Do Dien Tu - (1) Chuong 2 - Đo Dong Va Ap

Ch.
2: ðo dòng và áp
om
2.1. Cơ cấu chỉ thị kim.
.c
2.2. ðo dòng ñiện AC và DC.
ng
co
2.3. ðo ñiện áp AC và DC.
an
2.4. ðo ñiện áp DC bằng phương pháp biến trở.
th
ng
2.5. Vôn kế ñiện tử ño ñiện áp DC.
o
du
2.6. Vôn kế ñiện tử ño ñiện áp AC.

u
2.7. Ampe-kế ñiện tử ño dòng AC và DC.

cu
Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.1. Cơ cấu chỉ thị kim
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Cô caáu ño töø ñieän.
1– Nam chaâm cónh cöûu; 2 – Cöïc töø; 3 – Loõi saét non; 4 – Khung daây;
5 – Kim chæ thò: 6 – Ñoái troïng; 7 – Sun töø.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.1.1.Cơ cấu từ ñiện:
Chỉ ño dòng DC.
Mq= NBWL I = KqI;
om
Mc= Kcθ.
.c
ðộ nhạy dòng:
ng
SI = dθ/dI = Kq/Kc= K.
co
Trên thực tế:SI = 1/Ifs
an
th
Thang ño tuyến tính. ng
Có ñộ chính xác cao.
o
du
Ifscỡ 50µA; Rmcỡ 1KΩ.

u
Công suất tiêu thụ nhỏ

cu
25 µW ÷ 200 µW;
Cấp chính xác cao
0,5%; H.2.1.C cu t ñin
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.1.2.Cơ cấu ñiện từ
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Hình 2.6. Loại hút Hình 2.7: Loại ñẩy

ðặc ñiểm cơ cấu ño ñiện từ
om
Có 2 loại : Lực hút và lực ñẩy.
.c
Dùng với cả 2 dòng ñiện DC và AC.
ng
Mq = KqI2; Mc = Kcθ.
co
Thang ño không tuyến tính.
an
Tiêu thụ năng lượng nhiều hơn cơ cấu từ ñiện.
th
ng
ðộ chính xác nhỏ hơn cơ cấu từ ñiện.
o
Ảnh hưởng sai số do từ dư
du
Từ trường tạo bởi cuộn dây có trị số nhỏ nên cần có

u
cu
màn bảo vệ từ ñể tránh ảnh hưởng của từ trường

nhiễu.
Chịu ñược sự quá tải cao.
Ifs cỡ mA; Rm cỡ vài Ω ñến vài trăm Ω.
2.1.3.Cơ cấu ñiện ñộng
om
Dùng với cả 2 dòng ñiện
.c
DC và AC.
ng
Là cơ cấu có sự phối hợp
co
của cơ cấu từ ñiện và ñiện
an
từ.
Dùng làm bộ chỉ thị cho th
ng

o
vôn kế,ampe kế, watt kế.
du
Mq = KqI1I2 (DC).
u
cu
1 T
M q = Kq ∫ i1i2 dt. ( AC)
T 0
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.2. ðo dòng DC và AC
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.2.1.Nguyên lý: Cả 3 cơ cấu nói ở trên ñều ñược

dùng làm bộ chỉ thị ampe-kế. Riêng cơ cấu từ ñiện khi
ño dòng AC thì phải biến ñổi AC ra DC.
ðiều kiện Iño≤ Ifs hoặc cần nới rộng tầm ño.
2.2.2.Nới rộng tầm ño ampe-kế
om
.c
ng
co
an
th
o ng
Dùng ñiện trở shunt: Rs=IfsRm/(Itñ-Ifs). Nới rộng nhiều tầm
du

ño với ñiện trở shunt có cách mắc thông thường và cách
u
cu
mắc Ayrton.
Thay ñổi số vòng dây quấn cơ cấu ño (ñiện từ, ñiện ñộng).
.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.2.3.ðo dòng AC dùng cơ cấu ño từ ñiện
om
.c
ng
co
an
th
ng
H.2.16.Chỉnh lưu bán kỳ H.2.17.Chỉnh lưu toàn kỳ.
o
du
u
Dùng diod chỉnh lưu: Chỉnh lưu bán kỳ và toàn kỳ.

