Konu : Cayro Pusula

01-Adımlı tip (step by step) gönderici ve tekrarcı (ripiter) sisteminde gemi 1° döndüğünde tekrarcı içindeki rotor
ve gönderici kaçar derece döner?
Cevap : Gemi 1° döndüğünde adımlı gönderici 90° döner ve adımlı tekrarcı (ripiter) 180° döner.

02-Aşağıdakilerden hangisi serbest cayronun iki temel özelliğinden biridir?

Cevap : Sağlamlık (rigidity).

03-Bir cayro pusulada yatay görünsel hareket (horizontal apparent motion) ……………………………………………………….
Cevap : Kuzey enlemlerde sağa doğrudur.

04-Bir serbest cayronun önemli iki özelliğinin adlarını yazınız.

Cevap : 1.Uzayda sağlamlık (rigidity in space), 2.Devinme (precession).

05-Bu iki özelliğin herbirini ayrı ayrı açıklayınız.

Cevap : Serbest cayro yeterli bir hız ile dönmeye başladığında dönüş ekseni uzayda hangi noktayı gösteriyor ise
dönme devam ettiği sürece, dışarıdan herhangi etki olmamak koşulu ile, aynı noktayı göstermeye devam eder.
Uzayda sağlamlık budur.Devinme, hızla dönmekte olan cayronun dönüş eksenine bir kuvvet uygulandığında eksenin,
dönüş yönünde 90° ilerden bir kuvvet uygulanıyormuş gibi hareket etmesidir.

06-Bir cayro pusulada duyarlı eleman nedir? Bu elemanda neler bulunur?

Cevap : Ana parçası cayro olan ve dönüş ekseni devamlı kutup yönünü gösteren bir birimdir.Duyarlı elemanda
cayro tekerleği ve arama ve söndürme devinme ağırlıkları bulunur.

07-Cayro pusulada cayronun dönüş ekseninin N ucunun yatay görünsel hareketi hangi yönlere doğrudur?
Cevap : S tarafından bakıldığına göre kuzey yarım kürede doğuya, güney yarım kürede batıya doğrudur.

08-Cayro pusulada cayronun dönüş ekseninin N ucunun düşey görünsel hareketi hangi yönlere doğrudur?
Cevap : Düşey görünsel hareket, S tarafından bakıldığına göre, cayronun N ucu geminin bulunduğu meridyenin
sağına bakıyor ise yukarı doğru, soluna bakıyor ise aşağı doğrudur.

09-Cayro pusulada hız hatasını tanımlayınız.

Cevap : Bir geminin cayro pusulasının gemi dururken gösterdiği denge noktası ile sabit bir hızda hareket halinde
iken gösterdiği denge noktası arasındaki yatay açısal uzaklıktır.

10-Hız hatası nelere bağlı olarak değişir?

Cevap : Geminin rotasına, hızına ve bulunduğu enleme bağlıdır.

11-Cayro pusulada enlem hatasını tanımlayınız.

Cevap : Duran bir gemide cayro pusulanın denge noktası ile gerçek kuzey yön (veya bulunulan meridyen)
arasındaki yatay açısal uzaklıktır.

12-Enlem hatası nelere bağlı olarak değişir?

Cevap : Bulunulan enleme ve yarım küreye bağlıdır.

13-Cayro pusulada hız hatası ile ilgili olarak hangisi doğrudur?

Cevap : Gemi tam doğu ve tam batı rotasında iken olmaz.
14-Cayro pusulada hız hatası geminin hangi rotalarında en büyük ve hangi rotalarında en küçüktür?
Cevap : Geminin hızı sabit kalmak koşulu ile, hız hatası kuzey-güney doğrultusundaki rotalarda en büyük, doğu-
batı doğrultusundaki rotalarda en küçüktür.

15-Cayro pusulada izleme düzeni (follow up system) ;

Cevap : Gölge elemanının duyarlı elemanı izlemesini sağlar.

16-Cayro pusulada izleme (follow up) devresinin görevi nedir?

Cevap : Geminin pruva yönü veya rotası değiştiği zaman gölge eleman da gemi ile beraber hareket eder.Bunun
sonucu olarak gölge eleman ile duyarlı elemanın birbirine göre hizası bozulur.İzleme devresi gölge elemanı gemi-
nin döndüğü yönün tersine derhal çevirerek duyarlı eleman ile hizaya getirir.Gölge elemanı bağlı olan pusula kartı
böylece kuzey yönünü doğru olarak göstermeye devam eder.Ayrıca, gölge elemandan gönderici yolu ile hareket
alan ripiterler de doğru kuzeyi gösterirler.

17-Cayro pusulada semt (azimuth) motorunun görevi nedir?

Cevap : Semt motoru izleme devresi içindedir.Semt motorunun görevi, gemi pruva yönünün değişmesi halinde
duyarlı eleman ile hizası bozulan gölge elemanı izleme devresinin ürettiği bilgiye göre geminin dönüşünün tersine
çevirerek tekrar duyarlı eleman ile hizaya getirmektir.Böylece, gölge elemana bağlı olan pusula kartının kuzeyi
göstermesi sağlandığı gibi, gölge elemandan gönderici yolu ile hareket alan ripiterler de kuzeyi göstermeye
devam eder.

18-Cayro pusulada kuzey arama devinmesi (presesyonu) sağlamak için, S tarafından bakıldığına göre cayro ağırlık
kontrolü türü aşağıdaki tanımlardan hangisine uyar ?
Cevap : Saat yelkovanı tersi yönünde dönüyor ise, ağır tepe kontrolü yapılır.

19-Cayro pusulanıza göre pruvanız 070° gösterirken bir rehber çizgisini belirleyen iki maddeyi nisbi sancak 45°
kerterizinde ve transitte görüyorsunuz.Haritada bu rehber çizgisinin yönü 121 olarak gösterildiğine göre cayro
pusulanızın hatası aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : -6.

20-Cayroda devinme (presesyon), dönüş ekseninin S ucuna itme şeklinde bir kuvvet uygulandığında, S ucunun ….
Cevap : Uygulanan kuvvet yönünde değil dönüşe göre 90° ileri yönde hareketidir.

21-Duran bir gemide, S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada
denge noktası nerededir?
Cevap : Kuzey yarım kürede, geminin bulunduğu meridyenin sağında ve ufuk düzleminin yukarısındadır.Güney yarım
kürede, geminin bulunduğu meridyenin solunda ve ufuk düzleminin altındadır.

22-Duran bir gemide bulunan Anschütz tipi cayro pusulada denge noktası nerededir?
Cevap : Duran bir gemide bulunan Anschütz tipi cayro pusulada denge noktası kuzey enlemlerde meridyenin üze-
rinde ve ufuk düzleminin yukarısındadır, güney enlemlerde ise gene meridyenin üzerinde fakat ufuk düzleminin
altındadır.

23-Düşey görünsel hareket (vertical apparent motion) …………………………..………………………………………….

Cevap : Cayro dönüş ekseni geminin bulunduğu meridyenin doğusuna bakarken yukarı doğrudur.

24-Gölge eleman ile duyarlı elemanın hareketlerinin birbiri ile ilişkisi nasıldır?
Cevap : Duyarlı eleman devamlı kuzeyi gösterirken gölge eleman onunla belli bir hizada bulunur ve geminin pruvası
değiştiğinde gölge eleman da beraber döneceği için bu hizalama bozulur.Hizalamanın bozulması özel bir düzenek
aracılığı ile anlaşılır anlaşılmaz izleme devresi gölge elemanı geminin dönüşün tersine çevirir ve kuzey yönü gös-
termekte olan duyarlı eleman ile tekrar hizaya getirir.Böylece, gölge eleman geminin hareketlerine rağmen de-
vamlı şekilde duyarlı elemanı izlemeye devam eder.

25-Bu ilişkinin yararı nedir?

Cevap : Gölge elemanın üzerindeki pusula kartının ve gölge elemandan hareket alan ripiterlerin (tekrarcıların),
geminin dönüşlerine rağmen kuzeyi göstermesi sağlanır ve bu sırada duyarlı eleman üzerinde istenmeyen devinme
yaptıracak bir etki oluşturulmaz.

26-Güney Yarımkürede bir mevkide 270° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı
tersi yönünde dönüşlü bir cayro pusulanın denge noktasının meridyene ve ufuk düzlemine göre nerede olacağını
çizim ile gösteriniz.
Cevap : 270° rotasında hız hatası olmayacağı için gemi duran bir gemi gibi düşünülür.Bu nedenle denge noktası
bulunulan meridyenin solunda ve ufuk düzleminin altındadır.

27-Güney yarımkürede bir mevkide 070°rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı
tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ………………………………………………………………………………………………..
Cevap : Ufuk düzleminin altında, meridyenin solundadır.

28-Güney yarımkürede 330°rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde
dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ………………………………………………………………………………………………………………………………..
Cevap : Ufuk düzleminin altında ve meridyenin solundadır.

29-Hız değişim hatası ve balistik sapma ………………………………..

Cevap : Kuzey rotasında geminin hız değiştirmesi sırasında meydana çıkan hatadır.

30-Kuzey yarımkürede bir mevkide 120° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı
tersi yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası ……………………………………………………………………………………………….
Cevap : Ufuk düzleminin yukarısında, meridyenin sağındadır.

31-Kuzey yarımkürede bir mevkide 150° rotasına seyreden bir gemide, S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi
yönünde dönüşlü cayro pusulanın denge noktası …………………………………………………………………………………………………………………..
Cevap : Ufuk düzleminin yukarısında ve meridyenin sağındadır.

32-Kuzey enlemlerde Anschütz cayro pusulada denge noktası ………………………………………………….……………………………

Cevap : Meridyenin üzerinde, ufuk düzleminin yukarısındadır.

33-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı yönünde dönen Anschütz tipi cayro pusulada söndürme
devinmesi aşağıdaki gibi sağlanır;
Cevap : Hareketli bir tepe ağırlığı ile.

34-S tarafından bakıldığına göre, cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada, yatay görünsel
hareket sağa doğru, düşey görünsel hareket yukarı doğru, kuzey arama kontrol devinmesi (presesyonu) sağa
doğru ve kuzeyi bulma döndürme devinmesi (presesyonu) yukarı doğru olduğuna göre pusulanın N ucu aşağıda-
kilerden hangisini gösterir ?
Cevap : Ufuk düzleminin altı ve meridyenin sağı.

35-S tarafından bakıldığına göre, cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen bir pusulada, söndürme devinmesi
(presesyonu), aşağıdakilerden hangisi ile sağlanır ?
Cevap : Düşey eksenin solundaki bir tepe ağırlığı ile sağlanır.
36-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü bir pusulada kuzey arama kontrol
devinmesi (presesyonu) hangi yöntem ile sağlanır?
Cevap : Düşey eksen üzerine yerleştirilmiş bir ağır tepe kontrolü ile sağlanır.

37-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir?
Cevap : N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakılırken sola doğru, ufuk düzleminin altına bakarken sağa doğrudur.

38-S tarafından bakılınca saat yelkovanı tersi yönünde dönüşlü bir cayro pusulada, pusulanın kararlılık kazanması
nasıl bir düzen ile sağlanır?
Cevap : Kuzeyi arama ve kuzeyi bulma (söndürme) devinmeleri için ağır tepe kontrolü kullanılır.Arama devinmesi
için ağırlık düşey eksen üzerine, söndürme için ise S tarafından bakıldığına göre düşey eksenin sol tarafına konu-
lur.

39-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı tersi yönünde dönen pusulada salınımların söndürülmesi
(veya kuzeyi bulma devinmesi) hangi yöntem ile sağlanır?
Cevap : Söndürme devinmesi S tarafından bakıldığına göre düşey eksenden uzağa ve sola konulan bir ağır tepe
kontrolu ile sağlanır.

40-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir?
Cevap : Bu devinme cayronun N ucunu, N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken aşağı doğru, N ucu ufuk düz-
leminin aşağısına bakarken yukarı doğrudur.

41-S tarafından bakıldığına göre cayrosu saat yelkovanı yönünde dönüşlü Anschütz tipi bir cayro pusulada kuzey
arama kontrol devinmesi (presesyonu) hangi yöntem ile sağlanır?
Cevap : Bu cayro pusulada kuzeyi arama devinmesi ağır dip kontrolü ile sağlanır.Ağır dibi sağlamak için cayro
kütlesinin ağırlık merkezi geometrik merkezinin altında yapılmıştır.

42-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir?
Cevap : Hareket yönü N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken sola doğru, aşağısına bakarken sola doğrudur.

43-S tarafından bakıldığında cayrosu saat yelkovanı yönünde dönüşlü Anschütz tipi cayro pusulada kuzeyi bulma
(söndürme) devinmesi hangi yöntem ile sağlanır?
Cevap : Salınım açısı olarak yaklaşık 90° gecikme hareketli ağır tepe kontrolu ile sağlanır.

