Professional Documents
Culture Documents
com
MÔN: TOÁN 9
x + 12 3 1 1
Bài 1: (2 điểm) Cho hai biểu thức A = =
và B + : với
x −1 x −1 x +1 x +1
x ≥ 0, x ≠ 1
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 9.
b) Rút gọn biểu thức B.
A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = .
B
Bài 2: (2 điểm) Giải bài toán bằng cách lập phương trình
Một công nhân dự định làm 33 sản phẩm trong thời gian đã định. Nhưng thực tế xí
nghiệp lại giao 62 sản phẩm. Do vậy mặc dù người đó đã làm tăng mỗi giờ 3 sản phẩm
song vẫn hoàn thành chậm hơn dự định 1 giờ 30 phút. Tính năng suất dự định.
Bài 3: (2 điểm)
1
3 x − 3 − =1
y +1
1) Giải hệ phương trình
x −3 + 2 = 5
y +1
2) Cho parabol y = x ( P ) và đường thẳng y = mx − m + 1( d )
2
b) Tìm m để đường thẳng ( d ) và parabol ( P ) cắt nhau tại hai điểm phân biệt có
hoành độ x1 , x 2 thỏa mãn x12 + x 22 = x1 + x 2 .
Bài 4: (3,5 điểm) Cho đường tròn ( O;R ) , đường kính AB vuông góc với dây cung MN
tại H ( H nằm giữa O và B ). Trên tia MN lấy điểm C nằm ngoài đường tròn ( O;R ) sao
cho đoạn thẳng AC cắt đường tròn ( O;R ) tại điểm K khác A , hai dây MN và BK cắt
nhau ở E.
a) Chứng minh rằng AHEK là tứ giác nội tiếp.
b) Chứng minh CA.CK = CE.CH.
c) Qua N kẻ đường thẳng vuông góc với AC cắt tia MK tại F. Chứng minh ∆NFK cân.
d) Giả sử KE = KC. Chứng minh OK // MN.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
2
Website:tailieumontoan.com
Bài 5 (0,5 điểm): Cho a, b,c là độ dài 3 cạnh của một tam giác biết: a + b − c > 0;
1 1 1 1 1 1
b + c − a > 0; c + a − b > 0 . Chứng minh + + ≥ + + .
a +b−c b+c−a c+a −b a b c
x + 12 3 1 1
Bài 1: (2 điểm) Cho hai biểu thức A = =
và B + : với
x −1 x −1 x +1 x +1
x ≥ 0, x ≠ 1
A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = .
B
9 + 12 21 21
a) Thay x = 9 (TMĐK) vào A ta có:=
A = =
9 −1 3 −1 2
21
Vậy x = 9 thì A =
2
b) Điều kiện: x ≥ 0, x ≠ 1
3 + x −1 1 x +2 x +1 x +2
B= = : ⋅ =
( x − 1)( x + 1) x + 1 ( x − 1)( x + 1) 1 x −1
x +2
Vậy B = với x ≥ 0, x ≠ 1 .
x −1
A x + 12 x − 1 x + 12
c) Ta có: M == ⋅ =
B x −1 x + 2 x +2
x + 12 x − 4 + 16 16 16
M= = = x −2+ = x +2+ − 4 ≥ 2 16 − 4= 4
x+2 x +2 x +2 x +2
16
Dấu " = " xảy ra ⇔ x=
+2 ⇔
= x 4 (TMĐK)
x +2
Vậy min M = 4 khi x = 4
Bài 2: (2 điểm) Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một công nhân dự định làm 33 sản phẩm trong thời gian đã định. Nhưng thực tế xí
nghiệp lại giao 62 sản phẩm. Do vậy mặc dù người đó đã làm tăng mỗi giờ 3 sản phẩm
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
3
Website:tailieumontoan.com
song vẫn hoàn thành chậm hơn dự định 1 giờ 30 phút. Tính năng suất dự định.
Gọi năng suất dự định của người công nhân là x (sản phẩm/giờ) (ĐK: x ∈ )
*
33
Thời gian dự định làm xong 33 sản phẩm là: (giờ)
x
62
Thời gian thực tế làm xong 62 sản phẩm là: (giờ)
x+3
Vì thực tế người công nhân hoàn thành chậm hơn dự định 1 giờ 30 phút nên ta có
phương trình:
62 33 3 62x − 33(x + 3) 3
− = ⇔ =
x+3 x 2 x(x + 3) 2
⇔ 3x 2 − 49x + 198 =
0
⇔ 3x 2 − 27x − 22x + 198 =
0
⇔ (x − 9)(3x − 22) = 0
22
⇒ x1 = 9 (Thỏa mãn); x 2 = (loại)
3
Vậy năng suất dự kiến là 9 sản phẩm/giờ
Bài 3: (2 điểm)
1
3 x − 3 − y + 1 =1
1) Giải hệ phương trình
x −3 + 2 = 5
y +1
b) Tìm m để đường thẳng ( d ) và parabol ( P ) cắt nhau tại hai điểm phân biệt có
hoành độ x1 , x 2 thỏa mãn x12 + x 22 = x1 + x 2 .
1) Điều kiện: x ≥ 3; y ≠ 0
1
Đặt a = x − 3 (a ≥ 0) , b = . Hệ trở thành:
y +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
4
Website:tailieumontoan.com
1 1 −1
y +1 = 2 =
y +1 =y
⇔ ⇔ 2⇔ 2 (thỏa mãn ĐK)
1 = x 4
x −3 1 =
x −3 =
−1
Vậy hệ có nghiệm duy nhất ( x ; y ) = 4 ; .
2
2) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (P) và (d): x − mx + m − 1 =0 (1)
2
x = 1
x 2 + 3x − 4 = 0 ⇔ (x − 1)(x + 4) = 0 ⇔
x = −4
Với x =1 ⇒ y =1 ⇒ A (1;1)
Vậy khi m = −3 thì tọa độ giao điểm của (d) và (P) là A (1;1) , B( −4;16)
⇔ ∆ > 0 ⇒ (m − 2) 2 > 0
⇔m≠2
x1 + x 2 =m
Hệ thức Vi – ét:
x1.x=2
m −1
0 ⇔ m − 3m + 2 =
Thay hệ thức Vi – ét vào (*) ta được: m 2 − 2(m − 1) − m = 0 2
m = 1 (TM)
⇔
m = 2 (L)
Vậy m = 1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Bài 4: (3,5 điểm) Cho đường tròn ( O;R ) , đường kính AB vuông góc với dây cung MN
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
5
Website:tailieumontoan.com
tại H ( H nằm giữa O và B ). Trên tia MN lấy điểm C nằm ngoài đường tròn ( O;R )
sao cho đoạn thẳng AC cắt đường tròn ( O;R ) tại điểm K khác A , hai dây MN và BK
cắt nhau ở E.
c) Qua N kẻ đường thẳng vuông góc với AC cắt tia MK tại F. Chứng minh
∆NFK cân.
d) Giả sử KE = KC. Chứng minh OK // MN.
=
Ta có AB ⊥ MN tại H (giả thiết) ; E ∈ MN ⇒ AHE 90 o
chung
ACH
= CHK
(hai góc nội tiếp cùng chắn HE
CAE của đường tròn ngoại tiếp tứ giác AKEH
)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
6
Website:tailieumontoan.com
⇒ ∆CAE ∽ ∆CHK (g – g)
CA CE
⇒ = (cạnh tương ứng tỉ lệ)
CH CK
⇒ CA.CK =
CE.CH. (đpcm)
b) Chứng minh ∆NFK cân.
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn) và có A, K, C thẳng hàng
Xét (O) có AKB
⇒ BK ⊥ AC tại K
Mà NF ⊥ AC (giả thiết)
⇒ BK / /NF
=
⇒ KFN (hai góc đồng vị) và KNF
MKB = NKB
(hai góc sole trong) (2)
= KNF
Từ (1) và (2), ta có: KFN
= 900 ⇒ BKC
Ta có AKB = 900 ⇒ ∆KEC vuông tại K
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
7
Website:tailieumontoan.com
Theo giả thiết ta lại có KE = KC nên tam giác KEC vuông cân tại K
=KEC
⇒ BEH =450 ⇒ OBK
=450
x+y 4 1 1 4
⇔ ( x + y ) ≥ 4xy ⇔ ≥ ⇔ + ≥ ( *)
2
xy x+y x y x+y
1 1 4 4 2
+ ≥ = = (1)
a + b − c b + c − a a + b − c + b + c − a 2b b
x+y 4 1 1 4
⇔ ( x + y ) ≥ 4xy ⇔ ≥ ⇔ + ≥ ( *)
2
xy x+y x y x+y
1 1 4 4 2
+ ≥ = =(1)
a + b − c b + c − a a + b − c + b + c − a 2b b
Tương tự:
1 1 2 1 1 2
+ ≥ ( 2) + ≥ ( 3)
c+a −b b+c−a c c+a −b a +b−c a
Cộng (1) , ( 2 ) , ( 3) vế với vế ta có:
1 1 1 1 1 1
⇒ + + ≥ + +
a +b−c b+c−a c+a −b a b c
Dấu bằng xảy ra ⇔ a = b = c
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
8
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD&ĐT QUẬN BA ĐÌNH ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT
Đề số 2
x +3 x + 3 5 x + 12
Bài I. Cho các biểu thức A = =
và B + với x ≥ 0 , x ≠ 16 .
x −4 x +4 x − 16
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 9 .
2) Rút gọn biểu thức B .
A
3) Tìm m để phương trình = m + 1 có nghiệm.
B
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Để chở hết 80 tấn quà tặng đồng bào nghèo ở vùng cao đón Tết, một đội xe dự định
dùng một số xe cùng loại. Lúc sắp khởi hành có 4 xe phải điều đi làm việc khác. Vì vậy
mỗi xe còn lại phải chở nhiều hơn dự định 1 tấn hàng mới hết. Tính số xe lúc đầu của đội
biết rằng khối lượng hàng các xe phải chở là như nhau.
Bài III.
3 1
+ =
2
x y −1
1) Giải hệ phương trình:
1 1
+ =
1
x y −1
2) Cho phương trình x 2 − mx + m − 2 =0 (1), trong đó m là tham số, x là ẩn số.
a) Chứng minh phương trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi m . Tìm hệ thức
liên hệ giữa hai nghiệm của phương trình mà không phụ thuộc vào m .
Bài IV. Trên nửa đường tròn ( O; R ) đường kính AB , lấy điểm C ( CA < CB ) . Hạ CH vuông
góc với AB tại H . Đường tròn đường kính CH cắt AC và BC thứ tự tại M , N .
1) Chứng minh tứ giác HMCN là hình chữ nhật.
2) Chứng minh tứ giác AMNB là tứ giác nội tiếp.
3) Tia NM cắt tia BA tại K , lấy điểm Q đối xứng với H qua K . Chứng minh QC là tiếp
tuyến của đường tròn ( O; R ) .
4) Tính bán kính của đường tròn ngoại tiếp tứ giác AMNB trong trường hợp AC = R .
HƯỚNG DẪN
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
9
Website:tailieumontoan.com
x +3 x + 3 5 x + 12
Bài I. Cho các biểu thức A = =
và B + với x ≥ 0 , x ≠ 16 .
x −4 x +4 x − 16
x +3 3+3
Do đó, thay vào biểu thức A ta được A = = = −6 .
x − 4 3− 4
x + 3 5 x + 12
=B +
x +4 x − 16
=
( x +3 )( ) (
x − 4 + 5 x + 12 )
( x +4 )( x −4 )
x − x − 12 + 5 x + 12
=
( x +4 )( x −4 )
x+4 x
=
( x +4 )( x −4 )
=
x. ( x +4 )
( x +4 )( x −4 )
x
=
x −4
x
Vậy B = , với x ≥ 0 , x ≠ 16
x −4
A x +3 x x +3 3
3) Ta có = : = = 1+ . với x ≥ 0 , x ≠ 16
B x −4 x −4 x x
A 3 3
⇒ =m +1 ⇔ =m ⇔ x=
B x m
Vì x ≥ 0 , x ≠ 16 nên x ≥0, x ≠ 4.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
10
Website:tailieumontoan.com
3
≥0 m > 0
A m
Do đó, phương trình = m + 1 có nghiệm khi và chỉ khi ⇔ ⇔ 3
B 3 ≠4 m≠
4
m
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Để chở hết 80 tấn quà tặng đồng bào nghèo ở vùng cao đón Tết, một đội xe dự
định dùng một số xe cùng loại. Lúc sắp khởi hành có 4 xe phải điều đi làm việc khác. Vì
vậy mỗi xe còn lại phải chở nhiều hơn dự định 1 tấn hàng mới hết. Tính số xe lúc đầu
của đội biết rằng khối lượng hàng các xe phải chở là như nhau.
80
⇒ Theo dự định, mỗi xe lúc đầu cần phải chở (tấn).
x
Vì 4 xe phải điều đi làm việc khác, nên thực tế chỉ còn lại x − 4 (xe) dùng để chở 80 tấn
hàng.
80
⇒ Thực tế, mỗi xe còn lại cần phải chở (tấn).
x−4
Vì mỗi xe còn lại phải chở nhiều hơn dự định 1 tấn hàng, nên ta có phương trình:
80 80
− = 1
x−4 x
⇔ 80x − 80(x − 4) = x(x − 4)
⇔ x 2 − 4x − 320 =
0
x = 20 (thoa man ĐK ).
⇒
x = −16 (loai)
Vậy lúc đầu đội có 20 xe.
Bài III.
3 1
+ =
2
x y −1
1) Giải hệ phương trình:
1 1
+ =
1
x y −1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
11
Website:tailieumontoan.com
1) Điều kiện x > 0 ; y > 1 .
1 1
Đặt = a > 0 và = b > 0 (*), ta được hệ:
x y −1
1
a= (thoa man)
3a + b = 2 2a = 1 2
⇔ ⇔
a + b =1 a + b = 1 b = 1 (thoa man)
2
1 1
x =2 x = 2 x = 4 x = 4 (thoa man)
⇔ ⇔ ⇔ ⇔
1 =1 y − 1 =2 y − 1 =4 y = 5 (thoa man)
y − 1 2
Vậy phương trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt x1 , x2 với mọi m .
x1 + x2 =
m (2)
Hệ thức Vi-ét
x1.x2= m − 2 (3)
2 ⇔ ( x1 − 1)(1 − x2 ) =
b) Ta có x1 + x2 − x1 x2 = 1 (**).
Bài cho: x1 , x2 ∈ ⇔ x1 − 1 ∈ và 1 − x2 ∈ .
x1 − 1 = 1 − x2 = 1 ( x1 − 1) − (1 − x2 ) =0
x − 1 =1 − x =−1 ⇒ ⇒ x1 + x2 − 2 =0 ⇒ m−2=0 ⇒ m=2.
1 2 ( x1 − 1) − (1 − x2 ) =
0
x = 0
x2 − 2 x =
0⇔
x = 2
Vậy cả hai nghiệm của phương trình đều là số nguyên ⇔ m = 2
Bài IV. Trên nửa đường tròn ( O; R ) đường kính AB , lấy điểm C ( CA < CB ) . Hạ CH
vuông góc với AB tại H . Đường tròn đường kính CH cắt AC và BC thứ tự tại M , N .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
12
Website:tailieumontoan.com
1) Chứng minh tứ giác HMCN là hình chữ nhật.
3) Tia NM cắt tia BA tại K , lấy điểm Q đối xứng với H qua K . Chứng minh QC là
4) Tính bán kính của đường tròn ngoại tiếp tứ giác AMNB trong trường hợp
AC = R .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
13
Website:tailieumontoan.com
⇐ Dùng tam giác vuông CHB có HN ⊥ CB (cần chỉ ra điều này).
* Trình bày lời giải:
= 90o ; cũng có CNH
Theo giả thiết CH ⊥ AB nên CHB = 90o (cmt).
⇒ ∆CHB vuông tại H có HN là đường cao
= HBC
⇒ CHN (cùng bằng 900 − HCN = ABN
) hoặc CHN .
= CMN
Xét đường tròn đường kính CH có: CHN )
(hai góc nội tiếp cùng chắn CN
=
⇒ CMN
ABN
Mà AMN =
+ CMN 180o (hai góc kề bù).
⇒ AMN =
+ ABN 180o
ABN
Mà AMN; là hai góc đối của tứ giác AMNB .
⇒ Tứ giác AMNB là tứ giác nội tiếp (định lý) (đpcm).
3) Chứng minh QC là tiếp tuyến của đường tròn ( O; R ) .
* Phân tích:
QC là tiếp tuyến của ( O; R ) .
⇐ cần c/m: OC ⊥ QC
= QCM
⇐ cần c/m: QCO + MCO
= 90o
= OCB
⇐ cần c/m: QCM (vì MCO
+ OCB
= MCB = ACB
= 90o )
= OBC
⇐ cần c/m: QCM (vì chỉ ra được ∆COB cân tại O)
= ABN
= CMN
⇐ cần c/m: QCM (vì đã có CMN = ABN (cmt))
CMN
⇐ mà QCM; so le trong nên cần c/m: QC // MN hoặc QC // KN.
* Trình bày lời giải:
Gọi I là giao điểm của CH và MN, mà tứ giác CMHN là hình chữ nhật (cmt)
⇒ I là trung điểm của CH (tính chất).
Ta có Q đối xứng với H qua K (giả thiết).
⇒ K là trung điểm của QH (tính chất).
Do đó: KI là đường trung bình của tam giác QHC.
⇒ KI // QC hoặc QC // MN.
= CMN
⇒ QCM (hai góc so le trong).
= ABN
Mà CMN (cmt) hoặc CMN
= OBC
.
= OBC
⇒ QCM .
=
Lại có OB = OC = R ⇒ ∆COB cân tại O ⇒ OBC
OCB
= OCB
⇒ QCM .
+ OCB
Mà MCO = MCB
= ACB
= 90o
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
14
Website:tailieumontoan.com
= QCM
⇒ QCO + MCO
= 90o .
⇒ OC ⊥ QC
⇒ QC là tiếp tuyến tại C của đường tròn (O).
4) Tính bán kính của đường tròn ngoại tiếp tứ giác AMNB trong trường hợp AC = R .
Gọi E , F lần lượt là trung điểm AM , BN
Qua E , F kẻ các đường trung trực của AM , BN . Các đường đó cắt nhau tại là T .
Khi đó CET
= CFT
= 900 nên tứ giác CETF là hình chữ nhật ⇒ TF = CE
= ECF
Ta có AC
= OC = 60o .
= R (gt) nên ∆ABO là tam giác đều ⇒ CAB
= OA
= 60o ⇒ CBA
∆ABC vuông tại C có CH là đường cao (cmt) nên CAB = 30o
Áp dụng hệ thức lượng với tam giác vuông ABC có CH là đường cao ta được
AC 2 R 2 R
=
AC 2 = AH . AB ⇒ AH = =
AB 2 R 2
và AC 2 + BC 2 =
AB 2 ⇒ BC= AB 2 − AC = ( 2R ) − R=
2 2 2
R 3
∆CHA vuông tại H có HM là đường cao (cmt) nên AH 2 = AM . AC
1 R2 R
Từ E là trung điểm AM suy ra
= AE
1
=AM
1
( AH 2
=
: AC ) =
2 4
: R
2 2 8
R 7R
⇒ CE = AC − AE = R − =
8 8
Tương tự ∆CHB vuông tại H có HN là đường cao (cmt) nên
( BC.cos CBA
) ( BC.cos 30=
)
2
o 2
BN BH 2 cos 2 30o 3 3
= =
BF = = =
.BC R
2 2 BC 2.BC 2.BC 2 8
2
7 R 3 3 19 R
2 2
∆TFB vuông tại F nên TB =TF + BF = CE + BF =
2 2
2
+ R
2
= 2
8 8 16
R 19
⇒ Khi AC = R thì đường tròn ngoại tiếp tứ giác AMNB có bán kính là TB =
4
Bài V. Tìm x, y ≥ 0 sao cho ( x 2 + 4 y + 8 )( y 2 + 4 x + 8 ) = ( 3 x + 5 y + 4 )( 5 x + 3 y + 4 ) .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
15
Website:tailieumontoan.com
(a + b)
2
4
Áp dụng BĐT trên và giả thiết x, y ≥ 0 ;
(x 2
+ 4 y + 8 )( y 2 + 4 x + 8 ) = ( 3 x + 5 y + 4 )( 5 x + 3 y + 4 )
Ta được
16 ( x + y + 1) ≤ ( x − 2 ) + 4 ( x + y + 1) . ( y − 2 ) + 4 ( x + y + 1)
2 2 2
= ( x 2 + 4 y + 8) .( y 2 + 4 x + 8)
= ( 3x + 5 y + 4 ) . ( 3 y + 5 x + 4 )
( 3 x + 5 y + 4 ) + ( 3 y + 5 x + 4 ) 82 ( x + y + 1)
2 2
≤ = = 16 ( x + y + 1) .
2
4 4
Vậy:
16 ( x + y + 1) ≤ ( x − 2 ) + 4 ( x + y + 1) . ( y − 2 ) + 4 ( x + y + 1) ≤ 16 ( x + y + 1)
2 2 2 2
⇒ 16 ( x + y + 1) = ( x − 2 ) + 4 ( x + y + 1) . ( y − 2 ) + 4 ( x + y + 1)
2 2 2
⇒ 16 ( x + y + 1)= 16 ( x + y + 1) + ( x − 2 ) . ( y − 2 ) + 4 ( x + y + 1) . ( x − 2 ) + ( y − 2 )
2 2 2 2 2 2
⇒ ( x − 2 ) . ( y − 2 ) + 4 ( x + y + 1) . ( x − 2 ) + ( y − 2 ) =
2 2 2 2
0
Do x; y ≥ 0 nên x + y + 1 > 0 . Mà ( x − 2 ) ≥ 0; ( y − 2 ) ≥ 0 ∀x; y nên ( x − 2 ) =( y − 2 ) =0
2 2 2 2
⇒ x = y = 2.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
16
Website:tailieumontoan.com
SỞ GD & ĐT HÀ NỘI ĐỀ THI THỬ VÀO 10
TRƯỜNG THCS LÁNG THƯỢNG Môn: TOÁN – Năm học: 2017 – 2018
Đề thi thử lần 3 - Tháng 2 – 2018 Thời gian làm bài: 120 phút
Đề số 3
x −2 x +2 6 x −8 4 x − 13
A= − + và B = với x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 4
x −1 x −2 x −3 x + 2 x −1
1) Tính giá trị của biểu thức B với x = 36
4 36 − 13 4.6 − 13 11
=
1) Với x = 36 (thỏa mãn ĐK), thay vào biểu thức B ta được: B = =
36 − 1 6 −1 5
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 4
x −2 x +2 6 x −8
A= − +
x −1 x −2 x −3 x + 2
( ) ( x − 1).( x + 2) + 6
2
x −2 − x −8
=
( x − 1).( x − 2)
x −2
=
( x −1 . )( x −2 )
1
=
x −1
1 4 x − 13 4 x − 13 4 x − 4 − 9 4 9
3) Ta có:= =
P A.B . = = = −
x −1 x −1 ( ) ( ) x −1 ( )
2 2 2
x −1 x −1 x −1
1
Đặt t =
x −1
4 16 16
P=−9t 2 + 4t =− 9t 2 − 2.3t. + +
6 36 36
4 4 16 16
2 2
Vì − 3t − ≤ 0 ⇒ P =
− 3t − + ≤
6 6 36 36
4
2
2 1 2 121
Dấu “=” xảy ra − 3t − = 0 ⇔ t = ⇔ = ⇒x= (thỏa mãn).
6 9 x −1 9 4
16 121
Vậy GTLN của P = ⇔x=
36 4
Bài II. (2điểm) Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
18
Website:tailieumontoan.com
Trong một kì thi, hai trường A và B có tổng cộng 350 học sinh dự thi. Kết quả hai
trường có 338 học sinh trúng tuyển. Tính ra trường A có 97% và trường B có 96% số học
sinh trúng tuyển. Hỏi mỗi trường có bao nhiêu học sinh dự thi?
Vì hai trường A và B có tổng cộng 350 học sinh dự thi, nên ta có phương trình:
350 .
x+y=
Hai trường có 338 học sinh trúng tuyển, trong đó trường A có 97% và trường B có 96%
Ta có hệ phương trình :
= x + y 350= x 150
⇔ (thỏa mãn)
0,97x + =
0,96y 338 =
y 250
y1 + y 2 < 9
1) ( x + 1) + ( x + 1) − 20 =
4 2
0
( x + 1) ( t ≥ 0 )
Đặt t =
2
t = 4 ( tm )
Khi đó phương trình trở thành : t + t − 20 =0⇔2
t = −5 ( ktm )
=
x + 1 2 = x 1
Với t =4 ⇔ ( x + 1) =4 ⇔ ⇔
2
x + 1 =−2 x =−3
Vậy phương trình có hai nghiệm: x = 1 và x = - 3.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
19
Website:tailieumontoan.com
∆ 4m − 4 ( 2m −=
b) Xét phương trình (*) có:= 3) 4m − 8m += ( 2m − 2 ) +8>0
2 2 2
12
với mọi m.
⇒ Phương trình (*) luôn có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 với mọi m.
⇒ ( d ) luôn cắt ( P ) tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) ; B ( x 2 ; y 2 ) với mọi m.
=
Ta có: y1 x=
1 , y2
2
x2 2
x1 + x 2 =2m
Theo Vi-ét ta có :
=
x1.x 2 2m − 3
−1 3
⇔ −1 < 2m < 3 ⇔ <m<
2 2
−1 3
Vậy < m < thỏa mãn yêu cầu bài cho.
2 2
Bài IV. (3,5điểm) Cho đường tròn ( O;R ) có đường kính AB . Đường kính CD vuông góc
với AB , M là một điểm bất kì trên cung nhỏ AC ( M khác A,C ), BM cắt AC tại H . Gọi
3) Trên đoạn thẳng BM lấy điểm E sao cho BE = AM . Chứng minh ∆ECM vuông
cân tại C .
4) Gọi d là tiếp tuyến của ( O ) tại điểm A ; Cho P là điểm nằm trên d sao cho hai
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
20
Website:tailieumontoan.com
AP.MB
điểm P và C nằm cùng một nửa mặt phẳng bờ AB và = R . Chứng minh đường
MA
thẳng PB đi qua trung điểm đoạn HK .
Q C
M
H
P
S E
A B
K O
D
1) Chứng minh: CBKH là tứ giác nội tiếp.
⇒ HK ⊥ AB tại K
=
⇒ HKB 90o
; HKB
Xét tứ giác CBKH có HCB + HKB
là hai góc đối và HCB = 90o + 90o = 180o
= ABM
(hai góc nội tiếp cùng chắn AM
Xét (O), ta có: ACM )
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
21
Website:tailieumontoan.com
Xét đường tròn (O) có đường kính CD và đường kính AB vuông góc (giả thiết)
⇒ C là điểm chính giữa AB hoặc CA = CB
⇒ CA =
CB (liên hệ cung và dây).
Xét ∆MAC và ∆EBC có:
MA = EB (giả thiết)
= EBC
(hai góc nội tiếp cùng chắn MC
MAC của đường tròn (O))
CA = CB (cmt)
⇒ ∆MAC = ∆EBC (c – g – c)
=
⇒ MCA (cặp góc tương ứng) và MC = EC (cặp cạnh tương ứng) (1)
BCE
Mà + ECH
BCE = BCH
= 90o
+ ECH
⇒ MCA = 90o (2)
= MCE
Từ (1) và (2) ⇒ ∆ECM vuông cân tại C (đpcm).
AP.MB AP MA
Ta có : =
R=MO ⇒ =
MA MO MB
= MBO
Ta có: PAM (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn AM của (O))
⇒ ∆PAM = ∆OBM ( c − g − c )
=
⇒ PAM
OMB
= PMA
⇒ PMO + AMO
= OMB = 900
+ AMO
⇒ PM làtiếptuyếncủa ( O ) tại M
⇒ P là trung điểm AQ .
Trong ∆ABQ , HK//AQ , P là trung điểm AQ , BP cắt HK tại S suy ra S là trung điểm
HK .
Vậy PB qua trung điểm HK
Điều kiện: x ≥ 0
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
22
Website:tailieumontoan.com
Đặt x + x + 7 =t ( t > 0) .
Khi đó: t = 2x + 7 + 2 x + 7x
2 2
t = −7 (ktm)
Phương trình trở thành: t 2 + t − 42 = 0 ⇔
t = 6 (tm)
t =6 ⇔ x + x+7 =6
841
⇔ x + 7 =6 − x ⇔ x = ( tm )
144
841
Vậy phương trình có nghiệm x = .
144
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
23
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS GIẢNG VÕ ĐÈ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LỚP 9
LỚP 9A10 NĂM HỌC 2017-2018
MÔN TOÁN
Đề số 4 Thời gian làm bài 120 phút
x x −1 x + 2 10 − 5 x
Bài I: (2điểm). Cho biểu thức A = và B = + −
1+ x x − 2 3− x x −5 x + 6
Với x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
24
Website:tailieumontoan.com
x x −1 x + 2 10 − 5 x
Bài I: (2điểm). Cho biểu thức A = và B = + −
1+ x x − 2 3− x x −5 x + 6
Với x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9 .
x −1 x + 2 10 − 5 x
B= + −
x − 2 3− x x −5 x + 6
( x − 1)( x − 3) − ( x + 2)( x − 2) − 10 + 5 x
=
( x − 2)( x − 3)
x −3
=
( x − 2)( x − 3)
1
=
x −2
1
Vậy B = với x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9 .
x −2
x x−2 x 3 3
3) Ta có P= A : B= .( x − 2)= = x −3+ = ( x + 1) + −4
1+ x x +1 x +1 x +1
3
Áp dụng BĐT Cosi cho hai số x + 1 và ta có:
x +1
3 3
x +1+ ≥ 2. ( x + 1). =2 3
x +1 x +1
=
> P≥ 2 3−4
Dấu “=” xảy ra khi
3
( x + 1) = ⇔ ( x + 1) 2 = 3 ⇔ x = 4 − 2 3 (thỏa mãn ĐK)
x +1
Vậy Pmin = 2 3 − 4 ⇔ x = 4 − 2 3
Bài II: (2điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
25
Website:tailieumontoan.com
Một người đi xe đạp từ A đến B cách nhau 60km . Sau đó 1 giờ người khác đi xe máy
từ A đến B và đến sớm hơn người đi xe đạp 1 giờ 40 phút. Tính vận tốc của người đi xe
đạp .
Gọi vận tốc người đi xe đạp là x (km/h) (x > 0), thì vận tốc người đi xe máy là 3x (km/h).
Sau 1 giờ người đi xe đạp đi được x (km). Quãng đường còn lại là (60-x) km
60 − x
Thời gian người đi xe đạp đi hết quãng đường còn lại là:
x
60 20
Thời gian người đi xe máy từ A đến B là: =
3x x
5
Vì người đi xe máy đến sơm hơn người đi xe đạp 1 giờ 40 phút = giờ nên ta có phương
3
60 − x 20 5 60 − x − 20 5 40 − x 5
trình: − = ⇔ = ⇔ =
x x 3 x 3 x 3
⇔ 120 − 3x = 5x ⇔ 8x = 120 ⇒ x = 15 (thỏa mãn)
Vậy vận tốc người đi xe đạp là 15 (km/h)
Bài III (2điểm):
1) Giải phương trình x − 4 − x − 2 =0
2) Cho parabol (P): y = − x 2 và đường thẳng (d): y = mx + m − 2
a) Chứng minh đường thẳng (d) luôn cắt (P) tại hai điểm A,B phân biệt.
b) Xác định vị trí của m để (d) luôn cắt (P) tại hai điểm A,B phân biệt sao cho tổng
y A + y B có giá trị lớn nhất ( Với y A , y B theo thứ tự là tung độ của hai điểm A và B)
1) Điều kiện: x ≥ 4
x − 4 − x − 2 = 0 ⇔ x − 4= x−2 .
Bình phương hai vế ta được:
x 2 − 8x + 16 = x − 2 ⇔ x 2 − 9x + 18 = 0 ⇔ ( x − 6 )( x − 3) = 0
6 (thỏa mãn) ; x = 3 (loại)
⇒x=
Vậy phương trình có một nghiệm x = 6.
2a) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P) là:
− x 2 = mx + m − 2 ⇔ x 2 + mx + m − 2= 0 (1)
= (m − 2) 2 + 4 > 0 với ∀m
∆= m 2 − 4(m − 2)
⇒ phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt
⇒ (d) luôn cắt (P) tại hai điểm phân biệt.
2b) Theo a, hai đồ thị luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt với mọi m
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
26
Website:tailieumontoan.com
y A = − x 2A
Gọi x A và x B là hoành độ giao điểm của hai đồ thị ⇒ .
B
y = − x 2
B
x A + x B = −m
Vì x A và x B là hai nghiệm của phương trình (1), áp dụng định lí Viét có:
x A − x B =m − 2
Ta có: y A .y B = −(x 2A + x 2B ) = −[(x A + x B ) 2 − 2x A .x B ] = −[m 2 − 2(m − 2)] = −(m − 1) 2 − 3 ≤ −3
Dấu “=” xảy ra khi m = 1.
Vậy max(y A .y B ) =3 ⇔ m =1 .
Bài IV (3,5điểm): Cho tam giác ABC nội tiếp đường tròn tâm (O) , đường kính AB = 2R
trên cạnh BC lấy điểm M (M khác B và C) đường thẳng AM cắt đường tròn O tại D ,
đường thẳng BD cắt AC tại E, đường tròn tâm I ngoại tiếp tam giác MDB cắt đường kính
AD tại điểm thứ hai là N.
1) Chứng minh tứ giác CEDM nội tiếp đường tròn và ba điểm E, M, N thẳng hàng.
2) Cho đoạn thẳng CN cắt đường tròn (I) ở F. Chứng minh: DF// AE.
3) Khi M di động trên cạnh BC. Chứng minh: BD.BE = BN.AB. Từ đó suy ra BD.BE +
AM.AD có giá trị không đổi.
= 300 . Tìm vị trí điểm M trên BC để CN là tiếp tuyến của đường tròn
4) Giả sử ABC
tâm (I).
D D
C
C
M M
I
I
A B A B
N O N O
F
1) Chứng minh tứ giác CEDM nội tiếp đường tròn và ba điểm E, M, N thẳng hàng.
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O)) và A, C, E thẳng hàng
Ta có ACB
= 90o (M ∈ BC)
⇒ BC ⊥ AE tại C ⇒ MCE
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O)) và B, D, E thẳng hàng
Ta có ADB
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
27
Website:tailieumontoan.com
= 90o (M ∈ AD)
⇒ AD ⊥ BE tại D ⇒ MDE
Xét tứ giác CEDM có MCE, MDE là hai góc đối và MCE + MDE =
o
180
⇒ tứ giác CEDM nội tiếp (dấu hiệu nhận biết). (đpcm)
= 90o (do ADB
= 90o và M ∈ AD) là góc nội tiếp chắn MB của (I).
Xét (I) có: MDB
⇒ MD là đường kính của đường tròn (I)
=
⇒ MNB 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)
⇒ MN ⊥ AB tại N. (1)
Xét ∆AEB có: BC ⊥ AE (cmt) , AD ⊥ BE (cmt) và AD cắt BC tại M
⇒ M là trực tâm của ∆AEB
⇒ EM ⊥ AB (2)
Từ (1) và (2) ta có: E, M, N thẳng hàng. (đpcm)
2) Chứng minh: DF// AE.
= 90o (do BC ⊥ AE tại C và M ∈ BC)
Ta có MCA
= 90o (do MN ⊥ AB tại N).
MNA
MNA
Xét tứ giác ACMN có MCA, là hai góc đối và MNA
+ MCA
= 180o
⇒ Tứ giác ACMN nội tiếp.
=
(hai góc nội tiếp cùng chắn AN
⇒ ACN AMN ) (3)
Ta có tứ giác DMNF nội tiếp đường tròn (I)
⇒ DFN =
+ DMN 180o (tổng hai hóc đối)
+ DMN
Mà AMN = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ DFN (4)
AMN
= DFN
Từ (3) và (4), có: ACN
; DFN
Mà ACN là hao góc sole trong
⇒ AC / /DF hay AE / /DF (đpcm)
3) Chứng minh: BD.BE = BN.AB . Từ đó suy ra BD.BE + AM.AD có giá trị không đổi.
= DMB
(hai góc nội tiếp cùng chắn DB )
Xét (I) có: DNB
Ta có tứ giác CEDM nội tiếp (cmt)
+ CMD
⇒ CED = 180o (tổng hai góc đối)
+ CMD
Mà DMB = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ CED hay AEB
DMB = DMB
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
28
Website:tailieumontoan.com
=
⇒ AEB
DNB
Xét ∆AEB và ∆DNB có: AEB (cmt) và ABE
= DNB chung
⇒ ∆AEB ∽ ∆DNB (g – g)
AB EB
⇒ = (cạnh tương ứng tỉ lệ)
DB NB
⇒ AB.NB = EB.DB (đpcm)
Xét BD.BE + AM.AD =AB.NB + AM.AD
AM AB
Chứng minh được ∆AMB ∽ ∆AND (g – g) ⇒ =(cạnh tương ứng tỉ lệ)
AN AD
⇒ AM.AD =
AN.AB
⇒ BD.BE + AM.AD = AB.NB + AN.AB = AB(BN + AN) = AB2 = 4R 2 không đổi
4) Tìm vị trí điểm M trên BC để CN là tiếp tuyến của đường tròn tâm (I).
ABC
=
Ta có NBI = BNI
= 30o , mà ∆NIB cân tại I ⇒ NBI = 30o
= cos30o = BC = BC ⇒ BC = R 3
cosABC
AB 2R
= sin 30o = AC = AC ⇒ AC = R
sinABC
AB 2R
R CM 1
Do đó (6) =
R 2 R 3.CM ⇔ CM
= ⇔ =
3 BC 3
= 300 thì vị trí của M trên BC thỏa mãn CM = 1 thì CN là tiếp tuyến của (I)
Vậy khi ABC
BC 3
1
Bài V (0,5điểm): Tìm GTNN của biểu thức sau: P =+
x x2 + (voi x > 0)
x
1
Bình phương hai vế ta được P 2 − 2Px + x 2 = x 2 + ⇔ 2Px 2 − xp 2 + 1 = 0 (1)
x
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
29
Website:tailieumontoan.com
Vì P > 0 nên phương trình (1) có nghiệm khi
∆ ≥ 0 ⇔ P 4 − 8P ≥ 0 ⇔ P(P 3 − 8) ≥ 0 ⇔ P ≥ 2 ( vì P > 0 )
1
Dấu bằng xảy ra khi x = (các em thay P = 2 vào (1) để tìm x )
2
1
Vậy min P = 2 ⇔ x =
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
30
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD & ĐT CẦU GIẤY ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10
Năm học 2017 – 2018
Đề số 5 Môn: TOÁN 9 ( Lần 3 )
Thời gian làm bài: 90 phút
x+2 x 2 2− x
Bài 1. (2 điểm) Cho hai biểu thức A = và B= − với x > 0; x ≠ 1
x −1 x x x +1 ( )
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 25
x +2
2) Chứng minh: B =
x ( x +1 )
A
3) Tìm x để biểu thức >1
B
Bài 2. (2 điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một đội xe dự định dùng một số xe cùng loại để chở hết 60 tấn hàng. Khi khởi hành ,
có 2 xe phải điều đi nhận hợp đồng khác nên mỗi xe còn lại phải chở thêm 1 tấn hàng.
Tính số xe lúc đầu mà đội đều động (Biết rằng số lượng trên mỗi xe phải chở là như nhau )
Bài 3. (2 điểm)
x ( x − 2 ) − 2 ( y − x ) = 2
1) Giải hệ pt sau:
2 x ( x − 2 ) + ( 4 x + y ) =9
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho đường thẳng (d): y = 2 x − 2m + 2 và Parabol
( P ) : y = x2
1
a) Xác định các tọa độ giao điểm của Parabol ( P ) và đường thẳng (d) khi m = −
2
b) Tìm m để đường thẳng (d ) cắt Parabol ( P ) tại hai điểm phân biệt A( x1 ; y1 );
B ( x2 ; y2 ) sao cho y1 + y2 = 4 ( x1 + x2 )
Bài 4. (3.5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O ) , đường kính BC. Gọi D là điểm cố định thuộc
đoạn thẳng OC ( D ≠ O, D ≠ C ) . Dựng đường thẳng d vuông góc với BC tại D, đường
thẳng d cắt nửa đường tròn (O ) tại A. Trên cung nhỏ AC lấy điểm M bất kì
( M ≠ A, M ≠ C ) , tia BM cắt đường thẳng d tại K , tia CM cắ đường thẳng d tại E.
Đường thẳng BE cắt nửa wngf tròn ( O ) tại N ( N ≠ B ) .
1) Chứng minh tứ giác CDNE nội tiếp một đường tròn.
2) Chứng minh: KE.KD = KM .KB và ba điểm C , K , N thẳng hàng.
3) Tiếp tuyến tại N của nửa đường tròn ( O ) cắt đường thẳng d tại F . Chứng minh:
F là trung điểm của KE và OF ⊥ MN .
4) Gọi I là tâm đường tròn ngoại tiếp ∆BKE. Chứng minh khi M di chuyển trên
cung nhỏ AC thì I di chuyển trên một đường thẳng cố định.
Bài 5. (0.5 điểm) Giải phương trình: x + 2 x + 1 + x − 3 =
2
5 x.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
31
Website:tailieumontoan.com
HƯỚNG DẪN GIẢI
x+2 x 2 2− x
Bài 1. (2 điểm) Cho hai biểu thức A = và B= − với x > 0; x ≠ 1
x −1 (
x x x +1 )
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 25
x +2
2) Chứng minh: B =
x ( x +1 )
A
3) Tìm x để biểu thức >1
B
25 + 2 25 35
=
1) Thay x = 25 (thỏa mãn ĐK) vào biểu thức A ta được A =
25 − 1 24
2) Điều kiện: x > 0; x ≠ 1
=B =
(
2 x +1 − 2 + x )x+2 x
x x +1 ( x x +1 ) ( )
=B
x x +2
=
( ) x +2
(
x x +1 ) x ( x +1 )
A x x − x +1
3) >1⇔ >1⇔ > 0 (*)
B x −1 x −1
2
1 1 3 1 3
Xét x − x + 1 = x − 2. . x + + = x − + > 0 với mọi x > 0; x ≠ 1
2 4 4 2 4
Bài 2. (2 điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Một đội xe dự định dùng một số xe cùng loại để chở hết 60 tấn hàng. Khi khởi hành ,
có 2 xe phải điều đi nhận hợp đồng khác nên mỗi xe còn lại phải chở thêm 1 tấn hàng.
Tính số xe lúc đầu mà đội điều động (Biết rằng số lượng trên mỗi xe phải chở là như nhau)
60
Dự định số lượng hàng mỗi xe phải chở là (tấn)
x
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
32
Website:tailieumontoan.com
60
Trên thực tế số xe còn lại là: x − 2 (xe), nên số tấn hàng mỗi xe còn lại phải chở là
x−2
(tấn)
Vì mỗi xe còn lại phải chở thêm 1 tấn hàng so với dự định nên ta có phương trình
60 60
= + 1 ⇔ x 2 − 2 x − 120 = 0 ⇔ ( x − 12 )( x + 10 ) = 0
x−2 x
⇒x=
12 (thỏa mãn) ; x = −10 (loại)
Vậy số xe lúc đầu là 12 xe.
Bài 3. (2 điểm)
x ( x − 2 ) − 2 ( y − x ) = 2
1) Giải hệ pt sau:
2 x ( x − 2 ) + ( 4 x + y ) =9
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho đường thẳng (d): y = 2 x − 2m + 2 và Parabol
( P ) : y = x2
1
a) Xác định các tọa độ giao điểm của Parabol ( P ) và đường thẳng (d) khi m = −
2
b) Tìm m để đường thẳng (d ) cắt Parabol ( P ) tại hai điểm phân biệt
x ( x − 2 ) − 2 ( y − x ) = 2 x − 2 y =
2
2 x 2 = 4 x = ±2
1) ⇔ 2 ⇔ ⇒
2 x ( x − 2 ) + ( 4 x + y ) =9 2 x + y =
9 y = 1 y =1
x 2 = 2 x − 2m + 2
⇔ x 2 − 2 x + 2m − 2 =0 (*)
1
a) Khi m = − phương trình (*) có dạng
2
x + 1 =0 x =−1 y =1
x 2 − 2 x − 3 = 0 ⇔ ( x + 1)( x − 3) = 0 ⇔ ⇒ ⇒
=
x − 3 0 = x 3 =y 9
1
Vậy m = − thì đường thẳng (d) cắt Parabol (P) tại hai điểm ( −1;1) ; ( 3;9 )
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
33
Website:tailieumontoan.com
b) Để đường thẳg (d) cắt Parabol (P) tại hai điểm phân biệt A( x1 ; y1 ); B ( x2 ; y2 )
⇔∆>0
⇔ 4 − 4(2m − 2) > 0
3
⇔m<
2
x1 + x2 =
2
Theo Vi-ét có:
x1.=
x2 2m − 2
=
Mà y1 x=2
1 ; y2 x2 2 , nên để y1 + y2 = 4 ( x1 + x2 )
⇔ x12 + x2 2 = 4 ( x1 + x2 )
⇔ ( x1 + x2 ) − 2 x1 x2 = 4( x1 + x2 )
2
4 − 2 ( 2m − 2 ) =8 ⇒ m =0 (Thỏa mãn).
Bài 4. (3.5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O ) , đường kính BC. Gọi D là điểm cố định thuộc
đoạn thẳng OC ( D ≠ O, D ≠ C ) . Dựng đường thẳng d vuông góc với BC tại D, đường
thẳng d cắt nửa đường tròn (O ) tại A. Trên cung nhỏ AC lấy điểm M bất kì
3) Tiếp tuyến tại N của nửa đường tròn ( O ) cắt đường thẳng d tại F . Chứng minh:
cung nhỏ
AC thì I di chuyển trên một đường thẳng cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
34
Website:tailieumontoan.com
E
F
I N
A
K M
B O H D C
1) Chứng minh tứ giác CDNE nội tiếp một đường tròn.
+ ENC
BNC = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ ENC 90o
Ta có: d ⊥ BC tại D (giả thiết), E ∈ d
=
⇒ EDC 90o
Xét tứ giác EDNC có EDC
= 90o , mà N , D là 2 đỉnh kề nhau cùng nhìn cạnh EC.
= ENC
⇒ ∆KEM ∽ ∆KBD (g – g)
KE KM
⇒ = (tính chất) ⇒ KE.KD =
KM.KB (đpcm)
KB KD
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
35
Website:tailieumontoan.com
= 90o và BME
Trong ∆BEC có BM ⊥ CE tại M (do BMC = 90o ) và ED ⊥ BC
⇒ CN đi qua K hay C, N, K thẳng hàng (tính chất ba đường cao của tam giác).
3) Chứng minh: F là trung điểm của KE và OF ⊥ MN .
Chứng minh FNK ⇒ ∆NFK cân ⇒ NF =
= FKN FK (1)
FE ( 2 )
Chứng minh ∆NFE cân ⇒ NF =
thẳng cố định.
⇒ H cố định.
x 2 + 2x + 1 + x − 3 =5x
⇔ x 2 − 8x + 16 + 2x + 1 − 3 + x − 3 − 1 + 3x − 12 =0
⇔ ( x − 4) +
2 ( 2x + 1 − 3 )( 2x + 1 + 3 )+( )(
x − 3 −1 ) + 3( x − 4) =
x − 3 +1
0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2x + 1 − 9 x − 3 −1
⇔ ( x − 4) + + + 3( x − 4) =
2
0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2 ( x − 4) x−4
⇔ ( x − 4) + + + 3( x − 4) =
2
0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
36
Website:tailieumontoan.com
2 1
⇔ ( x − 4) x − 4 + + + 3 =0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2 1
⇔ ( x − 4) x − 1 + + =0 (1)
2x + 1 − 3 x − 3 +1
2 1
Vì x ≥ 3 ⇒ x − 1 + + ≠ 0 ∀x
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2 x x 3x + 3 x +1
Bài 1: (2,0 đ)Cho biểu thức P = + − và Q = với x ≥ 0; x ≠ 9
x +3 x −3 x −9 x −3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
37
Website:tailieumontoan.com
2 x x 3x + 3 x +1
Bài 1: (2,0 đ)Cho biểu thức P = + − và Q =
x +3 x −3 x −9 x −3
với x ≥ 0; x ≠ 9
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
38
Website:tailieumontoan.com
P
b) Rút gọn P và tính M =
Q
4x + 7
c) Cho biểu thức=
A M.x + . Tìm giá trị nhỏ nhất của A
x +3
a) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9.
( )
2
Ta có x = 4 − 2 3 = 3 − 1 ⇒ x = 3 − 1 (Thỏa mãn ĐK).
−3 − 4 3
Thay =
x 3 − 1 vào Q ta có Q = .
13
b) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9.
2 x x 3x + 3
P= + − .
x +3 x −3 x −9
=
2 x ( x −3 ) +
x ( x +3 ) −
3x + 3
( x +3 )( x −3 ) ( x +3 )( x −3 ) ( x +3 )( x −3 )
2x − 6 x + x + 3 x − 3x − 3 −3 x − 3
= =
( x +3 )( x −3 ) ( x +3 )( x −3 )
−3 x − 3
= .
x −9
−3 x − 3
Vậy P = với x ≥ 0; x ≠ 9.
x −9
P
* Tính M = .
Q
P −3 x − 3 x + 1 −3 x − 3 x − 3 −3
=
M = : = . = .
Q x −9 x −3 x −9 x +1 x +3
−3
Vậy M = với x ≥ 0; x ≠ 9.
x +3
4x + 7 −3 4x + 7 x+7
c) Ta có: A =
M.x +
x +3
=
x +3
.x +
x +3
=
x +3
=x +3 +
16
x +3
− 6. ( )
16
Áp dụng bất đẳng thức Côsi với 2 số không âm x + 3 và .
x +3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
39
Website:tailieumontoan.com
Ta có ( )
x +3 +
16
x +3
≥2 ( )
x +3 .
16
x +3
=
8.
⇒ A ≥8−6 =2.
16
Dấu “ = ” xảy ra ⇔ x=
+3 ⇔
= x 1
x +3
Vậy A min = 2 ⇔ x = 1
Bài 2: (2,0 đ)Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Một phòng họp có 360 chỗ ngồi và được chia thành các dãy có số chỗ ngồi bằng
nhau. Nếu thêm cho mỗi dãy 4 chỗ ngồi và bớt đi 3 dãy thì số chỗ ngồi trong phòng
họp không thay đổi. Hỏi ban đầu số chỗ ngồi trong phòng họp được chia thành bao
nhiêu dãy?
360
Số chỗ ngồi trên mỗi dãy lúc đầu là: (chỗ )
x
360
Số chỗ ngồi trên mỗi dãy lúc sau là: (chỗ )
x −3
360 360
Theo đề bài ta có phương trình: − =
4
x −3 x
Giải phương trình, ta có: x1 = 18(tm) ; x 2 = −15 (Loại )
Bài 3: (2,0 đ)
x ( y − 2 ) = ( x + 2 )( y − 4 )
1) Giải hệ phương trình
( x − 3)( 2y + 7 ) = ( 2x − 7 )( y + 3)
a) Tìm a để d cắt P tại 2 điểm phân biệt A và B. Chứng minh rằng khi đó A và B
b) Gọi x A ; x B là hoảnh độ của A và B. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
40
Website:tailieumontoan.com
4 1
=T +
xA + xB xAxB
x ( y − 2 ) = ( x + 2 )( y − 4 )
1)
( x − 3)( 2y + 7 ) = ( 2x − 7 )( y + 3)
xy − 2x = xy − 4x + 2y − 8
⇔
2xy + 7x − 6y − 21 = 2xy + 6x − 7y − 21
x − y =−4
⇔
x + y = 0
x = −2
⇔
y = 2
Vậy hệ đã cho có nghiệm ( x; y ) = ( −2;2 )
2a) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P) là :
0 (1)
ax 2 − 2x + a 2 =
a > 0
⇔ ⇔ 0 < a <1
∆ = 1 − a 2
> 0
2
x A + x B = > 0
a ⇒ A, B nằm bên phải trục tung.
x A .x B= a > 0
4 1 1
2b) Ta có: T = + =
2a +
xA + xB xAxB a
1 1
2a + ≥ 2. 2a. =2. 2 =
> T ≥ 2. 2
a a
1 1 2
Dấu “=” xảy ra ⇔ 2a =⇔ 2a =1 ⇔ a = ⇔a=
2 2
a 2 2
2
Vậy Tmax= 2 2 ⇔ a=
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
41
Website:tailieumontoan.com
Bài 4: (3,5đ) Cho tam giác ABC nhọn nội tiếp đường tròn tâm O bán kính R . Đường
cao AD, BE cắt nhau tại H , kéo dài BE cắt đường tròn ( O;R ) tại F .
a) Chứng minh tứ giác CDHE nội tiếp được một đường tròn.
c) Gọi M là trung điểm của cạnh AB . Chứng minh: ME là tiếp tuyến của đường
nhất.
