Ориентациони прашања за прв колоквиум од предметот УТВРДУВАЊЕ:

1. Поим и поделба на утврдувањето: Што се подразбира под поимот утврдување и како се

дели?
- Под поимот утврдување се подразбира тактичко уредување на земјиштето, кое
јединиците го спроведуваат во текот на организацијата на борбените дејствија, со
цел да се создадат поповолни услови за безбедно набљудување, командување и
огнено дејство, како и заштита на поединци и единици во текот на изведувањето
на борбените дејства од непријателското набљудување и огнено дејство.
- Во однос на квалитетот, стабилноста (трајноста) и улогата на изградените објекти,
од видот на материјалот од кои се изработени и позициата на објектите на
земјиштето утврдувањето се дели на:
• полски тип и
• постојан тип
2. Како содржина на инженериската поддршка се дели на утврдување во полски и во постојан
тип - објасни го утврдувањето во полски тип?
- Под утврдување во полски тип се подразбира изработка на објекти и уредување на
позиции на него, со кои на единиците им се обезбедуваат неопходни услови за
живот и борба во текот на изведувањето на одредени тактички работи и постапки
во борбените дејства со максимално користење на природните услови кои ги
овозмножува земјиштето и објектите на него. Изработка на овој вид објекти ја
изведуваат самите единици многу брзо со користење на месен и прирачен
материјал, употреба на готови типски елементи ако располаагат со нив.
Првичнинте објекти од овој тип на утврдување се ископи и засолништа кои ги
изработува секој поединац, група или единица за себе со рачен алат. Отпорноста и
заштитната моќ на објектите зависи од материјалот од кои се изградени објектите
и од позицијата на објектите на земјиштето.
3. Како содржина на инженериската поддршка се дели на утврдување во полски и во постојан
тип - објасни го утврдувањето во постојан тип?
- Под утврдување во постојан тип се подразбира изградба на објекти од отпорни
(цврсти) и стабилни материјали (бетон, армиран бетон, челик, камен). Со овие
објекти се обезбедува посигурна заштита во однос на објектите во полски тип и
поудобно сместување на луѓето. Во овие објекти може да се вградат
филтровентилациони уреди и опрема, при што се обезбедува нормална работа и
подолг престој на луѓето во нив без потреба на користење на надворешни воздух.
Изградбата на овие објекти најчесто е во мирновремени услови, затоа што
вообичајно тоа се објекти од подземен тип, со поголеми димензији, за чија
изградба је потребно подолго време. Овде спаѓат објекти за огнено дејство –
бункери, објекти за ракетно вооружување, подземни скривници, и др. Оваквите
објекти се изградуваат тајно, внимателно се маскираат и редовно се одржуваат.
4. Како инженериските единици го изведуваат утврдувањето, и која е најмалата единица која
организира и изведува утврдување?
Utvrduvaweto kako del od sodr`inite na in`eneriskata poddrska, edinicite mo`at da go izveduva
vo: grupen, rovovski i kombiniran sistem.
 Najmala edinica vo koja mo`at navedenite vidovi na utvrduvawe da dojdat do poln izraz e pri
organizacijata na utvrduvawe vo strela~ki ili motoriziran vod.
5. Од што зависи каков вид на утврдување ќе преземат тактичките единици ?
Koj vid na utvrduvawe vo tekot na organizacijata na borbenite dejstva takti~kite edinici }e
prezemat, zavisi od:
- borbenata zadaca na edinicata i celta na odbranata;
- taktickite uslovi vo koi borbenite dejstva se organiziraat;
- karakteristikite na bojnoto pole;
- uslovite koi gi ovozmo`uva zemjisteto;
- raspolozivoto vreme i sredstvata
6. Објаснете го групниот систем на утврдување и кога се применува?
Grupniot sistem na utvrduvawe go so~inuvaat uredenite odbranbeni pozicii na strela~kite
oddelenija koi me|usebe ne se povrzani (so rovovi i soobra}ajnici) vo otporna to~ka na vod, ili
uredenite otporni to~ki na strela~kite vodovi, me|usebno ne se povrzani (so rovovi i
soobra}ajnici) vo otporna to~ka na ~eta. Na nivo na borben bataljon, vo grupen sistem za
utvrduvawe, ~etnite otporni to~ki me|usebno ne se povrzani vo ramkite na otpornata to~ka za
odbrana na bataljonot, ili vo negoviot jazol za odbrana.
7. Наведете ги предностите и недостатоците на групниот систем на утврдување?
Kako dobri strani mо`at da se istaknat slednite: brzo se vospostavuva i izrabotuva, ovozmo`uva
da so pomali sili mo`e da se posedne pogolem del od borbeniot prostor, ovozmo`uva
maksimalno da se iskoristat prirodnite uslovi koi gi ovozmo`uva zemji{teto, obezbeduva rastresit
raspored na edinicite na poziciite, i go popre~uva neprijatelot da so nuklearen udar so mala sila
go opfati pogolemiot del od edinicite.