44-Bu yöntem ile sağlanan devinme cayronun N ucunu ne tarafa hareket ettirir?
Cevap : Bu devinme cayronun N ucunu, N ucu ufuk düzleminin yukarısına bakarken sağa doğru, ufuk düzleminin
altına bakarken sola doğru hareket ettirir.ancak, salınımlar arasında geciktirmeler nedeniyle, N ucu ufuk düzle-
minin altından yukarısına çıktıktan sonra sola doğru ve ufuk düzleminin yukarısından altına indikten sonra sağa
doğru hareketi bir süre devam eder.

45-Serbest cayronun dönüş ekseni devamlı olarak nereyi gösterir?

Cevap : Serbest cayronun dönüş ekseni cayro yeterli hız ile dönmeye başladığında uzayda hangi yönü (veya
noktayı) gösteriyor ise aynı yönü (veya noktayı) göstermeye devam eder.

46-Serbest cayro ………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………

Cevap : Dönüş ekseninde dönmekle beraber, düşey ve yatay eksenlerde hareket serbestliğine sahiptir.

47-Sperry tipi bir cayro pusulada sıvı balistik kontrol ……………………………………………………………………..………………………………

Cevap : Ağır tepe kontrolunu sağlar.
48-Sperry tipi bir cayro pusulada E biçimi transformatörün görevi nedir?
Cevap : E biçimi transformatör gölge elemanın üzerindedir.Geminin pruvası veya rotası değiştiği zaman gemi ile
beraber dönen gölge elemanın duyarlı eleman ile hizası bozulur.Bu hiza bozulması ve miktarı E biçimi transforma-
tör tarafından algılanarak izleme devresine bildirilir.İzleme devresi de bu değerlere göre gölge elemenı geminin
dönüşünün tersine çevirerek duyarlı eleman ile tekrar hizaya gelmesini sağlar.Böylece, gölge elemana bağlı olan
pusula kartının ve gölge elemandan gönderici yolu ile hareket alan ripiterlerin kuzeyi göstermesi sağlanır.

Konu : GPS
01-Diferansiyel GPS'nin yararı nedir?
Cevap : Bu istasyonlarda gemilerde kullanılan GPS alıcıları bulunur.Bu alıcılar ile istasyonun mevkii saptanır, istas-
yonun gerçek mevkii zaten belli olduğuna göre bu mevki ile alıcı tarafından bulunan mevki karşılaştırılır.Bu şekilde
bulunan mevki hatası düzeltme olarak çevredeki gemilerin yararlanması için yayımlanır.Böylece çevredeki gemile-
rin GPS kullanmalarında meydana gelen hata çok küçük miktara indirilebilir.

02-Einstein'in Görelilik Kuramlarının GPS uydusu içinde bulunan atom saati üzerindeki etkilerine karşı nasıl bir
önlem alınmaktadır?
Cevap : Yörünge yükseklikleri büyüdükçe yörüngedeki uyduların hızları daha az olmak zorundadır.Bu nedenle,
yüksek yörüngelerde uydudaki saatlerin Özel Görelilik kuramı gereği geri kalması daha az olur.Diğer taraftan
yerden uzaklaştıkça yerçekimi azalacağı için Genel Görelilik kuramı gereği saatte ileri gitme olur.Yerküresinden
yerküresi yarıçapının yaklaşık 1,5 katı yükseklikte bu iki etki birbirine eşittir ve birbirlerini götürürler.Ancak,
GPS uyduları daha da yüksekte oldukları için bu uydulardaki atom saatleri yerküresindeki saatlere göre, bir
ayarlama yapılmadığı taktirde, 0,00455 Hz daha hızlı çalışacaktır.Bu nedenle uydular yörüngesine yerleştirilme-
den önce ve henüz yeryüzünde iken 0,00455 Hz yavaş çalışacak şekilde ayarlanır.

03-GPS sisteminde uyduların sayısı nedir? Yörüngeleri ve konumları nasıldır?

Cevap : GPS sisteminde toplam 24 uydu vardır.Bunların altısı her yörüngeye birer tane olmak üzere yedek olarak
yerleştirilmiştir.Altı yörüngenin herbirinde asal olarak 3 uydu bulunur.Yörüngeler boylamlara paralel değildir ve
ekvator ile 55º açı yaparlar.Dairesel olan yörüngelerde bir yörüngeye ait uyduların birbirinden açısal uzaklıkları
120º dir.Yörüngelerin birbiri ile aralıkları ekvator üzerinde ölçüldüğüne göre 60º dir.Bir yörüngedeki her uydu
doğusundaki yörüngede bulunan her uydudan 40º kuzeydedir.Uyduların yerküresindeki yükseklikleri 20200 km,
dolanma süreleri ise 12 saattir.

04-GPS sisteminde gemideki aygıt prensip olarak geminin mevkiini nasıl bulur?
Cevap : Gemideki aygıt uydudan gönderilen sinyallerin içindeki kodu veya kodları çözerek ve bu sinyallerdeki
bilgilere dayanarak üç veya daha fazla uydunun belli bir anda gemiden uzaklığını ölçer.Uydular merkez olmak
üzere çizilecek dairelerin kesiştiği nokta aygıtın bilgisayarı tarafından geminin mevki olarak hesaplanır.

05-GPS sisteminde gemide kullanılan alıcı türlerinin isimleri nelerdir?

Cevap : GPS sisteminde gemide kullanılan alıcı türleri sıralı (sequential) alıcı, çok kanallı (multi-channel) alıcı ve
çok katlı (multiplexed) alıcıdır.

06-Bunların herbirini çalışma esası bakımından açıklayınız.

Cevap : Sıralı alıcı tek kanallıdır.Dört uyduyu herbiri 1.8 saniye süreli olmak üzeye arka arkaya devamlı olarak
izler.Aygıt en sonuncu uydunun uzaklığını saptayana kadar önceki uydular yer değiştirdiği için önceki uyduların
son andaki uzaklıklarını hesaplamada bir miktar tahmin yapar.Alıcıların en ucuzu budur.
Çok kanallı alıcı, bir anda 4 veya 5 uyduyu devamlı olarak izler ve uzaklıklarını bir saniyeden daha kısa bir zaman-
da bulur.En pahalı olan fakat en doğru ölçüm yapan alıcıdır.
Çok katlı alıcı, bir saniye içinde beş ayrı uyduya kilitlenerek uzaklıklarını ölçer ve sonuç verir.Sıralı alıcıdan pahalı
fakat ondan daha doğru mevki bulur.Ancak çok kanallı alıcı kadar doğru mevki vermez.

07-GPS sisteminde yeryüzünde genel olarak kaç tip istasyon vardır? Bunların adları nelerdir?
Cevap : Üç tip istasyon vardır.İzleme, ana kontrol ve yükleme istasyonları.

08-GPS sisteminde uydular kaç tür kod yayımlar? Bunların adları nedir?
Cevap : İki tür kod yayımlarlar.Bunlardan birincisi kaba ölçüm veya kaba izlemeye alma kodu, diğeri ince ölçüm
kodudur.

09-Her bir kodun maksadı nedir?

Cevap : Bu kodların maksadı gemideki alıcının ölçüm yapıldığı anda uydunun gemiden uzaklığını saptamasını
sağlamaktır.Ticaret gemileri için kaba ölçüm kodu kullanıma açıktır.

10-GPS uydusu içindeki atom saati üzerinde Einstein'in Özel Görelilik kuramının etkisi nasıldır?
Cevap : Einstein'in Özel Görelilik kuramı uydudaki saatin yerdeki saate göre yavaş çalışmasına neden olur.Uydu
hızlandıkça içindeki saatin geri kalma miktarı çoğalır.

11-GPS uydusu içindeki atom saati üzerinde Einstein'in Genel Görelilik kuramının etkisi nasıldır?
Cevap : Einstein'in Genel Görelilik kuramına göre, uydu yerküresinden uzaklaştıkça yerçekimi azaldığı için uydu-
daki saat yerküresindeki saate göre daha hızlı çalışır.

12-GPS uydusundaki atom saati ile Yer Kontrol İstasyonu'ndaki atom saatinin aynı zamanı gösterecek şekilde
çalışmasını sağlamak için uydu yörüngesine yerleştirilmeden önce aşağıdakilerden hangisi yapılır ?
Cevap : Einstein'in hem Özel hem Genel Görelilik kuramı dikkate alınarak uydu saati ayar edilir.

Konu : Radar
01-Açık denizde görüş koşullarının çok iyi olduğu bir sırada seyrederken kemereniz yönünde bulunan bir gemiyi
radarınızda 1.3 mil uzaklıkta ölçüyorsunuz. Radarınızda bu gemi ile aynı kerterizde bir başka ekonun uzaklığını 2.5
mil ölçüyorsunuz. Çıplak göz ile ve dürbün ile baktığınızda çevrede bir tek gemiden başka bir gemi görülmüyor.

a) Radarda 2.5 mil uzaklıkta ölçtüğünüz ekonun nedeni nedir?

Cevap : Çift eko olayıdır.

b) Radarınızın uzaklık ölçüm hatası var ise, ne kadardır? Geminin doğru uzaklığı nedir?
Cevap : Doğru uzaklık 2,5 - 1,3 = 1,2 mildir.Radar 1,3 mil ölçtüğü için ölçüm hatası + 0,1 mildir.

02-Bir radarın hedef algılama (bulma) uzaklığı üzerindeki etkenler nelerdir? Yalnız isim olarak yazınız.
Cevap : Radar anteninin su yüzünden yüksekliği,
Hedefin su yüzeyinden yüksekliği,
Radar anten gücü,
Hedefin yapıldığı malzeme (materyal),
Hedefin yansıtma alanı,
Radarın performansı,
Deniz ve hava durumu,
Atmosferik koşullar.
03-Bir radarın atım (pals) tekrarlama frekansı 500 ise gönderdiği palslardan birbirini izleyen ikisi arasındaki
zaman süresi ile beraber mikrosaniye olarak ne kadardır?
Cevap : Bir saniye 1.000.000 mikrosaniye olduğu için, radarın iki atımı arasındaki zaman süresi;
1.000.000 / 500 = 2.000 mikrosaniye

04-Bir radarda atım (pals) tekrarlama frekansı (prf) 1000 ise gönderdiği palsların birbirini izleyen ikisi arasın-
daki zaman süresi mikrosaniye olarak ne kadardır?
Cevap : Bir saniye 1000000 mikrosaniyedir.Saniyede 1000 pals olduğuna göre, iki pals arasındaki zaman süreci;
1000000 / 1000 = 1000 mikrosaniyedir.

05-Çalışma bakımından RACON ile RAMARK arasında fark nedir?

Cevap : RAMARK devamlı yayım yapar, RACON ise kendisine radar atımları ulaştığı an her radar atımı için belli
bir yayım yapar.

06-Sağladığı bilgi bakımından RACON ile RAMARK arasında ne fark vardır?

Cevap : Bu yayımları alan geminin radarında RAMARK'ın yalnız kerterizi ölçülebilir.RACON'un ise hem kerterizi
hem uzaklığı ölçülebilir.

07-Çift eko nedir? Açıklayınız.

Cevap : Bu olay daha çok birbirlerinin kemeresi yönünde ve aralarında 1-2 mil uzaklık bulunan iki geminin birbirle-
rine tam borda göstermeleri durumunda meydana gelir.Bir geminin radar anteninden çıkan dalga atımları ikinci
gemiye çarparak eko halinde geri döner ve bunun bir bölümü antenden içeri girerek görüntüde ekoyu gösterir.
Ancak eko atımının antenden içeri girenden arta kalan büyük bölümü birinci geminin bordasına çarparak tekrar
ikinci gemiye yansır ve ikinci geminin bordasına çarparak tekrar birinci gemiye yansıyan ekolar birinci geminin
anteninden içeri girer ve bu da görüntüde eko gösterir.Böylece, birinci gemide, ikinci geminin ekosunun arkasında
aynı kerterizde ikinci bir eko görülür.İkinci eko yanlış ekodur ve bu olaya çift eko denilir.Yanlış eko ile asıl eko
arasındaki uzaklık iki gemi arasındaki doğru uzaklıktır.Buna dayanarak radarın uzaklık ölçüm hatası saptanabilir.

08-Dairesel taramalı bir radarda indikatörde resimleri oluşturan parlak noktanın tarama hareketleri nasıldır?
Cevap : Parlak nokta dairesel ekranın merkezinde iken antenden her atım çıkışı ile beraber harekete başlar ve
ekranın dış kenarına doğru hareket eder.Ekranın dış kenarına geldiğinde hızla merkeze döner ve antenden yeni
bir atımın çıkışına kadar bekler.Böylece antenden her atım çıkışında bu gidiş-geliş tekrar eder.Bu iş prf sayısı
kadar olduğu için insan gözü bu hareketi görüntüde çizgi gibi görür ve bu çizgiye süpürme çizgisi denilir.Süpürme
çizgisi antenin dönüşü ile beraber 360 döner.Böylece parlak nokta hem merkezden dışarı çizgi olarak hem de
dairesel olarak hareket eder.Parlak nokta, nerede olursa olsun eko geldiği zaman parlaklığı çoğalır ve böylece
ekoyu gösterir.

