Republic of the Philippines

Department of Education
National Capital Region
DIVISION OF CITY SCHOOLS – MANILA
Manila Education Center Arroceros Forest Park
Antonio J. Villegas St. Ermita, Manila

EDUKASYON SA
PAGPAPAKATAO 6

Pagtupad sa Pangako,
Isang Pananagutan

Ikalawang Markahan Unang Linggo Modyul 1

Pinakamahalagang Kasanayan sa Pagkatuto

Naipakikita ang kahalagahan ng pagiging responsable sa
kapwa sa pamamagitan ng pagtupad sa pangako o pinagkasunduan

0
PAANO GAMITIN ANG MODYUL NA ITO

Bago simulan ang modyul na ito, kailangang isantabi muna ang lahat ng inyong
pinagkakaabalahan upang mabigyang pokus ang inyong gagawing pag-aaral gamit ang
modyul na ito. Basahin ang mga simpleng panuto na nasa ibaba para makamit ang
layunin sa paggamit nito.

• Sundin ang lahat ng panutong nakasaad sa bawat pahina ng modyul na ito.

• Isulat ang mahahalagang impormasyon tungkol sa aralin sa inyong kwaderno.
Nagpapayaman ng kaalaman ang gawaing ito dahil madali mong matatandaan ang
mga araling nalinang.
• Gawin ang lahat ng mga pagsasanay na makikita sa modyul.
• Hayaan ang iyong tagapagdaloy ang magsuri sa iyong mga kasagutan.
• Pag-aralang mabuti ang naging katapusang pagsusulit upang malaman ang antas
ng iyong pagkatuto. Ito ang magiging batayan kung may kakailanganin
ka pang dagdag na pagsasanay para lalong malinang ang aralin. Lahat
ng iyong natutuhan ay gamitin sa pang-araw-araw na gawain.
• Nawa’y maging masaya ka sa iyong pag-aaral gamit ang modyul na ito.

MGA BAHAGI NG MODYUL

• Inaasahan– ito ang mga kasanayang dapat mong matutuhan pagkatapos

makompleto ang mga aralin sa modyul na ito.
• Unang Pagsubok –ito ang bahaging magiging sukatan ng mga bagong kaalaman
at konsepto na kailangang malinang sa kabuuan ng aralin.
• Balik-Tanaw – ang bahaging ito ang magiging sukatan ng mga dating kaalaman
at kasanayang nalinang na.
• Maikling Pagpapakilala ng Aralin – dito ibibigay ang pangkalahatang ideya ng
aralin
• Gawain – dito makikita ang mga pagsasanay na gagawin mo ng may kapareha.
• Tandaan – dito binubuo ang paglalahat ng aralin
• Pag-alam sa mga Natutuhan – dito mapatutunayan na natutuhan mo ang
bagong aralin
• Pangwakas na Pagsusulit – dito masusukat ang iyong antas ng pagkatuto sa
bagong aralin

1
INAASAHAN

Sa modyul na ito ay inaasahan na matututunan mo ang konsepto na kailangan

malinang at mga kasanayang dapat mong matutuhan. Ito ay pagpapakita ng isang
pagiging responsable sa mga sumusunod na sitwasyon.
-pagsunod sa pinagkasunduan.
-pagtupad sa pangako.
-pagkakaroon ng isang salita, “Palabra de Honor. “

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng pinakatamang
sagot at isulat ito sa iyong kwaderno.

______1. Ipinangako mong isasauli ang damit na hiniram mo sa iyong kamag-aral, ngunit ito
ay nasa labahan pa. Ano ang gagawin mo?
A. Pakikiusapan ko ang kamag-aral ko na sa isang linggo ko pa isasauli ang damit.
B. Lalabhan ko ngayon ang damit upang maisauli ko bukas.
C. Isasauli ko ang damit kahit marumi pa ito.
D. Huwag munang isauli at ipahiram sa iba.

_____2. Sino ang hindi dapat tularan?

A. Nahuli si Emmanuel sa oras ng usapan.
B. Hindi dumating si Justine sa tinanggap na paanyaya.
C. Nagsasabi si Sean na hindi siya makakarating sa usapan
D. Kahit medyo umuulan ay sinikap ni Kobe na makipagtagpo sa kausap na
kaibigan sa eksaktong oras ng usapan.

