Professional Documents
Culture Documents
اصالح باغ
دراصالح باغ نکاتی ذیل ضروری است
شاخه بری :شاخه بری بدو شکل است
:v A canter leaderیا شاخ مرکزی دراین سیستم شاخ مرکزی گذاشته میشود
v Open canter :Bیا میان خالی دراین سیستم شاخ مرکزی قطع میشود بشکل چینی
یا پیاله مانند ساخته میشود
مفاد شاخه بری چه است
vدرخت جوان میشود(درخت های پیر را میتوانیم توسط شاخه بری جوان سازیم)
vآفات وامراض کم میشود
vنورآفتاب به تمام قسمت درخت بشکل یکسان میرسد
vکیفیت میوه خوب میشود
vحاصالت ذیاد میشود
vسال بری کم میشود
vموازنه درخت برقرارمیشود
vازشکستن شاخ های میوه دارجلوگیری میکند.
vمارکیت میوه خوب میشود.
دروقت شاخه بری شاخ های ذیل باید قطع گردد.
-1شاخ های که باالی یکد یگرگرفته باشد.
-2شاخ های مریضی.
-3شاخ های که عمودی یا به طرف نمو داشته باشد.
-4شاخ های شکسته.
-5شاخ های خشک وغلو که مانع داخل شدن آفتاب به مرکز درخت میگردد.
نرم کاری اطراف درخت :
نرم کاری به طریقه ذیل صورت میگیرد.
به هراندازه که شاخ درخت شکل گرفته باشد تاهمان قسمت باید نرم کاری شود
درنرم کاری باید شانه به طرف ساقه درخت باشد به خاطرکه ریشه ها متضرر نگردد
درنرم کاری باید از کتمن استفاده گردد
مفاد نرم کاری :
-1مواد غذایی را درخت به خوبی مورد استفاده قرار میدهد
-2کود ضایع نمی شود
-3در آبیاری از تخریب خاک جلوگیری میکند
کنترول گیاه هرزه : هرآن گیاه که خالف خواست دهقان بروید گیاه هرزه نامیده میشود.
گیاهان هرزه رقابت زیاد درگرفتن مواد غذائی با نبات اصلی
تقویه خاک :
تقویه خاک توسط عالوه کردن مواد عضوی درزمین صورت میگیرد .این کار به دوطریRRق
انجامم میشود.
-1کود دهی :
-2کشت نباتات لگیومیR:
الف :کود حیوانی عمدتا شامل مد فوع حیوانات وپرنRRده گRRان میباشRRد کRRه تقریبRRا تمRRام اجRRزای
غذائی یRRک نبRRات رادارا اسRت.بRRرای تولیRRد مRوفقیت آمRیز میRRوه جRات وسRRبزیجات اسRRتعمال
مقدارزیاد کود حیوانی درزمین ضروری میباشد .زیRRرا این واضRRح شRRده اسRRت کRRه اگRRر تمRRام
عناصر ضروری از طریق کود حیوانی ویا کدام منبع دیگر مواد عضوی مهیا گردد ,نباتRRات
خوب صحتمند بار آمده زیاد حاصل میدهند وکیفیت حاصRRل شRRان بلنRRد میباشRRد .کRRود حیRRوانی
ساختمان خاک رابهتر میسازد هم چنان خاک را منفزدار میسازد .
ب :چپه کردن نباتات لگیومی وعلف های دیگرسRRبب تقویRRه خRRاک میگRRردد زیرایRRک هکتRRار
کود سبز که به قدر 25الی 50تن وزن جسم نباتی دارد معادل 10الی 20تن کود حیوانی
میباشد .کود سبز نه تنها دربهتر شدن سطح حاصل خیزی خاک کمک مینمایRRد ،بلکRRه بRRرای
تشخیص قسمت های عوارض دار خاک ازقبیل نمکی بRودن خRاک ،حRالت خRرابی ،قسRمت
زهدارخاک ،قسمت سنگ زرا خاک نیز مهم میباشد .
اين حشره در اكثر مناطق افغانستان وجود دارد و از ريشه گياهان مختلفي تغذيه مينمايد .از
اين جهت ميتوان به گيالس ،ناک ،سيب ،به ،شفتالو ،بادینجان رومی ،آلRRو ،زردآلRRو ،آلبRRالو،
انار ،بادرنگ ، ،لوبياسبز ،كدو ،کچالوضرر میرساند
این حشره زمستان را بشRRکل الروا سRRپری میکنRRد بامسRRاعد شRRدن درجRRه حRRرارت دوبRRاره بRRه
فعالیت شروع میکند
کنترول میخانکی :
1ـ جمعآوري حشرات كامل از اواخر بهار به بعد
ـ از بين بردن علفهاي هرزه سطح باغ از علفهاي هرزه يكساله و چند ساله چون 2منبع
غذايي خوبي براي الروهاي است.
