PSIHOLOGIJA Maturski

ISPITNI KATALOG
PSIHOLOGIJA
MATURSKI ISPIT U GIMNAZIJI
školSKA 2009/2010. GODINA

Ispitni katalog pripremili:
Mr Zoran Lalović, Zavod za školstvo

Lidija Begović, Gimnazija, Kotor
Zorica Minić, Ispitni centar
Sadržaj
1. Uvod ....................................................................................................................................4
2. Pravila .................................................................................................................................5
3. Opšti
��
ciljevi ispita ................................................................................................................6
4. Struktura ispita ....................................................................................................................7
5. Ispitni program ...................................................................................................................8
6. Oblici pitanja u testu ....................................................................................................... 12
7. Primjer testa sa shemom za bodovanje......................................................................13
7.1 Primjer testa .......................................................................................................17
7.2 List za odgovore .................................................................................................26
7.3 Rješenja .............................................................................................................27
8. Literatura.................................................................................……………………………...31
1. UVOD
Državna matura uvodi se školske 2009/10. godine u obrazovni sistem Crne Gore i
predstavlja standardizovanu eksternu provjeru obrazovnih postignuća učenika na kraju
četvorogodišnjeg gimnazijskog obrazovanja. Na osnovu Zakona o gimnaziji, („Sl. list
RCG”, br. 64/02 od 28. 11. 2002. i „Sl. list RCG” 49/07 od 10. 08. 2007) maturski ispit se
polaže eksterno (član 38), a za pripremu ispitnih materijala i sprovođenje procedure
državne mature zadužen je Ispitni centar.
Provjeravaju se znanja, sposobnosti i vještine koje se zasnivaju na ključnim djelovima

Predmetnog programa a treba da ih posjeduju učenici na kraju gimnazijskog
školovanja. Ispitni katalog detaljno opisuje šta će se ispitivati na maturskom ispitu
iz Psihologije u školskoj 2009/10. godini. Namijenjen je prvenstveno učenicima i
nastavnicima, ali i ostalim učesnicima nastavnog procesa.
U Ispitnom katalogu su navedeni opšti ciljevi ispita, opisana je struktura ispita i kroz
formu ispitnih ciljeva precizno je naveden sadržaj koji će se ispitivati. Dat je i primjer
testa sa detaljnom shemom za ocjenjivanje.

2. PRAVILA
Svi učenici koji su izabrali Psihologiju kao obavezan predmet na maturi, polagaće
ispit pismeno istog dana u isto vrijeme.
Ispitni materijal će biti zapakovan u posebne sigurnosne koverte (PVC), koje će se

otvoriti pred učenicima neposredno prije početka ispita.
Na ispitu nije dozvoljeno sljedeće ponašanje

 lažno predstavljanje
 otvaranje ispitnih zadataka prije dozvoljenog vremena
 ometanje drugih učenika
 prepisivanje od drugog učenika
 korišćenje nedozvoljenog pribora
 oštećenje šifre na test-knjižici
 nepoštovanje znaka za završetak ispita
Dozvoljen pribor je: grafitna olovka i gumica, hemijska olovka.

Učenikov rad mora biti napisan hemijskom olovkom.
Tokom ispita nije dopuštena upotreba mobilnih telefona.
Nakon ispita, testovi će biti vraćeni u Ispitni centar, gdje će se vršiti ocjenjivanje.

3. OPŠTI CILJEVI ISPITA
Cilj maturskog ispita iz Psihologije ja da:
→ provjera znanja i vještina stečenih u toku izučavanja predmeta Psihologija u

opštoj gimnaziji koji su definisani kroz obrazovne standarde predmeta i ovim
Katalogom
→ provjera osnovnih znanja o karakteristikama i zakonitostima psihičkog života
→ provjera upoznatosti učenika sa osnovnim psihičkim procesima (intelektualnim,
emocionalnim i konativnim);
→ provjera znanja o psihičkim osobinama kao relativno trajnim odlikama
pojedinca (navike, sposobnosti, temperament...);
→ utvrđivanje da li učenik razumije upotrebu osnovnih metoda i tehnika
psihološkog istraživanja;
→ provjera osposobljenosti učenika za osnovno razumijevanje i upotrebu
psiholoških informacija;
→ uporedivost postignuća znanja i vještina iz psihologije na školskom i nacionalnom
nivou

4. STRUKTURA ISPITA
Ispit traje 90 minuta.
Ispit sadrži dvije vrste zadataka:

 zadatke višestrukog izbora
Učenik od više ponuđenih odgovora bira jedan tačan.
 zadatke otvorenog tipa

Kod ovih zadataka rješenje može biti:
 kratak odgovor – rješenje je riječ, prosta rečenica ili broj do koga se može
doći nakon nekoliko povezanih koraka,
 duži odgovor – rješenje je opširnije i sastoji se iz više koraka.
Maksimalan broj bodova je 100. Zadatke bodujemo od 1 do 7 bodova u zavisnosti

da li ima ili nema djelimičnog bodovanja. Netačno riješen ili neurađen zadatak ne
donosi negativne poene.
U zadacima višestrukog izbora, tačno riješena stavka u zadatku donosi najčešće 1

bod. Ukoliko je zahtjev složeniji i sastoji se iz više koraka, svaki će biti bodovan sa po 1
bodom, a ako je zahtjev jednostavniji, dvije stavke će biti bodovane 1 bodom.
U zadacima otvorenog tipa boduje se svaki definisani korak. Zadatke ovog tipa
bodujemo od 1 do 7 bodova.
Tip zadatka Broj zadataka Broj bodova

Zadaci višestrukog izbora 15 - 20 1- 4
Zadaci otvorenog tipa 25 - 30 1- 7
Nastavno gradivo iz psihologije za 2. razred gimnazije podijeljeno je na 5 oblasti

