4.1.1 PANDUAN PESERTA - PSO KEWANGAN-c

PROGRAM
KELAYAKAN PROFESIONAL
PEMIMPIN PENDIDIKAN KEBANGSAAN
National Professional Qualification for Educational Leaders
PANDUAN PESERTA
SUBMODUL 4.1: PENGURUSAN SUMBER
DAN OPERASI
4.1.1 PENGURUSAN KEWANGAN

SEKOLAH
4.1.2 PENGURUSAN ASET ALIH

KERAJAAN DAN PENGURUSAN
FIZIKAL
4.1.3 PENGURUSAN DAN

PENTADBIRAN PEJABAT
4.1.4 PENGURUSAN SUMBER

PENDIDIKAN
Hak Cipta Terpelihara©2021

Hak cipta terpelihara. Tiada mana-mana bahagian daripada buku panduan ini boleh
dihasilkan semula ataupun dipetik secara menyeluruh atau ditukarkan ke dalam
sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama ada dengan cara
elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis
daripada Pengarah Institut Aminuddin Baki. Salinan boleh dimuat turun hanya untuk
kegunaan latihan oleh pensyarah IAB sahaja.
PROGRAM
PANDUAN PESERTA
4.1.1 PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
MUKA
BIL PERKARA
SURAT
Pengenalan
1.
BK43b 1–8
Tugasan Sebelum Kuliah (e-Resos)
2. 2.1 Arahan Tugasan Kuliah Bersemuka 9

2.2 Arahan Tugasan 1: Pemantapan Belanjawan 10 – 12
2.3 Arahan Tugasan 2: Laporan Audit Sekolah 13 – 16
Pengurusan Belanjawan, Terimaan dan Pungutan
3.1 Slaid Mini Kuliah: Pengurusan Belanjawan 17 – 25
3.2 Aktiviti Pembelajaran 1: Pemantapan Belanjawan
26
3. Sekolah
3.3 Slaid Mini Kuliah: Pengurusan Terimaan dan
27 – 31
Pungutan
3.4 Aktiviti Pembelajaran 2: Pematuhan Tatacara
32 – 36
Terimaan dan Pungutan
Pengurusan Perolehan dan Bayaran
4. 4.1 Slaid Kuliah 37 – 47

4.2 Aktiviti Pembelajaran: Semakan dan Pengesahan
48 – 74
Dokumen Perolehan dan Bayaran
Pengauditan dan Akauntabiliti
5. 5.1 Slaid Kuliah 75 – 85
5.2 Aktiviti Pembelajaran: Laporan Audit Sekolah 86
Penilaian
6.
Panduan Penilaian Aktiviti Pengayaan 87
Rujukan dan Penghargaan
7.1 Soalan Lazim 88 – 99
7. 100 – 118
7.2 Glosari
7.3 Rujukan 119 – 121
1.
PENGENALAN
BK43b
BK43b
BK43b (Pindaan)
RANCANGAN SESI LATIHAN
Nama Program Latihan: PROGRAM KELAYAKAN PROFESIONAL PEMIMPIN

PENDIDIKAN KEBANGSAAN (NPQEL) 2.0. (VERSI 2021)
Topik Pengajaran: Pengurusan Sumber Operasi: Pengurusan Kewangan Sekolah
Kompetensi: Membuat Keputusan, Memimpin Perubahan, Memimpin Pembelajaran
dan Membangun Kapasiti
A. OBJEKTIF PEMBELAJARAN
A1: e-NPQEL
1. Mengenal pasti punca kuasa dalam pengurusan kewangan sekolah.

2. Menyenaraikan bidang utama pengurusan kewangan.
3. Mengaitkan bidang utama pengurusan kewangan dan tatacara pelaksanaan.
4. Mengenal pasti penemuan lazim dalam pengauditan kawalan pengurusan
kewangan secara umum.
5. Mengenal pasti peranan dan tanggungjawab Pengurus Sekolah dalam
pengurusan kewangan sekolah secara umum.
A2: BERSEMUKA
1. Menilai agihan dan terimaan peruntukan bantuan persekolahan dibuat secara

berkesan serta mematuhi peraturan yang berkuat kuasa bagi memastikan
penyediaan persekitaran PdPc yang kondusif.
2. Menyemak, menilai dan membuat refleksi pengurusan perolehan dan
bayaran yang dilaksanakan mematuhi pekeliling berkuatkuasa.
3. Menghubungkait pengauditan kawalan pengurusan kewangan sekolah dan
akauntabiliti Pengurus Sekolah.
1
B, KANDUNGAN TOPIK
B1: e-NPQEL
1. Pengenalan Pengurusan Sumber Operasi
i. Pengurusan Kewangan Sekolah.

ii. Pengurusan Aset Alih Kerajaan dan Fizikal
iii. Pengurusan dan Pentadbiran Pejabat.
iv. Pengurusan Sumber Pendidikan
2. Pengurusan Kewangan
i. Objektif pembelajaran
a. Mengenal pasti punca kuasa dalam pengurusan kewangan sekolah.
b. Menyenaraikan bidang utama pengurusan kewangan.
c. Mengaitkan bidang utama pengurusan kewangan dan tatacara
pelaksanaan.
d. Mengenal pasti penemuan lazim dalam pengauditan kawalan pengurusan
kewangan.
e. Mengenal pasti peranan dan tanggungjawab Pengurus Sekolah dalam
pengurusan kewangan sekolah.
ii. Punca Kuasa

a. Senarai Punca Kuasa Utama
- Tatacara Pengurusan Perakaunan Kumpulan Wang Sekolah (TPPKWS)
Edisi 2012
- Surat Pekeliling Kewangan dan Pindaan
- Arahan Perbendaharaan
- Portal Pekeliling Perbendaharaan
iii. Bidang utama pengurusan kewangan sekolah

a. Pengurusan Bantuan Persekolahan
- Jenis-jenis Bantuan
- Bantuan Umum
- Bantuan Khusus
- Bantuan One-off
b. Pengurusan Terimaan dan Pungutan

- Maksud Terimaan
- Tatacara Terimaan dan Pungutan
2
c. Perolehan
- Maksud perolehan
- Jenis-jenis Perolehan
- Tatacara Perolehan
d. Pengurusan Bayaran
- Maksud bayaran
- Kaedah bayaran
- Tatacara Bayaran
iv. Pengauditan Pengurusan Kewangan Sekolah

a. Kawalan Penyata Kewangan
b. Kawalan Pengurusan
c. Kawalan Terimaan
d. Kawalan Perbelanjaan
e. Kawalan Aset
v. Akauntabiliti Pengurus Sekolah dalam Pengurusan Kewangan Sekolah

a. Penurunan kuasa
b. Pelantikan
c. Serahan Tugas
d. Laporan Kewangan
e. Pemeriksaan mengejut
f. Surcaj dan Penalti
3. Kuiz Keseluruhan Pengurusan Sumber Operasi
B2: BERSEMUKA
1. Pengenalan Pengurusan Sumber Operasi (PSO)
a. Pengurusan Kewangan Sekolah
b. Pengurusan Aset Alih Kerajaan dan Pengurusan Fizikal
c. Pengurusan Pentadbiran Pejabat
d. Pengurusan Sumber Pendidikan
3
2. Pengurusan Belanjawan, Terimaan dan Pungutan
a. Pengurusan Belanjawan
i. Punca Kuasa
ii. Bantuan Geran Per Kapita (PCG)
iv. Langkah Penyediaan Belanjawan
v. Peranan Pengurus Sekolah dalam Pengurusan Belanjawan
b. Pengurusan Terimaan dan Pungutan
i. Konsep dan prosedur Terimaan dan Pungutan

ii. Peranan Pengurus Sekolah dalam Pengurusan Terimaan dan Pungutan
3…...Pengurusan Perolehan dan Bayaran
a. Pengurusan Perolehan
i. Konsep dan Prosedur Perolehan

ii. Peranan Pengurus Sekolah
b. Pengurusan Bayaran
i. Konsep dan Prosedur Bayaran
ii. Peranan Pengurus Sekolah dalam pengurusan bayaran
1. Pengauditan dan Akauntabiliti
a. Definisi, kaedah dan proses pengauditan

b. Punca kuasa dan tanggungjawab Pengurus Sekolah
c. Komponen Laporan Audit
i. Penyata Kewangan Sekolah
ii. Kunci Kira-Kira
iii. Penyata Pendapatan dan Perbelanjaan
iv. Penyata Penerimaan dan Pembayaran
v. Nota Kepada Akaun
4
vi. Penyata Penyesuaian Bank
vii. Pensijilan Penyata Kewangan Sekolah
d. Refleksi Pengauditan Kawalan Pengurusan Kewangan

i. Kawalan Penyata Kewangan
ii. Kawalan Pengurusan
iii. Kawalan Terimaan
iv. Kawalan Perbelanjaan
v. Penarafan Pengurusan Kewangan Sekolah
e. Akauntabiliti dan Kawalan Pengurusan Kewangan Sekolah
C. PENILAIAN
1. Tugasan e-pembelajaran
2. Penilaian Pembangunan Kompetensi Berterusan
D. RUJUKAN
Tatacara Pengurusan Kewangan Sekolah dilaksanakan berdasarkan peruntukan undang-

undang dan peraturan seperti berikut:
1. Perlembagaan Persekutuan
1.1 Perkara 97(1) Segala hasil dan wang tidak kira bagaimana jua pun
diperdapatkan atau diterima oleh Persekutuan, tertakluk kepada
peruntukan Perlembagaan ini dan undang-undang persekutuan,
hendaklah dibayar ke dalam dan menjadi satu kumpulan wang, yang
dikenali sebagai Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan.
1.2 Perkara 104(3) – Tiada apa-apa wang boleh dikeluarkan daripada

Kumpulan Wang Disatukan kecuali mengikut cara yang diperuntukkan
oleh Undang-undang Persekutuan.
5
2. Akta Tatacara Kewangan 1957 (Akta 61)
2.1 Seksyen 3 - Kumpulan Wang Disatukan bermakna Kumpulan Wang

Disatukan Persekutuan dan Kumpulan Wang Disatukan Negeri sebagai
yang diberi oleh Artikel 97(1) dan (2) Perlembagaan Persekutuan dan
rujukan kepada Akaun Hasil Disatukan, Akaun Pinjaman Disatukan dan
Akaun Amanah Disatukan adalah rujukan-rujukan bagi akaun kumpulan
wang tertentu yang dimaksudkan.
2.2 Seksyen 15A – berkaitan dengan penetapan had kuasa dan tugas yang
diberi oleh Pegawai Pengawal kepada Pegawai Perakaunan.
3. Akta Pendidikan 1996 {Peraturan-peraturan (Akaun dan Audit) 2002}
4. Arahan Perbendaharaan (AP)
4.1 AP 11 – Penetapan Kuasa Dan Tugas Pegawai Pengawal;
4.2 AP 53, 53A – Tanggungjawab Pegawai Pengawal;
4.3 AP 54 – Pegawai Pengawal Dikehendaki Mengawal Perbelanjaan;
4.4 AP 55 – Perbelanjaan Darurat;
4.5 AP 58 – Pembayaran Yang Memerlukan Kebenaran Khas
4.6 AP 59 – Pembayaran Bagi Barang-barang Dan Perkhidmatan Yang

Dibekal Dengan Suci Hati Tidak Boleh Ditahan;
4.7 AP 60 hingga 91 – Terimaan;
4.8 AP 92 hingga 103 – Bayaran;
4.9 AP 111 hingga 113 – Panjar;
4.10 AP 115 hingga 124 – Cek, Draf dan Pindaan Dana Elektronik;
4.11 AP 125 hingga 135 – Peti Besi atau Bilik Kebal;
4.12 AP 145 – Akaun Perbendaharaan Kecil;
6
4.13 AP 150 – Pemusnahan Buku Akaun dan Rekod Kewangan;
4.14 AP 166 hingga 236 – Perolehan Bekalan, Perkhidmatan dan Kerja;
4.15 AP 306 – Pertanyaan Audit
4.16 AP 308 – Pemeriksaan Dalaman;
4.17 AP 309 – Pemeriksaan Mengejut;
4.18 AP 322 – Pelarasan Kewangan Sementara Mengenai Kehilangan;
4.19 AP 327(a) – Kehilangan Kerana Pembayaran Lebih Atau Pembayaran

Tanpa Kuasa;
4.20 AP 327(b) – Mendapatkan Balik Pembayaran Lebih Dengan Ansuran;
4.21 AP lain berkaitan yang berkuat kuasa.
● https://www.mof.gov.my/ms/
5. Pekeliling Perbendaharaan (PP)
5.1 PP Pengurusan Belanjawan PB 3.1 – Garis Panduan Langkah-

langkah Mengoptimumkan Perbelanjaan Kerajaan;
5.2 PP Pengurusan Belanjawan PB 3.3 – Garis Panduan Perbelanjaan

Darurat (AP 55) dan Perolehan Darurat (AP 173.2);
5.3 PP Perolehan Kerajaan PK 1.1 – Punca Kuasa, Prinsip Dan Dasar

Perolehan Kerajaan;
5.4 PP Perolehan Kerajaan PK 2.1 – Kaedah Perolehan Kerajaan;
5.5 PP Pengurusan Wang Awam WP 10.3 – Pengurusan Kehilangan Dan

Hapus Kira Wang Awam
5.6 PP Pengurusan Wang Awam WP 10.6 – Pengurusan Akaun Belum

Terima
5.7 PP Tadbir Urus Kewangan PS 5.1 – Garis Panduan Pelaksanaan

Jawatankuasa Pengurusan Kewangan Dan Akaun; dan
7
5.8 PP lain berkaitan yang berkuat kuasa.
• https://ppp.treasury.gov.my/
6. Surat Pekeliling Perbendaharaan dan Garis Panduan yang dikeluarkan oleh

Kementerian Kewangan Malaysia yang berkuat kuasa.
7. Surat Pekeliling Akauntan Negara Malaysia (SPANM)
7.1 SPANM Bilangan 3 Tahun 2019 – Tatacara Pengurusan Terimaan;
7.2 SPANM Bilangan 4 Tahun 2019 – Tatacara Pengurusan Akaun Deposit;
7.3 SPANM Bilangan 7 Tahun 2018 – Tatacara Pengurusan Bayaran; dan
7.4 SPANM lain berkaitan yang berkuat kuasa.
8. Surat Pekeliling Kewangan dan Garis Panduan yang dikeluarkan oleh

Kementerian Pendidikan Malaysia
8.1 Tatacara Pengurusan Perakaunan Kumpulan Wang Sekolah Edisi 2012;
8.2 Surat Pekeliling Kewangan Bilangan 8 Tahun 2012 – Garis Panduan

Pengurusan Kewangan Peruntukan Bantuan Persekolahan Ke Sekolah
Berdasarkan Per Kapita Dan Enrolmen Murid;
8.2.1.1 Surat Pindaan Ke Atas Surat Pekeliling Kewangan Bilangan 8

Tahun 2012 bertarikh 17 Jun 2013;
8.3 Prosedur Tetap Operasi – Pengurusan Kehilangan Dan Hapus Kira

Wang Awam; dan
8.4 Surat Pekeliling Kewangan dan Garis Panduan lain berkaitan yang
berkuat kuasa.
9. Surat Siaran/Arahan Ketua Pusat Tanggungjawab (PTJ) berkaitan yang

berkuat kuasa.
8
PROGRAM
2.
TUGASAN SEBELUM KULIAH
2.1 ARAHAN TUGASAN SEBELUM KULIAH
BERSEMUKA
1. Submodul Pengurusan Kewangan Sekolah mempunyai dua (2) tugasan yang perlu
dilengkapkan secara individu oleh semua peserta.
2. Semua tugasan tersebut perlu dilengkapkan dengan sempurna dalam lembaran

kerja yang disediakan dan dimuat naik ke e-Laporan seperti jadual di bawah:
TARIKH MUAT NAIK

KUMPULAN
TUGASAN
3 Julai 2021 (Sabtu)

SMUT 1, SMUT 2, SMUT 3 , SMUT 4
dan SRUT 6
Sebelum 4.30 petang
11 Julai 2021 (Ahad)

Semua kumpulan IABC Genting
Highlands dan IABC Sarawak
Sebelum 4.30 petang
Semua kumpulan IAB Induk,

IABC Sabah, 24 Julai 2021 (Sabtu)
SRUT 1, SRUT 2, SRUT 3, SRUT 4 Sebelum 4.30 petang

dan SRUT 5
3. Semua bahan tugasan dan dokumen sokongan perlu dibawa semasa sesi kuliah
untuk dibincangkan.
9
2.2 ARAHAN TUGASAN 1:
PEMANTAPAN BELANJAWAN
1. Peserta perlu merujuk:

a. Surat Pekeliling Kewangan Bilangan 8 Tahun 2012 (SPK 8/12) - Garis
Panduan Pengurusan Kewangan Peruntukan Bantuan Persekolahan ke
Sekolah Berdasarkan Per Kapita dan Enrolmen Murid
b. Tuntutan Bantuan Persekolahan (TBPR/M)
c. Lembaran Kerja L1
2. Kaji jenis, kadar dan maksud belanja bantuan persekolahan dalam SPK8/2012 untuk
mengetahui punca pendapatan dan perbelanjaan yang dibenarkan.
3. Peserta perlu mendapatkan maklumat TBPR/M ATAU e-SPKWS tahun semasa dari
sekolah peserta untuk mengetahui amaun peruntukan bantuan persekolahan yang
diterima daripada sumber kerajaan. Peruntukan daripada sumber lain juga boleh
diambil kira sekiranya ada.
4. Bagi peserta dari Bahagian KPM, Jabatan Pendidikan Negeri atau Pejabat Pendidikan
Daerah, boleh mendapatkan maklumat daripada mana-mana sekolah mana sekolah
dengan izin pengetua/ guru besar sekolah berkaitan.
5. Berdasarkan peruntukan bantuan yang diterima (perkara 3 atau 4), serta maksud
belanja dalam SPK 8/2012, peserta perlu menyediakan anggaran belanjawan tahunan
mengikut format Lembaran Kerja L1 mengikut bidang SKKSM.
6. Setiap individu dalam kumpulan perlu menyediakan belanjawan mengikut bidang yang
telah ditetapkan seperti Jadual di bawah:
Agihan Kumpulan Mengikut Bidang SKKSM

KUMPULAN BIDANG
1 Pengurusan Kurikulum
2 Pengurusan Ko-Kurikulum
3 Pengurusan Hal Ehwal Murid
4 Pengurusan Kurikulum
10
7. Panduan Mengisi Lembaran Kerja L1
a. Matlamat
Nyatakan apakah matlamat yang ingin dicapai oleh bidang berkenaan pada
tahun 202... dengan menggunakan anggaran peruntukan/pendapatan yang akan
diterima.
b. Baki Awal pada 1.1.202…

Nyatakan jika ada baki yang dibawa daripada tahun sebelumnya.
c. Pendapatan
Senaraikan semua sumber kewangan berdasarkan Bantuan-bantuan
Persekolahan yang sekolah terima sama ada daripada sumber Kerajaan atau
bukan Kerajaan bagi bidang berkenaan sahaja. Boleh tambah baris
PENDAPATAN jika diperlukan.
d. Perbelanjaan
Nyatakan program/aktiviti/perolehan yang dirancang beserta kos yang
diperlukan dengan merujuk kepada anggaran PENDAPATAN. Boleh tambah
baris PERBELANJAAN jika perlu.
e. Justifikasi
Berikan justifikasi terhadap agihan perbelanjaan yang dilaksanakan, Nyatakan
mengapa sesuatu program/aktiviti/perolehan tersebut dibuat dengan sejumlah
agihan peruntukan (kaitkan dengan matlamat bidang) contohnya Program
Peningkatan Prestasi Bahasa Melayu diberi agihan yang lebih besar kerana
GPS Bahasa Melayu yang rendah.
11
Lembaran Kerja L1
SK/SMK………………………………………………………….……..………
Anggaran Belanjawan …………………………………………….…
Bagi Tahun Kewangan …….…………………….
Matlamat:
PERKARA RM
PENDAPATAN
Baki Awal Pada 1.1.202….
Anggaran Pendapatan (Nyatakan Sumber)
1.
2.
3.
JUMLAH PENDAPATAN
PERBELANJAAN
1.
2.
3.
4.
5.
JUMLAH PERBELANJAAN
BAKI AKHIR
Justifikasi:
Disediakan oleh: Kumpulan: Tarikh:
Nota: Boleh tambah ruangan jika diperlukan.
12
2.3 ARAHAN TUGASAN 2:
LAPORAN AUDIT SEKOLAH
1. Peserta perlu mendapatkan salinan Penyata Kewangan Beraudit Bagi Tahun

