You are on page 1of 3

Druri është mjaft unik kur krahasohet me shumicën e

materialeve të ndërtimit të përdorura sot duke pasur


parasysh se përbërja e tij materiale është rezultat i
indit biologjik të rritur natyrshëm . Kështu, përbërja
materiale dhe struktura e drurit është dukshëm e
ndryshme nga ajo e shumicës së materialeve
izotropike të prodhuara në mënyrë industriale. Pas
ekzaminimit nga afër, druri mund të përshkruhet si
një përbërje fibrash natyrale anizotropike. Në
ndryshim nga izotropia, e cila përbën veti identike në
të gjitha drejtimet e një materiali, anizotropia ka të
bëjë me vetinë e të qenit të varur nga drejtimi. Për
shembull, kjo mund të shihet në mënyrën se si druri
mund të përkulet lehtësisht në boshtin tangjencial i
cili është drejtimi pingul me drejtimin e tij të
kokrrizave. Kur ekzaminohet druri nga çdo kënd i
caktuar, mund të identifikohen karakteristikat e
materialit dhe sjelljet specifike për atë kënd, në lidhje
me orientimin kryesor të kokrrizave të materialit. Kjo
do të thotë, nëse dikush shqyrton vetitë e materialit të
drurit në një kënd 45 gradë me orientimin e kokrrës
kryesore, do të zbulohen veti jashtëzakonisht të
ndryshme nga ato të marra nga një kënd 90 gradë në
orientimin e kokrrës kryesore.
Vetia e varur nga drejtimi e drurit është rezultat i orientimit horizontal ose
vertikal të qelizave individuale dhe rregullimeve të shtresave të rritjes në
një pemë.[1] Përgjatë historisë së arkitekturës, ky heterogjenitet i
natyrshëm i drurit si dhe karakteristikat e tij komplekse materiale shpesh
janë karakterizuar si mangësi nga arkitektët, inxhinierët dhe anëtarët e
industrisë së drurit.[2] Kjo mund të gjurmohet në faktin se shumica e
dizajneve dhe metodologjive të ndërtimit të përdorura sot kërkojnë
përdorimin e materialeve që kanë ndryshime minimale në vetitë dhe sjelljet
e tyre në mënyrë që të plotësojnë nevojën për struktura izotropike. Në të
kundërt, kjo tezë e sheh përbërjen komplekse të materialit të drurit dhe
kapacitetet e tij si avantazhe të rëndësishme dhe jo si mangësi. Për më
tepër, ai synon të kuptojë këto karakteristika interesante të drurit dhe t'i
përdorë ato përmes një procesi të informuar projektimi. Përveç këtyre
veçorive komplekse të materialit, druri gjithashtu paraqet shumë
karakteristika të favorshme duke përfshirë diversitetin, peshën, forcën,
pamjen, punueshmërinë, koston dhe disponueshmërinë. Një faktor tjetër që
e bën drurin një material shumë tërheqës sot ka të bëjë me avantazhet e tij
të përgjithshme ekologjike. Në dritën e sfidave mjedisore me të cilat po
përballet mjedisi i ndërtuar sot, po bëhet gjithnjë e më e njohur se shumë
pak materiale ndërtimi mund të rivalizojnë përfitimet mjedisore të drurit.
Druri është një material natyral, i rinovueshëm që mban një nivel shumë të
ulët të energjisë së mishëruar. Është i njohur për aftësinë e tij për të
reduktuar emetimet e dioksidit të karbonit duke ruajtur CO2 dhe gjithashtu
duke zëvendësuar materialet me përmbajtje të lartë karboni[3]. Në këtë
mënyrë, përdorimi i drurit në fakt prodhon një gjurmë pozitive të karbonit.[4]
Druri është gjithashtu një material ndërtimi jashtëzakonisht efikas në
energji në prodhimin e tij. Për shembull, druri kërkon 50 herë më pak
energji në prodhimin e tij sesa çeliku për të siguruar një ngurtësi të caktuar