(područja). Izborni predmet Pojedinac u grupi izučava se u 3. razredu gimnazije i
biće predstavljen kao oblast. Tabelom je data zastupljenost sadržaja u strukturi ispita.
Redni Zastupljenost
Područje
broj sadržaja
1. Predmet i metode psihologije 10%
2. Osnove psihičkog života 10%

3. Psihički procesi 25%
4. Ličnost 25%
5. Pojedinac u društvenom okruženju 30%

5. Ispitni program
1. Predmet i metode psihologije
1.1. PREDMET PSIHOLOGIJE
Ispitni ciljevi:
Učenik/ca pokazuje da:
→ zna predmet psihologije;
→ razumije razliku između opštih svatanja o psihičkim pojavama i psihologije kao
nauke;
→ zna definiciju psihologije;
→ zna različire pristupe u shvatanju predmeta, cilja i metoda psihologije;
→ zna dominantne pravce u psihologiji i njihove osnivače.

1.2. METODE PSIHOLOGIJE
Ispitni ciljevi:
→ zna teorijski i praktični cilj psihologije;
→ zna osnovne teorijske i primjienjene psihološke discipline;
→ zna osnovne metode i tehnike psiholoških istraživanja;
→ razumije položaj metode i tehnika u psihološkom istraživanju;
→ poznaje nacrt eksperimentalnog istraživanja.
2. Osnove psihičkog života
2.1. ORGANSKI OSNOVI PSIHIČKOG ŽIVOTA
Ispitni ciljevi:
→ razumije organsku osnovu psihičkog života;
→ zna ulogu centralnog i perifernog nervnog sistema;
→ razumije razliku između centralnog i perifernog nervnog sistema;
→ razumije ulogu i značaj endokrinog sistema za psihički život čovjeka.
2.2. RAZVOJ PSIHIČKOG ŽIVOTA
Ispitni ciljevi:
→ zna osnovne činioce psihičkog razvoja čovjeka;
→ zna različite pristupe u objašnjavanju razvoja psihičkog života čovjeka;
→ razumije ulogu nasljeđa i sredine u psihičkom razvoju čovjeka;
→ razumije ulogu vlastite aktivnosti u svom psihičkom razvoju.

3. Psihički procesi
3.1. OPAŽANJE I PAŽNJA
Ispitni ciljevi:
→ razumije značaj opažanja za psihički život čovjeka;
→ može da objasni Veberov i Fehnerov zakon
→ zna osnovne čulne organe i adekvatne draži za svaki od njih;
→ zna spoljašnje i unutrašnje činioce opažanja;
→ razumije značaj pažnje za psihički život čovjeka;
→ zna spoljašnje i unutrašnje činioce pažnje.
3.2. UČENJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije ulogu učenja u razvoju ličnosti;
→ ��
razumije osnovne oblike učenja prema principima na kojima se ono zasniva;
→ ��
razumije osnovne principe (zakone) kojima se objašnjava proces učenja;
→ ��
uočava različite pristupe i razlike u objašnjavanju procesa učenja;
→ ��
razumije ulogu pozitivnog i negativnog transfera u učenju.
3.3. PAMĆENJE I ZABORAVLJANJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije prirodu i proces pamćenja;
→ ��
zna kako su manifestuje i mjeri pamćenja;
→ ��
zna vrste pamćenja;
→ ��
može da navede argumente u prilog tezi da je proces pamćenja konstrukcija a ne
reprodukcija;
→ ��
zna glavne poremećaje pamćenja;
→ ��
razumije proces zaboravljanja;
→ ��
razumije od čega zavisi brzina zaboravljanja;
→ ��
zna osnovne teorije zaboravljanja.
3.4. MIŠLJENJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije pojam mišljenja;
→ ��
razumije ulogu jezika u mišljenju;
→ ��
zna osnovne faze procesa rješavanja problema;
→ ��
razumije ulogu mentalne usmjerenosti u procesu rješavanja problema;
→ ��
zna uslove efikasnog mišljenja;
→ ��
zna osnovne oblike mišljenja i njihove karakteristike;
→ ��
prepoznaje oblike mišljenja u različitim vrstama intelektualne djelatnosti čovjeka.