_____3. Ano ang nangyayari sa taong walang “Palabra de Honor “?

A. Lumalambot ang kanyang puso.
B. Dumarami ang kanyang kaibigan.
C. Tumitigas ang kanyang damdamin.
D. Nawawalan ng pagtitiwala ang ibang tao.

_____4. Nangako kang magbabayad ng utang sa kaklase mo ngunit wala pang pera ang
iyong magulang. Ano ang gagawin mo?
A. Mangungupit ako sa aking nanay .
B. Uutang muna ako sa iba para mabayaran siya.
C. Liliban muna ako sa klase hanggang makabayad.
D. Mangangalap at magtitinda ako ng dyaryo’t bote na di na napapakinabangan sa
bahay para magkaroon ng pambayad sa utang.

2
 _____5. Bakit mahalaga na makatupad ka sa iyong pangako?
A. Ito ay makakaapekto at makakaabala sa ibang tao kapag hindi ka marunong
tumupad.
B. Ito ay makakabawas sa iyong marka.
C. Ito ay makakasira sa iyong marka.
D. Ito ay isang pag-uutos.

BALIK-TANAW

Panuto: Isulat ang T kung ang pangungusap ay tumutukoy sa tamang gawi at M kung mali.
_____ 1. Mangangako ng isang bagay na hindi naman tutuparin.
_____ 2. Panlilinlang sa mga kaibigan.
_____ 3. Pagtupad sa binitawang salita.
_____ 4. Pagbibigay katuparan sa pinagkasunduan.
_____ 5. Pag- iwas sa mga taong napangakuan.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

"Ang pagtupad ng pangako ay ang pagsunod ng totoo. Ang binitawang salita

ay hindi dapat isawalang bahala, dapat ang katumbas nito ay ang pag-titiwala sa
iyo. Mahalaga ang pagtitiwala dahil ito ay hindi nababayaran ng anumang salapi.

Para sa atin, ang pangako ay pagbibigay ng seguridad sa isang bagay lalo

na kung tayo ay mabilis magtiwala na kapag pinangakuan tayo ay nakaka-
ramdam tayo ng kapanatagan. Tulad halimbawa ng pagsunod sa napagka-
sunduan o napag-usapan at pagkakaroon ng isang salita na tinatawag nating
“Palabra de Honor.

Ang lahat ng ito ay nagpapamalas ng isang responsableng tao na kayang

tumupad ng ating kapwa sa kanyang pangako.

ARALIN 1: PAGTUPAD SA PANGAKO O PINAGKASUNDUAN

Mga Layunin
Sa araling ito, inaasahang matututuhan mo ang mga sumusunod na kaalaman, kakayahan,
at pag-unawa:
1. Natutukoy ang kahalagahan ng pangako
2. Naisasagawa ang mga bagay na nagpapakita ng pagtupad ng pangako o
pinagkasunduan.
3. Naisasapuso na ang pangako ay dapat tuparin bilang responsableng tao.

3
NILALAMAN NG ARALIN

Ang lahat ay nakararanas na mabigyan ng pangako, at nagbibigay din tayo ng pangako.

Ang tanong, iniisip ba natin ang anumang pangakong ibinibigay natin? Paano kung may
mga pagkakataong hindi natin iyon natutupad dahil simple lang ang ipinangako, kaya puwede
itong hindi tuparin. Ang bawat pangako na binibitawan ay may bigkis na pananagutang dapat
itong tuparin.

Narito ang ilan sa mga paalala upang matulungan tayo sa ating pagsisikap na
maging mapanagutan sa bawat pangakong ating binibitawan:

1. Laging isipin na “Ang pangako ay pangako.” Walang simple o kumplikado o mahirap o

madaling gawing mga pangako, dahil ang laging nakabigkis sa ating mga salita ay ang
pananagutan sa pagtupad nito.

2. Mag-isip munang mabuti bago magbigay ng pangako. Yun lang kaya mong gawin ang
ipangako. Sabi nga, “Huwag mong ipangako ang buwan, kung hindi mo ito kayang ibigay.”

