MGA TEORYA NG AYON SA PANINIWALA SA
PINAGMULAN NG WIKA
AYON SA BIBLIYA
1. Tore ng Babel (Genesis 11: 1-9)
• “Sa simula'y iisa ang wika at
magkakapareho ang mga salitang
ginagamit ng lahat ng tao sa daigdig. Sa
kanilang pagpapalipat-lipat sa silangan,
nakarating sila sa isang kapatagan sa
Shinar at doon na nanirahan. Nagkaisa
silang gumawa ng maraming tisa at
lutuin itong mabuti para tumibay. Tisa
ang ginagamit nilang bato at alkitran
ang kanilang semento. Ang sabi nila,
“Halikayo at magtayo tayo ng isang
lunsod na may toreng abot sa langit
upang maging tanyag tayo at huwag
nang magkawatak-watak sa daigdig.”
Bumabâ si Yahweh upang tingnan ang
lunsod at ang toreng itinayo ng mga tao.
Sinabi niya, “Ngayon ay nagkakaisa
silang lahat at iisa ang kanilang wika.
Pasimula pa lamang ito ng mga
binabalak nilang gawin. Hindi
magtatagal at gagawin nila ang
anumang kanilang magustuhan. Ang
mabuti'y bumabâ tayo at guluhin ang
kanilang wika upang hindi sila
magkaintindihan.” At ginawa ni Yahweh
na ang mga tao ay magkawatak-watak
sa buong daigdig, kaya natigil ang
pagtatayo ng lunsod. Babel ang
itinawag nila sa lunsod na iyon,
sapagkat doo'y ginulo ni Yahweh ang
wika ng mga tao. At mula roon,
nagkawatak-watak ang mga tao sa
buong daigdig dahil sa ginawa ni
Yahweh.” Genesis 11:1-9 RTPV05
• Tore ng Babel - pagkakaroon ng iba't
ibang wika sa mundo.
2. Ang Pentekostes (Mga Gawa 2:1-4)
• “Nagkakatipon silang lahat sa isang
lugar nang sumapit ang araw ng
Pentecostes. Walang anu-ano'y may
ingay na nagmula sa langit, na tulad ng
ugong ng malakas na hangin, at napuno
nito ang bahay na kinaroroonan nila.
May nakita silang parang mga dilang
apoy na dumapo sa bawat isa sa kanila,
at silang lahat ay napuspos ng Espiritu
Santo at nagsimulang magsalita ng iba't
ibang wika, ayon sa ipinagkaloob sa
kanila ng Espiritu.” Mga Gawa 2:1-4
EBOLUSYON
1. Teoryang Bow-Wow
• Panggagaya sa mga huni at ungol ng
mga hayop o sa kahit na anong tunog
na likha ng kalikasan.
2. Teoryang Ding-Dong
• Panggagaya sa mga tunog ng bagay
na likha ng mga tao.
3. Teoryang Pooh-Pooh
• Nagmula raw ang wika sa mga
salitang naibulalas ng mga sinaunang
tao nang nakaramdam sila ng
masidhing damdamin tulad ng lungkot,
sakit, tuwa, ligaya at iba pa.
4. Teoryang Tata
• Sinasabi ng teoryang ito na ang
pagkakalikha sa unang tunog o
salitang nabigkas ng sinaunang tao ay
kasabay ng galaw o kilos ng bahagi ng
katawan ng tao.
5. Teoryang Yo-He-Ho
• Pinaniniwalaan ng teoryang ito na ang
tao ay natutong magsalita bunga
diumano ng kanyang pwersang
pisikal.
6. Teoryang Mama
• Wika ay nagsimula sa pamamagitan
ng pag-uugnay ng mga madadaling
pantig ng bata sa mga mahahalagang
bagay.
7. Teoryang Sing-Song
• Nagmula raw ang wika sa paglalaro,
panliligaw, pagtawa, at iba pang
salitang nasasabi bunsod ng
damdamin ng tao.
8. Teoryang Hocus Pocus
• Ayon kay Dr, C. George Boeree,
maaaring ang wika ay nag-ugat sa
isang kapangyarihan o mahika o may
kaugnayan sa relihiyon o paraang
pananampalataya ng mga sinaunang
tao.
• Maaaring sinimulan nilang tawagin
ang mga hayop sa pamamagitan ng
mga kakaibang tunog na pinagmulan
din ng mga pangalan nito.
9. Teoryang Tarara-Boom-De-Ay
• Ayon sa teoryang ito, ang unang wika
ay natutuhan ng sinaunang tao mula
 sa mga ritwal na isinasagawa sa
kanilang mga gawain tulad ng
pagkakasal, mga pagtitipon,
pagbibinyag, pag-aalay sa mga anito
at iba.
10. Teorya ni Hari Psammitikos
• Ang wika ay kusang natutuhan ng tao
kahit walang nagtuturo o naririnig .
DR. ARMAND MIJARES
• Isang buto ng paa
• Kuweba ng Callao, Cagayan
• Taong Callao
• 67,000 taon na ang nakalilipas
• Pinakamatandang tuklas sa buong Asia-
Pacific

