Chöông

7
Beå traàm tích
Soâng Hoàng vaø
taøi nguyeân
daàu khí
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
1. Giôùi thieäu
Beå Soâng Hoàng naèm trong khoaûng
105 30- 110 30 kinh ñoä Ñoâng, 14 30-
0 0 0
21000vó ñoä Baéc. Veà ñiaï lyù, beå Soâng Hoàng
coù moät phaàn nhoû dieän tích naèm treân ñaát lieàn
thuoäc ñoàng baèng Soâng Hoàng, coøn phaàn lôùn
dieän tích thuoäc vuøng bieån vònh Baéc Boä vaø
bieån mieàn Trung thuoäc caùc tænh töø Quaûng
Ninh ñeán Bình Ñònh. Ñaây laø moät beå coù lôùp
phuû traàm tích Ñeä Tam daøy hôn 14 km, coù
daïng hình thoi keùo daøi töø mieàn voõng Haø
Noäi ra vònh Baéc Boä vaø bieån mieàn Trung
(Hình 7.1). Doïc rìa phía Taây beå troài loä caùc
ñaù moùng Paleozoi-Mesozoi. Phía Ñoâng Baéc
tieáp giaùp beå Taây Loâi Chaâu (Weizou Basin),
phía Ñoâng loä moùng Paleozoi-Mesozoi ñaûo
Haûi Nam, Ñoâng Nam laø beå Ñoâng Nam Haûi
Nam vaø beå Hoaøng Sa, phía Nam giaùp beå
traàm tích Phuù Khaùnh.
Trong toång soá dieän tích caû beå khoaûng
220.000 km2, beå Soâng Hoàng veà phía Vieät
Nam chieám khoaûng 126.000 km2, trong ñoù
phaàn ñaát lieàn mieàn voõng Haø Noäi (MVHN)
vaø vuøng bieån noâng ven bôø chieám khoaûng
hôn 4.000 km , coøn laïi laø dieän tích ngoaøi
2
khôi vònh Baéc Boä vaø moät phaàn ôû bieån
mieàn Trung Vieät Nam. Coâng taùc tìm kieám
thaêm doø (TKTD) daàu khí ôû beå Soâng Hoàng
ñaõ ñöôïc tieán haønh töø ñaàu thaäp kyû 60 cuûa
theá kyû tröôùc, nhöng chuû yeáu chæ ñöôïc thöïc
hieän treân ñaát lieàn vaø ñeán naêm 1975 ñaõ phaùt
181
hieän ñöôïc moû khí Tieàn Haûi C (TH-C). Töø
khi coù chính saùch ñoåi môùi, nhaát laø khi coù
luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi, beå Soâng Hoàng ñöôïc
taêng cöôøng ñaàu tö nghieân cöùu vaø TKTD caû
treân ñaát lieàn vaø phaàn ngoaøi khôi vôùi 12 hôïp
ñoàng phaân chia saûn phaåm (PSC) vaø cuøng
ñieàu haønh (JOC).
Treân phaàn laõnh thoå Vieät Nam cuûa beå
Soâng Hoàng ñaõ khaûo saùt toång coäng hôn
80.000 km tuyeán ñòa chaán 2D vaø 1200 km2
ñòa chaán 3D, nhöng phaân boá khoâng ñeàu,
taäp trung chuû yeáu ôû caùc loâ ñaát lieàn, ven cöûa
Soâng Hoàng vaø bieån Mieàn Trung. Ñaõ khoan
treân 50 gieáng tìm kieám thaêm doø (treân ñaát
lieàn: 27 gieáng, ngoaøi khôi: 24 gieáng), coù
moät phaùt hieän khí ôû ñaát lieàn ñaõ vaø ñang khai
thaùc. ÔÛ ngoaøi khôi tuy ñaõ phaùt hieän khí,
nhöng chöa coù phaùt hieän thöông maïi quan
troïng ñeå coù theå thaåm löôïng vaø phaùt trieån
moû. Trong khi ñoù, phaàn dieän tích thuoäc laõnh
haûi Trung Quoác ñaõ coù nhieàu phaùt hieän daàu
vaø khí, coù nhöõng phaùt hieän quan troïng ñaõ ñi
vaøo phaùt trieån vaø khai thaùc.
Beå Soâng Hoàng roäng lôùn, coù caáu truùc ñòa
chaát phöùc taïp thay ñoåi töø ñaát lieàn ra bieån
theo höôùng ñoâng baéc - taây nam vaø nam, bao
goàm caùc vuøng ñòa chaát khaùc nhau, ñoái töôïng
TKTD cuõng vì theá maø khaùc nhau. Coù theå
phaân thaønh ba vuøng ñòa chaát (Hình 7.1).
• Vuøng Taây Baéc bao goàm mieàn voõng Haø
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

1
BEÅ TAÂY LOÂI
Vieät Nam
CHAÂU

Ñaûo Haûi Nam

Laøo

Hình 7.1. Vò trí vaø phaân vuøng caáu truùc ñòa chaát beå Soâng Hoàng
(1) Vuøng Taây Baéc; (2) Vuøng Trung Taâm ; (3) Vuøng Phía Nam

Noäi vaø moät soá loâ phía Taây Baéc cuûa vònh
Baéc Boä. Ñaëc ñieåm caáu truùc noåi baät cuûa
vuøng naøy laø caáu truùc uoán neáp phöùc taïp
keøm nghòch ñaûo kieán taïo trong Miocen.
• Vuøng trung taâm töø loâ 107-108 ñeán loâ
114-115 vôùi möïc nöôùc bieån dao ñoäng
töø 20-90 m. Vuøng naøy cuõng coù caáu truùc
ña daïng, phöùc taïp, nhaát laø taïi phuï beå
Hueá-Ñaø Naüng, nhöng nhìn chung coù
moùng nghieâng thoaûi daàn vaøo trung taâm
(depocentre) vôùi ñoä daøy traàm tích hôn
14.000 m. Caùc caáu taïo noùi chung coù caáu
truùc kheùp kín keá thöøa treân moùng ôû phía
Taây, ñeán caùc caáu truùc seùt diapir noåi baät
ôû giöõa trung taâm.
• Vuøng phía Nam töø loâ 115 ñeán loâ 121, vôùi
möïc nöôùc thay ñoåi töø 30-800 meùt nöôùc,
coù caáu truùc khaùc haún so vôùi hai vuøng noùi

182
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
treân vì coù moùng nhoâ cao treân ñòa luyõ Tri
Toân taïo theàm carbonat vaø aùm tieâu san
hoâ, beân caïnh phía Taây laø ñòa haøo Quaûng
Ngaõi vaø phía Ñoâng laø caùc baùn ñòa haøo
Lyù Sôn coù tuoåi Oligocen.
Trong haøng chuïc naêm qua, taøi lieäu cuûa
caùc nhaø thaàu daàu khí (maø phaàn lôùn chöa
ñöôïc coâng boá) ñaõ giuùp ích raát nhieàu laøm
saùng roõ caáu truùc ñòa chaát vaø heä thoáng daàu
khí ôû beå Soâng Hoàng. Ngoaøi caùc taøi lieäu treân
chuùng toâi ñaõ söû duïng raát nhieàu taøi lieäu cuûa
Vieän Daàu khí (VPI), cuûa Coâng ty Ñaàu tö-
Phaùt trieån Daàu khí (PIDC), cuõng nhö caùc
vaên lieäu coâng boá cuûa caùc nhaø nghieân cöùu
trong vaø ngoaøi nöôùc nhö ñaõ neâu ôû phaàn taøi
lieäu tham khaûo.
2. Lòch söû tìm kieám, thaêm doø vaø khai
thaùc daàu khí
Coâng taùc TKTD vaø khai thaùc daàu khí
beå traàm tích Soâng Hoàng ñöôïc thöïc hieän
tröôùc tieân ôû ñoàng baèng Soâng Hoàng. Lòch söû
nghieân cöùu, keát quaû TKTD & KT coù theå
chia laøm hai giai ñoaïn chính, tröôùc 1987 vaø
töø 1988 ñeán nay.
a. Giai ñoaïn tröôùc 1987
Giai ñoaïn naøy chæ taäp trung khaûo saùt chuû
yeáu ôû mieàn voõng Haø Noäi, laø nôi môû roäng veà
phía Taây Baéc cuûa beå Soâng Hoàng vaøo ñaát
lieàn, laø vuøng ñöôïc nghieân cöùu ñòa chaát daàu
khí ngay töø ñaàu nhöõng naêm 60 vôùi söï giuùp
ñôõ veà taøi chính vaø coâng ngheä cuûa Lieân Xoâ
cuõ. Hai phöông phaùp thaêm doø ñaàu tieân laø
khaûo saùt töø haøng khoâng vaø troïng löïc (1961-
1963) vôùi tyû leä 1/200.000. Sau ñoù, trong caùc
naêm 1964, 1967, 1970-1973, 1976 vaø 1980-
1982, 1983-1985 ñaõ tieán haønh nghieân cöùu
troïng löïc chi tieát hôn taïi moät soá vuøng (phaàn
Ñoâng Nam daûi Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi, Kieán
183
Xöông) ñaït tyû leä 1/50.000-1/25.000. Tuy
vaäy, caùc phöông phaùp xöû lyù taøi lieäu tröôùc
ñaây chuû yeáu laø thuû coâng neân ñoä chính xaùc
khoâng cao. Caùc keát quaû minh giaûi chuû yeáu
mang tính khu vöïc. Chöa xaây döïng ñöôïc
caùc sô ñoà caáu truùc ôû tyû leä töông xöùng vôùi
möùc ñoä taøi lieäu ñaõ coù.
Tieáp theo laø coâng taùc thaêm doø ñieän caáu
taïo ñöôïc thöïc hieän trong caùc naêm 1964-
1969 treân dieän tích 26.000 km2 vôùi tyû leä
1/200.000. Coøn ôû vuøng Tieàn Haûi, Kieán
Xöông ñaõ ñöôïc thöû nghieäm caùc phöông
phaùp thaêm doø ñieän khaùc nhau nhö ño saâu
ñieän, ño saâu töø-telua, doøng telua vôùi tyû leä
1/100.000 vaø 1/25.000. Haïn cheá chung cuûa
caùc nghieân cöùu naøy laø phaân boá chuû yeáu ôû
phaàn trung taâm mieàn voõng vôùi maät ñoä khaûo
saùt mang tính khu vöïc. Ña soá taøi lieäu coù
chaát löôïng thaáp, keát quaû coù ñoä tin caäy keùm.
Maët khaùc do thieáu soá lieäu veà chieàu saâu cuûa
moùng keát tinh neân vieäc giaûi thích taøi lieäu
gaëp khoù khaên vaø sô ñoà döïng ñöôïc coù ñoä tin
caäy khoâng cao.
Vôùi muïc ñích nghieân cöùu caáu truùc khu
vöïc vaø tìm kieám caùc caáu taïo coù trieån voïng
daàu khí, ñoàng thôøi vôùi caùc phöông phaùp
nghieân cöùu ñòa vaät lyù neâu treân ñaõ tieán haønh
thaêm doø ñòa chaán khuùc xaï (1962-1973),
phaûn xaï (1973-1975) vaø phaûn xaï ñieåm saâu
chung (1975 ñeán nay) vôùi caùc tyû leä khaùc
nhau töø 1/200.000-1/25.000. Khoaûng treân
9.000 km tuyeán ñòa chaán ñöôïc thu noå baèng
caùc traïm maùy ghi töông töï (analog) SMOV
cuõ cuûa Lieân Xoâ tröôùc ñaây hoaëc baèng caùc
traïm ghi soá (digital) SN338B cuûa Phaùp ñeå
nghieân cöùu caáu truùc saâu vôùi tyû leä 1/50.000-
1/25.000. Noùi chung caùc khaûo saùt ñòa chaán
phaûn xaï môùi taäp trung ôû khu vöïc trung taâm
mieàn voõng Haø Noäi, treân caùc ñôn vò caáu truùc
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
nhö truõng Ñoâng Quan, truõng Phöôïng Ngaõi,
daûi naâng Tieàn Haûi, Kieán Xöông. Coøn caùc
vuøng rìa Ñoâng Baéc vaø Taây Nam haàu nhö
khoâng coù hoaëc coù raát ít taøi lieäu ñòa chaán.
Haïn cheá cuûa loaït taøi lieäu naøy laø ñoä saâu
nghieân cöùu khoâng lôùn do coâng ngheä thu noå
vaø xöû lyù chöa cao, neân chæ quan saùt ñöôïc
caùc maët phaûn xaï töø ñaùy Phuø Cöø trôû leân.
Coøn ôû ngoaøi khôi, phía Baéc beå Soâng
Hoàng tröôùc naêm 1975 haàu nhö khoâng coù
caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu ñòa vaät lyù, nhöng
ôû phía Nam cuûa beå coù hai maïng löôùi tuyeán
ñòa chaán khu vöïc khaûo saùt naêm 1974: maïng
WA74-PKB (5.328 km) khaûo saùt ven bieån
mieàn Trung vaø maïng WA74-SHV (3.373
km) khaûo saùt töø Ñoâng loâ 121-117 môû roäng
sang phía Ñoâng caùc loâ 141-144 qua caùc ñaûo
Hoaøng Töû Anh, Hoaøng Töû Em thuoäc quaàn
ñaûo Hoaøng Sa. Nhöõng khaûo saùt khu vöïc coù
tính heä thoáng chæ môùi ñöôïc baét ñaàu töø naêm
1981 vaø trieån khai töông ñoái maïnh trong
caùc naêm 1983-1988. Trong giai ñoaïn naøy
ñaõ thu noå 19.024 km tuyeán, trong ñoù 11.875
km baèng taøu Iskatel, Poisk vaø Malögin
(Lieân Xoâ cuõ), soá coøn laïi do Toång Cuïc Daàu
Khí Vieät Nam töï toå chöùc thöïc hieän baèng taøu
Bình Minh. Nhìn chung chaát löôïng taøi lieäu
khoâng cao.
Veà coâng taùc khoan, töø naêm 1967-1968
ñaõ tieán haønh khoan 21 loã khoan noâng, veõ
baûn ñoà coù chieàu saâu töø 30-150m. Töø naêm
1962-1974 ñaõ tieán haønh khoan 25 gieáng
khoan caáu taïo coù chieàu saâu töø 165-1.200m
vôùi toång khoái löôïng khoaûng treân 22.000 m
khoan. Keát quaû caùc gieáng khoan vaø taøi lieäu
ñòa chaát thu ñöôïc ñaõ böôùc ñaàu cho thaáy böùc
tranh caáu truùc vaø trieån voïng daàu khí cuûa
MVHN. Töø naêm 1970-1985 ôû MVHN ñaõ
khoan 42 gieáng khoan tìm kieám thaêm doø vaø
184
khai thaùc khí coù chieåu saâu töø khoaûng 600-
4.250m vôùi toång khoái löôïng khoaûng treân
100 nghìn meùt khoan. Trong soá 11 dieän tích
goàm caáu taïo, baùn caáu taïo kheùp vaøo ñöùt gaõy
, caáu taïo daïng muõi, ñôùi vaùt nhoïn ñòa taàng ñaõ
khoan tìm kieám chæ phaùt hieän ñöôïc moät moû
khí nhoû TH-C vaøo naêm 1975. Naêm 1981 moû
naøy ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc duøng cho phaùt
ñieän vaø coâng nghieäp ñòa phöông tænh Thaùi
Bình. Do khoù khaên veà voán vaø coâng ngheä bò
haïn cheá töø naêm 1985 coâng taùc thaêm doø daàu
khí taïm ngöøng, hoaït ñoäng ôû ñaây chæ duy trì
khai thaùc khí ôû moû Tieàn Haûi C.
b. Giai ñoaïn töø 1988 ñeán nay (2004)
Töø khi Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc ban
haønh coâng taùc tìm kieám thaêm doø daàu khí ôû
theàm luïc ñòa Vieät Nam böôùc vaøo giai ñoaïn
hoaït ñoäng môû roäng vaø soâi ñoäng treân toaøn
theàm, trong ñoù coù beå Soâng Hoàng.
Töø naêm 1988 ñeán nay ñaõ coù 12 hôïp
ñoàng daàu khí ñöôïc kyù keát ñeå TKTD ôû beå
Soâng Hoàng, trong ñoù 9 hôïp ñoàng ñaõ keát thuùc
do khoâng coù phaùt hieän thöông maïi (Total,
Idemitsu, Shell, OMV, Sceptre, IPC, BP, vaø
BHP), hieän coøn 3 nhaø thaàu ñang hoaït ñoäng
laø Petronas (PSC loâ 102-106), Vietgasprom
(JOC loâ 112) vaø Maurel&Prom (MVHN).
Sau khi kyù hôïp ñoàng caùc nhaø thaàu ñaõ tích
cöïc trieån khai coâng taùc khaûo saùt ñòa chaán vaø
khoan thaêm doø. ÔÛ mieàn voõng Haø Noäi naêm
1994-1997, Coâng ty Anzoil ñaõ thöïc hieän 3
ñôït thu noå ñòa chaán 2D vôùi khoái löôïng 2.214
km tuyeán ñòa chaán 2D, trong ñoù coù 813 km
tuyeán ôû vuøng nöôùc noâng ven bôø. Ñieàu ñaùng
nhaán maïnh ôû ñaây laø, maëc daàu taøi lieäu môùi
coù chaát löôïng toát hôn haún, nhöng phaàn döôùi
maët caét nôi coù ñoái töôïng chöùa khí Oligocen
vaãn chöa ñöôïc roõ raøng. Keát quaû cuûa caùc ñôït
khaûo saùt sau cuøng ñaõ chính xaùc hoaù ñöôïc
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.2. Baûn ñoà caáu truùc mieàn voõng Haø Noäi (theo Anzoil, 1996 & PIDC, 2004)

caáu truùc, phaùt hieän theâm ñöôïc caùc caáu taïo
môùi nhö B10, D14, K2 (Hình 7.2).
Treân côû sôû nghieân cöùu caùc vaán ñeà
kieán taïo, ñòa taàng, traàm tích, moâi tröôøng
vaø phaân tích heä thoáng daàu khí, Anzoil ñaõ
phaân ra 3 ñôùi trieån voïng gaén lieàn vôùi 3 loaïi
baãy daàu khí caàn TKTD nhö : (1) Ñôùi caáu
taïo voøm keøm ñöùt gaõy xoay xeùo Oligocen
(Oligocene Tilted Fault Blocks) chuû yeáu
phaân boá ôû truõng Ñoâng Quan; (2) Ñôùi caùc

