You are on page 1of 44

PULO SENIOR HIGH SCHOOL

PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK


Ikalawang Semestre ng Taong Aralan 2016 – 2017

EPEKTO, DAHILAN AT SOLUSYON NG STRESS SA MGA MAG-AARAL NG IKA-LABING


ISANG BAITANG NG PULO SENOIR HIGH SCHOOL TAONG 2016 - 2017

Inihanda nina:

Acedera, Francis
Cariño, John Glenn
Esteves, John Paul
Vitto, John Vincent
Bonzo, Anni Rose
Frivaldo, Jonah Mae
Maranan, Monica
Natividad, Cristina

Ipinasa kay:
Gng. Janicille S. Buena
Guro sa Filipino

Marso 2017
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

DAHON NG PAGPAPATIBAY

Bilang pagtupad sa isa sa nga pangangailangan ng asignaturang Filipino, Pagbasa at


Pagsusuri ng iba’t ibang teksto tungo sa pananaliksik, ang pananaliksik na ito na pinamagatang
“EPEKTO, DAHILAN AT SOLUSYON NG STRESS SA MGA MAG-AARAL NG IKA-LABING
ISANG BAITANG NG PULO SENIOR HIGH SCHOOL TAONG 2016– 2017” ay inihanda at
iniharap ng pangkat dalawa,Track ng CSS na binubuo nina:

Acedera, Francis

Cariño, John Glenn

Esteves, John Paul

Vitto, John Vincent

Bonzo, Anni Rose

Frivaldo, Jonah Mae

Maranan, Monica

Natividad, Cristina

Tinanggap sa ngalan ng kagawaran ng Filipino, Pulo Senior High School Bilang isa sa mga
pangangailangan sa asignaturang Filipino, Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang teksto tungo sa
pananaliksik

Gng. Janicille Buena

Guro sa Filipino
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Marso 2017

PAHINA NG PASASALAMAT
Ang matagumpay na resulta ng pamanahunang papel na ito ay hindi makakamit kung

wala ang tulong ng mga taong sumuporta at gumabay. Ang mga mananaliksik ay nais

magpasalamat sa mga sumusunod:

Sa mga magulang namin na lubos ang sumuporta at tiwala sa kakayahan namin at

nagbigay pinansyal upang maimprenta ang mga material na kailangan namin upang

maisakatuparan ang pagbuo ng pamanahunang papel.

Kay Ginang Janicille S. Buena na aming guro sa naturang asignatura na siyang buong

pusong gumabay, nagbigay payo, at walang sawang sumuporta sa amin upang wasto

naming magawa ang pananaliksik na ito.

Kay Evelyn L. Embate Ed.D. na pumayag na kami ay manaliksik o magsarbey sa bawat

silid sa Pulo Senior High School.

Kay Binibining Angelie Joyce S. Gomez sa pagbibigay sa amin ng impormasyon kung

sa papaanong Statistikal na paraan namin gagawin ang aming Sarbey.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

TALAAN NG NILALAMAN

PAMAGATING PAHINA PAHINA


KABANATA 1
Panimula 1
Layunin ng Pag-aaral 2
Kahalagahan ng Pag-aaral 2-3
Saklaw at Limitasyon 3
Depinisyon at Terminolohiya 4
KABANATA 2
Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura 5-7
KABANATA 3
Disenyo ng Pananaliksik 8
Respondente 8
Instrumento ng Pananaliksik 9
Tritment ng mga Datos 9
KABANATA 4
Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos 10-19
KABANATA 5
Lagom 20
Kongklusyon 20-21
Rekomendasyon 21-22
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

PANGHULING PAHINA
Mga Sanggunian 23
Apendiks
Sarbey Kwestyoneyr 22-29
Liham ng pahintulot 30
Personal na Datos ng mga Mananaliksik 26-26

TALAAN NG TALAHANAYAN AT GRAP

GRAP PAHINA

GRAP 1- Sarbey ng mga mag-aaral na may iba’t ibang Lebelng 10


Stress
Table 1: Tabular na presentasyon ng resulta ng sarbey sa mga 11
piling mag-aaral ng pulo senior high school

GRAP 2 - Distribusyon ng mga Respondente Batay sa 12


kanilang Kasarian

GRAP 3 – Epekto ng Stress sa Pisikal, Emosyonal at Pag-uugali 13

Ng mga Respondente

Table 2: Tabular na presentasyong nakuha ng mga mananaliksik


mula sa anim na mag-aaral na may high perceived stress 14
at kung paano ito nakakaapekto sa pisikal, emosyonal,
at kanilang pag-uugali
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

GRAP 4 - Distribusyon ng mga Respondente batay sa Dahilan,

Paano nakakaapekto at Solusyon sa stress na kanilang 15

Nararamdaman.

