SEMINARSKI RAD

TEMA :
DINAMIČKO ISPITIVANJE KONSTRUKCIJA

Mentor : Studenti:
as.Vahid Redžić, dipl. inž. građ. Husić Hamid, Hatičić Ernad,Hrustić Imran
Sadržaj
1. Uvod....................................................................................................................................................2
1.2 Statičko isptivanje konstrukcija..................................................................................................2
1.3 Dinamičko ispitivanje konstrukcija.............................................................................................3
1.4 Svrha i cilj dinamičkog ispitivanja...............................................................................................4
2. Vrste dinamičkih djelovanja...............................................................................................................5
2.1 Pomična ili nepomična djelovanja..............................................................................................6
2.2 Periodično ili neperiodično djelovanje.......................................................................................7
2.3 Harmonijsko ili udarno djelovanje..............................................................................................7
2.4 Impulsno djelovanje....................................................................................................................8
2.5 Seizmično ili potresno djelovanje...............................................................................................9
3. Dinamička svojstva.............................................................................................................................9
3.1 Prinudne oscilacije..........................................................................................................................10
4. Pribor I instrumenti za mjerenje.......................................................................................................12
4.1 Šta su instrumeniti za mjerenje ?.............................................................................................12
4.2 Podjela instrumenata prema načinu djelovanja......................................................................12
4.2.1 Optički instrumenti...........................................................................................................12
4.2.2 Mehamički instrumenti.....................................................................................................13
4.2.3 Elektični instrumenti.........................................................................................................13
5. Metode dinamičkog ispitivanja........................................................................................................14
5.1 Impulsno ispitivanje..................................................................................................................14
5.1.1 Impuls djeluje u tlu............................................................................................................15
5.1.2 Impuls djeluje izravno na konstrukciju.............................................................................15
5.2 Ispitivanje prisilnim vibracijama...............................................................................................16
5.3 Ispitivanje pomoću vibracija okoliša.........................................................................................17
5.4 Ispitivanje na potresnoj platformi............................................................................................17
6. Izvođenje ispitivanja.........................................................................................................................19
7. Zaključak...........................................................................................................................................21
8. Literatura...........................................................................................................................................21
 1. Uvod

Obrađena u ovom seminarskom radu će biti tema dinamičkog ispitivanja konstrukcija. Da bi

bolje pristupili temi trebamo se prvo podsjetiti nekih osnovnih pravila i pojmova iz polje
dinamike.
Kao što već znamo postoje dva tipa optrećenja na konstrukciju.

 Statičko opterećenje
 Dinamičko opterećenje

Pod statičkim opterećenjem podrazumijevamo ono opterećenje čija se veličina od nule do

konačne vrijednosti povećava linearnim tonom beskonačnog vremena.
Osim statičkiog opterećenja, građevinske su konstrukcije često izložene i dinamičkim
opterećenjima. Dinamičko opterečenje je ono opterećenje koje u vremenu mijenja svoj
intenzitet.
Ako je građevina izložena i statičkim i dinamičkim djelovanjima, potrebno je ispitivanje provesti
za obje vrste djelovanja.
Kako postoje dva tipa opterćenja, tako postoje dva tipa ispitivanja konstrukcija. To su:

 Statičko ispitivanje konstrukcija

 Dinamičko ispitivanje konstrukcija

1.2 Statičko isptivanje konstrukcija

Slika 1. Statičko opterećenje

Statičko ispitivanje, kao što samo ime kaže, se odnosi na isptivanje statički opterećenih
konstrukcija.Naime, očitavaju se promejene u intervalu vremena nastale na kosntrukciji prouzrokovane
statičkim opterećenjem. Međutim te promjene su vrlo male i na velikim vremenskim intervalima, te su
zbog toga često zanemarive. Promjene koje nastanu pri statičkom djelovanju se ne razlikuju mnogo od
početnog stanja kosntrukcije.

Isptivanje se vrši nanošenjem statičkog opterećenja duzim vremnskim periodom i postepeno. Moramo
paziti da ne opteretimo konstrukciju prebrzo jer bi to onda zathtijevalo dinamičko ispitivanje.