185
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
caáu taïo choân vuøi (Burried Hills Trend) vôùi
ñaù carbonat hang hoác vaø nöùt neû phaân boá
ôû rìa Ñoâng Baéc MVHN; (3) Ñôùi caáu taïo
nghòch ñaûo Miocen (Miocene Inverted
zone) phaân boá ôû trung taâm vaø Ñoâng Nam
MVHN (tröôùc ñaây thöôøng ñöôïc goïi laø daûi
naâng Khoaùi Chaâu/Tieàn Haûi/Kieán Xöông).
Quan ñieåm thaêm doø cuûa Anzoil laø: tìm khí
vaø condensat ôû ñôùi 1&3, tìm daàu ôû ñôùi thöù
2, nhöng taäp trung öu tieân TKTD ôû ñôùi 1
& 2. Caùc gieáng khoan ñaõ ñöôïc Anzoil tieán
haønh khoan töø 1996-1999 theo quan ñieåm
ñoù vaø ôû möùc ñoä naøo ñoù ñaõ thaønh coâng: 7
trong soá 8 gieáng ñaõ coù daáu hieäu toát ñeán raát
toát, coù moät phaùt hieän khí (D14-1X) vaø moät
phaùt hieän daàu (B10-1X).
Töø naêm 2002, Coâng ty daàu khí
Maurel&Prom (Phaùp) thay theá Anzoil
ñieàu haønh taïi MVHN, ñaõ khoan theâm hai
gieáng B26-1X vaø B10-2X nhaèm thaêm doø
vaø thaåm löôïng ñoái töôïng carbonat nhöng
khoâng thaønh coâng. Cuõng trong naêm 2001-
2002, PIDC ñaõ khoan tieáp 2 gieáng khoan:
(1) gieáng khoan treân caáu taïo Phuø Cöø (PV-
PC-1X) laø moät caáu taïo nghòch ñaûo ôû daûi
naâng Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi, ñaït chieàu saâu
2000m, keát quaû khoâng nhö mong ñôïi; (2)
gieáng khoan treân caáu taïo Xuaân Tröôøng
(PV-XT-1X) ñaït chieàu saâu 1877m, gieáng
khoan khoâng gaëp moùng nhö döï kieán nhöng
gieáng coù bieåu hieän toát veà khí vaø condensat,
maët caét cho thaáy taïi ñaây coù ñaù meï Oligocen
toát vôùi toång haøm löôïng carbon höõu cô raát
cao, coù tieàm naêng sinh daàu.
Coøn ôû ngoaøi khôi (loâ 101 ñeán 121) töø
naêm 1989 ñeán nay, coâng taùc khaûo saùt ñòa
vaät lyù ôû beå Soâng Hoàng chuû yeáu do caùc nhaø
thaàu nöôùc ngoaøi thöïc hieän theo cam keát cuûa
hôïp ñoàng daàu khí. Caùc nhaø thaàu daàu khí
186
nöôùc ngoaøi ñaõ thu noå 51.054 km ñòa chaán
2D vaø 450 km2 ñòa chaán 3D. Song song vôùi
caùc hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø thaàu nöôùc ngoaøi,
Petrovietnam cuõng ñaõ trieån khai nhieàu hoaït
ñoäng TKTD ôû beå Soâng Hoàng nhö thöïc hieän
khaûo saùt ñòa vaät lyù khoâng ñoäc quyeàn 3.173
km tuyeán khu vöïc vôùi Geco-Prakla (1993),
hoaøn thaønh caùc nghieân cöùu chung (Joint
Study) vôùi Arco (1995), Mobil (1997-1998).
Caùc naêm 1995, 1996, Coâng ty Thaêm doø-
Khai thaùc (PVEP) ñaõ thu noå 4.960 km tuyeán
vaø ñaõ phaùt hieän ra 5 caáu taïo coù lieân quan tôùi
diapir seùt vaø aùm tieâu san hoâ coù trieån voïng
daàu khí ôû loâ 113. Töø naêm 1998-2003 Coâng
ty Ñaàu tö Phaùt trieån Daàu khí (PIDC/PVSC)
ñaõ thu noå 2.923 km 2D vaø 831 km2 ñòa chaán
3D taïi loâ 103 nhaèm chuaån bò caáu taïo cho
chieán dòch khoan thaêm doø saép tôùi. Tính ñeán
nay, ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng ñaõ thu noå
toång coäng khoaûng 86.000 km tuyeán ñòa chaán
2D (ñaït maät ñoä nghieân cöùu 0,70 km/km2) vaø
1.281 km2 ñòa chaán 3D.
Coâng taùc khoan thaêm doø ôû ngoaøi khôi
beå Soâng Hoàng chuû yeáu cuõng do caùc nhaø
thaàu daàu khí thöïc hieän. Töø naêm 1990 ñeán
nay ñaõ khoan 25 gieáng, trong ñoù caùc nhaø
thaàu khoan 24 gieáng vaø Toång coâng ty Daàu
khí/PVSC (PIDC) khoan 1 gieáng, bình quaân
2.900 m/gieáng. Gieáng noâng nhaát laø gieáng
104-QV-1X treân caáu taïo Quaû Vaûi (loâ 104
cuûa OMV) ñaït 1.050 m, gieáng saâu nhaát laø
112-BT-1RX cuûa Shell treân caáu taïo Baïch
Tró ñaït 4.114 m. Bình quaân coù 2,1 gieáng
khoan treân moät loâ hôïp ñoàng. Maät ñoä khoan
laø 1 gieáng/6.100 km2. Trong soá 25 gieáng
khoan ñöôïc thi coâng ôû beå Soâng Hoàng, ngoaïi
tröø moät gieáng hoûng (112-BT-1X) thì 65%
soá caùc gieáng ñeàu coù bieåu hieän khí töø trung
bình ñeán toát, coù 15 gieáng ñöôïc tieán haønh thöû
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
væa trong ñoù coù 6 gieáng ñöôïc coi laø coù phaùt
hieän nhöng khoâng thöông maïi (103-TH-
1X, 115-A-1X, 117-STB-1X, 118-CVX-
1X, 119-CH-1X, VGP112-BT-1X), tyû leä
phaùt hieän laø 25%. Ñaùng keå nhaát laø gieáng
103-TH-1X thuoäc loâ hôïp ñoàng cuûa Total,
ñaõ tieán haønh thöû 4 khoaûng, 3 khoaûng cho
doøng vôùi toång löu löôïng 5,87 trieäu feet khoái
khí ngaøy (165.000 m /ngaøy) vaø 123 thuøng
3
condensat/ngaøy (11,6m /ngaøy).
3
Tình hình ñaàu tö vaø keát quaû hoaït ñoäng
tìm kieám thaêm doø neâu treân cho thaáy möùc
ñoä taøi lieäu vaø hoaït ñoäng TKTD (ñòa chaán,
khoan) khoâng ñoàng ñeàu giöõa caùc loâ. Vuøng
Ñoâng loâ 106 vaø loâ 101 coøn chöa ñöôïc nghieân
cöùu, caùc loâ 107-110 chuû yeáu môùi coù taøi lieäu
khaûo saùt ñòa chaán khu vöïc, coøn vuøng nöôùc
noâng döôùi 10m nöôùc vaø vuøng cöûa vònh, nôi
coù nhieàu caáu taïo trieån voïng nhöng vaãn chöa
ñöôïc khoan thaêm doø, vuøng Ñoâng loâ 118-119
do nöôùc saâu treân 800 m neân coøn chöa ñöôïc
löu yù thích ñaùng.
Maëc duø dieän tích ngoaøi khôi beå Soâng
Hoàng laø khu vöïc raát roäng lôùn, coøn nhieàu
bí aån veà tieàm naêng daàu khí, song coâng
taùc TKTD noùi chung chæ ñöôïc ñaåy maïnh
töø nhöõng naêm 90, chöa coù nhöõng böôùc soâi
ñoäng nhö theàm luïc ñòa phía Nam. Ñeå ñaåy
maïnh vaø naâng cao hieäu quaû thaêm doø ôû beå
Soâng Hoàng caàn thieát phaûi ñaàu tö nghieân
cöùu chính xaùc caáu truùc ñòa chaát vaø heä thoáng
daàu khí, ñoàng thôøi phaûi nghieân cöùu aùp duïng
caùc coâng ngheä môùi (ñòa chaán, khoan) phuø
hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa chaát phöùc taïp cuûa beå
Soâng Hoàng.
3. Caùc yeáu toá caáu truùc vaø kieán taïo
Beå Soâng Hoàng laø moät beå traàm tích Ñeä
Tam ñöôïc hình thaønh töø moät ñòa haøo daïng
187
keùo taùch (pull-apart) coù höôùng taây baéc -
ñoâng nam, ñöôïc khoáng cheá ôû hai caùnh baèng
caùc ñöùt gaõy thuaän tröôït baèng ngang (Hình
7.3). Söï khôûi ñaàu hoaït ñoäng cuûa caùc ñöùt gaõy
naøy laø do va chaïm cuûa maûng AÁn Ñoä vaøo
maûng AÂu-AÙ vaøo thôøi kyø Eocen-Oligocen
sôùm. Hoaït ñoäng tröôït baèng traùi vaø keùo taùch
chính laø yeáu toá ñòa ñoäng löïc chuû yeáu taïo beå
Soâng Hoàng. Sau quaù trình nghòch ñaûo kieán
taïo trong Miocen giöõa-muoän, beå traàm tích
tieáp tuïc traûi qua quaù trính suït luùn nhieät cho
ñeán ngaøy nay.
Laø moät beå traàm tích coù lòch söû phaùt trieån
ñòa chaát phöùc taïp töø Paleogen ñeán nay, beå
Soâng Hoàng vôùi nhieàu pha caêng giaõn-neùn
eùp, nghòch ñaûo kieán taïo, naâng leân-haï xuoáng,
baøo moøn-caét xeùn, uoán voõng do nhieät, keøm
söï thaêng giaùng möïc nöôùc bieån, vì theá, theo
khoâng gian vaø thôøi gian, caáu truùc ñòa chaát
vaø moâi tröôøng traàm ñoïng khoâng ñoàng nhaát
maø bieán ñoåi töø Baéc vaøo Nam, töø ñaát lieàn ra
bieån, töø moùng tröôùc Ñeä Tam ñeán traàm tích
hieän ñaïi. Cuõng vì theá, beå Soâng Hoàng bao
goàm nhieàu ñôn vò caáu truùc khaùc nhau, aån
chöùa tieàm naêng daàu khí khaùc nhau. Hình
7.4 cho thaáy coù 12 ñôn vò caáu truùc, laàn löôït
töø phaàn Taây-Baéc xuoáng phaàn trung taâm
ñeán cuoái phía Nam cuûa beå Soâng Hoàng. Tuy
nhieân, caàn nhaán maïnh raèng, caùch phaân ñôùi
caáu truùc naøy khoâng hoaøn toaøn nhaát quaùn
theo moät quan ñieåm naøo ñoù, maø chuû yeáu
laø döïa vaøo hình thaùi caáu truùc hieän ñaïi coù
xeùt ñeán tieàm naêng trieån voïng daàu khí lieân
quan.
3.1. Truõng Ñoâng Quan
Ñaây laø phaàn truõng saâu trong ñaát lieàn
thuoäc MVHN, ñöôïc giôùi haïn vôùi phaàn rìa
Ñoâng Baéc bôûi heä ñöùt gaõy Soâng Loâ veà phía
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.3. Hình thaùi caáu truùc Beå Soâng Hoàng (theo OMV, 2001)

Ñoâng Baéc vaø vôùi ñôùi nghòch ñaûo kieán taïo
bôûi ñöùt gaõy Vónh Ninh veà phía Taây, vaø coøn
keùo daøi ra vuøng bieån noâng thuoäc loâ 102.
Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa cuûa ñôùi naøy laø caùc
traàm tích Miocen daøy 3.000m, uoán voõng
nhöng oån ñònh, ít hoaït ñoäng kieán taïo, vaø
naèm baát chænh hôïp leân traàm tích Eocen-
Oligocen, daøy hôn 4.000 m, ñaõ bò naâng leân,
baøo moøn-caét xeùn cuoái thôøi kyø Oligocen.
Hoaït ñoäng kieán taïo naâng leân, keøm vôùi vieäc
dòch chuyeån traùi vaøo thôøi kyø ñoù ñaõ taïo neân
moät maët caét Oligocen coù nhieàu khoái-ñöùt gaõy
thuaän-xoay xeùo (normal-tilted fault block).
Caùc khoái-ñöùt gaõy- xoay xeùo naøy laø nhöõng
baãy daàu khí quan troïng, maø moät trong soá
ñoù ñaõ ñöôïc phaùt hieän laø moû khí D14 (Hình
7.5).

188
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.4. Baûn ñoà caáu truùc moùng vaø caùc ñôùi caáu truùc chính beå Soâng Hoàng
(Theo N.M. Huyeàn, 1998, hieäu chænh naêm 2004)

189
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.5. Moû khí Tieàn Haûi-C trong ñôùi nghòch ñaûo kieán taïo Miocen (A) vaø moû khí D14 ôû ñôùi truõng Ñoâng
Quan vôùi khoái-ñöùt gaõy- xoay xeùo trong Oligocen (B) (theo Anzoil, 1996)
3.2. Ñôùi nghòch ñaûo Miocen Taây Baéc beå
Soâng Hoàng
Thöïc chaát ñôùi naøy tröôùc ñoù naèm trong
moät ñòa haøo saâu, chieàu saâu moùng saâu treân 8
km trong phaïm vi töø ñaát lieàn ra ñeán loâ 102,
103, 107 nhöng sau ñoù bò nghòch ñaûo trong
thôøi kyø töø Miocen giöõa ñeán cuoái Miocen
muoän, ôû vaøi nôi nghòch ñaûo kieán taïo coøn
hoaït ñoäng trong caû ñaàu thôøi kyø Pliocen.
Ñôùi nghòch ñaûo naèm keïp giöõa ñöùt gaõy Soâng
Chaûy ôû Taây Nam vaø ñöùt gaõy Vónh Ninh
ôû Ñoâng Baéc, keùo daøi töø ñaát lieàn ra bieån.
Caùc caáu taïo ñaëc tröng cho nghòch ñaûo kieán
taïo Miocen laø caáu taïo Tieàn Haûi (ñaát lieàn),
Hoa Ñaøo, Caây Quaát, Hoaøng Long, Baïch
Long... ôû caùc loâ 102, 103, 106, 107. Hoaït
ñoäng nghòch ñaûo naøy giaûm daàn, taïo thaønh
muõi nhoâ Ñoâng Sôn keùo daøi ñeán loâ 108,
109. Nguoàn goác cuûa nghòch ñaûo kieán taïo
laø do dòch chuyeån tröôït baèng phaûi cuûa heä
190
thoáng ñöùt gaõy Soâng Hoàng vaøo thôøi kyø cuoái
Miocen. Vì vaäy, maët caét traàm tích Miocen
bò neùn eùp, naâng leân, bò baøo moøn caét xeùn
maïnh, maát traàm tích töø vaøi traêm vaø coù theå
ñeán haøng nghìn meùt, thôøi gian thieáu vaéng
traàm tích töø moät ñeán vaøi trieäu naêm. Caøng
veà phía Taây - Nam cuûa MVHN, hieän töôïng
baøo moøn caét cuït caøng maïnh hôn, do ôû ñaây
vöøa coù dòch chuyeån ngang vöøa coù hieän
töôïng quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Tuy
ñaây laø moät ñoái töôïng TKTD heát söùc quan
troïng, nhöng do caáu taïo ñöôïc hình thaønh
muoän hôn pha taïo daàu chính vaø laïi bò baøo
moøn caét xeùn quaù maïnh neân khaû naêng tích
tuï daàu khí bò haïn cheá. Vì theá ñaây coù theå
xem laø ruûi ro thöù nhaát cuûa caùc baãy daàu khí
loaïi naøy. Ruûi ro thöù hai lieân quan ñeán chaát
löôïng chöùa, vì tröôùc ñoù, traàm tích Miocen
ñaõ naèm raát saâu trong ñòa haøo (coå) neân ñaát
ñaù ñaõ töøng bò neùn eùp chaët bôûi aùp suaát tónh,
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.6. Phaùt hieän khí vaø condensat trong caùt keát Miocen taïi gieáng khoan 103-TH-1X (theo PIDC, 2004)
cho duø sau khi bò nghòch ñaûo maët caét ñöôïc
naâng leân nhöng ñaát ñaù naøy vaãn giöõ ñoä roãng
nguyeân sinh thaáp coù töø tröôùc, roài laïi chòu
theâm caùc quaù trình bieán ñoåi thöù sinh neân
ñoä roãng laïi caøng keùm ñi. Phöông höôùng tìm
kieám thaêm doø cho caùc caáu taïo loaïi naøy laø
choïn caùc caáu taïo bình oån veà maët kieán taïo,
ít bò baøo moøn vaø coù thôøi gian baøo moøn ngaén
nhaát trong Miocen (Hình 7.6).
3.3. Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng
Truõng Trung Taâm laø phaàn traàm tích khaù
bình oån veà maët kieán taïo, moùng naèm saâu
hôn 14 km, naèm ôû ngay chính giöõa vònh Baéc
Boä, chaïy theo höôùng taây baéc - ñoâng nam,
trong phaïm vi raát roäng töø caùc loâ 108 ñeán
115. Taïi taâm boàn truõng (depocentre), thaønh
phaàn haït mòn laø chuû yeáu, coù caùc diapir seùt
phaùt trieån vaø treân ñoù caùc traàm tích Miocen
treân- Pliocen bò naâng vôùi bieân ñoä nhoû. Vaøo
191
cuoái Miocen ñaàu Pliocen, do aûnh höôûng
cuûa kieán taïo nghòch ñaûo ôû phaàn Taây Baéc
vònh Baéc Boä nhö ñaõ noùi ôû treân neân traàm
tích Pliocen bò naâng leân chuùt ít taïo thaønh
ñôùi naâng Ñoâng Sôn keùo daøi töø loâ 108 ñeán
loâ 111. Do höôùng ñoå vaät lieäu töø Taây Baéc
xuoáng Ñoâng Nam vaø höôùng aù vó tuyeán töø
ñaát lieàn ra bieån, neân coù nhieàu thaân caùt daïng
noùn phoùng vaät vaø caùc taäp turbidit coù tuoåi
Miocen muoän - Pliocen sôùm. Caùc ñoái töôïng
tìm kieám thaêm doø ôû Truõng Trung Taâm bao
goàm: caáu taïo kheùp kín coù bieân ñoä nhoû treân
ñôùi naâng Ñoâng Sôn (khu vöïc 108, 109, 110,
hình 7.7) vaø caùc caáu taïo kheùp kín boán chieàu
phaùt trieån treân caùc diapir seùt (loâ 110, 111,
113, hình 7.8) nhö caùc phaùt hieän ôû Dong
Fang vaø Ledong cuûa Trung Quoác vaø caùc
quaït caùt daïng turbidit ôû phía Ñoâng caùc loâ
110, 111, 112 vaø 113, 115 (hình 7.9).
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Gần nóc Pliocen

Trong Pliocen

DỊ THƯỜNG BIÊN ĐỘ
ĐỊA CHẤN
Đáy Pliocen

Hình 7.7. Caùc caáu taïo kheùp kín coù bieân ñoä nhoû, nhöng coù dò thöôøng bieân ñoä ñòa chaán maïnh
coù theå lieân quan ñeán khí (theo PIDC, 1998)

Gaàn noùc Pliocen

Trong Plicen

Ñaùy Pliocen

Diapir seùt

a
b
Hình 7.8. Moâ hình caáu taïo kheùp kín boán chieàu phaùt trieån treân caùc diapir seùt loâ 113 (a)
vaø maët caét ñòa chaán thöïc teá (b)

3.4. Theàm Haï Long (Ha Long Shelf) (K.8, K.14, K.81, B10-1X) vaø ñaù phieán seùt-

Theàm Haï Long (coù taùc giaû goïi laø Ñôùi sericit, caùt keát daïng quarzit (B10-1X, B26-

Ñoâng Baéc ñöùt gaõy Soâng Loâ) ôû phía Ñoâng
Baéc ñöùt gaõy Soâng Loâ phaùt trieån töø ñaát lieàn
ra bieån ñeán caùc loâ 101 vaø Baéc loâ 106. Taïi
ñaây coù lôùp phuû traàm tích Kainozoi moûng
vaø moùng Paleozoi naâng cao daàn roài loä treân
maët ôû ñaát lieàn taïi rìa Ñoâng Baéc MVHN.
Moät soá gieáng khoan noâng trong ñôùi naøy
ñaõ phaùt hieän ñöôïc caùc ñaù moùng carbonat
1X, ) Paleozoi muoän. Moùng cuûa phaàn rìa
noåi daàn leân cao vaø loä ra nhieàu nôi nhö Ñoà
Sôn, Kieán An, Vònh Haï Long (hình 7.10)
vôùi caùc thaønh taïo carbonat vaø luïc nguyeân
Paleozoi muoän (Devon-Carbon-Permi).
Giôùi haïn rìa Ñoâng Baéc cuûa moùng Paleozoi
laø ñöùt gaõy ñöôøng 18 (Phaû Laïi - Ñoâng
Trieàu), ñoù cuõng laø ranh giôùi cuûa caáu truùc

192
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.9. Laùt caét khu vöïc qua taâm boàn truõng vaø caùc quaït caùt/turbidit - loâ 111
(theo OMV, 2001)

Hình 7.10. Caùc ñaûo ñaù voâi Vònh Haï Long vaø caùc ñôùi nöùt neû trong ñaù voâi Paleozoi muoän

neàn sau-Caledoni vaø truõng Mesozoi. Lôùp Vieät Nam, coù theå thaáy ñaây laø mieàn moùng
phuû traàm tích Kainozoi khoâng quaù 2000m ñôn nghieâng maø phoå bieán hôn caû laø ñaù voâi
trong moät soá ñòa haøo raát heïp vaø moûng daàn Carbon - Permi (heä taàng Baéc Sôn), ñaù voâi
veà phía Baéc, Taây Baéc. Treân baûn ñoà ñòa chaát vaø phieán silic Devon giöõa - treân (heä taàng Loã

