PE R A N A N DR.

SUN YAT Tokoh penting dalam gerakan menentang kerajaan Manchu

Dilahirkan pada 12 Nov 1866 di Hsiang- shan, China Selatan Menerima pendidikan Barat di
sekolah Mubaligh Anglican & Kolej Oahu, Hawaii 1887- melanjutkan pelajaran dalam bidang
perubatan di Queen’s College, Hong Kong Terlibat dalam bidang politik semasa
menyambung pelajaran di Hong Kong
15. SUMBANGAN DR. SUN YAT SEN Menubuhkan Pertubuhan Revolusioner Menubuhkan
Parti Revolusi Menyebarkan Perasaan Anti Manchu Mengemukakan Ideologi Revolusi
Melancarkan Pemberontakan Pengaruh Intelektual China Pengaruh Gerakan Pembaharuan
Peranan Golongan Pelajar Kemajuan Sisitem Perhubungan Kerajaan Memiliknegaraan
Jalan-jalan Kereta Api
16. PERANAN DR. SUN YAT SEN MENUBUHKAN PERTUBUHAN REVOLUSIONER
MENUBUHKAN PARTI REVOLUSI  Tubuhkan pertubuhan Hsing Chung-hui di Honolulu,
Hawaii (1894)  Matlamat utama: utk menggulingkan kerajaan Manchu  1895- golongan
ini merancang utk menawan Canton & menjadikannya ibu pejabat Hsing Chung-hui 
Namun percubaan itu gagal; Dr. Sun Yat Sen mendapatkan perlindungan di Jepun &
menubuhkan cawangan di Yokohama Tubuhkan Parti Tung Meng- hui di Tokyo (1905)
Matlamat utama:  Menjatuhkan kerajaan Manchu  Menubuhkan kerajaan republik 
Menjadikan tanah2 hak kerajaan  Menghapuskan kuasa2 asing di China • Cawangan2 lain
ditubuhkan: Brusells, San Francisco, Singapura, Tanah Melayu &
17. MENYEBARKAN PERASAAN ANTI- MANCHU MENGEMUKAKAN IDEOLOGI
REVOLUSI  Dr. Sun Yat Sen menyampaikan ceramah bagi menanam perasaan 
antiManchu dalm kalangan  rakyat Cina  Beliau juga menulis rencana- rencana dalam
akhbarnya Min Pao di Tokyo  Gerakan revolusioner Dr. Sun Yat Sen mendapat sokongan
daripada;  pelajar-pelajar  rakyat yang tidak berpuas hati terhadap kezaliman Manchu 
kongsi-kongsi gelap  tentera yang mendapat latihan Barat  Dr. Sun Yat Sen
mengemukakan ideologi atau prinsip perjuangan .  Beliau berjaya mempengaruhi orang
ramai menerusi ideologi tersebut  Beliau juga mengemukakan Tiga Prinsip Rakyat (San
Min Chu). Antaranya ialah:
1. 18. Ideologi Prinsip Nasionalisme (Min-tsu chui-i) •Rakyat harus menumpahkan taat setia
kepada negara •Melibatkan penyatuan bangsa Cina, Mongol, Manchu, Tibet&orang Islam
Demokrasi (Min-chuan) *Kerajaan yang menjamin kedaulatan rakyat ditubuhkan
*Pentadbiran dikendalikan oleh pegawai-pegawai yang mahir Kebajikan Sosial (Min-sheng
Chui-i) *kuasa digunakan untuk menentukan keperluan rakyat . *pembahagian sama rata
hak milik tanah untuk membaiki kehidupan petani
2. 19. MELANCARKAN PEMBERONTAKAN Antara tahun-tahun 1895-1911, Dr. Sun Yat Sen
dan pengikut-pengikutnya merancang & melancarkan 10 pemberotakan di China
Pemberontakan-pemberontakan tersebut menjejaskan martabat dan maruah kerajaan
Manchu.
3. 20. PENGARUH INTELEKTUAL CHINA Golongan intelektual turut memainkan peranan
dalam perkembangan idea revolusi dalam kalangan rakyat China Antara tokoh-tokoh yang
menyemai benih pembaharuan di China adalah Kang Yu-wei & Liang Chi-chao yang
menubuhkan Persatuan Pelindung Maharaja ( Emperor Protection Society) Mereka
mengemukakan pelbagai perubahan politik yang harus dilaksanakan di China. Antaranya
ialah pemerintahan monarki berpelembagaan penubuhan institusi-institusi politik seperti
parlimen dan perlembagaan Kegiataan golongan intelektual telah menambahkan keinginan
bagi
4. 21. PENGARUH GERAKAN PEMBAHARUAN √ Gerakan Pembaharuan seperti Gerakan
Islah 1898 meletakkan asas bagi kebangkitan Revolusi China √ Semasa Gerakan Islah
1898, beberapa rancangan dilaksanakan golongan reformis untuk menguatkan &
memajukan China √ Idea yang dikemukan oleh golongan reformis seperti Wang Tao(1828-
1897) & Ho Kai(1858-1917) telah memberikan inspirasi kepada pemimpin-pemimpin Cina
melancarkan revolusi terhadap kerajaan Manchu √ Pelbagai pembaharuan radikal yang
 dilancarkan oleh Maharaja Kuang-hsu atas arahan Kang Yu-wei meninggalkan kesan yang
amat mendalam dalam kalangan pemimpin Cina untuk melancarkan revolusi
5. 22. PERANAN GOLONGAN PELAJAR  Pelajar-pelajar Cina yang mendapat pendidikan di
luar negara turut memainkan peranan dalam kemunculan Revolusi China  Pelajar-pelajar
ini terdedah kepada ideologi Barat seperti demokrasi, sosialisme, liberalisme dan kebebasan
hak asasi manusia  Revolusi Perancis & penyatuan negara bangsa di Itali & Jerman turut
memberi dorongan kepada pelajar-pelajar melancarkan revolusi  Pelajar-pelajar yang
menuntut di Jepun menyebarkan idea revolusi menerusi akhbar- akhbar seperti Kuo Min
Pao & China kurun ke-20
6. 23. KEMAJUAN SISTEM PER- HUBUNGAN ► Kemajuan dalam sistem perhubungan
seperti jalan kereta api, telegraf & pos turut memainkan peranan dalam pencetusan Revolusi
China & membantu idea revolusioner disebarkan ► Sistem perhubungan juga mengeratkan
hubungan antara golongan nasionalis & memudahkan mereka melakukan perancangan
revolusi ► Akhbar-akhbar tempatan turut memainkan peranan. Sebagai contoh, Akhbar Min
Pao yang menjadi lidah rasmi Tung Meng-hui memainkan peranan dalam penyebaran idea-
idea revolusioner