11

PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO

SA PANANALIKSIK

Ika-Apat na Markahan-Modyul 9 at 10

Aralin 9: Pagsulat ng Report

Aralin 10: Pagsulat ng Proposisyon
Pagsulat ng KonseptongPapel

Polytechnic College of Botolan · Botolan, Zambales

Senior High School Department
 Republic of the Philippines
POLYTECHNIC COLLEGE OF BOTOLAN
(Formerly Botolan Community College)
Botolan, Zambales
E-mail: polytechniccollegeofbotolan@gmail.com
Website: pcbzambales.com
Contact number: 0968-307-5040

Aralin 9: Pagsulat ng Report

Aralin 10: Pagsulat ng Proposisyon
Pagsulat ng KonseptongPapel

PANGKALAHATANG PANUTO:
1.Huwag magsulat ng kung ano- anosaModyul ]]
2.Maglaan nangsapatnaorassapagsasagot at sagutinlahat ng Gawain.
3 Basahin at unawainnangmabutiangmgaPanuto.
4. Maglaan ng sarilingsagutangpapel.

PAGPAPALALIM NG GAWAIN: ,
➢ Inaasahan ang mga mag-aaral na sa pagtatapos ng araling ito ay makasusulat
ng halimbawa ng mga paksang tinalakay.

I. LAYUNIN:
➢ Nalalaman ang mga hakbang o pamamaraan sa Pagsulat ng Report, Pagsulat
ng Proposisyon at Pagsulat ng Konseptong Papel.
➢ Nailalarawan ang paksang tinalakay.
➢ Nailalapat ang natutunan sa paksa sa pamamagitan ng pagsulat ng halimbawa.

I. PAKSA
PaksangAralin:Pagsulat ng Report,Pagsulat ng Proposisyon,Pagsulat ng
Konseptong Papel
Sanggunian:Teresita M. Anastacio,et.al. Pagbasa at Pagsusuri ng
Iba’tIbangTekstoTungosaPananaliksik( PinagyamangPluma), PHOENIX
Publishing House
Kagamitan: Batayang Aklat, www.depedtambayan.gov.ph

II. PAMAMARAAN
A. BALIK-ARAL
Sa pamamagitan ng isang pangungusap( makabuluhangpangungusap) ibigay ang
katuturan o kahulugan ng Iba’tIbang Uri ng Teksto.
1. Tekstong Impormatibo 6. Tekstong Argumentatibo
2. Tekstong Deskriptibo 7. Tekstong Prosidyural
3. Tekstong Persuweysibo
4. Tekstong Naratibo
5. Tekstong Argumentatibo
B.MOTIBASYON
Iaayos ang mga ginulong letra batay sa inilalarawan ng sumusunod na pahayag.
R O P E T R- nakatuon tungkol sa paghahanap ng mga kaalamang nasusulat tungkol
sa isang paksa at nasusulat sa paraang medaling maunawaan.

O P S O N Y I R O S P -Ito ang ginagamit kung susulat ng mungkahing proyekto ang

isang organisasyon kung saan nakapaloob dito ang layunin ng programa.

G N O T P E S N O K – L E P A P- ito ay tinatawag na saliksik na pabuod.

Ngayong may ideya na kayo sa paksang ating tatalakayin. Halina’t ating simulan.

C. PAGTALAKAY SA PAKSA
Pagsulat ng Report

Una sa lahat, ang pananaliksik ang simulang bawat pagbabago ng tao sa mundo.
Dahil sa mga pangangailangan ,gumawa ng mga pag-aaral at pagsubok ang mga tao
at bunga nito, unti-unting nagawa ang mga kasangkapang nakapagpapabago sa tao
nang malaki sa kanilang buhay.

