REVIEWER

1. Mi Una Inspiracion (ang una kong salimsim)

 Handog nya sa kaarawan ng kanyang ina at pagkalaya mula sa tatlong taong pagkakakulong
sa santa cruz.
 Isinulat ito noong taong 1874 at bago mag 14yrs old

2. Jose Villaclara
 Ang paring nagpayo kay rizal na iwasan muna ang mga musa o babae at ituon ang panahon sa
pilosopiya at agham
3. Felix M.Roxas
 Kinitaang mapagpatawad si rizal nang minsang aksidente itong tamaan ng aklat sa mukha ng
mga nag-aaway na sina MANZANO at LESACA
4. Al Nin᷉o Jesus ( sa sanggol na si Hesus)
 na isinulat nya noong sya ay 14 na taong gulang
 isa sa mga relihiyosong tula ni rizal
5. Ala Virgen Maria
 Para sa birheng maria, walang petsa ang nasabing tula na isinulat nya kasunod ng kanyang
oda
6. Don Quixote
 Sinabi nito na,kung ang Don Quixote ni Cervantes ang nagbigay-buhay nito sa awtor,dahil
inilahad nito sa buong mundo ang mga kaapihan ng Espanya
 ang akda ni Miguel Cervantes na nagsiwalat ng kaapihan ng Espanya,na kinunan ng
istilo ni Rizal sa kaniyang Noli me Tangere.

7. Abdel Azis Y Mahoma
 Tulang binigkas ni Manuel Fernandez.
8. Galicano Apacible
 Lider sa Kababayan sa Europa—habang abala sa pag-aaral ng kasaysayan sa London,nalaman
niyang sa Barcelona ay may samahan ng mga mag-aaral na Pilipino na naglalayong makiisa sa
Makabayang Krusada para sa Pambansang reporma na tinawag nilang “Asociasion La
Solidaridad” na pinasinayahan noong Disyembre 31.1888.Ang mga opisyal ay sina; Galicano
Apacible,(pangulo), Graciano Lopez Jaena (Pangalawang pangulo),Manuel Santa Maria
(Kalihim), Mariano Ponce(ingat-yaman),at si Jose Ma.Panganiban( Tagapagtuos)

9. Leonor Rivera
 Sa oras nang pamamahinga sa maghapong gawain ay hindi maiwasan ni Rizal ang
kalungkutan,lalo na kapag sumasagi sa alaala niya ang pagkamatay ni Leonor Rivera noong
Agosto 28,1893
 Leonor Rivera–Kipping was the childhood sweetheart, and “lover by correspondence” of
Philippine national hero José Rizal. Rivera was the “greatest influence” in preventing Rizal
from falling in love with other women while Rizal was traveling outside the Philippines.
10. Dominiko
  Ang kolehiyo ay mahigpit na karibal ng kolehiyo ng San Juan de Letran na ang mga
nangangasiwa naman ay mga paring Dominiko
 Paring naggtuturo sa Santo Tomas

11. Narciso Claverria

 Goernador Heneral Narciso Claverria—ang gobernadorcillo noon ng calamba
nagbigay ng apelyedong Rizal sa pamilya Mercado.

12. Leon Ma. Guerrero

 ang diplomat at kilalang Rizalista na nagsabing napakagaling nang pag-kakapili ng
Gobernador sa apelyedong Rizal
 Ang Diplomat at kilalang Rizalista nagsaad na napakagaling,nang pagkakapili ng Gobernador
sa aplyedong Rizal,dahil sa Espanyol ito ay bukid na tinataniman ng Trigo at napakaluntian

13. Lakandula
 bago dumating ang mga kastila, tatlong Rajah ang naghahari sa mgaa kapuluan sa Luzon. Si
Rajah Matanda ang haari ng Pasig, si Rajah Sulayman ang hari ng kamaynilaan at ilan pang
karatig na kapuluan,, at si Lakan Dula na syang huling hari ng Tondo.
14. Dr. Rafael Palma
 Bantog na mananalambuhay ni Rizal, na naglarawan ng kanilang pamumuhay sa
Bayan ng Calamba,tahanang naghahari ang pagmamahalan at pagbibigayan