3.5. INTELEKTUALNE SPOSOBNOSTI
Ispitni ciljevi:
→ razumije razliku u biološkom i psihološkom stanovištu shvatanja inteligencije;
→ zna važnije teorije strukture inteligencije;
→ zna različite pristupe u shvatanju strukture inteligencije;
→ zna motive konstruisanja prvih testova inteligencije;
→ objasni teorijski i praktični značaj testiranja inteligencije;
→ razumije pojam - količnik inteligencije;
→ razumije uticaj nasljeđa i sredine na razvoj inteligencije;
→ zna kako je raspoređena inteligencije u populaciji ljudi.
3.6. STVARALAŠTVO
Ispitni ciljevi:
→ razumije psihološko određenje pojma stvaralaštvo;
→ zna odlike stvaralačkog mišljenja;
→ zna faze stvaralačkog mišljenja;
→ razumije ulogu pojedinih faza stvaralačkog mišljenja;
→ zna kognitivne činioce stvaralaštva;
→ zna činioce ličnosti koji su važni za stvaralaštvo;
→ razumije ulogu sredinskih činilaca za stvaralaštvo.
3.7. EMOCIJE
Ispitni ciljevi:
→ zna definiciju i načine ispoljavanja emocija (komponente emocije);
→ razumije razliku između osnovnih (primarnih) i složenih (sekundarnih) emocija;
→ zna osnovne funkcija emocija;
→ razumije fiziološka i kognitivna objašnjenja nastajanja emocija;
→ zna pojmove stresor i stres;
→ razumije negativnu i pozitivnu ulogu stresa;
→ poznaje strategije prevladavanja stresa;
→ kritički razmatra postojeće teorije emocija.
3.8. MOTIVACIJA
Ispitni ciljevi:
→ razumije ulogu motiva u ponašanju jedinke;
→ razumije razliku između motiva i motivacije;
→ objasni razliku između potrebe, nagona i instinkta;
→ poznaje ulogu homoestaze u nastanku motiva;
→ zna kako se motivi najčešće dijele (klasifikuju);
→ objasni razlike između bioloških, socijalnih i ličnih motiva;
→ poznaje osnovne teorije motivacije;
→ poznaje potrebe (motive) po Maslovu, od nižih ka višim;
→ razumije princip javljanja potreba (motiva) po Maslovu.
10
3.9. FRUSTRACIJE I KONFLIKTI
Ispitni ciljevi:
→ razumije pojam frustracija;
→ poznaje osnovne izvore frustracija;
→ razumije ulogu nivoa aspiracije u javljanju frustracija;
→ poznaje oblike konstruktivnog reagovanja na frustraciju;
→ zan šta je tolerancija na frustraciju;
→ poznaje najčešće nekonstruktivne (nerealističke) reakcije na frustraciju;
→ razumije pojavu pomjeranja agresivnosti;
→ razumije kada je frustracija štetna po mentalno zdravlje čovjeka;
→ poznaje tipove konflikta.
4. ličnost
4.1. PSIHOLOGIJA LIČNOSTI I NAČINI PROCJENE LIČNOSTI
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije specifičnost psihologije ličnosti;
→ ��
razumije teorijski i praktični cilj psihologije ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne oblasti psihologije ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne karakteristike ličnosti;
→ ��
poznaje različite pristupe ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne metode psihologije ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne tehnike procjene ličnosti.
4.2. TEORIJE LIČNOSTI
Ispitni ciljevi:
→ ��
poznaje osnovne teorije ličnosti i njihove dominantne predstavnike;
→ ��
poznaje osnovne odlike psihoanalitičke teorije ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne odlike bihejviorističkih teorija ličnosti;
→ p��
oznaje osnovne odlike faktorskih teorija ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne odlike humanističkih teorija ličnosti;
→ ��
poznaje osnovne odlike socijalnih teorija ličnosti;
→ ��
može da objasni zašto se međusobno razlikuju pojedine teorije ličnosti.
4.3. STRUKTURA LIČNOSTI: OSNOVNE JEDINICE I GRAĐA
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije šta je struktura ličnosti;
→ ��
razumije šta u psihologiji označava crtom ličnosti;
→ ��
razumije šta se u psihologiji označava pojmom temperament;
→ ��
poznaje vrste temperamenta i njihove odlike;
→ ��
razumije pojam karakter u psihologiji ličnosti;
→ ��
poznaje ulogu i aspekte �� Ja;
→ ��
objasni razliku između svijesti o sebi i identiteta;
→ ��
razumije kako je u psihologiji shvaćen pojam: tip – ličnosti;
11
→ ��
razumije zašto su korisne tipologije ličnosti;
→ ��
poznaje razliku između ekstravertnog i introvertnog tipa ličnosti.
4.4. DINAMIKA LIČNOSTI: LIČNI MOTIVI, KONFLIKTI I MEHANIZMI ODBRANE
Ispitni ciljevi:
→ ��
zna šta uključuje pojam dinamika ličnosti;
→ ��
zna, šta je uloga ličnih motiva;
→ ��
može da objasni specifičnost ličnih motiva (u odnosu na socijalne i biloške motive);
→ ��
može da navede činioce od kojih zavisi razvijenost motiva za postignućem;
→ ��
može da objasni kako nastaje savjest;
→ ��
razumije zašto nastaju neurotični konflikti;
→ ��
objasni osnovne načine rješavanja konflikata;
→ ��
zna zajedničke odlike mehanizama odbrane;
→ ��
razumije ulogu mehanizama odbrane;
→ ��
zna mehanizme odbrane.
4.5. RAZVOJ LIČNOSTI
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije proces razvoja ličnosti;
→ ��
može da objasni shvatanja o ulozi pojedinih faktora u razvoju ličnosti (nasljeđe,
sredina, aktivnost jedinke);
→ ��
zna stupnjeve razvoja ličnosti;
→ ��
zna glavne mehanizme razvoja ličnosti;
→ ��
razumije proces socijalizacije;
→ ��
razumije ulogu učenja po modelu u procesu socijalizacije;
→ ��
razumije ulogu kulture i društva u procesu socijalizacije;
→ ��
zna osnovne agense socijalizacije;
→ ��
zna šta je cilj socijalizacije.
4.6. NORMALNOST, PSIHIČKE PROMJENE, POREMEĆAJI I LIJEČENJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
zna osnovne kriterijume za razlikovanje normalnog od nenormalnog ponašanja;
→ ��
može da opiše osnovne pojave izmijenjenih stanja svijesti;
→ ��
može da opiše tipove ispoljavanja neprilagođenog ponašanja;
→ ��
može da objasni uzroke poremećaja u ponašanju;
→ ��
razumije posljedice alkoholizma i narkomanije;
→ ��
zna osnovne oblike poremećaja duševnog života;
→ ��
razumije značaj prevencije;
→ ��
razumije ulogu psihološkog savjetovanja;