MGA URI NG RESEARCH PAPER

Sa pangkalahatan ay may dalawang klase ng research na ginagawa ang mga
mag-aaral: isa ang lalong kilala sa tawag na report, at ang isa pa ang tinatawag na
thesis.Angipinagkaiba ng dalawang uring ito ay nasa layunin ng mga mag-aaral sa
paggawa ng kaniyang research. Tinatawag itong report KAPAG ang pagsasaliksik
ay nakatuon sa paghahanap ng mga kaalamang nasusulat na tungkol sa isang paksa,
at ang mga nakalap na mpormasyon ay inaayos ng mga mag-aaral sa paraang kaaya-
aya itong basahin at maunawaan. Sa kabilang dako, ang thesis ay TUMUTUKOY
naman sa pagtuklas ng mga bagong kaalaman gamit ang mga impormasyong dati
nang napatunayan.

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG REPORT

1. Magplanomuna. Bumuo ng isang kalendaryo ng mga bagay na dapat gawin.

Halimbawa:
Unang Linggo- Pagbubuo ng Outline
Ikalawang Linggo- Pagsasaliksik
Ikatlong Linggo- Pagsulat ng Report
Ikaapat na Linggo- Pagbasang muli at Pag-edit ng report
Ikalimang Linggo- Pagsulat ng Pinal na Draft at Pagpasa ng Report.

Sikaping matupad ang schedule na ginawa. Kapag lumampas sa itinakdang timetable

. Tiyak na maiipit ka sa bandang hulihan .Maaaring mahuli ka sa pagpasa ng iyong
report o kung di man ay maaaring minadali ang iyong report. (PARANG SA
PAGSASAGOT NG MODYUL LANG YAN, MAGLAAN NANG SAPAT NA ORAS )

2. Bumuo ng Outline. Sa pagbubuo ng outline maaaring isa-alang alang ang mga

katanungang ano, sino, kalian, saan, bakit at paano.Alalahanin na ang iyong bubuuin
ay isa lamang tentatibong balangkas . Ito ay upang magkaroon ng pokus sa iyong
pagsasaliksik.Sa bandang huli, kapag nakakuha ka na ng sapat na impormasyon at
research facts , maaari mo ng ayusing muli ang iyong balangkas para sa pagtalakay.

3.Isagawa ang dibdibang pagsasaliksik tungkol sa paksa ng report.Ang mga

impormasyon na kakalapin ay dapat may kaugnayansa report naisususlat o paksang
tinatalakay. Kailangang makatotohanan .

4. Isulat ang Kabuuan ng Report. Hayaan lamang dumaloy ang mga ideyang
pumapasok sa iyong isipan habang kaharap ang balangkas. Kung minsan nagiging
balakid ang pahinto-hintong pagsulat para lamang magwasto ng nais iwasto.
Kapag nakasulat na ng isang bahagi, maaari nang balikan ang isinulat. .sa muling
pagbasa ,bigyan ito ng inisyal na pagwawqasto. Tama ba ang paghahanay ng
kaisipan? Gusto mo bang magdagdag ng mga paliwanag o ng halimbawa? May
kaisahan ba ang pangungusap sa loob ng talata? Wala bang pangungusap na
naligaw?

5. Isagawa ang muling pag- edit ng report.Balikan ang pagkakabalangkas ng talata

.Mahusay ba at kawing-kawing ang mga impormasyon?
Kung kinakailangan ,maaari pang iwasto ang ilang mga detalyeng nais
naidagdag, bawasan, o baguhin.Humanda sa pagsulat nang malinis na bersyon ng
iyong akda.
Narito ang ilang proof readers’marks na magagamit sa pagwawasto.

^ idagdag
Cap gawin itong malaking titik
Lc gawin itongmaliit na titik
Sp iwasto ang baybay

6. Pagsulat ng Pinal na Draft at Pagpasa ng Report.Bukod sa pag-type ng report

,sikapin ding maipasa ito sa pamamagitan ng maayos na folder. Mahalaga ang
kalinisan at kaayusan sa pagtataya ng kahalagahan ng report na ipapasa sa guro.
Dagdagan ito nang maayos na cover page na nagsasaad ng pamagat ng report , at
iyong pangalan na sumulat ng report isulat rin sa pahinang ito angpetsa kung kalian
ipinasa ang ulat at angpangalan ng tatanggap . Gawing pahina ng pamagat.
Sa huling bahagi ng report ,maglagay ng bibliograpi para sa mga aklat at iba pang
sangguniang ginamit para sa pagbubuo ng proyekto.
Kung nasunod na ang mga gawaing iyong binalak sa pagsisimula pa lamang ng
paggawa ng report na ito, walang pagsalang maipapasa ang aralin sa takdang
panahon.