3. Laging pag-isipan na bawat pangakong ibinibigay sa iba ay kontrata din sa iyong sarili. Higit
sa lahat, ayaw natin mapahiya sa iba.

4. Maghanda rin sa mga “hindi maiiwasang pangyayari” na maaaring maging hadlang sa

iyong ibinigay na pangako, halimbawa ikaw o ibang kasapi ng pamilya ay nagkaakit, mayroong
biglaang problema sa tahanan o paaralan, at iba pang mga pangyayaring di maiiwasan. Kapag
nangyari ito, buong katapatang humingi ng paumanhin.

5. Tandaan na ang pagtupad sa pangako ay larawan ng iyong katapatan sa kapuwa.

Higit sa lahat, ang pagiging mapanagutan sa pagtupad ng pangako ay tanda ng mabuting

pagkatao o karakter. Ang karakter ang nagpapatibay sa pagkakaroon ng tiwala na bunga ng
pagiging mapanagutan.

Ang iyong salita ay mahalaga. Tuparin ang bawat pangako.

MGA GAWAIN

GAWAIN 1: Pangako Ko, Tutuparin Ko

Panuto: Isulat sa ibaba ng bawat masayang mukha, ang mga nabitiwan mong
pangako sa mga taong mahalaga sa iyo.

4
 Mga Tanong:
1. Anong pagpapahalaga ang ipinakita mo sa mga taong iyong napangakuan?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________.
2. Magtala ng mga dahilan kung bakit kailangang tuparin ang pangakong binitawan
sa mga taong:

Kapamilya __________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Kamag-aral _______________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Kaibigan ________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

GAWAIN 2: PANGAKO NG PUSO

Panuto: Iguhit o magdikit ng larawan sa loob ng frame para sa pinakamahalagang

tao sa iyong buhay na nais mong bigyan ng pangako. Sa baba ng kanyang larawan,
isulat ang iyong pangako mula sa iyong puso na magpapakita ng pagiging
responsableng tao. Ilagay ito sa isang oslo paper.

_______________________________________________________

_______________________________________________________

5
PAG-ALAM SA MGA NATUTUHAN

Panuto: Isulat ang P kung nagpapakita ng pagtupad sa pangako ang mga pahayag sa
bawat bilang at H kung Hindi. Gawin ito sa sagutang papel.

_____ 1. Naglilinis muna ng bahay si Patricia bago siya umalis.

_____ 2. Binili ni Danna ang regalong ipinangako niya para sa kapatid.
_____ 3. Binayaran niya ang inutang na pera sa kanyang kaibigan.
_____ 4. Hindi niya isinauli ang aklat na hiniram pagkaraan ng dalawang oras.
_____ 5. Matagal kang naghintay pero hindi bumalik ang kaibigan mo.

ARALIN 2: KAHALAGAHAN NG ISANG SALITA O PALABRA DE HONOR

Mga Layunin
Sa araling ito, inaasahang matututuhan mo ang mga sumusunod na kaalaman,
kakayahan, at pag-unawa:

1. Natatalakay ang sitwasyon na nagpapakita ng may “palabra de honor”.

2. Natutukoy ang epekto kapag hindi natupad ang binitawan salita sa isang tao.

3. Naisasapuso ang kahalagahan ng pagkakaroon ng isang salita.

NILALAMAN NG ARALIN

Ang pangakong binibitawan kung walang katuparan ay walang halaga at walang saysay.
Ang pangako ay paninindigan, isang “Palabra de Honor” (salitang tinutupad) na katumbas
ng iyong buhay.

May dalawang bahagi ang Pangako:

1. Salita o Palabra de Honor na binibitawan sa isang tao. Ito ay salitang inaasahan na

tutuparin.

2. Pagtupad/Pananagutan sa binitiwang salita. Ito ay komitment o pag-asa na ang salitang

binitiwan ay gagawin.

Dagdagan pa ang kaisipang ito na ang pangako ay inaasahan. Kapag hindi natupad ang
pangako, may mga epektong maaaring hindi maganda ang maaasahan tulad ng sumusunod:

6
1. Kalungkutan 2. Galit

3.Pagkasiphayo

4. Pagkawala ng tiwala sa taong nangako

5. Pagkaputol ng pagkakaibigan

Ang pangako ay pananagutan ding pansarili para sa ibang tao. Ang pangako ay
pananagutan hindi lamang sa sarili kundi maging sa kapwa-tao. Ipinakikita nito kung gaano
kahalaga ang salita at ang pagtupad nito para sa kapwa. Ang paninindigan at pagtupad sa
pangako ay pagmamalasakit sa kapwa.

