Professional Documents
Culture Documents
ASIGNATURA
INTERDISIPLINARYO Kasanayan sa paggamit ng iba’t ibang tradisyon at
Pagsasama ng dalawang akademikong disiplina sa isang modernong midya na makabuluhan sa kontekstong pilipino
aktibidad. sa iba’t ibang antas at larangan
(Halimbawa ay ang paggawa ng isang interdisiplinaryong Praktikal na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa
pananaliksik.) kontekstwalisadong komunikasyon sa wikang Filipino ng
Ito ay paggawa ng bagong ideolohiya sa pamamagitan ng mga mamamayang Pilipino sa kani-kanilang mga komunidad
crossing boundaries. Ito ay maiuugnay sa isang FILIPINO SA IBA’T IBANG LARANGAN
interdisiplina o interdisciplinary field. Ang FILDIS ay isang praktikal na kursong nagpapalawak
Kasama ang mga mananaliksik, mag-aaral at mga guro na at nagpapalalim sa kasanayan sa malalim at mapanuring
layunin na magkaroon ng pag-uugnay sa iba’t ibang pananaw pagbasa, pagsulat, at pananaliksik sa wikang Filipino sa
sa akademik, propesyon at teknolohiya tungo sa isang iba’t ibang larangan, sa konteksto ng kontemporaryong
ispisipikong perspektibo para sa isang hangarin. sitwasyon at mga pangangailangan ng bansa at ng mga
MULTIDISIPLINARYO mamamayang Pilipino. Nakatuon ang kursong ito sa
Pag-aaral mula sa iba’t ibang disiplina o multiple makrong kasanayan pagbasa at pagsulat.
discipline. Gamit ang mga makabuluhang interdisiplinaryong
Ito ay pagsilip sa ibang pananaw panlabas upang higit na pananaliksik sa wikang Filipino, bilang lunsaran ng
maunawaan ang kompleks ng isang sitwasyon. pagsasagawa ng pananaliksik na ito na nakaugat sa mga
TRANSDISIPLINARYO suliranin at realidad ng mga komunidad ng mga
Ang paggawa ng istratehiyang pananaliksik na pumapasok mamamayan sa bansa at maging sa komunidad ng mga
sa iba’t ibang larangan o disiplina para sa holistikong Pilipino sa iba pang bansa. Saklaw rin ng kursong ito ang
pananaw paglinang sa kasanayang pagsasalita, partikular sa
Isang pananaw sa isang larangan na nabuo sa pamamagitan presentasyon ng interdisiplinaryong pananaliksik sa iba’t
ng ibang disiplina na muling ginagamit sa ibang disiplina. ibang porma at venue.
EDUCATION NA ASIGNATURA
Interdisiplinaryo
Magamit ang wikang Filipino sa iba’t ibang larangan ng
pananaliksik
Maituro ang Filipino bilang hiwalay na asignatura
Aralin 2 Nang dumating ang mga Amerikano, biglang naunsyami ang
Filipino bilang Wikang Pambansa; Filipino bilang Wika ng mithiin ng mga Pilipino ng itakda ng pamahalaan na ang
Bayan; at Kasaysayan ng Pag-unlad ng Wikang Pambansa wikang Ingles ang gawing
opisyal na wikang panturo sa mga paaralan.
Panimula: Ipinagbawal ang paggamit ng bernakular sa paaralan at sa
Ang Wikang Pambansa ay ang wikang pagkakakilanlan ng tanggapan nito.
mamamayan ng isang bansa. Ang ating mga lider na makabayan tulad nina Lope K.
Ang Pilipinas bilang isang multilinggwal na bansa ay Santos, Cecilio Lopez, Teodoro Kalaw, at iba pa ay
nararapat na may wikang magsisilbing bigkis na nagtatag ng kilusan nakung saan sila ay naging masigasig
magbubuklod sa isang lahi. Ang Filipino bilang Wikang sa pagkakaroon ng Wikang Pambansa.
Pambansa ay maraming pinagdaanan upang maabot ang Nagharap ng panukala si Manuel Gillego nagawing Wikang
katawagang ito. Pambansa at Wikang Opisyal ang Tagalog subalit
WIKA patuloy pa ringnamayani ang wikang Ingles.
Ano ang pagkakatulad ng I.D. at Wika? Nang itatag ang Komonwelt, nagkaroon ng malaking
hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wikang pambansa.