15. Mga Ordeng Dominiko

 sila ang mga opisyal na espanyol na namamahala sa mga asyendang pag-aari ng mga
may kayang Pilipino sa Pilipinas,lalo na sa Calamaba.
16. Amigo de los Nin᷉os
 El Amigo de Los Ninos" by Abate Sabatier (1888)
Tinuruan si Jose ni Donya Teodora na bumasa sa wikang Kastila. Isang gabi binigyan niya si
Jose ng isang aklat, EL AMIGO DE LOS NINOS ( "ANG KAIBIGAN NG MGA BATA ").
17. Watawat,o Bandila
 Ang watawat o bandila ay isang piraso ng tela na may iba't ibang disenyo na
kadalasang parihaba at karaniwang ginagamit bilang isang simbolo, kagamitang
pansenyas o pang-gayak
 Ang mga sinaunang watawat ay ginamit upang maging gabay pang-sandatahan sa mga
labanan, at simula noon ay ginamit na ang mga ito sa pangkalahatang panseyales at
pangtukoy, lalo na sa mga kaganapan na ang pakikipagtalastasan ay ganap na mahirap.
Isang mabisang makabayang sagisag naman ang mga pambansang watawat, na may
iba't iba at malawak na paliwanag, na kadalasang may matinding pansandatahang
kaugnayan dahil na rin sa orihinal at patuloy na gamit pansandatahan nito. Ginagamit din
ang mga watawat upang maghatid ng mensahe, patalastas, o bilang pangpalamuti.
 Tinatawag na Vexilolohiya ang pag-aaral ng mga watawat, mula sa salitang Latin na
nangangahulugang watawat o bandila.
18. Padre Jose Bech
 ang naging unang Propesor ni Rizal sa Ateno sa asignaturang espanyol,pero inilagay siya nito
sa pinakahuling upuan, dahil mahina pa siya sa salitang kastila,kaya,upang makahabol sa
kanyang mga kaeskwela ay nag-aral siya sa Dalubhasaan ng Sta.Isabel sa halagang tatlong
piso kada sesyon.
19. Universal History
 Binigyan si Rizal ng kaniyang ama ng isang aklat na kumpletong tomo na sinulat ni
Cesar Cantu,ang “ Universal History Binasa rin ni Rizal ang “travels in The
Philippines” ni Dr.Feodor Jagor,siyentipikong Aleman na bumisita sa Pilipinas,noong
1859,Matalas ang obserbasyon nito sa mga pagkukulang ng Kolonisasyon ng
Espanya,at Hinulaan nito na balang araw ang Pilipinas ay mawawala sa Espanya at
ang papalit na kolonisador ay ang Amerika…na siya namang nangyari
 ang akda ni Cesar Cantu na nakatulong nang mabuti sa pag-aaral ni Rizal sa
Espanya,na binili ng kaniyang ama.