→ ��
razumije cilj psihoterapije.
12
5. Osnove psihičkog života
5.1. PREDMET I METODE SOCIJALNE PSIHOLOGIJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
zna predmet i probleme istraživanja u socijalnoj psihologiji;
→ ��
zna položaj socijalne psihologije u sistemu društvenih nauka;
→ ��
može da navede metode i tehnike istraživanja u socijalnoj psihologiji.
5.2. PROCESI, AGENSI I IZVORI SOCIJALIZACIJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
shvata značaj socijalizacije u razvoju ličnosti pojedinca;
→ ��
razumije ulogu pojedinih oblike socijalnog učenja u procesu socijalizacije;
→ ��
vrednuje ulogu pojedinih posrednika (agensi socijalizacije) u socijalizaciji pojedinca;
→ ��
razumije kulturni uticaj u razvoju ličnosti pojedinca (izvori socijalizacije);
→ ��
vrednuje odnos između društvenog položaja (uloge koju pojedinac zauzima) i
ponašanja pojedinca.
5.3. EFEKTI SOCIJALIZACIJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
poznaje uticaje socijalnih faktora na opažanje, učenje i pamćenje;
→ ��
uočava uticaj socijalnih faktora na mišljenje i suđenje pojedinca;
→ ��
zna uticaj socijalnih faktora na motive i ponašanja pojedinca.
5.4. SOCIJALNI STAVOVI, PREDRASUDE, STEREOTIPI
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije pojam, složenost i ulogu stava u ponašanju pojedinca;
→ ��
razumije način formiranja i mijenjanja socijalnih stavova;
→ ��
može navesti uzroke nastanka predrasuda i stereotipa i objašnjava njihov
negativan uticaj na ponašanje pojedinca.
5.5. VRIJEDNOSTI I MORAL
Ispitni ciljevi:
→ ��
zna pojam vrijednosti i razliku u odnosu na pojmove pravila i moral, kao i njihov
značaj za pojedinca i grupu;
→ ��
može navesti osnovne faze u razvoju moralnog rasuđivanja (Kolbergovo
tumačenje) i faktore koji utiču na mijenjanje vrijednosti.
13
5.6. VRSTE GRUPA I NJIHOVE KARAKTERISTIKE
Ispitni ciljevi:
→ ��
može navesti kriterijume razlikovanja i vrste grupa;
→ ��
može navesti psihološke karakteristike strukturiranih grupa – grupa u užem smislu, i
razliku u odnosu na nestrukturirane grupe (publika, masa, socijalni pokreti);
→ ��
razumije psihološke karakteristike male grupe (dijade i trijade; porodica; vršnjačka
grupa; grupa za rješavanje problema) i razlike u odnosu na velike društvene grupe
(klasa; slojevi; nacija);
→ ��
može navesti psihološke karakteristike organizacije kao grupe (složenost; podjela
rada; koordinacija aktivnosti i funkcija; formalizovanost aktivnosti i odnosa).
5.7. FIRMIRANJE I ODRŽAVANJE GRUPA
Ispitni ciljevi:
→ ��
procjenjuje uslove nastanka i razvijanja grupe (faze u stabilizovanju grupe);
→ ��
razumije uslove održanja i funkcionisanja grupe (usvajanje grupnih ciljeva i
zadataka).
5.8. GRUPNI ODNOSI
Ispitni ciljevi:
→ ��
poznaje strukturu grupe (položaji u grupi) i razlikuje predviđenu i ostvarenu strukturu
grupe (formalna i neformalna struktura grupe);
→ ��
vrednuje različite tipove moći kojima pojedinac ili grupa mogu da raspolažu
(moć nagrađivanja – prisile; referentna moć; stručnjačka moć; legitimna moć; moć
informisanosti);
→ ��
utvrđuje i analizira socijometrijsku strukturu grupe (uzajamno prihvatanje -
neprihvatanje; dijade; trijade...).
5.9. GRUPNI PROCESI
Ispitni ciljevi:
→ ��
razumije način donošenja i održavanja normi u grupi - razumije važnost poštovanja
normi za održanje i funkcionisanje grupe;
→ ��
razlikuje kooperativno (saradnja u grupi) od kompetitivnog (takmičenje u grupi)
ponašanja i vrednuje posljedice jednog i drugog oblika ponašanja po pojedinca i
grupu;
→ ��
može navesti pojam, uzroke i vrste konflikata u grupi (destruktivni i konstruktivni
konflikti) i objašnjava njihove posljedice i način rješavanja konflikata (konstruktivno i
nekonstruktivno rješavanje konflikata).
5.10. KOMUNIKACIJA U GRUPI
Ispitni ciljevi:
→ ��
može navesti osnovne pojmove komunikologije (komunikacija, informacija, poruka,
pošiljalac, primalac, smetnje u komunikaciji - »psihološka buka«...);
→ ��
zna funkcije komunikacije - zašto je komunikacija suština socijalnih interakcija;
povezanost zadovoljenja ljudskih potreba i komunikacije; komunikacija kao sredstvo
uticanja na druge... Strateško komuniciranje;
→ ��
može navesti vrste i oblike komunikacije, zna da ih prepozna na primjerima i da
analizira njihove karakteristike i funkcije;
→ ��
može da primjenjuje tehnike efektivnog komuniciranja (aktivno slušanje) i zna da ih
prepozna.
5.11. VOĐSTVO
Ispitni ciljevi:
→ ��
kritički procjenjuje ulogu, zadatke i psihosocijalne osobine vođe i vrednuje različite
stilove i metode rukovođenja grupom (vođa, glavar, rukovodilac) ;
→ ��
zna razlike i vrednuje demokratsko i autokratsko rukovođenje grupom;
→ ��
može navesti različite načine i proces donošenja odluka u grupi i obrazlaže
vrijednost grupnog (demokratskog) odlučivanja;
→ ��
kritički procjenjuje psihodinamiku odnosa vođe - sljedbenici (poltronstvo; fenomen
cezarizma...) i razumije posljedice takvih odnosa.
5.12. PSIHOLOGIJA MARKETINGA I PROPAGANDE
Ispitni ciljevi:
→ ��
kritički procjenjuje ulogu i osnovne oblike marketinga i propagande;
→ ��
razumije osnovne karakteristike propagandnih poruka (dostupnost, privlačnost,
razumljivost, zanimljivost i uvjerljivost) ;
→ ��
analizira izloženost uticaju različitih kategorija ljudi i njihovu otpornost na te uticaje;
→ ��
zna uslove nastanka i prenošenja glasina.
5.12. MASOVNO PONAŠANJE
Ispitni ciljevi:
→ ��
može navesti faktore nastanka mase: broj prisutnih osoba; gustoća; emocionalno
uzbuđenje; usmjerenost pažnje i zajednička akcija;
→ ��
razumije uslove i oblike masovnih ponašanja: manifestacije, panika, linč, progon;
→ ��
kritički procjenjuje modu kao oblik masovnog - psihosocijalnog ponašanja.
15
6. OBLICI PITANJA U TESTU
Test sadrži sljedeće vrste zadataka:
A. zadatke višestrukog izbora

