5.

Η οικονομική ζωή
Η σταδιακή παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έδωσε τη δυνατότητα στους υπόδουλους
Έλληνες να αναπτύξουν οικονομική δραστηριότητα, κυρίως εμπορική και να πλουτίσουν από
αυτήν. Οι εμπορικές σχέσεις με τη Δύση τους έφεραν σε επαφή και με τις επαναστατικές ιδέες
του τέλους του 18ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη.

1. Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά της οθωμανικής οικονομίας;

 Η οικονομία της οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν κυρίως αγροτική (σιτάρι, κριθάρι, βαμβάκι,
καπνός, λάδι, σταφίδα).
 Οι κτηνοτρόφοι ζούσαν μόνιμα κάπου ή ήταν νομάδες και πρόσφεραν πρώτες ύλες στη
βιοτεχνία για παραγωγή νημάτων και υφαντών.
 Η παραγωγή ικανοποιούσε κυρίως τις ανάγκες του σπιτιού.
 Όσα προϊόντα περίσσευαν, οι γεωργοί τα πουλούσαν σε τοπικές αγορές ή τα διέθεταν στο
εξωτερικό, με αντάλλαγμα βιομηχανικά εργαλεία και άλλα προϊόντα.

2. Για ποιους λόγους η οθωμανική οικονομία πέρασε σε παρακμή;

 Οι λόγοι που οδήγησαν στην παρακμή ήταν:

 οι γεωγραφικές ανακαλύψεις,
 η χρήση νέων εμπορικων δρόμων
 και ο τερματισμός των κατακτήσεων.
 Οι έμποροι από τη Δυτική Ευρώπη δεν χρειαζόταν να περνούν από το έδαφός της για να πάνε
στην Κίνα και στην Ινδία.
 Τα κρατικά έσοδα από τους φόρους μειώθηκαν και το νόμισμα υποτιμήθηκε.
 Η οικονομική δραστηριότητα πέρασε στα χέρια των υπηκόων του Σουλτάνου και ιδιαίτερα των
Ελλήνων.

3. Ποιοι παράγοντες ευνόησαν ακόμα περισσότερο τους Έλληνες;

 Οι δύο παράγοντες που ευνόησαν τους Έλληνες ήταν:

η συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699)
η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774)
 Οι συνθήκες υπογράφτηκαν από την ηττημένη Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυρίως στην Αυστρία
και τη Ρωσία.
 Επίσης οι εμπορικές συμφωνίες που έκαναν οι δυτικές χώρες με τους Οθωμανούς Σουλτάνους
(Διομολογήσεις), ευνόησαν το ελληνικό εμπόριο και τη ναυσιπλοΐα, αφού έδωσαν τη
δυνατότητα στους Έλληνες να υψώνουν στα καράβια τους τις σημαίες αυτών των χωρών.

4. Ποιες ήταν οι συνέπειες αυτών των θετικών αλλαγών για τους Έλληνες;

 Οι Έλληνες επεκτάθηκαν εμπορικά προς την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη και τη Ρωσία.
 Ίδρυσαν παροικίες και ανέλαβαν το εισαγωγικό και εξωτερικό εμπόριο της Δύσης και της
Ανατολής, που τους έδωσε πολλα κέρδη.
 Μαζί με τα αγαθά, έφταναν και επαναστατικές ιδέες από την Ευρώπη στην Οθωμανική
Αυτοκρατορία.
  Σχηματίστηκε αξιόλογος ελληνικός εμπορικός στόλος, με έμπειρα πληρώματα στη ναυσιπλοΐα
και στην αντιμετώπιση των πειρατών.
 Σημαντικά εμπροικά κέντρα ήταν:
 η Κοζάνη
 η Μοσχόπολη
 τα Ιωάννινα
 η Θεσσαλονίκη
 η Χίος
 η Ύδρα
 τα Ψαρά
 Η οικονομική άνθηση, ο πολυάριθμος εμπορικός στόλος και οι έυπορες παροικίες του
εξωτερικού βελτίωσαν τη θέση των Ελλήνων, παραμονές της Μεγάλης Επανάστασης του 1821.
 Από τους πλούσιους εμπόρους αναδέιχθηκαν οι πρωταγωνιστές του ξεσηκωμού του γένους μαζί
με τους υπόλοιπους παραδοσιακούς ηγέτες του υπόδουλου ελληνισμού.

e-takshmou.blogspot.com Μαργαρίτα Χατζηβασιλείου