FILIPINO 8

GAWAING PAGKATUTO 5
Kwarter 3

1
Filipino – Baitang 8
Kwarter 3 – Gawaing Pagkatuto 5:

Isinasaad sa Batas Republika 8293, seksyon 176 na Hindi maaaring magkaroon

ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda ( kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark ,palabas sa telebisyon, pelikula , atbp.) na ginamit
sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang –aring
iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anumang parte ng materyal na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Nympha D. Guemo

Kawaksing Tagapamanihala ng mga Paaralan: Maria Flora T. Pandes

Manunulat: Raquel R. Madera

Tagasuri ng Nilalaman: Elisa E. Rieza
Gumuhit ng Larawan: Anele E. Abanto

2
PANGALAN: _______________________________
ASIGNATURA: ___________ ANTAS: _____________ PETSA: ___________

Aralin 1

Panimulang Konsepto

Nakakita ka na ba ng puzzle?
Alam mo ba kung paano ang pagbuo nito?
Mahusay ka kung sanay ka nang bumuo nito. Kung hindi pa, wag
kang
mag-alala. Gagabayan kita.
Halika, simulan na natin!

Kasanayang Pampagkatuto mula sa MELCs

Sa gawaing ito, inaasahan na natutukoy mo ang mga tamang salita

sa
pagbuo ng isang puzzle na may kaugnayan sa paksa.

Panimulang Gawain

Panuto: Buoin ang palaisipan sa tulong ng mga gabay sa ibaba. Piliin

ang iyong sagot sa loob ng kahon.

3
Panuto: Hanapin at kulayan ang mga pangalan ng bansa sa Asya. Maaaring
pahalang pababa o pahilis ang pghahanap sa mga salita.

U C T F H I N D U T
S Y H D P T N E R A
A H A P O N I D Z I
M E I E D A B T I W
M A L D I V E S T A
H M A L A Y S I A N
A G N V I E T N A M
L I D O L P T A S N

Pagsusuri at Abstraksiyon

Kilala mo ba si Impeng Negro?

Basahin ang bahagi ng kuwento tungkol sa kaniya.

Tuwing umagang mananaog siya upang umigib, pinagpapaalalahanan

siya ng ina.
Huwag daw siyang makikipagbabag. Huwag daw niyang pagpaapansinin si
Ogor. Talaga raw

ganoon ito: basagulero. Lagi niyang isinasaisip ang mga biling ito ngunit sadya
yatang hindi

4
 siya makapagtimpi kapag narinig niya ang masasakit na panunukso sa kanya sa
gripo, lalung- lalo na mula kay Ogor.

Halaw sa “Impeng Negro”

ni Rogelio R. Sikat

Alam mo ba?

Ang palaisipan ay tanong o pangungusap na binalangkas upang sanayin

ang kakayahan sa pagsagot at pagtuklas ng kahulugang ito.

Sa pagbuo ng puzzle, kailangang angkop ang salitang gagamitin at

naaayon sa paksa

Pagsasanay 1

Mula sa bahagi ng kuwento na iyong binasa, punan ang puzzle ng mga

salita na sumasagot sa mga tanong.

Paglalapat

Panuto: Hanapin at sipiin ang mga salitang nagsasaad ng mabuting paguugali

na dapat taglayin ng isang kabataang tulad mo. Maaaring pahalang, pababa,o
pahilis ang paghahanap ng mga salita.

5
 I N A M A A G A P B N P M M

M E M A T U L U N G I N A A

A R A S M A A L A G A G T S

T O T I E A W S A D C W I A

I P T N M A G A L A N G Y Y

I L I O M A S I K A P T A A

S A P P R W A L N A B H G H

I N I Y A M A N O A R S A I

N O D O P S T U W A W K L N

Panuto: Hanapin sa puzzle ang sagot sa bawat bugtong. Maaaring pahalang,

pababa,o pahilis ang paghahanap ng mga salita. Isulat ang sagot sa sagutang
papel.