MGA GAWAIN

GAWAIN 1: Salita Ko, Tutuparin Ko

Panuto: Maglahad ka ng isang sitwasyon na kung saan nagpapakita na tumupad ka sa

isang usapan ninyong magkakaibigan. Ilagay ito sa iyong kwaderno.

7
 Mga Tanong:

1. Ano ang naiisip mo habang nilalahad mo ang pangyayaring iyon?

_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. Tama bang tumupad ka sa inyong usapan? Bakit?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_____________________________________________________________

GAWAIN 2: Paninidigan, Salitang Binitawan!

Panuto: Punuin ang talahanayan sa ibaba. Ilagay mo ang mga salitang binitawan sa
mahalagang tao sa iyong buhay at kung papaano mo ito napanindigan. Isulat ito sa iyong
kwaderno.

Salitang Binitiwan Paninindigan

Mga Tanong:

1. Tama ba ang ginagawa mo na nanindigan ka sa iyong binitawang salita? Bakit?

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

2. Ano kaya ang gagawin mo kung may nagbitaw sa iyo ng salita at hindi siya tumupad dito?
Ano ang maaaring maging epekto nito sa iyo?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

3. Anong pagpapahalaga ang ipinapakita mo sa pagkakaroon ng “Palabra de Honor.”

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

8
 PAG-ALAM SA MGA NATUTUHAN

Panuto: Iguhit ang masayang mukha ☺ kung ang gawain ay nagpapakita ng isang
responsableng mag-aaral na marunong tumupad sa kanyang pangako. Iguhit naman ang
malungkot na mukha ☹ kapag hindi ito nagpapakita ng pagsasakatuparan.

_____ 1. Binasang mabuti ang mga panuto na nakasaad sa modyul.

_____ 2. Tinupad ang pangako na tatapusin ang mga gawain na nakapaloob
sa modyul na ito.
_____ 3. Binabalewala ang binitiwang salita sa kamag-aral.
_____ 4. Hindi tinapos ang mga gawain sa paaralan.
_____ 5. Tumutupad sa napagkasunduan ng iyong kaklase.

TANDAAN

Ang pangakong binibitawan sa sinuman ay isang pananagutang hindi dapat kalimutan.

Ito ang nagbubuklod sa isang mabuting pagsasamahan at pakikipagkapwa-tao.

Ang pangakong binibitawan kung walang katuparan ay walang halaga at walang

saysay kaya dapat ay magkaroon ng paninindigan, isang Palabra he honor (salitang
tinutupad).

Ang pangako ay may kaakibat na isang malaking responsibilidad na dapat mong

gampanan sapagkat may taong umaasang tutuparin mo ito. Dito nakasalalay ang kanyang
buong pagtitiwala sa iyong mga sinabi dahil kapag ikaw ay tumutupad sa iyong mga
pangako, magiging masaya ang taong iyong napangakuan.

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT

Panuto: Basahin ang bawat sitwasyon. Piliin at isulat ang titik ng pinakatamang sagot sa
inyong kwaderno.
_____1. Kaarawan ng iyong nakababatang kapatid, naipangako mo na bibilhan mo siya ng isang
regalo. Ano ang dapat mong gawin?

A. Hayaan na lamang ang kapatid.

B. Sasabihin ko na bumawi nalang sya sa susunod na kaarawan niya.
C. Tutuparin ko ang naipangako ko sa aking kapatid.
D. Di ko ito tutuparin at hahayaan na lang na magalit siya.

9
_____2. Ano ang pinagtitibay ng “Palabra de honor “?
A. Pagsunod sa utos.
B. Pagtupad sa pangako.
C. Pagbabago ng pasya.
D. Pagmamalaki sa magagawa.

______3. Paano tinutupad ang isang pangako?

A. May pagpapahalaga at pagtitiis.
B. Walang interes at pagpapakasakit
C. May pagkukulang at pag-aalinlangan.
D. May hinihintay na kapalit na kabayaran.

