You are on page 1of 20

ux.

,
1
2021 wf.daia;= iuìu

l,dmh

ux.,
ux. ixys`Èhdfõ
ux., ,l=K
wdpd¾h ksu,ald m%kdkaÿ

ux., lshk foaYmd,k{hf.a ku ug uq,skau foaYmd,k kdhl;ajh fyda ta


wefykafka ol=fKa w;=reoyka lrùï ms<sn`o m%Yakhg jk úg hï hï wdldrfhka
tfrys fmkS isàï tlal' rdcH m%cd;ka;%ShlrKhg .;a
W;aidyhka iïnkaOfhka fyda
1988-89 NSIKldÍ jd;djrKh ;=< w;=reoyka lsÍïj,g úYajdihla ;snqfk;a keye' tu
,lajq oyia .Kkla ;reK ;reKshkag idOdrKh ;;a;ajhkag ueÈy;a ùï lrkak
b,a,d isàu fjkqfjka orejka wysñ jQ uõjre talrdYS wms tlaj lghq;= l<d'
lr .ksñkqhs ux., uõ fmruqK f.dvke.=fõ' tys t;kÈ wmsg wjYH jqfka fuh
l%shdldÍ idudðldjl j isá zudOq,;dZ j hs ug m%:ufhka rfÜ m%Yakhla ñi hï hï mqoa.,hkag o`vqjï lsÍula
uqK.efykafk' kj iu iudc mlaIh yeáhg wms fï wfmalaId lrk fyda mqoa.,hka úÿ,s mqgqjg f.k hEu
w;=reoyka lrùï ms<sn`o m%YAkhg ueÈy;a jk úg wmg jeks m%jdohka f.ka Tífnys ;sfnk m%Yakhla nj
úYd, iyfhda.hla ÿkafka weh' ol=fKa fï ldrKdj lshkak¦ ish¨ úkaÈ;hskag hqla;sh bgq lr .ekSu mYapd;a
ms<sn`o jvd l%shdldÍ jqk foaYmd,k{hd yeáhghs hqo jd;djrKhl nrm;<j u;=j ;sfnk .eg¨jla nj
ux.,f.a ku wmg wykak ,enqfka' lshkak' mYapd;a hqo jd;djrKhl kS;sfha wdêm;H"
j.ùu" m%cd;ka;%jdoh" udkj ysñlï wdrlaId lsÍu
fkdue;sj rdcHhla yeáhg wmsg bÈßhg hkak neye'
30$1 fhdackdj,sh yeáhg bÈßm;a jqfka fï lshkakd jQ
ldrKdhs' we;a; jYfhkau tu fhdackdj Tiafia ,xldfõ
bÈß .uka u`. ms<sn`o jk foaYmd,k udkhla bÈßm;a
flreKd' tys rdcH úfrdaë fyda rgg tfrys lsisjla
wvx.= jqfka keye' Y%S ,xld wdKavqj fjkqfjka ux., ta
fhdackdj ms<s.;af;a fï fmdf<dfõ ienE f,iu isÿúh
hq;= fndfyda foaj,a tys wvx.=j ;sfnk ksid' wfkla
w;ska Tyq" hqoaOhlska wk;=rej rg ;=< isÿúh hq;= foaj,a
rdcHhg ndysr msßiaj, ueÈy;a ùfuka isÿùu j<laj,d
,xldj ;=< l%shdoduhlska úkaÈ;hskag hqla;sh bIag
lrkak ndr .ekSu u rg g l< f.!rjhla fkdfjhso@
ux., i;Hh" hqla;sh fjkqfjka .;a ft;sydisl
/äl,a ;Skaÿ ksihs wo úkaÈ;hskag ;ukaf.a m%Yakhla
bÈßm;a lrkak rdcH wdh;k jHqyhla b;sßj ;sfnkafka'
fï fhdackdjg w;aika ;eîu ksid ux., foaYfødaysfhla
l<;a wo w;=reoyka ld¾hd,h" ydksmQrK ld¾hd,h
;sfhkafk ux., ksid' j;auka wdKavqj wo tlai;a
cd;Skaf.a ixúOdkhg imhk f;dr;=rej, wvx.=
fjkafk;a ux., lrmq jev' kuq;a ux.,j fødayshd
bka miqj ux., jvd iómj w`ÿk .kak ,enqfka
lrñka Tyq w;aika ;enQ f,aLkfha we;=<;a rdcH wdh;k
zksoyfia fõÈldjZ iu`. ud;r m<uq /iaùu lrk
jHqyhka wdKavqj;a mj;ajf.k hkjd' ux., tod ;enqj
wjia:dfõÈ' tod mgka wms tlaj foaYmd,k l%shdldrlïj,
ta mshjr we;=f<a isoaO jqfka fï rfÜ oyia .Kkla
kshe¨kd' Tyqf.a ifydaoßh iu`.;a wms ldka;d l%shdldÍ
úkaÈ;hka iïnkaOfhka rdcH l%shd;aul úh hq;=hs lshk
lghq;=j,g tl;= jqkd' Tyq hymd,k rch hgf;a
úfoaY lghq;= wud;Hjrhdj isáh§ kej;;a wms tlaj ms<s.ekSu ,eîu'
lghq;= l<d' úfYaIfhkau ,xldfõ ixys`Èhdj" j.ùu wms jev lrk wjldYh we;=f<a ux., keye
iy udkj ysñlï wdrlaId lr .ekSu iïnkaOfhka lsh, ys;kak ug bvla keye' fï fudfydf;a ðkSjd
cd;Hka;rfha u;=j ;snqk m%YAkldÍ ;;a;ajhka hgf;a l%shdldÍ;ajh" w;=reoyka jQjkaf.a mjq,aj,g remsh,a
tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh iy wfkl=;a rdcHhka iy 6000 l §ukdj ,nd .ekSu wdÈ oyil=;a tlla ixys`Èhdj
hdka;%Khka iu`. jvd M,odhS iy ksfrda.Su;a ixjdohla wrUhd u;= jk .eg¨ j,È wms idlÉPd lrñka bkafka
f.dvk.d .ekSug wms tlaj jev l<d' ta jk úg fou< ux., .;a ;Skaÿ ;SrK' Tyqf.a ;enQ oejka; mshjrhka
vhiafmdardj" rch l< lsisÿ ueÈy;aùula iïnkaOfhka ;=< wms hñka isákafka' ta ksid fï rfÜ úfYaIfhkau
tl`.;djhla ;snqfk keye' 2015 ka miqj;a ,xldfõ ixys`Èhd l%shdoduh ;=< ux., Ôjudkhs' •

2 iuìu 2021 wf.daia;=


3
2021 wf.daia;= iuìu

ux., hq.hl
uf.a u;lh
rù chj¾Ok

ux., ish Ôjk pdßldj ksud fldg ;sfí' ta w;f¾ bka wk;=rej wmg ux.,
Ôj;aj isá ux.,g jvd ñh .sh ux., ms<sn|j l;dny yuqjkafka 94 foaYmd,k
fndfyda fihska ierirñka ;sfí' fmr<sfhka miqj h'
95 jk úg ud" lre
ux.,f.a weiqr iy ux., ms<sn|j ud ;=< we;s u;lh mrKú;dk" ohdisß chfialr
wdrïN fjkafka óg jir 30g muK fmr isgh' ol=fKa we;=¨‍ msßilg weue;s Ô't,a
;reK le/,a, wjikaj" kuq;a mYapd;a NSIKfha wka;su mSßia uy;d wdrdOkd lf<a ish
w¿ iy mq,s`.= úisfrñka ;snQ wjÈhlh' 1991 jif¾ ta wud;HdxYhg iïnkaO fjñka
jkúg ud isáfha iriúfha m<uq jif¾ kS;s YsIHfhl= lghq;= lrk f,ig h' we;af;kau Ô't,a mSßia uy;d
f,ih' iy wm w;r iriúfha§ ;snqfKa oeä u;jd§ wr.,hls'
ta wjÈfha iriúfha kS;s mSGfha m%Odk YsIH ix.ï tfy;a Tyq ish wud;HdxYfha lghq;= i|yd wmg wdrdOkd
folgu ;snqfKa f,a jel=Kq u;lhka h' ta ksid fï lf<a ta ish,a, wu;l lrñka h' wmg;a wjYHj ;snqfKa
foflkau mßndysr YsIH ixúOdkhla f.dvke.Sfï cd;sl .eg¨‍jg jHjia:duh úi`ÿula ,nd §u Wfoid jQ
wfmalaIdj wm ;=< úh' wdKavqfõ kj m%fõYhg wmf.ao iyh ,nd §ug h'
ta wkqj kS;s YsIH iyfhda.s;d ixúOdkh kñka kj ta jk úg;a kj ckjru m%ldrj ckjd¾.sl w¾nqohg
ixúOdkhla ìys lsÍug wm lghq;= lf<uq' úi÷ï fiùu fjkqfjka pkaøsld nKavdrkdhl rch
tys uQ,sl;ajh f.k lghq;= lf<a ug jirla fcHIaG úúO l%shdud¾. j,g m%fõY fjñka isá wjÈhla úh'
YsIHfhl= jQ ys;j;a È,s;a chùr;a" ohdisß chfialr;a we;af;kau tu wdKavqfõ n,j;a wud;H OQrhla
uu;a ;j lsysm fofkl=;a h' Ô't,a mSßia uy;d úiska oerE w;r" fndfyda úg
? fof.dv yßh jk;=re ta lghq;a; fjkqfjka ckjd¾.sl .egÆjg úi÷ï fiùu i|yd jQ úúO
fjfyfiñka" ifydaor isiqkag —f;, fnoñka˜‍ w¨‍;a YsIH jevigyka ixúOdkh jqfKa Tyqf.a wud;HdxYh yryd
ixúOdkh f.dvke.Sug wm fndfyda fihska fjfyiñka h'
isáfhuq' ;j,u" iqÿ fk¿ï jHdmdrh" fmd;hs .fvd,hs
È,s;a ;ud i;= h;=remeÈh fï .uka ìuka i|yd jHdmdrh we;=¿ lghq;= wdrïN fjkafka ta wjêfha§ h'
fhdod .;a w;r" /iaùï wjika jQ úg È,s;a lf<a udj ta ish,a,gu il%Shj odhl ùfï wjia:dj ug o Wod úh'
Tyqf.a h;=remeÈfha oudf.kú;a" mqxÑ fnd/,af,a ud iqÿ fk¨‍ï jHdmdrfha le`ojqïldr uKav,h weue;s
kej;S isá kjd;ekg oud wk;=rej Tyqf.a kjd;ekg ux., iurùr uQ,sl lr.;a ä,dka fmf¾rd" n¾á
hk tlh' fma%u,d,a jekakkaf.ka hqla; úh' iqÿ fk¿ï jHdmdrfha
tla;rd rd;%shl Tyqf.a h;=remeÈfha ld¾ñl fodaIhla cd;sl ixúOdhljrhd f,i ud wkqhqla; lrkq ,eîh'
;snQ ksid Tyq lf<a h;=remeÈh uf.a kjd;efka oud i;a;lskau ux., tu lghq;=j, il%Sh mqfrda.dñhd
mhskau ish fndaäug hdug msg;a ùuh' úh'
tfyu hk w;r;=r§ uy ? l¿fndaú, m%foaYfha§ wr,sh.y ukaÈrh bÈßmsg ;snQ .%dfudaoh uKav,
È,s;aj meyer .ekSulg ,la úh' f.dvke.s,af,ys iqÿ fk¿ï jHdmdr ld¾hd,h
fï isÿùfuka wm ish¨‍ fokd n,j;a lïmkhlg ,la mj;ajdf.k .sh w;r tu lghq;= j, § ux.,;a ud;a
jQ w;r uq¿‍ úYajúoHd,h;a" wfkla úYajúoHd,j,g;a ksrka;rfhka yuq jqfkuq'
bka Tífnka rg mqrd;a fï isÿùu uy;a le<öulg we;a;u iqÿ fk¿ï jHdmdrh ckjd¾.sl w¾nqoh
fya;=úh' wms È,s;a j fidhd .ekSug .; yels l%shdud¾. wrNhd rdcH hdka;%Kfha o wkq.%yh we;sj ìys flreKq
ux.,
l,amkd lrñka oi wf;a fjfyfik w;f¾ tjlg ;reK ;SrKd;aul ixúOdkh úh' Bg mßndysrj ìys jQ fndfyda
md¾,sfïka;= uka;%Sjreka fofofkla jQ tia'î Èidkdhl ixúOdk iy jHdmdr we;af;kau iqÿ fk¨‍ï jHdmdrhg
iy ux., iurùr fom, rd;%sfha iriúhg meñ‚hy' miqj ìysjqKq tajdh'
È,s;af.a meyer .ekSfï isÿùu Tjqyq cd;sl ;,fha ckjd¾.sl m%Yakhg ;sridr úi÷ula wjYH njg
isÿùula njg fmr,d .;ay' Tyq fidhd .ekSfï wr.,h n,j;a nrla ;enQ l;sldj;la wdrïN jkafka iqÿ fk¿ï
jvd;a ;sj% uqyqKqjrla .;af;a bka miqjh' jHdmdrh yryd h' ckjd¾.sl m%Yakh iïnkaOfhka
m%;sM,h jqfKa meyer .;a È,s;aj Èk lsysmhlg miq yqol,d woyia Woyia ;ek ;ek lshjqK o" iqÿ fk¿ï
mE,shf.dv m%foaYfha oud f.dia ;sîuh' jHdmdrh ixúOdkd;aulj ta u;h iudc.; l< m%uqL
fï isÿùfuka miqj È,s;a foaYmd,kh lghq;= j,ska jHdmdrh úh'
u|la wE;a úh' kS;s YsIH iyfhda.s;d ixúOdkh fmrg tu lghq;a; ux., uy;a Woafhda.fhka hq;=j isÿ
f.k hdfï j.lSu ud we;=¨‍ lsysm fofkl=g mejrek lf<ah'
w;r miqj ud YsIH ix.ufha iNdm;s njg m;a úh' —n,h fnodyÍfï fhdackdj,sh mjd˜ ‍lr<shg tkafka
ux. bka wk;=rej h' cd;Ska w;r
ixys¢hdj" n,h fnod yeÍu jeks
ixl,am iïnkaOfhka fkdìhj
fmkS isàu ms<sn|j ux., wmg
mQ¾jdo¾Y iemhSh'
ux., wmQre ñksfils' ;uka
úYajdi lrk i;H fjkqfjka Tyq
l=uk wjdis ;;a;ajhla ;=< jqj o
fkdie,S fmkS isáfhah' ta fjkqfjka
miqj udÿ¿jdfõ fidaNs;
ysñhka m%uqL;ajh .;a idOdrK
iudchla i`oyd jQ cd;sl jHdmdrh
wm úiska f.dv ke.+ w;r tys
lghq;= bÈßhg .sfhah' tu
2007 ux.," uyskao rdcmlaI Tyq wr., lf<ah' cd;sjdoh" jHdmdrh iy tcdm h w;r lrk
wdKavqfjka bj;aj —‍u˜‍ md¾Yjh wd.ïjdoh muKla fkdj Tyq ,o idlÉPd iy jevlghq;= j,§
f.dvkÕk w;r ud we;=¨‍ h<s;a ux., iuy jev lsÍug ug
lsysmfofklau isáfha o uyskao
iq¿ cd;Ska f,ij;a ckj¾. fjka yels úh'
rdcmlaI wdKavqfõ l%shd ms<sfj; lrkjdg tl`. fkdùh' t;eka isg fndfyda foa
ms<sn|j oeä úfrdaOhl h' tod fuod;=r ux., fudk isÿjqKq w;r 2015 ;SrKd;aul
tneúka wms k;r jqfka" jir foaYmd,k l`ojqr ksfhdackh l<;a ckdêm;sjrKh jk úg úisÍ ;snQ
.dkla ;siafia wm okakd y÷kk tlS m%;sm;a;sh Tyq /l.;af;ah' fndfyda l|jqre tlg tla lsÍfï
ux., wi,h' ud;a" árdka w,iq;a" fufyhqu ux.,g ndr ù ;snq‚'
Wmq,dx.kS ud,.uqj;a ux.,f.a — Tyq úr, ñksfila jkafka;a" Tyq ta úúO wjia:dj,§ o wmg ux.,
u˜‍ md¾Yajh iu. tla jqfKuq' hq.ldrl pß;hla jkafka;a ta iu. tlg tl;=j jev lrkakg
tu ld¾hfhaÈ rejka uyd¾> ,laIKh ksidh' wjia:dj ,enq‚'
*¾äkekaviaf.a N+ñldj hymd,k wdKavqj iufha ud
lsisúfgl;a wu;l l< fkdyel' úúO wdh;kj, úúO ;k;=re
ta jk úg mi ñ;=rkaj isá oerE w;r úfYaIfhkau rEmjdyskS
ux., iy rdjq*a ylSï fofokd ixia:dfõ iNdm;sjrhd j
kej; tl l`ojqrlg .ekSu jev lghq;= lrk wjêfha §
i`oyd ux., fjkqfjka ud;a m<uq —ixys¢hdfõ kd,sldj˜‍
ylSï fjkqfjka kS;s{ wó¾ wdrïN lsÍug wjYH ish¨‍
*dhsia úiska lrk ,o W;aidyh lghq;= iïmdokh lsÍug yels
ylSï weu;s;=udf.a ksjfia§ l< úh' we;af;kau th ux.,f.a o
idlÉPdjlska miq id¾:l úh' isyskhla úh'
Th w;r fyðx .súiqu 2019 ckdêm;sjrK jHdmdrh
iïnkaOfhka ud úiska oeuQ kvqjla fufyhùfï lñgqfjys lghq;=
iy 17jk jHjia:d ixfYdaOkh l< ug ux., iu. iómj
l%shd;aul lsÍu i`oyd tjlg lghq;= lsÍug yels úh' ux.,
ckdêm;sjrhdg tfrysj oeuQ tys§ w;sYh mßK; f,i lghq;=
kvqj fukau Ysrd,a ,la;s,l" lf<ah'
ud we;=¨‍ lsysmfofkla úiska wk;=rej iu.s ckn,fõ.h
l%shd;aul l< uyd mßudK ¥IK ìys lsÍfï lghq;=j,g Tyq odhl
fy<sorõ lsÍfï —‍¥IK úuiqu˜‍ jQ whqreo ug u;lh'
jevigyk fya;=fldgf.k ud ux., wmQre ñksfils' ;uka
fj; Ôú; ;¾ck t,a, fjkakg úYajdi lrk i;H fjkqfjka
mgka .;a fyhska Ôú; wdrlaIj Tyq l=uk wjdis ;;a;ajhla ;=<
m;d ud yg úfoia.; ùug jqj o fkdie,S fmkS isáfhah' ta
isÿúh' fjkqfjka Tyq wr., lf<ah'
flá l,lg miq fmr<d cd;sjdoh" wd.ïjdoh muKla
,xldjg meñKs ud" lre chiQßh fkdj Tyq iq¿ cd;Ska f,ij;a
uy;d yuqùñ' ta jkúg;a ux., ckj¾. fjka lrkjdg tl`.
we;=¿ msßi tlai;a cd;sl fkdùh'
mlaIh iu. Rcqj iïnkaO ù tod fuod;=r ux., fudk
isáhy' foaYmd,k l`ojqr ksfhdackh
ta w;r uu tlai;a cd;sl l<;a tlS m%;sm;a;sh Tyq
mlaIh fydrK ixúOdhljrhd /l.;af;ah' Tyq úr, ñksfila
ùñ' jkafka;a" Tyq hq.ldrl pß;hla
tcdm kdhl;aj wr.,h jkafka;a ta uyd¾> ,laIKh
;SrKd;aul wählg meñ‚fha ksidh'
fï jljdkqfõ jk w;r ux., ux., ms<sn|j ud ;=< we;af;a
iy ud l`ojqre follg fjka ffjj¾K Ñ;%hls' tys fndfyda
úh' tys§ isßfld;g myr ÿka mdgj,g ud leu;sh' we;eï úg
njg jQ fpdaokdjg ,lafldg udj ta nj ux., oek isáhdo lshd
mlaIfhka bj;a lrkq ,eîh' kï ud okafka ke;'
ux., tcdmh iu. È.gu flfia jqj" ux., hkq hq.hls'
lghq;= lf<ah'