A
F
M
H O
O'
B D C
a) Chứng minh tứ giác CDHE nội tiếp được một đường tròn.
Xét ∆ABC có đường cao AD, BE cắt nhau tại H (giả thiết)
AH ⊥ BC (t / c) ⇒= ADC 900 hay=
HDC 900
⇒
BE ⊥ AC (t / c) ⇒
= BEC 900 hay=
HEC 900
Xét tứ giác CDHE có: HDC + HEC = 900 + 900 = 1800
HEC
Mà HDC; ở vị trí đối nhau
=> CDHE nội tiếp đường tròn tâm O, đường kính HC.
1
= ACB
AFB = sđ AB ( 2 góc nội tiếp chắn AB )
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
42
Website:tailieumontoan.com
= ACB
AHF )
(cùng bù với DHE
=
⇒ AHF = HFA
hay AHF
AFB
Gọi O ' là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác CDE
= ACH
ACF ( ∆HCF cân tại C)
=O
ACH 'EC ( ∆O 'EC cân tại O ' )
=
⇒ MEB
O 'EC
' =
⇒ MEO 90° hay ME là tiếp tuyến của tam giác CDE trùng với tiếp tuyến của
(DHEC)
d) Xác định vị trí của A trên ( O ) để DH.DA lớn nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
43
Website:tailieumontoan.com
HỆ THỐNG GIÁO DỤC HỌC MÃI KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
44
Website:tailieumontoan.com
2x + 2 x x − 1 x 2 + x
Bài 1 (2 điểm): Cho biểu thức: A= + − ( x > 0; x ≠ 1) .
x x− x x x +x
1) Rút gọn biểu thức A.
2) Tính giá trị của A khi x= 6 − 2 5.
7
3) Tìm giá trị của x để nhận giá trị nguyên.
A
Bài 2 (2 điểm):
1) Cho phương trình: x − ( 3m + 1) x + 2m + m − 1 =0 (1) với m là tham số.
2 2
a) Chứng minh phươn trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi giá trị của m.
b) Gọi x1 , x 2 là hai nghiệm của phương trình (1). TÌm m để biểu thức
B=x12 − 4x1x 2 + x 2 2 đạt giá trị lớn nhất.
2 ( x − 1)2 + y + 1 =2
2) Giải phương trình:
3x − 6x − 2 y + 1 =−7
2
Bài 3 (2 điểm): Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một xe máy đi từ A đến B cách nhau 40 km với vận tốc dự định. Thực tế trên nửa
quãng đường đầu xe máy đi với vận tốc nhỏ hơn dự định 6 km/h. Trên nửa quãng đường
còn lại xe máy đi với vận tốc lớn hơn dự định 12 km/h nên xe máy đến B đúng thời gian
đã định. TÌm vận tốc dự định của xe máy.
Bài 4 (3,5 điểm): Cho đường tròn tâm O bán kính R có hai đường kính AB, CD vuông
góc với nhau. Lấy điểm M bất kì thuộc đoạn OA ( M ≠ O, A ) . Tia DM cắt đường tròn
( O ) tại N.
1) Chứng minh rằng bốn điểm O, M, N,C cùng thuộc một đường tròn.
= DO.DC
2) Chứng minh rằng DM.DN = 2R . 2
3) Đường tròn tâm M bán kính MC cắt AC, CB lần lượt tại E, F. Chứng minh ba
điểm E, M, F thẳng thàng và tổng CE + CF không đổi khi M di động trên OA.
OM OP
4) Nối B với N cắt OC tại P. Tìm vị trí của điểm M để + đạt giá trị nhỏ
AM CP
nhất.
Bài 5 (0,5 điểm): Cho a, b, c là các số thực dương thỏa mãn điều kiện a + b + c =3. TÌm giá
ab + 3c + 2a 2 + 2b 2
trị nhỏ nhất của biểu thức A = .
3 + ab
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
45
Website:tailieumontoan.com
2x + 2 x x − 1 x 2 + x
Bài 1 (2 điểm): Cho biểu thức: A= + − ( x > 0; x ≠ 1) .
x x− x x x +x
1) Rút gọn biểu thức A.
7
3) Tìm giá trị của x để nhận giá trị nguyên.
A
1) Điều kiện: x > 0, x ≠ 1
2x + 2 x x − 1 x x + 1
A= + −
x x− x x+ x
2x + 2
= +
(
x −1 x + x +1
−
)( ) ( )(
x +1 x − x +1)
x x x −1 ( ) x ( x + 1)
2x + 2 x + x + 1 x − x + 1
= + −
x x x
2x + 2 x + 2
=
x
2x + 2 x + 2
Vậy A = với x > 0, x ≠ 1 .
x
( )
2
2) Ta có: x =
6 − 2 5 =5 − 1 (thỏa mãn ĐK) ⇒ x= 5 −1 = 5 −1
A
( ) ( )
2 6 − 2 5 + 2 5 − 1 + 2 12 − 2 5
=
5 −1 5 −1
=
5 + 1)
(12 − 2 5 )(= 2 + 10 5 5 5 + 1
=
( 5 − 1)( 5 + 1) 4 2
7 7 x
3) Ta có =
A 2x + 2 + 2 x
Vì 2x + 2 + 2 x =2 ( x + 1) + 2 x > 2 ⋅ 2 x + 2 x =6 x ( x > 0, x ≠ 1)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
46
Website:tailieumontoan.com
7 x 7
⇒0< <
2x + 2 + 2 x 6
7 7
Mà ∈ ⇒ =1 ⇒ 7 x = 2x + 2 + 2 x
A A
x =2 x = 4
⇔ 2x-5 x + 2 = 0 ⇔ ⇔ (thỏa mãn ĐKXĐ)
x=1 x = 1
2 4
1
Vậy x ∈ 4;
4
Bài 2 (2 điểm):
a) Chứng minh phươn trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi giá trị của m.
b) Gọi x1 , x 2 là hai nghiệm của phương trình (1). Tìm m để biểu thức
B=x12 − 4x1x 2 + x 2 2 đạt giá trị lớn nhất.
2 ( x − 1)2 + y + 1 =2
2) Giải phương trình:
3x − 6x − 2 y + 1 =−7
2
( )
a) Ta có ∆ = − ( 3m + 1) − 4 ⋅1 ⋅ 2m 2 + m − 1 = m 2 + 2m + 5 = ( m + 1) + 4 > 0 với ∀m
2 2
Vậy phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi giá trị của m.
x1 + x 2 = 3m + 1
Theo định lí Vi-et, ta có:
x1x 2= 2m + m − 1
2
⇒ B =−3m 2 + 7 ≤ 7.
Dấu '' = '' xảy ra ⇔ m =
0.
=
Vậy Bmax 7=
khi m 0.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
47
Website:tailieumontoan.com
Đặt a =x 2 − 2x;b = y + 1 ( b ≥ 0 ) .
2a + b =0 b =−2a b = 2
Hệ phương trình trở thành ⇔ ⇔ (thỏa mãn)
3a − 2b =−7 7a =−7 a = −1
x − 2x = −1 x 2 − 2x+1 = ( x − 1) =
x = 1
2 2
0 0
⇒ ⇔ ⇔ ⇔ (thỏa mãn ĐK)
y + 1 =2 y + 1 = 4
y = 3 y = 3
Bài 3 (2 điểm): Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một xe máy đi từ A đến B cách nhau 40 km với vận tốc dự định. Thực tế trên nửa
quãng đường đầu xe máy đi với vận tốc nhỏ hơn dự định 6 km/h. Trên nửa quãng đường
còn lại xe máy đi với vận tốc lớn hơn dự định 12 km/h nên xe máy đến B đúng thời gian
đã định. TÌm vận tốc dự định của xe máy.
40
Khi đó thời gian xe máy dự định đi hết quãng đường AB là ( h ).
x
20
Thời gian thực tế xe máy đi nửa quãng đường đầu là ( h ).
x −6
20
Thời gian thực tế xe máy đi nửa quãng đường còn lại là (h).
x + 12
Vì xe máy đến B đúng thời gian đã định, ta có phương trình:
20 20 40
+ = .
x − 6 x + 12 x
x ( x + 12 ) x ( x − 6) 2x ( x + 12 )( x − 6 )
⇔ + =
x ( x + 12 )( x − 6 ) x ( x + 12 )( x − 6 ) x ( x + 12 )( x − 6 )
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
48
Website:tailieumontoan.com
Bài 4 (3,5 điểm): Cho đường tròn tâm O bán kính R có hai đường kính AB, CD vuông
góc với nhau. Lấy điểm M bất kì thuộc đoạn OA ( M ≠ O, A ) . Tia DM cắt đường tròn
( O ) tại N.
1) Chứng minh rằng bốn điểm O, M, N,C cùng thuộc một đường tròn.
= DO.DC
2) Chứng minh rằng DM.DN = 2R . 2
3) Đường tròn tâm M bán kính MC cắt AC, CB lần lượt tại E, F. Chứng minh ba
điểm E, M, F thẳng thàng và tổng CE + CF không đổi khi M di động trên OA.
OM OP
4) Nối B với N cắt OC tại P. Tìm vị trí của điểm M để + đạt giá trị nhỏ
AM CP
nhất.
N
P
A M B
O
1) Chứng minh rằng bốn điểm O, M, N,C cùng thuộc một đường tròn.
= CND
Ta có: CNM = 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O) )
chung ; DOM
Xét ∆DOM và ∆DNC có: MDC
= DNC
= 90o
⇒ ∆DOM ∽ ∆DNC (g – g)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
49
Website:tailieumontoan.com
DO DM
⇒ = (cạnh tương ứng tỉ lệ)
DN DC
Xét (O) có AB và CD là hai đường kính vuông góc tại O (giả thiết)
⇒ AE =
BF.
Do đó: CE + CF = CA + AE + CB − BF = 2CA.
OM OP
4) Tìm vị trí của điểm M để + đạt giá trị nhỏ nhất.
AM CP
DO OM DO.NC
Ta có ∆DOM ∽ ∆DNC(g.g) ⇒ = ⇒ OM =
DN NC DN
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
50
Website:tailieumontoan.com
chung, DAM
Có ∆AMD ∽ ∆NAD(g.g) vì: ADN
= DNA
= 45o
AM AD AD.A N
⇒ = ⇒ AM =
AN DN DN
OM DO.NC R.NC NC
=
Do đó = = (1)
AM AD.AN R 2.A N 2AN
OP OB OB.NA
Tương tự ta có ∆OBP ∽ ∆NBA (g – g) ⇒ = ⇒ OP =
NA NB NB
CP CB NC.CB
Có ∆CPB ∽ ∆NCB (g – g) ⇒ = ⇒ CP =
NC NB NB
OP OB.NA NA
Do =
đó = (2)
CP NC.CB 2NC
OM OP NC NA 1
=
Từ (1) và (2) ta có: . = .
AM CP 2 A N 2NC 2
Mặt khác, theo bất đẳng thức AM – GM, ta có:
OM OP OM OP
+ ≥2 ⋅ =2
AM CP AM CP
OM OP
+ đạt giá trị nhỏ nhất bằng 2 khi
AM CP
OM OP 1 OA 2 +1 2 2
= = ⇒ = ⇒ AM = OA = R.
AM CP 2 AM 2 2 +1 2 +1
OM OP 2
Vậy để + đạt GTNN thì điểm M thuộc OA thỏa mãn AM = R.
AM CP 2 +1
Bài 5 (0,5 điểm): Cho a, b, c là các số thực dương thỏa mãn điều kiện a + b + c =3. TÌm giá
ab + 3c + 2a 2 + 2b 2
trị nhỏ nhất của biểu thức A = .
3 + ab
Ta có:
ab + 3c = ab + c(a + b + c) = c 2 + c ( a + b ) + ab ≥ c 2 + 2c ab + ab = c + ab ( )
2
2 ( a 2 + b 2 ) ≥ a 2 + b 2 + 2ab= (a + b) = ab ( v× : a + b > 0 ) .
2
c + ab + a + b 3 + ab
Do đó A ≥ = = 1.
3 + ab 3 + ab
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
51
Website:tailieumontoan.com
Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi với a = b.
Đề số 8
1 1 x +1 x + x
=
Câu 1: Cho hai biểu thức: A + =
và B − , ( x > 0, x ≠ 1)
x +1 x −1 x −1 x −1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
52
Website:tailieumontoan.com
Hai trường A và B có 420 học sinh thi đỗ vào lớp 10, đạt tỷ lệ là 84%. Riêng trường A
đạt tỷ lệ thi đỗ là 80%. Riêng trường B đạt tỷ lệ thi đỗ là 90%. Tính số học sinh dự thi của
mỗi trường.
Câu 3:
x + y = 8
1) Giải hệ phương trình sau:
x + y + x + 1 =
10
2) Cho phương trình: x − 5x + m − 2 =
2
0 (1)
a) Tìm m để phương trình (1) có một nghiệm là 2, tìm nghiệm còn lại (nếu có).
b) Tìm m để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 thoả mãn
1 1
2 + =
3.
x x
1 2
Câu 4: Cho nửa đường tròn (O;R) đường kính AB. Từ A và B kẻ hai tiếp tuyến Ax, By với
nửa đường tròn (O;R). Qua điểm M bất kỳ thuộc nửa đường tròn này kẻ tiếp tuyến thứ ba
cắt các tiếp tuyến Ax, By lần lượt ở E và F. Nối AM cắt OE tại P, nối MB cắt OF tại Q. Hạ
MH vuông góc với AB tại H.
1 1 x +1 x + x
=
Câu 1: Cho hai biểu thức: A + =
và B − , ( x > 0, x ≠ 1)
x +1 x −1 x −1 x −1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
53
Website:tailieumontoan.com
1 x +1
3) Đặt M = B:A, tìm x để − ≥ 1.
M 8
1) Điều kiện: x > 0, x ≠ 1
1 1 x −1 + x +1 2 x
= + = =
( )( )
A
x +1 x −1 x +1 . x −1 x −1
2 x
Vậy A = x ≥ 0; x ≠ 1
x −1
( )
2
Ta có x = 4 − 2 3 (tm) ⇒ x= 4−2 3 = 3 −1 = 3 − 1(do 3 − 1 > 0) thay vào A
ta có: A =
2 ( 3 −1 ) =
2 ( 3 −1 ) = −6+2 3
.
4 − 2 3 −1 3− 2 3 3
6+2 3
Vậy A = − khi x= 4 − 2 3
3
x +1 x + x
=
2) B − , ( x > 0, x ≠ 1)
x −1 x −1
( )
2
x +1 x+ x
−
( x −1 )( x +1 ) x −1
x + 2 x +1− x − x
=
x −1
x +1 1
= =
x −1 x −1
1
=
Vậy B ( x > 0; x ≠ 1)
x −1
=
3) M
B
=
x +1 x −1
. =
( x +1 )
A x −1 2 x 2 x
1 x +1 2 x x + 1 16 x − x − 2 x − 1 − x + 14 x − 1
− =
= − =
M 8 x +1 8 8 x +1 8 x +1 ( ) ( )
Ta có:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
54
Website:tailieumontoan.com
1 x +1 − x + 14 x − 1
− ≥1⇔ −1 ≥ 0
M 8 8 x +1 ( )
− x + 14 x − 1 − 8 x − 8
⇔ ≥ 0 ⇔ −x + 6 x − 9 ≥ 0
8 ( x +1)
( )
2
⇔ x −6 x +9≤ 0 ⇔ x − 3 ≤ 0 ⇔ x − 3 = 0 ⇔ x = 9 (tm)
Câu 2: Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình hoặc phương trình:
Hai trường A và B có 420 học sinh thi đỗ vào lớp 10, đạt tỷ lệ là 84%. Riêng trường A
đạt tỷ lệ thi đỗ là 80%. Riêng trường B đạt tỷ lệ thi đỗ là 90%. Tính số học sinh dự thi của
mỗi trường.
Gọi số học sinh trường A là x (học sinh) ( x ∈,0 < x < 420 ).
Vì hai trường có 420 học sinh nên số học sinh trường B là : 420 − x ( học sinh)
Trường A có tỉ lệ học sinh đỗ vào 10 là 80% nên số học sinh đỗ vào 10 của trường A là:
4
80%x = x (học sinh).
5
Trường B có tỉ lệ học sinh đỗ vào 10 là 90% nên số học sinh đỗ vào 10 của trường B là:
9
90%(420 −=
x) (420 − x) (học sinh)
10
4 9 1
Suy ra tổng số học sinh đỗ vào 10 của cả hai trường là: x + (420 − x) = 378 − x (học
5 10 10
sinh)
Mà số tỉ lệ học sinh đỗ vào 10 của cả hai trường là 84% nên ta có phương trình:
1
378 − x
10 .100% = 84% .
420
1 1764
⇔ 378 − x=
10 5
1 126
⇔ x= ⇔ x= 252
10 5
Kết hợp điều kiện ta có số học sinh dự thi của trường A là 252 ( học sinh)
Câu 3:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
55
Website:tailieumontoan.com
x + y = 8
1) Giải hệ phương trình sau:
x + y + x + 1 =
10
a) Tìm m để phương trình (1) có một nghiệm là 2, tìm nghiệm còn lại (nếu có).
b) Tìm m để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 thoả mãn
1 1
2 + =
3.
x x
1 2
1) Điều kiện: x ≥ −1
= x + y 8 = x + y 8 = x + y 8
(I) ⇔ ⇔
x + y + =
x + 1 10 8 + =x + 1 10 =x +1 2
x + y =
8 x=
+y 8 =
x 3
⇔ ⇔ ⇔
x + 1=
= 2 x 3= y 5
Kết hợp điều kiện vậy hệ phương trình có nghiệm duy nhất (x; y) = (3;5)
2a) Thay x = 2 vào (1) ta có: 2 − 5.2 + m − 2 = 0 ⇔ m = 8
2
x = 2
Thay m = 8 vào (1) ta có (1) ⇔ x 2 − 5x + 6 = 0 ⇔ (x − 2)(x − 3) = 0 ⇔
x = 3
Vậy với m = 8 thì (1) có một nghiệm x = 2 và nghiệm còn lại là x = 3
2b) Ta có: ∆= 52 − 4(m − 2)= 33 − 4m
Phương trình có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2
33
⇔ ∆ > 0 ⇔ 33 − 4m > 0 ⇔ m < (2)
4
x1 + x 2 =5
Hệ thức Vi - ét ta có:
x1.x=
2 m−2
Phương trình có 2 nghiệm dương phân biệt khi và chỉ khi:
1 1 x1 > 0; x 2 > 0
(3)
Xé thệ thức: 2 + =
3⇔
x x 2
1 2( x1 + x 2 ) =
3 x1x 2 (4)
x1 + x 2 > 0 5 > 0
(3) ⇔ ⇔ ⇔ m > 2 (5)
1 2
x .x > 0 m − 2 > 0
33
Từ (2) và (5) ta có điều kiện: 2 < m <
4
(4) ⇔ 4(5 + 2 x1x 2 ) =
9x1x 2
⇔ 4(5 + 2 m − 2)= 9(m − 2) ⇔ 9(m − 2) − 8 m − 2 − 20= 0
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
56
Website:tailieumontoan.com
1 r 1
4) Gọi r là bán kính đường tròn nội tiếp ∆EOF . Chứng minh rằng < <
3 R 2
y
F
x
MT
•
E • Q
K O1
P I
G
A • • B
H O
1) Chứng minh 5 điểm M, P, H, O, Q cùng nằm trên một đường tròn.
⇒ EA =
EM (tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau)
Lại có OA = OM = R
⇒ OE là đườn trung trực của AM (tính chất điểm cách đều hai đầu đoạn thẳng).
⇒ OE ⊥ AM tại P và P là trung điểm của AM.
=
⇒ OPM 90o
Ta có F là giao của 2 tiếp tuyến tại B, M của (O) (giả thiết)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
57
Website:tailieumontoan.com
⇒ FB =
FM (tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau)
Lại có OB = OM = R
⇒ OF là đườn trung trực của BM (tính chất điểm cách đều hai đầu đoạn thẳng).
⇒ OF ⊥ BM tại Q và Q là trung điểm của BM.
=
⇒ OQM 90o
Do đó MHO
= OPM
= OQM
= 90o hoặc các điểm H, P, Q cùng nhìn cạnh OM dưới một
góc vuông.
Ta có: E là giao của 2 tiếp tuyến tại A, M của (O) và F là giao của 2 tiếp tuyến tại B, M
của (O) (giả thiết), nên theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau sẽ có:
⇒ AOE
OE là tia phân giác của AOM = AOM
= MOE
2
⇒ BOF
OE là tia phân giác của BOM = BOM
= MOF
2
+ BOM
Lại có: AOM = 180o (hai góc kề bù)
+ BOM
AOM
⇒ EOF = MOE + MOF = = 90o
2
Lại có OM ⊥ EF tại M (tính chất tiế tuyến)
⇒ Xét ∆EOF vuông tại O, đường cao OM sẽ có: OM 2 = EM.FM (hệ thức lượng)
=
Mà OM = R (bán kính đường tròn (O)) =
; EM EA ; FM FB (cmt)
⇒ EA.FB =
R 2 (đpcm)
3) Chứng minh rằng MK = KH.
Do đó MH / /EA / /FB (vì cùng vuông góc với AB) hoặc MK / /FB ; KH / /EA (vì K
∈ MH )
Xét ∆FEB có MK / /FB ⇒ ∆MEK ∽ ∆FEB (định lý tam giác đồng dạng)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
58
Website:tailieumontoan.com
EK MK
⇒ = (cạnh tương ứng tỉ lệ) (1)
EB FB
Xét ∆EBA có KH / /EA ⇒ ∆KBH ∽ ∆EBA (định lý tam giác đồng dạng)
BK KH
⇒ = (cạnh tương ứng tỉ lệ) (2)
EB EA
MK EA EK
Từ (1) và (2), ta có: . =
KH FB BK
Lại có MK / /FB , áp dụng định lý Ta-let trong ∆FEB và kết hợp với
= =
EM EA ; FM FB
EK EM EA
⇒ = =
BK FM FB
MK
Do đó: =
1 ⇒ MK =
KH (đpcm).
KH
1 r 1
4) Chứng minh rằng < <
3 R 2
Gọi O1 là tâm đường tròn nội tiếp tam giác EOF .
Gọi T,G, I lần lượt là hình chiếu của I lên FE, EO,OF .
1 1 1
Ta có S IEF = r.EF ; S IEO = r.EO và S IOF = r.OF
2 2 2
1
⇒ S∆OEF = S∆IEF + S∆IEO + S∆IOF = r.(EF + OE + OF)
2
1 1 r EF
=
Mặt khác S∆OEF = OM.EF R.EF ⇒ =
2 2 R OE + OF + EF
EF 1 r 1
⇒ 2EF < OE + OF + EF ⇒ < ⇒ <
OE + OF + EF 2 R 2
Ta có
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
59
Website:tailieumontoan.com
(OE − OF) 2 ≥ 0
⇔ OE 2 + OF2 ≥ 2OE.OF
⇔ 2(OE 2 + OF2 ) ≥ (OE + OF) 2
⇔ 2EF2 ≥ (OE + OF) 2
⇒ 4EF2 > (OE + OF) 2
⇔ 2EF > OE + OF
⇔ 3EF > OE + OF + EF
EF 1 r 1
⇔ > ⇒ >
OE + OF + EF 3 R 3
1 r 1
Vậy < < (đpcm)
3 R 2
2 2 2
a b c 3
Câu 5: Cho các số thực dương a, b, c. Chứng minh rằng: + + ≥
a+b b+c c+a 4
2 2
a a 1 a a 1 3a
Ta có: + + ≥ 33 =
b + c 2(b + c) 4 b + c 2(b + c) 4 2(b + c)
2
a a 1
⇒ ≥ −
b+c b+c 4
2 2
b b 1 c c 1
Tương tự ta có ≥ − và ≥ −
a+c a+c 4 a+b a+b 4
Cộng vế với vế của 3 bất đẳng thức trên ta có:
2 2 2
a b c a b c 3
+ + ≥ + + −
b+c a+c a+b b+c a+c a+b 4
a b c 3
Ta cần chứng minh + + ≥ .
b+c a+c a+b 2
Đây là bất đẳng thức Nesbit quen thuộc. Nhận xét:
a b c 1 1 1
+ + = (a + b + c) + + −3
b+c a+c a+b a+b b+c a+c
BĐT
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
60
Website:tailieumontoan.com
1 1 1 3
⇔ (a + b + c) + + −3≥
a+b b+c c+a 2
1 1 1 9
⇔ (a + b + c) + + ≥
a+b b+c c+a 2
1 1 1
⇔ [ (a + b) + (b + c) + (c + a)] + + ≥ 9(*)
a + b b + c c + a
Ta có bất đẳng thức (*) luôn đúng. Vì
(a + b) + (b + c) + (c + a) ≥ 3 3 (a + b)(b + c)(c + a)
1 1 1 1 1 1
+ + ≥ 33
a+b b+c c+a a+b b+c c+a
Nhân vế với vế của 2 bất đẳng thức trên ta thu được (*)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
61
Website:tailieumontoan.com
x x +3 x +2 x +2
Bài I. Cho biểu thức: P =1 − : + + , x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9.
1+ x x − 2 3 − x x − 5 x + 6
1) Rút gọn biểu thức P .
2) Tìm tất cả các giá trị của x nguyên để biểu thức P < 0 .
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P .
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một ô tô đi quãng đường AB với vận tốc 50 km/h, rồi đi tiếp quãng đường BC với
vận tốc 45 km/h. Biết tổng chiều dài quãng đường AB và BC là 199 km và thời gian ô tô
đi quãng đường AB ít hơn thời gian ô tô đi quãng đường BC là 12 phút. Tính thời gian
Ô tô đi trên quãng đường AB và quãng đường BC .
Bài III. Cho phương trình: x − ( m − 2 ) x − m + 3m − 4 =0 (Tham số m ).
2 2
1) Chứng minh phương trình trên có hai nghiệm trái dấu với mọi giá trị của m .
2) Gọi hai nghiệm của phương trình là x1 , x 2 .
Tìm giá trị của m để: x1 ( x1 − 2 ) + x 2 ( x 2 − 2 ) =
7.
Bài IV. Từ điểm A nằm ngoài đường tròn ( O;R ) , kẻ hai tiếp tuyến AB và AC tới đường
tròn ( O;R ) . ( B;C là hai tiếp điểm). Đường thẳng d tùy ý đi qua điểm A cắt đường tròn
( O ) tại hai điểm phân biệt P và Q sao cho tia AP nằm giữa hai tia AB và AC . Đường
thẳng đi qua O và song song với d cắt đường thẳng AC tại điểm N . Gọi M là trung điểm
của đoạn thẳng PQ .
1) Chứng minh các điểm A, B, M,O,C cùng nằm trên một đường tròn.
2) Chứng minh tam giác AON đồng dạng với tam giác MCO .
3) Giải =
sử OA 3=
10cm, R 5cm và OM = 3cm. Đặt = α,
AON tính
sin α,cos α, tan α và cot α .
MA
4) Chứng minh là đại lượng không đổi khi đường thẳng d quay quanh
MB + MC
điểm A .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
62
Website:tailieumontoan.com
1) Rút gọn biểu thức P .
2) Tìm tất cả các giá trị của x nguyên để biểu thức P < 0 .
1) Điều kiện: x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9
x x +3 x +2 x +2
P=
1 − : + +
1+ x x − 2 3 − x x − 5 x + 6
1+ x − x x + 3 . 3 − x
:
(
+
)(
x +2 . x −2
−
) ( x +2
)( )
1+ x
x − 2 . 3− x ( )(
x − 2 . 3− x ) (
x − 2 . 3− x
)( ) ( )( )
1 9−x x−4 x +2
= : + −
1+ x x − 2 . 3 − x
( )(
x − 2 . 3− x ) ( )(
x − 2 . 3− x
) ( )( )
=
1
:
9−x+x−4− x −2 1
.
( x − 2 ) .( 3 − x )
1+ x (
x − 2 . 3− x)(
1+ x ) 3− x
x −2
=
1+ x
x −2
Vậy P = với x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9 .
1+ x
x −2
2) Ta có: P < 0 ⇔
1+ x
⇔ ( )( )
x − 2 . 1+ x < 0
x −2 3
3) Ta có: P = = 1− .
1+ x 1+ x
3
Do x ≥ 0 ⇒ x ≥ 0 ⇒ x +1 ≥ 1 ⇒ ≤ 3 ⇒ P ≥ 1 − 3 =−2
x +1
Dấu “=” xảy ra ⇔ x =
0 (thỏa mãn ĐK).
Vậy giá trị nhỏ nhất của P = −2 , đạt được khi x = 0 .
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một ô tô đi quãng đường AB với vận tốc 50 km/h, rồi đi tiếp quãng đường BC với
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
63
Website:tailieumontoan.com
vận tốc 45 km/h. Biết tổng chiều dài quãng đường AB và BC là 199 km và thời gian ô tô
đi quãng đường AB ít hơn thời gian ô tô đi quãng đường BC là 12 phút. Tính thời gian
1
Đổi: 12 phút = = 0,2 (giờ)
5
Gọi thời gian ô tô đi trên quãng đường AB là x (giờ)
Đk: x > 0
Vì tổng chiều dài quãng đường AB và BC là 199 km, nên ta có phương trình:
BC là 2, 2 (giờ).
1) Chứng minh phương trình trên có hai nghiệm trái dấu với mọi giá trị của m .
a=
1; b =
−(m − 2) =−
2 m;c=
−m 2 + 3m − 4
2 3 9 7 3 7
2
a.c =− m + 3m − 4 =− m − 2. .m + + =− m − + < 0, ∀m
2
2 4 4 2 4
Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm trái dấu với mọi giá trị của m (đpcm).
x1 + x 2 = m − 2
2) Ta có x1 , x 2 là hai nghiệm của phương trình (1), thỏa mãn Vi-ét
x1.x1 =
−m 2 + 3m − 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
64
Website:tailieumontoan.com
m =1
3m 2 − 12m + 16 =⇔
7 3m 2 − 12m + 9 =⇔
0 m = 3
Vậy m = 1 hoặc m = 3 thỏa mãn bài toán.
Bài IV. Từ điểm A nằm ngoài đường tròn ( O;R ) , kẻ hai tiếp tuyến AB và AC tới đường
tròn ( O;R ) . ( B;C là hai tiếp điểm). Đường thẳng d tùy ý đi qua điểm A cắt đường tròn
( O ) tại hai điểm phân biệt P và Q sao cho tia AP nằm giữa hai tia AB và AC . Đường
thẳng đi qua O và song song với d cắt đường thẳng AC tại điểm N . Gọi M là trung điểm
1) Chứng minh các điểm A, B, M,O,C cùng nằm trên một đường tròn.
2) Chứng minh tam giác AON đồng dạng với tam giác MCO .
3) Giải =
sử OA 3=
10cm, R 5cm và OM = 3cm. Đặt = α,
AON tính
N
d
O
A
P
M
Q
G
B
F
1) Chứng minh các điểm A, B, M,O,C cùng nằm trên một đường tròn.
= OCA
⇒ OBA = 900 (tính chất tiếp tuyến).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
65
Website:tailieumontoan.com
⇒ OM ⊥ PQ hay OM ⊥ AM
= OCA
⇒ OBA = OMA
= 900
=
⇒ OMC
NAO (1)
+ MAC
Ta có ON / /MA (giả thiết) ⇒ ANO = 180o (hai góc trong cùng phía).
= ANO
Do đó: MOC (2)
=
3) Giải sử OA 3= = α , tính sin α, cos α, tan α
10cm, R 5cm và OM = 3cm . Đặt AON
và cot α .
OM 3 1
= =
Trong tam giác vuông OMA ta có: cos AOM =
OA 3 10 10
1
=
Từ tính chất của 2 góc phụ nhau ta có: sin α cos
= AOM
10
2
1 3 < AOC
< 900 )
⇒ sin α= 1 − cos α=
2
1− = =
(do α AON
10 10
sin α 3 1
⇒ tan
= α = := 3
cos α 10 10
1 1
⇒ cot
= α =
tan α 3
MA
4) Chứng minh là đại lượng không đổi khi đường thẳng d quay quanh điểm
MB + MC
A.
Kẻ CM cắt (O; R) tại F. CO cắt (O; R) tại G.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
66
Website:tailieumontoan.com
Ta có: A, C, M, B cùng thuộc 1 đường tròn (cmt) ⇒ Tứ giác ACMB nội tiếp
CAB +
⇒ CMB =
1800 (t/c)
Mà
CMB + CAB =
BMF =1800 ⇒ BMF
BFC =
Ta có: ABC (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp cùng chắn cung
hay
BC của (O; R) )= MFB
ABC (do M ∈ CF) (3)
BMF (cmt);
CAB =
Xét ∆ABC và ∆MFB có: MFB =
ABC (cmt)
⇒
ACB =
ABC (t/c) (5)
Từ (3),(4),(5) ⇒ =
MBF MFB ⇒ ∆MBF cân tạ M
⇒ MB = MF ⇒ MB + MC = MF + MC = CF (6)
Ta có:
CFG = 900 (góc nội tiếp chắn nửa (O; R)) ∆CFG vuông tại F
=
⇒ CF CG.sin
=
FCG 2R.sin
FCG (8)
Do A, M, O, C cùng thuộc 1 đường tròn (cmt)
⇒
MCO (hai góc nội tiếp cùng chắn cung
OAM = MO của đường tròn ngoại tiếp tứ giác
AMOC) hay =
OAM FCG (do M ∈ CF; O ∈ CG) (9)
MA AO.sin
OAM AO
Từ (6),(7),(8),(9) ⇒ = =
MB + MC 2R.sin
OAM 2R
AO MA
Do A, O cố định và R không đổi nên không đổi ⇒ không đổi (đpcm).
2R MB + MC
PHÒNG GD&ĐT QUẬN LONG BIÊN ĐỀ THI KHỎA SÁT CHẤT LƯỢNG
NĂM HỌC 2017 – 2018 MÔN: TOÁN 9
Đề số 10 Ngày 4/5/2018
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
67
Website:tailieumontoan.com
a −9 3 2 a −5 a −3
Bài I. Cho hai biểu thức P = =
và Q + + ,a ≥ 0,a ≠ 9.
a −3 a −3 a +3 a −9
1) Khi a = 81, tính giá trị biểu thức P.
2) Rút gọn biểu thức Q.
3) Với a > 9, tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A = P.Q.
Bài II: Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai đội công nhân làm chung một công việc và dự định 12 ngày thì hoàn thành
xong. Nhưng khi làm chung được 8 ngày, thì đội I được điều động đi làm việc khác. Đội II
tiếp tục làm nốt phần việc còn lại. Khi làm một mình, do cải tiến cách làm, năng suất của
đội II tăng gấp đôi, nên đội II đã hoàn thành xong phần việc còn lại trong 3,5 ngày. Hỏi
với năng suất ban đầu, nếu mỗi đội làm một mình thì sau thời gian bao lâu sẽ hoàn thành
công việc trên?.
Bài III.
1 1
x − 2 y −1 =
+ 2
1) Giải hệ phương trình:
2 − 3 = 1
x − 2 y − 1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): y = ( 2m + 1) x − 2m (x là ẩn, m là
tham số).
a) Khi m = 1. Xác định tọa độ giao điểm của (d) và (P).
b) Tìm m để (d) và (P) cắt nhau tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) ;B ( x 2 ; y 2 ) sao cho
biểu thức T = x12 + x 2 2 − x1x 2 đạt giá trị nhỏ nhất.
Bài IV. Từ một điểm A nằm ngoài đường tròn (O;R) vẽ tiếp tuyến AB, AC với đường
tròn (B, C là tiếp điểm). Trên cung nhỏ BC lấy một điểm M bất kỳ, vẽ MI vuông góc với
AB, MK vuông góc với AC ( I ∈ AB, K ∈ AC ) .
1) Chứng minh: Tứgiác AIMK nội tiếp đường tròn.
2) Vẽ MP vuông gócvới BC ( P ∈ BC ) . Chứng minh: MPK
= MBC.
4) Xác định vị trí của điểm M trên cung nhỏ BC để tích MI.MK.MP đạt giá trị lớn nhất.
Bài V. Cho ba số x, y, z không âm và x 2 + y 2 + z 2 ≤ 3y.
1 4 8
Tìm giá trị nhỏ nhất của P = + + .
( x + 1) ( y + 2) ( z + 3)
2 2 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
68
Website:tailieumontoan.com
1) Khi a = 81, tính giá trị biểu thức P.
3) Với a > 9, tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A = P.Q.
a −9
1) Ta có: =
P = a +3
a −3
3 2 a −5 a −3
=
Q + + (a ≥ 0,a ≠ 9).
a −3 a +3 a −9
3.( a + 3) 2( a − 3) a −5 a −3
= + +
( a − 3)( a + 3) ( a + 3)( a − 3) ( a + 3)( a − 3)
3 a +9+ 2 a −6+a −5 a −3
=
( a − 3)( a + 3)
a
=
( a − 3)( a + 3)
a
Vậy Q = với a ≥ 0,a ≠ 9
( a − 3)( a + 3)
3) Ta có:
a a 9 9
A = P.Q= .( a + 3)= = a +3+ = a −3+ +6.
( a − 3)( a + 3) a −3 a −3 a −3
9 9 9
a −3+ ≥ 2 ( a − 3). ⇔ a −3+ ≥6
a −3 a −3 a −3
9
⇔ a −3+ +6≥ 6+6
a −3
⇔ P ≥ 12
9
Dấu “=” xảy ra khi a − 3 = ⇒ ( a − 3) 2 = 9 ⇒ a − 3 = 3 ⇔ a = 36 (Thỏa mãn).
a −3
Vậy Pmin = 12 khi a = 36.
Bài II: Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
69
Website:tailieumontoan.com
Hai đội công nhân làm chung một công việc và dự định 12 ngày thì hoàn thành
xong. Nhưng khi làm chung được 8 ngày, thì đội I được điều động đi làm việc khác. Đội
II tiếp tục làm nốt phần việc còn lại. Khi làm một mình, do cải tiến cách làm, năng suất
của đội II tăng gấp đôi, nên đội II đã hoàn thành xong phần việc còn lại trong 3,5 ngày.
Hỏi với năng suất ban đầu, nếu mỗi đội làm một mình thì sau thời gian bao lâu sẽ hoàn
Gọi thời gian đội thứ nhất làm một mình xong công việc là x (ngày)
Gọi thời gian đội thứ hai làm một mình xong công việc là y (ngày) (x, y > 12)
1 1
Trong 1 ngày: Đội thứ nhất làm được (công việc); đội thứ hai làm được (công việc);
x y
1 1 1 1
và cả hai đội làm được (công việc) nên ta có phương trình: + = (1)
12 x y 12
1 2
Cả hai đội cùng làm trong 8 ngày được: 8. = ( công việc); trong 3,5 ngày đội hai làm
12 3
2 7 2 7
xong phần việc còn lại được 3,5. = ( công việc). Ta có phương trình: + =1 (2)
y y 3 y
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
1 1 1 1 1 1
= + = + 1 1 1 1
x = 28
x y 12 x y 12 = − =
⇔ ⇔ x 12 21 28 ⇔ (thỏa mãn)
= 2 7 7 1 y = 21
+
3 y
1 =
y 3 y = 21
Vậy thời gian đội thứ nhất làm một mình xong công việc là 28 (ngày); thời gian đội thứ
Bài III.
1 1
x − 2 + y −1 =
2
1) Giải hệ phương trình:
2 − 3 = 1
x − 2 y − 1
tham số).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
70
Website:tailieumontoan.com
b) Tìm m để (d) và (P) cắt nhau tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) ;B ( x 2 ; y 2 ) sao cho
1) Điều kiện: x ≠ 2; y ≠ 1
1 1
Đặt A = ; B= với A ≠ 0; B ≠ 0 . Ta có hệ:
x−2 y −1
7
A = (tm)
=A + B 2 3A=+ 3B 6 =
5A 7 5
⇔ ⇔ ⇔
2A −= 3B 1 2A −=3B 1 A +
= B 2 B = 3 (tm)
5
1 7 19
x − 2 = 5 x =
7 (thỏa mãn).
⇔ ⇔
1 =3 y = 8
y − 1 5 3
19 8
Vậy hệ có nghiệm duy nhất là: (x; y) = ; .
7 3
2) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P) là:
x 2 = ( 2m + 1) x − 2m ⇔ x 2 − ( 2m + 1) x + 2m = 0 (1)
x = 2
x 2 − 3x + 2 = 0 ⇔ (x − 1)(x − 2) = 0 ⇒
x = 1
Với x = 1 thay vào phương trình của (P) ta có y = 12 ⇔ y =
1
( 2m − 1)
2
=
∆ (2m + 1) − 8m
= 4m 2 − 4m +
=
2
1
Để (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) ;B ( x 2 ; y 2 ) thì phương trình (1) có hai
1
nghiệm phân biệt x1 ; x 2 ⇔ ∆ > 0 ⇔ ( 2m − 1) > 0 ⇔ m ≠
2
2
Ta có: T = x12 + x 2 2 − x1x 2 = (x1 + x 2 ) 2 − 3x1x 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
71
Website:tailieumontoan.com
1 x1 + x 2 = 2m + 1
Với m ≠ , theo hệ thức vi-ét ta có
2 x1x 2 = 2m
Thay vào T ta có:
2
T = x12 + x 2 2 − x1x 2 = (x1 + x 2 ) 2 − 3x1x 2 = (2m + 1) − 3.2m = 4m 2 − 2m + 1
2
1 3 3 1
T= 2m − + ≥ ∀m ≠
2 4 4 2
3 1 1
T= ⇔ 2m − = 0 ⇔ m = (tm)
4 2 4
3 1
Vậy Tmin = khi m = .
4 4
Bài IV. Từ một điểm A nằm ngoài đường tròn (O;R) vẽ tiếp tuyến AB, AC với đường
tròn (B, C là tiếp điểm). Trên cung nhỏ BC lấy một điểm M bất kỳ, vẽ MI vuông góc với
4) Xác định vị trí của điểm M trên cung nhỏ BC để tích MI.MK.MP đạt giá trị lớn
nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
72
Website:tailieumontoan.com
=
Ta có MI ⊥ AB tại I (giả thiết) ⇒ MIA 90o
=
MK ⊥ AC tại K (giả thiết) ⇒ MKA 90o
; MKA
Xét tứ giác AIMK có MIA + MKA
là hai góc đối nhau và MIA = 180o
=
Ta có MP ⊥ BC tại P (giả thiết) ⇒ CPM 90o
=
MK ⊥ AC tại K (giả thiết) ⇒ CKM 90o
; CKM
Xét tứ giác CPMK có CPM là hai góc đối nhau và CPM
+ CKM
= 180o
=
Ta có MP ⊥ BC tại P (giả thiết) ⇒ BPM 90o
=
MI ⊥ AB tại I (giả thiết) ⇒ BIM 90o
; BIM
Xét tứ giác BIMP có BPM là hai góc đối nhau và BPM
+ BIM
= 180o
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
73
Website:tailieumontoan.com
= KPM
PIM (theo (3) và (4))
= PKM
IPM (theo (5), (6) và (7))
⇒ ∆IMP ∽ ∆PMK (g – g)
IM PM
⇒ = (tính chất)
PM MK
⇒ IM.MK =
PM 2 (đpcm)
4) Xác định vị trí của điểm M trên cung nhỏ BC để tích MI.MK.MP đạt giá trị lớn nhất.
Có MI.MK.MP = MP .
3
Để tích MI.MK.MP đạt giá trị lớn nhất khi và chỉ khi MP lớn nhất.
Do đó MPmax ⇔ MP =
MH
Bài V. Cho ba số x, y, z không âm và x 2 + y 2 + z 2 ≤ 3y. Tìm giá trị nhỏ nhất của
1 4 8
P= + + .
( x + 1) ( y + 2) ( z + 3)
2 2 2
(x 2 + 1) + (y 2 + 4) + (z 2 + 1) ≥ 2x + 4y + 2z ⇔ 3y + 6 ≥ 2x + 4y + 2z (do x 2 + y 2 + z 2 ≤ 3y.)
⇔ 6 ≥ 2x + y + 2z
1 1 8
Với a, b là các số dương ta chứng minh được + 2≥
a 2
b (a + b) 2
Dấu “ = ” xảy ra khi a = b.
1 1 8 8 8
Áp dung BĐT trên ta có: P = + + ≥ +
( x + 1) ( z + 3) ( z + 3)
2 2 2 2 2
y y 1
+ 1 x +1+ +
2 2 2
64.4 256
P≥ ≥ =
1
(6 + 10) 2
2
(2x + y + 2z + 10)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
74
Website:tailieumontoan.com
x 1 x x 1
Bài 1 (2,0 điểm). Cho các biểu thức A và B , với
x 1 x 1 x 1
x 0 ; x 1.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
75
Website:tailieumontoan.com
Trong giờ thể dục, hai bạn An và Bình cùng chạy bền trên một quãng đường dài 2km
và xuất phát tại cùng một thời điểm. Biết bạn An chạy bền với vận tốc trung bình lớn hơn
vận tốc trung bình của bạn Bình là 2km/giờ và về đích sớm hơn Bình 5 phút. Tính thời
gian chạy hết quãng đường của mỗi bạn biết rằng vận tốc của mỗi bạn không đổi trên cả
quãng đường.
Bài III (2,0 điểm).
2x
y 1
x 1
1) Giải hệ phương trình:
1
2y 4
x 1
2) Cho phương trình bậc hai x 2 2(m 1)x m 2 2m 3 0 , m là tham số.
a) Chứng minh rằng phương trình đã cho luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m .
b) Gọi x 1 , x 2 là hai nghiệm của phương trình. Tìm các giá trị của m để
x1 4 x 2 .
Bài IV (3,5 điểm). Cho đường tròn (O ) đường kính BC . Một điểm A thuộc đường tròn
sao cho AB AC . Tiếp tuyến tại A của (O ) cắt đường thẳng BC tại D . Gọi E là điểm
đối xứng với A qua BC , AE cắt BC tại M . Kẻ đường cao AH của tam giác ABE ,
AH cắt BC tại F .
a) Chứng minh rằng tứ giác AFEC là hình thoi.
b) Chứng minh DC .DB DM .DO.
c) Gọi I là trung điểm của AH , kéo dài BI cắt (O ) tại điểm thứ hai là K . Chứng
minh tứ giác AIMK là tứ giác nội tiếp.
d) Đường thẳng AK cắt đường thẳng BD tại N . Chứng minh N là trung điểm của
MD.
Bài V (0,5 điểm). Cho a, b, c là các số thực không âm thỏa mãn a b c 1 . Tìm giá trị
lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức P ac bc 2018ab.
x 1 x x 1
Bài 1 (2,0 điểm). Cho các biểu thức A và B , với
x 1 x 1 x 1
x 0 ; x 1.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
76
Website:tailieumontoan.com
3) Tìm tất cả các số thực x để A B .
x 1
1) Ta có A 2 2 x 1 2 x 2 x 3 x 9 (TMĐK).
x 1
Vậy với x 9 thì A 2 .
2) Xét tích:
x 1 x x 1
A.B .
x 1 x 1 x 1
x 1 x x 1 x 1
. .
x 1 x 1 x 1 x 1
x x 1
x 1 x 1
x x 1
x 1
x 1 x 1
x 1
x 1 x 1
x 1
x 1
1
3) Ta có:
x 1 x x 1
AB
x 1 x 1 x 1
x 1 x x 1
0
x 1 x 1 x 1
2
x 1 x x 1 x 1
0
x 1
x 2 x 1x x x 1
0
x 1
4 x
0
x 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
77
Website:tailieumontoan.com
x 1 hoặc x 0 (TMĐK).
Bài II (2,0 điểm). Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Trong giờ thể dục, hai bạn An và Bình cùng chạy bền trên một quãng đường dài 2km
và xuất phát tại cùng một thời điểm. Biết bạn An chạy bền với vận tốc trung bình lớn hơn
vận tốc trung bình của bạn Bình là 2km/giờ và về đích sớm hơn Bình 5 phút. Tính thời
gian chạy hết quãng đường của mỗi bạn biết rằng vận tốc của mỗi bạn không đổi trên cả
quãng đường.
1
Đổi: 5 phút = (giờ).
12
Gọi thời gian chạy hết quãng đường của An là x (giờ), thời gian chạy hết quãng đường
của Bình là y (giờ).
1
Vì An và Bình xuất phát cùng một thời điểm và An về đích sớm hơn Bình (giờ) nên ta
12
có phương trình:
1
y x (1).
12
2 2
Vận tốc trung bình của An là (km/h), vận tốc trung bình của Bình là (km/h). Vì An
x y
chạy bền với vận tốc trung bình lớn hơn vận tốc trung bình của bạn Bình là 2km/giờ nên ta
có phương trình:
2 2
2 (2)
x y
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
78
Website:tailieumontoan.com
y x 1
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình: 2 2 12
x y 2
1 y x 1 y 1 x 1
y x 12 12 y x
12 12
y x xy 1 1 1 12x 2 x 1 0
xy x 12 x 12
12
y 1 (TM ĐK )
3
1 1
x (TM ĐK ) hoac x (loai )
4 3
1
Vậy thời gian chạy hết quãng đường của An là (giờ), thời gian chạy hết quãng đường
4
1
của Bình là (giờ).
3
Cách 2: Gọi ẩn là vận tốc, rồi suy ra thời gian cần tìm.
Gọi vận tốc trung bình của An là x (km/h), vận tốc trung bình của Bình là x 2 (km/h).
2
Thời gian chạy hết quãng đường của An là (giờ), thời gian chạy hết quãng đường của
x
2
Bình là (giờ).
x 2
1
Vì An và Bình xuất phát cùng một thời điểm và An về đích sớm hơn Bình (giờ) nên ta
12
có phương trình:
2 2 1
x 2 x 12
2x 2(x 2) 1
x (x 2) 12
x x 2 48
x 2 2x 48 0
x 8 (TMĐK) hoặc x 6 (loại)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
79
Website:tailieumontoan.com
2 1
Vậy thời gian chạy hết quãng đường của An là (giờ), thời gian chạy hết quãng
8 4
2 1
đường của Bình là (giờ).
8 2 3
Bài III (2,0 điểm).
2x
y 1
x 1
1) Giải hệ phương trình:
1
2y 4
x 1
a) Chứng minh rằng phương trình đã cho luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m .
b) Gọi x 1 , x 2 là hai nghiệm của phương trình. Tìm các giá trị của m để
x1 4 x 2 .
2x
2(x 1) 2
2
y 1
y 1
y 3
x 1
x 1
x 1
1
1
1 2y 4
2y 4 2y 4
x 1
x 1
x 1
1
a 2a b 3
Đặt x 1 , ta có HPT:
a 2b 2 4
b y ,b0
b3
b3
2a b 3 a
a
2 2
2a 4 b 2
8
4b 2
b 5 0
(b 1)(4b 5) 0
b3
a
2
b 1 (TM Đ K ) a 2
b 1
4
b (loai )
5
1
1
2 x
x 1 2 (TMĐK).
y 1
y 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
80
Website:tailieumontoan.com
1
Vậy hệ đã cho có nghiệm duy nhất x , y ,1 .
2
Vậy phương trình đã cho luôn có hai nghiệm phân biệt x 1 , x 2 với mọi m (đpcm)
2b) Phương trình: x 2 2(m 1)x m 2 2m 3 0 có hai nghiệm phân biệt là:
x m 1 2 m 1 và x m 1 2 m 3
Ta có: x 1 4 x2
m 3 4 m 1
m 1 m 1
m 1
m 1( m 1 1) 0
m 1
m 1 0
m 1 1
m 1
m 1
m0
m 1 hoac m 0
Bài IV (3,5 điểm). Cho đường tròn (O ) đường kính BC . Một điểm A thuộc đường tròn
sao cho AB AC . Tiếp tuyến tại A của (O ) cắt đường thẳng BC tại D . Gọi E là điểm
đối xứng với A qua BC , AE cắt BC tại M . Kẻ đường cao AH của tam giác ABE ,
AH cắt BC tại F .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
81
Website:tailieumontoan.com
a) Chứng minh rằng tứ giác AFEC là hình thoi.
c) Gọi I là trung điểm của AH , kéo dài BI cắt (O ) tại điểm thứ hai là K . Chứng
d) Đường thẳng AK cắt đường thẳng BD tại N . Chứng minh N là trung điểm của
MD.
B
F O M C N D
a) Ta có BC là đường kính của (O ) (gt) và E là điểm đối xứng với A qua BC (giả thiết)
nên E (O ) .
90o , BEC
BAC 90o (là các góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O ) )
BA AC (1)
BE EC (2)
Ta có BC AE tại M là trung điểm của AE (tính chất đối xứng).
ABE có hai đường cao AH , BM và hai đường cao này cắt nhau tại F .
F là trực tâm của ABE . (3)
EF AB (4)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
82
Website:tailieumontoan.com
Từ (5) và (7) tứ giác AFEC là hình bình hành (dấu hiệu nhận biết).
Mà FC AE (vì BC AE ).
DBA
DAC
(góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung, và góc nội tiếp cùng chắn AC
của (O ) )
chung
ADC
DAC ∽ DBA (g-g).
DA DB
DB.DC DA2 (9)
DC DA
Từ (8) và (9), ta có: DB.DC DM .DO (đpcm).
c) Xét đường tròn (O ) có KAE KBE (hai góc nội tiếp cùng chắn KE ).
