬ ‫اه‬ ‫اااااا د دا دا چاااااا کساااااای د لراااااا‬ ‫لراااااا‬ ‫اااااا اه خاااااادا د‬ ‫رااااااه‬ ‫داشاااااا نی اااااا‬
‫ا رااااا دنرااااا س نااااادا د چااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ا هن ااااا اسااااا ا خااااادا یااااا کسااااای یااااا اه خاااااداا عرااااا د ی کااااا‬
‫ا هشی دا دا‬

‫‪240‬‬
 ‫هدایت‬

‫آیەی دیگری در ارتباط با عشق و محبت‬

‫اااااای ااااااا دد‬ ‫پ یشاااااا نی اااااا‬ ‫اناااااای‬ ‫ااااااب ن‬ ‫کاااااا‬ ‫د کناااااا ی یاااااا ی دی اااااا ی اه اااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ع ی یف‬ ‫ی کنی خدا ند ر ک‬

‫ون الل ِه اَنْدَا ًدا ُی ِح َّبونَ ُه ُم ک َُح َّب الل ِه َوالَّ ِذي َن ا َم ُنو ا اَشَ د َح ًّبا لِلًّ ِه ‪( ‬بقره‬
‫س َم ْن َیتَّ ِخ ُذ ِم ْن ُد ِ‬
‫‪َ ‬و ِم َن النَّا ِ‬
‫‪.)۱۶۵/‬‬

‫(برخی از مردم هستند که غیر از خدا خداگونه هایی بر می گزینند و انان را هم چون خدا دوست‬
‫دارند و کسانی که ایمان اوردهاند خدا را خیلی دوست دارند‪).‬‬
‫د ساااااا‬ ‫دا شاااااا‬ ‫ا راااااا انااااااداه ی پ‬ ‫خ دشاااااا‬ ‫خل اااااا ی چاااااا‬ ‫عااااااد ای اه اااااا د‬
‫اااا یاااا د ااااای کنااااد یعناااای اااااا کسااااای ا‬ ‫رااااا عناااا ا شاااا یک‬ ‫خدا نااااد اه ناااا‬ ‫دا نااااد‪ .‬پاااا‬
‫یاااااب رااااا ای خدا ناااااد شااااا یک راااااس شاااااد‬ ‫رااااا اناااااداه ی خدا ناااااد د سااااا داشااااا ر شااااای رااااادی‬
‫اد‬ ‫اااااا‬ ‫اال اااااا ی د‬ ‫خدا نااااااد اااااایر یساااااا‬ ‫دشاااااا ا اساااااا‬ ‫سااااااخ‬ ‫ای ایاااااا ا اااااا ی راااااا‬
‫ی اااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اد‬ ‫ا‬ ‫رد اااااد‪ .‬ااااااا کسااااای ا د ساااااا داشااااا ی‬ ‫لرااااا رااااا خااااا د اخ صاااااا‬
‫یااااااااب راااااااا ای خدا نااااااااد شاااااااا یک رااااااااس شااااااااد ای ناااااااا شاااااااا یکی د‬ ‫اااااااا ا دادی راااااااادی‬
‫رااااا ی خدا ناااااد‬ ‫ااااا‬ ‫عرااااا د یااااا ف یااااادا‬ ‫ا رااااا عنااااا ا‬ ‫عنااااا کااااا ا‬ ‫نااااا رااااا ایااااا‬ ‫ر ریااااا‬
‫ایاااااا د ساااااا نیساااااا‬ ‫رراااااا شاااااا یک اااااا ا داد ای‬ ‫اد‬ ‫ی ناااااا اااااا ا داد ای رلکاااااا ا‬
‫اااااا‬ ‫ریشاااااا ی‬ ‫اااااا یی راااااا ای ا ر شااااااد رلکاااااا ا ر یااااااد صاااااا رب ا اااااای‬ ‫لراااااا‬ ‫کاااااا د‬
‫اه خدا ناااااد راااااا ا هن‬ ‫د هناااااادای‬ ‫کاااااا ثااااا‬ ‫اااااا یه نیسااااا‬ ‫لرااااا ر شااااااد رنااااا ر ای‬ ‫ررااااا د‬
‫ادعاااااا کاااااا دی خدا نااااااد ا د ساااااا‬ ‫سااااااپ‬ ‫اااااا س ر ا اااااای خاااااا دی‬ ‫اااااا ر شااااااد ااااااثام اااااااا‬
‫اااااا د غ اااااای ااااااا یی هیاااااا ا چیااااااهی دی اااااا ی ا راااااا ا ر اااااا ی دادی‪.‬‬ ‫دا ی د ایاااااا ر اااااا‬
‫ا‬ ‫ا ن ا رااااااااا دسااااااااا‬ ‫ر شاااااااااد دسااااااااا‬ ‫ااااااااااا د هنااااااااادای ا هن هنااااااااای اه ا ریشااااااااا‬
‫اااااا‬ ‫چاااااا‬ ‫دی اااااا ن اااااا ‪ :‬اااااا خاااااادا ا د ساااااا دا‬ ‫یاااااا دادی پاااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫فاااااا ا ی پ‬

‫‪241‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا د ساااااا ناااااادا ی _پناااااا‬ ‫اه ا د ساااااا داشاااااا ی ر یااااااد ر اااااا ی ‪ :‬اااااا ا‬ ‫ا ریشاااااا‬ ‫کساااااای دی اااااا‬
‫عا د هندای نیس ‪.‬‬ ‫ی عش‬ ‫ر خدا_ ا ره‬

‫ن اااای اااا ا ا یااااد ا راااا د کاااا عراااا د‬ ‫ساااا ای ر ایاااا ا اااا ق اااای اف ااااد پاااا‬ ‫اااااا چناااای‬
‫ه ا س درخن اس ‪.‬‬ ‫ن ه‬

‫اااااد‬ ‫ناااااهد‬ ‫یکااااای اه نااااا‬ ‫شاااااد اسااااا‬ ‫دا اااااا‬ ‫خیلااااای ااااا ا ااااای شن سااااا هندایشااااا‬
‫ااااا کااااا د ا دی ااااا ا ا یناااااد ‪ :‬ااااا دسااااا اه فاااااا کااااا‬ ‫ا‬ ‫عصااااای‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ااااا فاااااا‬
‫پشی نی ‪.‬‬ ‫فا ک‬ ‫کشید ای‬

‫دی اااا ی ا یااااد ‪ :‬اااا راااا خاااا ط فااااا کاااا اشااااک اااای یااااه راااا خاااادا ع ااااد اااای رنااااد‬
‫ااااای‬ ‫دسااااا‬ ‫اه فاااااا کااااا‬ ‫ا ان ااااا ناااااد‬ ‫ااااااه فاااااا کااااا‬ ‫کااااا‬ ‫ا اااااا ا ‪ :‬ااااای ایااااا‬ ‫ااااا‬
‫لااااا ی چشااااا ن‬ ‫ااااا یی کااااا‬ ‫ااااا انی د‬ ‫ااااا کااااا د ا‬ ‫ا‬ ‫عصااااای‬ ‫ااااا فاااااا‬ ‫کشاااااید‬ ‫خااااا ا‬
‫ن اااای‬ ‫ن اااای اشاااا چاااا‬ ‫ساااای‬ ‫اااااه د راااا‬ ‫اااا ا اااا ‪:‬‬ ‫اااای کاااا د راااا‬ ‫ا پاااا‬ ‫عراااا ساااای‬
‫ا یاااااا ف شاااااا‬ ‫ااااااب ها‬ ‫کاااااا خدا نااااااد د ساااااا ناااااادا د‬ ‫کااااااب کاااااا ی شاااااا‬ ‫خاااااا ا‬
‫ند ‪.‬‬ ‫ر‬ ‫چن‬ ‫کنید‬ ‫یش د ص‬

‫ااااا رااااا‬ ‫رااااا یلن ا رااااا ه کااااا د ا ااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫ل ااااا‬ ‫یسااااا‬ ‫شخصااااای دی ااااا د ر ارااااا‬
‫ااااا خااااادا ا اااااا ا‬ ‫ااااا پااااا ک شاااااد اند‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫ااااا رااااا کااااا رااااا ا‬ ‫ل ااااا‬ ‫سااااایل ی ایااااا‬
‫اااایچ چیااااه ر ا اااای‬ ‫دااااا ا اااا‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬پ‬ ‫ا پاااا ک کاااا د ا ‪ .‬سااااپ‬ ‫اااا‬ ‫کاااا‬ ‫اااای ایاااا‬
‫س سااااا شااااا‬ ‫ن ااااای خااااا ا‬ ‫ااااای د ااااا چااااا‬ ‫ا ااااا غییااااا‬ ‫ی ل ااااا‬ ‫شااااا‬ ‫ا ن ااااای خااااا ا‬
‫عا ی هندای ر شی‪.‬‬ ‫ن عش‬ ‫یخ ا‬ ‫رلک‬

‫کسووووووی کووووووه بووووووه خوووووواطر خوووووودا کوووووواری را رهووووووا کنوووووود‪ ،‬خداونوووووود در عوووووووض بهتوووووور از آن را‬
‫نصیبش می گرداند‬

‫‪242‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه ا پ ساااااید‪:‬‬ ‫ناااااهد یکااااای اه عل ااااا ف ااااا‬ ‫سااااا ی (راااااد دا م ‪1۸‬سااااا‬ ‫ااااا ا کااااا سااااا‬
‫ک د ای‬ ‫چن‬ ‫چنی‬ ‫ر‬ ‫د ا رط‬ ‫ر فا دخ‬

‫اضی ی ش دا‬ ‫ین کن خدا اه‬ ‫ی اا‬

‫اضااااااای‬ ‫ا ان ااااااا رااااااد ی ناااااا ن ااااااا اه اااااا‬ ‫ااااااااا ایاااااا کاااااا‬ ‫اااااا اب داد‪ :‬پساااااا‬ ‫ا‬
‫ااااای‬ ‫نه ااااا ناااااهد ا رااااا ال ااااای د ا سااااا خااااا د ا ااااا‬ ‫قااااا‬ ‫خشااااان د ااااای شااااا د رلکااااا‬
‫ن اااای‬ ‫راااا ا ا اااا ‪ :‬اااا دی اااا راااا اااا راااا‬ ‫دخ اااا صاااارر کاااا د‬ ‫ل ناااای راااا‬ ‫فاااا‬ ‫راااا خ ناااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫ی ر ای ر ا هن‬ ‫چیه دی‬ ‫خدا ند اه‬ ‫هن چ‬

‫ع یرااااای‬ ‫ارسااااا‬ ‫ا طااااا کااااا د‬ ‫شااااا د نی ل ااااا‬ ‫ااااا ا ااااا ‪ :‬رااااا خااااا ن رااااا ی‬ ‫ا رااااا‬
‫ی کنی‬ ‫یع‬ ‫ا ر عش دی‬ ‫عشق‬ ‫ا‬ ‫ا یی ندایی ر‬ ‫د د داش‬

‫نور هدایت‬

‫ااااا ا صااااادا هد ا ااااا ‪ :‬د سااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫سااااا د فااااا‬ ‫ااااای رااااا ای ادای ن ااااا ه عشااااا رااااا‬
‫رااااا ااااا فااااا ا ااااای‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا خ‬ ‫ا یااااا د ر یااااا یا یاااااک نیااااا ی پن ااااا نی ااااا ا رااااا‬ ‫دا ی ااااا‬
‫یدا ف ‪.‬‬ ‫یک‬ ‫اد ع‬ ‫ی رق‬ ‫س‬ ‫‪ :‬رل‬ ‫ا ا ید‪ :‬ا‬ ‫خ اند‪.‬‬

‫اااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااا ی اال دساااااا ی فاااااا ا ا عشاااااا شاااااا‬ ‫چ ناااااا راااااا ایاااااا د‬ ‫اااااا ا‬ ‫ایاااااا‬
‫ک د عش خدا ند ا ر اهید‪.‬‬

‫مفهوم نِ هد و مانند‬

‫س ِم ْن َی َّت ِخ ُذ ِم ْن ُد ِ‬
‫ون اللًّ ِه اَنْدَا ًدا ‪ (‬برخی از مردم هستند که غیر از خدا خداگونه هایی‬ ‫‪َ ‬و ِم َن ال َّنا ِ‬
‫بر می گزینند‪).‬‬

‫‪243‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪ُ .‬ی ِح َّبونَ ُه ُم‬ ‫اس‬ ‫رر‬ ‫رلک د‬ ‫نیس‬ ‫د عر دی‬ ‫س یا ای ش ک‬ ‫ای چنی‬ ‫ی‬

‫خدا د س دا ند‬ ‫ا رد‬ ‫‪:‬ن‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ب اللَّ ِه ‪ (‬انان را هم چون خدا دوست دارند‪ ) .‬ر‬
‫ک َُح َّ‬
‫ا د س دا ند ی خدا ا د س ندا د‪.‬‬ ‫‪ :‬ن‬ ‫ن‬

‫د س دا خدا ند س یا‬ ‫ی‬

‫ی شکس ک س ا‬ ‫س‬ ‫ض ع طئ‬ ‫اه ای‬ ‫دا ی‬ ‫ی خدا ند ع س ا د س‬

‫‪ُ ‬ی ِحبونَ ُهم‬ ‫ید‪:‬‬ ‫ر ار ی ای د کنی‪ .‬هللا ی ف‬ ‫چیه یی دی‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫س‬ ‫شکس‬

‫د اس‬ ‫خدا ا د س ندا ند‪ .‬د ی‬ ‫‪ :‬ن‬ ‫ن‬ ‫ک َُح ِّب الل ِه ‪( ‬انان را هم¬چون خدا دوست دارند‪).‬‬
‫ا داد ¬اند‪.‬‬ ‫رر ر ای خدا ند ش یک‬ ‫خدا ا د س دا ند ی د عش‬ ‫ک ن‬

‫د س دا ا خدا ند ر ک‬ ‫ید‪َ  :‬والَّ ِذی َن اَ َم ُنوا‪( ‬و کسانی که ایمان اورده‪-‬اند‪).‬‬ ‫یف‬ ‫سپ‬

‫س یا‬ ‫ه ای ا‬ ‫ع ی س ند «أشَد ُرره م ه» (خدا ا خیلی د س دا ند‪ .‬ی‬

‫ک دیا‬ ‫ر خ ط خدا چیهی ا‬ ‫ر ر س چند ر‬

‫ااااا د داشااااا ر شاااااد‬ ‫ه ااااا ین¬ ااااا یی د هنااااادای‬ ‫ااااای خااااا ط ر یاااااد ف نااااا ¬ ااااا‬ ‫رااااا‬
‫اااا کاااا ‪ .‬ر اااا یی‪:‬‬ ‫راااا اااا ا اااا ‪ :‬فااااا چیااااه ا‬ ‫رراااا شاااادی‬ ‫اااا‬ ‫اااادعی‬ ‫ااااا کاااا‬ ‫اااا‬
‫ثااااس‬ ‫اااای¬ا یااااد‪ :‬ر اااا ب ر اااا یی‪ :‬رلاااا‬ ‫اااای خدا نااااد راااا اااا‬ ‫اااای¬کناااای ‪.‬‬ ‫اط عاااا‬ ‫شاااانیدی‬
‫ااااای¬کااااا د ااااا ر ااااا ب‬ ‫¬ ااااا ین ا پااااا‬ ‫رااااا‬ ‫یکااااای اه نااااا‬ ‫ف ااااا کااااا‬ ‫سااااا ا صااااار ر‬
‫خشااااااان د‬ ‫ا اضااااااای‬ ‫داااااااا‬ ‫یاااااااب پ‬ ‫رااااااادی‬ ‫پ ششااااااای رااااااا ای خااااااا دن د سااااااا کااااااا د‬
‫ع ااااا‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬ ‫کااااا ر ایااااا رااااا ا هن¬ ااااا اه ضااااا ی‬ ‫یااااا ع انااااا اسااااا‬ ‫رسااااا هد پااااا‬
‫ر شدا‬

‫‪244‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی دا ند‪.‬‬ ‫د ‪-‬اند خدا ا خیلی د س‬ ‫رق ک ‪ َ ‬ا ه ی َ َ َ نُ ا أشَد ُرره م ه ‪ ( ‬کس نی ک ای‬
‫ن افکند ی ش ند ی ا یند‪:‬‬ ‫ر‬ ‫ی د هخی‬ ‫ی د یس‬ ‫ر‬

‫‪َ ‬تاللَّ ِه اِن كُنَّا لَ ِفي َضلَال مبِين اِ ْذ ن َُس ِّوي ُكم بِ َر ِّب الْ َعالَ ِمي َن ‪( ‬شعرا‪.)9٨-97 /‬‬

‫(به خدا سوگند که ما در گمراهی اشکاری بوده¬ایم‪ ،‬ان زمان که شما را با پروردگار عالمیان‬
‫برابر می دانستیم‪).‬‬
‫از صمیم قلب خداوند را دوست بدارید‬

‫دینااااااا ا ااااااا ‪ :‬اه ارااااااا‬ ‫د رااااااا‬ ‫سااااااا س هللا ن ااااااا‬ ‫رشااااااان ا ااااااای کل ااااااا ای ا کااااااا‬
‫‪ -‬ضاااااای هللا عن اااااا ‪ -‬ااااااد اساااااا کاااااا ا اااااا ‪ :‬ساااااا س خاااااادا ف اااااا د‪« :‬أَرراااااا ا َ‬
‫هللا َ اااااا‬ ‫عراااااا‬
‫ن َع َ أَرره نی ررُبّ هللا َ أَرر ا أ َ َس ری ی یُررّی»( ی ‪.‬‬ ‫َیغ ُ ُک‬

‫اااا ا راااا خاااا ط‬ ‫اااای د ااااد د ساااا ردا یااااد‬ ‫اااا ین کاااا راااا شاااا‬ ‫(هللا ا راااا خاااا ط نع اااا‬
‫د س ردا ید‪.‬‬ ‫ار خط د سی‬ ‫ا س ری‬ ‫د س ی خدا د س ردا ید‬

‫اظاااااب‬ ‫د سااااا رااااادا‬ ‫داااااا‬ ‫اه صااااا ی لاااااب پ‬ ‫خااااا ب رینااااادین‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ایااااا‬
‫ع ی ر دا ‪.‬‬ ‫رر خدا ند ر ک‬ ‫ل اه عش‬ ‫ا‬ ‫لر‬ ‫رن‬

‫ای ااااا د ‪«:‬هللا ا رااااا خااااا ط نع ااااا ¬ ااااا ین کااااا رااااا شااااا ا هانااااای ااااای کناااااد د سااااا‬
‫ردا ید‪».‬‬

‫نعمت های خدا را بە خاطر بیاور‬

‫ااااا یی ا کاااااا رااااا ااااا ا هاناااااای‬ ‫ااااای خاااااا ا ی هللا ا د سااااا داشااااا ر شاااااای نع ااااا‬ ‫ااااااا‬
‫ااااا ی‬ ‫ااااای اااا انی ررینااااای ایاااا یکااااای اه نع اااا‬ ‫اااااثام اااا اآل‬ ‫داشاااا اسااااا راااا خااااا ط ریاااا‬
‫ااااای کنااااای دی ااااا ی‬ ‫ناااااد ااااا ارسااااا‬ ‫ااااا ر‬ ‫هیااااا ا ر خااااای اه ایااااا نع ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ا رااااا‬

‫‪245‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر کاااا ن اااای‬ ‫اااای اااا انی ر کاااا کناااای دی اااا ی ه اااای ایاااا اساااا‬ ‫ن اااای کنااااد اااا‬ ‫ارساااا‬
‫ااااای‬ ‫ا ساااااخ‬ ‫ااااا د ا‬ ‫کااااا ن ااااای ف اااااد‬ ‫ااااای ف ااااای دی ااااا ی دی انااااا ایسااااا‬ ‫کناااااد ااااا‬
‫نس خ ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ا ر س ی اسا‬ ‫خدا ند دی ا‬ ‫سی‬ ‫سل‬ ‫کنند‬

‫یاااااک‬ ‫د‬ ‫رشااااا رااااا رااااا ث رااااا فی (یکااااای اه عرااااا د ه ااااا د ا یاااااد‪ :‬شاااااری رشااااا‬ ‫خااااا ا‬
‫ااااای‬ ‫ناااااد ا ااااا صااااارح رااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫پااااا ی دی ااااا ن ااااا چنااااا‬ ‫پااااا ین ا د خ نااااا ا اشااااا‬
‫اااای¬کاااا دیا ا اااا ‪ :‬راااا رشاااا‬ ‫ر اااا راااا ی نااااد‪ .‬اه ا پ ساااایدند‪ :‬دیشااااب راااا چاااا چیااااهی فکاااا‬
‫اااای اندیشااااید راااا‬ ‫رشاااا اساااا‬ ‫خاااا د کاااا اساااا‬ ‫ساااای‬ ‫راااا رشاااا ی اااا دی رشاااا‬ ‫ساااایری‬
‫ااااا اخ صااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫نع ااااا اساااااا‬ ‫نااااا‬ ‫خااااا د ا ااااا ‪ :‬پاااااین اه ایااااا کااااا خدا ناااااد اه یااااا‬
‫کااااا‬ ‫رخشااااان خدا ناااااد نسااااار رااااا خااااا د‬ ‫رااااا فضاااااس‬ ‫رد اااااد چااااا کااااا ی ان ااااا داد ا ا پااااا‬
‫سااااا خ‬ ‫ن ااااا‬ ‫ااااا ا رااااا سااااا ی اساااااا‬ ‫د اه ایااااا کااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫ر اااااد خااااادای ا رااااا‬ ‫ن ااااا د‬
‫ن ن د‪.‬‬ ‫د س دا انن ا ر‬ ‫ر‬ ‫داد‬ ‫ا ر اسا اخ ص‬

‫ااااد‬ ‫ه‬ ‫ا راااا خاااادا اه‬ ‫اااا‬ ‫اااا یی کاااا خاااادا راااا اااا عطاااا کاااا د ن اااا کاااا‬ ‫راااا نع اااا‬
‫ا ف یاااااد ااااا‬ ‫هی کاااا ااااا‬ ‫اااا چقاااااد اسااااا ا اه‬ ‫ااااا ی خااااادا رااااا‬ ‫اااا رااااا ا ااااا ه ا هن نع اااا‬
‫اه چاااااا کساااااای اساااااا ا اه پااااااد‬ ‫هیناااااا کاااااا د اساااااا ا ا شاااااا‬ ‫راااااا ا اااااا ه چاااااا ااااااد ر ایاااااا‬
‫پااااااد ره ا اه‬ ‫اه چاااااا کساااااای اساااااا ا اه پااااااد ره ا اساااااا ا ا شاااااا‬ ‫اساااااا ا ا شاااااا پااااااد‬
‫د‬ ‫اااااا د‬ ‫ا چاااااا کساااااای راااااا‬ ‫ف هناااااادان‬ ‫خاااااا ن اد ا‬ ‫ف لیاااااا‬ ‫چاااااا کساااااای اساااااا ا اااااا‬
‫د‬ ‫ااااا د‬ ‫ا دا ی چااااا کسااااای رااااا‬ ‫چااااا‬ ‫ا چااااا کسااااای ف یاااااد اسااااا ا ااااا‬ ‫اسااااا ا ااااا‬
‫اااا ین کاااا راااا شاااا ا هاناااای اااای کنااااد د ساااا ردا یااااد‪ ».‬راااا خاااا ط‬ ‫اساااا ا «هللا ا راااا نع اااا‬
‫ی‬ ‫یااااا د‬ ‫رااااا ایااااا خااااا ط ن ااااای ااااا ا خااااادا ا راااااد‬ ‫ااااا یی کااااا رااااا شااااا داد اسااااا‬ ‫نع ااااا‬
‫د اس ‪.‬‬ ‫ار‬ ‫ا‬ ‫ین ر خ د د س داش ر شی چ‬ ‫نع‬

‫ر دیا‬ ‫نع‬ ‫ا ر خدا ی ش یس ی‬

‫‪246‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اااااا‬ ‫ایساااااا د راااااا اااااا داد اساااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫ا د د اااااا انداخ اااااا‬ ‫خدا نااااااد رااااااب عراااااا د‬
‫ساااایدیا ر ایاااا شااااب‬ ‫رخشاااان خدا نااااد راااادا‬ ‫ا خاااا د داشاااا ی یاااا اه فضااااس‬ ‫یاااا ایاااا نع اااا‬
‫راااادی راااا انااااداه ی خاااا دن رساااا ب اااای ااااا دد اااا‬ ‫نیکاااای د ر اراااا‬ ‫اااا ا داد اساااا‬ ‫ااااد‬
‫ااااای دا د چااااا‬ ‫ا د سااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫چااااا‬ ‫د سااااا ن رااااادا‬ ‫رااااا این خیلااااای عهیاااااه سااااا ی پااااا‬
‫ف شااااا‬ ‫ررااااا ن رااااا ااااا‬ ‫اه شاااااد‬ ‫ناااااد سااااا ی د سااااا ن رااااادا‬ ‫ا‬ ‫ااااا رااااا این ا ا ااااای‬
‫اه سااااا د کااااا د ساااااا ر ه‬ ‫ااااای دشااااا ن ارلااااای‬ ‫رااااا سااااا د اداشااااا‬ ‫ا د ر ارااااا پاااااد‬
‫عظااااای فااااا د‬ ‫سااااا‬ ‫ااااان‬ ‫اناااااد‪ .‬فقاااااط رااااا خااااا ط اینکااااا د ر ارااااا ایااااا‬ ‫ا اه ر شااااا‬ ‫هد ا‬
‫یشااااا عنااااا شاااااد ای‪.‬‬ ‫رااااا ای‬ ‫ااااا اه ر شااااا اخ ا ااااای‬ ‫ریااااا‬ ‫د رااااا ا ا ااااا ‪ :‬رااااا‬ ‫نیااااا‬
‫ا ف یاااااااد ا سااااااا د‬ ‫رااااااا دساااااا ن‬ ‫خلاااااا ق دیااااااادی کااااااا د ساااااا ن دا‬ ‫د ر ارااااااا‬ ‫چاااااا‬
‫نک دی‪.‬‬

‫ا ف ید‬ ‫شری ‪-‬‬ ‫رخشند ان‪ -‬رد‬ ‫ک ر دس‬ ‫رری چقد ر این عهیه ا ا ی ر دی‬

‫ید‪  :‬فَ ِا َذا َس َّو ْي ُت ُه َونَفَخْ ُت‬ ‫د‬ ‫خ دن د رد پد‬ ‫ند ر دی ک اه‬ ‫ا‬ ‫د ر این ا ا ی‬

‫اج ِد َ‬
‫ين ‪(‬حجر‪( )29 /‬پس ان گاه که او را اراسته و پیراسته کردم و از روحم‬ ‫فِي ِه ِمن ر ِ‬
‫وحي فَ َق ُعوا لَ ُه َس ِ‬

‫یلی د‬ ‫ند س ی ک اه ی‬ ‫ا‬ ‫د نهدن عهیه‬ ‫در او دمیدم در برابرش به سجده افتید‪).‬‬
‫ا داد‪.‬‬ ‫سل‬ ‫ا ان خ ب ک د‬ ‫یه ی‬ ‫د‬

‫خدا را بە خاطر نعمت اسالم‪ ،‬سپاس‬

‫کسااااای کااااا‬ ‫راااااه‬ ‫ااااا دی رااااا نااااا ا نااااادی ااااا دی رسااااای‬ ‫ااااا رن ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫یااااا‬ ‫راااا‬
‫ناااااد ااااا دی س ساااااخ‬ ‫د‬ ‫ااااا دی اسااااا ا‬ ‫ااااای اااااا ا ی‬ ‫ااااا ب ر ااااای ااااا رااااا ا ار ااااا ا‬
‫ااااا‬ ‫اااا د ایاااا‬ ‫اااا ی ع ااااس رپ شاااا ند راااا‬ ‫اااا ین‬ ‫انساااا راااا ایااااد‬ ‫ن کاااا‬ ‫راااا‬ ‫فاااا‬
‫یاااااد ااااا‬ ‫رااااا رااااادنن ااااای‬ ‫ااااای کااااا د فضااااا ال ن ا ر ااااای داشااااا‬ ‫اه کنااااا اااااا ی عرااااا‬
‫ا ثااااااس‬ ‫اااااا‬ ‫ااااااا ی چاااااا‬ ‫ساااااال نی شااااااک ا ا راااااا ن خاااااادا ا سااااااپ‬ ‫خاااااادا ا راااااا خاااااا ط‬

‫‪247‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااااادا‬ ‫راااااا الخ‬ ‫اااااا ی رقیقاااااا سااااااپ ی کاااااا د‬ ‫ساااااا‬ ‫ساااااا س د‬ ‫ف ساااااای کاااااا ریساااااا‬ ‫ساااااال‬
‫اه خااااااا اب پ یااااااادی‬ ‫خسااااااا نکااااااا د‪ .‬خااااااادا ا سپ سااااااا ها رااااااا ن کااااااا ن ا ااااااا‬ ‫دسااااااا ی فااااااا‬
‫خاااااادا ا سپ ساااااا ها‬ ‫ن شاااااا شااااااد اساااااا‬ ‫» راااااا‬ ‫ا دیاااااادی کاااااا کل اااااا ی « ساااااال‬ ‫ک اااااا‬
‫د‬ ‫اااااا د‬ ‫ساااااال نی راااااا‬ ‫اااااا د‬ ‫ا اه پااااااد‬ ‫چاااااا ا کاااااا اااااا‬ ‫ا د ساااااا راااااادا‬ ‫راااااا ن ا‬
‫اس ‪.‬‬

‫بیا با هم تصور کنیم خدا چقدر تو را دوست دارد‬

‫خدا ناااااد‬ ‫ی ایااااا ه ااااای هنااااادای ااااای¬کنناااااد‬ ‫نااااای رشااااا‬ ‫شااااان یلیااااا د‬ ‫کااااا‬ ‫صااااا‬
‫سااااال‬ ‫نااااای‬ ‫ا اه یاااااک یلیااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫ا ان خااااا ب کااااا د‬ ‫نااااای ااااا‬ ‫شااااان یلیااااا د‬ ‫اه یااااا‬
‫ا ر اهیاااااد اه‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ای رااااا د‬ ‫ساااااپ‬ ‫ایااااا ا ااااای نع ااااا اسااااا‬ ‫ررااااای‬ ‫ااااا ا داد‪ .‬پااااا‬
‫ا داد‪.‬‬ ‫س د ن ه ی¬خ انند‬ ‫کس نی ک د‬ ‫¬ی ن هاها ا‬ ‫ه‬

‫ان ق س داد‪. ....‬‬ ‫ن ¬‬ ‫ر دای ¬ای ن ¬‬ ‫ا اه یک دای‬ ‫ب‬

‫ساااااپ‬ ‫نهدیاااااک¬ ااااا‬ ‫ا رااااا خااااا دن نهدیاااااک ااااای¬کناااااد نهدیاااااک‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ¬ چنااااا‬ ‫ا‬
‫ساااا د ن اااا ه اااای¬خ اننااااد اااا ا داد‬ ‫ااااها ن اااا ی کاااا د‬ ‫ااااها ا یاااا صااااد‬ ‫ا ااااه‬ ‫اااا‬
‫داشااااا کااااا یاااااک اااااه رخااااا انی چااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ررااااا ب ن ااااا د‪.‬‬ ‫ن ااااا ه ااااا ا یح ا ناااااهد‬
‫ااااای¬خ اننااااادا ااااای¬دانااااای‬ ‫ااااا ا یح یاااااک اااااه ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ی ه ااااای د‬ ‫عاااااداد اه سااااال ن‬
‫یل ی ‪.‬‬ ‫ی پن‬ ‫یلی‬ ‫چ‬ ‫یلی‬ ‫س‬ ‫اندک ق یر م چند ن‬ ‫چند ن ا عداد ک‬

‫رراااااا‬ ‫ا ا ن خاااااا ب ن اااااا د پاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یلیاااااا د ن اااااا‬ ‫ناااااای‬ ‫شاااااان‬ ‫اه یاااااا‬ ‫ساااااا کاااااا‬
‫ین ر ی ع ی اس ‪:‬‬ ‫صداق ای ف‬ ‫انداخ ‪ .‬ک‬ ‫اد د‬ ‫عر د‬ ‫طع‬

‫‪َ ‬ولَ ِک َّن اللَّ َه َح َّب َب اِلَ ْي ُك ُم ا ْل ِاي َما َن َو َز َّي َن ُه فِي قُلُوبِ ُك ْم ‪( ‬حجرات‪.)7/‬‬

‫‪248‬‬
 ‫هدایت‬

‫(ولی الله ایمان را برای شما محبوب و پسندیده گردانید و ان را در دل¬های شما اراست‪).‬‬
‫د د سااااااا‬ ‫فااااااا ا‬ ‫ااااااا ¬ی ایااااااا چیه ااااااا ا ر ایااااااا‬ ‫یااااااا کسااااااای ا کااااااا‬ ‫رنااااااا ر ای‬
‫داشااااا‬ ‫ااااای‪-‬کناااااد ش یسااااا ی د‬ ‫ااااا نع ااااا‬ ‫ا ااااا ق ایااااا‬ ‫دا ی یااااا نااااا ا کسااااای کااااا ااااا‬
‫س ی نا‬

‫ا اش اس‬ ‫پن نن ا د اخ ی‬ ‫ی شک‬ ‫کسی ک نع‬

‫س ی نا‬ ‫سها ا د س داش‬

‫شیرینی ایمان‬

‫د‪:‬‬ ‫س س هللا ‪ ‬ف‬ ‫ک ‪ ‬د اس ک‬ ‫ر‬ ‫اه ان‬

‫مان ان َی ُکو َن الل ُه َو َر ُسولُ ُه اَ َح َّب الَی ِه ُم َّما ِس َوا ُه َما َو اَ ن‬

‫لاو َت الا َی ِ‬ ‫َاث َمن ُک َّن فِی ِه َو َج َد َح َ‬ ‫‪َ ‬ثل ٌ‬
‫ف فِی النَّارِ‪(‬بخاری)‪.‬‬ ‫کر ُه اَن ُیق َذ َ‬‫کر َه اَن َی ُعو َد فِی ال ُکف ِر َک َما َی َ‬
‫ُی ِح َّب ال َم َرء َلا ُی ِحب ُه اِ َّلا لِلَّ ِه َو اَن َی َ‬
‫(سه چیز است که در هر کس باشد‪ ،‬شیرینی ایمان را چشیده است‪ :‬این که خدا و رسولش را‬
‫بیش از هر چیز دیگری دوست بدارد‪ ،‬و شخص دیگری را فقط به خاطر خدا دوست داشته باشد و به‬
‫اندازه‪-‬ای که از افتادن در اتش متنفر و بیزار است‪ ،‬از بازگشتن به کفر‪ ،‬متنفر و گریزان باشد‪).‬‬

‫ر شاااااد شااااای ینی‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ااااا کااااا ‪«:‬سااااا چیاااااه اسااااا کااااا د‬ ‫سااااا س هللا‪‬‬ ‫راااا ساااااخ‬
‫ساااااا ن ا رااااااین اه اااااا چیااااااه دی اااااا ی د ساااااا‬ ‫ا چشااااااید اساااااا ‪ :‬ایاااااا کاااااا خاااااادا‬ ‫ای اااااا‬
‫ردا د‪».‬‬

‫یااااا‬ ‫ر ارااااا رااااادانی هیااااا ا د ایااااا ‪ -‬ااااا سااااا ا‬ ‫سااااا‬ ‫رااااا دا کسااااای ا رااااا ایااااا د‬
‫ساااا ن ا‬ ‫ااااد رلکاااا ر یااااد خاااادا‬ ‫اااا ا‬ ‫ر اراااا‬ ‫اااااه کساااای ا راااا ناااا‬ ‫رااااس راااا س اساااا‬

‫‪249‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای دا ناااااد‬ ‫سااااا ن د سااااا‬ ‫ا خااااادا‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫راااااین اه ااااا چیاااااه دی ااااا د سااااا رااااادا ی‬
‫یح د ی‪.‬‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫نیه ر‬ ‫ی دا ی‬ ‫چ خ د د س‬ ‫ر‬