Učenik od više ponuđenih odgovora bira jedan tačan i zaokružuje slovo ili broj
ispred tog odgovora. Tu su i pitanja povezivanja u kojima je zadatak da se povežu
pojmovi iz dvije paralelne kolone. U nekim se zadacima upisuju brojevi na linije ispred
odgovarajućeg pojma, a u nekim se strelicama povezuju pojmovi. Pored svakog
pitanja dato je uputstvo o načinu rješavanja. Odgovori na pitanja višestrukog izbora
u kojima se traži zaokruživanje, se prenose na list za odgovore, koji se nalazi na strani
25.
B. zadatke otvorenog tipa

Kod ovih zadataka rješenje može biti:
1. kratak odgovor – rješenje je riječ, prosta rečenica ili godina;
2. duži odgovor – rješenje je opširnije i sastoji se iz više rečenica.
7. PRIMJER TESTA SA SHEMOM ZA BODOVANJE
7.1. PRIMJER TESTA
1. Hipokratova tipologija ličnosti je ista kao i tipologija temperamenata. T N

1 bod
2. Vrste vrijednosti su: materijalne, duhovne, ljudske. T N

1 bod
3. Ljubav iskazujemo odmah po rođenju. T N

1 bod
4. Mehanizmi odbrane su nesvjesne reakcije na frustracije. T N

1 bod
5. Motiv radoznalosti je lični motiv. T N

1 bod
6. Teži duševni poremećaj je neuroza, a lakši psihoza. T N

1 bod
7. Propagandna poruka mora biti tačna, upadljiva, jasna. T N

1 bod
8. Autoritet je potpuno isto što i moć. T N

1 bod
(U gornjim zadacima označite na listu za odgovore da li je tvrdnja tačna (T) ili netačna (N))
9. Koje su dvije osnovne metode u psihologiji?
a) anketiranje
b) eksperimentalno istraživanje
c) sistematsko posmatranje
d) testiranje
2 boda
(Na listu za odgovore označi tačan odgovor.)
10. Šta od dolje navedenog NE pripada fazama stvaralačkog mišljenja?

a) ��
iluminacija
b) imaginacija
c) ��
inkubacija
d) preparacija
e) verifikacija
1 bod
11. Kojim zadatakom se ispituje kreativno mišljenje?
Zadaci:
a) navesti Pitagorin zakon
b) navesti faze razvoja čovjeka
c) navesti sve likove iz Ilijade i Odiseje
d) navesti što više različitih upotreba praznih kutija
1 bod
17
12. Pamćenje je složen psihički proces.
Zaokruži šta NE pripada procesu pamćenja.
a) rekognicija
b) reprodukcija
c) retencija
d) uslovljavanje
e) ušteda pri ponovnom učenju
1 bod
13. Koja od sljedećih teorija spada u grupu teorija ličnosti koje naglašavaju uticaj
socijalnih faktora?
a) Frojdova teorija

b) Fromova teorija
c) Maslovljeva teorija
d) Olportova teorija
1 bod
14. Koja je jedina metoda u psihologiji koja nam omogućava uočavanje

uzročno-posledičnih veza?
a) anketa
b) eksperiment
c) introspekcija
d) posmatranje
1 bod
15. Kako se naziva način emotivnog reagovanja na draži iz okoline?
a) crta ličnosti

b) karakter
c) navika
d) temperament
1 bod
16. Šta reguliše retikularna formacija?
a) budnost
b) pamćenje
c) san
d) učenje po modelu
1 bod
18
17. Koji dio mozga je „blistava kruna mozga”?
a) prednji mozak

b) srednji mozak
c) veliki mozak
d) zadnji mozak
1 bod
18. Koja je žlijezda, kada hronično oboli, odgovorna za opadanje intelektualnih

funkcija?
a) nadbubrežna
b) pljuvačna
c) polna
d) štitna
1 bod
19. Kako se zove pojava da u prisustvu drugih ljudi postižemo bolji učinak u nekoj
aktivnosti?
a) difuzija odgovornosti

b) konformizam
c) socijalna facilitacija
d) socijalna interferencija
1 bod
20. Na šta se, od navedenog, odnosi struktura grupe?
a) procese koji se dešavaju u grupi

b) sistem rukovođenja grupom
c) ustaljeni sistem odnosa u grupi
1 bod
21. Na listu za odgovore poveži primjere sa vrstama učenja.
1. Emocionalno uslovljavanje

a) Neopravdane primjedbe roditelja čine djecu preosjetljivom
2. Habituacija
b) Stvaranje simpatija - antipatija 3. Senzitizacija
c) Uspješno učenje i studiranje 4. Verbalno mehaničko učenje
d) Učenje pjesmica i datuma 5. Učenje uviđanjem

