Pananaliksik Quanti

Online Games: Salik na Nakaaapekto sa Paglinang sa Pagkatuto ng Wikang
Filipino ng mga Mag-aaral sa Mataas na Paaralan ng Batangas Eastern Colleges sa
Taong Panuruan 2021-2022
Inihanda Bilang Bahagi ng Gawaing Kailangan sa Asignaturang Pagbasa at Pagsusuri ng
Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
Ipinasa nina:
Castillo Jim Mariel Y.
De Torres, Danica D.
Diola, Mark James O.
Felipe, Francheska G.
Garcia, Cassandra Nicole C.
Garcia, Russel L.
Guino, Kyla Ashley L.
Hernandez, Ara Jhell D.
Ipinasa kina:
Bb. Jiselle C. Panopio
G. Christian C. De Castro
Abril 2022
KABANATA I
SULIRANIN AT KALIGIRAN NG PAG-AARAL
Ipinapakita sa kabanatang ito ang problemang ninanais tuunan ng pansin, at ang
mga rason na nagtulak sa mga mananaliksik, upang isakatuparan ang pananaliksik.
Gayundin, isinasaad dito ang mga tiyak na katanungan, kahalagahan ng pag-aaral, saklaw
at limitasyon, konseptuwal na batayan at depinisyon ng mga terminolohiya na
nagsisilbing gabay ng mga mananaliksik sa mga susunod na kabanata ng pananaliksik.
Introduksiyon
Patok na na patok sa kabataan ngayon ang mga online games. Ayon sa IGI Global
(2021), ang online games o larong online ay mga laro sa kompyuter o mobile phone na
gumagamit ng internet. Kinakailangan na may internet o data upang mabuksan ang
ganitong klase ng laro. Sa panahon ngayon, marami na tayong mapagpipiliang online
games.
Ang madalas na nilalaro ng mga kabataan ngayon ay Mobile Legends, Call of
Duty Mobile, Genshin Impact, DOTA at marami pang iba. Maari tayong pumili at mag
download ng mga online games sa Play store, App Store at sa kung saan saan pang
tindahan ng application depende sa gusto nating laro.
Ang online games ay nagsisilbing libangan ng mga kabataan. Mabilis
nakakapaglibang sa online games dahil ilang pindot lamang sa mga buton ay maaari nang
makapaglaro ang isang tao. Dahil sa kawilihan sa laro, minsan, nagreresulta ito sa
tinatawag na “computer addiction” na kung saan nasosobrahan ang isang tao sa paggamit
ng kompyuter. Maraming naidudulot sa isang tao ang online games lalo na sa mga
kabataan. Mayroong mabuti at masamang epekto ang online games sa atin na kung
minsan hindi natin namamalayan sa ating sarili.
Lahat ng bagay ay mayroong masama at mabuting epekto, ganoon din ang online
games. Ayon, kay (Rosienne, 2020) ang paglalaro ng online games ay makakatulong
upang mapabilis ang paggana ng utak o isip ng manlalaro at paggamit ng maraming
estratehiya kung paano manalo sa laro. Maraming kabataan sa panahon ngayon ang
kumikita sa pamamagitan ng paglalaro lamang ng mga online games katulad ng DOTA at
nakikilala sila sa larangan ng larong kanilang kinabibilangan. Marami din ang nagsasabi
na nakakatulong ang paglalaro ng online games upang mabawasan ang stress, pagka
bunot at kalungkutan. Ang paglalaro ay kinakailangan ng disiplina at gabay ng magulang
lalo na sa mga kabataan upang hindi maapektuhan ang kanilang kaisipan at pag-aaral.
Dagdag pa ni Jack, at Muhammad (2017), nakakatulong din ang online games sa
kabataan upang malinang ang bokabularyo ng mga naglalaro.
Sa online games, minsan, hindi lamang iisa ang naglalaro, minsan ay grupo ang
maglalaro kaya naman, kailangan ng maayos na komunikasyon upang ang grupo ay
manalo. Dahil sa online games, maraming naimbentong salita na binigyan ng panibagong
kahulugan; ilang halimbawa na lamang ng mga ito ay GGWP, choke at iba pa. Ito ay
ginagamit ng mga manlalaro sa pakikipagtalastasan at minsan sa pakikipag bangayan.
Ang mga salitang ito ay madalas na nakukuha ng isang manlalaro sa mga taong kanyanag
nakakausap sa laro, at kung minsan ay galing sa mga karakter sa laro. Minsan sa sobrang
pagbababad ng isang kabataan sa online games, imbis na siya ay nag aaral magbasa o
nagrereview ng takdang aralin, ay tinutuon niya ang kanyang atensyon sa paglalaro at
minsan pa, ay unti unti ng nawawalan ng respeto ang mga bata sa matatanda, at
nakakalimutan na nila ang po at opo. Karagdagan pa rito, ang online games nagbubunga
ng negatibong epekto sa mga kabataan halimbawa dto ang pagkatuto ng balbal na salita.
Ayon sa pag aaral ng NPD group 91% ng edad 2-17 na taong gulang ay naglalaro na ng
online games, kung ating susumahin napakalaki ng negatibong epekto nito sa ating wika
imbis na ang mga bata ay natuto ng tamang paggamit ng wikang Filipino, ay nahahaluan
ito ng kabastusan dulot ng wikang bunga ng online games (Ilao, 2019).
Rasyonal
Lubos na napakalaki ng impluwensiya ng online games sa mga kabataan. Hindi
lamang masama ang epekto nito ngunit mayroon ring mabuti; upang malinang at mas
matuto pa ang mga kabataan sa wikang Filipino. Maaaring marami sa atin na sa oras na
marinig ang online games ay nangangahulugan na ang dulot nito kaagad ay lahat ay nasa
negatibong simpatya o kampo. Hindi lingid sa kaalaman ng nakararami, ang paglalaro ng
online games ay maaari rin na maging isang susi sa pagkatuto sa ating wikang pambansa.
Ang mga mag-aaral sa mataas na paaralan ay hamak na mas may kaalaman sa
mga iba’t-ibang klase ng mga laro na kinokonekta sa internet o online games ika nga. Sila
ay maaaring makipaglaro sa kanilang mga kaibigan o kaya naman ay sa mga kapwa nila
manlalaro na kung tawagin ay “random match”, ito ay ang mga klase ng paglalaro na
kung saan iba’t ibang manlalaro ang naglalaro sa isang laro ngunit hindi magkakakilala.
Sa ganitong paraan, may mga pagkakataon na maaaring makipag-usap ang bawat isa
upang mas magkakilala o pag-usapan ang laro. Isa itong paraan upang magamit ng
estudyante ang kaniyang lengguwahe upang makipag-komunikasyon.

Sa mga nangyayari ngayon sa kasalukuyan, ang online games ay isa sa mga
panlibangan ng mga mag-aaral lalo na ngayong online class dahil masasabi nga naman na
mas nakakapagod ang sistemang ito sa kadahilanan na ang oras ng bawat isa ay mahalaga
upang magampanan ang mga kailangan na gawin na pang-akademiko. Libangan sa ilang
uri ng computer network o devices ang online games. Ang online games ay maaaring
sumaklaw mula sa simpleng teksto ng laro hanggang sa may komplikadong grapiko at
virtual na mundo na may maraming manlalaro.
Marami sa mga online games ay kadalasang mayroong online na komunidad, na
nagpapakita na may malawak na pakikisalamuha sa kapwa alinsunod sa pang-isahang
laro. Kaya naman ang online games ay isa sa mga paraan upang maibsan ang kanilang
kapaguran dulot ng maghapon na klase. Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ng
interaksyon ang isang manlalaro sa kapwa manlalaro at maaaring magamit ang
pagkakataon na ito upang mas malinang ang wikang Filipino dahil sa madalas na
pakikipag-usap nila sa isa’t-isa. Maraming mga posibleng paksa ang kanilang
mapag-uusapan gaya na lamang ng pagtanong ng mga bagay-bagay na personal at
kalaunan ay maging komportable na sila dahil sila ay nagkakaintindihan sa pamamagitan
ng wika.
Layunin ng mga mananaliksik na malaman ang mga salik na nakakaapekto sa
paglinang sa pagkatuto ng pambansang wika gamit ang online games. Sa kabilang banda,
nabatid ng mga mananaliksik ang pagdami ng mga kabataan na nahuhumaling sa mga
online games na malalaro sa iba't ibang social networking sites at sa mga sites mismo
kung saan maraming malalarong kompyuter games na lahat ay mahahanap gamit ang
internet. Kahit anuman na sobra ay may masamang epekto. Ang mga epekto nito ay hindi
lamang limitado sa saklaw na pang-akademiko lalo na paglinang sa pagkatuto ng wikang
Filipino dahil sa mga laro ay mayroong mga slang na ginagamit upang masabi ang
kanilang gustong sabihin na hindi direkta at ang mga nakakaalam ng mga ito ay mga
kapwa manlalaro lamang mismo.
Paglalahad ng Suliranin
Pangunahing layunin ng pag aaral na ito na masuri ang epekto ng online games sa
pag-aaral ng wikang Filipino ng mga hayskul na estudyante sa BEC at mabigyan ng
solusyon ang masamang epekto nito sa paglinang sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa
wikang Filipino.
Sa mas malinaw na paglalahad, nais ng mga mananaliksik na bigyan ng kasagutan
ang mga sumusunod na katanungan:
1. Ano-ano ang mga epekto ng online games sa paglinang ng kaalaman ng mga
mag-aaral sa wikang Filipino?
2. Paano nakaaapekto ang online games sa pagpapalawak ng kaalaman ng mag-aaral
sa wikang Filipino?
3. Paano makatutulong ang online games sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa wikang
Filipino?
Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay magbibigay ng kaalaman ukol sa mga salik ng online
games na nakakaapekto sa paglinang sa pagkatuto ng wikang Filipino ng mga mag-aaral
sa mataas na paaralan. Ang resulta ng pananaliksik na ito ay magbibigay benepisyo sa
mga sumusunod:
Sa mga Mag-aaral. Bagaman ang pananaliksik na ito ay nakapokus lamang sa
mga mag-aaral sa mataas na paaralan ng Batangas Eastern Colleges, ang pananaliksik na
ito ay kapaki-pakinabang sa lahat ng mag-aaral sapagkat makatutulong ito upang
malaman nila ang iba't ibang salik ng online games na nakakaapekto sa kanilang
pagkatuto sa wikang Filipino. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, malalaman ng
bawat mag-aaral ang mga nararapat gawin at isaalang-alang upang maiwasan ang
masamang epekto ng online games.
Sa mga Guro. Ang pananaliksik na ito ay makakatulong sa ating mga guro upang
magkaroon sila ng kamalayan ukol sa mga salik ng online games na lubhang
nakakaapekto sa pagkatuto ng kanilang mga mag-aaral sa wikang Filipino. Ang
pananaliksik ring ito ay magsisilbing gabay sa kanila upang matulungan nila ang kanilang
mga mag-aaral hinggil sa mga salik ng online games na nakakaapekto sa kanilang
pagkatuto sa wikang Filipino.
Sa Pamunuan ng Paaralan. Ang pananaliksik na ito ay magbibigay sa
pamunuan ng paaralan ng kaalaman tungkol sa kasalukuyang sitwasyon ng mga
mag-aaral na naglalaro ng online games. Ito rin ay magbibigay sa pamunuan ng paaralan
ng pangkalahatang-ideya sa mga maaaring gawing pagbabago na makatutulong upang
mapagyaman ang pagkatuto ng mga mag-aaral.
Sa mga Magulang. Ang resulta ng pananaliksik na ito ay magbibigay sa bawat
magulang ng mga impormasyon hinggil sa mga salik ng online games na nakakaapekto
sa paglinang sa pagkatuto ng kanilang mga anak sa wikang Filipino at kung paano nila
tutulungan ang kanilang mga anak upang maging disiplinado sa paglalaro ng online
games.
Sa mga Mananaliksik. Ang pag-aaral na ito ay makatutulong sa mga
mananaliksik upang sila ay magkaroon ng malalim na pag-unawa sa mga salik ng online
games na nakakaapekto sa paglinang sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa mataas na
paaralan. Dagdag pa rito, ito rin ay makakatulong upang lubos pang paunlarin at
payabungin ang kakayahan ng mga mananaliksik sa paggawa ng ganitong mga gawain.
Sa mga Susunod na Mananaliksik. Ang pananaliksik na ito ay magbibigay ng
mga karagdagang impormasyon hingil sa nasabing paksa. Ang resulta ng pag-aaral na ito
ay maaaring gawing gabay at batayan ng mga susunod na mananaliksik sa paggawa ng
pananaliksik na mayroong kinalaman sa paksang ito.
Saklaw at Limitasyon
Ang pananaliksik na ito ay naglalayon na madetermina ang epekto ng online
games bilang isa sa mga salik na nakakaapekto sa paglinang sa pagkatuto ng wikang
Filipino sa mga mag-aaral sa mataas na paaralan ng Batangas Eastern Colleges sa taong
panuruan 2021-2022. Saklaw ng pag-aaral na ito ang mga maganda at hindi magandang
epekto ng online games sa pag-aaral ng wikang Filipino sa mga estudyante. Kaugnay
nito, maaaring makuhanan ng mga datos ang mga estudyanteng gumagamit ng wikang
Filipino at naglalaro ng online games; babae man o lalaki. Ang mga datos na maaring
makalap mula sa mga respondente ay malaking tulong sa kasalukuyang pananaliksik na
maari din namang makapagbigay solusyon sa naturang suliranin.