Grap 4.1 - Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral 15

Grap 4.2 – Paano nakakaapekto ang stresssa mga respondente 16

Grap 4.3– Mga Solusyon upang maiwasan ang Stress 17

Table 3.1 Dahilan Kung Bakit Naiistress Ang Mga Mag-Aaral 18

Table 3.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente 19

Table 3.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress 19


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

KABANATA I
ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
PANIMULA

Bahagi na ng kulturang Pilipino ang pagkakaroon ng maraming gawain sa

trabaho, bahay, paaralan, at marami pang iba. Sa mga panahong ito ay hindi na natin

maiiwasan ang pagiging mainitin ng ulo dahil sa sobrang pagod at dami nang trabaho

lalo na at sumasabay ito sa mga problemang talaga nga namang hindi na nawala sa

buhay nating mga Pilipino. Dahil sa mga ganitong sitwasyon ay naiiba ang kilos/galaw

at pati rin ang pagiisip ng bawat isa. Ngunit sa aming gagawing pananaliksik ay

matutunghayan ng bawat mag-aaral kung bakit nga ba nakakaapekto ang pagiging

stress ng isang mag-aaral sa kaniyang pag-aaral. Ano nga ba ang dahilan ng pagiging

stress ng isang tao? Dahilan ba ito ng mga problemang personal, sa pamilya,

pinansyal, lovelife, o pangkapaligiran?

Ang pagiging stress ay nakakaapekto sa pagiging focus ng isang bata sa

kaniyang pag-aaral. Ayon sa ilang pag-aaral ang karamihan at madalas na

naaapektuhan ng stress ay ang mga kabataang humaharap sa madaming pagsubok sa

buhay Kaya’t ang pag-aaral na ito ay sadyang makakatulong sa mag-aaral kung paano

nila malalaman kung sila ay humaharap sa isang matinding stress at kung pano nila ito

dapat kaharapin.

1
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

LAYUNIN NG PAG-AARAL

Ang layunin ng aming paksa ay kung paano nakakaapekto ang stress sa bawat

mag-aaral ng Pulo Senior High School. Bakit nga ba nai-stress ang mag-aaral? May

solusyon nga ba sa sakit na ito? Ang bawat nararamdaman ba ng mga mag-aaral ay

sanhi na ng stress? Malalaman sa aming pamanahunang papel ang mga sanhi at

epekto ng stress at kung ano ang maaaring solusyon dito. Karamihan sa mga mag-

aaral sa panahon ngayon ay hindi alam kung paano mabibigyan solusyon ang

nararamdaman nila.

1. Ano ang epekto ng stress sa mga mag-aaral ng PULO SHS?


2. Ano ang dahil kung bakit sila naii stress?
3. Ano ang maaaring maging solusyon sa pagbibigay lunas sa stress?

KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

Mapapalawak ng isang mananaliksik ang kanyang kaalaman sa pag-alam ng

dahilan kung paano ba nakakaapekto ang stress sa pangaraw-araw na pag-aaral ng

isang estudyante, lalo na sa mga bago pa lamang nananaliksik.

SA MGA MAG-AARAL

Mabibigyan ng kaalaman ang bawat mag-aaral kung paano nila malalaman kung

tunay nga ba silang humaharap sa stress at kung paano nila ito kakaharapin upang

malampasan nila ito at maagapan. Ito ay makatutulong sa bawat mag-aaral upang

mabawasan ang stress nila at mapaunlad ang kanilang performance sa paaralan.

2
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

SA MGA MAGULANG

Magkakaroon ng kaalaman ang bawat magulang sa kung ano ang dapat nilang

gawin kung ang anak nila ay humaharap sa stress. Matutulungan nila ang kanilang

anak sa pagharap at pagbibigay solusyon sa mga problema nito at mangyari na hindi

maapektuhan nito ang kanilang pag-aaral.

SA MGA GURO

Bukod sa mga estudyante at mga magulang, mayroon din itong maitutulong sa

mga guro. Magiging batayan o gabay ito upang malaman din nila ang mga iba’t-ibang

dahilan ng mga stress at kung pano ito nakakaapekto sa isang indibidwal.

SAKLAW AT LIMITASYON

Saklaw ng pananaliksik na ito ang pag-aaral tungkol sa mga mag-aaral na

nakakaranas ng stress at kung paano nakakaapekto ito sa mga mag-aaral ng Pulo

Senior High School, Lungsod ng Cabuyao taong 2016-2017.

Malalaman dito kung sa paanong paraan ba mabibigyan solusyon ang stress at

paano nila kinakaharap.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

DEPINISYON NG MGA TERMINOLOHIYA

Performance- pakikihalubilo, paggawa, at pinapakitang gilas ng tao sa bahay man,

trabaho, paaralan, at bahay.

Stress- isang estado ng tension sa pag-iisip at lubhang pag-aalala na resulta ng mga

problema sa buhay, trabaho, at iba pa.

Focus – Pagiging tutok sa isang bagay.