09-Deniz ekosunu giderme (Anti-Clutter Sea) düğmesinin kullanılması ile ilgili olarak nelere dikkat edilmelidir?
Cevap : Denizli havalarda görüntüde gemimizin çevresinde 1-3 mil uzaklığa kadar meydana gelen deniz ekoları bu
uzaklıkların içindeki hedef ekolarının görünmesini engelleyebilir.Bu hedefleri görebilmek için Deniz Ekosu Gider-
me düğmesi (anti-clutter sea) yavaş yavaş sağa doğru çevrilmeli, böylece deniz ekoları silinerek hedef ekolarının
görünmesi sağlanmalıdır.Çevrede hedef ekolarının varlığı veya yokluğu anlaşıldıktan sonra düğme tam sola çevril-
melidir.Bu düğme deniz ekoları kaybolmuş şekilde sabit tutulmalı gerektikçe sağa çevrilmeli ama devamlı olarak
tam solda tutulmalıdır.Düğmenin sağa çevrilmesi küçük ekoların da bir miktar zayıflamasına neden olduğu için
düğmenin sağda bırakılması küçük hedeflerin ekolarının görülmesini engelleyebilir.

10-En az uzaklık üzerindeki etkenler nelerdir?

Cevap : Radarın düşey ışın genişliği, radar anteninin su yüzeyinden yüksekliği, atım süresinin büyüklüğü ve hedefin
su yüzeyinden yüksekliğine bağlıdır.
11-Geminizdeki radar anteninin deniz yüzeyinden yüksekliği 16 metredir. Açık denizden karaya doğru yaklaşmak-
tasınız. Haritada pruva yönünde, henüz çıplak göz veya dürbün ile göremediğiniz kıyıda 400 ft yüksekliğinde bir
tepe gösterilmektedir. Bu tepeyi radarınızda kaç mil uzaklıktan görmeye başlayabilirsiniz? Hesaplamanızı göste-
riniz.
Cevap : Yükseklikler kadem ile verildiğine göre radarda hedef görme uzaklığı için mil olarak formül;
R = 2,19 ( ? H + ? h ) dir. O halde, önce 400 kademi metreye çevirelim.Bu da 126 metre eder.
R = 2,19 ( ? 16 + ? 126 ) olur. Bu da R = 2,19 ( 4 + 11,2 ) = 2,19 x 15,2 =33,3 mil olur.

12-Göreli hareketi gerçek (hakiki) harekete çevirmek için radar için hangi aygıtlardan hangi bilgileri kullanır?
Cevap : Gemi paraketesinden gelen hız bilgisi ile gemi cayro pusulasından gelen rota bilgisini kullanır.

13-Gerçek hareket ile göreli hareket arasında nasıl bir ilişki vardır?
Cevap : Göreli hareket, kendi gemimizin ve hedefin gerçek hareketlerinin bileşkesidir.

14-Haritada mevkii belli, birbirinden 4500 yarda uzaklıkta iki reflektörlü şamandıra arasından geminiz ile geçer-
ken geminiz şamandıraları birleştiren doğru üzerinde olduğu anda şamandıraların geminizden olan uzaklıklarını
radarınızla 2900 ve 1680 yarda olarak ölçüyorsunuz.Radarınızın uzaklık hatası ve şamandıraların geminizden olan
doğru uzaklıkları ne kadardır? Hesaplama şeklini gösteriniz.
Cevap : İki şamandıra arasındaki doğru uzaklık 4500 yarda olduğu halde, radarınızla bu uzaklığı;
2900 + 1680 = 4580 yarda olarak ölçüyorsunuz.İki ölçüm için yapılan toplam hata 4580 - 4500 = 80 yardadır.
Radar iki ölçüm için + 80 yarda hata verdiğine göre tek ölçüm için hatası 80 / 2 = 40 yarda olur.Hatanın işareti
(+) dır.O halde şamandıraların doğru uzaklıkları 2860 ve 1640 yardadır.

15-Her 250 mikrosaniyede 1 atım (pals) gönderen bir radar aygıtının prf'si (pals tekrarlama frekansı) nedir?
Cevap : 1 saniye 1000000 mikrosaniyeye eşit olduğuna göre, radarın prf'si 1000000 / 250 = 4000 olur.

16-İkincide gelen eko nedir? Açıklayınız.

Cevap : Çoğunlukla radarın yüksek prf ile çalışması durumunda meydana gelebilir.Bir radarın palsının uzaktaki bir
hedefe çarpması ile meydana gelen bir eko gemimize doğru yaklaşmış iken antenimizden hemen sonraki palsın
çıkmış olması halinde görüntüde önceki palsa ait eko sonraki palsın süpürme çizgisi üzerinde olacağı için yakın bir
eko olarak kendini gösterir.Buna ikincide gelen eko denilir.Uzaklık erimi ölçeğinin değiştirilmesi ile bu ekonun
uzaklığı değiştiriliyor veya kayboluyor ise bu eko "ikincide gelen eko" denilen yanlış ekodur

17-Kenar ekosu ne tür ekodur?

Cevap : Yanlış ekodur.

18-Meydana geliş nedeni nedir?

Cevap : Radar anteninden anten tasarımındaki sınırlılıklar nedeniyle asıl radar ışınına ek olarak yan taraflara doğ-
ru da radar dalgaları gönderilir.Yakın hedefler hen asıl ışın üzerlerinden geçerken hem de bu kenar ışınlar üzer-
lerinden geçerken eko verirler.Kenar ışınlardan gelen ekolar asıl ışının o sırada bulunduğu yönde gösterilmekle
beraber asıl ışının kendi üzerlerinde olduğu zaman da eko verirler.Bu nedenle bir hedefin asıl ekosu ile beraber
başka bir veya iki yönde daha hedef varmış gibi görülür.

19-Kerteriz ayırımını tanımlayınız.

Cevap : Aynı uzaklıkta bulunan iki hedefin kerterizleri arasındaki açının bu iki hedefin radarda iki ayrı eko olarak
görülmesine olanak veren en küçük miktarıdır.
20-Kerteriz ayırımı üzerinde en önemli etken nedir?
Cevap : Radarın açı olarak yatay ışın genişliğidir.

21-Bu etken ile kerteriz hatası arasındaki sayısal ilişki nedir?

Cevap : Kerteriz hatası yatay ışın genişliğinin yaklaşık yarısı kadardır.

22-Kerteriz ayırımının İngilizcesini yazınız.

Cevap : Bearing Resolution veya Bearing Discrimination.

23-Kuzey Yukarı ile Pruva Yukarı arasındaki farklar nelerdir?

Cevap :
a-Görüntünün yukarısı : Kuzey Yukarı çalışma durumunda radar görüntüsünün yukarısı kuzey yönünü gösterir.Pru-
va Yukarı çalışmada ise görüntünün yukarısı geminin pruva yönünü gösterir.

b-Gemi dönerken : Kuzey Yukarı durumunda kuzey yön görüntünün yukarısında sabit olarak kalır, kara ekoları ve
diğer ekolar da kendi yerlerinde sabit kalır, pruva çizgisi geminin döndüğü yöne döner.Pruva Yukarı çalışma duru-
munda gemi dönerken pruva çizgisi sabit olarak görüntünün yukarısını göstermeye devam eder, kara ekoları ve
diğer ekolar geminin dönüşünün tersi yönde dönerler.

c-Denizli havalarda : Kuzey Yukarı çalışma durumunda kara maddelerinden ve diğer maddelerden kerteriz ve
uzaklık ölçümü sağlıklı olarak yapılabilir.Pruva Yukarı durumda çalışırken, dalgaların veya dümencinin gemiyi gez-
dirmesi sonucu kara maddeleri ve diğer ekolar devamlı yer değiştirdiği için sağlıklı kerteriz ve uzaklık ölçümü
yapılmayabilir.

24-Kuzey Yukarı ile Rota Yukarı arasındaki benzerlikler ve farklar nelerdir?

Cevap : Görüntü yönleme : Kuzey Yukarı durumunda görüntünün yukarısı kuzeyi gösterir.Rota Yukarı durumda ise,
geminin rotası yukarı yöndedir.

Gemi dönerken : Kuzey Yukarı ve Rota Yukarı durumların ikisinde de pruva çizgisi geminin döndüğü yöne döner
resim yani ekolar sabit kalır.Rota Yukarı durumda gemi yeni bir rotaya döndüğü zaman eski rota yukarı durumda
kalır, yeni rota yönünü yukarı almak için ayrı bir kumanda vermek gerekir.

Kerterizler : Kuzey Yukarıda kendi gemimiz merkezde iken okunan kerterizler hakikidir.Rota Yukarıda kendi
gemimiz merkezde iken okunan kerterizler görelidir.

25-Nem bakımından standard atmosfer koşulunu tanımlayınız.

Cevap : Standard atmosferik koşullarda havadaki nem deniz yüzeyinden yükseldikçe % 60 oranında sabit kalır.

26-Yalnız nem bakımından, hangi koşullarda standarda göre hedef bulma uzaklığı büyük ve küçük olur?
Cevap : Bu oran deniz yüzeyinden yükseldikçe azalıyor ve üst katmanlarda nem daha az ise radar hedef yakalama
uzaklığı standarda göre daha büyük olur.Nem oranı deniz yüzeyinden yükseldikçe standarda göre çoğalıyor ise
radar hedef bulma uzaklığı standarda göre daha küçük olur.
27-Nem ve sıcaklığın hangi atmosferik koşullarında radarın hedef yakalama uzaklığı en küçük olur?
Cevap : Yeryüzünden yükseldikçe nem miktarı standarda göre çoğalıyor ve sıcaklık standarda göre daha fazla
azalıyor ise hedef yakalama uzaklığı en küçük olur.

28-Pruva Yukarı ile Rota Yukarı arasındaki benzerlikler ve farklar nelerdir?

Cevap : Benzerlik;
Rota değiştirilmediği zaman ve pruvanın sancak-iskele oynamadığı sakin havalarda Pruva Yukarı görüntü tipi ile
Rota Yukarı görüntü birbirinin aynıdır ve ikisinde de pruva çizgisi yukardadır.

Ancak, farklar :
1-Denizli havalarda gemi pruvası rotanın iki tarafına kaçmalar yaparken Pruva Yukarı durumda pruva çizgisi sabit
olarak yukarda kalır, ekolar yani resim sancak-iskele oynar, kerteriz ölçümleri sağlıklı olmayabilir ve bu hareket-
ler görüntünün bulanık olmasına neden olabilir.Rota Yukarı durumda ise bu gibi havalarda sadece pruva çizgisi
sancak-iskele oynar yani ekolar sabit kalır, kerterizler sağlıklı ölçülür ve bulanıklık olmaz.
2-Pruva Yukarı durumunda, gemi rota değiştirmek veya manevra için dönerken pruva çizgisi sabit kalır, resim yani
ekolar dönüş yönünün tersine dönerler ve bu sırada resimde bulanıklık olabilir.Rota Yukarı durumda bu dönüşler-
de resim sabit kalır, pruva çizgisi dönüş yönüne doğru döner, resimde bulanıklık olmaz, ancak böyle dönüşler ta-
mamlandıktan sonra "Yeni Rota" düğmesi ile sisteme yeni rota için rotayı yukarı alma emri verilmelidir.

29-RACON ile Radar Reflektörü arasındaki farklar nelerdir?

Cevap :
1-RACON kendisine bir radar atımı geldiğinde aktif olan bir aygıttır.Kendisine her radar atımı geldiğinde yayım
yaparak belli bir sinyal (cevap atımı denilebilir) gönderir.Radar reflektörü ise pasif bir yapıdır, kendisine bir
radar atımı geldiği yöne doğru yansıtır.
2-RACON'un gönderdiği cevap atımı güçlü olduğu için radar tarafından çok uzaklardan alınabilir.Reflektörün
ekolarının alınma uzaklığı daha kısadır.
3-Bir alanda birden fazla RACON bulunduğu zaman bunların cevap atımlarının radar görüntüsünde gösterilen
kodlu şekilerinden hangi RACON'a ait olduğu anlaşılabilir.Birden fazla radar reflektörü bulunması halinde bun-
ların ekolarının hangi reflektöre ait olduğu anlaşılamaz.

30-Radar seyir yardımcılarından RACON'un önemli iki özelliğini yazınız.

Cevap :
1-Racon kendisine bir radar atımı geldiği zaman çalışır ve kendine ait bir kod yayımlar.
2-Gemi radarında bu kodun görüntüsünden Racon istasyonunun kerterizi ve uzaklığı ölçülebilir, buna dayanarak
geminin mevkii konulur.