cu
Bán kỳ : Ihd=2.22Itb.
Toàn kỳ : Ihd=1.11Itb.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
Dùng cặp nhiệt ñiện: Cặp nhiệt ñiện ñược
du
cung cấp nhiệt lượng do dòng ñiện này, tạo

u
cu
nên ñiện áp DC cho cơ cấu từ ñiện (dùng với

tín hiệu không sin).
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
ng
Dùng biến dòng mở rộng thang ño (dùng cho
o
du
ampe-kế AC).
u
Nguyên lý dựa trên sự cân bằng lực từ ñộng sơ

cu
và thứ cấp n1i1 = n2 i2

Tỉ số biến dòng Ki = I1/I2≈ n2/n1.
Không ñược ñể hở thứ cấp khi sơ cấp có dòng.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.2.4.Ampe kềm
om
Là thiết bị ño dòng ñiện mà không
.c
cần ngắt mạch nên rất tiện lợi (ví dụ
ng
co
như ño dòng ñộng cơ ñiện).
an
Mạch ño dòng ñiện sử dụng biến
th
dòng với cơ cấu ño từ ñiện và diod ng
chỉnh lưu có phần mở rộng tầm ño.
o
du
u
cu
Biến dòng không có cuộn sơ, lấy

dây dẩn dòng ñiện làm sơ cấp với
qui ñịnh số vòng sơ cấp là 1.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
All Sun
2.2.5.Ảnh hưởng ampe-kế trên mạch ño
Hình a: I = V/R.
om
Hình b: Ia = V/(R+Ra)
.c
I ≈ Ia ↔ Ra « R.
ng
co
Khi mắc ampe-kế vào
an
mạch ño tương ñương với
th
việc ta mắc nối tiếp vào ng
mạch ño 1 ñiện trở bằng
o
nội trở ampe-kế.
du
ðể ampe-kế chỉ kết quả

u

cu
chính xác ta cần Ra « R

(ñiện trở tải).
2.3.ðo ñiện áp AC và DC
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.3.1Nguyên lý:
om
ðiện áp ño ñược
.c
chuyển thành dòng
ng
ñiện ño ñi qua cơ cấu
co
chỉ thị với ñiều kiện:
an
Iño = Vño/(Rs+Rm) ≤Ifs.
th
ng
Rs: ðiện trở tầm ño.
o
du
Rs+Rm: Nội trở vôn kế.

u
Sv= Nội trở vôn kế/Vtño:

cu
ðộ nhạy của vôn kế,

ñơn vị: KΩ/vôn.
2.3.2.Nới rộng tầm ño vôn kế
om
.c
ng
co
an
th
ng
Thay ñổi ñiện trở tầm ño (áp dụng trong máy ño
o
VOM). Có 2 cách thực hiện như hình trên. Nội trở
du
vôn kế càng lớn khi Vtño càng lớn.

u
cu
Dùng biến áp ( dùng với vôn kế AC). Sơ cấp nối với

ñiện áp ño, thứ cấp nối với vôn kế.
Tỉ số biến áp Kv = V1/V2 ≈ n1/n2
2.3.3.ðo áp AC dùng cơ cấu ño từ ñiện
Ta phải dùng cặp nhiệt
om
ñiện (tín hiệu không sin)
.c
hay diod chỉnh lưu ñể biến
ng
ñổi tín hiệu AC ra DC ñưa
co
vào cơ cấu ño.
an
Dùng diod chỉnh lưu có thể
sử dụng chỉnh lưu bán kỳ
th
ng
như hình bên hoặc chỉnh
o
du
lưu toàn kỳ.

u
cu
Chỉnh lưu bán kỳ:
Vtño = 2.22Ifs(R1+Rm)+Vd
om
.c
ng
co
an
th
ng
Chỉnh lưu toàn kỳ: Có thể dùng cầu 4 diod hoặc 2 diod và
o

du
2 ñiện trở như hình trên.