4 boda

19
22. Na listu za odgovore poređaj motive u hijerarhijski niz po Maslovu:
............. a) Afektivna vezanost
............. b) Organski motivi
............. c) Postignuće
............. d) Samoaktualizacija
............. e) Sigurnost
5 bodova
23. Poveži vrstu pamćenja i sadržaj pamćenja na listu za odgovore:
1. Meksiko se nalazi u Južnoj Americi

a) semantičko
2. Vožnja bicikla
b) epizodičko pamćenje 3. „Juče sam proslavio 17. Rođendan“
c) proceduralno pamćenje 4. Ponavljanje telefonskog broja dok ga ne zapišemo

3 boda
24. Poveži vrstu motiva sa rečenicama koje ih ilustruju na listu za odgovore:
1. „Poštujem i druge i sebe.“

a) biološki
2. „Krivi su drugi a ne ja.“
b) socijalni motiv 3. „Moram da jedem pa da spavam.“
c) lični motiv 4. „Želim da budem sa dugovima.“

3 boda
25. Poveži na listu za odgovore odbrambeni mehanizam i ponašanje:
1. „Loše serviram, novi reket mi ne leži dobro u ruci“

a) racionalizacija
2. „Dobro da nijesam primljen/na u tu – gimnaziju“
b) regresija 3. „Nije čudo što namam prijatelje kad su svi svadljivi!“
c) projekcija 4. „Ako ne idemo na ekskurziju u Grčku, ja ne idem!“

3 boda
26. Poveži na listu za odgovore specifičnost učenja i vrstu učenja:
a) zakon efekta a) klasično uslovljavanje
b) refleksno javljanje uslovnog odgovora b) učenje uviđanjem

c) „aha-doživljaj“ c) instrumentalno uslovljavanje
d) latentno učenje
3 boda
20
27. Poveži na listu za odgovore teoriju sa shvatanjem o strukturi inteligencije.
1. postoji jedna opšta intelektualna sposobnost

a) Terstonova teorija
2. postoji opšta i više specifičnih intelektualnih sposobnosti
b) Gilfordova teorija 3. sedam nezavisnih sposobnosti čine inteligenciju
c) Bineova teorija 4. 120 nezavisnih sposobnosti čine inteligenciju
d) Spirmanova teorija 5. postoji osam različitih fakrora inteligencije

4 boda
28. Na listu za odgovore poveži tipove temperamenta sa njihovim osnovim

karakteristikama:
a) Kolerik 1. brze, slabe, kratkotrajne reakcije, vedra i vesela raspoloženja
b) Sangvinik 2. rijetke, spore, ali jake reakcije, dominira osjećanje tuge
c) Melanholik 3. nagle i jake reakcije, lako se ljute i sukobljavaju sa drugima
d) Flegmatik 4. rijetke, slabe, spore reakcije, ravnodušni, hladnokrvni
4 boda
29. Objasni šta je neurotrasnsmiter.

.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
1 bod
30. Definiši pojam ambivalencije i navedi neki primjer kada se ličnost nalazi u takvom
stanju.
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
2 boda
31. U čemu je suštinska razlika između mentalne higijene i kliničke psihologije?

.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
1 bod
21
32�. Navedi primjer kada osjećanja mogu biti u ulozi motiva.
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
1 bod
33. Šta čini organske osnove psihičkog života čovjeka?

a) ...............................................................................................
b) ...............................................................................................
c) ...............................................................................................
3 boda
34. Koji se komunikativni znaci koriste u verbalnoj, a koji u neverbalnoj komunikaciji?

a) ...............................................................................................
b) ...............................................................................................
c) ...............................................................................................
3 boda
35. Vrata opažamo kao vrata pa bila ona otvorena, poluotvorena ili zatvorena.
Kako se zove ova pojava u opažanju (percepciji)?
...............................................................................................
1 bod
36. „Svi mesari su debeli, svi crnci su muzikalni“. Kako u socijalnoj psihologiji
nazivamo ovakve izjave?
...............................................................................................
1 bod
37. Kako se naziva grupa koja služi kao uzor ostalima?

...............................................................................................
1 bod
38. Kojim osjetnim fenomenom objašnjavamo da kratko vrijeme nakon ulaska u

zagušljivu prostoriju boravak nije više tako neugodan?
...............................................................................................
1 bod
39. Ako osoba ima želju da pomaže drugima a da pri tome osjeća zadovoljstvo,
kako nazivamo tu vrstu motiva?
...............................................................................................
1 bod
22
40. Kod predrasuda pretjerano su razvijene (1) .................................................................................. i
(2) ............................................................................................... komponenta, a zakržljala je
(3)............................................................................................... komponenta.
3 boda
41. Na šta se odnosi Frojdova misao “Dijete je otac čovjeka”?

.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
1 bod
42. Koja su dva najvažnija problema koja proučava psihologija mase?

.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
2 boda
43. Koje su osnovne karakteristike pojma ličnosti?

a) ...............................................................................................
b) ...............................................................................................
c) ...............................................................................................
3 boda
44. Koje su tri osnovne karakteristike grupe?

a) ...............................................................................................
b) ...............................................................................................
c) ...............................................................................................
3 boda
45. Koja su dva osnovna kriterijuma za klasifikaciju konflikata?

.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
2 boda
23
46. Nabroj pet tipova moći prema Frenču i Ravjenu.
a) ...............................................................................................
b) ...............................................................................................
c) ...............................................................................................
d) ...............................................................................................
e) ...............................................................................................
5 bodova
47. Navedi tri osnovne razlike između strukturiranih i nestrukturiranih grupa.

................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
3 boda
48. Navedi i objasni tok jednog eksperimenta (početak i varijable).