Dahil sa malawak ang saklaw ng pwedeng pagkunan ng datos, at dahil narin
nakapokus ang pag-aaral na ito sa mga hayskul na estudyante ng BEC sa taong panuruan
2021-2022, limitado lamang ang respondente sa nasabing pananaliksik. Ang mga maari
lamang na maging respondente ay mga hayskul na estudyanteng nag-aaral sa BEC sa
taong panuruan 2021-2022; babae man o lalaki na gumagamit ng wikang Filipino at
naglalaro ng online games. Limitado lamang din ang pag-aaral na ito sa nasabing
mag-aaral na naapektuhan o naimpluwensyahan ng online games. Ano mang datos o
impormasyon galing sa respondente na labas sa limitasyon ay hindi maituturing na
saklaw ng pag-aaral.
Batayang Konseptuwal
Nais ng pananaliksik na ito na makita kung ano at gaano kalaki ang epekto ng
online games pagdating sa paglinang sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa Filipino.
Gumamit ng konseptuwal na balangkas ang pananaliksik sa pamamagitan ng
input-process-output model. Dito rin nakalaha ang mga teoryang magpapatunay at
susuporta sa paksang inilahad.
Ayon sa Constructivist Learning Theory ni Piaget (1950). Naniniwala ang mga
constructivist na ang mga tao ay lumilikha ng kahulugan sa halip na makuha ito mula sa
mga interpretasyon ng mga karanasan sa buhay, at para sa pag-aaral na maging
matagumpay, makabuluhan, at pangmatagalan, tatlong mahahalagang salik ang dapat
naroroon: aktibidad, konsepto, at kultura (Ertmer & Newby, 2013). Ang mga mag-aaral
ng konstruktivist ay nangangailangan ng impormasyon upang maipakita sa iba't ibang
paraan, konteksto, panahon, at pananaw (Ertmer & Newby, 2013). Ipinaliwanag ni Woo
(2014) na "Gumagamit ang mga mag-aaral ng mga laro upang tuklasin at sa huli ay
bumuo ng mga konsepto at relasyon sa mga tunay na konteksto. Ang konsepto ng
learning-by-doing ay binubuo ng mga pangunahing constructivist na prinsipyo na
sumasailalim sa game-based na pag-aaral” (p. 293).
Sa kabilang panig, mula naman sa Pragmatist Theory ni Dewey (1897), isang
pragmatist bago pa naging teorya ang social constructivism, ay sumulat sa kanyang
pedagogic creed na ang mga mag-aaral ay panlipunang nilalang at ang paaralan ay isang
institusyong panlipunan. Ipinagpatuloy ni Dewey (1897), "Ang edukasyon, kung gayon,
ay dapat magsimula sa isang sikolohikal na pananaw sa mga kapasidad, interes, at gawi
ng bata. Dapat itong kontrolin sa bawat punto sa pamamagitan ng pagtukoy sa parehong
mga pagsasaalang-alang na ito” (Unang Artikulo). Naunawaan ni Dewey (1897) ang
kahalagahan ng panlipunang pag-aaral at pag-abot sa mga mag-aaral kung saan sila
pinaka komportable. Naniniwala siya sa mga hands-on na karanasan at pag-aaral kahit na
ang paglalaro bilang isang mabisang paraan ng pag-aaral ng mapanimdim (Finstad,
2010). Ang mga teorya sa pagkuha ng pangalawang wika ay iba-iba at, hanggang ngayon,
walang pinagkasunduan. Para sa mga layunin ng proyektong ito, binigyang-diin ni
Vygotsky (1978), sa pamamagitan ng teoryang sosyo-kultural, na ang kaligirang
panlipunan ay may mahalagang papel sa pag-aaral ng wika. Dagdag pa, sinabi ni Gass
(2012), isang social interactionist, na ang mag-aaral ay gumagamit ng mga
pakikipag-ugnayan sa pakikipag-usap upang bumuo ng kaalaman sa isang pangalawang
wika.
Bilang karagdagan, batay naman sa teoryang sosyo-kultural ni Vygotsky, na
pinagsasama ang katalusan at damdamin sa panlipunang pag-aaral para sa pagkuha ng

pangalawang wika, na nagpapaliwanag ng parehong naiintindihan na input at output ay
kinakailangan para sa matagumpay na pagkuha ng pangalawang wika. Natututo ang mga
mag-aaral sa pangalawang wika sa pamamagitan ng iba't ibang pakikipag-ugnayan sa iba
pang mga nag-aaral ng pangalawang wika, mga nag-aaral ng katutubong wika, at mga
guro (Malone, 2012). Noong 2008, 97% ng mga kabataang Amerikano sa pagitan ng
edad na 12-17, ang nag-ulat na naglalaro ng mga laro gamit ang mga computer, portable
device, console, o internet (Lenhart et al., 2008). Sa pagpapakilala ng mga smartphone at
tablet, halos lahat ng mga kabataang Amerikano ay naglalaro; samakatuwid,
makatuwirang tumuon sa pag-aaral na nakabatay sa laro upang epektibong maabot ang
mga mag-aaral ngayon, na nagbibigay sa kanila ng paraan upang ikonekta ang pag-aaral
sa mga pamilyar na kontek.

Ang pananaliksik na ito na may paksang ‘’Online Games: Salik na Nakaaapekto
sa Paglinang sa Pagkatuto ng Wikang Filipino ng mga Mag-aaral sa Mataas na Paaralan
ng Batangas Eastern Colleges sa Taong Panuruan 2021-2021’’, ay ginamitan ng
input-proseso-awtput model.
Inilalahad sa input ang mga epekto at sitwasyon na kung saan ang online games
ay nakakaapekto sa pag aaral ng wikang Filipino. Ang proseso ay tumutukoy sa mga
hakbang na gagawin ng mga mananaliksik ukol sa pagkuha ng mga datos saklaw dito ang
pagsasagawa ng isang sarbey, pagbabasa ng mga kaugnay na literatura, paggawa ng
listahan ng mga katanungan o kwestyoneyr, dokumentasyon ng mga nakalap na datos at
pagsusuri.
Ang awtput naman ay sumasaklaw sa implikasyon ng mga nakalap na datos at
ang epekto o resultang pag aaral alinsunod sa paksa. Binibigyan ng balangkas sa
batayang konseptwal ang pananaliksik na ito upang higit na maintindihan at malaman ang
tutunguhin ng pag aaral na ito.
Sa kabilang banda, kasama sa proseso ang pamamaraan ng pangangalap ng datos
na kung saan ay ang paggamit ng mga electronic survey questionnaires. Ang sarbey na
talatanungan, na binuo ng mga mananaliksik, ay ipapamahagi sa mga random na
mag-aaral sa hayskul sa Batangas Eastern Colleges bilang mga respondente ng pag-aaral.
Dahil sa kinakaharap na pandemya sa panahon ng pagsasagawa ng pananaliksik,
upang masigurado ang kaligtasan ng mga respondente at ng mga mananaliksik, minarapat
na gawin ang sarbey sa pamamagitan ng "Google Forms" bilang isang plataporma para sa
pagsasagawa ng sarbey at ito ang eksklusibong medium para sa pangangalap ng data.
Ang mga datos na nakalap ay susuriin upang masagot ang mga katanungan sa
pananaliksik. Panghuli, ang awtput ng pananaliksik ay ang mga posibleng solusyon na
maimumungkahi ng mga mananaliksik na makakatulong sa hindi magandang epekto ng

online games sa pagkatuto ng wikang Filipino ng mga mag-aaral. Ang awtput ay ang
nilalayong resulta kung saan isasaalang-alang ang mga input na inilapat sa pagsunod ng
kasalukuyang pag-aaral.
Depinisyon ng mga Terminolohiya
Ang mga sumusunod na terminolohiya ay binigyang-kahulugan ng mga
mananaliksik sa konseptwal at operasyonal na paraan, ayon sa pagkakabanggit:
Internet. Ito ay ang network ng mga kompyuter na gumagamit ng IP (internet
protocol). Sa pag-aaral na ito, tumutukoy ito sa network na ginagamit upang makapaglaro
ng online games.
Kompyuter (Computer). Ayon sa Techopedia, ito ay isang makina o aparato na
nagsasagawa ng mga proseso, kalkulasyon at operasyon batay sa mga tagubilin na
ibinigay ng isang software o hardware program. Sa pag-aaral na ito, ito ay ang aparato na
ginagamit upang makapaglaro ng online games.
Online Games. Ayon sa IGI Global, ito ay isang laro na nangangailangan ng
koneksyon sa Internet upang maglaro. Sa pag-aaral na ito, ang terminong ginamit ay
pareho lamang ang pagpapakahulugan na kung saan ito ay mga laro sa kompyuter o iba
pang gadyets na kinakailangan gamitan ng internet.
Teknolohiya. Ayon kay Cruz (2008), ito ay ginagamit sa pagbuo ng mga
kagamitan, makina, kasangkapan na makakatulong sa paglutas ng mga suliranin na
nagaganap sa panahong ito. Sa pag-aaral na ito, ito ay ang mga kagamitan na ginagamit
upang makapaglaro ng online games.

Wikang Filipino. Ito ang wika na ginagamit ng mga Pilipino sa
pakikipagkomunikasyon. Ito ang pambansang wika ng Pilipinas. Sa pag aaral na ito, ang
wikang Filipino ay ang wikang lubos na naapektuhan ng online games.