20. Francisco de Paula Sanchez

 naging guro ni Rizal sa ika-apat na taon niya sa Ateneo,na siyang naging impluwensya ni
Rizal sa pagsulat ng tula.Inilarawan ni Rizal ang pari bilang “Huwaran ng pagkamakatwiran,
pagkamaagap ,at pagkamapagmahal para sa pag-unlad ng kaniyang mga mag-aaral”.1875-
1876
21. Lihim na misyon
 Ito ang unang pangingibang-bayan ni Rizal na bitbit sa kaniyang pag-alis ang isang
pangakong magbabalik sa Pilipinas na isang matagumpay na manggagamot.Taglay rin
niya sa kaniyang paglisan ang dalawang lihim na misyon na bibigyan niya,nang
katuparan sa ibang bansa.Hindi mangingabang bayan si Rizal,para lamang
magpatuloy ng pag-aaral,kundi magbabalik siya sa Pilipinas na taglay ang kasagutan
sa mga suliraning hinaharap ng kaniyang bayan sa ilalim ng tiranyang Kastila.
 Antonio Rivera—nag-asikaso at nagbigay ng pasaporte kay Rizal sa lihim na misyon
22. Dominiko
 Ang kolehiyo ay mahigpit na karibal ng kolehiyo ng San Juan de Letran na ang mga
nangangasiwa naman ay mga paring Dominiko
23. Sto.Domingo
 Oktubre 29.1886—pumunta si Rizal sa Dresden,dito niya nakatagpo si Dr. Adolph B.
Meyer.Direktor sa Museo ng“Anthropology” at “Ethnology” sa Dresden.Tumigil siya
nang dalawang araw sa lungsod.Dito lang ulit siya nakadalo ng misa,mula sa huling
misang dinaluhan niya sa Simbahan ng Sto.Domingo sa Intramuros
24. Mayo 3,1882
 kauna-unahang pangingibang -bayan ni Rizal sakay ng Bapor Salvadora ng mga Espanyol
patungong Singapore.
25. Salbadora
 Rizal departed on May 3, 1882 boarded the Salvadora (BARKO)
26. Singapore
  unang bansang na tutunguhin ng bapor Salvadora, Mayo 9,1882 nang dumating dito si
Rizal,nagparehistro siya sa Hotel de la Paz,Dalawang araw na nama-
 yal si Rizal sa Singapore , na kolonya ng Inglatera.
27. Monarkiyang Konstitusyonal
 sistemang pamahalaan kung saan ang kapangyarihan ng pinuno ay nililimitahan
ng konstitusyon ng bansa
28. Madrid
 kabisera ng Espanya,dito nais pagtapusin ni Paciano si Rizal ng Medisina.

29. Nobyembre 03,1882

 nagpatala si Rizal sa Central University of Madrid sa 2 kurso
 nag-enrol si Rizal ng dalawang kurso “ Medisina at Piliosopiya
30. Hispano-Circulo-Pilipino
 a newspaper published by the organization which aimed at expressing thoughts about the
abusive Spanish goverment. Rizal grew up in a home with a large library. Which is rare
during the 19th century.
31. Acasia
 ang lohiya ng masonerya sa Madrid na sinalihan ni Rizal ,Para makahingi ng
tulong,para sa pakikipaglaban sa mga Prayle sa Pilipinas, na ginagamit ang relihiyong
Katolisismo,bilang kalasag nila sa pamamalagi sa kapangyarihan,sa yaman,at sa pag-
uusig sa mga makabayang Pilipino
32. Dimasalang
 sagisag na ginamit ni Rizal sa masonerya
33. Solidaridad
 Ang London ay isang ligtas na lugar para maipagpatuloy niya ang pakikipaglaban sa
Espanyol sa Pilipinas.sa London din niya natapos ang anotasyon sa aklat ni Morga.Sumulat
din siya ng mga Artikulo sa “ La Solidaridad”para maipagtanggol ang kaniyang aklat.Dito
rin niya sinulat ang kanyang tanyag na liham” Para sa Kadalagahan ng Malolos”kasama na
ang pagsulat kay Blumentritt,at mga kamag-anak,at dito rin siya nakatagpo nang pangalawang
Romansa.
 May sampu ( 10 ) na artikulo si Rizal na nailathala sa“ La Solidaridad”,habang siya’y nasa
Bruseesls,para ipagtanggol ang mga inaaping kababayan,at maipakita ang kasamaang dulot
nang ginawang pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas..
 habang nasa samahan ng mga mason sa Madrid ay sinulat ni Rizal ang isang panayam
na pinamgatang “ Science Virtue and Labor”na binigkas niya sa Lohiya Solidaridad
sa Madrid noong 1889.

