AРХИТЕКТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ I

модуларно дизајниран

за II година
– архитектонски техничар –
за градежно-геодетската струка

Скопје, 2020 година

 Рецензентска
комисија:

Лектор:

Компјутерска
обработка:

Корица:

II
 СОДРЖИНА
стр.
1. Конструктивни елементи и системи
1.1. Конструктивни елементи и системи ........................................................................... 3
1.1.1. Конструктивни елементи во високоградбата ....................................................... 3
1.1.2. Вертикални и хоризонтални конструктивни елементи ........................................ 5
1.1.3. Конструктивни системи во високоградбата ........................................................ 6
1.1.4. Масивни конструктивни системи.......................................................................... 7
1.1.5. Скелетен конструктивен систем ........................................................................... 9
1.1.6. Рамков конструктивен систем .............................................................................. 10
1.2. Модуларна координација кај конструктивните системи ......................................... 11
1.2.1. Модуларна координација....................................................................................... 11
1.2.2. Конструктивни системи во модуларна координација.......................................... 13
2. Темели
2.1. Обележување објекти на терен .................................................................................... 21
2.1.1. Видови земјишта .................................................................................................... 21
2.1.2. Обележување на објектите на терен ..................................................................... 23
2.2. Видови темели .............................................................................................................. 28
2.2.1. Поделба на темели ................................................................................................. 28
2.2.2. Материјал за изведба на темели ........................................................................... 33
2.2.3. Темели според носивост и облик .......................................................................... 39
2.2.4. Темели-самци ........................................................................................................ 40
2.2.5. Лентовидни темели ............................................................................................... 41
2.2.6. Темелни плочи ...................................................................................................... 41
3. Вертикални конструктивни елементи
3.1. Видови столбови ............................................................................................................ 49
3.1.1. Функција на столбовите во конструктивните системи ........................................ 49
3.1.2. Материјал за изведба на столбови ........................................................................ 51
3.1.3. Видови столбови според обликот ......................................................................... 56
3.2. Монолитни носиви ѕидови .......................................................................................... 57
3.2.1. Ѕидови според намена, положба и товари ............................................................ 57
3.2.2. Монолитни носиви ѕидови според материјалот................................................... 60
3. 2.3. Начин на изведба на носиви ѕидови .................................................................... 61
3.2.4. Правила и прописи на ѕидови од армиран бетон ................................................. 63
3.3. Оплата за армиранобетонски ѕидови и столбови ..................................................... 66
3.3.1. Видови оплата според материјалот....................................................................... 66
3.3.2. Оплата за ѕидови и столбови ................................................................................ 70

III
 4. Вертикална и хоризонтална изолација од влага
4.1. Вертикална и хоризонтална изолација од влага ...................................................... 79
4.1.1. Значење на вертикална и хоризонтална изолација од влага .............................. 79
4.1.2. Материјали за вертикална и хоризонтална изолација ....................................... 88
5. Ѕидови од различни материјали
5.1. Надворешни ѕидови .................................................................................................... 95
5.1.1. Поделба на ѕидови според намена и положба .................................................. 95
5.1.2. Поделба на ѕидови според начин на изведба и материјал................................. 96
5.1.3. Ѕидови од глинени блокови ................................................................................ 98
5.1.4. Правила и врски при ѕидање со глинени блокови ............................................. 103
5.1.5. Видови глинени (керамички) блокови ................................................................ 117
5.1.6. Видови блокови од лесен бетон.......................................................................... 119
5.1.7. Ѕидови од камен .................................................................................................. 122
5.2. Внатрешни преградни ѕидови ................................................................................ 127
5.2.1. Поделба на внатрешни преградни ѕидови ......................................................... 127
5.2.2. Ѕидови од шупливи блокови .............................................................................. 128
5.2.3. Ѕидови од лесни градежни плочи ...................................................................... 130
5.2.4. Преградни ѕидови од гипскартон плочи............................................................ 132
5.2.5. Ѕидови од стакло ................................................................................................. 136
5.2.6. Ѕидови од други современи материјали ............................................................ 139
6. Хоризонтални конструктивни елементи
6.1. Меѓукатни конструкции ............................................................................................. 151
6.1.1. Видови хоризонтални конструктивни елементи ............................................... 151
6.1.2. Поделба и функција на меѓукатните конструкции............................................ 152
6.1.3. Поделба на армиранобетонски плочи ................................................................ 154
6.1.4. Монолитни меѓукатни конструкции .................................................................. 166
6.1.5. Полумонтажни меѓукатни конструкции ............................................................ 171
6.1.6. Монтажни меѓукатни конструкции .................................................................... 176
6.1.7. Топлинска и звучна изолација............................................................................. 178
6.1.8. Подови ................................................................................................................. 181
6.1.9. Плафони............................................................................................................... 197
6.1.10. Дрвени меѓукатни конструкции........................................................................ 200
6.2. Греди и серклажи ........................................................................................................ 206
6.2.1. Примена и карактеристики на греди и серклажи .............................................. 206
6.2.2. Материјали за изведба на греди и серклажи ...................................................... 207
6.2.3. Начин на изведба на греди и серклажи .............................................................. 208

IV
 ПРЕДГОВОР
Учебникот е наменет за учениците од II година од градежно – геодетската струка
за образовниот профил архитектонски техничар. Во учебникот се обработува
материјал кој е предвиден со наставната програма по предметот Архитектонски
конструкции I - модуларно дизајнирана за II год., од 2019 година.
Обемот на изнесениот материјал е според предвидениот број на часови за
одделни наставни содржини, а внесени се и одредени дополнувања кои ќе
придонесат за подобро разбирање и изучување на материјалот.
Целта на наставата по Архитектонски конструкции I е ученикот да стекне
основни знаења за градежните конструкции, конструктивните системи и
конструктивните елементи на објектите од високоградбата како и сите
достигнувања во таа област.
Со изучувањето на предвидените содржините учениците ќе стекнат знаења и
умеења за читање, разбирање и примена на сите конструктивни елементи и
системи во проектите. Препознавањето и идентификувањето на градежните конс-
трукции и анализата на техничките проблеми во градежните конструкции ќе
овозможи учениците да се оспособат за самостојност и прецизност во работата.
Предвидените графички вежби и графички работи ќе ги оспособат учениците
графички да ги претставуваат градежните конструкции како и да одбираат и
предлагаат рационални решенија во градежните конструкции.
Предвидениот материјал е обработен да развива кај ученикот чувство за
просторно и естетско изразување, да препознава и користи размер и да ги
препознава и да ги користи класичните, но и современите градежни материјали
кои се употребуваат за изведба на градежните конструкции.
Се надевам дека изнесениот материјал од предвидените наставни содржини и
објаснувањата кои ќе ги дадат предметните наставници ќе придонесат предметот
да се прифати со интересирање што ќе гарантира успех во понатамошно усовр-
шување и надградба.

Авторот

V
 Објект: Дизниева концертна сала
Архитект: Френк Гери
Место: Лос Анѓелес, Калифорнија

Објект: Музеј на современа

уметност
архитект: Оскар Неимар
место: Шпанија

Објект: Музеј Соломон Гугенхајм

архитект: Френк Лојд Рајт
место: Њујорк

VI