KABANATA II
MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA
Isasalaysay sa bahaging ito ang mga pag-aaral at mga literaturang nakalap ng mga
mananaliksik na may kaugnayan sa paksa ng pag-aaral. Ang mga nakalap na
impormasyon sa bahaging ito ay galing sa mga nakaraang pananaliksik, mga libro at iba
pa.
Lokal na Literatura at Pag-aaral
Sa panahon ngayon, marami na ang naglalaro ng ng online games. Ayon kay
Agosto (2012), ang online game ay isang laro na gumagamit ng iba’t ibang computer
network. Ang mobile game ay isang uri ng online games. Ang internet o kahit ano pang
katumbas na teknolohiya ang madalas na ginagamit dito. Karamihan sa mga online
games ay mayroong tinatawag na online na komunidad. Ito ang nagiging paraan ng
pakikisalamuha ng ibang tao na siyang kabaligtaran kung solong naglalaro. Sumasalamin
ang pagpapayabong ng online gaming sa pangkalahatang pag-unlad ng mga network na
kompyuter mula sa maliit na lokal na network sa internet hanggang sa paglago o
pagkonekta sa internet mismo.
Sa paglalaro ng online games, gumagamit ng wika. Lubha itong importante hindi
lamang upang maintindihan ang laro kundi para makipag komunikasyon din sa kapwa
manlalaro. Ang mga wika sa laro sa kompyuter ay nagdudulot ng maganda at masamang
epekto sa mga tao. Sa pagkapanalo sa laro, magandang komunikasyon at maayos na
kooperasyon ang importante. Ito ang siyang dahilan kung bakit ang mga manlalaro sa
isang grupo ay nagbubuklod tungo sa pagkapanalo. Hindi maiiwasan na mayroong

manlalaro ang nakakaabuso sa wika at ginagamit ito sa hindi magandang paraan gaya na
lamang ng pagbibigay ng hindi kaaya-ayang komento sa kalaban o kakampi ngunit hindi
rin naman maipagkakaila na mahalaga ang wika tungo sa tagumpay. Tunay na ang mga
laro sa kompyuter ay naging malaking bahagi ng buhay ng karamihan at nakabuo na ng
isang komunidad na kung saan nagkakabuklod ang mga manlalaro at nagpapalitan ng
ideya sa pamamagitan ng wika (Perez, 2016)
May mga maganda at hindi magandang epekto ang online games. Ayon sa akda ni
De Castro (2012) na pinamagatang “Computer Games: Nakakatulong ba o nakakasira ng
pag-aaral?”, tinutukoy dito na ang adiksyon sa mga bata ay dulot ng computer games.
Nakakalimutan na ng mga bata ang dapat nilang gawin sa araw na iyon dahil sa
pagbababad sa computer games. Imbes na bigyang pansin ang mga makabuluhang bagay
gaya ng pag-aaral at pakikisalamuha sa iba ay nasasayang lamang ang kanilang oras sa
paglalaro sa computer games. Sinabi rin na computer games ay nagdudulot ng
pagka-adiksyon sa mga batang mag-aaral. Mas nabibigyan ng pansin ang paglalaro ng
computer games dahil sa kanilang pagkahumaling dito at kinakalimutan na nila ang mga
bagay na dapat gawin tulad ng pag-aaral. Masasabi na ang paglalaro ng online games ay
nakakasira ng pag-aaral.
Magkaiba na ang larawan ng kabataan noon sa ngayon. Ayon kina Bautista,
Monserrat, Santos, at Tobias (2019), pagdaan ng panahon kasabay ng pag-unlad ng
teknolohiya, ang mga hilig ng kabataan ay nag-iiba rin. Kung noong araw ay
kinakailangan pang maghanap ng kalaro sa labas ng bahay upang magkaroon ng
kasiyahan, sa makabagong panahon ang kailangan lang gawin ay pindutin ang mga buton
sa selpon at ikaw ay maaari nang makakita ng kalaro sa kahit saang panig ng daigdig. Ito
rin ay nakakaimpluwensiya sa mga kabataan sapagkat sila ay maraming makukuha dito
katulad ng mga bagong salita at mga kilos o galaw ng mga karakter sa kanilang laro.
Dahil dito, maaring magkaroon ito ng iba't-ibang epekto sa kanila. Ito ay maaaring
positibo o negatibo na nakakaapekto sa kanilang paglaki. Maraming kabataan ang
nagsasabing sila ay nababagot sa kanilang gawain lalo na sa pag-aaral. Kaya naman ang
paglalaro ang nagbibigay sa kanila ng kasiyahan at ng mapaglilibangan.
Tungkol dito, ayon sa Digital Dialects Filipino (2020), matututo ng wikang
Filipino ang isang bata sa pamamagitan ng paglalaro ng online games. Ang mga larong
online games na gumagamit ng wikang Filipino ay nagtatampok ng mga online
interactive na laro na may audio para sa mga mag-aaral ng Filipino.
Ang online games at internet ay naging bahagi na ng ating buhay. Para sa
karamihan, maayos nilang nababalanse ang paggamit nito pero para sa iba, ito ay naging
isang malaking problema. Ang paglalaro ng mobile games ay nakapag dulot ng mga
negatibong epekto sa kabataan lalong-lalo na sa panahon ngayon. Laganap na ang online
gaming sa mga kompyuteran at sa mga selpon mismo. Ang online games ay mahirap
tanggihan lalo na kung nasa paligid lamang. Masaya at nakakalibang ang paglalaro nito at
nakakalimot tayo sa mundo. Gayunpaman, ito rin ay may mga masamang naidudulot
tulad ng adiksyon. (Bautista et. al 2019)
Ayon naman sa pag aaral ni Cudia (2022), ang adiksyon sa mga computer games
ang nagpapalayo sa mga mag-aaral sa tunay na mundo na kanilang ginagalawan. Ang
mundo na dapat lumilinang sa kanilang mga isipan para maging mga propesyonal sa
hinaharap. Ito ay nagbibigay ng mga halimbawang hindi nakakatulong sa kanilang
pagkatuto. Minsan pa nga sa sobrang adiksyon ay hindi na pumapasok ang mga
mag-aaral sa paaralan.
Ayon sa resulta ng lokal na pag-aaral sa epekto ng paglalaro ng larong
online/mobile na isinagawa sa Ilocos Sur Polytechnic State College, mayroong
dalawampu sa dalawampu't limang mag-aaral o walumpong porsyento ng mag-aaral ang
nakararanas ng kulang na tulog dahil sa paglalaro. Malaking bilang din ng mag-aaral ang
nawawalan ng oras sa pag-aaral dahil sa sobrang paglalaro. Sa kabilang banda, karamihan
naman sa mga tagatugon ang nakakapasa at hindi nakakaranas ng bagsak na resulta sa
pagsusulit dahil sa paglalaro ng larong online.
Napag-alaman din sa isang pag-aaral na isinagawa ni Ferrer (2012) na ang
sobrang paglalaro ng "online games" ay may masamang epekto sa. Kapag ang mga
kabataan ay labis na naglalaro ng mga online games, ang radiation na ibinubuga ng mga
monitor ng computer ay nagreresulta ng panlalabo ang kanilang mga mata. Ito ang isa sa
pinakamalaking dahilan kung bakit napapabayaan ng mga estudyante ang pag-aaral.
Dayuhan na Literatura at Pag-aaral
Ayon kay Kima (2012) sa panahon ngayon marami ng iba’t ibang klase ng
libangan gaya na lamang ng paglalaro ng isports, pamimili, pagcacamping o paglalaro ng
online games. Ang online games na patok sa marami at ngayon, ay mabilis na lumalaki sa
bahagi ng mga industriyang nakabatay sa internet. Dagdag pa rito ayon sa akda na
ginawa niya na pinamagatang “Online Games - Their Advantages and Disadvantages”
ipinunto ang iba't ibang epekto ng online games sa atin, Makasasama ang online games sa
atin ngunit nagbibigay din ito ng magandang benepisyo sa atin. Ang magandang epekto
nito ay nag-eenjoy tayo sa online games, lalo na kung pagod tayo sa pagtatrabaho.
Dagdag pa rito, sa paglalaro ng online games, lumalago ang ating kaalaman sa
pakikisalamuha, nahahasa ang ating kaalaman sa paggamit ng teknolohiya at tumataas
din ang ating kumpyansa sa sarili sa pakikipagkompitisyon sa iba. Nakikisalamuha tayo
sa iba't ibang tao araw-araw at hinahamon tayong patalasin ang ating pag-iisip. Ngunit
kung ang gumagamit ay mapang-abuso, ang kanyang kalusugan ay maaaring negatibong
maapektuhan. Dagdag pa, ang online games ay isang “open place” na kung saan
maraming iba’t ibang impormasyon ang pwedeng makuha. Maaaring mag-download ang
mga bata ng mga laro mula sa hindi gaanong kilalang mga site. Bukod pa rito, nagiging
dahilan din ang online na laro sa adiksyon ng bata sa kompyuter at nagreresulta din ito sa
kaunting o hindi niya pakikipag-interaksyon sa kanyang kaibigan o pamilya.
Ayon kina Vlachopoulos at Makri (2017), ang interes sa paggamit ng mga laro sa
mataas na edukasyon ay tumaas. Sa pamamagitan ng wika, ang mga laro sa kompyuter ay
nakakapag buklod ng mga tao. Ang mga laro sa kompyuter ay karaniwang umaasa sa
kooperasyon ng isang grupo at dahil dito nagiging isang mahalagang bahagi ng laro ang
komunikasyon. Ang mga larong ito ay kadalasang online at sa pamamagitan ng
koneksyon mula sa internet, ay nakapag laro na ang mga manlalaro ng sama-sama at
kaalinsabay nito ay nakakapag usap na rin.
Kaugnay nito, marami na ang sumusuporta sa “E-sports” o mga laro sa kompyuter
sa modernong panahon. Ito ang dahilan kung bakit ang e-sports ay isa na rin sa mga
pinag-uusapan na patimpalak sa mundo. Kaugnay nito ayon kina Flanagan at Joseph