(10)
Từ (10) và (11), ta có: KAE KIM hoặc KAM KIM
tứ giác AIMK có hai đỉnh kề A và I cùng nhìn cạnh KM dưới một góc không đổi.
tứ giác AIMK là tứ giác nội tiếp (đpcm)
AH
d) Xét AHB vuông tại H có: tan ABH (tỉ số lượng giác góc nhọn).
BH
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
83
Website:tailieumontoan.com
IH
Xét IHB vuông tại H có: tan IBH (tỉ số lượng giác góc nhọn).
BH
Xét đường tròn (O ) , ta có:
DAM
ABH (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn một cung).
KAM
IBH của (O)).
(hai góc nội tiếp cùng chắn KE
AH tan KAM
tan DAM IH
; .
BH BH
tan DAM AH
2 (vì AH = 2IH do I là trung điểm của AH) (12)
tan KAM IH
MD
Xét AMD vuông tại M có: tan DAM (tỉ số lượng giác góc nhọn).
AM
NM
Xét NAM vuông tại M có: tan NAM (tỉ số lượng giác góc nhọn),
AM
KAM
NAM .
tan DAM MD
tan DAM MD
hoặc (13)
tan NAM ND
tan KAM ND
MD MD
Từ (12) và (13), ta có: 2 hoặc ND (với N thuộc đoạn MD ).
ND 2
N là trung điểm của MD.
Bài V (0,5 điểm). Cho a, b, c là các số thực không âm thỏa mãn a b c 1 . Tìm giá trị
lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức P ac bc 2018ab.
* Tìm GTLN:
(a b c)2 1
Ta có P ac bc 2018ab c(a b) 2018ab c(a b) .
(1) theo B ĐT cosi (2) 4 4
Dấu “=” xảy ra Dấu “=” ở (1), (2) đồng thời xảy ra và thỏa mãn điều kiện bài cho
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
84
Website:tailieumontoan.com
a0
a.b 0 b c
1
c a b 2
b 0
a b c 1
1
a c
2
a0 b 0
1
Vậy Pmax = 1 hoặc
4
b c a c 1
2 2
* Tìm GTNN:
(a b)2
Ta có a b 2 ab (BĐT Cosi) ab (3)
4
(a b)2 (a b)2
P ac bc 2018ab c(a b) 2018 2018 .
theo B ĐT cosi (3) 4 (4) 4
a b c 1 a b 1 (5)
c0
c0
a b 1
a b
a b c 1
2
c 0
1009
Vậy Pmin =
2 a b 1
2
Đề số 12
x +2 x +1 2 x 2+5 x
Bài 1 (2 điểm): Cho hai biểu thức P = ;Q= + + với
x −2 x −2 x +2 4−x
x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
1) Tính giá trị của biểu thức P khi x = 100.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
85
Website:tailieumontoan.com
2) Rút gọn Q.
3) Xét biểu thức A = P.Q , với giá trị nào của x thì A < 1.
Bài 2 (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai đội xe chở cát để san lấp một khu đất. Nếu hai đội cùng làm thì trong 18 ngày
xong công việc. Nếu đội I làm trong 6 ngày, sau đó đội II làm tiếp trong 8 ngày nữa thì
được 40% công việc. Hỏi mỗi đội làm một mình trong bao lâu xong công việc.
Bài 3 (2 điểm):
1 3
x −1 − y − 4 =
−2
1) Giải hệ phương trình:
2 + 1 = 3
x − 1 y −4
2) Cho Parabol (P) : y = x và đường thẳng (d) :=
y mx + 2 .
2
x +2 x +1 2 x 2+5 x
Bài 1 (2 điểm): Cho hai biểu thức P = ;Q= + + với
x −2 x −2 x +2 4−x
x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
1) Tính giá trị của biểu thức P khi x = 100.
2) Rút gọn Q.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
86
Website:tailieumontoan.com
3) Xét biểu thức A = P.Q , với giá trị nào của x thì A < 1.
100 + 2 10 + 2 3
=
1) Với x = 100 (thỏa mãn ĐK), thay vào P ta được: P = = .
100 − 2 10 − 2 2
2) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
x +1 2 x 2+5 x
Q= + +
x −2 x +2 4−x
x +1 2 x 2+5 x
= + −
x −2 x +2 x−4
=
( x +2 )( )
x +1 + 2 x ( )
x −2 −2−5 x
( x −2 )( x +2 )
3x − 6 x 3 x
=
(
x −2 )(
x +2 ) x +2
3 x
Vậy Q = với x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
x +2
x +2 3 x 3 x
3) Ta có:= =
A P.Q . = với x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
x −2 x +2 x −2
3 x 3 x 2 x +2
A <1⇔ <1⇔ −1 < 0 ⇔ < 0 (*)
x −2 x −2 x −2
Vì x ≥ 0 ⇒ 2 x + 2 > 0 , do đó:
Bài 2 (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai đội xe chở cát để san lấp một khu đất. Nếu hai đội cùng làm thì trong 18 ngày
xong công việc. Nếu đội I làm trong 6 ngày, sau đó đội II làm tiếp trong 8 ngày nữa thì
được 40% công việc. Hỏi mỗi đội làm một mình trong bao lâu xong công việc.
Gọi thời gian đội I làm một mình xong công việc là x (ngày), thời gian đội II làm một
mình xong công việc là y (ngày). Điều kiện: x > 18 ; y > 18.
1 1
Trong 1 ngày, đội I làm được (công việc) và đội II làm được (công việc). Cả hai đội
x y
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
87
Website:tailieumontoan.com
1
cùng làm thì 18 ngày xong công việc, nên trong 1 ngày cả hai đội làm được (công
18
1 1 1
việc). Ta có phương trình: + = (1)
x y 18
Nếu đội I làm trong 6 ngày, sau đó đội II làm tiếp trong 8 ngày nữa thì được 40% công
6 8 2
việc, nên ta có phương trình: + = (2)
x y 5
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
1 1 1 6 6 1 1 1 1
=
+
x y 18 =
+ =+ 1 1 1
x y 3 x y 18 = − x = 45
⇔ ⇔ ⇔ x 18 y ⇔ (Thỏa mãn)
6= 8 2 6= 8 2 2 1 y = 30 y = 30
+ + =
x y 5 x y 5 y 15
Vậy đội I làm một mình xong công việc trong 45 ngày, đội II làm một mình xong công
việc trong 30 ngày.
Bài 3 (2 điểm):
1 3
x −1 − y − 4 =
−2
1) Giải hệ phương trình:
2 + 1 = 3
x − 1 y −4
b) Tìm các giá trị của m để (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt có hoành độ x1 ; x 2
sao cho x1 − 2x 2 =
5.
1) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ 1 ; y ≥ 0 ; y ≠ 16.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
88
Website:tailieumontoan.com
1 3 2 6 1 3
x −1 − = − 2 x −1 − =− 4 x −1 − =
−2
y − 4 y − 4 y − 4
⇔ ⇔
2 + 1 = 3 2 + 1 = 3 −5 = −1
x − 1 y −4 x − 1 y −4 y − 4
1 −7
− 2
3 1
x −1 − y − 4 = = 7 − 7 x = 5
⇔ ⇔ x − 1 5 ⇔
y −4= y −4= y = 9
5 5
7 x = 2 x = 4
⇔ ⇔ 49
y = 9 y = 81
4
Vậy hệ có nghiệm ( x ; y ) = ; 81
49
2) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P) là: x 2 − mx − 2 =0 (1)
a) Với m = 1, phương trình (1) trở thành: x2 − x − 2 =0
x + 1 =0 x =−1 y =1
⇔ ( x + 1)( x − 2 ) =0 ⇔ ⇔ ⇒
x=−2 0 = x 2 = y 4
Vậy với m = 1 thì (d) cắt (P) tại hai điểm là ( −1 ; 1) và ( 2 ; 4 )
x1 + x 2 =m
Hệ thức Vi – ét của phương trình (1):
x1.x 2 = −2
Ta có: x1 − 2x 2 =5 ⇔ x1 =5 + 2x 2 thay vào hệ thức Vi – ét, ta được:
m−5
3x= m−5 x 2 =
⇔
2
3
( 5 + 2x 2 ) .x 2 =
−2
( 5 + 2x 2 ) .x 2 =
−2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
89
Website:tailieumontoan.com
m−5 m−5
⇒ 5 + 2. . =−2 ⇔ ( 5 + 2m )( m − 5 ) =−18
3 3
⇔ 2m 2 − 5m − 7 = 0 ⇔ (m + 1)(2m − 7) = 0
m = −1
m + 1 = 0
⇔ ⇒ 7
2m − 7 = 0 m =
2
7
Vậy với m =
−1 ; m =thỏa mãn yêu cầu bài toán.
2
Bài 4 (3, 5 điểm): Cho đường tròn (O ; R) . Dây cung CD cố định. Gọi M là điểm chính
giữa của cung nhỏ CD. Đường kính MN của (O) cắt dây CD tại I. Lấy điểm E bất kì trên
cung nhỏ CN (E khác C và N); ME cắt CD tại K. Các đường thẳng NE và CD cắt nhau tại
P.
.
3) Gọi Q là giao điểm của NK và MP. Chứng minh IK là phân giác của EIQ
4) Từ C vẽ đường thẳng vuông góc với EN cắt đường thẳng DE tại H. Chứng minh
khi E di động trên cung lớn CD (E khác C, N, D) thì H luôn chạy trên một đường cố định.
M
Q •
•
P• C I D
• • • •
K
H• •
E
•O
•
N
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
90
Website:tailieumontoan.com
⇒ MN ⊥ CD tại I.
= 90o (K ∈ CD).
⇒ KIN
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa (O))
Ta có: KEN
; KEN
Xét tứ giác IKEN có KIN là hai góc đối và KIN
+ KEN
= 90o + 90o = 180o
chung
EMI
(hai góc nội tiếp cùng chắn KI của đường tròn ngoại tiếp tứ giác IKEN )
= KNM
MEI
⇒ ∆EIM ∽ ∆NKM (g – g)
EI EM
⇒ = (tính chất)
NK NM
⇒ EI.MN = NK.ME (đpcm).
.
3) Chứng minh IK là phân giác của EIQ
; KIM
Xét tứ giác KQMI có KQM là hai góc đối và KQM
+ KIM
= 90o + 90o = 180o
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
91
Website:tailieumontoan.com
Ta có tứ giác IKEN nội tiếp (cmt)
= KNE
(hai góc nội tiếp cùng chắn KE ) (2)
⇒ KIE
= KNE
Xét (O) có: KMQ (hai góc nội tiếp cùng chắn EQ ) (3)
=
Từ (1), (2), (3) ⇒ KIE
KIQ
4) Chứng minh khi E di động trên cung lớn CD (E khác C, N, D) thì H luôn chạy trên
một đường cố định.
M
•
C I D
• • • •
K
H •
• E
•O
•
D′
• •
H′ N
Ta có dây CD cố định và M là điểm chính giữa của cung nhỏ CD nên M và đường kính
MN cũng cố định.
Gọi D′ là trung điểm của cung nhỏ CN , thì D′ cũng là điểm cố định. Từ C kẻ đường
thẳng vuông góc với D′N và cắt DD′ tại H′ thì H′ cũng là điểm cố định.
=
⇒ CH / /ME ⇒ CHD (hai góc sole trong)
MED
⇒ CH′ / /MD′ ⇒ CH
′D =
MD′D
MD 1
=
Mà MED =′D MOD không đổi (góc nội tiếp và góc ở tâm cùng chắn MD của
2
(O))
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
92
Website:tailieumontoan.com
= CH
1
⇒ CHD ′D = MOD không đổi.
2
⇒ Điểm H và H′ luôn nhìn dây CD cố định dưới một góc không đổi khi E di động trên
cung lớn CD.
(a + b)
2
(a + b + c)
2
a = b 1
a= b=
4
⇔ a + b= c ⇔
a + b + c = 1
1 c =
2
1 1
Vậy PMin = 16 ⇔ a = b = ;c= .
4 2
TRUNG TÂM BỒI DƯỠNG VĂN HÓA A-STAR ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
93
Website:tailieumontoan.com
Đề số 13 Năm học 2017-2018
x x −1 x + 2 10 − 5 x
Bài 1. Cho các biểu thức A = và B = + − với x ≥ 0, x ≠ 4
1+ x x − 2 3− x x −5 x + 6
, x ≠ 9.
1) Rút gọn B.
1
2) Tìm x để A ≤ .
2
A
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = .
B
Bài 2. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Hai trường A và B có tổng cộng 94 học sinh tham gia kỳ thi học sinh giỏi thành phố
Hà Nội. Biết rằng 25% học sinh trường A và 20% học sinh trường B đạt giải nhất. Tổng
số học sinh đạt giải nhất của hai trường là 21 học sinh. Tính số học sinh của mỗi trường
tham gia kỳ thi đó?
Bài 3.
1 3
x +1 + 2 y −1 = 2
1) Giải hệ phương trình sau:
2 − 4 = 3
x + 1 1 − 2 y
2) Cho phương trình x − ( m − 1) x − 1 − m =0.
2 2
a) Chứng minh rằng phương trình đã cho luôn có hai nghiệm trái dấu.
b) Gọi x1 , x2 là hai nghiệm của phương trình trên. Tìm m biết x1 + x2 =
2 2.
Bài 4. Cho đường tròn ( O; R ) và điểm A nằm ngoài đường tròn. Từ A kẻ hai tiếp tuyến
AE và AF tới đường tròn ( E ; F là các tiếp điểm). Dựng cát tuyến ABC cắt đường tròn
tại hai điểm B và C ( AB < AC , BC không là đường kính của ( O )). Gọi I là trung điểm
của BC , K là trung điểm của EF . Gọi giao điểm của FI với ( O ) là D.
a) Chứng minh AE = AB. AC.
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
94
Website:tailieumontoan.com
HƯỚNG DẪN
x x −1 x + 2 10 − 5 x
Bài 1. Cho các biểu thức A = và B = + − với x ≥ 0, x ≠ 4
1+ x x − 2 3− x x −5 x + 6
, x ≠ 9.
1) Rút gọn B.
1
2) Tìm x để A ≤ .
2
A
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = .
B
x −1 x + 2 10 − 5 x
1) B = + − ĐK: x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9.
x − 2 3− x x −5 x + 6
=
( x −1 )( x −3 − ) ( x +2 )( )
x − 2 − 10 + 5 x
( x −2 )( x −3 )
x − 4 x + 3 − x + 4 − 10 + 5 x
=
( x −2 )( x −3 )
x −3
=
( x −2 )( x −3 )
1
=
x −2
1
2) Ta có A = , ĐK: x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9.
x −2
1 x 1 2 x − x −1 x −1
A≤ ⇔ ≤ ⇔ ≤0⇔ ≤0
2 1+ x 2 2 1+ x 2+2 x ( )
Mà 2 + 2 x > 0 ∀x ≥ 0 ⇒ x −1 ≤ 0 ⇔ x ≤ 1
Kết hợp với ĐK ta được 0 ≤ x ≤ 1
1
Vậy: với 0 ≤ x ≤ 1 thì A ≤ .
2
=
3) P
A
=
x
:
1
=
x ( x −2
=
) ( x +1 )( )
x −3 +3
B 1+ x x −2 x +1 x +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
95
Website:tailieumontoan.com
3 3
= x −3+ = x +1+ −4
x +1 x +1
3
Áp dụng BĐT Cosi cho hai số dương x +1 ; , ta có:
x +1
x +1+
3
x +1
≥2 ( x +1 . ) 3
x +1
=2 3 .
⇒ P ≥ 2 3−4
Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi
3
( )
2
x=
+1 ⇔ x +=
1 3
x +1
⇔
= x +1 (
3 Do x + 1 > 0 )
⇒ x = 4 − 2 3 ( tm )
=
Vậy Pmin 2 3 − 4 đạt được khi x= 4 − 2 3.
Bài 2.Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Hai trường A và B có tổng cộng 94 học sinh tham gia kỳ thi học sinh giỏi thành phố
Hà Nội. Biết rằng 25% học sinh trường A và 20% học sinh trường B đạt giải nhất. Tổng
số học sinh đạt giải nhất của hai trường là 21 học sinh. Tính số học sinh của mỗi trường
Gọi số học sinh của trường A và trường B tham gia kỳ thi học sinh giỏi lần lượt là x và y
Vì có tổng 94 học sinh tham gia kỳ thi học sinh giỏi nên ta có phương trình:
x+ y =
94 (1)
1
25% học sinh trường A là 25%.x = x (học sinh)
4
1
20% học sinh trường B là 20% y = y (học sinh)
5
1 1
Ta có phương trình x + y = 21 ⇔ 5 x + 4 y = 420 (2)
4 5
Từ (1) và (2) ta có hệ
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
96
Website:tailieumontoan.com
=
x + y 94 =5 x + 5 y 470 y = 50 ( tm )
⇔ ⇔
5=x + 4 y 420 5=x + 4 y 420 x = 44 ( tm )
Vậy số học sinh trường A và B tham gia thi học sinh giỏi lần lượt là 44 học sinh và 50 học
sinh.
Bài 3.
1 3
x +1 + 2 y −1 =2
1) Giải hệ phương trình sau:
2 − 4 = 3
x + 1 1 − 2 y
a) Chứng minh rằng phương trình đã cho luôn có hai nghiệm trái dấu.
b) Gọi x1 , x2 là hai nghiệm của phương trình trên. Tìm m biết x1 + x2 =
2 2.
x > −1
1) Điều kiện 1
y ≠ 2
1 3 2 6 2
x + 1 + 2=
y −1
2 + = 4 2= 1
x +1 2 y −1 y −1
Hệ ⇔ ⇔
2 − = 4
3 2 4
+ = 3 2 + = 4
3
x + 1 1 − 2 y x + 1 2 y − 1 x + 1 2 y − 1
2 y − 1 =2 3
y = ( tm )
⇔ 2 4 ⇔ 2 .
x +1 + 2 = 3
x = 3 ( tm )
( x; y ) của hệ là 3;
3
Vậy nghiệm
2
2)
a) Phương trình: x − ( m − 1) x − 1 − m =0.
2 2
a = 1 ; b = (m 1) ; c = 1 m2
Ta có ac =− m 2 − 1 < 0 ∀m
Phương trình luôn có hai nghiệm trái dấu với mọi m .
x1 + x2 = m − 1
b) Áp dụng định lý Vi-et ta được
x1 x2 =
−m2 − 1
Ta có x1 + x2 = 8 ⇔ ( x1 + x2 ) − 2 x1 x2 + 2 x1 x2 =
2 2 ⇔ x12 + x22 + 2 x1 x2 = 8 (*)
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
97
Website:tailieumontoan.com
( m − 1) − 2 ( − m 2 − 1) + 2 − m 2 − 1 =
2
8
⇔ m 2 − 2m + 1 + 2m 2 + 2 + 2m 2 + 2 =
8
⇔ 3m 2 − 2m − 5 =0
⇔ ( 3m − 5 )( m + 1) =
0
5
m=
⇒ 3
m = −1
5
Vậy m ∈ −1;
3
Bài 4. Cho đường tròn ( O; R ) và điểm A nằm ngoài đường tròn. Từ A kẻ hai tiếp tuyến
AE và AF tới đường tròn ( E ; F là các tiếp điểm). Dựng cát tuyến ABC cắt đường tròn
tại hai điểm B và C ( AB < AC , BC không là đường kính của ( O )). Gọi I là trung điểm
của BC , K là trung điểm của EF . Gọi giao điểm của FI với ( O ) là D.
K
A O
B
J
I
C
F
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
98
Website:tailieumontoan.com
b) Ta có AE , AF lần lượt là hai tiếp tuyến tại E và F của (O) (giả thiết)
⇒ AEO
= 90o ; AFO
= 90o (Tính chất tiếp tuyến).
Xét ( O ) có I là trung điểm của BC nên OI ⊥ BC tại I (tính chất đường kính – dây cung)
⇒
AIO =
90o
; AIO
Xét tứ giác AEOI có hai góc đối AEO + AIO
mà AEO = 90o + 90o = 180o
c) Xét ( O ) có: E
1
DF = EO )
F (góc nội tiếp và góc ở tâm cùng chắn EF
2
Ta có AE và AF là hai tiếp tuyến cắt nhau của (O).
(Tính chất tiếp tuyến cắt nhau).
⇒ AO là phân giác của EOF
= 1
⇒ AOF EOF
2
= EDF
Do đó: AOF
Ta có ⇒ =90o
AIO =90o ⇒ JIO
; JIO
Xét tứ giác OKJI có hai góc đối OKJ mà OKJ
+ JIO
= 90o + 90o = 180o
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
99
Website:tailieumontoan.com
⇒ tứ giác OKJI nội tiếp (dhnb)
⇒= =
AJ . AI AK . AO AE 2 (hệ thức lượng trong đường tròn (OKJI)).
Xét ∆AEO vuông tại E, đường cao EK có: AK . AO = AE (hệ thức lượng)
2
y x
Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi x = y
ab ab 1 ab ab
Áp dụng ta được: = ≤ +
a + b + 2c a + c + b + c 4 a + c b + c
bc 1 bc bc ca 1 ca ca
Tương tự ta có: ≤ + ; ≤ +
b + c + 2a 4 b + a c + a c + a + 2b 4 c + b a + b
1 ab ab bc bc ca ca
⇒ VT (*) ≤ + + + + +
4 a+c b+c b+a c+a c+b a+b
1 ab + bc ab + ac ac + bc 1
= + + =
( a + b + c ) ⇒ dpcm.
4 a+c b+c a+b 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
100
Website:tailieumontoan.com
THCS ARCHIMEDES ACADEMY ĐỀ KIỂM TRA TOÁN 9
NGÀY 23 – 3 – 2019
Đề số 14 Năm học 2018 – 2019
Thời gian: 120 phút.
x x +3 x +2 x +2
Bài 1 (2 điểm): Cho hai biểu thức A = 1 − và B = − +
x +1 x −2 x −3 x −5 x +6
với x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
a) Rút gọn B.
b) Tìm x để B > 0.
A
c) Cho P = . Tìm x để=
2P 2 x − 9.
B
Bài 2 (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài lớn hơn chiều rộng 6m. Bình phương độ dài
đường chéo gấp 5 lần chu vi hình chữ nhật. Xác định chiều dài và chiều rộng của mảnh
đất hình chữ nhật.
Bài 3 (2 điểm):
x +1 + 2 y + 2 =3
1) Giải hệ phương trình: 1 3
x +1 − y + 2 = −2
2) Cho phương trình: x − 2x + m − 3 =
2
0
a) Tìm m để phương trình có hai nghiệm dương phân biệt.
b) Tìm m để phương trình có hai nghiệm phân biệt thỏa mãn: x12 + 12 = 2x 2 − x1x 2 .
Bài 4 (3,5 điểm): Cho tam giác nhọn ABC nội tiếp (O;R). H là trực tâm của tam giác ABC.
Từ B đường thẳng song song với HC, từ C kẻ đường thẳng song song với HB, hai đường
thẳng này cắt nhau tại D. Chứng minh:
1) Tứ giác ABDC nội tiếp và AD là đường kính của (O;R).
= CAO
2) BAH .
3) a) Gọi E là giao điểm của BC và HD, G là giao điểm của AE và OH. Chứng minh G
là trọng tâm của tam giác ABC.
= 60o . Tính diện tích hình quạt tròn COD (ứng với cung nhỏ CD).
b) Cho ABC
4) Nếu OH song song với BC thì tan B.tan C = 3 với B, C là hai góc của ∆ABC.
Câu 5 (0,5 điểm): Cho a, b, c là các số dương thỏa mãn a + b + c =
3 . Chứng minh rằng:
3 3 3
1 1 1
4 + + + 5 ( a 2 + b 2 + c 2 ) ≥ 27
a b c
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
101
Website:tailieumontoan.com
x x +3 x +2 x +2
Bài 1: Cho hai biểu thức A = 1 − và B = − + với
x +1 x −2 x −3 x −5 x +6
x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
a) Rút gọn B.
b) Tìm x để B > 0.
A
c) Cho P = . Tìm x để=
2P 2 x − 9.
B
a) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
x +3 x +2 x +2
B= − +
x −2 x −3 x −5 x +6
=
( x +3 )( x −3 − ) ( x +2 )( )
x −2 + x +2
( x −3 )( x −2 )
x −9− x + 4+ x + 2
=
( x −3 )( x −2 )
x −3
=
( x −3 )( x −2 )
1
=
x −2
1
Vậy B = với x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
x −2
1
b) Ta có: B > 0 ⇔ > 0 ⇒ x − 2 > 0 ⇔ x > 4.
x −2
Kết hợp điều kiện, ta có: x > 4 ; x ≠ 9 thì B > 0.
A x 1 x −2
c) Ta có: P =
=
1 − : = với x ≥ 0 ; x ≠ 4 ; x ≠ 9.
B x +1 x −2 x +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
102
Website:tailieumontoan.com
x −2
2. = 2 x −9
x +1
2 ( ) (2
x − 2= x −9 )( )
x +1
⇔ 2 x − 4 = 2x − 7 x − 9
⇔ 2x − 9 x − 5 =0
⇔ ( )(
x − 5 2 x +1 = )
0 (*)
Một mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài lớn hơn chiều rộng 6m. Bình phương độ
dài đường chéo gấp 5 lần chu vi hình chữ nhật. Xác định chiều dài và chiều rộng của
mảnh đất hình chữ nhật.
Gọi chiều dài mảnh đất hình chữ nhật là x (m) (x > 6).
Vì chiều dài lớn hơn chiều rộng 6m, nên chiều rộng mảnh đất hình chữ nhật là: x − 6 (m).
Vì bình phương độ dài đường chéo gấp 5 lần chu vi hình chữ nhật, nên ta có phương
trình:
x 2 + (x − 6)=
2
5.2 [ x + (x − 6) ]
⇔ 2x 2 − 12x + 36 = 20x − 60
⇔ 2x 2 − 32x + 96 =
0
⇔ x 2 − 16x + 48 =
0
⇔ ( x − 12 )( x − 4 ) =
0
x −=
12 0 =
x 12 (thoa man)
⇔ ⇔
=x−4 0 = x 4 (khong thoa man)
Vậy chiều dài mảnh đất hình chữ nhật là 12 (m) , chiều rộng mảnh đất hình chữ nhật là
6 (m).
Bài 3:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
103
Website:tailieumontoan.com
x +1 + 2 y + 2 =3
1) Giải hệ phương trình: 1 3
x +1 − y + 2 = −2
b) Tìm m để phương trình có hai nghiệm phân biệt thỏa mãn: x12 + 12 = 2x 2 − x1x 2 .
a + 2b =3 a =3 − 2b a= 3 − 2b
a= 3 − 2b
1 3 ⇔ 1 3 ⇔ b − 3 ( 3 − 2b ) ⇔
a − b =−2 3 − 2b − b =−2 b ( 3 − 2b ) = −2 b − 3 ( 3 − 2b ) =
−2b ( 3 − 2b )
a= 3 − 2b a= 3 − 2b
a= 3 − 2b
⇔ 2 ⇔ ⇔ 9
4b − 13b + 9 =0 ( b − 1)( 4b − 9 ) =
=
0 b 1=
hoac b
4
x + 1 =
1 x = 0
Với b = 1 (thỏa mãn) ⇒ a =
1 (thỏa mãn), ta có: ⇔ (thỏa mãn)
y + 2 =
1 y = −1
9 −3
Với b = (thỏa mãn) ⇒ a = (không thỏa mãn).
4 2
x = 0
Vậy hệ có nghiệm .
y = −1
2b) Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 ⇔ ∆ > 0 ⇔ m < 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
104
Website:tailieumontoan.com
x1 + x 2 =2
Hệ thức Vi-et:
x1.x=
2 m−3
Ta có x1 là nghiệm của phương trình (1), nên: x12 − 2x1 + m − 3 = 0 ⇔ x12 = 2x1 − m + 3
x1 + x 2 =2
x1.x=
2 m−3
2 x − x = m − 15 − x x
( 1 2) 1 2
x1 + x 2 =2
⇔ x1.x 2 = m−3
2 x − x =
( 1 2) −12
x1 + x 2 =2
⇔ x1.x 2 = m−3
x − x = −6
1 2
x1 = −2
⇔ x 2 = 4
x .x= m − 3
1 2
⇒ m − 3 = 4.(−2)
Vậy m = −5 thi phương trình có hai nghiệm phân biệt thỏa mãn x12 + 12 = 2x 2 − x1x 2 .
Bài 4: Cho tam giác nhọn ABC nội tiếp (O;R). H là trực tâm của tam giác ABC. Từ B
đường thẳng song song với HC, từ C kẻ đường thẳng song song với HB, hai đường thẳng
này cắt nhau tại D. Chứng minh:
= CAO
2) BAH .
3)
a) Gọi E là giao điểm của BC và HD, G là giao điểm của AE và OH. Chứng minh G
là trọng tâm của tam giác ABC.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
105
Website:tailieumontoan.com
= 60o . Tính diện tích hình quạt tròn COD (ứng với cung nhỏ CD).
b) Cho ABC
4) Nếu OH song song với BC thì tan B.tan C = 3 với B, C là hai góc của ∆ABC.
A
•
F
•
P H
• • G •O
K B
• •
C E
•
D
Mà BD / /CH ( gt ) ; CD / /BH ( gt )
⇒ BD ⊥ AB ; AC ⊥ DC
⇒ ABD
= 90o ; ACD
= 90o (1)
ACD
Xét tứ giác có ABD; là hai góc đối và ABD
+ ACD
= 90o + 90o = 180o
= CAO
2) Chứng minh BAH .
Xét AH ⊥ BC tại K (vì H là trực tâm tam giác ABC), nên ∆AKB có:
+ ABK
= 90o ; AKB
AKB + BAH
= 180o
+ BAH
⇒ ABK = 90o (3)
+ CAO
⇒ ADC = 180o (4)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
106
Website:tailieumontoan.com
= ADC
Xét (O) có: ABK (hai góc nội tiếp cùng chắn AC
). (5)
= CAO
Từ (3), (4) và (5) BAH (đpcm).
3)
⇒ Tứ giác BHCD là hình bình hành (dấu hiệu nhận biết), mà BC và HD cắt nhau tại E.
⇒ E là trung điểm của BC (tính chất giao điểm hai đường chéo của hình bình hành).
(6)
Mà AH ⊥ BC .
⇒ OE / /AH .
⇒ ∆OEG ∽ ∆HAG (tính chất)
OE EG
⇒ = (tính chất)
AH AG
1
Xét ∆ADH , có OE là đường trung bình ⇒ OE =AH (tính chất).
2
EG 1 AG 2
⇒ =⇒ = (8)
AG 2 AE 3
Từ (7), (8) ⇒ G là trọng tâm của tam giác ABC.
b) Tính diện tích hình quạt tròn COD (ứng với cung nhỏ CD).
= ADC
Xét (O) có: ABC (hai góc nội tiếp cùng chắn AC
).
=
⇒ ∆COD đều ⇒ COD 60o .
πR 2 .60o πR 2
Squạt COD = = (đvdt)
360o 6
4) Nếu OH song song với BC thì tan B.tan C = 3 với B, C là hai góc của ∆ABC.
= AK = AK
∆ABK vuông tại K, có: tan ABK hay tan ABC
BK BK
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
107
Website:tailieumontoan.com
và ACB
Xét BHK có BH ⊥ AC và HK ⊥ CB
=
⇒ BHK (hai góc nhọn có cạnh tương ứng vuông góc).
ACB
= BK = BK
∆BHK có tan BHK ⇒ tan ACB
HK HK
= BK AK AK
Do đó: tan ABC.tan ACB = .
HK BK HK
AH AG 2
Nếu OH / /BC ⇒ HG / /KE ⇒ = = ⇒ AK =3HK
AK AE 3
Khi đó: tan ABC.tan = 3 (đpcm).
ACB
1 1 1
4 + + + 5 ( a 2 + b 2 + c 2 ) ≥ 27
a b c
Ta có a + b + c =
3 nên: 0 < a 3 < 3 ; 0 < b3 < 3 ; 0 < c3 < 3 .
3 3 3
Tổng quát:
4 4 4 4 4 4 − 2 x3
+ Áp dụng BĐT cosi ta có: 1 + ≥ 2 1. = ⇒ 1 + − 2x ≥ = − 2x >0
x x x x x x
2 4 4
⇒ ( x − 1) 1 + − 2x ≥ 0 ⇔ 5x 2 + ≥ 2x 3 + 7
x x
(Dấu “=” xảy ra ⇔ x = 1 . CHÚ Ý: Dấu “=” xảy ra không phụ thuộc vào việc dấu “=” của
BĐT cosi có xảy ra hay không mà chỉ phụ thuộc vào hiệu ( x − 1) và thỏa mãn giả thiết).
4 4 4
5a 2 + ≥ 2a 3 + 7 (1) ; 5b 2 + ≥ 2b3 + 7 (2) ; 5c 2 + ≥ 2c3 + 7 (3)
a b c
1 1 1
Cộng (1), (2) và (3) vế theo vế ta có: 4 + + + 5 ( a 2 + b 2 + c 2 ) ≥ 2 ( a 3 + b3 + c3 ) + 21
a b c
1 1 1
⇒ 4 + + + 5 ( a 2 + b 2 + c 2 ) ≥ 27
a b c
Dấu “=” xảy ra ⇔ dấu “=” ở (1), (2) và (3) đồng thời xảy ra và a + b + c =
3 3 3
3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
108
Website:tailieumontoan.com
⇔ a=b=c=1
TRƯỜNG THCS PHƯƠNG LIỆT ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC SINH LỚP 9
NĂM HỌC 2017 – 2018 MÔN: TOÁN
Ngày kiểm tra: 15/5/2018.
Đề số 15 Thời gian làm bài: 120 phút.
x +3 x + 3 5 x + 12
Bài I. Cho hai biểu thức =
A ;B= + , ( x ≥ 0; x ≠ 16 ) .
x −4 x +4 x − 16
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 9.
x
2) Chứng tỏ rằng: B = .
x −4
A
3) Tìm m để phương trình = m + 1 có nghiệm.
B
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai xe ô tô và xe máy cùng khởi hành từ A đến B cách nhau 12km. Biết vận tốc ô tô
hơn vận tốc xe máy là 24km/h và ô tô đến B trước xe máy 50 phút. Tính vận tốc của mỗi
xe.
Bài III.
3y
x − 3 + 4 y − 1 = 5
1) Giải hệ phương trình:
−2 y + 3 y − 1 = 8
x − 3
1
2) Trên cùng mặt phẳng tọa độ cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d):
2
y = ( m − 1) x + m.
a) Tìm m để đường thẳng (d) cắt (P) tại điểm có hoành độ bằng – 2 .
b) Tìm m để đường thẳng (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 thỏa
mãn: x1 < 2 < x2 .
Bài IV. Từ điểm A ở bên ngoài đường tròn (O), kẻ tiếp tuyến AB và AC với đường tròn ấy
(B, C là các tiếp điểm và B ≠ C ) . Điểm M thuộc cung nhỏ BC ( M ≠ B, M ≠ C ) . Gọi I, H, K lần
lượt là hình chiếu vuông góc của M trên CB, BA, AC. Biết MB cắt IH tại E, MC cắt IK tại F.
1) Chứng minh bốn điểm M, K, I, C cùng thuộc một đường tròn.
= MHI
2) Chứng minh MIK và MI 2 = MH .MK .
3) Chứng minh EF ⊥ MI .
4) Đường tròn ngoại tiếp ∆ MFK và đường tròn ngoại tiếp ∆ MEH cắt nhau tại điểm
thứ 2 là N. Chứng tỏ khi M di động trên cung nhỏ BC ( M ≠ B; M ≠ C ) thì đường thẳng MN
luôn đi qua một điểm cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
109
Website:tailieumontoan.com
x +3 x + 3 5 x + 12
Bài I. Cho hai biểu thức =
A =
;B + , ( x ≥ 0; x ≠ 16 ) .
x −4 x +4 x − 16
x
2) Chứng tỏ rằng: B = .
x −4
A
3) Tìm m để phương trình = m + 1 có nghiệm.
B
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 9.
9 +3 3+3 6
A= = = = −6
9 − 4 3 − 4 −1
Vậy với x = 9 thì A = −6
x
2) Chứng tỏ rằng: B = .
x −4
x + 3 5 x + 12
=B +
x +4 x − 16
B=
( x +3 )( )
x − 4 + 5 x + 12
( x +4 )( x −4 )
x − x − 12 + 5 x + 12
B=
( x +4 )( x −4 )
x+4 x
B=
( x +4 )( x −4 )
x
B= (Điều phải chứng minh)
x −4
A
3) Tìm m để phương trình = m + 1 có nghiệm.
B
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
110
Website:tailieumontoan.com
A x +3 x
Xét phương trình = m +1 ⇔ : = m + 1 ĐK: ( x > 0; x ≠ 16 ) .
B x −4 x −4
x +3 x −4
⇔ . =
m +1
x −4 x
x +3
⇔ =
m +1
x
3
⇔ 1+ =1+ m
x
3
⇔ =
m
x
3
⇔ x = (*)
m
Để phương trình có nghiệm thì phương trình (*) phải có nghiệm
3
m > 0 m > 0
⇔ ⇔ 3
3 ≠4 m ≠ 4
m
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai xe ô tô và xe máy cùng khởi hành từ A đến B cách nhau 120km. Biết vận tốc ô tô
hơn vận tốc xe máy là 24km/h và ô tô đến B trước xe máy 50 phút. Tính vận tốc của mỗi
xe.
120
Thời gian xe máy đi từ A đến B là: ( h)
x
120
Thời gian ô tô đi từ A đến B là: ( h)
x + 24
5
Vì ô tô đến B sớm hơn xe máy 50 phút = h nên ta có phương trình:
6
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
111
Website:tailieumontoan.com
120 120 5
− =
x x + 24 6
120 x + 2880 − 120 x 5
⇔ =
x 2 + 24 x 6
⇒ 5 x + 120 x − 17280 =
2
0
x = 48 (thoa man)
⇒
x = −72 (loai )
Vậy vận tốc của xe máy là 48km/h, vận tốc của ô tô là 72km/h
Bài III.
3y
x − 3 + 4 y − 1 =5
1) Giải hệ phương trình:
−2 y + 3 y − 1 = 8
x − 3
1 2
2) Trên cùng mặt phẳng tọa độ cho Parabol (P): y= x và đường thẳng (d):
2
y = ( m − 1) x + m.
a) Tìm m để đường thẳng (d) cắt (P) tại điểm có hoành độ bằng – 2 .
b) Tìm m để đường thẳng (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 thỏa
3y
x − 3 + 4 y − 1 =5
1) Ta có hệ phương trình:
−2 y + 3 y − 1 = 8
x − 3
ĐKXĐ: x ≠ 3; y > 1.
y
Đặt 1 b (điều kiện b ≥ 0 )
= a; y −=
x −3
3a + 4b =5 6a + 8b =
10 17b =34 a =
−1
Ta được: ⇔ ⇔ ⇔
−2a + 3=
b 8 −6a + 9=b 24 −2a + 3=
b 8 =
b 2(TM )
y
= −1 x = −2
Suy ra x − 3 ⇔ (thỏa mãn)
y −1 = y=5
2
x = −2
Vậy hệ phương trình có nghiệm
y = 5
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
112
Website:tailieumontoan.com
2= ( m − 1)( −2 ) + m ⇔ −m= 0
⇔m=
0
Vậy m = 0 thì (d) cắt (P) tại điểm có hoành độ bằng −2
( m − 1)
2
∆ =' + 2m= m 2 + 1 > 0; ∀ m
x − 2 < 0
⇔ 1
x2 − 2 > 0
⇔ ( x1 − 2 )( x2 − 2 ) < 0
⇔ x1.x2 − 2 ( x1 + x2 ) + 4 < 0
⇔ −2m − 2 ( 2m − 2 ) + 4 < 0
4
⇔ −6m < −8 ⇔ m >
3
4
Vậy với m > thì (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 thỏa mãn: x1 < 2 < x2 .
3
Bài IV. Từ điểm A ở bên ngoài đường tròn (O), kẻ tiếp tuyến AB và AC với đường tròn ấy
(B, C là các tiếp điểm và B ≠ C ) . Điểm M thuộc cung nhỏ BC ( M ≠ B, M ≠ C ) . Gọi I, H, K lần
lượt là hình chiếu vuông góc của M trên CB, BA, AC. Biết MB cắt IH tại E, MC cắt IK tại F.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
113
Website:tailieumontoan.com
= MHI
2) Chứng minh MIK và MI 2 = MH .MK .
3) Chứng minh EF ⊥ MI .
4) Đường tròn ngoại tiếp ∆ MFK và đường tròn ngoại tiếp ∆ MEH cắt nhau tại điểm thứ 2
là N. Chứng tỏ khi M di động trên cung nhỏ BC ( M ≠ B; M ≠ C ) thì đường thẳng MN luôn
E
r1
N I
M P
A
O
F Q
⇒ MI ⊥ BC tại I và MK ⊥ AC tại K.
⇒ MIC
= 90o ; MKC
= 90o
; MKC
Xét tứ giác MKCI có hai góc đối MIC mà MKC
+ MIC
= 1800
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
114
Website:tailieumontoan.com
= MBI
Hay MCK (vì K ∈ CA, I ∈ BC) (3)
= MBA
MCB )
(góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn MB
= MBH
Hay MCI (vì H ∈ AB, I ∈ BC) (4)
=
Ta có H là hình chiếu của M lên AB (giả thiết) ⇒ MH ⊥ AB tại H ⇒ MHB 90o
=
MI ⊥ BC tại I (cmt) ⇒ MIB 90o
; MIB
Xét tứ giác MHBI có hai góc đối MHB mà MHB
+ MIB
= 1800
MK MI
⇒ = ⇒ MI 2 = MK.MH (đpcm)
MI MH
3) Chứng minh EF ⊥ MI . .
= MIE
Có EIF + MIF
= MIH
+ MIK
=
Từ (4) và (6) ⇒ MCI
MIH
=
Từ (5) và (7) ⇒ MIK
MBI
Do đó: =
EIF + MBI
MCI
+ MCI
Xét ∆MBC có: MBI + EMF
= 180o (tổng ba góc trong tam giác).
+ EMF
⇒ EIF = 180o
⇒ Tứ giác MEIF là tứ giác nội tiếp.
=
⇒ MEF ) hay MEF
(hai góc nội tiếp cùng chắn MF
MIF = MIK
= MBC
Mà theo (1) và (3) có: MIK ⇒ MEF
=
MBC
MBC
Mà MEF, là hai góc đồng vị ⇒ FE BC .
Mà MI ⊥ BC
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
115
Website:tailieumontoan.com
⇒ EF ⊥ MI (đpcm).
4) Đường tròn ngoại tiếp ∆ MFK và đường tròn ngoại tiếp ∆ MEH cắt nhau tại điểm thứ 2
là N. Chứng tỏ khi M di động trên cung nhỏ BC ( M ≠ B; M ≠ C ) thì đường thẳng MN luôn
= MHI
Mà MIK (cmt) ⇒ PNE
=
MEP
chung.
Mà ∆PNE và ∆PEM có MPE
PM PE
⇒ ∆PNE ∽ ∆PEM (g-g) ⇒ = ⇒ PM.PN = PE 2
PE PN
Xét đường tròn ngoại tiếp tam giác MFK, có:
= MKI
PNF )
(hai góc nội tiếp cùng chắn MF
= MKI
Mà MIH (cmt) ⇒ PNF
=
MFP
chung.
Mà ∆PMF và ∆PFN có MPF
PM PF
⇒ ∆PMF ∽ ∆PFN (g-g) ⇒ = ⇒ PM.PN = PF2
PF PN
Do đó: PE = PF hay P là trung điểm của EF.
PE PF
Lại có FE BC ⇒ = ⇒ QB = QC
QB QC
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
116
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA ĐỀ THI THỬ VÀO 10
ĐỀ SỐ 16
x +2 x +5 7− x
Bài 1. Với x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 9 , cho hai biểu thức A = và B == + .
x −3 x +1 x −1
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16 .
x +2
b) Chứng minh rằng B =
x −1
4A x
c) Tìm tất cả các giá trị của x để ≤ .
B x −3
Bài 2. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Trong phong trào thi đua trồng cây dịp đầu năm mới, lớp 9A trường THCS Chiến
Thắng đặt kế hoạch trồng 300 cây xanh cùng loại, mỗi học sinh trồng số cây như nhau.
Đến đợt lao động, có 5 bạn được Liên đội triệu tập tham gia chiến dịch an toàn giao thông
nên mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2 cây để đảm bảo kế hoạch đề ra. Tính số học sinh
lớp 9A.
Bài 3.
1
x− 2 + y=5
1) Giải hệ phương trình sau:
3 −y= 1
x − 2 2
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d):
y =mx + 1( m ≠ 0 ) .
a) Chứng minh: đường thẳng (d) luôn cắt parabol (P) tại hai điểm A, B phân biệt.
b) Gọi H, K là hình chiếu của A, B trên Ox. Gọi I là giao điểm của đường thẳng (d)
với trục Oy. Chứng minh với mọi giá trị m ≠ 0 , tam giác IHK luôn là tam giác vuông tại I.
Bài 4. Cho đường tròn ( O, R ) và dây AB cố định, khác đường kính. Gọi K là điểm chính
giữa cung nhỏ AB . Kẻ đường kính IK của đường tròn ( O ) cắt AB tại N . Lấy điểm M
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
117
Website:tailieumontoan.com
bất kỳ trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) . MK cắt AB tại D . Hai đường thẳng IM và
AB cắt nhau tại C.
1. Chứng minh bốn điểm M, N, K và C cùng thuộc một đường tròn.
2. Chứng minh= = IN.IK 2
IB IM.IC
3. Hai đường thẳng ID và CK cắt nhau tại E. Chứng minh điểm E thuộc đường
tròn ( O ) và NC là tia phân giác của góc MNE.
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường
thẳng ME luôn đi qua một điểm cố định.
Bài 5. Cho các số thực không âm a, b thỏa mãn: a + b =2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
=
thức P 4a + 1 + 4b + 1 .
HƯỚNG DẪN GIẢI
x +2 x +5 7− x
Bài 1. Với x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 9 , cho hai biểu thức A = và B == + .
x −3 x +1 x −1
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16 .
x +2
b) Chứng minh rằng B =
x −1
4A x
c) Tìm tất cả các giá trị của x để ≤ .
B x −3
16 + 2 4 + 2
=
a) Thay x = 16 (thỏa mãn) vào biểu thức A ta có A = = 6.
16 − 3 4 − 3
b) Với x ≥ 0, x ≠ 1; x ≠ 9 ta có:
B=
x +5 7− x
+ =
( x +5 )( )
x −1 + 7 − x
x +1 x −1 ( x +1 )( x −1 )
x + 4 x −5+7− x x+3 x +2
=
( )(
x +1 x −1 ) ( x +1 )( x −1 )
=
(=x + 1)( x + 2 ) x +2
( x + 1)( x − 1) x −1
x +2
Vậy B = (đpcm)
x −1
4A
≤
x
⇒ 4.
x + 2 x −1
≤
x
⇔
(
4 x −1
≤
) x
c) Ta có: .
B x −3 x −3 x + 2 x −3 x −3 x −3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
118
Website:tailieumontoan.com
( ) ( )
2
x 4 x −1 x−4 x +4 x −2
⇔ − ≥0⇔ ≥0⇔ ≥0
x −3 x −3 x −3 x −3
⇒ x −3≥ 0⇒ x ≥ 9
4A x
Kết hợp điều kiện, ta có x > 9 thì ≤
B x −3
Bài 2. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Trong phong trào thi đua trồng cây dịp đầu năm mới, lớp 9A trường THCS Chiến
Thắng đặt kế hoạch trồng 300 cây xanh cùng loại, mỗi học sinh trồng số cây như nhau.
Đến đợt lao động, có 5 bạn được Liên đội triệu tập tham gia chiến dịch an toàn giao thông
nên mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2 cây để đảm bảo kế hoạch đề ra. Tính số học sinh
lớp 9A.
300
Số cây mỗi bạn phải trồng theo kế hoạch là (cây).
x
300
Số cây mỗi bạn phải trồng trong thực tế là + 2 (cây).
x
Theo bài ra, sau khi có 5 bạn được Liên đội triệu tập, mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2
cây để đảm bảo kế hoạch đặt ra nên ta có phương trình
300
+ 2 ⋅ ( x − 5) =300
x
1500
⇔ 300 + 2x − − 10 =
300
x
1500
⇔ −10 + 2x − =0
x
⇒ −10x + 2x 2 − 1500 =0
x = 30
⇔
x = −25
So với điều kiện, x = 30 thỏa mãn.
Vậy lớp 9A có 30 bạn.
Bài 3.
1
x− 2 + y=5
1) Giải hệ phương trình sau:
3 −y= 1
x − 2 2
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d):
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
119
Website:tailieumontoan.com
y =mx + 1( m ≠ 0 ) .
a) Chứng minh: đường thẳng (d) luôn cắt parabol (P) tại hai điểm A, B phân biệt.
b) Gọi H, K là hình chiếu của A, B trên Ox. Gọi I là giao điểm của đường thẳng (d)
với trục Oy. Chứng minh với mọi giá trị m ≠ 0 , tam giác IHK luôn là tam giác vuông tại I.
2a) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
x=
2
mx + 1
.
⇔ x 2 − mx − 1 =0 (1)
∆
= m 2 + 4 > 0 với mọi m
⇒ Phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
⇒ (d) luôn cắt (P) tại hai điểm phân biệt A và B.
2b) Ta có phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
x1 + x 2 =m
Hệ thức Vi-ét ta có:
x1.x 2 = −1
Vì x1.x 2 = −1 < 0 nên hai giao điểm A và B nằm về hai phía trục tung và được biểu diễn
trên hệ tọa độ như hình vẽ.
Với H, K lần lượt là hình chiếu của A và B lên trục hoành. Ta có:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
120
Website:tailieumontoan.com
IH 2 =
OI 2 + OH 2 =
1 + x12
IK 2 =
OI 2 + OK 2 =
1 + x 22
IH 2 + IK 2 =2 + x12 + x 22 =m 2 + 4
HK 2 = ( OH + OK ) = ( x1 + x 2 )
2
= x12 + x 22 + 2 x1x 2 = m 2 + 4
2
⇒ IH 2 + IK 2 =
HK 2
Vậy tam giác IHK vuông tại I (Định lý Pitago đảo).
Bài 4. Cho đường tròn ( O, R ) và dây AB cố định, khác đường kính. Gọi K là điểm chính
giữa cung nhỏ AB . Kẻ đường kính IK của đường tròn ( O ) cắt AB tại N . Lấy điểm M
bất kỳ trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) . MK cắt AB tại D . Hai đường thẳng IM và
AB cắt nhau tại C.
1. Chứng minh bốn điểm M, N, K và C cùng thuộc một đường tròn.
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường
thẳng ME luôn đi qua một điểm cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
121
Website:tailieumontoan.com
+ KNM
Mà MNI = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ KCM
MNI
Xét ∆IMN và ∆IKC có:
I chung; MNI
= KCM
(cmt)
IM IN
⇒ ∆IMN ∽ ∆IKC (g.g) ⇒ = ⇒ IM.IC = IK.IN ( 2)
IK IC
Từ (1) , ( 2 ) ⇒ IB = IM.IC= IK.IN
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
122
Website:tailieumontoan.com
3. Chứng minh điểm E thuộc đường tròn ( O ) và NC là tia phân giác của góc MNE.
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường thẳng
ME luôn đi qua một điểm cố định.
Gọi F = ME IK
.
Tương tự ý 3), ta chứng minh được ED là phân giác của MEN
= 900 ⇒ EK là phân giác của NEF
Vì KEI
Vậy EK, EI lần lượt là phân giác trong và ngoài tại đỉnh E của ∆NEF .
NK NE IN
⇒ = =
KF FE IF
⇔ NK.IF =
IN.KF
⇔ NK. ( IK + KF ) =
IN.KF
⇔ NK.IK = KF. ( IN − NK )
NK.IK
⇔=
KF = không đổi ⇒ F cố định.
IN − NK
Vậy khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB , đường thẳng ME luôn đi qua điểm F cố
định.
Bài 5. Cho các số thực không âm a, b thỏa mãn: a + b =2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
=
thức P 4a + 1 + 4b + 1 .
Cách 1:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
123
Website:tailieumontoan.com
P2 = 4 ( a + b ) + 2 + 2 ( 4a + 1)( 4b + 1) = 10 + 2 16ab + 4 ( a + b ) + 1
≥ 10 + 2 4 ( a + b ) + 1 =
16
⇒P≥4
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi ( a, b ) là hoán vị của ( 0; 2 ) .
Cách 2.
Đặt 4a=
+ 1 x, 4b=
+ 1 y thì:
x 2 − 1 y2 − 1
1 ≤ x, y ≤ 3 ( do 0 ≤ a, b ≤ 2 ) và + =2 ⇔ x 2 + y 2 =10 .
4 4
( x − 1)( x − 3) ≤ 0
Do .