Berakhir Pada 31 Disember 2019 dan Laporan Pengurusan Kewangan sekolah
masing-masing.
2. Bagi peserta dari bahagian KPM, Jabatan Pendidikan Negeri atau Pejabat
Pendidikan Daerah, boleh mendapatkan maklumat daripada mana-mana sekolah
dengan izin pengetua/guru besar sekolah berkaitan.
3. Kaji Penyata Kewangan Beraudit Bagi Tahun Berakhir Pada 31 Disember 2019 dan
Laporan Pengurusan Kewangan sekolah tersebut.
4. Merujuk kepada perkara 3, peserta perlu melengkapkan Lembaran Kerja L3 dengan

sempurna.
13
Lembaran Kerja L3
A. Laporan Audit: Penyata Kewangan
1. Pensijilan Penyata Kewangan Sekolah Tahun 2019
Tanpa Teguran
Berteguran
Bertentangan
Tanpa Pendapat
*Tandakan ✔ pada ruang yang berkenaan
Sila catatkan amaun (RM) bagi Perkara 2 hingga 5.
2. Kunci Kira-Kira pada 31 Disember 2019
Kumpulan Wang
Perkara
Kerajaan (KWK)
Jumlah Aset
Jumlah Liabiliti
Aset (Liabiliti) Bersih
Baki Pada 31 Disember
14
3. Penyata Pendapatan dan Perbelanjaan bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2019
Kumpulan Wang
Perkara
Kerajaan (KWK)
Jumlah Pendapatan
Jumlah Perbelanjaan
Lebihan (Kurangan) Pendapatan Atas

Perbelanjaan
4. Penyata Penerimaan dan Pembayaran bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2019
Kumpulan Wang
Perkara
Kerajaan (KWK)
Baki Wang Di Bank Pada 1 Januari
Jumlah Penerimaan
Jumlah Pembayaran
Baki Wang Di Bank Pada 31 Disember
5. Nota Kepada Akaun bagi Tahun 2019
Kumpulan Wang Kerajaan

Perkara
(KWK)
Akaun Belum Terima
Baki Wang di tangan seperti pada

31 Disember 2019
Perbelanjaan Panjar Wang Runcit
yang belum direkup
Faedah Bank
15
B. Laporan Audit: Pengurusan Kewangan
1. Sila kenal pasti jenis penarafan pengurusan kewangan sekolah bagu tahun 2019
Cemerlang
Baik
Memuaskan
Kurang Memuaskan
Tidak Memuaskan
Tandakan ✔ pada ruang yang berkenaan
2. Penemuan Audit
Berdasarkan Laporan Audit bagi Pengurusan Kewangan Sekolah Tahun 2019,

kenal pasti SATU dapatan audit dan tindakan penambahbaikan mengikut jenis
kawalan.
BIL. KAWALAN DAPATAN AUDIT TINDAKAN

PENAMBAHBAIKAN
1. Penyata
Kewangan
2. Pengurusan
Kewangan
3. Terimaan
4. Perbelanjaan
Nama Peserta: Nama Sekolah:

Tarikh:
16
3.
PENGURUSAN BELANJAWAN,
TERIMAAN DAN PUNGUTAN
3.1 Slaid Mini Kuliah: Pengurusan

Belanjawan
3.2 Aktiviti 1: Pemantapan Belanjawan
Sekolah
3.3 Slaid Mini Kuliah: Pengurusan
3.4 Aktiviti 2: Pematuhan Tatacara
3.1 PENGURUSAN BELANJAWAN
Menilai terimaan dan agihan peruntukan bantuan persekolahan dibuat secara

optimum serta mematuhi peraturan yang berkuatkuasa bagi memastikan
penyediaan persekitaran PdPc yang berkesan.
PENGENALAN
PENGENALAN
Pemimpin sekolah
memerlukan kemahiran
memimpin untuk
menentukan wujudnya “Managers do
perubahan,
penambahbaikan dan
things right.
penyesuaian dengan Leaders do the
keadaan serta right thing.”
kemahiran pengurusan
untuk menentukan
semuanya berjalan (Warren G.
lancar. Bennis)
(Rahimah Hj. Ahmad,
2001)
17
KERANGKA KONSEP MENCEMERLANG ORGANISASI
(Dempster et al. 2012)
MEMIMPIN MEMBANGUN
PEMBELAJARAN KAPASITI
ELEMEN DALAM
MODUL
MENCEMERLANGKAN
ORGANISASI PENGURUSAN
SUMBER &
OPERASI
MEMBINA JARINGAN & MEMIMPIN PEMBELAJARAN

JALINAN
3
SUBMODUL 4.1
PENGURUSAN SUMBER DAN OPERASI
MODUL
MENCEMERLANGKAN
BERKETRAMPILAN MODUL ORGANISASI
1 4
4.1.1 Pengurusan
4.1 PENGURUSAN Kewangan Sekolah
SUMBER & OPERASI
BERWAWASAN MODUL
4.1.2 Pengurusan Aset
2
NPQEL 4.2 MEMIMPIN
PEMBELAJARAN
Alih & Fizikal
4.3 MEMBANGUN 4.1.3 Pengurusan &

KAPASITI Pentadbiran Pejabat
MENERAJUI MODUL 4.4 MEMBINA
4.1.4 Pengurusan
PERUBAHAN 3 JARINGAN DAN
Sumber Pendidikan
JALINAN
18
PENGUKURAN STANDARD
Kompas 2.0:
Sumber Operasi
1. Mengurus pelbagai
data
Standard Kompetensi 2. Mengurus sumber
Kepengetuaan fizikal
SM
3. Mengurus sumber
Sekolah Malaysia
K
Pendidikan
KO
1. Pengurusan & Kepimpinan SK 4. Membangunkan
MP
Organisasi sumber manusia
5. Mengurus kewangan
A
2. Pengurusan Kurikulum.
PSO
S2
3. Pengurusan Kokurikulum 6. Mengurus risiko
.0
4. Pengurusan Hal Ehwal
Murid
5. Pengurusan Kewangan SKPMg2
6. Pengurusan Pentadbiran
Pejabat Standard 2 & 3
7. Pengurusan Persekitaran 2.2 Pengurusan Aset.
& Kemudahan Fizikal 2.3 Pengurusan Kewangan
8. Pengurusan &
SKPMg2 2.4 Pengurusan Sumber
Pembangunan Sumber Pendidikan
Manusia 2.5 Iklim
9. Pengurusan Perhubungan 3.1.2.4 Bantuan Geran Per
Luar Kapita Mata Pelajaran
3.3.5 Pengurusan Bantuan
Pelajaran Murid
PRAKUIZ
19
PENGURUSAN BELANJAWAN,
TERIMAAN & PUNGUTAN
OBJEKTIF
Menilai agihan dan
terimaan peruntukan
bantuan persekolahan
dibuat secara berkesan
serta mematuhi
peraturan yang berkuat
kuasa bagi memastikan
penyediaan persekitaran
PdPc yang kondusif.
8
20
PUNCA KUASA
❑ Surat Pekeliling Bahagian
Kewangan (SPK 8/2012 )
❑ Surat Pindaan Ke Atas SPK Bil
8/2012 bertarikh 17 Jun 2013)
❑ Surat Siaran KPM
❑ Arahan Perbendaharaan
❑ Tatacara Pengurusan
Perakaunan Kumpulan Wang
Sekolah
KATEGORI BANTUAN PERSEKOLAHAN
Bantuan Bantuan Bantuan

Umum 1 Khusus 2 One Off 3
Warganegara di Warganegara di Warganegara @ ibu @

Sekolah Kerajaan & Sekolah Kerajaan & bapa di SK/SBK/
Bantuan Kerajaan Bantuan Kerajaan SAR/SAN/ Sek Swasta
yang Berdaftar dengan
KPM
Menyokong PdPc / Proses permohonan
Kokurikulum / dan diperakukan Bantuan Awal
Sahsiah sekolah/PPD/JPN
Persekolahan
Berdasarkan Berdasarkan Kriteria
Enrolmen Murid Pendapatan ≤ RM 3000
Tertentu
10
21
JENIS-JENIS BANTUAN UMUM
1. Bantuan Geran Per Kapita (PCG)
2. Bantuan PCG Pra Sekolah (PCG PRA)
3. Bantuan Makanan Pra Sekolah (BMP)
4. Bantuan Sukan Sekolah (BSS)
5. Bantuan Tambahan Persekolahan (BTP)

5.1 Yuran Khas Sekolah (YKS)
5.2 Bantuan Kokurikulum Sekolah (BKK)
5.3 Bantuan Kokurikulum Asrama (BKKA)
5.4 Bantuan Kokurikulum Prasekolah (BKKP)
5.5 Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan
(BBTP) 11
JENIS-JENIS BANTUAN KHUSUS

1. Biasiswa Kecil Persekutuan (BKP)
2. Biasiswa Sukan (BS)
3. Elaun Prauniversiti (EPU)
4. Elaun Murid Bekeperluan Khas (EMK)
5. Projek Khas Sekolah Berasrama Penuh (PKSBP)
6. Bantuan Jaket Keselamatan Murid (JKM)
7. Kelas Dewasa Ibu Bapa Orang Asli / Penan (KEDAP)
8. Tabung Kumpulan Wang Amanah Pelajar Miskin (KWAMP)
9. Rancangan Makanan Tambahan (RMT)
10. Bantuan Pakaian Seragam Pasukan Beruniform (BPS)
11. Bantuan Makanan Asrama (BMA)
12. Bantuan Perjalanan dan Pengangkutan Murid (PPM)
12
22
AKTIVITI 1:
PEMANTAPAN BELANJAWAN
1. Masuk ke dalam Google Meet kumpulan kecil bersama fasilitator.

2. Lantik seorang Pengerusi, Setiausaha, Pembentang dan Auditor.
3. Pilih satu belanjawan terbaik yang telah disediakan oleh ahli
kumpulan.
4. Bincang dan fahami keberkesanan serta ketepatan maksud belanja
dalam belanjawan tersebut.
5. Bentangkan belanjawan yang dipilih dalam tempoh 5 minit.
6. Semasa pembentangan berlangsung, auditor yang telah dilantik
dari kumpulan lain akan mencatat pemerhatian dan membuat
ulasan selepas pembentangan.
7. Ulang sehingga semua kumpulan selesai membuat pembentangan. 13
PEMBENTANGAN
AKTIVITI 1
ANGGARAN BELANJAWAN
BIDANG:
§ KURIKULUM
§ KOKURIKULUM
§ HAL EHWAL MURID (HEM)
14
23
PENYEDIAAN BELANJAWAN
1 2 3
SEBELUM SEMASA SELEPAS
a. Kenalpasti jenis
bantuan a. Pemantauan
a. Kemukakan tuntutan
b. Semak baki awal b. Laporan Prestasi
awal
tahun c. Penjajaran
b. Semak anggaran
c. Semak amaun d. Post mortem
bantuan diterima
bantuan e. Tindak susul
d. Rancang
perbelanjaan
15
PERANAN PENGURUS SEKOLAH
01
Menyemak, mengesah dan
mengemukakan tuntutan awal
02
Menyemak dan melaporkan penerimaan
dengan pengeluaran Resit Rasmi Pejabat
(RP.01)
03 Merekod di Buku Tunai dan Akaun

Subsidiari mengikut Kumpulan Wang
Mengagihkan peruntukan mengikut

pekeliling dan memaklumkan dalam
Mesyuarat JPKA
04
16
24
05 Membelanjakan peruntukan tahun semasa

secara optimum mengikut maksud belanja.
06
Melaksanakan pelarasan peruntukan
tahun semasa
07 Mengurus baki ke hadapan dengan

teratur
08
Meluluskan Pindah Peruntukan antara
mata pelajaran selepas persetujuan
dalam mesyuarat
17
09 Mengemaskini maklumat / data

terutamanya bantuan khusus
10
Memastikan Guru dan staf pelaksana
merujuk pekeliling yang
berkuatkuasa
11 Memantau prestasi perbelanjaan dan

mengambil tindakan susulan
Melaksanakan Mesyuarat JPKA seperti

agenda 12
18
25
3.2 AKTIVITI PEMBELAJARAN 1:
PEMANTAPAN BELANJAWAN SEKOLAH
SEMASA KULIAH
a. Peserta masuk ke dalam kumpulan yang telah ditetapkan dan melantik:

i. Pengerusi ii. Setiausaha iii. Pembentang iv. Auditor
b. Merujuk kepada tugasan 1 sebelum kuliah, pilih salah satu belanjawan terbaik yang
telah disediakan oleh individu dalam kumpulan.
c. Bincangkan keberkesanan dan ketepatan maksud belanja bagi belanjawan yang

dipilih dan murnikan jika perlu untuk tujuan pembentangan. (Gunakan format seperti
Lembaran Kerja L1).
d. Semasa sesi pembentangan, auditor dari kumpulan lain yang telah ditetapkan akan
mencatat dan membuat ulasan selepas selesai pembentangan.
e. Perbincangan dalam kumpulan (7 minit). Pembentangan (5 Minit). Ulasan Auditor ( 3

minit).
f. Jadual berikut untuk agihan tugasan.
KUMPULAN
BIDANG AUDITOR
PEMBENTANGAN
Kumpulan 1 Pengurusan Kurikulum Kumpulan 3
Kumpulan 2 Pengurusan Ko-Kurikulum Kumpulan 4
Kumpulan 3 Pengurusan HEM Kumpulan 1
Kumpulan 4 Pengurusan Kurikulum Kumpulan 2
26
3.3 PENGURUSAN TERIMAAN DAN PUNGUTAN
PENGURUSAN
TERIMAAN &
PUNGUTAN
19
Wang diperolehi dari Wang diperolehi dari kutipan

DEFINISI Kerajaan dan orang
awam.
sewaan kantin, sewa kedai
buku, majalah sekolah.
TERIMAAN PUNGUTAN
SUMBER
Sumber Kerajaan
Sumber Bukan Kerajaan
Sumber Bukan Kerajaan
20
27
TATACARA TERIMAAN/PUNGUTAN
Wakil
Kuasa Kelulusan Resit Rasmi
Pengurus Sekolah Semua pungutan
Resit rasmi mestilah
hendaklah perlu mendapat
dikeluarkan pada
memberi kuasa kelulusan daripada
hari yang sama
bertulis kepada Pendaftar Sekolah.
wang diterima. Resit
pegawai yang
tidak boleh dipinda
membuat
dalam apa jua
pungutan bagi
bentuk.
pihaknya.
01 02 03
21
TATACARA TERIMAAN/PUNGUTAN
Pengakaunan, Proses
Penyimpanan & Terimaan/pungutan
Perbankan perlu dikendalikan
mengikut undang-
Semua terimaan/pungutan
undang dan
perlu direkod dalam BT.
peraturan
Terimaan dibankkan pada
pengurusan
hari yang sama atau jika kewangan yang
lewat diterima, hari
sedang berkuat
bekerja esoknya.
kuasa.
04 05
22
28
Proses Terimaan/Pungutan
Secara Manual
SERAH KELUAR CATAT DI SLIP

KELUARKAN BORANG RESIT BUKU TUNAI BAYARAN
RESIT RASMI KUTIPAN & RASMI (BT) & MASUK
MURID SERAHAN PEJABAT REKOD KE BANK
(RM.01) GURU KE (RP.01) AKAUN
---
PEJABAT --- SUBSIDIARI
---
---
23
Proses Terimaan/Pungutan
Secara eSPKWS
SERAH KUNCI CETAK RESIT SLIP

KELUARKAN BORANG MASUK RASMI BAYARAN
RESIT RASMI KUTIPAN & DALAM PEJABAT MASUK
MURID SERAHAN MODUL (RP.01) BANK
(RM.01) GURU KE TERIMAAN
---
PEJABAT --- ---
---
24
29
AKTIVITI 2
TATACARA TERIMAAN DAN PUNGUTAN
1. Masuk link Wordwall yang diberikan.
2. Peserta diberi satu senario terimaan dan dikehendaki menyusun

urutan tindakan mengikut tatacara yang betul dalam tempoh 5 minit.
3. Ulasan dan perbincangan bagi proses terimaan.
4. Peserta diminta untuk masuk semula link Wordwall dan menyusun

urutan tindakan proses pungutan mengikut tatacara yang betul dalam
tempoh 5 minit.
5. Ulasan dan perbincangan bagi proses pungutan.

25

1. WAKIL KUASA
Pastikan ada surat
perwakilan kuasa.
2. KELULUSAN
Perlu dapat surat kelulusan
Bagi kutipan yuran.
3. TATACARA
Resit rasmi dikeluarkan.
4. SEMAK Paparan kenyataan dapat resit
Dokumen lengkap
dan sempurna.
5. AUDIT
Peka dengan teguran
Bahagian Audit Sekolah.
TERIMAAN CEKAP
Pengurusan kewangan
sekolah yang kos efektif,
cekap dan berkesan bagi
menyokong program
pendidikan 26
30
PERSEKITARAN
PENGURUSAN PENGAJARAN
BELANJAWAN &
MURID
PEMBELAJARAN
CEKAP KONDUSIF KEMENJADIAN
27
31
PEMATUHAN TATACARA TERIMAAN DAN PUNGUTAN
a. Peserta diberi satu senario proses terimaan dan satu senario proses
pungutan yang menggunakan aplikasi dalam talian.
KUMPULAN SET SENARIO PROSES

1A2.M1 Terimaan
Menengah
1A2.M2 Pungutan
1A2.R1 Terimaan
Rendah
1A2.R2 Pungutan
b. Setiap peserta dikehendaki memahami dan menyusun urutan tindakan

berdasarkan tatacara yang betul melalui aplikasi yang disediakan.
32
1A2.M1
Senario Proses Terimaan SMK
Pada 20 Februari 2021, SMK Zamrud telah menerima makluman bahawa peruntukan
kewangan daripada Bahagian Kewangan KPM bagi tahun 2021 telah disalurkan ke akaun
bank sekolah.
Langkah Tindakan
Pengetua terima Penyata Bank/makluman rasmi secara bertulis

sebagai dokumen pengesahan daripada pihak bank.
Pengetua dapatkan kepastian tentang kemasukan bantuan daripada

pihak bank.
Pengetua semak silang penyata bank dengan Borang Tuntutan

Bantuan Persekolahan (BTP/M).
PT Kewangan cetak/keluarkan Resit Rasmi Pejabat (RP.01).
PT Kewangan hantar Resit Rasmi Pejabat (RP.01) yang asal kepada

Ketua Akauntan KPM melalui pos.
PT Kewangan kunci masuk maklumat peruntukan diterima ke dalam

Modul Terimaan/Buku Tunai Kumpulan Wang berkenaan.
Pengetua semak terimaan sebelum sahkan Buku Tunai pada setiap

akhir bulan.
Pengetua mendapat makluman tentang kemasukan bantuan

peruntukan ke akaun bank sekolah.
PT Kewangan failkan salinan Resit Rasmi Pejabat (RP.01).
PT Kewangan jana Buku Tunai dan pastikan terimaan direkod dengan

betul.
***Nota: No di ruangan langkah adalah jawapan urutan tindakan berdasarkan tatacara terimaan
dan pungutan
33
1A2.M2
Senario Proses Pungutan SMK
Unit HEM SMK Kasih akan mengadakan Kem Kecemerlangan kepada 50 orang murid
Tingkatan 3 pada 5 Jun 2021. Cikgu Ali telah dilantik sebagai Bendahari program. Setiap
murid dikenakan yuran penyertaan sebanyak RM50.00 seorang. Pada 27 Mei 2021 seramai
30 orang murid telah membayar yuran program tersebut secara tunai. Jumlah yuran
terkumpul yang diterima oleh Cikgu Ali pada hari tersebut sebanyak RM1,500.00 tunai.
Langkah Tindakan
Pengetua semak terimaan sebelum sahkan Buku Tunai pada setiap akhir
bulan.
Cikgu Ali catat dalam Borang Kutipan Dan Serahan Guru ke Pejabat.
Cikgu Ali serahkan wang kutipan, Borang Kutipan Dan Serahan Guru Ke
Pejabat serta Buku Resit Murid (RM.01) kepada PT Kewangan.
PT Kewangan cetak Resit Rasmi Pejabat (RP.01) dan serahkan kepada
Cikgu Ali.
PT Kewangan kunci masuk maklumat kutipan ke dalam Modul
Terimaan/Buku Tunai Kumpulan Wang Suwa.
PT Kewangan masukkan wang ke akaun bank sekolah pada hari yang sama
dan serahkan salinan Slip Bayar Masuk Bank kepada Pengetua.
Pengetua semak maklumat pada salinan Slip Bayar Masuk Bank (nama
akaun, no akaun dan jumlah), tandatangan ringkas dan serahkan kepada PT
Kewangan untuk difailkan.
Cikgu Ali terima wang daripada murid, sediakan Resit Rasmi Murid (RM.01)
dan serahkan kepada murid.
Pengetua hantar permohonan kelulusan memungut yuran penyertaan Kem
Kecemerlangan kepada Pendaftar Sekolah (Pengarah Pelajaran).
Pengetua terima surat kelulusan membuat pungutan dan keluarkan Surat
Kebenaran Memungut Wang Awam kepada Cikgu Ali.
dan pungutan
34
1A2.R1
Senario Proses Terimaan SK
Guru Besar SK Pelanduk telah menerima sumbangan sekeping cek bernilai RM5,000
daripada kerajaan negeri untuk pembaikan padang sekolah.
Langkah Tindakan
PT kewangan bankkan cek ke akaun bank sekolah pada hari yang sama.
PT Kewangan serahkan salinan Slip Bayar Masuk Bank kepada Guru Besar.
Guru Besar mohon kelulusan dengan mengemukakan Borang Permohonan

Penerimaan Hadiah kepada Bahagian Kewangan.