193
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Sôn) hoaëc caùt keát ñaù phieán maøu ñoû vaø cuoäi
keát Devon döôùi (heä taàng Ñoà Sôn). Doïc theo
heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Loâ, caïnh rìa theàm
Haï Long laø moät ñòa haøo nhoû heïp, trong ñoù
coù caùc khoái moùng nhoâ cao nhö Yeân Töû -
Chí Linh (laø ñoái töôïng TKTD), toàn taïi caùc
khoái ñaù voâi tuoåi Carbon-Permi ñöôïc choân
vuøi döôùi traàm tích Oligocen - Miocen, coù
nöùt neû, coù khaê naêng chöùa daàu khí (gioáng
nhö Anzoil ñaõ phaùt hieän ôû B10, hình 7.11).
Caùc ñoái töôïng tìm kieám daàu khí laø ñòa hình
vuøi laáp carbonat, chieám moät dieän tích nhoû
trong caùc ñòa haøo nhoû heïp (hình 7.12) keùo
daøi töø ñaát lieàn ra goùc Ñoâng-Nam loâ 106 vaø
goùc Ñoâng-Baéc loâ 102. Phaàn lôùn dieän tích
loâ 101 thuoäc theàm Haï Long laø moät ñôn
nghieâng chöa ñöôïc nghieân cöùu.
3.5. Ñôùi nghòch ñaûo Baïch Long Vó
Moät ñòa haøo nhoû heïp töø giöõa loâ 107 theo
höôùng ñoâng baéc - taây nam ñeán goùc Ñoâng
- Nam cuûa loâ 106 vaø ven theo rìa phía
Taây-Baéc cuûa ñaûo Baïch Long Vó, chòu aûnh
höôûng cuûa hoaït ñoäng kieán taïo nghòch ñaûo
vaøo thôøi kyø Oligocen muoän - Miocen sôùm
(Hình 7.13, 7.14). Cheá ñoä kieán taïo naøy chæ
xaûy ra ôû vuøng giao nhau cuûa hai heä thoáng
ñöùt gaõy khaùc höôùng taây baéc - ñoâng nam vôùi
taây nam - ñoâng baéc. Caùc caáu taïo chæ ñöôïc
phaùt trieån trong traàm tích Oligocen-Miocen
döôùi naèm trong caùc ñòa haøo heïp vôùi nguoàn
sinh nhoû. Ñòa haøo naøy laø phaàn ñuoâi cuûa beå
Taây Loâi Chaâu noái vôùi beå Soâng Hoàng, maø ôû
beå Taây Loâi Chaâu Trung Quoác ñaõ phaùt hieän
daàu trong traàm tích vuïn Eocen.
3.6. Theàm ñôn nghieâng Thanh - Ngheä
(Thanh-Nghe Monocline)
Theàm ñôn nghieâng Thanh Ngheä chaïy
doïc theo ñöôøng bôø töø rìa Taây-Nam MVHN
194
qua caùc loâ 103, 104 xuoáng Baéc loâ 111. Rìa
Taây-Nam MVHN laø phaàn nhoâ cao cuûa
moùng keát tinh Proterozoi thuoäc ñôùi caét tröôït
Soâng Hoàng vaø caáu truùc Mesozoi Ninh Bình
- Soâng Ñaø (Meso-Tethys Soâng Ñaø). Moùng
Tröôùc-Kainozoi khoâng chæ laø caùc phöùc heä
bieán chaát keát tinh Proterozoi vaø phoå bieán
hôn coøn laø caùc thaønh taïo carbonat, carbonat-
seùt vaø luïc nguyeân Mesozoi. Caùc thaønh taïo
gneis Proterozoi vaø carbonat Mesozoi chieám
vò trí nhoâ cao cuûa maët moùng, coøn caùc traàm
tích luïc nguyeân vaø seùt-voâi Mesozoi thöôøng
naèm trong loõm saâu maø treân ñoù caùc traàm tích
Kainozoi coù theå daøy tôùi 2.000m. Veà phía
Nam, nhìn chung theàm ñôn nghieâng Thanh-
Ngheä coù xu theá nghieâng ñoå doác ra bieån,
goàm nhieàu loaïi ñaù traàm tích tuoåi khaùc nhau
töø Paleozoi (Ordovic muoän - Silur, Carbon-
Permi) ñeán Mesozoi (Trias, Creta) vaø caùc
thaønh taïo xaâm nhaäp granit-biotit, granit hai
mica coù tuoåi Paleozoi. Trong phaïm vi theàm
coù moät vaøi caáu taïo daïng vuøi laáp (nhö Quaû
Vaûi, Quaû Taùo, Quaû Leâ loâ 104, hình 7.15)
vôùi lôùp phuû traàm tích moûng (500-1.000
m) coù tuoåi töø Miocen ñeán hieän ñaïi. Döôùi
chaân theàm coå naøy coù moät vaøi baãy ñòa taàng
daïng keà aùp leân moùng (quaû Chuoái loâ 104,
Teâ Giaùc loâ 111, hình 7.16) nhöng vôùi tieàm
naêng khoâng lôùn do ñaù chöùa coù ñoä roãng nhoû.
Ñoái töôïng ñaùng quan taâm hôn laø caùc baãy
ñòa taàng caùt keát coù tuoåi Oligocen-Miocen
sôùm.
3.7. Theàm Ñaø Naüng (Da Nang Shelf)
Theàm Ñaø Naüng laø phaàn theàm nghieâng töø
goùc phía Nam loâ 111 chaïy doïc theo ñöôøng
bôø veà phía Nam tôùi theàm Phan Rang phía
Taây beå Phuù Khaùnh. Moùng tröôùc Ñeä Tam
cuûa theàm ñöôïc ñaëc tröng bôûi traàm tích phaân
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.11. Caáu taïo B10 nôi phaùt hieän daàu trong moùng Carbonat Permi nöùt neû (Anzoil, 1996)

Móng Carbonat
Mz

Trầm tích Eocen?

Tuyến 2590

Hình 7.12. Ñòa hình vuøi laáp carbonat taïi caáu taïo Yeân Töû, loâ 106 - moät ñoái töôïng chöùa daàu môùi (PIDC, 2004)

195
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

TN ĐB
Địa hào nghịch đảo
cuối Oligocen - Miocen sớm

Hướng ảo Bạch Long Vĩ

Thềm Thanh Nghệ

_

Hình 7.13. Tuyeán GPGTR 83-07, laùt caét khu vöïc qua trung taâm, töø theàm Thanh-Ngheä (loâ 103)
qua ñaûo Baïch Long Vó (loâ 107)

Hình 7.14. Laùt caét qua caáu taïo PA trong ñôùi nghòch ñaûo Oligocen Baïch Long Vó

196
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.15. Caáu taïo quaû Vaûi (loâ 104) treân theàm ñôn nghieâng Thanh - Ngheä (theo OMV, 1999)

Hình 7.16. Caáu taïo Teâ Giaùc (loâ 111) naèm keà aùp leân moùng cuûa theàm Thanh - Ngheä (theo Sceptre, 1992)

197
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.17. Caáu taïo Anh Vuõ vaø Hoaøng Anh (loâ 112) treân theàm ñôn nghieâng Ñaø Naüng
lôùp coù tuoåi Paleozoi ñeán Meozoi. Nhieàu
nôi, theàm ñöôïc phuû baèng lôùp carbonat theàm
coù tuoåi Miocen giöõa -muoän, nhö taïi caáu
taïo Anh Vuõ, hay Hoaøng Anh, loâ 112 (Hình
7.17). Nhìn chung raát ít caùc caáu taïo coù trieån
voïng daàu khí trong phaïm vi phaùt trieån cuûa
theàm do lôùp phuû traàm tích Kainozoi moûng.
3.8. Phuï beå Hueá- Ñaø Naüng
Phuï beå Hueá - Ñaø Naüng chòu söï chi phoái
cuûa caùc heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Caû - Raøo Naäy
- Hueá trong phaïm vi caùc loâ 112 vaø 114. Vaøo
cuoái Oligocen caùc ñöùt gaõy ôû ñaây laø caùc ñöùt
gaõy tröôït baèng traùi, ñaõ taïo neân caùc caëp ñòa
haøo-ñóa luõy daïng baäc thang (en-echallon).
Trong phuï beå naøy quan troïng nhaát laø ñòa haøo
Anh Vuõ - Ñaø Naüng vaø ñôùi naâng Haûi Yeán -
Baïch Tró - Thaàn Noâng. Phaàn lôùn caùc khoái
moùng ôû ñaây ñöôïc naâng leân tröôùc Oligocen
sôùm vaø tieáp tuïc ñöôïc phaùt trieån ñoàng traàm
198
tích trong Miocen sôùm. Moät ñoâi nôi, trong
caùc ñòa haøo heïp, coù hoaït ñoäng nghòch ñaûo
kieán taïo cuoái Oligocen-Miocen sôùm nhö
ôû caáu taïo Voi loâ 111 (hình 7.18), caáu taïo
Kim Töôùc loâ 114 (hình 7.19). Treân caùc ñôùi
naâng laø caùc caáu taïo phaùt trieån keá thöøa treân
moùng ñaù voâi tuoåi Devon giöõa-muoän coù khaû
naêng chöùa daàu khí nhö ôû caùc caáu taïo Haûi
Yeán, Baïch Tró (Hình 7.20). Ngoaøi ra trong
phuï beå Hueá-Ñaø Naüng coøn coù nhieàu caáu taïo
kheùp kín boán chieàu trong traàm tích Miocen
(caáu taïo Ñaïi Baøng, loâ 112 (hình 7.21) vaø
moät vaøi caáu taïo aùm tieâu carbonat nhoû.
3.9. Ñôùi naâng Tri Toân
Ñôùi naâng Tri Toân laø ñôùi nhoâ cao cuûa
moùng ôû phía Nam beå Soâng Hoàng, maø treân
ñoù coù lôùp phuû laø traàm tích vuïn Oligocen, ñaù
voâi neàn (platform carbonate) vaø khoái xaây
carbonat - aùm tieâu san hoâ (carbonate build-
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.18. Caáu taïo Voi (loâ 111), phuï beå Hueá-Ñaø Naüng

Hình 7.19. Caáu taïo Kim Töôùc (loâ 114), nghòch ñaûo trong Miocen sôùm, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng
(theo Shell,1990)

199
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.20. Caáu taïo Baïch Tró, moùng ñaù voâi Devon, loâ 112, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng (theo PIDC,1998)

Hình 7.21. Caáu taïo Ñaïi Baøng, loâ 112, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng (theo Shell, 1993)

200
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.22. Caáu taïo carbonat Caù Voi Xanh, loâ 118, ñôùi naâng Tri Toân (theo BP, 1992)
5
72
-0
1080 10' E 1080 20' E 95 1080 30' E 1080 40' E
BB
111 UPPER PLIOCENE
LD 14-1-18
LD 14-1-1
LOWER MIOCENE
LD 15-1-2
Prospect 111A DRILLED WELL (CNOC) 170 30' E

10
LD 21-1-1 -06
5 9
113 BB
Prospect 113D
LD 20-1-1 LD 20-1-2

170 20' E
TU
RB Prospect 113A 51
5

ID 95
-0
IT BB
E S
ZO
NE

BB
9
5 Prospect 113C

5-5
53

45
-0 170 10' E
95

0A
BB

BB
95
0
62

-5
52
-0
95

0
BB

BB
95
-5
49
Prospect 113B

5
115 170 00' E
114
0 5 10

km

1080 10' E 1080 20' E 1080 30' E 1080 40' E

Hình 7.23. Caáu taïo C (carbonat), loâ 113 (theo PVSC, 1998)

ups/reefal carbonate) tuoåi Miocen giöõa
- muoän. Theo caùc keát quaû nghieân cöùu cuûa
Nguyeãn Maïnh Huyeàn naêm 1998 vaø môùi
ñaây naêm 2002 ñôùi naøy coù chieàu daøi khoaûng
hôn 500 km, phaàn phaùt trieån roäng nhaát vaø
cao nhaát laø ôû loâ 121-120, sau khi qua caùc
loâ 119-118-117 (Hình 7.22) thì nhoû daàn vaø
chìm daàn veà phía loâ 113. Thöïc teá, khi lieân
keát vaø toång hôïp caùc taøi lieäu ñòa chaán vuøng
loâ 115, loâ 113, Ñoâng loâ 111, taøi lieäu keá
caän cuûa Trung Quoác vaø ñaëc bieät laø taøi lieäu
troïng löïc veä tinh cho thaáy ñôùi naâng Tri Toân
khoâng döøng laïi ôû phía Nam loâ 115 nhö moät
soá coâng boá tröôùc ñaây, maø thöïc teá coøn phaùt

201
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
118-BT-1X
Hình 7.24. Quaït caùt baãy ñòa taàng, caáu taïo Baïch Tuoäc trong ñòa haøo Quaûng Ngaõi, loâ 118 (theo BP, 1995)
trieån tieáp tuïc khaù roõ ñeán loâ 113 (qua caáu taïo
113 C, 113 D, hình 7.23), thaäm chí coù theå
coøn toàn taïi aûnh höôûng cuûa carbonat ôû Ñoâng
loâ 111 vaø tieáp tuïc ven rìa Ñoâng loâ 110. Phía
Ñoâng caùc loâ 113, 111, 110 ñôùi naâng naøy
phaùt trieån keà caän moät theàm doác hieän ñaïi coù
tuoåi Pliocen - Ñeä Töù, nghieâng töø theàm Dinh
cô (ñaûo Haûi Nam) ra taâm beå (coù caáu truùc
töông töï nhö phía Ñoâng caùc loâ 120 - 121 ôû
phía Nam). Do phaàn naøy cuûa ñôùi naâng naèm
ôû ñoä saâu lôùn vôùi moâi tröôøng bieån saâu (trong
quaù khöù), neân traàm tích carbonat khoâng coøn
daøy, hôn theá nöõa treân ñôùi naâng bò phuû moät
lôùp seùt Pliocen - Ñeä Töù quaù daøy (khoaûng
hôn 2000 m) neân vieäc quan saùt noù treân maët
caét ñòa chaán seõ khoù khaên hôn nhieàu so vôùi
vuøng phía Nam.
Moät loaït caùc phaùt hieän khí treân caùc caáu
taïo khoái xaây carbonat/san hoâ aùm tieâu ôû ñôùi
naâng Tri Toân cho thaáy caùc taàng chöùa coù chaát
löôïng raát toát vôùi ñoä roãng trung bình 20-30%
nhö ñaõ thaáy ôû caùc gieáng khoan 115-A-1X,
118-STB-1X, 118-CVX-1X, 119-CH-1X.
202
3.10. Ñòa haøo Quaûng Ngaõi
Ñòa haøo Quaûng Ngaõi laø moät ñòa haøo
heïp, laø phaàn ñuoâi phía Nam cuûa beå Soâng
Hoàng, naèm keïp giöõa theàm Ñaø Naüng vaø ñôùi
naâng Tri Toân töø loâ 116 ñeán loâ 121 vaø thoâng
vôùi beå nöôùc saâu Phuù Khaùnh ôû phía Nam.
Traàm tích trong ñòa haøo coù theå daøy ñeán 8-9
km, bao goàm traàm tích töø Eocen ñeán hieän
ñaïi. Ñaëc bieät pha phun traøo cuoái Miocen
- Pliocen hoaït ñoäng maïnh taïi ñaây, nhaát laø
phaàn phía Taây loâ 120. Ñòa haøo naøy coù caáu
truùc ñôn giaûn vôùi hình caét ngang nhö moät
loõm saâu oaèn voõng. Trong ñoù khoâng coù nhöõng
caáu taïo kheùp kín 3 hoaëc 4 chieàu, nhöng coù
nhieàu quaït caùt tuoåi Miocen coù chaát löôïng
chöùa toát (hình 7.24). Ñòa haøo Quaûng Ngaõi
laø moät trong nhöõng khu vöïc sinh chính cuûa
phaàn phía Nam beå Soâng Hoàng.
3.11. Ñòa haøo Lyù Sôn
Ñòa haøo Lyù Sôn (caùch ñaáy khoâng xa
laø ñaûo Lyù Sôn, huyeän Lyù Sôn, tænh Quaûng
Ngaõi) naèm phía Ñoâng ñôùi naâng Tri Toân,
chuû yeáu trong phaïm vi phía Ñoâng caùc loâ
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.25. Caáu taïo Caù Laêng trong Ñòa haøo Lyù Sôn, loâ 118 (theo BP, 1994)
117-118 vaø phía Taây caùc loâ 141-142, coøn
phía Nam vaø Ñoâng Nam tieáp giaùp vôùi Ñôùi
naâng Hoaøng Sa. Ñòa haøo Lyù Sôn coøn coù
nhieàu teân khaùc, coù taùc giaû goïi laø Truõng Tri
Toân hoaëc ñòa haøo Ñoâng Tri Toân, coøn coâng
ty BP ñaõ coù luùc goïi noù laø ñôùi Rift Ñoâng-
Baéc (NE Rift Province-NERP). Traàm tích
laø caùc maûnh vuïn laáp ñaày caùc ñòa haøo vaø baùn
ñòa haøo hình thaønh trong thôøi kyø taïo Rift
Eocen-Oligocen. Hieän taïi ñôùi naøy naèm raát
saâu döôùi möïc nöôùc bieån töø 500 ñeán 1.500
m. Veà caáu truùc ñòa haøo Lyù Sôn phaân boá theo
höôùng taây nam - ñoâng baéc (nhö höôùng caáu
truùc cuûa ñôùi naâng Tröôøng Sa). Coù theå trong
caùc ñòa haøo naøy nguoàn ñaù meï ñaàm hoà seõ raát
toát, nhöng hieän taïi chöa ñöôïc nghieân cöùu
vaø ñaëc bieät trong ñôùi naøy coù raát nhieàu caáu
taïo trieån voïng nhö Caù Chuoàn, Caù Laêng, Raùi
caù, Caù Ñao, Caù Ngöïa... (Hình 7.25). Naêm
1996, Coâng ty BP ñaõ boå sung vaøo ñaây maïng
löôùi ñòa chaán ñuû daøy, phaùt hieän ñöôïc nhieàu
203
caáu taïo trieån voïng hoaøn chænh, nhöng do
möïc nöôùc saâu neân chöa coù ñieàu kieän khoan
thaêm doø.
3.12. Theàm ñôn nghieâng Taây Haûi Nam
Naèm ôû bôø phía Ñoâng Vònh Baéc Boä,
chaïy doïc phía Taây ñaûo Haûi Nam laø Theàm
ñôn nghieâng Taây Haûi Nam (coøn goïi laø theàm
Dinh Cô). Theàm nghieâng thoaûi töø ñaûo Haûi
Nam roài ñoå doác veà phía Taây vaøo trung taâm
beå Soâng Hoàng. Ñaù moùng taïo theàm cuõng bao
goàm caùc loaïi traàm tích Paleozoi - Mesozoi
(gaàn gioáng vôùi theàm Thanh - Ngheä) vaø lôùp
phuû traàm tích chuû yeáu laø Miocen - Ñeä Töù
moûng döôùi 1.000 m, naèm trong laõnh haûi
Trung Quoác.
4. Ñòa taàng, traàm tích vaø moâi tröôøng
Ñòa taàng cuûa beå Soâng Hoàng töông ñoái
phöùc taïp bao goàm moùng tröôùc Ñeä Tam,
traàm tích Paleogen, traàm tích Neogen vaø
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.26. Coät ñòa taàng khaùi quaùt töø Baéc vaøo Nam Beå Soâng Hoàng
( N.M.Huyeàn 1998, hieäu chænh & boå sung naêm 2004)

traàm tích Pliocen - Ñeä Töù ñaõ ñöôïc nghieân
cöùu chi tieát trong chöông 6. Bôûi vaäy, trong
chöông naøy seõ chæ neâu khaùi quaùt nhöõng neùt
chính vôùi muïc tieâu nghieân cöùu ñaùnh giaù tieàm
naêng daàu khí. Hình 7.26 laø coät ñòa taàng toång
hôïp beå Soâng Hoàng moät caùch khaùi quaùt töø
phía Baéc (beân traùi coät ñòa taàng) xuoáng phía
Nam (beân phaûi coät ñòa taàng). Treân ñoù cho
thaáy moùng, lôùp phuû, thaønh phaàn thaïch hoïc
vaø moâi tröôøng traàm ñoïng cuûa chuùng bieán
ñoåi töø Baéc vaøo Nam. Ñoàng thôøi, moät caùch
töông ñoái, coøn cho thaáy caùc baát chænh hôïp
chính ñoùng vai troø quan troïng, möùc ñoä baøo
moøn, söï thieáu vaéng traàm tích vaø heä thoáng
daàu khí trong thang ñòa taàng ñoù.
4.1. Moùng tröôùc Ñeä Tam
Moùng tröôùc Ñeä Tam ôû khu vöïc MVHN
vaø laân caän loä ra khaù ña daïng taïi caùc ñôùi
rìa ngoaøi vaø phaân thaønh nhieàu ñôùi thaønh heä