( y − 1)( y − 3) ≤ 0
4x ≥ x 2 + 3
⇒ ⇒ 4 ( x + y ) ≥ x 2 + y 2 + 6 = 16 ⇒ x + y ≥ 4
4y ≥ y + 3
2
Cách 3:
Chứng minh bổ đề: x + k 2 + y + k 2 ≥ k + x + y + k 2 với x, y, k ≥ 0 (*).
Chứng minh (*):
Bình phương 2 vế ta có:
x + y + 2k 2 + 2 ( x + k )( y + k ) ≥ x + y + 2k
2 2 2
+ 2k x + y + k
Hay
( x + k )( y + k ) ≥ k
2 2
x + y + k 2 ⇔ xy + ( x + y ) k 2 + k 4 ≥ ( x + y ) k 2 + k 4 ⇔ xy ≥ 0
bất đẳng thức này luôn đúng.
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi xy = 0 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
124
Website:tailieumontoan.com
Đề số 17
3 x −9 x 2 x 3x + 9
Bài I. Cho A = =
và B + − , x ≥ 0; x ≠ 9.
( x + 7)( x −3 ) x +3 x −3 x−9
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
125
Website:tailieumontoan.com
3 ( x − y + 1) − 2 y − 1 =1
1) Giải hệ phương trình:
2 ( x − y + 1) + y − 1 =3
1 2 1
2) Cho Parabol ( P ) : y = x và đường thẳng (d ) : y = mx − m 2 + m + 1 ( m là tham số,
2 2
m ≠ 0)
a) Tìm m để đường thẳng ( d ) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ −1.
b) Tìm m để đường thẳng ( d ) và Parabol ( P ) cắt nhau tại hai điểm phân biệt có tọa
độ ( x1 ; y1 ) và ( x2 ; y2 ) sao cho: y1 + y2 =
5.
Bài IV. Cho đường tròn (O; R ) và một điểm A cố định nằm ngoài đường tròn sao cho
OA = 2 R. Từ A kẻ hai tiếp tuyến AB, AC với đường tròn (O) ( B, C là hai tiếp điểm). Một
đường thẳng d thay đổi đi qua A luôn cắt đường tròn tại hai điểm D và E ( D thuộc
cung nhỏ BC , cung BD lớn hơn cung CD ). Gọi I là trung điểm của DE , H là giao điểm
của AO và BC.
1) Chứng minh năm điểm A, B, C , O, I cùng thuộc một đường tròn.
=
2) Chứng minh AH =
. AO AD . AE 3R 2 .
3) Chứng minh HC là tia phân giác của góc DHE.
4) Gọi G là trọng tâm tam giác BDE. Chứng minh rằng khi đường thẳng d thay đổi
thì G luôn chạy trên một đường tròn cố định.
1 1 1
Bài V. Cho a, b, c là ba số dương thỏa mãn: + + =
2.
1+ a 1+ b 1+ c
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: Q = abc.
3 x −9 x 2 x 3x + 9
Bài I. Cho A = =
và B + − , x ≥ 0; x ≠ 9.
( x + 7)( x −3 ) x +3 x −3 x−9
2) Chứng tỏ rằng biểu thức B luôn dương với mọi giá trị x thỏa mãn ĐKXĐ.
B
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = .
A
=
1) Ta có: A =
3 x −9
=
(3 x −3 ) 3
(
( x + 7) x − 3 ) ( )
( x + 7) x − 3 x + 7
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
126
Website:tailieumontoan.com
3 3 1
Với x = 2 , có A= = =
2+7 9 3
2) B =
x
+
2 x
−
3x + 9
=
x ( )
x −3 + 2 x ( )
x + 3 − 3x − 9
x +3 x −3 x−9 ( x +3 )( x −3 )
x − 3 x + 2 x + 6 x − 3x − 9 3 x −9 3
= =
( x +3 )(
x −3 ) ( x +3 x −3 )( ) x +3
3
Vì x ≥ 0 với mọi x thỏa mãn ĐKXĐ ⇒ x + 3 > 0 ⇒ > 0 hay B > 0 với mọi x
x +3
thỏa mãn ĐKXĐ.
B 3 3 x+7 16 16
3) P= = : = = x −3+ = x +3+ −6
A x +3 x+7 x +3 x +3 x +3
16
Áp dụng BĐT Cô Si cho 2 số dương x + 3 > 0 và > 0 ta có:
x +3
16
x +3+ ≥ 2 16 =8
x +3
16
⇔ x +3+ −6≥ 2
x +3
⇔P≥2
Vậy P đạt giá trị nhỏ nhất bằng 2, khí đó dấu “ = ” xảy ra
16
( )
2
⇔ x +3= ⇔ x + 3 = 16 ⇔ x + 3 = 4 ⇔ x = 1. (thỏa mãn ĐK)
x +3
Vậy Pmax = 2 khi x = 1 .
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Theo kế hoạch hai tổ sản xuất phải làm được 330 sản phẩm. Nhưng khi thực hiện do
tổ một làm vượt mức kế hoạch 10%, tổ hai làm giảm 15% so với mức kế hoạch nên cả hai
tổ làm được 318 sản phẩm. Tính số sản phẩm mà mỗi tổ phải làm theo kế hoạch.
Theo kế hoạch hai tổ sản xuất được 330 sản phẩm ta có phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
127
Website:tailieumontoan.com
x+ y =
330 (sản phẩm) (1)
10 110
Số sản phẩm thực tế đội 1 làm được là: x + 10% x =
x+ x=x= 1,1x (sản phẩm)
100 100
15 85
Số sản phẩm thực tế đội 2 làm được là: y − 15% y =
y− y=y= 0,85 y (sản phẩm)
100 100
Cả hai tổ thực tế làm được 318 sản phẩm nên ta có phương trình:
1,1x + 0,85 y =
318 (sản phẩm) (2)
Bài III.
3 ( x − y + 1) − 2 y − 1 =1
1) Giải hệ phương trình:
2 ( x − y + 1) + y − 1 =3
1 2 1
2) Cho Parabol ( P ) : y = x và đường thẳng (d ) : y = mx − m 2 + m + 1 ( m là tham số,
2 2
m ≠ 0)
a) Tìm m để đường thẳng ( d ) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ −1.
b) Tìm m để đường thẳng ( d ) và Parabol ( P ) cắt nhau tại hai điểm phân biệt có tọa
độ ( x1 ; y1 ) và ( x2 ; y2 ) sao cho: y1 + y2 =
5.
3 ( x − y + 1) − 2 y − 1 =1
1) ĐK y ≥ 1
2 ( x − y + 1) + y + 1 =3
Đặt a = ( x − y + 1) ; b= y −1 > 0
3=a − 2b 1 3a − 2 ( 3 − 2a ) =
1=7 a 1 = a 1
⇔ ⇔ ⇔ (T/m).
2a + b = 3 b= 3 − 2a b = 3 − 2a b = 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
128
Website:tailieumontoan.com
x − y + 1 = 1 x −=
2 +1 1 =
x 2
⇒ ⇔ ⇔
y −=1= 1 y 2= y 2
2a) (d) cắt trục hoành tại điểm (- 1; 0), thay vào (d) ta được:
1
0 = m ( −1) − m 2 + m + 1
2
1
⇔ − m 2 + 1 =0
2
⇔ m2 = 2
⇔m=± 2 (T/m).
2b) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
1 2 1
x = mx − m 2 + m + 1
2 2
⇔ x 2 − 2mx + m 2 − 2m − 2 =0 (1)
Để (d) cắt (P) tại 2 điểm phân biệt thì phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt
1 2 1 2
Ta có y1 + y2 =5 ⇔ x1 + x2 =5
2 2
⇔ x12 + x22 =
10
⇔ ( x1 + x2 ) 2 − 2 x1 x2 =
10
⇔ ( 2m ) − 2 ( m 2 − 2m − 2 ) =
2
10
⇔ 4m 2 − 2m 2 + 4m + 4 − 10 =0
⇔ 2m 2 + 4m − 6 =0
m = 1 (T / m)
⇔
m = −3 ( Loai )
Vậy m = 1.
Bài IV. Cho đường tròn (O; R ) và một điểm A cố định nằm ngoài đường tròn sao cho
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
129
Website:tailieumontoan.com
OA = 2 R. Từ A kẻ hai tiếp tuyến AB, AC với đường tròn (O) ( B, C là hai tiếp điểm). Một
đường thẳng d thay đổi đi qua A luôn cắt đường tròn tại hai điểm D và E ( D thuộc
cung nhỏ BC , cung BD lớn hơn cung CD ). Gọi I là trung điểm của DE , H là giao
=
2) Chứng minh AH =
. AO AD . AE 3R 2 .
4) Gọi G là trọng tâm tam giác BDE. Chứng minh rằng khi đường thẳng d thay đổi thì
M
O
A H
D
I
E
C
⇒ OI ⊥ DE ( đường kính đi qua trung điểm của dây cung thì vuôn góc với dây cung)
⇒
AIO =
900
AB và AC lần lượt là hai tiếp tuyến của (O) (giả thiết)
⇒ AB ⊥ OB và AC ⊥ OC
= 900 ;
⇒ ABO = 900
ACO
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
130
Website:tailieumontoan.com
Xét tứ giác ACIO có hai đỉnh kề C và I cùng nhìn AO dưới một góc vuông.
OC = OB = R
(O))
chung.
CAE
AD AC
Vậ ∆ADC ACE ⇒ = ⇒ AD. AE = AC 2
AC AE
Mà AC = AB nên AD. AE = AB 2 (2)
=
Từ (1) và (2) ta có AH =
. AO AD. AE AB 2
=
Tam giác ABO vuông tại B ta có: AB 2
AO 2 − OB 2 (định lí Pitago)
⇒ AB 2 =
3R 2
Vậy AH .=
AO AD.= =
AE AB 2
3R 2
3) Chứng minh HC là tia phân giác của góc DHE.
AH AD
Ta có: AH . AO= AD. AE ⇒ =
AE AO
Xét ∆AHD và ∆AEO có
AH AD là góc chung
= và EAO
AE AO
⇒ ∆AHD ~ ∆AEO ⇒
AEO (hai góc tương ứng) hay
AHD = (3)
AHD = DEO
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
131
Website:tailieumontoan.com
M H
O
A
D
I
E
C
Tứ giác HOED là tứ giác
+ DHO
nội tiếp (có DEO = DHO
+ AHD = 1800 )
Vậy O
DE = EHO của đường tròn ngoại tiếp tứ
(4) ( hai góc nội tiếp cùng chắn OE
giác HOED)
Mặt khác O (do tam giác ODE cân tại O)
DE = DEO (5)
Mà =900 ⇒
AHC =CHO AHC − − EHO
AHD =CHO ⇒ DHC
=EHC
M H
O
A
D G
I
E
C
2
G là trọng tâm của tam giác DBE nên BG = BI . (6)
3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
132
Website:tailieumontoan.com
2
Trên đoạn thằng BM lấy điểm L sao cho BL = BM . (7)
3
Ta có A, O, B, C cố định, khi đó:
BL BG LG BL 2 2
Xét tam giác BMI có = ⇒ LG / / MI và = = ⇒ LG = R .
BM BI MI BM 3 3
2
Do L cố định, LG = R không đổi nên khi d thay đổi thì G luôn thuộc đường tròn tâm L,
3
2
bán kính R cố định.
3
1 1 1
Bài V. Cho a, b, c là ba số dương thỏa mãn: + + =
2.
1+ a 1+ b 1+ c
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: Q = abc.
1 1 1
Ta có: + += 2 a , b, c > 0
1+ a 1+ b 1+ c
1 1 1
= 1− +1−
1+ a 1+ b 1+ c
1 b c bc
= + ≥2 (Theo BĐT Cô Si)
1+ a 1+ b 1+ c (1 + b )(1 + c )
1 bc
≥2
1+ a (1 + b )(1 + c )
1 ac 1 ab
Tương tự ≥2 ; ≥2
1+ b (1 + a )(1 + c ) 1 + c (1 + a )(1 + b )
Nhân vế với vế ta được
1 a 2b 2 c 2 8abc 1
≥8 2 = ⇔ abc ≤
(1 + a )(1 + b )(1 + c ) (1 + a ) (1 + b ) (1 + c )
2 2
(1 + a )(1 + b )(1 + c ) 8
3 3 1 1
Dấu “ = ” xảy ra ⇔ a = b = c khi đó =2 ⇔ =1 + a ⇔ a = ⇒ a =b =c =
1+ a 2 2 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
133
Website:tailieumontoan.com
1 1
Vậy Qmax = khi a= b= c=
8 2
PHÒNG GDĐT QUẬN ĐỐNG ĐA ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LẦN 3
x +1 x +1 2 x −1
Bài I. Cho hai biểu thức A = và=
B − : , x > 0, x ≠ 1.
x x− x x −1 x
1) Tính giá trị của biểu thức A tại x = 49.
2) Rút gọn biểu thức B.
3) Tìm các giá trị của x thỏa mãn A + B = 2.
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
134
Website:tailieumontoan.com
Hai bến sông A và B cách nhau 40 km. Cùng một lúc, một chiếc canô xuôi dòng từ A
đến B và một chiếc bè cũng trôi từ A đến B với vận tốc 3km/h. Sau khi đến B, canô quay về
A ngay và gặp chiếc bè ở một địa điểm cách B là 32km. Tính vận tốc của canô?
Bài III.
2 1
+ =2
x−2 y
1) Giải hệ phương trình:
6 2
− =1
x−2 y
1 3
2) Cho hàm số y = − x 2 có đồ thị kí hiệu là (P) và hàm số y =( m + 1) x − m − có đồ thị
2 4
kí hiệu là (d).
a) Tìm m để (d) và (P) cắt nhau tại hai điểm phân biệt.
b) Tìm m để 2 giao điểm nói trên nằm ở hai nửa mặt phằng đối nhau bờ Oy và thỏa
mãn x1 = 4 x2 , (x1 , x2 là hoành độ của các giao điểm nói trên).
Bài IV. Cho nửa đường tròn (O;R) đường kính AB. Trên nửa mặt phẳng bờ là đường
thẳng AB chứa nửa đường tròn, kẻ tia Ax vuông gócvới AB, trên đó lấy điểm C (C khác
A). Kẻ tiếp tuyến CM tới đường tròn (M là tiếp điểm ). Qua O kẻ đường thẳng vuông góc
với OC cắt đường thẳng CM tại D.
1) Chứng minh tứ giác AOMC nội tiếp.
2) Chứng minh BD là tiếp tuyến của đường tròn (O).
3) OC cắt MA tại E, OD cắt MB tại F, MH vuông góc AB (H thuộc AB). Chứng minh:
HE 2 + HF 2 có giá trị không đổi khi C chuyển động trên tia Ax.
4) Chứng minh ba đường thẳng BC, EF và MH đồng quy.
1
Bài V. Giải phương trình 4 x 2 − 2 x + = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2.
4
HƯỚNG DẪN
x +1 x +1 2 x −1
Bài I. Cho hai biểu thức A = =và B − : , với x > 0, x ≠ 1.
x x− x x −1 x
49 + 1 7 + 1 8
1) Tại x = 49 (thỏa mãn ĐK) thì
= A = =
49 7 7
2) Ta có:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
135
Website:tailieumontoan.com
x +1 2 x −1
=
B − : , x > 0, x ≠ 1.
x− x x −1 x
x +1 2 x −1
=B − :
x ( x − 1) x − 1 x
x +1− 2 x x
B= .
x ( x − 1) ( x − 1)( x + 1)
( x − 1) 2 . x
B=
x ( x − 1) 2 .( x + 1)
1
B=
x +1
1
Vậy B = với x > 0, x ≠ 1.
x +1
3) Ta có: A + B =
2
x +1 1
⇔ + =
2
x x +1
( ) ( )
2
x +1 + x 2 x. x + 1
⇔ =
x. ( x +1 ) (
x. x + 1 )
⇔ x + 2 x + 1 + x − 2x − 2 x =0
⇔ − x + x + 1 =0
1+ 5
x = (tmdk)
2
⇔
1− 5
x = (ktmdk)
2
1+ 5
Vậy A+B = 2 khi x =
2
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai bến sông A và B cách nhau 40 km. Cùng một lúc, một chiếc canô xuôi dòng từ A
đến B và một chiếc bè cũng trôi từ A đến B với vận tốc 3km/h. Sau khi đến B, canô quay về
A ngay và gặp chiếc bè ở một địa điểm cách B là 32km. Tính vận tốc của canô?
Lúc đó: x + 3 (km/h) là vận tốc canô xuôi dòng, x – 3 (km/h) là vận tốc canô ngược dòng.
Ta có:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
136
Website:tailieumontoan.com
40
là thời gian cano đi từ A đến B,
x+3
32
là thời gian cano đi từ B đến A gặp chiếc bè trôi,
x −3
40 − 32 8
= là thời gian bè trôi, cũng là thời gian ca nô đi từ A đến lúc gặp chiếc bè.
3 3
40 32 8
Theo đề, ta có phương trình: + =
x +3 x −3 3
⇔ 40.3(x − 3) + 32.3(x + 3) = 8(x + 3)(x − 3)
⇔ 120x − 360 + 96x + 288 = 8x 2 − 72
⇔ 8x 2 − 216x =
0
⇔ 8x(x − 27) =
0
x = 0 (ktmdk)
⇔
x = 27 (tmdk)
Vậy vận tốc của canô là 27 km/h
Bài III.
2 1
+ =2
x−2 y
1) Giải hệ phương trình:
6 2
− =1
x−2 y
1 3
2) Cho hàm số y = − x 2 có đồ thị kí hiệu là (P) và hàm số y =( m + 1) x − m − có đồ thị
2 4
kí hiệu là (d).
a) Tìm m để (d) và (P) cắt nhau tại hai điểm phân biệt.
b) Tìm m để 2 giao điểm nói trên nằm ở hai nửa mặt phằng đối nhau bờ Oy và thỏa
1) Điều kiện: x ≠ 2; y ≠ 0 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
137
Website:tailieumontoan.com
2 6
6 = 5
1 3 5
x= + 2 = + y = 1 (tmdk)
−2 y x−2 y y y = 1
⇔ ⇔ ⇔ 2 1 ⇔
= 6
−
2
1 = 6
−
2
1 2 +1= 2 x−2 +1 = 2 x − 2 =
2
x − 2 y x − 2 y x − 2 y
= y 1= y 1
= x − 2 2 = x 4(tmdk)
⇔ ⇔
= y 1= y 1
x − 2 =−2 x =0(tmdk)
∆ > 0 ⇔ (m + 2) 2 > 0 ⇔ m + 2 ≠ 0 ⇔ m ≠ −2
x1 + x 2 =−(m + 1)
2b) Theo hệ thức viet có 1 3
x1 x 2 =−( m + )
2 4
Để 2 giao điểm nói trên nằm ở hai nửa mặt phằng đối nhau bờ Oy thì x1x 2 < 0
1 3 1 3 3
⇔ −( m + ) < 0 ⇔ m + > 0 ⇔ m > −
2 4 2 4 2
Theo đề ta có: x1 =
4 x 2 ⇒ x1 =
−4x 2 , thay vào hệ thức Viet ta có:
m +1
−3x 2 =
−(m + 1) x 2 =
3
1 3 ⇔
−4x 2 =
− m + m +1
2
1 3
2
−4. =
− m +
2 4
3 (1)
2 4
4 1
Ta có (1) ⇔ . ( m + 1)= (2m + 3)
2
9 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
138
Website:tailieumontoan.com
⇔ 16(m 2 + 2m + 1)
= 9(2m + 3)
⇔ 16m 2 + 14m − 11 =0
⇔ (2m − 1)(8m + 11) =0
1
m = 2
(tmdk)
⇔
m = −11
(tmdk)
8
1 −11
=
Vậy m = hay m thỏa mãn yêu cầu bài toán.
2 8
Bài IV. Cho nửa đường tròn (O;R) đường kính AB. Trên nửa mặt phẳng bờ là đường
thẳng AB chứa nửa đường tròn, kẻ tia Ax vuông góc với AB, trên đó lấy điểm C (C khác
A). Kẻ tiếp tuyến CM tới đường tròn (M là tiếp điểm ). Qua O kẻ đường thẳng vuông góc
3) OC cắt MA tại E, OD cắt MB tại F, MH vuông góc AB (H thuộc AB). Chứng minh:
HE 2 + HF 2 có giá trị không đổi khi C chuyển động trên tia Ax.
B A
O H
1) Ta có CD và CA lần lượt là tiếp tuyến tại A và M của đường tròn (O) (giả thiết).
⇒ AC ⊥ AO tại A ; CD ⊥ OM tại M.
900 ; CMO
⇒ CAO
=
= 900
; CMO
Xét tứ giác AOMC có CAO + CMO
là hai góc đối và CAO = 900 + 900 = 1800
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
139
Website:tailieumontoan.com
+ MOD
2) Ta có: COM =COD
=900 (vì CO ⊥ OD tại O).
+ COM
COA + MOD + DOB
= 1800 .
+ DOB
⇒ COA = 1800 .
(tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau).
Ta có OC là phân giác của AOM
=
⇒ COA .
COM
=
⇒ MOD .
DOB
Xét ∆MOD và ∆BOD có:
= OB
OM = R
= DOB
MOD
OD chung
⇒ ∆MOD = ∆BOD(c.g.c)
=
⇒ OMD (cặp góc tương ứng).
OBD
= 900 (vì CD ⊥ OM tại M)
Mà OMD
=
⇒ OBD 900 hay OB ⊥ BD tại B.
Vậy BD là tiếp tuyến của đường tròn (O) (đpcm).
3) Chứng minh: HE 2 + HF 2 có giá trị không đổi khi C chuyển động trên tia Ax.
∆MOA cân tại O có OE là phân giác của
AOM (vì E ∈ OC ).
⇒ OE cũng là đường trung tuyến của ∆MOA.
⇒ E là trung điểm của AM.
(tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau).
Ta có OD là phân giác của BOM
(vì F ∈ OD ).
Xét ∆MOB cân tại O có OF là phân giác của BOM
⇒ OF cũng là đường trung tuyến của ∆MOB
⇒ F là trung điểm của BM
AM
∆MAH vuông tại H có HE = (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền)
2
BM
∆MBH vuông tại H có HF = (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền)
2
∆MAB vuông tại M có AM 2 + BM 2 = AB 2 =4 R 2 (định lý Pitago)
AM 2 + BM 2
⇒ HE =
+ HF
2
= R2
2
4
Vậy HE 2 + HF 2 có giá trị không đổi khi C chuyển động trên tia Ax.
4) Ta có E, F lần lượt là trung điểm của cạnh MA, MB
⇒ EF là đường trung bình của ∆MAB
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
140
Website:tailieumontoan.com
⇒ EF//AB
⇒ EK//AH ( K ∈ EF; H ∈ AB )
ME MK 1
⇒ = = (định lý talet)
MA MH 2
⇒ EF giao với MH tại K là trung điểm của MH (*)
Gọi giao điểm của BC với MH là N; giao điểm của tia BM với tia Ax là L
∆LAB có LB // CO (cùng ⊥ AM) ; AO = OB = R
⇒ CA = CL (1)
Ta có CA // NH (cùng ⊥ AB)
CA BC
⇒ = (hệ quả định lý talet) (2)
NH BN
Lại có CL // MN
CL BC
⇒ =(hệ quả định lý talet) (3)
NM BN
Từ (1), (2), (3) ⇒ NH = NM ⇒ N là trung điểm của MH ⇒ N trùng với K
⇒ BC đi qua trung điểm K của MH (**)
Từ (*), (**) ⇒ Ba đường thẳng BC, EF và MH đồng quy.
1
Bài V. Giải phương trình 4 x 2 − 2 x + = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2.
4
2
1 1
4 x − 2 x + = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2 ⇔ 2 x − = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2
2
4 2
1
2 x − = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2
1 2
⇔ 2 x − = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2 ⇔
2 −2 x + 1 = 4 x3 − x 2 + 8 x − 2
2
3 3 3
4 x − x += 6x − (4 x − 1)( x= + ) 0
2 2
0
⇔ 2 ⇔ 2
4 x3 − x 2 + 10=
x−
5
0 (4 x − 1)( x= 2 5
+ ) 0
2 2
1
⇔x=
4
1
Vậy phương trình ban đầu có nghiệm x =
4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
141
Website:tailieumontoan.com
Môn: TOÁN
x 3 x 2 2 x 1 x 2
Bài 1: (2 điểm) Cho hai biểu thức A và B
x 2 3 x x 5 x 6 x 2
với x 0; x 4; x 9 .
Bài 2 (2 điểm). Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai bạn Trang và Linh ở hai địa điểm cách nhau 18km đạp xe đi ngược chiều nhau
để gặp nhau. Nếu hai bạn khởi hành cùng một lúc thì sẽ gặp nhau sau 40 phút. Nhưng
nếu Trang khởi hành trước 18 phút thì các bạn sẽ gặp nhau sau 30 phút tính từ lúc Linh
bắt đầu đi. Tính vận tốc của mỗi bạn?
Bài 3 (2 điểm):
12
2 x 3 8
1) Giải hệ phương trình: y 2x
3 9
3 4x 12
2x y 2
2) Cho đường thẳng (d ) có phương trình y (2m 1)x m 1 và đường thẳng
(d ) có phương trình y x 3 .
a) Tính giá trị của m để đường thẳng (d ) cắt đường thẳng (d ) tại một điểm trên
trục tung.
b) Tìm m để khoảng cách từ gốc tọa độ O đến đường thẳng (d ) đạt giá trị lớn nhất
và giá trị lớn nhất đó bằng bao nhiêu?
Bà 4 (3,5 điểm): Cho (O, R) và điểm A cố định sao cho OA 2R . Từ A kẻ hai tiếp
tuyến AB, AC và cát tuyến AMN với đường tròn ( B,C , M , N thuộc đường tròn và
AM AN ). Gọi D là trung điểm của MN , CD kéo dài cắt (O ) tại E .
a) Chứng minh 5 điểm A, B,O, D,C cùng thuộc một đường tròn.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
142
Website:tailieumontoan.com
d) MH cắt đường tròn tại P , BN cắt CP tại K . Chứng minh A,O, K thẳng
hàng.
Bài 5 (0,5 điểm): Cho a, b là các số dương thỏa mãn ab 4 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
a b 2a 2
b2
thức: P
a b
HƯỚNG DẪN GIẢI.
x 3 x 2 2 x 1 x 2
Bài 1: (2 điểm) Cho hai biểu thức A và B
x 2 3 x x 5 x 6 x 2
với x 0; x 4; x 9 .
x 3 x 3 x 2 x 2 2 x 1
x 2 x 3
x 9 x 4 2 x 1
x 2 x 3
2 x 6
x 2 x 3
2 x 3
x 2 x 3
2
x 2
2
Vậy A với x 0; x 4; x 9 .
x 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
143
Website:tailieumontoan.com
c) Ta có
2 x 2 2 x 2
AB 0
x 2 x 2 x 2 x 2
x
0
2 x
2 x 0 (Vì x 0 với mọi x 0; x 4; x 9 )
x 4
Vậy với 0 < x < 4 thì A > B.
Mà x Z x {1, 2, 3} là các giá trị nguyên thỏa mãn A > B.
Bài 2 (2 điểm). Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai bạn Trang và Linh ở hai địa điểm cách nhau 18km đạp xe đi ngược chiều nhau
để gặp nhau. Nếu hai bạn khởi hành cùng một lúc thì sẽ gặp nhau sau 40 phút. Nhưng
nếu Trang khởi hành trước 18 phút thì các bạn sẽ gặp nhau sau 30 phút tính từ lúc Linh
bắt đầu đi. Tính vận tốc của mỗi bạn?
Gọi vận tốc của Trang là x (km/h), vận tốc của Linh là y (km/h).
Điều kiện: x > 0; y > 0
2 3 1
Đổi: 40 phút = giờ; 18 phút = giờ; 30phút = giờ.
3 10 2
Trang và Linh ở hai địa điểm cách nhau 18km đạp xe đi ngược chiều nhau nên khi gặp
nhau thì tổng quãng đường hai bạn đi được bằng 18km (1)
2
* Nếu hai bạn khởi hành cùng một lúc thì sẽ gặp nhau sau 40 phút ( giờ), nên thời gian
3
2
của mỗi bạn tính từ lúc đi đến lúc gặp nhau là giờ. Khi đó:
3
2
+ Quãng đường Trang đi được là: .x (km)
3
2
+ Quãng đường Linh đi được là: .y (km)
3
2 2
+ Theo (1) ta có phương trình: .x .y 18 x y 27 (2)
3 3
3 1
* Nếu Trang khởi hành trước 18 phút ( giờ ) thì các bạn sẽ gặp nhau sau 30 phút (
10 2
giờ ) tính từ lúc Linh bắt đầu đi. Khi đó:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
144
Website:tailieumontoan.com
1
+ Thời gian của Linh tính từ lúc đi đến lúc gặp nhau là giờ, nên quãng đường
2
1
Linh đi được là: y (km)
2
3 1 4
+ Thời gian của Trang tính từ lúc đi đến lúc gặp nhau là giờ + giờ = giờ,
10 2 5
4
nên quãng đường Trang đi được là: x (km)
5
4 1
+ Theo (1) ta có phương trình: .x .y 18 8x 5y 180 (3)
5 2
x y 27 x 15 (tm )
Từ (2) và (3) ta có hệ phương trình:
8x 5y 180 y 12 (tm )
Vậy vận tốc của Trang là 15 (km/h), vận tốc của Linh là 12 (km/h).
Bài 3 (2 điểm):
2 x 3 12 8
y 2x
1) Giải hệ phương trình:
3 4x 12 3 9
2x y 2
2) Cho đường thẳng (d ) có phương trình y (2m 1)x m 1 và đường thẳng
(d ) có phương trình y x 3 .
a) Tính giá trị của m để đường thẳng (d ) cắt đường thẳng (d ) tại một điểm trên
trục tung.
b) Tìm m để khoảng cách từ gốc tọa độ O đến đường thẳng (d ) đạt giá trị lớn nhất
và giá trị lớn nhất đó bằng bao nhiêu?
1) Điều kiện: x 3; 2x y .
a 6b 4
1
a 6b 4
b
2
12a 6b 9
13a 13
a 1 (t / m )
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
145
Website:tailieumontoan.com
x 3 1
x 4
1 1 y 10 (TM ĐK )
y 2x 2
Vậy hệ có nghiệm duy nhất (x , y ) (4,10)
.
M 3
x 1
2
2x 1 0 H
o
o
2
x o yo 1 0 3
1 O x
yo 2
2
1 3
M , là điểm cố định thuộc (d ) .
2 2
Kẻ OH vuông góc với (d ) tại H, ta có khoảng cách từ gốc tọa độ O đến (d ) bằng OH.
1 3
Khi (d ) thay đổi theo m và luôn đi qua điểm M , cố định, ta luôn có: OH OM
2 2
2 2
1 3 10
OH max OM x y
2 2
2 2
m m
2
H trùng với M OM (d ) tại M (*)
1 3 3 1
Đường thẳng (OM) có dạng: y ax đi qua M , a a 3
2 2 2 2
2
Điều kiện (*) 2m 1 .(3) 1 m
3
.
2 10
Vậy với m thì khoảng các từ gốc tọa độ đến đường thẳng (d ) đạt GTLN bằng .
3 2
Bà 4 (3,5 điểm): Cho (O, R) và điểm A cố định sao cho OA 2R . Từ A kẻ hai tiếp
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
146
Website:tailieumontoan.com
tuyến AB, AC và cát tuyến AMN với đường tròn ( B,C , M , N thuộc đường tròn và
B
P
E
K O I
A
H
M
D
N
C
a) Ta có AB, AC lần lượt là tiếp tuyến tại B và C của đường tròn (O) (giả thiết)
90o
OB AB
ABO
OC AC AOC 90o
Ta có D là trung điểm của dây MN của đường tròn (O) (giả thiết)
OD MN tại D ADO 90o
Xét tứ giác ABOD có hai góc đối ABO, ADO mà ABO ADO 90o 90o 180o
tứ giác ABOD nội tiếp đường tròn đường kính AO. (1)
Xét tứ giác ABOC có hai góc đối ABO, ACO mà ABO ACO 90o 90o 180o
tứ giác ABOC nội tiếp đường tròn đường kính AO. (2)
Từ (1) và (2) suy ra 5 điểm A, B,O, D,C cùng thuộc đường tròn đường kính OA. (đpcm)
b) Ta có AB AC (tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau).
OB OC R
AO là đường trung trực của BC
AO BC tại trung điểm H của BC (đpcm)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
147
Website:tailieumontoan.com
Ta có OA = 2R nên giao điểm I của OA với (O, R) sẽ là trung điểm của OA.
Mà OAC vuông tại C
OA
OC OI IC R
2
60o .
IOC là tam giác đều IOC 60o hoặc HOC
Xét OHC vuông tại H có:
HO cos 60o HO HO R
cosHOC
OC R 2
HC HC R 3
sin HOC sin 60o HC BC 2HC R 3
OC R 2
1 1 R R2 3
Vậy S BOC .OH .BC . .R 3 (đvdt)
2 2 2 4
c) Xét đường tròn đường kính OA có:
CDA
CBA
)
(Hai góc nội tiếp cùng chắn CA
CDA
CEB
Mà CEB, CDA là hai góc đồng vị.
EB // DA hay EB // MN (đpcm)
d) Gọi K là giao điểm của AO và BN (cần chứng minh K trùng với K )
B
P
E
K O I
K H
A
M
D
N
C
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
148
Website:tailieumontoan.com
AM AH
Xét AMO và AHN có: MAH chung; (theo đẳng thức (3))
AO AN
AMO ∽ AHN (c-g-c)
HNA
AOM (hai góc tương ứng) hay HOM
HNM
K
BO K CO
Mà hai tia CK , CK cùng thuộc nửa mặt phẳng bờ là đường thẳng CN và K , K cùng
thuộc NB.
CK trùng với CK hoặc K trùng với K .
A, O, K thẳng hàng.
Bài 5 (0,5 điểm): Cho a, b là các số dương thỏa mãn ab 4 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
a b 2a 2
b2
thức: P .
a b
a b 2a 2
b2 2 2
a b 2 với ab 4 .
Ta có P 1
a b a b
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
149
Website:tailieumontoan.com
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
150
Website:tailieumontoan.com
Năm học: 2017 – 2018 MÔN: TOÁN 9
Đề số 20
x+4 x 2 x x+9 x
Câu I. Cho hai biểu thức A = =
và B + , x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
x − 16 x −3 9−x
=
3) Tìm giá trị của x để biểu thức P B:A < 0.
Câu II. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.
Nếu hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể.
2
Nếu vòi thứ nhất chảy trong 3 giờ và vòi thứ hai chảy trong 2 giờ thì được bể nước. Hỏi
5
nếu mỗi vòi chảy một mình thì trong bao lâu mới đầy bể.
Câu III.
2 | x − 1| − y + 2 =4
1) Giải hệ phương trình sau:
| x − 1| +3 y + 2 =
9
c) Giả sử phương trình có nghiệm x1 , x 2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
P = x12 + x 2 2 + 8x1x 2 .
Câu IV. Cho đường tròn tâm O, đường kính AB = 2R. Gọi I là trung điểm của AO. Trên
cùng một nửa mặt phẳng bờ AB, kẻ hai tiếp tuyến Ax, By của đường tròn (O), lấy D thuộc
Ax, E thuộc By sao cho góc DIE = 90 . Kẻ IF vuông góc với DE (F thuộc DE).
0
3R 2
= AI.IB
2) Chứng minh rằng AD.BE = .
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
151
Website:tailieumontoan.com
x+4 x 2 x x+9 x
Câu I. Cho hai biểu thức A = =
và B + , x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
x − 16 x −3 9−x
=
3. Tìm giá trị của x để biểu thức P B:A < 0.
1) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
=
x+4 x
A =
x
=
(
x +4 ) x
x − 16 ( x +4 x −4)( ) x −4
( ) ( )
2 2
Ta có: x =
18 − 8 2 =4 − 2 (thỏa mãn ĐK) ⇒ x = 4− 2 =4 − 2 =−
4 2
4− 2 4− 2 2−4 2
⇒A= = = =1 − 2 2 .
4− 2 −4 − 2 2
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
2 x x+9 x 2 x x+9 x 2x + 6 x − x − 9 x
= + = − =
( )( ) ( )( )
B
x −3 9−x x −3 x −3 x +3 x −3 x +3
=
x −3 x
=
x x −3( ) x
(
x −3 )(
x +3 ) ( x −3 x +3 )( ) x +3
x x x x −4 x −4
=
3) Ta có: P B=
:A : = . =
x +3 x −4 x +3 x x +3
Với x ≥ 0 ⇒ x +3> 0
x −4
⇒P<0⇔ < 0 ⇔ x − 4 < 0 ⇔ x < 4 ⇒ x < 16
x +3
Kết hợp điều kiện, ta có: 0 ≤ x < 16; x ≠ 9 thì P < 0
Câu II. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
152
Website:tailieumontoan.com
Nếu hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể.
2
Nếu vòi thứ nhất chảy trong 3 giờ và vòi thứ hai chảy trong 2 giờ thì được bể nước.
5
Hỏi nếu mỗi vòi chảy một mình thì trong bao lâu mới đầy bể.
Gọi thời gian chảy một mình đầy bể của vòi thứ nhất là x (giờ) ( x > 6), thời gian chảy một
1 1
Trong 1 giờ, vòi I chảy được (bể), vòi II chảy được (bể).
x y
Vì hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể nên ta
1 1 1
có phương trình: + =
x y 6
2
Vòi I chảy trong 3 giờ và vòi II chảy trong 2 giờ thì được bể nước nên ta có phương
5
1 1 2
trình: 3. + 2. =
x y 5
1 1 1 2 2 1 1 1
x=+ =
+
=
x = 15
y 6 x y 3 x 16
Ta có hệ ⇔ ⇔ ⇔ (thỏa mãn)
3= 2 2 3= 2 2 1
= 1 y = 10
+ +
x y 5 x y 5
y 10
Vậy thời gian chảy một mình đầy bể của vòi thứ nhất là 15 giờ, thời gian chảy một mình
đầy bể của vòi thứ hai là 10 giờ.
Câu III.
2 | x − 1| − y + 2 =4
1. Giải hệ phương trình sau:
| x − 1| +3 y + 2 =
9
c) Giả sử phương trình có nghiệm x1 , x 2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
P = x12 + x 2 2 + 8x1x 2 .
1) Điều kiện: y ≥ −2 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
153
Website:tailieumontoan.com
{
Vậy với m = −4 thì phương trình có tập nghiệm là S = −3 + 5 ; − 3 − 5 }
2b) Xét phương trình (1) có ∆=' [ −(m + 1)] − 1.(2m + 10)= m 2 + 2m + 1 − 2m − 10= m 2 − 9
2
m ≥ 3
Phương trình (1) có nghiệm ⇔ ∆ ' ≥ 0 ⇔ m 2 ≥ 9 ⇔
m ≤ −3
m ≥ 3
Vậy (1) có nghiệm khi
m ≤ −3
m ≥ 3
2c) Với thì phương trình (1) có nghiệm x1 , x 2 .
m ≤ −3
x1 + x 2 = 2(m + 1)
Hệ thức Vi – et:
=
x1.x 2 2m + 10
⇒P
= [ 2(m + 1)] + 6(2m + 10) = 4m 2 + 20m + 64 = (2m + 5) 2 + 39
2
Vì (2m + 5) 2 ≥ 0 ⇒ P ≥ 39 .
−5
Do đó Pmin =39 ⇔ (2m + 5) 2 =0 ⇔ m = (không thỏa mãn).
2
Vậy không có giá trị của m để P nhỏ nhất.
Khi m ≤ −3 ⇒ 2m + 5 ≤ −1 ⇒ ( 2m + 5 ) ≥ 1 ⇒=
P (2m + 5) 2 + 39 ≥ 40
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
154
Website:tailieumontoan.com
⇒ Min P = 40 khi m = - 3
Câu IV. Cho đường tròn tâm O, đường kính AB = 2R. Gọi I là trung điểm của AO. Trên
cùng một nửa mặt phẳng bờ AB, kẻ hai tiếp tuyến Ax, By của đường tròn (O), lấy D
thuộc Ax, E thuộc By sao cho góc DIE bằng 90 . Kẻ IF vuông góc với DE (F thuộc DE).
0
3R 2
= AI.IB
2) Chứng minh rằng AD.BE = .
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
155
Website:tailieumontoan.com
⇒ Tứ giác ADFI nội tiếp đường tròn.
⇒ bốn điểm A, I, F, D cùng thuộc đường tròn.
3R 2
= AI.IB
2) Chứng minh rằng AD.BE = .
4
Xét ∆ADI và ∆BIE có
= IBE
DAI = 900 (tính chất của tiếp tuyến)
= BEI
AID (cùng phụ với BIE
do DIE
= 90o )
AD AI
⇒ ∆ADI ∆BIE ⇒ = ⇒ AD.BE
= BI.AI
BI BE
R 3 R 3R 3R 2
Theo giả thiết lại có AI =;BI =R ⇒ AD.BE =
BI.AI =. =
2 2 2 2 4
3R 2
= AI.IB
Vậy AD.BE =
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
= 1800 − (DFA
⇒ AFB + BFE)
= 1800 − 900 = 900
⇒ F thuộc đường tròn đường kính AB hay F thuộc đường tròn tâm O.
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
3R 2
= AI.IB
Và có AD.BE = (cmt)
4
2
3R 2 9R 4 3R 2
⇒ SDIE ≥ 2AD.AI.2BI.BE = 4 ( AI.BI ) = 4. = ⇒ ≥
2 2
SDIE
4 4 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
156
Website:tailieumontoan.com
3R 2
Vậy Min SDIE = khi AD = AI ; BE = BI
2
Vậy diện tích tam giác DIE nhỏ nhất khi D và E thuộc Ax, By sao cho AD = AI ; BE = BI
a 2 + ab + b 2 + b 2 + bc + c 2 + c 2 + ca + a 2 ≥ 3 3
⇔ 2a 2 + 2ab + 2b 2 + 2b 2 + 2bc + 2c 2 + 2c 2 + 2ca + 2a 2 ≥ 3 6
⇔ a 2 + b2 + ( a + b ) + b2 + c2 + ( b + c ) + a 2 + c2 + ( a + c ) ≥ 3 6
2 2 2
⇔ ( xb − ya ) ≥ 0 (luôn đúng)
2
a b
Dấu “=” xảy ra ⇔ =.
x y
Áp dụng cho bài toán:
(a + b)
2
a+b≤ (1 + 1 ) .( a
1 2 2
+ b )=
2
2(a + b
2 2
)⇔a 2
+b 2
≥
2
(1)
( b + c)
2
b+c≤ (1 + 1 ) .( b
1 2 2
)
+c =2
2(b + c
2 2
)⇔b 2
+c 2
≥
2
(2)
(a + c)
2
a+c≤ (1 + 1 ) .( a
1 2 2
)
+c =2
2(a + c
2 2
)⇔a 2
+c 2
≥
2
(3)
Do đó:
a 2 + b2 + ( a + b ) + b2 + c2 + ( b + c ) + a 2 + c2 + ( a + c )
2 2 2
3 3 3 6
≥ ( a + b ) + ( b + c ) + ( a + c=
) = 3 6 (đpcm)
(2a + 2b + 2c)
2 2 2
2 2 2 2
Dấu “=” xảy ra ⇔ dấu “=” ở (1), (2), (3) đồng thời xảy ra và thỏa mãn a+ b+ c=
3.
⇔ a= b= c= 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
157
Website:tailieumontoan.com
SỞ GD & ĐT HÀ NỘI ĐỀ THI THỬ VÀO 10
TRƯỜNG THCS & THPT LƯƠNG THẾ VINH Môn: TOÁN – Năm học: 2019 – 2020
Đề thi thử lần 2 – 03.03.2019 Thời gian làm bài: 120 phút
Đề số 21
1 1 x+3 x +2 x+ x
=
Câu I: (2 điểm) Cho biểu thức: A = + và B − (với
x +1 x −1 ( x + 2)( x − 1) x −1
x > 0; x ≠ 1 )
a) Rút gọn và tính giá trị biểu thức A khi x= 4 − 2 3
b) Rút gọn biểu thức B
1 x +1
c) Đặt M = B : A , tìm x để − ≥1
M 8
Câu II: (2 điểm) Giải bài toán bằng cách lâp phương trình hay lập hệ phương trình.
Hai trường thcs A và B có học sinh đi thi tuyển 10 thì có 420 học sinh đỗ chiếm 84%
tổng số học sinh. Biết nếu tính riêng từng trường thì trường A có 80% học sinh thi đỗ,còn
trường B là 90% học sinh thi đỗ. Tìm số học sinh mỗi trường dự thi.
Câu III (2,0 điểm)
x + y =
8
1. Giải hệ phương trình sau:
2x + y + x + 1 =
13
2. Cho phương trình: x 2 − 5x + m − 2 =0 (1)
a) Tìm m để phương trình (1) có một nghiệm là 2, tìm nghiệm còn lại (nếu có).
b) Tìm m để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 thỏa mãn
1 1
2 + =3
x1 x 2
Câu IV: (3,5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O,R ) đường kính AB . Từ A và B kẻ hai tiếp
tuyến Ax và By với nửa đường tròn ( O,R ) . Qua điểm M bất kỳ thuộc nửa đường tròn
này kẻ tiếp tuyến thứ ba cắt các tiếp tuyến Ax và By lần lượt tại E và F . Nối AM cắt OE
By tại P , nối BM cắt OF tại Q . Hạ MH vuông góc với AB tại H .
a) Chứng minh 5 điểm M, P, H,O,Q cùng nằm trên một đường tròn.
b) Chứng minh rằng AE.BF = R
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
158
Website:tailieumontoan.com
1 1 x+3 x +2 x+ x
=
Câu 1: (2 điểm) Cho biểu thức: A = + và B − (với
x +1 x −1 ( x + 2)( x − 1) x −1
x > 0; x ≠ 1 )
a) Rút gọn và tính giá trị biểu thức A khi x= 4 − 2 3
b) Rút gọn biểu thức B
1 x +1
c) Đặt M = B : A , tìm x để − ≥1
M 8
1 1 2 x 2 x
1) A = + = =
x +1 x − 1 ( x − 1)( x + 1) x − 1
Thay x =
4−2 3 =
( 3 − 1) 2 (Thỏa mãn ĐK) và =
x 3 − 1 vào biểu thức A, ta được
2 3 − 2 −6 − 2 3
=A =
3− 2 3 3
2) Điều kiện: x > 0; x ≠ 1
x+3 x +2 x+ x
B −
( x + 2)( x − 1) x −1
x+3 x +2
−
x ( x +1 )
( x +2 )( x −1 ) ( x −1 )( x +1 )
x+3 x +2 x
−
( x +2 )( x −1 ) x −1
x+3 x +2−x−2 x
=
( x +2 )( x −1 )
1
=
x −1
x +1
3) Xét biểu thức:=
M B=
:A với x > 0; x ≠ 1
2 x
1 x +1 1 x +1 2 x x +1
− ≥1 ⇔ − ≥1⇔ − ≥1
M 8 x +1 8 x +1 8
2 x
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
159
Website:tailieumontoan.com
16 x − (x + 2 x + 1)
⇔ −1 ≥ 0
8( x + 1)
− x + 14 x − 1 − 8 x − 8
⇔ ≥0
8( x + 1)
−x + 6 x − 9
⇔ ≥0
8( x + 1)
−( x − 3) 2
⇔ ≥0
8( x + 1)
16 x − (x + 2 x + 1)
⇔ −1 ≥ 0
8( x + 1)
− x + 14 x − 1 − 8 x − 8
⇔ ≥0
8( x + 1)
−x + 6 x − 9
⇔ ≥0
8( x + 1)
−( x − 3) 2
⇔ ≥0
8( x + 1)
( x − 3) 2
⇔ ≤0
8( x + 1)
( x − 3) 2
( )
2
Do x > 0 ⇒ x + 1 > 1 với mọi x > 0 nên x −3 ≥ 0 ⇒ ≥ 0 ∀x > 0.
8( x + 1)
( x − 3) 2
( )
2
Yêu cầu bài toán chỉ thỏa mãn ⇔ 0 ⇒ x −3 =
= 0⇔x=
9 (Thỏa mãn ĐK)
8( x + 1)
1 x +1
Vậy x = 9 thì − ≥1
M 8
Câu 2: (2 điểm) Giải bài toán bằng cách lâp phương trình hay lập hệ phương trình.
Hai trường thcs A và B có học sinh đi thi tuyển 10 thì có 420 học sinh đỗ chiếm 84%
tổng số học sinh. Biết nếu tính riêng từng trường thì trường A có 80% học sinh thi đỗ,còn
trường B là 90% học sinh thi đỗ. Tìm số học sinh mỗi trường dự thi.
Gọi số học sinh của trường A và B dự thi lần lượt là x và y (học sinh ) , ( x; y ∈* )
Vì cả 2 trường có 420 học sinh thi đỗ đạt tỉ lệ 84% nên :
=
x + y 420=
: 84% 500 (1)
Vì cả hai trường có 420 học sinh thi đỗ nên :
0,8x + 0,9y =
420 (2)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
160
Website:tailieumontoan.com
x + y = 500
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
0,8x + 0,9y =
420
Vậy trường A có 300 học sinh dự thi và trường B có 200 học sinh dự thi.
Câu III (2,0 điểm)
x + y = 8
1. Giải hệ phương trình sau:
2x + y + x + 1 =
13
2. Cho phương trình: x 2 − 5x + m − 2 =0 (1)
a) Tìm m để phương trình (1) có một nghiệm là 2, tìm nghiệm còn lại (nếu có).
b) Tìm m để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 thỏa mãn
1 1
2 + =3
x 1 x 2
1) Điều kiện: x ≥ −1
= x + y 8 = x + y 8
⇔
2x + y + =
x + 1 13 x + =
x + 1 5 (*)
Đặt x + 1= t (t ≥ 0) :
(*) ⇔ t 2 + t − 6 = 0 ⇔ ( t − 2 )( t + 3) = 0 ⇔ t − 2 = 0 (vì t ≥ 0 nên t + 3 > 0 ) ⇒ t =2
3 (Thỏa mãn) ⇒ y =
⇔ x +1 = 2 ⇒ x +1 = 4 ⇒ x = 5
Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm duy nhất (x; y) = (3; 5)
2a) Ta có x = 2 là một nghiệm của phương trình (1)
⇔ 22 − 5.2 + m − 2 = 0 ⇔ m = 8
Khi đó, ta có phương trình: x − 5x + 6 =
2
0
x = 3
⇔ ( x − 3)( x − 2 ) =0 ⇔
x = 2
Vậy m = 8 thì phương trình (1) có một nghiệm là 2, nghiệm còn lại là 3.
2b) Phương trình: x 2 − 5x + m − 2 =0 (1)
∆= 25 − 4m + 8= 33 − 4m
33
Để để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 ⇔ ∆ > 0 ⇔ 33 − 4m > 0 ⇒ m <
4
33
Với m < , phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 , x 2 , theo vi – et ta có:
4
x1 + x 2 =5
x1.x=
2 m−2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
161
Website:tailieumontoan.com
⇔ 4(x1 + x 2 + 2 x1 . x 2 ) =
9x1x 2
⇔ 4(5 + 2 m − 2) = 9(m − 2)
(
⇔ 9 m − 2 + 10 )( m−2 −2 =0 )
m−2 =2⇔ m =6
⇔ −10
m−2 = (L)
9
Kết hợp các điều kiện ta được m = 6 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu IV: (3,5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O,R ) đường kính AB . Từ A và B kẻ hai tiếp
tuyến Ax và By với nửa đường tròn ( O,R ) . Qua điểm M bất kỳ thuộc nửa đường tròn
này kẻ tiếp tuyến thứ ba cắt các tiếp tuyến Ax và By lần lượt tại E và F . Nối AM cắt OE
By tại P , nối BM cắt OF tại Q . Hạ MH vuông góc với AB tại H .
a) Chứng minh 5 điểm M, P, H,O,Q cùng nằm trên một đường tròn.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
162
Website:tailieumontoan.com
a) Chứng minh 5 điểm M, P, H,O,Q cùng nằm trên một đường tròn.
Ta có EF, EA, FB lần lượt là các tiếp tuyến tại M, A, B của đường tròn (O) (gt)
⇒ EM = EA ; FB = FM (tính chất tiếp tuyến tuyến cắt nhau).
Xét EM = EA và OM = OA = R
⇒ OE là đường trung trực của AM
⇒ OE ⊥ AM tại P và P là trung điểm của AM.
=
⇒ OPM 90o
Xét FM = FA và OM = OB = R
⇒ OF là đường trung trực của BM
⇒ OF ⊥ BM tại Q và Q là trung điểm của BM.
=
⇒ OQM 90o
Ta có MH ⊥ AB tại H (giả thiết)
=
⇒ OHM 90o
= OQM
Do đó: OPM
= OHM
= 90o hoặc P, Q, H cùng nhìn cạnh OM dưới một góc vuông
⇒ P, Q, H cùng thuộc đường tròn đường kính OM.
⇒ 5 điểm M, P, O, Q, H cùng thuộc đường tròn đường kính OM. (đpcm)
b) Chứng minh rằng AE.BF = R
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
163
Website:tailieumontoan.com
= MOE
Mà EOF = AOM + BOM ; AOM
+ MOF + BOM
= 180o (hai góc kề bù).
