8

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan – Modyul 7.a
Ang Emosyon
(Linggo: Ikalima)

(Linggo: Ikalima)
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikawalong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 7.a Ang Emosyon

Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna
ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay
pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga
may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Giselle T. Manota
Editor: Ysmaela Chat A. Asdillo
Tagasuri: Florence A. Casquejo Lorna R. Renacia
Tagaguhit:
Tagalapat: Giselle T. Manota
Tagapamahala: Senen Priscillo P. Paulin, CESO V Donre B. Mira, Ed.D.
Fay C. Luarez, Ph.D., Ed.D., TM Rosela R. Abiera
Nilita L. Ragay, Ed.D. Maricel S. Rasid
Elmar L. Cabrera

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education –Region VII Schools Division of Negros Oriental

Office Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117
E-mail Address: negros.oriental@deped.gov.ph
 8

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Ikalawang Markahan–Modyul 7.a

Ang Emosyon
(Linggo: Ikalima)
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao 8 ng

Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling Ang Emosyon!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang
gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at
itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao 8 ng Alternative Delivery

Mode (ADM) Modyul ukol sa Ang Emosyon !

Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa

pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at
magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na
ikaw, bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga
kaugnay na kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay
nakasalalay sa iyong sarili o sa iyong mga kamay.

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin

nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin

kung ano na ang kaalaman mo sa aralin
ng modyul. Kung nakuha mo ang lahat
ng tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang
leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan
tulad ng isang kuwento, awitin, tula,
pambukas na suliranin, gawain o isang
sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang
bagong konsepto at mga kasanayan.

iii
 Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa
malayang pagsasanay upang
mapagtibay ang iyong pang-unawa at
mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling
bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing

makatutulong sa iyo upang maisalin
ang bagong kaalaman o kasanayan sa
tunay na sitwasyon o realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang
pagyamanin ang iyong kaalaman o
kasanayan sa natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng
anumang marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit
ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang
gawaing napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga
gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang
pagsasanay.

iv
 6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos
nang sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na
ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy.
Maaari ka rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda
mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas
nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

v
 MODYUL 7.a: ANG EMOSYON

Alamin

MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO

Natutukoy ang magiging epekto sa kilos at pagpapasiya ng wasto at hindi

wastong pamamahala ng pangunahing emosyon EsP8P-IIe-7.1

Nasusuri kung paano naiimpluwensyahan ng isang emosyon ang pagpapasiya

sa isang sitwasyon na may krisis, suliranin o pagkalito EsP8-IIe-7.2

Mga layunin

Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman,

kakayahan at pag-unawa:

Kaalaman: Nakapagbibigay ng mga sitwasyong nagpapakita ng mga sari-

saring emosyon

Saykomotor: Nakasusulat ng sanaysay kung paano mapamahalaan ng

maayos ang emosyon

Apektiv: Napapahalagahan ang emosyon bilang instrumento ng

pagpapahayag

1
 Subukin

Panimulang Pagtataya
Panuto: Alamin natin kung gaano na ang lawak ng iyong kaalaman sa nilalaman ng
modyul na ito. Sagutin mo ang lahat ng aytem. Piliin mo ang titik ng tamang sagot at
isulat ito sa kuwaderno.

1. Nalilito si Roel kung anong kurso ang kukunin niya sa kolehiyo bagama’t
nakapasa siya sa pagsusulit para sa iba’t ibang kurso. Sa ganitong pagkakataon,
ano ang pinakamainam niyang gawin upang mapili niya ang angkop na kurso
para sa kaniya?
A. Magtanong at humingi ng payo sa mga nakatatanda
B. Pumili alinman sa mga kurso dahil naipasa naman niya ang pagsusulit
C. Huwag munang mag-aral sa kolehiyo upang makapaglaan ng mahabang
panahon sa pag-iisip
D. Pag-isipan at pag-aralang mabuti ang desisyon na gagawin upang hindi
magsisi sa huli