‫مواظب باش‬

‫ید‪:‬‬ ‫ع ی یف‬ ‫خدا ند ر ک‬

‫نت َت ُكو ُن َعلَ ْي ِه َو ِكيلًا ‪(‬فرقان‪.)٤3 /‬‬

‫‪ ‬اَ َراَ ْي َت َمنِ ات ََّخ َذ اِلَ َه ُه َه َوا ُه اَفَاَ َ‬

‫(به من بگو ببینم ایا کسی که معبودش را هوی و هوس خود قرار می دهد ایا تو وکیل و مدافع او‬
‫خواهی بود؟)‬
‫لااااااب یاااااا د یچاااااا ¬ی‬ ‫شااااااکا عضااااااا‬ ‫یااااااب ره ا اااااا ی ری اااااا ی لراااااای‬ ‫راااااادی‬
‫رلکاااا ایاااا اساااا کاااا لراااا ر انااااد نقشاااای ا ای اااا‬ ‫¬ اااا نیساااا‬ ‫انسااااداد‬ ‫لااااب یاااا ا ف اااای‬
‫اااااا ن اااای اااا انی هللا‬ ‫پاااا‬ ‫دااااا‬ ‫یعناااای رراااا پ‬ ‫کنااااد کاااا راااا خاااا ط ن ف یااااد شااااد اساااا‬
‫ااااااا عشااااا رااااا هللا‬ ‫اسااااا‬ ‫ا د سااااا رااااادا ی رااااادی خااااا ط اسااااا کااااا لرااااا رااااا شاااااد ری ااااا‬
‫دا د هیااااا ا‬ ‫د ااااا‬ ‫نیااااا ه ر ااااای رااااا عاااااا‬ ‫لرااااا نداشااااا ر شاااااد پااااا‬ ‫اد‬ ‫ی ااااا‬ ‫ا ااااای‬
‫ااااا ا د ااااای‬ ‫یااااا هنااااادای‬ ‫چیه ااااا یی ا کااااا د سااااا دا د ا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ن ااااای ااااا انی خ اسااااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی‪-‬ا ی ‪ :‬لر‬ ‫ر‬

‫دنیا شما را نفریبد‬

‫ا شااااان خ ی ااااای خااااادا ا نشااااان خ ی پااااا‬ ‫ااااا ¬ی دنیااااا‬ ‫رااااا خااااادا سااااا اند ااااااا‬ ‫رااااا اد‬
‫اشااااک کاااا اه‬ ‫یااااک طاااا‬ ‫ا چشاااایدی اااای اه اااا‬ ‫اااا ی دنیاااا‬ ‫اااا چیااااهی ن اااای داناااای اااااا‬
‫ررااااا‬ ‫کعااااا رااااا خااااا ط‬ ‫نااااای د ر ارااااا خااااادا ااااای چکاااااد یااااا خ اناااااد د‬ ‫ی خشااااا ع ف‬
‫اااایچ اااا ی اه دنیاااا نراااا د ای‬ ‫راااا دی یاااا لراااا اه عشاااا هللا ن اااای هنااااد پاااا‬ ‫خاااادا راااای ر اااا‬
‫نچشید ای‪.‬‬

‫‪250‬‬
 ‫هدایت‬

‫چگونە بە محبت خداوند در قلبت پی ببری؟‬

‫داااااا‬ ‫دیااااادا رااااا پ‬ ‫لرااااا پااااای ررااااا ی پااااا‬ ‫ررااااا خدا ناااااد د‬ ‫ااااای خااااا ا ی رااااا‬ ‫ااااااا‬
‫رس ق یس نیس ند‪.‬‬ ‫ا رد ا چ ک ای د ر‬ ‫رش‬ ‫ا د کن‬

‫عن یی دا دا یچ‪.‬‬ ‫عسچ‬ ‫دا‬ ‫ر ش د کن دیدا ر پ‬

‫عش هللا نیه یچ اس ‪.‬‬ ‫دنی د کن‬ ‫ی ط‬

‫عذاب با عدم دیدار هللا ‪ ،‬شروع می شود‬

‫چیس ا‬ ‫ی دانی ا ی ع اب د هخی‬

‫اااااان‬ ‫ا اااااا‬ ‫اااااای د‬ ‫اساااااا‬ ‫اااااان ا اااااای عاااااا اب د هخیاااااا‬ ‫اااااای کننااااااد‬ ‫اااااا د ا اااااا‬
‫داااااا‬ ‫رااااا پ‬ ‫ا ااااا‬ ‫هیااااا ا ا ااااای عااااا اب عاااااد دیااااادا‬ ‫د ااااای عااااا اب اسااااا نااااا ا ااااای‬
‫نیاااااه ن ااااای‬ ‫نااااا‬ ‫ساااااخ ن ااااای ا یاااااد‬ ‫خدا ناااااد ا ن ااااای‪-‬رینناااااد ا رااااا نااااا‬ ‫نااااا‬ ‫عااااا س اسااااا‬
‫ی اس ‪:‬‬ ‫صداق ای‬ ‫اند ک‬ ‫رر ن ری ر‬ ‫انند ر ا صرر کنند اه‬

‫‪َ ‬كلَّا اِنَّ ُه ْم َعن َّر ِّب ِه ْم َي ْو َمئِذ لَّ َم ْح ُجو ُبو َن ‪ ‬ثُ َّم اِنَّ ُه ْم لَ َصالُو الْ َج ِحيمِ ‪(‬مطففین‪)15-16 /‬‬

‫(هرگز چنین نیست! به طور قطع انان در ان روز از پروردگارشان محروم و مطرودند‪ .‬سپس انان‬
‫داخل دوزخ می شوند‪).‬‬
‫هیااااااا ا ا ااااااای راااااااا‬ ‫ااااااا ا داد اسااااااا‬ ‫صااااااایر‬ ‫ا د ااااااای‬ ‫ااااااان‬ ‫اف ااااااا د د‬ ‫پااااااا‬
‫کااااااا‬ ‫نااااااا‬ ‫داااااااا اسااااااا ‪ .‬رااااااا عک‬ ‫پ شاااااااید رااااااا د اه پ‬ ‫نکااااااا د‬ ‫ا ااااااا‬ ‫صااااااایر‬
‫ید‪:‬‬ ‫ی‪-‬ف‬ ‫ارط ر ن‬ ‫خدا ند ع س د‬

‫َّاض َر ٌة ‪ ‬اِلَی َر ِّب َها ن َِاظ َرةٌ‪(‬قیامه‪.)22-23 /‬‬

‫‪ُ ‬و ُجو ٌه َي ْو َمئِذ ن ِ‬

‫‪251‬‬
 ‫هدایت‬

‫(در ان روز برخی از چهره ها شاداب و تر و تازه اند‪ ،‬به پروردگارشان نگاه می کنند)‪.‬‬
‫ااااای خااااا ط‬ ‫رااااا‬ ‫داااااا اسااااا‬ ‫ن ااااا رااااا پ‬ ‫رخااااان ااااا ی چیاااااه ناااااهد نااااا‬ ‫ااااا‬ ‫پااااا‬
‫راااااا ر شاااااا یاااااا ن اااااا کاااااا د راااااا‬ ‫ی اااااا د اهیناااااا ی فاااااا‬ ‫یکاااااای اه عل اااااا ا یااااااد‪ :‬اااااااا د‬
‫ا ر ی اهین ‪.‬‬ ‫دا‬ ‫ک د ر پ‬ ‫ع س ر ای ان خ ب داش ر ش ن‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫نمونە هایی از دوستداران‬

‫رظ ی ا ر اشخ صی سپ ی کنی ک خدا ند‬ ‫یی اه د س دا ا رن ی‬ ‫ر ن ن‬ ‫ر‬ ‫ری ید‬

‫ی ا ید‪:‬‬ ‫ک‬ ‫سی اس‬ ‫ا دد ای‬ ‫رر‬ ‫کند اه ای‬ ‫لر‬ ‫ا ف اند‬ ‫ر ا ان‬ ‫داش‬ ‫اد س‬

‫‪َ ‬و َع ِجلْ ُت اِلَ ْيكَ َر ِّب ل ِ َت ْر َضى ‪(‬طه‪( )٨٤/‬پروردگارا! من به سوی تو شتافتم تا راضی و خشنود شوی‪).‬‬

‫ص ر ‪232‬‬

‫ید‪َ :‬و َقا َل اِنِّي َذا ِه ٌب اِلَى َر ِّبي‬ ‫یا‬ ‫ی‪ -‬ی ‪ .‬ار ا ی ‪ ‬ا رری ک‬ ‫نهد‬ ‫ش ر‬ ‫یعنی‬

‫َس َي ْه ِدينِ ‪( ‬صافات‪( )99/‬ابراهیم گفت‪ :‬من به سوی پروردگارم می‪-‬روم‪ ،‬او مرا هدایت می کند‪).‬‬
‫ید‪.‬‬ ‫ا دای ف‬ ‫ی‬ ‫دا‬ ‫نهد پ‬ ‫ش ر‬

‫نمونە های دیگری از فرشتگان‬

‫د‪:‬‬ ‫د اس ک ا ‪ :‬س س هللا‪‬ف‬ ‫اه ار‬

‫وض ُع أَربَ ِع‬ ‫ق لَ َها أَن ت َ ِئ َ‬

‫ط َما ِفی َها َم ِ‬ ‫س َما ُء َو ُح َ‬ ‫« ِإ ِنهی أ َ َری َما َال ت َ َرونَ َو أَس َم ُع َما َال تَس َمعُونَ ‪ ،‬أ َ َ‬
‫طت ال َ‬

‫هللا لَو تَعلَ ُمونَ َما أَعلَ ُم لَض َِحکتُم قَ ِلیالً َو لَ َبکیتُم َکثیِیرا ً َو‬
‫لِل َو ِ‬
‫اجدًا ِ ه ِ‬
‫س ِ‬‫اض ٌع َجب َهتَهُ َ‬
‫ک َو ِ‬ ‫أَ َ‬
‫صا ِب َع ِإ َال َو َملَ ٌ‬

‫‪252‬‬
 ‫هدایت‬

‫هللا لَ َودِدتُ أَنِهی کُنتُ َ‬

‫ش َج َرةٌ‬ ‫ت تَجأ َ ُرونَ ِإلَی ِ‬ ‫علَی الفُ ُر ِش َو لَ َخ َرجتُم إِلَی ال ُّ‬
‫صعدَا ِ‬ ‫اء َ‬
‫س ِ‬‫َما تَلَذَذتُم بِال ِنه َ‬

‫تُع َ‬
‫ض ُد»(ترمذی)‪.‬‬

‫ن ااااای‪-‬شااااان ید سااااا‬ ‫کااااا شااااا ن ااااای رینیاااااد‬ ‫ااااای شااااان‬ ‫( ااااا چیه ااااا یی ا ااااای ریااااان‬
‫ااااایچ ااااا یی رااااا اناااااداه ی چ ااااا ان شااااا د‬ ‫د‬ ‫رااااا‬ ‫د رااااا دا د کااااا ر نااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ر نااااا‬
‫د اساااااا‬ ‫دااااااا فاااااا د‬ ‫اااااا ایاااااا کاااااا ف شاااااا ‪-‬ای ساااااا ساااااا د د ر اراااااا پ‬ ‫نیساااااا‬
‫اااای‬ ‫اااای خندیدیااااد رساااای ا یاااا‬ ‫اااای داناااا ردانیااااد کاااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا خاااادا ساااا اااااا چیه اااا یی ا کاااا‬
‫رااااا صااااادای‬ ‫ن ااااای ر دیاااااد رااااا رلنااااادی ااااا ااااای ف یاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫اه هنااااا‬ ‫ااااااه د رسااااا‬ ‫ک دیاااااد‬
‫رلنااااد راااا د ااااا خاااادا ضاااا ع ها ی اااای ک دیااااد د ساااا داشاااا د خ اااای راااا د کاااا ر یااااد اااای‬
‫ش د‪.‬‬

‫ک عناااااااااد‬ ‫د‬ ‫ه ی ااااااااا‬ ‫سااااااااا ند کااااااااا ااااااااا‬ ‫هللا ف شااااااااا نی د سااااااااا‬ ‫سااااااااارر‬
‫اه عرااااا دا سااااای‬ ‫فااااا ا ساااااد نااااا ه نااااا‬ ‫ااااای ی ااااا‬ ‫عاااااد ¬ای دی ااااا د رااااا س سااااا دند‬
‫ا نااااا کااااا‬ ‫ا‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫داااااا‬ ‫ا یاااااد‪ :‬پااااا ک نه ااااای ای پ‬ ‫نشاااااد اناااااد یکااااای اه ف شااااا‬
‫عراااا د نکاااا د ایاااا ‪ .‬یعناااای عراااا د ی کاااا اااا راااا راااا س ان اااا دادیاااا کاااا فی نراااا د‬ ‫ساااا‬ ‫ش یساااا‬
‫ر د اس ‪.‬‬ ‫رلک ک‬ ‫اس‬

‫اه علاااااای راااااا اراااااای ط ااااااب ‪ ‬ااااااد‬ ‫ساااااا س هللا ‪ ‬ن اااااا کاااااا‬ ‫رراااااا‬ ‫راااااا‬ ‫اکناااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ی س س خدا ک ع ی ک د ی ف‬ ‫اس ک‬

‫ص ِری َو ِع َظ ِ‬
‫امی َو ُم ِ هخی َو‬ ‫سم ِعی َو بَ َ‬ ‫ش َع لَ َ‬
‫ک َ‬ ‫ک أَسلَمتُ َو بِ َ‬
‫ک آ َمنتُ ‪َ ،‬خ َ‬ ‫ک َرکَعتُ َو لَ َ‬
‫«اللَه َم لَ َ‬

‫صبِی»(نسایی)‪.‬‬
‫ع َ‬
‫َ‬

‫راااااا اااااا ای اااااا‬ ‫اااااا ساااااالی شااااااد‬ ‫د ر اراااااا‬ ‫کاااااا ع کاااااا د‬ ‫دااااااا ا راااااا ای اااااا‬ ‫(پ‬
‫خ شعند ‪.‬‬ ‫غه اعص ر د ر ار‬ ‫د ‪ .‬ا ن چش اس خ ا‬

‫‪253‬‬
 ‫هدایت‬

‫د اساااااا‬ ‫راااااا دعاااااا ی ساااااا س هللا ‪ ‬ااااااا ن فاااااا ا د عطاااااا ء راااااا ساااااا ئب اه پااااااد ن‬
‫راااا ی ساااا یااااک ن اااا ه ک اااا راااا ای اااا خ انااااد ر خاااای راااا ا ا نااااد‪ :‬ن اااا ه ا‬ ‫کاااا ا اااا ‪ :‬ع اااا‬
‫ک ااااا یااااا خ صااااا خ انااااادی‪ .‬ا ا ااااا ‪ :‬ایااااا کااااا چااااا ایااااا ادی دا د ااااا د ن ااااا ه دع ااااا یی‬
‫رااااا د‬ ‫کااااا پاااااد‬ ‫ااااا دی اه ااااا‬ ‫ااااای ا ر خ سااااا‬ ‫ا خ اناااااد کااااا اه سااااا س خااااادا شااااانید ا‬
‫ارطاااااا راااااا دعاااااا اه ا‬ ‫د‬ ‫خاااااا دن ا راااااا کنیاااااا ان ع فاااااای ن اااااا د‬ ‫راااااا دنراااااا ن فاااااا‬
‫دع طل س خ ‪:‬‬ ‫ا اه‬ ‫د دی ا‬ ‫پ سید سپ‬

‫ع ِل ْمتَ ا ْل َوفَاةَ‬ ‫ق أَحْ یِنِ ْی َما َ‬

‫ع ِل ْمتَ ا ْل َحیَاةَ َخ ْیرا ً ِل ْی‪َ ،‬وت َ َوفَنِ ْی إِ َذا َ‬ ‫علَی ا ْل َخ ْل ِ‬ ‫ب‪َ ،‬وقُد َْرتِ َ‬
‫ک َ‬ ‫« اللَ ُه َم بِ ِع ْل ِم َ‬
‫ک الغَ ْی َ‬

‫ب‪،‬‬ ‫الرضَا َوا ْلغَ َ‬

‫ض ِ‬ ‫ک َک ِل َمةَ ا ْل َح ه ِ‬
‫ق فِی ِ ه‬ ‫سأَلُ َ‬
‫ش َها َد ِة‪َ ،‬وأ َ ْ‬ ‫ک فِ ْی ا ْلغَ ْی ِ‬
‫ب َوال َ‬ ‫سأَلُ َ‬
‫ک َخ ْ‬
‫شیَت َ َ‬ ‫َخ ْیرا ً ِل ْی‪ ،‬اللَ ُه َم َو أ َ ْ‬

‫ع ْی ٍن ال َ ت َ ْنقَ ِط ُع‪َ ،‬وأ َ ْ‬

‫سأًلُ َ‬
‫ک‬ ‫سأَلُ َ‬
‫ک قُ َرةَ َ‬ ‫ک نَ ِع ْیما ً ال َ یَ ْنفَدُ‪َ ،‬وأ َ ْ‬
‫سأ َلُ َ‬
‫ص َد فِی ا ْلفَ ْق ِر َو ا ْل ِغنَی ‪َ ،‬وأ َ ْ‬ ‫سأَلُ َ‬
‫ک ا ْلقَ ْ‬ ‫َوأ َ ْ‬

‫ق ِإلَی‬ ‫سأَلُ َ‬
‫ک لَذَةَ النَ َظ ِر ِإلَی َوجْ ِه َ‬
‫ک َوالش َْو َ‬ ‫ک بَ ْر َد ا ْلعَ ْی ِش بَ ْع َد ا ْل َم ْوتِ‪َ ،‬وأ َ ْ‬
‫سأَلُ َ‬
‫َاء‪َ ،‬وأ َ ْ‬
‫الرضَا بَ ْع َد ا ْلقَض ِ‬
‫ِه‬

‫ان َواجْ عَ ْلنَا ُهدَاةً ُم ْهت َ ِد ْینَ »(نسائی)‪.‬‬ ‫ک فِ ْی َ‬

‫غ ْی ِر ض ََرا َء َم ِض َر ٍة َوالَ فِتْنَ ٍة ُم ِضلَ ٍة‪ ،‬اللَ ُه َم َز ِیهنَا ِب ِز ْینَ ِة ِ‬
‫اْل ْی َم ِ‬ ‫ِلقَائِ َ‬

‫راااااا فاااااا ینن اااااااا دانساااااا ی کاااااا هناااااادای راااااا ای‬ ‫ااااااد‬ ‫یراااااا‬ ‫دا ا راااااا علاااااا‬ ‫(پ‬
‫ااااا ا ر یااااا ا ‪.‬‬ ‫رااااا ای ر ااااا اسااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااااا دانسااااا ی کااااا‬ ‫ااااا ا هناااااد رااااادا‬ ‫ر ااااا اسااااا‬
‫ضااااااب‬ ‫ا د خشاااااان دی‬ ‫سااااااخ راااااا‬ ‫پن اااااا‬ ‫ا د پیاااااادا‬ ‫خشاااااای‬ ‫دااااااا ا اااااا‬ ‫پ‬
‫شااااااان یی‬ ‫اه ااااااا نع ااااااای رااااااای پ یااااااا‬ ‫دا‬ ‫ا سااااااا‬ ‫ثااااااا‬ ‫ی د فقااااااا‬ ‫ی نااااااا‬
‫ن اااااا راااااا‬ ‫اااااا‬ ‫اه اااااا‬ ‫خنکاااااای هناااااادای پاااااا‬ ‫خشاااااان دی راااااا قاااااادی‬ ‫ن پاااااا ی‬ ‫چشاااااا پ یاااااا‬
‫ف ناااااااا ی ا اااااااا ا کننااااااااد‬ ‫راااااااا‬ ‫سااااااااخ ی هیاااااااا‬ ‫ا رااااااااد‬ ‫اشاااااااا ی ق دیاااااااادا‬ ‫ا‬ ‫چ اااااااا‬
‫اااااااادای ی ف اااااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااااادای‬ ‫ریاااااااا ای‬ ‫دااااااااا ا اااااااا ا راااااااا هیناااااااا ای اااااااا‬ ‫پ‬ ‫خ اساااااااا‬
‫ر دا ‪.‬‬

‫ن ااااا‬ ‫یاااااگ ایااااا ف ااااا د ان‪ « :‬ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫رااااا دعااااا ی سااااا س هللا ‪ ‬خااااا ب‬
‫»‪.‬‬ ‫خ اس‬ ‫ا اه‬ ‫اش ی ق دیدا‬ ‫ا‬ ‫ر چ‬

‫‪254‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااا ن کااااا‬ ‫ااااای شااااا ر ر ااااا دا‬ ‫ااااا‬ ‫هی کااااا رااااا دیااااادا‬ ‫ا شااااا ق‬ ‫یعنااااای لااااار‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫س س هللا ‪ ‬چ‬ ‫ک‬

‫َاو َد یَقُو ُل‪ :‬اللَ ُه َم إنهى أَسأَلُكَ ُحبَكَ َو ُح َ‬

‫ب َمن یُ ِحبُّك‪َ ،‬و العَ َم َل الَذِى یُبَ ِلهغُنِى ُحبَكَ ؛ اللَ ُه َم‬ ‫«کَانَ ِمن ُدع ِ‬
‫َاء د ُ‬

‫سى َو أَه ِلى َو ِمن ال َم ِ‬

‫اء البَ ِاردِ‪(».‬ترمذی)‪.‬‬ ‫لى ِمن نَف ِ‬ ‫اجعَل ُحبَكَ أ َ َح َ‬
‫ب إِ َ‬

‫ا‬ ‫د سااااااا ی ااااااا‬ ‫ررااااااا‬ ‫چنااااااای دعااااااا ااااااای کااااااا د‪ :‬خدا نااااااادا ااااااا‬ ‫ااااااا ا‬ ‫(دا د‬
‫ااااااد اه اااااا‬ ‫اااااای ان‬ ‫رراااااا‬ ‫ا د ساااااا دا ناااااد کاااااا ی کاااااا راااااا د سااااا ی‬ ‫کسااااا نی کاااااا اااااا‬
‫ب ساااااااا د خنااااااااک راااااااا ای‬ ‫ا اه خاااااااا د خاااااااا ن اد ا‬ ‫د ااااااااا ا رر اااااااا‬ ‫پ‬ ‫دا‬ ‫ساااااااا‬
‫ر دا ‪.‬‬ ‫رر ر‬

‫ید‪:‬‬ ‫د ردیثی ی ف‬

‫ب ا ْل َمسا ِكینَ َو أ َ ْن ت َ ْغ ِف َر ِلي َو ت َ ْر َح َمنِي‪َ ،‬و إِذا‬

‫سأَلُكَ فِ ْع َل ا ْل َخیْراتِ‪َ ،‬و ت َ ْركَ ا ْل ُم ْنكَراتِ‪َ ،‬و ُح َ‬
‫«الله ُه َم إِ ِنهي أ َ ْ‬

‫إلى‬ ‫ع َم ٍل یُقَ ِ هر ُ‬
‫ب‬ ‫سأَلُكَ ُحبَكَ َو ُح َ‬
‫ب َم ْن یُ ِحبُّكَ ‪َ ،‬و ُح َ‬
‫ب َ‬ ‫ون أ َ ْ‬ ‫أردْتَ فِتْنَةً قَ ْو ٍم فَت َ َوفَنی َ‬
‫غی َْر َم ْفت ُ ٍ‬ ‫َ‬

‫ُح ِبهكَ ‪(».‬ترمذی)‬

‫ن پساااااااند ررااااااا‬ ‫ااااااا ی هشااااااا‬ ‫ااااااا ی نیاااااااک ااااااا ک ک‬ ‫ااااااا ان ااااااا ک‬ ‫( ر ا ااااااا‬
‫ااااااا خ اسااااا ی‬ ‫رااااا کنااااای‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫هی‬ ‫ااااا ا ریااااا‬ ‫ایااااا کااااا‬ ‫ا اه ااااا خ ا ااااا ن‬ ‫رین ایااااا‬
‫کسااااا نی کااااا ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ف نااااا ر یااااا ا‬ ‫ااااا ا پاااااین اه‬ ‫ااااا ی ا رااااا ف نااااا ریناااااداهی‬
‫‪.‬‬ ‫دا‬ ‫س‬ ‫یش د ا اه‬ ‫رر‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫رر ک ی ک‬ ‫ا د س دا ند‬

‫سل ‪:‬‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫سو َها ث َم ت َ َعلَ ُمو َها» (ترمذی)‪.‬‬ ‫ق فَ ُ‬

‫ادر ُ‬ ‫« ِإنَها َح َ‬

‫‪255‬‬
 ‫هدایت‬

‫ف ا ر ی ید‪.‬‬ ‫ر سی کنید سپ‬ ‫ا رخ انید‬ ‫پ‬ ‫(ای رقیق اس‬

‫ا ر ااااااظ کنیااااااد‬ ‫ااااااب هیر ساااااا ‪ .‬ر یااااااد‬ ‫راااااا اد ان ایاااااا راااااادیث ایاااااا دعاااااا رساااااای‬
‫کناااااای کاااااا ایاااااا دعاااااا راااااا‬ ‫اااااا ارساااااا‬ ‫رخاااااا ا‬ ‫د دع یاااااا‬ ‫رناااااا ی‬ ‫ا ر ااااااظ کاااااا‬
‫ررااااااا کسااااااا نی ا کااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫سااااااال رااااااا د‪ « :‬ررااااااا‬ ‫هنااااااادای سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫ااااای‬ ‫ا د سااااا‬ ‫عا ااااا ی کسااااا نی ا کااااا ااااا‬ ‫سااااا ند خ ا ااااا ن ‪ ».‬یعنااااای ررااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د سااااا دا‬
‫ی کاااااا ر عااااااث د ی اااااا اه اااااا‬ ‫اااااا د ساااااا ا اااااا ا یاااااا عصاااااای ن‬ ‫دا نااااااد د د اااااا رینااااااداه‬
‫یدا ‪.‬‬ ‫یانداهند د س‬ ‫ار ید‬ ‫رلک کس نی ا ک‬ ‫ش د ن یخ ا‬

‫اااااا‬ ‫رراااااا‬ ‫ن اااااا راااااا عشاااااا‬ ‫رراااااا ع لاااااای کاااااا‬ ‫راااااا ساااااا ی ن اااااا کاااااا ‪« :‬‬ ‫ساااااپ‬
‫ش د‪».‬‬

‫ا‬ ‫اااااا یی راااااا د کاااااا ا‬ ‫ساااااال ک‬ ‫رناااااا ر ای س اساااااا هناااااادای ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ررااااا کسااااا نی ا‬ ‫ااااا‬ ‫عااااا ی ااااای سااااا ند ‪ «:‬ررااااا‬ ‫عشااااا خدا ناااااد رااااا ک‬ ‫ررااااا‬ ‫رااااا‬
‫سااااا‬ ‫اااایشااااا د اه اااا‬ ‫ااااا‬ ‫رراااا ع لااااای ا کاااا ر عاااااث رراااا‬ ‫ا د ساااا دا ناااااد‬ ‫کاااا ااااا‬
‫ااااا ا د سااااا رااااادا ی‬ ‫ااااا‬ ‫دا‬ ‫ا د سااااا‬ ‫ا ر عاااااث ااااایشااااا د ااااا ااااا‬ ‫چااااا‬ ‫دا ‪ ».‬یعنااااای‬
‫ا رااااااا ای‬ ‫نشاااااااینی رااااااا صااااااا ر‬ ‫ااااااا د عا ااااااا ا ااااااا ا راااااااد ؛ شاااااااب هناااااااد دا ی ااااااا‬
‫رر ب ر دا ‪.‬‬

‫ا د ساااااا دا نااااااد‬ ‫کساااااا نی ا کاااااا اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫یاااااا د ایاااااا دعاااااا اندیشااااااید ای‪ « :‬رراااااا‬
‫ای ا ن ا یا‬ ‫دا ‪ ».‬ی‬ ‫س‬ ‫یش د اه‬ ‫ع لی ا ک ر عث رر‬

‫ای سید ایا‬ ‫ه ر چنی د‬ ‫ای‬ ‫ی‬

‫د‪:‬‬ ‫یف‬ ‫سل د دع ین چنی‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫‪256‬‬
 ‫هدایت‬

‫ب فَاجعَلهُ قُ َوهً ِلی فِیَا ت ُ ِح ُّ‬

‫ب‬ ‫ک الله ُه َم َما َر َزقتَنِی ِم َما أ ُ ِح ُّ‬
‫ب َمن یَنفَعُنِی ُحبُّهُ ِعن َد َ‬
‫ک َو ُح َ‬ ‫«الله ُه َم ُ‬
‫ارزقنِی ُحبَ َ‬

‫ب فَاجعَلهُ فَ َرا ً‬
‫غا ِلی فِی َما ت ُ ِح ُّ‬
‫ب» (ترمذی)‪.‬‬ ‫عنِهی ِم َما أ ُ ِح ُّ‬
‫اللَ ُه َم َو َما َز َویتَ َ‬

‫یاااااد اسااااا‬ ‫ناااااهد ااااا رااااا ای‬ ‫نااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ررااااا کسااااا نی ا کااااا‬ ‫ررااااا خااااا د‬ ‫(ر ا اااا‬
‫اااا ا هاناااای داشااااا ی‬ ‫راااا‬ ‫اااایدا‬ ‫ا کاااا د ساااا‬ ‫چاااا‬ ‫دااااا ا‬ ‫اااا ا هاناااای کاااا ‪ .‬پ‬ ‫راااا‬
‫اه اااااا د‬ ‫ا کاااااا د ساااااا دا‬ ‫چاااااا‬ ‫چاااااا د ساااااا دا ی ر اااااا دا‬ ‫ر عااااااث قاااااا ی د‬
‫چ د س دا ی ر دا ‪.‬‬ ‫ف صید‬ ‫ا ر ای ف ا‬ ‫ن دی‬

‫اااا‬ ‫اااا د عا اااا ا اساااا‬ ‫چاااا‬ ‫دااااا ا‬ ‫اااا کاااا ‪« :‬پ‬ ‫راااا ایاااا دعاااا خاااا ب‬ ‫سااااپ‬
‫ااااا عطااااا ن ااااا دی‪.‬‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا ا هانااااای داشااااا ی‪ ».‬یعنااااای ااااااا چیه ااااا یی ا کااااا د سااااا دا‬ ‫رااااا‬
‫اااااای راااااا‬ ‫اااااااا ث‬ ‫اساااااا د کاااااان پاااااا‬ ‫چاااااا د ساااااا دا ی اه‬ ‫اساااااا ی‬ ‫اد‬ ‫«پاااااا‬
‫ا‬ ‫ا ااااا ان ااااا ق کااااان هیااااا ا ااااا ان ااااا ق کااااا د‬ ‫اد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ا هانااااای داشااااا ی ک کااااا کااااا‬
‫د س دا ی‪.‬‬

‫عشق و محبت محور زندگی رسول هللا صلی هللا علیە و سلم است‬

‫اااااا ا هاناااااای داشاااااا ی ر عااااااث قاااااا ی‬ ‫راااااا‬ ‫دا‬ ‫ا کاااااا د ساااااا‬ ‫چاااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫«پ‬
‫ف ا ااااااای د‬ ‫ا رااااااا ای ف صااااااا‬ ‫ن ااااااا دی‬ ‫اه ااااااا د‬ ‫ا کااااااا د سااااااا دا‬ ‫چااااااا‬ ‫د‬
‫چ د س دا ی ر دا ‪».‬‬

‫ا ف صااااااا‬ ‫ا دانااااااادی پااااااا‬ ‫رااااااا‬ ‫ااااااا ا اه نع ااااااا رچااااااا دا شاااااااد‬ ‫اااااااثام ااااااااا‬
‫پاااااا س‬ ‫شااااااغ س شااااااد راااااا طاااااا ع ی کاااااا د ساااااا ن دا ی ر اااااا دا ‪ .‬رلاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ف ا اااااای‬
‫ااااای‬ ‫ثااااا‬ ‫شاااااد‬ ‫ااااای ا کااااا صااااا‬ ‫ااااا عطااااا نن ااااا دی‬ ‫ااااای ااااااا رااااا‬ ‫دا‬ ‫ثااااا‬
‫ا رد ‪.‬‬ ‫عر دا‬ ‫طع‬ ‫ف ص ی ر ای ان‬ ‫ک د ف ا‬

‫‪257‬‬
 ‫هدایت‬

‫فقاااااط‬ ‫سااااال ن ااااایا یاااااد‬ ‫ی چنااااای ساااااخنی ا کسااااای اااااه سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫رااااادیث ا رعاااااد‬ ‫ا ااااایداناااااد اکنااااا‬ ‫کسااااای کااااا خیلااااای هیااااا د د سااااا دا د ایااااا صااااایغ ی ررااااا‬
‫رخ ا ‪:‬‬ ‫اه ای ک ف ید ای د ر‬

‫ااااا‬ ‫ناااااهد ااااا رااااا ن ااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ررااااا کسااااا نی ا کااااا‬ ‫ررااااا خااااا د‬ ‫ا ااااا‬ ‫«رااااا‬
‫اااااا ا هاناااااای‬ ‫راااااا‬ ‫ا کاااااا د ساااااا دا‬ ‫چاااااا‬ ‫دااااااا ا‬ ‫اااااا ا هاناااااای کاااااا ‪ .‬پ‬ ‫اساااااا راااااا‬
‫اه‬ ‫ا کاااااا د ساااااا دا‬ ‫چاااااا‬ ‫چاااااا د ساااااا دا ی ر اااااا دا‬ ‫داشاااااا ی ر عااااااث قاااااا ی د‬
‫چ د س دا ی ر دا ‪».‬‬ ‫ف صید‬ ‫ا ر ای ف ا‬ ‫ن دی‬ ‫د‬

‫محبت شهادت از محبت خداوند سرچشمە می گیرد‬

‫اااااای کنااااااد د راااااا ی کاااااا‬ ‫یااااااک ه‬ ‫ساااااال یااااااک دعاااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ه ی یاااااا‬ ‫نر یااااااد د‬ ‫کاااااا ن اااااای اااااای ف اااااا د یعناااااای انساااااا‬ ‫یشاااااا اه ه اااااا ی یاااااا‬
‫د‪.‬‬ ‫د یک‬ ‫ک ر شد‬

‫سااااااال‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫اااااااد اسااااااا کااااااا‬ ‫ضااااااای هللا عنااااااا‬ ‫ی‬ ‫اه ارااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫ررجعَهُ بِ َما نَا َل ِمن أ َ ٍ‬

‫جر‬ ‫س ِلی أَن أ ُ ِ‬ ‫خر ُجهُ ِإ َال إی َمانٌ بی َوتَص ِدی ٌ‬
‫ق بِ ُر ُ‬ ‫َب هللاُ ِل َمن َخ َر َج فِی َ‬
‫سبی ِل ِه َالیُ ِ‬ ‫«انتَد َ‬

‫هللا‬ ‫س ِریَ ٍه َولَ َودِدتُ أَنِهی أُقت َ ُل فِی َ‬

‫سبِی ِل ِ‬ ‫علَی أ ُ َمتِی قَعَدتُ َخل َ َ‬
‫ق َ‬ ‫دخلَهُ ال َجنَهَ َولَو َال أَن أ َ ُ‬
‫ش َ‬ ‫غنی َم ٍه أَو أ ُ ِ‬
‫أَو َ‬

‫ث ُ َم أُحیَآ ث ُ َم أُقت َ ُل ث ُ َم أُحیَا ث ُ َم أُقت َ ُل» (بخاری)‪.‬‬

‫شااااا د چنااااای د نظااااا ا ف ااااا‬ ‫ا ا خااااا‬ ‫ااااا د د‬ ‫(خدا ناااااد رااااا ای کسااااای کااااا رااااا ای‬
‫شاااا د یاااا راااا پاااا دان‬ ‫صاااادی پیاااا ر ان خاااا‬ ‫اااا‬ ‫راااا‬ ‫اساااا ‪ :‬کساااای کاااا فقااااط راااا خاااا ط ای اااا‬
‫ااااای کااااان ‪ .‬ااااااا رااااا ا ااااا ساااااخ‬ ‫ا ا د ر شااااا‬ ‫ا رااااا ه ااااای اااااا دان یااااا ا‬ ‫ا‬ ‫نی ااااا‬ ‫یااااا‬

‫‪258‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااپ‬ ‫ا خااااادا کشااااا شااااا‬ ‫کااااا د‬ ‫دا‬ ‫د سااااا‬ ‫نرااااا د رعاااااد اه ااااایچ سااااا ی ای ن ااااای نشسااااا‬
‫ر ه کش ش ‪.‬‬ ‫هند ش‬ ‫پ‬ ‫ر ه کش ش‬ ‫هند ش‬

‫داشااااا ر شاااااد نااااا یاااااک‬ ‫ااااایکناااااد کااااا پااااان‬ ‫ه‬ ‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬
‫ساااااپ‬ ‫رااااا ه کشااااا ش‬ ‫هناااااد شااااا‬ ‫ساااااپ‬ ‫ا خااااادا کشااااا شااااا‬ ‫کااااا د‬ ‫‪ « :‬د سااااا دا‬
‫ر ه کش ش ‪».‬‬ ‫هند ش‬