Kerajaan Negeri.
Guru Besar terima surat kelulusan penerimaan hadiah oleh Ketua Pusat
Tanggung Jawab.
Guru Besar semak terimaan sebelum sahkan Buku Tunai pada setiap akhir
bulan.
Guru Besar semak maklumat pada salinan Slip Bayar Masuk Bank (nama
akaun, no akaun dan jumlah).
PT Kewangan kunci masuk maklumat terimaan ke dalam Modul Terimaan/Buku

Tunai Kumpulan Wang Kerajaan.
Guru Besar tandatangan ringkas Salinan Slip Bayar Masuk Bank dan serahkan
kepada PT Kewangan untuk difailkan.
Guru Besar serahkan salinan surat kelulusan penerimaan hadiah kepada PT

Kewangan.
dan pungutan
35
1A2.R2
Senario Proses Pungutan SK
Unit HEM SK Kasih akan mengadakan Kem Kecemerlangan kepada 50 orang murid Tahun
6 pada 5 Jun 2021. Cikgu Ali telah dilantik sebagai Bendahari program. Setiap murid
dikenakan yuran penyertaan sebanyak RM50.00 seorang. Pada 27 Mei 2021 seramai 30
orang murid telah membayar yuran program tersebut secara tunai. Jumlah yuran terkumpul
yang diterima oleh Cikgu Ali pada hari tersebut sebanyak RM1,500.00 tunai.
Langkah Tindakan
Guru Besar semak terimaan sebelum sahkan Buku Tunai pada setiap akhir
bulan.
Cikgu Ali catat dalam Borang Kutipan Dan Serahan Guru ke Pejabat.
Cikgu Ali serahkan wang kutipan, Borang Kutipan Dan Serahan Guru Ke
Pejabat serta Buku Resit Murid (RM.01) kepada PT Kewangan.
Cikgu Ali.
PT Kewangan kunci masuk maklumat kutipan ke dalam Modul
Terimaan/Buku Tunai Kumpulan Wang Suwa.
PT Kewangan masukkan wang ke akaun bank sekolah pada hari yang sama
dan serahkan salinan Slip Bayar Masuk Bank kepada Guru Besar.
Guru Besar semak maklumat pada salinan Slip Bayar Masuk Bank (nama
akaun, no akaun dan jumlah), tandatangan ringkas dan serahkan kepada PT
Kewangan untuk difailkan.
Cikgu Ali terima wang daripada murid, sediakan Resit Rasmi Murid (RM.01)
dan serahkan kepada murid.
Guru Besar hantar permohonan kelulusan memungut yuran penyertaan
Kem Kecemerlangan kepada Pendaftar Sekolah (Pengarah Pelajaran).
Guru Besar terima surat kelulusan membuat pungutan dan keluarkan Surat
Kebenaran Memungut Wang Awam kepada Cikgu Ali.
dan pungutan
Rujuk Slaid Rujuk Slaid
36
4.
PENGURUSAN PEROLEHAN
DAN BAYARAN
4.1 Slaid Mini Kuliah

o Kuiz Pengurusan Perolehan
4.2 Aktiviti Pembelajaran : Semakan

dan Pengesahan Dokumen
Perolehan dan Bayaran
4.1 PENGURUSAN PEROLEHAN DAN BAYARAN
Mengawal, menilai, memantau dan melaksanakan setiap langkah dalam

proses perolehan dan bayaran serta mematuhi pekeliling yang berkuatkuasa.
PENGURUSAN PEROLEHAN
DAN BAYARAN
1
OBJEKTIF
Menyemak, menilai dan

membuat refleksi pengurusan
perolehan dan bayaran yang
dilaksanakan mematuhi
pekeliling berkuatkuasa.
37
❖ TANGGUNGJAWAB PENGURUS
SEKOLAH
❖ KAEDAH BAYARAN KWS
❖ TATACARA BAYARAN
BAYARAN
PEROLEHAN
❖ PRINSIP PEROLEHAN
❖ TANGGUNGJAWAB PENGURUS SEKOLAH
❖ KATEGORI PEROLEHAN
❖ KAEDAH PEROLEHAN KERAJAAN
❖ TATACARA PEROLEHAN – PEMBELIAN
TERUS
3
PEROLEHAN
Perolehan merupakan suatu
urusan permintaan bagi
bekalan, perkhidmatan atau PERKHIDMATAN
kerja dalam pasaran
mengikut kehendak agensi
pada suatu kemungkinan
harga.
BEKALAN KERJA
38
AKAUNTABILITI Perolehan hendaklah
AWAM dilaksanakan secara
01 bertanggungjawab mengikut
ADIL DAN SAKSAMA
an
Ak
au
dasar dan peraturan yang
il d a Aw ntab
Perolehan itu hendaklah Ad sam
k am iliti ditetapkan.
sa
dipelawa, diproses dan
dipertimbangkan dengan 05 02 DIURUSKAN SECARA
adil dan saksama. TELUS
PRINSIP
PEROLEHAN Dasar, peraturan dan proses
s
seca uskan
Saing ka
ra telu
perolehan yang dilaksanakan
terbu
Diur
an
hendaklah jelas, diketahui dan

SAINGAN TERBUKA difahami.
Perolehan hendaklah memberi 04
Nilai faedah
03
terbaik NILAI FAEDAH YANG TERBAIK
peluang terbuka kepada
semua pihak yang layak Perolehan hendaklah memberi pulangan
bersaing. terbaik bagi setiap ringgit yang
dibelanjakan. 5
MEMATUHI
1 PERATURAN
MEMBUAT
2 PERANCANGAN
TANGGUNG
JAWAB
PENGURUS
SEKOLAH
KAJIAN
3 PASARAN
TERATUR &
4 SEMPURNA
6
39
A BEKALAN
KATEGORI
PEROLEHAN
B PERKHIDMATAN
C KERJA
KAEDAH PEROLEHAN KERAJAAN
1
Ialah sejumlah wang yang membolehkan
PANJAR WANG
Pengurus Sekolah membuat pembayaran
RUNCIT (PWR)
kecil yang SEGERA.
Ditafsirkan sebagai perolehan daripada mana-

mana pembekal yang melibatkan jumlah
perbelanjaan tahunan sehingga RM20,000 @
RM50,000 bagi Kerja Requisition.
PEMBELIAN
TERUS(PT) 2
Sebut Harga A – Nilai perolehan tahunan melebihi
3 SEBUT HARGA
(SH)
RM50,000 hingga RM500,000.
Sebut Harga B – Nilai perolehan tahunan melebihi
RM20,000 hingga RM50,000.
4
Bekalan/ perkhidmatan yang terdapat di KONTRAK
dalam Kontrak Pusat hendaklah dibeli terus PUSAT (KP)
daripada pembekal kontrak pusat.
40
TATACARA PEROLEHAN
PEMBELIAN TERUS
Terima barang
pesanan daripada
pembekal
01 03 Bayaran
Kajian pasaran dan

Nota Minta dari Ketua
Bidang/Pegawai 02 04
Berkaitan dengan
kelulusan Pengurus
Sekolah Keluarkan Pesanan Terima Bil/ Invois
Sekolah kepada daripada pembekal
pembekal
9
10
41
Pembayaran adalah
BAYARAN proses
menyelesaikan
tanggungan melalui
penjelasan bil dan
invois daripada
Kumpulan Wang
Sekolah.
11
AP102 Peruntukan mencukupi

(a)(vii)
Bertanggungjawab
WS TP
atas perbelanjaan yang P PK a) 01 P
5.2 KW
T 1( .1( S
tidak dibenarkan 5.2
. a)
Pembayaran kepada
AP92(b)(i) AP102(a)
(v) penerima yang sah
TANGGUNGJAWAB
PENGURUS
TPPK (c)
5.2.1 S
W
5.2.1
(d)
SEKOLAH
TPPK
WS
Pembayaran yang sah serta

disokong dengan dokumen
yang lengkap TPPKWS Semua bil dijelaskan
AP99(a) AP103(a)
5.2.1(b) 3 dalam tempoh 14 hari
12
42
KAEDAH
BAYARAN TUNAI CEK AGIHAN
KUMPULAN BERPALANG KEPADA
PELAJAR
WANG
Bayaran secara Bayaran Wang tunai
SEKOLAH tunai menggunakan Cek diagihkan untuk
menggunakan Berpalang kepada aktiviti yang telah
PWR penerima diluluskan
1 2 3
13
TATACARA BAYARAN
Penyimpanan Baucar
Sedia Baucar Bayaran setelah terima 1 8 Bayaran
bil/ invois/ tuntutan lengkap
Baucar Bayaran dicetak 2

salinan
2 7 Cap TELAH BAYAR
Kuasa memperaku Baucar

Bayaran di sekolah 3 6 Kehilangan bil/ invois/
Pesanan Sekolah Asal
Dokumen Sokongan Asal

yang lengkap
4 5 Bayaran bukan atas nama
Pegawai Kerajaan
14
43
AKTIVITI (LAMDA 2)
SEMAKAN DOKUMEN PEROLEHAN DAN BAYARAN
1. Setiapkumpulan mendapat 1 set dokumen perolehan dan bayaran yang terdiri

daripada kertas kerja, nota minta, pesanan sekolah, invois, baucar bayaran dan
cek dalam Google Slide kumpulan masing-masing. (Rujuk Jadual).
2.Ketua kumpulan hendaklah mengagihkan tugasan menyemak dokumen yang
berbeza bagi setiap ahli dalam kumpulan. Sila masukkan nama masing-masing
pada slaid yang telah ditetapkan.
3.Kenal pasti kesalahan dan berikan komen pada dokumen berkenaan dengan
menggunakan text box. (sila gunakan tulisan warna merah)
4.Pembentangan pertama dimulakan dengan kertas kerja dari setiap kumpulan.
5.Seorang peserta diminta buat rumusan tentang kertas kerja.
6.Ulang langkah 4 dan 5 sehingga selesai semua dokumen.
7.Setiap kumpulan diberi masa 15 minit untuk perbincangan dan 5-7 minit untuk
pembentangan.
15
SESI
PEMBENTANGAN
AKTIVITI (LAMDA 2)
16
44
MEMATUHI PERATURAN
§ Mematuhi undang-undang dan peraturan yang sedang berkuatkuasa.
❑ Arahan Perbendaharaan (AP).
❑ PPP PK1 – Punca Kuasa, Prinsip dan Dasar Perolehan Kerajaan.
❑ PPP PK 2.1 – Kaedah Perolehan Kerajaan.
❑ PPP PS 5.1 Para 3.4(iii) – Tanggungjawab JPKA dalam Pengurusan Perolehan
❑ Surat Pekeliling Kewangan KPM
❑ TPPKWS (Edisi 2012) Para 11 - Perolehan
§ Kelulusan Ketua PTJ bagi perolehan melebihi RM20,000 setahun bagi setiap jenis item.
§ Kelulusan Ketua PTJ bagi perolehan Harta Modal menggunakan Kumpulan Wang SUWA.
§ Kelulusan Teknikal daripada Jawatankuasa Pemandu ICT (JPICT) bagi perolehan Peralatan ICT.
❑ Perkakasan ICT yang memerlukan CPU untuk beroperasi.
❑ Perisisan Komputer.
❑ Talian Internet.
17
MEMBUAT PERANCANGAN
§ Memastikan Perancangan Perolehan dibincangkan di dalam Mesyuarat

Jawatankuasa Pengurusan Kewangan dan Akaun (JPKA).
❑ Meneliti perancangan tahunan dan perancangan awal perolehan.
❑ Menyemak prestasi perolehan yang telah dilaksanakan berdasarkan
perancangan tersebut.
❑ Memastikan perolehan yang dilaksanakan tidak dipecah kecil.
§ Peruntukan adalah mencukupi setelah mengambilkira Bil/ Pesanan

Sekolah yang belum dijelaskan.
§ Kepastian kuantiti melalui semakan stok masih ada dan kekerapan

penggunaan.
18
45
KAJIAN PASARAN
❑ Membuat kajian pasaran supaya harga yang

diperolehi berpatutan dan menguntungkan
kerajaan disamping memastikan perolehan tidak
tertumpu kepada pembekal tertentu sahaja.
❑ Kajian hendaklah mengambil kira aspek kualiti,

harga, kegunaan dan fakta-fakta lain yang
berkaitan.
19
TERATUR & SEMPURNA
v Melaksanakan perolehan
dengan teratur dan
sempurna.
20
46
Rumusan
Adalah penting bagi Pengurus Sekolah dan pegawai

yang menguruskan bayaran untuk memahami dan
meningkatkan kompetensi dalam proses merancang,
mengawal dan melaksanakan perolehan dan bayaran
mengikut tatacara dan pekeliling yang berkuatkuasa
21
47
SEMAKAN DAN PENGESAHAN DOKUMEN PEROLEHAN
DAN BAYARAN
a. Peserta dibahagikan kepada 4 kumpulan.

b. Setiap kumpulan mendapat 1 set dokumen perolehan dan bayaran (Senario 2A1.1,
2A1.2, 2A1.3, dan 2A1.4) yang terdiri daripada kertas kerja, nota minta, pesanan
sekolah, invois, baucar bayaran dan cek dalam Google Slide kumpulan masing-
masing.
KUMPULAN SENARIO
1 Set 1 (2A1.1)
2 Set 2 (2A1.2)
3 Set 3 (2A1.3)
4 Set 4 (2A1.4)
c. Ketua kumpulan hendaklah mengagihkan tugasan menyemak dokumen yang

berbeza bagi setiap ahli dalam kumpulan.
d. Kenal pasti kesalahan dan berikan komen pada dokumen berkenaan dengan
menggunakan Text box.
e. Setiap kumpulan diberi masa 15 minit untuk perbincangan dan 5-7 minit untuk
pembentangan.
48
2A1.1
SET 1
KERTAS CADANGAN
PERTANDINGAN MELUKIS POSTER BERTEMA CINTAI BUMI KITA

PANITIA SEJARAH
TARIKH : 18.11.2020 (RABU)
MASA: 8.00 pagi
A. PENGENALAN
Pertandingan ini adalah bertujuan memupuk semangat cinta kepada bumi. Secara tidak
langsung dapat memberitahu keadaan bumi kita jika tidak dipelihara.
B. OBJEKTIF
1. Memupuk semangat cinta kepada bumi.
2. Memberitahu impak kepada bumi kita jika tidak memelihara alam sekitar.
C. JAWATANKUASA KERJA
Penasihat :Encik Abdul Ghani Abdullah
Pengerusi : Puan Hayati Sani
Setiausaha : Puan Jamilah Fikri
Bendahari : Puan Chaw Siew Lin
AJK : Puan Tan Tak Tau, Puan Lam Bert, Cik Hadzani Nusa
D. KOS PROGRAM
Perkara Harga Seunit Bilangan Jumlah

Sijil Penghargaan 2.00 10 20.00
Pensil Warna 20.00 20 400.00
Sijil Penyertaan 2.00 200 400.00
Kertas A4 putih 70gsm 15.00 5 rim 75.00
Jumlah RM875.00
E. PENUTUP
Jawantankuasa berharap semua aktiviti yang dijalankan dapat dilaksanakan dengan
cemerlang demi kecemerlangan pendidikan. Kami juga ingin mengucapkan ribuan terima
kasih kepada semua yang terlibat dalam kejayaan program ini.
Disediakan Oleh: Disahkan Oleh:
Jamilah Hayati
(PN JAMILAH FIKRI) (PN HAYATI SANI)
Setiausaha Pengerusi
Pertandinga Melukis Poster Pertandingan Melukis Poster
SMK LATIHAN1, SMK LATIHAN1,
KOTA KINABALU KOTA KINABALU
49
NOTA MINTA
Rujukan: SMKLKK-600/9/2
Tarikh: 10 NOV 2020
Kepada: Pengetua
Sekolah: SMK LATIHAN 1 KOTA KINABALU
Daripada: KETUA PANITIA SEJARAH
Permohonan Mendapatkan Bekalan Peralatan Bagi Tahun 2020
Berhubung dengan perkara di atas, diharap dapat tuan meluluskan permohonan

mendapatkan bekalan seperti berikut:-
Catatan oleh
Bil Perihal Kuantiti Harga/Unit Anggaran Tarikh Pengetua/
Barang (RM) Harga Diperlukan Guru Besar
1. Kertas A4 Putih 5 Rim 15.00 75.00 18

(70 gsm) November
2020
2. Sijil Penghargaan 10 keping 2.00 20.00
3. Pensil Warna 20 kotak 20.00 400.00
4. Sijil Penyertaan 200 keping 2.00 400.00
Peruntukan dikenakan: RM875.00
Baki Peruntukan Semasa: RM....................................
Sekian, Terima kasih Permohonan di atas

Diluluskan/tidak diluluskan
Yang Benar
Hayati Abdul Ghani

......................................... ...............................................
(HAYATI SANI) (ABDUL GHANI ABDULLAH)
Tarikh: 11 November 2020 Tarikh: 11 November 2020
50
(DKS 005)
KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
PESANAN SEKOLAH
ASAL Pesanan ini akan dibatalkan jika barang-

Hendaklah dikembalikan dengan invois tuan barang tidak diterima sebelum tarikh
kepada yang tersebut No.B 987654
(Cop Nama & Alamat Sekolah
Nama Sekolah:
Kepada Sila bekalkan barang-barang yang tersebut di bawah ini kepada

Laksana kerja untuk
Kedai Buku Menggatal
Panita Sejarah
Segera
pada atau sebelum:
Harga seunit Dan Harga Bersih
No. Perihal Kuantiti Diskaun
RM Sen RM Sen
Kertas A4 Putih (70 gsm) 5 Rim 15 00 75 00

Sijil Penghargaan 10 kpg 2 00 20 00
Pensil Warna 20 ktk 20 00 400 00
Sijil Penyertaan 200 kpg 2 00 400 00
BUAT SATU GARISAN DIBAWAH ITEM PESANAN YANG TERAKHIR
Lapan Ratus Sembilan Puluh

Jumlah (dalam perkataan) : Ringgit Malaysia
Jumlah 895 00
Sahaja
Jenis Peruntukan dikenakan:
Saya mengesahkan bahawa peruntukan mencukupi sebelum pesanan ini dikeluarkan. Tandatangan: Abdul Ghani
Rujuk Nota Minta: SMKLKK-600/9/2
Jawatan : PENGETUA
Rujukan Kontrak Perbendaharaan:
Tarikh : 16 November 2020
PEMBAYARAN TIDAK AKAN DIBUAT JIKA PERAKUAN MENGENAI MUTU TIDAK DIPENUHI ATAU JIKA
NASKAH INI TIDAK DIKEMBALIKAN
PERAKUAN MENGENAI MUTU
(hendaklah dipenuhkan oleh Pembekal)
Saya memperakui bahawa saya telah membekalkan barang-barang * atau telah melaksanakan kerja yang tersebut di atas
Mengikut *surat saya / tuan _____________________ ___________________________bertarikh _____________________
Tarikh: ________________
Tandatangan dan Cop Pembekal _______________________
PERAKUAN
(Hendaklah dipenuhkan oleh sekolah)
Saya memperakui bahawa *(1) barang-barang yang dipesan di atas telah diterima dan *dikeluarkan untuk terus digunakan
/* disimpan dan didaftar dalam (no.rujukan) ______________________________________
*(2) kerja yang dibutirkan di atas telah dilaksanakan dengan memuaskan.
Tarikh: __________________________ Tandatangan penerima: ___________________
• Potong mana yang tidak berkenaan Jawatan: ________________________
51
52
(DKS 006)
Tahun Kewangan _2020___
BAUCAR BAYARAN
Bayaran Tahun
Bayaran Tahun Sebelum Hadapan Nombor Baucar Tarikh Baucar
Nama Sekolah : SMK Latihan 1, Kota Kinabalu, Sabah