4
ta hq.h ux.,f.a h' •
Wmqgd.ekSu facebook

iuìu 2021 wf.daia;=


5
2021 wf.daia;= iuìu

ux., fmkakmq
wd¾Ól fudaia;r
uydpd¾h frdydka iurÔj
ux., fjkaj .sfha Tyqf.a Ôú;fha WÉp;u wjia:djlh' ol=Kq wdishdkq msúiqï m¾hka;h
miq.sh cq,s 25 jeks od" Tyq z*%Svï yíZ udOH iuq¿j iy thd¾ ,xld rdcH fm!oa.,sl
mj;ajk ,oafoa ;reK ckhd msßjrdf.k h' tÈk iy yjq,a jHdmdr u.ska f.dv ke.+
bka miqj mej;s úúO udOH idlÉPdj, §" Tyq ;ud moku u; ;j;a m%;i s xialrKhka
úYajdi l< iy Tyqg oekqKq foa fl,skau m%ldY lf<ah' lrkakg fkdyels ùu .ekhs'
kd.ßl ixj¾Okh Ndrj
2020 § Tyq uy ue;sjrKhg ;r. lsÍfuka bj;a ùug ux., isá flá ld,h ;=< kd.ßl
l,amkd lrñka isáh §" Tyq uf.a o Wmfoia úuiSh' ixj¾Ok wêldßfha fiajh l< ks,Odßhl= ug l;d fldg
foaYmd,kfha fkdue;s wfhl= fj; udOH leurd t,a, Tyqf.a ;;a;j a h úuid Tyqg iqjh m%d¾:kd lf<ah' kS;h s g
fkdjkq we;ehs ud Tyqg mejiqjd ug u;lh' Tyq ud iu. msáka jev lrkakkag tfrysj Tyq l%h s d lrk úg Tyqf.a u
tlÕ fkdfjñka lSfõ ue;sjrK foaYmd,kfha fkdisáh;a mlaIfha kdhlhska Tyqg tfrys jQ wdldrh fndfyda fokdg
Tyq foaYmd,kfha isákq we;s njhs' leurd tkq we;ehs Tyq u;l h' tfia jqj o" Tyq l%h s d;aul l< jHqyd;aul ÈhqKq
lSfõh' lsÍï rdYshla .ek uf.a ñ;%hd l;d lf<ah'
/äl,a uOHia:dkh Èh;a lsÍfuka miq Tyqg ysñ jQ Tyq uqo,a wud;HdxYh ndr.;a miq jir 63 lg miqj
udOH wjOdkfhka fmkS .sfha Tyq ksjerÈ nj iy ud jerÈ m%d:ñl .sKf q ï w;sßla;hla jd¾;d lf<a h' fmd,S f.ùï
njhs' 1989-99 ld,fha fg,sfldï lafIa;f % ha m%;is xialrK bj;a fldg rdcH úhoug jvd rdcH wdodhu jeäfhka
iy hqoO a h iukh lsÍfï lghq;j = , § uu Tyq iuÕ mj;ajd .ekSu m%d:ñl .sKf q ï w;sßla;hla f,i y÷kajkq
lsÜgqfjka jev lf<ñ' foaYmd,kh hkq l< yels foa
,efí' todg;a jvd wog th wod<h' Tyqf.a whjeh l;d
lsÍfï l,djh' Tyq m%dfhda.l s foaYmd,k{fhla úh' Tyq
iuia;hla f,i m%Yia; úh' Èk 52 l=uka;K % h u.ska ndOd
jevldrfhls'
lrkq ,enqj o" tkag¾m%hi s a Y%S ,xld jeks jev igykaj,
,snr,ajdÈhl= f,i" Tyq ;ud idudðl jq ish¨‍ wud;H
úYd, úNjhla ;snQ w;r fndfyda iq¿ jHjidhlhskg a bka
uKav,j, iy jev l< ish¨‍ mla‍Ij, iq¿;rhg wh;a
m%;, s dN ,eì‚'
úh' tys § ueÿï iïuq;k S g
a t<öu wjYH fjhs' tfia jqj
fudai;

a r ie,iqï Ys,m a h s l= f,i mqyK q j q ,nd uqo,a
o" Tyq iïuq;j s ,g t<Uqfka wjYH muKg muKls' tla
weu;sjrhl= olajd meñŒu" Tyq ukskf a ka flfiaoehs
iSudjlska miq Tyq hg;a jqfha ke;' fuu wjika udij,
forK kd,sldfõ iïuqL idlÉPdjl § uE;l § Tyqf.ka
§" ckdêm;s;u = d fyda w.ue;s;u = d fyda mlaI kdhl;ajfha
úuiq úg Tyq u;la lf<a Tyqf.a id¾:l;ajh ksid ;j
nyq;rh fyda ;ukaf.a woyia .ek l=ula is;kafka o
;j;a fudai‌; a r ie,iqï Ys,m a k S a uqo,a weu;sjreka úh hq;=
hkak .ek ìhlska f;drj Tyq ksoyfia l;d lf<ah' th
hhs ;ud m%d¾:kd lrk njg cd;Hka;r uq,H wruqof,a
wdya,dockl jQjd ksielh'
m%OdkS ,.d¾ l< m%ldYhhs'
ux., .ek ys;oa§" fndfyda fofkl=f.a u;lhg tkafka
Tyq jeäÿrg;a lSfõ fg,sfldï wud;HxYh ,nd fok
Tyq iduh i|yd l< fufyjr iy iqÿ fk¿u jHdmdrh
.ekhs' fou< ckhdf.a whs;k S a fjkqfjka iy nyq;rjd§ úg ÿrl:k weu;=ula ,nd .kakd wdldrh yer fjk
Ñka;khg tfrysj Tyq wLKavj fmkS isáfha h' lsij s la tu úIh .ek ;ud oek fkdisá nj hs' tfia jqj
tfia jqj o" t,aààB h ;%i; a jd§ ixúOdkhla f,i kï o" Tyqg fyd| lKavdhula isá w;r uqo,a weu;s Oqrfha §
lsÍug lekvdj iy hqfrdamd ix.uh fmd<Ujd .;a úfoaY o tu ;;a;j a h ;snK q nj Tyq lSfõh' ksjerÈ mqo. a ,hska
weu;sjrhd jqfha o Tyq h' wNdjm%dma; ,laIu a ka lÈr.du¾ f;dard .ekSug Tyqg ;snq yelshdj ^tfuka u ;udg ,nd
uy;d l< jev lghq;= ;uka bÈßhg f.k .sh nj Tyq ÿka wh iu. jev lsÍu& iy TjQka Èßu;a lsÍu ^iy
ks;r u mejiSh' tfia jqj o" ld¾hh wjika lf<a Tyq Tjqka m%ydrhkaf.ka wdrlaId lr .ekSu& wdKavl q rKfha §
úisk's wjika weKh .eiqfõ Tyqh' muKla fkdj wfkla ish¨‍ lghq;j = ,§ Tyqf.a jev lsÍfï
ú,difha m%Odk wx.hka ùh'
ux.,
m%pKav uqrKavq t,a ààB ixúOdkhg tfrys tu
;SrKd;aul ;Skÿ a Èkd .ekSug Tyqg yels jqfha iduh ux.,f.a úfhdaj fyd¢kau ksrEmKh lf<a fuu wjidk
f.dvke.Sfï ckdêm;s l=udr;=x.f.a wjxl W;aidyhg udij, Tyq iu. lsÜgqfjka jev l< ;reK ckhd w;ßka
Tyqf.a odhl;ajfha È.=j È.g u mj;ajd .ekSu fya;f = jks' flfkl=f.a f*ain a l
q a fmdaig a j q lsk's th ysia l¿ l=yrhl
ta ;=<k
s a f.dvke.=Kq úYajdih ksidh' msk;a r = hls' ug tl;= lr .; yels ish¨‍ jpkj,g jvd
Tyq kdhl;ajh ÿka fg,sfldï m%;i s xialrK .ek th i;H m%ldYkhls'
jir úiailg miqj o ljqre;a lshkafka fyd| mu‚' th ud ÿla jkafka Tyq fjkqfjka fkdj Tyqf.a úfhdafjka
fld;rï ÿIalr ù o hkak ta wr.,fha fldgialrejka jQ ;ksjQ wm fjkqfjks' fuu wdorŒh foaYh wkfmalI a ;
s iy
wms oksu'q tu l%hs dj,sh ;=< we;eï ñ;%hka wysñ jqj o" Tyq nyqudk w¾nqohl fõokdfjka ;e,S fj,S isák wjia:djl"
iaÓridr f,i isáfhah' Tyq m%;i s xialrK w;ayer oeïfï jvd;a m%no q Oa " újD; iy ldre‚l Y%S ,xldjla ms<n s |
ke;' ;u iyprhka igka ìfï w;a yer oud .sfha ke;' n,dfmdfrd;a;j = Tyq wmg ÿkafka h'
Tyqf.a miq;eú,a, jqfha fg,sfldï id¾:l;ajh iy tu n,dfmdfrd;a;= iu. wms l=ula lruq o@ tu
1990 .Kka w. Nd.fha id¾:lj iïmQ¾K l< jrdfha n,dfmdfrd;a;= iqkù a ug bv § n,d b¢uq o@ •
theleader.lk fjí wvúfhka
ux. isú,a iudcfha
ux., .uk
ms,sma Èidkdhl

ux., ud;r foaYmd,kh wdrïN lrk úg ol=fKa Èh;a jQ tu Woaf>daIKh;a wkqr


foaYmd,kh b;d ne?reï ;;a;ajhla bis,Sh' ol=fKa nKavdrkdhl md¾Yajfha iydh
mej;s NSIKh úiska ta jk úg;a ie,lsh hq;= ;reK we;sj uyskao rdcmlaIf.a
Ôú; .Kkdjla ì,sf.k ;snQ ksid" ;u orejka fidhd uQ,sl;ajfhka meje;aúKs' ud;r
y`vd je<fmñka mdrj,a Èf.a weúo .sh ie,lsh hq;= mej;s fuu Woaf>daIKhg
uõmsfhdaa msßila ux., fidhd o meñ‚fhdah' iyNd.S ù kej; ksji fj;
hñka isá uyskao úfÊfialrf.a
fï w;r;=r Y%S ,xld ksoyia mlaIh o ie,lsh hq;= wdOdrlrefjl= jQ ud;r Èlaje,a,
miqnEulg ,la ù ;sîu;a" isßudfjda nKavdrkdhl m%foaYfha mÈxÑj isá ëjrfhl=" tjlg wdKavq mlaIh
ue;s‚hf.a kdhl;ajh mlaIh ;=< u hï wNsfhda.hg ksfhdackh l< ta ldf,a ku lsõj;a ìhla olajk tÉ'wd¾
,la ù ;sî;a fya;=fjka" kj kdhl;ajhla b,a,d mlaIh mshisß weu;sjrhdf.a wOdrlrejka msßila úiska myr §
;=<skau wr.,hla wdrïN ù ;snqks' ta i`oyd uq,a wjia:dfõ urd oud ;snqKs'
úúO wh W;aidy l<;a miqj th nKavdrkdhl mjq, fuu wjux.,H W;aijh ixúOdkh lsÍu
;=< we;s jQ ;r.hla njg m;a úh' ñka tla fldgila tjlg ud;r ksfhdackh l< úmlaIfha ish¨‍ mlaI
wkqr nKavdrkdhl kdhl;ajhg f.k tau i`oyd lghq;= ksfhdað;hskaf.a iyNd.S;ajfhka meje;aúKs' fï i`oyd
l< w;r ;j;a fldgila úch l=udr;=x.f.a urKfhka kj iuiudc mlaIh ksfhdackh lrñka uu o Bg
miqj úfoaY .; Ôú;hla .; l< pkaøsld ue;s‚h iyNd.S úñ' wm úiska ëjrhdf.a >d;khg úfrdaOh
kdhl;ajhg f.k tau i`oyd lghq;= lf<ah' olajd ilia l< m;%sldj uqøKh lsÍu tjlg ud;r
fuu lKavdhï fofla wkqr nKavdrkdhlf.a ;snQ iEu uqøKd,hlau wod< weu;sjrhdg ;snQ ìh ksid
lKavdhfï kdhl;ajh uyskao rdcmlaI o pkaøsld b;d ne.Em;aj m%;slafIam lf<ah' ud fï ms<sn`oj l;d
lKavdhfï kdhl;ajh ux., yd tia'î úiska o .kq lrkak ux., yuqùug .sfhñ' Tyq hkak isá .uk u`ola
,eîh' pkaøsld ue;s‚h iEfyk l,la ráka msgj m%udo lr uf.a m;%sldj uqøKh lsÍu i`oyd Tyq okakd
isàu ksid;a" ta wjia:dfõ ux.," uyskao ;rï olaI uqøKd, lsysmhlg o l;d l< o ta ish,a, úúO fya;=
ixúOdhlfhla fkdjq ksid;a ;r.h wdrïN lrk úg;a bÈßm;a lrñka b,a,Su m%;slafIam l< ksid ux., Tyqf.a
wkqr md¾Yajh bÈßfhka isáfhah' ld¾hd,fha ;snq frda‚fhda ueIsfuka th uqøKh lsÍug
;u lKavdhï Yla;sh Wr.d ne,Su i`oyd wkqr" ish,a, i,iajd iEfyk m%udohlska miqj Tyqf.a .uk
uyskao - úl%undyq" jdiqfoaj uQ,sl;ajfhka ixúOdkh .sfhah' ta uu ux.,f.ka Woõjla b,a¨‍ m<uq wjia:djhs'
jQ w;=reoykajQ mjq,aj, iudðlhska iu. fld<U isg fï whqßka wjqreÿ lsysmhla ;siafia ;srh msgqmi Èh;a
l;ru.u olajd Èh;a jQ mdo hd;%dj tu ;r.fha tla;rd jQ wkqr - pkaøsld n, wr., igfka ch pkaøsld md¾Yajh
yerjqï ,laIhla f,i fmkajd Èh yelsh' úiska Èkd .;s' tu igk wdrïNfha b;d ÿ¾j, ia:dkhl
úmlaIfha tla;rd lKavdhula úiska ixúOdkh isá pkaøsld úmlaIfha wfmalaIsldj olajd f.k taug
lsÍu;a" uq,a wjia:dfõ wfkl=;a mlaI ta i`oyd iydhla ux., úiska isÿ l< fufyh b;d úYd,h' weô,smsáh
fkdoelaùu;a ksid oeä u¾Okhla Èh;a jQ wdKavqjlg isiq >d;kh iïnkaOj iQßhlkao fj; .sh .uk" uõ
tfrysj Èk 17 la ;siafia Èh;a jQ fuu mdo hd;%dj id¾:l fmruqK f.dvke.Su" ol=Kq m<d;a iNd ue;sjrKfha §
fkdfõú hehs fndfyda fofkl= l,amkd l<y' fuys iuyr wurisß fodvkaf.dv uy weu;s lsÍu jeks l%shdldrlï
ixúOdhlhska mjd is;=fõ wdKavqj úiska fuh w;ru. msgqmi isáfha ux.,h'
k;r lr oukq we;s njhs' ta ksid ixúOdhlhskag §¾> tfukau" ck;d úuqla;s fmruqK we;=¨‍ úmlaIfha isá
ie,iqula o wjYH fkdùh' ish¨ mlaI tl fõÈldjg f.k tñka" ody;a wjqreoaola
ug u;l yeáhg fuu mdo hd;%fõ uq,a Èkfhka miqj ;siafia mej;s tlai;a cd;sl mlaI wdKavqj fmr<d oud
ux., Bg iyNd.S jkafka je,s.u isg ud;r olajd jQ 1994 § pkaøsld ckdêm;sksh lsÍug ux., uQ,sl;ajh
fldgigh' tu wjia:djg ux., flfia fyda pkaøsld .;af;ah' fï yelshdjka ksid ux., cd;sl uÜgfï
o iïnkaO lr .;af;ah' Bg oeä úfrdaOhla uyskao kdhlfhl= f,i rgg Èia úh' bka miqj rcqka ;ekSu
md¾Yajfhka t,, jqj;a" t;eka isg l;r.u olajd ux., i`oyd jQ m%uqLu mqoa.,fhl= f,i ux., kduh b;sydi
iy pkaøsld o iyNd.S úh' wehf.a iyNd.S;ajh;a iu. .; úh'
ta md¾Yajfha iydh o mdo hd;%jg ,eîfuka th b;d 2005 jif¾ § fjkiau foaYmd,k ;SrKhla f.k
id¾:l jHdmdrhla njg m;a úh' ol=fKa foaYmd,kh uyskao rdcmlaIg b;d ;shqKq ch.%yKhla w;am;a lr
fjkia lsÍug fukau rfÜ foaYmd,kh fjkia lsÍug o §u i`oyd o ie,lsh hq;= fufyjrla isÿ lf<ah' úOdhl
fuu mdo hd;%dj ie,lsh hq;= wkaoñka fya;= úh' ckdêm;s Oqrh wjika lsÍu we;=¿ fhdackdj,shla
bka miqj tjeks ck iyNd.S;ajhlska mej;a jQ ;j;a bÈßm;a lrñka kej;;a ck;d úuqla;s fmruqK we;=¿