204
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
- caáu truùc khaùc nhau. Ngay giöõa trung taâm
MVHN ñaõ phaùt hieän ñöôïc moùng Mesozoi
taïi gieáng khoan 104 (3.941m-TD) chuû yeáu
goàm: ryolit vaø tuf Mesozoi. Taïi rìa Taây
- Nam MVHN ñaù moùng coå nhaát goàm caùc
ñaù bieán chaát keát tinh gneis, phieán biotit-
amphybol Proterozoi gaëp trong caùc gieáng
khoan 15 (Nam Ñònh), 57 (Haûi Haäu)... Coøn
rìa Ñoâng-Baéc (khu vöïc caùc gieáng khoan
B10-1X, B10-2X, B26-1X...) ñaõ gaëp moùng
laø caùc thaønh taïo carbonat, phieán seùt-sericit,
caùt keát bieán dö tuoåi Paleozoi muoän töôùng
bieån noâng: ñaù voâi Carbon - Permi cuûa heä
taàng Baéc Sôn, ñaù voâi vaø ñaù phieán silic
Devon giöõa-treân heä taàng Loã Sôn, caùt keát
phieán seùt maøu ñoû xen cuoäi keát Devon döôùi
cuûa heä taàng Ñoà Sôn (Devon - PZ).
Trong khi ñoù, doïc theàm luïc ñòa mieàn
Trung, moùng tröôùc Ñeä Tam phoå bieán nhaát
laø caùc loaïi traàm tích Ordovic treân - Silur
thuoäc heä taàng Long Ñaïi vaø Soâng Caû bao
goàm ñaù voâi, cuoäi saïn keát, ñaù phieán. Ngoaøi
ra coøn coù caùt keát, cuoäi keát Devon döôùi thuoäc
heä taàng Taân Laâm, ñaù voâi Devon giöõa - treân
thuoäc heä taàng Cuø Bai, caùc ñaù xaâm nhaäp
granit-biotit... Caùc heä taàng naøy coù xu theá
phaùt trieån ra bieån vaø coù theå taïo neân nhöõng
ñòa hình vuøi laáp ñeå trôû thaønh caùc baãy daàu
khí quan troïng nhö ñaõ ñöôïc phaùt hieän taïi
caáu taïo Baïch Tró loâ 112.
Phía Nam beå Soâng Hoàng, ngoaïi tröø
gieáng khoan 115-A-1X ñaõ baét gaëp moùng
bieán chaát Mesozoi, coøn taát caû caùc gieáng
khoan coøn laïi ñeàu chöa gaëp moùng tröôùc Ñeä
Tam. Tuy vaäy qua caùc taøi lieäu hieän coù, coù
theå döï ñoaùn moùng khu vöïc naøy cuõng laø caùc
ñaù carbonat Mesozoi, ñaù bieán chaát vaø ít hôn
laø magma xaâm nhaäp.
205
4.2. Traàm tích Paleogen
4.2.1. Traàm tích Eocen
Taïi vuøng Taây - Baéc beå Soâng Hoàng
(hình 7.27). Traàm tích Eocen (heä taàng Phuø
Tieân) ñöôïc phaùt hieän ôû gieáng khoan 104
thuoäc MVHN goàm caùc taäp caùt keát haït thoâ
maøu ñoû xen keõ vôùi cuoäi keát vaø caùt keát daïng
khoái. Caùc thaønh taïo vuïn thoâ maøu ñoû ñaùy
Eocen naèm tröïc tieáp treân lôùp seùt phong hoaù
cuøng maøu phuû treân taäp phun traøo ryolit cuûa
moùng. Theo taøi lieäu ñòa chaán, chieàu daøy
cuûa heä taàng thay ñoåi töø 100m-700m. Moâi
tröôøng thaønh taïo chuû yeáu laø luïc ñòa. Caùc
gieáng khoan ngoaøi bieån chöa khoan tôùi heä
taàng naøy, nhöng coù theå döï ñoaùn qua lieân
keát taøi lieäu ñòa chaán, chuùng laø phaàn naèm saùt
moùng trong caùc ñòa haøo cuûa ñôùi caáu truùc (4)
Theàm Haï Long saùt ngay vôùi beå Soâng Hoàng
veà phía Ñoâng Baéc. Caùc traàm tích Paleocen
- Eocen (heä taàng Chang Liu, TQ) ñaõ ñöôïc
phaùt hieän nhieàu ôû beå Taây Loâi Chaâu (TQ).
Coøn ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng noùi chung,
chöa coù gieáng khoan naøo khoan ñeán traàm
tích Eocen, nhöng nhìn vaøo laét caét ñòa chaán
coù theå döï ñoaùn raèng traàm tích Eocen coù maët
ôû nhieàu nôi, daøy vaøi ba traêm meùt ôû phaàn rìa
vaø coù theå tôùi haøng nghìn meùt ôû phaàn truõng
saâu.
4.2.2. Traàm tích Oligocen
Caùc thaønh taïo Oligocen (heä taàng Ñình
Cao, hình 7.27) thöôøng phaân boá döôùi ñoä saâu
2000 - 3000 m vaø ñöôïc phaùt hieän trong nhieàu
gieáng khoan saâu ôû Trung taâm MVHN. Naêm
2002, PIDC khoan gieáng khoan PV-XT-
1X thuoäc phaàn rìa Taây-Nam cuõng ñaõ phaùt
hieän ñöôïc traàm tích chöùa baøo töû phaán xaùc
ñònh tuoåi Oligocen. Traàm tích Oligocen chuû
yeáu laø caùt keát, boät keát xen seùt phaân phieán...
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Traàm tích Eocen treân - Oligocen döôùi (Phuø
Tieân/Linshagang TQ) coøn coù theå phoå bieán
ôû khu vöïc loâ 106, bao goàm caùc lôùp seùt mòn
maøu ñen xen caùt keát haït mòn ñeán thoâ nhö ñaõ
gaëp ôû gieáng khoan 107-PA-1X. Moâi tröôøng
thaønh taïo chuùng laø ñaàm hoà, soâng ngoøi. Heä
taàng naøy coù chöùa nhöõng taäp seùt ñaàm hoà daøy
coù khaû naêng sinh daàu toát.
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng (hình 7.28),
traàm tích Oligocen (heä taàng Baïch Tró), chuû
yeáu ñöôïc thaønh taïo trong caùc truõng saâu cuûa
khu vöïc. Thaønh phaàn chuû yeáu boät keát xen
caùc lôùp seùt keát vaø caùt keát haït nhoû ñeán vöøa
phaùt trieån xuoáng phía Nam, ôû loâ 114 (GK
114-KT) heä taàng coù thaønh phaàn caùt keát
nhieàu hôn vaø xen caùc lôùp seùt keát, caù bieät
coù choã xen keïp nhöõng væa than moûng (GK
118-CVX).
4.3. Traàm tích Neogen (Miocen)
Traàm tích Neogen phaân boá roäng raõi ôû
beå Soâng Hoàng vôùi moâi tröôøng töø ñoàng baèng
chaâu thoå, ven bôø tôùi bieån noâng vaø bieån saâu.
Chieàu daøy cuûa traàm tích Neogen thay ñoåi töø
500m ôû caùc ñôùi ven bôø ñeán 4.000m ôû trung
taâm vònh Baéc Boä. Ngoaïi tröø phaàn bò nghòch
ñaûo ôû ñôùi Taây - Baéc, haàu heát caùc taäp ñeàu
phaùt trieån bình oån, uoán voõng, chòu taùc ñoäng
cuûa vieäc môû roäng Bieån Ñoâng.
ÔÛ mieàn voõng Haø Noäi vaø phaàn Taây-Baéc
beå Soâng Hoàng caùc traàm tích Miocen ñöôïc
chia thaønh 3 heä taàng: Phong Chaâu (Miocen
döôùi), Phuø Cöø (Miocen giöõa) vaø Tieân Höng
(Miocen treân). ÔÛ phía Nam cuûa beå caùc traàm
tích Miocen ñöôïc chia ra caùc heä taàng Soâng
Höông (Miocen döôùi), Tri Toân (Miocen
giöõa) vaø Quaûng Ngaõi (Miocen treân).
Traàm tích Miocen döôùi
Traàm tích Miocen döôùi (heä taàng Phong
206
Chaâu) phaân boá chuû yeáu trong daûi Khoaùi
Chaâu - Tieàn Haûi (GK. 100) vaø phaùt trieån
ra vònh Baéc Boä (GK 103-TH) vôùi söï xen
keõ giöõa caùc lôùp caùt keát haït mòn, caùt boät keát
vaø seùt keát chöùa daáu veát than hoaëc nhöõng
lôùp keïp ñaù voâi moûng (GK 103-TH, 103-
HOL). Moâi tröôøng bieån ven bôø, chaâu thoå,
bieån noâng. Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, töø
loâ 117-121, traàm tích Miocen caøng coù ñaëc
ñieåm khaùc haún so vôùi vuøng Taây - Baéc cuûa
beå. Traàm tích Miocen döôùi (heä taàng Soâng
Höông) coù thaønh phaàn thaïch hoïc chuû yeáu
laø traàm tích haït mòn laéng ñoïng trong moâi
tröôøng bieån, coøn treân ñôùi naâng Tri Toân ñaõ
baét gaëp ñaù voâi dolomit ôû phaàn treân cuûa ñòa
taàng (loâ 120-121), vaø coøn coù maët caùc ñaù
xaâm nhaäp nuùi löûa trong vaø ngay caïnh ñòa
haøo Quaûng Ngaõi nhö ôû GK 121-CM-1X.
Traàm tích Miocen giöõa
Traàm tích Miocen giöõa (heä taàng Phuø Cöø)
phaùt trieån roäng khaép trong mieàn voõng Haø
Noäi, coù beà daøy moûng ôû vuøng Ñoâng Quan vaø
phaùt trieån ra ôû vònh Baéc Boä vôùi thaønh phaàn
traàm tích goàm caùt keát, seùt boät keát, than vaø
ñoâi nôi gaëp caùc lôùp moûng carbonat (GK 103
TH-1X, GK 107-PA-1X), moâi tröôøng bieån
noâng xen keõ vôùi chaâu thoå. Veà phía Nam,
traàm tích Miocen giöõa coù ñaëc ñieåm khaùc
vôùi vuøng Taây Baéc neân ñöôïc goïi laø heä taàng
Tri Toân. Traàm tích heä taàng naøy coù maët ôû
caùc ñòa haøo naèm hai beân ñòa luyõ Tri Toân:
ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø ñòa haøo Lyù Sôn vaø
laø caùc traàm tích haït mòn thaønh taïo trong moâi
tröôøng bieån saâu; coøn treân ñòa luyõ Tri Toân
ñöôïc phuû moät lôùp ñaù carbonat daøy ñeán vaøi
traêm meùt, ôû phía döôùi laø dolomit, trong khi
phaàn treân laø ñaù voâi. Treân theàm ñaù voâi naøy
phaùt trieån khaù roäng raõi caùc aùm tieâu sinh vaät,
laø ñoái töôïng chöùa coù chaát löôïng raát toát ñaõ
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

gaëp ôû nhieàu gieáng khoan trong vuøng.
Traàm tích Miocen treân
Traàm tích Miocen treân (heä taàng Tieân
Höng) coù maët trong haàu heát caùc gieáng
khoan ôû mieàn voõng Haø Noäi vaø ngoaøi khôi
vònh Baéc Boä vôùi thaønh phaàn chuû yeáu laø caùt
keát, ôû phaàn treân thöôøng laø caùt keát haït thoâ
vaø saïn soûi keát, seùt keát, boät keát, xen caùc væa
than. Möùc ñoä chöùa than giaûm ñi roõ reät do
traàm tích tam giaùc chaâu ngaäp nöôùc, vôùi tính

Hình 7.27. Coät ñòa taàng MVHN vaø phaàn Taây-Baéc Beå Soâng Hoàng (PIDC, naêm 2004)

207
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.28. Ñòa taàng phía Nam Beå Soâng Hoàng (PIDC, 2004)

bieån taêng theo höôùng tieán ra vònh Baéc Boä. taïi Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng, phaàn
Moâi tröôøng chuû yeáu laø bieån ven bôø, bieån treân (hoaëc haàu heát) cuûa maët caét Miocen
noâng xen chaâu thoå. Moät ñieåm ñaùng chuù yù laø treân ñeàu laø moâi tröôøng nöôùc noâng ñeán saâu.

208
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
ÔÛ phaàn phía Nam cuûa beå, traàm tích Miocen
treân (heä taàng Quaûng Ngaõi) chuû yeáu laø seùt,
seùt keát bieån vaø chöùa moät soá lôùp ñaù voâi moûng
moâi tröôøng chuû yeáu laø bieån saâu. Caøng veà
phía Taây (theàm Ñaø Naüng) traàm tích coù haït
thoâ daàn vaø xen keõ nhieàu theå phun traøo.
4.4. Traàm tích Pliocen - Ñeä Töù
Traàm tích coù tuoåi Pliocen - Ñeä Töù ôû
MVHN goàm caùc heä taàng Vónh Baûo-Haûi
Döông-Kieán Xöông. Chuùng naèm treân maët
baát chænh hôïp cuoái Miocen, oån ñònh vaø môû
roäng ñeán caùc ñôùi rìa cuûa MVHN. Söï phaân
boá cuûa caùc taäp traàm tích Pliocen (heä taàng
Vónh Baûo) khaù oån ñònh, vôùi xu theá daøy daàn
ra phía bieån. Ñaây laø thôøi kyø san baèng ñòa
hình, ngaäp luït môùi sau pha nghòch ñaûo kieán
taïo cuoái Miocen. Xu theá naøy ñöôïc tieáp tuïc
cho tôùi Ñeä Töù vôùi caùc thaønh taïo thuoäc heä
taàng Haûi Döông vaø Kieán Xöông.
Caøng ra bieån, traàm tích Pliocen-Ñeä Töù
(heä taàng Bieån Ñoâng) caøng daøy leân, nhöng
vaãn coù daïng bôû rôøi, gaén keát yeáu. Rieâng
phaàn Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng nôi
traàm tích Pliocen ñaït ñeán chieàu saâu töø 2.000
- 3.000m laø ñoái töôïng quan troïng ñeå tìm
kieám daàu khí. Thaønh phaàn thaïch hoïc chuû
yeáu laø caùt saïn soûi gaén keát yeáu xen keõ seùt
maøu xaùm, thaønh phaàn haït mòn toàn taïi Truõng
Trung Taâm chuû yeáu laø seùt. Moâi tröôøng traàm
tích laø bieån noâng ñeán bieån saâu.
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, heä taàng
Bieån Ñoâng chuû yeáu laø seùt, seùt keát xen keõ
nhöõng lôùp moûng boät vaø caùt. Caøng gaàn bôø,
traàm tích thoâ daàn vaø coù maët caùc ñaù phun
traøo. Moâi tröôøng traàm tích laø bieån töø noâng
ñeán saâu.
209
5. Caùc tích tuï hydrocarbon
Ñaõ coù raát nhieàu nghieân cöùu coâng boá
veà caùc ñieåm loä coù daáu hieäu daàu khí treân
ñaát lieàn (xem chöông 2 vaø 15). Ñaëc bieät taïi
Ñoàng Ho, taát caû caùc nghieân cöùu ñeàu cho
thaáy caùc veát daàu sinh ra taïi ñaây ñeàu coù
nguoàn goác töø ñaù meï laø seùt than vaø seùt ñaàm
hoà coù tuoåi Oligocen.
Caùc daáu hieäu vaø caùc phaùt hieän daàu khí
coøn ñöôïc khaúng ñònh qua taøi lieäu gieáng
khoan taïi MVHN: ñaõ phaùt hieän 2 moû khí
nhoû TH.C vaø D14 ngoaøi ra coù ít nhaát hôn
chuïc gieáng khoan thaêm doø ñaõ coù bieåu hieän
daàu khí töø toát ñeán raát toát. Trong toång soá 24
gieáng TKTD ñaõ khoan ngoaøi khôi beå Soâng
Hoàng thì coù 11 gieáng coù daáu hieäu daàu khí,
trong ñoù coù 6 phaùt hieän chieám 25 %. Sau ñaây
laø toùm taét moät soá phaùt hieän chính caû trong
ñaát lieàn vaø ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng.
Taïi MVHN, phaùt hieän khí Tieàn Haûi C
vaøo naêm 1975 tuy nhoû, vôùi tröõ löôïng khí
taïi choã chæ khoaûng hôn 35 Bcf (1 tyû m3),
nhöng laïi ñaùnh moät daáu moác voâ cuøng quan
troïng trong lòch söû thaêm doø daàu khí ôû mieàn
Baéc Vieät Nam - Ñaây cuõng laø phaùt hieän ñaàu
tieân trong daïng baãy nghòch ñaûo kieán taïo
Miocen, moû ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc chính
thöùc töø naêm 1981 vaø ñang cung caáp khí cho
coâng nghieäp ñòa phöông cuûa tænh Thaùi Bình.
Phaùt hieän khí thöù hai lieân quan ñeán caáu
taïo nghòch ñaûo Miocen laø ôû loâ 103, ngoaøi
khôi vònh Baéc Boä. Naêm 1990 Coâng ty Total
khoan gieáng 103-TH-1X vaø döøng ôû chieàu
saâu 3.413 m trong maët caét Miocen döôùi, ñaõ
phaùt hieän töø 3 væa vôùi toång löu löôïng 5,87
MMcfd (165.000 m3/ngaøy) vaø gaàn 125 barel
condensat/ngaøy (9,9 m3/ngaøy). Tröõ löôïng
khí taïi choã böôùc ñaàu tính ñöôïc khoaûng 247
Bcf (7 tyû m3).
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Naêm 1996 Coâng ty Anzoil ñaõ phaùt hieän
khí treân caáu taïo Soâng Traø Lyù (D14-STL).
Caáu taïo STL chính laø caáu taïo Ñoâng Hoaøng
tröôùc ñaây ñaõ ñöôïc Petrovietnam phaùt hieän
vaøo naêm 1975 baèng taøi lieäu troïng löïc vaø
naêm 1976 baèng taøi lieäu ñòa chaán. Caáu taïo
coù daïng voøm-khoái ñöùt gaõy xoay xeùo (tilted
fault block) trong traàm tích Oligocen. Gieáng
khoan ñaàu tieân cuûa Anzoil, D14-STL-1X
khoan naêm 1996 ñaït ñoä saâu 3.354,7 m, ñaõ
ñöôïc thöû 3 væa thì 2 væa cho doøng vôùi toång
löu löôïng 5, 25 trieäu feet khoái khí/ngaøy
(148.000 m3/ngaøy) trong taàng chöùa laø caùt
keát soâng ngoøi Oligocen (hình 7.29). Treân
côû sôû keát quaû caùc gieáng khoan thaåm löôïng
naêm 2000, Anzoil ñaõ cuøng Coâng ty Quoác
teá Gaffney Cline&Associates (GCA) ñaùnh
giaù laïi tröõ löôïng D14, chæ tính rieâng voøm
Baéc laø nôi ñaõ coù phaùt hieän thöïc söï ñeå tính
toaùn, xaây döïng ñeà aùn tieàn khaû thi. Theo tính
toaùn naøy, khí taïi choã D14 dao ñoäng töø 25
Bcf (Min) ñeán 1,7 Tcf (Max) töùc xaáp xyû 0,8
Hình 7.29. Taàng chöùa caùt keát Oligocen, gieáng
khoan D14-STL-1X
210
ñeán 48,5 tyû m3 khí, trung bình laø 133 Bcf
(3,7 tyû m3). Hieän moû ñang ñöôïc thöû væa daøi
haïn ñeå thu thaäp caùc thoâng soá laäp keá hoaïch
khai thaùc.
Cuõng naêm 1996, Anzoil phaùt hieän daàu
taïi caáu taïo Soâng Thaùi Bình (B10-STB).
Caáu taïo Soâng Thaùi Bình laø caáu taïo choân
vuøi (Burried Hill) carbonat ñaàu tieân coù chöùa
daàu ñöôïc phaùt hieän ôû MVHN. Gieáng khoan
B10-STB-1X döøng laïi ôû chieàu saâu 1.450 m
sau khi xuyeân qua 35m ñaù voâi vaø 90 m caùt
boät keát xen keõ raén chaéc tuoåi Carbon-Permi
(hình 7.30). Gieáng ñaõ cho doøng 164 barel/
ngaøy (25 m3/ngaøy) khi xöû lyù væa baèng axit
vaø 227 barel/ngaøy (36 m3/ngaøy) khi coù söï
hoã trôï cuûa bôm huùt trong gieáng khoan. Do
gieáng khoan chæ gaëp 12 m chöùa daàu trong
lôùp ñaù voâi treân cuøng, tröõ löôïng nhoû cuøng
vôùi tính chaát thaám chöùa keùm cuûa væa, phaùt
hieän B10 vì vaäy chöa ñöôïc xem laø thöông
maïi. Tuy nhieân, phaùt hieän naøy môû ra moät
höôùng môùi cho vieäc tìm daàu ôû vuøng Ñoâng-
Hình 7.30. Taàng chöùa ñaù voâi moùng nöùt neû, tröôùc
Ñeä Tam gieáng khoan B10-STB-1X
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Baéc MVHN khu vöïc phaàn Taây Baéc ngoaøi
khôi beå Soâng Hoàng.
Taïi caùc loâ phía Nam, caùc coâng ty IPL,
BP ñaõ phaùt hieän nhieàu moû khí chöùa trong
ñaù carbonat treân ñôùi naâng Tri Toân: gieáng
khoan 115-A-1X (loâ 115), gieáng khoan
117-STB-1X (loâ 117), gieáng khoan 119-
CH-1X (loâ 119); gieáng khoan 118-CVX-1X
(loâ 118). Ñaây laø caùc moû khí khoång loà, tuy
nhieân caùc phaùt hieän naøy coù thaønh phaàn CO2
raát cao, neân chöa theå phaùt trieån ñöôïc.
Khí hydrocarbon taïi caùc phaùt hieän phía
Nam beå Soâng Hoàng ñeàu coù thaønh phaàn vaø
nguoàn goác khaù gioáng nhau. Caùc khí naøy
moû khí thöông maïi lôùn. Caùch loâ 113 khoâng
xa laø moû Yangchen do Arco phaùt hieän vôùi
tröõ löôïng khoaûng 3 Tcf (86 tyû m3) trong caùt
keát Oligocen, moû naøy ñang ñöôïc khai thaùc.
Naèm ngay caïnh loâ 109 laø moû Dong Fang
do CNOOC phaùt hieän, taàng chöùa laø caùt keát
Pliocen ôû ñoä saâu 1.500-2.000 m, tröõ löôïng
khoaûng 2,5 Tcf (70,8 tyû m3), haøm löôïng CO2
thaáp - trung bình.
6. Heä thoáng daàu khí
6.1. Ñaù sinh
Trong phaïm vi beå Soâng Hoàng ñaõ xaùc