(2014), sa panahon ng pagsasanay sa laro, ang manlalaro ay nakakakuha ng
mahahalagang kasanayan, tulad ng interpersonal na komunikasyon, pagtutulungan ng
magkakasama, pamumuno, paggawa ng desisyon, pag-prioritize ng gawain at
pamamahala ng stress.
Ayon kina Andrés, Casas, Carbonell Watts, at Angelini, (2015), lumilikha ang
mga kompyuter games ng isang scenario-based na kapaligiran, kung saan
nakikipag-ugnayan ang mga mag-aaral upang ilapat ang dating kaalaman at praktikal na
mga kasanayan sa mga problema sa totoong mundo.
Dagdag pa ni Chiang, Lin, Cheng, & Liu, (2011) ang ganitong klaseng mga laro
na ginawa ng industriya ng video game, ay may malaking koneksyon sa pagkuha ng
kaalaman
Dagdag ni Buckless, Krawczyk, at Showalter (2014) ang mga seryosong laro
kabilang ang online games, ay nagpapakita ng potensyal na matuto ang isang kabataan sa
malawak na literatura na maaaring tukuyin bilang paggamit ng teknolohiyang nakabatay
sa laro upang maihatid, suportahan, at mapahusay ang pagtuturo, pagkatuto, pagtatasa, at
pagsusuri.
Dagdag pa ni Jack at Muhammad, sa kanilang akda na pinamagatang Science
International Vol. 29, ang online games ay nakakatulong sa mga kabataan sa
pagpapayabong ng kanilang kaalaman sa wika.
Kaugnay nito, ayon sa akda ni Bhandary (2010) na pinamagatang “Net, Online
Games Have Kids Hooked”, maraming epekto ang online games sa mga mag-aaral.
Ayon sa kanya, nababawasan ang oras nila sa pag-aaral at maging sa pagtulong sa mga
gawaing bahay. Bilang resulta, ayon sa naturang pag-aaral, bumababa na rin ang
kanilang mga grado dahil mas pinagtutuunan nila ng pansin ang online games.
Ayon sa pag-aaral na ginawa nina Turner, Johnston, Kebritchi, Evans, Heflich at
Wang (2018), sinasabi na malaki ang impluwensya ng teknolohiya sa kahit anong aspeto
sa lipunan kabilang na dito ang ating wika.
Sumuporta dito ay ang konklusyon na nakuha nina Klimova at Kacet (2017) sa
kanilang pananaliksik. Nakasaad sa kanilang konklusyon na lubos na nakakaapekto ang
mga laro sa kompyuter sa wika ng isang kabataan. Dagdag niya, maaaring maganda ata
hindi maganda ang impluwensya ng ganitong klase ng laro sa kanila.
Tunay na maraming maganda at hindi maganda ang epekto ng online games sa
isang kabataan. Ayon sa sinaliksik nina Yolageldili at Arikan (2011,) mabisa ang
paggamit ng mga laro sa pagtuturo ng gramatika sa mga batang mag-aaral. Dagdag niya,
ang mga laro ay epektibo sa pag didirekta ng enerhiya ng mga batang nag-aaral sa
pag-aaral ng wika dahil mas gusto ng mga batang nag-aaral na maging aktibo sa pisikal;
gayundin, sila ay mapanlikha at malikhain at natututo nang hindi malay. Samakatuwid,
ang pagtuturo sa mga batang mag-aaral ay nangangailangan ng isang partikular na
pagsisikap at hamon ng guro at ang mga laro ay isa sa pinakamabisang paraan upang
makamit ito. Gayunpaman, upang makamit ang layunin ng mga laro, dapat isaalang-alang
ng mga guro ang ilang salik tulad ng pagpapasya kung alin larong gagamitin at oras para
gamitin ang laro sa kanilang mga klase.
Ayon kina Ashraf, Motlagh at Salami (2014), nakakatulong ang online games sa
pagkatuto ng isang kabataan sa wika dahil napapalawak nito ang bokabularyo nito.
Dagdag pa nina Turner et al (2018), ang online games ay nakakatulong upang mahasa
ang ibat ibang kaalaman ng mga kabataan at ang mga istratehiyang ginagamit nila sa laro,
ay nakikitang nagagamit nila sa tunay na buhay.
Ayon naman sa pag aaral nina Sahi at Bhagat (2019), ang online games ay hindi
lamang nakakatulong sa paglilibang at pag aalis ng stress, nagbibigay din ito ng
benepisyo sa ating psychosocial na kondisyon.
Batay sa pag- aaral ng mga mananaliksik ng Unibersidad ng Arkansas (2013), ang
Computer Gaming ay may pakinabang. Nagpapatalas ito ng isipan ng mga tao, lalo na
ang mga larong puzzle. Ito rin ay tumutulong upang makapag isip ng pinaka- angkop na
pasya sa isang kritikal na sitwasyon, lolo na sa mga larong strategy, na kung saan
kailangan ng mga manlalaro na maging aktibo.
Ayon sa pag-aaral nina Abel, Autor, Gripal at Demetrio (2016), ang wikang
Filipino ay nananatiling buhay sa patuloy na pag-usbong ng makabagong wika ng mga
manlalarong Pilipino. Dagdag pa rito, ang mga manlalaro ay may kakayahang maiugnay
ang sitwasyon ng mga laro sa totoong buhay. Muling karagdagan, hindi maiwasan ng
mga manlalaro na gamitin ang mga makabagong salita sa labas ng espasyo ng online
gaming dahil nakabuo na ang mga ito ng kultura na nakaakibat na sa kanilang pang-araw
araw na pamumuhay sa labas ng mga larong ito. Kumbaga, isa na itong lehitimong wika
na lubos na naiintindihan lamang ng mga online gamer.
Sa pag-aaral na isinagawa ng Joan Ganz Cooney Center (2011) kailangan
limitahan ang mga bata sa paglalaro ng mga online na laro hanggang sa edad na pito,
dahil ang teknolohiya ay nagre-rewire sa utak at ang mga bata ay nag-aaral ng mga laro
tulad ng boxing at wrestling. Habang nilalaro nila ang mga online na larong ito, dapat
malaman ng mga magulang na ang kanilang mga anak ay may mga libro, hindi mga
computer, habang sila ay bata pa.
Ang sobrang paglalaro ng larong online, nakalilikha ng hindi magandang resulta
katulad ng masamang epekto nito sa ating kalusugan dulot ng hindi angkop na pagtulog.
Ayon sa pag-aaral ni Symth (2021), ang kulang na tulog ay ay nakakaapekto sa ating
pakikisalamuha sapagkat sa laro na lamang nakatuon ang pokus.
Ayon naman sa pag-aaral ni Sternheimer (2021), ang mga taong mahilig maglaro
ng mga larong online ay itinuturing na masama, imoral sa lipunang kinabibilangan at
maaaring pang maraming mga bata ang patuloy na mahumaling sa larong online.
Sintesis
Sa kabuuan ng mga nakalap na pag-aaral at literatura, maraming epekto ang
online games paglinang sa pagkatuto ng Filipino. May mabuti at masama itong epekto.
Ayon kina Buckless, Krawczyk, at Showalter (2014) ang mga seryosong laro
kabilang ang online games, ay nagpapakita ng potensyal na matuto ang isang kabataan sa
malawak na literatura na maaaring tukuyin bilang paggamit ng teknolohiyang nakabatay
sa laro upang maihatid, suportahan, at mapahusay ang pagtuturo, pagkatuto, pagtatasa, at
pagsusuri.
Kaugnay nito ang sinabi nina Jack at Muhammad, sa kanilang akda na
pinamagatang Science International Vol. 29, ang online games ay nakakatulong sa mga
kabataan sa pagpapayabong ng kanilang kaalaman sa wika.

Kaugnay din dito ang sinaliksik nina Yolageldili at Arikan (2011). Ayon sa kanila
mabisa ang paggamit ng mga laro sa pagtuturo ng gramatika sa mga batang mag-aaral.
Dagdag niya, ang mga laro ay epektibo sa pag didirekta ng enerhiya ng mga batang
nag-aaral sa pag-aaral ng wika dahil mas gusto ng mga batang nag-aaral na maging
aktibo sa pisikal; gayundin, sila ay mapanlikha at malikhain at natututo nang hindi malay.
Kaugnay din dito ang Digital Dialects Filipino (2020). Ayon dito, matututo ng
wikang Filipino ang isang bata sa pamamagitan ng paglalaro ng online games. Ang mga
larong online games na gumagamit ng wikang Filipino ay nagtatampok ng mga online
interactive na laro na may audio para sa mga mag-aaral ng Filipino. Kaugnay din dito ang
sinabi nina Ashraf, Motlagh at Salami (2014). Ayon dito, nakakatulong ang online games
sa pagkatuto ng isang kabataan sa wika dahil napapalawak nito ang bokabularyo nito.
Kahit na maraming magandang epekto ang online games may hindi din ito
magandang epekto. Ayon kay Kima (2012), kung ang gumagamit ng online games ay
mapang-abuso, ang kanyang kalusugan ay maaaring negatibong maapektuhan. Nagiging
dahilan din ang online na laro sa adiksyon ng bata sa kompyuter at nagreresulta din ito sa
kaunting o hindi niya pakikipag-interaksyon sa kanyang kaibigan o pamilya. Parehas ng
sinabi ni Kima ang sinabi nina Bautista et. al 2019. Ayon dito, ang online games ay
nagdudulot ng adiksyon.
Pinalawak ni De Castro (2012) ang pagpapaliwanag sa adiksyon sa online games.
Sa akda niya na pinamagatang “Computer Games: Nakakatulong ba o nakakasira ng
pag-aaral?”, tinutukoy dito na ang adiksyon sa mga bata ay dulot ng computer games.
Nakakalimutan na ng mga bata ang dapat nilang gawin sa araw na iyon dahil sa
pagbababad sa computer games. Imbes na bigyang pansin ang mga makabuluhang bagay
gaya ng pag-aaral at pakikisalamuha sa iba ay nasasayang lamang ang kanilang oras sa
paglalaro sa computer games.
Sa pag-aaral naman na isinagawa ni Ferrer (2012) natuklasan niya na ang sobrang
paglalaro ng "online games" ay may masamang epekto sa katawan. Kapag ang mga
kabataan ay labis na naglalaro ng mga online games, ang radiation na ibinubuga ng mga
monitor ng computer ay nagreresulta ng panlalabo ang kanilang mga mata. Ito ang isa sa
pinakamalaking dahilan kung bakit napapabayaan ng mga estudyante ang pag-aaral.
Kaugnay parin sa adiksyon sa online games, ayon kay Bhandary (2010) na
maraming epekto ang online games sa mga mag-aaral. Ayon sa kanya, nababawasan ang
oras nila sa pag-aaral at maging sa pagtulong sa mga gawaing bahay. Bilang resulta,
ayon sa naturang pag-aaral, bumababa na rin ang kanilang mga grado dahil mas
pinagtutuunan nila ng pansin ang online games.
Kaugnay din nito ang pag-aaral ni Symth (2021). Ayon sa kanya sa adiksyon ng
mga bata sa online games ay nagreresulta sa kanilang kulang na tulog.
Sa lahat ng nakuhang literatura at pag-aaral masasabing maraming literatura at
pag-aaral ang magkakaugnay.

KABANATA III
METODOLOHIYA
Ipinapakita sa kabanatang ito ang ibat ibang impormasyon at ideya na nagsilbing
gabay at hakbang ng mga mananaliksik sa matagumpay na pagsasagawa ng pananaliksik.
Kaugnay nito, ang disenyo, lokal, respondente, instrumento at proseso ng pananaliksik ay
inilahad ng kabanatang ito.
Disenyo ng Pananaliksik
Upang higit na maunawaan ang epekto ng online games sa paglinang sa pagkatuto
sa wikang Filipino ng mga mag-aaral, sumailalim ang kasalukuyang pananaliksik sa
kuwantitatibong pamamaraan. Upang lubos na masiyasat ang mga epekto nito, gumamit
ang mga mananaliksik ng deskriptibong estruktura upang pangatwiranan ang
pananaliksik ng naaayon sa layunin ng pag-aaral. Bukod pa rito, ang balangkas na ito ay
angkop na kasangkapan upang malinaw na mailarawan ang ibat ibang epekto ng online
games sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa wikang Filipino. Sa wakas, ito ang
pinakaakmang disenyo sapagkat ito ang tiyak na makakapag pahiwatig ng isang matibay
at konkretong konteksto ng naaayon sa pokus ng pananaliksik
Lokal ng Pananaliksik
Ang pag-aaral na ito ay itinalaga sa Batangas Eastern Colleges na matatagpuan sa
bayan ng San Juan na probinsya ng Batangas. Ang lugar na ito ang napiling lunan ng mga
mananaliksik upang mabilis at maayos na makakuha ng impormasyon mula sa
respondente at bilang karagdagan, ang mga respondenteng mapipili ng mga mananaliksik
ay magsasagot ng mga katanungan sa pamamagitan ng Google Forms.

