……………………………….... doğanın LİSESİ 13. Aşağıdaki insan üzerindeki 2020–2021 tabloda etkisine, EĞİTİM-ÖĞRETİM A sütununda YILI 9. alt dalları, B…sütununda fiziki coğrafyanın /… /2020 bu hangilerinin insanın doğa üzerindeki etkisine örnek bilim dallarına olduğunu DERSİ I.aitDÖNEM tabloda bazı konular örnekteki verilmiştir. A sütunundaki rakamları, SINIFLAR COĞRAFYA I. YAZILI SINAV CEVAPLARI SüreB : 40 dk gibi işaretleyiniz. (10 P) sütunundaki boşluklara örnekteki gibi yazınız. (10 P) Adı ve Durumlar Soyadı: A listesi Doğanın Sınıf: İnsanın No:B listesi Puanı: Etkisi Etkisi ( 2 ) Peri bacalarının oluşumu Not: Klasik soruların her birinin doğru cevabı 5 puandır. 6) Beşerî coğrafyanın alt dalı olan Yerleşme Coğrafyasının Asya ile Avrupa 1) Doğal ortam kıtalarını bağlayan nedir? Doğal Avrasya ortam (1)Tünelinin Klimatoloji unsurlarını yapılması yazınız. ( 5 )konuları Orta Doğu bölgeleri haritasının oluşturulması petrol nelerdir? (2) Jeomorfoloji Sulak alanların kurutulmasıyla kuş çeşitliliğinin azalması ( 3 ) Lena nehri ve havzasının özellikleri Canlı ve cansız tüm varlıkları içeren ortama doğal ortam denir. Yerleşmelerin doku vekarakteristik tiplerini, dağılışını; yerleşmeler Grönland’da 12) Aşağıdainsanların kalın kıyafetleri verilen olayların (3) Hidrografya tercih nedenlerini, etmeleri örnekteki gibi işaretleyiniz (20ağaçlarının ( 4 ) Kızılçam P) özellikleri üzerinde etkili olan doğal ve beşerî faktörleri, Doğu Anadolu’da - Atmosfer (Hava kar Dünya'nın (4) Biyocoğrafya yağışlarının ulaşımı olumsuz Küre) etkilemesi Yörüngenin( 1 )yerleşmelerin Günlük Ekvator Yıllık ve çevresinin yıl boyunca ortaya çıkışını sıcaksüreçlerini ve gelişim ve nemli olması inceler. OLAY Karadeniz Bölgesi’nde balıkçılığın önemli (5) bir Şekli Kartoğrafya geçim kaynağı Şekli olması ( 2 Hareket ) Ayrıca 6.6’lıkkonut İzmirHareket tipleri depremineile konutların neden yapımında olan fay kullanılan hattının yapı özellikleri - Litosfer (Taş Küre) Mevsim sürelerinin değişmesi Japonya’da denizin doldurularak havaalanı inşa edilmesi malzemeleri de yerleşme coğrafyasının inceleme alanında - Hidrosfer (Su Küre) yeralır. Meltem rüzgârlarının oluşması - Biyosfer Sürekli (Canlılar rüzgârların Küresi) uğraması sapmaya Yer çekiminin her yerde aynı olmaması Muson rüzgârlarının oluşması 14. Aşağıdaki verilen bilgilerden 7) Dünya’nın doğru yörüngesinin olanlara “D”elips şeklinde yanlış olanlaraolmasının “Y” yazınız. 2) Dünyamızın Günberi ve günötegeoit şeklinin sonuçları durumlarının nelerdir? (10 P) sonuçları nelerdir? yaşanması Ekvator Yörüngesi üzerinde Dünya’nın Güneş’e olan Doğr uzaklığıYanlış yıl Gölge çevresi boylarının (40.076 yıl içinde km) kutuplar çevresinden (40.009 değişmesi Bilgi km) daha uzundur. içinde sürekli değişir. u Mevsimlerin oluşması Kutupların yarıçapı (6.357 km), Ekvator’un Dünya'nın-yeryüzünün-tasviri” yarıçapından anlamında Dünya’nın “coğrafya” Güneş’e en (geo-yer ve