31-Radar gerçek hareket görüntüsünde çalıştırılırken özellikle nelere dikkat edilmelidir? Niçin?
Cevap : Gerçek hareket görüntüsünde kendi gemimizi belirten benek pusuladan ve paraketeden gelen değerlere
göre hareket eder ve belli bir süre sonra radar ekranından dışarı çıkar.Bu nedenle kendi gemimiz beneği görüntü
merkezinden yarıçapın yaklaşık %65'i kadar uzaklaştığında radar bir alarm vererek operatörü uyarır."Gerçek
Hareket Alarmı" adı verilen bu alarmın çalışır duruma alınmış olduğu kotrol edilmelidir.Alarm çaldığında kendi
gemimiz görüntüde uygun bir yere alınmalıdır veya "Reset" düğmesine basılmalıdır.Otomatik geri alma kontrolu
var ise bu kontrol çalışır duruma getirilerek geri alma işleminin otomatik olarak yapılması sağlanabilir.Alarm çal-
masına rağmen geri alma işlemi yapılmaz veya kendi gemimiz uygun bir yere alınmaz ise kendi gemimiz görüntü-
den dışarı çıkar ve kendi gemimizin yakın çevresindeki hedefleri göremeyeceğimiz için tehlikeli durumlar oluşa-
bilir.
Gerçek hareket görüntüsüne gemi hızı bilgisi suya göre çalışan bir paraketeden geliyor ise, geminin bulunduğu
alandaki akıntının yön ve hızı operatör tarafından radara sokulmalıdır.Akıntının yön ve hızının radara sokulmasına
rağmen bu akıntı değerleri tahmine dayandığı için kendi gemimiz beneğinin görüntüdeki hareketi az da olsa gene
hatalı olabilir.Gemi hızı bilgisi dibe göre hız gösteren fakat tek eksenli bir paaraketeden geliyor ise akıntının
sadece kemere yönündeki bileşeni düzeltme olarak radara sokulmalıdır.Gemi hızı bilgisi dibe göre hız gösteren
çift eksenli bir paraketeden geliyor ise, sistemde bir alet hatası olmamak koşulu ile, akıntı değerleri radara so-
kulmaz.

32-Radar ışığı nedir? Açıklayınız.

Cevap : Deniz yüzünden yaklaşık 400 metre yükseğe kadar atılabilen bir rokettir.Radar can kurtarma roketi
olarak da anılır.Yükseğe çıktığında kuvvetli bir ışık gösterir ve aynı zamanda çevresine küçük dipol yansıtıcılar
yayar.Bunlar 3 sm.lik radar dalgalarını çok iyi yansıtacak boyutta çoğunlukla aluminyumdan yapılmış şeritlerdir.
Bunların ekoları 12 mile kadar uzaklıklardan görülebilir ve roket atıldıktan sonra yaklaşık 15 dakika kadar radar
ekranında görülmeye devam eder.Radar ışığı bir tehlike işareti olarak kullanılır ve tehlikedeki küçük teknelerin,
can filikalarının ve can sallarının gemi radarları tarafından kolayca bulunmasını sağlar.
33-Radarda TUNE ayarı ile ne yapılır? Açıklayınız. Ayar yapılmaz ise ne olabilir?
Cevap : Radarlarda vericinin veya alıcının çalışma frekansı zamanla çok az da olsa değişebilir.TUNE ayarı alıcının
frekansının vericinin frekansı ile aynı olması için yapılır.TUNE ile alıcının frekansı değiştirilerek ekoların en iyi ol-
ması sağlanır.Bu ayar her radar kullanışta birkaç kere yapılmalıdır, yapılmaz ise hedeflerden gelen ekoları gös-
termeyebilir veya zayıf gösterebilir.

34-Radarda kaç türlü yanlış eko vardır? İsimleri nelerdir?

Cevap : Dört türlü yanlış eko vardır.İsimleri;
1-Kenar ekosu,
2-Yanlış yansıma ekosu,
3-Çift eko,
4-İkincide gelen eko.

35-Radarda yansıtmalı plotlama levhası (reflection plotter) ne için kullanılır? İki önemli yararı nedir?
Cevap : Doğrudan doğruya radar görüntüsü üzerinde el ile plotlama yapmak için kullanılır.Birinci yararlı özelliği
paralaks hatası olmamasıdır, yani radar ekranına hangi yönden bakılırsa bakılsın ekolar tam üzerlerine plotlana-
bilir.İkinci yararlı özelliği, ekran üzerine çizilmiş veya plotlanmış olan çizgi ve hedeflerin istendiğinde plot ışığı
denilen bir ayarlama ile istenilen derecede silinmesi ve istendiğinde tekrar görünür duruma getirilebilmesidir.Bu
silinme radar ekolarının görülmesini bozmaz.

36-Radarda Kazanç (Gain) ayarı ile ne yapılır? Açıklayınız.

Cevap : Kazanç (Gain) ayarı ile radarın alıcısındaki amplifikatörün (yükselticinin) gelen ekoları kuvvetlendirmesi
veya zayıflatması sağlanır.Bu ayar görüntüde sadece ekoların şiddetini ayarlar.

37-Radarı çalıştırmada akım vermeden önce nelere dikkat edilmelidir?

Cevap : Radara elektrik akımı vermeden önce antene bakılarak bir halat veya başka bir şeyin antene dolaşmamış
olduğu ve antenin serbest olduğu görülmelidir.Bazı radarlarda aygıtın diğer bütün birimlerine akım verilmediği
halde yalnız antene akım verilebilmekte, böylece anten zaman zaman çalıştırılarak buzlanma önlenmektedir.Eğer
anten böyle bir anten ise, antene ait düğmenin boşta yani kapalı durumda olduğu görülmelidir. Bütün parlaklık
ayar düğmeleri tam sola (kapalıya) alınmalıdır. Döküntü giderme ayar düğmeleri (deniz ekosu giderme, yağmur
ekosu giderme gibi) ve kazanç (gain) düğmesi tam sola yani kapalı duruma alınmalıdır.
Yukarıdakiler yapıldıktan sonra Hazır (Stand-by) anahtarı Hazır durumuna alınmalıdır.
Hazır durumunda radarın tarifnamesinde belirtilen bir süre beklenmeli ve sonra anahtar çalışma durumuna alın-
malıdır.Hazır durumunda bulunan bir radarın çalışma durumuna alındıktan sonra tam çalışmaya başlaması IMO
performans standardlarına göre en fazla 15 saniye içinde olmalıdır.Hazır duruma alındığı an ile tam çalışmaya
başladığı an arasında geçen zaman IMO performans standardlarına göre en fazla 4 dakika olmalıdır.

38-Radarınızın prf'si 1500 dür. Bu radar ile "ikincide gelen eko" adı verilen yanlış eko en az hangi uzaklıktan alı-
nabilir? Hesaplamanızı göstererek cevaplayınız.
Cevap : İki atımın arası 300.000.000 / 1.500 = 200.000 metredir.
Bu gidiş-geliş içindir ve bu nedenle ikiye bölünür, 100 km bulunur.

39-Resim tarama tipi bir radar ekranında resimleri oluşturan parlak noktanın tarama hareketi nasıldır?
Cevap : Resim tarama tipi bir ekranlar dikdörtgen şeklindedir ve parlak nokta ekranın sol üst tarafından başla-
yarak sağa doğru paralel satırlar halinde ekranı tarar.Bu tarama bütün ekranda en az 500 satır olacak şekilde
saniyede en az 50 kere yapılır.Tarama sırasında antenden gelen ekolara ait kerteriz ve uzaklık bilgileri bir hafı-
zada saklanır ve parlak nokta ekonun gösterilmesi gereken yere geldiğinde noktanın parlaklığı çoğaltılarak ekolar
yerli yerinde gösterilir.

40-Uzaklık ayırımını tanımlayınız.

Cevap : Aynı kerteriz üzerinde bulunan iki hedef arasındaki uzaklığın radarda bu iki hedefin birbirinden ayrı iki
eko olarak görülmesine olanak veren en küçük miktarıdır.

41-Uzaklık ayırımı üzerindeki en önemli etken nedir?

Cevap : Uzaklık ayırımında en önemli etken radar atımının uzunluğudur.

42-Bu etken ile uzaklık ayırımı arasındaki sayısal ilişki nedir?

Cevap : Uzaklık ayırımını, pals uzunluğunun yarısı kadardır.

43-Uzaklık ayırımının İngilizcesini yazınız.

Cevap : Range Resolution veya Range Discrimination.

44-Uzaklık seçici düğmenin konumu değiştirilirken radarın hangi özellikleri de otomatik olarak değişir? Sebebi?
Cevap : Uzaklık erimi seçici düğmenin durumu değiştirilirken uzaklık erimi (yani uzaklık ölçeği) ile beraber radarın
atım süresi ve prf de değişir.Bunun nedeni, radarın yayım gücünden en büyük yararlanmayı sağlamaktır.Uzaktaki
hedefleri bulmak için atımlar arasında bekleme süreleri çoğaltılır, böylece saniyedeki atım sayısı azaltılınca geri-
ye kalan gücün kullanılması için her bir atımın süresi büyültülür.Yakın hedefleri ayrıntılı ve birbirine karışmadan
görebilmek için atım süreleri ve atımlar arasındaki bekleme süreleri küçültülür.

45-Yalnız sıcaklık bakımından standard atmosferik koşul nedir?

Cevap : Sıcaklık bakımından standard atmosferik koşul, deniz yüzeyi yakınında hava sıcaklığı 15° C iken yukarı
doğru her 1000 metre yükselişte sıcaklığın 6.5° C azalması durumudur.

46-Sıcaklık bakımından standard olmayan hangi atmosferik koşullar radarın hedef yakalama uzaklığının standard
koşullardakine göre daha uzun ve daha kısa olmasına neden olur?
Cevap : Yerden yukarı doğru yükseldikçe sıcaklığın standarda göre daha fazla azalması durumunda radarın hedef
bulma uzaklığı küçülür.Yükselme ile sıcaklığın azalma oranı standarda göre daha az ise hedef bulma uzaklığı o
oranda büyür.

47-Yansıtıcılı (reflektörlü) şamandıra ile RAMARK'ın farkı nedir?

Cevap : Yansıtıcılı (reflektörlü) şamandıra üzerinde radar atımları geldiğinde onları geldiği yöne yansıtmak üzere
tasarlanmış yansıtma yüzeyleri taşıyan bir şamandıradır ve pasif bir düzenektir.RAMARK elektronik olarak çalı-
şan aktif bir sistemdir ve radar atımları gelmese de radar frekanslarında devamlı yayım yaparlar.Gemi radarında
reflektörlü şamandıradan dönen ekolar görüntüde bir hedef gibi kendini gösterir, kerterizi ve uzaklığı ölçülebilir.
Ramark sinyallerinin ise radarda uzaklığı ölçülemez, sadece kerterizi ölçülebilir.Ramark sinyalleri hangi ramark
istasyonuna ait olduğunu belirten kod şeklindedir.Reflektörlü şaamandıranın sadece radardaki ekosuna bakarak
hangi şamandıra olduğu anlaşılamaz.

48-Yanlış Yansıma ekosu (veya yanlış kerteriz ekosu) nedir? Genel tanımını yapınız.
Cevap : Bazı durumlarda bir hedeften gemimiz antenine asıl eko gelirken bu eko başka bir gemiye çarparak ve
yansıyarak antenimize gelebilir.Bu nedenle asıl eko ile beraber bu iki yansıma sonucu oluşan eko da görüntüye
çıkar.Antenin dönüş hızı radar dalgalarının hızına göre çok yavaş olduğu için anten asıl hedef yönünde iken bu iki
eko da alınır ve asıl hedef yönünde ve daha uzakta olmadığı halde bir hedef daha görülür.Benzer yanlış yansıma
gemimiz üzerindeki yapılar nedeniyle de olabilir.Örneğin, antenimiz geminin direk veya bacasına bakarken bura-
lardan yansıyarak bir hedefe giden radar dalgalarının ekosu radarda bu direk veya baca yönünde görülebilir.

49-Yayım İzleyicinin (monitörünün) yararı nedir? Bu yarar nasıl sağlanır, açıklayınız.

Cevap : Yayım izleyici radar vericisinin iyi çalışıp çalışmadığını anlamak için kullanılır.
Bu izleyici çalışır duruma alındığında radar görüntüsü yandaki gibi görülür.Görüntünün merkezinden kıç tarafa
doğru uzanan ve kaz tüyüne benzeyen bir şekil görülür.Bu şeklin büyüklüğü radarın tarifnamesinde veya radar
jurnalinde belirtilen boyutta ise radar vericisi iyi çalışıyor demektir.
Konu : Arpa
01-Bir ARPA aygıtını çalıştırmaya başlarken, aygıta akım vermeden önce nelere dikkat edilmelidir?
Cevap : Aygıt üzerindeki kazanç ve bütün parlaklık ayarlarının, döküntüleri giderme (yağmur ve deniz ekoları
gibi), okuma aydınlatması ve plotlama ışığı düğmelerinin tam solda ve kapalı olduğuna dikkat edilmelidir.