ñeàu bò laãn khí CO2, vôùi haøm löôïng cao (lôùn minh ñöôïc hai taàng sinh quan troïng laø ñaù
hôn 75%). Nguoàn goác cuûa CO2 coù theå sinh meï Oligocen vaø Miocen döôùi. Thaønh phaàn
ra do quaù trình bieán ñoåi carbonat bôûi nhieät kerogen cuûa caùc taàng ñaù meï naøy thöôøng
(do choân vuøi saâu, bò hun noùng bôûi hoaït ñoäng khoâng gioáng nhau ôû caùc ñôùi caáu truùc khaùc
magma) hoaëc töø voû manti (manlte) ñi leân nhau trong beå. Coøn ñaù meï Eocen môùi chæ
theo caùc ñöùt gaõy saâu. Ngoaøi CO2 coøn coù ñöôïc chöùng minh trong heä taàng Chang-liu
maët caùc khí N2, O2 vaø H2S. Baûng 7.1 chæ ra taïi beå traàm tích Taây Loâi Chaâu caïnh beå Soâng
nhöõng hôïp phaàn chính cuûa caùc phaùt hieän Hoàng. Taàng sinh Eocen ñöôïc phaùt hieän taïi
khí ôû caùc gieáng khoan phía Nam beå Soâng beå Taây Loâi-chaâu, trong caùc taäp ñaù seùt giaøu
Hoàng. vaät chaát höõu cô vôùi toång haøm löôïng cacbon
Baûng 7.1. Moät soá ñaëc ñieåm thaønh phaàn khí ôû caùc höõu coù (TOC) khoaûng 2,67-2, 78%Wt,
gieáng khoan Nam beå Soâng Hoàng
haøm löôïng vaø chæ soá hydrogen lôùn (S1+S2
117- 118- 119- khoaûng 10-30 mg/g; HI khoaûng 200 - 600
Thaønh 115- 118-
STB- CVX- CH-
phaàn A-1X BT-1X mg HC/g TOC), kerogen thuoäc loaïi I vaø II.
1X 1X 1X
C1-C6 Phaân tích taàng sinh taïi vuøng Taây - Baéc
6 15 21.15 88.77 88.76
(%) beå Soâng Hoàng noùi chung vaø MVHN treân ñaát
CO2
90 85 75.03 2.69 3.53 lieàn noùi rieâng cho thaáy traàm tích Oligocen
(%)
N2 thöôøng chöùa kerogen loaïi III vaø ít hôn laø
4 - 3.82 8.54 7.5
(%) loaïi II, thöôøng bò choân vuøi saâu, nhöng ñaù
O2
(%)
- - - - 0.21 meï taïi ñaây raát giaøu vaät chaát höõu cô, vôùi
H2S 200- TOC khoaûng 6, 9-11% Wt, HI töø vaøi chuïc
250 1500 450 -
(ppm) 1700 ñeán haøng traêm mg HC/g TOC vaø ñang ôû
Phía bôø Ñoâng beå Soâng Hoàng, trong trong pha taïo khí aåm tôùi khí khoâ vôùi giaù trò
nhöõng naêm 1990-1996, Trung Quoác ñaõ ñaåy Tmax khoaûng 430 - 480OC (Hình 7.31, 7.32
maïnh coâng taùc TKTD vaø ñaõ phaùt hieän ra caùc vaø 7.33). Tuy vaäy, taïi rìa Ñoâng Baéc MVHN

211
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
1200
1000
Type II
Chỉ số Hydrogen (mgHC/g.TOC)
800
600
400
Type III
200
0
400 420
GK-PV-DQD-1X (Mùn khoan 1630-3450m)
PV-XT-1X (Mùn khoan 700-1845m)
GK-63 (Lõi khoan 1151-2390m)
Hình 7.31. Ñoà thò bieåu dieãn quan heä HI - Tmax
Vuøng Ñoâng Nam daûi Khoaùi chaân-Tieàn Haûi MVHN
khi khaûo saùt vuøng Ñoàng Ho vaø phaàn saâu
cuûa ñaûo Baïch Long Vó ñaõ phaùt hieän caùc ñaù
meï laø seùt vaø seùt than trong caùc taäp Oligocen
coù kerogen caû loaïi I vaø II coù khaû naêng sinh
caû daàu vaø khí. Caùc ñaù meï naøy cuõng raát giaøu
vaät chaát höõu cô (TOC = 7-18% Wt), S2
khoaûng 21 - 41mg/g vaø coù chæ soá hydrogen
cao (HI = 200 - 600 mg HC/g TOC), nhöng
ñoä phaûn xaï vitrinit trung bình Ro = 0, 45
(Tmax = 428-439 C), ñang böôùc vaøo giai
ñoaïn tröôûng thaønh (Hình 7.34).
Taàng sinh Miocen döôùi taïi MVHN vaø
vònh Baéc Boä chuû yeáu laø caùc taäp seùt, seùt-
than sinh thaønh trong caùc pha ngaäp luït
chính cuûa caùc traàm tích chaâu thoå. Phaàn lôùn
caùc keát quaû phaân tích cho thaáy ñaù meï coù
kerogen loaïi III laø chính, chæ moät soá maãu
ôû Baïch Long Vó coù bieåu hieän loaïi II. Keát
quaû phaân tích maãu thu thaäp trong caùc gieáng
khoan taïi caùc loâ 102, 103, 104, 112, 114 cho
thaáy giaù trò toång carbon höõu cô töø trung bình
ñeán raát giaøu (TOC = 0,45-18%), song chæ soá
hydrogen thaáp (HI döôùi 200 mg C/g TOC)
ngoaïi tröø phaàn ñaûo noåi Baïch Long Vó vôùi
giaù trò cao (HI lôùn hôn 300 mg C/g TOC).
Type I
0.55%Ro
Caùc taàng sinh Miocen thuoäc khu vöïc ngoaøi
khôi beå Soâng Hoàng ñang trong ngöôõng
tröôûng thaønh ñeán tröôûng thaønh sôùm vaø coù
khaû naêng cho saûn phaåm.
Taïi khu vöïc mieàn Trung töø loâ 111 ñeán
loâ 114 chöa coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu
1.3%Ro
ñòa hoaù, nhöng caùc keát quaû phaân tích maãu
cuûa gieáng khoan 114-KT-1X cho thaáy trong
440 460 480 500
caùc ñòa haøo ôû ñaây coù taàng ñaù meï Miocen
Nhiệt độ Tmax (oC)
döôùi coù chaát löôïng raát toát, nhöng môùi chôùm
tröôûng thaønh, coøn maët caét Oligocen raát daøy
nhöng ñaõ böôùc qua pha taïo khí khoâ.
ÔÛ phía Nam beå Soâng Hoàng, nhieàu daáu
veát daàu ñaõ ñöôïc tìm thaáy trong caùc maãu loõi
vaø maãu söôøn laáy töø ñaù voâi Miocen ôû caùc
gieáng khoan 118-CVX-1X vaø 119-CH-1X.
Caùc taàng ñaù meï quan troïng nhaát coù theå laø
caùc taàng seùt ñaàm hoà Eocen-Oligocen vaø seùt
bieån Miocen döôùi thuoäc caùc ñòa haøo Quaûng
Ngaõi vaø ñòa haøo Lyù Sôn. Maëc duø vaäy, do
chöa coù moät gieáng khoan naøo trong khu vöïc
tìm ñöôïc caùc taàng ñaù meï thöïc söï neân caàn
quan taâm nhieàu trong thôøi gian tôùi (chæ duy
O
nhaát gieáng khoan 118-BT-1X khoan trong
ñòa haøo Quaûng Ngaõi, tuy nhieân gieáng ñaõ
döøng ôû ñoä saâu 3800m, trong Miocen sôùm-
giöõa?). Caùc ñaù seùt töø Miocen giöõa ñeán treû
hôn haàu nhö chöa coù khaû naêng sinh. Caùc
taäp seùt Oligocen, vôùi chieàu daøy 25-30m
gaëp taïi gieáng khoan 118-CVX-1X raát giaøu
vaät chaát höõu cô vôùi TOC töø 2-6% Wt, S2
töø 20-30 kg/taán vaø HI khoaûng 440 kg
HC/taán TOC, thuoäc loaïi ñaù meï sinh daàu.
Tuy nhieân raát coù theå ñaù meï Oligocen ñaõ
böôùc vaøo giai ñoaïn tröôûng thaønh muoän vaø
chæ coøn sinh khí. Phaân tích thaønh phaàn khí
212
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

IX
GK116
PV-PC-1X I
GK104 VIII
VII II

B10-STB-1X
GK81 B10-STB-2X
GK20

GK100
GK112
D14-STL-5X
D23-2X
D23-1X
GK11 D14-STL-3X X
D14-STL-2X
GK105

GK103 GK204
GK77 GK200
GK101 V
GK69
GK83

GK67
III
IV
XI
VI GK82
GK60
GK41
Chuù giaûi GK84 GK102
Tröôûng thaønh
GK110
Cöûa soå taïo daàu
Khí aåm - Condensate

0 5Km

Hình 7.32. Sô ñoà tröôûng thaønh taïi noùc Oligocen/ñaùy Miocen döôùi, MVHN vaø keá caän (theo PIDC, 2002)

103TH-1X 103TG-1X
GPGT 93-201

SP3500 SP3000 SP2500 SP2000 SP1500 SP1000 SP500

2Km

4Km

6Km

8Km
10Km

Hình 7.33. Moâ hình tröôûng thaønh tuyeán GPGT 93-201 qua loâ 103-106 (theo N.T.Haø, naêm 2004.)

213
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.34. Quan heä chæ soá HI vaø Tmax trong traàm
tích chöùa than vaø ñaù phieán daàu ôû Ñoàng Ho vaø Baïch
Long Vó (theo Petersen H.I. vaø nnk, 2000)
thu ñöôïc trong caùc gieáng 118-CVX-1X vaø
119-CH-1X cho thaáy chuùng coù nguoàn goác
töø caùc ñaù meï tröôùc ñoù ñaõ töøng sinh daàu. Ñaù
meï Miocen döôùi ngheøo vaät chaát höõu cô hôn,
TOC dao ñoäng töø 0.5-1% Wt. Caùc ñôùi sinh
ôû caùc ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø Lyù Sôn hieän
nay ñeàu naèm trong ngöôõng sinh khí (Hình
7.35, 7.36, 7.37).
Nhìn chung do traàm tích beå Soâng Hoàng
bò choân vuøi raát saâu, ñòa nhieät cao (khoaûng
3.7-4.5OC/100m) neân hieän taïi ñaù meï
Eocen-Oligocen laø caùc taàng ñaù meï chính
noùi chung ñaõ traûi qua taát caû caùc pha taïo saûn
phaåm töø daàu ñeán khí aåm, condensat vaø khí
khoâ. Trong ñoù pha taïo daàu chính ñaõ xaûy ra
caùch ñaây khoaûng 30-18 trieäu naêm, taïo khí
aåm vaø condensat caùch ñaây 20-8 trieäu naêm
vaø taïo khí khoâ caùch ñaây 10-5 trieäu naêm.
Trong khi ñoù, traàm tích Miocen maø chuû
yeáu laø Miocen döôùi neáu bò choân vuøi saâu ñaõ
tröôûng thaønh, thöôøng coù pha taïo daàu chính
caùch ñaây khoaûng 15-8 trieäu naêm, taïo khí
214
aåm vaø condensat caùch ñaây 10-5 trieäu naêm
vaø taïo khí khoâ töø khoaûng 7 trieäu naêm nay.
Do vaäy, khi ñaùnh giaù löïa choïn moät caáu taïo
trieån voïng caàn löu yù nhöõng ñieåm sau ñaây:
• ÔÛ thôøi ñieåm hieän taïi, traàm tích ñang
trong pha taïo khí khoâ laø chuû yeáu, dieän
tích coù ñaù meï trong cöûa soå sinh daàu raát
haïn heïp. Caùc caáu taïo hình thaønh tröôùc
hoaëc ñoàng traàm tích Miocen sôùm - giöõa
coù theå tích tuï moät löôïng lôùn daàu khí.
Nhöng neáu bò baøo moøn caét cuït maïnh
sau ñoù hoaëc thieáu traàm tích cuûa lôùp
phuû chaén thì caáu taïo ñoù raát khoù löu giöõ
daàu, maø chæ coù theå laø moät tích tuï khí vaø
condensat.
• Caùc caáu taïo phaùt trieån muoän trong
Miocen- Pliocen chæ coù theå ñoùn nhaän vaø
tích tuï khí, tröôøng hôïp thuaän lôïi nhaát laø
khí condensat.
• Caùc caáu taïo hình thaønh tröôùc vaø ñoàng
traàm tích Oligocen coù theå ñoùn nhaän vaø
tích tuï daàu, nhöng vò trí cuûa noù phaûi
thuaän lôïi: naèm caïnh caùc graben khoâng
saâu laém, oån ñònh trong quaù trình phaùt
trieån beå, khoâng hoaëc ít bò baøo moøn, ít
phaù huyû cuûa kieán taïo sau ñoù.
6.2. Ñaù Chöùa
Caùc ñaù chöùa cuûa MVHN khaù ña daïng
trong ñoù coù caùt keát Oligocen, Miocen vaø
carbonat Miocen. Caùc ñaù coù tieàm naêng
chöùa trong moùng Tröôùc-Kainozoi bao goàm
ñaù carbonat Paleozoi vaø Mesozoi, ñaù gneis.
Trong soá naøy, ñaù chöùa carbonat Paleozoi
nöùt neû vaø hang hoác ñaõ ñöôïc phaùt hieän trong
nhieàu gieáng khoan thuoäc rìa Ñoâng-Baéc nhö
caùc gieáng khoan 8b, gieáng khoan 81... vaø
ñaëc bieät laø gieáng khoan B10-STB-1X coù
daàu trong khoaûng ñoä saâu 1.225 - 1.237m
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

113-HO-1X 112-AV-1X 112-BT-1X

0 Km

2 Km

4 Km

Thaúng ñöùng gaáp 4 laàn ngang

Moâ hình ñoä tröôûng thaønh söï kieän 5
6 Km
10 Km (10 trieäu naêm veà tröôùc)

Hình 7.35. Moâ hình tröôûng thaønh taïi loâ 112 (PIDC, 2002)

Hình 7.36. Moâ hình choân vuøi ñaù meï Miocen, taïi GK-118-BT-1X, ñòa haøo Quaûng Ngaõi (theo BP, 1995)

vôùi ñoä roãng khoaûng 5-10% (Hình 7.38). Söï
phaân boá cuûa taàng chöùa naøy khaù phöùc taïp
vôùi ñoä daøy khoâng oån ñònh trong caùc maët caét
ñòa taàng Paleozoi rìa Ñoâng-Baéc MVHN.
Treân rìa Taây - Nam, thaønh phaàn laø caùc ñaù
gneis Proterozoi ñaõ loä treân beà maët ôû moät
soá nôi nhöng khoâng coù bieåu hieän daàu khí.
Nhìn chung caùc ñaù chöùa trong moùng Tröôùc-
Kainozoi cuûa MVHN coù nhieàu ruûi ro veà ñoä
roãng vaø phaân boá khoâng oån ñònh. Ñoä roãng thöù

215
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.37. Moâ hình choân vuøi ñaù meï, taïi khu vöïc Baéc ñòa haøo Lyù Sôn, loâ 118 (theo BP, 1995)
sinh cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo caùc ñôùi bieán
ñoåi vaø phaù huyû ñaù goác. Nhìn chung, ñoái vôùi
taàng chöùa laø ñaù moùng chæ coù theå hy voïng
vaøo ñaù voâi Carbon-Permi vaø Devon giöõa-
treân vôùi ñoä roãng trung bình 5-7%. Caùc ñaù
moùng traàm tích khaùc phaàn lôùn ñaõ bò phong
hoaù bieán chaát, coù ñoä roãng, ñoä thaám keùm.
Taïi MVHN, ñaù caùt keát thöôøng phaân lôùp-
khoái daøy, bò caùc ñöùt gaõy chia caét vaø uoán neáp,
coù tieàm naêng chöùa vaøo loaïi trung bình ñeán
keùm vaø ñaõ ñöôïc moät soá gieáng khoan phaùt
hieän coù caùc saûn phaåm khí vaø condensat.
Phaàn lôùn caùc thaønh taïo naøy ñöôïc gaén keát
chaéc vôùi quaù trình bieán sinh (metagen), ñoä
roãng cuûa caùt keát thöôøng thaáp khoaûng 4-12%
döôùi möùc trung bình khaù nhö ôû gieáng khoan
D14-STL-1X (hình 7.39). Nhìn chung tieàm
naêng chöùa cuûa caùt keát Oligocen coù hai möùc
khaùc nhau. Phaàn döôùi, coù nhieàu ruûi ro do ñoä
216
roãng nhoû vaø phaân boá khoâng oån ñònh. Phaàn
treân thöôøng gaàn gioáng nhö caùt keát Miocen
sôùm, toát hôn nhieàu nhöng söï phaân boá cuûa
ñoä roãng cuõng khoâng oån ñònh. Khi xi maêng
calcit bò röûa ruõa, ñoä roãng coù theå toát, ñaït tôùi
15%, ñoä thaám 94,5md (Hình 7.40), nhöng
neáu xi maêng gaén chaéc thì ñoä roãng laïi raát
keùm.
Caùt keát vaø caùt-boät keát Miocen coù ñoä
roãng thöôøng töø 15 ñeán 25% taêng daàn veà
phía caùc heä taàng naèm treân. Caùt keát Miocen
sôùm (heä taàng Phong Chaâu) moät soá nôi bò xi
maêng calcit hoaù maïnh, ñoä roãng nhoû, song
nhìn chung ñoä roãng vaø ñoä thaám toát hôn haún
caùt keát Oligocen vaø coù theå ñaït tôùi 20% vaø
thaám khaù 139 mD (GK.100/1696m, hình
7.41). Nhö vaäy tieàm naêng chöùa cuûa caùt keát
Miocen toát, phaân boá roäng vaø oån ñònh gaàn
nhö trong toaøn ñôùi trung taâm MVHN.
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.38. Ñaù voâi chöùa daàu taïi gieáng B10-STB-1X (ñoä saâu 1235 m), dolomit toaøn tinh (sparit),
caùc loã hoång (maøu ñen). Nicol+, X120.