Nama Penerima: Kedai Buku Menggatal, Sabah
Nombor Kad Pengenalan / Akaun Bank : 987654339512
Alamat / Nama Bank: CIMB Bank Berhad, Kota Kinabalu
Perihal : Bekalan alat tulis
Pesanan/Kebenaran Invois Pembekal
Tarikh No. Rujukan Amaun Tarikh No. Rujukan Amaun
RM Sen RM Sen
16/11/2020 987654 17/11/2020 201117bil10 895 00
895 00
Jumlah 895 00 Jumlah 895 00

PERBELANJAAN DIKENAKAN KEPADA PERUNTUKAN DI BAWAH
Butiran Cek Amaun
Peruntukan Akaun Subsidiari
Tarikh Nombor RM sen
17/11/2020 071017 Geran Perkapita Sejarah

Jumlah Bersih 895 00
Amaun (Dalam Perkataan) Ringgit Malaysia :
Disediakan oleh : Perakuan I :

Koy Samsiah
(KOY AKUN) (SAMSIAH BINTI JAMAL)
PEMBANTU TADBIR W19 PENOLONG KANAN PENTADBIRAN
Tandatangan dan Tarikh : 17/11/2020 Tandatangan, Nama dan Jawatan
Cap Jabatan : Perakuan II :

Abdul Ghani
(ABDUL GHANI ABDULLAH)
PENGETUA
Tandatangan, Nama dan Jawatan
Perakuan III :

* Bagi pembayaran bernilai RM 10,000.00 dan ke atas, perakuan oleh tiga (3) tandatangan pegawai
adalah diperlukan.
53
KOTA KINABALU, SABAH
KEDAI BUKU MENGGATAAL
LAPAN RATUS SEMBILAN PULUH RINGGIT SAHAJA
Samsiah Abdul Ghani
54
2A1.2
SET 2
KERTAS CADANGAN
BENGKEL MENJAWAB SOALAN

MATA PELAJARAN SEJARAH
TARIKH : 18-11-2020 (RABU)
MASA:8.00 am
A. PENGENALAN
Bengkel ini adalah untuk memastikan pelajar SPM dapat Teknik menjawab soalan
peperiksaan SPM bagi Mata Pelajaran Sejarah. Oleh itu, seorang penceramah luar
yang merupakan panel pemeriksa kertas jawapan Mata Pelajaran Sejarah dijemput
untuk memberikan kaedah menjawab soalan Sejarah SPM.
B. OBJEKTIF
1. Memberikan pendedahan kaedah menjawab soalan Sejarah SPM
2. Pendedahan Ramalan Soalan Sejarah SPM.
C. JAWATANKUASA KERJA
Penasihat : Encik Abdul Ghani Abdullah
Pengerusi : Puan Hayati bt.Hassan
Setiausaha : Puan Jamilah bt. Jamal
Bendahari : Puan Choo Siew Lan
Ajk : Puan Tan Teik Lee, Puan Marry Bert, Cik Salwani bt. Saiful
D. KOS PROGRAM
Perkara Peruntukan Harga Seunit Bilangan Jumlah
Jamuan Pelajar PCG-Sejarah 5.00 200 Orang 1000.00
Percetakan Soalan PIBG 1.00 200 Set 200.00
Saguhati Penceramah PIBG 200.00 2 Jam 400.00
Jamuan VVIP PIBG 20.00 5 Orang 200.00
Jumlah RM1,800.00
E. PENUTUP
Jawantankuasa berharap semua aktiviti yang dijalankan dapat dilaksanakan
dengan cemerlang demi kecemerlangan pendidikan. Kami juga ingin
mengucapkan ribuan terima kasih kepada semua yang terlibat dalam kejayaan
program ini.
Jamilah Hayati
(JAMILAH BINTI JAMAL) (HAYATI BINTI HASSAN)
Setiausaha Pengerusi
Bengkel Menjawab Soalan Sejarah Bengkel Menjawab Soalan Sejarah
SMK LATIHAN 2, SMK LATIHAN 2,
SABAH SABAH
55
NOTA MINTA
Rujukan: SMKL2.600/12/2 (12)

Tarikh: 11 November 2020
Kepada: Pengetua
Sekolah: SMK Latihan 2, Sabah
Daripada: KETUA PANITIA SEJARAH

Catatan oleh
1. Jamuan pelajar 200 orang 5.00 1,000.00 18.11.2020
Peruntukan dikenakan: RM1,000.00

Yang Benar
Hayati Abdul Ghani

......................................... ...............................................
(HAYATI BINTI HASSAN) (ABDUL GHANI BIN ABDULLAH)
Tarikh: 11 November 2020 Tarikh: 11 November 2020
56
(DKS 005)
PESANAN SEKOLAH

kepada R yang tersebut No.B 768154
YA 0
BA 202
H 1/
EL A 2 /1
T
(Cop Nama & Alamat Sekolah 2
a da
Nama Sekolah: P

Laksana kerja untuk
Hot Restaurant
KM15, Jalan Tuaran, 88450 Kota Kinabalu, Ketua Panitia Sejarah
Sabah
18 November 2020
pada atau sebelum:

RM Sen RM Sen
1. Jamuan pelajar – makan tengahari

200 5 00 1,000 00
Jumlah (dalam perkataan) : Ringgit Malaysia Satu Ribu

Jumlah 1,000 00

Saya mengesahkan bahawa peruntukan mencukupi sebelum pesanan ini dikeluarkan. Tandatangan: AbdulGhani
Rujuk Nota Minta: SMKL2.600/12/2 (12)
Jawatan : PENGETUA
Tarikh : 11 November 2020
Tarikh: ________________
PERAKUAN
● Potong mana yang tidak berkenaan Jawatan: ________________________
57
Original
INVOICE 1101118bil2
HOT RESTAURANT
HOT RESTAURANT Date: 18/11/2020
KM15
JALAN TUARAN
88450 KOTA KINABALU
SABAH
088-8890890
hotrestaurant@gmail.com
BILL TO
SMK LATIHAN 2
KM10
JALAN TUARAN
88450 KOTA KINABALU
087-2660042
DESRIPTION QYT UNIT PRICE (RM) TOTAL (RM)

Jamuan pelajar – 200 5.00 1,000.00
makan tengahari
Remarks/ Payment Instructions: 1,000.00
SUBTOTAL
BALANCE
DUE RM1,000.00
Ismail
HOT RESTAURANT MANAGER
58
(DKS 006)
AR
H BAY
A 020
TEL Tahun Kewangan 2020
2 2 /11/2
a BAUCAR BAYARAN
Pad
Bayaran Tahun
KWK0085/20 22/11/2020
Nama Sekolah : SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN LATIHAN 2

Nama Penerima: HOT RESTAURANT
Alamat / Nama Bank: PUBLIC BANK KOTA KINABALU
Perihal : BAYARAN JAMUAN PELAJAR – MAKAN TENGAHARI
RM Sen RM Sen
11/11/2020 768154 20/11/2020 101118bil2 1,000 00
1,000 00
Jumlah 1,000 00 Jumlah 1,000 00

Butiran Cek Amaun
22/11/2020 071014 Geran Perkapita SEJARAH
Jumlah Bersih 1,000 00
Amaun (Dalam Perkataan) Ringgit Malaysia : SATU RIBU SATU RATUS SAHAJA
Disediakan oleh :
Perakuan I :
Dahlia munirah
(MUNIRAH BINTI KAMAL)
(DAHLIA BINTI DAHLAN)
PENOLONG KANAN PENTADBIRAN
PEMBANTU TADBIR W19
Tandatangan dan Tarikh : 22/11/2020

Abdul Ghani
(ABDUL GHANI BIN ABDULLAH)
PENGETUA
Perakuan III :
* Bagi pembayaran bernilai RM 10,000.00 dan ke atas, perakuan oleh tiga (3) tandatangan pegawai adalah
diperlukan.
59
60
2A1.3
SET 3
KERTAS KERJA
PROGRAM BULAN BAHASA INGGERIS

SEKOLAH KEBANGSAAN BANDAR SIERA
1. Pengenalan:
Kertas cadangan ini disediakan bertujuan untuk menganjurkan aktiviti sempena Bulan
Bahasa Inggeris anjuran Panitia Bahasa Inggeris untuk murid Tahun 6 di Sekolah
Kebangsaan Bandar Siera.
2. Tema:
Marches On Towards Excellence
3. Objektif:
• melahirkan murid yang lebih berkeyakinan dan tidak merasa rendah diri untuk
menggunakan Bahasa Inggeris;
• meningkatkan dan memupuk minat dan penguasaan murid dalam subjek Bahasa
Inggeris di sekolah ini;
• memberi kesedaran kepada murid tentang kepentingan untuk menguasai Bahasa
Inggeris demi masa depan mereka; dan
• menggalakkan murid–murid menyukai Bahasa Inggeris melalui pelbagai
pertandingan yang akan dipertandingkan;
4. Anjuran:
Jawatankuasa Panitia Bahasa Inggeris, Sekolah Kebangsaan Bandar Siera.
5. Sasaran:
Semua murid Tahun 6 (100 orang)
6. Jawatankuasa Pelaksana:
Jawatankuasa Panitia Bahasa Inggeris
7. Tarikh, Masa dan Tempat Pelancaran:

• 26 Mei 2020
• 7.00 pagi hingga 1.00 petang
• Dewan Indah, Sekolah Kebangsaan Bandar Siera
8. Aktiviti
i. Riddles
ii. Spelling Bee
iii. Bookmark
9. Kos Program
Perkara Peruntukan Harga Seunit Bilangan Jumlah
Buku tulis PCG-Bahasa Inggeris 12.00 15 Buah 180.00
Pensil warna PCG-Bahasa Inggeris 10.00 15 Set 150.00
Banting PIBG 10.00 3 Set 30.00
Hadiah PIBG 50.00 15 Orang 750.00
Jumlah RM1,100.00
61
10. Penutup
Jawantankuasa berharap semua aktiviti yang dijalankan dapat dilaksanakan
dengan cemerlang dan murid – murid akan diberi pendedahan yang lebih
mendalam tentang Bahasa Inggeris dan ini akan dapat meningkatkan prestasi
keputusan murid – murid dan juga sekolah.
Pauline Hashim
(PAULINE TANIN) (HASHIM BIN HASSAN)
KETUA PANITIA BAHASA INGGERIS GURU BESAR
SK BANDAR SIERA SK BANDAR SIERA
KOTA KINABALU, SABAH KOTA KINABALU, SABAH
62
NOTA MINTA
Rujukan: SKBS.600/20/2(10)
Tarikh: 10 Mei 2020
Kepada: Guru Besar
Sekolah: SEKOLAH KEBANGSAAN BANDAR SIERA
Daripada: KETUA PANITIA BAHASA INGGERIS

Catatan oleh
1. Buku tulis 15 buah 12.00 180.00 26.05.2020
2. Pensil warna 15 set 10.00 150.00
Peruntukan dikenakan: RM330.00

Yang Benar
Pauline Hashim
......................................... ...............................................
(PAULINE TANIN) (HASHIM BIN HASSAN)
Tarikh: 10 Mei 2020 Tarikh: 13 Mei 2020
63
(DKS 005)
PESANAN SEKOLAH

kepada yang tersebut No.C 968631
BA YAR
LAH
TE 20
5 /2 0
a 2 9 /0
Nama Sekolah:
Pad

Laksana kerja untuk
Hayati Stationery
KM15, Jalan Tuaran, 88450 Kota Kinabalu, Ketua Panitia Bahasa Inggeris
Sabah
25 Mei 2020
pada atau sebelum:

RM Sen RM Sen
1. Buku tulis 15 12 00 180 00
2, Pensil warna 15 10 00 150 00
Jumlah (dalam perkataan) : Ringgit Malaysia Tiga Ratus Lima Puluh

Jumlah 330 00

Saya mengesahkan bahawa peruntukan mencukupi sebelum pesanan ini dikeluarkan. Tandatangan: Hashim
Rujuk Nota Minta: SKBS.600/20/2(10)
Jawatan : GURU BESAR
Tarikh : 14 Mei 2020
Tarikh: ________________
PERAKUAN
Jawatan: ________________________
*Potong mana yang tidak berkenaan
64
Original
110117bil3
HAYATI STATIONERY Date: 25/05/2020

KM15
JALAN TUARAN
88450 KOTA KINABALU
AR
SABAH H BAY
A 0
088-8890890 TEL 202
2 9 /05/
hayati@gmail.com a
Pad
BILL TO
SK BANDAR SIERA
KM10
JALAN TUARAN
88450 KOTA KINABALU
087-2660042

Buku tulis 15 12.00 180.00
Pensil warna
15 10.00 150.00
Remarks/ Payment Instructions: SUBTOTAL 330.00

DISCOUNT 0.00
BALANCE
DUE RM330.00
Hayati
HAYATI STATI0NERY
65
AR (DKS 006)
H BAY
A 20 KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
TEL / 05 /2 0
a2 9
Pad Tahun Kewangan 2020
BAUCAR BAYARAN
Bayaran Tahun
KWK0065/20 29/05/2020
Nama Sekolah : SEKOLAH KEBANGSAAN BANDAR SIERA

Nama Penerima: HAYATI STATI0NERY
Alamat / Nama Bank: PUBLIC BANK KOTA KINABALU
Perihal : BEKALAN ALAT TULIS BAGI PROGRAM BULAN BAHASA INGGERIS
RM Sen RM Sen
23/05/2020 10117bil3 330 00
14/05/2020 968631 330 00
Jumlah 330 00 Jumlah 330 00

Butiran Cek Amaun
29/05/2020 070117 Geran Perkapita BAHASA INGGERIS
Jumlah Bersih 330 00
Amaun (Dalam Perkataan) Ringgit Malaysia : TIGA RATUS TIGA SAHAJA
Disediakan oleh :
Perakuan I :
Dahlan Mazlan
(MAZLAN BINTI MANAF)
(DAHLAN BIN DOLLAH)
PEMBANTU TADBIR W19

Hashim
(HASHIM BIN HASSAN)
PENGETUA
Perakuan III :
diperlukan.
66
67
2A1.4
SET 4
KERTAS KERJA
SEKOLAH PENYAYANG 2020
1. PENGENALAN
Penyayang membawa maksud perbuatan atau perlakuan menyayangi, mengasihi dan

bersifat belas kasihan. Sekolah Penyayang menekankan sikap penyayang yang perlu
dimiliki oleh warga sekolah. Warga sekolah perlu memiliki sifat kepedulian terhadap setiap
perkara yang dengan muridnya (every child matter) dengan cara mengamalkan nilai kasih
sayang, bersikap mesra, mengambil berat, berbudi bahasa, saling menghormati, sentiasa
ceria, prihatin dan sabar. Guru penyayang menjiwai bahawa murid mereka merupakan aset
penting yang perlu diberi perhatian, dijaga, dibimbing, dihargai kewujudannya dan
disayangi setiap masa. Membudayakan amalan penyayang merupakan sifat professional
guru dalam perhubungannya dengan murid, ibu bapa, komuniti dan masyarakat.
2. MATLAMAT
Matlamat Sekolah Penyayang diadakan bertujuan supaya semua warga sekolah dapat
mengamalkan dan membudayakan sikap kasih sayang di sekolah.
3. OBJEKTIF
Di akhir program diharap murid dapat :

3.1 menjiwai amalan penyayang yang diamalkan dan dibudayakan oleh guru;
3.2 menginsafi bahawa kehadiran murid merupakan rahmat kepada sekolah;
3.3 menyedari bahawa setiap murid adalah aset kepada sekolah dan menhargai
sumbangan murid, ibu bapa, komuniti dan masyarakat di persekitaran sekolah.
4. SASARAN
Semua murid Pra sekolah, Tahun 1 hingga Tahun 6 seramai 545 orang
R
5. TARIKH A YA 0
B 02
L AH 07/2
9 Julai 2020 TE 5 /
d a2
Pa
6. TEMPAT
Dewan Seri Benua, SK Segumau, W.P. Labuan
7. AHLI JAWATAN KUASA

Pengerusi : En. Justine Dony
Timbalan Pengerusi : Pn. Amilda binti Ismail (Penolong Kanan HEM)
Naib Pengerusi I : Pn. Melati Omar (Penolong Kanan Pentadbiran)
Naib Pengerusi II : En. Carl Anthony (Penolong Kanan Kokurikulum)
Setiausaha : Pn. Rostina binti Abdul Rahman
Bendahari : En. Madzani Sani
AJK : Pn. Norizan binti Abdul Ghani
Pn. Jamilah binti Salleh
68
8. KAEDAH PELAKSANAAN
Program Sekolah Penyayang dilaksanakan dengan memberikan cup cake setiap seorang
murid yang diraikan semasa sambutan hari jadi di sekolah. Disamping itu budaya memberi
ucapan salam di antara warga sekolah perlulah di amalkan.
9. TENTATIF PROGRAM
Tarikh : 9 Julai 2020
Masa: 7.00 pagi hingga 1.00 pagi
Aktiviti:
● Kata Alu-aluan Pengerusi Majlis
● Bacaan Doa
● Ucapan dari Unit Bimbingan Kaunseling
● Ucapan dari Guru Besar
● Surprise Birthday kepada murid iaitu cup cake
● Nyanyian lagu Allah SWT selamatkan kamu
● Anugerah Tokoh Murid Penyayang
● Bersurai
10. ANGGARAN PERBELANJAAN
Perkara Harga Seunit Kuantiti Jumlah

(RM)
Bayaran cup cake 3.00 545 biji 1,635.00
Hadiah (Sumbangan 10.00 6 bulan 60.00
PIBG)
Jumlah RM1,665.00
11. PENUTUP
Program ini diharap dapat memberikan manfaat serta objektif tercapai kepada semua
murid di Sekolah Kebangsaan Segumau W.P. Labuan.
Disediakan oleh: Diluluskan oleh:
rostina Amilda
(ROSTINA BINTI ABDUL RAHMAN) (AMILDA BINTI ISMAIL)

Guru Bimbingan dan Kaunseling Penolong Kanan HEM
SK SEGUMAU SK SEGUMAU
W.P. LABUAN W.P. LABUAN
69
NOTA MINTA
Rujukan: SKSWPL-600/9/2
Tarikh: 1 Julai 2020
Kepada: Guru Besar

Sekolah: SK SEGUMAU, W.P LABUAN
Daripada: PENOLONG KANAN HEM

Catatan oleh
1. Cup Cake 545 biji 3.00 1,665.00 9 Julai 2020 Diluluskan
Peruntukan dikenakan: RM1,665.00

Yang Benar
Amilda Justine
......................................... ...............................................
(AMILDA BINTI ISMAIL) (JUSTINE DONY)
Tarikh: 1 Julai 2020 Tarikh: 1 Julai 2020
70
(DKS 005)
AR
H BAY PESANAN SEKOLAH
A 020
TEL 7 / 2
2 5 /0
P ada ASAL Pesanan ini akan dibatalkan jika barang-
kepada yang tersebut No.C 887153
Nama Sekolah:

Laksana kerja untuk
Hayati Bakery
Penolong Kanan HEM
Segera
pada atau sebelum:

RM Sen RM Sen
1. Cup Cake
545 biji 3 00 1,665 00
Satu Ribu Enam Ratus Enam

Jumlah (dalam perkataan) : Ringgit Malaysia
Puluh Lima Jumlah 1,665 00

Saya mengesahkan bahawa peruntukan mencukupi sebelum pesanan ini dikeluarkan. Tandatangan: Justine
Rujuk Nota Minta: SKSWPL-600/9/2
Jawatan : GURU BESAR
Tarikh : 3 Julai 2020
mengikut *surat saya / tuan _____________________ ___________________________bertarikh _____________________
Tarikh: ________________
PERAKUAN
Jawatan: ________________________
*Potong mana yang tidak berkenaan
71
Original HAYATI BAKERY 1101117bil2
INVOICE
HAYATI BAKERY Date: 9/7/2020
Kampung Bukit
Peti Surat 9892
88450 W.P. Labuan
087-8890890
Hayati@gmail.com TERIMA
09.07.2020
BILL TO SK
SEGUMAU
SK Segumau
W.P. Labuan
087-2660042