Pagsulat ng Proposisyon
AngPagsulat ng Proposisyon ay para sa mungkahing proyekto ay isang magandang
hakbang ng anumang organisasyon. Sa pamamagitan ng isang proposisyon ,
maliwanag at maayos na nailalahad ang mga layunin kung bakit may ganitong
mungkahi; inilalatag din ang mga hakbang na gagawin , kasama na ang mga taong
magiging responsible sa nasabing mga hakbang; at kasama na ring mailalahad kung
may gastusin – magkano ang magagasta at kung saan kukunin ang paggastos.

Halimbawa ng Proposisyon

Proposisyon Para sa Pagdaraos ng Fun-Run

A. Panimula:
Kami po, na mga Opisyal ng Student Council , ay nagmumungkahi ng Fun Run
bilang isang pambungad na aktibidad sa darating na Foundation day ng ating
Paaralan.

“Fun-Run Para sa Kalusugan”

B.Layunin:
Inaasahan po namin na ang mga aktibidad na ito ay magdudulot ng sumusunod na
kapakinabangan para sa aming mga mag-aaral:

1. Mapalakas ang aming katawan at mapalusog ang aming kaisipan sa pamamagitan

ng masiglang Gawain.
2. Magkaroon ng masiglang pakikipag-ugnayan sa iba pang mga mag-aaral;
Maibuhos ang aming panahon sa kapaki-pakinabang na Gawain;
4. Makalikom ng sapat na pondo upang maitaguyod ang iba pang proyekto ng student
Council; at
5. Makibahagi sa layunin ng paaralan na mahasa ang mga kabataan sa pakikiisa sa
mga aktibidad na may adhikain para sa kalusugan, at maiayos ang gawaing
makapagdudulot ng kasamaan sa kalusugan.

Detalye ng Mungkahing Aktibidad

1. Ito po ay nais naming isagawa sa simula ng pagdiriwang ng ating Foundation day
sa Nobyembre 18, 2020 mula 6:00 ng umaga hanggang 10:00 ng umaga.
2. Magsisimula po ang Fun Run sa Quadrangle ng paralan at magtatapos sa ating
Barangay Plaza.
3. Ang mga kalahok ay lahat ng mga mag-aaral, guro at iba pang bumubuo sa ating
paaralan.

C. MgaTuntuningSusundin:
1. Ang mga sasali ay kailangang magpasa ng aplikasyon na may pirma ng kanilang
mga magulang. Ang mga aplikasyon ay maaaring makuha mula sa opisina ng Student
Council ng Paaralan.
Kasama nito ang kinakailangang Health Certificate napirmado ng doctor na
nagpapatunay na kaya ng kanilang kalusugan ang nasabing aktibidad.
2.. Ang mga sasali ay may kaukulang bayad na 20 pesos at maaari ring bumili ng T-
Shirt na may logo ng aktibidad. Mabibili rin ito mula sa opisina ng Strudent Council.
3. Ang lahat ng lalahok at makakatapos sa pagtakbo ay pagkakalooban ng Sertipiko
ng Partisipasyon sa nasabing aktibidad.