1.3 Dinamičko ispitivanje konstrukcija

Slika 2. Dinamičko opterećenje

Dinamička ispitivanja konstrukcija provode se s ciljem da se utvrde dinamička svojstva

građevina.
Kada se konstrukcija dinamički optereti dolazi do aktiviranja inercijalnih sila koje uzrokuju
dinamičke pomake i deformacije ovisne o vremenu. Postoje razni mnogobrojni različiti postupci
koji se odabiru ovisno objektu ili cjelini ma kojoj se vrši ispitivanje a ovise i o opremi koju
posjedujemo I njenoj vrsti.
Savršena matematičke rezultate je vrlo teško dobiti prilikom dinamičkog ispitivanja
konstrukcija. Da bi se ti rezultati postigli konstrucija mora da bude vrlo jednostavna ili
idealna. Kako idealna konstrukcija u prirodi ne postoji , rezultati dinamičkih ispitivanja se često
uzimaju eksperimentalno. Rezultate upoređujemo sa teorijskim veličinama. Tako se prihvaćaju
i odbacuju pojedine metode dinamičkog proračuna konstrukcija.
Bitno je napomenuti da svojstva konstrukcija ne reaguju isto za oba tipa opterećenja. Tako će
stabilnost, fleksibilnost i nosivost konstrukcije kod statičko opterećenih konstrukcija biti znatno
različita od dinamički opterećenih konstrukcija.
Ponašanje konstrukcija prilkom dinamičkog ispitivanja zavisi od sljedećih parametara:

 intenzitet dinamičkog opterećenja

 promjena opterećenja tijekom vremena
 mjesto (položaju) djelovanja
 fizikalno svojstvo materijala konstrukcije
Da bi se zadobili što tačniji i povoljniji rezultati potrebno je posvetiti posebnu pažnju ovim
parametrima.
 1.4 Svrha i cilj dinamičkog ispitivanja

Svrha dinamičkih ispitivanja je vrjednovanje različitih modela teorijske dinamičke analize putem
određivanja općeg dinamičkog odziva konstrukcijskog sustava na dinamičko djelovanje, kao i
određivanje dinamičkih parametara konstrukcije (vlastitih frekvencija, vlastitih oblika titranja i
prigušenja).
Potreno je ispitivanjem odrediti parametre koji ce nam biti korisni za poboljašanje konstrukcije ,
a to su :

 dinamičke karakteristike konstrukcije (tonovi, forme, prigušenje)

 dinamički koeficijent za određeno opterećenje
 frekvencija i amplituda prisilnih vibracija
 veličina maksimalnog naprezanja u konstrukciji pri dinamičkom djelovanju
 osnovne karakteristike dinamičkih procesa
 stanje konstrukcije
 dinamičke karakteristike materijala

Takođe dinamičkim ispitivanjem se dobijaju sljedeći ciljevi koji su veoma bitni:

 potvrda sukladnosti ispitanog objekta s teorijskim pretpostavkama i proračunskim

modelom građevine ,posebno važno kad se radi o tipskim građevinama koje se izvode
mnogo puta ili kad se radi o posebno važnim i skupim građevinama (brane)
 prognoza dinamičkog ponašanja za slučaj da građevina bude izložena stvarnom
dinamičkom djelovanju
 otkrivanje nedostataka ili slabih mjesta građevine
 ocjena mogućnosti smještaja određenih strojeva na konstrukciju;
 2. Vrste dinamičkih djelovanja

Dinamička opterećenja se mijenjaju u vremenu i/ili mijenjaju položaj na konstrukciji, te postoje

dva tipa dinamičkog opterećenja, a to su :

 Vlastito dinamičko opterećenje : vibrirajući strojevi, kranovi, promet na mostovima,

vjetar na tornjevima i sl.

 Umjetno dinamičko opterećenje : padajući teret, udar, pobuđivač vibracija…

Postoji više vrste dinamičkog djelovanja na konstrukciju, a najbitniji od njih su:

 Pomično ili nepomično djelovanje

 Periodično ili neperiodično djelovanje
 Harmonijsko ili udarno djelovanje
 Impulsno djelovanje
 Seizmičko djelovanje
Ono što se najčešće u stvarnosti susreće i ispitiva jest kombinacija nekih od gore navedenih
djelovanja.