6
Woaf>daIKhla jQfha ck f>daIdjhs' Èia;%slal lsysmhl

iuìu 2021 wf.daia;=


7
2021 wf.daia;= iuìu
mlaI iu. .súiqï .; fjñka o" hqo ch.%yKfha m%Odk iNdj wu;ñka isáfha ux.,h' Tyqg
árdka w,ia yryd fldá ixúOdkh fldgialrefjl= jQ ir;a lsisfia;a ;u l;dj lr .ekSug fuu
iu. W;=f¾ Pkao j¾ckhla i`oyd lvdlmam,alrejka wjia:dj ,nd
ks, fkdjk tl`.;ajhla we;s lrñka f*dkafiald 2009 jif¾ § ÿkafka ke;' lÓlhska w;r isá isß;=x.
ux., ta i`oyd ueÈy;a fkdjqfha kï ckdêm;s wfmalaIlhd f,i chiQßh ueÈy;a ù f>daIdj fojk;a
tod uyskao ckdêm;s fkdùug fndfyda f.k taug;a" bka miqj 2015 lrñka fõ.j;a l;djla lf<ah' kuq;a
bv ;snqks' § ffu;%Smd, isßfiak fmdÿ lvdlm,alrejka b;d ie,iqï iy.;j
kuq;a" uyskao rdcmlaI ckdêm;s
wfmalaIlhd f,i bo‌sßm;a meñK isàu;a" tu ia:dkfha isá
lsÍfuka wjqreÿ folla hkakg u;af;ka fmd,sisfha o iydh Tjqkag ,eîu;a ksid
weu;slu o w;yer oud lsysm fofkl= lr Tyq ch.%yKh olajd Yd,dfõ ;snq mqgq tlska tl fõÈldj
iu. wdKavqfjka fodÜg neiai ux.," /f.k hdug;a jev lf<a foig .=jkska tkakg úh' ux.," lre
uyskao rdcmlaI wdKavqj m;=re .eiSug ux.,h chiqßh" isß;=x. we;=¨‍ fõÈldfõ isá
mgka .;af;ah' fldá ixúOdkh iu. lÓlhska fj; meñ‚ mqgq m%ydrfhka
;snQ iïnkaO;djh md¾,sfïka;=fõ § Tjqka wdrlaId lsÍug‌hdu ksid f*%ã
fy<sorõ lf<ah' ux.,f.a tu l%shdj .uf.a we;=¨‍ wm ixúOdhlska lsysm
fndfyda fofkl= ie,l=fõ th foaYmd,k ish Èú kid. fofkl=g iq¿ ;=jd, o isÿ úh' kuq;a" tu /iaùfuka
ekSula úh yels njhs' kuq;a" Tyq t;eka mgka uyskao miqj ksoyfia fõÈldjg úYd, m%pdrhla ,enqKq w;r"
rdcmlaI rchg úreoaOj úYd, jev fldgila lf<ah' Bg Èk lsysmhlg miqj mej;s wkqrdOmqr we;=¨‍ k.r
hqo ch.%yKfha m%Odk fldgialrefjl= jQ ir;a lsysmhl mej;s /iaùï b;d id¾:l úh'
f*dkafiald 2009 jif¾ § ckdêm;s wfmalaIlhd f,i ux., ms<sn`o wfkla u;lh jkafka" 2014 jif¾ §
f.k taug;a" bka miqj 2015 § ffu;%Smd, isßfiak fmdÿ ùÈfha úfrdaOh kñka mej;s ùÈ Woaf>daIK ud,djhs'
wfmalaIlhd f,i bo‌ sßm;a lr Tyq ch.%yKh olajd thg t,a, jQ m<uq m%ydrh tmamdj, § isÿ úh' ch;s,l
/f.k hdug;a jev lf<a ux.,h' nKavdr b,lal lrñka mej;s tu m%ydrfhka Tyq ;=jd,
fuu .ufka § ux., wu;l fkdjk isoaê lsysmhla ,eîh' fï w;r ol=Kq m<df;a meje;afjk jevigyka
u;lfha /§ ;sfí' bka m<uqjekak jkafka 2012 cqks 22 fj; o m%ydrhla ie,iqï lr we;s njg wmg wdrxÑ jQ
Èk ud;r meje;aùug ie,iqïlr ;snq LLRC jd¾;dj ksid m<df;a isá úmlaIfha uka;%Sjrekaf.a iydh b,a,d
.ek ksoyfia fõÈldfõ iïuka;%Kh ms<sn`oj jQ uQ,sl isàug wms ;SrKh lf<uq' je,s.u ia:dk ;=kl § fuu
idlÉPdjhs' fuys § TNA uka;%S tï'ta iquka;srka lÓlfhl= jevigyk Èh;a jQ w;r" tys meñ‚ m%ydrlhska fjk;a
f,i iyNd.S lr .ekSu i`oyd jQ fhdackdjg Tyq tl fya;=jla ksid th isÿ fkdl<;a fmd,sish fhdod wmf.a
mhska leu;s úh' ta wjia:dfõ §u Tyqg l;d lr ta i`oyd jevigyka lvd lmam,a lsÍug W;aidy .;ay' kuq;a keiS
leu;a; o ,nd .kakd ,È' tfukau" Tyqg fjka ù ;snQ .sh ciaáka .,mam;a;s uka;%Sjrhd wmg iydhg meñ‚
l;dj fjkqjg fjk;a flfkl=g tu l;dj ,nd Èh hq;= ksid tu ;;a;ajh o md,kh lsÍug wmg yels úh'
njg Tyq u fhdackd l< w;r" ta i`oyd wdpd¾h y¾I o B<Õ Èkh fh§ ;snqfka ud;r jQ ksid ud mqoa.,sl
is,ajd iqÿiq nj ux.,f.a fhdackdj úh' fuu /iaùfï ux.,g l;d lr fï nj lSfjñ' ;;a;ajh f;areï
ux.,f.a l;djla ke;s ùu wvqmdvqjla úh yels njg .;a Tyq ud;rg wksjd¾fhka iyNd.S jk nj lSfõh'
ud iu. isá ì%fgda m%kdkaÿ mejiQ úg ux., iskdfiñka
ux.,f.a meñŒu ksid ud;r ie,iqu o jHd¾: úh'
lsõfõ zuf.a l;d wy, oeka ud;r ñksiaiqkag we;s fj,d
kuq;a bka miq Èk foúkqjßka miqj mej;s yïnkaf;dg
we;sZ lshdh'
jevigykg yïnkaf;dg k.rdêm;s we;=¨‍ uerhka
fuu /iaùu ud;rg ‌‌ft;sydisl tlla jQ w;r" oYl
msßila úiska isÿ l< b;d lDDr yd ñf,aÉP m%ydrh ksid
.Kdkdjlg miq fou< foaYmd,k kdhlfhla ud;r
ch;s,l nKavdr we;=¿ lsysm fofkl= ;=jd, ,eîh' wm
meñ‚ uq,a wjia:dj o fuh úh' ta ksidu tys wdrlaIdj
ys;j;=ka l< b,a,Su ksid ;=jd,lrejka yïnkaf;dáka
ms<sn`oj wm ie,lsh hq;= wjOdkhla fhduq l< w;r"
ud;r frdy, fj; we;=,a lrkq ,eîh' kuq;a tys isá wm
ux., lsõfõ ;ukaf.a iïmq¾K wjOdkh ta i`oyd fhduq
ys;j;a ffjoHjreka Tjqkaf.a wdrlaIdj ms<sn`oj j.lsj
lrk nj;a" /iaùu mgka .ekSug fmr isg wjidkh
olajdu Tyq /`oS isák nj;a" Tyqf.a ys;j;=ka msßila o fkdyels nj mejiSu ksid ux.,f.a m%Odk foaYmd,k
wdrlaIdj i`oyd fhdojk njhs' ys;jf;l= jQ Wmq,a ksYdka;f.a ksjfia fï whf.a Ôú;
wms ie,iqï l< wdldrhgu /iaùu b;d id¾:l wdrlaIdj m;d k;r lsÍug wmg isÿ úh'
ux.,
mej;s w;r" yQ ;eîï fyda fjk;a ndOdlsÍï fjkqjg l;dfjka muKla fkdj l%shdfjka o ux., ks¾NS;
iquka;srka úiska ;u w;aoelSï u; mokïj isÿ l< úh¦ tä;r úh' ;u foaYmd,k m%;sm;a;s fjkqfjka
b;d ldf,daÑ; l;dj ksid tys meñK isá msßia oEiaj, ´kEu flfkla" ´kEu ;k;=rla w;yer oeóug;a
l`ÿ¿ mqfrdaf.k b;d idjodkj iquka;srkaf.a l;dj wid miq ì g fkdùh' ´kEu wNsfhda.hla fojrla fkdis;d Tyq
isáhy' ^tu iïmq¾K l;dj iuìu mq;amf;a m< úh - Ndr .;a f ;a h ' Tyq ud;r .fï lrk l;dju fld<Uos;a
lf<ah' idudkHfhka foaYmd,k{hska m%isoaêfha l;d
https://www.samabima.com/?p=961
fkdlrk ud;Dld" úfYaIfhka ,sx.sl;ajh" md;d,h"
uf.a fojeks u;lh we;af;a wmf.a ksoyfia fõÈldfõ
l=reKE., /iaùuhs' tu /iaùu;a b;d id¾:lj ix>hd .ek" fï rg fuys Ôj;a jk iEu cd;shlg wh;a
meje;afjñka ;snq wjia:dfõ /iaùu lvdlmam,a lsÍug nj" wd.u .ek cd;sl iu.sh fukau" fjk;a iq¿ ck
ie,iqï iy.;j meñ‚ tjlg tlai;a cd;sl mlaIfha lKavdhï ys whs;Ska .ek Tyq" Tyqf.a woyia ksrjq,aj
isg wdKavq mlaIhg udre ù isá fcdkaiagka m%kdkaÿf.a yd fkdìhj m%ldY lf<ah' ux., mqrdjD;a;hla jkafka
wdOdrlrejka úiska isÿ l< wjysr;djhhs' ta wjia:dfõ tfyhsks' •
ux. .ïfmr<sfha
ux.,
Okkd;a m%kdkaÿ

,d,s; fyajd.uf.a whshd ojila l;d lr, lsõj ​ d —u,a,s .%dóh ixj¾Ok l;dj .ek
î%*a tlla weú,a, ;shkjd" Exhibition tl​la' fmdâvla ux., ​iEfyk wjOdkfhka wyka
brainstorm lr, fyd| jevla lruqo'' Presentation tl ysáhd' Presentation tl l;kaof¾
fyd​|​ g yod.kak ´k lsh,'˜ ux weyqj Client ljqo jf.a ux úia;f ​ ¾ lshdf.k .shd'
lsh,​ ' uqo,a wud;HxYfha jevla ux.,g ;uhs Present ux., tfyka fufyka m%Yak
lrkak ;sfhkafk˜ lsh, lsõj' weyqjd' wka;su slide ;=k" ta ;uhs
project tlg fhdackd lrk kï
ux yskdfj​,d lsõjd f;areula fjk tlla kE fkao whsfha ;=k' wka;su​u ia,hsâ tfla ;uhs
kslx fj,dj kdia;s lr,' ux.,f. uiaiskdg Advertising bisÿ lshmq ku' ug kslug ys;=kd bisÿ fhdackd lrmq
agency tl​ la ;shkjd' ux., okak iy ux.,j okak ku uq,skau lshkak ´k lsh,' ux keyboard tfla my<g
Advertising agency f.dvla ;shkjd wms kslx fj,dj kdia;s ;shk B;,h <`. <`. ;=kamdrla Tn, tlmdru wka;su
lr, w; mqÉp .kafk fudlgo lsh,' slide tlg .sys,a, lsõjd"
f.dvla foaYmd,lhkag presentation tlla lrdu ta —weu;s;=u​ d fïlg wms tl kuhs fhdackd lrkafka'' ta
whg concept tlla big idea tl​la f;areï .kak wudre​hs' ;uhs —.ïfmr<sh˜‍ lsh,'
f.dvla foaYmd,lhka wykafk uf.a mska;+f¾ f,dl=jg ál fj,djla slide tl Èyd n,x ysg​mq ux.,g udr
odkafk fld;kskao" fïfl mdg udre lf<d;a fyd`ohs yskdj​ la .shd' —fïl kshu​ hs lsh, mqgqfjka biairyg
fkao" uu Èia;%sla ixúOdhl" tal;a fïlg oduq fkao jf.a weú,a, <`. ysgmq ghs fmd¨‍ od.;a​ ;= uqo,a wud;HxY
fndfydu is,a,r l;kaor' ux.,;a tlal Th nhs, neß ks,OdÍkaf.ka weyqj —fldfyduo jefâ@˜ lsh,' w​ ms
nj wms yefudau oekf.k ysáhd' ,d,s; whshf.a mq;d ux.,;a tlal lrmq m<uq iy wjidk jefâ ;uhs tal'
bisÿ fldKafv jjdf.k lrdnq folla od, ysáfh' ,d,s; tod boka ;uhs uu ux.,j okafka' tod boka wms
whshd fidl%àia jf.a /jq, jjdf.k' ux *q,a formal úÈhg ux.,f. fyd`o hd¨‍fj​ la fkdjqkg ux., wfma fyd`o
w;a È. shirt tlla weo,' wms ;=ka fokd yßhg ;=kauka hd¨‍fjla jqKd' ux.,j okak f.dvla whg ux., fyd`o
yxÈ ;=klska tl;= lr.;a;= —upx˜‍ *s,aï t​fla àï tl hd¨‍fjla'
jf.a' ta;a jefâg .sfha fkdiEfykak uykais fj,d' m<fjks m%fikafÜYka tflka miafia óáulg wms​ g
wms uq,skau lsõfõ —nÿ f.jk ñksiaiqkaf.a i,a,sj,ska tkak lsh, ;sín ​ ' t;kÈ wdfh;a wr presentation tl
Exhibition lrk tl nÿ f.jk ñksiaiqkag idOdrKhla
lrkak lsh, wka;sug ux., lsõjd" —wms fï m%o¾Yfkag
tkag¾m%hsiia Y%S ,xld lsh,˜ huq lsh,'
fkfjhs' fïlg Exhibition tl​ la yßhkafk keye' wmsg
ux talg fmdâvlaj;a
nÿ uqo,aj,ska lrkjd kï lrkak ​ ´k rggu úysfo​ k
leu;s jqfKa keye' uf.a
—.%dóh ixj¾Ok jev ms<sfj<la˜ lsh,' ì%*a tl Exhibition m%Odk ;¾lh jqfKa
tl ksid tal y,, hkak nEfk' tal lrkak ´k k​ ï —tkag¾m%hsia lshk
wms talg​;a mqoa.,sl wxYh iïnkaO lrf.k Tjqkaf.a ku bx.%Sis kula
wdfhdackj,ska biairyg hk model tlla ;uhs wfma tal idudkH
presentation tfla game plan tl jqfKa' ukqiaifhlag

—weu;s;=​ud fïlg wms tl kuhs fhdackd lrkafka' ta ;uhs


—.ïfmr<sh˜‍ lsh,' ál fj,djla slide tl Èyd n,ka ysg​mq
ux.,g udr yskdj​la .shd' —fïl kshu​hs lsh, mqgqfjka
biairyg weú,a, <`. ysgmq ghs fmd¨‍
od.;a​;= uqo,a wud;HxY ks,OdÍkaf.ka weyqj
fldfyduo jefâ@˜ lsh,' wms ux.,;a tlal
lrmq m<uq iy wjidk jefâ ;uhs tal'