Obese – Sobrang katabaan

Likert Scale – isang uri ng pamamaraan upang makakuha ng mga datos

High Percieve Stress - Isang taong may mataas na antas ng Stress

Kasarian – ito ay nahahati sa dalawang anyo ang mga kalalakiha o Lalaki at mga

kakabaihan o Babae

Mental Health Professional – isang kwalipikadong doktor kung saan sila ay

nagoobserba sa mga taong nakakaramdam ng stress.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

4
KABANATA II

KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA

Ang stress o minsa’y tinatawag na tensiyon sa Filipino ay isang sitwasyon na

kung saan ay dumadaan sa pakiramdam na ikaw ay nahihirapan, nababahala, labis na

kapaguran at tila nawawalan ng pag-asa.  Ang stress ay bahagi na ng pang araw-araw

na buhay para sa maraming tao. May antas ng stress na hindi naman nakakapanira.

Ang katamtamang lebel nito ay nakakatulong sa katawan at isipan na harapin ang mga

hamon ng mahihirap na suliranin at tuwing oras ng krisis.

Ang mga ilang sanhi ng stress o tensiyon ay maaring magmula sa isa o

kombinasyon ng mga sumusunod: problemang pinansiyal, di pagkakasundo sa pamilya

o sa trabaho, kawalan ng balanse sa pangangailangan ng oras at atensyon ng pamilya

at trabaho, pagkaroon ng mababang sahod o ang kawalan ng tahanan, pagkawala o

pagkamatay ng isang mahal sa buhay o kaibigan, away sa pamilya o labas ng tahanan,

pagkasakit, aksidente, pagiging biktima ng karahasan o iba pang trauma, pag-aabuso

ng alak o droga, o di sapat na nutrisyon. Nakakadulot rin ng stress ang culture shock na

nararanasan ng mga migranteng manggagawa na baguhang naninirahan sa ibang

bansa na iba ang kultura ng mga amo at katrabaho kumpara sa nakasanayan. Kabilang

na rito ang pagharap sa isyu ng rasismo (racism) o iba pang uri ng diskriminasyon na
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

5
maaaring nararanasan sa kadahilanang orientasyong sekswal, edad, relihiyon, lahi,

kultura, atbp.

Ang pangmatagalang stress ay lubhang makakaapekto sa isang tao sa kanyang

pampisikal at sa pagisip. Ito ay maaring humantong sa sakit na lubhang depresyon o

pagkalungkot, atake sa puso, matinding pagsakit ng ulo, atbp. Ang tuloy-tuloy na stress

ay nakakaapekto sa pangaraw-araw na gawain, nagpapababa ng pagpapahalaga sa

sarili, nakakapanira ng magandang relasyon sa tahanan at kaibigan, pagbabawas sa

gana at pagiging produktibo sa trabaho at humahantong sa matinding pagsisi sa sarili.

(akoaypilipino.eu)

 Ang pagkahapo o stress ay hindi na bago sa buhay ng isang tao. Ito ay nararanasan

ng bawatindibidwal, lalo na ng mga tao na nagtatrabaho at mga mag-aaral, sa

magkakaibang antasat kadahilanan. Masasabing ang bagay na nagbibigay ng

pagkahapo sa isang tao aymaaring hindi naman magdulot ng pagkahapo sa ibang tao.

Bagkus, ang sanhi at uri ng pagkahapo na nararanasan ng bawat tao ay hindi

magkakatulad. Kailangan nating magingmapanuri upang lubos nating maunawaan kung

ano nga ba ang pagkahapo. PagkahapoA. Ano ang pagkahapo? Ang pakahapo o

stress ay anumang sitwasyon na nagdudulot ngnegatibong pakiramdam at

damdamin sa isang tao. Ang isang sitwasyon ay maaringmaging kahapo-hapo sa isang

tao, ngunit hindi para sa isa pa. Bagkus,


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

hindi lahat ng taoay nakakaranas ng iisang pakiramdam at damdamin kapag nahahapo.

(Whitman et. al.1985) (Scribd.com)

Ang stress ay nararanasan ng karaniwang tao sa bawat araw. Ito ay maaaring

pagdaanan sa iba’t ibang paraan at grado. Sa maliit na paraan, ang stress ay maaaring

makatulong sa isang tao. Kapag ang stress ay naging mabigat at nagsimulang

maapektuhan ang pisikal o mental na tungkulin ng tao, ito ay nagiging isa nang

problema.

Ang stress ay isang normal na pisikal na tugon sa mga pangyayari na maaaring

magbigay ng pakiramdam ng pagbabanta o pagkabahala. Kapag naramdaman ng

isang tao ang panganib, totoo man o kathang isip lang, ang katawan ay mabilis na

dumidipensa. Ang tawag dito ay stress response.

