BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

SOALAN OBJEKTIF
1 Rajah 13 menunjukkan baju kemeja dengan kesan darah dibasuh dengan detergen
yang mengandungi enzim pada suhu yang berlainan.
Diagram 13 shows a shirt with blood stain to be washed with a detergent containing
enzyme at different temperatures.

Diagram 13 / Rajah 13

Apakah enzim dan suhu yang paling sesuai?

What is the most suitable enzyme and temperature to be used ?

Enzim Suhu
Enzyme Temperature

A Lipase
37oC
Lipase
B Protease
Protease 18oC
C Amylase
Amilase 18oC
D Protease 37oC
Protease

2 Rajah 14 menunjukkan satu struktur protein yang telah mengalami proses X.

Diagram 14 shows a protein structure which has undergone process X.

Diagram 14 / Rajah 14

Apakah proses X ?
What is process X ?

A Hidrolisis / Hydrolysis C Kondensasi /Condensation

B Nyahasli /Denaturation D Pendeaminan/ Deamination
 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

Rajah 6 menunjukkan tindakan suatu enzim.

Diagram 6 shows the action of an enzyme.

Diagram 6 / Rajah 6

Apakah yang ditunjukkan melalui rajah ini?

What is shown by the diagram?

A Enzim ialah satu protein

Enzyme is a protein

B Enzim dan substrat adalah spesifik

Enzyme and substrate are specific

C Enzim ternyahasli oleh suhu

Enzyme is denatured by temperature

D Enzim mempercepatkan tindak balas biokimia

Enzyme speeds up the biochemical reaction

1 Rajah 1.1 menunjukkan tindakan enzim maltase ke atas substrat P.

Diagram 1.1 shows the action of enzyme maltase on substrate P.

Diagram 1.1 / Rajah 1.1

a(i Namakan molekul P dan Q.

S Name molecules P and Q.
P
 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

P: maltosa
Q: glukosa [2 marks]

b (i) Tindakan enzim maltase ke atas substrat P adalah spesifik.

S Terangkan pernyataan ini.
F The action of enzyme maltase on substrate P is specific.
Explain this statement.

 Enzim maltase hanya bertindak ke atas substrat P //

 Satu enzim hanya bertindakbalas dengan hanya satu substrat
 Tapak aktif enzim adalah sepadan kepada substrat tertentu sahaja
[2 marks]

(ii) Berdasarkan Rajah 1.1, nyatakan dua ciri enzim maltase yang lain.
T Based on Diagram 1.1, state two other characteristics of enzyme maltase
F

1. Molekul enzim tidak termusnah selepas tindakbalas

2. Tindakbalas yang dimangkin oleh enzim adalah tindakbalas berbalik

[2 marks]
2 Apabila sepotong epal didedahkan ke udara, sejenis enzim dalam epal akan
memulakan tindak balas kimia yang menyebabkan epal bertukar perang.
Rajah 2.2 menunjukkan pemerhatian yang dibuat ke atas potongan epal
sebelum dan selepas satu rawatan seperti berikut:
Bahagian R: Direndam di dalam alkali
Bahagian S: Direndam di dalam air suling

When a sliced apple is exposed to air, an enzyme in the apple starts a

chemical reaction which cause the apple turning brown.
Diagram 2.2 shows the observation made on a sliced apple before and after
a treatment as follows:
Part R: Soaked in an alkali
Part S: Soaked in a distilled water

Diagram 1.2 / Rajah 1.2

Based on Diagram 1.2, explain your observation.

 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

Berdasarkan Rajah 1.2, terangkan pemerhatian anda.

 Tiada perubahan warna pada bahagian R tetapi warna bahagian S

berubah kepada warna perang / hitam

 Medium beralkali tidak sesuai untuk tindakbalas enzim.

 Medium yang neutral sesuai untuk tindakbalas semua enzim

 Enzim ternyahasli oleh medium beralkali

 Alkali menukarkan tapak aktif pada enzim

 Enzim tidak boleh memangkinkan tindak balas kimia / proses

pengoksidaaan / Bahagian R tidak teroksida. [3 marks]

b) Terangkan satu rawatan lain untuk mengelakkan potongan epal bertukar

perang.
Explain another treatment to avoid sliced apples from turning brown.