2
=
⇒ EOF 90o hoặc ∆EOF vuông tại O.
Xét ∆EOF vuông tại O và OM ⊥ EF tại M (tính chất tiếp tuyến).
⇒ OM 2 =
EM.FM (hệ thức lượng)
Mà EM = EA ; FB = FM (tính chất tiếp tuyến tuyến cắt nhau); OM = R.
⇒ R2 =
AE.BF (đpcm)
c) Gọi K là giao điểm của MH và BE . Chứng minh rằng MK = HK .
Ta có: AE ⊥ AB (tính chất tiếp tuyến); BF ⊥ AB (tính chất tiếp tuyến); MH ⊥ AB (giả
thiết)
⇒ MH / /AE / /BF hoặc MK / / BF ; HK / /AE
Xét MK//BF, có:
MK EM MK BF FM
∆KEM ∽ ∆BEF (Định lý) ⇒ = ⇒ = = (do BF = MF)
BF EF EM EF EF
FM BK
= (Định lý Ta - let)
EF BE
Xét KH//AE, có:
BK KH
∆BKH ∽ ∆BEA (Định lý) ⇒ = (tính chất)
BE AE
MK KH
Do vậy = , mà AE = EM suy ra MK = KH
EM AE
1 r 1
d) Gọi r là bán kính đường tròn nội tiếp ∆EOF . Chứng minh rằng < < .
3 R 2
1
=
Vì r là bán kính của đường tròn nội tiếp ∆EOF nên SEOF r ( OE + OF + EF )
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
164
Website:tailieumontoan.com
1 1
Mà SEOF = OM.EF= R.EF
2 2
r EF
⇒ r ( OE + OF + EF=
) R.EF ⇔ =
R OE + OF + EF
Theo BĐT tam giác ta có
EF < OE + OF ⇔ 2EF < OE + OF + EF
r EF 1 (1)
=⇒ <
R OE + OF + EF 2
Ta cũng có EF > OE, EF > OF ⇔ 2EF > OE + OF
r EF 1
⇔ 3EF > OE + OF+
= EF ⇒ > (2)
R OE + OF + EF 3
1 r 1
Từ (1) và (2) suy ra < <
3 R 2
Câu V (0,5 điểm) Cho các số thực dương a, b, c. Chứng minh rằng:
2 2 2
a b c 3
+ + ≥
a+b b+c c+a 4
Cách 1: Áp dụng B Đ T: ( x1 y1 + x 2 y 2 + x 3 y3 ) ≤ x1 + x 2 + x 3 ( )( y + y 22 + y32 )
2 2 2 2 2
1
a ( c + a ) + b ( a + b ) + c ( b + c )
2
a 2 b 2 c 2
≤ + + . ( a + b ) ( c + a ) + ( b + c ) ( a + b ) + ( c + a ) ( b + c )
2 2 2 2 2 2
a + b b + c c + a
2 2 2
a b c
⇔ + +
a+b b+c c+a
a ( c + a ) + b ( a + b ) + c ( b + c )
2
≥
( a + b ) ( c + a ) 2 + ( b + c ) 2 ( a + b ) 2 + ( c + a ) 2 ( b + c ) 2
2
2a ( c + a ) + 2b ( b + a ) + 2c ( b + c )
2
=
4 ( a + b ) ( c + a ) + ( b + c ) ( a + b ) + ( c + a ) ( b + c )
2 2 2 2 2 2
( a + b ) 2 + ( c + a ) 2 + ( b + c ) 2
2
=
4 ( a + b ) ( c + a ) + ( b + c ) ( a + b ) + ( c + a ) ( b + c )
2 2 2 2 2 2
(a + b) = x; ( c + a ) = y; ( b + c ) = z
2 2 2
Đặt
Ta có x 2 + y 2 + z 2 ≥ xy + yz + zx ⇒ ( x + y + z ) ≥ 3(xy + yz + zx)
2
⇒ ( a + b ) + ( c + a ) + ( b + c )
2 2 2 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
165
Website:tailieumontoan.com
≥ 3 ( a + b ) ( c + a ) + ( b + c ) ( a + b ) + ( c + a ) ( b + c )
2 2 2 2 2 2
( a + b ) 2 + ( c + a ) 2 + ( b + c ) 2
2
≥
3
4 ( a + b ) ( c + a ) + ( b + c ) ( a + b ) + ( c + a ) ( b + c ) 4
2 2 2 2 2 2
2 2 2
a b c 3
⇒ + + ≥
a+b b+c c+a 4
2 2 2
a b c 3
Vậy + + ≥
a+b b+c c+a 4
Cách 2:
2 2 2 2 2 2
a b c a 1 b 1 c 1 3
Ta có: + + = + + + + + −
a+b b+c c+a a+b 4 b+c 4 c+a 4 4
Áp dụng B Đ T cosi có:
2 2 2
a 1 a b 1 b c 1 c
+ ≥ ; + ≥ ; + ≥
a+b 4 a+b b+c 4 b+c c+a 4 c+a
Do đó:
2 2 2
a b c a b c 3
+ + ≥ + + −
a+b b+c c+a a+b b+c c+a 4
a 1 b 1 c 1 a b c 3
Chứng minh được − + − + − ≥0⇒ + + ≥
a+b 2 b+c 2 c+a 2 a+b b+c c+a 2
2 2 2
a b c 3
Khi đó có: + + ≥
a+b b+c c+a 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
166
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS ARCHIMEDES ACADEMY ĐỀ THI THỬ LẦN THỨ NHẤT
Đề số 22
x+4 x 2 x x+9 x
Câu I. Cho hai biểu thức A = =
và B + , x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
x − 16 x −3 9−x
=
3) Tìm giá trị của x để biểu thức P B:A < 0.
Câu II. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.
Nếu hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể.
2
Nếu vòi thứ nhất chảy trong 3 giờ và vòi thứ hai chảy trong 2 giờ thì được bể nước. Hỏi
5
nếu mỗi vòi chảy một mình thì trong bao lâu mới đầy bể.
Câu III.
2 | x − 1| − y + 2 =4
1) Giải hệ phương trình sau:
| x − 1| +3 y + 2 =
9
c) Giả sử phương trình có nghiệm x1 , x 2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
P = x12 + x 2 2 + 8x1x 2 .
Câu IV. Cho đường tròn tâm O, đường kính AB = 2R. Gọi I là trung điểm của AO. Trên
cùng một nửa mặt phẳng bờ AB, kẻ hai tiếp tuyến Ax, By của đường tròn (O), lấy D thuộc
Ax, E thuộc By sao cho góc DIE = 90 . Kẻ IF vuông góc với DE (F thuộc DE).
0
3R 2
= AI.IB
2) Chứng minh rằng AD.BE = .
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
167
Website:tailieumontoan.com
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
x+4 x 2 x x +9 x
Câu I. Cho hai biểu thức A = =
và B + , x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
x − 16 x −3 9−x
=
3. Tìm giá trị của x để biểu thức P B:A < 0.
1) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
=A
x+4 x
=
x (
x +4
=
) x
x − 16 ( x +4 )(
x −4 ) x −4
( ) ( )
2 2
Ta có: x =
18 − 8 2 =4 − 2 (thỏa mãn ĐK) ⇒ x = 4− 2 =4 − 2 =−
4 2
4− 2 4− 2 2−4 2
⇒A= = = =1 − 2 2 .
4− 2 −4 − 2 2
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 9; x ≠ 16
2 x x+9 x 2 x x+9 x 2x + 6 x − x − 9 x
= + = − =
( )( ) ( )( )
B
x −3 9−x x −3 x −3 x +3 x −3 x +3
=
x −3 x
=
x x −3( ) x
(
x −3 )(
x +3 ) ( x −3 x +3 )( ) x +3
x x x x −4 x −4
=
3) Ta có: P B=
:A : = . =
x +3 x −4 x +3 x x +3
Với x ≥ 0 ⇒ x +3> 0
x −4
⇒P<0⇔ < 0 ⇔ x − 4 < 0 ⇔ x < 4 ⇒ x < 16
x +3
Kết hợp điều kiện, ta có: 0 ≤ x < 16; x ≠ 9 thì P < 0
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
168
Website:tailieumontoan.com
Câu II. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình.
Nếu hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể.
2
Nếu vòi thứ nhất chảy trong 3 giờ và vòi thứ hai chảy trong 2 giờ thì được bể nước.
5
Hỏi nếu mỗi vòi chảy một mình thì trong bao lâu mới đầy bể.
Gọi thời gian chảy một mình đầy bể của vòi thứ nhất là x (giờ) ( x > 6), thời gian chảy một
1 1
Trong 1 giờ, vòi I chảy được (bể), vòi II chảy được (bể).
x y
Vì hai vòi nước cùng chảy vào một cái bể không có nước thì trong 6 giờ sẽ đầy bể nên ta
1 1 1
có phương trình: + =
x y 6
2
Vòi I chảy trong 3 giờ và vòi II chảy trong 2 giờ thì được bể nước nên ta có phương
5
1 1 2
trình: 3. + 2. =
x y 5
1 1 1 2 2 1 1 1
x=+ =
+
=
x = 15
y 6 x y 3 x 16
Ta có hệ ⇔ ⇔ ⇔ (thỏa mãn)
3= 2 2 3= 2 2 1
= 1 y = 10
+ +
x y 5 x y 5
y 10
Vậy thời gian chảy một mình đầy bể của vòi thứ nhất là 15 giờ, thời gian chảy một mình
đầy bể của vòi thứ hai là 10 giờ.
Câu III.
2 | x − 1| − y + 2 =4
1. Giải hệ phương trình sau:
| x − 1| +3 y + 2 =
9
c) Giả sử phương trình có nghiệm x1 , x 2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
P = x12 + x 2 2 + 8x1x 2 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
169
Website:tailieumontoan.com
1) Điều kiện: y ≥ −2 .
{
Vậy với m = −4 thì phương trình có tập nghiệm là S = −3 + 5 ; − 3 − 5 }
2b) Xét phương trình (1) có ∆=' [ −(m + 1)] − 1.(2m + 10)= m 2 + 2m + 1 − 2m − 10= m 2 − 9
2
m ≥ 3
Phương trình (1) có nghiệm ⇔ ∆ ' ≥ 0 ⇔ m 2 ≥ 9 ⇔
m ≤ −3
m ≥ 3
Vậy (1) có nghiệm khi
m ≤ −3
m ≥ 3
2c) Với thì phương trình (1) có nghiệm x1 , x 2 .
m ≤ −3
x1 + x 2 = 2(m + 1)
Hệ thức Vi – et:
=
x1.x 2 2m + 10
⇒P
= [ 2(m + 1)] + 6(2m + 10) = 4m 2 + 20m + 64 = (2m + 5) 2 + 39
2
Vì (2m + 5) 2 ≥ 0 ⇒ P ≥ 39 .
−5
Do đó Pmin =39 ⇔ (2m + 5) 2 =0 ⇔ m = (không thỏa mãn).
2
Vậy không có giá trị của m để P nhỏ nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
170
Website:tailieumontoan.com
Khi m ≤ −3 ⇒ 2m + 5 ≤ −1 ⇒ ( 2m + 5 ) ≥ 1 ⇒=
P (2m + 5) 2 + 39 ≥ 40
2
⇒ Min P = 40 khi m = - 3
Câu IV. Cho đường tròn tâm O, đường kính AB = 2R. Gọi I là trung điểm của AO. Trên
cùng một nửa mặt phẳng bờ AB, kẻ hai tiếp tuyến Ax, By của đường tròn (O), lấy D
thuộc Ax, E thuộc By sao cho góc DIE bằng 90 . Kẻ IF vuông góc với DE (F thuộc DE).
0
3R 2
= AI.IB
2) Chứng minh rằng AD.BE = .
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
171
Website:tailieumontoan.com
, IFD
Xét tứ giác IADF có IAD là hai góc đối và IAD
+ IFD
= 90o + 90o = 180o
AD AI
⇒ ∆ADI ∆BIE ⇒ = ⇒ AD.BE
= BI.AI
BI BE
R 3 R 3R 3R 2
Theo giả thiết lại có AI =;BI =R ⇒ AD.BE =
BI.AI =. =
2 2 2 2 4
3R 2
= AI.IB
Vậy AD.BE =
4
3) Chứng minh điểm F thuộc đường tròn tâm O.
= 1800 − (DFA
⇒ AFB + BFE)
= 1800 − 900 = 900
⇒ F thuộc đường tròn đường kính AB hay F thuộc đường tròn tâm O.
4) Xác định vị trí của D và E trên Ax, By để diện tích tam giác DIE nhỏ nhất.
3R 2
= AI.IB
Và có AD.BE = (cmt)
4
2
3R 2 9R 4 3R 2
⇒ SDIE ≥ 2AD.AI.2BI.BE = 4 ( AI.BI ) = 4. = ⇒ SDIE ≥
2 2
4 4 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
172
Website:tailieumontoan.com
3R 2
Vậy Min SDIE = khi AD = AI ; BE = BI
2
Vậy diện tích tam giác DIE nhỏ nhất khi D và E thuộc Ax, By sao cho AD = AI ; BE = BI
a 2 + ab + b 2 + b 2 + bc + c 2 + c 2 + ca + a 2 ≥ 3 3
⇔ 2a 2 + 2ab + 2b 2 + 2b 2 + 2bc + 2c 2 + 2c 2 + 2ca + 2a 2 ≥ 3 6
⇔ a 2 + b2 + ( a + b ) + b2 + c2 + ( b + c ) + a 2 + c2 + ( a + c ) ≥ 3 6
2 2 2
⇔ ( xb − ya ) ≥ 0 (luôn đúng)
2
a b
Dấu “=” xảy ra ⇔ =.
x y
Áp dụng cho bài toán:
(a + b)
2
a+b≤ (1 + 1 ) .( a
1 2 2
+ b )=
2
2(a + b
2 2
)⇔a 2
+b 2
≥
2
(1)
( b + c)
2
b+c≤ (1 + 1 ) .( b
1 2 2
)
+c =2
2(b + c
2 2
)⇔b 2
+c 2
≥
2
(2)
(a + c)
2
a+c≤ (1 + 1 ) .( a
1 2 2
)
+c =2
2(a + c
2 2
)⇔a 2
+c 2
≥
2
(3)
Do đó:
a 2 + b2 + ( a + b ) + b2 + c2 + ( b + c ) + a 2 + c2 + ( a + c )
2 2 2
3 3 3 6
≥ ( a + b ) + ( b + c ) + ( a + c=
) = 3 6 (đpcm)
(2a + 2b + 2c)
2 2 2
2 2 2 2
Dấu “=” xảy ra ⇔ dấu “=” ở (1), (2), (3) đồng thời xảy ra và thỏa mãn a+ b+ c=
3.
⇔ a= b= c= 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
173
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA ĐỀ THI THỬ VÀO 10
ĐỀ SỐ 23
x +2 x +5 7− x
Bài 1. Với x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 9 , cho hai biểu thức A = và B == + .
x −3 x +1 x −1
x +2
b) Chứng minh rằng B =
x −1
4A x
c) Tìm tất cả các giá trị của x để ≤ .
B x −3
Bài 2. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Trong phong trào thi đua trồng cây dịp đầu năm mới, lớp 9A trường THCS Chiến
Thắng đặt kế hoạch trồng 300 cây xanh cùng loại, mỗi học sinh trồng số cây như nhau.
Đến đợt lao động, có 5 bạn được Liên đội triệu tập tham gia chiến dịch an toàn giao thông
nên mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2 cây để đảm bảo kế hoạch đề ra. Tính số học sinh
lớp 9A.
Bài 3.
1
x− 2 + y=5
1) Giải hệ phương trình sau:
3 −y= 1
x − 2 2
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d):
y =mx + 1( m ≠ 0 ) .
a) Chứng minh: đường thẳng (d) luôn cắt parabol (P) tại hai điểm A, B phân biệt.
b) Gọi H, K là hình chiếu của A, B trên Ox. Gọi I là giao điểm của đường thẳng (d)
với trục Oy. Chứng minh với mọi giá trị m ≠ 0 , tam giác IHK luôn là tam giác vuông tại I.
Bài 4. Cho đường tròn ( O, R ) và dây AB cố định, khác đường kính. Gọi K là điểm chính
giữa cung nhỏ AB . Kẻ đường kính IK của đường tròn ( O ) cắt AB tại N . Lấy điểm M
bất kỳ trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) . MK cắt AB tại D . Hai đường thẳng IM và
AB cắt nhau tại C.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
174
Website:tailieumontoan.com
1. Chứng minh bốn điểm M, N, K và C cùng thuộc một đường tròn.
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường
thẳng ME luôn đi qua một điểm cố định.
Bài 5. Cho các số thực không âm a, b thỏa mãn: a + b =2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
=
thức P 4a + 1 + 4b + 1 .
x +2 x +5 7− x
Bài 1. Với x ≥ 0; x ≠ 1; x ≠ 9 , cho hai biểu thức A = và B == + .
x −3 x +1 x −1
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16 .
x +2
b) Chứng minh rằng B =
x −1
4A x
c) Tìm tất cả các giá trị của x để ≤ .
B x −3
16 + 2 4 + 2
=
a) Thay x = 16 (thỏa mãn) vào biểu thức A ta có A = = 6.
16 − 3 4 − 3
b) Với x ≥ 0, x ≠ 1; x ≠ 9 ta có:
B=
x +5 7− x
+ =
( x +5 )( )
x −1 + 7 − x
x +1 x −1 ( x +1 )( x −1 )
x + 4 x −5+7− x x +3 x +2
=
( )(
x +1 x −1 ) ( x +1 )( x −1 )
=
(=x + 1)( x + 2 ) x +2
( x + 1)( x − 1) x −1
x +2
Vậy B = (đpcm)
x −1
4A
≤
x
⇒ 4.
x + 2 x −1
≤
x
⇔
(
4 x −1
≤
) x
c) Ta có: .
B x −3 x −3 x + 2 x −3 x −3 x −3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
175
Website:tailieumontoan.com
( ) ≥0⇔ x−4 ( )
2
x 4 x −1 x +4 x −2
⇔ − ≥0⇔ ≥0
x −3 x −3 x −3 x −3
⇒ x −3≥ 0⇒ x ≥ 9
4A x
Kết hợp điều kiện, ta có x > 9 thì ≤
B x −3
Bài 2. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Trong phong trào thi đua trồng cây dịp đầu năm mới, lớp 9A trường THCS Chiến
Thắng đặt kế hoạch trồng 300 cây xanh cùng loại, mỗi học sinh trồng số cây như nhau.
Đến đợt lao động, có 5 bạn được Liên đội triệu tập tham gia chiến dịch an toàn giao thông
nên mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2 cây để đảm bảo kế hoạch đề ra. Tính số học sinh
lớp 9A.
Gọi số học sinh lớp 9A ban đầu là x bạn ( x ∈ N , x > 5 ).
*
300
Số cây mỗi bạn phải trồng theo kế hoạch là (cây).
x
300
Số cây mỗi bạn phải trồng trong thực tế là + 2 (cây).
x
Theo bài ra, sau khi có 5 bạn được Liên đội triệu tập, mỗi bạn còn lại phải trồng thêm 2
cây để đảm bảo kế hoạch đặt ra nên ta có phương trình
300
+ 2 ⋅ ( x − 5) =300
x
1500
⇔ 300 + 2x − − 10 =
300
x
1500
⇔ −10 + 2x − =0
x
⇒ −10x + 2x 2 − 1500 =0
x = 30
⇔
x = −25
So với điều kiện, x = 30 thỏa mãn.
Vậy lớp 9A có 30 bạn.
Bài 3.
1
x− 2 + y=5
1) Giải hệ phương trình sau:
3 −y= 1
x − 2 2
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d):
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
176
Website:tailieumontoan.com
y =mx + 1( m ≠ 0 ) .
a) Chứng minh: đường thẳng (d) luôn cắt parabol (P) tại hai điểm A, B phân biệt.
b) Gọi H, K là hình chiếu của A, B trên Ox. Gọi I là giao điểm của đường thẳng (d)
với trục Oy. Chứng minh với mọi giá trị m ≠ 0 , tam giác IHK luôn là tam giác vuông tại I.
1) Điều kiện: x > 2
1
Đặt = a ( a > 0)
x−2
a + y = 5
x = 3 ( tm )
a = 1
Hệ phương trình tương đương y ⇔ ⇔
3a − 2 = 1 y = 4 y = 4
2a) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
x=
2
mx + 1
.
⇔ x 2 − mx − 1 =0 (1)
∆
= m 2 + 4 > 0 với mọi m
⇒ Phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
⇒ (d) luôn cắt (P) tại hai điểm phân biệt A và B.
2b) Ta có phương trình (1) luôn có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
x1 + x 2 =m
Hệ thức Vi-ét ta có:
x1.x 2 = −1
Vì x1.x 2 = −1 < 0 nên hai giao điểm A và B nằm về hai phía trục tung và được biểu diễn
trên hệ tọa độ như hình vẽ.
Với H, K lần lượt là hình chiếu của A và B lên trục hoành. Ta có:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
177
Website:tailieumontoan.com
IH 2 =
OI 2 + OH 2 =
1 + x12
IK 2 =
OI 2 + OK 2 =
1 + x 22
IH 2 + IK 2 =2 + x12 + x 22 =m 2 + 4
HK 2 = ( OH + OK ) = ( x1 + x 2 )
2
= x12 + x 22 + 2 x1x 2 = m 2 + 4
2
⇒ IH 2 + IK 2 =
HK 2
Vậy tam giác IHK vuông tại I (Định lý Pitago đảo).
Bài 4. Cho đường tròn ( O, R ) và dây AB cố định, khác đường kính. Gọi K là điểm chính
giữa cung nhỏ AB . Kẻ đường kính IK của đường tròn ( O ) cắt AB tại N . Lấy điểm M
bất kỳ trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) . MK cắt AB tại D . Hai đường thẳng IM và
AB cắt nhau tại C.
1. Chứng minh bốn điểm M, N, K và C cùng thuộc một đường tròn.
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường
thẳng ME luôn đi qua một điểm cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
178
Website:tailieumontoan.com
+ KNM
Mà MNI = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ KCM
MNI
Xét ∆IMN và ∆IKC có: = KCM
I chung; MNI (cmt)
IM IN
⇒ ∆IMN ∽ ∆IKC (g.g) ⇒ = ⇒ IM.IC = IK.IN ( 2)
IK IC
Từ (1) , ( 2 ) ⇒ IB = IM.IC= IK.IN
2
3. Chứng minh điểm E thuộc đường tròn ( O ) và NC là tia phân giác của góc MNE.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
179
Website:tailieumontoan.com
4. Chứng minh khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB ( M ≠ A, M ≠ B ) , đường thẳng
ME luôn đi qua một điểm cố định.
Gọi F = ME IK
.
Tương tự ý 3), ta chứng minh được ED là phân giác của MEN
= 900 ⇒ EK là phân giác của NEF
Vì KEI
Vậy EK, EI lần lượt là phân giác trong và ngoài tại đỉnh E của ∆NEF .
NK NE IN
⇒ = =
KF FE IF
⇔ NK.IF =
IN.KF
⇔ NK. ( IK + KF ) =
IN.KF
⇔ NK.IK = KF. ( IN − NK )
NK.IK
⇔=
KF = không đổi ⇒ F cố định.
IN − NK
Vậy khi điểm M thay đổi trên cung lớn AB , đường thẳng ME luôn đi qua điểm F cố
định.
Bài 5. Cho các số thực không âm a, b thỏa mãn: a + b =2 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu
=
thức P 4a + 1 + 4b + 1 .
Cách 1:
P2 = 4 ( a + b ) + 2 + 2 ( 4a + 1)( 4b + 1) = 10 + 2 16ab + 4 ( a + b ) + 1
≥ 10 + 2 4 ( a + b ) + 1 =
16
⇒P≥4
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi ( a, b ) là hoán vị của ( 0; 2 ) .
Cách 2.
Đặt 4a=
+ 1 x, 4b=
+ 1 y thì:
x 2 − 1 y2 − 1
1 ≤ x, y ≤ 3 ( do 0 ≤ a, b ≤ 2 ) và + =2 ⇔ x 2 + y 2 =10 .
4 4
( x − 1)( x − 3) ≤ 0
Do .
( y − 1)( y − 3 ) ≤ 0
4x ≥ x 2 + 3
⇒ ⇒ 4 ( x + y ) ≥ x 2 + y 2 + 6 = 16 ⇒ x + y ≥ 4
4y ≥ y + 3
2
Cách 3:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
180
Website:tailieumontoan.com
x + y + 2k 2 + 2 ( x + k )( y + k ) ≥ x + y + 2k
2 2 2
+ 2k x + y + k
Hay
( x + k )( y + k ) ≥ k
2 2
x + y + k 2 ⇔ xy + ( x + y ) k 2 + k 4 ≥ ( x + y ) k 2 + k 4 ⇔ xy ≥ 0
bất đẳng thức này luôn đúng.
Dấu đẳng thức xảy ra khi và chỉ khi xy = 0 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
181
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS PHƯƠNG LIỆT ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LỚP 9
NĂM HỌC 2017 – 2018 MÔN: TOÁN
Đề số 24
3 x −9 x 2 x 3x + 9
Bài I. Cho A = =
và B + − , x ≥ 0; x ≠ 9.
( x + 7)( x −3 ) x +3 x −3 x−9
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
182
Website:tailieumontoan.com
1 1 1
Bài V. Cho a, b, c là ba số dương thỏa mãn: + + =
2.
1+ a 1+ b 1+ c
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: Q = abc.
3 x −9 x 2 x 3x + 9
Bài I. Cho A = =
và B + − , x ≥ 0; x ≠ 9.
( x + 7)( x −3 ) x +3 x −3 x−9
2) Chứng tỏ rằng biểu thức B luôn dương với mọi giá trị x thỏa mãn ĐKXĐ.
B
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = .
A
=
1) Ta có: A =
3 x −9
=
(
3 x −3 3 )
(
( x + 7) x − 3 ) (
( x + 7) x − 3 x + 7 )
3 3 1
Với x = 2 , có A= = =
2+7 9 3
2) B =
x
+
2 x
−
3x + 9
=
x ( )
x −3 + 2 x ( )
x + 3 − 3x − 9
x +3 x −3 x−9 ( x +3 )( x −3 )
x − 3 x + 2 x + 6 x − 3x − 9 3 x −9 3
= =
( x +3 )(
x −3 ) ( x +3 x −3 )( ) x +3
3
Vì x ≥ 0 với mọi x thỏa mãn ĐKXĐ ⇒ x + 3 > 0 ⇒ > 0 hay B > 0 với mọi x
x +3
thỏa mãn ĐKXĐ.
B 3 3 x+7 16 16
3) P= = : = = x −3+ = x +3+ −6
A x +3 x+7 x +3 x +3 x +3
16
Áp dụng BĐT Cô Si cho 2 số dương x + 3 > 0 và > 0 ta có:
x +3
16
x +3+ ≥ 2 16 =8
x +3
16
⇔ x +3+ −6≥ 2
x +3
⇔P≥2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
183
Website:tailieumontoan.com
Vậy P đạt giá trị nhỏ nhất bằng 2, khí đó dấu “ = ” xảy ra
16
( )
2
⇔ x +3= ⇔ x + 3 = 16 ⇔ x + 3 = 4 ⇔ x = 1. (thỏa mãn ĐK)
x +3
Vậy Pmax = 2 khi x = 1 .
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Theo kế hoạch hai tổ sản xuất phải làm được 330 sản phẩm. Nhưng khi thực hiện do
tổ một làm vượt mức kế hoạch 10%, tổ hai làm giảm 15% so với mức kế hoạch nên cả hai
tổ làm được 318 sản phẩm. Tính số sản phẩm mà mỗi tổ phải làm theo kế hoạch.
Theo kế hoạch hai tổ sản xuất được 330 sản phẩm ta có phương trình:
x+ y =
330 (sản phẩm) (1)
10 110
Số sản phẩm thực tế đội 1 làm được là: x + 10% x =
x+ x=x= 1,1x (sản phẩm)
100 100
15 85
Số sản phẩm thực tế đội 2 làm được là: y − 15% y =
y− y=y= 0,85 y (sản phẩm)
100 100
Cả hai tổ thực tế làm được 318 sản phẩm nên ta có phương trình:
1,1x + 0,85 y =
318 (sản phẩm) (2)
Bài III.
3 ( x − y + 1) − 2 y − 1 =1
1) Giải hệ phương trình:
2 ( x − y + 1) + y − 1 =3
1 2 1
2) Cho Parabol ( P ) : y = x và đường thẳng (d ) : y = mx − m 2 + m + 1 ( m là tham số,
2 2
m ≠ 0)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
184
Website:tailieumontoan.com
a) Tìm m để đường thẳng ( d ) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ −1.
b) Tìm m để đường thẳng ( d ) và Parabol ( P ) cắt nhau tại hai điểm phân biệt có tọa
độ ( x1 ; y1 ) và ( x2 ; y2 ) sao cho: y1 + y2 =
5.
3 ( x − y + 1) − 2 y − 1 =1
1) ĐK y ≥ 1
2 ( x − y + 1) + y + 1 =3
Đặt a = ( x − y + 1) ; b= y −1 > 0
3=a − 2b 1 3a − 2 ( 3 − 2a ) =
1=7 a 1 = a 1
⇔ ⇔ ⇔ (T/m).
2 a + b = 3 b= 3 − 2 a b = 3 − 2 a b = 1
x − y + 1 = 1 x −=
2 +1 1 =
x 2
⇒ ⇔ ⇔
y −=1= 1 y 2= y 2
2a) (d) cắt trục hoành tại điểm (- 1; 0), thay vào (d) ta được:
1
0 = m ( −1) − m 2 + m + 1
2
1
⇔ − m 2 + 1 =0
2
⇔ m2 = 2
⇔m=± 2 (T/m).
2b) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
1 2 1
x = mx − m 2 + m + 1
2 2
⇔ x 2 − 2mx + m 2 − 2m − 2 =0 (1)
Để (d) cắt (P) tại 2 điểm phân biệt thì phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
185
Website:tailieumontoan.com
1 2 1 2
Ta có y1 + y2 =5 ⇔ x1 + x2 =5
2 2
⇔ x12 + x22 =
10
⇔ ( x1 + x2 ) 2 − 2 x1 x2 =
10
⇔ ( 2m ) − 2 ( m 2 − 2m − 2 ) =
2
10
⇔ 4m 2 − 2m 2 + 4m + 4 − 10 =0
⇔ 2m 2 + 4m − 6 =0
m = 1 (T / m)
⇔
m = −3 ( Loai )
Vậy m = 1.
Bài IV. Cho đường tròn (O; R ) và một điểm A cố định nằm ngoài đường tròn sao cho
OA = 2 R. Từ A kẻ hai tiếp tuyến AB, AC với đường tròn (O) ( B, C là hai tiếp điểm). Một
đường thẳng d thay đổi đi qua A luôn cắt đường tròn tại hai điểm D và E ( D thuộc
cung nhỏ BC , cung BD lớn hơn cung CD ). Gọi I là trung điểm của DE , H là giao
=
2) Chứng minh AH =
. AO AD . AE 3R 2 .
4) Gọi G là trọng tâm tam giác BDE. Chứng minh rằng khi đường thẳng d thay đổi thì
M
O
A H
D
I
E
C
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
186
Website:tailieumontoan.com
1) Chứng minh năm điểm A, B, C, O, I cùng thuộc một đường tròn.
⇒ OI ⊥ DE ( đường kính đi qua trung điểm của dây cung thì vuôn góc với dây cung)
⇒
AIO =
900
AB và AC lần lượt là hai tiếp tuyến của (O) (giả thiết)
⇒ AB ⊥ OB và AC ⊥ OC
= 900 ;
⇒ ABO = 900
ACO
;
Xét tứ giác ABOC có hai góc đối là ABO ACO và
ABO +
ACO =
180o
OC = OB = R
(O))
chung.
CAE
AD AC
Vậ ∆ADC ACE ⇒ = ⇒ AD. AE = AC 2
AC AE
Mà AC = AB nên AD. AE = AB 2 (2)
=
Từ (1) và (2) ta có AH =
. AO AD. AE AB 2
=
Tam giác ABO vuông tại B ta có: AB 2
AO 2 − OB 2 (định lí Pitago)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
187
Website:tailieumontoan.com
⇒ AB 2 =
3R 2
Vậy AH .=
AO AD.= =
AE AB 2
3R 2
3) Chứng minh HC là tia phân giác của góc DHE.
AH AD
Ta có: AH . AO= AD. AE ⇒ =
AE AO
Xét ∆AHD và ∆AEO có
AH AD là góc chung
= và EAO
AE AO
⇒ ∆AHD ~ ∆AEO ⇒
AEO (hai góc tương ứng) hay
AHD = (3)
AHD = DEO
M H
O
A
D
I
E
C
+ DHO
Tứ giác HOED là tứ giác nội tiếp (có DEO = DHO
+ AHD = 1800 )
Vậy O
DE = EHO của đường tròn ngoại tiếp tứ
(4) ( hai góc nội tiếp cùng chắn OE
giác HOED)
Mặt khác O (do tam giác ODE cân tại O)
DE = DEO (5)
Mà =900 ⇒
AHC =CHO AHC − − EHO
AHD =CHO ⇒ DHC
=EHC
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
188
Website:tailieumontoan.com
M H
O
A
D G
I
E
C
2
G là trọng tâm của tam giác DBE nên BG = BI . (6)
3
2
Trên đoạn thằng BM lấy điểm L sao cho BL = BM . (7)
3
Ta có A, O, B, C cố định, khi đó:
M là trung điểm của AO nên M cố định.
Theo (7) thì L cũng sẽ cố định.
Theo câu a) thì I thuộc đường tròn tâm M hay MI = R.
BL BG LG BL 2 2
Xét tam giác BMI có = ⇒ LG / / MI và = = ⇒ LG = R .
BM BI MI BM 3 3
2
Do L cố định, LG = R không đổi nên khi d thay đổi thì G luôn thuộc đường tròn tâm L,
3
2
bán kính R cố định.
3
1 1 1
Bài V. Cho a, b, c là ba số dương thỏa mãn: + + =2.
1+ a 1+ b 1+ c
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: Q = abc.
1 1 1
Ta có: + += 2 a , b, c > 0
1+ a 1+ b 1+ c
1 1 1
= 1− +1−
1+ a 1+ b 1+ c
1 b c bc
= + ≥2 (Theo BĐT Cô Si)
1+ a 1+ b 1+ c (1 + b )(1 + c )
1 bc
≥2
1+ a (1 + b )(1 + c )
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
189
Website:tailieumontoan.com
1 ac 1 ab
Tương tự ≥2 ; ≥2
1+ b (1 + a )(1 + c ) 1 + c (1 + a )(1 + b )
Nhân vế với vế ta được
1 a 2b 2 c 2 8abc 1
≥8 2 = ⇔ abc ≤
(1 + a )(1 + b )(1 + c ) (1 + a ) (1 + b ) (1 + c )
2 2
(1 + a )(1 + b )(1 + c ) 8
3 3 1 1
Dấu “ = ” xảy ra ⇔ a = b = c khi đó =2 ⇔ =1 + a ⇔ a = ⇒ a =b =c =
1+ a 2 2 2
1 1
Vậy Qmax = khi a= b= c=
8 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
190
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD & ĐT PHÚC THỌ THI THỬ TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
MÔN: TOÁN 9
2019 x x − 21 1
Bài I (2 điểm): Hai biểu thức A = ;B= − + với x ≥ 0 ; x ≠ 9.
x +8 x −3 9−x x +3
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 36.
x +8
2) Chứng minh B = .
x +3
3) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P, với P = A.B .
Bài II (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một ô tô dự định đi từ A đến B dài 80km với vận tốc dự định. Thực tế trên nửa
quãng đường đầu ô tô đi với vận tốc nhỏ hơn vận tốc dự định là 6 km/h. Trong nửa quãng
đường còn lại ô tô đi với vận tốc nhanh hơn vận tốc dự định là 12 km/h. Biết rằng ô tô đến
B đúng thời gian đã định. Tính vận tốc dự định của ô tô.
3x 2
x +1 2 − y =
+ 4
1) Giải hệ phương trình:
2x + 1 = 5
x + 1 y − 2
b) Gọi x1 , x 2 là hai nghiệm phân biệt của phương trình (1). Tìm giá trị nhỏ nhất của
biểu thức B = x12 − 4x1 + x 22 − 4x 2 .
Bài IV (3, 5 điểm): Cho đường tròn (O ; R) và một điểm A sao cho OA = 3R. Qua A kẻ hai
tiếp tuyến AP và AQ của đường tròn (O) với P và Q là hai tiếp điểm. Từ P kẻ PM song
song với AQ với M thuộc đường tròn (O). Gọi N là giao điểm thứ 2 của đường thẳng AM
và đường tròn (O) (N thuộc AM). Tia PN cắt đường thẳng AQ tại K.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
191
Website:tailieumontoan.com
= APN
2) Chứng minh NAK và KA 2 = KN.KP .
3) Kẻ đường kính QS của đường tròn (O). Chứng minh NS là tia phân giác của PNM
+ AMP
và PAN = .
2MNS
theo bán kính
4) Gọi G là giao điểm của hai đường thẳng AO và PK. Tính tan AGK
R.
Bài V (0,5 điểm): Cho x, y là hai số dương thay đổi. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
( x + y) ( x + y)
2 2
=S + .
x 2 + y2 xy
2019 x x − 21 1
Bài I (2 điểm): Hai biểu thức A = ;B= − + với
x +8 x −3 9−x x +3
x ≥ 0 ;x ≠ 9
x +8
2) Chứng minh B = .
x +3
3) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P, với P = A.B .
2) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ 9.
x x − 21 1
B= − +
x −3 9−x x +3
x x − 21 1
= + +
x −3 x +3 (
x −3 x +3 )( )
=
x. ( ) ( x − 3)
x + 3 + x − 21 +
( x + 3)( x − 3)
=
x + 5 x − 24
= =
( x − 3)( x + 8) x +8
( x + 3)( x − 3) ( x + 3)( x − 3) x +3
x +8
Vậy B = với x ≥ 0 ; x ≠ 9. (đpcm).
x +3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
192
Website:tailieumontoan.com
2019 x +8 2019
3) Ta có:= =
P A.B . = với x ≥ 0 ; x ≠ 9.
x +8 x +3 x +3
2019 2019
Vì x ≥ 0 ⇒ x +3≥3⇒
= P ≤ = 673
x +3 3
Dấu “=” xảy ra ⇔ x =
0
Vậy Pmax = 673 ⇔ x= 0
Bài II (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một ô tô dự định đi từ A đến B dài 80km với vận tốc dự định. Thực tế trên nửa
quãng đường đầu ô tô đi với vận tốc nhỏ hơn vận tốc dự định là 6 km/h. Trong nửa
quãng đường còn lại ô tô đi với vận tốc nhanh hơn vận tốc dự định là 12 km/h. Biết rằng
ô tô đến B đúng thời gian đã định. Tính vận tốc dự định của ô tô.
80
Thời gian dự định ô tô đi từ A đến B là: (h)
x
Vận tốc ô tô đi trên nửa quãng đường đầu (40km) là x − 6 (km/h), nên ô tô đi nửa quãng
40
đường đầu hết thời gian là: (h).
x −6
Vận tốc ô tô đi trên nửa quãng đường sau (40km) là x + 12 (km/h), nên ô tô đi nửa quãng
40
đường sau hết thời gian là: (h).
x + 12
40 40
Thời gian thực tế ô tô đi từ A đến B là + (h)
x − 6 x + 12
40 40 80
Vì ô tô đến B đúng thời gian đã định, nên ta có phương trình: + =
x − 6 x + 12 x
1 1 2
⇔ + =
x − 6 x + 12 x
⇔ ( 2x + 6 ) .x = 2(x − 6)(x + 12)
⇔ 6x = 12x − 144
⇔ 6x = 144
⇒x=
24 (thỏa mãn).
Vậy vận tốc dự định của ô tô là 24 (km/h).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
193
Website:tailieumontoan.com
3x 2
x +1 + 2 − y =
4
1) Giải hệ phương trình:
2x + 1 = 5
x + 1 y − 2
b) Gọi x1 , x 2 là hai nghiệm phân biệt của phương trình (1). Tìm giá trị nhỏ nhất của
biểu thức B = x12 − 4x1 + x 22 − 4x 2 .
1) Điều kiện: x ≠ −1 ; y ≠ 2.
3x 2 3x 2 3x 2
x + 1 + 2= −y
4 + = 4
+ =
4
x +1 2 − y x +1 2 − y
⇔ ⇔
2x + = 1
5 4x 2
− = 10 7x = 14
x + 1 y − 2 x + 1 2 − y x + 1
2 3x 2
2 − y = 4−
x +1 2 − y = −2
y = 3
⇔ ⇔ ⇔
x x x = −2
= 2= 2
x + 1 x + 1
Vậy hệ có nghiệm ( x ; y ) = ( −2 ; 3)
2a) Phương trình x + mx + m − 1 = (1) (ẩn x).
2
0
∆
= m 2 − 4m + = ( m − 2) ≥ 0 với mọi m
2
4
⇔ ∆ > 0 ⇔ ( m − 2) > 0 ⇔ m ≠ 2
2
(2)
x1 + x 2 =−m
Hệ thức vi – ét: (3)
x1.x=
2 m −1
B = m 2 − 2 ( m − 1) − 4 ( − m ) = m 2 + 6m + 2 = ( m + 3) −7
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
194
Website:tailieumontoan.com
Bài IV (3, 5 điểm): Cho đường tròn (O ; R) và một điểm A sao cho OA = 3R. Qua A kẻ
hai tiếp tuyến AP và AQ của đường tròn (O) với P và Q là hai tiếp điểm. Từ P kẻ PM
song song với AQ với M thuộc đường tròn (O). Gọi N là giao điểm thứ 2 của đường
thẳng AM và đường tròn (O) (N thuộc AM). Tia PN cắt đường thẳng AQ tại K.
= APN
2) Chứng minh NAK và KA 2 = KN.KP .
3) Kẻ đường kính QS của đường tròn (O). Chứng minh NS là tia phân giác của
và PAN
PNM + AMP
= .
2MNS
theo bán kính
4) Gọi G là giao điểm của hai đường thẳng AO và PK. Tính tan AGK
R.
S P
A
O H G
=
AP là tiếp tuyến của (O) (gt) ⇒ OP ⊥ AP ( t/c ) ⇒ OPA 900
=
AQ là tiếp tuyến của (O) (gt) ⇒ OQ ⊥ AQ ( t/c ) ⇒ OQA 900
+ OQA
Xét tứ giác OPAQ có: OPA = 900 + 900 = 1800
⇒ tứ giác OPAQ là tứ giác nội tiếp (có tổng hai góc ở đỉnh đối diện bằng 1800 ) (đpcm)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
195
Website:tailieumontoan.com
= APN
2) Chứng minh NAK và KA 2 = KN.KP .
=
Vì PM//AQ (gt) ⇒ PMN (so le trong) (1)
NAK
= PMN
APN ( góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp cùng chắn PN của
(O)) (2)
=
Từ (1) và (2) ⇒ NAK (đpcm)
APN
Xét ∆KAN và ∆KPA có:
chung
K
= APN
NAK (cmt) hay NAK (vì N ∈ PK )
= KPA
⇒ ∆KAN ∽ ∆KPA ( g . g )
KA KN
⇒ =( cặp cạnh tương ứng tỉ lệ )
KP KA
⇒ KA 2 =
KN.KP (đpcm)
và PAN
3) Chứng minh NS là tia phân giác của PNM + AMP
= .
2MNS
+ NQA
= NAQ
MNQ ( đ/l góc ngoài của tam giác ) (3)
= QMN
( góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp cùng chắn QN
NQA của
(O)) (4)
= PMN
Ta có NAK = PMN
(cmt) hay NAQ ( vì K ∈ AQ ) (5)
= NMP
+ NMQ
= PMQ
⇒ cung nhỏ MQ = PQ ( hệ quả )
Từ (3),(4),(5) ⇒ MNQ
=SNP
⇒ SM =SP ⇒ SNM ( đpcm)
(hệ quả ) ⇒ NS là tia phân giác của MNP
Kéo dài AP cắt QS tại D ⇒ DP là tiếp tuyến của (O) ( vì AP là tiếp tuyến của (O) ( gt ) )
= MQP
⇒ DPM (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp cùng chắn MP
của (O)) (6)
= MQP
MNP ( hai góc nội tiếp cùng chắn cung MP của (O) ) (7)
= 1 MNP
MNS ( tính chất tia phân giác ) ⇒ 2MNS
=
MNP (8)
2
+ PAM
= PMA
Ta có : DPM (định lý góc ngoài tam giác )
+ PAN
= PMA
hay DPM (vì N ∈ AM ) (9)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
196
Website:tailieumontoan.com
+ AMP
Từ (6),(7),(8),(9) ⇒ PAN = ( đpcm ).
2MNS
theo bán kính R.
4) Tính tan AGK
Xét ∆APQ có :
1
⇒ G là trọng tâm của tam giác ∆APQ ⇒ HG = AH (t/c) (10)
3
PO 2 R 2 R
Xét ∆APO vuông tại P có đường cao PH ta có : PO 2 = OH.AO⇒ OH = = =
AO 3R 3
R 8 8
⇒ AH = AO − OH = 3R − = R ⇒ HG = R
3 3 9
R2 2 2
⇒ HP = PO − OH =
2 2
R −
2
= R
9 3
2 2
R
= AGK =
( đối đỉnh ) ⇒ tan AGK ==PH 3 =3 2
Ta có PGH tan PGH .
HG 8 4
R
9
Bài V (0,5 điểm): Cho x, y là hai số dương thay đổi. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
( x + y) ( x + y)
2 2
=S + .
x 2 + y2 xy
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
197
Website:tailieumontoan.com
( x + y)x 2 + 2xy + y 2 ( x + y ) x 2 + y 2
2 2
S= 2 + = 2 + +2
x + y2 xy x + y2 xy
( x + y)
2
( x + y) 4 ( x 2 + y2 ) ( x + y) 4 ( x 2 + y2 )
2 2
Do đó: S ≥ + +2 ≥ 2 . +2=6
x 2 + y2 ( x + y) x 2 + y2 ( x + y)
2 2
BDT Cosi
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
198
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THPT TRẦN NHÂN TÔNG KÌ THI THỬ LỚP 10 THPT
x −x −3 1 2 x +3
=
Bài I (2 điểm): Cho biểu thức P + : với
x x − 1 x − 1 x + x + 1
x ≥ 0 ; x ≠ 1.
2
1) Tính giá trị của biểu thức A = khi x = 9.
2 x +3
2) Rút gọn biểu thức P.
Bài II (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một hình chữ nhật có diện tích bằng 120m2. Nếu tăng chiều rộng thêm 2m đồng thời
giảm chiều dài đi 5m, thì thu được một hình vuông. Tìm chiều dài và chiều rộng của hình
chữ nhật ban đầu theo mét.
3 4
x − 4 y + 2 =
+ 7
1) Giải hệ phương trình:
5 − 1 = 4
x − 4 y + 2
Bài IV (3, 5 điểm): Cho đường tròn (O) và dây cung BC cố định không đi qua O. A là một
điểm di động trên cung lớn BC (AB < AC) sao cho tam giác ABC nhọn. Các đường cao BE,
CF cắt nhau tại H. Gọi H là giao điểm của đường thẳng EF và đường thẳng BC.
3) Gọi M là gia điểm của AK với đường tròn (O) (M khác A). Chứng minh MH vuông
góc với AK.
4) Chứng minh đường thẳng MH luôn đi qua một điểm cố định khi A di động trên
cung lớn BC.
x −x −3 1 2 x +3
=
Bài I (2 điểm): Cho biểu thức P + : với
x x − 1 x − 1 x + x + 1
x ≥ 0 ; x ≠ 1.
2
1) Tính giá trị của biểu thức A = khi x = 9.
2 x +3
2) Rút gọn biểu thức P.
2 2 2
=
1) Với x = 9 (thỏa mãn ĐK), thay vào biểu thức A ta được: P = = .
2 9 + 3 2.3 + 3 9
2) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ 1.
x −x −3 1 2 x +3
=P + :
x x − 1 x − 1 x + x +1
x − x − 3 1 : 2 x + 3
+
(
x −1 x + x +1
)( )
x −1 x + x +1
x − x − 3 + x + x +1 2 x + 3
= :
( )(
x −1 x + x +1 x + x +1
)
=
( x − 1) . x + x + 1
2
( x − 1)( x + x + 1) 2 x + 3
2
=
2 x +3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
200
Website:tailieumontoan.com
2
Vậy P = với x ≥ 0 ; x ≠ 1.
2 x +3
6
3) Ta=
có: 3P > 0 với x ≥ 0 ; x ≠ 1.
2 x +3
1 1 6
Với x ≥ 0 ⇒ 2 x + 3 ≥ 3 ⇒ ≥ , do đó: 0 < ≤ 2 hay 0 < 3P ≤ 2
2 x +3 3 2 x +3
⇒ 3P ∈ ⇔ 3P ∈ {1 ; 2}
6 9
Xét 3P =1 ⇔ =1 ⇔ 2 x + 3 = 6 ⇒ x = (thỏa mãn ĐK)
2 x +3 4
6
Xét 3P = 2 ⇔ = 2 ⇔ 2 x + 3 = 3 ⇒ x = 0 (thỏa mãn ĐK)
2 x +3
9
Vậy với x ∈ 0 ; thì 3P là số nguyên.
4
Bài II (2 điểm): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một hình chữ nhật có diện tích bằng 120m2. Nếu tăng chiều rộng thêm 2m đồng thời
giảm chiều dài đi 5m, thì thu được một hình vuông. Tìm chiều dài và chiều rộng của hình
chữ nhật ban đầu theo mét.
Gọi chiều dài và chiều rộng của hình chữ nhật ban đầu lần lượt là x (m) và y (m).
Vì ban đầu hình chữ nhật có diện tích bằng 120m2, nên ta có phương trình:
x.y = 120 (m 2 )
Nếu tăng chiều rộng thêm 2m đồng thời giảm chiều dài đi 5m, thì thu được một hình
vuông, nên ta có phương trình: x − 5 = y + 2 ⇔ x − y = 7
=
x.y 120 (7 += y).y 120 y 2 + 7y − 120 =
0 (1)
Ta có hệ phương trình: ⇔ ⇔
x − y = 7 x = 7 + y x= 7 + y (2)
Với y = 8 ⇒ x =
15 (thỏa mãn).
Vậy hình chữ nhật ban đầu có chiều dài là 15 mét, chiều rộng là 8 mét.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
201
Website:tailieumontoan.com
3 4
x−4 y+2 =
+ 7
1) Giải hệ phương trình:
5 − 1 = 4
x − 4 y + 2
3 4 3 4 23
x − 4 +=
y+2
7
x−4 y+2
+= 7
x−4
= 23
⇔ ⇔
5 1 20 4 5 1
−= 4 −= 16 − =
4
x − 4 y + 2 x − 4 y + 2 x − 4 y + 2
= x−4 1 = x−4 1
x=
−4 1 = x 5
⇔ 1 5 ⇔ 1 ⇔ ⇒
y + 2 = −4 =
1 y + 2 = 1 y =−1
x−4 y + 2
Vậy hệ có nghiệm ( x ; =
y) ( 5 ; − 1) .
2a) Với m = 1, phương trình trở thành:
=x −1 0 = x 1
x 2 − 4x + 3 = 0 ⇔ ( x − 1)( x + 3) = 0 ⇔ ⇒
x + 3 =0 x =−3
Vậy m = 1, thì phương trình có hai nghiệm x = 1 ; x = −3.
x1 + x 2 = 2(m + 1)
Hệ thức Vi – ét:
x1.x=
2
m 2 + 2m
Ta có: x1 + x 2 = (x + x 2 ) − 2x1.x 2
2 2 2
1
⇒ x12 + x= 4 ( m + 1) − 2 ( m 2 + 2m=
) 2m2 + 4m + =4 2(m2 + 2m + 1) + =2 2 ( m + 1) +
2 2 2
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
202
Website:tailieumontoan.com
Bài IV (3, 5 điểm): Cho đường tròn (O) và dây cung BC cố định không đi qua O. A là một
điểm di động trên cung lớn BC (AB < AC) sao cho tam giác ABC nhọn. Các đường cao
BE, CF cắt nhau tại H. Gọi K là giao điểm của đường thẳng EF và đường thẳng BC.
3) Gọi M là gia điểm của AK với đường tròn (O) (M khác A). Chứng minh MH
vuông góc với AK.
4) Chứng minh đường thẳng MH luôn đi qua một điểm cố định khi A di động trên
cung lớn BC.
A
•
M• •E
O
• •
•
F H
K
• • •
B C
•
D
1) Chứng minh tứ giác BCEF nội tiếp.
=
BE ⊥ AC tại E (tính chất đường cao) ⇒ BEC 90o
=
CF ⊥ AB tại F (tính chất đường cao) ⇒ BFC 90o
= BFC
Xét tứ giác BFEC có BEC = 90o và F, E là hai đỉnh kề cùng nhìn cạnh BC.
⇒ Tứ giác BFEC nội tiếp đường tròn đường kính BC.