2. Nagalit ka sa iyong kaibigan dahil nalaman mo na nililigawan niya ang iyong

kasintahan. Pakiramdam mo ikaw ay nainsulto sa kaniyang ginawa.Isang araw
nakasalubong mo sila na masayang magkasama. Pinigilan mo ang iyong sarili
upang kausapin sila. Umiwas ka na muna dahil sa iyong palagay ay hindi angkop
ang oras na iyon para sa pag-uusap dahil matindi pa rin ang iyong galit sa
kaibigan mo. Ano ang kabutihang idudulot ng ginawang pagtitimpi (temperance)?
A. nakaiiwas sa pananakit sa sarili at sa kapwa
B. napatutunayan ang kabutihan ng sarili sa iba
C. nahaharap ang matinding pagsubok sa buhay
D. nakaiiwas sa pag-iisip ng solusyon sa suliranin

3. Sa tuwing tayo ay nakararanas ng krisis sa buhay dala ng negatibong emosyon

mahalaga na tayo ay mag–relax. Alin sa sumusunod ang hindi magandang
paraan ng pagre-relax?
A. paglakad-lakad sa parke C. pagbabakasyon
B. paninigarilyo D. panonood ng sine

4. Ito ay kagyat na tugon o reaksiyon ng tao sa mga bagay na kaniyang nakita,

naramdaman, naamoy, nalasahan, at narinig na binibigyan ng interpretasyon ng
kanyang pag-iisip.
A. kilos B. mood C. emosyon D. Desisyon

5. Gabi na nang makauwi si Ana mula sa praktis nila para sa gagawing

pagtatanghal sa paaralan. Habang siya ay naglalakad sa madilim na kalsada
nakarinig siya ng kaluskos sa kung saan. Siya ay nagulat at nakaramdam ng

2
 takot. Tinalasan ni Ana ang kanyang pandinig at binilisan ang kaniyang
paglalakad upang mas madali siyang makarating sa kanilang bahay. Ano ang
idudulot nito sakaling maranasan niya muli ang ganitong sitwasyon?
A. makapag-iingat si Ana
B. mapoprotektahan ni Ana ang sarili
C. hindi na muling dadaan si Ana sa madidilim na kalsada
D. makaiiwas sa mga nakatatakot na sitwasyong maaaring maranasan muli

6. Pangarap ni Joey na maging katulad ng kaniyang hinahangaang guro. Ngunit

sinasabi ng kaniyang magulang kung siya ay magiging Accountant ay madali
siyang aasenso gaya ng kaniyang pinsan na ngayon ay nasa ibang bansa.
Malungkot si Joey sa di pagsang-ayon ng kaniyang magulang sa nais niya.
Ngayon na siya ay nasa unang taon sa kolehiyo sa kursong Accountancy nakita
niya na angkop ang kaniyang kakayahan sa kursong ito. Komportable siya sa
kaniyang mga ginagawa.Ano ang nakapagpabago sa kalagayan ng kaniyang
emosyon?
A. ang kaniyang mood C. ang mga pagsubok na naranasan
B. ang naparaming nararamdaman D. ang dikta ng kaniyang isip

7. Ito ay nagbibigay palatandaan sa ibang tao ng tunay mong nararamdaman

A. ang ating mga opinyon C. ang ating ugnayan sa kapwa
B. ang ating mga kilos o galaw D. ang mabilis na pagtibok ng ating puso

8. Nasaktan mo ang iyong kapatid dahil ginamit niya ang iyong bag na walang
paalam. Ano ang idinulot ng iyong kilos?
A. nailabas mo ang iyong sama ng loob
B. hindi na niya inulit ang kaniyang ginawa
C. gumaan ang iyong loob dahil ikaw ay nakaganti
D. nagkaroon ng suliranin sa ugnayan sa iyong kapatid

9. Paano ka makaiiwas sa pananakit ng taong dahilan ng iyong galit?

A. suntukin na lamang ang pader
B. kumain ng mga paboritong pagkain
C. huwag na lamang siyang kausapin muli
D. isipin na lamang na sadyang may taong nakasasakit ng damdamin ng iba