کنترول کیمیاوی
هرگاه به طریقه میخانیکی کنترول نشد با کارمندان حفاظه ریاست زراعت درتماس شوید.
-2کرم مغز خوار:
این کرم اکثر میوهای گوشتی مانند سیب ،ناک ،بهی را مورد حمله قرار میدهد
این کرم دارای چهار مرحله زندگی است
الف -تخم
ب -الروا (کرم)
ج -پیوپا (غوزه)
د-حشره کامل
این کرم درسال 3-2مرتبه تخم گزاری میکنRRد کRRه آنهم نظRRر بRRه شRRرایط اقلیمی منطقRRه فRRرق
میکند
این حشره زمستان را به شکل الروا (کرم) سپری مینماید
کنترول میخانکی:
.1غرق آب نمودن باغ درزمستان
.2جمع آوری کرم توسط دست
.3بسته کردن کارتن درتنه درخت
.4دفن کردن میوه های مبتال به کرم
.5از بین بردن النه های زمستانی توسط سیخ
کنترول کیمیاوی :
vاستفاده از ادویه کیمیاوی بنام ایما میکتین یک سی سی در یک لیتر آب
ادویه پاشی وقت صورت گیرد که میوه به اندازه چهار مغز باشد
کوشش شود که ادویه پاشی از طرف صبح وعصر صورت گیرد
-3کرم برگخوار :
خساره این کرم باالی درختان سیب ،ناک ،بهی ،شفتالو ،چهارمغز وغیره می با شد.
این حشره زمستان را به شکل کرم (الروا) سپری می کنRRد وقتیکRRه دربهRRار درجRRه حRRرارت
مساعد شد دوباره به فعالیت شRRروع میکنRRد این کRRرم از بRRرگ درختRRان تغذیRRه میکنRRد وتوسRRط
افرازات خود از یک شاخ به شاخ دیگر حرکت می کند.
کنترول میخانیکی :
vقلبه نمودن زمین
vغرق آب نمودن باغ درزمستان
vدفن کردن بقایای نباتی
-4شپشک
شپشک سبزیا: Green aphid
این آفت درتمام نقاط افغانستان نیزوجودداردR.
شپشRRRک سRRRبزروی درختRRRان شRRRفتالو ،آلRRRو،زردالRRRو،بعضRRRی گیاهRRRان وسRRRبزیجات ازقبیRRRل
کچالو،لبلبو،بادنجان رومی ،وبعضی ازانواع غالت نیزفعالیت میکند .از شRRیره نباتRRات تغذیRRه
میکند دربعضی حاالت سبب خشک شدن برگها میگردد .وخسارات زیادرا به بار میاورد .
شپشک ها ما یع چسپناکی بنام عسلک ترشح میکند و بیماری های متعددی ویروسی به ویژه
بیماری ویروسی موزائیک را به نباتات انتقال میدهد ..
مشخصا ت شپشک ها :
.
-1طریق کنترول شپشک ها :
شپشک ها را میتوان به طریقه های ذیل کنترول کرد.
-1میخانیکی : شاخه بری وقطع کردن شRRا خRRه هRRای مصRRا ب بRRه آفت ودورسRRاختن آنهRRا از
ساحه با غ و همچنان سوختاندن آن ِ،تطبیق مسایل اگروتخنیکی که شامل پاک کردن بقایای
نباتی از زیردرختان ،قلبه کردن ،غRRرق آب کRRردن وغRRیره فعRRالیت هRRای زراعRRتی درتقلیRRل
نفوس حشره رول مهم دارد
-1استعمال 100گرام پودرکاال شوئی در 100لیترآب مخلوط گردیده اسپری شRRود نتیجRRه
بسیا خوب میدهد.
- 2کیمیاوی :
vدر صورت ضرورت به ادویه با کارمندان حفاظه ریاست زراعت در تماس شوید.