8 iuìu 2021 wf.daia;=


9
2021 wf.daia;= iuìu
lshkakj​;a nE˜ lshk tl' ux., lsõjd' —Thd fudkjo jqfKa" fudllao lrkak yeÿfõ@˜ lsh, weyqju Tyqf.a
fï lshkafk t<shg neye, n,kak'' .ug hoaÈ yeu l%uh Tyq ug;a jfÜ ysá whg​;a meyeÈ,s lr ;sfnkjd'
;eku fndaâ ;shk​ jd tkag¾m%hsia lsh,'' ux fï <`.È Tyq tu m%Yakh úi`okafka wjodkï l,dmfha l%Svd
oelal yrudksia tkag¾m%hsia lsh, tll=;a ;shkjd' wmsg lrñkqhs' ta jf.au wfkla iEu fohl§ jf.au fï
´k .fï ñksiaiqkag f;afrk kula fkfjhs" .fï ;shk m%Yakh;a Tyq iam¾Y lf,a Tyqg wfõKsl l%uhg​hs' rgj,a
fmdä ìiak​ia tkag¾m%hsia lrkak' ñksiaiqkag jeä uqo,la iu. .kqfokq l<dg rgj,a fjkqfjka ;SrK .kafka wms
w;g wrka fokak' —.ïfmr<sh˜ jeämqr .e​ ,fmkafka jf.au weg" f,a uia kyr ;sfhk ñksiqka ksid ''We don’t
.u ixj¾Okh lrkak' wms wks;a jefâg tal .uq' fïl do business with companies. We do business with people.'' lshk
mg,jd .kak t​md˜ lsh,' ir, uQ,O¾uh wkq​j Tyqgu wfõKsl wjodkï l,dmfhau
ux.,;a tlal jev lrk tl f,ais ke;af; ux.,f. l%Svd lsÍug Tyq jeä leu;a;la oelajQjd lsh,hs Tyqf.a
T¨‍j ks;ru jev lrk ksid' ux., lshjk fmd;aj, iy woyiaj,ska f;arefKa' Tyq ks;ru lsõfõ ux ðkSjdj,​
ux., l;d lrk ñksiaiqkaf.ka ux.,f. T¨‍jg tk tl È lrmq foa jerÈ kï ug jvd fyd`og tal lr, m%Yakh
tl woyia tlal ux., jefâg w;.yk úÈh ks;ru úi`o, fmkakkak lshk tlhs'
fjkia lrkjd' Tyq rcqka ;kkafkl= nj yefudau lsõjd' yenehs
fndfyda foaYmd,lhka Tjqkaf.a f,alï" WmfoaYlhka tfyu rcqka ;kmq ux.​," ;uka ;kmq rcjrekag;a tfrys
úÈhg ;shd.kafk okak w`ÿkk ;uka tlal biafldaf, jqKd' ux.," ;uka ;kmq rcjrekaf.au Woyig;a ks;r​u
.shmq wh' ke;skï mjqf, wh' ta;a ux.,f. WmfoaYlfhd ,la jqKd' 1994 isg 2019 olajdu Y%S ,xldj md,kh lf<a
úÈhg ysáfh foYd,a ä fu,a iy veksfh,a w,af*dkaiqi ​a ux., /f.k ​wd ckdêm;sjreka ùu u ux., Y%S ,xld
jf.a b;du ;reK w¨‍;a úÈhg ys;k ñksiaiq' ux., foaYmd,kfha fld;rï ;SrKd;aul idOlhlao hkak
jhig jvd ne¨‍fj woyi w¨‍;ao lshk tlhs' fyd`Èka meyeÈ,s fjkjd' fndfyda rcjrekag ;sr msgm;;a
ta jf.au ux., lshkafk àï tlla' ;ks ukqiaifhla wOHlaIKh;a l< ux., wjidkfha rc jqfKa jia;sf.a
fkfjhs' yene​hs Tyqf. lKavdhu ldf,ka ldf,g iy ùäfhdafjka ùfukau ux., fld;rï kùk ukqiaifhlao
fm%dfclaÜ tl wkqj ​ fjkia fjkjd' Tyq Y%S ,xldfõ lshk tl meyeÈ,s fjkjd lshk tlhs uf.a woy​i' Tyq
;eme,a yd úÿ,s ixfoaY n,mq ldf,a .;af;a talg ks;ru ld,hg jvd bÈßfhka ysáhd'
.e,fmk àï tl' ta jf.au úfoaY lghq;= ldf,a .;af;a ux.,f. urKfhka miqj iuyre ux.,​f.a wNdjh
talg .e,fmk àï tl' rgg fldÉpr fyd`olao lsh,;a iy tal ßla;hla ú;rhs
uf.a u;h wkqj kï Y%S ,xldfõ foaYmd,kfha lsh,;a woy​ia ,sh,d ;sfhkjd ux oelal' tal b;du idudkH
úYd,u wd¾Ól iy iudÔ​h m%;sixialrK l< mqoa.,hka fohla' ux.,j fkdokak flfklag ux.,f.a Ndú;dj
fofokdf.ka tlaflfk​ la ux.,hs' m<fjkshd ljqo .ek flaka;s hkaku ´k' ta;a m%;súreoaO l`ojqrl isáh;a
hkak wm n,k foaYmd,k fldaKh wkqj fjkia ùug ux., fudk jf.a pß;hlaoehs uf.a oekqfï yeáhg
mq¨‍jka jqK;a" Tyq fojeks jqj;a fojeks jkafka uyskao yßhgu ,shd ;snqfka wkqreoaO m%§ma l¾Kiqßh ​ lshk
rdcmlaIg muKhs' uy;auhhs' —Tng m%;súreoaO foaYmd,kfhys fld;rï
ud okakd ;rug t,a'à'à'B ixúOdkh cd;Hka;r wE;g weúo .sh;a Tnj fhdaOhl= fia úYd,ju fmfkhs'
jYfhka ;ykï lrñka Tjqkaf.a uqo,a ,eîu úYd, f,i tfy;a Tfí ñ;=rka lshkafka iómfha§ Tn" uyd
w;a ​ysgqùug uyskao rdcmlaI rcfha úfoaY wud;Hjrhd mqreIfhl=g jvd fh!jkfhl= fia fmfkk njh' ,xld
f,i Tyq úYd, ld¾hla l<d' ta jf.au uqo,a wud;Hjrhd foaYmd,kh ;=< mßÉfþohla jk Tnj" jdlHhlg flá
f,i ñksiqka wlue;s jqk;a iy ksis mßÈ fkdjqk​;a lr .; fkdyels neúka iqn .uka hehs lshd ksy`v fjñ'˜
y`ÿkajd ÿka f;,a ñ, iQ;%​ h we;=¿ uu ux.,j y`ÿk.;af;a weâjghsiska j,ska ksid ug
idOkSh foaj,a .Kkdjlau ux.,j ks;ru fmakafka ux leu;su wem,a iud.​ fï
tys wka;¾.;j ;snqKd' fjf<`o oekaùula yrydhs'
cd;Ska w;r ixys`Èhdj ''🍎Here’s to the crazy ones" the misfits" the rebels"
fjkqfjka l< the troublemakers" the round pegs in the square holes…
lghq;=;a b;du lemS the ones who see things differently — they’re not fond of
fmkqKd'
rules… You can quote them" disagree with them" glorify or
ux.,g uE;
vilify them" but the only thing you can’t do is ignore them
ld,fha t,a, jqKq
oreKqu fpdaokd​j because they change things… they push the human race
ux.,
jqfKa ðkSjd udkj forward" and while some may see them as the crazy ones"
ysñl​ï ljqkais,fha we see genius" because the ones who are crazy enough
30$1 fhdackdj to think that they can change the world" are the ones who
yryd rg mdjd do.''
ÿkakd hehs ke.=kq — Steve Jobs 1997
fpdaokdjhs' wjia:d uf.a kï woyi ux.,f.a urKh wms m%S;su;a​ j
lsysmhl§ uu;a ieußh hq;= urKhla njhs' wd;,a tfla Ôú;h .ek
ux.,f.ka Th .eUqre wjfndaOfh​ka .; l< ux.,​f.a Ôú;h ieußh
.ek wid ;sfnkjd' hq;a;la ñi ÿla úh hq;a;la fkdfõ' ux.,f.a kslau hdu
—ñksiaiq iEfyk .ek lsisfjl= ÿla jkjd kï ux., ta .ek i;=gq fkdjk
nkskjd fkao@" nj ug fyd`og​u úYajdihs' •
fudlo we;a;gu facebook ys m<lrk ,o igyfka ixialrKhls
ux. ux., kï
fn!oaOhd
y¾I .=Kfiak

—uu lsõjdu fïl isxy, fn!oaO rgla fkdfjhs fïl ikd: jqj;a ÿgq.euqKq m%Odk
ish¨‍u Y%S ,dxlslhkaf.a rgla lsh, ug l=Kqyrefmka fldg.;a ùr ldjHhla f,i rÑ;
nekakd' fï rfÜ nyq;rh fn!oaO nj we;a;' kuq;a fï uyd jxYfha iuia;d¾:h f,i
rg ish¨‍ Y%S ,dxlslhkag whs;shs''''nqÿrcdKka jykafia ,efnk m‚jqvh jkafka t<dr
foaYkd l< fn!oaO o¾Ykh rglg wd.ulg cd;shlg nqÿ oyu úkdY l< njhs' wo
l=,hlg iSud jqk tlla fkfjhs' tal fï f,dalhg iSud mjd furgg nrm;,u úkdYh
jqk o¾Ykhl=;a fkfjhs' fïl uq¿ úYajh .eku l:d l, øúvhl= fkdjQ ld,sx. ud>
lrk o¾Ykhla' we;a; jYfhkau úYaj kS;sh .ek l:d g jvd úkdYhla t<dr úiska
lrk o¾Ykhlg ;uhs wms nqoaOd.u lsh, lshkafka'˜ nqÿ oyug l<ehs is;k fndfyda fofkla fj;s' tl,
ckjd¾.sl hqoaO fkdjQ w;r hqoaO mej;sfha rcjreka iy
wNdjm%dma; ux., iurùr uy;d fï woyia m%ldY lf<a l=udrjreka w;r n,h ,nd .ekSu Wfoidh' t<dr f.a
2019 uehs 23 od md¾,sfïka;=fõ§h' tjlg Tyq uqo,a yuqodfõ yß yßhg isxy,hka isá w;r furg rcjre
weu;s úh' md¾,sfïka;=fjka msg; Tyq m%ldY l< fï furg isá ish m%;su,a,jhka iu. hqoaO lsÍu i|yd øúv
yd iudk woyia ksid Tyq tjlg úfYaIfhkau NslaIQka yuqodj, iyh ,nd .;ay' tfukau iuyr isxy, rcjre
f.a nrm;, úfõpkj,g ,la fjñka ;sìK' isxy, ol=Kq bkaÈhdj wdl%uKh l<y'
fn!oaO rgla ms<sn|j Tyq fï m%ldY lrkafka i;Hhhs' kqjr hq.fha § isxy,hka o øúvhka o uqia,sïjreka
fuh ,snr,a u;jdoh nj iuyre lsh;s' tfiau fkdfõ' o Tjqkaf.a wkkH;djkag .re lrñka tlg Ôj;a jQ
th idudkH ffk;sl ;;a;ajhhs' fuh idudkH úpdr wdldrh tl, iudcfhka wmg W.; yelsh'
nqoaêh we;s ish¨‍ fokdgu jegfya' tu;= o fkdfõ' miqj bx.%Sis hq.fha § wOHdmkh wkql%ufhka msßfjkaj,ska
lrk m%ldYh u.ska Tyq widudkH f,i nqÿ oyu Tijd bj;g f.dia ñIkdÍka w;go miqj .syshka w;go m;a
;eîh' tfia Tijd ;enqj o Tyq NslaIQka f.a iy isxy, úh' ta hq.fha § wk.dßl O¾umd,;=udf.a m%Odk;ajfhka
fn!oaOhkaf.a úfõpkhg ,la úh' fï flá ,smsfha we;sjQ cd;sl mqk¾Ôjk jHdmdrfha iïmq¾K wjOdkh
wruqK —tfyu fjkafka wehs˜ hk m%Yakhg —whs fvdakaÜ ;snqfka isxy, ck j¾.h fj; mu‚' fuh bka§h ksoyia
fkda jhs˜ hkqfjka fkdlshd hï ms<s;=rla §ug W;aidy jHdmdrhg imqrd fjkia úh' O¾umd,;=ud uQ,sl jYfhka
lsÍuh' isxy,hkaf.a idkqlïms; ;;a;ajh iy Tjqkaf.a ÿ¾j,
l%s' mQ' m<uqjk Y;j¾Ifha j<.ïnd hq.fha we;sjQ wd¾Ól n,h .ek ÿla úh' jHdmdßl mjq,lska mej; tk
neñksáhd id.;fhka miq tf;la uqL mrïmrd.;j Tyq rfÜ wd¾Ól n,h wkH cd;slhkaf.ka isxy,hka
meñ‚ ;%smsglh .%ka:drEV lrk ,È' thska miqj wx.=;a;r w;g m;ajkq oelSug reÑ úh' tneúka Tyq wkH
ksldh wgqjdjg wkqj mdxiql+,sl iy O¾ulÓl NslaIqka cd;slhka úfYaIfhkau uqia,sïjreka úfõpkh lf<ah'
w;r we;sjQ újdohl § ksjka wruqKq lrf.k m%;sm;a;s isxy, fn!oaO wkkH;djh Tyq wjOdrKh lf<ah'
/lSug jvd ;%smsgl O¾u bf.kSu Wiia njg u;hla —f;a rn¾ jeùu bx.%Siska w;g ù ;sfí' fjf<|du
iïu; úh' idikh mj;skafka ;%smsglh ;snqfkd;a mu‚' urlal, fou< cd;Ska w;g m;aj ;sfí' wm ke;s lrk
§> iy uÊðu ksldh wgqjd o fuh ikd: lrhs' fuh u;ameka fjf<|du muKla isxy,hka úiska lrkq ,nkafka
nqÿkaf.a oelaug imqrd mgyeKss jqj;a neñksáhd id.;h ukao@˜ ^1911 foie 30 isxy, fn!oaOhd& hg;a úð; hq.fha
ksid u;=jQ iudc ;;a;ajh thg fya;= jkakg we;' oeka § isxy,hkag iy fn!oaOhkag úúO w;jrj,g uqyqK
kï ;%smsglh wka;¾cd,fha o ;sfí' mEug isÿ jqj;a .=Kodi wurfialr iQ;%.; lrk mßÈ
O¾ulÓl NslaIqka Yla;su;a ùu fya;=fjka uq,a fuh cd;sl Ñka;kh fkdfõ' th fnÿïjdofha Wm;hs'
ld,fha NslaIQkaf.a mrud¾:h jQ fï wd;aufha §u ksjka fuh j¾;udk isxy, fn!oaO cd;sl;ajfha o Wm;hs'
oelSu wNsnjd u;= ksjka olsk n,dfmdfrd;a;=fjka nqÿ oyfï yrfhka bj;g .uka .ksñka isá NslaIQyq
Yla;s mu‚ka wd;aud¾: mrd¾: foflys fh§u bÈßhg o fuu m%jdyhg wiq jQy' miqj nKavdrkdhl úiska
meñ‚fhah' tjlg wOHdmkh ;snqfka msßfjka wdY%s;j n,hg tau i|yd mdúÉÑ lf<a o fuu n,fõ.hhs'
neúka fn!oaO NslaIQka ;%smsglh u;= fkdj fjk;a f,!lsl j¾;udk md,l mka;sh o n,hg tau i|yd wjqiaid
úIhhka ms<sn|jo oekqu ,enQy' j¾;udk NslaIqj ish
.;af;a fudjqkaf.a fï Ñka;k Odrdjhs' fuu foaYmd,k
uQ,sl wruq‚ka neyerg f.k wd mßj¾;kSh l%shdoduh
ueoy;aùï ksid fuh oeä úYajdihkaf.ka iukaú;
fuhhs'
wd.ula njg j¾Okh ù ;sfí' th nqÿ oyu fkdfõ'
tfukau uyd jxYfha isg furg b;sydih wOHhkh
ux., iurùr wNsfhda. lf<a fuu ;;a;ajhg
lrk ,oafoa øúvhkag tfrys isxy, fn!oaO ixialD;sfha
tfrysjhs' b;du ;d¾lsl jQ fuu l%shdj wfma rfÜ mj;sk
m%.ukhla f,ihs' kso¾Ykhla jYfhka t<dr nqÿ oyu
miq.dó;ajh úiska úfõpkhg ,la lr we;' •