‫ا صااااااا ری » ااااااای‬ ‫ااااااای ایااااااا راااااادیث ا د « یااااااا‬ ‫ا کااااااا ا کاااااا د‬ ‫پاااااان رااااااا‬
‫رعاااااد کشااااا‬ ‫هناااااد شااااا‬ ‫ااااا کااااا ا شاااااد اسااااا ‪ « :‬ساااااپ‬ ‫ر‬ ‫ااااا‬ ‫خااااا انی ااااایرینااااای کااااا ر‬
‫ش »‪.‬‬

‫اااااااایدا د کاااااااا‬ ‫ا راااااااا‬ ‫ساااااااال ا‬ ‫ساااااااا س هللا صاااااااالی هللا علیاااااااا‬ ‫ع ط اااااااا ای د د‬
‫هناااااد شااااا‬ ‫ساااااپ‬ ‫ا خااااادا کشااااا شااااا‬ ‫کااااا د‬ ‫ا کااااا ا کناااااد‪« :‬د سااااا دا‬ ‫لااااا‬ ‫ایااااا‬
‫اال‬ ‫ی اااااا ی راااااا‬ ‫ه ی‬ ‫د‬ ‫راااااا ه کشاااااا شاااااا ‪ ».‬ا راااااا خاااااا ط شاااااان خ ک ا اااااا شاااااا د‬
‫اااااا راااااا ایاااااا انااااااداه هللا ا‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫دااااااا اساااااا‬ ‫نااااااهد پ‬
‫ا خاااااادا ررخشاااااای د‬ ‫داشاااااا ر شاااااای کاااااا د‬ ‫د ساااااا دا ی اااااایخاااااا ا ی رااااااین اه یااااااک‬
‫اساااا نر ر خااااای اه‬ ‫راااا ن اااا ه رساااای‬ ‫فاااا‬ ‫ااااا‬ ‫اااا ا اااا ه اه هخ اااای شااااد د‬ ‫راااا ی کاااا‬
‫اااای‬ ‫راااا این ری ااااد اعااااا‬ ‫اااا‬ ‫ریااااس ا‬ ‫اااااا اه ایاااا‬ ‫اااا اه دهدیااااد شااااد ک شاااان اااای سااااد‬
‫سااااال‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫د رااااا ی کااااا‬ ‫سااااا د نخ ا اااااد فااااا‬ ‫کناااااد کااااا دی ااااا رااااا‬
‫ا خدا ررخشد‪.‬‬ ‫ید‬ ‫اه دی‬ ‫داش ر شد ک یکی ا پ‬ ‫یکند ک پن‬ ‫ه‬

‫عشقی عجیب و حیرت انگیز‬

‫ن اااااا راااااا ن راااااا ا ؛ ن اااااا ی‬ ‫ساااااال‬ ‫ا اااااا یی دی اااااا اه ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫سااااال اه‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫پنااااا ر دناااااد‬ ‫یشااااا‬ ‫رااااا ا رااااا خ ن‬ ‫ااااا د اه ااااا‬ ‫کااااا‬

‫‪259‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا رااااادنن ااااای‬ ‫ا ااااایا فااااا‬ ‫رااااا دسااااا نن رااااا ا‬ ‫اااااد‬ ‫شاااااد هیااااا رااااا ا‬ ‫خ نااااا ریااااا‬
‫سل ا‬ ‫کشید چ ا ای س س هللا صلی هللا علی‬

‫سااااا س هللا رااااا دی رااااا ا‬ ‫ااااا ا‬ ‫شاااااد اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬یاااااک رااااا کااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫ا انااااا‬
‫ااااا ا ااااای ‪ :‬ای سااااا س‬ ‫ی رااااادنن ر یاااااهد‬ ‫ااااا رااااا ا‬ ‫اااااد‪ .‬سااااا س هللا ر سااااان ا رااااا ال ا فااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫خدا چ ا چنی ک دیا ف‬

‫« ِألَنَهُ َح ِدی ُ‬
‫ث بِ َربِه ِه ت َ َعالَی» (مسلم)‪.‬‬

‫داااااا ن‬ ‫ااااا ه اه ناااااهد پ‬ ‫داااااا ن اااااد اسااااا ‪ ».‬ایااااا‬ ‫ااااا ه اه ناااااهد پ‬ ‫«هیااااا ا ایااااا‬
‫یاااااگ کااااا رااااا ا‬ ‫رااااا د اسااااا ‪ .‬ررااااای ا ع شااااا چیاااااهی اسااااا کااااا اه ناااااهد خدا ناااااد ری یاااااد رااااا‬
‫چااااا ااااا ه اه ناااااهد‬ ‫ا رااااا‬ ‫ر یاااااد رااااادن‬ ‫پااااا‬ ‫ااااا ه اه ناااااهد هللا نااااا هس شاااااد اسااااا‬ ‫ر شاااااد رااااا ا‬
‫ی هدا‬ ‫ای ا ن ر خدا ند عش‬ ‫ش کن ‪ .‬ی کسی اه‬ ‫د اس‬ ‫دا‬ ‫پ‬

‫نمونەهایی از صحابە‬

‫ا اه صااااار ر رشن سااااای ااااا ررینااااای چ نااااا رااااا خدا ناااااد‬ ‫یی دی ااااا‬ ‫ریااااا ااااا رااااا ااااا ن نااااا‬
‫یاااا اااا‬ ‫عاااا د رااااد‬ ‫دااااا‬ ‫رراااا پ‬ ‫ا راااا‬ ‫لراااا‬ ‫اااا‬ ‫اااای هیدناااادا راااا اد‬ ‫عاااا س عشاااا‬
‫رراااااا خدا نااااااد راااااا د نر شااااااد چاااااا کسااااااای ا‬ ‫لراااااا اه عشاااااا‬ ‫کساااااای ااااااه هللا دا یا اااااااا‬
‫د س دا یا‬

‫شاااااادند اااااا راااااا خاااااا ط خاااااادا خ شاااااار س‬ ‫ساااااا‬ ‫اااااااا ا ااااااس دنیاااااا شاااااا د‬ ‫راااااا اد‬
‫ااااا ا اااس دنیااا‬ ‫رااا ن ااااا ا اااس دنیااا فقاااط رااا دنیااا اک ااا ن دناااد ااا رااا خااادا اک ااا کااا‬ ‫شااا د‬
‫رراااا ن دنااااد اااا د ساااا دا خاااادا راااا ن‬ ‫راااا ناااا‬ ‫ا دنیاااا د ساااا شااااد‬ ‫ساااا‬ ‫راااا ره ااااا‬
‫اااا د اناااا‬ ‫اااااا ا ااااس دنیاااا راااا‬ ‫اااا ا اه دی اااا ا رااااینیاااا ه ساااا خ ی‬ ‫دااااا ا اااا‬ ‫ر اااا ‪ :‬پ‬

‫‪260‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا‬ ‫ر یاااا ‪ .‬ا اااا اااای اااا انی فقااااط راااا خدا نااااد راااای‬ ‫اااا د اناااا‬ ‫دااااا‬ ‫ا اااا ا ف نااااد اااا راااا پ‬
‫ر ی یا‬ ‫ان‬

‫ااااا‬ ‫د رسااااا‬ ‫سااااا ند‪ .‬ن ااااا ی کااااا ر ی ااااا رااااا ی ااااا‬ ‫یی اه صااااار ر‬ ‫ای ااااا ن نااااا‬
‫اه یاااااب ااااای‬ ‫خااااا ن ااااادی ررااااا ری کااااا پااااا‬ ‫ااااایا ااااا ‪« :‬ای ااااا‬ ‫رااااا د رخناااااد ااااایهد‬
‫ا‬ ‫رااااا ااااا‬ ‫ااااا نیاااااه ا ااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا ع شااااا دیااااادا‬ ‫یاااااد خدا نااااادا ااااا اااااا ا رااااا ن کااااا‬
‫چنااااای ساااااخن نی ا رااااا هرااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ا د رسااااا‬ ‫سااااا کااااا‬ ‫لرااااای ا‬ ‫د سااااا رااااادا ‪ ».‬چنااااای‬
‫د‪.‬‬ ‫ی‬

‫رااااان ا رشااااان کااااا ر ضااااا اسااااا رااااا خااااا ط خااااادا کااااا کااااا‬ ‫عراااااد هللا رااااا‬ ‫ساااااخن‬
‫صاااااد ن اناااااد‬ ‫اااااها‬ ‫دا د عاااااداد هیااااا د ک ااااا کااااا سااااا‬ ‫اااااه ی اراااااد رضااااا‬ ‫شااااا د‪ .‬ا د‬
‫اندک ر د ر خ د شغ س ک د‪.‬‬ ‫ا ک عدادش‬ ‫سل ن‬

‫دعاااااا یی کااااا د‪ .‬ا ااااای ا اااااا ‪:‬‬ ‫عاااااد ای اه صااااار ر ا نااااااد‪ :‬دعااااا کنااااای ‪ .‬اااااا کااااادا اه نااااا‬
‫اااااا‬ ‫اااااا ی هیاااااا دی ا راااااا‬ ‫نی‬ ‫دااااااا ا‬ ‫د اااااای ا اااااا ‪ :‬پ‬ ‫اااااا ا پیاااااا ه ر اااااا دا‬ ‫خاااااادای‬
‫ر فظااااا کااااا ‪ .‬خدا نااااادا ااااا ا عاااااه راااااد ‪ .‬خااااادای‬ ‫ا هانااااای رااااادا ‪ .‬رااااا ا ااااا اه پی ر ااااا‬
‫خدای خدای‬ ‫ا ا ا ی ردا‬

‫سااااا‬ ‫عااااا‬ ‫ساااااعد رااااا‬ ‫خ اناااااد شاااااد ای ا نااااا رااااا د‪ .‬ساااااپ‬ ‫رظااااا‬ ‫دع ااااا یی کااااا د‬
‫ناااااد‬ ‫د‬ ‫داااااا ا ااااا ا ااااا ه اه ااااا کااااا ف ی رسااااای‬ ‫اااااد چنااااای دعااااا کااااا د‪ :‬پ‬ ‫انصااااا‬
‫راااا ا ر اااان‬ ‫اااا ا داشاااا ر شااااد راااا اااا ر ن ااااد‬ ‫ناااا ی رساااای ی‬ ‫کاااا‬ ‫اااایخاااا ا‬ ‫ساااا سااااخ‬
‫ااااا رااااا ااااا‬ ‫س ساااااخ دی ااااا ی ا نصااااایر ر دانااااای‬ ‫ناااااد‬ ‫نی‬ ‫کااااا‬ ‫ا رکشااااا ساااااپ‬ ‫ا‬
‫ن راااا عراااااد هللا‬ ‫ا کااااا کاااا کاااان ‪ .‬ساااااپ‬ ‫فااااا دا ک اااا‬ ‫ا رکشااااا ( اااایخاااا ا‬ ‫اااا ا‬ ‫ر ن اااای‬
‫داااااا ا ااااا ا ااااا ه اه ااااا کااااا ف‬ ‫رااااان ساااااید ا دسااااا نن ا رااااا ال رااااا د ا ااااا ‪ :‬پ‬ ‫رااااا‬
‫ناااااد دی ااااا ی‬ ‫نی‬ ‫کااااا‬ ‫ا رکشااااا ساااااپ‬ ‫ااااا ا‬ ‫کااااا رااااا ااااا ر ن ااااای‬ ‫نااااادی ااااایخااااا ا‬ ‫د‬
‫اااااا ی‬ ‫اااااا د کاااااا ف‬ ‫ا رکشاااااا سااااااپ‬ ‫اااااا ا‬ ‫راااااا ه کناااااای‬ ‫راااااا اااااا‬ ‫ا نصاااااایر ر داناااااای‬

‫‪261‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای سااااا دای‬ ‫ا رکشااااا (رااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫رااااا ااااا ر ن ااااای‬ ‫ن ناااااد دی ااااا ی ا نصااااایر ر دانااااای‬
‫ناااااااد دی ااااااا ی ا‬ ‫د‬ ‫کااااااا ف‬ ‫ا رکشااااااا ‪ .‬ساااااااپ‬ ‫ااااااای ا س د ن ااااااا اه نااااااا‬ ‫کشااااااا نشااااااا‬
‫ااااا ا رکشاااااد ( ااااای ایااااا کااااا ف نیسااااا چااااا‬ ‫ا‬ ‫رااااا ه کنااااای‬ ‫رااااا ااااا‬ ‫نصااااایر ر دانااااای‬
‫رااااا‬ ‫هیااااا د رااااا د اسااااا‬ ‫عااااا س رسااااای‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا ا هانااااای داشااااا ای پ‬ ‫ااااا یی کااااا رااااا‬ ‫نع‬
‫ا ررااااا د رینااااایا‬ ‫ا راااااد د ا شااااا‬ ‫ااااا ا رکشاااااد شاااااک‬ ‫ااااای ا‬ ‫ااااای سااااا دای کشااااا نشااااا‬
‫اااا ر اااا یی‪:‬‬ ‫اااا راااا‬ ‫اااا ریاااا ی‬ ‫ا اااا‬ ‫ی فاااا ای راااا‬ ‫راااا چناااای‬ ‫ه ی اااا‬ ‫اااا‬ ‫ا طاااا کنااااد‬
‫اااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫اااااا ای پ‬ ‫ای عرااااااد هللا چاااااا ا ایاااااا ا ناااااا شااااااد ایا اااااا ر اااااا ی ‪ :‬راااااا خاااااا ط‬
‫ر یی‪ :‬اس ا ی‪.‬‬

‫ه یااااای داشااااا ر شاااااد ایااااا ااااا رااااا رااااا س‬ ‫کنااااای کااااا شخصااااای چنااااای‬ ‫ااااای ااااا انی صااااا‬
‫ه ی اااااا‬ ‫یااااا یی ر شااااااد اااااا دی کااااا فقااااااط د‬ ‫کاااااا د ای کااااا شخصاااااای د چناااااای‬ ‫صااااا‬
‫نیس ‪.‬‬

‫رااااا ا‬ ‫ن ااااایکنااااای ای کسااااای کااااا دسااااا اه ا ر طااااا‬ ‫ای کسااااای کااااا ر ااااا ب ا ع یااااا‬
‫اااا د چاااا کاااا د‬ ‫عا اااا راااا ایاااا‬ ‫ساااا د ن اااای ی ررینیااااد عشاااا‬ ‫ن اااایکشاااای ای کساااای کاااا راااا‬
‫داشااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااال کااااا دعااااا ااااایکااااا د پااااان‬ ‫ثاااااس سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫اسااااا ا د سااااا‬
‫عا اااااا ی ایاااااا‬ ‫اااااای عشاااااا‬ ‫د یااااااغ اااااای هی‬ ‫اه‬ ‫دا ی‬ ‫اااااای اااااا یااااااک اااااا‬ ‫ر شاااااا‬
‫ضاااا‬ ‫اااای‬ ‫راااا‬ ‫ه ی اااا‬ ‫اااایخ ا ااااد کاااا کاااا شاااا د‬ ‫اااا سااااید اساااا کاااا‬ ‫اااا د راااا‬
‫ای عراااااد هللاا‬ ‫اف ااااا د اسااااا‬ ‫شااااا د خدا ناااااد اه ا رپ ساااااد‪ :‬چااااا ا ایااااا ا ااااا ق ر ایااااا‬ ‫رشااااا‬
‫خدا ند ر ا ر ید‪ :‬اس ا ی‪.‬‬ ‫چنی شد ا‬ ‫دا ا ر خ ط‬ ‫ر ید‪ :‬پ‬

‫با خداوند صداقت پیشە کرد و خداوند او را تصدیق نمود‬

‫ا نااااا یااااا ف‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫سااااا س هللا ااااا رااااا دنرااااا ن اشااااا‬ ‫عااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫ساااااید نااااا ساااااعد رااااا‬
‫نرااااا‬ ‫ررااااا د‬ ‫عشااااا‬ ‫کااااا‬ ‫کااااا ق ضااااا کااااا د رااااا د شاااااک ن د یاااااد شاااااد رااااا د‪ .‬صااااا‬

‫‪262‬‬
 ‫هدایت‬

‫عا ااااا یاااااک ط فااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ااااای ااااا خااااادا ا د سااااا دا ی رااااادا کااااا ایااااا‬ ‫ای ا نااااا اسااااا‬
‫ر دس د ط ف اس ‪.‬‬ ‫رلک‬ ‫نیس‬

‫ا یااااااا ف د رااااااا ی کااااااا شاااااااک ن د یاااااااد‬ ‫سااااااا س هللا ا‬ ‫ساااااااعد د ادا ااااااا ا یاااااااد‪ :‬یااااااا‬
‫رینااااایان طااااا شاااااد رااااا د کنااااا ن ساااااد د کااااا ف اف ااااا د رااااا د‪ .‬ا ااااا ‪ :‬ا رااااا‬ ‫ا شااااان ر یاااااد‬
‫ا صدی ن د‪.‬‬ ‫پیش ک د خدا ند ا‬ ‫خدا ند صدا‬

‫داش ر ن‪.‬‬ ‫عا ا صدا‬ ‫ای ر اد د عش‬ ‫پ‬

‫در عشقت صادق باش‬

‫د‪:‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫د اس ک‬ ‫ی‬ ‫اه ار‬

‫ی صلی هللا علیه و سلم فَقَا َل یَا رسول هللا َهذُ ِه َخ ِدی َجهُ قَد أَتَت َمع َها إِنَا ٌء فِیِ ِه إِدَا ٌم أَو‬ ‫«أَت َی ِج ِ‬
‫بری ُل النَبِ َ‬

‫ب‬ ‫ت فِی ال َجنَ ِه ِمن قَ َ‬

‫ص ٍ‬ ‫س َال َم ِمن َر ِبه َها َو ِمنِهی َوبَ ِ ه‬
‫شر َها بِبَی ٍ‬ ‫اقرأ َ َ‬
‫علَی َها ال َ‬ ‫ی أَتت َ‬
‫ک فَ َ‬ ‫َطعَا ٌم أَو ش ََر ٌ‬
‫اب فَ َ َذا ِه َ‬

‫ب» (بخاری)‪.‬‬ ‫ب فِی ِه َو َال نَ َ‬

‫ص َ‬ ‫ص َخ َ‬
‫َال َ‬

‫ساااااا س هللا ایاااااا‬ ‫ااااااد ا اااااا ‪ :‬یاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫« ر یااااااس نااااااهد ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫ااااای اااااد‬ ‫د اسااااا‬ ‫ااااا ا یااااا ب‬ ‫ااااا ا خااااا د ظ فااااای اه خااااا ن یااااا‬ ‫خدی ااااا اسااااا کااااا‬
‫ا یااااااد د‬ ‫ا راااااا خ ناااااا ای اه طااااااا‬ ‫ا‬ ‫اااااا ا راااااا ا ر ساااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫د دپ‬ ‫سااااااا‬
‫اس »‪.‬‬ ‫صدا خس ی ر د‬ ‫گد رد ک اه س‬ ‫رش‬

‫د‪ .‬ر یاااااس‬ ‫اااااید اااااد کااااا ناااااهد سااااا س خااااادا رااااا‬ ‫ر یاااااس علیااااا ا ساااااا ف ااااا‬ ‫هللا رااااا‬
‫اااایا یااااد‪:‬‬ ‫ساااال‬ ‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫راااا‬ ‫اااای یااااد‬ ‫اااا پاااا یی‬ ‫علیاااا ا سااااا اه ساااا‬
‫کااااا‬ ‫ااااایف سااااا د‪ .‬صااااا‬ ‫ااااا‬ ‫د دن ا رااااا‬ ‫عااااا س ساااااا‬ ‫داااااا‬ ‫رااااا خدی ااااا ر ااااا کااااا پ‬
‫صاااا ی ی ا‬ ‫کاااا خدا نااااد راااا اااا سااااا کنااااد یاااا سااااا ن ا راااا اااا ر ساااا ند اااای اااا انی چناااای‬

‫‪263‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا‬ ‫اااااگد راااااد کااااا اه‬ ‫ا یاااااد د ر شااااا‬ ‫ا رااااا خ نااااا ای اه طاااااا‬ ‫کنااااایا « ا‬ ‫صااااا‬
‫اس ‪».‬‬ ‫صدا خس ی ر د‬ ‫س‬

‫ا خ ا اااااد داد‬ ‫ا عااااای داشااااا ر شااااای خدا ناااااد نیاااااه پ داشااااا‬ ‫ااااااا نسااااار رااااا خااااادا عشااااا‬
‫سااااااال‬ ‫ا نخ انااااااادی کااااااا ا ااااااا ‪ :‬ساااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫ی‬ ‫اااااا ایااااااا رااااااادیث اراااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫ی ِم َما افت َ َرضتُهُ‬ ‫شی ٍء أ َ ُّ‬

‫حب إل َ‬ ‫ب إلی عَب ِدی بِ َ‬ ‫«إِنَ هللاَ قَالَ‪َ :‬من عا َدی ِلی َولیا ً فَقَد آ َذنتُهُ بِال َحر ِ‬
‫ب َو َما تَقَ َر َ‬

‫ب إلَی بِالنَوافِ ِل َحت َی أ ُ ِحبُّهُ ف ِ َذا أَحبَبتُهُ کُنتُ َ‬

‫س َمعَهُ الَذی یَس َم ُع بِ ِه َوبَ َ‬
‫ص َرهُ‬ ‫عَلی ِه‪َ ،‬وال یَزا ُل عَب ِدی یَتَقَ َر ُ‬

‫شی بِها َولَئِن سأَلَنی أل ُ ِ‬

‫عطیَنَه َولَئِن استَعَا َذ َنی‬ ‫ش بِ َها َو ِرجلَهُ التی یَم ِ‬ ‫الَذی یُبٌ ِص ُر بِ ِه َویَ َدهُ الَتی یَ ِ‬
‫بط ُ‬

‫سا َءتَهُ»‬ ‫کرهُ ال َمتَ َو أنَا أنَا َ‬

‫أکرهُ م َ‬ ‫المؤم ِن یَ َ‬
‫ِ‬ ‫شی ِء أنَا فَا ِعلُهُ ت َ َردُّدی عَن نَ ِ‬
‫فس‬ ‫أل ُ ِعیذنَه َو َما ت َ َردَدتُ عَن َ‬

‫(بخاری)‪.‬‬

‫اااااایکاااااان‬ ‫ناااااا‬ ‫(کساااااای کاااااا راااااا دشاااااا نی یکاااااای اه د ساااااا ن ر خیااااااهد راااااا ا اعااااااا‬
‫اااا ا راااا‬ ‫رنااااد‬ ‫اساااا‬ ‫اااا نهدیااااک اااایساااا هد فاااا ای‬ ‫ا راااا‬ ‫رراااا ب ی ع لاااای کاااا رنااااد‬
‫ا د سااااا‬ ‫ااااای ا‬ ‫پااااا‬ ‫ااااایدا‬ ‫ا د سااااا‬ ‫ااااا نهدیاااااک ااااایشااااا د ااااا ای کااااا ا‬ ‫ن افاااااس رااااا‬
‫اااایرینااااد دساااا ن اااای‬ ‫کاااا راااا‬ ‫اااایشاااان د چشاااا ن یشاااا‬ ‫کاااا راااا‬ ‫داشاااا ا شاااان اااایشاااا‬
‫اااااا اه اااا رخ ا ااااد‬ ‫ا اااای د‬ ‫کاااا راااا‬ ‫پاااا ین اااایشاااا‬ ‫اااایکنااااد‬ ‫کاااا‬ ‫کاااا راااا‬ ‫شاااا‬
‫اااایچ کاااا ی کاااا‬ ‫ااااید اااا ‪ .‬اااا د‬ ‫د راااا ا پناااا‬ ‫اااا پناااا‬ ‫اااااا راااا‬ ‫راااا ا عطاااا اااایکاااان‬
‫اااا‬ ‫راااادن اااای یااااد‬ ‫کاااا اه اااا‬ ‫اااا‬ ‫ن اااا‬ ‫ااااه د ااااا ف‬ ‫راااا‬ ‫دیااااد ناااادا‬ ‫ااااید اااا‬ ‫ان اااا‬
‫نیه اه ردی ر ا ریها ‪.‬‬

‫چ خ ا د ک د‪.‬‬ ‫رری ک ر‬ ‫سپ‬ ‫پیش ک‬ ‫صدا‬ ‫رر‬ ‫د عش‬ ‫پ‬

‫‪264‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااااا د‬ ‫اساااااا‬ ‫رراااااا ن صاااااا دق‬ ‫ا رن اااااا کاااااا د‬ ‫اراااااای راااااا کعااااااب یکاااااای اه صاااااار ر‬
‫ی رینااااا فااااا‬ ‫رااااا نااااا سااااا‬ ‫ای ا اه سااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ا د سااااا داشااااا‬ ‫خدا ناااااد نیاااااه ا‬ ‫پااااا‬
‫سااااال رااااا‬ ‫اسااااا کااااا ا ااااا ‪ :‬سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫اااااک‬ ‫رااااا‬ ‫ف سااااا د‪ .‬اه انااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫اری ف‬

‫علَی َم (لَم َیکُن الَ ِذینَ َکفَ ُروا ِمن أَه ِل ال ِکتا ِ‬
‫ب)»‪.‬‬ ‫قرأ َ َ‬
‫« ِإنَ هللاَ أ َ َم َر ِنی أَن أ َ َ‬

‫اااا‬ ‫ووووروا ِموووون أَهوووو ِل ال ِکتَووووا ِ‬

‫ب» ا راااا‬ ‫داد اااا «لَووووم یَکُوووون الَوووو ِذینَ َکفَ ُ‬ ‫اااا ف اااا‬ ‫(خدا نااااد راااا‬
‫رخ ان ‪.‬‬

‫ا ن ر دا‬ ‫ا ‪ :‬ی‬

‫د‪( :‬رل ‪.‬‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫اری ا یس ‪( .‬رخ ی‬

‫داااااا‬ ‫سااااا س هللا یااااا پ‬ ‫ا ااااا ‪ :‬یااااا‬ ‫ن ااااا ارااااای شااااا ع کااااا د رااااا ا یااااا‬ ‫د ایااااا‬
‫ار د‬ ‫اال ن‬ ‫ق‬ ‫د‬ ‫دا‬ ‫ا ن ر د یعنی پ‬

‫االیااااان ا ااااا ‪ :‬ارااااای رااااا‬ ‫ر اااااا‬ ‫سااااا س هللا ف ااااا د‪« :‬رلااااا ‪ ».‬ا ااااا ‪ :‬یااااا خدا ناااااد د‬
‫ن اااااا اراااااای‬ ‫ساااااال ف اااااا د‪« :‬رلاااااا ای اراااااای‪ ».‬د ایاااااا‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫کعااااااب‬
‫ا ر د اس ‪.‬‬ ‫ن‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ا ر د اس‬ ‫ن‬ ‫دا‬ ‫‪:‬پ‬ ‫یا‬ ‫ا یس‬

‫اااااا ی ر ضاااااا ا ال ال اااااا الال هللا اااااایا ینااااااد خدا نااااااد د‬ ‫اااااای‬ ‫اااااای اراااااای ن اااااایدانساااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫خدا ند ن‬ ‫ا یر د ‪:‬‬ ‫ر ا نن ش‬

‫‪ ‬فَاذک ُُرنِی اَذکُرکُم ‪( ‬بقره‪.)152/‬‬

‫‪265‬‬
 ‫هدایت‬

‫(مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم‪).‬‬

‫ااااای ااااا د سااااا ن دا‬ ‫نرااااا اسااااا‬ ‫پی ناااااد رااااا دس د‬ ‫ررااااای چ نااااا ایااااا عا ااااا‬
‫ا رااااا ررااااا‬ ‫ررااااا‬ ‫ااااایکااااان‬ ‫ا کااااا ا‬ ‫لااااا‬ ‫ااااای ایااااا‬ ‫ااااایاااااا ی ‪ :‬ال ال ااااا الال هللا‪.‬‬ ‫ااااا اآل‬
‫عا ااااا ارااااا اه رااااای‬ ‫عا ااااا چیسااااا ا چااااا ا اه ایااااا عشااااا‬ ‫ااااا عشااااا‬ ‫پ ساااااش اااااید اااااد ایااااا‬
‫نی هی یکنی ا‬

‫عثمان بن مظعون ‪‬‬

‫رااااا‬ ‫ااااایداشااااا ند رن ااااا ‪ .‬عث ااااا‬ ‫ا د سااااا‬ ‫دا شااااا‬ ‫یی اه ااااا د کااااا پ‬ ‫رااااا ن نااااا‬
‫لااااااا‬ ‫سااااااال اه‬ ‫ضااااااای هللا عنااااااا یکااااااای اه اصااااااار ب ساااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫ظعاااااا‬
‫ن انساااا راااا ا ها ی‬ ‫اااایچ کاااا‬ ‫راااا د‬ ‫غیاااا‬ ‫یااااد راااا‬ ‫کاااا د پناااا‬ ‫ایاااا افاااا اد راااا د ا د‬
‫ا داشاااااا د‬ ‫یااااااد راااااا د‪ .‬چاااااا کساااااای اااااا أ دساااااا هد راااااا ا‬ ‫ر ساااااا ند هیاااااا ا ا د پناااااا‬
‫سااااال رااااا خااااا ط خدا ناااااد ااااا د ها‬ ‫ااااا ی اصااااار ب سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫رااااا یکااااا‬
‫هی راااااا خااااا د ا اااااا ‪ :‬یااااا اااااا د ایااااا ناااااا ه نع ااااا ر شاااااا‬ ‫اااااایا ف ناااااد‪.‬‬ ‫ااااا ا‬ ‫ا یااااا‬
‫یرینند رر خدا ند ا کسب ن یندا‬ ‫ا ییک‬ ‫د اهای ها‬ ‫د س‬

‫ا یااااا‬ ‫اها‬ ‫ااااای ثاااااس نااااا‬ ‫ااااایاندیشااااادا رااااا خااااادا سااااا ااااا‬ ‫ااااا د چ نااااا‬ ‫ررااااای ایااااا‬
‫‪ .‬ا نااااهد یااااد راااا‬ ‫ک ااااک رخاااا‬ ‫اااایخاااا ا‬ ‫اااا‬ ‫یعناااای اااا‬ ‫خشاااان د ن اااایشاااا‬ ‫اضاااای‬ ‫نریاااان‬
‫ا رااااا خااااا د رااااا ه ااااایاااااا دان یعنااااای‬ ‫ااااایا یاااااد‪ :‬ای یاااااد پن نااااادای ااااا‬ ‫ااااای د‬ ‫غیااااا‬
‫رش ‪.‬‬ ‫د پن‬ ‫ن یخ ا‬

‫ا ا ی ک د اس ا‬ ‫ا ا ‪ :‬چ ا پس ا ی کسی اه خ ن اد ا‬

‫ا ‪:‬ن‬

‫ا ‪ :‬چ کسیا‬

‫‪266‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااااط‬ ‫راااااا‬ ‫اساااااا ‪ .‬ساااااپ‬ ‫ناااااد‬ ‫ا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬خدا نااااااد پن نااااادای راااااا خدا ناااااد عهیه اااااا‬
‫ف ‪.‬‬ ‫کعر‬

‫ها‬ ‫ثااااااس ناااااا‬ ‫اااااایخاااااا ا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااااا اد ان ررینیااااااد چاااااا عشاااااا ع یراااااای اساااااا‬
‫کاااا د‬ ‫اااایااااا ی ‪:‬‬ ‫ا اااا هی راااا اااا‬ ‫اااا راااا هراااا‬ ‫نیساااا ا اااا‬ ‫ثااااس ناااا‬ ‫اااا‬ ‫شاااا ‪.‬‬ ‫ا یاااا‬
‫ثااااس ا نر شاااا ا‬ ‫اااا‬ ‫اساااا چاااا ا اه اااا ر اااا ر شاااادا چاااا ا اااا‬ ‫فاااا‬ ‫ر اراااا خدا نااااد خ شاااا‬
‫نر ش ا‬ ‫رر ب خدا ند ر شد‬ ‫چ اا‬

‫فااااا‬ ‫کعرااااا‬ ‫یااااا‬ ‫ررااااا ا کااااا ‪ .‬ا رااااا‬ ‫رااااا عشااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ا‬ ‫لرااااا‬ ‫ساااااعی کااااا‬
‫ریاااااد‬ ‫چنااااای عاااااد ای اه کااااا ‪ .‬ا شااااا ع ی رااااا نااااا‬ ‫ا دیاااااد کااااا نشسااااا اند‬ ‫عاااااد ای اه صااااار ر‬
‫ااااایسااااا اید‬ ‫شااااا ع ی کااااا‬ ‫ااااایسااااا د‪ .‬ع ب ااااا عااااا د داشااااا ند د رضااااا‬ ‫ا دیاااااد کااااا شاااااع‬
‫ا خدا نااااد ناااا‬ ‫انااااداه کاااا ساااا ی صاااار ر د‬ ‫اااا‬ ‫راااا‬ ‫اااایخ اساااا‬ ‫اااای ا‬ ‫سااااخ ن ینااااد‬
‫ا س د‪:‬‬ ‫ی ش ع ای ری‬ ‫سخ ی رکشد‪ .‬رن ر ای‬ ‫ن‬ ‫کشیدند‬

‫«أال ک هل شی ٍء َما َخال هللا ِ‬

‫باط ٌل»‪.‬‬

‫چیهی ر ه خدا ر طس اس ‪.‬‬ ‫(ردانید ک‬

‫ا ‪ :‬اس ا ی‪.‬‬ ‫عث‬

‫ا چنی س د‪:‬‬ ‫ری‬ ‫د‬ ‫س‬ ‫ک د‬ ‫ش ع رظ ای سک‬

‫《و کل نعیم ال محالة زابل》‪.‬‬

‫شک ن ر د شدنی اس ‪.‬‬ ‫رد‬ ‫نع‬ ‫(‬

‫ن پ ی اس ‪.‬‬ ‫یر ش پی‬ ‫ا ‪ :‬د غ ا ی نع‬ ‫عث‬

‫‪267‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا شااااا ع ا‬ ‫لسااااا‬ ‫ن ااااا شااااا ع ا ااااا ‪ :‬ای عااااا ب اه کااااای ااااا رااااا رااااا س د‬ ‫د ایااااا‬
‫ی ش دا‬ ‫ی‬

‫ید اس ‪.‬‬ ‫ا د پن‬ ‫ک‬ ‫ا‬ ‫ا ند‪ :‬ا‬

‫ا ‪ :‬ن پن ندای ان ا ر خ دن ر ه ا داند ‪.‬‬ ‫عث‬

‫ا رااااا رااااا د ک اااااک ا ف ناااااد ااااا ایااااا کااااا چشااااا ن‬ ‫ااااا ر خ سااااا ند ا‬ ‫ا کااااا شااااانیدند‬ ‫ایااااا‬
‫ی یخ ‪.‬‬ ‫خ‬ ‫چن‬ ‫د‬ ‫اه ک س د‬

‫اااااا پناااااا ااااااا خاااااا ری داشاااااا ی‪ .‬عث اااااا‬ ‫یااااااد ااااااد ا اااااا ‪ :‬ای عث اااااا‬ ‫ن اااااا‬ ‫د ایاااااا‬
‫اااا ن‬ ‫ا خاااادا راااا ساااا‬ ‫شاااا ق چیااااهی اساااا کاااا د‬ ‫ا اااا ‪ :‬ناااا ساااا اند راااا خاااادا چشاااا ساااا‬
‫د اس ‪.‬‬

‫یاااا اااای اااا انی هللا ا ایاااا ا ناااا د ساااا راااادا یا یاااا اااای اااا انی راااا لراااا ر اااا یی اااا‬
‫ا دیااااادیا چشااااا‬ ‫یاااااها نسااااار رااااا پ داااااا‬ ‫ااااا‬ ‫داشااااا ا یااااا ایااااا ا‬ ‫ا د سااااا خااااا ا‬ ‫ا‬
‫سااااا س هللا‬ ‫رااااا ا اشااااا اسااااا‬ ‫ا خااااادا رااااادا‬ ‫شااااا ق چیاااااهی اسااااا کااااا دی ااااا ی د‬ ‫سااااا‬
‫ا راااا اااا راااا ه اااای‬ ‫اااا چشاااا دی اااا‬ ‫ااااد ف اااا د‪《 :‬ناااا ای عث اااا‬ ‫ساااال‬ ‫صاااالی هللا علیاااا‬
‫ا دانی ‪》.‬‬