Ang stress response ay ang paraan ng katawan upang depensahan ang tao. Kapag ito

ay normal na gumagana, tinutulungan nito ang tao na maging alerto, masigla, at

maagap. Sa panahon ng emergency o mahigpit na pangangailangan, ang stress

response ang nagbibigay ng dagdag na lakas upang ipagtanggol ang sarili. Halimbawa,

ang stress response ang naguudyok sa isang tao upang tapakan agad ang preno ng

sasakyan upang makaiwas sa aksidente.(Wikihealth)


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

7
KABANATA 3

DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK

DISENYO NG PANANALIKSIK

Ang pananaliksik na ito ay gumamit ng Likert-scale na pamamaraan upang makakuha

na kinakailangang datos kaugnay ng paksa na aming pinag-aaralan. Nakabatay din ang

pananaliksik na ito sa paggamit ng mga batayang aklat at Teknolohiya.Upang

makapangalap ng impomasyon.

MGA RESPONDENTE

Ang mga napiling respondente ng pananaliksik na ito ay ang mga piling mag-

aaral ng Pulo Senior High School sa bawat strand o kurso na may walumpung (80) mga

mag-aaral kung saan ang dalawampu’t pito (27) ay Babae at limampu’t tatlo (53) naman

ang Lalaki.Sila ay aming napiling maging repondente dahil nais namin malaman ang

hangganan ng kanilang pagiging stressed, ano ang mga sanhi nito, paano ito

nakaapekto at kung paano ito sosulusyunan


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

INSTRUMENTO NG PANANALIKSIK

Kaming mga mananaliksik ay nangalap ng datos sa pamamagitan ng pagbibigay

ng sarbey sa bawat mag-aaral ng Pulo Senior High School. Ito ay inihanda naming mga

mananaliksik upang masagot ang bawat Layunin ng Pamanahunang Papel.

TRITMENT NG MGA DATOS

Upang makuha ang aming mga datos kami ay gumamit ng simpleng istatistikal

na paraan kagaya ng pagta-tally ng mga datos na kaugnay sa pananaliksik. Ginamit

namin angPerceived Stress Scale ng New York State United Teachers Social Services

(NYSUT)isang kilala at aprubadong pamantayan ng pagsukat ng stress ng isang

indibiduwal.
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

9
KABANATA IV

PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS

GRAP 1: SARBEY NG MGA MAG-AARAL NA MAY IBA’T-IBANG LEBEL NG

8%
4%  STRESS

 MODERATE STRESS
89%
 HIGH PERCIEVED STRESS

STRESS

Ipinapakita sa Grap na ito ang bawat lebel ng Stressng mga mag-aaral ng Pulo

Senior High School.

Makikita ang pinakamaliit na bahagdang may kulay na berde at may apat na

porsiyento (4%) na katumbas ng tatlong (3) mag-aaral ang nakakaranas ng mababang

lebel na Stress. Ang may kulay na asul at may pinakamalaking bahagdan ng mag-aaral

na aming sinarbey naman ay may walumpu’t siyam na porsiyento (89%) o katumbas na

pitumpu’t isa (71) na mag-aaral ang nakakaranas ng Moderate stress. Ang pinaka
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

huling lebel naman ng stress naHigh perceived stress ay nakakuha ng pitong

porsiyento (7%) at katumbas ng anim (6) na mag-aaral.

10

TABLE 1: TABULAR NA PRESENTASYON NG RESULTA NG SARBEY SA MGA


PILING MAG-AARAL NG PULO SENIOR HIGH SCHOOL

Makikita satabular na presentasyon ang pagta-tally ng mga nakuhang resulta

nang mga sinarbey na mag-aaral. Kung susuriin ay mapagtatanto na karamihan sa mga

maystress na mag-aaral ay nasa pangkat ng CSS at ABM.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

11

GRAP 2: DISTRIBUSYON NG MGA RESPONDENTE BATAY SA KANILANG

60 53

50

40
27
30

20

10

0
BABAE LALAKI

KASARIAN

Makikita sa Grap 2 ang Kasarian ng mga respondente na sa walongpung

repondente ay dalawampu’t pito (27) ay Babae at limampu’t tatlo (53) naman ang

Lalaki.Isang pagpapatunay din dito na ang Kasarian ng Lalaki ang may

pinakamaraming respondente na sumagot sa aming sarbey.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

12
GRAP 3: EPEKTO NG STRESS SA PISIKAL, EMOSYONAL AT PAGUUGALI NG
MGARESPONDENTE

Paguugali Pisikal
21% 36%

Emosyonal
43%

Ipinapakita sa grap na ito na mas nakakaepekto ang stress sa Emosyonal na

aspeto ng mga mag-aaral ng Pulo Senior High School. Sa larawan na ito makikita na

ang nakakuha ng may malaking porsyento o bahagdan na may apatnapu’t tatlong

bahagdan (43%) na naaapektuhan ng stress ay ang Emosyon ng mga mag-aaral.