6
 7
Panimulang
Gawain Pagsasanay 1
1 . Gripo
1 .
2 . nanay
2 .patiyad Pagsasanay 2
3 . Ogor
3 . nalusaw 4 . Tinutukso Matiyaga
4 . marikit Matipid
5 . basagulero
Masinop
5 takipsilim
magalang
maginoo
maalaga
Mga Gawain sa Pagtataya matulungin
Pagkatuto masikap
Thailand 1 . kulog
2 . banig masayahin
Hapon 3 . Buko
Vietnam
Taiwan 4 . Tuna
India
5 . kandila
Maldives
Malaysia
SUSI SA PAGWAWASTO
 ARALIN 2: Manood tayo!

Panimulang Konsepto

Bago tayo magsimula sa ikalawang aralin, nais ko munang alamin

kung handa ka na? Kung oo ang sagot mo, Halika na’t manonod tayo.

Mahilig ka bang manood ng mga programa sa telebisyon? Ano naman ang

paborito mong panoorin?

Wow, pareho pala tayo!

Ano pang hinihintay mo? Tara na!

Kasanayang Pampagkatuto mula sa MELCs

Sa gawaing ito, inaasahan na nasusuri mo ang isang programang
napanood sa telebisyon ayon sa itinakdang pamantayan.

Panimulang Gawain

Hanapin sa puzzle ang mga salitang nagbibigay ng tamang sagot sa

bawat tanong. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Mga Tanong:
1. Naghahatid ng balita at mga programang nakaaaliw at kawli-wili.
8
2. Isang palabas na maaaring maging daan upang maimulat ang mamamayan sa
katotohanan ng buhay sa kanyang paligid.
3. Isa sa naihahatid ng telebisyon na nagdudulot ng aliw sa nakararami.
4. Paulit-ulit na napapanood saanumang programang pantelebisyon na tungkol sa
mga produkto at serbisyo.
5. Isang palabas na naghahatid ng mahalagang impormasyon sa manonood
tungkol sa mga pangyayari sa loob at labas ng bansa.

K A L U W A A P A A M O
K A M M A O B A B E L Y
D O K U M E N T A R Y O
A D Y S I B E A L P B B
M A D I M M A L I L I U
T P A K U Y A A T V I T
O A R A D Y O S A A K O
B R C O N N E T A O N E
A O O A K U Y A B A G O
O T E L E B I S Y O N K

Panuto:
Manood ng isang episode ng “PBB Connect”. Pagkatapos, suriin ang
napanood batay sa mga tanong sa ibaba.
1. Ano ang tema o paksang tinatalakay sa iyong napanood?
2. Sino sa mga “Housemates” ni Kuya ang masasabi mong idol mo batay
sa kanyang salita at kilos?
3. Magbigay ng isang aral o “take away” na iyong napulot mula sa iyong
napanood.
4. Sa iyong palagay, ano ang layunin ng programang ito?

Pagsusuri at Abstraksiyon

Alam mo ba …
Ang programang pantelebisyon ay maituturing na isang uri ng sining na
nagsisilbing libangan at gumigising sa isip at damdamin ng isang tao. Ito’y
mahalaga at mabisang sangay ng kabatirang panlipunan, pang-espiritwal,
9
pangkultura, pangmoralidad, pang-edukasyon at iba pa. Malaki ang nagagawang
impluwensiya nito sa katauhan ng isang nilalang. Ang mga kaisipan, ugali,
kabuluhan at pananaw ng isang tao ay maaaring maimpluwensiyahan ng
pinanood na mga programa sa telebisyon.
Ang dokumentaryong pantelebisyon ay mga palabas na naglalayong
maghatid ng komprehensibo at estratehiyong proyekto na sumasalamin sa
katotohanan ng buhay at tumatalakay sa kultura at pamumuhay sa isang lipunan.

Pagsasanay 1

Panuto:
Kung mayroon kang kompyuter at koneksyon sa internet, panoorin ang
dokumentaryong “PAGPAG FOR SALE” SineTotoo ni Howie Severino na
matatagpuan sa youtube.
http://www.youtube.com/watch?v=5ERclh2nJx0&feature=related. Kung wala
nama’y basahin mo ang blog para sa isang dokumentaryong pantelebisyon.