Cup Cake 545 3.00 1,635.00
Remarks/ Payment Instructions: 1,635.00
SUBTOTAL
BALANCE
DUE RM1,635.00
Hayati
HAYATI BAKERY
72
(DKS 006)
TELAH BAYAR
Tahun Kewangan 2020
Pada 25/07/2020
BAUCAR BAYARAN
Bayaran Tahun
KWK0063/20 25/07/2020
Nama Sekolah : SEKOLAH KEBANGSAAN SEGUMAU W.P.LABUAN

Nama Penerima: HAYATI BAKERI
Nombor Kad Pengenalan / Akaun Bank : 671111125211 / 1014997565
Alamat / Nama Bank: CIMB BANK KOTA KINABALU
Perihal : BAYARAN CUP CAKE
RM Sen RM Sen
03/07/2020 887153 09/07/2020 101117bil3 1,635 00
1,635 00
Jumlah 1,635 00 Jumlah 1,635 00

Butiran Cek Amaun
PCG Bukan Mata
25/07/2020 070117 Pelajaran Bimbingan dan Kauseling
Jumlah Bersih 1,635 00
Amaun (Dalam Perkataan) Ringgit Malaysia : SATU RIBU ENAM RATUS TIGA PULUH TIGA SAHAJA
Disediakan oleh :
Perakuan I :
Dahlia munirah
(MUNIRAH BINTI KAMAL)
(DAHLIA BINTI DAHLAN)
PEMBANTU TADBIR W19

Justine
(JUSTINE DONY)
GURU BESAR
Perakuan III :
diperlukan.
73
Rujuk slaid
C. Rujuk slaid
74
5.
PENGAUDITAN DAN
AKAUNTABILITI
5.1 Slaid Mini Kuliah
5.2 Aktiviti Pembelajaran: Laporan

Audit Sekolah
5.1 PENGAUDITAN DAN AKAUNTABILITI
Membuat refleksi terhadap penemuan-penemuan audit dan akauntabiliti pemimpin

sekolah dalam pengurusan kewangan sekolah.
PENGAUDITAN DAN
AKAUNTABITLITI
Di akhir sesi ini diharapkan

OBJEKTIF
anda dapat:
Membuat refleksi terhadap
penemuan-penemuan
audit dengan akauntabiliti
pengurus sekolah dalam
pengurusan kewangan
75
Peraturan-peraturan Pendidikan (Akaun dan Audit) 2002 yang
dibuat di bawah Seksyen 130 Akta Pendidikan 1996 (Akta 550)
AUDIT
Pengauditan terhadap penyata kewangan tahunan sesuatu

institusi pendidikan Islam atau institusi pendidikan kerajaan
atau bantuan kerajaan yang menerima bantuan
kewangan di bawah Akta hendaklah dibuat oleh seseorang
juruaudit di sesuatu Bahagian Audit
PROSES KERJA PENGAUDITAN
PENYERAHAN PENGAUDITAN PEMERHATIAN AUDIT

PENYATA DAN PENYATA DAN DIKELUARKAN
DOKUMEN PENGURUSAN
KEWANGAN SEKOLAH KEWANGAN SEKOLAH PIHAK SEKOLAH
MENJAWAB
PEMERHATIAN AUDIT
SECARA BERTULIS
SESI EXIT
CONFERENCE
LAPORAN AUDIT PENYEDIAAN DAN BERSAMA PENGURUS
TAHUNAN DISATUKAN PENGELUARAN SEKOLAH DAN
LAPORAN AUDIT PEGAWAI TERLIBAT
76
PENGAUDITAN OLEH BAHAGIAN AUDIT
SEKOLAH (BAS)
❑ Pengauditan terhadap Penyata Kewangan

Sekolah
❑ Pengauditan Pengurusan Kewangan Sekolah
77
PENSIJILAN PENYATA KEWANGAN
SEKOLAH
TANPA BERTENTANGAN
TEGURAN
BERTEGURAN
TANPA
PENDAPAT
CONTOH
PENSIJILAN
PENYATA
KEWANGAN
SEKOLAH
-
BERTEGURAN
78
PENYATA KEWANGAN TAHUNAN (PKT)
Penyata yang menunjukkan kedudukan kewangan kumpulan wang
berkenaan bagi sesuatu tahun berakhir 31 Disember
DOKUMEN UNTUK SEDIA PKT

Penyata Penerimaan & Pembayaran
▪ Buku Tunai KW
▪ Buku Tunai PWR
Penyata Pendapatan & Perbelanjaan ▪ Akaun Subsidiari
▪ Daftar Bil
Kunci Kira-Kira ▪ Daftar Penghuni Asrama
▪ Jadual Kedatangan Murid
▪ Daftar Akaun Belum Terima
Nota Kepada Akaun
▪ Daftar Akaun Belum Bayar
▪ Penyata Kewangan Tahunan Sebelum
▪ Penyata Penyesuaian Bank 31
Disember
▪ Sijil Perakuan PWR
PEMBENTANGAN
AKTIVITI 1
Laporan Audit:
Penyata Kewangan
10
79
MENGAPA PENGURUS SEKOLAH PERLU TAHU
MENTAFSIR LAPORAN PENYATA KEWANGAN
01: PLANNING
Merancang Belanjawan
02: ORGANIZING
Tindakan penambahbaikan
03: LEADING
Pemantauan dan bimbingan
04: CONTROLLING
Kawalan pengurusan dan penilaian
11
ISU-ISU AUDIT BERKAITAN PENYATA KEWANGAN

SEKOLAH
Kunci Kira-Kira Tidak

Penyata Kewangan Lewat Seimbang
Dikemukakan untuk
pengauditan (Selepas 31
Pendapatan/Perbelanjaan
Mac) Terkurang atau Terlebih
Penyata Kewangan Tidak Nyata
Tepat
ABT/ABB/Deposit
Terima/Deposit
Penyata Penyesuaian Bank Dibayar Tidak
Tidak Disediakan Diisytihar
12
80
PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
KAWALAN PENYATA
1
Menyemak rekod KEWANGAN
dan dokumen
KAWALAN PENGURUSAN 2
kewangan bagi
tujuan penilaian
terhadap elemen KAWALAN TERIMAAN 3
utama pengurusan
kewangan KAWALAN PERBELANJAAN 4
13
PENARAFAN PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
MARKAH
TAHAP PENARAFAN
KESELURUHAN
CEMERLANG 95% - 100%
BAIK 85% - 94%
MEMUASKAN 60% - 84%
KURANG MEMUASKAN 50% - 59%
TIDAK MEMUASKAN 49% ke bawah

14
81
CONTOH PENARAFAN PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
15
PEMBENTANGAN AKTIVITI 2
LAPORAN AUDIT:
PENGURUSAN
KEWANGAN
§ Kawalan Penyata
Kewangan
§ Kawalan Pengurusan
§ Kawalan Terimaan
§ Kawalan Perbelanjaan
16
82
10. Surcaj dan 1. Penurunan
Penalti Kuasa
9. Kehilangan
dan Hapuskira 2. Serahan
Tugas
8. Menjawab
Laporan/
3. Penyata
Pertanyaan Audit Akauntabiliti Kewangan Sekolah
7. Mengadakan
Pemeriksaan Mengejut 4. Melantik
Juruaudit Dalam
6. Penyediaan Rekod/
Dokumen Kewangan 5. Pelantikan JK
Untuk Pengauditan di Sekolah
17
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Akaun dan Audit) 2002
1
Menyediakan Penyata Kewangan
Tahunan bagi tahun berakhir 31
Disember setiap tahun mengikut
Peraturan 6 : prinsip perakaunan yang telah
ditetapkan
Penyata Kewangan
Sekolah disediakan setiap
tahun oleh Pengurus 2
Sekolah Penyata Kewangan tahunan bagi
tahun berakhir 31 Disember tiap-
tiap tahun perlu dikemukakan
❖ Walau bagaimanapun perlu dikemukakan kepada Bahagian Audit Sekolah tidak
pada 28/29 Februari kepada Ketua PTJ lewat dari 31 Mac tahun berikutnya
atau Pejabat Audit bagi tujuan pengauditan
SPK Bil 4/1988
18
83
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Akaun dan Audit) 2002
i) Didenda tidak melebihi

Peraturan 13: RM5,000.00
Kegagalan menghantar atau
Penyata Kewangan
Sekolah boleh ii) Dipenjarakan selama
dikenakan penalti tempoh tidak melebihi 3 bulan
atau
iii) Kedua-duanya
19
TANGGUNGJAWAB PENGURUS SEKOLAH
JAWAPAN Memberi jawapan terhadap

KEPADA laporan atau pertanyaan audit
LAPORAN KUIRI dalam tempoh satu (1) bulan dari
AUDIT (AP 306) tarikh laporan atau pertanyaan
audit
20
84
PASCAKUIZ
21
Pengurusan Kewangan Sekolah

INTEGRITI
SUMBER
KEWANGAN PEROLEHAN &
BELANJAWAN PENGAUDITAN
SEKOLAH BAYARAN
AKAUNTABILITI
22
85
4.2 AKTIVITI PEMBELAJARAN:
SEMASA KULIAH
1. Peserta telah bersedia dengan jawapan tugasan (Rujuk Tugasan 2 sebelum

kuliah) iaitu (A) Laporan Audit: Penyata Kewangan dan (B) Laporan Audit:
Pengurusan Kewangan seperti Lembaran Kerja L3
2. Tugasan (A) Laporan Audit: Penyata Kewangan

a. Pilih peserta untuk membentangkan tugasan mengikut kategori penarafan
audit yang berbeza.
b. Ulasan dan perbincangan berdasarkan pembentangan peserta.
3. Tugasan (B) Laporan Audit: Pengurusan Kewangan

a. Pilih peserta untuk membentangkan tugasan bagi setiap jenis kawalan.
b. Ulasan dan perbincangan isu selepas setiap pembentangan jenis kawalan.
Rujuk Slaid
Rujuk Slaid
C.
86
6.
PENILAIAN
PANDUAN PENILAIAN AKTIVTI

PENGAYAAN
PANDUAN PENILAIAN AKTIVITI PENGAYAAN
PANDUAN PENILAIAN AKTIVITI PENGAYAAN

SUBMODUL PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
Peserta akan mengikuti aktiviti pengayaan sepanjang program NPQEL berlangsung.

Submodul Pengurusan Kewangan Sekolah merupakan salah satu aktiviti pengayaan.
Peserta perlu melengkapkan kesemua aktiviti dalam submodul seperti jadual di bawah.
Kesemua aktiviti ini akan dinilai sama ada peserta lengkap, belum lengkap atau tidak
lengkap mengikuti aktiviti-aktiviti tersebut. Setiap peserta hendaklah dipastikan telah
melengkapkan semua aktiviti pengayaan yang dimaksudkan kerana ia menjadi sebahagian
daripada syarat penganugerahan Sijil NPQEL.
Jadual Aktiviti Pengayaan: Submodul Pengurusan Kewangan Sekolah
BIL PROSES/AKTIVITI CATATAN
1. Prakuiz Menjawab kuiz
Pengurusan Belanjawan, Terimaan dan Pungutan
Menyediakan dengan lengkap Lembaran Kerja L1

Pemantapan Belanjawan
2. dan mempunyai butiran Pendapatan, Perbelanjaan
Sekolah
dan Baki.
Pematuhan Tatacara Menjawab senario bagi 1A2 sekurang-kurangnya 60%

Terimaan dan Pungutan daripada bilangan tindakan.
Pengurusan Perolehan dan Bayaran
3. Semakan dan Pengesahan Mengenal pasti dan menyatakan sekurang-kurangnya

Dokumen Perolehan dan 1 penemuan dan 1 penambahbaikan jika ada bagi
Bayaran dokumen yang disemak.
Pengauditan dan Akauntabiliti
4. Melengkapkan Lembaran Kerja L3 serta

Laporan Audit Sekolah menyenaraikan sekurang-kurangnya 2 dapatan dan 2
cadangan penambahbaikan
5 Pascakuiz Dapat menjawab sekurang-kurangnya 4/8 soalan kuiz
87
7.
RUJUKAN DAN
PENGHARGAAN
7.1 Soalan Lazim Pengurusan Kewangan
7.2 Glosari Pengurusan Kewangan
7.3 Rujukan Pengurusan Kewangan
Sekolah
7.1.1 SOALAN LAZIM BANTUAN PERSEKOLAHAN UMUM
BIL. ISU/ SOALAN CADANGAN PENYELESAIAN

1. Kekeliruan pada lajur bagi MP Rekodkan terimaan seperti dalam Borang TBP
Teras / Wajib. kemudian pinda peruntukan antara mata pelajaran
mengikut lajur MP yang sedang dipelajari oleh
murid selaras dengan SPI yang berkuatkuasa.
2. Pembelian peralatan pencuci Dibenarkan kerana termasuk sebagai “perkara

menggunakan peruntukan yang melibatkan penyediaan makanan”
BMP.
3. Kegunaan baki duit Insurans Bayaran Insurans Takaful dibayar terus oleh Bkew
Takaful atau Yuran MSSM kepada STM Bhd. Sekolah hanya membuat kutipan
bagi tahun-tahun dahulu yang RM1.50/murid BUKAN WARGANEGARA dan
masih dalam akaun sekolah. mengemukakan bayaran premium tersebut kepada
Cawangan STM Bhd yang terdekat.
Yuran MSSM disalurkan melalui WARAN kepada
JPN bagi menyelaras perbelanjaan kos
pengelolaan kejohanan sukan MSSM.
4. Pindah peruntukan bantuan- Pengurus Sekolah perlu mengemukakan

bantuan persekolahan lain permohonan kepada Ketua PTJ dengan
(bantuan umum) ke PCG MP / memberikan justifikasi yang kukuh dan munasabah
Bukan MP beserta unjuran perbelanjaan sepanjang tahun.
Perbelanjaan hanya dibenarkan setelah Ketua PTJ
memberi kelulusan.
5. Dana PIBG dimasukkan TIDAK DIBENARKAN. Peruntukan KWK/KWA dan

dalam akaun KWK/KWA dana sumbangan PIBG tidak boleh digabungkan.
untuk menampung kos Rekod perbelanjaan program berkenaan perlu
program sekolah. dibuat secara berasingan.
6. Penggunaan peruntukan TIDAK DIBENARKAN. Peruntukan LPBT/LPK

bantuan-bantuan umum selain sahaja dibenarkan bagi tujuan bayaran
daripada LPBT/LPK bagi perkhidmatan percetakan untuk tujuan PdPc.
tujuan pembayaran sewaan Sekiranya ada keperluan tambahan, Pengurus
fotostat dan bacaan meter. Sekolah perlu mohon kelulusan Ketua PTJ untuk
pindah peruntukan bantuan lain ke LPBT/LPK.
7. Baki tahun-tahun sebelumnya TIDAK. Pihak sekolah boleh menggunakan baki

(baki tertunggak) hanya boleh tertunggak bagi maksud perbelanjaan asal seperti
digunakan bagi tujuan empat yang dinyatakan dalam SPK Bil.8/2012 di samping
(4) perkara yang dinyatakan empat (4) perkara yang dinyatakan dalam surat
dalam Surat Pindaan Ke Atas berkenaan.
SPK Bil 8/2012 bertarikh 17
Jun 2013.
88
8. Kertas cadangan (Proposal) YA. Kertas cadangan perlu mengandungi
bagi setiap program/aktiviti objektif program, kumpulan sasaran dan
perlu disediakan oleh Guru implikasi kewangan beserta maklumat sumber
Panitia/Bidang berkenaan kewangan yang jelas.
dan mendapat kelulusan
Pengurus Sekolah sebelum
pelaksanaan.
9. Perkara-perkara yang 1. Makan minum murid
termasuk dalam 2. Penginapan murid
pelaksanaan sesuatu 3. Pengangkutan murid/guru pengiring
program atau aktiviti di 4. Elaun penceramah/pengadil
sekolah. 5. Perolehan/penyediaan bahan
6. Sewaan
7. Pembayaran yuran penyertaan murid
8. Hadiah, saguhati, piala, pingat.
Perkara lain yang berkaitan dengan
program/aktiviti untuk murid.
10. Istilah Lebihan dan Baki Lebihan – peruntukan terlebih tuntut selepas
Bantuan Umum. pelarasan enrolmen murid pada 1 Jun tahun
semasa yang perlu dipulangkan kepada Bkew
selewat-lewatnya pada 31 Ogos tahun semasa
melalui cek. (Murid berkurangan, maka ada
lebihan)
Baki – peruntukan tahun semasa yang tidak

habis dibelanja dan boleh dibawa ke tahun
hadapan untuk kegunaan maksud perbelanjaan
asal dan/atau maksud pindaan (surat bertarikh
17 Jun 2013).
11. Kajian Semula Kadar dan Inisiatif #96 PPPM (2013-2025)

Kaedah Pemberian ● Taskforce Inisiatif #96 sedang mengkaji
Peruntukan Bantuan semula kadar peruntukan Bantuan Umum
Persekolahan (Bantuan sedia ada dan akan menyediakan cadangan
Umum) kadar baharu yang lebih berkesan dan
menepati keadaan semasa;
● Tempoh : 2020 -2022
● 2 perkara yang perlu disediakan adalah;
i. Surat Pekeliling Kewangan (SPK) baharu; dan
Pembangunan Sistem eBantuan.
89
12. Surat Siaran berhubung GP ● Peluasan kuasa autonomi Pengurus
Penambahbaikan Kaedah Sekolah untuk pindah peruntukan antara
Pembiayaan Bagi Bantuan bantuan-bantuan umum;
Persekolahan (Bantuan ● Kohort pertama: 2020 – 2022 (3 tahun);
Umum) KPM/2020 yang ● Kriteria penilaian semula;
melibatkan 937 buah sekolah
terpilih. i.Audit cemerlang dan tidak berteguran 3
tahun berturut-turut; dan tiada sebarang kes
siasatan yang melibatkan pengurusan
kewangan sekolah.
7.1.2 SOALAN LAZIM BANTUAN PERSEKOLAHAN KHUSUS
Bil. Isu/ Soalan Cadangan Penyelesaian

1. Bayaran EMK dilakukan Pembayaran EMK dibayar mengikut kadar
mengikut jumlah hari kehadiran bulanan. Sekiranya murid tidak hadir ke
murid tersebut kerana terdapat sekolah dalam tempoh yang lama tanpa
kes murid hanya hadir ke alasan yang munasabah, pihak sekolah boleh
sekolah selama kurang dari 5 menghentikan pembayaran EMK setelah
hari sebulan. diputuskan secara kolektif dalam Mesyuarat
Jawatan kuasa Bantuan Peringkat Sekolah.
2. Pengangkutan Murid Asrama Maksud belanja PPM ialah:-

(PPM) digunakan bagi aktiviti i.Pengangkutan menghantar murid ke stesen
anjuran sekolah yang utama terhampir dengan asrama bagi tujuan
melibatkan murid asrama dan balik ke rumah semasa cuti penggal sebanyak
bagaimana pula dengan 2 kali setahun;
sekolah yang muridnya semua ii.Pengangkutan ke rumah ibadat bagi urusan
tinggal di asrama? keagamaan;
iii.Pengangkutan menghantar murid ke
klinik/hospital; dan
iv.Lain-lain aktiviti/keperluan murid yang tinggal
di asrama.
Melibatkan semua murid yang tinggal di

asrama di bawah KPM kecuali Asrama
1Malaysia.
90
7.1.3 SOALAN LAZIM PENGURUSAN TERIMAAN DAN
PUNGUTAN