2) Chứng minh KB.KC = KE. KF.
chung
BKF
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
203
Website:tailieumontoan.com
= KCF
KEB (hai góc nội tiếp cùng chắn BF của đường tròn ngoại tiếp tứ giác
BFEC )
⇒ ∆KBE ∽ ∆KFC (g – g)
KB KE
⇒ = (tính chất)
KF KC
⇒ KB.KC =
KE.KF (đpcm)
3) Chứng minh MH vuông góc với AK.
chung
BKM
(hai góc nội tiếp cùng chắn BM của đường tròn (O))
= KAB
KCM
⇒ ∆KCM ∽ ∆KAB (g – g)
KC KM
⇒ = (tính chất)
KA KB
⇒ KB.KC =
KA.KM
Mà KB.KC = KE.KF (cmt)
KF KA
⇒ KE.KF
= KA.KM ⇒ =
KM KE
chung.
Mà ∆KFA và ∆KME còn có MKF
⇒ ∆KFA ∽ ∆KME (c – g – c)
=
⇒ KAF (cặp góc tương ứng) hoặc MAF
KEM = FEM
⇒ Tứ giác MAEF có hai đỉnh kề A, E cùng nhìn cạnh MF dưới một góc bằng nhau.
⇒ Tứ giác MAEF nội tiếp. (1)
Cũng có BE và CF cắt nhau tại H và:
=
BE ⊥ AC tại E (tính chất đường cao) ⇒ HEA 90o
=
CF ⊥ AB tại F (tính chất đường cao) ⇒ HFA 90o
⇒ tứ giác AEHF có các đỉnh E, F cùng nhìn cạnh AH dưới một góc vuông.
⇒ tứ giác AEHF nội tiếp đường tròn đường kính AH (Định lý). (2)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
204
Website:tailieumontoan.com
Từ (1) và (2) ⇒ Các điểm A, E, H, F, M cùng thuộc đường tròn đường kính AH.
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)
⇒ AMH
⇒ AM ⊥ MH hoặc AK ⊥ MH (đpcm).
4) Chứng minh đường thẳng MH luôn đi qua một điểm cố định khi A di động trên
cung lớn BC.
1
= 90o (cmt), nên AMD
Ta có AMH = 9=
0o sđ AD (góc nội tiếp chắn AD của (O))
2
⇒ AD là đường kính của (O).
= 90o và ACD
⇒ ABD = 90o (các góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O)).
⇒ AB ⊥ BD và AC ⊥ CD
Mà CH ⊥ AB ; BH ⊥ AC (do H là giao điểm các đường cao BE và CF của ∆ABC ).
⇒ DB / /CH và DC / /CH
⇒ Tứ giác BHCD là hình bình hành.
⇒ HD và BC cắt nhau tại I là trung điểm của chúng.
Mà BC cố định không đổi, nên trung điểm I cố định.
⇒ MH luôn đi qua điểm I cố định là trung điểm của BC khi A di động trên cung lớn BC.
Bài V (0,5 điểm): Với a, b là các số thực thỏa mãn a 2 + b2 =
4 . Tìm giá trị nhỏ nhất của
biểu thức P = a 4 + b 4 + 4ab .
( a 2 b2 ) − 2a 2b2 + 4ab =
−2a 2 b 2 + 4ab + 16 (vì a 2 + b 2 =
2
P=
a 4 + b 4 + 4ab =+ 4)
a 2 = b 2 a = ± 2
⇔ 2 2 ⇔
a + b = 4 b = ± 2
Đề số 27
x+2 x 2 2−x
Bài I. Cho hai biểu thức A = và B= − với x > 0, x ≠ 1
x −1 x x x +1 ( )
1) Tính giá trị biểu thức A khi x = 25 .
x +2
2) Chứng minh B = .
x ( x +1)
A
3) Tìm x để biểu thức > 1.
B
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một đội xe dự định một số xe cùng loại để chở hết 60 tấn hàng. Khi khởi hành có 2 xe
phải điều đi nhận hợp đồng khác nên mỗi xe còn lại phải chở thêm một tấn hàng. Tính số
xe lúc đầu mà đội điều động (biết rằng số lượng trên mỗi xe phải chở là như nhau).
Bài III.
x(x − 2) − 2(x − y) =
2
1) Giải hệ phương trình sau:
2x(x − 2) + (4x + y) = 9
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho đường thẳng (d) : y = 2x − 2m + 2 và Parabol
(P) : y = x 2
1
a) Xác định các tọa độ giao điểm của parabol (P) và đường thẳng (d) khi m = − .
2
b) Tìm m để đường thẳng (d) cắt Parabol (P) tại hai điểm phân biệt A(x1 ; y1 )
;B(x 2 ; y 2 ) sao cho y1 + y 2 = 4(x1 + x 2 ) .
Bài IV. Cho nửa đường tròn (O) , đường kính BC . Gọi D là điểm cố định thuộc đoạn
thẳng OC(D ≠ O;D ≠ C) . Dựng đường thẳng d cuông góc với BC tại điểm D , đường
thẳng d cắt nửa đường tròn (O) tại điểm A . Trên cung nhỏ AC lấy điểm M bất kì
(M ≠ A;M ≠ C) , tia BM cắt đường thẳng d tại điểm K , tia CM cắt đường thẳng d tại
điểm E . Đường thẳng BE cắt nửa đường tròn (O) tại điểm N(N ≠ B) .
1) Chứng minh: Tứ giác CDNE nội tiếp một đường tròn.
2) Chứng minh: KE.KD = KB.KM và ba điểm C, K, N thẳng hàng.
3) Tiếp tuyến tại N của đường tròn (O) cắt đường thẳng d tại F . Chứng minh: F là
trung điểm của KE và OF ⊥ MN .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
206
Website:tailieumontoan.com
4) Gọi I là tâm đường tròn ngoại tiếp ∆BKE . Chứng minh khi M di chuyển trên
cung nhỏ AC thì I di chuyển trên một đường thẳng cố định.
Bài V. Giải phương trình: x 2 + 2x + 1 + x − 3 =5x.
x+2 x 2 2−x
Bài I. Cho hai biểu thức A = và B= − với x > 0, x ≠ 1
x −1 x x x +1 ( )
1) Tính giá trị biểu thức A khi x = 25 .
x +2
2) Chứng minh B = .
x ( x +1 )
A
3) Tìm x để biểu thức > 1.
B
25 + 2 25 35
1) x = 25 ⇒ A = =
25 − 1 24
2) Với x > 0, x ≠ 1 ;
2
B= −
2−x 2 x +1 − (2 − x)
=
( )
x x x +1 x x +1( ) ( )
=
2 x +2−2+x
= =
2 x +x
=
(
x x +2 ) x +2
(
x x +1 x x +1 ) ( ) (
x x +1 ) x ( x +1 )
3) với x > 0, x ≠ 1 .
A x+2 x x +2
>1⇔ : >1
B x −1 x x +1 ( )
⇔
x ( x +2 ) .
x ( x +1 ) >1
( x +1 )( x −1 ) x +2
x
⇔ −1 > 0
x −1
x − x +1
⇔ > 0 ⇔ x −1 > 0 ⇔ x > 1 ⇔ x > 1
x −1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
207
Website:tailieumontoan.com
A
Vậy x > 1 thì >1
B
Bài II. Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một đội xe dự định một số xe cùng loại để chở hết 60 tấn hàng. Khi khởi hành có 2 xe
phải điều đi nhận hợp đồng khác nên mỗi xe còn lại phải chở thêm một tấn hàng. Tính số
xe lúc đầu mà đội điều động (biết rằng số lượng trên mỗi xe phải chở là như nhau).
60
Ta có, số hàng mỗi xe dự định chở là tấn.
x
60
Thực tế mỗi xe phải chở là tấn.
x−2
Nên ta có phương trình:
60 60
+1 =
x x−2
⇔ 60(x − 2) + x(x − 2) =
60x
⇔ 60x − 120 + x 2 − 2x =
60x
x = 12(thoa man)
⇔ x 2 − 2x − 120 =0 ⇔
x = −10(loai)
Vậy lúc đầu đội điều động 12 xe
Bài III.
x(x − 2) − 2(x − y) =
2
1) Giải hệ phương trình sau:
2x(x − 2) + (4x + y) = 9
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho đường thẳng (d) : y = 2x − 2m + 2 và Parabol
(P) : y = x 2
1
a) Xác định các tọa độ giao điểm của parabol (P) và đường thẳng (d) khi m = − .
2
b) Tìm m để đường thẳng (d) cắt Parabol (P) tại hai điểm phân biệt
1)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
208
Website:tailieumontoan.com
x = 1+ 3
x = 1 + 3
x(x − 2) − 2(x − x) =
2 =x 2 − 2x 2 =(x − 1) 2 3 y = 1− 4 3
⇔ ⇔ x = 1 − 3 ⇔
2x(x − 2) + (4x + y) = 9 2.2 + 4x + y = 9 y = 5 − 4x x = 1− 3
y = 5 − 4x
y = 1+ 4 3
1
2a) m = − thì phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P) có dạng
2
1 x = 1 + 2
x 2 = 2x − 2. + 2 ⇔ x 2 − 2x =1 ⇔ (x − 1) 2 = 2 ⇔
2 x = 1 − 2
( )
2
x =1 + 2 ⇒ y = 1 + 2 =3 + 2 2
( )
2
x =1 − 2 ⇒ y = 1 − 2 =3 − 2 2
Vậy khi m = −
1
2
( )(
thì (d) và (P) cắt nhau tại hai điểm 1 + 2;3 + 2 2 ; 1 − 2;3 − 2 2 )
2b) Xét phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
x 2 = 2x − 2m + 2 ⇔ x 2 − 2x + 2m − 2 = 0 (1)
Để đường thẳng (d) cắt Parabol (P) tại hai điểm phân biệt A(x1 ; y1 );B(x 2 ; y 2 ) thì (1) có hai
3
⇔ ∆ ' > 0 ⇔ (−1) 2 − 1.(2m − 2) > 0 ⇔ 1 − 2m + 2 > 0 ⇔ m <
2
x1 + x 2 =2
Khi đó theo hệ thức Vi - et ta có:
=
x1.x 2 2m − 2
Bài IV. Cho nửa đường tròn (O) , đường kính BC . Gọi D là điểm cố định thuộc đoạn
thẳng OC(D ≠ O;D ≠ C) . Dựng đường thẳng d cuông góc với BC tại điểm D , đường
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
209
Website:tailieumontoan.com
thẳng d cắt nửa đường tròn (O) tại điểm A . Trên cung nhỏ AC lấy điểm M bất kì
(M ≠ A;M ≠ C) , tia BM cắt đường thẳng d tại điểm K , tia CM cắt đường thẳng d tại
điểm E . Đường thẳng BE cắt nửa đường tròn (O) tại điểm N(N ≠ B) .
3) Tiếp tuyến tại N của đường tròn (O) cắt đường thẳng d tại F . Chứng minh: F là
4) Gọi I là tâm đường tròn ngoại tiếp ∆BKE . Chứng minh khi M di chuyển trên
I F
N
A
M
B J O D C
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
210
Website:tailieumontoan.com
= 900 ( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn) ⇒ BME
Ta có BMC = )
900 (Kề bù với BMC
Xét ∆BKD và ∆EKM có
= EMK
BDK = 900 (GT và chứng minh trên)
= EKM
BKD (hai góc đối đỉnh)
BK DK
⇒ ∆BKD ∆EKM(g.g) ⇒ = ⇒ KE.KD = KB.KM
EK KM
Lại có BM ⊥ CE; ED ⊥ BC ⇒ ED, BM là các đường cao của tam giác BCE ⇒ K là trọng
tâm của tam giác BCE ⇒ CK là đường cao của tam giác BCE ⇒ CK ⊥ BE , mà CN ⊥ BE
(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn) ⇒ C, N, K thẳng hàng (Tiên đề Ơ cơ lít)
+ NEF
⇒ ONB = 900
+ ENF
Lại có ONB = = 900 )
900 ( ONF
=
⇒ NEF ENF =
⇒ FNK = 900 )
(KNE
FKN
= FN(
⇒ FM = FK) mà OM = ON (bán kính ( O ))
⇒ OF là trung trực MN ⇒ OF ⊥ MN
4) Chứng minh khi M di chuyển trên cung nhỏ AC thì I di chuyển trên một đường
thẳng cố định.
Gọi J là giao điểm của BC với đường tròn (I) , tứ giác BJKE nội tiếp (I)
⇒ DJ.DB =
DK.DE (1)
BD ED
⇒ =⇒ DK.DE =
BD.CD (2)
KD CD
= BD.CD ⇒ DJ
Từ (1) và (2) ta có DJ.DB = CD
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
211
Website:tailieumontoan.com
Vì D cố định nên CD không đổi suy ra DJ không đổi nên J cố định.
Lại có IB = IJ (bán kính của (I) ) nên I thuộc trung trực của BJ cố định.
Vậy khi M di chuyển trên cung nhỏ AC thì I di chuyển trên đường trung trực của BJ cố
định
⇔ x 2 − 5x + 4 + 2x + 1 − 3 + x − 3 − 1 =0
2x + 1 − 9 x − 3 −1
⇔ (x − 1)(x − 4) + + =
0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2(x − 4) x−4
⇔ (x − 1)(x − 4) + + =
0
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2 1
⇔ (x − 4) x − 1 + + =0 (2)
2x + 1 + 3 x − 3 +1
2 1
Vì x −1+ + > 0 với mọi x ≥ 3 nên (2) ⇔ x − 4 = 0 ⇔ x = 4 (thỏa
2x + 1 + 3 x − 3 +1
mãn)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
212
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS THỐNG NHẤT ĐỀ KIỂM TRA TOÁN THÁNG 2
Đề số 28 Ngày 28/2/2019
1 x −1 1− x
Bài 1: (2,5 điểm). Cho biểu thức P =
x− : + .
x x x+ x
a) Rút gọn P.
(1 − 3 ) .
2
b) Tính giá trị của P , biết x=
Bài 2 (2,5 điểm). Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một hình chữ nhật có chu vi là 90 mét. Nếu tăng chiều rộng thêm 30m và giảm chiều
dài đi 15m thì được một hình chữ nhật mới có diện tích bằng diện tích hình chữ nhật ban
đầu. Tính độ dài các cạnh của hình chữ nhật ban đầu.
x − my =
1 (1)
Bài 3 (1,5 điểm). Cho hệ phương trình:
mx + y =3 (2)
b) Chứng tỏ với mọi m thì hệ phương trình luôn có nghiệm duy nhất.
Bài 4 (3,5 điểm). Cho đường tròn (O) , bán kính R , đường thẳng d không qua O và cắt
đường tròn tại hai điểm A, B . Từ một điểm C trên d ( A nằm giữa B và C ) kẻ hai tiếp
tuyến CM, CN với đường tròn ( M, N thuộc (O) , M và O nằm cùng phía đối với AB) ,
MN cắt OC tại H.
= CHA
c) Chứng minh OAB .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
213
Website:tailieumontoan.com
d.1) Tia CO cắt (O) tại hai điểm I và D ( I nằm giữa C và D ). Chứng minh
IC.DH = DC.IH .
d.2) Một đường thẳng đi qua O và song song với MN cắt các tia CM, CN lần lượt
tại E và F . Xác định vị trí của C trên d sao cho diện tích tam giác CEF nhỏ nhất.
1 x −1 1− x
Bài 1: (2,5 điểm). Cho biểu thức P =
x− : + .
x x x+ x
a) Rút gọn P.
(1 − 3 ) .
2
b) Tính giá trị của P , biết x=
1 x −1 1− x
P=
x− : +
x x x+ x
x −1 x −1 1− x
= : +
x
x (
x x +1
)
x −1
=
( x −1 )( )
x +1 +1− x
:
x
(
x x +1
)
=
( x −1 )( x +1): x− x
x ( x x +1 )
=
( x − 1)( x + 1) . x ( x + 1)
x x( x − 1)
( x + 1)
2
=
x
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
214
Website:tailieumontoan.com
( )
2
x +1
Vậy P = với x > 0 ; x ≠ 1.
x
(1 − 3 )
2
b) Ta có x= (Thỏa mãn ĐK) thay vào biểu thức P , ta được:
2
(1 − 3 ) ( ) (
2
+ 1
)
2 2
1− 3 +1 3 −1+1
=P = = = =
3 3
( )
3 +1
(1 − 3 ) 1− 3 3 −1 3 −1 2
2
x 6 x − 3 − x − 4 , với x ≥ 4.
c) Phương trình P =
( )
2
x +1
⇔ =
x 6 x −3− x − 4
x
( )
2
⇔ x +1 − 6 x + 3 + x − 4 =0
⇔ ( x − 4 x + 4) + x − 4 =0
⇔ ( x − 2 ) + ( x − 2 )( x + 2 ) =
2
0
( ) ( )( )
2
Với x ≥ 4 , ta có x − 2 ≥ 0 và x −2 x +2 ≥0
( )
2
x −2 =
0
⇔ ⇔ x = 2 ⇔ x = 4 (thỏa mãn)
( x −2 )( x +2 =
0 )
Vậy x = 4 thỏa mãn phương trình bài cho.
Bài 2 (2,5 điểm). Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một hình chữ nhật có chu vi là 90 mét. Nếu tăng chiều rộng thêm 30m và giảm chiều
dài đi 15m thì được một hình chữ nhật mới có diện tích bằng diện tích hình chữ nhật ban
đầu. Tính độ dài các cạnh của hình chữ nhật ban đầu.
Gọi chiều rộng hình chữ nhật ban đầu là x (mét), chiều dài hình chữ nhật ban đầu là y
(mét).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
215
Website:tailieumontoan.com
Điều kiện: 0 < x < y; y > 15 .
2 ( x + y ) = 90 ⇔ x + y = 45 (1).
Tăng chiều rộng thêm 30m, ta có chiều rộng mới là x + 30 (m); giảm chiều dài đi 15m, ta
có chiều dài mới là y − 15 (m). Diện tích hình chữ nhật mới là (x + 30).(y − 15) (m2).
Vì hình chữ nhật mới có diện tích bằng diện tích hình chữ nhật ban đầu, nên ta có phương
trình: (x + 30).(y − 15)
= x.y ⇔ − x + 2y
= 30 (2).
x + y = 45
Từ (1) và (2), ta có hệ phương trình:
− x + 2y = 30
Vậy chiều rộng hình chữ nhật ban đầu là 20 (mét), chiều dài hình chữ nhật ban đầu là 25
(mét).
x − my =
1 (1)
Bài 3 (1,5 điểm). Cho hệ phương trình:
mx + y =3 (2)
b) Chứng tỏ với mọi m thì hệ phương trình luôn có nghiệm duy nhất.
=x−y 1 =2x 4 = x 2
a) Khi m = 1. ta có hệ: ⇔ ⇔
x=
+y 3 x=
+y 3 =
y 1
b) Cách 1:
x − my =
1 (1)
Xét hệ .
mx + y =3 (2)
x = 1
Trường hợp 1: Khi m = 0 , hệ có nghiệm duy nhất .
y = 3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
216
Website:tailieumontoan.com
Trường hợp 2: Khi m ≠ 0 , ta có:
1
x − my =
1 (1) =
y x − 1 (d1 )
⇔ m
mx + y =3 (2) y =
− mx + 3 (d 2 )
1
Vì ≠ − m với mọi m ≠ 0
m
⇒ (d1 ) và (d 2 ) luôn cắt nhau tại một điểm duy nhất với m ≠ 0 .
Kết hợp cả hai trường hợp ta có hệ đã cho luôn có nghiệm duy nhất với mọi m .
Cách 2:
x − my = 1 (1) x = my + 1 =
x my + 1 (1′)
Xét hệ ⇔ ⇔ 2 .
=
mx + y 3 (2) =
m(my 3 m (2′)
+ 1) + y 3 (m + 1).y =−
3− m
⇒ Phương trình ( 2′ ) luôn có nghiệm y = duy nhất với mọi m .
m2 + 1
Bài 4 (3,5 điểm). Cho đường tròn (O) , bán kính R , đường thẳng d không qua O và cắt
đường tròn tại hai điểm A, B . Từ một điểm C trên d ( A nằm giữa B và C ) kẻ hai tiếp
tuyến CM, CN với đường tròn ( M, N thuộc (O) , M và O nằm cùng phía đối với AB) ,
MN cắt OC tại H.
= CHA
c) Chứng minh OAB .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
217
Website:tailieumontoan.com
d) Chọn một trong hai câu:
d.1) Tia CO cắt (O) tại hai điểm I và D ( I nằm giữa C và D ). Chứng minh
IC.DH = DC.IH .
d.2) Một đường thẳng đi qua O và song song với MN cắt các tia CM, CN lần lượt
tại E và F . Xác định vị trí của C trên d sao cho diện tích tam giác CEF nhỏ nhất.
M
O H
C
A
B
N
⇒ CM ⊥ OM tại M ; CN ⊥ ON tại N.
⇒ CMO
= 90o ; CNO
= 90o
CNO
Xét tứ giác CMON có CMO; là hai góc đối và CMO
+ CNO
= 90o + 90o =180o
chung
ACM
= CBM
CMA của (O) )
(góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn MA
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
218
Website:tailieumontoan.com
⇒ ∆CAM ∽ ∆CMB (g – g)
CA CM
⇒ =
CM CB
⇒ CA.CB =
CM 2 (đpcm)
= CHA
c) Chứng minh OAB .
⇒ OC là đường trung trực của MN (tính chất điểm cách đều hai đầu đoạn thẳng).
⇒ CM 2 =
CH.CO (hệ thức lượng)
Mà CA.CB = CM 2 (cmt )
⇒ CH.CO =
CA.CB (1)
CA CH
= (theo (1))
CO CB
chung.
HCA
⇒ ∆CAH ∽ ∆COB (c – g - c)
=
⇒ OBC (cặp góc tương ứng). Hay OBA
CHA = CHA
(2)
= OB
Ta có OA = R
=
⇒ OBA
OAB (3)
Từ (2) và (3)
=
⇒ OAB (đpcm).
CHA
d.1) Tia CO cắt (O) tại hai điểm I và D ( I nằm giữa C và D ). Chứng minh
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
219
Website:tailieumontoan.com
IC.DH = DC.IH .
M
D
O
H I C
A
B
N
Xét ( O ) có OC ⊥ MN tại H (cmt) và CO cắt (O) tại hai điểm I và D (giả thiết)
⇒ I và D lần lượt là điểm chính giữa của cung nhỏ MN và cung lớn MN .
=
⇒ IM
IN
=
⇒ CMI (hai góc nội tiếp chắn hai cung bằng nhau của (O)).
NMI
của ∆CMH .
⇒ MI là tia phân giác trong của CMH
CI HI CI CM
⇒ = (tính chất đường phân giác) ⇒ = (4)
CM HM HI HM
=
⇒ DM
DN
=
⇒ xMD (hai góc nội tiếp chắn hai cung bằng nhau của (O)).
NMD
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
220
Website:tailieumontoan.com
)
CD HD CD CM
⇒ = (tính chất đường phân giác) ⇒ = (5)
CM HM HD HM
CI CD
Từ (4) và (5) ⇒ = ⇒ CI.HD = CD.HI (đpcm).
HI HD
d.2) Một đường thẳng đi qua O và song song với MN cắt các tia CM, CN lần lượt tại
E và F . Xác định vị trí của C trên d sao cho diện tích tam giác CEF nhỏ nhất.
E
M
H
O C
A
B
N
F
1
⇒ S∆ECF = 2S∆ECO = 2. .OM.EC = OM.(EM + MC)
2
Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông COE, đường cao OM, ta có: OM = EM.MC
2
EM + MC ≥ 2 EM.MC = 2 OM 2 = 2OM = 2R
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
221
Website:tailieumontoan.com
⇔ OC = R 2
Vậy điểm C trên d sao cho khoảng cách OC = R 2 thì ( S∆ECF )min = 2R (đvdt)
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
222
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS NAM TỪ LIÊM ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG THÁNG 1
Năm học 2017 – 2018 Môn : Toán lớp 9
Thời gian làm bài: 90 phút.
Đề số 29
x −9 3 2 x −5 x −3
Bài 1 (2đ): Cho hai biểu thức A = và B = + + với
x −3 x −3 x +3 x −9
x ≥ 0;x ≠ 9
1) Khi x = 81 tính giá trị của biểu thức A.
2) Rút gọn biểu thức B.
3) Với x > 9 , tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = A.B
Bài 2 (2đ) : Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai máy cày làm việc trên một cánh đồng. Nếu hai máy cùng cày thì 10 ngày cày xong cả
cánh đồng. Nhưng thực tế hai máy chỉ cùng cày 7 ngày đầu, sau đó máy thứ nhất cày nơi khác,
máy thứ hai cày tiếp 9 ngày thì xong. Hỏi mỗi máy cày riêng thì sau bao lâu cày xong cả cánh
đồng ?
Bài 3 (2đ) :
3 x − 1 + y =4
a) Giải hệ phương trình:
x − 1 − 3y =−2
x + 2y =
5
b) Cho hệ phương trình sau
mx + y =4
Tìm m để hệ phương trình có nghiệm duy nhất x, y thỏa mãn x = y
Bài 4 (3,5đ): Cho (O; R) có hai đường kính AB và CD vuông góc với nhau. Trên doạn
thẳng AO lấy điểm M ( Điểm M khác O, A). Đường thẳng CM cắt đường tròn (O) tại N.
Qua M kẻ đường thẳng d vuông góc với AB. Kẻ tiếp tuyến với (O) tại N cắt đường thẳng d
tại P.
a) Chứng minh 4 điểm O, M, N, P thuộc một đường tròn.
b) Chứng minh rằng : ∆CMO ∽ ∆CDN và tích CM.CN không đổi khi M chuyển
động trên đoạn AO.
c) Chứng minh: Tứ giác CMPO là hình bình hành.
d) Khi M chuyển động trên đoạn OA thì P chuyển động trên đường nào ?
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
223
Website:tailieumontoan.com
Bài 5 (0,5đ): Cho ba số thực dương x, y, z thỏa mãn xyz = 1
xy yz xz
Chứng minh rằng : + + ≤1
x 2 + y 2 + xy y 2 + z 2 + yz x 2 + z 2 + xz
x −9 3 2 x −5 x −3
Bài 1 (2đ): Cho hai biểu thức A = và B = + + với
x −3 x −3 x +3 x −9
x ≥ 0;x ≠ 9
1) Khi x = 81 tính giá trị của biểu thức A.
2) Rút gọn biểu thức B.
3) Với x > 9 , tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = A.B
81 − 9
1) Với x = 81(tmđk) =
> x= =
9 thay vào biểu thức A ta được: A = 12
9−3
2)
3 2 x −5 x −3
B= + +
x −3 x +3 x −9
3( x + 3) 2( x − 3) x −5 x −3
= + +
( x − 3)( x + 3) ( x − 3)( x + 3) ( x − 3)( x + 3)
3 x +9+2 x −6+ x −5 x −3
=
( x − 3)( x + 3)
x
=
( x − 3)( x + 3)
x
=
x −9
x
Vậy B =
x −9
x −9 x x
3)= =
P A.B . =
x −3 x −9 x −3
Ta có ( x − 6) ≥ 0 với mọi x ≥ 0
2
x
=
> x − 12 x + 36 ≥ 0 ⇔ x ≥ 12( x − 3) =
> ≥ 12( Do x > 9 =
> x − 3 > 0)
x −3
=
> P ≥ 12
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
224
Website:tailieumontoan.com
Gọi thời gian để máy cày thứ nhất cày một mình xong cả cánh đồng là : x(ngày)
Thời gian để máy cày thứ nhất cày một mình xong cả cánh đồng là : y(ngày)
Điều kiện x > 0, y > 0
1
Mỗi ngày máy thứ nhất cày được (cánh đồng)
x
1
Mỗi ngày máy thứ nhất cày được (cánh đồng)
y
Hai máy cùng cày thì 10 ngày cày xong cả cánh đồng nên ta có:
1 1 1 1 1
10. + =1 ⇔ + = (1)
x y x y 10
Hai máy chỉ cùng cày 7 ngày đầu, sau đó máy thứ nhất cày nơi khác, máy thứ hai cày tiếp 9
ngày thì xong nên ta có :
1 1 9 16 7
7. + + =1 ⇔ + =1 (2)
x y x x y
1 1 1
x + y =10
Từ (1) và (2) ta có :
16 + 7 =1
x y
1 1 1 1 1 1 1 1 1
= − = −
x 10 y
x 10 y x = −
10 y
1 1
= x = 30
⇔ ⇔ ⇔ ⇔ x 30 ⇔ (tmdk)
16. 1 − 1 + 7 = 16 16 7 9 −6 y= 15
− += 1 −= y = 15
10 y y
1
10 y y y 10
Vậy mỗi máy cày riêng để xong cánh đồng thì mấy thứ nhất mất 30 ngày và máy thứ hai mất
15 ngày .
Bài 3 (2đ) :
3 x − 1 + y =4
a) Giải hệ phương trình:
x − 1 − 3y =−2
x + 2y = 5
b) Cho hệ phương trình sau
mx + y = 4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
225
Website:tailieumontoan.com
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
226
Website:tailieumontoan.com
D
P
B
O
A M
>
a) Ta có PM ⊥ AB(gt) =PMO =
90 0
=> tứ giác MOPN là tứ giác nội tiếp ( có hai đỉnh liền kề cùng nhìn đoạn PO dưới hai góc
bằng nhau) => 4 điểm O, M, N, P thuộc một đường tròn (đpcm)
>
b) Ta có CD ⊥ AB(gt) =MOC =
90 0
Ta lại có
CND = 90 ( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O) )
0
=> =
MOC = 900
CND
MOC =
CND
Xét ∆CMO và ∆CDN có : ⇒ ∆CMO ∽ ∆CDN (g-g) (đpcm)
MCO chung
CM CO
⇒ == > CM.CN = CO.CD =R.2R =2R 2
CD CN
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
227
Website:tailieumontoan.com
Do R có giá trị không đổi nên tích CM.CN có giá trị không đổi khi M chuyển động trên OA
(đpcm)
c) Goi E là giao điểm của đường thẳng (d) với (O)
Ta có: PM ⊥ AB(gt) ; CD ⊥ AB(gt)
>
Từ (1) =
MCO =
EMC ( So le trong ) (2)
Ta có:
NMP =
EMC ( đối đỉnh) (3)
>
Tứ giác MNPO là tứ giác nội tiếp =
NOP ( hai góc nội tiếp cùng chắn
NMP = NP ) (4)
>
Ta có OC =ON => ∆OCN cân tại O =OCN = ONC =
ONC (t / c) hay
MCO (5)
>
Từ (2),(3),(4),(5) =
CNO =
PON
=> PO / /NC (có hai góc so le bằng nhau) hay MC / /PO (6)
Từ (1) và (6) => Tứ giác POCM là hình bình hành (dhnb) (đpcm)
d) Tứ giác POCM là hình bình hành (cmt) =
> MP =
OC (t / c)
Ta lại có OC = OD(gt) =
> MP =
OD (7)
Từ (1) => PM / /OD (8)
Từ (7) và (8) => Tứ giác MPDO là hình bình hành
>
Ta lại có PM ⊥ AB(gt) =PMO =
90 =
> Tứ giác MPDO là HCN (dhnb)
0
=
> PD ⊥ DO (t / c) .
Mà DO cố định nên
=> P chuyển động trên đường thẳng vuông góc với OD tại D khi M chuyển động trên OA.
Bài 5 (0,5đ): Cho ba số thực dương x, y, z thỏa mãn xyz = 1
xy yz xz
Chứng minh rằng : + 2 + 2 ≤1
x + y + xy y + z + yz x + z 2 + xz
2 2 2
xy 1
Ta có x + y ≥ 2xy =
> x 2 + y 2 + xy ≥ 3xy =
> 2 ≤
2 2
(1)
x + y 2 + xy 3
Tương tự ta chứng minh được :
yz 1 xz 1
≤ (2) ≤ (3)
y + z + yz 3
2 2
x + z + xz 3
2 2
xy yz xz
Cộng vế- vế của (1),(2),(3) ta có: 2 + 2 + 2 ≤1
x + y + xy y + z + yz x + z 2 + xz
2 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
228
Website:tailieumontoan.com
Đề số 30
= x 0= x 0
⇔ ⇔
x − 4 =0 x = 16
Kết hợp điều kiện xác định vậy x = 0 hoặc x = 16 .
2) Điều kiện: x ≥ 0, x ≠ 4 .
x −1 x +2 3
=B − :
x −2 x +1 x +1
=
( x −1 . )( ) (
x +1 − x +2 .)( x −2 ). x +1
( x − 2).( x + 1) 3
x −1− x + 4 x +1
= .
( x −2 . )( )
x +1 3
3 x +1
= .
( x −2 . )( )
x +1 3
1
=
x −2
1
Vậy B = với x ≥ 0, x ≠ 4
x −2
x−4 1 x +2
3) Ta có A.B
= = . .
x −1 x − 2 x −1
⇒
18 18 x − 1
=
( =18 −
)
54
. Điều kiện: x ≥ 0 , x ≠ 1 , x ≠ 4
A.B x +2 x +2
54 54
Vì x ≥ 0 ⇒ x + 2 ≥ 2 ⇒ ≤ = 27 .
x +2 2
54 18
⇒ 18 − ≥ 18 − 27 = −9 ⇒ ≥ −9 .
x +2 A.B
Dấu “=” xảy ra ⇔ x =
0 (thỏa mãn ĐK).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
230
Website:tailieumontoan.com
18
Vậy = −9 ⇔ x =
0
A.B min
Câu 2 (2,0 điểm). Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Để hoàn thành một công việc theo dự định, cần một số công nhân làm trong số ngày
nhất định. Nếu bớt đi 2 công nhân thì phải mất thêm 3 ngày mới hoàn thành công việc.
Nếu thêm 5 công nhân thì công việc hoàn thành sớm được 4 ngày. Hỏi theo dự định cần
bao nhiêu công nhân và làm bao nhiêu ngày?
Gọi số công nhân theo dự định cần để hoàn thành công việc là x (người, x ∈ , x > 2 );
Số ngày dự định hoàn thành công việc là y (ngày, y ∈ , y > 4 ).
Mỗi ngày, mỗi công nhân thực hiện được một công lao động, nên theo dự định, để hoàn
thành công việc đó cần số công lao động là: xy (công)
Số công lao động cần dùng để hoàn thành công việc là không đổi. Do đó:
+ Vì nếu bớt đi 2 công nhân thì phải mất thêm 3 ngày mới hoàn thành công việc nên ta có
phương trình:
( x − 2 )( y + 3) =
xy (1).
+ Vì nếu thêm 5 công nhân thì công việc hoàn thành sớm được 4 ngày nên ta có phương
trình:
( x + 5)( y − 4 ) =
xy (2).
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
( x − 2 )( y + 3) = xy 3x − 2 y =6 x = 10
⇔ ⇔ (thỏa mãn điều kiện)
( x + 5 )( y − 4 ) =
xy −4 x + 5 y =
20 y = 12
Vậy theo dự định cần 10 công nhân và làm trong 12 ngày thì hoàn thành công việc.
Câu 3 (2 điểm).
80 48
x+ y + x− y = 7
1) Giải hệ phương trình: .
100 32
− =
3
x + y x − y
2) Cho phương trình x 2 − 2 ( m − 1) x − m 2 + m − 1 =0 ( x là ẩn số)
a) Giải phương trình khi m = 2 .
b) Chứng minh rằng phương trình luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi số thực m .
20 16
1) Điều kiện: x ≠ ± y . Đặt a = ; b= .
x+ y x− y
= 4a + 3b 7 =b= 10 − 9a a 1
Khi đó hệ đã cho trở thành: ⇔ ⇔ .
= 5a − 2b 3 =
5 a − 2 (10 − 9 a ) =
3 b 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
231
Website:tailieumontoan.com
20
=1
= a 1 x + y =x + y 20 = x 18
Với ⇔ ⇔ ⇔ (tmđk).
= b 1 16 = 1 =x − y 16 =y 2
x − y
Vậy hệ đã cho có nghiệm là ( x; y ) = (18; 2 ) .
2a) Phương trình: x 2 − 2 ( m − 1) x − m 2 + m − 1 =0 ( *) :
Thay m = 2 vào phương trình (*) ta có:
x = −1
x 2 − 2 x − 3 = 0 ⇔ ( x + 1)( x − 3) = 0 ⇔ .
x = 3
Vậy với m = 2 thì phương trình đã cho có hai nghiệm phân biệt x =
−1 ; x =
3.
2b) Phương trình: x 2 − 2 ( m − 1) x − m 2 + m − 1 =0 (*) :
∆=′ ( m − 1) + m 2 − m + 1= 2m 2 − 3m + 2
2
3 2 3 9 7
= 2 m 2 − m + 1=
2 m − 2. m + +
2 4 16 16
2
3 14
= 2 m − + > 0, ∀m ∈ .
4 16
Vậy ∀m ∈ phương trình (*) luôn có hai nghiệm phân biệt.
Câu 4 (3,5 điểm). Cho tam giác ABC nhọn nội tiếp ( O ) , đường cao AN , CK của tam giác
ABC cắt nhau tại H .
1) Chứng minh tứ giác BKHN là tứ giác nội tiếp. Xác định tâm I của đường tròn
ngoại tiếp tứ giác BKHN.
= KCA
2) Chứng minh: KBH .
3) Gọi E là trung điểm của AC . Chứng minh KE là tiếp tuyến của đường tròn ( I ) .
4) Đường tròn ( I ) cắt ( O ) tại M . Chứng minh BM vuông góc với ME .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
232
Website:tailieumontoan.com
1) Chứng minh tứ giác BKHN là tứ giác nội tiếp. Xác định tâm I của đường tròn ngoại
tiếp tứ giác BKHN.
Ta có: AN , CK là đường cao cắt nhau tại H của tam giác ABC (giả thiết). (1)
⇒ HN ⊥ BC tại N ; HK ⊥ AB tại K. (2)
=°
⇒ HKB =°
90 ; HNB 90 .
° ; HNB
Xét tứ giác BKHN có HKB là hai góc đối và HKB
+ HNB
= 90o + 90o = 180o
⇒ Tứ giác BKHN là tứ giác nội tiếp (dhnb). (3)
= HNB
Mà HKB = 90° là các góc nội tiếp chắn HB của đường tròn ngoại tiếp tứ giác
BKHN
⇒ HB là đường kính của đường tròn ngoại tiếp tứ giác BKHN và trung điểm I của đoạn
BH làm tâm.
= KCA
2) Chứng minh: KBH .
Gọi D là giao điểm của BH và AC .
= 90°.
Theo (1) có H là trực tâm tam giác ABC ⇒ BD ⊥ AC tại D hay BDA
= 90O .
Theo (2) có AKC
Xét tam giác ADB ta có: + BAD
ABD + BDA = 180° ⇒
ABD= 90° − BAD
Xét tam giác AKC ta có: + KAC
AKC + KCA = 180° ⇒ KCA
= 90° − KAC
= KAC
Mà BAD
= BAC
⇒ABD =
KCA
=
⇒ KBH
KCA (4).
3) Chứng minh KE là tiếp tuyến của đường tròn ( I ) .
Xét tam giác AKC vuông tại K có trung tuyến KE (do giả thiết trung điểm).
EC (trung tuyến ứng cạnh huyền).
⇒ KE =
⇒ Tam giác KEC cân tại E
= KCE
⇒ CKE = KCA
hoặc CKE (5).
Ta có IK = IB (bán kính đường tròn (BKHN))
⇒ ∆KIB cân tại I .
=
⇒ KBI hoặc KBH
BKI = BKI
(6)
= CKE
Từ (4), (5) và (6) ta có BKI .
+ CKI
BKI = 90o
= BKC
Mà
+ CKI
CKE =
EKI
=
⇒ EKI 90o hay IK ⊥ KE tại K , K ∈ ( I ) .
⇒ KE là tiếp tuyến của ( I )
4) Chứng minh BM vuông góc với ME .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
233
Website:tailieumontoan.com
Kẻ đường kính của BG (O).
= 90° (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O)).
Ta có GCB
⇒ GC ⊥ BC .
Mà AN ⊥ BC tại N hoặc AH ⊥ BC .
⇒ AH / / CG . (7)
= 90° (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O)).
Ta có GAB
⇒ GA ⊥ AB .
Mà CK ⊥ AB tại K CH ⊥ AB .
⇒ HC / / AG . (8)
Từ (7) và (8) ⇒ AHCG là hình bình hành. (dấu hiệu nhận biết).
Mà E là trung điểm của AC nên E cũng là trung điểm của HG (tính chất hbh).
⇒ H , E , G thẳng hàng (9).
= 90° (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn ( I ) ).
BMH
= 90° (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn ( O ) ).
BMG
⇒ M , H , G thẳng hàng (10).
Từ (9) và (10) ⇒ M , E , G thẳng hàng.
Vậy ME ⊥ BM .
1 1 2
Câu 5 (0,5 điểm). Giải phương trình + =.
x+3 3x + 1 1 + x
Điều kiện xác định: x ≥ 0
1 1 2
+ =
x+3 3x + 1 1 + x
1 1 1 1
⇔ − = −
x + 3 1+ x 1+ x 3x + 1
1+ x − x + 3 3x + 1 − 1 − x
⇔ =
(1 + x ) x+3 (
1 + x 3x + 1 )
2 x −2 2x − 2 x
⇔ =
(1 + x ) x+3 (
1 + x 3x + 1 )
⇔
2 x −2
=
x 2 x −2( )
(1 + x ) x+3 (
1 + x 3x + 1 )
2 x −2
=0
⇔
2 x −2
1
−
x
=
0⇔
1 + x ( )
(1 + x ) x+3 3x + 1 1
−
x
=
0
x+3 3x + 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
234
Website:tailieumontoan.com
2 x −2
Trường hợp 1: = 0 ⇔ x =1
(1+ x )
1 x
Trường hợp 2: − = 0 ⇔ x =1
x+3 3x + 1
Vậy phương trình có nghiệm x = 1 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
235
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS PHAN ĐÌNH GIÓT ĐỀ KIỂM TRA THÁNG 4
NĂM HỌC 2018 - 2019
MÔN: Toán 9
Đề số 31 Thời gian làm bài: 90 phút
Ngày 11/4/2019
x +2 x −2 x +1
=
Bài I (2 điểm) Cho M − và N = với x > 0 ; x ≠ 1.
x+2 x +2 x −1 x
1) Tính giá trị của N khi x = 25.
2) Rút gọn S = M.N.
3) Tìm x để S < −1 .
Bài II ( 2 điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập hệ phương trình.
Hai vòi nước cùng chảy vào một bể không có nước thì sau 1 giờ 30 phút đầy bể. Nếu
mở vòi thứ nhất chảy trong 15 phút rồi khóa lại, sau đó mở vòi thứ hai trong 20 phút thì
1
được bể. Hỏi nếu mỗi vòi chảy một mình thì sau bao lâu đầy bể?
5
Bài III (2 điểm)
2 1 7
− =
x + 1 x + y 15
1) Giải hệ phương trình:
3 + 5 = 2
x + 1 x + y
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho Parabol (P): y = x và đường thẳng
2
(d) : y= 4x + 1 − m .
a) Cho m = 4 hãy tìm tọa độ giao điểm của (d) và (P).
b) Tìm tất cả các giá trị của m để (d) cắt (P) tại hai điểm có tung độ là y1 ; y 2 thỏa
mãn y1 . y1 = 5 .
Bài IV (3,5 điểm) Cho đường tròn (O ; R) và một điểm M nằm ngoài đường tròn (O), qua M
kẻ tiếp tuyến MA, MB với đường tròn (O) (với A, B là các tiếp điểm) và cát tuyến MCD
sao cho MC < MD. Đoạn thẳng MO cắt AB tại H.
a) Chứng minh 4 điểm M, A, O, B cùng thuộc một đường tròn.
b) Chứng minh MB2 = MC.MD .
.
c) Chứng minh tứ giác CHOD nội tiếp và HA là tia phân giác của CHD
d) Giả sử M cố định, chứng minh khi cát tuyến MCD thay đổi, trọng tâm G của tam
giác BCD thuộc một đường tròn cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
236
Website:tailieumontoan.com
Bài V (0,5 điểm) Cho a > 0 ; b > 0 và a 2 + b 2 =a + b . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
2020
P = a 4 + b4 + 2 .
(a + b)
HƯỚNG DẪN GIẢI
x +2 x −2 x +1
=
Bài I (2 điểm) Cho M − và N = với x > 0 ; x ≠ 1.
x+2 x +2 x −1 x
1) Tính giá trị của N khi x = 25.
3) Tìm x để S < −1 .
25 + 1 5 + 1 6
1) Khi x = 25 (thỏa mãn ĐK) thay vào biểu thức N ta được:=
N = =
25 5 5
2) Điều kiện: x > 0 ; x ≠ 1.
x +2 x − 2 x +1
= =
S M.N − .
x + 2 x + 2 x − 1 x
x +2 x −2 . x + 1
= −
( ) ( x + 1)( ) x − 1
2
x +1 x
=
( x + 2)( x − 1) − ( x − 2)( x + 1) . x +1
( x + 1) ( x − 1)
2
x
2 x x +1
= .
( )( )
2
x +1 x −1 x
2
=
( x +1)( x −1)
2
=
x −1
2
Vậy S = với x > 0 ; x ≠ 1.
x −1
2
3) Ta có S = với x > 0 ; x ≠ 1.
x −1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
237
Website:tailieumontoan.com
2 2 x +1
S < −1 ⇔ < −1 ⇔ +1 < 0 ⇔ <0 (*)
x −1 x −1 x −1
Vì x > 0 ⇒ x + 1 > 0 , nên từ (*)
⇒ x − 1 < 0 ⇔ x < 1.
Kết hợp điều kiện ta có: 0 < x < 1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Bài II ( 2 điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập hệ phương trình.
Hai vòi nước cùng chảy vào một bể không có nước thì sau 1 giờ 30 phút đầy bể. Nếu
mở vòi thứ nhất chảy trong 15 phút rồi khóa lại, sau đó mở vòi thứ hai trong 20 phút thì
1
được bể. Hỏi nếu mỗi vòi chảy một mình thì sau bao lâu đầy bể?
5
3 1 1
Đổi: 1 giờ 30 phút = giờ, 15 phút = giờ, 20 phút = giờ
2 4 3
Gọi thời gian vòi I chảy một mình đầy bể là x (giờ), thời gian vòi II chảy một mình đầy bể
3 3
là y (giờ). Điều kiện: x > ;y> .
2 2
1 1
Trong 1 giờ, vòi I chảy được (bể), vòi II chảy được (bể) và cả hai vòi chảy được
x y
3 2 1 1 2
1: = (bể). Ta có phương trình: + =
2 3 x y 3
1 1 1 1
Vòi I chảy trong giờ được (bể), vòi II chảy trong (giờ) được (bể) nên cả hai
4 4x 3 3y
1 1 1 1
vòi chảy được bể. Ta có phương trình: + =
5 4x 3y 5
Ta có hệ phương trình:
1 1 2 1 1 2 1 2 1 1 2 1 5
= + = + = −
y 3 x = −
y 3 x y =
x y 3 x y 3 2
⇔ ⇔ ⇔ ⇔
1= +
1 1 3= 1 3
+ = 1 1
= 1 1
= x 15
4x 3y 5 4x y 5 4x 15 4x 15 4
15
Vậy vòi I chảy một mình đầy bể trong (giờ) (hoặc 3 giờ 45 phút); vòi II chảy một mình
4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
238
Website:tailieumontoan.com
5
đầy bể (giờ) (hoặc 2 giờ 30 phút).
2
Bài III (2 điểm)
2 1 7
− =
x + 1 x + y 15
1) Giải hệ phương trình:
3 + 5 = 2
x + 1 x + y
2) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho Parabol (P): y = x và đường thẳng
2
(d) : y= 4x + 1 − m .
a) Cho m = 4 hãy tìm tọa độ giao điểm của (d) và (P).
b) Tìm tất cả các giá trị của m để (d) cắt (P) tại hai điểm có tung độ là y1 ; y 2 thỏa
mãn y1 . y1 = 5 .
1) Điều kiện: x ≥ 0 ; x ≠ − y .
2 1 7 10 5 7 2 1 7
−=
x + 1 x + y 15 −= − =
x + 1 x + y 15
x +1 x + y 3
⇔ ⇔
3 5 3 5 13 = 13
+= 2 += 2
x + 1 x + y x + 1 x + y x + 1 3
1 1
x + y = 5 x + y = 5 x=+y 5 =
y 1
⇔ ⇔ ⇔ ⇔ (thỏa mãn)
== x 4= x 4
x +1 = 3
x 2
Vậy hệ có nghiệm (x ; y) = ( 4 ; 1) .
x 2 = 4x + 1 − m ⇔ x 2 − 4x − 1 + m= 0 (1)
x=
−1 0 =
x 1 =
y 1
x 2 − 4x + 3 = 0 ⇔ ( x − 1)( x − 3) = 0 ⇔ ⇒ ⇒
x=
−3 0 =
x 3 =
y 9
Vậy khi m = 4 thì tọa độ giao điểm của (d) và (P) là: (1 ; 1) và (3 ; 9) .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
239
Website:tailieumontoan.com
⇔ Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
⇔ ∆ > 0 ⇔ −4m + 20 > 0 ⇔ m < 5 . (2)
x1 + x 2 =4
Hệ thức Vi – ét:
x1.x=
2
m −1
Bài cho: y1 . y1 =
5 ⇔ x12 . x 22 =
5 ⇔ x1 . x 2 =
5.
Trường hợp 1: x1 ; x 2 cùng dấu mà x1 + x 2 =4 > 0 , nên chỉ có thể x1 ; x 2 cùng dấu
dương. Ta có:
Bài IV (3,5 điểm) Cho đường tròn (O ; R) và một điểm M nằm ngoài đường tròn (O), qua M
kẻ tiếp tuyến MA, MB với đường tròn (O) (với A, B là các tiếp điểm) và cát tuyến MCD
d) Giả sử M cố định, chứng minh khi cát tuyến MCD thay đổi, trọng tâm G của tam
A
•
D•
•C
O• •
H
•
M
•
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 B TÀI LIỆU TOÁN HỌC
240
Website:tailieumontoan.com
Ta có MA, MB lần lượt là tiếp tuyến tại A và B của đường tròn (O) (giả thiết)
⇒ MA ⊥ OA tại A ; MB ⊥ OB tại B
⇒ MAO
= 90o ; MBO
= 90o
; MBO
Xét tứ giác MAOB có MAO là hai góc đối và MAO
+ MBO
= 90o + 90o = 180o
⇒ ∆MBC ∽ ∆MDB (g – g)
MB MC
⇒ = (tính chất)
MD MB
⇒ MB2 = MC.MD (đpcm)
.
c) Chứng minh tứ giác CHOD nội tiếp và HA là tia phân giác của CHD
⇒ MO là đường trung trực của AB (tính chất điểm cách đều hai đầu đoạn thẳng).
⇒ MO ⊥ AB tại H và H là trung điểm của AB.
Mà MB ⊥ OB tại B (tính chất tiếp tuyến)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
241
Website:tailieumontoan.com
MH MC
= (suy ra từ (1)); DMO chung
MD MO
⇒ ∆MHC ∽ ∆MDO (c – g –c)
=
⇒ MHC (cặp góc tương ứng) hoặc MHC
MDO = CDO
+ CHO
Mà MHC = 180o (hai góc kề bù)
⇒ CHO =
+ CDO 180o
; CDO
Mà CHO là hai góc đối của tứ giác CHOD.
=
Mà ∆COD cân tại O (do OD = OC = R) ⇒ OCD
CDO
= CDO
MHC (cmt)
= CHM
⇒ OHD
OHD
+ AHD
= AHO
= 90o
Mà
+ AHC
CHM = AHM
= 90o
=
⇒ AHD
AHC
.
⇒ HA là tia phân giác của CHD
d) Giả sử M cố định, chứng minh khi cát tuyến MCD thay đổi, trọng tâm G của tam giác
A
•
P
D• K •
•C
M
• •
O H
G•
•
Q
•
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
B
242
Website:tailieumontoan.com
Gọi K là trung điểm của CD, ta có BK là trung tuyến của ∆BCD
2
Mà G là trọng tâm của ∆BCD nên G nằm trên đoạn BK và BG = BK (tính chất trọng
3
tâm).
Xét điểm M cố định và có đường tròn (O; R) không đổi nên các điểm A, B là cố định trên
BP BG 2
Từ G kẻ KP // KA (P ∈ AB ) ⇒ = = (Định lý talet) ⇒ Điểm P cố định.
BA BK 3
BQ BG 2
Từ G kẻ KO // KO (Q ∈ BO ) ⇒ = = (Định lý talet) ⇒ Điểm Q cố định.
BO BK 3
Do đó PQ cố định và không đổi.
= AKO
Theo tính chất song song, ta có: PGQ
⇒ AKO =
+ ABO + PBQ
180o (định lý) hoặc AKO = 180o
+ PBQ
⇒ PGQ = 180o
; PBO
Mà PGO là hai góc đối của tứ giác PGQB với P, B, Q cố định
⇒ tứ giác PGQB nội tiếp đường tròn và đường tròn này là cố định.
⇒ Khi cát tuyến MCD thay đổi, trọng tâm G của tam giác BCD thuộc một đường
tròn cố định.