02-Bir ARPA aygıtı çalıştırılmaya başlandığında aygıta hangi bilgiler sokulmalıdır?

Cevap : Pruva yönü, hangi tip hız bilgisinin kullanılacağı, kaptanın emrettiği EYN ve EYNZ sınırları.
03-Deneme manevrası yapılması için operatör ARPA'ya hangi bilgileri sokar?
Cevap : Kendi gemimiz için denenecek rota, hız ve gecikmeyi sokar.

04-Bu manevra çalıştırıldığında ARPA hangi bilgileri verir?

Cevap : Denenmesi için soktuğumuz kendi gemi hız, rota ve var ise gecikmelere göre hedefin değişen EYN ve
EYNZ'lerini vektörlerini ve OTA'larını gösterir.Bazı ARPA'larda denemek için soktuğumuz rota ve hızımıza göre
gemilerin durumunun nasıl gelişeceği gerçek zamanın 30 katı küçük bir zaman içinde gösterilir (dinamik gösterim).

05-Deneme manevrasının İngilizcesi nedir?

Cevap : Trial Maneuver.

06-Deneme manevrasına niçin gerek vardır?

Cevap : ARPA aygıtı çatışmayı önleme durumunda bize yapmamız gereken kaçınma rotasını veya hızını sayısal
olarak doğrudan doğruya vermez.Ancak, bizim ARPA'ya soktuğumuz kaçınma rotası ve/veya hızlarının uygulanma-
sı sonucu oluşacak durumları gösterir.Biz bu durumların içinden güvenli olanı seçer ve ona ait rota ve hız değişme-
sini uygularız.

07-Dibe (karaya) dengelemenin İngilizcesi nedir?

Cevap : Ground stabilization.

08-Dibe dengeleme ile ne sağlanır?

Cevap : Denize dengeli olarak gerçek hareket görüntüsünde çalışırken akıntı, rüzgar gibi nedenlerle kendi gemi-
mizin mevkiinin yanlış yürütülmesi ve giderilmesi olasılığı vardır.Bu yanlışlık bazen tehlikeli durumlara neden ola-
bilir.Dibe dengeleme gerçek hareket görüntüsünde kendi gemimizin doğru yürütülmesini sağlar ve böyle bir teh-
likeyi önler.Ayrıca, dibe dengeleme yolu ile geminin bulunduğu alandaki akıntı yön ve hızı saptanabilir.
09-Dibe dengelemek için operatör ne yapar?
Cevap : Şamandıra gibi sabit bir cisim veya gerektiği gibi eko veren bir kara maddesi ARPA'ya referans olarak
verilir, aygıt böylece bu cisime kilitlenmiş olur.Uygulama ayrıntıları için aygıtın tarifnamesine bakılmalıdır.

10-EYNZ'nin hangi sözcüklerin kısaltması olduğunu yazınız.

Cevap :ARPA ve bazı radarlarda : En Yakın Yaklaşma Noktasına Zaman.
El plotlamasında : En Yakın Yaklaşma Noktası Zamanı.

11-EYNZ sınırını tanımlayınız.

Cevap : Bir hedefin kendi EYN'sine varacağı andan ne kadar zaman önce Hedef Tehdidi alarmının verilmesi
gerektiğini belirten zaman süresidir.

12-Hedef EYNZ'sini tanımlayınız.

Cevap : Herhangi bir anda ARPA tarafından bir hedefin ne kadar zaman sonra kendi EYN'sinde (yani bize en
yakın noktada) bulunacağı hesaplanan zaman süresidir.

13-EYNZ sınırının saptanması sorumluluğu kime aittir?

Cevap : Gemi kaptanına aittir.
14-EYNZ'nin İngilizce karşılığı olan sözcükleri ve İngilizce kısaltmasını yazınız.
Cevap : Time to Closest Point of Approach. El plotlamasında : Time of Closest Point of Approach.

15-EYN'nin açık yazılışı nasıldır?

Cevap : En Yakın Yaklaşma Noktası.

16-Hedef EYN'sini tanımlayınız.

Cevap : Hedef EYN'si, hedefin rota ve hız değiştirmemesi durumunda hedefin gemimize en yakın geçeceği
uzaklıktır.

17-EYN sınırını tanımlayınız.

Cevap : EYN sınırı, özellikle çatışmayı önleme ve güvenlik bakımından, bir hedefin gemimize yaklaşabileceğini
kabul ettiğimiz ve kaptan tarafından saptanan en küçük uzaklıktır.

18-EYN'nin İngilizcesini ve kısaltmasını yazınız.

Cevap : Closest Point of Approach, CPA.
19-Geçmiş Noktalar'ın İngilizcesi nedir?
Cevap : History Dots.

20-Geçmiş Noktalar hangi hedefler ile ilgilidir?

Cevap : Geçmiş noktalar alınmış (izlenmekte) olan hedefler ile ilgilidir.

21-Geçmiş Noktalar ne gösterir?

Cevap : Geçmiş noktalar bağlı olduğu hedefin geçmiş en az 8 dakikalık süre içindeki gerçek rotasını en az 4 nokta
halinde gösterir.Noktaların aralıklarının büyümesi hedefin hızlandığını, küçülmesi hızının azaldığını, noktaların yay
şeklini alması hedefin dönmekte olduğunu gösterir.

22-Gerçek Hareket alarmı ne zaman verilir?

Cevap : Gerçek hareket görüntüsünde çalışılırken, kendi gemimizi gösteren benek görüntü merkezinden görüntü
yarıçapının % 65-75'i kadar uzaklaştığı zaman verilir.

23-Bu alarm verilince operatör ne yapmalıdır?

Cevap : Bu alarm verilince operatör, RESET (Kurgu) düğmesine basarak kendi gemimiz beneğini son hareketine
başladığı yere geri almalıdır, böylece bütün resim geri alınmış olur.

24-Alarm verildiğinde gereği yapılmaz ise ne gibi durumlar meydana gelebilir?

Cevap : Operatör bunu yapmaz ise, kendi gemimiz kısa bir süre sonra görüntüden (ekrandan) dışarı çıkar, bu
andan sonra kendi gemimiz görüntüde görülmez, fakat kıç taraf yönünde bulunan hedefler görülmeye devam
eder.Pruva yönümüzü göremeyeceğimiz için tehlikeli durumlar oluşabilir.

25-Gerçek Hareket alarmının İngilizcesini yazınız.

Cevap : True Motion Alarm.

26-Hedef Tehditi alarmının İngilizcesi nedir?

Cevap : Target Threat veya Collision Risk veya Collision Warning.
27-Hangi koşullarda Hedef Tehditi alarmı çalar?
Cevap : Hedefe ait EYN ve EYNZ değerlerinin her ikisinde de EYN ve EYNZ sınırlarından daha küçük olacağı
saptandığı zaman bu alarm verilir.
28-Bu alarm çalınca vardiya zabiti kaçınma manevrası için ARPA'dan nasıl yararlanır?
Cevap : ARPA'ya deneme manevrası yaptırılır.Özellikle hedefin EYN'sini, kendi gemisinin hangi manevrasının EYN
sınırından içeri sokmayacağını bulur ve o manevrayı yapar.

29-Hedef Kuyruğu nedir?

Cevap : Hedefin gerisinde hedeften itibaren daha önce geçmiş olduğu yerlere doğru uzanan belli uzunlukta bir
izdir.

30-Hedef Kuyruğu hangi hedefler ile ilgilidir?

Cevap : İzlensin, izlenmesin bütün hedeflerde gösterilebilir.

31-Hedef Kuyruğu'nun İngilizcesi nedir?

Cevap : Target Trail veya Tail.
32-Hedef Kuyruğu ne gösterir?
Cevap : Göreli Hareket çalışmasında gösterilen iz göreli (nisbi) yöndedir.Gerçek Hareket çalışma durumunda ise
gösterilen iz gerçek yöndedir.

33-IMO performans standardlarına göre ARPA aygıtları kaç gemiyi otomatik olarak izleyebilmelidir?
Cevap : 1 Ocak 1997 tarihinden önce monte edilmiş olan ARPA'larda hedeflerin alınması (izlemeye alınması)
sadece el ile yapılabiliyor ise en az 10 hedef izlenebilmelidir.Eğer otomatik alma var ise en az 20 hedef izlenebil-
melidir.1 Ocak 1997 tarihinden sonra monte edilmiş olan ARPA'larda alma ister el ile ister otomatik yapılsın en az
20 hedef izlenebilmelidir.

34-IMO performans standardlarına göre zorunlu olmayan fakat bazı ARPA aygıtlarında bulunan en önemli üç
alarmın adlarını Türkçe ve İngilizce olarak yazınız.
Cevap :
1-Gerçek Hareket Alarmı (True Motion Alarm) : Aygıt gerçek hareket durumunda çalışırken görüntüde yürü-
mekte olan kendi gemimiz görüntü yarıçapının % 65-70'i kadar merkezden uzaklaştığında verilen sesli alarm.
2-Aşırı İzleme Yükü Alarmı (Tracking Overload Alarm) : Aynı anda izleyebileceği en büyük sayıda hedefi izle-
mekte iken ek bir hedefin daha izlenmesi gereği ortaya çıktığı zaman aygıtın verdiği alarmdır.Aygıtın böylece
operatörden bir veya iki hedefin izlemeden çıkarılmasını ister.
3-Demir Nöbeti Alarmı (Anchor Watch Alarm) : Demirli durumda iken kendi gemimiz demir yerinden belli bir
uzaklıktan daha fazla uzaklaştığı zaman verilir.

35-IMO performans standardlarına göre ARPA'larda bulunması zorunlu olan alarm türlerinin adlarını Türkçe ve
İngilizce olarak yazınız.
Cevap :
1-Hedef Tehditi (Target Threat veya Collision Risk),
2-Giren Hedef (Intruder veya New Target),
3-Kayıp Hedef (Lost Target).

36-Bunların herbirinin maksadını açıklayınız.

Cevap :
1-Hedef Tehditi Alarmı: EYN'si ve EYNZ'si kaptanın saptadığı EYN ve EYNZ sınırlarından küçük olan bir hedefin
varlığını bildirir.
2-Giren Hedef : ARPA'ya soktuğumuz belli bir alanın sınırlarından içeri giren izlenmeyen bir hedefin varlığını
bildirir.
3-Kayıp Hedef : Herhangi bir nedenle kendiliğinden izlenmekten çıkan bir hedefin varlığını bildirir.

37-"Kayıp Hedef" in İngilizcesi nedir?

Cevap : Lost Target.

38-Kayıp Hedef alarmı ne zaman verilir?

Cevap : Antenin birbirini izleyen 6 dönüşünde hedeften eko alınamadığı veya hedef izleme alanı dışına çıktığı
zaman bu alarm verilir.

39-IMO standardlarına göre bu alarm zorunlu mudur?

Cevap : Zorunludur.

40-Koruma Çemberinin İngilizcesi nedir?

Cevap : Guard Ring.

41-Bu çemberin yararları nelerdir? Açıklayınız.

Cevap : Başlıca iki yararı vardır.Biri giren hedef (Intruder) alarmıdır, diğeri otomatik alma (auto-acquire)'dır.
Koruma çemberleri kurulduktan sonra otomatik alma yapması istenmemiş ise çemberden içeri izlenmeyen bir
hedef girdiğinde aygıt giren hedef alarmı verir.Otomatik alma yapması komutu verilmiş ise izlemeye alınmamış
bir hedef çemberden içeri girdiğinde aygıt hedefi izlemeye alır, alarm vermez.
42-OTA'nın açık yazılışı nasıldır?
Cevap : Olası Tehlike Alarmı.
43-OTA'yı tanımlayınız.
Cevap : Yarıçapı gemi kaptanı tarafından saptanan ve merkezinde kendi gemimizin bulunduğu EYN dairesinin olası
çatışma tehlikesi bulunan bir hedefin pruvası yönünde ve ilersinde alacağı gerçek şekildir.

44-OTA'nın karşılığı olan İngilizce sözcükleri ve İngilizce kısaltmasını yazınız.

Cevap : Predicted Area of Danger - PAD.

45-OTA'nın şekli ve büyüklüğü nelere bağlıdır?

Cevap : OTA'nın şekli ve büyüklüğü kendi gemimizin ve hedefin hızına ve gemi kaptanının saptadığı EYN sınırına
bağlıdır.

46-OTA'nın EYN sınırı dairesi ile ilgisi nasıldır?

Cevap : Göreli hareket görüntüsünde merkezinde olduğumuzu kabul ettiğimiz EYN sınırı dairesinin hedefin pruva-
sı yönünde oluşturabileceği alanın gerçek şekline Olası Tehlike Alanı (OTA) denilir.
47-Tokuş olayının ne olduğunu açıklayınız.
Cevap : ARPA'nın, bazı durumlarda izlenmeyen bir hedef izlenmekte olan bir hedefin çok yakınına gelerek onun
izleme penceresi içine girdiğinde, izlenmekte olan hedefi bırakarak yeni gelen hedefi izlemeye alabilmesidir.