1. Apakah perbezaan terimaan Terimaan adalah wang yang pihak sekolah
dengan pungutan? perolehi daripada kerajaan dan orang awam
dalam bentuk wang tunai, cek, kiriman wang
dan pindahan dana elektronik (EFT).
Manakala pungutan pula adalah wang yang

dipungut oleh pihak sekolah daripada orang
awam untuk tujuan tertentu. Contohnya
seperti yuran Majalah Sekolah dan yuran
aktiviti perkhemahan.
2. Apakah sumber terimaan bagi Terdapat dua jenis terimaan iaitu;

sesebuah sekolah?
i.Terimaan daripada sumber Kerajaan seperti
Bantuan Umum Persekolahan, Bantuan
Khusus dan Bantuan One Off.
ii.Terimaan daripada sumber bukan Kerajaan
seperti kutipan daripada murid. Contohnya
Yuran Makan Asrama, derma atau
sumbangan daripada orang awam, caj
kemudahan sekolah seperti caj penggunaan
padang dan dewan, sewa kantin atau kedai
buku dan deposit diterima.
3. Bolehkah guru membuat kutipan Guru tidak dibenarkan membuat kutipan

daripada murid sekolah? daripada murid sekolah melainkan telah
mendapat kelulusan daripada Pendaftar atau
bayaran-bayaran yang dibenarkan mengikut
peruntukan Akta Pendidikan 1996, Peraturan-
peraturan Pendidikan dan Surat-surat Siaran
berkaitan Bayaran Persekolahan yang masih
berkuatkuasa.
4. Bolehkah pembantu tandbir Pengurus Sekolah hendaklah memberi

membuat kutipan sewa kantin? kebenaran khusus secara bertulis kepada
pegawai-pegawai yang membuat pungutan
bagi pihaknya.
Pemungut hendaklah menyelenggara rekod

mengenai kebenaran yang telah diberi.
Setiap kutipan mestilah mengikut peraturan

yang berkuatkuasa.
91
5. Bilakah Resit Rasmi Pejabat Jika pembayar hadir sendiri, Resit Rasmi
perlu dikeluarkan kepada Pejabat perlu dikeluarkan pada masa urusan
pembayar? dibuat dan diserahkan kepadanya.
Jika Wang Awam diterima melalui pos atau

penghantar, Resit Rasmi Pejabat mesti
disediakan pada hari itu juga dan dihantar
selewat-lewatnya pada hari bekerja
berikutnya.
6. Terimaan Bantuan Persekolahan Resit Rasmi Pejabat perlu dikeluarkan

melalui akaun bank sekolah berdasarkan tarikh terimaan Nota Kredit/
perlu dikeluarkan Resit Rasmi Penyata Bank/ makluman rasmi secara
Pejabat atau pun tidak. bertulis daripada pihak yang menyalurkan
peruntukan dengan pengesahan daripada
bank.
7. Apakah tindakan yang perlu Jika terdapat sebarang kesilapan pada Resit
dilakukan sekiranya Resit Rasmi Rasmi Pejabat, resit itu perlu dibatalkan dan
Pejabat yang telah dikeluarkan resit yang baru perlu dikeluarkan.
terdapat kesilapan?
Resit yang dibatalkan itu hendaklah
dikepilkan bersama-sama salinannya untuk
tujuan pengauditan.
Dalam persekitaran elektronik, resit rasmi

batal dan laporan resit rasmi batal perlu
dikemukakan untuk diaudit.
Resit Rasmi Pejabat hanya boleh dibatalkan

oleh pegawai yang diberi kuasa secara
bertulis.
8. Sekiranya jumlah kutipan sewa Tidak dibenarkan.

kantin hanya RM200, bolehkah
duit sewa itu disimpan untuk Semua pungutan tanpa mengira jumlahnya
dibankkan dengan kutipan sewa yang masih ada dalam tangan hendaklah
pada bulan berikutnya? dimasukkan ke akaun bank sekolah pada
hari kerja yang akhir dalam bulan berkenaan.
Walau bagaimanapun, tiap-tiap cek yang

diterima mestilah dikreditkan ke akaun
sekolah dalam tempoh seminggu selepas
diterima.
Semua pungutan yang diterima pada

sesuatu tahun juga hendaklah
diperakaunkan pada tahun itu juga.
92
9. Bolehkah Slip Bayar Masuk Tidak dibenarkan. Ini adalah kerana nombor
Bank bagi Kumpulan Wang akaun adalah berbeza dan Buku Tunai juga
Suwa dan Kumpulan Wang diselenggara secara berasingan.
Kerajaan disekalikan jika kedua-
duanya adalah dari bank yang Slip Bayar Masuk Bank hendaklah
sama? disediakan mengikut kumpulan wang yang
berkenaan apabila pungutan hendak
dimasukkan ke akaun bank sekolah.
Slip berkenaan boleh didapati dari bank di

mana akaun sekolah dibuka. Pastikan
nombor akaun bank di Slip Bayar Masuk
Bank adalah betul sebelum pungutan
dibankkan.
Salinan Slip Bayar Masuk Bank yang telah

diakui terima oleh bank hendaklah disemak
dengan Buku Tunai oleh Pengurus Sekolah
dan ditandatangan ringkas beserta tarikh
sebelum difailkan mengikut jenis kumpulan
wang.
7.1.4 SOALAN LAZIM PENGURUSAN PEROLEHAN

1. Apakah kaedah perolehan Kaedah perolehan semasa yang boleh
semasa yang boleh dilaksanakan oleh sekolah adalah Panjar
dilaksanakan oleh sekolah? Wang Runcit, pembelian terus, sebut harga
dan Kontrak Pusat.
2. Bolehkah Pengurus Sekolah Perolehan atau penggantian alat pendingin

membuat perolehan alat udara tidak dibenarkan.
pendingin udara?
Peruntukan bagi tujuan ini hendaklah
dipohon daripada Ketua PTJ masing-masing.
3. Bolehkah Pengurus Sekolah Pengurus Sekolah perlu mendapatkan

membuat perolehan ICT? kelulusan teknikal daripada Jawatankuasa
Pemandu ICT (JPICT) bagi perolehan
Peralatan ICT.
● Perkakasan ICT yang memerlukan CPU
untuk beroperasi.
● Perisian Komputer.
● Talian Internet.
93
4. Siapakah yang boleh Nota Minta boleh disediakan oleh Guru
menyediakan Nota Minta? Penolong Kanan/ Ketua Bidang / Ketua
Panitia/ Penyelia Asrama/ Pembantu Tadbir
dan diluluskan oleh Pengurus Sekolah.
5. Sekiranya Pengurus Sekolah Tidak dibenarkan. Hanya Pengurus Sekolah

tiada di sekolah dalam tempoh sahaja boleh mendatangani Pesanan
yang lama, bolehkah Guru Sekolah.
Penolong Kanan Pentadbiran
menandatangani Pesanan Walau bagaimanapun Pengurus Sekolah
Sekolah? perlu mengeluarkan surat perwakilan kuasa
kepada pegawai yang lain untuk
menjalankan tugas semasa ketiadaannya.
6. Bolehka Pengurus Sekolah Pengurus Sekolah tidak dibenarkan
memperakui penerimaan memperakui penerimaan bekalan/
bekalan dalam Pesanan perkhidmatan/ kerja dalam Pesanan Sekolah
Sekolah? sebagai langkah kawalan dalaman.
7. Sekiranya pembekal telah Sekiranya dokumen asal Pesanan Sekolah

menghilangkan dokumen asal hilang, pembekal perlu membuat
Pesanan Sekolah, adakah permohonan secara bertulis satu salinan
pembekal tersebut layak Pesanan Sekolah dari pihak sekolah untuk
menuntut bayaran dari sekolah? melayakkannya menuntut bayaran tersebut.
Pengurus Sekolah boleh mengeluarkan satu
salinan fotostat yang diperakui benar bagi
menggantikan Pesanan Sekolah asal yang
hilang.
Salinan yang telah diperakui ini hendaklah

dilampirkan bersama bil untuk bayaran dan
satu perakuan hendaklah diberi bahawa
pesanan tersebut belum pernah dibayar
sebelumnya. Contoh perakuan adalah
seperti berikut:
“Saya mengesahkan bahawa dokumen asal

Pesanan Sekolah telah didapati hilang dan
saya memperakukan bahawa pembayaran
sebenarnya belum lagi dibuat dan jika
dokumen asal Pesanan Sekolah tersebut
dijumpai, ia tidak boleh digunakan untuk
tujuan pembayaran”.
8. Berapakah had nilai perolehan Perolehan yang tidak melebihi RM20,000

bagi kaedah pembelian terus yang setahun bagi setiap jenis item.
boleh dilaksanakan oleh Pengurus
Sekolah?
94
9. Perolehan melalui kaedah Panjar Tidak.
Wang Runcit perlu kajian pasaran
atau pun tidak? Ini adalah merujuk kepada maksud Panjar
Wang Runcit iaitu sejumlah wang yang
membolehkan Pengurus Sekolah membuat
pembayaran kecil yang SEGERA dan
perbelanjaan runcit tanpa
mempertanggungkannya terlebih dahulu
kepada butiran peruntukan.
10. Berapa kajian pasaran perlu Had nilai perolehan sehingga RM20,000
dibuat bagi perolehan yang setahun perlu dibuat kajian pasaran.
bernilai RM500?
Kajian pasaran hendaklah dibuat dengan
mendapatkan sekurang-kurangnya tiga (3)
tawaran harga daripada pembekal tempatan
sama ada berdaftar atau tidak berdaftar
dengan Kementerian Kewangan dan sama
ada bertaraf Bumiputera atau bukan
Bumiputera.
11. Adakah Nota Minta perlu Ya.

disediakan bagi perolehan melalui
Panjar Wang Runcit? Nota Minta perlu disediakan bagi semua
kaedah perolehan.
Tujuan penyediaan Nota Minta adalah untuk

memastikan baki peruntukan semasa
mencukupi dan mendapat kelulusan
Pengurus Sekolah sebelum membuat
sesuatu perolehan.
7.1.5 SOALAN LAZIM PENGURUSAN BAYARAN
1. Bilakah bil yang lengkap dan Semua bil dijelaskan dalam tempoh 14 hari
sempurna perlu dijelaskan? dari tarikh bil diterima dengan lengkap dan
sempurna.
Walau bagaimanapun bagi agensi di bawah

KPM perlu menjelaskan semua bil dalam
tempoh 7 hari dari tarikh bil diterima dengan
lengkap dan sempurna.
95
2. Apakah dokumen sokongan Setiap Baucar Bayaran mesti disertakan
yang perlu dikepilkan bersama dengan dokumen sokongan yang asal iaitu:
Baucar Bayaran? i. Bil/ Invois
ii. Pesanan Sekolah
iii. Nota Minta
iv. Kertas Kerja (jika perlu)
v. Baucar Kecil (untuk Panjar Wang Runcit)
vi. Nombor Kontrak (bayaran bagi sesuatu
kontrak)
3. Mengapa Daftar Bil perlu Daftar Bil merupakan satu daftar yang
disemak? merekodkan setiap bil yang diterima dan
butiran bayaran oleh sekolah.
Tujuan semakan daftar bil adalah seperti

berikut:
1. Memastikan peruntukan mencukupi dan

pembayaran belum dibuat sebelum
meluluskan sesuatu baucar bayaran.
2. Semua bil/ invois/ tuntutan (kecuali bil

Panjar Wang Runcit) direkod dan dijelaskan
dalam tempoh 14 hari daripada tarikh ianya
diterima dengan lengkap dan sempurna.
Bagi tujuan ini semua bil/ invois/ tuntutan
yang diterima hendaklah dicap tarikh
terima.
3. Dapat mengesan bil/ invois/ tuntutan yang

belum dijelaskan sebelum akhir tahun
kewangan.
4. Semua bil/ invois/ tuntutan yang belum

dijelaskan pada akhir tahun kewangan
dapat diambil kira sebagai Akaun Belum
Bayar.
4. Bila Daftar Bil perlu disemak dan Daftar Bil hendaklah diperiksa sekurang-
siapa yang perlu menyemaknya? kurangnya sekali sebulan oleh Pengurus
Sekolah atau pegawai yang diberi kuasa dan
hendaklah ditandatangan beserta tarikh.
96
5. Dalam persekitaran elektronik, Daftar Bil perlu ditandatangan beserta tarikh
adakah Daftar Bil perlu oleh Pengurus Sekolah atau pegawai yang
ditandatangan selepas disemak? diberi kuasa sebagai bukti semakan telah
dibuat.
6. Pada tahun semasa terdapat Sekiranya bil tersebut telah direkodkan dalam
seorang pembekal membuat Daftar Bil dan diambil kira dalam Akaun Belum
tuntutan bil bagi tahun Bayar oleh pihak sekolah, maka bil tersebut
lepas.Hasil semakan pada tahun boleh dibayar oleh pihak sekolah dengan
semasa, didapati bil tersebut syarat semua dokumen asal adalah lengkap
memang belum dibuat bayaran dan sempurna mengikut peraturan yang
oleh pihak sekolah. sedang berkuatkuasa.
Bagi bil yang tidak direkodkan ke dalam Daftar

Bil dan tidak diambil kira dalam Akaun Belum
Bayar pada akhir tahun kewangan hendaklah
mendapatkan kelulusan Ketua PTJ sebelum
membuat pembayaran.
7. Adakah Baucar Bayaran sahaja Sebaik sahaja pembayaran dilakukan, bukan

yang perlu dicap “TELAH sahaja Baucar Bayaran yang perlu dicap
BAYAR” apabila pembayaran tetapi semua dokumen sokongan sama ada
telah dilakukan? salinan atau pun asal termasuklah depan
belakang muka surat dokumen hendaklah
dicap “TELAH BAYAR” bagi mengelakkan
berlaku pembayaran dua kali.
8. Bolehkah cek kepada pembekal Semua cek yang dikeluarkan tidak boleh
dibuka palang bagi memudahkan dibuka palang kecuali cek yang dikeluarkan
pengeluaran tunai? bagi tujuan Panjar Wang Runcit, bayaran yang
dibuat kepada penerima yang tiada akaun
bank dan pembayaran di bawah AP 96 (a).
9. Adakah semua pembekal perlu Tidak.

mengambil cek di sekolah?
Merujuk kepada AP 122, cek juga boleh
dihantar kepada pembekal melalui pos dalam
sampul berdaftar.
Maklumat cek seperti nombor, tarikh dan

amaun pada cek hendaklah direkodkan ke
dalam Daftar Bil. Diruangan catatan catatkan
perkara yang berkaitan seperti nombor pos
daftar atau nama pembekal yang mengambil
cek dan tarikh.
97
Pastikan sekolah menerima resit daripada
pembekal apabila pembekal telah menerima
cek. Resit pembekal perlu dikepilkan bersama
Baucar Bayaran.
10. Berapakah tempoh laku cek Cek yang dikeluarkan hendaklah dihadkan
yang telah dikeluarkan oleh tempoh laku selama tiga bulan.
sekolah?
Semua cek yang dikeluarkan hendaklah
dicetak/ dicap “Laku dalam tempoh hanya tiga
bulan dari tarikh”.
7.1.6 SOALAN LAZIM AKAUNTABILITI
1. Dimanakah surat perwakilan Surat Perwakilan Kuasa daripada Pegawai

kuasa boleh diperolehi? Pengawal boleh dimuat turun dari laman
sesawang KPM.
2. Sekiranya Pengurus Sekolah cuti Adalah menjadi tanggungjawab pegawai yang

sakit dalam tempoh yang lama, paling kanan di sekolah untuk memaklumkan
adakah tugas-tugasnya boleh kepada Ketua PTJ berkaitan ketiadaan
dilaksanakan oleh Guru Pengurus Sekolah dalam tempoh yang
Penolong Kanan Pentadbiran? panjang bagi mendapatkan surat perwakilan
kuasa.
3. Adakah Guru Penolong Kanan Tidak.

HEM boleh dilantik sebagai
Juruaudit Dalam? Ini adalah kerana Guru Penolong Kanan HEM
boleh diberi kuasa menandatangan Baucar
Bayaran dan cek sekolah.
Pengurus Sekolah perlu melantik secara

bertulis seorang guru yang tidak terlibat
secara langsung dalam pengurusan
kewangan dan perakaunan sekolah sebagai
Juruaudit Dalam untuk memastikan wujud
kawalan dalaman pengurusan kewangan dan
perakaunan sekolah.
98
4. Bolehkan Mesyuarat JPKA dan Ya.
JKPAK diadakan pada hari yang
sama tetapi berlainan waktu? Mesyuarat JKPAK perlu dilaksanakan terlebih
dahulu dan diikuti dengan Mesyuarat JPKA.
Ini adalah kerana hasil Mesyuarat JKPAK
perlu dibentangkan dalam Mesyuarat JPKA.
5. Bilakah maklum balas atau Pengurus Sekolah hendaklah memberi

jawapan terhadap laporan/ jawapan ke atas laporan atau pertanyaan
pertanyaan audit perlu dihantar audit dalam tempoh satu (1) bulan dari tarikh
kepada pihak audit? laporan atau pertanyaan audit.
6. Penyata Kewangan Tahunan Sekolah dikehendaki mengemukakan Penyata

Sekolah dihantar terus kepada Kewangan Tahunan Sekolah pada atau
pihak audit atau melalui Ketua sebelum 28 Februari tahun berikutnya kepada
PTJ? Ketua PTJ dan kemudiannya Ketua PTJ akan
mengemukakan penyata kewangan tahunan
tersebut kepada Pejabat Audit Sekolah Negeri
tidak lewat daripada 31 Mac.
99
7.2 GLOSORI PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
SINGKATAN MAKSUD PENERANGAN
Akaun Bank Akaun semasa sekolah dibuka di bank

Sekolah tempatan yang diluluskan oleh Pejabat
Perakaunan.
ABT Akaun Belum Terimaan yang sepatutnya diterima tetapi
Terima masih belum diterima sehingga berakhir tahun
kewangan semasa.
ABB Akaun Belum Perbelanjaan yang sepatutnya dibayar tetapi

Bayar masih belum dijelaskan oleh pihak sekolah
sehingga berakhir tahun kewangan semasa.
Akaun Subsidiari Akaun Subsidiari ialah akaun yang perlu

diselenggara secara berasingan mengikut
tahun kewangan bagi peruntukan yang
memerlukan keterangan lanjut.
AP 3(e) Arahan Panjar Wang Runcit adalah sejumlah wang

Perbendaharaan yang diberi kepada pegawai perakaunan untuk
3(e) membolehkannya membuat pembayaran kecil
yang segera dan perbelanjaan runcit tanpa
mempertanggungkannya terlebih dahulu
kepada sesuatu maksud perbelanjaan. Ia boleh
juga digunakan bagi memberi pendahuluan
wang tunai segera kepada pegawai-pegawai
yang memerlukan wang untuk membayar
belanja perjalanan kecuali untuk membayar
tuntutan perjalanan.
AP 11(a) Arahan Kewajipan kewangan dan perakaunan bagi

Perbendaharaan pegawai-pegawai bawahan yang bekerja di
11(a) bawah seseorang Pegawai Pengawal mestilah
dinyatakan dengan jelas olehnya, dan
khususnya setakat mana mereka itu dibenarkan
menjalankan bagi pihaknya, tugas-tugas yang
menjadi tanggungjawabnya mestilah
dinyatakan dengan bertulis.
100
AP 53 Arahan Tanggungjawab Pegawai Pengawal.
Perbendaharaan
Semua Pegawai Pengawal adalah
53
bertanggungjawab melaksanakan kewajipan
kewangan Kementerian/ Jabatan masing-
masing dengan sempurna. Tanggungjawab
tersebut adalah bagi memungut dengan
sewajarnya segala Wang Awam yang patut
diterima oleh atau di bawah arahan mereka,
menyimpannya dengan selamat serta juga
bertanggungjawab sekiranya akaun yang
dikemukakan oleh mereka atau di bawah kuasa
mereka didapati tidak betul. Sebarang
perwakilan kewajipan ini kepada pegawai lain
hendaklah dibuat dengan arahan bertulis.
Bagaimanapun seorang Pegawai Pengawal itu
secara amnya tidak terlepas dari
tanggungjawabnya sendiri setelah perwakilan
dibuat.
AP 58(a)(i) Arahan Pembayaran Yang Memerlukan Kebenaran

Perbendaharaan Khas.
58(a)(i)
Kebenaran Akauntan Negara atau Akauntan

Negeri/ Bendahari Negeri adalah diperlukan
bagi membayar/ menyelaras baucar
perbelanjaan mengurus yang dikemukakan
dalam tahun kewangan semasa, berkaitan
dengan pertanggungan-pertanggungan yang
kena dibayar pada atau sebelum hujung tahun
kewangan yang lama.
AP 59(i) Arahan Pembayaran Bagi Barang-barang Dan
Perbendaharaan Perkhidmatan Yang Dibekal Dengan Suci Hati
59(i) Tidak Boleh Ditahan.
Walau apa pun peruntukan mana-mana Arahan

Perbendaharaan yang lain, pembayaran
sesuatu bil yang dikemukakan dengan
sempurnanya oleh seseorang bagi barang atau
perkhidmatan yang dipesan dan dibekalkan
dengan suci hati kepada kerajaan tidak boleh
ditahan oleh sebab apa-apa keraguan sama
ada pertanggungan itu telah dilakukan dengan
sepatutnya oleh pegawai kerajaan yang
bertanggungjawab.
101
AP 60 Arahan Resit Rasmi.
Perbendaharaan
(i) Resit Rasmi secara manual atau
60
elektronik mestilah dikeluarkan sebagai
akuan terima wang yang dibayar kepada
seseorang pegawai awam.
(ii) Resit Rasmi mestilah dikeluarkan pada
masa urusan dibuat dan jika seseorang
pembayar hadir sendiri, Resit Rasmi itu
mestilah diserahkan kepadanya. Apabila
Wang Awam diterima melalui pos atau
penghantar, Resit Rasmi baginya
mestilah disediakan pada hari itu juga
dan dihantar selewat-lewatnya pada hari
bekerja berikutnya.
AP 61(a) Arahan Memberitahu Orang Awam.