u
Khuyết ñiểm của vôn kế AC dùng diod chỉnh lưu là phụ

cu

thuộc vào dạng tín hiệu và tần số cao có ảnh hưởng ñến
tổng trở và ñiện dung ký sinh của diod.
Trường hợp 4 diod: Vtñ = 1.11Ifs(R+Rm) + 2Vd.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.3.4.Ảnh hưởng vôn kế trên mạch ño
om
.c
ng
co
an
th
H.2.27: H.2.28:
ng
Mạch tương ñương khi mắc vôn kế. Mạch ño nguồn áp
o
du
Khi mắc vôn kế vào mạch ño thì có thể xem như tổng trở
u
cu
vào vôn kế mắc song song với phần tử ño.

ðể vôn kế chỉ kết quả chính xác ta cần có nội trở vôn kế
rất lớn so với ñiện trở tải hoặc nội trở của nguồn.
2.4.ðo ñiện áp DC bằng ph.ph. biến trở
om
.c
ng
co
an
th
ng
Hình 2.29: Mạch ño ñiện áp DC bằng biến trở.
o
du
Khi ño S ở vị trí 1, chỉnh con chạy ñể ñiện kế chỉ 0.

u
Ta xác ñịnh ñược ñiện áp cần ño Vx = VBC = RBCI với

cu

I = B1/(K1R1+RAB); 0 ≤ K1 ≤1.
Kết quả ño không phụ thuộc vào nội trở của nguồn ñiện
áp cần ño.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.5.Vôn kế ñiện tử DC
om
.c
ng
co
an
th
o ng
2.5.1.Vôn kế ñiện tử DC dùng transistor.
du
u
1.Mạch ño dùng transistor có cách mắc kiểu ñiện áp

cu
hay gọi là cách mắc không khuếch ñại như hình

trên.
Dùng ñể thiết kế tầm ño ñủ lớn.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
2.Mạch khuếch ñại hồi tiếp âm : Như hình trên.

u

cu
Cho ta ñộ lợi ổn ñịnh Av lớn hơn 1.

Dùng thiết kế mạch ño ñiện áp có trị số nhỏ.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
3.Mạch ño áp DC dùng transistor trường(JFET)

u
cu
Mạch ño có ngõ vào dùng JFET ñể có tổng trở vào

lớn.
Kết hợp mạch phân tầm ño ở ngõ vào.
2.5.2.Vôn kế ñiện tử DC dùng OP-AMP
om
.c
V+: non-inverting input
ng
V−: inverting input
co
Vout: output
an
VS+: positive power supply

th
o ng
VS−: negative power supply
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Non-inverting amplifier
Inverting amplifier
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
Voltage follower
u
cu
Differential amplifier
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Summing amplifier
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Integrator Differentiator
Instrumentation amplifier
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
R3  
VOUT = 1 + 2 R 1 (V2 − V1 )
R2  R gain 
 
om
Schmitt trigger Comparator
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Logarithmic output Exponential output
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
the current through the diode is given by

cu
when the voltage is greater than zero, it can

be approximated by:
where IS is the saturation current
Inductance gyrator Negative impedance
converter (NIC)
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
• In this case, the ratio between the

cu
input voltage and the input current

(thus the input resistance) is given by:
Precision rectifier
om
.c
ng
co
an
th
When the input becomes negative,
the output of the operational
ng
amplifier can easily become greater
o
du
than the voltage supplied to the op-

amp, thus causing saturation.
u
Then, if the input becomes positive

cu

again, the op-amp has to get out of
the saturation to amplify again. This
change takes some time, and this
greatly reduces the frequency
response of the circuit.
om
.c
ng
co
an
th
1.Mạch ño không có khuếch ñại ñiện áp: Như hình trên.
ng
Tổng trở vào của vôn kế là tổng trở vào của mạch phân tầm ño:
o
du
Zi = R1 + R2 + R3 + R4 = h.s. (1)
u
ðiện áp ngõ ra mạch phân tầm là không ñổi khi ñiện áp ngõ vào
cu
bằng ñiện áp tầm ño:

V1 = V2(R2+R3+R4)/Zi = V3(R3+R4)/Zi = V4R4/Zi. (2)
Vin+≈ Vin-
in- = Vo = Im(Rs + Rm) . Tính V1?
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
2.Mạch khuếch ñại không ñảo pha: Dùng cho tầm ño bé.
cu
ðiện áp ngõ ra: Vo = AvVi; ðộ lợi Av = 1+(R1/R2) .
Tính ñiện áp tầm ño:Vtño=Vo/ Av;Với Vo= Imax(Rs+Rmax)
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
Hình 2.43: Maïch ño chuyeån ñoåi ñieän aùp sang doøng ñieän
u
cu
3.Mạch chuyển ñổi ñiện áp ra dòng ñiện: Như hình trên.

Ta có : Vi+ ≈ Vi- = VR1 = Im R1
Tính ñiện áp tầm ño: Vtñ = VR1 = Imax R1.
2.5.3.ðo ñiện áp DC nhỏ dùng
phương pháp “chopper”
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
2.6.Vôn kế ñiện tử AC
om
.c
ng
co
an
th
ng
2.6.1.Tổng quát: ðể ño áp AC, ta chuyển ñiện áp AC ra DC bằng 3
o
phương pháp:
du
1.Chỉnh lưu trung bình. 2.Trị hiệu dụng thực. 3.Trị ñỉnh.
u
cu
Hệ số dạng Kf =Trị hiệu dụng/Trị chỉnh lưu trung bình.
Hệ số ñỉnh Kp = Trị ñỉnh/Trị hiệu dụng.
2.6.2.Ph. Ph. trị chỉnh lưu trung bình:(tín hiệu sin). Tính Vtño?
2.6.3.Phương pháp trị hiệu dụng
thực (tín hiệu không sin)
om
+Vcc +Vcc
+
.c
A1 A2
ng
–
Vño -VEE
-VEE
co
Rm
an
AVVño + +
I2
th
ngR1 E1 E2 R2
– –
I1 I2
o
I2(DC)
du
TC1 TC2
u
I1(RMS)
cu
Ta có: Vo = R2 /R1 AV V ño
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
AD536A Complete Monolithic IC Which Performs True
Analog Devices
RMS-to-DC Conversion
om
AD636 Analog Devices Low Level, True RMS-to-DC Converter
.c
AD637 Analog Devices High Precision, Wideband RMS-to-DC Converter
ng
AD736 Low Power, Precision, Monolithic True RMS-to-DC
co
Analog Devices
Converter
an
AD737 Low power, precision, monolithic true rms-to-dc
Analog Devices
th
ng converter with 200 mV Full-scale Input Range
LT1088
o
Linear Technology Wideband RMS-DC Converter Building Block
du
MX536A Maxim True RMS-to-DC Converters

u
cu
MX636 Maxim True RMS-to-DC Converters
2.6.4.Phương pháp trị ñỉnh
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
Hình 2.53.Mạch ño áp AC dùng mạch nhân ñôi ñiện áp.

u
cu
ðiện áp AC ñược biến ñổi ra áp DC có trị số bằng trị ñỉnh

bằng 2 cách:
Dùng mạch nhân ñôi ñiện áp hoặc mạch kẹp.
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
H.a: Mạch kẹp ñỉnh âm. H.Mạch kẹp và mạch lọc hạ thông
H.b: Mạch kẹp ñỉnh dương
Dây dẫn ñồng trục”
ðầu ño
ðầu “mass”
Mạch kẹp trong “probe ño”
om
D1 R1 vC
.c
e(t) C
ng
S E=Em tri
A1 A2
co
ñỉnh của
a) e(t)
an
R2
th
ng
Ri
V1 R1
o
du
e(t) D1 C
u
A1 s
cu
E=Em
A2
b) D2
Hình 2.56. Mạch ño trị ñỉnh dùng IC:
a.Mạch ño trị ñỉnh không có hồi tiếp. b.Mạch ño trị ñỉnh có hồi tiếp
2.7.Ampe-kế ñiện tử ño dòng ñiện
om
.c
ng
co
an
th
ng
ðo dòng trong ampe-kế ñiện tử là chuyển dòng Iño thành
o
du
ñiện áp Vño bằng cách cho dòng ñiện Iño qua ñiện trở Rs
như hình a.(ðo dòng DC và AC).
u
cu
Phân tầm ño dòng ñiện bằng cách thay ñổi ñiện trở như
hình b. Mạch phân tầm có ñặc ñiểm:
I1(Rs1+Rs2+Rs3+Rs4)=I2(Rs2+Rs3+Rs4)=I3(Rs3+Rs4)=I4Rs4=h.s
om
AC-DC
.c
ng
co
Clamp meter
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
Features: ng
• 3¾ digit display 4000 counts
• Jaw size 23mm
o
du
• Zero facility for DC A Measurements