-5سکیل:
سنجوس سکیل :Sanjuss scale
سکیل حشره ئی است که کامال ًازحشرات دیگر فرق میکند این حشره سپردارنبات اسRRت کRRه
ساقه ,شاخه ,برگ ,ومیوه درختان سRیب ,نRاک ,آلRRو ,شRفتالو ,وبتRRه هRای مرسRRل را مRRوری
حمله قرار میدهد.این حشره شیره نبات رامیمکد وهمزمان با مکیدن آن زهر به درخت افراز
مینماید .نهالهای نوغرس وجوان به مقایسه درختان پیر بیشترمورد حمله قرار گرفته ودرطی
2یا 3سال بعد ازمصاب شدن ازبین میرونRد .میRوه هRای مصRاب بRه آفت لکRه داربRوده فاقRد
بازار فروش میباشد
کترول:
-1برای اولین با ر شاخه هائیکه سکیل زیاد دارد دروقت شاخه بری قطع واز سRRاحه دور
انتقال داده و سوختانده شود .
-2غرس کردن نهال های مقاوم
-3درختان درحالت استراحت با شد با ید بوردومیکسچراستعمال گردد
-4قبل ازباز شدن پندک بعد از عملیه شاخه بری روغن شرشم با ید اسپری گردد کRRه مقRRدار
آن قرار ذیل است .
دولیتر روغن شرشم
100گرم پودرکاال شوئی
100لیتر آب
مخلوط شده با ید اسپری گردد .قبل ازبازشدن پندک درماه حوت
دروقتیکه برگ و جود داشته با شد روغن با ید ازیک لیترزیاد نبا شد این اسپری هم بRRا ال ی
تنه درختان وهم باالی شاخچه ها صورت گیرد .
امراض باغ
لیف کرل (پیچیده گی برگ شفتالو)
شاتهول (ساجمه خوردگی برگ)
خاکسترک یا Powdery mildew
جربScab
مرض :عبارت از برهم زدن سیستم نبات را گویند ویا برآمدن نبات از حالت عادی به یRRک
حالت غیر عادی.
برای جلوگیری ازامراض فنگسی درمRRاه حRRوت ازادویRRه الیم سRRلفرو ازادویRRه بوردومکسRRچر
استفاده گردد.
الیم سلفر
الیم سلفر یک ادویه وقایوی برای باغداری است که تر کیب آن قرار ذیل است
vچونه 1k
vسلفر k2
vآب liter17
طریقه ساختن الیم سلفر
ابتدا چونه رادرآب حل کRRرده دریRRک ظRRرف آهRRنی بRRاالی آتش گزاشRRته شRRود میتRRوان از پیپ
دوسیره روغن استفاده کرد.آنرا Rازآب پرکرده وچونه راجوش بدهیم بعد از جوشRRش مقRRدار 2
کیلو گرام سلفر درآن بریزم مخلوط چونه وسلفر را آهسته آهسته توسط یک چوب شRRور میRRد
هیم تا به هم مخلوط شود این محلول تا وقت جوش داده شRRود کRRه رنRRگ چRRای سRRیاه را بخRRود
بگیرد بعدا این محلول توسط یک تکه صاف شود بعداز صاف کردن یک حصRRه این محلRRول
با 9حصه آب مخلوط شده دواپاشی گردد.یعنی یRRک لیRRترمحلول بRRا 9لیRRتر آب مخلRRوط شRRده
استعمال گردد .به اثتثنای درخت زردآلو به دیگر درختان میتوانم استعمال نمایم.
این ادویه ترکیبی قبل از باز شدن شگوفه استعمال میشود
بوردومکسچر:
vدوکیلوگرام چونه آب نارسیده
vدوکیلو گرام نیل توتیا
v 250لیترآب
درابتدا مقدار دوکیلوچونه آب نارسیده را با 50لیتر آب حل ساخته تRRا چونRRه بRRه شRRکل پRRودر
تبدیل شود و متباقی آب را باالی چونه بریزید بعداً نیل توتیا آماده شده را باالی محلول چونه
بریزید که سرچپه آن نادرست میباشد بعد ازاینکه محلRRول آمRRاده شRRد توسRRط یRRک سRRیخ فلRRزی
امتحان گردد اگرسیخ رنگ سرخ رابه خود گرفت محلول تیزآبی است که نباید استفاده گRRردد
اگر سیخ رنگ سرخ رابه خود نگرفت محلول قلوی است که باید از آن استفاده گردد.
نوت :بوردومکسچررا Rبه استثنای درخت زردآلو دردیگر درختان میتوان استفاده کرد .
دروقت استعمال ادویه نکات ذیل باید درنظرگرفته شود
.1ادویه ازدسترس اطفال وحیوانات دورنگهداشته شود .
.2دروقت انداختن ادویه درمحلول پاش ازتنفس نزدیک انسان جلوگیری گردد.
.3دروقت استعمال ادویه باید لباس جداگانه ( دریشی ) دستکش ،عینRRک ،ماسRRک وکال
داشته باشد .
.4دروقت استعمال ادویه ازکشیدن سگریت ،خوردن ونوشیدن بکلی جلوگیری گردد.