Perbendaharaan
61(a)
(a) Pegawai Pengawal dan Pemungut Wang
Awam hendaklah menentukan supaya orang
awam diberitahu dengan sepenuhnya
bahawa mereka hendaklah:
(i) Mendapatkan Resit Rasmi bagi

semua wang yang dibayar.
(ii) Hanya menerima Resit Rasmi yang
bercetak dan bernombor atau Resit
Rasmi yang dikeluarkan oleh mesin
daftar wang, jika mesin daftar wang
digunakan, atau Resit Rasmi yang
dijana secara elektronik.
(iii) Bagi pembayaran melalui cek, Resit
Rasmi hanya sah apabila cek
ditunaikan oleh bank.
AP 62 Arahan Pindaan Dan Pembatalan Resit Rasmi
Perbendaharaan
(a) Meminda sesuatu Resit Rasmi adalah
62
dilarang. Jika kerana apa-apa sebab sesuatu
Resit Rasmi itu rosak dan tidak boleh
dikeluarkan, ia mestilah jangan dimusnahkan
tetapi hendaklah dibatalkan dan disimpan.
Resit Rasmi batal tersebut berserta
salinannya hendaklah dikemukakan untuk
diaudit. Dalam persekitaran elektronik, Resit
102
Rasmi batal dan Laporan Resit Rasmi batal
perlu dikemukakan untuk diaudit.
(b) Resit Rasmi hanya boleh dibatalkan oleh
pegawai yang diberi kuasa secara bertulis.
AP 69 Arahan Kebenaran Bertulis Untuk Menerima Wang.

Perbendaharaan
Tiada seseorang pegawai boleh menerima
69
wang dalam apa jua bentuk terimaan kecuali
diberi kebenaran khusus secara bertulis oleh
Pemungut untuk berbuat demikian. Pemungut
hendaklah menyelenggara suatu rekod
mengenai kebenaran yang telah diberi.
AP 70(a) Arahan Pengeluaran Resit Rasmi.

Perbendaharaan
(i) Resit Rasmi mestilah ditulis
70(a)
menggunakan karbon dua muka oleh
pegawai yang menerima wang dalam apa
jua bentuk terimaan dan ditandatangani
oleh seorang pegawai lain. Pengecualian
daripada kaedah ini dibenarkan hanya
jika:
(ii) Resit Rasmi dikeluarkan dengan
menggunakan sistem terimaan bermesin
atau elektronik yang diluluskan oleh
Akauntan Negara atau Pegawai
Kewangan Negeri;
(iii) Suatu bayaran tetap ada tercetak pada
Resit Rasmi, lesen atau tiket;
(iv) Seseorang pegawai dipertanggungkan
dengan sepatutnya oleh Pemungut
dengan kewajipan membuat pungutan
luar atau pungutan yang seumpamanya
dalam keadaan di mana ia mesti bekerja
seorang diri dengan syarat penyeliaan
rapi dibuat oleh penyelia/ pegawai
atasan; atau
(v) Seorang pegawai lain tidak ada dan
kebenaran khusus telah didapati
daripada Akauntan Negara atau
Akauntan Negeri/ Bendahari Negeri.
103
AP 96(a) Arahan Mengeluarkan Wang Untuk Dibahagi-
Perbendaharaan bahagikan.
96(a)
(a) Wang yang dikehendaki oleh sesuatu
pejabat bagi bayaran tunai hendaklah
dikeluarkan daripada Perbendaharaan atau
Perbendaharaan Kecil atas permintaan
Pusat Tanggungjawab (PTJ), dengan
menggunakan borang yang ditetapkan dan
ditandatangani oleh seorang pegawai yang
diberi kuasa oleh Pegawai Pengawal untuk
memperakui baucar, atas nama dua orang
pegawai yang dilantik olehnya untuk
menerima wang itu. Tiap-tiap permintaan itu
mestilah disertai dengan senarai penerima
wang atau baucar yang dijadual dan
diperakui dengan sempurna sebagai betul
supaya pegawai yang bertanggungjawab
boleh memastikan bahawa bayaran yang
dicadangkan itu adalah betul. Pegawai yang
bertanggungjawab hendaklah menyimpan
permintaan itu (yang diaku terima oleh
pegawai yang dilantik) sementara menanti
baucar yang diselesaikan dengan sempurna
dipulangkan. Bagi persekitaran elektronik
Pegawai Pengawal dan pegawai yang diberi
kuasa hendaklah menyimpan selamat daftar
pembayaran yang telah dibuat.
(b) Tertakluk kepada Arahan Perbendaharaan
96(a), seorang pegawai perlu dilantik untuk
menerima dan menunaikan cek tersebut.
104
AP 97(b) Arahan Pembayaran Kepada Orang Yang Tidak Ada
Perbendaharaan Akaun Bank.
97(b)
(b) Jika bayaran perlu dibuat kepada sesiapa
yang tidak mempunyai akaun bank, tetapi
terdapat suatu Perbendaharaan atau bank
yang berhampiran maka pegawai yang
memperakui baucar itu hendaklah
menguruskan supaya suatu cek perintah
yang tak berpalang atas nama penerima
dihantar kepadanya untuk diserahkan
kepada penerima. Sebelum menyerahkan
cek itu ia hendaklah mencatatkan di atasnya
nombor kad pengenalan penerima bersama
tandatangan dan nama jawatannya sendiri.
AP 99(a) Arahan Baucar Hendaklah Disokong Dengan Dokumen

Perbendaharaan Sokongan Yang Lengkap.
99(a)
(a) Semua baucar atau baucar elektronik
hendaklah disokong dengan dokumen
sokongan yang lengkap mengenai tiap-tiap
satu perkhidmatan, bekalan atau kerja
seperti tarikh, nombor, kuantiti, kiraan
jauhnya dan kadar, untuk membolehkan
ianya disemak tanpa merujuk kepada apa-
apa dokumen selain daripada yang
dikembarkan padanya. Apabila bayaran
dibuat bagi sesuatu kontrak, baucar itu
hendaklah mengandungi rujukan mengenai
nombor kontrak itu. Dalam persekitaran
elektronik, baucar elektronik beserta
dokumen sokongan hendaklah disimpan
dengan teratur dan selamat di jabatan
penyedia.
AP 99(b) Arahan Nama Seseorang Pegawai Kerajaan Tidak

Perbendaharaan Boleh Ditunjukkan Sebagai Penerima Bayaran
99(b)
(b) Nama seseorang pegawai Kerajaan tidak
boleh dicatatkan sebagai penerima bayaran
pada sesuatu baucar kecuali berkenaan
dengan gaji, pendahuluan dan pinjaman atau
tuntutan persendirian yang lain.
105
AP 101 Arahan Pemberian Kuasa Menandatangani Baucar.
Perbendaharaan
Seseorang Pegawai Pengawal atau Pemegang
101
Waran Peruntukan boleh memberi kuasa secara
bertulis bagi memperakui baucar dan, dalam hal
yang demikian, ia hendaklah menghantar
kepada pegawai pembayar yang
bertanggungjawab di Perbendaharaan nama
pegawai yang diberi kuasa berserta dengan
contoh tandatangannya di dalam persekitaran
manual dan elektronik. Pemberian kuasa ini
adalah terhad dan tidak boleh meliputi perkara-
perkara yang telah ditetapkan oleh Pegawai
Pengawal sebagai tanggungjawab Pemegang
Waran Peruntukan itu sendiri.
AP 103 Arahan Semua Bil Dan Tuntutan Bayaran Hendaklah

Perbendaharaan Dibayar Dengan Segera
103
(a) Ketua Jabatan atau Ketua Pejabat
hendaklah meminta supaya semua bil dan
tuntutan disampaikan dengan segera.
Mereka hendaklah memastikan bahawa bil
itu dibayar dengan segera tidak lewat dari 14
hari dari tarikh ianya diterima dengan
lengkap dan sempurna.
(b) Bagi mematuhi Arahan di atas, Ketua
Jabatan hendaklah menyenggara suatu
Daftar Bil yang menunjukkan maklumat
seperti terkandung di dalam Lampiran V.
Daftar ini hendaklah diperiksa tidak kurang
daripada sekali sebulan oleh Ketua Jabatan
atau wakilnya yang diberi kuasa dan
hendaklah ditandatangan
ringkas.Penyenggaraan Daftar Bil secara
manual seperti di Lampiran V adalah
dikecualikan bagi Kementerian/ Jabatan/
Pusat Tanggungjawab yang melaksanakan
sistem elektronik di mana Daftar Bil adalah
disediakan secara elektronik.
106
AP 115 Arahan Pemeriksaan Stok Cek.
Perbendaharaan
Stok cek Kerajaan hendaklah diperiksa dengan
115
serta-merta apabila diterima daripada bank
untuk menentukan bahawa tiada cek yang
hilang. Pemeriksaan ini hendaklah dilakukan
oleh pegawai yang bertanggungjawab menjaga
urusan akaun bank dan pegawai itu hendaklah
mengaku saksi dengan tandatangan ringkas di
belakang kaunterfoil yang akhir atau di dalam
daftar stok cek bahawa pemeriksaan itu telah
dibuat.
AP 116 Arahan Penyimpanan Stok Cek.

Perbendaharaan
Mana-mana stok cek yang tidak dikeluarkan
116
untuk digunakan hendaklah disimpan dalam peti
besi yang kuncinya dipegang oleh pegawai yang
bertanggungjawab. Stok cek yang dikeluarkan
hendaklah dikunci apabila tidak sebenarnya
digunakan sama ada dalam peti besi atau
tempat lain yang selamat tetapi mestilah
disimpan di dalam peti besi pada penutupan
urusan tiap-tiap hari.
AP 117 Arahan Tempoh Laku Cek.

Perbendaharaan
Semua cek yang dikeluarkan atas Akaun Bank
117
Kerajaan, hendaklah dicetak “Laku dalam
tempoh hanya tiga bulan dari tarikh”. Mana-
mana cek yang tidak diserahkan dalam tempoh
yang ditetapkan tidak akan dibayar oleh bank
pembayar.
AP 147 Arahan Pindaan Atau Pemadaman Dalam Buku Tunai

Perbendaharaan Tidak Dibenarkan.
147
(i) Pindaan atau pemadaman angka tidak boleh
dibuat dalam apa-apa hal pun dalam buku
tunai, baucar atau dokumen akaun yang lain.
Pembayaran haruslah ditolak sekiranya
terdapat pindaan dan pemadaman di
dokumen tersebut.
(ii) Sekiranya apa-apa pembetulan diperlukan
kecuali bagi baucar bayaran, angka asal
hendaklah digaris dengan satu garisan
107
sahaja untuk menunjukkan dengan terang
apakah angka yang dicatatkan pada
asalnya, dan angka yang betul ditulis di
bahagian atas angka asal, pembetulan
ditandatangan ringkas oleh Ketua Jabatan
atau wakilnya yang diberi kuasa. Kaedah
yang sama hendaklah diikuti mengenai
pembetulan dalam semua buku akaun,
daftar sewa dan kadar dan geran tanah.
Mengenai resit, Arahan Perbendaharan 62
hendaklah diikuti.
AP 169 dan Arahan 169. Kajian Pasaran Dalam Perolehan.
169.1 Perbendaharaan
169 dan 169.1
169.1 Adalah menjadi kewajipan setiap
pegawai yang menguruskan perolehan
membuat kajian pasaran yang berpatutan
supaya perolehan itu adalah yang paling sesuai
dan menguntungkan. Kajian hendaklah
mengambil kira aspek kualiti, harga, kegunaan,
kos penyenggaraan dan faktor-faktor lain yang
berkaitan.
AP 177.1 Arahan Tatacara Bayaran.
Perbendaharaan
(a) Pegawai yang menandatangani sesuatu
177.1
Pesanan Kerajaan hendaklah mencatatkan
jumlah harga dengan perkataan selepas
sahaja butiran akhir dan hendaklah
menandatangani ringkas catatan itu.
Sebelum pembayaran dibuat, pesanan asal
hendaklah dibandingkan dengan salinan
pejabat. Nombor pesanan hendaklah
dicatatkan pada baucar bayaran. Bagi
persekitaran elektronik Pesanan Kerajaan
dijana oleh sistem.
(b) Bekalan yang diterima hendaklah direkod
mengikut tatacara Pengurusan Aset dan
Pengurusan Stor semasa yang berkuat
kuasa.
108
AP 306 Arahan Pertanyaan Audit.
Perbendaharaan
Adalah menjadi kewajipan semua pegawai
306
awam memberi kepada Ketua Audit Negara
atau wakilnya segala kemudahan dan
kerjasama yang perlu dalam masa
melaksanakan kewajipannya dan menjawab
apa-apa pertanyaan audit dengan cepat iaitu
tidak lewat dari satu (1) bulan dari tarikh
pertanyaan audit dialamatkan kepada mereka.
AP 308 Arahan Pemeriksaan Dalaman.

Perbendaharaan
Pegawai Pengawal dan Ketua Jabatan, selain
308
daripada menjalankan penyeliaan biasa urusan
pejabat tiap-tiap hari dan pemeriksaan mengejut
wang tunai dan barang-barang berharga yang
dinyatakan dalam Arahan Perbendaharaan 309,
hendaklah dari semasa ke semasa menjalankan
atau melantik pegawai lain untuk menjalankan
pemeriksaan mengejut atas sebahagian atau
keseluruhan kewajipan kewangan atau
perakaunan (termasuk perakaunan Aset Awam)
yang dilakukan oleh pegawai-pegawai di bawah
kawalannya, bagi maksud mengetahui sama
ada prosedur-prosedur yang betul difahami
dengan sepatutnya dan sentiasa diikuti. Perihal
mengenai kewajipan yang diperiksa bersama
dengan catatan pemeriksaan itu hendaklah
dimasukkan ke dalam buku pemeriksaan
mengejut seperti yang dinyatakan dalam Arahan
Perbendaharaan berikut.
AP 309(a) Arahan Pemeriksaan Mengejut.

Perbendaharaan
(a) Ketua Jabatan hendaklah mengadakan
309(a)
pemeriksaan mengejut secara berkala dan
tidak kurang dari sekali dalam tempoh enam
(6) bulan, tidak kira bulan apa yang dipilih
dan seterusnya sekali lagi dalam tempoh
enam (6) bulan dari tarikh terakhir
pemeriksaan itu dijalankan, ke atas tiap-tiap
peti besi, bilik kebal, peti wang tunai, laci
atau bekas-bekas lain untuk menyimpan
wang dalam jagaan seseorang pegawai
dalam jabatannya yang diamanahkan
dengan penyimpanan Wang Awam, setem
atau barang-barang lain yang berharga.
109
Pegawai Pengawal hendaklah mengenal
pasti jawatan-jawatan Ketua Jabatan yang
layak menjalankan pemeriksaan mengejut
sebagaimana takrifan Ketua Jabatan di
bawah Arahan Perbendaharaan (AP) 3.
Ketua Jabatan yang telah dikenal pasti tidak
boleh mewakilkan kuasa dan melantik
pegawai lain untuk melaksanakan
pemeriksaan mengejut. Ketua Jabatan yang
menjalankan pemeriksaan mengejut tidak
dibenarkan memegang kunci peti besi.
Baki b/h Baki yang akan di bawa ke tahun/ bulan

hadapan atau ke muka surat berikutnya.
Baki b/b Baki bawa ke bawah dari tahun/ bulan atau

muka surat sebelumnya.
BPPA, KPM Bahagian Sekiranya peraturan perolehan dan pengurusan

Perolehan dan aset tidak dapat dipatuhi, pihak sekolah
Pengurusan hendaklah mendapat kelulusan khas daripada
Aset, BPPA, KPM melalui Ketua PTJ.
Kementerian
Pendidikan
Malaysia
Buku Tunai Buku Tunai merupakan buku perakaunan utama
bagi merekod semua urus niaga penerimaan
dan pembayaran serta perlu diselenggarakan
mengikut peraturan dan pekeliling yang sedang
berkuatkuasa.
Cek Dokumen perintah bertulis kepada pihak bank

bagi membayar sejumlah wang atas arahan/
permintaan daripada pemegang akaun semasa.
Cek Tamat Cek yang tidak ditunaikan selepas 3 bulan

Tempoh daripada tarikh cek dikeluarkan.
Deposit diterima Wang yang diterima oleh pihak sekolah bagi

sesuatu maksud di bawah mana-mana undang-
undang atau perjanjian dan dibayar balik
kepada pendeposit apabila maksud tersebut
tercapai.
110
Deposit dibayar Wang yang dibayar oleh pihak sekolah bagi
sesuatu maksud di bawah mana-mana undang-
undang atau perjanjian dan diterima semula
apabila maksud telah dicapai.
DKS Dokumen Dokumen yang digunakan untuk merekod dan

Kewangan mengakaunkan urusan kewangan dan
Sekolah perakaunan sekolah.
Inden Borang tempahan perolehan.

Satu dokumen kewangan yang dikeluarkan oleh
Agensi Kerajaan kepada kontraktor untuk
melaksanakan perolehan kerja. Semua Agensi
hendaklah menggunakan Inden Kerajaan untuk
perolehan kerja dan tidak dibenarkan
menggunakan Pesanan Kerajaan.
Jawatankuasa Satu Jawatankuasa yang dilantik oleh Pengurus

Penyediaan Sekolah secara bertulis bagi menyediakan
Spesifikasi Sebut spesifikasi umum/ khusus/ teknikal bagi tiap-tiap
Harga perolehan yang hendak dibuat. Ahli-ahli
Jawatankuasa hendaklah terdiri daripada
sekurang-kurangnya tiga (3) orang pegawai
yang mahir dan berkelayakan dalam bidang
berkenaan, yang boleh juga terdiri daripada
wakil-wakil agensi lain yang berkaitan
Jawatankuasa Jawatankuasa Pembuka Sebut Harga dilantik

Pembuka Sebut secara bertulis oleh Pengurus Sekolah untuk
Harga membuka peti tawaran sebut harga. Dianggotai
sekurang-kurangnya oleh dua (2) orang
pegawai, di mana seorang daripadanya
hendaklah terdiri daripada pegawai Kumpulan
Pengurusan dan Profesional.
Jawatankuasa Jawatankuasa yang akan membuat penilaian

Penilaian teknikal atau fizikal terhadap sesuatu sebut
Teknikal Sebut harga. Pelantikan ahli Jawatankuasa Penilaian
Harga Teknikal Sebut Harga hendaklah dibuat secara
bertulis oleh Pengurus Sekolah. Keahlian
Jawatankuasa Penilaian Teknikal hendaklah
tidak kurang daripada tiga (3) orang, iaitu
seorang pengerusi dan dua (2) orang ahli, di
mana sekurang-kurang seorang daripada
pegawai Kumpulan Pengurusan dan Profesional
atau setaraf yang mahir, berpengalaman dan
berkelayakan tentang barangan/ perkhidmatan.
111
Jawatankuasa Jawatankuasa yang akan membuat penilaian
Penilaian harga bagi sesuatu sebut harga.
Kewangan Sebut Pelantikan ahli Jawatankuasa Penilaian
Harga Kewangan Sebut Harga hendaklah dibuat
secara bertulis oleh Pengurus Sekolah. Ahli-ahli
Jawatankuasa hendaklah tidak kurang daripada
dua (2) orang, iaitu seorang pengerusi dan
seorang ahli, di mana salah seorang
daripadanya hendaklah terdiri daripada pegawai
Kumpulan Pengurusan dan Profesional.
Jawatankuasa Jawatankuasa yang akan menimbang sebut

Sebut Harga harga dan memilih sebut harga. Jawatankuasa
Sebut Harga hendaklah dilantik secara bertulis
oleh Pegawai Pengawal. Ahli-ahli Jawatankuasa
hendaklah terdiri daripada sekurang-kurangnya
tiga (3) orang pegawai, di mana seorang
daripadanya hendaklah pegawai dari Kumpulan
Pengurusan dan Profesional.
JPICT Jawatankuasa Pengurus Sekolah dibenarkan membuat

