ÖRNEK 16

Proje hızı 90 km/st olan bir güzergahta 500 m. yarıçaplı kurbun geçiş
eğrili tasarımı istenmektedir.  = 50o , b= 11m , dmin=0.02, dmax=0.08

ÇÖZÜM 16

A parametresinin belirlenmesi;
R
a- Optik Şart:  A R yani 166,67 m  A  500 m
3

A
b- Dinamik Şart: min  0,17 90 3
 145,15 m

b  d min  d max 
Amin  .R.   222,48 m
c- Dever Şartı: 2  0,005 

V2
d max  0.00443.  0,072
R
A parametresi 50 ve 50’nin katları şeklinde uygulanmaktadır.
Amin=222,48m (dever şartı) A=250m tüm şartları sağlamaktadır.
Buna göre;
A 2 250 2
L   125,0 m
R 500

L 125
   0,125 rd  (7,162) 0  (7,958) gr
2 R 2.500

Teğet noktasının x,y koordinatlarının hesabı:

 L2 L4   125 2 125 4 
Xs  L1  2
 4
 .....  1251  2
 

 40.R 3456.R   40.500 3456.500 4 
Xs  124,8 m

 L L3   125 125 3 

Ys  L   
 .....   125   .....   5,2
3 3
 6.R 336.R   6.500 336.500 

   C  2.  (50  2.7,162)  (35,676) o

2R
DC  . C  311,33 m
360
 D  2Ls  DC  2.125  311,33  561,33m

X m  X s  R.Sin  124,8  500.Sin (7,162) o  62,46 m

Ym  R  R

R  Ys  R.(Cos  1)  5,2  500(Cos(7,162) o  1)  1,3m

Ym  500  1,3  501,3m

Ya da;

Ym  R.Cos  Ys  500.Cos(7,162) o  5,2  501,3m

 50
Ts  X m  [( R  R).tg ]  62,46  [501,3.tg ]  296,22 m
2 2
 ÖRNEK 17

Platform genişliği 10m olan bir güzergah üzerindeki 600m

yarıçaplı bir yatay kurba girişte klotoid tipi geçiş eğrisi
uygulanacaktır. Yatay kurbda maksimum deverin %8 ve proje
hızının da 80 km/st olacağı düşüncesi ile; (sapma açısı 38o)

a- Klotoidin ögelerini belirleyiniz.

b- Yolun eksen çizgisinin sabit tutularak, iç kenar

düşürülerek dış kenarın yükseltilmesi suretiyle dever verilmesi
durumunda sistemi tasarlayınız.
 ÇÖZÜM 17

a- V2
d max  0,00443.  0,0473
R
A 2  R.Ls
A parametresinin belirlenmesi;
R
Optik Şart:  A R yani 200m  A  600m
3

Dinamik Şart: Amin  0,17 803  121,64 m

b  d min  d max 
Amin  .R.   200,95 m
Dever Şartı:
2  0,005 

A 2 200 2
A = 200 m seçilirse; Ls    66,67 m
R 600
L 66,67
   0,0556 rd  (3,1831) 0  (3,5368) gr
2 R 2.600
Teğet noktasının x ve y koordinatlarının hesabı:

 L2 L4   66,67 2 66,67 4 
Xs  L1  2
 4
 .....   66,671  2
 

 40.R 3456.R   40.600 3456.600 4 
Xs  66,649 m

 L L3   66,67 66,67 3 
Ys  L  3
 .....   66,67
   3
 ..... 

 6.R 336.R   6.600 336.600 

Ys  1,234 m

 C    2.  (38  2.3,1831)  (31,6338) o

2R
DC  . C  331,27 m
360
D  2 Ls  DC  2.66,67  331,27  464,6 m

X m  X s  R.Sin  66,649  600.Sin (3,1831) o  33,3m

Ym  R.Cos  Ys  600.Cos(3,1831) o  1,234  600,309 m

Ya da;

Ym  R  R

R  Ys  R.(Cos  1)  1,234  600(Cos(3,1831) o  1)  0,309 m

Ym  600  0,309  600,309 m

 38
Ts  X m  [( R  R).tg ]  33,3  [600,309.tg ]  240 m
2 2

b- Geçiş eğrili dever uygulaması:

Geçiş eğrisi üzerinde eğrilik hızla artmaya
başlayacağından merkezkaç kuvveti de taşıta hemen etki
edecektir. Bu nedenle geçiş eğrisinin alinymana teğet olduğu
noktada (Ts) deverin %2 ye ulaşması istenir.
 Dever uygulaması, bu nokta (Ts) dan sonra dmin’ den dmax’ a lineer
olarak artırılarak yapılır. Geçiş eğrili bir yatay kurbda dever uygulaması
aşağıdaki şekildeki gibi yapılacaktır.

k :boyuna rampa boyu denir.

Çatı enkesitinden itibaren dış kenar çizgisinin aynı eğimde

yükselmesi gerektiği düşünülürse; tg = tg’ olmalıdır.

 h1 h2  h1 h1 h2  h1
tg  tg 
'

k 2 Ls k 2 Ls
2.Ls.h1
k olur.
h2  h1

Bu örnek için;

b 10
h1  d min .  0,02.  0,1m
2 2
b 10
h2  d max .  0,0473.  0,237 m
2 2

k  97,68 m
Geçiş eğrili dever uygulamasının 3 boyutlu gösterimi