11. Teoryang Aramean

• May paniniwala rin na ang kauna-

unahang wika na ginamit sa daigdig
ay ang wika ng mga Aramean.
• Sila ang sinaunang tao na naninirahan
sa Syria at Mesopotamia.
• Tinatawag na Aramaic ang kanilang
wika.
• Sa wikang ito unang sinulat ang
Bibliya.
• Noong dumating ang kalagitnaan ng
ika-8 siglo, ipinapalagay na ang wika
ay nagmula sa Hebrew, ang orihinal
na wika sa Bibliya. TEORYA NG PANDARAYUHAN MULA
SA REHIYONG AUSTRONESYANO
PANAHON NG KATUTUBO
• Pagkakaparehas: Tiyak na ang mga
Pilipino ay isa sa pinakaunang
➢ Ang mga wika/wikain ng Pilipinas ay Austronesian.
nabibilang sa Malayo-Polynesian. Ito
ang ikalawa sa pinakamalaking pamilya 1. Peter Bellwood (↓)
ng wika sa daigdig.
• Ang Austronesian ay nagmula sa Timog
TEORYA NG PANDARAYUHAN Tsina at Tawian na nagtungo sa Pilipinas
noong 5,000 BC.
• Wave Migration Theory (1916) — Dr. • Ito ay pinaniniwalaan hanggang ngayon.
Henry Otley Betey • Sa Pilipinas nagsimulang maging
• Grupo ng Negrito, Indones, at Malay. sopistikado ang kultura sa paglalayag
Ang tatlong pangat na pinagmulan daw nang maimbento ng ating mga ninuno
ng lahing Pilipino. ang outrigger canoe o bangkang may
katig (pangbalanse).
DR. ROBERT B FOX • Mas naging stable ang mga bangka natin
kaya ang lahing Austenesyano ay
• Pinuno ng pangkat na nakatuklas ng kumalat sa buong Timog Silangang
isang harap ng isang bungo at isang Asya, mga isla sa Pasipiko, New
buto ng panga. Zealand, Hawaii hanggang singlayo ng
• Yungib ng Tabon sa Palawan noon Madagascar sa Africa at Easter Islan sa
1962. Ito ang patunay na mas unang Timog America.
dumating sa Pilipinas ang tao kaysa sa
Malaysia na sinasabing pinanggalingan
ng mga Pilipino.
• 50,000 taon.
• Bakas ng uling at buto ng ibon at paniki.