10. Kinausap ng kaniyang guro si Hilda na kailangan niyang dagdagan pa ang

kanyang pagsisikap upang makakuha ng mataas na marka sa susunod na
markahan. Ito ay dahil hindi naging kasiya-siya ang kaniyang grado sa
nakaraan. Nag-aalala ng lubos si Hilda dahil baka hindi siya makapasa. Sa
ganitong pagkakataon, anong pagpapahalaga ang dapat patibayin upang
mapagtagumpayan ang pagsubok na ito?
A. sumuko at umulit na lamang sa susunod na taon
B. tanggapin na lamang na sadyang may pangyayaring gaya nito
C. magkaroon ng katatagan ng loob at maniwala na kakayanin niya ito
D. humingi ng paumanhin sa guro sa naging pagkukulang sa klase

3
 Balikan

Panuto:
Gunitain ang isang hindi malilimutang karanasan at damdamin. Punan ang mga
kinakailangang impormasyon sa tsart na nasa ibaba.

Karanasan Hindi Anong Bakit ginawa? Mga

malimutang ginawa? pagkatuto sa
emosyon pangya--
yari?
Hal. Nasira Pag-aalala at Inilihim sa Upang hindi Magiging
ang celfon na pagkatakot nakatatandang pagalitan maingat sa
hiniram mo kapatid hinihiram na
gamit
1.
2.
3.
4.
5.

Tuklasin

Bigyang pansin ang mga sumusunod na sitwasyon na makikita sa Hanay A at

Hanay B.

Hanay A
1. Binigyan ka ng surprise party ng iyong
mga magulang.
2. Ikaw ay nanalo sa isang awiting
patimpalak.
3. Nalaman mong nakapasa ka sa
Licensure Exam sa Pagkaguro.
4. Na promote ka sa trabaho.
Hanay B
1. Ikaw ay pumasok ng paaralan ng
walang baon.
2. Si Betty ay ninakawan ng alahas.
3. Nahulog ang iyong pitaka habang ikaw
ay abala sa pamamasyal sa mall.
4. Namatay ang iyong kapatid.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano-anong mga sitwasyon ang naipapakita sa Hanay A at Hanay B?

4
2. Sa tunay na buhay, naranasan mo ba ang mga nabanggit na sitwasyon sa bawat
hanay?
3. Ano ang maaaring maging epekto ng iyong damdamin sa iyong mga kilos at
pasya kung maranasan mo ang mga pangyayari na nasa Hanay A? Sa Hanay B?

Suriin

Modyul
7 Ang Emosyon

Ang buhay ay punong-puno ng makukulay na karanasan at pakikipagugnayan

na nagbibigay-sigla at kahulugan dito. Mula sa mga karanasang ito ay napukaw ang
iba’t ibang emosyon at damdamin. Sa pilosopiya ni Scheler (Dy, 2007) ang
damdamin ang pinakamahalagang larangan ng pag-iral ng tao. Ang aspektong
emosyonal ng tao, katulad ng pagdamdam, paggusto, pagmamahal at pagkapoot ay
hindi nababatay sa katwiran o ano pa man. Ang damdamin, ibig sabihin, kagyat na
may kaugnayan ito sa mga obhetong tinatawag na mga pagpapahalaga. Kagyat na
ibinibigay ang mga pagpapahalaga sa atin sa mismong pagkilos ng paggusto, ng
pinakapangunahing kilos ng pagmamahal at pagkapoot, at samakatuwid hindi na
nangangailangan ang mga ito ng isang kaisipang namamagitan sa kanila. Nadarama
muna ang mga pagpapahalaga bago nahuhusgahan ang mga ito. Hindi basta-
bastang nakokontrol o napamamahalaan ang mga damdamin; di tuluyan ang
pagkontrol o pamamahala sa mga ito, sa pamamagitan ng pagkontrol ng kanilang
mga sanhi o epekto (pagsasakatawan, kilos). Sang-ayon sa lohiko ng damdamin ni
Pascal, isinasalarawan ni Scheler ang kaayusan at magkakaibang antas ng buhay-
damdamin ng tao.

May apat na uri ng damdamin:

1. Pandama (sensory feelings). Ito ay tumutukoy sa limang karamdamang pisikal o
mga panlabas na pandama na nakapagdudulot ng panandaliang kasiyahan o
paghihirap sa tao. Halimbawa ng mga ito ay pagkagutom, pagkauhaw,
kalasingan, halimuyak, panlasa, kiliti, kasiyahan, at sakit. Sa katotohanan, ang
kasiya-siya ay higit na naiibigan. Ang ilan ay hinaharap ang hindi kasiya-siya
bilang pagsasakripisyo tungo sa pagtatamo ng mas mataas na halaga.