Rendamkan epal ke dalam air panas

Enzim dinyahaslikan kerana suhu tinggi
Tiada tindak balas enzim berlaku / proses pengoksidaan tidak berlaku

OR

Rendamkan dalam asid hydroklorik / jus nenas

Enzim dinyahaslikan kerana pH rendah
Tiada tindak balas enzim berlaku / proses pengoksidaan tidak berlaku

OR

Salutkan kepingan epal dengan gula /garam

Sel sel epal menjadi dihdrat
Tiada tindak balas enzim berlaku / proses pengoksidaan tidak berlaku

[3 marks]

2 Rajah 2.1 menunjukkan tiga pringkat dalam tindakan enzim.

Diagram 2.1 shows three stages in the enzyme reaction.

glukosa

maltosa

maltase

Diagram 2.1 / Rajah 2.1

a) Terangkan hipotesis kunci dan mangga di dalam mekanisma tindak balas enzim
 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

S Explain the lock and key hypothesis in the mechanism of enzyme reaction.
A
• Maltosa ialah substrat, maltase ialah enzim
• Molekul maltosa mewakili kunci dan molekul maltase mewakili manga
• Tindakbalas enzim maltase adalah spesifik
• maltase mempunyai tapak aktif yang mempunyai
 bentuk yang sepadan dengan bentuk maltose
 Bergabung membentuk kompleks maltase maltosa
• Memangkinkan hidrolisis maltosa kepada glukosa
 Glukosa meninggalkan tapak aktif dan enzim boleh menghidrolisiskan molekul maltose
yang lain

[4 marks]

Rajah 2.2 menunjukkan organel-organel yang terlibat semasa penghasilan dan

perembesan enzim di dalam sel haiwan.
Diagram 2.2 shows the organelles involved during the synthesis and secretion of an
enzyme in animal cell.

Diagram 2.2 / Rajah 2.2

Berdasarkan Rajah 2.2, terangkan bagaimana enzim luar sel dihasilkan dengan
menekankan peranan P, Q, R and S.
Based on Diagram 2.2, explain how extracellular enzim are produced by emphasizing
on the rate of P, Q, R and S.

[6 marks]

P
 Nucleus menyimpan bahan genetik dalam bentuk DNA
 Bahan genetik untuk sintesis enzim dalam DNA dipindahkan kepada mRNA dalam
bentuk kod genetik

Q
 Kemudaian, mRNA meninggalkan nukleus dan bergerak ke arah ribosom (tapak
sintesis protein)
 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

 mRNA melekatkan dirinya pada ribosom

 Protein yang telah disintesis di ribosom diangkut melalui ruang dalam jalinan
endoplasma kasar
 Protein dibungkus dalam vesikel angkutan dan akan tercetus keluar daripada
jalinan endoplasma kasar

R
 Vesikel angkutan melekat kepada membran jasad Golgi
 Protein akan diubahsuai semasa proses pengangkutannya pada jasad Golgi

S
 Vesikel rembesan yang mengandungi protein yang telah diubahsuai ini, akan
tercetus keluar daripada membran R dan bergerak ke membran plasma
 Vesikel ini akan bercantum dengan membran plasma sebelum merembeskan
protein ke luar sel sebagai enzim luar sel

Enzim boleh diekstrak dan diasingkan dari sel untuk digunakan. Dengan
menggunakan contoh-contoh yang sesuai, bincangkan kegunaan enzim di dalam
proses industry dan kehidupan harian.
Enzymes can extracted and separated from cells in order to be used. Using suitable
examples, discuss the uses of enzymes in industrial processes and our daily life.
10 mark

Jenis industri Enzim yang Kegunaan

digunakan
PEMPROSESAN
MAKANAN

Produk tenusu Renin Menggumpalkan protein susu

Lipase Permatangan keju

Industri pembuatan Amilase Amilase menukarkan kanji

roti dan kek kepada gula

Industri pembuatan Amilase Amilase menukarkan kanji

arak kepada glokosa semasa
proses fermentasi yis.

Zimase menukarkan gula

Zimase kepada etanol semasa
fermentasi yis

Produk ikan Protease Menyingkirkan sisik ikan

Produk daging Protease Melembutkan daging

Produk bijirin Selulose Menguraikan selulosa dan

menyingkirkan kulit biji
daripada bijirin
 BAB 5 METABOLISME DAN ENZIM

Produk Rumpai air Selulose Mencernakan dinding sel dan

mengekstrak agar-agar
daripada rumpai air

INDUSTRI KULIT Trypsin / Menyingkirkan bulu pada kulit

Protease haiwan

PERUBATAN Tripsin Merawat radang

(Pancreatic)
Melarutkan darah beku
Tripsin
(mikrob)

PEMBUATAN  Amylase  Melarutkan kesan protein

SERBUK dan kanji pada pakaian
PENCUCI o Melarutkan kesan protein
o Protease dan kesan darah
 Melarut dan
 Lipase menyingkirkan lemak,
minyak dan kesan gris
pada pakaian.