Haàu heát caùc gieáng khoan ôû vuøng Taây
Baéc vònh Baéc Boä (gieáng khoan 102-CQ-
1X, 102-HD-1X) vaø caùc gieáng treân ñaát lieàn
MVHN ñeàu cho thaáy raèng maëc duø caùt keát
coù phaân boá khaép nôi trong maët caét nhöng
ñeàu coù ñoä roãng thaáp. Nhìn chung caùc taàng
caùt keát Oligocen - Miocen ñeàu coù ruûi ro veà
ñoä roãng, do caùc nguyeân nhaân chính sau:
• Caùc taàng chöùa chính coù tuoåi Oligocen
- Miocen tröôùc ñaây ñeàu naèm raát saâu (do
ñoä saâu cuûa moùng thöôøng töø 6-8 km, ôû
Trung taâm beå vöôït quaù 14km), neân ñaõ
bò neùn keát raát chaët laøm giaûm ñoä roãng.
• Nhieät ñoä cao, taêng aûnh höôûng cuûa quaù
trình bieán ñoåi thöù sinh laøm giaûm ñoä
roãng, ngoaøi ra quaù trình calcit vaø siderit
hoaù cuõng laøm giaûm ñoä roãng.
• Cheá ñoä traàm ñoïng traàm tích phöùc taïp
neân trong caùt keát thaønh phaàn boät vaø seùt
cao, caùt khoâng saïch coù ñoä thaám thaáp.
Taïi phaàn Trung taâm cuûa beå Soâng Hoàng,
caùc taàng Oligocen ñeán Miocen giöõa tröôùc
maét khoâng phaûi laø ñoái töôïng tìm kieám do
chuùng naèm raát saâu (hôn 4.500 m). Rieâng
traàm tích Miocen muoän-Pliocen ôû Truõng
Trung Taâm vôùi ñoä saâu khoaûng 2.000 ñeán
3.000m coù ñoä roãng toát (ñaït treân 20%) vaø
ñoä thaám toát nhö ñaõ gaëp ôû moû Ñong Fang
(Trung Quoác).
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, caùc taäp
ñaù chöùa chính ñöôïc xaùc ñònh laø caùc ñaù caùt
keát Oligocen - Miocen döôùi vaø ñaù chöùa
carbonat tuoåi Miocen. Caùc ñaù chöùa caùt keát
Oligocen - Miocen thöôøng chòu aûnh höôûng
cuûa quaù trình bieán ñoåi thöù sinh neân ñoä roãng
coù theå bò giaûm ñi. Caùc taäp caùt naøy ôû gieáng
118-CVX-1X coù ñoä roãng trung bình laø 10%,
chieàu daøy hieäu duïng/chieàu daøy chung (N/G)
khoaûng 50%, tyû leä seùt töø 10 - 12%. Taïi moû
khí Yacheng (Trung Quoác) ñaõ phaùt hieän khí
thöông maïi töø chính nhöõng ñoái töôïng naøy
vôùi ñoä roãng töø 8 - 15%, ñoä baõo hoaø nöôùc 20-
40%, ñoä thaám töø vaøi chuïc ñeán vaøi traêm mD.
Trong ñòa haøo Quaûng Ngaõi, caùc quaït caùt laø
ñoái töôïng tìm kieám chính, vôùi ñoä roãng toát
hôn töø 15 - 20%. Ñaù chöùa carbonat Miocen

217
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.39. Caùt keát naèm döôùi maët baát chænh hôïp Oligocen (IOU) taïi GK D14-STL-1X (maãu taïi 3953,8 m)
vôùi ximaêng carbonat (maøu naâu baån), coù ñoä roãng nguyeân sinh nhoû (maøu xanh). Nicol+, X120
(theo Anzoil, 1998)

Hình 7.40 Caùt keát Oligocen haït trung bình taïi gk 100 (maãu taïi 2181,5 m),
coù ñoä roãng nguyeân sinh 15% (maøu xanh), ñoä thaám 94,5 md. Nicol+, X120

döôùi-giöõa heä taàng Soâng Höông, Tri Toân laø
ñoái töôïng chöùa quan troïng nhaát taïi khu vöïc
naøy. Caùc ñaù chöùa naøy laø ñaù voâi theàm, bò
nöùt neû vaø khoái xaây aùm tieâu sinh vaät, chuùng
phaùt trieån roäng raõi treân ñòa luõy Tri Toân. Caùc
aùm tieâu sinh vaät coù tính chaát chöùa raát toát,
ñoä roãng thöôøng ñaït töø 25-30%, thaäm chí
leân ñeán 35- 40% nhö taïi gieáng khoan 118-
CVX-1X, ñoä thaám töø haøng traêm ñeán haøng
nghìn (1000) mD (Hình 7.42).
Ngoaøi caùc ñaù chöùa keå treân, caùc ñaù traàm
tích nuùi löûa coù ñoä roãng cao cuõng coù theå
chöùa ñöôïc saûn phaåm ôû khu vöïc caùc loâ 120,
121. ÔÛ phía Nam, ñoái töôïng moùng nöùt neû
duø chöa coù gieáng khoan naøo kieåm chöùng
nhöng vaãn coù theå laø caùc ñoái töôïng chöùa toát

218
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.41. Caùt keát haït thoâ Miocen taïi gk 100 (maãu taïi ñoä saâu 1696 m),
ñoä roãng giöõa haït 17% (maøu xanh), ñoä thaám 94,5 md. Nicol+, X120
nhö ôû caùc vuøng khaùc.
6.3. Ñaù chaén
Treân hình 7.26 cho thaáy vò trí caùc taàng
chaén trong maët caét khu vöïc. Caùc taàng chaén
quan troïng nhaát ñeàu coù maët trong maët caét
Oligocen vaø Miocen.
Taïi MVHN vaø vuøng laân caän, caùc taäp seùt
keát, seùt-boät keát thuoäc phaàn treân cuûa maët
caét Oligocen taïo thaønh moät taàng chaén oån
ñònh cho caùc baãy naèm döôùi. Taäp chaén thöïc
chaát laø moät taäp seùt bieån tieán (trangressive),
hoaëc vaøi nôi truøng vôùi maët ngaäp luït cöïc ñaïi
(maximum flooding surface), coù lòch söû phaùt
trieån töông töï nhö ôû haàu heát caùc beå traàm
tích Ñoâng Nam AÙ. Caùc taäp seùt Oligocen
naøy taïi MVHN laø caùc taäp chaén toát do bò neùn
chaët vaø haøm löôïng seùt cao 70- 80 % seùt,
daøy töø 15-30 m thaäm chí coù nôi daøy 50 m.
Coøn caùc taäp seùt keát, seùt-boät keát, seùt-than vaø
than-seùt trong Miocen phaân boá roäng vaø khaù
oån ñònh trong MVHN vôùi chaát löôïng chaén
toát vôùi haøm löôïng seùt 60-70%, chieàu daøy
khoaûng töø 10-15m ñeán 20-25m. Tuy nhieân,
219
ôû nhieàu nôi, caùc maøn chaén trong traàm tích
Oligocen vaø Miocen bò phaù vôõ do heä thoáng
ñöùt gaõy phöùc taïp hoaït ñoäng trong Oligocen
vaø Miocen vôùi nhieàu pha naâng - haï, tröôït
baèng (strike-slip) vaø xoay xeùo (tilted).
Ngoaøi khôi vònh Baéc Boä, caùc taäp seùt
chaén ñeàu coù chaát löôïng töø toát ñeán raát toát vaø
coù maët haàu khaép trong maët caét, nhöng nhìn
chung phaân boá khoâng ñeàu, bieán ñoåi töø Baéc
xuoáng Nam vaø töø Taây sang Ñoâng do caáu
truùc ñòa chaát theàm luïc ñòa vaø moâi tröôøng
traàm ñoïng bieán ñoåi töø bôø ra truõng saâu. Chieàu
daøy ñaù chaén Oligocen vaø Miocen dao ñoäng
trong khoaûng 10 - 150m vôùi haøm löôïng seùt
giao ñoäng töø 65-90%.
Moät taàng chaén coù theå mang tính “khu
vöïc” roäng nhaát coù tuoåi Miocen giöõa, ñöôïc
ñaëc tröng bôûi seùt maøu xaùm, xaùm ñen, töông
ñoái ñoàng nhaát, daøy khoaûng 80m ñeán 150m
(gieáng khoan 112-BT-1XR) vôùi haøm löôïng
seùt töø 71-86% (gieáng khoan VGP- 112-BT-
1X). Caùc khoaùng vaät chuû yeáu laø ilit (55%),
kaolinit (28%), coøn laïi laø clorit vaø caùc
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Hình 7.42. Ñaù chöùa carbonat Miocen gieáng khoan 118-CVX-1X (maãu soá 4, ñoä saâu 1585,9m).
Ñaù voâi (packstone) chöùa Amphitegina vaø Lepidocyclina? Caùc maûnh vuïn sinh vaät khaùc taùi traàm ñoïng nhö
Victorielid vaø Cyclolypeus, moät loaøi Echinoderm vaø maûnh soø

khoaùng vaät khaùc.
Caùc taàng chaén ñòa phöông Oligocen ñaëc
tröng baèng seùt, seùt than coù maøu naâu, naâu
thaãm, thaønh phaàn khoaùng vaät goàm ilit(48%),
kaolinit (25%), clorit (27%), ñöôïc traàm
ñoïng trong moâi tröôøng ven bieån vaø ñaàm laày
ven bieån. Caùc taäp seùt naøy vöøa laø taàng chaén
vöøa laø taàng sinh. Treân ñaát lieàn, taäp seùt naøy
cuõng ñöôïc baét gaëp ôû caùc gieáng khoan treân
caáu taïo D14 vaø B10 cuûa Anzoil.
Caùc taàng chaén ñòa phöông tuoåi Miocen
phaân boá xen keõ vôùi caùc taäp chöùa. ÔÛ phía
Baéc vònh Baéc Boä, caùc taäp naøy laø seùt, seùt
than. Caøng veà phía Nam beå Soâng Hoàng
thaønh phaàn than caøng ít daàn, nhìn chung caùc
taàng chaén ñòa phöông ñeàu coù chaát löôïng seùt
toát, nhöng thöôøng coù chieàu daøy nhoû vaø thay
ñoåi nhanh theo dieän do ñaëc tröng caáu truùc
cuûa theàm luïc ñòa. ÔÛ vònh Baéc Boä, haàu heát
caùc gieáng khoan ñeàu gaëp caùc taàng chaén ñòa
phöông. ÔÛ truõng saâu cuûa vònh Baéc Boä, taäp
seùt döôùi cuûa Pliocen laø taàng chaén coù chaát
löôïng cao coù theå chaén giöõ caùc tích tuï khí.
Toång chieàu daøy cuûa taäp seùt Pliocen coù khi
ñaït vaøi traêm meùt.
Veà phía Nam cuûa beå Soâng Hoàng caùc taäp
seùt daøy Miocen treân vaø Pliocen döôùi giöõ vai
troø taàng chaén khu vöïc do caùc taàng naøy ñeàu
naèm döôùi söôøn doác theàm luïc ñòa, ñoä haït raát
mòn, chieàu daøy tôùi haøng nghìn meùt, bò choân
vuøi saâu ñaõ gaén keát (compaction) neân coù khaû
naêng chaén toát.
6.4. Thôøi gian, di cö vaø taïo baãy
Veà thôøi gian sinh thaønh hydrocarbon,
moät phaàn ñaõ ñöôïc neâu ôû muïc 6 “Ñaù meï”.
Toång hôïp töø caùc phaân tích maãu, moâ hình
lòch söû choân vuøi (buried history), moâ hình
beå (basin modeling) vaø caùc nghieân cöùu ñòa
hoaù khaùc cuûa caùc nhaø thaàu daàu khí cho moät
nhaän xeùt chung laø ôû beå Soâng Hoàng do traàm
tích bò choân vuøi saâu, nhieät ñoä cao, neân hieän
taïi haàu nhö caùc taàng ñaù meï coù tuoåi Eocen-
Oligocen ñaõ traûi qua taát caû caùc pha taïo saûn
phaåm töø daàu ñeán khí aåm vaø condensat. Tuyø
thuoäc ñoä saâu choân vuøi, cöûa soå taïo khí khoâ

220
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
hieän taïi trong khoaûng 3.700 - 5.000 m, cöûa
soå taïo daàu bieán ñoåi trong khoaûng 2.200-
4.000m.
Ngay sau khi daàu khí ñöôïc sinh thaønh,
chuùng coù theå di cö. Quaù trình dòch chuyeån
ban ñaàu cuûa caû daàu vaø khí töø ñaù meï ñeán baãy
chöùa ñeàu theo phöông thaúng ñöùng theo ñöùt
gaõy, sau ñoù chuyeån sang dòch chuyeån theo
phöông ngang laø chính. Nhöng vieäc tích tuï
daàu khí laïi phuï thuoäc nhieàu vaøo tuoåi hình
thaønh caáu taïo. Tuoåi hình thaønh caùc caáu taïo
ôû beå Soâng Hoàng cuõng raát ña daïng. Caùc caáu
taïo ñöôïc hình thaønh tröôùc Miocen nhö caùc
moùng ñòa hình vuøi laáp, caùc voøm khoái xoay
ñöùt gaõy trong Oligocen, caáu taïo nghòch ñaûo
Oligocen-Miocen sôùm; loaïi naøy neáu khoâng
bò phaù huyû sau ñoù thì thöôøng thuaän lôïi cho
vieäc tích tuï daàu khí vì ñöôïc hình thaønh
tröôùc hoaëc ñoàng thôøi vôùi pha di dòch chính
töø ñaù meï Eocen-Oligocen. Caùc voøm coù tuoåi
Oligocen ôû MVHN, ôû phuï boàn truõng Hueá,
ñòa haøo Anh Vuõ, ñòa haøo Lyù Sôn hoaëc caùc
ñòa haøo khaùc thöôøng coù nhöôïc ñieåm laø coù
keøm theo heä thoáng ñöùt gaõy xoay xeùo (tilted)
hoaëc ñöùt gaõy hình hoa. Nhöõng ñöùt gaõy naøy
raát coù theå ñaõ phaù vôõ ñi moät phaàn caùc tích
tuï daàu khí tröôùc ñoù hoaëc laøm thaát thoaùt moät
phaàn löôïng daàu khí di cö ñoàng thôøi vôùi tuoåi
hình thaønh ñöùt gaõy. Caùc ñòa hình vuøi laáp coù
nöùt neû naèm beân caùc ñòa haøo khoâng saâu thì
ngöôïc laïi raát thuaän lôïi cho vieäc tích tuï daàu.
Caùc caáu taïo hình thaønh trong thôøi kyø
Miocen giöõa - muoän nhö caùc caáu taïo treân
ñôùi nghòch ñaûo Miocen, do bò neùn eùp maïnh,
bò naâng leân quaù möùc neân loaïi naøy thöôøng bò
baøo moøn caét xeùn maïnh thöôøng laø vaøi traêm
meùt ñeán haøng nghìn meùt, caøng veà phía Taây
vaø Taây - Nam MVHN möùc ñoä baøo moøn
caøng maïnh hôn. Thôøi gian baøo moøn naøy coù
221
theå keùo daøi töø moät ñeán vaøi trieäu naêm. Ñaây
laø nhöõng yeáu toá khoâng thuaän lôïi cho nhöõng
tích tuï ñoùn nhaän daàu khí töø pha di cö chính.
Söï hình thaønh caùc caáu taïo voøm do nghòch
ñaûo cuoái Miocen laø thôøi gian muoän so vôùi
pha di chuyeån chính cuûa daàu khí ra khoûi ñaù
meï Oligocen. Hôn nöõa, nghòch ñaûo kieán taïo
cuoái Miocen coøn taïo neân caùc ñöùt gaõy hình
hoa, maø coù theå ôû möùc ñoä naøo ñoù, ñaõ phaù
huyû ñi moät löôïng daàu khí ñaõ tích tuï tröôùc
ñoù. Nhöng nhìn chung, pha di chuyeån daàu
khí muoän laø yeáu toá thôøi gian thuaän lôïi ñoái
vôùi caùc baãy voøm Miocen. Caùc saûn phaåm
ñöôïc di chuyeån trong pha muoän coù theå baét
nguoàn töø caùc tích tuï coù tröôùc bò phaù huyû hay
pha di cö muoän töø ñaù meï Oligocen hay töø
caùc ñaù meï Miocen môùi ñöôïc tröôûng thaønh.
Taïi trung taâm Beå Soâng Hoàng, caùc caáu
taïo trong Oligocen ñeán Miocen giöõa thöôøng
naèm quaù saâu khoâng phaûi ñoái töôïng TKTD
hieän nay maø ñoái töôïng chuû yeáu ñöôïc hình
thaønh muoän hôn, coù maët trong traàm tích
Miocen treân vaø Pliocen nhö caùc caáu taïo
voøm keøm hoaït ñoäng uoán neáp cuûa seùt deûo
(diapire), caùc quaït (fan) caùt, caùc turbidit.
Taïi ñaây söï tröôûng thaønh vaø di chuyeån daàu
khí khoûi taàng ñaù meï coù theå xaûy ra trong caùc
pha khaùc nhau. Tuy nhieân, caùc traàm tích
Oligocen - Miocen sôùm do ñoä saâu choân vuøi
quaù lôùn, neân hieän taïi vaät chaát höõu cô ñaõ
quaù tröôûng thaønh (sinh khí khoâ laø chuû yeáu),
trong khi traàm tích Miocen giöõa coù ñaù meï
chaát löôïng keùm, sinh khí laø chuû yeáu. Do
vaäy, caùc baãy taïi ñaây chæ hy voïng ñoùn nhaän
caùc tích tuï khí (nhö caùc moû Dong Fang, Le
Dong).
ÔÛ phía Nam beå Soâng Hoàng, moâ hình
choân vuøi taïi caùc ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø Lyù
Sôn cuõng cho thaáy pha di cö sôùm cuûa daàu
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
dieãn ra trong thôøi gian khoaûng 22 - 10 trieäu
naêm tröôùc ñaây (ñaàu Miocen sôùm ñeán cuoái
Miocen giöõa). Thôøi ñieåm naøy, caùc taàng chaén
Miocen giöõa vaø treû hôn cho caùc baãy chöùa
carbonat treân ñôùi naâng Tri Toân chöa hình
thaønh do ñoù daàu khí ñaõ khoâng ñöôïc tích tuï
vaøo caùc baãy naøy. Chæ ñeán pha tröôûng thaønh
vaø di cö cuûa khí, caùc baãy chöùa carbonat môùi
ñöôïc naïp hydrocarbon. Vôùi caùc baãy chöùa
coù taàng chöùa laø ñaù vuïn Oligocen - Miocen,
neáu coù caùc taàng chaén hoaøn chænh thì vaãn coù
theå ñoùn ñöôïc hydrocarbon trong caùc pha di
cö sôùm, tuy vaäy chöa coù gieáng khoan naøo
chöùng minh ñöôïc nhaän ñònh naøy. Caùc thaân
caùt baãy ñòa taàng trong caùc ñòa haøo Quaõng
Ngaõi vaø Lyù Sôn ñeàu khaù thuaän lôïi cho tích
tuï daàu khí.
6.5. Play, kieåu baãy vaø phaân boá
Caùc play vaø kieåu baãy ñaõ ñöôïc trình baøy
moät phaàn ôû caùc muïc 3, muïc 5 vaø muïc 7 neâu
treân. Taïi beå Soâng Hoàng chæ môùi phaùt hieän
daàu khí chöùa trong ba ñoái töôïng chöùa chính
laø caùt keát, ñaù voâi aùm tieâu-san hoâ vaø moùng
nöùt neû. Tuy nhieân, caùc ñoái töôïng chöùa naøy
naèm trong caùc loaïi baãy chöùa khaùc nhau, vôùi
ñaëc ñieåm kieán taïo, moâi tröôøng thaønh taïo,
tuoåi khaùc nhau vaø phaân boá khaùc nhau. Treân
cô sôû toång hôïp caùc keát quaû nghieân cöùu töø
tröôùc ñeán nay, döôùi ñaây seõ chæ ra caùc play
vôùi caùc vuøng ñoái töôïng chính (hình 7.43) ôû
beå Soâng Hoàng.
Caùc baãy ñòa hình vuøi laáp (Play 1-Moùng
phong hoùa nöùt neû)
Naèm trong caùc ñòa haøo Paleogen,
thöôøng laø khoái moùng choân vuøi, phaùt trieån töø
ñaát lieàn ra bieån, phoå bieán nhaát laø caùc khoái
moùng ñaù voâi Carbon-Permi ôû loâ 106 hoaëc
Devon giöõa - muoän ôû loâ 112. Caùc khoái moùng
222
naøy laø nhöõng ñoái töôïng haáp daãn do hai beân
caùnh laø caùc ñòa haøo nôi hy voïng coù tieàm
naêng sinh toát. Ñoái töôïng naøy ñaõ ñöôïc kieåm
chöùng baèng caùc gieáng khoan phaùt hieän daàu
taïi cuïm moû Weizou cuûa Trung Quoác, B10-
STB taïi MVHN vaø daáu hieäu daàu taïi caáu taïo
Baïch Tró loâ 112. Caàn nhaán maïnh raèng naèm
phuû treân moùng coøn coù caùc kheùp kín boán
chieàu Oligocen hoaëc Miocen.
Vuøng khoái xoay ñöùt gaõy Oligocen (Play
2-Oligocen)
Caùc caáu taïo loaïi naøy thöôøng lieân quan
ñeán caùc khoái xoay ñöùt gaõy (tilted fault
block) hoaït ñoäng gaàn cuoái Oligocen. Phoå
bieán nhaát laø taïi truõng Ñoâng Quan ôû MVHN,
loâ 114 - 116 vaø ñòa haøo Lyù Sôn phía Ñoâng
loâ 117 - 118. Loaïi ñoái töôïng ñaõ ñöôïc chöùng
minh baèng caùc phaùt hieän khí ôû D14-STL-
1X vaø ôû moû Yangchen (TQ). Taïi ñòa haøo Lyù
Sôn coù nhieàu caáu taïo raát trieån voïng, nhöng
vì möïc nöôùc bieån saâu (400 - 800 m) neân
hieän chöa coù gieáng kieåm tra, trong töông lai
ñaây seõ laø ñoái töôïng ñöôïc öu tieân.
Caùc caáu taïo voøm Oligocen-Miocen keá
thöøa caùc khoái nhoâ moùng (Play 2+3)
Loaïi naøy khaù phoå bieán vaø coù theå gaëp
baát cöù ñaâu neáu coù khoái moùng nhoâ cao. Taïi
phuï beå Hueá- Ñaø Naüng trong phaïm vi caùc loâ
112, 114 vaø Taây - Nam loâ 111, ñoái töôïng
chöùa naøy coù theå bao goàm moùng nöùt neû, caùt
keát Oligocen vaø Miocen. Nhieàu caáu taïo coù
kích thöôùc töông ñoái lôùn nhö caùc voøm kheùp
kín treân moùng cuûa caáu taïo Baïch Tró, Haûi
yeán, Ñaïi Baøng (hình 7.21).
Vuøng caùc caáu taïo nghòch ñaûo Oligocen vaø
Miocen (Play 2+3)
Caùc caáu taïo nghòch ñaûo coù maët ôû hai vò
trí trong laét caét: cuoái Oligocen (coù nôi tieáp
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