Slika 3. Vrste opterećenja

2.1 Pomična ili nepomična djelovanja

Pomična ili ne pomična djelovanja se gledaju na osnovu mjesta na konstrukciji gdje se nalazi
djelovanje.

Slika 4. Pomično opterećenje

Pomično opterećenje se definiše kao sila koja može da se kreće po konstrukciji, i s vremenom
može da mijenja svoj intezitet.

Najčešći izvori pomičnih dječlovanja su pokretne kranovi, motorna I šinska vozila i sl.

Slika 5. Nepomično opterećenje

Nepomično opterećenje djeluje kontinuirano ili periodički mijenja svoju veličinu i iznos.
Kao primjer možemo navesti : mašine, kompresore, vibracijske strojeve i sl.
2.2 Periodično ili neperiodično djelovanje

Sve oblike dinamičkih djelovanja možemo okarakterizirati kao periodične ili neperiodične.
Periodično opterećenje je prouzrokovano periodičnom silom koja se mijenja po sinusnom ili
kosinusnom zakonu. Može biti prouzrokovana neizbalansiranim masama rotirajućih dijelova
strojeva ili je mogu prouzrokovati periodični impulsi.
Neperiodično opterećenje je prouzrokovano neperiodičnom silom od povremeno upaljenih
strojeva i sl.

2.3 Harmonijsko ili udarno djelovanje

Slika 6. Harmonijska djelovanja strojeva

Harmonijsko djelovanje možemo svrstati kao periodično, i izazvano je djelovanjem harmonične

sile koja je usmjerena ka ravnotežnom položaju tijela.

Najčešči primjer harmonijskih djelovanja su razni strojiev na konstrukciji.

 Slika 7. Udarno djelovanje

Udarno djelovanje može biti periodično ili neperiodično, te djeluje s naglim porastom i padom
intenziteta sile. Klasican primjer udarnog djelovanje jeste djelovanja kovačkih čekića i strojeva
za obradu metalnih dijelova probijanjem ("štance").
Dok se kod konstrucija naviše izražava u vidu pada tereta na konstrukciju. Za primjer se moze
takođe navesti i slijetanje aviona.

2.4 Impulsno djelovanje

Impulsno djelovanje spade u katerogriju prolaznih djelovanja. Što znači da je vremenski

ograničeno. Tj. Djeluje trenutno i u kratkom vremenskom roku.
Impulsno djelovanje može nastati eksplozijom plina u građevini ili eksplozivnim djelovanjem
izvan zgrade ili na zgradu (eksplozija ratnog projektila). Obično je razornog karaktera.
Takodje može nastati usljed otvaranja i zatvaranja zaporki na cjevovodu, takodje usljed
startanja strojeva.

Slika 8. Impulsno djelovanje

2.5 Seizmično ili potresno djelovanje

Seizmično djelovanje je takođe prolaznog karaktera.

Potresno djelovanje uzrokuje vibracija tla prouzročena potresom, koja se prenosi na građevinu.
Snaga djelovanje je proporcionalna snazi potresa. Tako da potresna djelovanja mogu varirati od
vrlo malih do veoma razornih.

Slika 9. Seizmičko djelovanje

3. Dinamička svojstva

U ovom poglavlju cemo nesto reci o dinamičkim svojsvima na konstrukciju. To su ustvari

strukturalne promjene koje uzrokuju promjene u frekvencijama i modalnim oblicima
konstrukcije. Određena modalna svojstva konstrukcije u početnom stanju i nakon nekog
vremena upotrebe konstrukcije (promijenjeno stanje) omogućuju lociranje područja na
konstrukciji na kojima je došlo do promjene i utvrđivanje intenziteta promjena. Dinamičke
karakteristike konstrukcije mogu se utvrditi eksperimentalno ili koristeći neku od numeričkih
metoda. Jednačina neprigušenog sisitema s jednim stepenom slobode glasi:
M*A+K*X=f(t) gdje je :
M- matrica masa
K- matrica krutosti
A - vektor brzine
X - vektor pomaka
f(t) - sila pobude
Ova jednačina koristi se za utvrđivanje dinamičkih svojstava konstrukcije. Kako bi se locirala
mjesta na konstrukciji kod kojih je došlo do promjene, potrebno je utvrditi razlike u dinamičkim
svojstvima konstrukcije između dva razdoblja, početnog i promijenjenog.
Neke od osnovnih dinamičkih svojstava na konstrukciju:

