TYT KİMYA Hazırlayan:

Deniz KEL
ATOMUN YAPISI @kimyabudur
4
nötron çekirdek
ATOM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR proton

Atom Numarası: Atom çekirdeğindeki proton

sayısıdır. elektron
atom numarası = proton sayısı = çekirdek yükü

Kütle Numarası: Çekirdekteki toplam tanecik

sayısıdır. Nükleon sayısı olarak da bilinir.

m
K.N = proton + nötron İzotop: Proton sayıları aynı nötron sayıları

o
farklı atomlardır.
Nötr Atom: Yüksüz atomdur. Özellikleri:

.r c
p = e = atom numarası = çekirdek yükü  İzotop atomlarınkimyasal özellikleri aynı bazı
fiziksel özellikleri farklıdır.
p - e = yük sayısı
 İzotop iyonlar farklı yüke sahipse kimyasal
özellikleri farklıdır

u
İyon: Yüklü atom veya atom gruplarıdır.
Hidrojen elementinin izotopları;

d
- 2- 2-
Anyon: Negatif (-) yüklü (Cl , O , CO3 ) 3
1 2 2 3
(p < e) H H; 1 D (döteryum) H; 1 T (trityum)

u
1 1 1
Katyon: Pozitif (+) yüklü (Al3+, Zn2+, NH4+)
(p > e)

b
Ortalama Atom Ağırlığı (OAA)

a
Kavramların sembol üzerinde gösterimi: Elementlerin farklı izotoplarının doğada bulunuş

Xim
yüzdeleri dikkate alınarak ortalama atom

y
yük sayısı ağırlıkları hesaplanır.
K.N
16 17 18
nötron 8 O ; % 99,76 8 O ; % 0,04 8 O ; % 0,20

16x99.76 + 17x0.04 + 18x0.20

OAA = = 16,0044 g

k
proton elektron sayısı
Atom No 100
Çekirdek yükü
Allotrop: Bir elementin aynı tür atomlarının
farklı kristal ya da molekül şekillerinin her birine
İzoelektronik: Elektron dizilimi ve elektron sayısı aynı
o elementin allotropu denir.
olan taneciklerdir.
3+
13Al ve 8O2- iyonlarının elektron dizilimleri ve elektron Elmas ve grafit (C elementi)
sayıları (10 e) aynıdır. O halde iki iyon izoelektroniktir. O2 (oksijen) ve O3 (ozon)
İzoelektronik taneciklerde proton sayısı fazla olanın Rombik kükürt ile monoklinik kükürt (S8)
3+
hacmi küçüktür. Al iyonunun hacmi daha küçüktür. Kırmızı fosfor ile beyaz fosfor (P)
Kireç taşı-mermer-tebeşir (CaCO3)
İzoton: Nötron sayıları aynı proton sayıları Gri kalay ile beyas kalay (Sn)
farklı olan atomlardır. 23 Na ve 24Mg
11 12 Allotropların Özellikleri:
izobar: Kütle numaraları aynı proton sayıları  Reaksiyona girme istekleri farklıdır.
farklı olan atomlardır. 64 64  Kimyasal ve fiziksel özellikleri farklıdır.
Ni ve Zn
28 30  Uzaydaki dizilişleri ve molekül şekilleri farklıdır.
 Aynı madde ile tepkimesinde aynı ürünü verirler.