სამართლის თეორია

რა არის „თეორია“?

განსაზღვრულ საგანზე შეხედულებათა დასკვნათა სისტემატააზირებული და მოწესრიგებული

ერთობა.

ვიწრო გაგებით, სამართლის თეორია, ენის ანალიტუკირი თეორიაა... ის მოიცვას აღწერას

ენობრივი ფორმებსა რომებიც იურიდიული მნიშვნელობათა გამოყანებული და იკვლევს თუ
როგორ გამოიხატება სამართლებრივი წინადადებები ენობრივ ფორმაში.

ფართო გაგებით, სამართლის თეორია გაცილებით, მაშტაბური ცნება და ისეთ ფუნდამენტურ

დისციპლინებს, როგორებიცაა;

სამართლის ფილოსოფია

სამართლის ისტორია

სამართლის სოციოლოგია

შედარებითი სამრთალმვოდნიება და სხვა აქედან გამომდინარე იგი ფარავს ისეთ საკითხებს,

როგორებიცაა;

სამართლებრივი(არგუმენტაცია) რიტორიკა

იურიდიული არგუმენტაცია

კანონმდებლობის თეორია

სამართლის ანალიტიკური თეორია და სამართლის ენის თეორია და ა. შ

სამართლის თეორიის უფრო ძველი და მეტად კორექტული სახელწოდებად შიძლება მივიჩნიოდ

„სამართლის ზოგადი მოძღვრება“.

სამართლის თეორუა შეისწავლიდ ისეთ საკითხსაც, როგორიცაა სახელმწიფოს და სამართლის

ურთიერთკავშირი.

საგულისხმოა როლი სამართლის მოქმედების პროცესში, რის გამო სახელმწიფო წარმოადგენს

იმნიშვნელოვანეს საკითხს როცა ვსაუბრობთ სამართლის თეორიის კვლევის ობიექტზე.

სამართლის თეორიას 3 ძირითადი მიმართულება გააჩნია;

ემპირიული ფუნქცია- სამართლის სოციალური როლი

ანალიტიკური ფუნქცია- სმართლის ნორმების, ცნებებისა და ფორმების სტრუქტურა და ანალიზი.

ნორმატიური ფუნქცია- სამართლის მოქმედების საფუძვლების შეფარდების მეთოდების და სხვა

მსგავსთა პრობლებებს.

ემპირია- ადამიანის გამოცდილება საზოგადოდ

ნორმატივი- ტექნიკური მაჩვენებელი რომლის მიხედვით სრულდება სამუშაო

 სამართლის ცნება

სამართალი იმდენად კულტურული და ისტორიუი მოვლენაა, რომ ის ვერ იქნება უნფერსალური

ფენომენი დროსა და სივრცეში , რამეთუ იგი იცვლება გარემოებების შესაბამისად

შეხედულებები ცნების შინაარსთან დაკავშირებით შიძლება დაიყოს 2 ძირითადი პირობით

ჯგუფად;

1.შეხედულებები, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ შინაარსებრივ ასპექტზე

2.შეხედულებები, კონცენტრირებულია სამართლის ფორმალურ ნიშნებზე

სამართლის ზეპოტიური გაგება- ბუნებით სამართალი ქცევის ობიექტურად სავალდებული წესები

და პრინციპები, რომელიც უნივერსალურია დროს და სივრცეშ. აქ მორალი და სამართალი
სინონიმური ცნებება. სწორედ ამ მიზეზიდ ბუნებით სამართალის თეორიამ ერთმნიშვნელოვანუ
აღიარება ვერ მიიღო.

სამართლის პოზიტიური ცნება ეს სახელმწიფოს მიერ დადგენილი დს შესასულებლად

აუცილებელი ქცევის წესების ერთობაა. აქ მორალი არ განსაღვსავს სამათალს, ახასიათებს;

ა) უფლებამოსილი პოლიტიკური სახელმწიფო ორგანოს დადგენილება

ბ) სოზიალური ქმედითუნარიანობას

გ)სამართლის ნორმას აღიარებენ სახ. ორგანოები და მოქალაქეები.