10
wdrlaId l< nj uyd jxYfhau Tyq .ek tk úia;rfhka

iuìu 2021 wf.daia;=


11
2021 wf.daia;= iuìu

n,h ksid
fud<h fjkia jqfka keye
ì%fgda m%kdkaÿ

ux.,j uq,skau yuq jQ oji .ek ksYaÑ; u;lhla .ek wms fndfyda foaj,a l:d
ug keye' 1989 w;=reoykaùïj,g úreoaOj mej;s l<d' ðkSjd 30$1 fhdackdjg iu
Woaf>daIK lSmhl § uqK .eiqK;a" f,dl= l:d nyla odhl;ajh oelaùug tlÕ ùug
iïnkaOhla wms w;r ;snqfKa keye' jvd lsÜgq uQ,sl jqfKa rks,a úl%uxisxy'
iïnkaO;djhla" ta lshkafka ku lsh, l:d lrkak uu ys;kafka ta fjkqfjka ux.,
mq¿jka weiqrla we;sjqfKa 2012 jf. zksoyfia úYd, jev fldgila flrejd'
fõÈldfõZ lghq;= wdrïN ùu;a iuÕhs' ux., uqo,a weu;s fj,d 2019
wfma%,a bÈßm;a jQ whjefhka
uyskaof.a wdKavqfõ weu;s moúfhka bj;a ùug Tyqg ;snQ w;=reoyka jQjkaf.a mjq,aj,g udisl w;=re iyk
fya;+ka w;r" ta ld,fha È.gu isÿ jqK w;=reoykaùïj,g §ukdjla f.jkak remsh,a ñ,shk 500la fjka lrmq tl
úreoaO;ajh mEu;a m%Odk ;ekla .;a;d' ta ;SrKh È.= ld,Sk wr.,hl tl m%;sM,hla'
tlal ug Tyq .ek úYd, f.!rjhla we;s jqKd' fudlo fï §ukdj fhdackd fj,d ;snqfKa w;=reoyka ùfï
w;=reoykaùïj,g tfrysj uyd wr., f.k .sh uyskao iy;slh ysñ whg muKhs' 2019 Tlaf;dan¾ jf.a ldf,l
rdcmlaI jekafkl=f.a wdKavqj ;=<u w;=reoyka lrùï wms;a" OMPh;a ux.,j uqK .eyqfKa w;=reoykaùï ksid
ms<sn| isÿùï jeäfhkau jd¾;d jqk hq.hla njg m;a urK iy;sl ,nd .;a mjq,aj,g;a fï §ukdj f.jkak
fj,d ;snqKd' lshk b,a,Sï lrkakhs' ux.,f.a woyi jqfkau W;=re
uu ys;kafka ta f.!rjh ;uhs ksoyfia fõÈldj kef.kysr whg óg fmr jkaÈ ,enqfKa ke;s ;rï
ld,fha§ Tyqg ióm ùug ug Wkkaÿjla we;s flfrõfõ' ksid Tjqkag uQ,sl ;ek Èh hq;= njhs' wms talg úreoaO
ksoyfia fõÈldfj yeu ixúOdk idlÉPdjl § u jf.a fkdjqk;a" ol=K;a fuhg iyNd.s lr .ekSu i|yd wmsg
ux., ysáhd' ta ld,fha isßfldf;a § jf.au miqld,skj uyd f>daIdjla lrkak isÿ jqKd' ux., wfma woyig
kqf.af.dv kd,kaodrdufhaos wms uqK .eiqkd' ksoyfia úreoaO fkdjqK;a" hqoaOfhka mSvkhg m;a jQ whg
fõÈldfõ Èia;%sla /iaùï ixúOdkh lsÍug fndfyda úg uQ,sl;ajh §u .ek Tyqf.a woyi w; yeßfh;a keye'
uQ,sl jqfKa ta ta Èia;%slalj, tlai;a cd;sl mlaIfha kuq;a wka;sug Tyq tlÕ jqKd' wms t<shg neye, toaÈ
ixúOdhljre' ud;r meje;a jQ /iaùu ux., ixúOdkh ux., lsõfõ" zThd,f.a w; fkdyßk tlg uu leu;shs'
lr, ;snqKd' uu;a tfyu ksidZ lsh,d'
2015 ue;sjrK ld,fha wms zùÈfha úfrdaOhZ lsh, we;a;gu ux.,f.a ienE Ôú;fh È Tyq .;a ;Skaÿ
mdf¾ Woaf>daIKhka ixúOdkh l<d' ud;r § uy mdf¾ wdmiaig fkdyrjk ;rfï WoaoÉp lula ;snqKd' talg
meje;a jQ Woaf>daIKhg ux.,;a iyNd.S jqKd' fndfyda fjk jpkj,ska lshkafka fldkao fl<ska ;shdf.k jev
ixúOdhljrekag ta ffO¾hh ;snqfKa keye' úfYaIfhka lrkjd lshk tlhs' yduqÿrejrekagj;a Tyqj ;Skaÿj,§
ið;a ksoyfia fõÈldjg;a ùÈfha úfrdaOhgj;a lsis wdmiaig yrjkak neß jqKd' miq.sh Pkaofhka miqj
iyhla ÿkafka keye ndOd lsÍï yereKq úg' ug ux.,j uqK .eiqfKu ke;s ;rï' j;djka lSmhla
ux., úfoaY weu;s jqKdu úfoaY wud;HdxYh isú,a ÿrl:kfhka wms l:d l<d' Tyq wjidk jYfhka lshmq
ixúOdkj,g fodr wer,uhs ;sífí' w;=reoykaùï tl l:djla ug ;ju u;lhs'
zw;=reoyka jefâ w;dßkak tmd' ol=K
m;a;= l<;a W;=rg;a tal nrm;, úÈhg
n,mdkjd' ol=Kg 89 jqk foa wms yßhg
ol=Kg u lshuq' W;=rg isoaO jqfk;a ol=fKa
ux.,
isoaO jqK foauhs lsh, ol=K f;areï .;a;=
ojilg we;a;hs" hqla;shhs folu bgq fjhs'
ug;a oeka biairg jvd Woõ l< yelshs'Z
ta;a tfyu jev lrkak" w;a fkdyer
w;=reoyka wr.,h wms tlal w,a,ka bkak wo
ux., keye' Tyqg fldúâ wdidÈ; nj oek
.;a úg ysf;a we;s jqfka NS;shla' Tyq ke;s
jqKd lsh, uq,ska jHdc wdrxÑhla me;sfroaÈ
tal woykak neß jqKd' ta;a ta f;dr;=r
jerÈhs lsh, oek.;a;u we;s jqfka wmuK
i;=gla' ta;a ta i;=gg jeä ld,hla /f​|kak
bvla fkd;shdu Tyq .shd' •
ux. ux., kï jQ
,iaik Ñ;%h
uydpd¾h pkaø.=ma; f;akqjr
ux.,g yeuodu foaYmd,ksl wdl¾IKhla ;snq‚' iy iudc-ixialD;sl lreKq
Tyqf.a ;sia wjqreÿ foaYmd,kh iy jir yegmyl flfrys wjOdkh fhduq lsÍfuka
Ôú;h wmQ¾j;ajfhka msÍ ;snq‚' Tyq fkdueflk Tyq W;aidy l< .uk bÈßhg
foaYmd,ksl whslkhla h' meyeÈ,s i,l=Kla h' f.k hdug iudchSh i;a;j a hka
yeáhg wmg yels jkq we;'
idudkHfhka n,fha isák foaYmd,lhka Ñ;% m%o¾Yk ud Tyqj ‌ fm!oa.,slj oek
ne,Sug iafõÉPdfjka meñfKkq ud w;a oel we;af;a y÷kkafka 1996 muK isgh' ud
b;du;au wvqfjks' idudkHh tfia jqjo uf.a jd¾Isl lsih s ï muKlg il%h S m%ios Oa foaYmd,k ueÈy;aùï i|yd
m%o¾Yk ne,Sug meñ‚ w;f,diaila jQ foaYmd,lhka fhduq jQfha o ux.,f.ka ,o werhqu ksid hehs lsj yelsh'
w;ßka ux., úfYaI wfhl= úh' foaYmd,lhkag oaú;Shl s wOHdmk wjêfha isgu zjdudxYslZ foaYmd,ksl
úfYaIfhka wdrdOkd lsÍfï mqreoaola ug ke;' Tyq" l,d woyia ;snK q ;a" uf.a foaYmd,ksl u; m%io s ê
a fha m%ldY
ks¾udKlrKh ms<n s |j Wiia yeoEÍula ;snQ wfhla jQfha uf.a l,d lD;s iy m%o¾Yk u.sk's ux.,f.a werhqï
muKla fkdj ;ud yod< l,dfõ m%dfhda.l s j fh§ isg wjia:dj t<efUkafka úfYaIfhkau ;uka o uQ,l s j ol=fKa
wdrdOkhlska wk;=rej foaYmd,khg wj;S¾K jQ wfhla foaYmd,lfhl=j rfÜ by<u ;k;=r ,nd .ekSug Wr
úh' ux., ,iaik w.h l<" ,iaikg Ôú;h f.ùug
§ jirla muK wejEfuka ;ukaf.a .ukl wdrïNh
leu;s" ;ud jgd ,iaik msßjrdf.k isàug leu;s jQ
zuZ md¾Yajh kñka weröfï uq,a ojfia isgh' bkamiq ud
iy tfia Ôú;h .; l< wfhla úh' ;ukag t,a,jk
iudc l%h s dldßlfhl= f,i m%io s O
a fõÈldfõ l;d lsÍu
úfõpkh ordf.k isàfï yelshdj ;snK q q ;ud w;ska
wrUkafka zksoyfia fõÈldjZ iu.h' t;ek ux., o úh'
jrola jQ úg th ms<. s ekSug o fkdìhj iudj b,a,d
uf.a l,d lD;s iy m%o¾Yk f;audjka iy jia;=
isàug o Tyqg yels úh' Tyqg wNsudkhla fukau ;uka
úIhhka foi ne,Sfï § ux., fmkS isá fndfyduhla
.ek iy idudkH ñksik q a .ek úYajdihla úh' iuyr
foaYmd,ksl iy iudc ixialD;sl wruqKq iu.
^fndfyda& foaYmd,lhka fuka YÍr wdrlaIl j<¨‍ iys;j
.e,mSula we;' tu wruqKq w;r iduh Wfoid;a" hqoO a hg
isàug Tyqg Wjukdjla fkdùh' okakd wfhl= ÿgq ;ek
úreoaOj;a" w;=reoyka lsÍïj,g tfrysj;a" cd;s-wd.ï
wdrlaIl j<¨‍ .ek fkdis;d meñK fldfyduoehs weiSug
iy jd¾.sl wka;jdohkag tfrysj;a" udkj ysñlï
Tyqg yels úh' th ud iEu úglu fm!oa.,slj w;aÿgq
fjkqfjkq;"a wjkS;h s g tfrysj;a" n, Wu;=jg tfrysj;a"
fohla úh'
iyÔjkh" hql; a h
s " iudc idOdrK;ajh" m%cd;ka;j % doh
Tyqf.a fm!oa.,sl úYsIg a .;s.K= iu. foaYmd,k
Wfoid;a úh' /äl,a ueo iy ienE foaYfmañ % fhda Tyqf.a
iy iudc" ixialD;sl úm¾hdihg hk .uk tl;= lsÍu
foaYmd,k l%h s dj,sfha wjika wÈhr úh' ux., ñh .sh
o l< hq;= fjhs' úfYaIfhkau Tyqg n,h ;snK q o n,
Wkaudofhka fm¨‍fka ke;' ,xldfõ fndfyda foaYmd,lhka o Tyq m%d¾:kd l< cd;Hka;rfhka fldka fkdjQ hym;a
n,h ,o úg wkaONdjhg o ìysßNdjhg o m;afj;s' foaYhla f.dvke.Sfï wruqK wjika ke;' th werUqKd
Tjqkg fmkSu iy lK weiSu ,efnkafka n,h ke;s jQ muKs' thg mdg" mlaI" l=,u," cd;s" wd.ï" ia;-S%
úgh' tfia fkdjkafka b;du;au iaj,am fofkls' YÍr mqreI" ;reK-jeäysá" úúO ,sx.sl;aj wd§ fNaohkaf.ka
wdrlaIlhka wdNrKhla f,i;a n, ixfla;hla f,i;a f;drj iefjdu iu. tlaj ÈhqKq iudchla" foaYhla iy
Bkshd m%N;+ j
a hla fmkaùug Ndú;d lf<a ke;' Y%S ,dxlsl;ajhla f.dv ke.Sfï Wodr wruqKq úh'
ux.,f.a foaYmd,k Ôú;h iqug fohla fkdjQ nj uf.a ta fjkqfjka tlaj jev lsÍug wu;rj wksjd¾hfhkau
yeÕSuhs' ukao h;a n,h ,eîu" n,h mj;ajdf.k hdu iy isÿúh hq;= uQ,l s mqo. a , iy mqrjeis mßj¾;hka fõ' ta
n,h wrka §u hk ldrKd ;=fkysu Tyqg fhfokakg isÿ mßj¾;khka Wfoid ud m%io s êa fha lshk fohla jkafka
úh' fu;rï .=K hym;a jQ Tyq fj; o tfia n,h /lSu foaYmd,lhkag ie,shÜ q .eiSu iy je| jeàu fkdlrkq
fjkqfjka l< iuyr foa fjkqfjka kej;;a fpdaokd t,a, hkakhs' Bgu iudk woyila ux., kï jQ foaYmd,lhd
lrkq wikakg ,efí' rfÜ foaYmd,k .uka u. jvd;a úiska o m%io s êa fha lSu uf.a i;=gg fya;j = k m%Odk lreKla
hym;a lsÍug fkdyels ùu .ek n,fha isáh wfhl= úh' ux., wfmka ie,shÜ q lsis Èkl n,dfmdfrd;a;=
f,i ;udo j. lsj hq;= nj Tyq ms<. s ;af;a wkqka fj; fkdùh'
muKla jerÈ megùug iEu úgu iQodkï ñksik q a isákd Bg wu;rj ;j;a YslI a dmohla ug we;' tkï
iudchlh' jQ jerÈ ms<n s |j úksYpa h lsÍulg jvd wjYH uqrldj¨‍ka iu. iy jdykj, ke.S msUf.k hk tk
jkafka tn÷ jerÈ isÿjk n, /l.ekSug muKla lghq;= foaYmd,lhkg Pkaoh fkdfokq hkakhs' ux., thg o
lrk foaYmd,k ixialD;sh fjkia lsÍuhs' foaYmd,lhdg tlÕ nj oksñ'
rdcH wdh;kj,g" rdcH fiajhg" wdh;kj,g weÕs,s ta mqrjeis YslI a djka bgqjkafka kï ux., iy wms
.eiSug n,h ,nd ÿka jHjia:dfõ j.ka;s fjkia lsÍuhs' m%d¾:kd lrk hym;a iy ÈhqKq Y%S ,dxlsl foaYh f.dv
ke.Su wksjd¾hfhkau l< yels jkq we;' •