 Slobodne oscilacije
 Vlastite frekvencije(periode)
 Slobodne prigušene oscilacije
 Dijagrami ponašanja materijala (elastični i elasto-plastični)
 Vlastite periode T (vrijeme punog ciklusa)
 Vlastite frekvencije f= 1/T
 Kružna frekvencija w=2p/T

Slika 10: Vlasitite frekvencije (periode)

Slika 11: Slobodne prigušene oscilacije

3.1 Prinudne oscilacije

Ako vanjsku (prinudnu) sinusoidalnu silu primjenimo na sistem, sistem će slijediti silu, što znači
da će prinudno kretanje sistema imati istu frekvenciju kao vanjska sila. Međutim, može
postojati razlika u amplitudi i fazi vanjske sile i pomjeranja sistema, kako je pokazano na slici.
 Slika 12: razlika u ampiltudam, fazama vanjske sile i pomjeranja sistema
Uzmimo da se frekvencija prinudne sile mijenja tokom vremena, počevši od vrijednosti koja je
manja od prirodne frekvencije sistema. Porastom frekvencije prinudne sile amplituda
vibrirajućeg sistema će takođe rasti i dostiće maksimum kada se izjednače frekvencija sile i
sopstvena frekvencija sistema.
Ako nema prigušenja u sistemu (c=0) amplituda pomaka sistema može teoretski da naraste do u
beskonačnost. Ovu pojavu nazivamo rezonancija. Rezonantno oscilovanje je, zbog velikih
amplituda oscilovanja, izuzetno je nepovoljno za sistem te ga treba izbjegavati.
Ako nastavimo dalje povećavati frekvenciju prinudne sile tako da izađemo iz rezonantnog
oscilovanja sistema, povećaće se i frekvencija oscilatornog sistema masa-opruga-prigušivač za
istu vrijednost, ali se amplituda i faza mogu mijenjati u skladu sa krivuljama na dijagramu
pomak-vrijeme.
Pojava porasta amplitude oscilovanja pri rezonanciji, tj. pri jednakim frekvencijama prinudne
sile i sopstvne frekvencije sistema, očigledna je i na dijagramu amplituda-frekvencija. Takođe,
dijagram amplituda-frekvencija pokazuje i promjenu faze između prinudne sile i oscilacije
sistema, tako da sila i oscilacija sistema imaju istu fazu u području gdje je frekvencija sile manja
od sopstvne frekvencije sistema, a različitu fazu u području gdje frekvencija sile veća od
sopstvne frekvencije sistema.
 4. Pribor I instrumenti za mjerenje
U ovom poglavlju cemo reći nesto o instrumenentima za mjerenje, nabrojati ih, kao i način na
koji pokazuju rezultate.

4.1 Šta su instrumeniti za mjerenje ?

To su uređaji koji prikazuju paremetre oscilatornog kretanja u vidljivoj formi, odnoso u formi :
 Vremena
 Frekfencije
 Ubrzanja
 Brzine
 Pomaka
 Deformacije

4.2 Podjela instrumenata prema načinu djelovanja

Instrumene prema načinu djelovanja možemo podjeliti u sledeće tri skupine:

 Optički
 Mehanički
 Električni

4.2.1 Optički instrumenti

 To su mjerni instrumenti ili uređaji koji omogućuje da se tijela u vrlo brzom periodičnom

kretanju promatraju kao da miruju ili da se vrlo polagano kretaju; time je moguće
odrediti frekvenciju periodičnoga kretanja. Suvremeni mjerni instrumenti isprekidanim snopom
svjetla, u pravilnim razmacima, obasjavaju tijelo koje se periodično kreće. Ako svijetlo uvijek
obasjava tijelo kada se nalazi na istome mjestu kružne putanje, promatraču se čini da tijelo
miruje.
Neki od optičkih mjernih uređaja:

 mjerni mikriskop
 stroboskop
 kamere
 4.2.2 Mehamički instrumenti

Za mjerenje amplitude kod vibracija koriste se tzv. seizmički instrumenti. Instrumenti