‫کشااااااید‪ .‬عث اااااا‬ ‫راااااا چشاااااا عث اااااا‬ ‫ساااااال د دساااااا ن د یااااااد‬ ‫سااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬
‫خ ب شد ر خدا س ن ی دان کدا یک هخ ی شد ر د‪.‬‬ ‫ضی هللا عن ا ید‪ :‬چش‬

‫عبدهللا بن حذافە ‪‬‬

‫ا رراااااای کاااااا یکاااااای اه‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬ ‫عا اااااا ی عراااااادهللا راااااا ر افاااااا‬ ‫عشاااااا‬ ‫اکناااااا‬
‫ا فاااااا ‪.‬‬ ‫ا راااااا اساااااا‬ ‫ا‬ ‫ساااااال اساااااا ؛ پ دشاااااا‬ ‫اصاااااار ب ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬

‫‪268‬‬
 ‫هدایت‬

‫ر اااااد‬ ‫شخصااااای اه یااااا ا‬ ‫نااااا‬ ‫یااااا‬ ‫پ دشااااا رااااا اسااااا ا کااااا صاااااد ن ااااا ر دناااااد ا ااااا ‪ :‬یااااا د‬
‫ااااا ااااا رعی ر دناااااد‪ .‬ا ن ااااا صااااار ری سااااا س هللا صااااالی‬ ‫ااااا د‪ .‬رقیااااا‬ ‫دا دا ا ناااااد‪ :‬ایااااا‬ ‫رضااااا‬
‫ا ی خ ا ند‪.‬‬ ‫عردهللا ر ر اف‬ ‫ر د ن‬ ‫عی‬ ‫سل د‬ ‫هللا علی‬

‫ک ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫پ داش ر ا ا ‪ :‬دین‬

‫اااا ن اااای کاااان ‪ .‬پ دشاااا راااا ا‬ ‫ا‬ ‫اااا ا کاااا کاااا کناااای دیاااان‬ ‫ا ا اااا ‪ :‬راااا خاااادا ساااا اااااا‬
‫اااای رخشاااا ‪ .‬عراااادهللا ا اااا ‪ :‬اااااا‬ ‫ا راااا اااا‬ ‫اااا نی اااای اه پ دشاااا ی‬ ‫اااا کاااا‬ ‫ا‬ ‫ا اااا ‪ :‬دیناااا‬
‫اااا هد‬ ‫اااا کاااا د دیاااان راااا انااااداه ی یااااک چشاااا راااا‬ ‫ا د عاااا‬ ‫اااا ی دنیاااا‬ ‫اااا ان یناااا‬
‫رد ی ن ی پ ی ‪.‬‬

‫ا اااای کشاااا ‪ .‬خ شاااا راااا دیاااادا پ دااااا ‪ .‬اااا خیلاااای اااا اساااا‬ ‫اااا‬ ‫پ دشاااا ا اااا ‪ :‬پاااا‬
‫ا ااااا ‪:‬‬ ‫رااااا نااااا‬ ‫ا ر دناااااد ااااا رکشاااااند پ دشااااا‬ ‫سااااا ‪ .‬ا‬ ‫ه ی دیااااادا پ داااااا‬ ‫کااااا د‬
‫پ ااااا ین ی اناااااداهی کنیاااااد شااااا ید اه دیااااانن رااااا ه‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای رااااا نهدیاااااک دسااااا‬ ‫ا نکشاااااید‬ ‫ا‬
‫ا‬ ‫ا دیاااااادا خدا نااااااد د‬ ‫ااااااب اااااای ا اااااا ‪ :‬د‬ ‫راااااا ا ی انااااااداهی ک دنااااااد ا‬ ‫ااااااا دد‪ .‬ناااااا‬
‫ا پاااااا یی‬ ‫ا اااااا ‪ :‬ا‬ ‫دیاااااادا خدا نااااااد اااااا د اشاااااا ی ق دیاااااادا خدا نااااااد ساااااا ‪ .‬پ دشاااااا راااااا ناااااا‬
‫داد ااااااا ب ا ر شااااااا نند د‬ ‫ااااااای د ااااااای ‪ .‬دسااااااا‬ ‫ا شاااااااکن‬ ‫ن دی ااااااا ا‬ ‫یاااااااد رااااااا‬ ‫ری‬
‫اااااااا‬ ‫اد ب‬ ‫ناااااااا‬ ‫دنااااااااد‬ ‫ا‬ ‫د ن اااااااا اه اساااااااای ا‬ ‫سااااااااپ‬ ‫اااااااا ر یهنااااااااد‬
‫اااااای کاااااا‬ ‫ب شاااااادند‪ .‬پ دشاااااا ا اااااا ‪:‬‬ ‫اه چنااااااد د یقاااااا داد ف یاااااا د‬ ‫اااااا ن انداخ نااااااد پاااااا‬
‫ااااا داغ ا دیاااااد ا یااااا کااااا د رااااا سااااا ع ناااااهد‬ ‫ااااای‬ ‫ا ر دناااااد‬ ‫ا‬ ‫ا رااااا ا رکنیاااااد ‪ .‬نااااا‬
‫یااااااد‪.‬‬ ‫ا ری‬ ‫ا‬ ‫عاااااا ی اساااااا‬ ‫پ دشاااااا ر هاشاااااا ند ا نااااااد‪ :‬ا ا یساااااا ‪ .‬پ دشاااااا ا اااااا ‪ :‬رساااااای‬
‫رااااااا ه اااااااا دیا‬ ‫ااااااای خااااااا ا ی اه دینااااااا‬ ‫دناااااااد پ دشااااااا ا ااااااا ‪ :‬ا یااااااا کااااااا دی‬ ‫ا‬ ‫ااااااای ا‬
‫چاااا ا ا یاااا کاااا دیا عراااادهللا ا اااا ‪ :‬چاااا‬ ‫عراااادهللا ا اااا ‪ :‬ناااا راااا خاااادا ساااا ‪ .‬پ دشاااا ا اااا ‪ :‬پاااا‬
‫داشااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ی رااااادن‬ ‫داد‪ .‬ه داشااااا کااااا رااااا اناااااداه ی‬ ‫ا اه دسااااا خااااا ا‬ ‫ااااا ن‬ ‫اال‬
‫ا خدا اه دس رد ‪.‬‬ ‫ید‬ ‫اه دی‬ ‫ا یکی ا پ‬

‫‪269‬‬
 ‫هدایت‬

‫ام جنید‬

‫پ ساااااایدند‪:‬‬ ‫نشساااااا ر دنااااااد اه یکاااااادی‬ ‫لاااااا‬ ‫اااااای د‬ ‫نیااااااد یکاااااای اه عراااااا د اساااااا ‪.‬‬
‫د سااااا دا دا ااااا یکااااای ااااای ا ااااا ‪ :‬کسااااای کااااا خااااادا ا د سااااا‬ ‫چااااا کسااااای خدا ناااااد ا ریشااااا‬
‫نیااااد‬ ‫اااای کنااااد اااا ایاااا کاااا ن راااا‬ ‫خاااادا ا د ساااا دا د چناااا‬ ‫اااا کاااا‬ ‫اااای کنااااد‬ ‫دا د چناااای‬
‫ررااااا رااااا خااااادا چااااا چیاااااهی رااااا ای اااااا ف‬ ‫ارطااااا رااااا عشااااا‬ ‫ساااااید ا ناااااد‪ :‬ای ع ا ااااای د‬
‫یگی ااااای ااااا ین کااااا د ا ااااا ‪ :‬رناااااد ای کااااا اه خااااا دن دسااااا‬ ‫صااااای‬ ‫دا یا ا شااااا ع رااااا‬
‫د ساااااااک ن رااااااا‬ ‫خااااااا دن ااااااایچ ا ااااااا ی ی نااااااادا د رااااااا پ داااااااا ن صاااااااس اسااااااا‬ ‫کشاااااااید‬
‫ا راااااا ای‬ ‫پاااااا‬ ‫خداساااااا‬ ‫سااااااخ ا اااااانن راااااا دساااااا‬ ‫هدناااااان اه خداساااااا‬ ‫راااااا‬ ‫خداساااااا‬
‫ر خداس ‪.‬‬ ‫خدا ر خ ط خدا‬

‫صاااااس‬ ‫ااااا رااااا خ یشااااا‬ ‫ه ایااااا ا نااااا ر شااااای رناااااد ای رااااای‬ ‫یااااا ااااای ااااا انی پااااان‬
‫ا ا س ا‬ ‫د سک ن‬ ‫ا سخ ا ید‬ ‫ر پ دا ن ک فقط ر دس‬

‫هیر یی ی ا ید‪:‬‬ ‫ر پ دا ن سخن‬ ‫ن‬ ‫شع ی ن‬

‫ووووووواب‬
‫ٌ‬ ‫ضو‬ ‫ولیتووووووووک ت ُ ْر ِضووووووووي َو ْاألَنَو ِ‬
‫وووووووام ِغ َ‬ ‫یووووووووور ٍة‬
‫َ‬ ‫فلیتوووووووووک تَحْ لُوووووووووو َو ا ْل َحیَوووووووووا ِة َم ِر‬
‫ب‬ ‫َوبَ ْینِوووووووووي َو بَووووووووو ْینَ ا ْلعَوووووووووالَ ِمینَ َخ َ‬
‫ووووووووورا ِ‬ ‫ُولهِیووووووتُ الَووووووذِي بَ ْینِووووووي َو بینووووووک ع ِ‬
‫َووووووام ٍر‬
‫اب‬ ‫ب تُ َ‬
‫وووووووور ٌ‬ ‫وووووووورا ِ‬ ‫کوووووووول الَووووووووذِي َف ْ‬
‫وووووووووقَ الت ُّ َ‬ ‫ووووووو ِ هد فالکووووووول َهووووووو ِیهنٌ‬ ‫إ َذا َ‬
‫صووووووو َح منوووووووک ا ْلو ُ‬

‫هنااااااادای لاااااااش ر شاااااااد کااااااا ن ااااااا خشااااااان د ر شااااااای‬ ‫(کااااااا ن ااااااا شااااااای ی ر شااااااای‬
‫دا ن ار ر شند‬

‫خ اب ر شد‬ ‫ع ی‬ ‫ین ی‬ ‫ر د ر شد‬ ‫کن ین ی‬

‫‪270‬‬
 ‫هدایت‬

‫ی خااااا ک ااااا ا‬ ‫ااااا چااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااا چیاااااه سااااا‬ ‫ااااای د سااااا ی ااااا ر ااااا ا ر شاااااد‬
‫دا د خ ک اس‬

‫نشانە های محبت هللا‬

‫اااااا ا داشاااااا‬ ‫اااااا یی دا د کساااااای کاااااا ایاااااا عا اااااا‬ ‫نشاااااا ن‬ ‫رراااااا پ دااااااا‬ ‫عشاااااا‬
‫عر ند اه‪:‬‬ ‫ر خی اه ای نش ن‬ ‫ر شد د س دا پ دا اس‬

‫چااااا کااااا ‪ .‬هیااااا ا کسااااای کااااا‬ ‫سااااایل ی ااااا‬ ‫رااااا یااااا د ا ر شااااای چااااا رااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫‪-1‬‬
‫اااااااا هللا ا د ساااااا دا ی یکاااااای اه‬ ‫راااااا یاااااا د ا ساااااا ‪ .‬پاااااا‬ ‫اااااا ا‬ ‫کساااااای ا د ساااااا دا د‬
‫ررااااا رااااا یااااا د ا رااااا د اسااااا ‪ .‬رنااااا ر ای ااااااا خدا ناااااد ا رااااا یااااا د داشااااا‬ ‫ااااا ی ایااااا‬ ‫نشااااا ن‬
‫ا د سااااا‬ ‫سااااا ‪ .‬ااااااا ا‬ ‫ااااا دالیاااااس ررااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫سااااایل ی دعااااا یااااا کااااا‬ ‫ر شااااای چااااا رااااا‬
‫فاااااس ااااای سااااا هد رااااای‬ ‫ا اه یااااا د ا‬ ‫اه کسااااای کااااا ااااا‬ ‫یشااااا رااااا یااااا د ا ر شااااای‬ ‫دا ی ر یاااااد‬
‫ااااای‬ ‫ن ااااا‬ ‫ااااای کسااااای ا د سااااا دا ی اه کسااااای کااااا اه ا رااااا رااااادی یااااا د کناااااد‬ ‫ها ر شااااای‪.‬‬
‫ش ی‪.‬‬

‫ه‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا ا سااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫ااااا ی عشااااا رااااا خدا ناااااد اشااااا ی ق رااااا‬ ‫‪ -2‬اه دی ااااا نشااااا ن‬
‫ا خ ا ی دید‪.‬‬ ‫هی ک ا‬ ‫ه ی‬ ‫ش ق دیدا ا ر شی د‬ ‫ی‬

‫سااااا س خااااادا ف ااااا د‪ 《:‬ا شااااا ق ا ااااای ق ئاااااک》(نسااااا یی ( اشااااا ی ق‬ ‫ا نااااا کااااا‬ ‫ااااا‬
‫ااااای‬ ‫ه ی دیااااادا ا ر شااااای‪ .‬کسااااای کااااا نسااااار رااااا شخصااااای عشااااا‬ ‫د‬ ‫ااااا ا‬ ‫‪.‬‬ ‫رااااا دیااااادا‬
‫شااااا ق دیااااادا ن سااااا ا چ نااااا رااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫هد ااااای ا یاااااد‪ :‬کااااای رااااا ه ااااای اااااا دد چااااا‬
‫ا د سااااا داشااااا ر شااااای دیااااادا ن ا ااااا‬ ‫ااااااا ا‬ ‫ا پااااا‬ ‫کااااان ا یااااا رااااا ناااااهدن رااااا‬ ‫ا ااااا‬
‫د س خ ا ی داش ‪.‬‬

‫‪271‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااااا‬ ‫اااااا ی عشاااااا راااااا خاااااادا پیاااااا ی اه پیاااااا ر انن اساااااا ‪ .‬پاااااا‬ ‫‪ -3‬اه دی اااااا نشاااااا ن‬
‫ااااااا ی ف سااااااا دا نن کااااااا رااااااا‬ ‫هی اه‬ ‫اااااای‬ ‫رااااااا ا عشااااااا‬ ‫ا د سااااااا دا ی‬ ‫پ دااااااا‬
‫اه ساااا س هللا‬ ‫ا راااا ا پی نااااد د نااااد‪ .‬پاااا‬ ‫ن اااا اااا اااا‬ ‫رعیاااا‬ ‫اااای ف ساااا د پیاااا ی‬ ‫ساااا ی اااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫یف‬ ‫ین خدا ند ع س ک‬ ‫سل پی ی ک ر د یس ای ف‬ ‫صلی هللا علی‬

‫‪ ‬قُ ْل اِ ْن كُ ْن ُت ْم تُ ِحبو َن اللَّ َه فَاتَّبِ ُعونِي ُي ْحبِ ْب ُك ُم اللَّ ُه َو َي ْغ ِف ْر لَ ُك ْم ُذنُو َب ُك ْم ۗ َواللَّ ُه َغفُو ٌر َر ِحي ٌم ‪[‬سورة ال‬
‫عمران ‪]31‬‬

‫(بگو‪ :‬اگر خدا را دوست دارید از من پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد و گناهانتان را‬
‫ببخشاید و خداوند امرزنده ی مهربان است‪).‬‬
‫ن ااااااا یی‬ ‫ی ن ااااااا‬ ‫ا ااااااا رااااااا‬ ‫انااااااا‬ ‫ررااااااا پ د اااااااا‬ ‫‪ -۴‬یکااااااای دی ااااااا اه عایااااااا‬
‫د اشااااا ی ق فااااا ا ساااااید ثلاااااث خااااا شاااااب‬ ‫رااااا د‬ ‫اسااااا ‪ .‬اه رااااا د رااااا ا خ شااااار س شااااا د‬
‫اس ‪.‬‬

‫عا ااااا رااااا ثلاااااث اخااااا شاااااب اسااااا ‪ .‬خدا ناااااد‬ ‫داااااا‬ ‫یکااااای اه دالیاااااس عشااااا رااااا پ‬ ‫پااااا‬
‫ااااا‬ ‫ااااا ا د سااااا دا ناااااد‬ ‫کااااا‬ ‫رااااا دا د رااااای ف سااااا د کااااا ‪《 :‬ای دا د ااااا رنااااادا نی دا‬
‫اند‪》.‬‬ ‫د اش ی ق‬ ‫ن‬ ‫س‬ ‫ش‬ ‫ا د س دا‬ ‫ن‬

‫عاااااا س اساااااا ‪ 《:‬اااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫ا اااااای ا یااااااد پ‬ ‫لاااااا‬ ‫کنیااااااد کساااااای کاااااا ایاااااا‬ ‫صاااااا‬
‫اااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫دااااااا ا ناااااا‬ ‫د اشاااااا ی ق اااااا انااااااد‪》.‬دا د ا اااااا ‪ :‬پ‬ ‫ناااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫شاااااا‬
‫ا اااااب‬ ‫ه‬ ‫د طااااا س‬ ‫ا ان ااااا د ااااا ‪ .‬ف ااااا د‪ 《:‬نااااا‬ ‫کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫راااااد ااااا ااااا‬ ‫نشااااا‬
‫ا ساااااا‬ ‫ه ن هشاااااا‬ ‫د طاااااا س‬ ‫ن اااااا ه ناااااا‬ ‫اااااا یعناااااای ا اااااا‬ ‫اااااا ساااااا ند‪ 》.‬ساااااا ی‬ ‫ساااااا ی‬
‫ساااااا ند‬ ‫یشاااااا‬ ‫راااااا شاااااای ن‬ ‫ه ی فاااااا‬ ‫پ ناااااادا نی کاااااا د‬ ‫اااااای خ اننااااااد 《رساااااا‬ ‫اااااا‬
‫ااااا رریرااااای رااااا ررااااا رن‬ ‫ن ااااا ی کااااا شاااااب فااااا ا ساااااید‬ ‫شااااا ق فااااا ا ساااااید شاااااب اناااااد‬

‫‪272‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااا ه اااای فاااا ن ااااای‬ ‫یشااااا‬ ‫صاااا‬ ‫راااا ساااا‬ ‫اااای ایسااااا ند‬ ‫ی پ یشاااا‬ ‫ن اااا د‬ ‫خلاااا‬
‫اااای‬ ‫اااا اه اااا د خ اساااا‬ ‫راااا نع اااا‬ ‫اااای پ داهنااااد‬ ‫ن اااا‬ ‫راااا سااااخن نی راااا اااا راااا‬ ‫شاااا ند‬
‫ا د عشااااا‬ ‫ااااای ر ناااااد ش شااااا‬ ‫ف یااااا د ا یااااا رااااا سااااا‬ ‫ا یااااا‬ ‫د سااااا د‬ ‫کنناااااد نااااا‬
‫ر س ی ش ند ی شن ‪》.‬‬ ‫یی ا ک ر خ ط‬ ‫ن‬ ‫ی رین‬ ‫خ د‬

‫ا نااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ 《 :‬د اشااااا ی ق شاااااب اناااااد‬ ‫ارطااااا رااااا ااااا ساااااخ‬ ‫رااااا اد ان ا د‬
‫ااااا رریرااااای رااااا‬ ‫ااااای شاااااب فااااا ا ساااااد‬ ‫کااااا پ ناااااد شااااا ق ر هاشااااا رااااا شااااای ن ان اسااااا‬
‫ی ایس ند‪》.‬‬ ‫ی پ یش‬ ‫ن دند《‬ ‫کند‪ 》.‬ر ا خل‬ ‫رر رن خل‬

‫راااااا ه اااااای فاااااا ن اااااای‬ ‫یشاااااا‬ ‫صاااااا‬ ‫ثااااااس خی اااااا ای کاااااا ر پ ساااااا ‪《.‬راااااا ساااااا‬
‫اااا اه اااا‬ ‫راااا نع اااا‬ ‫اااای پ داهنااااد‬ ‫ن اااا‬ ‫شاااا ند‪ 》.‬ثااااس ساااا د 《راااا سااااخن نی راااا اااا راااا‬
‫ااااا یی ا رااااا خااااا ط‬ ‫نااااا‬ ‫ااااای ریااااان‬ ‫ا د عشااااا خااااا د‬ ‫ااااای کنناااااد ش شااااا‬ ‫د خ اسااااا‬
‫رااااا دس‬ ‫ااااا ااااای د ااااا اه نااااا‬ ‫ا ااااای چیاااااهی کااااا رااااا‬ ‫ر اااااس ااااای شااااا ند ااااای شااااان‬ ‫ااااا‬
‫اااا‬ ‫ا ناااا کاااا‬ ‫اااا‬ ‫اااای کننااااد‬ ‫صاااارر‬ ‫اااا د اااا راااا ای ه ینیاااا‬ ‫د‬ ‫اااای اااا ر پاااا‬ ‫یشاااا‬
‫رااااا ای سااااا نی‬ ‫ااااا اه نااااا‬ ‫ا نااااا کااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای اااااا ی ‪》.‬‬ ‫رااااا ای سااااا نی‬ ‫ااااا د نااااا‬ ‫د‬
‫ی کنند‪.‬‬ ‫صرر‬ ‫ر ای ه ینی‬ ‫اه‬ ‫ی کن ن‬ ‫صرر‬

‫ا‬ ‫اااااا ا ناااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫ه اااااای‬ ‫اااااا ا ناااااا‬ ‫اااااا ی‬ ‫ساااااا‬ ‫ه ی اااااا‬ ‫د ‪《:‬اااااااا د‬
‫ی دان ‪》.‬‬ ‫ک‬ ‫ا ر ا یش‬ ‫ر ا‬ ‫اه یش‬ ‫د‬

‫اااااا ر اااااا ای دا د کساااااای کاااااا اه‬ ‫راااااا‬ ‫اااااای‬ ‫راااااا ط فشاااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ساااااا ‪《:‬اااااااا‬
‫یاااا کساااای‬ ‫اااای د اااا ا》 راااا اد ان‬ ‫یاااا کساااای اااای دانااااد چاااا راااا ا‬ ‫راااا طاااا فن راااا‬ ‫راااا‬
‫ی د دا‬ ‫ی داند هللا ر ا چ‬

‫‪273‬‬
 ‫هدایت‬

‫‪ ‬قُ ْل بِفَضْ ِل اللَّ ِه َوبِ َر ْح َمتِ ِه فَبِ َ َٰذلِكَ فَلْ َي ْف َر ُحوا ُه َو َخ ْي ٌر ِم َّما َي ْج َم ُعو َن‪[ ‬سورة يونس ‪]5٨‬‬

‫(بگو به فضل و رحمت خدا باید مردم شادمان شوند‪ ،‬این بهتر از چیزهایی است که گرد می‬
‫اورند)‪.‬‬

‫‪274‬‬
 ‫هدایت‬

‫عفت و پاک دامنی‬

‫پ کدا نی سخ خ ا ی ا ‪.‬‬ ‫ارط ر ع‬ ‫ر خ اس خدا د‬

‫ی‬ ‫اااااای ن اااااا یی ‪ .‬ساااااا‬ ‫ا عاااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا‬ ‫ی ساااااا‬ ‫ثاااااا س راااااا داساااااا‬ ‫راااااا عناااااا ا‬
‫اااااای ساااااا هد کاااااا اساااااار ب‬ ‫پ کاااااادا نی اااااا دی ا راااااا ای اااااا خاااااا ط نشاااااا‬ ‫ع اااااا‬ ‫ی ساااااا‬
‫اااااای ا ساااااا ر ه‬ ‫یاااااا راااااا د‬ ‫راااااا این‬ ‫عصاااااای‬ ‫ان اااااا‬ ‫اف اااااا د د فرشاااااا‬ ‫ساااااا یس ر یااااااک‬
‫هد نپ ی ف ‪.‬‬

‫ر عصی ر خ دا ندا‬ ‫ق‬ ‫د ی‬ ‫اه چنی‬ ‫ان‬ ‫ی‬ ‫ا‬

‫آیا عفت و پاکدامنی را رعایت می کنی؟‬

‫اه‬ ‫پ کااااااادا نی ا ااااااای یااااااا ری ‪ .‬نظااااااا‬ ‫علیااااااا ا ساااااااا ع ااااااا‬ ‫ی سااااااا‬ ‫ااااااا د داسااااااا‬
‫اساااا ‪ .‬ای راااا اد‬ ‫راااا عکاااا‬ ‫اااا د نساااار راااا ه‬ ‫شاااا‬ ‫اااا د راااا ه‬ ‫ع اااا کن اااا س ن اااا‬
‫ا دا یا یااااا ااااا پ کااااادا نی‬ ‫ااااا د ر ارااااا شااااا‬ ‫ق‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا دای اله‬ ‫یااااا ااااا‬ ‫سااااال‬
‫اااای کناااای یاااا ایاااا کاااا ک ن اااا ا اه راااای ع اااای ساااای شااااد اساااا ا دیاااادا‬ ‫ا ع یاااا‬ ‫ع اااا‬
‫چیس ا‬ ‫ر ع‬ ‫نسی‬

‫نسل کنونی چگونە بە عفت می نگرد؟‬

‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫اخیااااا نسااااار رااااا د ا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا کااااا ع ااااا د‬ ‫ااااای‬ ‫ااااا‬
‫سااااال ن‬ ‫ا ااااا هی ا راااا ضااااعی‬ ‫اناااا‬ ‫ااااای ضااااعی‬ ‫اااا ر شاااااد چاااا ا کاااا‬ ‫ساااال پاااا یی‬
‫اااای کناااای ایاااا ساااا اس راااا ای اااا پااااین اااای یااااد کاااا ‪ :‬چاااا‬ ‫صااااد ساااا س پااااین ق یساااا‬ ‫چ‬ ‫ااااها‬
‫س ندا‬ ‫پ ک رد‬ ‫پ ک دس‬ ‫پ ک نظ‬ ‫پ ک دس‬ ‫عداد اه سل ن‬

‫‪275‬‬
 ‫هدایت‬

‫رااااا ریااااا سااااا ندا اه پ ساااااش رااااا ایااااا پ سااااان‬ ‫رااااا ع ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫چااااا عاااااداد اه خااااا ا ا‬
‫ی یدا‬ ‫یی ر دس‬ ‫چ نسر‬

‫ایااااااا‬ ‫ی ی سااااااا‬ ‫ی سااااااا‬ ‫ااااااا ااااااای خااااااا ا ی اه خااااااااس صااااااارر د رااااااا‬ ‫رنااااااا ر ای‬
‫ااااا ی دی ااااا ی اه ع ااااا‬ ‫رااااا ن نااااا‬ ‫پااااا ک دا نااااای ا ر ااااا رشن سااااای ساااااپ‬ ‫ا ااااا ی پااااا ک‬
‫پ کاااادا نی ا ق یااااا‬ ‫عا اااا رااااا ع اااا‬ ‫اااای پاااا داهی ااااا یااااس‬ ‫ایاااا ا ااااا‬ ‫یاااا‬ ‫پ کاااادا نی د‬
‫ن یی ‪.‬‬

‫ه ی کنی ‪.‬‬ ‫ر ا ی ن ن‬

‫یوسف علیە السالم و ابزار تحریک‬

‫یاااااا‬ ‫اااااا د‬ ‫علیاااااا ا سااااااا‬ ‫ر یااااااک راااااا ای ی ساااااا‬ ‫ارااااااها‬ ‫اااااا اساااااار ب عصاااااای‬
‫یااااااک ااااا د نسااااار راااااا ه‬ ‫لااااا اه ارس سااااا‬ ‫ااااا دن‬ ‫ااااا انی د ر ااااا هناااااادای‬ ‫رااااا د‪ .‬ا‬
‫ر د‪.‬‬ ‫انس نی ثس رقی ی انس‬ ‫ان‬ ‫انی ثس س ی‬ ‫ر د‪ .‬هی ا ا‬

‫ریاااااا د ا کاااااا ب‬ ‫اااااا أ شااااااخ‬ ‫یااااااب راااااا د‬ ‫دیاااااا‬ ‫راااااا ایاااااا ا د‬ ‫عااااااا‬
‫ر اسد‪.‬‬ ‫ف یلن نیس ند ک اه‬ ‫هی ا خ ن اد‬ ‫اس‬ ‫عصی ریش‬

‫خ ناااااا خاااااا دن ا راااااا ا ر یااااااس اااااای کنااااااد اااااا‬ ‫د د‬ ‫عصاااااای‬ ‫اضاااااا ف راااااا ایاااااا‬
‫اس ن د نکنند‪.‬‬ ‫ا نا‬ ‫یف ا ا‬ ‫ر فن‬ ‫ان‬ ‫ر خی اه‬

‫هیاااااا ا ا راااااا ن ین‬ ‫اااااا ه عهیااااااه صاااااا خیلاااااای راااااا ا نهدیااااااک اساااااا‬ ‫یاااااا اه ایاااااا‬
‫ا ن ااااا‬ ‫د‬ ‫شاااااغ س اسااااا‬ ‫رااااادا‬ ‫ا ااااا‬ ‫ن کااااا ریشااااا‬ ‫ااااا رااااا کااااا شااااا‬ ‫رااااا‬ ‫اسااااا‬
‫ی ا ا د‪.‬‬

‫‪276‬‬
 ‫هدایت‬

‫ه عهیااااااه‬ ‫هیرااااا اساااااا‬ ‫خااااا ن ساااااای‬ ‫علیاااااا ا ساااااا رساااااای‬ ‫اه ط فااااای دی اااااا ی سااااا‬
‫راااااد ی فااااا‬ ‫عهیاااااه راااا هشااااا‬ ‫هیااااا ا ا ه عهیااااه اسااااا‬ ‫اااا صااااا رب نصاااااب هیراااا اسااااا‬
‫ی کند‪.‬‬ ‫خ ش س اهد ا‬ ‫اهد ا ن ی کند رلک ر هنی هیر‬

‫اااااای کناااااای‬ ‫ن ا ارظاااااا‬ ‫قاااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا‬ ‫ا ع ااااااس ی ساااااا‬ ‫اااااا عکاااااا‬ ‫د ایاااااا‬
‫ااااااا یکااااای اه انااااا‬ ‫ر یاااااک یاااااه نااااا ی‬ ‫ع ا اااااس ف یرناااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا رااااا دنرااااا س شااااا‬
‫ساااااان اه هللا ا ف ا اااااا ن نکنااااااد ضااااااعی‬ ‫شااااااد ای اااااا‬ ‫راااااا‬ ‫ضااااااعی ی‬ ‫اااااا راااااا چناااااای‬
‫علیاااا ا سااااا ا ااااادا‬ ‫راااا ی ساااا‬ ‫ناااااد ر شااااد‬ ‫نی‬ ‫اااا ی‬ ‫عصاااای‬ ‫نشاااا د رلکاااا ر یااااد د ر اراااا‬
‫ن ید‪.‬‬

‫ع ا اااااس فرشااااا د ر ارااااا کااااا‬ ‫ااااا د اسااااار ب‬ ‫علیااااا ا ساااااا رااااا‬ ‫ااااای رینااااای کااااا ی سااااا‬
‫یی دا د‪.‬‬ ‫خ ا ی ه عهیه ی ایس د هی ا ا س ک د خ اس ک‬

‫راااااا ا کاااااا ب‬ ‫اناااااا‬ ‫عااااااد ای اه‬ ‫چاااااا‬ ‫اااااادر اساااااا‬ ‫نی ه نااااااد کاااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫ایاااااا‬
‫ارطااااا رااااا‬ ‫ااااای د‬ ‫ااااای کشاااااند‬ ‫ان خ ااااا‬ ‫ااااای اه صااااارر د رااااا‬ ‫ااااای اندیشاااااند‬ ‫عصااااای‬
‫ااااای ا یاااااد‪ .‬د‬ ‫ااااای رینااااای کااااا ه اسااااا کااااا پیشااااان د ااااای کناااااد ساااااخ‬ ‫علیااااا ا ساااااا‬ ‫ی سااااا‬
‫فااااا ا‬ ‫اه خااااا د رپ ساااااد‪ :‬د صااااا‬ ‫این ااااا ااااا انسااااا نی ر یاااااد رظااااا ای رااااا خااااا د ریندیشاااااد‬
‫ا اد ای اااا ی اااای ا یااااد‪ :‬ناااا ‪ .‬یاااا ایاااا کاااا‬ ‫ااااد ایاااا اساااار ب چاااا خ ا ااااد کاااا دا یاااا راااا عااااه‬
‫ااااای‬ ‫ریچااااا‬ ‫ااااا ی رااااادرخ‬ ‫رااااا انسااااا‬ ‫ااااا ین ا ف ا ااااا ن کااااا د‬ ‫خشااااا ع ا یااااا‬ ‫ای ااااا‬
‫پی نددا‬

‫‪ ‬فَاَ َّما الَّ ِذي َن شَ قُوا فَ ِفي النَّارِ لَ ُه ْم فِ َيها َزفِ ٌير َوشَ ِهي ٌق ‪َ ‬خال ِ ِدي َن فِ َيها‪َ  ...‬واَ َّما الَّ ِذي َن ُس ِعدُوا فَ ِفي‬
‫ين فِ َيها‪[ ...‬سورة هود‪]106 - 10٨ /‬‬ ‫الْ َج َّن ِة َخال ِ ِد َ‬

‫‪277‬‬
 ‫هدایت‬

‫( اما انان که نگون بختند در اتش جای دارند و در ان جا صدای دم و باز دمشان بلند است‪.‬‬
‫برای همیشه در جهنم می مانند‪....‬و اما انان که خوشبختند برای همیشه در بهشت می مانند‪)...‬‬
‫رااااا اسااااار ب‬ ‫علیااااا ا ساااااا رااااا ه ااااای اااااا دی ااااا ررینااااای کااااا عاااااا‬ ‫ی سااااا‬ ‫رااااا داسااااا‬
‫سااااایل ی ه عهیااااااه‬ ‫د ااااا رااااا‬ ‫رسااااا‬ ‫اضااااا ف ااااای شااااا د‬ ‫ااااا د سااااارری دی ااااا رااااا‬
‫ه اسااااا کااااا‬ ‫رااااا‬ ‫عاااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ا اه سااااا ایی د ا ااااا‬ ‫یعنااااای د ایااااا صااااا‬ ‫اسااااا‬
‫ااااا ا‬ ‫شااااا ایط رااااا ای‬ ‫ااااا ی اسااااار ب‬ ‫ا رااااا ان ااااا ف رشااااا فااااا ا ااااای خ اناااااد هیااااا ا‬ ‫ا‬
‫اسااااا ‪ .‬ااااای ا ن ااااای خ ا اااااد د خ اسااااا کناااااد رااااا س ااااااا چنااااای شااااا ایطی رااااا ای یکااااای‬ ‫فااااا ا‬
‫خ ا د ن دا‬ ‫ق‬ ‫ا ق اف د چ خ ا د ک دا چ ن‬ ‫اه‬

‫ااااا یی فااااا ا ااااای خ اناااااد ا سااااا کااااا د ااااا ا رسااااا‬ ‫ا رااااا کااااا‬ ‫ه عهیاااااه اسااااا کااااا ا‬
‫یاااااس‬ ‫ااااای ر ناااااد کااااا ا‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ریااااا این ااااا ‪ .‬ر خااااای ا ااااا‬ ‫شاااااک ا رااااا ا‬ ‫ساااااپ‬ ‫اسااااا‬
‫ااااای ف ااااای‬ ‫ااااای شااااا د کااااا‬ ‫عا ااااا ای رااااا ه عهیاااااه نداشااااا ‪ .‬ااااای ایااااا ا ااااا ه ااااا نی شاااااک‬
‫یی ف ا ی خ انند‪:‬‬ ‫ار ک‬ ‫ن یه ا‬ ‫ش‬ ‫دی‬ ‫هن‬

‫‪َ ‬و َقا َل نِ ْس َو ٌة فِي الْ َم ِدي َن ِة ا ْم َراَ ُت الْ َعزِي ِز تُ َرا ِو ُد فَ َتا َها َع ْن نَ ْف ِس ِه ۖ َق ْد شَ َغف ََها ُح ًّبا ۖ اِنَّا لَ َن َرا َها فِي َضلَال‬
‫ُمبِين ‪ ‬فَلَ َّما َس ِم َع ْت بِ َم ْك ِر ِه َّن اَ ْر َسلَ ْت اِلَ ْي ِه َّن َواَ ْع َتد َْت لَ ُه َّن ُم َّت َكا ً َوا َت ْت كُ َّل َو ِاحدَة ِم ْن ُه َّن ِس ِّكي ًنا َو َقالَ ِت‬
‫اخْ ُر ْج َعلَ ْي ِه َّن ۖ فَلَ َّما َراَ ْي َن ُه اَكْ َب ْرنَ ُه‪[...‬سورة يوسف ‪]30 - 31‬‬