.5ادویه پاشی دروقت باد صورت نگیرد .
.6آب وادویه باقی مانده محلول پاش باید درجای گوشه دور از آب نوشیدنی انداخته شود
.
.7ادویه جات زراعتی باید نزدیک ادویه جات انسانی ،حیوانی وخوارکه باب نباشد .
.8بعد ازختم کار تمام سامان واالت خوب شسته وپاک گردد.
.9بعد ازادویه پاشی دست وروی باتمام بدن باصابون شسته شود .
-1لیف کرل (پیچیده گی برگ شفتالو)
Carl Leafعبارت از عالیمی است که برگ ها تا ب خورده ،چملک وبد شکل میشوندکه
این تا ب خورد گی از اثرنموی غیرنورمال انساج در قسمت معین برگ ها صورت میگRRیرد
مانند پیچیدگی برگ شفتا لو .
بیماری برگ شفتالوکه به فارسی به نام بیمRRاری لب شRRترویا بیمRRاری بRRاد سRRرخ شRRفتالونامیده
میشود.
عالیم بیماری:
خسارات بیماری شامل پیچیRRدگی ،تRRورم وتغیررنRRگ وریRRزش بRRرگ هRRا وآلRRودگی جوانRRه هRRا
وسرشRRاخه هRRا وسRRرانجام ضRRعف کلی درخت میبRRا شRRد .درختRRان جRRوان بیشRRتراز درختRRان
پیردربرابراین بیماری حساس هستندوبطورکلی این بیماری درمنا طق گRRرم و خشRRک اهمیت
اقتصادی ندارد .نشانه های بیماری قسمی است کRRه فقRRط روی تعRRداد ازبرگهRRا ی هRRردرخت
ظاهر می شوند ولی عمال ً تمام برگ ها را مبتال گردانند زمانیکه برگ ها ی آلوده به رنRRگ
قرمزی یا ارغوانی درآمدند تشکیل اسپور های قارچ عامل بیمRRاری درسRRطح فوقRRانی شRRروع
میشود درهمین موقع به رنگ قهوه ای روشن درآمده شRRروع بRRه ریRRزش میکنRRد این ریRRزش
برگ بستگی بRRه شRRرایط آب وهRRوا دارد طوریکRRه درهRRوای گRRرم وخشRRک بRRرگ هRRا زود تRRر
ومعموال ً دراوایل تیرماه میریزند .
واگرمقRRدارزیادی ازبRRرگ هRRا خRRزان شRRوند بRRرگ هRRای جدیRRد ازجوانRRه هRRای خRRوب تشRRکیل
وظاهرمیشوند شاخه های جوان مبتال بRه بیمRاری نRیز کمی متRورم شRده ورشRد شRان متوقRف
میگردد شگوفه ها و میRRوه هRRای جRRوان آلRRوده قبRRل از وقت میریزنRRد روی پوسRRت میRRوه هRRای
بزرگترقسمت های تغیررنگ یا فته و چروکیدگی ظاهرمیشود .
مبارزه :
vغرس نهال مقاوم
vجمع آوری بقایای نباتی از سطح باغ
vشاخه بری
vکنترول گیاه هرزه
برای کنترول بیماری پیچیدگی برگ شRRفتالودوبار بRRا یRRد ادویRRه پاشRRی بRRا تRRرکیب بRRوردواولیR
درخزان پس از ریزش برگها ودومی درتا بستان یعنی آخرزمستان قبل از تورم جوانه ها تRRو
سعه میشود .
-1شاتهول یا بیماری غربالی درختان میوه
خساره بیماری:
بیماری غربالی نتنها با عث ضعف درخت وکاهش مقRRداروارزش RمحصRRول میشRRود بلکRRه بRRه
دلیل لکه هایکه روی میوه بجا میگذاردارزش مارکیت میوه ها را پائین میا ورد.
عالیم بیماری :
شفتالو ،زردالووآلومیزبان های اصلی ومهم این بیماری میبا شد .سرشاخه ها ،گل ،بRRرگ ،
میوه و جوانه های درختان فوق مورد حمله این بیماری قرار میگیرند ولی انRRدام هRRای مRRورد
حمله وعالیم آنها روی میزبانها ی مختلف با هم فرق دارند .بدین معنی که درزردالRRو،بRRرگ
و جوانه ها را مورد حمله قرار مید هد ولی عالیم روی سرشRRاخه هRRا دیRRده نمیشRRود در بRRادام
عالیم روی سرشاخه های مخصوصا ً برگ ظاهرمیشود وبه میوه خساره وارد نمیکند .