Sa Gitna ng Dilim ni
Mil Adonis

Kasalukuyan akong nasa high-school nang una kong mapanood ang

dokumentaryo ni Kara David na “Gamu-gamo sa Dilim.” Ito ang nagbukas sa mura
kong pag-iisip sa kahalagahan ng edukasyon at sa kung paanong dapat ito’y
pinahahalagahan.
Dahil sa inspirasyong idinulot sa aking puso ng dokumentaryong ito,
nabago ang aking naunang mga pangarap sa buhay.
Una kong hinangad na maging isang mahusay na inhenyero subalit,
napalitan ito ng higit na mataas na pangarap na makatulong sa ibang tao at
maging boses at mata ng mga taong dapat pakinggan at dapat paglaanan ng higit
na atensyon,
Nang tumuntong ako sa kolehiyo, kinuha ko ang kursong AB Mass
Communication. Tangan-tangan ang pangarap at paniniwalang ibinigay sa akin ng
dokumentaryong “Gamu-gamo sa Dilim”
Gusto kong sumilip sa lente ng camera, baka sakali, ang lipunang aking
ginagalawan ay higit kong makilala. Nais kong humawak ng panulat, baka sakali,
sa mga kuwentong aking isusulat ay higit na maunawaan at makilala ng mga tao
ang kanilang mga sarili gayundin ang kanilang kapwa. Gusto kong dumami ang
mga katulad ni Myra, na sa gitna ng kahirapan, sa gitna ng walang
kasiguraduhang buhay at sa gitna ng kadiliman ng paligid ay pilit niyang
nilampasan ang lahat at naging isang ganap na tanglaw at liwanag.
Mga gabay na tanong:
1. Ano ang iyong naging damdamin matapos mapanood ang dokumentaryo?
2. Bilang kabataan, anong masasabi mo sa mga pangyayaring ito sa iyong
10
 lipunan?
3. Paano ka naimpluwensyahan ng programang iyong napanood?
4. Anong gampanin ng telebisyon ang ipinakita sa dokumentaryong ito?
5. Nais mo rin bang tumulong sa mga mahihirap? Bakit?

Pagsasanay 2
Panuto:
Manood ng paborito mong “music video” sa telebisyon o Youtube tungkol
sa pag-ibig sa kapwa. Pagkatapos, suriin ito sa pamamagitan ng pagguhit,
pagsulat ng sariling awit / rap o tula. Bigyang-diin ang tema/ paksa, damdamin,
layunin at mensahe sa iyong pagsusuri.

Pamantayan Puntos
Kahusayan sa pagsusuri ng tema, damdamin, layunin at 10
mensahe
Pagkamalikhain 5
Kalinisan at kaayusan 5
Kabuoan 20

Paglalapat

Panuto: Manood ng balita sa telebisyon tungkol sa nangyayari sa

ating bansa. Pagkatapos, sumulat ka ng talata na sumusuri sa balitang iyong
napanood gamit ang sumusunod na gabay na mga tanong:
1. Ano ang paksang tinatalakay sa balita?
2. Ano ang damdaming iyong nadama matapos mapanood ang balita?
3. Sa iyong palagay, ano ang layunin ng balitang ito?
4. Bilang kabataan, mahalaga ba sa iyo ang nilalaman ng balita? Bakit?
5. Paano mo hihikayatin ang mga mag-aaral na manood ng balita sa telebisyon?

Pamantayan Puntos
Nasagot ang mga gabay na tanong 10
Maayos ang pagkakaugnay-ugnay ng mga pangungusap 5
Wasto ang paggamit ng mga salita at bantas 5
Kabuoan 20

11
 12
Panimulang
Gawain Mga Gawain sa
Pagkatuto
1 .Telebisyon
2 . Dokumentaryo Magkakaiba ang
3 . Musika kasagutan ng
4 . Patalastas mga mag-aaral
5 .Balita
Pagsasanay 2
Naayon sa
pamantayan Pagtataya
Pagsasanay 1
ang Naayon sa
Magkakaiba ang
pagmamarka pamantayan ang
kasagutan ng
ng guro pagmamarka ng
mag-aaral
guro
SUSI SA PAGWAWASTO
 ARALIN 3: Ipahayag ang Iyong
Pananaw at Katwiran !

Panimulang Konsepto

Mahusay ang iyong mga sagot sa mga naunang aralin. Nakatitiyak akong
mas mapauunlad mo pa ang iyong galing sa pagbibigay ng iyong sariling
pananaw.
Simulan na natin ang mga gawaing magdaragdag ng iyong kaalaman at
kakayahan.