______4. Nangako ka na maagang umuwi, ngunit nagyaya ka sa isang birthday party. Ano ang
gagawin mo?
A. Sasama ako ngunit magpapaalam kaagad.
B. Sasama ako at gagawa ng dahilan sa magulang.
C. Hihingi ng paumanhin sa kamag-aral at ipapaliwanag kung bakit hindi ako
makakasama.
D.Gagawa ako ng paraan upang makapunta sa birthday party nang hindi alam ng
magulang.

_____5. Sino ang makikinabang kapag ikaw ay marunong tumupad sa isang usapan?
A. Sarili mo lang
B. Ang iyong kapwa
C. Walang makikinabang
D. Ikaw at ang iyong kapwa.

PAGNINILAY

Panuto: Kompletuhin ang pahayag upang mataya ang natutuhan mo sa modyul na ito.
Ilagay ito sa iyong kwaderno.

Natutuhan ko na …
___________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

10
 SANGGUNIAN

De Guzman A. & Pangilinan,E. (2018) Gintong Butil 6, Batayang Kagamitang Pampagtuturo,

Rex Bookstore, pp.40-43,50

Ylarde, Z. & Peralta, G. (2016) Ugaling Pilipino sa Makabagong Panahon 6, Vibal Group,
Inc., p. 43

Most Essential Learning Competencies Matrix - K to 12 Curriculum (p. 69)

Department of Education. (2013). Edukasyon sa Pagpapakatao 8. Modyul Para

sa Mag-aaral. Retrieved from:
https://www.depednegor.net/uploads/8/3/5/2/8352879/esp_learners_module.pdf

Learning Resource Portal. (2019). Pagkamapanagutan (Respnsibility): Pangako o

Pinagkasunduan Retrieved from: https://lrmds.deped.gov.ph/detail/16262

Maravilla. M. (No Date). Kahalagahan ng Pangako. Retrieved from:

https://philippineone.com/kahalagahan-ng-isang-pangako/
Preciousclamor. (No Date). Bakit Mahalaga ang Pagtupad ng Pangako? Retrieved from:
https://brainly.ph/question/1791684

Mga Pinagkuhanan ng larawan:

https://www.firstpalette.com/craft/craft-stick-photo-frame.html
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/group-of-children-boys-happy-faces-
celebration-vector-14706733
http://www.pngmart.com/image/66951
https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/angry-boy-cartoon-vector-1845565
https://www.gograph.com/clipart/vector-stationery-an-open-pocket-book-diary-
https://tl.wikicell.org/recuperar-la-confianza-en-alguien-1029
https://www.gettyimages.com/photos/tiredcartoon?mediatype=photography&phrase=tired%20
https://www.amightygirl.com/a-smart-girl-friendship?ref=blog-prd#&gid=1&pid=1

Management and Development Team

Schools Division Superintendent: Maria Magdalena M. Lim, CESO V

Chief Education Supervisor: Aida H. Rondilla
CID Education Program Supervisor: Lucita A. Gener
CID LR Supervisor: Lucky S. Carpio
CID-LRMS Librarian II: Lady Hannah C Gillo
CID-LRMS PDO II: Albert James P. Macaraeg

Validators: Lucita A. Gener

Paulo T. Adorio
Writer/s: Marianne C. Basañes
Master Teacher I, Antonio Regidor Elementary School

11
 12
ARALIN 2
Gawain 1: Iba- iba ang maaaring sagot
Gawain 2: Iba- iba ang maaaring sagot
Pangwakas Pag- alam sa mga natutuhan:
na Pagsusulit
1. ☺
1. C
2. ☺
2. B
3. ☹
3. A
4. ☹
4. C
5. D 5. ☺
ARALIN 1
Gawain 1: Iba- iba ang maaaring sagot
Gawain 2: Iba- iba ang maaaring sagot
Unang
Pag- alam sa mga Natutuhan: Balik- Tanaw
Pagsubok
1. P 1. M
1. B
2. P 2. M
2. B
3. P 3. T
3. D
4. H 4. T
4. D
5. H 5. M
5. A
SUSI NG PAGWAWASTO