funkcionišu tako da je unutar kućišta instrumenta na oprugama obješena masa koja pri
vibracijama napravi pomak koji se i dokumentira. To se postiže mehanizmom koji se dodaje na
instrument koji oscilacije zapisuje primjerice na papir, I nakon što instrument zabilježi rezultate
na papiru mi ih možemo očitavati.
Neki od mehaničkih mjernih uređaja su:

 vibrograf
 polograf
 tastograf
 seizmograf

4.2.3 Elektični instrumenti

Instrumenti i uređaji kojima se vrše električna mjerenja sastoje se od jednog ili više mjernih
sistema, smještenih u pogodnom kućicu, i dodatnog pribora koji može biti ugrađen, pridodat ili
se može naknadno priključiti.
Neki od električnih mjernih instrumenata su :

 induktivni
 kapacitivni
 potenciometarski
 otporni
 piezoelektrični

Slika 13: Seizmograf Slika 14: Potenciometar

 Slika 15. Stoboskop Slika 16. Tastograf

5. Metode dinamičkog ispitivanja

U ovom dijelu ćemo opisati nekoliko metoda dinamičkih ispitivanja konstrukcija koje u građevinarstvu
imaju široku primjenu.S obzirom na svakodnevni tehnološki napredak, iz dana u dan dolazi do razvoja i
otkrivanja novih metoda ispitivanja i napredovanja već poznatih.

Jedan od osnovnih uslova pravilnog izvođenja dinamičkog ispitivanja je pravilan izbor dinamičkog
djelovanja.

Pravilan izbor dinamičkog djelovanja se odnosi na izbor:

 načina djelovanja;
 mjesta djelovanja;
 veličine djelovanja.

5.1 Impulsno ispitivanje

Impulsno ispitivanje se može izvesti na dva načina:

 impuls djeluje u tlu, na nekoj udaljenosti od građevine, npr.eksplozija u bušotini u tlu;

 imupls djeluje izravno na konstrukciju.
 5.1.1 Impuls djeluje u tlu

U prvom slučaju eksplozija ima karakter kratkotrajnog potresanja tla s nepravilnim oscilatornim
pomacima čestica tla uz širenje uzdužnih i poprečnih valova.

Valovi prouzrokovani ovim potresima pobuđuju građevinu, a nastalo titranje može da se mjeri.

Mana ove metode jeste što je pobudna sila nedovoljno definisana, odnosno ne znamo tačne
karakteristike pobude.

Slika 17. Impuls djeluje u tlu

5.1.2 Impuls djeluje izravno na konstrukciju

U drugom slučaju impuls je udar određenog smjera na određenom mjestu na konstrukciji, a može biti
prouzrokvan :

 padom teške mase;

 ispucavanjem projektila s građevine poznate snage i smjera djelovanja;
 potezanjem građevine iz ravnotežnog položaja te naglim otpuštanjem tereta(horizontalno i
vertikalno);
 udarom mase obješene poput klatna.

U ovim slučajevima mi kontrolišemo pobudu i poznate su nam njene karakteristike.

 Slika 18. Impuls djeluje izravno na konstrukciju

5.2 Ispitivanje prisilnim vibracijama

Ispitivanje se provodi posebnim uređajima kojim se u građevini budi titranje.Postoji nekoliko vrsta
pobuđivača, a najčešće se radi o generatorima vibracija koji se sastoje od 1 ili 2 tega poznate mase,
postavljenih asimetrično u odnosu na težište pobuđivača.

Tegovi rotiraju sinkronizirano u različitim smjerovima i proizvode harmonijsku silu.Postupnim

mijenjanjem brzine obrtanja mijenja se i kružna frekvencija pobude.

Slika 19. Mehanički generator vibracija

U slučaju da dođe do podudaranja sopstvene frekvencije građevine i frekvencije pobude, doći će do

rezonancije.
Ako postavimo akcelerometre na raznim visinama građevine (na stropnim pločama), možemo odrediti
sopstveni oblik oscilovanja građevine.Ovom metodom se može utvrditi stanje konstrukcije, posebno ako
znamo da je bila izložena potresu, rekonstrukciji i slično.