Kasanayang Pampagkatuto mula sa MELCs

Sa gawaing ito, inaasahan na naipahahayag mo sa lohikal na paraan

ang iyong mga pananaw at katwiran.

Panimulang Gawain

Sumulat ng mga pangungusap na nagpapahayag ng iyong sariling pananaw

tungkol sa mga larawan.

13
B. Masasabi mo bang tatak Pinoy ang ipinakikita sa dalawang larawan sa itaas?
Ibigay ang iyong pangangatwiran.

Pag-ugnayin ang mga larawan sa ibaba upang makabuo ng pananaw at

katwiran sa lohikal na paraan.

Pagsusuri at Abstraksiyon

Pagnilayan mo ang mga larawan. Ano ang kaisipang nakapaloob

dito?

14
Alam mo ba …
May mga konseptong higit na nagiging makabuluhan kapag pinag-uugnay
o pinagsasama. Upang mapagsama ang magkaugnay na pangungusap,
ginagamitan ito ng pang-ugnay.
Narito ang mga konseptong nagpapahayag ng relasyon o kaugnayang
lohikal at mga pang-ugnay na ginagamit.

Konseptong Nagpapahayag ng Pang-ugnay na Ginagamit

Relasyon o Kaugnayang Lohikal
1. Dahilan at Bunga o Resulta Bunga:
kaya
kaya naman
dahilan dito
bunga nito
Kawsatib na pang-ugnay:
sapagkat
dahil dahilan
sa kasi

2. Paraan at Layunin para upang nang

3. Paraan at Resulta
4. Kondisyon at Bunga
sa ganoon
(walang pang-ugnay, inihuhudyat ng sa ang
paraang ginamit upang makamit ang resulta)
kung (karaniwang sinasamahan ng sana )
kapag sandaling basta’t

Pagsasanay 1

Balikan ang larawan ng kahirapan sa itaas. Pagkatapos, ipahayag mo sa lohikal

na paraan ang iyong mga pananaw at katuwiran. Gamitin ang mga pang-ugnay na

15
nasa kahon upang mabuo ang bawat pangungusap. Nasa loob ng panaklong ang
uri ng relasyong dapat buoin.

Kaya naman Kung Sa

Bunga nito Upang Dahil sa

1. _______ may pambaon sa eskwela, naghahakot ng abaka ang magkapatid.

(Kondisyon at Bunga)
2. _______ matiyagang pagtatrabaho nina Totoy at Ruben, may pambili na sila ng
pagkain. (Paraan at Resulta)
3. Maliit ang kanilang bahay _______ nagsisiksikan sila sa pagtulog.
(Dahilan at Bunga)
4. Walang masusustansyang pagkain ang pamilya _______ payat at mahina
ang pangangatawan nila. (Dahilan at Bunga)
5. _______ nag-agwat sa panganganak ang mag-asawa hindi sana sila
nakararanas ng labis na kahirapan. ( Kondisyon at Bunga)

Paglalapat

Panuto: Ipahayag ang iyong pananaw at katuwiran. Gumamit ng

angkop na pang-ugnay sa pagbuo ng pangungusap. Sikaping makabuo ng
dalawang pangungusap sa bawat sitwasyon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Sitwasyon 1 Sitwasyon 2

Nagsagawa ng paglilinis sa
Nais mong bumili ng bagong branded
inyong pamayanan sa
na sapatos online,
pamumuno ng Kabataang
Humingi ka ng pahintulot sa iyong
Barangay. Hindi ka
magulang tungkol sa iyong balak
pinahintulutan ng iyong
kapalit ng mataas na marka sa
magulang sa takot na
ikalawang markahan.
magkaroon ka ng sakit na
coronavirus.

Sitwasyon 3

May ipinagtapat sa iyo ang iyong kaibigan tungkol

16
 sa balak na pagluwas sa Maynila upang
makipagkita sa kanyang lihim na kasintahan. Nais
mong tulungan siya na makaiwas sa masamang
binabalak.

Pagtambalin ang mga pahayag sa bawat hanay sa pamamagitan ng paggamit ng

wastong pang-ugnay sa bawat konseptong may kaugnayang lohikal.
A B

Paraan at Resulta

nagsikhay sa pagsagot sa mga gawain tumaas ang marka sa lahat ng

sa modyul asignatura.