Respondante
Upang magkaroon ng sapat na impormasyon ang mga mananaliksik kaugnay sa
paksang sinasaliksik, kailangan nila ng mga respondenteng sasagot sa mga katanungang
gumugulo sa kanilang isipan. Gumamit ang mga mananaliksik ng purposive sampling
dahil sa kadahilanang hindi lahat ng populasyon ay may oportunidad na maging
respondente sa pag-aaral. Dagdag pa rito, may sinusunod na kwalipikasyon ang mga
mananaliksik sa kung sino ang magiging respondente. Base sa paksang napili ng
mananaliksik, ang mga respondenteng hiningan ng impormasyon ay tatlumpu’t dalawang
(32) mag-aaral na hayskul na nakaenrol sa Batangas Eastern Colleges sa Taong-
Panuruan 2021-2022 na naglalaro ng online games. Babae man o lalaki ay kwalipikado
na maging respondente. Mas nakapokus ang mga mananaliksik sa mga estudyante sa
baitang 12 sa kahit anong strand sa kadahilanang mas may karanasan sila sa epekto ng
online games sa paglinang sa pagkatuto ng Filipino. Dagdag pa rito mas may kamalayan
sila tungkol sa kahalagahan ng ginawang pag-aaral.
Instrumento ng Pananaliksik
Ang sarbey na talatanungan, na ibinigay at sinagutan ng mga respondente ang
nagsisilbing instrumento na ginamit ng mananaliksik sa pangangalap ng datos. Ang mga
mag-aaral sa mataas na paaralan mula sa Batangas Eastern Colleges ay sumagot sa mga
tanong sa survey. Bilang karagdagan, ang mga tugon mula sa mga napiling respondente
ng pananaliksik na pag-aaral ay nakukuha sa pamamagitan ng elektronikong pamamahagi
ng mga survey questionnaire. Ang teknolohikal na media na ginamit upang mangolekta
ng mga tugon ay Google Forms. Tinuruan din ang mga respondente na isulat ang
kanilang mga sagot sa lugar na ibinigay at markahang naaangkop na kahon o lokasyon
para sa kanilang mga nilalayon na sagot.
Proseso ng Pananaliksik
Nais ng mga mananaliksik na makakuha ng mga datos na magmumula sa mga
respondenteng mapipili at upang maisakatuparan ito, may sistematikong hakbang na
sinunod ang mga mananaliksik upang matagumpay na makakuha ng datos mula sa mga
respondente. Ang mga mananaliksik ay bumuo ng mga katanungan na sumagot sa
nagawang paglalahad ng suliranin. Matapos makabuo ng mga katanungan, ipinasa ito ng
mga mananaliksik sa gurong gumagabay sa pananaliksik, upang maisaayos ang mga
pagkakamali na nagawa sa mga katanungan. Ang susunod na ginawa ng mga
mananaliksik ay ilalagay ito sa Google Forms upang organisado at maayos na masagutan
ng respondente ang mga katanungang inihanda. Bago ito itanong sa mga tagatugon,
gumawa muna ang mga mananaliksik ng mga liham na humihingi ng permiso mula sa
kanilang guro, punongguro at gayundin sa mga napiling tagatugon na ang mga
mananaliksik, ay magsasagawa ng sarbey. Kaugnay sa pagpili ng mga tagatugon,
gumamit ang mga mananaliksik ng purposive sampling upang mapili ng mga tamang
magsasagot sa mga talatanungan. Matapos mabigyan ng permiso, sinimulan na ng mga
mananaliksik ang pagsasagawa ng sarbey sa pamamagitan ng pagpapadala ng liham at
link ng kwestyoneyr sa mga respondente sa tulong ng iba’t ibang aplikasyon sa social
media. Ipinaalam ng mga mananaliksik sa mga tagatugon bago sila mag sagot, na
anumang impormasyon kanilang ibabahagi, ay mananatiling kumpidensyal. Gayundin,
inasahan silang magsasagot ng talatanungan sa kanilang libreng oras. Matapos makalap
ang mga kasagutan ng mga tagatugon, isinaayos, suinuri, at binigyan ng interpretasyon

ng mananaliksik ang nakuhang datos sa pamamagitan ng paglalapat ng mga ito sa
istatistikal na pamamaraan.
Istatikang Paraan ng Pag-aaral
Gumamit ang mananaliksik ang mga sumusunod na pamamaraang istatistika
upang bigyang kahulugan ang mga datos na nakalap.
1. Kadalasan at Bahagdan (Frequency and percentage distribution)
- ang mga datos ay inilahad sa pamamagitan ng pagkuha ng mga bilang
ng mga mag-aaral na tutugon sa mga inihandang katanungan ng mga
mananaliksik at pagbibigay bahagdan sa resulta nito.
2. Kabuuang kinalabasan (Weighted Mean)
- ito ay ginamit sa pananaliksik upang malaman ang kabuuang
kinalabasan ng mga kalahok.
3. Pangkalahatang kabuuang kinalabasan (average weighted mean)
- ipinakita dito ang pangkalahatang kinalabasan ng mga indikasyon na
inilahad sa pananaliksik.
Mga pagpipilian Saklaw Pagpapakahulugan
4 3.25-4.00 Lubos na sumasang-ayon
3 2.50-3.24 Sumasang-ayon
2 1.75-2.49 Hindi sumasang-ayon
1 1.00-1.74 Lubos na hindi sumasang-ayon

Mga pagpipilian Saklaw Pagpapakahulugan
4 3.25-4.00 Palagi
3 2.50-3.24 Minsan
2 1.75-2.49 Bihira
1 1.00-1.74 Hindi kailanman

KABANATA IV
PAGLALAHAD AT PAGPAPAKAHULUGAN SA MGA DATOS
Ang kabanatang ito ng pananaliksik ay tumatalakay sa mga datos na nakalap na
pinag-aralan, inanalisa at binigayang interpretasyon ng mga mananaliksik.
Demograpikong Propayl
Talahanayan Blg. 1 Propayl ng mga Respondente sa Istrand
Respondente (30)
Istrand Percentage (%)
Accountancy, Business and Management 25%
Humanities and Social Sciences 18.75%
Science, Technology, Engineering and Mathematics 18.75%
Information, Communication, Technology 18.75%
Home Economics 18.75%
Ang mga respondenteng nakilahok sa ginawang pagsusurbey ay nagmula sa iba’t
ibang istrand. Hindi nagging patay ang bilang ng respondent sa bawat istrand sa
kadahilanang hindi nakontrol ng mananaliksik ang bilang ng target na respondente.

I. Mga Epekto ng Online Games sa Paglinang ng Kaalaman ng mga Mag-aaral sa
Wikang Filipino
Pahayag Blg. 1
Pangkahalahatang Pagpapakahulugan
Pahayag Kabuuang Kinalabasan
1. Naaapektuhan ng online 2.69 Minsan

games ang pag-aaral ko ng
Filipino.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, minsan lamang maapektuhan
ng online ang pag-aaral ng mga respondente.
Sumangayon sa resultang ito ang pag-aaral ni Cudia (2022). Ayon sa kanyang
pag-aaral, ang adiksyon sa mga computer games ang nagpapalayo sa mga mag-aaral sa
tunay na mundo na kanilang ginagalawan. Ang mundo na dapat lumilinang sa kanilang
mga isipan para maging mga propesyonal sa hinaharap. Ito ay nagbibigay ng mga
halimbawang hindi nakakatulong sa kanilang pagkatuto. Minsan pa nga sa sobrang
adiksyon ay hindi na pumapasok ang mga mag-aaral sa paaralan.
Pahayag Blg. 2
2. Nakikipagkomunikasyon ako 3.56 Palagi

sa mga kalaban o kakampi ko
sa paglalaro ng online games.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, laging
nakikipagkomunikasyon ang mga respondente sa kanilang kalaban o kakampi sa online
games.
Sinangayunan ang resultang ito ni Perez (2016); sa paglalaro ng online games,
gumagamit ng wika. Lubha itong importante hindi lamang upang maintindihan ang laro
kundi para makipag komunikasyon din sa kapwa manlalaro.
Kaugnay din ng resultang ito ang pahayag nina Andrés, Casas, Carbonell Watts, at
Angelini, (2015). Ayon sa kanila, lumilikha ang mga kompyuter games ng isang
scenario-based na kapaligiran, kung saan nakikipag-ugnayan ang mga mag-aaral upang
ilapat ang dating kaalaman at praktikal na mga kasanayan sa mga problema sa totoong
mundo.
Pahayag Blg. 3
3. Gumagamit ako ng wikang 3.59 Palagi

Filipino sa
pakikipagkomunikasyon sa
ibang manlalaro.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, palaging gumagamit ang
mga respondente ng wikang Filipino pagdating sa pakikipagkomunikasyon sa ibang
manlalaro.
Kaugnay ng resultang ito ayon kay Perez, (2016), sa paglalaro ng online games,

Pahayag Blg. 4
4. Natututo ako ng iba’t ibang 3.06 Minsan

mga salita sa paglalaro ng
online games.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, paminsan-minsan lamang
natututo ang mga respondente ng iba’t ibang salita sa paglalaro ng online games.
Simuporta sa resultang ito ang sinabi nina Ashraf, Motlagh at Salami (2014).
Ayon sa kanila, nakakatulong ang online games sa pagkatuto ng isang kabataan sa wika
dahil napapalawak nito ang bokabolaryo nito.
Pahayag Blg. 5
5. Pinaglalaanan ko ng oras 2.53 Minsan

ang paglalaro ng online games.
pinaglalaanan ng oras ng respondente ang paglalaro ng online games.
Kaugnay nito ang akda ni De Castro (2012) na pinamagatang “Computer Games:
Nakakatulong ba o nakakasira ng pag-aaral?”, tinutukoy dito na ang adiksyon sa mga
bata ay dulot ng computer games. Nakakalimutan na ng mga bata ang dapat nilang gawin
sa araw na iyon dahil sa pagbababad sa computer games. Imbes na bigyang pansin ang
mga makabuluhang bagay gaya ng pag-aaral at pakikisalamuha sa iba ay nasasayang
lamang ang kanilang oras sa paglalaro sa computer games.

Pahayag Blg. 6
6. Pinapaiksi o iniiba ko ang 2.88 Minsan

mga salitang aking ginagamit
sa pakikipagkomunikasyon ko
habang naglalaro ng online
games.
paiksiin o ibahin ng mga respondente ang mga salitang ginagamit sa
pakikipagkomunikasyon habang naglalaro ng online games.
Sumuporta sa resultang ito ang naging pag-aaral ni Ilao (2019). Ayon sa kanya,
dahil sa online games, maraming naimbentong salita na binigyan ng panibagong
kahulugan; ilang halimbawa na lamang ng mga ito ay GGWP, choke at iba pa. Ito ay
ginagamit ng mga manlalaro sa pakikipagtalastasan at minsan sa pakikipag bangayan.
Ang mga salitang ito ay madalas na nakukuha ng isang manlalaro sa mga taong kanyanag
nakakausap sa laro, at kung minsan ay galing sa mga karakter sa laro.
Pahayag Blg. 7
7. Gumagamit ako ng mga 3.06 Minsan

salitang balbal sa paglalaro ng
online games.
gumagamit ng salitang balbal ang mga respondente sa pakikipagkomunikasyon habang
naglalaro ng online games.

Sumuporta dito sina Abel, Autor, Gripal at Demetrio (2016); hindi maiwasan ng
mga manlalaro na gamitin ang mga makabagong salita o mga balbal na salita sa labas ng
espasyo ng online gaming dahil nakabuo na ang mga ito ng kultura na nakaakibat na sa
kanilang pang-araw araw na pamumuhay sa labas ng mga larong ito. Kumbaga, isa na
itong lehitimong wika na lubos na naiintindihan lamang ng mga online gamer.
Pahayag Blg. 8
8. Gumagamit ako ng ibang 2.88 Minsan

lengguwahe upang makipag
interaksyon o makipag
komunikasyon sa mga kalaro
ko sa online games.
gumagamit ng ibang lenggwahe ang mga respondente sa pakikipagkomunikasyon sa mga
kalaro sa online games.
Sinangayunan ang resultang ito ni Perez (2016); sa paglalaro ng online games,
Kaugnay nito, kapag ang isang manlalaro ay may nakalabang taga ibang bansa at
mas kaalaman siya sa lengguwahe niya, magagamit niya ito upang makipag
komunikasyon sa kanya.
Pahayag Blg. 9
9. Nahahasa ang pakikipag 3.19 Minsan

komunikasyon ko sa tulong ng
mga kalaro ko sa online games.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, paminsan-minsan ay
nahahasa ang pakikipagkomunikasyon ng mga respondente sa tulong ng online games.
Pahayag Blg. 10
10. Nagkakaroon ako ng 3.03 Minsan

karagdagang kaalaman sa salita
ng ibang lugar habang
naglalaro ng online games.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, paminsan-minsan ay
nadadagdagan ng online games ang kaalaman ng mga respondente sa wika.
Kaugnay ng resultang ito ayon kina Buckless, Krawczyk, at Showalter (2014),
ang mga seryosong laro kabilang ang online games, ay nagpapakita ng potensyal na
matuto ang isang kabataan sa malawak na literatura.