Pemandu ICT perolehan peralatan ICT dengan mendapat
kelulusan teknikal daripada JPICT serta
mematuhi Surat Pekeliling/ garis panduan yang
sedang berkuatkuasa.
112
KPT Ketua Pembantu Ketua Pembantu Tadbir (Perkeranian/ Operasi)
Tadbir
Bertanggungjawab menyelia dan melaksanakan
tugas-tugas perkeranian dan operasi di
peringkat Kumpulan Pelaksana yang
merangkumi aspek perkeranian dan operasi
(termasuk, tetapi tidak terhad kepada, tugas-
tugas pentadbiran am, pengurusan personel,
perkhidmatan kaunter dan pemprosesan,
pengumpulan data dan maklumat, pengendalian
peralatan perhubungan/komunikasi).
Ketua Pembantu Tadbir (Kewangan)

Bertanggungjawab menyelia dan menjalankan
tugas-tugas pengurusan kewangan sepenuh
masa di peringkat Kumpulan Sokongan
berhubung urusan-urusan kawalan belanjawan,
kewangan am, terimaan, perolehan kerajaan,
bayaran emolumen, pembayaran, akaun,
pelaburan dan pinjaman.
KPTJ Ketua Pusat Ketua PTJ sekolah ialah:

Tanggungjawab
i. Pengarah Bahagian Pengurusan Sekolah
(PTJ)
Berasrama Penuh dan Sekolah
Kecemerlangan bagi Sekolah Berasrama
Penuh.
ii. Pengarah Bahagian Sukan bagi Sekolah
Sukan
iii. Pengarah Bahagian Kokurikulum dan
Kesenian bagi Sekolah Seni
iv. Pengarah Bahagian Pendidikan Teknik
dan Vokasional bagi Sekolah Menengah
Teknik dan Sekolah Menengah
Vokasional
v. Pengarah Bahagian Pendidikan Khas
bagi Sekolah Pendidikan Khas
vi. Pengarah Pelajaran Negeri bagi
Prasekolah, Sekolah Rendah, Sekolah
Menengah dan Program Pendidikan
Khas Integrasi di Sekolah Rendah dan
Menengah Harian.
vii. Pengarah Bahagian Pendidikan Islam
bagi Sekolah Agama Bantuan Kerajaan
113
KWA Kumpulan Wang Kumpulan Wang Asrama (KWA) bertujuan
Asrama mengakaunkan terimaan dan bayaran berkaitan
dengan asrama daripada sumber kerajaan dan
awam termasuk terimaan daripada murid/
pelajar/ orang awam/ agensi bukan kerajaan
dan faedah bank serta dibelanjakan mengikut
maksud setiap terimaan.
KWK Kumpulan Wang Kumpulan Wang Kerajaan (KWK) bertujuan

Kerajaan mengakaunkan terimaan dan bayaran daripada
sumber Kerajaan termasuk biasiswa daripada
lain-lain agensi kerajaan dan faedah bank serta
dibelanjakan mengikut maksud setiap terimaan
kecuali berkaitan dengan asrama.
KWS Kumpulan Wang Kumpulan Wang Suwa (KWS) bertujuan

SUWA mengakaunkan terimaan dan bayaran daripada
(Sumbangan sumber awam termasuk terimaan daripada
Wang Awam) murid/ pelajar/ orang awam/ agensi bukan
kerajaan dan faedah bank serta dibelanjakan
mengikut maksud setiap terimaan kecuali
berkaitan dengan asrama.
Lantikan Terus Kaedah lantikan terus hanya ditetapkan bagi

perolehan kerja. Kerja-kerja yang bernilai tidak
melebihi RM20,000 boleh dibuat secara lantikan
terus di kalangan kontraktor Gred G1 yang
berdaftar dengan CIDB dan mempunyai Sijil
Perolehan Kerja Kerajaan (SPKK) dan Sijil Taraf
Bumiputera (STB).
PCG Bantuan Per Bantuan PCG merupakan bantuan kewangan

Kapita (PCG) yang diperuntukkan kepada setiap murid
warganegara Malaysia yang bersekolah di
Sekolah Kerajaan atau Sekolah Bantuan
Kerajaan.
114
Pegawai Pegawai Pengawal adalah pegawai yang
Pengawal dilantik oleh Menteri Kewangan atau Menteri
Besar atau Ketua Menteri di bawah seksyen 15A
Akta Tatacara Kewangan 1957 bagi setiap
tujuan perbelanjaan yang diperuntukan bagi
mana-mana tahun kewangan dalam anggaran,
bagi mengawal, tertakluk kepada sebarang
arahan yang ditujukan oleh pihak penguatkuasa
kewangan, perbelanjaan yang dikuatkuasakan
di bawah tujuan itu, dan termasuk semua
tanggungjawab Pegawai Perakaunan.
Pegawai Seseorang pegawai yang ada urusan

Perakaunan berkenaan dengan Wang Awam atau Aset
Awam adalah seorang Pegawai Perakaunan
dalam erti seksyen 3 Akta Tatacara Kewangan
1957. Istilah ini hendaklah dipakai bagi Ketua
Jabatan atau bagi pegawai bawahannya yang
paling rendah, apabila mereka menguruskan
Wang Awam atau Aset Awam, sebagaimana
juga dipakai bagi akauntan dan pegawai
kewangan.
Pegawai Perakaunan mempunyai pengertian

seperti yang diberi kepadanya di bawah
seksyen 3 Akta Tatacara Kewangan 1957
adalah tiap-tiap pegawai awam yang
bertanggungjawab bagi perkara-perkara seperti
berikut:
(a) Memungut, menerima atau mengakaun, atau

yang sebenarnya memungut, menerima atau
mengakaun Wang Awam; atau
(b) Membelanja/ membayar atau yang

sebenarnya membelanja/ membayar, apa-
apa Wang Awam; atau
(c) Menerima, menyimpan, mengeluar,

melupus, atau mengakaun Aset Awam atau
yang sebenarnya menerima, memegang,
mengeluar atau melupus Aset Awam.
115
Pemungut Pemungut ialah pegawai yang berdasarkan
kepada jawatannya atau di bawah mana-mana
undang-undang bertulis atau peraturan bertulis
adalah bertanggungjawab untuk memungut
wang bagi pihak Kerajaan.
Pembelian Terus Pembelian Terus ditafsirkan sebagai perolehan

bekalan/ perkhidmatan yang melibatkan jumlah
perbelanjaan tahunan
sehingga RM20,000 atau sesuatu kontrak.
Pengurus Pengetua/ Guru Besar atau pegawai yang diberi

Sekolah kuasa secara bertulis untuk menjalankan tugas
sebagai Pengetua/ Guru Besar semasa
ketiadaannya.
Penyata Penyata Penyesuaian Bank ialah penyata yang

Penyesuaian disediakan oleh sekolah bagi menyesuaikan
Bank baki Buku Tunai dengan baki Penyata Bank.
Perolehan Proses yang dilakukan oleh pihak sekolah

dengan menggunakan peruntukan yang telah
diluluskan bagi mendapatkan sesuatu
keperluannya sama ada bekalan/ perkhidmatan/
kerja daripada pembekal/ kontraktor.
Pindah Pindah peruntukan diperlukan jika sesuatu

Peruntukan kumpulan wang/ peruntukan/ butiran dalam
Buku Tunai tidak mencukupi untuk menampung
sesuatu perbelanjaan yang tidak dapat
dielakkan.
PTJ Pusat Pusat Tanggungjawab (PTJ) merujuk kepada

Tanggungjawab pejabat di mana Pemegang Waran Peruntukan/
Ketua Jabatan/ Pemungut telah menerima
perwakilan kewajipan daripada Pegawai
Pengawal dan bertanggungjawab untuk
mengurus dan mengawal sumber kewangan di
bawah seliaannya seperti peruntukan
mengurus, peruntukan pembangunan,
pengurusan akaun amanah dan pengurusan
terimaan serta sumber-sumber lain yang
berkaitan.
116
PWR Panjar Wang PWR adalah sejumlah wang yang
Runcit membolehkan Pengurus Sekolah membuat
pembayaran kecil yang segera dan
perbelanjaan runcit tanpa
mempertanggungkannya terlebih dahulu kepada
butiran peruntukan.
Pendaftar Pengarah Jabatan Pendidikan Negeri.
Penghutang Pihak yang berhutang dengan sekolah.
Pemiutang Pihak yang memberi kredit atau memberi

hutang kepada sekolah.
Rekupmen PWR Rekupmen adalah proses mendapatkan semula

wang yang telah dibelanjakan melalui PWR.
Sebut Harga Sebut harga adalah salah satu kaedah

perolehan yang boleh dilaksanakan oleh agensi
kerajaan.
a) Sebut harga bagi perolehan bekalan dan

perkhidmatan boleh terdiri daripada:
i. Perolehan bekalan dan perkhidmatan

yang melebihi RM20,000 hingga
RM50,000 setahun atau sesuatu
kontrak perlu dilaksanakan oleh
jawatankuasa yang dikenali sebagai
Jawatankuasa Sebut Harga ‘B’ (JKSH
‘B’)
ii. Perolehan bekalan dan perkhidmatan

yang melebihi RM50,000 sehingga
RM500,000 setahun atau sesuatu
kontrak perlu dilaksanakan oleh
jawatankuasa yang dikenali sebagai
Jawatankuasa Sebut Harga ‘A’ (JKSH
‘A’)
b) Perolehan kerja-kerja kecil atau pembaikan

yang tidak mengubah struktur asal dan yang
tidak mempunyai Jadual Kadar Kejuruteraan
Awam yang bernilai melebihi RM20,000
hingga RM500,000 hendaklah dipelawa
secara sebut harga.
117
Setiap jenis item Setiap jenis item ditafsirkan sebagai sesuatu
barangan/ perkhidmatan yang mempunyai
fungsi yang sama dan/ atau boleh diperolehi
daripada satu punca bekalan serta perolehan
tersebut boleh dirancang.
Tahun Kewangan Tempoh perakaunan yang bermula dari 1

Januari dan berakhir pada 31 Disember tahun
yang sama.
Tender Tender adalah salah satu kaedah perolehan

bekalan, perkhidmatan dan kerja yang
melibatkan perbelanjaan tahunan atau sesuatu
kontrak melebihi RM500,000 dan dipelawa
secara tender terbuka.
118
7.3 RUJUKAN PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH
Tatacara Pengurusan Kewangan Sekolah dilaksanakan berdasarkan peruntukan

undang-undang dan peraturan seperti berikut:
1. Perlembagaan Persekutuan
1.1 Perkara 97(1) Segala hasil dan wang tidak kira bagaimana jua pun
diperdapatkan atau diterima oleh Persekutuan, tertakluk kepada
peruntukan Perlembagaan ini dan undang-undang persekutuan,
hendaklah dibayar ke dalam dan menjadi satu kumpulan wang, yang
dikenali sebagai Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan.
1.2 Perkara 104(3) – Tiada apa-apa wang boleh dikeluarkan daripada

Kumpulan Wang Disatukan kecuali mengikut cara yang diperuntukkan
oleh Undang-undang Persekutuan.
2. Akta Tatacara Kewangan 1957 (Akta 61)
2.1 Seksyen 3 - Kumpulan Wang Disatukan bermakna Kumpulan Wang

Disatukan Persekutuan dan Kumpulan Wang Disatukan Negeri sebagai
yang diberi oleh Artikel 97(1) dan (2) Perlembagaan Persekutuan dan
rujukan kepada Akaun Hasil Disatukan, Akaun Pinjaman Disatukan dan
Akaun Amanah Disatukan adalah rujukan-rujukan bagi akaun
kumpulan wang tertentu yang dimaksudkan.
2.2 Seksyen 15A – berkaitan dengan penetapan had kuasa dan tugas yang
diberi oleh Pegawai Pengawal kepada Pegawai Perakaunan.
3. Akta Pendidikan 1996 {Peraturan-peraturan (Akaun dan Audit) 2002}
4. Arahan Perbendaharaan (AP)
4.1 AP 11 – Penetapan Kuasa Dan Tugas Pegawai Pengawal;

4.2 AP 53, 53A – Tanggungjawab Pegawai Pengawal;
4.3 AP 54 – Pegawai Pengawal Dikehendaki Mengawal Perbelanjaan;
4.4 AP 55 – Perbelanjaan Darurat;
4.5 AP 58 – Pembayaran Yang Memerlukan Kebenaran Khas
4.6 AP 59 – Pembayaran Bagi Barang-barang Dan Perkhidmatan Yang
Dibekal Dengan Suci Hati Tidak Boleh Ditahan;
4.7 AP 60 hingga 91 – Terimaan;
4.8 AP 92 hingga 103 – Bayaran;
4.9 AP 111 hingga 113 – Panjar;
4.10 AP 115 hingga 124 – Cek, Draf dan Pindaan Dana Elektronik;
4.11 AP 125 hingga 135 – Peti Besi atau Bilik Kebal;
119
4.12 AP 145 – Akaun Perbendaharaan Kecil;
4.13 AP 150 – Pemusnahan Buku Akaun dan Rekod Kewangan;
4.14 AP 166 hingga 236 – Perolehan Bekalan, Perkhidmatan dan Kerja;
4.15 AP 306 – Pertanyaan Audit
4.16 AP 308 – Pemeriksaan Dalaman;
4.17 AP 309 – Pemeriksaan Mengejut;
4.18 AP 322 – Pelarasan Kewangan Sementara Mengenai Kehilangan;
4.19 AP 327(a) – Kehilangan Kerana Pembayaran Lebih Atau Pembayaran
Tanpa Kuasa;
4.20 AP 327(b) – Mendapatkan Balik Pembayaran Lebih Dengan Ansuran;
4.21 AP lain berkaitan yang berkuat kuasa.
§ https://www.mof.gov.my/ms/
5. Pekeliling Perbendaharaan (PP)
5.1 PP Pengurusan Belanjawan PB 3.1 – Garis Panduan Langkah-langkah

Mengoptimumkan Perbelanjaan Kerajaan;
5.2 PP Pengurusan Belanjawan PB 3.3 – Garis Panduan Perbelanjaan
Darurat (AP 55) dan Perolehan Darurat (AP 173.2);
5.3 PP Perolehan Kerajaan PK 1.1 – Punca Kuasa, Prinsip Dan Dasar
Perolehan Kerajaan;
5.4 PP Perolehan Kerajaan PK 2.1 – Kaedah Perolehan Kerajaan;
5.5 PP Pengurusan Wang Awam WP 10.3 – Pengurusan Kehilangan Dan
Hapus Kira Wang Awam
5.6 PP Pengurusan Wang Awam WP 10.6 – Pengurusan Akaun Belum
Terima
5.7 PP Tadbir Urus Kewangan PS 5.1 – Garis Panduan Pelaksanaan
Jawatankuasa Pengurusan Kewangan Dan Akaun; dan
5.8 PP lain berkaitan yang berkuat kuasa.
§ https://ppp.treasury.gov.my/
6. Surat Pekeliling Perbendaharaan dan Garis Panduan yang dikeluarkan oleh

Kementerian Kewangan Malaysia yang berkuat kuasa.
7. Surat Pekeliling Akauntan Negara Malaysia (SPANM)

7.1 SPANM Bilangan 3 Tahun 2019 – Tatacara Pengurusan Terimaan;
7.2 SPANM Bilangan 4 Tahun 2019 – Tatacara Pengurusan Akaun
Deposit;
7.3 SPANM Bilangan 7 Tahun 2018 – Tatacara Pengurusan Bayaran; dan
7.4 SPANM lain berkaitan yang berkuat kuasa.
120
8. Surat Pekeliling Kewangan dan Garis Panduan yang dikeluarkan oleh
Kementerian Pendidikan Malaysia
8.1 Tatacara Pengurusan Perakaunan Kumpulan Wang Sekolah Edisi

2012;
8.2 Surat Pekeliling Kewangan Bilangan 8 Tahun 2012 – Garis Panduan
Pengurusan Kewangan Peruntukan Bantuan Persekolahan Ke Sekolah
Berdasarkan Per Kapita Dan Enrolmen Murid;
8.2.1.1 Surat Pindaan Ke Atas Surat Pekeliling Kewangan Bilangan 8

Tahun 2012 bertarikh 17 Jun 2013;
8.3 Prosedur Tetap Operasi – Pengurusan Kehilangan Dan Hapus Kira

Wang Awam; dan
8.4 Surat Pekeliling Kewangan dan Garis Panduan lain berkaitan yang
berkuat kuasa.
9. Surat Siaran/Arahan Ketua Pusat Tanggungjawab (PTJ) berkaitan yang

berkuat kuasa.
The seat of knowledge is in the head, of wisdom, in the heart.
- William Hazlitt
121

4.1.1 PANDUAN PESERTA - PSO KEWANGAN-c

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4.1.1 PANDUAN PESERTA - PSO KEWANGAN-c

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PROGRAM

4.1.1 PENGURUSAN KEWANGAN

4.1.2 PENGURUSAN ASET ALIH

4.1.3 PENGURUSAN DAN

4.1.4 PENGURUSAN SUMBER

Hak Cipta Terpelihara©2021

2. 2.1 Arahan Tugasan Kuliah Bersemuka 9

4. 4.1 Slaid Kuliah 37 – 47

RANCANGAN SESI LATIHAN

Nama Program Latihan: PROGRAM KELAYAKAN PROFESIONAL PEMIMPIN

1. Mengenal pasti punca kuasa dalam pengurusan kewangan sekolah.

1. Menilai agihan dan terimaan peruntukan bantuan persekolahan dibuat secara

1. Pengenalan Pengurusan Sumber Operasi

i. Pengurusan Kewangan Sekolah.

ii. Punca Kuasa

iii. Bidang utama pengurusan kewangan sekolah

b. Pengurusan Terimaan dan Pungutan

iv. Pengauditan Pengurusan Kewangan Sekolah

v. Akauntabiliti Pengurus Sekolah dalam Pengurusan Kewangan Sekolah

3. Kuiz Keseluruhan Pengurusan Sumber Operasi

1. Pengenalan Pengurusan Sumber Operasi (PSO)

a. Pengurusan Kewangan Sekolah

b. Pengurusan Aset Alih Kerajaan dan Pengurusan Fizikal

c. Pengurusan Pentadbiran Pejabat

d. Pengurusan Sumber Pendidikan

ii. Bantuan Geran Per Kapita (PCG)

iv. Langkah Penyediaan Belanjawan

v. Peranan Pengurus Sekolah dalam Pengurusan Belanjawan

b. Pengurusan Terimaan dan Pungutan

i. Konsep dan prosedur Terimaan dan Pungutan

3…...Pengurusan Perolehan dan Bayaran

i. Konsep dan Prosedur Perolehan

1. Pengauditan dan Akauntabiliti

a. Definisi, kaedah dan proses pengauditan

iii. Penyata Pendapatan dan Perbelanjaan

iv. Penyata Penerimaan dan Pembayaran

v. Nota Kepada Akaun

vii. Pensijilan Penyata Kewangan Sekolah

d. Refleksi Pengauditan Kawalan Pengurusan Kewangan

ii. Kawalan Pengurusan

iii. Kawalan Terimaan

iv. Kawalan Perbelanjaan

v. Penarafan Pengurusan Kewangan Sekolah

e. Akauntabiliti dan Kawalan Pengurusan Kewangan Sekolah

2. Penilaian Pembangunan Kompetensi Berterusan

Tatacara Pengurusan Kewangan Sekolah dilaksanakan berdasarkan peruntukan undang-

1.2 Perkara 104(3) – Tiada apa-apa wang boleh dikeluarkan daripada

2.1 Seksyen 3 - Kumpulan Wang Disatukan bermakna Kumpulan Wang

3. Akta Pendidikan 1996 {Peraturan-peraturan (Akaun dan Audit) 2002}

4. Arahan Perbendaharaan (AP)

4.1 AP 11 – Penetapan Kuasa Dan Tugas Pegawai Pengawal;

4.2 AP 53, 53A – Tanggungjawab Pegawai Pengawal;

4.3 AP 54 – Pegawai Pengawal Dikehendaki Mengawal Perbelanjaan;

4.4 AP 55 – Perbelanjaan Darurat;

4.5 AP 58 – Pembayaran Yang Memerlukan Kebenaran Khas

4.6 AP 59 – Pembayaran Bagi Barang-barang Dan Perkhidmatan Yang

4.7 AP 60 hingga 91 – Terimaan;

4.8 AP 92 hingga 103 – Bayaran;

4.9 AP 111 hingga 113 – Panjar;

4.11 AP 125 hingga 135 – Peti Besi atau Bilik Kebal;

4.12 AP 145 – Akaun Perbendaharaan Kecil;

4.14 AP 166 hingga 236 – Perolehan Bekalan, Perkhidmatan dan Kerja;

4.15 AP 306 – Pertanyaan Audit