12
tu ksid Tyq úiska rlsk ,o hym;a foaYmd,ksl udkqIl s

iuìu 2021 wf.daia;=


13
2021 wf.daia;= iuìu

ux.,f.a
äihska tl
iqo¾Yk .=Kj¾Ok

ta ld,fha i;sfha Èkj, WoEik fld<U 7 iagekafuda úiïuq;sl woyia bÈßm;aùu ;u


pkaøjxlfha 20 î ork ia:dkfha msysá wdKavqjg wh;a wNsudkhg myrla hehs Tyq lsis
ks, ksjiakh l=yqUq .=,la fuka ld¾h nyq, fjhs' ks, úfgl l,amkd fkdlf<ah' kuq;a"
ksjiakh t<suyfka we;s uKavmfhys mkjd we;s wiqka tlS úiïuq;slhd ;u fhdackd
tlsfkl flfuka msÍ hhs' ixhqla;j bÈßm;a l< hq;= jQ w;r"
ta fhdackd ;u woyia yd .efgk
yßhgu Wfoa 8'30 jk úg iskd uqiq uqyqfKka hq;=j ks, úg ;u m%;sm;a;sh fjkqfjka
ksjiakh ;=< isg uKavmh fj; blauka .ukska meñfKk udrdka;sl f,i fmkS isàug o
iïmQ¾K hqfrdamSh we`ÿfuka ieriqKq mqoa.,fhls' Tyq tys weue;sjrhd miqng fkdùh' iuyr úg tfia igka lrk
uq,iqk .ekSfuka wk;=rej mqrd fydardjla fyda iuyr ,oafoa iudcfha wêm;s u;jdoh ksrka;rfhkau úúO
úg fydard tl yudrla ;siafia fï l;d uKavmh we§ w.;Skaf.ka iy mlaImd;S;ajhkaf.ka ¥IKh ù we;s nj
hhs' t;ek úNd. lrkafka wdKavqj úiska l%shd;aul w;aoelSfuka Tyq oek isá ksid úh hq;=h' weÕ fírdf.k
lrk jevms<sfj< ckudOH Tiafia uyck;dj fj; jev lsÍu fjkqjg me;a;la .ksñka wdKavqj msysgqùug
ikaksfõokh lrk wdldrh ms<sn|jh' mokï jQ u;jdoh fjkqfjka fkdìhj fmkS isàu Tyq
i;sfha iEu Èklu fkdjrojd meje;afjk fuu ;u lKavdhfuka n,dfmdfrd;a;= úh'
/iaùfï uq,iqk orkafka ux., iurùr h' Tyq tjlg rfÜ wkd.; ixj¾Okh ;srir f,i mj;ajdf.k
meje;s hymd,k wdKavqfõ uqo,a iy ckudOH úIh Ndr hdug kï cd;sl ixys¢hdj f.dv ke.Su wjYH nj ux.,
wud;Hjrhd úh' Tyqg tu kj ;k;=r ,efnkafka 2015 úYajdi lf<ah' tfukau" tfia f.dvk.k ixys¢hdj
§ úfoaY lghq;= wud;Hjrhd f,i m;aùï ,en jir mj;ajd f.k hdug kï wd¾Ólh Yla;su;a fldg
fol yudrla .sh ;ekh' t;eka isg 2018 Tlaf;dan¾ ui ixj¾Okfha m%;s,dN uyckhdg ,efnk ;ekg jev l<
wdKavql%u jHjia:d l=uka;%Kh u.ska ckdêm;s ffu;%Smd, hq;= nj o Tyq oek isáfhah' rg bÈßhg f.k hdu i|yd
isßfiak úiska w.%dud;Hjrhd iy wdKavqj zäiañiaZ lr fukau 2015 § ch.%yKh lrk ,o ck;d kHdh m;%h
oeóu olajd .; jQ jir tl yudrl ld,h ;=< Tyqf.a /l.ekSu i|ydo jk wkd.; jevms<sfj< ixj¾Okh
m%Odk;ajfhka fuu /iaùu ksrka;rfhkau meje;aú‚' iy ixys¢hdj hk l=¿Kq fol u; f.dvke.sh hq;= nj
rcfha m%jD;a;s fomd¾;fïka;=fõ wOHlaI Tyq weoyqfõh' ckudOH úIh Ndr wud;Hjrhd jYfhka
ckrd,ajrhd" rEmjdyskS ixia:dj" iajdëk rEmjdysksh" tu m‚úvh rgjeishka fj; ks¾udKd;aul f,i f.k
.=jka úÿ,s ixia:dj" tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u" hdug ;u lKavdhu úiska lghq;= lrkq we;ehs Tyq
ie,isfk hk wdh;kj, iNdm;sjre" cd;sl udOH ksr;=rej wfmalaId lf<ah'
uOHia:dkfha m%Odk úOdhl iy wud;Hjrhdf.a uqo,a wud;Hjrhd f,i ux., ;u m%:u wh jeh
fm!oa.,sl ld¾h uKav,fha ks,OdÍyq fuu /iaùug bÈßm;a lrkafka 2017 j¾Ifha§h' zkS,-yß; whjehlaZ
wjYHfhkau iyNd.S jQy' fuhg wu;rj iuyr Èkj, f,i kï l< tu fhdackd u.ska f.dv ìfï yß;
§ ckdêm;s udOH wOHlaIjrhd iy tys ks,OdÍyq o fï wd¾Ólhla f.dv kxjk w;r uy uqyqo mokï lr.;a
i|yd we/hqï ,enQy' zkS,Z wd¾Ólhla fjkqfjkao fhdackd bÈßm;a lf<ah'
rfÜ m%Odk mlaI foflys iyNd.s;ajfhka ,xldfõ rfÜ nÿ jHqyh ir, lsÍu i|yd foaYSh wdodhï mk;
m<uq jrg msysgqjk ,o iNd. wdKavqj jQ hymd,k ixfYdaOkh l< Tyq rdcH wdodhu 2015 ;snqKq ;;a;ajh
wdKavqj jkdys w¨‍;au wdldrfha w;ayod ne,Sula úh' fuka fo.=Khla njg m;a lf<ah' bkaOk fjf<|du
ckdêm;sjrhd wdKavqfõ iq¿;r lKavdhfï kdhlhd i|yd ñ< iQ;%hla y÷kajd ÿka Tyq" thska rdcH wdodhug
jk úg w.%dud;Hjrhd nyq;r lKavdhfï kdhlhd úh' tl;= jQ uqo, z.ï fmr<shZ ixj¾Ok fhdackd l%uh
ux.,
tjka miqìul fkd.e,mSï" fkd tlÕ;d" wd;;Ska iy i|yd fhoùh' thska tla ue;sjrK fldÜGdihl há;,
;r.ldÍ kHdh m;%hka mej;Su idudkH ;;a;ajhls' ta myiqlï ixj¾Okh i|yd remsh,a ñ,shk 200la ne.ska
fjkia lï ueo wdKavqj ne,kaia lrf.k uyck;djf.ka uqo,a fjka lrk ,oafoah' ta iu.u jHjidhlhkayg
,enqKq jrug wkql+,j rg md,kh lrñka" wdKavqfõ w¨‍;a jHdmD;s wdrïN lsÍu i|yd wvq fmd,sshg Kh
m‚úvh yß yeáhg rgg bÈßm;a lsÍu i|yd ;u ,nd §u ms‚i ztkag¾m%hsia Y%S ,xldZ Kh fhdackd l%uh
lKavdhu fufyhùu wud;Hjrhdf.a wruqK úh' y÷kajd ÿkafkah' fï ish,a, b;d wNsfhda.d;aul mshjr
idudkH iïm%odh wkqj /iaùïj,§ weue;sjrhd jQ w;r" ta i|yd tlÕ;djh iy wkque;sh ,nd .ekSug
l;d lrk úg ks,OdÍka l< hq;af;a ztfyhsZ lSu fyj;a wdKavqfõ ;u i.hka iu. oeä igkla lrkakgo Tyqg
zh¾iaz lSuh' zh¾ia ñksiag¾z kï m%yik jevigykla isÿ úh' tfy;a" miqniskafka ke;sj ;u jevms<sfj<
mjd ks¾udKh jQfha ta fya;=fjks' tfy;a" ux., bÈßhg f.k hdug Tyqg yels úh'
iurùr weue;sjrhdg wjYH jQfõ ;ud l;d lrkjdg 2015 § ckdêm;sjrkfhka úmlaIfha fmdÿ
jvd ;u ks,OdÍkag weyqïlka §uh' idlÉPdfõ § wfmalaIlhd ch.%yKh lrk úg rfÜ udkj ysñlï
ux. ;;a;ajh fya;=fjka cd;Hka;r jYfhka t,a, ù ;snqKq
mSvkh meje;sfha Wmßu uÜgulh' tjeks miqìul 2015
iema;eïnrfha § ðkSjd kqjr udkj ysñlï ljqkais,fha
ieisjdrfha§ Y%S ,xldj ms<sn|j bÈßm;a jQ fhdackdjg iu
wkq.%yh oelaùu úfoaY wud;Hjrhd f,i ux., iurùr
wdh;kfha" rkañ‚;ekak iskud .ïukfha iNdm;s
Oqrhkag muKla fkdj ;u fm!oa.,sl f,alï Oqrhgo
ldka;djka m;a lsÍug Tyq mshjr .kq ,eîh'
ux., iurùr mqyqKqfjka yd jD;a;sfhka zäihsk¾Z
flfkls' th zfudaia;r rplZ f,i isxy,hg mßj¾;kh
úiska isÿ lrk ,o wNsfhda.d;aulu fufyhqu f,i flreKo ie,iqï ks¾udKlre hk f;areuo tu jpkfha
ie,lsh yelsh' tu fhdackdfõ wvx.= jQ mßÈ ixys¢hdj leáj we;' ux., kï jQ äihsk¾ i;=j ksrka;rfhkau
iy j.ùu iy;sl lsÍu ms‚i foaYSh hdka;%Khka ie,iqula mej;s‚' th iqkaor jQo mßiudma; jQo
f.dvke.Su i|yd ixys¢hd hdka;%K iïnkaëlrKh ie,iquls' ix.%duhla Wmdh ud¾.slj ie,iqï lrk
lsÍu i|yd jQ f,alï ld¾hd,h msysgjQùu ux.,f.a m<mqreÿ fikam;shl= fia Tyq ;u ie,iqfï tla tla
ueÈy;aùfuka isÿ úh' w;=reoka lsÍu wmrdO jrola fldgia l%shd;aul lsÍfï j.lSu ;u ks,OdÍka fj;
njg m;a fldg" w;=reokajQ ;eke;a;ka ms<sn| ld¾hd,h fkduiqrej ,nd ÿkafkah' ta i|yd Tyq úiska f;dard
msysgqjd bka wk;=rej ydksmQrK ld¾hd,ho msysgqjk ,o .kakd ,oafoa fjk;a fndfyda foaYmd,k{hka fuka
kuq;a" tu kHdh m;%h thska Tíng f.k hkakg Tyqg ;u fm!oa.,sl {d;s ys; ñ;%d§ka fkdj olaI;djfhka
yria jQfha 2018 Tlaf;dan¾ jHjia:d l=uka;%Kh u.ska iy l=Y,;djfhka iukaú; hehs ;uka úYajdi l<
wdKavqjg n,h wysñ ùuhs' msgia;rhka msßils' tu j.lSï Tjqka úiska bgq lrkafkao
kS;s iy wdh;k m%;sixialrK lrñka ixys¢hdj hkak ms<sn|j miq úmru o lf<ah' idudkHfhka l<
f.dvke.Sug mshjr ;enQj o" fï fkdyels f,i f,an,a flfrk" jeä
iïnkaOfhka uyck;dj w;r wud;Hjrfhl=f.a md,kh jev f,i i,ld ms<sflõ flfrk" weÕ
ixjdohla we;s lsÍu wjYH nj ux., hgf;a mj;sk wdh;k fírdf.k lrk iS;, foaYmd,kh
wjfndaO lrf.k isáfhah' ta i|yd ;=< uÕ yer hkq ,nk lghq;=" l<
.ñka .u f.dia ixjdohla f.dv moaO;sh ;=<g ldka;d yels iy l< hq;= nj ux., oek isá
ke.Su i|yd Tyq zwykakZ jevigyk kdhl;ajhla f.k tau w;sYh w;r th l%shdfjka fmkakqï lf<ah'
ks¾udKh lf<ah' ta i|yd bkaøpdmd ÿIalr ld¾hhla nj ux., wfmalaIs; b,lalh lrd .uka lsÍug
,shkf.a f.a yçka .ehqKq zwykakZ oek isáhd jkakg mq¿jk' ;u lKavdhug we;=<;a lr.;a
kï .S;h mokï lrf.k ks¾udKh idudðlhka wiu;a fyda wfmdfydi;a
l< zñhqisla ùäfhdajZ oejeka; cx.u
ld,dka;rhla ;siafia z´,aâ jkúg Y+r kdhlfhl= f,i Tyq
r:hl ia:dmkh lrk ,o ;srhl fndahsia la,íZ f,i meje;s wkqlïmd úrys;j l%Svlhka udre
m%o¾Ykh lrñka bka wk;=rej rdcH wdh;k j,g m;a lsÍï lf<ah'
uyckhd w;r ixys¢hdj ms<sn|j lsÍfï§ ia;%S mqreI iudcNdjh kuq;a" tu iqkaor iy mßiudma;
ixjdohla f.dvke.Sug wfmalaId ms<sn|j ux., úYd, ie,iq u uia;lm%dma; lr.ekSug
flß‚' bv fkd§ug ;rï ffojh Tyqg
2018 § tkag¾m%hsia Y%S ,xld kï ie,els,a,la oelaùh' wldre‚l úh' tu wiu;aùug tla
jQ m%o¾Ykhla ixúOdkh lrkakg fya;=jla jQfha hymd,k wdKavqj
ux., l%shd lf<ah' m<uq jevigyk fudKrd., k.rfha wNHka;rfhkau mqmqrd f.dia wl,ays ì| jeàuhs' th
§ meje;aùug ;SrKh úh' rg ;=< úúO wxY u.ska j<lajd f.k ;j;a jdrhla i|yd n,h ,nd .ekSu
flfrk ixj¾Ok lghq;=j, m%.;sh .ï kshï .ï ys i|yd wjidk fudfyd; f;lau Tyq ffO¾hjka;j igka
ckhd fj; iÔj f,i f.k hdu thska wfmalaId flß‚' l< kuq;a" brKfuys ,sheù we;s mrdch je<elaùug Tyq
Tyqf.a isyskh jk ixj¾Okh iy ixys¢hdj tlg tla wiu;a úh' kuq;a" ux.,f.a úYd,u mrdch jirl muK
lrñka zwykakZ jevigyk o m%o¾Ykhg iu.dój Èh;a flá ld,hlg ud o we;=<;a jQ ux.,f.a lKavdhug"
lrkq ,eì‚' fld<U isg ud¾. folla Tiafia zwykakZ ux., i;=j meje;s mßiudma; ie,eiau ms<sn|j Tyq
ñhqisla ùäfhdaj m%o¾Ykh lrñka uyck;dj iu. fj; ;snQ wp, úYajih ;uka ;=< j.d lr.ekSug
ixjdohl ksr; jQ lKavdhï folla fudKrd., meje;s fkdyels ùuh'
tkag¾m%hsia Y%S ,xld m%o¾Yk N=ñfha§ tlg yuq jQy' rdcH hka;%h fyda mlaI foaYmd,k hka;%Kh úiska
wud;Hjrfhl=f.a md,kh hgf;a mj;sk wdh;k we;s lrk m%;sfrdaOhka rys;" Tyqf.au oelaug wkqj
moaO;sh ;=<g ldka;d kdhl;ajhla f.k tau w;sYh ieliqKq jev ìula ux., úiska wjidkfha § ilia lr
ÿIalr ld¾hhla nj ux., oek isáhd jkakg mq¿jk' .kakd ,oafoah' Tyq z/äl,a ueo udj;Z t<s oelajQfha
ld,dka;rhla ;siafia z´,aâ fndahsia la,íZ f,i meje;s idïm%odhsl uqyqKq fjkqjg ;reK ;re‚hkaf.ka
rdcH wdh;k j,g m;a lsÍï lsÍfï§ ia;%S mqreI iukaú; w¨‍;au lKavdhula iu.h' ta w;r zála fgdlaz
iudcNdjh ms<sn|j ux., úYd, ie,els,a,la oelaùh' we;=¿ iudc udOH cd,dj,g msúiS tys .ejiqKq ux.,
;ud wud;HxYh Ndr .kak úg iïmQ¾Kfhkau msßñkaf.ka zjia;sZ úiska ksIamdokh l< zwdf,dal Wmd,sZ kï
iukaú; ks,OdÍ uKav,h flá lf,lska fjkia lsÍug ks¾udKhgo zuyrc ux.,Z kñka rÕmEfuka odhl
Tyq l%shd lf<a m%Odk ;k;=re i|yd ldka;djka y;a úh' ta ish,a, iu. kej;;a bÈßhg hk w;r fujr
fofkl= m;a lsÍfuks' ud ys;kd yeáhg ldka;d lghq;= Tyqf.a ie,iqu wkfmalaIs; f,i mrdch lrk ,oafoa wka
wud;HxYh yer fjk;a ´kEu wud;HxYhla iïnkaOj lsisfjl= fkdj ux., úiskauh' ta fldaúâ jix.;fhys
th Y%S ,xld jd¾;djls' wdrïNfha§u Tyq úiska f¾.= f.dÿrla ù fuf,dj yer hdfuks'
iy iqrdnÿ fomd¾;fïka;=j, wOHlaI ckrd,a Oqrj,g ux., úiska oYl ;=klg jeä ld,hla úÑ;%j;a f,i
ldka;djka fofofkla m;a lrk ,§' bka wk;=rej wrd isá wjldYh ;=< Tyq wo ke;¦ t;ek wo we;af;a