❖ TAONG TABON

2. Wilheim Solheim II (↑)

• Ang Austronesian ay nagmula sa mga

isla ng Sulo at Celebes na tinatawag na
Nusantao.
 ANITO
• Espirito ng mga namatay na tao.
MANUNGGUL JAR
• Ang Banga ng Manunggul ay
pinaniniwalaang nagmula sa taong 890-
710 BC.
• Mayroon itong dalawang pigura sa
tuktok ng takip, ang isa ang
nagsasagwan ng bangka at ang nasa
harap ay tila bangkay na nakatiklop sa
dibdib ang mga kamay.
• Sinasabing ang bangka na ito ay
naghahatid ng namatay na kaluluwa
patungo sa huli nitong hantungan.
• Pinaniniwalaang ginagamit ang banga
para sa secondary burial, kung saan
inilalagay sa loob ang buto ng namatay,
ngunit hindi na ibinabaon ang banga.
BAYBAYIN
• 3 patinig at 14 na katinig = 17 titik
• Binibigkas ang katinig na may kasamng
tunog na /a/.
• Kung ang patinig ay bibigkasin ng may
kasamang patinig na /e/ o /i/ nilalagyan
ang titik ng tuldok sa itaas.
• Kung /o/ o /u/, ang tuldok ay nasa ibaba.
• Kung isang letra lamang, maglagay ng
ekis o plus sign sa ibaba.
• Kung ano ang baybay, siya ang sulat.
PANAHON NG MGA KASTILA
• Bago pa man dumating ang mga Kastila
sa Pilipinas, ang mga katutubong
Filipino ay may sarili ng paraan ng
pagbaybay at alpabeto.
• Dahilan kung bakit "Baybayin ang
tawag:
a) Dahil nakatira ang mga Pilipino sa
baybay dagat o baybay ilog na
nakakakuha ng kanilang mga
pangangailangan.
b) Paraan nito ay pabaybay lang at
madali itong gamitin.
• 333 taon sinakop ng mga Kastila ang
Pilipinas.
• 3 G na dahilan ng pananakop:
G - old ⇒ kayamanan
G - od ⇒ Diyos, at pagpapalaganap
ng Kristiyanismo
G - lory ⇒ kapangyarihan sa
pagpapalawak ng teritoryo
WIKA, SUSI SA PAGKAKAISA
❖ "Bakit sinasabing susi ng pagkakaisa
ang wika?"
❖ "Kung ganoon, ayon sa kasaysayan,
bakit hindi itinuro ng mga prayleng
Kastila ang wikang Espanyol sa mga
sinaunang Filipino?"
• Dahil takot silang magkaisa ang
damdamin at isipan ng mga Filipino at
magbunga ng pagsikdo ng malay ng
mga ito upang maghimagsik laban sa
kanilang pamamahala.
• Sa ganitong paraan, mas mabilis nilang
nasakop ang mga kapuluan ng Pilipinas,
pati na rin ang kaisipan ng mga Filipino.
WIKA ANG KATUTUBO:
INSTRUMENTO SA
PAGPAPALAGANAP NOON NG
KRISTIYANISMO
❖ "Bakit kaya ginawang instrumento ang
wikang katutubo sa pagpapalaganap
noon ng Kristiyanismo?"
• Ayon sa mga Espanyol, nasa
kalagayang "BARBARIKO, DI
SIBILISADO AT PAGANO" ang mga
katutubo noon kung kaya't dapat lamang
nilang gawing sibilisado ang mga ito sa
pamamagitan ng kanilang
PANANAMPALATAYA ⇒
KRISTIYANISMO
• Napagtanto nilang mas mabisa ang
pagpapalaganap ng relihiyong
Kristiyanismo kung mismong dayuhan
ang magsasalita ng wikang katutubo.
• Tulay ang katutubong wika para mas
maintindihan at mas kapani-paniwala.
• Pananampalataya ang ginamit dahil ang
mga Pilipino noon ay sumasamba sa
iba't ibang Bathala at naniniwala sila na
mas magiging sibilisado ang mga
Pilipino.
ESTRATEHIYA NG DAYUHAN
• Paghahati ng mga pamayanan. Sila'y
hinati sa lima. Ito'y paraan ng pagsikil ng
mga Kastila sa mga Filipino upang hindi
magamit ang kani-kanilang wikang
katutubo sa ibang kapwa Filipino.
• Ang paghahati ng pamayanan ay
nagkaroon ng malaking epekto sa
pakikipagtalastasan ng mga katutubo.
• Upang mas maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo, ang
mga misyonerong Kastila mismo ang
nag-aral ng mga wikang katutubo.
ALPABETONG ROMANO
• Mula sa Baybayin ay pinalitan ng
alpabetong Romano.
• Para sa kanila, ang baybayin ay gawa
ng mga demonyo.
• Ang demonyo ay magaganda ang boses
dahil sila ang kumakanta sa langit noon.
PAGTALIWAS SA UTOS NG HARI
• Magtatag ng mga paaralang magtuturo
ng wikang Espanyol sa mga Filipino.
• Nagmungkahi naman si Gobernador
Tello na turuan ang mga Indio ng
wikang Espanyol.
• Sina Carlos I at Felipe II naman ay
naniniwalang kailangang maging
bilingguwal ng mga Filipino.
• Iminungkahi naman ni Carlos I na ituro
ang Doctrina Christiana gamit ang
wikang Espanyol.
• Muling inulit ni Haring Felipe II ang utos
tungkol sa pagututuro ng wikang
Espanyol sa lahat ng katutubo noong
ika-2 ng Marso 1634.