Samantala binubuo naman ng dalawangpu’t isang bahagdan (21%) ang epekto ng


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

stress sa Paguugali ng mga mag-aaral at tatlongpu’t anim na bahagdan (36%) naman

ang naaapektuhan ng stress sa Pisikal na aspeto ng mga mag-aaral.

13
TABLE 2: TABULAR NA PRESENTASYONG NAKUHA NG MGA MANANALIKSIK
MULA SA ANIM NA MAG-AARAL NA MAY HIGH PERCEIVED STRESS
AT KUNG PAANO ITO NAKAKAAPEKTO SA PISIKAL, EMOSYONAL,
AT KANILANG PAG-UUGALI

Mababatid na ilan sa mga pinakaepekto ng stress sa pisikal na katangian ng

mga mag-aaral ay ang pananakit ng ulo, pagkahilo, at palaging pagod. Sa emosyonal

naman ay pabago-bago ng ugali, kulang sa konsentrasyon, pananaginip, palaging galit,

pagkairita, depresyon at pabago bago ng desisyon. Kung ugali naman ang titignan at
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

susuriin ay makikitaan ang mga may high perceived stress na mga mag-aaral nang

pagngatngat ng kuko, palaging late, at kakulangan sa pag-aalaga sa pisikal na anyo.

14
GRAP 4: DISTRIBUSYON NG MGA RESPONDENTE BATAY SA DAHILAN, PAANO
NAKAAAPEKTO AT SOLUSYON SA STRESSNA KANILANG
NARARAMDAMAN

problemang emosyonal
pabagu-bagong panahon
problema sa gawain sa paaralan
nabubully sa paaralan
maraming iniisip
kakulangan sa enerhiya
pag-aaral ng walang pahinga 5
pag iisip ng nakakasakit sa sarili o sa kapwa estudyante 4
problemang pang pinansyal 3
sobrang pagkapagod 2
palagiang nerbiyos ng isang estudyante 1
pagiging obese ng isang mag-aaral
pagkakaroon ng mataas na dugo(highblood)
problema sa pamilya
pagiging mapag-isa
Problema sa paaralan(guro o kaeskwela)
0 1 2 3 4 5

GRAP 4.1: Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral

Batay sa Grap na ito, makikita na ang bawat dahilan na may bilang Tatlo (3) na
nasa kulay Berde ay ang may pinakamataas na porsyento o bahagdahan. Dahil dito
ang bawat dahilan tulad ng Problema sa Paaralan, Pagkakaroon ng mataas na dugo
(High Blood), Pagiging obese, Pagiging Nerbiyoso, Sobrang Pagkapagod, Pagiisip ng
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

nakakasakit sa kapwa mag-aaral, Pag-aaral ng walang pahinga, Kakulangan sa


enerhiya, Pagiisip ng marami, Pagkabully sa paaralan, Problema sa gawain sa
paaralan at sa Pabagu-bagong panahon ay sanhi ng pagiging stress ng mga
respondente. Ang mga dahilan na ito ay may total na Dalawangpu’t Pito (27) na bilang
o katumbas ng Dalawangpu’t Walo (28%) na bahagdan.

15
GRAP 4.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente

Pagkapagod
Pagtatae
Masyadong Pagtutok sa Sarili
Sobra at Madalas na Pag-alala
Pagiging Balisa
5
Hyperventilation
4
Mabilis na Pagtibok ng Puso
3
Pagkahilo
2
Pananakit ng ulo 1
Depresiyon
Pagiging irritable
Pag kabahala
Kawalan ng Konsentrasyon
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4

Ipinapakita sa Grap na ito na ang bawat dahilan kung paano nakakaapekto ang

stress sa mga respondente ay ang mga sumusunod na dahilan. Pagiging iritable,

Depresiyon, Pananakit ng ulo, Pagkahilo, Mabilis na pagtibok ng puso, Pagiging Balisa,

Madalas na pag-aalala, Masyadong pagtutok sa sarili, at Pagkapagod. Ang mga


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

dahilan na ito ay may total na Dalawangpung (20) Bilang o katumbas na Dalawangpu’t

Anim na bahagdan (26%).

16
GRAP 4.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress

Mapapansin na sa Grap na ito na ang bawat solusyon ay maaaring maging

rekomendasyon sa mga respondenteng nakakaranas ng stress hanggang sa taon na

ito. Ang bilang Lima (5) na kulay asul ay ang may mataas na bilang ng solusyon at lahat

ng mga nirekomendang solusyon na ito ay pasok sa mataas na antas ng solusyon

upang maiwasan ang stress ng mga Respondente o mag-aaral. Ang bilang ng bawat

solusyon na ito ay Dalawampu’t Pito (27) na bilang o katumbas ng Tatlumpu’t Walong

(38%) Bahaghan.