5.3 Ispitivanje pomoću vibracija okoliša

Okoliš građevine nikada ne miruje. On na objekat neprekidno djeluje kao dinamička pobuda.Tu spadaju
pobude prouzrokovane:

 saobraćajom;
 vjetrom
 industrijskim postrojenjima i sl.

Vibracije koje proizvodi okoliš su izvanredno malih amplituda (10-3 do 10-5 mm)I snage, te ih ljudi ne
osjećaju.Te sitne vibracije se mogu mjeriti osjetljivim instrumentima na tlu i na građevini.

Metoda je pogodna jer se dinamička svojstva građevine mogu ustanoviti bez ometanja korisnika iste, te
se rezultati ispitivanja mogu uporediti s teorijskim pretpostavkama i podacima u projektu.

Ambijentalne vibracije su slučajne i nepravilne i potrebno ih je zapisivati u dužem vremenskom periodu

(nekoliko minuta do 60 minuta).Iz digitalnog zapisa moguće je očitati frekvencije zgrade, i uz pomoć
akcelerometara ( koje raspoređujemo po visini objekta ) možemo utvrditi forme oscilovanja.

5.4 Ispitivanje na potresnoj platformi

Potresna platform je kruta AB ili čelična konstrukcija oslonjena na system hidrauličkih presa s
mogućnošću pomicanja u jednom ili oba horizontalna, te u vertikalnom smjeru. S obzirom na broj
mogućih smjerova kretanja imamo jednokomponentne, dvokomponentne I trokomponentne platforme,
a trenutno dolazi do razvoja platform koje imaju mogućnost pomaka i u tri preostala smjera(mogućnost
rotacije oko tri koordinatne ose).

Ispitivanja na potresnoj platformi (vibroplatformi) spadaju u najkompleksnija dinamička ispitivanja.

Zahtijevaju složeno elektronsko vođenje platforme i skupocjeni sistem za registraciju podataka mjerenja.
 Slika 20. Vibroplatforma
Pomaci (odnosno ubrzanja) platforme se programiraju na takav način da simuliraju akcelerometarski
zapis nekog stvarnog potresa.

Amplituda ubrzanja se može mijenjati po volji, odnosno od najmanje pri kojoj će se model ponašati
elastično, do najveće koja će prouzrokovati rušenje modela na platformi.

Slika 21 . Vibroplatforma
Na platformi se ispituju modeli ili prototipi građevina, a njihova veličina ovisi od kapaciteta platforme.Na
najvećim platformama u svijetu moguće je danas ispitivati modele mase cca. 1000 tona, što odgovara
višespratnoj zgradi od 5-7 spratova izvedenoj u pravoj veličini.Model se prije ispitivanja opremi
mnogobrojnim elektronskim instrumentima za mjerenje ubrzanja, deformacija i pomjeranja.

6. Izvođenje ispitivanja

Kod izvođenja svih ispitivanja, pa tako i dinamičkih trebamo prije svega imati stručne ljude za obavljenje
ispitivanja, da ispitivanje vršimo na pravilan, da nemamo grešaka kod obrade podataka, te da damo
pravilno mišljenje o rekonstrukciji i sanaciji ukoliko je potrebna.

Faze dinamičkog ispitivanja su:

 projekt ispitivanja;
 izvođenje ispitivanja;
 analiza rezultata ispitivanja;
 izrada izvještaja o ispitivanju;
 prijedlog eventualne potrebne sanacije ili rekonstrukcije.

Projekt ispitivanja se sastoji od:

 definiranje zadatka i obima ispitivanja i uskladiti ga sa mogućnostima;

 prethodni pregled konstrukcije, analiza konstrukcijskog sistema, ocjena situacije;
 odrediti način dinamičkog djelovanja na konstrukciju i mjesto na koje će se djelovati;
 odabir parametara koji će se mjeriti, instrumenti i njihov razmještaj;
 organizacijska shema ispitivanja;
 preduzeti mjere u slučaju neželjenog toka ispitivanja.

Tokom izvođenja bilo kakvog dinamičkog ispitivanja, treba obratiti pozornost na sljedeće :

 pregled i snimak konstrukcije prije nanošenja opterećenja;

 pravilno postavljanje instrumenata na konstrukciju;
 posmatranje konstrukcije nakon rasterećenja i detaljan pregled iste;
 provjeravati da li istrumenti funkcionišu pravilno, i uvijek provjeravati kvalitetu izmjerenih
podataka.