II. Mga Pagkakataon na Nakaaapekto ang Online Games sa Pagpapalawak ng
Kaalaman ng Mag-aaral sa Wikang Filipino
Pahayag Blg. 1
1. Nakakaapekto ang online 3.00 Sumasang-ayon

games sa pagpapayabong ng
aking kaalaman sa wikang
Filipino.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, sumasang ayon ang mga
respondente na ang online games ay nakakaapekto sa pagpapayabong ng kanilang
kaalaman sa wikang Filipino.
Pahayag Blg. 2
2. Nagkakaroon ako ng 2.91 Sumasang-ayon

malawak na literatura sa
pagkatuto ng wikang Filipino
dahil sa online games.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, sumasangayon ang mga
respondente na ang online games ay nakakatulong sa pagpapalawak ng kanilang
literatura.
Kaugnay ng resultang ito ayon kina Buckless, Krawczyk, at Showalter (2014),
ang mga seryosong laro kabilang ang online games, ay nagpapakita ng potensyal na
matuto ang isang kabataan sa malawak na literatura.
Pahayag Blg. 3
3. Nagagamit ko sa mas 2.91 Sumasang-ayon

epektibong paraan ang wikang
Filipino sa pamamagitan ng
paglalaro ng online games.
respondente na nagagamit nila sa epektibong paraan ang wikang Filipino sa online
games.
Kaugnay nito ayon kina Vlachopoulos at Makri (2017), ang mga laro sa
kompyuter ay karaniwang umaasa sa kooperasyon ng isang grupo at dahil dito nagiging
isang mahalagang bahagi ng laro ang komunikasyon. Ang mga larong ito ay kadalasang
online at sa pamamagitan ng koneksyon mula sa internet, ay nakapag laro na ang mga
manlalaro ng sama-sama at kaalinsabay nito ay nakakapag usap na rin.
Pahayag Blg. 4
4. Sa paglalaro ng online 2.78 Sumasang-ayon

games, natututo ako ng iba’t
ibang salita na nakakaapekto sa
pagkatuto ko ng wikang
Filipino.
respondente na natututo sila ng iba’t ibang salita na nakakaapekto sa pagkatuto ko ng
wikang Filipino.
Kaugnay sa resultang ito ayon sa Digital Dialects Filipino (2020), matututo ng
Pahayag Blg. 5
5. Nahahati ang aking oras sa 2.63 Sumasang-ayon

pag-aaral ng Filipino dahil sa
online games.
respondente na nahahati ang oras nila sap ag-aaral dahil sa online games.
Kaugnay nito ang akda ni De Castro (2012) na pinamagatang “Computer Games:
Nakakatulong ba o nakakasira ng pag-aaral?”, tinutukoy dito na ang adiksyon sa mga
bata ay dulot ng computer games. Nakakalimutan na ng mga bata ang dapat nilang gawin
sa araw na iyon dahil sa pagbababad sa computer games. Imbes na bigyang pansin ang
mga makabuluhang bagay gaya ng pag-aaral at pakikisalamuha sa iba ay nasasayang
lamang ang kanilang oras sa paglalaro sa computer games.

Pahayag Blg. 6
6. Dahil sa paglalaro ng online 2.59 Sumasang-ayon

games mas tinatangkilik ko na
ang paggamit ng balbal na
salita sa pakikipagusap sa mga
kalaro kaysa sa pormal na
Filipino.
respondente na mas tinatangkilik nila ang paggamit ng balbal na salita sa
pakikipagkomunikasyon sa mga kalaro sa online games.
Kaugnay sa resultang ito ayon kina Abel, Autor, Gripal at Demetrio (2016), hindi
maiwasan ng mga manlalaro na gamitin ang mga makabagong salita sa labas ng espasyo
ng online gaming dahil nakabuo na ang mga ito ng kultura na na kaakibat na sa kanilang
pang-araw araw na pamumuhay sa labas ng mga larong ito. Kumbaga, isa na itong
lehitimong wika na lubos na naiintindihan lamang ng mga online gamer.
Pahayag Blg. 7
7. Nagiging aktibo at tumataas 2.67 Sumasang-ayon

ang enerhiya ko upang matuto
ng wikang Filipino dahil sa
online games.
respondente na nagiging aktibo sila matuto ng Filipino sa tulong ng online games.

Sumuporta sa resultang ito ang sinaliksik nina Yolageldili at Arikan (2011). Ayon
sa kanila ang mga laro ay epektibo sa pag didirekta ng enerhiya ng mga batang nag-aaral
sa pag-aaral ng wika dahil mas gusto ng mga batang nag-aaral na maging aktibo sa
pisikal; gayundin, sila ay mapanlikha at malikhain at natututo nang hindi malay.
Pahayag Blg. 8
8. Nababawasan ng online 2.41 Hindi Sumasang-ayon

games ang pagiging aktibo ko
sa paggamit ng wikang
Filipino.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, hindi sumasang ayon ang
mga respondente na nababawasan ng online games ang pagiging aktibo nila sa paggamit
ng wikang Filipino.
Sumuporta sa naging resultang ito sina Abel, Autor, Gripal at Demetrio (2016).
Ayon sap ag-aaral nila, ang wikang Filipino ay nananatiling buhay sa patuloy na
pag-usbong ng makabagong wika ng mga manlalarong Pilipino.
Pahayag Blg. 9
9. Nagdudulot and online 2.90 Sumasang-ayon

games sa pagiging regular ng
paggamit ko ng mga
makabagong salita kaysa sa
pormal na pagsasalita ng
wikang Filipino.
respondente na nagiging regular ang paggamit nila ng makabagong salita kaysa sa pormal
na pagsasalita dahil sa online games.
Kaugnay sa resultang ito ayon kina Abel, Autor, Gripal at Demetrio (2016), hindi
maiwasan ng mga manlalaro na gamitin ang mga makabagong salita sa labas ng espasyo
ng online gaming dahil nakabuo na ang mga ito ng kultura na na kaakibat na sa kanilang
pang-araw araw na pamumuhay sa labas ng mga larong ito. Kumbaga, isa na itong
lehitimong wika na lubos na naiintindihan lamang ng mga online gamer.
Pahayag Blg. 10

games, mas nagiging pamilyar
ako sa mga makabagong salita
kagaya ng mga slang.
respondente na sa paglalaro ng online games, nagiging pamilyar sila sa mga makabagong
mga salita.
Sumuporta sa resultang ito ang sinaliksik nina Yolageldili at Arikan (2011). Ayon
sa kanya ang mga laro ay epektibo sa pag didirekta ng enerhiya ng mga batang nag-aaral
gayundin, sila ay mapanlikha at malikhain at natututo nang hindi malay.
Sa paglalaro ng online games, natututo at nagiging pamilyar ang mga manlalaro
sa mga slang at mga makabagong salita.

III. Mga Pagkakataon na Makatutulong ang Online Games sa Pagkatuto ng mga
Mag-Aaral sa Wikang Filipino
Pahayag Blg. 1
1. Nagbibigay ang online 3.34 Lubos na Sumasang-ayon

games ng kasiyahan sa akin na
siyang daan upang mas
makapag-isip ako ng ayos.
Ang talahanayang ito ay nagpapakita na sa kabuuan, lubos na sumasangayon ang
mga respondente na ang online games ay nagbibigay ng kasiyahan sa kanila na siyang
daan upang mas makapag-isip sila ng ayos.
Kaugnay nito ayon kay Kima (2012), ang magandang epekto ng online games ay
nag-eenjoy tayo sa online games, lalo na kung pagod tayo sa pagtatrabaho.
Pahayag Blg. 2
2. Nahahasa ng online games 3.13 Sumasang-ayon

ang kaalaman ko sa
pakikisalamuha na nagiging
tulay sa maayos na paggamit
ko ng wikang Filipino.
respondente na ang online games ay nakakatulong sa pagpapalawak ng kanilang
literatura.
Sumuporta sa resultang ito si Kima (2012). Ayon sa kanya, sa paglalaro ng online
games, lumalago ang ating kaalaman sa pakikisalamuha, nahahasa ang ating kaalaman sa
paggamit ng teknolohiya at tumataas din ang ating kumpyansa sa sarili sa
pakikipagkompitisyon sa iba.
Pahayag Blg. 3
3. Nahahasa ng online games 3.06 Sumasang-ayon

ang abilidad ko sa
pakikipagtalastasan.
respondente na hinuhubog ng online games ang kanilang abilidad sa pakikipagtalastasan.
Sumuporta sa resultang ito si Kima (2012). Ayon sa kanya, sa paglalaro ng online
Pahayag Blg. 4
4. Natututo ako ng mga 3.19 Sumasang-ayon

bagong salita o pahayag na
aking magagamit sa paglinang
sa pakikipag komunikasyon
gamit ang wikang Filipino.
respondente na natututo sila ng iba’t ibang salita na nagagamit nila sa paglinang sa
pakikipagkomunikasyon.
Pahayag Blg. 5
5. Nahuhubog ng online games 3.06 Sumasang-ayon

ang antas ng gramatika ko na
siyang epektibong instrumento
sa pag-aaral ng wikang
Filipino.
respondente na nahuhubog ng online games ang antas ng gramatika nila na siyang
epektibong instrumento sa pag-aaral nila ng wikang Filipino.
Pahayag Blg. 6

games, natututo ako ako ng
tamang baybay ng mga salita.
respondente na mas tinatangkilik nila ang paggamit ng balbal na salita sa
pakikipagkomunikasyon sa mga kalaro sa online games.
Pahayag Blg. 7
7. Nakakatulong ang online 3.00 Sumasang-ayon

games sa mas maayos na
paggawa ko ng mensahe o
pagbabahagi ng impormasyon.
respondente na nagiging aktibo sila matuto ng Filipino sa tulong ng online games.
Sumuporta sa resultang ito si Kima (2012). Ayon sa kanya, sa paglalalo ng online
Sa paglago ng ating kaalaman sa pakikisalamuha, nagiging maayos ang paggawa
natin ng mga mensahe ito ay ayon sa MasterClass (2020)