Pangungusap: _____________________________________________________

Kondisyon at Bunga

napagalitan ng magulang naglakwatsa buong maghapon

Pangungusap: _____________________________________________________

Dahilan at bunga

nasunog ang niluluto sa kusina nasa kuwarto si Liza habang nakikipag

chat sa kaibigan.

Pangungusap: _____________________________________________________

umunlad ang pamiyang Pilipino Naging magaling na pangulo si Fidel

V. Ramos

Pangungusap: _____________________________________________________

Paraan at Layunin
17
 makaiwas sa pagkakasakit ang mga nagluto ng pagkaing mayaman sa
anak bitamina at protina si nanay.

Pangungusap: _____________________________________________________

SUSI SA PAGWAWASTO

. Kung 5
aaral aaral Bunga nito
kasagutan ng mag
- kasagutan ng mag
- 4. Kaya naman/
Magkakaiba ang Magkakaiba ang Bunga nito
. Kaya naman/ 3
Pagtataya Pagsasanay 2 . Sa 2
. Upang 1
Pagsasanay 1

aaral
aaral
kasagutan ng mag
-
kasagutan ng mag
-
Magkakaiba ang
Magkakaiba ang
Pagkatuto Gawain
Mga Gawain sa
Panimulang

Mga Sanggunian
Parola II, Pahina 202
Filipino 8- Modyul 3. Pahina 456
Filipino 8- Modyul 3, pahina 474-475 Filipino 8- Modyul
3, pahina 478-480
https://www.facebook.com/AkoCKimfanpage/photos/pagbababad-sa-tv-delikado-sa-batasapanonood-sa-tv-ng-mga-bata-da
pat-limitahan-a/410979925636959/ https://www.prima.co.uk/craft/g30584679/best-puzzles-adults/
https://ph.lovepik.com/image-400490753/speech-man.html http://www.tagaloglang.com/palaisipan/
http://www.youtube.com/watch?v=5ERclh2nJx0&feature=related
https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/showbiz/2019/12/31/1980940/walang-kasing-sarapang-buhay-sa-bukid
https://www.facebook.com/Mga-larong-pinoy-
100285941694424/photos/a.100286001694418/100286855027666
https://tap-assets-prod.dexecure.net/wp-content/uploads/sites/11/2019/02/gastro-featlead.jpg?resize=h412
https://tap-assets-prod.dexecure.net/wp-content/uploads/sites/11/2019/02/gastro-featlead.jpg?resize=h412
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.thedailysentry.net%2F2019%2F11
%2F2-binata-tinamaan-ng-kidlat-
habang.html&psig=AOvVaw1AbmzOB2GvgXlBuGB_DVOD&ust=1612864227204000&source=im

18
ages&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCLiH586B2u4CFQAAAAAdAAAAABAJ
https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Flemyliciouzs.blogspot.com%2F2012%2F0
7%2Fpagbabalik-tanaw-pagligo-sa-
ulan.html&psig=AOvVaw2RBvMFSeVoR4N1p9A38Ey_&ust=1612864433132000&source=images
&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCKiGyLGC2u4CFQAAAAAdAAAAABAD
http://homework506.x.fc2.com/coursework/paper-873.html
https://xiaochua.files.wordpress.com/2013/01/08-marami-sa-kanila-ang-nagpapalaglag-na-kapaghindi-na-nila-kayang-alag
aan-ang-isa-pang-anak.jpg
https://xiaochua.files.wordpress.com/2013/01/08-marami-sa-kanila-ang-nagpapalaglag-na-kapaghindi-na-nila-kayang-alag
aan-ang-isa-pang-anak.jpg
https://www.facebook.com/kwentonimaki/posts/hello-para-sa-lahat-ng-students-since-last-quarterna-naman-ng-grading-peri
od-ma/1054485994735098/

19
Para sa iba pang katanungan at katugunan, mangyaring sumulat o
tumawag:

Kagawaran ng Edukasyon Rehiyon V

Schools Division Office, Daet, Camarines Norte 4600

Landline: (054)440-1772, (054)440-4464

Email Address: camarines.norte@dep.ed.gov.p

20