17

TABLE 3: TABULAR NA PRESENTASYON NG RESULTA NG SARBEY TUNGKOL


SA DAHILAN, EPEKTO, AT MGA MAAARING SOLUSYON NG MGA
MAG-AARAL NA KUMAKAHARAP SA HIGH PERCEIVED STRESS

TABLE 3.1 Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

18

TABLE 3.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

TABLE 3.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress

19
KABANATA V

LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON

LAGOM
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong maipaalam ang epekto ng paggiging

Stress ng mga mag-aaral ng Pulo Senior High School. Napagkasunduan naming mga

mananaliksik na gumamit ng disenyong Likert-scale matapos nito ay inihanda ng mga

mananaliksik ang sarbey na pinasagutan sa walongpung (80) mag-aaral. Ang mga

respondente ay kasalukuyang nasa kanilang unang taong sa Baitang 11 ng Pulo Senior

High School.

KONGKLUSYON
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Gamit ang mga inilahad na datos mula sa Sarbey o Pananaliksik, nabuo naming
mananaliksik ang mga sumusunod na kongklusyon.

 Ang Stress ay isang di pangkaraniwang nararanasan ng isang tao sa kanyang

sarili. Ang isang tao na mayroong Stress ay maaaring makaramdam ng

lubhangnahihirapan, nababahala, labis na kapaguran at tila nawawalan ng pag-

asa.

 Batay sa aming sarbey ang mga Mag-aaral na nakakaranas ng stress ay mas

naapektuhan ang kanilang Emosyon. May problema din itong dulotsa kanilang

Pisikal at Paguugali. Dahil dito nauuwi ang mga desisyon nila sa mga negatibong

bagay.

20
 Ang Perpormans ng mga mag-aaral na nakakaranas ng matinding stress ay

maaaring bumagsak ang grado at mawalan ng ganang pumasok sa paaralan.

 Ang mga mag-aaral na hindi nakakapagsabi sa magulang, kamag-anak o

kamag-aral nila ng kanilang mga problema maaaring maging isang stress

 Karamihan ng mga mag-aaral na nagiging stress ay nagiging obese o mataba

dahil sa sobrang pag-aalala sa mga maliliit na bagay.

REKOMENDASYON

Batay sa mga nabuong kongklusyon. Taos puso naming iminumungkahi ang

bawat rekomendsayon na ito.


PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

1. Upang maiwasan ang pagiging negatibo ng mga mag-aaral mas mainam na

kausapin ang mga kaibigan, kamag-aral, kamag-anak o magulang upang

maging positibo ang bawat araw. Kung ang mag-aaral naman na ito ay

walang kaibigan o walang makausap mas mainam na umiwas na lamang sa

mga bagay na maaaring magbigay negatibo sa bawat araw.

2. Makakabuting umiwas sa masamang bisyo ang bawat mag-aaral na

nakakaranas ng stress.

21

3. Magkaroon ng regular na ehersisyo kung nakakaramdam na ng sobrang

pagkataba o pagiging obese at upang gumanda ang daloy ng dugo nang sa

ganuon ay maayos ang takbo ng pag-iisip ng bawat isa.

4. Sumangguni sa doktor o sa kwalipikadong Mental Health Professional kung

kinakailangan lamang itong gawin upang maiwasan ang pagkakaroon ng

depresiyon.

5. Panghuli kung nakakaramdam ng kakaiba sa pisikal na bahagi ng katawan

bigyan ito ng agad lunas upang hindi na mabahala sa kung papaano gagaling

ito.
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Ang mga nakatala sa ibaba ay mga dagdag na rekomendasyon ng Forbes.com

22
LISTAHAN NG MGA SANGGUNIAN

MGA AKLAT :

Libro ng Personal Development.

INTERNET :

Google.com

Akoaypilipino.eu
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Scribd.com Whitman et. al.1985

Wikihealth Wikipedia Online Encyclopedia

SocialServices_StressAssessments.pdf

Forbes.com

23
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

APENDIKS
SARBEY KWESTYONEYR

Sa Mga Respondente, kayo po ay inaanyayahan namin na sumagot sa aming


mga tanong na inyong makikita sa ibaba, Nais po namin ipabatid sa inyo na maaari nyo
po lamang isagot ay pawang mga katotohanan lamang at walang halong biro.
Maraming Salamat Po.