‫( گروهی از زنان در شهر گفتند‪ :‬همسر عزیز کام طلبیده است و خواسته است که خادم خویش‬
‫را بفریبد و به خود خواند‪ .‬عشق جوان به اندورن دلش خزیده است‪ .‬ما او را در گمراهی اشکاری می‬
‫بینیم‪ .‬هنگامی که همسر عزیز نیزنگ انان را شنید‪ ،‬دنبالشان فرستاد و متکا و پشتی برایشان چید و به‬
‫هر کدام یک کارد داد و گفت‪ :‬وارد مجلس انان شو‪ .‬هنگامی که چشمشان به او افتاد‪ ،‬او را بزرگ‬
‫دیدند‪)...‬‬
‫ا ر ای خ دن ی خ ا د‪:‬‬ ‫ا‬ ‫کدا اه ن‬ ‫ع ش ا شدند‬ ‫هن‬

‫‪278‬‬
 ‫هدایت‬

‫اش لِلَّ ِه َما َ َٰه َذا َبشَ ًرا اِ ْن َ َٰه َذا اِ َّلا َملَكٌ كَرِي ٌم ‪[ ‬سورة يوسف ‪.]31‬‬
‫‪َ ‬و َقطَّ ْع َن اَ ْي ِد َي ُه َّن َوقُلْ َن َح َ‬
‫( و دست ها یشان را بریدند و گفتند‪ :‬ماشاءالله! این ادمیزاد نیست‪ ،‬این کسی جز یک فرشته ی‬
‫بزرگوار نمی باشد‪).‬‬
‫پاکدامنی یوسف‬

‫چنی ا ق ری د چ خ ا د ک د ی‬ ‫ضعی ی ر ای یکی اه‬ ‫اا چنی‬

‫خ ا د ن د‪:‬‬ ‫ف‬ ‫علی ا سا‬ ‫ثس ی س‬

‫‪َ ‬قا َل َم َعا َذ اللَّ ِه ۖ اِنَّ ُه َر ِّبي اَ ْح َس َن َم ْث َوا َي ۖ اِنَّ ُه َلا ُي ْفلِ ُح الظَّال ِ ُمو َن ‪[‬سورة يوسف ‪]23‬‬

‫(یوسف گفت‪ :‬پناه بر خدا! او که پروردگار من است‪ ،‬مرا گرامی داشته است‪ ،‬بی گمان ستمکاران‬
‫رستگار نمی شوند‪).‬‬
‫ه عهیه نیه ر ای پ کدا نی ان کید ی کند‪:‬‬

‫‪َ ‬ولَ َق ْد َر َاو ْدتُ ُه َع ْن نَ ْف ِس ِه فَ ْاس َت ْع َص َم ‪[‬سورة يوسف ‪]32‬‬

‫(من او را به کامجویی با خود خوانده ام ولی او خویشتنداری و پاکدامنی کرده است‪).‬‬

‫اااااا کاااااا‬ ‫هد اااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا راااااا شااااااد اه فرشاااااا ا ناااااا ب اااااای‬ ‫ی ساااااا‬ ‫چاااااا‬
‫اه فرش س ‪:‬‬ ‫هندا نهد ا د س داش نی‬

‫الس ْج ُن اَ َحب اِلَ َّي ِم َّما َي ْد ُعونَنِي اِلَ ْي ِه ‪[ ‬سورة يوسف ‪]33‬‬
‫‪َ ‬قا َل َر ِّب ِّ‬

‫‪279‬‬
 ‫هدایت‬

‫(یوسف گفت‪ :‬پروردگارا! زندان برایم دوست داشتنی تر از ان چیزی است که مرا به ان فرا می‬
‫خوانند‪).‬‬
‫عصاااای ر یااااس شاااادا چاااا چیااااهی ر عاااااث‬ ‫علیاااا ا سااااا‬ ‫ی ساااا‬ ‫اااای چاااا چیااااهی یاااا‬
‫رر خدا ر عث شد‪:‬‬ ‫شد ک ای ا ن س ر ه هندا عش‬

‫ى ُب ْر َها َن َر ِّب ِه ‪[ ‬سورة يوسف ‪]2٤‬‬

‫‪َ ‬ولَ َق ْد َه َّم ْت بِ ِه ۖ َو َه َّم بِ َها لَ ْو َلا اَ ْن َراَ ٰ‬

‫(زن‪ ،‬قصد یوسف را کرد و یوسف قصد او را کرد‪ ،‬اما برهان خدای خود را دید‪).‬‬

‫یااااااس ا ن اااااای اااااای‬ ‫رناااااا ر ای ا صااااااد ه عهیااااااه ا نن اااااا د هیاااااا ا کل اااااا ی《 اااااا ال》‬
‫اف اااا د راااا د یاااا راااا‬ ‫ع اااا‬ ‫ا ن اااای ااااا ف‬ ‫اااا ع اااا‬ ‫اااای ااااا ی ‪ :‬اااااا‬ ‫اااای اااا‬ ‫کنااااد‪ .‬پاااا‬
‫اف د اس ی نی د اس ا ردی ی اس ک ا نی د اس ‪.‬‬ ‫عن س ک ع‬ ‫ای‬

‫د ک هرااااااا‬ ‫د اااااا د ف ااااااا‬ ‫ع رااااااای‬ ‫عرییااااااا د هراااااا‬ ‫د ااااااا د‬ ‫ایاااااا ا ااااااا ریاااااا ن‬
‫ع رااااای اسااااا ‪ .‬عاااااد ای اه ااااا د ا یناااااد‪ :‬ا عا ااااا ن شااااا شاااااد ای ا دیاااااد‪ .‬ر خااااای ا یناااااد‪:‬‬
‫ه‬ ‫اااااان اف اااااا د‬ ‫رلڪاااااا ا راااااا یاااااا د ر شاااااا‬ ‫ر ئیااااااس ا دیااااااد‪ .‬قصاااااا د ایاااااا نیساااااا‬ ‫ا‬
‫د ایااااا ڪااااا‬ ‫نسااااار رااااا خااااا دن ا رااااا خااااا ط‬ ‫داااااا‬ ‫نااااادی پ‬ ‫رخشااااان ا‬ ‫ی ااااا‬
‫ا ا ا اااااای داشاااااا‬ ‫ڪاااااا ا‬ ‫دااااااا‬ ‫ضااااااب پ‬ ‫ااااااب خشاااااا‬ ‫ڪااااااب فرشاااااا شاااااا د‬ ‫اااااااا‬
‫ساااااااید ڪااااااا رااااااا اااااااا ن خااااااا ن اد‬ ‫د‬ ‫سااااااا ایی ا رااااااا خااااااا ط‬ ‫ااااااای اااااااا دد‬ ‫اسااااااا‬
‫ر اد انن ر سد‪.‬‬

‫صد نڪند‪:‬‬ ‫ا ثری ن د‬ ‫علی ا سا‬ ‫نن ی س‬ ‫خدا ند ر ر‬ ‫پ‬

‫الس ْج ُن اَ َحب اِلَ َّي ِم َّما َي ْد ُعونَنِي اِلَ ْي ِه َواِ َّلا َت ْصرِفْ َع ِّني َك ْي َد ُه َّن‪( ...‬یوسف‪)۳۳/‬‬
‫‪َ ‬قا َل َر ِّب ِّ‬

‫‪280‬‬
 ‫هدایت‬

‫(یوسف گفت‪ :‬پروردگارا! زندان برایم دوست داشتنی تر از ان چیزی است ڪه مرا به ان فرا‬
‫میرخوانند و اگر نیرنگشان را از من باز نداری‪)...‬‬
‫ن اااااادا ی ڪنااااااد چاااااا ا ڪاااااا اااااااا ا‬ ‫ا اه خدا نااااااد اااااای خ ا ااااااد اااااا اه ی ر فظاااااا‬
‫ی ش د‪:‬‬ ‫ا‬ ‫پس ی‬ ‫ر فظ نن ید دچ‬

‫‪َ ‬واِ َّلا َت ْصرِفْ َع ِّني َك ْي َد ُه َّن اَ ْص ُب اِلَ ْي ِه َّن َواَكُن ِّم َن الْ َجا ِهلِ َ‬
‫ين ‪( ‬یوسف‪)۳۳/‬‬

‫(و اگر نیرنگشان را از من باز نداری به انان می گرایم و از زمره ی نادانان می گردم‪).‬‬
‫پاداش پاڪدامنی‬

‫ایاااااس ایااااا ا نااااا رااااا د اه ا‬ ‫ضااااا ایااااا ی ا نسااااار رااااا پسااااا ی ااااا‬ ‫ن ااااا ی ڪااااا‬
‫یح داد‪:‬‬ ‫ا ر ا ڪ ب فرش‬ ‫س ر ه هد هندا‬

‫الس ِمي ُع الْ َعلِي ُم ‪( ‬یوسف‪)۳۴/‬‬ ‫اب لَ ُه َرب ُه فَ َص َر َ‬

‫ف َع ْن ُه َك ْي َد ُه َّن اِنَّ ُه ُه َو َّ‬ ‫‪ ‬فَ ْاس َت َج َ‬
‫(پروردگارش دعای او را اجابت ڪرد و نیرنگشان را از او باز داشت‪).‬‬
‫ا‬ ‫ی ی سااااااا‬ ‫ااااااای سااااااا‬ ‫ااااااای شااااااا د‪:‬‬ ‫ااااااا سااااااا ا ی رااااااا ای ااااااا طااااااا‬ ‫د ایااااااا‬
‫اااای یاااا ری ڪاااا ه دی اااا ی راااا‬ ‫اه ایاااا د‬ ‫یاااا پاااا‬ ‫ااااا ن اااای د اااای‬ ‫اااای خاااا انی یاااا راااا‬
‫علیاااااا ا سااااااا ڪ ساااااا شااااااد‬ ‫ا پ داخ اااااا اساااااا ا یاااااا چیااااااهی اه هیراااااا یی ی ساااااا‬ ‫ر یاااااا‬
‫ا‬ ‫ریلاااا ی هناااا‬ ‫چاااا ا اااا ی اف اااا دا ن ی اااا ایاااا شااااد ڪاااا خدا نااااد ڪاااا‬ ‫اساااا ا ناااا پاااا‬
‫اناااااا‬ ‫عن ساااااا ڪاااااا اااااااا شخصاااااای اه ا ڪاااااا ب عصاااااای‬ ‫ساااااا خ ‪ .‬ایاااااا راااااادا‬ ‫اه ا د‬
‫اااااا ڪنااااااد خدا نااااااد نیااااااه ڪاااااا ریلاااااا ااااااا ا‬ ‫ا‬ ‫خدا نااااااد‬ ‫شاااااا د اه اااااا‬ ‫نصاااااا‬
‫ر اااااا نی راااااا ای‬ ‫ا اااااا‬ ‫علیاااااا ا سااااااا اساااااا‬ ‫ی ساااااا‬ ‫ساااااا هد‪ .‬داساااااا‬ ‫اد‬ ‫ااااااس ن داناااااا‬
‫نااااا‬ ‫عظ ااااا اشااااا‬ ‫رااااادیس رااااا ن ااااا ره اااااای‬ ‫رااااا ی سااااا‬ ‫ن ااااا هنااااا‬ ‫پااااا‬ ‫سااااا ‪ .‬اه‬

‫‪281‬‬
 ‫هدایت‬

‫راااااادا د‬ ‫راااااا د هناااااادای خاااااا د ا صاااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫چاااااا ا ڪاااااا انساااااا‬ ‫رراااااا‬ ‫ن اااااا عشاااااا‬
‫ی دا د‪.‬‬ ‫ص‬ ‫ارظڪ د‬ ‫خدا ند رقی ی ع ن ا‬

‫سل ن‬ ‫خ ا‬

‫علیاااا ا سااااا ا اااادا اااای ڪننااااد اااا نیااااه‬ ‫پ ڪاااادا نی راااا ی ساااا‬ ‫اااا دا د ع اااا‬ ‫اااااا‬
‫هناااااا‬ ‫اااااا ی ا اااااادا ڪناااااای‪ .‬هیاااااا ا اااااا ی ساااااا‬ ‫ن راااااا راااااا‬ ‫پ ڪاااااادا نی‬ ‫ر یااااااد د ع اااااا‬
‫دنی س ‪:‬‬

‫َاك َعلَى ٰ نِ َسا ِء الْ َعالَ ِم َ‬

‫ين ‪( ‬ال عمران‪.)۴۲/‬‬ ‫اص َطف ِ‬
‫َاك َو َط َّه َر ِك َو ْ‬
‫اص َطف ِ‬
‫‪َ ‬يا َم ْر َي ُم اِ َّن اللَّ َه ْ‬

‫(ای مریم! الله تو را برگزیده و پاڪیزه ات داشته و تو را بر همه ی زنان دنیا برتری داده است‪).‬‬

‫ين ا َم ُنوا ا ْم َراَ َت فِ ْر َع ْو َن اِ ْذ َقالَ ْت َر ِّب ا ْبنِ لِي ِعن َد َك َب ْي ًتا فِي الْ َج َّن ِة َون َِّجنِي ِمن‬
‫‪َ ‬و َض َر َب اللَّ ُه َم َثلًا لِّلَّ ِذ َ‬
‫ين‪َ .‬و َم ْر َي َم ا ْب َن َت ِع ْم َرا َن الَّتِي اَ ْح َص َن ْت فَ ْر َج َها ‪( ‬تحریم‪.)۱۲-۱۱/‬‬ ‫فِ ْر َع ْو َن َو َع َملِ ِه َون َِّجنِي ِم َن الْ َق ْومِ الظَّال ِ ِم َ‬
‫(الله برای مؤمنان زن فرعون را مثال زده است‪ ،‬ان گاه ڪه گفت‪ :‬پروردگارا! برای من در بهشت‬
‫نزد خودت خانه ای بنا ڪن و مرا از فرعون و ڪارهایش و از این مردمان ستمڪار نجات بده‪ .‬و‬
‫همچنین مریم دخترعمران ڪه دامن به گناه نیالوده است‪).‬‬
‫هنااااا‬ ‫ااااا ی سااااا‬ ‫نه ااااای دسااااا ی فااااا ا چ نااااا‬ ‫ی ااااا‬ ‫ااااا ی چ نااااا رااااا چنااااای‬
‫ی ااااا ی ساااااید‬ ‫اشااااا ا اااا ی رااااا پ ڪااااادا نی راااا چنااااای‬ ‫ااااا‬ ‫اااا دا‬ ‫سااااانرس هنااااا‬ ‫دنیاااا‬
‫ا ر ا رد د چ ا ا‬ ‫پس رچ‬ ‫رش‬ ‫د‬ ‫یڪ ف ش‬

‫‪َ ‬قالَ ْت اَنَّى ٰ َي ُكو ُن لِي ُغلَامٌ َولَ ْم َي ْم َس ْسنِي َبشَ ٌر ‪( ‬مریم‪.)۲۰/‬‬

‫(مریم گفت‪ :‬چگونه پسری خواهم داشت در حالی ڪه انسانی با من نزدیڪی نڪرده است‪).‬‬

‫‪282‬‬
 ‫هدایت‬

‫ڪناااااد یااااا ر ااااای‬ ‫ا ااااا‬ ‫ایااااا ڪااااا ڪسااااای ا‬ ‫هد ااااای شااااا د چ نااااا راااااد‬ ‫ا ریااااا‬
‫ی ش دا‬ ‫ڪسی دس ر ا رهند رچ دا‬

‫ا ا ف ااااا اناااااد‬ ‫ااااا ا دس شااااا‬ ‫ااااای ااااای پ ساااااد عاااااداد دخ انااااای ڪااااا پسااااا ا‬ ‫انسااااا‬
‫ی ڪند‪.‬‬ ‫ن‬ ‫د د‬ ‫ارس‬ ‫چقد اس‬

‫ااااااا ی‬ ‫ساااااااید؛ د‬ ‫ااااااا‬ ‫پ ڪااااااادا نی رااااااا ایااااااا د‬ ‫ااااااا ی ‪-‬علی ااااااا ا ساااااااا ‪ -‬رااااااا ع ااااااا‬
‫ڪنااااد‪ .‬ا اااا یاااا ع اااا‬ ‫راااا ایاااا ڪاااا ا اااا ه نااااداد اااا دی دساااا ن ا اااا‬ ‫عاااا‬ ‫ی هناااا‬ ‫ساااا‬
‫صد د صد اس ا‬ ‫ی انس‬

‫عفت رسول هللا صلی هللا علیە وسلم‬

‫ااااای رینااااای ڪااااا چنااااای‬ ‫ااااای ڪنااااای‬ ‫سااااال ن ااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااای رااااا‬
‫دع ی ڪند‪:‬‬

‫سأَلُڪَ ا ْل ُهدی و التُقَی و ا ْلعَفا َ َو ا ْل ِغنَی» (مسلم)‪.‬‬

‫«الل ُه َم إ ِنهی أ َ ْ‬

‫دا ‪.‬‬ ‫س‬ ‫ری نی هی ا اه‬ ‫ق ا پ ڪدا نی‬ ‫دای‬ ‫دا ا‬ ‫(پ‬

‫پ ڪااااااادا نی ا اه خدا ناااااااد ااااااای‬ ‫ه ع ااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫سااااااال‬ ‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫ای دع ا ن ی خ انی ‪.‬‬ ‫یا د‬ ‫یسس‬ ‫خ اس‬

‫ا ناااااا ڪاااااا د راااااادیث‬ ‫اااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫ریاااااا ی ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫راااااا ع اااااا‬
‫‪ .‬ا ید‪:‬‬ ‫رن‬ ‫د اس‬ ‫رخ ی اه ار سعید خد ی ضی هللا عن‬

‫ش َد َحیَا ُء ِم ْن ا ْل َع َ‬
‫ذراء فی ِخد ِْرها» (بخاری)‬ ‫«ڪانَ النَب ُّ‬
‫یأ َ‬

‫ر د‪.‬‬ ‫د پ شن ر رن ر ری‬ ‫رڪ‬ ‫(پی ر اه دخ‬

‫‪283‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا‬ ‫چناااااای اه خاااااااس راااااادیث ع یشاااااا ‪ -‬ضاااااای هللا عن اااااا ‪ -‬نیااااااه ع اااااا‬
‫اه سااااا س‬ ‫ساااااس رااااای‬ ‫ارطااااا رااااا‬ ‫ااااا ڪااااا ا ااااا ‪ :‬هنااااای د‬ ‫سااااال پااااای ااااای رااااا ی‬ ‫علیااااا‬
‫ن ساااااااس ڪااااااا د‬ ‫ضااااااایح‬ ‫سااااااا س هللا د‬ ‫سااااااال سااااااا اس ڪااااااا د‬ ‫هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫ط َه ِري ِب َها»‪ .‬قَالَتْ ‪َ :‬ك ْی َ ؟ قَالَ‪:‬‬ ‫صةً ِم ْن َم ْ‬

‫س ٍك فَت َ َط َه ِري بِ َها»‪ .‬قَالَتْ ‪َ :‬ك ْی َ أَت َ َط َه ُر؟ قَالَ‪« :‬ت َ َ‬ ‫« ُخذِي ِف ْر َ‬

‫ّللا ت َ َط َه ِري»‪ .‬فَاجْ ت َ َب ْذت ُ َها ِإلَ َ‬

‫ي‪ ،‬فَقُ ْلتُ ‪ :‬تَتَبَ ِعي ِب َها أَث َ َر الد َِم‪( ».‬بخاری)‪.‬‬ ‫س ْب َحانَ َ ِ‬
‫« ُ‬

‫رااااااد ‪ .‬ه ا اااااا ‪ :‬چ ناااااا‬ ‫ط اااااا‬ ‫خاااااا د ا راااااا‬ ‫راااااا دا‬ ‫( قاااااادا ی پنراااااا اه شاااااا‬
‫رااااااد ‪ .‬ا اااااا ‪ :‬چطاااااا ا ساااااا س‬ ‫ط اااااا‬ ‫رااااااد ا ف اااااا د‪( :‬خاااااا د ا راااااا‬ ‫ا ط اااااا‬ ‫خاااااا د‬
‫خااااااا د‬ ‫ا رااااااا طااااااا‬ ‫ااااااا ه‬ ‫راااااااد ‪ .‬پااااااا‬ ‫ا ط ااااااا‬ ‫هللا خااااااا د‬ ‫هللا ف ااااااا د‪( :‬سااااااارر‬
‫رڪن‪.‬‬ ‫رس خ‬ ‫ار‬ ‫ا ‪:‬‬ ‫ڪشید‬

‫ی ساااااا س خاااااادا‬ ‫ا د چ اااااا‬ ‫ا ا اااااا نی ع یشاااااا ‪ -‬ضاااااای هللا عن اااااا ‪ -‬ا یااااااد‪ :‬اااااا ریاااااا‬
‫ریاااا اااا راااا اااا‬ ‫رااا ا ا اااا ‪ :‬ریاااا اااا راااا اااا یااا د رااااد‬ ‫راااا ساااا ع دساااا ن ا ااااا ف‬ ‫دیاااد پاااا‬
‫ی د رد ‪.‬‬

‫ل ناااااای ا اااااا ه ڪاااااا د خاااااا‬ ‫ضاااااا ای یاااااای ا راااااا ڪ اااااا‬ ‫ن اااااا ی ڪاااااا چناااااای‬
‫اااااای شاااااا د ق یساااااا‬ ‫دااااااا‬ ‫سااااااخن نی ڪاااااا ر عااااااث خشاااااا پ‬ ‫اااااای ایاااااا د‬ ‫شااااااب صاااااا‬
‫سل ڪ ا‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫ڪ یی‬ ‫ڪنی پ‬

‫پااااااد ن اراااااا رڪ صاااااادی‬ ‫فاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫اه فاااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ان اااااای شااااااد‬ ‫ااااااا ا ا اااااا نی ع یشاااااا ‪ -‬ضاااااای هللا عن اااااا ‪ -‬ا د ر اااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا‬
‫ااااااا ا‬ ‫ضااااااای هللا عنااااااا د‬ ‫اه دفااااااا ع ااااااا‬ ‫ااااااای پااااااا‬ ‫ااااااای داشااااااا‬ ‫ر ااااااا رن ا رااااااا‬
‫ریااااا اه ع ااااا ڪااااا د‬ ‫ا د خ نااااا ا شاااااد رااااا خااااا ط شااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ا ااااا نی ع یشااااا ا یاااااد ‪:‬‬
‫ی رس ‪.‬‬ ‫رڪ‬ ‫ا ر ردن‬ ‫هی خ ڪ دف شد ر س‬

‫‪284‬‬
 ‫هدایت‬

‫سل ن‬ ‫خ ا‬

‫د‬ ‫د ای ری ی ڪند‬ ‫نی ع یش ‪ -‬ضی هللا عن ‪ -‬اه‬ ‫ا ا‬

‫ا‬ ‫یاااااااا‬ ‫ا اااااااای ایاااااااای هیناااااااا‬ ‫سااااااااط اااااااا دا خاااااااا د‬ ‫د‬ ‫ر اراااااااا هناااااااادا‬
‫ی س هی‬ ‫شڪ‬

‫ااااس ر ااااه راااا عراااادا طلب ضاااای هللا عناااا‬ ‫هناااای راااا د ڪاااا راااا‬ ‫اااا‬ ‫نااااد دخ اااا ع راااا‬
‫ساااااال ن‬ ‫اااااا ی دشاااااا‬ ‫اااااا ن ا خاااااا د س سااااااخ‬ ‫شاااااا ی ن اااااا د شااااااڪ ن ا د یااااااد‬
‫شد‪.‬‬ ‫ه ف ح ڪ شڪ‬ ‫ه خندق د‬ ‫ضعی ن د‬ ‫ر د ای‬

‫ناااااهد ساااااا س هللا‬ ‫رااااا ای رعیااااا‬ ‫ااااا ا عااااادادی اه هنااااا‬ ‫ااااای ناااااد ‪ -‬ضااااای هللا عنااااا ‪-‬‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬ ‫سل ر ن‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬ ‫د‬ ‫سل‬ ‫صلی هللا علی‬

‫سر ْقنَ َو الت َ ْزنِینَ ‪( »...‬احمد)‪.‬‬

‫شیئ ًا و الت ُ ِ‬ ‫ڪنَ با ِ‬
‫هلل َ‬ ‫علَی أ َ ْن الت ُ ِ‬
‫شر ْ‬ ‫«أُبَایِع ُ‬
‫ڪنَ َ‬

‫یااااد دهدی نڪنیااااد‬ ‫اااای ڪاااان راااا ایاااا ڪاااا راااا ای خاااادا شاااا یڪی نی‬ ‫(راااا شاااا ریعاااا‬
‫ا طاااااا ڪاااااا د‬ ‫ساااااال‬ ‫ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫هناااااا نڪنیااااااد‪ ...‬د این اااااا نااااااد سااااااخن‬
‫هد‬ ‫هاد هناااااا اااااای ڪناااااادا ا اه ایاااااا شاااااا ط ریعاااااا شاااااا‬ ‫خاااااا ن (ه‬ ‫اااااا یاااااا‬ ‫ا اااااا ‪:‬‬
‫هنااااا‬ ‫ه ااااا‬ ‫رلڪااااا ڪنیاااااها د‬ ‫هاد نیسااااا‬ ‫ااااا (هنااااا‬ ‫شاااااد هیااااا ا هنااااا ش یسااااا ی خااااا ن‬
‫ی ڪ دند‪.‬‬

‫ااااای‬ ‫سااااال اه یناااااد اسااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫د یاااااس ایااااا شااااا ط طلااااا رااااا د‬
‫ی ش د‪.‬‬ ‫د‬ ‫ی اه‬ ‫سط ا‬ ‫ع‬ ‫داند ڪ ر‬

‫هن ی ڪندا‬ ‫خن‬ ‫ی‬ ‫انڪ ڪ د ی ا ید‪:‬‬ ‫چن‬ ‫ای خ ن‬

‫‪285‬‬
 ‫هدایت‬

‫عبیدهللا بن عامر‬

‫ڪااااای رااااا د هنااااای رسااااای‬ ‫ا رااااا ا‬ ‫ااااا دی رااااا نااااا عریااااادهللا رااااا عااااا‬ ‫ااااا رعی‬ ‫د د ا‬
‫یڪنااااای ڪسااااای‬ ‫ن ا ااااا ‪ :‬یااااا فڪااااا‬ ‫ااااا رااااا د ا رااااا شااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫خااااا ن سااااای‬ ‫هیرااااا‬
‫ڪندا‬ ‫ق‬ ‫ق رس هیر یی‬ ‫د‬

‫ایااااا‬ ‫ااااای یاااااد ‪-‬د‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د اه ع اااااد ی ایااااا ڪااااا‬ ‫ن ا ااااا ‪ :‬نااااا فقاااااط یااااا‬ ‫شااااا‬
‫نر د‪.‬‬ ‫س‬ ‫ش‬

‫ه ا ‪ :‬ا ڪیس ا‬

‫‪.‬‬ ‫اب داد‪ :‬عریدهللا ر ع‬ ‫د‬

‫ا ری ه ی ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ه ا ‪ :‬ا ه رد‬

‫ا ‪:‬ا ه ید ‪.‬‬ ‫ش‬

‫ا ااااا هی‬ ‫فااااا ‪ .‬ثاااااس رسااااای ی اه هنااااا‬ ‫ی ناااااهد عریااااادهللا رااااا عااااا‬ ‫ایااااا ه هیرااااا‬
‫ر ن‪.‬‬ ‫ر ر‬ ‫اه ن‬ ‫سل‬ ‫ای ر اد‬ ‫ی ش یط نی پ‬ ‫ش یط نی ر ڪ ر چ‬

‫اااااای ا یااااااد‪ :‬اااااا د خ اساااااا ی اه اااااا دا ‪ .‬عریاااااادهللا‬ ‫راااااا ا‬ ‫د‬ ‫ه نااااااهد عریاااااادهللا اااااای‬
‫خ اس ان ا ر ها ید‪.‬‬ ‫ر ا ا ه ید د‬

‫یخ ا ‪.‬‬ ‫ا ر ای خ د‬ ‫ی ا ید‪:‬‬ ‫ه‬

‫ااااا اب د ساااا ی رااااا‬ ‫ااااای پ ساااا اااااا‬ ‫ااااای ا یااااد ‪ :‬اااا چناااااد ساااا اس اه اااا‬ ‫عریاااادهللا راااا ا‬
‫ی سی ‪.‬‬ ‫دادی ر خ اس ا‬

‫اب ی د ‪.‬‬ ‫صد ن‬ ‫ه ا ‪ :‬رپ‬

‫‪286‬‬
 ‫هدایت‬

‫لااااااا‬ ‫رظااااااا‬ ‫ااااااای‬ ‫د‬ ‫ا ا ااااااا ا ڪااااااان‬ ‫عریااااااادهللا ا ااااااا ‪ :‬ااااااااا اال د خ اسااااااا‬
‫د س داش ی ڪ ر خ اس ا ر سیا‬ ‫س ر سد ی ر ه‬ ‫ا‬

‫ا ‪:‬ن ‪.‬‬

‫ا ‪ :‬اس ا ی‪.‬‬

‫ااااااا‬ ‫ا اه دسااااااا‬ ‫رااااااا ی‬ ‫داااااااا‬ ‫پ‬ ‫ا ااااااا‬ ‫ااااااا رااااااا‬ ‫ااااااا‬ ‫پ ساااااااید ‪ :‬ااااااااا‬ ‫ساااااااپ‬
‫ااااان افڪنیاااااد یااااا رااااا ه ااااا د سااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫خشااااا ی ر شاااااد ر یاااااد‪ :‬ای ف شااااا ن ایااااا د‬
‫داش ی ر خ اس ا ر سیا‬

‫ه ا ‪:‬ن‬

‫ا ا ‪ :‬اس ا ی‪.‬‬

‫اااااا خاااااا د‬ ‫عاااااا اب ڪشاااااایدی ااااا‬ ‫اااااان افڪنااااااد شااااادی‬ ‫ااااا د‬ ‫پ سااااااید‪ :‬اااااااا‬ ‫ساااااپ‬
‫د س داش ی ر خ اس ا ر سیا‬ ‫ی ره‬ ‫ردیس شدی‬ ‫ر خ ڪس‬ ‫شد‬

‫ااااای‬ ‫اه خدا ناااااد طلاااااب غ ااااا‬ ‫ااااای ڪااااان‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ه ا ااااا ‪ :‬دی ااااا رااااا‬
‫ن ی‪.‬‬

‫نجار با عفت‬

‫عریاااادهللا راااا ساااا س اااا پااااین راااا ه اااای‬ ‫علیاااا اسااااا‬ ‫ی ساااا‬ ‫ف اااا‬ ‫شاااا ید ڪساااای ر یااااد‬
‫اااای‬ ‫اااا د نداشاااا ‪ .‬راااا‬ ‫یااااه ڪناااا نی‬ ‫ساااا یس ر یاااا‬ ‫اه ارااااها‬ ‫اااایچ یاااا‬ ‫ااااا دد ڪاااا‬
‫شاااااغ س رااااا‬ ‫نااااادا‬ ‫ن ااااا ی ڪااااا د خ نااااا ی یڪااااای اه ث‬ ‫داسااااا‬ ‫ااااای خااااا ا‬ ‫ااااا‬ ‫خااااا ط‬
‫ااااااا‬ ‫ڪااااااا ن رااااااا د ڪااااااا ه صااااااا رب خ نااااااا‬ ‫رااااااا د‪ .‬ا د داخاااااااس خ نااااااا سااااااا ا‬ ‫ڪااااااا‬
‫علی ا سا ڪ د‪.‬‬ ‫ی ڪند ڪ ه عهیه ص ر ی س‬ ‫ڪ ی ار ا‬

‫‪287‬‬
 ‫هدایت‬

‫فااااا ‪ .‬د ایااااا‬ ‫د‬ ‫رااااا سااااا ع رااااا سااااا‬ ‫ااااااه هنااااا ن ااااای ڪااااان‬ ‫ااااا د ا ااااا ‪ :‬ااااا‬
‫ا‬ ‫ا نڪنااااای ااااا‬ ‫رااااا ا ا ااااا ‪ :‬ااااااا ایااااا ڪااااا‬ ‫د‬ ‫یااااا اسااااالر ای‬ ‫چااااا‬ ‫ن ااااا ه یااااا‬
‫ن ااااا‬ ‫شااااا ع ڪااااا د رااااا ه ه ااااا ی شااااا د ی‬ ‫فااااا‬ ‫ااااای ڪشااااا ‪ .‬ااااا د رااااا اسااااا قر س ااااا‬
‫اااااس داد‪ .‬اااااا د راااااا ی ڪاااااا عاااااه فاااااا ط خاااااا ن راااااا ی ها ها‬ ‫اااااا ا راااااا ریاااااا‬ ‫ا یاااااد‪ :‬ا‬
‫اااا ا یاااا ی دادی اااا راااا‬ ‫خاااا د‬ ‫ڪاااا‬ ‫شااااد خاااادای راااا فضااااس‬ ‫اااای ا یساااا اه خ ناااا ریاااا‬
‫ا دا ڪن ‪.‬‬ ‫ی س‬

‫پ ڪدا نی‪.‬‬ ‫ی اه ع‬ ‫ن ن ی دی‬

‫عصاااااای ر یساااااا د‬ ‫انساااااا د ر اراااااا‬ ‫هااااااا ڪناااااا نی‬ ‫اااااا دی اساااااا ڪاااااا د‬ ‫ایاااااا‬
‫ااااای خااااا ا ی‬ ‫ااااا‬ ‫د ا ااااا یااااا ااااا‬ ‫ا رااااا دسااااا‬ ‫نرااااا‬ ‫یڪااااای اه صااااا‬ ‫«نااااا » ر یاااااد‬
‫نر ی ش یا‬ ‫اس ر یڪی اه ص‬ ‫ڪ‬

‫اااااای‬ ‫علیاااااا ا سااااااا ر یساااااا یا اااااااا‬ ‫ی ساااااا‬ ‫ه ی اااااا د ڪناااااا‬ ‫یاااااا اااااای خاااااا ا ی‬
‫ر اخاق پی ر ا ا دا ڪنی‪.‬‬ ‫ر شی‬ ‫پ ڪدا‬ ‫خ ا ی ن یب‬

‫عزت مسلمانان در عفت و پاکدامنی آنان است‬

‫ا اه ی اااااا د‬ ‫ناااااا‬ ‫پ کاااااادا نی دیناااااا‬ ‫هد راااااا ع اااااا‬ ‫راااااا چناااااا‬ ‫ساااااال ن‬ ‫راااااادا کاااااا‬
‫نااااهد‬ ‫ااااد‬ ‫راااا راااا ها‬ ‫ساااال‬ ‫ه‬ ‫رناااای ینقاااا ع پاااا ڪ ساااا هی ڪ دنااااد‪ .‬ااااد اساااا ڪاااا یاااا‬
‫سااااا ی ان‬ ‫ی ااااا دی ا شااااا ی ر سااااان ا رااااا‬ ‫ااااا چیاااااهی رخااااا د‪ .‬یااااا‬ ‫ف شاااااند ای نشسااااا‬
‫عنااااا‬ ‫شااااا د رااااا ایااااا‬ ‫ن ن یااااا‬ ‫ااااای ااااای اااااا یی عااااا‬ ‫اااااا دد‪.‬‬ ‫ن ن یااااا‬ ‫ااااا عااااا‬ ‫رسااااا‬
‫سااااا ی اه سااااا ق‬ ‫نظااااا‬ ‫شااااا د رلڪااااا‬ ‫رااااادنن شاااااڪ‬ ‫ااااا ی راااااد یااااا ریشااااا‬ ‫نیسااااا ڪااااا‬
‫ی اف دا‬ ‫چ ا‬ ‫اه‬ ‫ی دانید پ‬ ‫پ ین اس‬

‫ناااااااد رااااااا د ر خ سااااااا‬ ‫ی‬ ‫سشااااااا‬ ‫ن‬ ‫سااااااال ن‬ ‫ااااااا د سااااااال نی نسااااااار رااااااا‬
‫سااااااا س هللا صااااااالی هللا علیااااااا‬ ‫ا ڪشااااااا ند‬ ‫ااااااا د سااااااال‬ ‫ااااااا‬ ‫ی دیااااااا‬ ‫ی ااااااا دی ا ڪشااااااا‬

‫‪288‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا‬ ‫یشاااااااا‬ ‫ا اااااااا اس اساااااااالر‬ ‫ڪاااااااا د‬ ‫اه دیناااااااا ریاااااااا‬ ‫ا ر صاااااااا‬ ‫ساااااااال ی دیاااااااا‬
‫ص رب ن د‪.‬‬