• Carlos II ay lumagda ng isang dekrito na
inuulit ang probisyon ng nabanggit na
kautusan.
• Noong Disyembre 29, 1972, si Carlos IV
ay lumagda sa isa pang dekrito na nag-
uutos na gamitin ang wikang Espanyol
sa lahat ng paaralang itatatag sa
pamayanan ng mga Indio.
• Ang lahat na ito'y HINDI sinunod ng
mga prayleng Kastila.
• Sila ang nag-aral ng mga wika ng mga
sinaunang Filipino.
❖ "Sa paanong paraan nanganib ang wika
at wikain ng mga katutubong Filipino?"
➢ Sa paraan na maaaring makalimutan o
tuluyang mabura sa isipan ng mga
Pilipino ang wikang kinagisnan o ang
wikang Filipino.
➢ Ipinag-utos ng hari ng Espanyang ituro
ang wikang Espanyol.
PAG-ARAL NG DAYUHAN SA MGA
KATUTUBONG WIKA
• Ayon kay Fray Domingo Navarrete,
hindi siya nahirapang matutuhan ang
wikang Tagalog.
• Kaya nakapagsulat si Padre Modesto
De Castro gamit ang wikang Tagalog
noong 1593 ng aklat sa katesismo na
Doctrina Cristiana.
• Naglimbag din ng diksyunaryo at aklat
panggramatika.
• Maraming wikang Espanyol ang naging
bahagi na ng wika natin.
a) Escuela = eskwela
b) Convencion = kumbensiyon
c) Cuarto = kuwarto
• Napalapit ang loob ng mga katutubo sa
mga paryle dahil wikang katutubo ang
kanilang gamit.
• Ginamit ng mga Kastila ang sariling atin
upang baguhin ang sariling atin.
KASAYSAYANG NG WIKANG
PAMBANSA: SA PANAHON NG
REBOLUSYUNARYONG
FILIPINO
❖ Ano-ano ang nangyari bago
maghimagsik ang mga Filipino sa
panahon na ito?
• Dahil nakita na nila ang kaapihang
kanilang dinaranas sa kamay ng mga
Kastila.
• Pinatay ang GomBurZa ng walang
sapat na ebidensya.
• Pagpatay kay Dr. Jose Rizal.
➢ Sa panahong ito, maraming mga Filipino
ang naging matindi ang damdaming
nasyonalismo o makabayan.
➢ Nabuo ang Kilusang Propaganda.
➢ Masasabing ang unang konkretong
pagkilos ng mga Filipino ay nang
pagtibayin ang Konstitusyon ng Biak-na-
Bato noong 1897.
➢ Ginawang opisyal na wika ang Tagalog
bagama't walang isinasaad na ito ang
magiging wikang pambansa ng
Republika.
➢ Kayang gisingin ng wika ang malay at
damdamin ng tao. Kaya rin nitong
pasiklabin ang iyong pagmamahal. Ang
wika rin ay makapangyarihan. Ito ay
nagpapalakas ng loob.
ANG KILUSANG PROPAGANDA
• Ito'y pinamunuan nina Marcelo H. Del
Pilar, Jose Rizal, Graciano Lopez-
Jaena, Antonio Luna.
• Ginamit din nila ang wikang Tagalog sa
pagsulat ng mga akdang pampanitikan
bilang sandata sa laban upang mas
pag-alabin ang damdaming makabayan
ng mga Filipino.
MGA SAGISAG PANULAT AT AKDA
❖ Jose Rizal
• Sagisag Panulat: Laong-Laan at
Dimasalang
• Akda: Ang mga Kababayang Dalaga
sa Malolos, Ang Noche Buena
❖ Marcelo Del Pilar
• Sagisag Panulat: Plaridel
• Akda: Ang Cadaquilaan ng Dios, Ang
Kalayaan, Caiingat Cayo, at marami
pang iba.
❖ Antonio Luna
• Sagisag Panulat: Taga-Ilog
• Akda: Diviertein, Terualia Filipina at
iba pa
❖ Graciano Lopez-Jaena
• Sagisag Panulat: Bolivar at Diego
Laura
• Akda: Dasalan at Tocsohan,
Tinubuang Lupa, Ang Lahat ay
Pandaraya, Mga Kahirapan sa
Pilipinas, Sa Mga Pilipino at iba pa.
LAYUNIN NG KILUSANG
PROPAGANDA
1. Magkaroon ng pantay na pagtingin sa
mga Filipino at Kastila sa ilalim ng
batas.
2. Ibigay ang kalayaan ng mga Filipino sa
pamamahayag, pananalita, pagtitipon,
at pagpapahayag ng mga karaingan.
3. Gawing lalawigan ng Espanya ang
Pilipinas.
4. Panumbalikin ang pagkakaroon ng
kinatawang Filipino sa kortes ng
Espanya.
ANG KATIPUNAN
• Ang wikang Tagalog - mga kautusan,
pahayagan, at Kartilya ng Katipunan.
• Ang tawag sa pahayagan ng katipunan
ay Kalayaan.
• Ito ang sinasabing unang hakbang
tungo sa pagtataguyod ng wikang
Tagalog.
• Sumulat sina Andres Bonifacio ng mga
akdang pampanitikan upang mas imulat
pa ang damdamin ng mga Filipino at
mahikayat na lumaban.
• Ilan sa kanyang isinulat ay ang Pag-ibig
sa Tibuang Lupa.
❖ Anong kaisipan ang nanaig sa
pagkakataong iyon?
➢ Ang kaisipang "Isang Bansa, Isang
Diwa" laban sa mga Kastila.
➢ Pinili nilang magsulat sa Tagalog.
➢ Sanaysay, tula, kuwento, liham, at
mga talumpating naglalaman ng
pagmamahal sa bayan, at masisidhing
damdamin laban sa mga Kastila.