Bài V (0,5 điểm) Cho a > 0 ; b > 0 và a 2 + b 2 =a + b . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
2020
P = a 4 + b4 + 2 .
(a + b)
Áp dụng BĐT Bu-nhi-a-cốp-ki: x.a + y.b ≤ (x 2
+ y 2 )( a 2 + b 2 )
⇔ ( x.a + y.b ) ≤ x 2a 2 + y 2 b 2 + x 2 b 2 + y 2a 2
2
⇔ x 2 b 2 + y 2a 2 − 2x.a.y.b ≥ 0
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
243
Website:tailieumontoan.com
⇔ ( xb − ya ) ≥ 0 (luôn đúng)
2
a b
Dấu “=” xảy ra ⇔ =.
x y
Mà a 2 + b 2 =a + b , nên: a + b ≤ 2 ( a + b ) ⇒ a + b ≤ 2 ⇒ a.b ≤ 1
2 =( a + b ) − 2a b +
2020 2 2 2020
P =a 4 + b 4 + 2 2 2
voi a 2 + b 2 =a + b
(a + b) (a + b)
2
2020 4 2020 4
(a + b) + ≥2 (a + b) 8 (BĐT cosi) (3)
=
2 2
2 . . 2 .
( a + b ) 505 ( a + b ) 505
501 2020
a +b≤2⇒ . 2 ≥ 501
505 ( a + b )
a.b ≤ 1 ⇒ −2a 2 b 2 ≥ −2
⇒ P ≥ 507
⇒ Pmin =
507 ⇔ Dấu “=” xảy ra ⇔ Dấu “=” ở (1), (2), (3) xảy ra và thỏa mãn giả thiết
a = b
⇔ 2 ⇔ a = b =1
a + b 2
=a + b
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
244
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD&ĐT CẦU GIẤY ĐỀ KHẢO SÁT THÁNG 11 NĂM HỌC 2018-2019
x −2 x 3 9 x − 10
Bài 1. (2,0 điểm) Cho hai biểu thức: A = và B = + + , với
x −3 x −2 x +2 4− x
x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9
16
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = .
9
c) Cho P = B : A . Tìm các giá trị của x là số thực để P nhận giá trị nguyên.
Bài 2. (2,0 điểm) Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình hoặc phương trình :
Theo kế hoạch một công nhân phải hoàn thành 60 sản phẩm trong một thời gian
nhất định. Nhưng do cải tiến kĩ thuật nên mỗi giờ người công nhân đó đã làm thêm 2 sản
phẩm. Vì vậy, chẳng những đã hoàn thành kế hoạch sớm hơn dự định 30 phút mà còn làm
dư 3 sản phẩm. Hỏi theo kế hoach, mỗi giờ người đó phải làm bao nhiêu sản phẩm?
b) Xác định giá trị của m để đường thẳng ( d ) cắt đường thẳng y = 2 x + m − 1 tại một
điểm trên trục tung.
c) Tìm m để đường thẳng ( d ) tạo với hai trục tọa độ một tam giác có diện tích lớn
nhất.
Bài 4. (3,5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O; R ) đường kính AB. Trên nửa mặt phẳng bờ
AB chứa nửa đường tròn vẽ tiếp tuyến Ax của ( O ) , C là điểm bất kì thuộc ( O ) ,
( C ≠ A, C ≠ B ) . Tia BC cắt Ax tại D .
b) Tiếp tuyến tại C của ( O ) cắt đoạn AD tại M , OM cắt AC tại K . Chứng minh
rằng OM / / BC và M là trung điểm của AD.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
245
Website:tailieumontoan.com
c) Gọi N là trung điểm của BC , I là hình chiếu của C trên AB . Chứng minh rằng
IN là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác ACI .
d) Xác định vị trí của điểm C trên nửa đường tròn để chu vi của ∆COI là lớn nhất.
28 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = 2 x + y + + .
2 2
x y
x −2 x 3 9 x − 10
Bài 1. (2,0 điểm) Cho hai biểu thức: A = và B = + + , với
x −3 x −2 x +2 4− x
x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9
16
a) Tính giá trị của biểu thức A khi x = .
9
c) Cho P = B : A . Tìm các giá trị của x là số thực để P nhận giá trị nguyên.
16
a) Ta thấy x = thỏa mãn đk x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9.
9
16 4
−2 −2
Thay x =
16
vào biểu thức A ta có=
: A 9= 3= 2 .
4
9 16
−3 −3 5
9 3
16 2
Vậy khi x = thì A = .
9 5
b) Với x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9 ta có:
x 3 9 x − 10
B= + +
x −2 x +2 4− x
=
x ( ) (
x +2 +3 )
x − 2 − 9 x + 10
x−4
x + 2 x + 3 x − 6 − 9 x + 10
=
x−4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
246
Website:tailieumontoan.com
x−4 x +4
=
x−4
( )
2
x −2
=
( x −2 )( x +2 )
x −2
=
x +2
c) Với x ≥ 0, x ≠ 4, x ≠ 9 ta có:
x −2 x −2 x −3 5
P = B : A= : = = 1−
x + 2 x −3 x +2 x +2
5
Để P ∈ ⇔ ∈ .
x +2
5 5 5
Xét > 0 và có x 2 2 với x 0, x 4, x 9 0
x +2 x 2 2
5 5 5
Mà 1 hoặc 2
x 2 x 2 x 2
5
Với 1 x 2 5 x 9 (TMĐK).
x 2
5 5 1
Với 2 x 2 x (TMĐK).
x 2 2 4
1
Vậy khi x = 9 ; x thì P có giá trị nguyên.
4
Bài 2. (2,0 điểm) Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình hoặc phương trình :
Theo kế hoạch một công nhân phải hoàn thành 60 sản phẩm trong một thời gian
nhất định. Nhưng do cải tiến kĩ thuật nên mỗi giờ người công nhân đó đã làm thêm 2 sản
phẩm. Vì vậy, chẳng những đã hoàn thành kế hoạch sớm hơn dự định 30 phút mà còn làm
dư 3 sản phẩm. Hỏi theo kế hoach, mỗi giờ người đó phải làm bao nhiêu sản phẩm?
Gọi số sản phẩm người đó phải làm theo kế hoạch trong 1 giờ là x ( x ∈ * )
60
Thời gian người đó phải hoành thành 60 sản phẩm theo kế hoạch là (giờ)
x
Số sản phẩm thực tế người đó đã làm trong 1 giờ là x + 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
247
Website:tailieumontoan.com
60 + 3 63
Thời gian thực tế người đó đã làm là: = ( sp )
x+2 x+2
1
Vì thực tế người đó đã hoàn thành kế hoạch sớm hơn dự định 30 phút hay giờ nên ta
2
có phương trình:
60 63 1
− = ⇒ 120 x + 240 − 126 x = x 2 + 2 x ⇔ x 2 + 8 x − 240 =0
x x+2 2
Vậy mỗi giờ theo kế hoạc người đó làm được 12 sản phẩm.
b) Xác định giá trị của m để đường thẳng ( d ) cắt đường thẳng y = 2 x + m − 1 tại một
điểm trên trục tung.
c) Tìm m để đường thẳng ( d ) tạo với hai trục tọa độ một tam giác có diện tích lớn
nhất.
a) Khi m = 2 ta có hàm số =
y 2x + 3
−3
y 2 x + 3 là một đường thẳng đi qua hai điểm
Đồ thị hàm số = ;0 và ( 0;3) .
2
y
4
x
O
b) Đường thẳng ( d ) : y = (m 2
− 2m + 2 ) x + 3 cắt đường thẳng y = 2 x + m − 1 tại một điểm
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
248
Website:tailieumontoan.com
trên trục tung.
⇔ m −1 = 3 ⇔ m = 4
Vậy khi m = 3 thì đường thẳng ( d ) cắt đường thẳng y = 2 x + m − 1 tại một điểm trên trục
tung.
−3
c) ( d ) cắt trục tung tại điểm A ( 0;3) và cắt trục hoành tại điểm B ;0 .
m − 2m + 2
2
1 1 −3 9
=
S ∆AOB = .OA.OB .3. 2 = .
2 2 m − 2m + 2 2 m − 2m + 2
2
1
Ta có m 2 − 2m + 2= ( m − 1) + 1 ≥ 1 nên ≤ 1.
2
m − 2m + 2
2
⇒ S ∆AOB ≤ 4,5.
Vậy khi m = 1 thì đường thẳng ( d ) tạo với hai trục tọa độ một tam giác có diện tích lớn
nhất.
Bài 4. (3,5 điểm) Cho nửa đường tròn ( O; R ) đường kính AB. Trên nửa mặt phẳng bờ
AB chứa nửa đường tròn vẽ tiếp tuyến Ax của ( O ) , C là điểm bất kì thuộc ( O ) ,
( C ≠ A, C ≠ B ) . Tia BC cắt Ax tại D .
b) Tiếp tuyến tại C của ( O ) cắt đoạn AD tại M , OM cắt AC tại K . Chứng minh
rằng OM / / BC và M là trung điểm của AD.
c) Gọi N là trung điểm của BC , I là hình chiếu của C trên AB . Chứng minh rằng
IN là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác ACI .
d) Xác định vị trí của điểm C trên nửa đường tròn để chu vi của ∆COI là lớn nhất.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
249
Website:tailieumontoan.com
D C
K N
A O
I B
Xét ∆ABD vuông tại A có AC là đường cao nên ta có BC.BD = BA2 (hệ thức lượng trong
tam giác vuông) hay BC.BD = 4 R 2 .
b) Tiếp tuyến tại C của ( O ) cắt đoạn AD tại M , OM cắt AC tại K . Chứng minh rằng
OM / / BC và M là trung điểm của AD.
Ta có MA, MC là hai tiếp tuyến của ( O ) nên MC = MA (Tính chất tiếp tuyến cắt nhau).
= OA
Mặt khác OC = R
⇒ O thuộc trung trực của AC. (2)
Mà AC ⊥ BC (theo ý a))
⇒ OM || BC.
Trong tam giác ABD có O là trung điểm của AB, OM || BC nên theo tính chất đường
trung bình thì M là trung điểm của AD.
c) Gọi N là trung điểm của BC , I là hình chiếu của C trên AB . Chứng minh rằng IN là
tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp tam giác ACI .
BC
∆BIC vuông tại I có IN là trung tuyến nên = =
IN NC .
2
AC
∆AIC vuông tại I có IK là trung tuyến nên = =
IK KC .
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
250
Website:tailieumontoan.com
= + KIC
> NIC = 90o ⇒ NI ⊥ KI
Lại có I ∈ ( K ) đường kính AC ngoại tiếp ∆AIC (Vì ∆AIC vuông tại I ).
d) Xác định vị trí của điểm C trên nửa đường tròn để chu vi của ∆COI là lớn nhất.
Có ( OI + IC ) ≤ 2. ( OI 2 + IC 2 ) =
2OC 2 =
2R2 =
> OI + IC ≤ R 2
2
R 2
= IC
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi OI =
2
Chu vi tam giác CIO là CI + IO + OI = CI + OI + R
R 2
Để chu vi tam giác CIO lớn nhất thì CI + OI lớn nhất do đó OI =
2
2R
Vậy điểm C nằm trên nửa đường tròn sao cho CI = thì chu vi tam giác CIO là lớn
2
nhất.
28 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = 2 x + y + + .
2 2
x y
28 1
P = 2x2 + y 2 + +
x y
28 1
= 2 ( x 2 − 4 x + 4 ) + ( y 2 − 2 y + 1) + + 7 x + + y + ( x + y ) − 9
x y
28 1
= 2 ( x − 2 ) + ( y − 1) + + 7 x + y + + ( x + y ) − 9
2 2
x y
Ta có 2 ( x − 2 ) ≥ 0; ( y − 1) ≥ 0; ( x + y ) ≥ 0
2 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
251
Website:tailieumontoan.com
28 1
+ 7 x ≥ 2 28.7
= 28; + y ≥ 2
x y
P ≥ 28 + 2 + 3 − 9 =24
x − 2 = 0
28 = 7 x
x
x = 2
Đẳng thức xảy ra khi y − 1 = 0 ⇔
1 y =1
=y
y
x + y =
3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
252
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS HOÀNG HOA THÁM ĐỀ THI THỬ LẦN 2 VÀO LỚP 10
NĂM HỌC 2017 – 2018 MÔN: TOÁN
Ngày thi: 16/5/2018
Đề số 33 Thời gian làm bài: 120 phút
x −2 x −1 5 x − 2
Bài I: Cho các biểu thức A = =
và B − với x ≥ 0; x ≠ 4.
x+3 x +2 4− x
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16.
2) Rút gọn biểu thức P = A.B.
3) Tìm x để ( 6 x + 18 ) .P ≥ x + 9.
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một tổ dự định sản xuất 72 sản phẩm trong một thời gian đã định. Nhưng thực tế tổ
lại được giao 80 sản phẩm. Mặc dù mỗi giờ tổ đó làm thêm 1 sản phẩm so với dự kiến
nhưng thời gian hoàn thành vẫn chậm hơn dự định 12 phút. Tính số sản phẩm thực tế tổ
đó đã làm được trong một giờ. Biết lúc đầu, mỗi giờ tổ đó dự kiến làm không quá 20 sản
phẩm.
Bài III.
5
2 x − 1 − y =1
1) Giải hệ phương trình:
x −1 + 2 = 7
y 5
1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): =
y mx + .
2
a) Chứng minh (d) và (P) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt A và B với mọi m.
b) Gọi C, D lần lượt là hình chiếu vuông góc của A và B trên trục Ox. Tìm m để độ
dài CD = 2.
Bài IV. Cho (O;R) đường kính AB cố định. Dây CD vuông góc với AB tại H nằm giữa A và
O. Lấy điểm F thuộc cung AC nhỏ. BF cắt CD tại I; AF cắt tia DC tại K.
1) Chứng minh rằng tứ giác AHIF là tứ giác nội tiếp.
2) Chứng minh rằng: HA.HB = HI.HK.
3) Đường tròn ngoại tiếp ∆ KIF cắt AI tại E. Chứng minh rằng khi H chuyển động
trên đoạn OA thì E thuộc một đường tròn cố định và I cách đều ba cạnh ∆HFE.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
253
Website:tailieumontoan.com
x −2 x −1 5 x − 2
Bài I: Cho các biểu thức A = =
và B − với x ≥ 0; x ≠ 4.
x+3 x +2 4− x
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16.
2) Rút gọn biểu thức P = A.B.
3) Tìm x để ( 6 x + 18 ) .P ≥ x + 9.
16 − 2 2
1) Thay x = 16 (thỏa mãn điều kiện xác định) vào A ta được
= A =
16 + 3 19
x − 2 x −1 5 x − 2
2)= =
P A.B . −
x + 3 x + 2 4 − x
x − 2 x −1 5 x −2
= +
( )( )
.
x +3 x +2 x −2 . x +2
=
x −2
.
( x −1 )( )
x −2 +5 x −2
x +3 (
) ( x + 2)
x −2 .
x ( x − 2 )( x + 2 )
=
( x + 3) ( x − 2 ) . ( x + 2 )
x
=
x +3
x
Vậy P = với x ≥ 0; x ≠ 4.
x +3
x
3) Ta có: P = với x ≥ 0; x ≠ 4.
x +3
( 6x + 18) .P ≥ x + 9
x
⇔ 6(x + 3). ≥ x + 9 (x ≥ 0; x ≠ 4)
x +3
⇔ x −6 x +9 ≤ 0
( )
2
⇔ x −3 ≤0
⇔ x −3 = 0
⇒x= 9 (t / m)
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
254
Website:tailieumontoan.com
Một tổ dự định sản xuất 72 sản phẩm trong một thời gian đã định. Nhưng thực tế tổ
lại được giao 80 sản phẩm. Mặc dù mỗi giờ tổ đó làm thêm 1 sản phẩm so với dự kiến
nhưng thời gian hoàn thành vẫn chậm hơn dự định 12 phút. Tính số sản phẩm thực tế tổ
đó đã làm được trong một giờ. Biết lúc đầu, mỗi giờ tổ đó dự kiến làm không quá 20 sản
phẩm.
Gọi số sản phẩm đội dự định làm trong 1 giờ là x (sản phẩm) (x ∈ N* ; x ≤ 20)
72
Theo dự định, thời gian hoàn thành 72 sản phẩm là (h).
x
Theo thực tế, 1h đội làm được x +1 (sản phẩm), số sản phẩm cần làm là 80 nên thời gian
80
hoàn thành là (h)
x +1
1
Vì thời gian thực tế chậm hơn dự định 12 phút = (h) nên ta có phương trình:
5
80 72 1
− =
x +1 x 5
⇔ x 2 − 39x + 360 =0
⇔ (x − 24)(x − 15) =
0
x = 24 (loai)
⇔
x = 15 (thoa man)
Bài III.
5
2 x − 1 − y =1
1) Giải hệ phương trình:
x −1 + 2 = 7
y 5
1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): =
y mx + .
2
a) Chứng minh (d) và (P) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt A và B với mọi m.
b) Gọi C, D lần lượt là hình chiếu vuông góc của A và B trên trục Ox. Tìm m để độ
dài CD = 2.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
255
Website:tailieumontoan.com
a= x − 1
Đặt 1 (a ≥ 0; b > 0) , ta có hệ PT:
b = y
2a −= 5b 1 2a −= 5b 1
−19
7 ⇔ 14 ⇒ b= < 0 (Không thỏa mãn)
a =
+ 2b 2a =
+ 4b 5
5 5
Vậy HPT vô nghiệm.
2a) Phương trình hoành độ giao điểm của (P) và (d) là:
1
x 2= mx + ⇔ 2x 2 − 2mx − 1= 0 (1)
2
Ta có: ∆=' m 2 + 2 ≥ 2 ∀m
⇔ ( xB − xA ) =
2
4
⇔ ( x B + x A ) − 4x B x A =
2
4 (2)
x B + x A = m
Vì x B ; x A là hai nghiệm của PT(1) nên theo định lí Viet ta có −1
x B .x A = 2
−1
Thay vào (2) ⇒ m 2 − 4. =⇔ 4 ± 2.
m=
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
256
Website:tailieumontoan.com
K
E
C
F
I
A
B
H O
= BIH
KAH (cmt)
⇒ ∆HAK ∆HIB(g − g)
HA HK
⇒ = ⇒ HA.HB = HI.HK (đpcm)
HI HB
Cách 2: Trình bày như sau:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
257
Website:tailieumontoan.com
= HBI
HKA (hai góc nhọn có cạnh tương ứng vuông góc)
⇒ ∆HAK ∆HIB(g − g)
HA HK
⇒ = ⇒ HA.HB = HI.HK (đpcm)
HI HB
c) Chứng minh E thuộc một đường tròn cố định và I cách đều ba cạnh ∆HFE.
* Chứng minh E luôn thuộc đường tròn cố định:
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa (O)) ⇒ AF ⊥ BF ⇒ AK ⊥ BF tại F
Ta có: AFB
KH ⊥ AB tại H (vì CD ⊥ AH tại H)
KH cắt BF tại I.
⇒ I là trực tâm của ∆AKB ⇒ AI ⊥ KB (1)
∆KIF vuông tại F, nên đường tròn ngoại tiếp ∆KIF có đường kính là KI.
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn đường kính KI).
⇒ AEK
⇒ AI ⊥ KE (2)
Từ (1) và (2) ⇒ K, E, B thẳng hàng, khi đó AI ⊥ KB tại E
=
⇒ IEB = 90o
90o hoặc AEB
AB
⇒ E luôn thuộc đường tròn O; (đpcm)
2
.
* Chứng minh EI là phân giác của FEH
= IKF
Mà IBH (hai góc nhọn có cạnh tương ứng vuông góc).
=
⇒ IEH
IEF
.
⇒ EI là phân giác của FEH (3)
* Chứng minh IF là phân giác của HFE
AB
Xét đường tròn O; có IFE = IAH .(hai góc nội tiếp cùng chắn BE )
2
= IFH
Ta có tứ giác AFIH nội tiếp (cmt) IAH ).
( hai góc nội tiếp cùng chắn IH
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
258
Website:tailieumontoan.com
= IFH
Từ đó thu được IFE
, hay IF là phân giác của HFE (4)
Từ (3) và (4) ⇒ I là gia điểm của các đường phân giác của ∆HFE.
x ≥ −3
Điều kiện:
3x + 3 − x + 3 ≥ 0
3 x + 4 + x + 3 = 1 + 2 x + 3 − 3 x + 3 − x + 3.
⇔ 3x + 4 + x + 3 + 3x + 3 − x + 3 =1 + 2 x + 3
1+ 2 x + 3
⇔ =
1+ 2 x + 3
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
(
⇔ 1 + 2 x + 3 . ) 1
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
− 1 =
0
1
⇔ =1
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
⇔ 3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3 =
1
⇔ 3x + 4 + x + 3 =1 + 3x + 3 − x + 3
⇔ 3x + 4 + x + 3 = 1 + 3x + 3 − x + 3 + 2 3x + 3 − x + 3
⇔ x + 3= 3x + 3 − x + 3
⇔ x+3 =2x
x ≥ 0
⇔ 2
4 x − x − 3 =0
1 . (Thỏa mãn)
⇔x=
Vậy nghiệm của phương trình là x =1.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
259
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD-ĐT QUẬN THANH XUÂN ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG THÁNG 1
TRƯỜNG THCS NHÂN CHÍNH MÔN TOÁN 9
Thời gian : 90 phút
Đề số 34 Ngày kiểm tra: 26-01-2019
x+3 x −2 1 x +1 x+3
Bài 1 (2đ): Cho các biểu =
thức sau: A − : và B =
x−9 x +3 x −3 3+ x
4
a) Tính giá trị của biểu thức B khi x =
9
b) Rút gọn biểu thức A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = B : A
Bài 2 (2đ): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong. Nếu người thứ nhất
làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn lại thì sẽ xong
toàn bộ công việc trong 9 giờ. Hỏi nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong công
việc biết người thứ nhất làm một mình hoàn thành công việc lâu hơn người thứ hai làm
một mình xong công việc.
Bài 3 (2đ):
4 5
7 x − 1 − y + 6 =3
1) Giải hệ phương trình (I)
5 x − 1 + 3 = 13
y+6 6
2) Cho hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1
a) Với m = 1, hãy xác định tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1)
b) Tìm m để đường thẳng (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
Bài 4 (3,5đ): Cho điểm M nằm bên ngoài đường tròn (O; R). Từ M kẻ hai tiếp tuyến MA,
MB với đường tròn đó ( A và B là tiếp điểm ). Qua A kẻ đường thẳng song song với MB
cắt đường tròn (O; R) tại C. Nối M và C cắt đường tròn (O; R) tại D, tia AD cắt MB tại E.
a) Chứng minh bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn, và chỉ rõ đường kính
của đường tròn đó
b) Chứng minh: MA = MD.MC và tính độ dài đoạn DC =
biết MB 6=
2
cm, MD 4cm
c) Chứng minh ME = EB
d) Xác định vị trí của điểm M để BD vuông góc với MA.
Bài 5 (0,5đ): Cho x, y là hai số không âm. Tìm x, y sao cho:
( x 2 + 2 y + 3)( y 2 + 2 x + 3)= (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
260
Website:tailieumontoan.com
x+3 x −2 1 x +1 x+3
Bài 1 (2đ): Cho các biểu =
thức sau: A − : và B =
x−9 x +3 x −3 3+ x
4
a) Tính giá trị của biểu thức B khi x =
9
b) Rút gọn biểu thức A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = B : A
a) Điều kiện: x ≥ 0
4
Với x =
(thỏa mãn điều kiện) thay vào biểu thức B ta có:
9
4 31 31
+3
=B 9 = = 9 9 31
=
4 3+ 2 11 11
3+
9 3 9
31 4
Vậy B = khi x =
11 9
b) ĐK : x ≥ 0, x ≠ 9
x+3 x −2 1 x +1 x + 3 x − 2 x −3 x +1
A=
− : =
− :
x − 9 x + 3 x − 3 ( x + 3)( x − 3) ( x + 3)( x − 3) x −3
x + 3 x − 2 − x + 3 x +1 x + 2 x +1 x +1
= : :
( x + 3)( x − 3) x − 3 ( x + 3)( x − 3) x −3
( x + 1) 2 x −3 x +1
= .
( x + 3)( x − 3) x + 1 x +3
x +1
Vậy A = với x ≥ 0, x ≠ 9 .
x +3
c) ĐK: x ≥ 0, x ≠ 9 .
x+3 x + 1 ( x + 3)( x + 3) x + 3 ( x ) 2 − 1 + 4 ( x − 1)( x + 1) +
=
M B=
:A : = = = =
3+ x x + 3 (3 + x )( x + 1) x +1 x +1 x +1
4 4
= x −1+ = ( x + 1) + − 2 (1)
x +1 x +1
4
Do x ≥ 0 ⇒ x + 1 > 0; > 0 nên theo bất đẳng thức côsi ta có:
x +1
4 4
( x + 1) + ≥ 2 ( x + 1). =4 (2)
x +1 x +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
261
Website:tailieumontoan.com
Từ (1) và (2) ⇒ M ≥ 2
4
Dấu '' = '' xảy ra khi và chỉ khi dấu '' = '' ở (2) xảy ra ⇔ x=
+1 ⇔ ( x +=
1) 2 4
x +1
⇔ =
x + 1 2(do x + 1 > 0 ∀ x ≥ 0)
⇔ x =1 ⇔ x =1 (tmđk)
Vậy giá trị nhỏ nhất của M = B : A bằng 2 đạt được khi x = 1
Bài 2 (2đ): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong. Nếu người thứ nhất
làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn lại thì sẽ xong
toàn bộ công việc trong 9 giờ. Hỏi nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong
công việc biết người thứ nhất làm một mình hoàn thành công việc lâu hơn người thứ hai
làm một mình xong công việc.
Gọi thời gian người thứ nhất làm một mình để xong công việc là : x (giờ)
Thời gian người thứ hai làm một mình để xong công việc là : y (giờ)
Điều kiện : x > 4, y > 4; x > y .
1
Mỗi giờ người thứ nhất làm được số lượng công việc là : (công việc)
x
1
Mỗi giờ người thứ hai làm được số lượng công việc là : (công việc)
y
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong nên ta có :
1 1 1
+ = (1)
x y 4
x
Thời gian để người thứ nhất làm xong một nửa công việc là : (giờ)
2
y
Thời gian để người thứ hai làm xong một nửa công việc là : (giờ)
2
Người thứ nhất làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn
lại thì sẽ xong toàn bộ công việc trong 9 giờ nên ta có :
x y
+ =⇔ x+ y =
18 (2)
2 2
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
1 1 1 x+ y 1
=
+ = = xy 72 (18= − y ) y 72 y 2 − 18 y + 72 =
0
x y 4 ⇔ xy 4 ⇔ ⇔ ⇔
= = x + y = 18 x = 18 − y =x 18 − y
x + y 18 x + y 18
y = 6
y = 6 (tmdk )
( y − 6)( y − 12) 0 = x = 12 x 12
⇔ ⇔ y = 12 ⇔ ⇔ (tmdk )
x = 18 − y y = 12 y = 6
=
x 18 − y (loai )
x = 6
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
262
Website:tailieumontoan.com
Vậy thời gian người thứ nhất làm một mình để xong công việc là 12 giờ, thời gian người
thứ hai làm một mình để xong công việc là 6 giờ
Bài 3 (2đ)
4 5
7 x − 1 − y + 6 =3
1) Giải hệ phương trình (I)
5 x − 1 + 3 = 13
y+6 6
2) Cho hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1
a) Với m = 1, hãy xác định tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1)
b) Tìm m để đường thẳng (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
1) ĐK: x ≥ 1; y ≠ −6
5
7 a − 4b =
1 3
Đặt x − 1= a ( a ≥ 0), = b ta có hệ phương trình:
y+6 5a + 3b = 13
6
21a =
− 12b 5 63a =
− 36b 15 63a =
− 36b 15
⇔ ⇔ ⇔
30a =
+ 18b 13 60a =
+ 36b 26 =
123a 41
63a − 15 1 1 1
= b = b = y = 0
36 6 y+6 6
⇔ ⇔ (tmdk ) ⇔ ⇔ 10 (tmdk )
= 1
a = a 1 x −1 = 1 x = 9
3 3 3
10
Vậy hệ phương trình có nghiệm duy nhất ( x; y ) = ;0
9
2a) Thay m = 1 vào phương trình đường thẳng (d) ta có : =
y 2x + 4
Tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1) là nghiệm của hệ :
y = 2x + 4 − x + 1 =2x + 4 −3 x = 3 x = −1
⇔ ⇔ ⇔
y =− x + 1 y =− x + 1 y =− x + 1 y =2
Vậy tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1) là A( −1;2)
2b) Hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1 cắt nhau.
m 2 2m 1 1
m 2 2m 0
m m 2 0
m 0
m 2
Với m 0; m 2 , thì (d) và (d1) cắt nhau tại điểm M (x o , yo ) thỏa mãn:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
263
Website:tailieumontoan.com
yo = (m 2 + 2m − 1) xo + 3m + 1
yo = − xo + 1
⇒ (m 2 + 2m − 1) xo + 3m + 1 =− xo + 1
⇔ (m 2 + 2m) xo =
−3m
⇔ m(m + 2) xo =
−3m
−3
⇒ xo =
m+2
−3
Điểm M nằm bên trái trục tung ⇔ xo < 0 ⇔ < 0 ⇔ m + 2 > 0 ⇔ m > −2 (Thỏa
m+2
mãn).
Vậy với m > −2 và m 0 thì (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
Bài 4(3,5đ)
Cho điểm M nằm bên ngoài đường tròn (O; R). Từ M kẻ hai tiếp tuyến MA, MB với
đường tròn đó ( A và B là tiếp điểm ). Qua A kẻ đường thẳng song song với MB cắt
đường tròn (O; R) tại C. Nối M và C cắt đường tròn (O; R) tại D, tia AD cắt MB tại E.
a) Chứng minh bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn, và chỉ rõ đường kính của
đường tròn đó
=
b) Chứng minh: MA = MD.MC và tính độ dài đoạn DC biết
2
MB 6=
cm, MD 4cm
c) Chứng minh ME = EB
d) Xác định vị trí của điểm M để BD vuông góc với MA.
A
C
D
O H
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
264
Website:tailieumontoan.com
⇒ OA ⊥ AM , OB ⊥ BM (tính chất tiếp tuyến).
⇒ = 900 ,
OAM = 900
OBM (1)
1
Xét ∆OAM vuông tại A có: I là trung điểm của OM nên ta có : IO
= IM= IA
= OM (tính
2
chất).
1
Xét ∆OBM vuông tại B có: I là trung điểm của OM nên ta có : IO
= IM
= IB
= OM (tính
2
chất).
1
⇒ IO = IM = IA = IB = OM .
2
Bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn tâm I đường kính OM (đpcm).
ACD =
b) DAM (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung, và góc nội tiếp cùng chắn
AD
của đường tròn (O) ) hay
ACM =
DAM
Xét ∆ ACM và ∆ DAM có :
ACM =
DAM (cmt)
AMC chung
⇒ ∆ ACM ∽ ∆ DAM ( g − g )
MA MC
⇒ = (t / c) ⇔ MA
= 2
DM .MC (đpcm) (2)
DM MA
Ta có MA = MB (tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau) (3)
= MB 6= cm, MD 4cm (giả thiết) (4)
Từ (2),(3),(4) ⇒ 6 =4.MC ⇔ MC =9cm ⇒ DC =MC − MD =9 − 4
2
Vậy DC = 5cm
c) Xét ∆ BDE và ∆ ABE có :
BAE =
DBE (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung, và góc nội tiếp cùng chắn
BD của đường tròn (O))
AEB chung
⇒ ∆ BDE ∽ ∆ ABE ( g − g ) .
BE DE
⇒= (t / c) ⇔ BE
= 2
AE.DE (5)
AE BE
Ta có : AC / / MB (giả thiết) ⇒
ACD =EMD (so le trong)
Mà ACD = DAM (cmt) ⇒ EMD =DAM hay ⇒ EMD =
EAM
Xét ∆ DME và ∆MAE có :
EMD =
EAM (cmt)
AEM chung
⇒ ∆ DME ∽ ∆MAE ( g − g ).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
265
Website:tailieumontoan.com
ME DE
⇒ = (t / c) ⇔ ME
= 2
AE.DE (6)
AE ME
Từ (5) và (6) ⇒ BE = ME ⇔ BE = ME (đpcm)
2 2
Ta lại có
OBM = 900 (cmt) ⇒
OMB =900 −
BOM
⇒
OMB =
OBA (11)
Từ (9),(10),(11) ⇒ BD ⊥ MA ⇔
DBA =
BMO (12)
AC / / MB (giả thiết ) ⇒
ACM =
BMC (so le trong) (13)
ACD = AD của đường tròn (O) ) hay
ABD (2 góc nội tiếp cùng chắn cung ACM =
ABD
(14)
Từ (13) và (14) ⇒
ABD =
BMC (15)
Từ (12) và (15) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ BMC = BMO (16)
Mà MO và MC là hai tia thuộc cùng một nửa mặt phẳng bờ là đường thẳng MB nên
(16) ⇔ tia MO trùng với tia MC hay D là giao của đường tròn (O) với MO
Từ (8) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ D là trực tâm của ∆ ABM ⇔ AD ⊥ MB
⇔ AD / / OB (do OB ⊥ BM (cmt) (17)
Từ (9) và (17) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ tứ giác OADB là hình bình hành
Mà OM ⊥ AB (cmt) hay OD ⊥ AB ⇒ BD ⊥ MA ⇔ tứ giác OADB là hình thoi (dấu hiệu
OD R
nhận biết) ⇒ H là trung điểm của OD ⇔ OH = =
2 2
Xét ∆OAM vuông tại A và có đường cao AH ta có :
OA2 R2
OA2 = OH .OM ⇒ OM = = = 2R
OH R
2
Vậy BD ⊥ MA khi và chỉ khi M cách tâm O một đoạn bằng 2R
Bài 5(0,5đ) Cho x, y là hai số không âm. Tìm x, y sao cho:
( x 2 + 2 y + 3)( y 2 + 2 x + 3)= (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) (1)
( x − 1) ≥ 0 (2) x2 + 1 ≥ 2x
2
∀x, y ∈ ta có : ⇔ 2
( y − 1) ≥ 0 (3) y +1 ≥ 2y
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
266
Website:tailieumontoan.com
Ta có : ( a − b) 2 ≥ 0 ∀a, b ∈ (5)
( a + b) 2
⇔ a 2 + b 2 − 2ab ≥ 0 ⇔ (a + b) 2 ≥ 4ab ⇔ ≥ ab
4
16( x + y + 1) 2
⇔ ≥ (3 x + y + 2)(3 y + x + 2)
4
⇔ 4( x + y + 1) 2 ≥ (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) =VP(1) (6)
Từ (4) và (6) ⇒ VT(1) ≥ VP(1)
=
Vậy VT(1) VP(1) ⇔ Dấu " = " đồng thời xảy ra ở cả (2),(3) và (5)
x = 1
⇔ y = 1 ⇔ x = y =1
3 x + y + 2 = 3 y + x + 2
Vậy x= y= 1 thì bài toán thỏa mãn.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
267
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS LÊ QUÍ ĐÔN ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LẦN 2
Đề số 35
x + x +1 1 2 x
Bài I. Cho hai biểu thức A = =
và B − , x ≥ 0; x ≠ 1
x +1 x −1 x x + x − x −1
( ) ( )
2 2
1) Tính giá trị biểu thức A khi x = 5 + 13 + 13 − 4 .
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = A:B khi x > 1.
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Hai người cùng làm chung một công việc thì sau 3 giờ 36 phút làm xong. Nếu làm
một mình thì người thứ nhất hoàn thành công việc sớm hơn người thứ hai là 3 giờ. Hỏi
nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong công việc.
Bài III.
y
2 x − 2 + y + 3 =
1
1) Giải hệ phương trình:
4 x − 2 − 3y = 7
y+3
Bài IV. Cho tam giác MAB vuông tại M, MB < MA. Kẻ MH vuông góc với AB (H thuộc
AB). Đường tròn (O) đường kính MH cắt MA và MB lần lượt tại E và F (E, F khác M).
3) Đường thẳng EF cắt đường tròn (O’) ngoại tiếp tam giác MAB tại P và Q (P thuộc
4) Gọi I là giao điểm thứ hai của đường tròn (O) với đường tròn (O’). Đường thẳng
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
268
Website:tailieumontoan.com
x + x +1 1 2 x
Bài I. Cho hai biểu thức A = =
và B − , x ≥ 0; x ≠ 1
x +1 x −1 x x + x − x −1
( ) ( )
2 2
1) Tính giá trị biểu thức A khi x = 5 + 13 + 13 − 4 .
3) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = A:B khi x > 1.
1) Ta có x =(5 + 13) 2 + ( 13 − 4) 2 =
5 + 13 + 13 − 4 =
9
x + x + 1 9 + 3 + 1 13
Thay x = 9 (TMĐK) vào biểu thức A ta được:
= A = =
x +1 9 +1 10
13
Vậy giá trị biểu thức A = tại x = 9
10
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 1 ta có:
1 2 x 1 2 x x +1− 2 x
=B − = − =
x −1 x x + x − x −1 x − 1 ( x − 1)(x + 1) ( x − 1)(x + 1)
( x − 1) 2 x −1
= =
( x − 1)(x + 1) x +1
x −1
Vậy B = với x ≥ 0; x ≠ 1
x +1
3) Ta có:
x + x +1 x −1 x + x +1 x +1 x + x + 1 (x − 1) + x − 1 + 3
=P A=
:B : = =
. =
x +1 x +1 x +1 x −1 x −1 ( x − 1)
3 3
= x +1+1+ = x −1+ +3
x −1 x −1
3
Với x > 1 , ta có: x − 1 > 0 và > 0 . Áp dụng B Đ T cosi, ta có:
x −1
3 3 3
x −1+ ≥ 2 ( x − 1). =2 3 ⇒ P= x −1+ +3≥ 2 3+3
x −1 x −1 x −1
Dấu “ = “ xảy ra ⇔ Dấu “=” ở B Đ T cosi xảy ra
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
269
Website:tailieumontoan.com
3
⇔ x −1 = ⇔ ( x − 1) 2 =
3 ⇔ x − 1 = 3 ⇔ x = 4 + 2 3 (thoả mãn điều
x −1
kiện x > 1 )
Vậy P=
min 2 3 + 3 ⇔ x =4 + 2 3
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Hai người cùng làm chung một công việc thì sau 3 giờ 36 phút làm xong. Nếu làm
một mình thì người thứ nhất hoàn thành công việc sớm hơn người thứ hai là 3 giờ. Hỏi
nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong công việc.
18
Đổi 3 giờ 36 phút = giờ.
5
Gọi thời gian người thứ nhất làm xong công việc là x ( giờ, đk: x > 0 ).
Từ giả thiết suy ra người thứ hai làm xong công việc là: x + 3 (giờ)
1 1
Mỗi giờ người thứ nhất làm được: ( công việc ), người thứ hai làm được ( công
x x+3
việc )
Vì cả hai làm chung công việc xong sau 3 giờ 36 nên mỗi giờ cả hai người làm được
18 5
1: = (công việc)
5 18
1 1 5
Do đó ta có phương trình: + =
x x + 3 18
−9
⇔ 5x 2 − 21x − 54 =
0 ⇔x=
6 (thỏa mãn ĐK) hoặc x = (loại).
5
Vậy người thứ nhất làm xong công việc lúc 6 giờ, người thứ hai làm xong công việc lúc 9
giờ
Bài III.
y
2 x − 2 + =
1
y+3
1) Giải hệ phương trình:
4 x − 2 − 3y = 7
y+3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
270
Website:tailieumontoan.com
1) Điều kiện x ≥ 2; y ≠ −3
y
Đặt x − 2 = a ≥ 0;b = hệ phương trình có dạng
y+3
=2a + b 1 =
4a + 2b 2 2a + b =1
⇔ ⇔
4a =− 3b 7 4a =
− 3b 7 (4a + 2b) − (4a − 3b) =2−7
2a=+b 1 =
a 1
⇔ ⇔ (thỏa mãn)
5b =−5 b =
−1
x−2 = 1 x = 3
x − 2 = 1
y ⇔ ⇔ 3 (TMĐK)
y +3 = −1 y =− y − 3 y = −
2
3
= 3, −
Vậy hệ phương trình có nghiệm duy nhất (x, y)
2
3+ 5 3− 5
=
=> Phương trình có 2 nghiệm phân biệt: x1 = ; x2
2 2
2b) Xét phương trình: x 2 − (4m − 1)x + 3m 2 − 2m =
0 (*).
=
∆ (4m − 1) 2 − 4(3m 2 − 2m)
= 4m 2 + 1 > 0 ∀m
x1 + x 2 = 4m − 1
Hệ thức Viet:
x=
1x 2 3m 2 − 2m
⇔ 16m 2 − 8m + 1 − 6m 2 + 4m − 7 =0
⇔ 10m 2 − 4m − 6 =0
⇔ 5m 2 − 2m − 3 =0
⇔ 2m 2 − 2m + 3m 2 − 3 =0
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
271
Website:tailieumontoan.com
⇔ 2m(m − 1) + 3(m − 1)(m + 1) =
0
⇔ (m − 1)(5m + 3) =
0
m = 1
⇔
m = − 3
5
3
Vậy với m ∈ 1; − thì phương trình (*) có 2 nghiệm x1 , x 2 thoả mãn x12 + x 22 =
7
5
Bài IV. Cho tam giác MAB vuông tại M, MB < MA. Kẻ MH vuông góc với AB (H thuộc
AB). Đường tròn (O) đường kính MH cắt MA và MB lần lượt tại E và F (E, F khác M).
3) Đường thẳng EF cắt đường tròn (O’) ngoại tiếp tam giác MAB tại P và Q (P thuộc
4) Gọi I là giao điểm thứ hai của đường tròn (O) với đường tròn (O’). Đường thẳng
Xét đường tròn (O) đường kính MH cắt MA, MB lần lượt tại E và F (giả thiết)
= MEH
⇒ MFH = 900 (các góc nội tiếp chắn nửa đường tròn). (1)
=
Xét ∆MAB vuông tại M (giả thiết) ⇒ AMB 900 (2)
Từ (1) và (2) suy ra tứ giác MEHF là hình chữ nhật (dấu hiệu nhận biết).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
272
Website:tailieumontoan.com
2) Chứng minh tứ giác AEFB nội tiếp.
= 900 , E ∈ AM )
∆AHM vuông tại H (do MH ⊥ AB tại H) có HE ⊥ AM tại E (do MEH
+ HME
⇒ HAE = 90°= HME
+ MHE
(cặp góc phụ nhau)
=
⇒ HAE
MHE
= MFE
Mà MHE (2 góc nội tiếp cùng chắn cung ME của (O’))
=
⇒ HAE = MFE
hoặc BAE
MFE
Mà MFE =
+ BFE 180° (hai góc kề bù)
+ BFE
⇒ BAE = 180° .
; BFE
Mà BAE là hai góc đối của tứ giác AEFB
⇒ ∆MPQ câ tại M.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
273
Website:tailieumontoan.com
⇒ O 'O ⊥ MK (*)
Mà I , M là hai giao điểm của đường tròn (O) và đường tròn (O ') nên O 'O ⊥ MI (**)
x + 5 ≥ 0
−1
Điều kiện xác định: 2x + 1 ≥ 0 ⇔x≥
2x 2 + 11x + 5 ≥ 0 2
2x + 1 − x − 5 2x 2 + 11x + 5 − 81
⇔ 2. + =
0
2x + 1 + x + 5 2x 2 + 11x + 5 + 9
2(x − 4) (x − 4)(2x + 19)
⇔ + =
0
2x + 1 + x + 5 2x 2 + 11x + 5 + 9
2 2x + 19
⇔ (x − 4) + =0
2x + 1 + x + 5 2x + 11x + 5 + 9
2
⇔x=
4 (tmđk)
2 2x + 19 −1
Vì + > 0 với x ≥
2x + 1 + x + 5 2x 2 + 11x + 5 + 9 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
274
Website:tailieumontoan.com
2 x +1 4 x + 4x 1
Bài I (2,0 điểm). Hai biểu thức A = = ;B − với
4x + 2 x + 1 8x x − 1 2 x − 1
1
x ≥ 0; x ≠ .
4
1) Tính giá trị của A khi x =1
B 1
=
2) Chứng minh biểu thức T = .
A 2 x +1
1
3) Với x ≥ 1 , tìm giá trị nhỏ nhất của L= + 4T.
T
2x − 1
3’) Tìm các giá trị nguyên của x để biểu thức P = T. nhận giá trị nguyên
2 x −1
dương.
Bài II (2,0 điểm). Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một người khởi hành từ tỉnh A đến tỉnh B, khi đến tỉnh B, người đó 2 giờ nghỉ ngơi
rồi quay về tỉnh A với vận tốc lớn hơn vận tốc lúc đi là 12km/giờ. Tổng thời gian từ lúc bắt
đầu đi từ tỉnh A đến tỉnh B rồi trở về đến tỉnh A là 5 giờ. Hãy tình vận tốc lúc đi và về, biết
quãng đường từ tỉnh A đến tỉnh B dài 80 km.
4
x + y + 3 4x − 8 = 14
1) Giải hệ phương trình
5 − x − y − 2 x − 2 =−
5
x + y 2
a) Chứng minh rằng với mọi m thì (P) và (d) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
275
Website:tailieumontoan.com
b) Gọi x1 ; x 2 là các hoành độ giao điểm của (P) và (d). Tìm m để | x1 | +2 | x 2 |=
3.
Bài IV(3,5 điểm). Cho đường tròn (O; R), vẽ dây AB cố định không đi qua tâm O. Lấy điểm
S bất kỳ thuộc tia đối của tia AB. Kẻ hai tiếp tuyến SM, SN với (O) (M, N là các tiếp điểm,
NN thuộc cung nhỏ AB). Gọi H là trung điểm AB.
NA MA
2) Phân giác của góc AMB cắt AB tại K. Chứng minh ∆SMK cân và = .
NB MB
= 1 NOH
3) Chứng minh: NMK .
2
= 120o . Chứng
4) Gọi I là trung điểm của NB. Kẻ IF ⊥ AN (F ∈ AN) . Giả sử AOB
minh rằng khi điểm S di động trên tia đối của tia AB thì F luôn thuộc một đường tròn cố
định và tính bán kính của đường tròn này theo R.
Một cơ sở sản xuất kem chuẩn bị làm 1000 chiếc kem giống nhau theo đơn hàng. Cốc
đựng kem có dạng hình tròn xoay được tạo thành khi quay hình thang ABCD vuông tại A
và D xung quanh trục AD.
Chiếc cốc có bề dày không đáng kể, chiều cao 7,2cm; đường kính miệng cốc bằng
6,4cm; đường kính đáy cốc bằng 1,6cm. Kem được bỏ đầy cốc và dư ra phía ngoài một
lượng có dạng nửa hình cầu, có bán kính bằng bán kính miệng cốc. Tính lượng kem cơ sở
đó cần dùng.
2 x +1 4 x + 4x 1 1
Bài I (2,0 điểm). Biểu thức A = = ;B − với x ≥ 0; x ≠
4x + 2 x + 1 8x x − 1 2 x − 1 4
.
B 1
=
2) Chứng minh biểu thức T = .
A 2 x +1
1
3) Với x ≥ 1 , tìm giá trị nhỏ nhất của L= + 4T.
T
2x − 1
3’) Tìm các giá trị nguyên của x để biểu thức P = T. nhận giá trị nguyên
2 x −1
dương.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
276
Website:tailieumontoan.com
1) Khi x = 1 (thỏa mãn Đ K), thay vào biểu thức A, ta được:
2 x +1 2 +1 3
=A = =
4x + 2 x + 1 4 + 2 + 1 7
3
Vậy A = khi x = 1
7
B 4 x + 4x 1 2 x +1
=
T = − :
A 8x x − 1 2 x − 1 4x + 2 x + 1
4 x + 4x 1 2 x +1
− :
(2 x − 1)(4x + 2 x + 1) 2 x − 1 4x + 2 x + 1
4 x + 4x 4x + 2 x + 1 2 x +1
− :
(2 x − 1)(4x + 2 x + 1) (2 x − 1)(4x + 2 x + 1) 4x + 2 x + 1
4 x + 4x − 4x − 2 x − 1 2 x +1
= :
(2 x − 1)(4x + 2 x + 1) 4x + 2 x + 1
2 x −1 2 x +1
= :
(2 x − 1)(4 x + 2 x + 1) 4x + 2 x + 1
2 x −1 4x + 2 x + 1
= .
(2 x − 1)(4x + 2 x + 1) 2 x +1
1
= (đ pcm)
2 x +1
1 1 1 4
3) Ta có: L = + 4T = + 4. = 2 x +1+
T 1 2 x +1 2 x +1
2 x +1
Sai lầm mắc phải:
4
Khi tìm ra được biểu thức =
L 2 x +1+ , nhiều bạn đã vội vàng áp dụng luôn
2 x +1
4
áp dụng B Đ T cosi cho 2 x + 1 và , và khi đó:
2 x +1
=
L 2 x +1+
4
2 x +1
≥2 (2 )2
x +1 .
4
= 4
x +1
4 1
Từ đó kết luận, dấu “=” xảy ra ⇔ 2 x + 1 = ⇔ 2 x +1 = 2 ⇔ x =
2 x +1 4
1
Rồi từ đó vội vàng kết luận L min = 4 ⇔ x = (Thỏa mãn điều kiện).
4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
277
Website:tailieumontoan.com
1
Lời giải trên sai lầm ở chỗ x = chỉ thỏa mãn điều kiện rút gọn, nhưng lại không thỏa
4
mãn điều kiện yêu cầu là x ≥ 1 , do đó việc áp dụng ngay BĐT cosi là không đúng.
Với x ≥ 1 nhận thấy 2 x + 1 ≥ 3 , do đó nếu áp dụng B Đ T cosi thì có thể dấu “=”
sẽ xảy ra khi 2 x + 1 =3 , do đó ta sẽ phân tích tiếp biểu thức L để áp dụng BĐT cosi
theo điều kiện dấu “=” xảy ra khi 2 x + 1 =3.
4 4t 4 5t 16 5 13
L =t + = + + ≥ 2 + = (do t ≥ 3)
t 9 t 9 9 3 3
4t 4 16 8
Áp dụng B Đ T cosi, ta có: + ≥2 = (1)
9 t 9 3
5t 5
Theo t ≥ 3 ⇒ ≥ (2)
9 3
4 4t 4 5t 8 5 13
Do đó: L =t + = + + ≥ + =
t 9 t 9 3 3 3
4t 4
=
Dấu “=” xảy ra ⇔ Dấu “=” ở (1) và (2) đồng thời xảy ra ⇔ 9 t ⇔t=3
t = 3
13
Khi đó L Min = ⇔ 2 x + 1 = 3 ⇔ x = 1 (Thỏa mãn)
3
13
Vậy Min L = ⇔ t = 3⇔ x =1 .
3
Bài II (2,0 điểm). Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một người khởi hành từ tỉnh A đến tỉnh B, khi đến tỉnh B, người đó 2 giờ nghỉ ngơi
rồi quay về tỉnh A với vận tốc lớn hơn vận tốc lúc đi là 12km/giờ. Tổng thời gian từ lúc bắt
đầu đi từ tỉnh A đến tỉnh B rồi trở về đến tỉnh A là 5 giờ. Hãy tình vận tốc lúc đi và về, biết
quãng đường từ tỉnh A đến tỉnh B dài 80 km.
Gọi vận tốc lúc đi của người đó là x (km/h) (Điều kiện: x > 0 )
80
Thời gian người đó đi hết quãng đường AB là: (h)
x
Vận tốc của người đó lúc về là: x + 12 (km/h)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
278
Website:tailieumontoan.com
80
Thời gian người đó quay trở về A là: (h)
x + 12
Tổng thời gian từ lúc bắt đầu đi từ tỉnh A đến tỉnh B rồi trở về đến tỉnh A là 5 giờ, nên ta
có phương trình :
80 80
+ +2= 5
x + 12 x
⇔ 80x + 80 ( x + 12 )= 3x ( x + 12 )
⇔ 3x 2 − 124x − 960 =
0
⇔ ( x − 48 )( 3x + 20 ) =
0
x = 48 (thoa man)
⇔
x = − 20 (loai)
3
Vậy vận tốc lúc đi của người đó là 48 km/h, vận tốc lúc về của người đó là 60 km/h.
4
x + y + 3 4x − 8 = 14
1) Giải hệ phương trình
5 − x − y − 2 x − 2 =−
5
x + y 2
a) Chứng minh rằng với mọi m thì (P) và (d) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt.
1) Ta có:
4 4
x + y= + 3 4x − 8 14 x + y += 3.2 x − 2 14
⇔
5 − x − y 5 5 − 1 − 2 x − 2 =− 5
−2 x−2 = −
x + y 2 x + y 2
4 4 2
x + y = + 6 x − 2 14 x + y = + 6 x − 2 14 x + y= +3 x −2 7
⇔ ⇔ ⇔
5 = −3 15 −9 19 19
−2 x−2 =−6 x −2 =
x + y 2 x + y 2 x + y 2
3 x − 2 = 6 x = 6
⇔ ⇔
x + y =2 y = −4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
279
Website:tailieumontoan.com
Kết luận nghiệm của hệ phương trình là ( x; y ) = ( −6.4 ) .