................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
2 boda
49. Koja su najvažnija obilježja adolescentskih grupa? (Navedi tri)

................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
3 boda
24
50. Na večeri su se okupili psiholozi i započeli raspravu o tome šta je ličnost, i šta je
pokreće na aktivnost. Sredoviječni bradonja je rekao da instikti pokreću čovjeka
na aktivnost, da se u njima nalazi energija koja je uslov reagovanja. Njegov oponent
je rekao da je to glupost i da se može odnositi na djecu i psihičke bolesnike ali ne
na odrasle ljude. Po njegovom mišljenju sve što u početku koristimo kao sredstvo,
vremenom prerasta u cilj samom sebi. Po njegovom mišljenju su ljudi kao i sva
druga živa bića biološka, ali se razlikuju po tome što su svjesna, razumna i posebno
organizovana bića. Stariji bradonja, da bi dokazao svoj stav, počeo je govoriti o
tome da nesvjesno dominira svakom licnošću: “Čovjek je struktura od djetinjastog,
nekontrolisanog, razumnog i zrelog i strogog, moralnog. Evo, recimo, ja da nisam
dovoljno zreo, sada bih vas zbog vašeg ponašanja istukao”…
Pročitaj pažljivo tekst o poznatim psiholozima i odgovori na postavljena pitanja.
1. Kako se zove sredoviječni bradonja koji govori o instiktima kao izvorima seksualne
energije i pokretačima na aktivnost?
...............................................................................................................................................................................................
1 bod
2. Koje je ime za seksualnu energiju po mišljenju psihoanalitičara?

...............................................................................................................................................................................................
1 bod
3. Kako se zove njihov kritičar iz teksta?

...............................................................................................................................................................................................
1 bod
4. O čemu kritičar govori kao o pokreataču na aktivnost?

...............................................................................................................................................................................................
1 bod
5. Kako se drugačije zove kritičareva teorija?

...............................................................................................................................................................................................
1 bod
6. Kako se djetinjasti, nekontrolisani dio ličnosti drugačije zove po mišljenjupsihoanalitiča

ra?
...............................................................................................................................................................................................
1 bod
7. Zahvaljujući kojoj instanci ličnosti bradonja zrelo i razumno postupa?

...............................................................................................................................................................................................
1 bod
25
7.2. list za odgovore

 
 



   
  



  
 

  


 


  


  

 
 
 


26
7.3. RJEŠENJA
1. T
1 bod
2. N
1 bod
3. N
1 bod
4. T
1 bod
5. T
1 bod
6. N
1 bod
7. N
1 bod
8. N
1 bod
9. b), c)
2 boda
10. b)
1 bod
11. d)
1 bod
12. d)
1 bod
13. d)
1 bod
14. b)
1 bod
15. d)
1 bod
16. a)
1 bod
17. c)
1 bod
18. d)
1 bod
19. c)
1 bod
27
20. c)
1 bod
21. a-3, b-1, c-5, d-4;

4 boda
22. 1-b, 2-e, 3-c, 4-a, 5-d;

5 bodova
23. a-3, b-3, c-2;

3 boda
24. a-3, b-4, c-1;

3 boda
25. a-1, b-4, c-3;

3 boda
26. a-2, b-3, c-1;

3 boda
27. a-3, b-4, c-1, d-2;

4 boda
28. a-3, b-1, c-2, d-4;

4 boda
29.
Poruke šifrovane elektrohemijskim putem prenose se sa jednog neurona na drugi preko
sinapse pomoću transmitera – supstance koju oslobađa impuls kad stigne na kraj
aksona.
1 bod
30.
Kad su dva suprotna osjećanja podjednako jaka - npr. Istovremena ljubav i mržnja
prema nekoj osobi.
2 boda (1 za definiciju i 1 za primjer)
31.
Mentalna higijena je primijenjena disciplina koja preventivno djeluje da ne bi došlo do
većih psihičkih problema a klinička psihologija se bavi pružanjem pomoći osobama
koje imaju psihičke probleme.
1 bod
32.
Učenik koji voli svog profesora može učiti više i bolje da bi ostavio dobar utisak kod njega.
1 bod
33.
a) receptori (čulni organi)
b) efektori (mišići i žlijezde)
c) nervni sistem
3 boda – po 1 za svaki tačan odgovor
28
34.
a) Riječi
b) paralingvistički
c) ekstralingvistički
35.
Zakon konstantnosti
1 bod
36.
Stereotipi
1 bod
37.
Referentna grupa
1 bod
38.
Senzorna adaptacija
1 bod
39.
Altruizam
1 bod
40.
(1) Emocionalna; (2) akciona komponenta; (3) saznajna komponenta
41.
Kakav će čovjek biti kao odrastao zavisi od njegovog djetinjstva
1 bod
42.
Psihološke odlike i zakonitosti ponašanja mase (1 bod)
i ponašanje pojedinca u masi. (1 bod)
2 boda
43.
a) individualnost (osobenost),
b) jedinstvo (cjelovitost),
c) dosljednost
44.
a) struktura,
b) dinamika,
c) sistem rukovođenja
45.
Ko su subjekti konflikta
Sadržaji u vezi sa kojima nastaje konflikt
29
46.
a) Moć nagrađivanja
b) Moć prisile
c) Referentna moć
d) Stručnjačka moć
e) Legitimna moć
5 bodova – po 1 za svaki tačan odgovor
47.
U struktuiranim grupama imamo učvršćen sistem uloga i položaja pojedinih članova u
grupi, a u nestruktuirisanim grupama nema sistema uloga i položaja, već ih povezuje
zajednički cilj.
Struktuirane grupe su manje po broju članova. Nestruktuirane grupe su velike skupine
ljudi.
U struktuiranim grupama postoji kontrola ponašanja i međusobna saradnja.
U nestruktuiranim grupama pojedinac je obezličen, sklon je sugestiji i burnim reakcijama.
3 boda – po 1 za svaku tačno navedenu bitnu razliku
48.
Eksperiment započinje pitanjem – hipotezom.
Jedna pojava se sistematski mijenja, nezavisna varijabla, radi toga da bi se ispitala
neka druga pojava- zavisna promjenjiva.