D. MungkahingPinansiyal:

1. Iminumungkahi po namin ang pangungumbida ng mga sponsor para sa aming

gagawing Fun Run . Maaari po kaming mangumbida ng mga kompanyang
nagtataguyod ng energy drinks para maging isponsor.
2. Mayroon din po kaming makokolekta mula sa pagbibilhan ng T-Shirt na may logo
ng aktibidad.
3. Anomang pera ang aming kikitasin ay ilalaan po naming sa mga gastusing
kinakailangan sa Fun-Run. Tulad ng:
a. Pakikipag-ugnayan sa Barangay Tanod na makakatulong sa pagsubaybay sa mga
mag-aaral paglabas ng paaralan.
B.pag-upa ng kakailanganing tent para sa on-site registration
C. Pagbili ng kinakailngan medical supplies para sa first aid.
D. Pagpapagawa ng T-shirt na ipagbibili.
E. Pagpapagawa ng mga streamer o poster para sa aktibidad;at
F. Pagpapagawa ng mga sertipiko para sa mga sasali.

4. Kung mayroon po kaming sobrang kikitain sa aktibidad na ito, nais po sana naming
itong ilaan para sa pagbili ng portable sound system para sa ating paarala.

5. Kami po ay nangangako sa inyo na magbibigay sa inyo ng Accounting Report para

sa paggastang ito bago po matapo ang taong kasalukuyan.

Malugod po naming ipinapasa ang proposisyon na ito para pos a inyong

kapahintulutan.

Bilang pagpapatunay ng lahat nng ito , narito po ang lahat ng kaukulang pirma
ng lahat ng mga opisyal ng Student Council

Pangulo: _________________
Pangalawang Pangulo: _________________
Kalihim: _________________
Ingat-Yaman: _________________
Tagasuri: _________________
Tagapamahala: __________________
Tagapamayapa: __________________
Aking pinatitibayan ang proposisyong ito ng mga opisyal ng student council.

Gurong Tagapayo: ___________________

Petsa: _____________
 Pagbuo ng Konseptong Papel

Ang Konseptong Papel ay isang saliksik na pabuod. Hindi ito mahaba , bagkus
ay buod lamang ng mga ideya o isyu na nagpapakita sa interes, karanasan at
kahusayansa isang larangang pinag-aralan ng mananaliksik. Sa pangkalahatan,
layunin nito na magbigay ng malalim na pagtalakay sa isang paksa. Kalimitang
napagpapalit ng kahulugan ng “ konseptong papel “ at “ proposal” na ipinalalagay na
may pareho ring tungkulin.

Ang konseptong papel ay resulta ng isang ekstensibong pananaliksik o output

ng isinasagawang Gawain. Bilang karagdagan, maaaring nagbibigay rin ito ng
patnubay para sa implementasyon ng isang programa. Maaari rin naming tinatalakay
nito ang pinakamabubuting gawi, polisiya at ilang kaugnay na isyu na pinaniniwalaan
ng mananaliksik na angkop na isagawa sa nalalapit na hinaharap.

Paraan ng Pagsulat ng Konseptong Papel

Una sa lahat , inilalahad ng mananaliksik ang rationale ng konseptong papel.

Inilalatag niya ang pinagmulan ng kaniyang ideyang ito, gayundin ang dahilan sa
pagsasagawa ng pag-aaral o pagpili ng paksa. Inilalahad din niya ang kahalagahan
ng napili niyang paksa sa larangang kinabibilangan nito.

Pangalawa, inilalahad ng mananaliksik ang layunin ng kaniyang pag-aaral. May

dalawang paraan ng paglalahad ng layunin;(a) pangkalahatan, o (b)tiyak

Pangatlo, tinutukoy ng mananaliksik ang pamamaraang kaniyang gagamitin upang

matamo ang mga nabanggit niyang layunin. Maaari niyang gamitin ang paglalabas
ng sarbey, pagdaraos ng interbyu, pagsasagawa ng mga obserbasyon , at marami
pang iba. Maaari ring gumawa ng comparative analysis ng mga nakalap na datos.

Panghuli, inilalahad ng mananaliksik ang mga inaasahan niyang output o magiging

resulta ng kanyang pag-aaral.