48-Tokuş olayı ile ilgili düğmenin kaç durumu vardır ve nelerdir?

Cevap : İki durumu vardır.Harbour ve Sea.

49-Bu düğme kullanılarak ne değiştirilir?

Cevap : Tokuş olayının meydana gelmesini önlemek için istendiğinde yoğun trafikli alanlarda izleme penceresinin
genişliği bu düğme HARBOUR durumuna alınarak küçültülür.Yoğun trafik olmayan yerlerde bu düğme SEA duru-
muna alınarak izleme penceresi büyük tutulmalıdır.

50-Tokuş sözcüğünün İngilizce karşılığı nedir?

Cevap : Swop.

51-Yeni Rota sözcüklerinin İngilizcesi nedir?

Cevap : New course.

52-Yeni Rota düğmesi veya dokunmatik ışığı ne zaman kullanılır?

Cevap : Rota Yukarı durumunda çalışırken geminin rota değiştirmesi halinde gemi yeni rotaya alındıktan sonra
eğer gene Rota Yukarı durumda çalışma yapılmak isteniyorsa Yeni Rota düğmesi kullanılır.

53-Bu düğme veya ışık kullanılınca ne olur?

Cevap : Bu düğme veya ışık kullanılınca pruva çizgisi ve görüntüdeki bütün resim görüntünün yukarısı rota yönü
olacak şekilde beraberce döner.

54-Alma (İzlemeye alma)nın İngilizcesi nedir?

Cevap : Acquisition.

55-Alma ne sağlar?
Cevap : Alma ile en başta izlemenin yapılması sağlanır.Bu yapılınca vektörlerin gösterilmesi, değişik alarmların
verilmesi, hedeflere ait OTA'ların gösterilmesi, hedeflerin hız-rota-EYN ve EYNZ'lerinin bulunması, geçmiş
mevkilerinin gösterilmesi, hedeflerin PGU ve PGZ'lerinin ve hedef açılarının bulunması, deneme manevrasının
yapılması sağlanır.

56-Alma türleri nelerdir?

Cevap : El ile alma (manual acquisition), otomatik alma (automatic acquisition).

57-ARPA "Giren Hedef" alarmını ne zaman verir?

Cevap : Görüntüye çıkarılmış olan Koruma Çemberi içine izlenmeyen bir hedef girdiğinde bu alarm verilir.

58-Bu alarm verildiğinde operatör ne yapabilir?

Cevap : Alarm verildiğinde operatör hedef EYN'sinin EYN sınırından küçük olup olmayacağını tahmin eder, hedef
EYN'sinin EYN sınırından küçük olacağını anlar ise veya bu konuda şüphede ise el ile izlemeye alır.Her ihtimali ve
zayıf eko veren hedefleri de dikkate alarak daha yakında oluşturduğu ikinci Koruma Çemberini otomatik alma
durumuna getirir.

59-Giren Hedef'in İngilizcesi nedir?

Cevap : Intruder.

60-Bu alarm hangi hedefler ile ilgilidir?

Cevap : İzlenmeyen hedefler ile ilgilidir.

61-Bazı ARPA'larda elektronik yardımlı el plotlaması olanağı niçin bulunur? Yararı nedir?
Cevap : Elektronik yardımlı el plotlaması olanağı, ekoları otomatik olarak izlenemeyecek kadar zayıf veya düzen-
siz olan hedeflerin el ile plotlanabilmesi için operatöre yardımcıdır.ARPA'nın izleyebileceği en büyük hedef sayısı
aşıldığı zaman da bu olanak kullanılabilir.El ile plotlanan hedefler otomatik olarak izlemeye alınmaz.

62-Bazı ARPA'larda bulunan elektronik yardımlı el plotlamasında aygıt operatöre hangi bilgileri verir?
Cevap : El ile plotlanan heedefin gerçek rotası ve hızı, EYN'si ve EYNZ'si bilgilerini verir.

63-Aygıt tarafından bu bilgilerin verilebilmesi için operatör ne yapmalıdır?

Cevap : Operatör bir hedefe ait en az iki mevkiyi işaretlemelidir.
Konu : Oto-Pilot
01-Bir oto-pilotta F.U. ve N.F.U. (izlemeli ve izlemesiz) çalışma nedir? Açıklayınız.
Cevap : F.U. çalışmada geri besleme devresi çalıştırılır.Bu devre, oto-pilotun bilgisayarının ürettiği her dümen
komutu için dümenin kaç dereceye geldiği bilgisini bilgisayara devamlı olarak bildirir, bilgisayar bu bilgiye göre
gerekirse dümene düzeltme komutu gönderir.
N.F.U. Çalışmada geri besleme devresi kullanılmaz ve bilgisayara dümen durumu bilgisi gönderilmediği için oto-
pilot dümene göndermiş olduğu dümen komutlarına düzeltme komutu göndermez.

02-Göndericili Mıknatıs Pusulada pusula tası ile pusula kartının hareketleri arasındaki ilişki nasıldır?
Cevap : Göndericili Mıknatıs Pusulada (Transmitting Magnetic Compass) pusula kartını ve mıknatıs çubukları taşı-
yan şamandıra normal mıknatıs pusulalarda olduğu gibi sıvı içinde döner ve kuzey mıknatıs kutbunu gösterir.Bu
pusulada pusula tası sabit değildir ve gemi dönerken gemi ile beraberce döner, fakat cayro pusulalarda olduğu
gibi bir izleme devresi tası geminin dönüşünün tersine çevirerek kartı taşıyan şamandıra ile devamlı olarak tekrar
hizaya getirir.Burada, şamandıra, pusula kartı ve mıknatıs çubukları taşıyan bölüme, cayro pusulada olduğu gibi,
"duyarlı eleman" ve pusula tasına "gölge eleman" denilebilir.Özetlenirse, pusula tası, pusula kartını bir gölge gibi
izler.Tasın hareketleri elektrik sinyallerine çevrilerek oto-pilota ve diğer gereken yerlere gönderilir.

03-Oto-pilotta “Counter Rudder” düğmesinin görevini açıklayınız.

Cevap : Oto-pilot tarafından verilen komutlar üzerine hareket eden dümen, oto-pilot bilgisayarının istediği açı
derecesinin ötesine atalet nedeniyle kaçabilir.Dümenin bu fazla hareketi geminin fazla dönmesine veya rotadan
kaçmasına neden olur.Dönüşlerde geminin istenilen dönüş miktarının ötesine bu şekilde kaçmasını önlemek ve bu
maksatla dümenin bilgisayarın kumanda ettiği miktarın ötesine kaçmamasını sağlamak için bu düğme kullanılır.Bu
düğme sağa çevrildikçe dümen dönmesi dümenin kumanda edilen açı derecesine hareketi sırasında gittikçe daha
fazla sayıda durdurulur ve tekrar hareket ettirilir.

04-Oto-pilotta “Counter Rudder” düğmesi, ……………………………………………………………………………………………………………………….

Cevap : Dümenin eylemsizlik (atalet) nedeniyle fazla dönmesini önler.

05-Oto-pilotta “Weather” düğmesinin görevi nedir? Açıklayınız.

Cevap : Bu düğme ile oto-pilotun hava koşullarına karşı duyarlığı ayar edilir.Hava bozuldukça düğme sağa çevrilir.
Bu düğme sağa çevrildikçe dümenin sancak-iskele hareket sıklığı azalır.Bazı oto-pilotlarda kontrol paneli üzerinde
bulunan yeşil ve kırmızı ışıklar dümen hareketlerinin sancak-iskele tekrarlamasını gösterdiği için bu kontrol düğ-
mesinin ayar durumu hakkında fikir verir.Ayar yanıp sönmeler en az olacak şekilde yapılır.Bu düğme “Yawing” adı
ile de anılır.

06-Oto-pilotta “Weather” düğmesi aşağıdakilerden hangisini sağlar?

Cevap : Ağır denizlerde gemiyi az hırpalayacak şekilde dümenin gerektiği gibi hareketini sağlar.

07-Oto-pilotta “Perm-Helm” düğmesinin görevini açıklayınız.

Cevap : Akıntı seyri yapılırken akıntının düşürmesine karşı hesapla bulunacak olan önleme açısı bu düğmeye uygu-
lanır, böylece akıntı nedeniyle geminin rotadan kaçması önlenir ve rota ayarı ile oynamaya gerek kalmaz.

08-Oto-pilotta “Perm-helm” düğmesi aşağıdakilerden hangisini sağlar?

Cevap : Akıntı veya rüzgara karşı dümeni rotaya göre belli bir fark açısı ile tutar.

09- Oto-pilotta aşağıdaki kontrol düğmelerinden hangisi akıntı veya rüzgar düşürmesini önlemek için kullanılır?
Cevap : Perm-helm.
10-Oto-pilotta “Rudder” düğmesi ile ne ayar edilir? Açıklayınız.
Cevap : Bu düğme, geminin rotadan kaçması halinde herbir derecelik kaçma için oto-pilotun gemiyi rotaya sokmak
maksadı ile dümeni kaç dereceye alacağını saptar.Başka bir deyişle, rotadan kaçmalara karşı geminin rotaya geri
gelme duyarlılığı bu düğme ile ayar edilir.

11-Yukarıdaki açıklamanıza sayısal bir örnek veriniz.

Cevap : Örneğin, bu ayar 2'ye getirilmiş ise, gemi rotadan 5° kaçtığında oto-pilot dümeni 10°'ye alır.
12-Oto-pilotun rotadan kaçmalara karşı tepki duyarlılığı, ………………………………..……………………………………………………………
Cevap : “Rudder” düğmesi ile ayar edilir.

13-Oto-pilotta “Rudder” düğmesi, ……………………………………………………………………………………………………………..………………………..

Cevap : Rotadan kaçmalarda geminin rotaya geri gelme duyarlılığını ayar eder.

14-Oto-pilotta gölge dümen, …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Cevap : Dümen salınım ölü bandını küçültmeye yarar.

15-Oto-pilotta “Rudder Limit” düğmesinin görevi nedir? Açıklayınız.

Cevap : Gemilerde sancak veya iskeleye dümenin en büyük dönme miktarı (alabanda) yaklaşık 35° dir.Dümenin
hareketi 35° den küçük bir derecede sınırlanmak istendiğinde bu düğme o dereceye getirilir.

16-Oto-pilotun normal bir mıknatıs pusuladan yön bilgisi alması nasıl bir düzenek ile sağlanır?
Cevap : Normal pusula tasının altına veya tasın içine dip tarafına bir mıknatıs duyucu (sensor) yerleştirilir.Bu du-
yucu düzeneğine Flux Gate denilir.Duyurucudan çıkan kablolar yolu ile mıknatıs pusulaya ait yön bilgisi elektrik
sinyalleri şeklinde oto-pilota gönderilir.Oto-pilot ya bu bilgileri doğrudan doğruya kullanır veya arızi ve doğal sap-
maları düzeltici bir düzenekten geçirildikten sonra kullanır.

17-Uyumlu (adaptive) oto-pilot ne demektir?

Cevap : Uyumlu (adaptive) oto-pilot bir gemiye ilk monte edildiği zaman, gemi sakin bir havada seyir denemesine
çıkar ve değişik manevralar yapar.Oto-pilottaki özel elektronik devreler, bu sırada geminin manevra özelliklerini
belleğine kaydeder.Bu işleme oto-pilotun gemi manevra özelliklerine uyum sağlaması denilir.Daha sonraki seyirler
sırasında oto-pilot geminin bu özelliklerini dikkate alarak dümen tutar.Seyirde hava bozduğunda, bozuk havada
geminin gösterdiği manevra özellikleri ile sakin havada göstermiş olduğu özellikler arasındaki farkı saptar.Oto-
pilot bu farkı dikkate alarak dümene olabilen en az komutu verir, böylece yakıt kaybını en aza indirir.

Konu : Elektromagnetik Dalgalar

01-Elektromagnetik dalgalara yayılma yollarına göre verilen adlar nelerdir?
Cevap : Elektromagnetik dalgalar yayılma yollarına göre temelde ikiye ayrılır.Yer dalgaları ve gök dalgaları.Üç tür
dalga yer dalgaları adı ile anılır.Bunlar yerden yansıyan dalga, direkt dalga ve yüzey dalgasıdır.Gök dalgaları iyo-
nosfer katmanlarından (gökten) yansıyarak yere ulaşan dalgalardır.

02-Elektromagnetik dalgalara yayılma yolları frekanslarına göre nasıl değişir?