8083

6
Hai Phong

Ha Noi

3 11
102
4 106

11
107
103 53
108 H ai N am

Vinh
43 5 104 3 109

7
105 110

CHUÙÙ GIAÛÛI 1 1111

11 2
2
112
3
1 Vuøng caáu taïo nghòch ñaûo Oli-Miocen 4 113 113
2
112
1 6
QUAÀ
N Ñ AÛ
O HOAØ
N

2 Vuøng caáu taïo diapir Mio-Pliocen Hue

7 114
114
115
5
3 Vuøng quaït ngaà
gaàm (submarine fan) vaø turbidit
116 5 117
6
Da Nang 7
4 Moùng choân vuøi carbonat hoaëc loaïi khaùc

5 Baãy ñòa taàng keà aùp (onlaping, pinchout) 118 8

6 Voøm khoái xoay ñöùt gaõy (titled fault block)
3
119

7 Voøm kheùp kín bieân ñoä nhoû Oli-Miocen

120
8 Voøm khoái xaây, aùm tieâu san hoâ
121
0 150 300 Qui Nhon

122
km
Hình 7.43. Caùc ñôùi trieån voïng daàu khí beá Soâng Hoàng (Huyeàn N.M 1998, hieäu chænh vaø boå sung 2004)
(1) Vuøng caáu taïo nghòch ñaûo Oligocen-Miocen, (2) Vuøng caùc caáu taïo diapir Miocen-Pliocen,
(3) Vuøng quaït ngaàm (submarine Fan)& turbidit, (4) Moùng choân vuøi carbonat hoaëc loaïi khaùc,
(5) Baãy ñòa taàng keà aùp (onlaping, pinchout), (6) Voøm khoái xoay ñöùt gaõy (tilted fault block),
(7) Voøm kheùp kín bieân ñoä nhoû Oligocen-Miocen, (8) Voøm khoái xaây, aùm tieâu-san hoâ

dieãn ñaàu Miocen sôùm) vaø trong Miocen giöõa
- muoän. Ñaây laø loaïi ñoái töôïng raát phoå bieán
ôû beå Soâng Hoàng vaø ñaõ coù caùc phaùt hieän daàu
khí khaù quan troïng nhö ñaõ noùi ôû treân. Caùc
ñoái töôïng nghòch ñaûo Miocen coù maët ôû daûi
naâng Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi-Kieán Xöông
trong ñaát lieàn, naèm keïp giöõa hai ñöùt gaõy
Soâng Chaûy vaø Vónh Ninh tôùi caùc loâ 102,103
(hình 7.44, 7.45). Caùc caáu taïo nghòch ñaûo
thöôøng naèm treân vaø keà aùp vaøo caùc ñöùt gaõy
nghòch, ñoái töôïng chöùa laø caùt keát Miocen.
Caùc caáu taïo ñöôïc hình thaønh muoän vaøo cuoái
Miocen giöõa, hoaøn thieän vaøo cuoái Miocen.
Moät phaàn traàm tích Miocen muoän thöôøng bò
baøo moøn caét xeùn thaäm chí coù caáu taïo coøn bò
baøo moøn maát caû moät phaàn traàm tích Miocen
giöõa. Ñaõ coù 2 phaùt hieän khí trong loaïi ñoái
töôïng naøy laø TH-C vaø caáu taïo H (loâ 103)
nhö ñaõ noùi ôû muïc 5.
Caùc ñoái töôïng nghòch ñaûo cuoái Oligocen-

223
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
ñaàu Miocen sôùm nhö ñôùi nghòch ñaûo Baïch
Long Vó (loâ 107, hình 7.14), caáu taïo Voi
trong Ñòa haøo Anh Vuõ (loâ 111, hình 7.18)
vaø caùc caáu taïo trong Ñòa haøo Kim Töôùc (loâ
114, hình 7.19). Caùc caáu taïo naøy thöôøng
naèm trong caùc ñòa haøo nhoû heïp, bò xoay
vaø ñoåi höôùng trong quaù trình dòch chuyeån
ngang cuoái Oligocen.
Caùc baãy ñòa taàng (onlaping, pinch-out)
Oligocen - Miocen (Play 2+3)
Coù nhieàu caáu taïo loaïi naøy naèm keà aùp
leân theàm Thanh - Ngheä töø loâ 103 ñeán loâ
111. Caùc thaân caùt naèm keà aùp leân maët moùng
hoaëc baát chænh hôïp noùc Oligocen chaïy doïc
theo beân caùnh suït cuûa ñöùt gaõy Soâng Chaûy
trong phaïm vi loâ 103,104 vaø 105. Taïi loâ
104, loâ 111 ñaõ phaùt hieän thaáy moät soá caáu
taïo daïng naøy khaù haáp daãn (hình 7.16). Taïi
caùc ñòa haøo trong loâ 106, 107 hay ñòa haøo
Quaûng Ngaõi cuõng coù theå tìm thaáy caùc loaïi
baãy töông töï. Hieän taïi, möùc ñoä taøi lieäu coøn
haïn cheá vaø chöa coù gieáng khoan naøo kieåm
ñònh khaû naêng chöùa saûn phaåm cuûa loaïi ñoái
töôïng voán coù nhieàu ruûi ro naøy.
Vuøng caùc caáu taïo lieân quan ñeán hoaït ñoäng
diapir (Play 3)
Taäp trung chuû yeáu ôû truõng Trung Taâm,
trong phaïm vi caùc loâ 109, 110, 111 vaø 113
(hình 7.8). Taïi ñaây ñaõ phaùt hieän haøng loaït
caùc caáu taïo voøm coù kích thöôùc lôùn, nhöng
bieân ñoä nhoû, ít hoaït ñoäng ñöùt gaõy. Caùc
caáu taïo naøy lieân quan tröïc tieáp ñeán hoaït
ñoäng seùt diapir. Ñoái töôïng chöùa laø caùt keát
Miocen muoän vaø Pliocen. Veà maët caáu truùc,
tieàm naêng chöùa, tieàm naêng sinh thì ñôùi naøy
ñöôïc ñaùnh giaù coù trieån voïng cao. Treân maët
caét ñòa chaán coù nhieàu dò thöôøng bieân ñoä lieân
quan ñeán khaû naêng chöùa khí. Phaùt hieän khí
224
taïi caáu taïo Ñoâng Fang cuûa Trung Quoác vaø
caùc caáu taïo khaùc ñaõ chöùng minh cho trieån
voïng cuûa ñôùi naøy.
Caùc ñoái töôïng soâng ngoøi, quaït ngaàm vaø
turbidit (Play 3)
Caïnh giaûi diapir trung taâm laø vuøng phaùt
trieån caùc baãy ñòa taàng daïng keânh laïch, caùc
quaït ngaàm (submarine fan) vaø turbidit.
Chuùng coù maët trong laùt caét Miocen treân -
Pliocen döôùi vaø coù maët ôû caùc loâ 108, 109,
110 (hình 7.46), Ñoâng loâ 111, 112, caùc loâ
113 &115 (hình 7.7) vaø ôû ñòa haøo Quaûng
Ngaõi loâ 118 (hình 7.24). Phaàn lôùn caùc
ñoái töôïng naøy chöa coù gieáng khoan kieåm
nghieäm, nhöng chaéc chaén seõ laø nhöõng ñoái
töôïng trieån voïng maø trong töông lai phaûi
ñöôïc quan taâm thích ñaùng.
Vuøng caáu taïo khoái xaây carbonat (Play 4)
Ñoái töôïng naèm trong phaïm vi caùc loâ töø
113 ñeán 121, phaùt trieån treân ñôùi naâng Tri
Toân vaøo thôøi kyø Miocen sôùm - giöõa, bao
goàm caùc caáu taïo khoái xaây carbonat coù kích
thöôùc caáu taïo raát lôùn, chieàu daøy khoaûng
ñaù voâi chöùa khí leân ñeán haøng traêm meùt,
ñoä roãng vaø ñoä thaám raát cao. Taïi ñaây ñaõ coù
nhöõng phaùt hieän khí raát lôùn nhö ñaõ ñöôïc
trình baøy ôû muïc 5 (hình 7.22 vaø 7.23). Ñaùng
tieác, nhöõng phaùt hieän naøy hieän chöa theå
ñem vaøo khai thaùc vì thaønh phaàn khí CO2
cao. Tuy nhieân khi xuoáng phía Nam cuûa
ñòa luyõ Tri Toân, thaønh phaàn CO2 giaûm daàn
nhö keát quaû hai gieáng khoan 120-CS-1X vaø
121-CM-1X taïi loâ 120-121.
Toùm laïi, töø caùc play vaø caùc daïng baãy
chöùa neâu treân coù theå noùi raèng chuùng ñaõ gaén
lieàn vôùi thôøi kyø taùch giaõn ñaàu tieân Eocen-
Oligocen vaø caùc hoaït ñoäng ñöùt gaõy, uoán
neáp cuõng nhö ñieàu kieän traàm ñoïng vaø tích
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

Hình 7.44. Baûn ñoà caùc caáu taïo nghòch ñaûo Miocen (Baïch Long, Hoàng Long, Hoaøng Long)
ôû loâ 103-107 (theo PIDC, 2004)

Hình 7.45. Laùt caét qua caáu taïo Hoàng Long (theo PIDC, 2004)

225
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.46. Chanel treân laùt caét ñòa chaán tuyeán BB96-05 (loâ 105 qua loâ 110) (theo PIDC)
tuï traàm tích cho ñeán nay. Theo ñaëc ñieåm
nguoàn goác vaø hình thaùi, cuõng coù theå chia
thaønh caùc nhoùm baãy chính: khoái nhoâ moùng;
caùc neáp loài; caùc khoái xaây carbonat; caùc baãy
hoãn hôïp vaø baãy ñòa taàng thaïch hoïc. Hình
7.47 laø sô ñoà phaân boá caùc caáu taïo trieån
voïng daàu khí ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng.
Tuy nhieân, do moãi vuøng ñeàu coù ñaëc ñieåm
khaùc bieät neân daãn ñeán quan ñieåm thaêm doø
caùc ñoái töôïng khaùc nhau, coù theå toùm taét nhö
sau.
• Quan ñieåm TKTD vuøng Taây - Baéc beå
Soâng Hoàng (MVHN vaø laân caän) goàm ba
loaïi laø caùc ñòa hình moùng vuøi laáp, caùc
voøm trong Oligocen vaø voøm nghòch ñaûo
Miocen hình 7.48. Chi tieát hôn, phaân boá
caùc caáu taïo trieån voïng theo taøi lieäu hieän
nay ñöôïc trình baøy treân hình 7.49 cho
MVHN vaø laân caän.
• Quan ñieåm TKTD khu vöïc mieàn Trung
vaø trung taâm beå Soâng Hoàng. Do theàm
226
luïc ñòa ñoå doác daàn ra trung taâm beå, cheá
ñoä kieán taïo bình oån hôn vaø moâi tröôøng
traàm ñoïng bieán ñoåi nhanh töø theàm nöôùc
noâng sang saâu, neân moâ hình caùc baãy ñeå
TKTD coù khaùc hôn phaàn phía Baéc (Hình
7.50). Ñoái töôïng TKTD chuû yeáu laø caùc
baãy voøm kheùp kín Oligocen-Miocen,
caùc moùng carbonat vuøi laáp, voøm vaø baãy
ñòa taàng lieân quan ñeán diapir, quaït caùt
vaø caùc baãy ñòa taàng khaùc.
• Quan ñieåm TKTD khu vöïc phía Nam
(Nam loâ 115/116 ñeán loâ 121). Moâ hình
TKTD caùc baãy daàu khí taäp trung vaøo
caùc caáu taïo khoái xaây caùcbonat treân ñòa
luyõ Tri Toân (Hình 7.51), caùc baãy ñòa
taàng maø chuû yeáu laø caùc quaït caùt trong
ñòa haøo Quaûng Ngaõi, caùc caáu taïo hình
hoa hoaëc khoái xoay ñöùt gaõy trong ñòa
haøo Lyù Sôn. Caùc caáu taïo carbonat ñaõ
ñöôïc kieåm nghieäm qua moät soá gieáng
khoan vaø ñaõ phaùt hieän vôùi khoái löôïng
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
khí lôùn, keøm thaønh phaàn CO2 cao, nhö ôû
caùc caáu taïo Sö Töû Bieån, Caù Heo, Caù Voi
Xanh. Thaân caùt ñaàu tieân trong ñòa haøo
Quaûng Ngaõi (caáu taïo Baïch Tuoäc) cuõng
ñöôïc kieåm nghieäm baèng gieáng khoan,
keát quaû chæ cho daáu hieäu daàu khí. Coøn
caùc ñoái töôïng trong ñòa haøo Lyù Sôn caàn
ñöôïc kieåm nghieäm trong töông lai khi
coù ñuû ñieàu kieän thuaän lôïi.
7. Tieàm naêng taøi nguyeân daàu khí
Nhö ñaõ neâu, Beå Soâng Hoàng laø moät
trong soá nhöõng beå traàm tích Ñeä Tam roäng
lôùn khoâng nhöõng ôû Vieät Nam maø caû ôû Ñoâng
Nam AÙ, tyû leä phaùt hieän coøn raát khieâm toán,
trong khi ñoái töôïng thaêm doø vaø phaân boá cuûa
chuùng raát ña daïng phong phuù.
Tính ña daïng vaø phong phuù theå hieän ôû
choã: coù 4 loaïi play vôùi caùc kieåu baãy khaùc
nhau nhö vöøa neâu ôû treân, moãi loaïi ñoái
töôïng chæ coù moät hoaëc vaøi thaäm chí chöa coù
gieáng khoan thaêm doø; Treân cô sôû taøi lieäu
hieän nay ñaõ phaùt hieän ra treân 150 caáu taïo
coù trieån voïng, trong soá ñoù môùi coù 37 caáu
taïo ñöôïc khoan chieám tyû leä 19%, Ngoaïi
tröø MVHN vaø vuøng nöôùc noâng ven bôø vôùi
dieän tích khoaûng 4.000 km2, beå Soâng Hoàng
phaàn ngoaøi khôi thuoäc Vieät Nam coù dieän
tích khoaûng 120.000 km2 ñöôïc chia thaønh
22 loâ, trong ñoù hôn moät nöûa soá loâ chöa coù
gieáng khoan naøo, soá coøn laïi môùi coù moät
ñeán hai gieáng khoan. Maät ñoä thaêm doø ñòa
chaán môùi chæ 0,7 km/km2 vaø maät ñoä khoan
1gieáng/6.100 km2 laø raát thaáp. Maät ñoä thaêm
doø thaáp laøm aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán vieäc
ñaùnh giaù tieàm naêng vaø trieån voïng daàu khí.
Vì theá cho ñeán nay vieäc ñaùnh giaù trieån voïng
vaø tieàm naêng daàu khí vaãn coøn nhieàu vaán ñeà
chöa ñöôïc giaûi quyeát vaø coù nhöõng ñaùnh giaù
227
khaùc nhau.
Naêm 1996, trong chöông trình hôïp taùc
vôùi BP, Petrovietnam ñaõ thöïc hieän ñeà aùn
ñaùnh giaù khí toång theå (Vietnam Gas Master
Plan) ôû beå Soâng Hoàng. Ñeà aùn chæ taäp trung
ñaùnh giaù cho 4 ñoái töôïng chuû yeáu laø moùng
tröôùc Ñeä Tam, caùt keát vuøng ven (paralic),
caùt keát turbidit vaø khoái xaây carbonat. Caùc
ñoái töôïng naøy ñöôïc phaân boá theo 6 khu vöïc:
ñôùi naâng Tri Toân, khu vöïc loâ 111-112-114,
khu vöïc paralic doïc theo ñöôøng bôø töø loâ
102 tôùi loâ 111 vaø 3 khu vöïc khaùc thuoäc caùc
loâ 101, 102, 103, 105, 106, 107, 108. Keát
quaû ñaùnh giaù cho thaáy töø 4 ñoái töôïng neâu
treân tieàm naêng coù theå thu hoài vaøo khoaûng
420 tyû m3 (khoaûng 15 Tcf) khí thieân nhieân,
250 trieäu barel (40 trieäu m3) condensat, 150
trieäu barel (24 trieäu m3) daàu vaø 5 tyû m3 khí
ñoàng haønh.
Sau ñeà aùn treân, naêm 1997 Petrovietnam
thöïc hieän ñaùnh giaù toång theå taøi nguyeân
taøi nguyeân daàu khí theàm luïc ñòa Vieät
Nam (VITRA - Vietnam Total Resource
Assessment, ñeà aùn hôïp taùc giöõa
Petrovietnam vaø Nauy), trong ñoù coù beå
Soâng Hoàng. Theo ñeà aùn naøy, toång tieàm naêng
thu hoài cuûa beå Soâng Hoàng, ñöôïc tính cho 4
play goàm 8 ñoái töôïng: moùng tröôùc Ñeä Tam,
caùt keát chaâu thoå-soâng ngoøi Oligocen, caùt
keát chaâu thoå- soâng ngoøi- ñaàm hoà Oligocen,
caùt keát chaâu thoå - soâng ngoøi - bieån noâng
Oligocen vaø Miocen döôùi, baãy thaïch hoïc
Oligocen - Miocen, vuøng nghòch ñaûo kieán
taïo Miocen, khoái xaây carbonat vaø turbidit,
vaøo khoaûng 570 - 880 trieäu m3 qui daàu,
trong ñoù ñaõ phaùt hieän khoaûng 250 trieäu m3
qui daàu.
Treân cô sôû keát quaû cuûa ñeà aùn VITRA,
coù caäp nhaät caùc soá lieäu ñeán naêm 2004, tröõ
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Haø noäi 101

Haûi phoøng
Weizhou

D2 2
E
N

B2
2

102 106

103 107

108
104 Lingtou Ha i Na m

109
Dongfang
105

110
111*
Ledong Yacheng

112*1 13*
0
20

0
50
00

GH CHUÙ
GHI
10

114* 115
Voøm Oligocen /Miocen
Khoái xaây Carbonat Hueá
(treân)vaø Clastic (döôùi)
Ñaûo vaø khoáái xaây carbonat 116* 117
Diapir
Ñaø naüng
Dò thöôøng bieân ñoä
118*
Caáu taïo choân vuøi/moùn g carbonat
Ngòch ñaûo kieáán taïo
Baãy ñòa taààng (onlap, pinchout) 119*
Baãy ñòa taààng (fan, turbidit)
Nuùi löûa
120*
Nhaø maùy loïc daàu
Ñöôøng oáng daãn khí
Ñöôøng oáng daãn daàu 121*
Ñoä saâu nöôùc
Moû daàu km
0 50 100
Moû khí 122*

Hình 7.47. Khaùi quaùt phaân boá caáu taïo trieån voïng ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng (theo PIDC, 2004)

228
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí

SW NE
MIOCENE INVERTED OLIGOCENE TILTED BURIED
HUNG YEN
Pliocene
ZONE FAULT BLOCKS HILL
TERRACE
(Inversion anticlines) (Trapdoor structures) TREND 300m
to
Upper Miocene
Recent Pliocene (Karsted
Wench
Kien Xuong Trend to Tien Hai Trend Anticlines carbonates)
Recent U Miocene Unc. (Offshore)
Tien 1000
Upper to
to Hai Field
Upper 2500m
Middle Miocene
Miocene
Middle Miocene Blue(MMB)
Lower Buried
Mioccene Hill
U Olig. Uncon.
In t
ra
Oli
.U Middle nc ./ Hor.
nc. iocene U
Mioccene Middle M
B10 Oil (Permo-
Syn rift
Oligocene Carb) 100
to to
Eocene 3500m
D14 Gas
Oligocene
to Syn - rift
Olig. - (Eoc)
Eocene

Hung Yen Thai Binh Phuong Vinh Ninh Subthrust Dong Quan Song Lo
Fault Fault Ngai Sag Fault trapdoor Sag Fault
closure d24

Hình 7.48. Moâ hình caùc ñoái töôïng TKTD Mieàn voõng Haø Noäi vaø laân caän (theo Anzoil, 1996)

Hình 7.49. Phaân boá caùc caáu taïo trieån voïng MVHN vaø laân caän (theo PIDC, 2004)

229
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

SW CENTRAL AREA 200 km NE

114-KT-1X LE DONG YACHENG
(KI M TUOC) 30 - 1 - 1 GAS FI ELD
KM KM
BLOCK 111, 112, 114 AND 116 BLOCK 113 CHI NESE ACREAGE
0 0
QUATERNARY
PG
MZ
2 2
PZ ? LACUSTRI NE CLAY
PLI OCENE
SR DI API R
4 MMZZ MIU 14
M ARI NE
I NNER PG
PZ ? SR
BASEM ENT
SUBM ARI NE MI M + MIL
6 TREND
FAN
6
PG
M Z, PZ: POSSI BLE M ESOZOI C
PALEOZOI C CLASTI CS OUTER
8 BASEMENT
8
AND CARBONATES M I OCENE
TREND
(M I )
106
111 - SCEPTRE
108 YACHENG 110 ALLUVI AL
10 112 - SEPV 113
GAS FI ELD
FANS PALEOGENE 10
112-BT-1X
CH
IN (PG)
17 A
114 - SEPV 115 - I PL

114-KT -1X
NOTE: PROFI LE I S SCHEM ATI C, DEPTH
VI ET NAM HUE
RELATI ONSHI PS ARE, HOW EVER,
116 - SEPV 117 - BP APPROXI M ATELY CORRECT.