Mga Bahagi ng Konseptong Papel

1. Paksa 7. Katawan
2. Rationale o Kahalagahan ng Pag-aaral 8. Paglalagom at konklusyon
3. Tiyak na Layunin o inaasahang bunga.
4. Saklaw at Delimitasyon
5. Metodolohiya
6. Kaugnay na Literatura
GAWAIN 1:
Panuto: Unawain at sagutan ang mga sumusunod na katanungan.

1. Ano-ano ang mga Hakbang sa Pagsulat ng Report? Isa-Isahin at ipaliwanag.

2. Ilahad ang mga pamamaraan sa Pagsulat ng Proposisyon.
3. Ano-ano ang mga Bahagi ng Konseptong Papel?
4. Sa iyong palagay, dapat bang sundin ang mga pamamaraan o hakbang sa
pagsulat? OO o HINDI. Pangatwiranan ang iyong kasagutan.
5. Bilang isang mag-aral, ano ang kahalagahan sa iyo ng mga pagsulat na ating
tinalakay?

GAWAIN 2.
Panuto: Ilarawan ang Paksang ating tinalakay batay sa inyong sariling pagkaunawa.
Gawing maikli ngunit makabuluhan ang bawat pangungusap.

Pagsulat ng Report

Pagsulat ng Proposisyon

Pagsulat ng Konseptong Papel

V. BUOD:

Sa pangkalahatan ay may dalawang klase ng research na ginagawa ang mga

mag-aaral: isa ang lalong kilala sa tawag na report, at ang isa pa ang tinatawag na
thesis.Ang ipinagkaiba ng dalawang uring to ay nasa layunin ng mga mag-aaral sa
paggawa ng kaniyang research. Tinatawag itong report KAPAG ang pagsasaliksik
ay nakatuon sa paghahanap ng mga kaalamang nasusulat na tungkol sa isang paksa,
at ang mga nakalap na impormasyon ay inaayos ng mga mag-aaral sa paraang
kaaya-aya itong basahin at maunawaan. Sa kabilangdako, ang thesis ay
TUMUTUKOY naman sa pagtuklas ng mga bagong kaalaman gamit ang mga
impormasyong dati nang napatunayan.

Ang Pagsulat ng Proposisyon ay para sa mungkahing proyekto ay isang

magandang hakbang ng anumang organisasyon. Sa pamamagitan ng isang
proposisyon , maliwanag at maayos na nailalahad ang mga layunin kung bakit may
ganitong mungkahi; inilalatag din ang mga hakbang na gagawin , kasama na ang mga
taong magiging responsible sa nasabing mga hakbang; at kasama na ring mailalahad
kung may gastusin – magkano ang magagasta at kung saan kukunin ang paggastos.
Ang Konseptong Papel ay isang saliksik na pabuod. Hindi ito mahaba , bagkus
ay buod lamang ng mga ideya o isyu na nagpapakita sa interes, karanasan at
kahusayansa isang larangang pinag-aralan ng mananaliksik. Sa pangkalahatan,
layunin nito na magbigay ng malalim na pagtalakay sa isang paksa. Kalimitang
napagpapalit ng kahulugan ng “ konseptong papel “ at “ proposal” na ipinalalagay na
may pareho ring tungkulin.

VI. EBALWASYON/ APLIKASYON:

Panuto: Pumili ng ISA sa Pagsulat ng Report, Pagsulat ng Proposisyon, Pagsulat

ng Konseptong papel at sumulat ng halimbawa gamit ang mga sumusunod na
pamantayan.

PAMANTAYAN PUNTOS
Nailalapat ang mga hakbang /
5 puntos
pamamaraan sa pagsulat
May mga kaugnayan ang bawat
5 puntos
pangungusap
Nakakakuha ng interes ang ginamit na
5 puntos
paksa
Malinis at maayos ang pagkakagawa 5 puntos
KABUUAN: 20 puntos

VII. PAGBIBIGAY FEEDBACK/ INPUT NG MGA MAG-AARAL

Inihanda ni:

DIANA ROSE B. ARCA

SHS -Teacher

Binigyang-Pansin ni:

MYRNA S. PANGAN
SHS Program Coordinator