Cevap : Yeryüzündeki bir kaynaktan yayımlanmakta olan elektromagnetik dalgaların yayılma yolları ve şekilleri
frekanslarına göre değişir.Çok alçak frekanslı dalgalar yalnız yer dalgası olarak yayılırlar.Frekansları yükseldikçe
dalgaların yer dalgası yolu ile yayılmaları azalır ve hem yer hem gök dalgası şeklinde yayılırlar.Frekansları daha da
yükseldikçe dalgaların yer dalgası olarak yayılmaları sadece direkt dalga şeklinde olur, çok büyük bölümü gökdal-
gası olarak yayılır ve frekans yükseldikçe gök dalgalarının yansıma yaptığı yükseklikler de büyür.30 MHz'in
üstündeki frekanslarda dalgalar genellikle iyonosfer katmanlarını delerek geçer ve iyonosferden yansımaz.

03-Elektromagnetik dalgaların hızı saniyede 300000 km olduğuna göre dalga boyu ile frekans arasındaki ilişkiyi
gösteren basit formülü yazınız.Formüldeki harflerin anlamlarını belirtiniz.
Cevap : Dalga boyu-frekans ilişkisini gösteren formül :
 = 300.000.000 / f  = dalga boyu f = frekans

04-Polarizasyon yönü, düşey ve yatay polarizasyon nedir? Açıklayınız.

Cevap : Elektromagnetik dalgalar iki alandan oluşur, eletrik alan ve mıknatıs (magnetik) alan.Bu iki alan birbirine
dik olduğu gibi dalgaların hareket yönü bunların ikisine de diktir.Elektrik alan yönüne dalganın polarizasyon yönü
denilir.Elektrik alan yönü düşey yönde ise dalgaya "düşey polarizasyonlu" denilir.Elektrik alan yönü yatay yönde
ise dalgaya "yatay polarizasyonlu" denilir.

Konu : Omega Sistemi

01-Aşağıdaki elektronik seyir sistemlerinden hangisinde elektromagnetik dalgaların yayımlanmasında zaman pay-
laşımı ve frekans değişimi bir arada kullanılır?
Cevap : Omega.

02-Diferansiyel Omega nedir? Açıklayınız.

Cevap : Trafiğin yoğun olduğu deniz alanlarında belli bir mevkiye konulan ve çevresindeki gemilere Omega düzelt-
me sinyalleri gönderen bir tür telsiz istasyonudur.Bu istasyonda gemilerdeki Omega aygıtı bulunur ve bu aygıt
kulanılarak istasyonun mevkii saptanır.İstasyonun doğru mevkii zaten bilindiğine göre, aygıtın gösterdiği mevki ile
bilinen mevki arasındaki fark Omega sisteminin o bölge için hatasıdır.Diferansiyel Omega adı ile anılan istasyon
bu farkı düzeltme sinyali olarak çevredeki Omega aygıtı bulunan gemiler için yayımlar

03-Omega sisteminde gemideki alıcı aldığı sinyallerin hangi istasyondan geldiğini neye dayanarak anlar?
Cevap : Değişik ve belli frekansdaki dalgaların bir programa uygun zaman paylaşımı kullanılarak yayımlanması yolu
ile bu anlama sağlanır.Zaman paylaşımı plan veya programı gemideki alıcının hafızasına sokulmuştur.

04-Omega sisteminde gemideki alıcı kaba ve ince ölçümü esas olarak nasıl yapar?
Cevap : Kaba ölçüm için, istasyonlardan gemiye gelen farklı frekanslardaki dalgaların frekansları alçaltılarak eşit-
lenir ve bundan sonra faz farkı ölçülür.İnce ölçümde, istasyonlardan gelen dalgalardan eşit frekansda olanlar
frekansları değiştirilmeksizin karşılaştırılır ve faz farkı ölçülür.

05-Omega sisteminde istasyonlar arası eş zamanlama nasıl sağlanır?

Cevap : Omega istasyonlarında eş zamanlamayı sağlamak için atom saatleri (veya atom osilatörleri) kullanılır.Her
istasyon bu saatlere göre zamanında yayımlarını yapar.

Konu : Telsiz Yön Bulucu

01-Gemi Telsiz Yön Bulucu aygıtında "omuzluk hatası" nedir? Açıklayınız.
Cevap : Kerterizi ölçülen kıyı telsiz istasyonu geminin omuzluklarındaki kerterizlerde olduğu zaman en büyük olan
bir çevre hatasıdır.Burada çevre sözcüğü ile geminin kendisi anlaşılmalıdır.

02-Omuzluk hatası hangi nedenle meydana gelir?

Cevap : Kıyı telsiz istasyonundan gemiye gelen elektromagnetik dalgalar gemi bedeninde ve boylamasına yapıların-
da elektrik akımları üretir.Bu elektrik akımları da elektromagnetik dalgalar üretir.Bu son üretilen dalgalara ikincil
elektromagnetik dalgalar denilir.Omuzluk hatası bu ikincil dalgalar ile istasyondan gelenlerin karışması sonucu
meydana gelir.

03-Telsiz Yön Bulucu aygıtında aşağıdaki durumlardan hangisinde “omuzluk hatası” en büyük olur?
Cevap : Gemi, kıyı telsiz istasyonunu 045, 135, 225 ve 315 nisbi kerterizlerinde gördüğü zaman.

04-Telsiz Yön Bulucu aygıtının verdiği kerterize uygulanacak olan Yarım Yaklaşım (1/2 convergency) düzeltme-
sinin bulunabileceği bir basılı yayın adı yazınız.
Cevap : Admiralty List of Radio Signals kitabının 2.cildi veya Norie’s Tables kitabındaki özel çizelge.

05-Bu yayındaki çizelge veya grafiğe hangi değerler ile girilir?

Cevap : Çizelge veya grafiğe “ortalama enlem” veya “d.long” ile girilir.”Ortalama enlem” kendi gemimizin tahmini
veya parakete hesabı mevkiinin enlemi ile istasyonun enleminin ortalamasıdır.”D.long” kendi gemimizin tahmini
veya parakete mevkiinin boylamı ile istasyonun boylamı arasındaki boylam farkıdır.

06-Telsiz Yön Bulucu (kerteriz) aygıtında çevre etkisinin neden olduğu omuzluk hatası, ……………………………………..
Cevap : Gemideki yatay yapıların etkisi ile olur.

07-Yaklaşım (convergency) nedir? Tanımlayınız.

Cevap : Yeryüzü üzerinde iki mevkiyi birleştiren en kısa yol bir büyük daire yayıdır.Bu iki mevkinin birinden diğe-
rine doğru büyük daire üzerindeki seyirde gemimizin ilk mevkiindeki rotamız ile ikinci mevkiye vardığımız andaki
rotamız arasındaki açı farkına Yaklaşım (convergency) denilir.Bu fark kutuplara doğru meridyenlerin birbirine
yaklaşmasından doğar.

08-Yarım Yaklaşım (1/2 convergency) formülünü yazınız.

Cevap : C = d.long x sin (ortalama enlem) dir.Burada,
C = Yaklaşım d.long = Boylam farkı Yarım Yaklaşım = C/2

09-Yön Bulucu aygıtında "Gonyometre" nin görevi nedir?

Cevap : Gonyometre telsiz yön bulucu aygıtı içinde bir birimdir.Bu birimde asıl antenin küçük bir modeli bulunur.
Asıl antene seri bağlı bu küçük devrenin içinde arama kangalı bulunur.Arama kangalının el ile veya otomatik çevril-
mesi yolu ile ve asıl büyük antenin çevrilmesine gerek kalmaksızın, gonyometre, telsiz istasyonunun kerterizinin
ölçülmesini sağlar.Ayrıca, asıl antenin büyük ve sabit yapılmasına olanak verir.

Konu : Eko İskandil

01-Aşağıdaki indikatörlerden hangisi elektrikli iskandil aygıtlarında anlık derinlik gösterir?
Cevap : Ekometre.

02-Elektrikli iskandilde suçekimi ayarı nelere göre yapılabilir?

Cevap : Bazı kaptanlar belli bir yerde elektrikli iskandilin gösterdiği derinlik değeri ile haritanın gösterdiğinin
aynı olmasını isterler ve suçekim ayarını bunu sağlayacak şekilde yaparlar.Diğer kaptanlar ise geminin karinasın-
dan itibaren ne kadar derinlik olduğunu bilmek isterler.İkincisi daha güven sağlayıcı bir yöntemdir.Birinciside
geminin suçekimi değiştikçe suçekim ayarınının sık sık yapılması gerekir.

03-Elektrikli iskandilde (eko iskandilde) ekometre, ………………………………………………………………………………………………

Cevap : Sadece en son ölçmekte olduğu derinliği gösterir.
04-Elektrostriktif nedir?
Cevap : Elektrostriktif, güç çeviricilerde elektrik sinyallarini ses dalgalarına veya ses dalgalarını elektrik
sinyallerine çevirmek için kullanılan yöntemlerden biridir.

05-Nerede kullanılır?
Cevap : Elektrikli iskandillerdeki ve akustik paraketelerdeki güç çeviricilerde kullanılır.

06-Eko iskandilin çalışma prensibi nedir? Suyun derinliğini nasıl ölçer?

Cevap : Geminin karinasında yaklaşık köprüüstünün alt hizasında bir güç çeviriciden deniz dibine doğru ses dal-
galarından oluşan atımlar gönderilir.Ses dalgalarının su içindeki hızı bilindiğine göre, bir atımın güç çeviriciden
gönderildiği an ile bunun deniz dibinden dönen yankısının (ekosunun) alındığı an arasında geçen zamanın yardımı
ile, denizin derinliği bulunur.İki an arasında geçen zamanın yarısına eşit olan bir sürede ses dalgalarının gidebi-
leceği uzaklık o yerin derinliği olur.

07-Eko iskandillerde kullanılan güç çeviricinin görevi nedir?

Cevap : Güç çeviricilerin görevi elektrik sinyallerini ses dalgalarına çevirmek ve bu ses dalgalarını deniz dibine
doğru göndermek, sonra deniz dibinden dönen eko dalgalarını alarak elektrik sinyallerine çevirmektir.

08-Bunların çalışma esası bakımından türlerinin adları nelerdir?

Cevap : Magnetostriktif ve elektostriktif.
09-Eko iskandilde indikatör türlerinin adlarını yazınız.
Cevap : İki türdür.Kayıtçı (recorder) ve ekometre.Kayıtçılar da iki türdür.Elektromekanik ve elektronik.

10-Bu türlerin arasında önemli olan farklar nelerdir?

Cevap : Kayıtçılar deniz dibi derinliğini gemi seyrettikçe devamlı olarak kayıt eder.Bu kayıtlara bazen deniz dibi
profili denilir.Elektromekanik kayıtçılarda kayıt için bir tür kağıt kullanılır.Elektronik olanında ise kayıtlar hafı-
zaya yapılır ve katod ışınlı lamba yüzeyinde gösterilir.Kayıtlar aradan zaman geçtikten sonra tekrar gösterilebi-
lir.Ekometreler derinlikleri anlık gösterirler, kayıt yapmazlar.

11-Eko iskandilde deniz dibinin yapısı derinlik ölçümünü ne derecede etkiler?

Cevap : Kaya veya çakıl gibi sert dip yapısından dönen ekonun şiddeti 1 olarak kabul edilirse, kaba kumdan dönen
ekonun şiddeti 0.03 dür.İnce kumun ki 0.01 ve çamurun ki 0.001 dir.

12-Güç çevirici geminin neresinde bulunur?

Cevap : Geminin karinasında, omurga yakınında ve normal olarak baş bodoslamadan kıça doğru gemi boyunun
yaklaşık ¼ kadar uzakta bulunur.

13-Magnetostriktif nedir?
Cevap : Magnetostriktif, güç çeviricilerde elektrik sinyallerini ses dalgalarına veya ses dalgalarını elektrik
sinyallerine çevirmek için kullanılan yöntemlerden biridir.

14-Nerede kullanılır?
Cevap : Elektrikli iskandillerdeki ve akustik paraketelerdeki güç çeviricilerde kullanılır.

15-Prf'si 300 olan bir eko iskandilin ölçebileceği en büyük derinlik nedir?
Cevap : Prf = 300 demek elektrikli iskandil dakikada 300 atım yapıyor demektir, bu da saniyede 5 atım olur.Ses
dalgalarının su içindeki hızı saniyede 1500 metredir.İki atım arasındaki uzaklık 1500 / 5 = 300 metredir.Ancak
sesin deniz dibine gitmesi ve oradan eko olarak dönmesi söz konusu olduğu (gidiş-geliş) için 300 metrenin yarısı
olan 150 metre ölçülebilecek en büyük derinliktir.

16-Ses dalgalarını her dakikada 120 adet atım (pals) halinde deniz dibine gönderen bir elektrikli iskandil (eko
iskandil) aygıtı ile metre olarak en büyük hangi derinlikten ölçüm yapılabilir?
Cevap : 375.

17-Ses dalgalarını her dakikada 30 adet atım (pals) halinde deniz dibine gönderen bir elektrikli iskandil (eko
iskandil) aygıtı ile metre olarak en büyük hangi derinlikten ölçüm yapılabilir?
Cevap : 1500.

