You are on page 1of 3

KATANGIAN NG WIKA

1. May sistemang balangkas

 Pag-aaral sa pagbuo ng salita ay morpolohiya


 Morpema pinakamaliit na yunit ng salita.

2. Buhay at DInamiko

 Patuloy na nadaragdagan ang ating wika dahil sa paglikha, pang-hihiram at pag-usbong ng


teknolohiya at mga imbensyon.
 Filipinong wika ay may mahigit-kumulang na tatlumpung libong salitang-ugat (30,000) at pitong
daang panlapi (700) panlabi na ginagamit sa pagpapalawak/pagpaparami ng ating salita.

3. Tunong na binibigkas

 Ponolohiya ang tawag sa pag-aaral ng tunog.


 Ponema pinakamaliit na yunit ng tunong.
 Ponemik nakapagpapaiba ng kahulugan ng salita
o Halimbawa:
 Bisa (talab) Visa (pasaporte sa paglabas ng bansa)
 Bapor(ship) vapor (hamog)
 Ponetik kapag hindi nagbabago ang kahulugan ng salita
o Halibawa:
 Berde-verde
 Asul-azul

4. Pinipili at Isinasaayos

 Makinis, mabisa, at wasto ang pagpili ng mga salita.


 Ikonsidera ang katumpakan ng gramatikal istraktyur sa papel na isusulat o sasabihin.

5. Kabuhol ng Kultura

 Software ng utak ang kultura (Hofstede, 1981)


 Kultura ay resulta ng paghahanap ng solusyon sa mga problema ng tao sa kanyang kapaligiran,
oras at relasyon (Trompenaars, 1944)
 An gating kultura ay nag lente kung saan natin nakikita ang mundo; ang lohika kung paano natin
inaayos ito, at grammar kung paanong nagkakaroon ito ng katuturan.
 Linggwistika at antropologo ay kumikilala sa kahalagahan ng wika sa kultura at sa tao.

6. Arbitraryo

 Lumilitaw ang wika ayon sa napagkasunduang gmait ng tao sa loob ng kanilang pamayanan.
o Halimbawa:
 Magandang umaga sa tagalog
 Maayong buntag sa Cebu
 Bulong mahinag usapan sa tagalog – dahon sa Ilocano
 Langgam sa tagalog – kuton sa Ilocano
 Kidlat sa tagalog – kilat sa bikol waray – kimat sa ilokano
 Ibon sa tagalog – billit sa ilokano- pispis sa bisaya

7. Patuloy na ginagamit

 Di humihinto ang tao sa pagtatamo at pagdaragdag ng salitang kailngan niyang


matutunan o di sinasadya kanyang natutunan.
 Sa gobyerno ay mahalagang kasangkapan ang wika- ang mga batas, dekreto, memo
propaganda at iba pa.
 Sa edukasyon and lahat ng impormasyon at karunungan ay naipapabatid o nababatid sa
pamamagitan ng wika.
 Sa midya ang wika ang behikulo ng pagahahatid ng balita
 Sa lipunan nagsisilbing tulay ng pagkakaunawaan.

TEORYA NG WIKA

1. Teorya hinggil sa kalituhan sa wika (Hango sa kwento ng Tore ni Babel)


 Noon iisa lang ang wika. Ang mga tao ay naglakbay sa silangan at nakarating sa Sinai na
kapatagan at doon nanirahan. NApagpasyahang gumawa ng tore na abot hanggang
langit upang sila’y maging bantog at hindi magkahiwa-hiwalay. Bumaba ang diyos at
ginulo nito ang kanilang wika na nagging resulta nga hindi nila pagkakaintindihan at silay
nagsikalat sa buong daigdig at hindi natuloy ang pagbuo ng lungosod na mayroong
iisang wika)
2. Teoryang Aramaic ang uang wika
 Paniniwlang Aramaic, unang wikang ginamit sa daigdig. Ginamit ito ng aramean,
sinaunang taong nanirahan sa Mesopotamia at syria. SInasabing sa wikang ito naisulat
nag bibliya.
3. Teorya ng Bow-Bow
 Tunog mula sa tunong ng kalikasan at binigyan nila ng ngalan o taguri ang mga ito
o Halimbawa:
 Ihip ng hangin
 Dagundong ng kulog
 Twit – twit ng ibon
4. Teoryang Dingdong
 Ang lahat ng bagay sa kapaligiran ay may sariling tunog na kumakatawan dito/
o Halimbawa:
 Klang klang ng kampana
 Tsug tsug ng tren
5. Teoryang Pooh-Pooh
 ANg tao ay may taglay na damdamin at kapag nasapol ang damdaming ito,
nakapagbubulalas ito ng mga salita kaakibat ng nararamdaman.
o Halibawa:
 Wow (nasiyahan o natuwa)
 Nako po! (KApag natakot)
6. Teoryang Yo-He-Ho
 Ang tao ay bumabangit ng mga salita kapag silay gumagamit ng pisikal na lakas.
7. Teoryang Ta-Ta
 Ta-ta ay paalam o goodbye sa prances na binibigkas ng dila ng pababa-pataas katulad ng
pagkumpay ng kamay.
 Ito ay nagsasabing ang kumpas o galaw ng kamay ng tao ang kanyang ginagawa upang
magpaaalam
8. Teoryang Ta-ra-ta-boom-de-ay
 Pagkilos, pagsayaw, pagsigaw,pagblong, ng mga sinaunang tao bilang mga
participant/gumaganap sa mga festival , selebrasyon , ritwal o okasyon.

You might also like