SARBEY TUNGKOL SA EPEKTO NG STRESS SA MGA MAG-AARAL


NG PULO SHS (2016-2017)
TRACK/ STRAND:________
Lagyan ng Tsek (/) kung ang bawat Dahilan ng Stress ay iyong nararamdaman o nararanasan
PISIKAL EMOSYONAL
PAG-UUGALI
___Pananakit ng Ulo ___Pabago-Bago ng Ugali
___Paninigarilyo
___Pananakit ng Tiyan ___Kulang
saKonsentrasiyon ___Pangangagat ng Kuko
___Pagkahilo
___Pananaginip ___Kung sino sino ang
___Pananakit ng LikoD
kinukulbit
___Palaging Galit
___Pananakit ng Leeg
___Paghihila sa Buhok
___Palaging Naiirita
___Palaging Pagod
___Pangangatngat ng
___Nag-iisip
___Sobrang dami ng Buhok
magpakamatay
Pagkain
___Pag-inom ng Alak
___Depresiyon
___Palaging nahihimatay
___Pagputol ng Buhok
___Pagiging Agresibo
___Panlalamig ng
___Palaging Late
Kamay/Paa ___Pabago bago ng
desisyon ___Paghuhubad ng mga
___Mataas na Dugo
Bagay/Damit
___Sobrang Pawis
___Kakulangan sa pag-
aalaga sa pisikal na anyo

24
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Panuto: Lagyan ng tsek (/) kung ang bawat Dahilan, Sintomas at Solusyon ay
1 – Hindi nararanasan
2 - Paminsan-minsan
3 – Katamtaman
4 – Madalas
5 – Palaging nararamdaman
at kung ano ang magandang solusyon sa bawat Stress ng mga mag-aaral.

Bakit na iistress ang mga Mag-aaral?


1 2 3 4 5
Mga Dahilan
Problema sa Paaralan (Guro o Kaeskwela)
Pagiging mapag-isa
Problema sa Pamilya
Pagkakaroon ng mataas na dugo ( High Blood )
Pagiging obese ng estudyante
Palagiang Nerbiyos ng isang estudyante
Sobrang Pagkapagod
Problemang pang-pinansiyal
Pag-iisip ng nakakasakit sa sarili o sa kapwa
estudyante
Pag-aaral ng walang pahinga
Kakulangan sa enerhiya
Maraming iniisip
Nabubully sa Paaralan
Problema sa Gawain sa Paaralan
Pabago bagong Panahon
Problemang Emosyonal (pagiging mairita sa lahat ng
bagay)

25
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

Paano naka-aapekto ang pagiging stress sa mga Mag-aaral?

1 2 3 4 5
Mga Sintomas

Kawalan ng Kosentrasyon

Pagkabahala

Pagiging irritable

Depresiyon

Pananakit ng ulo

Pagkahilo

Mabilis na Pagtibok ng Puso

Hyperventilation
Pagiging Balisa
Sobra at Madalas na Pag-alala
Masyadong Pagtutok sa Sarili
Pagtatae
Pagkapagod
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

26

Sa tingin mo ano ang mga maaaring gawin o solusyon upang ito’y maiwasan?

1 2 3 4 5
Mga Solusyon

Regular na ehersisyo

Pagbibigay ng dahil upang maging matibay ang loob

Pagsangguni sa Doktor

Manatiling Positibo

Dumalaw sa matalik na kaibigan o kamag-anak

Libangin ang sarili

Kumain ng tama

Umiwas sa masamang bisyo

Pagsangguni sa kwalipikadong Mental Health


Professional kung kinakailangan

Pagbibigay lunas sa pisikal na problemang


madidiskubre
Pag-iwas sa mga negatibong tao
Meditation
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

27

SARBEY KWESTYONEYR

Sa Mga Respondente, kayo po ay inaanyayahan namin na sumagot sa aming


mga tanong na inyong makikita sa ibaba, Nais po namin ipabatid sa inyo na maaari nyo
po lamang isagot ay pawang mga katotohanan lamang at walang halong biro.
Maraming Salamat Po.

SARBEY TUNGKOL SA EPEKTO NG STRESS SA MGA MAG-AARAL


NG PULO SHS (2017-2018)

Pangalan: ______________________ Petsa:_______


Kasarian: Lalaki __ Babae __ Baitang/Pangkat:_____________
Edad: ____ Paaralan: ___________________

(Ang pag-aaral na ito ay isinagawa naming mga mag-aaral ng Pulo Senior High
baitang-11 ng Computer Software Servicing 1 upang tukuyin at alamin ang dahilan at
resulta ng pagiging-stressed ng isang mag-aaral. Sa pag-aaral na ito ay masusukat
kung sinong mag-aaral ang tunay na nakararanas ng stress).

1- Bihira 2- Minsan 3- Madalas 4- Palagi

______1. Gaano ka kadalas nag-aalala at nalulungkot dahil sa isang pangyayaring


hindi mo inaasahan?

______2. Madalas mo ba nararamdaman na nawawalan ka na ng control sa


mahahalagang bagay sa buhay mo?

______3. Nitong nakaraang buwan, gaano mo kadalas maramdaman ang kaba at


stressed?
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

28

______4. Nakakaramdaman ka ba ng tiwala sa sarili na kaya mong harapin ang mga


personal mong problema?

______5. Gaano mo kadalas maramdaman na ang mga bagay-bagay ay sumasang-


ayon sa sa gusto mo?