2.a) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
x 2 = 3x + m 2 − 1 ⇔ x 2 − 3x − m 2 + 1= 0 (1)
∆ = 9 + 4m 2 − 4 = 4m 2 + 5 > 0 .
Do đó phương trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt
⇒ Với mọi m thì (P) và (d) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt (đpcm).
2b) Theo câu a) phương trình (1) luôn có 2 nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
x1 + x 2 =
3 (2)
Theo định lí Vi-ét, ta có:
x1.x 2 =
− m + 1 (3)
2
x1 + 2 x 2 =3 ⇔ x1 + 2x 2 =3 (4)
x1 + 2 x 2 = 3 ⇔ − x1 − 2x 2 = 3 ⇔ x1 + 2x 2 = −3 (5)
Từ (2) và (5) ⇒ x 2 =
−6, x1 =
9 (không thỏa mãn x1 ≤ 0; x 2 ≤ 0 )
x1 + 2 x 2 =3 ⇔ x1 − 2x 2 =3 (6)
x1 + 2 x 2 = 3 ⇔ − x1 + 2x 2 = 3 (7)
Vậy m = ±1 là giá trị cần tìm thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Bài IV(3,5 điểm). Cho đường tròn (O; R), vẽ dây AB cố định không đi qua tâm O. Lấy điểm
S bất kỳ thuộc tia đối của tia AB. Kẻ hai tiếp tuyến SM, SN với (O) (M, N là các tiếp điểm,
NN thuộc cung nhỏ AB). Gọi H là trung điểm AB.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
280
Website:tailieumontoan.com
1) Chứng minh tứ giác MNHO nội tiếp.
NA MA
2) Phân giác của góc AMB cắt AB tại K. Chứng minh ∆SMK cân và = .
NB MB
= 1 NOH
3) Chứng minh: NMK .
2
= 120o . Chứng
4) Gọi I là trung điểm của NB. Kẻ IF ⊥ AN (F ∈ AN) . Giả sử AOB
minh rằng khi điểm S di động trên tia đối của tia AB thì F luôn thuộc một đường tròn cố
định và tính bán kính của đường tròn này theo R.
B H A
S
K
Ta có SN, SM lần lượt là các tiếp tuyến tại N và M của (O) (gt)
⇒ SN ⊥ ON tại N ; SM ⊥ OM tại M.
⇒ SNO
= 90o ; SMO
= 90o
+ OHS
Xét tứ giác OHSM có: OMS = 900 + 900 = 1800 . Mà 2 góc ở vị trí đối nhau
Từ (1) và (2) => 5 điểm O, H, N, S, M cùng thuộc đường tròn =>Tứ giác OHNM nội tiếp.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
281
Website:tailieumontoan.com
NA MA
2) Chứng minh ∆SMK cân và = .
NB MB
+ KMB
= ABM
Ta có: SKM (góc ngoài tại đỉnh K của ∆BKM )
+ AMK
= SMA
SMK
= SMA
Mà ABM (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn cung AM của
(O));
= KMA
KMB )
(vì MK là tia phân giác của AMB
=
⇒ SKM ⇒ ∆SMK cân tại S (đpcm).
SMK
Xét ∆SAN và ∆SNB có:
= SBN
SNA (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn MA của (O))
chung.
NSA
AN SA
⇒ ∆SAN ∆SNB (g.g) => = (tính chất).
BN SN
Xét ∆SAM và ∆SMB có:
= SBM
SMA (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn NA của (O))
chung.
MSA
AM SA
⇒ ∆SAM ∆SMB (g.g) => = (tính chất).
BM SM
Mà SN = SM (tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau)
AN AM
=> = (đpcm).
BN BM
= 1 NOH
3) Chứng minh: NMK .
2
+ HMB
= HBM
Ta có: SHM (góc ngoài tại đỉnh H của ∆BHM )
+ ANM
= SNA
SNM
= SNM
Mà SHM (hai góc nội tiếp cùng chắn SM của đường tròn (SNHOM))
= ANM
HBM (hai góc nội tiếp cùng chắn AM của (O))
= SNA
=> HMB
= AMN
Mà SNA (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây và góc nội tiếp cùng chắn AN của (O))
= AMN
=> HMB
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
282
Website:tailieumontoan.com
= KMA
Mà KMB (vì MK là tia phân giác của AMB
).
− HMB
=> KMB = KMA
− AMN
= NMK =
=> NMK 1
=> HMK NMH
2
= NOH
Mà NMH (hai góc nội tiếp cùng chắn NH của đường tròn (SNHOM))
= 1
=> NMK NOH
2
4) Chứng minh rằng khi điểm S di động trên tia đối của tia AB thì F luôn thuộc một
đường tròn cố định và tính bán kính của đường tròn này theo R.
F
N
I
B A
S
Q
T
O
A'
Vẽ đường kính AA ' của đường tròn (O) ta có điểm A ' cố định (vì A và O cố định).
A ′NA = 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn (O) đường kính AA′ )
= 120° ⇒ AB
Kẻ phân giác OQ của tam giác cân AOB, với AOB = 2AQ
= R 3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
283
Website:tailieumontoan.com
R
⇒ A 'B = A 'A 2 − AB2 = 4R 2 − 3R 2 =R ⇒ BT =
2
R2 13
∆ABT vuông tại B có: AT= AB + BT =
2 2
3R + =
2
R
4 2
13
Bán kính của đường tròn đường kính TA là : R
B 4
Bài V(0,5 điểm). Một cơ sở sản xuất kem chuẩn bị làm 1000 chiếc kem giống nhau theo đơn
hàng. Cốc đựng kem có dạng hình tròn xoay được tạo thành khi quay hình thang ABCD
vuông tại A và D xung quanh trục AD. Chiếc cốc có bề dày không đáng kể, chiều cao
7,2cm; đường kính miệng cốc bằng 6,4cm; đường kính đáy cốc bằng 1,6cm. Kem được bỏ
đầy cốc và dư ra phía ngoài một lượng có dạng nửa hình cầu, có bán kính bằng bán kính
miệng cốc. Tính lượng kem cơ sở đó cần dùng.
1 4 3 1 4
V2 = . πR = . π.3, 23 ≈ 69 ( cm3 )
2 3 2 3
Thể tích một chiếc kem là:
= =
170.1000 170000 ( cm3 ) 170 ( dm3 )
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
284
Website:tailieumontoan.com
TRƯỜNG THCS HOÀNG HOA THÁM ĐỀ THI THỬ LẦN 2 VÀO LỚP 10
NĂM HỌC 2017 – 2018 MÔN: TOÁN
Ngày thi: 16/5/2018
Đề số 37 Thời gian làm bài: 120 phút
x −2 x −1 5 x − 2
Bài I: Cho các biểu thức A = =
và B − với x ≥ 0; x ≠ 4.
x+3 x +2 4− x
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16.
2) Rút gọn biểu thức P = A.B.
3) Tìm x để ( 6 x + 18 ) .P ≥ x + 9.
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Một tổ dự định sản xuất 72 sản phẩm trong một thời gian đã định. Nhưng thực tế tổ
lại được giao 80 sản phẩm. Mặc dù mỗi giờ tổ đó làm thêm 1 sản phẩm so với dự kiến
nhưng thời gian hoàn thành vẫn chậm hơn dự định 12 phút. Tính số sản phẩm thực tế tổ
đó đã làm được trong một giờ. Biết lúc đầu, mỗi giờ tổ đó dự kiến làm không quá 20 sản
phẩm.
Bài III.
5
2 x − 1 − y =1
1) Giải hệ phương trình:
x −1 + 2 = 7
y 5
1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): =
y mx + .
2
a) Chứng minh (d) và (P) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt A và B với mọi m.
b) Gọi C, D lần lượt là hình chiếu vuông góc của A và B trên trục Ox. Tìm m để độ
dài CD = 2.
Bài IV. Cho (O;R) đường kính AB cố định. Dây CD vuông góc với AB tại H nằm giữa A và
O. Lấy điểm F thuộc cung AC nhỏ. BF cắt CD tại I; AF cắt tia DC tại K.
1) Chứng minh rằng tứ giác AHIF là tứ giác nội tiếp.
2) Chứng minh rằng: HA.HB = HI.HK.
3) Đường tròn ngoại tiếp ∆ KIF cắt AI tại E. Chứng minh rằng khi H chuyển động
trên đoạn OA thì E thuộc một đường tròn cố định và I cách đều ba cạnh ∆HFE.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
285
Website:tailieumontoan.com
x −2 x −1 5 x − 2
Bài I: Cho các biểu thức A = =
và B − với x ≥ 0; x ≠ 4.
x+3 x +2 4− x
1) Tính giá trị của biểu thức A khi x = 16.
2) Rút gọn biểu thức P = A.B.
3) Tìm x để ( 6 x + 18 ) .P ≥ x + 9.
16 − 2 2
1) Thay x = 16 (thỏa mãn điều kiện xác định) vào A ta được
= A =
16 + 3 19
x − 2 x −1 5 x − 2
2)= =
P A.B . −
x + 3 x + 2 4 − x
x − 2 x −1 5 x −2
= +
( )( )
.
x +3 x +2 x −2 . x +2
=
x −2
.
( x −1 )( )
x −2 +5 x −2
x +3 (
) ( x + 2)
x −2 .
x ( x − 2 )( x + 2 )
=
( x + 3) ( x − 2 ) . ( x + 2 )
x
=
x +3
x
Vậy P = với x ≥ 0; x ≠ 4.
x +3
x
3) Ta có: P = với x ≥ 0; x ≠ 4.
x +3
( 6x + 18) .P ≥ x + 9
x
⇔ 6(x + 3). ≥ x + 9 (x ≥ 0; x ≠ 4)
x +3
⇔ x −6 x +9 ≤ 0
( )
2
⇔ x −3 ≤0
⇔ x −3 = 0
⇒x= 9 (t / m)
Bài II. Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
286
Website:tailieumontoan.com
Một tổ dự định sản xuất 72 sản phẩm trong một thời gian đã định. Nhưng thực tế tổ
lại được giao 80 sản phẩm. Mặc dù mỗi giờ tổ đó làm thêm 1 sản phẩm so với dự kiến
nhưng thời gian hoàn thành vẫn chậm hơn dự định 12 phút. Tính số sản phẩm thực tế tổ
đó đã làm được trong một giờ. Biết lúc đầu, mỗi giờ tổ đó dự kiến làm không quá 20 sản
phẩm.
Gọi số sản phẩm đội dự định làm trong 1 giờ là x (sản phẩm) (x ∈ N* ; x ≤ 20)
72
Theo dự định, thời gian hoàn thành 72 sản phẩm là (h).
x
Theo thực tế, 1h đội làm được x +1 (sản phẩm), số sản phẩm cần làm là 80 nên thời gian
80
hoàn thành là (h)
x +1
1
Vì thời gian thực tế chậm hơn dự định 12 phút = (h) nên ta có phương trình:
5
80 72 1
− =
x +1 x 5
⇔ x 2 − 39x + 360 =0
⇔ (x − 24)(x − 15) =
0
x = 24 (loai)
⇔
x = 15 (thoa man)
Bài III.
5
2 x − 1 − y =1
1) Giải hệ phương trình:
x −1 + 2 = 7
y 5
1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): =
y mx + .
2
a) Chứng minh (d) và (P) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt A và B với mọi m.
b) Gọi C, D lần lượt là hình chiếu vuông góc của A và B trên trục Ox. Tìm m để độ
dài CD = 2.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
287
Website:tailieumontoan.com
a= x − 1
Đặt 1 (a ≥ 0; b > 0) , ta có hệ PT:
b = y
2a −= 5b 1 2a −= 5b 1
−19
7 ⇔ 14 ⇒ b= < 0 (Không thỏa mãn)
a =
+ 2b 2a =
+ 4b 5
5 5
Vậy HPT vô nghiệm.
2a) Phương trình hoành độ giao điểm của (P) và (d) là:
1
x 2= mx + ⇔ 2x 2 − 2mx − 1= 0 (1)
2
Ta có: ∆=' m 2 + 2 ≥ 2 ∀m
⇔ ( xB − xA ) =
2
4
⇔ ( x B + x A ) − 4x B x A =
2
4 (2)
x B + x A = m
Vì x B ; x A là hai nghiệm của PT(1) nên theo định lí Viet ta có −1
x B .x A = 2
−1
Thay vào (2) ⇒ m 2 − 4. =⇔ 4 ± 2.
m=
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
288
Website:tailieumontoan.com
K
E
C
F
I
A
B
H O
= BIH
KAH (cmt)
⇒ ∆HAK ∆HIB(g − g)
HA HK
⇒ = ⇒ HA.HB = HI.HK (đpcm)
HI HB
Cách 2: Trình bày như sau:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
289
Website:tailieumontoan.com
= HBI
HKA (hai góc nhọn có cạnh tương ứng vuông góc)
⇒ ∆HAK ∆HIB(g − g)
HA HK
⇒ = ⇒ HA.HB = HI.HK (đpcm)
HI HB
c) Chứng minh E thuộc một đường tròn cố định và I cách đều ba cạnh ∆HFE.
* Chứng minh E luôn thuộc đường tròn cố định:
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa (O)) ⇒ AF ⊥ BF ⇒ AK ⊥ BF tại F
Ta có: AFB
KH ⊥ AB tại H (vì CD ⊥ AH tại H)
KH cắt BF tại I.
⇒ I là trực tâm của ∆AKB ⇒ AI ⊥ KB (1)
∆KIF vuông tại F, nên đường tròn ngoại tiếp ∆KIF có đường kính là KI.
= 90o (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn đường kính KI).
⇒ AEK
⇒ AI ⊥ KE (2)
Từ (1) và (2) ⇒ K, E, B thẳng hàng, khi đó AI ⊥ KB tại E
=
⇒ IEB = 90o
90o hoặc AEB
AB
⇒ E luôn thuộc đường tròn O; (đpcm)
2
.
* Chứng minh EI là phân giác của FEH
= IKF
Mà IBH (hai góc nhọn có cạnh tương ứng vuông góc).
=
⇒ IEH
IEF
.
⇒ EI là phân giác của FEH (3)
* Chứng minh IF là phân giác của HFE
AB
Xét đường tròn O; có IFE = IAH .(hai góc nội tiếp cùng chắn BE )
2
= IFH
Ta có tứ giác AFIH nội tiếp (cmt) IAH ).
( hai góc nội tiếp cùng chắn IH
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
290
Website:tailieumontoan.com
= IFH
Từ đó thu được IFE
, hay IF là phân giác của HFE (4)
Từ (3) và (4) ⇒ I là gia điểm của các đường phân giác của ∆HFE.
x ≥ −3
Điều kiện:
3x + 3 − x + 3 ≥ 0
3 x + 4 + x + 3 = 1 + 2 x + 3 − 3 x + 3 − x + 3.
⇔ 3x + 4 + x + 3 + 3x + 3 − x + 3 =1 + 2 x + 3
1+ 2 x + 3
⇔ =
1+ 2 x + 3
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
(
⇔ 1 + 2 x + 3 . ) 1
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
− 1 =
0
1
⇔ =1
3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3
⇔ 3x + 4 + x + 3 − 3x + 3 − x + 3 =
1
⇔ 3x + 4 + x + 3 =1 + 3x + 3 − x + 3
⇔ 3x + 4 + x + 3 = 1 + 3x + 3 − x + 3 + 2 3x + 3 − x + 3
⇔ x + 3= 3x + 3 − x + 3
⇔ x+3 =2x
x ≥ 0
⇔ 2
4 x − x − 3 =0
1 . (Thỏa mãn)
⇔x=
Vậy nghiệm của phương trình là x =1.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
291
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GD-ĐT QUẬN THANH XUÂN ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG THÁNG 1
TRƯỜNG THCS NHÂN CHÍNH MÔN TOÁN 9
Thời gian : 90 phút
Đề số 38 Ngày kiểm tra: 26-01-2019
x+3 x −2 1 x +1 x+3
Bài 1 (2đ): Cho các biểu =
thức sau: A − : và B =
x−9 x +3 x −3 3+ x
4
a) Tính giá trị của biểu thức B khi x =
9
b) Rút gọn biểu thức A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = B : A
Bài 2 (2đ): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong. Nếu người thứ nhất
làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn lại thì sẽ xong
toàn bộ công việc trong 9 giờ. Hỏi nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong công
việc biết người thứ nhất làm một mình hoàn thành công việc lâu hơn người thứ hai làm
một mình xong công việc.
Bài 3 (2đ):
4 5
7 x − 1 − y + 6 =3
1) Giải hệ phương trình (I)
5 x − 1 + 3 = 13
y+6 6
2) Cho hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1
a) Với m = 1, hãy xác định tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1)
b) Tìm m để đường thẳng (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
Bài 4 (3,5đ): Cho điểm M nằm bên ngoài đường tròn (O; R). Từ M kẻ hai tiếp tuyến MA,
MB với đường tròn đó ( A và B là tiếp điểm ). Qua A kẻ đường thẳng song song với MB
cắt đường tròn (O; R) tại C. Nối M và C cắt đường tròn (O; R) tại D, tia AD cắt MB tại E.
a) Chứng minh bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn, và chỉ rõ đường kính
của đường tròn đó
b) Chứng minh: MA = MD.MC và tính độ dài đoạn DC =
biết MB 6=
2
cm, MD 4cm
c) Chứng minh ME = EB
d) Xác định vị trí của điểm M để BD vuông góc với MA.
Bài 5 (0,5đ): Cho x, y là hai số không âm. Tìm x, y sao cho:
( x 2 + 2 y + 3)( y 2 + 2 x + 3)= (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
292
Website:tailieumontoan.com
x+3 x −2 1 x +1 x+3
Bài 1 (2đ): Cho các biểu =
thức sau: A − : và B =
x−9 x +3 x −3 3+ x
4
a) Tính giá trị của biểu thức B khi x =
9
b) Rút gọn biểu thức A
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức M = B : A
a) Điều kiện: x ≥ 0
4
Với x =
(thỏa mãn điều kiện) thay vào biểu thức B ta có:
9
4 31 31
+3
=B 9 = = 9 9 31
=
4 3+ 2 11 11
3+
9 3 9
31 4
Vậy B = khi x =
11 9
b) ĐK : x ≥ 0, x ≠ 9
x+3 x −2 1 x +1 x + 3 x − 2 x −3 x +1
A=
− : =
− :
x − 9 x + 3 x − 3 ( x + 3)( x − 3) ( x + 3)( x − 3) x −3
x + 3 x − 2 − x + 3 x +1 x + 2 x +1 x +1
= : :
( x + 3)( x − 3) x − 3 ( x + 3)( x − 3) x −3
( x + 1) 2 x −3 x +1
= .
( x + 3)( x − 3) x + 1 x +3
x +1
Vậy A = với x ≥ 0, x ≠ 9 .
x +3
c) ĐK: x ≥ 0, x ≠ 9 .
x+3 x + 1 ( x + 3)( x + 3) x + 3 ( x ) 2 − 1 + 4 ( x − 1)( x + 1) +
=
M B=
:A : = = = =
3+ x x + 3 (3 + x )( x + 1) x +1 x +1 x +1
4 4
= x −1+ = ( x + 1) + − 2 (1)
x +1 x +1
4
Do x ≥ 0 ⇒ x + 1 > 0; > 0 nên theo bất đẳng thức côsi ta có:
x +1
4 4
( x + 1) + ≥ 2 ( x + 1). =4 (2)
x +1 x +1
Từ (1) và (2) ⇒ M ≥ 2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
293
Website:tailieumontoan.com
4
Dấu '' = '' xảy ra khi và chỉ khi dấu '' = '' ở (2) xảy ra ⇔ x=
+1 ⇔ ( x +=
1) 2 4
x +1
⇔ =
x + 1 2(do x + 1 > 0 ∀ x ≥ 0)
⇔ x =1 ⇔ x =1 (tmđk)
Vậy giá trị nhỏ nhất của M = B : A bằng 2 đạt được khi x = 1
Bài 2 (2đ): Giải bài toán bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong. Nếu người thứ nhất
làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn lại thì sẽ xong
toàn bộ công việc trong 9 giờ. Hỏi nếu mỗi người làm một mình thì sau bao lâu xong
công việc biết người thứ nhất làm một mình hoàn thành công việc lâu hơn người thứ hai
làm một mình xong công việc.
Gọi thời gian người thứ nhất làm một mình để xong công việc là : x (giờ)
Thời gian người thứ hai làm một mình để xong công việc là : y (giờ)
Điều kiện : x > 4, y > 4; x > y .
1
Mỗi giờ người thứ nhất làm được số lượng công việc là : (công việc)
x
1
Mỗi giờ người thứ hai làm được số lượng công việc là : (công việc)
y
Hai người làm chung một công việc trong vòng 4 giờ thì xong nên ta có :
1 1 1
+ = (1)
x y 4
x
Thời gian để người thứ nhất làm xong một nửa công việc là : (giờ)
2
y
Thời gian để người thứ hai làm xong một nửa công việc là : (giờ)
2
Người thứ nhất làm một nửa công việc rồi nghỉ, người thứ hai làm tiếp nửa công việc còn
lại thì sẽ xong toàn bộ công việc trong 9 giờ nên ta có :
x y
+ =⇔ x+ y =
18 (2)
2 2
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
1 1 1 x+ y 1
=
+ =
=
xy 72 (18= − y ) y 72 y 2 − 18 y + 72 =
0
x y 4 ⇔ xy 4⇔ ⇔ ⇔
= = x + y = 18 x = 18 − y =x 18 − y
x + y 18 x + y 18
y = 6
y = 6 (tmdk )
( y − 6)( y − 12) 0 = x = 12 x 12
⇔ ⇔ y = 12 ⇔ ⇔ (tmdk )
x = 18 − y y = 12 y =
6
=
x 18 − y (loai )
x = 6
Vậy thời gian người thứ nhất làm một mình để xong công việc là 12 giờ, thời gian người
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
294
Website:tailieumontoan.com
thứ hai làm một mình để xong công việc là 6 giờ
Bài 3 (2đ)
4 5
7 x − 1 − y + 6 =3
1) Giải hệ phương trình (I)
5 x − 1 + 3 = 13
y+6 6
2) Cho hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1
a) Với m = 1, hãy xác định tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1)
b) Tìm m để đường thẳng (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
1) ĐK: x ≥ 1; y ≠ −6
5
7 a − 4b =
1 3
Đặt x − 1= a ( a ≥ 0), = b ta có hệ phương trình:
y+6 5a + 3b = 13
6
21a =
− 12b 5 63a =− 36b 15 63a =
− 36b 15
⇔ ⇔ ⇔
30a =
+ 18b 13 60a =+ 36b 26 =
123a 41
63a − 15 1 1 1
= = y = 0
b = 36
b
6
y+6 6
⇔ ⇔ (tmdk ) ⇔ ⇔ 10 (tmdk )
a =1 a 1 x −1 = 1 x =
= 9
3 3 3
10
Vậy hệ phương trình có nghiệm duy nhất ( x; y ) = ;0
9
2a) Thay m = 1 vào phương trình đường thẳng (d) ta có : = y 2x + 4
Tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1) là nghiệm của hệ :
y = 2x + 4 − x + 1 =2x + 4 −3 x = 3 x = −1
⇔ ⇔ ⇔
y =− x + 1 y =− x + 1 y =− x + 1 y =2
Vậy tọa độ giao điểm của đường thẳng (d) và (d1) là A( −1;2)
2b) Hai đường thẳng (d) y = (m 2 + 2m − 1) x + 3m + 1 và (d1) y =− x + 1 cắt nhau.
m 2 2m 1 1
m 2 2m 0
m m 2 0
m 0
m 2
Với m 0; m 2 , thì (d) và (d1) cắt nhau tại điểm M (x o , yo ) thỏa mãn:
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
295
Website:tailieumontoan.com
yo = (m 2 + 2m − 1) xo + 3m + 1
yo = − xo + 1
⇒ (m 2 + 2m − 1) xo + 3m + 1 =− xo + 1
⇔ (m 2 + 2m) xo =
−3m
⇔ m(m + 2) xo =
−3m
−3
⇒ xo =
m+2
−3
Điểm M nằm bên trái trục tung ⇔ xo < 0 ⇔ < 0 ⇔ m + 2 > 0 ⇔ m > −2 (Thỏa
m+2
mãn).
Vậy với m > −2 và m 0 thì (d) và (d1) cắt nhau tại một điểm bên trái trục tung.
Bài 4(3,5đ)
Cho điểm M nằm bên ngoài đường tròn (O; R). Từ M kẻ hai tiếp tuyến MA, MB với
đường tròn đó ( A và B là tiếp điểm ). Qua A kẻ đường thẳng song song với MB cắt
đường tròn (O; R) tại C. Nối M và C cắt đường tròn (O; R) tại D, tia AD cắt MB tại E.
a) Chứng minh bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn, và chỉ rõ đường kính của
đường tròn đó
=
b) Chứng minh: MA = MD.MC và tính độ dài đoạn DC biết
2
MB 6=
cm, MD 4cm
c) Chứng minh ME = EB
d) Xác định vị trí của điểm M để BD vuông góc với MA.
A
C
D
O H
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
296
Website:tailieumontoan.com
⇒ OA ⊥ AM , OB ⊥ BM (tính chất tiếp tuyến).
⇒ = 900 ,
OAM = 900
OBM (1)
1
Xét ∆OAM vuông tại A có: I là trung điểm của OM nên ta có : IO
= IM= IA
= OM (tính
2
chất).
1
Xét ∆OBM vuông tại B có: I là trung điểm của OM nên ta có : IO
= IM
= IB
= OM (tính
2
chất).
1
⇒ IO = IM = IA = IB = OM .
2
Bốn điểm M, A, O, B cùng thuộc đường tròn tâm I đường kính OM (đpcm).
ACD =
b) DAM (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung, và góc nội tiếp cùng chắn
AD
của đường tròn (O) ) hay
ACM =
DAM
Xét ∆ ACM và ∆ DAM có :
ACM =
DAM (cmt)
AMC chung
⇒ ∆ ACM ∽ ∆ DAM ( g − g )
MA MC
⇒ = (t / c) ⇔ MA
= 2
DM .MC (đpcm) (2)
DM MA
Ta có MA = MB (tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau) (3)
= MB 6= cm, MD 4cm (giả thiết) (4)
Từ (2),(3),(4) ⇒ 6 =4.MC ⇔ MC =9cm ⇒ DC =MC − MD =9 − 4
2
Vậy DC = 5cm
c) Xét ∆ BDE và ∆ ABE có :
BAE =
DBE (góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung, và góc nội tiếp cùng chắn
BD của đường tròn (O))
AEB chung
⇒ ∆ BDE ∽ ∆ ABE ( g − g ) .
BE DE
⇒= (t / c) ⇔ BE
= 2
AE.DE (5)
AE BE
Ta có : AC / / MB (giả thiết) ⇒
ACD =EMD (so le trong)
Mà ACD = DAM (cmt) ⇒ EMD =DAM hay ⇒ EMD =
EAM
Xét ∆ DME và ∆MAE có :
EMD =
EAM (cmt)
AEM chung
⇒ ∆ DME ∽ ∆MAE ( g − g ).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
297
Website:tailieumontoan.com
ME DE
⇒ = (t / c) ⇔ ME
= 2
AE.DE (6)
AE ME
Từ (5) và (6) ⇒ BE = ME ⇔ BE = ME (đpcm)
2 2
Ta lại có
OBM = 900 (cmt) ⇒
OMB =900 −
BOM
⇒
OMB =
OBA (11)
Từ (9),(10),(11) ⇒ BD ⊥ MA ⇔
DBA =
BMO (12)
AC / / MB (giả thiết ) ⇒
ACM =
BMC (so le trong) (13)
ACD = AD của đường tròn (O) ) hay
ABD (2 góc nội tiếp cùng chắn cung ACM =
ABD
(14)
Từ (13) và (14) ⇒
ABD =
BMC (15)
Từ (12) và (15) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ BMC = BMO (16)
Mà MO và MC là hai tia thuộc cùng một nửa mặt phẳng bờ là đường thẳng MB nên
(16) ⇔ tia MO trùng với tia MC hay D là giao của đường tròn (O) với MO
Từ (8) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ D là trực tâm của ∆ ABM ⇔ AD ⊥ MB
⇔ AD / / OB (do OB ⊥ BM (cmt) (17)
Từ (9) và (17) ⇒ BD ⊥ MA ⇔ tứ giác OADB là hình bình hành
Mà OM ⊥ AB (cmt) hay OD ⊥ AB ⇒ BD ⊥ MA ⇔ tứ giác OADB là hình thoi (dấu hiệu
OD R
nhận biết) ⇒ H là trung điểm của OD ⇔ OH = =
2 2
Xét ∆OAM vuông tại A và có đường cao AH ta có :
OA2 R2
OA2 = OH .OM ⇒ OM = = = 2R
OH R
2
Vậy BD ⊥ MA khi và chỉ khi M cách tâm O một đoạn bằng 2R
Bài 5(0,5đ) Cho x, y là hai số không âm. Tìm x, y sao cho:
( x 2 + 2 y + 3)( y 2 + 2 x + 3)= (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) (1)
( x − 1) ≥ 0 (2) x2 + 1 ≥ 2x
2
∀x, y ∈ ta có : ⇔ 2
( y − 1) ≥ 0 (3) y +1 ≥ 2y
2
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
298
Website:tailieumontoan.com
Ta có : ( a − b) 2 ≥ 0 ∀a, b ∈ (5)
( a + b) 2
⇔ a 2 + b 2 − 2ab ≥ 0 ⇔ (a + b) 2 ≥ 4ab ⇔ ≥ ab
4
16( x + y + 1) 2
⇔ ≥ (3 x + y + 2)(3 y + x + 2)
4
⇔ 4( x + y + 1) 2 ≥ (3 x + y + 2)(3 y + x + 2) =VP(1) (6)
Từ (4) và (6) ⇒ VT(1) ≥ VP(1)
=
Vậy VT(1) VP(1) ⇔ Dấu " = " đồng thời xảy ra ở cả (2),(3) và (5)
x = 1
⇔ y = 1 ⇔ x = y =1
3 x + y + 2 = 3 y + x + 2
Vậy x= y= 1 thì bài toán thỏa mãn.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
299
Website:tailieumontoan.com
SỞ GD & ĐT HÀ NỘI ĐỀ THI THỬ VÀO 10
TRƯỜNG THCS NGÔ SĨ LIÊN Môn: TOÁN
Năm học: 2019 – 2020
Đề số 39 Thời gian làm bài: 120 phút
x 1 1 x −2
Bài 1. (2 điểm) Biểu thức P = + + và Q = với
x−4 x −2 x +2 x −3
x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9
Lớp 9A và lớp 9B cùng lao động tổng vệ sinh trường thì sau 6 giờ sẽ hoàn thành
xong công việc. Nếu mỗi lớp làm riêng thì lớp 9A mất nhiều thời gian hơn lớp 9B là 5 giờ
để hoàn thành xong công việc. Hỏi nếu làm riêng mỗi lớp cần mấy giờ để hoàn thành
xong công việc?
Bài 3. (2 điểm)
1
2 x − =
1
y −1
1) Giải hệ phương trình .
3 x + 2
=
12
y −1
2) Cho Parabol (P): y = x 2 và đường thẳng (d): y = 5x − m + 1.
a) Tìm m để (d) tiếp xúc với (P). Tìm tọa độ tiếp điểm.
b) Tìm m để (d) cắt (P) tại hai điểm có hoành độ x1 ; x 2 thỏa mãn 2x1 = x 2 .
Bài 4. (3,5 điểm) Từ điểm M nằm ngoài đường tròn (O) ta dựng các tiếp tuyến MB, MC
đến (O). (B, C là các tiếp điểm) và cát tuyến MDA sao cho tia MA nằm giữa hai tia MB,
MO và MD < MA. Gọi H là giao điểm của MO và BC, AM cắt BC tại K.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
300
Website:tailieumontoan.com
4) Đường tròn đường kính BC cắt AC, AB lần lượt tại E và F, EF cắt AH tại I. Chứng
minh IK // MO.
Bài 5.(0,5 điểm) Với các số thức không âm a, b, c thỏa mãn a + b + c =
1. Tìm giá trị nhỏ
a b c
nhất, giá trị lớn nhất của biểu thức P = + + .
a +1 b +1 c +1
x 1 1 x −2
Bài 1. (2 điểm) Cho hai biểu thức P = + + và Q = với
x−4 x −2 x +2 x −3
x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9
1) Tính giá trị của biểu thức Q khi x = 64 .
x
2) Chứng minh P = .
x −2
K Q. ( P − 1) .
3) Với x ∈ Z , tìm GTLN của biểu thức=
64 − 2 8 − 2 6
1) Thay x = 64 (Thỏa mãn ĐK) vào biểu thức Q ta được:
= Q = =
64 − 3 8 − 3 5
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 4; x ≠ 9
x 1 1 x+ x +2+ x −2
P= + + =
x−4 x −2 x +2 x −2 x +2 ( )( )
x+2 x x
=
(x −2 )(
x +2 ) x −2
x −2 x
3) Ta có: K= Q. ( P − 1=
) . − 1
x −3 x −2
x −2 x − x +2
= .
x −3 x −2
x −2 2 2
= = .
x −3 x −2 x −3
Với 0 ≤ x < 9 và x ≠ 4 thì x − 3 < 0 ⇒ K < 0 .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
301
Website:tailieumontoan.com
Bài 2. (2 điểm) Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình.
Lớp 9A và lớp 9B cùng lao động tổng vệ sinh trường thì sau 6 giờ sẽ hoàn thành
xong công việc. Nếu mỗi lớp làm riêng thì lớp 9A mất nhiều thời gian hơn lớp 9B là 5 giờ
để hoàn thành xong công việc. Hỏi nếu làm riêng mỗi lớp cần mấy giờ để hoàn thành
Gọi thời gian lớp 9A làm một mình để hoàn thành xong công việc là x (giờ) (ĐK: x > 6 )
Nếu mỗi lớp làm riêng thì lớp 9A mất nhiều thời gian hơn lớp 9B là 5 giờ để hoàn thành
xong công việc, nên thời gian lớp 9B làm một mình xong công việc là: x – 5 (giờ).
1 1
Trong 1h, thì lớp 9A làm được (công việc), lớp 9B làm được (công việc), và cả hai
x x −5
1
lớp làm được (công việc). Ta có phương trình:
6
1 1 1 x −5+ x 1
+ = ⇔ = ⇔ 6 ( 2x − 5 ) = x ( x − 5 )
x x −5 6 x ( x − 5) 6
x = 15 (tm)
⇔ x 2 − 17x + 30 =0 ⇔ (x − 15)(x + 2) =0 ⇒
x = −2 (ktm)
Vậy thời gian lớp 9A làm một mình để hoàn thành xong công việc là 15 giờ
Thời gian lớp 9B làm một mình để hoàn thành xong công việc là 10 giờ
Bài 3. (2 điểm)
1
2 x − y − 1 =
1
1) Giải hệ phương trình .
3 x + 2 = 12
y −1
a) Tìm m để (d) tiếp xúc với (P). Tìm tọa độ tiếp điểm.
b) Tìm m để (d) cắt (P) tại hai điểm có hoành độ x1 ; x 2 thỏa mãn 2x1 = x 2 .
1) Điều kiện: x ≥ 0; y ≠ 1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
302
Website:tailieumontoan.com
1
Đặt a ( a ≥ 0);
x= =
b . Hệ trở thành
y −1
a = 2 ( tm )
x =2 x = 4 ( tm )
2a − b =1
⇔ ⇔ 1 ⇒ 4
3a + 2b =12 b = 3 ( tm ) y −1 = 3 y = ( tm )
3
4
Vậy hệ phương trình có nghiệm là 4;
3
2) Phương trình hoành độ giao điểm của (d) và (P):
x 2 = 5x − m + 1 ⇔ x 2 − 5x + m − 1 =0 (*)
∆= 29 − 4m
2a) Để (d) tiếp xúc với (P) thì phương trình (*) có nghiệm kép
29
⇔ ∆ = 0 ⇔ 29 − 4m = 0 ⇔ m =
4
29
Vậy m = thì (d) tiếp xúc với (P).
4
−b 5
Khi đó, x=
1 x=
2 =
2a 2
2
5 25
⇒ y1 = y 2 = =
2 4
5 25
⇒ Tiếp điểm của (d) và (P) có tọa độ ;
2 4
2b) Để (d) cắt (P) tại 2 điểm thì phương trình (*) có 2 nghiệm phân biệt x1 ; x 2 .
29
⇔ ∆ > 0 ⇔ 29 − 4m > 0 ⇔ m < (1)
4
x1 + x 2 =5 (2)
Theo định lý Vi – ét:
x1.x=
2 m − 1 (3)
Xét 2x1 = x 2
x1 ≥ 0 x1.x 2 ≥ 0 m − 1 ≥ 0
+ Điều kiện: ⇔ ⇒ ⇒ m ≥ 1 (4)
x 2 ≥ 0 x1 + x 2 ≥ 0 5 > 0
29
+ Từ (1) và (4) ta có: 1 ≤ m ≤ , khi đó:
4
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
303
Website:tailieumontoan.com
4x l2 = x 2 4x12 = x 2
⇔ 2
x1 + x 2 = 5 4x1 + x1 − 5 =0 ( 6)
⇔ ( x1 − 1)( 4x1 + 5 ) =
0
x1 = 1 ( tm )
⇔
x = −5 ( ktm )
1 4
m −1 = 4 ⇒ m = 5
Vậy m = 5 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Bài 4. (3,5 điểm) Từ điểm M nằm ngoài đường tròn (O) ta dựng các tiếp tuyến MB, MC
đến (O). (B, C là các tiếp điểm) và cát tuyến MDA sao cho tia MA nằm giữa hai tia MB,
MB2 = MA.MD .
2) Chứng minh: ∆MDH ∽ ∆MOA từ đó suy ra DHB
= DCA
.
CH CD
3) Chứng minh: = .
HA CA
4) Đường tròn đường kính BC cắt AC, AB lần lượt tại E và F, EF cắt AH tại I. Chứng
minh IK // MO.
A K D
M
O H
P
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
C
304
Website:tailieumontoan.com
Ta có MB, MC lần lượt là tiếp tuyến tại B và C của (O) (giả thiết).
⇒ MB ⊥ OB tại B, MC ⊥ OC tại C
⇒ MBO
= 90o ; MCO
= 90o
; MCO
Xét tứ giác MBOC có MBO là hai góc đối và MBO = 90o + 90o = 180o
+ MCO
MB MD
⇒ = ⇒ MB2 = MA.MD .
MA MB
⇒ OM là đường trung trực của BC (tính chất điểm cách đều hai đầu đoạn thẳng).
⇒ OM ⊥ BC tại H là trung điểm của BC.
∆MOB vuông tại B có AH là đường cao
⇒ MH.MO =
MB2 (hệ thức lượng).
MA MO
Mà MB2 = MA.MD ( cmt ) ⇒ MA.MD =
MH.MO ⇒ =
MH MD
AMO
chung
Xét ∆MAO và ∆MHD có MA MO ⇒ ∆MAO ∽ ∆MHD ( c − g − c )
=
MH MD
= DCA
* Chứng minh DHB
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
305
Website:tailieumontoan.com
=
Kẻ đường kính AP ⇒ ADP + DPA
90o ⇒ Trong ∆ADP có DAP = 90o
+ DCA
⇒ DHM = 90o
+ DHB
Lại có: DHM = MHB
= 90o
=
⇒ DCA (đpcm).
DHB
CH CD
3) Chứng minh: =
HA CA
=
Kẻ đường kính DQ ⇒ DAQ 90o ⇒ Trong ∆DAQ có ADQ
+ AQD
= 90o
( cmt )
= MAO
Ta có: DHM
=
⇒ Tứ giác AOHD nội tiếp ⇒ ADO (hai góc nội tiếp cùng chắn AO )
AHO
+ AQD
⇒ AHO = 90o
+ AHK
Mà AHO = 90o
= OHB
=
⇒ AQD
AHB
= ACD
Mà AQD (hai góc nội tiếp cùng chắn của AD (O))
=
⇒ AHB
ACD
( cmt )
= BHD
Mà ACD
=
⇒ AHB .
BHD
+ AHC
Mà AHB + DHC
= 180o ; BHD
= 180o (hai góc kề bù).
=
⇒ AHC
DHC (1)
=
Kẻ HT // CD ⇒ THD HDC = BCD
(so le trong); BHT (đồng vị)
( cmt )
= ACD
Mà BHD
=
⇒ THD
ACH
( cmt )
= HDC
Mà THD
=
⇒ ACH
HDC (2)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
306
Website:tailieumontoan.com
Từ (1) và (2) suy ra ∆CHD ∽ ∆AHC ( gg )
CH CD
⇒ =(đpcm).
AH AC
4) Chứng minh IK // MO.
B
E
A
A′′
I H′ K
′
A
F
O H M
C
Lần lượt kẻ các đường cao AA′ ; HH′ ; AA′′ của các tam giác AEF ; HEF và ACB.
IA AA′
Ta có: AA′ / / HH′ (vì cùng vuông góc với EF) ⇒ = (3)
IH HH′
KA AA′′
Ta có: AA′′ / /MH (vì cùng vuông góc với BC) ⇒ = (4)
KM MH
Ta có tứ giác CBEF nội tiếp đường tròn đường kính BC (suy ra từ giả thiết).
+ FCB
⇒ FEB = 180o (định lý tứ giác nội tiếp).
+ AEF
Mà FEB = 180o (hai góc kề bù)
=
⇒ AEF hoặc AEF
FCB = ACB
chung
Mà ∆AEF và ∆ACB còn có EAF
⇒ ∆AEF ∽ ∆ACB (g – g)
EF AA′
2 2
S
⇒ ∆AEF = = (tỉ số diện tích bằng bình phương tỉ số đồng dạng hoặc
S∆ACB BC AA′′
bình phương tỉ số đường cao)
Xét đường tròn tâm H đường kinha BC, ta có: ∆HEF cân tại H (vì HE = HF).
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
307
Website:tailieumontoan.com
Mà ∆MBC cũng cân tại M (vì MB = MC)
⇒ ∆HEF ∽ ∆MBC
EF HH′
2 2
S
⇒ ∆HEF = = (tỉ số diện tích bằng bình phương tỉ số đồng dạng hoặc bình
S∆MBC BC MH
phương tỉ số đường cao)
AA′ HH′
2 2 2 2
S S EF EF
Do đó: ∆AEF : ∆HEF = : = 1= :
S∆ACB S∆MBC BC BC AA′′ MH
AA′ HH′ AA′ AA′′
⇒ = ⇒ = (5)
AA′′ MH HH′ MH
IA KA
Từ (3), (4) và (5), ta có: = ⇒ IK / /MH (Định lý Talet đảo).
IH KM
Vậy IK / /MO (đpcm).
a 1 a 1 a
= 2 . ≤ + (1)
a +1 4 a +1 4 a +1
b 1 b 1 b
= 2 . ≤ + (2)
b +1 4 b +1 4 b +1
c 1 c 1 c
= 2 . ≤ + (3)
c +1 4 c +1 4 c +1
a b c 3 a b c
Do đó=
P + + ≤ + + +
a +1 b +1 c +1 4 a +1 b +1 c +1
a b c a b c
Với a + b + c =
1, ta có: + += + +
a +1 b +1 c +1 a + b + a + c b + a + b + c c + a + b + c
1 1 1 1 a 1 a a
≤ + (4) ⇒ ≤ +
a +b+c+a 4a +b c+a a +b+c+a 4a +b c+a
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
308
Website:tailieumontoan.com
1 1 1 1 b 1 b b
≤ + (5) ⇒ ≤ +
a +b+b+c 4a +b b+c a +b+b+c 4a +b b+c
1 1 1 1 c 1 c c
≤ + (6) ⇒ ≤ +
c+a+b+c 4c+a b+c c+a+b+c 4c+a b+c
3 1 a a b b c c 3 3 3
⇒P≤ + + + + + + =+ =
4 4a +b c+a a +b b+c c+a b+c 4 4 2
Dấu “=” xảy ra ⇔ dấu “=” ở (1), (2), (3), (4), (5), (6) đồng thời xảy ra và thỏa mãn giả thiết.
1
⇔ a =b =c = .
3
3 1
Vậy P đạt giá trị lớn nhất bằng , khi a= b= c= .
2 3
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
309
Website:tailieumontoan.com
PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN BA ĐÌNH ĐỀ THI THỬ VÀO 10 NĂM 2017-2018
THCS BA ĐÌNH Môn : Toán
Tháng 2/2018
Đề số 40 Thời gian làm bài: 120 phút
2 x +1 1 x x
A= và=
P − : − 1 ( x ≥ 0; x ≠ 1)
x + x +1 x −1 1− x x −1
1) Tính giá trị của biểu thức A với x = 16
2) Rút gọn biểu thức P .
A
3) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức M = .
P
Câu 2 (2 điểm):Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai xí nghiệp cùng may một loại áo. Nếu xí nghiệp thứ nhất may trong 5 ngày và xí
nghiệp thứ hai may trong 3 ngày thì cả hai xí nghiệp may được 2620 chiếc áo. Biết rằng
trong một ngày xí nghiệp thứ hai may nhiều hơn xí nghiệp thứ nhất 20 chiếc áo. Hỏi mỗi
xí nghiệp trong một ngày may được bao nhiêu chiếc áo?
Câu 3 (2 điểm)
( x − 1)( y + 1) = xy + 4
1) Giải hệ phương trình sau
( x + 2 )( y − 1) = xy − 10
2) Cho hàm số y = x 2 có đồ thị là Parabol ( P ) và hàm số y= x + 2 có đồ thị là đường
thẳng ( d )
a) Hãy xác định tọa độ các giao điểm A, B của hai đồ thị hàm số trên.
b) Tính diện tích của tam giác OAB ( O là gốc tọa độ).
Câu 4 (3,5 điểm): Cho ∆ABC nhọn nội tiếp đường tròn ( O;R ) với cạnh AB cố định khác
đường kinh. Các đường cao AE, BF của ∆ABC cắt nhau tại H và cắt đường tròn lần lượt
1) Chứng minh rằng tứ giác CEHF nội tiếp được một đường tròn
= CBF
2) Chứng minh : CDF
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
310
Website:tailieumontoan.com
4) Chứng minh rẳng khi C chuyển động trên cung lớn AB thì đường tròn ngoại tiếp
tam giác DEF luôn đi qua 1 điểm cố định
2 x +1 1 x x
A= và=
P − : − 1 ( x ≥ 0; x ≠ 1)
x + x +1 x −1 1− x x −1
1) Tính giá trị của biểu thức A với x = 16
2) Rút gọn biểu thức P .
A
3) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức M = .
P
2 16 + 1 3
1) Thay x = 16 (thỏa mãn ĐK) vào biểu thức A, =
ta được: A =
16 + 16 + 1 7
2) Điều kiện: x ≥ 0; x ≠ 1
1 x x
P=
− : − 1
x −1 1− x x −1
x +1+ x 1
= :
( x −1 )( x +1 ) x −1
2 x +1
. ( x −1 )
( x −1 )( x +1 )
2 x +1
=
x +1
2 x +1
Vậy P = với x ≥ 0; x ≠ 1 .
x +1
2 x +1
x +1
= = x + x +=
A 1
3) Ta có: M với x ≥ 0; x ≠ 1 .
P 2 x +1 x + x +1
x +1
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
311
Website:tailieumontoan.com
x +1 1 1
=M = =
(
x x +1 +1 ) x+
1
x +1+
1
−1
x +1 x +1
1
Áp dụng B Đ T cosi cho hai số dương: x + 1; , ta có:
x +1
x +1+
1
x +1
≥2 ( x +1 . ) 1
x +1
=2
1
⇒ x +1+ −1 ≥ 1
x +1
⇒ P ≤1
1
Vậy max P = 1, dấu " = " xảy ra ⇔ x=
+1 ⇔
= x 0
x +1
Câu 2 (2 điểm):Giải bài toán sau bằng cách lập phương trình hoặc hệ phương trình:
Hai xí nghiệp cùng may một loại áo. Nếu xí nghiệp thứ nhất may trong 5 ngày và xí
nghiệp thứ hai may trong 3 ngày thì cả hai xí nghiệp may được 2620 chiếc áo. Biết rằng
trong một ngày xí nghiệp thứ hai may nhiều hơn xí nghiệp thứ nhất 20 chiếc áo. Hỏi mỗi
xí nghiệp trong một ngày may được bao nhiêu chiếc áo?
Gọi x (chiếc áo) là số chiếc áo xí nghiệp thứ nhất may được trong một ngày, y (chiếc áo) là
Nếu xí nghiệp thứ nhất may trong 5 ngày và xí nghiệp thứ hai may trong 3 ngày thì cả hai
Trong một ngày xí nghiệp thứ hai may nhiều hơn xí nghiệp thứ nhất 20 chiếc áo nên ta có
phương trình:
y−x =20
=
5x + 3y 2620= x 320
⇔ (thỏa mãn điều kiện)
= y − x 20 = y 340
Vậy trong một ngày xí nghiệp thứ nhất may được 320 chiếc áo, xí nghiệp thứ hai may
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
312
Website:tailieumontoan.com
Câu 3 (2 điểm)
( x − 1)( y + 1) = xy + 4
1) Giải hệ phương trình sau
( x + 2 )( y − 1) = xy − 10
2) Cho hàm số y = x 2 có đồ thị là Parabol ( P ) và hàm số y= x + 2 có đồ thị là đường
thẳng ( d )
a) Hãy xác định tọa độ các giao điểm A, B của hai đồ thị hàm số trên.
b) Tính diện tích của tam giác OAB ( O là gốc tọa độ).
( x − 1)( y + 1) = xy + 4 xy + x − y − 1= xy + 4 x − y = 5 x = 2
1) ⇔ ⇔ ⇔
( x + 2 )( y − 1) = xy − 10 xy − x + 2y − 2 =xy − 10 − x + 2y =−8 y = −3
x 2= x + 2
⇔ x2 − x − 2 =0
x = 2
⇔
x = −1
Nghiệm của phương trình là hoành độ giao điểm của hai đồ thị hàm số.
Vậy tọa độ giao điểm của hai đồ thị hàm số là A ( 2;4 ) , B ( −1;1) .
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
313
Website:tailieumontoan.com
⇒ BK = x B =1 ; AH = x A = 2
Ta có C ( 0;2 ) là giao của đồ thị ( d ) với trục tung.
=
Ta có: OC y=
C
2
1 1
Ta có: S∆OAB = S∆BOC + S∆OAC = .1.2 + .2.2 = 3 (đvdt)
2 2
Câu 4 (3,5 điểm):Cho ∆ABC nhọn nội tiếp đường tròn ( O;R ) với cạnh AB cố định khác
đường kinh. Các đường cao AE, BF của ∆ABC cắt nhau tại H và cắt đường tròn lần lượt
1) Chứng minh rằng tứ giác CEHF nội tiếp được một đường tròn
= CBF
2) Chứng minh : CDF
M
D
H O
B E C
1) Chứng minh rằng tứ giác CEHF nội tiếp được một đường tròn
Các đường cao AE, BF của ∆ABC cắt nhau tại H (giả thiết)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
314
Website:tailieumontoan.com
⇒ HEC
= 90o ; HFC
= 90o
; HFC
Xét tứ giác CEHF có HEC là hai góc đối và HEC
+ HFC
= 180o
⇒ Tứ giác CEHF nội tiếp.
= CBF
2) Chứng minh : CDF
Các đường cao AE, BF của ∆ABC cắt nhau tại H (giả thiết)
= HCE
Vì CEHF nội tiếp (cmt) ⇒ HFE (hai góc nội tiếp cùng chắn cung HE )
= HCE
Lại có BAI (cùng phụ với ABC
)
= HFE
⇒ FKI , mà 2 góc ở vị trí đồng vị
⇒ EF / /IK
4) Chứng minh rẳng khi C chuyển động trên cung lớn AB thì đường tròn ngoại tiếp
AB
⇒ MB = MA = MF = (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền)
2
⇒ ∆AMF cân tại M.
là góc ngoài tại đỉnh M của tam giác AMF
Mà DMF
= 2MAF
⇒ DMF (1)
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC
315
Website:tailieumontoan.com
=
Tứ giác CEHF nội tiếp (cmt) ⇒ HEF (hai góc nội tiếp cùng chắn cung HF )
HCF
=
Chứng minh được tứ giác BEHD nội tiếp ⇒ HED (hai góc nội tiếp cùng chắn
HBD
cung HD )
HCF
+ MAF
= 900
Lại có
+ MAF
HBD = 900
+ HBD
⇒ HCF + 2MAF
= 1800
+ HED
⇒ HEF + 2MAF
= 1800
+ 2MAF
⇒ DEF = 1800 ( 2)
+ DEF
Từ (1) và (2) ⇒ DMF = 1800
⇒ DMFE nội tiếp
⇒ Khi C chuyển động trên cung lớn AB thì đường tròn ngoại tiếp tam giác DEF luôn đi
qua điểm M cố định.
Liên hệ tài liệu word môn toán: 039.373.2038 TÀI LIỆU TOÁN HỌC