 La Solidaridad (The Solidarity) was an organization created in Spain on December 13,

1888. ... Headed by José Rizal's cousin, Galicano Apacible, it also issued a newspaper of the
same name which was published in Barcelona, Spain on February 15, 1889. It was edited by
Graciano López Jaena and later on by Marcelo H.
34. Consuelo Ortega Y Rey
 nakilala ni Rizal sa Madrid,anak nang dating Alkalde ng Mla.
35. Huny0 21,1884
 sa petsang ito natanggap ni Rizal ang lisensya sa medisina
36. Griyego
 wikang ipinanalo ni Rizal sa paligsahan ng wika sa Madrid
37. Don Pablo Ortega Y Rey
 naging alkalde ng Maynila,noong administrasyon ng Liberal na Gobernador-Heneral
na si Carlos Ma.dela Torre ( 1869-1871) Dito niya nakilala ang anak ni Don Pablo na
si Consuelo Ortega Y Rey.Ipinahayag niya ang pag
ibig kay Consuelo sa pamamagitan ng tula.Itinigil din ni Rizal ang pagmamahal kay
Consuelo Ortega dahil,May kasunduan na sila ni Leonor Rivera,at pangalawa si Con-
suelo ay may ibang mangingibig na si Eduardo de Lete,na kaibigan din ni Rizal at
kasama sa “Kilusang Propaganda.
38. Lucia Rizal Mercado (1857-1919)
 aswa ni Mariano Herboza ng Calamba,pamangkin ni Padre Casañas na namatay sa
kolera noong 1889,ngunit di-pinayagang ilibing sa libingan ng mga kristyano dahlia
bayaw sya ni Rizal
39. Calamba,Laguna
 Bayang sinilangan ng ina:Calamba,Laguna ( prominenteng may-ari ng lupa ang
kaniyang pamilya)
 sa bayang ito pumunta si Rizal na kunwari ay dadalo sa Pistang bayan,Mayo 1,1892

40. Dyamanteng Singsing

 Pinadalhan ni Narcisa si Jose ng Diyamanteng Singsing
41. Sulat Rekomendasyon
 Pedro Paterno—nagbigay ng sulat rekomendasyon kay Rizal para sa kaibigan niya sa
Espan-ya na tutuluyan ni Rizal pagdating niya roon.
42. Manuel T. Hidalgo
 nagpadala ng telegram kay Rizal para sa kaniyang lihim na pag-alis.
43. Antonio Rivera
 nag-asikaso at nagbigay ng pasaporte kay Rizal sa lihim na misyon.
44. Mateo Evangelista
 nagpakilala kay Rizal sa kapitan ng Barko,kumpare ni Rizal.
45. Donato Lecha
 ang kapitan ng bapor na nakilala ni Rizal at naging kaibigan. Mabait na espanyol
ngunit kinainisan niya ang mga pasaherong espanyol na puro masasama ang sinasabi
tungkol sa Pilipinas
46. Pedro Paterno
 nagbigay ng sulat rekomendasyon kay Rizal para sa kaibigan niya sa Espan-ya na
tutuluyan ni Rizal pagdating niya roon
47. 256.00 pesos
48. Ferdinand de Lesseps
 Kanal Suez--sa kanal na ito dumaan ang barko nina Rizal patungong Marseilles, na
pinasiyahan noong Nobyembre 17,1869.Ang kanal na ginawa ni Ferdinand de
Lesseps (Diplomatang Pranses)
49. Djemnah
 sumakay ng barkong Djemnah si Rizal,barkong naghatid sa kanya sa Europa makalipas ang
limang taon,at siya ring sasakyan niya ngayon pauwi.Maraming banyagang sakay ang
barko,pero siya lang ang nakakaintindi ng ibang wika,kaya naging Translator siya ng mga
ito.Ang barko ay dadaang muli sa Kanal Suez kaya’t masisilayan na naman ni Rizal ang
makasaysayang Kanal
50. Marseilles
 sa kanal na ito dumaan ang barko nina Rizal patungong Marseilles, na pinasiyahan
noong Nobyembre 17,1869.Ang kanal na ginawa ni Ferdinand de Lesseps
(Diplomatang Pranses)

