‫به نام خدا‬

‫مبانی گیاه شناسی‬

‫‪Morphology‬‬
‫• مورفولووو ع میمووی كسووه بووس بووس بررسووی كنوویكمیاع مشایووا گیووانی بووس شووام كنیك شناسووی‬
‫ظانرع و اشریح یكشیی گیانی (آنااومی) میباشی‪.‬‬
‫• بووا كیوور ا ریووا مورفولووو ع شووارری شووام بررسووی كنوویكمیا و كمرووا گیانووار ك نظوور‬
‫سوواشامار و شووب ظووانرع میباشووی و مورفولووو ع یكشیووی شووناشه و ووون ی سوواشامار‬
‫یكشیی كمرا و كنیكمیاع گیاه رك میگوینی‪.‬‬
‫• قسمایاع مشایا گیانار بس ك نظر مورفولو ع و ساشامانی شبیس بس نو باشونی یوك مروو‬
‫)‪ (organ‬میگوینی نر مرو ك كراماع نی نوع بافه و نر بافه ك كراماع نییر سیو‬
‫ن شب با ساشامار مشابس اشبی شیهكنی‪ .‬گیانار یكركع ‪ 3‬مرو كصیی یر یسا اه رویشی‬
‫(ریشس‪ ،‬ساقس و برگ) و یك مرو یر یسوا اه كیشوی (گو ) میباشونی‪ .‬نانبوس كبور گرییوی‬
‫نر مرو نباه مسئو كنرا نقش شاصی یر گیاه میباشی‪.‬‬
 ‫اندام های گیاهی‬

‫• اندام های رویشی‬

‫• ریشس= ‪Root‬‬
‫• ساقس= ‪Stem‬‬
‫• برگ= ‪Leaf‬‬
‫• اندام های زایشی‬
‫• گ = ‪Flower‬‬
‫• میوه ویكنس= ‪Fruit / Seed‬‬
 ‫‪ROOT‬‬
‫• كولیر مروع بس ك یكنس شارج میشوی و بس طرا میر ماورس میگریی‪ ،‬ریشس كسه‬
‫ریشس ك قسمایاع یر اشبی شیه كسه‪.‬‬
‫الف) كالهك (‪)Root cap calyptra‬‬
‫• بالنووك قسوومه بووواینی شوویه كنایوواع ریشووس كسووه بووس بافایوواع مریسووامی ریشووس رك م افظووه‬
‫مینمایی ‪.‬‬
‫ب) ناحیه نمو‬
‫• یر باالع بالنك بشش صاا و بواانی وروی یكری بس بافه مریسامی ریشوس بوویه و سوبب‬
‫رشی طولی ریشس میگریی‪.‬‬
‫• ج) منطقه تارهای كشنده‬
‫• باالع نا یس نمو‪ ،‬منطقس اارناع بشنیه وروی یكری‪.‬‬
 ‫• د)ریشههای فرعی یا جانبی )‪(Secondary Roots‬‬
‫كولیر ریشسكع بس ك گیاه شارج میشوی و كغیب بسصوره ممویع یر شاك فرو میروی •‬
‫ریشس كصیی نا یكری‪.‬‬
‫ك ریشس كصیی پس ك میای ریشسناع فرمی یا رانبی منش ب میگریی بس شوی آنیا نی •‬
‫بس نوبس شوی یكركع كنش ابیایی میباشنی‪.‬‬
‫• ه)ریشههای نابجا‬
‫• كگر منشأ ریشس‪ ،‬ریشس س گیانک نباشی و بر روع كنیكمیایی ور ساقس و برگ و لپسنا‬
‫رشی کنی نیر ریشسكع رك‪ ،‬ریشس نابرا گوینی‪.‬‬
‫ریخت‌شناسی‌(مورفولوژی) داخلی‌ریشه‬
‫• ساختمان اولیه ریشه‬
‫• اپیدرم (‪)Epiderme‬‬
‫• پوست )‪(Cortex‬‬
‫• طبقهبندی چوب پنبهای‬
‫• پوست خارجی‬
‫• پوست داخلی‬
‫• استوانه مركزی‪.‬‬
‫• طبقه مولد خارجی یا فلوژن‬
‫ریشه وانواع آن‬
‫كنوكع ریشس‪• :‬‬
‫ریشس ركسه •‬
‫ریشس كفشار •‬
‫ریشس نوكیی •‬
‫ریشس كفشار •‬
‫ریشس كشیره كع •‬
‫ریشس نا بس را •‬
‫ریشه انگلی‬ ‫ریشه هوایی‬
 ‫ساقه وانواع آن‬
‫• ساقه بششی ك گیاه كسه کس م موالً بس صوره ممویع و بیرور ك شاک قركر یكری كلباس‬
‫ساقسنایی نی وروی یكرنی کس یرور یا روع سطح شاک نسانی‪ .‬ساقس بس وسییس آونینا موكی‬
‫غككیی و آب رك ك ریشس بس بششیاع یی ر گیاه میرسانی‪ .‬نم نیر ساقس وظایا یی رع‬
‫نم ور ن ییكرع گیاه‪ ،‬نیكیه‪ ،‬اولیی بافایاع رییی‪ ،‬كنیوشار موكی و نورساشه رك نی بر‬
‫مییه یكری‪.‬‬
‫ری و‬ ‫• كنوكع ساقس نوكیی‬
‫كساولور‬ ‫•‬
‫پیا‬ ‫یر مینی‬ ‫•‬
‫کور‬ ‫•‬
‫‪Stem‬‬
‫نقش ساقس یر گیاه‪ ،‬ن ییكرع برگیا و میوهنا و نیكیه شیره شا ك ریشس اا برگ و •‬
‫برگریكنیر شیره پروریه ك برگ بس سایر كنیكمیا و اولیی بافایاع رییی میباشی‪.‬‬
‫قسمایاع سب آر مم فاوسنا رك كنرا مییننی و باالشره نقش ممیه آر كسا با بششییر •‬
‫بس گیاه كسه‪.‬‬
‫موفولو ع شارری ساقس‪• :‬‬
‫روكنس كولیس یكنس بس پس ك رشی و شارج شیر ریشس ظانر میگریی‪ ،‬بس رشی و نمو شوی •‬
‫كیكمس یكیه و بر شالا ریشس بس طرا باال شروع بس رشی میبنی و ساقس كصیی نباه رك‬
‫اشبی میینی‬
 ‫انواع‌ساقه‌های‌هوایی‬

‫‪ .1‬ساقههای خزنده‪.‬‬
‫‪ .2‬ساقههای پیچنده‬
‫‪ .3‬خارها‪.‬‬
‫‪ -4‬کالدودها‬
‫‪ .5‬ساقههای گوشتی )‪.(Plantes succulenles‬‬
‫‪ .6‬ساقههای ماشورهای‬
‫انواع ساقه هوایی‬
 ‫ساقه‌های‌زیرزمینی‬

‫• ساقسنایی نسانی بس یر یكش شاك قركر یكرنی و امای آنیا ك ریشس بسوكسطس یكرك بویر‬
‫روكنس و برگیاع بو ك فیسیشب )‪ (Escailles‬و فقیكر بالنك كسه‪ .‬ك كیر رو‪ ،‬كنوكع‬
‫آنیا مبارانی ك ‪:‬‬
‫‪ .1‬ریزوم یا ساقههای زیرین )‪.(Rhizome‬‬
‫‪ .2‬تكمه یا توبركول )‪.(Tubercule‬‬
‫‪ .3‬سوخ یا پیاز )‪.(Bulb‬‬
‫انواع ساقه‬
‫انواع ساقه زیر زمینی‬