16 0 KM 100 DA NANG
118 - BP
106 108

Hình 7.50. Moâ hình caùc ñoái töôïng TKTD töø theàm Ñaø Naüng ra truõng Trung taâm Beå Soâng Hoàng
(theo Shell, 1992 coù söûa chöõa vaø boå sung)

R
R

S R R S
§¸ chøa carbonat S
S

S §¸ chøa h¹t vôn

Hình 7.51. Moâ hình ñoái töôïng TKTD vuøng phía Nam Beå Soâng Hoàng (theo BP, 1995)

löôïng vaø tieàm naêng daàu khí beå Soâng Hoàng Hoàng, nhö vaäy, tieàm naêng khí ôû ngoaøi bieån
coù theå ñaït khoaûng 1.100 trieäu m3 qui daàu, lôùn hôn haún trong ñaát lieàn. Tuy nhieân, caùc
chuû yeáu laø khí. phaùt hieän khí ôû ñaây coù haøm löôïng CO2 cao
Ñeán nay, taïi beå Soâng Hoàng môùi chæ coù neân hieän taïi chöa theå khai thaùc thöông maïi
9 phaùt hieän khí vaø daàu vôùi toång tröõ löôïng ñöôïc. Tieàm naêng chöa phaùt hieän döï baùo
vaø tieàm naêng khoaûng 255 trieäu m3 qui daàu, vaøo khoaûng 845 trieäu m3 qui daàu, chuû yeáu
trong ñoù ñaõ khai thaùc 0,55 tyû m3 khí. Caùc laø khí vaø taäp trung ôû ngoaøi bieån. Tröõ löôïng
phaùt hieän coù tröõ löôïng lôùn ñeàu naèm taïi khu vaø tieàm naêng daàu khí beå Soâng Hoàng theo
vöïc vònh Baéc Boä vaø phía Nam beå Soâng möùc ñoä thaêm doø vaø theo play ñöôïc minh

230
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Beå Soâng Hoàng
0%
1%
22%
Ñaõ khai thaù c
Ñang khai thaù c
0%
Ñang ñaù nh giaù
Khoâ ng thöông maï i
Chöa ñaù nh giaù
77%
Chöa phaù t hieä n
Hình 7.52. Phaân boá tröõ löôïng vaø tieàm naêng daàu khí
theo möùc ñoä thaêm doø (soá lieäu theo VITRA)
hoïa treân hình 7.52, 7.53.
Soá caáu taïo trieån voïng ôû beå Soâng Hoàng
nay ñaõ ñöôïc phaùt hieän theâm nhieàu treân cô
sôû taøi lieäu môùi ñöôïc boå sung. Trong soá treân
150 caáu taïo ñaõ phaùt hieän theo taøi lieäu hieän
nay, ngoaïi tröø taïi MVHN caùc caáu taïo coù
dieän tích kheùp kín nhoû chæ töø vaøi ñeán haøng
chuïc km , caùc caáu taïo ngoaøi bieån thöôøng
2
coù dieän tích lôùn töø vaøi chuïc ñeán haøng traêm
km , neáu coù phaùt hieän seõ cho tröõ löôïng lôùn.
2
8. Keát luaän
Beå Soâng Hoàng laø beå traàm tích Ñeä Tam
lôùn nhaát ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam ñöôïc
thaêm doø vôùi möùc ñoä khaùc nhau. Phaàn Taây
Baéc cuûa beå (MVHN), coâng taùc thaêm doø
ñöôïc trieån khai treân 40 naêm, coøn dieän tích
ôû theàm luïc ñòa môùi chæ thöïc söï ñöôïc trieån
khai coâng taùc thaêm doø töø naêm 1987 tôùi nay.
Noùi chung möùc ñoä thaêm doø ôû beå Soâng Hoàng
coøn raát thaáp (tröø vuøng daûi naâng Khoaùi Chaâu
- Tieàn Haûi, Kieán Xöông thuoäc MVHN laø
ñöôïc thaêm doø ôû möùc chi tieát). Maëc duø keát
quaû coâng taùc thaêm doø ôû Beå Soâng Hoàng coøn
raát haïn cheá, chæ phaùt hieän ñöôïc caùc moû khí
nhoû ôû phaàn Taây Baéc (loâ 103) vaø ñaát lieàn
(MVHN). Nhöng nhöõng phaùt hieän naøy ñaùnh
daáu nhöõng moác lòch söû voâ cuøng quan troïng
231
trong coâng cuoäc tìm kieám daàu khí ôû mieàn
Baéc Vieät Nam, phaùt hieän khí TH-C tuy nhoû
nhöng laø moác khôûi ñaàu cuûa Ngaønh Daàu khí
Vieät Nam vaø ñaõ goùp phaàn phaùt trieån kinh
teá ñòa phöông treân hai chuïc naêm qua. Phaùt
hieän khí D14 tuy chöa ñöa vaøo khai thaùc vaø
daàu B10 tuy nhoû beù, nhöng caû hai ñaõ khaúng
ñònh cho moät quan ñieåm thaêm doø ñuùng ñaén,
môû ra höôùng thaêm doø môùi hieän nay khoâng
nhöõng ôû MVHN maø cho caû nhöõng loâ khaùc.
Veà phía Nam beå, nhöõng phaùt hieän khí vôùi
kích côõ lôùn ñaõ khaúng ñònh ñaù chöùa carbonat
treân ñôùi naâng Tri Toân coù chaát löôïng cao.
Nhöõng keát quaû böôùc ñaàu naøy cuøng vôùi caùc
keát quaû thaêm doø ôû phaàn laõnh haûi Trung
Quoác chöùng toû tieàm naêng khí lôùn cuûa beå
Soâng Hoàng.
Laø moät beå traàm tích Ñeä tam ñöôïc hình
thaønh töø moät ñòa haøo daïng keùo toaùc, coù lòch
suû phaùt trieån ñòa chaát phöùc taïp töø Paleogen
ñeán nay ñaõ taïo neân ña daïng caùc ñoái töôïng
chöùa daàu khí vôùi nhieàu kieåu baãy.
Coâng taùc TKTD vöøa qua ñaõ khaúng ñònh
ñoái töôïng chöùa laø caùt keát Oligocen, Miocen
vaø moùng carbonat nöùt neû hang hoác coù tuoåi
Carbon - Permi vaø Devon giöõa - muoän. Tuy
nhieân cho ñeán nay vaãn coøn moät soá vaán ñeà
chöa saùng toû caàn tieáp tuïc ñöôïc nghieân cöùu
ñeå laøm cô sôû ñònh höôùng cho thaêm doø:
• Beå Soâng Hoàng toàn taïi raát nhieàu kieåu
baãy, ñaëc bieät laø caùc baãy phi caáu taïo khaù
phoå bieán. Tuy nhieân vieäc nghieân cöùu
töôùng ñaù coå ñòa lyù, moâi tröôøng traàm tích,
ñòa chaán ñòa taàng coøn raát haïn cheá neân
vieäc xaùc ñònh caùc daïng baãy naøy phuïc
vuï cho thaêm doø thöïc söï vaãn chöa ñöôïc
trieån khai.
• Maëc duø ñaõ 40 naêm nghieân cöùu ôû MVHN
nhöng vieäc nghieân cöùu xaây döïng moâ
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam

Beåâ Soâng Hoàng

hôn tröôùc nhöõng naêm 1990. Tuy nhieân
qua moät soá gieáng khoan môùi khoan gaàn
450 ñaây vaãn cho thaáy hieän töôïng khoan coù
400
bieåu hieän khí toát (D24-1X, PV-HL-1X)
Tr. taán quy daàu

350
300
250
200
Chöa phaùt hieän
nhöng khi thöû væa laïi khoâng nhaän ñöôïc
Ñaõ phaùt hieän
doøng. Phaûi chaêng do coâng ngheä môû væa,
150
100

thöû væa ñoái töôïng naøy vaãn chöa ñöôïc

50
0
Play 1 Play 2 Play 3 Play 4
Hình 7.53. Phaân boá tröõ löôïng vaø tieàm naêng daàu khí
theo play (soá lieäu theo VITRA)
hình ñòa hoaù beå Soâng Hoàng vaãn coøn
nhieàu haïn cheá, qua taøi lieäu môùi cuûa
gieáng khoan PV-XT-1X cho thaáy coù
nhöõng ñieåm khoâng coøn phuø hôïp vôùi
nhaän ñònh tröôùc ñaây. Bôûi vaäy ñeå ñaùnh
giaù ñuùng ñöôïc caùc yeáu toá ruûi ro veà sinh
vaø dòch chuyeån daàu khí laø heát söùc caàn
thieát, ñaëc bieät caàn phaûi nghieân cöùu baûn
chaát vaø quy moâ phaân boá cuûa caùc taàng
sinh cuûa beå Soâng Hoàng moät caùch chi
tieát hôn.
• Khí CO2 toàn taïi trong caùc moû khí thuoäc
play carbonat (naâng Tri Toân...) vaø trong
play caùt keát Miocen treân - Pliocen döôùi
ôû caùc moû khí thuoäc theàm luïc ñòa Trung
Quoác (Ñong Fang) vaø vuøng choàng laán
giöõa Vieät Nam - Trung Quoác (phía
Ñoâng Baéc loâ 111, 113). Ñaây laø moät ruûi
ro lôùn trong thaêm doø. Maëc duø ñaõ coù ñaàu
tö nghieân cöùu nhöng cho ñeán nay vaãn
chöa laøm roõ ñöôïc nguoàn goác vaø quy luaät
phaân boá cuûa chuùng ôû phía Nam beå Soâng
Hoàng. Vieäc naøy caàn ñaàu tö nghieân cöùu
ñeå coù theå tìm kieám nhöõng caáu taïo trieån
voïng coù khaû naêng chöùa khí lôùn nhöng tyû
leä CO2 thaáp.
• Hieän nay coâng taùc khoan môû væa, thöû
væa, vôõ væa thuyû löïc coù nhieàu tieán boä
phuø hôïp? Ñoù laø moät caâu hoûi toàn taïi daøi
qua nhieàu thaäp kyû, chöa coù ñöôïc lôøi giaûi
ñaùp thoaû ñaùng. Hieän taïi coâng taùc vôõ væa
thuyû löïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän coù hieäu quaû
ôû moû D14. Tuy nhieân vieäc khoan baèng
dung dòch goác daàu hay khoan dung dòch
döôùi aùp suaát caân baèng vaãn chöa ñöôïc aùp
duïng. Bôûi vaäy, trong thôøi gian tôùi caàn
nghieân cöùu neáu coù ñieàu kieän aùp duïng
ñeå tìm lôøi giaûi ñaùp cho caâu hoûi neâu treân
vaø neáu thaønh coâng seõ goùp phaàn naâng
cao hieäu quaû thaêm doø.
• Ñoái vôùi nhöõng moû ñaõ phaùt hieän khí lôùn
nhöng chöùa haøm löôïng CO2 cao, caàn
taêng cöôøng nghieân cöùu caùc giaûi phaùp
coâng ngheä ñeå khai thaùc trong töông lai
gaàn, ñaëc bieät caàn khuyeán khích caùc nhaø
ñaàu tö nöôùc ngoaøi nghieân cöùu vaø phaùt
trieån coâng ngheä ñoù.
• Ñeå naâng cao hieäu quaû thaêm doø daàu khí ôû
beå Soâng Hoàng moät maët phaûi ñaåy maïnh
coâng taùc nghieân cöùu ñòa chaán, ñeå laøm
roõ ñaëc ñieåm caáu truùc cuõng nhö heä thoáng
daàu khí cuûa beå vaø söï phaân boá caùc ñoái
töôïng trieån voïng trong caùc play. Maët
khaùc phaûi ñoàng thôøi xem xeùt laïi quan
ñieåm thaêm doø treân cô sôû phaân tích caùc
yeáu toá ruûi ro vaø keát quaû thöïc teá thaêm doø
trong thôøi gian qua.
• Veà quan ñieåm thaêm doø, trong thôøi gian
qua hoaït ñoäng thaêm doø chuû yeáu taäp
trung vaøo caùc baãy caáu taïo trong Miocen

232
 Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
vaø moät vaøi caáu taïo trong Oligocen. Tuy
nhieân, caùc caáu taïo trong Miocen coù ruûi
ro cao do ñöôïc hoaøn thaønh muoän hôn
trong pha taïo daàu khí neân khaû naêng dòch
chuyeån, naïp baãy cuûa daàu khí bò haïn cheá,
coøn caùc caáu taïo trong Oligocen thì ruûi ro
veà baãy vaø khaû naêng chöùa cuûa ñoái töôïng
keùm do chuùng naèm saâu, chaát löôïng taøi
lieäu ñòa chaán keùm, khoù xaùc ñònh vaø möùc
ñoä tin caäy thaáp. Bôûi vaäy, trong thôøi gian
tôùi caàn öu tieân TKTD caùc baãy chöùa laø
caùc voøm kheùp kín boán hoaëc ba chieàu
trong traàm tích Oligocen, ñaëc bieät öu
tieân cho caùc baãy voøm Pliocen ñi keøm
hoaït ñoäng diapir, caùc quaït caùt ngaàm vaø
turbidit.
• Keát quaû thaêm doø ôû beå Cöûu Long, Malay-
Thoå Chu cho thaáy caùc baãy phi caáu taïo
coù heä soá thaønh coâng cao vaø ñang trôû
thaønh ñoái töôïng thaêm doø chuû yeáu khi
maø caùc ñoái töôïng truyeàn thoáng (baãy caáu
taïo) ñaõ ñöôïc thaêm doø. ôû beå Soâng Hoàng
caùc daïng baãy phi caáu taïo raát phoå bieán,
trong thôøi gian tôùi caàn quan taâm nghieân
233
cöùu vaø thaêm doø caùc loaïi baãy phi caáu
taïo naøy. Ñeå giaûm ruûi ro, naâng cao hieäu
quaû thaêm doø noùi chung vaø thaêm doø caùc
baãy phi caáu taïo noái rieâng caàn taäp trung
nghieân cöùu giaûi quyeát caùc toàn taïi neâu
treân.
• Rieâng ñoái vôùi ñaát lieàn MVHN, maët caét
traàm tích Oligocen (maø trong ñoù aån
chöùa nhieàu baãy daàu khí coù trieån voïng)
laïi chöa ñöôïc theå hieän roõ raøng. Ñeå caûi
thieän taøi lieäu ñòa chaán coù chaát löôïng
toát hôn, coù khaû naêng laøm roõ caáu truùc
Oligocen caàn xöû lyù laïi nhieàu laàn taøi lieäu
ñòa chaán cho töøng ñoái töôïng vaø muïc tieâu
cuï theå. Ñoàng thôøi ñaåy maïnh coâng taùc
nghieân cöùu phöông phaùp thu noå môùi
nhaèm naâng cao ñoä phaân giaûi vaø taêng
chieàu saâu nghieân cöùu.
Coù theå noùi raèng beå traàm tích Soâng Hoàng
coøn aån chöùa nhieàu trieån voïng, tieàm taøng veà
ñoái töôïng, phong phuù veà theå loaïi, maät ñoä
thaêm doø coøn thaáp, coøn nhieàu cô hoäi ñeå phaùt
hieän caùc moû daàu khí thöông maïi.
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Taøi lieäu tham khaûo
1. Anzoil, 1995. Hanoi Basin, Geological
Evaluation.
2. BP, 1991. Well Evaluation Report: 118-
CVX-1X.
3. BP, 1991. Well Evaluation Report: 119-
CH-1X.
4. BP, 1992. Block Evaluation Report
Danang PSA: Basin analysis &
Prospectivity Evaluation.
5. BP, 1994. Well Evaluation Report: 118-
BT-1X.
6. BP, 1995. Geological Evaluation
Memorandum Su Tu Bien Project.
7. BP, 1995. Well Evaluation Report: 117-
STB-1X.
8. OMV, 1995. 104 - QV - 1X Well
Proposal.
9. OMV, 2001. 111 - HE - 1X Final Well
Report.
10. Petronas, 2004. 106-Yen Tu Final Well
Report.
11. PIDC, 2001. Baùo caùo toång keát gieáng
khoan PV-103-HOL-1X (PIDC, 2001).
12. PIDC, 2004. Caáu truùc, tieàm naêng daàu
khí vaø phöông höôùng TKTD cuûa theàm
luïc ñòa Baéc Vieät Nam (loâ101-123).
13. PIDC, 2004. Keá hoaïch thaêm doø toång
theå ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng (PIDC,
2004).
234
14. PVSC, 1994. Baùo caùo” Toång keát coâng
taùc Thaêm doø caùc loâ 120-121”.
15. PVSC, 1997. Baùo caùo “Döï aùn Toång theå
Tìm kieám-Thaêm doø vaø khai thaùc khu
vöïc Vònh Baéc Boä”.
16. PVSC, 1998. Toång hôïp taøi lieäu ñòa chaát,
ñòa vaät lyù, ñaùnh giaù ñòa chaát vaø xaùc ñònh
caùc caáu taïo, vò trí toái öu cho caùc gieáng
khoan tìm kieám thaêm doø ôû khu vöïc loâ
111, 112.
17. PVSC, 1998. Baùo caùo toång hôïp taøi lieäu
Ñòa chaát- Ñòa vaät lyù, ñaùnh giaù ñòa chaát
vaø xaùc ñònh caùc caáu taïo, vò trí toái öu cho
caùc gieáng khoan Tìm kieám Thaêm doø ôû
khu vöïc loâ 102, 103, 106, 107.
18. PVSC, 1999. Baùo caùo ” Ñaùnh giaù khaû
naêng phaùt trieån vaø khai thaùc tieàm naêng
daàu khí khu vöïc Vònh Baéc Boä”.
19. Shell, 1991. Evaluation of the geology
and hydrocarbon potential of blocks
112, 114, 116, Hue Basin, Vietnam.
20. Shell, 1991. Hai Yen Prospect
Summary.
21. Vietgazprom, 2002. Phöông aùn ñòa chaát
gieáng khoan thaêm doø VGP-112-BT-1X,
caáu taïo Baïch Tró.