 si Rizal ay nasa Marseilles. Dinalaw niya ang Chateau d’If,kung saan ay naku-long
ang bida ng Monte Cristo na si Edmond Dantes

 umalis nang marseilles si Rizal sakay ng Tren Patungong Espanya,dumating si Rizal

sa Barcelona ( Espanya ) noong Hunyo 16,1882.Ang Barcelona ang pinakadakilang
lung-sod ng Catalunya,at pangalawa sa malalaking lungsod sa Espanya.

51. Barcelona (IKALAWANG PAGDAKIP)

 habang palapit sa daungan ng Barcelona,ipinaalam sa kaniya ni Kapitan Alemanya,na hindi
muna siya papayagang lumabas ng kaniyang kuwarto hangga’t wala pang utos galing sa
Maynila.6;25 nang umaga,Setyembre 30,1896..dumaong na ang barko sa Malta, at dahil
nakapiit sa kaniyang kuwarto sa barko ay hindi nabisita ni Rizal ang Islang Kuta ng mga
tagapagtaguyod ng Krusada ng mga Kritiyano sa Kuta Malta. Oktubre 3,1896,dumating na sa
Barcelona si Rizal,bilang isang preso.Pinalitan na rin ang kaniyang tanod ng isang komander
ng Militar ng Barcelona, na walang iba kundi si Eulogio Despujol,na siya ring nag-utos noon
nang pagpapatapon sa kaniya sa Dapitan,noong 1892.
52. Kolera
 Padre Casañas na namatay sa kolera noong 1889,ngunit di-pinayagang ilibing sa
libingan ng mga kristyano dahlia bayaw sya ni Rizal
53. Amor Patrio ((Pagmamahal sa Lupang tinubuan)
 Isinulat ni Rizal habang nasa Barcelona,at nalathala sa “Diariong Tagalog:” noong
Agosto 20,1882.Ang Tekstong Espanyol ay orihinal na kay Rizal, na nagtago sa
sagisag na “ Laong-Laan “na isinalin naman sa Tagalog ni Marcelo H.del Pilar na
nagtago sa sagisag na“Plaridel”.Ito ay isang makabayang sanaysay na lumigalig sa
mambabasang Pilipino.Huma-nga ang Editor ng Diariong Tagalog na si Basilio
Teodoro Moran kay Rizal, kaya humiling pa ng isa
54. Dolores Manapat/Plaridel
 sanaysay ni Rizal na Amor Patrio at nagtago sa sagisag na Dolores Manapat,at
pinamagatan niyang “ Pag-ibig sa Tinubuang Lupa”

55. Laong Laan

 Laong Laan is the pen name of Dr. Jose P. Rizal. "Laong" is a Tagalog word meaning "a long
time," while laan," means "reserved for a purpose." Laong Laan thus means "kept in reserve
for a purpose for a long time."
56. Revista de Madrid (Muling Paggunita sa Madrid)
  na isinulat ni Rizal habang siya ay nasa Madrid at muling ipinadala sa Diariong
Tagalog,nguni’t hindi na ito nailathala,dahil ang naturang palimbagan ay nagsara
na.Sinulat ni Rizal ang naturang sanaysay noong Nobyembre 29,1882
57. Basilio Teodoro Moran
 tagapaglathala sa Diarriong Tagalog,kaibigan ni Rizal.
58. Austin Craig
 Austin Craig,at Wenceslao Retana---dalawa sa mga mananalambuhay ni Rizal na
hindi nagbang-git sa kanilang mga aklat, nang lihim na misyon ni Rizal sa
pangingibang- bayan.