Pregled i snimak konstrukcije je osnova za bilo kakav daljni rad. Moramo biti sigurni da u bilo kojem
incidentnom slučaju imamo dokaz o stanju konstrukcije prije ispitivanja.

Pravilno postavljanje instrumenata na konstrukciju je iznimno važno iz razloga koji su očigledni. Ako ne
postavimo instrumente pravilno nećemo moći utvrditi stvarno stanje konstrukcije.
Kontrola i posmatranje konstrukcije nakon rasterećena se vrši kako bi mogli biti sigurno da konstrukcija
nije doživila oštećenja koja bi mogla narušiti njen integritet.

Upoređivanje rada instrumenata i dobivenih podataka sa iskustvom i znanjem inženjera igra dvojaku
ulogu. Prva je da se utvrdi da nema nikakvih problema u izvođenju ispitivanja, a druga je da inženjer
provjeri svoje znanje i da bude siguran da su dobiveni podaci mjerodavni.

Nakon završenog ispitivanja potrebno je i izvršiti dodatnu analizu podataka kako bi :

 ustanovili mjerodavnost zabilježenih podataka;

 nakon ispitivanja i analize mogli pristupiti određivanju dinamičkih veličina;
 odnosno određivanju : amplitude, brzine, ubrzanja, perioda, frekvencije, dinamičkog koeficijenta,
prigušenja, naprezanja i deformacije.

Po završetku ispitivanja dolazi do izrade zaključnog izvještaj koji sadrži:

 shemu konstrukcije sa prikazom položaja opterećenja i fazama opterećenja;

 shemu konstrukcije sa prikazom mjernih mjesta;
 rezultati mjerenja:numerički i grafički;
 usporedba mjernih rezultata sa normativima i analitičkim vrijednostima:numerički i grafički,

te zaključka o stanju konstrukcije.

Bitno je napomenuti da ukoliko su rezultati mjerenja negativni, odnosno ako se pokazalo da je za

predmetnu konstrukcija koja je ispitivana potrebna sanacija, u tom slučaju je potrebno :

 smanjiti izvor dinamičkog opterećenja;

 reducirati prenos dinamičkog djelovanja na konstrukciju;
 promijeniti dinamička svojstva konstrukcije promjenom njene mase ili krutosti.

Nakon obavljenje sanacije potrebno je ponovo izvršiti ispitivanje konstrukcije.

 7. Zaključak

Kroz izradu ovog seminarskog rada smo se upoznali prije svega zašto su nam potrebna dinamička
ispitivanja, te ciljeve zašto ih radimo. Naučili smo koje su to vrste dinamičkog opterećenja, pribor i
instrumente za mjerenje, te smo se upoznali sa samim metodama i načinom izvođenja ispitivanja.

Dinamička ispitivanja se vrše kako bi dobili dinamičke parametre konstrukcije(amplitude, oblici

oscilovanja, frekvencije itd.) koje nam daju odgovore na pitanja nosivosti, fleksibilnosti i trajnosti
konstrukcije.

Razvojem novih tehnologija došlo je i do vidnog razvoja u ovoj oblasti, pa tako danas imamo široku
lepezu različitih ispitivanja na različitim konstrukcijama.

Nakon ispitivanja dobijamo izlazne rezultate koji nam kazuju dinamičke parametre, te možemo doći do
zaključka i ocjene stanja konstrukcije. Ukoliko su rezultati ispitivanja ispod dozvoljene granice
konstrukcija treba da bude podvrgnuta sanaciji ili rekonstrukciji.

Svako dinamičko ispitivanje služi i kao referenca o karakteristikama konstrukcije, a promjenama u

krutosti i stanju konstrukcije dolazi i do promjena dinamičkih karakteristika konstrukcije.

8. Literatura

1.
2.

3. www.gfos.unios.hr - Dinamičko ispitivanje konstrukcija

4. Predavanja – Dinamičko ispitivanje konstrukcija – Rašid Hadžović
5. https://hr.wikipedia.org/wiki/Dinami%C4%8Dka_izdr%C5%BEljivost
6. https://www.scribd.com/doc/262747959/ispitivanje-konstrukcija