• Diode test
u
cu
• Continuity check < 25Ω

• APO after 15 min.
• Data hold
• Low battery indication
• Temperature range
om
AC/DC Clamp Meter
.c
PROVA CM-02
ng
· DC/AC 0.01A Resolution
co
· 23mm Jaw Diameter
an
· Temperature and Capacitance
th
· Autorange V, ohms, Hz, *C, *F, -||-
ng
· AC/DC 0.01A-200A
o
du
· One Touch Zero

u
· 3-3/4 Digits (4000 Counts)

cu
· Max/Min/Hold/Relative
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Hall Current Transducer
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Hall Voltage Sensor
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu

Do Dien Tu - (1) Chuong 2 - Đo Dong Va Ap

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Do Dien Tu - (1) Chuong 2 - Đo Dong Va Ap

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ch.

2.6. Vôn kế ñiện tử ño ñiện áp AC.

2.7. Ampe-kế ñiện tử ño dòng AC và DC.

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 1

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 2

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 3

Cô caáu ño töø ñieän.

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 5

Mq= NBWL I = KqI;

Ifscỡ 50µA; Rmcỡ 1KΩ.

Công suất tiêu thụ nhỏ

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 7

Hình 2.6. Loại hút Hình 2.7: Loại ñẩy

Từ trường tạo bởi cuộn dây có trị số nhỏ nên cần có

màn bảo vệ từ ñể tránh ảnh hưởng của từ trường

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 11

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 12

2.2.1.Nguyên lý: Cả 3 cơ cấu nói ở trên ñều ñược

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 14

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 15

Dùng diod chỉnh lưu: Chỉnh lưu bán kỳ và toàn kỳ.

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 17

cung cấp nhiệt lượng do dòng ñiện này, tạo

nên ñiện áp DC cho cơ cấu từ ñiện (dùng với

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 18

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 19

Nguyên lý dựa trên sự cân bằng lực từ ñộng sơ

và thứ cấp n1i1 = n2 i2

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 21

Biến dòng không có cuộn sơ, lấy

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 23

ðể ampe-kế chỉ kết quả

chính xác ta cần Ra « R

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 25

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 26

Rs+Rm: Nội trở vôn kế.

Sv= Nội trở vôn kế/Vtño:

ðộ nhạy của vôn kế,

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 27

vôn kế càng lớn khi Vtño càng lớn.

Dùng biến áp ( dùng với vôn kế AC). Sơ cấp nối với

Ta phải dùng cặp nhiệt

lưu toàn kỳ.

Chỉnh lưu bán kỳ:

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 29

2 ñiện trở như hình trên.

Khuyết ñiểm của vôn kế AC dùng diod chỉnh lưu là phụ

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 31

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 32

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 33

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 34

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 35

vào vôn kế mắc song song với phần tử ño.

Khi ño S ở vị trí 1, chỉnh con chạy ñể ñiện kế chỉ 0.

Ta xác ñịnh ñược ñiện áp cần ño Vx = VBC = RBCI với

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 38

1.Mạch ño dùng transistor có cách mắc kiểu ñiện áp

hay gọi là cách mắc không khuếch ñại như hình

2.Mạch khuếch ñại hồi tiếp âm : Như hình trên.

Cho ta ñộ lợi ổn ñịnh Av lớn hơn 1.

Bài giảng ðo ñiện tử 09/2008 ðQT 40

3.Mạch ño áp DC dùng transistor trường(JFET)

Mạch ño có ngõ vào dùng JFET ñể có tổng trở vào