59. Wenceslao Retana

 Austin Craig,at Wenceslao Retana---dalawa sa mga mananalambuhay ni Rizal na
hindi nagbang-git sa kanilang mga aklat, nang lihim na misyon ni Rizal sa
pangingibang- bayan.

60. Buhay
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

61. Kultura
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

62. Wika
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

63. Kaugalian
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

64. Industriya
  Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

65. Komersiyo
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

66. Pamahalaan
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

67. Batas
 Ang Lihim na Misyon ni Rizal sa ibang bansa--Masusing pag-aaral sa buhay at
kultura,Wika at kaugalian,Industriya at Komersiyo,at Pamahalaan at Batas ng mga
bansang Europeo,upang mai-handa niya ang kaniyang sarili sa dakilang layunin na
palayain ang mga kababayang inaapi ng ti-ranya ng kastila sa Pilipinas.pangalawa ay
tapusin ang pag-aaral ng Medisina.

68. Hindi nagsumite nang kailangang Tesis

69. Hindi nakabayad sa utang sa Pamantasan
 Sa sumunod na taong pang akademiko, nag aral si Rizal at naipasa ang lahat ng asignatura
para sa degree ng Doktor sa Medisina. Ngunit hindi siya nabigyan ng Diploma bilang Doktor
dahil hindi siya nakapagpakita ng kanyang tesis na kailangan para makapag tapos sa kurso.
At hindi pa rin niya nababayaran ang kanyang mga utang sa paaralan.
70. Pag-ibig sa Tinubuang lupa/Pagmamahal sa bayan
 Marcelo H.Del Pilar--ang nagsalin sa tagalog ng sanaysay ni Rizal na Amor Patrio at
nagtago sa sagisag na Dolores Manapat,at pinamagatan niyang “ Pag-ibig sa
Tinubuang Lupa”

71. Mga Paglalabay

72. Paggunita sa Madrid
 Revista de Madrid—(Muling Paggunita sa Madrid) na isinulat ni Rizal habang siya
ay nasa Madrid at muling ipinadala sa Diariong Tagalog,nguni’t hindi na ito
nailathala,dahil ang naturang palimbagan ay nagsara na.Sinulat ni Rizal ang naturang
sanaysay noong Nobyembre 29,1882.
73. Pagpipinta at Iskultura
  Nag-aral din siya ng Pagpipinta at Eskultura sa Academia de San Fernando kay G.
Haez, nang pakikipag-eskrima at pagbaril sa bulwagang armas nina Sanz at
Carbonell.

74. Sulat
 Nagsulat siya ng mga bisyo at pagkakamali ng mga administrasyong espanyol sa
kaniyang aklat na ‘El Filibusterismo.
75. Don Miguel Morayta
 Dito rin niya nakilala at naging kaibigang si G. Eusebio Carominas,ang patnugot ng
pahayagang “ La Publicidad” na pag-aari ni Don Miguel Morayta.( Naging propesor
ng Kasaysayan sa Central Madrid )
76. Eusebio Carominas
 Dito rin niya nakilala at naging kaibigang si G. Eusebio Carominas,ang patnugot ng
pahayagang “ La Publicidad” na pag-aari ni Don Miguel Morayta.( Naging propesor
ng Kasaysayan sa Central Madrid )
77. Medisina at Pilosopiya
 Pinag-araalan ni Rizal sa Unibersidad Central de Madrid

78. Sulat
 Nagsulat siya ng mga bisyo at pagkakamali ng mga administrasyong espanyol sa
kaniyang aklat na ‘El Filibusterismo.