strukturore në tërësi.[5] Ndryshe nga shumë burime natyrore, pyjet
përbëhen nga një burim i rinovueshëm. Me menaxhim të kujdesshëm të
pyjeve, mund të sigurohet që pyjet të lulëzojnë dhe të vazhdojnë të ofrojnë
përfitimet e shumta me të cilat jemi mësuar. Pylltarët mund të llogarisin një
'prerje të lejueshme' të pemëve në vit për çdo zonë të caktuar pyjore që do
të sigurojë një korrje të qëndrueshme. Bujqësia e pemëve është një
mënyrë tjetër për të kënaqur në mënyrë të qëndrueshme kërkesën e sotme
për dru. Programet në Laboratorin Kombëtar të Oak Ridge kanë krijuar një
racë super pemësh që mund të rriten me shpejtësi të shpejtë në mënyrë që
të krijojnë një sasi të konsiderueshme të masës bio në një hektar të
caktuar. Këto pemë të projektuara po kultivohen në ferma pemësh si
Boardman Tree Farm LLC, dhe po ripërcaktojnë pylltarinë moderne (ill.20).
Plantacionet Boardman Tree Farm ndodhen në Oregon lindor, Shtetet e
Bashkuara, ku toka e thatë e shkretëtirës është shndërruar në një fermë
tridhjetë mijë hektarë. Kjo plantacion aktualisht ka shtatëdhjetë milionë
pemë dhe është në gjendje të prodhojë gjysmë milioni pemë çdo vit për të
kënaqur kërkesat. Plantacioni korr pesë hektarë pemë çdo ditë për të
ruajtur këtë cikël të vazhdueshëm.[6] Si rezultat i origjinës natyrale të drurit,
përbërja e tij unike e materialit përbën shumicën e vetive dhe
karakteristikave të tij.[7] Qëllimi i tezës është të eksplorojë disa nga
mënyrat e mundshme të përdorimit të vetive të materialit dhe
karakteristikave specifike të materialit të drurit në fushën e projektimit. Për
ta bërë këtë, struktura heterogjene e drurit duhet së pari të kuptohet më në
detaje. Druri mund të përkufizohet si një material me densitet të ulët,
qelizor, i përbërë dhe si i tillë, nuk hyn lehtësisht në një klasë të vetme
materiali, por përkundrazi mbivendos një numër klasash. Për sa i përket
performancës së lartë të forcës dhe përballueshmërisë, druri mbetet
përbërja më e suksesshme e fibrave në botë. Në shkallën mikroskopike,
druri mund të përshkruhet si një përbërje fibrash natyrale.[8] (Ill.21) Qelizat
e drurit përbëhen nga shtresa, mbi të cilat mikrofibrilet e celulozës
funksionojnë si fibra të ngulitura në një matricë linjine dhe hemiceluloza,
duke përforcuar përbërjen në tërësi. Për shkak të kësaj përbërjeje në nivel
mikroskopik, druri ndan një sërë veçorish me materiale si: përbërjet
sintetike, plastika e përforcuar, tekstil me fije qelqi dhe fibra karboni.
Ngjashëm me drurin, këto materiale karakterizohen me ngurtësi relativisht
të ulët në kombinim me kapacitet strukturor relativisht të lartë. Me fjalë të
tjera, druri përmban veti elastike të lindura, veçanërisht të përshtatshme
për metodat e ndërtimit që kërkojnë të përdorin elasticitet në arritjen e
strukturave komplekse të lehta nga elementët fillimisht planarë. Ajo që vijon
synon si një përmbledhje të shkurtër të përbërjes materiale të drurit. Të
kuptuarit e aspekteve anatomike të drurit është imperativ për hulumtimet
dhe hetimet që janë kryer. Ndryshe nga materialet e ndërtimit që janë
projektuar dhe prodhuar posaçërisht për t'iu përshtatur nevojave të një
arkitekti ose inxhinieri, druri është rezultat i funksioneve biologjike të indeve
që ndodhin në një pemë. Edhe pse ekziston një

You might also like