‫ااااهای اااا د ی اااا دی ڪاااا‬ ‫ن راااا اساااا ‪ .‬پاااا‬ ‫اااا راااا خاااا ط ر ااااظ ع اااا‬ ‫اااا ی ایاااا‬
‫ساااااهای ریلااااا ان ڪااااا اه ایااااا ڪااااا ن دفااااا ع ن دناااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ا هیااااا پااااا ا اشااااا‬ ‫ع ااااا‬
‫ط د ر د‪.‬‬

‫ق یسااااا ڪنااااای ‪ .‬سااااا ی‬ ‫چااااا ا ااااا ه ااااای رینااااای‬ ‫ا ا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ایااااا‬ ‫رااااا س ریااااا یی‬
‫اااا ا اااا ه اااای ریناااای ڪاااا رساااای ی‬ ‫شااااد‪.‬‬ ‫اااایلن ع یاااا‬ ‫اااا‬ ‫اه ساااا ق پاااا ی ایاااا ه علاااای‬
‫ااااای سااااا هند‪ .‬پااااا‬ ‫ا ن یااااا‬ ‫ااااا یی اه ردنشااااا‬ ‫ریااااا یی سااااا‬ ‫ااااایچ شااااا‬ ‫راااااد‬ ‫اه هنااااا‬
‫رااااا اد نسااااار رااااا خااااا ا ن ڪ سااااا ا چااااا ا رااااا چنااااای‬ ‫ڪ سااااا ا یااااا‬ ‫سااااال ن‬ ‫ع ااااا‬
‫ع ااااا نسااااار رااااا‬ ‫ا رااااا ا داد اسااااا ا یااااا‬ ‫شاااااد اه خ نااااا‬ ‫ضاااااعی ا ااااا ه ی خلااااا‬ ‫سااااا‬
‫دان اااااااااای دایاااااااااای نساااااااااار راااااااااا خاااااااااا ا هاد ان‬ ‫راااااااااا اد هاد ان ڪ ساااااااااا ا یاااااااااا‬
‫ڪ س ا‬ ‫د سل‬ ‫نسر ر‬ ‫د سل‬ ‫ڪ س ا ی‬

‫ااااا ی‬ ‫اااااد اسااااا ڪااااا ا ااااا ‪ :‬ااااا د ریڪااااا ی رااااا د د یڪااااای اه ڪ چااااا‬ ‫اه ار شااااا‬
‫ااااااا ب ڪ ااااااا ن شاااااااد فااااااا دا ااااااا د رااااااا ای‬ ‫د شاااااااد‬ ‫دینااااااا ڪنیهڪااااااای اه ڪنااااااا‬
‫ا د اه ڪااااا د ااااا‬ ‫ااااا دسااااا‬ ‫سااااال ناااااهدن دناااااد ااااا‬ ‫رااااا سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ریعااااا‬
‫ب‬
‫وووووووواح َ‬
‫ِ‬ ‫صو‬ ‫ا ااااااااا ‪« :‬أَحْ ِ‬
‫سوووووووووبُڪَ َ‬ ‫دسااااااااا ن ا عقاااااااااب ڪشاااااااااید‬ ‫رااااااااا ا ریعااااااااا ڪااااااااان پااااااااا‬
‫ااااا‬ ‫اااااچ‬ ‫ااااا‬ ‫د ر خ ااااا ر شااااای‪ .‬یعنااااای ‪:‬‬ ‫ااااای ڪااااان ڪااااا ااااا‬ ‫ا ْل ُجبَ ْیووووو َذ ِة»(احمووووود) (ا ااااا‬
‫د ر خ ی دی هی نیس یا‬

‫ا یریناااااای‬ ‫ساااااال‬ ‫اااااای ساااااا س هللا صاااااالی هللا علیاااااا‬ ‫ساااااال ن فاااااا دای ی اااااا‬ ‫راااااا اد‬
‫دا یا‬ ‫اری ر ای ا‬ ‫چ‬ ‫ایس د اس‬ ‫ڪ خش ین ن د ر ار‬

‫‪289‬‬
 ‫هدایت‬

‫ه سااااااا خیه خ ا اااااااد‬ ‫ه‬ ‫ااااااای‬ ‫یشااااااادی‬ ‫رااااااا‬ ‫ای ڪااااااا ن د دنیااااااا رااااااا ا‬
‫ر د‪.‬‬

‫سااااااا س هللا صااااااالی‬ ‫ن ااااااا ی ڪااااااا‬ ‫ه ی ااااااا‬ ‫ڪااااااا‬ ‫ا صااااااا‬ ‫سااااااا‬ ‫رسااااااا‬
‫اااای ڪنااااد ا اااا اااا‬ ‫دیاااادا‬ ‫خاااا ن ااااد ااااا یی راااا ساااال ن‬ ‫یاااای‬ ‫ساااال راااا خاااا ن‬ ‫هللا علیاااا‬
‫ااااااای‬ ‫سااااااال ن‬ ‫رااااااا عااااااا‬ ‫ا ااااااای د ی‬ ‫پ شااااااان سااااااال ن‬ ‫ای ڪسااااااای ڪااااااا ر ااااااا‬
‫سااااال دسااااا ن ا‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااای ڪنااااای‬ ‫پااااا‬ ‫ا پااااا‬ ‫ع ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ن ااااا ی‬
‫ا ش ع ن ی ڪند‪.‬‬ ‫ه ی‬ ‫ن اش‬ ‫د دس‬

‫ااااای ا ااااا ‪ :‬ای سااااا س‬ ‫سااااال د یاااااد‬ ‫سااااا س هللا صااااالی هللا علیااااا‬ ‫ااااا ا رااااا سااااا‬ ‫ایااااا‬
‫ف اااا ی ا ڪاااا ا ن اااای ڪاااان‬ ‫اااااه چناااای‬ ‫راااا خاااادا ساااا د راااا‬ ‫هللا راااا اااا ریعاااا ڪاااا‬
‫رن ر ای ‪».‬‬ ‫د‪« :‬فنع ال َا» (ار د «خ ب اس‬ ‫سل ف‬ ‫س س هللا صلی هللا علی‬

‫نمونە ی دیگری از عفت و پاڪدامنی‬

‫ا ‪:‬‬ ‫ر‬ ‫د اس ڪ ا ‪ :‬ار عر‬ ‫اه عط ء ر أر ر‬

‫ي فَقَالَتْ ‪ِ :‬إ ِنهي أُص َْرعُ‪،‬‬ ‫س ْودَا ُء‪ ،‬أَت َ ِ‬

‫ت النَبِ َ‬ ‫« أَالَ أ ُ ِریكَ ا ْم َرأَةً ِم ْن أ َ ْه ِل ا ْل َجنَ ِة؟ قُ ْلتُ ‪ :‬بَلَى‪ ،‬قَالَ‪َ :‬ه ِذ ِه ا ْل َم ْرأَةُ ال َ‬

‫ّللاَ أ َ ْن یُعَافِیَ ِك»‪.‬‬ ‫ت َولَ ِك ا ْل َجنَةُ‪َ ،‬و ِإ ْن ِ‬

‫شئْ ِ‬
‫ت َدع َْوتُ َ‬ ‫صبَ ْر ِ‬ ‫ّللاَ ِلي‪ .‬قَالَ‪ِ « :‬إ ْن ِ‬
‫شئ ْ ِ‬
‫ت َ‬ ‫ع َ‬ ‫َو ِإ ِنهي أَت َ َك َ‬
‫ش ُ ‪ ،‬فَا ْد ُ‬

‫ّللاَ ِلي أ َ ْن ال أَت َ َك َ‬

‫ش َ ‪ ،‬فَ َدعَا لَ َها‪َ .‬ح َدثَنا ُم َح َم ٌد أخ ِبرنا َم ْخلَ ٌد ع َْن‬ ‫ع َ‬ ‫ص ِب ُر‪ ،‬فَقَالَتْ ‪ِ :‬إ ِنهي أَت َ َك َ‬
‫ش ُ ‪ ،‬فَا ْد ُ‬ ‫فَقَالَتْ ‪ :‬أ َ ْ‬

‫ستْ ِر ا ْل َ‬
‫ڪعبَة» (بخاری)‪.‬‬ ‫علَی ِ‬ ‫ع َطا ٌء أَنَه َرأی أ َم ُزفَ َر تِلڪَ ا ْمرأةَ َطویلَةٌ َ‬
‫سودَا َء َ‬ ‫ابن ُج َر ْیحٍ أ َ ْخبَ َرنِی َ‬
‫ِ‬

‫رد ‪.‬‬ ‫ند ا ا ‪ :‬ی نش‬ ‫نش‬ ‫ه ر شی ار‬ ‫(ی ی‬

‫‪290‬‬
 ‫هدایت‬

‫عااااا‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ایااااا ه سااااای پ سااااا ناااااهد سااااا س هللا اااااد ا ااااا ‪ :‬ااااا صااااا ع دا‬
‫ااااای خااااا ا ی اه خااااادا ااااای‬ ‫ااااای ڪااااان ‪ .‬رااااا ای دعااااا ڪااااا ‪ .‬سااااا س هللا ف ااااا د‪ :‬ااااااا‬ ‫ا شاااااڪ‬
‫ااااای‬ ‫ر نااااا‬ ‫افاااااه د‪ :‬عااااا‬ ‫ااااای ڪااااان ساااااپ‬ ‫ا شااااا د اااااد‪ .‬ه ا ااااا ‪ :‬صااااار‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫خااااا ا‬
‫رااااا رعاااااد‬ ‫سااااا س هللا رااااا این دعااااا ف ااااا د اه‬ ‫شااااا د اه خااااادا رخااااا ا ااااا ایااااا ا نااااا نشااااا د‬
‫ن ر نااااا ن ااااای ا دیاااااد‪ .‬ر اااااد رااااا ای ااااا ا ااااا ڪااااا‬ ‫ااااای صااااا ع سااااا ا ن ااااای اااااد عااااا‬
‫اااااد رلناااااد‬ ‫ه‬ ‫ا هفااااا ؛‬ ‫د اسااااا ڪااااا عطااااا ء رااااا ا ا ااااا ڪااااا ا‬ ‫ااااا یح‬ ‫خلاااااد اه ارااااا‬
‫پ شن ڪعر دید اس ‪.‬‬ ‫ا د ڪن‬ ‫سی پ س‬

‫ااااااا دد ایاااااا ا اااااا اه ڪن اااااا س ا اد ی ا‬ ‫ن ن یاااااا‬ ‫ایاااااا ه د ساااااا ناااااادا د عاااااا‬

‫ااااا هناااااا نی ا یرینااااای ڪاااااا رااااا دنرااااا س راااااای ر ااااا ری ساااااا ند‬ ‫د راااااا ی ڪااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫خااااا‬
‫ع ااااا‬ ‫ساااا هند پااااا‬ ‫ا ن یااااا‬ ‫یناااااد اااا ردنشااااا‬ ‫شاااا‬ ‫ااااا‬ ‫ف صااااا‬ ‫اااا‬ ‫ن سااااار‬ ‫ع شاااا‬
‫پ ڪدا نی ڪ س ا‬

‫دناااااادا‬ ‫پ ڪاااااادا نی ا راااااا چناااااا‬ ‫نیساااااا ڪاااااا ع اااااا‬ ‫یاااااا ظی اااااا ی اااااا ساااااال ن‬
‫ر ی یا‬

‫یااااا‬ ‫اد‬ ‫اسااااا ڪااااا خدا ناااااد‬ ‫ااااا د ه شااااا‬ ‫ر یاااااد رااااادانی ڪااااا ا رااااا ط یااااا‬
‫د‬ ‫اااااا ا داد اااااا انساااااا‬ ‫اااااا ی راااااااس ا راااااا ای ا ضاااااا ی‬ ‫ا‬ ‫رناااااای د اااااا ا داد اساااااا‬
‫نی ید‪.‬‬ ‫ر ا ا ف‬ ‫دا هن‬

‫از زنا و راه های آن بر حذر باش‬

‫ی ڪساااااا نی ڪاااااا د‬ ‫ی هناااااا صاااااارر ن اااااای ڪناااااای رلڪاااااا د راااااا‬ ‫اااااا فقااااااط د راااااا‬
‫اااای ااااا یی ‪ .‬اااا انی ڪاااا راااا دخ اااا ی د ساااا‬ ‫اااای دا نااااد نیااااه سااااخ‬ ‫فرشاااا ااااد راااا‬ ‫ا هناااا‬
‫ااااا‬ ‫ن ااااا ن ا‬ ‫ڪسااااای ڪااااا افسااااا‬ ‫ااااای طااااا‬ ‫ااااای اااااا ا د‬ ‫ا اااااد‬ ‫ااااای شااااا د د ایااااا‬
‫ااااا انی ڪااااا‬ ‫ا رااااا ه ااااای ڪناااااد‬ ‫ارااااا ری اااااا ی این نااااا‬ ‫ااااای ڪناااااد ڪسااااای ڪااااا صااااا ر‬

‫‪291‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا خ ا اااااد رااااا نااااا هدن‬ ‫کااااا ی ااااا‬ ‫ی ااااای اناااااد‬ ‫ااااای ڪناااااد فقاااااط ر خ اسااااا‬ ‫ا ااااا‬
‫ا رااااا‬ ‫ااااا نااااا‬ ‫نناااااد‬ ‫ااااا‬ ‫فرشااااا ر ااااا‬ ‫ا هنااااا‬ ‫ااااا ى ایااااا افااااا اد د‬ ‫ان ااااا د اااااد‪.‬‬
‫خ انی ‪.‬‬ ‫ا ید ف ا‬ ‫ى هن سخ‬ ‫د ر‬ ‫ار دیث نر ى‬ ‫ی‬ ‫خ اند‬

‫ی‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ‫خدا ند ر‬

‫‪َ ‬و َلا َت ْق َر ُبوا ال ِّزنا اِنَّه كَا َن فَ ِ‬

‫احشَ ًة َو َس َاء َسبِيلا ً ‪( ‬اسرا‪.)32/‬‬

‫(به زنا نزديك نشويد كه گناهى بسيار زشت و بدترين راه و شيوه است)‬
‫ند‪:‬‬ ‫صی‬ ‫ا چنی‬ ‫ع س عر د ا ر‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ی دی‬ ‫د‬

‫ين َلا َي ْد ُعو َن َم َع الل ِه اِلَٰهاً ا َخ َر َو َلا َي ْق ُتلُو َن النَّ ْف َ‬

‫س الَّتِى َح َّر َم الل ُه اِلَّا بِالْ َح ِّق َو َلا َي ْزنُو َن َو َمن‬ ‫‪َ ‬و الَّ ِذ َ‬
‫اب‪( ...‬فرقان‪-70‬‬ ‫اب َي ْو َم الْ ِق َيا َم ِة َو َيخْ لُ ْد فِي ِه ُم َهانًا ‪ ‬اِ َّلا َمن َت َ‬ ‫َي ْف َعل َٰذلِكَ َيلْ َق اَثَا ًما ‪ُ ‬ي َضا َع ْ‬
‫ف لَ ُه الْ َع َذ ُ‬
‫‪.)6٨‬‬

‫"كسانى كه با الله معبود ديگرى را به فرياد نمى خوانند و پرستش نمى نمايند‪ ،‬انسانى را كه‬
‫خداوند خونش را حرام كرده است به قتل نمى رسانند مگر به حق‪ ،‬و زنا نمى كنند؛ چرا كه هر كس‬
‫اين كار را انجام دهد كيفر ان را مى بيند‪ .‬عذاب او در قيامت مضاعف مى گردد و خوار و ذليل جاودانه‬
‫در عذاب مى ماند‪ .‬مگر كسى كه توبه كند‪."...‬‬
‫د راااااا اى خدا نااااااد‬ ‫شاااااا ی نیاااااا‬ ‫عراااااا دا ر‬ ‫اااااا صاااااا‬ ‫اااااا ریناااااای‬ ‫یاااااا‬ ‫د ایاااااا‬
‫اااا‬ ‫اااا ریناااای‬ ‫اااا شااااد اساااا‬ ‫اااا راااا ر شااااد هناااا ن اااا د‬ ‫ااااس ااااه د صاااا‬ ‫عااااد‬
‫د‬ ‫اااااا د ااااااد چاااااا‬ ‫ا راااااا هن اااااا ا‬ ‫عااااااد ى عاااااا اب د دناااااا‬ ‫ننااااااد"‬ ‫اه "هناااااا ن اااااا‬ ‫پاااااا‬

‫‪292‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااا‬ ‫چنااااد ر اراااا‬ ‫چناااادی‬ ‫رل اااا ع ارشاااا‬ ‫اااا ف نیساااا‬ ‫اااان راااا اى ناااا‬ ‫ه ی اااا عاااا اب‬
‫ش د‪.‬‬

‫پااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ااااان خااااا‬ ‫ااااا د سااااا‬ ‫ااااان دنیااااا ی ااااا اه‬ ‫ااااا‬ ‫اه ط فااااا ر یاااااد رااااادانی‬
‫ش د‪.‬‬ ‫د ر ار‬ ‫ا‬ ‫د ر ار ش د فقط ر اى هن‬ ‫چ ر سد ر ای‬

‫ند‪:‬‬ ‫ص‬ ‫ا ای چنی‬ ‫ن‬ ‫خدا ند ع س‬ ‫چنی ردانی‬

‫‪ ‬لَ َها َس ْب َع ُة اَ ْب َواب ل ِ ُك ِّل َباب ِم ْن ُهم ُج ْز ٌء َم ْق ُسوم ‪( ‬حجر‪.)٤٤/‬‬

‫( دوزخ هفت در دارد و هر در براى بخش خاص و ويژه اى از انان است )‬

‫ی‬ ‫راااااااادر‬ ‫اااااااا د اه ى هن اااااااا ا اساااااااا‬ ‫اااااااا ی د اه‬ ‫طراااااااا ا یااااااااد‪ :‬سااااااااخ‬
‫س ‪.‬‬ ‫ی‬ ‫یس‬ ‫ی‬ ‫د دن‬ ‫ی‬ ‫نظ‬ ‫هش‬

‫ا هناااااا ا د‬ ‫اااااا‬ ‫ساااااا ن‬ ‫ننااااااد هن اااااا ا‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا اه ایاااااا د اه عراااااا‬ ‫ساااااا ن‬
‫ر شند‪.‬‬ ‫پین ا ف اند‬

‫ار دیث‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صل هللا علی‬

‫امرأَةً ال ت َ ِح ُّل لَهُ » (صحیح الجامع)‪.‬‬

‫س َ‬ ‫« ألن یُ ْطعَنَ فِى َرأْ ِس أ َ َح ِد ُك ْم ِب ِم ْخیَ ٍط ِم ْن َحدِی ٍد َخی ٌْر لَهُ ِمن أَن یَ َم َ‬

‫ااااا د هنااااا اسااااا‬ ‫ر ااااا اه ااااا‬ ‫نااااا د سااااا ی ااااا اه شااااا‬ ‫رااااا د سااااا ه‬ ‫( فااااا‬
‫‪.‬‬ ‫ى ر ا اس‬ ‫ر‬

‫‪293‬‬
 ‫هدایت‬

‫دی ااااا د‬ ‫رااااا د یااااا هد سااااایش نااااا رااااا سااااا رااااا ا نااااا اى ااااا اه طااااا‬ ‫فااااا‬ ‫پااااا‬
‫دس رهند‪.‬‬ ‫ر ه ن ر‬ ‫ىش‬ ‫اه‬ ‫اس‬ ‫اه‬ ‫ر‬ ‫ری ید ر اى انس‬

‫راااا‬ ‫اااا د راااا دساااا چناااای ر شااااد پاااا‬ ‫اااا‬ ‫یاااا راااا چناااای صاااارن اى اندیشاااا ید ایاااا ا اااااا‬
‫چ ن اس ا‬ ‫ب‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صل هللا علی‬

‫س ِه » (ضعی‬
‫میص ِمن َرأ ِ‬
‫َ‬ ‫ع هللاُ ِم ْنهُ اْلیمانَ َك َما یَخلَع اْلن َ‬
‫سانُ القَ‬ ‫« َمن َز ٰنَى أو ش َِر َ‬
‫ب ال َخ ْم َر نَ َز َ‬

‫الجامع)‪.‬‬

‫ااااا‬ ‫ا اه ا ریااااا‬ ‫ناااااد یااااا شااااا اب ااااا ن شاااااد خدا ناااااد ای ااااا‬ ‫ااااا هنااااا ااااا‬ ‫( سااااا‬
‫اه س ‪.‬‬ ‫د پی ا‬ ‫د ثس ری‬

‫ش د‪.‬‬ ‫ا ف‬ ‫هن‬ ‫اه شخ‬ ‫ای‬ ‫پ‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫ی دی‬ ‫سل د‬ ‫س س هللا صل هللا علی‬

‫الزاني ِحینَ یَ ْزنِي َو ُه َو ُم ْؤ ِمنٌ » (بخارى)‪.‬‬

‫« َال یَ ْزنِي َ‬

‫ندا د ‪.‬‬ ‫هن ای‬ ‫ن‬ ‫( هن‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫چنی‬

‫اب أ َ ِلی ٌم » (مسلم)‪.‬‬

‫ع َذ ٌ‬
‫یه ْم َو لَ ُه ْم َ‬ ‫« ث َ َالثَةٌ َال یُ َك ِله ُم ُه ْم هللاُ یَ ْو َم ال ِقیَا َم ِة َو َال یَن ُ‬
‫ظ ُر ِإلَ ِ‬
‫یه ْم َو َال یُ َز ِ هك ِ‬

‫نااااد ناااا‬ ‫ن اااا ن اااا‬ ‫ه ی اااا راااا ساااا ن اااا سااااخ ن اااا ا یااااد راااا ناااا‬ ‫"خدا نااااد د‬
‫اس "‪.‬‬ ‫د ان ظ ش‬ ‫ع اب د دن‬ ‫س هد‬ ‫ن‬ ‫اپ‬

‫‪294‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا د اسااااا ‪ :‬خدا ناااااد رااااا نااااا‬ ‫ا ریااااا‬ ‫ااااا ها‬ ‫سااااال سااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااال هللا علیااااا‬
‫ا ناااا‬ ‫اه‬ ‫ناااا‬ ‫ن اااا ساااا هد پاااا‬ ‫ا پاااا‬ ‫نااااد ناااا‬ ‫ن اااا ن اااا‬ ‫نااااد راااا ناااا‬ ‫صاااارر ن اااا‬
‫اس ‪.‬‬ ‫د ان ظ ش‬ ‫ع ار د دن‬ ‫ند رل‬ ‫ر‬ ‫دا‬ ‫نب پ‬ ‫اه‬ ‫ر‬

‫س ندا‬ ‫سل ن‬ ‫‪-‬اى س س هللا صل هللا علی‬

‫اناااااد د پیااااا ى ان هنااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫"پی ااااا د هن ااااا " هیااااا ا پی ااااا د هن ااااا‬ ‫‪ -‬ا ااااای ن ااااا‬
‫فرش شد اس ‪.‬‬ ‫ب هن‬ ‫ان‬ ‫اه د ا‬ ‫ند رل‬

‫راااااا‬ ‫اااااا ن نااااااد اه قااااااد ن نپ یااااااهد‬ ‫ق‬ ‫عصاااااای‬ ‫اااااا ا د ر اراااااا‬ ‫اااااااا‬ ‫پاااااا‬
‫ااااا‬ ‫لااااارن‬ ‫ااااا د‬ ‫عصااااای عااااا د‬ ‫ف هناااااد رااااا ایااااا‬ ‫ااااا د ه‬ ‫خااااادا پنااااا نرااااا د ر ااااا رااااا‬
‫هد شد اس ‪.‬‬

‫نااااااهد‬ ‫سااااااع د ضاااااا هللا عناااااا ا یااااااد‪ :‬اه ساااااا س هللا پ سااااااید ‪ :‬چاااااا اناااااا‬ ‫عراااااادهللا راااااا‬
‫اس ا‬ ‫خدا ند ره‬

‫د‪ « :‬أَن تَجْ عَ َل ِلِل نِدًّا َو ُه َو َخلَقَكَ »‪.‬‬ ‫ف‬

‫‪.‬‬ ‫ا د‬ ‫نند‬ ‫ا ف ید اس‬ ‫ر اى هللا‬ ‫( ای‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫دی‬ ‫ا‬ ‫دا‬ ‫ین پ‬ ‫چند رظ پین ای ف‬

‫ين َلا َي ْد ُعو َن َم َع الل ِه اِل َٰ ًها ا َخ َر ‪( ‬فرقان‪.)6٨/‬‬

‫‪َ ‬و الَّ ِذ َ‬
‫( كسانى كه با الله معبود ديگرى را به فرياد نمى خوانند و پرستش نمى نمايند)‪.‬‬
‫دا ا‬ ‫ا ‪ :‬سپ‬

‫‪295‬‬
 ‫هدایت‬

‫د‪َ « :‬و أَن ت َ ْقت ُ َل َولَدَكَ ت َ َخا ُ أَن یَ ْطعَ َم َمعَكَ »‪.‬‬ ‫ف‬

‫ش ی ش در ش‬ ‫ای ر‬ ‫د‬ ‫ای‬ ‫ا اه‬ ‫( ف هند‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫خدا ند ع س‬

‫س الَّتِى َح َّر َم الل ُه اِلَّا بِالْ َح ِّق ‪( ‬فرقان‪)6٨/‬‬

‫‪َ ‬و َلا َي ْق ُتلُو َن النَّ ْف َ‬
‫( كسانى را كه خداوند خونش را حرام كرده است به قتل نمى رسانند مگر به حق )‪.‬‬
‫دا ا‬ ‫ا ‪ :‬سپ‬

‫د‪ «:‬أَن ت ُ َزا ِن َى ِب َح ِلیلَ ِة َج ِاركَ » (بخارى)‬ ‫ف‬

‫‪.‬‬ ‫س ی ا هن ن‬ ‫ر ه‬ ‫( ای‬

‫ااااا‬ ‫ایااااا سااااا ااااا سااااا ند ااااااا خااااا ب رااااادا ریندیشااااای‬ ‫ااااا ی ان ااااا‬ ‫رنااااا ر ای راااااه‬
‫یب ی اس ‪:‬‬ ‫ثس‬ ‫یرن د س‬ ‫رینی‬

‫ين َلا َي ْد ُعو َن َم َع الل ِه اِل َٰ ًها ا َخ َر َو َلا َي ْق ُتلُو َن النَّ ْف َ‬

‫س الَتِى َح َّر َم الل ُه اِ َّلا بِالْ َح ِّق َو َلا َي ْزنُو َن ‪‬‬ ‫‪َ ‬و الَّ ِذ َ‬
‫(فرقان‪.)6٨/‬‬

‫(كسانى كه با الله معبود ديگرى را به فرياد نمى خوانند و پرستش نمى نمايند‪ ،‬انسانى را كه‬
‫خداوند خونش را حرام كرده است به قتل نمى رسانند مگر به حق‪ ،‬و زنا نمى كنند)‪.‬‬
‫ئااااس شااااد راااا اى خاااادا‬ ‫اااا د دا د ا راااا ط شاااا ی‬ ‫اااا د‬ ‫ایاااا ساااا‬ ‫یاااا‬ ‫چاااا ا راااا ط‬
‫ر هن چیس ا‬

‫‪296‬‬
 ‫هدایت‬

‫ره ااااااا خدا نااااااد اااااا ساااااا هد ا هن‬ ‫لاااااارن ا عاااااا ى اه یراااااا‬ ‫اااااا ااااااا یی ‪ :‬هن اااااا‬
‫اه ایااااا‬ ‫یااااا شااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ااااای طااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اه هللا ّ‬
‫عه اااااس ااااا ر شاااااد ه‬ ‫ه ناااااهد ا ریشااااا‬
‫س ا‬ ‫ر ال‬

‫ر هن چیس ا‬ ‫ا رط سن‬

‫شاااااا ى ا اااااا راااااا‬ ‫اااااا ى ااااااس‬ ‫ن یاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫هن اااااا‬ ‫هد‬ ‫اااااا اااااا‬ ‫اااااا ااااااا یی‬
‫ااااا‬ ‫ى ساااااقط نااااای‬ ‫ااااا چنااااای د رااااا‬ ‫نااااای‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا ایااااا د ط عااااا‬ ‫خااااا ط هنااااا صااااا‬
‫هى خ ا ااااااد سااااااید اااااا‬ ‫اااااا دانساااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫ر صااااااس هن ساااااا ‪ .‬ساااااا س هللا صاااااال هللا علیاااااا‬
‫ااااای د یاااااس اااااس ا رااااا هنااااا‬ ‫ااااا ی راااااد رااااا‬ ‫ا‬ ‫اراااااط ن شااااا ع ساااااقط نااااای‬ ‫رااااا خااااا ط‬
‫دا ند‪.‬‬ ‫ر‬ ‫دا رط سر‬ ‫د د رن ر ای ای س‬ ‫ا رط‬

‫اااا ر اااا راااا‬ ‫اااا ر خاااا اه‬ ‫اااا ریاااان‬ ‫ناااای‬ ‫اااا‬ ‫ن اااا‬ ‫پ ناااادا‬ ‫اااا راااا ری اناااا‬
‫ا اااا ساااا رس‬ ‫اااا د‬ ‫راااا‬ ‫ثاااا س‬ ‫اااا ى هناااا اااا اااا د ن اااا د نااااد راااا عناااا ا‬ ‫قد اااا چیناااا‬
‫ااااا ایااااا‬ ‫یااااا اه‬ ‫نااااا دی ااااا ى رااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا ایااااا ی ؛ ااااااا‬ ‫ااااا اسااااا د نظااااا‬ ‫ط فااااا‬
‫راااادیس اااا‬ ‫اااا اه شاااای‬ ‫خط ناااا‬ ‫اااا‬ ‫رشاااا‬ ‫اااا د راااا ا نهدیاااا شاااا د راااا ریاااا ان‬ ‫راااا‬
‫ش د‪.‬‬

‫رااااا‬ ‫ااااا رااااا ااااا دا نااااا ر‬ ‫ا ااااا شااااان ی‬ ‫ااااا ا ااااا ه اخرااااا هنااااا ن‬ ‫ااااا‬ ‫د رااااا‬
‫نند‪.‬‬ ‫چن‬ ‫هنند ی چنی‬

‫ااااااا د‬ ‫سااااااال خسااااااا‬ ‫ااااااا خ شاااااااید د ع اااااااد سااااااا س هللا صااااااال هللا علیااااااا‬ ‫ن ااااااا‬
‫اااااا د‬ ‫ا طاااااا الن‬ ‫یاااااا‬ ‫ساااااال راااااا اااااا د ن اااااا ه خ انااااااد سااااااپ‬ ‫ساااااا س هللا صاااااال هللا علیاااااا‬
‫اااااا ع ا‬ ‫د راااااا‬ ‫اااااا د سااااااپ‬ ‫ا طاااااا الن‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااا د د راااااا‬ ‫اااااا ع ا طاااااا الن‬ ‫سااااااپ‬
‫عااااااا د‬ ‫اد‬ ‫ااااااا‬ ‫ااااااای‬ ‫سااااااا د اى طااااااا الن ن ااااااا د ساااااااپ‬ ‫ااااااا د ساااااااپ‬ ‫طااااااا الن‬
‫شااااا شاااااد رااااا د رااااا اى‬ ‫خ شاااااید‬ ‫سااااا ند‪ .‬د ایااااا ه ااااا‬ ‫ااااا ا ن ااااا د ن ااااا ه ا رااااا پ یااااا‬

‫‪297‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااا ین اااااا د‬ ‫ا ااااااد‬ ‫ا‬ ‫سااااااپ‬ ‫اااااا د ار اااااادا ر ااااااد خااااااداى ا ا اااااا‬ ‫اااااا د سااااااخن ان‬
‫د‪:‬‬ ‫ف‬

‫ٰ‬
‫ت أ َ َح ٍد َو َال ِل َحیَاتِ ِه فَ ِ َذا َرأ َ ْیت ُ ْم ذ ِلكَ فَا ْدعُوا َ‬
‫هللا‬ ‫سفَ ِ‬
‫ان ِل َم ْو ِ‬ ‫هللا َال یَ ْخ ِ‬
‫ت ِ‬ ‫س َو القَ َم َر آیَت َ ِ‬
‫ان ِمن آیَا ِ‬ ‫« ِإنَ الش َْم َ‬

‫ع ْب ُدهُ أ َ ْو‬ ‫هللا أَن َی ْزنِ َ‬

‫ى َ‬ ‫ص َدقُوا» ث ُ َم قَالَ‪َ « :‬یا أ ُ َمةَ ُم َح َم ٍد َو ِ‬
‫هللا َما ِمن أ َ َح ٍد أ َ ْغیَ ُر ِمنَ ِ‬ ‫صلُّوا َو ت َ َ‬
‫َو َكبِهروا َو َ‬

‫ت َ ْزنِ َى أ َ َمتُهُ‪َ ،‬یا أ ُ َمةَ ُم َح َم ٍد َو ِ‬

‫هللا لَ ْو ت َ ْعلَ ُمونَ َما أ َ ْعلَ ُم لَض َِح ْكت ُ ْم قَ ِلیالً َو لَ َب َك ْیت ُ ْم َك ِثیرا ً » (بخارى)‬

‫یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا ند ااااا رااااا خااااا ط‬ ‫داااااا‬ ‫ااااا ى پ‬ ‫ااااا د نشااااا ن اه نشااااا ن‬ ‫شاااااید‬ ‫(‬
‫ا دیدیاااااد رااااا د اااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااااا ا ف ااااا خ شاااااید‬ ‫نناااااد پااااا‬ ‫ن ااااا‬ ‫سااااا خسااااا‬ ‫هنااااادا‬
‫ری ر یید ن ه رخ انید صد رد ید ‪.‬‬ ‫دا دع نید‬ ‫پ‬

‫اااا اه خاااادا‬ ‫یاااا‬ ‫راااا‬ ‫اااایچ اااا‬ ‫ر ااااد راااا خاااادا ساااا اند اااا‬ ‫ف اااا د‪" :‬اى ا اااا‬ ‫سااااپ‬
‫ر ااااد راااا خاااادا ساااا اااااا‬ ‫اااا د چاااا ه هناااا ننااااد اى ا اااا‬ ‫اااا رناااادا نن چاااا‬ ‫نیساااا راااا ایاااا‬
‫دید"‪.‬‬ ‫رسی ا ی‬ ‫خندیدید‬ ‫دانس ید‬ ‫دانس‬ ‫ا‬ ‫چ‬

‫چیس ا‬ ‫ا ا ر ط هن ر خ شید ا ف‬

‫ان شااااا هنااااا ی ااااا اه دالیاااااس خشااااا‬ ‫ااااا ى ی ااااا اسااااا‬ ‫ااااا ی ه نااااا ی ااااا اه نشااااا ن‬
‫اااااا‬ ‫راااااادا‬ ‫هناااااا د هناااااادای پدیاااااادا اشاااااا‬ ‫قااااااد‬ ‫اااااااا‬ ‫دااااااا اساااااا ‪ .‬پاااااا‬ ‫ضااااااب پ‬
‫سااااای هنااااا‬ ‫اناااااداه اى ااااا ااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫اسااااا ‪ .‬رنااااا ر ای‬ ‫ساااااخ د ان ظااااا‬ ‫صااااایر‬
‫اس ‪.‬‬ ‫د ر‬ ‫صیر نیه ر س‬ ‫ن‬ ‫ر‬

‫اااا اساااا‬ ‫صاااایر ا ف اااا شاااا ى رل اااا‬ ‫اااا ر اااا خاااا د راااا ایاااا‬ ‫شاااا ط ایاااا نیساااا‬
‫ه ناااا دچاااا شاااا ند یاااا راااا ری اااا ى اااا ى‬ ‫راااا ساااا ف هناااادان ری یااااد ااااثا راااا ری اااا ى سااااخ‬
‫ان ی چنی ی چن ‪.‬‬

‫‪298‬‬
 ‫هدایت‬

‫هنااااا‬ ‫سااااا ند ااااا اخااااا اط ااااا دا‬ ‫ااااا‬ ‫شاااااغ س رااااا‬ ‫ع ااااا‬ ‫ااااا د ا ااااا‬ ‫سااااا ن‬
‫هن رپ یهند‪.‬‬ ‫ا ب ر شند اه قد‬ ‫ای د ر ید‬ ‫هی د ص‬

‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫سل‬ ‫س س هللا صل هللا علی‬

‫« إِنَهُ أَتَانى اللَ ْیلَةَ آتِ ِ‬

‫یان َو إِنَ ُه َما ا ْبتَعَثاني َو إِنَ ُه َما قَ َاال ِلي ان َطلِقْ َو إِ ِنهى ان َطلَ ْقتُ َمعَ ُه َما‪ »...‬إلى أن قال‬