Pahayag Blg. 8
8. Ang online games ay 3.06 Sumasang-ayon

nakatutulong na mas mahubog
ang aking kaalaman kung
paano nararapat gamitin ang
isang salita base sa sitwasyon.
respondente na nakatutulong ang online games na mas mahubog ang kanilang kaalaman
kung paano nararapat gamitin ang isang salita base sa sitwasyon.
Sumuporta sa resultang ito ang pag-aaral nina Abel Autor, Gripal at Demetrio
(2016). Ayon sa pag-aaral nila, ang mga manlalaro ay may kakayahang maiugnay ang
sitwasyon ng mga laro sa totoong buhay.
Pahayag Blg. 9
9. Pinapatalas ng online games 2.93 Sumasang-ayon

ang aking isip na makakatulong
sa aking pag-aaral ng wikang
Filipino.
respondente na pinapatalas ng online games ang kanilang isip na makakatulong sa
pag-aaral nila ng wikang Filipino.
Batay sa pag- aaral ng mga mananaliksik ng Unibersidad ng Arkansas (2013), ang
Computer Gaming ay may pakinabang. Nagpapatalas ito ng isipan ng mga tao, lalo na
ang mga larong puzzle. Ito rin ay tumutulong upang makapag isip ng pinaka- angkop na
pasya sa isang kritikal na sitwasyon, lolo na sa mga larong strategy, na kung saan
kailangan ng mga manlalaro na maging aktibo.
Pahayag Blg. 10
10. Nababalanse ng online 2.84 Sumasang-ayon

games ang oras ko sa paglalaro
at pag-aaral ng wikang
Filipino.
respondente na sa paglalaro ng online games, nababalanse nila ang oras sa paglalaro at
pag-aaral ng wikang Filipino.
Sumuporta sa resultang ito sina Bautista, Monserrat, Santos, at Tobias (2019).
Ayon sa pag-aaral nila, para sa karamihan, maayos nilang nababalanse ang paggamit ng
online games pero para sa iba, ito ay nagiging isang malaking problema.
Ang ibig sabihin nito may mga taong nababalanse ang oras sa paglalaro ng online
games.
Kabanata V
LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON
Ang kabanatang ito ay nagtataglay ng lagom ng mga resulta, konklusyon ng
buong pag-aaral at ang ibat-ibang rekomendasyong natuklasan tungkol sa paksa na
makakatulong sa mga susunod na mananaliksik.
Lagom
Ang pag-aaral tungkol sa mga epekto ng online games sa paglinang ng kaalaman ng
mga mag-aaral sa wikang Filipino ay nagpapakita na sa kabuuan, minsan ay
nakakaapekto ang online games sa pagpapayaman ng kaalaman ng mga mag-aaral sa
wikang Filipino. May mga pagkakataon na mabuti ang naidudulot ng online games at
kung minsan ay may masama din itong naidudulot. Sa nagging pag-aaral, ayon sa mga
respondente, minsan ay ay nakakatulong ang online games sa atin upang mapayabong
ang ating bokabularyo. Minsan din ay nakakatulong ang online games upang mahasa ang
ating pakikipag komunikasyon. Karagdagan pa rito, minsan ay nakakatulong ang online
games sa pagpapatalas ng isip ng mga mag-aaral na makakatulong sa maayos na pagiisip
nila habang nag-aaral.
Sa kabilang banda, ilan sa hindi mabuting naidudulot ng online games ay kung
minsan, naiimpluwensyahan ang mga manlalaro na gumamit ng mga slang o mga
makabagong salita na hindi nakakatulong upang mahasa natin ang pormal na
pakikipagkomunikasyon sa ibang tao. Karagdagan dito, minsan dahil sa online games,
nahahati ang oras ng mga mag-aaral sa paglalaro at sa iba pang bagay tulad ng pagbabasa
na maaari sanang makatulong sa pagpapalago ng kanilang kaalaman sa wikang Filipino.

Sa mga maganda at hindi magandang epekto ng online games, mainam na
magkaroon ng disiplina ang mga mag-aaral at mainam na ang lahat ay magkaroon ng
kamalayan ng sa mga epekto ng online games.
May mga dahilan kung bakit nakakaapekto ang online games sa paglinang sa
pagkatuto ng mga mag-aaral. Sinang ayunan ng mga respondente na dahil sa online
games, nahahati ang kanilang oras sa pag-aaral. Sinang ayunan din nila na sa
pakikipagkomunikasyon sa online games, naapektuhan ang kanilang paglinang sa
pagkatuto sa wikang Filipino.
May mabuti at masamang epekto ang online games, kahit ganun pa man, malaki
pa rin ang tulong nito sa mga mag-aaral. Sinang ayunan nila na natututo sila ng Filipino
sa online games. Gayundin, sinang ayunan din nila na nagbibigay ito ng kasiyahan at
nakakatulong ito sa kanila upang maging aktibo sa kanilang klase sa Filipino.
Konklusyon
Sa pag-aaral na isinagawa ng mga mananaliksik tungkol epekto ng online games
sa paglinang sa pagkatututo ng mga mag-aaral sa wikang Filipino, nangalap ang mga
mananaliksik ng impormasyon hinggil dito sa pamamagitan ng pagsasarbey sa mga
respondente. Ang mga talatanungan ay ipinamahagi sa tatlumpu’t dalawa (32) na
respondente na mag-aaral ng Ikalabing-Dalawang Baitang ng iba’t ibang istrand sa
Batangas Eastern Colleges at naglalaro ng online games. Ang mga nakalap na
impormasyon mula sa mga respondente ay naghatid sa mga mananaliksik ng
kinakailangan na kasagutan sa kanilang pananaliksik na isinagawa.
1. May mabuti at masamang epekto ang online games. Sa pamamagitan ng
online games natututo at napalalawak ang bokabularyo ng mga kabataan sa

makabagong wika gaya ng slang o internet language ganon na rin sa wika ng
kanilang mga nagiging katunggali, habang patuloy na nalilinang at
pinahahalagahan ang wikang Filipino. Karagdagan pa rito, naghahasa ng
online games ang pakikipagkomunikasyon at kumpyansa ng mga manlalaro.
Sa kabilang banda, dahil sa online games nagiging karaniwan na ang mga
slang sa pakikipagkomunikasyon sa halip na pormal na paggamit ng wikang
Filipino sa pakikipagkomunikasyon. Dagdag pa rito dahil sa online games,
nahahati ang oras ng mga mag-aaral. Sa halip na nag-aaral o nagbabasa sila ay
pinagtutuunan nila ng pansin ang paglalaro.
2. Nakakaapekto ang online games sa pagpapayabong ng kanilang kaalaman sa
wikang Filipino at sa parehong pagkakataon ay nahahati ang oras nila sa
pag-aaral dahil sa online games. Dahil sa online games, pinagtutuunan ng
pansin ng mga mag-aaral ang paglalaro kaysa mag-aral. Dagdag pa rito,
natututo ang mga mag-aaral ng mga slang na salita na hindi nakakatulong sa
paglinang nila ng pormal na pakikipagkomunikasyon gamit ang wikang
Filipino. Sa kabilang banda naman, sa tulong ng online games nagiging aktibo
sila matuto ng wikang Filipino dahil ang online games ay interactive na
aktibidad na makakatulong upang maka pokus at mapatalas ang isip nila sa
pag-aaral. Bukod pa rito, nakakatulong din ang online games upang malinang
ang kanilang abilidad sa pakikipagkomunikasyon na makakatulong sa
paglinang ng kanilang kaalaman sa wikang Filipino.
3. May mga pagkakataon na ang paglalaro ng online games ay nakakatulong sa
mga mag-aaral na matuto ng Filipino. Nagdudulot ito sa kanila ng kagalakan

at tinutulungan silang mag-isip nang malinaw. Gayundin, pinapatalas nito ang
kanilang isipan. Bilang karagdagan, ang paglalaro ng mga online na laro ay
nakakatulong sa paghubog ng antas ng gramatika ng manlalaro. Natututo ang
mga mag-aaral na manlalaro ng iba't ibang salita mula sa kanilang mga
kasamahan sa koponan. Gayundin, mas naudyukan sila na matuto ng wikang
Filipino habang naglalaro, dahil ang mga online na laro ay makakatulong sa
kanila na bumuo ng mga kasanayan sa komunikasyon. Ang wastong paggamit
ng mga salita ayon sa sitwasyong kanilang kinakaharap ay isa rin sa mga
kasanayang nahuhubog ng mga manlalaro sa online games. Bagaman malimit
na naglalaro ng online games ang mga mag-aaral, may mga manlalaro ang
may kamalayan sa kanilang limitasyon sapagkat nababalanse nila ang
kanilang oras sa paglalaro at pag-aaral.
Rekomendasyon
Matapos analisahan ang naging resulta ng ginawang pagsusurbey ng mga
mananaliksik, iminungkahi sa mga mag-aaral, mga guro, paaralan, mga magulang, mga
mananaliksik at sa mga susunod na mananaliksik ang mga sumusunod:
● Inirerekomenda sa mga mag-aaral na maglaan ng sapat na oras sa pag-aaral ng
wikang Filipino bago maglaro ng online games.
● Inirerekomenda din sa kanila na makipag komunikasyon sa mga kakampi o
kalaban sa laro gamit ang wikang Filipino upang mas mahasa ang bokabularyo sa
wikang filipino.
● Nararapat na mas pagtuunan ng pansin at gabayan ng mga guro ang mga
mag-aaral sa pag-aaral ng wikang Filipino. Mahalagang malaman ng mga
mag-aaral ang tamang paggamit ng ating sariling wika.
● Inirerekomenda din na gumamit sila ng iba’t ibang estratehiya upang maturuan
ang mga mag-aaral sa wikang filipino sa pamamagitan ng mga online games.
● Nararapat lamang na magkaroon ng kamalayan ang bawat magulang hingil sa
iba't ibang laro na binibigyang panahon ng kanilang mga anak upang magabayan
nila ang mga ito.
● Mahalaga din na panatilihin ng mga magulang ang pagkakaroon nila ng panahon
upang kausapin at kamustahin ang kanilang mga anak hinggil sa kanilang
pag-aaral at pagkatuto lalo at higit sa wikang Filipino. Kaugnay nito, nararapat
lamang nilang tulungan ang kanilang mga anak kung sakaling sila ay nahihirapan
o naguguluhan.
● Mahalaga na maglunsad at suportahan ng pamunuan ng paaralan ang iba't ibang
programa at aktibidad na maaaring makatulong sa pagpapalakas ng pagkalinang
ng pagkatuto ng mga mag-aaral sa Wikang Filipino.
● Maaaring gumawa ang pamunuan ng paaralan ng kanilang sariling online game o
larong online na nakapokus sa paglinang ng pagkatuto ng mga mag-aaral sa
Wikang Filipino.
● Gawing gabay at batayan ng mga susunod na mananaliksik ang mga may
kaugnayan na impormasyon na mayroong kinalaman sa paksang ito sa paggawa
ng pananaliksik.
● Inirerekomenda din sa kanila na magbigay ng mga karagdagang kaalaman tungkol
sa nasabing paksa upang mas mapalawak pa ang kaalaman at lubos pang
maunawaan ang pag aaral.

Bibliograpiya
A. Libro
Salen, K. & Zimmerman, K. (2014). Rules of Play. Cambridge, Massachusetts, United

States of America: MIT Press.
Piaget, J. (1950). The Psychology of Intelligence, New York, NY: Rutledge.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind and society: The development of higher mental processes.
Cambridge, MA: Harvard University Press.
B. Journal
Abel M., Autor C., Gripal A., at Demetrio F. (2016). Wika ng mga Manlalarong Pilipino:
Pagsusuri sa Pinagmulan at Saysay ng mga Salitang Ginagamit sa Mundo ng
DotA 2 at LoL. Mula sa https://ejournals.ph/article.php?id=10769
Andrés, M. A., & García Casas, M. (2011). Perceptions of gaming as experiential

learning by engineering students. International Journal of Engineering Education,
27(4), 795–804. mula sa https://www.mdpi.com/journal/games.
Angelini, M. L., García-Carbonell, A., & Martínez-Alzamora, N. (2015). Discrete

quantitativestudy on telematic simulation in learning English. Mula sa
https://journals.sagepub.com/description/gac.
Buckless, F. A., Krawczyk, K., & Showalter, D. S. (2014). Using virtual worlds to
simulate real-world audit procedures. Issues in Accounting Education, 29(3),