5
2. Kalagayan ng damdamin (feelings state). Ito ay may kinalaman sa kasalukuyang
kalagayan na nararamdaman ng tao. Halimbawa nito ay kasiglahan, katamlayan,
may gana, walang gana.
3. Sikikong damdamin (psychical feelings). Ang pagtugon ng tao sa mga bagay sa
kaniyang paligid ay naiimpluwensyahan ng kasalukuyang kalagayan ng kaniyang
damdamin. Dahil ang tao ay may likas na kagalingan o kahusayan, at may
pagpapahalaga sa mabuti, ang kaniyang dagliang tugon ay maaaring
mapagbago ng kaniyang kalooban at pag-iisip tungo sa positibong panlipunang
pakikipag-ugnayan. Ilan lamang sa mga halimbawa nito ay sobrang tuwa,
kaligayahan, kalungkutan, kasiyahan, pagdamay, mapagmahal, poot.
4. Ispiritwal na damdamin (spiritual feelings). Ayon kay Dr. Manuel B. Dy Jr., ang
mga ispiritwal na damdamin ay nakatuon sa paghubog ng pagpapahalaga sa
kabanalan tulad ng pag-asa at pananampalataya.
Sa pamamagitan ng emosyon, naipamamalas ng tao ang kaniyang pagpapahalaga
sa mga bagay sa kaniyang paligid – tulad ng mga bagay na kaniyang nakikita,
naririnig, nalalasahan, naaamoy, nadarama at nararanasan. Kung kaya’t ito ay
nararapat na mapamahalaan nang wasto upang magdulot ito ng maganda sa sarili
at ugnayan sa kapwa. Ayon kay Feldman (2005, ph.346), sa pamamagitan ng
emosyon ay:
a. Nababatid ng tao ang nangyayari sa kaniyang paligid at nabibigyan ito ng
katuturan ng kaniyang isip. Kung ikaw ay binantaan ng iyong kamag-aral na
sasaktan paglabas ng paaralan ang karaniwang mararamdaman ay takot. Dahil sa
naramdaman mong takot ikaw marahil ay agad na aalis upang hindi na kayo
magpang-abot.

b. Nakatutukoy ng higit na angkop na kilos kung sakaling maramdaman muli ang

damdamin. Nakapag-iingat at nakaiiwas ang tao sa posibleng panganib na dala ng
sitwasyong nararanasan sa sarili at sa kapwa.
c. Nagagamit sa pakikipagkomunikasyon at pakikipag-ugnayan sa kapwa. Ang
pagpapahayag ng emosyon ay maaaring marahan o lantad tulad ng ekspresyon ng
iyong mukha, pagsuntok sa pader, pag-iyak, o pagtawa nang malakas. Sa
pamamagitan ng emosyon, naipababatid natin ang tunay nating nararamdaman at
naipahihiwatig ang mga pangangailangan natin at inaasahan mula sa iba.

6
 Pagyamanin

Sa pamamagitan ng emosyon, naipamamalas ng tao ang kanyang pagpapahalaga

sa mga bagay sa kaniyang paligid – tulad ng mga bagay na nakikita, naririnig,
nalalasahan, naaamoy, nadarama at naranasan.
Gawing gabay ang format sa ibaba. Isulat ang iyong sagot sa iyong kuwaderno.

Halimbawa: Sitwasyon sa sariling Epekto ng emosyon sa

buhay na naging iyong kilos at
dahilan ng emosyon pagpapasiya

MGA
P
PAGMAMAHAL Pinagluluto ako ni Nanay Magpapasalamat kay
A
ng baon Nanay na may ngiti
N
PAGKAGALAK
G
U
KATATAGAN
N
A
PAG-ASA
H
I
N PAGKATAKOT
G
PAG-IWAS
E
M PAGKAGALIT
O
S
Y
O
N