14
rEmjdyskS ixia:dfõ" iajëk rEmjdysksfha" ie,isfk ysia ;ekls' •

iuìu 2021 wf.daia;=


15
2021 wf.daia;= iuìu

ux., kï
fndysñhdkqjd
bfkdald i;Hdx.kS lS¾;skkao
ux., iurùr lshk foaYmd,k{hd ug fm!oa.,slj ,smh
s ud w;g m;alrñka ux., ud
y÷kd.kakg ,eî oekg ishjia ld,la f.ù .syska' uu fj; Ndr lf<a Bg yd;amiska fjkia
túg b;du ,dnd< wdOqksl wOHlaIjßhla' j.lSula' —uu Thdj fï ;k;=rg
f;dard.kafka Thd fï úIhm:h
ta jk úg Tyq pkaøl s d l=udr;=x. rcfha udOH weue;sjrhd' fyd¢ka y÷kd.;a" fï úIhm:h
ug wdrdOkdj ,enqfKa ckdêm;s ld¾h idOl n,ldh .ek w;aoelSï yd wjfndaOhla we;s
fjkqfjka udkj ysñlï ms<n s | oekqj;a lsÍug flá ùäfhda flfkla ksihs' rEmjdyskS ixia:dj lshkafka ´kEu rchl
mg ud,djla ks¾udKh lr .ekSfï wruqKk s 'a t;eka mgka foaYmd,k fydrKEjla nj wms ljqre;a okakjd' cd;sl
f.ù .sh" Tyq weiqre l< jir 25 mqrdjg wm w;r ;snf q k rEmjdyskh s oekgu;a lvd jegqKq wdh;khla' t;kg
rdcldßuh ys;j;alula ñi fm!oa.,sl ys;j;alula fkdfõ' .sy,s ,a d wdh;kh f.dv.kak W;aidy lrkak tmd' tal
kuq;a ta rdcldÍuh iïnkaO;djfha ;snk q wmq¾j;ajh tfyu f,aif s hka f.dv odkak mq¿jka ;ekla fkfjhs' ta
ksidu Tyqf.a kslu a hdu .ek wdrxÑh ,enqk fudfydf; th jf.au wdKavf q õ propaganda ál Thd ,jd lrjd.kak;a
ord.kakg fkdyels ;rfï lvd jeàula ud ;=< we;s l<d' ta fkfjhs uu Thdj t;kg hjkafka' úfYaIfhka ldka;djla
olajd uf.a Ôú;fha ukqIHfhl=f.a urKhla yuqfõ nrm;< fï ;k;=rg b;sydfia m<fjks j;djg m;alrkak ;SrKh
f,i ud ixfõ§ jqfha tlu tl j;djl§ muKhs' ta" óg lf<a" fydr" fndre" jdxpd ke;=j mjrk j.lSu yßhg
jir .Kkdjlg fmr uf.a mshdj foaYmd,k >d;khlg bIag lrhs lshk n,dfmdfrd;a;f = jka' wfkla kd,sldj,g
,lal< fudfydf;' ta;a lsÜgq {d;sfhl= fyda fm!oa.,sl idfmalI a j fg,súIka fm%l a Ia lhska cd;sl rEmjdyskh s keröu
ñ;%fhla fkdjQ ux., iurùr keue;s foaYmd,k{hd w;ayer od,d ;sfhk fj,djl rcfha ks, remjdysks pek,h
fjkqfjka uf.a ysf;a fujeks iqúfYaIS ia:dkhla fjkaù ;snq ñksii a q n,k kd,sldjla njg m;alÍ s ug Thdf.a yelshdj
nj ud jgyd .;af;a Tyqf.a iuq.ekSu;a iu.hs' iy lemùu ,nd fokak˜ ta ;uhs Tyqf.a b,a,u S jqfka'
we;a;gu" ux., lshkafka uf.a f,dalh ;=< jpkfha ta b,a,uS yels Wmßufhka bIag lsÍu ud fj; mejreKq
mßiudma; w¾:fhkau —fndysñhdkqfjla˜' idudkHfhka úYd, wNsfhda.hla jQkd' th idlaId;a lr.kakd úg ux.,
ckm%hs u;hg wkqj fndysñhdkqfjla lsh, lshkafka" f.úÉp ish wud;H Oqrh w;ayer ;snQ w;r" ud o wod< ;k;=f¾ /£
ndgd l=Ügula odf.k" ls,á s fvksula .yf.k" fldKafâ fkdisáfha" ksYÑ a ; jirla i|yd iïudk W;aij mj;ajkafka
lmkafka ke;s" iqúfYaI b,lal ke;s" ðmais flfkl=g' kuq;a jirl wejEfuka jk ksidh' ta wkqj" tf;la mj;ajkq ,enQ
we;a;gu fndysñhdkqjd lshk mqo. a ,Ndjh tal fkfjhs' furg m%Odk fg,súIka iudk m%Odfkda;i a j fofla §u m%Odk
ienE w¾:h ;uhs —Unconventional character˜‍ lshk tl' ta wxY i|yd iïudk Èkd.;a kd,sldj njg cd;sl rEmjdyskh s
lshkafka" id¾j iudc jákdlï j,g wkqj fkdj" ;uka m;a jQjd muKla fkdj jif¾ úYsIg a u fg,súIka kd,sldj
ksjerÈ hehs úYajdi lrk u;hg wkqj Ôj;a jk wfhla f,iska wka ish¨‍ kd,sld wNsNjd iïudkhg md;% jqkd' tjka
;uhs fndysñhdkqjd lshkafka' ux., yeu fj,dfju ;uka iïudkhla cd;sl kd,sldj Èkd.kq ,enqfha jir myf<djl
úYajdi lrk foa fjkqfjka fmkS ysáhd muKla fkdfõ ta wejEfuka ùu tys iqúfYaI; s j
a hhs' fï isÿùfuka miqj od
ksid ;ukaf.a jD;a;h S whs;k S a mjd wysñ lr.;a ukqIHfhla' WoEik ux., ud fj; ÿrl:k weu;=ula ,ndfoñka mjid
Tyq Ôúf;a f.jd oeuq wjqreÿ 65 lshkafka tla;rd hq. isáfha —uu Tn flf¾ ;enQ úYajdih ta wdldrfhkau /lSu
mrdihla' ta Tyq Ôú;hg jvd úYd, ^Larger than life& ñksfil= fjkqfjka Tng ia;; = s lrkakhs uu l;d lrkafka''˜‍ lshdhs'
ksid' Tyqg muKla fkdfõ wmg;a tys jákdlu we;eï úg tlS ch.%yKh msgm q i rEmjdyskf s ha wod< ld,mßÉfþoh
w;sYfhdal;a h
s la ;rug úYd,kh ù fmfkkafk;a ta ksidu ;=< úldYh jQ jevigyka ks¾udKh l< ks¾udKlrejkaf.a
jkakg we;ehs uu úYajdi lrkjd' olaI;djh muKla fyda ta fufyhqu miqmi ys¢ñka Bg
ux., úIfhys u;lfhka neyer l< fkdyels w;aoelSï iydh yd ffO¾h iemhq udf.a W;aidyh muKla fkdj" ta
.Kkdjla uf.a u;l .nvdfõ ;ekam;aj ;snk q ;a" bka ish,a, f.dv ke.Su i|yd mßirh ilia lr ÿka ux.,
ux.,
tllg tlla wkqnoaO isoë a ka ;=kla fï fudfydf;a uf.a iurùr keue;s foaYmd,kslrKh fkdjQ udkj ys;jdÈhd
u;lhg kef.kjd' cd;sl rEmjdyskh s rcfha m%Odk;u yd l,d rij;d nj ud fuys§ i|yka lrkafka" Tyqf.a
udOH wdh;kh ksid tys uq,a mqgj q fjkqfjka hfula mq¾K wdYs¾jdoh yd wjirh fkdue;sj wm lsif s jl=g;a
f;dard m;alrkafka n,fha isák rch ksfhdackh jk tlS ch.%yK Èkd .ekSu ys;¿jla muKla úh yelsj ;snq
mßoafoka Tjqkf a .a foaYmd,k fufyhqï i|yd WrÈh yels ksidhs'
úYajdijka; i.fhla ñi ckudOHfha Wkak;sh Wfoid fï isoë a ka folg wkqnoaO wjika isoê a h jYfhka
fufyhla l< yels úoHd¾:fhla fkdfõ' tu ;k;=rg ;j;a tjeksu iqúfYaIS u;l igykla uf.a u;lhg
ysñ m%Odk ld¾hNdrhka w;r" rchg mlaImd;Sj lghq;= kef.kafka ux.,f.a weu;slu wNsNjñka by<g tifjk
lsÍu" mj;sk rcfha foaYmd,k fufyhqï lsÍu" rcfha úkh.rel nj yd m%;m s ;a;s .rel nj ms<n s `o ,dxlSh
ld¾hNdrh ck;dj fj; idOkSh f,i ikakf s õokh foaYmd,kg mrudo¾YS ksheÈhla tlalr ;nñks' udf.a
lsÍu wd§ l¾;jHhka bgq lsÍu wkshud¾:fhka yeÕfjk ks, ld, mßÉfþoh mqrdu lsiÿ s f,ilska rdcldßuh
rdcldÍuh j.lSï f,i ms<. s efkkjd' fujeks miqìula jHqyh w;slu % Kh lrkakd jQ foaYmd,k b,a,ï S úIh Ndr
;=<" uu lsif s ia;a wfmalIa d fkdl< mßoafoka uf.a m;aùï wud;Hjrhd jYfhka Tyq úiska isÿlr ke;' tla ksYÑ a ;
ux. wjia:djl" ux., ud ÿrl:kfhka
wu;d mejiqfõ" fyaId ú;dk kï ;reK
uka;j S% rhd fg,s kdgHhla ksIm
lr ;snq w;r tys m%Odk pß;hg o
a dokh lkao ke.af.a
Tyq mK fmdjd ;sfnk nj;a tu fg,s
kdgHhg l=uk fyda idOdrKhla l<
yels oehs n,k f,i;ah' ta wkqj"
;sín yskaod
tu ;reK uka;j S% rhd ud yuqjg
meñ‚ w;r ud meyeÈ,s lr ÿkafka" úu,a m%kdkaÿ
fg,s kdgH úldYh i|yd wkque;sh
,nd fok kshñ; l%ufõoh wkqj ta ux.," furg is;k m;k iudc ls%hdOrhska
lghq;; a l< hq;= njhs' ta wkqj" wod< w.h lrk ñksfils' fya" foaYmd,k{hskag
fg,s kdgHh iólaIK lñgqj fj; wdo¾Yhg .; yelsh' úfYaIfhka ;reK iudc
fhduq l< uq;"a th lñgqfjka wiu;a ls%hdldÍka yd foaYmd,k{hka Tyqj wkqhkafka
jqkd' fojk jrg;a wemE,la oeóug th kï jákafkah'
fyaId uka;j S% rhd ksy;udkSj bÈßm;a
jQ uq;"a fojk W;aidyh;a jHd¾: jQfha ux., we`ÿï fudai; a rlrKfha (Dress Designer) mYapd;a Wmdê,dNsfhls'
rEmjdyskS ks¾udK m%o¾Yk mßmdáh tu lafIa;f % ha ;=< kula yd fyd`o wdodhula Wmhd.; yels jQ fukau
hgf;a úldYhg wkque;sh ,eîu i|yd tfia Wmhd .;a wfhl= o úh' ux., foaYmd,k flaI; a h% g msúiSu iy
m%udKj;a ,l=Kq m%udKh fkd,eî Tyqf.a ueÈy;a ùu úiska rg" isxy, fn!oaO wd.dOhla lrd ,sii a d hEu
;sîu fya;f = jka' ta nj weu;s;u = dg je<elaùh' ux.,g tjeks ymka lula l< yels úh' tu ksid isxy,
muKla fkdj wod< uka;j S% rhdg mjd fn!oaO cd;sljd§kaf.a ffjrhg Tyq md;% úh' ux.,g muKla fkdj
ikakf s õokh lsÍug ud ;=< lsih s ï Tyqf.a mjq,g o" úfYaIfhkau Tyqf.a kekaokshg o tu fl%dO a h t,a, úh'
pls;hla jQ ksid" ud wjika m%;M s ,h weh ;uka fj; t,a, jQ ffjrhg yd fl%dO a hg ìh ke;s nj lsh s% dfjka
Tjqka yuqfõ m%ldY lrkafka flfiaoehs Tmamq l<dh'
úÑlsÉPdfjka miqjQ fudfyd;l" ux., ù' wdkkaoka kï jQ fmardfoKsh úYaúoHd,fha kS;s WmdêOdßhd
wud;Hrhd ud weu;=jd' ux.,f.a kekaoksh ìßh lr .;af;ah' wdkkaoka .skia jd¾;d .Kkdjla
fg,s kdgHfha ;;a;j a h iïnkaOfhka ;nñka .skia jd¾;d fmd;g we;=,a jQfjls' ta jrla fmdala iuqø ikaêh
uu l< meyeÈ,s lsÍu ikaik q a f,i yryd fojrla tydg fuydg msyk s ñkah' ysud,h l`ÿ jeáfha lkaola o
weu;sjrhd wid isáfha w;ßka m;r Tyq ;rKh lf<ah' tfy;a tx.,ka;h yd m%xYh w;r iuqø ikaêfha tyd
;;a;j a h jvd;a meyeÈ,s lr .kq ms‚i fuyd msyk s kakg hEfuka Tyq Èfhys .s,S uf<ah'
w;=re m%Yk a hla fyda folla muKla ;u Ôú;h wk;=rg md;% lr tu lkao ke.af.a wehs oehs úuiq úg
u;=lrñka' wjidkfha ish,a, idjodkj Tyqf.a ms<;s r= jQfha" —lkao ;sfhk ysko a dfka˜ hkakhs'
wid ys£fuka miq Tyq lsõfõ —ug Y%S ,xldj nyqjd¾.sl" nyq cd;sl" wkd.ñl ^secular& rgla njo ux.,
f;afrkjd' uu uka;; S% u= dg meyeÈ,s fkdìhj ^jHjia:djg wkql, + j& lSfõh' fuu m%ldYfhka Y%S ,xldfõ
cd;sjd§ka l=m; s úh' ud;r NslI a kQ a jykafia,d iuyrla ux.,f.a mjqf,ka
lrkakï fu;k ;sfhk procedure tl
^kekaodf.ka& odkh .ekSu o m%;l s f a Iam lrk njg m%ldY lf<ah' tfy;a
fudloao lsh,d˜‍ ta udOH ms<n s `o mQ¾K
ux., fyda Tyqf.a kekaod Tjqkf a .a m%ldYhka fyda woyia fyda fjkia lf<a
rdcH n,;, w; ñg fud<jd.;a
ke;'
wud;Hjrfhl=f.a m%;p s drh jQ w;r"
ux., r;au,dfka f.orl o Ôj;a úh' Tyqf.a ,sx.sl f;aÍu" iußis
udf.a ;Skÿ a jg tfrysj ta fudfydf;a
nj Tyq ryila fia ;nd fkd.;af;ah' tho Tyqf.a foaYmd,khg n, mE
fyda bka wk;=rej Tyqf.ka m%ldYs;j
yels nj Tyq oek isáfhah' tfy;a ux., wjxl foaYmd,k{fhla nj
fyda wm%ldIs;j lsi÷ s n,mEula Bg t,a,
fujeks m%ldY yd lsh s% djkaf.ka ikd: fõ'
fkdjQ nj ud fuys§ i|yka lrkafka
by;ska ud ,shQ ;rul È. úia;rh j;auka foaYmd,k" iudc l%h s dldÍkag
f.!rjhg Tífnka jQ Nla;h s lsk's
wdo¾Yhla f,i .; yels hehs is;ñ' wjxl foaYmd,k{hska wfma rfÜ
fujka wjHdc foaYmd,k{hska fï
úr, j¾.hls ^rare specimen&' úfYaIfhka isú,a iudc l%h s dldÍkag ux.,
N+ñfhka úhelS hdfï mdvqj orkakg
wdo¾Yhg .; yels hehs uf.a woyihs'
jkafka Tyqf.a foaYmd,k ys;jd§kag fyda
fuf;la ud ,shf q õ ux.,f.a foaYmd,kh .ekhs' b;sß ál ux., .ek
mdlaIl s hskg a muKla fkdj iuia; rfÜ
ud okakd" wm w;aÿgq foah' úúO j¾.fha ÿrl:k yd leurd nyq, ke;s
ck;djgu nj wmg ms<. s kakg jkafka
ta iufha wfma wïud ^kekaoïud& wikSm ù wef`oys jQ l<" mQcH ngfmd<
tfyhsk's ÿIKh" wd¾Ól ms<f s j;
kkao ysñ ta .ek ux.,g lS úg th i;=ákau fkdmudj bgq lrk nj lSjd
njg m;alr.;a" NSIKh" rfÜ ks,
muKla fkdj th b;d blauKsku a ,nd ÿkafkah' th idudkH l%ufõoh
fkdjk kS;s moaO;sh njg m;a lr.;a"
wkqj tl, udi .dKkla .;jk m.d .kakd lghq;; a ls'
whq;= ueÈy;a ùu yd n,y;aldrh"
ud okakd ;rñka wjidk ld,fha ux., fld<U fukau ud;r o
rfÜ mßmd,kh njg m;alr.;a
isáfhah' ux., md¾,sfïka;= foaYmd,kh .ek ;rula l,lsÍ isáfha hehs
foaYmd,k oßø;djfhka msreKq wêm;s
is;ñ' i;H wi;H;dj flfia fj;;a kj foaYmd,k mlaIhla yokakg
foaYmd,khla rchk N+ñhl" Rcq
Tyqg woyila o ;snf q ka hehs hï hï wdrxÑ o ,enqfkah'
lfYareldjla" yDo idlaIh s la yd
ux., fmr<sldrfhls' wdKavq fmr<kak o msyg s j
q kakgo yels nj Tyq
foaYmd,k úkhla iys; tjka ñksik q a
lsh
% dfjka fmkajd ;snf q kah' Tyq m%n, iudc lsh % dldßlfhls' Tyq uy u`.g
cd;shg wysñ ùu hkq furg hym;a
meñK wr., l< ñksfils' Tyq mjq,j a dohg yd ÿIKhg ;rfha úreoaO
foaYmd,k ixialD;shla wfmalI a d lrk
jQjd muKla fkdj tu jHik kej; kej; isÿùu je<elaùug wjidkh
ck;djf.a wjika n,dfmdfrd;a;j = ;a

16
olajd yels muK fjr oerefõh' •
úhelS hdu fkdfõo@ •

iuìu 2021 wf.daia;=


17
2021 wf.daia;= iuìu


uu tfyu ;uhs
;=Idr ufkdaÊ

—Tõ uu tfyu ;uhs' uu tal lshkak ,eÊc fjkafk kE' w;awvx.=jg m;a ù we;' lïì
fydfrla" ñkSurefjla" ;laläfhla fjkjg jvd tfyu l+re" jegudr fmd¿ .=o ud¾.hg
fjk tl .ek ug wdvïnrhs'˜ niaid isÿ lrk wudkqIsl o`vqjï
ú| we;' uQ,Huh" NdKavuh iy
ux., iurùrf.a ztfyu ùuZ iy" tfyu fjk tl ,sx.sl w,a,ia ,nd §ug isÿ ù
.ek m%isoaêfha ms<s.ekSu" m%ldY lsÍu iy ta fjkqfjka we;' ksfjiaj,ska mkakd oud we;'
fmkS isàu fld;rï ÿrg jeo.;a jkafka o hkak .ek mdi,aj,ska" úYajúoHd,j,ska
uu is;ñ' Y%S ,xldfõ b;sydifha tfyu jQ fndfyda wh mkakd oud we;' jeäysá
isáhy' cdfjda ã fldia;d 1547 fkdjeïn¾ 27 jeks ksjdij,ska" wd.ñl ia:dkj,ska m%fõYh mjd wysñ
Èk" f.dafjys md,lhdg ,shñka lshd isákafka fy<Èj lr we;' .ïj,ska t,jd oud we;" mq¿iaid oud" weisâ
md,lhd tfyu flfkl= njh' 1681 § frdnÜ fkdlaia m%ydrj,g ,la lr we;' is./Ü fldgj,ska mqÉpd oud
,shq isf,daka ¥mf;a ft;sydisl iïnkaO;d lD;sh o we;' lg lmd oud" ,sx.sl wjhj lmd oud oi jO § urd
olajk wdldrhg fy<Èj md,lhd tfyu flfkls' oud we;' iduqyslj ¥IKhg ,la lr we;' mqkre;a:dmk
b;sydi.; uQ,dY% fyda uydjxYh fyda tfyu jQ wjia:d uOHia:dkj," úúO mßj¾;k m%;sldr lrkd hehs m%ldY
fkd,shQj o" ksoyia ,sx.sl iïnkaO;d iy iudc l%u lrk úúO uOHia:dkj,§ myr lEï" úÿ,s lïmkj,g
mej;s mQ¾j fld,‚.; ,xldfõ tfyu ùu wreuhla ,la lsÍï j,g uqyqK md we;' tjeks wudkqIsl Ndú;hkag
fkdjkakg o we;' Y%S ,xldfõ § kï m%isoaO Ñ;% Ys,amSka" ux.,f.a ztfyu ùuZ m%n, úfrdaOh mEuls'
úoHd{hska" k¾;k Ys,amSka" idys;Hlrejka" udOHfõ§ka" ux., wjia:d lsysmhl§u" zTõæ uu tfyu ;uhs' uu
kdgHlrejka" w.ue;sjreka we;=¿ foaYmd,k{hska ta .ek wdvïnr fjkjdZ hehs lshñka myr ÿkafka by;
jeks tfyu jk fndfyda wh iïnkaOj fndfyda lreKq lS uq.aOhskagh' ;ukaf.a ,sx.sl ÈYdk;sh hkq ;ukaf.a
idlÉPdjg ,laj we;' Tjqka w;=ßka ux., zfmdrlaZ leue;a; nj;a" th w;sYh fm!oa.,sl fohla nj;a" th
jkafka tfyu ùu .ek wjxl ùu ksid fukau" ;ukaf.a m%ldY lsÍug fyda ms<s.ekSug ;uka lsisúfgl ,eÊcd
Ôjk ú,dih o ta wkqj ilia lr.;a mqoa.,fhl= ksidh' fkdjk nj;a m%ldY lrñka myr ÿkafka ixialD;sh
úúO ,sx.sl wkkH;d iys; m%cdj ke;fyd;a LGBTIQ wdNrKhla lrf.k iudchg úI îc jmqrjk
m%cdj .ek okakd ojfia isgu foaYmd,k{hska yd iuyr uQ,O¾ujd§kagh' wfkla w;g" ux., ;ukaf.a ,sx.sl
udOHfõ§ka mjd l;d lf<a wmydih" ffjrh" ms<sl=," ÈYdk;sh .ek wdvïnr fjkjd hehs mjiñka iuia;
fldkalsÍu yd fjkiafldg ie,lSu isÿlrk wdldrhgh' LGBTIQ m%cdj ksfhdackh lf<ah' ta ;ukaf.a ,sx.sl
Tjqka iudch iy uyck;dj fm<U jQfha o iußis ÈYdk;sh fyda ia;%S mqreI iudcNdùh wkkH;djh hkq
we;=¿ úúO ,sx.sl m%cdjg ÿgq ;ek wmydi lsÍug" ieÕúh hq;=" ,eÊcd úh hq;= fohla fkdj" ;uka ;ukau
,eÊcd lsÍug" mq¿jka kï w;mh lvd oeóugh' tu ùu ms<sn| iqnjd§ n,dfmdfrd;a;= we;s lr.; yels
m%ldYj,gu fydahshd lshk wdldrhg lem jQ fmd,sishla fm!oa.,sl fohla nj fmkajd foñks'
o ;sfnk ksid Tjqka j u¾okh lsÍu ;j;a myiq úh' 1883 ux., .ek fndfyda whg Tjqfkdjqkaf.a úIhhkaj,g
§ iqoaod y÷kajd ÿka kS;sh fudllao" oKav kS;s ix.%yfha wkqj úúO w¾:l:k ;sìh yelsh' ug wkqj ux., iurúr
iußis mqoa.,hska .ek lshkafka fudllao lsh,;a okafk hkq úúO ,sx.sl wkkH;d m%cdjg u;l wdNrKhla f,i
ke;s jqKdg iußis ùu kS;shg fyd| ke;sh" ixialD;sh ms<sf.k me<¢h yels Èhuka;shls' n,h ,nd.ekSug"
úkdY lrk ;sßikakq lrk jevlah" ishjia oyia fmdrla ùug wukfhl= fia jHdc ixialD;sl msrejghla
.Kkla /lf.k wd ks¾u,;ajhg ndOdjlah" wmd.; Ndú; lrkjd fjkqjg" wmydihu wdNrKhla lr .;a"
ux.,
jk mjlah' ;ukaf.a jpkh fjkqfjka l%shdfjka fmkS isá iqkaor
wmydih" fldka lsÍu" fjkiaa fldg ie,lSu" ,sx.sl ukqIHfhls'
B¾IHdj" ffjrh" iußis NS;sldj" ixl%dka;s NS;sldj jeks ux., wms kej; kej; yuqúh hq;=uh' foaÿKq
foaj,aj, m%;sM, wms úúOdldrfhka w;aú| we;af;uq' meyefhka nenf<k" w¨‍;a mrïmrdfõ n,dfmdfrd;a;=
uf.a m%cdfõ fndfyda wh ishÈú kidf.k we;' /lshd iy" mer‚ mrïmrdfõ iqL - ÿlaL lïms;hka h:d¾:j;a
,nd.ekSï j,ska m%;slafIam ù we;' /lshdj,ska Wiiaùï lsÍug wms yuqúh hq;=h' zTõæ uu tfyu ;uhsZ hkqfjka
,nd fkdue;' /lshd ia:dkfha§ ,sx.sl" udkisl" wuq;=fjka wgqjd - àld mejish hq;= ke;s" ñksidg .re
ldhsl hkd§ úúO ysxik j,g uqyqK md we;' fmd,sia lrk iudchl wms kej; yuqúh hq;=uhæ •