 Slabi strani na grupniot sistem mu se: nepovrzanosta na edinicite na borbenite pozicii,
ote`nato komanduvawe i kontrola, snabduvawe so potrebni borbeni i neborbeni sredstva,
evakuacija na povredenite, otkrien i neza{titen manevar na edinicite vo tekot na izveduvaweto
na borbenite dejstva i sl.
8. Објаснете го рововски ситем на утврдување со неговите позитивни и негативни страни?
Rovovski sistem na utvrduvawe go so~inuvaat me|usebno povrzani poziciи na sterela~ki
oddelenija (so rovovi i soobra}ajnici) vo otporna to~ka na vod, ili me|usebno povrzani otporni
to~ki na vod (so rovovi i soobra}ajnici) vo otporna to~ka na ~eta odnosno me|usebe povrzani
pozicii na otporni to~ki na ~eta vo ramki na reon za odbrana na bataljon, ili negov jazol na
odbrana.
9. Објаснете го комбинираниот систем на утврдување?
Kombiniraniot sistem na utvrduvawe pretstavuva kombinacija na grupniot i rovovskiot sistem vo
ramkite na poziciite na nekoja edinica. Toj naj~esto }e bide primenuvan, zatoa {to toa samite
dejstva }e go nametnuvaat, a go ovozmo`uva zemji{teto vremeto i sredstvata. Potpolnosta pri
ureduvaweto na poziciite bara rabotite da se izveduvaat po objekti, reoni i pravci, a toa zna~i
deka kombiniraniot sistem na utvrduvawe }e bide postojano zastapen se dodeka pozicijata na
edinicata ne se uredi vo potpolno razvien rovovski sistem.
10. Степени на заштита на објектите за утврдување?
 Pod stepen na za{tita se podrazbira za{titnata mo} na objektite vo odnos na dejstvoto na
poedino vooru`uvawe i obemot na za{tita koj mo`e da go obeзbedi pozicijata na edinicata vo
celina (kolku lu|e i sredstva mo`e da za{titi i kakva za{tita mo`e da ovozmo`i).
Пrv stepen na za{tita, ili osnoven se postignuva so izrabotka na zasolni{ta so poln profil za site
lu|e i vooru`uvaweto na edinicata na pozicijata. Ovoj stepen na za{tita ovozmo`uva za{tita na lu|
eto i vooru`uvaweto od ogan na site vidovi na pe{adisko vooru`uvawe i od par~iwa na artileriski
granati, raketi i minofrla~i.
Vtor stepen na za{tita se postignuva so izrabotka na zasolni{ta i skrivnici so pokrivka od lesen tip
so debelina od 100 do 120 cm, vo koi mo`at da se smestat site lu|e i vooru`uvaweto na
edinicata.
Tret stepen na za{tita se postignuva so izrabotka na skrivnici i objekti za dejstvo vo polski tip za
utvrduvawe (drveno-zemjani, ili objekti od tipski amirano-betonski elementi), so pokrivka so
debelina od 200 do 250 cm vo koi mo`at da se smestat site lu|e i vooru`uvawe na odredena
edinиca na pozicija.
^etvrt (najvisok) stepen na za{tita ovozmo`uvaat objektite izraboteni vo postojan tip na
utvrduvawe so debelina na pokrivkata preku 3,5 metri.
11. Влијание на топографскиот склоп на земјиштето врз утврдувањето?
12. Влијание на геолошкиот состав на земјиштето на утврдувањето, да се набројат и објаснат
катeгориите на земјиште?
13. Влијание на борбените средства на утврдувањето?
14. Влијание на авијација (дронови)?
15. Материјали и средства за утврдување – видови на материјали според местото на наоѓање,
начинот на подготовка и употреба?
16. Земјата како материјал за утврдување, употреба при изградба на објекти за заштита?
17. Како се дели каменот според големината на зрното?
18. Редослед на работа при ископ на камен?
19. Кој три состојби се присутни кај дрвото според влажноста?
20. Како се врши заштита на метални елементи?
21. Кој се типски елементи на склопување?
22. Наброј и објасни ги видовите на алат кој се користи при утврдувањето?
23. Што опфаќаат подготовката и планирањето на работите на утврдување?
24. Наброј го редоследот на редот на итност на работите на утврдувањетo?
25. Што содржи техничата документација на утврдувањето?
26. Наброј ги чекорите на работа на командирот на чета (вод) по прием на задачата за
изведување на работите на утврдување?
27. Објектите за утврдување според намената како се делат?
28. Објектите за утврдување според видот на покривката како се делат?
29. Наброј ги слоевите кај покривката од тежок тип?
30. Зошто се врши обложување на објектите од утврдувањето?
31. Обложувањето на објектите најчесто се изведува со кои материјали?