Kasaysayan ng Wikang Pambansa Ito ay utang natin sa naging Pangulong Manuel L. Quezon,
Ang kasaysayan ng pagkakaroon ng Wikang Pambansa sa ang tinaguriang "Ama ng Wikang Pambansa."
Pilipinas ay dumaan sa ilang mga pagbabago - ang Pilipino Noong 1934, isang Kombensyong Konstitusyonal ang binuo
na nagmula sa Tagalog na pagkaraa’y naging Filipino. ng Pamahalaang Komonwelt upang maisakatuparan ang
Kasalukuyang gumagamit ng 87 na iba’t-ibang wika. pangarap ni Quezon. At upang ipaalala ang kahalagahan ng
Kabilang sa mga pangunahing wika ay Tagalog, Cebuano, wika, isang probisyon tungkol sa Wika ang isinama sa ating
Ilocano, Pampanga, Bicol, Pangasinan, Hiligaynon, Waray at Saligang Batas. Ito’y napapaloob sa Artikulo XIV, Seksyon
Maranao. 3 ng Konstitusyon noong Pebrero 8, 1935.
Nang dumating ang mga Kastila sa ating bansa, hinangad “Ang Pambansang Kapulungan ay magsasagawa ng mga
nilang mapalaganap ang Kristiyanismo,kaya’t minabuti ng hakbangin tungo sa paglinang at paggamit ng pambansang
mga prayle na mag-aral ng iba’t ibang wikain sa Pilipinas sa wikang batay sa isa sa umiiral na katutubong mga wika.
halip na ituro ang kanilang wika sa mga katutubo. Samantalang hindi pa itintadhana ng batas ng Ingles at
Nang panahon ng himagsikan ng sumibol sa mga Kastila ay patuloy na mga Wikang Opisyal.”
manghihimagsik na Pilipino laban sa mga Kastila. Naitatag ang Surian ng Wikang Pambansa, binuo ng mga
Kaya nga’t pinili nila ang Tagalog na siyang wikang gamit sa kinatawang nagmula sa mahahalagang mga rehiyon sa
panahon ng propaganda - mga sanaysay, tula, kuwento, Pilipinas bilang mga kasapi. Pagkatapos ng puspusang pag-
liham at mga talumpati na aaral ng iba’t ibang wika sa Pilipinas, ipinasya ng Surian na
punung-puno sa damdaming bayan. Tagalog ang siyang dapat pagbatayan ng Wikang Pambansa
pagkat ito’y nagtataglay ng nalinang nang panitikan at Oktubre 24,1967
wikang sinasalita ng nakahihigit ng dami ng mga Pilipino. Naglagda ang Pangulong Marcos ng isang Kautusang
Kaya, noong Disyembre 30, 1937, inihayag ni Pangulong Tagapagpaganap Blg. 96 na nagtatadhanang ang lahat ng gusali,
Quezon na ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Tagalog.
edipisyo, at tanggapan ng pamahalaan ay pangangalanan na sa
Pilipino.
Anong nangyari?
Abril 1, 1940 Agosto 7, 1973
Sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap blg. 263ay Nilikha ng Pambansang Lupon ng Edukasyon ang resolusyong
binigyang-pahintulot ang pagpapalimbag ng isang Diksyunaryo at nagsasaad na gagamiting midyum ng pagtuturo mula sa antas
ang Gramatika ng Wikang Pambansa na itinakdang ituro sa mga elementarya hanggang tersyarya sa lahat ng paaralang pambayan
publiko at pribadong paaralan mula Hunyo, 1940 o pribado at pasisimula sa taong panuruan 1974–75
Agosto 12, 1959
Hunyo 19, 1974
Pinalabas ng Kalihim ng Kagawaran g Edukasyon, Jose E. Romero
Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel ng Kagawaran ng Edukasyon at
ang Kautusang Pangkagawaran blg. 7 na nagsasaad na kailanma’t
tutukuyin ang Wikang Pambansa, ang salitang Pilipino ang Kultura ang Kautusang Pangkagawaran Blg.25 para sa
gagamitin. pagpapatupad ng edukasyong bilingwal sa lahat ng kolehiyo at
Hunyo 7, 1940 pamantasan.