79. Ingles
 DonJose Taviel de Andrade—isang batang-batang tenyente ng hukbo,na marunong magsalita
ng Ingles at Pranses,at magaling din sa sining ng pintura, ang ibinigay na tanod ng Liberal na
Gobernador kay Rizal.
80. Pranses
 DonJose Taviel de Andrade—isang batang-batang tenyente ng hukbo,na marunong magsalita
ng Ingles at Pranses,at magaling din sa sining ng pintura, ang ibinigay na tanod ng Liberal na
Gobernador kay Rizal.
81. Aleman
 Dr.Feodor Jagor,siyentipikong Aleman na bumisita sa Pilipinas,noong 1859,
 naputol ang masasayang araw nina Rizal,at tanod niyang si Andrade sa pagpanaw ng
kaniyang ate Olimpia,at ipinagkalat ng kaniyang mga kaaway na, Espiya siya ng mga
Aleman,Alagad ni Bismarck,isang Protestante,isang Mason,isang,Mangkukulam,at isang
kaluluwang hindi maliligtas.
82. Pakikipag-eskrima
 Nag-aral din siya ng Pagpipinta at Eskultura sa Academia de San Fernando kay G.
Haez, nang pakikipag-eskrima at pagbaril sa bulwagang armas nina Sanz at
Carbonell.

83. Pagbaril
 Nag-aral din siya ng Pagpipinta at Eskultura sa Academia de San Fernando kay G.
Haez, nang pakikipag-eskrima at pagbaril sa bulwagang armas nina Sanz at
Carbonell.

84. Juan Luna

  bumista si Rizal sa Paris,para maghanap pa, nang ibang materyal na pangkasaysayan sa
Bibliotheque Nationale.Nanirahan siya sa mag-asawang Juan luna at Paz Pardo de Tavera sa
Pranses na Metrpolis sa Paris.Pagkapagsuri sa matatandang aklat at manuskritong pangkasaysayan
sa Bibliotheque Nationale,ay bumalik na ulit siya sa London.
 Dalawang katauhan na ginampanan ni Rizal sa mga pintura ni Juan Luna.
85. Felix Resurrecion Hidalgo
 He is acknowledged as one of the greatest Filipino painters of the late 19th century, and is
significant in Philippine history for having been an acquaintance and inspiration for members
of the Philippine reform movement which included José Rizal, Marcelo del Pilar, Mariano
Ponce and Graciano López Jaena,
86. Paring Taga Ehipto
 Naging modelo rin siya ni Juan Luna sa mga pintura nito. Sa “ Ang Kamatayan ni
Cleopatra” si Rizal ay tumayo bilang paring taga Ehipto.,sa “ Sanduguan” siya ay
naging Sikatuna,at si Dr.Trinidad Pardo de Tavera, ang naging Legaspi

87. Sikatuna
 Naging modelo rin siya ni Juan Luna sa mga pintura nito. Sa “ Ang Kamatayan ni
Cleopatra” si Rizal ay tumayo bilang paring taga Ehipto.,sa “ Sanduguan” siya ay
naging Sikatuna,at si Dr.Trinidad Pardo de Tavera, ang naging Legaspi

88. Mga Gurong Heswita sa Ateneo

 Ang pamamaraan ng pagtuturo ng mga Paring Heswita ay makabago kung
ikukumpara sa ibang paaralan kagaya ng Sto. Tomas na pinamamahalaan ng mga
Paring Dominiko sa panahong iyon.
 Mahuhusay na Edukador ang mga Heswita kaya ang Ateneo ay naging Prestihiyosong
Kolehiyo para sa kalalakihan
89. Mga Gurong Dominiko sa Sto Tomas University
 Maraming hindi magagandang karanasan si Rizal sa Sto.Tomas na hindi niya gaanong
naranasan sa Ateneo.Sa mga unang taon niya sa nasabing kolehiyo ay naging biktima
rin siya ng diskriminasyon hindi lamang ,mula sa kaniyang mga kamag-aral na
espanyol,kundi pati na rin sa mga paring Dominiko na nagtuturo sa Sto. Tomas
University.