______6. Napapagtanto mo ba na hindi mo kayang kaharapin ang lahat ng bagay na


kailangan mong gawin?

______7. Nitong huling buwan, gaano kadalas mangyari na kaya mong kontrolin ang
inis at pagka-inip sa buhay mo?

______8. Nitong huling buwan, gaano mo kadalas iniisip na nasa rurok/itaas ka ng


tagumpay ng isang bagay?

______9. Madalas ka bang magalit dahil sa isang bagay na nangyari na nagdulot ng


kawalan mo ng control sa sarili?

______10. Nitong huling buwan, gaano mo kadalas maramdaman na nahihirapan ka na


sa mga problema at mga bagay na kinakaharap mo dahil padagdag lang ito ng
padagdag at tingin mo ay hindi mo na ito kayang malampasan pa?
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

29

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: FRIVALDO, JONAH MAE T.


Edad: 16 Kasarian: Babae
Kaarawan: Abril 02, 2000
Tirahan: Ph.5, Mabuhay, Brgy. Mamatid, Cabuyao, Laguna
Ina: Diosdada T. Frivaldo
Trabaho: Nagnenegosyo at Mananahi
Ama: Eduardo O. Frivaldo
Trabaho: Dating employeesa Goldilocks, Nagnenegosyo
Bilang na Magkakapatid: anim(6)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos


Dapitan City Experimental Elementary School 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“Anu mang pagsubok ang dumating sa buhay at subukan kang hilain pababa, matutong
bumangon nang may ngiti sa mukha dahil hindi pa huli ang lahat para sa taong
lumamaban”
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

36

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: MARANAN, MONICA H.


Edad: 16 Kasarian: Babae
Kaarawan: Mayo 27, 2000
Tirahan: 121 Banay – banay Cabuyao City, Laguna
Ina: Belinda Herce
Trabaho: Negosyante
Ama: Ariston Maranan
Trabaho: Negosyante
Bilang na Magkakapatid: anim(6)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos


Banay- banay Elementary School 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“ Ang tunay na sikreto sa tagumapay ay pag sisiskap at patuloy na pagbagon sa
pagkakamali “
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

37

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: BONZO, ANNI ROSE Q.


Edad: 17 Kasarian: Babae
Kaarawan: Hulyo01, 1999
Tirahan: 1029 Belflor Lungsod ng Calamba
Ina: Rose Marie Bonzo
Trabaho:School Service
Ama: Arnaldo Padeos Bonzo JR.
Trabaho:Security Guard
Bilang na Magkakapatid: tatlo (3)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos


Banlic Elementary School 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“Hindi dahilan ang pagsuko sa isang bagay na gusto mo talaga dahil kung gusto mo
maabot ito lahat ng bagay gagawin mo para lang maging matagumpay ka sa buhay mo”
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

35

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: VITTO, JOHN VINCENT N.


Edad: 16 Kasarian: Lalaki
Kaarawan: Mayo 30, 2000
Tirahan: Mahogany 2 San isidro, Cabuyao City, Laguna
Ina: Jocelyn N. Vitto
Trabaho: Trabahador sa Pabrika
Ama: Rodolfo E. Vitto Jr.
Trabaho:Driver
Bilang na Magkakapatid:tatlo(3)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos


Pulo Elementary School 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“Edukasyon ang pinaka malakas na sandata para sa pagbabago ng mundo”
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

34

MGA MANANALIKSIK

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: ACEDERA, FRANCIS MATTHEW A.


Edad: 17 Kasarian: Lalaki
Kaarawan: Nobyembre 16, 1999
Tirahan: Birmingham Village, Cabuyao City, Laguna
Ina: Rosario A. Acedera
Trabaho: Guro
Ama: Ronaldo B. Acedera
Trabaho: Panadero
Bilang na Magkakapatid: (Nagiisang anak)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos


Child Formation Center, Sta. Rosa 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“Ang tunay na kasiyahan ay ang pagtanggap sa sarili at ang tunay na pagkilala sa sarili.”
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

31

PERSONAL NA DATOS

Pangalan: ESTEVES, JOHN PAUL M.


Edad: 16 Kasarian:Lalaki
Kaarawan: Hunyo, 03, 2000
Tirahan:Blk 11 Lot 7, San Carlos Village, Banay Banay,
Cabuyao Laguna
Ina:Arlene M. Esteves
Trabaho:Trabahador sa Water Pump Company
Ama:Leopoldo O. Esteves
Trabaho:TricycleDriver
BilangnaMagkakapatid:tatlo(3)

KALIGIRAN NG PAG-AARAL

PaaralangElementarya Taon Ng Pagtatapos


San Ramon Elementary School 2011-2012
PaaralangSekondarya
Pulo National High School 2015-2016

KASABIHAN
“Ang magandang asal ay kaban ng yaman”
PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO

Computer Software Servicing

33

You might also like