‫ط َو أَص َْواتٌ‬
‫ب أَنَهُ قَالَ‪َ « :‬و ِإ َذا فِی ِه لَ َغ ٌ‬ ‫ور» قَا َل ع َْو ٌ ‪َ :‬و أَحْ َ‬
‫س ُ‬ ‫« فَان َطلَقنا فَأَتینا ع َٰلى ِمثْ ِل بِنَ ِ‬
‫اء التَنُّ ِ‬

‫سفَ َل ِم ْن ُهم فَ ِذَا أ َتَا ُه ْم ٰذ ِلكَ اللَ َه ُ‬

‫ب‬ ‫یب ِمن أ َ ْ‬ ‫سا ٌء ع َُراةٌ َو إِ َذا ُه ْم یَأْتِ ِ‬
‫یهم لَ ِه ٌ‬ ‫طلَعْتُ فَ ِ َذا فِی ِه ِر َجا ٌل َو نِ َ‬
‫قَالَ‪ :‬فَا َ‬

‫سا ُء العُ َراةُ الَ ِذینَ فِى‬ ‫س َر ٰذ ِلكَ بِقَ ْو ِل ِه « َو ا َ َما ِ ه‬

‫الر َجا ُل َو ال ِنه َ‬ ‫ض َْوض َْوا» قَالَ‪ « :‬قُ ْلتُ َما ٰه ِ‬
‫ؤالء ؟» ث ُ َم فَ َ‬

‫الزوانى » (بخارى)‪.‬‬ ‫ور فَ ِنَ ُه ْم ُّ‬

‫الزنَاةُ َو َ‬ ‫اء ِمثْ ِل بِنَ ِ‬
‫اء التَنُّ ِ‬ ‫ِبنَ ٍ‬

‫ااااا ا ناااااد‪ :‬ا ری ااااا ‪.‬‬ ‫رااااا‬ ‫دناااااد‬ ‫ااااا ا ریااااادا‬ ‫دناااااد‬ ‫( دیشاااااب د ف شااااا ناااااهد ااااا‬
‫ااااا ااااا ف ااااا د‪ " :‬ااااا ا اف ااااا دی ااااا رااااا سااااا خ ن شاااااری‬ ‫ا اف ااااا د ‪ "...‬ااااا‬ ‫د‬ ‫ااااا رااااا‬
‫صااااادا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااا ف ااااا د‪" :‬داخاااااس‬ ‫ااااان‬ ‫( ا ى رااااادیث ا یاااااد‪ :‬ا ااااا‬ ‫سااااایدی " عااااا‬ ‫نااااا‬
‫ع یاااااا‬ ‫خاااااا‬ ‫پاااااا اه اااااا د ه‬ ‫دیااااااد داخااااااس‬ ‫اااااا د‬ ‫اااااا راااااا د" ف اااااا د‪" :‬ن اااااا‬
‫صااااادا ااااا‬ ‫یاااااد سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا شاااااعل‬ ‫شاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا سااااا‬ ‫شاااااعل اى اه پااااا یی‬ ‫اسااااا‬
‫ا‬ ‫سااااا ندا" ساااااپ‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫سااااال ف ااااا د‪" :‬ا ااااا ‪ :‬ایااااا‬ ‫نناااااد" سااااا س هللا صااااال هللا علیااااا‬
‫نااااا‬ ‫ثاااااس سااااا خ‬ ‫ااااا د سااااا خ ن‬ ‫خ ااااا‬ ‫ااااا دا‬ ‫سااااای ف ااااا د‪ " :‬ا ااااا هنااااا‬ ‫چنااااای‬
‫ر دند ‪.‬‬ ‫هن‬ ‫هن‬ ‫دا‬ ‫ر دند‬

‫ه ی ااااااا نیسااااااا‬ ‫ایااااااا عااااااا اب فقاااااااط خصااااااا‬ ‫ع اااااااس اسااااااا‬ ‫پااااااا دان اه ااااااان‬
‫دا د‪.‬‬ ‫ادا‬ ‫ه ی‬ ‫رل‬

‫‪299‬‬
 ‫هدایت‬

‫مصداق هاى عفت‬

‫سل‬ ‫ر اد‬

‫چااااا خدا ناااااد رااااا ا دانسااااا‬ ‫رااااا‬ ‫رااااا ن ع ااااا چشااااا داشااااا رااااا ن‬ ‫پ ااااادا‬ ‫ع یااااا‬
‫ه ساااااخن‬ ‫ااااا ا‬ ‫ن ساااااها رااااا هرااااا‬ ‫داشااااا رااااا ن فرااااان‬ ‫ع ااااا هرااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اسااااا ن ااااا‬
‫عنااااا‬ ‫ى ااااا ر شاااااد‪ .‬ایااااا رااااادا‬ ‫عنااااا دا ن یااااا د چااااا ا ااااا صاااااداى ه ی ااااا اه ااااا ا د ع ااااا‬
‫ا ع ل س هد‪:‬‬ ‫دا‬ ‫ین پ‬ ‫ای ف‬ ‫هنند‬ ‫دا ر‬ ‫طلقم ر‬ ‫نیس‬

‫‪ ‬فَلَا َتخْ َض ْع َن بِالْ َق ْو ِل فَ َي ْط َم َع الَّ ِذى فِى َقلْبِ ِه َم َر ٌ‬

‫ض ‪( ‬احزاب‪.)32/‬‬

‫( پس در سخن گفتن نرمى نكنيد تا ان گاه كسى كه در دل خويش بيمارى دارد به طمع مى افتد‬
‫)‪.‬‬
‫نن ید‪ .‬رل ‪:‬‬ ‫ل‬ ‫یه سخ ن ید صداین ا‬ ‫ر ی‬ ‫ش‬ ‫ر‬

‫‪َ ‬و قُلْ َن َق ْو ًلا َم ْع ُروفًا ‪( ‬احزاب‪.)32/‬‬

‫( بلكه به صورت شايسته و برازنده سخن بگوييد )‪.‬‬

‫اااااا‬ ‫ا رساااااای‬ ‫پ اااااادا ن ر اااااا ب اساااااا‬ ‫اااااا ى ع اااااا‬ ‫اااااا ی نشاااااا ن‬ ‫ی اااااا اه‬
‫فقااااااط اط عاااااا اه دساااااا‬ ‫ساااااا‬ ‫رساااااای سااااااخ ا اااااا ایاااااا چاااااا‬ ‫ارطاااااا راااااا‬ ‫د‬ ‫شااااااد‬
‫ااااا ااااااا‬ ‫پلیااااادى سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫عااااا اه اف ااااا د د دا پسااااا‬ ‫رل ااااا ر اااااظ‬ ‫نیسااااا‬ ‫داااااا‬ ‫پ‬
‫خ ا ند ر د‪.‬‬ ‫دا‬ ‫ضب پ‬ ‫ی رد سها ا خش‬ ‫د ان ش‬ ‫ی‬ ‫د‬

‫ااااااا ا داد‬ ‫پ اااااادا ن‬ ‫خدا نااااااد ایااااااا ر اااااا ب ا سااااااایل اى راااااا اى ساااااااید راااااا ع ااااااا‬
‫ید‪:‬‬ ‫ف‬ ‫ش د‬ ‫دا اس نر ط‬ ‫ین پ‬ ‫اه ف‬ ‫ای ا‬ ‫اس‬

‫‪300‬‬
 ‫هدایت‬

‫ين ُي ْدنِي َن َعلَ ْي ِه َّن ِمن َجلَابِيبِ ِه َّن َ َٰذلِكَ اَ ْدن َٰى اَن‬
‫‪َ ‬يا اَي َها النَّبِى قُ ْل لِا َ ْز َو ِاجكَ َو َب َناتِكَ َو نِ َسا ِء الْ ُمؤ ِْمنِ َ‬
‫ُي ْع َرفْ َن فَلَا ُي ْؤ َذ ْي َن ‪( ‬احزاب‪.)59/‬‬

‫( اى پيغمبر! به همسران‪ ،‬دختران و زنان مؤمنان بگو كه روپوش هاى خود را بر خود فرو افكنند‬
‫تا اين كه دست كم شناخته شوند و مورد ازار و اذيت قرار نگيرند )‪.‬‬
‫ااااایچ ااااا‬ ‫شااااان خ شااااا د‬ ‫پ ااااادا‬ ‫ااااا ه ن یاااااب‬ ‫اسااااا‬ ‫نظااااا‬ ‫ر ااااا ب رااااادا‬ ‫پااااا‬
‫خدشااااا اى‬ ‫ااااا ه رااااا ع ااااا شااااان خ شاااااد‬ ‫ااااا چنااااای رااااادی خااااا ط اسااااا‬ ‫اااااهار ن ن شااااا د‬
‫عااااا‬ ‫ط ااااا‬ ‫ا ااااای اااااا د پااااا‬ ‫ا د نی یاااااد‪ .‬رنااااا ر ای ر ااااا ب ه‬ ‫عااااا‬ ‫رااااا ریااااا ى‬
‫اس ‪.‬‬

‫چگونە عفت و پاكدامنى خود را بشناسى؟‬

‫اااا راااا‬ ‫اااا راااا پ سااااش راااا‬ ‫ناااای‬ ‫اااا‬ ‫ا طاااا‬ ‫یاااا ساااا اس اااا ی‬ ‫اااا ن اااا‬ ‫اااا د ایاااا‬
‫ره اااااا‬ ‫سااااا‬ ‫ااااااا رااااا ‪ ٪90‬پ ساااااش د ااااا‬ ‫رااااا د‪ .‬پااااا‬ ‫ن ر ااااا پااااا خااااا ا‬ ‫یاااااها ع ااااا‬
‫ااااااا نی ااااااا د د دا فرشااااااا‬ ‫ا پی ااااااا د اى‪ .‬ا ااااااا ااااااااا رااااااا ‪ ٪٥0‬ساااااااید‬ ‫اه سااااااای ع ااااااا‬
‫ریش ى س ‪.‬‬ ‫نی ه ند ع‬

‫ای س اال عر ند اه‪:‬‬

‫س‪ :1‬آیا چشمت را از محرمات خداوند‪ ،‬فروهشته مى دارى؟‬

‫چااااا رااااا فرشااااا ااااا‬ ‫ااااا ا اه‬ ‫ااااا‬ ‫ر ‪:‬اخااااادا ا شااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ارااااا رلااااا اسااااا‬ ‫ااااااا‬
‫اه خدا ناااااد طلاااااب‬ ‫ارااااا چیاااااهى دی ااااا ى رااااا د پااااا‬ ‫داشااااا اسااااا ‪ .‬ا ااااا ااااااا‬ ‫شااااا ند صااااا‬
‫ااااه‬ ‫ا ا ف اااا فرشاااا اااا ساااا هد‬ ‫ا اااای چیااااهى اااا اااا‬ ‫اااا‬ ‫ا راااا‬ ‫عه اااا‬ ‫اااا هن اااا‬
‫‪.‬‬

‫‪301‬‬
 ‫هدایت‬

‫س‪ :2‬آیا در خیابان ها‪ ،‬مسیرهاى رفت و آمد و قهوه خانه ها مى نشینى؟‬

‫س‪ : 3‬آیووووووا تووووووو از آن دسووووووته اى هسووووووتى كووووووه صدایشووووووان را نووووووازك مووووووى كننوووووود تووووووا توجووووووه‬
‫بیمار دالن را به خود جلب كنند؟‬

‫س‪ :4‬آیا خواهرم‪ ،‬حجاب دارى؟‬

‫س‪:5‬آیا با زن نامحرم خلوت مى كنى؟‬

‫س‪ :6‬خواهرم! آیا اوقات فراغتى دارى كه نمى دانى چگونه آن را پر كنى؟‬

‫ا راااااا د خ اساااااا فرشاااااا شاااااا ند‬ ‫اااااا ه عهیااااااه صاااااا‬ ‫اااااا اااااا ی دالیلاااااا‬ ‫ی اااااا اه‬
‫ف ا ن ر خ ر اس د ن د‪.‬‬ ‫اه ا‬ ‫ای ر د‬

‫س‪ :7‬دوستانت چه كسانى هستند؟ خیرخواهان و نیكوكاران یا بدكاران فاسد؟‬

‫علیووووووه السووووووالم خداونوووووود تووووووو را نیووووووز از‬ ‫س‪ : 8‬آیووووووا دعووووووا مووووووى كنووووووى كووووووه هماننوووووود یوسوووووو‬
‫فحشا و منكرات محفوظ بدارد؟‬

‫س‪ : 9‬آیووووووا از روابطووووووت بووووووا زنووووووان و صووووووحبت در مووووووورد امووووووور غیوووووور شوووووورعى‪ ،‬احسوووووواس‬
‫خوبى دارى؟‬

‫س‪ :10‬آیا از طریق اینترنت با دختران در ارتباط هستى؟‬

‫رااااااا دخ ااااااا ى‬ ‫د‬ ‫ااااااا‬ ‫انسااااااا‬ ‫رااااااا ن چااااااا‬ ‫ااااااا د ااااااا ا رااااااا رااااااا‬ ‫اه ایااااااا‬
‫اه‬ ‫ااااا ى ل نااااا یااااا اه ط یااااا این نااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا د‬ ‫شاااااد‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ناااااد خ‬ ‫ااااا‬ ‫صااااارر‬
‫خ ا د یچ ار ی ندا د‪.‬‬ ‫چ‬ ‫ا‬

‫‪302‬‬
 ‫هدایت‬

‫س‪ :11‬خوووووواهرم! اگووووور كوووووامالً بوووووا حجووووواب نیسوووووتى‪ ،‬چوووووه لباسوووووى موووووى پوشوووووى‪ ،‬آیوووووا لباسوووووت‬
‫پوشنده است یا جزو دختران بد لباس و عریان هستى؟‬

‫اااا ان راااا‬ ‫دخ اااا‬ ‫اااا پساااا‬ ‫اااا د‬ ‫اااان خطاااا‬ ‫اااا راااا‬ ‫اساااا‬ ‫اااا ر خاااا ن اااا‬ ‫ایاااا‬
‫راااا د اااا خاااادا ا‬ ‫ع یاااا‬ ‫اااااا پاااا‬ ‫انااااد یااااها ع اااا ن ا رساااان د؛ پاااا‬ ‫اااا اااا‬ ‫پ سااااش راااا‬
‫ا اه دسااااا داد رااااا د ر یاااااد ساااااع د ر ها داناااااد‬ ‫اه‬ ‫ااااا ااااااا ع ااااا یااااا سااااا‬ ‫شااااا‬
‫داش ر شد‪.‬‬

‫ااااا رااااا ى اه‬ ‫ااااا د رااااا‬ ‫اه ایااااا دنیااااا رااااا ی نااااا‬ ‫پااااا‬ ‫ااااا خااااا ا ی رااااا ع ااااا‬ ‫ااااا‬
‫یاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ااااااد داد‬ ‫ر اااااا ب‬ ‫ع صاااااا ‪ .‬اه ن اااااا راااااا ا ا ف اااااا اااااا اااااا‬ ‫ان اااااا‬
‫ی ‪.‬‬

‫چگونە عفت از دست داده را بازگردانیم؟‬

‫د‬ ‫اااااد‬ ‫ااااااا انسااااا‬ ‫رااااا رااااا ه ااااا اااااا دد پااااا‬ ‫پ ااااادا ن فقاااااط فقاااااط رااااا‬ ‫ع ااااا‬
‫ن ید ش ید ر اند ع ن ا ر ه ا داند‪.‬‬ ‫اس غ‬ ‫ر ید ر‬ ‫سی فرش ر داش‬

‫ااااااااه ن ینااااااااد‬ ‫اااااااا د ر اراااااااا اساااااااار ب فرشاااااااا‬ ‫ق‬ ‫ا راااااااا‬ ‫ر یااااااااد عااااااااه‬ ‫اناااااااا‬
‫چند ر ار ن یند‪.‬‬ ‫ا چندی‬ ‫ش‬ ‫ق‬

‫اى پیرمرد سالخورده!‬

‫لیاااااادن‬ ‫پ اااااادا ن راااااا ه اساااااا‬ ‫ا ع اااااا‬ ‫شااااااد اى‬ ‫ااااااب اناااااا‬ ‫اااااااا د ا شاااااا‬
‫ا ااااا‬ ‫ن ساااااد رااااا‬ ‫رااااا رلقااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ر هاشااااا رااااا هللا ااااا ر شاااااد هللا ااااا ه ااااا ن‬ ‫رااااا‬
‫پ ی د‪.‬‬

‫‪303‬‬
 ‫هدایت‬

‫اى خانم متأهل!‬

‫داش اس ‪.‬‬ ‫ا ص‬ ‫هی ا هللا‬ ‫ارظ‬ ‫خ د خن ا‬ ‫ع‬

‫اى جوان مسلمان!‬

‫اه‬ ‫ااااااا‬ ‫ا ع یااااااا‬ ‫پ ااااااادا ن‬ ‫رااااااا ن ع ااااااا‬ ‫ر درااااااا‬ ‫صااااااار‬ ‫اه خااااااادا ر ااااااا‬
‫دنیاااااا یاااااا ى‬ ‫دیاااااا‬ ‫ا د ا اااااا‬ ‫اااااا اااااا‬ ‫ساااااا صاااااا ر‬ ‫خدا نااااااد رخاااااا ا اااااا راااااا اهد ا‬
‫ر داند‪.‬‬ ‫د د پ یها‬

‫اى دختر مسلمان!‬

‫ا ااااااب‬ ‫ر اااااا ظ راااااادا‬ ‫راااااا‬ ‫ا نیااااااه اه فساااااا د‬ ‫عاااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ر اااااا ب ا ع یاااااا‬
‫یاااااد‬ ‫ایااااا ا ااااا ر ای ااااا‬ ‫ر شااااای‬ ‫ااااا اه ر شااااا ی‬ ‫ااااا‬ ‫ط ااااا ن رااااا ن ر شاااااد ااااا‬ ‫پااااا‬
‫ا ا دد‪:‬‬

‫‪َ ‬ي ْو َم َلا َين َف ُع َما ٌل َو َلا َب ُنونَ‪ .‬اِ َّلا َم ْن اَ َتى الل َه بِ َقلْب َسلِيم ‪( ‬شعرا‪.)٨٨-٨9/‬‬

‫( روزى كه نه مال براى انسان سودى دارد و نه ثروت‪ ،‬مگر كسى كه با دل سالم و زدوده از‬
‫شرك نزد الله بيايد )‪.‬‬

‫‪304‬‬
 ‫هدایت‬

‫شگفتى هایى از تمدن ما‬

‫شاااااید‬ ‫ااااا د دسااااا اه اااااد اساااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا رااااا ی‬ ‫اى رااااا سااااا‬ ‫ااااا د د‬ ‫ا ااااا ه‬
‫راااااا‬ ‫اااااا اااااا د‬ ‫ا‬ ‫اااااا ى دی اااااا ى شااااااد انااااااد ا هن اااااا ى اسااااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫ارساااااا راااااا‬
‫ا هن ااااااا ى دی ااااااا ى د رسااااااا اناااااااد ااااااا د چیه ااااااا ى دی ااااااا ى ا راااااااین اه اساااااااا د سااااااا‬
‫اااااد نااااا ی رااااا دنیااااا ع ضااااا داشااااا‬ ‫چااااا اساااااا‬ ‫یااااا‬ ‫دا ناااااد‪ .‬ااااا ا ااااا ه ااااا خااااا ا ی‬
‫نی ‪.‬‬ ‫ق یس‬ ‫اس‬

‫ا‬ ‫ااااا ى اااااد اساااااا‬ ‫سااااال ن شااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا‬ ‫اسااااا‬ ‫ق یسااااا‬ ‫ااااا اه ایااااا‬ ‫اااااد‬
‫ند‪.‬‬ ‫اف خ‬ ‫ره‬ ‫د اسا‬ ‫رشن سد اه ن سب ر د ر‬

‫ر اد ا ا ا‬

‫اااااا د‬ ‫پیشاااااا ف‬ ‫اااااا دّى ااااااا ى د‬ ‫اااااا‬ ‫ناااااای‬ ‫اااااا‬ ‫اااااا د د اناااااا هناااااادا‬ ‫ا اااااا ه‬
‫ااااا د ایااااا پیشااااا ف‬ ‫یااااا رااااا‬ ‫ااااا‬ ‫خااااا د ساااااید اسااااا‬ ‫اااااد رااااا ا‬ ‫ن ااااا گى‬ ‫اسااااا‬
‫ط ااااائ شااااااد‬ ‫سشااااا‬ ‫سااااا د خااااا ط شااااااد انااااادا یااااا اااااا د اه ن‬ ‫ان یاااااه ا ساااااان‬ ‫شااااا‬
‫سااااایل ى ایااااا پیشااااا ف‬ ‫ااااا ن ی ف ااااا اسااااا ا یااااا ااااا د رااااا‬ ‫انااااا‬ ‫انااااادا یااااا ری ااااا ى ااااا ى‬
‫سااااید اساااا یاااا راااا‬ ‫فاااا‬ ‫خ شاااارخ‬ ‫چشاااا ی خ شاااا رخ شااااد اناااادا یاااا رشاااا ی راااا خیاااا‬
‫دای ا‬ ‫ردرخ‬ ‫خس‬

‫رل اااا‬ ‫اااا ام ر طااااس اساااا یاااا س ساااا اشاااا ر اساااا‬ ‫ااااد ناااا ی‬ ‫اااا‬ ‫ناااای‬ ‫اااا ادعاااا ن اااا‬
‫اال ااااا اه‬ ‫ااااا‬ ‫ااااا راااااه‬ ‫یااااا اه اااااد اساااااا‬ ‫ااااادن‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال‬ ‫انااااا‬ ‫ااااا اااااا یی ‪:‬‬
‫د اند‪.‬‬ ‫ى‬ ‫س‬ ‫د‬ ‫سی‬

‫‪305‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا اااااا‬ ‫اضااااااع‬ ‫ر خاااااا اه‬ ‫ااااااد اسااااااا‬ ‫شاااااان ی راااااا‬ ‫اااااا شاااااان خ‬ ‫رناااااا ر ای‬
‫خ سااااااندى اف خاااااا‬ ‫ارساااااا‬ ‫اه ان ساااااا ب راااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫عظ اااااا اسااااااا اساااااا‬ ‫ن یاااااا ن‬
‫نی ‪.‬‬ ‫ند ری‬

‫برابری نژاد‬

‫ر ار ی نگاد یعنی چ ا‬

‫نسااااای ی‬ ‫نسااااای ی رااااا‬ ‫دی ااااا یااااا‬ ‫نااااا‬ ‫ناااااگادی یعنااااای عاااااد ر ااااا ی ن ااااای رااااا‬ ‫سااااا ا‬
‫‪.‬‬ ‫دی‬

‫سااااای پ سااااا‬ ‫یااااا‬ ‫رظااااا‬ ‫ااااای‬ ‫یرینااااای ااااا‬ ‫رااااای ااااای ن ااااا ی‬ ‫اااااد‬ ‫ااااای رااااا‬
‫ناااااد‬ ‫ن ااااای‬ ‫د سااااا ی سااااا ید پ سااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ئاااااس اناااااد سااااای پ سااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا ید پ سااااا‬
‫یکااااا‬ ‫ریسااااا‬ ‫ااااا ااااا‬ ‫چنااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رلااااا ایااااا‬ ‫دشااااا ا اسااااا‬ ‫سااااا ید رسااااای‬ ‫اهد ا سااااای‬
‫د دا د‪.‬‬

‫ااااای ن ااااا ی ایاااااا ف ااااا د ی ساااااا س هللا‬ ‫ساااااال ن‬ ‫اااااد‬ ‫سااااال ن‬ ‫ااااای راااااا‬ ‫ااااای‬
‫ی ن یی ‪:‬‬ ‫ا ارظ‬ ‫سل‬ ‫صلی هللا علی‬

‫ي ِ أَحْ َم َر‬
‫ع ِل ه‬ ‫س َو َد َو ال َ أ َ ْ‬
‫س َو َد َ‬ ‫ي ِ أَ ْ‬ ‫ي ٍ َو ال َ ِألَحْ َم َر َ‬
‫ع ِل ه‬ ‫ي ِ ع ََربِ ه‬
‫ع ِل ه‬
‫يٍ َ‬ ‫ي ِ أ َ ْع َج ِم ه‬
‫ي ٍ َو ال َ ِلعَ َج ِم ه‬ ‫ع ِل ه‬
‫يٍ َ‬ ‫« ال َ فَ ْ‬
‫ض َل ِلعَ َربِ ه‬

‫إِ َال بِالتَقَ ه ِوي » (احمد)‪.‬‬

‫ساااای ی راااا ساااا‬ ‫ع اااای راااا عاااا ب یاااا ساااا خی راااا ساااای‬ ‫( اااایچ ع راااای راااا ع اااا‬
‫سیل ی ق ا‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ی ندا د‬ ‫ر‬

‫نااااا‬ ‫ریسااااا کااااا اه ر ااااا ی سااااا ید رااااا سااااای‬ ‫ااااا‬ ‫اااااد‬ ‫یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫سااااا کااااا‬ ‫ایااااا‬
‫ااااا ین‬ ‫پاااااین سااااا‬ ‫سااااالّ چ ااااا د ااااا‬ ‫سااااا س هللا صااااالّی هللا علیااااا‬ ‫ااااادنی کااااا‬ ‫ااااای رااااا د‬

‫‪306‬‬
 ‫هدایت‬

‫اه‬ ‫ااااا‬ ‫شااااا شاااااد ایااااا‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال‬ ‫ااااای اااااا دد انسااااا‬ ‫یاااااهی ن ااااا د شاااااک‬ ‫ا پ یااااا‬
‫ی ن ید‪.‬‬ ‫د اف خ‬ ‫ان س ب ر ای‬

‫ااااای ع ااااا‬ ‫نرااااا ی ا طریااااا دادناااااد ااااای رینااااای‬ ‫ااااان‬ ‫سااااالّ‬ ‫صااااار ر صااااالّی هللا علیااااا‬
‫د ر ارااااا ن‬ ‫لعااااا ی رااااا رلی‬ ‫ا فااااا ح کناااااد‬ ‫صااااا‬ ‫ااااای خ اسااااا‬ ‫ضااااای هللا عنااااا‬ ‫رااااا عااااا‬
‫رااااا ا‬ ‫ااااای ا رااااا ای ااااا اک‬ ‫صااااا پیکااااای ا ف سااااا د ااااا ا‬ ‫راااااه‬ ‫اااااد علااااا ن ااااا د قااااا‬
‫ا کاااااا شخصاااااای ساااااای چاااااا د راااااا د راااااا‬ ‫عراااااا د راااااا صاااااا‬ ‫راااااا عاااااا‬ ‫ر ساااااا د‪ .‬ع اااااا‬
‫ف س د‪.‬‬ ‫ر ق‬ ‫اک‬ ‫ید ن‬ ‫س ک دای ا‬

‫نااااا‬ ‫نااااا ه اه‬ ‫اااااد نااااا ی‬ ‫ناااااگادی کااااا‬ ‫نیاااااه رااااا عقاااااد ی رعااااای‬ ‫ا قااااا‬ ‫ظااااا‬
‫ا یاااا ساااای چاااا د یعناااای عراااا د‬ ‫ی ساااا‬ ‫راااا‬ ‫راااا د‪ .‬ن اااا ی کاااا ایاااا ااااا‬ ‫اااای راااا د دچاااا‬
‫راااا ناااا‬ ‫راااادن ااااد‬ ‫راااا اااا دی ساااای پ ساااا‬ ‫اه سااااخ ا اااا‬ ‫ا د شااااد قاااا‬ ‫راااا صاااا‬
‫یاااااد ااااا رااااا‬ ‫سااااا ید پ سااااا ی ا ری‬ ‫کنیاااااد‬ ‫ا اه لااااا ی چشااااا ن د‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ایااااا سااااای پ سااااا‬
‫سخ ر ید‪.‬‬

‫اااااا نااااااهد‬ ‫رراااااا ب اااااا ی‬ ‫ر اااااا ی‬ ‫داناااااا ی‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ساااااا‬ ‫ا نااااااد‪:‬ا ا یاااااا‬ ‫ناااااا‬
‫س ‪.‬‬ ‫پی ر‬

‫ی ی د یدا‬ ‫ر‬ ‫ا ‪ :‬ی ن ی دانیدا ی سی پ س ی ا ر خ د‬ ‫ق‬

‫ضااااا ایااااا ی ان‬ ‫اااااد اساااااا ی‬ ‫ااااا پ ساااااخی ا ااااای شااااان ی کااااا نشااااا ن‬ ‫د ایااااا‬
‫خ ااااا کااااا «‬ ‫ااااا‬ ‫ا ناااااد‪ :‬سااااا س هللا ااااا رااااا‬ ‫قااااا‬ ‫رااااا‬ ‫نااااا‬ ‫د ر ارااااا نگادپ سااااا ی اسااااا‬
‫ق ی»‬ ‫ه ر عی‬ ‫ی ندا د‬ ‫س یدی ر سی ر‬ ‫ی چ ع ری ر ع‬

‫اااا اه اااا‬ ‫چاااا‬ ‫نااااد صاااارر نکاااا‬ ‫راااا اااا‬ ‫ا اااا ‪ :‬لاااا ریاااا ای ساااای پ ساااا‬ ‫قاااا‬
‫س‪.‬‬ ‫ی‬

‫‪307‬‬
 ‫هدایت‬

‫سااااای ااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ااااااا اه ااااا‬ ‫فااااا رااااا ا ا ااااا ‪ :‬ای پ دشااااا‬ ‫لااااا‬ ‫عرااااا د رااااا صااااا‬
‫ایااااا‬ ‫ریااااا‬ ‫ناااااد‬ ‫ااااا اه ااااا سااااای‬ ‫ساااااپ ی شاااااکس اه اااااها سااااای پ سااااا دا یااااا کااااا‬
‫اند‪.‬‬ ‫نظ‬ ‫خی‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫سااااا س هللا‬ ‫اه دیااااادا‬ ‫ااااا‬ ‫دنیااااا رااااا سااااای چااااا د ای هن ااااای رااااا دیاااااد ی‬ ‫ااااا اکنااااا‬
‫راااا دیااااد‬ ‫راااای اااا راااا ساااای‬ ‫اااای ن اااا د‬ ‫ضاااای هللا عناااا‬ ‫صاااار ر‬ ‫ساااالّ‬ ‫صااااس هللا علیاااا‬
‫سی ‪.‬‬ ‫یک‬ ‫ریس‬ ‫د‬ ‫ند د ر ی ک‬ ‫ین‬ ‫د‬ ‫ید‬

‫ق یس ای رسی س د اس ‪.‬‬ ‫ای‬

‫نمونە ای دیگر‬

‫اااااای ا یااااااد‪:‬‬ ‫اااااای ایساااااا د‬ ‫کعراااااا‬ ‫یاااااا‬ ‫خلی اااااا ی ساااااال ن‬ ‫هی عراااااادا لک اااااا ا‬
‫ااااا‬ ‫ف ااااا ا ند اااااد عطااااا ااااا دی سااااای چااااا د د ااااا غ اناااااد‬ ‫کسااااای اااااه عطااااا ء رااااا ارااااای رااااا‬
‫یااااادانی‬ ‫ااااای دیااااادی اااااا یی کا ااااای سااااای د‬ ‫دانااااان ااااا ها‬ ‫ا یااااا‬ ‫ف فااااا ی رااااا د ااااااا ا‬
‫ف اااا ا‬ ‫ااااه ایاااا ساااای پ ساااا‬ ‫د د اااا اسااااا ی راااا‬ ‫اااایچ کاااا‬ ‫اااا د ایاااا‬ ‫ساااا ید راااا د راااا‬
‫ن ید د‬

‫نمونە ای دیگر‬

‫چ اااااا‬ ‫اااااا‬ ‫صاااااا د‬ ‫اخشاااااایدی» پ دشاااااا‬ ‫اااااا اااااای ا یااااااد کاااااا «کاااااا ف‬ ‫اااااا یش راااااا‬
‫ی سی چ د ر د‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫‪308‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااای کناااااد‬ ‫ااااا ی صااااا رک ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ااااا د ایااااا کااااا سااااای پ سااااا اسااااا‬ ‫رااااا‬ ‫ررااااای‬
‫ع ب س ای‬

‫ساااا س هللا صاااالی هللا علیاااا‬ ‫اااا اااای ا یااااد ا اااا رخاااا ی کاااا ساااان‬ ‫اااا یش راااا‬ ‫اااا چناااای‬
‫ی‬ ‫ااااااا ی شااااااا‬ ‫ی ا رااااااا د‬ ‫رخااااااا ا یکااااااای اه شااااااا‬ ‫ا ر ظااااااا ن ااااااا د اه شااااااا‬ ‫سااااااال‬
‫سل اه «ط شکند» ر د‪.‬‬ ‫اه ا ا‬ ‫پ‬ ‫اس‬

‫ک اااااا ب اااااا ی شاااااان‬ ‫ن اااااا اه ن یسااااااندا‬ ‫ساااااال عاااااا ب نیساااااا ند رلکاااااا چ اااااا‬ ‫رخاااااا ی‬
‫نساااااا یی ساااااا ند‬ ‫اااااا ی‬ ‫ساااااال‬ ‫رخاااااا ی‬ ‫ی ساااااا ند‪ .‬نااااا‬ ‫اااااا ی شاااااا‬ ‫ا نااااا اه ا راااااا د‬
‫ار دیاااااث نرااااا ی اه یااااا عااااا ب ااااا ارااااا ن هیدناااااد‬ ‫اه اااااا ف‬ ‫ا پ ی ف ناااااد‬ ‫عااااا ب ااااا نااااا‬
‫سیل ی ق ا‪».‬‬ ‫ر‬ ‫ی ندا د‬ ‫ی س یدی ر سی ر‬ ‫ه ی ا « ی ع ری ر ع‬

‫د ای اس‬ ‫رل‬

‫تسامح دینی‬

‫ی‬ ‫اااااا ساااااا ی اااااااا کاااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫یاااااا‬ ‫اااااا شاااااا د عااااااد رخشاااااان ا شاااااا‬ ‫ا اااااا ه‬
‫ا رچ خااااااا نی ساااااااپ‬ ‫ی‬ ‫ااااااای شااااااا د ریااااااا‬ ‫ی یاااااااه کااااااا ا اشااااااا‬ ‫ا کااااااا‬ ‫ه ااااااای‬
‫ا راااااا ه کناااااای‬ ‫چشاااااا ن‬ ‫ا رااااااد ی‬ ‫اااااا یی کاااااا‬ ‫ی اااااا‬ ‫ا‬ ‫دساااااا‬ ‫ا ررناااااادی‬ ‫چشاااااا ن‬
‫یخ شد اس ‪.‬‬ ‫یه ی‬ ‫ی ای ک‬ ‫د‬ ‫سل ن‬ ‫ی ر ی نی ک خ‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫رااااااا د رن ااااااا ی‬ ‫ند یشااااااا‬ ‫ن ااااااا ی کااااااا دنیااااااا رااااااا ف‬ ‫سااااااال ن‬ ‫اااااااد‬ ‫ااااااااا رااااااا‬
‫ر ارااااا ی پیااااا ه‬ ‫عااااادا‬ ‫ع یااااا‬ ‫ع ااااا رااااا خطااااا ب ضااااای هللا عنااااا رااااا‬ ‫ااااا ا‬ ‫یرینااااای کااااا‬
‫ی ش د‪.‬‬