49.
– Nepostojanje posebnih grupnih zadataka
– Do formiranja dolazi radi zadovoljenja određenih potreba
– Grupa se obrazuje na osnovu uzajamne privlačnosti članova
– Karakteristična je struktura odnosa
– Izraženo je konformiranje normama grupe i antikonformizam normama odraslih
3 boda – bilo koja tri odgovora od gore navedenih donose po jedan bod
50.
1. Sigmund Frojd (1 bod)
2. Libido (1 bod)
3. Gordon Olport (1 bod)
4. O funkcionalnoj autonomiji motiva (1 bod)
5. Personalitička ili teoria crta (1 bod)
6. ID (1 bod)
7. Zahvaljujuci EGU (1 bod)
7 bodova

30
8. LITERATURA
Osnovna literatura:
Udžbenik za drugi razred opšte gimnazije:
Žarko Trebješanin; Zoran Lalović: PSIHOLOGIJA 2
– Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Podgorica, 2007.
Pojedinac u grupi
Okvirni spisak literature i drugih izvora
1. Kreč, D., Kračfild, R., Balak,i I.: Pojedinac u društvu, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva Srbije, Beograd, 1972.
2. Rot, N.: Osnovi socijalne psihologije, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1989.
3. Rot, N.: Psihologija grupa, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1983.
4. Zvonarević, M.: Socijalna psihologija, Školska knjiga, Zagreb, 1987.
31
Vaka Đurovića bb, 81 000 Podgorica
ic@iccg.co.me, www.iccg.co.me

PSIHOLOGIJA Maturski

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

PSIHOLOGIJA Maturski

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ISPITNI KATALOG

školSKA 2009/2010. GODINA

Mr Zoran Lalović, Zavod za školstvo

Provjeravaju se znanja, sposobnosti i vještine koje se zasnivaju na ključnim djelovima

Ispitni materijal će biti zapakovan u posebne sigurnosne koverte (PVC), koje će se

Na ispitu nije dozvoljeno sljedeće ponašanje

Dozvoljen pribor je: grafitna olovka i gumica, hemijska olovka.

Cilj maturskog ispita iz Psihologije ja da:

→ provjera znanja i vještina stečenih u toku izučavanja predmeta Psihologija u

Ispit traje 90 minuta.

Ispit sadrži dvije vrste zadataka:

 zadatke otvorenog tipa

Maksimalan broj bodova je 100. Zadatke bodujemo od 1 do 7 bodova u zavisnosti

U zadacima višestrukog izbora, tačno riješena stavka u zadatku donosi najčešće 1

Tip zadatka Broj zadataka Broj bodova

Nastavno gradivo iz psihologije za 2. razred gimnazije podijeljeno je na 5 oblasti

2. Osnove psihičkog života 10%

1. Predmet i metode psihologije

1.1. PREDMET PSIHOLOGIJE

1.2. METODE PSIHOLOGIJE

2. Osnove psihičkog života

2.1. ORGANSKI OSNOVI PSIHIČKOG ŽIVOTA

2.2. RAZVOJ PSIHIČKOG ŽIVOTA

3.1. OPAŽANJE I PAŽNJA

3.3. PAMĆENJE I ZABORAVLJANJE

4.1. PSIHOLOGIJA LIČNOSTI I NAČINI PROCJENE LIČNOSTI

4.3. STRUKTURA LIČNOSTI: OSNOVNE JEDINICE I GRAĐA

4.4. DINAMIKA LIČNOSTI: LIČNI MOTIVI, KONFLIKTI I MEHANIZMI ODBRANE

4.5. RAZVOJ LIČNOSTI

4.6. NORMALNOST, PSIHIČKE PROMJENE, POREMEĆAJI I LIJEČENJE

5.1. PREDMET I METODE SOCIJALNE PSIHOLOGIJE

5.2. PROCESI, AGENSI I IZVORI SOCIJALIZACIJE

5.3. EFEKTI SOCIJALIZACIJE

5.4. SOCIJALNI STAVOVI, PREDRASUDE, STEREOTIPI

5.5. VRIJEDNOSTI I MORAL

5.7. FIRMIRANJE I ODRŽAVANJE GRUPA

5.8. GRUPNI ODNOSI

5.9. GRUPNI PROCESI

5.10. KOMUNIKACIJA U GRUPI

5.12. PSIHOLOGIJA MARKETINGA I PROPAGANDE

5.12. MASOVNO PONAŠANJE

Test sadrži sljedeće vrste zadataka:

A. zadatke višestrukog izbora

B. zadatke otvorenog tipa

7.1. PRIMJER TESTA

1. Hipokratova tipologija ličnosti je ista kao i tipologija temperamenata. T N

2. Vrste vrijednosti su: materijalne, duhovne, ljudske. T N

3. Ljubav iskazujemo odmah po rođenju. T N

4. Mehanizmi odbrane su nesvjesne reakcije na frustracije. T N

5. Motiv radoznalosti je lični motiv. T N

6. Teži duševni poremećaj je neuroza, a lakši psihoza. T N

7. Propagandna poruka mora biti tačna, upadljiva, jasna. T N

8. Autoritet je potpuno isto što i moć. T N

9. Koje su dvije osnovne metode u psihologiji?

10. Šta od dolje navedenog NE pripada fazama stvaralačkog mišljenja?

11. Kojim zadatakom se ispituje kreativno mišljenje?

a) Frojdova teorija

14. Koja je jedina metoda u psihologiji koja nam omogućava uočavanje

15. Kako se naziva način emotivnog reagovanja na draži iz okoline?

a) crta ličnosti

16. Šta reguliše retikularna formacija?

a) prednji mozak

18. Koja je žlijezda, kada hronično oboli, odgovorna za opadanje intelektualnih