389–417. doi: 10.1080/15228830802099998
Chiang, Y. T., Lin, S. S. J., Cheng, C. Y., & Liu, E. Z. F. (2011). Exploring online game
players’ flow experiences and positive affect. The Turkish Online Journal of
Educational Technology, 10(1), 106–114. Mula sa
https://www.researchgate.net/publication/232716614_Exploring_online_game_pl
ayers'_flow_experiences_and_positive_affect
Dewey, J. (1897). My pedagogic creed. School Journal, 54, 77-80.
Flanagan, B., Nestel, D., & Joseph, M. (2004). Making Patient Safety the Focus: Crisis
Resource Management in the Undergraduate Curriculum. Medical Education,
38(1), 56–66. Vlachopoulos and Makri International Journal of Educational
Technology in Higher Education (2017). doi:10.1186/s41239-017-0062-1.
Jack, C. S., & Mazura M.M. (2017). Online Games: The Impact on Gamer’s Mobile
Language and Language Learning. Science International. 1(29), p. 165. Mula sa
http://www.sci-int.com/pdf/636297108114854359.pdf.
Klimova, B. & Kacet, J. (2017). Efficacy of Computer Games on Language Learning.
Turkish Online Journal of Education Technology Vol.16 p.19-26. Mula sa

https://eric.ed.gov/?id=EJ1160637.
Turner, P., Johnston, E., Kebritchi, M., Evans, S., Heflich D., & Wang, S., (2018).
Influence of Online Computer Games on the Academic Achievement of

Nontraditional Undergraduate Students. Cogent Education. 5(1) doi:
/10.1080/2331186X.2018.1437671.
Vlachopoulos, D., Makri, A. The Effect of Games and Simulations on Higher Education:
A Systematic Literature Review. Int J Educ Technol High Educ. 14 (22) (2017).
doi:10.1186/s41239-017-0062-1.
Vygotsky, L. S. (1997). The collected works of L. S. Vygotsky: Vol 4, The history of the
development of higher mental functions. New York: Plenum. 98. Cambridge,
MA: Harvard University Press, 1978.
Willoughby, T. (2012). A Short-term Longitudinal Study of Internet and Computer Game
Use by Adolescent Boys and Girls: Prevalence, Frequency of Use, and

Psychosocial Predictors. Developmental Psychology, 44(1), 195–204
DOI: 10.1037/0012-1649.44.1.195.
Woo, J. (2014). Digital game-based learning supports student motivation, cognitive

success, and performance outcomes (v17 n3 p291-307). Athabasca, AB T9S 3A3,
Canada: Educational Technology and Society.
Yolageldili, G. & Arikan, A. (2011). Effectiveness of Using Games in Teaching

Grammar to Young Learners. Elementary Education Online, 10(1), 219-229, 2011.
Retrieved from: http://ilkogretim-online.org.tr.
C. Pananaliksik
Cruz (2008). Ang Epekto ng Teknolohiya sa Mga Kabataang Nag-aaral. (2019). Mula sa
https://www.scribd.com/document/420704766/ANG-EPEKTO-NG-TEKNOLOH
IYA-SA-MGA-KABATAANG-NAG-AARAL-pdf
Cudia (2022). Online games Mula sa

https://www.academia.edu/35941749/Thesis_in_filipino_Online_games
De Castro (2012). Computer Games: Nakakatulong ba o nakakasira ng pag-aaral? Mula

sa
https://www.academia.edu/40413872/WIKANG_BUNGA_NG_ONLINE_GAME
S_AT_IMPLIKASYON_NITO_SA_KUKTURANG
Garcia, B.O. (2017). Mga Sanhi at Epekto ng Paglalaro ng Online Games sa Antipolo.
Mula sa
https://www.academia.edu/35332146/MGA_SANHI_AT_EPEKTO_NG_PAGLA
LARO_NG_ONLINE_GAMES_SA_ANTIPOLO
PDFCOFFE. (2021). Epekto ng Paglalaro ng Mobile Games sa mga Estudyante. Mula sa

https://pdfcoffee.com/epekto-ng-paglalaro-ng-mobile-games-sa-mga-estudyante-i
spsc-pdf-free.html
D. Thesis
Bautista, A.C., Monserrat, K., Santos, L.S. & Tobias, A. (2019). Epekto ng Paglalaro ng
Mobile Legends Bang Bang sa Nasa Kursong Siklohiya ng Laguna State Polytechnic
University. San Pablo City Campus: B asehan sa Akademikong Perpormans ng mga
Mag-aaral (Batsilyer’s thesis, Laguna State Polytechnic University, San Pablo City,
Laguna, Philippines). Mula sa
https://www.studocu.com/ph/document/biliran-province-state-university/business-mar
keting-management/25297271-kabanata-1-epekto-ng-paglalaro-ng-mobile-games/135
92449
E. Websites
Bhandary S. (2010). Net, Online Games have Kids Hooked. Mula sa
https://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/net-online-games-have-kids-hoo
ked/articleshow/6806618.cms
Digital Dialects Filipino. (2020). Filipino Learning Games. Mula sa

https://www.digitaldialects.com/Filipino.htm
FilipinoPod101. (2016). 3 Reasons Why Playing Games Helps You Learn Filipino Faster.
Mula sa
https://www.filipinopod101.com/blog/2016/08/09/3-reasons-why-playing-games-
helps-you-learn-filipino-faste//
IGI Global. What is Online Gaming. Publisher of Timely Knowledge. Mula sa

https://www.igi-global.com/dictionary/online-gaming/20979
Ilao, U. (2019). Wikang Bunga ng Online Games at Implikasyon nito sa Kultura. Mula sa
https://www.academia.edu/40413838/WIKANG_BUNGA_NG_ONLINE_GAME
S_AT_IMPLIKASYON_NITO_SA_KULTURA
Kima (2012). Online Games Advantages and Disadvantages. Nakuha mula
sa
https://theemelinereviews.blogspot.com/2019/07/online-games-advantages-and.ht
ml
MasterClass (2020). Effective Communication: 6 Ways to Improve Communication

Skills. Mula sa https://www.masterclass.com/articles/how-to-improve-your-
communication-skills
Perez M. (2016). Wika at “Laro sa Kompyuter” (E-sports): Ang mga “Laro sa
kompyuter” ay nakakapagbuklod ng mga tao. Mula sa
https://www.google.com/amp/s/komfili2k16.wordpress.com/2016/11/13/wika-at-l
aro-sa-kompyuter-e-sports-ang-mga-laro-sa-kompyuter-ay-nakakapagbuklod-ng-
mga-tao/amp/
Rosienne (2020). Mga Negatibo at Positibong Epekto ng Online Games sa mga

Kabataan. Mula sa
https://read.cash/@rosienne/mga-negatibo-at-positibong-epekto-ng-online-games-
sa-mga-kabataan-1b20111b
Techopedia (2021). Ano ang ibig sabihin ng Computer? Mula sa
https://tl.theastrologypage.com/computer

Dokumentasyon
larawan na nagpapakita ng pakikiusap ng mananaliksik sa respondente

larawan na nagpapakita ng pagpayag ng respondente
larawan na kinuha ng respondente bilang patunay na sila na sumite na
nila ang kanilang kasagutan sa mga mananaliksik

Pananaliksik Quanti

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pananaliksik Quanti

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Online Games: Salik na Nakaaapekto sa Paglinang sa Pagkatuto ng Wikang

Filipino ng mga Mag-aaral sa Mataas na Paaralan ng Batangas Eastern Colleges sa

Taong Panuruan 2021-2022

Inihanda Bilang Bahagi ng Gawaing Kailangan sa Asignaturang Pagbasa at Pagsusuri ng

Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Castillo Jim Mariel Y.

Diola, Mark James O.

Garcia, Cassandra Nicole C.

Guino, Kyla Ashley L.

Hernandez, Ara Jhell D.

Bb. Jiselle C. Panopio

SULIRANIN AT KALIGIRAN NG PAG-AARAL

Ipinapakita sa kabanatang ito ang problemang ninanais tuunan ng pansin, at ang

mga rason na nagtulak sa mga mananaliksik, upang isakatuparan ang pananaliksik.

at limitasyon, konseptuwal na batayan at depinisyon ng mga terminolohiya na

nagsisilbing gabay ng mga mananaliksik sa mga susunod na kabanata ng pananaliksik.

gumagamit ng internet. Kinakailangan na may internet o data upang mabuksan ang

ganitong klase ng laro. Sa panahon ngayon, marami na tayong mapagpipiliang online

Ang madalas na nilalaro ng mga kabataan ngayon ay Mobile Legends, Call of

tindahan ng application depende sa gusto nating laro.

Ang online games ay nagsisilbing libangan ng mga kabataan. Mabilis

minsan hindi natin namamalayan sa ating sarili.

upang mapabilis ang paggana ng utak o isip ng manlalaro at paggamit ng maraming

kumikita sa pamamagitan ng paglalaro lamang ng mga online games katulad ng DOTA at

bunot at kalungkutan. Ang paglalaro ay kinakailangan ng disiplina at gabay ng magulang

Dagdag pa ni Jack, at Muhammad (2017), nakakatulong din ang online games sa

kabataan upang malinang ang bokabularyo ng mga naglalaro.

maglalaro kaya naman, kailangan ng maayos na komunikasyon upang ang grupo ay

manalo. Dahil sa online games, maraming naimbentong salita na binigyan ng panibagong

ginagamit ng mga manlalaro sa pakikipagtalastasan at minsan sa pakikipag bangayan.

ito ng kabastusan dulot ng wikang bunga ng online games (Ilao, 2019).

Lubos na napakalaki ng impluwensiya ng online games sa mga kabataan. Hindi

negatibong simpatya o kampo. Hindi lingid sa kaalaman ng nakararami, ang paglalaro ng

Ang mga mag-aaral sa mataas na paaralan ay hamak na mas may kaalaman sa

estudyante ang kaniyang lengguwahe upang makipag-komunikasyon.

upang magampanan ang mga kailangan na gawin na pang-akademiko. Libangan sa ilang

sumaklaw mula sa simpleng teksto ng laro hanggang sa may komplikadong grapiko at

virtual na mundo na may maraming manlalaro.

Marami sa mga online games ay kadalasang mayroong online na komunidad, na

nagpapakita na may malawak na pakikisalamuha sa kapwa alinsunod sa pang-isahang

kapaguran dulot ng maghapon na klase. Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ng

interaksyon ang isang manlalaro sa kapwa manlalaro at maaaring magamit ang

pakikipag-usap nila sa isa’t-isa. Maraming mga posibleng paksa ang kanilang

mapag-uusapan gaya na lamang ng pagtanong ng mga bagay-bagay na personal at

kalaunan ay maging komportable na sila dahil sila ay nagkakaintindihan sa pamamagitan

Layunin ng mga mananaliksik na malaman ang mga salik na nakakaapekto sa

nabatid ng mga mananaliksik ang pagdami ng mga kabataan na nahuhumaling sa mga

kapwa manlalaro lamang mismo.

pag-aaral ng wikang Filipino ng mga hayskul na estudyante sa BEC at mabigyan ng

solusyon ang masamang epekto nito sa paglinang sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa

Sa mas malinaw na paglalahad, nais ng mga mananaliksik na bigyan ng kasagutan

ang mga sumusunod na katanungan:

1. Ano-ano ang mga epekto ng online games sa paglinang ng kaalaman ng mga

mag-aaral sa wikang Filipino?

2. Paano nakaaapekto ang online games sa pagpapalawak ng kaalaman ng mag-aaral

3. Paano makatutulong ang online games sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa wikang

Ang pananaliksik na ito ay magbibigay ng kaalaman ukol sa mga salik ng online

games na nakakaapekto sa paglinang sa pagkatuto ng wikang Filipino ng mga mag-aaral

sa mataas na paaralan. Ang resulta ng pananaliksik na ito ay magbibigay benepisyo sa

mga mag-aaral sa mataas na paaralan ng Batangas Eastern Colleges, ang pananaliksik na

ito ay kapaki-pakinabang sa lahat ng mag-aaral sapagkat makatutulong ito upang

pagkatuto sa wikang Filipino. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, malalaman ng

masamang epekto ng online games.

magkaroon sila ng kamalayan ukol sa mga salik ng online games na lubhang