yakın olduğu gün 3 Ocak Yerel saat farklarının oluşması graphia-tasvir ya da anlatım) sözcüğünü kullanan ilk kişi D (6.378 km), 21 km daha kısadır. (günberi-perihel) ve en uzak olduğu gün 4 Temmuz’dur Gece ve gündüz sürelerinin değişmesi Eratosthenes’dir Yer çekimi Ekvator’dan kutuplara gidildikçe artar. (günöte-afel). Paralel uzunluklarının eşit olmaması Piri Reis Coğrafya biliminin ilkelerini Dünyaortaya koymuş Güneş’e ve fiziki coğrafyanın yaklaştıkça yörünge üzerindeki dönüş Y öncüsü olmuştur. Çalışmalarını Cosmos isimli eserinde toplamıştır.azalır (4 Temmuz). hızı artar (3 Ocak), uzaklaştıkça Meridyenler birer derece açılarla çizildiğinde Şubat ayı ikitoplam gün kısa sürer.180’dir. sayıları Eylül ekinoksu iki gün Y 3) Ekinoks nedir? gecikmeli 23 Paralellerin çevre uzunlukları kutuplara gittikçe azalır.Eylül günü gerçekleşir. D Dünya’nın yörüngedeki dönüş hızı değiştiği için mevsim Jeomorfolojiye yardımcı olan bilim dallarından biri de Potamolojidir. Y 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde aydınlanma çemberi kutup süreleri de yarım kürelere göre farklılık göstermektedir. noktalarından teğet geçer ve Dünya’nınDünya’nınher yerinde eksen gecehareketi ve sonucunda dinamik basınç merkezleri oluşur. D gündüz süreleri birbirine eşittir. Bu duruma ekinoks adı verilir. Ülkemizde en uzun gündüz 21 Haziran tarihinde yaşanır. D Şubat ayının 28 gün olmasının sebebi eksen eğikliğidir. Y 0 0 45 doğu meridyenin Antimeridyeni 135noktalarında 8) Kutup batı meridyenidir. D altı ay gece altı ay gündüz yaşanması, Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe yer Dünya'nın hangi özelliğinden çekimi azalır. Y kaynaklanmaktadır? Ekvator ile yörünge düzlemi arasındaki 23° 27'lık açıdan (eksen eğikliği) kaynaklanmaktadır.
4) 20° Kuzey paraleli üzerindeki bir yerden kuş uçuşu 3663
……………………………… km kuzeye doğru gidilirse hangi paralele ulaşılır? Coğrafya Öğretmeni Paraleller arası her yerde 111 km’dir. 3663:111= 33 paralel kuzeye gidilmiş olur. 9) Ülkeler niçin ulusal saat kullanma ihtiyacı duymuştur? 20+33=53 kuzey paraleline ulaşır. Ülkelerin gerek kendi içinde gerekse de uluslararası ilişkilerde yerel saat ayarlamalarından doğacak güçlükleri 5) 27° doğu meridyeni üzerinde bulunan İzmir’de yerel önlemek için kullanmaktadırlar. saat 07.32 iken 40° doğu meridyeni üzerinde yer alan Bingöl’de yerel saat kaçtır?
Verilen merkezler aynı yarımkürede yer aldığı için
meridyenler birbirinden çıkarılır: 40° - 27°= 13° 10) Ülkemizin mutlak konumunu tam olarak yazınız. İki merkez arasındaki zaman farkı: 13°×4= 52 dk Doğuda yerel saat daha ileri olduğu için İzmir’in Türkiye 26°–45° doğu meridyenleriyle 36°–42° kuzey paralelleri arasında yer alır. Ülkemiz bu özelliği ile yerel saatinin üzerine 52 dk eklenir. Ekvator’un kuzeyinde, Greenwich’in ise doğusunda yer alır. 07:32 + 52 dk = 08:24 Bulunduğu konum itibariyle Kuzey Yarım Küre’nin orta kuşağında yer alır.