Pinagtibay ang Batas ng Komonwelt Blg. 570, na nagtatadhana,
bukod sa iba pa, na ang Pambansang Wika ay magiging isa na sa
mga wikang opisyal ng Pilipinas simula sa Hulyo 4, 1940
Marso 26, 1954
Nilagdaan ng Pangulong Ramon Magsaysay ang proklama blg. 12
na nagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa
simula sa Marso 29 hanggang Abril 4 taon-taon, sang-ayon sa
tagubilin ng Surian ng Wikang Pambansa. Napapaloob sa
panahong saklaw ng pagdiriwang ang Araw ni Balagtas (Abril 2).
Marso, 1968
Nagpalabas si Kalihim Tagapagpaganap Rafael Salas
ngMemorandum Sirkular blg. 172, nag-aatas na isulat sa Pilipino
ang mga letterheads ng mga kagawaran at sangay ng pamahalaan.
Aralin 2 Filipino bilang Wikang Pambansa; Filipino bilang Wika na pantulong sa mga wikang panturo roon.
ng Bayan; at Kasaysayan ng Pag-unlad ng Wikang Pambansa Dapat itaguyod ng kusa at opsyonal ang
Kastila at Arabic.
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
Pagsakop ng mga Dayuhan Saligang Batas. 1987 Artikulo XIV – Wika
Ito’y napapaloob sa Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Sek. 8 - Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa
Konstitusyon Pagtatatag ng Surian ng Wikang Pambansa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing
Pagpapahayag na ang Wikang Pambansa ay Tagalog Wikang Panrehiyon, Arabic at Kastila.
Sek. 9 - Dapat magtatag ag Kongreso ng isang Komisyon
Kasaysayan ng Wikang Pambansa ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng
Pagkatapos ng Rebolusyon ng Edsa, bumuo muli iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa,
ang pamahalaang rebolusyonaryo ng Komisyong mag-uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik
Konstitusyonal na pinamunuan ni Cecilia Muñoz Sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
Palma. Pinagtibay ng Komisyon ang Konstitusyon pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanitili.
at dito’y nagkaroon muli ng pitak ang tungkol sa
Wika: Kasaysayan ng Wikang Pambansa
1987 –Atas Tagapagganap Blg 117. Nilagdaan ng Pangulong
1987 Artikulo XIV – Wika Corazon Aquino ang paglikha ng Linangan ng mga Wika sa
Sek. 6 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Pilipinas LWP at makatugon sa panibagong iniatas na gawain
Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin at nitong patuloy na pagsasaliksik at pagpapaunlad ng wikang
pagyamanin pa ang salig sa mga umiiral na wika sa Pilipinas pambansa.
at sa iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng Batas Agosto 25, 1988 - Ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 ay
at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso, nagtatadhana ng paglikha ng Komisyong Pangwika na siyang
dapat magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang magpapatuloy ng pag-aaral ng Filipino. Gayon din,
ibunsad at paspasang itaguyod ang paggamit ng Pilipinas pinagtibay ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng
bilang midyum na opisyal na Komunikasyon at pagtuturo sa mga paaralan sa mga piling asignatura.
bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pangedukasyon.
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
1987 Artikulo XIV – Wika 1991 -Batas Republika 7104 .Itinatag ang Komisyon sa Wikang
Sek. 7 -Ukol sa mga layunin ng Komunikasyon at Filipino (KWF), bilang pagsunod sa itinatadhana ng
pagtuturo, ang mga Wikang Opisyal ng Pilipinas ay Saligang Batas ng 1987, Seksiyon 9. Ang pagtatalaga ng tauang
Filipino at, hanggat walang itinatadhana ang batas, pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa, Agosto 1-31.
Ingles. Ang mga Wikang Panrehiyon ay pantulong Isinainstitusyon ang gamit ng Inang Wika sa Elementarya O
ng mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi Multiligual Language Education (MLE). Nauna rito, may
inilahad nang bersyon ang ikalabing-apat na kongreso ng Ano sa palagay mo ang pinakamalaking
mababang Kapulungan na House Bill No. 3719- An act hamon sa mga mag-aaral sa kolehiyo sa
Establishing a Multi-Lingual Education and Literacy paggamit ng Wikang Filipino sa larang na
Program and for other Purpose. kanilang pinili at tinatahak? Ipaliwanag.
Pagsasalin
Pagsasalin
Pagsasalin
Indibiwal na Gawain
Suriin ang apat na mungkahing paraan ng pagsasalin
ng “At a Glance: The 2016 Proposed National Budget.”
Pumili ng isa na sa iyong palagay ay pinakaepektibong
salin at maglaan ng paliwanag kung bakit.