7
 Isaisip

Ang natutunan ko _________________________________

Nauunawaan ko_______________________________________

Maisasabuhay ko _____________________________________

Isagawa

Panuto:
Suriin ang sumusunod na sitwasyon: Ano ang posibleng epekto ng emosyon sa kilos
ng isang tao? Isulat sa kuwaderno ang iyong mga sagot.
Sitwasyon 1: Pagsumbong ng iyong kamag-aral sa iyong guro tungkol sa iyong
pagkakakuha ng mataas na marka na ang kadahilanan ay ang iyong
pangongopya daw sa iyong katabi.
Sitwasyon 2: Pagbabalita sa mga anak tungkol sa aksidenteng nangyari sa kanilang
mga magulang.
Sitwasyon 3: Pagkapili ng kamag-aral sa kanilang pangkat na mapabilang sa
pagsasanay at maging isa sa peer counselors. Binabati siya ng mga
kakilala at pinagmamalaki siya.
Sitwasyon 4: Nahuli sa aktong kinukuha ang pitaka ng kaklase sa kaniyang bag.
Sitwasyon 5: Pagpapasalamat sa kaibigang tumulong sa kaniya at pagkilala nito
bilang isang tunay na kaibigan.

8
 Tayahin

Panuto: Ang bawat tao ay may iba’t ibang sitwasyong hinaharap. May sarili rin
siyang paraan kung paano niya ito haharapin at kung ano ang emosyong ipakikita.
Tukuyin mo ang emosyon na angkop sa bawat sitwasyon. Piliin ang sagot mula sa
kahon sa ibaba. Piliin ang sagot mula sa kahon sa ibaba. Isulat sa iyong kuwaderno
ang iyong mga sagot.

Mga Pahayag Emosyon

1. Naku! Hindi pa ako tapos sa aking proyekto. Ipapasa na ito
bukas.
2. Ano ang gumugulo sa isip mo? May maitutulong ba ako?
3. Tiyak na matutuwa si Nanay! Matataas ang marka ko!
4. Naniniwala ako na kayang-kaya mong mapanalunan ang
premyo sa sinalihan mong paligsahan.
5. Huwag ka ngang maingay! Nakikita mong may ginagawa
ako.
6. Malapit nang umuwi si Tatay. Ano kaya ang kaniyang
pasalubong?
7. Sobrang trapik naman dito! Hindi na ako makakahabol sa
aking klase.
8. Mother’s Day na sa Linggo. Sorpresahin natin si Nanay.
9. Naku! Nandyan na naman ang laging nanunukso sa akin.
Huwag ninyo akong ituturo sa kaniya.
10. Akala mo naman kung sino ka! Huwag ka ngang
mayabang!

Mga Pangunahing Emosyon

Pagmamahal Katatagan Pagkatakot
Pag-asam Pagkamuhi Pagkagalit
Pagkagalak Pag-iwas Kawalan ng pag-asa
Pag-asa Pighati

9
 Karagdagang
Gawain

PANUTO: Sumulat ng isang sanaysay ng mga hindi malilimutang emosyon mula sa

mga karanasan sa iyong buhay. Magsagawa ng pagsusuri tungkol sa
epekto ng wastong pamamahala ng emosyon sa pagpapaunlad ng sarili
at ng pakikipagkapwa.

A. Kalakasan- Ano ang kabutihang dulot ng bawat pangunahing emosyon kapag

Ito ay napamahalaan nang wasto?

B. Kahinaan- Anong suliranin ang idudulot ng bawat pangunahing emosyon

kung hindi napamahalaan nang wasto?

10
 11
Corporation,ph. 117-119
Bognot, R., et. al.,2014.Edukasyon sa Pagpapakatao. Pasig City. FEP Printing
ESP 8 Learner’s Manual, pahina 180-181
MGA SANGGUNIAN
Subukin (Unang Pagtataya) Tayahin (Pangwakas na Pagtataya)
1. D 6. D 1. Pagkatakot
2. A 7. D 2. Pag-asa
3. B 8. D 3. Pagkagalak
4. C 9. D 4. Katatagan
5. D 10.C 5. Pagkagalit
6. Pag-asam
7. Pighati/kawalan ng Pag-asa
8. Pagmamahal
9. Pag-iwas
10. Pagkamuhi
Susi sa Pagwawasto
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division of Negros Oriental

Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117

Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph
Website: lrmds.depednodis.net

12