18-Ses dalgalarını her dakikada 60 adet atım (pals) halinde deniz dibine gönderen bir elektrikli iskandil (eko
iskandil) aygıtı ile metre olarak en büyük hangi derinlikten ölçüm yapılabilir?
Cevap : 750.

Konu : Sualtı Ses Fiziği

01-Bir aygıtın çalışması sırasında su içinde 15 kHz frekansında ses dalgaları gönderildiğine göre bu dalgaların
dalga boyu nedir? Hesaplamanızı gösteriniz.
Cevap : Su içinde ses dalgaların hızı bir saniyede 1500 metredir.Aşağıdaki formülü kullanırız.Burada, bilinenleri
yerine koyduğumuz zaman dalga boyu,

=V/f  = 1500 / 15000 = 0,1 metre olur.

02-Doppler nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap : Bir ses veya elektromagnetik dalga kaynağı ile bu dalgaları alan bir alıcı arasındaki uzaklık kaynağın ve
alıcının hareketleri nedeniyle azalıyor ise, alıcıda dalgaların frekansı yükseltilmiş olarak, yani kaynakta dalganın
üretildiği andaki frekansına göre daha yüksek olarak alınır.Kaynak ile alıcı arasındaki uzaklık çoğalıyor ise, alıcıda
dalgaların frekansı alçalmış olarak alınır.Bu olaya "Doppler" denilir.

03-Frekans nedir? Tanımlayınız.

Cevap : Bir kaynağın bir saniyede ürettiği dalga sayısıdır ve hertz (Hz) olarak ifade edilir.Örneğin, su içinde bir
ses dalgasının boyu 3 metre ise, suyun içinde ses dalgalarının hızı saniyede 1500 metre olduğuna göre, frekansı
500 Hz'dir.

04-Girişim (Interference) nedir? Açıklayınız.

Cevap : Türkçede "girişim" ve "karışım" sözcüklerinin anlamları birbirinden ayrı ve farklıdır.İngilizcede bu iki
sözcüğün karşılığı aynıdır ve "interference" dir.Girişim, aynı frekansdaki dalgaların bir noktada birleşmeleri
durumunda o noktada dalgaların kuvvetlenmesi veya zayıflaması olayıdır.Karışım aynı frekansta olmayan dalgaların
bir noktada rastgele birleşmesi veya karışmasıdır.

05-Suyun içindeki ses dalgalarının hızı saniyede 1500 metre olduğuna göre dalga boyu ile frekans arasındaki
ilişkiyi gösteren basit formülü yazınız. Formüldeki harflerin anlamlarını belirtiniz.
Cevap : Aşağıda, dalga boyu ( ) ile gösterilmektedir ve ölçüsü metredir, ( f ) frekanstır.
 = 1500 / f

06-Yankılaşım (reverberation) nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap : Su içinde bir kaynakta üretilen ses dalgaları ilerlerken sudaki küçük parçacıklara, hava kabarcıklarına,
bitki parçalarına, mikroskobik canlılara çarpar.Bunlar ses dalgalarını eko halinde yansıtırlar.Kaynakta bulunan bir
alıcı gittikçe uzaklaşan ses dalgalarının bu şekilde meydana gelen ekolarını birbirine bitişik ve zamanla zayıflayan
uzunca bir ses olarak alır.Kaynakta alınan bu tür ekolara "yankılaşım" denilir.

Konu : Decca Sistemi

01-Decca sisteminde istasyonların yayımladığı dalga türü nedir?
Cevap : Devamlı dalgadır.

02-Decca sisteminde gemideki aygıtta ince ve kaba ölçümlerin yapılmasının dayandığı esas nedir?
Cevap : İnce ölçümde, gemideki aygıtta istasyonlardan alınan dalgaların frekansları yükseltilerek eşitlenir ve son-
ra faz farkı ölçümü yapılır.Kaba ölçümde ise, istasyonlardan alınan dalgaların frekansları alçaltılarak eşitlenir ve
sonra faz farkı ölçümü yapılır.Başka bir deyişle, ince ölçümde küçük dalga boyları, kaba ölçümde büyük dalga boy-
ları ele alınır.

03-Decca sisteminde istasyonlar eş zamanlamayı (sinkronizasyonu) nasıl sağlar?

Cevap : Eş zamanlama için referans olarak yardımcı istasyonlar tarafından ana istasyonun yayımladığı dalgalar
kullanılır.Her yardımcı istasyon ana istasyondan gelen “6f” frekansındaki dalgaları alır, bunu kendisine ait frekan-
sa (8f, 9f ve 5f frekanslarından birine) çevirdikten sonra yayımlar.Böylece gönderdiği dalgalar zamanlama ve
frekans olarak ana istasyon dalgalarına bağımlı kalır.

04-Decca sisteminde gemideki alıcı aldığı sinyallerin hangi istasyondan geldiğini neye dayanarak anlar?
Bütün istasyonlar farklı frekanslarda yayım yaparlar.Bir temel frekans “f” ile gösterilir ise, ana istasyon “6f”,
kırmızı yardımcı istasyon “8f”, yeşil yardımcı istasyon “9f” ve mor yardımcı istasyon “5f” frekansında yayım ya-
parlar.Bu frekans farklarına dayanarak gemideki alıcı aldığı sinyallerin hangi istasyondan geldiğini anlar.

05-Decca sisteminde istasyonların tanınması için istasyonlar, birbirlerinden farklı …………………... yayım yaparlar.
Cevap : Frekansta

06-Dekometre neleri gösterir?

Cevap : Decca aygıtında 3 decometre vardır.Kırmızı, yeşil ve mor.Bunların her biri kendi adını taşıyan yardımcı
istasyon ile ana istasyon çiftine ait hiperbol numarasını gösterir.Hiperbol numarası bölge harfini, şerit numara-
sını ve şerit yüzde birini içerir.

07-Ekometre hangi elektronik seyir aygıtına aittir?

Cevap : Decometre Decca aygıtına aittir.

08-Gemideki alıcı bir istasyon çifti için hiperbol eğri numarasını neye dayanarak bulur?
Cevap : İki istasyondan gelen dalgaların gemiye vardıkları anda aralarında oluşan faz farkını ölçerek hiperbol eğri
numa rasını bulur.

Konu : Loran-C

01-Ana istasyon niçin 9 atımlık gruplar yayımlar?

Cevap : Ana istasyonun gönderdiği atımlarda herhangi bir nedenle hata var ise 9.atım görünür ve kaybolur.Böyle-
ce hata olduğu alıcıya bildirilir.Ayrıca, 9.atım ana istasyonun tanınmasını sağlar.

02-Bir Loran-C haritasında hiperbolik çizgi üzerinde bulunan aşağıdaki harf ve rakamların anlamı nedir?
Cevap : 7990 SG + 20D 7990 GS - 15N
7990 GRI numarasıdır.Akdeniz’i kapsayan Loran-C takımının numarasıdır.Grup Tekrarlama Aralığının 79900
mikrosaniye olduğunu belirtir.
X = İkinci yardımcı istasyon demektir.
SG = Ana istasyondan gök dalgası, yardımcı istasyondan yer dalgası alınabildiğine göre,
GS = Ana istasyondan yer dalgası, yardımcı istasyondan gök dalgası alınabildiğine göre,
+20D = Aygıt gündüz kullanılmakta ise, aygıtın verdiği hiperbol numarasına 20 eklenecek.
-15N = Aygıt gece kullanılmakta ise, aygıtın verdiği hiperbol numarasından 15 çıkarılacak.

03-Loran-C haritası üzerinde bulunan aşağıdaki harf ve rakamların anlamı nedir?

Cevap : 9930 Y 35300
9930 GRI numarasıdır.Bu numaranın sonuna bir sıfır eklendiğinde takımın grup tekrarlama aralığının 99300
mikrosaniye olduğunu gösterir.
Y = Üçüncü yardımcı istasyonu belirtir.
35300 ise, üzerinde bulunduğu hiperbol çizgisinin her noktasında üçüncü yardımcı istasyondan ve ana istasyondan
gelen sinyallerin varış zamanları farkının 35300 mikrosaniye olduğunu belirtir.

04-Loran-C sisteminde GRI numarası ve GRI ne demektir? Açıklayınız.

Cevap : GRI kısaltması “Group Repetition Interval” dan gelir ve “Grup Tekrarlama Aralığı” demektir.Ana istasyo-
nun bir atım grubunu yayımlamaya başladığı an ile bu gruptan sonraki ilk atım grubunu yayımlamaya başladığı an
arasında- ki zaman aralığına “grup tekrarlama aralığı” denir ve mikrosaniye olarak belirtilir.Her Loran-C takımının
bu zaman aralığı diğer takımlarınkinden farklıdır ve takımlar bu aralık sayısı ile tanınır.Ancak mikrosaniye cinsin-
den beş rakamlı olarak belirtilen bu sayı takımlarının tanınması için kullanılırken uygulamada sondaki rakam atılır
ve dört rakamlı bir sayı olarak söylenir.Örneğin; Akdeniz’deki Loran-C takımının grup tekrarlama aralığı 79900
mikrosaniye, GRI numarası ise 7990’dır.

05-Loran-C sisteminde gemideki aygıt hangi yöntem ile ince ölçüm yapar?
Cevap : İstasyonlardan gelen palsların içindeki dalgaların faz farkını ölçerek.

06-Loran-C sisteminde gemideki alıcı mevki çizgisini (hiperbol eğrisini) bulmak için, ………………………………………………
Cevap : Hem palsların varış zamanı farkını hem palslar içindeki dalgaların faz farkını ölçer.

07-Loran-C sisteminde istasyonların eş zamanlamalı (sinkronize) yayım yapmaları için, …………………………………………

Cevap : Yardımcı istasyonlar ana istasyondan gelen normal çalışma palslarını kullanır.

08-Loran-C sisteminde gemideki alıcı sinyallerin hangi istasyondan geldiğini neye dayanarak anlar?
Cevap : Her yardımcı istasyon kendi sinyalini ana istasyon ve diğer yardımcı istasyon sinyallerinden farklı ve belli
bir zaman süresi sonra yayımlar.Bu farklı zaman süre ve aralıkları gemideki aygıt tarafından bilindiği için aygıt
istasyonları tanıyabilir.Ayrıca, Loran-C’de ana istasyon yardımcı istasyonlara göre bir fazla atım (pals) gönderdiği
için de tanınabilir.

09-Loran-C'de istasyonlar niçin 8 adet atımlı (palslı) gruplar halinde sinyaller gönderir?
Cevap : Atımlar yayımlandıkları istasyondan gemiye gelinceye kadar atmosferik etkiler, gürültü ve karışım sonucu
parça kayıplarına uğrar ve atımlarda bazı bozukluklar olur.Gemideki alıcıda 8 adet atımın sağlam tarafları kulanı-
larak tek, sağlam ve tam bir atım elde edilir.

10-Loran-C sisteminde Kodlama Gecikmesi nedir? Ne için kullanılır?

Cevap : Kodlama gecikmesi yardımcı istasyonlarda yapılır.Ana istasyondan yardımcı istasyona atım geldiği zaman
yardımcı istasyon hemen yayım yapmaz, kendi atımını göndermeden önce belli bir süre bekler.Ana istasyondan
yardımcı istasyona atım geldiği an ile yardımcı istasyonun kendi atımını göndermeye başladığı an arasındaki bu
belli zaman süresine “kodlama gecikmesi” denilir.Bu süre takımdaki her yardımcı istasyon için farklı olduğundan
gemideki alıcı daha önce hafızasına sokulmuş olan bu bilgiye bakarak, atımın hangi yardımcıdan geldiğini anlar.
Konu : Parakete
01-Hangi tip paraketeler suya göre, hangileri dibe göre hız ölçer?
Cevap : Pervaneli, basınç tipi, elektromagnetik paraketeler sadece suya göre hız ölçebilirler.Doppler paraketesi
ve eko karşılaştırmalı parakete suya göre de hız ölçebilir, dibe göre de hız ölçebilir.

02-Kaç tip parakete vardır? İsimlerini yazınız.

Cevap : Pervaneli, basınçlı, elektromagnetik ve akustik.Doppler paraketesi ayrı bir isim ile anılmakla beraber
aslında akustik paraketedir.

03-Bunlardan hangisi hem suya göre hem dibe (karaya) göre hız gösterir?
Cevap : Akustik paraketeler hem suya göre hem dibe (karaya) göre hız ölçülebilir.

04-Suya göre çalışan Doppler paraketesi Doppler olayından başka hangi olaydan yararlanır?
Cevap : Yankılaşım (reverberation).

05-Tek eksenli ve çift eksenli Doppler paraketesi ne demektir?

Cevap : Bir parakete geminin yalnız baş-kıç doğrultusundaki hızını ölçebiliyor ise "tek eksenli" dir.Eğer parakete
geminin hem baş-kıç doğrultusundaki ve hem de kemere doğrultusundaki hızını ölçebiliyor ise "çift eksenli" dir.
Bazı Doppler paraketeleri ve eko karşılaştırmalı paraketeler çift eksenli de olabilir.