درحالیکه در شفتا لونشانه های این بیماری را روی میوه به ندرت میتوان دید ولی درعوض
دربرگ وسرشاخه های جوان را مورد حمله قرار مید هد .
کنترول
Øشاخه بری
Øدور کردن بقایای نباتی از سطح باغ
Øکنترول گیاه هرزه
Øغرس درخت مقاوم
ادویRRه بوردومیکسRRچردرکنترول این مRRرض خیلی مRRؤثر میبRRا شRRد .این ادویRRه ذکرشRRده بRRا یRRد
درفصل زمستا ن «ماه حوت » استعمال گردد .
3-خاکسترک.powdery mildew of Apple
عالیم مرض :
این مرض عموما ً یک حصه برگ ها ،شا خچه ها ،نوده ها شRRگوفه و میRRوه را موردحملRRه
خود قرارمید هد دربرگها عالیم مرض در بهارسال بRRه قسRRم داغهRRای خRRورد خاکسRRتری و یRRا
سفید درسطح تحتانی ظهورمیکند که بوقت کم برگ ها ی خوردچملک میشوند .
و در وسط تا بستان وقتیکه هوانسبتا ً گرم میشود شا خچه ها رنگ پودری خRRود را از دسRRت
داده رنگ خا کستری سفید سطح خا رج شا خچه ها بRRه تRRد ریج رنRRگ نصRRورای داغRRدار را
بخود میگیرد که تا یک اندازه بشکل نمد شبا هت میداشته با شد وداغ های خورد سRRیا ه بRRا ال
ی سطح آن به مشا هده میرسد که در نتیجه شاخچه مذکور حیات خود را ازدسRRت میRRد هRRد و
بعضا ً تنها نوک شا خچه ها که به مقا بل مرض حساسیت میداشته با شد از بین میرود پندک
های سیب نیز به مرض مبتال میشود .
کنترول مرض:
کنترول این مرض درمنا طق مختلف یکسان نیست .عمومRRا ً درقوریRRه جRRات سRRلفرقابل حRRل
درآب را به وقفه ها ی متعدد استعمال مینما یند که نتیجه خوبی داد است و همچنین اگرانواع
ورایتی های سیب که به این مرض مقا ومت داشRRته باشRRد غRRرس شRRود تRRا یRRک انRRدازه شRRدت
مرض را کا هش مید هد .با ید متذکر شد کRRه مقدارسRRلفرقابل حRRل درآب از 3-4گRRرام درفی
لیترآب میبا شد .
همچنان شاخه های مبتال به مرض با ید توسط قیچی قطع واز ساحه دورگردد .
اسRRتعمال پلی درکنRRترول این مRRرض خیلی مRRؤثر میبRRا شRRد اگRRر درمRRاه حRRوت اسRRتعمال شRRود
تأثیروقا یوی دارد مقدار دو کیلوگرام پلی در 100لیتر آب استعما ل گردد .
واگربعداز ریختن گل بمشاهده میرسد یک کیلو گRRرام در 100لیRRترآب بRRا یRRد مخلRRوط گردیRRده
استعمال گردد .
-4جرب سیب ) scab (:
ازنظراهمیت اقتصادی میتوان گفت که جرب
سیب پرخساره ترین بیماری سیب درتمام نقاط جهان است .این خساره شامل نقصRRان مقRRدار
محصول ،کاهش کمیت وکیفیت میوه خساره این بیماری بعضی اوقات به %100میرسد .
عالیم بیماری):
عالیم بیماری ابتدابصورت Rلکه زیتونی درزیرکاسبرگ یا برگ هRای جRوان ظRاهری میشRود
سپس به رنگ خاکستری وسیاه درمیاینRد .لکRه هRا دربرگهRای جRRوان وتRRازه عمومRا ً درروی
برگ ظاهرمیشوند لکه ها ممکن است بصورت انفRRرادی بRRا قیبماننRRد و یRRا ممکن اسRRت بRRا هم
پیوسته بزرگ شوند همچنین لکه ها درروی میوه ها نیزبوجودمیایندکه ابتدابه رنRRگ زیتRRونی
هستندوسپس سیاه میشوند .
کنترول :
مبRRارزه درمRRورد این بیمRRاری طرقRRه هRRای مختلRRف دارد کRRه میتRRوان بRRا بکRRاربردن چنRRد
موردترکنترول این بیماری نایل آمد این روش ها عبارت اند از.
-1انتخاب ورایتی های مقاوم
-2ازبین بردن اشکال زمستان گذرانی آنها
-3شاخه بری
-4از بین بردن گیاه هرزه