BMMB3013

FONETIK DAN
FONOLOGI
BAHASA MELAYU
(JENIS FONETIK)
NAMA PENSYARAH: PUAN HAJAH
PATIMAH BINTI DULLAH
DISEDIAKAN OLEH: MOHD KHAIRIL
DANIEAL BIN JUSTIN
 JENIS-JENIS FONETIK
• Ilmu fonetik dibahagikan kepada tiga, iaitu fonetik
artikulatoris/organis, fonetik akustik, dan fonetik auditori.

FONETIK
ARTIKULATORIS/
ORGANIS

JENIS-
JENIS
FONETIK
FONETIK FONETIK
AUDITORI AKUSTIK
 FONETIK ARTIKULATORIS/ORGANIS
Mengkaji bagaimana bunyi-bunyi bahasa dihasilkan dengan alat-
alat pertuturan manusia.

Ia melibatkan daerah dan alat atrikulasi. Daerah atrikulasi ialah

kawasan dalam saluran vokal yang disentuh oleh alat artikulasi
sewaktu menghasilkan bunyi bahasa.

Alat artikulasi ialah alat dalam saluran vokal yang terlibat dalam
pengeluaran bunyi bahasa. Alat artikulasi terbahagi kepada dua
iaitu:
 FONETIK ARTIKULATORIS/ORGANIS
(sambungan…)
Artikulator aktif Organ dalam saluran vocal yang boleh digerakkan.
• Lidah
• Bibir
• Lelangit lembut
• Gigi bawah

Artikulator pasif Organ dalam saluran suara yang tidak boleh digerakkan.
• Gigi atas
• Lelangit keras
 FONETIK ARTIKULATORIS/ORGANIS
(sambungan…)
Setiap bunyi bahasa mempunyai daerah, alat, dan cara
artikulasinya masing-masing.

Perbezaan daerah dan cara proses penghasilan bunyi

bahasa dijadikan panduan dalam pelabelan bunyi
seperti;

Plosif bilabial
Nasal bilabial
(letupan dua bibir)
(sengauan dua
tak bersuara atau
bibir)
bersuara

Frikatif labiodental Tril postalveolar

(bibir gigi) (getaran lepas gusi)
 FONETIK
ARTIKULATORIS/ORGANIS
(sambungan…)
• Rajah disebelah merupakan saluran vokal
yang terlibat semasa menghasilkan bunyi
bahasa.
• Pengkaji dalam bidang fonetik artikulatori
meliha peranan alat, daerah dan cara
artikulasi yang erlibat semasa melakukan
klasifikasi bunyi dalam bahasa.
• Ringkasnya, kesemua ini berhubungan
dengan cara bunyi bahasa dihasilkan oleh
alat dan daerah artikulasi.
 FONETIK AKUSTIK
Mengkaji bunyi bahasa menurut aspek-aspek fisionya sebagai getaran
udara.

Mengikut fonetik akustik, bunyi adalah gelombang-gelombang udara yang

asalnya keluar dari paru-paru dan kemudiannya mengalami perubahan dimana
perubahan itu disebabkan oleh gangguan yang dilakukan oleh alat-alat artikulasi
seperti pita suara, lidah, bibir dan sebagainya.

Melalui kajian fonetik inilah kita dapat membezakan sifat-sifat bunyi

yang dihasilkan seperti halus, kasar, nyaring, lantang , lunak dan
sebagainy

Sifat-sifat bunyi seperti yang disebut itu dapat ditentukan dengan

menggunakan alat-alat penting dalam kajian fonetik seperti
spektogram
 FONETIK AKUSTIK (sambungan…)

• Contoh, lafaz kata ganti nama “awak” dalam bahasa Melayu mempunyai
perbezaan makna apabila dilafazkan dengan menggunakan parameter
durasi yang berbeza, misalnya:

a) Awak!
b) Aaaaaaawak?

Bagi (a) durasi yang lebih pendek mendukung makna emosi seruan,
manakala (b) durasi yang lebih Panjang mendukung makna emosi yang tidak
percaya. Kedua-dua contoh ini juga menunjukkan perbezaan dari aspek pola
intonasinya.
 FONETIK AUDITORI
Mengkaji cara penerimaan bunyi-bunyi bahasa oleh telinga
manusia

Dalam situasi ini pendengar seharusnya dapat membezakan

bunyi bahasa yang di dengar, misalnya ‘pola’ atau ‘bola’.

Kata ‘pola’ dan ‘bola’ merupakan pasangan minimal, iaitu

pasangan kata atau frasa dalam bahasa tertentu yang hanya
berbeza dengan satu elemen fonolgi seperti fonem, toneme
atau chroneme.
FONETIK AUDITORI (sambungan…)

Kemudian saraf-saraf
auditori menghantar
Gelombang udara masuk ke
maklumat ke otak dan otak
bahagian tengah telinga
akan mentafsirkan
maklumat itu sebagai bunyI
PROSES
PENDENGARAN :

Tulang osikel yang bergetar

Gegendang telinga berfungsi menyampaikan
pendengar akan bergetar getaran-getaran kepada
bersama tulang osikel cairan yang ada pada
bahagian dalam telinga
TERIMA KASIH