uf.a m%cdfõ fndfyda wh ishÈú kidf.k we;' /lshd ,nd.ekSï j,ska m%;slafIam ù we;'
/lshdj,ska Wiiaùï ,nd fkdue;' /lshd ia:dkfha§ ,sx.sl" udkisl" ldhsl hkd§ úúO ysxik
j,g uqyqK md we;' fmd,sia w;awvx.=jg m;a ù we;'
ux. foaYfm%aó
ux.,
Ñka;k O¾uodi
ux.,f. urKh;a tlalu ux., lshkafk ljqo lshk .eku ys;k ñksfyla' ux.,f.
m%Yafk ioafog wefykak .;a;d' tl tl whg tl foaYmd,kh jqfka iú{dkl ñksyd
tl ux.,,d ysáhd' iuyrekag äihsk¾ flfkla" f.dvk.k tlhs'
iuyrekag wd¾áiaÜ flfkla" ;j;a iuyrekag isxy, ;jÿrg;a ldjj;a rclrkak
fn!oaOlug úreoaO flfkla" ;j;a flfkl=g ienE foaYmd,kh lrkafk kE lsh,
fn!oaOfhla" l=,jdÈfhla" ,snr,a kdhlfhla fï úÈfy ux., lsõjd' wdmyq yeß,d n,oaÈ
iuyr úg tlsfklg mriamr foaj,a mjd ux., .ek uu;a foaYmd,lfhla úÈyg j.lsj
lshfjkak .;a;d' ta lsis fohla jerÈ ke;=j we;s' ta hq;= jerÈ ;sfhkjd lsh, Tyq
yeufoau ux., fjkak we;s' m%ios ê a fh ms<. s ;a;d' ienE foaYfmau % h lshk ixl,amh;a
tlal ux.,f. foaYmd,kfha w¨‍;a msgj q la fmrf,kjd'
yenehs wms tl tl whg uqK .eyqKq ux., fjkia we;s' ta;a wjidkdjg rfÜ nyq;rhlg tal oel.kak" tal;a
ug uqK .eyqfk foaYmd,kh w;a wermq ux.,' md¾,sfïka;= tlal jev lrkak ,enqfk keye'
mlaI foaYmd,kfhka ;j ÿrg;a rgg lsis fohla fjkafk ux., ks¾udKh lrmq ta l|jqr ;uhs ,xldfj ,snr,a
kE lsh, ta ux., ys;kak .;a; ld,hla tal' ta fjkqjg n,dfmdfrd;a;j = jqfka' wks;a yeu mlaIhlau cd;sljdoh
mqrjeishkaf. me;af;ka woyia ixúOdkh fjk tlhs me;a;g keUqre fjoaÈ ux., lsõfj wmsg wdfoaYl j,ska
jeo.;a lsh, thd ys;j = d' m%Odkju ,xldfj 2005 ka miafi jevla kE úl,amhla ;uhs wjYH lsh,' ta jf.au fï
cd;sjd§ wd.ïjd§ woyila njg m;a jqKq foaYfmau % h lshk fudfydf;a wdvïnfrka ;uka cd;Hka;rjdÈfhla lsh,
ixl,amh wdmyq T¨‍fjka ysgjkak ux.,g ´k jqkd' ms<.
s kak fldkaola thdg ;snK q d'
tal wdKavjq la udre lrkjd jf.a f,ais jevla fkfuhs' ,xldj f,dalfhka yqol,d jqK"q w;S;hg wereKqq
wfma wOHdmkfh b|kau fï wjq, Wvqÿj,hs ;sfhkafk' ¥m;la úÈyg fkfuhs" f,dalh;a tlal iïnkaO jqKq
wjqreÿ .dKla ;sif a i wfma úIh ks¾foaY we;=f< cd;sjd§ wkd.;h olsk rgla úÈyg Tyq oelald' wfma b;sydih
wd.ïjd§ ,sx.jd§ woyiaj,ska <uhskj a fí%kf a jdIa lrkjd' fjf<| flakø a ia:dkhla yeáhg f,dalfhau ixialD;Ska
biair wms bf.k .;a; ÿgq.euqKq fkfuhs oeka biafldaf, tlal iïñY%Kh ùfï fmdfydi;a wdvïnrh Tyq úkaod'
hk <uhs bf.k .kafk' fï .=,. a ; isxy, fn!oaOlug úreoaOj nh ke;=j l;d
ux.,f.a foaYfmau % h jqfka cd;sjdohg úreoaO fjk l<d' mqxÑ <s‍`ol f,dl= f.ïfnd'' rg mqxÑ lr,d ;uka
tl' wd.ïjdo" l=,jdo" ,sx.jdo ú;rla fkfuhs i¾ uevï f,dl= fjkak yok fudavlug yskd jqKd'
lshk ;k;=rejdo mjd w;ayßk tl' m<fjksfhkau wms zfïl isxy, fn!oaO rgla fkfuhs' fïl isxy, fou<
iudkhka yeáhg ms<. s kak tl' tal ux.,f. foaYfmau % fha uqi, a ï s n¾.¾ yefudaf.u rgla'Z
wxl tl' ish¨‍ i;ajfhda ksÿla fj;ajd" ksfrda.S fj;ajd" ux., tfyu lsõfj tal m%cd;ka;j % dofha moku ysko a '
iqjm;a fj;ajd" tal ;uhs m%cd;ka;j % dofha mokuZ lsh, nyq;rfha leue;a; muKla fkfuhs iq¿;rfha woyi
ux., lsõjd' o m%cd;ka;j % doh we;=f<a m%ldY úh hq;= ysko a ' isxy,
ug uqK .efykafk ux.,f. fï ienE foaYfmaó % fn!oaOlu lshkafk lD;suj we;s l< cd;sjd§ ySkudkhla
l,dmh' thd úYajdi lf<a ;reK mrïmrdj' tal yßu j. oekf.k ysgmq ysko a ' wfma ienE b;sydifha j;alu
ks¾NS; úYajdihla j. lshkak ´k' ux ys;kafk zálafgdla wfma l,juu j. okak ysko a '
fh!jkhZ foaYmd,kslhs lsh, ,xldfj uq,k s u a ndr.;af; zwmsg mq¿jkao wfma <ufhl=g fï rfÜ Ôj;a fjkak
ux., lsh,' ta jf.au m,fjks j;djg z´,aâ mj¾Z lshk lsh, yoj;ska lshkak@Z
jHQyhkaf.ka .e,ú,d zksõ mj¾Z lshk foaYmd,k w;ayod thdg ´k jqfka rg od,d hk wkd.; mrmqrg kj;skk a
ne,Sug thd ,Eia;s jqkd' ta lshkafk n,h ixflakø a Kh mq¿jka bvla ks¾udKh lrkakhs' foaYmd,kh lsõju Bhd
lrkjd fjkqjg n,h mqrjeishka w;r úysÿkq cd,hla .Efjk m%;p s drh fjkqjg w¨‍;a ;reKfhla ;re‚hla
ks¾udKh lsÍu' md,lhka fjkqjg mqrjeishka ks¾udKh wdl¾Ykh fjk" ta whf. m%Yk a is;ï= me;=ï y~ kexfjk
lsÍu' md¾,sfïka;j = fjkqjg iudch f;dar.ekSu' isria foaYmd,k fõÈldjla .ek ux.,g ySkhla ;snk q ' thd ta
foaYmd,kh fjkqjg ;sria foaYmd,khl wNHdih' ySfk fjkqfjka lem jqkd' ta ySfk yenE lrkak jev l<d'
ux ys;kafk ux., ysáfh ta mgka.ekafu' ta foaYfmau % h fld‍frdakd jix.;h ueo;a f.or mßiaiug fkdb| t<shg
f.dvke.s,d ;snfq k kS;f s ha wdêm;Hh" udkj whs;j s dislï" neiaid'
mßirh wdrlaId lsÍu" iq¿ cd;Skf a .a Wjukdjkag Ök fldfrdakd ffjrih ,snr,a ux.,j urd oeïud'
weyqïlka §u" ish¨‍ ,sx.l;ajhkaf.a whs;j s dislï ta;a ta ixl,amh urd odkak mq¿jkao lshk tl m%Yk a hla'
wdrlaId lsÍu jf.a ldrKd u;' rfÜ bÈlsÍï" m%jdyk ux ys;kafk ux.,f. iuq.ekSu;a tlal wmsg iudc cd,d
wd§ ldrKdj,È wdndê; mqo. a ,hka .ek ys;k m%fõYhla fjí wvú" udOH mqrd fodafr .,kjd olskk a ;snf q k ta
we;s lsÍu jf.a ixfõ§ ldrKd ta w;r ;snk q ' ienE ienE foaYfmau % hl n,dfmdfrd;a;j = ' tal we;a;gu ux.,
foaYfmañ
% fhla lshkafk ;ukaf. rfÜ yeu mqrjeisfhla ys;j = g;a jvd f,dl=hs' •

18 iuìu 2021 wf.daia;=


19
2021 wf.daia;= iuìu

foaÿkakl
f»l<jr
chks wfífialr

Tyqg fï ;rï wdorhla fï ;rï f.!rjhla we;s njla fyñka weúÈk" Woafõ.lr
Ôj;a j isáh § Tyq mjd oek isáhd oehs fkdoksñ' f,i l;d fkdlrk" wjqreÿ 65 la
wdorfha" ,sx.sl;ajfha isg m%cd;ka;%jdoh" udkj ysñlï" jk Tyq Freedom Hub ys mqgqjl
iq¿ ckfldgiaj, whs;sjdislï olajd jk Tyqf.a jdä ù ieye,a¨‍ uqyq‚ka iy
lsheùï" ms<s.ekSï iy fmkS isàï flfrys wkqrd.fhka ;shqKq f,i ijka foñka o úfgl
hq;= ñksiqka Tyqg fï ;rï uqK .eiS weoaoehs fkdoksñ' ish uy; fuf<dla w;ska wi,
isákafkl=g ;Ügqjla ouñka y~
ux., jdudxYslfhl= fkdùh' Tyq meyeÈ,sju fmkS k.d iskyfiñka o ;reKhkag
isáfha Okjd§ wd¾Ól rgdjla hgf;a ,snr,a foaYmd,k Yla;sh ldkaÿ lrkq ud fkdfhla jr n,d b`o we;' tjka
m%;sm;a;shla fjkqfjks' tfy;a ;u u;jdoh orñkau úfgl Tyq l=uk wkaofï ñksfil= oehs uu l,amkd
jdudxYsl iy cd;sljd§ ia:djrhka oerEjka iuÕ o lf<ñ'
ióm iïnkaOhla mj;ajd .ekSug ux., oek isáfhah' ta wjldYfhys wfkldg we;s ksoyi" iudkd;au;djh"
u;jd§uh jYfhka úreoaO md¾Yajfha isáh;a ux.,g wdorh" WKqiqu uu wka lsisÿ wjldYhl w;aú|
foaYmd,kfha ñ;=rka ñi y;=rka fkdùh' zfÄudf.a ke;af;ñ' ;uka m%d¾:kd lrkafka l=uk f,dalhlaoehs"
fld¨‍jdz .%ka:h t<soelaùfï W;aijfha uyskao rdcmlaI igka lrñka isáfha l=uk iudchla fjkqfjka oehs Tyq
m%Odk wdrdê;hd jkafka;a" ux.,g wjika jrg f.!rj ks¾Nhj lshd isáhd fiau Freedom Hub ;=< Tyq ta f,dalh
oelaùug úu,a ùrjxY fnd/,a, lk;a;g hkafka;a ta f.dvke.Sh'
ksidh' i¾,d ñia,d uevï,d ke;s ta wjldYfha fldkao
md¾,sfïka;= foaYmd,khg iuq ÿka Tyq ,snr,a fkdlevqk ;reK .eyekqka ñksiqka w;r Tyq ux.,u ù
m%cd;ka;%jdoh uq,a lr.;a ienE foaYfma%ó u;jdohla mej;=ks'
f.dvke.Su fjkqfjka ueo ms<sfj;la f;dard .;af;ah' iEu mqoa., yuqùulau Tyqg ;j;a tla foaYmd,k
,snr,a m%cd;ka;%jdoh fjkqfjka" /äl,a f,iska fmkS jHdmD;shla fkdùh' Tyq yd l< iEu yuqùula fukau
isákakg leu;s" ish¨‍ .eyekqkag ñksiqkag újD; ksoyia iuq.ekSulau rij;a úh' tjka rij;a È.= ikaOHdjl
wjldYhla ^Freedom Hub& ux., f.dvke.Sh' wm jhska ùÿrejla f;d, .dñka Tyq fhdydksf.a .S;j,g
yuqfjkafka ta wjldYfha § h' we;s leue;a; mejiQ whqre u;lh' ta fhdydks ckm%sh
—wmsg wjYH fjkafka m%;sm;a;s iy ie,iqï u; ùug fndfyda l,lg by;h'
f.dvkef.k úl,amhla ñi úfrdaOh u; mokï jQ fudaia;r ks¾udK Ys,amsfhl= f,i weÕ¨‍ulska Tyq
wdfoaYlhla fkfjhs' ta úl,amh" cd;shlg" wd.ulg" n,dfmdfrd;a;= jQ mßiudma; nj ish fm!oa.,sl Ôú;h
l=,hlg" mlaIhlg" lKavdhulg fyda mjq,lg iSud ;=< o foaYmd,k l%shdldÍ;ajh ;=< o tf,iskau wfmalaId
fkdjk" ienE foaYfma%uh uq,a lr.;a úl,amhla úh lf<a hehs yef`.a' Tyq ms<sn| lshefjk ,shefjk foa
hq;=uhs'˜ ta /äl,a ueo udj; .ek ux.,f.a meyeÈ,s Bg fndfyda idlaIs imhd we;' tjka mßiudma; njla
lsÍu úh' n,dfmdfrd;a;= jQ weila o lkla o Tyq i;= úh'
ta .uk fjkqfjka ux.,f.a m<uq f;aÍu ;reK fnd,af.dv Tyqf.a ksji" Rainbow End ta mßiudma; nj o
;re‚hka úh' md¾,sfïka;= foaYmd,khg iuq ÿka ux.," Tyqf.a ri`{;dj o leá l< ;ekls'
fld,a,ka fl,a,ka msßjrdf.k zienE foaYfma%ñfhdaZ Tyqf.a ñ;=frl= ^pkaøs mSßia& ;enQ igyklska uu
m<uq udOH idlÉPdj mj;ajk úg we;efula lSfõ
ux.,
fuh wjika lrñ'
fld,a,ka fl,a,ka tlal fudk foaYmd,khla oehs lshd ux., fmkS isá ish¨‍ oE ms<sn|j ish,a, iïmsKavkh
h' ta fndfyda fofklag fkd;snqfKa ux.,g ;snQ bj h' fldg fcdaka fvdka ^John Donne& mjid we;ehs uu is;ñ'
ta .ek yßhgu ,shd ;snqfka Okkd;a h' —ux.,;a tlal —lsius ñksil= uq¿ukska .;a úg ¥m;la fkdjkafkah'
jev lrk tl f,ais ke;af; ux.,f. T¨‍j ks;ru jev iEu ñksil=u uydoaùmhl fldgila fyj;a iuia;fha
lrk ksid' ux., lshjk fmd;aj, iy ux., l;d lrk wxYhls' ´kEu ñksil=f.a urKhlska ud laIh jkafka
ñksiia k
q f
a .ka ux.,f. T¨‍jg tk tl tl woyia tlal ud udkj j¾.hdg wh;a neúks' tu ksid ldg u< iSkq
ux., jefâg w; .yk úÈh ks;ru fjkia lrkjd'˜ ye~jQfha oehs oek.kakg lsij s l= tjd fkdue;' th
^Okkd;a m%kdkaÿ& ye~jQfha Tn fjkqfjks'˜
;reKhka iuÕ o uy,a,ka iuÕ o jev l< hq;= ux.," foaÿkak fl<jr Tn ;ju;a isák nj muKla
l,dj" tajd tlg .eg .eish hq;= ;ek ux., ;rï uu úYajdi lrñ' •
oek isá fjk;a foaYmd,lfhl= fyda l%shdldßlfhl= ug
isyshg kÕd .; fkdyelsh'
www.samabima.com
facebook/samabima

yxi
ruqo,
yxi
ruqo,

lshkafk úfYaI l,dmhla


iuìu" wmsg ux., iu. iïnkaOh fm!oa.,sl fohla fkfjhs' wms jev lrk iduh"
ixys`Èhdj" udkj ysñlï" m%cd;ka;%jdoh" kS;sfha n,h" n,;, fnod yod .ekSu"
iq¿ cd;Skaf.a whs;sjdislï" fjkia ,sx.sl jrKhka iys; m%cdjf.a whs;sjdislï"
udOH ksoyi" wd¾Ól iudkd;au;djh''' lshk l,dmfha ux., ysáhd' wms Woõ lrmq
ksoyfia fõÈldj jeks mq¿,a uyck jHdmdrj,;a ux., ysáhd' ta ysáfha kug
ú;rla fkfjhs' ta ksid wfma b;sydifha Tyq bkakjd' ta ux., lreKq .ek ;uhs
fuys ,shmq yefudau ish u;lhka wjÈ lr,d ;sfhkafk'
wms l;dlrk foaj,a ckm%sh keye' ckm%sh ke;s ksid u ;uhs wms tajd .ek l;d
lrkafka" tajd lsh,d Pkafoa Èkkak neye" wms ckafoa b,a,kafka ke;s ksid wmsg tal
m%Yakhla keye' yenehs ux., wms lshk foaj,a u lshk .uka Pkafo;a b,a,,d Èkqjd
ú;rla fkfjhs ,xldfõ foaYmd,k is;shfï ;ukaj n, flakaøhla f,i;a mj;ajd
.;a;d' tal wudre fohla' wms iuìu ux., l,dmh lrkafka ta wudre jefâg
;sfhk f.!rjh fjkqfjka' ux., lshkafka wmsg úfYaI l,dmhla'

m%fndaO r;akdhl

You might also like