‫‪309‬‬
 ‫هدایت‬

‫صاااااا ف ساااااا د شااااااد‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا راااااا ای رک اااااا راااااا‬ ‫راااااا عاااااا‬ ‫اااااای ع اااااا‬
‫رااااا عاااااا‬ ‫ااااا د رطااااای ر ناااااد شااااااد پسااااا ع ااااا‬ ‫ااااا انی طرااااای ساااااا رق داد‬ ‫پسااااا ن رااااا‬
‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ااااا‬ ‫راااا ا‬ ‫ااااا د رطاااای ا ااااای هناااااد‬ ‫د‬ ‫عصاااار نی ااااای شااااا د شاااااق ا ااااای‬
‫شاااااا اف ند ساااااا ند‬ ‫ساااااال ن‬ ‫اااااای رطاااااای اااااای دانااااااد کاااااا‬ ‫ی فاااااا د ساااااا‬ ‫پساااااا ره ااااااا ا‬
‫خ ا ناااااد داد‬ ‫ااااای کنناااااد رقااااان ا رااااا ا پااااا‬ ‫ا ع یااااا‬ ‫عااااادا‬ ‫کینااااا ااااا ه نیسااااا ند‪ .‬نااااا‬
‫رااااا دیااااادا ع ااااا رااااا خطااااا ب‬ ‫ا ااااای اف اااااد‬ ‫نااااا‬ ‫دینااااا‬ ‫ااااا د رطااااای اه صااااا رااااا طااااا‬
‫ااااا‬ ‫اااااا‬ ‫ااااای کناااااد خلی ااااا ی عااااادا‬ ‫ا ا رااااا این ع یااااا‬ ‫ااااا‬ ‫ااااای شااااا رد‬ ‫ضااااای هللا عنااااا‬
‫پساااااا ن ر ضاااااا‬ ‫پساااااا ن ف ساااااا د‪ .‬ع اااااا‬ ‫کاااااا ی نکاااااا د ااااااه ایاااااا کاااااا د پاااااای ع اااااا‬
‫یااااا‬ ‫کااااا رااااا‬ ‫ااااای شااااا د ااااا ااااا کااااا‬ ‫سااااا کااااا ا شااااا دینااااای ن یااااا ن‬ ‫شااااادند د ایااااا‬
‫ید اس ‪.‬‬ ‫ان‬ ‫ندی ر خ د ی کند رداند ک اسا‬ ‫ر خش ن‬ ‫سل ن‬

‫ااااای د اااااد‬ ‫ااااای طلراااااد شااااااق ا رااااا ا‬ ‫ع ااااا رااااا خطااااا ب ااااا د رطااااای ا رااااا رضااااا‬
‫ا ااااای هناااااد‬ ‫رااااا عااااا‬ ‫رطااااای پسااااا ع ااااا‬ ‫ی فااااا د ا راااااه‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬پسااااا رهاااااا ا‬
‫ره ‪.‬‬ ‫ع‬ ‫ی ا ید‪ :‬ر س ض ر ای ر س‬ ‫ر ا‬ ‫ع‬

‫رلکااااا پسااااا ن چنااااای کااااا د‬ ‫ااااا ا ک اااااک ناااااهد اسااااا‬ ‫ااااا د رطااااای ااااای ا یاااااد ‪ :‬ع ااااا‬
‫اس ‪.‬‬

‫ضااااا ر ای رااااا‬ ‫ا هد اسااااا‬ ‫پاااااد ن ااااا‬ ‫اااااد‬ ‫ااااای ا یاااااد ‪ :‬پسااااا ن رااااا شااااااق‬ ‫ع ااااا‬
‫ره ‪.‬‬ ‫ع‬ ‫س‬

‫کااااا د ا ااااا ‪:‬اه کااااای ااااا رااااا رااااا س‬ ‫رااااا ع ااااا‬ ‫ع ااااا رااااا خطااااا ب ضااااای هللا عنااااا‬
‫ا هاد ف یاااااد اناااااد‪ .‬رااااا ایااااا‬ ‫نااااا‬ ‫یشااااا‬ ‫د‬ ‫ا رااااا ر داااااای ا ف ااااا ایاااااد د رااااا ی کااااا‬ ‫ااااا د‬
‫‪.‬‬ ‫د اسا ی رن‬ ‫ر‬ ‫ک‬ ‫ا ش د ی نی خ ب‬

‫‪310‬‬
 ‫هدایت‬

‫موضع گیری دیگر‬

‫خ اساااااا‬ ‫ا راااااا دساااااا ا فاااااا‬ ‫صاااااا‬ ‫ضاااااای هللا عناااااا رک اااااا‬ ‫راااااا عاااااا‬ ‫ع اااااا‬
‫سااااا د هنااااای رطااااای هنااااادای ااااای کااااا د ع ااااا‬ ‫سااااا د ا افاااااهاین د اااااد‪ .‬د کنااااا‬ ‫سااااا ر‬
‫سااااا د ا ساااااع‬ ‫سااااایل‬ ‫رااااادی‬ ‫ااااا کناااااد‬ ‫قااااادا ی پااااا س پیشااااان د کااااا د ااااا خ نااااا ان‬ ‫رااااا ا‬
‫ااااا ی‬ ‫سااااا‬ ‫خ نااااا ان ا خااااا اب کااااا د‬ ‫یاااااس ه‬ ‫ااااا‬ ‫علااااای‬ ‫ع ااااا‬ ‫د اااااد ه نپااااا ی ف‬
‫یاااااهی ن ااااا د‪ .‬ه شاااااک ی ی رنااااای رااااا نچااااا رااااا سااااا خااااا د خ نااااا ان اااااد‬ ‫سااااا د ا پ یااااا‬
‫ن اااا د اااا د یااااس‬ ‫ا ارضاااا‬ ‫راااا عاااا‬ ‫راااا د نااااهد ع اااا ف ساااا د ع اااا راااا خطاااا ب نیااااه ع اااا‬
‫اااااای ا‬ ‫راااااا ا ا اااااا ‪ :‬راااااا ه پیشاااااان د پاااااا س داد اساااااا‬ ‫یاااااا شاااااا د ع اااااا‬ ‫ایاااااا کاااااا ن ا‬
‫اض ف ی س د ا خ اب ک‬ ‫ا ‪ :‬س‬ ‫ع‬ ‫نپ ی ف اس‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫رطاااااای‬ ‫اضاااااا ف ی ساااااا د ا راااااا خاااااا ط خ ناااااا ی ه‬ ‫داد اااااا ساااااا‬ ‫ا دساااااا‬ ‫رراااااای‬
‫ا ش ی ا دید ای ا‬ ‫چنی رخش ین‬ ‫خ اب کنند ی کن‬

‫ا عااااااا‬ ‫ا‬ ‫دنیااااااا ایااااااا ا نااااااا اسااااااا‬ ‫ن ااااااا د دسااااااا داشااااااا‬ ‫سااااااال ن‬ ‫ر ااااااا‬
‫رطاااااای ا راااااا‬ ‫شخصاااااا ساااااا خ خ ناااااا ی ه‬ ‫راااااا عاااااا‬ ‫ع اااااا‬ ‫ا خاااااا اب کاااااا د‬ ‫ساااااا‬
‫ی س ند‪.‬‬ ‫پی‬

‫ااااا ی دنیااااا ااااای ا یناااااد‪:‬‬ ‫رااااا‬ ‫ع ااااا رااااا خطااااا ب رااااا ایااااا ک شااااا‬ ‫رااااا عااااا‬ ‫ع ااااا‬
‫س ند‪.‬‬ ‫رخشند‬ ‫چیه داش ر شند ش ی‬ ‫ی سل ن‬

‫عمر ‪‬و مرد یهودی‬

‫ااااا دی‬ ‫هی ع ااااا رااااا خطااااا ب اه ا ااااای ااااای ا شااااا‬ ‫ااااا ااااای ا یاااااد کااااا‬ ‫ااااا یش رااااا‬
‫ا دیااااد کاااا ااااادایی اااای کنااااد‪ .‬راااا ا ا اااا ‪ :‬پی اااا د چاااا ا اااا ی اف اااا د اساااا ا اااا د ا اااا ‪ :‬اااا‬

‫‪311‬‬
 ‫هدایت‬

‫نصاااا‬ ‫اااا راااا اااا‬ ‫هیاااا رااااد ‪ .‬ع اااا ا اااا ‪ :‬راااا خاااادا ساااا‬ ‫ااااادایی اااای کاااان کاااا‬ ‫ی اااا دی ساااا‬
‫یکنااااای رااااا‬ ‫ا ضااااا ی‬ ‫د پیااااا ی ااااا‬ ‫ساااااپ‬ ‫ااااای ایااااا ی‬ ‫هیااااا‬ ‫ااااا انی اه ااااا‬ ‫نرااااا د ایااااا د‬
‫ا اااا س راااا ا‬ ‫اااای ایاااا ‪ .‬ع اااا اه ریاااا‬ ‫خاااادا ساااا کاااا رقاااا ی اه ریاااا ا اااا س ر ایاااا د نظاااا‬
‫رق ق ی د د‪.‬‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫ایااااا کااااا د اساااااا‬ ‫ااااای کناااااد‬ ‫رخشااااا ین ن ااااا رااااا یاااااک چیاااااه دال ااااا‬ ‫ایااااا ا شااااا‬
‫ااااا د‬ ‫ناااااگادی‬ ‫رعااااای‬ ‫د اساااااا چیاااااهی رااااا نااااا‬ ‫ااااااه رااااا ا اااااس ک ااااا ب ظلااااا نشاااااد اسااااا‬
‫دی ااااا ر ااااا ی‬ ‫نااااا‬ ‫ن ااااای ا رااااا‬ ‫ااااای‬ ‫ااااایچ ناااااگادی ا رااااا ناااااگاد دی ااااا‬ ‫نااااادا د اساااااا‬
‫ن ی د د‪.‬‬

‫قدرت اقتصادی مسلمانان‬

‫دا ی ‪:‬‬ ‫د‬ ‫د‬ ‫ای سخن‬ ‫اه ری‬

‫اسا ن اف خ کند‪.‬‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫سل‬ ‫یکی ای ک‬

‫نش رد‪.‬‬ ‫ف ن‬ ‫د‬ ‫ای ک ر دنر س دی‬ ‫دی‬

‫سل ن‬ ‫ر اد‬

‫رااااا‬ ‫ی رااااا پ شاااااید‬ ‫خااااا‬ ‫رااااا ای صااااارر کااااا د رااااا هرااااا‬ ‫انااااا‬ ‫ا ااااا ه چ نااااا‬
‫اااای خ ا ااااد ر یااااد‪ :‬اااا د ساااا ناااادا‬ ‫ااااان اااای کننااااد اااا ااااا یی کاااا‬ ‫ی سااااعی‬ ‫اااا ی خاااا‬
‫پیش ف نیس ‪.‬‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫اه چیه ی ع ری اس د کن هی ا‬

‫‪312‬‬
 ‫هدایت‬

‫اااااای‬ ‫ا صاااااا دی ساااااال ن‬ ‫ااااااد اسااااااا ی راااااا ااااااد‬ ‫اااااا چاااااا ریشاااااا‬ ‫راااااا ای شاااااان خ‬
‫اااااا شااااااد ع اااااا راااااا‬ ‫اااااای د ع ااااااد ع اااااا رااااا عراااااادا عهیه قاااااادا هیاااااا دی هکااااا‬ ‫ن ااااا ی ‪.‬‬
‫رد ید‪.‬‬ ‫ندا‬ ‫د‬ ‫کنید ر فقی ا‬ ‫ی اله خ‬ ‫اد‬ ‫عردا عهیه ی ا ‪:‬‬

‫اااای‬ ‫قاااادا هیاااا دی اه پاااا س اااا ی هکاااا‬ ‫اااای راااا ه اااا‬ ‫ا اااای ک دنااااد‬ ‫اااای کاااا‬ ‫ناااا‬
‫ساااال ن‬ ‫اااای ا یااااد‪ :‬سااااپ‬ ‫ر شااااد ع اااا‬ ‫ساااا ر هکاااا‬ ‫نااااد دی اااا کساااای ن اااای نااااد کاااا‬
‫ه کنید‪.‬‬ ‫ا‬

‫د ااااای شااااا د‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال ن‬ ‫ساااااپ‬ ‫ااااا کااااا ار یااااا‬ ‫ااااای ک دناااااد ااااا‬ ‫چنااااای‬ ‫نااااا‬
‫ااااا ی ااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫رپ داهیاااااد نااااا‬ ‫ااااا ی نااااا‬ ‫ا رااااا‬ ‫ااااا ی سااااال ن‬ ‫ااااای ا یاااااد‪:‬‬ ‫ع ااااا‬
‫اااااای ا یااااااد‪:‬‬ ‫اااااای نااااااد‪ .‬ع اااااا‬ ‫قاااااادا ی اه هکاااااا‬ ‫عاااااا دی ا اااااای پ داهنااااااد اااااای ناااااا ه اااااا‬
‫ااااای‬ ‫پ داخااااا‬ ‫سااااایری‬ ‫ااااا ی ی دیااااا‬ ‫ااااا ی ا اااااس ک ااااا ب ا ااااا رپ داهیاااااد ااااا‬ ‫ااااا‬
‫انااااا نی‬ ‫ااااای ا یاااااد‪ :‬ار ی ااااا‬ ‫شااااا د ااااای نااااا ه قااااادا هیااااا دی پااااا س رااااا ی ااااای ناااااد‪ .‬ع ااااا‬
‫س هید‪.‬‬ ‫ر ط‬ ‫ی خ ا ند اهد ا کنند ر ا اس هک‬ ‫اک‬

‫اااااای ن یااااااد اااااای‬ ‫قاااااادا ی اه ا اااااا اس ا ص فشاااااا‬ ‫ان اااااا ق اااااای کنااااااد‬ ‫اناااااا‬ ‫ا راااااا‬
‫ن ا اااای‬ ‫شاااا‬ ‫قاااادا هیاااا دی راااا ی اااای نااااد ع اااا راااا عراااادا عهیه ایاااا سااااخ‬ ‫ناااا ه اااا‬
‫اه خیاااا‬ ‫پ اکنااااد ساااا هید اااا پ ناااادا‬ ‫اااا ی کاااا‬ ‫لاااا‬ ‫راااا‬ ‫ا یااااد‪ :‬راااا ایاااا پاااا س داناااا رخ یااااد‬
‫رخ ند‪.‬‬ ‫سل ن‬ ‫ر ک‬

‫اااای افکننااااد اااا ی اااا‬ ‫ا یاااا ن‬ ‫ا راااا د یاااا‬ ‫اااا ا اااا ه اااای ریناااای کاااا عااااد ای انااااد‬
‫ر ال ر ی ر ند‪.‬‬ ‫چن‬ ‫اند‬

‫اااااا ق یساااااا کاااااا‬ ‫ااااااد‬ ‫اااااا ا راااااا دی اااااا‬ ‫ساااااال‬ ‫ااااااد‬ ‫ساااااال‬ ‫ای راااااا اد‬ ‫اکناااااا‬
‫اس ا‬ ‫ر عظ‬ ‫رری کدا یک ره ا‬ ‫سپ‬

‫‪313‬‬
 ‫هدایت‬

‫صالح الدین و قدرت اقتصادی‬

‫ه‬ ‫ساااااا خ کاااااا یااااااک‬ ‫رااااااه‬ ‫ر ا اااااا ای رساااااای‬ ‫لعاااااا ی د شاااااا‬ ‫صااااااا ا اااااادی د‬
‫اااااا د ا راااااا‬ ‫ایاااااا راااااادا خاااااا ط راااااا د کاااااا‬ ‫ه ب شاااااای ی‬ ‫یااااااک‬ ‫اااااا ی راااااا د‬ ‫شاااااای د‬
‫ر دا ند‪.‬‬ ‫ن ن ف هندانش‬ ‫ا ر ای خ د‬ ‫قدا اله‬ ‫یش‬ ‫ظ‬

‫اخالق جنگی مسلمانان‬

‫ر‬ ‫ا ن ی داند‪ .‬ی کن‬ ‫اخاق ن‬ ‫عر‬ ‫عص ن ی‬

‫ااااا ی ی‬ ‫رااااای چنااااای‬ ‫اااااد‬ ‫یکااااای اه عااااا نی اخااااااق ن ااااای رااااا خااااا د ایا ااااا د‬
‫د ن ی ‪.‬‬ ‫ا نشنید ای ر یگ‬

‫اخالق جنگی اسالمی نزد ابوبکر صدیق ‪‬‬

‫ااااای‬ ‫چنااااای‬ ‫کااااا د‬ ‫ا رااااا ساااااپ ی‬ ‫رااااا ارااااا رک صااااادی رن ااااا کااااا سااااا ن ااااا ی اله‬
‫اااااایچ چ پااااا یی ا ساااااا نر یااااااد‬ ‫ا نکشاااااید‬ ‫هناااااا‬ ‫ااااا پیاااااا ا‬ ‫ا یاااااد‪ :‬خی ناااااا نکنیاااااد رچاااااا‬
‫ااااااان‬ ‫ه اع ااااااای ا رااااااا‬ ‫هی‬ ‫د خ اااااای ا طااااااا نکنیاااااااد خ نااااااا ای ا خااااااا اب نکنیااااااد کشااااااا‬
‫عرااااا د ن ااااا د اناااااد رااااا‬ ‫ا ااااا‬ ‫خ دشااااا‬ ‫دانااااای ا خ ا یاااااد دیاااااد کااااا د کلیسااااا‬ ‫نکشاااااید‬
‫ا‬ ‫ک دکااااا‬ ‫هنااااا‬ ‫ر لااااا نکنیاااااد چااااا اا چااااا‬ ‫رااااا نااااا‬ ‫صااااارر‬ ‫نهدیاااااک نشااااا ید‬ ‫نااااا‬
‫س نید‪.‬‬ ‫ی‬

‫شد ای ا‬ ‫ا‬ ‫ن ی ای‬ ‫ف‬ ‫ر چنی‬ ‫ی کن‬

‫ید ضی هللا عن‬ ‫اسا ی نهد خ د ر‬ ‫اخاق ن‬

‫ا اه‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ن ااااا فااااا ح ایااااا ا خااااا ب‬ ‫یاااااد ضااااای هللا عنااااا‬ ‫رااااا س رااااا خ اااااد رااااا‬
‫اااااای ک دنااااااد اااااا دی راااااا ناااااا ناااااا ف‬ ‫عراااااا د‬ ‫اااااا د د‬ ‫عر د اااااا ی ا شاااااا کاااااا د‬ ‫کناااااا‬

‫‪314‬‬
 ‫هدایت‬

‫ا رااااا خااااا ط‬ ‫ااااای سااااا ن ارااااا رک‬ ‫ا رکشاااااد‬ ‫د‬ ‫ا خ اسااااا‬ ‫دی ااااا ی رااااا نااااا سااااای ی‬
‫ک د‪.‬‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫د‬

‫دنااااادا عقرااااا رااااا نااااا ف‬ ‫ااااا د چااااا کسااااا نی رااااا دنیااااا‬ ‫یااااا ااااای دانیاااااد کااااا اه پشااااا ایااااا د‬
‫ردث فقی ‪.‬‬ ‫ار سی ی‬ ‫ف ح ف یق‬

‫اااااااای‬ ‫اااااااای ااااااااا دد‬ ‫شااااااااک‬ ‫اخاااااااااق ن اااااااای اسااااااااا ی د د شاااااااا کاااااااا ا شاااااااا‬
‫یاااااا‬ ‫هیاااااا ا ف نااااااد‬ ‫دنااااااد اه د شااااااقی‬ ‫خاااااا د د‬ ‫ا راااااا صاااااا‬ ‫د شاااااا‬ ‫ساااااال ن‬
‫ا رااااا‬ ‫یاااااد ا ااااا اس هیااااا‬ ‫ااااا خ اااااد رااااا‬ ‫دناااااد د ایااااا‬ ‫یااااا ن‬ ‫سااااال ن‬ ‫رااااا دی ااااا رااااا‬
‫ااااای‬ ‫هیاااا ااااا ف ی اااا اه شااااا دفاااا ع کناااای‬ ‫اااای ا اااا ‪ :‬اه شااااا‬ ‫راااا نااااا‬ ‫داد‬ ‫پاااا‬ ‫د شااااقی‬
‫اال ن ی انی اه ش دف ع کنی‬

‫سل‬ ‫ر اد‬

‫ا ق یساااا کاااا‬ ‫اااای یااااد ایاااا‬ ‫ساااال ن‬ ‫راااا ساااا‬ ‫چاااا اکناااا‬ ‫ا ق یساااا کاااا راااا‬ ‫ایاااا‬
‫ق یس ک‬ ‫ا ر دی ا‬ ‫سل‬ ‫شق‬ ‫ر‬ ‫ر ر ب ا ی ی شی ف د د‬

‫مهربانی با حیوانات‬

‫ط فااااا رااااا‬ ‫داد کااااا رااااا ن ااااای‬ ‫دسااااا‬ ‫داد اسااااا‬ ‫نیاااااه ا یااااا‬ ‫اساااااا رااااا ری انااااا‬
‫ه عااااا ی ره اااااای‬ ‫اه ‪٤0‬‬ ‫یرینااااای د ااااا ا ااااا ی (پااااا‬ ‫ااااا کااااا‬ ‫ف ااااا شااااا د ااااا‬ ‫نااااا‬
‫ااااا ندا ناااااد ااااای سااااا هد رااااا‬ ‫دی ااااا ار یااااا ی رااااا‬ ‫ا رااااا ای ااااا ری انااااا ی کااااا ص رر نشااااا‬
‫راااا خاااا ری اه‬ ‫ه عاااا راااا د اااای شاااا ند‬ ‫کشاااا شاااا ند راااا ایاااا‬ ‫اااا ی ایاااا کاااا ایاااا ری اناااا‬
‫ه عاااااا‬ ‫ر ی نااااااد یاااااا اااااای دانیااااااد ایاااااا‬ ‫اااااای شاااااا د اااااا خ دشاااااا‬ ‫ا راااااا‬ ‫اااااا ن اااااادا ی‬
‫ه ی ر هی ش دا ی د د ش اس ‪.‬‬ ‫ه ع‬ ‫ک س ا ای‬ ‫اکن‬

‫سل‬ ‫ر اد‬

‫‪315‬‬
 ‫هدایت‬

‫رن‬ ‫سل ن‬ ‫ف ن‬ ‫د‬ ‫ر‬

‫اااااا ط ی د عاااااا اق یااااااه رخاااااا د خدا نااااااد راااااا ک‬ ‫ع اااااا راااااا خطاااااا ب ا یااااااد‪ :‬اااااااا‬
‫ا ر هخ اس خ ا د ک د‪.‬‬ ‫ه ی‬ ‫ع ی‬

‫اااااا‬ ‫ی‬ ‫دااااااا د راااااا‬ ‫اااااای اندیشااااااد ایاااااا کاااااا د ر اراااااا پ‬ ‫رراااااای ا راااااا ری اناااااا‬
‫ی ای د‪.‬‬ ‫ا‬ ‫د ر ه خ اس‬

‫ند‬ ‫ر اد ا ا‬

‫ف عی ش ع ا ید‪:‬‬ ‫ش‬

‫َو اخصووووووووووووووووعها ُجوووووووووووووووودُو ٌد خالوووووووووووووووودونا‬ ‫ملکنووووووووووووا َهوووووووووووو ِذ ِه الوووووووووووو ُّد ْنیَا القرونووووووووووووا‬
‫سوووووووووینَا‬
‫ووووووووان َو َموووووووووا نَ ِ‬
‫ِ‬ ‫ي َ‬
‫الز َمو‬ ‫فَ َموووووووووا نَ ِ‬
‫سووووووووو َ‬ ‫اء‬ ‫صووووووووو َحائِ ُ ِمو ْ‬
‫وووووووون ِضووووووووویَ ِ‬ ‫َو سوووووووووطرنا َ‬
‫وووووووووووو ٌم آخرونووووووووووووا‬
‫ْ‬ ‫ي ِ ِبا ْل َمجْ وووووووووووو ِد قَو‬
‫ُم ِضوووووووووووو ه‬ ‫ُور حتوووووووي‬
‫ووووووان یَووووووود ُ‬
‫الز َمو ِ‬‫َو َموووووووا فتووووووويء َ‬
‫شووووووووووووووا أَئِ َمتِووووووووووووو ِه ِ‬
‫سووووووووووووونِینا ً‬ ‫َو قَووووووووووووو ِد عَا ُ‬ ‫َو أ َ ْ‬
‫صووووووبَ َح الیووووووري فِووووووي الرکووووووب قَو ْ‬
‫وووووو ِمي‬
‫سوووووووووووؤَا ِل الووووووووووو َد ْه ِر أ َ ْیووووووووووونَ المسووووووووووولمونا‬
‫ُ‬ ‫ووووووووووووور‬
‫ٌّ‬ ‫َو آلَ َمنِوووووووووووووي َو آلَوووووووووووووو َم کووووووووووووول ُحو‬
‫أدوب لوووووووووووووووذالک ا ْل َم ِ‬
‫اضوووووووووووووووي ُحنَ ْینًوووووووووووووووا‬ ‫اضوووووووي َفووووووو ِ ِنهي‬ ‫وووووووري َهووووووو ْل یَ ْر ِجووووووو ُع ا ْل َم ِ‬
‫تُ ِ‬

‫ا‬ ‫ااااا‬ ‫یااااادا‬ ‫ااااا رااااا د کااااا ا اااااداد‬ ‫صااااا‬ ‫ااااا دی ایااااا دنیااااا رااااا‬ ‫ااااا ی‬ ‫( ااااا‬
‫ادا ر عظی ن دند‬

‫ا اه‬ ‫اااااا ی ا اشاااااا ی کاااااا ناااااا ه اااااا‬ ‫اه خاااااا د راااااا‬ ‫ناااااا‬ ‫شاااااان یی‬ ‫اااااا یی اه‬ ‫اااااا‬
‫ا ف ا ن ک دی‬ ‫ن‬ ‫ید ر د‬

‫د دس ی ف ند‬ ‫ندی‬ ‫ا‬ ‫ی دی‬ ‫ای ک‬

‫‪316‬‬
 ‫هدایت‬

‫ااااا رااااا چشااااا ن ااااای خ ناااااد د رااااا ی کااااا سااااا س ااااا‬ ‫فلااااا دی ااااا کسااااای اه ااااا‬ ‫د‬
‫ر ن ر دند‬ ‫پ یش ا‬

‫هاد‬ ‫ااااا انسااااا‬ ‫ک ااااا سااااا ندا ااااا‬ ‫ااااای پ ساااااید ‪ :‬سااااال ن‬ ‫هاااااا کااااا‬ ‫ایااااا سااااا اس‬
‫ی داد‬ ‫ن‬ ‫ی ا ر شد‬ ‫ی دی‬

‫ب‬ ‫ااااا‬ ‫ا شااااا‬ ‫ااااا د اشااااا ی ق‬ ‫رااااا عقاااااب رااااا ه خ ا اااااد اشااااا ا چااااا ا کااااا‬ ‫یااااا ه ااااا‬
‫یش ‪.‬‬

‫ای ر اد ا‬

‫اااای ا اااای ااااا د‬ ‫ا شاااا راااا ه خ ا ااااد اشاااا‬ ‫یاااا ا شاااا راااا ه اااای ااااا دد راااا ن چاااا‬
‫رااااا دنن‬ ‫سااااال‬ ‫فااااا ن ن ااااای ر شااااد رااااا‬ ‫ااااد‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال‬ ‫اف خاااا‬ ‫راااا ه ا داناااااد ا شااااا‬
‫ر دی نک شد‪.‬‬ ‫ف ن‬ ‫دنی ه د‬ ‫رن هد د پ‬

‫تعادل‬

‫اه عراااااادهللا راااااا ع اااااا ‪ -‬ضاااااای هللا عن اااااا ‪ -‬پ ساااااایدند‪ :‬یاااااا اصاااااار ب ساااااا س خاااااادا اااااای‬
‫خندیدندا‬

‫لاااااب یشااااا‬ ‫ااااای خندیدناااااد د رااااا ی کااااا ای ااااا‬ ‫ااااای خندیدناااااد‬ ‫ا ااااا ‪ :‬ااااای خندیدناااااد‬
‫ر د‪.‬‬ ‫اه ک‬ ‫س رک‬ ‫اس ا‬

‫ناااااا د شاااااا ا‬ ‫کناااااد‪ .‬پاااااا‬ ‫ا ع یاااااا‬ ‫اهناااااا‬ ‫عاااااا دس‬ ‫اساااااا کاااااا انسااااا‬ ‫طلااااا ب‬
‫ااااااان‬ ‫اااااا رچساااااارد سااااااعی‬ ‫ناااااا راااااا عراااااا د‬ ‫اااااا ا ف ا اااااا ن کنااااااد‬ ‫عراااااا د‬ ‫د‬ ‫فاااااا‬
‫س هد‪.‬‬ ‫هی ا‬ ‫کسب هق‬

‫‪317‬‬
 ‫هدایت‬

‫ساااااال ن‬ ‫فاااااا ر شاااااای هیاااااا ا کشاااااا‬ ‫اااااای خ ا ااااااد کاااااا د هناااااادای‬ ‫اسااااااا اه اااااا‬
‫پیش ف ن ید‪.‬‬ ‫شد ک د‬ ‫ان س‬ ‫نی ه ند سعی‬

‫اساااااااا‬ ‫فااااااا ر شاااااااند چااااااا‬ ‫ر یاااااااد د هنااااااادای پیااااااا ه‬ ‫سااااااال‬ ‫انااااااا‬ ‫رنااااااا ر ای‬
‫ا عااااای اسااااا‬ ‫سااااال‬ ‫ف ن ااااای خ ا اااااد رلکااااا خ اسااااا‬ ‫یااااا دانشااااا ی نااااا‬ ‫رااااای کااااا‬ ‫سااااال‬
‫ر ااااا ی‬ ‫ااااا‬ ‫کرااااا‬ ‫راااااد‬ ‫نر شاااااد‬ ‫شااااا‬ ‫کااااا رخناااااد رااااا اااااب داشااااا ر شاااااد عرااااا‬
‫داش ر شد‪.‬‬ ‫ار‬ ‫پ شن‬ ‫ر‬

‫ر اد ا ا ا ی‬

‫اااااای‬ ‫اااااا ا‬ ‫ا اااااا د ضاااااا ب شاااااا‬ ‫دیناااااادا ی دی اااااا ا‬ ‫کساااااای کاااااا راااااا عناااااا ا دیاااااا‬
‫ااااای‬ ‫د ا ااااا‬ ‫دیااااادی ااااای‬ ‫ااااا د د ااااای شااااا د‬ ‫کسااااای کااااا‬ ‫ااااادی نیسااااا‬ ‫د اااااد دینااااادا‬
‫ید اس ‪.‬‬ ‫دیندا ی ا ن‬ ‫چنی شخصی‬ ‫دی اس‬ ‫کند ک‬

‫دانشااااا ندانی ثاااااس دک ااااا‬ ‫سااااال‬ ‫انااااا‬ ‫ااااای اااااا ی ‪ :‬ااااااا اه یااااا‬ ‫ااااا رااااا صااااا ار‬
‫ااااا د نی راااااد دی ااااا ا یااااادی‬ ‫ارااااای لاااااب رااااا‬ ‫ار اااااد ه یاااااس ( ر ناااااد ی ااااا یه ی ن راااااس د‬
‫کننااااد کاااا دیناااادا ی یعناااای‬ ‫ا اااا‬ ‫اااا چناااا‬ ‫ساااال‬ ‫اناااا‬ ‫اااااا‬ ‫راااا پیشاااا ف ایاااا ا اااا نیساااا‬
‫چنااااای‬ ‫سااااال‬ ‫ارسااااا ی ااااا د د شااااا ند ااااااا‬ ‫رااااا خااااا ط ایااااا‬ ‫سااااا د ساااااپ‬ ‫ارسااااا ی رااااا‬
‫ا نااااا چیاااااهی اه‬ ‫خااااا اک پااااا‬ ‫ریندیشاااااد کااااا اساااااا یعنااااای رااااای ا ی ااااای نسااااار رااااا رااااا‬
‫فااااا‬ ‫پاااااد ا‬ ‫فااااا‬ ‫انااااا‬ ‫نااااا دینااااادا ی هیااااا ا اساااااا خ ا ااااا‬ ‫اساااااا ف یاااااد اسااااا‬
‫ااااای‬ ‫رااااا نیکااااای ف ااااا‬ ‫ف هندشااااا‬ ‫ا‬ ‫رااااا شااااا‬ ‫فااااا اناااااد‬ ‫ااااا د انی اسااااا کااااا د خ نااااا‬
‫کنند‪.‬‬

‫ر اد ا عهیه‬

‫رس ی دا د‪:‬‬ ‫سل ن‬ ‫دد ع سد‬ ‫ر‬ ‫سل ن‬ ‫پیش ف‬

‫‪318‬‬
 ‫هدایت‬

‫ک ی ب ر شند‪.‬‬ ‫ف‬ ‫‪.1‬د هندای‬

‫اااااا د ایاااااا د‬ ‫رراااااا خ صاااااای نساااااار راااااا اسااااااا داشاااااا ر شااااااند رااااااد‬ ‫‪. 2‬ع ط اااااا‬
‫اااااای انااااااد یاااااا‬ ‫هیاااااا ا ساااااال‬ ‫نیساااااا‬ ‫اااااای ساااااال ن‬ ‫اااااا د ا یاااااادی راااااا پیشاااااا ف‬
‫رقااااا ق خدا ناااااد رقااااا ق‬ ‫ااااای اناااااد یااااا‬ ‫ااااا عااااا دس ر ااااا ا کناااااد ا‬ ‫عااااا د‬ ‫ااااا‬ ‫عرااااا د‬
‫د نسر ر خ ین اه ای د ن ید‪.‬‬

‫پایبندی مسلمانان بە سنت کجاست؟‬

‫ی عید ک س ا‬ ‫ن سر‬ ‫ر سن د‬ ‫پ یرندی سل ن‬

‫ه عیاااااد رااااا‬ ‫ااااای سااااال نی‬ ‫ااااا ااااای ااااا هد کااااا‬ ‫سااااال رااااا‬ ‫سااااا س هللا صاااااس هللا علیااااا‬
‫شااااا‬ ‫ر یاااااد‪ :‬خدا ناااااد اه ااااا‬ ‫ااااای شااااا د‪ .‬رااااا ا ساااااا ا ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال نن‬ ‫رااااا اد‬
‫اااای ریناااای کاااا رعضاااای اه‬ ‫اااای کناااای‬ ‫د د ا اااا هی ن اااا‬ ‫اااای راااا ر یااااک‬ ‫راااا س کنااااد‪ .‬اااای‬
‫یشااااا خااااا ب سااااا‬ ‫اااااثا ااااای ا یناااااد‪:‬‬ ‫اااااا دی ااااا ی اسااااا د ااااای کنناااااد‬ ‫اه‬ ‫سااااال ن‬
‫ر شی ‪.‬‬

‫ااااا ی پیااااا ر ن اک ااااا‬ ‫خ ااااا‬ ‫رااااا‬ ‫سااااال‬ ‫اسااااا کااااا‬ ‫ایااااا اشاااااک ی نااااادا د ااااای ر ااااا‬
‫طری سن نر ی ا ی رد د‪.‬‬ ‫ر‬ ‫کند‬

‫ولی چرا چنین سالم و تبریکی!؟‬

‫ر س کند‪.‬‬ ‫ش‬ ‫ای سا «تقبهل هللا منا و منکم» ( خدا ند اه‬

‫دی ااااا ی‬ ‫سااااال‬ ‫ا رااااا یااااا د رااااا ی ط عااااا ن ااااای اناااااداهد ااااا ااااا اااااا‬ ‫سااااال‬ ‫ااااا ا‬
‫رااااا س ط عااااا‬ ‫ااااا‬ ‫رااااا س کناااااد اااااا یی کااااا ن ااااا‬ ‫شااااا‬ ‫ا رریناااااد رااااا ا ر یاااااد ‪ :‬خااااادا اه ااااا‬

‫‪319‬‬
 ‫هدایت‬

‫ضاااا ع اااای اندیشااااد کاااا یاااا عراااا د ن اااا د راااا س ا اااا شااااد‬ ‫ا راااا ایاااا‬ ‫اااا اساااا‬ ‫راااا این‬
‫اس ی ن ا‬

‫چرا نماز عید را در جای باز می خوانیم؟!‬

‫سااااا د‬ ‫عااااا د‬ ‫ااااا ثاااااس ن ااااا ه‬ ‫رااااا ه سااااان اسااااا‬ ‫کااااا‬ ‫چااااا ا خ اناااااد ن ااااا ه عیاااااد د‬
‫ن ی خ انی ا‬

‫ن اااااا ی اساااااا‬ ‫رکننااااااد‬ ‫ااااااد‬ ‫عااااااه‬ ‫ارساااااا‬ ‫ساااااال ن‬ ‫راااااا ایاااااا خاااااا ط کاااااا‬
‫ی کنند‪.‬‬ ‫ا‬ ‫رر‬ ‫ارس‬ ‫ی نش‬ ‫ا ی شن ند د‬ ‫ای کری‬ ‫ک طنی‬

‫یااااب اه‬ ‫ساااا راااادی‬ ‫اااای کنااااد ساااال‬ ‫اااا یی کاااا چشاااا کاااا‬ ‫رریننااااد اااا‬ ‫اااا ساااال ن‬
‫اااای انناااااد‬ ‫اااا‬ ‫اااای خاااا ط هناااا‬ ‫ناااادی ن یااااد راااا‬ ‫ا‬ ‫اف خاااا‬ ‫ارساااا‬ ‫ساااال ن‬ ‫کثاااا‬
‫ر ن ه عید ر ند ای نیه سن اس ‪.‬‬

‫‪320‬‬